the relationship between work-life quality and employee ... · dusit thani college journal...
TRANSCRIPT
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 265
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกร ของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of
Ground Operation Airline Staff: A Case Study of Lion Airline Company in Thailand
รศม อสลาม
นกศกษาปรญญาโท สาขาการจดการการทองเทยวแบบบรณาการ คณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร Rasmee Islam
Student, Master of Management Program in Integrated Tourism and Hospitality
Management, The Graduate School of Tourism Management, National Institute of
Development Administration, E-mail: [email protected]
สวาร นามวงค ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร Suwaree Namwong
Assistant Professor, Ph.D., The Graduate School of Tourism Management,
National Institute of Development Administration, E-mail: [email protected]
Received: June 24, 2018; Revised: July 16, 2018; Accepted: July 20, 2018
Abstract
The objective of this research was to study the relationship work-life quality of ground
operation airline staff and employee engagement are related: a case study of Lion Airline
Company in Thailand. The quantitative approach and self-administered questionnaire was
employed for data collecting process. A multiple regression analysis with stepwise method
was performed to analysis data, and a total of 400 samples were obtained from ground staff
at the airport around Thailand. It was found that there are five components of work-life
quality related to organizational commitment, including: ( 1) safe working conditions and
healthy (2) career growth (3) compensation is adequate and fair (4) opportunity to develop
and use a person's ability, and (5) work life balance.
The study provides both theoretical and managerial contributions, for instance the
findings suggested that organization should focus on strengthening the happiness of staff at
the work place because it influence staff committed and intention to work.
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 266
Keyword: Quality of Work Life, Employee Engagement, Intention to Work, Ground Staff,
Airlines
บทคดยอ
งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยเกบขอมลจากกลมประชากรทเปนพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร จำนวน 400 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล สถตทใชผวจยใชสถตเชงพรรณนา เพอใชในการพรรณาขอมลทวไปของกลมตวอยางรวมทงระดบคณภาพชวต และ ใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน เพอเปนการทดสอบความสมพนธกนระหวางตวแปรสองตวแปร และใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน เพอวเคราะหวาองคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบางทจะกอใหเกดความผกพนตอองคกร ในการทดสอบสมมตฐาน พบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงานฝายปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยรวมอยในเชงบวกระดบปานกลาง และระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบน
ไลออนแอร มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตโดยมความสมพนธกนในเชงบวกระดบสง และองคประกอบดานคณภาพชวตในการทำงานทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการมอย 5 องคประกอบ ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว โดยมความสมพนธอยางมนยยะสำคญกบความผกพนตอองคการ จากผลการศกษาชใหเหนไดวา องคการควรใหความสำคญกบการเสรมสราง คณภาพชวตในการทำงานเพอใหบคลากรมความผกพนตอองคการมากขน ซงความผกพนตอองคการจะสงผลใหพนกงานมความรสกทอยากจะทำงานตอไปในองคการโดยไมคดจะลาออก ดงนนคณภาพชวตในการทำงานดานทมความสมพนธกบความผกพนองคการควรไดรบการเอาใจใสใหความสำคญและในดานทยงขาดกควรมการพฒนาปรบปรงดานนโยบายและการบรหารงานใหดยงขน เพอเปนการสรางคณภาพชวตของพนกงานและพฒนาองคการตอไป
คำสำคญ : คณภาพชวตในการทำงาน ความผกพนตอองคกร,ความตงใจคงอยกบองคกร พนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบน
บทนำ
อตสาหกรรมการบนเปนธรกจทใหความสำคญในการใหบรการทตองไดรบการเชอถอจากผโดยสารและสถาบนการบนนานาชาต สำหรบประเทศกลมสมาชกอาเซยน (ASEAN) ถอวาอตสาหกรรมการบนเปนธรกจทมความจำเปนตอการสนบสนนและรองรบธรกจการทองเทยวของประเทศเหลาสมาชก และยงเปนกญแจ
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 267
สำคญในการเชอมตอเขตเศรษฐกจของกลมประเทศอาเซยนกบเขตเศรษฐกจอน ๆ ของโลก จากสภาวะการแขงขนในธรกจสายการบนทสงขน สงผลใหสายการบนตองการบคลากรทมความรและความสามารถตรงตามตำแหนงงาน อกทงมความชำนาญในทกษะพเศษอนเพมมากขน การแยงชงทรพยากรบคคลทมความรความสามารถในสายงานการบนจงเกดขน สงผลใหเกดการลาออกเพอเปลยนงานของพนกงานในอตราทสง เมอพนกงานลาออกกนมากสงผลใหคณภาพในการบรการผโดยสารไมไดมาตรฐาน ซงสงผลกระทบตอการดำเนนธรกจโดยตรงเนองจากองคกรขาดกำลงคนในการทำงาน อกทงสญเสยบคลากรทมความรความสามารถ สงผลใหขาดการตอเนองในการทำงาน เสยเวลา และเสยงบประมาณในการรบสมครพนกงานใหมเพอทำการฝกอบรมอยตลอดเวลา ซงปญหาเหลานมกจะเกดบอยในธรกจสายการบนตนทนตำเพราะพนกงานในสายการบนทมความสามารถ มโอกาสผนแปรตวเองไปสความกาวหนาในสายงานกบสายการบนทใหบรการแบบเตมรปแบบหรอสายการบนทมสวสดการทดกวา สายการบนจงควรเรงดำเนนการแกไขปญหาดงกลาว โดยการสรางแรงจงใจใหพนกงานปฏบตงานไดดและมประสทธภาพเพอใหไดมาตรฐานในการบรการตรงตามทสายการบนกำหนดไว อกทงเปนการสรางความจงรกภกดในองคกรใหแกพนกงาน เพราะพนกงานทมความผกพนตอองคกรอยางแทจรง จะมงเนนความเตมใจทปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคการ ดงผลการศกษาของ ณฐพล โตบารมกล (2555) ทกลาววา ความผกพนตอองคการเปนปจจยทสำคญของการลาออก เมอพนกงานมความผกพนตอองคการกทำใหพนกงานยงคงอยไมละทงจากองคการไป และสงสำคญในการสรางความผกพนใหเกดแกคนในองคการกคอ การทคนในองคการมคณภาพชวตการทำงานทด โดยคณภาพชวตในการทำงานทดสงผลดตอองคการดวยกน 3 ประการ คอ ประการแรกชวยเพมผลผลตขององคกร ประการทสองชวยเพมขวญและกำลงใจของการปฏบตงานตลอดจนเปนแรงจงใจในการทำงานใหแกคนในองคการ และประการสดทายคณภาพชวตในการทำงานจะชวยปรบปรงศกยภาพของผปฏบตงานใหดยงขนอกดวย (Huse and Cummings, 1985 : 198-199)
สำหรบในทางวชาการจากทกลาวมาทงหมดผศกษาไดศกษาบทความวจยอน ๆ ทผานมา ทมผทำการศกษาวจยเกยวกบเรองบรหารจดการทรพยากรบคคลในอตสาหกรรมการบน พบวา มการศกษาอย 7 กลมเนอหาสำคญไดแก 1) เรองการบรการพฒนาทรพยากรบคคล 2) เรองพฤตกรรมการทำงาน 3) เรองสวสดการสทธประโยชน 4) เรองความปลอดภยในสถานททำงาน 5) เรองคณภาพชวตในการทำงาน 6) เรองการจดการและการตลาด 7) เรองความพงพอใจของผโดยสารตอการใชบรการสายการบน โดยกลมงานศกษาวจยทมผทำการศกษาและทำการวจยมากทสด คอ เรองการบรหารพฒนาทรพยากรบคคล (HRD) (Thomas Z. Strybel, 2016) (Dr. John Patton, 2015) (Steven H. Appelbaum and Brenda M.
Fewster, 2014) (ROMRUDEE VESS, 2011) (Robert L. Helmreich, Ashleigh C. Merritt & John A.
Wilhelm, 2009) (Sarah Wilson, 2005) (Steven Appelbaum Brenda M. Fewster, 2003) และ กลมทศกษาเรองความพงพอใจ จะเนนศกษาเฉพาะในสวนของความพงพอใจของผโดยสารจากการไดรบการบรการจากพน กงาน (Ghada M. Wafik, Mohamed A. Abou-Shouk, Mahmoud M. Hewedi, 2017) (Colin
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 268
Law, 2017 ) (Prasun Bhattacharjee, 2016) (Anugoonthanakij A., Kuddee P., Sombultawee K.,
2016) (Kampangseree A., 2014) (Kampangseree A., 2013 ) (ROMRUDEE VESS., 2011) หากแตงานวจยทใหความสำคญเรองคณภาพชวตการทำงานของพนกงานยงมคอนขางนอย ดวยเหตนผวจยจงไดตระหนกถงการศกษาและความสำคญในการสรางคณภาพชวตในการทำงานใหแกพนกงานสายการบน เพราะสงนเองมผลตอความตองการในการทำงานในระยะยาวโดยไมเกดปญหาการลาออกทบอย และความรกษาความเปนสมาชกภาพทดกบองคการ เมอพนกงานมคณภาพชวตการทำงานทดแลวนน กจะเกดความจงรกภกดตอองคการและทมเทแรงกายแรงใจในการปฏบตงานใหแกองคการ สงผลใหเกดการบรการทมคณภาพแกผโดยสารในระยะยาว
วตถประสงคการวจย
เพอศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงาน ปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร
นยามศพทเฉพาะ 1. คณภาพชวตในการทำงาน หมายถง การสรางสรรคบรรยากาศทจะทำใหผใชแรงงานไดรบความ
พงพอใจในการทำงานสงขน โดยผานการเขามามสวนรวมในการตดสนใจและแกปญหาสำคญขององคการ ซงจะมผลกระทบตอชวตการทำงานของพนกงาน (Bluestone, 1997 : 43-36)
2. ความผกพนตอองคกร หมายถง ความมงมนของบคคลทมตอองคกร เปนความจงรกภกดซงเกยวของกบความรสกสวนบคคลของคนนน (Mowday, 1998 : 387)
สมมตฐานการวจย
1. ระดบคณภาพชวตในการทำงานโดยรวมในดานตาง ๆ ของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในเชงบวก
2. ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก
3. องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร
ขอบเขตการศกษาวจย
การวจยครงนเปนการวจยเชงสำรวจ (Survey Reserch) เพอทำการศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคกร โดยขอบเขตดานประชากรทใชในการศกษาคอพนกงานสวนงานปฏบตการภาคพนดนแผนกตาง ๆ ของสายการบนไทยไลออนแอร ทมการเขางานตามตารางเวลางาน (Shift
Work) และกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ประมาณ 400 คน และเพอใหขอมลมความแมนยำและถกตอง
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 269
ในการใหขอมลเพอทำการศกษา ผวจยไดใชการคำนวณโดยใชสตรของคอแครน (Cochran, 1977 อางถงใน Treeprasitchai T., 2557) ในกรณไมทราบสดสวนของประชากร ซงกำหนดคาระดบความเชอมน 95% และคาความผดพลาดไดไมเกนรอยละ 5 สำหรบขอบเขตดานเนอหาผวจยไดใชองคประกอบของคณภาพชวตในการทำงานของ Walton (1994) และแนวคดเรองความผกพนขององคการของ Steers (1977) เพอนำมากำหนดเปนตวชวดความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1. ดานทางวชาการ การศกษางานวจยในครงน ผวจยคาดหวงวา จะเปนประโยชนแกผทตองการศกษาคนควาทฤษฎ
เกยวกบแรงจงใจในการทำงานทมผลตอความพงพอใจ และประเดนทเกยวของ เพอใหนกการศกษาหรอนกวจยใชเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรเรองการจดการทรพยากรมนษยและคณภาพชวตการทำงานแกพนกงานใหกบนกศกษาทเรยนเกยวกบอตสาหกรรมการบรการและการบน
2. ดานการจดการองคการ การศกษางานวจยในครงน ผ ศกษาคาดหวงวา จะสามารถนำไปเปนประโยชนตอการบรหาร
ทรพยากรบคคลในองคกรสายการบน โดยจากผลการศกษานอกจากจะทำใหทราบถงปจจยทเปนตวเสรมสรางคณภาพชวตในการทำงาน อกทงยงทำใหทราบถงสงทองคกรควรจะสรางความผกพนใหเกดขนกบคนในองคกรเพอลดปญหาการลาออกของพนกงาน และเพอใหองคกรนำไปแก ไขสวนทบกพรองใหกลบมาอยในสภาพทดขนเพอตวของพนกงานและองคกรในภาพรวม
การทบทวนวรรณกรรม
จากการคนควาและทบทวนงานวจยทเกยวของ พบวา งานวจยของ ขวญชนก อนทะพงษ (2551) ไดทำการศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางกำลงขวญในการการปฏบตงานกบความพงพอใจในการไดรบสวสดการของพนกงานบรษทการบนไทย จำกด (มหาชน) กรณศกษา : สายทรพยากรบคคลทวไป และ เกยวของกบการสรางขวญกำลงใจใหแกพนกงาน โดยการสรางคณภาพชวตในการทำงานทดใหแกพนกงาน ซงมผลตอความผกพนตอองคการ โดยการทพนกงานจะมคณภาพชวตในการทำงานทดนน จะตองเรมจากการหาแรงจงใจ ททำใหพนกงานมความพงพอใจในการทำงานและพงพอใจตอองคการ ซงแนวคดนสอดคลองกบทฤษฎสองปจจย (Two-factor Theory) ของ Fredrick Herzberg ทกลาวถง เเรงจงใจในการวางแผนสรางคณภาพชวตในการทำงาน คอ ปจจยจงใจ (Motivator Factors) ซงมความเกยวของกบการปฏบตงานโดยตรง และปจจยสขอนามย (Hygiene Factors) ซงเปนองคประกอบทเกยวโยงกบการปฏบตงานทไมใชสงจงใจแตสามารถทำใหบคลากรพงพอใจหรอไมพงพอใจทจะปฏบตงาน โดยบคคลจะมความตองการเปน 2 กลมใหญคอ ความตองการขนตำ (Lower-order Needs) เปนความตองการทตองไดรบการตอบสนองกอน
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 270
เพอใหเกดความพงพอใจภายนอก และความตองการขนสง (Higher-order Needs) เปนความตองการทจะไดรบการ ตอบสนองทหลง โดยแนวคดนมพนฐานมาจาก แนวคดหลกของการตอบสนองความตองการ อนไดแก ทฤษฏลำดบขนความตองการของ Maslow (Maslow’s Hierarchy of Needs) ทจะอธบายถงลำดบขนความตองการของมนษย เพอจะหาปจจยทจะตอบสนองความตองการไดอยางถกตองและสรางแรงจงใจ ขนมา ทงนการทพนกงานมคณภาพชวตการทำงานอาจมาจากการทพนกงานไดรบความพงพอใจจากการทองคกรตอบสนองความตองการของพนกงาน แตความพงพอใจนนกสามารถเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวตามสภาพการทำงานทเปลยนไป ดงท Walton (1974) กลาววา การสรางใหพนกงานเกดความรสกผกพนตอองคการเปนทศนคตทมความมนคงและยงยนมากกวา ซงอาจเกดไดจากการทใหพนกงานไดรบมอบหมายใหทำงานใดงานหนง โดยงานนนตรงกบความสนใจ ความสามารถและความทาทายในการทำงานของพนกงาน รวมทงมการรบทราบถงความสำคญของงานทรบ วาเปนสวนสำคญสวนหนงทชวยในการเสรมสรางองคการซงงานนนเองจะทำใหพนกงานเกดความภาคภมใจ และเกดแรงจงใจในการทำงาน รสกเปนสวนหนงขององคการ โดยสงนจะกอใหเกดความรสกผกพนตอองคการ ซงเปนลกษณะทพงประสงคหรอเปนหนงในคณภาพชวตในการทำงานเชนกน
กรอบแนวคดการวจย
จากการศกษาเอกสารตาง ๆ แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ สามารถสรปแนวคดเพอเปนแนวทางในการศกษาวจยไดดงน
ภาพท 1 กรอบแนวคดในกาทำวจย
คณภาพชวตในการทำงาน
1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
2. สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ
3. โอกาสความกาวหนา ความมนคงในงาน
4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล
5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ
6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน
7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว
8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก
(Walton, 1974)
ความผกพนตอองคการ
1. ความเชอมนยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
2. ความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมทในการปฏบตงานใหแกองคการ
3. ความตองการทจะรกษาความเปนสมาชกภาพขององคการ
(Steers, 1977)
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 271
ระเบยบวธวจย
ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงน ผวจยใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)
โดยลกษณะของกลมทเลอกเปนไปตามวตถประสงคของการวจย คอ พนกงานปฏบตการภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร ในแผนกตาง ๆ ททำงานเปน Work Shif โดยทำการเกบขอมลกบพนกงานสายการบนไทย
ไลออนแอรในทกสถาน และเนองจากขอมลจำนวนพนกงานทยงไมคงท ผวจยจงโดยใชสตรการคำนวณขนาดประชากรกลมตวอยางของคอแครน (Cochran, 1977 อางถงใน Treeprasitchai T., 2557) แบบกรณไมทราบสดสวนของประชากร ซงกำหนดคาระดบความเชอมน 95% และ คาความผดพลาดไดไมเกน 5% หรอ 0.5 ผลการคำนวณอยท 384 คน และ เพอใหเกดความแมนยำผวจยจงทำการเกบกลมตวอยางท 400 คน
เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล
เครองมอทใชในการวจยรวบรวมขอมลครงน เปนแบบสอบถามชนดปลายปด (Close-ended
Questionnaire) ผศกษาไดสรางแบบสอบถามขนจากแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ กำหนดขนตอนการสรางแบบสอบถาม จากการศกษาคนควางานวจย วารสาร สงพมพ และตำราตาง ๆ ทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการทำแบบสอบถาม โดยมคำถามเปนคำถามแบบเลอกตอบ มาตราวดตวแปรมาตรฐานแบบ Rating Scale โดยแบบสอบถามฉบบนแบงออกเปนทงหมด 3 สวน
สวนท 1 คำถามเกยวกบคณภาพชวตในการทำงานพฒนาโดย Walton (1974) แปลเปนภาษาไทยโดยผวจย และตรวจสอบเนอหาโดยอาจารยทปรกษา ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) จำนวน 29 ขอ
สวนท 2 คำถามเกยวกบความผกพนตอองคการพฒนาโดย Steers (1977) ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) จำนวน 11 ขอ
สวนท 3 คำถามเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบตรวจสบรายการ (Check-List) ทงหมด 5 คำถาม คอ เพศ อาย การศกษา รายไดตอเดอน และ อายการทำงาน
สวนท 4 ขอคดเหนของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบปลายเปด (Open Ended
Questions) การวเคราะหคาความเชอมนของเครองมอ
ผวจยไดนำแบบสอบถามทรางได ทำการตรวจสอบความเทยงตรงและพจารณาเนอหา (Content
Validity) จากอาจารยทปรกษาและผทรงคณวฒ จำนวน 3 ทาน เพอใหแบบสอบถามถกตองแมนยำ อานเขาใจไดงายชดเจน โดยคำนงถงจรยธรรมศลธรรม (ไมพาดพงหรอลกลำความเปนสวนตวของผตอบแบบสอบถาม) และสอดคลองกบจดมงหมายของงานวจยมากทสด โดยทำการปรบปรงแก ไขตามคำแนะนำและเลอกขอคำถามทมคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence : IOC) คาเฉลย
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 272
ตงแต 0.5 ขนไป เพอนำไปเปนแบบสอบถาม และนำแบบสอบถามทไดจากการตรวจสอบและเสนอแนะจากอาจารยทปรกษาและผทรงคณวฒ มาทำการแกไขขอบกพรองแลวนำไปทดลองใชกบกลมประชากรตวอยาง จำนวน 30 ชด แลวนำผลทไดรบมาทำการตรวจสอบความนาเชอถอ (Reliability) อกครง ดวยวธการทดสอบหาคาสมประสทธอลฟา ซงเปนการหาคาความเชอมนโดยการทดสอบวาแบบสอบถามแตละขอมความสมพนธกบขออน ๆ ในฉบบเดยวกนหรอไม (Cronbach,1990,pp.220-204) ซงคาสมประสทธ อลฟาทมความนาเชอถอหรอคาความเชอมนสง คอ คาทใกลเคยงกบ 1 โดยมาตรฐานทวไปควรมคาสมประสทธอลฟาเฉลยอยท 0.75
การวเคราะหขอมล
สำหรบสถตทใช ผวจยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : SD) เพอใชในการพรรณาขอมลทวไปของกลมตวอยางรวมทงระดบคณภาพชวต และใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) เพอเปนการทดสอบความสมพนธกนระหวางตวแปรสองตวแปร และใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน หรอ Multiple Regression Analysis เพอวเคราะหวาองคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบางทจะกอใหเกดความผกพนตอองคกร
ผลการวจย
ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ผลจากการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง (59.5%) มากกวาเพศชาย (40.5%) ซงมอายระหวาง 26-35 ปมากทสด (66.5%) รองลงมามอายระหวาง 18-25 ป (17.8%) และอาย 35-44 ป (15.8%) มสดสวนทนอยลงมาตามลำดบ ทางดานการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามมระดบการศกษาทระดบปรญญาตรมากทสด (69.8%) และ รองลงมาคอระดบตำกวาปรญญาตร (27.8%) นอยทสดคอ ผทสำเรจการศกษาปรญญาโทหรอสงกวาอยในอตตราเพยงรอยละ (2.5%) ในพนกงานสายการบนไทย
ไลออนแอรสวนงานภาคพนดน ทางดานรายไดเฉลยของพนกงานสายการบนไทยไลออนแอรสวนงานภาคพนดนจะอยท 15,001 – 20,000 บาท (44.8%) รองลงมาคอระดบรายไดเฉลยท 20,001 – 25,000 บาท (39.3%) ถดมาคอ รายไดเฉลยนอยกวา 15,000 บาท (7%) ทเหลอมระดบรายไดเฉลยท 25,001 –
30,000 บาท (5.8%) และ 30,001 – 35,000 บาท (3.3%) ตามลำดบ โดยไมพบผมรายไดเฉลย 35,001 บาท ขนไป นอกจากนยงพบวามากกวา 65.8% ของพนกงานไทยไลออนแอรสวนงานภาคพนดน เปนผทปฏบตงาน มาแลวไมตำกวา 1-3 ป และ 4 - 6 ป (26.3%) โดยผทปฏบตงานนอยกวา 1 ปมจำนวนนอยทสด (8%)
ขอมลผลการศกษาระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงาน
การนำเสนอผลการศกษาในสวนน เพอศกษาระดบคณภาพชวตการทำงานของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก คาเฉลย
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 273
(Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : SD) เพอใชในการพรรณนาขอมลระดบคณภาพชวตของพนกงานสายการบน โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน สมมตฐาน (H1) ระดบคณภาพชวตของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก โดยรายละเอยดแสดงดงตารางท 1
ตารางท 1 ตารางแสดงระดบคณภาพชวตในการทำงานในแตละดาน
องคประกอบของระดบคณภาพชวตในการทำงาน
(��)
Mean
SD ระดบความคดเหน
1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2.79 1.030 ระดบปานกลาง 2. สภาพการทำงานทมความปลอดภย
และสงเสรมสขภาพ 3.53 1.091 ระดบสง
3. โอกาสความกาวหนา ความมนคงในงาน
2.72 1.257 ระดบปานกลาง
4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล
3.00 0.975 ระดบปานกลาง
5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ
3.33 1.006 ระดบปานกลาง
6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน
2.46 1.150 ระดบตำ
7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว
3.40 2.574 ระดบปานกลาง
8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก
3.65 0.943 ระดบสง
คาเฉลยรวมของระดบคณภาพชวตในการทำงานของพน กงานฝ ายปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร
3.11 1.092 ระดบปานกลาง
จากตารางท 1 ผลการศกษาพบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงานฝายปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยรวมอยในเชงบวกระดบปานกลาง (�� = 3.11, S.D.=1.092) สนบสนนตามสมมตฐานทหนง โดยถาหากแยกตามแตละองคประกอบจะ พบวา องคประกอบดานสภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ (�� = 3.53, S.D.=1.091) และ ดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก (��= 3.65, S.D.=0.943) มความคดเหนอยในระดบสง สวนดานการรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน มความเหนอยในระดบตำ (�� = 2.46, S.D.=1.150)
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 274
การวเคราะหคาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการ โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation)
การนำเสนอผลการศกษาในสวนน เพอศกษาหาระดบความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน
สมมตฐาน (H1) ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก
โดยการวจยครงนทำการทดสอบคาสมประสทธความสมพนธของตวแปรอสระ คอ คณภาพชวตในการทำงาน ประกอบดวย 8 ตวแปรยอยไดแก 1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2. สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ 3. โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน 4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล 5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ 6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน 7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว และ 8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก โดยใชการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน รายละเอยดแสดงดงตารางท 3
ตารางท 3 : ตารางแสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการ ของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร
ปจจยความตองการสวนบคคล (Personal Needs) คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ระดบความพงพอใจ
คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม r p
0.866** .000
สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ r p
0.722**
.000 1. โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน r
p 0.897**
.000 2. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล r
p 0.907**
.000 3. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ r
p 0.832**
.000 4. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน r
p 0.834**
.000 5. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว r
p 0.713**
.000 6. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก r
p 0.619**
.000 ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร
r p
0.866**
.000
หมายเหต **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 275
จากตารางท 3 พบวา ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไลออนแอร) มความสมพนธกนอยางมนยยะสำคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมความสมพนธกนในเชงบวกระดบสง สนบสนนสมมตฐานขอทสาม ซงจากตารางแสดงคา (r = 0.866) หรอแสดงวาคณภาพชวตในการทำงานมความสมพนธถง 87% ตอความผกพนตอองคการ โดยถาหากจำแนกแตละองคประกอบ พบวา ในดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน และ ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล มความสมพนธกบความผกพนตอองคการสงถง 90% (r = 0.897, r = 0.907) รองลงมาคอ ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ซงมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 87% (r = 0.866) ตอมาในดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ และดานการรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน มความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 83% (r = 0.832, r =
0.834) ดานการสภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ มความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 72% (r = 0.722) ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว มความสมพนธกบความ ผกพนตอองคกร 71% (r = 0.713) และสดทายดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก มความสมพนธกบความผกพนตอองคการในระดบตำสด ซงเมอเทยบกบเกณฑการวดสมประสทธสหสมพนธเพยรสนแลวนน อยในความสมพนธระดบปานกลาง คอ มความสมพนธกบความผกพนตอองคการ 62% (r = 0.619 ) การวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with Stepwise
Method) การนำเสนอผลการศกษาในสวนนเพอศกษาหาวา อะไรคอความสมพนธระหวางคณภาพชวต
การทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน สมมตฐาน (H1) องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร
ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with Stepwise
Method) จากทเหนในตาราง 4 ดงปรากฎดานลางน จะแสดงใหเหนวา คณภาพชวตในการทำงานมอทธพล 91% ตอความผกพนตอองคกร (R2 = .908) และมคา Durbin-Watson เทากบ 2.073 ซงอยระหวาง 1.5 ถง 2.5 แสดงคาความคาดเคลอนทเปนอสระตอกน และถานำมาแยกในแตละองคประกอบแลวนน จะพบวา ถาหาก 1 unit ของดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพเพมขน จะทำใหความผกพนตอองคกรเพมขนถง 36% (β = 0.361, t = 11.134, p<0.001) และถา 1 unit ของดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงานเพมขน จะทำใหความผกพนตอองคกรเพมขน 32% (β = 0.326,t = 10.319, p<0.001) ในดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรมนน หากมการเพมขน 1 unit กจะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคการเพมขนอก 20% (β = 0.195, t = 6.179, p<0.001) ในสวนดานการสงเสรมโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคลกมความสำคญเชนกน เพราะถาหากสวนนมการเพมขน 1 unit กจะทำให
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 276
พนกงานเกดความผกพนตอองคการเพมขนไดอก 9% (β = 0.092, t = 4.253, p<0.001) และสดทายถาหากมการเพมขน 1 unit ใหกบดานการสรางความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว จะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกรไดอก 8% (β = 0.075, t = 3.233, p<0.001) รายละเอยดแสดงดงตารางท 4
ตารางท 4 : แสดงคาสมประสทธสหสมพนธพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with
Stepwise Method) ขององคประกอบคณภาพชวตในการทำงาน ตอความผกพนตอองคการ
องคประกอบคณภาพชวตในการทำงาน
Unstandardized Coefficients
Standardized Coefficients
t Sig R2 Durbin-
Watson
B Std.Error 𝜷
สภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ
0.540 0.049 0.361 11.134 0.000 0.908
2.073
โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน
0.379 0.037 0.326 10.319 0.000
คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
0.277 0.045 0.195 6.179 0.000
โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล
0.124 0.029 0.092 4.253 0.000
ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว
0.043 0.013 0.075 3.233 0.001
หมายเหต Dependent Variable : ความผกพนตอองคการ
โดยสรปแลวจากคำถามวจยทสามทวา “อะไรคอ ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร” นน พบวา จากทงหมด 8
องคประกอบมเพยง 5 องคประกอบของคณภาพชวตการทำงานเทานนทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว โดยมความสมพนธอยางมนยยะสำคญกบความผกพนตอองคการ แตทวาองคประกอบดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ไมมนยยะสมพนธกนทางสถตกบความผกพนตอองคการ ดงนนจากสมมตฐานทสามทวา “องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร” สามารถสรปไดวา มเพยงองคประกอบ ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว ทสนบสนน
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 277
สมมตฐาน แตองคประกอบดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ปฏเสธสมมตฐาน
สรปและอภปรายผล
จาการศกษา เรอง ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกร กรณศกษา : พนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร จงนำมาเขยนอภปรายผลไดดงน
ผลการศกษาเรองระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงาน พบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานภาพรวม ของพนกงานอยในระดบปานกลาง (��= 3.11 , S.D.= 1.092) โดยระดบคณภาพชวตในการทำงานทใชในการศกษา ประกอบดวย 8 องคประกอบ เมอพจารณาระดบคณภาพชวตรายดานแลว อภปรายไดวา พนกงานสายการบนมระดบคณภาพชวตในการทำงาน ดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอกในระดบสง แสดงใหเหนวาการทพนกงานทำงานในสายงานธรกจการบนน น สามารถสรางภาพลกษณทด ใหแกตวพนกงาน และทำใหพนกงานเกดความความภาคภมใจทไดทำงานในองคการสายการบน สงนเกยวของกบความภาคภมใจในงานททำอย สอดคลองกบทฤษฎลำดบความตองการของ Maslow (1943) ทวา มนษยเปนสตวสงคมและ ตองการทจะไดรบการยอมรบและยกยอง (Esteem Needs) อกทงมความตองการทจะปฏบตตนใหเปนประโยชนและมคณคาในสงคม ดงนนลกษณะงานทสามารถตอบสนองความตองการของพนกงานและสรางความภมใจแกพนกงานไดนนไมวาจะเปนการทงานทปฏบตอยนนไดกอประโยชนตอสงคม หรองานทปฏบตสรางภาพลกษณทดใหแกผปฏบตงานผานชอเสยงขององคกร จดนกเปนสวนสำคญททำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกรเชนกน สอดคลองกบ วรชดา พงษไพโรจน (2558) ทพบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพยาบาลโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยพบวา คณภาพชวตในการทำงานดานชวตการทำงานทมความเกยวของกบสงคมมคาเฉลยมากทสดเนองจากวชาชพพยาบาลเปนวชาชพทมการใหบรการแกสงคมและลกษณะงานกเปนงานทตองมความรบผดชอบตอสงคม การไดชวยเหลอบคคลจะสรางความภมใจในวชาชพ รสกไดถงวางานททำอยสงผลดตอบคคลผมารบบรการ ซงลกษณะงานทปฏบตเปนงานบรการทตองใหความชวยเหลอแกผคนดงเชนบคลลากรทปฏบตงานในสายการบน แตทงนพบวาในดานการรกษาสทธในการทำงานของพนกงานอยในระดบทตำ อาจจะเปนเพราะในการทำงานสายการบนนนจะตองสลบหมนเวยนทมและพบเจอพนกงานระดบหวหนางานทมการบรหารทแตกตางกน ทำใหอาจจะไดรบการดแลอยางไมทวถงและบางครงไมสามารถแสดงความคดเหนของตนได สอดคลองกบ ขวญชนก อนทะพงษ (2552) ทศกษาในเรองของขวญและกำลงใจของพนกงานการบนไทย พบวา กำลงขวญในดานการบรหารงานอยในระดบตำ เนองจากองคกรสายการบนเปนองคกรทตองมการประสานงานระหวางทมทหลากหลาย พนกงานจะตองเจอหวหนาทมทมภาวะผนำและการบรหารงานแตกตางกนไป จงทำใหพนกงานทมระดบตำแหนงตำกวาผจดการแผนกไมคอยไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนในเรองงาน จ ดน เองทองคการควรหนกลบมาใหความสำคญและมงพฒนาแกไข โดยการใหความสำคญแกพนกงานระดบลางในการแสดงความคดเหนและ
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 278
สทธสวนตนในการทำงานมากขน เพราะจะเปนสวนททำใหพนกงานเกดขวญกำลงใจในการทำงานและความรสกผกพนตอองคกร (Davis,1964 อางถงใน Kasemsil S., 2519 : 222) ผลการศกษาเรองระดบความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานและความผกพนตอองคกร พบวา ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไลออนแอร) มความสมพนธกนอยางมนยยะสำคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบสงในทกดานเกน 50% สอดคลองกบการศกษาของ วรชดา พงษไพโรจน (2558), สมพงษ โมราฤทธ (2557) และ ปารชาต ปานสำเนยง (2555) ทพบวา คณภาพชวตในการทำงานในภาพรวมมสมพนธกบความผกพนตอองคการ เปนการแสดงใหเหนวาเมอองคการมการสรางคณภาพชวตทดใหเกดขนแกพนกงาน โดยเฉพาะในดานโอกาสความกาวหนามนคงในงาน และการใหโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคลจะทำใหพนกงานรสกไดรบการมองเหนคณคาในตนเองและเกดความรสกทจะอยากจงรกภกดตอองคการ ในสวนของการใหคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรมในการดำรงชวตในสภาพเศรษกจปจจบนกเปนปจจยสำคญททำใหพนกงานยงคงอยากจะทำงานอยตอกบองคกร อกทงเมอพนกงานมาปฏบตงานในองคการแลวนนมความรสกซมซบถงวฒนธรรมองคกรรสกเปนสวนหนงของสงคมภายในองคกร องคกรมการรกษาสทธสวนบคคลใหแกพนกงาน ทำใหเมอพนกงานมาปฏบตงานในทก ๆ วนรสกมความปลอดภยทงสขภาพกายและใจ ตลอดจนงานททำอยนนมความสมดลระหวางชวตสวนตวและชวตการทำงาน มความสมพนธอนดทงบคคลภายในและภายนอกองคกร จะทำใหพนกงานจะรสกวายงคงมความสขทงในชวงทำงานและเมอเลกปฏบตงานแลวกมความสขในชวตสวนตว สอดคลองกบทฤษฎ Side-bet Theory ทกลาววา เมอบคคลเกดความผกพนตอสงใดสงหนงนนเปนเพราะวา บคคลนนไดรบการรบลงทนจากสงนน ทำใหบคคลดงกลาวเกดการสรางการลงทนตอสงนน โดยคณภาพการลงทนจะมมลคาเพมสงขนตามระยะเวลาทบคคลไดเสยไป เชน บคคลททำงานใหกบองคกรนานกจะทำใหเกดการสะสมทรพยากรทเขาไดรบจากระบบการจางงานขององคกรมากกขนในรปแบบของเงนเดอนสวสดการ อกทงการทบคคลทำงานอยกบองคกรมาเปนระยะเวลานานยอมมการตดสนใจทจะลาออกจากองคกรไดยากกวาผททำงานมาในระยะเวลาอนสน (Becker,1956 : 32-42) ดงนนองคกรจงควรทจะคอยลงทนและดแลสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตในการทำงานทดตงแตแรกเรมทำงานเพอจะไดคงรกษาพนกงานไวใหอยนานตอไป สอดคลองกบผลการวจยทวาถาหากบคลากรมคณภาพชวตในการทำงานทดยอมสงผลถงความผกพนตอองคกรทมมากขนดวย
ทงนผวจยไดทำการศกษาเพมเตมอกวา องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบาง ทมอทธพลกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน ผลการศกษาพบวา มอย 5 องคประกอบทมอทธพลตอความผกพนในองคกรของพนกงานสายการบนไทยไลออนแอร ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ เนองจากพนกงานสายการบนตองทำงานอยในสนามบน ซงสถานททำงานหรอสำนกงานตองจดใหเปนมาตรฐานและอยในกฎเกณฑของทางทาอากาศยาน ทำใหกาทำงานของพนกงานไม
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 279
ลำบากในดานสถานททำงาน เพราะสายการบนมการจดสถานททำงานอยางเปนระเบยบเรยบรอย รวมทงการทำงานในสนามบนมความสะดวกสบายในทกดาน และมการรกษาความปลอดภยอยางเครงครด องคประกอบดานสภาพการทำงานจงเปนองคประกอบแรกทพนกงานสายกาบนไลออนแอรรสกพอใจและสงผลใหอยากมาปฏบตงานทกวน ซงสอดคลองกบปจจยคำจนในทฤษฎสองปจจยของเฮรทเบรก (Herzberg’s, 1968) ทกลาววา สภาพทางกายภาพของงาน เชน แสง ส เสยง อากาศ ชวโมงการทำงาน รวมทงสงแวดลอมอน ๆ เชน อปกรณ หรอเครองมอตาง ๆ ทมคณภาพและความเหมาะสม สงผลตอความพงพอใจในการทำงานของพนกงานและสงผลทำใหพนกงานปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถ ถดมาเปนในดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน เนองจากพนกงานมความเชอมนในชอเสยงของบรษทและในสภาพเศรษฐกจของธรกจการบนวาจะมความเตบโตเพมยงขนทำใหพนกงานรสกเกดความมนคงในงานทปฏบตอยในปจจบนและยงไมคดจะลาออกจากงาน สอดคลองกบปจจยคำจนในทฤษฎสองปจจยของเฮรทเบรก (Herzberg’s, 1968) ทวาความมนคงในงาน หมายถง ความรสกของบคคลทมตอความมนคงในการทำงาน ความยงยนของอาชพ รวมถงความยงยนขององคการ ในดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม พนกงานในสายการบนมความพงพอใจในคาตอบแทนทไดรบ เนองจากทำงานในธรกจสายการบนซงเปนงานบรการและคอนขางไดคาตอบแทนทสง อกทงสายการบนมสวสดการอน ๆ เชน ตวเครองบนฟร ประกนอบตเหตและอน ๆ ทมความเหมาะสมและยตธรรม จงเปนปจจยทสามารถจงใจพนกงานใหคงทำงานอยกบองคกร สอดคลองกบงานวจยของลอรเลอร (Lawler, 1971) ทพบวา หากพนกงานไดคาตอบแทนทตำกวาธรกจอน จะทำใหพนกงานมผลการปฏบตงานทตำ เกดการนดหยดงาน การรองทกข และแสวงหางานใหมทใหคาตอบแทนทสงกวาดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล เนองจากเปนองคกรการบนและอยในสายงานบรการ องคกรจงตองมการฝกฝนและพฒนาศกยภาพพนกงานอยเสมอเพอพนกงานทกคนจะไดมมาตรฐานการทำงานไปในทศทางเดยวกน สงนเองเปนปจจยททำใหพนกงานรสกถงการไดรบความเอาใจใสจากองคกร และรสกถงนโยบายการบรหารงานทเปนระบบทงในเรองของการอบรมพฒนาและไดรบการประเมนผลอยางเปนธรรมทกสงลวนมอทธพลตอการตดสนใจทจะลาออกทงสน (Limyothin P., 2555 : 124) และ สดทายในดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว แสดงใหเหนวาการทพนกงานปฏบตงานอยในองคกรนน พนกงานยงมเวลาเพยงพอใหกบสงคมหรอชวตครอบครว ซงสวนนเองเปนปจจยหนงททำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกร และทำใหความตงใจจะลาออกจากงานลดลง ซงสอดคลองกบแนวคดของเมโย (Mayo, 1949) ทกลาววา หากพนกงานมการจดสรรเวลาสรางสมดลใหกบชวตและการทำงานไดจะทำใหความคดหรอความตงใจทจะลาออกจากงานลดลง
ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเพอการนำผลการวจยไปใชประโยชน ขอเสนอแนะในการศกษาครงนพบวา พนกงานสายการบนยงขาดองคประกอบดานคณภาพชวตในการทำงานหลายปจจยทจะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกร เชน ในดานของการเปนสวนหนงของ
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 280
สงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ดงนนเพอใหระดบของคณภาพชวตในการทำงานดานนสงขนองคกรควรมการนโยบายการสรางความสมพนธระหวางพนกงานดวยกนเอง อาจจะเปนการจดกจกรรมรวมกน หรอการประชมสอบถามความคดเหน ปญหาทพนกงานไดรบจากการทำงานในแตละเดอน โดยใหหวหนางานเปนผทคอยดแลและรบฟงความคดเหนพนกงานโดยตรง เพอใหพนกงานไดแสดงความคดเหนและปรกษาปญหาตาง ๆ ไดอยางเตมท อกทงควรมการจดกจกรรมเพอสงคม ใหพนกงานไดไปปฏบตกจกรรมทเปนประโยชนแกสงคมรวมกน เพอเสรมสรางความรสกภมใจทไดเปนสวนหนงในองคกรทสรางคณประโยชนแกสงคม ทำใหพนกงานรสกมคณคาในตนเองผานภาพลกษณทดขององคกร
ขอเสนอแนะเพอการวจยในครงตอไป จากผลการศกษาในครงน สามารถนำเปนแนวทางในการทำงานวจยครงตอไป คอ สามาถนำหลกการ
ไปศกษาเชงเปรยบเทยบระหวางสายการบนตนทนตำและสายการบนแบบเตมรปแบบ โดยทำการศกษากบพนกงานปฏบตงานภาคพนดน ซงเปนตำแหนงทมความกดดนในงานสงและพบอตราการลาออกทบอย เพอจะไดนำขอมลดงกลาวเสนอตอผบรหารองคกรในการบรณาการรวมกนในการแกปญหาการลาออกของพนกงานในองคกรการ
References
Intapong, K. (2551). Relationship between Work Morale and Satisfaction towards
Received Fringe Benefit of Staff of Thai Airways International (Public Company Ltd.):
A Case Study of Human Resources and General Management Department. Master of
Arts (Social Development). National Institute of Development Administration. (in Thai) Tobarameegul, N. Factors of the Quality of Working Life Effecting Organization Commitment
of Thanachat Bank employee Central Office 3. Master of education Program in
Development Education. Silpakorn University. (in Thai) Suntiwongs, T. Organization behaviour. 2th ed. Bangkok: Thai Wattana Panich Press. (in Thai) Treeprasitchai, T. (2557). Factors Affecting Employee Retention of Five-star Hotels in Bangkok.
M.A. (Hospitality and Tourism Industry Management), Graduate School, Bangkok
University. (in Thai) Limyothin, P. (2555). Structural Equation Model of Factors Influencing the Hotel Staff in
Thailand's Intention to Quit. Doctor of Philosophy in Management. Prince of
Songkla University. (in Thai)
วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 281
Pansumnieng, P. (2555). A study of quality of work life and perception of organizational
justice affecting organizational citizenship behavior through employees' engagement
of support staff: a case study of faculty of medicine one of Bangkok. Master of Arts
Program of Public and Private Management. Graduate School. Silpakorn University. (in Thai)
Phongpairoje, W. (2558). A Study of the Relationship between Quality of Work Life and
Organization commitment: A Case Study of among Professional Nurse Out-Patients
Department in A University Hospital. Master of Arts Program of Public and Private
Management. Graduate School. Silpakorn University. (in Thai)
Kasemsil, S. (2519).Administration. Bangkok: Thai WattanaPanich Press. (in Thai) Morarit, S. (2557).Quality of Work Life and Organization Commitment of Health Personnel
Regional Health Promoting Center 10 Chiang Mai. Lanna public health journal (January-April) : 34-37. (in Thai)
Naweekarn, S. (2546.). Management and organizational behavior. . Bangkok: Bhannakij 1991
Press. (in Thai) Becker, H. (1960). Notes on the Concept of Commitment. / American Journal Sociology 66,
1(July) : 32-42. Bluestone, I. (1997). Organization Citizenship Behaviour Among Hospital Employees.
A Multidimensional Analysis Involving Job Satisfaction and Organization
Commitment. / Hospital and Health Service Administration 42 (summer): 221-262. Cronbach, Lee. J. (1990). Essentials of Psychology Testing. 5th ed. New York: Harper Collins
Publishers Inc.
Herzberg, F. (1968). One more time: how do you motivate employees. Harvard Business
Review, January–February :109–20
Huse, E.F. and Thomas G. Cummings. (1985). Organization development and change.
(3rd ed.). Minnesota: West Publishing.
Joren,s. (2015). Feasibility Analysis of a Low-Cost Strategy for Long Distance Flight. Book on
Demand GmbH, Norderstedt Germany.Pp:27.
Lawler, E.E., III. (1971). Pay and organizational effectiveness: a psychological view. New York:
McGrawHill.
Maslow, A. H. (1943). A theory of human Motivation. Psychological Review, 50, 370-396.
Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019
The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 282
Mayo, E. (1949) The Social Problems of Industrial Civilization: Routledge and Kegan Paul.
Mowday,R. (1998). Reflections on the study and relevance of organizational commitment.
Human. Human Resource Management Review, 8(4), 387-401.
Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment/
Administrative Science Quarterly 22: 46-56.
Walton, Richard E. (1974). Improving the Quality of Working Life. Harvard Business Review
52 (May-June): 12.
Rasmee Islam , Master of Managemen Program in Integrated Tourism
and Hospitality Management,The Graduate School of Tourism
Management, National Institute of Development Administration.
Suwaree Namwong, Assistant Professor, Ph.D.,The Graduate School
of Tourism Management, National Institute of Development
Administration.