MULTILATERAL TRADE ASSISTANCE PROJECT VIETNAM II (MUTRAP II)

Ministry of Industry and Trade in partnership with the European Commission

ASIE/2003/005711

ACTIVITY CODE: AGRI-1

“Review Vietnam’s commitments under agreement on agriculture and proposal of policies in line with WTO”

FINAL REPORT

by

Antonio Cordella

in cooperation with

Dao The Anh Pham Thi Lan Huong

Nguyen Thi Hong Nguyen Minh Tien

Hanoi, May 2007

This document has been prepared with financial assistance from the Commission of the European Communities. The views expressed herein are those of the author and therefore in no way reflect the official opinion of the Commission

nor the Ministry of Industry and Trade

_____________________________________________________________________________________ Suite A201 Ham Long Building, 14-16 Ham Long Str., Hanoi

Tel. (84-4) 9454314/15/16 Fax: (84-4) 9454311 E-mail: mutrap@mutrap.org.vn Website: http://www.mutrap.org.vn

_____________________________________________________________________________________ Suite A201 Ham Long Building, 14-16 Ham Long Str., Hanoi

Tel. (84-4) 9454314/15/16 Fax: (84-4) 9454311 E-mail: mutrap@mutrap.org.vn Website: http://www.mutrap.org.vn

TABLE OF CONTENTS

I. “AGRICULTURAL TRADE POLICIES AND VIETNAM’S WTO COMMITMENTS ON AGRICULTURE” BY ANTONIO CORDELLA IN COOPERATION WITH DAO THE ANH, PHAM THI LAN HUONG, NGUYEN THI HONG & NGUYEN MINH TIEN

II. “HANDBOOK ON SPECIFIC GUIDELINES, BEST PRACTICES AND TECHNICAL PROCEDURES TO CALCULATE “AGGREGATE MEASUREMENT OF SUPPORT” OF VIETNAM” BY ANTONIO CORDELLA

III. “AGRICULTURE TRADE POLICIES AND THE COMMITMENTS OF VIETNAM TO WTO ON AGRICULTURAL SECTOR” BY DAO THE ANH, PHAM THI LAN HUONG, NGUYEN THI HONG & NGUYEN MINH TIEN

IV. “CÁC CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI TRONG NÔNG NGHIỆP VÀ CÁC NGHĨA VỤ WTO VỀ NÔNG NGHIỆP CỦA VIỆT NAM”, TÁC GIẢ ANTONIO CORDELLA VỚI SỰ HỢP TÁC CỦA ĐÀO THẾ ANH, PHẠM THỊ LAN HƯƠNG, NGUYỄN MINH TIẾN & NGUYỄN THỊ HỒNG

MULTILATERAL TRADE ASSISTANCE PROJECT VIETNAM II (MUTRAP II)

Ministry of Industry and Trade in partnership with the European Commission

ASIE/2003/005711

AGRICULTURAL TRADE POLICIES AND VIETNAM’S WTO COMMITMENTS ON AGRICULTURE

Prepared by: Antonio Cordella MUTRAP EU short-term Expert

In cooperation with MUTRAP Local Expert Group

Mr. Dao The Anh Mrs. Pham Thi Lan Huong Mr. Nguyen Minh Tien Mrs. Nguyen Thi Hong

Ha Noi, April 12th 2007

1

INDEX Introduction List of abbreviations 1. Background 2. Status of Agricultural Production and Trade 3. Review of Agricultural and Rural Development in Vietnam 4. Agricultural Trade Policy 5. Support Policies to Agriculture in Vietnam

5.1 Domestic Support Policy 5.1.1 Green box policies 5.1.2 Development box policies (special and differential treatment

box applicable to developing countries) 5.1.3 Blue box policies 5.1.4 Amber box policies

5.2 Export subsidies 6. Comparative table of obligations and commitments 7. Recommendations on the necessary regulatory changes to meet Vietnam

commitments under AOA 8. Recommendations on new “Green Box” policies and development

measures 8.1 Guiding principals in designing agriculture support programmes 8.2 Agricultural science and education (expenditures for scientific and

educational institutions, research and improvement of professional skills)

8.3 Information and Extension services 8.4 Marketing supports and Export supports 8.5 Quality issues 8.6 Animal disease and pest control 8.7 Investments in rural infrastructures 8.8 Support for regions with less favourable climatic, ecological and

economic conditions 8.9 Specific adjustment programmes 8.10 ‘Safety net’ programmes 8.11 Land issues 8.12 Concluding remarks

9. Possible developments of WTO rules on agriculture under the current Doha Development Round 9.1 Domestic support 9.2 Market access 9.3 Export competition 9.4 Cotton 9.5 Policy implication of the Doha Round Negotiations for Vietnam

2

INTRODUCTION Vietnam has become a member of WTO in January 2007 completing his progress toward integration into the world trade system; it is now a party of the Doha Development Agenda negotiations. Agriculture remains a key sector of Vietnam’s economy, social structure and trade relations, employing roughly half of the population. The country remains a significant net exporter of agro-food products but trade surplus has shrunken in 2006 and increased trade liberalisation is likely to determine a further increase of agro-food imports, to the benefit of consumers. To get WTO membership, Vietnam has undertaken a number of commitments towards other WTO members that will have a significant impact on its agricultural sector. The agricultural sector will hence be subject to increased competition from imports and need to enhance its performance in terms of both productivity and quality to face the issues of further trade liberalisation. Vietnam has already reduced import tariffs on a number of products (such as processed meat, confectionary and beer) but further tariff rates cuts will have to take place within the next 5 years for other agro-food products, e.g. milk and dairy products, beef, pork, wine and spirits. These tariff rates are expected to reduce the price for both producers and consumers, increasing pressure on producers to enhancing competitiveness to stay on the market. Vietnam also undertook commitments to limit the use of trade-distorting market support measures (such as minimum guarantee price) for certain products; this is not expected to have a significant impact on the sector because most of this support was phased out years ago, while there is still significant room for providing support measure to the sector within current WTO rules. The limiting factor for providing support to farmers and processors is indeed availability of budget funds rather than WTO commitments on domestic subsidies. Limited budget availability means that funds should be used wisely, aiming at attaining long-term sustainability of agriculture growth and rural development. Vietnam infrastructure is poor and its improvement will result in reduction of transaction costs for farmers (as well as for all rural community) that will improve their competitiveness both domestically and abroad.

3

Vietnamese farmers need market and price information but only a minority of them has access to it, with middlemen benefiting by pocketing a significant share of the final retail price than should instead be taken by producers. Rural wholesale markets and other form of distribution channels are also needed in Vietnam to facilitate the meeting of supply and demand and permit farmers to get vital information on market and prices. Marketing processes and tools (sorting, grading, packaging, etc.) need to be introduced to add value to agricultural products while their quality need to be improved to meet changing consumer behaviours. More expenditure in research, education, and advisory services is also needed to permit the Vietnamese farmers to better face competition and improve quality of production. In particular, Good Agriculture Practices and Good Manufacturing Practices should be introduced and their use by, respectively, farmers and processors spread to increase quality of Vietnamese products. This is the first step to be taken to add value to production and a precondition for exporting in most of rich markets abroad. A second step would be to apply international marketing standards and to introduce traceability at each stage of production in order to meet requests of organised groups of retailers and, increasingly, for selling to domestic super- and hypermarkets that are mushrooming in larger Vietnamese cities. Even more important is to improve produce safety and health, hence to increase inspection and control of animal diseases and of pests. All these activities can be supported by central and regional governments with no limitation from WTO rules on domestic support, because they are either “Green Box” or “Development Box” measures that are considered non-distortive of trade, hence they are exempted from reduction commitments and comply with WTO rules. These measures are particularly well suited to fostering sustainable agricultural growth and rural development in the long- run. They will permit Vietnam to establishing favourable conditions for long-term, steady and sustainable agricultural development, the improvement of rural welfare, and the development of market and social infrastructure.

4

The Doha Development Agenda negotiation has stalled since mid 2006; they aim at further liberalise world trade by substantially reducing import tariffs, curbing domestic support to agriculture and eliminating export subsidies. Vietnam, a net-exporter of agro-food, would generally benefit by a successful Doha Round negotiation, with welfare gain for exporters but increased competition for producers of commodities that mainly imported. Certain domestic producers will face reduced trade liberalisation if their products will be included in the list of “sensitive” and “special” products, for which import tariffs will be cut less than for other agro-food products. Consumers will benefit from a further reduction of import tariffs but prices of “temperate” products (e.g. milk and dairy products, pork, poultry, cooking oil) are expected to increase due to reduction of domestic subsidies and elimination of export subsidies. Vietnam will benefit from the possibility to apply Special Safeguard Measures in case of sudden, substantial increase of imports or decrease of import prices, hence giving more time to domestic producers to adjust to changing market condition. Commitments under the Doha Round will be additional (and not substitute) of WTO accession commitments, but Vietnam may ask flexibility in their application, such as delayed, longer period of implementation, lower tariff reduction.

5

LIST OF ABBREVIATIONS ACP Africa, Caribbean and Pacific AoA Agreement on Agriculture AMS Aggregate Measurement of Support APEC Asia Pacific Economic Cooperation ASEAN Association of South-East Asian Nations

Ad Valorem Equivalent AVE CET Common External Tariff EC European Commission EU European Union FIDC Food Importing Developing Countries FTA Free Trade Area GAP Good Agricultural Practices GATT General Agreement on Trade and Tariffs GDP Gross Domestic Product GMP Good Manufacturing Practices ITC International Trade Centre LDC Least Developed Countries MoF Ministry of Finance MARD Ministry of Agriculture and Rural Development MUTRAP Multilateral Trade Assistance Project MTS Multilateral Trading System NACEN National Advisory Committee on External Negotiations NAMA Non-Agricultural Market Access NGO Non-Governmental Organisation OTDS Overall Trade-distorting Domestic Support PCM Project Cycle Management PMU Programme Management Unit RAM Recently Accessed Member SPS Sanitary and Phyto-Sanitary SSM Special Safeguard Mechanism STE State Trading Enterprise TBT Technical Barriers to Trade ToR Terms of Reference TRQ Tariffs Rate Quota TWG Technical Working Group UNCTAD United Nations Conference on Trade and Development USA United States of America VAT Value Added Tax VINATABA Vietnam National Tobacco Corporation VND Vietnam Dong WFP World Food Programme WTO World Trade Organisation

6

1. Background Vietnam has recently become the 150th member of WTO and has now to complete a gradual process of integration in the world trade system. The Multilateral Trade Assistance (MUTRAP II) Project, financed by the European Union, aims at supporting Vietnam’s Ministry of Trade in this process. One of the activities of the MUTRAP II Project is to review Vietnam commitments under the Agreement of Agriculture and make agricultural policy proposals that are in line with WTO. This activity is now taking place performed by a team of local and international experts team, with the broad objective to assist Vietnam in fostering its economic and social progress through a policy reform process of the agricultural sector which is both economically sustainable and WTO consistent. This final result is to be achieved, inter alia, through an increase the knowledge and awareness of WTO policies among Government, business community, public and private stakeholders. Vietnam’s domestic agro-food market shall continue to compete on the international markets also by using WTO permitted instruments of protection (mainly through import tariffs) and support (mainly through permitted domestic policies of support and subsidisation). New WTO complying policies need to be introduced and agricultural policies and trade-related measures implemented in a WTO-compliant fashion. Possible future development under the now suspended Doha Development Round of negotiations may also be well understood to permit that Vietnam play a coherent role in such negotiations and be in the position of benefiting from new Special and Differential treatments related to agriculture support and protection in this framework. Agriculture remains a key sector of Vietnam’s economy, social structure and trade relations, employing roughly half of the population. During the last 15 years, the agro-forestry and agro-food sector has grown significantly and has contributed to reduce substantially Vietnam’s poverty rate. However, several imbalances continue to remain in place and need to be tackled with specific policy actions and strategies. Agricultural production in Vietnam is mainly conducted in small household businesses and the competitiveness of certain Vietnam’s agricultural and agro-food sectors is still comparatively low if compared to other regional economies. Besides, Vietnam’s regulatory systems on infrastructure, services (i.e., transportation, marketing, warehousing, insurance, banking, communications and logistics) and agriculture are still weak. Also lacking is the coordination to market requirements that could help the primary sector to truly integrate in the global economy. In such circumstance, Vietnam faces a number of challenges resulting from WTO accession and the impact that the new set of WTO obligations and

7

commitments will have on Vietnam’s policies in the agricultural sector. Vietnam needs to adapt its policies to comply with the Agreement on Agriculture’s rules and obligations on domestic support and export subsidies, make better use of permitted support (e.g. “green box” policies; development measures; permitted marketing and transport subsidies for exports) and, more in general, to both comply with and take advantage of the specific WTO rules and commitments on agriculture. The aim is to continue and enhance the central role played by agriculture and food production in Vietnam’s development and growth. The accession to the WTO means that trade distortive support measures must be eliminated, but a number of “green box” policies (i.e., measures that have no, or at most minimal, trade distortion effects) and certain support measures specially allowed to developing countries may be retained. Similarly, Vietnam will need to respect its WTO obligations on export subsidisation and to progressively withdraw the (already limited) instruments of assistance to its exporters which are not in line with WTO commitments and replace them with sound and sustainable economic policies. In addition, Vietnam will need to make sure that the opportunities and challenges arising in the agricultural sector as a consequence of Vietnam’s WTO accession are duly reflected in domestic policies consistent with WTO rules and commitments on agricultural market access, with the correct administration of other instruments such as tariff rate quotas, quota allocation, import licensing, safeguards and antidumping measures, etc. 2. Status of Agricultural production and trade Agriculture's sector provides one fifth of Vietnam’s GDP and employs 54% of the active population. Rice, coffee, tea and pepper are the main crops, while pork is the major livestock product. Vietnam is the world's fifth largest rice producer and the second largest exporters. Fruits and vegetables production is also growing and export of these products have significant growth potentiality. Vietnam has naturally an advantage for industries that use land intensively. The areas under cultivation is about 7 250 000 hectares and include arable lands and permanent crops. The reform of the land system has favoured the agricultural growth and a favourable balance of trade in the sector. Vietnam remains an important producer and exporter of rice, but output growth has reached the limits of farmlands and growing domestic food consumption could reduce exports in future, unless yields increase significantly1. Since the starting of the Doi Moi policies in late 1980s, the agricultural sector of Vietnam has performed strongly. Agriculture GDP has grown on average over 4% per year since 1990s and because of the weight of agriculture in total 1 MARD expects, however, export volume to remain steady because of higher yields in newly introduced varieties and declining per capita consumption along neighbours’ patterns.

8

employment, agriculture has contributed to the strong decline of the poverty rate in Vietnam. The poverty rate, estimated at nearly 60% in 1992, was indeed divided by two within a decade (to 29% in 2002), and has continued to decline since (to 19.5% in 2004). However, since the early 2000s the growth of the primary sector has been slower than that of both industry and services.

GDP by sector, 2001-06

-

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

2001 2002 2003 2004 2005 2006

mill

ion

US

AgricultureIndustryServices

With the expansion of production, Vietnam’s agricultural exports have grown strongly. Vietnamese agriculture exports have increased rapidly, from US$ 800 million in 1991 to over US$ 5.0 billion in 2006. Forestry products, most of which being wood products, also grew strongly to almost US$ 2.2 billion in 2006. Imports of agro-food products have also increased over the period, but Vietnam remains by large a net exporter of agro-food products.

Vietnam food trade, 95-04

0.0

1000.0

2000.0

3000.0

4000.0

5000.0

6000.0

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Mill

ion

US$

Imports Food, foodstuff and liveanimalImports Beverages and tobacco

Exports Food, foodstuff and liveanimalsExports Beverages and tobacco

Export value of agro-forestry products has reached a record figure of US$ 7.16 billion in 2006, of which more than 70% being agro-food products. In particular, rice, rubber and coffee account together for about half of agro-forestry exports and almost three quarters of agro-food exports. This high concentration of

9

exports in too few commodities highlights a potential risk for the Vietnamese agriculture. The success of Vietnam as an exporter of agriculture commodities risks indeed to making it vulnerable to oversupply and the cyclical changing prices of some key commodities. There is therefore the need of diversifying production and export and of designing an export diversification strategy to reduce the risks and increase the opportunity from trade liberalisation.

-4,000 -2,000 0 2,000 4,000 6,000million US$

agro-food exports

agro-food imports

agro-food trade balance

forestry exports

forestry imports

forestry trade balance

Agro-forestry trade balance

Agro-food Trade balance, 2006

Rice is the most important agricultural commodity in Vietnam, both in terms of food security and export turnover. In 2006 rice accounted for over 40% of agricultural output value and 3.2% of total exports. Pig meat is the second most important product accounting for more than one tenth of output but it is mainly consumed domestically. Third major product is vegetables that also show significant export performances, followed by coffee, cashew nuts, fruits and pepper.

10

Main agro-food exports, 2006

Other agricultural products

2%

Fruit & Vegetable

5%

Rice25% Tea

2%

Cashew nut10%

Pepper4%

Rubber26%

Dairy pr.2%

Coffee24%

Vietnam is currently a leading world market player for several commodities in particular for rice, coffee, pepper and cashew nuts. In 2006, export of rice has declined to US$ 1.28 billion (US$ 1.4 billion in 2005) and 4.63 million tonnes, while export value of rubber increased more than 50% to US$ 1.29 billion. Exports of coffee were valued at US$ 1.22 billion from 980,000 tonnes and that of cashew nuts at US$ 504 million. Exports of fruit and vegetables reached US$ 259 million in 2006. Also significant are exports of dairy products, tea and peanuts. Currently, Vietnam is the world’s biggest pepper exporter (valued at US$ 190 million in 2006) and the second biggest exporter of both rice and coffee (in volume terms). Mirror trade statistics (from trade partners) show a strong export growth for other products such as honey (in which Vietnam has an impressive world market share of more than 2%) and cut flowers. Exports of honey are said to have totalled 13,200 tonnes valued at US$ 25 million in 2006.

0200400600800

1,0001,2001,400

million US$

Rubber

Rice

Coffee

Cashew

nut

Fruits &V

egetables

Pepper

Tea

Dairy P

r.

Major agri-food exports, 2006

11

Despite of this impressive trend, the share of agricultural commodities in Vietnam’s total exports has substantially declined, from over 50% of Vietnam’s total merchandise exports in 1991 to the current 20%. This trend is likely to continue, with prices for many key agricultural commodities expected to continue to fluctuate, limited capacity of further expansion in several commodities and fiercer competition from other exporters, while the export of manufacturing products and particularly services is taking off. Rapid economic growth has also resulted in increasing imports of agro-food but Vietnam continues to have large surplus balance in agro-food trade. In 2005, Vietnam's agro-food imports reached US$ 1.8 billion while exports expanded to over US$ 5.5 billion, with trade surplus declining to US$ 3.7 billion from US$ 3.8 billion recorded in 2004. This surplus has declined substantially in 2006 to less than US$ 3 billion because of the rapidly expanding domestic consumption. Feed for livestock is the major agro-food import (US$ 736.7 million) followed by rubber (US$ 416.0 million), milk and dairy products (US$ 321.0 million), vegetable oil (US$ 256.7 million), wheat (US$ 225.0 million plus US$ 8.7 million of wheat flour)) cotton (US$ 219.0 million), and sugar (US$ 48.6 million). Sugar was a net-exported commodity in early 2000s, but is now net imported, with domestic production unable to meet growing domestic consumption. This trend is expected to continue in view of Vietnam’s WTO commitment to limit domestic subsidisation and reduce import tariffs.

0

200

400

600

800

million US$

Feed

Rubber

Dairy

Products

Vegetableoil

Cotton

Wheat

Sugar

Major agro-food imports, 2006

Imported feed and fodder cover as much as 45% of domestic demand and includes maize (255,700 tonnes in 2006) oilcakes (787,300 tonnes), fish feed (149,300 tonnes), premix, vitamin and other mineral (50,000 tonnes). Inefficient distribution and processing systems are issues impeding the sector development despite potentiality of diversifying domestic production to substitute certain of these imports.

12

Wood products are also imported (US$ 774.9 million in 2006) as are raw material for cigarettes (US$ 160.8 million). Vietnam is a member of ASEAN and APEC. The ASEAN Free Trade Agreement foresees that import tariff reduction for sensitive agro-food products (such as sugar) is to be implemented between 2006 and 2010. A new FTA with China has recently started, where gradual liberalisation of sensitive agro-food products is to be achieved between 2015 and 2020. 3. Review of agricultural and rural development in Vietnam Agriculture continues to receive significant public protection though it remains less protected than certain other economic sectors in Vietnam, such as motor vehicles, cement, steel and other industrial products. Government policies focus on securing agricultural prices, linking production to agro-industries, and raising off-farm activities to reduce underemployment in agriculture and rural areas. A high percent of Vietnamese households, especially the poor and in prevalence those located in North Vietnam, are still in the stage of subsistence, do not produce for the market. Other peasants sell some surplus products on the market for exchanging them with other products of consumption that they cannot produce, rather than for commercial purpose. Main constraints for these types of households are the lack of market access and the lack of services to help them moving from subsistence to commercial production. Surveys have shown that the strategy of the poor households is diversification while that of the richer ones is specialisation. The “specialized” households have good, stable relationship with marketing channels mainly represented by middlemen, while the “diversified” households have only occasional connections with the market. A major constraint is the high transaction cost due to the small scale of farms, lack of supply aggregation, and predominance of middlemen that are likely to be the major source of price information. The result of this is a comparable low farm income. Agricultural diversification is a main issue of poverty reduction. Government policies should aim at assuring food security and create a favourable socio-economic environment in order to stimulate farmers to produce for the market but, at the same time, to diversify their production mix to reduce market risks. With Vietnam joining the world trade system the challenge is from one side the reduction of production cost and from the other the valorisation of production, i.e. adding value to the products sold by the farmers (leaving less of it in the hands of middlemen). Therefore, the agricultural policy should focus on the improvement of:

i) the general, institutional services to producers, including extension;

13

ii) the strengthening of farmer organisations; iii) the marketing and trade infrastructure; iv) the distribution channels; v) the marketing and information system for commercialization of

agricultural products; vi) the product quality management, including certification.

4. Agricultural Trade policy Vietnam’s applied tariff prior to WTO entry consisted of 1,393 tariff lines on farm produce with 14 levels of tariff rates ranging from duty free to 100 percent, including rates at 0%, 1%, 3%, 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30%, 40%, 50%, 65%, 80%, and 100%. For major products, the tariff structure is the following:

i) Duty free import tariff apply on seeds and breeds, all kinds of animal furs, skin used for the industries of leather tanning and garment. These items are mainly inputs for agricultural and industrial production.

ii) Import tariff rates at between 1% and 10% are levied on live animals (other than for breeding), livestock sub-products (bones, viscera, etc.), main cereals other than rice (maize, wheat, barley, oat, broken cereal, coarse flour) oil seeds and crude vegetable oil (soybean, sesame, cotton seek, castor oil), sugar beet, sugar cane, feed (soybean cakes,), silk.

iii) Import tariff rates of between 15% and 30% are levied on fresh and frozen meat, milk, fresh vegetables, spices (ginger, pepper, etc), raw sugar, tobacco leaves, semi-processed coffee.

iv) Import tariffs rates of between 40% and 50%: are levied on fresh fruits, rice, refined vegetable oil, refined sugar, processed products (tea, coffee, vegetables, meat, and confectionery), products from cereal (breads of all kinds, cakes).

v) Import tariff rates of between 65% and 80% are levied on wine, beer, soft drink while duties of 100% apply for tobacco products.

vi) Some tariff simplification has occurred recently with a single import tariff rate of 50% applying on all tariff lines of chapter 16 and 20, and rate of 5% on all tariff lines of chapter 13 (except one line with tariff at 3%) and chapter 14.

The simple average tariff on imports of agricultural products increased from 17.7 per cent in 1996 to 27.1 per cent in 2004, due to the adjustments of Vietnam's tariff schedule to the ASEAN harmonised one, the conversion of non-tariff barriers into tariffs, and the incorporation of other duties and charges in the tariff rates. A number of tariffs were further reduced since 2004 and before the WTO entry Vietnam's simple tariff averaged 23.5 per cent, the one on major imported agro-food products was 21.4 per cent and trade-weighted average tariff

14

was 11 per cent, with about 52 per cent of the tariff lines falling in the 0-5 per cent duty range. Table 1 - Simple average of agricultural tariff as current level and commitment to WTO

Currently applied MFN tariff levels

Tariff bound at entry into

the WTO

Tariff bound after implementation

period

Tariff cut in comparison with

applied MFN rates (%)

23.5% 25.2% 20.9% 11.0 % 10.6% (out – quota tariff rates) 20.0% (in – quota tariff rates)

On average, agricultural commodities are more protected than industrial products via higher tariff rates (simple average tariff for non-agricultural goods is 16.9 per cent). There is tariff escalation, where tariff levels tend to be higher on processed products than on raw materials. Since the entry of Vietnam in the WTO on January 11th 2007, import tariffs on a number of agro-food products have declined as Vietnam has scheduled bound tariffs rate lower than applied duties for certain products, such as processed meat and confectionary. Other applied tariff rates are to be gradually reduced for other products after a transitional period (varying from 2 to 6 years according to products) when scheduled final bound rate is lower than applied duty. This is the case, for instance, of beef, pork, milk and dairy products, feed, wine and spirits. The simple average tariff level for agricultural products will be reduced from the current applied level of 23.5% to 20.9% within 6 years, an overall 11% reduction of tariff protection. The most significant tariff reduction will happen for pork and beef. Table 2 - Bound tariffs rates for selected agricultural products

Products Applied MFN tariff 2006 (%)

Tariff bound at

WTO entry (%)

Final bound tariffs rates after

implementation period (%)

Implementation period (years)

Beef 20 20 14 5

15

Pork 30 30 15 5 Milk 20 20 18 2

Dairy products 30 30 25 5 Processed

meat 50 40 22 5

Confectionary (average)

39.3 34.4 25.3 3-5

Beer 80 65 35 5 Wine and

spirits 65 65 45-50 5-6

Cigarettes 100 150 135 5 Cigar 100 150 100 5 Feed 10 10 7 2

Three agricultural products, namely eggs, sugar (raw sugar and refined sugar), and tobacco leaves, are subjects to import tariff rate quota system, whereby a lower in-quota tariff rate is levied on a limited (-in quota) volume and a higher tariff rates (out - quota tariff rate) is applied on the excess volume.

vii) The initial quota quantity for eggs is 30,000 dozens with annual growth rate for quota volume of 5%. The in-quota tariff rate is 40% and out-quota tariff rate of 80%.

viii) For sugar, the initial quota quantity is 55,000 tonnes with annual growth for quota volume of 5%. The final in-quota tariffs rate is 25% for raw cane sugar, 50% for beet sugar and 60% for other sugar by 2009. The out-quota tariff rate for all sugar is 85%.

ix) In the case of un-manufactured tobacco, the initial tariff quota quantity is 31,000 tonnes with annual growth rate of 5% for quota volume. The in-quota tariff rate is 30% (with the exception of tobacco stems at 15%), while the out-quota bound tariffs rate ranges between 80%-90%

In general, the initial in-quota tariff rates equal applied tariff rates with the exception of processed sugar for which in-quota bound tariff rates (60%) are much higher than the applied ones (40%).

16

0%

50%

100%

Minimum market access commitments: TRQs

in quota tariffs 40% 50% 30%

out of quota tariffs 80% 85% 90%

30,000 doz 55,000 tonnes 31,000 tonnes

eggs sugar tobacco

Table 3 - Tariff quotas on agricultural products

Description of

products

Tariff item

number

2006MFNtarif

f

rate

Initial quota

quantityin-quota

tariff rate

Final quota

quantity

Final in-

quotaTariff(2009)

Out-quota tariff

A

Birds' eggs, in shell, fresh, preserved or cooked.

30,000 dozens

+5% per annum

A1 - Hens’ eggs 4070091 40% 40% 40% 80% A2 - Ducks’ eggs 4070092 40% 40% 40% 80% A3 - Other 4070099 40% 40% 40% 80%

B

Cane or beet sugar and chemically pure sucrose, in solid form.

55,000Tonnes

+5% per annum

B1 - Cane sugar 17011100 30% 30% 25% 85% B2 - Beet sugar 17011200 30% 50% 50% 85%

B3

- Containing added flavouring or colouring matter 17019100 40%

60%

60% 85% B4 - White 17019911 40% 60% 60% 85% B5 - Other 17019919 40% 60% 60% 85% B6 - Other 17019990 40% 60% 60% 85%

17

C

Un-manufactured tobacco; tobacco refuse

31,000Tonnes

+5% per annum

C1 - - Virginia type, flue-cured 24011010 30%

30%

30% 80%

C2

- - Virginia type, not flue cured 24011020 30%

30%

30% 90%

C3 - - Other, flue-cured 24011030 30%

30%

30% 80%

C4 - - Other, not flue cured 24011090 30%

30%

30% 90%

C5 - - Virginia type, flue-cured 24012010 30%

30%

30% 80%

C6

- - Virginia type, not flue cured 24012020 30%

30%

30% 90%

C7 - - Oriental type 30 24012030 30%

30%

30% 90%

C8 - - Burley type 24012040 30% 30% 30% 80%

C9 - - Other, flue-cured 30

24012050 30% 30% 30% 80%

C10 - - Other, not flue cured

24012090 30% 30%

30% 90%

C11 - - Tobacco stems 24013010 15%

15%

15% 80%

C12 - - Other 24013090 30% 30% 30% 90% In general terms, Vietnam's existing trade policy on agricultural products is quite consistent with the country's WTO commitments. All domestic enterprises have full trading rights i.e. the right to import and export goods irrespective of the lines of business for which they have business registration, except goods on the list of prohibited and restricted import/exports. They are not required to apply for an import license, except for goods for which the Ministry of Trade requires a non-automatic import license. No import prohibitions are currently in place for agricultural products Foreign enterprises currently do not have full trading rights, although licenses have occasionally been granted on a case - by - case basis. Foreign invested enterprises are, however, allowed to import goods used as inputs in the manufacturing process, as well as machinery, equipment, transportation means,

18

and materials used in the construction and installation of their factories in accordance with their investment license. Several agricultural products are listed as products under line management of the Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) when imported into Vietnam, namely new crops and animal varieties. For such varieties, importers need to go through a process of testing them into Vietnam before regular imports can take place2. The Government of Vietnam has committed to grant all foreign individuals and enterprises full trading rights no later than 1 January 2007, except for some products subject to "State-trading", which include cigar, cigarettes, and other manufactured tobacco (HS 2402 and HS 2403). The full trading rights accorded to foreign individuals and enterprises would include the right to sell the imported product to any individual or enterprise having the right to distribute such product in Vietnam. Vietnam has successfully negotiated that WTO Members grant Vietnam a transition period until 1 January 2011 limiting the right of foreign enterprises to export rice. Table 4- List of Agro-food Goods Subject to State Trading Importing Rights

No HS Description Rationale 2402 Cigars, cheroots, cigarillos and

cigarettes... Both domestic production and consumption are restricted

2402.10.00 - Cigars, cheroots and cigarillos, containing tobacco

2402.20.10 - - Beedies 2402.20.90 - - Other 2402.90.10 - - Cigars, cheroots and

cigarillos of tobacco substitutes

2402.90.20 - - Cigarettes of tobacco substitutes

2403 Other manufactured tobacco and manufactured tobacco ...

2403.10.11 - - - Blended tobacco 2403.10.19 - - - Other 2403.10.21 - - - Blended tobacco 2403.10.29 - - - Other

1.

2403.10.90 - - Other

2 MARD has issued the Circular No 32/2006/TT - BNN dated 08/05/2006 to guide procedures for importing and exporting these products.

19

No HS Description Rationale 2403.91.00 - - "Homogenised" or

"reconstituted" tobacco

2403.99.10 - - - Tobacco extracts and essences

2403.99.30 - - - Manufactured tobacco substitutes

2403.99.40 - - - Snuff 2403.99.50 - - - Smokeless tobacco,

including chewing and sucking tobacco

2403.99.60 - - - Ang Hoon 2403.99.90 - - - Other

Vietnam has committed that from WTO accession it will eliminate the import ban on cigarettes and other manufactured tobacco and replace it with a production quota that includes imports volumes. The Government committed to designate domestic producers (i.e. tobacco processors) as importers of un-manufactured tobacco and allocate TRQ according to each producer's share of the domestic production of tobacco. These firms would be free to import additional un-manufactured tobacco at the out-of-quota duty rate. Imported tobacco for manufacturing products to be exported is either subject to Vietnam's duty drawback regime or can be imported duty free if the related exports occur within two months. The domestic production quota would be reduced by the quantity of cigarettes imported. A State-trading enterprise would provide access to Vietnam's market for manufactured tobacco products, including cigarettes. In accordance with WTO provisions, such an enterprise has to operate in a transparent and non-discriminatory manner. On January 22nd 2007, the Vietnam National Tobacco Corp (Vinataba) has been appointed the country’s sole importer of cigars and cigarettes for the next three years. 5. Support policies to agriculture in Vietnam The Government of Vietnam has pursued a number of policies in form of both domestic supports and export subsidies for the past 10 years. These policies had both economic and social objectives, in particular protection of incomes of farm households, promoting domestic agricultural production and increase exportation. During WTO accession negotiations, Vietnam has documented these support policies for the period 1999-2001 that is the base period on which commitment

20

has been taken. Most information on domestic and export support, in particular their detailed quantification, is only available for this base period. 5.1. Domestic support policy Most of Vietnam’s domestic support policies implemented in the 1999-2001 have increasingly been Green Box and Development policy measures, with so called Amber Box policies falling from 30% of the total agriculture support in 1999 to 17% in 2001 - and to much less in more recent years. Currently, Amber Box spending is indeed estimated to be much lower than the permitted 10% of the output value level.

-

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

Billion Dong

1999 2000 2001

Domestic Support to Agriculture by boxes, 1999-2001

amber boxdevelopment boxgreen box

Budgetary outlays to the agricultural sector increased almost four-fold during the 1990s, but the trend has slowed down more recently. The budget spending focused on irrigation works, rural roads, markets and schools in rural areas, seed support programme, afforestation, clean water and rural hygiene programme, and scientific researches. The accumulated budgetary outlays for agriculture from 1996 to 2003 were reported at VND 49,925 billion (or VND 36,374 billion in 1994 price), accounting for 6.6% of total budget expenditure, 1.6% of GDP and 7.5% of agricultural GDP. Although the total public expenditure for agriculture during 2000-03 was 2.25-fold higher than that of 1996-99 period in real terms, the proportion of agricultural spending in total budget expenditure dropped from 7.1% to 6.4%. Although expenditures to support agriculture have continued to increase in nominal terms, their part on total budget has declined significantly in 2003 and stabilised at 4.1 per cent in 2004.

21

Support to Agriculture, 1999-2004

-1,0002,0003,0004,0005,0006,0007,0008,0009,000

10,000

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Billion Dong

0

1

2

3

4

5

6

7

expenditures

share of agricultureexpenditures on total

Table 5 - Public spending on agriculture 1999-2004 (%)

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Cultivation 4.2 4.2 5 5 9.1 10.9 Husbandry 2 2.1 2.3 2.9 5.3 2.9 Veterinary 2 2.4 2.1 2.5 2.6 3.4

Forestry & other related services 7.5 8.3 7.5 8.7 9.3 7.7 Forestation 1.4 1.4 0.7 1.0 1.6 0.9

Resettlement & fixed cultivation 1.6 2.2 1.9 2.2 2.3 4.2 Irrigation & other related services 64.2 64.1 66.4 60.,2 50.3 52.1

Total (%) 100 100 100 100 100 100 Total

(billion VND) 5,051 5,647 7,044 6,993 7,203 8,840Agriculture budget share of total

budget (%) 6 5.5 5.9 5.2 4.0 4.1 Source: MoF.

Since 2001, domestic support policies to agriculture has shifted towards increased consistency with WTO conformity requirements to promote and enhance the competitiveness of agro-forestry products as well as reduce the government’s intervention in markets. The limiting factor to increase expenditure in agriculture seems to be budget availability rather than WTO obligations, as also showed by the fact that only 60-70% of the requested fund for agricultural and rural development programmes (as in the Government’s strategy) has actually been financed by the State budget. 5.1.1 Green box policies

22

Polices under Green Box are considered not or less distortive to trade and can be applied freely, being exempted from reduction commitment. The WTO Agreement on Agriculture (AoA) lists the following Green Box support policies:

Group 1: General Services Group 2: Public Stockholding for Food Security Purposes Group 3: Domestic Food Aids Group 4: Payments for Relief from Natural Disaster Group 5: Structural Adjustment Assistance Group 6: Environmental Programmes Group 7: Regional Assistance Programmes Group 8: Structural Adjustment Assistance Provided Through Producer Retirement Programme Group 9: Government Financial Participation in Income Insurance and Income Safety-net programme

During the period of 1999-2001, measures falling under Green Box accounted for two thirds of the total agricultural domestic support to Vietnamese agriculture. In monetary value, the budgetary outlays in form of Green Box support almost doubled from the average level of VND 6.9 trillion in the period 1996-1998 to VND 12.3 trillion of 1999-2001. Since 2002, the use of Green Box measures had increased more than that of Amber Box ones, and this trend is expected to continue in the future if an agreement is reached at the WTO Doha Round negotiations, now stalled. Table 6 - Green Box measures 1999-2001 (billion VND)

Measures 1999 2000 2001 Average 1999-2001

Research 243.98 367.83 292.1 301.3Training services 146.2 185 433.5 254.9Extension and advisory services

163.01 1,499.85 1,590.61 1,089.49

Infrastructure services 5,491.10 6,787.14 4,863.00 5,713.75Pest and disease control, inspection services

247.76 277.25 264.02 263.01

Public stockholding for food security purposes

686.9 578.4 2,271.40 1,178.90

Domestic food aid 92.5 85.44 197.07 125Payments for relief from natural disasters

901.2 2,192.07 1,434.36 1,509.21

Structural adjustment assistance provided through resource retirement

5.61 15.98 109.8 43.8

23

programmes Structural adjustment assistance provided through investment aids

181.78 270.74 170.44 207.65

Regional assistance programmes 800.7 1,124.00 3,063.00 1,662.60Total 8,960.74 13,383.70 14,689.30 12,349.61

Green Box measures and its components, average 1999-2001 (%)

Payments for relief from

natural disasters 12%

Public stockholding for

food security purposes

10%

Pest and disease control,

inspection services

2%

Infrastructure services

47%

Regional assistance

programmes13%

Extension and advisory services

9%

Research2%

Domestic food aid 1%

Structural adjustment assistance

provided through resource

retirement programmes

0%

Training services2%

Structural adjustment assistance

provided through investment aids

2% In more recent years, the Vietnamese government has provided Green Box support mainly in form of infrastructure development, in particular for irrigation, but increasingly expenditures have been directed toward the improvement of crop cultivation and animal husbandry, environmental measures and veterinary services, with research and extension getting a smaller share of the support..

24

0

10

20

30

40

50

60

%

Green Box Expenditures, 2004

% 10.9 2.9 3.4 7.7 0.9 4.2 52.1

Cultivation Husbandry Veterinary Forestry Afforestation

Resettlement

Irrigation

5.1.2. Development box policies (special and different treatment box applicable

to developing countries) Development Programme measures are special and preferential policy measures permitted to developing countries, which include:

i) investment aids from the government; ii) input subsidy to producers with low income; and iii) subsidies to producers to abandon drugs cultivation.

Development Box measures are also exempt from the reduction commitment, i.e. there is no monetary limit associated with this type of support, thanks to the Special and Differential Treatment that apply to developing countries, thus also to Vietnam. Around 11% of total domestic support to Vietnam’s agriculture during 1999-2001 period were Development Box measures, with a peak reached in year 2000.

-500

1,0001,5002,000

2,5003,000

Billion Dong

1999 2000 2001

Expenditures in development box measures, 1999-2001

Diversification from illigal cropsInput subsidiesInvestment subsidies

25

In more recent years, the Vietnamese government has provided Development Box support mainly in form of:

i) investment loans to farmers and agro-processors ii) preferential interest rate on agriculture investment projects iii) support from provincial governments for land rehabilitation iv) support from provincial governments for introducing new varieties v) Land policy, for instance providing tax holidays to sugar mills for

investment in land use 5.1.3. Blue box policies Polices in this box are mostly direct payments to farmers to limit agricultural production. All WTO members can apply these polices, but they are actually used mainly by Developed Countries. In Vietnam, such polices under production limiting programmes have not been applied yet, and they are likely not be applied in the future given their high cost of administration. . 5.1.4. Amber box policies With regard to the “Amber box” policies, the total aggregate measurement of support (Total AMS3) of Vietnam is well below the 10% de minimis threshold4. On average during 1999-2001, total AMS was around 3.4% of total agricultural production value. Vietnam has committed to limit AMS subsidies to Vietnamese Dong 3,961.59 billion (or about US$ 246.37 million at the current exchange rate). This level is excluded from the 10% value of production that Vietnam, as a developing country, will be eligible to use for domestic support within the Amber box policies. Amber Box support has been significantly declined in more recent years, with most subsidies to support domestic crop prices (e.g. sugar cane) having been phased out Most of the remaining support is debt cancellation for agro-processors and in some cases farmers. . Amber box support (including de minimis levels) has increased in nominal terms between 1999 and 2001, but its share on total support has declined from 30% to 17% over the period and has continued to decline from 2002 on.

3 AMS is a method to calculate the total annual spending by government on domestic support measures that are considered “trade-distorting”, which include market price support, production subsidies, etc. The AMS is divided into two types – product-specific AMS and non-product-specific AMS. 4 AoA provides a “de minimis” level of 10% of value of production for developing countries. The de minimis calculation is done for each individual commodity and also for the Total AMS inclusive of product-specific AMS and non-product-specific AMS. If the support levels for a specific product are less than 10%, the AMS for that product can be equated to zero (i.e. exclude from its Total AMS) and would be considered as de minimis. The values of Total Product-Specific AMS and Grand Total AMS will also be adjusted in similar way. If Current AMS represents less than the “de minimis” percentage, it can be exempted from the commitment of reduction.

26

-

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

Billion Dong

1999 2000 2001

Expenditures in Ambex Box support measures, 1999-2001

non-product specificproduct specific

Most of the support was for sugar producers, accounting for three quarter of total amber box support measures and over 90% of the AMS support committed at WTO. Indeed, support to sugar producers was over Dong 3.6 trillion in 2001, representing a level 5 times higher than the “de minimis” permitted one. Most of this support to sugar producers was in the form of a minimum guarantee price for sugarcane purchased by sugar processors. Support for cotton producers was also significant but only relative to the level of production level, amounting to Dong 13 trillion or about 9% of the value of cotton production.

-

2,000

4,000

6,000

8,00010,000

12,000

14,000

Amber Box support in 2001, billion Dong

Amber box support 3,638 - - 13 1,301

De Minimis 683 6,309 1,852 15 13,017

sugar rice pork cotton non-product specific

Since the early 2000s, support to agriculture has shifted from crop specific to non-product specific measures, in form of funds for breeding and seed improvements, support for irrigation, including both fees and power expenditures. In particular, the price support to sugar producers that accounted for most of amber box measures was phased out in 2002.

27

28

In the last few years, the Vietnamese government has provided Amber Box support mainly in form of cancellation of debt of processing factories, as in the case of sugar mills. For instance, VAT debts of a total of Dong 225 billion accumulated during the period 2002-05 were cancelled in 2005. In addition, loan debts totalling Dong 974 billion accumulated in the 2002-05 period were cancelled. Market support was instead not provided, at least at state level. According to WTO rules, Vietnam can apply up to 10% of each product value plus an additional 10% in terms of cut crossing subsidies. Therefore, there is room for Vietnam to raise its support to the agriculture sector, including trade-distorting “amber box” measures. Indeed, Vietnam committed to cap domestic support at almost Dong 4 trillion per annum in excess of permitted de minimis one (the latter being up to Dong 37 trillion per annum). The limiting factor would indeed be the availability of funds from both Central and Provincial governments. 5.2. Export subsidies Vietnam has committed to provide no export subsidies to any agricultural product from the date of WTO entry. Nevertheless, Vietnam has the right to apply some special and differential treatments that are permitted to developing countries in this area, i.e. subsidies to reduce marketing costs and internal transport costs of agro-food exports. This policy could be applied to stimulate export of a number of products according to necessity. 6. Comparative table of obligations and commitments Two comparative tables on current rules/obligations under the Agreement on Agriculture (AoA); and other Vietnam’s WTO commitments related to agriculture are shown below. The tables also identify possible policy gaps between obligation and commitment on the basis of which regulatory needs are diagnosed.

Table 7: Comparative Table of current rules/obligations under AoA and Vietnam WTO commitments related to Agriculture Policy Area Instrument Developing Countries Vietnam Policy gaps and regulatory

implications Market access

Article 2.4 Prohibition on use of restrictions on imports other than tariffs

Applicable No gaps

Article 4.1 & Schedules

All tariffs bound Applicable No gaps

Article 5 Special safeguard mechanism Not allowed Schedules Tariffs resulting from

conversion of non-tariff border measures (“tariffication”) plus pre-existing tariffs

Applicable; simple average of applied tariffs is 23.5%, bound one is 25.2%

Where applied tariffs rates are higher than bound one (e.g. processed meat, confectionary, beer), tariffs were to be reduced by January 11th 2007

Schedules Implementation of current and minimum access opportunity commitments in respect to tariffied products

TRQs for eggs, sugar, tobacco

“First come first serve” mechanism or similar should be in place since January 11th 2007

Schedules Average tariff reductions of 24% over 10 years

Reduction from 25.2% to 21.0%, i.e. 20% reduction but 10.6 for TRQ (out of quota)

WTO-comply policies to support domestic producers most affected by the tariff reduction

Domestic Articles 6,7 Policies divided into two Applicable; Current levels of AMS are lower than

29

commitment cap. support & Annex 2 groups; i) permitted policies

(Green Box) and -for developing countries only- (Development Box);

ii) other policies included in the AMS subject to reduction commitments (Amber Box)

AMS capped at Dong 3,961.59 billion Green Box expenditures were Dong 14.7 trillion in 2001 Development Box were Dong 1.8 trillion in 2001

Need to formulate new Green Box policies dealing with extension (applying GAP), training of processors (GMP), improving marketing tools, enhancing distribution channels, applying SPS and quality improvements, introduction of traceability, add value to producer’s products, favouring aggregation of small pots into larger, viable farm (also family farms), enhancing breeding to increase yield productivity (e.g. milk, eggs) and quality (e.g. beef)

Article 6.5 Decoupled direct Payments associated with production limiting programmes (Blue Box) not in Green Box but excluded from AMS

Applicable but currently not applied

There is no need to introduce blue box measure. They are indeed likely to be too costly to administrate in Vietnam because of large number of farmers and small size of farms

Article 6.2 Developing countries allowed to use some types of investment and input subsidies under certain conditions

Applicable Vietnam already use these subsidies but new regulations may be needed to enlarge their scope

Article 6.4 De minimis provisions allows exclusion from AMS of product-specific and non-product specific support that is less than 10% of respective

Applicable Current support lower than 10%, though a successful Doha may reduce de minimis to, say, 8%. Limiting factor likely to be budget rather than WTO cap

30

current output value Schedules Total AMS support to be

reduced by 13.3% over 10 years

Not applicable

Policy Area Instrument Developing Countries Vietnam Policy gaps and regulatory

implications Export subsidies

Article 9 Definition of export subsidies subject to reduction

Applicable Export subsidy programmes eliminated

Article 10 Other export subsidies subject to anti-circumvention provisions which include disciplines relating to food aid

Applicable New rules on export credits, food aid and STE if Doha Round negotiations successful

Schedules Reduction commitments on both volume (14%) and budgetary outlays (24%) over six years

Elimination of export subsidies

No gaps

Article 9.4 Exception during the implementation period in respect of certain marketing and internal transportation subsidies

Applicable New mechanisms may be introduced to replace export subsidies aiming, for instance, at supporting selected exports or in case of export price decline for major export commodities

Export prohibitions and restrictions

Article 12 Requirement for advance notice and obligation to consult on request and supply information in case of new export restrictions on

Applicable No export prohibition in place.

31

foodstuffs Article 12.2 Exception for developing

countries that are net-exporters of the foodstuffs concerned

Applicable Currently specific controls on exports of wild animal are in place for environmental reasons.

Other aspects Article 13 Peace Clause (expired since 2004)

Applicable No gaps

Article 17 WTO Committee on Agriculture has the task of overseeing the implementation of the Agreement and related commitments

Applicable Notification after 1 year from accession (next deadline is March 2008). Need to start collection of relevant data on support policy from both central and provincial governments

32

Table 8: Comparative Table of Vietnam WTO commitments related to Agriculture other than under AoA

Policy Area Item Vietnam commitment Deadline or

timetable

Policy gaps and regulatory implications

Excise tax Beer All beer products (without regard to the packaging of the product) will be subject to a single ad valorem rate

3 years after entry, i.e. Jan 2010

Change of current regulation/law providing lower (preferential?) excise tax rates on draft and drought beer (the ones that are mainly domestically-produced)

Alcoholic beverages

All distilled spirits with an alcoholic content of 20% or higher will be subject to i) single specific rate per litre of pure alcohol or ii) single ad valorem rate

3 years after entry, i.e. Jan 2010

Change of current regulation/law providing for lower rate of excise duty on spirits below 40º and herbal wines (i.e. the ones produced domestically)

Tobacco Change of current regulation/law on the basis of which cigarettes made of domestically-produced materials are subject to lower excise tax rates than those made of imported materials

At entry, i.e. Jan 2007

No policy gaps. The excise tax rates are now diverse for different kind of cigarettes irrespective of origin of material.

Quantitative import restrictions

Tobacco i)Import ban on cigarettes and tobacco products replaced with a production quota that included imports, and the domestic production quota reduced by the quantity of cigarettes imported

At entry, i.e. Jan 2007

Related regulation, law needed to be drafted and implemented by decree

ii) A State-trading enterprise to provide access to Vietnam's market for manufactured tobacco products, including

At entry, i.e. Jan 2007

Vinataba is the sole importer of tobacco for the next three years

33

34

cigarettes, in accordance with WTO provisions, and would operate in a transparent and non-discriminatory manner.

TRQ and duty drawback arrangements

Eggs, sugar, tobacco

To apply import duty exemptions and drawback practices in full conformity with the Agreement on Subsidies and Countervailing Measures, in particular, Annexes I and II

At entry, i.e. Jan 2007

To change regulation that permits importers of goods for the manufacture of export products to benefiting from duty drawback scheme also by through tariff rate quotas. According to WTO rules import volumes under a duty drawback arrangement should not be linked to any tariff quota.

Regional Trade Area

Article XXIV of GATT

All FTA comply with Art. XXIV, in particular that the Agreement comprises “substantially all trade”

At entry, i.e. Jan 2007

No policy gaps At the moment all free trade agreement in place are conform with Article XXIV, i.e. the preferential trade exceed 90% of total bilateral or regional trade

Trade Related Intellectual Property Rights

TRIPS agreement

Rules on Geographical indication of certain agricultural and food products such as wine. This implies the prohibition to use certain geographical indications for labelling domestic products.

At entry, i.e. Jan 2007

To introduce specific disciplines and rules for Geographical Indication of agricultural products of interest to Vietnam, such as litchi, oranges, bananas

7. Recommendations on the necessary regulatory changes to meet Vietnam commitments under AoA

From January11th 2007, Vietnam is a member of the WTO. Most of needed regulatory changes to meet WTO entry commitments have already been made while other rules need to be changed by 2010. Among Market Access issues, certain applied tariffs were to be reduced because higher than bound ones, for instance in the case of processed meat, confectionary and beer. Having introduced tariff rate quotas for eggs, sugar and tobacco products to implementing commitments of minimum access opportunities, “first come first serve” or similar mechanisms were to be in place from accession. Available information confirms that these regulatory changes were made; therefore, no policy gaps exist, though actual and correct implementation of these regulations has to be verified in a longer period of time. Special Safeguard Mechanisms are not allowed to be used in Vietnam though these measures (that are permitted to other developing countries members) would be very useful allowing protection of domestic markets in case anomalous circumstances, such as a sudden increase of imports or the drastic reduction of import prices that could cause serious disruption of domestic markets. These Special Safeguard Mechanisms could be available in the future also to Vietnam in case of a successful outcome of the current WTO negotiations under the Doha Development Agenda. As of Domestic Support issues, current level of AMS (“amber box” subsidies) are by far lower than commitments and limiting factor of subsidisation is likely to be available budget funds rather than WTO disciplines. “Green Box” and “Development Box” support is not limited by the WTO and can be applied freely. The needed regulations are therefore ones that introduce and/or apply those non trade-distortive, WTO permitted measures that are the most beneficial to the current situation of the Vietnamese agriculture. These measures are those that should be able to tackle the main issues that hinder the further development of the rural sector and the improvement of the living condition of its work force. Because available funds are (always) limited, only those measures that are considered the most effective should be applied. Among these, the following are mentioned:

i) extension and advisory activities including the application of Good Agricultural Practices (GAP),

ii) training of processors, including the application of Good Manufacturing Practices (GMP),

iii) improving marketing tools (provide price and market information via, for instance, Marketing Information System; introducing marketing processes such as sorting, grading, packaging, etc),

35

iv) enhancing distribution channels, in particular favouring wholesale markets and other modern distribution tools in rural areas,

v) applying SPS and quality improvements, vi) introduction of traceability (significant to target sales to large retail

groups), vii) adding value to producer’s products (by improving quality,

introduce quality certification, better packaging etc.), viii) promoting the establishment and strengthening of producer

associations, ix) favouring aggregation of small farming plots into larger, viable

farm (including family farms), x) enhancing breeding to increase yield productivity (e.g. milk, eggs)

and quality (e.g. beef) xi) promoting the diversification of production and the introduction of

new crop varieties better suited to local conditions. The Agreement on Agriculture also permits other support measures that should not necessarily been introduced or applied in Vietnam. It is the case, for instance, of so-called Blue Box measures that are likely to be too costly to administrate in Vietnam because of large number of farmers and small size of farms. As of Export Competition issues, Vietnam has committed to eliminate all export subsidy programmes, except those permitted by the current AoA, i.e. marketing support and subsidies for internal transportation of exported goods. New mechanisms may be envisaged and introduced (to replace export subsidies) aiming, for instance, at supporting selected exports by using these permitted types of export subsidies. These measures could, for instance, be initiated by trigger mechanism and foresee to help farmers to deal with sudden export price decline for major export commodities by providing WTO compliant support. No export prohibitions for agro-food products exist in Vietnam, but specific controls are in place in the case of export of coffee bean and wild animals, in conformity to WTO rules. The AoA also includes anti-circumvention provisions that aim at disciplining other export support activities, but no specific regulation change is currently needed. Nonetheless, in case of a successful WTO Doha Round, stricter disciplines on export support could also apply to Vietnam, as in the case of State Trading Enterprises that have a significant role in the export of rice (see more on this in Chapter 9 below). Vietnam has to provide the WTO Committee on Agriculture with periodic information on the implementation of the Agreement and related commitments. For instance, the schedule of notification on domestic subsidies is annual for countries with permitted “amber box” support. Vietnam has therefore to provide the first of these notifications by March 2008, which include all provided

36

support (“green”, “development”, “amber”, “export”, etc.) by central and regional institutions. Given the difficulty of getting relevant data from the provincial governments, it is advised that the process of collecting relevant data and information from central and provincial governments start immediately5. Other regulatory changes outside the AoA also apply to a number of agro-food products. For instance, disciplines on the application of excise tax for beer and alcoholic beverages have to be changed within 3 years following WTO entry commitments, while other changes on excise taxes for tobacco have already been implemented. VINATABA has been designed as the sole importer of tobacco for the next three years and the ban on tobacco imports have been replaced by a production quota that also include imports. The latter mechanism need to be operated in a transparent and non-discriminatory manner. Vietnam is signatory of a large number of regional Free Trade Agreements (FTAs), most of which are now disciplined by Article XXIV of GATT. These Agreements, that permit to have lower tariff rate than Most Favoured Nation (MFN) ones, need to comprise “substantially all trade” and not be limited to a restricted number of products. Presently, it appears that all Vietnam’s FTAs with other WTO members comply with Article XXIV of GATT, i.e. the trade under preferential (lower) tariffs rates exceeds 90% of total bilateral or regional trade value. Since some of these FTAs are in an intermediate stage of implementation, the conformity for such a rule needs to be again verified at a later stage, i.e. when the transitional period of implementation of each agreement is completed. Anther important provision of the WTO Agreements regards the Rules on Geographical Indication of certain agricultural and food products such as wine and alcoholic products. From the date of accession into the WTO, Vietnam cannot use certain geographical indications for agri-food products, in particular wine, produced in Vietnam that are of exclusive use of other member countries. This poses no immediate major problem to Vietnam, but relevant rules need to be drafted and implemented by degree. This WTO provision is also a significant opportunity for Vietnam to start a process of valorization (i.e. adding value) to certain agro-food products that are domestically produced and specific to Vietnam or its provinces. There is a need indeed to introduce specific regulations for Geographical Indication and disciplines on production and trade of agricultural products of particular interest to Vietnam - such as, for instance, for fruits (e.g. litchi, longan, pomelo, oranges, bananas, mango), coffee, tea, pepper, - in order to improve the quality of their production and the value of their exports. This is particular important in case of a successful Doha Round

5 To facilitate the relevant organisations in carrying out this task, the expert has drafted an ad hoc handbook for the preparation of the notification on domestic and export support, that includes practical examples.

37

negotiations that would include the provisions on Protected Geographical Indications for products other than wines and alcoholic products. 8. Recommendations on new “Green Box” policies and development

measures WTO regulations limit the use of certain types of support that are considered wasteful and trade distorting. At the same time, they permit members to support agriculture within the framework of the so-called Green Box measures. Green Box measures are exempted from reduction commitments, thus WTO members are completely free to apply them. They are less or no trade distorting measures that are particularly well suited to fostering sustainable agricultural growth. In addition, developing country members are allowed to use so-called development measures to support their poor farmers. The freedom of the Vietnam government to support the agricultural sector will not be substantially limited by its accession to WTO. Under current rules, as a development country member, Vietnam is allowed to support the agricultural sector by

i) an unlimited level of so-called “green box” and “development box”, and

ii) up to almost Dong 4 trillion per annum in excess of the 10% de minimis of the value of both each agricultural commodity (up to a total of Dong 18.5 trillion) and the total agricultural production (additional Dong 18.5 trillion).

As such, the limiting factor in public agricultural support is likely to be the availability of budget by both state and regional administrations rather than WTO rules. For instance, the current actual expenditure by Vietnam’s Ministry of Agriculture and Rural Development to support agriculture is about Dong 5/6 trillion, hence lower than the (permitted level of support) de minimis (Dong 7 trillion) relative to just rice production value. Thus, having joining the WTO and by emphasizing Green (and Development) Box measures, Vietnam can take steps towards establishing favourable conditions for long-term, steady and sustainable agricultural development, the improvement of rural welfare, and the development of market and social infrastructure. Accession to the WTO is expected to improve the prospects for agricultural growth in Vietnam by reducing the temptation to implement inefficient market and price support policies, and by focusing attention on Green Box measures that minimise distortions and maximize long run policy benefits for agriculture.

38

Whether or not the government spending on agriculture can be increased (in real terms) in the near future, there is a need for better and more efficient allocations of the limited resources available. It is vital that the government identify policies that will strengthen the responsiveness of the agricultural sector to market signals, maximize sustainable growth and minimize trade distortions. 8.1 Guiding principals in designing agriculture support programmes The WTO accession should represent a watershed in the policy approach of relevant Ministries in the provision of support to the agriculture sector. New, WTO compliant programmes should be designed to respond directly to the main challenges now facing the sector including:

(i) Increased competition due to changing terms of trade and trade patterns;

(ii) Inefficient agro-food marketing chain, with too many operators standing between producers and final consumers and

(iii) Worsening of production quality and raising food-safety issues caused by poor farm management practices, outdated technology and lack of quality management and related institutions.

Therefore, the new agriculture support programmes should focus on:

Strengthening the agro-food marketing chain links between producers and potential markets

Improving farmer knowledge and management through access to better advice and information services

Improving access to modern technology Promoting agriculture development Increasing farmer profitability, income generating and employment

opportunities Promoting rural finance and risk management institutions Moving away from direct market support to specific products.

Clearly, there is considerable scope for increasing Green Box and Development Box spending for agriculture in Vietnam, as long as the current constrained fiscal environment is overcome. In the past, it appears that most Green Box expenditure in Vietnam had been allocated to certain investments, mainly irrigation, with much lower funding for extension and advisory services, public stockholding and regional assistance. However, crucial investments in marketing infrastructure, agricultural education and research, marketing services and the implementation of land reform have been largely ignored. Furthermore, actual spending consistently lags behind appropriations. As outlined above, the Green Box contains a wide range of agricultural policy measures. In the following, we discuss the importance of these measures to

39

contributing to the long-term, steady and sustainable development of Vietnamese agriculture, and make recommendations on which green box measure to apply. 8.2 Agricultural science and education (expenditures for scientific and

educational institutions, research and improvement of professional skills)

Agricultural research plays an important role in driving cost-reducing technological change and in providing high yield and disease resistant crop varieties that will lead to increased food supplies, and consequently, to lower food prices for consumers. In Vietnam, production technology often lags behind international standards and many technologies that are successful in other countries have not yet been fully adapted to Vietnam’s domestic situation. Green box measures on this item includes budget expenditures for the maintenance of educational establishments with an agrarian profile, including training and experimental facilities, research institutes, experimental bases and stations, as well as financing training and improving the professional skills of human resources in agriculture. Educating good specialists and managers for the agricultural sector is vital for increasing agricultural growth. Experience shows that farmers with higher education achieve higher yields, because they employ more appropriate production methods. Furthermore, education contributes to rural poverty alleviation, since it gives rural residents improved opportunities for off-farm employment. Basic rural education should be targeted. Better education for farmers and their children not only boost their farm productivity should they choose to stay on the farm after finishing school; it also increases their capacity to find more-lucrative off-farm work and to adjust to non-agricultural employment and living. Similarly, the vocational and technical training system needs to be revamped to help new entrants to the rural labour force to gain new skills. Changes are needed to make the system more responsive to the demands of trainees and the skill needs they wish to address through, for example, creation of scholarship and voucher systems that allow workers to determine where government funding should be directed. 8.3 Information and Extension services Together with education and research, agriculture extension can accelerate international economic integration as well as ease rural poverty. A boost in

40

agricultural productivity is much needed in order for Vietnam’s agricultural sector to compete successfully in the world market. The contribution of research and extension in Vietnam has already been considerable relatively to the extremely low level of investment in these areas. New rice varieties, hybrid maize, potato seeds, new strains of cassava are just a few examples of the remarkable results that even little, but well targeted investment in research and extension could produce in Vietnam. However, the investment has been too little to make any major contribution at the aggregate level. A necessary condition to improve the efficiency of Vietnamese agri-food sector is to strengthen the agriculture knowledge of the farming community and improve significantly the flow of information on market situation (supply, demand, prices). However, the Vietnamese agricultural knowledge and information system is very weak and unable to respond to changes in technology or information needs of domestic and international markets. An efficient extension service needs funds for field activities and continuous updating of specific knowledge of extension personnel. Vietnamese farmers and enterprises cannot meet the requirements of high-value and high-quality agricultural products by domestic and international markets without access to new technologies. Sometimes, these new technologies are embodied in inputs or capital. Other times, they are embodied in management-practices or production processes. In both cases, farmers and enterprises need to have access to knowledge and information to improve their production. Currently, in Vietnam very little of this knowledge is available to its farmers and enterprises. To a large extent, this is the result of little effort and resources committed to the generation and dissemination of technology and market information. There is an urgent need to introduce new technologies and farming practices in agriculture (such as certified seeds and seedlings) and new products in the cropping pattern as well as information on use of fertilisers and pesticides. Lack of information and poor extension services result in no information on price and market situation to reach the farmers, application of outdated cultural practices by farmers, absence of modern marketing techniques. The public sector has a significant role in providing support for extension services and information systems. These can take the form of public services or funding of private extension agents, setting up market information systems and funding collection, analysis and dissemination of relevant marketing information. These support activities are all permitted by current WTO rules.

41

8.4 Marketing supports and Export supports In Vietnam, due to the weak linkage between market and producers and the absence of business services, market signals as well as consumers’ demands do not always reach the farm producers. This situation would cost the agricultural sector dearly if not quickly fixed now that the country further integrates into the world economic system. To help enterprises and producers to address this situation, the government can provide certain kinds of marketing supports, such as, market information systems, trade promotion programs etc. An agriculture information system needs to be set up in order to disseminate information on market and prices to farmers. Improving marketing processes (such as sorting, grading, packaging) is also important to attaining higher income for the farming communities. Vietnam rural economy is largely characterized by the absence of rural wholesale markets for agricultural commodities. Middlemen procure most of agricultural commodities at the farm gate, pocketing a significant share of the final price that should instead be pocketed by farmers if sales take place at wholesale or retail markets. Farmers, traders, and enterprises have rarely the opportunity to meet each other in market places where they can compare prices, quality, establish contacts. The presence of this market place would facilitate the dissemination of information among stakeholders, and would facilitate the inspection of quality and application of sanitary and environmental standards by the authority. For example, an improved organization of livestock markets integrated with slaughterhouses would reduce the contamination of the public sewage system in urban areas and the spread of animal and meat born diseases. Consequently, the Government should favour the establishment of rural wholesale markets as well as other modern kinds of markets such as forward markets or transactions floors in major producing areas of agricultural products. At macro level as well as the agricultural sector level, the adjustment process following trade liberalization typically involves labour and capital moving from shrinking import-competing industries into expanding export industries. The expansion of exporting industries is thus important in order for the adjustment process to be smooth. Where inefficient credit markets hinder the expansion of exports, adjustment may be hampered and government assistance in favour of exporters may be warranted, using WTO compliant instrument, such as subsidies to reduce costs of marketing exports or internal transport charges for exported goods. Export promotion programmes could also be enhanced through facilitated access to credit (e.g. provision of guarantees) for producers of export products, trade promotion programmes (e.g. co-financing of exhibitions, trade fairs participation, market researches, and other non-price related awards). At the

42

same time, the Government should refrain from providing direct export subsidy not only because of its conflict with WTO’s regulations, but also because such subsidies are inefficient means of promoting sustained market growth. 8.5 Quality issues Vietnamese producers of food products need to adapt to changing consumer behaviour, improve quality and safety of produce; meet quality and marketing standard requirement of retailers. Although Vietnam has a diversified climate allowing many types of production, this asset is not well exploited by the domestic producers. Moreover, production is concentrated during peak seasons with negative effect on producer prices and quality. Prices indeed decrease when product supply rises and lack of storage facilities results in quick deterioration of produces. In particular, during peak season, big volumes lead farmers to handle products with less care, resulting in quality and value losses. Most Vietnamese producers do not apply modern good agricultural practices (GAP) and good manufacturing practices (GMP) that would allow to exporting Vietnamese products to new, high-quality demanding markets. Most producers and traders are unable to provide value-added services such as grading, sorting and packaging that could permit to sell Vietnamese products at higher prices. Vietnamese producers and traders need to introduce necessary marketing processes, tools and services such as standardisation, continuity of homogeneous quality supply, reliability on shipments, quick adaptation to customer requests. Vietnamese producers mainly compete on price with other low cost producers thanks to low production cost, but long-term competitiveness should be enhanced through:

i) increased productivity, ii) higher quality, iii) application of international marketing standards, iv) introduction of traceability, v) improvement of produce safety and health, and vi) introduction of "quality" labelling

The latter may be take the form of protected “Geographic Indication" for certain speciality products, "Vietnamese Quality" label for high value added products made in Vietnam, "Certification of Organic Producers" for Vietnamese farmers producing organic products. For instance, certified Vietnamese organic coffee may be shipped to high-remunerative markets such as the EU.

43

Public expenditures should target all these issues, for instance supporting the establishment of certification bodies (either public or private), providing funds for improving sanitary and phyto-sanitary situation, financing the activities of producer association responsible for applying marketing standards, etc. These measures are to a large extent Green Box and Development Box measures, hence subject to no limitation under the current WTO rules. 8.6 Animal disease and pest control Quality of production also refers to public health, in terms of biological and chemical contamination. Biological contamination mainly related to product of animal origin while chemical contamination refers to products of both animal and vegetable origin. The State is responsible of protecting public health against major sanitary risks. Quality controls consist of limiting (rather than eliminating) the occurrence of sanitary risks such as intoxication, parasitosis, zoonosis. Animal disease control measures are crucial for ensuring animal health and, therefore, for protecting people from dangerous diseases, in particular those that are common to both humans and animals. Under-investment in the development of early warning systems can result in huge losses to society as a whole. Recent outbreaks of avian flue confirm the need of more investment on animal disease control. Pest control measures are crucial to ensure high yields for agricultural crops, and consequently higher farm incomes. Expenditures in animal disease and pest control should be adequately increased: there is limitation for this kind of support under the WTO AoA. 8.7 Investments in rural infrastructures Investment in rural infrastructure comprises items such as road construction, electrification of rural areas, improving of water and irrigation facilities, etc. Capital investments and expenditures by the central and provincial governments aiming at improving these infrastructures are classified as Green Box measures. Investment in infrastructure will enable agricultural enterprises to increase their returns by lowering transaction costs, and to increase productivity due to better access to and availability of inputs. Better infrastructures also contribute to lower production costs and improve international competitiveness. In particular, better transportation and information framework reduces adjustment costs of trade liberalization. Rural infrastructure also has a poverty alleviation effect due to improved non-farm employment opportunities. These expenditures have also

44

a social component because will improve the livelihood of the whole rural community. Improvement in rural infrastructure such as roads, irrigation systems, information infrastructure, power network is a pre-condition for farmers to receive a larger share of the final price of farm products. Such improvements also lower the barrier for off farm work by members of farm households, making it easier for them to take advantage of expanding employment opportunities in rural townships. Under WTO’s regulations, there is no limitation to government spending in rural infrastructure. Due to its importance in enhancing competitiveness of the primary sector as well as its great impacts on rural poverty reduction, investment in rural infrastructure should be a priority for Government expenditures. 8.8 Support for regions with less favourable climatic, ecological and

economic conditions Financial support to accelerate development of districts with less favourable climatic, ecological and economic conditions, are permitted measures that may cover:

i) provision of improved crop varieties (providing farms with high productivity seed varieties),

ii) Provision of mineral fertilizers, seedlings, animal semen, and other inputs,

iii) Investment support for providing facilities to farmers, such as for storage, cover of machines,

iv) Financial help for purchase of agricultural machines, v) Equipment of dairy farms, vi) Financial help for investment in livestock.

8.9 Specific adjustment programmes. Adjustment assistance measures are designed to facilitate structural adjustment across the agricultural sector with financial grants for exit assistance, re-training, business advice, etc. Industry specific adjustment programmes can provide transitory assistance often tied to the implementation of policy reform. The assistance has to be transitory, decoupled from production, targeted to those in most need and designed to facilitate the adjustment process. Adjustment assistances can take the form of programmes

45

i) to assist non-viable producers to either exit the industry or diversify into other agricultural activities; and

ii) to improve producer competitiveness and adjust to lower market returns.

Some adjustment packages might incorporate both types of programmes. Programmes aimed at improving competitiveness may include direct producer assistance and/or general industry assistance. Direct assistance usually involves one-off grants to facilitate farm restructuring, business management training, adoption of new technology, etc., with eligibility conditions imposed to target assistance to those in most need. Given the large number of workers in agriculture, such policies may result to be very expensive for the budget and need to be well targeted. Indirect assistance generally involves project funding to develop the competitive position of the sector for the benefit of all producers. 8.10 ‘Safety net’ programmes Workers in farm and agro-processing industries may require funding during the adjustment process, in particular if they lose their jobs and are temporarily unemployed. An unemployed person who cannot rely on own savings may have to borrow money in order to cover ongoing expenses for food, clothing, housing, etc. Yet, it may be difficult for an unemployed individual to obtain loans, the more so in the absence of collateral. Many countries have, therefore, set up social safety nets, for instance in the form of unemployment benefits, to help-out in these situations. They enable workers to overcome credit constraints and get through the costly adjustment period necessary to switch jobs. Government expenditures for appropriate social safety nets would help to address the transitional difficulties and smooth the adjustment processes. These expenditures are permitted under the AoA. 8.11 Land issues Trade liberalisation adjustment may also involve resource moving out of the primary sector as well as farm consolidation, concentration to improve producer competitiveness. Some of the land resources of those exiting the sector will be purchased by those who remain in farming. In other cases, land can be directed into other agricultural industries or purchased for non-agricultural uses. Producers can adjust by increasing their scale of operations and improving farm productivity by adopting new technologies and improved management practices, diversifying their farm business and increasing off-farm income.

46

The Government should help to smooth the process by removing constraints to efficient land market as well as providing financial support to favour land aggregation and farm consolidation to favour the attaining of economy of scale and increase farm efficiency. Public expenditures for these and other land policies, such as land reclamation, improvement of soil characteristics, afforestation of land and environmental measures in general, are all permitted by the WTO AoA. 8.12 Concluding remarks The broad objectives of the new support programmes should be: i) To strengthen the ability of Vietnamese agriculture to compete in the

integrated regional markets of the South Eastern Asia and the whole world

ii) To increase the efficiency of agricultural production, processing and marketing and improve farm incomes

Therefore, it is advised that the new agriculture support programmes be: i) Generic rather than commodity specific in nature. It is not the role of

government to ‘pick winners’ either as businesses or commodities. It is also not possible to do so given the lack of accurate information on farm production costs or overall competitiveness.

ii) Allocated primarily on a demand driven basis, guided primarily by small-scale farmer needs and opportunities.

iii) Allocated in a transparent, consistent and equitable manner. This requires direct consultation with those stakeholders in the sector that will be affected by or benefit from the programmes. It also requires wide-scale publication/ dissemination of information related to all measures (i.e. ensuring private sector direct participation in the planning, implementation and monitoring of all future agriculture support programmes).

iv) Avoid all unnecessary ‘middlemen’ in the allocation and administration of funds. The benefits of past support measures have tended to be predominantly absorbed by processors, traders, suppliers and other market intermediaries with only limited benefits being passed onto the primary producers. This has tended to undermine the effectiveness of past schemes and the trust and credibility of relevant ministries amongst farmers.

v) Designed to take full account of the potential impact on agriculture credit and investment initiatives and prevents allocation of funds as competing and subsidised sources of support, thereby undermining the development of the agriculture credit market.

47

vi) Objectively monitored and evaluated to ensure effective use of support funds and to guide development of future programmes (and justify further allocations where successful).

If the future agriculture Support Programmes are to be a success they will require an unprecedented degree of trust and cooperation to be established and sustained between relevant ministries and the farming industry. It will also require relevant ministries to discard the old habits of non-transparent decision-making and to accept a new way of working which encourages the private sector to have a direct and active voice in the policy formulation process. 9. Possible developments of WTO rules on agriculture under the

current Doha Development Round The primary objective of the WTO Agreement on Agriculture is to reduce distortions in world trade in agricultural products. Trade distortions targeted for elimination at the WTO include border measures such as tariffs, domestic support for agriculture, and export-related subsidies, which confer competitive advantage on farmers who receive them. The WTO 4th Ministerial Conference, held in Doha in November 2001, concluded with an agreement on the launch of a new round of negotiations to further liberalize world trade, known as the Doha Development Agenda. The Doha Declaration commits WTO members to substantial cuts in market protection and trade-distorting domestic subsidies as well as reductions of, with a view to phasing-out, all forms of export subsidies. At the same time, it committed members to take account of non-trade concerns (e.g. environment, rural/social development, animal welfare) and to negotiate special and differential treatment for developing countries. The WTO’s Doha Round negotiations have been suspended in July 2006 with negotiators unable to bridge the differences and achieve progress towards convergence of different views. Many of the key elements of an agricultural agreement remain to be decided. Without the agricultural modalities in place it was considered impossible to move ahead with the other discussions that are necessary to bring the Round to a conclusion. This chapter will focus on the key operational issues that remain to be addressed in the agricultural modalities, in case the Round is started again, and on the possible impact that a positive outcome would have on Vietnam agriculture. The Doha Round negotiations on agriculture have focused on three main pillars: domestic support, market access and export competition. 9.1 Domestic Support

48

Overall reduction The Hong Kong Ministerial Declaration of December 2005 states that for domestic support, there will be three bands for reductions in Final Bound Total AMS and in the Overall Trade-Distorting Domestic Support (OTDS – defined as the sum of Total AMS, de minimis and Blue Box support), with higher linear cuts in higher bands. In both cases, the Member with the highest level of permitted support [EU] will be in the top band, the two Members with the second and third highest levels of support [US, Japan] will be in the middle band and all other Members, including all developing country members will be in the bottom band. The proposed reductions for each of the three bands for each category of support are in Table 9. The cut-off points between the bands for OTDS are still not agreed but could be set at about $10 billion between band 1 and 2 and $60 billion between band 2 and 3. Table 9. Range of proposed reduction percentages for domestic support

WTO members Overall trade-distorting Domestic Support

Total AMSBand Domestic support

Threshold-OTDS

US$ Percentage cuts Percentage

cuts 1 0 to 10 billion Developing countries

& Developed countries but EU, US,

Japan

31 – 70% 37 - 60%

2 10-60 Billion US, Japan 53 – 75% 60 - 70% 3 Above 60

billion EU 70 – 80% 70 - 83%

Source: WT/MIN(05)/DEC Annex A. The OTDS concept broadens the definition of support and substantially increases the base from which reductions will be made. In case the cuts in level of the OTDS are small, agreed reductions would imply minimal changes in the domestic support programmes of most countries. To impose any effective restrictions on the use of trade-distorting domestic programmes for the three countries with the highest level of support, more substantial cut, e.g. a reduction percentage of 60 percent or more, in the OTDS would be needed on the basis of current support levels, 49

Proposed reduction percentages for OTDS range from 70 to 80 percent for band 3, 53-75 percent for band 2, and 31-70 percent for band 1. The highest the level of the reduction the most effective the reduction of future distortions created by domestic support programs would be. Implication for Vietnam: Vietnam AMS commitment is Dong 3,961.59 billion or US$ 247.6 million at current exchange rate, with additional Dong 37,043.76 billion as de minimis (i.e. Dong 18,521.9 billion each for product specific and non product specific component of de minimis). Vietnam would be in Band 1 with possible reduction of the total AMS ranging between 37% and 60%, i.e. the new Doha-Round total AMS would range between Dong 2.5 and 1.6 Trillion, while the OTDS would range between Dong 28.3 and 12.3 trillion. Since the actual level of support is much lower than allowed one, there will be no direct impact of changes in subsidy disciplines. As an indirect effect, the reduction of domestic support in the other members will result in higher world price for main supported commodities (mostly temperate products but with certain substitution effects also on tropical products) with positive impact for agro-food net-exporting country such as Vietnam, in particular for farmers. Nonetheless, prices for domestic consumers are also expected to increase with consequent welfare losses for them. De Minimis For developed countries, the de minimis allowances are currently set at 5% of the relevant production values (value of production for an individual commodity for the product-specific de minimis and the total value of agricultural production for the non product-specific de minimis). Reductions of between 50% and 80% have been proposed for both the product-specific and non product specific de minimis components of domestic support for developed countries. The cut level is directly linked to the overall OTDS reduction. Indeed, a cut of at least 50% in these de minimis components will be required to reduce them in line with the reductions in the OTDS. Band 2 and 3 countries may need to make additional reductions in their de minimis components in order to satisfy their OTDS limit. The application of tiered reductions in the OTDS would imply band-specific reduction percentages for the de minimis, that may be as big as a 65% cut for the lower band and up to an 80% cut for the highest band. For developing countries, the lower reductions for band 1 of OTDS imply smaller cuts in the de minimis, hence providing some additional flexibility for development policies. Moreover, developing countries could be allowed to claim exemption from de minimis cuts even if they have AMS commitments, as in the case of Vietnam.

50

Implication for Vietnam: Vietnam as both developing country and recently acceded member country would likely be allowed to claim exemption from de minimis cuts even if it has AMS commitments. Final Bound Total Aggregate Measurement of Support As in the case of the overall cut in trade-distorting domestic support, three bands are also foreseen for reductions in Final Bound Total AMS, with higher linear cuts in higher bands. Member with the highest level of permitted support (the EU) will be in the top band, the two Members with the second (USA) and third (Japan) highest levels of support will be in the middle band and all other Members, including all developing country Members, will be in the bottom band. A harmonized effect of reductions would be achieved by the use of a tiered approach to reductions in the Total AMS. The specific reduction percentages applied to each of the bands will be critical to the amount of harmonization achieved. The greater the difference between the percentages applied to the upper and lower bands, the larger the harmonizing effect. The suggested cut-off points for the three bands for the purposes of the AMS reductions, at levels of notified Total AMS are $12 and $20 billion. To ensure that real reduction of domestic support occurs, the reduction percentages for the AMS components require to being at least as great as the percentage applied to the OTDS. Proposed cuts in the Total AMS average respectively 48% for Band 1, 65% for Band 2 and 76% for Band 3, and they would provide a balance to the required level of cuts in the OTDS. Of the 36 countries that have a bound Total AMS under the Uruguay Round agreement, 15 are developing countries, including Vietnam. Developing countries with no bound Total AMS would be exempt from reductions in the OTDS and in de minimis. Those that allocate support primarily to subsistence and resource poor farmers would be able to exclude that support under any overall reduction commitment. Consequently, a low cut for the Band 1 would exempt many developed countries and developing countries with AMS commitments (support not directed to subsistence and resource-poor farmers) from significant disciplines on domestic support. In addition, an element of special and differential treatment could be introduced by requiring lower cuts, say 2/3 of the average 48%, for developing countries (i.e. a 32% cut). Modest reduction percentages would also provide flexibility for developing countries that do not currently exploit the de minimis and Blue Box components to provide some support to their farmers in the future. The choice of base period for product-specific AMS caps has remained unresolved. Any individual country would have a natural preference to use a

51

period during which its actual Total AMS was high, but a balanced approach need to be found. For example, an average of 2000 to 2004 support could be selected. Implication for Vietnam: Vietnam Total AMS commitment is Dong 3,961.59 billion or US$ 247.6 million at current exchange rate,. Vietnam would be in Band 1 with possible reduction of the total AMS ranging between 37% and 60%, i.e. the new Doha-Round total AMS would range between Dong 2,495.8 and Dong 1,572.36 billion. If an element of special and differential treatment is applied, the reduction will be some two third of that, i.e. the new total AMS would range between Dong 2,984.40 and 2,376.95 billion. Table 10. Impact of Doha Development Round on Vietnam domestic support, various options

Measure of Domestic Support

At WTO entry

Minimum cut

Minimum SDT cut

Maximum cut

Maximum SDT cut

Average cut

Average SDT cut

% cut 37% 25% 60% 40% 49% 32%

Total AMS Billion Dong 3,961.59 2,495.80 2,984.40 1,584.64 2,376.95 2,040.22 2,680.68

% cut 31% 21% 70% 47% 51% 34% Overall

trade-distorting Billion Domestic Support Dong 41,005.35 28,293.69 32,530.91 12,301.61 21,869.52 20,297.65 27,200.22

As an indirect effect, the reduction of domestic support in the other members will result in higher world price for main supported commodities (mainly temperate products, such as cereals, milk, certain meat but a reduction for beef, but with substitution effects also on tropical products) with positive impact for producers in agro-food net-exporting country such as Vietnam, but again higher cost for consumers. Blue Box A number of issues relating to the “new” Blue Box category of support also remain unresolved. The most important issue is the level of permitted support that should be lower than the currently proposed ceiling of 5% of the value of production in a base period. A substantial reduction to, say, 2.5 percent, would tighten the discipline on Blue Box payments. In the absence of such a cut, Blue Box payments might only be reduced if the OTDS reduction percentage exceeds those for the Total AMS and the de minimis. An extended transition period could be granted to ease the negotiation. Currently Blue Box payments are exempted from reductions because they are made under production-limiting programs. Payments must indeed be based on fixed bases and yields; on 85 percent or less of a base level of production; or on a fixed number of livestock. The July 2004 Framework Agreement extends the

52

definition to payments that do not require production and includes the stipulation that the base upon which payments are made must be fixed and unchanging. The aim is to eliminate the rebasing of payments but still permitting links to changes in market conditions, such as low prices. Implication for Vietnam: Vietnam does not currently apply any Blue Box measure. Given the number of Vietnamese farmers and the small size of most of their cultivated plots, the Vietnamese Government is advised to not introduce Blue Box kind programmes. As an indirect effect of the new discipline, the limitation of Blue Box support measures in other WTO members is likely to result in higher world price for main supported commodities (temperate products) with positive impact for producers in agro-food net-exporting country such as Vietnam. Currently the USA is the only big user of Blue Box programmes (e.g. in programmes such as counter-cyclical payments) , while the EU has over the years gradually shifted most of its former Blue Box programmes to Green Box ones. Green Box The July 2004 Framework (Annex A of WT/L/579) clearly set out the need to reviewing the criteria for policy payments that qualify for inclusion under the Green Box: “Green Box criteria will be reviewed and clarified with a view to ensuring that Green Box measures have no, or at most minimal, trade-distorting effects or effects on production. Such a review and clarification will need to ensure that the basic concepts, principles and effectiveness of the Green Box remain and take due account of non-trade concerns. The improved obligations for monitoring and surveillance of all new disciplines foreshadowed in paragraph 48 below will be particularly important with respect to the Green Box.” Unfortunately, relatively little negotiating effort has been put into this aspect of the Doha Round trade negotiations and substantial progress in this area is still needed to avoid future controversy of the regulation of permitted domestic support payments. The main controversial issues are how to ensure that developing country policies that do not cause significant trade distortion are not inadvertently excluded by the definition of the Green Box, and “what, if any, other criteria need to be added and / or amended to ensure that Green Box measures have no, or at most minimal, trade-distorting effects or effects on production?” The solution should be consistent with the notion that Green Box policies are only minimally trade-distorting and that technical issues should not impede (developed and developing) countries from making use of such measures.

53

An additional issue is that of developing countries that had not made use of Green Box measures in the past (“newcomers”) and who, therefore, could not comply with the possible requirement to fix a base period for direct payments. Other Green Box issues include the need to: improve timely notification, monitoring and surveillance of Green Box payments (in line with more timely notification of all elements of domestic support). Being this difficult to achieve, a workable alternative would be to require that any major review and clarification of Green Box criteria would be completed during a designated period following the conclusion of the round, for adoption at a specified date in the future. Implication for Vietnam: There is no major direct impact for Vietnam of possible Doha Round outcome on these issues, since the Green Box measures currently applied by Vietnam will continue to be permitted. As an indirect consequence, stricter disciplines on Green Box allowed measures may result in higher world prices, with beneficial effects on Vietnam farmers. However, such stricter discipline (if any) is not expected to result in major changes. Development Box The disciplines of a broader “development box,” need to be further defined to include certain policy instruments common in developing countries (and not markedly trade distorting) in order to provide for a safe haven for development policies that might otherwise seem to violate WTO rules. Implication for Vietnam: A positive outcome will be beneficial to Vietnam with the possibility of allowing specific development programmes for the farming community. 9.2 Market access Improved market access is a key element of the negotiations, offering the greatest potential gains from a new agreement. However, diversity of opinions among WTO members on tariff cuts remains wide and many elements of the modalities on market access are still to be agreed on. Issues still unresolved include the level of tariff cuts, with decisions to be taken in the areas of special and sensitive products as well as in special safeguards. Each of these issues are linked being each dependent on the level of cuts agreed and the bands in which certain products will fall. Tiered formula for tariff reductions

54

The December 2005 Hong Kong Ministerial agreed that there would be four bands for structuring cuts in bound tariffs. The July 2004 Framework Agreement specified that reductions would be progressive with deeper cuts in higher tariffs. Linear reductions would be likely applied at differing rates for developed and developing countries and the thresholds for the bands would differ for the two groups of countries. Many issues still remain to be resolved, such as: i) the thresholds for the bands; ii) the cuts within these bands; iii) the cuts for developing countries; and iv) the issue of a tariff cap. Several proposals have been made on the level of bands and reduction percentages. The bands for developed countries could be from zero to 20 percent, from 20-50 percent, from 50-75 percent, and above 75 percent. The breakpoints of the bands for developing countries could be at higher level of tariff rates, such as 30, 80, and 130 percent. Proposals for the reduction percentages for the lowest band range from 25 to 70 percent for developed countries and from 15 to 50 percent for developing countries. Proposals for the reduction percentages for the highest band range from 40 to 85 percent for developed countries and 30 to 75 percent for developing countries. There have also been proposals for a cap on the maximum permitted value of tariffs, set at different levels for developed countries (75 or 100 percent) and for developing countries (100 or 150 percent). The choice of the bands and the percentage cuts are related. Low tariff caps are unlikely to be introduced, but it might be possible tariff reductions of 48%, 54%, 60% and 66% percent for developed countries and two-thirds of those cuts for developing countries, using band divisions at 20, 50, and 75 percent existing (bound) tariffs for developed and 30, 80, and 130 percent for developing countries. The impact of the reduction formula would be diluted by the provisions for sensitive and special products and by differences between bound and applied tariffs. Table 11. Range of possible reduction percentages for market access Tariff Band Developed

countries

Import Tariff cuts

Developing countries

Import Tariff cuts

bound rates Percentage

cuts bound rates Percentage

cuts Lowest 0 - 20% 48% 0 - 30% 32%

Middle – Low

20 - 50% 54% 30 - 80% 36%

55

Middle- high

50 - 75% 60% 80 – 130% 40%

Highest Above 75% 66% Above 130% 44% Maximum

tariff 87% 125%

A tariff cap can contribute to the harmonisation of tariff rates and offer the possibility of future increased market access as soon as tariff levels are reduced. Although not much additional trade will be generated if tariff caps are set as high as 87 percent for developed and 125 per cent for developing countries, such caps would be nonetheless useful as a means of bringing down some of the tariff peaks. An expansion of tariff-rate quotas (TRQs) could be required for any product that is not listed as sensitive. Products that are subject to TRQs typically have high over-quota tariffs. Not all such commodities may be included in the sensitive product category. Implication for Vietnam: A reduction of 50% of the world trade barriers is expected to result in an increase of the world price for main export commodities of Vietnam, namely rice (+6.2%), coffee (5.5%) and tea (+9.1%). The supply effect of this price increase is positive and is projected to result in an increase of Vietnamese export volume for the three commodities, namely rice (+16.3%), coffee (7.3%) and tea (+8.1%). As of sugar, world price is also expected to increase but this may result either in an increase of imports or of exports, depending of the policy applied in the sector, the level of reduction of out quota tariff and the level of expansion of the in-quota quantities (if any)6. If this increase of prices also happens domestically, it will have a negative effects on domestic consumers for which rice is by far the most important staple. However, expected tariff reduction for other imports (dairy, cooking oil, etc.) is expected to at least partially offset these welfare losses. Sensitive products The December 2005 Hong Kong Declaration recognised the need to agree on the treatment of sensitive products, an appropriate number of which Members will be allowed to designate under the July 2004 Framework Agreement.

6 Source for this estimations is the Study” Impact of trade liberalisation on some agricultural sub-sectors of Vietnam: Rice, coffee, tea, sugar”, MARD and International Support Group

56

Sensitive products (defined by a certain number of tariff lines) will be subject to lower reductions in tariffs, but will require an expansion of any applicable tariff-rate quota (TRQ). The appropriate number of tariff lines to be treated as sensitive is still to be agreed on. The proposed coverage of sensitive products ranges between 1 to 15 percent of tariff lines. This could be defined with respect to dutiable lines or all lines. The latter would provide for a larger effective coverage under the sensitive product provision, since countries generally have some zero duty items in their tariff schedules. It has been estimated that a limit on sensitive products of 4 percent of all dutiable tariff lines would provide some market access, but would have to be combined with tariff cuts, substantial TRQ expansion and a relatively low tariff cap to provide significant market openings. A “substantial improvement in market access” requires a combination of tariff cuts and TRQ expansion. The tariffs cuts to be applied to sensitive products could be set at one-half of that for other products. Even then, over quota tariffs will remain high in many cases, unless they are subject to a tariff cap. A significant increase in the TRQ could have an important impact, particularly if in-quota tariffs are low, even if the reduction in over-quota tariffs is modest. A fixed percentage increase (say, 5%) in TRQs (defined in terms of the share of domestic consumption in a base period) would have the greatest impact. Table 12. Range of possible reduction percentages for market access, sensitive products and special products in the case of Developing countries Tariff Band Developing

countries

Import Tariff cuts

(all products)

Import Tariff cuts (Sensitive

products)

Import Tariff cuts (Special

products) bound rates Percentage

cuts Percentage cuts Percentage

cuts Lowest 0 - 30% 32% 16% 16%

Middle – Low

30 - 80% 36% 18% 18%

Middle- high 80 – 130% 40% 20% 20% Highest Above 130% 44% 22% 22%

Maximum tariff rate

125%

Maximum number of tariff lines

90% 5% 5%

Four other market access issues are still to be resolved: i) reduction or elimination of in-quota tariff rates; ii) tariff escalation; iii) tariff simplification and iv) the future of the special agricultural safeguard (SSG).

57

Tariff escalation could be directly tackled by requiring a linkage between the tariff cuts on raw materials and those of processed products. Tariff simplification is desirable and would appear to be relatively straightforward in the light of the agreement on AVEs. The latter is the process for converting 'specific' agricultural tariffs based on imported quantities into 'ad valorem' equivalents (AVEs), i.e., tariffs based upon the price of the product. Establishing AVEs is a pre-condition for addressing the tariff reduction formula that is a central pillar of the Doha Round agriculture negotiations. The need for an SSG for developed countries should be largely offset by the possibility of continuing to use TRQs and the designation of several of these products as sensitive. As for Developing countries, new Special Safeguard Mechanism should be applied instead and be allowed for all developing members (see below). Implication for Vietnam: Vietnam will have the possibility, along other WTO members, to designate a number of sensitive products (some 70 tariffs lines) for which the tariff reduction will be lower than the one applied across the entire tariff schedule. Hence higher tariff protection will be given to these products, which implies relative higher prices for producers and larger welfare losses for consumers due to relatively higher prices. . Table 13. Possible tariff reduction for selected products for market access, sensitive products and special products in the case of Vietnam

Products Final bound rateNew

import tariff

New Import tariff

(Sensitive products)

New Import tariff (Special

products)

Feed 7.0% 4.8% 5.9% 5.9% Beef 14.0% 9.5% 11.8% 11.8% Pork 15.0% 10.2% 12.6% 12.6% Milk 18.0% 12.2% 15.1% 15.1% Processed meat 22.0% 15.0% 18.5% 18.5% Dairy products 25.0% 17.0% 21.0% 21.0% Sugar 85.0% 57.8% 71.4% 71.4% Confectionary 25.3% 17.2% 21.3% 21.3% Beer 35.0% 22.4% 28.7% 28.7% Wine and spirits

45.0% 28.8% 36.9% 36.9%

Cigar 100% 60.0% 80.0% 80.0% Cigarettes 135% 75.6% 105.3% 105.3%

58

Special Products Developing countries would be able to designate a number of “special products”, based on criteria of food security, livelihood security and rural development needs; these products will be subject to more flexible treatment. The Hong Kong Ministerial indicated that this will involve the self-designation of an “appropriate” number of tariff lines. Still unresolved are the issues of i) how to define these Special Products and ii) how they should be treated. Developing countries would be allowed to apply a lower tariff reduction to special products. They might define an equivalent percentage of tariff lines for special products as in the case of sensitive products, and apply the same reduction coefficient to the tariff cuts for those products. As an example, if up to five percent of tariff lines could be designated as sensitive products, and these were subject to half of the relevant reduction percentage, developing countries would have the ability to designate up to ten percent of their lines as either special or sensitive, subject to half of the already lower reduction percentages applicable to developing country import tariffs. The combination of the sensitive and special product categories would then allow developing countries a substantial number of lines for which the cut in bound tariffs would be lower than the one applied across the entire tariff schedule. This would be consistent with the overall objective of increasing market access. Implication for Vietnam: Vietnam will have the possibility, along other developing country members, to designate a number of special products (some 70 tariffs lines) for which the tariff reduction will be lower than the one applied across the entire tariff schedule. Hence, higher protection will be maintained for these products. The list should be based on criteria of assuring food security, livelihood security and rural development needs. Table 14. Range of possible percentage reduction for Vietnam’s selected TRQ products for market access, sensitive products and special products issues

Description of products

Final in-

quota tariff

Final Out-quota tariff

New out of quota tariff

New out of quota tariff

(Sensitive products)

New out of quota

tariff (Special

products) Eggs

Hens’ eggs 40% 80% 51.2% 65.6% 65.6% Ducks’ eggs 40% 80% 51.2% 65.6% 65.6%

59

Other eggs 40% 80% 51.2% 65.6% 65.6%

Sugar Cane sugar 25% 85% 51.0% 68.0% 68.0% Beet sugar 50% 85% 51.0% 68.0% 68.0% White sugar 60% 85% 51.0% 68.0% 68.0% Other sugar 60% 85% 51.0% 68.0% 68.0%

Tobacco Virginia type, flue-cured 30% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Virginia type, not flue cured 30% 90% 54.0% 72.0% 72.0% Other, flue-cured 30% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Oriental type 30 30% 90% 54.0% 72.0% 72.0% Burley type 30% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Tobacco stems 15% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Special Safeguard Mechanism The July 2004 Framework Agreement indicated that a special safeguard mechanism (SSM) will be established for use by developing country members of the WTO. The Hong Kong Ministerial Declaration specified that recourse to the SSM should be based on import quantity and price triggers, with precise arrangements to be further defined. To assure that the operation of the SSM would be transparent, a system of notification of trigger prices and quantities should be set up. A review of the operation of the safeguard mechanism after, say, five years should also be built in. The SSM should be linked to the provisions for special and sensitive products, with operation possibly limited to the same tariff lines. Implication for Vietnam: Vietnam has committed not to use the special safeguard provisions that have been used by other developing countries in agriculture. This would have been a useful, practical tool in case of sudden surges of agricultural and food products. A successful conclusion of the Doha Development Round that includes the new SSM would then be significantly beneficial to the Vietnamese agro-food sector to deal with sudden changes in imports quantities and prices. Preferences Programs that give duty- and tariff-free access to Least Developing Countries (LDCs) are in operation in several countries and often these preferences are built into the agricultural agreement. The erosion of these preferences is an inevitable result of general reductions in tariffs. Preference erosion can cause imbalances to countries that rely for a significant proportion of their export earnings on exports under preference schemes. The Hong Kong Ministerial Declaration

60

reiterates the importance of addressing such preference erosion. Proposals to ease the adjustment process include a longer phase-in period for tariff reductions for such commodities, though the assistance to countries to adjust may be more efficient. For instance, preference granting countries and multilateral lending institutions might provide financial resources to assist countries that are dependent on preferences to diversify production. In addition, developed countries, and the more advanced developing countries, could provide LDCs with quota and duty-free access for all agricultural products at least for a transitional period. Implication for Vietnam: This issue is less important for Vietnam than for other developing countries (for instance ACP countries) that enjoy significant preferences vis-a-vis other developing countries. Nonetheless, there will be also for Vietnam some erosion of existent preferences vis-à-vis developed country and certain developing countries. Other Market Access Issues Two additional topics regarding market access include: i) reduction of in-quota tariff rates and ii) tariff quota administration. The former would be beneficial to trade liberalisation but is likely to be opposed by importers of products subject to TRQs as the main impact would be on tariff revenue. When a quota is not filled, a mandatory reduction in the in-quota tariff could be envisaged, but this may be difficult to agree. TRQ administration has been discussed at length by the Agriculture Committee over the years, and agreement on a set of acceptable methods of administration could not be reached. Implication for Vietnam: The reduction of in-quota tariff rates may affect significantly Vietnam in terms of reduced revenue from import tariffs and reduced protection for domestic producers of eggs, sugar and tobacco. Nonetheless, this welfare loss for producers and budget will be offset by the beneficial effects of reduced prices for consumers in term of welfare gains. 9.3 Export competition In the Doha Round, the negotiations on export competition include i) explicit export subsidies, ii) export credits, iii) food aid and iv) state trading enterprises. The negotiating mandate calls for ‘the parallel elimination of all forms of export subsidies and disciplines on all export measures with equivalent effect by a credible end date’. At the 6th WTO Ministerial Conference held in Hong Kong in December 2005, the WTO membership agreed to end export subsidies in agriculture by 2013,

61

with a substantial part realised by the mid-point of the implementation period (i.e. around 2010). Substantial agreement has thus been reached on the phased elimination of export subsidies and export credits, credit guarantees or insurance programs with repayment periods beyond 180 days. Disciplines are to be imposed on programmes with repayment periods of 180 days and below. However, issues about the timing and method of making such reductions remain unresolved. The declaration makes clear the agreed date is conditional. Loopholes have to be plugged to avoid hidden export subsidies in export credit, food aid and the sales of exporting sales enterprises. For cotton, the elimination of export refunds was to be accelerated to the end of 2006 (but then the negotiations have been suspended). In addition, cotton exports from least-developed countries will be allowed into developed countries without duty or quotas from the start of the period of implementation of the new agriculture agreement. Export Subsidies Since a date for the elimination of export subsidies, and the parallel removal of similar measures have been established, the remaining issue to solve is how to phase these out to conform to the decision that a substantial part of the reductions should fall in the first half of the period. A “substantial part” of the reductions could be reflected in across the board cuts in export subsidies of, say, 60 percent in the first three years. This broad cut would not therefore focus on particular products. The reductions could be in both expenditure and in the volume of products subsidised, with the latter having the most direct effect on trade and the advantage that compliance would be easier to monitor. Sixty percent of the payments on export credits over 180 days could also be eliminated by that time to ensure parallel processes, as could 60 percent of the subsidy payments that are channelled through state trading exporters. However, there are likely to be significant problems of measurement in the latter case. Implication for Vietnam: Vietnam has committed to eliminate all export subsidy programmes except the one allowed as developing country (domestic component of transport cost and marketing costs of exports). The elimination of export subsidies by the other WTO members will likely impact in an increase of world price for supported commodities (mainly dairy products, cereals, fruit and vegetables) with consequent beneficial effects for farmers producing these products and welfare losses for domestic consumers. Export Credits and Credit Guarantees (Short term)

62

The removing of the element of subsidy in export credits of less than 180 days implies that export credit programmes should be self-financing, reflect market consistency and not circumvent commercially-oriented disciplines. This is an issue that remains to be resolved. Government expenditures on these programmes could be eliminated, including financing for exporting state trading entities. Thus by the end of the elimination period (2013), export financing should be provided only through commercial entities operating on a commercial basis or on equivalent commercial terms (at market rates of interest and insurance premia) by exporting state trading entities. Another issue regards the protection of Least Developed Countries (LDCs) and Food Importing Developing Countries (FIDC) from the problems that might be caused by lack of credit due to these stricter disciplines. This issue requires coordination of member countries with financial institutions and other international body (such as the WTO) to indicate the need for financing at certain times as a proxy for genuine credit needs. Implication for Vietnam: No export credit and export guarantee programmes have been operated by Vietnam, hence no direct impact. However, the improved discipline of these programmes operated by other members is expected to have a (limited) impact on world prices of subsidised commodities. Exporting State Trading Enterprises Governments often use state trading enterprises (STE) to implement government policies aimed at stabilising and/or increasing income of farmers and/or securing low food prices for consumers. By granting the STEs (often exclusive) privileges to import/export and/or purchase from domestic suppliers, the government may be creating entities that can generate efficiency and trade distortionary effects. The main issues relating to STEs in the context of the negotiations on agriculture are associated with their potential to undermine the disciplines and transparency achieved in the Agreement on Agriculture. Activities of exporting STEs are mainly criticised because they might be used to circumvent commitments on export subsidies. In the July 2004 “Framework Agreement”, a consensus was reached on that government financial support for export STEs should be phased-out, over the same time frame as the phase-out of export subsidies. However, no agreement on whether the monopoly powers of export STEs should also be eliminated has been reached yet, though the Hong Kong Declaration stated that “as a means of ensuring that trade distorting practices of STEs are eliminated, disciplines relating to exporting STEs will extend to the future use of monopoly powers so that such powers cannot be exercised in any way that would circumvent the

63

direct disciplines on STEs on export subsidies, government financing and the underwriting of losses.” The method of imposing disciplines on exporting STEs, how to prevent circumvention of disciplines, monopoly powers of STEs, and the same definition of STEs are additional issues to be resolved. Developing countries are to receive “special consideration” with respect to the disciplining of exporting STEs. This may include to take in due account the position of exporting STEs in developing countries, such as marketing boards for tropical products in West Africa. Though many of these agencies have been privatised in recent years, several remain in state hands. Implication for Vietnam: In Vietnam, the Northern Food Corporation and the Southern Food Corporation Inc. (Vinafood I and II), both state entities, dominate rice exports though other government-owned and privately owned rice exporters operate too. The Southern Food Corporation accounts for about half the country's exports and somewhat less than one tenth of world trade. It is responsible for large government-to-government contracts which are the result of successful bidding at tender. It also administrates the export quota of others - mostly provincial governments who may use (international) private traders as their agents. The Northern Food Corporation is a smaller exporter. It administers export quotas, but its own exports are mainly limited to government-to-government contracts with politically important allies. It accounts for less than one percent of world market trade. The chief rationale for establishing and maintaining agricultural export STEs is their role to countervail the market power of processors, wholesalers and traders in the domestic and foreign markets that may be represented by a few dominant firms. For this purpose, STEs are granted exclusive rights to exports and often an exclusive right to purchase and/or sell in the domestic market. Competitive domestic production is pooled and marketed through one channel, enabling the farmers to benefit from economies of scale in marketing and quality control and improved terms of trade in the domestic and potentially in world markets. In addition to increasing farmers’ income, STEs can stabilize producer income through price pooling and management and disposal of stocks. Thus, the major policy objectives STEs are mandated to pursue the exercise of market power and price stabilization. Their implied goals may also be to redistribute income, support producers or consumers (or both).

64

The new disciplines on STEs may hence have a significant impact on the Vietnam’s domestic market of rice, likely reducing export volumes and increasing domestic prices. Food Aid The Hong Kong Declaration states that: “…on food aid, we reconfirm our commitment to maintain an adequate level and to take into account the interests of food aid recipient countries. To this end, a “safe box” for bona fide food aid will be provided to ensure that there is no unintended impediment to dealing with emergency situations. Beyond that, we will ensure elimination of commercial displacement. To this end, we will agree effective disciplines on in-kind food aid, monetization and re-exports so that there can be no loop-hole for continuing export subsidization.” The issue of defining an emergency situation is still unresolved. The World Food Programme (WFP) identifies an emergency situation when there is clear evidence that an abnormal event or series of events have occurred which causes human suffering or imminently threaten lives or livelihoods and which the government concerned does not have the means to remedy. For instance, responses to natural disasters, food shortages resulting from civil conflict or sudden economic shocks are all included under the WFP criteria. How to define a “safe box”; whether to discipline food aid that is in-kind; and “who should declare an emergency?”; are other issues to be further explored. The WFP also provides a set of criteria for determining what aid would qualify under the safe box. This definition could be used in the WTO with bilateral emergency food aid viewed in the light of similar criteria. Timely notification of the provision of aid and conformity with the conditions that define the safe box are also desirable. Food aid not satisfying the necessary conditions for the safe box or for bona fide aid would be required to be counted against the export subsidy commitments during the period of their phased elimination, and should be eliminated by 2013. Stricter disciplines on in-kind food aid, the monetization of food aid (selling by the recipient government on the domestic market) and re-exports of food aid are more controversial. Although these issues are clear-cut for safe box food aid (in-kind food aid is the most likely to be appropriate, monetization and re-exporting are inappropriate) rules for non-emergency aid are more problematic.

65

Implication for Vietnam: Vietnam does not currently provide any food aid nor is a beneficiary of this. As an indirect effect, stricter disciplines will likely impact in higher world prices for concerned commodities. 9.4 Cotton The cotton issue crosses the boundaries between the three pillars. Commitments have been made to eliminate export subsidies by 2006, to grant immediate quota- and duty-free access for LDCs who export cotton, and to make more ambitious cuts in domestic support, over a shorter period. The suspension of the negotiations has halted this process, at least for now. Implication for Vietnam: Vietnam farmers producing cotton will benefit from the elimination of the export subsidies and the reduction of domestic support that are relatively huge in both the USA and the EU. World market price of cotton is indeed expected to increase due to the reduction of these subsidies. However, being Vietnam a significant net-importer of cotton, the total welfare impact is expected to be negative with higher cost paid by processors and consumers more than offsetting the benefit for the cotton producers - i.e. a net welfare loss. 9.5 Policy implication of the Doha Round Negotiations for Vietnam Vietnam’s ability to influence the final Doha Development Round outcome is limited because the range of negotiating issues is already clearly established, while, over the time, the negotiating position of most WTO members have hardened. Vietnam priorities for the remaining negotiating period of the Round (if indeed resumes) must therefore be carefully chosen and should focus on a limited number of topics:

i) Matters where the negotiating outcome is of special importance for Vietnam

ii) Priorities and areas of difficulty for Vietnam in the implementation of existing and new WTO Agreements

Vietnam should engage in the negotiations and voice its positions in tose issues where its trade interest are most at stake and, possibly, introduce requests to expand market access where it has competitive advantages, such as rice, coffee, rubber, tea, fresh vegetables. Vietnam should also try to minimize additional burdens from the new Round outcome by seeking credit for accession commitments, in line with requests by other Recently Accessed Members (RAMs). These credits may take the form of flexibility in implementing the new commitments, getting no or delayed application of STE provisions, longer implementation period, lower tariff

66

reduction. These possible concessions should be attained by negotiating appropriate reference dates and/or reference levels of tariffs and subsidies. It should be highlighted that any such concessions should be the result of negotiations rather than recognition by WTO members of commitments taken for entry the Organisation. Upon accession, Vietnam has become integral party to Doha Development Agenda Negotiations and the outcomes will apply to Vietnam. This is positive per se, since Vietnam will be able to benefit directly from the further liberalisation of the world trade, with improved perspectives for its exports and benefits for most domestic consumers. It should however be stressed the fact that WTO accession commitments are not substitute for any new Doha commitments. The latter would be indeed additional to the commitments Vietnam has already undertaken during the negotiations to access the WTO. On a longer time prospective, Vietnam needs to identify its future trade-related objectives, such as:

i) those objectives which can be achieved through using international trade rules; and

ii) those objectives that can be achieved through instruments available to developing countries from developed member countries, such as Aid for Trade. The latter could indeed address specific shortcoming through technical assistance and capacity building programmes (co-) financed by developed countries.

This requires a comprehensive structure of trade-related policies involving both government and farming industry. Institution and producers should actively cooperate in identifying:

i) Priorities for Vietnam’s infrastructure development ii) Strategies for the development of international trade, especially

marketing iii) Active use of the WTO rules in Vietnam’s own interests iv) Appraisal of areas where technical and capacity building assistance

are needed and can be used most efficiently v) Institutional arrangements for effective and consistent development

of trade policy and representation of Vietnam’s interests at the WTO in Geneva./.

67

MULTILATERAL TRADE ASSISTANCE PROJECT VIETNAM II (MUTRAP II)

Ministry of Trade in partnership with the European Commission

ASIE/2003/005711

ACTIVITY CODE: AGRI-1

“REVIEW OF VIETNAM’S COMMITMENTS UNDER THE AGREEMENT ON AGRICULTURE AND PROPOSAL OF POLICIES IN LINE WITH WTO”

HANDBOOK ON

SPECIFIC GUIDELINES, BEST PRACTICES AND TECHNICAL PROCEDURES TO CALCULATE

“AGGREGATE MEASUREMENT OF SUPPORT” OF VIETNAM

prepared by

ANTONIO CORDELLA MUTRAP EU EXPERT

Ha Noi, April 12th 2007

This document has been prepared with financial assistance from the Commission of the European Communities. The views expressed herein are those of the author and therefore in no way reflect the official

opinion of the Commission nor the Ministry of Trade

1

LIST OF ABBREVIATIONS .............................................................................................................................. 3 INTRODUCTION ................................................................................................................................................ 4 1. DOMESTIC SUPPORT ............................................................................................................................. 5

1.1. GREEN BOX MEASURES ........................................................................................................................ 5 1.2 DEVELOPMENT BOX MEASURES ......................................................................................................... 12 1.3 BLUE BOX MEASURES ........................................................................................................................ 14

2. AMS............................................................................................................................................................ 16 2.1 PRODUCT-SPECIFIC AMS ................................................................................................................... 17

2.1.1 Supporting Table DS:5 ................................................................................................................. 18 2.1.2 Supporting Table DS:6 ................................................................................................................. 20 2.1.3 Supporting Table DS:7 ................................................................................................................. 22 2.1.4 Supporting Table DS:8 ................................................................................................................. 24

2.2 NON-PRODUCT-SPECIFIC AMS........................................................................................................... 26 2.3 AGGREGATING AMS COMMITMENTS ................................................................................................. 28

3. EXPORT SUBSIDIES .............................................................................................................................. 31

2

List of Abbreviations ACP Africa, Caribbean and Pacific AoA Agreement on Agriculture AMS Aggregate Measurement of Support APEC Asia Pacific Economic Cooperation ASEAN Association of South-East Asian Nations AVE Ad Valorem Equivalent CET Common External Tariff EC European Commission EU European Union FIDC Food Importing Developing Countries FTA Free Trade Area GAP Good Agricultural Practices GATT General Agreement on Trade and Tariffs GDP Gross Domestic Product GMP Good Manufacturing Practices ITC International Trade Centre LDC Least Developed Countries MoF Ministry of Finance MARD Ministry of Agriculture and Rural Development MUTRAP Multilateral Trade Assistance Project MTS Multilateral Trading System NACEN National Advisory Committee on External Negotiations NAMA Non-Agricultural Market Access NGO Non-Governmental Organisation OTDS Overall Trade-distorting Domestic Support PCM Project Cycle Management PMU Programme Management Unit RAM Recently Accessed Member SPS Sanitary and Phyto-Sanitary SSM Special Safeguard Mechanism STE State Trading Enterprise TBT Technical Barriers to Trade ToR Terms of Reference TRQ Tariffs Rate Quota TWG Technical Working Group UNCTAD United Nations Conference on Trade and Development USA United States of America VAT Value Added Tax VINATABA Vietnam National Tobacco Corporation VND Vietnam Dong WFP World Food Programme WTO World Trade Organisation

3

Introduction The purpose of this technical note is to help Vietnamese experts and officials to present the WTO Secretariat factual information on Vietnam domestic support and in particular subsidy measures actually in place in agriculture, in a manner consistent with the notification requirements of the Agreement on Agriculture. To this end, the following paragraphs are designed to identify agricultural policy measures in the area of domestic support and export subsidies under the Agreement on Agriculture on which such information is required. The definition of products covered by the Agreement on Agriculture is contained in Annex 1 of the Agreement. To present the information in the prescribed form, the formats to be used by Vietnam to notify their current measures are below. Accordingly, the description of any measures maintained by Vietnam after its entry into the WTO should be sufficiently detailed to enable other WTO Members to make a judgement as to the relationship between each of the measures in question and the relevant criteria of the Agreement on Agriculture.

Notification obligations

All Members must notify the Committee on Agriculture the extent of their domestic support measures. This requires a listing of all measures that fit into the exempt categories: the Green Box, developmental measures, direct payments under production limiting programmes (Blue Box) and de minimis levels of support. In addition, where the existence of measures requires it, AMS calculations must be undertaken by Members that have scheduled domestic support reduction commitments and the Current Total AMS must be notified. Where a Member without such scheduled commitments has support measures which are not covered by one or other of the exempt categories, a notification must be made showing that such non-exempt support is within the relevant de minimis levels. Special formats have been developed by the Committee on Agriculture in order to facilitate compliance with the notification obligations.

The requirement to notify is annual, except in the case of least-developed country Members which are only required to notify every other year. Developing country Members can also request the Committee to set aside the annual notification requirement for measures other than those falling into the Green Box or the developmental or Blue Box categories.

In addition to the annual notification obligations, all Members must notify any modifications of existing or any introduction of new measures in the exempt categories. These notifications too are examined by the Committee on Agriculture on a regular basis.

As most Members do not have domestic support measures other than those falling into the exempt categories, the annual notification requirements are in many cases not particularly burdensome. However, they are effective in providing a basis for policy discussions within the Committee on Agriculture and they also serve a useful purpose domestically in enabling governments to maintain an annual overview of support to their agricultural sectors.

4

1. Domestic Support The Agreement on Agriculture prohibits the use of domestic support in favour of agricultural producers in excess of commitment levels specified in schedules (Article 3:2 and Article 6) with the exception of support granted by means of three groups of policies: (i) measures that have no, or at most minimal, trade distortion effects or effects on production

and which meet basic and policy-specific criteria and other conditions as set out in Annex 2 of the Agreement on Agriculture; these are known as "green box" measures;

(ii) some measures of assistance (development measures), whether direct or indirect, to

encourage agricultural and rural development and which are an integral part of the development programmes of developing countries (Article 6:2); and

(iii) direct payments under production-limiting programmes or “blue box” measures

(Article 6:5).

1.1. Green Box measures The types of measures in operation that may fall into the "green box" include those in the following categories, provided they meet basic and policy specific criteria and conditions as set out in Annex 2 of the Agreement on Agriculture:

• General government services; research; pest and disease control; training services; extension and advisory services; inspection services; marketing and promotion services; infrastructural services; public stockholding for food security purposes; domestic food aid; and other similar types of measure.

• Direct payments to producers; decoupled income support; income insurance and

safety-net programmes; natural disaster relief; producer and resource retirement programmes; investment aids; environmental programmes; regional assistance programmes; and other similar types of measure.

Such measures should be listed as set out in Supporting Table DS1. In order to do this, the following information is required:

• a description of each measure with reference to the criteria in the relevant section of Annex 2 of the Agreement on Agriculture;

• the monetary value and any revenue foregone involved with each measure, normally using the average of the most recent 3 year period;

• data sources of the above information. Domestic support policies for which exemption from the reduction commitments is claimed shall meet the fundamental requirement that they have no, or at most minimal, trade distortion effects or effects on production. Accordingly, all policies for which exemption is claimed shall conform to the following basic criteria:

• the support in question shall be provided through a publicly-funded government programme (including government revenue foregone) not involving transfers from consumers; and,

• the support in question shall not have the effect of providing price support to producers;

• plus policy-specific criteria and conditions as set out below.

A. Government Service Programmes

5

A1. General services Policies in this category involve expenditures (or revenue foregone) in relation to programmes which provide services or benefits to agriculture or the rural community. They shall not involve direct payments to producers or processors. Such programmes, which include but are not restricted to the following list, shall meet the general criteria in paragraph above and policy-specific conditions where set out below:

i) research, including general research, research in connection with environmental programmes, and research programmes relating to particular products; ii) pest and disease control, including general and product-specific pest and disease control measures, such as early warning systems, quarantine and eradication; iii) training services, including both general and specialist training facilities; iv) extension and advisory services, including the provision of means to facilitate the transfer of information and the results of research to producers and consumers; v) inspection services, including general inspection services and the inspection of particular products for health, safety, grading or standardisation purposes; vi) marketing and promotion services, including market information, advice and promotion relating to particular products but excluding expenditure for unspecified purposes that could be used by sellers to reduce their selling price or confer a direct economic benefit to purchasers; and vii) infrastructural services, including: electricity reticulation, roads and other means of transport, market and port facilities, water supply facilities, dams and drainage schemes, and infrastructural works associated with environmental programmes. In all cases the expenditure shall be directed to the provision or construction of capital works only, and shall exclude the subsidised provision of on-farm facilities other than for the reticulation of generally-available public utilities. It shall not include subsidies to inputs or operating costs, or preferential user charges.

A.2. Public stockholding for food security purposes1 Expenditures (or revenue foregone) in relation to the accumulation and holding of stocks of products which form an integral part of a food security programme identified in national legislation. This may include government aid to private storage of products as part of such a programme. The volume and accumulation of such stocks shall correspond to predetermined targets related solely to food security. The process of stock accumulation and disposal shall be financially transparent. Food purchases by the government shall be made at current market prices and sales from food security stocks shall be made at no less than the current domestic market price for the product and quality in question. A3. Domestic food aid Expenditures (or revenue foregone) in relation to the provision of domestic food aid to sections of the population in need.

1 For the purposes of paragraph A.2, Governmental stockholding programmes for food security purposes in developing countries whose operation is transparent and conducted in accordance with officially published objective criteria or guidelines shall be considered to be in conformity with the provisions of this paragraph, including programmes under which stocks of foodstuffs for food security purposes are acquired and released at administered prices, provided that the difference between the acquisition price and the external reference price is accounted for in the AMS.

6

Eligibility to receive the food aid shall be subject to clearly-defined criteria related to nutritional objectives. Such aid shall be in the form of direct provision of food to those concerned or the provision of means to allow eligible recipients to buy food either at market or at subsidised prices. Food purchases by the government shall be made at current market prices and the financing and administration of the aid shall be transparent. N.B. For the purposes of paragraphs A.2 and A.3, the provision of foodstuffs at subsidised prices with the objective of meeting food requirements of urban and rural poor in developing countries on a regular basis at reasonable prices shall be considered to be in conformity with the provisions of this paragraph A.4 Direct payments to producers Support provided through direct payments (or revenue foregone, including payments in kind) to producers for which exemption from reduction commitments is claimed shall meet the basic criteria set out above, plus specific criteria applying to individual types of direct payment as set out in paragraphs A.5 to A.12 below. Where exemption from reduction is claimed for any existing or new type of direct payment other than those specified in paragraphs A.5 to A.12, it shall conform to criteria (ii) to (v) of paragraph A.5 in addition to the general criteria set out above. A.5. Decoupled income support

i) Eligibility for such payments shall be determined by clearly-defined criteria such as income, status as a producer or landowner, factor use or production level in a defined and fixed base period. ii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the type or volume of production (including livestock units) undertaken by the producer in any year after the base period. iii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the prices, domestic or international, applying to any production undertaken in any year after the base period. iv) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the factors of production employed in any year after the base period. v) No production shall be required in order to receive such payments.

A.6. Government financial participation in income insurance and income safety-net programmes

i) Eligibility for such payments shall be determined by an income loss, taking into account only income derived from agriculture, which exceeds 30 per cent of average gross income or the equivalent in net income terms (excluding any payments from the same or similar schemes) in the preceding three-year period or a three-year average based on the preceding five-year period, excluding the highest and the lowest entry. Any producer meeting this condition shall be eligible to receive the payments. ii) The amount of such payments shall compensate for less than 70 per cent of the producer's income loss in the year the producer becomes eligible to receive this assistance. iii) The amount of any such payments shall relate solely to income; it shall not relate to the type or volume of production (including livestock units) undertaken by the producer; or to the prices, domestic or international, applying to such production; or to the factors of production employed. iv) Where a producer receives in the same year payments under this paragraph and under paragraph A.7 below (relief from natural disasters), the total of such payments shall be less

7

than 100 per cent of the producer's total loss.

A.7. Payments (made either directly or by way of government financial participation in crop insurance schemes) for relief from natural disasters

i) Eligibility for such payments shall arise only following a formal recognition by government authorities that a natural or like disaster (including disease outbreaks, pest infestations, nuclear accidents, and war on the territory of the Member concerned) has occurred or is occurring; and shall be determined by a production loss which exceeds 30 per cent of the average of production in the preceding three-year period or a three year average based on the preceding five-year period, excluding the highest and the lowest entry. ii) Payments made following a disaster shall be applied only in respect of losses of income, livestock (including payments in connection with the veterinary treatment of animals), land or other production factors due to the natural disaster in question. iii) Payments shall compensate for not more than the total cost of replacing such losses and shall not require or specify the type or quantity of future production. iv) Payments made during a disaster shall not exceed the level required to prevent or alleviate further loss as defined in criterion (ii) above. v) Where a producer receives in the same year payments under this paragraph and under paragraph A.6 above (income insurance and income safety-net programmes), the total of such payments shall be less than 100 per cent of the producer's total loss.

A.8. Structural adjustment assistance provided through producer retirement programmes

i) Eligibility for such payments shall be determined by reference to clearly-defined criteria in programmes designed to facilitate the retirement of persons engaged in marketable agricultural production, or their movement to non-agricultural activities. ii) Payments shall be conditional upon the total and permanent retirement of the recipients from marketable agricultural production.

A.9. Structural adjustment assistance provided through resource retirement programmes

i) Eligibility for such payments shall be determined by reference to clearly-defined criteria in programmes designed to remove land or other resources, including livestock, from marketable agricultural production. ii) Payments shall be conditional upon the retirement of land from marketable agricultural production for a minimum of 3 years, and in the case of livestock on its slaughter or definitive permanent disposal. iii) Payments shall not require or specify any alternative use for such land or other resources which involves the production of marketable agricultural products. iv) Payments shall not be related to either the type or quantity of production or to the prices, domestic or international, applying to production undertaken using the land or other resources remaining in production.

A.10 Structural adjustment assistance provided through investment aids

i) Eligibility for such payments shall be determined by reference to clearly-defined criteria in government programmes designed to assist the financial or physical restructuring of a producer's operations in response to objectively demonstrated structural disadvantages. Eligibility for such programmes may also be based on a clearly-defined government

8

9

programme for the re-privatisation of agricultural land. ii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the type or volume of production (including livestock units) undertaken by the producer in any year after the base period other than as provided for under (v) below. iii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the prices, domestic or international, applying to any production undertaken in any year after the base period. iv) The payments shall be given only for the period of time necessary for the realisation of the investment in respect of which they are provided. v) The payments shall not mandate or in any way designate the agricultural products to be produced by the recipients except to require them not to produce a particular product. vi) The payments shall be limited to the amount required to compensate for the structural disadvantage.

A.11. Payments under environmental programmes

i) Eligibility for such payments shall be determined as part of a clearly-defined government environmental or conservation programme and be dependent on the fulfilment of specific conditions under the government programme, including conditions related to production methods or inputs. ii) The amount of payment shall be limited to the extra costs or loss of income involved in complying with the government programme.

A.12. Payments under regional assistance programmes i) Eligibility for such payments shall be limited to producers in disadvantaged regions. Each such region must be a clearly designated contiguous geographical area with a definable economic and administrative identity, considered as disadvantaged on the basis of neutral and objective criteria clearly spelt out in law or regulation and indicating that the region's difficulties arise out of more than temporary circumstances. ii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the type or volume of production (including livestock units) undertaken by the producer in any year after the base period other than to reduce that production. iii) The amount of such payments in any given year shall not be related to, or based on, the prices, domestic or international, applying to any production undertaken in any year after the base period. iv) Payments shall be available only to producers in eligible regions, but generally available to all producers within such regions. v) Where related to production factors, payments shall be made at a degressive rate above a threshold level of the factor concerned. vi) The payments shall be limited to the extra costs or loss of income involved in undertaking agricultural production in the prescribed area.

10

Supporting Table DS:1 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Measures exempt from the reduction commitment -- "Green Box"

Measure type Name and description of measure with reference to criteria in Annex 2 of the Agreement on Agriculture

Monetary value of measure in year in

question

(Dong million)

Data sources

1 2 3 4 "general services"

Research 500,000 Examples

"general services" Extension and advisory services 1,000,000

Examples

"general services" Pest an Disease control 6,500,000

Examples

"general services" Establishment of market information system 10,000,000

Examples

"general services" Infrastructural services 5,000,000

Examples

"public stockholding for food security purposes" Stock of staple food for food security 500,000 Examples

"income insurance and income safety-net programmes" Unemployment benefits for people retiring from farming 2,000,000 Examples

"payments for relief from natural disasters" Payment to compensate the culling of chicken flock due to Avian Flue 3,000,000 Examples

"structural adjustment assistance provided through investment aids" Livestock provided to farmers leaving sugar production 2,000,000 Examples

"environmental programmes": Afforestation of unused land

Land reclamation

3,000,000

1,000,000

Examples

"regional assistance programmes"

Support for handcraft production and trade by farmers is disadvantages area 10,000,000

Examples

11

(g) "structural adjustment assistance provided through producer retirement programmes" (h) "structural adjustment assistance provided through resource retirement programmes" (i) "structural adjustment assistance provided through investment aids" (j) "environmental programmes" (k) "regional assistance programmes" (l) "other"

(e) "income insurance and income safety-net programmes"

(b) "public stockholding for food security purposes"

(f) "payments for relief from natural disasters"

(d) "decoupled income support" (c) "domestic food aid"

(a) "general services"

12

1.2 Development Box measures As a developing countries, Vietnam may apply the following types of measures that fall into the category of development measures which are also exempt from reduction commitments:

• investment subsidies which are generally available to agriculture, such as grants, loans at preferential interest rates, etc.;

• agricultural input subsidies, generally available to low-income or resource-poor producers, such as seeds, seedlings, livestock, semen, feeds, fertilisers, pesticides, etc in kind or loans (working capital) at preferential interest rates;

• domestic support to producers to encourage diversification from growing illicit narcotic crops, such as payment per tonne of alternative produce, payment per ha, etc.

Such measures should be listed as set out on Supporting Table DS:2. In order to do this, the following information is required:

• a description of each measure with reference to the criteria in Article 6:2 of the Agreement on Agriculture;

• the monetary value and any revenue foregone involved with each measure, normally using the average of the most recent 3 year period;

• data sources of the above information.

3

13

Supporting Table DS:2 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006. Measures exempt from the reduction commitment - Special and Differential Treatment - "Development Programmes"

Measure type Name and description of measure with reference to criteria in Article 6:2 of the Agreement on Agriculture

Monetary value of measure in year in

question

(Dong Million)

Data sources

1 2

"investment subsidies generally available to agriculture"

Grants to farmers for the purchase of tractors 3,000,000 Examples

"input subsidies generally available to low-income or resource-poor producers"

Provision of seed and seedlings to poor farmers by Provincial Governments 1,000,000 Examples

Examples 2,000,000 Provision of fertilisers to poor farmers by Provincial Governments "input subsidies generally available to low-income

or resource-poor producers"

(a) "investment subsidies generally available to agriculture" (b) "input subsidies generally available to low-income or resource-poor producers"

(c) "support to encourage diversification from growing illicit narcotic crops"

14

1.3 Blue Box measures Direct payments under production-limiting programmes may be exempt from commitments to be specified in schedules, if they: (i) are based on fixed area and yields; or (ii) are made on 85 per cent or less of the base level of production; or (iii) are livestock payments made on a fixed number of head. Such measures should be listed as set out on Supporting Table DS:3. In order to do this, the following information is required:

• a description of each measure with reference to the criteria in Article 6:5 of the Agreement on Agriculture;

• the monetary value and any revenue foregone involved with each measure, normally using the average of the most recent 3 year period;

• data sources of the above information.

3 4

15

Supporting Table DS:3 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Measures exempt from the reduction commitment - Direct Payments under Production-Limiting Programmes - "Exempt Direct Payments"

Measure type Name and description of measure with reference to criteria in Article 6:5 of the Agreement on Agriculture

Monetary value of measure in year in

question

000 Dong

Data sources

1 2

Provincial government direct payments based on fixed area and yields

money given to sugar cane producer of Long An Province, 1,000,000 Dong per ha of sugar cane sold to sugar processors, for a total of 5,000 ha

5,000,,000 Examples

Provincial government direct payments based on 80% of the base (1999-2001)

level of production

money given to rice producers of Thank Hoa Province, 50,000 Dong per tonne of rice for 80% of the average rice harvest in 1999-2001 period (50,000 tonnes)

2,000,000 Examples

Vietnam Government direct payment to livestock

Money given to each head of milking cows raised on farms as recorded in the base period, i.e. 1 million Dong per each of 10,000 milking cows.

10,000,000 Examples

(a) "payments based on fixed area and yields" :For instance, money given to sugar cane producer of a given Province, i.e.1,000,000 Dong per ha, for cultivating sugar cane to be sold to sugar processors. The payment of 1 million Dong should have been calculated on the based of yields recorded in the base period. The area should be fixed, for instance at the same level of the base period. Assuming that 5,000 ha were cultivated in that Province, the payments totalled 5 billion Dong (b) "payments based on 85 per cent or less of the base level of production". For instance, money given to rice producers of a given Province, i.e. 50,000 Dong per tonne of rice, on the base of 80% of the average rice harvest in 1999-2001 period. Assuming the average harvest of the base period was 50,000 tonnes, the payment should equal (50,000 tonnes *80%) = 40,000 tonnes * 50,000 Dong = 2 billion Dong (c) "livestock payments made on a fixed number of head". Money given to farmer for each head of milking cow as recorded in the base period, e.g. 1 million Dong per milking cow raised on average in 1999-2001. If 10,000 milking cows were recorded in the base period, the payments total 10 billion Dong.

16

2. AMS Subject to the provisions of Article 6, an Aggregate Measurement of Support (AMS) shall be calculated on a product-specific basis for each basic product (defined as the product as close as practicable to the point of first sale) receiving market price support, non-exempt direct payments, or any other subsidy not exempted from the reduction commitment ("other non-exempt policies"). Support which is non-product specific shall be totalled into one non-product-specific AMS in total monetary terms. These subsidies shall include both budgetary outlays and revenue foregone by governments or their agents. Support at both the national and sub-national level shall be included. Specific agricultural levies or fees paid by producers shall be deducted from the AMS. Under the AoA, any other domestic support in favour of agricultural producers is subject to commitments to be specified in schedules. These commitments are to be made on the basis of a "Total Aggregate Measurement of Support (Total AMS)" which is an aggregation of support measures provided on a product-specific basis for those measures that affect only one or a limited number of products, and support measures provided on a non-product-specific basis for other measures. The Total AMS, including the Base Total AMS and the Current Total AMS, is defined in Article 1(h) of the Agreement on Agriculture. In the case of Vietnam, the base period is 1999-2001. Article 1 (h) of the AoA: "Total Aggregate Measurement of Support" and "Total AMS" mean the sum of all domestic support provided in favour of agricultural producers, calculated as the sum of all aggregate measurements of support for basic agricultural products, all non-product-specific aggregate measurements of support and all equivalent measurements of support for agricultural products, and which is: i) with respect to support provided during the base period (i.e., the "Base Total AMS") and the maximum support permitted to be provided during any year of the implementation period or thereafter (i.e., the "Annual and Final Bound Commitment Levels"), as specified in Part IV of a Member's Schedule; and ii) with respect to the level of support actually provided during any year of the implementation period and thereafter (i.e., the "Current Total AMS"), calculated in accordance with the provisions of this Agreement, including Article 6, and with the constituent data and methodology used in the tables of supporting material incorporated by reference in Part IV of the Member's Schedule; i) "year" in (f) above and in relation to the specific commitments of a Member refers to the calendar, financial or marketing year specified in the Schedule relating to that Member. The AMS is defined in Article 1(a) of the Agreement on Agriculture. Article 1 (a) of AoA: "Aggregate Measurement of Support" and "AMS" mean the annual level of support, expressed in monetary terms, provided for an agricultural product in favour of the producers of the basic agricultural product or non-product-specific support provided in favour of agricultural producers in general, other than support provided under programmes that qualify as exempt from reduction under Annex 2 to this Agreement, which is: i) with respect to support provided during the base period, specified in the relevant tables of supporting material incorporated by reference in Part IV of a Member's Schedule; and ii) with respect to support provided during any year of the implementation period and thereafter, calculated in accordance with the provisions of Annex 3 of this Agreement and taking into account the constituent data and methodology used in the tables of supporting material incorporated by reference in Part IV of the Member's Schedule;

17

Vietnam has committed to limit domestic support to a total AMS of Dong 3,961.59 billion (Base Total AMS that also coincides with the Annual and Final Bound Commitment Levels). This amount equal US$ 280.0 million in 2000 but just US$ 247.6 million in January 2007.

2.1 Product-specific AMS A product-specific AMS should be calculated for any agricultural product that has any form of administered price operating, for example, as part of a programme to stabilize prices, trigger public intervention, trigger direct payments (e.g. deficiency payments) or provide minimum income levels, etc. In addition, any other type of product-specific measure (such as product-specific fertiliser or transport subsidies) should also be included in the product-specific AMS. An AMS should be calculated for each basic agricultural product, as close as practicable to the point of first sale of the product concerned, on which these measures operate, including support at both the national and the sub-national level. . Example: Calculation of the current total AMS Wheat: Intervention price for wheat = $255 per tonne External reference price (world market price) = $110 per tonne Domestic production of wheat = 2,000,000 tonnes Value of wheat production = $510,000,000 Wheat AMS (AMS 1) ($255–$110) x 2,000,000 tonnes = $290,000,000 (de minimis level= $51,000,000)

Barley Deficiency payments for barley = $3,000,000 Value of barley production = $100,000,000 Barley AMS (AMS 2) = $3,000,000 (de minimis level= $10,000,000)

Oilseeds: Deficiency payments for oilseeds = $ 13,000,000 Fertilizer subsidy = $ 1,000,000 Value of oilseeds production = $120,000,000 Oilseeds AMS (AMS 3) = $ 14,000,000 (de minimis level= $ 12,000,000)

Support not specific to products Generally available interest rate subsidy = $ 4,000,000 Value of total agricultural production = $860,000,000 Non-product-specific AMS (AMS 4) = $ 4,000,000 de minimis level= $ 86,000,000

Current total AMS (AMS 1+ AMS 3) = $304,000,000 In case it is not practicable to calculate the AMS, if, for example, an appropriate world price for the product in question cannot be established, an "equivalent measurement of support" may need to be established (see below). Market price support shall be calculated using the gap between a fixed external reference price and the applied administered price multiplied by the quantity of production eligible to receive the applied administered price. Budgetary payments made to maintain this gap, such as buying-in or storage costs, shall not be included in the AMS

18

The external reference price shall generally be the average f.o.b. (export) unit value for the product concerned (when Vietnam is a net exporter of that product) or the average c.i.f. (import) unit value for the product concerned (when Vietnam is a net importer of that product) in a given year of notification. The reference price may be adjusted for quality differences as necessary. In order to calculate a product-specific AMS for these products, relevant tables from Supporting Tables DS:5 to DS:7 should be used. The information required in these tables is, for each product covered, the following:

• for any domestic support measure that affects the producer price (normally for each of the last three years:)

1. the applied administered price; 2. an external reference price, e.g. an estimate of the world price such as the c.i.f. price or

f.o.b. price. This price should be adjusted to a similar stage of processing as the administered price.

3. the amount of eligible production that receives the administered price; 4. the budgetary cost of price-related non-exempt direct payments (where this is the option

used under paragraph 10 of Annex 3 of the Agreement on Agriculture); 5. the value of any associated fees or levies.

• for other measures (for the same period):

6. the budgetary expenditures and any revenue foregone involved with the measure for

each product; 7. the value of any associated fees or levies.

• data sources of the above information.

2.1.1 Supporting Table DS:5 Practical examples on how to calculate Supporting Tables DS5 to DS8 are below, starting with Supporting Table DS:5. These Table will then be used to calculate Supporting Table: 4

19

Supporting Table DS:5 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Product-Specific Aggregate Measurements of Support: Market Price Support

Description of basic products

Calendar year Measure type(s) Applied administered price

(000 Dong per tonne)

External reference price

(000 Dong per tonne)

Eligible production

000 tonnes

Associated fees/levies Total market price support

Billion Dong

Data sources

1 2 3 4 5 6 7 8 ((4-5*6)-7

Examples

6,600 4,480 30,000 Rice 2006 Price support 4,700 Examples

N.B. Support at both the national and sub-national level shall be included

Because the initial commitment has been expressed in VN Dong in monetary terms, the same should be done for the successive notifications on domestic support Explication of calculations: (4) The applied administered price is the guarantee price, in this case, 4.7 million Dong per tonne. (5) The external reference price is the FOB price at the main export port for rice of Vietnam, i.e. HCMC. The average FOB price for rice was 280 US$ per tonne, with exchange rate at 1US$=16,000 Dong. In case the product is net- imported, the CIF price at the main import port could be used. This information can usually be collected from the Customs Authority , the Statistical Office; or similar organisations. If such information is not available, the CIF price of a neighbouring country can be used. As an alternative, the world price of the commodity adjusted by transport costs to the entry port can be calculated and used. Since the reference price refers to milled rice rather than paddy, the rice reference price should be converted from paddy to milled rice one. The conversion ratio from paddy to milled rice used is 0.65. (6) Because all farmers were allowed to get the minimum price the eligible production is the whole production of paddy. When only a reduced share of the production is marketed (e.g. when only certain Provinces provide price support) only the production in that provinces is eligible. In any case there should be consistency of methodology over time. (7) In some case the concession of a guarantee price implies the payment of fees or levies. In such cases, the associated expenditures have to be detracted from the market price support (8) The market price support is the result of the difference between administered and reference price (i.e. 4,700-4,480=220 Dong/kg) multiplied by the eligible production (30 million tonnes) minus associated expenditures

2.1.2 Supporting Table DS:6 For any measure which affects the producer price, Supporting Table DS:5 should be used unless the measure in question involves direct payments from the government to producers, in which case Supporting Table DS:6 should be used. Non-exempt direct payments which are dependent on a price gap shall be calculated either using the gap between the fixed reference price and the applied administered price multiplied by the quantity of production eligible to receive the administered price, or using budgetary outlays. In particular, non-exempt direct payments which are based on factors other than price shall be measured using budgetary outlays. Other non-exempt policies, including input subsidies and other policies such as marketing cost reduction measures: the value of such policies shall be measured using government budgetary outlays or, where the use of budgetary outlays does not reflect the full extent of the subsidy concerned, the basis for calculating the subsidy shall be the gap between the price of the subsidised good or service and a representative market price for a similar good or service multiplied by the quantity of the good or service

20

21

Supporting Table DS:6 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Product-Specific Aggregate Measurements of Support: Non-Exempt Direct Payments

Description of basic product

Calendar year Measure type(s) Applied administered

price

External reference price

Eligible production

Total price-related direct

payments

Other non-exempt direct

payments

Billion Dong

Associated fees/levies

Total direct payments

Billion Dong

Data sources

1 2 3 4 5 6 7 ((4-5)*6)

8 9 10 (7+8-9)

11

2006 Sugar Payment for tonne of sugar cane processed

200 200 example

Explication of calculation (8) Other kind of (local, regional and national) government direct payments for each commodity., for instance money provided to sugar cane producer in a given province, e.g 1,000,000 Dong per tonne of sugar cane sold to sugar processors. Assuming that 200,000 tonnes were sold to the processor, the payments totalled 200 billion Dong This kind of payment is not exempted because based on production level. If instead it was given on the basis of Ha cultivated in the base period (1999-2001) or to 80% of the level of production in the base year, it could be included in the Blue Box Table DS:3, i.e. would be exempt direct payments not subject to limiting commitments

In such direct payments are not made, fill in Supporting Table DS:5 instead

2.1.3 Supporting Table DS:7 The results of the calculations in Supporting Tables DS:5 and DS:6 should, along with the budgetary cost (or revenue foregone) of other measures, be entered in Supporting Table DS:7 which allows all product-specific AMS to be totalled. Note, however, that the Agreement on Agriculture (Article 6:4) provides for a "de minimis" level of 10 per cent (developing countries) of the value of production of the product concerned. If the information provided shows that product-specific AMS represents less than the "de minimis" percentage, the product-specific AMS may be exempted from the commitments to be included in schedules. This means that such support will not be included in Supporting Table DS:4.

22

23

Supporting Table DS:7 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Product-Specific Aggregate Measurements of Support: Other Product-Specific Support and Total Product-Specific AMS

Description of basic product

Calendar year. Measure type(s) Other product-specific

budgetary outlays

Billion Dong

Other product specific support

(include calculation

details)

Billion Dong

Associated fees/levies

Total other product-specific support

Billion Dong

Market price support

(Supporting Table DS:5)

Non-exempt direct payments

(Supporting Table DS:6)

Billion Dong

Total AMS

Billion Dong

Data sources

1 2 3 4 5 6 7 (4+5-6)

8 9 10 (7+8+9)

11

Sugar Interest rate subsidy

50 50 200 250 example

Rice Debt cancellation 100 100 6,600 6,700 Example

This table sums up the AMS relating to a) market price support (from Supporting Table DS5); b) non-exempt direct payment (from Supporting Table DS6) and other product-specific budgetary outlays to be calculated in this Table Examples of product-specific support measures other than price support and direct payment include, among others, i) preferential interest rates,(i.e. below market rates), ii) phasing out of farmer or processor debts or covering of losses, iii) preferential input prices, etc. However, preferential interest rate for investment, as well as for inputs bought by poor farmers, should instead be included in relevant “Development Box” i.e. Supporting Table DS:2 In the first example, the calculation of AMS of preferential interest rate for working capital to sugar processor is given: Total loan 1,000 billion Dong; Market Interest rate = 10,0% preferential market rate = 5,0% : Other product specific support Dong 1,000 billion * (10%-5%)= 50 Billion Dong In the second example, i.e. cancellation of debt by rice farms, the AMS equals the budget outlays, i.e. 100 Billion Dong

2.1.4 Supporting Table DS:8 Subject to the provisions of Article 6 of AoA, equivalent measurements of support shall be calculated in respect of all products where market price support exists but for which calculation of this component of the AMS is not practicable. For such products the base level for implementation of the domestic support commitments shall consist of a market price support component expressed in terms of equivalent measurements of support, as well as any non-exempt direct payments and other non-exempt support. Support at both national and sub-national level shall be included. The equivalent measurements of support shall be calculated on a product-specific basis for all products as close as practicable to the point of first sale ("basic products") receiving market price support and for which the calculation of the market price support component of the AMS is not practicable. For those basic products, equivalent measurements of market price support shall be made using the applied administered price and the quantity of production eligible to receive that price or, where this is not practicable, on budgetary outlays used to maintain the producer price. Where such products are the subject of non-exempt direct payments or any other product-specific subsidy not exempted from the reduction commitment, the basis for equivalent measurements of support concerning these measures shall be calculations as for the corresponding AMS components (see above). Equivalent measurements of support shall be calculated on the amount of subsidy as close as practicable to the point of first sale of the product concerned. Policies directed at agricultural processors shall be included to the extent that such policies benefit the producers of the basic products. Specific agricultural levies or fees paid by producers shall reduce the equivalent measurements of support by a corresponding amount.

In practical terms, the Equivalent measurements of support is generally calculated on the basis of budgetary outlays — the money spent by governments to support a product, for example, rather than market price support calculated with respect to a fixed external reference price.

24

25

Supporting Table DS:8 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Product-Specific Equivalent Measurements of Support

Description of basic products

Calendar year Measure type(s)

Applied administered

price

000 Dong per tonne

Production eligible to receive the

applied administered

price

000 tonnes

Market price support

budgetary outlays

Billion Dong

Equivalent measurement

of support (include

calculation details)

Billion Dong

Non-exempt direct

payments

Other product-specific support

Associated fees/levies

Total monetary value of

equivalent commitment

Billion Dong

Data sources

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 (7+8+9-10)

12

14,000 260 Price support 2006 Sugar cane 3,640 3,640 example

The example shows the calculation of the equivalent measurement of support for sugarcane in Vietnam in 2001 assuming it is repeated in 2006. At that time Vietnam Government required sugar factories to purchase sugarcane from farmers at a minimum price level, considered adequate to protect farmer’s income. Because international price for cane sugar does not exist, market price support methodology could not be applied. The Equivalent Measurement of Support equals the result of applying the administered price (Dong per tonne of sugar cane delivered to the sugar factory) and the quantity of production eligible to receive that price, in this case the total production of sugarcane.

2.2 Non-Product-specific AMS For measures not included in the product-specific AMS, a non-product-specific AMS should be calculated by aggregating the value of any non-exempt non-product-specific measures such as input subsidies (e.g. fertilizer, transport, irrigation, electricity subsidies) and credit and other financial input assistance. In order to calculate this AMS as shown in Supporting Table DS:9 , the following information is required, normally for each of the three most recent years:

• the budgetary outlays and any revenue foregone involved with each measure; • the value of any associated fees and levies; • date sources of the above information.

As with the product-specific AMS, if the information provided shows that the value of the non-product-specific AMS does not exceed 10 per cent of the total value of agricultural production, the de minimis provision may apply (Article 6:4). Therefore these outlays would not be entered in Supporting Table DS4.

26

Preferential irrigation fees provided to farmers, with irrigation water sold at 10,000 Dong/cube-metre rather than market price of 12,000 Dong/cube meters, i.e 2,000 Dong/cube-metre multiplied by 1 billion cube-meters of irrigation water, totals Dong 2,000 billions Cancellation of VAT Debts of state owned farms, equals total amount, i.e. Dong 1,000 billion in the example

27

Supporting Table DS:9 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006. Non-Product-Specific AMS

Measure type(s) Calendar year Non-product-specific budgetary outlays

Billion Dong

Other non-product-specific support (include

calculation details)

Billion Dong

Associated fees/levies

Billion Dong

Total non-product-specific support

Billion Dong

Data sources

1 2 3 4 5 6 (3+4-5)

7

Fuel supply 2006 50 50 Example

Fertilisers 2006

100 100 Example

Preferential irrigation fees 2006

2,000 2,000 Example

Phasing out of losses 2006

1,000 1,000 Example

Examples i) Fuel provided at discounted prices to farmers, e.g a discount of 5,000 Dong per liter, volume of 10 million litres, total Dong 50 billion ii) Money provided to state owned farms to buy fertilisers, totals Dong 100 billion

As commitments to be included in schedules under the Agreement on Agriculture are made on the Total AMS (the aggregate of all individual AMS and any equivalent measurements of support) Supporting Table DS:4 can be used to get an aggregate figure. This need only include AMS that are over the relevant “de minimis” level (if any). In order to facilitate the calculation of what should be included and what is exempted because of the de minimis provision, an additional column could be inserted to the original Supporting Table DS:4 form to calculate the monetary amount of the de minimis, i.e. 10% of product specific production value and 10% of non-product-specific production value. Finally the Table DS:1 need to be filled in with the information from relevant Supporting Tables DS:1 to 9.

2.3 Aggregating AMS commitments

28

29

Supporting Table DS:4 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Calculation of the Total Aggregate Measurement of Support

Description of basic products (including non-product specific

AMS)

Product-specific AMS (from Supporting Tables DS:5 to DS:7

below)

Billion Dong

Product-specific measurements of support (from Supporting Table DS:8 below)

Billion Dong

Current Total AMS +de Minimis

Billion Dong

De Minimis

Billion Dong

Current Total AMS (aggregate)

Billion Dong

1 2 3 4 5 6

Sugar 250 3,640 3,890 499 3,890 Total sugar

Rice 6,700 6,700 8,100 0 Total rice

Total

... ...

Non-product-specific AMS

(from Supporting Table DS:9 below)

3,150 19,000 0 Total Non-product-specific AMS

________________

3,890 TOTAL: Current Total AMS

NB: A column has been added to the supporting table to facilitate the decision whether the subsidies are above or below the de minimis

30

Table DS:1 DOMESTIC SUPPORT: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Current Total Aggregate Measurement of Support

Total AMS commitment level for period in question

Currency Current Total AMS

(from Section I of Part IV of the Schedule) (from Section I of Part IV of the Schedule)

(from attached Supporting Tables)

1 2 3

3,890.00

Vietnamese Dong billion 3,961.59

31

3. Export Subsidies The Agreement on Agriculture prohibits the use of those export subsidies listed in Article 9:1 with the exception of those that apply to products explicitly specified in schedules (Article 3:3). Such subsidies include (for more precision, see Article 9:1):

(a) direct subsidies contingent on export performance; (b) the sale or disposal for export of non-commercial stocks at a price lower than that in

the domestic market; (c) payments on exports financed by virtue of governmental action including those

financed from the proceeds of a levy on producers; (d) subsidies to reduce the costs of marketing exports (other than widely available

export promotion and advisory services) including handling, upgrading and other processing costs, and the costs of international transport and freight;

(e) internal transport charges on export shipments on terms more favourable than for domestic shipments; and,

(f) subsidies on agricultural products contingent on their incorporation in exported products.

Vietnam is allowed to provide subsidies in categories (d) and (e) above – as listed in Article 9:4 of AoA and above- during the implementation period of the Agreement on Agriculture Member countries should provide information on the amount of subsidy and the quantity of subsidized product exported, if any, for each category of export subsidy. In order to do this, Supporting Table ES:1 should be used which requires the following data, normally for each of the last three years2:

• the budgetary expenditures and any revenue foregone involved with each measure for each product;

• the quantity of product exported that received such subsidies and a detailed description of the product including tariff line references at least the six-digit level;

• data sources of the above information. In the case of subsidies on agricultural products contingent on their incorporation in exported products, aggregate budgetary outlays only should be listed in Supporting Table ES:1. If the Member Country does not maintain, at present, any export subsidy listed in Article 9:1 of the Agreement on Agriculture, a statement to this effect should be included in lieu of Supporting Table ES:1.

(viii) Butter and butter oil (xvi) Live animals (vii) Sugar (xv) Sheepmeat (vi) Oilcakes (xiv) Poultry meat (xxii) Cotton (v) Vegetable oils (xiii) Pigmeat (xxi) Tobacco (iv) Oilseeds (xii) Bovine Meat (xx) Vegetables (iii) Rice (xi) Other milk products (xix) Fruit (ii) Coarse grains (x) Cheese (xviii) Wine (i) Wheat and wheat flour (ix) Skim milk powder (xvii) Eggs

2 For the purposes of Supporting Table ES:1, the following level of product aggregation should be used:

Supporting Table ES:2 EXPORT SUBSIDIES: VIETNAM REPORTING PERIOD: calendar year 2006 Export Subsidies: Outlay and Quantity Reduction Commitments: Developing Country Members using Article 9:1(d) and/or (e) Export Subsidies

Description of products

Cost reduction measures Internal transport subsidies Total product specific export subsidies

Quantity of subsidized exports

Data source Billion Dong Billion Dong

Billion Dong tonnes

1 2 3 4 5 6

5 10 5,000 Example Fruit 5

2,700 900,000 Example Coffee 2,700

Explication notes: Vietnam, as a developing country, is allowed to provide subsidies to reduce:

• the costs of marketing exports (other than widely available export promotion and advisory services) including handling, upgrading and other processing costs, and the costs of international transport and freight;

• internal transport charges on export shipments on terms more favourable than for domestic shipments; handling, upgrading and other processing costs hence in the example above, such permitted subsidies are showed.

• In the first example, payment is made to reduce the cost of bananas exported to China. For each of the 5,000 tonnes of bananas exported to China, a subsidy of 1 million Dong is provided for reduce the marketing cost, such as sorting and packaging, for a total of Dong 5 billion. In addition, a subsidy to reduce the transport costs from the production place to the border is also provided, also amounting to 1 million Dong per tonne. The total (permitted) export subsidies for bananas total Dong 10 Billion

• In the second example, a subsidy to reduce the transport costs of coffee beans from the production place to the port of HCMC is provided, amounting to 3 million Dong per tonne of exported coffee, with a total exported quantity of 900,000 tonnes and a total subsidy of Dong 2,700 Billion.

32

MULTILATERAL TRADE ASSISTANCE PROJECT VIETNAM II (MUTRAP II)

Ministry of Trade in partnership with the European Commission

ASIE/2003/005711

ACTIVITY CODE: AGRI-1

REVIEW OF VIETNAM’S COMMITMENTS UNDER THE AGREEMENT ON AGRICULTURE AND PROPOSAL OF

POLICIES IN LINE WITH WTO

REPORT ON

AGRICULTURAL TRADE POLICIES AND THE COMMITMENTS OF VIETNAM TO WTO ON

AGRICULTURAL SECTOR

Version: Final

Ha Noi, May 2007

Prepared by: PhD. Dao The Anh – CASRAD/VAAS PhD. Pham Thi Lan Huong- CIEM Msc. Nguyen Minh Tien - MARD Ms. Nguyen Thi Hong - MARD

This document has been prepared with financial assistance from the Commission of the European Communities. The views expressed herein are those of the author and therefore in no way reflect the official

opinion of the Commission nor the Ministry of Trade

TABLE OF CONTENT

I. EXECUTIVE SUMMARY................................................................................................4

1. Review of agricultural development..............................................................................4 2. Review of agricultural development policies ................................................................4

2.1. Land Reform ...........................................................................................................4 2.2. Input Subsidies........................................................................................................5

II. AGRICULTURAL TRADE POLICIES AND THE COMMITMENTS OF VIETNAM TO WTO ON AGRICULTURAL SECTOR.........................................................................6

1. Tariff ..............................................................................................................................6 2. Non-tariff measures .......................................................................................................8 3. Review of Vietnam's agricultural commitments to the WTO........................................8

3.1. Export subsidies......................................................................................................8 3.2. Domestic support ....................................................................................................8 3.3. Market access .........................................................................................................9

III. AGRICULTURAL SUPPORT POLICIES IN VIETNAM...........................................12

1. Domestic support policy ..............................................................................................12 1.1. Green box policies ................................................................................................14 1.2. Development box policies ....................................................................................21 1.3. Amber box policies................................................................................................24 1.4. Blue box policies...................................................................................................28

2. Export subsidies...........................................................................................................28

III. DISCUSSION AND RECOMENDATIONS FOR AGRICUTURAL DEVELOPMENT IN PERSPECTIVE ..............................................................................................................31

3.1. Institutional recommendation for state extension system.....................................33 3.2. Extension management’s recommendation ..........................................................34

IV. RECOMMENDATIONS ON THE NECESSARY REGULATORY CHANGES TO MEET VIETNAM COMMITMENTS UNDER AoA.........................................................35

V. RECOMMENDATIONS ON NEW “GREEN BOX” POLICIES AND DEVELOPMENT MEASURES..........................................................................................37

1. Agricultural science and education..............................................................................38 2. Information and Extension services.............................................................................39 3. Marketing supports and Export supports. ....................................................................40 4. Quality issues...............................................................................................................41 5. Animal disease and pest control ..................................................................................42 6. Investments in rural infrastructures .............................................................................42 7. Support for regions with less favorable climatic, ecological, economic conditions....43 8. Specific structural adjustment programmes................................................................43 9. Land issues...................................................................................................................44 10. Policy implication of the DOHA round negotiations for Vietnam............................44 11. Concluding remarks...................................................................................................45

2

LIST OF TABLES Table 1 - Tariff quotas on agricultural products ..................................................................10

Table 2 - Simple average of agricultural tariff as current level and commitment to WTO.11

Table 3 - Tariff bound for several main agricultural products ...........................................11

Table 4- List of Goods Subject to State Trading Enterprises .............................................12

Table 5 - Public spending on agriculture 1999-2002 (%)....................................................13

Table 6 - Green Box measures 1999-2001 (billion VND)...................................................15

Table 7 - Export bonus in 2001-2003 (VND/USD).............................................................30

LIST OF FIGURES

Figure 1 - Domestic support to agriculture in 1999-2001 (%) ............................................13

Figure 2 - Green Box measures and its components, average 1999-2001 (%)....................14

Figure 3 - Infrastructure services 1999-2001 (billion VND)...............................................16

Figure 4 - Development Box measures 1999-2001 (%) ......................................................24

Figure 5 – Total AMS..........................................................................................................28

Figure 6 – Product – specific AMS by commodity average 1999 - 2001 ...........................28

3

I. EXECUTIVE SUMMARY

1. Review of agricultural development Since the de-collectivisation in 1988, peasant household surveys in Vietnam showed that it exist different types of households according to the relation with market. A small percent of household, especially the poor and small scale with subsistence as main objective, but they produce for market with a lot of difficulties and risks. Another type of peasants sells some products in the market not for commercial purpose but for the exchange of other products of consumption that they can’t produce. The percentage of these households is still high especially in the North Vietnam. For these types of households constraints are not only the lack of conditions and services for commercial production helping them to change from the subsistence to the commercial production. The study of relation of households to the market showed that strategy of the poor households is diversification while that of the rich ones is specialisation. The specialized households have good co-ordination with marketing channels conducted by private actors, while the diversified households have instable connection with the market. The major constraint is the high transaction cost due to the small scale of farms, so the farm gate price was low.

The agricultural diversification is the main issue of poverty reduction. The different policy analysis show that, in the context of agricultural diversification, the government should support only main product to assure the food security and create a favorite socio-economic environment in order to stimulate the farmer dynamic. In the context of WTO, with the reduction production cost challenges in different commodity chains, the agricultural policy should focus in the better service for production, for commercialization and institution for farmer cooperation. The agricultural policy recommendation framework has to follow the priorities of pro-poor diversification policy and institutional development. The state extension is the most important institution for the realization of these policy initiatives need to be enhanced.

2. Review of agricultural development policies Policy system applied in agriculture is very broad, including production management policy, production relations, social policy, etc, which form an overall policy for agriculture and rural development. This research focuses only on analysis of Vietnam’s existing agricultural policy concerning relevant rules of WTO, especially the Agreement on Agriculture and Sanitary and Phyto-sanitary (SPS) Agreement.

The agricultural sector is much less protected than other economic sectors in Vietnam. In the domestic agricultural sector, the government of Vietnam is concerned with securing agricultural prices, linking agricultural production and agro-industries, and raising off-farm activities to reduce underemployment in agriculture and rural areas. Details on the land reform and other domestic policy components are given in the following sections.

2.1. Land Reform

The land reform was initiated in 1981. The Directive No. 100 issued on January 13, 1981 allowed cooperatives to assign parcels of land to farm households based on an annual production contract. While the farmers were responsible for planting, weeding, and harvesting, the cooperative was in charge of harrowing, plugging, irrigation and drainage, and pest control. Most of the harvest had to be delivered to the cooperatives. While cooperatives still acted as a planning agency for households’ farming activities, they no longer strictly controlled the sale of products. Farmers were allowed to sell their products in free markets provided that they fulfilled their production contracts with the cooperatives.

4

This encouraged farmers to increase investments in their land resulting in a rise in agricultural output. However, no legal base for the transfer of land from cooperatives to households yet existed. In 1988, Resolution 10 was launched giving farmers the right to use their land for 10-15 years, to fully control the production process and to hold about 40% of their contracted output. However, a turning point was marked in 1993 by the Land Law which granted long-term land use rights to farming households as well as the five rights to exchange, transfer, lease, inherit, and mortgage. The long-term use rights referred to 20 years when the land was used for annual crops, and 50 years in the case of perennial crops. The Land Law, however, also put a ceiling on the amount of land that can be allocated to 26 households: for annual crops, the limit is two hectares in the central and northern provinces and three hectares in the southern provinces, and for perennials the limit on land holdings is ten hectares.

2.2. Input Subsidies

In the transition process, the state reduced its control and direct intervention in production and activities of economic entities. However, indirect policies are designed from the state to encourage and facilitate agricultural production. They comprise input subsidy policies and general supporting policies.

a. Seeds and breeds subsidies There are many programs in which seeds or breeds are provided to farmers at subsidized rates. Many of these programs are conducted at the provincial level and thus are difficult to quantify (Barker et al., 2001). At the provincial level, seed subsidies of about 20-50% of the seed value have been granted to promote tea production. At the national level, the following three programs exist:

• Program 125 provides VND 10-13 billion every year for the breeding of pigs, cows and poultry.

• Program 225 provides about VND 100 billion. The main ideas of this program are to upgrade research institutes which develop crop and animal seeds, to subsidize seed import and promote seed multiplication.

• The last program, the agricultural extension scheme initiated in 1993, provides a subsidy of VND 30-50 billion each year. It supports funds for the transfer of new technologies into agricultural production. The seed assistance accounts for 60% of 27 the total program funds. According to this scheme, 60% of the seed prices in mountainous areas are subsidized, while in plain areas, these are 40%.

b. Fertilizer and pesticides In Vietnam the use of fertilizer grew steadily since 1980. Its consumption amounting to 263 kilograms per hectare of cropland in 1999 is very high compared with the Asian average consumption of 149 kilograms and a worldwide average of 94 kilograms. A large part of the fertilizer used has been imported. Fertilizer importers have access to subsidized credits (Goletti, 1998, p. 17), and companies that produced fertilizer and pesticides can obtain confessional loans as well. Specifically, in the late 1980s, the monthly interest rate of loans for working capital in such companies was stipulated to be 4.65% compared with the normal interest rate of 5.10% and more (Decision No. 73- NH/QD on May 31, 1989). In 1998, fertilizer SOEs received an interest rate subsidy of VND 21.6 billion (Kherallah and Goletti, 2000). The question arising is whether farmers actually receive subsidies through fertilizer. A simple comparison shows that domestic prices of fertilizer are higher than international prices. In case the gap between domestic and border prices is greater

5

than transportation costs and marketing margin of the trading companies, the indirect support has not trickled down to farmers (Goletti, 1998). In this study, internal adjustment is made to the c.i.f. price of imported fertilizer and the resulting adjusted reference price is in some years higher than the retail price prevailing in the Vietnamese market, indicating that farmers receive subsidies through fertilizer.

c. Water fees Approximately half of the cultivated land in Vietnam is irrigated. Farmers pay a subsidized fee for using water for irrigation. The irrigation fee is set by each province under the guidelines of the Ministry of Water Resources. The amount collected accounts for 4 to 8% of the normal crop yield (Decree 112/HDBT dated August 25, 1984) and is 28 estimated to be half of the funds needed for providing adequate operation and maintenance (Barker et al. 1994). Half of the irrigation maintenance and operation costs are subsidized. Irrigation management companies use the collected fees for paying salaries to their workers, and for major repairs. In addition, they receive funds from the government.

d. Loan concessions The Bank for Agriculture and Rural Development was established in December1990. It provides credit with preferential interest rates to farmers who live in mountainous areas, on islands or belong to the Khmer minorities. These farmers receive credits with an interest rate which is 30% lower than the one being charged to other farmers (Decision No. 189/1999/QD-NHNN1 on May 29, 1999). In addition, there are other loan concessions like lending to overcome natural disasters. In priority regions like rural and mountainous areas, lending interest rates were even below deposit rates in the early 1990s (Ngoc Phong Pham, 1992). In 1995, the Bank for the Poor was established providing concessional loans to poor households with interest rates equal to half of the formal interest rates. In addition to government support for interest rate differentials, it freezes or writes off bad debts like happened in the processing industry of the sugar sector during the 1990s. Farm households growing rubber, for example, also receive loans from government programs (poverty reduction program, greening bare land program, etc.).

Also tea production is promoted at the provincial level by providing loans with preferential interest rates and lowering land tax for expansion of tea farms or intensive farms.

e. Electricity For electricity used in agricultural production, farmers are charged lower subsidized prices than in other sectors. In this study, the electricity subsidy is calculated 29 by the amount of electricity consumed in the agricultural sector multiplied by the price difference charged from industrial and agricultural producers. It is about US$ 10 million each year.

II. AGRICULTURAL TRADE POLICIES AND THE COMMITMENTS OF VIETNAM TO WTO ON AGRICULTURAL SECTOR

1. Tariff

In July 2003, the Ministry of Finance (MOF) released the new MFN tariff schedule under Decision 110/2003/QD-BTC dated 22 July 2003, listing 10,721 items. The tariff schedule was based on version HS 2002 by the World Customs Organization and the ASEAN Harmonized Tariff Nomenclature (AHTN). This is Vietnam’s applied tariff schedule and was the basis for the classification of export-import categories and national statistics on foreign trade. The schedule was submitted to Vietnam’s Working Party in October 2003 as the basis for market access negotiation.

6

The simple average tariff on imports of agricultural products was 17.7 per cent in 1996 and 27.1 per cent in 2004, an increase due to the adjustments of Viet Nam's tariff schedule to the ASEAN harmonized system nomenclature, the conversion of non-tariff barriers into tariffs, and the incorporation of other duties and charges (ODCs) in tariff rates. As of 20 April 2005, Viet Nam's trade-weighted average tariff was 11 per cent and Viet Nam's simple average tariff was 17.8 per cent. Tariffs ranged from zero to 100 per cent, with about 52 per cent of the tariff lines falling in the 0-5 per cent range. The simple average tariff on major imported items was 21.4 per cent for agricultural products.

Of the Vietnam’s existing MFN import tariff schedule, there are 3079 tariff lines on farm produce with 14 levels of tariff rates ranging from 0 percent to 100 percent (0%, 1%, 3%, 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30%, 40%, 50%, 65%, 80%, and 100%). Structure of agricultural products in terms of import tariff rates:

- Tariff rates at 0%: This rate is levied on seeds and breeds, all kinds of animal furs, skin used for the industries of leather tanning and garment. These items are mainly inputs for agricultural and industrial production.

- Tariff rates at 1-10%: Other live animals (excluding for breeds), livestock sub-products (bones, viscera…), maize, wheat, barley, oat, broken cereal, coarse flour, crude vegetable oil, oil seeds (soybean, sesame, cotton seek, castor oil), sugar beet, sugar cane, soybean cakes, distiller’s grain, animal feed, material used to braid, silk, dry latex.

- Tariff rates at 15-30%: Fresh and frozen meat, milk, all kinds of fresh vegetables, raw sugar, spice (garlic, onion, ginger, basil, pepper…), tobacco leaves, tea, semi-processed coffee.

- Tariff rates at 40-50%: Fresh fruits of all kinds, rice, refined vegetable oil, refined sugar, processed products (tea, coffee, vegetables, meat, confectionery), products from cereal (breads of all kinds, cakes).

- Tariff rates at 65%, 80% and 100%: Wine, beer, soft drink (65% and 80%) and tobacco products (100%). These products are considered luxurious goods, which are not encouraged to use as well as import.

The current tariff schedule has highlighted some positive changes in the Government’s tariff policies. Vietnam has been trying to simplify its tariff structure as the country imposes tariff rate on a chapter level. More specifically, only one tariff rate is imposed on all tariff lines of a certain chapter of the HS system, such as 50 percent on all tariff lines of chapter 16 and 20, and 5 percent on chapter 13 (except one line of 3 percent) and chapter 14.

There are several aspects of the current tariff structure for agricultural commodities in Vietnam.

- Agricultural commodities are protected through higher tariff rates in comparison with industrial products (on average tariff rate in agriculture is 23.5%, while general average is around 17.8%).

- There is tariff escalation. Tariff levels tend to be higher on processed products than on raw materials.

- The maximum import tariff is very high at 100 percent on cigars and cigarettes, 80% on beer made from malt,

7

Obviously, there are some differences between the current MFN tariff rates on farm products and Vietnam's commitments of tariff bounds to the WTO (see the session of reviewing Vietnam's agricultural commitments).

2. Non-tariff measures

Effective as of the 1st May 2006, the list of goods of which the import or export is prohibited, goods the import and export is subject to issuance of a permit, and goods subject to specialized management are issued with the Decree 12/2006/ND-CP of the Government dated 23 January 2006. Goods subject to specific management regimes are also regulated under Decree 12; and various guidelines on import-export of such goods have been issued by the relevant ministries responsible for specialized management thereof. According to the Decree 12/2006/ND-CP, there is no longer any import prohibition on farm products.

According to the Decree No. 12, there are four products which are subjects to import tariff rate quota system, namely eggs, tobacco raw materials, refined and raw sugar, and salt. . It means that these imported products within quota volume will be imposed at in - quota tariff rates and at the higher tariff rates (out - quota tariff rates) for excess volume.

Under Decree 12, all domestic enterprises have full trading rights i.e. the right to import and export goods irrespective of the lines of business for which they have business registration, except goods on the list of prohibited and restricted import/exports. They are not required to apply for an import license, except for goods for which the Ministry of Trade requires a non-automatic import license.

Foreign enterprises currently do not have full trading rights, although licenses have occasionally been granted on a case - by - case basis. Foreign invested enterprises are, however, allowed to import goods used as inputs in the manufacturing process, as well as machinery, equipment, transportation means, and materials used in the construction and installation of their project in accordance with their investment license.

In addition, there are several agricultural products that are putting in the list of products under line management of the Ministry of Agriculture and Rural Development when being imported into Vietnam, namely crops varieties, animal varieties which have never been in Vietnam before. For such varieties, the importers need to go through the process of testing to see if they can import the tested varieties into Vietnam. Related to these regulations, MARD issued the Circular No 32/2006/TT - BNN dated 08/05/2006 to guide procedures for importing and exporting these products

Generally, Vietnam's existing trade policy on agricultural products is quite consistent with the country's commitment to the WTO.

3. Review of Vietnam's agricultural commitments to the WTO

3.1. Export subsidies

Vietnam commits not to apply any export subsidies on any agricultural product since the date of entry. Nevertheless, Vietnam reserves the right to apply some special and differential treatment of the WTO for developing countries in this area.

The representative of Vietnam agreed that, upon accession, Vietnam would bind its agricultural export subsidies at zero in its Schedule of Concessions and Commitments on Goods, and not maintain or apply any export subsidies for agricultural products, without prejudice to Vietnam's rights and obligations arising from existing WTO rules.

3.2. Domestic support

8

Vietnam would apply subsidies on agricultural products in a manner consistent with WTO rules, in particular the Agreement on Agriculture, and Vietnam's domestic support tables circulated in document WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.7 and contained in Vietnam's Schedule of Concessions and Commitments on Goods. According to these documents, Vietnam will limit domestic support under the Amber box policy with the level of total AMS at Vietnamese Dong 3,961.59 billion (or about US$ 246.37 million at the current exchange rate). This level is excluded from the 10% value of production that as a developing country, Vietnam will be eligible to use for domestic support within the Amber box policies.

3.3. Market access

Viet Nam confirmed that, from the date of accession, Viet Nam would apply border protection for agricultural products in a manner consistent with WTO Agreements, in particular with Article 4 of the Agreement on Agriculture.

Regarding to tariff rate quota, Vietnam reserve the right to apply tariff rate quota to three agricultural products, namely sugar (raw sugar and refined sugar), tobacco leaves and eggs. The initial quota quantity for eggs is 30,000 with annual growth rate for quota volume of 5%. The in-quota tariff rate is 40% and out-quota tariff rate of 80%. For sugar, the initial quota quantity is 55,000 metric tons with annual growth rate for quota volume is 5%. The in-quota tariff for raw cane sugar is 25%, for beet sugar is 50% and other sugar is 60% by 2009. The out-quota tariff for raw sugar is 85% and for refined sugar is 85% . In the case of unmanufactured tobacco, the initial quota quantity is 31,000 metric tons with annual growth rate for quota volume of 5%. The in-quota tariff rate is 30% (with the exception of tobacco stems at 15%), while the out-quota tariff bound is 80%-90%

Vietnam commits that from the date of accession, the import ban on cigarettes and other manufactured tobacco products would be eliminated and replaced with a production quota that included imports. In the case of un – manufactured tobacco, the Government would designate current domestic producers as importers, and TRQ allocations would be made in line with each domestic producer's share of the domestic production quota for tobacco products. These firms were free to import additional un-manufactured tobacco at the out-of-quota duty rate. Imported tobacco for the production of exports was subject to Viet Nam's duty drawback regime or could be imported duty free if the related exports occurred within two months. The domestic production quota would be reduced by the quantity of cigarettes imported A State-trading enterprise would provide access to Vietnam's market for manufactured tobacco products, including cigarettes, in accordance with WTO provisions, and would operate in a transparent and non-discriminatory manner.

Obviously, for these agricultural products which are imposed the tariff quota system, the initial in-quota tariff rates committed to WTO is basically the same as the current MFN tariff rates with the exception of sugar where in-quota tariff rates committed to WTO are much higher than the current MFN tariff rates.

9

Table 1 - Tariff quotas on agricultural products

No. Description of products Tariff item

number

Current MFN

tariff rate

Initial quota quantity and

in-quota tariff rate

Final quota quantity

and in-quota tariff

Out-quota tariff

I Birds' eggs, in shell, fresh, preserved or cooked. 30,000 infinity

1 - Hens’ eggs 4070091 40% 40% 40% 80% 2 - Ducks’ eggs 4070092 40% 40% 40% 80% 3 - Other 4070099 40% 40% 40% 80%

II

Cane or beet sugar and chemically pure sucrose, in solid form. 55,000 mt infinity

4 - Cane sugar 17011100 30% 30% 25% 85% 5 - Beet sugar 17011200 30% 50% 50% 85%

6 - Containing added flavouring or colouring matter 17019100 40% 60% 60% 85%

7 - White 17019911 40% 60% 60% 85% 8 - Other 17019919 40% 60% 60% 85% 9 - Other 17019990 40% 60% 60% 85%

III Unmanufactured tobacco; tobacco refuse 31,000 mt infinity

10 - - Virginia type, flue-cured 24011010 30% 30% 30% 80%

11 - - Virginia type, not flue cured 24011020 30% 30% 30% 90%

12 - - Other, flue-cured 24011030 30% 30% 30% 80% 13 - - Other, not flue cured 24011090 30% 30% 30% 90% 14 - - Virginia type, flue-cured 24012010 30% 30% 30% 80%

15 - - Virginia type, not flue cured 24012020 30% 30% 30% 90%

16 - - Oriental type 30 24012030 30% 30% 30% 90% 17 - - Burley type 24012040 30% 30% 30% 80% 18 - - Other, flue-cured 30 24012050 30% 30% 30% 80% 19 - - Other, not flue cured 24012090 30% 30% 30% 90% 20 - - Tobacco stems 24013010 15% 15% 15% 80% 21 - - Other 24013090 30% 30% 30% 90%

Vietnam commits to bound tariff for all tariff lines (10,600 lines). According the average tariff level will be reduced from the current applied level of 17.4% to 13.4% with the implementation period from 2 to 7 years. Of the total 10.600 tariff lines, there are about one third will be cut down, mainly including current applied tariff levels of more than 20%. For agricultural products, the average tariff level will be reduced from the current applied level of 23.5% to 20.9% with the implementation period of 5 years to cut down tariff levels. The most significant tariff reduction will be applied to pork, beef.

10

Table 2 - Simple average of agricultural tariff as current level and commitment to WTO

Simple average

Currently applied MFN tariff levels

Tariff bound at entry into the WTO (%)

Tariff bound after implementation period (%)

Reduction level in comparison with current applied MFN (%)

(%) Agricultural products

23.5 25.2 21.0 10.6 (out – quota tariff rates)

20.0% (in – quota tariff rates)

Table 3 - Tariff bound for several main agricultural products

Commitments to the WTO

Products Current applied

MFN (%)

Tariff bound when entry

into the WTO (%)

Final tariff bound after

implementation period

(%)

Implementation period

(years)

- Beef 20 20 14 5 - Pork 30 30 15 5 - Milk 20 20 18 2 - Dairy products 30 30 25 5 - Processed meat 50 40 22 5 - Confectionary in average 39.3 34.4 25.3 3-5Beer 80 65 35 5Wine and spirits 65 65 45-50 5-6Cigarettes 100 150 135 5Cigar 100 150 100 5Feed 10 10 7 2

The Government of Vietnam commits to grant all foreign individuals and enterprises (including foreign-invested enterprises) full trading rights no later than 1 January 2007, except for some products subject to "State-trading" set out in Table 8(c) (which includes cigar, cigarettes, and other manufactured tobacco HS 2402 and HS 2403), and requested that Members grant Vietnam a transition period until 1 January 2011 for the right to export rice. The full trading rights accorded such individuals and enterprises would include the right to sell the imported product to any individual or enterprise having the right to distribute such product in Vietnam.

11

Table 4- List of Goods Subject to State Trading Enterprises No HS Description Rationale

2402 Cigars, cheroots, cigarillos and cigarettes... Both domestic production and consumption are restricted

2402.10.00 - Cigars, cheroots and cigarillos, containing tobacco 2402.20.10 - - Beedies 2402.20.90 - - Other 2402.90.10 - - Cigars, cheroots and cigarillos of tobacco substitutes 2402.90.20 - - Cigarettes of tobacco substitutes 2403 Other manufactured tobacco and manufactured tobacco ... 2403.10.11 - - - Blended tobacco 2403.10.19 - - - Other 2403.10.21 - - - Blended tobacco 2403.10.29 - - - Other 2403.10.90 - - Other 2403.91.00 - - "Homogenised" or "reconstituted" tobacco 2403.99.10 - - - Tobacco extracts and essences 2403.99.30 - - - Manufactured tobacco substitutes 2403.99.40 - - - Snuff 2403.99.50 - - - Smokeless tobacco, including chewing and sucking

tobacco

2403.99.60 - - - Ang Hoon

1.

2403.99.90 - - - Other 2709 Crude oil from petroleum and bituminous minerals... Natural monopoly 2. 2710 Oil (not crude) from petrol & bitum mineral etc....

3. 4902 Newspapers, journals & periodicals... Cultural products affecting to society morals

4. 8524 Records, tapes and other recorded media for sound or ... excluding 852410, 852431, 852432, 85243910, 85244000, 852491, 85249920

Cultural products affecting to society morals

8802 Other aircraft (for example, helicopters, aeroplanes); spacecraft (including satellites) and suborbital and spacecraft launch vehicles.

Natural monopoly 5

8803 Parts of goods of heading 88.01 or 88.02 III. AGRICULTURAL SUPPORT POLICIES IN VIETNAM

1. Domestic support policy The report shall focus on the evaluation of the situation and trend of policies supporting agricultural sector of Vietnam since 1999, comparing them with the WTO rules and discussing their consistency.

With a view to protecting incomes of farm households, promoting domestic agricultural production and exportation, among a wide range of economic and social objectives, the Government of Vietnam has pursued a number of policies in form of domestic supports and export subsidies for the past 10 years. Most of Vietnam’s domestic support policies implemented during the 1999-2001 period are included in Green Box and Development Program that could be applied by developing countries.1 There are few Vietnam’s non-tariff measures (NTM) falling into Amber Box, a proportion of which must be phased out 1 According to ACC4 notified to the WTO.

12

after being a member of the WTO. While the Amber Box spending had been falling from 30% of the total agriculture support in 1999 to 17% in 2001, those of Green and Development Box had been rising. Since the support level of Vietnam is lower than de minimis level, Vietnam shall not be committed to abolish most of them. It is noticed that the NTMs in Amber Box comprise of support measures for specific products and non-specific products, which have to be taken into account when calculating AMS.

Budgetary outlays on agricultural sector increased almost four-fold during the 1990s. The budget spending focused on irrigation works, rural roads, markets and schools in rural areas, seed support programme, five-million-hectare forest programme, clean water and rural hygiene programme, and scientific researches. The accumulated budgetary outlays for agriculture from 1996 to 2003 were reported at VND 49,925 billion (or VND 36,374 billion in the 1994 price), accounting for 6.6% of total budget expenditure, 1.6% of GDP and 7.5% of agricultural GDP. Although the total public expenditure for agriculture during 2000-03 was 2.25-fold higher than that of 1996-99 period in real terms, the proportion of agricultural spending in total budget expenditure dropped from 7.1% to 6.41% (MARD 2004). It is shown that only 60-70% of the planned demand for agricultural and rural development in the Government’s strategy has been satisfied by the State budget.

Figure 1 - Domestic support to agriculture in 1999-2001 (%)

inner doughnut = 1999, middle doughnut = 2000, outer doughnut= 2001

60%10%30%

64%13%

23%

73%

10%

17%

Green Development Amber (incl. de minimis)

Source: Author’s calculation based on data from WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.5

Table 5 - Public spending on agriculture 1999-2002 (%) 1999 2000 2001 2002Cultivation 4.2 4.2 5.0 5.0Husbandry 2.0 2.1 2.3 2.9Veterinary 2.0 2.4 2.1 2.5Forestry & other related services 7.5 8.3 7.5 8.7Forestation 1.4 1.4 0.7 1.0Resettlement & fixed cultivation 1.6 2.2 1.9 2.2Irrigation & other related services 64.2 64.1 66.4 60.,2Total (%) 100.0 100 100.0 100.0Total (billion VND) 5051 5647 7044 6993Agriculture budget share of total budget (%) 6.0 5.5 5.9 5.2

Source: MARD data.

Since 2001, domestic support policies for agricultural sectors has been changed further towards better consistency with WTO regulations to promote and enhance the

13

competitiveness of agro-forestry products as well as reduce the government’s intervention in markets.

1.1. Green box policies

Polices under Green Box is considered not/less distorted trade and could be applied freely, i.e. exempt from the reduction commitment. The WTO AoA has listed support policies which allow WTO members to apply as follows:

Group 1: General Services

Group 2: Public Stockholding for Food Security Purposes

Group 3: Domestic Food Aids

Group 4: Payments for Relief from Natural Disaster

Group 5: Structural Adjustment Assistance

Group 6: Environmental Programmes

Group 7: Regional Assistance Programmes

Group 8: Structural Adjustment Assistance Provided Through Producer Retirement Programme

Group 9: Government Financial Participation in Income Insurance and Income Safety-net programme

During the period of 1999-2001, measures falling under Green Box accounts for 66.2% of the total agricultural domestic support of Vietnam on average. In term of monetary value of budgetary outlays, the figure of total Green Box supports has almost doubled from the average level of VND 6,857.52 billion in 1996-1998 to VND 12,349.61 billion. In the post 2001, the application of measures under Green Box tends to increase in Vietnam and should continue in the future when Vietnam becomes a full member of the WTO and the Doha Round agricultural negotiations reach final outcomes.

Figure 2 - Green Box measures and its components, average 1999-2001 (%)

Payments for relief from

natural disasters 12%

Public stockholding for

food security purposes

10%

Pest and disease control,

inspection services

2%

Infrastructure services

47%

Regional assistance

programmes13%

Extension and advisory services

9%

Research2%

Domestic food aid 1%

Structural adjustment assistance

provided through resource

retirement programmes

0%

Training services2%

Structural adjustment assistance

provided through investment aids

2%

14

Source: Authors’ calculation based on data from WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.5.

Table 6 - Green Box measures 1999-2001 (billion VND)

Measures 1999 2000 2001 Average 1999-2001

Research 243.98 367.83 292.1 301.3Training services 146.2 185 433.5 254.9Extension and advisory services 163.01 1,499.85 1,590.61 1,089.49Infrastructure services 5,491.10 6,787.14 4,863.00 5,713.75Pest and disease control, inspection services

247.76 277.25 264.02 263.01

Public stockholding for food security purposes

686.9 578.4 2,271.40 1,178.90

Domestic food aid 92.5 85.44 197.07 125Payments for relief from natural disasters

901.2 2,192.07 1,434.36 1,509.21

Structural adjustment assistance provided through resource retirement programmes

5.61 15.98 109.8 43.8

Structural adjustment assistance provided through investment aids

181.78 270.74 170.44 207.65

Regional assistance programmes 800.7 1,124.00 3,063.00 1,662.60Total 8,960.74 13,383.70 14,689.30 12,349.61

Source: Authors’ calculation based on data from WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.5.

General Service

In this group, Vietnam has been applying following five measures: rural infrastructure, scientific research, extension services, veterinary, plant protection and sanitary and phyto-sanitary (SPS) measures.

Rural infrastructure: Given calamity-prone characteristics of the agricultural sector, investment in agricultural infrastructure such as irrigation, watering and drainage is essential to protect the production, but it is not afforded by farmers. This is where the government spending should play a role. Infrastructure services2 continue to account for the largest proportion, 47% of Green Box support on average over the period 1999-2001, just a tiny rise as compared with the average level of 46% over the period 1996-1998. However, it has exhibited a decreasing trend from 60% in total Green Box support in 1999 to 52% in 2000 and 33% in 2001. It is surely not a positive signal since infrastructure always plays a significant role in agricultural growth and productivity, and Vietnam’s rural infrastructure is underdeveloped and existing facilities are generally in a poor condition.

As irrigation is a priority area for public investment, the Government’s budgetary expenditures for agricultural infrastructure services in Vietnam predominantly target to construct, maintain and develop farm irrigation and drainage works, water supply facilities, dam and dyke systems. The Government invested around VND 5,700 billion annually during the period 1999-2001 on infrastructure services, about 1.8 times as much as the figure of the period 1996-1998.

2 Infrastructural services refer only to construction/provision of capital works. Subsidies to cover partial or whole operating costs (to make use of infrastructural service) or preferential users charges are not included in the figure here but would be classified under “non-product-specific AMS”, if any.

15

Figure 3 - Infrastructure services 1999-2001 (billion VND)

01,0002,0003,0004,0005,0006,0007,000

1999

2000

2001

Averag

e 199

9-200

1Year

Source: Author’s calculation based on data from WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.5.

In the field of irrigation, the government has invested an amount of VND 25,511 billion in 224 irrigation works, of this 156 have been completed and operated. Priorities have also paid to infrastructures of transportation, electricity, water as well as trade facilities. Rural trade infrastructure is another type of support, where the state budget has given more attention since 2003 through investment provision for physical infrastructure for trade promotion, mostly focus on a market network.3 In the coming times, the government will continue to support such a network because it conforms to WTO regulations.

Scientific research: among the remaining Green Box measures, agricultural research, training and extension services are important items for sustainable development of agricultural sector. Under the management of MARD, there are 21 scientific research institutes.4 Via MARD, the state budget shall provide funding to these institutes to implement research projects on seeds, breeds, cultivable techniques, water resources, soil science, agro-chemistry, plants and animal protection, agronomy as well as research on agricultural economics. The Government also gives financial supports to cover a proportion of expenditure in developing premises and technical facilities for producing plant varieties, species and breeds, agriculture research institutes, laboratories, experimental farms, and agricultural training schools.

The Government spent around VND 300 billion per year on running agricultural research system during the period 1999-2001, while the figure during 1996-1998 was only VND 226 billion. Spending for capital construction allocated to scientific research offices under 3 This was stipulated in Decision 311/QD-TTg issued by the Prime Minister on 20th March 2003 on the development of rural trade infrastructure. 4 These include key research institutes such as Institute of Policy and Strategy for Agriculture Development and Vietnam Academy of Agricultural Sciences (including Food Crop Research Institute, Institute of Fruit and Vegetable, Maize Institute, Plant Protection Institute, Institute of Plant Genetics, Institute of Soil and Fertilizers and Regional Agricultural Technology Institutes), Institute for Mechanism and Post-Harvest Technology, Institute of Agricultural Planning and Projection, Institute for Science of Forestry, Institute for Sciences of Irrigation, Institute of Husbandry, Institute of Veterinary, Institute of Flora Protection, Institute of Agro-Chemistry, Institute Agricultural Sciences of Southern, Mekong Rice Institute.

16

MARD during five years 2001-2005 was up considerably with total amount of VND 342 billion (i.e. annual growth of 7.6%). Total expenditure for scientific technologies during five years was VND 1,010 billion, compared to 1996-2000 period, this figure is up by 2.42 times.

In addition to research services, the Government also allocates funding to set up, maintain and develop the agricultural training system that consists of five universities, 30 secondary and vocational training schools of various fields involving planting and farming, breeding, veterinary, plant protection, agricultural mechanics, forestation, food processing, accountancy, etc. From 1999 to 2001, about VND 255 billion annually was spent on training services. This level was doubled from just VND 128 billion on average of the period 1996-1998.

Agricultural extension: Extension service is one of the key agricultural programmes being prioritized by the government. The national network of extension and advisory services has been in place since 1993 and its current coverage is nationwide from the central to provincial and district levels.5 The main function of extension services network and system is to provide farmers with free-of-charge consultancy services relating to farming techniques and methods. Extension services encompassed several forms, notably demonstration courses for farmers and dissemination of techniques and information. The agricultural extension services range from introducing farmers to new variety, species, breed, farming techniques, pest and insect prevention, conservation techniques, techniques of agricultural product processing, post-harvesting technology, to setting promotion models, etc.

Support in extension and advisory services increased abruptly in 2000-2001, thus, making their proportion in total supports of Green Box measures reaching 9% on average during the period 1999-2001, nearly equal to the public stockholding for food security purposes, that was also more than four-fold increase in 2001 compared to the two previous years. During the 2001-2004 period, the state expenditure focused on programmes of “high-quality paddy”, “cross-bred variety of F1 paddy”, mulberry, pig and poultry breeding etc. Total expenditure for these programmes was VND 241,597.9 million (see Annex 2).

Other Green Box measures, ranking in descending order of their percentage in total Green Box supports during 1999-2001, are pest and disease control, inspection services6. Regarding veterinary and SPS, Vietnam has presently set up a network of veterinary protection and SPS operated in an efficient manner. It has played an important part in the works of controlling epidemic diseases nationwide.

On 29th April 2004, National Assembly’s Standing Committee issued Ordinance 18/2004/Pl-UBTVQH 11 on Pesticide. Accordingly, the government shall invest in the following activities (i) scientific research, (ii) technological development, (iii) training staff in veterinary issue, (iv) providing technical infrastructure for research institute of veterinary and SPS, (v) strengthening informatic system of supervising epidemic disease, (vi) establishing isolated areas for SPS in some border gates, (vii) formulating and implementing programmes on the controls and elimination of infectious diseases. The state shall support finances to research and produce vaccine to prevent and find against

5 To operate this network in an effective manner, Agricultural Minister, on 3rd November 2003, issued Decision 118/2003/QD-TTg on functions, duties and organizational structure of National Extension Centre. 6 These include budgetary expenditures in activities related to plant and animal health protection; sanitary and phyto-sanitary maintenance and alertness; pest and disease surveillance, prevention and control; provision of vaccines, etc.

17

epidemic diseases. This Ordinance has brought about high efficiencies in the fields of controlling and preventing epidemic diseases nationwide, especially in controlling bird flu in Vietnam. Through these activities, the government has spent a large amount from the State budget to support agricultural sector.

Regional Assistance Programmes

Within the framework of regional assistance programmes, the government has distributed funding from the state budget for resettlement of ethnic minority groups with the aim of stabilizing livelihood and preventing forests from being destroyed for agricultural slash-and-burn cultivation, to develop untapped areas into new economic zones or production areas as the destination for migrants from densely populated regions or land shrunk as a consequence of natural disasters or soil-blown accidents. The main activities include building new villages/communes, reclaiming virgin lands for production development; constructing infrastructure such as roads, clinics, schools, markets, organizing classes to introduce production methods to ethnic minorities; providing transportation subsidies, food assistance and initial capital grants for those who move to newly-developed economic areas to start on production; providing preferential loans to inhabitants in the Mekong delta region to construct their houses against floods. During five years 2001-2005, there were around 200 such projects being implemented for 90 thousand households with total investment capital of VND 480 billion.

A programme on economic development for especially disadvantaged communes in remote and mountainous areas since 1999 (often referred to as Program 135) is another item in this group. This is a huge national programme with the aim of providing investment to establish basic infrastructure for agriculture and rural areas (irrigation, roads, electricity, classrooms, health centres and market place) and facilitating farmers’ business. The programme has clear criteria with the community participation. After more than seven years of implementation, this programme has brought about tremendous socio-economic successes. In the coming years, it shall be continued.

Payments for Relief from Natural Disaster

As a country constantly facing natural calamities, the government has spent a part of its budget to deal with this issue. With the aims of providing foods, foodstuff and basic equipments to people suffering from natural disaster to stabilize their livelihood and restore production, the government of Vietnam has implemented numerous specific polices to provide people and households suffering from natural disaster with urgent relief, as described in Box 1.

Disaster relief payments include budgetary outlays related to provision of food, foodstuff and other basic necessities to farmers in areas hit by natural disasters to assist them to stabilize their lives and recover production; relief in form of electricity assistance payments to use pumps to irrigate drought-stricken land or to drain flooded land; relief in form of cash payments to suffered farmers to purchase seeds, veterinary medicines, insecticides, etc. to continue production. Due to the fact that Vietnam has to cope frequently with severe natural disasters, the amount of budgetary payments to them and regional assistance programmes alternatively was about VND 1,500 billion annually, the third largest item in Green Box support payment.

Box 1: Losses eligible for urgent relief from natural disaster (i) Households that lost all their assets A household shall be supplied 10 kg of rice within three months (an average value: 10kg x VND 4,000 x 3 months x 3 people = VND 600 thousand) Household has 3-5 members: VND 2 million / household

18

Household has over 6 members: VND 2.5 million / household Family package relief: Household with 1-5 members - VND 200,000; household with over 6 members: VND 300,000. (ii) Collapsed houses Each household: VND 1.5 million Each member in the household shall be supported 10 kg of rice within 1 month (equal to VND 40,000) Destroyed houses: VND 500,000 shall be supplied to each such house. (iii) To repair and consolidate river dikes Works made of soil: VND 10,000/m3 of construction Stone jetty: VND 20,000/ m3 of construction Repairing and consolidating water works in mountainous areas: soil canal: VND 10,000/m3 of construction. Small works being destroyed: VND 5 million per work. Reconstruction of a water pumping work: VND 20 million per WPW.

The above discussion reveals that the government has just focused on supports in the form of social subsidies, and it is clearly not regarded as agricultural subsidies. Support to farmers to restore agricultural production is very little. Based on the damaged levels in agricultural production, the government is usually supported farmers partly by the free supply of paddy, maize and vegetable seeds as well as veterinary drugs from national stockholding. However, the support level is still poor compared to damages incurred by farmers. In some places, floods, landslides have totally damaged rice fields, causing difficulties to farmers. It is difficult to separate supports for agriculture from the total because of the fact that the Ministry of Finance distributes an expenditure package of support (not only for agriculture but also for other sectors) directly to provinces.

These polices have great direct impacts to farmer’s livelihoods in areas suffered from natural calamities and diseases. The government focuses on urgent relief in combination with public stockholding for food security purposes (subject to discussion later in this subsection) to ensure the comprehensive supply to areas suffered from natural disaster and epidemic disease. In coming years, the government shall have more active measures and policies to stabilize and restore agricultural production (see Annex 3).

Public Stockholding for Food Security Purposes7

The amount of public stocks of rice is roughly 1 million tones. The total rice production is about 20-21 million tons (equivalent to 33-34 million tons of paddy rice). The amount of public stocks is equivalent to approximately one-month domestic consumption. Every year, a certain amount of public stocks is sold, and is replaced by new stocks. Purchasing and selling prices are based on the market price. The remaining public stocks are used for donation, hunger relief, or assistance in cases of natural disasters.

Accounting for 10% of Green Box support over the period 1999-2001 is public stockholding for food security purposes, that is budgetary expenditures in activities related to accumulation, storage and handling of products for food security purposes including rice (under the management responsibility of the State Reserve Department); some plant varieties/seeds such as seeds of rice, maize, and vegetables; insecticides, veterinary medicines, vaccines, etc. (under the management responsibility of MARD).

7 In order to be eligible for a Green Box measure, public stockholding programmes for food security purposes should not used by the Government as a method of market intervention. The amount of stockholding should be pre-determined and should not vary according to production/prices, and the purchase/disposal of the stocks should be made at the market prices. The purchase/disposal of the stocks made at administered prices that are higher than the market price would be calculated as AMS (market price support).

19

In post 2001, the government of Vietnam continued to maintain public stockholding to ensure national food security and to cope with natural calamities. Concessional interest rates to import and stock 100 thousand tonnes of urea during six months of 2003 were also announced.8

Generally, Vietnamese polices on public stockholding for national food security aim at ensuring sufficient food supply to people in any location. This policy is consistent with WTO regulations on public stockholding for food security purposes, and therefore it shall be maintained and applied in the coming years. However, Vietnam has not yet established a system of national food security in a comprehensive manner. Specific guidelines for stockholding key products and commodities are also needed.

Domestic Food Aids

Budgetary outlays in activities related to food aid distribution to deprived people in remote, mountainous and other disadvantaged areas for hunger relief purpose shared 1% of the Green Box measures during the period 1999-2001. In post 2001, some provinces spent their budget to support households having income lower than the national poverty line. During the 2001-2005 period, VND 41 thousand billions have been used for this purpose. This, together with other policy measures, enabled poor households to improve their living standards. Income of the poorest quintile have increased by 1.45 times between 2001 and 2005.

Structural Adjustment Assistance

Other Green Box measures with a smaller expenditure share in total Green Box support during the period 1999-2001 are structural adjustment assistance provided through investment aids, which support the shift from cultivating low efficient and unstable productive crops to other industrial crops with higher income. The form and amount of support varies depending on localities and are disbursed as payment for seed purchase, land improvement, or an amount of cash per hectare, etc.

This support measure is also provided for re-structuring agriculture-forestry-fishery production for the period 2005-2010 to improve farmers’ income and creating jobs.9 The master plan on restructuring agriculture-forestry-fishery production aims at meeting market demand, bringing into play advantages of natural conditions of each region, implementing research and development in agriculture to improve the productivity, product quality and competitiveness of Vietnam’s agricultural commodities in the world markets. The implementation of the master plan on restructuring agriculture-forestry-fishery production will be facilitated by other policies and supported by the Government, mobilizing all economic resources to shift agricultural production towards efficiency, sustainability and ecological environments.

Structural Adjustment Assistance Provided Through Producer Retirement Programme. Structural adjustment support through Producer retirement programmes is a payment linked to shifting producers out of commercial agricultural production under a domestic structural adjustment programme. This measure also supports the process of converting agriculture land into other purposes such as forestation, aquaculture. Supports are provided in terms of money per hectare. Vietnam has not yet applied Structural Adjustment Assistance through producer retirement programmes. In the coming years, this group shall be applied in a more comprehensive manner. 8 This was stipulated in Decision 37/2003/QD-TTg dated 12th March 2003 issued by the Prime Minister. 9 The restructuring policy was introduced in Decision 150/2005/QD-TTg issued by Prime Minister on 20th June 2005.

20

Government Financial Participation in Income Insurance and Income Safety-net programme

Given the fact that natural calamity has been resulted in lower income for farmers, the government can offset some losses. This offset amount shall not be exceeded 70% of the deficiency. The government has not yet applied any such programmes.

Other measures

In post 2001, the government has numerous policies to carry out activities of providing guidelines and measures to farmers in order to do their business. Preferential loans would be given to develop agricultural production, processing and consumption, creating jobs and increasing farmer’s income.

In term of training and providing farmers with guidelines to do business: the network of occupational training has been established in 2002-10 period, providing conditions to expand occupational training in rural areas. During 2001-05, 2.8 million labours in rural areas have been trained.

Programmes on developing agriculture and rural area have created jobs for over 2.36 million people. Programme on direct support to dealing with jobs has created jobs for roundly 1.3 million in rural area. Activity of developing SM enterprises and other programmes to expand and develop professional villages has created jobs for more than 20 thousand labours.

While all types of General Services measures provided for in AoA Annex 2 have been employed rather effectively over the past years, Vietnam has yet exploited other permissible measures such as direct payments to producers10, which consists of decoupled income support11, income insurance and income safety-net programme12; structural adjustment support provided through producer retirement programmes;13 and payments to environmental programmes14 due to its financial constraints. Such measures should also be utilised in the future since they are allowed without any cap thanks to their most minimally trade-distorting effects on production.

1.2. Development box policies (special and different treatment box applicable to developing countries)

Development Programmes is a special and preferential treatment to developing countries, which include: (i) investment aids from the government; (ii) input subsidy to producers with low income; and (iii) subsidies to producers to abandon drugs cultivation.

10 Direct payments to producers are those that are income transfer or revenue foregone (e.g. income tax exemption) by the government to agricultural producers. Any payment in this category should not be linked to products, the volume of production nor international/domestic agricultural prices. 11 Decoupled income support is a direct income transfer from the government to agricultural producers. The level of payment should not be linked to the current income level but should be fixed to the income level in the “base period”. 12 Income insurance and income safety-net programme is a compensation for income losses to farmers, arising from situations other than natural disasters. Payment can be made only when the income losses exceed 30% of the average income of the producer, and the payment should not exceed 70% of the producer’s income loss. 13 Structural adjustment support through Producer retirement programmes is a payment linked to shifting producers out of commercial agricultural production under a domestic structural adjustment programme. 14 Payments to environmental programmes is a payment linked to support production in “disadvantaged” regions, generally available to all producers in that region (i.e. not to be product-specific). Payments are supposed to cover losses of income and extra costs of production in the “disadvantaged” region. It is essential to describe the definition of the “disadvantaged” region as given in relevant national legislation(s).

21

Development Box measures are also exempt from the reduction commitment, i.e. there is no monetary limit associated with this type of support, thanks to the Special and Differential Treatment. Around 10.9% of total domestic supports per year during the period of 1999-2001 was under the Development Box programmes.

Investment aids from the government

Investment subsidies generally available to agriculture15 in form of interest rate support applicable to investment activities in agricultural sector under preferential credit schemes of the Development Assistance Fund in accordance with the Law on Domestic Investment Promotion (amended). The Government compensates commercial banks for the difference between prevailing market interest rate and preferential interest rate charged by commercial banks for mid-term or long-term investment loans applicable for projects to establish and develop processing premises for agricultural products and projects of growing perennial plants under the Government's direction. The preferential interest rate is 0.81% per month (i.e. 9.72% per year). The prevailing commercial interest rate applicable to investment projects to establish and develop processing premises for agricultural and forestry products and projects of growing perennial plants which was previously at 1.25% per month has been cut down to 1.15% per month. Since 2000, preferential interest rate was 0.45% per month (i.e. 5.4% per year) due to decreasing commercial interest rate. The preferential interest rate in 2001 was 9,6% per annum. The Government may either freeze or write-off bad debts in agricultural sector. The monetary value of this investment support amounted to VND 850 billion on average over 1999-2001 as compared with VND 183 billion over 1996-1998.

The Development Assistance Fund was established in 199916 to assist the implementation of the State’s important economic projects and schemes and assist difficult areas. Forms of subsidy consist of investment loans at preferential interest rates, post-investment interest rate support and investment credit guarantees. Eligible borrowers are development investment projects, which are capable of directly recouping capital (including projects for the establishment of new enterprises, or on technological renovation for production expansion) of all economic sectors, including those in the following business fields: construction of processing establishments: agriculture, forestry, aquaculture and salt making establishments; planting of material-supplying forest, perennial industrial crops, fruit trees; aquatic farming and milky cow raising projects. Loan conditions: eligible borrowers which have completed the investment procedures in accordance with the State’s regulations. The loan amount of each project shall comply with the provisions of the Law on Domestic Investment Promotion (amended). The credit term shall be determined in accordance with the capital repayment capability, compatible with each project’s production and business characteristics and the investor’s debt repayment capability, but shall not exceed 10 years. Conditions for enjoying the post-investment interest rate support: the project has not been provided with investment loans or investment credit guarantees through the State’s development investment credits. The amount of the post-investment interest-rate support shall be equal to the total investment capital borrowed from the credit institutions multiplied by 50% of the interest rate of the State’s development investment credits. The guarantee value for a single project shall be equal to 15 Until now, the definition of “investment” has been rather wide – it includes various projects/programmes that are linked, e.g. agricultural productivity increase, rural development, etc. 16 Decree No.43/1999/ND-CP dated 29 June 1999 of the Government on the State’s development investment credits; Decree No.50/1999/ND-CP dated 8 July 1999 of the Government on the organisation and functions of Development Assistance Fund; Decision No.231/1999/QD-TTg dated 17 December 1999 of the Prime Minister on approval of Charter of organisation and functions of the Development Assistance Fund.

22

the loan capital amount provided by the credit institutions within the total investment capital of the project but shall not exceed the level prescribed by the Law on Domestic Investment Promotion (amended). The guaranteed investors shall have to pay to the Development Assistance Fund a guarantee fee of 0.5%/year of the guarantee value.

Input subsidy to producers with low income

Input subsidies generally available to low-income or resource-poor agricultural producers in form of short-term soft loans for poor farmer households and budget allocations for freight subsidies to offset the high cost of transportation of policy commodities and production inputs (such as salt, fertilizer, pesticides, etc.) to mountainous, remote regions and transportation of major products from these regions to other regions for sales. Input subsidies constitute the largest component of the Development Box, accounting for about 57% of the average total supports from the Box in 1999-2001. During the period of 1996-1998, the annual support from the State budget for measures under the Development programmes was VND 333.3 billion. The Government establishes the Bank for the Poor to enable the poor to have access to short-term loans at preferential interest rate of 0.6%/month, equivalent to 50% of the prevailing commercial market interest rate, to develop their own production.

On 4/10/2002, Government’s Prime Minister signed a Decision to establish Bank for Social Policies with operating period of 99 years (since 1/1/2003). This bank shall inherit activities of the Bank for serving the poor and carry out some other activities of credit policies such as providing poor student with preferential loans, loans to find jobs etc. This bank has been established with aims of providing loans to needed objectives (mostly the poor), contributing to the course of hunger elimination and poverty eradication. This is a state organization, operating without gaining profits, providing loans of preferential interest rate. The interest rate from this bank is from 0.25-0.5% a month, which is lower than interest rate provided by commercial bank.

Subsidies to producers to abandon drugs cultivation

Support to encourage diversification from growing illicit narcotic crops: The Government provides supports in the form of plant varieties/seeds, seeds, breeds; dissemination of farming techniques; administrative costs to assist the diversification from illicit opium poppy cultivation to other crop production. Between 1996 and 1998, the average value of this support was VND 15.6 billion. This amount gradually decreased in the subsequent years and reached the bottom of VND 1.47 billion only in 2001.

In post 2001, the government of Vietnam continued to support farmers to move drug cultivation to other plants (providing seeds, breeds, technical training and supervising and monitoring this move). Vietnam has successfully implemented this programme and tried to abolish the re-plan of such trees in a comprehensive manner.

A quick glance at figures of support in the Development Box shows a peak of all measures in 2000.

23

Figure 4 - Development Box measures 1999-2001 (%)

Development Box measures 1999-2001

33%

66%1%

44%

56%

49%

51%

0% 0%

Investment subsidiesgenerally available toagriculture

Input subsidies generallyavailable to low-income orresource-poor producers

Support to encouragediversification fromgrowing illicit narcoticcrops

Source: Author’s calculation based on data from WT/ACC/SPEC/VNM/3/Rev.5

1.3. Amber box policies

With regard to the “Amber box”, the total aggregate measurement of support (Total AMS17) of Vietnam is well below the 10% de minimis threshold18. On average during 1999-2001, total value of AMS was around 3.4% of total agricultural production value. Apparently, the room for Vietnam to raise its support, including trade-distorting measures, is still large although product-specific support would probably be subject to caps as a result of the ongoing negotiations on agriculture in the WTO.

Amber box support (including de minimis levels) showed a decreasing trend from 30% of total domestic support in 1999 to just 17% in 2001. If de minimis levels are set to 0, the current aggregate measurement of support (Current AMS) in 1999 is estimated at 22.4% of total domestic support (which is the sum of supports from green box, development box and amber box accumulatively) and 10.3% only in 2001.

Rice

With respect to (milled) rice19, Vietnam applied minimum purchasing price to paddy until the end of 2000. “Eligible production” is defined as the total rice production outputs of the year. The applied administered price set by the Government is the result of the Government’s supports in order to raise the purchase price to protect the benefit of farmers. The external reference price is the FOB export price of rice at the port of Ho Chi

17 AMS is a method to calculate the total annual spending by government on domestic support measures that are considered “trade-distorting”, which include market price support, production subsidies, etc. The AMS is divided into two types – product-specific AMS and non-product-specific AMS. 18 AoA provides a “de minimis” level of 10% of value of production for developing countries. The de minimis calculation is done for each individual commodity and also for the Total AMS inclusive of product-specific AMS and non-product-specific AMS. If the support levels for a specific product are less than 10%, the AMS for that product can be equated to zero (i.e. exclude from its Total AMS) and would be considered as de minimis. The values of Total Product-Specific AMS and Grand Total AMS will also be adjusted in similar way. If Current AMS represents less than the “de minimis” percentage, it can be exempted from the commitment of reduction. 19 The conversion rate between paddy and milled rice is 0.65.

24

Minh City and is converted from Vietnam Dong at the average exchange rate of each year. Average export price of rice (FOB Ho Chi Minh port) in 1999: US$ 251.6/ton, in 2000: US$ 224.1/ton, in 2001: US$ 186.2 /ton. Since 2001, minimum purchase price has no longer been applied to rice.

In addition, Vietnam also imposed quotas on rice export for the national food security reason before 2001. Export quotas were announced and allocated to rice producing provinces after considering domestic needs. Provincial authorities were responsible for allocating export quotas among local exporters. This mechanism, however, was abolished since 2001. In the future, any measures applied to rice export shall be WTO-consistent.

Other form of support for rice included interest rate support to purchase rice during harvest time of 1999-2000. This support mechanism worked as follows: during the harvest time, when paddy and rice prices fall far below the reference price causing difficulties to farmers, the Government provides interest support to help enterprises purchase a certain ratio of the total output (about 1.5 million tonnes of rice20 out of 34 million tonnes of total annual output) for temporary storage within a certain period (about 3 to 6 months). The Government provided support by refunding the amount of interests payable by enterprises to commercial banks for their buying in of agricultural products for storage. The duration of stock-holding ends after the harvesting time when supply decreases and prices go up. As a result of increased price, enterprises selling their storage may not suffer from losses. In case of losses due to objective reasons, the Government will consider covering these losses, but not exceeding 70 per cent of the incurring losses. Provincial people’s committees have the authority to select and assign the qualified enterprises (who are financially healthy) to buy in for storage. Selected enterprises have the autonomy in selling these products and are responsible for their own business performance. Although direct beneficiaries of this interest rate support are rice purchasing enterprises, rice producers indirectly benefit from this measure. The rationale for applying this measure is that the Government cannot provide direct support to farmers who account for a dominant proportion of the population. With interest support provided to rice purchasing enterprises, rice price would increase, which would then indirectly benefit farmers.

Sugar

Market price support applied to sugar is provided by means of mandatory requirement by the Government on sugar refineries to purchase farmers' sugarcanes at determined price (minimum purchase price) to protect farmers' income. As a consequence, domestic price of sugar is higher than world price (the applied administered price for sugar calculated below was based on price of sugarcane, which was converted from minimum purchase price of VND 240,000 per ton in the period 1999 – 2000). External reference price is the CIF price of imported sugar in Vietnam's port. Average import price of sugar (CIF Vietnam's port) in 1999: US$ 162/ton, in 2000: US$ 220/ton, in 2001: US$ 262.3/ton. Eligible production for sugar equals to the total production of all domestic sugar plants.

The conversion rate between sugarcane and sugar is calculated on the basis of actual production cost incurred by the sugar manufacturing plant in the same period of time. The production cost for one ton of sugar includes the following:

• The cost for purchasing sugar cane;

• The depreciation of machinery and equipment;

20 The amount of rice eligible for interest rate support was 500,000 metric tons in 1999 and 1,400,000 metric tons in 2000

25

• Processing costs (fuel, labour, and overhead costs);

• Interest rates for bank loans;

• VAT payment;

• Applied administered price is calculated on the basis of production cost plus an average profit of the whole industry;

• External reference price is the CIF price of imported sugar at the port of Ho Chi Minh City.

In addition to price support measure, there are some other financial support measures, such as interest rate support for investment loans and purchase of sugar, supplement allocation of working capital, interest rate support to develop the areas of sugarcane growing, support to cover losses caused by local currency devaluation, support to import new varieties of sugarcane.

Interest rate support is a product-specific measure frequently applied by Vietnam for rice, sugar and pork, the three important farming products. During harvest time, prices of agricultural commodities often go down considerably as their supply increases. Consequently, the Government provides interest rate support for trading enterprises in order to encourage them to purchase agricultural products from farmers. Normally, enterprises purchase these agricultural products at market prices. However, when they keep purchasing these products in large quantity, the purchase prices will increase until they reach the administered prices. The support from the Government enables agricultural prices to increase, thus, benefits farmers eventually. In these cases, interest rate support provided by the Government constitutes an indirect support to farmers.

Some mills may also qualify for subsidized grants and loans from the Development Support Fund. However, to qualify, they are required to export over 30 per cent of their production. In 1999–2000, some mills exported sugar (CIE, 2001).

As difficulties of newly built sugar mills began to mount in 1999, the Government approved a scheme to assist them with working capital and compensation for foreign exchange rate movements and burdensome interest repayments.

In order to relieve capital pressure of sugar mills, the Government approved the stocking of 100,000 tonne of sugar for 2000–2001 season with interest free loans guaranteed by the Government according to the Prime Minister’s Decision 562/CP–NN of June 2000.

It is stipulated that 30% of working capital of State-owned enterprises are allocated from the State Budget, the remaining part has to be borrowed from banks. In practice, these enterprises, especially newly established ones, are not fully provided with this amount (30%). Sugar refineries, most of which are newly established, are no exceptions. In order to support these sugar refineries, the Government gives more priority to them during the allocation of working capital. According to CIE (2001), for the 1999–2000 season VND 395 billion (US$27 million) was allocated as working capital for 30 new sugar mills according to the Prime Minister’s Decision 194/1999/QD–TTg. For the 2001–2002 season, with required working capital of sugar mills estimated at VND 1,450 billion, the amount to be provided by the State is VND 463 billion. Profit-making mills are expected to provide a return to the State through the payment of a capital use tax. Loss-making mills may be waived such payments with agreement of Ministry of Finance.

In addition, the study of CIE (2001) shows that the Government also provides working capital for sugar mills to assist in raw material development. In the 2000–2001 season, for

26

example, VND 50 billion was allocated for this purpose, of which VND 30 billion was for mills under MARD control, and 20 billion for mills under provincial controls.

Many newly-established sugar refineries were short of raw sugarcanes for their production. In order to encourage farmers to grow sugarcane for stable production of sugar refineries, local governments have provided sugarcane growers with financial support for land reclamation, seed purchase, etc. The amount and form of support vary among localities. According to a rough estimate by MARD, as much as VND 5,000 billion (US$345 million) have been invested in sugarcane growing areas over the life of the one million-tonne program.

In accordance with the Prime Minister’s Order 27/1999/CT–TTg dated 23 September 1999, mills can use 10% of cane price to develop raw material areas and to invest in transport and irrigation works for their raw material zones.

To implement the sugarcane development program, many sugar refineries have borrowed deferred-payment commercial loans from abroad (nominated in US$) for the importation of machinery and equipment. At the mature of these loans (for example in 1999), the Vietnam Dong depreciated in comparison with the US Dollar, increasing those loans in terms of Vietnam Dong as compared to the time they borrowed. In order to protect the newly-established sugar refineries, the Government compensated for the difference in exchange rate between the time of borrowing and the time of payment. This exchange rate compensation program was applied in the same manner in 2000 and 2001. Beneficiaries of this program were the 30 newly-established sugar refineries throughout the country.

The Government also provided support to enterprises and local authorities to import new sugarcane seeds, hybrid cotton seeds to achieve higher productivity and quality.

Nominal subsidy rate for sugar is highest among agricultural products receiving the State’s support, always much higher than the 10% de minimis threshold. In 1999, the subsidy rate of sugar is 49%, reaching nearly 58% in 2000 but then dropped to 29% in 2001.

CIE study (2001) also notes that in 2000 the Government temporarily reduced value-added taxes paid by mills by 50% in accordance with the Prime Minister’s Decision 65/2000/QD–TTg. The tax reduction is applied to sugar products, by-products, and substances recovered during the processing of sugar. The Decision also decreased the payable VAT for 1999 by an amount equivalent to each mills loss but not exceeding the value of VAT payable, normally paid at 10% of revenue minus VAT on materials.

Cotton

In order to protect the benefit of cotton growers, the minimum purchasing price for cotton is determined and announced from the beginning of the crop. Cotton processing plants are required by the Government to purchase all the raw cotton produced in that crop at this floor price to protect farmers' income. In recent years, international cotton price has been lower than domestic price. As a result, cotton plants suffered from losses due to the sharp drop of cotton price in the world market that significantly influence on the price of domestically produced cotton. Without intervention, textiles plants would have only purchased cotton supplied by the domestic cotton plants at low price accordingly. The Government, however, provides financial payments to assist the cotton plants to cover the losses in exchange for their acceptance of minimum purchasing price of raw cotton from domestic farmers.

Besides, the Government also provides financial support to lower the selling price of imported cross-line cotton seeds with a view to reduce the production cost of cotton

27

growers who could otherwise hardly afford to purchase these high-yielding varieties/seeds for cultivation due to their high import price.

Nominal subsidy rate for cotton in 1999 is only 1.6% in 1999, much below the de minimis level. However, in the two subsequent years, it rockets to 9.3% in 2000 and 8.9% in 2001, nearly touching the 10% threshold.

Pork

Vietnam does not apply administered price for pork. The Government only provides interest rate support to enable trading enterprises to purchase pork when the domestic market prices drop sharply causing losses to farmers.

Figure 5 – Total AMS

1.4. Blue box policies

Figure 6 – Product – specific AMS by commodity average 1999 - 2001

Polices in this box are mostly direct payments to farmers to limit agricultural production. According to AoA, these polices can be applied and mostly by Developed countries. In Vietnam, such polices under production limiting programmes have not been applied.

2. Export subsidies Before 1998, the Vietnamese government did not award any export subsidies to agricultural products (ISG, 2001). During 1999-2001 period, the largest component of

28

export subsidies are provided to rice export enterprises in form of interest rate support for rice export transactions with deferred payments, support to cover losses of rice export from temporary storage and export bonus21 at the rate of VND 180 per US$ 1 of export value (equivalent to 1.2% of the exported value). Generally, the mechanism of interest rate support for exporters of agricultural products (rice, sugar) works in the same manner as that described in Domestic Support Section.

The second largest export subsidy component was interest rate support to assist export enterprises to purchase coffee for temporary storage and support to cover losses of exporting coffee from temporary storage, refund of export surcharges and export bonus at the rate of VND 220 per US$ 1 of export value (equivalent to 1.46%). In the years 2000-2002, the world coffee price decreased by 60% (the lowest price level over the past 40 years). In response to the Coffee Temporary Storage Plan of the International Coffee Organization, in 2000 and 2001, the Government of Vietnam appointed certain enterprises to purchase 150,000 tonnes of coffee (equivalent to 20% of its domestic coffee production) from farmers for temporary stockholding. The plan, however, failed due to several reasons (major coffee producing countries all had excessive coffee output, some countries did not implement the plan, etc.), resulting in lower coffee price. Under such circumstance, Vietnamese enterprises had to export their stored volume and received the compensation from the State budget for the incurring losses. Furthermore, the Prime Minister issued the Decision No.67/2000/QD-TTg dated 27 October 2000 on budgetary support for the whole amount of interests payable by appointed enterprises to commercial banks in order to implement the temporary storage plan from 15 November 2000 to 30 September 2001. Those enterprises were eligible for 0% interest rate for 6 months as from the last day of purchase plan for temporary storage.

In 1999 and 2000, export of canned pineapple and canned cucumbers to Russian and USA markets received budgetary support. In 2001, canned fruits in general were entitled to subsidies in the form of "export bonus" at the rate of VND 400-500 per US$ 1 of export value (equivalent to 2.6 - 3.3 %). These are the only vegetables and fruits that received export subsidies in the 1999-2001 period. Vietnam has a diversified production of exported fruit and vegetables (including fresh, dried fruits, raw and processed products). As a result, it is difficult to calculate the total production. In 2001, the eligible production of exported fruit and vegetable was USD 330 million.

In 1999-2000, the Government provided financial support to assist enterprises to cover losses arising from exportation of pork to Russia and Hong Kong when these markets were in crises (from 1997 to 1998). During this period, many Russian importers of pork went bankrupt or were unable to pay Vietnamese exporters due to the serious depreciation of the Rouble. For this reason, the amount of support per each ton of exported pig meat was then provided at high level (VND 7 million per ton, equivalent to US$ 500/ton). In the past, export subsidy was only granted to pork exported to Russia. Subsequently, the subsidy was also granted to pork exported to Hong Kong where the price of feeder pork was dumped from USD 3,000/ton to just USD 1,400-1,500/ton due to the mass import of pork into this market. In 2001, this support measure no longer was in place and only export bonus scheme was applied for feeder pork at the rate of VND 280 per US$ 1 of export value 21 Export bonus is the monetary payment from the State budget contingent upon export performance of exporters for selected agricultural products in order to encourage their export. In recent years, prices of agricultural products in the world decreased drastically, having considerable influence on domestic prices and negatively affecting the socio-economic livelihoods of farmers. To encourage export, the Government decided to provide export bonus on product-specific basis.

29

(equivalent 1.87%) and for slaughtered pork at the rate of VND 900 per US$ 1 of export value (equivalent to 6%, i.e. US$ 60-70/ton).

Vietnam’s level of export subsidy is very low though an increasing trend was observed during the base period 1999-2001 and thereafter. In 2001, export bonus was granted to four agricultural commodities, including: rice, coffee, port and canned fruits. In the 2001-2002 period, key measure is to focus on export bonus to rice facing difficulties of seeking markets, price fluctuation affecting farmer’s livelihood. In 2002, the number of commodities was expanded to 10 groups as follows:

Table 7 - Export bonus in 2001-2003 (VND/USD)

Product 2001 2002 2003 1. Rice 180 180 300 2. Coffee 220 220 300 3. Meat 1000 Of which: suckling pig 280 280 Carcass pig 900 900 Others 100 4. Fruits and vegetables 1000 Of which: Canned vegetables 400 400 Canned fruits 500 500 Other Fruits and vegetable 100 5. Tea 400 1000 6. Peanut 120 300 7. Pepper 100 300 8. Cashews 100 300 9. Bamboo and rattan 100 300

During the period 2003-04, there is an improvement in global market for agricultural commodities. Difficulties in export activities have been reduced. Furthermore, the thinking of relying on the government’s subsidies must be limited, and as a result export bonus has been changed towards emulative encouragement under Decision 1116/2003/QD-BTT dated 9/9/2003 on Regulations of export bonus to exceeding export turnover of 2003 (compared to 2002). Of 12 commodities, Agricultural commodities accounted for 8. Agricultural processed products must be reach export turnover of: (i) rice - US$ 1 billion; (ii) coffee - US$ 0.5 billion; (iii) pepper, cashew - US$ 0.1 billion.

Export subsidy in 2003 is considerably reduced over compared to 2002 due to the fact that bonus is granted only to the exceeded export turnovers.

The calculation of total export subsidies in fact is very difficult, because in addition to the above mentioned policies, it depends on other factors such as whether or not enterprises are able to carried out procedures thoroughly, business in a small volume is not go through bank’s accounts, rice export activities followed by the government Agreement are not subjects to be granted export bonus. The procedure of granting and receiving export bonus is last so long (year by year).

Yet Vietnam has committed to eliminate export subsidies on agricultural products, with the exception of forms of agricultural export subsidies that developing countries are eligible to maintain, from the date of accession and to bind its agricultural export subsidies at zero in its Schedule of Concessions and Commitments on Goods. It means that all existing agricultural export subsidies as notified in Vietnam’s Notification on domestic support and export subsidies in agriculture will be eliminated from the date of accession to the WTO.

30

These commitments, however, are without prejudice to Vietnam’s rights and obligations arising from WTO’s existing and future rules.

Similar to domestic support, most of Vietnam’s export subsidies were applied on short-term and ad hoc basis, revealing a lack of long-term vision and plan for export and production of agricultural products of the Government.

Two types of export subsidy that developing countries are permitted to apply, i.e. subsidies to marketing costs and subsidies to transport/freight costs, were also not applied in Vietnam.

III. DISCUSSION AND RECOMENDATIONS FOR AGRICUTURAL DEVELOPMENT IN PERSPECTIVE

1. Policy recommendation for agricultural commodity diversification promotion and poverty reduction

1. The rice intensification is still major strategy for Vietnam because the priority of food security. The agricultural diversification the hybrid rice use has the modest promotion because the low quality of product, even a important state program focuses on hybrid rice introduction. The perspective of hybrid rice depends on the quality of this rice because the increasing demand for high quality of rice. The capacity of hybrid rice seed production of Vietnam will also the determinant factor in the future.

2. The strategy of development of whole commodity chain is necessary. In this approach, the technical aspect is one side. Social and economical problems, in the other side, concerning product production and trading are ineligible.

3. The reduction of production cost by developing input services for the competitiveness will be crucial for some diversification crops. The case of soybean shows the high cost of production is making the domestic soybean cultivation unviable as imported produce is cheap.

4. The agro-processing is key sector for intra-branch diversification of raw material commodity chain. This sector will create the employment in rural area in the context that the labor absorption of industry was still low. The introduction of varieties adapted for processing and for export market is important in order to increase the efficient of agro-processing. The case of potato show the lack of varieties adapted for processing in production. It’s also demand for the improvement of equipments and institutions for better quality management in the agro-processing chain in order to match high quality markets.

5. In the case of cassava and maize in slopping land, they need to be more intensive, so the associative cropping system will be important aspect for sustainability of production system.

6. The diversification strategy should promote new season in order to response to the divers demand. This is the case of diversification in peanut sector in the winter-autumn crops.

7. Soil evaluation in the agro-ecological zones of Vietnam is suggested for planning of crop diversification at national level and serve for advisory for local level through extension system.

31

8. For some diversification crops as the case of potato, the potential in terms of both the area cultivated and well as the productivity per hectare could be greatly improved if better investment can be afforded through improved seed quality and the application of advanced agronomic practices. The good practice for diversification crop should be build with the participative method in order to have the best adaptation.

9. The strategy for breeding need to change also for helping local people to conserve and the local variety because the demand of local product in the market has a increasing tendency as the case of maize in Sonla province.

10. For the remote area, with high percentage of poor and major production area of secondary crops, we need the specific strategy. The policies could range from the improvement of local infrastructure, to the redistribution of land currently held by State farms, to the legal recognition of communal agricultural practices, to the development of social services in local languages. They also include measures to improve the representation of ethnic minorities in local decision-making processes and build good governance in the most remote areas. This integrated package of policy will assure the better farmer participation in market.

11. Public budget transfers already favor poorer provinces, but the rules and norms on which these transfers are based are still ad hoc. Analyses like those in this report could be used to design more equitable allocation mechanisms, especially in the social sectors. This process should to be completed by capacity building for local staffs in term of management

12. The poverty program in general is not related directly for agricultural production and for secondary crops promotion. Normally these programs were managed by other services than agricultural service. The lack of coordination between services at provincial level is very popular. Otherwise the agricultural programs are not pro-poor because the lack of poor understanding in the design. So the pro-poor initiative for the coordination between two kinds of program will be helpful for the benefit of the poor.

2. Policies recommendation for rural institution and market institution development

1. Government doesn’t need to make planning of production zone, but help state company develop raw materiel network supplying. The pro-poor policy should be established on understanding of situation in each region. The state agri-food processing company in majority of case doesn’t have capacity to develop the supply system, so the poor can’t have access.

2. Government need to develop the service institutions with access for the poor. Many researches on commodities chains of different agricultural products (values chains) were completed and we found that constraint of this development is the lack of peasant institutions and market institutions.

3. Promoting farmer collective action and cooperative. The small scale farmers and particularity the poor need the collective actions and adaptive market institution in order to establish the good link with the market.

4. The development of legislative for contract farming promotion plays an important role. But in the context of smallholders, the contract farming should be developed closely with farmer organization. The industrial factory should have an approach of development of raw material network by contract with

32

farmer organization. This way can resolve the problem of deficient of raw material of processing factory.

5. Different tendencies of diversification need to be promoted by policies and by research: the vertical one which is the improvement of quality of product by processing and marketing development; the horizontal one which is the increase of different assortments of products. Need to assure the intra-branch diversification by conservation of traditional varieties for also.

6. Developing measures for agricultural quality norms management. The establishment of product traceability by Protected Designation of Origin (PDO) or Geographical Indication (GI) is a mean of the improvement of the quality. Some experiences show that the poor can participate and get more added values from specific product. This is the way to develop fair trade to help the poor farmers.

7. The local institution development for environmental management is crucial for the sustainable development of processing and intensive agriculture villages.

8. Necessary for enhancing trade management capacity on agricultural product for both state and commodity chain stakeholders for the international trade rules in the negotiations. Agriculture and foods hygienic safety are the two sensitive aspects in negotiation of trade liberalization. Contents of trade negotiation and commitments are not only tax reduction, non-tariff removal but also reforms in policies, establishing law documents, customs, animal and plant inspection, foods hygienic safety, intellectual property and protected origin principles….

3. Policies recommendation on the development of state extension service and other services

3.1. Institutional recommendation for state extension system

1. The role of province level will be more important in the next future: coordination of the strategic program for extension and other local extension with market oriented. In this context, even for the government strategic program, there is a need of improvement of the close link between the performance and financial allocation by the change in the activity monitoring and financial management.

2. The more professional of extension service at different levels need to be improved. In the decentralization and socialization extension system: the new partnership between different actors and the National Agricultural Extension Center (NAEC) need to be consolidated. This partnership will be presented by contract to realization of government program in order to achieve national goals such as food security, social equity, sustainable development, and global competitiveness. This contract needs to adapt to the socio-economic context of different regions according to the contribution of regional goal in the national goal.

3. The horizontal coordination between implementation organs inside and outside of state extension system through Advisory Council for extension at province level leaded by People’s Committee is also required. This coordination is important to guarantee the success of financial incentive principles in different extension flow and not only inside of state extension system.

4. State extension system has to play the role of promotion of collective actions and organization of farmers, in order to enhance their capacity to receive agricultural extension activities effectively. This organization is the important condition of

33

applying the technology in practice. They can manage the support from state and sign contract with extension system. They can mobilize the extension fees from farmers.

5. Research institute should build the technical service sub-organization and working by contract with local extension in order to transfer their results of research. This service could provide also the technical and advisory service for farmer organizations.

3.2. Extension management’s recommendation

6. The actual extension system was not based on the performance but only in quantitative aspect. The way to improve the quality of governance at different level of extension system by financial incentive is necessary towards increased organizational efficiency in a professional service provider system. The financial management for extension program have to adapt to regions.

7. The capacity building about methodological diversification, organizational knowledge, coordination capacity and planning of activities, assessment capacity need to be implemented in NAEC in order to improve managerial aspect of program. Improving the process of project planning and implementation, pay more attention to work of continuously supervising and consulting in the extension program. Reducing the rate of direct investment for household who will participate in the project design. It is necessary to include a share of the risks between farmer and extension service for the applying of innovation in the extension contracts.

8. Apply innovation and capacity building about methodology of extension relying on the demand of other actors in agricultural extension system to farmer, combine new technology and socio-economic extension to apply in the activities of provincial agricultural extension system and lower level. There is a need to organize a training course for the local authority in the work of conducting, implementing, supervising and evaluating the project. Providing them with the knowledge related to the market economy and civil society.

9. Diversifying of financial resources for equipment of provincial, district extension offices for better realization of extension by response to actual constraints: lack of funds, lack of appropriate training, lack of staffs, lack of knowledge, lack of appropriate tools for extension activities (hand-outs, booklets) and lack of supporting tools...

10. There is a need to classify the farmers by household group by village extension club leader, and to conduct advisory extension adapted to divers groups. Under extension club in each village, the collective producer organization can be diversified according to activities.

11. Government extension need to conduct a specific training program for commune and village extension workers, up to the rate 500 farmers per extension worker, because this is a urgent need to guarantee the decentralization success.

12. A specific research-action program to promote socio-economic and comprehensive extension focusing in: farmer need diagnosis, rural market assessment, practical and managerial advice, marketing and financial advice, farmer organization and voluntary extension, credit project building and micro-credit management, evaluation of success and impact of extension programs, adapted for capacity of extension staffs ... is needed for provincial, district and village extension staffs.

34

13. There is a need to apply the monitoring and evaluation system in the realization of government extension program and to take this result in the financial resource allocation. The research-development will be necessary to build the benchmarks and standards for performance assessment of extension system in the direction of socio-economic extension. The synthesis of NGO’s experience in extension need to be conducted by the NAEC.

14. The program design of public extension should adapt to the divers need and priorities of different regions in the country.

IV. RECOMMENDATIONS ON THE NECESSARY REGULATORY CHANGES TO MEET VIETNAM COMMITMENTS UNDER AoA From January11th 2007, Vietnam is a member of the WTO. Most of needed regulatory changes to meet WTO entry commitments have already been made while other rules need to be changed by 2010. Among Market Access issues, certain applied tariffs were to be reduced because higher than bound ones, for instance in the case of processed meat, confectionary and beer. Having introduced tariff rate quotas for eggs, sugar and tobacco products to implementing commitments of minimum access opportunities, “first come first serve” or similar mechanisms were to be in place from accession. Available information confirms that these regulatory changes were made; therefore, no policy gaps exist, though actual and correct implementation of these regulations has to be verified in a longer period of time. Special Safeguard Mechanisms are not allowed to be used in Vietnam though these measures (that are permitted to other developing countries members) would be very useful allowing protection of domestic markets in case anomalous circumstances, such as a sudden increase of imports or the drastic reduction of import prices that could cause serious disruption of domestic markets. These Special Safeguard Mechanisms could be available in the future also to Vietnam in case of a successful outcome of the current WTO negotiations under the Doha Development Agenda. As of Domestic Support issues, current level of AMS (“amber box” subsidies) are by far lower than commitments and limiting factor of subsidisation is likely to be available budget funds rather than WTO disciplines. “Green Box” and “Development Box” support is not limited by the WTO and can be applied freely. The needed regulations are therefore ones that introduce and/or apply those non trade-distortive, WTO permitted measures that are the most beneficial to the current situation of the Vietnamese agriculture. These measures are those that should be able to tackle the main issues that hinder the further development of the rural sector and the improvement of the living condition of its work force. Because available funds are (always) limited, only those measures that are considered the most effective should be applied. Among these, the following are mentioned:

• extension and advisory activities including the application of Good Agricultural Practices (GAP) based on AseanGAP and institution for collective action and internal control of quality inside the producer groups.

35

• training of processors, including the application of Good Manufacturing Practices (GMP),

• improving marketing tools (provide price and market information via, for instance, Marketing Information System; introducing marketing processes such as sorting, grading, packaging, etc),

• enhancing distribution channels, in particular favoring wholesale markets and other modern distribution tools in rural areas,

• applying SPS and quality improvements, • developping the quality control and certification system for agro-products, • introduction of traceability (significant to target sales to large retail groups), • adding value to producer’s products (by improving quality, introduce quality

certification, better packaging etc.), • promoting the establishment and strengthening of producer associations, • favoring aggregation of small farming plots into larger, viable farm (including

family farms), • enhancing breeding to increase yield productivity (e.g. milk, eggs) and quality (e.g.

beef) • promoting the diversification of production and the introduction of new crop

varieties better suited to local conditions. The Agreement on Agriculture also permits other support measures that should not necessarily been introduced or applied in Vietnam. It is the case, for instance, of so-called Blue Box measures that are likely to be too costly to administrate in Vietnam because of large number of farmers and small size of farms. As of Export Competition issues, Vietnam has committed to eliminate all export subsidy programmes, except those permitted by the current AoA, i.e. marketing support and subsidies for internal transportation of exported goods. New mechanisms may be envisaged and introduced (to replace export subsidies) aiming, for instance, at supporting selected exports by using these permitted types of export subsidies. These measures could, for instance, be initiated by trigger mechanism and foresee to help farmers to deal with sudden export price decline for major export commodities by providing WTO compliant support. No export prohibitions for agro-food products exist in Vietnam, but specific controls are in place in the case of export of coffee bean and wild animals, in conformity to WTO rules. The AoA also includes anti-circumvention provisions that aim at disciplining other export support activities, but no specific regulation change is currently needed. Nonetheless, in case of a successful WTO Doha Round, stricter disciplines on export support could also apply to Vietnam, as in the case of State Trading Enterprises that have a significant role in the export of rice (see more on this in Chapter 9 below). Vietnam has to provide the WTO Committee on Agriculture with periodic information on the implementation of the Agreement and related commitments. For instance, the schedule of notification on domestic subsidies is annual for countries with permitted “amber box” support. Vietnam has therefore to provide the first of these notifications by March 2008, which include all provided support (“green”, “development”, “amber”, “export”, etc.) by central and regional institutions. Given the difficulty of getting relevant data from the

36

provincial governments, it is advised that the process of collecting relevant data and information from central and provincial governments start immediately22. Other regulatory changes outside the AoA also apply to a number of agro-food products. For instance, disciplines on the application of excise tax for beer and alcoholic beverages have to be changed within 3 years following WTO entry commitments, while other changes on excise taxes for tobacco have already been implemented. VINATABA has been designed as the sole importer of tobacco for the next three years and the ban on tobacco imports have been replaced by a production quota that also include imports. The latter mechanism need to be operated in a transparent and non-discriminatory manner. Vietnam is signatory of a large number of regional Free Trade Agreements (FTAs), most of which are now disciplined by Article XXIV of GATT. These Agreements, that permit to have lower tariff rate than Most Favoured Nation (MFN) ones, need to comprise “substantially all trade” and not be limited to a restricted number of products. Presently, it appears that all Vietnam’s FTAs with other WTO members comply with Article XXIV of GATT, i.e. the trade under preferential (lower) tariffs rates exceeds 90% of total bilateral or regional trade value. Since some of these FTAs are in an intermediate stage of implementation, the conformity for such a rule needs to be again verified at a later stage, i.e. when the transitional period of implementation of each agreement is completed. Anther important provision of the WTO Agreements regards the Rules on Geographical Indication of certain agricultural and food products such as wine and alcoholic products. From the date of accession into the WTO, Vietnam cannot use certain geographical indications for agri-food products, in particular wine, produced in Vietnam that are of exclusive use of other member countries. This poses no immediate major problem to Vietnam, but relevant rules need to be drafted and implemented by degree. This WTO provision is also a significant opportunity for Vietnam to start a process of valorization (i.e. adding value) to certain agro-food products that are domestically produced and specific to Vietnam or its provinces. There is a need indeed to introduce specific regulations for Geographical Indication and disciplines on production and trade of agricultural products of particular interest to Vietnam - such as, for instance, for fruits (e.g. Litchi, longan, pomelo, oranges, bananas, mango), coffee, tea, pepper, in order to improve the quality of their production and the value of their exports. This is particular important in case of a successful Doha Round negotiations that would include the provisions on Protected Geographical Indications (PDO) for products other than wines and alcoholic products. V. RECOMMENDATIONS ON NEW “GREEN BOX” POLICIES AND DEVELOPMENT MEASURES WTO regulations limit the use of certain types of support that are considered wasteful and trade distorting. At the same time, they permit members to support agriculture within the framework of the so-called Green Box measures. Green Box measures are exempted from reduction commitments, thus WTO members are completely free to apply them. They are less or no trade distorting measures that are particularly well suited to fostering sustainable 22 To facilitate the relevant organisations in carrying out this task, the expert has drafted an ad hoc handbook for the preparation of the notification on domestic and export support, that includes practical examples.

37

agricultural growth. In addition, developing country members are allowed to use so-called development measures to support their poor farmers. The freedom of the Vietnam government to support the agricultural sector will not be substantially limited by its accession to WTO. Under current rules, as a development country member, Vietnam is allowed to support the agricultural sector by

• an unlimited level of so-called “green box” and “development box”, and • up to almost Dong 4 trillion per annum in excess of the 10% de minimis of the

value of both each agricultural commodities (up to a total of Dong 18.5 trillion) and the total agricultural production (additional Dong 18.5 trillion).

As such, the limiting factor in public agricultural support is likely to be the availability of budget by both state and regional administrations rather than WTO rules. For instance, the current actual expenditure by Vietnam’s Ministry of Agriculture and Rural Development to support agriculture is about Dong 5/6 trillion, hence lower than the (permitted level of support) de minimis (Dong 7 trillion) relative to just rice production value. Thus, having joining the WTO and by emphasizing Green (and Development) Box measures, Vietnam can take steps towards establishing favourable conditions for long-term, steady and sustainable agricultural development, the improvement of rural welfare, and the development of market and social infrastructure. Accession to the WTO is expected to improve the prospects for agricultural growth in Vietnam by reducing the temptation to implement inefficient market and price support policies, and by focusing attention on Green Box measures that minimise distortions and maximize long run policy benefits for agriculture. Whether or not the government spending on agriculture can be increased (in real terms) in the near future, there is a need for better and more efficient allocations of the limited resources available. It is vital that the government identify policies that will strengthen the responsiveness of the agricultural sector to market signals, maximize sustainable growth and minimize trade distortions.

1. Agricultural science and education (expenditures for scientific and educational institutions, research and improvement of professional skills) Agricultural research plays an important role in driving cost-reducing technological change and in providing high yield and disease resistant crop varieties that will lead to increased food supplies, and consequently, to lower food prices for consumers. In Vietnam, production technology often lags behind international standards and many technologies that are successful in other countries have not yet been fully adapted to Vietnam’s domestic situation. Green box measures on this item includes budget expenditures for the maintenance of educational establishments with an agrarian profile, including training and experimental facilities, research institutes, experimental bases and stations, as well as financing training and improving the professional skills of human resources in agriculture.

38

Educating good specialists and managers for the agricultural sector is vital for increasing agricultural growth. Experience shows that farmers with higher education achieve higher yields, because they employ more appropriate production methods. Furthermore, education contributes to rural poverty alleviation, since it gives rural residents improved opportunities for off-farm employment. Basic rural education should be targeted. Better education for farmers and their children not only boost their farm productivity should they choose to stay on the farm after finishing school; it also increases their capacity to find more-lucrative off-farm work and to adjust to non-agricultural employment and living. Similarly, the vocational and technical training system needs to be revamped to help new entrants to the rural labour force to gain new skills. Changes are needed to make the system more responsive to the demands of trainees and the skill needs they wish to address through, for example, creation of scholarship and voucher systems that allow workers to determine where government funding should be directed.

2. Information and Extension services

Together with education and research, agriculture extension can accelerate international economic integration as well as ease rural poverty. A boost in agricultural productivity is much needed in order for Vietnam’s agricultural sector to compete successfully in the world market. The contribution of research and extension in Vietnam has already been considerable relatively to the extremely low level of investment in these areas. New rice varieties, hybrid maize, potato seeds, new strains of cassava are just a few examples of the remarkable results that even little, but well targeted investment in research and extension could produce in Vietnam. However, the investment has been too little to make any major contribution at the aggregate level. A necessary condition to improve the efficiency of Vietnamese agri-food sector is to strengthen the agriculture knowledge of the farming community and improve significantly the flow of information on market situation (supply, demand, prices). However, the Vietnamese agricultural knowledge and information system is very weak and unable to respond to changes in technology or information needs of domestic and international markets. An efficient extension service needs funds for field activities and continuous updating of specific knowledge of extension personnel. Vietnamese farmers and enterprises cannot meet the requirements of high-value and high-quality agricultural products by domestic and international markets without access to new technologies. Sometimes, these new technologies are embodied in inputs or capital. Other times, they are embodied in management-practices or production processes. In both cases, farmers and enterprises need to have access to knowledge and information to improve their production. Currently, in Vietnam very little of this knowledge is available to its farmers and enterprises. To a large extent, this is the result of little effort and resources committed to the generation and dissemination of technology and market information.

39

There is an urgent need to introduce new technologies and farming practices in agriculture (such as certified seeds and seedlings) and new products in the cropping pattern as well as information on use of fertilizers and pesticides. Lack of information and poor extension services result in no information on price and market situation to reach the farmers, application of outdated cultural practices by farmers, absence of modern marketing techniques. The public sector has a significant role in providing support for extension services and information systems, doing market information research and analysis, developing information system with the participation of media agencies. These can take the form of public services or funding of private extension agents, setting up market information systems and funding collection, analysis and dissemination of relevant marketing information. These support activities are all permitted by current WTO rules.

3. Marketing supports and Export supports. In Vietnam, due to the weak linkage between market and producers and the absence of business services, market signals as well as consumers’ demands do not always reach the farm producers. This situation would cost the agricultural sector dearly if not quickly fixed now that the country further integrates into the world economic system. To help enterprises and producers to address this situation, the government can provide certain kinds of marketing supports, such as, market information systems, trade promotion programs etc. An agriculture information system needs to be set up in order to disseminate information on market and prices to farmers. Improving marketing processes (such as sorting, grading, packaging) is also important to attaining higher income for the farming communities. Vietnam rural economy is largely characterized by the absence of rural wholesale markets for agricultural commodities. Middlemen procure most of agricultural commodities at the farm gate, pocketing a significant share of the final price that should instead be pocketed by farmers if sales take place at wholesale or retail markets. Farmers, traders, and enterprises have rarely the opportunity to meet each other in market places where they can compare prices, quality, establish contacts. The presence of this market place would facilitate the dissemination of information among stakeholders, and would facilitate the inspection of quality and application of sanitary and environmental standards by the authority. For example, an improved organization of livestock markets integrated with slaughterhouses would reduce the contamination of the public sewage system in urban areas and the spread of animal and meat born diseases. Consequently, the Government should favour the establishment of rural wholesale markets as well as other modern kinds of markets such as forward markets or transactions floors in major producing areas of agricultural products. At macro level as well as the agricultural sector level, the adjustment process following trade liberalization typically involves labour and capital moving from shrinking import-competing industries into expanding export industries. The expansion of exporting industries is thus important in order for the adjustment process to be smooth. Where inefficient credit markets hinder the expansion of exports, adjustment may be hampered and government assistance in favour of exporters may be warranted, using WTO compliant

40

instrument, such as subsidies to reduce costs of marketing exports or internal transport charges for exported goods. Export promotion programmes could also be enhanced through facilitated access to credit (e.g. provision of guarantees) for producers of export products, trade promotion programmes (e.g. co-financing of exhibitions, trade fairs participation, market researches, and other non-price related awards). At the same time, the Government should refrain from providing direct export subsidy not only because of its conflict with WTO’s regulations, but also because such subsidies are inefficient means of promoting sustained market growth.

4. Quality issues

Vietnamese producers of food products need to adapt to changing consumer behaviour, improve quality and safety of produce; meet quality and marketing standard requirement of retailers and selected international standards. Although Vietnam has a diversified climate allowing many types of production, this asset is not well exploited by the domestic producers. Moreover, production is concentrated during peak seasons with negative effect on producer prices and quality. Prices indeed decrease when product supply rises and lack of storage facilities results in quick deterioration of produces. In particular, during peak season, big volumes lead farmers to handle products with less care, resulting in quality and value losses. Most Vietnamese producers do not apply modern good agricultural practices (GAP) based on AseanGAP and good manufacturing practices (GMP) that would allow to exporting Vietnamese products to new, high-quality demanding markets. Most producers and traders are unable to provide value-added services such as grading, sorting and packaging that could permit to sell Vietnamese products at higher prices. Vietnamese producers and traders need to introduce necessary marketing processes, tools and services such as standardisation, continuity of homogeneous quality supply, reliability on shipments, quick adaptation to customer requests. Vietnamese producers mainly compete on price with other low cost producers thanks to low production cost, but long-term competitiveness should be enhanced through:

• promotion of farmer association or collective action • enhance contract and institution to manage • increased productivity, • higher quality, • application of international marketing standards, • introduction of traceability, • improvement of produce safety and health, and • introduction of "quality" labeling • market diversification for both domestic and exportation with niche market • maintain diversity of retailing system. • providing storage and wholesale facilities with public-private partnership principle.

41

The latter may be take the form of protected “Geographic Indication" for certain specialty products, "Vietnamese Quality" label for high value added products made in Vietnam, "Certification of Organic Producers" for Vietnamese farmers producing organic products. For instance, certified Vietnamese organic coffee may be shipped to high-remunerative markets such as the EU. Public expenditures should target all these issues, for instance supporting the establishment of certification bodies (either public or private), providing funds for improving sanitary and phyto-sanitary situation, financing the activities of producer association responsible for applying marketing standards, etc. These measures are to a large extent Green Box and Development Box measures, hence subject to no limitation under the current WTO rules.

5. Animal disease and pest control Quality of production also refers to public health, in terms of biological and chemical contamination. Biological contamination mainly related to product of animal origin while chemical contamination refers to products of both animal and vegetable origin. The State is responsible of protecting public health against major sanitary risks. Quality controls consist of limiting (rather than eliminating) the occurrence of sanitary risks such as intoxication, parasitosis, zoonosis. Animal disease control measures are crucial for ensuring animal health and, therefore, for protecting people from dangerous diseases, in particular those that are common to both humans and animals. Under-investment in the development of early warning systems can result in huge losses to society as a whole. Recent outbreaks of avian flue confirm the need of more investment on animal disease control. Pest control measures are crucial to ensure high yields for agricultural crops, and consequently higher farm incomes. Expenditures in animal disease and pest control should be adequately increased: there is limitation for this kind of support under the WTO AoA.

6. Investments in rural infrastructures

Investment in rural infrastructure comprises items such as road construction, electrification of rural areas, improving of water and irrigation facilities, etc. Capital investments and expenditures by the central and provincial governments aiming at improving these infrastructures are classified as Green Box measures. Investment in infrastructure will enable agricultural enterprises to increase their returns by lowering transaction costs, and to increase productivity due to better access to and availability of inputs. Better infrastructures also contribute to lower production costs and improve international competitiveness. In particular, better transportation and information framework reduces adjustment costs of trade liberalization. Rural infrastructure also has a poverty alleviation effect due to improved non-farm employment opportunities. These expenditures have also a social component because will improve the livelihood of the whole rural community.

42

Improvement in rural infrastructure such as roads, irrigation systems, information infrastructure, power network is a pre-condition for farmers to receive a larger share of the final price of farm products. Such improvements also lower the barrier for off farm work by members of farm households, making it easier for them to take advantage of expanding employment opportunities in rural townships. Under WTO’s regulations, there is no limitation to government spending in rural infrastructure. Due to its importance in enhancing competitiveness of the primary sector as well as its great impacts on rural poverty reduction, investment in rural infrastructure should be a priority for Government expenditures.

7. Support for regions with less favorable climatic, ecological and economic conditions Financial support to accelerate development of districts with less favorable climatic, ecological and economic conditions, are permitted measures that may cover: • provision of improved crop varieties (providing farms with high productivity seed

varieties), • Provision of mineral fertilizers, seedlings, animal semen, and other inputs, • Investment support for providing facilities to farmers, such as for storage, cover of

machines, • Financial help for purchase of agricultural machines, • Equipment of dairy farms, • Financial help for investment in livestock.

8. Specific structural adjustment programmes Adjustment assistance measures are designed to facilitate structural adjustment across the agricultural sector with financial grants for exit assistance, re-training, business advice, etc. Industry specific adjustment programmes can provide transitory assistance often tied to the implementation of policy reform. The assistance has to be transitory, decoupled from production, targeted to those in most need and designed to facilitate the adjustment process. Adjustment assistances can take the form of programmes

i) to assist non-viable producers to either exit the industry or diversify into other agricultural activities; and

ii) to improve producer competitiveness and adjust to lower market returns. Some adjustment packages might incorporate both types of programmes. Programmes aimed at improving competitiveness may include direct producer assistance and/or general industry assistance. Direct assistance usually involves one-off grants to facilitate farm restructuring, business management training, adoption of new technology, etc., with eligibility conditions imposed to target assistance to those in most need. Given the large number of workers in agriculture, such policies may result to be very expensive for the budget and need to be well targeted.

43

Indirect assistance generally involves project funding to develop the competitive position of the sector for the benefit of all producers.

9. Land issues Trade liberalization adjustment may also involve resource moving out of the primary sector as well as farm consolidation, concentration to improve producer competitiveness. Some of the land resources of those exiting the sector will be purchased by those who remain in farming. In other cases, land can be directed into other agricultural industries or purchased for non-agricultural uses. Producers can adjust by increasing their scale of operations and improving farm productivity by adopting new technologies and improved management practices, diversifying their farm business and increasing off-farm income. The Government should help to smooth the process by removing constraints to efficient land market as well as providing financial support to favour land aggregation and farm consolidation to favour the attaining of economy of scale and increase farm efficiency. Public expenditures for these and other land policies, such as land reclamation, improvement of soil characteristics, afforestation of land and environmental measures in general, are all permitted by the WTO AoA.

10. Policy implication of the DOHA round negotiations for Vietnam

Vietnam’s ability to influence the final Doha Development Round outcome is limited because the range of negotiating issues is already clearly established, while, over the time, the negotiating position of most WTO members have hardened. Vietnam priorities for the remaining negotiating period of the Round (if indeed resumes) must therefore be carefully chosen and should focus on a limited number of topics:

• Matters where the negotiating outcome is of special importance for Vietnam • Priorities and areas of difficulty for Vietnam in the implementation of existing and

new WTO Agreements Vietnam should engage in the negotiations and voice its positions in tose issues where its trade interest are most at stake and, possibly, introduce requests to expand market access where it has competitive advantages, such as rice, coffee, rubber, tea, fresh vegetables. Vietnam should also try to minimize additional burdens from the new Round outcome by seeking credit for accession commitments, in line with requests by other Recently Accessed Members (RAMs). These credits may take the form of flexibility in implementing the new commitments, getting no or delayed application of STE provisions, longer implementation period, lower tariff reduction. These possible concessions should be attained by negotiating appropriate reference dates and/or reference levels of tariffs and subsidies. It should be highlighted that any such concessions should be the result of

44

negotiations rather than recognition by WTO members of commitments taken for entry the Organisation. Upon accession, Vietnam has become integral party to Doha Development Agenda Negotiations and the outcomes will apply to Vietnam. This is positive per se, since Vietnam will be able to benefit directly from the further liberalisation of the world trade, with improved perspectives for its exports and benefits for most domestic consumers. It should however be stressed the fact that WTO accession commitments are not substitute for any new Doha commitments. The latter would be indeed additional to the commitments Vietnam has already undertaken during the negotiations to access the WTO. On a longer time prospective, Vietnam needs to identify its future trade-related objectives, such as:

• those objectives which can be achieved through using international trade rules; and • those objectives that can be achieved through instruments available to developing

countries from developed member countries, such as Aid for Trade. The latter could indeed address specific shortcoming through technical assistance and capacity building programmes (co-) financed by developed countries.

This requires a comprehensive structure of trade-related policies involving both government and farming industry. Institution and producers should actively cooperate in identifying :

• Priorities for Vietnam’s infrastructure development • Strategies for the development of international trade, especially marketing • Active use of the WTO rules in Vietnam’s own interests • Appraisal of areas where technical and capacity building assistance are needed and

can be used most efficiently • Institutional arrangements for effective and consistent development of trade policy

and representation of Vietnam’s interests at the WTO in Geneva

11. Concluding remarks

The broad objectives of the new support programmes should be:

To strengthen the ability of Vietnamese agriculture to compete in the integrated regional markets of the South Eastern Asia and the whole world

To increase the efficiency of agricultural production, processing and marketing and improve farm incomes

Therefore, it is advised that the new agriculture support programmes be:

Generic rather than commodity specific in nature. It is not the role of government to ‘pick winners’ either as businesses or commodities. It is also not possible to do so given the lack of accurate information on farm production costs or overall competitiveness.

Allocated primarily on a demand driven basis, guided primarily by small-scale farmer needs and opportunities.

45

Allocated in a transparent, consistent and equitable manner. This requires direct consultation with those stakeholders in the sector that will be affected by or benefit from the programmes. It also requires wide-scale publication/ dissemination of information related to all measures (i.e. ensuring private sector direct participation in the planning, implementation and monitoring of all future agriculture support programmes).

Avoid all unnecessary ‘middlemen’ in the allocation and administration of funds. The benefits of past support measures have tended to be predominantly absorbed by processors, traders, suppliers and other market intermediaries with only limited benefits being passed onto the primary producers. This has tended to undermine the effectiveness of past schemes and the trust and credibility of relevant ministries amongst farmers.

Designed to take full account of the potential impact on agriculture credit and investment initiatives and prevents allocation of funds as competing and subsidised sources of support, thereby undermining the development of the agriculture credit market.

Objectively monitored and evaluated to ensure effective use of support funds and to guide development of future programmes (and justify further allocations where successful).

If the future agriculture Support Programmes are to be a success they will require an unprecedented degree of trust and cooperation to be established and sustained between relevant ministries and the farming industry. It will also require relevant ministries to discard the old habits of non-transparent decision-making and to accept a new way of working which encourages the private sector to have a direct and active voice in the policy formulation process.

46

DỰ ÁN HỖ TRỢ THƯƠNG MẠI ĐA BIÊN VIỆT NAM II (MUTRAP II)

Bộ Công Thương phối hợp cùng Uỷ ban Châu Âu thực hiện

ASIE/2003/005711

CÁC CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI TRONG NÔNG NGHIỆP VÀ CÁC NGHĨA VỤ WTO VỀ NÔNG NGHIỆP CỦA VIỆT NAM

Tác giả: Antonio Cordella Chuyên gia EU ngắn hạn, Dự án MUTRAP

Với sự hợp tác của: Nhóm chuyên gia Việt Nam, Dự án MUTRAP

Ông Đào Thế Anh Bà Phạm Thị Lan Hương Ông Nguyễn Minh Tiến Bà Nguyễn Thị Hồng

Hà nội, ngày 12 tháng 4 năm 2007

1

MỤC LỤC Lời giới thiệu Danh mục từ viết tắt 1. Giới thiệu chung 2. Tình hình sản xuất nông nghiệp và thương mại 3. Đánh giá tình hình sản xuất nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Việt Nam 4. Chính sách thương mại nông nghiệp 5. Các chính sách hỗ trợ nông nghiệp ở Việt Nam

5.1 Chính sách hỗ trợ trong nước 5.1.1 Chính sách hôp xanh 5.1.2 Chính sách hộp phát triển (đối xử đặc biệt và khác biệt cho các nước đang phát triển) 5.1.3 Chính sách hộp xanh lam 5.1.4 Chính sách hộp hổ phách 5.2 Trợ cấp xuất khẩu

6. Bảng so sanh nghĩa vụ và cam kết 7. Khuyến nghị thay đổi điều chỉnh chính sách phù hợp với các cam kết trong hiệp định nông nghiệp của Việt Nam 8. Khuyến nghị các chính sách “hộp xanh” mới và biện pháp phát triển

8.1 Các nguyên tắc hướng dẫn xây dựng các chương trình hỗ trợ nông nghiệp 8.2 Giáo dục và khoa học nông nghiệp (chi tiêu cho viện nghiên cứu và đào tạo, nghiên cứu và nâng cao kỹ năng chuyên môn) 8.3 Dịch vụ khuyến nông và cung cấp thông tin 8.4 Hỗ trợ tiếp thị và hỗ trợ xuất khẩu 8.5 Các vấn đề chất lượng sản phẩm 8.6 Kiểm dịch động thực vật 8.7 Đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn 8.8 Hỗ trợ các vùng có điều kiện kinh tế, sinh thái và khí hậu không thuận lợi 8.9 Các chương trình điều chỉnh cụ thể 8.10 Các chương trình “an sinh” 8.11 Vấn đề đất đai 8.12 Kết luận

9. Khả năng vòng đàm phán Đôha làm thay đổi chính sách nông nghiệp của WTO

9.1 Hỗ trợ trong nước 9.2 Tiếp cận thị trường 9.3 Cạnh tranh xuất khẩu 9.4 Vải sợi bông 9.5 Tác động về chính sách của Việt Nam từ vòng đàm phán Đôha

2

LỜI GIỚI THIỆU

Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) từ tháng 1 năm 2007, kết thúc quá trình hội nhập vào hệ thống thương mại thế giới. Hiện nay, Việt Nam là một bên đàm phán trong Vòng Đôha.

Nông nghiệp vẫn giữ vai trò là một ngành quan trọng trong cơ cấu kinh

tế, xã hội và quan hệ thương mại, sử dụng gần một nửa lực lượng lao động của Việt Nam.

Việt Nam tiếp tục là nước xuất khẩu nông sản lớn nhưng thặng dư

thương mại đã giảm mạnh trong năm 2006. Tự do hoá thương mại ngày càng tăng dường như dẫn đến nhập khẩu nông sản tăng nhằm đáp ứng lợi ích của người tiêu dùng.

Để trở thành thành viên của WTO, Việt Nam đã phải chấp nhận một số

cam kết với các thành viên khác của WTO mà việc thực hiện những cam kết này sẽ có tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực nông nghiệp.

Ngành nông nghiệp sẽ phải đối mặt với mức độ cạnh tranh ngày càng

gay gắt và do vậy cần cải thiện về năng xuất cũng như chất lượng nhằm đối phó với các vấn đề do tự do hoá thương mại nhiều hơn mang lại.

Việt Nam đã giảm thuế nhập khẩu đối với nhiều mặt hàng (chắng hạn

như sản phẩm thịt đã qua chế biến, bánh kẹo và bia) nhưng trong vòng 5 năm tới, mức độ cắt giảm thuế nhiều hơn sẽ phải áp dụng đối với các sản phẩm nông nghiệp khác, như sữa và các sản phẩm từ sữa, thịt bò, lợn, rượu và đồ uống có cồn.

Các mức thuế này nhằm giảm giá thành sản phẩm cho người sản xuất,

giảm giá bán cho người tiêu dùng và đồng thời cũng làm tăng áp lực cạnh tranh để tồn tại trên thị trường đối với người sản xuất.

Việt Nam đã cam kết hạn chế việc sử dụng các biện pháp hỗ trợ thị

trường gây bóp méo thương mại (chẳng hạn như qui định giá bảo đảm tối thiểu) cho một số mặt hàng nhất định. Cam kết này không gây tác động đáng kể đến ngành nông nghiệp bởi vì hầu hết các hỗ trợ này đã không còn áp dụng từ nhiều năm. Hơn nữa, Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội hỗ trợ cho nông nghiệp theo các quy định hiện hành của WTO.

Nhân tố hạn chế hỗ trợ cho nông dân và người chế biến nông sản chính

là khả năng của ngân sách nhà nước chứ không phải là các cam kết WTO về hỗ trợ trong nước.

3

Ngân sách hạn chế có nghĩa là các quỹ hỗ trợ phải được sử dụng đúng chỗ nhằm đạt được sự tăng trưởng lâu dài về nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Việc cải thiện cơ sở hạ tầng yếu kém của Việt Nam sẽ làm giảm các chi

phí giao dịch cho nông dân (cũng như cho cộng đồng nông thôn) từ đó làm tăng khả năng cạnh tranh của họ trong và ngoài nước.

Nông dân Việt Nam cần thông tin về thị trường và giá cả nhưng chỉ có

một số ít người tiếp cận được thông tin này. Điều này dẫn đến tình trạng nhà trung gian kiếm lời từ giá bán lẻ cuối cùng mà đáng lẽ người sản xuất kiếm được.

Cần thiết lập các thị trường bán buôn và các hình thức phân phối khác ở

nông thôn để nguồn cung thoả mãn được nhu cầu và cung cấp cho nông dân các thông tin cần thiết về thị trường và giá cả.

Cần sử dụng các công cụ quảng cáo và các hoạt động (tuyển chọn, phân

loại, đóng gói, vv..) để tăng giá trị của hàng nông sản, đồng thời phải nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng.

Cần đầu tư nhiều hơn cho nghiên cứu, giáo dục và công tác khuyến nông

để tạo điều kiện cho nông dân Việt Nam cạnh tranh tốt hơn và nâng cao chất lượng sản xuất.

Cụ thể là cần phổ biến rộng rãi các Thông lệ tốt trong nông nghiệp cho

người nông dân và Thông lệ sản xuất tốt cho người chế biến để tăng chất lượng sản phẩm của Việt Nam.

Đây là bước khởi đầu để tăng giá trị sản xuất và là một điều kiện tiên

quyết để xuất khẩu sản phẩm sang phần lớn các thị trường nước ngoài giàu tiềm năng.

Bước thứ hai là áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về tiếp thị và các qui tắc

về truy xuất nguồn gốc cho từng giai đoạn sản xuất để đáp ứng yêu cầu của các tập đoàn bán lẻ và tăng cường bán hàng cho các hệ thống siêu thị đang mọc lên như nấm tại các thành phố lớn của Việt Nam.

Quan trọng hơn nữa là sản xuất các sản phẩm an toàn, tăng cường công

tác kiểm tra và kiểm soát dịch bệnh ở động vật và cây trồng. Tất cả những hoạt động này có thể được hỗ trợ bởi các cơ quan trung

ương và địa phương mà không bị giới hạn bởi các quy định của WTO về hỗ trợ trong nước bởi vì đây là những biện pháp thuộc Hộp Xanh hoặc Hộp phát triển,

4

được coi là không gây bóp méo thương mại, nằm ngoài cam kết cắt giảm và tuân thủ các quy định của WTO.

Xét về dài hạn, các biện pháp này là rất phù hợp để thúc đẩy phát triển

nông nghiệp và nông thôn một cách bền vững. Các biện pháp này sẽ cho phép Việt Nam thiết lập các điều kiện thuận

lợi để phát triển nông nghiệp một cách nhanh chóng và bền vững, nâng cao phúc lợi nông thôn, phát triển thị trường và cơ sở hạ tầng xã hội.

Vòng đàm phán Đôha đã trì trệ từ giữa năm 2006. Mục tiêu của Vòng

đàm phán này là thúc đẩy hơn nữa tự do hoá thương mại toàn cầu thông qua việc cắt giảm đáng kể thuế nhập khẩu, hạn chế hỗ trợ trong nước đối với nông nghiệp và loại bỏ trợ cấp xuất khẩu.

Một khi Vòng đàm phán Đôha thành công, là nước thuần xuất khẩu nông

sản Việt Nam sẽ được lợi. Phúc lợi xã hội do nhà xuất khẩu đem lại sẽ được nâng lên nhưng mức độ cạnh tranh cũng sẽ tăng đối với các doanh nghiệp nhập khẩu phần lớn đầu vào cho sản xuất hàng hoá xuất khẩu.

Một số nhà sản xuất trong nước sẽ gặp khó khăn hơn trong nhập khẩu

nếu hàng hoá họ nhập thuộc danh mục hàng “nhạy cảm” và “đặc biệt” theo đó thuế nhập khẩu sẽ giảm ít hơn những mặt hàng nông sản khác.

Người tiêu dùng sẽ được lợi từ việc cắt giảm hơn nữa thuế nhập khẩu.

Tuy nhiên, giá cả một số mặt hàng “nhạy cảm” (như sữa và các sản phẩm từ sữa, thịt lợn, gia cầm, dầu ăn) có xu hướng tăng do nhà nước sẽ cắt giảm hỗ trợ trong nước và loại bỏ trợ cấp xuất khẩu.

Việt Nam sẽ hưởng lợi nếu được phép áp dụng các biện pháp tự vệ đặc

biệt trong trường hợp nhập khẩu tăng hay giá các mặt hàng nhập khẩu giảm đột biến. Việc áp dụng các biện pháp này sẽ cho phép các nhà sản xuất trong nước dần điều chỉnh để thích ứng với điều kiện thị trường mới.

Cam kết theo quy định của Vòng đàm phán Đôha sẽ mạnh mẽ hơn (và

không thay thế) các cam kết gia nhập WTO nhưng Việt Nam có thể yêu cầu một sự linh hoạt trong việc bắt buộc thực hiện như chậm thực hiện, kéo dài thời gian thực hiện hay cắt giảm thuế ít hơn./.

5

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

ACP Africa, Caribbean and Pacific Châu Phi, vùng Caribê và Thái Bình Dương

AoA Agreement on Agriculture Hiệp định Nông nghiệp

AMS Aggregate Measurement of Support Tổng lượng hỗ trợ gộp

APEC Asia Pacific Economic Cooperation Hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương

ASEAN Association of South-East Asian Nations Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

AVE Ad Valorem Equivalent Thuế tương đương tính theo trị giá

CET Common External Tariff Biểu thuế đối ngoại chung

EC European Commission Uỷ ban Châu Âu

EU European Union Liên minh Châu Âu

FIDC Food Importing Developing Countries Nhóm các nước đang phát triển nhập khẩu lương thực

FTA Free Trade Area Khu vực Thương mại Tự do

GAP Good Agricultural Practices Các thông lệ sản xuất nông nghiệp tốt

GATT General Agreement on Trade and Tariffs Hiệp định chung về Thương mại và Thuế quan

GDP Gross Domestic Product Tổng Sản phẩm Quốc nội

GMP Good Manufacturing Practices Các thông lệ sản xuất tốt

ITC International Trade Centre Trung tâm Thương mại Quốc tế

LDC Least Developed Countries Các nước kém phát triển nhất

MoF Ministry of Finance Bộ Tài chính

MARD Ministry of Agriculture and Rural Development Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

MUTRAP Multilateral Trade Assistance Project Dự án Hỗ trợ Thương mại Đa biên

MTS Multilateral Trading System Hệ thống Thương mại Đa biên

NACEN National Advisory Committee on External Negotiations

6

Ban Cố vấn Quốc gia về Đàm phán Quốc tế NAMA Non-Agricultural Market Access

Tiếp cận Thị trường phi nông nghiệp NGO Non-Governmental Organisation

Tổ chức phi chính phủ OTDS Overall Trade-distorting Domestic Support

Trợ cấp trong nước gây bóp méo thương mại chung PCM Project Cycle Management

Quản lý Dự án PMU Programme Management Unit

Ban quản lý chương trình RAM Recently Accessed Member

Thành viên mới gia nhập SPS Sanitary and Phyto-Sanitary

Kiểm dịch động thực vật SSM Special Safeguard Mechanism

Cơ chế Tự vệ Đặc biệt STE State Trading Enterprise

Doanh nghiệp Thương mại Nhà nước TBT Technical Barriers to Trade

Rào cản kỹ thuật trong thương mại ToR Terms of Reference

Điều khoản tham chiếu TRQ Tariffs Rate Quota

Hạn ngạch thuế quan TWG Technical Working Group

Nhóm kỹ thuật UNCTAD United Nations Conference on Trade and Development

Diễn đàn Thương mại và Phát triển của Liên Hiệp Quốc

USA United States of America Hợp chủng quốc Hoa Kỳ

VAT Value Added Tax Thuế giá trị gia tăng

VINATABA Vietnam National Tobacco Corporation Tổng công ty thuốc lá Việt Nam

VND Vietnam Dong Việt Nam Đồng

WFP World Food Programme Chương trình Lương thực Thế giới

WTO World Trade Organisation Tổ chức Thương mại Thế giới

7

1. Giới thiệu chung Việt Nam vừa chính thức là thành viên thứ 150 của WTO và đang hoàn

thành từng bước quá trình hội nhập vào hệ thống thương mại thế giới. Dự án Hỗ trợ Thương mại Đa biên (MUTRAP II) do Liên minh Châu Âu tài trợ nhằm hỗ trợ Bộ thương mại Việt Nam trong quá trình hội nhập này. Một trong số các hoạt động của dự án MUTRAP II là rà soát các cam kết của Việt Nam đối với Hiệp định Nông nghiệp và đề xuất chính sách phù hợp với quy định của WTO.

Hoạt động đang được triển khai bởi nhóm chuyên gia trong và ngoài nước

với mục tiêu tổng thể là hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội thông qua các chính sách cải cách lĩnh vực nông nghiệp vừa mang tính bền vững, vừa phù hợp với các qui định của WTO. Kết quả cuối cùng là các cơ quan Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp, các bên hữu quan được nâng cao nhận thức và hiểu biết hơn về các chính sách có liên quan của WTO.

Hàng nông sản Việt Nam sẽ tiếp tục cạnh tranh trên các thị trường khác

bằng cách nhà nước sử dụng các công cụ bảo vệ được WTO cho phép (chủ yếu thông qua thuế nhập khẩu) và hỗ trợ (chủ yếu thông qua các chính sách bảo hộ và trợ cấp trong nước được phép áp dụng). Nhà nước cần đưa ra các chính sách phù hợp với qui định của WTO. Các chính sách nông nghiệp và các biện pháp có liên quan đến thương mại cần được áp dụng một cách phù hợp với WTO. Vòng đàm phán Đô ha tuy hiện nay đang lâm vào bế tắc nhưng những diễn biến mới trong tương lai có thể hiểu là sẽ cho phép Việt Nam tham gia đàm phán và hưởng lợi từ các qui định về đối xử khác biệt và đặc biệt trong bảo vệ và hỗ trợ nông nghiệp.

Nông nghiệp vẫn giữ vai trò là một ngành quan trọng trong nền kinh tế, cơ

cấu xã hội và quan hệ thương mại của Việt Nam, chiếm gần tới 50% lực lượng lao động. Trong 15 năm qua, lĩnh vực nông lâm nghiệp và chế biến thực phẩm liên tục phát triển và mang lại đóng góp tích cực vào chiến lược xoá đói giảm nghèo của Việt Nam. Tuy nhiên, một số vấn đề vẫn tồn tại và đòi hỏi phải có chiến lược và chính sách cụ thể để khắc phục. Ngành sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam chủ yếu bao gồm các cơ sở sản xuất quy mô nhỏ, năng lực cạnh tranh của hàng nông lâm sản của nước này thấp so với các nước trong khu vực. Bên cạnh đó, khung pháp lý của Việt Nam về cơ sở hạ tầng, dịch vụ (như giao thông vận tải, quảng cáo, kho bãi, bảo hiểm, ngân hàng, thông tin và hậu cần) và nông nghiệp còn hạn chế và thiếu sự hợp tác nhằm đáp ứng tốt các yêu cầu của thị trường và hỗ trợ ngành này hội nhập thành công vào nền kinh tế toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức nảy

sinh từ việc gia nhập WTO cũng như những tác động của các cam kết và nghĩa vụ WTO đối với hệ thống chính sách nông nghiệp trong nước. Việt Nam cần điều chỉnh các chính sách phù hợp với các qui định trong Hiệp định Nông nghiệp của WTO liên quan đến hỗ trợ trong nước và trợ cấp xuất khẩu, tận dụng

8

các chính sách hỗ trợ cho phép (như chính sách hộp “xanh”, các biện pháp hỗ trợ phát triển, hỗ trợ về quảng cáo và vận chuyển cho xuất khẩu). Mục tiêu đặt ra là tiếp tục và củng cố vai trò trọng tâm của nền sản xuất hàng hoá và hàng nông sản trong công cuộc phát triển đất nước ở Việt Nam.

Gia nhập WTO có nghĩa là những biện pháp hỗ trợ có thể gây bóp méo

thương mại cần được loại bỏ. Tuy nhiên, một số chính sách thuộc “Hộp xanh (Green box)” (ví dụ: những biện pháp không gây tác động bóp méo thương mại hoặc gây tác động tối thiểu) và một số biện pháp hỗ trợ đặc biệt dành cho các nước đang phát triển cần được duy trì. Tương tự, Việt Nam cần tuân thủ các nghĩa vụ đối với WTO về trợ cấp xuất khẩu và nhanh chóng loại bỏ (trên thực tế đã hạn chế) những hình thức hỗ trợ dành cho các nhà xuất khẩu trong nước không phù hợp với nghĩa vụ WTO và thay vào đó là xây dựng hệ thống chính sách kinh tế phù hợp và bền vững. Ngoài ra, cần đảm bảo rằng những cơ hội và thách thức từ việc gia nhập WTO sẽ được phản ánh đầy đủ trong hệ thống chính sách trong nước phù hợp với quy định và các cam kết WTO liên quan đến tiếp cận thị trường nông nghiệp, điều chỉnh một số công cụ khác như hạn ngạch thuế quan, phân bổ hạn ngạch, cấp phép nhập khẩu và các biện pháp tự vệ trong lĩnh vực nông nghiệp v.v.

2. Tình hình sản suất và thương mại nông nghiệp Ngành nông nghiệp đóng góp một phần năm GDP của Việt Nam và sử

dụng tới 54% lực lượng lao động. Gạo, cà phê, chè và hạt tiêu là những cây trồng chính, trong khi thịt lợn là sản phẩm vật nuôi chủ yếu. Việt Nam là nước đứng thứ năm trên thế giới về sản xuất gạo và đứng thứ hai về xuất khẩu gạo. Sản xuất rau và hoa quả ngày càng tăng và đây là các mặt hàng xuất khẩu đầy tiềm năng.

Việt Nam có lợi thế tự nhiên cho những ngành công nghiệp sử dụng nhiều

đất đai. Khoảng 7.250.000 hecta đất đang được sử dụng để trồng trọt bao gồm đất mới canh tác và đất canh tác lâu năm. Cải tạo ruộng đất đã tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và đạt được cán cân thương mại thuận lợi cho ngành nông nghiệp. Việt Nam vẫn là nước sản xuất và xuất khẩu gạo quan trọng. Tuy nhiên tăng sản lượng theo qui mô sản xuất đã đạt đến giới hạn. Hơn nữa tiêu thụ lương thực trong nước ngày càng tăng. Những yếu tố này sẽ làm giảm tỷ trọng xuất khẩu gạo trong tương lai trừ khi năng suất lao động được tăng đáng kể1.

Kể từ khi thực hiện chính sách đổi mới vào cuối những năm 80, ngành

nông nghiệp Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ. Tỷ trọng của nông nghiệp trong GDP đã tăng trung bình hơn 4% mỗi năm từ những năm 90. Ngành nông nghiệp 1 Tuy nhiên, Bộ NN & PTNT (MARD) ước tính lượng xuất khẩu vẫn tăng do áp dụng một số giống mới cho năng suất cao và mức tiêu dùng trên đầu người giảm theo mô hình của các nước láng giềng.

9

đã sử dụng một lực lượng lớn lao động nên nông nghiệp phát triển đã góp phần làm giảm đáng kể tỷ lệ nghèo đói ở Việt Nam. Tỷ lệ nghèo đói ước tính là khoảng 60% trong năm 1992 đã giảm một nửa trong vòng một thập kỷ (còn 29% trong năm 2002) và sau đó tiếp tục giảm (còn 19.5% trong năm 2004). Tuy nhiên, trong những năm đầu của thế kỷ 21, ngành nông nghiệp đã phát triển chậm lại so với các ngành công nghiệp và dịch vụ.

Tỷ trọng GDP của các ngành giai đoạn 2001 - 2006

-

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

2001 2002 2003 2004 2005 2006

Triệu US$

Nông nghiệpCông nghiệpDịch vụ

Với việc mở rộng sản xuất, xuất khẩu nông sản của Việt Nam đã tăng nhanh chóng, từ 800 triệu USD vào năm 1991 lên hơn 5 tỷ USD vào năm 2006. Lâm sản, hầu hết là gỗ, cũng tăng mạnh lên mức 2,2 tỷ USD vào năm 2006. Nhập khẩu nông sản cũng tăng lên trong giai đoạn này nhưng Việt Nam vẫn là nước xuất khẩu hàng nông sản lớn.

Thương mại nông sản của Việt Nam giai đoạn 1995 - 2004

0.0 1000.0 2000.0 3000.0 4000.0 5000.0 6000.0

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Triệu US$

Nhập khẩu lương thực, thực phẩm, động vật sống Nhập khẩu đồ uống và thuốc lá

Xuất khẩu đồ uống và thuốc lá

Xuất khẩu lương thực, thực phẩm, động vật số

ng

Giá trị xuất khẩu của nông lâm sản đã đạt đến một con số kỷ lục 7.16 tỉ

USD vào năm 2006, trong đó hơn 70% là hàng nông sản. Cụ thể là gạo, cao su và cà phê chiếm khoảng một nửa hàng nông lâm và gần ba phần tư hàng nông sản xuất khẩu. Tuy nhiên, việc quá tập trung cao vào một số ít mặt hàng chủ lực

10

cho thấy mối rủi ro tiềm ẩn trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam. Xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam sẽ gặp rủi ro nếu nguồn cung vượt quá cầu hay giá cả của một số mặt hàng chủ lực lên xuống theo chu kỳ. Do vậy, Việt Nam cần đa dạng hóa sản xuất và xuất khẩu đồng thời đưa ra chiến lược đa dạng hóa xuất khẩu để hạn chế rủi ro và tăng cơ hội do tự do hóa thương mại mang lại.

-4,000 -2,000 0 2,000 4,000 6,000 Triệu US$

Xuất khẩu nông sản

Nhập khẩu nông sản

Cán cân thương mại nông sản

Xuất khẩu lâm sản

Nhập khẩu lâm sản

Cán cân thương mại lâm sản

Cán cân thương mại nông lâm sản

Cán cân thương mại nông sản năm 2006

Gạo là mặt hàng nông nghiệp quan trọng nhất của Việt Nam xét về an ninh lương thực và giá trị xuất khẩu. Gạo chiếm trên 40% giá trị sản lượng nông nghiệp và 3,2 % tổng giá trị xuất khẩu năm 2006. Chiếm vị trí quan trọng thứ hai là thịt lợn với tỷ trọng là 10% sản lượng nông nghiệp tuy nhiên mặt hàng này chủ yếu được tiêu thụ trong nước. Mặt hàng chính thứ 3 là rau cũng đang được xuất khẩu với số lượng lớn. Tiếp theo là các mặt hàng về cà phê, hạt điều, hoa quả và hạt tiêu.

11

Xuất khẩu nông sản chính năm 2006

Sản phẩmkhác

2%

Hoa quảvà rau 5%

Gạo25% Chè

2%

Hạt điều10%

Tiêu4%

Cao su26%

Sản phẩm sữa2%

Cà phê24%

Hiện nay, Việt Nam là một trong số các nước đứng đầu thế giới về các

mặt hàng như gạo, cà phê, hạt tiêu và hạt điều. Năm 2006, giá trị xuất khẩu gạo chỉ còn 1,28 tỉ USD (năm 2005 là 1,4 USD) với 4,63 triệu tấn, trong khi đó giá trị xuất khẩu cao su tăng hơn 50% tới 1,29 tỷ USD. Xuất khẩu cà phê đạt 1,22 tỷ USD với 980.000 tấn và giá trị xuất khẩu của hạt điều là 504 triệu USD. Xuất khẩu hoa quả và rau đạt 259 triệu USD. Những sản phẩm từ sữa, trà, lạc cũng có giá trị xuất khẩu lớn. Việt Nam hiện là nước đứng thứ nhất về xuất khẩu hạt tiêu (đạt giá trị 190 triệu USD năm 2006), đứng thứ hai về xuất khẩu gạo và cà phê (về mặt khối lượng). Thống kê thương mại (từ các đối tác thương mại) cho thấy sự tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ của các mặt hàng khác như mật ong (Việt Nam đã chiếm tới 2% thị phần thế giới) và hoa tươi. Xuất khẩu mật ong đạt khối lượng tổng cộng 13.200 tấn và đạt giá trị 25 triệu USD trong năm 2006.

0 200 400 600 800

1,000 1,200 1,400

triệu US$

Cao su

Gạo Cà phê

Hạt điều

Rau & Hoa quả

Tiêu Chè Sản phẩm sữa

Xuất khẩu các mặt hàng nông sản chính năm 2006

Mặc dù có xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ song tỷ trọng của hàng nông sản trong tổng xuất khẩu của Việt Nam lại đang giảm, từ trên 50% năm 1991

12

xuống còn 20% như hiện nay. Xu hướng giảm tỷ trọng này sẽ còn tiếp tục một mặt do giá cả một số mặt hàng chủ lực bất ổn định, thiếu khả năng mở rộng xuất khẩu một số mặt hàng và mức độ cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các doing nghiệp xuất khẩu khác, mặt khác xuất khẩu hàng công nghiệp và dịch vụ ngày càng tăng.

Kinh tế phát triển nhanh dẫn đến nhập khẩu hàng nông sản nhiều hơn nhưng Việt Nam vẫn duy trì được thặng dư thương mại nông sản lớn. Năm 2005, giá trị nhập khẩu của Việt Nam đạt 1,8 tỷ USD trong khi giá trị xuất khẩu là hơn 5,5 tỷ USD. Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là thặng dư thương mại của Việt Nam lại giảm từ 3,8 tỷ USD năm 2004 xuống còn 3,7 tỷ USD năm 2005 và chỉ còn hơn 3 tỷ USD năm 2006 do việc tiêu dùng trong nước tăng nhanh.

Thức ăn chăn nuôi là mặt hàng nhập khẩu chính (736,7 triệu USD), tiếp theo là cao su (416 triệu USD), sữa và các sản phẩm sữa (321 triệu USD), dầu thực vật (256,7 triệu USD), mỳ ( 225 triệu USD và 8,7 triệu USD bột mỳ), bông (219 triệu USD), và đường (48,6 triệu USD). Trong những năm đầu thế kỷ 21, đường là mặt hàng xuất siêu nhưng hiện nay đã trở thành nhập siêu do sản xuất trong nước không đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng. Xu hướng này dự báo là sẽ tiếp tục trong thời gian tới do Việt Nam phải thực hiện các cam kết WTO về hạn chế hỗ trợ trong nước và giảm thuế nhập khẩu.

Thức ăn chăn nuôi nhập khẩu đáp ứng tới 45% nhu cầu trong nước bao

gồm ngô (255.700 tấn vào năm 2006), bánh khô dầu (787.300 tấn), thức ăn từ cá (149.300 tấn), thức ăn trộn sẵn, vitamin, và khoáng chất khác (50.000 tấn). Hệ thống chế biến và phân phối thức ăn chăn nuôi kém hiệu quả sẽ cản trở sự phát triển của ngành mặc dù sản xuất trong nước có tiềm năng đa dạng hoá để thay thế những mặt hàng nhập khẩu nhất định.

Việt Nam cũng nhập khẩu gỗ (774,9 triệu USD năm 2006) và vật liệu sản xuất thuốc lá (160,8 triệu USD).

0

200

400

600

800

triệu US$

Thức ăn chăn nuôi Cao su Sản

phẩm sữa

Dầu thực vật

Bông Bột mì Đường

Một số mặt hàng nhập khẩu chính trong năm 2006

13

Việt Nam là thành viên của khối ASEAN và diễn đàn APEC. Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN yêu cầu các nước áp dụng giảm thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng nông sản nhạy cảm (như đường) trong giai đoạn 2006 – 2010. Hiệp đinh Thương mại Tự do (FTA) mới ký với Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện, trong đó tự do hoá thương mại đối với các mặt hang nông sản nhạy cảm sẽ từng bước được thực hiện trong giai đoạn 2015 – 2020.

3. Tình hình phát triển nông nghiệp và nông thôn Việt Nam

Ngành Nông nghiệp hiện nay đang được bảo hộ cao mặc dù mức bảo hộ đó thấp hơn so với các lĩnh vực kinh tế khác của Việt Nam, chẳng hạn như công nghiệp ô tô, xi măng, thép và các sản phẩm công nghiệp khác. Các chính sách của chính phủ tập trung vào việc bình ổn giá cả hàng nông sản, tạo liên kết giữa sản xuất và công nghiệp chế biến nông sản và tạo cơ hội việc làm mới cho lao động dư thừa trong nông nghiệp và khu vực nông thôn.

Hộ gia đình chỉ sản xuất đủ ăn mà không thể cung cấp hàng hoá cho thị trường vẫn chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt phổ biến trong nhóm người nghèo ở miền Bắc Việt Nam. Nhiều nông dân nghèo khác chỉ bán một số sản phẩm dư thừa để đổi lấy hàng tiêu dùng khác mà họ không tự sản xuất được chứ không vì mục đích thương mại. Hạn chế chính đối với kiểu hộ gia đình này là thiếu thông tin thị trường và các dịch vụ hỗ trợ chuyển từ tự cung tự cấp sang sản xuất thương mại.

Kết quả các cuộc điều tra đã cho thấy chiến lược của những hộ nghèo là

đa dạng hóa, ngược lại chiến lược của những hộ giàu hơn là chuyên môn hoá. Những hộ "đã chuyên môn hoá" có mối quan hệ tốt, ổn định với những kênh tiếp thị chủ yếu do môi giới đại diện, ngược lại, những hộ "đa dạng hóa" thỉ thoảng mới tham gia thị trường. Hạn chế chính ở đây là chi phí giao dịch cao do quy mô canh tác nhỏ, thiếu sự hỗ trợ tổng hợp và ưu thế về thông tin giá cả của những người môi giới. Điều này dẫn đến kết quả là nông dân có thu nhập tương đối thấp.

Đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp là vấn đề chính để giảm nghèo. Chính

phủ cần có chính sách nhằm đảm bảo an toàn lương thực và tạo môi trường kinh tế xã hội thuận lợi để khuyến khích nông dân sản xuất hàng hoá cho thị trường và đồng thời đa dạng hóa sản xuất để giảm bớt rủi ro thị trường. Khi Việt Nam tham gia hệ thống thương mại thế giới, thách thức sẽ đến từ việc giảm chi phí sản xuất và từ sự bình ổn sản xuất, điều này có nghĩa là tăng giá trị sản phẩm cho nông dân (giảm lợi nhuận của doanh nghiệp trung gian). Bởi vậy, chính sách nông nghiệp cần phải tập trung vào cải thiện:

i) tình hình chung của các dịch vụ hỗ trợ công cho người sản xuất kể cả khuyến nông;

ii) các tổ chức của nông dân;

14

iii) tiếp thị và cơ sở hạ tầng thương mại; iv) các kênh phân phối; v) hệ thống thông tin và tiếp thị nhằm thương mại hóa các sản phẩm

nông nghiệp; vi) quản lý chất lượng sản phẩm trong đó có cấp chứng chỉ.

4. Chính sách thương mại nông nghiệp

Trước khi gia nhập WTO, Việt Nam đã áp dụng biểu thuế gồm 1.393

dòng thuế đối với hàng nông sản với 14 mức thuế suất trong phạm vi từ 0% đến mức 100%, bao gồm các mức 0%, 1%, 3%, 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 30%, 40%, 50%, 65%, 80%, 100%. Đối với các sản phẩm chính, cơ cấu thuế như sau:

i) Miễn thuế đối với các loại giống cây trồng và vật nuôi, tất cả các

loại lông thú, da dùng trong ngành công nghiệp thuộc da và may mặc. Những hàng hoá này được nhập vào cho sản xuất nông nghiệp và công nghiệp.

ii) Các mức thuế giữa 1% và 10% được áp dụng cho các động vật sống (trừ con giống), bán thành phẩm vật nuôi (như xương, nội tạng .v.v.), ngũ cốc chính ngoài gạo (ngô, lúa mì, lúa mạch, yến mạch, ngũ cốc vỡ, bột thô), các hạt có dầu và dầu thực vật thô (đậu tương, vừng, hạt bông, dầu thầu dầu), củ cải đường, mía đường, thức ăn (bánh đậu tương) và tơ.

iii) Các mức thuế từ 15% đến 30% được áp dụng cho thịt tươi ướp lạnh và đông đá, sữa, rau xanh, gia vị (gừng, tiêu v.v.), đường thô, lá thuốc lá, cà phê bán thành phẩm.

iv) Các mức thuế từ 40% đến 50% được áp dụng cho hoa quả tươi, gạo, dầu thực vật tinh chế, đường tinh luyện, sản phẩm chế biến (chè, cà phê, rau, thịt và bánh kẹo), sản phẩm được làm từ ngũ cốc (các loại bánh mì, bánh ngọt).

v) Các mức thuế từ 65% đến 80% được áp dụng cho rượu vang, bia, nước ngọt. Riêng đối với thuốc lá điếu bị áp thuế 100%.

vi) Mới đây một số mức thuế đã được đơn giản hoá, theo đó chỉ có một mức là 50% áp dụng cho tất cả các dòng thuế liệt kê trong chương 16 và chương 20 và một mức thuế là 5% áp dụng cho tất cả các dòng thuế liệt kê trong chương 13 (trừ một dòng thuế được áp dụng mức thuế suất 3%) và chương 14.

Mức thuế bình quân đơn giản đối với nông sản nhập khẩu đã tăng từ

17,7% năm 1996 lên 27,1% năm 2004 do Việt Nam điều chỉnh biểu thuế theo Biểu hài hoà thuế quan ASEAN, chuyển các hàng rào phi thuế thành thuế quan, đưa các loại thuế và phí khác vào các dòng thuế. Nhiều mức thuế đã giảm tiếp từ năm 2004 và tính đến trước khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO mức thuế bình quân đơn giản là 23,5%, đối với nhóm hàng nhập khẩu chính như hàng nông sản là 21,4%. Mức thuế nhập khẩu bình quan gia quyền của Việt Nam là

15

11% với khoảng 52% số dòng thuế có thuế suất trong khoảng 0-5%.

Bảng 1-Thuế suất bình quân đơn giản đối với nhóm hàng nông sản - mức hiện tại và cam kết trong WTO

Các mức thuế MFN thực tế

Mức trần khi gia nhập

WTO

Mức trần sau giai đoạn thực

hiện

Mức cắt giảm thuế so với thuế suất MFN đang áp

dụng

23.5%

25.2%

20.9%

11.0 % 10.6% (thuế suất ngoài hạn

ngạch) 20.0% (thuế suất trong hạn

ngạch)

Nhìn chung, hàng nông nghiệp được bảo hộ hơn hàng công nghiệp nhờ

thuế suất cao hơn (mức thuế bình quân đơn giản cho hàng phi nông nghiệp là 16.9%). Thuế áp dụng cho các sản phẩm chế biến có xu hướng cao hơn so với thuế áp dụng cho hàng nguyên liệu.

Kể từ khi Việt Nam gia nhập WTO vào ngày 11 tháng 1 năm 2007, thuế

suất nhập khẩu đối với phần lớn hàng nông sản đã giảm do Việt Nam dần thực hiện mức thuế suất trần thấp hơn các mức thuế đã áp dụng đối với một số mặt hàng như thịt đã qua chế biến và bánh kẹo. Đối với các sản phẩm khác, mức thuế sẽ được giảm dần sau thời kỳ chuyển đổi (dao động từ 2 đến 6 năm tuỳ theo từng mặt hàng) khi thực hiện thuế suất trần cuối cùng thấp hơn mức thuế đang áp dụng. Các sản phẩm được áp dụng chẳng hạn như thịt bò, thịt lợn, sữa và những sản phẩm từ sữa, thức ăn chăn nuôi, rượu nho và các loại đồ uống có cồn.

Mức thuế bình quân đơn giản đối với hàng nông sản sẽ giảm 11% so với

mức hiện hành, từ mức 23.5% xuống còn 20.9% trong vòng 6 năm. Mặt hàng sẽ được giảm thuế nhiều nhất là thịt lợn và thịt bò.

Bảng 2-Thuế suất trần áp dụng cho một số mặt hàng nông sản tiêu biểu Sản phẩm Thuế MFN

đang áp dụng (%)

Mức thuế trần khi gia nhập WTO

(%)

Thuế suất trần sau giai đoạn thực hiện

(%)

Thời gian thực hiện

(năm) Thịt bò 20 20 14 5 Thịt lợn 30 30 15 5 Sữa 20 20 18 2

16

Các sản phẩm từ sữa 30 30 25 5 Thịt đã qua chế biến 50 40 22 5 Bánh kẹo (trung bình) 39.3 34.4 25.3 3-5 Bia 80 65 35 5 Rượu và đồ uống có cồn 65 65 45-50 5-6 Thuốc lá 100 150 135 5 Xì gà 100 150 100 5 Thức ăn chăn nuôi 10 10 7 2

Ba mặt hàng nông sản bao gồm trứng, đường (đường thô và đường tinh

luyện) và thuốc lá được xếp vào nhóm áp dụng hạn ngạch thuế quan, theo đó sẽ áp dụng mức thuế suất thấp (thuế suất trong hạn ngạch) cho khối lượng trong hạn ngạch và áp dụng thuế suất cao hơn (thuế suất ngoài hạn ngạch) đối với khối lượng vượt quá hạn ngạch.

i) Hạn ngạch ban đầu đối với trứng là 30, 000 tá với mức tăng hạn

ngạch là 5 % / năm. Thuế suất trong hạn ngạch là 40% và ngoài hạn ngạch là 80 %..

ii) Đối với đường, hạn ngạch ban đầu là 55, 000 tấn với mức tăng hạn ngạch là 5 % / năm. Thuế suất trong hạn ngạch được áp dụng từ năm 2009 là 25% đối với đường mía thô, 50% đối với đường từ củ cải và 60% cho các loại đường khác. Thuế suất ngoài hạn ngạch cho mọi loại đường là 85 %.

iii) Đối với loại thuốc lá trong nước không tự sản xuất được, hạn ngạch ban đầu là 31, 000 tấn với mức tăng hạn ngạch là 5 % / năm. Thuế suất trong hạn ngạch là 30% (riêng đối với lá thuốc lá, mức thuế là 15 %) và thuế suất ngoài hạn ngạch được áp dụng trong phạm vi từ 80 % đến 90%.

Nhìn chung, thuế suất trong hạn ngạch ban đầu được áp dụng đồng loạt

cho tất cả các mặt hàng riêng đường tinh luyện sẽ chịu mức thuế suất trong hạn ngạch (60 %) cao hơn nhiếu so với mức thuế đang áp dụng (40%).

17

Bảng 3-Hạn ngạch thuế quan đối với hàng nông sản

Mô tả mặt hàng

Mã dòng thuế

Thuế suất MFN 2006

Lượng hạn

ngạch ban đầu

Thuế suất

trong hạn

ngạch

Lượng hạn

ngạch cuối cùng

Thuế suất trong hạn

ngạch cuối cùng

(2009)

Thuế suất

ngoài hạn

ngạch

A

Trứng chim và trứng gia cầm, nguyên vỏ, tươi, đã bảo quản hoặc làm chín

30,000 tá

+ 5% / năm

A1 -- Trứng gà 4070091 40% 40% 40% 80% A2 -- Trứng vịt 4070092 40% 40% 40% 80% A3 -- Loại khác 4070099 40% 40% 40% 80%

B

Đường củ cải hoặc đường mía, đường sucroza tinh khiết về mặt hoá học, ở thể rắn

55,000 tấn

+ 5% / năm

B1 -- Đường mía 17011100 30% 30% 25% 85%

B2 -- Đường từ củ cải 17011200 30%

50%

50% 85%

B3

-- Đã pha them hương liệu hoặc chất màu 17019100 40%

60%

60% 85% B4 ---- Đường trắng 17019911 40% 60% 60% 85% B5 ---- Loại khác 17019919 40% 60% 60% 85% B6 --- Loại khác 17019990 40% 60% 60% 85%

C Lá thuốc lá chưa chế biến, phế

31,000 tấn

+ 5% / năm

0%

50%

100%

Trong hạn ngạch 40% 50% 30%

Ngoài hạn ngạch 80% 85% 90%

30,000 tá 55,000 tấn 31,000 tấn

trứng đường thuốc lá

Cam kết mở cửa thị trường tối thiểu: Hạn ngạch thuế quan (TRQs)

18

liệu lá thuốc lá

C1

-- Loại Virginia, đã sấy bằng không khí nóng 24011010 30%

30%

30% 80%

C2

-- Loại Virginia, chưa sấy bằng không khí nóng 24011020 30%

30%

30% 90%

C3

-- Loại khác, đã sấy bằng không khí nóng 24011030 30%

30%

30% 80%

C4

-- Loại khác, chưa sấy bằng không khí nóng 24011090 30%

30%

30% 90%

C5

-- Loại Virginia, đã sấy bằng không khí nóng 24012010 30%

30%

30% 80%

C6

-- Loại Virginia, chưa sấy bằng không khí nóng 24012020 30%

30%

30% 90% C7 -- Loại Oriental 24012030 30% 30% 30% 90% C8 --Loại Burley 24012040 30% 30% 30% 80%

-- Loại khác, đã sấy bằng không khí nóng

C9 24012050 30% 30% 30% 80% -- Loại khác, chưa sấy bằng không khí nóng 24012090 30%

30% 90% C10 30% C11 -- Cọng thuốc lá 24013010 15% 15% 15% 80% C12 -- Loại khác 24013090 30% 30% 30% 90%

Nhìn chung, chính sách thương mại trong nông nghiệp mà Việt Nam đang thực hiện là tương đối phù hợp với các cam kết WTO.

Tất cả các doanh nghiệp trong nước đều có đầy đủ các quyền thương mại kể cả quyền xuất nhập khẩu hàng hoá không liên quan đến ngành nghề kinh doanh đã đăng ký, trừ khi hàng hóa thuộc danh sách cấm và hạn chế xuất nhập khẩu. Các doanh nghiệp không phải xin giấy phép nhập khẩu trừ trường hợp hàng hóa đó nằm trong danh mục hàng hoá cần được cấp phép không tự động do Bộ Thương mại cấp. Hiện nay, Việt Nam không cấm nhập khẩu bất cứ mặt hàng nông sản nào.

Các doanh nghiệp nước ngoài vẫn chưa có đầy đủ các quyền thương mại,

mặc dù trong một số trường hợp cụ thể, họ được cấp giấy phép nhập khẩu. Tuy nhiên, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được phép nhập khẩu hàng hoá đầu vào cho sản xuất, máy móc, thiết bị, các phương tiện vận chuyển cũng như vật liệu xây dựng và lắp đặt nhà máy của họ theo giấy phép đầu tư.

Một số mặt hàng nông sản bao gồm giống cây trồng và giống vật nuôi

19

thuộc diện quản lý chuyên ngành của Bộ nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (MARD) khi nhập khẩu vào Việt Nam. Đối với những sản phẩm này, người nhập khẩu phải tiến hành quá trình trồng hay nuôi thử trước khi nhập hàng vào Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ cho phép các cá nhân và doanh nghiệp nước ngoài có đầy đủ quyền thương mại kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2007, ngoại trừ một số sản phẩm mà việc nhập khẩu được quản lý bằng " thương mại nhà nước " bao gồm xì gà, thuốc lá điếu và sản phẩm thuốc lá khác (HS 2402 và HS 2403). Quyền thương mại đầy đủ của cá nhân và doanh nghiệp nước ngoài bao gồm quyền bán sản phẩm nhập khẩu cho bất kỳ cá nhân hay doanh nghiệp nào có quyền phân phối các sản phẩm đó ở Việt Nam. Việt Nam đã đàm phán thành công với các thành viên WTO về hạn chế quyền xuất khẩu gạo. Nước này chỉ giành cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài quyền xuất khẩu gạo đầy đủ kể từ ngày 1/1/2011.

Bảng 4-Danh mục hàng nông sản thuộc quyền nhập khẩu của các doanh nghiệp thương mại nhà nước

STT Mã hàng Mô tả hàng hoá Lý do

2402 Xì gà, xì gà xén hai đầu , xì gà nhỏ và thuốc lá điếu...

Cả sản xuất và tiêu dùng trong nước đều bị hạn chế

2402.10.00

- Xì gà, xì gà xén hai đầu và xì gà nhỏ, làm từ thuốc lá lá...

2402.20.10 - Thuốc lá Bi-đi (Beedies) 2402.20.90 --Loại khác 2402.90.10 --Xì gà, xì gà xén hai đầu và xì gà nhỏ, làm từ

chất thay thế lá thuốc lá

2402.90.20 --Thuốc lá điếu làm từ chất thay thế lá thuốc lá

2403 Thuốc lá lá đã chế biến và các chất thay thế thuốc lá lá đã chế biến khác ...

2403.10.11 --- Thuốc lá lá đã được phối trộn 2403.10.19 --- Loại khác 2403.10.21 --- Thuốc lá lá đã được phối trộn 2403.10.29 --- Loại khác 2403.10.90 --Loại khác 2403.91.00 --Thuốc lá “thuần nhất” và “hoàn nguyên” 2403.99.10 --- Chiết xuất và tinh chất thuốc lá 2403.99.30 --- Nguyên liệu thay thế lá thuốc lá đã chế

biến

2403.99.40 --- Thuốc lá bột để hít 2403.99.50 --- Thuốc lá lá không dùng để hút, kể cả

thuócc lá lá để nhai hoặc ngậm

2403.99.60 --- Ang-hoon 2403.99.90 --- Loại khác

20

2

Việt Nam cam kết sẽ loại bỏ việc cấm nhập khẩu thuốc lá điếu và các sản phẩm từ nguyên liệu thuốc lá đã qua chế biến khác tại thời điểm gia nhập WTO và được thay thế bằng một lượng hạn ngạch sản xuất trong đó bao gồm cả lượng nhập khẩu. Chính phủ cam kết sẽ chỉ định các nhà sản xuất trong nước hiện hành (doanh nghiệp chế biến thuốc lá chẳng hạn) là nhà nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu và hạn ngạch thuế quan sẽ được phân bổ theo tỷ lệ hạn ngạch sản xuất trong nước của mỗi nhà sản xuất đối với các sản phẩm thuốc lá. Những công này được tự do nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu bổ sung với mức thuế ngoài hạn ngạch. Thuốc lá nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất thuốc lá xuất khẩu được hoàn thuế nhập khẩu hoặc có thể được miễn thuế nếu xuất khẩu trong vòng hai tháng. Hạn ngạch sản xuất trong nước sẽ giảm đi theo khối lượng thuốc lá điếu nhập khẩu. Một doanh nghiệp thương mại nhà nước sẽ tạo khả năng tiếp cận thị trường Việt Nam cho các sản phẩm thuốc lá đã qua chế biến, bao gồm cả thuốc lá điếu. Cơ chế này sẽ được vận hành một cách minh bạch và không mang tính phân biệt đối xử, phù hợp với các qui định của WTO.

Ngày 22 tháng 1 năm 2007, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) đã được chỉ định là nhà nhập khẩu xì gà và thuốc lá điếu duy nhất của Việt Nam trong ba năm tới.

5. Các chính sách hỗ trợ nông nghiệp của Việt Nam

Trong mười năm qua, Chính phủ Việt Nam đã thực hiện một số chính sách hỗ trợ trong nước và trợ cấp xuất khẩu. Các chính sách này hướng tới mục tiêu cả về kinh tế và xã hội, cụ thể là bảo vệ thu nhập của nông dân, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp trong nước và tăng xuất khẩu.

Trong giai đoạn đàm phán gia nhập WTO, Việt Nam đã sử dụng các thông tin về các chính sách hỗ trợ trong giai đoạn 1999-2001 làm cơ sở để đàm phán và đưa ra cam kết. Hầu hết các thông tin về hỗ trợ trong nước và trợ cấp xuất khẩu, đặc biệt là con số định lượng, chỉ được cung cấp trong giai đoạn cơ sở này.

5.1. Chính sách hỗ trợ trong nước

Hầu hết các chính sách hỗ trợ trong nước của Việt Nam được thực hiện

trong giai đoạn 1999-2001 đều thuộc nhóm Hộp Xanh và Hộp Phát triển. Chính sách thuộc Hộp Hổ phách đã giảm từ 30% trên tổng hỗ trợ nông nghiệp trong năm 1999 xuống còn 17% trong năm 2001 và còn giảm nhiều hơn nữa trong những năm gần đây. Hiện nay, tỷ lệ hỗ trợ thuộc Hộp Hổ phách rất thấp so với mức được phép, 10% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp. 2 Bộ NN & PTNT đã có thông tư số 32/2006/TT - BNN ngày 08/05/2006 để hướng dẫn thủ tục xuất nhập khẩu các mặt hàng này.

21

-

5,000 10,000 15,000 20,000 25,000

Tỷ đồng

1999 2000 2001

Hộp Hổ pháchHộp phát triểnHộp xanh

Hỗ trợ trong nước cho Nông nghiệp theo các hộp giai đoạn 1999-2001

Chi tiêu ngân sách cho nông nghiệp đã tăng gần 4 lần trong những năm 90 nhưng gần đây mức chi có xu hướng giảm. Chi dùng ngân sách chủ yếu tập trung vào thuỷ lợi, xây đường, trường và chợ ở nông thôn, chương trình hỗ trợ hạt giống, trồng rừng, cung cấp nước sạch, chương trình vệ sinh nông thôn và nghiên cứu khoa học.

Theo báo cáo, tổng chi tiêu ngân sách cho nông nghiệp giai đoạn 1996-2003 là 49.925 tỷ đồng (hay 36.374 tỷ đồng theo giá năm 1994), chiếm 6,6% tổng chi ngân sách, chiếm 1,6% GDP, và 7,5% GDP giành cho nông nghiệp. Mặc dù tổng chi tiêu công cộng cho nông nghiệp trong giai đoạn 2000-2003 thực tế gấp 2,25 lần so với giai đoạn 1996-1999 nhưng tỷ lệ chi tiêu cho nông nghiệp trong tổng chi ngân sách đã giảm từ 7,1% xuống 6,4%. Mặc dù tổng chi cho hỗ trợ nông nghiệp vẫn tăng nhưng tỷ trọng trong tổng ngân sách đã giảm mạnh trong năm 2003 và ổn định ở mức 4,1% trong năm 2004.

Trợ cấp nông nghiệp giai đoạn 1999-2004

-1,0002,0003,0004,0005,0006,0007,0008,0009,000

10,000

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Tỷ đồng

0

1

2

3

4

5

6

7

Chi tiêu

tỷ trọng nông nghiệp trong tổng chi

Bảng 5 – Chi tiêu cho nông nghiệp giai đoạn 1999-2004 (%)

22

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Trồng trọt 4.2 4.2 5 5 9.1 10.9 Chăn nuôi 2 2.1 2.3 2.9 5.3 2.9

Thú y 2 2.4 2.1 2.5 2.6 3.4 Lâm nghiệp và các dịch vụ liên

quan 7.5 8.3 7.5 8.7 9.3 7.7 Trồng rừng 1.4 1.4 0.7 1.0 1.6 0.9

Tái định cư và ổn định sản xuất 1.6 2.2 1.9 2.2 2.3 4.2 Thuỷ lợi và các dịch vụ liên quan 64.2 64.1 66.4 60.,2 50.3 52.1

Tổng cộng (%) 100 100 100 100 100 100 Tổng (tỷ VND) 5,051 5,647 7,044 6,993 7,203 8,840

Tỷ lệ ngân sách dành cho nông nghiệp trong tổng ngân sách nhà

nước (%) 6 5.5 5.9 5.2 4.0 4.1 Nguồn: Bộ Tài chính

Từ năm 2001, các chính sách hỗ trợ trong nước cho nông nghiệp đã được

điều chính theo hướng phù hợp hơn với các qui định của WTO để khuyến khích và thúc đẩy tính cạnh tranh của hàng nông lâm sản và giảm mức độ can thiệp của chính phủ vào thị trường. Yếu tố gây hạn chế chi tiêu cho nông nghiệp có lẽ chính là khả năng của ngân sách nhà nước chứ không phải là các cam kết WTO. Điều này cũng được phản ánh trên thực tế là ngân sách chỉ cung cấp được 60-70% tổng số tiền được đề xuất chi cho các chương trình phát triển nông nghiệp và nông thôn (như trong chiến lược của Chính phủ).

5.1.1. Các chính sách Hộp Xanh

Các chính sách thuộc Hộp Xanh được coi là không hoặc ít gây bóp méo

thương mại, có thể được tự do áp dụng và không phải cam kết cắt giảm. Hiệp định Nông nghiệp (AoA) qui định chính sách Hộp Xanh bao gồm:

Nhóm 1: Các dịch vụ chung Nhóm 2: Dự trữ quốc gia vì mục đích an ninh lương thực Nhóm 3: Trợ cấp lương thực trong nước Nhóm 4: Thanh toán bù đắp thiệt hại do thiên tai gây ra Nhóm 5: Trợ cấp điều chỉnh cơ cấu Nhóm 6: Các chương trình môi trường Nhóm 7: Các chương trình hỗ trợ vùng Nhóm 8: Trợ cấp điều chỉnh cơ cấu thông qua các chương trình hỗ trợ về hưu cho người sản xuất. Nhóm 9: Đóng góp tài chính của Chính phủ trong các chương trình bảo

23

hiểm thu nhập và mạng lưới đảm bảo thu nhập

Trong giai đoạn 1999-2001, các biện pháp thuộc Hộp Xanh chiếm hai phần ba tổng hỗ trợ trong nước cho nông nghiệp ở Việt Nam. Xét về giá trị, mức bình quân chi tiêu ngân sách cho hỗ trợ thuộc Hộp Xanh trong giai đoạn 1996-1998 là 6,9 nghìn tỷ đồng đã tăng lên 12,3 nghìn tỷ đồng giai đoạn 1999-2001. Từ năm 2002, việc sử dụng các biện pháp Hộp Xanh đã tăng nhanh hơn các biện pháp Hộp Hổ phách và xu hướng này sẽ tiếp tục trong tương lai nếu Vòng đàm phán Đôha thành công (vòng đàm phán này hiện đang trì trệ).

Bảng 6 - Các biện pháp Hộp Xanh giai đoạn 1999-2001 (tỉ đồng)

Biện pháp Năm 1999

Năm 2000

Năm 2001

Bình quân giai đoạn 1999-2001

Nghiên cứu 243.98 367.83 292.1 301.3Đào tạo 146.2 185 433.5 254.9Các dịch vụ khuyến nông 163.01 1,499.85 1,590.61 1,089.49Xây dựng kết cấu hạ tầng nông nghiệp

5,491.10 6,787.14 4,863.00 5,713.75

Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh

247.76 277.25 264.02 263.01

Dự trự quốc gia vì mục đích an ninh lương thực

686.9 578.4 2,271.40 1,178.90

Trợ cấp lương thực trong nước

92.5 85.44 197.07 125

Thanh toán bù đắp thiệt hại do thiên tai gây ra

901.2 2,192.07 1,434.36 1,509.21

Trợ cấp điều chỉnh cơ cấu thông qua các chương trình hỗ trợ về hưu cho người sản xuất

đ5.61 15.98 109.8 43.8

Hỗ trợ điều chỉnh cơ cấu thông qua trợ cấp đầu tư

181.78 270.74 170.44 207.65

Các chương trình hỗ trợ vùng 800.7 1,124.00 3,063.00 1,662.60Tổng cộng 8,960.74 13,383.70 14,689.30 12,349.61

24

Các Biện pháp Hộp Xanh và tỷ trọng bình quân giai đoạn 1999-2000 (%)

Thanh toán bù đắp thiệt hại do thiên tai gây ra

12%

Dự trự quốc gia vì mục đích an ninh lương thực

10%

Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh

2%

Xây dựng kết cấu cơ sở hạ tầng

47%

Các chương trình hỗ trợ vùng

13%

Các dịch vụ khuyến nông

9%

Nghiên cứu2%

Trợ cấp lương thực trong nước

1%

0%

Đào tạo2%

Hỗ trợ điều chỉnh cơ cấu thông qua trợ cấp đầu tư

2%

Trợ cấp điều chỉnh cơ cấu thông qua các chương trình hỗ trợ về hưu cho người sản xuất

Trong những năm gần đây đây, chính phủ Việt Nam đã thực hiện nhiều

biện pháp hỗ trợ Hộp Xanh chủ yếu cho phát triển cơ sở hạ tầng, mà cụ thể là thuỷ lợi. Nhà nước cùng tăng hỗ trợ cho phát triển trồng trọt và chăn nuôi, các biện pháp môi trường và thú y. Tuy nhiên, đầu tư cho nghiên cứu và khuyến nông còn hạn chế.

0

10

20

30

40

50

60

%

Chi tiêu trong Hộp Xanh năm 2004

% 10.9 2.9 3.4 7.7 0.9 4.2 52.1

Trồng trọt Chăn nuôi Thú y Lâm nghiệp Trồng rừng Tái định cư Thuỷ lợi

5.1.2. Các chính sách Hộp Phát triển (đối xử đặc biệt và khác biệt có thể

được áp dụng cho các nước đang phát triển)

Các chính sách ưu đãi đặc biệt (special and preferential) thuộc nhóm biện pháp phát triển mà các nước đang phát triển được phép sử dụng bao gồm:

i) Trợ cấp đầu tư từ chính phủ;

25

ii) Trợ cấp vật tư “đầu vào” cho người sản xuất có thu nhập thấp iii) Hỗ trợ để chuyển đổi cây thuốc phiện sang trồng cây khác

Nhờ có biện pháp đãi ngộ khác biệt và đặc biệt dành cho các nước đang

phát triển trong đó có Việt Nam, các biện pháp Hộp Phát triển cũng nằm ngoài các cam kết cắt giảm, chẳng hạn như không qui định giới hạn mức hỗ trợ này. Khoảng 11% hỗ trợ trong nước cho nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 1999-2001 thuộc Hộp Phát triển với mức hỗ trợ cao nhất trong năm 2000.

Trong những năm gần đây, chính phủ Việt Nam đã thực hiện các biện

pháp Hộp Phát triển chủ yếu dưới các hình thức:

- 500

1,0001,5002,000

2,5003,000

Tỷ đồng

1999 2000 2001

Chi tiêu cho các chính sách hộp phát triển giai đoạn 1999-2001

Chuyển đổi cây trồng Trợ cấp đầu vào Trợ cấp đầu tư

i) Khoản vay để đầu tư cho nông dân và người chế biến nông sản ii) Lãi suất ưu đãi cho các dự án đầu tư trong nông nghiệp iii) Hỗ trợ của chính quyền địa phương để cải tạo đất iv) Hỗ trợ của chính quyền địa phương để sản xuất các sản phẩm mới v) Chính sách ruộng đất, ví dụ như miễn thuế sử dụng đất cho nhà

máy đường 5.1.3. Các chính sách Hộp xanh lam Những chính sách trong hộp này chủ yếu để chi trả cho nông dân nhằm

hạn chế sản xuất nông nghiệp. Tất cả các thành viên của WTO đều có thể áp dụng các chính sách này nhưng thực tế chủ yếu chỉ các nước phát triển đã sử dụng. Việt Nam vẫn chưa áp dụng các biện pháp này theo các chương trình hạn chế sản xuất và có lẽ trong tương lai các biện pháp này sẽ không được áp dụng do chi phí hành chính cao.

5.1.4. Các chính sách Hộp Hổ phách

Với các chính sách của Hộp Hổ phách, tổng khối lượng hỗ trợ gộp (AMS

26

3 4) của Việt Nam là dưới 10%, ngưỡng de minimis . Tính trung bình giai đoạn 1999-2001, tổng AMS là khoảng 3,4% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp.

Việt Nam đã cam kết giới hạn tổng mức trợ cấp là 3.961,59 tỷ đồng (khoảng 246,37 triệu USD theo tỷ giá hối đoái hiện nay). Mức trợ cấp này không bao gồm 10% giá trị sản xuất mà một nước đang phát triển như Việt Nam sẽ được phép sử dụng cho hỗ trợ trong nước theo chính sách Hộp Hổ phách. Trong những năm gần đây, chính sách Hộp Hổ phách đã giảm mạnh bằng việc xoá bỏ trợ giá dành cho cây trồng trong nước (như mía đường). Hầu hết các hỗ trợ còn lại là xoá nợ cho người chế biến nông sản và cho nông dân trong một số trường hợp cụ thể.

Hỗ trợ Hộp Hổ phách (bao gồm các mức de minimis) đã tăng về danh nghĩa trong giai đoạn 1999-2001, nhưng tỷ trọng của nhóm hỗ trợ này trong tổng mức hỗ trợ đã giảm từ 30% xuống còn 17% trong cùng giai đoạn và tiếp tục giảm từ năm 2002.

-

1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 6,000

Tỷ đồng

1999 2000 2001

Chi tiêu cho các biện pháp thuộc Hộp hổ phách giai đoạn 1999-2001

Hỗ trợ chungHỗ trợ mặt hàng cụthể

Hầu hết các hỗ trợ được dành cho người sản xuất đường. Các hỗ trợ này

chiếm ba phần tư tổng các biện pháp hỗ trợ Hộp Hổ phách và chiếm hơn 90% tổng khối lượng hỗ trợ gộp (AMS) cam kết theo WTO. Thực tế, trong năm 2001, tổng hỗ trợ cho nông dân trồng mía là trên 3,6 nghìn tỷ đồng, mức hỗ trợ hơn gấp năm lần mức “de minimis”. Phần lớn các hỗ trợ này dưới hình thức trợ cấp giá bán tối thiểu cho công ty chế biến. Hỗ trợ đối với người sản xuất bông cũng rất lớn nhưng chỉ tương ứng với trình độ sản xuất, với giá trị là 13 nghìn tỷ đồng hay tương đương với khoảng 9% giá trị sản lượng bông. 3 AMS là một phương pháp tính tổng chi tiêu ngân sách hàng năm cho các biện pháp hỗ trợ trong nước được xem là gây bóp méo thương mại bao gồm trợ giá, trợ cấp sản xuất, v.v. AMS được tính theo 2 dạng – hỗ trợ mặt hàng cụ thể và hỗ trợ chung. 4 Hiệp định Nông nghiệp qui định mức “de minimis” là 10% tổng giá trị sản xuất đối với các nước đang phát triển. Mức de minimis được tính cho từng mặt hàng và cũng được tính cho tổng mức AMS trong đó có hỗ trợ mặt hàng cụ thể và hỗ trợ chung. Nếu mức hỗ trợ cho một mặt hàng cụ thể nào đó dưới 10%, thì mức AMS cho sản phẩm đó được xem bằng 0 hay là mức de minimis (có nghĩa là không thuộc tổng AMS chung). Tổng giá trị hỗ trợ AMS theo ngành hàng và tổng AMS chung sẽ được tính theo cách tương tự. Nếu mức AMS hiện hành thấp hơn mức “de minimis” thì không phải cam kết cắt giảm hỗ trợ.

27

- 2,000 4,000 6,000 8,000

10,000 12,000 14,000

Hỗ trợ Hộp Hổ phách năm 2001 (đơn vị: tỷ đồng)

Hỗ trợ Hộp hổ phách 3,638 - - 13 1,301

Mức De Minimis 683 6,309 1,852 15 13,017

đường gạo thịt lợn bông hỗ trợ chung

Từ đầu những năm 2000, hỗ trợ cho nông nghiệp đã thay đổi từ các biện pháp hỗ trợ ngành hàng sang hỗ trợ chung, dưới các hình thức quỹ dành cho cải tiến giống cây trồng và vật nuôi, hỗ trợ thuỷ lợi bao gồm cả phí dịch vụ và chi phí điện năng cho thuỷ lợi. Đặc biệt, năm 2002 biện pháp trợ giá thuộc Hộp Hổ phách dành cho nông dân trồng mía đã được bãi bỏ.

Trong một vài năm gần đây, chính phủ Việt Nam đã sử dụng các biện pháp Hộp Hổ phách chủ yếu nhằm xoá nợ cho các nhà máy chế biến như trường hợp các nhà máy đường. Chẳng hạn, trong năm 2005, khoản nợ thuế VAT 225 tỷ đồng cộng dồn trong giai đoạn 2002-2005 đã được xoá. Hơn nữa, tổng cộng 974 tỷ đồng vốn vay cộng dồn trong giai đoạn 2002-2005 cũng được xoá. Thay vào đó, nhà nước đã không hỗ trợ thị trường cho các công ty này nữa.

Theo các quy tắc WTO, Việt Nam có thể áp dụng hỗ trợ đến 10% giá trị từng sản phẩm ngoài mức hỗ trợ chung là 10%. Do đó, Việt Nam vẫn còn có cơ hội tăng hỗ trợ cho ngành nông nghiệp kể cả các biện pháp gây bóp méo thương mại thuộc nhóm các biện pháp “Hộp Hổ phách”. Trên thực tế, Việt Nam đã cam kết giới hạn hỗ trợ trong nước đến khoảng 4 nghìn tỷ đồng một năm ngoài mức de minimis cho phép (giới hạn ở mức 37 nghìn tỷ đồng một năm). Yếu tố hạn chế hỗ trợ thực chất là giới hạn ngân sách hỗ trợ của cả Trung ương cũng như địa phương.

5.2. Trợ cấp xuất khẩu

Việt Nam đã cam kết chấm dứt trợ cấp xuất khẩu đối với tất các các nông sản từ ngày gia nhập WTO. Tuy nhiên, Việt Nam có quyền sử dụng đãi ngộ đặc biệt và khác biệt dành cho các nước đang phát triển trong lĩnh vực này chẳng hạn như trợ cấp để giảm chi phí thị trường, chi phí vận chuyển nội địa đối với nông sản. Chính sách này có thể được áp dụng nhằm khuyến khích xuất khẩu số lượng lớn các hàng hoá khi cần thiết .

28

29

6. So sánh các nghĩa vụ và cam kết

Dưới đây là hai bảng so sánh về các quy định hiện hành/ nghĩa vụ theo

Hiệp định Nông nghiệp (AoA) và các cam kết WTO của Việt Nam về nông nghiệp. Các bảng này cũng đưa ra các khoảng trống chính sách có thể có giữa nghĩa vụ và cam kết mà trên cơ sở đó Việt Nam cần xem xét điều chỉnh chính sách phù hợp.

Bảng 7: Bảng so sánh các quyđịnh hiện hành/ nghĩa vụ theo Hiệp định Nông nghiệp và các cam kết của Việt Nam về Nông nghiệp Lĩnh vực

chính sách

Công cụ Các nước đang phát triển Việt Nam Các khoảng trống chính sách và gợi ý điều chỉnh chính sách

Mở cửa Điều 2.4 Cấm sử dụng các biện pháp hạn chế nhập khẩu ngoại trừ sử dụng thuế

Được áp dụng Không có khoảng trống thị

trường Điều 4.1

& Phụ lục Tất cả các mức thuế ràng buộc Được áp dụng Không có khoảng trống

Điều 5 Cơ chế tự vệ đặc biệt Không được áp dụng Trường hợp thuế suất áp dụng cao hơn thuế suất ràng buộc (vd: thịt đã chế biến, bánh kẹo, bia), các loại thuế này phải cắt giảm vào ngày 11-1-2007

Phụ lục Thuế chuyển đổi từ các biện pháp phi thuế được “thuế hóa” cộng với các loại thuế trước đó

Được áp dụng; mức trung bình đơn giản của các loại thuế được áp dụng là 23.5%, mức ràng buộc là 25.2%

Phụ lục Thực hiện các cam kết về cơ hội tiếp cận hiện tại và tối thiểu liên quan đến các sản phẩm chịu thuế

Hạn ngạch thuế quan đối với trứng, đường, thuốc lá

Cần thực hiện cơ chế “Đến trước thực hiện trước” hoặc tương tự kể từ 11-1-2007

Cần có các chính sách phù hợp với WTO nhằm hỗ trợ các nhà sản xuất trong nước bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cắt giảm thuế quan

Phụ lục Mức cắt giảm thuế trung bình là 24% trong 10 năm

Cắt giảm từ 25.2% xuống 21.0%, nghĩa là cắt giảm 20% nhưng tính 10.6 cho hạn ngạch thuế quan (thuế ngoài hạn ngạch)

Hỗ trợ Điều 6,7 Các chính sách được chia làm 2 Được áp dụng Các mức hỗ trợ trong AMS hiện nay

30

đã thấp hơn mức cam kết. Cần có công thức cho các chính sách Hộp xanh mới để đối phó với việc lạm dụng mở rộng (áp dụng GAP), đào tạo cán bộ thực hiện (GMP), cải tiến các công cụ marketing, nâng cao hiệu quả các kênh phân phối, áp dụng SPS và cải thiện chất lượng, tăng cường khả năng truy tìm nguồn gốc, giá trị gia tăng cho sản phẩm của các nhà sản xuất, ủng hộ việc nhập những thửa ruộng nhỏ lẻ thành trang trại lớn và có thể tạo ra lợi nhuận lớn hơn (kể cả trang trại gia đình), đẩy mạnh chăn nuôi để gia tăng sản lượng (vd: sữa, trứng) và chất lượng (vd: thịt bò)

trong & Phụ lục 2

nhóm; AMS là 3,961.59 tỷ đồng

nước i) Các chính sách cho phép

(Hộp xanh) và – chỉ dành cho các Quốc gia đang phát triển (Hộp phát triển);

Mức hỗ trợ theo Hộp xanh là 14.7 nghìn tỷ vào năm 2001 ii) Các chính sách khác trong

Tổng khối lượng hỗ trợ gộp (AMS) là đối tượng của các cam kết cắt giảm (Hộp Hổ phách)

Hộp Phát triển là 1.8 nghìn tỷ năm 2001

Có thể áp dụng nhưng hiện tại chưa được

Không cần thiết thực hiện biện pháp Hộp xanh nước biển. Các biện pháp này quá tốn kém về quản lý hành chính ở Việt Nam do số lượng nông dân lớn và canh tác manh mún.

Điều 6.5 Tách các hình thức hỗ trợ trực tiếp khỏi các chương trình hạn chế sản xuất (Hộp xanh nước biển) không ở trong Hộp xanh nhưng ngoài AMS

Điều 6.2 Các Quốc gia đang phát triển được phép sử dụng một số hình thức đầu tư và trợ cấp đầu vào trong điều kiện nhất định

Được áp dụng Việt Nam đã sử dụng những hình thức trợ cấp này nhưng cần có những quy định mới để mở rộng phạm vi trợ cấp

Điều khoản giới hạn (De minimis) cho phép tách hỗ trợ theo sản phẩm cụ thể và không theo sản phẩm cụ thể khỏi

Điều 6.4 Được áp dụng Mức hỗ trợ hiện nay dưới 10%, mặc dù vòng đàm phán Đôha thành công có thể giảm mức giới hạn xuống 8%. Yếu tố hạn chế chủ yếu có thể chính là khả

31

AMS nếu dưới 10% giá trị đầu ra tương ứng hiện nay

năng ngân sách chứ không phải mức trần của WTO

Phụ lục Tổng lượng hỗ trợ AMS sẽ được cắt giảm thêm 13,3% trong 10 năm

Không được áp dụng

Lĩnh vực

chính sách

Công cụ Các nước đang phát triển Việt Nam Các khoảng trống chính sách và gợi ý điều chỉnh chính sách

Trợ cấp Điều 9 Định nghĩa trợ cấp xuất khẩu là đối tượng cắt giảm

Được áp dụng Xóa bỏ Chương trình trợ cấp xuất khẩu xuất khẩu

Được áp dụng Các quy tắc mới trong cấp tín dụng xuất khẩu, trợ cấp lương thực và STE nếu vòng đàm phán Đôha thành công

Điều 10 Các loại trợ cấp xuất khẩu khác là đối tượng của việc chống trợ cấp phát sinh dưới hình thức khác, bao gồm các khuôn khổ liên quan đến trợ cấp lương thực

Phụ lục Cam kết cắt giảm cả về khối lượng (14%) và chi phí ngân sách (24%) trong 6 năm

Loại bỏ trợ cấp xuất khẩu

Không có khoảng trống

Điều 9.4 Được miễn trừ trong suốt thời

kì thực hiện về hỗ trợ nhất định cho tiếp thị và vận tải trong nước

Được áp dụng Những cơ chế mới có thể được áp dụng thay thế trợ cấp xuất khẩu nhằm, ví dụ như, hỗ trợ các mặt hàng xuất khẩu cụ thể hoặc trong trường hợp giá xuất khẩu giảm đối với những mặt hàng xuất khẩu chủ lực

Cấm và Điều 12 Yêu cầu thông báo trước và Được áp dụng Không cấm xuất khẩu

32

hạn chế nghĩa vụ tư vấn theo yêu cầu cũng như cung cấp thông tin trong trường hợp có những hạn chế xuất khẩu mới về thực phẩm

xuất khẩu

Điều 12.2 Trừ các Quốc gia đang phát triển là nước xuất khẩu thuần thực phẩm

Được áp dụng Hiện nay có sự kiểm soát đặc biệt đối với động vật hoang dã vì lí do bảo vệ môi trường

Các Điều 13 Điều khoản hòa bình (hết hiệu lực kể từ 2004)

Được áp dụng Không có khoảng trống hướng khác

Được áp dụng Thông báo sau 1 năm kể từ khi gia nhập (thời hạn tiếp theo là tháng 3 năm 2008).

Điều 17 Cam kết WTO về nông nghiệp có nhiệm vụ giám sát việc thực hiện Hiệp định và các cam kết có liên quan

Cần bắt đầu thu thập dữ liệu liên quan về chính sách hỗ trợ từ chính quyền trung ương và địa phương

33

Bảng 8: Bảng so sánh các cam kết WTO của Việt Nam về Nông nghiệp ngoài Hiệp định về Nông nghiệp Khu vực

chính sách

Khoản mục

Cam kết của Việt Nam Thời hạn hoặc lộ trình

Các khoảng trống chính sách và gợi ý điều chỉnh chính sách

Thay đổi quy định hiện hành/ luật pháp hiện đang cho phép mức thuế hơn (ưu đãi?) đối với bia tươi (là các loại bia sản xuất chủ yếu trong nước)

Thuế hàng Bia Tất cả các sản phẩm bia (bất kể bao gói của sản phẩm) có chung mức thuế

3 năm sau khi gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2010

hoá

Đồ uống có cồn

Tất cả các loại đồ uống chưng cất có hàm lượng cồn 20% hoặc cao hơn là đối tượng

3 năm sau khi gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2010

Thay đổi quy định hiện hành/ luật pháp quy định thuế suất đối với rượu mạnh dưới 40% và rượu vang từ cây thảo (vd: những loại sản xuất nội địa)

I) thuế tuyệt đối trên 1 lít rượu hoặc II) một tỷ lệ chung (ad valorem)

Thuốc lá

Thay đổi quy định hiện hành trên cơ sở loại thuốc lá được sản xuất với nguyên liệu trong nước có mức thuế thấp hơn các loại thuốc lá làm từ nguyên liệu nhập khẩu

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2007

Không có khoảng trống Quy định đã được thay đổi: thuế đa dạng hóa theo các loại thuốc lá bất kể nguồn gốc nguyên liệu

Luật và các quy định có liên quan cần được soạn thảo và thực hiện bởi các nghị định

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2007

Hạn chế Thuốc lá

i) Việc cấm nhập khẩu thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá được thay thế bởi hạn ngạch sản xuất bao gồm cả hạn ngạch nhập khẩu và hạn ngạch sản xuất trong nước trừ đi lượng thuốc lá nhập khẩu

lượng nhập khẩu

ii) Cách thức tiếp cận thị trường Việt Nam với các sản phẩm thuốc lá bao gồm cả thuốc lá điếu phù hợp với WTO là thông

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm

Vinataba là doanh nghiệp nhập khẩu thuốc lá duy nhất trong ba năm tới

34

35

qua một doanh nghiệp thương mại nhà nước. Doanh nghiệp này sẽ hoạt động một cách minh bạch và được đối xử công bằng

2007

Hạn ngạch thuế quan và hoàn thuế

Trứng, đường, thuốc lá

Áp dụng miễn thuế nhập khẩu và khấu trừ thuế, tuân thủ Hiệp định về Trợ cấp và Các biện pháp Đối kháng, đặc biệt Phụ lục I và II

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2007

Thay đổi quy định cho phép các nhà nhập khẩu hàng hóa để sản xuất hàng xuất khẩu được hưởng khấu trừ thuế qua hạn ngạch thuế quan. Theo quy tắc WTO khối lượng nhập khẩu thuộc diện khấu trừ thuế không cần đưa vào hạn ngạch thuế quan

Thương mại khu vực

Điều XXIV của GATT

Tất cả các Hiệp định Tự do Thương mại (FTA) phải tuân theo điều XXIV, đặc biệt là nội dung phải bao gồm “hầu hết các hoạt động thương mại”

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2007

Không có khoảng trống Hiện tại các FTA đang thực thi là phù hợp với điều XXIV, nghĩa là thương mại ưu đãi vượt 90% tổng thương mại song phương và trong khu vực

Quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến thương mại

Hiệp định TRIPS

Các quy tắc về chỉ dẫn địa lý của các sản phẩm lương thực thực phẩm như rượu vang

Tại thời điểm gia nhập, nghĩa là tháng 1 năm 2007

Thực hiện các quy tắc và khuôn khổ cụ thể đối với chỉ dẫn địa lý của các sản phẩm nông nghiệp mà Việt Nam có nhiều lợi ích, ví dụ quả vải, cam và chuối

7. Khuyến nghị điều chỉnh chính sách phù hợp với các cam kết trong Hiệp định Nông nghiệp của Việt Nam

Việt Nam đã trở thành thành viên của WTO từ ngày 11 tháng 1 năm 2007. Hấu hết các chính sách đã được điều chỉnh cho phù hợp với các cam kết gia nhập. Tuy nhiên, một số chính sách sẽ phải tiếp tục điều chỉnh trước năm 2010.

Về tiếp cận thị trường, một số mức thuế sẽ phải cắt giảm do cao hơn mức ràng buộc như trường hợp của thịt đã qua chế biến, bánh kẹo và bia. Ngay từ khi gia nhập, Việt Nam đã áp dụng hạn ngạch thuế quan đối với trứng, đường và sản phẩm thuốc lá nhằm thực hiện cam kết cơ hội tiếp cận thị trường tối thiểu và áp dụng cơ chế “đến trước thực hiện trước” hoặc tương tự. Hiện nay, những thay đổi pháp lý này đã được thực hiện và do đó không còn khoảng trống chính sách. Tuy nhiên, tính chính xác của việc thực thi các quy định này cần được tiếp tục thẩm định trong thời gian dài hơn.

Việt Nam không được áp dụng Cơ chế tự vệ đặc biệt (đã được chấp

thuận đối với thành viên là các nước đang phát triển khác) mặc dù những biện pháp này rất hữu ích cho việc bảo vệ thị trường nội địa trong các trường hợp bất thường như nhập khẩu tăng đột biến, giá hàng nhập khẩu giảm mạnh gây phá vỡ nghiêm trọng thị trường trong nước. Các cơ chế tự vệ đặc biệt này cũng sẽ được áp dụng cho Việt Nam trong trường hợp Vòng Đôha của WTO kết thúc thành công.

Đối với hỗ trợ trong nước, mức tổng hỗ trợ gộp-AMS hiện nay (thuộc

Hộp Hổ phách) thấp hơn các cam kết của Việt Nam. Yếu tố hạn chế mức trợ cấp này chính là khả năng của ngân sách hơn là các quy tắc của WTO. WTO không hạn chế các hỗ trợ thuộc “Hộp xanh” và “Hộp phát triển” mà ngược lại các nước có thế áp dụng tự do. Do đó, các biện pháp không gây bóp méo thương mại cần phải được áp dụng. Những chính sách được WTO chấp thuận chủ yếu có lợi cho tình trạng hiện tại của Nông nghiệp Việt Nam, đó là các biện pháp nhằm tháo gỡ những cản trở phát triển vùng nông thôn và điều kiện sống của người dân. Ngân sách hỗ trợ thường có hạn, cho nên chỉ những chính sách có hiệu quả nhất mới nên áp dụng, trong đó có:

i) Các hoạt động tư vấn và khuyến nông gồm cả việc áp dụng các Thông lệ Nông nghiệp tốt (GAP),

ii) Đào tạo nhà chế biến nông sản bao gồm cả việc áp dụng các Thông Lệ Sản xuất tốt (GMP),

iii) Hoàn thiện các công cụ thị trường (cách cung cấp giá cả và thông tin thị trường chẳng hạn như thông qua Hệ thống Thông tin Thị trường, áp dụng các biện pháp xử lý thông tin như phân loại, phân hạng, đóng gói, vv…),

iv) Tăng cường các kênh phân phối cụ thể là tạo điều kiện thuận lợi

36

cho các thị trường bán buôn và các công cụ phân phối hiện đại ở khu vực nông thôn,

v) Áp dụng SPS và nâng cao chất lượng sản phẩm, vi) Áp dụng các nội dung về truy xuất nguồn gốc (điều này rất có ý

nghĩa đối việc bán hàng cho các tập đoàn bán lẻ lớn), vii) Tăng giá trị cho sản phẩm (bằng cách nâng cao chất lượng, cấp

chứng chỉ chất lượng, đóng gói tốt hơn vv…), viii) Xúc tiến thành lập và củng cố các hiệp hội của các nhà sản xuất, ix) Ủng hộ việc tập hợp diện tích canh tác nhỏ lẻ thành các vùng hay

nông trang lớn (gồm các hộ nông dân), x) Khuyến khích áp dụng giống có năng suất (đối với loại cho sữa,

trứng) và chất lượng sản phẩm tốt (như thịt bò), xi) Xúc tiến đa dạng hoá sản xuất và áp dụng các giống cây trồng mới

phù hợp hơn với điều kiện của địa phương.

Hiệp định về Nông nghiệp cũng cho phép áp dụng các biện pháp hỗ trợ khác chưa thực sự cần thiết đối với Việt Nam. Chẳng hạn như các biện pháp Hộp xanh lam, nếu Việt Nam áp dụng thì chi phí hành chính sẽ rất cao do có quá nhiều nông dân và trang trại nhỏ.

Đối với cạnh tranh xuất khẩu, Việt Nam đã cam kết kể từ khi gia nhập sẽ

loại bỏ tất cả các chương trình trợ cấp xuất khẩu ngoại trừ các trợ cấp được Hiệp định Nông nghiệp hiện tại cho phép như hỗ trợ quảng cáo và trợ cấp vận chuyển hàng nhập khẩu trong nước. Một cơ chế mới có thể được thiết lập và áp dụng (để thay thế cho trợ cấp xuất khẩu) nhằm chẳng hạn hỗ trợ xuất khẩu các mặt hàng được áp dụng các biện pháp trợ cấp xuất khẩu. Các biện pháp này có thể được thiết lập bởi một cơ chế châm ngòi (trigger mechanism) phù hợp với WTO và nhằm hỗ trợ nông dân đối phó với tình huống giá xuất khẩu của các mặt hàng chính giảm mạnh.

Việt Nam không cấm xuất khẩu hàng nông sản nhưng nước này có sử

dụng các biện pháp kiểm soát phù hợp với các quy định của WTO đối với việc xuất khẩu hạt cà phê và động vật hoang dã. Hiệp định Nông nghiệp cũng quy định về điều khoản chống lẩn tránh để điều chỉnh các hoạt động hỗ trợ xuất khẩu khác nhưng hiện tại chưa cần thay đổi các quy định cụ thể. Mặc dù vậy nếu Vòng Đôha WTO thành công, các quy định chặt chẽ hơn về hỗ trợ xuất khẩu cũng phải áp dụng đối với Việt Nam, chẳng hạn như trường hợp các Doanh nghiệp Thương mại Nhà nước nắm giữ vai trò đáng kể trong xuất khẩu gạo (xem thêm vấn đề này trong Chương 9 dưới đây).

Việt Nam phải cung cấp cho Uỷ ban WTO về nông nghiệp các thông tin

định kỳ về việc thực thi Hiệp định và các cam kết có liên quan. Chẳng hạn như hàng năm các nước phải thông báo định kỳ cho WTO về trợ cấp trong nước bao gồm các hỗ trợ được sử dụng thuộc Hộp Hổ phách của nước đó. Do vậy, Việt Nam sẽ phải gửi thông báo đầu tiên vào tháng 3 năm 2008 về tất cả các hỗ trợ

37

do (“xanh”, “phát triển”, “hổ phách”, “xuất khẩu”, vv…) chính quyền trung ương và địa phương cung cấp. Do việc thu thập dữ liệu liên quan từ các cơ quan tỉnh thành gặp rất nhiều khó khăn nên Việt Nam cần triển khai ngay quá trình thu thập thông tin và dữ liệu này.

Các thay đổi về quy định khác ngoài Hiệp định Nông nghiệp cũng áp

dụng đối với nhiều mặt hàng nông sản. Chẳng hạn như Việt Nam sẽ phải thay đổi các qui định áp dụng thuế hàng hoá đối với bia và đồ uống có cồn trong vòng 3 năm sau khi gia nhập WTO và ngay lập tức đối với thuốc lá. VINATABA đã được chỉ định là doanh nghiệp nhập khẩu thuốc lá duy nhất của Việt Nam trong 3 năm tới và việc cấm nhập khẩu thuốc lá đã được thay bằng hạn ngạch sản xuất trong đó có tính đến khối lượng nhập khẩu. Cơ chế hạn ngạch này cần được thực hiện một cách minh bạch và không có sự phân biệt đối xử.

Việt Nam đã tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do khu vực

(FTAs) mà hầu hết các Hiệp định này được điều chỉnh bởi Điều XXIV của Hiệp định GATT. Các Hiệp định này qui định thuế suất thấp hơn thuế suất tối huệ quốc (MFN), tuy nhiên, phạm vi điều chỉnh của hiệp định cần phải bao gồm hầu hết các mặt hàng chứ không nên giới hạn ở một số mặt hàng nhất định. Hiện nay, các cam kết khu vực FTAs của Việt Nam với các thành viên khác của WTO dường như đều tuân thủ Điều XXIV của Hiệp định GATT, thể hiện ở chỗ các mặt hàng được hưởng thuế suất ưu đãi (thấp hơn) chiếm trên 90% tổng giá trị thương mại song phương hoặc khu vực. Việt Nam hiện nay đang trong giai đoạn thực thi một số hiệp định FTAs, do đó việc đánh giá tính phù hợp của các quy định này cần được thẩm định trong giai đoạn tới tức là sau khi kết thức giai đoạn chuyển tiếp của từng hiệp.

Một quy định quan trọng của Hiệp định WTO đề cập đến Chỉ dẫn địa lý

cho một số mặt hàng lương thực và nông sản cụ thể, chẳng hạn như rượu và các sản phẩm có cồn. Từ khi gia nhập WTO, Việt Nam không được phép sử dụng chỉ dẫn địa lý cụ thể cho nông sản, cụ thể là rượu sản xuất tại Việt Nam mà các loại rượu này không được các nước thành viên khác sử dụng. Điều này không gây khó khăn ngay lập tức cho Việt Nam, tuy nhiên một số quy định cần được dự thảo và đưa vào thực hiện bằng pháp lệnh nhà nước. Quy định này của WTO cũng là cơ hội lớn cho Việt Nam để bắt đầu việc bình ổn giá (tức là tăng giá trị) đối với một số mặt hàng đặc sản nhất định của Việt Nam hoặc các các vùng miền của Việt Nam. Để làm được điều này thì các qui định về Chỉ dẫn Địa lý cần được áp dụng đối với việc sản xuất và buôn bán các sản phẩm nông nghiệp đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam như hoa quả (vải, nhãn, bưởi, cam, chuối, xoài), cà phê, trà, hạt tiêu để nâng cao chất lượng sản xuất và tăng giá trị xuất khẩu. Việc áp dụng các quy định này là rất quan trọng bởi vì trong trường hợp Vòng Đôha thành công thì quy định về bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với các sản phẩm khác rượu và đồ uống có cồn sẽ được thực hiện.

38

8. Khuyến nghị các chính sách Hộp xanh mới và các biện pháp phát triển

WTO qui định hạn chế sử dụng các hỗ trợ được coi là không cần thiết và gây bóp méo thương mại nhưng cho phép các nước thành viên áp dụng nhóm biện pháp Hộp xanh để hỗ trợ Nông nghiệp. Nhóm biện pháp này rất ít hoặc không gây bóp méo thương mại và thúc đẩy tăng trưởng nông nghiệp bền vững, không nằm trong các cam kết cắt giảm do đó các thành viên của WTO có thể tự do áp dụng. Ngoài ra, các nước đang phát triển còn được phép sử dụng các biện pháp phát triển để hỗ trợ cho nông dân nghèo.

Khi gia nhập WTO, Việt Nam không bị giới hạn mức hỗ trợ ngành nông

nghiệp. Là nước đang phát triển, Việt Nam được phép hỗ trợ cho nông nghiệp bằng:

i) Một mức không giới hạn các biện pháp được gọi là Hộp Xanh và Hộp phát triển, và

ii) Gần 4 nghìn tỷ đồng một năm trên mức de minimis tương đương với 10% của tổng giá trị của mỗi mặt hàng nông sản (gần 18,5 nghìn tỷ đồng) cộng với tổng giá trị sản xuất nông nghiệp (thêm 18,5 nghìn tỷ đồng nữa).

Vì vậy, yếu tố hạn chế hỗ trợ nông nghiệp chính là giới hạn ngân sách

của trung ương và địa phương hơn là các quy định của WTO. Hiện nay, chi tiêu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho nông nghiệp chỉ ở mức khoảng 5 hoặc 6 nghìn tỷ đồng, thấp hơn (mức hỗ trợ được phép) de minimis (7 nghìn tỷ đồng) đối với mặt hàng gạo.

Sau khi gia nhập WTO, nếu Việt Nam quan tâm đến các biện pháp Hộp

Xanh, nước này có thể từng bước tạo các điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp nhanh, bền vững và lâu dài, nâng cao phúc lợi nông thôn cũng như phát triển cơ sở hạ tầng xã hội và thị trường. Việc gia nhập WTO được hy vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng nông nghiệp do giảm thiểu thực hiện các chính sách trợ giá và thị trường không hiệu quả, tập trung vào các biện pháp Hộp Xanh không gây bóp méo thị trường và tối đa lợi ích mang lại từ các chính sách dài hạn cho ngành nông nghiệp.

Trong tương lai gần, cho dù chi tiêu ngân sách cho nông nghiệp có thể

tăng hay không (trên thực tế) thì cũng cần phải có sự phân bổ tốt và hiệu quả hơn đối với các nguồn lực hạn chế hiện có. Chính phủ phải xác định được các chính sách có tác dụng nâng cao khả năng phản ứng với các tín hiệu thị trường của ngành nông nghiệp, tối đa hoá tăng trưởng bền vững và giảm thiểu bóp méo thị trường.

39

8.1 Các nguyên tắc cơ bản trong việc xây dựng các chương trình hỗ trợ nông nghiệp

Việc gia nhập WTO nên được xem là bước ngoặt trong việc hoạch định chính sách hỗ trợ ngành nông nghiệp của các Bộ/ngành có liên quan. Điều đáng nói là các chương trình hỗ trợ phù hợp với qui định của WTO nên được thiết kế nhằm trực tiếp giải quyết các vấn đề khó khăn mà ngành này đang phải đối mặt như:

i) Cạnh tranh ngày càng tăng do thay đổi về nội dung và hình thức thương mại;

ii) Kênh quảng cáo nông sản không hiệu quả với quá nhiều khâu trung gian giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, và

iii) Các vấn đề an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm ngày càng giảm do quản lý sản xuất kém, sử dụng công nghệ lạc hậu và thiếu vắng các cơ quan quản lý chất lượng và các vấn đề có liên quan khác

Do vậy, các chương trình hỗ trợ nông nghiệp cần tập trung vào các mục

tiêu sau: Củng cố các kênh quảng bá nông sản giữa nhà sản xuất và các thị

trường tiềm năng Nâng cao kiến thức và năng lực quản lý của nông dân thông qua các

dịch vụ thông tin và tư vấn tốt hơn Tăng cường khả năng tiếp cận công nghệ hiện đại Khuyến khích phát triển nông nghiệp Nâng cao lợi nhuận, thu nhập và cơ hội việc làm cho người nông

dân Nâng cấp các viện quản lý rủi ro và tài chính nông thôn Loại bỏ hỗ trợ thị trường trực tiếp cho một số hàng nông sản cụ thể

Điều rõ ràng là một khi các khó khăn về tài chính được giải quyết thì

Việt Nam còn nhiều cơ hội sử dụng các biện pháp thuộc Hộp Xanh và Hộp Phát triển cho nông nghiệp. Trước đây, Việt Nam dường như giành phần lớn chi tiêu thuộc Hộp Xanh cho thuỷ lợi và chỉ có một phần rất nhỏ cho khuyến nông, hỗ trợ vùng và dự trữ quốc gia. Tuy nhiên, đầu tư thiết yếu cho việc thực hiện cải cách ruộng đất, dịch vụ quảng cáo, nghiên cứu và đào tạo nông nghiệp và cơ sở hạ tầng cho ngành quảng cáo lại không được chú trọng. Hơn nữa, trên thực tế Việt Nam đã không sử dụng hết chi tiêu thuộc Hộp xanh.

Như đã đề cập ở trên, Hộp Xanh bao gồm rất nhiều biện pháp về chính

sách nông nghiệp. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ thảo luận tầm quan trọng của các biện pháp này trong việc phát triển ngành nông nghiệp Việt Nam một cách nhanh chóng, bền vững và lâu dài và đồng thời đề xuất một số biện pháp thuộc Hộp Xanh nên được áp dụng.

40

8.2 Công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học về nông nghiệp (chi tiêu cho các học viện và viện nghiên cứu, công tác nghiên cứu khoa học và nâng cao kỹ năng nghề nghiệp)

Nghiên cứu khoa học về nông nghiệp đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm chi phí thay đổi công nghệ, nâng cao sản lượng, tạo giống cây trồng có khả năng chống sâu bệnh, từ đó tăng lượng cung cấp và giảm giá hàng tiêu dùng. Ở Việt Nam, công nghệ sản xuất thường lạc hậu so với quốc tế. Nhiều loại công nghệ đã được sử dụng thành công ở các nước khác nhưng chưa được áp dụng đầy đủ ở Việt Nam.

Trong lĩnh vực này, các chi phí thuộc Hộp Xanh sẽ là chi phí để duy trì

các cơ sở giáo dục về trồng trọt trong đó có chi tiêu cho dụng cụ thí nghiệm và thiết bị giảng dạy, các viện nghiên cứu, khu vực thí nghiệm cũng như đào tạo và nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho cán bộ ngành nông nghiệp.

Đào tạo chuyên gia và nhà quản lý giỏi cho ngành nông nghiệp là công

việc thiết yếu để phát triển nông nghiệp. Theo kinh nghiệm thì nông dân có trình độ cao sẽ sản xuất ra khối lượng sản phẩm nhiều hơn vì họ biết sử dụng các phương pháp sản xuất thích hợp hơn. Ngoài ra, giáo dục cũng góp phần giảm nghèo ở nông thôn do giáo dục mang lại cơ hội việc làm phi nông nghiệp cho nông dân.

Đào tạo cơ bản ở nông thôn cần được ưu tiên. Đào tạo tốt hơn giúp nông

dân và con cái họ một mặt cải thiện năng suất canh tác nếu họ tiếp tục làm nghề nông và mặt khác tạo cơ hội việc làm phi nông nghiệp đỡ vất vả hoặc chuyển hẳn sang nghề khác.

Tương tự như vậy, hệ thống đào tạo nghề và kỹ thuật cần được cải thiện

để giúp những người mới vào nghề nông tiếp thu kỹ năng mới. Hệ thống này cần cải tiến theo hướng đáp ứng được nhu cầu của người học và cung cấp những kỹ năng mà họ mong muốn, chẳng hạn nên lập ra quỹ học bổng và hệ thống tín dụng cho phép người lao động biết được chính phủ khuyến khích ngành nghề nào.

8.3 Dịch vụ khuyến nông và cung cấp thông tin

Đi đôi với đào tạo và nghiên cứu khoa học, khuyến nông có thể đẩy

nhanh quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và giảm nghèo đói ở khu vực nông thôn. Việc nâng cao năng suất lao động là rất cần thiết để hàng nông sản của Việt Nam để có thể cạnh tranh thành công trên thị trường thế giới.

Công tác khuyến nông và nghiên cứu khoa học đã đóng góp khá lớn vào

phát triển nông nghiệp ở Việt Nam. Nhiều giống lúa mới, ngô lai, giống khoai tây và các giống sắn mới được phát triển là thành quả của đầu tư tuy nhỏ nhưng

41

đúng hướng vào lĩnh vực này. Tuy nhiên, do mức độ đầu tư còn quá ít nên lĩnh vực này chưa thể đóng góp đáng kể trên phạm vi tổng thể.

Điều kiện cần thiết để tăng cường hiệu quả của ngành sản xuất nông

nghiệp là phải củng cố kiến thức nông nghiệp cho cộng đồng nông thôn và cải thiện đáng kể nguồn cung cấp thông tin thị trường (cung, cầu, giá cả). Tuy nhiên, hệ thống kiến thức và thông tin về nông nghiệp tại Việt Nam còn rất yếu và không thể theo kịp thay đổi về nhu cầu công nghệ và thông tin của thị trường trong nước và quốc tế. Dịch vụ khuyến nông muốn có hiệu quả thì cần có các quỹ tài trợ cho các hoạt động thực địa và cập nhật các kiến thức cụ thể cho cán bộ khuyến nông.

Nếu các doanh nghiệp và nông dân Việt Nam không tiếp cận được các

công nghệ mới thì họ không thể sản xuất hàng hoá đáp ứng được các yêu cầu cao về chất lượng và giá trị của thị trường trong nước và quốc tế. Đôi khi những công nghệ này có thể nằm ngay trong các yếu tố đầu vào hay vốn cho sản xuất. Chúng cũng có thể nằm trong thực tiễn quản lý hay qui trình sản xuất. Trong cả hai trường hợp, doanh nghiệp và nông dân đều cần được tiếp cận với thông tin và kiến thức để hoàn thiện sản xuất. Tuy nhiên, những kiến thức này hiện rất thiếu đối với nông dân và doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là rất ít nguồn nhân lực và vật lực đã được sử dụng cho việc tạo ra và phổ biến công nghệ cũng như thông tin thị trường.

Việc cần phải làm ngay là áp dụng các thông lệ cach tác tốt, công nghệ

mới (như hạt giống và cây giống đã được kiểm định), các sản phẩm mới trong việc phân bổ cây trồng cũng như thông tin về cách sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu.

Thiếu thông tin và dịch vụ khuyến nông kém dẫn đến tình trạng thông tin

về giá cả và tình hình thị trường không đến được với nông dân, người nông dân sử dụng các thói quen trồng trọt lỗi thời và không có kỹ thuật tiếp thị hiện đại. Khu vực nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các dịch vụ khuyến nông và hệ thống thông tin. Các hỗ trợ này có thể thực hiện dưới hình thức dịch vụ công hoặc tài trợ của các dịch vụ khuyến nông của tư nhân, thiết lập hệ thống thông tin thị trường và thu quỹ, phân tích và phổ biến thông tin tiếp thị liên quan. Tất cả các hoạt động hỗ trợ này đều được phép theo các quy định hiện hành của WTO.

8.4 Hỗ trợ tiếp thị và xuất khẩu Do mối liên kết giữa thị trường và người sản xuất còn yếu và không có

các dịch vụ liên quan cho nên các tín hiệu của thị trường, nhu cầu tiêu dùng thường không đến được người sản xuất nông sản. Nếu vấn đề này không được giải quyết ngay thì ngành nông nghiệp sẽ phải trả giá đắt khi Việt Nam hội nhập ngày càng sâu vào hệ thống kinh tế thế giới. Để giúp cho các doanh nghiệp và

42

người sản xuất thoát khỏi tình trạng này chính phủ cần có hỗ trợ nhất định trong lĩnh vực quảng cáo như xây dựng hệ thống thông tin thị trường, thực hiện các chương trình xúc tiến thương mại v.v.

Hệ thống thông tin nông nghiệp cần được thiết lập để phổ biến thông tin

thị trường và giá cả đến nông dân. Cải thiện qui trình quảng cáo (chẳng hạn như phân loại, xếp hạng, đóng gói) cũng rất quan trọng nhằm mang lại thu nhập cao hơn cho cộng đồng nông thôn.

Một đặc điểm phổ biến của kinh tế nông thôn Việt Nam là không có thị

trường bán buôn hàng nông sản. Nhà môi giới thu mua nông sản ngay tại nơi canh tác và do đó thu lời đáng kể từ giá bán cuối cùng mà đáng lẽ người nông dân được hưởng nếu việc mua bán diễn ra tại thị trường bán buôn hoặc bán lẻ. Nông dân, thương nhân và doanh nghiệp có rất ít cơ hội gặp nhau trên thị trường để so sánh giá cả, chất lượng hàng hoá và thiết lập quan hệ mua bán. Rõ ràng là sự xuất hiện của loại thị trường này sẽ vừa tạo thuận lợi cho việc phổ biến thông tin giữa những chủ thể tham gia lại vừa tạo thuận lợi cho chính quyền kiểm tra chất lượng, áp dụng các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh và bảo vệ môi trường. Chẳng hạn như xây dựng tổ chức thị trường hàng vật nuôi cùng với các lò giết mổ sẽ giảm thiểu đáng kể tình trạng ô nhiễm hệ thống nước thải khu vực thành phố và hạn chế lan truyền các bệnh từ gia súc và thịt gia súc. Do vậy, Chính phủ nên ưu tiên thành lập thị trường bán buôn hang nông thôn và các loại thị trường hiện đại khác như thị trường kỳ hạn hay sàn giao dịch trong các khu vực sản xuất nông sản chính.

Xét về vĩ mô cũng như ở lĩnh vực nông nghiệp, quá trình dịch chuyển

theo tự do hoá thương mại thường dẫn đến việc di chuyển lao động và vốn từ việc thu hẹp các ngành thay thế nhập khẩu sang mở rộng các ngành phục vụ xuất khẩu. Do vậy, việc phát triển các ngành phục vụ xuất khẩu là rất quan trọng để đảm bảo quá trình dịch chuyển được diễn ra trôi chảy. Những nơi mà thị trường tín dụng kém hiệu quả sẽ cản trở việc mở rộng xuất khẩu, làm chậm tiến trình dịch chuyển cơ cấu thì hỗ trợ xuất khẩu là cần thiết. Nhà nước nên sử dụng các công cụ chính sách phù hợp vói WTO như hỗ trợ giảm chi phí tiếp thị xuất khẩu hay giảm phí vận chuyển nội địa đối với các hàng hoá xuất khẩu.

Các chương trình xúc tiến xuất khẩu cũng cần được đẩy mạnh bằng cách

tạo điều kiện dễ dàng cho nhà sản xuất hàng xuất khẩu tiếp cận được tín dụng (ví dụ như quy định về bảo lãnh), các chương trình xúc tiến thương mại (như triển lãm đồng tài trợ, tham gia các hội chợ thương mại, nghiên cứu thị trường và các giải thưởng phi vật chất khác). Đồng thời, Chính phủ cũng nên hạn chế trợ cấp xuất khẩu trực tiếp không chỉ vì trái với các quy định của WTO mà còn vì đây là biện pháp tăng trưởng thị trường bền vững không hiệu quả.

43

8.5 Vấn đề chất lượng

Nhà sản xuất thực phẩm Việt Nam cần phải thích ứng với thói quen thay đổi của người tiêu dùng, nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn tiếp thị và chất lượng của nhà bán lẻ.

Mặc dù ở Việt Nam tồn tại đa dạng khí hậu cho phép sản xuất nhiều loại

sản phẩm khác nhau nhưng lợi thế này chưa được người sản xuất trong nước chưa khai thác tốt. Hơn nữa, do sản xuất chỉ tập trung vào một số thời điểm trong năm nên gây ảnh hưởng xấu đến giá cả và chất lượng hàng hoá. Một khi mức cung về hàng hoá tăng và thiếu phương tiện bảo quản làm hàng hoá bị hư hỏng thì giá cả sẽ giảm, đặc biệt là vào thời kỳ sản xuất cao điểm, người nông dân không thể bảo quản tốt một số lượng lớn sản phẩm và kết quả là sản phẩm của họ bị kém chất lượng và giảm giá trị.

Hầu hết nhà sản xuất Việt Nam không áp dụng các thông lệ chế biến tốt

(GMP) cũng như các thông lệ sản xuất nông nghiệp (GAP) tốt và hiện đại cho phép xuất khẩu sản phẩm vào các thị trường mới mà yêu cầu về chất lượng cao. Phần lớn người sản xuất và doanh nghiệp xuất nhập khẩu đều không có khả năng cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng như phân hạng, phân loại và đóng gói để có thể bán được hàng Việt Nam với giá cao hơn.

Các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh Việt Nam cần phải áp dụng

các phương pháp, công cụ và dịch vụ tiếp thị cần thiết như việc tiêu chuẩn hoá, đảm bảo tính đồng nhất của lô hàng, đảm bảo việc giao hàng đúng thời hạn, nhanh chóng thích nghi theo các yêu cầu của khách hàng.

Người sản xuất Việt Nam chủ yếu cạnh tranh về giá với các đối thủ khác

do có chi phí sản xuất thấp, tuy nhiên về dài hạn họ cần nâng cao khả năng cạnh tranh bằng cách:

i) Tăng năng xuất lao động, ii) Nâng cao chất lượng iii) Áp dụng các tiêu chuẩn tiếp thị quốc tế, iv) Áp dụng chỉ dẫn địa lý trong sản xuất, kinh doanh v) Tăng cường đảm bảo vệ sinh an toàn và sức khoẻ cho người tiêu

dùng và vi) Áp dụng việc ghi nhãn “chất lượng”.

Biện pháp cuối cùng có thể được thực hiện dưới hình thức “Chỉ dẫn địa

lý” được bảo hộ cho những sản phẩm đặc biệt, nhãn hiệu “Chất lượng Việt Nam”“ dùng cho các sản phẩm có giá trị gia tăng cao được sản xuất tại Việt Nam, “Cấp chứng chỉ cho sản phẩm an toàn” cho nông dân Việt Nam sản xuất sản phẩm an toàn. Chẳng hạn như cà phê được chứng nhận an toàn của Việt Nam có thể được xuất vào các thị trường có thu nhập cao như EU.

44

Chi tiêu ngân sách cần tập trung vào tất cả vào những vấn đề này, ví dụ

như hỗ trợ việc thành lập các cơ quan cấp chứng chỉ (có thể là của nhà nước hoặc tư nhân), cung cấp các quỹ nhằm cải thiện tình hình vệ sinh an toàn thực phẩm, tài trợ hoạt động cho hiệp hội các nhà sản xuất chịu trách nhiệm áp dụng các tiêu chuẩn tiếp thị, v.v. Theo các quy định hiện hành của WTO, các biện pháp này chủ yếu là các biện pháp thuộc Hộp Xanh và Hộp phát triển do đó không bị giới hạn áp dụng.

8.6 Kiểm dịch động thực vật

Chất lượng sản xuất cũng ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng nếu bị nhiễm chất độc hại. Lây nhiễm sinh học chủ yếu liên quan đến các sản phẩm có nguồn gốc động vật trong khi lây nhiễm hoá chất có liên quan đến các sản phẩm có nguồn gốc cả động vật và thực vật.

Nhà nước chịu trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cộng đồng khỏi các nguy cơ

vệ sinh dịch tễ. Kiểm soát chất lượng sản phẩm bao gồm giới hạn (hơn là loại bỏ) các nguy cơ vệ sinh dịch tễ như sự nhiễm độc, nhiễm bệnh ký sinh trùng và bệnh lây từ động vật sang người.

Thực hiện các biện pháp kiểm dịch động vật là rất quan trọng để đảm

bảo sức khoẻ cho động vật và nhờ đó con người tránh được các bệnh dịch nguy hiểm, đặc biệt là những bệnh mà cả người và động vật hay mắc phải. Nếu đầu tư không thích đáng vào việc phát triển hệ thống cảnh báo sớm thì sẽ gây ra tổn thất lớn cho toàn xã hội. Sự bùng nổ dịch cúm gia cầm gần đây đã khẳng định sự cần thiết phải đầu tư thêm cho việc kiểm dịch động vật.

Thực hiện các biện pháp phòng trừ dịch hại là cốt yếu để đảm bảo sản

lượng cây trồng cao và kết đem lại thu nhập cao hơn cho người nông dân. Chi tiêu ngân sách cho kiểm dịch động thực vật cần phải tăng lên tương

ứng cho dù Hiệp định nông nghiệp (AoA) của WTO có giới hạn loại hỗ trợ này.

8.7 Đầu tư cho cơ sở hạ tầng nông thôn

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng nông thôn bao gồm các nội dung như xây dựng đường xá, điện khí hoá nông thôn, cải thiện hệ thống thuỷ lợi, cấp nước sạch, v.v. Các hoạt động đầu tư vốn và chi tiêu cho phát triển cơ sở hạ tầng của các cấp chính quyền trung ương và địa phương là thuộc chính sách của Hộp Xanh.

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng sẽ làm tăng lợi nhuận của doanh nghiệp nông

nghiệp do giúp hạ thấp chi phí giao dịch và tăng cao năng suất từ nguyên liệu sẵn có và dễ tiếp cận hơn. Cơ sở hạ tầng tốt hơn sẽ góp phần giảm chi phí sản xuất và tăng khả năng cạnh tranh quốc tế. Đặc biệt, hệ thống giao thông và

45

thông tin tốt hơn sẽ làm giảm chi phí điều chỉnh do tự do hoá thương mại. Đầu tư cho cơ sở hạ tầng nông thôn còn góp phần giảm nghèo đói vì tạo ra cơ hội việc làm các nghề phi nông nghiệp. Loại chi tiêu này còn có tác động xã hội vì nó thay đổi cuộc sống của cộng đồng nông thôn.

Việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông thôn như đường, hệ thống thuỷ lợi,

hạ tầng thông tin, mạng lưới điện là điều kiện tiên quyết cho nông dân có được thu nhập lớn hơn từ giá bán hàng nông sản cuối cùng. Việc cải thiện này cũng tạo cơ hội cho các thành viên trong gia đình hộ nông dân tiếp cận được các công việc phi nông nghiệp và được làm công việc khác ở các thị trấn, thị xã.

WTO không hạn chế chi tiêu ngân sách cho cơ sở hạ tầng nông thôn.

Chính phủ nên ưu tiên đầu tư vào lĩnh vực này do tầm quan trọng của cơ sở hạ tầng trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp cũng như xoá đói giảm nghèo ở nông thôn.

8.8 Hỗ trợ cho các vùng có điều kiện kinh tế, sinh thái và khí hậu không thuận lợi

Các biện pháp hỗ trợ tài chính được phép để đẩy nhanh tốc độ phát triển ở các vùng có điều kiện kinh tế, sinh thái và khí hậu không thuận lợi bao gồm:

i) Cung cấp các loại giống cây trồng mới, cải tiến (cung cấp các loại hạt giống năng suất cao cho nông dân),

ii) Cung cấp phân vô cơ, cây giống, tinh dịch con giống và các yếu tố đầu vào khác,

iii) Hỗ trợ đầu tư cung cấp phương tiện sản xuất cho nông dân như kho bãi, dụng cụ che phủ máy móc,

iv) Hỗ trợ tài chính để mua máy móc sản xuất nông nghiệp, v) Máy móc thiết bị chế biến sữa, vi) Hỗ trợ tài chính để đầu tư chăn nuôi gia súc.

8.9 Các chương trình điều chỉnh cụ thể

Các biện pháp trợ giúp điều chỉnh được đưa ra nhằm tạo thuận lợi cho

quá trình dịch chuyển cơ cấu của toàn bộ ngành nông nghiệp trong đó bao gồm các trợ cấp vốn để chuyển đổi ngành nghề, đào tạo lại, tư vấn kinh doanh, v.v.

Các chương trình điều chỉnh ngành cụ thể cung cấp hỗ trợ tạm thời

thường gắn với tiến trình thực hiện cải cách chính sách. Hỗ trợ này phải tách rời khỏi sản xuất, mang tính tạm thời, giành cho các đối tượng cần hỗ trợ nhất và tạo thuận lợi cho quá trình điều chỉnh. Loại hỗ trợ này có thể gồm các chương trình:

i) Hỗ trợ nhà sản xuất không có khả năng cạnh tranh rút khỏi ngành

46

nông nghiệp hoặc chuyển đổi sang loại hình sản xuất nông nghiệp khác, và

ii) Hỗ trợ người sản xuất tăng khả năng cạnh tranh và điều chỉnh sản xuất theo xu hướng lợi nhuận giảm

Một số loại hỗ trợ điều chỉnh có thể kết hợp cả hai loại chương trình

trên. Chương trình nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh có thể bao gồm hỗ trợ trực tiếp cho người sản xuất và/ hoặc hỗ trợ chung cho ngành sản xuất.

Hỗ trợ trực tiếp thường là các khoản tài trợ một lần để tái cơ cấu sản

xuất, đào tạo quản lý kinh doanh, tiếp nhận công nghệ mới, v.v.. Loại hỗ trợ này thường đặt ra các điều kiện cần thoả mãn nhằm hỗ trợ đúng đối tượng. Trong tình trạng lao động nông nghiệp rất đông, những chính sách như vậy thường rất tốn kém và do vậy cần phải xác định đúng đối tượng hỗ trợ.

Hỗ trợ gián tiếp thường được triển khai thông qua các dự án phát triển

khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp và vì lợi ích chung của tất cả các nhà sản xuất.

8.10 Chương trình xây dựng hệ thống an sinh xã hội

Trong quá trình chuyển đổi, lao động làm việc đồng áng hay trong ngành công nghiệp chế biến nông sản cần được hỗ trợ, đặc biệt trong trường hợp họ mất việc làm hay tạm thời thất nghiệp. Người thất nghiệp không có tiền tiết kiệm có thể phải vay tiền để chi tiêu cho các chi phí hàng ngày như lương thực, quần áo, nhà cửa, v.v. Tuy nhiên, họ rất khó nhận được khoản vay và càng khó khi họ không tài sản để thế chấp vay ngân hàng. Do vậy, rất nhiều quốc gia đã thiết lập một hệ thống an sinh xã hội, chẳng hạn dưới hình thức trợ cấp thất nghiệp để giúp người thất nghiệp trong những tình huống như vậy. Hệ thống an sinh xã hội này hỗ trợ công nhân vay tín dụng và vượt qua giai đoạn điều chỉnh khó khăn cần thiết để thay đổi nghề nghiệp.

Nếu ngân sách nhà nước được chi cho hệ thống an sinh xã hội một cách

phù hợp thì sẽ giải quyết được các khó khăn trong thời kỳ chuyển đổi và tạo thuận lợi cho quá trình điều chỉnh diễn ra trôi chảy. Loại chi tiêu ngân sách này được cho phép theo Hiệp định về Nông nghiệp.

8.11 Vấn đề đất đai

Việc điều chỉnh tự do hoá thương mại có thể gồm quá trình di chuyển

nguồn lực ra khỏi ngành nông nghiệp cũng như sát nhập, sản xuất tập trung để tăng khả năng cạnh tranh của người sản xuất. Quỹ đất của người ra khỏi ngành sẽ được những người tiếp tục làm trong ngành mua lại. Một số trường hợp khác, quỹ đất này có thể được sử dụng cho các ngành nông nghiệp khác hoặc được mua lại sử dụng cho các hoạt động phi nông nghiệp.

47

Người sản xuất có thể điều chỉnh bằng cách mở rộng phạm vi hoạt động

và tăng năng suất lao động nhờ áp dụng các công nghệ mới và kỹ năng quản lý tiên tiến, đa dạng hoá phương thức canh tác và tăng thu nhập từ các hoạt động phi nông nghiệp.

Chính phủ nên tạo điều kiện để quá trình này diễn ra thuận lợi bằng cách dỡ bỏ các rào cản trong thị trường đất đai, hỗ trợ tài chính để tập trung đất đai và sản xuất tập trung, từ đó thành lập qui mô sản xuất lớn và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.

Các loại chi tiêu trên và cho các chính sách đất đai khác chẳng như khai hoang, cải tạo đất, trồng rừng và các biện pháp bảo vệ môi trường đều được phép theo Hiệp định Nông nghiệp WTO.

8.12 Kết luận Các chương trình hỗ trợ mới phải nhằm các mục tiêu chung như:

i) Nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam trong

khu vực Đông Nam Á và trên thế giới. ii) Tăng hiệu quả sản xuất nông nghiệp, chế biến và tiếp thị và tăng

thu nhập từ sản xuất nông nghiệp.

Do vậy, các chương trình hỗ trợ nông nghiệp mới nên:

i) Hỗ trợ chung thay cho từng mặt hàng. Chính phủ không đóng vai trò lựa chọn doanh nghiệp hay mặt hàng thành công và chính phủ cũng không thể làm được điều đó do thiếu thông tin chính xác về chi phí sản xuất nông nghiệp hay khả năng cạnh tranh chung.

ii) Phân bổ hỗ trợ trước tiên theo nhu cầu, dựa trên nhu cầu và cơ hội của người sản xuất qui mô nhỏ.

iii) Phân bổ một cách minh bạch, nhất quán, công bằng. Điều này đòi hỏi tiến hành tham vấn các đối tượng hưởng lợi trong ngành mà họ sẽ chịu tác động hoặc có lợi từ chương trình hỗ trợ. Các thông tin liên quan đến các chương trình cũng cần được công bố công khai, rộng rãi (tức là phải đảm bảo khu vực kinh tế tư nhân được trực tiếp tham gia vào quá trình lập kế hoạch, thực hiện và giám sát tất cả các chương trình hỗ trợ nông nghiệp trong tương lai).

iv) Tránh mọi khâu trung gian không cần thiết trong việc phân bổ và quản lý các quỹ. Các biện pháp hỗ trợ trước đây hỗ trợ rất ít cho người sản xuất nông nghiệp mà phần lớn đem lại lợi ích cho doanh nghiệp chế biến, kinh doanh, cung cấp và các tổ chức thị trường khác. Điều này có xu hướng làm mất hiệu quả của các chương trình hỗ trợ trước đây, làm mất lòng tin và sự tín nhiệm của nông dân đối

48

với các bộ liên quan. v) Được xây dựng trên cơ sở cân nhắc kỹ mọi tác động có thể có đến

các hoạt động đầu tư, tín dụng cho nông nghiệp và ngăn chặn việc phân bổ không đúng đắn các nguồn hỗ trợ gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường tín dụng nông nghiệp.

vi) Được giám sát và đánh giá một cách khách quan để đảm bảo hiệu quả sử dụng các quỹ hỗ trợ và định hướng phát triển các chương trình trong tương lai (và giải trình việc tiếp tục phân bổ hỗ trợ cho những nơi đạt kết quả tốt).

Để các chương trình hỗ trợ nông nghiệp trong tương lai thành công, cần

thiết lập và duy trì sự tin cậy và hợp tác chặt chẽ giữa ngành nông nghiệp và các bộ ngành liên quan. Đồng thời, các bộ liên quan cần xoá bỏ thói quen ra quyết định không minh bạch, tiếp thu cách làm việc mới khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân có tiếng nói trực tiếp và chủ động trong quá trình hoạch định chính sách.

9. Khả năng Vòng đàm phán Đôha làm thay đổi các quy định về nông nghiệp của WTO

Mục tiêu ban đầu của Hiệp định Nông nghiệp WTO là giảm bóp méo thương mại hàng nông sản trên thế giới. WTO sử dụng nhiều công cụ để loại bỏ bóp méo thương mại bao gồm như các biện pháp qua biên giới như thuế quan, hỗ trợ trong nước cho nông nghiệp và trợ cấp xuất khẩu nhằm mang lại lợi thế cạnh tranh cho nông dân.

Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ tư tổ chức tại Đôha tháng 11 năm 2001

đã ký thoả thuận khởi động một vòng đàm phán mới thúc đấy hơn nữa tự do hoá thương mại toàn cầu được biết đến là Chương trình Phát triển Đôha. Tuyên bố Đôha thể hiện cam kết của các thành viên WTO sẽ cắt giảm đáng kể bảo hộ thị trường, trợ cấp trong nước gây bóp méo thương mại và giảm dần đến loại bỏ tất cả các hình thức trợ cấp xuất khẩu. Đồng thời, tuyên bố này cũng thể hiện cam kết của các thành viên xem xét các vấn đề phi thương mại (như môi trường, phát triển nông thôn/xã hội, bảo vệ động vật) và đàm phán cho phép các nước đang phát triển được hưởng đối xử đặc biệt và khác biệt.

Vòng đàm phán Đôha đã rơi vào tình trạng trì trệ từ tháng 7 năm 2006

do các bên đàm phán đã không vượt qua sự khác biệt và không đạt được tiến triển trong việc thu hẹp bất đồng ý kiến. Nhiều nội dung quan trọng của một hiệp định nông nghiệp vẫn chưa đạt được. Do chưa thống nhất được nguyên tắc đàm phán nông nghiệp, các bên không thể chuyển sang đàm phán các nội dụng cần thiết khác để kết thúc vòng đàm phán.

Chương này sẽ tập trung vào các vấn đề về tổ chức thực hiện then chốt

vẫn chưa được giải quyết trong việc thống nhất nguyên tắc đàm phán nông nghiệp và tác động của kết quả vòng đàm phán Đôha đối với nông nghiệp Việt

49

Nam trong trường hợp vòng đàm phán được tái khởi động. Vòng Đôha đàm phán về nông nghiệp tập trung vào ba vấn đề chính: hỗ trợ trong nước, mở của thị trường và cạnh tranh xuất khẩu.

9.1 Hỗ trợ trong nước

Cắt giảm chung

Tuyên bố Bộ trưởng Hồng Kông tháng 12 năm 2005 qui định đối với hỗ trợ trong nước, sẽ áp dụng ba nhóm cắt giảm với Tổng hỗ trợ gộp cam kết đạt được sau khi kết thúc lộ trình thực hiện và Hỗ trợ chung gây bóp méo thương mại (OTDS-được tính bằng tổng của Tổng lượng hỗ trợ gộp AMS, ngưỡng cho phép de minimis và Hỗ trợ Hộp Xanh), trong đó nước ở lớp cao hơn thì phải cắt giảm nhiều hơn nước có mức hỗ trợ thấp.

Trong cả hai trường hợp, thành viên với mức hỗ trợ được chấp thuận cao nhất [Liên minh EU] sẽ thuộc nhóm cắt giảm cao nhất, hai thành viên với mức hỗ trợ cao thứ hai và thứ ba [Mỹ và Nhật] sẽ thuộc nhóm cắt giảm thứ hai và tất cả các thành viên khác trong đó có tất cả các nước đang phát triển thuộc nhóm cắt giảm thấp nhất.

Các mức đề xuất cắt giảm đối với từng nhóm đối với từng loại hỗ trợ

được trình bày trong bảng 9. Các điểm phân chia giữa các nhóm đối với Tổng mức hỗ trợ gây bóp méo thương mại (OTDS) vẫn chưa đạt được tuy nhiên có thể được ấn định vào khoảng 10 tỷ đô la giữa nhóm 1 và 2 và 60 tỷ đô la giữa nhóm 2 và 3.

Bảng 9: Các mức đề xuất cắt giảm đối với hỗ trợ trong nước Hỗ trợ trong

nước đến ngưỡng bóp méo thương mại

Tổng mức hỗ trợ trong nước bóp méo thương mại

Nhóm Các thành viên

WTO Tổng mức hỗ trợ gộp (AMS)

US$ - Phần trăm cắt giảm

Phần trăm cắt giảm

1 Từ 0 đến 10 tỷ Các nước đang phát triển và phát triển trừ Liên minh Châu Âu, Mỹ, Nhật

31 – 70% 37-60%

2 10 đến 60 tỷ Mỹ, Nhật 53 – 75% 60-70% 3 Trên 60 tỷ Liên minh Châu Âu 70 – 80% 70-83%

Theo nguồn WT/MIN(05)/DEC Phụ lục A

50

Khái niệm Tổng mức hỗ trợ gây bóp méo thương mại (OTDS) đã mở rộng

khái niệm hỗ trợ và tăng đáng kể lượng hỗ trợ cơ sở để tính mức cắt giảm cần phải thực hiện. Trường hợp các mức cắt giảm theo OTDS nhỏ có nghĩa là các nước sẽ không phải thay đổi nhiều các chính sách hỗ trợ trong nước. Đối với 3 nước có mức hỗ trợ cao nhất, cần áp đặt mức cắt giảm rất cao, khoảng 60% hoặc cao hơn của mức hỗ trợ hiện hành, để đảm bảo hạn chế đáng kể các chương trình hỗ trợ trong nước gây bóp méo thương mại.

Mức đề xuất cắt giảm đối với Tổng mức hỗ trợ gây bóp méo thương mại (OTDS) nằm trong phạm vi 70%-80% cho nhóm 3, 53%-75% cho nhóm 2, 31%-70% cho nhóm 1. Mức cắt giảm cao nhất sẽ mang lại hiệu quả nhất trong việc giảm bóp méo thương mại tương lai mà hỗ trợ trong nước có thể gây ra.

Tác động đối với Việt Nam: Cam kết AMS của Việt Nam là 3.961,91 tỷ đồng hoặc 247,6 tỷ USD theo tỷ giá hối đoái hiện hành, với mức bổ sung 37.043,76 tỷ đồng-ngưỡng de minimis (tức là: ngưỡng hỗ trợ được phép đối với sản phẩm cụ thể cũng như hỗ trợ không theo sản phẩm cụ thể là 18.521,9 tỷ đồng). Việt Nam sẽ thuộc Nhóm 1 với mức cắt giảm tổng AMS có thể dao động từ 37% đến 60%, nghĩa là, sau vòng Đôha, mức cắt giảm tổng AMS sẽ trong khoảng 2,5-1,6 nghìn tỷ đồng, trong khi mức OTDS sẽ dao động từ 28,3 – 12,2 nghìn tỷ đồng

Do mức hỗ trợ thực tế thấp hơn rất nhiều so với mức cho phép nên Việt Nam sẽ không chịu tác động trực tiếp từ những thay đổi quy tắc trợ cấp.

Cắt giảm hỗ trợ trong nước của các thành viên khác sẽ gây tác động gián tiếp là làm tăng giá thế giới của các mặt hàng được hỗ trợ chủ yếu (phần lớn là sản phẩm ôn đới và có ảnh hưởng thay thế cho các sản phẩm nhiệt đới) và tác động tích cực đối với các nước thuần xuất khẩu nông-lương thực như Việt Nam, đặc biệt là nông dân. Tuy nhiên, giá cả trong nước cũng sẽ tăng, làm giảm phúc lợi của người tiêu dùng trong nước.

De Minimis-Ngưỡng hỗ trợ

Đối với các nước phát triển, ngưỡng hỗ trợ được phép de minimis hiện tại là 5% giá trị sản xuất nông nghiệp (giá trị sản lượng của sản phẩm nếu là hỗ trợ cho sản phẩm cụ thể và là giá trị sản xuất nông nghiệp toàn ngành nếu là hỗ trợ không theo sản phẩm cụ thể). Mức đề xuất cắt giảm đối với các nước phát triển sẽ dao động từ 50% đến 80 đối với cả hai loại hỗ trợ theo sản phẩm và không theo sản phẩm cụ thể. Mức cắt giảm này liên quan trực tiếp đến mức cắt giảm tổng OTDS. Ít nhất 50% các ngưỡng de minimis này sẽ phải cắt giảm theo mức cắt giảm OTDS. Các nước thuộc nhóm 2 và 3 có thể phải cắt giảm ngưỡng de minimis thêm nữa để phù hợp với giới hạn OTDS của họ. Việc áp dụng cắt giảm theo lớp trong OTDS thể hiện ở mức cắt giảm theo nhóm đối với ngưỡng hỗ trợ

51

de minimis, có thể lên tới 65% đối với nhóm thấp và 80% đối với nhóm cao nhất.

Đối với các nước đang phát triển, mức cắt giảm thấp hơn cho nhóm 1 đối với tổng OTDS thể hiện mức cắt giảm thấp hơn đối với các ngưỡng hỗ trợ de minimis, do đó sẽ mang lại cơ hội áp dụng các chính sách phát triển mềm dẻo hơn cho các nước này. Hơn nữa, các nước đang phát triển còn có thể được phép yêu cầu miễn cắt giảm ngưỡng de minimis cho dù họ có cam kết mức AMS như trong trường hợp của Việt Nam.

Tác động đối với Việt Nam: Việt Nam vừa là nước đang phát triển lại vừa là nước mới gia nhập nên có thể được phép yêu cầu miễn cắt giảm ngưỡng de minimis cho dù Việt Nam có cam kết mứcAMS.

Tổng hỗ trợ gộp cam kết đạt được sau khi kết thúc lộ trình thực hiện

Trong trường hợp cắt giảm chung hỗ trợ trong nước gây bóp méo thương mại, cả ba nhóm sẽ đều phải giảm Tổng hỗ trợ gộp cam kết đạt được sau khi kết thúc lộ trình thực hiện (Final Bound Total AMS) với mức cắt nhiều hơn đối với nhóm có mức hỗ trợ cao hơn. Thành viên với mức hỗ trợ được chấp thuận cao nhất [Liên minh EU] sẽ thuộc nhóm cắt giảm nhiều nhất, hai thành viên có mức hỗ trợ cao thứ hai và thứ ba [Mỹ và Nhật] sẽ thuộc nhóm cắt giảm thứ hai và tất cả các thành viên khác trong đó có tất cả các nước đang phát triển thuộc nhóm cắt giảm thấp nhất.

Việc áp dụng cắt giảm nhiều lớp trong Tổng hỗ trợ gộp sẽ đem đến tác động hài hoà hoá của việc cắt giảm. Các mức cắt giảm cụ thể áp dụng đối với từng nhóm sẽ rất quan trọng đối với mức hài hoà hoá đạt được. Mức cắt giảm áp dụng cho từng nhóm càng xa nhau thì cho hiệu quả hài hoà hoá càng cao. Đối với mục tiêu cắt giảm mức cam kết AMS, các điểm phân chia giữa ba nhóm cắt giảm được đề xuất là ở mức thông báo AMS 12 và 20 tỷ USD.

Để đảm bảo hỗ trợ trong nước giảm đi, các mức cắt giảm đối với các cấu phần của tổng AMS phải ít nhất bằng mức áp dụng cho tổng OTDS. Các mức đề xuất cắt giảm đối với tổng AMS trung bình là 48% cho nhóm 1, 65% cho nhóm 2 và 76% cho nhóm 3 và các mức này có thể mang lại mức cắt giảm tương ứng theo yêu cầu đối với tổng OTDS.

Trong số 36 nước có cam kết mức tổng AMS theo hiệp định đạt được tại Vòng Uruguay có 15 nước đang phát triển, bao gồm cả Việt Nam. Các nước đang phát triển mà không có cam kết tổng AMS thì không phải cắt giảm đối với tổng OTDS và ngưỡng hỗ trợ de minimis. Các nước mà chủ yếu giành hỗ trợ cho nông dân nghèo chỉ đủ ăn và sống nhờ vào đồng ruộng sẽ có thể được miễn cam kết cắt giảm đối với loại hỗ trợ đó. Điều này có nghĩa là mức cắt giảm thấp đối với nhóm 1 sẽ cho phép nhiều nước phát triển và đang phát triển được miễn cam

52

kết tổng AMS (hỗ trợ không trực tiếp dành cho nông dân nghèo chỉ đủ ăn và sống nhờ vào đồng ruộng) theo các nguyên tắc quan trọng về hỗ trợ trong nước.

Hơn nữa, các nước đang phát triển có thể được đối xử một cách đặc biệt và khác biệt khi được yêu cầu cắt giảm thuế ít hơn, khoảng 2/3 của mức trung bình 48% (nghĩa là giảm 32%). Mức cắt giảm ít hơn cũng sẽ tạo điều kiện linh hoạt hơn cho các nước đang phát triển mà hiện chưa khai thác hết ngưỡng hỗ trợ de minimis và hỗ trợ Hộp Xanh cung cấp hỗ trợ cho nông dân của họ trong tương lai.

Cách xác định giai đoạn cơ sở để tính mức trần của tổng AMS cho từng mặt hàng vẫn chưa được qui định. Bất kỳ một nước nào cũng đều có xu hướng chọn giai đoạn mà Tổng lượng hỗ trợ gộp thực tế cao làm giai đoạn cơ sở, tuy nhiên họ cần có một cách tiếp cận cân bằng hơn. Chẳng hạn, có thể chọn giai đoạn từ năm 2000 đến 2004.

Tác động đối với Việt Nam: Mức AMS cam kết của Việt Nam là 3.961,59 tỷ đồng hay 247,6 triệu USD theo tỷ giá hiện tại. Việt Nam có thể nằm trong nhóm 1 với mức cắt giảm tổng AMS từ 37% đến 60%, có nghĩa là tổng AMS theo kết quả của Vòng Đôha mới sẽ từ 2.495,8 đến 1.572,36 tỷ đồng. Nếu Việt Nam được hưởng đối xử đặc biệt và khác biệt thì mức cắt giảm sẽ là 2/3 của mức trên, tức là tổng lượng AMS mới sẽ là từ 2.984 xuống 2.376,95 tỷ đồng.

Bảng 10. Tác động của Vòng Đôha đối với hỗ trợ trong nước của Việt Nam, nhiều phương án lựa chọn

Khi gia nhập WTO

Mức cắt giảm tối

thiểu

Mức cắt giảm

SDT tối thiểu

Mức cắt giảm tối

đa

Mức cắt giảm

SDT tối đa

Mức cắt giảm trung bình

Mức cắt giảm SDT trung bình

Biện pháp hỗ trợ trong nước

% cắt

giảm 37% 25% 60% 40% 49% 32%Tổng hỗ trợ gộp

AMS Tỷ đồng 3,961.59

2,495.80

2,984.40

2,376.95

2,680.68 1,584.64 2,040.22

% cắt

giảm 31% 21% 70% 47% 51% 34%

Tổng hỗ trợ gây bóp méo

thương mại

Tỷ đồng 41,005.35

28,293.69

32,530.91

12,301.61

21,869.52

20,297.65

27,200.22

Cắt giảm hỗ trợ trong nước của các thành viên khác sẽ gây tác động gián

tiếp là làm tăng giá thế giới của các mặt hàng được hỗ trợ chủ yếu (phần lớn là sản phẩm ôn đới như ngũ cốc, sữa, một số loại thịt riêng thịt bò sẽ giảm, nhưng

53

có ảnh hưởng thay thế các sản phẩm nhiệt đới) và tác động tích cực đối với các nước thuần xuất khẩu nông-lương thực như Việt Nam, tuy nhiên lại làm giá tăng đối với người tiêu dùng.

Hộp xanh lam

Nhiều vấn đề liên quan đến phân loại hỗ trợ thuộc Hộp xanh lam “mới” vẫn còn bỏ ngỏ. Vấn đề quan trọng nhất là mức hỗ trợ được cho phép phải thấp hơn mức trần hiện được đề nghị là 5% của giá trị sản xuất của giai đoạn cơ sở. Một mức cắt giảm trọng yếu, chẳng hạn là 2,5%, sẽ xiết chặt nguyên tắc thanh toán của Hộp xanh lam. Trong trường hợp không có khoản cắt giảm này, các thanh toán của Hộp xanh lam có thể chỉ giảm khi mức cắt giảm OTDS vượt quá mức cắt giảm của Tổng AMS và ngưỡng de minimis. Giai đoạn chuyển đổi dài hơn có thể sẽ giảm nhiệt quá trình thương lượng.

Hiện nay các khoản chi trả thuộc Hộp xanh lam được miễn cắt giảm do chúng thuộc các chương trình giới hạn sản xuất. Các khoản thanh toán phải thực sự dựa trên các cơ sở và sản lượng cố định; 85% hoặc ít hơn mức sản xuất cơ sở; hoặc một số lượng vật nuôi xác định. Hiệp định Khung tháng 7 năm 2004 đã mở rộng khái niệm thanh toán mà không yêu cầu sản lượng và bao gồm điều kiện về cơ sở theo đó các thanh toán được trả phải cố định và không thay đổi. Mục đích là loại bỏ việc thay đổi cơ sở thanh toán nhưng vẫn cho phép xem xét các thay đổi về điều kiện thị trường, chẳng hạn như giá thấp.

Tác động đối với Việt Nam: Hiện nay Việt Nam chưa áp dụng bất kỳ biện pháp Hộp xanh lam nào. Với số lượng nông dân lớn và hầu hết ruộng đất canh tác của họ là nhỏ cho nên Việt Nam không nên áp dụng các chương trình thuộc Hộp xanh lam.

Một hệ quả gián tiếp của nguyên tắc mới là việc giới hạn các biện pháp hỗ trợ Hộp xanh lam đối với các thành viên khác của WTO sẽ làm tăng giá thế giới đối với các hàng hoá chính được hỗ trợ (các sản phẩm ôn đới) và do đó có tác động tích cực với người sản xuất ở các nước thuần xuất khẩu nông sản như Việt Nam. Hiện nay, Mỹ là nước duy nhất sử dụng nhiều biện pháp Hộp xanh lam (ví dụ trong các chương trình như phụ cấp nghịch chu kỳ) trong khi đó EU đã dần chuyển hầu hết các chương trình Hộp xanh lam cũ của họ sang các chương trình Hộp Xanh.

Hộp xanh

Hiệp định khung tháng 7 năm 2004 (Phụ lục A của WT/L/579) đã chỉ rõ sự cần thiết phải rà soát các tiêu chí qui định chính sách thuộc Hộp Xanh.

“Tiêu chí thuộc Hộp xanh sẽ được rà soát và làm rõ để đảm bảo rằng các biện pháp Hộp Xanh không hoặc rất ít gây bóp méo thương mại hoặc ảnh hưởng

54

đến sản xuất. Việc rà soát và làm rõ này cần giữ nguyên các khái niệm, các nguyên tắc cơ bản và hiệu lực của Hộp xanh và đồng thời tính đến yếu tố ngoài thương mại. Việc cam kết tăng cường theo dõi và giám sát tất cả các quy tắc mới được qui định trong đoạn 48 dưới đây là đặc biệt quan trọng đối với Hộp xanh.”

Đáng tiếc là nội dung trên rất ít được đưa lên bàn thương lượng tại Vòng đàm phán Đôha và rất cần đạt được sự nhất trí về vấn đề này để tránh tranh cãi về quy tắc hỗ trợ trong nước được phép áp dụng. Các vấn đề gây tranh cãi chính là làm thế nào để đảm bảo rằng chính sách của các nước đang phát triển không gây bóp méo thương mại đáng kể là không tình cờ nằm ngoài nội hàm của Hộp Xanh, và “tiêu chuẩn khác nào, nếu có, cần được thêm và/hoặc được sửa đổi để đảm bảo rằng các biện pháp của Hộp Xanh không có, hoặc có ít nhất, các tác động gây bóp méo thương mại hoặc đến sản xuất?” Giải pháp cần phải nhất quán với tiêu chí là các chính sách Hộp Xanh chỉ là rất ít gây bóp méo thương mại và rằng các vấn đề kỹ thuật không nên gây cản trở các nước (đã và đang phát triển) trong việc tận dụng các biện pháp này.

Một vấn đề nữa là những nước đang phát triển mà trước đây chưa hề sử dụng các biện pháp Hộp Xanh (“các nước mới gia nhập”) nên họ không thể tuân thủ yêu cầu về xác định giai đoạn cơ sở cho hỗ trợ chi trả trực tiếp.

Các vấn đề Hộp xanh khác là cần thiết để: tăng cường việc thông báo kịp thời, kiểm tra và giám sát các thanh toán thuộc Hộp Xanh (phù hợp với thông báo kịp thời về tất cả các nội dung của hỗ trợ trong nước). Đây là vấn đề khó thực hiện nhưng một giải pháp khả thi là yêu cầu bất cứ việc rà soát và làm rõ các tiêu chí Hộp Xanh quan trọng nào cũng cần phải hoàn tất trong một giai đoạn xác định sau khi kết thúc vòng đàm phán để có thể thông qua trong một thời điểm được xác định rõ trong tương lai.

Tác động đối với Việt Nam: Cho dù kết quả vòng Đôha về vấn đề trên như thế nào đi nữa thì cũng không có tác động trực tiếp đáng kể đối với Việt Nam bởi vì nước này sẽ tiếp tục được phép sử dụng các biện pháp Hộp Xanh hiện đang được áp dụng.

Các quy định chặt chẽ hơn về việc sử dụng biện pháp Hộp Xanh có thể gây tác động gián tiếp làm giá thế giới cao hơn có lợi cho nông dân Việt Nam. Tuy nhiên, các quy định khắt khe hơn (nếu có) có thể không tạo ra các thay đổi lớn.

Hộp Phát triển

Các nguyên tắc của Hộp “phát triển” rộng hơn cần được định nghĩa rõ hơn để bao gồm một số công cụ chính sách phổ biến tại các nước đang phát triển (và không gây bóp méo thương mại rõ rệt) để tránh tình trạng các chính sách

55

phát triển lại được xem là vi phạm các quy định của WTO.

Tác động đối với Việt Nam: Kết quả tích cực của vòng Đôha sẽ có lợi cho Việt Nam với khả năng sẽ cho phép nước này thực hiện một số chương trình phát triển cụ thế đối với cộng đồng nông dân.

9.2 Tiếp cận thị trường

Tiếp cận thị trường tốt hơn là vấn đề then chốt của các vòng đàm phán

mang lại những lợi ích tiềm năng lớn nhất từ thoả thuận mới. Tuy nhiên, bất đồng ý kiến giữa các thành viên WTO về cắt giảm thuế quan vẫn còn lớn và còn rất nhiều yếu tố về mô hình tiếp cận thị trường vẫn chưa được nhất trí.

Các vấn đề vẫn chưa được giải quyết như mức cắt giảm thuế quan, các quyết định trong lĩnh vực các sản phẩm nhạy cảm và sản phẩm đặc biệt cũng như cơ chế tự vệ đặc biệt. Các vấn đề đó đều liên quan với nhau, phụ thuộc vào mức đồng ý cắt giảm và nhóm cắt giảm đối với các sản phẩm cụ thể.

Công thức cắt giảm thuế quan theo nhóm

Hội nghị Bộ trưởng Hồng Kông 12/2005 đã nhất trí là phải có bốn cấp độ để cơ cấu cắt giảm trong mức thuế cam kết. Thoả thuận khung tháng 7 năm 2004 đã chỉ rõ việc cắt giảm có thể sẽ được tiến hành nhanh chóng với mức cắt giảm nhiều hơn đối với mức thuế cao hơn. Cắt giảm theo tuyến tính có thể được áp dụng theo nhiều tỷ lệ khác nhau đối với các nước phát triển và đang phát triển và các điểm phân chia các nhóm cũng phải khác nhau đối với hai nhóm nước này.

Nhiều nội dung vẫn chưa được giải quyết chẳng hạn như: i) các điểm phân chia giữa các nhóm; ii) mức cắt giảm trong các nhóm; iii) mức cắt giảm đối với các nước đang phát triển; và iv) vấn đề về mức thuế trần.

Đã có một số đề xuất về cấp độ của các nhóm và tỷ lệ cắt giảm. Các nhóm đối với các nước phát triển có thể là 0-20%, 20-25%, 50-75%, và trên 75%. Các điểm phân chia giữa các nhóm đối với các nước đang phát triển có thể ở các mức thuế suất cao hơn, chẳng hạn như 30%, 80%, và 130%.

Tỷ lệ cắt giảm được đề xuất đối với nhóm thấp nhất là 25-70% đối với các nước phát triển và 15-50% đối với các nước đang phát triển. Mức cắt giảm được đề xuất đối với nhóm cao nhất là 40-85% đối với các nước phát triển và 30-75% đối với các nước đang phát triển. Ngoài ra còn có các đề xuất về mức trần giá trị thuế quan tối đa được phép là 75 hoặc 100% áp dụng cho các nước phát triển và 100 hoặc 150% đối với các nước đang phát triển.

Việc lựa chọn các nhóm và tỷ lệ cắt giảm có liên quan với nhau. Mức thuế

56

trần thấp khó có thể được áp dụng nhưng mức cắt giảm thuế có thể ở các mức 48%, 54%, 60% và 66% đối với các nước phát triển và 2/3 các mức này được áp dụng cho các nước đang phát triển, sử dụng mức phân chia giữa các nhóm là 20, 50 và 75% mức thuế hiện hành (ràng buộc) đối với các nước phát triển và 30, 80 và 130% đối với các nước đang phát triển. Tác động của công thức cắt giảm này có thể giảm đi do các quy định về các sản phẩm nhạy cảm và đặc biệt và do sự khác biệt giữa mức thuế quan ràng buộc và mức thuế áp dụng.

Bảng 11. Các mức cắt giảm dự kiến liên quan đến tiếp cận thị trường

Nhóm thuế quan

Các nước phát triển

Mức cắt giảm thuế nhập

khẩu

Các nước đang phát triển

Mức cắt giảm thuế nhập khẩu

Mức ràng buộc

Tỷ lệ cắt giảm

Mức ràng buộc Tỷ lệ cắt giảm

Thấp nhất 0-20% 48% 0-30% 32% Trung bình-

Thấp 20-50% 54% 30-80% 36%

Trung bình-cao 50-75% 60% 80 – 130% 40% Cao nhất Trên 75% 66% Trên130% 44%

Mức thuế quan tối đa

87% 125%

Mức thuế trần có thể góp phần làm hài hoà thuế suất và mang lại khả năng

tiếp cận thị trường nhiều hơn trong tương lai khi mà các mức thuế đều giảm. Mặc dù không làm hoạt động thương mại tăng thêm nếu các mức thuế trần được quy định cao ở mức 87% đối với các nước phát triển và 125% đối với các nước đang phát triển, nhưng dù sao các mức thuế trần này cũng có tác dụng làm giảm một vài mức thuế qua cao.

Bất kỳ sản phẩm nào không nằm trong danh mục hàng nhạy cảm đều có thể cần được mở rộng về lượng trong hạn ngạch thuế quan (TRQs). Các sản phẩm bị áp dụng hạn ngạch này thường có thuế suất ngoài hạn ngạch rất cao. Không phải tất cả các mặt hàng đó sẽ thuộc danh mục hàng nhạy cảm.

Tác động đối với Việt Nam: Việc cắt giảm 50% rào cản thương mại thế giới dự đoán sẽ làm tăng giá

thế giới của các mặt hàng xuất khẩu chủ đạo của Việt Nam, như gạo (+6,2%), cà phê (5,5%) và chè (+9,1%). Việc tăng giá này có tác động tích cực đến nguồn cung và dự đoán sẽ làm tăng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đối với 3 mặt hàng này là gạo (+16,3%), cà phê (+7,3%) và chè (+8,1%). Đối với mặt hàng đường, dự đoán giá thế giới cũng tăng nhưng sẽ làm tăng nhập khẩu hoặc xuất khẩu, tùy thuộc vào chính sách của ngành, mức cắt giảm thuế suất ngoài hạn

57

ngạch thuế quan và mức độ mở rộng về lượng trong hạn ngạch thuế quan (nếu có).

Nếu việc tăng giá này cũng diễn ra ở trong nước thì nó sẽ có tác động tiêu cực đến người tiêu dùng trong nước do gạo vẫn là mặt hàng lương thực quan trọng nhất. Tuy nhiên, việc cắt giảm thuế quan đối với các mặt hàng nhập khẩu khác (các sản phẩm sữa, dầu ăn, v.v.) ít nhất sẽ bù đắp phần nào những tổn thất phúc lợi.

Các mặt hàng nhạy cảm

Tuyên bố Hồng Kông 12/2005 đã thừa nhận rằng cần phải đạt được thoả thuận về cách đối xử với hàng nhạy cảm. Một số mặt hàng thích hợp sẽ được các nước thành viên đồng ý chọn đưa vào Hiệp định khung tháng 7 năm 2004.

Các mặt hàng nhạy cảm (được xác định bởi một số dòng thuế) sẽ có mức cắt giảm thuế thấp hơn, nhưng sẽ bị yêu cầu áp dụng mở rộng về lượng trong hạn ngạch thuế quan (TQR). Một số dòng thuế thích hợp đòi được xếp là nhạy cảm vẫn chưa đạt được. Số lượng mặt hàng nhạy cảm được đề xuất là trong khoảng 1-15% tổng số dòng thuế. Điều này có thể được xác định là đối với các dòng thuế phải nộp thuế hay tất cả các dòng thuế. Các xác định đối với tất cả các dòng thuế sẽ đạt được hiệu quả hơn đối với quy định về hàng nhạy cảm bởi vì các nước nhìn chung đều có một số mặt hàng có thuế suất bằng không trong danh mục thuế của họ. Mức giới hạn số mặt hàng thuộc danh mục nhạy cảm là 4% tổng số dòng thuế phải nộp thuế được cho là có tác dụng mở cửa thị trường. Tuy nhiên, việc áp dụng giới hạn đó muốn tạo được tác dụng đáng kể về mở cửa thị trường thì phải được phối hợp với cắt giảm thuế, mở rộng lượng trong hạn ngạch thuế quan và mức thuế quan trần tương đối thấp.

“Cải thiện thực sự việc mở cửa thị trường” đòi hỏi sự phối hợp giữa cắt giảm thuế và mở rộng lượng trong hạn ngạch thuế quan. Mức cắt giảm thuế áp dụng đối với hàng nhạy cảm có thể được tính bằng một nửa mức cắt giảm thuế đối với các sản phẩm khác và thậm chí khi đó mức thuế ngoài hạn ngạch sẽ vẫn cao trong rất nhiều trường hợp trừ khi bị áp dụng mức thuế trần. Ngay cả khi mức cắt giảm thuế ngoài hạn ngạch là rất nhỏ thì tăng đáng kể hạn ngạch thuế quan cũng có thể có tác động đáng kể, đặc biệt trong trường hợp thuế suất trong hạn ngạch thấp. Tăng phần trăm cố định (ví dụ 5%) mức hạn ngạch thuế quan (được xác định dựa trên thị phần tiêu dùng trong nước trong giai đoạn cơ sở) có thể tạo ra ảnh hưởng lớn nhất.

Bảng 12. Các mức cắt giảm dự kiến liên quan đến tiếp cận thị trường, các mặt hàng nhạy cảm và mặt hàng đặc biệt cho các Quốc gia đang phát triển

Nhóm thuế quan

Các nước đang phát

Mức cắt giảm thuế nhập

Mức cắt giảm thuế nhập

Mức cắt giảm thuế nhập

58

triển khẩu (tất cả các mặt hàng)

khẩu (các mặt hàng nhạy

cảm)

khẩu (các mặt hàng đặc biệt)

Mức ràng buộc

Phần trăm cắt giảm

Phần trăm cắt giảm

Phần trăm cắt giảm

Thấp nhất 0-30% 32% 16% 16% Trung bình-

thấp 30-80% 36% 18% 18%

Trung bình-cao

80 – 130% 40% 20% 20%

Cao nhất Trên 130% 44% 22% 22% Mức thuế tối

đa 125%

Số lượng tối đa các dòng

thuế

90% 5% 5%

Bốn vấn đề khác về tiếp cận thị trường vẫn chưa được giải quyết là: i) cắt

giảm hay loại bỏ các mức thuế suất trong hạn ngạch; ii) leo thang thuế quan; iii) đơn giản thuế hoá và iv) tương lai của các biện pháp tự vệ nông nghiệp đặc biệt (SSG).

Leo thang thuế quan có thể được giải quyết trực tiếp bằng cách yêu cầu một sự kết nối giữa cắt giảm thuế đối với nguyên liệu thô và giảm thuế đối với các sản phẩm đã qua chế biến.

Đơn giản hoá thuế là rất cần thiết và dường như khá rõ ràng theo thoả thuận về Thuế tương đương tính theo trị giá (AVEs). Thoả thuận đạt được là quá trình chuyển đổi một số thuế hàng nông sản “cụ thể” được tính trên cơ sở lượng nhập khẩu thành thuế tương đương tính theo trị giá, nghĩa là tính thuế theo giá của mặt hàng. Việc thiết lập thuế tương đương tính theo trị giá là điều kiện tiên quyết để đưa ra công thức cắt giảm thuế, một vấn đề trung tâm của Vòng đàm phán Đôha về nông nghiệp.

Nhu cầu về biện pháp tự vệ nông nghiệp đặc biệt (SSG) của các nước phát triển nên được bù đắp bằng khả năng tiếp tục sử dụng hạn ngạch thuế quan và chuyển một vài mặt hang nông sản sang danh mục sản mặt hàng nhạy cảm. Đối với các nước đang phát triển, Cơ chế tự vệ đặc biệt mới phải được áp dụng thay thế và được áp dụng đối với tất cả các thành viên là nước đang phát triển (xem dưới đây).

Tác động đối với Việt Nam: Cùng với các thành viên WTO khác, Việt Nam có khả năng đề ra một số mặt hàng nhạy cảm (khoảng 70 dòng thuế) được áp dụng mức cắt giảm thuế quan thấp hơn mức chung cho toàn bộ lịch biểu cắt

59

giảm thuế quan. Các mặt hàng này được bảo hộ thuế quan cao hơn nghĩa là các nhà sản xuất được hưởng mức giá tương đối cao hơn và người tiêu dùng phải gánh chịu tổn thất về phúc lợi lớn hơn do mức giá tương đối cao hơn.

Bảng 13. Mức cắt giảm thuế quan dự kiến đối với những mặt hàng nhất định liên quan đến tiếp cận thị trường, mặt hàng nhạy cảm và mặt hàng đặc biệt của Việt Nam

Mức thuế nhập khẩu

mới (đối với mặt hàng đặc biệt)

Mức thuế nhập khẩu

mới (đối với mặt hàng nhạy cảm)

Sản phẩm Mức ràng buộc cuối

cùng

Mức thuế nhập khẩu mới

Thức ăn gia súc 7.0% 4.8% 5.9% 5.9% Thịt bò 14.0% 9.5% 11.8% 11.8% Thịt lợn 15.0% 10.2% 12.6% 12.6% Sữa 18.0% 12.2% 15.1% 15.1% Thịt thành phẩm 22.0% 15.0% 18.5% 18.5% Sản phẩm từ sữa 25.0% 17.0% 21.0% 21.0% Đường 85.0% 57.8% 71.4% 71.4% Bánh kẹo 25.3% 17.2% 21.3% 21.3% Bia 35.0% 22.4% 28.7% 28.7% Rượu và đồ uống có cồn 45.0% 28.8% 36.9% 36.9% Xì gà 100% 60.0% 80.0% 80.0% Thuốc lá điếu 135% 75.6% 105.3% 105.3%

Mặt hàng đặc biệt

Dựa trên các tiêu chí về an ninh lương thực, an sinh và phát triển nông thôn, các nước đang phát triển có thể lựa chọn một số “mặt hàng đặc biệt” được đối xử mềm dẻo hơn. Hội nghị Bộ trưởng Hồng Kông đã chỉ rõ rằng danh mục mặt hàng đặc biệt sẽ được các nước tự chọn trên cơ sở một số dòng thuế “thích hợp”. Tuy nhiên, các vấn đề còn tồn tại là i) cách xác định các mặt hàng đặc biệt và ii) các sản phẩm này cần được đối xử như thế nào.

Các nước đang phát triển nên được phép áp dụng mức cắt giảm thuế thấp hơn đối với các mặt hàng đặc biệt. Họ có thể xác định số dòng thuế dành cho mặt hàng đặc biệt tương đương với mặt hàng nhạy cảm, và áp dụng hệ số cắt giảm tương tự cho những mặt hàng này. Ví dụ, nếu có tới 5% các dòng thuế cho các sản phẩm nhạy cảm và mức cắt giảm đối với những dòng thuế này bằng một nửa của mức chung, các nước đang phát triển có quyền sử dụng tới 10% các dòng thuế cho các mặt hàng đặc biệt hoặc nhạy cảm và những sản phẩm này sẽ chịu mức cắt giảm thuế bằng một nửa mức cắt giảm thuế vốn đã thấp áp dụng

60

cho thuế nhập khẩu ở các nước đang phát triển. Danh mục các mặt hàng nhạy cảm và đặc biệt cho phép các nước đang phát triển dành một số lượng đáng kể các dòng thuế có mức cắt giảm thấp hơn so với mức cắt giảm chung. Điều này phù hợp với mục tiêu chung của việc tăng cường mở cửa thị trường

Tác động đối với Việt Nam: giống như các nước đang phát triển khác, Việt Nam sẽ có cơ hội đề ra một số mặt hàng đặc biệt (khoảng 70 dòng thuế) để áp dụng mức cắt giảm thuế thấp hơn so với mức chung cho toàn bộ lịch biểu cắt giảm thuế quan. Do đó các sản phẩm này sẽ tiếp tục được bảo hộ ở mức cao hơn. Danh mục các mặt hàng phải được lựa chọn dựa trên các tiêu chí về an ninh lương thực, an sinh và phát triển nông thôn.

Bảng 14: Mức cắt giảm thuế quan dự kiến đối với những mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan liên quan đến tiếp cận thị trường, mặt hàng nhạy cảm và mặt hàng đặc biệt của Việt Nam

Thuế ngoài hạn

ngạch mới(sản

phẩm đặc biệt)

Thuế ngoài hạn

ngạch mới(sản

phẩm nhạy cảm)

Thuế trong hạn

ngạch cuối cùng

Thuế ngoài hạn

ngạch cuối cùng

Thuế ngoài hạn

ngạch mới

Mô tả sản phẩm

Trứng

Trứng gà 40% 80% 51.2% 65.6% 65.6%

Trứng vịt 40% 80% 51.2% 65.6% 65.6%

51.2% 65.6% 65.6% Các loại trứng khác 40% 80%

Đường Đường mía 25% 85% 51.0% 68.0% 68.0% Đường củ cải 50% 85% 51.0% 68.0% 68.0% Đường trắng 60% 85% 51.0% 68.0% 68.0% Các loại đường khác 60% 85% 51.0% 68.0% 68.0%

Thuốc lá Loại Virginia được sấy khô 30% 80%

48.0% 64.0% 64.0%

Loại Virginia không được sấy khô

54.0% 72.0% 72.0% 30% 90%

Loại khác được sấy khô 30% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Loại 30 của phương Đông

54.0% 72.0% 72.0% 30% 90%

Loại Burley 30% 80% 48.0% 64.0% 64.0% Loại cọng cuống thuốc 15% 80% 48.0% 64.0% 64.0%

61

lá

Cơ chế tự vệ đặc biệt

Hiệp định khung tháng 7/2004 đề ra việc xây dựng một cơ chế tự vệ đặc biệt (SSM) cho các thành viên đang phát triển của WTO. Tuyên bố Bộ trưởng Hồng Kông chỉ rõ rằng việc vận dụng cơ chế SSM phải căn cứ vào các ngưỡng khối lượng và giá của hàng nhập khẩu với các quy trình thủ tục chính xác cụ thể. Để đảm bảo tính minh bạch của SSM, một hệ thống thông báo ngưỡng khối lượng và giá hàng nhập khẩu cần phải được thiết lập. Việc đánh giá rà soát hoạt động của cơ chế tự vệ phải được thực hiện, chẳng hạn như sau 5 năm áp dụng. Cơ chế SSM phải được phối hợp với các quy định cho các mặt hàng đặc biệt và nhạy cảm và có thể giới hạn áp dụng ở cùng dòng thuế.

Tác động đối với Việt Nam: Việt Nam đã cam kết không áp dụng cơ chế tự vệ đặc biệt mà các quốc gia đang phát triển khác đang được hưởng trong lĩnh vực nông nghiệp. Đây là một công cụ hữu ích, thực tiễn trong trường hợp có biến động bất thường về nông sản và lương thực. Đàm phán thành công Vòng Đôha bao gồm một cơ chế SSM mới có thể mang lại lợi ích đáng kể cho ngành nông nghiệp, thực phẩm của Việt Nam trong việc đối phó với những biến động bất thường về khối lượng và giá hàng nhập khẩu.

Ưu đãi

Các chương trình cho phép các nước chậm phát triển nhất (LDCs) được miễn thuế đang được áp dụng ở một vài nước và thường được đưa vào các hiệp định nông nghiệp. Việc giảm dần các ưu đãi này là kết quả tất yếu của việc cắt giảm thuế quan chung. Giảm ưu đãi có thể làm mất cân bằng ở những nước mà doanh thu xuất khẩu chủ yếu dựa trên xuất khẩu theo các chương trình ưu đãi này. Tuyên bố Bộ trưởng Hồng Kông tái khẳng định tầm quan trọng của việc giảm các ưu đãi này. Các đề xuất giảm nhẹ quá trình điều chỉnh bao gồm giai đoạn thực hiện từng bước cắt giảm thuế quan đối với các hàng hoá này, tuy vậy hỗ trợ điều chỉnh cho các nước có thể sẽ hiệu quả hơn. Chẳng hạn, các nước cấp ưu đãi và các tổ chức cho vay đa phương có thể cung cấp các nguồn tài chính hỗ trợ các nước mà phụ thuộc vào ưu đãi đa dạng hoá sản phẩm. Hơn nữa, các nước phát triển và đang phát triển tiên tiến hơn có thể cấp hạn ngạch và miễn thuế, ít nhất trong giai đoạn chuyển đổi, cho tất cả các sản phẩm nông nghiệp được xuất khẩu từ các nước kém phát triển nhất.

Tác động đối với Việt Nam: Vấn đề này ít quan trọng đối với Việt Nam hơn các nước đang phát triển khác (như các nước châu Phi, vùng Caribe và Thái bình dương) hiện đang được hưởng rất nhiều ưu đãi so với các nước đang phát triển khác. Tuy nhiên, Việt Nam cũng sẽ chịu sự cắt giảm ưu đãi tương tự như các nước phát triển và một số nước đang phát triển khác.

62

Các vấn đề về tiếp cận thị trường khác

Có hai vấn đề khác liên quan đến mở của thị trường là: i) cắt giảm thuế quan trong hạn ngạch và ii) quản lý hạn ngạch thuế quan. Cắt giảm thuế quan trong hạn ngạch có thể có lợi cho tự do hoá thương mại nhưng có khả năng sẽ bị nước nhập khẩu các mặt hàng chịu hạn ngạch thuế quan phản đối vì có tác động đáng kể đến doanh thu từ thuế. Khi hạn ngạch không được thực hiện đủ thì rất có thể xảy ra cắt giảm bắt buộc đối với thuế quan trong hạn ngạch nhưng điều này rất khó được chấp nhận. Trong một thời gian dài, Uỷ ban Nông nghiệp đã thảo luận chi tiết việc quản lý hạn ngạch thuế quan nhưng đã không đạt được thoả thuận về phương pháp quản lý hạn ngạch thuế quan.

Tác động đối với Việt Nam: Việc cắt giảm thuế suất trong hạn ngạch có thể ảnh hưởng lớn đến Việt Nam theo hướng giảm nguồn thu ngân sách từ thuế nhập khẩu và giảm bảo hộ đối với người sản xuất trứng, đường và thuốc lá trong nước. Tuy nhiên, việc giảm phúc lợi này đối với nhà sản xuất và ngân sách sẽ được bù lại do tác động có lợi về giá đối với người tiêu dùng.

9.3 Cạnh tranh xuất khẩu

Tại vòng Đôha, những nội dung đàm phán về cạnh tranh xuất khẩu bao

gồm: i) trợ cấp xuất khẩu trực tiếp, ii) tín dụng xuất khẩu, iii) cứu trợ lương thực và iv) các doanh nghiệp thương mại nhà nước. Mục tiêu đàm phán là nhằm “loại bỏ đồng thời tất cả các hình thức trợ cấp xuất khẩu và các nguyên tắc về tất cả các biện pháp xuất khẩu có ảnh hưởng tương tự trong một thời hạn cụ thể”.

Tại hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 6 tổ chức tại Hồng Kông vào tháng 12 năm 2005, tất cả các thành viên WTO đã đồng ý chấm dứt trợ cấp xuất khẩu cho nông nghiệp vào năm 2013 với phần lớn công việc phải được hoàn thành vào giữa giai đoạn thực hiện (tức là khoảng năm 2010).

Các bên đã đạt được thoả thuận quan trọng về việc loại bỏ từng bước trợ cấp xuất khẩu và tín dụng xuất khẩu, bảo lãnh tín dụng hoặc các chương trình bảo hiểm có thời hạn hoàn trả trên 180 ngày. Các bên cũng xác định được nguyên tắc áp dụng đối với các chương trình có thời hạn hoàn trả là thấp hơn hoặc bằng 180 ngày. Tuy nhiên, các vấn đề tiến độ và phương pháp cắt giảm vẫn chưa được giải quyết.

Tuyên bố làm rõ thời hạn đạt được là có điều kiện. Các kẽ hở của quy định phải được lấp kín để tránh các hình thức trợ cấp khó thấy trong tín dụng xuất khẩu, cứu trợ lương thực và doanh số bán hành của các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hoá. Đối với vải sợi bông, việc loại bỏ hoàn tiền xuất khẩu đã được tăng cường trong cuối năm 2006 (tuy nhiên việc đàm phán đã bị bế tắc). Hơn nữa, vải sợi bông từ các nước chậm phát triển nhất sẽ được phép xuất khẩu với

63

thuế suất bằng không hay không chịu hạn ngạch thuế quan vào các nước phát triển kể từ thởi điểm bắt đầu giai đoạn thực hiện hiệp định nông nghiệp mới.

Trợ cấp xuất khẩu

Các bên đã đạt được thoả thuận về thời hạn loại bỏ trợ cấp xuất khẩu và các biện pháp tương tự. Vấn đề còn lại là loại bỏ dần các trợ cấp này như thế nào để phù hợp với quyết định chung rằng phần cắt giảm chủ yếu phải được hoàn thành trong nửa đầu của giai đoạn thực hiện.

Phần “chủ yếu” của cam kết cắt giảm được thể hiện ở cắt giảm toàn bộ trợ cấp xuất khẩu, ví dụ là 60% trong 3 năm đầu tiên. Do đó, việc cắt giảm chung này không thể tập trung vào một vài mặt hàng cụ thể mà phải được thực hiện trên cả hai phương diện là tổng mức hỗ trợ và khối lượng các sản phẩm được trợ cấp, trong đó khối lượng sản phẩm được trợ cấp sẽ có tác động trực tiếp đến thương mại và đem lại lợi ích về giám sát nếu tuân thủ thực hiện. 60% chi trả tín dụng xuất khẩu có thời hạn hoàn trả trên 180 ngày cũng sẽ được loại bỏ vào thời điểm đó để đảm bảo thực hiện quá trình loại bỏ song song bởi vì 60% trợ cấp được chi trả theo kênh doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp đối với doanh nghiệp thương mại nhà nước sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Tác động đối với Việt Nam: Việt Nam đã cam kết loại bỏ tất cả các chương trình hỗ trợ xuất khẩu ngoại trừ các chương trình cho phép các nước đang phát triển (chi phí vận chuyển nội địa và tiếp thị hàng xuất khẩu). Việc dỡ bỏ trợ cấp xuất khẩu của các nước thành viên WTO khác có thể làm tăng giá thế giới của các mặt hàng được hỗ trợ (chủ yếu là sản phẩm sữa, ngũ cốc, hoa quả), mang lại lợi ích cho nông dân sản xuất các mặt hàng đó và thiệt hại phúc lợi cho người tiêu dùng trong nước.

Tín dụng xuất khẩu và bảo lãnh tín dụng (ngắn hạn)

Việc bãi bỏ loại tín dụng xuất khẩu có thời hạn hoàn trả ít hơn 180 ngày thể hiện rằng các chương trình tín dụng xuất khẩu phải hoạt động trên cơ sở tự hạch toán chi tiêu, theo cơ chế thị trường và không vi phạm các nguyên tắc theo định hướng thương mại. Đây là một vấn đề vẫn chưa được giải quyết. Chi tiêu chính phủ cho các chương trình này cần được loại bỏ, kể cả trợ cấp cho các doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu. Do đó, khi kết thúc giai đoạn thực hiện (2013), trợ cấp xuất khẩu chỉ còn được cung cấp cho các doanh nghiệp thương mại nhà nước thông qua các pháp nhân thương mại hoặc hoạt động trong điều kiện thương mại tương đương (với mức lãi suất và phí bảo hiểm theo giá thị trường).

Một vấn đề khác là việc bảo vệ Các nước chậm phát triển nhất (LDCs) và Các nước đang phát triển nhập khẩu lương thực (FIDC) khỏi các vấn đề nảy sinh

64

từ việc thiếu tín dụng do các quy định chặt chẽ hơn này. Vấn đề này đòi hỏi có sự phối hợp giữa các nước thành viên với các tổ chức tài chính và các cơ quan quốc tế khác (như WTO chẳng hạn) để hình thành cơ chế thông báo nhu cầu tín dụng thực sự của các nước cần được hỗ trợ tại một số thời điểm nhất định.

Tác động đối với Việt Nam: Việt Nam chưa có chương trình tín dụng xuất khẩu và bảo đảm xuất khẩu nên không bị ảnh hưởng trực tiếp. Tuy nhiên, khuôn khổ hoạt động các chương trình này của các nước thành viên khác chặt chẽ hơn sẽ có tác động (hạn chế) đến giá thế giới của các mặt hàng được trợ cấp.

Doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu

Chính phủ thường sử dụng các doanh nghiệp thương mại nhà nước để thực hiện các chính sách của mình nhằm bình ổn và/hoặc tăng thu nhập cho nông dân và/hoặc đảm bảo giá lương thực thấp cho người tiêu dùng. Bằng cách cấp cho các doanh nghiệp thương mại nhà nước một số đặc quyền để xuất/nhập khẩu và/hoặc mua hàng từ các nhà cung cấp trong nước, chính phủ tạo ra các doanh nghiệp mà họ có thể tạo ra hiệu quả cũng như gây tác động bóp méo thương mại.

Trong bối cảnh đàm phán về nông nghiệp, các vấn đề chính liên quan đến doanh nghiệp thương mại nhà nước là nguy cơ các chủ thể này không tuân thủ các nguyên tắc và tính minh bạch được qui định trong Hiệp định Nông nghiệp. Hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thương mại nhà nước vẫn bị chỉ trích phần nhiều là do các chủ thể này có thể được sử dụng để phá vỡ các cam kết về trợ cấp xuất khẩu.

Hiệp định khung tháng 7 năm 2004 đã đạt được nhất trí về dần loại bỏ trợ cấp tài chính của chính phủ cho các doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu song song với loại bỏ trợ cấp xuất khẩu. Tuy nhiên, các bên vẫn chưa đạt được thoả thuận về việc loại bỏ sự độc quyền của các doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu mặc dù Tuyên bố Hồng Kông đã chỉ ra rằng “như là một công cụ để đảm bảo rằng các hoạt động gây bóp méo thương mại của doanh nghiệp thương mại nhà nước bị loại bỏ và các nguyên tắc liên quan đến các doanh nghiệp này sẽ điều chỉnh cả việc sử dụng độc quyền trong tương lai nhằm tránh việc sử dụng độc quyền theo cách có thể vi phạm các quy định trực tiếp về trợ cấp xuất khẩu, hỗ trợ tài chính và bảo hiểm lỗ của chính phủ đối với các doanh nghiệp thương mại nhà nước”

Các vấn đề bổ sung cần được giải quyết sẽ là biện pháp áp đặt các nguyên tắc đối với các doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu, cách thức ngăn chặn phá vỡ các nguyên tắc, tính độc quyền của các doanh nghiệp thương mại nhà nước và định nghĩa doanh nghiệp thương mại nhà nước.

Các nước đang phát triển sẽ được nhận “sự xem xét đặc biệt” liên quan

65

đến nguyên tắc điều chỉnh doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu. Việc này sẽ phải tính đến một cách đầy đủ vai trò của doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu tại các nước đang phát triển, chẳng hạn như vai trò trong các ban tiếp thị các sản phẩm nhiệt đới ở Tây Phi. Mặc dù nhiều tổ chức như vậy đã được tư nhân hoá nhưng một số vẫn thuộc sở hữu nhà nước.

Tác động đối với Việt Nam: Tại Việt Nam, Tổng công ty Lương thực miền Bắc và Tổng công ty

Lương thực miền Nam (Vinafood I và II) là hai doanh nghiệp Nhà nước chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu gạo dù có nhiều nhà xuất khẩu tư nhân và công ty nhà nước khác cũng hoạt đồng trong lĩnh vực này. Tổng công ty Lương thực miền Nam xuất khẩu gần một nửa kim ngạch xuất khẩu gạo cả nước và gần 1/10 kim ngạch thương mại thế giới về mặt hàng gạo. Tổng công ty này cũng chịu trách nhiệm thực hiện các hợp đồng lớn giữa chính phủ với chính phủ có được thông qua đấu thầu. Tổng công ty này cũng quản lý hạn ngạch xuất khẩu của các nhà xuất khẩu khác-phần lớn là của chính quyền địa phương sử dụng các các đơn vị kinh doanh trong nước (quốc tế) làm đại lý cho mình. Tổng công ty Lương thực miền Bắc là nhà xuất khẩu nhỏ hơn. Tổng công ty này cũng quản lý hạn ngạch xuất khẩu nhưng xuất khẩu của Tổng công ty này tập trung chủ yếu vào việc thực hiện các hợp đồng giữa chính phủ với chính phủ thuộc các liên minh chính trị quan trọng. Kim ngạch xuất khẩu của Tổng Cty này chiếm ít hơn 1% tổng thương mại thế giới về mặt hàng gạo.

Cơ sở chính để thành lập và duy trì các doanh nghiệp thương mại nhà nước xuất khẩu nông sản là vai trò của họ trong việc tạo ra đối thủ cạnh tranh với doanh nghiệp chế biến, bán buôn và thương nhân mà họ có thể được đại diện bởi một số ít công ty có khả năng chi phối thị trường trong nước và nước ngoài. Để đạt được mục đích này, các doanh nghiệp thương mại nhà nước được ban cho các đặc quyền xuất khẩu và thường có đặc quyền mua hoặc bán trong thị trường nội địa.

Sản xuất cạnh tranh trong nước được tập trung và đưa ra thị trường qua một một kênh duy nhất cho phép nông dân được hưởng lợi từ tăng hiệu quả kinh tế do quy mô trong tiếp thị và quản lý chất lượng và đồng thời từ giá cả tăng tại thị trường trong nước và có tiềm năng tăng trên thị trường thế giới. Bên cạnh việc tăng thu nhập của nông dân, các doanh nghiệp thương mại nhà nước có thể làm ổn định thu nhập của người sản xuất thông qua việc thống nhất quản lý giá và thanh toán hàng tồn kho. Do vậy, các mục tiêu chính sách chủ yếu mà các doanh nghiệp này được chỉ định theo đuổi là lũng đoạn thị trường và bình ổn giá cả. Ngoài ra, họ còn nhắm tới các mục tiêu khác như phân phối lại thu nhập, hỗ trợ người sản xuất hoặc người tiêu dùng (hoặc cả hai).

Do đó, nguyên tắc mới về doanh nghiệp thương mại nhà nước có thể có tác động đáng kể đến thị trường gạo trong nước của Việt Nam và rõ ràng làm

66

giảm dung lượng xuất khẩu và tăng giá trong nước.

Viện trợ lương thực

Tuyên bố Hồng Kông đã chỉ rõ rằng: “… về viện trợ lương thực, chúng ta tái xác nhận cam kết duy trì ở một mức độ thích hợp và có tính đến lợi ích của các nước nhận viện trợ lương thực. Để thực hiện cam kết này, “hộp an toàn” cho viện trợ lương thực sẽ được thiết lập để đảm bảo không có trở ngại ngoài dự tính trong khi đối phó với tình trạng khẩn cấp. Ngoài ra, chúng ta sẽ đảm bảo triệt tiêu thương mại trong Viện trợ lương thực. Để làm được việc này, chúng ta sẽ thoả thuận các nguyên tắc có hiệu quả về viện trợ lương thực bằng hiện vật, bán hàng viện trợ và tái xuất để loại bỏ trợ cấp xuất khẩu.”

Định nghĩa tình trạng khẩn cấp vẫn chưa đạt được thống nhất. Chương trình lương thực thế giới (WFP) xác định một trường hợp khẩn cấp là khi có bằng chứng rõ ràng về một hay một chuỗi các sự kiện bất bình thường xảy ra gây thảm họa cho con người hoặc sắp đe doạ đến cuộc sống hay phương kế sinh nhai mà chính phủ liên quan không tự khắc phục được. Chẳng hạn như đối phó với các thảm họa thiên nhiên, tình trạng thiếu lương thực do xung đột dân sự hoặc do cú sốc kinh tế bất ngờ đều thuộc tiêu chí của chương trình lương thực thế giới.

Các vấn đề cần được nghiên cứu thêm như làm thế nào để định nghĩa một “hộp an toàn”; liệu có nên quy định cứu trợ lương thực là bằng hiện vật và “ai là người tuyên bố tình trạng khẩn cấp”.

Chương trình lương thực thế giới cũng đưa ra các tiêu chí để xác định viện trợ nào thuộc hộp an toàn. WTO có thể sử dụng định nghĩa tương tự trong viện trợ lương thực khẩn cấp song phương trên cơ sở các tiêu chí tương tự như của chương trình lương thực thế giới. Sự thông báo kịp thời quy định về viện trợ và sự tuân thủ các điều kiện của hộp an toàn cũng rất cần được quy định.

Viện trợ lương thực không thoả mãn các điều kiện cần thiết đối với hộp an toàn hoặc cứu trợ lương thực nhân đạo có thể được xem là đi ngược lại các cam kết trợ cấp xuất khẩu trong thời kỳ loại bỏ dần các trợ cấp này và phải được loại bỏ hoàn toàn vào năm 2013.

Các quy định khắt khe hơn về hàng viện trợ, bán hàng viện trợ (chính phủ nhận viện trợ bán hàng tại thị trường trong nước) và tái xuất hàng viện trợ vẫn luôn là vấn đề gây nhiều tranh cãi. Mặc dù những vấn đề này đã rõ ràng thuộc hộp an toàn (viện trợ bằng hiện vật là hình thức thích hợp nhất, bán lấy tiền và tái xuất là các hình thức không phù hợp) nhưng các quy tắc về viện trợ lương thực không khẩn cấp vẫn còn nhiều vấn đề cần thảo luận.

Tác động đối với Việt Nam: Hiện nay Việt Nam không cung cấp hay

67

được hưởng bất kỳ viện trợ lương thực nào. Các quy định khắt khe hơn sẽ gây tác động gián tiếp làm tăng giá thế giới đối với những mặt hàng liên quan.

9.4 Vải sợi bông

Các nước đàm phán về vải sợi bông xoay quanh ba quan điểm chính: cam kết dỡ bỏ hoàn toàn trợ cấp xuất khẩu vào năm 2006, cấp hạn ngạch và miễn thuế nhập khẩu ngay lập tức cho các nước kém phát triển xuất khẩu vải sợi bông và thực hiện các nỗ lực cắt giảm hỗ trợ trong nước một cách tham vọng trong một khoảng thời gian ngắn. Hiện nay, Vòng đàm phán đình trệ đã gây trì hoãn quá trình này.

Tác động đối với Việt Nam: Nông dân Việt Nam sản xuất sợi bông sẽ được lợi từ việc dỡ bỏ trợ cấp xuất khẩu và cắt giảm hỗ trợ trong nước hiện đang ở mức rất lớn của Hoa Kỳ và EU. Giá thị trường thế giới của mặt hàng vải sợi bông dự đoán sẽ tăng do việc cắt giảm các khoản trợ cấp này. Tuy nhiên, do Việt Nam chủ yếu nhập khẩu vải sợi bông, dự đoán tác động đến tổng phúc lợi là âm, nghĩa là mức thiệt hại đối với các cơ sở gia công và người tiêu dùng lớn hơn lợi ích cho nhà sản xuất vải sợi bông (thiệt hại phúc lợi thuần).

9.5 Tác động về chính sách của Việt Nam từ vòng đàm phán Đôha

Khả năng ảnh hưởng của Việt Nam đến kết quả vòng Đàm phán Đôha (DDA) rất hạn chế vì các vấn đề đàm phán đã được xác định rõ trong khi các thành viên WTO đã củng cố quan điểm của mình đối với các vấn đề này. Do vậy, các ưu tiên của Việt Nam cho thời gian đàm phán còn lại của DDA phải được lựa chọn kỹ càng và tập trung vào một số chủ đề nhất định:

i) Các vấn đề mà kết quả đàm phán có tầm quan trọng đặc biệt đối với Việt Nam

ii) Các ưu tiên của Việt Nam và các lĩnh vực mà Việt Nam gặp khó khăn trong việc thực hiện các Hiệp định hiện nay và sắp tới trong WTO

Việt Nam cũng nên cố gắng giảm thiểu các gánh nặng từ kết quả của

Vòng đàm phán mới bằng cách yêu cầu chiếu cố đến những cam kết gia nhập của Việt Nam và tham gia vào nhóm các thành viên mới gia nhập (RAMs). Việt Nam có thể tìm kiếm hình thức mềm dẻo trong việc thực hiện các cam kết mới, không hoặc được chậm áp dụng các quy định đối với các do`anh nghiệp thương mại nhà nước, kéo dài thời gian thực hiện hay chịu mức cắt giảm thuế ít hơn. Những nhượng bộ hợp lý này nên đạt được qua đàm phán thời điểm và/hoặc mức độ thuế quan và trợ cấp thích hợp. Điều cần nhấn mạnh là bất kỳ nhân nhượng nào như vậy đều phải đạt được thông qua đàm phán chứ không phải được các thành viên WTO mặc nhiên công nhận khi thông qua các cam kết gia nhập.

68

Ngay khi gia nhập, Việt Nam trở thành một bên tham gia đàm phán thuộc vòng đàm phán Đôha và các kết quả của vòng đàm phán sẽ áp dụng đối với Việt Nam. Điều này có tác động tích cực vì Việt Nam sẽ được lợi trực tiếp từ quá trình tự do hoá thương mại thế giới với triển vọng xuất khẩu và lợi ích tăng cho người tiêu dùng trong nước. Tuy nhiên, điều đáng nói là các cam kết gia nhập không thể thay thế cho các cam kết Đôha sắp tới mà các cam kết Đôha thực chất sẽ được bổ sung vào các cam kết gia nhập.

Xét về dài hạn, Việt Nam cần phải xác định các mục tiêu thương mại tương lai của mình, chẳng hạn như:

i) Các mục tiêu có thể đạt được thông qua áp dụng các quy tắc thương mại quốc tế và

ii) Các mục tiêu cần phải đạt được nhờ các công cụ sẵn có từ các nước phát triển cho các nước đang phát triển như Hỗ trợ thương mại. Các nước đang phát triển có thể giải quyết các khó khăn thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực (đồng) tài trợ bởi các nước phát triển.

Điều này đòi hỏi một cơ cấu toàn diện về chính sách thương mại có sự

tham gia của cả chính phủ và ngành. Các tổ chức và người sản xuất phải chủ động phối hợp với nhau để xác định:

i) Các ưu tiên đối với phát triển hạ tầng của Việt Nam ii) Các chiến lược phát triển thương mại quốc tế, đặc biệt là tiếp thị iii) Tích cực áp dụng các quy định của WTO để phục vụ lợi ích của

Việt Nam iv) Đánh giá các lĩnh vực cần hỗ trợ kỹ thuật và có thể sử dụng hỗ trợ

kỹ thuật một cách hiệu quả nhất v) Bố trí sắp đặt về tổ chức để phát triển nhất quán và hiệu quả chính

sách thương mại cũng như đại diện quyền lợi Việt Nam trong WTO tại Geneva./.

69