tesser. gentilitiae · 6*4 tesseraegentilitiab. vfurarioresfunepeauxnatura-...
TRANSCRIPT
6i<s TESSER. AE GENTILITIAE
t^f i^--'
Cafsis, qua: patet confpicillis noue-
nis , eft Ducum & Procerum aiioru.
Qua» luminibus feptem illuftratur»
cît Marchionum &c Comitum
.
Cafsis quinquies clathrata efl: eo-
rum , quos Barones nominami».
Cum inreruallis tribus eft aliorum ,
qui abfque tituli prauogatiua , fune
ordinis equeftris, atquc auitx no-
bilitatis
.
Ha? porrò caflìdes oculate, diftin-
guuncur a callide esca, feu claufa :
Cafqu; entier,
mea* ferme.
Qua? tribuitur NobiIibus,nuIIa pra>
ditis iurifdi&ïone, leu poteftate ia
alios : vtpote qui pugnare, & capef-
fere Ducum imperia;non imperare,
aut aliorum gerere prouidentiam
debent.
Et cum annulo Cygis,. & cum Lih , l0:dsR!p.
galea Orci iuftè viuendum espia-to aliquando dixic: miles enim cumea galea, eoq; annulo credebatur ira
videre , quos vellet ; vt a nemïne ip-
fe videretur. Idcirco Mineruam Or-ci galea vfam , ne a Marte, qui erat
potentior , conipiceretur , Homerusjanxit
.
Inter-
Lib.
TESSE RAE GInterprctanturahqui i hanc'Orci
galeam else cafsidem comraunem
&c£cam, qua inftru&us miles vi-
dee 6c non videtur i & quam in prae-
lijs prodeflè interdum , Silius icali-
cus exiitimauit ; cum impediat,quo
minus prodat ic militis pallor , &mecus
.
galets ahfionàunt ora : malusi
fit fées hofli» <vetatur eafstde pallor,
Sedenim ex ffquo pracltat ,. & po-
freriorc galea hac bonummihtcrn,
& galea iUa priore bonum virum
cerere
«
ENTILITI AE. 61 1
He*un:e farre>_
e» ma dt front^
4h tnfêct\
Ceterum calïîs tefseraria Imperato-
ris.aut Regumj aut Sûmorum Pnn-
cipum fituomninò aduerfa ilatuc-
tur. Munus quippe horum eft , ex
medio loco v muer fam profpe<Sfcare
aciem.agmina ordinare, hortari,
iubere , vultum denique liberalem
ftrenuis ,ignauis iratum oftendere
.
Ariorum caiïiJes.aut venus dex-
teram obliqua: fmt , aut versus U-
iiam ; cum ad iplos pertineat * alas
txereitus ambas in prslijs dirigere .
Dixi,auc versus dexteram obliqua;
finr, aut versus laeuam : nequeenitn
, , afsentior Marco Gilberto Deuaren-Cnfqut torniti m •
I lx 1 —
twke . nio , arbitranti i obliquas versus la-
ttarci ftatui cafsides teuerarias dum-
taxat eorum » quibus délit honor ic«
Ctifylit iié COSÌÌ ,
au enpmrfiX
gitimorum natalium. Etenim vtrû-
que pera que décorum else reor : ac-
que eli decorurn.lèu in dexcero cor-
nu exercitus, (eu in laeuo dimicare,
milmbu'q. in alterutro pr«eefse
.
De crifta » *vd tuba cafsidts teffèrari* .
Cap. L XXL
(Oroilam pîumeamPolybius vocat eumgalea; ornata» de quo
iam lumps aduri , Se
quem luftus WpGusDemilRfi
Latine maluitreddere apicem plu- jìmAj.
megm , iuxta Plutarchi, Suids, Vir-
gili), Stati) aliorumq. Scripcorum •
vntacas & fréquences locuuories • ,
Virgilms,
nArdetapex capiti •
Stac lus aurem ,
Et cono Lad eus apex
.
Curi» hoc on-utu primi in aciem
Cares venerunt: & gaieçcnftacx at- "11^ &que cornantes appellati; (ìjnc ili*, f/""&</«
quç iltiulmodi apice.quàftaiita vcl
coma, inornabantur »
/tJib.
fìemd. in ':'re.
If
Seu apearentur illis autum piume
Hhhh 2 Scis
6ii TESSERAE GENTI LITIAE.
piodor. Ub. $<
Ego aptas cumprimis adterren-
dum hoiiem eas ludico; jjsque in-
ftru&am aciem delcribere '/iderur
Valerius Haccus } dum ita carne
.
nam peEloreferro ,
Terribile]^ innexa iubas,ruit armi-
ne mgro,
Latratuq\ cohors
,
Certe Anj Germania? populi , nigra
feuta , tin&a corpora , nocijefq; i i lu-
nes ad pralia elegerunt ; iplaq; for-
midine atque vmbra ferale exerci *
ArgonM.G,
\ nullo ho-
Seu equorum iub« , aut etiam cau
dx. . Eft tamen frequentior apud tus terrorem iniecerunt
Scriptores mentio aut fermo de pia- flint» fuiìmente , inquit Corneiius ^^ihm Gn'
misauium, deque iuba equorum ;Tacitus , ncuum ac rveluti mfemum
rarior de cauda : &cfi hanc Paridi aJpeBum; nam pnmi,in omnibus prœ-
Homerus in galeam immifìt, lijs » oculi uincuntur .
Sed color confideratur precipue,
in his teflerarijs galea: corymbis .
Olim rubrum & nigrum agnouitin
cis Polybius . nAàornemmgaleœ,\i\-
quit , apice pigmeo , pennifj; puniceis
,
amnigris. Ut rubrum quidem efle
aptum fanguineo Marti , lultus Li-
pfjus arbitratur : ideò Virgilius pur-*
pureos crifiis imenés , & enflas ruben'
Pr^terea in calsidis apice plumeo,
argentum aut album colorem , item
aurum aut colorem croceum , repe-
no . Virgilius de Rege Ligurum.
Cuius olorinafurgut de uerticepenna
,
Silius Italicusde Annibale
<z>ibrant cui ^vertice coni ,
Albetis niuea, tremulo nutamine pena.
Et Vegetius , Centuriones , ait . ha-
Vb.
tes appeììat; atque has ait excipi lòr- buifle criftas argentacas , vt faciliùs
teetiam confueuifle . Vlos vero ij£ agnofeerentur j etenim albus color
dem efse Annibalem Pcenum,Iu- pienus eft lucis <k dignitatis
.
barn Regem,Hifpanos,ac dein Sul- At lutei coloris , (eu auri iubar ,
thanos in Aegypto Synaque,& por- tum Ouidij eo hemiftichio exprimi-
rò apud Thraces vti hodieq; milites tur|,
tmuìus lotiim in Fra?rorianos,habetur prò re coperta.
Soium de nigro colore , numquafeid legifse, fatetur Iultus Lipfius,
quem vtique trtftsm vocat , Diti
facrum , ad cuius regnum ex mditia
migrant multi . Interpretacur vero,
greganorum & Viliorum geftamen
fuiise criftas eas atras & fulcas ; & fi
aquilarum penne forent>aut auium,
qua? pugns , leu ominis caula,adhi<
berentur
,
Fulua iubis cafsis ;Lih - f *
tum clariùs vcrlibus illisSilij Italici;
o^4uro rvirgawvefles, manieœq; ri-Lib-*'
gebant
Ex auro, ft) fimili rutilabat enfia
metallo
.
Nec auro iica; tantum, fed omni-
no aurea ,eiufmodi plumctiies en-
fia: tribuuntur Panthehiea; Regino,
cótra Acbillem pugnatura?,à Q.Ca-labro . De AchiIJis vero callide Ho*
merus,
TESSERAE GENTILITIAE. 6i$
merus , ^tfletta , incpik K lucebat cri. gatur Cupido ab&inuifïe manus àLuci
m
.
Hata galea \ circum autem moueban- pudica & cafta Fallacie, ex fòlo me- dw*».
tur itti* aure* ;quas ZJulcanus pojue- tu galea? eius comantis ; qui Deos
rat,conum citeum ,fréquentes « alios tamen haud metuerat. Et quòd
Sed &: pauonum penna:, in co- fingatur pra?rerea Venus voluifse,vc
num gales funt induci ; deditque Pandi de puJchritudine iudicaturo
Claudianus eas Konorio fuo . Pallas o'ienderet vulcum inermem,
Quoà piEìuratas-gale* ìunonia criftas exueretq. galeam : verebatur enim ,
Omet auis .. ne folo eius concufsu , iudicern tam
Cógruebantq; Principi fupremo; imbellem perpauefacerec
.
quia dignationis tanta; habita eft Vt veniam ad rem noftram pro-
olim regia base auis ; vt palla iouis , piùs; reor equidem^ex hoc vario in-
qua amiciebatur Deos in concilium ftruclu plum arum & iubarum, trâf-
vocaturus , diceretur intertexta ex latas fuifse, ad infìgnia familiarum,
pauonum pennis * Et vtinam,quif inumbrates pennas;agnofcitq. ori-
r. n« • ir I
" J • i rt. r • r Vem& Rotali,
quis e ì Pnncepsjoculos lemper plu- gmem eadem etiam lultus Liplius „ 4i0i,urimos , magifque,quàm iple Argus, Nâ quod ait Marcus Giibertus De-
vigiles haberet , ( ex cuius. Argi fu- uarennius ,• ideo eas apponi ; vt fu-
nere ,plumas pauonis Poeta; ocula- blimem ad nubes , aut ad fiderà eue-
tas fecerunt ) ita enim confìiia ini- hant noftram & auorum gloriam,in
rentur Reipublicar ,auc numquam t< ftemmaregentilitio expreisam.; pu-
aut raro pœnitenda . tem ingeniofiùs id multo, quàm ve-
Ceterùm apici plumeo pennaru riùs ab eo affirmari
numerusolim prsfcnbebatùr . Très Certurn e(t intereà,hos tefserariaj
Polybius requirebat ,eòque fpectac cafsidis plumatiles corymbos pingi alice,
frequens àpud Scrjptores métio ga- debere ijldem , & coloribus & me- m/*ts P e™*^eS
1 • TI I I I "l Un flfimagejam em
hx tnpenms Sic tichilus Alaci de- tallis, quibus gentuitia icon illultra- fr»Mws x
dit cafsidem tricrtftem . Apollonius tur dehneaturque : leu bina fuerint , ^ZZuyTntT*
Rhodius cafsides appellauit tripli- feu terna , feu plura eius lumina. TmwZT™*citer crtftatas . Virgilius. galeam Cum autem Itali , Hifpani, Cereria-
crislatam triplici iuba , Statius cafsi- nijBritanni, Poloni , Belga; jjs vtan-
àemn'mea iuba ter fcandète tremulam. tur : Gallos eis carere , lcribit Phi-
dixerunt. libertus Monetius An foli deinde
Fuere interdum tamen bifida, in- pofsint eifdem decorari,quicumquc
terdû quadripennes &. adhib.cn cœ- fuerint Equeltris ordinisiitaquidem
pta; funt , caufa duplici^ìn^mt Poly- exiftimat Philibertus Campanile: at
bius ; fine quod <"vir maior , ft) animo reip(à ornamenta iftha?c iunt magis
quoque ere(cit ì [tue quod hofli terrorem promilcui vfus , & in galeas quaf^
magis prœbet. Nempe accerfita ea ^ q^ue conferuncur
.
fpecie> miles crefeebat ad cubiti ma-
gnitudinem i nam ea plumei apìcis
menfura erat
.
Facit ad cum terròrem; quòd fin*
Genus
6*4 TESSE RAE GEN TI LI Ti AB.
Vfu rariores fune peaux natura-
Ics , fèu alalia: , minufq. pr^fefèrunr
ornamenti
.
Genus magis vfitatum , harum cri-
ftarum comantiû > imitatur laquea-
tas vittas, auc folla reflexa j ncc mo-do galeam inotnaut iftiufmodi en-
fiaci verùm mfuper (quia in ca ere-
tte non ponutur) parmulam ipfam
cxcima, pulchra fui difìufìone arn»
bmm & circomdant : luditq. blande
in eis milcellaneum îubar â vt dixi,
coloris ac metalli
.
Sed font etiam, qui magis prêter
iblitum , fupragaleam, & per exter-
nam parmuls oram 3 gérant diffu-
sa, ex vulcu hominis coronaci, prò-
mifsam comam & barbam»loco t o-
rundem corymborum . Quod vi- . ,
dere elt , in gentihna *;nr .-> n
schadeniorvm ad tv b' 1
»,
V IT e n h e i w, a r v m ì:ì i ,v .
cu illi in fìaua feuti art ola i nw t. a
Dauidis Jyrarh;& in nigva hi eadem
areoia,Ì£uum balteum aureum3 pi o
flemrnatc (ito gérant
ili. T7! .
Polire
TESSERAE GBNTîLITlAE. 6i%
.4 6i
tefiatar , faperbo incejjlt , ardua cerul-
ee , crifìis celjìs , (ëjr ^velati radiata co-
rona tnfìgnis -
Quid referam , Athenis comrnif-
(bsquotannis gallos piigilesïà Sp.tr-
tanis vero pueros lege iulsos, acon-
it fpectu no digredi ; ficubi pugnarent
in via : nifi pradio exa&o ? Quid
,
SPC: inquam,hçc referarn ; fiquidem ho,
dieque,in Regno magnç Britannui',
exlubctur fréquenter admodum A-
letàriornachia t
Generofiores quoique alunt,&
diu cohibent in carcere obfcuromec
alio nutnunc, quàm ficco pabulo:
ve id videlicet conférât ad »ram,
Foftremò ilìud etiam notare Gt,par-. in h,s quoque Paruls athlens ef-
mulas gentiimas interdum pronas *e cos forcitudinis cenietur . Ad pu-
atque incimatas proponi; eoq je fitu g n*m dein extrahunt vittatos , &fortafse indicati exercitiurn belli :
prçfe&is alis extremis , vt ijs quo-
ficenimbrachio hnex*,in arie ip- S ue ^eriant ; in cufpide pedum au-
fa ferri, acq.te in conflichi fofettt . te,n wfig'jnt argentarti aut chaly-
Cum id tamen ficc ; non medio loco ben , vt pénètrent & faucient vali-
iupernèjfcd in angulo hniitro cai- àms . Signum datar , eximitur vit-
fidem ftatuere opcrtebit . ta » vident hoftem , fie prçjium , nec
ab eocefsatur, nifi poslquarn ùlttt
De^varijs temerari* galea acroterijs %cxanimatus occubuerit .
(af. LXX II.
Ontenti folis au inmplunus, etiam pri
rci
milites nofueruntjfed
fatfigij loco addide-
runt galex intégras,
aues, iracund is prarlertim & pugna-
ces * Strabo iuter has picum recen-
fuit,auem Marti facrâ: pofueruntq.
ahj gallum auem in Falladis galea,
conièntaneam vtiq. Dea? belli atq.
Sxpenumero adoriuntur lefe im.
preffione tam acri , vt primo con-
grefsu fit viatoria , Si trahi rem con.
cingati iciunt itratagemmate vìi; &nunc dimicant auerfi, more Partho-
rum ; vt feruent caput, vita? arcem:
nunc fìmulant defe£tionero,iac6ntq.
quodammodo intermotui, aut fe-
mineces, praelertim ab anhelitu. Std
reiplà fecretò relpirant interim ; òr
mox Anrheofimillimi ,atq ex ter-
ra: contaelu fortiores , aduerfàrium
armoni. Quippe,vt Plinij vtar ver- redintegtato prçlio fternunt: qui ta-
bis ,impentat fui generi , ft) reanum men fecuricr , quàm tutior trium.
in quacumque eftdomo^xercet :tdem phum,quafi Sfifto^aCCi^bat.Dké-
inrviaQriacamt,fefieipfe?rinc>pem res , leonem ipfum propc in galla
tan-
TESSE R AE GENTlLiTlAE.
rtvfei
6t6
tantos animos fentire; ideoq. formi-
tiare ac fugerc ad cantum , imo ad
clafsicum eius
.
Sed redeo ad feu tarife ca Isidis
nimia me huius
duelli , feu ipeciacuii voiupcasali-
quantulum abdnxîc . Quod fi mini-marum adhuc auium ira? non de-
beant concemni ; addo coturnices,
paricer dfgnas , qua? in apice galea -
rum efferançur : nam in ie inuicem ,
marcs prçfertim, peraque atque
Aid™. gAlus, pugnane . Rex vero cotnrni-
cum tam efr, regia mente , vc captusab aucupe, foleat inedia emori Iponte potiùs,quàm cauea?
, quai carce-ns ignominiam
, quippe libertari ®no natus , toierare
.
Sedenim cjuia par eft maioraprofetai, Phoenix plumarum gloriaSohs referens maieitatem , inornarepoccit Regum, & maximorum Du-cum telserarias cafsides
.
Ferarum cornua Philippus Mace-do & Pyrrhus Rex , alij capita ter-
ribilium belluarum5 hiantefq. & im-
mânes riótus earum in galeistule-runn quod delbens >de *lbanis,de-Amazonis Strabo, & FJutarchusdeCimbris atque Germanis memorati£cut etiam Silms ltalicus
, inquiens;
ore ferarum ,
Et riÏÏu horrificantgaleas .
Ncque mÓftns ijs Romani omninòcarueruntj nam Adriani Prmcipiscaput, etiam nuncapparet innu-mihmtis, veJatum ore horrificiieo-riis
.
imo colubris Quoque eas cafsidesmuniuerunt
, dederuntq. Dij exern-plum quia Semcle draconibus Bacchum filmai coronauit . Serpentesitaque Claudiana Afe; Status fra,
tribus dimicatibus prò Regno The- m ^^ lKHÌ
I t» j
1 & Sfide.
Da rum; i urno chimçram Virgums; ub K>'Tm
Sphmgem Achilli iiuripidcs , prò ÏÏ&àcultu & ornatu galeç,tnbuerunt
.
Ex his auibus , colubris,feris,mo-
ftris , & cornibus eorum> putem na-ta eiseacroteria cafsidum fymboli-carum: idq. confirmant ea ludi Li-pfij verba ; galea ipfa, qua fmtis im-^ 1<Tfonuntur Jamtltarum y rutraque dtgr
mata originerà habèt a muLifarijs iftis
'
enfiti: mira enim lafciuta; *fj dius
cornua fumehat , cjuajt ad impetenâumterrendum
; w de Pyrrho F^ege mtextu retuli
.
ht profetò notabilis admodumvannas ipélatur , in hisgalearumfymbolicarû faftigijs
; qmbus abtm.dant potifsimum cafsides nobiliamGermanorum. Velie autem eas de-fenbere
, aut referre > effet perinde
,
ntque opus iam ferme abfolutum re-
dordìri: nam in galeis parmuiarum,totidem figurantur reru forma;,quocrecenfuimus ha&enus in parmulisipfìs
.
Pofîunt vero acroreria hec vari -
ri 5 manente auita tefsera, & fumiprò hbitu
; feu yiûonXyZC rei geliscum gloria fmt momentumifeu fine
argumentum initi confiiij, deiliu-iin re aliqua molienda
.
T>e tiaris > caustjs, coroni:. parmuUtemeraria. Cap. LXXllL
E ilio iàm gencilitiâs
tefsera? faitigio zi\ a-
gendum, quod vni-
ueriam eius glonamnon cumulât modo
,
fed reipfa infuper coronac.
Tiara
TE SSERAE GENTILITI AE« 6\?
Tiara .triplici regio rcdimiculo in-
clyta & gemmaci, cu n Cruce au-
rea fùperne^ifïufifqiinrernè infulis,
Cruce pariter lîgnatis , eft corona-
rium fartigium Romani I'ontiFicis,
feu teflerana: iconis eius. Supremurn
autem Antifticem , Iudicem, ac Le-
gislacorem eum,corona; illas très, re-
nunciant Chnitiano Orbi : ac pra>
terea fubijciuncut ei binx decufsata:
claues,ex auro argencoq; atque am-
bi reuincfoe laciniola luminis cya-
nei: quia penès ipfum eit poteihs
eademcum Cœlo Uganâi , acque fol-
uendi .
Caufïa excoceineo panno , cum ap-
penfis vcrimque lororum fenis mu-kanjs,canceliatim implexjs,faitigiti
elt /\vcvstorvm Patsvm. , qui lune
conicripti in Sacro Senacu Jbccle(Ì42
Romanç .
Galerus adfimilis , fed ex panno
pra{ino,eft fymbolica coronis £pis-
copoavM . Pecams vero idem , tumianchini » tuai mgri co!ofis,eit aiio-
rum Fomanï Aula? Prsfulum : at-
que ha? omnes caufir lorum habenc,
vt fubtinng! pofsinc adfaucesine vi-
dclicet labantur
.
m At
TESSERAE GENT1LITIAE.belles & marcidas > hoc efi: floreas,
maleq. oiemes ohm , vcJ dum oleréc
maxime. Kes eft comperta , indu-
clas eas fuille, vt meri vim réprimè-
rent, atque vt mederenrur conuiuis
{ponte moliibus ac lemulentis . txqua re ìliis tantum infamia; adha^fit j
vt Ouidius dixerit :
*Nulla, coronata feraguntur feriafròte .
luuenalis vero vocauerit propterea
coronatum , ft) petulans , madidumq.
Tarentum
,
Mafculas nimirum» incIytas,Heroi»
cas fectamur potiùs coronas : & in
harum cenfu primas obtinet Caefa-
ris diadema
.
Satyr.tf,
At coronis alia Antiftitum facroru »
eft cidaris, cum praependentibus in-
fulis;eaq. in Epikoporum lymbo-
licis pjrmulis, omnino adueiia fta-
tuituriobliqua verò,in parmulis alio,
rum Antiititum > qui Ccenobiarchas
fuut , cidanfque pr«rogatiuam ha-
bent.
Antequam ad Principum diadema-
ta progredì ar > illud affirmare lit;
haud me^am conle&ari coronas im-
Eft vero lamina aurea, frontem am-biens , ex qua prodeunt furcuh flo-
rentes aurei , continentq. intùs cida-
rim aliquantulo deprefliorem, ipfa
cidari Antiftitum \ & cum hiatu à
fronte , non ab aure i atque adeo cu
abfide conuexa,inftar hemicycli au-
rei , (ùftinente orbem & Crucem au-
ream. Gemmis deinde ab omni par-
te hoc Caefòreum diadema fulgor,
& circa ipfum pulchra difFulìone lu-
dunc
TESSERAE GENTILIT I AE. 6i$
diic lacinice aurea: ac finuola?. Atque mentum à Philiberto Monerio ita
lixcciì Auguftaiis corona, in mo-dum cidans, ve dixi , ab fummo dif-
clula, aureilq: tum globo,tum Cru-
ce infelsa : qua? corona in terris ed
index temporali^ luprems Maie-
ftacis
.
Infigne Regii capiti* olim fait tç-
niola linea , plerumq uè colons albi ;
aliquando tamen mehni , hoc eft lu-
tei flammeique, aliquando purpurei
etiam coloris . Certe ideo Q. Cur-
tius fcripiit; Alexandrum degene-
rafse in mores Perfarum , &c parpu-
reum diadema , quale habuerae Da-
rius, capici circumdedifèe. Verùmhre adeo fimpfex vieta fenfîm im-
mutata ed in bra&eolam aurearo
atque gemmataro
.
Nunceft bracca quidem aurea , fèd
quam euehunt in fafttgium furculi
4eu abfides , orbe vel Cruce in£è{si
.
Prçterea ornant eam gemma:, cumerumpentibus quernis frondibus , &difperfìs medio loco grandionbus
margaritis :
Peculiare Regum Gallile corona-
defenbitur. Franciea feutarijfafti- inerti teg,.
gif corona ex aurofolida efiSuperne clu-Mr
fa , cameratis quatuor circuii ejuadran.
tibus y in communem globulum coeun*
tibus , operta, frequentibus illuminata
gemmis, ^ulgarium flo/culorum <-bicey
tredeexm conueflita hlijs , fìngulis eorum
ad imos circuii quadrante* , btnis ad
Jîngula cjuadranttum mrerualla , deci-
mo temo tetragono , ft) ceteris amplio-
ri , adfummum corona apicem confpi-
cuo. Aìij tamen fìnguìa hlia collo-
cane , in ilngulis abïïdum interual-
lis:alij flores eofdem aliter & nume-rane &dilponunc.
Ego ne errem, fìguram eius hanc ex-
fcripfi i tum ex albo Auratorû bqui-
tum Spiritus fancli , tum ex libro
alio faus celebri, qui inknbitur j /»-
traduciload notitiamrei teJZerari* »
liii ïa
4i$ TESSERAE GENTILITIAE;
In Regno Gallia? 5 Regom liberi co- Peculiare cft perinde diadema Re-
ronam prò Ce , folis ìntexunt lilijs ,gpm magna? Britanni*, eòq. ab alijs
prodeant;bus ex bra&eola aurea, & diferepatj quòd rum medio loco,
gemmata. tu ad faterà decoretur Crucibus au-
ratis, ferarq. lupremo loco, Cruce
par iter infeflum acmunicum orbem.
Ài Regum confanguinei Principes
ibidem braóteam aurea, gemmeam-que alternatim & lilijs & quaternis Archiducum fafligiaria coronisab-frondibus exornant . Ad Reges vt fidem babec , atque oram reduttamredeam , & ad eorum diademata » ex veliere hermionico s grandibus
vero vnionibus , & aurata Cruce in-
fîgni-
\
!
T ESSERAE C
fignitur , & acctdu proximè ad dia-
deoia Kegum »
Duces maximi,& qui compotes fune
ampl<£ ac libers ditioms , coronarti
auream gemmatam, querceis inum-
brant folijs. DifF rr lise vero ab Re-
gia corona > quoniam ruperne claula
iìon eft, neq ad.faltjgiû,lupra quod
afcendinon poteft, ejus iurcuii eunCo
At Magni Ethruriœ Duces (iugulari*
ENTILITIAE* 617terbracteam aureamatq; gemmataferunt, echmisflexis in vtrumq. la-
tus radiatan/ ( loco frondium quer-
cearum ) in quorum medio vernac
prominetq. grandius atque auratum
Iilium.
Prarfectus Romanae Vrbis gerir pi^
leum aureum & taeniarum,qui fuper-
nè eft integcr ac teres, no dircroptus
autdirclufusilacinjjfq.inluperjVtFim-
que pendulis infernè efit vittatus
.
Duces ìlli minores, qui fubìunc
Principi alicui fupremo, lune diade,
roati perinde,ac fummi Duces. Hoc
eli vtuntur brade a gemmata , atque
munita quernis frondibus. Atque hç
vtique hortantur indifcriminatim
,
&Keges, ôc Magnâtes quofque ,• vt
ftudeant impense Ciuium làluti .
Certe corona querna Ipe&atur fré-
quenter) in numiimatis ipfiusmec
Auguftì : efficax enim erat, ad prò-
merendum popuii amorem : in quo
débet vnicè fundari cuiuiuis boni
Principis dominatio:& fans confiât;
ohm daneam coniueuiife militùqui
in prslio ciuem ieruaflet . Atque ea~
dem
6iS TESSER AE GENTILI TI AE.
dem corona eftoeorum etiam, quos Comitum coronis eft aurea tamia,
Principes vocamus ,gemmìs praefuIgCns ,cum perpetua
Ferie vmonum magni modiiin funv
rao iììms ambuli
.
Marchiones , hoc eft ij , qui quonia
oîim proférant tutandis Imperij, Re-
gni, aut Prouinaarfìnibus, merueruc
eam hononficam appellationem,fa-
ftigium coronaria habent intextum
frondibus querceis quaternis, ita in
orbem diftributis;vt aJ quasuis inter-
inila, fintiupra bra&eolam echini
très, & finguli praetìxum gérant gra-
dius margantum.
Aurea brafteola , pr^cin&a redimi-
culo ex inlertis margarita, eft (aita-
ria coronis eorum, qui cum fint pri-
mores totius nobilitutis , Barents
idiomate vernaculo appellantur
.
Quibus tamen tribuunt ali;, vel fpi.
ram tortilcrn ac teietem $
TESSERAE GENTILI TI AE * tfij
Vel vittam fmplicem : quale olim Bina? fi fùcrint ea» caflîdes, afpicient
crat Regum decus , feu coronameli- le mutuò amba^clathns adueriis
.
tum.
^De cafsidis fcutarid numero , idonea*]',
eius collocatione. Cap* LXXIV*
f
TJ 1 x i,galeam temeraria,
quando vna & iolita-
nae{t ,adutrlam fta-
tui debere, in Regummaxi-
morum Ducum : obliquarli vero in
infi^nibus aliorumjeu Procerû, Tea
Nobilium. Superelt, vt ìniinuem
etiam, quonam paóto ea debeat col-
locali , quando ent multiplex
.
Si terna? ; eo fitu erunt , vt qux me-
dio locoitatuitur, fpe&ecur omnino
aduerfa : acque inearp d-inde alia;
bina: obcutum conueitere videantur.
Si
6*4 TESSE RÀE GENTILI TI AH
$ì quaterna : tunc in fc mutuò bina
ac ûiai une conuerfe\
s
Si quina? ; très earû ternas, quas mo*dò defcripGmus, irnitentur ; & pen-
dilla; alise dus, ilntinuicem aducr-
Si demum fena: fuerint ; quatuor ea-
rum fìnt eodem poficu, acque efsc
debere diximus quaternas j ac pen-
deanc éadern ratione ahae bina; , cpx
fuperfunc
.
Ceterùm omnes pingi foiét, eumcrilhrum difîuiione j fuis cum acro-
cerijs ,* & cum corona, vei falcem cû
tortili redimiculo : Ci alterucro inor-
nari cardes caiuluisauita; prome-
ruerinr
.
Elt porrò gencratim in eis mime-
rus ,*quando aut. in (emilses , aut iti
îctrantes. auc in nidulos alueoh piu-
res tefserç dirimunrur : quemad oo-
dum fere exigitq; arfinitatum auc di-
tionum varieras . Nempe biparcicae
parmula? binas cailldes; cum (cuculo
infititio , auc dimise in tricotes , ter-
nas; quarernas icem quadriparcica: ;
quinas cum eo inluper leuculo > &ienas leda? plurifariam admiccunc
.
Quamquam incerdum parmula
gencihcia elt vnius modi » nuilumq;
pradeferc area eiusdiferimen , nulla
ïcind tur paninone i & nihilominus
caffides ei adponuncur binç,aut plu-
resetiamrqux omnia o;current paf»
firn
TESSERAE GENTILITIAE. 6z Sfirn in tefscris fymbolìcis Nobilium rimi : vt proinde repeterc eadem
,
Germanorum . atque a<5tû agere iam non oporceac .>
Infìnuauenm carnen, haud me inDeadjcriptis , tejpr<e gentili'ti<e,aut epi- ea Marci @ libera Deuarennij fen-
grapheprmata , attt clamore mi- tentia etie ; ve putem,has gentilitia-
luari . Cap, LXXV. rum parmularum épigraphes con-fondi debere,cum lemmatis fymbo-
Rogramma fuper- lorum Heroicorum . Eteniin fise
fenbitur interdum a- cum figura ipfa congruunt necefTa-
croterijs gétiiitiarum rio femper, & confpirant pulchrc in
parmularum , & vel vnius lententix harmoniâ . At pro-
continetconfìlium,de gramma teflerarium parmularû no-
re ardui laudabiliq. molienda, fen- fìrarum expers effe poreft huius har.
tentiamq. \ ieroe dignam > vel tefse- moniar, arque ad iphus area; typos
ra eft, qux dari coniueuerit Legio « gentilitios neutiquam pertinere
.
nibus ,quando inftat pra-Iium;vt in Acquando ( fateorenim ) id ira
pugnar tu multa , confufìs & pertur- cocingere viderur; vt nimiru m con-
batis ordioibus, internokere mili- fonenc ty pi & lemma: fìc famiiia
lem propnum ab hoìte liceat . Pro- Comince , qua? in icuci alueoio pu-
gramma primum ex his appellaui , niceo, arrngdalas quatuor argenteo- Af««. GUkrm;
„. % „ . m Capitis huius titulo , pniutâ epi. las , decufìatim ditfributas figurât :
eryitgumt. graphem i akerum vero, clamorem quonia hse Gallico idiomate amen-
miìitarem dixi & is proprius vide- des vocanrur, epigraphem eis adfen-
tur Imperatorum ,Regum,nc Duca bit, cuiqs eft hec leucemia Emende-
maximoium, quorum eft Legiones mus nos credendo /ta videhcet priici Eaeryaat nmcon(cribere,2c ducere ad bellicas ex- huius famiiia? Conditores, ad Ghri*
*memons '
pediticnes : illa & Principum eoru- ftianam fidem primù vocati , (e po-
dem fupremorum edam, inter rogae fterofq fuos reddere meliores,ea pa-
ae pacis decora , & Nobilium quo- rhenefì,peroptarunt . KAiMVNDipc-
rumeumque ex aequo ornamen- rindein Gualconia , cum fpharram* * . r Mar sas Gilbert.
tumpoteit. argenteanu in parmuh cinnabari
Porrò huius vttiufque lemmatis expi&a, prò Gemmate habeantì cir-
exempla fuppetent iutis multa , le- cumfenbunt ei aureis cìwatieribusRien ^Hmonit
genti honorarias relieras Equitum L2JuUa<zjis mundi me immutabit .
»emt chmpr*.
velleris aurei , quas refert loannes Ai frequentiùs lemmata hxc aliò
lacobus Chifflctius . fpeelanti vel alludo fît ad nomeaSed & Marcus Gilbertus Deua- famiiia? i quo paclo Villan^ìh Bel-
rcnnius,tum de militari clamore di- gio nobiIifsimi,fe tales efTcabfq, vìla
ftindë agit , tum de priuata epigra- exprobratione dedecoris , adhibita'
phe. Ego de hac peculiariter iuftum Gallica épigraphe, qu$ id iplùm fo-
Volumcn fcripfì , cui titulus cft, nat , profitentur . Vel exprimé
Symbola Heroica ì de qua etia feri- tur Tentenna , tum à farnihç (lem-
pferunt ante me Itali Scnptores plu- mate , tum ab eius nomine alienai
Kkkk cuius
6i6 TESSERAE G E N T 1 Li T I AE.
cuius vtique diuerfa fît , fed inge-
niofa tamen, acque Heroica lignifi-
cano .
Quç cum ita fine; cenicohas no-
fttas teflerarias épigraphes potiùs ex
genere illarum elfe , quar a figurarti fcconlbrtio immunes funt.ac iolitari-e 1vfurpantur : cuiufmodi épigraphes
j
nonnulias , fele&as ex earum recen-
fione vberiore,à lacoboTipotio edi-
ta, refero ego in Symbohs meis He-
roicis
.
Ad clamorem militarem quod fpe-
ciac ; vel eo exprimitur vinata belli
tc(sera â& propria alicuius aut Regis,
aut Ducis icuiufmodi fuit, pia ìm-Menthyi Sam ploratio , nunc S, Diony sij,in tefsera
Momioyt Stinti
léudrieit.
Clodouei ; nunc S. Andrej in tefse-
ra Ducuni Burpundia? : vel faltem
exprimitur eo peculiaris tefsera i in
memorabili pradio aliquo ,legioni-
bus daca ; ve ems apud pofteros ma-ncai recordano
,
De fìguriì externis3circa infigniores
quafque gentilitias parmu-las conjlitutis .
Cap. LXXVL
Exemplo fine, aut CdeftesGe.nij, qui Regiam tefseram RegvmGalliae circumftant
.
Gallici ftyports.
^ir^rfP Abent P^terea?pra?-
W I-CmMm iertim magni Princi-
pes, circa {ymbola ìua
leutaria eos, quos vo-
cac PhilibertusMone- kvj'èu
tius, Atlantes ac Telamones^ quos
ego putem Principum eorumdemarmigeros referre . Sunt certe gran- Aut Cerui aurei alati ,& numel-
diores figura? , veloci fùfìentates ef-^at * •
ferenteiq. infignia eorum: quemad-
modum lignificale videtur etiam
ipfa locutio Feaalium
.
Aut
TESSER AE GENTILITIAE.
âL/f
Auz ctiam Hyftrices atre. : ex qnibus
illos C a lïOLVs Vu. has vero Lv-
i> o v x c v s Xii. Reges Galliç ada-
marunc
.
Leo & Monoceros Tunt circa felle-
ma gentiluium R e g v m S e o i o-
RVM,
Leo fìmul & Draco ; hoc eft alter
fèrarum rex, &; alter rex colubro-
rum,continenc flemma Kegum ma.
gnas Britanni*
.
Par deinde Syrenarum feutum atti-
net Regni Parthenopasi
.
Aqui-
di S TESSERAR GENTI LITI AE.
info per fuftinetites Mediceoru Prin-
cipum nobiles globos , refiexa cerul-
ee lpectantur, atque ore proriùs mi-
naci .
Quin imo propulfaturi iniuriam,
quodammodo armantur, Scapita
induunt in cafsides ipias tefserarum.
Ex quo funt genere
$cjuïIç autem furuac,ac torquatf'ier-
to , ex globulis precanjs aureis, cumpendula exeis in fuper Cru ce bifida
eiufdem metalli, comitantur clypeuAn rcxsdeRyet
£y mbollCUtTl PrÌNCIfVM LoTHARIN-
GlAE ,
Sed aliquando vìdeas hos Atlan-
tes, &has feras, veluti ali js intermi-
nari vultu irato,ac fìgna fui Princi- Tum Atlantes Dvgis Pqmerani m»^'pis cuitodire
Tumlcones Dvcis Neobvrci»Ita leones duo aurei, anticis pedibus Interdum fìngulares icones id ldm >
obeunc
I
TESSE RAE GENTILI TI AE . 619
obcunt muneris. Ita miles cataphra-
dus , cum hafta& bipenni , indutus
pariter galeam comantem , tefsera-
rix parmula: Hohenegjuorvmin Auftria tutelarci geric »
tvmVvauenbergIOrvm in
Imperio, enmq. compietti agmine
caudse , quam etiam extremam re-
ni ordet : cum in areaeius tefserx,aB>
fummo diremptaj , aurum ad dex-
teram , & atramentum ad kuam fît
diffufùm
.
Aiphtf. citecon. £ t leo,arreptam ab om ni parte par-
ebraies Roma, ab mulam Iacobaciorvm Romae,aduer-jmmgggi.
sùs i a iur iam ,indignanti firaii&tué-
tur.
Rarius vidertpoterit;draconem cir
cumuoluiteiserœ gentihiix C o m 1-
/dhuc tamen cenfebitur m agi s
inufitarum >parrnulâ cyaneam ;inu-
ftamtnbus ac denis argenteis nura-
mis Byzantinis, mordicus teneri,ge-
mino leonum ore, feu capite quaft
abfcifso : quod (lemma ed fàmilise
Pazes inHifpania.
De explitatis circa tefferas gcnììlitias
*vexiìlts y Cap. LXXV 11•
' V n t quidam etiam
inclytç imprimis, ac
prope trjQphales par-
muiç , quç fìgna ho-
ftibus direpta , lecum
adfamam,in çtatesconlequentes fe-
runt ;vtique potteros adhortaturç,ad
(îmilem Auorum fortitudinem ; auc
ahoquin perpetuò exprobraturx ;
imbelles nepotes infignia alieni
trium-
M- S. exmnfs.it
Romana .
rfjo TESSERAE GENTILITIÀÉ.triamphi im meritò vfurparc.
IF
-otoH *
Hçc igitur vexilla, autdeThraci.
bus
;
«A ut dë^Maurisjhabet familiç aliquot
primariçinHifpaniarquarurn ftem.
mata eis exornata, refcrt Alphon- K°wt*ri*
Tus Lopez de Baro.Cemd°iH6 '
Aut de rebellibus Sedarijs
,
Nec in ambitu dumtaxat parmula*
rum, diiponuntur ea Cigna, milita-
rla i led interdum etiam lupernè cir-
cumuolitant , pulchro honorabiliq.
fane /pedaculo.
Porrò
TESSER AE GENTILIT1AE î
Porrò ifthasc decora Colvmniis Ro-
mxpeperit Marcus Autonius,Heros
lane fortilfimus , commifla ad Nau-
pactum memorabili pugna, &pror-
ïus retufis cormbus Lunç Othoman-
nicae : cum ea videlicec , comparata
ingenti clafse, totû implere Orbem,
atque in Europam etiam dominari
latë , meditabatur . Ceterum ferunc
Colvmnii , prxter fìgna de trium-
phatis Thracibus , fupernè Pu V.
àanóhfcimi Pontifìcis, 6c PhilIppi II.
RegisHiipaniaru prudentifsimi, ac
religiofilsiuii vexilia : quia eorii po-
tifsimu aufpicijs,atque opibus Mar-
cus1
Antonius , aduerius Othoman-
norum tyrannidem ,dimicau it.
C assar l ni pra?terea , explicant
circa familial teflèram, purpurata
vexilla ,quaterna & quaterna, in-
fcripta nominis Romani aureis cha-
raóteribus i quia funt vexîiliferi S e-
N.A T V S P O P V L iQ_V E ROMANI.
Ad hïC TORQVATVS De CoMITlRVS",
Dux belli inclytus acftrenuus,à Fer-
dinando II. cui diù-militauit.in nu»
péris firnultatibus Impcrij , tefsera:
lux promeruit % prxcerfïgna equitû*
ac pe-
éj* TESSE R AE GENTILiTIAE,ac peditum vextlla, qua? indcptus eft videlicec, commemorare, iuxta pri-
forti(Ìimèdimicando,et!Ì3:nea bel- fcam , aut recemem earum inftitu»
]ica cormenta,funcl:us videlicec prç- tionem .
fe&ura rei tormentaria: , &ç donatus
etiam à Cacare ideo tormentis duo-
bus : qua: ilie iuffit deporcari in Ita-
liani, gloria monumentum*
Iv
M.S.ex MujàsRomanis ,
Poftremò praeter vexilla , ctiam fpe-
ttare (it ancoras quaternas * in gen-
tiîkia parmula Ronifaceorvmin Hilpania . Et fuerit fortafse ali-
quis eorum Arcbitalafsus, in celebri
maritima expeditione , cuius recor-
dationem & ramarci firmare ancoris
libueriti ne Ipatio temporum vane-
Iceret, patereturq. naufragium obli-
uionis »
<JMtlitares aliquot Crtices Oràinum
Equtflrium recenfentttr .
Cép. LXXVHL
Crux pralina Sancti Lazari fondato-
rem fuum agnofeie , ac veneratur
Diwm Basilivm Magnum,Ca;faiea2
Ancifticem; quando ìs nimirumere-
xit Sancti Lazan noiocomium.Quia
tamen,propcer iniurias afsiduas Rar-
barorum , ferme hic Ordo defierat 5
reftitutus eft à Pio IV. Pontefice i &c
à Gregorio Xlll. auótus fuit eoin-
fuper honore j vt Supremum PrxfT-
dem haberet deinceps Emmanvelem
Philibertvm Allobro£um Ducerli ,
ac Duces alios illius lucceisores
.
Porrò idem E >i manvel P h 1 l 1-
BEfiTvs , celebratis Nicea? Comitijs
Equità Ordinis huius , nempè San.
eh Lazan,adiunxit ei Ordmem San-
di Mauntij; Crucefq. ambas ; hoc
eft prahnam altera , & alteram can-
didarci, (ed fimul flonferarn,muicem
iaferuit
,
V o n 1 a m hx pariter
trasferri folentadgé-
tihtias tefseras , &adearum ornamenta ; li*
bec aliquas, prarcipuasCrcre
TESSER,AB GENT1LITI AE. 6li
Cwx candida militias Hierofoîymi-
tana»,aut à Ioanne Hpcano Ma-chabeo.autà Ioanne Patriarcha ilio
Alexandnno , cui benigmtas in ero-
gadis pi js largitionibus,fecit cogno-
mentum Eleemosynarii ; aut àGo-defmdo Bvllioneo, Heroe maxime
iniliruca £ ji (se perhibetur. Fuie vero
coafilium horum s^quitu, peregrini*
adeunr o is facra monumenta Hie-
rofolymitana , hofpitale CiTiciu.prç-
ftare ; & aduersùs latrocinia tutari
ìtinera eorum . Sed eos Cruce inor-
nafse , B.aldmnvm Regem ems nomi,
nis Pnriium •> fcribic Marcus Giiber.
tus Deu.irennius: & Ci mulco ante in
ijs obfequijs ibi , fumma fimul forti.
tudine,limul chantate fuerant corn-
morati .
Hi Equités , poil affljcìas opes
Chriftianorum in Palaeftina Synaq.
Clemente V^Ponnfke ledente, Rho-
dum concedere : pulii Hieroioiyma
à Saladino,ac dein eciam Ptoiemai-
de , à Tyranno Aegypti, leu Solda-
to, quem vocanr : nam in eam (è
\rbem receperant, cum Rege , òc
Patriarcha . Demum Rhodo etiam
exa(5b,ex Sclimam Tyranni poten-
tia^fédente altero Clemente eius no-
minis VlI.Mehtam immìgrauerunt.
Crux nigra eM Ordinis Teutonici ,a
Caelestino III. confirmatijquo
tempore interfuit boni commuais
,
vt contra hoites nominis C haitiani
Heroes multos pietas armaret. HiEquités perinde, tum Hicroiclyma,
tu.n Ptolemaide coadi iolum verte-
re , in Germania fedem b ibueruot
a Frid Erico C AE s a r e >' qui eis
Prouinciam Pruiia;*, a rinbus noltra:
rebgionis illa temperate alienam >
Polumiq. ideograuem, affignauit.
Cruz rubra , enfis fpecie , in Hi-
fpaniaelì Equitum S.Iacobi. Necab
aitate ac Regno , aut AlphonstCasti Régis, aut Regi s Kami-ri (cui in pradio ad Caluigium co-
îïîiks e Cçjo adfuit Sanctus lacobas,
candentibus armis, vexillo & truce
conipicuus ) led a tempore Alphon-
si IV.Rcgis,repetere fu origine eius.
LUI Hic
é3 4 T E S S E R AE GENTILiTIAE.Hic nimirurri Alphonsvs Rex , ad vocabulum Oppidi adijciunt,atrç
potitus Victoria infigni , ad Nauas Cruci antedi&a:, aut vcxillo mih-
Tolofanas , decreuit vt propterca,in iax .
Regno Calteli*, deinceps feftû San-
erà? Crucis rito lolemni çelebraretur.
Tune vero aliquot viri militares
,
non genere minus , quàm virtute il-
îuftres , pro Chriltianis aduersùs
Mauros, fernet fuaq. opulenta pa-
trimosia deuouerunt . Atque adeo
auG îunt adoriri hoftes etiam cefsa-
tes ; nedum aduenientes opperiri,ac
propulfare:vr profpera & tutaefsenc
îtinera peregrinorum , qui ad Sancii
îacobi Sacrarium proficifeebamur. Crux ndfîmilis, fed prafïna, item
Cuius Diui rutelans tefseram peran-in Hlipaniajeft A lcant
rara, . nempe
tiquairi , hoc eft mannara cpnchu-0ppidi ad T . vh[ £
. ^lam,Cruci fus ijdem Equités adiun,
fignati jarem QXGmm po^uara
lud Mauris ereptum eifdem Equiti-
busconceflìt Alphonsvs Vili. Rex;
munimentum videlicet , aduersùmimprefsiones Barbarorum
.
Crux alia , perinde rubra, fed ad fea-
pos fingulos fiorifera, feu definens
in lilmm , eli' Calatraua? item in Hi-fpania . Porrò e am Crucem Equiti-
bus huius militia: eonfecrauit Bene-
dictvs Xill. cum ipfum Ordmemdiplomate Pontifico Alexander IH.
confirmafset, non uà multo ante in-
choatum Calatraus, caufà munien-di oppidum illud , aduersùs înfèftas
Maurorum irrupriones . Pra?terea
hi Equités compedes duas, quas Hi-fpam Trauas nommant
, congrue
Crux rubra , Divo Stephano Ponti-
fici & Martyri, dicata eft à CosmoMagno Ethrvriae Dvce; vt mane-
ret recordatiovictoriç , quam ipfo
die anniuerfario celebritatis eius , ad
Marcianû eft confequutus; ôc cuius
vtique beneficio fuas maxime opes,
fuumq.in Ethruria principatum ita-
biJiuiC
.
6$$TESSE R AE GENTILITIAEH ç.
aliçq.honoratiffima: miiitares
Cruces , cum ornane ceflerarias par-
rnulas ; vei in Coronide Icutaria de-
Iineantur ( qua? area? faprema pars
accipere lolec fìgna focialia ) vel iub-
fternuntur parmuls vniuerfsj ita ve
foli earum apices , aut (capi extremis
ad lacera quatuor extare videantur .
Ve inftgnihus Equimm Tor^uatorum «.
Cap. LXXIX.
Ocor iam adHeroumclariora ea decora >
qua? valuuli Icutariji
oram ambiunt peoi-W——— .. •.-•7-
t rry r i,
r Ceterumij Equités teruntlalciam• - - tus, kioq. honore cir- ; 1
c ,,
. r S cyaneam , innexam aurea fibula ,cumdant.In ceniu vero a memeun- * r~:a»i ; . j- ;^
. . . , ~ 1, eaque cruris fimuri internodia cir-do primas dabit pennde Ordinis cu-- * . r N
. ,T r, cumuoluunt . inicrribunt vero ean-
iuiuisa2tas,kuinititutio. :
, ^ ... , : au ^*.
, _ n •.< dera Gallico lemmate, cuiuseit h*c
Edoardvs 1 1 1, Rex f f5ricannia;* r ... rr r. A . . . 1 1,- lententia: mi male it * qm male co-
viclonam indeptus . tum de (jaiiis
,
capto Ioanne Kege, tutu deScotis gnatm
capto Kege Dauide ,confcripfìt or-
natifsirnain militiam Equitum' Au-
ratorum , quibus eft nomen à peri-
ÇcdidQ , ieu~fafcia , qua? viui cILcru-
ribus (ubftringendis : nani eam prò-
pofuifse exercitui tefseram ,antequa
conferrec fìgna, perhibetur,
Sed ali] pociùs , lapfam in chorea
loanna: Sahsburienfi,Principi filmi-
na: cruralem inititam , credunt con-
filium dedifse Edoardo Regi ; vt in
premium dixerim,an lolatium pu-
doris f eam à fexu molli atque in?
belli transferret adHeroes.
Monile ipìorum Equitum fitexco-
textu plurium fafciolarum fimul, ac
rofarum , qua: fèmi-aiba; funt , ac fe-
rrii-punicea; : fueruntq, additai ea;
Li 11 2. roiae
<$1<S TESSERAE G
rofç difcolores ,pofi: coniugiû Hen-
rici Vii. Régis, ex famiha Lanca-
ftrenfi, çum Ifaklla Regina ex fa-
milia Eboraceofi.- nâ huius vtriufq,
regia ftirpis fymbolû antea fueranc
illç diffimiles rofç . Pendet ex mo-
nili demum aurea icuncula Sancti
Geoucii ,• quoniam is eft Ordinis to-
tius Prêtes ac Diuus tutelaris ,
A m a d e v s ii. , Cornes Allobrogû *
intooit Ordinem Equitum Virginis
Deipara? , lalutatç a lydereo lnter-
huncio , Proinde iconem eius aurea
fufpendunt ex rorque , qui compo-
nitur ex numelluiis Alani canis, exa-
ratis acclaminone, di&a olim Ama-
deo Magno: quando videlicet^om-
tuâo eius 7{hodum tentât, Numellu*
Ï£ ipla- , loris cancellatiti! implexis*
mutuò vinciuntur
.
TILITIAE.
Phil'ïtvs Bomvs Burgundiaî Dux»
& Pr/nceps dignusea tam amabili
appellacione , dum coniugçm duce-
rei hhfabetfoam Ioannis Luficaniae
ï^egfs filiam, Brugis Aurei velleris
fane inclytum Ordinem inftituic
.
Adlafonis ne fabulam > adueciofq.
Argonautas^ cum clafie in Colchi-
da,lpe Chriiouialli; an ad Gedeonis
vellus , nunc irroratum de Cxïo , &nunc aridum, referre id maluerit ;
haud facile fit definire . Attamen
veritatem Hiftoriae facras ei placuif-
fe potiùs ; fuadere videantur aulea
ipfamet Ordinis peruetulta : qua? in
facello Pnncipum Belgijquotannis
explicancur ; dum celebritas eft San-
cti Andreae Apoftoli ac Patroni:
lolaenirn Gedeonis memorabili pu*
gna inornantur .
Torquem huius Ordinis igniaria
conftruunt, micantefq. ex illis ftri-
ôturç, feu fcintillulx, cum appendi-
ce aurea Phryxçç ouis.Cui adfcripfic
non nemo, Tretinmnon uile laboris;
jgniarijs autem,{jngrllatim pro cha-
lybe j A nte ferir, ymmfiamma mieet*
In
TESSER AR GENTILIT I AE. <$}7
elephantis, vaftis ac turritis belluis,
tum excalcaribus aut moluliseoru
habet, cum Virgmis Deipare, aurata
icone , qua; radios euibrat'Solis in-
ftar, & appendicela in/ùper, in quaclaui cres Cita ho regnine Pythago-rae elementum^
In Scorîç Pegno eli Equeflris Ordo,j
qui torquem gene , ex carduorum
coneexcu, cum ea épigraphe i T^^ma
me immune Uafsit . /Uque hicetiaml
Ordoeft facerDiuo Andreae Apo-
stolo , Regni Patrpno ; ab eo nimi-
rum tem potè ; c i vifa eri eius Crux
ënubibus confulgere,dumpreJium ja Gothorurn Regno ed geminuserat, Scotisq. vittori* omen_deçlit_ £quitum Ordo : acque in alterius
monili Cadeiìes geni) lune & Gru.ces bifida;
.
"Vi
Orda Sanctae Marue,ìiigno Cimbrorum » torquem, tum c»^
Moni-
TESSERAE GENTILITI AE.
1
Monile alterum autem acinaces ha
bet, in acie cruenros ;Jorifq. aut bai-
teis in gyrttm aiìringkur
• ••• -\
Lvdovicvs xi, Galliarum Rex
Ordinem inftituit Equitum Sancti
Mi.cnAELisj indu&us veneratione ,
qua Ca^.olvs vu. Parens eius coopé-
rât ferri, erga eundem Principem ac
Ducem Caieftium Legionû : quan-
do is nimirum , ad pontem Aurelia-
nenfem > vifus ed adelìe, propugna-,
re Vrbem , ac Britannos indidcm
abigere
.
Torquem huius Ordinis confì-
ciunt conchula: aurea?, vincìa: lari-,
niolis ; cu appenfa bulla item aurea
,
in qua Sancti Michaelis, & protriti
ab eo Stygij ferpentis icones repra>
fentanrur, Sed & adijcitur edam hoc
lemma : Irnmenfi tremor Oceani
.
Henricvs ut; perinde Gallia-
rum %ex , Eque ftrem Ordinem no-,
bihkimu Sancti Spiritvs fun-
dauit: tum vt Regni Proceres,noua
ea praroganua honoris fibi magis
obitringerer; rum vt maneret recor-
dano y jpium in fello Pentecoltes ,
& appel latom antea ad externu Po-
Ionia: Kfignum j & reuocatum dein-
de , ad Regnum domefticum atque
hereditariym Galliarum
.
Monile huius Ordinis ab eodem
Henuìco ih. Idia &: interpoli-
tum nominis eius primum elernentu
acceperat : eranrq. fy tribola iv g'S &Regni , nusbus .1 quites ipfl dicere <c
inilìtis iacramemu. Henpicvs iv.
deinde intexuit quoque h?ftas, ga-
leas,& flararnubs, indices vicions,
leu triumphi . Ex monili autem peo-
det aurea Crux jcolumbuiaq. deor-
sùm,explicatis alis vohtaus, in du-ce Ipectatur .
Vi*-
TESSER AE GENTILITIAE
ViNcENTiVS Gonzaga Man-
tux Dux, cum Francifco eius fìlio
nuptui daretur Margarita,filia Caro-
li Emmanvelis Dvuis Allobrogum,
crexit Ordinem Equitum Sanguinis
facrofancti ,qui ex Christo Domino
in Cruce fauno manauit,& cuius va-
fculum Mantuae colitur veneratione
fumma.Torquem huius Ordinis compo-
nunt , partim aurea? virgs , igni iu-
perpofica?, partim lamina: aurea?
,
inferi ptx hac épigraphe ; Domine
probafti . Pender vero ex torque bul-
la aurea , & in ea Sanguinis eiuldem
fanaifsimi Hierothecaicui Cçleftes
genii duo adftant venerabundi ,pi-
gnufq.illudialutis human», luppli-
çes adorant
•
Poftremò adiiciam obiter cingulum
laqueatum , quod in fé mutuò infer~GM(tfthJii
tura atque anpIexum,circumponunc
puluillo Tuo teflerano , illuitnores
Matrona: .: Earurn enim gellamea
eft hoc loreum flemma ; & fuit in-
dudum ab Anna Principe Arb.mo*
ricouvm ; /lue vt indicium elsec vì-
duitatis ìpfìus , lublato e viuis Con-
iuge Carolo vai. Rege: (lue (qj0;l
ali) interpretantur) ob Sancìa Jh ran-
ella culcum ôc veneracionem
.
Sed &. antea Principes feeminx
tulerat cincìum auratum , veluti pu-
diana: tefseram : poltmodurn in-
termifere : quoniam else promilcui
vlus , atque vfurpari à matronis etia
non adeo principalis not*e, fenhm.
cœpit*
Caput
TESSER AE G B NT! LI TI AH.
De pallido , fù) tentorh inumbrante gentilitias tefjèras maximorum
prmcîvum , Cap. LXXX.fa
iïtééÊ?T co n ftet j
quanto cum apparati] gloria?, foleant tefsenri«
*Ì^W?//m îconcs Ca fans, Regum ac Principum fu premorii ai tegî , at-
<pe inun-.brari : mihi iam fupereft agendum , de honora-v
Ijîwjfe ria clamyde feu vmbella primùm , ac deinde temono earum
^P^W etiam.
Ciamydem, leu vin bel lam voco palLolum, quo circumuoluitur icon
gentiìiadurataxat Ducurn , & Principum fupremorum .Eftvcrò fine eau-
lia » ièu pecaio laxiore fupernè
,
I
&vel
TESSERAE GENTILITl AB. 6+t
&vel in parmulaipfa retta >vcl in caicem obliqua , pronaq aptari,
infìtitio, quod fignifìcat fupremam belli atquc armorum prasfc&uram,
Mmm m con-
*4* TESSERAB GENTILITIAE.conce/Tarn ijs Ducibus, qui caftris prefunt Pontifìcii pnnaipams'. Idcniminfititium appellaui ,
quia intra alueolum ipfum parmulcc genuliux deli-
neatur: atque cft vexillum aureum , ex hafta coccinea penduium , cura da»uibus aurea argenteaq. in decufllm traiectis, loroq. illigatis • Quod ve-
xillum iam eft in teflera Thadaei Rarbirini Vrbis Roma: & co-
piarum Pontificiarum fupremi Prafecti. , cum adiun&a Annae Co-^mnae coniugis icone gentilitia
.
GaSid tsHìUo» Qu <><* ver° attinetad centoriu ipfum ] id pétafo laxiore,vt dixi, tegitur
fuperne ,cum fiparijs vndique diffufis, & patefadis ;vtintus tcflèra tegi
&continerieopoffit . Atque hoc tentorium folis Monarchis,ncmpé auc
Cadari , aut Regibus, tribui folet
.
Exem-
TESSER4E CENTIUTIAB;
Exemplo fie Auguftale Ferdinand! CaisarisjCUhi teflèra Avstruca , in
pecìore Aquik furua; » bicipitis , & torquat* monili Burgundico. Cui ad-
itent , pro eiufdem iùpremi Prartorij maieftatc, Armigeri,feu Fcciales tumin làgo , tum in vexillo intignici teiera eadem Avstrucorvm .
An , in quo fenfU apu , confa-
tane* efje âebeant figurât gentilium
fymbolorumi Cap. LXXXL
Aïtomnino videtur,le-
ges nonnullas Fecia-
lium expendere, circa
congruam rei noftra;
temeraria? fìguracioné.
Hoc itaque agam in provient ia: quà-
doquidem omnem eius ornati! exc*
gi, internum videlicet cxtcrnumq,
Ance omnia illud ftatuere Gt jre*
ligiofìùsne Tecla ri oponeat ingenui
ipium-rnec, vcramq. naturarci fìgu-
rarum illarum , quas typis hifee tef-
feranis repraefentamus? ita vt piacu-
lum vidcatur , ab earum vel forma ,
vel colore intcrdum abire.
Primo genuioum in eiscolorem ne-
mo requiratj in quibus vtique dos
&virtus potiùs fpeótan débet. Eli:
vero induóta colorum varieras > vel
buia Partium,{eu fa&ionum (ymbo-
la\j expnmebant ,• dum ha! natiuos,
alienosillaî colores fedarentur : vel
quia ad Principum fchema, feu ar-
gumentum figurar eardem , pulchra
& mira varietare , pingebantur
.
Sedenim dfiìcultas maior eft i an
M mm m $ liceac
TESSERAE GENTILITIAK*.pram, feu veruecem . Atqui Arabes D,4X
carnibus capnllis. Iole jficcatis, & r^^,
Alberiti! Magnus,
liceac ipfìs affingere mores no fuos;
ira yt confentanea? nó fint vera' no-
bilitati, qua: à proprio genio abalie-
nantur . Nempe ìi ex nubibus pro-
diret taurus pi/carentur cerui ; (a-
gin.irentur pomis accipitres; ab oui*
cula ieo ladìareturi aut ab agno àUicerperetur lupus.
Nihilominus prohibere omninoifta , quis tandem audeat , & non fì-
mul metuatj ne in ius propterea Gt
vocandus, ad Carfaris tribunal,quip-
pe reus Maieftatis f Quid enim ?
Aquila Imperi] biceps,qualem fpon-
te haud natura progenerar , an ideo
dtbebit expungi ex teflera illius, qui
fummus rrincipum eli, aç fons to->
tius nobibtatis *
||-; Multa etiam faepenumero admi-
randa contigerunt , & infignia moxeualerunt nobiliifimarum familiaru.
Exemplo (it Roma: prò Cincinnatis
coma; poft quam eorum aliquis cir-
ratus & capillatus natus eft .
Quid fi Nicippus, ex cuiusgrege
ouicula enixa eit leonem, deditque
omen Regni, ipfì tum agenti in re
priuata . Quid fi, inquam, Nicip-
pus ouem eamdem accepillet prò
ìymbolo ve infìnuarct ; Regni po-
tentiam,qua? interdum ferox eli leo-
nis inftar , mitigandam elle quadarnouis manfuetudine ac lenitale ?
tft qui fcribat, viiulum aliquan
concifìs in fruita, (uos nutnunc e-
quos; quia fœnum ftenles eorum
arenr non producunt
.
Vt equis vero carnes cbfonanti-
bus ; addam propinantem vinoafì-
num : fuit Roma:, qui vinum forbe-
rec ex patera tam auidè , vt non pa*
teretur ex ea guttula exftillare . Necerat profe&ò iniquç mentis hic afel-
ius : quoniam appetebat merum diì-
taxat;& dilutumaqua, illicògna-
rus fraudis , refpuebat atque abomi-nabatur.
Nelcimus, ad quid fames ac ven-tris ira pofsenc ouem , agnum , cor-
uum, ôc accipitrem adigere . Natu-ra; etiarn oftenta & prodigia adeo
non exhorremus ; ve iiq^nafcun-tur prçter folitum rara,ea impenfiùs
admiremur . Cur igitur ifla facelse-
re omnino, ex gentilitijs tefseris , òc
Velimus òc iubeamus t
*An figura tendere , aut afpieere dex-
trorsùm necefiario àebeant
.
Cap. LXXXU.
V m Fecialium pleriq;
iubeât ; tum aues,tum
feras haud pingi a(pe-
ciu pieno , lèd intuirti
vibrare oblique, vnu-
Bartbol. Ctjfit,
9tUS-
doefFulum fuiiseex nubibus : quid fi que oftendere ©culuna atque vnamraurum etia pracipitem ex nubibus aurem: operaepretium (ìt decernere/
turbo dedifsec j an ideo ille feu vitu- dextrorfùm verti,an liniilrorfùrn eas
Jus , (eu taurus prò gentili teflera di- oporteat
.
fplicerec ? Certe hunepro fchematc Philibertus Monetius, [cuturi* ali- t/P»**r*&1 ai : r 1 C r - 3 r f£ra"" c«t'*9>iuo , Alexienies olim ngurarunc - tes umuerU , inquit , in dextrum Jcu-
Vt accipiter pomum , vt pifeem ti latus fpeEtant : nifi qu<e bicipitesfunt 9
ceruus, vt agnus lupum edati tam aut aduerfisdorfis [ìatttuntur : quarum
eft alienura, quàm vt equus edat ca- alterum caput necejjanò> in Unum par-
m.4
I
TESSERAE GENTlLïTf ÀE. tf4ym& laïus ^vergiti fpectarc, ac terrere videatur. Secùs
Mc*?. i7 . Alibi magis generatim dixerat.- fi adiajuam vergeret; inipfis forti-
Omne quadrupes> aut <-volatile animal, cudinis noftrœ (ymbolis, retrocede-
fctiturij in foto exprejjum^ ad [cuti dex- re , ac terga dare ludica retnur .
terum lattis conucrjam jrontem babet : Nihilominus quia famiiiç aliquoc
quoniamque eaput ei oblique depiftum nobilifsimar , diuerfarum etiam na-
efi $ alterum modo ocultim x ft) aurem tionom,conuertunç finiftrorfam pa-
alteram , fpeÏÏandam prœbet . Pardum riter , in tefseris fuis , icônes auiumtamen'eximit ab lege hac generali : & ferarum ; po(se indifcriminacirn
nam illi vnicc aduerfa ftons & aper- eas pingi , equidem cenfeo , verfùs
ta figurarur . parmularum,aut dexterum, aut fini-
Sed multo ante Bartolus clarifsi- iîrumlatus, cura omnem viti; aut
mus Iurc-confuitus, hac fuper re, iurta» cenfura? metum . Confuetudo
aut legem tulic, aut lententiam di- nirnirum , in bis potnììmùm rebus ,
xic enimuerò feueram &c grauem . eil altera l.ex : cui ccnfentaiea quae
Quia pronunciami ; cum vicio eile, fuerint; peccare in artem îlla îmme-ac nobilitati òfficere genrtlitias tef- rito îudicabuntur . £tque bare dixe-
feras illas ; in quibus animantes» leu rim de typis,exaratis in clypeo tefse»
eicures , leu im mites, deprehendan- rario dumtaxat : eft enim aliter fen-
tur versus taua m profpecîare . tiendum , fi alibi exarentur ,
Bartolo deinde furîragatur Bar- Ita in fago militis , à pectore qut-
tholomïus Chafsaneus : imo is ani- dem figura versus dexteram,ab hu-
mantes ita piótas , mon ftro fimiles mero autem versus la?uam feratur.
else arbitratur ;turpiterq. , velun a Eten/m cum ea fit loco mihtis, pin-
confli&u , retrocedere . gi débetiquo fitu miles ipfe , cum
Aufàoritas Viri , qui natus vide» ho(le,antroiTum aut retroi(um Acon>
tur ad oraculaomnis iuris Immani , grederetur .
fareor , traxerat me in opinionem ln vexillis , versùs lia fiam eorum
eamdcm : proqiu videheet mecum lemper delineabitur : rr.otis enimjpfeinhunc modum ratiocinabar . caftris , figmfer dum graditur, cumAnimantes, m gentilitijs parmulis , hafta eadem fècum pannum trahit ;
fymbolica: funt , &c habent virtutis & incedere , agmine confentaneo
fignificationcm , Qui enim leonem caftris ipfis , figuram vexillorurn
ineis, aur aquilam exarauerit; iseo. decet
.
fchemate profltetur » (e ad prslium In ledi ftragulo , dexteram dabit
contra hoftes venire , leonis inftar , forma hominis in eo decumbentis :
aduersùs imbelles feras; aut inltar in toralibus lecli autem , forma ho-
aquila?, aduer fus imbelles aues . minis, qui ibidem adftet
.
Afsumebam ideò ; dextrorlum fi- In conopei auleis,dexteram can-
guri cuiuiseundum else. Siquie'em, ftituet forma hominis aiiidentis
quoties la?uam clypeo munitam ho- lub eo .
Iti obie&amus dimiciido; toties eue- In velis pratenfis ante cóclauium
niet etiam » vt hoftem eundem leo fores > dexterum latus pariter indu
cabit >
6*6 TOSSE R AE G ENTI L1T;IÂE. I
cabit , forma hominis inde prò- eiusjquò ita cerriùs perennarct fa-
deuntis . tna Hierololyma: liberata; . Vfquc
In belluatis periftromacis, patefa- adeò conftitutum efse iudicac, apud
cietidem latus, forma hominis , de Feciales omnes - ne metallo metal»
pariete profpe&antis . lum , & ne color colori fuperpona-
Sicubi tamen fimulacrum , atit tur.
flemma Principis fuerit medio loco; Ceree non defuerunt etiam Viri
tunc ab dexrera Isuaque , exiltimat uimma; nobiiitatis , qui legis huius
Bartolus, icones omnes gentilium metu dixerim, an reuerentia? im-
parmularum , eò conuern debere . mutarunt auorum luorum figna> .
In equi bellatoris linceo , leu pe- Ita cum Matthams Montmorentius,vyiRÌ9tUUt I
clorali, leu dorluali , versus ipfius o^ excellentis profàpia: fua: prçro-
equi caput fle&ent obrutum, ab om- gatiuam & merita» diu argenteam
ni parte , icones tede rana: . decumanam Crucem, in feuti larer-
At cum animantes dua? , difTimi- culo aureo geftafset : eâ coniunelio-
les genere i exempli caulà , moiolsus nem vtnulque metalli fuituierunc
& leo i fimul commilso vultu fìgu- tandem poiteri eius , & Crucem ex
rantur ; leonem in alueoli femifse lç- colore deinceps adamarunt
.
uo, Bartolus ait else collocandum , Nihilominus Gemmata fatis mul-vt versus dexteram ferarur- i moio(sâ ta repeno nobiliflìmarum familiari»
autem in femdse dextero , vt feratur in quibus coloribus colores milcen-
versùs laeuaai : cauiamq. afsertionis tur , & metallis metalla
.
fua: illam adfert » quòd icilicet dex- Nimirum in feuto ab latere di-
tera fit nobilior pars , & pnncipium rempto > & fuperné puniceo, interné
motus* autem cyaneo, leo femi-cyaneus, (e*
mi^puniceus eft Adelsbachiorvm in vr*tt**liuk
zAn metallumin metallo efic , aut in Sileiia .
colore color» reBè po/sint . Bos furui coloris, in cœfîo (cuti
Cap. LXXXI1L Iaterculo,eft ibidem Avlockhiorvm,
Monoceros miniatus, in glauca
1 c v i s s e Godffndo feuti areola, eft Barbyorvm in Mar- Idtm •
Bvllio n eo telse- chia .
ram fuam pangere,ex Leo puipuratus,in parmula lumi-
aureis & characìeri- nis veneti , eft Bemdorfiorvm ldm"
bus & cruculis, in ar- in Milnia, & Brederodiorvm mmu canti
gentata feuti areola , exiftimat Bar- in Belgio
.
tholomseus Chalsaneus ; quia Rex Cantherij duo miniati , in eiufdé
erat, & fupra leges Phihbertus Câ- luminis veneti alueoio, lune B r e i- vr*}t*M.
panile , & Philibertus Monetius ,id tenbachiorvm in Rauaria .
interpretantur efse factum eo confi- Fluuius argenteolus , loco falcia?,
lio ; vt quotquot rem ita inufitatam manans in aurato feuti valuulo > eft
confiderarent , anlam haberent in- Bvreniorvm in Saxonia . r*w«
quircndi , veftigandiq. occafionem Leo fappbirinus, in parmula cyn-
nabari
Hârtus Gilbert,
TESSERAE GENTILITIAË. 6*7nabari expicta , eft Chasteletiorvm deuntia, intra parmulam argento
in Gali la . illufam , fune Kvnovidtiorvm uem:Apri capita duo furui coloris , cu in Marchia .
interpolila ta?nia punicea, in veneto Lampades très nigella?,cû lychnorva^eniuchi feuti «qu ore , funt Oamitziorvm in accenfo , in leuti valuulo coccineo,
Saxonia. lune Lamppeniorvm in Saxonia . timi
Homo fylueftris ac fèrus, (erto re- Aureus Ieo,in argéteo (cuti alueo-
dimitus, &pro feipione arborem fe- Io, eft Moledierorvm in Gallia. Marcus aihert,
rens , colore pralinus,in cyaneo feti* Balteus aureus , in argentea (cuti
idem,ti valuulo , eft Drachsdorfìorvm in arcola , eft Nitzschwitziorvm in w^mbuch.
Mifnia. Mifnia.
Teflella? gradiles nouem, difpofi- Leo atratus , (ed auro copunótus
,
ta? in quincuncem , &: minio illufa? , in parmula virenti, eft familia? Pra-Idem. I r I / • rï r •
Confai. Arpte.
in carmina (cuti areola,lunt Dreb- do m Hilpania
.
berorvm in Vveftphalia . Aquila lemi-atra,in dexteroie-
Cornuaduo iabulea,in miniato mifse puniceo, feuti ab fummo in-
Utm, feuti Iblo , fune Gaffroniorvm in terfecti,ac lemi-punicea , in lemiffe
Silefia. laruo atro , eft Radenhavseniorvmvvappenhath
Cancer puniceus , ac pronus in- in Erunfvvigia.idem.
ftar baltei dexter,in valuulo cyaneo, Grus aurei metalli , in argenteo
eli Gercelassor vm in Marchia . leuti folo ,eft Revseniorvm in idem.
Securis argentea , in femiiTedex- Imperio .
tero aureoq. feuti ad perpendiculurn Arbores abfcifsae , cum exfeclis
dirempti ; &. alcera tecuris aurea , in ramalibus , flexa?q, in latuam inftar
eius femiffe la?ua argenteo, sût Gor- baltei , &c amba: omnino atra?, in ca?-
litziorvm in Mifnia. Ila parmula, lunt Tavsadeliorvm in l(im,
Crux decuffata & aurea, in loto Miinia .
idem, metalli argenteoli , eft Grefeniorvm Mauri nigrum caput , in miniato
item in Mifnia . feuti laterculo, eft Tscueterwitzio- idem
Falcia coloris prafini, in murica- rvm in Siielìa,
/4wo• ta parmula , eft Grvnbergiorvm in Cadi aurei très , in parmula: amo
Siiefia . argenteolo , lunt Vohensteiniorvm w ,
Aquila metalli aurei , in aruo al- in Sueuia
.
tdm. terius metalli , eft Hardecriorvm in Lunula? très punicea? , fibiq. om-Imperio . nes obuerfa?, in glauco feuti valuulo,
Herma Mauritanica, libcraliter funt Vvaldavviorvm in Silefìa .****
aurita, & omnino atra, in bîatteo Cornu coccineumjn lemilìedex-lim%
leuti laterculo , eft Hordeniorvm in gero 3tro , Icuti dire&é ablcilil,& al-
Saxonia . terum cornu atrum , in laruo lèmiise
Scala punicea, & obliqua inftar coccineo, funt Z i m m e ror v m it\idem,
baltei, in ceruleo clypeitelÌerarij lo- Mifnia.
lo, eft Kratzeniorvm in Franconia. Velie has tefseras gentilitias , &Folla cru aurata , ex cauie prò- plures alias , quas auc defcripfi luo
loco
,
64$ TESSE RAE GEN TI LITI AE.
loco, aut iam omitto, ne nimius in Alioquin duri profc&ò iudices iJ
earum eenlù vide«r: velie inquam viderentunquicenfùra in ifthec el-
eas vitij arguere , aut eradere ex al- feanimaduertendum, exiftimarent.
bo vera nobilitati^ ,quàm iniurio- Ceterùm fatis eft res comperta;in
funi,& fìmul periculoium ìd meritò parmulis colore fìmul ac metallo,
exiftimaretur ? leu virgatis , leu lcutulatis,re(5lè ico-
Abttinen fateor > in Italia pra> nem totam exarari pofse , aut ex co-
fertim, in Gallia, in Hifpania, in lore , aut ex metallo . <
Britannia , Belgioq. ab huiuimodi , Minores typos quoque,aut in ip-
fèu colorum,(eu metaìloru rmlcel- fa icone principali , aut circa eâ pin-
laneo vfu : de ìnfinuaui propterea ,gi, nunc metallicos in metallo, nunc
Jemnifcos coloratosi in colorata incolore coloratosi haud id fèrenc
else area debeant,muniri metalli la- iniquiùs Feciales . Vti leonem ar-
ciniolis , quafì fnr.brijs : vt metallu genteum muri aureis,feu nummulis,
intercedere, fubfterni, atque impe- leu cruculis , in areola cyanea; auc
dire contaóhim eorumvetitum vi- in hac, circa cum leonem rutilare
deatur . ftellam , feu lunulam puniceam
.
Perinde aurea catena, inftar lim- Deguttatis autem tigillis, clabu-
bi deiuncri , circiiduófca in aruo feuti la , flamine , aut notis alijs,frangen-
argenteolo, ne duo metalla femu- nbus folidam (cuti gloriam i atque
tuo tangant , fuppofitum habet bai- adeode animantium roftris , cruri-
teum coloratum , in gentiljtia icone bus,£Jcuhs, lingua,dentibus,corni-
Aìthonfus Lvfes. famili^ Z v N ì g AE in Hiipania . bus.loris, lacinijs, coronisi numel-
Excufari etiam poteft tnanipulus lis , dubitari non potclhquin ex me-tri)m enti aureusjbalteo argenteo in- tallo fupra metallum , &fupra colo-
cumbens , in Regima duorum fane rem ex colore pingi queant . Quip-
vrtftwheb. illuftri tefsera , vid licet Poloni pe haud refert magnoperé ; leonem
& Gothi: quia paites eius mani- ex oftro , habere vngues & linguam
puli , extremx (altèm , funt fupra ex auro, infiftere ares argento il-
oftrurn area? colorata? . lufç : quia vngues & lingua sût mo-Idemiudicium elio, de puniceo dicx iconis totius partes : & iati*
leone, in parmula ex latere direm- eft ceteroqui hanc else in metallo,
pta, & fuprrne argentea, infernè quando ex colore pingitur ; aut fe-
cyanea; quia ialtem dimidius infi» cùs efse in colore, quando delineatur
det metallo : quod habuit khema ex metallo.
jtnArtvitKytt, GviDo P a p e n h e i v s . No ìllud omiferirn hoc locoj ian-
Ne multis;excu{antur pariter au- thinum colorem ca pra?rogatiua efse
rei Byzancini numi ,partim in cya- apud Feciales Gallio vt vices obeat
neis , partim in argenteis tamijs di- metalli (quemadmodum infìnuaui tn'prAxiwt&
(tributi: quia lalcem eorum aliqui alias )quando eft in area, lita lumi-
funt in eifdera tçnsjs coloratis : quç ne alicuius alterius coloris . Quocir-m taftù fymbolica tefsera eft Michaeuorvm ca Phiiibertus Monetius ait; recep-
Veneti js . tas ab eis fuifse , velati nobiles tef-
kras,
i
TESSERAE Gferas » tura fafeias ianthinas très Ga-
stéorvm y tum ianthinum cantheriû
Genosiae gentis , in leuti alucolo
cyaneo
.
Generatim vniuerfêq. vt dieam
<juid videatur fèntiendum efse , de
hac lege tam precipua Fecialium ,
Jata videlicet fuffragatione commu-ni, & frequentiilìmis comitijs . Auc
eaexiftimari débet Nationum &Re-gnorum peculiare decretum, ibi ob-
tinens legis vim> vbi fie rite promul-
gntum , arque etiam vfu receptum .
Aut'fi iexelt vniuerfalisrcur pati nó-
nunquam exceptionem nequeat : fi-
quidem eam patiuncur leges quoque
alia? grauiores ac fanctiores, nullo id
penitùs prohibente * quantumuis fe-
cero Legislatore f
Quid ftattéendum (tt » de aliquot
dlijs Legtbus Fecialium £
Cap. LXXX1V.
Va SD a m Fecialium
leges , dum occafio
fuit ,expofui toto
hoc Volumine : ali-
quas etiam modo in
calce Operis ium proicquutus : ne-
que tamen défunt adhuc alia; . £ae
fumo;i. Vt fi animantes dux aduerfae
foerint , & eum area bipartita mbar
varient coloris ac metalli,confticua-
tur in lamo femitfe colorajo , quae eft
metallica , quo ita dignior figura
dextrorfum feratur > & quas eft colo»
rata , fit in fermile laeuo metallico*
Ideo laudai Philibertus Campanile
,
ingentilita parmulafamihae Tra*
rae ita difpofitos draconesduos, au-
reum alterum, & alternai fabulcunu
ENTILITME. 6*49
l h Vt figura? temeraria?, folurn feu
aream no tangant , in parmula? imacufpide : fed lùomet hœreant libra-
mento .
III. Vt non fînt imbelles , igna-
ux y expertefq. fignificationis He-roicar
.
IV* Vt pingantur eo corporis ni-
fu , in quo maxime robur innatumexferere videantur .
V. Vtfaceflant fiumana; figura: :
fbla?q.admitcantur,aut herma; Mau-ritania? , aut partes aliar corppris
fiumani,
VI. Vt quando fùnt plures typi>
& numerum habent , pauciores fine
fèmper in ima , quàm in fupera feu-
tr regione
.
VII. Vt aquilular ac menila? fine,
apedes & abfqae roftris : fed aquila?
ipfa?, atque aues maiores , fint cruri-
ta?, fintroftrata;
,
V IH. Vt figura tefserarum , cu ni
fuismet familijs non fint cognomi-
nes • qua? vulgus appellat arma can-
tantia .
Verbo expediam : leges hç Fecia-
lium ,cumexigui fint momenti , la-
ta? viden pofsunt minonbus roga-
tionibus : ideo minus piaculutrt fue-
nt , eis non obtemperare . Quç iunt
inductç.aut confuetudine auteon-
lenlu Nationum \ eç reuneantur ibi
,
vbi earum auótoritas viget . Alibi nofit pudor aut metus ab ei, refilire : fi
prçfèrtim veri Nobiles aliter tefser^s
iùas , ibidem delmeauerint
.
Videlicet Feciales ipfi de mulcis
ambigunt,ac certant . Exempli cau-
fà , eft qui iolos aureos orbiculos ap-
pellet Byzantinos nummos ; argen-
teos vero laminas vocetinec orbicu-
los alios coloratos femper, feu pla-
N n n n centas
,
6p TESSER AE C
cenras , feuliba nominet . Atqni ré-
pugnant ceceri, ferme communi fuf-
fragio. '. ,p
Eft qui negec etiam> leones ac fie-
ras debere obliqué pingi i plenoque
vultu lolos exarari Jeopardos . At-
tamen alij hocvtrumqae, & pro-
bant , & pr^icribunt.
Cum igîtur hçc ita le habeant ;
licere putem , quidquid veri Nobir
ies ,pro tefsera honoris, & pro fym-
bolo extulerint profàpiç Jluaî. .
Quod mfinuaui vîtimo loco, de
confonis rypis cognomentoiploruni
Nobihum , adeo non débet admirti;
nempe expungendos eos else ex ho-
noraria gentiiitiarum parmulurum
clalse ; vt potiùs exiitimandi fint ty-
pi maxime conlentanei ver^ nobili-
tati, î
Eli in hac mecum fententia Mar-
ttrtt3.nv.3xo. eus Gïîbenus Deuarennius,cuigs au-
Ctontas meretur fufFragij prçrcgati-
uam , quia Scripcor Galhcus eft :
etenim m Galba ea lex potiifimùm
circumferri vulgo foiet . Is ante om-nia huius controuerfjç.veriim.expo-
ArmesftrhntV* -(enfum , nam.<W#^, înquit , MA
figures a armes j * i ' l
qui ont u mefme dicuntur loqui , funtfigurœ tefferarum.yKom,que celuy t . .
1 *
quisenfett.dam cjiiwtis idem eft nomea y.attjue et
fi»efctf - ruiitur tilts in cly'peo fv.o genttiitio. A'tq-
in h (C propria figniricatione dabo
equidem . apud quaique, nationes
,
nobiliflimos typos , familrjs cogno-
mines : & quis eos audeat exaurçra-
re , ac delere ex Scnatu verç nobili-
tatis ?
Rome, peculiariter ciufmodi fi-
glia hç famille, hiibenc i Angvillaka
anguillulas duas .
Biscia colubruna; babali caput
BVBALI & BVBALlNUCapo De Ferro caput bouis
ENTILITI AH.ferreum
; Castane.! caftaneam;
cafteilum C a s t e l lu j Celsiceifum arborem ; columnam Co-l v m Nil» & Crhellu cnbrû.
DtLPHiNi deiphinulos duos ,
draconem familia Del Drago.Aedem lacram familia ab Ec-
clesia.Frangipanes panem fimila-
gineum , Ôç frangentes eum leuncu-
los geminos
.
G r 1 F f i 1 gryphem .
Lupam , & lupulos très , Lvpa-R E L Li I,
. , j
•
M a u.rr a nc a leoqis pedem,
cum vnguibus exfertis ; & Mon-tori i mon ticulosfex.
Pal o me ara palumbulû;leo-
nem tefsellatû P e rl e o ne s; P e-
r etti pyrum arreptum leonis vn-
guibus ; Forcar m porcellulum
.
S A N C TA C.R: V C.ÌJ CrUCOH le-
mi-auream iTémi-puaiçeam
.
Turres quinas , in quincuncem
difiributas, familia T?o r r e s.
Vitulos duos , adreurn alterum
,
&alterum cyaneutrr, Vitelleschi.
Extra Vrbem veri , fed in Italia
,
pingunt in ftemmate fuo .
Alci au alcem ; & arcustres
familia Ab Arcv.Casta nei caftaneam; ceruu
m
Cervini; cicadulam Ci-cal ae,
cornum arborem Cornei ; Ôc Cos-
s ae humanam coxendicem
.
Móticulos très familia à Monte .
Oieam arbufculâ familra Oliva.
Pvtei puteum • de circa cumdracones duos prafinos
.
Robur arborem familia à Rvvere.
Sorbum item arborem Sorbel-l o n 1 ; Se Spino l ae cadi vina-
rij epiftomiolum
.
T V R-
TESSERAE GENTILITIAE. 6$i
T
v
r a i ani turrem .
ìn Germania deinde Beernei,Bernfelsii, Se Bernstatiivrfum , in gentilicia fua icone ha-
bent
.
Colvmnu Columnam.Drackenfeldtii dracone
,
Fvchsenii vulpem .
Greiffenm gryphem .
HelphensteInh elefantem;
& HiRscHHORNEi ceruina cor-
nua .
Karpfenii leonem & rupem.
S a l m 1 1 faimones duos : Son-
ne nber gì i ioiem ex ìugo mon'
tis exorientem jfpecuium familia
Spiegelì&Sternfelsu ftel-
luiam
.
T e Vf F e li i malum Genium;
& Th vrnii turrem .
VvOLFFEMII, V. VOLFFERS-DÛRFU, VVOLFII, ÒC VVOLF-
f v RTi t lupum .
Non deiunt in Hifpania edam
,
qui eiufmodi typos, in clypeis fuis
teflèrarijs figurent
.
Vti aculeos , feti cufpides, fàmilia
A C V NNAiCarduos très familia Cardona;
Cabrera capeilam >* & caftellu-
lum Castilla.G r a n a d a malogranatum
.
Lunam tefsellatam familia Lvna.
P a dilla fartagines très ; fe-
ftucas palea: très Paillas; &c Pa-
khalem agnum familia Pasquale.
Solem familia S oli s.
Torres turrem»' & animantem
fibi cognominem familia Ta s s i s
.
Za p a ta calceos quinos teisella-
tos
.
At plures multo adhuc inuenire
fitjinter tefseras honorarias Galloru.
Ncmpe baliftas très habet familia
Arbaleste.Bar h pilces barbatulos duos i
&manus très ferro munitas familia
Bras de fer.
C h a b o t i i fluuiatiles cephalosj
& Creq_vy lychnitem arborem.EspEiGNEi pe&inem argenteum.
F r e 7 a r t 1 1 canceliulos tefsera-
rios, feu parmulam clatris irretitam.
H a y e s M fepem ; Hersi iq,
fòres Vrbium cancellatas
.
1 o v r 1 1 auroram , feu exorien-
tem diem .
Leonem familia Dv Lio ivi &lymaces familia Limagve.
Maillart, Mailly ,& Martelli
mallulos,- merulas vero familia d v
Merleì&Monpesath bilan-
cem „
Pontem Ponbriantìi.Saìices très familia Savlsaye»TrenceleonH demum en-
fèm fupra leonem , quali eum fit car-
lini pereropsurus
.
In Regno etiam magna: Britan-
nia:, Bol lena familia, in leuto
fuolymbohco, habet bouis,feu cau-
ri capita
.
F e r a r s 1 1 ferreas equorum fo-
leas
.
L v c 1 1 pifees eiufdem nominis >
& L v p 1 1 caput eiufdem fers
.
Frumenti manipulos très Seaf-F E S L D 1 X .
Ex hoc veluti confenfu Nationumconijeere fit ,an admittere oporteat
illud , quod vulgo tantum circum®
fertur , de typis tefserarijs , confònis
cognomento familiarû ; nempe no-
biles eos exiftimari non debere . Imoquia magis conferunt , vt innotefeat
genus eorum, qui fymbolis ijs vtun-
N n n n 2. tur •
<r$* T E S S E R AB GENTILITIAE.f,ur , quippe fimul figura , fimul vo- cto exiftimat t'ariholonixus Ciuf-
cabulo expreffum : vicktur potiùs faneus , effe dilfimiles eas gentilitias
Marco Gilberto Deuarennio ea v- tefferas ; in quibus videa caput luis
triufcjue exprefllonis coniènfio indi- aut bouis : fi m vna elle dicatur ca-
care, atque arguere maiorern nobili- put luis aut bouis mans , &in altera
tatem , efse caput eius alterutriusaniaiantis
fœmina? . Narrât vero lepidam hi-
J^#<e nam diuerfuas horum fignomm ftoriolam rixas oborta?, inter nobiles
[ufficiai , ad diferimen famiUa- duos Gallam & Ligurem, quafi alter
rum, Cap. LXXXV* alteri aulta mfignia furnpuilset ; ac
mox negotio facili diremptx: dumVm ve! minimum dU vnus prò tdsera bouis caput, & vac-
fçrepant typi tederà- ex caput after affirmaret dudum fe à
rij j cenfetur effe id a- maionbus accepifse. Qua? refponfio
bundèi vtpoifìntin- duelli occafionem fullulit: nec eo
ter fe familia? diferi- die bos Oc vacca inuicem çonflixe-
minari:& multò id certiùs euenitidd rune
,
variât totum iubar , aut colons , auc
metalli, fiue in figura ipfa,fiue in al- Operis totìus cenfàra iepurgatio>cum
peolo par mula? gentili tia? . excufatione aliqua etiam Ah-
Ve fi crepundia de crure accipitris fforis . Cap. LXXXVLynius pendeant ; ijsue careat crus a|U
çerius accipitris , JMI^^M Onscivs iam Se reus
Si auium roftra , crura , vngues j VÎ^^Q multorû,(eu qua? com-fi leonum dentés, falculœ, lingua, &; J(2||t9S milì perperam,feu qua;
çauda ; fi taurorum annua ; fi nu- V^Pg^^ omifi; ex q«JO videliceç
niella? camini , ex dirimili fuerint .
m*s M^^ opus, excufum haófce-
aut colore , aut metallo. nus,euolui ego-met, atque adtimaui
Jtem fi flos aliquis appareat ex- fingula > non poflum ea nunc difsi-
plicatior ; alius ex calice primùm mulare , ac fine caftigatione vel ex-
erumpat. Si quaetiam arbor, auc cufatione faitem proferire. Facioid
cum fola frondium vefte,autcum veròcertus de venia vel ideo j quia
gaudio florum , aut cum pomorum mihiperfuadeo,caufam me apud no-
vbertate pingatur , biles Vires dicere , quibus ha?c potil-
Si pra?terea vnius cerui çornua (ìmùm fcripfii hoc eft apud eos, qui
daclilis pluribus , & alterius cornua cum excellant claritate generis , aut
dactilis paucioribus afperentur . etiam dignitate , lolent excellere ad-
irne» fi ( dum omnia congruunt , huc magis humanitate , Perpendenttam in icone ip(à,quàm in eius area) ijdem fòrfìtan (ponte fua; tefseras re-
fitus dumtaxat eiuldem iconisfuerit ferri numero magno , ac fore ideo
diuerfus . cxcufàbiliùsjnterdum erafsc . Leuiùs
Addo infuper , fi diuerfa fuerint certe videtur.quòd in longa vel llia-
fola eiufdem iconis nominaìquo pa- de, vel Odifsca ,
TESSE RAE C
Qmndoq.bonusàortnitat Homerus»
quàrn fi deprehenderetur identidem
in perbreui poemace dormiturire
.
Varietas prasterea rerum & dilsimi-
• lium, & qua; prodeunt fa;penumerò
inltruclai peregrino cuku > ac veluti
perfonatse,promereturadhuc magis»
vt debeant, qua: fubinde peccauerim
condonar! : pradertim quia voiuntas
non fuir,vt ita fcribercm ; led facul-
tas defuic aliter fcribendi. Etenim
haud (cmper promptum eft, lingula
ex fbntibus luis haunre ; arque vbi
non fuppetunt codices necefsarij,vel
tabula; ; ftatim adire regiones, vrbe$a
domos , omniaq. perluftrare-
Imprimis dum telsera; fìgurantur
ac referuntur,de{jderantur interdum
coronula? voiucrum &ferarum, lim-
bi, Iaciniola* penfiles,clabula?, feutuia
infititia,& figna eciam focialia Guel-
phorum ac Gibeilinorum.Nimirum
hxc omnia Tuo loco defenbenda erât
ac delineanda ; vt proinde mihi per-
fualerim , ea inde peti polse , ac fore
interim abundè,fi de ìjidem folùm in
, textu meminifsem . In vna officina
non cuduntur,non parantur omnia,
quarautad nauim,autad domumçonftruendam necefsaria fune
.
Sa^penumerc^quia efFerurit plures
familia; infignia eâdem;quando hxç
modico diftinguuntur additamento,
illud omifi,ratus nullo negotio, abf-
que alia feuti cetera fimilis delinca*
tione,iritelligi pofle.Et profe&ò çgré
aut vix occurrenr aliqua, quorum no
, fine propria (altem alibi paradigma-
ta . Certe duo tantum obueneninx,
mihi «(limanti hsec magis à cura,
qua? poflent iconem propriam defi-
derare ; vt de di (crimine iftiufmodi
conftaret ciariùs «
ENTILITI AE. tfjs
Dixi Palavicinorvm Genua? idemcfsegétilitium ftemma,atque eli ibi- W»dem Gentilivm j nempe ortho-
gonias telsellas quatuor cyaneas , &quinque aureas: nifi quod habeât ìlli
praeterea , in leutario apice argenteo
trabeculâ nigella, abfcilsa, & vtrim-
que pinnatam . Bare dìfsimilis efl:
quidem , fegmento inferiùs dumta-xat plurifariam guttato ; at peti (al-;
tem poterat cius delcriptio ex telse*
ris pinnulatk
.
ìMhilominus par eft , ve ia tota prò-
deat temeraria icori eorundem Pala-
vicinorvm .
Dixeram perinde,fymboIicu fche-
ma Estampeorvm in Gallia,efse puni- Pag» 447*
ceam lunulam, fitam in cocuce vtra*
que cufprdc pinnularum duaru acu-
tarun^qua; inftar cantherij aurei in-
clinantur iungunturq. intra caefiam
(aiti areolam , cum eius argenteo
apice, puniceis coronis cribus mudo.
Subi]—
iSA TESSER, AE GENTI LITI AE.
Subijcio iam oculis figurarti ipfam »
vt id meliùs intclligatur.
Ad hsec fateor , defiderari tefseras
gcntilitias comportas, hoc eft /eu in
fèmifses, feu in terrantes, leu in plu-
resnidulos alueoli diftributas . Ve-runi has etiam prolequi confîiiû nonfuiti cum (implices parmulas durata-
xat explicare, prò methodo à me in-
ftituta,iuxta diuerfas clafses earumdebuerim
.
Alioqmn haud omifilsem dupla-
res parmulas aliquot prarcipuas, vti
C o l v nini am & Tomacellam;BVRGHESIAM & VtSSlNAMJCaesarinam & Gahtanam:nam intra femiises valuuli fcutarij
fu3m Coniuges tefseram vtramque
Romariungunt ac veluti maritane.'
Sed has tamen (ìngulas (eorfim pro-
pofui > vti res ferebat ; & pace con-
iugum, ioter ipfas diuortium inno*
cens feci
.
Parmulas etiam quadrifariam di-4
rcmptas propterea omifi : cuiufmodi
(àtis multa: , eçque nobihïsim*e mihiceterocjui fuppetere potuifienc*
Vti area; tetrates primus vltimufq.
punicei , cum lublicis aureis quater-
nis,ac tetrantes alij duo cyanei , lim-
boq. argenteo denticulato pmexta-
ti,cum tnbus aureis vahs anchoratis
li;perne,atque interne laxius pedatis;
qua? eft gentilitia icon R e oj/ e s e n-
s i v m in Regno Sicilia;
.
Aut in terrante primo vltimoquecyaneo, argenreus leporarius canis
,
fupra metalli eiufdem bafim afsidés,
atque fufpiciens auream ftellulam:&
in tetrantibus aliis baltei très amen-tei, ae totidem cyaneiiquod flemma , r .
Mt
eit ramina; Tavernai Mediolani
.
Sedeium has ego , & quaicumque£lias idgenus parmulas quadriparti-
tas, debuilsem prò inltituti meira-tione rurfus fingulares facere» & cumCint familiarum diiìer/àrum > debuik
TESSERAR GENTJUTIAE;fero etiam fuas cuiuis tribuere:id ve-
ro & operofum fuifset » & obnoxiam
pcriculo errandi ;
Exempltim ftatuo in hac gentilitia
Ifbonfm Cì*c- icOflC F R AN C\ S C I M AR ,1 A E C AK-
dinalis A M
°
n te : erat is ex
Marchionibvs i Sanctae M a ri ae ,
WHS .
quorum vetus & nobilifsimu flem-
ma continet dumtaxât aurea tria li*
iia Gallica , in cyaneo fcuti alueolo >
cumadieóto eis ve&e puniceo. Quis
abfque interprete conijciaticur fìgno
fui generis , & leonem , & malleolos
très Cardinale ipfe adiunxent ì
Comités De Th o n n , in
Germania nobilifsimi, perindeiam
alios typos tefserarios adpingunt an-
tiqua; fu«eiconi gentilitia?
.
qua: ita refertur inter ftemrnata gen-
tilitia Nobiliû Germanorum ; ncm-VVHppatM '
pe cum b aitea aureo> ; in t£trante ,pr i»-
fno viri moq.carruldotj ôc cum; aquila
dim idia p»i niceaunarger$KQ femi (se
dextero ,J&cundi ac.itertijtetrântis
,
cuius vtriufque Ixuo in femilseatrob
falcia inefij: argentei metalli
.
Çum ha^i^ue difficultates obo-riantur » etaulabunt me BoRROMAEh,
Mùm.vcn-j - Malaspi nab , & compió-
res alii , oriundi è ûirpe auita Se ge-
nero(à ; fi.pra?tÊ«sûierim ideo'eorum
tefseras ; in quas vjdelicet confluere
decora fans multa ». tam hfì&tÈ ho-
norifieumvvt vix aliqujd ci* pofsit ac-
cedere, ex quantuìaojmque comme-moratione ipforunr, in recenfione
tefleraruro huius Voluminis mei.
Haud tatnen propterea dehortor
eos, qui retjnerrtiftimifunt flemma-
tis lui primigenii j &: gaudent eius
ornatu (Impila; quafi vehm,perinde
ipfos typis aduentitns cumulare ac
ftipare auitam tefseram. HabeciuaiTi
grauitatem dignitatemq, cultusan-
uquior , etfi minus diues :
$ft yBSSERAE GE.NTILITIAE
nin pâtmula metallo argenteo il-
io(a , bâkeus duplex exilior ;& puni-
cea: quod Cenema eftin Ancomta-
ììl!** na Vrbe fatniliç Perire ti ae. arque
idemiudréiumeftodepaitmuh.alMs
fymbolidi , lolùm lemure.*, aut
feutulaas;
Venio iam ad e3j qua^etrscìan à
•irteoporceat >& primo loco, ex qua-
da honoris prarrogatiua debebequi-
demallerere in pnlhnum iuam di-
gnuacem ttemma P r ae f e c i' i A l-
m ae! V r b 1 s ; In codice manuferip-
to, ceteroqui lacis fido, arque accura-
to,inter gentilnias referas alias com-
piures,aquilarp argenteam videram,
diadematara , & cura rota in pe&orc
ciusicirça iplam verò.fex veìuti aurei
nummi Byzannni erant intoni al-
ueolo cyaneo . lnfcribebatur autem
£*g.4ï4. Iralicè, Della P refettvrà.|
Credidi vnius familiae iconem efse >
vti erant tener» alia? eiufdem codn,
cis i ea tamen eft icon publici atquo
honoratUsimi raagittratus
.
Reftituo cadem hoc loco*& repo-
no cum fchemate adhuc infigniore
,
led fuo:nempe cu purpura ei fubftra-
ta,in parmula? folo feu area: cu rofa,
cuius frondentern ramulum pede al-
tero ittinet;& cum f>anibus ahquot
fmiiUgineis ,circa eam diftributis
.
Didici hoc pnmùm ab Illuftrifsi-
irr arque fcxcelientifsimo Vrbis Prç-
feclo Thadaeo Barberino;cuius vtique proprìurn cfl:, ornamen-
ta tua mereri panter ac (cire; deditq,
occafionem .
TESSERAE G E N T I L 1 T I AH . 6$7
Sigillum hoc vetus Romana: Praefe- Ita in defcriptione parmula; gen-
erare; ;quod cum venerit forte ad ma- tilitia; P a m ph i l i o r v m,& faaiilia?
p ag. 4|8 &nus meas, obculieiftatim,auensin- Spadae, auratis iilijs additur trifìda 5*s>.
telligere ac difccre, cur ei aquila: an- Jaciniola ; figura tamen eo addita»
tedici:* icon lubijceretur . mento caret
.
Volupe fuit , cum altero arneo fi- Alienando prepoftera efi: difpofi-
gillo perantiquo id conferre, ita (cui- tio, inter colores & metalla . Ita leu-
pto,ìtainfcripto; nifìquod Pra;fècT:us tum fymbolicum Talheimorvm pag. 9:.
alius in eo alsideat , & Ioris nomi- dici deberet expicìum luminibus ar-
netur . genteolis & furuis; non autem furuis
Rofa donari à Pontifice Maximo &argenteolis
.
Prçfe&us folebat;quodie fit eiufdem Praeterea nunc vnum metalkun
rofa;, inter myllena facra, Roma; in- eft loco metalli alterius ; & nunc
auguratio eamque cum equitatu & vnus color loco eft alterius coloris
.
pompa referebat . Cum ìpfe vero ro- Nempe in gentili clypeo Bar z e- pags 135#
iam eam geftet ;interpretor idcaufas niorv m. Bizantini nummi aurei
fuiffe , cur eadem careat aquila , qua; dicuntur : & dicuntur claua; aurea? in
fpecìatur in tefsera vtriufque figlili , llemmate Mvtorvm; cùmfint ex
I o a n n 1 s videlicet , ac i o r i s . argento .
Alioquin ha?c aquila tefseraria In feuto autem Bvadeorvm,Prasfecti Vrbis figurabatur pafsim Tagliaviae familiœ , Brance- pag. 311-
cum rofa ; necahter etiam-nunc Vi- vuleorv w,àtque in regia Galliae pa^ 5 ° 9 *
t ri / £ r 1
pa& tri-cerbij apparet,quater iculpta in mar- tetsera ne mencio area; lrnaragdina?
; pag, 537 .
moreoiepulcro, quod itainfçnbitur. cum ca fit lapphmna . in itemm are
Hic nobtlis Viri Pétri de Vico PrœfeBi item Volstedtiorvm , V Veiteksio-
SÇomani , ac nonnullomm etiam, tif- rvm» & VVitternorvm , dicicur una
dem nataltbus dignitate mfignium , eius regio punicea; cum fit atra . Pu-s *"
corpora condita iacent . niceus item dicitur li rnbus 1 a c o b a -
Sed panes fimilaginei > tum in ciorvm cum Lt cyaneus
.
vtroque Ioannis 6c Ioris figillo,-tum Sapenumero , nunc area: , none
in hoc tumulo Petn de Vico^tum in figura?, aut color, aut metallum norì
rmi<ìe s. Pra». tumulo altero Briobris, filij Ioannis exprimuntur in textu ; fedemm in
'fi*Velr*lu • Prœfecln tum alibi pafsim circa eam parmula faltem delineantur
.
aquilam fpe&antur : monumentum Quin etiam numcrus interdi! di-
Videlicet tributi, quod ex ijs panibus fcrepat:vti cu trijugç inftitx B o v r-pag '
quetidie piftores Ciuitatis Romana; bovrciorvm, 8c Fovilloyor vm
Pra;fec1;o ìingulì conferebant . ex auro bis exarata; dicuntur; exa-
Quo ad alia dein errata ; genera^ rantur ea; tamen tertiò in figura ipfa.
tim ìllud infinuauerim : quardamin Aut cum in gentiiina icone farci lia;
textu menda irrepfifse , qua; corri- Calv AE,denis verfibus dicuntur di- pag. 201.
guntur beneficio ìpfius figura; : nain flnbui furua; , stque argentee, tefsel-
vti lise typis iam imprelsis aduenti- la;: qua; apparent difìnbuta; dum-tia eli; aduenit etia rnagis meditata . taxa: verfibus o&onis .
Oooo Pe-
pag, 387.
pag, 3 83.
pag. jS*.
pag.tfj.
Famik Mascarecnae funeinfeitaì aurea? très , in fcuti valuuiomuncato: non autem fecùs muri-eatç inftica? iplç,in aureo eo vaiuulo.In Saxonia? parmula debent inftitç Pag- Ho.
ex auro acque atraméto cfsej no veroex acrarnento iimul,atque ex argéto.
65% TESSERAB GENT1LITI iAfij
Peculiariter gryphes,aliqui Fecia-
Jium , ve dixi , arbitrantur pmgi de-
bere ; ita vt caudx ìJJorum numi re*»
pant,ppit?cis implexa? tibijs, Eos ego
tamen malui aliter delinearij vtpote
quos déprehendi pafsifri , intra com-plures nobiliisimas tefseras (cum fine
media parte leonesXurrigere caudas
etiam , leonum inftar
.
Secùs buccinas venatorias,fateor,
.debuifsem iubere itafculpi, vt curndeinde imprimebantur , viderentur
versus dexteram inflari. Quamquaminea re fculptoris manum dirigere
ars &c mens eius potuifsent
.
Hic autem obiter etiam Chalco-graphi debeo accufare mentem &c
nianum; ficubi tefsera? impnmanturordine peruerlo
.Infcripfi enim ego Auream bicipitem aquilani , in
finguias & pagina & numero : nec purpureo feuti alueolo, cum fit à«-polsum ade(se,dum eas collocar, gufa teisera Imperli Onentalis& przjo vrget. Saltem e* fem- La se a ri s debuiiTem augnare:per in propr» çrunç pagina
; & pru- monumentum eiufdem Imperianodens Leótor ab ipfo textu admonebi- aliquando eli potita eoru familia Vttur, inlìrueturq, vbi nam debbisene proinde ipfi iam illa retineant i7mullingula; collocar!.
%.cum te/sera V 1 n ti m 1 l 1 AE/na hec
Ne me ideo tamen a culpa videar poftea ditio hçreditaria ipforu fuitommnoeximerei/ubijcioquçdâalia, Eandé tamen Cara vaschi nis W4°1b
in quibus ego-met videlicet deliqui, perperam afsignaui-ex qmbus habetTeiseram purain aureamq. foli» maternum genus, Ioannes Pavlvs
MENEsii,tribuerejn Hiipania,non L a s car vs , Magnus PrefesEque.autem famille. Maiorchae debilsem. ftris Ordinis Hierofolymjtani
u. .^lÈiìll
IIIIISImi i ., : .i'
liIlillllllllll^11 11
iiiiilili
Eft
1
TESSER AE GENTILITIAE. 6*59
Eft nimhfum horum flemma argen- Telseram infuper familise M i-
teus Ponticus mus, in difco prafino , gnanellae propofui, quafî fexiès
fupra fcuti valuulum ex tranfiierfo auro & petafis cyaneis lemnifcatam :
diremptum,&oftrofupernè, infer- qualem vtique inter Cardinahuai
ne auro illufum . icones genulitias videram •
Ad h*c balcei auibus ac feris im-
poni folent perpetui , & aream ex?
tremam attingere
.
Sed iam renono eam , cum info-
fis potius maioribus guttis vel vn-
dis, argento atque atramento ex-
Vti purpureus balteus, fopra Ieonem prefsìs
.
aureum , cum exferta lingua item Vereortamen, ne in iftiusmodi
purpurea , in cyanei luminis alueo- tefèeris fréquenter error fit; & vitio
lo : quç tefsera eft R a g c i o r v :vì pi&orum , abeant fubinde in formas
Gcnug . rerum alias
.
pag. 280,
pag. 414; Ideo ego aquile, furuf.in lutea par-
mula expi<Ste, quam dixi efse Don-chiorvm, balteum perpetuum ar-
genteum adpmxi : quae tamen bal-
teum breuem, in pedlore (uo dum-
taxat, videtur more militari quo-
dammodo praefeferre
.
Ita in huius gentiiitis parmula:
priore femilse cyaneo, argentea efì:
cerna, &tres iuxtàeam lagitta? ; in-
fgne n imirum familise Cìantae,Pifis oriunda? : In altero lemifse mu*
ricato, funtbalteiduo argentei, &in
fiugulis eorum vrnulas très cyane* »
O o o o % ftera-
66q TESSERAE GENTìLITIABflemma vidclicet farpilia? à Cithara,
qv.x fuic Roma; peranticjua ; & ex
qua rnaternum iiii genus lam ha-
bent
.
Atinprifcis monumentis video »
non vrnulas quidam,(ed inuerios pe*
$afc>s telserarios rlgurari
.
Ceterùm vt vela contraham , &defunctus Tanè ardua nauiganone,
portum tandem aiiquando teneam :
plura multò fint>& quç commit per-
peram, & quç omifi * deque fingulis
iam fuilsem Jocutus, fi eorum om-nium gnarus elsem,
Ytaperiam autem quod fentku
experipr equidem i grauiùs ^eangi
animo , cau/a eorum qi>* omili:quia
ootafse
Eftveròparmuìa fupernè argen-tea, infernè aurea , cum prono , feuinuerlo in ea çyaneo carhcrio, ftellu-j/saureis quinque inulto, fiammaJaque punicea, ex cantileno emican-te
; atque in ima regione, cum nmro;m gratificar!
,atque oblecun- agronomico characìere, quo Caller
dare ijs omnibus, qui collatis ipfi & PoIlux,CçJi lucida fydera,in foni-etiam infignibus propnjs , orna-* ferolohs circuloexprimuntur .
&
mento elle Volumini huic meo vo- Saltem quia optalsem AuJam vni-luiisent. Uerlam, & Nobi'es quo/que Vrbis
£t vtinam ijdem Tua contulifsent Romanç in codicem hune transferre
finguÌ!iacjmi(ìisem,etiam dum open (etenim tot lumina ei quendarn glo-jam admoueo lupremam rnanum. ria?, quali diem , peperiisentj cumhe fit verò,qui h&cinterpretetur di- hoc ìnregrum non fit, properanti adci à me officiofiùs
, quam veriùs ,* en fìnem praifèrtim dm experitumhìc adijcio iconem gentihtiam Vin- qupd vnum fuperefì ac lice* ; auo-u-
centiorvm in Vrbe Reatina, mihi iìHsiinum S. R. E. Senatum , atqueexhibitam , dum has lucubrationes huius terr.poris Magifìratum Ko-clauderem ac ferme obfignarem , à mgnû poliremo iam in tefseris pro-Tiberio Vincenno,Sancì;ilsimi D.N. pnjs ita colam; vtin eis fimul co-Vrbani Vui. Intimo Cubicula* 1ère cupiam alios quo/uis, &Pra>yio , & eius Qnuliarcha , iuìes Aula: , & Mobiles Vrbis
.
.Vene-
TESSERAE GENTILITIAE. 66t
Parmula quadrifàriam dirempta
,
&in tetrante priore puniceo,cum ar-
gentea Cruce; in iecundo tertioque
,
quater ofìro & auro fègmentata > in
vltimo autem tetranre aureo, inuMa
Vcneran primo loco debeo Àpes exiliente prafino leunculo , cum tef-
aureas très , in alueolo fcuti fapphi- fera Imperij in Migio fupiemo , e(t
rino , flemma Vrbani Vili. Caroli Pii Ferraneniis S. R.E.
Pont. Max. ac Gbntìs Barberinae . Cardinali*, &Portuenfa Epifccpì.
Brachium manicatum ex purpu- Argentea; aquik très , atque om-
ra, & circinum attinens manu com- nes diademata; , in feuti area cinna-
prefsa, in valuulofcuti aureo, cum bari expicla , fune Marcelliternis auratis lilijs , in feutario apice Nantes Romani , S. R. E. Cardj-
cyaneo, &cum fubiefta eis inltita nalis , & Epifcopi Talculani
.
punicea , eft gentilitia icon D o mi-
nici G y m n a s 1 1, ex Caftro Bono-
nienti , qui eli: Sacri Coliegii Deca-
nus Cardinalis , atque Epifcopus
Oftienfis
.
Lunu-
ite TESSERAE GENTILITIAE:
Lunula? aurea? tres,in mùricata par-
mula, cum eius pra;texta,ex apicibus
rauricatis aurçrique , iunt PetriPavli Crescentii Romani,S. R.E. Cardinalis, & Epifcopi Pras-
neftim , atque Yrbeuetani
.
Cyanea parmula , curai trimontio
aureo in ima eius regione , atquc in
fede honoris , cum fibulato loro , feu
cingulo nigello; in fupremo apice
autem, cum laciniola quadrifida pu-
nicea , inumbrante aurata tria lilla ,
eft F.F elicisCe n tini Afculani,
Ordinis S. Franciici, S-R. E. Cardi-
nalis» Epikopi Sabinenfis, & Ma-ceratenfis
.
Seda in (emilses parmu/a directe
,
aureaq. à dextns , cum boue punicea
gradiente,ac limbo pralino^flammu-
hs aureis inufto ; à finiftris aurem (e»
xies auro & Tabulo fafeiata , efi:
Gasparis B o r g i ae Hilpani, S.R E.
Cardinalis , Albanenfis Epifcopi , &Hpalenfis Archiepifcopì »
Àquila furui coloris , cum lingua,
roftro, &cruribusminiatis, in area
vtroque metallo illuia,eft Iannet-tini Avriae Genuenfis,S.R.E.
Cardinalis, Archiepifcopi Panormi»(ani.
Can-
TESSER AB GENT1LITIAE. 661
Arbor prafìna, prominens ex col-
libus lènisaureis, cum aduerfis &:
erectis tauris gcminis , alrero aureo,
atque altero puniceo, in cerulea
fcutiareoIa»eft F. Ave vstini Ga-
la m i n i i Bre/ìgheIJenfis , S. R. E.
Cardinalis, atque Epifcopi Auxi-
mani
,
Cantherij punicei trcs,fupra feuti
aream, deciès fafciisargenteis & pu*
niceis lemnifcaram, lunt Fbancisci
RoCHEFOVCAVLTll Galh,S.R.E.
Cardinalis
.
Parmula difpertita in tetrantesjn
quorum primo aureo, eftlupi capuc
atrum: in altero perinde aureo effc
balteus eiufdem coloris : in tertio
item aureo lunt gradiles lupi duo
punicei , atque in vltimo eiufdem
metalli itellulœ quinque cyanéa: , eft
icon gentilitia Balthasaris Sando*
Setta ex angulo dextero, partitio- valis Hilpani,S. R. E. Cardinalis
,
ne diagonia, & nigra fupernè, in-
fernèautem argentea parmula, eli;
AloysiiC apponi! Fiorentini,
S. R. E. Cardinalis , Archiepifcopi
Kauennatis
,
Leunculi duo ex oftro, qui roiarn
attinent &auiculam concolorem,in
apice (cutario argenteo, cum fubie-
cì;a eis indica fmaragdini coloris , &ima
664 TESSER AE Gima lcuti regione, fenis balteis aureis
ôt puniceis exarata, funt I v l i i S a-
belli Romani, S.R. E, Cardinali?
Archiepifcopi Salernitani
„
Aquila nigella, infìftens cyaneo
cantheriolo , & reperita m primo at-
que vltimo aureo tetrante: eum ftel-
lulis quinis aureis, & media earumcaudata , in tetrantibus (ecundo &tertio cyaneis, efi: teflera Pétri-Camperei Mutinenlis, S. R. E.
Cardinalis, &: Cremonenfis Epifcopi.
Aurea Salamandra , in rogo ac-
cubans, intra imam cufpidem cefia;
feuti areol«,eft Fr Acisci Cen-ni n i Senenfls , S. R. E. Cardinalis,
Epifcopi Fauentini
.
a
Aquila pulii lumini*, expi&a in
riduiis duobus aureis, parmulae qua-
dripartita? , cum alijs duobus tetrsn-
tibus oblique (ectis, auroq. & ofiro
dentatis , cft gentilitium flemmaGvidonis Re n tivoli Ferra-
rienfìs , S.R.E, Cardinalis
.
Rofaì punicea? dua?,circa balteum
coloris veneti , ternis auratis liiijs
confitum , in alueolo argentei me-talli, funt I v l 1 1 R o m ab Medio-lanenfis,S R« E, Cardinalis, Epifco-
pi Tiburtini
,
lepo
TESSERAE GENTILIT1 AB. 66$
Leporarius canìs {apphirini colo-
ris , alsulrans in fcuti oblique (è<5ti &argentei fu pera regione , cum regio-
ne ima eiufdem coioris , &cum Im-
peri j tefsera , in faftigio (cutario , eft
F. Desiderii S c agli ae, Cre-
monenfis , S.R.E. Cardinalis
,
Epiftomiolum puniceum , fupra
inftitam triplici (erie,oftro atque ar-
gento vermiculatam , in conftrata
metallo aureo parmula,eft Avgvstini Sp i n o uè Genuenfis,
S. R.E. Cardinalis, Archiepifcopi
Compoftellani
.
Turricula? aurea? quìnque , in de-
cufsim traiectœ , intra muricatam
parmulam , funr Cosmi TorresRomani, S,R.E. Cardinalis, Archie-
pilcopi Montis Regalis %
Draco aureus dimidius, in con-
chy liato fcuti alueolo . eft Fp anciscì
Bon compagni Romani,S.R.E.
Cardinalis, Arcbiepikopi Neapo-
litani.
P p p p Puni*
666 TESSER AE GENTILITIAE.Punicei très capreoli tefserarij , in
argentea parmula, font ArmandiPlessii Richeliev Galli >
S.R.E. Cardinalis.
Tripartita parmula, in moduratrabea? fcutariasj in cuius fupremo ac
dextero triente cyaneo, flòrent aura-
ta cria lilla; cum vacerris duabus pu-
niceis , in l*euo triente aureo; ac dra-
cone ite aureo,in triente imo coloris
prafini : atque infuper cum abbiente
pannulam vniuerlàm limbo puni-
cee , ocìonis mutilis & aureis decuf-
fibas tignato, elt gentilitia icon
Alphonsi a C v e v a Hiipani
»
S*R.E. Cardinalis
,
Iugarij baltei vndofi, colore ve-
neto pi&i y in aureo primo, atque vl-
titno tetrante.parmulœ quadrifàriarr*
diremptaej cum aquila argentea Se
dhdemata , in tetrantibus alijs , eo<-
dem colore veneto illufis/unt Aloy-sii Gaetana Romani, S. R. E. Car-
dinalis .
Penna; Struthiocameli argentea;
rres, prodéuntes ex nummo aureo
Sulthanino, & cum earum apice re-
fiexo , intra coloris punicei areoiam,
iuntEiiNESTi Adalberti Ab HarrachGermani, S. R.E. Cardinalis, Ar»
chiepikopiPragenfis
,
Stemma Barberinorvm, & in eius
faftigio , pia Ordinis Capuccinorumtefsera ,eftF. Antonii Barberini
Fiorentini , eiufdem Ordinis . &S.R.E- Catdinalis
.
Gladij
TESSERAE GENTILITIAE. 667
i J- il" ':'^./<l1'!
1
^"ktPr -bÇ*^* •: 'i!i|ÌÌ!Ìi!iml!i:|!i %
-v:'
1 ":
! iiMTss Jiii •. il mi
h-, mm ^km\mlm\\WM
!'v^i 'il
r
1""'
Gladi] argentei très , inftrudi au-
reis manubrijs,proniq. înftar balteo-
rum,inarea oftro pcrfu(a,cum (cura-
rla Coronide cyanea , in qua Florent
aurata tria lifta,fu nt BernardiniSp adae Bceiigheilenfis , S. R,. E.
Cardinalis
.
" 'A
J
Scutum gentilitium , in dextero
femifse quadripartitum , ôc ibidem
cumtefsera Hierofolyrmtana in pri-
mo eius tetrante;cû leone autem pu-
niceo ita repetito in ahis tetrantious;
vc & fupra inftitas argenteas cya-
neafque ; & fupra auium i & fupra
argentum alsulcare videatur : deinde
in iemifse kuo,partim cyano,& par-
tirò auro îlluftrc -,ett Federici
C o a n s li 1 Veneti , S.R.E. Cardi-
nalis , ac Yenetiarum Patriarchi
.
Aduerfï leones aurei , circa arbo-
rem eiufdem metalii,<jua: recìfis-ra-
mahbus ìnhseret colhbus fex perinde
aureis, in cafri coloris parwmla,cum
iilus aureis tnbus , Se rubro ngillo
quadrifuriam dentato, in Coronide Baiteitres nìgelli ,fupra foni al-
icutaria> funi B e r l 1 n g e r 1 1 Gypsh ueolum argento ìlluuim, funt I v l u
Bononienfis , S. R, E. Cardmalis . Sacchi Floicntini , S. R. E. Car*
dmalis •
P p p p z Tel
66% TESSERAE
Tefsera îamili* Spinola e à <Jex-
tris, & à fìniftris indica: punicea: très,
ac tenderti aurea , fune IoannisDominici Spinolae Genuen-
fis 9 S.R.E. Cardinalis, JBpilcopi
Mazanenfìs
,
Colubra cyanea, column» argen-
tea: C cum bafi tamen , faftigio , &diademate aureis
) circumplicata; ac
mordicus attinens infantulum puni-
ceuvTi , in huius coloris parmula , eft
Lae lì i B i s cuè Romani , 5.R.£ ?
.Cardinali;
.
ENTIUT1AE.
Argentea columbula , roftro efle-
rens oiea?ramulculum prafinum , in
miniata leuti areola ; cum ternis au-
rati Jiliis fupernè * in apice feutario
cyaneo ,eftIoANNïs Baptist ae
Pamphilu Romani,S.R.E.Cardinalis
Parmula oblique quadripartita,
auroque accyano expicla, eft Fran~
cisci a Balneo , S- R. E* Cardinalis »
Epifcopi Reatini •
iArgen-:
TESSERAR GArgentei catelli duo, ere&i, numel-
Jati>atcjue aduerfi ambo, fideraq. au-
rea tria , in Coronide feutana valuuli
csruleijunt Fabritii Ver o s p 1 f
Romani , S.R.E. Cardinale
.
Balteus imarngdini coloris , in al-
eeolo feuti aureo, eft Ae g i d i 1 Ca-
rillii Albernoth Hiipani*
S. R. E» Cardinali?
.
Crux ad fcapos extremos patula *
& femi-punicea , fèmiq. aurea, intra
parmulam ab fummo diremptam,&:
partim auream * partim vero punì-
ceam, eft Antonii Sanctacrvcii Ro-mani, S. R. £. Cardinale, acque Ar-
chiepifeopi Vrbmatis
.
669
Muricati très cantherij, in folo ar-
gentei metalli, funt Alphonsi Lo-
dovici Plessii Richeuev Galli
,
S.R.E. Cardinaiis.
Botrus purpureus , cum pampinis
prafinis , ifc cum tefsera Imperij fu-
perné , in parmula crocei nicoris, eft
Cyriace Roccu Romani > S.R.E.
Cardinaiis.
Scutaria telsera , forma tereti, ar-
gento