streetwork – metoda pracy środowiskowej z młodzieżą
TRANSCRIPT
Andrzej SkorupskiGdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień
Ełk 09.11.2011
Praca ulicznaSięganie pozaExtra muros
Jest to forma pracy socjalnej, gdzie pracownik szuka bezpośredniego kontaktu ze swymi potencjalnymi podopiecznymi w miejscach najczęściej przez nich odwiedzanych.
Osiągnąć to, co nieosiągalne Motywowanie i towarzyszenie Edukacja społeczna Działanie u podstaw Świadomość polityczna i społeczna
Podmiotowy stosunek do człowieka◦ Poznać swoją niepowtarzalną wartość◦ Poczuć wpływ na swoje życie◦ Sprawić by inni uznali ich podmiotowość◦ Przeciwdziałać naciskom redukującym jednostki i
zbiorowości do statusu przedmiotu (objawy, piętna, statystyki itp.)
Relacja wymagająca obecności, zaangażowania i uczestniczenia w przeżyciach
Pomoc polega na uważnym słuchaniu.
Pomaga się, dowodząc swego szacunku dla walki, którą dana osoba
toczy z trudnościami, i doceniając sukcesy, które odnosi.
Pomaga się, okazując swą akceptację i zrozumienie dla uczuć innej
osoby, niezależnie od tego, że mogą nam się wydawać dziwne i że
mogą być bardzo silne.
Pomaga się, oferując ciepłą relację, wolną od zaborczości.
Pomaga się też, doceniając i broniąc zdolności drugiej osoby i jej
prawa do rozwiązywania własnych problemów zgodnie z jej systemem
wartości, jej pragnieniami i jej własnymi tradycjami kulturowymi.
Platforma streetworkerska z Senegalu
Długofalowe działanie socjoedukacyjne Realacja zapewniająca wsparcie Dobrowolny kontakt ze
streetworkerem
Humor
Stworzenie relacji między ludźmi a mechanizmami
Ukierunkowywanie i uruchamianie nowych mechanizmów
Uprzywilejowywanie uczestnictwa ludzi najbardziej bezbronnych
Zwiększanie perspektyw
Zajmowanie się ludźmi ważnymi dla społeczności i wspieranie
ich
Stanie się częścią życia społeczności
Występowanie w roli mediatora w danej społeczności
„Dzieci Ulicy spędzają praktycznie cały czas na ulicy. W domu właściwie tylko nocują. Na ulicy znajdują („załatwiają”) wszystko – od pieniędzy począwszy, a na żywności, zabawkach i ubraniach skończywszy. Nie znają wartości pieniądza i rzeczy. Znajdują przyjemność w niszczeniu mienia. Często są członkami nieformalnych grup dziecięcych, gdzie obowiązuje "kult siły", wdają się w bójki lub napady na przypadkowych ludzi. „Zarabiają” głownie żebrząc i kradnąc. Zdobytymi towarami handlują między sobą lub na bazarach. Część dzieci eksperymentuje z alkoholem, klejami i używkami, gdyż brak zajęć i opieki, sprawia, że staje się to atrakcyjną formą spędzania czasu. Prawie wszystkie dzieci ulicy mają poważne kłopoty w szkole z powodu wagarów, agresji i niskich możliwości intelektualnych spowodowanych zaniedbaniem wychowawczym. Powielają styl życia swoich rodziców, stając się marginesem społecznym. Brak prawidłowych wzorców w rodzinie powoduje, że dzieci nie potrafią nawiązywać bliskich i konstruktywnych relacji z rówieśnikami.
Definicja stworzona przez zespół ekspercki (w tym pracowników terenowych) w ramach Programu "Dzieci Ulicy„ www.dzieciulicy.ngo.pl
Dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, bez poczucia bezpieczeństwa, miłości
Dzieci odrzucone przez rodzinę, nie spełniające oczekiwań rodziców
Dzieci wykluczone ze środowiska szkolnego i rówieśniczego na skutek m.in. trudności szkolnych, mniejszej sprawności intelektualnej
Gałaś, 2001; Olszewska-Baka, Pytka 2000
Dzieci doświadczające biedy i ubóstwa
Dzieci lubiące przestrzeń i niezależność, ze skłonnościami do włóczęgostwa
Socjalizacja i nabywanie umiejętności społecznych
odbywa się poza rodziną i szkołą
Funkcjonowanie nabiera cechy destrukcyjne
Grupa niechętna wpływom i ingerencji osób z
zewnątrz
Przyszłość jest abstrakcją i liczy się teraźniejszość
Nie przebywają w miejscach pożądanych z
wychowawczego punktu widzenia
Komunikacja interpersonalna Doświadczenie edukacyjne i poradniane Umiejętność sporządzania raportów i ewaluacji Zarządzanie czasem Znajomość technik pracy indywidualnej i grupowej Doświadczenie w pracy z grupami marginalizowanymi Znajomość instytucji pomocowych Wiedza z zakresu psychologii, socjologii, prawa oraz
zdrowia i edukacji seksualnej. Świadomość własnych postaw i opinii wobec odmienności Opanowanie słownika danej grupy
Schiffer2002 s.11
Postawa nieoceniająca Cierpliwość Empatia Wrażliwość na potrzeby innych Poczucie humoru Entuzjazm i zapał do pracy Umiejętność radzenia sobie ze stresem Umiejętność odnalezienia się w sytuacjach trudnych Jasne zrozumienie i określenie granic osobistych i
zawodowych Wszechstronność Asertywność
Schiffer2002 s.11
Ulica Rodzina Szkoła Instytucje i organizacje
Właściwe zdefiniowane struktury problemu
Dobra znajomość dostępnych zasobów ludzkich i instytucjonalnych
Dobra orientacja na temat wcześniejszych i aktualnie realizowanych działań i programów
Skuteczny lobbing, którego celem jest zaangażowanie władz lokalnych w proces tworzenia programu
Rzeczywista obecność reprezentantów wielu lokalnych instytucji już na etapie planowania lokalnej strategii profilaktyki
Osoby odpowiedzialne za przygotowywanie konkursów grantowych na reazlizację programów streetworkerskich oraz ich nadzorowanie i rozliczanie posiadały merytoryczną wiedzę dotyczącą specyfiki pracy tą metodą.
Programy streetowrkerskie powinny być w trybie minimum dwuletnich umów dotacyjnych, dając możliwość długofalowej, efektywnej pracy, nieprzerywanej na skutek problemów finansowych.
Programy streetworkerskie nie mogą być wykorzystywane do realizacji celów politycznych i promocyjnych instytucji, organizacji lub jednostek zlecających ich realizację.
Wspieranie programów streetworkerskich opartych na podejściu jakościowym, szanującym podmiotowość jednostek potrzebujących pomocy.
Rekomendujemy współpracę instytucji drugiego i trzeciego sektora, działających w obszarze pomocy społecznej, w celu tworzenia skutecznych koalicji i lokalnych sieci pomocy.
Płeć nie może być czynnikiem wpływającym na wybór osoby zatrudnianej przez urzędy i instytucje publiczne na stanowisko streetworkerów.
Rekomendujemy, aby miasto Warszawa dążyło do formalnego uznania streetworkingu jako profesji.
Środki finansowe przeznaczone na działania zwalczające wykluczenie społeczne były zwiększane w obszarze streetworkingu.
Sformułowanie jasnych, realistycznych celów i oczekiwanych rezultatów działań
Ustalenie precyzyjnego harmonogramu realizacji zaplanowanych działań z jednoznacznym określeniem osób i instytucji odpowiedzialnych za ich realizację
Regularne spotkania realizatorów
Zadbanie o społeczną widoczność i akceptację działań
„(…)To nie my będziemy zbierać owoce baobabu, który posadzimy.”
Moussa Sow - Platforma streetworkerska w Senegalu
Uśmiechnięte dziewczyny w firmowych strojach programu „Ulica”.
Staramy się pokolorować świat tam,
gdzie zazwyczaj bywa szaro.
No cóż…Czasami firmowe stroje trzeba zamienić na bardziej przyziemne.
Nawiązaliśmy współpracęz organizacjami i instytucjami lokalnymi,
czego efektem są m.in. festyny i koncerty dla mieszkańców.
Przyszedł czas na opalanie … Wspieramy nasze drużyny na Turnieju Plażowej Piłki Nożnej.
Chętnie uczestniczymyw imprezach organizowanych przez GCPU
oraz inne organizacje miejskie i pozarządowe.
Pomagamy i wspieramy
inicjatywy młodzieżowe wolne od uzależnień.
Mamy zaprzyjaźnione kapele młodzieżowe,które chętnie występują na naszych koncertach.
Bardzo ważne dla nas jest to, że grają i
tworzą bez żadnych dopalaczy i starają się przekonać do tego innych.