testi saqartvelos istoriasa da sazogadoebriv mecnierebebsi...12. romel iranul samoxeleo tituls...

38
instruqcia instruqcia instruqcia instruqcia instruqcia Tqvens winaSea sagamocdo testis bukleti da am testis pasuxebis furceli. gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia! pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia! yuradRebiT gaecaniT testis yoveli davalebis instruqcias, kargad gaiazreT TiToeuli davalebis moTxovna da Semdeg daiwyeT muSaoba. pasuxebi unda CaweroT pasuxebis furclis Sesabamis adgilze. pasuxebis furcelSi ar SeiZleba gakeTdes zedmeti saxis minawerebi (saxeli, gvari an raime saxis sxva aRniSvna). naSromebi, romelSic iqneba msgavsi saxis aRniSvnebi, ar gaswordeba. wereT garkveviT da imyofineT pasuxebisTvis gankuTvnili adgilebi. davalebaSi - «oTxi SesaZlo variantidan airCieT erTi swori pasuxi» - Tqvens mier arCeuli pasuxis sworad moniSvnis erTaderTi gza saTanado ujraSi X niSnis dasmaa. arc erTi sxva aRniSvna – horizontaluri Tu vertikaluri xazebi, Semoxazva da a.S. eleqtronuli programis mier ar aRiqmeba; Tu gsurT pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad gaaferadeT ujra, romelSic dasviT X niSani, da Semdeg moniSneT pasuxis axali varianti (dasviT X niSani axal ujraSi). SeuZlebelia xelmeored airCioT is pasuxi, romelic gadaasworeT. sxva tipis davalebebSi Secdoma aucileblad unda gadaxazoT da zemoT daaweroT swori pasuxi. yovel SekiTxvas gaeciT konkretuli da amomwuravi pasuxi. gaiTvaliswineT, testis bukletSi mocemulia rukebi, romelTa gamoyeneba SegiZliaT sxvadasxva davalebis Sesrulebis dros. testze samuSaod abiturients eZleva 3 saaTi. Savi samuSaosaTvis SegiZliaT gamoiyenoT testSi arsebuli carieli adgilebi. gisurvebT warmatebas! gisurvebT warmatebas! gisurvebT warmatebas! gisurvebT warmatebas! gisurvebT warmatebas! 200 200 200 200 2008 testi saqarTvelos istoriasa testi saqarTvelos istoriasa testi saqarTvelos istoriasa testi saqarTvelos istoriasa testi saqarTvelos istoriasa da sazogadoebriv da sazogadoebriv da sazogadoebriv da sazogadoebriv da sazogadoebriv mecnierebebSi mecnierebebSi mecnierebebSi mecnierebebSi mecnierebebSi

Upload: others

Post on 27-Jan-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • instruqciainstruqciainstruqciainstruqciainstruqcia

    Tqvens winaSea sagamocdo testis bukleti da am testis pasuxebis furceli.

    gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli!gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli!gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli!gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli!gaiTvaliswineT, gaswordeba mxolod pasuxebis furceli!

    pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!pasuxebis furclis gakecva dauSvebelia!

    yuradRebiT gaecaniT testis yoveli davalebis instruqcias, kargad

    gaiazreT TiToeuli davalebis moTxovna da Semdeg daiwyeT muSaoba. pasuxebi

    unda CaweroT pasuxebis furclis Sesabamis adgilze. pasuxebis furcelSi ar

    SeiZleba gakeTdes zedmeti saxis minawerebi (saxeli, gvari an raime saxis sxva

    aRniSvna). naSromebi, romelSic iqneba msgavsi saxis aRniSvnebi, ar gaswordeba.

    wereT garkveviT da imyofineT pasuxebisTvis gankuTvnili adgilebi.

    davalebaSi - «oTxi SesaZlo variantidan airCieT erTi swori pasuxi» -

    Tqvens mier arCeuli pasuxis sworad moniSvnis erTaderTi gza saTanado ujraSi

    X niSnis dasmaa. arc erTi sxva aRniSvna – horizontaluri Tu vertikaluri

    xazebi, Semoxazva da a.S. eleqtronuli programis mier ar aRiqmeba; Tu gsurT

    pasuxebis furcelze moniSnuli pasuxis gadasworeba, mTlianad gaaferadeT

    ujra, romelSic dasviT X niSani, da Semdeg moniSneT pasuxis axali varianti

    (dasviT X niSani axal ujraSi). SeuZlebelia xelmeored airCioT is pasuxi,

    romelic gadaasworeT. sxva tipis davalebebSi Secdoma aucileblad unda

    gadaxazoT da zemoT daaweroT swori pasuxi. yovel SekiTxvas gaeciT konkretuli

    da amomwuravi pasuxi.

    gaiTvaliswineT, testis bukletSi mocemulia rukebi, romelTa gamoyeneba

    SegiZliaT sxvadasxva davalebis Sesrulebis dros.

    testze samuSaod abiturients eZleva 3 saaTi. Savi samuSaosaTvis SegiZliaT

    gamoiyenoT testSi arsebuli carieli adgilebi.

    gisurvebT warmatebas!gisurvebT warmatebas!gisurvebT warmatebas!gisurvebT warmatebas!gisurvebT warmatebas!

    20020020020020088888

    testi saqarTvelos istoriasatesti saqarTvelos istoriasatesti saqarTvelos istoriasatesti saqarTvelos istoriasatesti saqarTvelos istoriasa

    da sazogadoebrivda sazogadoebrivda sazogadoebrivda sazogadoebrivda sazogadoebriv

    mecnierebebSimecnierebebSimecnierebebSimecnierebebSimecnierebebSi

  • 1

    I. saqarTvelos istoria

    I _ oTxi SesaZlo variantidan airCieT erTi swori pasuxi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `oTxi SesaZlo variantidan airCieT

    erTi swori pasuxi~ _ TiToeul kiTxvas axlavs oTxi pasuxi. maTgan

    mxolod erTia swori. pasuxebis furcelSi unda gadaxazoT arCeuli

    pasuxis Sesabamisi ujra. TiToeuli davaleba 1 quliT fasdeba.

    1. romeli liToni daamuSava pirvelad adamianma?

    a. vercxli;

    b. oqro;

    g. rkina;

    d. spilenZi.

    2. winaswari SeTanxmebis mixedviT, vin unda daxmareboda vaxtang gorgasals

    antiiranuli ajanyebisas?

    a. bizantielebi;

    b. albanelebi;

    g. hunebi;

    d. lazebi.

    3. romeli tituli miiRo bagrat III-m 978 wels?

    a. mefe qarTvelTa;

    b. mefe afxazTa;

    g. mefe ranTa;

    d. mefe kaxTa.

    4. vis daukavSirda giorgi I bizantiis winaaRmdeg koaliciis Sesaqmnelad?

    a. anisis mefe sumbat I-s;

    b. bulgareTis mefe mixai I-s;

    g. egviptis sulTan al-haqims;

    d. Turq-selCukTa sulTan ToRrul-begs.

  • 2

    5. vin iyo XI saukuneSi Seqmnili bagrationTa sagvareulo matianes avtori?

    a. juanSeri;

    b. basil ezosmoZRvari;

    g. leonti mroveli;

    d. sumbat daviTis Ze.

    6. ras ewodeboda `saajo kari~?

    a. darbazis sxdomebisaTvis gankuTvnil adgils;

    b. umaRles sasamarTlo instancias;

    g. mefis pirad kancelarias;

    d. savaziros Sekrebis darbazs.

    7. ra periods moicavs JamTaaRmwerlis Txzuleba?

    a. giorgi IV-is gamefebidan giorgi V-is gamefebamde;

    b. Tamar mefis gamefebidan giorgi V-is gamefebamde;

    g. rusudanis gamefebidan vaxtang III-is gamefebamde;

    d. giorgi IV-is gamefebidan daviT VIII-is gamefebamde.

    8. ras warmoadgenda `Zeglis dadeba~?

    a. brZanebaTa krebuls, romelSic dadgenili iyo moxeleTa ufleba-

    movaleobebi;

    b. kanonTa wigns, romelSic gansazRvruli iyo gadasaxadebis raodenoba;

    g. samarTlis Zegls, romelSic gansazRvruli iyo samefo karis etiketi;

    d. kanonTa krebuls, romelic gankuTvnili iyo samefos erT-erTi kuTxis

    mosaxleobisTvis.

  • 3

    9. 1387 wels Temur lengma qarTvelebi daamarcxa, magram qveynis SigniT aRar

    SeiWra, radgan

    a. qarTvelebTan brZolaSi misma jarma didi zarali ganicada da qveynis

    dapyrobis Zala aRar hqonda;

    b. azerbaijanSi ToxTamiSi SeiWra da Temuri iZulebuli gaxda mis

    winaaRmdeg gaelaSqra;

    g. saqarTvelos viwro xeobebSi mravalricxovani jaris Seyvana SeeSinda;

    d. osmalTa sulTanma baiazeTma mis winaaRmdeg axali omi wamoiwyo da

    jari osmalTa winaaRmdeg unda daeZra.

    10. rogor gaiyves iranma da osmaleTma saqarTvelos teritoria amasis zavis

    mixedviT?

    a. irans ergo aRmosavleT, xolo osmaleTs _ dasavleT saqarTvelo;

    b. osmaleTs ergo dasavleT, xolo irans _ samxreT saqarTvelo;

    g. irans ergo dasavleT, xolo osmaleTs _ samxreT saqarTvelo;

    d. osmaleTs ergo aRmosavleT, xolo irans _ dasavleT saqarTvelo.

    11. ra moimoqmeda kaxeTis mefe aleqsandre II-m, rodesac osmalTa sardali lala

    faSa kaxeTs miadga?

    a. miatova kaxeTi da ojaxTan erTad Tavi mTaSi arsebul miuval cixeebs

    Seafara;

    b. daxmareba ruseTs sTxova, magram realuri daxmareba ver miiRo da Tavs

    gaqceviT uSvela;

    g. saCuqrebi miarTva osmalTa sardals, Tavi mis vaslad aRiara da

    kaxeTi aoxrebas gadaarCina;

    d. jari Sekriba, daixmara qarTlelebi da CrdiloeT kavkasielebi da

    mteri daamarcxa.

    12. romel iranul samoxeleo tituls atarebda qarTlSi gamefebuli xosro

    mirza?

    a. vali;

    b. amira;

    g. pitiaxSi;

    d. marzpani.

  • 4

    13. ratom ver ganxorcielda ruseTis imperator pavle I-is mier gamocemuli

    manifesti qarTl-kaxeTis samefos gauqmebis Sesaxeb?

    a. manifesti ar daamtkica ruseTis senatma;

    b. amis winaaRmdeg gamovidnen inglisi da safrangeTi;

    g. imperatori SeTqmulebma mokles;

    d. bolo momentSi imperators qarTvelTa ajanyebis SeeSinda.

    14. ratom gadaasaxla ruseTis xelisuflebam dimitri yifiani stavropolSi?

    a. igi batonymobis gauqmebis moTxovniT gamovida;

    b. man mxari dauWira kaxeTSi momxdar SeiaraRebul ajanyebas;

    g. saprotesto weriliT mimarTa saqarTvelos egzarqoss;

    d. sajarod dagmo mefisnacvlis rusifikatoruli politika.

    15. ram aiZula amierkavkasiis politikuri moRvaweebi moewviaT seimi?

    a. imperator nikoloz II-is gadadgomis Semdeg droebiTi mTavrobis Seqmnam

    da pirveli msoflio omis gagrZelebam;

    b. nikoloz II-is brZanebiT ruseTis saxelmwifo saTaTbiros garekvam da

    ruseTSi erTpirovnuli mmarTvelobis aRdgenam;

    g. bolSevikebis mier ruseTis damfuZnebeli krebis garekvam, ramac cxadi

    gaxada, rom isini xelisuflebas aravis ar dauTmobdnen;

    d. ruseTis damfuZnebeli krebis mier droebiTi mTavrobis gadayenebam da

    erTiani ruseTis imperiis SenarCunebis mcdelobam.

  • 5

    II _ daalageT qronologiuri principiT

    • instruqcia davalebisaTvis _ `daalageT qronologiuri

    principiT (uZvelesidan uaxlesisaken)~ _ pasuxebi CawereT

    pasuxebis furcelSi mocemul ujrebSi. gaiTvaliswineT, rom

    ujraSi iwereba mxolod dasaxelebuli movlenis an pirovnebis

    Sesabamisi cifri. pirvel ujraSi iwereba is cifri, romliTac

    yvelaze adre momxdari movlenaa aRniSnuli da a.S. Sesabamisad,

    bolo, meoTxe ujraSi is cifri Caiwereba, romliTac yvelaze

    gvian momxdari movlena aRiniSna. TiToeuli davaleba maqsimum 3

    quliT fasdeba.

    16. daalageT qronologiuri principiT (uZvelesidan uaxlesisaken)

    saqarTveloSi ganxorcielebuli laSqrobebi:

    1. Sah abas I-is;

    2. Temur lengis;

    3. jalal ad-dinis;

    4. Sah Tamaz I-is.

    17. daalageT qronologiuri principiT (uZvelesidan uaxlesisaken)

    moRvaweobis drois mixedviT Semdegi istoriuli pirebi:

    1. garsevan WavWavaZe;

    2. biZina ColoyaSvili;

    3. vaxuSti batoniSvili;

    4. giorgi saakaZe.

  • 6

    III _ CawereT mravalwertilis nacvlad swori pasuxebi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `CawereT mravalwertilis nacvlad

    swori pasuxebi~ - teqstSi gamotovebuli sityvebis an TariRebis

    nacvlad CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli

    adgili danomrilia (1, 2, 3). pasuxebis furcelSi 1-iT danomril

    adgilze Caiwereba is pasuxi, romelsac teqstSi 1-iT aRniSnul

    gamotovebul adgilze CawerdiT da a.S. TiToeuli swori pasuxi 1

    quliT fasdeba. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 3.

    18. Zveli qarTuli saistorio Txzulebis (1) `….................. ~ mixedviT, qarTli

    aleqsandre makedonelma dalaSqra. man aq mmarTvelad (2) ................. datova,

    romelic warmomavlobiT arian-qarTlidan iyo. misi gardacvalebis Semdeg

    ki ukve farnavazi gamefda, romelic Zv.w.aR-is (3) ....... saukuneSi

    moRvaweobda.

    savaraudo pasuxebi:

    `matiane qarTlisai~; amazaspi; V; `moqcevai qarTlisai~;

    asfaguri; III; `cxovrebai qarTlisai~; azo; I;

    19. arsebobs sami saxis qarTuli damwerloba: asomTavruli anu (1). . .

    nusxuri da mxedruli. saqarTvelos teritoriaze uZvelesia (2). . . . sionis

    warwera, romelic (3). . . . saukuniT TariRdeba.

    savaraudo pasuxebi:

    xazovani; III; Tbilisi; IV; ateni;

    mrgvlovani; kuTxovani; V; bolnisi;

  • 7

    20. 1861 wels ruseTis imperatorma aleqsandre II-m gamosca brZaneba

    batonymobis gauqmebis Sesaxeb. saqarTveloSi batonymobis gauqmebis

    procesSi aqtiurad monawileobda (1)................, romelmac SeimuSava e.w.

    `umravlesobis proeqti~. batonymoba saqarTveloSi pirvelad qarTl-

    kaxeTSi gauqmda (2)................... wels. yvelaze gvian ki - (3).................... 1871 wels.

    savaraudo pasuxebi:

    ilia WavWavaZe; 1864; svaneTi; dimitri yifiani;

    1867; guria; niko nikolaZe; 1869; afxazeTi;

  • 8

    IV _ istoriuli wyaros analizi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `istoriuli wyaros analizi~ -

    yuradRebiT waikiTxeT qvemoT moyvanili istoriuli dokumenti,

    gaiazreT teqsti da upasuxeT kiTxvebs. pasuxebi CawereT

    pasuxebis furclis Sesabamis adgilas. ar daweroT davalebis

    pirobaSi moTxovnil raodenobaze meti: argumenti, faqti,

    pirovnebis saxeli da a. S. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 9.

    21. mefe svimon I-is werili espaneTis mefes filipe II –s

    Cveni uflis ieso qristes saxeliT gwer am werils da gigzavni

    wminda kocnas mefeTa mefeo, yovelTa mefeTagan da qristianTagan

    pativcemulo mefeo filipev!

    me svimon gurjistanis xani, romelic vmbrZaneblob Cems qveyanaze,

    icodes Senma didebulebam, rom aqamde Turqebisgan Seviwroebulebi

    viyaviT. axla vxedavT, rom qristianTa samefo fexze wamodga da daiZra

    maT winaaRmdeg.

    me, svimonma, gurjistanis xanma, aleqsandre xanma da sparseTis Sahma

    abasma, Cven samma viTaTbireT, vimsjeleT da SevTanxmdiT, rom amieridan

    Cvens Zalebs win wavwevT da Turqebs SevebrZolebiT, wmida qalaq

    ierusalimis da qristianebis Turqebis xelidan gaTavisuflebisaTvis.

    gTxov, gevedrebi da gemudarebi, miSuamdgomlo misi udidebulesobis

    germaniis imperatoris winaSe, raTa man mSvidoba ar daamyaros TurqeTTan,

    da amiT saSualeba ar misces mas, rom Seaviwrovos Cveni eri da yvela

    qristiani.

    me da Cemi Tavadebi qristes sarwmunoebisaTvis tanjvasa da

    sikvdilze Tavs vdebT, raTa Cvens droSi vixiloT wmida qalaqi

    ierusalimi da qristes wmida saflavi qristian samefoTa xelSi.

    Tuki me svimon xans SekiTxvis Rirsad gamxdi, gipasuxeb, rom RvTis

    wyalobiT mtkiced vdgevar qristianul sarwmuneobaze, sikvdilamde avitan

    am tanjvas qristes siyvarulisaTvis, Seni didi mefobisa da misi

    udidebulesobis germaniis imperatorisTvis, romelmac pirvelma mogvmarTa

    weriliT da fexze dagvayena qristianTa saqmisTvis.

    agreTve gTxov, sparseTis Sahs urCio, rom erTmaneTs Soris

    SeTanxmebulad vimoqmedoT da qristianTa keTili saqmeebisTvis vizrunoT.

    nu damiviwyeb, saqmis kursSi mamyofe sityvierad an werilobiT. es werili

    daiwera gurjistanis qveynis sataxto qalaq tfilisSi.

  • 9

    kiTxvebi:

    (1) 1. romeli konkretuli samefo igulisxmeba werilSi naxsenebi

    “gurjistanis” qveS?

    (1) 2. romeli konkretuli samefos mmarTvelia werilSi naxsenebi

    aleqsandre xani?

    (1) 3. werilis mixedviT, ra iyo TurqTa winaaRmdeg gaerTianebis msurvel

    mefeTa saboloo mizani?

    (2) 4. werilis teqstidan gamomdinare, vis winaSe da ra sakiTxis Sesaxeb

    sTxovs Suamdgomlobas simon mefe filipe II-s?

    (2) 5. werilis teqstis mixedviT, simonis TxovniT, vis da ra unda urCios

    filipe II-m?

    (1) 6. Tqveni azriT, ratom apirebs mahmadiani Sahi qristian mefeebTan erTad

    gaerTianebas?

    (1) 7. Tqveni azriT, romeli saukunis romel naxevarSia dawerili es

    werili?

  • 10

    V _ problemis analizi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `problemis analizi~ - yuradRebiT

    waikiTxeT qvemoT moyvanili teqsti da upasuxeT kiTxvebs.

    pasuxebi CawereT pasuxebis furclis Sesabamis adgilas. ar

    daweroT davalebis pirobaSi moTxovnil raodenobaze meti

    argumenti. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 4.

    22. daviT IV-is mier yivCaRebis gadmosaxleba

    1117 wels daviT IV-m erisTavebi Sekriba saTaTbirod. gadasawyveti

    iyo erTi mniSvnelovani sakiTxi, gadmoesaxlebinaT Tu ara saqarTveloSi

    yivCaRebi. erTi erisTavi yivCaRTa Camosxlebis winaaRmdegi iyo, xolo

    meore erisTavi ki maT Camosaxlebas uWerda mxars.

    kiTxvebi:

    (2) 1. moiyvaneT ori konkretuli (politikuri, social-ekonomikuri an

    kulturul-religiuri) argumenti pirveli erisTavis mosazrebis

    gansamtkiceblad.

    (2) 2. moiyvaneT ori konkretuli (politikuri, social-ekonomikuri an

    kulturul-religiuri) argumenti meore erisTavis mosazrebis

    gansamtkiceblad.

  • 11

    VI _ ori istoriuli rukis Sedareba da analizi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `ori istoriuli rukis Sedareba da

    analizi~ - SeadareT erTmaneTs ori istoriuli ruka da upasuxeT

    kiTxvebs. pasuxebi CawereT pasuxebis furclis Sesabamis adgilas.

    ar daweroT davalebis pirobaSi moTxovnil raodenobaze meti:

    istoriuli mxare, samefo, samTavro, saxelmwifo, geografiuli

    obieqti da a.S. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 7.

    23. SeadareT erTmaneTs ori ruka da upasuxeT SekiTxvebs (ruka #1 - romis

    imperia II saukuneSi; ruka #2 - romis imperia III saukuneSi)

    kiTxvebi:

    (1) 1. rukebze arsebuli informaciidan gamomdinare, ra mimarTulebiT

    gadaadgilda goTebis nawili?

    (1) 2. romeli axali saxelmwifo warmoiqmna kavkasiaSi?

    (1) 3. #2 rukis mixedviT, romeli germanuli tomebi axorcielebdnen yvelaze masStabur

    Setevas romis provinciebze?

    (1) 4. romeli aragermanuli tomi saxlobda romis imperiis sazRvrebTan

    III saukuneSi?

    (1) 5. romeli axali germanuli tomebi gamoCndnen romis imperiis sazRvrebTan

    III saukuneSi?

    (2) 6. ra saxis konkretuli cvlilebebi ganicada romis imperiis sazRvarma Savi zRvis

    aRmosavleT sanapiroze?

  • 12

  • 13

  • 14

    II. geografia

    I _ oTxi SesaZlo variantidan airCieT erTi swori pasuxi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `oTxi SesaZlo variantidan airCieT

    erTi swori pasuxi~ _ TiToeul kiTxvas axlavs oTxi pasuxi.

    maTgan mxolod erTia swori. pasuxebis furcelSi unda

    gadaxazoT arCeuli pasuxis Sesabamisi ujra. TiToeuli davaleba

    1 quliT fasdeba.

    24. romeli mtkicebulebaa marTebuli?

    a. saqarTveloSi torfis maragiT yvelaze ufro mdidari foTis midamoebia;

    b. saqarTveloSi torfis maragiT yvelaze ufro mdidari baTumis midamoebia;

    g.saqarTveloSi torfis maragiT yvelaze ufro mdidari soxumis midamoebia;

    d. saqarTveloSi torfis maragi saerTod ar aris.

    25. romel niadags Tvlidnen niadagmcodneebi adre wiTelmiwa niadagebis

    qvetipad, amJamad ki niadagis damoukidebel tipad aris miCneuli?

    a. yomrals;

    b. ruxs;

    g. Savmiwas;

    d. yviTelmiwas.

    26. romeli mxaris fizikur-geografiuli sazRvrebia: CrdiloeTiT _ kavkasionis

    qedi, aRmosavleTiT _ md. enguri, Crdilo-dasavleTiT _ md. fsou, xolo

    dasavleTiT da samxreT-dasavleTiT _ Savi zRva.

    a. afxazeTis;

    b. aWaris;

    g. guriis;

    d. imereTis.

  • 15

    27. msoflios rukaze datanili romeli wertilis geografiuli koordinatebi

    Seesabameba _ 80 s.g. 1250 d.g.?

    a. A;

    b. B;

    g. C;

    d. D;

  • 16

    28. naxazze gamosaxuli romeli monakveTia xelsayreli (ufro ioli) mTaze

    asasvlelad?

    a. BA;

    b. CA;

    g. DA;

    d. EA.

    29. airCieT evropa-azias Soris sazRvris gatarebis is versia, rodesac mTeli

    kavkasia evropis SemadgenlobaSi Sedis.

    a. sazRvari miuyveba yuma-maniCis Rrmuls;

    b. sazRvari miuyveba kavkasionis mTavar wyalgamyof qeds;

    g. sazRvari miuyveba mdinareebs: rions, yvirilasa da mtkvars;

    d. sazRvari miuyveba samxreT kavkasiis qveynebis saxelmwifo sazRvars

    iranTan da TurqeTTan.

    30. ra aqvT saerTo italiasa da saqarTvelos?

    a. orive qveyanas esazRvreba erTi da igive raodenobis qveynebi;

    b. orive qveyanas esazRvreba atlantikis okeanis auzis zRvebi;

    g. orive qveyanas vetos ufleba aqvs gaerTianebuli erebis organizaciaSi;

    d. orive saxelmwifo esazRvreba TurqeTs.

  • 17

    31. riTi aixsneba avstraliisa da axali zelandiis droSebis msgavseba?

    a. orive qveyanaSi inglisur enaze saubroben;

    b. orive kunZulovani saxelmwifoa;

    g. erTmaneTis mezobeli qveynebia;

    d. orive britaneTis Tanamegobrobis wevria.

  • 18

    32. SearCieT mosazreba, romelSic urbanizaciis proceszea saubari.

    a. Sida qarTlis vake erT-erTi mWidrod dasaxlebuli regionia

    saqarTveloSi, romelic gamoirCeva msxvili sasoflo dasaxlebebis

    sixSiriT;

    b. saqarTvelos mosaxleobis udidesi nawili mTaTaSoris barSia

    Tavmoyrili, rac am teritoriaze mosaxleobis maRal simWidroves

    qmnis;

    g. saqarTvelos msxvili qalaqebi mizidulobis zonebs qmnian da

    axlomdebare saqalaqo da sasoflo dasaxlebebTan erTad warmoqmnian

    aglomeraciebs;

    d. XX saukunis 50-ian wlebSi saqarTveloSi intensiurad Semovidnen

    sxva sabWoTa respublikebis mcxovreblebi (droebiT an mudmiv

    sacxovreblad).

    33. qvemoT moyvanilia cxrili, romelSic mocemulia sxvadasxva qveynis e.S.p.

    monacemebi 2006 wlis mixedviT.

    Qqveyana e.S.p. e.S.p. erT sul

    mosaxleze

    1 siria 75 100 000 000 4000

    2 saqarTvelo 17 790 000 000 3800

    3 vietnami 258 600 000 000 3100

    4 kuba 44 540 000 000 3900

    yvela qveynisTvis monacemebi mocemulia aSS dolarebSi.

    mocemuli cxrilidan gamomdinare, romel qveyanaSia yvelaze meti

    mosaxleoba?

    A

    a. siriaSi;

    b. saqarTveloSi;

    g. vietnamSi;

    d. kubaSi.

  • 19

    II _ daalageT mocemuli pirobis Tanaxmad

    • instruqcia davalebisaTvis _ `daalageT mocemuli pirobis

    Tanaxmad~ _ pasuxebi CawereT pasuxebis furcelSi mocemul

    ujrebSi. gaiTvaliswineT, rom ujraSi iwereba mxolod

    vertikaluri sartylis an diagramis Sesabamisi cifri. TiToeuli

    davaleba maqsimum 3 quliT fasdeba.

    34. daalageT Tanmimdevrulad kavkasionis vertikaluri sartylebi zR.d-dan

    simaRlis matebis mixedviT.

    1. nivaluri;

    2. wiwvovani tyeebis;

    3. alpuri;

    4. subnivaluri.

  • 20

    35. mocemuli diagramebis saSualebiT, daalageT zrdis mixedviT mocemul

    qveynebSi soflis meurneobaSi dasaqmebulTa raodenoba.

  • 21

    III _ CawereT mravalwertilis nacvlad swori pasuxebi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `CawereT mravalwertilis nacvlad

    swori pasuxebi~ - teqstSi gamotovebuli sityvebis nacvlad

    CawereT swori pasuxebi. TiToeuli gamotovebuli adgili

    danomrilia (1, 2, 3). pasuxebis furcelSi 1-iT danomril adgilze

    Caiwereba is pasuxi, romelsac teqstSi 1-iT aRniSnul

    gamotovebul adgilze CawerdiT da a.S. TiToeuli swori pasuxi 1

    quliT fasdeba. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 3.

    36. rogorc cnobilia, Savi zRva udides gavlenas axdens saqarTvelos havis

    formirebaze, gansakuTrebiT, (1) . . . . . . . . . . da mimdebare teritoriis haeris

    temperaturaze. (2). . . . . . . . . . . zRvis sanapirodan 100-120 km-is daSorebiTac ki

    qris. Savi zRvis udidesi nawili (3) . . . . . . . . . . . . sartyelSia moqceuli.

    naleqebis ganawileba, pasati, zomieri, mzis radiacia,

    atmosferos cirkulacia, musoni, subtropikuli, brizi, tropikuli.

    37. televizia (1). . . . . . . SedarebiT axali dargia. saqarTveloSi televiziis

    dabadebis TariRia (2). . . . . .weli. dResdReobiT saqarTveloSi araerTi

    telekompania funqcionirebs, maT Soris sazogadoebrivi televiziac, romelmac

    (3). . . . . . . . . Secvala.

    kavSirgabmuloba; 1968; saxelmwifo televizia; informacia; 1961;

    centraluri televizia; samTavrobo televizia; 1957; Jurnalistika.

  • 22

    IV. Sesabamisobebis povna

    • instruqcia davalebebisaTvis _ `Sesabamisobebis povna~ _ Tqven

    unda daadginoT Sesabamisoba cxrilis or svetSi mocemul

    informaciebs Soris. pasuxebi unda CaweroT pasuxebis furcelSi

    ganTavsebul cxrilSi (x niSani unda dasvaT swori pasuxis

    adgilas. mag.: `A~ da `1~-is gadakveTaze). TiToeuli davaleba

    maqsimum 3 quliT fasdeba.

    38. daadgineT Sesabamisoba ganmartebebsa da terminebs Soris.

    terminTa ganmartebebi

    AA. Tbili qari, romelic qris mTebidan xeobebSi;

    B. zamTris da zafxulis temperaturebs Soris sxvaoba;

    C. mecniereba, romelic Seiswavlis dedamiwis zedapirs (reliefs);

    D. dRe-Ramuri periodis mqone qarebi, romlebic qrian zRvebisa da didi tbebis

    napirebTan.

    terminebi

    1. magnituda;

    2. wliuri amplituda;

    3. geologia;

    4. geomorfilogia;

    5. fioni;

    6. brizi.

    39. daadgineT Sesabamisoba eleqtrosadgurebsa da maT energiis wyaroebs Soris.

    eleqtrosadgurebi energiis wyaroebi

    A. Tes-i; 1. urani;

    B. helio; 2. qari;

    C. aes-i; 3. wyali;

    D. hes-i. 4. gazi;

    5. mze;

    6. zRva.

  • 23

    V. topografiuli rukis analizi

    • instruqcia davalebisaTvis _ “topografiuli rukis analizi” _

    yuradRebiT SeiswavleT mocemuli topografiuli ruka. rukis

    legendis gamoyenebiT, upasuxeT dasmul kiTxvebs. pasuxebi

    CawereT pasuxebis furclis Sesabamis adgilas. ar daweroT

    davalebis pirobaSi moTxovnil raodenobaze meti: geografiuli

    obieqti, landSafti, faqtori, movlena, argumenti da a.S.

    davalebisMmaqsimaluri qulaa – 7.

    40. yuradRebiT gaecaniT topografiul rukas da upasuxeT dasmul

    kiTxvebs:

    (1) 40.1. rukis mixedviT, mdinareTa kvebis reJimSi romeli komponenti sWarbobs?

    a. wvimis wylebi;

    b. gruntis wylebi;

    g. myinvarebis wylebi;

    d. Waobebis wylebi;

    (1) 40.2. daasaxeleT gamdinari tba.

    (1) 40.3. horizontis ZiriTadi da Sualeduri mxareebis gaTvaliswinebiT,

    zustad gansazRvreT sofel uyedan ra mimarTulebiT mdebareobs

    daba fca?

    (1) 40.4. daasaxeleT zRvis donidan yvelaze maRla mdebare dasaxlebuli

    punqti.

    (3) 40.5. rukaze datanil romel mdinares aqvs yvelaze meti Senakadi?

    miuTiTeT, romelia maT Soris marjvena da romeli marcxena.

  • 24

  • 25

  • 26

    VI. Secdomebis gasworeba rukaze

    • instruqcia davalebisaTvis _ `Secdomebis gasworeba rukaze~ -

    yuradRebiT SeiswavleT qvemoT moyvanili konturuli ruka da

    ipoveT masze daSvebuli Secdomebi. pasuxebi CawereT cxrilSi,

    romelic ganTavsebulia paxuxebis furcelSi. gaiTvaliswineT,

    rom Sefasdeba ara marto Tqvens mier napovni Secdoma, aramed

    Secdoma da misi gamosworebuli varianti. davalebisMmaqsimaluri

    qulaa – 3.

    41. gaasworeT saqarTvelos konturul rukaze daSvebuli sami Secdoma.

  • 27

    VII. informaciis transformacia

    • instruqcia davalebisaTvis _ `informaciis transformacia~ -

    yuradRebiT SeiswavleT qvemoT moyvanili cxrili da upasuxeT

    kiTxvebs. pasuxebi CawereT pasuxebis furcelSi gamoyofil

    Sesabamis adgilze. ar daweroT davalebis pirobaSi moTxovnil

    raodenobaze meti: mizezi, faqtori, movlena, argumenti da a.S.

    davalebisMmaqsimaluri qulaa – 6.

    42. gaaanalizeT cxrili da upasuxeT dasmul SekiTxvebs.

    A qveyana BBAqveyana

    mosaxleobis saerTo raodenoba

    wlis dasawyisSi

    10000 20000¿

    Sobadobis koeficienti wlis

    ganmavlobaSi

    20‰ 15‰

    sikvdilianobis koeficienti wlis

    ganmavlobaSi

    18‰ 17‰

    emigrantTa raodenoba wlis

    ganmavlobaSi (bolos)

    250 250

    imigrantTa raodenoba wlis

    ganmavlobaSi (bolos)

    200 300

    (3) 42.1. dawereT formula (sityvierad), romelic wlis bolosaTvis BB

    qveynis mosaxleobis raodenobis gansazRvris saSualebas mogvcems.

    Semdeg CasviT saTanado monacemebi da gamoiangariSeT. aCveneT gamoTvlis

    procesi.

    (3) 42.2. A qveyanaSi mosaxleobis bunebriv matebas aqvs adgili Tu klebas?

    ramdeni adamiani Seadgina sxvaobam A da B qveyanas Soris bunebrivi

    matebis Sedegad wlis ganmavlobaSi? aCveneT gamoTvlis procesi.

  • 28

    VIII. geografiuli teqstis analizi

    • instruqcia davalebisaTvis _ `geografiuli teqstis analizi~ -

    yuradRebiT waikiTxeT teqsti, gaaanalizeT da upasuxeT dasmul

    kiTxvebs. pasuxebi CawereT pasuxebis furcelSi gamoyofil Sesabamis

    adgilebze. TiToeul kiTxvas axlavs oTxi pasuxi. maTgan mxolod

    erTia swori. pasuxebis furcelSi unda gadaxazoT arCeuli pasuxis

    Sesabamisi ujra. davalebisMmaqsimaluri qulaa – 6.

    43. yuradRebiT waikiTxeT mocemuli geografiuli teqsti da upasuxeT

    dasmul SekiTxvebs.

    teqstSi aRwerilia konkretuli bunebriv teritoriuli kompleqsi.

    dasavleT saqarTveloSi farTod aris gavrcelebuli tyeebi,

    romelSic mravali sxvadasxva jiSis xe-mcenarea warmodgenili. es jiSebi

    TiTqmis Tanabari raodenobiT gvxvdeba, ris gamoc tyeSi rTulia erTi an

    ori wamyvani mcenaris gamoyofa. xeebidan Warbobs _ wabli, wifeli,

    rcxila, nekerCxali, Tela, cacxvi, ifani, muryani, muxa. am tyeebisTvis

    damaxasiaTebelia mZlavri maradmwvane qvetye (Sqeri, wyavi, baZgi da bza).

    aRniSnuli tyeebi rTuli vertikaluri struqturiT xasiaTdeba.

    mcenareuloba ramdenime iarusad aris ganlagebuli rac, Tavis mxriv,

    amcirebs maTSi mzis radiaciisa da sinaTlis SeRwevas.

    es tyeebi zRvis donidan sxvadasxva simaRlezea ganlagebuli,

    dawyebuli uSualod zRvis sanapirodan (miuseras nakrZali) damTavrebuli

    zR.d. 1000 metr simaRlemde (imereTi). isini yvelaze kargad warmodgenilia

    aWara-guriaSi, rac misi ganviTarebisTvis xelsayreli klimaturi

    pirobebis arsebobiT aixsneba.

    unda aRiniSnos, rom teqstSi aRwerili tyeebi msgavsebas avlenen

    rogorc tropikuli, aseve zomieri sartylis tyeebTan. amrigad, maT

    gardamavali xasiaTi aqvT, isini tipiuri subtropikuli tyeebia.

  • 29

    (1) 43.1. daasaxeleT faqtori, romelic am tyeSi amcirebs mzis radiaciasa da

    sinaTlis SeRwevas?

    a. foTlovani mcenareebis siWarbe;

    b. maradmwvane qvetye;

    g. mravaliarusianoba;

    d. maRali sinotive.

    (1) 43.2. daasaxeleT havis is ZiriTadi elementebi, romlebic xels uwyobs

    teqstSi aRwerili tyeebis gavrcelebas?

    a. atmosferuli wneva da naleqebi;

    b. naleqebi da adgilis hifsometria;

    g. simaRle zRvis donidan da temperatura;

    d. haeris temperatura da sinotive.

    (1) 43.3. rogori tipis havaa gavrcelebili aRniSnul regionSi?

    a. mSrali subtropikuli;

    b. notio subtropikuli;

    g. xmelTaSuazRviuri;

    d. zomierad kontinenturi.

    (1) 43.4. daasaxeleT teqstSi moyvanili niSani, romliTac es tyeebi msgavsebas ar

    avlenen tropikul tyeebTan.

    a. maradmwvane qvetyis arseboba;

    b. dominanti saxeobis ararseboba;

    g. mravaliarusianoba;

    d. foTolmcveni xemcenareebis siWarbe;

    (1) 43.5. guriis, aWarisa da imereTis garda, saqarTvelos kidev romel kuTxeSia

    gavrcelebuli aRniSnuli tyeebi?

    a. afxazeTSi;

    b. svaneTSi;

    g. javaxeTSi;

    d. leCxumSi.

  • 30

    (1) 43.6. ras uwodeben aseTi tipis tyeebs tropikul sartyelSi?

    a. jungli;

    b. selva;

    g. hemihilea;

    d. pampa.

  • 1

    saqarTvelos istoria da sazogadoebrivi mecnierebebi

    1. saqarTvelos istoria

    davalebis

    #

    swori pasuxi maqsimaluri

    qula

    1 d 1

    2 g 1

    3 b 1

    4 g 1

    5 d 1

    6 b 1

    7 a 1

    8 d 1

    9 b 1

    10 a 1

    11 g 1

    12 a 1

    13 g 1

    14 g 1

    15 g 1

    16 3; 2; 4; 1 _ 3 qula

    2; 4; 1; 3 _ 2 qula

    1; 3; 2; 4 _ 2 qula

    3; 2; 1; 4 _ 1 qula

    1; 2; 4; 3 _ 1 qula

    2; 3; 4; 1 _ 1 qula

    3; 4; 2; 1 _ 1 qula

    3

    17 4; 2; 3; 1 _ 3 qula

    1; 4; 2; 3 _ 2 qula

    2; 3; 1; 4 _ 2 qula

    4; 2; 1; 3 _ 1 qula

    3

  • 2

    1; 2; 3; 4 _ 1 qula

    2; 4; 3; 1 _ 1 qula

    4; 3; 2; 1 _ 1 qula

    18 (1) “moqcevai qarTlisai” _ 1 qula

    (2) azo _ 1 qula

    (3) III _ 1 qula

    3

    19 (1) mrgvlovani _ 1 qula

    (2) bolnisi _ 1 qula

    (3) V _ 1 qula

    3

    20 (1) dimitri yifiani _ 1 qula

    (2) 1864 _ 1 qula

    (3) svaneTi _ 1 qula

    3

    21-1 qarTlis samefos; qarTlis _ 1 qula 1

    21-2 kaxeTis samefos; kaxeTis _ 1 qula 1

    21-3 ierusalimisa da qristianTa gaTavisufleba//

    ierusalimis gaTavisufleba – 1 qula

    1

    21-4 germaniis imperators winaSe _ 1 qula; mSvidoba

    ar daamyaros TurqebTan//osmalebTan – 1 qula

    2

    21-5 sparseTis Sahs (abass) – 1 qula; SeTanxmebulad

    imoqmedon da qristianTa keTili saqmeebisTvis

    izrunon//SeTanxmebulad imoqmedon _ 1 qula

    2

    21-6 irani da TurqeTi//osmaleTi mtrebi iyvnen;

    nebismieri logikuri argumenti faqtobrivi

    Secdomis gareSe – 1 qula

    1

    21-7 XVI s-is II naxevari – 1 qula 1

    22-1 1. savaraudo pasuxebi _ yivCaRebi momTabare

    xalxi iyo da maTi erT adgilze dasaxleba

    SeuZlebeli iqneboda; yivCaRebi momTabare

    xalxi iyo, sxvis Zarcvasa da rbevas

    miCveuli, SesaZloa maT adgilobrivi

    mosaxleoba daeCagraT; didi raodenobiT

    ucxotomelebis Camosaxleba Secvlida

    mosaxleobis eTnikur Semadgenlobas;

    2

  • 3

    axalCamosaxlebulTa ndoba brZolaSi

    Zalian Zneli iyo; saqarTvelos

    mowinaaRmdege selCukebsa da yivCaRebs

    saerTo warmomavloba hqondaT, amitom

    yivCaRebis ndoba SeuZlebeli iqneboda; maTi

    Camosaxleba qveynisTvis damatebiTi xarji

    iqneboda;

    22-2 2. savaraudo pasuxebi _ gaizrdeboda

    saqarTvelos jaris raodenoba da siZliere

    da aqedan gamomdinare, Sedegebi; samxedro

    valdebulebisagan gaTavisuflebuli

    glexebi Tavis saqmes mixedavdnen, rac

    qveynis ekonomikas ganaviTarebda; yivCaRebi

    mTlianad mefeze iqnebodnen damokidebuli

    da ara didebulebze; maTi gamoyeneba

    Sinauri mtrebis winaaRmdeg ufro advili

    iqneboda, vidre qarTuli jaris; momTabare

    da ganviTarebis SedarebiT dabal safexurze

    myofi, naklebad kulturuli yivCaRebis

    `gaqarTveleba~ advili iqneboda; mefes

    yivCaRTa mTavris asuli hyavda colad, rac

    am ukanasknelTa erTgulebis damatebiTi

    garantia iyo;

    2

    23-1 samxreT-aRmosavleTiT – 1 qula 1

    23-2 albaneTi – 1 qula 1

    23-3 goTebi – 1 qula 1

    23-4 sarmatebi - 1 qula 1

    23-5 frankebi; burgundebi; alemanebi – 1 qula 1

    23-6 dakarga dioskuria da fazisi – 1 qula; daikava II

    saukuneSi qarTlis samefos kuTvnili teritoria

    Savi zRvis samxreT-aRmosavleTSi – 1 qula;

    2

  • 4

    2. geografia

    maqsimalur

    i qula

    swori pasuxebi davalebis #

    1 a 24 1 d 25

    1 a 26

    1 bG 27

    1 Gg 28

    1 dG 29

    1 bA 30

    1 Dd 31

    1 gA 32

    1 gB 33

    3

    2,3,4,1 _ 3 qula

    3,4,1,2 _ 2 qula

    1,2,3,4 _ 2 qula

    2,4,3,1 _ 1 qula

    1,3,4,2 _ 1 qula

    2,3,1,4 _ 1 qula

    3,2,4,1 _ 1 qula

    34

    3

    3,1,2,4 _ 3 qula

    1,2,4,3 _ 2 qula

    4,3,1,2 _ 2 qula

    3,2,1,4 _ 1 qula

    4,1,2,3 _ 1 qula

    3,1,4,2 _ 1 qula

    1,3,2,4 _ 1 qula

    35

    3

    (1) naleqebis ganawilebaze – 1 qula;

    (2) brizi _ 1 qula;

    (3) subtropikul _ 1 qula.

    36

    3

    (1) kavSirgabmulobis – 1 qula;

    (2) 1957 _ 1 qula;

    (3) saxelmwifo televizia _ 1 qula.

    37

  • 5

    maqsimalur

    i qula

    swori pasuxebi davalebis #

    3

    1 2 3 4 5 6

    A X

    B X

    C X

    D X

    38

    3

    1 2 3 4 5 6

    A X

    B X

    C X

    D X

    39

    1 g

    40.1

    1 yelis tba 40.2

    1 Crdilo-dasavleTi 40.3

    1 zR.d. yvelaze maRla mdebareobs soflebi sajixve da

    uye (1000-1500 m) _ 1 qula

    am soflebidan nebismieri erTis dasaxeleba swor

    pasuxad CaiTvleba. sxva pasuxi 0 quliT fasdeba.

    40.4

    3

    mdinare ios – 1 qula; marjvena Senakadebia – nakadula da laxti _ 1 qula; marcxena Senakadebia _ gega da civi _ 1 qula.

    im SemTxvevaSi Tu sworad dasaxeldeba TiTo-TiTo Senakadi

    mainc 1-1 qula daiwereba

    40.5

  • 6

    maqsimalur

    i qula

    swori pasuxebi davalebis #

    3

    # SecdomiT aris

    datanili # mis nacvladUunda

    iyos 1. md. kodori 1. md. bzifi 2. q. gori 2. q. quTaisi 3. xanCalis tba 3. karwaxis tba 4. eruSeTis qedi 4. SavSeTis qedi

    41

    3

    * mosaxleoba wlis bolos = mosaxleoba wlis dasawyisSi +

    dabadebulebi wlis ganmavlobaSi – gardacvlilebi wlis

    ganmavlobaSi

    - emigrantTa raodenoba wlis ganmavlobaSi + imigrantTa raodenoba

    wlis ganmavlobaSi (1qula)

    an

    mosaxleoba wlis bolos = mosaxleoba wlis dasawyisSi +

    bunebrivi namati wlis ganmavlobaSi + meqanikuri namati

    wlis

    ganmavlobaSi (2qula)

    * 20000+20*15-20*17-250+300=20010 adamiani Seadgina wlis bolos

    B qveynis mosaxleobam (1qula)

    an

    20000-20*2+50=20010 adamiani Seadgina wlis bolos B qveynis mosaxleobam (1qula)

    42.1

  • 7

    maqsimalur

    i qula

    swori pasuxebi davalebis #

    3

    adgili aqvs matebas -1qula

    AAA) qveyana 10*20-10*18=20 adamianiT moimta-1qula B) qveyana 20*15-20*17=-40 addamianiT daiklo

    sxvaobam Seadgina 60 adamiani-1qula

    42.2

    1 g B

    43.1

    1 Bd

    43.2

    1 Bb

    43.3

    1 d

    43.4

    1 Ba

    43.5

    1 Bg

    43.6