stjórn fiskmjölsferla í ferlastýringu

Stjórn fiskmjölsferla með ferlastýringuSigurjón Arason, Yfirverkfræðingur, Matís ohf.

Prófessor, Háskóli Íslands

Vorráðstefna FÍF, mars 2016Grand Hótel, Reykjavík

1

Matís

Stjórn fiskmjölsferla með ferlastýringu

Sigurjón Arason

yfirverkfræðingur, Matís ohf.


Vorráðstefna FÍF, 30. og 31. mars 2016Grand Hótel, Reykjavík

© Matís 2016 2

Fiskmjölsvinnsla gerir kröfur um

�Hráefni

�Afurð

�Vinnslubúnaði

�Verklagi - verkþekkingu

�Hugbúnaði




2

© Matís 2016 3

Hrognafylling og fituinnihald loðnu fyrir 2009 og 2010

© Matís 2016 4

Fituinnihald í norsk-íslenskri síld (fita í flökum og heilfita í heilli síld)




3

© Matís 2016 5

Breytileiki fituhlutfalls kolmunna eftir árstíma

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

jan feb mar apr maí jún júl ágú sep okt nóv des

% F

ita

Loðnuvinnslan RF-Nes kaupstað Verk 1455 Nordfisk SR - Seyðisf j.

Jón I. Ingimarsson 2001

© Matís 2016 6

Fituinnihald (%) makríls á Íslandsmiðum

10

12

14

16

18

20

22

24

26

28

30

16.jún. 26.jún. 6.júl. 16.júl. 26.júl. 5.ágú. 15.ágú. 25.ágú. 4.sep. 14.sep. 24.sep.

Meðaltal 2008-SVN 2009-SVN2008-Matís 2009-Matís 2010 SVN2011 HB Grandi 2011 Ísf 2012 Ísf2012 HB Gr 2013 Ísf 2013 HB GrPoly. (Meðaltal) Poly. (2008-SVN) Poly. (2009-SVN)Poly. (2008-Matís) Poly. (2009-Matís) Poly. (2010 SVN)Poly. (2011 HB Grandi) Poly. (2011 Ísf) Poly. (2012 Ísf)Poly. (2012 HB Gr) Poly. (2013 Ísf) Poly. (2013 HB Gr)10

12

14

16

18

20

22

24

26

28

17.jún. 27.jún. 7.júl. 17.júl. 27.júl. 6.ágú. 16.ágú. 26.ágú. 5.sep. 15.sep.

Meðaltal




4

© Matís 2016 7

Vatnsinnihald makríls 2010

© Matís 2016 8

Fituinnihald




5

© Matís 2016 9

Hitastig í RSW - lest

(SVN & Matis)

© Matís 2016 10

Vöðvi : Vatnsinnihald 55%Fyrstu ískristallar myndast við -2,5 - -3°C

Innyfli : Vatnsinnihald 73%Fyrstu ískristallar myndast við -1- -1,5°C

Eðliseiginleikar makrílsvöðva og innyfla á miðri vertíð.




6

© Matís 2016 11Nutrition and Seafood Research (NIFES) 2014.

Fituinnihald norsk makríls og greining á staðsetningu fitu með tölvusneiðmyndaskönnun (MR scanning)

Nutrition and Seafood Research (NIFES) 2014.

© Matís 2016 12

Notkun massa- og orkubókhalds við stjórnun fiskmjölsvinnsluferils.

�Breytileiki hráefnis hefur mikil áhrif keyrslu verksmiðju og nauðsýnlegt er að geta fylgst með þessum breytum og stýrt vinnsluferlinu.

�Þannig er auðveldara að hámarka gæði afurða og draga úr orkukostnaði og umleið bæta rekstraafkomu verksmiðjunnar.




7

© Matís 2016 13

Gufuþurrkari (Multi-disc)

© Matís 2016 14




8

© Matís 2016 15

The Dyno-Jet loftþurrkari.

Atlas-Stord.

© Matís 2016 16

Tveggja þrepa þurrkun

55-65%

40-42%

Fallstraumsgufari 3þrepaÞjöppugufari

ForhitariSjóðari

Gufuþurrkari

Loftþurrkari

Fiskmjöl 8%




9

© Matís 2016 17

Rafknúin soðkjarnatæki - þjöppugufari

Kjarni

Soð

Eimur

Gufuþjappa

Þéttaðureimur

Soð

© Matís 2016 18

Orkusamanburður á vinnslubúnaði til að fjarlægja vatn frá hráefni

Mismunandi kerfi kJ/kg eimur Gufun 405 -2.250 ● Eitt þrep 2.250 ● Tveggja þrepa 1.115 ● Þriggja þrepa 875 ● Fjögra þrepa 615 Þjöppu gufari 75 -250

Himnusíun 115– 460 Gufuþurrkari 2.800 Loftþurrkari 3.000

kg gufa/kg eimur

1,050,520,410,290,10

0,05-0,21,301,40




10

© Matís 2016 19

Afköst gufuþurrkara

© Matís 2016 20

Efnisflæði

G.Þurrkari

Forhitari

Kælir

Mjöl

Lýsi

Vatn (%) 52,4Fita (%) 4,5F.F.Þe. 43,2Flæði 25,1

Pressukaka


Pressuvökvi


Soðlýsi

Vatn (%) 66,9

Fita (%) 3,9

F.F.Þe. 29,3

Flæði 5,3

Mjölvinduhrat

Vatn (%) 77,1

Fita (%) 3,0

F.F.Þe. 19,9

Flæði 21,0

Soðkjarni


Soð

Vatn (%) 87,4

Fita (%) 1,7

F.F.Þe. 11,0

Flæði 46,6

Þykkni úr MVR

Vatn (%) 63,5

Fita (%) 4,0

F.F.Þe. 32,5

Flæði 51,4

Fyrir þurrkun

Vatn (%) 8,4

Fita (%) 11,8

Prótein (%) 69,8

F.F.Þe. 79,8

Flæði 20

Mjöl

Eimur L.þurrkun

14,3

Eimur Þ.gufun

24,9

Sjóðari Forsía Forhitari

MjölskilvindaSkilvindur

GufariÞjöppugufari

Blandari

Loftþurrkari

Kvörn

Vog Vatn (%) 73,0Fita (%) 10,5Prótein (%) 13,9F.F.Þe. 16,6Flæði 100,0

Loðna í febrúarHráefniLoðnu í

febrúar

Vatn (%) 45,9Fita (%) 6,8F.F.Þe. 47,4

Hálfþurrkað

Flæði 33,8

Flæði 7,8

Lýsi

Eimur G.þurrkun16,8

Eimur gufun

16,6

Eimur gufun-öll

41,5

Eimur Gufun

55,5

Eimur Þurrkun

24,8

Eimur þurrk-öll

31,1

Loðnu í mars




11

© Matís 2016 21

Efnisflæði síldar og makríl afskurður

Flæði 10,3

Lýsi

Mjöl

Lýsi

Vatn (%) 71,3Fita (%) 14,0Prótein (%) 12,2

F.F.Þe. 14,8

Flæði 100,0

HráefniSíldar og makrílhrat


Pressuvökvi


Soðlýsi


SoðVatn (%) 88,9Fita (%) 2,4F.F.Þe. 8,8Flæði 45

Þykkni úr MVR


Mjölvinduhrat


Fyrir þurrkun


HálfþurrkaðVatn (%) 7,6Fita (%) 8,2Prótein (%) 66,5F.F.Þe. 84,2Flæði 15,3

Mjöl Raun

Vatn (%) 68,2

Fita (%) 4,1

F.F.Þe. 27,8

Flæði 15,7

Soðkjarni

Vatn (%) 45,9

Fita (%) 5,5

F.F.Þe. 48,7

Flæði 17,6

Pressukaka

Vatn (%) 7,6

Fita (%) 9,3

Flæði 18,0

Mjöl- reiknað

Eimur L.þurrkun

5,5

Eimur Þ.gufun

19

Eimur G.þurrkun

15,5

Eimur gufun

29,3

Blandari

© Matís 2016 22

Efnisflæði samantekt

Makríll 100

Síld 100

Loðna feb 100

Loðna mars 100

Hráefni

Makríll 20,0

Síld 17,6

Loðna feb 25,1

Loðna mars 28,8

Pressukaka

Makríll 12,2

Síld 10,3

Loðna feb 9,0

Loðna mars 1,9

Lýsi

Makríll 16,3

Síld 14,7

Loðna feb 21,0

Loðna mars 10,0

Soðkjarni

Makríll 18,6

Síld 19,7

Loðna feb 22,4

Loðna mars -

Gufun MVR

Makríll 39,0

Síld 38,0

Loðna feb 51,4

Loðna mars 42,6

Fyrir þurrkun

Makríll 30,2

Síld 32,0

Loðna feb 17,2

Loðna mars 55,5

Gufun 2 þrepa

Makríll 6,0

Síld 5,2

Loðna feb 14,3

Loðna mars 7,8

Eimur Loftþurrkari

Makríll 48,8

Síld 51,7

Loðna feb 39,6

Loðna mars 55,5

Gufun Heild

Makríll 20,0

Síld 17,6

Loðna feb 25,1

Loðna mars 28,8

Pressukaka

Makríll 12,2

Síld 10,3

Loðna feb 9,0

Loðna mars 1,9

Lýsi

Makríll 23,9

Síld 27,8

Loðna feb 19,9

Loðna mars 23,9

Soðkjarni

F.F.Þe (%)

Makríll 48,8

Síld 51,7

Loðna feb 39,6

Loðna mars 55,5

Gufun Heild

Makríll 39,0

Síld 38,0

Loðna feb 51,4

Loðna mars 42,6

Fyrir þurrkun

Makríll 6,0

Síld 5,2

Loðna feb 14,3

Loðna mars 7,8

Eimur Loftþurrkari

Makríll 23,2

Síld 20,4

Loðna feb 35,3

Loðna mars 25,6

Hálf þurrkað

Makríll 15,8

Síld 17,6

Loðna feb 16,1

Loðna mars 17,0

Eimur Gufuþurrkari

Makríll 100

Síld 100

Loðna feb 100

Loðna mars 100

Hráefni

Flæði Vatn (%) Pótein (%) Fita (%)

Makríll 17,3 8,0 66,7 9,6

Síld 15,3 7,6 66,5 8,2

Loðna feb 20,9 8,4 69,8 11,8

Loðna mars 17,7 7,3 69,0 8,0

Mjöl




12

© Matís 2016 23

Áhrif þurrefnis í soði á segju við þykkingu í gufara

© Matís 2016 24

Samsetning og nýting helstu uppsjávarfiska –Gufað vatn er eimur frá sjóðkjarnatækjum og þurrkurum.

Heill Afskurður

Samsetning (%)

Fita 24 14 15 6 9

Þurrefni 21 16 19 20 15

Nýting (%)

Mjöl 24,8 19,1 22,7 23,3 17,7

Lýsi 21,6 12,0 12,7 4,3 7,4

Gufað vatn (%) 53,6 68,8 64,6 72,4 74,9

Makríll Síld Kolmunni Loðna




13

© Matís 2016 25

Gufuframleiðsla miðað við 160°C heita gufu

Gufuframleiðsla

kg gufa/orkueiningu

Olíuketill 14,7

Rafm.ketill 1,3

þéttgufa ekki nýtt þéttgufa nýtt

85% 12,50 16,33

97% 1,28 1,68

RaungufuframleiðslaKetilnýting

1 kg olía ~ 40.000 kJ

kWkst rafmagn ~ 3.600 kJ

© Matís 2016 26

Vinnslurás í fiskmjölsverksmiðju

Mjölblöndun

Lýsis tankur

Lýsisskilvinda

Grófskilvindur

Mjölsigti

Kvörn Mjölkælir Þurrkari

Blandari

Mjölskilvinda

SkrúfupressaForsía

Pressuvökvi

SoðlýsiSoð

Lýsi

SnigilsjóðariForhitari

Hráefni

Vog

Mjölgeymsla

Soðkjarnartæki

Kjarni

Kjarni

Soð

Eimur

Gufuþjappa

Þétteim

Filtrun

stjórn fiskmjölsferla í ferlastýringu

Business