special dentistry

เคลด (ไมลบ ) ในการดแลสขภาพชองปากใน คนพการและเดกพเศษ

รศ.มาล อรณากร

ภาควชาทนตกรรมเดก

มหาวทยาลยมหดล

การดแลสขภาพชองปากของคนพการ

คณลกษณะของทนตแพทยผรกษากลมคนพการ รผปวย รงาน รหนาท ใสใจดวยความรก และเอออาทร สรางสรรงานคณภาพ ดวยความปลอดภย

รผปวย

ขอมลของผปวยทสำาคญทควรทราบประวตความพการหรอโรคประจำาตวของผปวยประวตการเลยงดประวตพฒนาการประวตการรกษาในอดต

สมองพการ Cerebral palsy (C.P.)เกดจากสมองสวนทใชควบคมกลามเนอสวนใด

สวนหนงบกพรองหรอสญเสย ทำาใหมปญหาในการทรงตว เคลอนไหว แตละคนมลกษณะแตกตางกน เชน กลามเนอออนแรง เกรง งมงาม เคลอนไหวชา ทรงตวไดไมด บางคนอาจมความบกพรองอนรวม เชน บกพรองทางการไดยน การมองเหน การเรยนร แตละคนเปนมากนอยตางกน

สมองพการ

พฒนาการของผปวยสมองพการ

ลำาดบขนของพฒนาการเหมอนเดกปกต แตชากวาเดกปกตมากตองไดรบการฟ นฟสภาพความพการเพอปองกนการตดยดหรอเกรงมากขนมพฒนาการในชองปากทผดปกตเกยวกบ การดด การเคยว ลนจกปาก นำาลายไหล

ปญหาสขภาพชองปากของผปวย C.P.มความผดปกตของการทำางานของกลามเนอใบหนานำาลายไหล มความผดปกตในการกน ดม และพดมความผดปกตของการทำางานของลน แกม รมฝปาก สงผลตอการเรยงตวของฟน และเกดโรคปรทนตอบตเหตตอฟนและใบหนาเกดไดบอยกวาอาจมการทำาใหตนเองบาดเจบ เชน กดปาก กดลน ซงไมสามารถคมตนเองไดซงแกไขโดยการใสเครองมอปองกน

ปญหาสขภาพชองปากของผปวย C.P.Bruxism:

การกดฟน เปนการขบเคยวฟนทไมใชการทำางานตามหนาททถกตอง การใชฟนขบเขยวเคยวกนในเวลาทไมไดกนอาหาร เนองจาก กลามเนอทำางานมากกวาปกต มผลเสยตางๆ เชน ฟนสก ทำาใหปวดทขอตอขากรรไกร มอาการเสยวฟน และอาจจะทำาใหฟนแตกได อาจจะทำาใหใบหนาสนกวาปกต วธการรกษาโดยการทำา mouth guard

ปญหาสขภาพชองปากของผปวย C.P.

Rumination:การสำารอกอาหารทเคยวและ

กลนเขาไปในกระเพาะขนมาอยในชองปากใหม ทำาใหสภาพชองปากและฟนแชอยในนำายอยอาหารซงเปนกรด เปนเหตใหฟนกรอน ( demineralization)


Pouching:อาการอมขาว อาหาร หรอเมดยา

ไวในปาก ระหวางแกมและฟน โดยไมกลน เปนระยะเวลานาน ทำาใหเกดฟนผ


Pica: การกนของทกนไมได กนของทไมใชอาหาร พบไดในผปวยสมองพการทมภาวะปญญาออนรวมดวย ถากลน หรอกนอยางตอเนอง เกนกวา 1 เดอน นนคออาการของโรคกนของทกนไมได(Pica Diseases) เชน ดน ส ปน ชอลค ผงซกฟอก บหร กนบหร ขเถา กาว ผม ทราย รากไม โลหะ อจจาระ เปนตนผลทำาใหฟนสก หรอเปนอนตรายตอเยอออนในชองปาก

ปญหาสขภาพชองปากของผปวย C.P. ผปวยสมองพการมกม

gastroesophageal reflux บอย อาเจยนบอย เปนเหตใหฟนกรอน สญเสยเนอฟน

ผปวยสมองพการทมอาการเปนโรคลมชกรวมดวย ม เหงอกโต Gingival

overgrowth จากการกนยาปองกนอาการชก

ลนโต จกปาก ใบหนาเบยว กลามเนอใบหนาทำางาน

ไมประสานกน

การจดการทางทนตกรรมสำาหรบ

ผปวยสมองพการ

ปญหาโรคในชองปากของผปวย C.P.พบ enamel hypoplasia

มโรคปรทนต ฟนสก เนองจาก Bruxism and tooth

clenching (ปญหาระบบประสาทกลามเนอ) Fracture and avulsion of the anterior teeth (fall)

อตราการเกดฟนผใกลเคยงคนปกต

ปญหาโรคในชองปากของผปวยC.P.Many clinicians :

Higher DMF rate than normal

Higher score of decay Higher score of missing Fewer score of filling

ปญหาโรคในชองปากของผปวยC.P.

Malocclusion : Weyman 1971 Spastic C.P. more prone to Class II

division2 and unilateral crossbite Athetosis C.P. more Class II

division1 with high narrow palate, tongue thrust, and anterior open bite

Ataxic C.P. exhibits Class II division1

ปญหาสขภาพชองปากของผปวยพการถกละเลยผปกครองมกสนใจกบปญหาสมองพการเปน

ปญหาหลก ผปกครองขาดความรความเขาใจในความสำาคญของการดแลรกษาทนตสขภาพทนตแพทยขาดความรความเขาใจเรองโรคหรอ

ความพการของผปวย อกทงขาดประสบการณขาดแคลนทนตแพทยทมความเสยสละและตงใจจรงทจะชวยเหลอผปวยพการ

การรกษาทางทนตกรรมในผปวยสมองพการ ทนตแพทย :มหนาทและความรบผดชอบ

ใหความร และดแลรกษาทนตสขภาพแกผปวยพการเผยแพรความรทางทนตสขศกษาและ

บรการผปวยพการใหมากขนมความเมตตากรณาตอผปวยพการพยายามดแลรกษาผปวยพการโดยไมรสกรงเกยจ

การรกษาทางทนตกรรมในผปวยสมองพการ

ทนตแพทยและทมงานพงตระหนก: กำาลงรกษาผปวยตลอดทงรางกายและจตใจ ไมเพยงแตผปวยเทานน แตยงมพอแม ผปกครองของผปวยทเกยวของดวยไมควรแสดงความกลว รงเกยจ หรอมทศนคตทไมดตอความพการของผปวย

การจดการพฤตกรรมปญหา :

ความกลวหรอความวตกกงวลของผปวยททำาใหเกดความเครยด จะทำาใหผปวยมการชกกระตกของแขนและขา หรอมการเคลอนไหวของรางกายโดยไมตงใจมากขน

* ตองระวงไมใหเกดความเครยด*

การจดการพฤตกรรม ความรก เอออาทร และใสใจ

(Tender, love and care) การจดการโดยวธการทางจตวทยา : เทคนกปรบพฤตกรรม

Behavior shaping management technique

การบอก-แสดง-กระทำา - (Tell show – do)

การสงเสรมกำาลงในแงบวก การรกษาโดยไมเจบปวด

การรกษาทางทนตกรรม

เนนทนตกรรมปองกน: ปองกนการเกดโรคในชอง

ปาก ลดความทกขทรมานจาก

โรค ลดภาระของผปกครอง

ทนตกรรมปองกน:

การกำาจดแผนคราบจลนทรย Diet counseling Fluoride เสรม การปองกนการเกดฟนผ;

routine oral exam., topical fluoride application, sealant

การกำาจดแผนคราบจลนทรย:

ผปกครองตองตระหนกถงความจำาเปนในการแปรงฟนใหเดกอยางมประสทธภาพ

จดทาทาง ตำาแหนงใหเหมาะสมในการมองเหนภายในชองปาก และความสะดวกในการแปรง

ใชเครองมอชวยใหผปวยอาปากในการแปรงฟน

ออกแบบดดแปรงดามแปรงใหเหมาะสมกบผปวย

จดทาทาง ตำาแหนงใหเหมาะสมในการมองเหนภายใน ชองปาก และความสะดวกในการแปรง

เครองมอชวยใหผปวยอาปากในการแปรงฟน

แปรงลกษณะพเศษสำาหรบผปวยสมองพการ

สายรดองมอจบแปรง แบบปรบขนาดได

การรกษาทางทนตกรรมสามารถทำาไดเชนเดยวกบเดกปกตทนตแพทยตองอธบายถงวธการจดการ วธการรกษาใหผปกครองเขาใจและรวมมอกอนจะทำาการรกษาใหผปวยนงเกาอในทาทางและตำาแหนงทเขาชอบและถนด ตามความพการ และทนตแพทยสามารถทำาการรกษาไดควรปรบเกาอ ในตำาแหนง preset กอนผปวยนง

สมองพการ

การรกษาทางทนตกรรม การใชอปกรณชวยอาปากเดก เชน mouth prop คำาปากผปวยไว ใหพอททนตแพทยสามารถทำาการรกษาได ควรโอบศรษะเดกไวตลอดเวลาททำางาน เพอชวยควบคมการเคลอนไหว ผปวยทมการเคลอนไหวของรางกายโดยไมตงใจมากเกนไป ควรใชอปกรณชวยจบยด เชน Papoose board โดยไมรดแนนจนเกนไป และไมยดแขนขาของผปวยซงไมสามารถทำาไดเนองจากขอตด

การรกษาทางทนตกรรม ควรใชแผนยางกนนำาลายเพอปองกนอนตราย และสะดวกในการรกษา ผปวยไมสำาลกนำาเขาคอ และชวยกนลน ควรใส clamps กบแผนยางใหเรยบรอยกอนใสบนตวฟน การถอนฟน ควรใชผากอซรองในขณะทำาการถอน ปองกนเศษฟนตกเขาคอ ผชวยฯคอยดดเมอ ทพ . ตองการ แนะนำาใหใชยาชา ชนด short acting anesthetics

การรกษาทางทนตกรรม ทมงานตองทำางานประสานกนอยางมประสทธภาพ ในระยะเวลาสน เพอลดความออนลาของกลามเนอทวรางกาย ผปวยทมโรคลมชกรวมดวย ใหผปวยรบประทานยาปองกนโรคลมชกตามปกต ตองระวงไมใหรางกายไดรบอนตรายหรอบาดเจบขณะชก และหนศรษะของผปวยตะแคงไปดานขาง พยายามพดกบผปวยตลอดเวลาเพอใหผปวยรสกตว


ผปวยทมโรคพการซำาซอน เชน มปญญาออนรนแรง หากมปญหาโรคในชองปากมาก* การดมยาสลบอาจเปนวธทเหมาะสมกวา * การรกษาทางทนตกรรมสำาหรบเดกโดยวธดมยาสลบควรเปนทางเลอกสดทาย หากการปรบพฤตกรรมวธอนๆ ไมไดผล

การจดการรกษาทางทนตกรรม

บทบาทของผชวยทนตแพทย สอบถามขอมลเบองตนของผปวยเดก

พเศษ รายงานขอมลสำาคญ/ปญหาของผปวย- ผ

ปกครองแกทพ. ชวยในการจดการพฤตกรรมและการรกษา ระมดระวงปญหาแทรกซอนและเตรยม

พรอมแกไขปญหากรณฉกเฉน (emergency)

ใหความรแกผปวยเดกพเศษและผปกครองในเรองการดแลสขภาพชองปาก

ภาวะปญญาออน

เปนความพการประเภทหนงทสมองหยดพฒนาหรอพฒนาไดไมสมบรณ ทำาใหเกดการสญเสย หรอ ขาดความสามารถ มความบกพรองของทกษะในพฒนาการดานตางๆ การเรยนร มความลำาบากในพฤตกรรม การปรบตวเขากบสงแวดลอมในสงคมและชวตประจำาวน

การจดการพฤตกรรมของผปวยภาวะปญญาออน

ทนตแพทยและทมงานควรมทศนคตทดตอบคคลภาวะปญญาออน ไมปฏเสธการรกษา ใหความรกและเอออาทรและใสใจ (Tender love and care) ซกถามประวตผปวย สภาพครอบครว ความสามารถของ ผป.ในการเรยนร การสอภาษา การชวยเหลอตนเอง เพอเลอกวธการจดการทเหมาะสม


ขอพจารณาในการเลอกวธการจดการทเหมาะสม ระดบความรนแรงของภาวะปญญาออน ปญหาสขภาพชองปาก ปรมาณงานการรกษาและความรบดวน ทศนคต เศรษฐกจและความรวมมอของผปกครอง ทกษะความชำานาญและประสบการณของทนตแพทย


สามารถใชวธการจดการโดยวธการทางจตวทยาในเดกทมระดบปญญาออนนอย - -Tell show do การเบยงเบนความสนใจ (Distraction) การใหกำาลงใจ (Reinforcement) การควบคมใหอยนงในกรณทผปวยไมสามารถอยนง (Immobilization in cases with hyperactive)


Mild sedative + immobilization ชวยลดความไมอยนงและลดความวตกกงวล ใชเวลาสนๆ ในการรกษา ใช Mouth prop ชวยอาปากใหอาปากไดนง ๆ ในขณะทำาการรกษา ใชแผนยางกนนำาลายชวยกนแกมและลน


ใชยาชา Ultra short acting anesthetics ผปวยปญญาออนรนแรงและมปรมาณการรกษามาก การดมยาสลบเปนทางเลอกทดกวาทนตกรรมปองกนเปนสงทมคณคาและควรจดใหเกดขนอยางเปนรปธรรมเพอปองกนโรคในชองปากในผปวยปญญาออน

ลกษณะของผปวยกลมอาการดาวน

ภาวะแทรกซอนในผปวยกลมอาการดาวน จะเปนโรคหวใจ 30-40% มการตดเชอของระบบทางเดนหายใจไดงาย การ

ขบเสมหะทำาไดไมด มภาวะการอดตนของทาง เดนหายใจชนดเฉยบพลนและเรอรง ม sleep

apnea มอตราเสยงสงของการเกดมะเรงเมดเลอดขาว ระบบกลามเนอแขงแรงลดลง มการชก 5-10%

ลกษณะของผปวยกลมอาการดาวน มระดบสตปญญาตำากวา 70 mild-moderate M.R.พฒนาการชาปรบตวชาพฒนาดานภาษาและการสอสารชาอยางชดเจนดานโภชนาการ แนวโนมนำาหนกเกนจากการชอบรบประทาน พวกแปง โดยมกไมมกจกรรม

การจดการพฤตกรรมของผปวยกลมอาการดาวน

สวนใหญ IQ ไมตำาเกนไป อารมณด ยมงาย ดสดชน มความสามารถในการใหความรวมมอสน ๆ สามารถใชจตวทยาในการจดการ

tell-show-doการเบยงเบนความสนใจการใหกำาลงใจ การชมเชย

การรกษาทางทนตกรรมในผปวยออทสตก

(เทคนคการจดการ)

โรคออทสตก หรอ ออทสซม

เปนความผดปกตของพฒนาการเดกรปแบบหนง

ซงมลกษณะเฉพาะ ไมสามารถพฒนาทกษะทางสงคม ไมสามารถพฒนาทกษะทางภาษาและการสอความหมาย มความผดปกตหรอบกพรองในพฤตกรรม การทำากจกรรมและความสนใจ

ความผดปกตในการใชภาษาและการสอความหมาย

ไมพด ไมตองการสอสารโดยการพด พดคำาซำาๆ หรอพดแบบนกแกว พดเลยนแบบ พดไมรเรอง พดภาษาตางดาว โตตอบไมเปน ใชสรรพนามและไวยากรณไมถกตอง

เรยกไมหน ไมสบตา

ความผดปกตของพฤตกรรม และการทำากจกรรม

ตอตานการเปลยนแปลง ตองการคงสภาพเดม ทำากจกรรมซำาๆ เปนแบบแผน หมกมนในวตถ ไมมความยดหยนในการเลน ไมเลนกบผอน มการเคลอนไหวแปลกๆ การกระทำาซำาๆ อยางไรจดหมาย มความผดปกตในการกน

พฤตกรรมของเดกออทสตก เดกออทสตกมความกลวตอบางอยางเปนพเศษ แตกลบไมกลวในสงทเปนอนตราย

ระดบสตปญญาของเดกออทสตก

Ornitz & Ritvo (1976) 2/3 ถง 3/4 จะเปนปญญาออน Young และคณะ - 1989 7580( )

%ของเดกออทสตกเปนปญญาออน 23/ มภาวะตองพงพงผอนตลอดชวต 13/ พงพาตนเองไดพอสมควร - 12% พงพาตนเองไดเตมท เหมอนคนปกต

อาการสำาคญทพบรวมในเดกออทสตก ภาวะปญญาออน - 7080%

สมาธสน ไมอยนง- 4 0 6 0 %

ซมเศรา/อารมณแปรปรวน %44

โรคลมชก - 2540%

ทำารายตนเอง- 2540%

ปญหาในการนอน 10-30 %

พฤตกรรมกาวราว พบบอย ปญหาในการกน พบบอย

จะมการพฒนาการบคลกภาพอยางตอเนอง

เดกออทสตกทสามารถพดไดกอนอาย 5 ป

ปญหาทางทนตกรรมในเดกออทสตก อบตการณของการเกดโรคในชองปาก เชน โรคฟนผ

โรคเหงอกอกเสบ ในเดกออทสตกไมแตกตางจากเดกปกต ปญหาหลกอยทพฤตกรรมของเดกทไมสามารถสอสาร เดกออทสตกมความวตกกงวลและความกลวการทำาฟนมากกวาเดกปกต ผปกครองมความวตกกงวลสง

วธการจดการรกษาทางทนตกรรมในเดกออทสตก

ทนตแพทยและทมงาน มความร ความเขาใจในพฤตกรรมของเดกออทสตก ใหการรกษาบนพนฐานของความรก เอออาทรตอผปวย มความอดทน พยายาม การรกษาอาจตองใชเวลามาก มทกษะในการสอสาร และมประสบการณ

การซกประวต :

ทนตแพทยและผชวยทนตแพทย : เปนผฟงทด สภาพ การกระตนใหกำาลงใจ มทกษะในการสนทนา ผปกครองไววางใจ

การใหขอมลประวตของเดกออทสตกอยางครบถวน ประวตทวไป

ประวตทางการแพทย ยาทไดรบเพอการรกษาอาการ ประวตการรกษาทางทนตกรรม เดกมพฤตกรรมทำารายรางกายตวเอง คนอน หรอไม มอารมณแปรปรวนบอยหรอไมอยางไร แนวทางทผปกครองใชในการปรบพฤตกรรม

การเตรยมเดกออทสตกกอนทจะมารกษาทางทนตกรรม เดกทสามารถสอสารได ควรบอกเดกลวงหนา วา

จะมาใหหมอตรวจฟน อธบายวธการคราวๆ เชน นงบนเกาอ หมอปรบเกาอเปนเตยงนอน ลกนอนนงๆ อาปากกวางๆ ใหหมอตรวจฟน หมอเปดไฟสองปาก ถอกระจกเลกๆ ตรวจฟนใหลก ซกซอมคำาสงทบาน เชน นอนลง อาปาก บวนนำา

การเตรยมเดกออทสตกกอนทจะมารกษาทางทนตกรรม แนะนำาใหเดกออทสตกสรางความคนเคยกบ

คลนกทนตกรรมโดยการตดตามสมาชกของครอบครวมายงคลนกทนตกรรม ดกวาใหเดกออทสตกมาพบทนตแพทยตามลำาพง

วธการจดการเดกออทสตกทสามารถสอสารได

เรมทำาการรกษาจากงานงายๆ ไปหายาก ใชคำางายๆ สนๆ ซำาๆ บอกเดก ใชเวลามากกวาเดกปกต เดกสามารถเรยนร และปฏบตตนตามคำาแนะนำา ทพ . ใหคำาชม/รางวลแกเดกเมอเดกรวมมอ

การจดการพฤตกรรมการรกษาทางทนตกรรมเปนการรบกวนเดกออ

ทสตก- - Tell show do (ยากในการบอกและแสดง)

สามารถชกชวนใหขดฟนไดใชเวลามากในการปรบพฤตกรรม กระบวนการเรยนรชา แสดงขนตอนชา ๆ พรอมกบการใหรางวล

การตรวจชองปากออกคำาสงสน ๆ พดซำาๆ สภาพ และนมนวลทพ.ใชกระจกสองปาก ไมใช explorerสอนเดกใหอาปากเพอขดฟนไดใชเวลาสนๆ หากทำาไมได แนะนำาผปกครองไปซกซอมทบานและนดใหม

Hyperactive childหลกเลยง :

การรอคอยเปนเวลานานเครองมอทมเสยงดงมากแสงจาแสงสะทอนของผวโลหะสงเราตางๆ ทกระตนเดก

Hyperactive childควร :

บรรยากาศเงยบ สงบ การเคลอนไหวนอยสด สงเรานอย ใชเวลาสน ๆ ในการรกษา

การใหการรกษาทางทนตกรรม เดกสามารถเรยนรและยอมรบการฉดยาชา สามารถทำาการรกษาดวยวธการทางจตวทยาแมกระทงการถอนฟน ไมควรใหเดกรอคอยนาน วนเวลานดหมายเปนเวลาเดยวกน

Bäckman B, Pilebro C (1999) การเรยนการสอนโดยใชรปภาพ

สอนเดกออทสตกใหรจกวธการแปรงฟน และการรกษาทนตกรรมโดยใชรปภาพเปนสอการสอน ซงเขาพบวา เดกออทสตกจะตดตอสอสารผานทางรปภาพไดดกวาผานทางคำาพด ผลทไดคอ เดกมสขภาพชองปากทดขน และเดกใหความรวมมอในการทำาฟนมากกวาเดกทไมไดรบการสอนดวยรปภาพ

http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=th&prev=/search?q=visual+pedagogy+in+dentistry+for+children+with+autism&hl=th&sa=G&biw=1662&bih=913&prmd=ivnsb&rurl=translate.google.co.th&sl=en&u=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?term=%22B%C3%A4ckman%20B%22%5BAuthor%5D&usg=ALkJrhjGnTrPvl1d_XFhrhpj-wL6MUTSXw

http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=th&prev=/search?q=visual+pedagogy+in+dentistry+for+children+with+autism&hl=th&sa=G&biw=1662&bih=913&prmd=ivnsb&rurl=translate.google.co.th&sl=en&u=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?term=%22Pilebro%20C%22%5BAuthor%5D&usg=ALkJrhi1MU8LonAyrwuZZiXreUgYLr4g7g

Visual pedagogy in dentistry for children with autism

ขนกบความสามารถในการเรยนร เหมาะสำาหรบเดกออทสตกทสามารถสอสารได

โดยการดภาพ Visual pedagogy เปนสอการสอนเดกออ

ทสตกในการประกอบกจวตรประจำาวน ใชปรบพฤตกรรมของเดกในการดำาเนนชวตไปตามตารางกจกรรมตางๆ Backman B,Pilebro C.

Visual pedagogy in dentistry for children with autism.ASDC J Dent Child.1999.


The front door The waiting room


The dentistThe operating roomThe lamp


“Mouth wide open”Instrument and objects to be used.


“Visual pedagogy is a way of

introducing dentistry to children with

autism.”

Visual pedagogyVisual pedagogyแนะนำาการรกษาทางแนะนำาการรกษาทางทนตกรรมทนตกรรม

Visual pedagogyVisual pedagogy

Visual pedagogy

Visual pedagogy Visual pedagogy แนะนำาการแนะนำาการแปรงฟนแปรงฟน

วธการจดการเดกออทสตกทไมสามารถสอสาร /ไมใหความรวมมอ

พจารณาปจจยตางๆรวมกบการตดสนใจของผปกครอง

ความรนแรงของพฤตกรรมของเดกออทสตกความรนแรงและความจำาเปนรบดวนของการรกษาประมาณงานรกษามากหรอนอย ยากหรอไมทศนคตของผปกครอง / ทนตแพทยและทมงานคาใชจาย

วธการจดการเดกออทสตกทไมสามารถสอสาร /ไมใหความรวมมอ

การควบคมทางรางกาย

วธการจดการเดกออทสตกทไมสามารถสอสาร /ไมใหความรวมมอการรกษาทางทนตกรรมภายใตการดม

ยาสลบ

การรกษาทางทนตกรรมเดกทมพฤตกรรมรนแรง

เนนการทำาความสะอาดชองปากดวยการแปรงฟน ใหคำาแนะนำาเรองการรบประทานอาหาร การใหฟลออไรดเสรม

การใหทนตสขศกษา

Preventive management High caries risks

Oral hygiene instruction แกผปกครอง

o เนนใหพอแมตระหนกถงความสำาคญในการดแลสขภาพชองปาก

o สอนการแปรงฟนโดยใช Scrub technique แกผปกครอง

o เลอกแปรงสฟนทมขนาดและสทเดกชอบ o มการใหรางวลและใหกำาลงใจรวมดวยใน

ขณะแปรงฟนo สอนการใชไหมขดฟนo หลกเลยงสงทจะหนเหความสนใจของเดก

ในขณะแปรงฟนo ปฏบตซำาในเวลาเดมๆ เพอใหเดกเคยชน

Preventive managementDiet counseling

แนะนำาอาหารทมประโยชนและไมกอใหเกดฟนผไมใชขนมหวานเปนรางวลใหเดก หรอใหเพอใหเดกอารมณดงดการทานจบจบระหวางมอจำากดอาหารประเภทแปงและนำาตาล วเคราะหการบรโภคอาหารของผปวย และใหคำาแนะนำาทเหมาะสมตดตามผลการเปลยนแปลงทก 6 เดอน

Preventive managementFluoride

Professional topical fluoride [Fluoride varnish]Fluoride supplementFluoride toothpaste

Pit & fissure sealantInjuries prevention counselingRegular professional supervision recall

ฝกรบประทานอาหารใหเปนเวลา

ไมรบประทานจบจบแปรงฟนหลงอาหารทก

มอ

Mouth protectorเดกออทสตก :

ไมรจกสงทมอนตรายไมมความรสกเจบปวดมพฤตกรรมทำารายตวเอง

การจดการทางทนตกรรมแก ผปวยตาบอด

ตาบอด

การจดการพฤตกรรมเดกตาบอดไมยงยากมากในการจดการพฤตกรรมสามารถสอสารดวยการพดสามารถรบรดวยประสาทสมผสอนทยงคงมอย เชน การสมผสทางกาย การดมกลน การรบรสทางลน

การจดการพฤตกรรมเดกตาบอดแนะนำาเดกตาบอดรจกกบทพ.และผชวยฯ โดยการอนญาตใหเดกตาบอดคลำาหนาการทำาความรจกดวยมตรภาพจะทำาใหเดกไวใจและใหความรวมมอในการรกษา

การจดการพฤตกรรมเดกตาบอด

เดกพการทางสายตาจำาเปนตองไดรบคำาแนะนำาขนตอนการรกษาใหม ๆ ทไมเคยมประสบการณมากอนเสมอ โดยการอธบายอยางชาๆ ควรใหผปกครองเขามาอยดวยในครงแรกๆ เพอใหเดกไมกลว และมความสบายใจ

การจดการพฤตกรรมเดกตาบอด

ควรมการพดคยกบเดกตลอดการรกษาไมปลอยเดกใหอยบนเกาอทำาฟนตามลำาพงตองอธบายขนตอนใหมของการรกษาทกครงใชประสาทการรบรอนๆ ใหมากทสด

การจดการพฤตกรรมเดกตาบอด เพมการใชโสตประสาท:

การเลานทาน การรองเพลง

เพมการใชประสาทสมผส เพมการใชประสาทการดมกลน และการรบรส

การรกษาทางทนตกรรมใน

ผปวยบกพรองทางการไดยน

การบกพรองทางการไดยน หตง 26-90 dB

หหนวก > 90 dB

ไดยนเสยงบาง แตเสยงตองดง ใชเครองขยายเสยงชวยได

ไมสามารถไดยนเสยงสนทนา ไมสามารถใชเครองขยายเสยง

การสอสารกบคนบกพรองทางการไดยน

Oral method of communication Manual method ofcommunication Total communication

การสะกดคำาดวยนวมอ

ภาษามอ

Manual method

Finger spelling of Thai alphabets

ภาษามอ

ปวดฟน ไม

การสอสารกบผปวยบกพรองทางการไดยนในการรกษาทางทนตกรรม

ใหผปกครองอยชวยในการสอสารโดยเฉพาะเดกเลก

ใชภาษากายแทนภาษาพด การยมแสดงความเปนมตร การปฏบตตอเดกดวยความนมนวล

ใชภาพชวยในการสอสาร/อธบาย เตรยมกระดาษ ดนสอ สำาหรบเดกท

อานออกเขยนได เดกทสามารถอานปาก ไมใสผาปดปาก

เวลาพดหนหนาใหเดกเหนหนาชด

Lip reading

หนหนาเขาหากน ระยะหาง - 23 ฟต ตาสบตาไมตะโกน พดในลกษณะปกตไมเนนคำามากเกนไป (Not emphatic words)เสยงฟงชดเจนปกตภายใตแสงสวางพอเพยงนำาเสนอโดยใชสมผสอนรวมเพอใหมความเขาใจมากขน

การแสดงออกของสหนา (Facial expression)ทาทาง (Posture)การเคลอนไหว (Movement)สงเกตสหนาของผปวย แสดงอารมณความรสก กลว วตกกงวล เครยด โกรธ พอใจ สงสย เปนตนการสงเสรมกำาลงใจดวยรอยยม

Body language & feelingBody language & feeling

Thank you for your attention

มาล อรณากร[email protected]

special dentistry

Documents