tài liệu ôn thi nghề Điện dân dụng

Tài liệu ôn thi nghề cấp THCS Trung tâm KTTH-HN Đồng Tháp

PhÇn I : Vai trß cña ®iÖn n¨ngC©u 1: Tr×nh bµy t×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®iÖn ë níc ta?

-------------------------------------------------------------- - HiÖn nay ë níc ta hÇu hÕt çc tØnh vµ thµnh phè ®Òu cã nhµ m¸y ®iÖn.NhiÖt ®iÖn: U«ng BÝ, Thñ §øc, ViÖt Tr×, H¶i Phßng, §µ N½ng, Ph¶ L¹i,.....Thñy ®iÖn: Th¸c Bµ, Th¸c M¬, §a Nhim, TrÞ An, Hßa B×nh, Yaly, VÜnh S¬n,.... - §Ó truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng, níc ta ®· x©y dùng nhiÒu ®êng d©y cao thÕ 6KV, 10KV, 35KV, 66KV, 110KV, 230KV, 500KV,... - Níc ta cã nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt, chÕ t¹o çc lo¹ i m¸y, thiÕt bÞ vµ ®å dïng ®iÖn. - C«ng nghiÖp ®iÖn níc ta ®ang ph¸t triÓn víi nhiÒu nhµ m¸y cã c«ng suÊt lín nh: Ph¶ l¹i 600 MW, TrÞ An 380 MW, Hßa B×nh 1920 MW, Yaly 720 MW, Phó Mü 1090 MW, ... §ang x©y dùng çc nhµ m¸y ®iÖn cã c«ng suÊt lín nh: Thñy ®iÖn S¬n La, Cöa §Æt,... Trong t¬ng lai níc ta sÏ x©y dùng nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö, Dù kiÕn ®Õn 2010 tæng c«ng suÊt cña çc nhµ m¸y ®iÖn kho¶ng 17,5 triÖu KW. - HiÖn nay nhiÒu vïng n«ng th«n, miÒn nói níc ta ®· cã ®iÖn, trong t¬ng lai c«ng nghiÖp ®iÖn níc ta sÏ rÊt ph¸t triÓn.=================================================

================C©u 2: §iÖn n¨ng cã nh÷ng tÝnh chÊt u viÖt g× ? V× sao ph¶i x©y dùng hÖ thèng truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ?

-------------------------------------------------------------- * TÝnh u viÖt cña ®iÖn n¨ng: - Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, truyÒn t¶i vµ sö dông ®iÖn n¨ng theo c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ kh«ng phøc t¹p l¾m, hiÖu suÊt cao, tæn hao Ýt, tèc ®é truyÒn t¶i nhanh (kho¶ng 300000 km/s) - Çc thiÕt bÞ ®iÖn dÔ sö dông, b¶o qu¶n, gän ®Ñp hiÖu suÊt cao, Ýt g©y « nhiÔm m«i trêng. - §iÖn khÝ hãa, c¬ khÝ hãa, tù ®éng hãa gãp phÇn gi¶i phãng søc lao ®éng, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng s¶n phÈm, xãa bá sù çch biÖt gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ. * Ph¶i x©y dùng hÖ thèng truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng v×: - Çc nhµ m¸y ®iÖn thêng ®îc x©y dùng ë nh÷ng n¬i cã nguån n¨ng lîng dù tr÷ phong phó nh: má than, th¸c níc,... mµ çc vïng nµy thêng ë xa nh÷ng khu vùc tiªu thô nhiÒu ®iÖn n¨ng. V× vËy cÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng.

Giáo Viên: Trương Minh Tới - 1 -


==================================================================

C©u 3: V× sao ph¶i tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng? Çc biÖn ph¸p tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng?

--------------------------------------------------------------+ Ph¶i tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng v×: ®iÖn n¨ng lµ lo¹i s¶n phÈm

hµng ho¸ cã gi¸ trÞ sö dông mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho con ngêi trong mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt, KHKT vµ ®êi sèng.

+ BiÖn ph¸p tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng:- Gi¶m thêi gian tiªu thô ®iÖn n¨ng v« Ých nh ®éng c¬ ch¹y

kh«ng, chiÕu s¸ng kh«ng cÇn thiÕt, qu¸ thõa,…- Lùa chän çc thiÕt bÞ ®iÖn sao cho sö dông hÕt c«ng suÊt

cña chóng, chän ®óng tiÕt diÖn vµ lo¹i d©y dÉn.- Ph¸t hiÖn vµ sö lý nhanh çc sù cè vÒ ®iÖn, lo¹i trõ kÞp thêi

çc hao tæn ®iÖn n¨ng nh qu¸ t¶i, rß ®iÖn,…C©u 4: Tr×nh bµy vai trß cña ®iÖn n¨ng trong s¶n xuÊt vµ

®êi sèng? --------------------------------------------------------------

§iÖn n¨ng lµ nguån ®éng lùc chñ yÕu ®èi víi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng v× nh÷ng lý do c¬ b¶n sau:

- §iÖn n¨ng dÔ dµng biÕn ®æi sang çc d¹ng n¨ng lîng kh¸c. VÝ dô: ®iÖn n¨ng biÕn ®æi sang d¹ng c¬ n¨ng trong çc ®éng c¬ ®iÖn, hay sang d¹ng quang n¨ng trong bãng ®Ìn ®iÖn, hay nhiÖt n¨ng trong bÕp ®iÖn,…

- §iÖn n¨ng ®îc s¶n xuÊt tËp trung trong çc nhµ m¸y ®iÖn vµ cã thÓ truyÒn t¶i ®i xa víi hiÖu suÊt cao.

- Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, truyÒn t¶i vµ sö dông ®iÖn n¨ng dÔ dµng tù ®éng ho¸ vµ ®iÒu khiÓn tõ xa.

- Trong sinh ho¹t ®iÖn n¨ng ®ãng vai trß quan träng. Nhê cã ®iÖn n¨ng çc thiÕt bÞ ®iÖn, ®iÖn tö d©n dông nh tñ l¹nh, m¸y giÆt, çc thiÕt bÞ nghe nh×n,… míi ho¹t ®éng ®îc. Nhê ®iÖn n¨ng cã thÓ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn ®êi sèng, gãp phÇn thóc ®Èy çch m¹ng khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn.=================================================

=================C©u 5: So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a dßng ®iÖn mét chiÒu vµ

dßng ®iÖn xoay chiÒu?



Dßng ®iÖn mét chiÒu- TrÞ sè (cêng ®é) dßng ®iÖn 1 chiÒu kh«ng thay ®æi theo thêi gian.- ChiÒu dßng ®iÖn kh«ng thay ®æi theo thêi gian.- §å thÞ lµ 1 ®êng th¼ng song song víi trôc thêi gian I(A)

t (s)

Dßng ®iÖn xoay chiÒu- TrÞ sè (cêng ®é) dßng ®iÖn xoay chiÒu thay ®æi theo thêi gian.- ChiÒu dßng ®iÖn thay ®æi theo thêi gian.- §å thÞ cã d¹ng h×nh sin (biÕn ®æi tuÇn hoµn theo chu tr×nh) I(A)

t (s)

PhÇn II : An toµn ®iÖnC©u 6: B»ng kiÕn thøc ®· häc vµ b»ng hiÓu biÕt em h·y cho biÕt v× sao ®iÖn giËt l¹i nguy hiÓm?

--------------------------------------------------------------+ Khi ngêi ch¹m vµo vËt mang ®iÖn sÏ cã dßng ®iÖn ch¹y

qua c¬ thÓ ngêi g©y ra hiÖn tîng ®iÖn giËt. + §iÖn giËt t¸c ®éng tíi hÖ thÇn kinh vµ c¬ b¾p:

- Dßng ®iÖn t¸c ®éng vµo hÖ thÇn kinh trung ¬ng lµm rèi lo¹n ho¹t ®éng cña hÖ h« hÊp, hÖ tuÇn hoµn nªn ngêi bÞ ®iÖn giËt thë hæn hÓn, tim ®Ëp rén. NÕu dßng ®iÖn lín, th× tríc hÕt lµ phæi råi ®Õn tim ngõng ho¹t ®éng, n¹n nh©n chÕt trong t×nh tr¹ng ng¹t thë. V× vËy nÕu lµm h« hÊp nh©n t¹o kÞp thêi cã thÓ cøu sèng n¹n nh©n. - Dßng ®iÖn lµm co rót, tª liÖt c¸c c¬ b¾p g©y c¶m gi¸c ®au nhøc. Ngêi bÞ ®iÖn giËt kh«ng thÓ tù rót ra khái n¬i bÞ ch¹m ®iÖn.=================================================

=================C©u 7: Møc ®é nguy hiÓm cña ®iÖn giËt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo?

--------------------------------------------------------------Møc ®é nguy hiÓm cña ®iÖn giËt phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: a) Cêng ®é dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ: Cêng ®é dßng ®iÖn cµng cao th× møc ®é nguy hiÓm cµng cao.



- Dßng ®iÖn tõ 0,6 mA – 1 mA b¾t ®Çu g©y c¶m gi c bÞ ®iÖn giËt nhng cha nguy hiÓm. - Dßng ®iÖn tõ 20 mA – 100 mA ®· b¾t ®Çu g©y nguy hiÓm, n¹n nh©n chÞu kh«ng qu 5 gi©y. - Dßng ®iÖn trªn 3A cã thÓ g©y chÕt ngêi ngay, n¹n nh©n chÞu kh«ng qu 1/10 gi©y. b) §êng ®i cña dßng ®iÖn qua c¬ thÓ: Tïy theo ®iÓm ch¹m vµo vËt mang ®iÖn, dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ theo çc ®êng kh¸c nhau, dßng ®iÖn ®i qua çc c¬ quan chøc n¨ng quan träng nhÊt cña sù sèng nh n·o, tim, phæi lµ nguy hiÓm nhÊt. c) Thêi gian dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ: Thêi gian dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ cµng l©u th× møc ®é rèi lo¹n ho¹t ®éng chøc n¨ng cña hÖ thÇn kinh cµng t¨ng, líp da bÞ ph¸ hñy trë nªn dÉn ®iÖn m¹nh h¬n, nªn møc ®é nguy hiÓm cµng t¨ng.=================================================

==================C©u 8: Tr×nh bµy nguyªn nh©n cña çc tai n¹n vÒ ®iÖn?

-------------------------------------------------------------- a) Nguyªn nh©n do ch¹m trùc tiÕp vµo vËt mang ®iÖn: - Söa ch÷a ®êng d©y, çc thiÕt bÞ ®iÖn ®ang nèi víi nguån nhng kh«ng ng¾t ®iÖn, hoÆc cã ng¾t nhng kh«ng treo biÓn b¸o, ngêi kh¸c v« ý ®ãng m¹ch. - Sö dông çc dông cô cã vá bäc b»ng kim lo¹i nh: bµn lµ, bÕp ®iÖn, nåi c¬m ®iÖn, tñ l¹nh,... nhng líp çch ®iÖn bÞ háng ®Ó ®iÖn truyÒn ra vá. - Ch¹m vµo d©y dÉn hoÆc çc bé phËn cã ®iÖn nh d©y ®iÖn ®øt r¬i vµo ngêi, v¾t quÇn ¸o ít lªn d©y ph¬i bÞ ch¹m ®iÖn,... b) Tai n¹n do phãng ®iÖn: - Do ®ãng c¾t dßng ®iÖn cã cêng ®é lín, chç tiÕp xóc thêng ph¸t sinh ra tia löa ®iÖn g©y ch¸y báng. - Do vi ph¹m hµnh lang an toµn ®iÖn ®èi víi ®iÖn cao thÕ, trÌo lªn cét ®iÖn cao thÕ ®Ó ngo¾c ®iÖn hoÆc lÊy sµo tre chäc d©y ®iÖn cao thÕ.=================================================

=================C©u 9: Tr×nh bµy çc biÖn ph¸p an toµn khi l¾p ®Æt vµ söa ch÷a ®iÖn?

-------------------------------------------------------------- + Ng¾t cÇu dao vµ treo biÓn b¸o tríc khi thùc hiÖn c«ng viÖc l¾p ®Æt, söa ch÷a + Trong trêng hîp b¾t buéc ph¶i thao t¸c khi cã ®iÖn th× ph¶i sö dông çc dông cô vµ thiÕt bÞ b¶o vÖ nh:



- Dïng th¶m cao su hoÆc gi¸ çch ®iÖn b»ng gç kh« ch©n cã sø çch ®iÖn. Khi söa ch÷a m¹ng ®iÖn trong gia ®×nh cã thÓ dïng ghÕ gç kh« hoÆc ghÕ nhùa. - Ph¶i dïng çc dông cô lao ®éng (k×m, tua vÝt, cê lª,.. ) cã chu«i çch ®iÖn ®óng tiªu chuÈn, cã gê tr¸nh trît tay,... - Ph¶i dïng bót thö ®iÖn kiÓm tra ®Ó tr¸nh ch¹m vµo vËt cã ®iÖn. + Khi thùc hµnh l¾p ®iÖn trong xëng thùc hµnh cÇn tu©n thñ chÆt chÏ çc quy t¾c an toµn lao ®éng. Khi l¾p ®Æt çc thiÕt bÞ ®iÖn, ®å dïng ®iÖn, ... thêng ph¶i ®øng trªn thang vµ thao t¸c víi çc dông cô c¬ khÝ nh khoan, bóa, ®ôc,... cÇn ph¶i chó ý ®¶m b¶o an toµn kh«ng ®Ó x¶y ra tai n¹n.=================================================

=================C©u 10: Hai ngêi cã cïng khèi lîng, ®Òu ch¹m vµo mét vËt mang ®iÖn th× møc ®é nguy hiÓm cã gièng nhau kh«ng ? V× sao ?

-------------------------------------------------------------- - Hai ngêi ®Òu bÞ tai n¹n ®iÖn do ch¹m trùc tiÕp vµo mét vËt mang ®iÖn nhng møc ®é nguy hiÓm cã sù kh¸c nhau v×: - §iÖn trë th©n ngêi cña mçi ngêi kh¸c nhau, nÕu ngêi nµo cã ®iÖn trë lín th× dßng ®iÖn ch¹y qua c¬ thÓ nhá h¬n nªn møc ®é nguy hiÓm Ýt h¬n. - §êng ®i cña dßng ®iÖn qua c¬ thÓ mçi ngêi cã thÓ kh¸c nhau, nÕu ngêi nµo bÞ dßng ®iÖn ch¹y qua tim th× cµng nguy hiÓm. - Thêi gian cña dßng ®iÖn qua c¬ thÓ tõng ngêi cã thÓ kh¸c nhau, nÕu thêi gian dßng ®iÖn ®i qua c¬ thÓ dµi h¬n th× nguy hiÓm h¬n. Chó ý: NÕu ch¹m vµo vËt mang ®iÖn cã hiÖu ®iÖn thÕ lín th× c¶ hai ngêi ®Òu rÊt nguy hiÓm, cã thÓ bÞ thiÖt m¹ng. =================================================

=================C©u 11: NÕu x¶y ra t×nh huèng chËp ®iÖn g©y háa ho¹n th× çch xö lý nh thÕ nµo?

-------------------------------------------------------------- + KÞp thêi xö lý sù cè chËp ®iÖn tríc råi míi ch÷a ch¸y. TuyÖt ®èi kh«ng dïng níc ch÷a ch¸y tríc khi xö lý sù cè chËp ®iÖn. + Cã thÓ xö lý sù cè chËp ®iÖn b»ng nhiÒu çch tïy theo t×nh h×nh thùc tÕ:



- Quan s¸t xem chËp ®iÖn ë vÞ trÝ nµo (M¹ch chÝnh hay m¹ch nh¸nh,...). NÕu chËp ®iÖn ë m¹ch nh¸nh th× nhanh chãng ng¾t cÇu dao hoÆc cÇu ch× cña m¹ch ®iÖn ®ã ra, hoÆc ng¾t ngay cÇu dao tæng. NÕu chËp ë m¹ch chÝnh th× ng¾t cÇu dao tæng hoÆc cÇu ch× ngay sau c«ng t¬ ®iÖn. - NÕu m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ®Þa ph¬ng chËp ch¸y th× b¸o ngay cho ngêi phô tr¸ch ®iÖn ®Ó ng¾t cÇu dao ë tr¹m biÕn thÕ. + Sau khi ®· ng¾t ®iÖn míi ®îc dïng níc ch÷a ch¸y. =================================================

=================C©u 12: Nªu çc ph¬ng ph¸p b¶o vÖ an toµn ®iÖn?

--------------------------------------------------------------a) Ph¬ng ph¸p tiÕp ®Êt:- Çch thùc hiÖn: dïng d©y dÉn tèt (to, kh«ng nèi), mét ®Çu

dïng bul«ng b¾t chÆt vµo vá thiÕt bÞ, mét ®Çu hµn chÆt vµo cäc tiÕp ®Êt. Cäc tiÕp ®Êt lµ nh÷ng èng thÐp dµi 2,5-3m, ch«n s©u díi ®Êt 0,5-0,7m, ®iÖn trë hÖ thèng tiÕp ®Êt nhá tõ 3-4.

- T¸c dông b¶o vÖ: Gi¶ sö do h háng líp çch ®iÖn ®Ó truyÒn ®iÖn ra vá. Khi ®ã,dßng ®iÖn sÏ truyÒn xuèng ®Êt qua hÖ thèngtiÕp ®Êt. NÕu cã ngêi v« t×nh ch¹m vµo vá thiÕt bÞ, do ®iÖn trë th©n ngêi lín h¬n hµngngµn, hµng v¹n lÇn ®iÖn trë cña hÖ thèng tiÕp®Êt nªn dßng ®iÖn qua ngêi rÊt nhá do ®ãkh«ng g©y nguy hiÓm cho ngêi sö dông.

b) Ph¬ng ph¸p nèi trung hoµ:- Çch thùc hiÖn: Vá kim lo¹i cña thiÕt bÞ ®îc nèi víi d©y

trung hoµ cña m¹ng ®iÖn. - T¸c dông b¶o vÖ: Gi¶ sö do h háng

líp çch ®iÖn ®Ó truyÒn ®iÖn ra vá.Th× dßng ®iÖn tõ d©y pha qua cÇu ch×, quad©y nèi trung hoµ t¹o thµnh mét m¹ch kÝn cã ®iÖn trë rÊt nhá,dßng ®iÖn t¨ng ®ét ngétsÏ lµm næ cÇu ch× do ®ã lµm ng¾t m¹ch ®iÖn, kh«ng g©y nguy hiÓm cho ngêi sö dông.=================================================

=================C©u 13: T¹i sao ®iÖn ¸p díi 40V ®îc coi lµ an toµn? X¸c

®Þnh ®iÖn ¸p an toµn dùa vµo ®©u?--------------------------------------------------------------


2,5-3 m


- HiÖu ®iÖn thÕ díi 40V ®îc coi lµ an toµn v× ë ®iÒu kiÖn b×nh thêng, víi líp da kh«, s¹ch nÕu ta ch¹m vµo vËt mang ®iÖn cã U < 40V th× dßng ®iÖn qua ngêi sÏ kh«ng nguy hiÓm.

- X¸c ®Þnh ®iÖn ¸p an toµn dùa vµo m«i trêng lµm viÖc, c«ng cô sö dông vµ ®èi tîng sö dông. VÝ dô nh víi má hµn ®iÖn cÇm tay th× U an toµn lµ díi 36V, ®Ìn soi lµ díi 12V, ®å ch¬i lµ tõ 3V ®Õn 12V.=================================================

=================C©u 14: Çch cøu ch÷a ngêi bÞ tai n¹n ®iÖn nh thÕ nµo?

--------------------------------------------------------------1) Gi¶i tho¸t n¹n nh©n khái dßng ®iÖn cµng nhanh cµng tèt

(Kh«ng cÇm tay trùc tiÕp vµo ngßi n¹n nh©n): a) T×nh huèng 1: Ngêi bÞ n¹n ®øng díi ®Êt

- Quan s¸t m¹ng ®iÖn- Lµm mét trong çc c«ng viÖc sau: + C¾t ®iÖn b»ng çch: Rót phÝch ®iÖn, c¾t cÇu ch× hoÆc

cÇu dao,… + Lãt tay b»ng giÎ kh« (hoÆc vËt çch ®iÖn) kÐo n¹n nh©n

ra khái dßng ®iÖn. b) T×nh huèng 2: Ngêi bÞ n¹n ë trªn cao

BiÖn ph¸p t¬ng tù nh trªn nhng tríc khi c¾t ®iÖn ph¶i cã ng-êi ®ãn n¹n nh©n (hoÆc cã vËt mÒm ®ì) ®Ó khái r¬i xuèng ®Êt. c) T×nh huèng 3: Ngêi bÞ n¹n bÞ d©y ®iÖn ®øt ®Ì lªn ngêi, bÊt tØnh

Dïng gËy kh« g¹t d©y ®iÖn hoÆc lãt tay b»ng vËt çch ®iÖn kÐo n¹n nh©n ra khái dßng ®iÖn.

2) Lµm h« hÊp nh©n t¹o: cã 3 ph¬ng ph¸p a) Mét ngêi cøu:- §Æt n¹n nh©n n»m sÊp, ®Çu nghiªng 1 bªn, cËy miÖng, kÐo lìi ®Ó häng n¹n nh©n më.- Ngêi cøu quú gèi 2 bªn ®ïi n¹n nh©n, ®Æt 2 lßng bµn tay vµo 2 m¹ng sên, ngãn çi trªn lng.- §Èy h¬i ra: nh« ngêi vÒ phÝa tríc, Ên xuèng lng n¹n nh©n, bãp çc ngãn tay vµo x¬ng sên côt.- Hót khÝ vµo: níi tay, ng¶ ngêi sau, h¬i nhÊc lng n¹n nh©n. b) Hai ngêi cøu: - §Æt n¹n nh©n n»m ngöa, lng kª cao - Mét ngêi ngåi bªn c¹nh kÐo lìi, më miÖng n¹n nh©n.



- Mét ngêi quú ë ®Çu n¹n nh©n, 2 tay n¾m chç khuû tay gËp vµ Ðp nhÑ bªn lång ngùc (®Èy khÝ), råi kÐo 2 tay duçi v¬n lªn ®Çu n¹n nh©n (hót khÝ vµo). c) Hµ h¬i thæi ng¹t: Ph¬ng ph¸p nµy cã hiÖu qu¶ cøu sèng cao vµ chØ cÇn mét ngêi cøu,…

CÇn chó ý: Sau khi n¹n nh©n thë ®îc cÇn ®a n¹n nh©n ®i bÖnh viÖn ®Ó tiÕp tôc ®iÒu trÞ vµ phôc håi çc chøc n¨ng kh¸c.=================================================

=================PhÇn III : vËt liÖu kÜ thuËt ®iÖn

C©u 15: Tr×nh bµy tÝnh chÊt vµ ph¹m vi øng dông cña vËt liÖu dÉn ®iÖn ?

-------------------------------------------------------------- + TÝnh chÊt: VËt liÖu dÉn ®iÖn cã ®iÖn trë suÊt nhá cì 10-6

Ωm ®Õn 10-8 Ωm. ë nhiÖt ®é b×nh thêng dßng ®iÖn dÔ dµng truyÒn qua vËt liÖu dÉn ®iÖn. - VËt liÖu dÉn ®iÖn cã thÓ lµ: Kim lo¹i, hîp kim, than ch×, çc dung dÞch ®iÖn ph©n (axit, muèi, baz¬,...), chÊt r¾n, chÊt láng hay chÊt khÝ. + Ph¹m vi øng dông: - Vµng, b¹c dÉn ®iÖn tèt nhÊt nhng chóng qu¸ ®¾t nªn chØ dïng ®Ó s¶n xuÊt nh÷ng chi tiÕt, linh kiÖn quý ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao nh trong vi m¹ch, trong ço bãng siªu cao tÇn,... - §ång, nh«m vµ hîp kim cña chóng dÉn ®iÖn tèt, ®é bÒn cao, chÞu ®îc t¸c ®éng cña m«i trêng kh«ng khÝ nªn ®îc sö dông réng r·i lµm d©y dÉn ®iÖn. - Mét sè hîp kim ®Æc biÖt nh: Vonfram, pher«niken, nicr«m,.. khã nãng ch¶y ®îc dïng lµm d©y ®èt nãng trong bãng ®Ìn, bÕp ®iÖn, bµn lµ,... - Than thái mÒm dïng lµm çc ®iÖn cùc, chæi than. Thñy ng©n dïng trong r¬ le nhiÖt. H¬i thñy ng©n dïng trong ®Ìn cao ¸p,...=================================================

=================C©u 16: Tr×nh bµy tÝnh chÊt vµ ph¹m vi øng dông cña vËt liÖu çch ®iÖn ?

-------------------------------------------------------------- + TÝnh chÊt: VËt liÖu çch ®iÖn cã ®iÖn trë suÊt lín cì 108

Ωm ®Õn 1013 Ωm, do vËy chóng kh«ng cho dßng ®iÖn truyÒn qua. Chóng dïng ®Ó çch li nh÷ng phÇn tö mang ®iÖn víi nhau vµ víi nh÷ng phÇn tö kh«ng mang ®iÖn.



- VËt liÖu çch ®iÖn thêng gÆp lµ: Kh«ng khÝ, dÇu çp ®iÖn, dÇu tô ®iÖn, thñy tinh, sø, gç kh«, nhùa ªb«nÝt, mica, ami¨ng, giÊy çch ®iÖn,... + Ph¹m vi øng dông: - DÇu biÕn thÕ, dÇu tô ®iÖn dïng çch ®iÖn vµ lµm m t trong m¸y biÕn thÕ, tô ®iÖn. - Kh«ng khÝ çch ®iÖn gi÷a çc vËt mang ®iÖn, d©y dÉn víi ngêi. - Nhùa ªb«nÝt dïng lµm çc phÇn tö çch ®iÖn trong çc khÝ cô ®iÖn, thiÕt bÞ ®iÖn nh: c«ng t¾c, ®ui ®Ìn, vá m¸y,... - Mica çch ®iÖn tèt, chÞu ®îc nhiÖt ®é cao nªn thêng dïng ®Ó çch ®iÖn trong ®Ìn ®iÖn tö, bµn lµ,... - GiÊy çch ®iÖn dïng çch ®iÖn gi÷a d©y quÊn vµ lâi thÐp trong m¸y biÕn thÕ, ®éng c¬ ®iÖn.C©u 17: Tr×nh bµy quy tr×nh chung nèi d©y dÉn ®iÖn ?

--------------------------------------------------------------

==================================================================

C©u 18: Tr×nh bµy çc lo¹i mèi nèi d©y dÉn ®iÖn vµ çc yªu cÇu cña mèi nèi?

-------------------------------------------------------------- + Çc lo¹i mèi nèi: gåm cã mèi nèi th¼ng (nèi tiÕp), mèi nèi ph©n nh¸nh (nèi rÏ), mèi nèi dïng phô kiÖn (hép nèi d©y, bu l«ng,...). + Yªu cÇu ®èi víi mèi nèi d©y dÉn: - DÉn ®iÖn tèt: mÆt tiÕp xóc s¹ch, diÖn tÝch tiÕp xóc ®ñ lín, mèi nèi chÆt, çc vÝt ph¶i b¾t chÆt, hµn thiÕc ph¶i ngÊu. - Cã ®é bÒn c¬ häc cao: chÞu ®îc lùc kÐo, rung chuyÓn m¹nh - An toµn ®iÖn: mèi nèi®îc çch ®iÖn tèt b»ng èng ghen hoÆc b¨ng çch ®iÖn. - §¶m b¶o vÒ mÆt mÜ thuËt: mèi nèi ph¶i gän vµ ®Ñp + Çc chó ý ®Ó ®¶m b¶o çc yªu cÇu cña mèi nèi d©y dÉn ®iÖn


Lµm s¹ch lâi

Nèi d©y

KiÓm tra mèi nèi

Hµn mèi nèi

Çch ®iÖn mèi nèi

Bãc vá çch ®iÖn


- Ph¶i c¹o s¹ch lâi d©y tríc khi nèi, khi nèi ph¶i vÆn xo¾n çc vßng theo thø tù ®Òu vµ ch¾c. - VÆn chÆt çc èc vÝt khi nèi d©y dïng phô kiÖn, nÕu hµn thiÕc ph¶i ngÊu - Sau khi nèi ph¶i bäc çch ®iÖn mèi nèi b»ng b¨ng çch ®iÖn hoÆc èng ghen=================================================

=================C©u 19: Nªu çc yªu cÇu cña cña viÖc chän d©y dÉn

®iÖn? Chän d©y dÉn c¨n cø vµo ®©u? --------------------------------------------------------------

+ Yªu cÇu cña viÖc chän d©y dÉn ®iÖn: TruyÒn dÉn ®iÖn tèt, an toµn, kinh tÕ. + Chän d©y dÉn ®iÖn dùa vµo çc yÕu tè sau: 1. Vá çch ®iÖn ph¶i phï hîp víi ®iÖn ¸p cña líi ®iÖn vµ ®iÒu kiÖn l¾p ®Æt. VÝ dô: L¾p ®Æt ®iÖn trong nhµ cã U = 220V ph¶i dïng d©y bäc chÞu ®îc U > 220V; l¾p ®Æt ®êng d©y cao thÕ ph¶i dïng çp;… 2. TiÕt diÖn d©y dÉn ph¶i phï hîp víi cêng ®é dßng ®iÖn sö dông ®Ó d©y dÉn kh«ng qu¸ nãng.=================================================

=================PhÇn IV : M¹ng ®iÖn sinh ho¹t

C©u 20: Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm cña m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ?--------------------------------------------------------------

+ Kh¸i niÖm: M¹ng ®iÖn sinh ho¹t lµ m¹ng ®iÖn tiªu thô cã hiÖu ®iÖn thÕ thÊp, nhËn ®iÖn tõ m¹ng ®iÖn ph©n phèi ®Ó cung cÊp cho çc thiÕt bÞ vµ ®å dïng ®iÖn. + §Æc ®iÓm: - M¹ng ®iÖn sinh ho¹t bao gåm m¹ch chÝnh (®êng d©y chÝnh) vµ m¹ch nh¸nh (®êng d©y nh¸nh). - M¹ch chÝnh gåm 1 d©y pha (d©y nãng) vµ mét d©y trung hßa (d©y nguéi), gi÷ vai trß lµ m¹ch cung cÊp, ®îc ®Æt trªn cao s¸t trÇn nhµ. - M¹ch nh¸nh ®îc rÏ tõ ®êng d©y chÝnh ®Õn çc thiÕt bÞ vµ ®å dïng ®iÖn, çc m¹ch nh¸nh ®îc m¾c song song víi nhau. - Trªn çc m¹ch nh¸nh cã çc thiÕt bÞ ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ riªng nh: cÇu dao, cÇu ch×, c«ng t¾c,..., çc thiÕt bÞ nµy ®îc l¾p trªn b¶ng ®iÖn. - M¹ng ®iÖn sinh ho¹t cßn cã çc thiÕt bÞ ®o lêng, ®iÒu khiÓn, b¶o vÖ nh c«ng t¬ ®iÖn, ¸pt«m¸t, cÇu dao, cÇu ch×,



c«ng t¾c,..., vµ çc vËt çch ®iÖn nh pulisø, èng nhùa, b¶ng ®iÖn,....=================================================

==================C©u 21: KÓ tªn mét sè khÝ cô ®iÖn trong gia ®×nh? VÏ ký hiÖu cña çc khÝ cô ®ã Gi¶i thÝch çc con sè ghi trªn vá çc khÝ cô ®ã ?

--------------------------------------------------------------------------------------

+ Mét sè khÝ cô ®iÖn: CÇu dao, cÇu ch×, ¸pt«m¸t c«ng t¾c, æ ®iÖn - phÝch ®iÖn ,... + KÝ hiÖu:CÇu dao: ; CÇu ch×: hoÆc ; ¸p t« m t æ ®iÖn :

+ Çc sè liÖu kü thuËt ghi trªn çc khÝ cô ®iÖn: - Trªn vá çc khÝ cô ®iÖn thêng cã ghi çc gi¸ trÞ ®Þnh møc nh: hiÖu ®iÖn thÕ, cêng ®é dßng ®iÖn, c«ng suÊt ®Þnh møc. Çc sè liÖu nµy cho biÕt ta chØ ®îc phÐp sö dông çc khÝ cô ®ã trong m¹ng ®iÖn cã çc gi¸ trÞ vÒ ®iÖn ¸p, cêng ®é dßng ®iÖn, c«ng suÊt nhá h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ ®Þnh møc ghi trªn vá çc khÝ cô. NÕu kh«ng çc khÝ cô ®ã sÏ bÞ háng vµ kh«ng an toµn cho m¹ch ®iÖn. - VÝ dô: trªn vá cÇu dao cã ghi: 250V – 10A cã nghÜa ®iÖn ¸p vµ cêng ®é dßng ®iÖn ®Þnh møc cña cÇu dao lµ 250V vµ 10A kh«ng ®îc m¾c cÇu dao vµo m¹ng ®iÖn cã çc gi¸ trÞ lín h¬n çc gi¸ trÞ ®Þnh møc trªn. (HS gi¶i thÝch t¬ng tù víi çc sè liÖu ghi trªn c«ng t¾c 250V-5A, cÇu ch× 220V-7A, æ ®iÖn 250V-6A).=================================================

==================C©u 22: T¹i sao phô t¶i cã c«ng suÊt lín l¹i ph¶i chän d©y ch¶y cÇu ch× cã tiÕt diÖn lín ?

------------------------------------------------------------------------------------

- Phô t¶i cã c«ng suÊt lín th× cêng ®é dßng ®iÖn trong m¹ch ®ã lín v× P = U.I (trong ®ã U kh«ng thay ®æi) . Do ®ã nÕu P (c«ng suÊt) cµng lín th× I (cêng ®é dßng ®iÖn) cµng lín. - §Ó dßng ®iÖn lín ch¹y trong m¹ch vµ ch¹y qua d©y ch¶y th×

®iÖn trë cña d©y ch¶y ph¶i nhá v× I = (R lµ ®iÖn trë), trong

®ã U lµ kh«ng thay ®æi cho nªn I lín th× R ph¶i nhá. - Muèn cã ®iÖn trë d©y ch¶y nhá ®Ó phï hîp dßng ®iÖn lín

ch¹y qua th× tiÕt diÖn d©y ch¶y ph¶i t¨ng lªn , v× R = trong



®ã lµ h»ng sè (phô thuéc vµo b¶n chÊt d©y ch¶y), l lµ chiÒu dµi d©y ch¶y kh«ng thÓ gi¶m ®îc, v× vËy ta chØ cßn çch t¨ng tiÕt diÖn cña d©y ch¶y. - VËy c«ng suÊt tiªu thô trong m¹ch cµng lín th× tiÕt diÖn d©y ch¶y cÇn ph¶i lín cho phï hîp. NÕu chän d©y ch¶y cã tiÕt diÖn qu¸ nhá sÏ x¶y ra hiÖn tîng qu¸ t¶i lµm cho d©y ch¶y bÞ ®øt, cßn nÕu d©y ch¶y cã tiÕt diÖn qu¸ lín th× sÏ kh«ng b¶o vÖ ®îc phô t¶i vµ m¹ch ®iÖn khi cã sù cè.C©u 23: Tr×nh bµy çc bíc tÝnh to¸n thiÕt kÕ m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ?

-------------------------------------------------------------- + TÝnh to¸n thiÕt kÕ m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ®îc tiÕn hµnh theo çc bíc sau:

1. ¦íc tÝnh c«ng suÊt yªu cÇu cña phô t¶i ®iÖn ®èi víi m¹ng ®iÖn - Khi thiÕt kÕ m¹ng ®iÖn, c«ng suÊt tÝnh to¸n ph¶i ®îc tÝnh theo tæng c«ng suÊt cña tÊt c¶ çc thiÕt bÞ vµ ®å dïng ®iÖn sö dông trong nhµ, ®ång thêi ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thªm nhu cÇu sö dông ®iÖn sau nµy. - C«ng suÊt yªu cÇu (Pyc)= Tæng c«ng suÊt ®Þnh møc (Pt) x HÖ sè yªu cÇu (Kyc)

2. Chän d©y dÉn: ViÖc lùa chän d©y dÉn ph¶i chó ý ®Õn çc ®iÒu kiÖn sau: a) TiÕt diÖn d©y dÉn: §îc tÝnh to¸n phï hîp víi cêng ®é dßng ®iÖn sö dông ®Ó d©y dÉn kh«ng qu¸ nãng lµm háng líp çch ®iÖn g©y sù cè vÒ ®iÖn.

Dßng ®iÖn ®îc tÝnh theo c«ng thøc: Isd = hoÆc Isd =

Trong ®ã : - U®m lµ ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña m¹ng ®iÖn- Pyc lµ c«ng suÊt yªu cÇu cña m¹ng ®iÖn (®îc tÝnh

ë trªn) Sau khi tÝnh ®îc dßng ®iÖn sö dông (Isd), ®em so s¸nh víi dßng ®iÖn cho phÐp (Icp) cña tõng tiÕt diÖn d©y dÉn nhÊt ®Þnh ®Ó chän tiÕt diÖn d©y cho phï hîp (tra b¶ng) sao cho Isd Icp. b) ChiÒu dµi d©y dÉn: §îc tÝnh theo s¬ ®å l¾p ®Æt m¹ng ®iÖn céng thªm çc mèi nèi d©y dÉn (mçi mèi nèi ®îc tÝnh 100mm). c) Vá çch ®iÖn: Vá çch ®iÖn ph¶i phï hîp víi ®iÖn ¸p vµ ®iÒu kiÖn l¾p ®Æt.



3. Chän çc khÝ cô ®iÖn vµ çc thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn kh¸c: - Chän cÇu dao, cÇu ch×, ¸pt«m¸t, c«ng t¾c, æ ®iÖn,..., phï hîp víi mçi m¹ch ®iÖn ®Ó ®¶m b¶o an toµn khi sö dông vµ cã t¸c dông b¶o vÖ kÞp thêi khi cã sù cè. - §èi víi çc thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn kh¸c, ph¶i ®¸p øng ®îc ®iÖn ¸p ®Þnh møc vµ dßng ®iÖn sö dông l©u dµi ®· tÝnh khi chän d©y dÉn, ®ång thêi ®¶m b¶o vÒ mÜ thuËt vµ tr¸nh nhÇm lÉn khi sö dông.

4. X©y dùng s¬ ®å nguyªn lÝ vµ s¬ ®å l¾p ®Æt: - ThÓ hiÖn nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña çc thiÕt bÞ, ®¶m b¶o çc thiÕt bÞ ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ ®îc l¾p trªn d©y pha,... - §êng d©y dÉn ®iÖn ®îc l¾p ®Æt næi hay ngÇm trong têng, cè ®Þnh b»ng èng ghen hay sø çch ®iÖn,... - X©y dùng s¬ ®å l¾p ®Æt cho phï hîp víi thùc tÕ, vÞ trÝ l¾p ®Æt çc ®êng d©y nh thÕ nµo,...=================================================

=================C©u 24: ViÖc kiÓm tra m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ®îc tiÕn hµnh

theo nh÷ng bíc nµo? --------------------------------------------------------------

KiÓm tra m¹ng ®iÖn sinh ho¹t ®îc tiÕn hµnh theo çc bíc sau:+ §o ®iÖn ¸p: nh»m kiÓm tra chÊt lîng m¹ng ®iÖn nãi chung

vµ kiÓm tra chÊt lîng d©y ®iÖn trong mçi m¹ch.ViÖc ®o ®iÖn ¸p cÇn ®îc tiÕn hµnh ë giê “cao ®iÓm” vµ

tiÕn hµnh ®o 2 lÇn:LÇn 1: §¸nh gi¸ chÊt lîng m¹ng ®iÖn, tiÕn hµnh ®o khi m¹ng

®iÖn kh«ng t¶i, nÕu kÕt qu¶ cho gÇn b»ng U®m th× tèt, nÕu kÕt qu¶ cho < 90% U®m th× kh«ng tèt, ph¶i kiÓm tra l¹i m¹ng ®iÖn.

LÇn 2: §¸nh gi¸ chÊt lîng d©y ®iÖn, nÕu tiÕt diÖn d©y qu¸ nhá so víi yªu cÇu vµ çc mèi nèi xÊu th× møc tæn thÊt ®iÖn ¸p lín. NÕu kÕt qu¶ cho møc tæn thÊt ®iÖn ¸p > 5% th× ph¶i söa l¹i mèi nèi, sau khi söa mµ møc tæn thÊt vÉn qu¸ 5% th× ph¶i thay d©y dÉn. + KiÓm tra d©y dÉn: KiÓm tra d©y dÉn vµo nhµ cã bÞ cò, nøt, hë vá çch ®iÖn kh«ng. Cã bÞ ch¹m, chËp hay kh«ng. Lo¹i d©y, cì d©y cã ®¶m b¶o theo ®óng tÝnh to¸n thiÕt kÕ hay kh«ng.+ KiÓm tra çc vËt çch ®iÖn: èng sø, puli, èng luån d©y,...

cã ®¶m b¶o kh«ng.



+ KiÓm tra b¶ng ®iÖn vµ çc khÝ cô ®iÖn: - B¶ng ®iÖn cã thuËn tiÖn khi sö dông hay kh«ng,… . Çc khÝ cô

vµ thiÕt bÞ ®iÖn cã ch¾c ch¾n kh«ng, cã ®¶m b¶o tiªu chuÈn an toµn hay kh«ng, çc mèi nèi cã an toµn vµ ch¾c ch¾n kh«ng, ...

- CÇu ch× ph¶i ®ñ n¾p che, d©y ch× cã kÝch thíc phï hîp vµ ph¶i ®îc l¾p trªn d©y pha,…

- CÇu dao, c«ng t¾c ph¶i lµnh lÆn, ®ñ n¾p che, çc tiÕp ®iÓm tiÕp xóc tèt, ch¾c ch¾n vµ ph¶i ®îc ®Æt ®óng theo vÞ trÝ ®ãng c¾t,…+ KiÓm tra çc ®å dïng ®iÖn: KiÓm tra d©y dÉn, çc phÝch

c¾m, bé phËn çch ®iÖn,... cña çc ®å dïng ®iÖn cã ®¶m b¶o an toµn kh«ng.=================================================

=================C©u 25: ThÕ nµo lµ sù cè qu¸ t¶i ? T¸c h¹i cña nã? Muèn ®Ò phßng qu¸ t¶i ngêi ta ph¶i lµm g×?

-------------------------------------------------------------- + Qu¸ t¶i lµ trêng hîp dßng ®iÖn sö dông l©u dµi cña m¹ch ®iÖn vît qu¸ trÞ sè cho phÐp cña d©y dÉn hoÆc çc thiÕt bÞ ®iÖn cña m¹ch ®iÖn. Khi qu¸ t¶i, d©y dÉn, thiÕt bÞ ®iÖn nãng qu¸ møc lµm chÈy líp çch ®iÖn, ch¸y xÐm çc ®Çu tiÕp xóc cã thÓ g©y ng¾n m¹ch dÉn ®Õn háa ho¹n. + §Ó ®Ò phßng qu¸ t¶i cÇn thùc hiÖn: - Chän thiÕt bÞ ®iÖn ®óng víi ®iÖn ¸p, dßng ®iÖn ®Þnh møc cña m¹ng ®iÖn. - Ph¶i chän tiÕt diÖn d©y ch¶y cÇu ch× ®óng cì ®Ó cã t¸c dông b¶o vÖ qu¸ t¶i ngoµi chøc n¨ng b¶o vÖ khi ng¾n m¹ch. - Thêng xuyªn kiÓm tra nhiÖt ®é çc phÇn tö mang ®iÖn b»ng çch sê vµo vá çch ®iÖn cña chóng. Khi ph¸t hiÖn nãng qu¸ møc cÇn xö lý kÞp thêi.=================================================

=================C©u 26: ThÕ nµo lµ sù cè ®øt m¹ch ? Nguyªn nh©n vµ çch kh¾c phôc ?

-------------------------------------------------------------- + Sù cè ®øt m¹ch lµ hiÖn tîng m¹ch ®iÖn bÞ ng¾t ë mét vÞ trÝ nµo ®ã lµm ngng qu¸ tr×nh cung cÊp ®iÖn cho çc ®å dïng ®iÖn ë mét nh¸nh hoÆc toµn bé m¹ch ®iÖn .

* Nguyªn nh©n: - Næ cÇu ch× - Mèi nèi tiÕp xóc xÊu

- Tuét ®Çu d©y khái cùc



b¾t d©y - §øt phÇn lâi d©y dÉn ®iÖn

* Çch kh¾c phôc : Th«ng thêng dïng bót thö ®iÖn ®Ó kiÓm tra - KiÓm tra d©y pha, nÕu bãng bót thö ®iÖn b¸o kh«ng cã ®iÖn th× cã kh¶ n¨ng næ cÇu ch× hoÆc ®øt phÇn lâi d©y pha. Ta kiÓm tra lÇn lît tõ cÇu ch× nh¸nh ®Õn cÇu ch× chÝnh, nÕu cÇu ch× chÝnh vÉn kh«ng cã ®iÖn th× kh¶ n¨ng sù cè x¶y ra ë m¹ch c«ng t¬ hoÆc cÇu ch× ç. (Chó ý xem nguån ®ang cung cÊp ®iÖn hay ®· bÞ c¾t ®iÖn). - KiÓm tra d©y pha cã ®iÖn th× ta chuyÓn sang kiÓm tra d©y trung tÝnh. NÕu bãng bót thö ®iÖn s¸ng th× ®øt phÇn lâi d©y trung tÝnh. - Còng cã trêng hîp bãng bót thö ®iÖn s¸ng nhng dßng ®iÖn cña m¹ch kh«ng cã, trêng hîp nµy cã thÓ cã thÓ do tiÕp xóc xÊu nªn ®iÖn trë tiÕp xóc lín, cÇn ph¶i kiÓm tra çc mèi nèi vµ nèi l¹i çc mèi nèi láng. - NÕu ®øt m¹ch do næ cÇu ch× th× tríc khi thay d©y ch¶y míi, cÇn x¸c ®Þnh nguyªn nh©n næ cÇu ch× do qu¸ t¶i hay do ng¾n m¹ch.=================================================

==================C©u 27: ThÕ nµo lµ sù cè ng¾n m¹ch ? T¸c h¹i cña nã? Nªu çch kh¾c phôc?

-------------------------------------------------------------- + Sù cè ng¾n m¹ch x¶y ra do háng çch ®iÖn gi÷a hai phÇn mang ®iÖn (d©y pha vµ d©y trung tÝnh). + Khi ng¾n m¹ch, dßng ®iÖn t¨ng cao ®ét ngét lµm næ cÇu ch×. NÕu chän cì d©y ch¶y cÇu ch× lín, dßng ®iÖn ng¾n m¹ch tån t¹i l©u sÏ lµm ch¸y bé phËn çch ®iÖn. §ã lµ dÊu hiÖu dÔ nhËn biÕt cña hiÖn tîng ng¾n m¹ch. Dùa vµo dÊu hiÖu ®ã ta dÔ dµng t×m ra ®iÓm ng¾n m¹ch. Còng cã thÓ kiÓm tra ®iÓm ng¾n m¹ch b»ng ®ång hå v¹n n¨ng (®o ®iÖn trë çch ®iÖn gi÷a hai d©y dÉn). + Sau khi x¸c ®Þnh ®îc ®iÓm ng¾n m¹ch, t×m nguyªn nh©n g©y ng¾n m¹ch ta sÏ ®a ra çch sö lý thÝch hîp.=================================================

==================C©u 28: ThÕ nµo lµ sù cè rß ®iÖn ? Nguyªn nh©n v× sao? Çch kh¾c phôc nh thÕ nµo ?

--------------------------------------------------------------



+ Rß ®iÖn lµ do háng mét phÇn líp çch ®iÖn gi÷a phÇn mang ®iÖn víi vá thiÕt bÞ. Rß ®iÖn sÏ g©y ra ®iÖn giËt nÕu ta v« t×nh ch¹m vµo thiÕt bÞ ®iÖn. ThiÕt bÞ ®iÖn bÞ rß ®iÖn vÉn cã thÓ lµm viÖc b×nh thêng. + Nguyªn nh©n: - Do líp çch ®iÖn bÞ Èm

- Do líp çch ®iÖn bÞ háng hoÆc phÇng mang ®iÖn ch¹m vá + Çch kh¾c phôc: - Rß ®iÖn do Èm líp çch ®iÖn th× çch kh¾c phôc tèt nhÊt lµ sÊy thiÕt bÞ - Trêng hîp rß ®iÖn do háng líp çch ®iÖn th× ph¶i thay líp çch ®iÖn. - Trêng hîp rß ®iÖn do phÇn tö mang ®iÖn ch¹m vá th× ph¶i t×m ra ®iÓm ch¹m vá ®Ó cã çch kh¾c phôc hîp lý.=================================================

=================C©u 29: Trªn c«ng t¾c (cÇu dao, cÇu ch×, æ ®iÖn,...) cã ghi: 220V – 6A. Çc sè liÖu ®ã cã ý nghÜa g× ?

-------------------------------------------------------------- Çc sè liÖu : 220V – 6A chÝnh lµ gi¸ trÞ ®iÖn ¸p ®Þnh møc vµ cêng ®é dßng ®iÖn ®Þnh møc cña c«ng t¾c (cÇu dao, cÇu ch×, æ ®iÖn,...). Çc gi¸ trÞ trªn cã nghÜa lµ chØ ®îc phÐp sö dông c«ng t¾c (cÇu dao, cÇu ch×, æ ®iÖn,...) ®ã víi gi¸ trÞ ®iÖn ¸p vµ cêng ®é dßng ®iÖn thùc tÕ nhá h¬n hoÆc b»ng gia trÞ ®Þnh møc ®· ghi trªn vá. Cã nh vËy míi ®¶m b¶o an toµn vµ bÒn l©u cho çc thiÕt bÞ ®iÖn vµ m¹ng ®iÖn.=================================================

=================C©u 30: Cã thÓ m¾c nèi tiÕp (hoÆc song song) hai bµn lµ ®iÖn lo¹i 220V- 1000W vµo m¸y biÕn thÕ ®iÖn lo¹i 220V – 1500W ®îc kh«ng ? V× sao ?

------------------------------------------------------------------------ Kh«ng thÓ m¾c nèi tiÕp (hoÆc song song) hai bµn lµ lo¹i 220V – 1000W vµo m¸y biÕn thÕ ®iÖn lo¹i 220V – 1500W. V× trong m¹ch m¾c nèi tiÕp (hoÆc song song) c«ng suÊt tiªu thô b»ng tæng c«ng suÊt cña çc thiÕt bÞ vµ ®å dïng ®iÖn, do ®ã hai bµn lµ cã tæng c«ng suÊt lµ: 1000W + 1000W = 2000W sÏ lín h¬n c«ng suÊt ®Þnh møc cña m¸y biÕn thÕ lo¹i 220V – 1500W, nh vËy m¸y biÕn thÕ sÏ bÞ ch¸y.



==================================================================

C©u 31: Cã thÓ m¾c nèi tiÕp 3 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V- 45W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc kh«ng ? V× sao ?

------------------------------------------------------------------------ Kh«ng thÓ m¾c nèi tiÕp 3 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V – 45W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc.V× trong m¹ch m¾c nèi tiÕp ta cã : U = U1 + U2 +...+ Un. Do ®ã ®iÖn ¸p cÇn cho 3 qu¹t m¾c nèi tiÕp ho¹t ®éng ®óng c«ng suÊt 45W lµ : 110V + 110V + 110V = 330V. Nh vËy víi nguån ®iÖn lµ 220V th× ®iÖn ¸p ®¹t trªn mçi qu¹t chØ cã xÊp xØ lµ 71V, qu¸ thÊp so víi ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña mçi qu¹t (110V), nªn qu¹t quay yÕu. NÕu ®Ó l©u qu¹t sÏ nãng lªn dÉn ®Õn ch¸y cuén d©y, ch¸y líp çch ®iÖn, ... qu¹t sÏ bÞ háng.=================================================

================C©u 32: Cã thÓ m¾c nèi tiÕp 2 qu¹t ®iÖn lo¹i: 110V- 40W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc kh«ng ? V× sao ?

------------------------------------------------------------------------ Cã thÓ m¾c nèi tiÕp 2 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V – 40W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc. V× trong m¹ch nèi tiÕp th× ®iÖn ¸p m¹ch chÝnh b»ng tæng ®iÖn ¸p çc m¹ch nèi tiÕp. Do ®ã ®iÖn ¸p ®Æt trªn mçi qu¹t lµ (220V/ 2 = 110V), ®óng b»ng ®iÖn ¸p ®Þnh møc cña mçi qu¹t (110V), vËy ta cã thÓ l¾p ®îc.=================================================

=================C©u 33: Cã thÓ m¾c song song 2 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V-40W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc kh«ng ? V× sao ?

------------------------------------------------------------------------ Kh«ng thÓ m¾c song song 2 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V – 40W vµo m¹ng ®iÖn 220V v×:§èi víi ®éng c¬ ®iÖn th× hiÖu ®iÖn thÕ ®a vµo ®éng c¬ kh«ng ®îc lín h¬n hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc cña nã, mµ trong m¹ch m¾c song song th× : HiÖu ®iÖn thÕ m¹ch chÝnh = HiÖu ®iÖn thÕ çc m¹ch nh¸nh. Do ®ã hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt vµo mçi qu¹t sÏ lµ 220V, lín h¬n rÊt nhiÒu so víi hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc cña mçi qu¹t (110V), vËy qu¹t sÏ ch¸y nÕu m¾c song song 2 qu¹t ®iÖn lo¹i 110V– 40W vµo m¹ng ®iÖn 220V



==================================================================

C©u 34: Cã thÓ m¾c nèi tiÕp 2 bãng ®iÖn lo¹i 110V- 60W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc kh«ng ? V× sao ? H·y vÏ s¬ ®å nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¹ch ®Ìn ®ã?

------------------------------------------------------------------------ Cã thÓ m¾c nèi tiÕp hai bãng ®Ìn lo¹i 110V – 60W vµo m¹ng ®iÖn 220V ®îc v× trong m¹ch m¾c nèi tiÕp th× hiÖu ®iÖn thÕ m¹ch chÝnh = Tæng hiÖu ®iÖn thÕ cña c¸c m¹ch nèi tiÕp. Do ®ã hiÖu ®iÖn thÕ ®Æt trªn mçi ®Ìn lµ 220V: 2 = 110V, ®óng b»ng hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc cña mçi ®Ìn (110V). VËy cã thÓ m¾c nèi tiÕp hai bãng ®Ìn lo¹i 110V – 60W vµo m¹ng ®iÖn 220V. S¬ ®å nguyªn t¾c: 220V

A O

110V 110V

=====================================================

C©u 35: VÏ vµ gi¶i thÝch s¬ ®å m¹ch ®iÖn c«ng t¾c kÐp (3 cùc) ?

------------------------------------------------------------------------

§1 §2

K 1

2

C«ng t¾c kÐp ®iÒu khiÓn hai m¹ch ®Ìn:- NÕu c«ng t¾c K ë vÞ trÝ 1 th× ®Ìn §1 s¸ng, ®Ìn §2 t¾t- NÕu c«ng t¾c K ë vÞ trÝ 2 th× ®Ìn §1 t¾t, ®Ìn §2 s¸ng

øng dông: M¹ch ®Ìn chiÕu s¸ng s©u chuçi ®îc sö dông ë m¹ch ®iÖn trong nhµ khi cÇn th¾p s¸ng lu©n phiªn mét d·y ®Ìn (lu«n cã 1 ®Ìn s¸ng)

=====================================================



C©u 36: VÏ vµ gi¶i thÝch s¬ ®å m¹ch ®iÖn 2 c«ng t¾c ®éc lËp (2 c«ng t¾c kÐp hay m¹ch ®Ìn cÇu thang) ?

------------------------------------------------------------------------

§ 1 1

K1 K2

2 2

Hai c«ng t¾c kÐp K1, K2 cïng ®iÒu khiÓn mét m¹ch ®Ìn: - NÕu 2 c«ng t¾c K1, K2 cïng ë vÞ trÝ 1-1 hoÆc cïng ë vÞ trÝ 2-2 th× ®Ìn § s¸ng - NÕu 2 c«ng t¾c K1, K2 kh«ng ë cïng vÞ trÝ 1-1 hoÆc 2-2 th× ®Ìn § t¾t. øng dông: Dïng l¾p ®Æt çc m¹ch ®Ìn ë cÇu thang, hµnh lang, phßng ngñ,…=================================================

================

C©u 37: VÏ vµ gi¶i thÝch s¬ ®å m¹ch ®Ìn huúnh quang ?

St¾cte

K

ChÊn lu Bãng ®Ìn - M¹ch ®Ìn gåm: 1 cÇu ch×, 1 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn bãng ®Ìn huúnh quang cã chÊn lu 2 ®Çu d©y. - Khi c«ng t¾c K ®ãng toµn bé ®iÖn ¸p ®îc ®Æt vµo hai ®Çu St¾cte lµm x¶y ra phãng ®iÖn trong St¾cte. Thanh lìng kim trong St¾cte biÕn d¹ng do nhiÖt vµ tiÕp xóc víi ®iÖn cùc kia. Dßng ®iÖn ch¹y qua St¾cte vµ ®èt nãng çc ®iÖn cùc cña ®Ìn. Sau ®ã thanh lìng kim nguéi ®i lµm “hë m¹ch”dÉn ®Õn viÖc t¹o nªn qu¸ ®iÖn ¸p c¶m øng (do chÊn lu) lµm ®Ìn s¸ng.=================================================

=================C©u 38: Nªu quy tr×nh l¾p ®Æt m¹ch ®iÖn?


V¹ch dÊu vÞ

trÝ l¾p ®Æt thiÕt

bÞ ®iÖn

vµ d©y dÉn

Khoan lç l¾p ®Æt çc

thiÕt bÞ

®iÖn vµ

d©y dÉn

L¾p ®Æt thiÕt

bÞ ®iÖn

vµ d©y dÉn

KiÓm tra

m¹ch ®iÖn theo yªu cÇu

VËn hµnh thö

VÏ s¬ ®å l¾p ®Æt


==================================================================

PhÇn V : M¸y biÕn ¸p, ®éng c¬ ®iÖnC©u 39: Tr×nh bµy cÊu t¹o cña m¸y biÕn thÕ ®iÖn 1 pha ? 1 2 1. Lâi thÐp 2. D©y quÊn

M¸y biÕn thÕ ®iÖn 1 pha gåm ba bé phËn chÝnh: Bé phËn dÉn tõ (lâi biÕn thÕ), bé phËn dÉn ®iÖn (d©y quÊn) vµ vá b¶o vÖ (vá m¸y) a) Bé phËn dÉn tõ: §îc ghÐp b»ng nh÷ng l¸ thÐp kü thuËt ®iÖn çch ®iÖn víi nhau. Cã nhiÖm vô lµm m¹ch dÉn tõ ®ång thêi lµm khung quÊn d©y. b) Bé phËndÉn ®iÖn: lµ nh÷ng cuén d©y ®iÖn tõ quÊn trªn lâi thÐp, d©y quÊn thêng lµm b»ng ®ång ®îc quÊn çch ®iÖn víi nhau vµ çch ®iÖn víi lâi thÐp. Th«ng thêng m¸y biÕn thÕ cã 2 cuén d©y ®îc çch ®iÖn víi nhau, cuén d©y nèi víi nguån vµo lµ cuén s¬ cÊp, cuén ®a ®iÖn ra phô t¶i lµ cuén thø cÊp. Ngoµi ra cßn cã lo¹i biÕn thÕ Tù ngÉu chØ cã mét cuén d©y, tù ®éng ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ra lu«n æn ®Þnh. c) Vá: ®îc lµm b»ng kim lo¹i hoÆc nhùa cøng ®Ó l¾p ®Æt vµ b¶o vÖ çc bé phËn cña m¸y biÕn thÕ, trªn vá cã çc lç th«ng giã lµm m¸t m¸y. Ngoµi ra, m¸y biÕn thÕ cßn cã çc bé phËn çch ®iÖn, ®Ìn b¸o, r¬ le tù ng¾t, çc nóm ®iÒu chØnh, æ c¾m, ®ång hå ®o ®iÖn,...C©u 40: Tr×nh bµy nguyªn lý lµm viÖc cña m¸y biÕn thÕ ®iÖn 1 pha ?

--------------------------------------------------------------M¸y biÕn ¸p ho¹t ®éng nhê hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. Khi

m¸y biÕn ¸p lµm viÖc, cã mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu U1 ®Æt vµo cuén s¬ cÊp, khi ®ã trong dßng ®iÖn I1 trong cuén s¬ cÊp sinh ra trong lâi thÐp tõ th«ng biÕn thiªn. Do m¹ch tõ khÐp kÝn nªn tõ th«ng nµy mãc vßng sang cuén thø cÊp, sinh ra søc ®iÖn ®éng



c¶m øng E2 tØ lÖ víi sè vßng d©y N2. §ång thêi tõ th«ng biÕn thiªn còng sinh ra trong cuén s¬ cÊp mét søc ®iÖn ®éng tù c¶m E1 tØ lÖ víi sè vßng d©y N1. NÕu bá qua tæn thÊt ®iÖn ¸p (thêng rÊt nhá) th× ta cã: U1≈ E1 vµ U2 ≈ E2

Do ®ã : = k (Trong ®ã U1, U2 lµ trÞ sè hiÖu dông

cña ®iÖn ¸p s¬ cÊp vµ thø cÊp, N1, N2 lµ sè vßng d©y quÊn s¬ cÊp vµ thø cÊp cña m¸y biÕn ¸p) NÕu k > 1 ta cã m¸y gi¶m ¸p cßn nÕu k < 1 ta cã m¸y t¨ng ¸p.=================================================

=================C©u 41: §Ó m¸y biÕn thÕ lµm viÖc æn ®Þnh vµ bÒn l©u cÇn chó ý nh÷ng yªu cÇu g× ?

-------------------------------------------------------------- + HiÖu ®iÖn thÕ ®a vµo m¸y biÕn thÕ kh«ng ®îc lín h¬n hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc cña m¸y biÕn thÕ. + C«ng suÊt tiªu thô kh«ng ®îc lín h¬n c«ng suÊt ®Þnh møc cña m¸y biÕn thÕ. + Chç ®Æt m¸y biÕn thÕ ph¶i s¹ch sÏ, kh« r¸o, tho¸ng giã, Ýt bôi,... + ChØ ®îc vËn hµnh víi dßng ®iÖn xoay chiÒu mét pha, tuyÖt ®èi kh«ng vËn hµnh víi dßng ®iÖn mét chiÒu. + L¾p c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ qu¸ t¶i, ng¾n m¹ch (¸pt«mat, cÇu ch×), c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ chèng rß ®iÖn.=================================================

=================C©u 42: V× sao kh«ng ®îc vËn hµnh m¸y biÕn thÕ ®iÖn mét pha víi dßng ®iÖn mét chiÒu ?

-------------------------------------------------------------- + NÕu ®Êu m¸y biÕn ¸p vµo nguån ®iÖn 1 chiÒu th× m¸y biÕn ¸p sÏ ph¸t nãng vµ ch¸y trong thêi gian ng¾n. Do kh«ng cã hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ trong lâi thÐp vµ cuén s¬ cÊp khi ®ã chØ lµ mét ®iÖn trë thuÇn cã ®iÖn trë rÊt nhá nªn dßng ®iÖn trong cuén s¬ cÊp sÏ rÊt lín. + NÕu ta ®Æt vµo hai ®Çu cuén A1B1 cña cuén s¬ cÊp L1 mét hiÖu ®iÖn thÕ mét chiÒu U1. Th× trong cuén L1 sÏ cã dßng ®iÖn mét chiÒu, dßng ®iÖn mét chiÒu nµy lµm tõ hãa lâi thÐp nhng tõ trêng lâi thÐp kh«ng ph¶i lµ tõ trêng biÕn ®æi cho nªn tõ tr-êng nµy xuyªn qua cuén d©y L2, kh«ng lµm xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ë cuén L2. V× vËy ë hai ®Çu A2B2 cña cuén thø cÊp L2

kh«ng cã hiÖu ®iÖn thÕ. Lóc nµy toµn bé ®iÖn n¨ng cña nguån



®iÖn mét chiÒu ®a vµo m¸y biÕn thÕ sÏ chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng lµm cho lâi thÐp vµ d©y quÊn nãng lªn, nÕu ®Ó l©u sÏ ch¸y cuén d©y cña m¸y biÕn thÕ lµm cho biÕn thÕ bÞ háng. V× vËy tuyÖt ®èi kh«ng ®îc vËn hµnh m¸y biÕn thÕ ®iÖn 1 pha víi dßng ®iÖn mét chiÒu.=================================================

================C©u 43: Tr×nh bµy nh÷ng h háng th«ng thêng cña m¸y biÕn p, Çch söa ch÷a ?

-------------------------------------------------------------- + H háng do chÕ t¹o: - D©y quÊn bÞ ®øt hoÆc sai sè vßng. - Ng¾n m¹ch (chËp) gi÷a çc vßng d©y hoÆc gi÷a çc líp d©y do bÞ háng líp tr¸ng emay hay líp sîi bäc çch ®iÖn bÞ bong ra. - Çch ®iÖn kh«ng tèt gi÷a çc cuén d©y víi nhau hoÆc gi÷a cuén d©y víi vá do líp çch ®iÖn kh«ng dÇy hoÆc do chÊt çch ®iÖn kÐm chÊt lîng. + H háng do sö dông, çch sö lý: - Næ cÇu ch× do qu¸ t¶i hay chËp m¹ch: CÇn ph¶i gi¶m phô t¶i hoÆc t×m ra chç chËp ®Ó xö lý tríc khi thay d©y ch¶y. - MÊt ®iÖn vµo m¸y do mèi nèi bÞ «xi hãa nªn tiÕp xóc kÐm hoÆc ®øt d©y: CÇn ph¶i kiÓm tra çc chç tiÕp xóc cña mèi nèi, phÝch ®iÖn, çc nóm chuyÓn m¹ch,... NÕu c«ng t¾c ®iÒu khiÓn tiÕp xóc kÐm, cÇn söa lß xo, lµm s¹ch tiÕp ®iÓm hoÆc thay thÕ nÕu cÇn. NÕu phÝch ®iÖn láng th× xiÕt l¹i hoÆc thay míi. - HiÖn tîng rß ®iÖn ra vá m¸y thêng lµ bÞ Èm, ta cÇn xö lý b»ng çch sÊy. NÕu rß ®iÖn do çc ®Çu d©y ch¹m vá hoÆc lâi thÐp th× cÇn bäc çch ®iÖn çc ®Çu d©y, thay líp çch ®iÖn víi lâi thÐp. - M¸y lµm viÖc nhng kªu to: Do çc l¸ thÐp Ðp kh«ng chÆt, cÇn th¸o m¸y Ðp chÆt l¹i çc l¸ thÐp. - M¸y nãng vµ ch¸y: Do chËp m¹ch hoÆc do qu¸ t¶i, cÇn quÊn l¹i cuén d©y bÞ ch¸y vµ gi¶m t¶i tiªu thô.=================================================

================C©u 44: Tr×nh bµy çc sè liÖu ®Þnh møc cña m¸y biÕn ¸p?

--------------------------------------------------------------a) C«ng suÊt ®Þnh møc(S®m):lµ c«ng suÊt toµn phÇn ®a ra

ë d©y quÊn thø cÊp, §¬n vÞ V«n-ampe (V.A).



b) §iÖn ¸p s¬ cÊp ®Þnh møc(U1®m): lµ ®iÖn ¸p cña d©y quÊn s¬ cÊp tÝnh b»ng V«n (V) hoÆc Kil«v«n (KV)

Dßng ®iÖn s¬ cÊp ®Þnh møc(I1®m): lµ dßng ®iÖn cña d©y quÊn s¬ cÊp øng víi c«ng suÊt vµ ®iÖn ¸p ®Þnh møc, ®¬n vÞ ampe (A) hoÆc Kil«ampe (KA).

c) §iÖn ¸p thø cÊp ®Þnh møc(U2®m): lµ ®iÖn ¸p cña d©y quÊn thø cÊp tÝnh b»ng V«n (V) hoÆc Kil«v«n (KV)

Dßng ®iÖn thø cÊp ®Þnh møc(I2®m): lµ dßng ®iÖn cña d©y quÊn thø cÊp øng víi c«ng suÊt vµ ®iÖn ¸p ®Þnh møc, ®¬n vÞ ampe (A) hoÆc Kil«ampe (KA).

Gi÷a c«ng suÊt, ®iÖn ¸p vµ dßng ®iÖn cã quan hÖ: S®m = U1®m. I1®m = U2®m.I2®m

M¸y biÕn ¸p lµm viÖc kh«ng ®îc phÐp vît qu¸ çc trÞ sè ®Þnh møc ghi trªn nh·n m¸y.=================================================

================C©u 45: Tr×nh bµy cÊu t¹o cña ®éng c¬ ®iÖn mét pha ?

-------------------------------------------------------------- §éng c¬ ®iÖn mét pha gåm hai bé phËn chñ yÕu lµ stato vµ r«to a) Stato (phÇn ®øng yªn): gåm lâi thÐp vµ d©y quÊn. Lâi thÐp ®îc ghÐp b»ng nh÷ng l¸ thÐp kü thuËt ®iÖn çch ®iÖn víi nhau. Trªn lâi cã çc r·nh hoÆc cùc ®Ó quÊn d©y ®iÖn tõ, d©y quÊn ®îc çch ®iÖn víi lâi thÐp b»ng giÊy çch ®iÖn. b) R«to (phÇn quay): gåm lâi thÐp vµ d©y quÊn. Lâi thÐp ®îc ghÐp b»ng nh÷ng l¸ thÐp kü thuËt ®iÖn çch ®iÖn víi nhau t¹o thµnh khèi h×nh trô, mÆt ngoµi cã çc r·nh híng trôc. D©y quÊn gåm nhiÒu khung d©y (thêng lµm b»ng çc thanh nh«m hoÆc ®ång) ghÐp l¹i thµnh h×nh “lång sãc”. Ngoµi ra ®éng c¬ ®iÖn mét pha cßn cã vßng ®o¶n m¹ch ë cùc hoÆc d©y quÊn phô cã tô ®iÖn ®Ó gióp ®éng c¬ khëi ®éng khi ®ãng ®iÖn.=================================================

================C©u 46: Tr×nh bµy nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ®éng c¬ ®iÖn mét pha ?

-------------------------------------------------------------- + §éng c¬ kh«ng ®ång bé mét pha ho¹t ®éng nhê tõ trêng quay. Tõ trêng quay ®îc t¹o ra b»ng çch cho 2 dßng ®iÖn xoay chiÒu lÖch pha nhau vµo hai cuén d©y quÊn lÖch trôc víi nhau trong kh«ng gian. - §éng c¬ cã vßng ng¾n m¹ch: trªn cùc cña stato cã xÎ r·nh ®Ó l¾p mét khung d©y b»ng ®ång gäi lµ vßng ng¾n m¹ch. Tõ



trêng xoay chiÒu qua cùc tõ lµm xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ë vßng ng¾n m¹ch khiÕn phÇn tõ trêng qua vßng ng¾n m¹ch bÞ chËm pha. KÕt qu¶ tõ trêng tæng ë cùc tõ lµ tõ trêng quay. - §éng c¬ cã cuén d©y phô nèi tiÕp víi cuén c¶m: §éng c¬ nµy cã hai d©y quÊn ®Æt lÖch trôc nhau mét gãc 900. D©y quÊn phô nèi tiÕp víi cuén c¶m nªn dßng ®iÖn bÞ chËm pha h¬n dßng ®iÖn qua d©y quÊn chÝnh. KÕt qu¶ tæng tõ trêng ë hai d©y quÊn chÝnh vµ phô lµ tõ trêng quay. - §éng c¬ cã cuén d©y phô nèi tiÕp víi tô ®iÖn: §éng c¬ nµy cã hai d©y quÊn ®Æt lÖch trôc nhau mét gãc 900. D©y quÊn phô nèi tiÕp víi tô ®iÖn nªn dßng ®iÖn bÞ sím pha h¬n dßng ®iÖn qua d©y quÊn chÝnh. KÕt qu¶ tæng tõ trêng ë hai d©y quÊn chÝnh vµ phô lµ tõ trêng quay + Trong thùc tÕ phæ biÕn dïng lo¹i ®éng c¬ cã cuén d©y phô kÌm tô ®iÖn (lµ lo¹i ®éng c¬ khëi ®éng b»ng tô). ================================================

==================C©u 47: Tr×nh bµy nh÷ng h háng th«ng thêng cña ®éng c¬ ®iÖn, qu¹t ®iÖn vµ çch söa ch÷a ?

-------------------------------------------------------------- §éng c¬ ®iÖn thêng bÞ h háng phÇn c¬ khÝ vµ h háng phÇn ®iÖn. + H háng phÇn ®iÖn: - §éng c¬ kh«ng quay: Do m¹ch dÉn ®iÖn vµo ®éng c¬ cã sai sãt hoÆc h háng nh: ®Êu sai d©y, chç tiÕp xóc ®iÖn kÐm, háng cÇu ch×, d©y quÊn ®øt ngÇm, d©y dÉn ®iÖn vµo ®éng c¬ bÞ ®øt ngËm,… hoÆc r« to bÞ kÑt,… - §éng c¬ cã tiÕng ï nhng kh«ng tù khëi ®éng ®îc: do háng tô ®iÖn hoÆc mét d©y quÊn bÞ ®øt. Ta ph¶i thay tô ®iÖn hoÆc kiÓm tra nèi l¹i d©y. - §éng c¬ bÞ rß ®iÖn ra vá: Do d©y quÊn ®éng c¬ bÞ háng phÇn çch ®iÖn ch¹m vµo lâi thÐp, hoÆc do çc mèi nèi çch ®iÖn xÊu ch¹m vµo vá. NÕu ®iÓm ch¹m ë ®Çu d©y ta cã thÓ bäc, lãt çch ®iÖn l¹i, nÕu kh«ng xö lý ®¬n gi¶n ®îc th× ph¶i th¸o phÇn d©y háng quÊn l¹i. - Ng¾n m¹ch trong cuén d©y: Do bÞ ch¹m chËp çc vßng d©y víi nhau, khi ®ã ®éng c¬ nãng vµ quay chËm l¹i. Ta ph¶i th¸o çc vßng d©y bÞ chËp ®Ó quÊn l¹i d©y míi. - Cuén d©y bÞ ch¸y cã mïi khÐt: Do bÞ chËp trong çc cuén d©y, ta ph¶i th¸o bá phÇn cuén d©y bÞ ch¸y ®Ó quÊn l¹i d©y míi.



+ H háng phÇn c¬ khÝ: - KÑt trôc hoÆc ch¹y yÕu ph¸t ra tiÕng kªu va ®Ëp, s¸t cèt: CÇn kiÓm tra çc bul«ng gi÷ trôc cã bÞ láng kh«ng ®Ó chØnh l¹i trôc cho ®ång t©m. NÕu bul«ng vÉn chÆt th× cã thÓ bÞ vì vßng bi (vì b¹c), cÇn ph¶i thay míi. - Ch¹y rung l¾c, cã tiÕng ån, lÊy tay l¾c nhÑ thÊy trôc bÞ r¬: Do bÞ mßn b¹c, vßng bi hoÆc mßn trôc. NÕu mßn vßng bi, mßn b¹c th× thay míi, nÕu mßn trôc th× gia c«ng l¹i trôc cho trßn ®Òu vµ thay b¹c míi cho võa. - §éng c¬ cã tiÕng kªu “o...o” hoÆc cã tiÕng gâ nhÑ: CÇn kiÓm tra çc èc vÝt Ðp lâi thÐp stato xem chÆt cha, èc ë n¾p cã láng kh«ng hoÆc cã thÓ vßng ®Öm hai ®Çu trôc bÞ mßn cÇn thay thÕ. M¸y kh«ng thêng xuyªn b«i tr¬n dÇu mì rÔ bÞ h háng phÇn c¬ khÝ.=================================================

================C©u 48: §Ó ®éng c¬ ®iÖn mét pha lµm viÖc æn ®Þnh vµ bÒn l©u, trong qu¸ tr×nh sö dông ta cÇn chó ý g× ?

-------------------------------------------------------------- - HiÖu ®iÖn thÕ ®a vµo ®éng c¬ kh«ng ®îc lín h¬n hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc vµ còng kh«ng ®îc qu¸ thÊp so víi hiÖu ®iÖn thÕ ®Þnh møc cña ®éng c¬. - Kh«ng ®Ó ®éng c¬ lµm viÖc qu¸ t¶i - §Ó ®éng c¬ n¬i kh« r¸o, s¹ch sÏ, tho¸ng giã, Ýt bôi, kh«ng cã hãa chÊt - Thêng xuyªn lau chïi bôi, tra dÇu mì b«i tr¬n vµ chèng rØ - Khi ngõng sö dông l©u ngµy cÇn lau s¹ch m¸y, tra dÇu mì vµ bao kÝn ®Ó n¬i kh« r¸o. - Thêng xuyªn theo dâi kiÓm tra, nÕu thÊy hiÖn tîng kh«ng b×nh thêng (kªu to, ch¹y chËm, nãng, ...) cÇn ng¾t ®iÖn kiÓm tra t×m nguyªn nh©n vµ xö lý ngay. =================================================

================C©u 49: Nªu nh÷ng c«ng viÖc cÇn lµm tríc khi ®ãng ®iÖn

cho ®éng c¬?--------------------------------------------------------------

1- Nghiªn cøu lý lÞch m¸y hoÆc xem biÓn m¸y ®Ó biÕt çc th«ng sè kü thuËt ®Ó sö dông cho ®óng.

2- KiÓm tra vµ xiÕt chÆt l¹i èc vÝt, ®é tr¬n cña R«to, ®é çch ®iÖn so víi vá, trôc,...



3- KiÓm tra bé phËn b¶o vÖ c¸c phÇn nguy hiÓm nh c¸nh qu¹t, ®ai truyÒn,... ®Ó an toµn cho ngêi sö dông.

4- KiÓm tra m¹ch ®iÖn b¶o vÖ nh cÇu ch×, æ c¾m, ¸pt«m¸t,... , nèi ®Êt an toµn. KiÓm tra m¹ch tÝn hiÖu ®Ìn b¸o,...

5- KiÓm tra xem ®iÖn ¸p nguån cã phï hîp víi ®iÖn ¸p cña ®éng c¬ hay kh«ng.

--------------------------------------------------------------

Mét sè ®Ò thùc hµnh§Ò 1: Em h·y l¾p mét b¶ng ®iÖn gåm: 1 cÇu ch×, 1 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn mét bãng ®Ìn sîi ®èt 220V – 100W vµ mét æ ®iÖn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V – 1000W.

§Ò 2: Em h·y l¾p mét b¶ng ®iÖn gåm: 2 cÇu ch×, 1 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn mét bãng ®Ìn sîi ®èt lo¹i 220V – 75W vµ mét æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V-1000W. 220V 220V

§Ò 3: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn lo¹i 220V – 75W vµ mét æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V – 1000W.

§Ò 4: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn sîi ®èt lo¹i 220V – 75W vµ 2 æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V – 1500W.


21


220V 220V

§Ò 5: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh dïng nguån ®iÖn 220V gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn lo¹i 110V – 60W, vµ 2 æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V-1500W.

§Ò 6: L¾p mét b¶ng ®iÖn gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn lo¹i 220V-100W, mét æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 220V-1000W vµ mét æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho phô t¶i lo¹i 110V-600W.

220V 110V 220V

D©y chê


3 4

5 6


§Ò 7: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn lo¹i 220V-100W vµ 110V-60W, 2 æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho c¸c phô t¶i lo¹i 220V-1000W vµ 110V-600W.

§Ò 8: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 2 bãng ®Ìn lo¹i 110V-60W vµ 110V-40W, 2 æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho 1 lß vi sãng lo¹i 220V- 2000W vµ 1 bµn lµ lo¹i 220V-1200W. 110V 220V 110V 220V

§Ò 9: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng trong gia ®×nh gåm: 2 cÇu ch×, 2 c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 1 bãng ®Ìn sîi ®èt lo¹i 110V-60W vµ 1 bãng ®Ìn huúnh quang lo¹i 220V-40W, 2 æ ®iÖn thêng xuyªn cÊp ®iÖn cho 1 lß vi sãng lo¹i 220V- 2000W vµ 1 bµn lµ lo¹i 220V-1200W.

§Ò 10: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng c¶ nguån ®iÖn 220V vµ 110V gåm: 2 cÇu ch×, 2 æ c¾m vµ hai c«ng t¾c phôc vô cho c¸c phô t¶i: 1 bãng ®Ìn sîi ®èt 220V-75W, 1 bãng ®Ìn huúnh quang dïng chÊn lu 110V-20W, 1nåi c¬m ®iÖn 220V-800W vµ 1 lß vi sãng 110V-1000W. 110V 220V 220V 110V

Giáo Viên: Trương Minh Tới - 28 - 9 10

7 8


§Ò 11: L¾p mét b¶ng ®iÖn dïng nguån 220V gåm: 2 cÇu ch×, 1 æ ®iÖn vµ 2 c«ng t¾c phôc vô c¸c t¶i bao gåm:

- 2 bãng ®Ìn sîi ®èt 110V-100W- 1 bÕp ®iÖn 220V-1200W

110V 220V 110V 220V

110V 220V 110V 220V


12

14

13

11


Chó ý:

1. Çc ®êng nÐt liÒn lµ d©y pha

2. Çc ®êng nÐt ®øt lµ d©y trung hßa

3. Çc c©u hái phô khi chÊm b¶ng ®iÖn thùc hµnh: (cã thÓ cã çc c©u hái kh¸c)

a) H·y chØ ra trªn b¶ng ®iÖn ®©u lµ d©y pha, ®©u lµ d©y trung hßa ?

b) V× sao d©y ch¶y cña hai cÇu ch× l¹i cã tiÕt diÖn kh¸c nhau ? V× sao m¹ch ®iÖn cã c«ng suÊt lín l¹i ph¶i cÇn d©y ch¶y cã tiÕt diÖn lín ?

c) D©y ch¶y cña cÇu ch× nµo cã tiÕt diÖn lín h¬n? V× sao ? (Khi b¶ng ®iÖn cã hai cÇu ch× trë lªn, cÇu ch× nµo cã c-êng ®é dßng ®iÖn ®i qua lín h¬n th× cã tiÕt diÖn lín h¬n).

d) Nh×n vµo s¬ ®å m¹ch ®iÖn cã thÓ biÕt ®îc d©u lµ d©y pha, ®©u lµ d©y trung hßa hay kh«ng? V× sao?

e) Trªn b¶ng ®iÖn cã mÊy m¹ch ®iÖn (m¹ch nh¸nh)? Çc m¹ch nh¸nh nµy ®îc m¾c nh thÕ nµo?

f) Trªn m¹ch 110V, v× sao ta cã thÓ kh«ng cÇn qua cÇu ch× ? (V× m¹ch ®iÑn 110Vthêng lÊy tõ m¸y biÕn ¸p hoÆc æn ¸p, mµ trong çc m¸y biÕn ¸p hay æn ¸p ®· cã thiÕt bÞ b¶o vÖ m¸y do ®ã b¶o vÖ ®îc m¹ch ®iÖn khi cã sù cè. Do vËy cã thÓ kh«ng cÇn l¾p m¹ch 110V qua cÇu ch× trªn b¶ng ®iÖn).

g) H·y nªu u ®iÓm cña ¸pt«m¸t so víi cÇu dao ? (CÇu dao chØ lµ thiÕt bÞ ®ãng – c¾t m¹ch ®iÖn b»ng tay ®¬n gi¶n cßn ¸pt«m¸t lµ thiÕt bÞ tù ®éng c¾t m¹ch ®iÖn khi bÞ ng¾n m¹ch hoÆc qu¸ t¶i vµ còng cã thÓ ®ãng – ng¾t m¹ch ®iÖn thay cÇu dao. ¸pt«m¸t phèi hîp c¶ chøc n¨ng cña cÇu dao vµ cÇu ch×).

4. B¶ng 6 cã thÓ l¾p nh b¶ng 12; b¶ng 7 cã thÓ l¾p nh b¶ng 13; b¶ng 8 cã thÓ l¾p nh b¶ng 14 (cã thÓ lÊy chung d©y trung hßa cho c¶ m¹ch 110V vµ 220V).


tài liệu ôn thi nghề Điện dân dụng

Documents