strongdkanning+ av+limum+hjá+ starvsmannafelagnum+ skjal c-2.pdf · strongdkanning+ av+limum+hjá+...
TRANSCRIPT
Strongdkanning av limum hjá
Starvsmannafelagnum
Gjørd av Fegin Ábyrgdari: Niclas Heri Jákupsson
Kyn
Svarað: 711
Aldur
Hjúnarbandsstøða
Hvussu leingi hevur tú starvast á núverandi arbeiðsplássi?
7%
2% 3%
20%
12% 13%
36%
39%
29% 31%
42%
36%
6% 5%
19%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Hvussu oQa svevur tú illa/óróligt?
Hvussu oQa følir tú teg kedda/n?
Hvussu oQa hevur tú hugsað: Nú orki eg ikki meira?
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
3% 3% 2%
16% 17%
14%
29%
42%
33%
38%
33%
39%
14%
5%
12%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Hvussu oQa hevur tú torført við at
hvíla?
Hvussu oQa hevur tú torført við at samla tankarnar?
Hvussu oQa følir tú, at tú kensluliga ert í
ójavnvág?
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
1%
4% 3%
8%
13%
6%
38%
31%
27%
50%
39%
34%
3%
13%
30%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Hvussu oQa ert tú ill/ur?
Hvussu oQa hevur tú ilt í høvdinum?
Hvussu oQa hevur tú hjartabankan?
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
5% 5%
12% 12% 11%
26%
22%
29% 29%
32%
40%
26%
29%
15%
7%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Hvussu oQa hevur tú kaldar hendur og
føtur?
Hvussu oQa hevur tú óró í maganum?
Hvussu oQa hevur tú spenningar -‐ serliga í nakka og
ryggi?
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
2%
10%
4%
12%
30%
19%
42% 42%
37% 37%
16%
31%
7%
2%
9%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Hvussu oQa følir tú at tú ert fráverandi?
Hvussu oQa følir tú, at tú ert troyZ/ur?
Hvussu oQa følir tú, at tú ert ósosial/ur?
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
6%
2%
5%
2%
16%
11%
19%
9%
29%
26%
36%
23%
34%
37%
31%
41%
15%
24%
9%
25%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Hvussu oQa følir tú, at tú hevur
pínu í vøddum og liðum?
Hvussu oQa følir tú, at onki er
stuZligt longur?
Hvussu oQa følir tú, at tú hevur verri við at minnast?
Hvussu oQa følir tú teg óZafulla/n
Sera oQa
OQa
Av og á
Sjáldan
OnganUð
Donsk tøl – Føroysk tøl tá talan er um sjúkraeyðkennir
• OQa: DK 2,9% FØ 4,2% • Sera oQa: DK 9,7% FØ 14,5% • Av og á: DK 33,1% FØ 31,1% • Sjaldan: DK 34,7% FØ 36,1% • OnganUð: DK 19,6% FØ 14,1%
Kelda: Statens Ins_tut for Folkesundhed. Av U at tann danska kanningin er frá 2010, so skal ein vera varin at samanbera hesi tøl í vísindaligum høpi.
54%
46%
51% 49%
42% 44% 46% 48% 50% 52% 54% 56%
Ja Nei
Hevur tú 3 tey seinastu árini havt illgruna um, at tú ert strongd/ur?
Kvinnur
Menn
Nýggj Gallup kanning á 539 fólk: Sama spurning, men teir síðstu 12 mánaðir -‐ 32% siga JA
Hevur tú 3 tey seinastu árini havt illgruna um, at tú ert strongdur?
74%
51% 49% 57%
26%
49% 51% 44%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Ja
Nei
Hevur tú 3 tey seinastu árini verið hjá lækna vegna illgruna um strongd?
19%
81%
21%
79%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ja Nei
Kvinnur
Menn
Nýggj Gallup kanning á 539 fólk: Sama spurning, men teir síðstu 12 mánaðir -‐ 9% siga JA
Hevur tú 3 tey seinastu árini verið hjá lækna vegna illgruna um strongd?
35%
20% 19% 19%
65%
80% 81% 81%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
Ja
Nei
12%
88%
10%
90%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ja Nei
Kvinnur
Menn
Hevur tú 3 tey seinastu árini verið sjúkrameldað/ur vegna strongd?
Nýggj Gallup kanning á 539 fólk: Sama spurning, men yvir teir seinastu 12 mánaðir -‐ 3% siga JA
17% 12% 8% 10%
83% 88% 92% 90%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Ja
Nei
Hevur tú 3 tey seinastu árini verið sjúkrameldað/ur vegna strongd?
Álítandi kanningar í Europa Kanning hjá WHO (2009) vísur, at 28% av arbeiðsorkuni í EU, hevur javnan sjúkraeyðkennir uppá strongd. Ein kanning hjá ”EU´s Arbejdsdmiljøagentur” (OSHA 2008) vísur, at 22% av arbeiðsorkuni er javnan strongd. Ein kanning sum HK í Danmark hevur gjørt, vísur, at 1/3 hvørt limur stríðist við strongd. Kanning hjá danska ”Arbejdsmiljøins_tuZet” vísur á, at 10-‐12% av dønum, er kronisk er stressaðir og at 4. hvør sjúkramelding stavar frá strongd.
Sjúkrameldað/ur fleiri ferðir
29,7% av teimum sum blíva sjúkrameldað, blíva eisini sjúkrameldað 2. ferð 14,8% av teimum sum blíva sjúkrameldað 2. ferð, blíva eisini sjúkrameldað 3. ferð
Longd av sjúkramelding
• Miðaltalið á sjúkradøgum sum starvsfólk eru sjúkrameldað vegna strongd, er 37 dagar.
Hvar stavar strongdin ella illgrunin _l strongdina frá?
• 38,5% meta, at teirra strongd er av persónligum orsøkum
• 61,5% meta, at teirra strongd stavar frá arbeiðsplássinum
PERSÓNLIGAR ORSØKIR:
ORSØKIR Á ARBEIÐSPLÁSSINUM:
10%
1%
20%
24%
13%
44% 42%
34%
22%
19%
34%
11%
5%
18%
3%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
Hevur tú ov stóra arbeiðsbyrðu?
Følir tú, at arbeiðið ávirkar teg neiliga
sálarliga?
Hevur tú ávirkan á, hvussu UZ arbeiði
skal gerast?
AlUð
OQa
OnkunUð
Sjáldan
OnganUð
11%
7%
15%
33%
19%
35%
27%
38% 37%
20%
26%
11% 9%
10%
2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
Hevur tú ávirkan á, hvat UZ arbeiði skal
innihalda?
Kemur tú aQurúr við Unum arbeiði?
Ert tú noydd/ur at hava høgt
arbeiðstempo?
AlUð
OQa
OnkunUð
Sjáldan
OnganUð
5% 5%
8%
16%
14% 14%
26%
32%
24%
31%
26% 25%
22% 23%
29%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
Hvussu oQa hugsar tú um at skiQa
arbeiði?
Tekur tú UZ arbeiði heim við?
Ert tú noydd/ur at svara telefon og teldupostum
uZanfyri arbeiðsUð?
AlUð
OQa
OnkunUð
Sjáldan
OnganUð
Følir tú, at UZ privatlív tekur orku frá Unum arbeiðslívi?
Følir tú, at UZ arbeiðslív tekur orku frá Unum privata lívi?
At vera sæddur fáa kensluna av at gera eiZ goZ arbeiði
Samanbering við donsk tøl
• Um vit siga, at vit liggja nøkulunda á sama støði sum Danmark og samanbera okkum við Danmark, sum er 100 ferðir størri enn vit, so er ikki óhugsandi, at okkara tøl eru uml. hesi:
Samanbering við donsk tøl
• Uml. 35.000 danir -‐ t.v.s. 350 føroyingar ganga
heima vegna strongd, hvønn dag.
• Uml. 500.000 danir – t.v.s. 5.000 føroyingar hava hvønn dag sjúkraeyðkennir, sum vísa strongd.
• Uml. 250.000 danir – t.v.s. 2.500 føroyingar,
eru hvønn dag sera illa fyri av strongd.
Samanbering við donsk tøl
• Danir hava uml. 1,5 million fráverudagar vegna strongd um árið – t.v.s. føroyingar hava 15.000 dagar
• Danir hava uml. 30.000 innleggingar á sjúkrahúsi vegna strong – t.v.s. at føroyingar hava 300 dagar
• Uml. 3.000 danir enda sum fyriUðarpensjónistar vegna strongd -‐ t.v.s. 30 føroyingar
Samanbering við donsk tøl
• Uml. 1.400 danskarir doyggja hvørt ár vegna strongd – t.v.s. 14 føroyingar
Samanbering við donsk tøl
• Strongd kostar Danmark uml. 14. milliardir um árið – tá talan er um sjúkrafráveru, deyða og útreiðslur _l heilsuverkið – t.v.s. í Føroyum 140 milliónir
Keldurnar _l áður nevndu donsku tølini: • Verdenssundhedsorganisa-onen WHO, Statens Ins-tut for Folkesundhed, NFA, Det Na-onale Forskningscenter for Arbejdsmiljø, Sundhedsstyrelsen, Professor dr. med. Tage Søndergård Kristensen fra NFA, Det Na-onale Forskningscenter for Arbejdsmiljø i samarbejde med European Heart Network, Undersøgelse fra Landsorganisa-onen i Danmark (LO's) ugebrev, A4.
Niðurstøða:
• Annar hvør limur hevur havt illgruna um strongd 3 tey síðstu árini
• Uml. 4. hvør, hevur verið hjá lækna við hesum illgruna
• Uml. 1 út av 10, hevur verið sjúkrameldaður eiZ Uðarskeið, í teimum síðstu 3. árunum.
• Tað eru fleiri orsøkir _l strongd, men kanningin vísur á, at ein Uðandi sorsøk, er ov stór arbeiðsbyrða.
Niðurstøða: • Vit hava sama ”trupulleika”, sum øll onnur lond, sum vit javnan samanbera okkum við.
• Strongd og tær líðingar og sjúkur sum koma av strongd, eiga at takast í fullum álvara.
• Strongd kostar – bæði fyri arbeiðsplássið og samfelagið.
Niðurstøða:
• Tað hevði verið ynskiligt at ein ella annar størri felagskapur ella stovnur, tók ábyrgd av, at gera størri og fleri kanningar av støðuni hjá føroyingum, tá talan er um strongd. Hesin felagsskapur kundi eisini fingið uppgávu at kunna føroyingar um strongd – og hjálpt føroyskum arbeiðsplássum at gera ein strongd-‐poli_kk.
• AQanfyri hvørt tal, er eiZ livandi menniskja!
Niðurstøða:
• Gallup kanningin vísur eisini á, at heZa er ikki bert ein trupulleiki, sum Starvsmannafelagið hevur – men at hesin trupulleiki, er galdandi fyri alt Føroyaland
• Vit skulu bert minnast _l – at aQanfyri hvørt tal, er eiZ livandi menniskja!
Takk fyri