STRATEJİK STRATEJİK PLANLAMAPLANLAMA

DAYANDIĞI TEMELLERDAYANDIĞI TEMELLERVEVEPLANLAMA DİSİPLİNİPLANLAMA DİSİPLİNİ

ARAŞ.GÖR.GÖKHAN TENİKLERARAŞ.GÖR.GÖKHAN TENİKLER

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İİBFDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İİBF

KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜKAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ

30 MART 2006

İZİSYÖM

““Gittiğiniz yeri Gittiğiniz yeri bilmiyorsanız, dikkatli bilmiyorsanız, dikkatli

olmanız gerekir, çünkü olmanız gerekir, çünkü oraya ulaşamayabilirsiniz.”oraya ulaşamayabilirsiniz.”                                                                                           

                   Yogi Berra                    Yogi Berra

““Strateji” kelimesi eski Strateji” kelimesi eski Yunanca’dan türetilmiştir.Yunanca’dan türetilmiştir.

Stratos (Ordu) + Ago Stratos (Ordu) + Ago (Yönetme)(Yönetme)

“Strategos”“Strategos”

SAVAŞ TAKTİĞİSAVAŞ TAKTİĞİ

Strategos kelimesi Strategos kelimesi stratejist, strateji stratejist, strateji yapan, strateji üreten yapan, strateji üreten anlamına gelmektediranlamına gelmektedir

M.Ö. 500'lerM.Ö. 500'ler

Yönetim = AskerlikYönetim = Askerlik

((bir savaşı kazanmak için bir savaşı kazanmak için yapılan planyapılan plan ) )

Strateji kavramı zaman Strateji kavramı zaman içerisinde yönetim alanında da içerisinde yönetim alanında da kullanılmaya başlanmıştır.kullanılmaya başlanmıştır.

Yönetim biliminde strateji, Yönetim biliminde strateji, "bir "bir organizasyonun amacına organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar"ulaşmak için izleyeceği yollar" anlamında kullanılmaktadır.anlamında kullanılmaktadır.

Yönetim biliminde Yönetim biliminde özellikle firmaların ya da özellikle firmaların ya da şirketlerinşirketlerinrakiplerine karşı rakiplerine karşı izleyeceği stratejiler, izleyeceği stratejiler, önce önce Stratejik PlanlamaStratejik Planlama ve daha sonra dave daha sonra daStratejik YönetimStratejik Yönetim adı adı verilen bir disiplinin verilen bir disiplinin doğmasına neden doğmasına neden olmuştur. olmuştur.

Globalleşme ve bunun sonucu Globalleşme ve bunun sonucu olarak rekabetin yoğunlaşması, olarak rekabetin yoğunlaşması, stratejik yönetiminstratejik yönetiminher geçen gün daha fazla önem her geçen gün daha fazla önem kazanması sonucunu kazanması sonucunu doğurmaktadır. doğurmaktadır.

“Stratejik yönetim, bir “Stratejik yönetim, bir organizasyonun ne yaptığını, organizasyonun ne yaptığını, varlıkvarlıknedenini ve gelecekte ulaşmak nedenini ve gelecekte ulaşmak istediği hedefleri ortayaistediği hedefleri ortayakoyan bir yönetim tekniğidir.”koyan bir yönetim tekniğidir.” (Bryson)(Bryson)

STRATEJİK YÖNETİM VE STRATEJİK YÖNETİM VE STRATEJİK PLANLAMA STRATEJİK PLANLAMA AYNI KAVRAMLAR AYNI KAVRAMLAR

MIDIRMIDIR??

HAYIR,HAYIR, “planlama”, “planlama”, “yönetim”in bir “yönetim”in bir aşamasıdır.aşamasıdır.

Strateji ve plan farklı Strateji ve plan farklı şeylerdir. Strateji akıl içerir şeylerdir. Strateji akıl içerir fakat plan, planlanan fakat plan, planlanan stratejinin uygulanmasıdır. Bu stratejinin uygulanmasıdır. Bu anlamda stratejik planlama anlamda stratejik planlama örgütlerin çevreyle olan örgütlerin çevreyle olan ilişkisiyle ilgilidir .ilişkisiyle ilgilidir .En genel tanımıyla En genel tanımıyla stratejik stratejik planlama; bir örgütün planlama; bir örgütün misyonunun ve gelecek misyonunun ve gelecek yönelimli, uzun ve kısa yönelimli, uzun ve kısa dönemli performans dönemli performans hedeflerinin, ve stratejilerinin hedeflerinin, ve stratejilerinin bir taslağının oluşturulmasıdırbir taslağının oluşturulmasıdır..

STRATEJİK PLANLAMA STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİSÜRECİPlan ve Programlar Plan ve Programlar

GZFTGZFT (SWOT) (SWOT) Analizi Analizi Piyasa Analizi Piyasa Analizi Hedef Kitle/İlgili Hedef Kitle/İlgili Tarafların BelirlenmesiTarafların Belirlenmesi

DURUM ANALİZİDURUM ANALİZİ NEREDEYİZ?NEREDEYİZ?

Kuruluşun varoluş Kuruluşun varoluş gerekçesi gerekçesi Temel İlkeler Temel İlkeler

MİSYON VE İLKELERMİSYON VE İLKELER

NEREYE ULAŞMAK NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?İSTİYORUZ?

Arzu edilen gelecek Arzu edilen gelecek VİZYONVİZYON

Orta vadede ulaşılacak Orta vadede ulaşılacak amaçlar amaçlar Spesifik, somut ve Spesifik, somut ve ölçülebilir hedefler ölçülebilir hedefler

STRATEJİK AMAÇLARSTRATEJİK AMAÇLARVEVE

HEDEFLERHEDEFLER

Amaç ve hedeflere Amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri ulaşma yöntemleri Detaylı iş planlarıDetaylı iş planlarıMaliyetlendirme Maliyetlendirme

FAALİYETLERFAALİYETLERVEVE

PROJELERPROJELER

GİTMEK İSTEDİĞİMİZ GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL YERE NASIL

ULAŞABİLİRİZ?ULAŞABİLİRİZ?

Raporlama Raporlama Karşılaştırma Karşılaştırma İİZLEME ZLEME 

BAŞARIMIZI NASIL BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER VE TAKİP EDER VE

DEĞERLENDİRİRİZDEĞERLENDİRİRİZ??

Geri besleme Geri besleme Ölçme yöntemlerinin Ölçme yöntemlerinin belirlenmesi belirlenmesi Performans Performans göstergeleri göstergeleri Performans YönetimiPerformans Yönetimi

DEĞERLENDİRME VE DEĞERLENDİRME VE PERFORMANS ÖLÇÜMÜPERFORMANS ÖLÇÜMÜ

STRATEJİK PLANLAMASTRATEJİK PLANLAMA

Stratejik planlama, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu tarif eder. Kuruluşun amaçlarını, hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemleri belirlemesini gerektirir.

Uzun vadeli ve geleceğe dönük bir bakış açısı taşır.

Kuruluş bütçesinin stratejik planda ortaya konulan amaç ve hedefleri ifade edecek şekilde hazırlanmasına, kaynak tahsisinin önceliklere dayandırılmasına ve hesap verme sorumluluğuna rehberlik eder.

Stratejik planlama:Stratejik planlama:

Sonuçların planlanmasıdır Girdilere değil, sonuçlara odaklıdır.

Değişimin planlanmasıdır Değişimin istenilen yönde olabilmesini sağlamaya gayret eder ve değişimi destekler. Dinamiktir ve geleceği yönlendirir. Düzenli olarak gözden geçirilmesi ve değişen şartlara uyarlanması gerekir.

Gerçekçidir Arzu edilen ve ulaşılabilir bir geleceği resmeder.

Kaliteli yönetimin aracıdır Disiplinli ve sistemli bir şekilde, bir kuruluşun kendisini nasıl tanımladığını, neler yaptığını ve yaptığı şeyleri niçin yaptığını değerlendirmesi, şekillendirmesi ve bunlara rehberlik eden temel kararları ve eylemleri üretmesidir.

Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur

Hedeflenen sonuçların nasıl ve ne ölçüde gerçekleştiğinin izlenmesine, değerlendirilmesine ve denetlenmesine temel oluşturur.

Katılımcı bir yaklaşımdır Stratejik planlama sürecinin kuruluşun en üst düzey yetkilisi tarafından tam olarak desteklenmesi şarttır. Bununla beraber, ilgili tarafların, diğer yetkililerin, idarecilerin ve her düzeydeki elemanların katkısı, ortak çabası ve desteği olmaksızın, stratejik planlama başarıya ulaşamaz.

Ayrıca stratejik planlama:

Günü kurtarmaya yönelik değildir: Uzun vadeli bir yaklaşımdır.

Bir şablon değildir: Kuruluşların farklı yapı ve ihtiyaçlarına uyarlanabilen esnek bir araçtır.

Salt bir belge değildir:

Stratejik planın hazırlanması, gerçekleştirilmesi için yeterli değildir. Planın sahiplenilmesi ve harekete geçilmesi gerekir. Asıl olan stratejik plan dokümanı değil, stratejik planlama sürecidir.

Sadece bütçeye dönük değildir:

Stratejik planlama sürecinde  kaynak durumu dikkate alınmakla beraber, yıllık bütçe ve kaynak taleplerinin stratejik planları şekillendirmemesi; stratejik planın, bütçeyi yönlendirmesi gerekir.

Stratejik planlama, özetle, bir kuruluşun aşağıdaki dört temel soruyu cevaplandırmasına yardımcı olur:

NEREDEYİZ?

NEREYE GİTMEK İSTİYORUZ?

GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ?

BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER ve DEĞERLENDİRİRİZ?

Belirtilen sorulara verilen cevaplar stratejik planlama sürecini oluşturur.

“Neredeyiz?” sorusu, kuruluşun faaliyetini gerçekleştirdiği iç ve dış ortamın kapsamlı bir biçimde incelenmesini ve değerlendirilmesini içeren durum analizi yapılarak cevaplandırılır.

“Nereye gitmek istiyoruz?” sorusunun cevabı ise; kuruluşun varoluş nedeninin öz bir biçimde ifade edilmesi anlamına gelen misyon; ulaşılması arzu edilen geleceğin kavramsal, gerçekçi ve öz bir ifadesi olan vizyon; kuruluşun faaliyetlerine yön veren ilkeler; ulaşılması için çaba ve eylemlerin yönlendirileceği genel kavramsal sonuçlar olarak tanımlanabilecek stratejik amaçlar ve amaçların elde edilebilmesi için ulaşılması gereken ölçülebilir sonuçlar anlamına gelen hedefler ortaya konularak verilir.

Stratejik amaçlar ve hedeflere ulaşmak için kullanılacak yöntemler olan stratejiler ve faaliyetler “Gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?” sorusunu cevaplandırır.

Son olarak, yönetsel bilgilerin derlenmesi ve plan uygulamasının  raporlanması anlamındaki izleme ve alınan sonuçların daha önce ortaya konulan misyon, vizyon, ilkeler, amaçlar ve hedeflerle ne ölçüde uyumlu olduğunun, kısaca performansın değerlendirilmesi ve buradan elde edilecek sonuçlarla planın gözden geçirilmesini ifade eden değerlendirme süreci ise “Başarımızı nasıl takip eder ve değerlendiririz?” sorusunu cevaplandırır.

Stratejik planlama çalışmalarına en geniş katılım sağlanmalı, bu kapsamda kuruluşun değişik birimleri ve seviyelerindeki çalışanlar planlama sürecine dahil edilmelidir.

Ayrıca kuruluş, ortak aklı devreye sokarak bir bütün olarak kendisini tanıma fırsatı bulacak ve bu sürecin bir yan ürünü olarak kurum içi iletişim ve motivasyon güçlenecektir.

Gerektiğinde kapsamlı bir durum analizi için kuruluşun faaliyet alanıyla ilgili diğer kuruluşların ve kesimlerin görüşlerinin alınması gerekmektedir.

Üst yönetimin desteği ve yönlendirmesi, stratejik planlamanın vazgeçilmez bir koşuludur. Stratejik planlama ekibi, üst yönetimle iletişim içinde gerekli çalışmaları yürütecek ve raporlayacaktır. İhtiyaç halinde kuruluş dışından danışmanlık veya hizmet alınması mümkündür.  

Stratejik planlamanın bütün aşamalarında önemli rol üstlenecek planlama ekibinin, durum analizinden başlayarak amaca uygun bir yapıda kurulması yapılacak çalışmaların başarısı için kritik bir öneme sahiptir.

Planlama Ekibinin OluPlanlama Ekibinin Oluşşturulması Aturulması Aşşamasında amasında Cevaplandırılması Gereken Temel Sorular Cevaplandırılması Gereken Temel Sorular

Planlama ekibinde kuruluPlanlama ekibinde kuruluşşun temel birimleri un temel birimleri temsil ediliyor mu? temsil ediliyor mu?

Ekip üyeleri stratejik planlama sürecinin Ekip üyeleri stratejik planlama sürecinin gerektirdigerektirdiğği bilgi ve becerileri tai bilgi ve becerileri taşşıyor mu? ıyor mu?

Ekip üyeleri kuruluEkip üyeleri kuruluşş hakkında yeterli bilgiye sahip hakkında yeterli bilgiye sahip mi? mi?

Ekip üyeleri kuruluEkip üyeleri kuruluşşun hedef kitlesi veya un hedef kitlesi veya mümüşşterilerini yeterince tanıyor mu? terilerini yeterince tanıyor mu?

Ekip üyeleri stratejik planlama çalıEkip üyeleri stratejik planlama çalışşmalarına malarına yeterli zaman ve enerji ayırabilecek durumda mı? yeterli zaman ve enerji ayırabilecek durumda mı?

Planlama süreci boyunca ekipte süreklilik Planlama süreci boyunca ekipte süreklilik sasağğlanabilecek mi?lanabilecek mi?

Stratejik planlama sürecinin ilk adımı kuruluşun “neredeyiz?” sorusuna cevap vermesidir.

Bu da kapsamlı bir durum analizinin yapılmasını gerektirmektedir.

DURUM DURUM ANALİZİANALİZİ

I. ADIMI. ADIM

Durum analizinde esas Durum analizinde esas olarak şu değerlendirmeler olarak şu değerlendirmeler yapılır:yapılır: Kuruluşun iç yapısının analiziKuruluşun iç yapısının analizi (kuruluşun (kuruluşun

görev ve yetkilerinin, performansının, görev ve yetkilerinin, performansının, sorunlarının, potansiyellerinin, kurumsal sorunlarının, potansiyellerinin, kurumsal kültürünün, insan kaynaklarının, teknolojik kültürünün, insan kaynaklarının, teknolojik düzeyinin, vb. analizi). düzeyinin, vb. analizi).

Çevre analiziÇevre analizi (kuruluşun faaliyet gösterdiği (kuruluşun faaliyet gösterdiği ortamın ve dış koşulların analizi). ortamın ve dış koşulların analizi).

Kuruluşun gelecekte karşılaşabileceği ve Kuruluşun gelecekte karşılaşabileceği ve etkilenebileceği gelişmelerin analizi.etkilenebileceği gelişmelerin analizi.

İlgili taraflarınİlgili tarafların (kuruluşun hedef kitlesi ve (kuruluşun hedef kitlesi ve kuruluş faaliyetlerinden olumlu/olumsuz kuruluş faaliyetlerinden olumlu/olumsuz yönde etkilenenlerin; yönde etkilenenlerin; paydaşların analizi. paydaşların analizi.

Durum analizi kapsamında kullanılacak temel yöntem SWOT Analizidir.

Bu yönteme GZFT (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler) Analizi de denilmektedir.

SWOT ANALİZİ NEDİR?

SWOT analizi incelenen kuruluşun, tekniğin, sürecin veya durumun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte ve dış çevreden kaynaklanan fırsat

ve tehditleri saptamakta kullanılan bir tekniktir.

NEDEN SWOT ANALİZİ?

İç ve dış etkenleri dikkate alarak, varolan güçlü yönler ve fırsatlardan en üst düzeyde yararlanacak, tehditlerin ve zayıf yanların etkisini en aza indirecek plan ve stratejiler geliştirmekte yardımcı olur. Güçlü olduğumuz ve büyük fırsatların yattığı alanlara odaklanmamızı sağlar.

NE ZAMAN KULLANILMALI?

Stratejik bir plan geliştirilmesi aşamasında Sorun tanımlama ve çözüm oluşturulması aşamalarında Nicel verilerin yetersiz, bilgilerin kişilerin belleklerinde olduğu durumların analizinde

SSWWOOTT

POZİTİFPOZİTİF NEGATİFNEGATİF

İÇSELİÇSELGÜÇLÜYÖNLER

ZAYIFYÖNLER

DIŞDIŞSSALAL FIRSATLAR TEHDİTLER

KURULUŞ İÇİ UNSURLAR

ZAYIF YÖNLERGÜÇLÜ YÖNLER

ÇEVRESEL UNSURLAR

TEHDİTLERFIRSATLAR

GZFT Analizinde Temel Başlıklar

Kuruluşiçi Analizde Kuruluşiçi Analizde Temel Noktalar (Temel Noktalar (Güçlü Güçlü ve ve ZayıfZayıf)) KuruluKuruluşşun geçmiun geçmişşi, mevzuatı ve bu mevzuat gerei, mevzuatı ve bu mevzuat gereğği görevleri i görevleri

KuruluKuruluşşun genel bürokrasi içindeki yeri ve yönetim yapısı un genel bürokrasi içindeki yeri ve yönetim yapısı KuruluKuruluşş içi ileti içi iletişşim ve karar alma süreci im ve karar alma süreci KuruluKuruluşş personelinin sayısı ve nitelikleri personelinin sayısı ve nitelikleri KuruluKuruluşşun yararlandıun yararlandığğı deı değğiişşik finansman kaynakları (Bütçe, fon, döner ik finansman kaynakları (Bütçe, fon, döner

sermaye, disermaye, diğğer) er) KuruluKuruluşşun personel ve ücret politikası ile bu alanlardaki esneklikleri un personel ve ücret politikası ile bu alanlardaki esneklikleri KuruluKuruluşş çalı çalışşanlarının motivasyon düzeyi ve kuruluanlarının motivasyon düzeyi ve kuruluşşun durumuna dair un durumuna dair

dedeğğerlendirmeleri ve beklentileri erlendirmeleri ve beklentileri KuruluKuruluşşun teknolojik alt yapısı ve teknolojiyi kullanma düzeyi un teknolojik alt yapısı ve teknolojiyi kullanma düzeyi KuruluKuruluşşun araç ve bina envanteri ve diun araç ve bina envanteri ve diğğer varlıkları er varlıkları KuruluKuruluşşta kullanılan raporlama sistemi ta kullanılan raporlama sistemi KuruluKuruluşş faaliyetlerini izleme ve de faaliyetlerini izleme ve değğerlendirme sistemi erlendirme sistemi KuruluKuruluşşun gerçekleun gerçekleşştirditirdiğği ve yürütmekte oldui ve yürütmekte olduğğu önemli faaliyetler ve u önemli faaliyetler ve

projeler projeler Son dönemde kuruluSon dönemde kuruluş ş yapısında ve görev alanında yapılan önemli yapısında ve görev alanında yapılan önemli

dedeğğiişşiklikler iklikler KuruluKuruluş ş yapısında ve görev alanında yapılması gündemde olan önemli yapısında ve görev alanında yapılması gündemde olan önemli

dedeğğiişşiklikler iklikler Aynı ya da benzer görevi yapan birimler ve yetki çakıAynı ya da benzer görevi yapan birimler ve yetki çakışşmalarımaları

Çevre Analizinde Temel Çevre Analizinde Temel Noktalar Noktalar ((Fırsatlar Fırsatlar ve ve TehditlerTehditler)) KuruluKuruluşşun faaliyet alanında dünyadaki durum ve un faaliyet alanında dünyadaki durum ve

geligelişşme eme eğğilimleri ilimleri KuruluKuruluşşun faaliyet alanında ülkemizdeki durum ve un faaliyet alanında ülkemizdeki durum ve

geligelişşme eme eğğilimleri ilimleri Dünyada ve ülkemizdeki temel eDünyada ve ülkemizdeki temel eğğilimler ve sorunlar ilimler ve sorunlar

arasında kuruluarasında kuruluşşu yakından ilgilendiren kritik u yakından ilgilendiren kritik konular. Bu konuların kurulukonular. Bu konuların kuruluşşu nasıl ve ne yönde u nasıl ve ne yönde etkileyeceetkileyeceğği i

KuruluKuruluşşun faaliyetleri ile alanıyla ilgili kalkınma planı, un faaliyetleri ile alanıyla ilgili kalkınma planı, sektörel ve bölgesel plan ve programlarda yer alan sektörel ve bölgesel plan ve programlarda yer alan amaç, ilke ve politikalar ve bunlar arasındaki uyum amaç, ilke ve politikalar ve bunlar arasındaki uyum

KuruluKuruluşşun faaliyetlerini yürütürken karun faaliyetlerini yürütürken karşşılaılaşştıtığğı temel ı temel riskler ve belirsizliklerriskler ve belirsizlikler

İlgili Taraflar Analizinde İlgili Taraflar Analizinde Temel Noktalar Temel Noktalar (Hedef Kitle ve (Hedef Kitle ve Paydaşlar)Paydaşlar) Faaliyetlerini sürdürmesi için kuruluFaaliyetlerini sürdürmesi için kuruluşşa girdi a girdi

sasağğlayan kurululayan kuruluşşdıdışşı birimler ı birimler KuruluKuruluşş faaliyetlerinin yürütülmesi sürecinde faaliyetlerinin yürütülmesi sürecinde

iişşbirlibirliğği yapılması gereken temel kurum ve i yapılması gereken temel kurum ve kurulukuruluşşlar lar

Öncelik sırasına göre kuruluÖncelik sırasına göre kuruluşşun ilgili olduun ilgili olduğğu u ve hizmet sunduve hizmet sunduğğu kesimler ve bu kesimlerin u kesimler ve bu kesimlerin kurulukuruluşş ile ilgili temel beklentileri ile ilgili temel beklentileri

Hedef kitle ve diHedef kitle ve diğğer ilgililerden gelen görüer ilgililerden gelen görüşş ve ve şşikayetleri deikayetleri değğerlendirme sistemi erlendirme sistemi

Hedef kitle ve diHedef kitle ve diğğer ilgililerin kuruluer ilgililerin kuruluşş çalıçalışşmaları ile ilgili tatmin düzeylerinin nasıl maları ile ilgili tatmin düzeylerinin nasıl ölçüldüölçüldüğğü/ölçülebileceü/ölçülebileceğğii

GÜÇLÜ YÖNLERİN SAPTANMASI

• Üstünlükleriniz nelerdir?• Neleri iyi yaparsınız?• Başkaları, güçlü yanlarınız

olarak neleri görmektedirler?• Gerçekçi olun• Tüm karakteristiklerinizisıralayın

ZAYIF YÖNLERİN SAPTANMASI

• Neleri kötü yapmaktasınız?• Neleri iyileştirmeye gereksiniminiz var?• Başkaları hangi konularda sizden daha iyidirler?• Başkalarının gözüyle ne gibi zayıflıklarınız ortaya çıkmakta?

FIRSATLAR

• Önünüzde duran fırsatlar nelerdir ?• Çevrede ne gibi ilginç gelişmeler yaşanmakta ?

Fırsat Yaratan Kaynaklar:• Teknoloji ve pazarda oluşan değişimler• Hükümet politikalarındaki değişiklikler• Sosyo-kültürel yapıdaki değişimler• Yerel olaylar

TEHDİTLER

• Ne gibi engellerle karşılaşmaktasınız?• Rakipleriniz ne yapmaktalar?• Beklenen iş, ürün veya hizmet standartları değişmekte mi?• Değişen teknoloji konumunuzu tehdit ediyor mu?• Finansal sorunlarınız var mı?

SONUÇ

• Güçlü yönler ile fırsatların uyumlaştırılması• Güçlü yönlerin fırsatlardan yararlanacak şekilde kullanılması• Zayıflıkları güçlü yönlere dönüştürecek stratejiler geliştirilmesi• Tehditlerin güçlü yanlar ile bütünleştirilebilecek fırsatlara dönüştürülmesi

BAZI ANAHTAR ÖZELLİKLER

• Genellikle on kişiden küçük gruplar ile yapılır• Beyin Fırtınası teknikleri kullanılarak uygulanabilir• Fırsatların belirlenmesinde somut çözümler üretmek yerine sorunun araştırılması ve çözümlenmesi ön plandadır

VARSAYIMLARVARSAYIMLAR

Varsayımlar, stratejik plan hazırlayan Varsayımlar, stratejik plan hazırlayan kuruluşun doğrudan kontrolü altında kuruluşun doğrudan kontrolü altında olmayan ancak stratejik planın gelişimi olmayan ancak stratejik planın gelişimi ve başarısını etkileyebilecek kuruluş içi ve başarısını etkileyebilecek kuruluş içi ve dışı faktörleri ifade etmektedir. ve dışı faktörleri ifade etmektedir.

Başarılı bir stratejinin oluşturulmasında Başarılı bir stratejinin oluşturulmasında varsayımlar çok önemlidir. Diğer bir varsayımlar çok önemlidir. Diğer bir ifadeyle, stratejik planın başarısı büyük ifadeyle, stratejik planın başarısı büyük ölçüde planlama sürecinde yapılan ölçüde planlama sürecinde yapılan varsayımların gerçekleşmesine bağlıdır. varsayımların gerçekleşmesine bağlıdır.

ÖNEMLİ!!!!!!!ÖNEMLİ!!!!!!!Stratejik plan dokümanı Stratejik plan dokümanı basit ve anlaşılabilir bir basit ve anlaşılabilir bir çerçevede yazılmak çerçevede yazılmak durumundadır. Stratejik durumundadır. Stratejik plana sadece öncelikli plana sadece öncelikli konular yansıtılır. Bu konular yansıtılır. Bu nedenle durum analizinin nedenle durum analizinin ayrıntılı dokümanları, ayrıntılı dokümanları, gerekiyorsa stratejik gerekiyorsa stratejik planın eki olarak verilir.planın eki olarak verilir.

GELECEK GELECEK DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRMESİSİ

II. ADIMII. ADIM

KURUMSAL KİMLİKKURUMSAL KİMLİK

MİSYONMİSYON VİZYONVİZYON İLKELERİLKELER

MİSYONMİSYON

Kısa, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. Kısa, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, Hizmetin yerine getirilme sürecini değil,

hizmetin amacını tanımlar. hizmetin amacını tanımlar. Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş

olan görev ve yetkiler çerçevesinde olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir. belirlenir.

Kuruluşun hizmet verdiği kişi ve Kuruluşun hizmet verdiği kişi ve kuruluşlar belirtilir. kuruluşlar belirtilir.

Kuruluşun sunduğu hizmet ve/veya Kuruluşun sunduğu hizmet ve/veya ürünler tanımlanır. ürünler tanımlanır.

CEVAP ARANACAK CEVAP ARANACAK SORULAR SORULAR (MİSYON)(MİSYON) Kuruluşun var olma nedeni nedir? Kuruluşun var olma nedeni nedir? Kuruluş kimlere hizmet sunuyor? Kuruluş kimlere hizmet sunuyor? Kuruluş hangi alanda çalışıyor? Kuruluş hangi alanda çalışıyor? Kuruluş hangi ihtiyaçları karşılıyor? Kuruluş hangi ihtiyaçları karşılıyor? Kuruluşun yerine getirmek zorunda Kuruluşun yerine getirmek zorunda

olduğu yasal görevler nelerdir? olduğu yasal görevler nelerdir? Kuruluşun amacı ilk Kuruluşun amacı ilk

kurulduğundan bu yana değişti mi? kurulduğundan bu yana değişti mi?

ÖRNEK MİSYONÖRNEK MİSYON

Çevre Kalitesi Biriminin Çevre Kalitesi Biriminin misyonu, halkımız için misyonu, halkımız için sağlıklı ve güvenli bir sağlıklı ve güvenli bir çevrenin sağlanması ve çevrenin sağlanması ve bunun korunmasıdır. bunun korunmasıdır.

ANLAMLI MI?ANLAMLI MI?ANLAMSIZ MI?ANLAMSIZ MI?

ANLAMLIANLAMLI Birimin çalışma alanını, Birimin çalışma alanını, var olma nedenini ve var olma nedenini ve hizmet sağladığı kitleyi hizmet sağladığı kitleyi tanımlıyor. tanımlıyor.

ÖRNEK MİSYONÖRNEK MİSYON

Hizmetler Biriminin Hizmetler Biriminin misyonu, yasal misyonu, yasal düzenlemelerle uyumlu düzenlemelerle uyumlu olarak, bireylere ve ailelere olarak, bireylere ve ailelere temel insani ihtiyaçlarını temel insani ihtiyaçlarını karkarşşılama ve kendine yeterli ılama ve kendine yeterli olma konusunda yardımcı olma konusunda yardımcı olmaktır.olmaktır.

ANLAMLI MI?ANLAMLI MI?ANLAMSIZ MI?ANLAMSIZ MI?

ANLAMLIANLAMLI

Görev alanı, yasaların Görev alanı, yasaların verdiverdiğği yetki ve hizmet i yetki ve hizmet verdiverdiğği kesim belirtiliyori kesim belirtiliyor

Güçlü bir Güçlü bir VİZYONVİZYON

İdealisttir;İdealisttir; yürekten gelmesi, yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir.hissedilmesi gerekir.

Özgündür;Özgündür; kuruluşa aidiyeti kuruluşa aidiyeti belirgindir.belirgindir.

Ayırt edicidir;Ayırt edicidir; kuruluşun vizyonunu kuruluşun vizyonunu diğerlerinden ayırt edici özelliğe diğerlerinden ayırt edici özelliğe sahiptir.sahiptir.

Çekicidir;Çekicidir; kuruluş içinden olan ve kuruluş içinden olan ve olmayan kişilerin ilgisini çeker.olmayan kişilerin ilgisini çeker.

İyi ifade edilmiş bir İyi ifade edilmiş bir VİZYONVİZYON Kısa ve akılda kalıcıdır.Kısa ve akılda kalıcıdır. İlham verici ve iddialıdır.İlham verici ve iddialıdır. Gelecekteki başarıları ve ideal Gelecekteki başarıları ve ideal

olanı tanımlayıcıdır. olanı tanımlayıcıdır. Tüm kuruluş çalışanları, hizmet Tüm kuruluş çalışanları, hizmet

sunulan kitle ve diğer kişiler için sunulan kitle ve diğer kişiler için çekicidir.çekicidir.

Cevaplanması Gereken Cevaplanması Gereken Sorular Sorular (VİZYON)(VİZYON)

Kuruluşun ideal geleceği nedir? Kuruluşun ideal geleceği nedir? Kuruluş; vatandaşlar, diğer Kuruluş; vatandaşlar, diğer

kuruluşlar ve siyasi otorite kuruluşlar ve siyasi otorite tarafından nasıl algılanmak istiyor? tarafından nasıl algılanmak istiyor?

Kuruluşun bir vizyon ifadesi var mı? Kuruluşun bir vizyon ifadesi var mı? Varsa, yenilenmesi gerekiyor mu?Varsa, yenilenmesi gerekiyor mu?

VİZYON ÖRNEKLERİVİZYON ÖRNEKLERİ ABC Bankasının vizyonu, ülke çapında en ABC Bankasının vizyonu, ülke çapında en

iyi hizmet veren ve en geniiyi hizmet veren ve en genişşalana yayılmıalana yayılmışş mali kurulumali kuruluşş olmaktır. olmaktır.

Türkiye Teknoloji KuruluTürkiye Teknoloji Kuruluşşunun vizyonu, unun vizyonu, Türkiye’yi 21. yüzyılda teknoloji üreten Türkiye’yi 21. yüzyılda teknoloji üreten sayılı ülkeler arasına sokmaktır. sayılı ülkeler arasına sokmaktır.

SayıSayışştay, kamu yönetiminin Türk halkının tay, kamu yönetiminin Türk halkının refah ve mutlulurefah ve mutluluğğuna daha fazla hizmet una daha fazla hizmet edecek edecek şşekilde yenilenmesine ve ekilde yenilenmesine ve geligelişştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlar tirilmesine katkıda bulunmayı amaçlar (Sayı(Sayışştay Strateji Bildirimi, 2000-2004).tay Strateji Bildirimi, 2000-2004).

TEMEL TEMEL DEĞERLER/İLKELERDEĞERLER/İLKELER İyi ifade edilmiş bir ilkeler bildirimi aşağıdaki İyi ifade edilmiş bir ilkeler bildirimi aşağıdaki

gibi olmalıdır:gibi olmalıdır: Temel değerleri ve inançları açık ve Temel değerleri ve inançları açık ve

kesin bir dille ortaya koymalıdır. kesin bir dille ortaya koymalıdır. Çalışanların işlerini en iyi şekilde Çalışanların işlerini en iyi şekilde

yapacakları şartlara ilişkin temel yapacakları şartlara ilişkin temel düşünceyi belirtmelidir.düşünceyi belirtmelidir.

Kuruluşun vizyonunu Kuruluşun vizyonunu gerçekleştirmesini sağlayacak sistem gerçekleştirmesini sağlayacak sistem ve süreçleri desteklemelidir. ve süreçleri desteklemelidir.

Değerler/İlkeler üç temel Değerler/İlkeler üç temel alana ilişkindir: alana ilişkindir:

Kişiler:Kişiler: Kuruluş çalışanları ve Kuruluş çalışanları ve kuruluş dışındaki kişiler kuruluş dışındaki kişiler

Süreçler:Süreçler: Kuruluşun yönetim, Kuruluşun yönetim, karar alma ve hizmet üretimi karar alma ve hizmet üretimi süreci süreci

Performans:Performans: Kuruluşun ürettiği Kuruluşun ürettiği hizmet ve/veya ürünlerin hizmet ve/veya ürünlerin kalitesine yönelik beklentiler kalitesine yönelik beklentiler

Cevaplanması Gereken Cevaplanması Gereken Sorular Sorular (Değerler/İlkeler) (Değerler/İlkeler) KuruluKuruluşşun çalıun çalışşma felsefesi nedir? ma felsefesi nedir? KuruluKuruluşşun çalıun çalışşmalarına temel malarına temel

teteşşkil eden dekil eden değğerler, standartlar erler, standartlar ve idealler nelerdir? ve idealler nelerdir?

KuruluKuruluşşun personeli tarafından un personeli tarafından benimsenen debenimsenen değğerler ve inançlar erler ve inançlar nelerdir?nelerdir?

ÖRNEK DEĞERLERÖRNEK DEĞERLER

““Karar alma sürecinde katılımcılık, Karar alma sürecinde katılımcılık, şeffaflık ve eşitlik esastır.”şeffaflık ve eşitlik esastır.”

““Yüksek öğretime geçiş için fırsat Yüksek öğretime geçiş için fırsat eşitliği esastır.”eşitliği esastır.”

““Her vatandaş adil yargılanma Her vatandaş adil yargılanma hakkına sahiptir.”hakkına sahiptir.”

““Müşterilerimize sunduğumuz Müşterilerimize sunduğumuz hizmette kaliteden ödün hizmette kaliteden ödün veremeyiz.” veremeyiz.”

AMAÇLAR VE AMAÇLAR VE HEDEFLERHEDEFLERIII. ADIMIII. ADIM

Stratejik amaçların Stratejik amaçların özellikleri:özellikleri:

Misyon, vizyon ve ilkelerle uyumlu olmalıdır. Kuruluşun Misyon, vizyon ve ilkelerle uyumlu olmalıdır. Kuruluşun misyonunu yerine getirmesine katkıda bulunmalıdır. İddialı, misyonunu yerine getirmesine katkıda bulunmalıdır. İddialı, ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır.ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır.

Kuruluşun şimdiki durumundan gelecekteki arzu edilen Kuruluşun şimdiki durumundan gelecekteki arzu edilen durumuna dönüşümünü sağlayabilecek nitelikte olmalıdır. durumuna dönüşümünü sağlayabilecek nitelikte olmalıdır.

Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmeli, ancak Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmeli, ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır. buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır.

Stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamaları için bir Stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamaları için bir çerçeve sunmalıdır. Hedeflerin gerçekleştirilmesinde yol çerçeve sunmalıdır. Hedeflerin gerçekleştirilmesinde yol gösterici olmalıdır. gösterici olmalıdır.

Kuruluşun öncelikleri ve durum analizi sonuçlarına göre Kuruluşun öncelikleri ve durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir. şekillenmelidir.

Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır. Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır. Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece

değiştirilmemelidir. değiştirilmemelidir.

Cevaplanması Gereken Cevaplanması Gereken Sorular Sorular (Stratejik (Stratejik Amaç)Amaç)

KuruluKuruluşş misyonunu yerine getirmek için misyonunu yerine getirmek için neler yapmalıdır? neler yapmalıdır?

KuruluKuruluşş kısa ve orta vadede neleri kısa ve orta vadede neleri babaşşarmayı amaçlamaktadır? armayı amaçlamaktadır?

KuruluKuruluşşun un şşu andaki faaliyetleri dıu andaki faaliyetleri dışş çevre ile uyumlu mudur, deçevre ile uyumlu mudur, değğilse ne ilse ne dedeğğiişşmelidir? melidir?

KuruluKuruluşş di diğğer kamu kuruluer kamu kuruluşşları ile ortak ları ile ortak amaçlara sahip midir?amaçlara sahip midir?

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Hemşehrilerimize Hemşehrilerimize hizmet etmeyi hizmet etmeyi sürdürecesürdüreceğğiz.”iz.”

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Enstitülerin her biri Enstitülerin her biri yılda bir kez seminer yılda bir kez seminer düzenleyecektir.düzenleyecektir.””

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Temiz, sağlıklı ve cazip bir Temiz, sağlıklı ve cazip bir

çevre yaratılması için çevre yaratılması için kirlilik ve çöp miktarı kirlilik ve çöp miktarı azaltılarak şehrimizdeki azaltılarak şehrimizdeki yaşam kalitesi yaşam kalitesi

yükseltilecektir. yükseltilecektir. ””

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Toplum sağlığını korumak Toplum sağlığını korumak

için, kirliliği kontrol için, kirliliği kontrol altında tutarak ve doğal altında tutarak ve doğal çevreyi koruyarak, ülke çevreyi koruyarak, ülke geneli için temiz ve yeterli geneli için temiz ve yeterli

su temin edilecektir.su temin edilecektir. ””

HEDEFLERHEDEFLER

Yeterince açık ve anlaşılabilir Yeterince açık ve anlaşılabilir

ayrıntıda olmalıdır. ayrıntıda olmalıdır. Ölçülebilir olmalıdır. Ölçülebilir olmalıdır. İddialı olmalı, fakat imkansız İddialı olmalı, fakat imkansız

olmamalıdır. olmamalıdır. Sonuca odaklanmış olmalıdır. Sonuca odaklanmış olmalıdır. Zaman çerçevesi belli olmalıdır. Zaman çerçevesi belli olmalıdır.

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Ölümlü trafik Ölümlü trafik kazaları ortadan kazaları ortadan kaldırılacaktır.”kaldırılacaktır.”

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Mevcut hizmet Mevcut hizmet düzeyi 2003 yılına düzeyi 2003 yılına

kadar korunacaktır.kadar korunacaktır. ””

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““Bebek ölüm oranı, 2004 Bebek ölüm oranı, 2004 yılına kadar binde 5 yılına kadar binde 5

oranında azaltılacaktır.oranında azaltılacaktır. ””

DOĞRU MU? YANLIŞ DOĞRU MU? YANLIŞ MI?MI?

““2003 yılına kadar nüfusun 2003 yılına kadar nüfusun %90’ı, 2006 yılına kadar %90’ı, 2006 yılına kadar ise % 93’ü sosyal güvenlik ise % 93’ü sosyal güvenlik

kapsamına alınacaktır.kapsamına alınacaktır. ““

Cevaplanması Gereken Cevaplanması Gereken Sorular Sorular (Hedefler)(Hedefler) Hedefler, kuruluHedefler, kuruluşşun misyon, vizyon, ilkeler ve stratejik un misyon, vizyon, ilkeler ve stratejik

amaçları ile tutarlı mı? amaçları ile tutarlı mı? Hangi spesifik sonuçlara ulaHangi spesifik sonuçlara ulaşşmaya çalımaya çalışşılıyor? Sonucu ılıyor? Sonucu

etkileyen faktörler nelerdir? etkileyen faktörler nelerdir? Bir stratejik amaca iliBir stratejik amaca ilişşkin hedefler gerçeklekin hedefler gerçekleşştirilditirildiğğinde inde

o stratejik amaca ulao stratejik amaca ulaşşılabiliyor mu? ılabiliyor mu? Hedefi belirli bir süre içinde gerçekleHedefi belirli bir süre içinde gerçekleşştirme tirme

zorunluluzorunluluğğu var mı? u var mı? İİstenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulastenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulaşşılabilir? ılabilir? Bu hedeflere ulaBu hedeflere ulaşşmak için samak için sağğlanan gelilanan gelişşme nasıl me nasıl

ölçülür? ölçülür? Kıyas noktaları nelerdir? Ne kadar geliKıyas noktaları nelerdir? Ne kadar gelişşme me

sasağğlanabilir?lanabilir?

Stratejik Plan Unsurlarının Organizasyonu

IV. ADIMIV. ADIM

UYGULAMA STRATEJİSİUYGULAMA STRATEJİSİ

FAALİYETLERFAALİYETLER

CEVAPLANMASI CEVAPLANMASI GEREKEN SORULAR GEREKEN SORULAR (FAALİYETLER)(FAALİYETLER) Hedefin yerine getirilmesi sürecinde faaliyetin Hedefin yerine getirilmesi sürecinde faaliyetin

rolü ve önemi nedir? rolü ve önemi nedir? Hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik olarak Hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik olarak

kullanılacak yol ve yöntemler tanımlanmış kullanılacak yol ve yöntemler tanımlanmış mıdır? mıdır?

Hangi ölçülebilir kriterler (performans Hangi ölçülebilir kriterler (performans kriterlerine baz olan) kriterlerine baz olan)

üzerine kuruludur? Hangi sürede biteceği üzerine kuruludur? Hangi sürede biteceği Hedefleri ve altında yer alan faaliyetleri yerine Hedefleri ve altında yer alan faaliyetleri yerine

getirmekten sorumlu olan birimler kimlerdir ve getirmekten sorumlu olan birimler kimlerdir ve sorumlulukları nelerdir?sorumlulukları nelerdir?

Aynı hedefi gerçekleştirecek alternatif Aynı hedefi gerçekleştirecek alternatif faaliyetler belirlenerek tartışılmış mıdır? faaliyetler belirlenerek tartışılmış mıdır?

ÖNEM VERİLMESİ ÖNEM VERİLMESİ GEREKEN NOKTALAR GEREKEN NOKTALAR (FAALİYETLER)(FAALİYETLER) Birbirleriyle etkileşim içinde olan faaliyet ve projeler doğru Birbirleriyle etkileşim içinde olan faaliyet ve projeler doğru

olarak yerine konulmalı ve zamanlaması yapılmalıdır. olarak yerine konulmalı ve zamanlaması yapılmalıdır. Her bir uygulama belirli bir hedefe yönelik olmalıdır. Her bir uygulama belirli bir hedefe yönelik olmalıdır. Diğer proje ve hedefler ile çakışmamalıdır. Diğer proje ve hedefler ile çakışmamalıdır. Kuruluş faaliyet ve projelerini oluşturma ve uygulamada yalnız Kuruluş faaliyet ve projelerini oluşturma ve uygulamada yalnız

bugünü ve mevcut durumu değil, orta ve uzun vadeli bugünü ve mevcut durumu değil, orta ve uzun vadeli beklentileri ve değişimleri de hesaba katacak bir yaklaşımı beklentileri ve değişimleri de hesaba katacak bir yaklaşımı benimsemelidir. Ancak, kısa vadeli ya da yıllık uygulamaların benimsemelidir. Ancak, kısa vadeli ya da yıllık uygulamaların aksaması veya başarısızlığının tüm uygulama stratejisini aksaması veya başarısızlığının tüm uygulama stratejisini olumsuz etkileyeceği de unutulmamalıdır. olumsuz etkileyeceği de unutulmamalıdır.

Uygulama stratejisi oluşturulurken, proje ve faaliyetleri Uygulama stratejisi oluşturulurken, proje ve faaliyetleri gerçekleştirecek birimler belirlenmeli ve gerekli yetki ve gerçekleştirecek birimler belirlenmeli ve gerekli yetki ve sorumluluklar açık olmalıdır. sorumluluklar açık olmalıdır.

Faaliyet ve projeler uygulanırken diğer kurum ve kuruluşlar ile Faaliyet ve projeler uygulanırken diğer kurum ve kuruluşlar ile ilgili taraflar arasında işbirliği ve koordinasyon oluşturulması ilgili taraflar arasında işbirliği ve koordinasyon oluşturulması önem arz etmektedir. Uygulamada karşılaşılan güçlüklerin önem arz etmektedir. Uygulamada karşılaşılan güçlüklerin giderilmesine yönelik tedbirlerin alınmasının hedeflere giderilmesine yönelik tedbirlerin alınmasının hedeflere ulaşılmasında önemli bir faktör olduğu unutulmamalıdır. ulaşılmasında önemli bir faktör olduğu unutulmamalıdır.

İZLEME VE İZLEME VE DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

V. ADIMV. ADIM

İnceleme ve İnceleme ve değerlendirme değerlendirme sonucunda; sonucunda;

kuruluşun kurum içi kapasitesinde kuruluşun kurum içi kapasitesinde veya faaliyetini gerçekleştirdiği veya faaliyetini gerçekleştirdiği kurum dışı ortamda temel kurum dışı ortamda temel değişiklikler yoksa; değişiklikler yoksa;

stratejiler, eylem planları ve stratejiler, eylem planları ve faaliyetler planlandığı şekilde faaliyetler planlandığı şekilde gerçekleşiyorsa; gerçekleşiyorsa;

stratejik amaçlar ve hedeflere stratejik amaçlar ve hedeflere ulaşma yolundaki ilerleme ulaşma yolundaki ilerleme beklentilere uygunsa; beklentilere uygunsa; PLAN DOĞRULANIR VE UYGULAMAYA DEVAM EDİLİR

değişiklikler olduğu tespit değişiklikler olduğu tespit edilirse, beklenmeyen veya edilirse, beklenmeyen veya arzu edilmeyen sonuçlar arzu edilmeyen sonuçlar ortaya çıkıyorsa,ortaya çıkıyorsa,

mevcut stratejik amaçlar mevcut stratejik amaçlar ve hedefler yeterli/gerçekçi ve hedefler yeterli/gerçekçi değil ise,değil ise,

* gözden geçirilir* gözden geçirilir* yeniden * yeniden

değerlendirilerek değerlendirilerek güncelleştirilirgüncelleştirilir

* uygulamaya devam * uygulamaya devam edilir. edilir.

Bir izleme raporu Bir izleme raporu aşağıdaki unsurları aşağıdaki unsurları içermelidir: içermelidir: Stratejik amaçlar Stratejik amaçlar Hedefler Hedefler Faaliyet ve projeler (Söz konusu Faaliyet ve projeler (Söz konusu

planların uygulanmasından sorumlu planların uygulanmasından sorumlu daire, bölüm, birim ve sorumluların daire, bölüm, birim ve sorumluların konumu gibi bilgileri içermelidir.) konumu gibi bilgileri içermelidir.)

Gerçekleşmeler konusunda Gerçekleşmeler konusunda açıklamalar ve yorumlar açıklamalar ve yorumlar

Mevcut durum hakkında bilgiler Mevcut durum hakkında bilgiler

Performans ölçümü ve Performans ölçümü ve değerlendirmesi;değerlendirmesi;

Yönetimin etkinliğini sağlar. Yönetimin etkinliğini sağlar. Ölçülebilen hedefler daha kolay Ölçülebilen hedefler daha kolay

gerçekleştirilebilir. gerçekleştirilebilir. Hizmetlerin kalitesini artırır. Hizmetlerin kalitesini artırır. Bütçenin geliştirilmesine ve gözden Bütçenin geliştirilmesine ve gözden

geçirilmesine yardımcı olur. geçirilmesine yardımcı olur. Kamu kaynaklarının neden söz konusu Kamu kaynaklarının neden söz konusu

faaliyetlere harcandığı sorusunun faaliyetlere harcandığı sorusunun cevaplandırılmasına yardımcı olur. cevaplandırılmasına yardımcı olur.

Hesap verme sorumluluğuna ve performans Hesap verme sorumluluğuna ve performans denetimine temel oluşturur. denetimine temel oluşturur.

PERFORMANS PERFORMANS GÖSTERGELERİ GÖSTERGELERİ

Stratejik planın Stratejik planın başarısının ve başarısının ve özellikle uygulama özellikle uygulama sonuçlarının sonuçlarının ölçülmesini sağlayan ölçülmesini sağlayan araçlardır. araçlardır.

Bir performans Bir performans göstergesi,göstergesi,

> Miktar> Miktar> Zaman> Zaman> Kalite> Kalite> Maliyet> Maliyet

cinsinden ifade edilir. cinsinden ifade edilir.

Performans Performans göstergelerigöstergeleri

GirdiGirdi ÇıktıÇıktı VerimlilikVerimlilik SonuçSonuç KaliteKalite

göstergeleri olarak sınıflandırılır. göstergeleri olarak sınıflandırılır.

GirdiGirdi Bir ürün veya hizmetin Bir ürün veya hizmetin üretilmesi için gereken beşeri, üretilmesi için gereken beşeri, mali ve fiziksel kaynaklardır.mali ve fiziksel kaynaklardır.

ÖRNEKLERÖRNEKLER Bakım onarım için kullanılacak asfalt Bakım onarım için kullanılacak asfalt

miktarımiktarı İhtiyaç duyulan öğretmen sayısı İhtiyaç duyulan öğretmen sayısı Aşılama programında kullanılacak Aşılama programında kullanılacak

enjeksiyon sayısı enjeksiyon sayısı

ÇıktıÇıktıÜretilen ürün ve Üretilen ürün ve hizmetlerin miktarıdır. hizmetlerin miktarıdır. ÖRNEKLERÖRNEKLER Tedavi hizmeti verilen hasta sayısıTedavi hizmeti verilen hasta sayısı Bakım onarımı yapılan karayolu uzunluğuBakım onarımı yapılan karayolu uzunluğu Yıl içinde konaklayan yerli ve yabancı turist sayısı Yıl içinde konaklayan yerli ve yabancı turist sayısı Okuldan mezun olan öğrenci sayısı Okuldan mezun olan öğrenci sayısı Belirli bir dönemde işlemi yapılan müracaat sayısı Belirli bir dönemde işlemi yapılan müracaat sayısı

Aşılama programı çerçevesinde aşı yapılan Aşılama programı çerçevesinde aşı yapılan

toplam çocuk sayısı toplam çocuk sayısı

VerimlilikVerimlilikBirim çıktı başına girdi veya Birim çıktı başına girdi veya maliyettir. Girdiler ile çıktılar maliyettir. Girdiler ile çıktılar arasındaki ilişkiyi gösterir.arasındaki ilişkiyi gösterir.

ÖRNEKLERÖRNEKLER Taburcu olan hasta başına maliyet Taburcu olan hasta başına maliyet

(maliyet/çıktı)(maliyet/çıktı) Taburcu olan hasta başına tedavi süresi Taburcu olan hasta başına tedavi süresi

(zaman/çıktı)(zaman/çıktı) Birim karayolu başına bakım onarım maliyeti Birim karayolu başına bakım onarım maliyeti

(maliyet/çıktı)(maliyet/çıktı) İşlemi tamamlanan her bir müracaat için İşlemi tamamlanan her bir müracaat için

değerlendirme süresi (zaman/çıktı) değerlendirme süresi (zaman/çıktı) Sağlanan turizm geliri başına tanıtım harcaması Sağlanan turizm geliri başına tanıtım harcaması

(maliyet/sonuç)(maliyet/sonuç) Aşılanan çocuk başına maliyet (maliyet/çıktı)Aşılanan çocuk başına maliyet (maliyet/çıktı)

Sonuç Sonuç Sonuç göstergeleri, elde edilen Sonuç göstergeleri, elde edilen çıktıların, stratejik amaç ve çıktıların, stratejik amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde hedeflerin gerçekleştirilmesinde nasıl ve ne ölçüde başarılı nasıl ve ne ölçüde başarılı olduklarını gösterirler. olduklarını gösterirler.

ÖRNEKLERÖRNEKLER Tedavi sonrası iyileşme gösteren ve taburcu olan Tedavi sonrası iyileşme gösteren ve taburcu olan

hastalardan yardıma muhtaç olmaksızın hayatlarını hastalardan yardıma muhtaç olmaksızın hayatlarını sürdürebilenlerin oranı sürdürebilenlerin oranı

Bakım onarımı yapılan karayollarında ulaşım Bakım onarımı yapılan karayollarında ulaşım hizmetlerindeki iyileşme (zaman tasarrufu, kaza hizmetlerindeki iyileşme (zaman tasarrufu, kaza sayılarında azalma vs.) sayılarında azalma vs.)

Ülkeye gelen ve fiilen yatırım yapan yabancı Ülkeye gelen ve fiilen yatırım yapan yabancı sermayedeki artış (yüzde veya miktar değişim) sermayedeki artış (yüzde veya miktar değişim)

Aşıyla önlenebilir hastalıklarda yüzde veya miktar Aşıyla önlenebilir hastalıklarda yüzde veya miktar itibarıyla meydana gelen azalma itibarıyla meydana gelen azalma

KaliteKaliteMal veya hizmetlerden yararlananların Mal veya hizmetlerden yararlananların veya ilgililerin beklentilerinin veya ilgililerin beklentilerinin karşılanmasında ulaşılan düzeydir karşılanmasında ulaşılan düzeydir (güvenilirlik, doğruluk, davranış biçimi, (güvenilirlik, doğruluk, davranış biçimi, duyarlılık ve bütünlük gibi ölçüler).duyarlılık ve bütünlük gibi ölçüler).

ÖRNEKLERÖRNEKLER Taburcu olan hastalardan tedavi Taburcu olan hastalardan tedavi

hizmetlerinden memnun olanların oranıhizmetlerinden memnun olanların oranı Bakım onarımı yapılan karayollarında Bakım onarımı yapılan karayollarında

öngörülen süre içinde tekrar bakım ve onarım öngörülen süre içinde tekrar bakım ve onarım ihtiyacı göstermeyenlerin oranı ihtiyacı göstermeyenlerin oranı

Veri tabanına yüklenen verilerden hatasız Veri tabanına yüklenen verilerden hatasız olanların yüzdesi olanların yüzdesi

Aşı yapılan çocuk nüfusunda hastalığa Aşı yapılan çocuk nüfusunda hastalığa yakalanmayanların oranı yakalanmayanların oranı

ÖNEMLİÖNEMLİ

Çıktı ve sonuç Çıktı ve sonuç göstergeleri birbirine göstergeleri birbirine karıştırılmamalıdır. karıştırılmamalıdır.

Etkili Performans Etkili Performans göstergelerinin göstergelerinin oluşturulması, oluşturulması,

DOĞRU VE TUTARLI DOĞRU VE TUTARLI VERİLERVERİLER İLE İLE MÜMKÜNDÜR. MÜMKÜNDÜR.

““Planlar hiçbir şeydir. Planlar hiçbir şeydir. Planlama her şeydir.”Planlama her şeydir.”

EisenhowerEisenhower