tigran zargaryan - digital public library of armenia: a dream or a reality - armigf2015

7 սեպտեմբեր, 2015 Ինտերնետ Կառավարման Համաժողով

1

Հայաստանի հանրային թվային գրադարան.

իրականություն թե՞ երազանք

Տիգրան Զարգարյան

Հայաստանի ազգային գրադարան


2

Զեկուցման ուրվագիծ

Թվայնացման ուղղությամբ տարվող աշխատանքների ներկա վիճակը

Հայ մամուլ

Հայ գիրք

Ատենախոսությունների էլեկտրոնային պահոց

Մատենաչափական (Bibliometrics) տվյալների ներկայացում


3



Առաջնային խնդիր 1. Տրամադրել բարձրարժեք հավաքածուներ և որակյալ ծառայություններ:

Առաջնային խնդիր 2. Զարգացնել ռազմավարական համագործակցությունը Հայաստանի և արտերկրի գրադարանների ու հայագիտական կենտրոնների հետ:

Առաջնային խնդիր 3.Համագործակցություն պետական ու դոնոր կազմակերպությունների հետ:


4



Առաջնային խնդիր 4. Ստեղծել բարձր արտադրողական ՏՏ ենթակառուցվածք ՝ հիմնված GRID տեխնոլոգիաների և ամպային հաշվողական ծառայությունների վրա:

Առաջնային խնդիր 5. Ներառել հանրային թվային գրադարանի պաշարները մեկ ընդհանուր հանգույցում:


5

Թվայնացման առավելությունները

Ապահովում է նյութի երկարաժամկետ պահպանությունը՝ դրանց թվային պատճենները գրանցելով օպտիկական կրիչների վրա։

Տեղադրելով համացանցում՝ դրանք հասանելի են դառնում օգտվողներին ցանկացած վայրից 24/7/365 սկզբունքով:

Հեշտանում է մատենաչափական և գիտաչափական տվյալների հավաքումը:


6


տրամադրել բարձրարժեք հավաքածուներ

«Հայ մամուլ» շտեմարան

http://tert.nla.am/

Հայկական առաջին պարբերականը՝ «Ազդարարը», լույս է տեսել 1794-96թթ. Մադրասում /Հնդկաստան/ Հարություն Շմավոնյանի ջանքերով։

http://tert.nla.am/


7



«Հայ մամուլ» http://tert.nla.am/

2015 թ․ սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ

թվայնացված է 1,302,385 էջ թերթ և հանդես։

4,083 պարբերականների համար ստեղծված են մատենագիտական գրառումներ։

636 պարբերականներ թվայնացված են։

Նկարահանված էջերը չեն անցնում նիշերի օպտիկական ճանաչում։ Էջերը հասանելի են ազատ դիտման և բեռնաթափման

կարգավիճակով։

http://tert.nla.am/


8


9



«Գիտատեղեկատվական հանգույց»Հոդվածների վերլուծական նկարագրություններ

Գիտությունների ազգային ակադեմիայի բոլոր ամսագրերի համար (23 անուն)՝ սկսած 1940 թ․(ՍՍՌՄ ԳԱ հայկական

ֆիլիալ. Տեղեկագիր) մինչ մեր օրերը հոդվածների մակարդակով կատարված են վերլուծական նկարագրություններ և դրանց կցված են հենց հոդվածները։


10



«Գիտատեղեկատվական հանգույց»

Հայագիտական ամսագրերը մշակվել են ABBYY-ի նախագծած FineReader նիշերի օպտիկական ճանաչման համակարգով։

Ավարտված են ԳԱԱ բոլոր ամսագրերի հոդվածների վերլուծական նկարագրությունները, կցված հոդվածներով։

Ընթացքում են «Արարատ» և «Էջմիածին» հանդեսների հոդվածների վերլուծական նկարագրությունները


11



«Գիտատեղեկատվական հանգույց» ԳԱԱ շարունակական հրատարակություններ

Բոլոր շարքերը թվայնացված են։ Դրանք են՝ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ՏԵԽՆԻԿԱՅԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ,

ԳՐԱԿԱՆ ԲԱՆԱՍԻՐԱԿԱՆ ՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒՄՆԵՐ, ԼԵԶՎԻ ԵՎ ՈՃԻ ՀԱՐՑԵՐ, ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ, ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ՊԱՏՄԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐ, ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՇԵՔՍՊԻՐՅԱՆ ՏԱՐԵԳԻՐՔ, ՀՀ ԳԱԱ ՇԻՐԱԿԻ ՀԱՅԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆ. ՀՀ ԳԱԱ ՓԻԼԻՍՈՓԱՅՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ. ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԿԱՆԹԵՂ. ԳԻՏԱԿԱՆ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐ, ՀՀ ԳԱԱ Գ.Ս. ԴԱՎԹՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ՀԻԴՐՈՊՈՆԻԿԱՅԻ ՊՐՈԲԼԵՄՆԵՐԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ . ՀԱՂՈՐԴՈՒՄՆԵՐ


12




Դրանք են՝ ԽԱՂՈՂԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ, ԳԻՆԵԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ ԵՒ

ՊՏՂԱԲՈՒԾՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՀԱՅ ԲԺՇԿՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԲԻՈԼՈԳԻԱՅԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՍԵԿՏՈՐ. ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԲԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԲՈՒՅՍԵՐԻ ԻՆԴՈՒԿՑՎԱԾ ՄՈՒՏԱԳԵՆԵԶԻ ԼԱԲՈՐԱՏՈՐԻԱ: ՓՈՐՁԱՐԱՐԱԿԱՆ ԿԵՆՍԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ, ԲՈՒՍԱԲԱՆԱԿԱՆ ԱՅԳՈՒ ԲՅՈՒԼԵՏԵՆ, ԲՈՒՍԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, СБОРНИК НАУЧНЫХ ТРУДОВ. ФЛОРА, РАСТИТЕЛЬНЫЕ РЕСУРСЫ АРМЯНСКОЙ ССР. Թախտաջյանիա, ԿԵՆԴԱՆԱԲԱՆԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ, ՄԻԿՐՈԲԻՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ:


13




Դրանք են՝ ՍԵՎԱՆԻ ՋՐԱԿԵՆՍԱԲԱՆԱԿԱՆ ԿԱՅԱՆ, ԲԱՐՁՐԱԳՈՒՅՆ

ՆԵՐՎԱՅԻՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐ․ ՖԻԶԻՈԼՈԳԻԱՅԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ.

ԳԻՏԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԲՅՈՒՐԱԿԱՆԻ ՕՊՏԻԿԱ-ՄԵԽԱՆԻԿԱԿԱՆ ԼԱԲՈՐԱՏՈՐԻԱ, ԲՅՈՒՐԱԿԱՆԻ ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆԻ ՀԱՂՈՐԴՈՒՄՆԵՐ (ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆԻ ԲՅՈՒԼԵՏԵՆ), ԿԻԲԵՌՆԵՏԻԿԱՅԻ ԵՎ ՀԱՇՎՈՂԱԿԱՆ ՏԵԽՆԻԿԱՅԻ ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ, ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱՅԻ ԵՎ ՄԵԽԱՆԻԿԱՅԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ՀԱՂՈՐԴՈՒՄՆԵՐ, ԳԵՈՄԵԽԱՆԻԿԱՅԻ ՊՐՈԲԼԵՄՆԵՐ, ԵՐԿՐԱԲԱՆԱԿԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ. ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԲՅՈՒԼԵՏԵՆ ԻՆԺԵՆԵՐԱՅԻՆ ՍԵՅՍՄՈԼՈԳԻԱՅԻ, ՀԱՄԱՄԻՈՒԹԵՆԱԿԱՆ ՄԻՆԵՐԱԼՈԳԻԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔԻ ԶԵԿՈՒՑԱԳՐԵՐ,


14


15



Տաբլետային ընթերցիչների համար Պատմաբանասիրական հանդեսի պարագայում հոդվածները պատրաստվում են նաև MOBI ձևաչափով։


16


Վերլուծական նկարագրություններ


17


Վերլուծական նկարագրություններ


18



«Հայ գիրք» շտեմարան

http://haygirk.nla.am/

Հայ առաջին տպագրիչը Հակոբ Մեղապարտն է, ով Վենետիկում 1512-1513թթ. հրատարակել է հինգ գիրք՝ «Ուրբաթագիրք», «Պարզատումար», «Աղթարք», «Տաղարան» և «Պատարագատետր»։



19



«Հայ գիրք» շտեմարան

01 սեպտեմբեր, 2015 թ. դրությամբ շտեմարանում առկա է 121,551գրառում

4111 գրքերի համար առկա են թվայնացված պատճենները։

Թվայնացված է 1,186,000 էջ


20



«Հայ գիրք» շտեմարան։

Թվայնացված բոլոր գրքերը տեղադրված են ազատ դիտման և բեռնաթափման հնարավորությամբ։

Արտոնագիրն է «Ստեղծագործական համայնքներ»


21


22

Զարգացնել ռազմավարական համագործակցությունը Հայաստանի և

արտերկրի գրադարանների ու հայագիտական կենտրոնների հետ

«Հայ գիրք» «Հայ մամուլ»շտեմարանների ձևավորմանը մասնակցում են.Հայաստանի ազգային, Հիմնարար գիտական, ազգային մանկական, ՀՊՃՀ, Ագրարային համալսարանի և մարզային գրադարանները, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մատենադարանը։

Ռուսաստանի ազգային, Փարիզի Մայր եկեղեցու գրադարանները, Հայ ազգային հիմնադրամը (Կահիրե), Պոլսոյ Պատրիարքութեան Օրմանեան Մատենադարանը, Association pour la Recherche et l'Archivage de la Mémoire Arménienne, Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության

Մատենադարանը։


23

Համագործակցություն պետական ու դոնոր կազմակերպությունների

հետ

Կառավարությունը «Հայ գիրք» և «Հայ մամուլ» շտեմարանների ձևավորումը ներառել է գերակա ծրագրերում։

Նկարահանող սարքերը ձեռք են բերվել

«Վտանգված արխիվներ», «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի, ՆԱՏՕ-ի «Գիտությունը հանուն խաղաղության» ծրագրերի ֆինանսական աջակցությամբ։


24

Համագործակցություն

«Հայ գիրք» շտեմարանի բազմաթիվ գրքեր վերցված են հետևյալ կայքերից։München MDZ archive.org

Gallica Universitat Bonn

http://issuu.com Google Books

HathiTrust ԵՊՀ հայագիտական կենտրոն

openlibrary Համահայկ.էլ. գրադարան

Գրանիշ machtotz.org

http://archive.org/

http://issuu.com/


25

Համագործակցություն։Իսպանիայի ազգային գրադարան


26

Համագործակցություն։Իսպանիայի ազգային գրադարան


27

Ստեղծել բարձր արտադրողական ՏՏ ենթակառուցվածք ՝ հիմնված GRID

տեխնոլոգիաների և ամպային հաշվողական ծառայությունների վրա

10 տերաբայթ մշտական հիշողություն տրամադրում է Ազգային գրադարանը, 4 տերաբայթ` ԳԱԱ Ինֆորմատիկայի ինստիտուտը։

Google Drive և Dropbox - օգտագործում ենք ամպային հաշվարկների համար։

Նիշերի օպտիկական ճանաչում:Նախատեսում ենք աշխատեցնել ԳԱԱ Ինֆորմատիկայի ինստիտուտի բազմապրոցեսորային կլաստերի վրա։


28

Հայաստանի ազգային գրադարանը և Բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովը սկսել են Հայաստանի Հանրապետությունում անկախության շրջանում պաշտպանված ատենախոսությունների թվայնացումը։

ընթանում են՝ տնտեսագիտություն, մանկավար-ժություն,իրավագիտություն բաժինների թվայնացումը։

2015 թ. նոյեմբեր ամսին ՀԱԳ-ԲՈՀ-ՀԷԳԿ համատեղ ջանքերով կթողարկվի ատենախոսությունների բազմաառարկայական պահոցը, որում տեղ կգտնեն անկախությունից հետո Հայաստանում պաշտպանված ատենախոսությունները։

Ատենախոսությունների էլեկտրոնային պահոց


29

Մատենաչափություն

Իսկ ընթերցվո՞ւմ են, արդյոք,

թվայնացված նյութերը։

Դիտարկենք օգտվողների այցերը

Պատմաբանասիրական,

Մեխանիկա,

էջմիածին հանդեսների համար։


30

Բաց/ազատ կոդերով ծրագրաշարեր

Բոլոր լուծումները հիմնված են բաց/ազատ կոդերով ծրագրաշարերի վրա. Drupal, Koha, Eprints. Greenstone, Book Archive, Evergreen, Calibre.

Ունեն OAI/PMH համաձայնագիր


31



Հայաստանի գիտական արտադրանքը պահանջված է և նպաստում է «էլեկտրոնային Գիտության» կայացմանը

Պարբերական մամուլի և գրքերի էլեկտրոնային տարբերակները ունեն ընթերցողների լայն շրջանակ։

«Գիտելիքահենք հասարակության» կայացման համար Հայաստանի հանրային թվային գրադարանի կայացումը, և դրանում «գիտական բովանդակության»տեղադրումը առաջնային ուղղություն պետք է լինի Հայաստանի գրադարանների համար։

Նման բովանդակության առկայությունը կխթանի նաև հեռաուսուցման տարածմանը։


32

Օգտակար հղումներ

«Հայ գիրք»


«Հայ մամուլ»

http://tert.nla.am/

«Հայկական գիտատեղեկատվական հանգույց»

http://www.flib.sci.am/arm/node/2



33

Շնորհակալություն

Էլ. փոստ [email protected]

mailto:[email protected]

tigran zargaryan - digital public library of armenia: a dream or a reality - armigf2015

Internet