the influences of socialization and psychological ...bsris.swu.ac.th/jbsd/592/12.pdf · citizenship...

ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 JBSD | 209

วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 8 ฉบบท 2 สงหาคม 2559 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

The Influences of Socialization

and Psychological Characteristics on Good

Democratic Citizenship Behavior of Bachelor Degree Students1

Kamolwan Karomprach Klaykaew2

Received: July 6, 2016 Accepted: July 18, 2016

Abstract

This research aims to develop a model of causal relationship structure of democratic

citizenship behavior of bachelor degree students. The sample group of this research is 1,087

students in the bachelor degree education from first to third year enrolling 3 three different

programs: Health Science, Science and Technology and Social Sciences and Humanities. The

sample group is selected using Multi-stage Random Sampling. The data analysis is done using

LISREL program. The research findings reveal that the model of good democratic citizenship

behavior of bachelor degree students is consistent with the empirical data. It also indicates that

the process of socialization from family, educational institution, peers, ethical reasons and sense

of efficacy in citizenship can be collectively utilized to forecast the attitude toward democratic

citizenship behavior at 79% probability. In the meantime socialization from media, the ability to

achieve metacognition and future orientation and self-control can collectively forecast the sense

of efficacy in citizenship at 65% probability. It is also found that socialization from family,

educational institution, peers, media, the ability to achieve metacognition, ethical reasons, future

orientation and self-control, a sense of political efficacy, attitude toward good democratic

citizenship behavior can be used collectively to predict good democratic citizenship behavior

with 69% probability.

Keywords: socialization, psychology characteristics, good democratic citizenship behavior

1 The Research Report was funded by Srinakharinwirot University 2 Lecturer at Innovative Learning Center, Srinakharinwirot University, E-mail: [email protected]

210 | JBSD Journal of Behavioral Science for Development Vol.8 No.2, August 2016 ISSN 2228-9453


ปจจยทางดานการถายทอดทางสงคมและ จตลกษณะทสงผลตอพฤตกรรมการเปนพลเมองด

ตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตร1

กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว2

บทคดยอ

การวจยครงนมจดมงหมายเพอพฒนาแบบจ าลองโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตร กลมตวอยางในการวจยครงนคอนสตนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 1-3 ทเรยนใน 3 สาขาวชา ประกอบดวย วทยาศาสตรสขภาพ วทยาศาสตรและเทคโนโลย และสงคมศาสตรและมนษยศาสตร จ านวน 1,087 คน ทไดจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling)ว เคราะหขอมลดวยโปรแกรม LISREL ผลการวจยพบวา แบบจ าลองพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตรมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยพบวาเหตผลเชงจรยธรรมและเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย และการถายทอดทางสงคมจากครอบครว การถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน เหตผลเชงจรยธรรมและความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง สามารถรวมกนท านายเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยไดรอยละ 79 พบวาการถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน ความสามารถในการรคด และลกษณะมงอนาคตควบคมตน สามารถรวมกนท านายความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมองไดรอยละ 65 และพบวาการถายทอดทางส งคมจากครอบครว การถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน ความสามารถในการรคด เหตผลเชงจรยธรรม ลกษณะมงอนาคตควบคมตน ความรสกมประสทธภาพทางการเมอง เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยไดรอยละ 69

ค ำส ำคญ: การถายทอดทางสงคม จตลกษณะ พฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

1 รายงานการวจยทนสนบสนนการวจย งบประมาณแผนดน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2 อาจารย ประจ าส านกนวตกรรมการเรยนร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อเมล: [email protected]



ทมาและความส าคญของปญหา “พลเมองด” ถอเปนก าลงส าคญทจะรวมกนเปนสวนหนงในการพฒนาประเทศใหมความเจรญกาวหนา รวมถงท าใหการปกครองระบอบประชาธปไตยของประเทศมความเขมแขงและมนคง (สถาบนพระปกเกลา, 2555) เพราะพลเมองดจะเปนสมาชกท ดของสงคม พงพาตนเองได อยรวมกบผ อนไดด จตส านกสาธารณะ คดถงประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน (วชย ตนศร, 2551; ดจเดอน พนธมนาวน, 2551; ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555) รวมถงมอสระทางความคดและการแสดงออกทางการเมอง โดยไมถกชกน าหรอครอบง าโดยนกการเมอง กลมผลประโยชน หรอพรรคการเมองใดๆ (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555) จากความส าคญของความเปนพลเมองดตามทไดกลาวมาขางตน จะเหนไดวาปจจบนประเทศไทย มความตระหนกและใหความส าคญกบการสรางและพฒนาความเปนพลเมองดเปนอยางมาก ตงแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบป 2540 ตอเนองมาจนถงฉบบป 2550 ทไดมการบญญตแนวนโยบายในเรองการมสวนรวมของประชาชนไวในมาตรา 87 วา “รฐตองสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทงในระดบชาตและระดบทองถน สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม รวมทงการจดท าบรการสาธารณะ การตรวจสอบการใชอ านาจในทกระดบ สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนมความเขมแขงในทางการเมองและ จดใหมกฎหมายจดตงกองทนพฒนาการเมองภาคพลเมองเพอชวยเหลอในการด าเนนกจกรรมสาธารณะของชมชนรวมทงสนบสนนการด าเนนการของกลมประชาชนทรวมตวกนในลกษณะเครอขายทกรปแบบใหสามารถแสดงความคดเหนและเสนอความตองการของประชาชนในพนท รวมถงการสงเสรมและใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบการเมองและการปกครองระบอบประชาธปไตย...” (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, 2553) นสตนกศกษาระดบปรญญาตรถอเปนปญญาชนทจะกาวไปเปนก าลงส าคญในการบรหารประเทศในอนาคต หากไดรบการพฒนาใหมความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยในระดบทเหมาะสม กลาวคอ เปนผทมความรบผดชอบตอตนเอง พงพาตนเองได เคารพสทธของผอน เคารพความแตกตาง เคารพหลกความเสมอภาค เคารพกตกาและกฎหมาย มความรบผดชอบตอสงคม และมจตสาธารณะทจะท าประโยชนเพอสวนรวม ซงหากนสตนกศกษามคณลกษณะดงกลาว พวกเขากจะรวมกนเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศและสรางความมนคงและเขมแขงใหกบการปกครองระบอบประชาธปไตยของประเทศไทย อนจะเปนผลดตอการพฒนาประเทศทงในดานการศกษาการเมอง เศรษฐกจ และสงคม โดยทจากแนวคด ทฤษฎและผลงานวจยในทผานมาพบวาปจจยทางดานจตลกษณะตามสถานการณ อนไดแก การมเจตคตทดและการมความรสกมประสทธภาพ ตอพฤตกรรมใดกมแนวโนมวาบคคลสามารถแสดงพฤตกรรมนนไดดตามไปดวย จงคาดวาเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมองเปนปจจยส าคญทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ดวยเหตผลดงกลาวนผวจยจงมความมงหมายทจะท าการศกษาวามปจจยทางดานสถานการณ คอการถายทอดทางสงคมจากครอบครว สถาบนการศกษา กลมเพอน และสอมวลชน และปจจยทางดานจตลกษณะเดม ไดแก เหตผลเชงจรยธรรม ความสามารถในการรคด และลกษณะมงอนาคตควบคมตน ปจจยใดบางทมอทธพล



ในการเสรมสรางเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ความรสกมประสทธภาพ ในความเปนพลเมอง และพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยใหกบนสตนกศกษาระดบปรญญาตร เพอน าองคความรทไดจากการศกษาครงนไปใชในการก าหนดแนวทาง รปแบบ และเนอหาทเหมาะสมในการ ทจะสงเสรมและสนบสนนใหนสตนกศกษาระดบปรญญาตรมความเปนพลเมองด อนจะเปนประโยชนโดยตรงตอการพฒนาประเทศสความเปนประชาธปไตยอยางยงยน

วตถประสงคการวจย 1. เพอพฒนาแบบจ าลองโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนพลเมองตามระบอบ

ประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตร 2. เพอศกษาอทธพลของปจจยดานการถายทอดทางสงคม จตลกษณะเดม และจตลกษณะตามสถานการณ

ทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

เอกสารและงานวจยทเกยวของ ในการศกษาครงนใชรปแบบปฏสมพนธนยมเปนกรอบแนวคดในการด าเนนการวจย ซงเปนกรอบ แนวคดหลกเกยวกบประเภทของตวแปรเชงสาเหตในการศกษาสาเหตของพฤตกรรมมนษยแบงออกเปน 4 กลม ไดแก กลมท 1 สาเหตดานสถานการณ กลมท 2 สาเหตดานจตลกษณะเดม กลมท 3 สาเหตทเกดจากปฏสมพนธระหวางจตลกษณะเดมและสถานการณ และ กลมท 4 สาเหตดานจตลกษณะตามสถานการณ (ดจเดอน พนธมนาวน, 2552; Tett & Burnett, 2003) ซงมรายละเอยดดงน

พฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย : ความหมาย และวธการวด ความเปน “พลเมองด” มความส าคญอยางยงส าหรบประเทศทมการปกครองในระบอบประชาธปไตย เพราะพลเมองดจะสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดเปนอยางด ไมกอใหเกดความเดอดรอนแกตนเอง และผอน ท าใหสงคมมความสงบสข อกทงยงเปนผทเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน และมความตงใจ ทอทศตนในการท าประโยชนเพอสวนรวมดวยความจรงใจ และพลเมองดจะมความสนใจทจะเขาไปมสวนรวมทางการเมองดวยความสมครใจ ดวยความเชอวาตนเองเปนสวนหนงของระบบการเมองการปกครองของประเทศ สามารถทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทางการเมองไปในทศทางทตนเองคาดหวงไวได ในประเทศไทยไดมเปาหมายทจะพฒนาประชาชนในประเทศใหมความเปนพลเมอง โดยเรมมการก าหนด ไวอยางเปนทางการในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบปพทธศกราช 2540 ตอเนองมาถงฉบบปพทธศกราช 2550 ภายหลงจากนนไดมนกวชาการและนกวจยไดท าการศกษาองคประกอบ ปจจยทสงผล รวมถงแนวทางและวธการพฒนาความเปนพลเมองดกนมากขน ทงนสามารถสรปไดวาพลเมองดหมายถงบคคลผมคณลกษณะส าคญ คอ (1) เปนผทความร ความเขาใจในการประครองระบอบประชาธปไตย (2) เปนผทสามารถอยรวมกบผอน ไดท างานรวมกบผอนได มความเคารพผอน เคารพสทธของผอน เคารพความเสมอภาค และเคารพความแตกตาง ทางความคดและวฒนธรรม (3) เปนผทพงพาตนเองไดโดยไมตองพงพาหรอเบยดเบยนผอน (4) เปนผทมจตส านกสาธารณะมความตงใจทจะท าประโยชนเพอสวนรวมและรกษาสาธารณะสมบต (5) เปนผทเคารพกตกาของสงคม



และเคารพกฎหมาย (6) เปนผทมความเตมใจทจะแกปญหาความขดแยงในทกกรณดวยทาททสนต และ (7) เปนผทตระหนกและมความกระตอรอรนทจะเขาไปมสวนรวมทางการเมองดวยความสมครใจ (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557; ปรญญา เทวานฤมตกล, 2555; ทพยพาพร ตนตสนทร, 2554) การวดพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยในการวจยครงนผวจยสรางแบบวดพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ผวจยไดสรางขนเองจากนยามปฏบตการทก าหนดไว มลกษณะเปนแบบมาตรประเมนรวมคา 6 ระดบ ตงแต “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” มขอค าถามรวมทงสน 45 ขอ มคาความเชอมนเชงสอดคลองภายในเทากบ .815

การถายทอดทางสงคมกบพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย การถายทอดทางสงคมเปนกระบวนการทท าใหบคคลไดเรยนรทจะอยรวมกบผอน เพอชวยใหสามารถปรบตวใหเขากบวฒนธรรม กฎระเบยบกฎหมาย รวมถงแนวการประพฤตปฏบตตางๆ ผลจากการไดเรยนรผานกระบวนการถายทอดทางสงคมจะท าใหบคคลมจตลกษณะและพฤตกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมของสงคม ทเปนสมาชกอย โดยตวกลางทท าหนาทในการถายทอดทางสงคมใหกบบคคล ไดแก บดามารดาหรอผใหการอบรมเลยงด ครอาจารย กลมเพอน และสอมวลชน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557 ; ออมเดอน สดมณและฐาศกร จนประเสรฐ, 2554; Munn, Fernald, & Fernald, 1969; Watson & Linggren, 1979) การถายทอดทางสงคมจากครอบครวเปนกระบวนการทเกดขนอยางตอเนองตงแตแรกเกด ผานการอบรมเลยงด และการเปนแบบอยางของบดามารดาหรอผปกครอง ซงมสวนส าคญในการปลกฝงจตลกษณะและพฤตกรรมตางๆ ของบคคล ทงนมผลการศกษาพบวาการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย มความสมพนธกบ จตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดาน เชน เจตคตตอพฤตกรรมจรยธรรมในการเรยน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557) เจตคตทดตอพฤตกรรมตามหลกเศรษฐกจพอเพยง (จตตพร ไวโรจนวทยาการ, 2551) เจตคตทดตอพฤตกรรมรบผดชอบตอหนาท (สภาสน นมเนยน, 2546) พฤตกรรมจรยธรรมในการเรยน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557) พฤตกรรมการมสวนรวมทางการเมอง (กมลวรรณ คารมปราชญ, 2550)ส าหรบการเปนแบบอยางทดของบดามารดาเปนผลสบเนองจากการอบรมเลยงด โดยบคคลจะคอยๆ สงเกต จดจ า จนกระทงเกดการเลยนแบบความคด ความเชอ และการกระท าตางๆ จากบดามารดาหรอผปกครอง จนกลายเปนนสตสวนตวของตนเอง (จรรจา สวรรณทต ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญแข ประจนปจจนก, 2521) มผลการศกษาพบวาการเปนแบบอยางทดของครอบครวมความสมพนธกบจตลษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดาน เชน ทศนคตท ดตอประชาธปไตยและพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย (วรพล วแหลม, 2555) ความฉลาดทางการเมองดานพฤตกรรมการเลอกตงอยางมจรยธรรม (ไพรนทร ขดธพงษ, 2553) ความตงใจจะโหวดในอนาคต (Gotlieb, Kyoung, Gabay, Riddle, & Shah 2015) พฤตกรรมอาสา (Ottoni- Wilhelm, Estell, & Perdue, 2014) การถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา สถาบนการศกษาถอเปนแหลงเรยนร เสรมสรางประสบการณทส าคญของชวต หากในสถาบนการศกษาและในชนเรยนมบรรยากาศแบบประชาธปไตยกจะสงผลใหผเรยน ไดเรยนรและปฏบตตนตามวถชวตแบบประชาธปไตย มผลการศกษาพบวาบรรยากาศในชนเรยนแบบ



ประชาธปไตยมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดาน เชน พฤตกรรมประชาธปไตย (ทววฒน บญชต, 2546) การเปนพลเมองดานการขบเคลอนสงคม (Knowles & McCafferty-Wright, 2015) การยดมนผกพนกบการเปนพลเมอง (Manganelli, 2013) การมสวนรวมในการเปนพลเมองดานการเปนอาสาสมคร (McDevitt & Kiousis, 2006) การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน ในชวงวยรน เพอนถอวามบทบาทอยางมากในการเปนตนแบบทางดานความคดและพฤตกรรม จงมแนวโนมวานสตนกศกษาในชวงวยนจะมจตลกษณะและพฤตกรรมสอดคลองกบเพอนสนท มผลการศกษาพบวาการเปนแบบอยางทดของกลมเพอนมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดาน เชน เจตคตตอความรบผดชอบและพฤตกรรมรบผดชอบดานการรกษาสงแวดลอมในโรงเรยนและชมชน (จรพฒน ศรรกษ, 2555) เจตคตตอจตอาสาและการรบรความสามารถ ของตนเอง (ณฐณชากร ศรบรณ, 2550) ความรบผดชอบทางสงคม (Schmid, 2012) พฤตกรรมการขดขวางไมใหกระท าพฤตกรรมทเสยงและอนตราย (Bukkley & Chapman, 2016) การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน สอมวลชนท าหนาทในการน าเสนอขอมล ขาวสารเหตการณตางๆ ทเกดขน เนอหาเหลานนมอทธพลตอความรสกนกคด ความโนมเอยง เจตคต และพฤตกรรมของบคคลไปในทางใดทางหนง มผลการศกษาพบวา การเปดรบขาวสารทางการเมองจากสอมวลชนมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาของสงคมหลายดาน เชน พฤตกรรมการมสวนรวมทางการเมอง (กมลวรรณ คารมปราชญ, 2550) การมจตอาสา (ณฐณชากร ศรบรบรณ, 2550) พฤตกรรมการโหวตเลอกตง (Corrigall-Brown & Wike, 2014)

จตลกษณะเดมกบพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย เหตผลเชงจรยธรรม เปนเหตผลทอยเบองหลงการคด การตดสนใจ และการแสดงพฤตกรรม ซงการใชเหตผลเชงจรยธรรมขนอยกบระดบจรยธรรมของแตละบคคล โดยทการกระท าใดทมเหตผลเพอท าใหเกดประโยชนตอสวนรวมถอวาเปนการกระท าทมจรยธรรมสงกวาการกระท าท มเหตผลเพอสรางประโยชนใหกบตนเองเปนหลก (ฤกษชย คณปการ, 2553 ; ดวงเดอน พนธมนาวน , 2538) มผลการศกษาพบวาเหตผล เชงจรยธรรมมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาของสงคมหลายดาน เชน เจตคตตอพฤตกรรมจรยธรรมในการเรยน และพฤตกรรมจรยธรรมในการเรยน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557) เจตคตตอการมสวนรวมในการประหยดพลงงาน (ธรณธนย อ าภานกจ, 2551) เจตคตตอสงแวดลอม (Karpiak & Baril, 2008) พฤตกรรมประชาธปไตย (ทววฒน บญชต, 2546) การมจตสาธารณะ (จฑาพร นาครอด, 2554) ความสามารถในการอยรวมกบผอนตามวถประชาธปไตย (เพญพร ทองค าสก, 2550) พฤตกรรมเออสงคม(Carlo, Mestre, Samper, Tur, & Armenta, 2010) ความสามารถในการรคดเปนความสามารถทางสตปญญาตามทฤษฎพฒนาการดานการรคดของเพยเจท(Piaget) ซงเปนผลของกระบวนการคดของมนษยท เกดจากการปฏสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอม (ฤกษชย คณปการ, 2553; สดใจ บญอารย, 2546) มผลการศกษาพบวาความสามารถในการรคดมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดาน เชน ทศนคตตอพฤตกรรมจรยธรรม (สดใจ บญอารย, 2546)



พฤตกรรมประชาธปไตย (ทววฒน บญชต, 2546) จตลกษณะและพฤตกรรมประชาธปไตย (ฤกษชย คณปการ, 2553) ลกษณะมงอนาคตควบคมตนเปนความสามารถของบคคลในการคาดการณไกล สามารถคาดการณไดวา เมอท าพฤตกรรมอยางใดอยางหนงแลวจะเกดผลอยางไรในอนาคต ตลอดจนสามารถวางแผนการปฏบต และสามารถควบคมตนเองใหท าพฤตกรรมทจะท าใหบรรลเปาหมายทดงามหรอปองกนผลเสยทอ าจจะเกดขน ในอนาคตได (ดวงเดอน พนธมนาวน, 2539) มผลการศกษาพบวา ลกษณะมงอนาคตควบคมตนมความสมพนธกบจตลกษณะและพฤตกรรมทพงปรารถนาของสงคมหลายดาน เชน ทศนคตทดตอประชาธปไตยและพฤตกรรมพลเมองดตามวถประชาธปไตย (วรพล วแหลม, 2555) จตส านกสาธารณะและการรบรความสามารถของตน (สคนธธา เสงเจรญ, 2556) ความฉลาดทางการเมอง (ไพรนทร ขดธพงษ, 2553) ความหวงใยสงแวดลอม (Arnocky, Milfront, & Nicol, 2014) พฤตกรรมการมส วนรวมในกจกรรมส งแวดลอม (Milfornt, Bain, Gouveis, & Kashima, 2014)

จตลกษณะตามสถานการณกบพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยเจตคตเปนจตลกษณะของบคคล อาจจะอยในรปของความรสกพอใจไมพอใจตอสงใดสงหนง ความรสกนเกดขนมาจากความรสกเชงประเมนคาทประเมนวาสงนนเปนประโยชนหรอเปนโทษมากนอยเพยงใด อนเปนผลท าใหเกดความรสกพอใจไมพอใจตอสงนนและมความพรอมทจะกระท าสงนนไปในทางทสอดคลองกบความรสกชอบหรอไมชอบตอสงนน (ดวงเดอน พนธมนาวน, 2531) บคคลจะแสดงพฤตกรรมใดๆ จะขนอยกบความเชอ ความรสก และความเขาใจ อนเปนผลมาจากกระบวนการถายทอดทางสงคมทไดเรยนรมาตงแตอยในวยเดก เมอแสดงพฤตกรรมใดไปแลวไดรบผลตอบแทน ในทางบวกกมแนวโนมวาเขาจะแสดงพฤตกรรมนนซ าอกในอนาคต (Fishbine & Ajzen, 1975) มผลการศกษาพบวาเจตคตมความสมพนธกบการแสดงพฤตกรรมทพงปรารถนาของสงคมหลายดาน เชน พฤตกรรมการเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย (วรพล วแหลม, 2555) พฤตกรรมอาสาสมคร (สพฒนา บญแกว, 2556) พฤตกรรมจตสาธารณะ (จารณ จนทรเจรญ, 2555) พฤตกรรมเพอสงคม (Bissing-Olson, Fielding, & Iyer, 2016) เจตนาทจะเคลอนไหวเพอสงแวดลอม (Fielding, McDonald, & Louis, 2008) ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมองเปนความเชอมนวาตนเองเปนผทมความสามารถในการเปนพลเมองของประเทศทมการปกครองในระบอบประชาธปไตยสามารถแสดงบทบาทของการเปนพลเมอง ในดานตางๆ ไดและบทบาททแสดงออกไปนนสามารถท าใหเกดการเปลยนแปลงไปในแนวทางท ตนเองปรารถนาได มผลการศกษาพบวาความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมองมความสมพนธกบพฤตกรรมทพงปรารถนาหลายดานดวยกน เชน การมจตสาธารณะ (จฑาพร นาครอด, 2554; จารณ จนทรเจรญ, 2555) ความรบผดชอบทางสงคม (Crocetti, Jahromi, & Meeus, 2012) ความยดมนผกพนกบความเปนพลเมอง (Manganelli, 2013) การเปนพลเมองดานกบขบเคลอนทางสงคม จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวาสาเหตของพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ประกอบดวย สาเหตทางดานสถานการณ ไดแก การถายทอดทางสงคมจากครอบครว การถายทอด



ทางสงคมจากสถาบนการศกษา การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน และการถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน สาเหตทางดานจตลกษณะเดม ไดแก เหตผลเชงจรยธรรม ความสามารถในการรคด และลกษณะมงอนาคตควบคมตน สาเหตดานจตลกษณะตามสถานการณ ไดแก เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง จากแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของดงกลาวสามารถน าเสนอเปนกรอบแนวคดในการวจยครงนไดดงภาพประกอบ 1

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานการวจย แบบจ าลองพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตร

มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

ปจจยทางดานจตลกษณะ

ตามสถานการณ

1. เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

- ความรเชงประเมนคา - อารมณความรสก

2. ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง

ปจจยทางดานสถานการณ

1. การถายทอดทางสงคมจากครอบครว - การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย - การเปนแบบอยางทดของครอบครว 2. การถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา - บรรยากาศในชนเรยนแบบประชาธปไตย 3. การถายทอดทางสงคมจากลมเพอน - การเปนแบบอยางทดของเพอน 4. การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน - การเปดรบขาวสารทางการเมองจากสอมวลชน

พฤตกรรมการเปนพลเมองด

ตามระบอบประชาธปไตย

- การอยรวมกบผอนได - การพงตนเองได - การมจตส านกสาธารณะ - การเคารพกตกาของสงคม - การแกปญหาความขดแยงดวย ทาททสนต

ปจจยทางดานจตเดม

1. เหตผลเชงจรยธรรม 2. ความสามารถในการรคด 3. ลกษณะมงอนาคตควบคมตน - การมงอนาคต - การควบคมตน



วธด าเนนการวจย กลมตวอยางในการวจยครงน คอ นสตนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 1-3 ทศกษาอยในมหาวทยาลยของรฐ มหาวทยาลยในก ากบของรฐ และมหาวทยาลยเอกชน ในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ศกษาอยใน 3 สาขาวชา ประกอบดวย วทยาศาสตรสขภาพ วทยาศาสตรและเทคโนโลย และสงคมศาสตรและมนษยศาสตร จ านวน 1,087 คน ท ไดจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling) โดยมรายละเอยดดงน ขนตอนท 1 ใชวธการสมแบบกลม (Cluster random sampling) เพอสมเลอกมหาวทยาลย ทเปนตวแทนของมหาวทยาลย 3 ประเภท ไดแก มหาวทยาลยของรฐ มหาวทยาลยในก ากบของรฐ และมหาวทยาลยเอกชน โดยใชวธการสมแบบกลม (Cluster random sampling) ขนตอนท 2 ใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified random sampling) เพอสมเลอกคณะทเปนตวแทนจาก 3 สาขาวชา ไดแก วทยาศาสตรสขภาพ วทยาศาสตรและเทคโนโลย และสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ขนตอนท 3 ใชวธการสมอยางงาย (Simple random sampling) ดวยการจบฉลากเพอสมเลอกกลมผเรยน (section) ทจะท าการเกบรวมรวมขอมล การเกบรวมรวมขอมลในการวจยครงน ไดรบแบบวดกลบคนมาจ านวน 1,200 คน เมอท าการตรวจสอบและคดเลอกไวเฉพาะแบบวดทมความสมบรณ ท าใหจ านวนกลมตวอยางในการวจยครงนเทากบ 1,087 คน

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน มทงหมด 11 ฉบบ เปนแบบวดทผวจยสรางขนเองจากนยม

ปฏบตการ จ านวน 4 ฉบบ ไดแก แบบวดการเปนแบบอยางทดของเพอน แบบวดเจตคตตอความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย แบบวดความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง และแบบวดพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย และเปนแบบวดทปรบปรงมาจากแบบวดเดม จ านวน 7 ฉบบ ไดแก แบบวดการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย แบบวดการเปนแบบอยางทดของครอบครว แบบวดบรรยากาศในชนเรยนแบบประชาธปไตย แบบวดการเปดรบขาวสารการเมองจากสอมวลชน แบบวดความสามารถดานการรคด แบบวดเหตผลเชงจรยธรรม และแบบวดลกษณะมงอนาคตควบคมตน โดยแบบวดทงหมดเปนแบบมาตรประเมนรวมคา 6 ระดบ ตงแต “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” มการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจากผทรงคณวฒ 3 ทาน มคาความเชอมนเชงสอดคลองภายในอยระหวาง .80 – .89 และตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสรางดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจยใชการวเคราะหแบบจ าลองความสมพนธเชงเสนแบบ มตวแปรแฝง (Casual structural Models with Latent Variable) โดยใชโปรแกรม LISREL

ผลการวจย ขอมลเบองตนของกลมตวอยาง กลมตวอยางในการวจยครงน คอ นสตนกศกษาระดบปรญญาตร ทศกษาอยในมหาวทยาลยของรฐ มหาวทยาลยในก ากบของรฐ และมหาวทยาลยเอกชน ในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล จ านวน 1,087 คน



ทไดจากการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling) มลกษณะทางชวสงคม ดงน 1) เพศ แบงเปน เพศชาย 441 คน เพศหญง 639 คน (มผไมระบเพศ จ านวน 7 คน) 2) สาขาวชาทเรยน แบงเปน 3 สาขา คอ วทยาศาสตรสขภาพ จ านวน 266 คน วทยาศาสตรและเทคโนโลย จ านวน 440 คน และสาขาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร จ านวน 381 คน

ผลการวเคราะหแบบจ าลองพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย แบบจ าลองพฤตกรรมความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษาระดบปรญญาตร มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ คาดชนความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ คาดชนความกลมกลนและ

คาดชนเปรยบเทยบมคาดงน 2 ท df 44 เทากบ 63.89 (p = 0.027) คา 2/df เทากบ 1.45 คา GFI เทากบ 0.99 คา AGFI เทากบ 0.98 คา NFI เทากบ 1.00 คา NNFI เทากบ 1.00 คา RMSEA เทากบ 0.020 คา SRMR เทากบ 0.018 ซงเกณฑดงกลาวบงบอกวาแบบจ าลองทปรบแลวมความกลมกลนอยในระดบด โดยมรายละเอยดดงทแสดงในตาราง 1 และ ภาพประกอบ 2

ตาราง 1 แสดงอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของตวแปรภายนอกทสงผลตอตวแปรภายใน และอทธพลของตวแปรภายในดวยกนเอง

ตวแปรทเปนสาเหต

ตวแปรทเปนผล เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบ

ประชาธปไตย

ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง

พฤตกรรม การเปนพลเมองด

ตามระบอบประชาธปไตย DE IE TE DE IE TE DE IE TE

การถายทอดทางสงคม จากครอบครว

.13** - .13** - - - - .09** .09**

การถายทอดทางสงคม จากสถาบนการศกษา

.07** - .07** - - - - .05** .05**

การถายทอดทางสงคม จากกลมเพอน

.18** - .18** - - - - .13** .13**

การถายทอดทางสงคม จากสอมวลชน

- .04** .04** .07** - .07** - .03** .03**

เหตผลเชงจรยธรรม .22** - .22* - - - .23** .15** .38**

ความสามารถในการรคด - .05** .05** .09** - .09** - .03** .03**

ลกษณะมงอนาคตควบคมตน

.42** - .42** .75** - .75** - .29** .29**

เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

- - - - - - .69** - .69**



ตาราง 1 แสดงอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของตวแปรภายนอกทสงผลตอตวแปรภายใน และอทธพลของตวแปรภายในดวยกนเอง (ตอ)

ตวแปรทเปนสาเหต

ตวแปรทเปนผล เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบ



พฤตกรรม การเปนพลเมองด

ตามระบอบประชาธปไตย

DE IE TE DE IE TE DE IE TE ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง

.56** - .56** - - - - .39** .39**

หมายเหต : DE = อทธพลทางตรง (Direct Effect) ; IE = อทธพลทางออม (Indirect Effect) ; TE = อทธพลรวม (Total Effect) ; ** P < .01

จากตาราง 1 แสดงใหเหนวา ตวแปรทมอทธพลโดยรวมตอตวแปรแฝงพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยสงทสด คอ ตวแปรแฝงภายในเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย (TE = 0.69) รองลงมาคอ ตวแปรแฝงภายในความรสกมประสทธภาพทางการเมอง (TE = 0.39) ตวแปรแฝงภายนอกเหตผลเชงจรยธรรม (TE = 0.38) และตวแปรแฝงภายนอกลกษณะมงอนาคตควบคมตน (TE = 0.29) ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยสงทสด คอ ตวแปรแฝงภายในเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย (DE = 0.69) รองลงมา คอ ตวแปรแฝงภายนอกเหตผลเชงจรยธรรม (DE = 0.23) และตวแปรทมอทธพลทางออมตอตวแปรพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยสงทสด คอ ตวแปรแฝงภายในความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง (IE = 0.39) รองลงมาคอตวแปรแฝงลกษณะมงอนาคตควบคมตน (IE = 0.29) และตวแปรแฝงเหตผลเชงจรยธรรม (IE = 0.15)

จากภาพประกอบ 2 แสดงใหเหนวา พฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ประกอบดวย 5 องคประกอบ โดยองคประกอบทมคาน าหนกองคประกอบมากทสด ไดแก การอยรวมกบผอนได (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.87) รองลงมา คอ การแกปญหาความขดแยงดวยทาททสนต (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.73) การมจตส านกสาธารณะ (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.63) การเคารพกตกาของสงคม (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.50) และการพงตนเองได (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.44)

ตวแปรแฝงภายใน ประกอบดวย 2 ตวแปร คอ 1) เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ประกอบดวย 2 องคประกอบ โดยองคประกอบทมคาน าองคประกอบมากทสด คอ ดานความร เชงประเมนคา (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.88) รองลงมา คอ ดานอารมณความรสก (คาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.80) และ 2) ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมองม 1 องคประกอบ คอ ความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง



ภาพประกอบ 2 แบบจ าลองพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษา ระดบปรญญาตร

ตวแปรแฝงภายนอก ม 7 ตวแปร คอ 1) การถายทอดทางสงคมจากครอบครว ประกอบดวย 2 องคประกอบ โดยองคประกอบทมคาน าหนกองคประกอบมากทสด คอ การเปนแบบอยางทดของครอบครว (คาน าหนกองคประกอบ 0.90) รองลงมาคอ การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย (คาน าหนกองคประกอบ 0.72) 2) การถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา ม 1 องคประกอบ คอ บรรยากาศในชนเรยนแบบประชาธปไตย 3) การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน ม 1 องคประกอบ คอ การเปนแบบอยางทดของเพอน 4 ) การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน ม 1 องคประกอบ คอ การเปดรบขาวสารทางการเมองจากสอมวลชน 5 ) เหตผล เชงจรยธรรม ม 1 องคประกอบ คอ เหตผลเชงจรยธรรม 6 ) ความสามารถในการรคด ม 1 องคประกอบ คอ

การถายทอดทางสงคมจากครอบครว

การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

การเปนแบบอยางทดของครอบครว

การถายทอดทางสงคมจาก

สถาบนการศกษา

เจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

ความรสก มประสทธภาพ

ในความเปนพลเมอง

พฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบ


การอยรวมกบผอนได

การพงตนเองได

การมจตส านกสาธารณะ

การเคารพกตกาของสงคม การแกปญหาความขดแยงดวยทาททสนต

บรรยากาศในชนเรยนแบบประชาธปไตย

การเปนแบบอยางทด

ของเพอน

การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน

การเปดรบขาวสารการเมองจากสอมวลชน

การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน

เหตผลเชงจรยธรรม เหตผลเชงจรยธรรม

ความสามารถในการรคด ความสามารถ ในการรคด

ลกษณะมงอนาคตควบคมตน

การมงอนาคต

การควบคมตน


ความรเชงประเมนคา อารมณความรสก .72

.90

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

.79

.86

.88 .80

1.00

.87 .44

.63

.50 .73

.13

.07

.18

.07

.22 .23

.56 .69

.09

.75

R2 = .79

R2 = .65

R2 = .69



ความสามารถในการรคด และ 7) ลกษณะมงอนาคตควบคมตน ม 2 องคประกอบ โดยองคประกอบทมน าหนกองคประกอบสงทสด คอ การควบคมตน (คาน าหนกองคประกอบ 0.86) และการมงอนาคต (คาน าหนกองคประกอบ 0.79) ตวแปรแฝงภายในพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ไดรบอทธพลทางตรงจากตวแปรแฝง 2 ตว ไดแก ตวแปรแฝงภายในเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดต ามระบอบประชาธปไตย (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.69) และตวแปรแฝงภายนอกเหตผลเชงจรยธรรม (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.23) ทงนคาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของสมการโครงสรางตวแปรแฝงภายในพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย มคาเทากบ 0.69 ตวแปรแฝงภายในเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ไดรบอทธพลทางตรงจากตวแปรแฝง 5 ตว ไดแก ตวแปรแฝงภายในความรสกมประสทธภาพในความเปนพล เมอง (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.56) ตวแปรแฝงภายนอกเหตผลเชงจรยธรรม (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.22) ตวแปรแฝงภายนอกการถายอดทางสงคมจากกลมเพอน (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.18) การถายทอดทางสงคมจากครอบครว (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.13) และการถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.07) ทงนคาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของสมการโครงสรางตวแปรแฝงภายในเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย มคาเทากบ 0.79 ตวแปรแฝงภายในความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง ไดรบอทธพลทางตรงจากตวแปรแฝง 3 ตว ไดแก ตวแปรแฝงภายในลกษณะมงอนาคตควบคมตน (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.75) ความสามารถในการ รคด (คาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.09) และ การถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน (คาสมประสทธ อทธพลเทากบ 0.07) ทงนคาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของสมการโครงสรางตวแปรแฝงภายในความรสก มประสทธภาพในความเปนพลเมอง มคาเทากบ 0.65

สรปและอภปรายผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลในการวจยครงนพบวา แบบจ าลองพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยของนสตนกศกษามความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยพบวาเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยและเหตผลเชงจรยธรรมมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนพลเมองด ตามระบอบประชาธปไตยอยางมนยส าคญทางสถต สอดคลองกบทฤษฎตนไมจรยธรรมทกลาวไววาเจตคตทดตอพฤตกรรมทพงปรารถนาและเหตผลเชงจรยธรรมเปนจตลกษณะส าคญทสงผลตอการแสดงพฤตกรรมของพลเมองด(ดวงเดอน พนธมนาวน, 2539) ทงนเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยสงทสด ซงสอดคลองกบผลการศกษาในอดตทพบวาเจตคตทดตอพฤตกรรมเปนตวแปรทมความสมพนธหรอเปนตวท านายทส าคญของพฤตกรรมทพงปรารถนา (ดจเดอน พนธมนาวน, 2557) เชน พฤตกรรมพลเมองดตามวถประชาธปไตย (วรพล วแหลม, 2555) พฤตกรรมอาสาสมคร (สพตรา บญแกว, 2556)



พฤตกรรมจตสาธารณะ (จารณ จนทรเจรญ, 2555) พฤตกรรมเพอสงคม (Bissing-Olson, Fielding, & Iyer, 2016) พฤตกรรมเคลอนไหวเพอสงแวดลอม (Fielding, Mcdonald, & Louis, 2008) เหตผลเชงจรยธรรม เปนตวแปรมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยในระดบรองลงมา ซงสอดคลองกบผลการศกษาในอดตทพบวา เหตผลเชงจรยธรรมเปนตวแปรทมความสมพนธหรอเปนตวท านายทส าคญของพฤตกรรมทพงปรารถนา เชน พฤตกรรมประชาธปไตย (ทววฒน บญชต, 2546) คณลกษณะของความเปนพลเมองด (จนทนา บญญานวฒน, 2549) การมจตสาธารณะ (จฑาพร นาครอด, 2554) ความสามารถในการอยรวมกบผอนตามวถประชาธปไตย (เพญพร ทองค าสก, 2550) พฤตกรรมเออสงคม (Carlo, Mestre, Samper, Tur, & Armenta, 2010) ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ไดแก เหตผลเชงจรยธรรม การถายทอดทางสงคมจากกลมเพอน (การเปนแบบอยางทดของเพอน) การถายทอดทางสงคมจากครอบครว (การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย และการเปนแบบอยางทดของครอบครว) และการถายทอดทางสงคมจากสถาบนการศกษา (บรรยากาศชนเรยนแบบประชาธปไตย) ซงสอดคลองกบผลการศกษาในอดตจ านวนหนงทพบวาตวแปรดงกลาวมความสมพนธหรอเปนตวท านายทส าคญของเจตคตตอพฤตกรรมทพงปรารถนา เชน เหตผลเชงจรยธรรมมความสมพนธทางบวกกบเจตคตตอสงแวดลอม (Karpiak & Baril, 2008) การเปนแบบอยางของเพอนมความสมพนธทางบวกกบเจตคตตอสงแวดลอม (จรพฒน ศรรกษ, 2555) เจตคตทดตอจตอาสา (ณฐณชากร ศรบรบรณ, 2550) การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมจรยธรรมในการเรยน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557) การเปนแบบอยางทดของครอบครวมความสมพนธทางบวกกบทศนคตทดตอประชาธปไตย (วรพล วแหลม, 2555) เจตคตตอพฤตกรรมจรยธรรมในการเร ยน (กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว, 2557) ความตงใจจะโหวดในอนาคต (Gotlieb, Kyoung, Gabay, Riddle, & Shah 2015) ตวแปรทมอทธพลทางตรงตอความรสกมประสทธภาพในความเปนพลเมอง ไดแก ลกษณะมงอนาคตควบคมตน ความสามารถในการรคด และการถายทอดทางสงคมจากสอมวลชน (การเปดรบขาวสารการเมองจากสอมวลชน) ซงสอดคลองกบผลการศกษาในอดตจ านวนหนงทพบวาตวแปรดงกลาวมความสมพนธหรอเปน ตวท านายทส าคญของความรสกมประสทธภาพในพฤตกรรมหรอเรองทพงปรารถนา เชน ลกษณะมงอนาคตควบคมตนมอทธพลตรงตอการรบรความสามารถของตน (สคนธธา เสงเจรญ, 2556) การเปดรบขาวสารทางการเมองมอทธพลทางตรงตอความโนมเอยงทางการเมอง (มองคประกอบ คอ ความรสกมประสทธภาพทางการเมอง) (กมลวรรณ คารมปราชญ, 2550)

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเพอน าไปปฏบต 1. ผลการวจยนพบวาเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยและเหตผล เชงจรยธรรมเปนจตลกษณะทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ดงนนครอบครวและสถาบนการศกษา รวมถงตวแทนในการท าหนาทถายทอดทางสงคมอนๆ ควรใหความส าคญกบการ



ปลกฝงและพฒนาจตลกษณะดงกลาวใหกบบคคลตงแตวยเดก เพอสงเสรมใหนสตนกศกษามพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยและแสดงออกอยางเหมาะสมกบชวงวยและบทบาทในสงคม 2. ผลการวจยนพบวาตวแทนทท าหนาทในการถายทอดทางสงคม ไดแก ครอบครว สถาบนการศกษา กลมเพอน และสอมวลชน มอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ผานเจตคตตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย และความรสกมประสทธภาพทางการเมอง ดงนนตวแทนดงกลาวควรพฒนาบคคลเพอสงเสรมใหเกดพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย ดงน 2.1 ครอบครว บดามารดาควรอบรมเลยงดบตรหลานดวยวธการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยดวยการใหความรก ความอบอน เอาใจใสอยางใกลชด ใหความส าคญ มเหตผล มความยตธรรม เปดโอกาสใหบตรหลานมสวนรวมในการตดสนใจและแกปญหาในเรองส าคญๆ ในบาน เปดโอกาสใหมสวนรวมรบผดชอบงานตางๆ ภายในบาน รวมถงบดามารดาและผปกครองควรประพฤตตนเปนแบบอยางทดแกบตรหลานในเรองความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย 2.2 สถาบนการศกษา ควรจดใหมบรรยากาศการเรยนการสอนแบบประชาธปไตย โดยเปดโอกาส ใหนสตไดมสวนรวมในการจดการเรยนการสอนเปดโอกาสใหมการแสดงความคดเหนอยางเปนอสระ 2.3 สอมวลชน ควรน าเสนอขาวสารทางการเมองอยางเปนกลางน าเสนอใหครบทกดานเพอใหประชาชน มความรความเขาใจเรองการเมองอยางชดเจน ถกตอง รอบดาน รวมถงควรมการน าเสนอรายการทสงเสรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. จากผลการวจยทพบวาปจจยส าคญทสงผลตอพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย สามารถน าปจจยเหลานไปใชในการสรางคมอพฒนาหรอสรางชดฝกอบรม หรอสรางหลกสตรเพอพฒนาพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยในการเรยนตอไป 2. ในการวจยครงนท าการศกษากบนสตนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 1-3 ของมหาวทยาลยในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลเทานน ในการศกษาครงตอไปควรศกษากบนสตนกศกษาของมหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาระดบอดมศกษาแหงอนๆ ทวประเทศ 3. ในการวจยครงนถอเปนการศกษาภาคตดขวาง (Cross sectional studies) ในการวจยครงตอไป ควรท าการศกษาระยะยาว (Longitude studies) โดยเกบขอมลจากกลมตวอยางในชวงเวลาตางๆ เชน ดพฒนาการทางดานการเปนพลเมองตงแตเขาเรยนชนปท 1 จนถงชนปท 4 เพอใหเหนถงพฒนาการและ การเปลยนแปลงของพฤตกรรมการเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตยทเกดขนตลอดชวงเวลาของการศกษาในมหาวทยาลย



เอกสารอางอง กมลวรรณ คารมปราชญ. (2550). กำรศกษำอทธพลของกำรถำยทอดทำงกำรเมองจำกครอบครว

สถำบนกำรศกษำทท ำงำนและสอมวลชนทสงผลตอควำมโนมเอยงทำงกำรเมองควำมผกพนตอพรรคกำรเมองและพฤตกรรมกำรมสวนรวมทำงกำรเมองของพนกงำนรฐวสำหกจ. (การศกษากอนน าเสนอปรญญานพนธปรญญาดษฎบณฑต) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว. (2557). บทบาทของครอบครวในการปลกฝงและพฒนาความเปนพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย. วำรสำรพฤตกรรมศำสตร, 20(1), 1-18.

กมลวรรณ คารมปราชญ คลายแกว. (2557). ปจจยทางดานสถานการณในครอบครวสถาบนการศกษาและจตลกษณะทเกยวของกบพฤตกรรมจรยธรรมในการเรยนของนสตระดบปรญญาตร. วำรสำรพฤตกรรมศำสตรเพอกำรพฒนำ, 6(1), 159-175.

จรรจา สวรรณทต ดวงเดอน พนธมนาวน และ เพญแข ประจนปจจนก. (2521). พฤตกรรมศำสตรเลม 1 พนฐำนควำมเขำใจทำงจตวทยำ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

จารณ จนทรเจรญ. (2555). ปจจยทำงจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมจตสำธำรณะของนกเรยนระดบชนมธยมศกษำตอนตนอ ำเภอเมองลพบรจงหวดลพบร. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

จตตพร ไวโรจนวทยาการ. (2551). ปจจยเชงสำเหตและผลของนกเรยนมธยมศกษำตอนตนในโรงเรยนทประยกตหลกปรญชำเศรษฐกจพอเพยง. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม.

จรพฒน ศรรกษ. (2555). ลกษณะสถำนกำรณในโรงเรยนครอบครวและจตพอเพยงทเกยวของกบควำมรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษำตอนตน. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

จฑาพร นาครอด. (2554). ปจจยเขงสำเหตทสงผลตอกำรมจตสำธำรณะของนกเรยนชนมธยมศกษำปท 2 ในเขตพนทกำรศกษำกรงเทพมหำนครเขต 3. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

ณฐณชากร ศรบรบรณ. (2550). กำรพฒนำโมเดลเชงสำเหตของจตอำสำของนกเรยนมธยมศกษำตอนปลำยในโรงเรยนสงกดส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, บณฑตวทยาลย.

ดวงเดอน พนธมนาวน. (2531). ชดฝกอบรมหลกสตรกำรเสรมสรำงทศนคตคำนยมและจรยธรรมในกำรท ำงำนของขำรำชกำร. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอนส านกงานคณะกรรมการขาราชการ พลเรอน.

ดวงเดอน พนธมนาวน. (2538). ทฤษฎตนไมจรยธรรม: กำรวจยและกำรพฒนำบคลำกร. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.



ดวงเดอน พนธมนาวน. (2539). ทฤษฎตนไมจรยธรรม : กำรวจยและพฒนำบคคล. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ดวงเดอน พนธมนาวน เพญแข ประจนปจจนก. (2524). ควำมสมพนธภำยในครอบครวกบสขภำพจตและจรยธรรมของนกเรยนวยรน. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร.

ดจเดอน พนธมนาวน. (2550). รปแบบปฏสมพนธนยม (Interactionism model) และแนวทางการตงสมมตฐานในการวจยสาขาจตพฤตกรรมศาสตรในประเทศไทย. วำรสำรพฒนำสงคม, 9(1), 89-93.

ดจเดอน พนธมนาวน. (2551). กำรสงเครำะหงำนวจยเกยวกบคณธรรมจรยธรรมในประเทศไทยและตำงประเทศ.กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม.

ดจเดอน พนธมนาวน. (2552). หลกและวธกำรประมวลเอกสำรเพอควำมเปนเลศในกำรวจยทำงจตพฤตกรรมศำสตร. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนบรหารศาสตร.

ดจเดอน พนธมนาวน. (2557). ปจจยเชงเหตของพฤตกรรมเสยงอยางมสตของนกเรยนระดบมธยมศกษา : การวเคราะหเสนทางอทธพล. วำรสำรพฤตกรรมศำสตร, 21(1), 75-94.

ทววฒน บญชต. (2546). ควำมสมพนธระหวำงประชำธปไตยกบจตลกษณะและพฤตกรรมประชำธปไตยของนกเรยนชนมธยมศกษำ. กรงเทพฯ: การวจยและพฒนาระบบพฤตกรรมไทยส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ทพยพาพร ตนตสนทร. (2554). กำรศกษำเพอสรำงพลเมอง. กรงเทพฯ: สถาบนนโยบายศกษา. ธรณธนย อ าภานกจ. (2551). ลกษณะทำงจตและลกษณะทำงสงคมทเกยวของกบกำรมสวนรวมในกำรประหยด

ไฟฟำในอำคำรส ำนกงำนของพนกงำนธนำคำรกรงไทยจ ำกด (มหำชน) ส ำนกงำนใหญ. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

ปรญญา เทวานฤมตกล. (2555). การศกษาเพอความเปนพลเมอง (Civic Education) : แกปญหาการเมองโดยประชาธปไตยท "คน". เอกสำรประกอบกำรประชมวชำกำรสถำบนพระปกเกลำครงท 13 ประจ ำป 2554 ควำมเปนพลเมองกบอนำคตประชำธปไตย เลม 2. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา.

ปรญญา เทวานฤมตกล. (2555). กำรศกษำเพอสรำงควำมเปนพลเมอง (Civic Education). กรงเทพฯ: อกษรสมพนธ.

เพญพร ทองค าสก. (2550). ปจจยบำงประกำรทสงผลตอควำมสำมำรถในกำรอยรวมกบผอนตำมวถประชำของนกเรยนชนประถำมศกษำปท 6. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

ไพรนทร ขดธพงษ. (2553). ปจจยทำงจตสงคมทเกยวกบควำมฉลำดทำงกำรเมองของนสตนกศกษำระดบ ปรญญำตร. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, คณะพฒนาสงคม.



ฤกษชย คณปการ. (2553). ผลกำรฝกอบรมทำงจตพฤตกรรมศำสตรทมตอพฤตกรรมประชำธปไตยดำนสทธและหนำทของนกศกษำมหำวทยำลย. กรงเทพฯ: การวจยและพฒนาระบบพฤตกรรมไทยส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

วรพล วแหลม. (2555). โมเดลปจจยเชงเหตและผลของพฤตกรรมพลเมองดตำมวถประชำธปไตย : วเครำะหกลมพห. (วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต). มหาวทยาลยบรพา, บณฑตวทยาลย.

วชย ตนศร. (2551). วฒนธรรมพลเมอง. กรงเทพฯ: สถาบนนโยบายศกษา. สถาบนพระปกเกลา. (2555). กำรประชมวชำกำรสถำบนพระปกเกลำครงท 13 ประจ ำป 2554 ควำมเปนพลเมอง

กบอนำคตประชำธปไตยเลม 1. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2553). รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยฉบบปพทธศกรำช 2550.

กรงเทพฯ: กลมงานผลตเอกสารส านกประชาสมพนธส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. สคนธธา เสงเจรญ. (2556). กำรวเครำะหโครงสรำงควำมสมพนธเชงสำเหตของปจจยทมผลตอจตส ำนกสำธำรณะ

ในนสตระดบปรญญำตรมหำวทยำลยศรนครนทรวโรฒ. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

สดใจ บญอารย. (2546). ผลกำรฝกควำมสำมำรถดำนกำรรคดและควำมสำมำรถดำนกำรใชเหตผลเชงจรยธรรมทมตอทศนคตตอพฤตกรรมจรยธรรมของนกศกษำ. กรงเทพฯ: การวจยและพฒนาระบบพฤตกรรมไทยส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

สพฒนา บญแกว. (2556). ปจจยทำงจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมอำสำสมครของอำสำยวกำชำดในเขตกรงเทพมหำนคร. (ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, บณฑตวทยาลย.

สภาสน นมเนยม. (2546). ปจจยทำงสภำพแวดลอมและจตลกษณะทเกยวของกบควำมรบผดชอบตอหนำทของนกเรยนมธยมศกษำตอนตน. (ภาคนพนธมหาบณฑต). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, คณะพฒนาสงคม.

ออมเดอน สดมณ และฐาศกร จนประเสรฐ. (2554). การพฒนาคณธรรมจรยธรรม : จากแนวคดสการปฏบต. วำรสำรพฤตกรรมศำสตร, 17(1), 18-30.

Arnocky, S., Stroink, M., & DeCicco, T. (2007). Time Perspective and Sustainable Behavior: Evidence for the Distinction between Consideration of Immediate and Future Consequences. Journal of Environmental Psychology, 27(4), 255-264.

Bissing-Olson, M. J., Fielding, K. S., & Iyer, A. (2016). Experiences of Pride, Not Guilt, Predict Pro-Environmental Behavior When Pro-Environmental Descriptive Norms Are More Positive. Journal of Environmental Psychology, 45, 145-153.



Buckley, L., & Chapman, R. L. (2016). Characteristics of Adolescents Who Intervene to Stop the Risky and Dangerous Behavior of Their Friends. Accident Analysis & Prevention, 88, 187-193.

Carlo, G., Mestre, M. V., Samper, P., Tur, A., & Armenta, B. E. (2010). Feelings or Cognitions? Moral Cognitions and Emotions as Longitudinal Predictors of Prosocial and Aggressive Behaviors. Personality and Individual Differences. Personality and Individual Differences, 48(8), 872-877.

Corrigal-Brown, C., & Wilkes, R. (2014). Media Exposure and the Engaged Citizen: How the Media Shape Political Participation. The Social Science Journal, 51(3), 408-421.

Crocetti, E., Jahromi, P., & Meeus, W. (2012). Identity and Civic Engagement in Adolescence. Journal of Adolescence, 35, 521-532.

Fielding, K. S., McDonald, W. R., & Louis, W. R. (2008). Theory of Planned Behaviour, Identity and Intentions to Engage in Environmental Activism. Journal of Environmental Psychology, 28, 318-326.

Fishbine, M., & Ajzen, I. (1975). Belife Attitude Intention and Behavior : An Introduction and Research . NY: Addison-Wesley.

Gotlieb, M. R., Kyoung, K., Gabay, I., Riddle, K., & Shah, D. V. (2015). Socialization of Lifestyle and Conventional Politics among Early and Late Adolescents. Journal of Applied Developmental Psychology, 41, 60-70.

Karpiak, C. P., & Baril, G. L. (2008). Moral Reasoning and Concern for the Environment. Journal of Environmental Psychology, 28(3), 203-208.

Knowles, R. T., & McCafferty-Wright, J. (2015). Connecting an Open Classroom Climate to Social Movement Citizenship: A Study of 8th Graders in Erope Using IEA ICCS data. The Journal of Social Studies Research, 39(4), 255-269.

Manganelli, S. (2013). Civic Engagement in Adolescent Students: The Role of Civic Knowledge, Efficacy Belifes, and an Open Classroom Climate. (Doctoral Dissertation). The Sapienza University.

McDevitt, M., & Kiousis, S. (2006). Experiments in Political Socialization: Kids Voting USA as a Model for Civic Education Reform. Retrieved May 15, 2016, from http://civicyouth.org/PopUps/WorkingPapers/WP49McDevitt.pdf



Milfont, T. L., Bain, P. G., Souza, R. V., Gouveis, V. V., & Kashima, Y. (2014). Examining How Projections about the Future of Society Are Related to Present-Day Climate Change Action. Psico, 45(3), 359-368 .

Munn, N. L. (1969). Introduction to psychology (2nd ed.). Boston: Houghton Mifflin. Schmid, C. (2012). The Value “Social Responsibility” as a Motivating Factor for Adolescents’

Readiness to Participate in Different Types of Political Actions, and its Socialization in Parent and Peer Contexts. Journal of Adolescence, 35(3): 533-547.

Tett, R. P., & Craik, K. (2003). A Personality Trait based interactionist model of job performance . Journal of Applied Psychology, 88(3), 500-571.

Watson, R., & Lindgren, C. W. (1979). Psychology of The child and the adolescent. (4th ed). New York: McGraw-Hill.

Translated Thai References (สวนทแปลรายการอางองภาษาไทย) Ampanukij, T. (2008). Psycho-Social Characteristics Correlates with Electricity Saving

Participation of Officers at Krung Thai Bank Head Office. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Bhanthumnavin, D. (2014). Antecedents of Mindful Risk-Taking Behavior in Secondary School Students: A Path Analysis Approach. Journal of Behavioral Science, 21(1), 75-94.

Bhanthumnavin, D. (2007). Interactionism model and Guidelines for Hypothesized in Psycho-Behavioral Science Approach in Thailand. Journal of Social Development, 9(1), 89-93.

Bhanthumnavin, D. (2009). Principles and Methods of Literature Review for Research Excellence in Psycho-Behavioral Science. Bangkok: National institute of development administration, Graduate school of social development.

Bhanthumnavin, D. (1995). Psychological Theory of Moral and Work Behaviors: Research and Applications. Bangkok: National Institue of Development Administration.

Bhanthumnavin, D. (1996). Psychological Theory of Moral and Work Behaviors: Research and Applications. Bangkok: National Institue of Development Administration.

Bhanthumnavin, D. (1988). Training Package for Development of Attitudes, Values, and Ethics in Work of Bureaucratic. Bangkok: Office of The Civil Service Commission.

Bhanthumnavin, D. (2008). Synthesis of Research on Moral and Ethics in Thailand and Foreign Country. Bangkok: Moral Promotion Center.

Bhanthumnavin, D., & Prachonpachanuk, P. (1981). Parent-Child Relations Mental Health and Morality of Thai School. Bangkok: The Behavioral Science Research Institue.



Boonaree, S. (2003). The Effect of Cognitive Ability and Moral Reasoning on Attitude towards Moral Behavior of Students. Bangkok: Research and Development of Behavioral Thailand, National Research Council of Thailand.

Boonchit, T. (2003). The Relationship between democratic experience and psycho-behavioral democratic characteristics of high school students. Bangkok: Research and Development of Behavioral Thailand, National Research Council of Thailand.

Boonkeaw, S. (2013). Psychosocial Factors Related to Volunteer Behavior of the Thai Red Cross Youth Volanteers in Bangkok. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Chancharoen, C. (2012). Psycho-Social Factors related to Public Mind Behavior of Students in Muang Lopburi District, Lopburi Province. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Karomprach, K. (2007). The Study of the Influence of Political Socialization from Family, Education, Workplaces and Mass Comunication Media on Political Orientations, Party Identifications and Political Participation Behavior of State Enterprise’ Employee. (Doctoral dissertation). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Khadtiphong, P. (2010). Psychosocial Correlates of Optimistic View of Plitics among University Students. (Master Thesis). National institute of development administration, Graduate school of social development.

King Prachadhipok’ s Institute. (2012). Proceeding of King Prachadhipok’s Institute Conference 13th 2012 “Citizenship and The Future of Thai Democracy Vol.1 . Bangkok: King Prachadhipok’s Institute.

Klaykaew, K. K. (2014). Family and Educational Institution Situations and Psychological Characteristic Related to Ethical Behaviors of Undergraduate Students. Journal of Behavioral science for Development, 6(1), 159-175.

Klaykaew, K. K. (2014). The Role of Families on the Fostering and Development of Children becoming Good Citizens in a Democratic Society. Journal of Behavioral science, 20(1), 1-18.

Kunupakarn, R. (2553). The Effects of Psycho-Behavioral Training on Democratic Obligatory Behavior of University Students. Bangkok: Research and Development of Behavioral Thailand, National Research Council of Thailand.



Nakrod, C. (2011). Causal Factors Influencing Public Mind of Matthayomsuksa II In Bangkok Educational Service Area III. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Numnium, S. (2003). Psychosocial and Situational Factors Correlate of Responsible Behaviors of Junior High School Students. (Master Thesis). National institute of development administration, Graduate school of social development.

Sengcharoen, S. (2013). An Analysis of Structural Causal Relationship of Factors Influencing on Public Mind of Undergraduate Students. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Sirirak, C. (2012). School and Family Situations, and Psychological Sufficiency Correlations of Responsible Behaviors of Thai Junior High School Students. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.

Sodmanee, O., & Junprasert, T. (2011). Moral Principles and Ethical Development: From Concept to Practical Approach. Journal of Behavioral science, 17(1), 18-30.

Sriboriboon, N. (2007). Development of Causal Model of Student’s Valunteer Mind in The Upper Secoundary Schools Under The Office of the Basic Education Commission. (Master Thesis). Chulalongkorn University, Graduated School.

Suvannathat, C., Bhanthumnavin, D. & Prachonpachanuk, P. (1978). Behavioral Science Vol.1. Bangkok: Thai Watana Panich.

Taewanarumitkul, P. (2012). Civic Education. Proceeding of King Prachadhipok’ s Institute Conference 13th 2012 “Citizenship and The Future of Thai Democracy Vol.2 . Bangkok: King Prachadhipok’ s Institute.

Taewanarumitkul, P. (2012). Civic Education. Bangkok: Aksorn sampan press. Tantisulthorn, T. (2011). Thai Civic Education. Bangkok: Institute of Public Policy Studies. Tansiri, W. (2008). Cultural Citizenship. Bangkok: Institute of Public Policy Studies. The Secrteriat of The House of Representatives. (2010). The Constitution of The Kingdom of

Thailand B.E. 2550. Bangkok: The Secrteriat of The House of Representatives. Thongkamsuk, P. (2007). The Effect of Some Factors on Ability to Live Democratically of

Prathomsuksa 6 Students in Bangkok. (Master Thesis). Srinakharinwirot University, Graduated School.



Virotvithayagan, C. (2008). Antecedents and Consequences of Sufficient Behavior of Junior Secondary Students in Schools with Sufficiency Economy Project. (Master Thesis). National institute of development administration, Graduate school of social development.

Wileam, W. (2012). Antecedents and Consequences Model Factors of Good Democratic Good Behaviors: A Multi Group Analysis. (Doctoral Dissertation). Burapha University, Graduate school.

the influences of socialization and psychological ...bsris.swu.ac.th/jbsd/592/12.pdf · citizenship...

Documents