social environmental and personal factors related to...
TRANSCRIPT
82 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior
of High School Students in the Bangkok Metropolis Affiliated School1
Paranee Wiraseranee2
Ungsinun Intarakamhang3
Pitchayanee Poonpol4
Received: Dec 07, 2018 Revised: Jan 08, 2019 Accepted: Jan 22, 2019
Abstract
The objective of this comparative correlational research was to investigate the prediction power of
factors in soccer bet avoidance behavior. The study population was the high school students of
Bangkok metropolis affiliated school where the 9 schools were located at the center of community
around Bangkok area. The sample sizes consisted of three hundred and ninety one that were
collected by cluster and convenience sampling in each cluster. The eight instruments were in the
form of an approached summated rating scale. The IOC was between .6 to 1, the Discrimination
was .21 to .71 and the reliability of Alpha Coefficient was between .69 to .87. Data was analyzed
and presented using descriptive statistics and The Multiple Regression Analysis by Stepwise. The
research findings as following: The stepwise multiple r egression analysis solution illustrated the
important factors and predictions for soccer bet avoidance behavior at 52.3% by the influence of
good friends, positive attitudes towards soccer bet avoidance behavior and media literacy with a
beta of .38, .27 and .21; respectively, (p<.05). The results from this study can shed the light on the
development of students for good behaviors and can be a basis for further research.
Keywords: soccer bet avoidance behavior, social environmental factors, personal factors,
high school students, Bangkok metropolis affiliated school
1 This paper submitted in partial fulfillment of Master’s thesis in Applied Behavioral Science Research,
Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University. 2 Graduate Student, Master Degree in Applied Behavioral Science Research, Behavioral Science Research Institute,
Srinakharinwirot University. 3 Associate Professor at Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University. 4 Lecturer at Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University.
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 83
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยง การพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร1
ภรณ วรเศรณ2 องศนนท อนทรก าแหง3
พชญาณ พนพล4 บทคดยอ การวจยนเปนการศกษาแบบสหสมพนธเชงเปรยบเทยบ มวตถประสงคเพอคนหาตวท านายส าคญของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ประชากรทศกษาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร 9 แหง ไดจดตงโดยกระจายอยางทวถงตามเขตเมองทเปนศนยกลางชมชน ในการลงสนามวจยไดใชโรงเรยน 2 แหงเปนททดลองแบบสอบถาม โรงเรยนอก 7 แหงเปนสนามจรง (Cluster Sampling) โดยเกบตวอยางจากแตละโรงเรยนดวยวธแบบสะดวก (Convenience Sampling) ท าการรวบรวมขอมลและไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณจ านวน 391 ชด เปนแบบสอบถามชนดมาตรประเมนคา 6 ระดบ จ านวน 8 ตอน มคา IOC ระหวาง 0.6 ถง 1.0 คาอ านาจจ าแนกระหวาง .20 ถง .70 และคาความเชอมนสมประสทธแอลฟาระหวาง .68 ถง .87 วเคราะหขอมลดวยสถตพรรณนาและการถดถอยพหคณแบบขนตอน ผลวจยพบวา ตวท านายส าคญของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .37) เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล (คาเบตา .26) และการรเทาทนสอ (คาเบตา .20) ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ทงสามตวแปรสามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลในกลมรวมไดรอยละ 52.3 ผลวจยนสามารถเปนแนวทางส าหรบพฒนานกเรยนใหเกดพฤตกรรมทพงประสงคซงท าใหหลกเลยงการพนนบอลไดและเปนฐานตอยอดการวจยตอไป
ค ำส ำคญ: พฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม ปจจยดานบคคล
นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร
1 บทความวจยนเปนสวนหนงของปรญญานพนธระดบมหาบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2 นสตปรญญาโท สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3 รองศาสตราจารย ประจ าสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 4 อาจารย ประจ าสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
84 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
บทน า การพนนบอลในกลมนกเรยนและเยาวชนเปนปญหาสงคมทสรางผลกระทบอยางมาก นบตงแตปญหา
หนสนของนกเรยนและเยาวชนซงเปนผไมมรายได การท ารายรางกายเนองจากการฉอโกงเพราะไมสามารถใช หนพนน การลกขโมย การคายาเสพตดเพอหาเงนใชหนหรอเลนพนนบอล (Pinthong, 2012; Trirat, 2017) และชองทางทเยาวชนจะเขาถงการพนนบอลเปนไปไดงายขน ทงทางอนเทอรเนต ทางทวออนไลนในโทรศพทมอถอ ปรากฏการณทมการน าใบโพยทใชส าหรบพนนบอลมาแจกไวตามตรบจดหมายของแตละบาน ตลอดจนในรานสะดวกซอยงมหนงสอพมพทใหขอมลส าหรบพนนบอลวางจ าหนายอยางเปดเผย ซงปญหาดงกลาวลวนสงผลเปนความออนแอของสงคมไทยทงสน
แมจะมผสนใจศกษาปญหาการพนนบอลของเยาวชนอยเปนจ านวนมาก งานวจยและงานส ารวจทผานมา สวนใหญเปนการคนหาสาเหตทท าใหเยาวชนเขาถงหรอเลนพนนบอล แตปญหาการพนนบอลยงคงมแนวโนมสงขนอยางตอเนอง โดยจากขอมลการส ารวจป ค.ศ. 2015–2017 พบวา คนไทยทเลนพนนบอลม 2.47 ลานคน แบงเปนเพศชายเพมขน 39.5% และแบงเปนเพศหญงลดลง 21.6% ขอมลเหลานสามารถประเมนไดวา คนไทยเลนพนนบอลเฉลยคนละ 56,549 บาทตอป โดยผเลนเยาวชนชวงอาย 15-25 ป มจ านวน 6.09 แสนคน (Center for Gambling Studies, 2015-2017)
ผวจยเหนวา การใชหลกวชาการทางดานสงคมวทยาและจตวทยา ( Nye, 1958 ; Erikson, 1997 ; Friedman; 2000) เพอศกษาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนในการคนหาปจจยสงเสรมทท าใหนกเรยนมความประพฤตดสามารถหลกเลยงจากการพนนบอลได จะชวยใหผเกยวของทกภาคสวนสามารถ น าปจจยทคนพบดงกลาวไปใชในการพฒนาและสงเสรมนกเรยนจ านวนมากทยงไมถกชกชวนใหเลนพนนบอลหรอยงไมเลนพนนบอล ซงจะเปนแนวทางทยบยงหรอลดความรนแรงของปญหาการพนนบอลของนกเรยนลงได
วตถประสงคการวจย เพอคนหาปจจยท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลดวยปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและ ดานบคคลของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ
แนวคดส าคญในการศกษาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ส าหรบงานวจยนม 2 แนวคด ดงน แนวคดท 1) แนวคดเอกลกษณแหงตนของ Erikson (1997) ทระบวา บคคลในชวงวยรนเปนชวงวยส าคญทสดในการพฒนาความเปนตวตนของมนษย (Stevens, 2008) วยรนทไดรบ การอบรมสงสอนจากผเลยงดตงแตเปนเดกเลกน าความรจากคร โรงเรยน เพอนและความรอนมาประกอบกนเปนการกระท าหรอพฤตกรรมทสามารถผานพนวกฤตชวตในชวงวยรนนได จะเปนการบรรลเอกลกษณแหงตนซงท าใหเปนผใหญทสมบรณในอนาคต แนวคดท 2) แนวคดความสมพนธในครอบครวและพฤตกรรมการกระท าผด (Nye, 1958) ทกลาววา การทบคคลไมกระท าผดเพราะไดรบการควบคมจากสงคม ทงจากความสมพนธกบครอบครว
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 85
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ทเปนการควบคมทางตรงหรอสถาบนทเกยวของทเปนการควบคมทางออมสพฒนาการทส าคญทสด คอ ความสามารถในการควบคมตนไดดวยมโนธรรมของตนเอง และหากบคคลมความเพยงพอ การกระท าผดยอมไมเกดขน แนวคดทงสองนมความเหมาะสมในการศกษาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายซงอยในชวงวยรนเปนอยางยง และเมอศกษารวมกบงานวจยอนทเกยวของจงไดแนวทางในการคนหาตวแปรส าคญทจะเปนปจจยสงเสรมใหนกเรยนหลกเลยงการพนนบอลไดดวยความสามารถและมโนธรรมของตนเอง
พฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล เปนการแสดงออกของนกเรยนทละเวนการพนนบอลไดดวย การแสดงออกดานใดดานหนงหรอสองดาน คอ ดานการควบคมตนเอง ( Iam-Ui, 2006; Voracharoensri, 2007; Kiatmahachai, 2012) และหรอดานการปฏเสธการชวนใหพนนบอลเมอมคนมาชกชวน (Sinsup, 2000; Voracharoensri, 2007) ซงอธบายไดวา
ดานการควบคมตนเอง ผวจยประยกตใชแนวคดการควบคมตนเองของ Tangney, Baumeister, and Boone (2004) ซงหมายถง ความตงใจทจะเอาชนะหรอเปลยนแปลงการตอบสนองภายในจตใจของบคคลเพอยบยงการกระท าทไมพงประสงค โดยก ากบการแสดงออก 2 วธ คอ 1) ควบคมตนเองดานอารมณ (Emotional Control) โดยบคคลมความพยายามก าหนดอารมณและสรางความรสกใฝดใหเกดขน เมอตองเผชญกบสภาวะจตใจและสภาพแวดลอมทอาจกอใหกระท าผด 2) ควบคมตนเองจากสงเรา (Impulse Control) เชน ตระหนกวาปรมาณเงนทหวงจะไดรบจากการพนนบอล หรอรบรวาการทายผลการแขงขนฟตบอลลวงหนาลวนเปนสงไมแนนอน จงไมเกยวของเพอไมใหเกดความเสยหาย เปนตน
ดานการปฏเสธการชวนใหพนนบอล เปนการแสดงออกทไมยอมรบและไมท าตามการชวนนน มหลกการปฏเสธ 2 ประการ คอ 1) ปฏเสธเพอแสดงออกวาไมตองการมสวนรวมหรอเกยวของกบการพนนบอล ดวยค าพด ทไมท าใหผชวนอบอาย เสยหนาหรอเสยสมพนธภาพ 2) ไมหวนไหวกบการชวนซ า ยงคงยนยนการปฏเสธการชวนนนอยางไมเปลยนแปลง
แนวคดทฤษฎทเปนกรอบแนวคดการวจยในการวเคราะหพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม (Social Learning Cognitive Theory) ของ Bandura (1986) เชอวา
พฤตกรรมของมนษยสวนใหญเปนการเรยนรจากการสงเกต (Observational Learning) หรอเลยนแบบจาก ตวแบบ (Modeling) จงเรยกการเรยนรจากการสงเกตวา การเรยนรโดยการสงเกตหรอเลยนแบบ และเนองจากมนษยมปฏสมพนธ (Interact) กบสงแวดลอมทอยรอบตวอยเสมอ Bandura อธบายวา การเรยนร เกดจาก การปฏสมพนธระหวางผเรยนหรอบคคลกบสภาพแวดลอมในสงคม ทงบคคลและสภาพแวดลอมมอทธพลตอกนและกน และทงตวผเรยนกบสภาพแวดลอมมความส าคญเทากน พฤตกรรมกบปจจยสภาพแวดลอมและบคคล ทง 3 สงน มความเกยวพนซงกนและกนไมอาจแยกออกจากกนได เนองจากมการก าหนดซงกนและกน (Reciprocal) เชน ปจจยดานบคคล ไดแก ความคด ความรสก ความคาดหวง ความเชอ การรบรเกยวกบตนเอง เปาหมาย ความตงใจ ซงลวนสงผลตอการก าหนดลกษณะและทศทางของพฤตกรรม ขณะเดยวกนพฤตกรรม ของบคคลเปนสวนหนงในการก าหนดลกษณะการคดและการสนองตอบทางอารมณของบคคลนนเชนกน
86 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
ดงนนส าหรบการวจยน จงศกษาปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทสงผลตอฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล โดยจากการประมวลเอกสารและงานวจยท เกยวของ ไดตวแปรในปจจยดานสภาพ แวดลอมทางสงคม ไดแก สมพนธภาพทดในครอบครว การสนบสนนจากคร ปจจยดานบคคล ไดแก เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลกบการรเทาทนสอ และเนองจากสงคมไทยมความใกลชดกบหลกธรรมทางพทธศาสนาซงเปนศาสนาประจ าชาต ผวจยจงขยายขอบเขตตวแปรปจจยใหครอบคลมยงขน โดยน าตวแปรอทธพลกลยาณมตรทเปนปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม และการคดแบบคณคาแท -คณคาเทยมทเปนปจจยดานบคคลมารวมศกษาในงานวจยน
สมพนธภาพทดในครอบครว เปนปจจยส าคญยงตอพฤตกรรมวยรน ความสมพนธในครอบครวทดสงผลใหเยาวชนมสขภาพจตด เปนอทธพลทางบวกโดยตรงตอพฤตกรรมทเหมาะสม ไมจ าเปนตองเปนครอบครวใหญหรอมสมาชกในครอบครวจ านวนมาก แตขนกบคณภาพของความสมพนธในครอบครวทสมาชกแตละคนมให แกกน (Ubon, 2001) ลกษณะครอบครวทสมาชกมความสมพนธใกลชดและมคณภาพ ประกอบดวย 6 ลกษณะ คอ 1) ตระหนกและชนชมในคณคาซงกนและกน โดยมการแสดงออกมาอยางชดแจง 2) มเวลารวมกนท ากจกรรม ททกคนพอใจ 3) สงเสรมใหสมาชกในครอบครวมความสขและสวสดภาพทด 4) มเวลาพดคยรบรเรองราว ไมปกปด ไมรบรเรองราวผานบคคลอน 5) มศรทธาตอศาสนารวมกน 6) แกปญหาหรอกสถานการณวกฤต ใหกลบคนสสภาพทดเชนเดมได
การสนบสนนจากคร เปนสงส าคญยงทสงผลใหนกเรยนมพฤตกรรมพงปรารถนาของสงคม การสนบสนนจากครมผลตอการปรบตวดานอารมณ ลดภาวะซมเศรา เสรมสรางความรสกทมคณคาในตนเองสงขน และสงเสรมผลสมฤทธทางการเรยน Rueger, Malecki, and Demaray, (2010) ระบวา การสนบสนนจากครสงผลใหนกเรยนมพฤตกรรมเปนทพงปรารถนาของสงคม นกเรยนทไดรบการสนบสนนจากครเปนผมความสามารถเผชญ ปญหาและฟนฝาอปสรรค มพฤตกรรมประหยดและเกบออมเงน มพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตไดอยางสรางสรรคและปลอดภย เปนตน ส าหรบการศกษาครงน การสนบสนนจากคร หมายถง การทนกเรยนไดรบการสงเสรมใหประพฤตดและไดรบความชวยเหลอ 3 ดาน ไดแก 1) ไดรบความหวงใยเอาใจใสและการชนชมจากคร 2) ไดรบขาวสารความร ค าแนะน า ค าอธบายทชใหเหนภยจากพนนบอล 3) ครเปดโอกาสใหมการพดคยแลกเปลยนความรความคดเหนเกยวกบโทษของพนนบอล
เจตคตทดตอพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล เจตคตเปนคณลกษณะทางจตของบคคล เกดจาก การเรยนรประสบการณ เปนความโนมเอยงทางความรสก ความคดเหน การประเมนบคคล สงของหรอสถานการณอยางมทศทาง และมความเขมหรอเบาบาง พรอมทจะแสดงพฤตกรรมเขาหาเมอรสกชอบ หรอพรอม ทจะแสดงพฤตกรรมถอยหนเมอเกดความรสกไมชอบ ส าหรบการศกษาครงนใชแนวคดเจตคตของ McGuire (1985) ซงไดแบงเจตคตเปน 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความรเชงประเมนคา (Cognitive Component) หมายถง การทบคคลรบรเกยวกบวตถ สงของหรอเหตการณ รวมทงความเชอตอสงเหลานนวา ดหรอเลว มประโยชนหรอโทษมากนอยเพยงใด 2) ความรสก (Affective Component) หมายถง ความรสกของบคคลในลกษณะทชอบหรอไมชอบ พอใจหรอไมพอใจ ความรสกนเกดขนโดยอตโนมตเมอบคคลมความรเกยวกบคณและโทษของสงน น
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 87
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
3) ความพรอมทจะปฏบต (Behavior Intention Component) หมายถง ความพรอมทจะแสดงพฤตกรรม เมอบคคลมความรเชงประเมนคาและมความรสกชอบหรอไมชอบสงนนอย างสอดคลองกน ส าหรบงานวจยน เจตคตประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ 1) ความรสกเชงประเมนคาในประโยชนหรอโทษของการมพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล 2) ความชอบหรอไมชอบ พอใจหรอไมพอใจในพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล และ 3) ความพรอมทจะกระท าพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล
การรเทาทนสอ สอมความเกยวของกบพฒนาการของเดกและเยาวชนตงแตเยาววย จากการรบร เรยนรและสรางเสรมรปแบบการใชชวตจนคนเคยและกลายเปนวถชวตเมอเตบโตขน ซงน ามาสการเกดพฤตกรรมส าคญหลายดาน ดงงานวจยของ Intarakamhang (2014) ทพบวา ความรอบรดานสขภาพของนกเรยนวยรนเพอปองกนการตงครรภกอนวยอนควร มความสมพนธทางบวกกบการรเทาทนสอ และ Ubon (2009) พบวา ความสามารถในการคดวเคราะหกบการรเทาทนสอหนงสอพมพ มความสมพนธทางบวกตอกน ส าหรบการศกษาน การรเทาทนสอ หมายถง การทผรบขาวสารรบเนอหาสาระจากผสงขาวสารโดยผานสอมวลชนหลากหลายประเภท เชน หนงสอพมพ อนเทอรเนต หรอโทรทศน เปนตน เพอใหการรบขาวสารเกดประโยชนสงสด การรเทาทนสอ จงประกอบดวย 2 องคประกอบ คอ 1) การรบรและเขาใจขาวสารทสอน าเสนอ 2) การกลนกรองและเลอกรบประโยชนจากขาวสาร
อทธพลกลยาณมตร เปนหลกธรรมทมความส าคญอยางยงตอการพฒนาทางปญญา เปนการปฏบตตนของเพอนดวยการเปนมตรทด เปนแบบอยางในการด าเนนชวตทถกตองดงาม ลกษณะความเปนกลยาณมตรประกอบดวย 4 ดาน คอ 1) เพอนชวยเหลอเกอกล ชวยรกษาทรพยสน เปนทพงยามมภย ออกทรพยเมอจ าเปน 2) เพอนไมทงเพอนเมอมภยอนตราย 3) เพอนใหค าปรกษาทด หามปรามหากจะท าความชว 4) เพอนมความรกใครใหการสนบสนนเมอไดรบการสรรเสรญ ใหการยบยงแกไขเมอไดรบการตเตยน (Payutto, 2016) ส าหรบการศกษาครงน อทธพลกลยาณมตร หมายถง การทนกเรยนรบรเรองราวและเลอกทจะแสดงออกตามเพอนทดจากการไดรบการถายทอด 4 ประการ คอ 1) ไดรบค าแนะน า ชกชวน และการสงสอนทด 2) ไดรบการชวยเหลอสนบสนน ไดขอมลขาวสารทเปนประโยชน และการพดใหก าลงใจ 3) ไดรบแบบอยางทดจากการไดยนไดเหนและเลยนแบบ 4) ไดรบการปองกนไมใหกระท าในทางเสอมเสย รบฟงค าตกเตอนหามปรามเมอมแนวโนมทจะกระท าผด
การคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม เปนวธคดดวยปญญาในการสกดตณหาขดเกลากเลสเพอใหเกดพฤตกรรมพงประสงค พนจากความเปนทาสวตถ เลอกสงทมประโยชน ไมนยมสวนทพอกเสรมใหมราคาหรอ ความพงพอใจทเกนความพอดตอการด ารงชวตหรอเปาหมายอนทไมจ าเปน (Payutto, 2016) ส าหรบการศกษาครงน การคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม หมายถง การทนกเรยนรจกคดพจารณาจากการชมการแขงขนฟตบอล ซงประกอบดวย 1) รบรและเลอกรบประโยชนหรอคณคาทแทจรงจากการชมกฬาฟตบอลทปราศจากประโยชนอนแอบแฝง พอกเสรมหรอเตมแตง จนเปลยนแปลงความมงหมายทดของการชมกฬาฟตบอล 2) เลอกรบแบบอยาง ทดจากนกฟตบอล 3) ไมเลอกรบสงทเปนโทษ สงทเปนประโยชนไมจรง หรอคณคาเทยมจากการชมการแขงขนฟตบอล
88 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
กรอบแนวคดการวจย ผวจยไดน าทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคมของ Bandura (1986) เปนกรอบการศกษาพฤตกรรม
หลกเลยงการพนนบอลทประกอบดวยการควบคมตนเองและการปฏเสธการชวนใหพนนบอล ซงทฤษฎนไดอธบายถงพฤตกรรมของบคคลทเกดขนไดจากการเรยนรโดยการสงเกตหรอเลยนแบบจากตวแบบ โดยบคคลมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมรอบตวอยเสมอ การเรยนรจงเกดจากปฏสมพนธระหวางสภาพแวดลอมทางสงคมกบบคคล ทงสภาพแวดลอมทางสงคมและบคคลตางมอทธพลตอกนและกน และมความส าคญเทากน ดงนน พฤตกรรมบคคลจงเกดจาก 2 ปจจย คอ ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคล จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา กลมปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมทมผลตอพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ไดแก อทธพลกลยาณมตร การสนบสนนจากคร และสมพนธภาพทดในครอบครว ดานบคคล ไดแก เจตคตทด ตอการหลกเลยงการเลนพนนบอล การคดแบบรคณคาแทคณคาเทยม และการรเทาทนสอ เปนกรอบแนวคด การวจยทตงอยบนฐานของลกษณะชวสงคมของนกเรยน ดงน เพศ การอยอาศย และระดบการศกษา ของผปกครอง
ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดการวจย สมมตฐานการวจย
ตวแปรในกลมปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคล สามารถท านายพฤตกรรมหลกเลยง การพนนบอลของนกเรยนในกลมรวมและกลมทมลกษณะชวสงคมตางกน
ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม
อทธพลกลยาณมตร
การสนบสนนจากคร
สมพนธภาพทดในครอบครว
ปจจยดานบคคล
เจตคตทดตอการหลกเลยงฯ
การคดแบบรคณคาแท-เทยม
การรเทาทนสอ
พฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล
การควบคมตนเอง
การปฏเสธการชวนใหพนนบอล
ลกษณะชวสงคม
เพศ การอยอาศย ระดบการศกษาของผปกครอง
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 89
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
วธด าเนนการวจย ประชากรทใชในการศกษา เปนนกเรยนทก าลงศกษาอยในชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกด
กรงเทพมหานคร ประจ าปการศกษา 2560 มจ านวนนกเรยน 3,009 คน โรงเรยนทงสน 9 แหง ซงกรงเทพมหานครไดจดการกระจายโรงเรยนในสงกดอยางทวถงตามเขตเมองทเปนศนยกลางชมชน
ขนาดของกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดจากตาราง Krejcie and Morgan (1970) ก าหนดความคลาดเคลอนของกลมตวอยางรอยละ 5 ของจ านวนประชากรทงหมด คดเปนจ านวนตวอยางขนต า 341 คน และเพอปองกนการไดรบแบบสอบถามตอบกลบทไมสมบรณจงเพมขนาดกลมตวอยางอกรอยละ 10 ไดเปนนกเรยน 375 คน คดเปนสดสวนตวอยางตอประชากรประมาณ 1: 8 หรอ 12.5% ผวจยจงวางแผนเกบตวอยางรวม 375 คนจากโรงเรยน 9 แหง โดยแบงตามสดสวนใหใกลเคยงกบสดสวนของนกเรยนทมในแตละโรงเรยนตอนกเรยนทงหมด (Cluster Sampling)
ในการเกบขอมล ผวจยคดเลอกโรงเรยนส าหรบทดลองใชแบบสอบถาม (Tryout) ดวยการจบฉลาก 2 แหง มเปาหมายกลมตวอยาง 70 คน (ไดจรง 102 คน) และไดแสดงความประสงควาหลงจาก Tryout แลว จะขอใหทางโรงเรยนจดนกเรยนใหมโดยไมซ าคนใหมาตอบแบบสอบถามหลงการปรบปรงแลว ไดรบทราบเหตผลวา เนองจากนกเรยนใชวธเดนเรยนและหมนเวยนคละกน การจดนกเรยนใหมโดยไมใหซ าคนในเวลาทตองการ ท าไดยาก ผวจยจงใชโรงเรยนทเหลอ 7 แห งเปนสนามวจยเพอเกบตวอยางจรงดวยแบบสอบถามทผาน การปรบปรงแลวในจ านวนคงเดม 375 คน ไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณจ านวน 391 ชด ซงสดสวนหรอเปอรเซนตของกลมตวอยางตอประชากรทเกบไดจรงมคาใกลเคยงกบแผนทก าหนดไว ในการเกบตวอยางจากโรงเรยนแตละแหงใชวธแบบสะดวก (Convenience Sampling) โดยโรงเรยนเปนผรวบรวมนกเรยนมาตอบแบบสอบถาม
การสรางและพฒนาเครองมอวจยและการพทกษสทธกลมตวอยาง ผวจยไดสรางแบบสอบถามการวจย มรายละเอยดทครอบคลมขอบเขตตวแปรอยางครบถวน และอยใ น
กรอบวตถประสงคของการวจย เปนชดแบบสอบถามพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลและปจจยทเกยวของ 8 ตอน รวม 85 ขอ 1) แบบสอบถามลกษณะทางชวสงคมของผตอบ 2) แบบสอบถามพฤตกรรมหลกเลยง การพนนบอล 3) แบบสอบถามอทธพลกลยาณมตร 4) แบบสอบถามการสนบสนนจากคร 5) แบบสอบถามสมพนธภาพทดในครอบครว 6) แบบสอบถามเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล 7) แบบสอบถามการคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม และ 8) แบบสอบถามการรเทาทนสอ ลกษณะขอค าถามตอนท 1 เปนการใหเลอกตอบ สวนขอค าถามตอนท 2 - 8 เปนชนดมาตรประเมนคา 6 ระดบ ตงแต “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” มคาความเชอมน (Reliability) ชนดสอดคลองภายในแบบครอนบาคแอลฟา (Cronbach's Alpha Coefficient) ทงฉบบเทากบ .87, .80, .80, .73, .86, .76 และ .68 ตามล าดบ
การสรางพฒนาแบบสอบถามมล าดบขนดงน 1) ศกษาขอมลเกยวกบแนวคดทฤษฎ งานวจยและแบบสอบถามทเกยวของกบตวแปรทใชในงานวจยน 2) ก าหนดนยามเชงปฏบตการของตวแปรทศกษาใหชดเจนจากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของ 3) สรางแบบสอบถามตามนยามปฏบตการของแตละตวแปรให
90 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
ครอบคลมเนอหาและจดประสงคทตองการวจย ตรวจสอบความถกตองของแบบสอบถามทสรางขนกอนเสนอผเชยวชาญ 4) ตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยผเชยวชาญ 5 ทานทเปนอสระจากกน เปนผตรวจสอบพจารณาความสอดคลองกบนยามเชงทฤษฎ นยามเชงปฎบตการ และความครอบคลมของเนอหาในสงทตองการวดในแตละตวแปร ผลพจารณาจากผเชยวชาญไดคา IOC อยระหวาง .6 ถง 1 พรอมปรบปรงขอค าถามใหเขาใจงายไมซบซอน 5) น าแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบกลมเปาหมาย 102 คน เพอหาคาอ านาจจ าแนกวเคราะหความสมพนธรายขอกบคะแนนรวม (Item-Total Correlation) และหาคาความเชอมน ทงนผลการตรวจสอบพบวา แบบสอบถามในงานวจยน ไดคา Cronbach's Alpha ระหวาง .68-.87 ซงมคาใกล 1 และเปนบวก คาอ านาจจ าแนกอยระหวาง .20-.70 แสดงถงความสอดคลองของค าตอบทมทศทางเดยวกน
เพอการพทกษสทธกลมตวอยาง ผวจยไดท าหนงสออธบายและขอความยนยอมในการเขารวมการวจยและใหขอมล ตามใบรบรองจรยธรรมการวจย หมายเลขรบรอง SWUEC/E-087/2560 รบรองวา ไมมการลวงละเมดสทธสวสดภาพ ไมกอใหเกดผลกระทบทางรางกายและจตใจแกผใหขอมล รวมทงผวจยไดท าหนงสอ ขออนญาตโรงเรยนเพอเกบขอมลโดยมขอชแจงทเปนลายลกษณอกษร รวมทงผวจยไดไปชแจงตอกลมนกเรยนผใหขอมลกอนทจะกรอกแบบสอบถามวา ผใหขอมลมสทธใหขอมลโดยสมครใจ ขอมลจะถกเกบเปนความลบ การอภปรายผลหรอเผยแพรจะเปนภาพรวมทแสดงผลงานการวจยเทานน การวเคราะหขอมล
ขอมลทรวบรวมไดน ามาก าหนดรหส ลงบนทก และวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป โดยใชสถตพนฐานพรรณนาขอมลเบองตน ไดแก คาความถ รอยละ (%) คาเฉลย (��) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และสถตวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis) เพอการทดสอบสมมตฐาน ผลการวจย
1) ขอมลทวไปของกลมตวอยางท าใหทราบวา กลมตวอยางซงเปนนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 391 คน เปนเพศหญง 241 คน คดเปนรอยละ 61.6 เปนเพศชาย 150 คน คดเปนรอยละ 38.4 เมอจ าแนกตามการอยอาศย พบวา นกเรยนทอยกบพอแมหรอญาต 371 คน คดเปนรอยละ 94.9 นกเรยนทไมไดอยกบพอแมหรอญาต 20 คน คดเปนรอยละ 5.1 และเมอจ าแนกตามระดบการศกษา ของผปกครอง พบวา การศกษาของผปกครองสวนใหญอยในระดบต ากวาปรญญาตร 320 คน คดเปนรอยละ 81.8 ระดบปรญญาตรหรอสงกวา 71 คน คดเปนรอยละ 18.2
2) ผลการทดสอบตามสมมตฐานในการวเคราะหการถดถอยแบบพหคณน ผวจยไดทดสอบภาวะรวมเสนตรงพห (Multicollinearity) (Bowarnkitiwong, 2005) เพอไมใหเกดปญหาความสมพนธรวมระหวางตวแปรดวยวธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation) พบวา คาสมประสทธสหสมพนธ
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 91
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ระหวางตวแปรอสระ (r) มคาระหวาง .26-.67 (ควรมคาไมเกน 0.8) คา Tolerance มคาระหวาง .92-.55 (ควรมคาไมนอยกวา .2 และมคาใกล 1) และ VIF มคาระหวาง 1.07–1.8 (ควรมคาไมเกน 10)
จากผลวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (Stepwise) ดวยตวแปรอสระ 2 กลม 1) กลมปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม ม 3 ตวแปร ไดแก อทธพลกลยาณมตร การสนบสนนจากคร สมพนธภาพทดในครอบครว และ 2) กลมปจจยดานบคคล ม 3 ตวแปร ไดแก เจตคตทดตอการหลกเลยงการเลนพนนบอล การคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม และการรเทาทนสอ รวม 6 ตวแปรอสระ วเคราะหทงในกลมรวมและกลมยอยตามลกษณะชวสงคม 6 ตวแปร ไดแก เพศชาย เพศหญง การอยกบพอแมหรอญาต การไมไดอยกบพอแมหรอญาต การศกษาของผปกครองทต ากวาปรญญาตร และการศกษาของผปกครองทเทากบปรญญาตรและสงกวา โดยท าการทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลวเคราะหแสดงในตารางท 1
ตาราง 1 ผลวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอนของปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคล เพอท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร
ลกษณะชวสงคม จ านวน
คน %
ท านาย ล าดบ
ตวท านาย Beta
กลมรวม 391 52.3 1,4,6 .37 .26 .20 กลมเพศ เพศชาย 150 52.2 1,6 .46 .36 เพศหญง 241 51.3 4,1,3,2 .38 .33 .16 -.10 กลมการอยอาศย อยกบพอแมหรอญาต 371 50.3 1,4,6 .36 .27 .19 ไมไดอยกบพอแมหรอญาต 20 71.4 1,5 .53 .40 กลมระดบการศกษาของผปกครอง ต ากวาปรญญาตร 320 52.7 1,4,6,3 .33 .25 .20 .10 เทากบหรอสงกวาปรญญาตร 71 53.5 1,6 .52 .25
หมายเหต: ตวท านาย 6 ตว ไดแก
1 = อทธพลกลยาณมตร 2 = การสนบสนนจากคร
3 = สมพนธภาพทดในครอบครว 4 = เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล
5 = การคดแบบรคณคาแท - คณคาเทยม 6 = การรเทาทนสอ จากตาราง 1 พบวา ตวท านายในกลมปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและกลมปจจยดานบคคล
สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลตามล าดบความส าคญของตวแปร ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ดงน
92 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
ในกลมรวม ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .37) รองลงมา คอ เจตคต ทดตอการหลกเลยงการเลนพนนบอล (คาเบตา .26) และการรเทาทนสอ (คาเบตา .20) ตามล าดบ สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 52.3
ในกลมยอยตามลกษณะชวสงคม 6 กลม กลมเพศชาย ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธ พลกลยาณมตร (คาเบตา .46) รองลงมา คอ การรเทาทนสอ (คาเบตา .36) สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 52.2 กลมเพศหญง ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ เจตคตทดตอการหลกเลยงการเลนพนนบอล (คาเบตา .38) รองลงมา คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .33) สมพนธภาพทดในครอบครว (คาเบตา .16) และการสนบสนนจากคร (คาเบตา -.10) ตามล าดบ สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 51.3 กลมทพกอยกบพอแมหรอญาต ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .36) รองลงมา คอ เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล (คาเบตา .27) และการรเทาทนสอ (คาเบตา .19) ตามล าดบ สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 50.3 กลมทไมไดพกอยกบพอแมหรอญาต ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .53) รองลงมา คอ การคดแบบรคณคาแทคณคาเทยม (คาเบตา .40) สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 71.4 กลมทระดบการศกษาของผปกครองต ากวาปรญญาตร ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .33) รองลงมา คอ เจตคตทดตอการหลกเลยงการเลนพนนบอล (คาเบตา .25) การรเทาทนสอ (คาเบตา .20) และสมพนธภาพทดในครอบครว (คาเบตา .10) ตามล าดบ สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 52.7 กลมทระดบการศกษาของผปกครองเทากบหรอสงกวาปรญญาตร ตวแปรทมความส าคญสงสด คอ อทธพลกลยาณมตร (คาเบตา .52) รองลงมา คอ การรเทาทนสอ (คาเบตา .25) สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 53.5 อภปรายผลการวจย
ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน พบตวแปรส าคญตอการพฒนาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพสงสดในกลมรวม คอ อทธพลกลยาณมตร เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล และการรเทาทนสอ ตามล าดบ และพบวา ตวแปรส าคญทเขาท านายในแตละกลม สามารถท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 50 ขนไปในทกกลม ซงแสดงใหเหนวา งานวจยนไดคนพบตวแปรท านายส าคญ ทสงผลตอพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลในนกเรยนแตละกลมลกษณะชวสงคมของประชากรนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครไดเกนรอยละ 50 ทระดบนยส าคญทางสถต .05
โดยนกเรยนในกลมรวม พบอทธพลกลยาณมตรเปนตวแปรทถกคดเลอกเขาสสมการเปนอนดบแรก รองลงมา คอ เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล และการรเทาทนสอ ในกลมยอยพบวา ตวแปรทถกคดเลอกเขาสสมการเปนอนดบแรกสงสดม 2 ตว คอ อทธพลกลยาณมตรและเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล โดยอทธพลกลยาณมตรเขาท านายกลมยอยไดทง 6 กลม และเขาท านายเปนอนดบแรกได 5 กลมจาก 6 กลม ยกเวนกลมเพศหญง สวนเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลเขาท านายกลมยอยได 3 กลม (กลมเพศหญง กลมทอย
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 93
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
กบพอแมหรอญาต และกลมทการศกษาของผปกครองต ากวาปรญญาตร) โดยเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลเขาท านายเปนอนดบแรกในกลมเพศหญง
งานวจยนแสดงใหเหนวา เมอจะพฒนาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายในสงกดกรงเทพมหานครควรพฒนา ดงน 1) ใหความรแกนกเรยนเพอสามารถเลอกรบสงทดจากเพอน ไดแก ค าแนะน า การสงสอนทด ขอมลขาวสารทเปนประโยชน ท าตามแบบอยางทดและรบฟงการตกเตอนหามปรามเมอมแนวโนมทจะกระท าไปในทางเสอมเสย 2) ฝกใหนกเรยนมเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลดวย การพฒนาความคด ความเชอ เพอตระหนกไดวาพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลเปนสงทดมประโยชน ชอบ พอใจและพรอมทจะหลกเลยงการพนนบอล 3) สรางทกษะทางปญญาใหนกเรยนรเทาทนสอ เขาใจเนอหาสาระ ประเมนไดวาสงทสอน าเสนอเปนการเชอมโยงสการพนนบอลหรอไม และรจกปฏเสธไมรบเนอหาสาระทแอบแฝง ผลการวจยพบวา อทธพลกลยาณมตร เปนตวท านายส าคญของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ซงสอดคลองกบงานวจยของ Intarakamhang (2013) ศกษาเรองการเตรยมพรอมสการท างานอาสาและพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตของการจดการสขภาวะตนเองทเกยวของกบการท างานอาสาของบคลากรมหาวทยาลย ทพบผลวา การสนบสนนทางสงคมจากเพอนมอทธพลทางตรงตอทนทางจตวทยาเชงบวกในระดบสง คาสมประสทธอทธพล เทากบ 0.15 ทระดบนยส าคญทางสถต .05 งานวจยของ Ket-um (2007) ศกษาเรองการศกษาลกษณะทางสงคม–จตใจทเกยวของกบพฤตกรรมหลกศลธรรมของพทธศาสนาของเยาวชนในสถานพนจ พบผลวา ตวแปรการคบเพอนอยางเหมาะสม เปนตวแปรอนดบแรกทท านายพฤตกรรมตามหลกศลธรรมของพทธศาสนาของเยาวชนในสถานพนจ รวมกบอก 3 ตวแปร (เจตคตตอพฤตกรรมตามหลกศลธรรมของพทธศาสนา การถายทอดทางพทธจากบดามารดา และความเชออ านาจภายในตน) สามารถร วมกนท านายพฤตกรรมตามหลกศลธรรมของพทธศาสนาของเยาวชนในสถานพนจ ไดรอยละ 59 (เบตา เทากบ .39) งานวจยของ Dhammajarern and Suwandee (2004) ศกษาตวบงชทางจตสงคมของพฤตกรรมจรยธรรมของวยรนในเขตทมแหลงยวยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ชนปท 4 และชนปท 6 พบผลวา ตวแปรการมเพอนทมลกษณะดมาก เมอตวแปรนเขาท างานรวมกบสถานการณอก 4 ดานรวมเปน 5 ดาน สามารถท านายพฤตกรรมพฒนาตนเองของนกเรยนในโรงเรยนแหลงยวยมาก ไดสงสดรอยละ 34.8 ผลการวจยพบวา เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล เปนตวท านายส าคญของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ซงสอดคลองกบงานวจยของ Khampho (2007) ศกษาเรองปจจยทางสงคมลกษณะทางจต ทเกยวของกบพฤตกรรมการตานทานการเลนพนนฟตบอลในนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย พบผลวา ตวแปรทศนคตตอพฤตกรรมการตานทานการเลนพนนฟตบอล มความสมพนธกบพฤตกรรมการตานทานการเลนพนนฟตบอลของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายโดยถกคดเลอกเขาท านายเปนล าดบท 1 และสามารถท านายพฤตกรรมตานทานการเลนการพนนฟตบอลไดในล าดบท 1 ในทกกลมยอย งานวจยของ Piamdee (2015) ศกษาเรองลกษณะทางสงคมและลกษณะทางจตทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงอบายมขของนกเรยนระดบมธยมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พบวา เจตคตทดตอพฤตกรรมหลกเลยงอบายมขเปนตวแปรส าคญทท านายพฤตกรรม
94 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
หลกเลยงอบายมขเมอรวมกบตวแปรอน สามารถท านายพฤตกรรมหลกเลยงอบายมขรวมไดรอยละ 49 มคาสมประสทธการถดถอย (เบตา) เทากบ .31 ทระดบนยส าคญทางสถต .01 ผลการวจยพบวา การร เทาทนสอ เปนตวท านายส าคญของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอล ซงสอดคลองกบงานวจยของ Janpipatpong (2016) ศกษาเรองปจจยภายในบคคลและสภาพแวดลอมทางสงคม ทเกยวของกบพฤตกรรมการใชเฟซบกดวยปญญาของนกศกษาปรญญาตรในเขตกรงเทพมหานคร พบผลวา การรเทาทนสอออนไลนเมอรวมกบตวแปรอน สามารถท านายพฤตกรรมการใชเฟซบกดวยปญญาดานรวมได รอยละ 62 มคาสมประสทธการถดถอย (เบตา) เทากบ .167 ทระดบนยส าคญทางสถต .01 งานวจย ของ Suaysaard (2007) ศกษาเรองปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบความพรอมในการมพฤตกรรมเสยงทางเพศของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนในกรงเทพมหานคร พบผลวา การรบรขาวสารดานเพศจากสอมวลชนเมอรวมกบตวแปรอน สามารถท านายความพรอมในการมพฤตกรรมเสยงทางเพศของนกเรยนไดรอยละ 70.7 เปนตวท านายอนดบแรก ทงในกลมรวมและกลมยอยทกกลม ทระดบนยส าคญทางสถต .05 และงานวจยนแสดงใหเหนวา มความสอดคลองกบทฤษฎหลกทใชในการอธบายพฤตกรรมหลกเลยง การพนนบอล คอ ทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม (Social Cognitive Learning Theory) ของ Bandura (1986) ทไดอธบายสาเหตของการเกดพฤตกรรมของบคคลวา เกดจากสาเหตหลก 2 ประการ คอ สาเหตสภาพแวดลอมทางสงคมและสาเหตจากตวบคคล ซงในงานวจยนปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคม ไดแก อทธพลกลยาณมตร และตวแปรในกลมปจจยดานบคคล ไดแก เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอล การรเทาทนสอ ทงสองกลมปจจย สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครได ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะส าหรบการน าไปใชโดยโรงเรยน สถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของกบ การสงเสรมพฤตกรรมทพงประสงคของเยาวชน อาท กรมกจการเดกและเยาวชน สามารถน าผลการวจยนมาสรางเปนแบบจ าลองเพอสงเสรมปจจยทท าใหนกเรยนใฝดมพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลได เนองจากพบวา ปจจยทท าใหนกเรยนในภาพรวมมพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดนน ตวแปรท านายทง 6 ตวแปร (อทธพลกลยาณมตร การสนบสนนจากคร สมพนธภาพทดในครอบครว เจตคตทดตอการเรยนเรองการพนนบอล การคดแบบรคณคาแท - คณคาเทยม และการรเทาทนสอ) ลวนสามารถท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลได และสามารถท านายในแตละกลมตวแปรดานลกษณะชวสงคมไดเกนรอยละ 50 โดยในกลมรวมตวแปรทมความส าคญทสด คอ อทธพลกลยาณมตร รองลงมา คอ เจตคตทดตอการเรยนเรองการพนนบอล การรเทาทนสอ
2. ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป คอ 1) ควรท าการศกษาในกลมตวอยางทมอายและอาชพ ทแตกตางกนไป เชน ศกษากบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตนและกลมวยท างานทมอาย 20 ถง 45 ป เพอทจะสามารถทราบถงลกษณะและระดบของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลในทกกลมประชากร ตลอดจนการพบตวแปรใหมทสงผลหรอมอทธพลตอการเปลยนแปลงของพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดอยาง
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 95
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ครบถวน 2) จากผลการวจยทพบวา เจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลและการรเทาทนสอ เปนตวท านายส าคญดานบคคลทมความสมพนธและสงผลตอพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลในล าดบตน โดยดานบคคลเปน ตวแปรทางปญญาซงสามารถพฒนาได ดงนน จงควรท าการวจยเชงทดลองเพอพฒนารปแบบสงเสรมการมเจตคตทดตอการหลกเลยงการพนนบอลควบคไปกบการรเทาทนสอ เพอน าผลการวจยมาสรางทกษะทดในการหลกเลยง การพนนบอลของนกเรยนตอไป 3) จากผลการวจยทพบวา ตวแปรทท าการศกษาในงานวจยน สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลไดรอยละ 52.3 ท าใหทราบวา มตวแปรอนทยงไมไดน ามาศกษาอยราวรอยละ 47.7 ดงนน จงสามารถตอยอดการศกษาคนหาตวแปรส าคญในล าดบถดไป เพอเพมความชดเจนและครอบคลมยงขน เอกสารอางอง Atkin, Charles K. (1973). Anticipated communication and mass media information seeking public
opinion quarterly. (p. 208). New York: Free Press. Burgon. Bandura, (1986). Social foundations of thought and action: a social cognitive theory. Englewood
Cliffs. N. J.: Prentice-Hall.
Bowarnkitiwong, S. (2005). sathiti prayuk tha ng phrưttikam sat [Statistics applied to behavioral sciences]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.
Center for Gambling Studies. (2015-2017). sathanaka n ka n phanan nai sangkhom Thai pi
Pho.So . songphanha ro iha sippæ t thưng Pho .So. so ngphanha ro ihoksip [Gambling Situation in Thai Society in 2015-2017] Retrieved 1 November 2017 from
http://www.gamblingstudy-th.org/imgadmins/book_file/2560-National-Survey-Presentaion-for-CGS-Seminar2561.pdf
Dhammajarern, S; Suwandee, L. (2004). tu a bongchi tha ng c hit sangkhom kho ng phrưttikam
chariyatham kho ng wairun nai khe t thi mi læ ng yu ayu nai radap ta ng kan [Psychosocial indicators of moral behavior of adolescents in high-temptation neighborhood] Bangkok: Behavioral science research institute, Srinakharinwirot University.
Erikson, Erik H.; Erikson, Joan M. (1997). The Life Cycle Completed (extended ed.). New York: W. W. Norton & Company.
Friedman, L. J. (2000). Identity's Architect: A Biography of Erik H. Erikson. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
96 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
Iam-Ui, J. (2006). patc hai thi song phon to phrưttikamka n khu apkhum tonʻe ng mai hai
kieokho ng kap ʻaba iyamuk kho ng nakri an chu ang chan pi thi si ʻamphœ mư ang
changwat ra t buri [Factors contributing to self control behaviors in order to abstain from committing behavioral problems of students level 4, muang district, Ratchaburi province] (Master’s Thesis). Silpakorn University, Nakhon Pathom.
Intarakamhang, U. (2013). ra ingan ka nwic hai chabap thi nưngro isi sipsa m rưang ka n wikhro
chœ ng sa het bæ p phahu radap da n c hit sangkhom læ phrưttikam kho ng phu hai
bo rika n læ phu rap borika n thi mi phon to ka n prap pli an phrưttikam siang nai klum ro k
ʻu an [Multilevel Causal Analysis of Socio-Psychological and Behavior factors of Health Providers and Clients affecting Risk Behaviors Modification with Obesity]. (Research Report No. 143). Bangkok: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University.
Intarakamhang, U. (2014). khu mư pramœ n khwa m ro pru da n sukkhapha p phư a po ngkan ka n
tang khan ko n wai ʻan khu an samrap sattri Thai wairun ʻa yu sipha - yisipʻet pi [An Introduction to Health Education to Prevent Pregnant Pregnancy For Thai Women Adolescents 15-21 years (Health Literacy Scale for Unwanted Pregnancy Prevention)] Bangkok: The Department of Health Services Ministry of Public Health.
Intarakamhang, U. (2015). ra ingan ka nwic hai chabap thi nưngro ihoksipso ng rưang ka nte ri yom
phrom su ka nthamnga n ʻa sa læ phatthana ru pbæ p khwa msamphan chœ ng sahe t
kho ng ka nchatka n suk pha wa tonʻe ng thi kieokho ng kap ka nthamnga n ʻa sa kho ng
bukkhala ko n maha witthaya lai [Readiness Preparation to Volunteer Working and Causal Relationship Model Development of Self- Wellness Management Related to Volunteer Working of University staff]. (Research Report No. 162). Bangkok: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University.
Janpipatpong, T. (2016). patc hai pha inai bukkhon læ sapha pwæ tlom tha ng sangkhom thi
kieokho ng kap phrưttikam ka nchai fe tbuk du ai panya kho ng naksưksa parinya tri nai khet
Krung The p Maha Nakho n [Personal and Social Environmental Factors Related to Intellectual Facebook Consumption Behavior of Undergraduate Students in Bangkok Metropolis]. (Master's Thesis) Bangkok: Applied Behavioral Science Research Institute, Graduate School, Srinakharinwirot University.
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 97
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
Khampho, N. (2007). patc hai tha ng sangkhom laksana tha ng c hit thi kieokho ng kap phrưttikam
ka n ta ntha n ka n lenkanphanan futbo n nai nakri an chan matthayommasưksa ton pla I [Social Factors and Psychological Characteristics Related to Resisting behavior to Football Gambling of Secondary School Students]. (Master's Thesis) Bangkok: Behavioral science research institute, Srinakharinwirot University.
Ket-um, P. (2007). ka nsưksa laksana thang sangkhom c hitc hai thi kieokho ng kap phrưttikam
ta m lak sinlatham kho ng phut satsana kho ng yaowachon nai satha n phinit [Psychosocial Characteristics related Buddhism’s Morality Behavior of Juvenile in Remand Home, Observation and Protections]. (Master's Thesis) Bangkok: Applied Behavioral Science Research, Graduate School, Srinakharinwirot University.
Kiatmahachai, K. (2012). patc hai tha ng c hit sangkhom thi kieokho ng kap khwa msama t nai kan
khu apkhum tonʻe ng kho ng yaowachon cha i thi kratham phit [Psychosocial Correlates of Self Control Ability of Male Juvenile Delinquents]. (Master's Thesis). Bangkok: School of Social and Environmental Development, National Institute of Development Administration.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Measurement, 30, 607-610. Duluth: University of Minnesota.
Likert, R. (1932). A technique for measurement of attitudes. Archives of Psychology, 140. New York: The Science Press.
McGuire, W.J. (1985). The nature of attitudes and attitude change. Handbook of Social Psychology. In Garder Lindzey. New York: Random House.
Nye, F. Ivan. (1958). Family Relationships and Delinquent Behavior. New York: Wiley. Payutto, P.A. (2016). Dictionary of Buddhism. Nakornpathom: Trilakbooks.
Pinthong, S. (2012). thatsana kho ng c haona thi tamru at sangkat ko ng bangkhapka n tamru at
nakho nba n hok to panha ka n pra ppra m ka n phanan tha i phon futbo n nai khe t phư nthi
rapphitcho p [Attitude of Metropolitan Police Division 6 toward the Suppression of the Gambling over the Football Match in Their Precincts]. (Master’s thesis). Bangkok: Social Work, Thammasat University.
98 | Social Environmental and Personal Factors Related to Soccer Bet Avoidance Behavior of High School Students ISSN 1686-1442
Warasan Phuettikammasat, Vol. 25 No.1, January 2019. Copyright: Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University, Thailand.
Piamdee, M. (2015). laksana tha ng sangkhom læ laksana tha ng c hit thi kieokho ng kap
phrưttikam li kliang ʻaba iyamuk kho ng nakri an radap matthayommasưksa nai pha k
tawanʻo k chi ang nư a [Social and Psychological Factors related to Temptation Avoidance Behaviors of Students in Secondary School in The North - East Region]. (Master’s Thesis) Bangkok: Applied Behavioral Science Research, Graduate School, Srinakharinwirot University.
Rueger, S., Malecki, C., Demaray, M. (2010). Relationship between Multiple Sources of Perceived Social Support and Psychological and Academic Adjustment in Early Adolescence: Comparisons across Gender. Journal of Youth and Adolescence, 39, 47-61. http://dx.doi.org/10.1007/s10964-008-9368-6
Sinsup, S. (2000). ka npri apthi ap phon kho ng ka n fưk phrưttikam kla sadængʻo k ka nchai tu a
bæ p læ ka nchai sathanaka n c hamlo ng thi mi to phrưttikamka n li kliang ya se ptit kho ng
nakri an chan prathomsưksa pi thi ha thi yu nai klum si ang ro ngrian ba n makha
(khongrưthathibu a suwan ʻanuso n) ʻamphœ no n sung c hangwat Nakho n Ra tchasima [A comparison of the effects of Assertive Training, Cartoon Modeling technique and Simulation on drug Avoiding behavior of risk prathom suksa 5 students of Banmakha school (khongritbuasuwunanusorn) in Amphoe Nonsung, Changwat Nakornratchasima]. (Master’s Thesis). Bangkok: Educational Psychology, Srinakarinwirot University.
Stevens, R. (2008). Erik H. Erikson: Explorer of Identity and the Life Cycle. Basingstoke, England: Palgrave Macmillan.
Suaysaard, S. (2007). patc hai tha ng c hit sangkhom thi kieokho ng kap khwa m phro m nai ka nmi
phrưttikam siang tha ng phe t kho ng nakri an chan matthayommasưksa to n ton nai Krung
The p Maha Nakho n [Psychosocial Factors Related to Sex Risk Behavior among Junior High School Students in Bangkok]. (Master’s Thesis) Bangkok: Applied Behavioral Science Research Institute, Graduate School, Srinakharinwirot University.
Tangney; Baumeister; Boone. (2004). High self-control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. NCBI: US National Institutes of Health.
Tansuwannond, C. (2007). phonka n fưk ʻoprom phư a phatthana ka n ru thao than sư kho ng
naksưksa maha witthaya lai ra tchaphat su an Dusit [Effects of Training on Media Literacy Development of Suan Dusit Rajabhat University Students]. Dissertation, Ph. D. Bangkok: Applied Behavioral Science Research Institue, Srinakharinwirot University.
ISSN 1686-1442 ปจจยดานสภาพแวดลอมทางสงคมและดานบคคลทเกยวของกบพฤตกรรมหลกเลยงการพนนบอลของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย | 99
วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 25 ฉบบท 1 มกราคม 2562 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
Trirat, N. (2017). ra ingan sathanaka n ka n phanan nai sangkhom Thai pi so ngphanha ro ihoksip [Gambling Situation in Thai Society in 2017] Retrieved 10 October 2017 from http://www.gamblingstudy-th.org/issues_topic_1/315/1/1/สถานการณการพนน2560/
Ubon, A. (2001). sukkhapha p chit kho ng nakri an wairun thi malak so na khro pkhru a ka n ʻoprom
liangdu læ samphanthapha p nai khro pkhru a ta ng kan [Mental health of adolescent students with family characteristics. Parenting and family relationships are different. (Master’s Thesis) Bangkok: Ramkhamhaeng University.
Ubon, N. (2009). bæ pphæ n khwa msamphan rawa ng khwa msa ma t nai ka n khit wikhro kap ka n
ru thao than sư nangsưphim kho ng nakri an radap matthayommasưksa sangkat
samnaknga n khet phư nthi ka nsưksa samut pra ka n khe t nưng [Relationship Pattern Between Analytical Thinking Ability and Newspaper Literacy of High School Students, Samutprakarn Education Area 1’ Office]. (Master’s Thesis) Bangkok: Educational Research and Statistic, Graduate School, Srinakharinwirot University.
Voracharoensri, S. (2007). ka nsưksa thaksa chi wit læ ka nsa ng mo de lok lum fưk ʻoprom
phatthana thaksa chi wit kho ng nakri an wairun [A Study of Life Skills and A Training Group Model Construction for Developing Life Skills of Adolescent Students]. Dissertation, Ph.D. Bangkok: Applied Behavioral Science Research Institue, Srinakharinwirot University.