tmajevci i mezdo plan - opština Žabljak - zvanična …zabljak.me/docs/1430218392-tmajevci i mezdo...

Detaljni urbanistički plan "Tmajevci i Meždo" - Žabljak

RZUP - ad - Podgorica

INVESTITOR Opština Žabljak OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i projektovanje ad Podgorica

Detaljni urbanistički plan "Tmajevci i Meždo"- Žabljak

PLAN

Odluka o donošenju plana broj 351/15-01-23 od 30.01.2015. godine ________________________________________ Obrađivač plana Republički zavod za urbanizam i projektovanje, ad Podgorica ................................................................................. Odgovorni planer Aleksandra Džudović, dipl.ing.arh _______________________________________ Predsjedavajući Skupštine opštine Žabljak Vidoje Tomčić _______________________________________

Podgorica, januar 2015. godine

Detaljni urbanistički plan " Tmajevci i Meždo"


2

INVESTITOR Opština Žabljak OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i projektovanje ad Podgorica PLAN DUP "Tmajevci i Meždo" – Žabljak FAZA PLAN RUKOVODILAC TIMA ANA DŽUDOVIĆ dipl. ing. arh. URBANIZAM ANA DŽUDOVIĆ dipl. ing. arh. SANJA VLAHOVIĆ dipl. ing. arh. DAMIR TUZOVIĆ,spec.sci.arh. MARKO POPOVIĆ bsc.arh. SAOBRAĆAJ ILINKA PETROVIĆ dipl. ing. građ. JOVANA VUKSANOVIĆ dipl.ing.građ. ELEKTROTEHNIČKA SONJA FILIPOVIĆ – ŠIŠEVIĆ dipl. ing. el INFRASTRUKTURA NADA DAŠIĆ dipl. ing. el. HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA SVETLANA PAVIĆEVIĆ dipl. ing. građ. TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA DRAŠKO IVANOVIĆ dipl. ing. el. PEJZAŽNA ARHITEKTURA ŽELJKA ČUROVIĆ dipl. ing. pejz. arh. SARADNICI VANJA RADENOVIĆ, bsc.arh ŠEJLA MUTAPČIĆ, spec.sci.arh. LAZAR MIJANOVIĆ, bsc.arh IZVRŠNI DIREKTOR

DUŠAN DŽUDOVIĆ dipl.ing.arh.

Podgorica, januar 2015. godine



3

S A D R Ž A J OPŠTI DIO............................................................................................ A. UVOD.................................................................................................... B. ANALIZA STANJA...............................................................................

1. KARAKTERISTIKE PODRUČJA, PRIRODNIH I STVORENIH USLOVA I

VRIJEDNOSTI ................................................................... 1.1. Opis lokacije.......................................................................................... 1.2. Granica zahvata.................................................................................... 1.3. Površina zahvata................................................................................... 1.4. Topografija prostora.............................................................................. 1.5. Seizmička aktivnost........................................................................ 1.6. Klimatske karakteristike......................................................................... 2. DOSADAŠNJI RAZVOJ, URBANIZACIJA, PROGRAMSKE SMJERNICE............................................................... 2.1. Izvod iz PUP-a Žabljak do 2020....................................................... 2.2. Pravila građenja - parametri i uslovi stambene gradnje........................ 3. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA....................................................... 3.1. Kontaktne zone................................................................................ 3.2. Javna rasprava............................................................................... 3.3. Fotodokumentacija................................................................................ C. PLAN..................................................................................................... 4. DEFINICIJA POJMOVA U DUP-U.................................................... 4.1. Model plana i programski pokazatelji....................................................... 4.2. Namjena površina................................................................................. Tabelarni prikaz - programski pokazatelji............................................... 5. URBANISTIČKO-TEHNIČKI USLOVI................................................... 5.1. Parcelacija i regulacija........................................................................... 5.1.1. Opšti uslovi......................................................................................... 5.2. Opšti uslovi-primer tradicionalne durmitorske kuće................................... 5.3. Smjernice za izdavanje urbanističko tehničkih uslova........................... 5.3. Smjernica arhitektonskog oblikovanja................................................... 6. SAOBRAĆAJ......................................................................................... 7. ELEKTROENERGETIKA...................................................................... 8. HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA.............................................. 9. TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA.................................... 10. PEJZAŽNA ARHITEKTURA................................................................. 11. ODLAGANJE KOMUNALNOG ODPADA.......................................... 12. MJERE ZAŠTITE............................................................................. 13. SPROVOĐENJE PLANA I FAZE REALIZACIJE..................................

4

4

4

4 4 5 6 15 16

21 21 22

24 24 24 25

50

50 54 54 56

81 81 82 83

85 90

82 95 103 110 119 132 133 142



4

A. UVOD Na osnovu člana 31 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata ( "Sl.list CG" br. 51/08, 40/10 i 34/11), Programa uređenja prostora opštine Žabljak za 2013 godinu ( " Sl. list CG oštinski propisi br./13) člana 65 Statuta Opštine Žabljak ("Sl. list RCG" opštinski propisi, broj 9/05, 23/07))), predsjednik Opštine Žabljak , donosi Odluku o izradi Detaljnog urbanističkog plana " Tmajevci i Meždo" na Žabljaku br. 351/13-01-637 od 29.05.2013.god. Plan ovog Detaljnog urbanističkog plana uradjen je na osnovu Odluke opštine Žabljak o pristupanju izradi plana, Programskog zadatka i Ugovora zaključenog izmedju: Opštine Žabljak i Republičkog zavoda za urbanizam i projektovanje ad Podgorica, kao Izvršioca,

kojeg zastupa izvršni direktor Dušan Džudović, dipl.ing.arh. Na osnovu ugovornih obaveza i Zakonom propisane procedure - pripremni poslovi, Obrađivač je pristupio obradi Nacrta Detaljnog urbanističkog plana. Plan sačinjavaju Programski zadatak, Anketa korisnika prostora, potrebna obrazloženja planskih rješenja i preporuka, kao i odgovarajući grafički prilozi, odnosno dio dokumentacije koji, saglasno Zakonu o planiranju i uređenju prostora (Sl.list RCG br. 39/13) sačinjavaju Detaljni urbanistički plan. B. ANALIZA STANJA 1. KARAKTERISTIKE PODRUČJA, PRIRODNIH I STVORENIH USLOVA I VRIJEDNOSTI 1.1. Opis lokacije Prostor DUP-a "Tmajevci i Meždo" se nalazi sa obje strane regionalnog puta Žabljak-Đurđevića Tara ,uz granicu gradskog područja i sa zapadne strane ga kontaktira DUP " Žabljak". Predmetni prostor se nalazi na nadmorskoj visini od cca 1350-1450mnm. 1.2. Granica zahvata Granica zahvata je određena čl. II. Odluke o pristupanju izradi DUP-a "Tmajevci i Meždo". Obuhvata sledeće katastarske parcele: 2823/1 dio, 2823/2, 2827 dio, 2826, 2825, 2824, 2822, 2821, 2815, 2816, 2812, 2811, 2809, 2810, 2808, 2807, 2806, 2804 dio, 2803, 2959, 2957, 2958, 2956, 3004, 3005, 3006, 3007, 3008, 3009, 3010, 3012, 3013, 3014, 3015, 3016, 3017, 3018, 3019, 3020, 3021, 3024, 3003, 3988, 2960, 2961, 2962, 2963, 2964, 2965, 2966, 2967, 2968, 2969, 2970, 2971, 2972, 2973, 2974, 2975, 2975, 2977, 2978, 2979, 2980, 2981, 2982, 2983, 2984, 2985, 2986, 2987, 2988, 2989, 2990, 2991, 2992, 2993, 2994, 2995, 2996, 2997, 2998, 2999, 3000, 3001, 3002, 1567, 1568 dio, 1569, 1570, 1800/2, 1801, 1802, 1803, 1804, 1805, 1806, 1813 dio, 1814, 3983 dio ( KO Borje ). 1222, 1223 dio, 1224, 1225 dio,



5

1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1253, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1298, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279 dio, 3653 dio, 3655, 3656, 3657 i 3658 ( KO Borje II). 1.3. Površina zahvata Površina zahvata Detaljnog urbanističkog plana "Tmajevci i Meždo "-Žabljak, prema Odluci iznosi 91,1 ha. Granica je neznatno korigovana u toku izrade planskog dokumenta i proširena prema zahtjevima i iznosi 91,4ha. Granica zahvata definisana je koordinatama tačaka:



6

1.4. TOPOGRAFIJA PROSTORA

Opšte karakteristike durmitorskog područja Na relativno malom prostoru, pod uticajem tektonskih sila i erozijom, stvoreni su

vrhovi raznih, pa i atraktivnih oblika, a između njih su lednički cirkovi - dolovi od kojih neki i ljeti pod snijegom. Preko dvadeset vrhova viši su od 2200 metara, a najviši među njima je Bobotov kuk (2523mnv), odnosno Ćirova pećina ili Nebeska soa, kako ga narod zove.

Durmitor predstavlja najmarkantniji dio Dinarida u kome, osim brojnih i atraktivnih planinskih vrhova i grebena, grandioznih kanjonskih dolina Tare i Pive i njihovih pritoka, prepoznajemo i markantne planinske površi kao što su Jezerska i Pivska(od 1400 do 1600 mnv). Na tim površima su formirane raznovrsne vrtače, uvale, doline, polja i druge specifične forme karsta/holokarsta. Visinska razlika između najnižih i najviših djelova Durmitora je preko 2000m, pa ovaj teren karakteriše raščlanjenost, mozaičnost i istaknutost reljefa. Poseban pečat ovom prostoru daje veliki broj raznovrsnih i veoma dubokih speleoloških objekata – pećina i jama među kojima je najpoznatija Jama na Vjetrenim brdima koja je duboka 897m i predstavlja najdublju jamu na Balkanskom poluostrvu.

Slika8– Ambijentalne zone

Razudjeni reljef i nadmorska visina bitno utiču na klimu durmitorskog kraja. Do 1.200 metara nadmorske visine preovladjuje subplaninska, a iznad alpska klima. Zime su duge i hladne, ljeta relativno kratka i svježa, a jeseni toplije od proljeća. Srednja godišnja temperatura kreće se izmedju dva i osam stepeni Celzijusa. Za zimski turizam značajne su klimatske inverzije – spuštanje hladnog vazduha u niže predjele i riječne doline, dok se sunčano vrijeme i topao vazduh zadržava u višim, planinskim.

Na Durmitoru tokom čitavog ljeta ima sniježnih nameta a Debeli namet u Velikoj Kalici dugačak je 200 do 300 metara i pogodan za skijanje i kada je na Crnogorskom primorju, udaljenom nekoliko sati vožnje, temperatura i do 40 stepeni.

Do ove oblasti stiže se putem preko Šavnika ili putem Kolašin-Mojkovac. Pristup Žabljaku umnogome je unapredjen izgradnjom novog puta Risan-Nikšić-Šavnik-Žabljak. Zahvaljajući ovom putu vreme koje je potrebno da bi se stiglo od Podgorice do Žabljaka umanjeno je sa 3h na manje od 2h, dok bi dolazak sa primorja zahtevao oko dva sata.



7

Geomorfologija Durmitor ima dosta jednostavan litološki sastav (Mirković M. 1983.).

Najzastupljenije su karbonatne stene različitog sastava i starosti. Klastične stene se mahom sporadično javljaju.

Najzastupljenije karbonatne stene su krečnjaci, a u manjoj meri javljaju se dolomiti. Krečnjaci su najčešće masivni ibankoviti, trijarske i kredne starosti. Posebno mesto u karbonatnom kompleksu stena zauzimaju kredno-paleogeni sedimenti tzv. durmitorski fliš. To su slojeviti peskoviti krečnjaci, laporoviti krečnjaci, laporci, bankovite i slojevite krečnjačke breče i peščari. U durmitorskom flišu preovladavaju različite vrste karbonata i bitno se ne razlikuju od drugih stena karbonatnog kompleksa. Klasične stene su trijarske starosti i predstavljene su kvarcnim peščarima, peskovitim krečnjacima i sl. Na planini Durmitor su malo rasprostranjeni.

Ovom kompleksu pripadaju i andeziti srednje trijarske starosti. Javljaju se ispod Crvene grede.

Na planini Durmitor izdvajaju se dve tektonske jedinice. Kučka tektonska jedinica zauzima jugozapadni deo planine (Prutaš, Vjetrena brda, Dobri Do, Sedlena greda, Stožina, Ružica, Lojanik, Bolj), dok Durmitorska tektonska jedinica zauzima ostali deo planine. Duž kraljušti Ranisave sa severoistoka došlo je do reversnog kretanja Durmitorske tektonske jedinice preko sedimenata Kučke tektonske jedinicekod Barnog jezera i Bosače i zauzimaju manji prostor.

Slika 9– Pedološka karta

Kao posledica čestih smena glacijalnih i interglacijalnih faza na planini Durmitor dolazi do smena glacijalnog i kraškog procesa. Premodeliranjem glacijalne morfologije (cirkovi i valovi) izgrađuje se savremeni kraški reljef u kome dominiraju uvale. Različita veličina i oblik uvala posledica je različitosti glacijalnih oblika koji su im prethodili. Trajanje i intenzitet kraškog procesa, kojima su nekadašnji glacijalni oblici premodelirani u kraške, odredili su stepen razvijenosti uvala i izgradnju tri evolutivna tipa visokoplaninskih uvala: glacijalne, glacijalno-kraške, i glacijalno-fluvijalne uvale.

Kraški reljef visokih planina je pod direktnim uticajem savremene visokoplaninske, alpske klime. Njihova izgradnja vrši se pod uticajem niskih temperatura i snega koji umnogome uslovljava nastanak i razvoj specifičnih mikrokraških oblika. Zato se kraški reljef visokih planina morfološki razlikuje od krasa planinskog oboda i nižih prostora.

Na Durmitoru su bili uočeni tragovi dve glacijacije: starije, jače i mlađe, slabije.



8

Za vreme starije faze glacijacije prostor Durmitora je skoro čitav bio pokriven ledom. Samo pojedini grebeni i vrhovi nisu bili pod ledenim pokrivačem.

Snežna granica tokom mlađe faze glacijacije postepeno pokazuje trend povećanja visine. Durmitor se više ne nalazi u u okviru jedne kontinuirane snežne garnice već se na njoj formiraju više odvojenih cjelina.

Na osnovu temperature vazduha i količine padavina može se utvrditi uticaj savremene klime na kraški proces i krašku morfologiju Durmitora. Supodinu planine karakteriše hladna planinska klima, jer četiri mjeseca godišnje imaju negativnu srednje mjesečnu temperaturu vazduha. U tom dijelu planine srednja godišnja temperatura vazduha od početka 60-ih godina pokazuje trend opadanja, da bi krajem sedamdesetih dostigla najnižu vrednost. Od početka osamdesetih godina započinje trend izrazitog porasta srednje godišnje temperature vazduha. U višim dijelovima Durmitora broj mjeseci sa srednje negativnom temperaturom statistički raste, te se njihov broj izjednačava sa mjesecima koji imaju pozitivne temperature. Samo nešto malo iznad najviših vrhova planine (oko 2700 m.n.v.) statistički se očekuje negativna srednja godišnja temperatura vazduha. Lokalni uslovi, diseciranost reljefa, pravac pružanja kanjonskih dolina i grebena u odnosu na pravac kretanja vlažnih vazdušnih masa, određuju količinu padavina u njegov prirodni razmeštaj. Godišnja količina padavina kreće se od 1400 do 1600mm u obodnim dijelovima planine, pa sve do 2600mm u najvišim dijelovima. Ne postoje izrazito vlažni ni izrazito suvi periodi u godini, mada pojedini zimski mjeseci imaju i do 50% više padavina nego neki ljetnji. Sem najnižih, obodnih, dijelova u kojima se više padavina izluči u mjesecima sa pozitivnom temperaturom, na ostalim visinama je obrnut slučaj. Na visinama preko 2000 m.n.v. samo se 1/5 padavina izluči u vegetativnom periodu (srednje mjesečna temperatrura vazduha viša od 7°C). Godišnja količina padavina se u periodu 1958-1993. godine kolebala u rasponu od +10, do -10%.

Visokoplaninske uvale predstavljaju poligenetske elemente kraškog reljefa. U zavisnosti od stepena i uticaja savremenih krio-nivacionih, koluvijalnih i kraških procesa transformacija pleistocenskih cirkova i delova valova u savremene kraške uvale išla je sporije ili brže. Zbog toga se u reljefu Durmitora nalaze tri evolutivno-genetska tipa visoko-planinskih uvala: glacijalne uvale, glacijalno-krške uvale i glacijalno-fluvijalne uvale.

Glacijalne uvale nalaze se na najvećim visinama. Ove uvale nalaze se u zoni najvećeg uticaja krio-nivacionih i koluvijalnih procesa, a kraški je predstavljen globalnim procesom hemijskog rastvaranja krečnjaka. Sem određenih mikrokraških oblika i dezorganizovanog poniranja vode u njima, ovaj tip uvala zadržao je morfologiju iz prethodne faze razvoja sa karakterističnom većom ili manjom otvorenošću u najnižem dijelu nekadašnjeg cirka. Kraška morfologija je zastupljena samo sa mikro oblicima i to kamenicama koje se sporadično nalaze na većim blokovima. Škrape se javljaju samo na većim golim krečnjčkim pločama. Površinskih tokova nema a nema ni tragova njihovog postojanja.

Glacijalno-kraške uvale nalaze se na nižim visinama, ili na istim visinama kao prethodne ali na toplijim ekspozicijama. Krio-nivacioni i koluvijalni proces gube dominantnost u odnosu na kraški. U njima se formiraju osnovni hidrološki i morfološki elementi krasa (vrtače i ponori). Zbog dužeg perioda delovanja kraškog procesa po dnu ovih uvala,nekadašnjih cirkova, dolazi do stvaranja vrtača, škrapa, kamenica i povremenih tokova sa ponorima, jamama i pećinama.



9

Glacijalno-fluvijalne uvale predstavljaju treći evolutivni stadijum u razvoju visokoplaninskih uvala. One se javljaju na znatno manjim visinama u poredjenju sa prethodna dva tipa. Ovde se javlja i značajna razlika u prekraškoj evoluciji. Dok su prethodna dva tipa nastala transformacijom pleistocenih cirkova, ovaj tip uvala je nastao transformacijom dijelova nekadašnjih valova. Povlačenjem lednika po dnu valova formiraju se rečni tokovikoji delimično ili potpuno odnose deluvijalni i eluvijalni materijal. Površinski tokovi kada se zato steknu uslovi poniru i postepeno se formira slepa dolina. Kako su ovo vrlo plitke doline to se radi o vrlo mladom procesu. Mnoge glacijalno-fluvijalne uvale ili njihovi dijelovi predstavljaju basene savremenih jezera, odnosno ove uvale su stalno plavljene. Krio-nivacioni procesi imaju marginalan značaj, a kraški proces je u značajnoj meri izgradio krašku morfologiju i specifičnu cirkulaciju vode (brojne vrtače, vrelai ponori, periodični istalni tokovi, stalna i periodična plavljenost.

Zemljište na ovom području formirano je na osnovu pedogenetskih činilaca, a najviše pod uticajem geološke podloge, reljefa, klime i vegetacije, što je uslovilo pojavu različitih tipova zemljišta po osobinama i svojstvima.

Na području Durmitora izdvojeno je 14 sistematskih jedinica koje se mogu svrstati u dvije grupe:

• crnice (buavice) na krečnjacima i krečnjačkim drobinama; • smeđa zemljišta na silikatnim podlogama i mješavini silikata i krečnjaka.

Crnice (buavice) na ovom prostoru su formirane na krečnjačkom materijalu, i njegovim hemijskim raspadanjem i pod uticajima hladne klime, kao i oskudne travnate i šumske vegetacije. To su vrlo plitka i izrazito humusna zemljišta, koja su zbog: stjenovitosti podloge, nagiba terena, stalne erozije, prisustva skeleta u sloju zemljišta, većih količina padavina, posebnih hidroloških uslova na karstnim terenima podložna spiranju sa izraženijih oblika reljefa u niže i blaže.

Smeđa zemljišta obrazovana su na pješčarima, škriljcima, flišu i na miješanom supstratu od krečnjaka sa proslojcima rožnaca na dodiru krečnjaka i silikatnih stijena. Ova zemljišta se prostiru na daleko manjim površinama nego buavice. Sistematske jedinice su određene na osnovu matičnog supstrata i vegetacije, jer isti imaju najviše uticaja na obrazovanje zemljišta.

Inženjersko-geološke karakteristike Ove prostore karakterišu stijenske mase različitih inženjersko-geoloških

osobina, odnosno različite nosivosti u zavisnosti od sastava i hidrogeoloških uslova. Osnovna podjela stijenskih masa na ovom području sa inženjersko-geološkog

aspekta je na: • krute stijenske mase predstavljene krečnjacima trijasa, jure i krede i

eruptivima srednjeg Trijasa; • klastične tvorevine predstavljene glinovito-pjeskovito-laporovitim

slojevima donjeg trijasa (verfena) i glinovito; • laporovitom facijom gornjokrednog fliša.

Krute stijenske mase su sa aspekta nosivosti i pogodnosti za gradnju najpovoljnije, dok klastične, uz primjenu određenih tehničkih mjera, mogu predstavljati pogodnu sredinu za građenje. Najveće prostranstvo površi Jezera zauzimaju morenski nanosi predstavljeni šljunkovito-pjeskovitim i glinovitim masama. Kao vododrživi, ovi



10

slojevi omogućuju i formiranje površinskih tokova koji zbog malog nagiba terena na svom putu do ponora meandriraju i stvaraju močvarne terene.

Tereni bez ograničenja za gradnju su sastavljeni od kamenitih i polukamenitih stijena i drobina. Prema frekventnim svojstvima ne pokazuju selektivnost i odlikuju se najmanjim ubrzanjima tla za vrijeme seizmičkog dejstva zemljotresa.

Tereni sa neznatnim ograničenjima za gradnju su sastavljeni od kvartarnih sedimenata.

Tereni sa znatnim ograničenjima za gradnju su oni na nestabilnim padinama i povremeno plavljeni tereni. Ovi tereni predstavljaju vrlo nestabilnu geotehničku sredinu u uslovima zemljotresa, zbog prisustva vode u tlu, čime se pojačava intenzitet osnovnog seizmičkog stepena.

Na području koje je obuhvaćenom ovim Planom, a na osnovu karte seizmičke mikrorejonizacije, dominiraju pjeskoviti šljunkovi do krupni valuci, uz prisustvo gline. Mjestimično su prisutne stijene kompleksa sa kalcijsko-karbonatnim vezivom vezane u konglomerate. To su uglavnom stabilni tereni bez ograničenja za gradnju, sa nagibom manjim od 5⁰ u urbanom području.Orjentacija nagiba je uglavnom jednolična i usmerena ka Severu i severoistoku.

Slika 10 – Inženjersko-geološka karta

Nagib je manji od 10% - 15% na više od 75% opštine Žabljak, dok je na severnoj granici opštine strmije, gde rijeka Tara i Sušica stvaraju poznati Kanjon, kao i u nekim dijelovima Durmitorskog masiva.

Hidrologija Hidrografsku mrežu ovog područja grade stalni rječni tokovi medju kojima su

najznačajniji tokovi Tare i Pive. Posebnu specifičnost predstavljaju još u velikoj mjeri sačuvana glečerska jezera popularno nazvana “gorske oči” kao i manji broj vodnih akumulacija koje čine prelaz od jezera ka lokvama i barama ili čak čine prave bare. Najznačajnije je Crno jezero (Veliko i Malo), gdje srijećemo veoma rijetku pojavu bifurkacije kada podzemni tokovi voda iz Crnog jezera otiču u slivove dviju rijeka - rijeke Tare na i rijeke Pive. Od ostalih jezera zanimljiva su: Škrčko (Veliko i Malo), Zminje, Pošćensko, Vražje, Riblje, Valovito, Modro, Barno, Sušičko i druga. Na postanak ovih jezera uticala je geološka gradja i karstna, fluvijalna i glacijalna erozija. Osim jezera karakteristični su i jezera - lokve kao npr. Govedja jezera, Srablje jezero, Zeleni vir, Lokva bare u Ržanom polju, lokva Dragana itd.



11

Slika 11 – Erozija

Hidrogeologija Hidrogeološke osobine su uslovljene stijenskim sastavom, reljefom, klimom, a

formirane su pod uticajem morfogenetskih, tektonskih, karstnih i erozionih procesa.Stijenske mase obrađivanog prostora se generalno mogu podijeliti na: hidrogeološke izolatore/vodonepropusnestijene, hidrogeološke kolektore/propusne stijene i stijene sa naizmjeničnim hidrogeološkim funkcijama. Ovaj prostor izgradjuju u hidrogeološkom smislu vodopropusne i vodonepropusne stijene a manjim obimom i slabo propusne stijene i kvartarni sedimenti.

Slika12 – Hidrogeološka karta

Geologija U geološkoj građi terena učestvuju uglavnom stijene mezozojske i kenozojske

starosti. Splet i mozaičnost geoloških osobenosti se može vidjeti gotovo na svakom dijelu masiva Durmitora što predstavlja karakterističnu crtu ovog područja.

Geološku građu prati vegetacijska razuđenost i diverzitet, kao i nesvakidašnje pejzažne vrijednosti. Brojni su i paleontološki lokaliteti sa bogatim nalazima paleofaune i paleoflore. Ove prostore odlikuju stijenske mase različitih geoloških osobina počev od krutih stijenskih masa predstavljeni krečnjacima pa do morenskih nanosa koji se odlikuju šljunkovito-pjeskovitim i glinovitim oblicima. Ipak, dominiraju karbonatni sedimenti mezozoika, uglavnom iz trijasa i jure. Posebno je zanimljiva flišna zona koja je tektonski dignuta i uklještena izmedju mezozojskih stijena i u literaturi ima poseban naziv durmitorski fliš.



12

Planina Durmitor i rijeka Tara predstavljaju najzanimljivije prirodne fenomene u Crnoj Gori, Balkanskom poluostrvu, a i šire. Najširoj javnosti su poznati po grandioznom kanjonu Tare, koji je po dubini (1300 m na lokalitetu Obzir) drugi u svijetu, iza kanjona Kolorado, kao i po Bobotovom kuku (2523 m) - jednom od najviših vrhova u Crnoj Gori. Zbog bogatstva izvorne i jedinstvene prirode, za ovo područje je ustanovljena nacionalna [NP „Durmitor“] i međunarodna zaštita [Slivno područje Tare je Svjetski rezervat biosfere (M&B UNESCO), dok je NP „Durmitor“ sa kanjonom Tare Svjetsko prirodno nasljeđe (UNESCO - Lista Svjetskog prirodnog i kulturnog nasljeđa), po osnovu ispunjenja kriterijuma N (ii), (iii) i (iv)].

Slika 13– Litološko-stratigrafska karta

Sama rijeka Tara je prepoznata kao kraljica evropskih rijeka, s pravom prozvana „Suzom Evrope“ Durmitor sa širom okolinom, odlikuje se izvanrednim prirodnim ljepotama, specifičnom hidrografijom, osobenim reljefom, vertikalnom i horizontalnom distribucijom i razuđenošću mnogih prirodnih elemenata, kao i veoma zanimljivim živim svijetom.

Predstavlja jedini Nacionalni Park u Crnoj Gori koji ima dvojnu međunarodnu zaštitu. Posebnu vrijednost Parka čine zone sa posebnim režimom upravljanja, od kojih su dvije sa strogim režimom zaštite (kanjon rijeke Tare i šumski rezervat „Crna Poda“).

Specifičnost Durmitorskog masiva ogleda se u grandioznosti kanjonskih dolina rijeka Tare i Pive i njihovih pritoka Sušice, Drage, Vaškovske rijeke, Komarnice i dr. Tome se pridružuju 18 glečerskih jezera popularno nazvanih „gorske oči“, brojni hidrološki, geomorfološki, geološki, speleološki i dr. fenomeni, kao i veoma bogat i zanimljiv biljni i životinjski svijet - biodiverzitet u cjelini, sa velikim učešćem endemičnih, reliktnih, rijetkih, zaštićenih i na drugi način značajnih i korisnih vrsta.

Planinski masiv Durmitora je proglašen za Nacionalni Park zakonom još od 1952. godine, zajedno sa nacionalnim parkovima Biogradska gora i Lovćen.Živi svijet Durmitora i Tare bio je pod značajnim uticajem glacijacija tako da ovdje srijećemo velik broj reliktnih (tercijernih i glacijalnih), endemičnih i rijetkih biljnih i životinjskih vrsta. Pritom su neke vrste svoj opstanak obezbjedile u zaklonjenijim, toplijim predjelima, tzv. refugijuma.

Flora i vegetacija Napodručju Durmitora je registrovano oko 1600 vrsta vaskularnih biljaka, što čini

približno polovinu vrsta iz crnogorske flore. Među njima se nalazi veliki broj endemita



13

pa i alpskih i alpsko-arktickih flornih elemenata. Na južnim padinama Durmitora a naročito u kanjonskim dolinama susrijeću se čak i mediteranske vrste. Flora algi je takođe bogata, tako da je u jezerima ovog područja registrovano oko 600 vrsta, a u Tari oko 60 rodova i preko 120 vrsta. Prisutne su i brojne vrste lišajeve i mahovina, sa različitim zajednicama, uobičajeno rasprostranjene na tresetištima (poznato je Barno jezero), kao i vlažnim livadama, šumama (posebno mikrostaništa kao što su vlažni panjevi, stabla, grane, zemljište) vlažnim stijenama i pukotinama, vlažnim siparima, rijekama i njihovim obalama, vodopadima, vrelima, slapovima i sl.

Flora Durmitora ima izrazite osobine alpske flore. Biljke imaju krupne cvjetove u odnosu na ostale organe koji su žarkih boja. Otuda njihova jako izražena dekorativnost. Među dekorativnim vrstama ima i onih koje su rijetke i prorijeđene, kao što je runolist (Leontopodium alpinum Cass.), Swertia perennis L., tisa (Taxus baccata L.), Adenophora lillifolia (L.) Bess, lincura (Gentiana luteassp. symphyandra Murbek,) više vrsta iz roda Gentiana, Moehringia bavarica (L.) Gren., akvilegija Aquilegia grata F. Maly., Bupleurum karglii Vis., Carum Velenovski Rohl., Aster alpinus L., Erica carnea L., Eryngium alpinum L., Dactylorhisa cordigera (Fr.) Soo i druge.

Na širem prostoru Durmitora nalazi se značajan broj balkanskih endema i to: jeremičak (Daphne blagayana Freyer)., gorski, planinski javor (Acer heldreichii Orph.)., munika (Pinus heldreichii Christ), modro lasinje (Moltkea petraea (Tratt.) Gris), bosanska perunika (Iris bosniaca Beck), srpska pančićija (Pancicia serbica Vis), Phyteuma pseudoorbiculata Pant., crnogorska petoprsnica (Potentilla montenegrina Pant), krčagovina (Amphoricarpus autariatus Blečić & Mayer), Crepis incurnata (Wilf.) Tsch. subsp. Dinarica (Beck), crnogorska mlječika (Euphorbia montenegrina (Bald.) Maly), kao i: Aconitum toxicum Rohl.; Micromeria croatica (Pers.) Schott.; Lilium bosniacum Beck.; Viola speciosa Pant.; Aubrietia croatica Sch. N. Ky., E. graminifolius Wettest. Cardius ramosissimus Panč. i dr.

Slika14. – Vegetacijska karta

Pored balkanskih, srijeću i crnogorski endemi, kao što su: Gentiana laevicalyx Rohl., Edraianthus glisicii Cernj. & Soska., Verbascum durmitoreum Rohl., Carum velenovsky Rohl., Viola nicolai Pant., Daphne malyana Blečić., Valeriana braunii-blanquetti R. Lakušić., Protoedraianthus tarae Lakušić, Hieracium blecicii Niketić,



14

Hieracium nikolicii Niketić i Festuca durmitorea, Festuca maly D. Lakušić ., Biscutella laevigata ssp. montenegrina i dr.

Na ovom prostoru je zabilježeno i oko 500 vrsta ljekovitog bilja.Od velikog broja šumskih zajednica najveće prostore u nižim predjelima zahvataju zajednice sa bjelograbićem dok iznad nje idu zajednice crnoga graba, te termofilne bukove šume i mezofilne montane bukove šume (na 1900 -2200 mnm) koje daju poseban pečat pejzažu planinskog masiva Durmitora. Veliki prostor zahvataju smrčeve i smrčevo-jelove šume, dok se od endemičnih šuma ističu šume crnoga bora, bijelog bora, munike, crnoga graba i medveđe lijeske.

Fauna Predstavlja značajan dio prirodnih vrijednosti ovog područja. Kao i svi veći

planinski masivi, tako se i Durmitorski masiv karakteriše relativno velikim diverzitetom, odnosno raznovrsnošću faune, što je uslovljeno prisustvom različitih kategorija ekosistema i zonalno-biomskih formacija na malom prostoru sa velikim visinskim variranjima.

Ovdje su svoje utočište našle i zaštićene životinjske vrste, kao što su npr. insekti. Tako, u četinarskim šumama srijećemo šumskog mrava (Formica rufa), a u listopadnim jelenka (Lucanus cervus) i nosorožca (Oryctes nasicornis). Iz bogate familije leptira, od zaštićenih vrsta nalazimo: lastin rep (Papilio machaon L), jedarce (Papilio podalirius L.) i apolonov leptir (Parnassius apollo L.).Jezera ovog područja nemaju svoju autohtonu ihtiofaunu, jer su sve vrste riba u njima unesene poribljavanjem ne samo domaćim vrstama već i vrstama koje nijesu iz naših krajeva. Za razliku od planinskih jezera situacija u rijeci Tari i drugim durmitorskim rijekama je sasvim drugačija po autohtonosti faune riba. U Tari je registrovano 8 vrsta riba od kojih su sve autohtone, i to: potočna pastrmka (Salmo trutta m. fario), mladica (Hucho hucho), lipljen (Thymallus thymallus), potočna mrena (Barbus p1eloponnesius), skobalj (Chondrostoma nasus), jelšovka (Leuciscus souffia), gaovica (Phoxinus phoxinus) i peš (Cottus gobio). Od navedenih vrsta najbrojnija je potočna pastrmka, zatim lipljen, pa mladica.Durmitor i Tara predstavljaju jedinstveno područje herpetofaune (vodozemci i gmizavci), naročito u ispoljavanju fenomena neotenije i prisustva reliktnih i endemskih oblika. Samo na Durmitoru konstatovano je 26 vrsta, što predstavlja skoro polovinu broja vodozemaca i gmizavaca Balkanskog poluostrva. Već sam taj broj ukazuje na bogatstvo herpetofaune jedne relativno male geografske oblasti, ali ipak podložne svim pravilima i zakonitostima koje važe i za herpetofaunu na ostalim prostorima Evrope.Na prostoru Durmitora i kanjona rijeke Tare konstatovano je 172 vrste ptica, što znatno nadmašuje broj ptica nekih drugih, većih i istraženijih terena (npr. u Triglavskom nacionalnom parku konstatovano je oko 90 vrsta). Osim ptica, ovdje je zabilježena i ostala divljač tako da u višim predjelima i kanjonskim dolinama uglavnom srijećemo divokozu (Rupicapra rupicapra), a u prelaznoj zoni srneću divljač (Capreolus capreolus). U zoni smrčevih šuma i šuma bijelog bora (Pinus silvestris) u pojedinim djelovima mješovitih četinarskih šuma i na donjoj granici bora krivulja utvrđena su nalazišta velikog tetrijeba (Tetrao urogallus L.). Iz reda glodara (Rodentia), zastupljen je zec (Lepus europaeus Pall), a iz reda zvijeri (Carnivora): lisica (Vulpes vulpes L), kune zlatka i bjelka (Martes martes L. i M. foina L.), zatim vuk (Canis lupus), a na vrlo uzanom prostoru klisure rijeke Sušice mrki medvjed (Urcus arctos). Od ptica, pored velikog tetrijeba, brojna je lještarka (Tetrastes bonasia) zatim je parcijalno



15

zastupljena jarebica kamenjarka (Alectoris graeca), te na preletu prepelica (Coturnix coturnix), poljska jarebica (Perdix perdix) i dr. Od grabljivica, koje su inače dosta rijetke ili prorijeđene vrste, u ovom području se nalaze: orao krstaš, bjeloglavi sup, jastreb, kobac i druge uobičajene vrste dlakave i pernate divljači.

1.5. SEIZMIČKA AKTIVNOST

Nakon katastrofalnog zemljotresa koji je 15. aprila 1979. godine pogodio Crnogorsko primorje (sa intenzitetom IX stepeni MCS skale) realizovan je obiman seizmološki projekat koji je imao za cilj: utvrđivanje regionalnih seizmoloških karakteristika teritorije Crne Gore i utvrđivanje detaljnih seizmoloških karakteristika teritorija urbanih područja svih opština Crne Gore. Projekat je realizovan uz kompleksna geološka i geofizička istraživanja u periodu od 1980. - 1986. godine. Priložena karta predstavlja uprošćeni rezultat seizmičke regionalizacije teritorije Crne Gore, a prikazuje zone osnovnog stepena seizmičnosti u MCS skali, koji će se sa vjerovatnoćom od 63% dogoditi u pripadajućim zonama, tokom narednih 100 godina.

Slika 15 – Karta seizmičke rejonizacije Crne Gore

Ovaj način iskazivanja stepena seizmičke opasnosti predstavlja prognozu u tzv. dugoročnom obliku. Na osnovu karte je očigledno da se seizmička opasnost smanjuje u smjeru i pravcu od primorja ka unutrašnjem dijelu kopna.Seizmička aktivnost sjevernog regiona Crne Gore (kome pripada područje opštine Žabljak), umjerenog je intenziteta (registrovani su zemljotresi do 7°MCS skale), za razliku od seizmički izuzetno aktivnih zona u stredišnjem i Južnom regionu Crne Gore. Seizmološke karakteristike ovog terena su uslovljene geološkim sastavom i tektonskim sklopom.Prostor žabljačke opštine pripada zoni 7°MCS skale, što znači da je relativno stabilan i pogodan za gradnju skoro svih vrsta objekata.

Na osnovu karte seizmičke mikrorejonizacije urbanog područja, radjene za potrebe GUP-a Žabljak, prostor u zahvatu Plana nalazi se u zoni stabilnih terena.



16

1.6. KLIMATSKE KARAKTERISTIKE

Karakteristike klime u Crnoj Gori su uglavnom uslovljene njenim geomorfološkim karakteristikama.Najveći dio Durmitorskog područja ima prosječnu godišnju temeperaturu od 2° do 8° C. Godišnje je 120 dana pod snijegom, većim od 15 centimetara, a skijaški tereni, koji su na većoj nadmorskoj visini, imaju sniježni pokrivač pogodan za skijanje 150 dana u godini.

Klima ima odlike, od župske u kanjonima rijeka, preko subplaninske na visinama do 1200 metara, do tipične alpske. Zime su duge i hladne, ljeta relativno kratka i svježa, a zanimljivo je da su jeseni toplije od proljeća.

Slika 16 – Klimatska rejonizacija Crne Gore po W. Köppenu

na osnovu klimatskog perioda 1961-1990 godine Na osnovu podataka referentnog klimatskog perioda 1960-1990 godine u Crnoj

Gori zastupljeni su C i D klimati – umereno topli (C) i umereno hladni (D) klimat. Umereno topli klimat rasprostranjen je u nižim, dok je u višim planinskim predelima u unutrašnjosti zemlje uglavnom iznad 1000 mnv zastupljen umjereno hladni klimat. Umjereno topli klimat javlja se sa dva tipa Cs i Cf. U okviru sredozemne ili tzv. Etezijska klime (Cs) izdvajaju se dva podtipa Csa i Csb. Umereno topli i vlažni klimatski tip Cf je zastupljen sa jednim podtipom Cfb. Umjereno hladni klimat zastupljen je sa tipom Df i dva podtipa Dfb na visinama uglavnom do 1500mnv, i Dfc na visinama iznad 1500mnv.

Klima se ne karakteriše samo prosečnim stanjem atmosfere nad određenim mjestom za dati vremenski period, već se uzimaju u obzir i prosečna i ekstremna odstupanja. Prosečna godišnja temperatura vazduha po podacima iz perioda 1961-1990 god. na Žabljaku iznosi 4,6°C (1450mnv). Prosječna vrijednost za januar iznosi -4,5°C , a srednja julska temperatura na Žabljaku iznosi 13,9°C.

Prosečna godišnja suma padavina na teritoriji Crne Gore varira u širokom opsegu od 802mm u Pljevljima do 4623mm u Crkvicama.



17

Godišnji tok temperature vazduha i padavina (prosečne mesečne vrednosti ) prikazan je metodom klimadijagrama po H.Walteru. Najtopiji mesec je juli a najhladniji je januar. Po Kepenovim kriterijumima oznake za temperaturu mogu biti C i D zavisno od vrednosti januarske, odnosno a, b ili c u zavisno od vrednosti julske temperature. Kod padavina je situacija drugačija. Ipak tok i raspored ova dva klimatska elementa ukazuju na to da znatan dio Crne Gore pripada submediteranskoj i tipičnoj mediteranskoj zoni mediteranskog klimatskog područja. Osnovne karakteristike prikazanih tipova i podtipova klime za Žabljak su sljedeće:

Dfs „bx“ i Dfs „cx“ zastupljeni su u planinskim predjelima kontinentalne Crne Gore uglavnom iznad 1000mnm. Ovi podtipovi imaju temperaturu vazduha najhladnijeg meseca ispod 3°C, a najtoplijeg iznad 10°C (oznaka D). To je umereno hladna ili tzv. borealna ili snežno šumska i stalno vlažna klima (f). Ipak ljetnja suma padavina je manja od zimske (oznaka „s“). Primarni uticaj na pojavu vlažnih perioda u godini (januar-juni, septembar – decembar) ima nadmorska visina. Zime su hladne i sniježne. Do oko 1500mnm prosečna temperatura vazduha najtoplijeg meseca je manja od 22°C (oko 14 – 15°C) ali četiri i više meseci u godini imaju temperature veće od 10°C (oznaka „b“). Na visinama iznad 1500mnm ljeta su sviježa, odnosno manje od četiri mjeseca u toku godine imaju prosečnu temperaturu višu od 10°C (oznaka „c“). Primarni maksimum padavina je u jesen a sekundarni u proleće (oznaka „x“).

Slika 17– Klimadijagram po Walteru i Köppenov Dfs „bx“ podtip klime za Žabljak

Za analiziranje klime na području Crne Gore koriste se sledeći klimatski parametri: temperatura, padavine, sniježni pokrivač, broj dana sa padavinama, oblačnost i trajanje sijanja sunca.Za 2009. godinu analizirani su osnovni klimatski elementi: temperatura vazduha i padavine.

Temperature vazduha Trend rasta temperature vazduha u drugoj polovini XX vijeka evidentan je na

većem dijelu teritorije Crne Gore. Ljeta su postala vrlo topla, naročito u posljednjih 18 godina.



18

Od kada se vrše instrumentalna mjerenja temperature u Crnoj Gori, 2009. godina je bila jedna od najtoplijih. Evidentirana su pozitivna odstupanja gotovo svih analiziranih parametara temperature vazduha.

Raspodjela statističkih parametara ukazuje da je ova godina bila ekstremno topla u većem dijelu Crne Gore, vrlo topla na području Ulcinja i Herceg Novog, odnosno topla u kotorskom kraju (slika 12.). Registrovani su novi apsolutni maksimumi temperatura u pojedinim mjestima na mjesečnom nivou (tabela 2.).

Slika 18 – Odstupanje srednje godišnje temperature vazduha od normale (gornji

broj) i odgovarajuće vrijednosti percentila (donji broj) za 2009. Godinu (Izvor:

Hidrometeorološki zavod Crne Gore)

Tabela 2– Mjesečni apsolutni maksimumi temperature (2009.godina); Izvor: Hidrometeorološki zavod Crne Gore

Stanica Mjesečni apsolutni maksimumi tx u 2009.godini Maj Jun Decembar

Herceg Novi 33,0(18.maj) Žabljak 31,4 (24.jul) Bijelo Polje* 20,0 (26. dec.) Rožaje* 17,0 (31.dec.)

*Vrijednosti temperature su zaokružene Padavine Odstupanja ukupnih padavina u 2009. godini su varirala u širokom opsegu, pa

su prema raspodjeli percentila, zastupljene gotovo sve klase (slika 13). U većem dijelu Crnomorskog sliva godina je bila normalna - sušna. Povećana kišnost je evidentirana samo na Primorju.

Ukupne visine padavina u 2009. godini na pojedinim mjernim mjestima (Pljevlja, Ulcinj, Nikšić, Žabljak, Herceg Novi, Bar, Podgorica i Cetinje) bile su iznad prosječne sume za 1961/90. godinu (grafikon 1).



19

Slika 19– Procentualna ostvarenost od prosječne sume padavina (gornji broj) i

odgovarajuće vrijednosti percentila (donji broj) za 2009.godinu. (Izvor: Hidrometeorološki zavod Crne Gore)

Ratifikacijom Kjoto protokola, UNFCC i LRTAP Crna Gora se u skladu sa Kopenhagenskim sporazumom obavezala da održi nizak nivo emisija zagađujućih supstanci, dok se kroz CDM projekte koji su u toku ili su u planu aktivno pridružuje u ublažavanju negativnih posledica globalnih klimatskih promjena.

Grafikon 1 – Poređenje ukupne visine padavina u 2009.godini i

prosječne sume (1961/90) na pojedinim stanicama (Izvor: Hidrometeorološki zavod Crne Gore)

Visina sniježnog pokrivača je značajan klimatski pokazatelj za planiranje i razvoj zimskog turizma, kao i za održavanje puteva u zimskom periodu. Po srednjoj maksimalnoj visini sniježnog pokrivača i srednjem godišnjem broju dana sa sniježnim pokrivačem većim od 50 cm postoji slična rejonizacija prostora i u tom smislu postoje četiri zone:

• Dolina Tare oko 40 cm oko 1 - 5 dana • Kanjon Tare 70 - 100 cm oko 10 - 40 dana • Planinski dio oko 150 cm oko 70 - 140 dana • Planinski vrhovi oko 200 cm oko 140 - 180 dana



20

Za Žabljak su karakteristične srednje vrijednosti trajanja sniježnog pokrivača sa različitim visinama izražene kroz broj dana koje su prikazane u sljedećoj tabeli.

Visina

snijega

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Suma

10 cm 27.3 27.3 27.3 16.8 1.5 0 0 0 0 0.6 7.5 21.5 129.8

30 cm 20.0 23.2 23.8 11.9 0.6 0 0 0 0 0.2 3.4 14.7 97.8

50 cm 16.8 20.2 21.5 6.9 0 0 0 0 0 0 1.4 9.0 75.8

Vlažnost vazduha Srednja godišnja relativna vlažnost vazduha je 75-80%. U vegetacionom

periodu (april-septembar) je 75-80%, dok je u januaru 80-85%. Srednja relativna vlažnost u julu mjerena u 14 sati u dolini Tare je oko 55%, u kanjonu Tare je oko 55-60%, u planinskom dijelu durmitorskog područja je oko 60-70% i na planinskim vrhovima je oko 75%.



21

2. DOSADAŠNJI RAZVOJ, URBANIZACIJA, PROGRAMSKE SMJERNICE

Centar zajednice naselja je Žabljak, kojem pored opštinskog centra pripadaju i sledeća populaciono veća i razvijenija naselja (Pitomine, Palež, Motički Gaj), kao i pojedina primarna seoska naselja (Mala Crna Gora, Tepca, Podgora, Tepačko polje, Šumanovac).

Žabljak će se razvijati kao opštinski centar sa višim kvalitetom urbanih funkcija opštinskog značaja. Pored daljeg osnaživanja tercijarnih djelatnosti u sektoru turizma, jačaće funkcije Žabljaka kao centra uslužnih delatnosti, zdravstva, obrazovanja, kulturnih, bankarskih i informatičkih delatnosti. Apsolutni prioritet u narednom planskom periodu imaće razvoj turističko-ugostiteljskih objekata manjih kapaciteta, visoke kategorije, izgrađenih u skladu sa principima ruralne arhitekture čime će se zadržati vizuelni identitet gradskog područja. Privredno-ekonomski razvoj Žabljaka najviše će biti zavistan od ostvarenih prihoda turističkih aktivnosti, uz napomenu zabrane lociranja novih industrijskih i preradjivačkih kapaciteta koje bi neminovno uzrokovale degradaciju područja i ujedno životne sredine. Iako je proces urbanizacije grada najefikasniji primenom principa koncentracije stanovništva i funkcija u gradskom tkivu, započete tendencije disperzije supra i infrastrukturnih objekata u tri pravca (regionalni putevi ka Pljevljima i Šavniku, tj. sjeverni pravac ka Pitominama i Paležu) nastaviće se i u narednom periodu uz konstantan porast gradskog stanovništva i relativno mirnija demografska kretanja u njegovim prigradskim naseljima sa kojima će činiti prostorno-fizionomsku i funkcionalnu cjelinu (naselja Pitomine, Palež i motički Gaj).

2.1. IZVOD IZ PROSTORNO-URBANISTIČKOG PLANA ŽABLjAK DO 2020.

Kategorije detaljne namjene površina

Namjene kao pretežni način planiranog korišćenja prostora definisane ovim planskim dokumentom su: površine za stanovanje male gustine sa djelatnostima, površine male gustine u rubnim delovima naselja, zelene površine i infrastrukturni objekti komunalne površine.



22

2.2. Pravila građenja-Parametri i uslovi stambene gradnje Stanovanje malih gustina sa djelatnostima koga čine porodični objekti

(individualno stanovanje); podtip satnovanje na građevinskom zemljištu unutar građevinskog rejona, sa gustinama do 65 stanovnika/ha na formiranim parcelama sa izlaskom na javni put.

Osnovni programsko-prostorni elementi su: • Minimalna površina parcele za individualno stanovanje (do 4 st. jedinice)

350m2 • Najveći dozvoljeni indeks izgrađenosti na parceli 1,2 • Koeficijent zauzetosti tla parcele 0,4 • Slobodna zelena površina na parceli bez površina za parkiranje putničkog

vozila 22-30 m2/st. Kao kompatibilni sadržaji pretežnoj namjeni dozvoljeni su: izgradnja stambenih

objekata porodičnog i kolektivnog stanovanja, prodavnice i zanatske radnje, koje ni na koji način ne ometaju osnovnu namjenu i koje služe svakodnevnim potrebama stanovnika područja, poslovne delatnosti koje se mogu obavljati u stanovima, kao i ugostitelski objekti i manji turistički objekti za smeštaj i mješoviti (stambeno-turistički) objekti, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti društvenih djelatnosti koji služe potrebama stanovnika područja. Na parceli se kao zasebni objekti mogu graditi i pomoćni objekti i garaže. Na parceli se može podići i drugi objekat, ukoliko ukupna gradnja na parceli zadovoljava propisane urbanističke parametre.

Uslovi gradnje i regulacije. – Ukoliko su u ulici pretežno uređene predbašte, novi objekti moraju se postaviti na građevinsku liniju kao kod susednih objekata, a ako na susjednim parcelama nema objekata, onda građevinska linija mora biti uvučena min 4,0m od regulacione linije.

Minimalna međusobna udaljenost slobodno-stojećih objekata iznosi 1,5m od ograde daljeg i 2,5m od ograde bližeg susjeda. Krovovi objekata su obavezno kosi, sa kosim krovom – složenim ili viševodnim, ili drugi u kompoziciji složeni krovovi, sa funkcionalnim akcentima. Na graničnom zidu prema bližem susjedu dozvoljavaju se otvori samo sa visokim parapetom min 1,5m odnosno kod stepenišnog zida fiksni neprozirni stakleni zidovi bez parapeta.

Stanovanje manjih gustina u rubnim dijelovima naselja koga čine sve vrste stanovanja u rubnim zonama sa gustinama do 50 stanovnika/ha. Ovaj tip obuhvata parcele pod kulturama sa ekonomskim i stambenim dvorištem na kojima su slobodno stojeće stambene zgrade, dvojne zgrade i kuće u nizu koje imaju sopstvenu ograđenu građevinsku parcelu sa izlaskom na javni put.

Osnovni programsko-prostorni elementi su: • Minimalna površina djela parcele za indiidualno stanovanje 250m2; • Najveći dozvoljeni indeks izgrađenosti na ukupnoj parceli 0,6; • Koeficijent zauzetosti tla parcele 0,3. Kao kompatibilni sadržaji pretežnoj namjeni na stambenom dijelu dozvoljeni su:

izgradnja stambenih objekata porodičnog stanovanja, poljoprivrednih i ekonomskih objekata poljoprivrednog domaćinstva, prodavnice i zanatske radnje, kao i ugostiteljski



23

objekti, manji turistički objekti za smeštaj i mješoviti (stambeno-turistički) objekti, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti društvenih djelatnosti koji služe potrebama stanovnika područja. Na ekonomskom dijelu parcele dozvoljeni su ekonomski objekti domaćinstva i objekti u funkciji poljoprivrede i poljoprivredne proizvodnje.

Uslovi gradnje i regulacije. – Minimalna međusobna udaljenost slobodno-stojećih objekata iznosi 2,5m od ograde daljeg i 4,5m od bližeg susjeda. Ne mogu se graditi ekonomski i poljoprivredni objekti u stambenom dijelu dvorišta.

U okviru tipa – stanovanje manjih gustina u rubnim dijelovima naselja predviđena su dva podtipa i to:

Stanovanje manjih gustina u rubnim dijelovima naselja – na pokrenutom terenu odnosi se na slobodnostojeće stambene zgrade, izuzetno i dvojne zgrade koje se grade na terenima pod izraženim nagibom između naspramnih dijelova parcela i koje imaju sopstvenu ograđenu građevinsku parcelu sa izlaskom na javni put.

Osnovni programsko-prostorni elementi su: • Minimalna površina djela parcele za indiidualno stanovanje 250m2; • Maksimalna spratnost stambene zgrade nije određena već zavisi od kosine

terena; • Slobodna zelena površina na parceli bez površina za parkiranje putničkog

vozila 22-30 m2/st. Kao kompatibilni sadržaji pretežnoj namjeni dozvoljeni su: izgradnja stambenih

objekata porodičnog stanovanja, prodavnice i zanatske radnje, koje ni na koji način ne ometaju osnovnu namjenu i koje služe svakodnevnim potrebama stanovnika područja, poslovne delatnosti koje se mogu obavljati u stanovima, kao i ugostitelski objekti i manji turistički objekti za smeštaj i mješoviti (stambeno-turistički) objekti, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti društvenih djelatnosti koji služe potrebama stanovnika područja. Na parceli se kao zasebni objekti mogu graditi i pomoćni objekti i garaže. Na parceli se može podići i drugi objekat, ukoliko ukupna gradnja na parceli zadovoljava propisane urbanističke parametre.

Uslovi gradnje i regulacije. – Novi objekti moraju se postaviti na građevinsku liniju kao kod susednih objekata, a ako na susednim parcelama nema objekata, onda uvučena min 4,0m od regulacione linije.

Minimlana međusobna udaljenost objekata iznosi 1,5m od ograde daljeg susjeda, a 2,5m od ograde bližeg susjeda. Krovovi objekata su obavezno kosi, sa kosim krovom – složenim ili viševodnim, ili drugi u kompoziciji složeni krovovi, sa funkcionalnim akcentima. Na graničnom zidu prema bližem susjedu dozvoljavaju se otvori samo u slučajevima visinske razlike nagnitog terena, uz prethodnu procjenu službe.

U okviru PUP-a površine urbanog zelenila u grafičkom dijelu plana prikazane su kao grupa-zelene površine i to: šume, parkovi, zaštitno zelenilo, rekreativne površine, sportsko rekreativni kompleks, poljoprivreda.



24

3. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA Žabljak je naselje stambeno-turističkog karaktera sa velikim potencijalom za

razvoj turizma zbog klimatskih karakteristika i geografaskog položaja. Od ugostiteljskih sadržaja na prostoru u obuhvatu Plana prisutni su restorani, mali hoteli ( hotel Zlatni Bor, hotel Bjelobor i hotel Lovac). Evidentiran je nedostatak sportsko-rekreativnih površina.

Stanovanje u zahvatu plana je organizovano kao individualno stanovanje. Individualna stambena gradnja zasniva se na slobodnostojećim porodičnim objektima na parceli. Naselje karakterišu parcele manje površine a veće izgrađenosti. Spratnost objekata je različita od prizemnih objekata srednjeg i lošeg boniteta do novijih objekata spratnosti P+1 i P+2. Veliki broj stambenih objekata ne koristi se samo za stanovanje već predstavljaju vikendice ili kuće za odmor, odnosno kuće za izdavanje u turističke namjene.Predmetni prostor je tretiran kroz jednu anketnu zonu i anketni listići su sastavni dio Dokumentacionog materijala koji potkrepljuju dobijene podatke. 3.1. Kontaktne zone Detaljni urbanistički plan "Tmajevci i Meždo" na Žabljaku prostorno kontaktira:

• Sa zapadne strane DUP „Žabljak“, Iz analize postojećeg stanja i prethodno navedenog može se konstatovati da postojeće stambeno naselje na predmetnom prostoru sa komunalnom infrastrukturnom neopremljenošću predstavlja zonu koja je nepravedno zapostavljena, obzirom na njen položaj u gradskom području. Iz prethodne analize prirodnih i stvorenih uslova, proističe da se ovaj lokalitet, predviđen za urbanu revitalizaciju, nalazi u kontaktu sa lokalitetom, koji je bio predmet izrade DUP-a u prethodnom periodu i, kao takav ne predstavlja ograničenje za pojedine funkcije tog lokaliteta i obrnuto. 3.2. Javna rasprava na Nacrt Izmjena i dopuna DUP-a Javna rasprava na Nacrt Izmjena i dopuna DUP-a "Tmajevci i Meždo " sprovedena je shodno zakonskim propisima u septembru 2014. godine. U periodu javne rasprave na Nacrt Izmjena i dopuna DUP-a, prikupljene su primjedbe i sugestije vlasnika i korisnika prostora. Primjedbe i sugestije građana su se najvećim dijelom odnosile na:

- zahtjevi za korekciju granica urbanistickih parcela i izvedenog stanja objekata, - zahtjevi za povećanjem gabarita objekata, dogradnja i nadgradnja - ukidanje saobracajnih i pješačkih komunikacija koje su planirane na zemljištu u

privatnom vlasništvu - legalizacija bespravno podignutih objekata, dogradnji i nadgradnji

U fazi izrade Plana u najvećoj mogućoj mjeri su uvazeni zahtjevi iznijeti kroz primjedbe i sugestije. Postupljeno je po 48 primjedbi, djelimično je postupljeno po 43 primjedbi dok su 2 primjedbe neosnovane.



25

3.3. FOTODOKUMENTACIJA



27



28



29



30



31



32



33



34



35



36



37



38



39



40



41



42



43



44



45



46



47



48



49



50

C. PLAN 4.DEFINICIJA POJMOVA U DUP-u

Radi preciznog razumevanja planskih rješenja daju se definicije pojmova koji se koriste.

Pojedini pojmovi/izrazi upotrebljeni u DUP-u Žabljaka imaju sledeće značenje: • Građevinsko zemljište jeste zemljište koje je određeno planskim dokumentom

za građenje objekata. Građevinsko zemljište koristi se prema njegovoj namjeni (namjeni koja je predviđena DUP-om) i na način kojim se obezbjeđuje njegovo racionalno korišćenje, u skladu sa Zakonom.

Građevinsko zemljište koristi se kao izgrađeno ili neizgrađeno. • Izgrađeno građevinsko zemljište je zemljište na kome su izgrađeni objekti u

skladu sa zakonom, namenjeni za trajnu upotrebu. • Neizgrađeno građevinsko zemljište jeste zemljište:

• na kome nisu izgrađeni objekti, • na kome su izgrađeni objekti suprotno zakonu (nelegalni objekti) i • na kome su izgrađeni privremeni objekti.

• Građevinsko zemljište može biti: • javno građevinsko zemljište i • ostalo građevinsko zemljište.

• Javno građevinsko zemljište je zemljište na kome su izgrađeni objekti od opšteg interesa i javne površine koje su u državnoj svojini, kao i zemljište koje je planom namjenjeno za izgradnju javnih objekata i površina od opšteg interesa. U skladu sa načinom korišćenja prostora unutar građevinskog zemljišta, ovim planom su utvrđene površine za javne namjene i površine za ostale namjene. Javnim površinama u okviru DUP-a pripadaju postojeće i planirane lokacije, kompleksi i prostori: za objekte i aktivnosti od opšteg interesa; za parkove i javno zelenilo (uređeno zelenilo, zaštitno zelenilo); za saobraćaj i saobraćajne površine (saobraćajnice, parking prostori i sl.); za vodene površine i retenzije kao i sve postojeće površine za prethodne namjene koje su evidentirane i uknjižene u skladu sa propisima. Skupu javnih površina za objekte i aktivnosti od opšteg interesa pripadaju sledeće namjene: • površine za centralne djelatnosti, • površine za zdravstvo, • površine za školstvo, • zaštićena kulturna dobra, • vjerski objekti, • površine ostale infrastrukture i • površine za sport i rekreaciju.

Skupu javnih površina za saobraćaj pripadaju sledeće namjene: • površine saobraćajne infrastrukture, • pješačke staze i • pristaništa.

Skupu javnih površina za vodene površine i retenzije pripadaju sledeće namjene:



51

• vodene površine, • retenzija – planirani sistem kanalisanja atmosferskih i otpadnih voda.

Skupu javnih površina za parkove i javno zelenilo pripadaju sledeće namjene: • slobodno zelenilo unutar bloka, • skverovi, • zelenilo specijalne namjene, • niskokvalitetne šume.

• Ostalo građevinsko zemljište predstavlja zemljište u okviru građevinskog rejona, kao i u prostorima van građevinskog rejona ali u području DUP-a, koje nije planirano za javne površine opisane u prethodnom delu teksta i dato na grafičkim prilozima ovog plana. Na površinama za ostale namjene uglavnom se zadovoljavaju dve od tri životne funkcije: stanovanje i rad. U površine za ostale namjene spadaju: • površine za stanovanje, • površine za turizam, • površine za poslovne djelatnosti, • površine za poljoprivredu.

• Urbanistička parcela jeosnovna i najmanja jedinica građevinskog zemljišta. Urbanistička parcela obuhvata jednu ili više katastarskih parcela ili njihovih djelova i koji zadovoljava uslove izgradnje propisane planskim dokumentom. Urbanistička parcela ne obuhvata saobraćajnice javnog karaktera.

• Regulaciona linija je linija koja deli javnu površinu od površina namjenjenih za druge namjene.

• Građevinska linija je linija na, iznad i ispod površine zemlje i vode, definisana grafički i numerički, koja predstavlja granicu do koje je moguće graditi objekat.

• Vertikalni gabarit objekta se definiše brojem etaža i/ili maksimalnim visinama iskazanim u metrima. Maksimalna visina označava mjeru koja se računa od najniže kote okolnog terena ili trotoara do najviše kote sljemena ili ravnog krova; Vertikalni gabarit se definiše i za nadzemne i za podzemne etaže. Etaže se definišu njihovim nazivima koji proističu iz njihovog položaja u objektu: podzemna etaža, prizemlje, sprat, potkrovlje);

• Podzemna etaža je dio zgrade koji je sasvim ili djelimično ispod zemlje. • Podrum je podzemna etaža čiji vertikalni gabarit ne smije nadvisiti kotu terena,

trotoara više od 1,00m. • Suteren (S) je podzemna etaža zastupljena kod objekata koji su izgrađeni na

denevilisanom terenu i kao takva predstavlja gabarit sa tri strane ugrađen u teren, dok se na jednoj strani kota poda suterena poklapa sa kotom terena ili odstupa od kote terena maksimalno za 1,00m. Gabariti suterena definisani su građevinskom linijom na zemlji.

• Prizemlje (P) je nadzemna etaža čija se kota određuje planom u zavisnosti od namjenei morfologije terena;

• Sprat (1,2,...) je nadzemna etaža iznad prizemlja; • Potkrovlje (Pk) je dio zgrade ispod kosog krova koji se koristi u skladu sa

njenom (ukupnom ili pretežnom) namjenom i funkcijom.Najniža svetla visina



52

potkrovlja ne smije biti veća od 1,20m na mjestu gde se građevinska linija potkrovlja i spratova poklapaju.

• Tavan je dio objekta bez nazidka, isključivo ispod kosog ili lučnog krova, a iznad međuspratne konstrukcije posljednje etaže i može imati minimalne otvore za svijetlo i ventilaciju. Tavan nije etaža.

• Nulta kota je tačka preseka linije terena i vertikalne ose objekta. Definicije prostornih pokazatelja za određivanje kapaciteta izgradnje U planskom rješenju koriste se pokazatelji za određivanje kapaciteta izgradnje. Radi preciznog razumjevanja planskih rješenja daju se definicije pojmova koji se koriste. Pokazatelji za određivanje kapaciteta izgradnje, čije vrijednosti su date u osnovnim namjenama prostora ovog Plana su sledeći:

• Indeks zauzetosti (Iz) i • Indeks izgrađenosti (Ii).

Ovi pokazatelji se primjenjuju zajedno sa drugim pravilima iz „Pravila građenja“. Ta pravila se odnose na regulacije ulice, bloka, parcele, građevinske linije, visinu i položaj objekta na parceli i u bloku, kapacitete za parkiranje, zelene površine. Izgrađena površina (površina pod objektima) predstavlja zbir bruto površina prizemlja svih objekata na parceli, bloku zoni ili planu, računajući spoljne konture fasadnih zidova. Bruto razvijena građevinska površina (BRGP) parcele (bloka, lokacije) predstavlja izgrađenu površinu objekta, koja uključuje površinu pod komunikacijama, konstruktivnim elementima, zidovima, balkonima, lođama, terasama, erkerima i dr. Ukupnu bruto razvijenu građevinsku piovršinu za urbanističku parcelu, blok ili zonu čini zbir površina svih objekata. Bruto površina podzemnih etaža se uzima ili ne uzima u obzir zavisno od njene namjene:

• ukoliko je namjena podzemnih etaža poslovna (trgovina, ugostiteljstvo ili neka druga namjena čija funkcija opterećuje parcelu infrasrukturom) onda se u ukupno bruto građevinsku površinu računa i površina podzemne etaže;

• ukoliko je namjena podzemne etaže garaža, podrum ili instalaciona etaža, visine maksimalno 2,40m, onda se njena površina ne uračunava u ukupnu bruto građevinsku površinu.

Indeks zauzetosti zemljišta je parametar koji pokazuje zauzetost građevinskog zemljišta na nivou urbanističke parcele.

Indeks zauzetosti zemljišta je količnik izgrađene površine pod gradnjom i ukupne površine jedinice građevinskog zemljišta(urbanistička parcela ili blok) izraženog u procentima.

Indeks je racionalni broj sa dvije decimale, a računa se primjenom sledeće formule:

Iz = Pg / Pgz

Iz - index zauzetosti Pg - površina pod objektima Pgz - površina jedinice građevinskog zemljišta

Indeks zauzetosti važi kao maksimalna vrijednost za sve etaže i ne može da se tumači kao vrijednost samo na nivou prizemlja.



53

Planirani indeks zauzetosti parcele na uglu može se uvećati ukoliko je reč o arhitektonskim akcentima u prostoru. Indeks izgrađenosti zemljišta predstavlja urbanističku veličinu koja pokazuje intenzitet izgrađenosti građevinskog zemljišta. Indeks izgrađenosti zemljišta predstavlja odnos između bruto izgrađene površine, odnosno zbira svih izgrađenih nadzemnih etaža i ukupne površine građevinskog zemljišta, izraženog kao racionalani broj sa dvije decimale, a računa se po obrascu:

Ii = Pbr / Pgz

Ii - index izgrađenosti (iskorišćenosti ) Pbr - površina nadzemnih etaža gradnje Pgz - površina jedinice građevinskog zemljišta

Ukoliko podrumske etaže objekta služe za obezbeđenje potrebnog kapaciteta mirujućeg saobraćaja unutar parcele i kao takve rasterećuju javne površine istih sadržaja, ne računaju se u bruto razvijenu građevinsku površinu po kojoj se obračunava indeks izgrađenosti.

U bruto razvijenu građevinsku površinu ne obračunavaju se servisni prostori neophodni za funkcionisanje podzemne garaže i tehnički sistemi objekta, za razliku od ostalih funkcionalnih celina (magacini, ostave, poslovni prostori).

U slučaju da su indeks zauzetosti i izgrađenosti parcele već izgrađenih objekata veći od maksimalnih vrijednosti datih Planom za taj tip izgrađenosti, zadržava se postojeći, bez mogućnosti uvećanja, ali u slučaju zamjene objekta novim, ili bilo kakvom intervencijom na objektu, postojeći indeks zauzetosti se ne zadržava već se moraju poštovati indeksi zauzetosti i izgrađenosti dati ovim Planom. Rekonstrukcija je izvođenje građevinskih i drugih radova na postojećem objektu, kojima se vrši: nadogradnja;dogradnja; zamjena instalacija, uređaja, postrojenja i opreme kojima se mijenja postojeći kapacitet; utiče na stabilnost i sigurnost objekta; mijenjaju bitni konstruktivni elementi; mijenja tehnološki proces; mijenja spoljni izgled koji je određen uslovima za uređenje prostora, utiče na bezbjednost susjednih objekata, saobraćaja i životne sredine, mijenja režim voda; mijenjaju uslovi zaštite prirodne i nepokretne kulturne baštine, dobara koja uživaju prethodnu zaštitu i zaštitu njihove zaštićene okoline; Adaptacija je izvođenje radova na održavanju objekta i radova koji nisu od uticaja na stabilnost objekta,odnosno pojedinih njegovih dijelova, koje se ne smatra građenjem objekta; Održavanje objekta je tehničko osmatranje objekta u eksploataciji i obezbjeđenje adekvatnog korišćenja objekta tokom njegove eksploatacije, zamjena instalacija, uređaja, postrojenja i opreme kojima se ne mijenja postojeći kapacitet, kao i tekuće održavanje objekata putne i željezničke infrastrukture, elektroenergetskih, vodovodnih,kanalizacionih, telekomunikacionih i ostalih objekata;

Ovi pokazatelji se primjenjuju zajedno sa drugim pravilima iz „Pravila građenja“. Ta pravila se odnose na regulacije ulice, bloka, parcele, građevinske linije, visinu i položaj objekta na parceli i u bloku, kapacitete za parkiranje, zelene površine.



54

4.1. Model plana i programski pokazatelji

Imajući u vidu da je grad, prije svega, prostor svih građana i, uvažavajući činjenicu da je DUP planski dokument koji se realizuje u određenom vremenskom periodu, to se mora usaglasiti sa potrebama razvoja za taj period. Prošlost ne možemo mijenjati, možemo je samo drugačije čitati i tumačiti. Izmjenom plana koja proističe iz potrebe da se plan približi realizatorskim potencijalima u građevinarstvu i potrebama drušštva, ovaj prostor treba unaprijediti i dati mu mogućnost kvalitetnijeg urbanog razvoja.

4.2. NAMJENA POVRŠINA Plan namjena površina za zahvat koji se obrađuje ovim planskim dokumentom je sljedeći: - Površine za stanovanje manje gustine; - Površine za stanovanje manje gustine sa djelatnostima; - Površine za turizam; - Površine za sport i rekreaciju; - Površine za pejzažno uređenje-površine javne namjene; - Površine komunalne infrastrukture; - Površine elektroenergetske infrastrukture;

Površine za stanovanje Površine za stanovanje su površine su planskim dokumentom pretežno

namjenjene za stalno i povremeno stanovanje. Na površinama za stanovanje mogu se naći i objekti koji ne ometaju osnovnu

namjenu i koji služe svakodnevnim potrebama stanovnika područja, i to: • trgovina i ugostiteljski objekti, objekti za smeštaj turista, poslovni sadržaji koji

su smješteni u prizemljima i mezaninima stambenih objekata; • objekti za upravu, kulturu, školstvo, zdravstvenu i socijalnu zaštitu, sport i

rekreaciju i vjerski objekti koji služe svakodnevnim potrebama stanovncima područja;

• objekti i mreže infrastrukture; • parkinzi i garaže za smeštaj vozila korisnika (stanara i zaposlenih) i

posjetilaca; • stanice za snabdevanje motornih vozila gorivom u skladu sa tehničkim

propisima. U okviru granica obuhvata Plana prema karakteristikama stambenih

zgrada, gustini naseljenosti, urbanističkim pokazateljima i načinu stanovanja zastupljeno je stanovanje manjih gustina i stanovanje manjih gustina sa djelatnostima. Planirani su pretežno porodični objekti (individualno stanovanje, do 4 stambene jedinice, površine do 500m2) na formiranim parcelama sa izlaskom na javni put.

Planom se uglavnom predviđa afirmacija postojećih modela stanovanjana posmatranom području, odnosno generalno progušćivanje postojećeg stambenog tkiva



55

u zonama, kako bi se ostvario željeni koncept kompaktnog naselja i spriječilo dalje narušavanje vrijednih prirodnih područja. Cilj je podizanje kvaliteta individualnog stanovanja u skladu sa zahtevima savremenih standarda življenja uz neophodne intervencije u saobraćajnoj mreži.

Površine za turizam U okviru predmetnog plana na UP10, UP 11, UP 12, UP 13, UP 14 i UP218 se nalaze manji hoteli za smještaj turista. Objekti na UP 10, UP 12 i UP 218 su zadržani u horizontalnom i vertikalnom gabaritu, dok se na UP 11, UP 13, i UP14 dozvoljava dogradnja i nadgradnja po planskim parametrima. Površine za sport i rekreaciju U okviru predmetnog plana na UP 229 i UP 344 se nalaze površine za sport i rekreaciju. Na UP 344 planirani su otvoreni sportski tereni( mali fudbal, tenis, košarka, klizalište..) kao i prateći objekat u funkciji sporta. Na UP 229 radi denivelacije terena planiran je avanturistički park, staze za sankanje,skijanje...kao i prateći objekat u funkciji sporta ( svlačionice, tuš kabine, sanitarne prostorije, klupske prostorije), kao i ugostiteljski sadržaji ( restoran, kafe-bar i sl.). Horizontalni i vertikalni gabariti dati su tabelarno. Mogu se planirati namjene koje su u skladu sa Pravilnikom o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta Površine za pejzažno uređenje-površine javne namjene Na urbanističkim parcelama od UP 499 do UP 518 planirane su površine javne namjene. UP 510, UP 512, UP 513, UP 514, UP 515 i dio UP 501 su po PUP-u zelene površine, dok su ostale planirane kroz izradu predmetnog DUP-a. Preciznije smjernice date su u poglavlju " Pejzažna arhitektura". Površine komunalne infrastrukture U okviru namene komunalne infrastrukture na UP 263 planirana je izgradnja benzinske pumpe, i na UP414, UP415, UP416 je planirana izgradnja stočne pijace, azila za pse, klanica i drugo.



Planirani programski pokazatelji za parcele sa postojećim objektom

DUP "Tmajevci I Meždo", Žabljak

Postojeće stanje Planirano stanje

Br. urbanističke

parcele

Površina UP (m²)

Površina prizemlja

(m²)

BRGP Površina (m²)

SpratnostIndeks zauz.

Indeks izgrađ.

Max površina prizemlja

(m²)

Max BRGP površina (m²)

Max indeks zauz.

Max indeks izgrađ.

Max spratnost

Namjena

UP 1 392.16 87.15 87.15 T 0.22 0.22 156.86 470.59 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 2 369.81 106.68 320.04 P+1+Pk 0.29 0.87 147.92 443.77 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 3 335.01 64.69 129.38 P+Pk 0.19 0.39 134.00 402.01 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 4 341.55 53.64 107.28 P+Pk 0.16 0.31 136.62 409.86 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 5 319.67 44.80 89.60 P+Pk 0.14 0.28 127.87 383.60 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 6 733.63 142.39 284.78 P+Pk 0.19 0.39 293.45 500.00 0.40 0.68 P+1+Pk SMD *

UP 7 350.64 98.74 154.01 P+1 0.28 0.44 140.26 420.77 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 8 410.62 86.99 260.97 P+1+Pk 0.21 0.64 164.25 492.74 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 9 602.44 99.82 99.82 S+P 0.17 0.17 240.98 500.00 0.40 0.83 P+1+Pk SMD *

UP 10 899.91 417.12 834.24 P+2 0.46 0.93 417.12 834.24 0.46 0.93 P+2 T

UP 11 628.59 29.54 29.54 P 0.05 0.05 251.44 754.31 0.40 1.20 P+1+Pk T

UP 12 928.84 320.83 1,283.32 P+3 0.35 1.38 320.83 1,283.32 0.35 1.38 P+3 T

UP 13 698.24 118.09 236.18 P+Pk 0.17 0.34 279.30 837.89 0.40 1.20 P+1+Pk T

UP 14 1,325.97 358.02 716.04 P+2 0.27 0.54 530.39 1,591.16 0.40 1.20 P+2 T

UP 15 679.71 29.99 59.98 P+Pk 0.04 0.09 271.88 500.00 0.40 0.74 P+1+Pk SMD *

UP 16‐17 824.66 87.53 143.26 P+Pk 0.11 0.17 329.86 500.00 0.40 0.61 P+1+Pk SMD *



57

UP 18‐19‐20‐21‐22 1,748.35 220.44 440.88 P+Pk 0.13 0.25 500.00 500.00 0.29 0.29 P+1+Pk SMD

*

UP 23 572.20 40.67 81.34 P+Pk 0.07 0.14 171.66 343.32 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 24 355.44 41.69 83.38 P+Pk 0.12 0.23 106.63 213.26 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 25 344.18 39.14 78.28 P+Pk 0.11 0.23 103.25 206.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 26 307.45 55.89 111.78 P+Pk 0.18 0.36 92.24 184.47 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 27 252.33 41.79 83.58 P+Pk 0.17 0.33 75.70 151.40 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 28 251.03 41.37 82.74 P+Pk 0.16 0.33 75.31 150.62 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 29 285.57 46.37 92.74 P+Pk 0.16 0.32 85.67 171.34 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 30 305.09 52.29 104.58 P+Pk 0.17 0.34 91.53 183.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 31 418.59 52.29 104.58 P+Pk 0.12 0.25 125.58 251.15 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 32 398.06 150.57 451.71 P+1+Pk 0.38 1.13 150.57 451.71 0.38 1.13 P+1+Pk SMR

UP 33 403.50 196.22 588.66 P+1+Pk 0.49 1.46 196.22 588.66 0.49 1.46 P+1+Pk SMR

UP 34 656.67 96.66 165.99 P+1 0.15 0.25 197.00 394.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 35 502.64 145.11 226.79 P+1+Pk 0.29 0.45 150.79 301.58 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 36 764.65 70.75 141.50 P+1 0.09 0.19 229.40 458.79 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 37 760.62 58.78 117.56 P+1 0.08 0.15 228.19 456.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 38‐39 796.28 114.96 114.96 T 0.14 0.14 238.88 477.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 40 830.84 65.82 197.46 P+1+Pk 0.08 0.24 249.25 498.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 41‐42 307.64 97.05 194.10 P+1 0.32 0.63 97.05 194.10 0.32 0.63 P+1 SMR *

UP 43 151.59 29.44 29.44 T 0.19 0.19 45.48 90.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 43a 225.75 41.98 83.96 P+Pk 0.19 0.37 67.73 135.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 43b 170.63 33.00 33.00 T 0.19 0.19 51.19 102.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 44 158.96 53.24 53.24 T 0.33 0.33 53.24 95.38 0.33 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 44a 208.70 54.14 162.42 P+1+Pk 0.26 0.78 54.14 162.42 0.26 0.78 P+1+Pk SMR *

UP 45 184.82 68.76 137.52 P+1 0.37 0.74 68.76 137.52 0.37 0.74 P+1 SMR *

UP 46 190.06 75.15 150.30 P+1 0.40 0.79 75.15 137.52 0.40 0.72 P+1 SMR *

UP 47 309.91 72.92 145.84 P+1 0.24 0.47 92.97 185.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 48‐49 389.48 113.47 226.94 P+Pk 0.29 0.58 116.84 233.69 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *



58

UP 50 305.13 79.27 237.81 P+1+Pk 0.26 0.78 79.27 237.81 0.26 0.78 P+1+Pk SMR *

UP 51 287.30 53.73 107.46 S+P+Pk 0.19 0.37 86.19 172.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 52 200.60 39.46 78.92 P+Pk 0.20 0.39 60.18 120.36 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 53 205.28 63.08 126.16 S+P+1 0.31 0.61 63.08 126.16 0.31 0.61 S+P+1 SMR

UP 54 204.98 63.20 189.60 P+1+Pk 0.31 0.92 63.20 189.60 0.31 0.92 P+1+Pk SMR

UP 55 2,314.17 143.54 187.59 P+Pk 0.06 0.08 500.00 500.00 0.22 0.22 P+1+Pk SMR *

UP 56 3,340.34 159.97 211.56 P+Pk 0.05 0.06 500.00 500.00 0.15 0.15 P+1+Pk SMR *

UP 57 1,603.36 63.02 126.04 P+1 0.04 0.08 481.01 500.00 0.30 0.31 P+1+Pk SMR *

UP 58 3,528.85 63.32 126.64 P+Pk 0.02 0.04 500.00 500.00 0.14 0.14 P+1+Pk SMR *

UP 59 388.71 81.94 163.88 P+Pk 0.21 0.42 116.61 233.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 60 292.54 84.72 134.62 P+Pk 0.29 0.46 87.76 175.52 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 61 304.31 34.20 68.40 P+Pk 0.11 0.22 91.29 182.59 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 62 313.12 72.26 122.24 P+Pk 0.23 0.39 93.94 187.87 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 63 306.39 68.64 137.28 P+Pk 0.22 0.45 91.92 183.83 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 64 380.67 112.01 112.01 P 0.29 0.29 114.20 228.40 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 64a 303.22 49.02 49.02 T 0.16 0.16 90.97 181.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 65 275.71 64.18 128.36 P+Pk 0.23 0.47 82.71 165.43 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 66 317.41 61.87 61.87 P 0.19 0.19 95.22 190.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 67 288.59 88.56 88.56 P 0.31 0.31 88.56 173.15 0.31 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 68 344.58 45.76 91.52 P+Pk 0.13 0.27 103.37 206.75 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 69 733.22 77.76 233.28 P+2 0.11 0.32 219.97 439.93 0.30 0.60 P+2 SMR *

UP 70 253.01 107.82 215.64 P+Pk 0.43 0.85 107.82 215.64 0.43 0.85 P+Pk SMR *

UP 71 317.76 50.39 100.78 P+Pk 0.16 0.32 95.33 190.66 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 72 460.25 157.50 195.73 P+Pk 0.34 0.43 157.70 276.15 0.34 0.60 P+1+Pk SMR

UP 73 207.33 46.93 140.79 P+Pk 0.23 0.68 46.93 140.79 0.23 0.68 P+Pk SMR *

UP 73a 293.98 54.48 108.96 P+Pk 0.19 0.37 88.19 176.39 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 74 167.41 63.96 127.92 P+Pk 0.38 0.76 63.96 127.92 0.38 0.76 P+Pk SMR

UP 75 208.04 63.96 127.92 P+Pk 0.31 0.61 63.96 127.92 0.31 0.61 P+Pk SMR

UP 76 360.80 52.37 94.16 P+Pk 0.15 0.26 108.24 216.48 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *



59

UP 77 479.39 57.13 114.26 P+Pk 0.12 0.24 143.82 287.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 78‐79 521.28 135.84 271.68 P+1+Pk 0.26 0.52 156.38 312.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 80 738.19 100.79 302.37 P+1+Pk 0.14 0.41 221.46 442.91 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 81 552.58 59.02 118.04 P+Pk 0.11 0.21 165.77 331.55 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 82 293.05 54.68 109.36 P+Pk 0.19 0.37 87.92 175.83 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 83 3,447.74 65.71 131.42 P+Pk 0.02 0.04 500.00 500.00 0.15 0.15 P+1+Pk SMR *

UP 84 1,320.43 69.31 138.62 P+Pk 0.05 0.10 396.13 500.00 0.30 0.38 P+1+Pk SMR *

UP 85 304.96 93.39 280.17 P+1+Pk 0.31 0.92 93.39 280.17 0.31 0.92 P+1+Pk SMR *

UP 86‐87 867.01 64.02 128.04 P+Pk 0.07 0.15 260.10 520.21 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 88 227.35 45.00 90.00 P+Pk 0.20 0.40 68.21 136.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 89 498.60 81.14 243.42 P+1+Pk 0.16 0.49 149.58 299.16 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 90 285.80 62.30 124.60 P+Pk 0.22 0.44 85.74 171.48 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 91 411.47 63.54 127.08 P+Pk 0.15 0.31 123.44 246.88 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 92 705.98 49.42 49.42 P 0.07 0.07 211.79 423.59 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 93 384.50 30.86 67.82 P+Pk 0.08 0.18 115.35 230.70 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 94 209.82 45.51 91.02 P+Pk 0.22 0.43 62.95 125.89 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 95 208.92 45.50 91.00 P+Pk 0.22 0.44 62.68 125.35 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 96 214.18 45.57 91.14 P+Pk 0.21 0.43 64.25 128.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 97 208.91 45.54 91.08 P+Pk 0.22 0.44 62.67 125.35 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 98 213.90 45.59 91.18 P+Pk 0.21 0.43 64.17 128.34 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 99 253.34 45.55 91.10 P+Pk 0.18 0.36 76.00 152.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 100 469.74 179.50 359.00 P+1 0.38 0.76 179.50 359.00 0.38 0.76 P+1 SMR

UP 101‐102‐103‐104 775.10 191.98 400.23 P+Pk 0.25 0.52 232.53 465.06 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

*

UP 105 337.48 101.36 101.36 S+P 0.30 0.30 101.36 202.49 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 106 331.24 68.40 68.40 T 0.21 0.21 99.37 198.74 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 107 256.64 54.03 108.06 P+Pk 0.21 0.42 76.99 153.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 108 294.52 54.03 108.06 P+Pk 0.18 0.37 88.36 176.71 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



60

UP 109 258.84 53.98 107.96 P+Pk 0.21 0.42 77.65 155.30 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 110 181.34 34.56 69.12 P+Pk 0.19 0.38 54.40 108.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 111 138.44 29.11 29.11 P 0.21 0.21 41.53 83.06 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 111a 278.93 28.58 28.58 T 0.10 0.10 83.68 167.36 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 112 463.62 58.19 174.57 P+1+Pk 0.13 0.38 139.09 278.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 113 271.08 69.65 208.95 P+1+Pk 0.26 0.77 69.65 208.95 0.26 0.77 P+1+Pk SMR

UP 114 284.41 61.26 122.52 P+Pk 0.22 0.43 85.32 170.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 115 298.89 58.42 118.44 P+1+Pk 0.20 0.40 89.67 179.33 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 116 451.23 63.74 191.22 P+1+Pk 0.14 0.42 180.49 500.00 0.40 1.11 P+1+Pk SMD

UP 117 227.40 41.65 83.30 P+Pk 0.18 0.37 90.96 272.88 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 118 213.99 41.60 83.20 P+Pk 0.19 0.39 85.60 256.79 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 119 213.28 41.61 83.22 P+Pk 0.20 0.39 85.31 255.94 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 120 197.37 41.62 83.24 P+Pk 0.21 0.42 78.95 236.84 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 121 419.88 64.57 193.71 P+1+Pk 0.15 0.46 125.96 251.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 122 731.35 80.46 130.56 P+Pk 0.11 0.18 219.41 438.81 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 123 418.27 27.67 93.33 P+Pk 0.07 0.22 167.31 500.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 124 551.13 43.47 86.94 P+1+Pk 0.08 0.16 220.45 500.00 0.40 0.91 P+1+Pk SMD

UP 125 174.48 45.18 135.54 P+1+Pk 0.26 0.78 69.79 209.38 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 126 776.75 78.83 315.32 P+2+Pk 0.10 0.41 310.70 500.00 0.40 0.64 P+2+Pk SMD *

UP 127 688.44 88.02 176.04 P+Pk 0.13 0.26 275.38 500.00 0.40 0.73 P+1+Pk SMD

UP 128 519.12 54.39 108.78 P+Pk 0.10 0.21 207.65 500.00 0.40 0.96 P+1+Pk SMD *

UP 129 1,374.72 124.39 497.56 P+2+Pk 0.09 0.36 500.00 500.00 0.36 0.36 P+2+Pk SMD

UP 130 523.29 72.80 145.60 P+Pk 0.14 0.28 209.32 500.00 0.40 0.96 P+1+Pk SMD *

UP 131 603.21 44.85 89.70 P+Pk 0.07 0.15 241.28 500.00 0.40 0.83 P+1+Pk SMD

UP 132 669.95 60.95 121.90 P+1 0.09 0.18 200.99 401.97 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 133 1,193.08 86.60 259.80 P+1+Pk 0.07 0.22 357.92 500.00 0.30 0.42 P+1+Pk SMR *

UP 134 414.06 68.18 204.54 P+1+Pk 0.16 0.49 124.22 248.44 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 134a 672.52 60.47 181.41 P+1+Pk 0.09 0.27 201.76 403.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



61

UP 135 801.93 54.55 163.65 P+1+Pk 0.07 0.20 240.58 481.16 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 136 860.59 159.54 319.08 S+P+Pk 0.19 0.37 258.18 500.00 0.30 0.58 P+1+Pk SMR

UP 137 987.72 64.61 193.83 P+1+Pk 0.07 0.20 296.32 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR

UP 138 504.01 44.63 133.89 P+1+Pk 0.09 0.27 151.20 302.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 139 555.56 98.65 295.95 P+1+Pk 0.18 0.53 166.67 333.34 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 140 344.31 50.41 99.73 P+Pk 0.15 0.29 137.72 413.17 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 141 227.55 36.07 36.07 T 0.16 0.16 91.02 273.06 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 142 323.38 64.78 129.56 P+Pk 0.20 0.40 129.35 388.06 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 143‐144 480.08 78.13 78.13 T 0.16 0.16 192.03 500.00 0.40 1.04 P+1+Pk SMD

UP 145 378.92 60.43 181.29 P+1+Pk 0.16 0.48 151.57 454.70 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 146 357.49 59.83 179.49 P+1+Pk 0.17 0.50 143.00 428.99 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 147‐148 363.62 92.67 185.34 P+Pk 0.25 0.51 145.45 436.34 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 149 309.72 43.77 87.54 P+Pk 0.14 0.28 123.89 371.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 150 297.30 63.76 191.28 P+1+Pk 0.21 0.64 118.92 356.76 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 151 313.63 53.33 106.66 P+Pk 0.17 0.34 125.45 376.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 152 332.52 113.43 269.03 P+1+Pk 0.34 0.81 133.01 399.02 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 153 246.36 50.64 127.88 P+Pk 0.21 0.52 98.54 295.63 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 154 205.15 77.01 124.68 P+1 0.38 0.61 82.06 246.18 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 155 222.55 58.85 58.85 P 0.26 0.26 89.02 267.06 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 156 198.29 84.05 252.15 P+1+Pk 0.42 1.27 84.05 252.15 0.42 1.27 P+1+Pk SMD *

UP 157 245.82 42.68 85.36 P+1 0.17 0.35 98.33 294.98 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 158 308.38 68.87 176.71 P+1+Pk 0.22 0.57 123.35 370.06 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 159 299.92 77.38 232.14 P+1+Pk 0.26 0.77 119.97 359.90 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 160 303.39 85.25 194.11 P+1+Pk 0.28 0.64 121.36 364.07 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 161 234.17 63.57 114.49 P+Pk 0.27 0.49 93.67 281.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 161a 209.44 27.52 55.04 P+Pk 0.13 0.26 83.78 251.33 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 162 211.71 68.26 117.17 P+Pk 0.32 0.55 84.68 254.05 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 163 299.47 53.02 86.15 P+Pk 0.18 0.29 119.79 359.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 164‐165 329.74 56.87 83.62 P+Pk 0.17 0.25 131.90 395.69 0.40 1.20 P+1+Pk SMD



62

UP 166 159.33 31.18 62.36 P+Pk 0.20 0.39 63.73 191.20 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 167 154.98 29.63 29.63 T 0.19 0.19 61.99 185.98 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 168 214.72 52.39 104.78 S+P+Pk 0.24 0.49 85.89 257.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 169 133.55 39.12 78.24 P+Pk 0.29 0.59 53.42 160.26 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 170 166.08 22.32 44.64 P+Pk 0.13 0.27 66.43 199.30 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 171 107.40 13.35 13.35 P 0.12 0.12 42.96 128.88 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 172‐173 212.60 56.07 56.07 T 0.26 0.26 85.04 255.12 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 174 319.27 51.89 88.50 P+Pk 0.16 0.28 127.71 383.12 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 175 387.52 66.74 172.64 P+1+Pk 0.17 0.45 155.01 465.02 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 176 263.49 58.01 152.17 P+1+Pk 0.22 0.58 105.40 316.19 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 177 259.42 106.37 319.11 P+1+Pk 0.41 1.23 106.37 319.11 0.46 1.37 P+1+Pk SMD

UP 178 284.72 19.99 59.97 P+1+Pk 0.07 0.21 113.89 341.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 179 493.41 99.41 198.82 P+Pk 0.20 0.40 197.36 500.00 0.40 1.01 P+1+Pk SMD

UP 180 209.05 48.86 97.72 S+P+Pk 0.23 0.47 83.62 250.86 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 181 371.22 55.96 55.96 T 0.15 0.15 148.49 445.46 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 182 182.39 51.06 102.12 S+P+Pk 0.28 0.56 72.96 218.87 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 183 215.00 74.88 149.76 P+Pk 0.35 0.70 86.00 258.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 184 216.12 38.12 76.24 P+Pk 0.18 0.35 86.45 259.34 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 185 214.90 18.65 18.65 S+P 0.09 0.09 85.96 257.88 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 186 222.25 44.60 133.80 P+1+Pk 0.20 0.60 88.90 266.70 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 187 229.68 48.64 48.64 T 0.21 0.21 91.87 275.62 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 188‐189 515.39 131.82 263.64 P+Pk 0.26 0.51 206.16 500.00 0.40 0.97 P+1+Pk SMD *

UP 190 495.56 102.54 102.54 T 0.21 0.21 198.22 500.00 0.40 1.01 P+1+Pk SMD *

UP 191 320.00 60.75 121.50 P+Pk 0.19 0.38 128.00 384.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 192 285.07 43.66 87.32 P+Pk 0.15 0.31 114.03 342.08 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 193 287.89 55.19 110.38 P+Pk 0.19 0.38 115.16 345.47 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 194 267.93 42.14 84.28 P+Pk 0.16 0.31 107.17 321.52 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 195 246.29 42.62 85.24 P+Pk 0.17 0.35 98.52 295.55 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 196 250.60 42.49 84.98 P+Pk 0.17 0.34 100.24 300.72 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *



63

UP 197 283.66 38.84 77.68 P+Pk 0.14 0.27 113.46 340.39 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 198 142.72 49.57 99.14 P+Pk 0.35 0.69 57.09 171.26 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 199 156.74 47.15 94.30 P+Pk 0.30 0.60 62.70 188.09 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 200 295.80 45.31 90.62 P+Pk 0.15 0.31 118.32 354.96 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 201 288.97 52.54 105.08 P+Pk 0.18 0.36 115.59 346.76 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 202 215.76 40.48 80.96 P+Pk 0.19 0.38 86.30 258.91 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 203 399.46 64.15 128.30 P+Pk 0.16 0.32 159.78 479.35 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 204 611.54 89.03 356.12 P+2+Pk 0.15 0.58 244.62 500.00 0.40 0.82 P+2+Pk SMD

UP 205 794.63 76.88 153.76 P+1 0.10 0.19 317.85 500.00 0.40 0.63 P+1+Pk SMD *

UP 206 309.00 77.69 233.07 P+1+Pk 0.25 0.75 123.60 370.80 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 207 302.55 65.40 119.92 P+Pk 0.22 0.40 121.02 363.06 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 208 407.34 87.34 153.80 P+Pk 0.21 0.38 162.94 488.81 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 209 204.13 62.21 124.42 P+Pk 0.30 0.61 81.65 244.96 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 210 227.23 48.12 96.24 P+Pk 0.21 0.42 90.89 272.68 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 211 346.24 46.91 93.82 P+Pk 0.14 0.27 138.50 415.49 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 212 343.71 73.30 180.20 P+1+Pk 0.21 0.52 137.48 412.45 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 213 360.30 105.07 210.14 P+Pk 0.29 0.58 144.12 432.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 214 302.38 61.51 123.02 P+1 0.20 0.41 120.95 362.86 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 215 349.37 81.98 245.94 P+1+Pk 0.23 0.70 139.75 419.24 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 216 154.45 41.19 41.19 T 0.27 0.27 61.78 185.34 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 217 161.42 85.08 255.24 P+1+Pk 0.53 1.58 85.08 255.24 0.53 1.58 P+1+Pk SMD *

UP 218 635.69 318.41 955.23 P+1+Pk 0.50 1.50 318.41 955.23 0.50 1.50 P+1+Pk T *

UP 219 427.43 243.39 243.39 T 0.57 0.57 243.39 500.00 0.57 1.17 P+1+Pk SMD *

UP 220 314.69 110.40 110.40 T 0.35 0.35 125.88 377.63 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 221 368.28 61.67 123.34 P+Pk 0.17 0.33 147.31 441.94 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 222 350.58 88.89 169.59 P+Pk 0.25 0.48 140.23 420.70 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 223 771.67 56.37 112.74 P+Pk 0.07 0.15 231.50 463.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 224 484.07 99.10 170.54 P+Pk 0.20 0.35 145.22 290.44 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 225 496.95 70.32 140.64 P+Pk 0.14 0.28 149.09 298.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



64

UP 226 399.37 114.46 245.18 P+1+Pk 0.29 0.61 119.81 239.62 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 227 279.49 117.29 184.84 P+Pk 0.42 0.66 117.29 184.84 0.42 0.66 P+Pk SMR *

UP 228 173.98 56.17 184.84 P+Pk 0.32 1.06 56.17 184.84 0.32 1.06 P+Pk SMR *

UP 229 318.12 75.39 150.78 P+Pk 0.24 0.47 95.44 190.87 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 230 214.34 21.54 64.62 P+1+Pk 0.10 0.30 64.30 128.60 0.30 0.60 P+1+Pk SMR *

UP 230a 353.12 100.37 272.79 P+1+Pk 0.28 0.77 141.25 423.74 0.40 1.20 P+1+Pk SMD *

UP 231 234.15 71.84 125.35 P+Pk 0.31 0.54 71.84 140.49 0.31 0.60 P+1+Pk SMR

UP 232 753.29 131.01 302.83 P+1+Pk 0.17 0.40 301.32 500.00 0.40 0.66 P+1+Pk SMD *

UP 233 559.24 83.77 151.45 P+Pk 0.15 0.27 223.70 500.00 0.40 0.89 P+1+Pk SMD *

UP 234 595.93 82.64 330.56 P+2+Pk 0.14 0.55 238.37 500.00 0.40 0.84 P+2+Pk SMD *

UP 235‐236 609.68 149.71 275.29 P+Pk 0.25 0.45 243.87 500.00 0.40 0.82 P+1+Pk SMD *

UP 237 489.96 55.21 110.42 P+Pk 0.11 0.23 195.98 500.00 0.40 1.02 P+1+Pk SMD *

UP 238‐239 587.25 90.29 135.03 P+Pk 0.15 0.23 234.90 500.00 0.40 0.85 P+1+Pk SMD *

UP 240 580.09 90.77 181.54 P+1 0.16 0.31 232.04 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD *

UP 241 695.74 90.77 181.54 P+Pk 0.13 0.26 278.30 500.00 0.40 0.72 P+1+Pk SMD *

UP 242 2,123.35 135.83 165.16 P+1+Pk 0.06 0.08 500.00 500.00 0.24 0.24 P+1+Pk SMD

UP 243 368.95 44.27 132.81 P+1+Pk 0.12 0.36 110.69 221.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 244 250.19 40.04 120.12 P+1+Pk 0.16 0.48 75.06 150.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 245 261.37 39.84 119.52 P+1+Pk 0.15 0.46 78.41 156.82 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 246 242.97 60.56 181.68 P+1+Pk 0.25 0.75 60.56 181.68 0.25 0.75 P+1+Pk SMR

UP 247 354.66 59.25 177.75 P+1+Pk 0.17 0.50 106.40 212.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 248 750.38 74.59 223.77 P+1+Pk 0.10 0.30 225.11 450.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UKUPNO 108,761.66 17,737.33 37,796.29 0.16 0.35 35,586.43 79,086.52 0.33 0.73



Planirano stanje

BR. PARCELE

POVRŠINA PARCELE (m²)

MAX POVRŠINA PRIZEMLJA

(m²)

MAX BRGP(m²)

INDEKS ZAUZ.

INDEKS IZGRAĐ.

SPRATNOST NAMJENA

UP 1 789.88 315.95 500.00 0.40 0.63 P+1+Pk SMD

UP 2 380.47 152.19 456.56 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 3 600.42 240.17 500.00 0.40 0.83 P+1+Pk SMD

UP 4 810.71 324.28 500.00 0.40 0.62 P+1+Pk SMD

UP 5 1,249.11 499.64 500.00 0.40 0.40 P+1+Pk SMD

UP 6 1,739.08 500.00 500.00 0.29 0.29 P+1+Pk SMD

UP 7 1,747.56 500.00 500.00 0.29 0.29 P+1+Pk SMD

UP 8 1,824.00 500.00 500.00 0.27 0.27 P+1+Pk SMD

UP 9 1,432.36 500.00 500.00 0.35 0.35 P+1+Pk SMD

UP 10 1,461.02 500.00 500.00 0.34 0.34 P+1+Pk SMD

UP 11 1,290.33 500.00 500.00 0.39 0.39 P+1+Pk SMD

UP 12 1,633.71 500.00 500.00 0.31 0.31 P+1+Pk SMD

UP 13 2,059.94 500.00 500.00 0.24 0.24 P+1+Pk SMD

UP 14 713.93 214.18 428.36 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 15 754.41 226.32 452.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 16 760.39 228.12 456.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 17 363.47 109.04 218.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 17a 259.41 77.82 155.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 18 509.68 152.90 305.81 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 18a 389.86 116.96 233.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 19 678.25 203.48 406.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 19a 402.66 120.80 241.60 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 20 222.83 66.85 133.70 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 21 324.83 97.45 194.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 21a 330.20 99.06 198.12 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 22 365.60 109.68 219.36 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 22a 458.91 137.67 275.35 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 23 670.12 201.04 402.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 24 662.41 198.72 397.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 25 630.85 189.26 378.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 26 330.04 99.01 198.02 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 26a 329.10 98.73 197.46 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 27 324.11 97.23 194.47 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 27a 330.08 99.02 198.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 28 305.43 91.63 183.26 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 28a 271.75 81.53 163.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



66

UP 29 250.29 75.09 150.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 29a 212.97 63.89 127.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 30 371.48 111.44 222.89 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 30a 266.74 80.02 160.04 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 30b 250.04 75.01 150.02 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 31 343.35 103.01 206.01 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 31a 344.67 103.40 206.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 32 1,001.41 300.42 500.00 0.30 0.50 P+1+Pk SMR

UP 32a 360.30 108.09 216.18 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 33 403.16 120.95 241.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 34 408.20 122.46 244.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 35 327.14 98.14 196.28 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 36 341.80 102.54 205.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 37 264.02 79.21 158.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 38 656.56 196.97 393.94 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 39 919.05 275.72 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 39a 1,041.24 312.37 500.00 0.30 0.48 P+1+Pk SMR

UP 39b 467.59 140.28 280.55 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 40 885.51 265.65 500.00 0.30 0.56 P+1+Pk SMR

UP 40a 983.08 294.92 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR

UP 41 1,145.60 343.68 500.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 42 306.91 92.07 184.15 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 42a 297.14 89.14 178.28 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 43 514.42 154.33 308.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 44 706.34 211.90 423.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 45 692.04 207.61 415.22 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 46 678.24 203.47 406.94 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 47 690.30 207.09 414.18 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 48 549.75 164.93 329.85 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 49 537.72 161.32 322.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 50 547.50 164.25 328.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 51 607.51 182.25 364.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 52 586.84 176.05 352.10 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 53 587.89 176.37 352.73 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 53a 594.35 178.31 356.61 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 54 571.59 171.48 342.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 55 579.37 173.81 347.62 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 56 587.48 176.24 352.49 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 57 601.95 180.59 361.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 58 601.50 180.45 360.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 59 495.66 148.70 297.40 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 60 567.05 170.12 340.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 61 558.95 167.69 335.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



67

UP 62 559.21 167.76 335.53 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 63 546.50 163.95 327.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 64 576.04 172.81 345.62 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 65 284.17 85.25 170.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 66 355.60 106.68 213.36 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 67 387.68 116.30 232.61 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 68 891.93 267.58 500.00 0.30 0.56 P+1+Pk SMR

UP 69 303.71 91.11 182.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 70 588.13 176.44 352.88 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 71 363.98 109.19 218.39 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 72 355.11 106.53 213.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 73 397.95 119.39 238.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 74 358.99 107.70 215.39 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 75 368.28 110.48 220.97 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 76 362.91 108.87 217.75 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 77 429.16 128.75 257.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 78 410.61 123.18 246.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 78a 695.22 208.57 417.13 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 79 214.49 64.35 128.69 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 79a 629.82 188.95 377.89 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 80 271.51 81.45 162.91 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 80a 778.96 233.69 467.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 80b 605.10 181.53 363.06 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 81 644.13 193.24 386.48 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 81a 619.62 185.89 371.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 82 951.93 285.58 500.00 0.30 0.53 P+1+Pk SMR

UP 82a 414.01 124.20 248.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 83 871.07 261.32 500.00 0.30 0.57 P+1+Pk SMR

UP 84 960.49 288.15 500.00 0.30 0.52 P+1+Pk SMR

UP 85 878.48 263.54 500.00 0.30 0.57 P+1+Pk SMR

UP 86 626.50 187.95 375.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 87 722.42 216.73 433.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 88 464.41 139.32 278.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 89 490.33 147.10 294.20 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 90 494.67 148.40 296.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 91 197.10 59.13 118.26 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 92 387.10 116.13 232.26 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 93 524.08 157.22 314.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 93a 284.63 85.39 170.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 93b 834.37 250.31 500.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 94 324.39 97.32 194.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 95 661.64 198.49 396.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 96 784.22 235.27 470.53 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



68

UP 97 740.06 222.02 444.04 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 98 619.16 185.75 371.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 99 615.33 184.60 369.20 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 100 291.94 116.78 350.33 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 101 428.86 171.54 500.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 102 449.51 179.80 500.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 103 345.41 138.16 414.49 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 104 346.53 93.00 207.92 0.40 0.60 P+1+Pk SMR

UP 105 623.69 187.11 374.21 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 106 292.94 87.88 175.76 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 107 628.20 188.46 376.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 108 320.19 96.06 192.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 108a 307.28 92.18 184.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 109 1,008.81 302.64 500.00 0.30 0.50 P+1+Pk SMR

UP 110 1,139.83 341.95 500.00 0.30 0.44 P+1+Pk SMR

UP 111 303.40 91.02 182.04 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 111a 286.53 85.96 171.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 112 544.72 163.42 326.83 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 113 487.30 146.19 292.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 114 177.73 53.32 106.64 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 115 183.99 55.20 110.39 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 116 574.63 172.39 344.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 117 585.42 175.63 351.25 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 118 751.08 225.32 450.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 119 756.05 226.82 453.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 120 931.71 279.51 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 120a 1,339.54 401.86 500.00 0.30 0.37 P+1+Pk SMR

UP 121 634.55 190.37 380.73 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 122 803.45 241.04 482.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 123 344.41 103.32 206.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 124 289.10 86.73 173.46 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 125 805.75 241.73 483.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 126 444.72 133.42 266.83 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 127 492.67 197.07 500.00 0.40 1.01 P+1+Pk SMD

UP 128 569.12 227.65 500.00 0.40 0.88 P+1+Pk SMD

UP 129 1,011.15 404.46 500.00 0.40 0.49 P+1+Pk SMD

UP 130 416.61 166.64 499.93 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 131 592.84 237.14 500.00 0.40 0.84 P+1+Pk SMD

UP 132 233.74 93.50 280.49 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 133 199.04 79.62 238.85 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 133a 375.91 150.36 451.09 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 134 291.58 116.63 349.90 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 135 356.86 142.74 428.23 0.40 1.20 P+1+Pk SMD



69

UP 136 250.04 100.02 300.05 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 136a 238.92 95.57 286.70 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 137 456.03 182.41 500.00 0.40 1.10 P+1+Pk SMD

UP 138 208.73 83.49 250.48 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 139 221.03 88.41 265.24 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 140 312.13 124.85 374.56 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 141 298.66 119.46 358.39 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 142 307.11 122.84 368.53 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 143 474.67 189.87 500.00 0.40 1.05 P+1+Pk SMD

UP 144 214.02 85.61 256.82 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 145 205.30 82.12 246.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 146 192.53 77.01 231.04 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 146a 292.02 116.81 350.42 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 147 181.91 72.76 218.29 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 148 628.28 251.31 500.00 0.40 0.80 P+1+Pk SMD

UP 148a 409.20 163.68 491.04 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 148b 295.94 118.38 355.13 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 149 235.00 94.00 282.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 150 313.00 125.20 375.60 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 151 295.12 118.05 354.14 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 152 327.53 126.12 393.04 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 153 230.93 92.37 277.12 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 154 210.18 84.07 252.22 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 155 191.83 76.73 230.20 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 156 203.05 81.22 243.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 157 219.00 87.60 262.80 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 158 379.36 151.74 455.23 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 159 353.63 141.45 424.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 160 339.71 135.88 407.65 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 161 360.32 144.13 432.38 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 162 319.46 127.78 383.35 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 163 370.15 148.06 444.18 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 164 312.70 125.08 375.24 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 165 378.96 151.58 454.75 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 166 320.55 128.22 384.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 167 386.81 154.72 464.17 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 168 356.19 142.48 427.43 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 169 373.70 149.48 448.44 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 170 357.22 142.89 428.66 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 171 355.19 142.08 426.23 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 172 387.30 154.92 464.76 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 173 418.96 167.58 500.00 0.40 1.19 P+1+Pk SMD

UP 174 376.61 150.64 451.93 0.40 1.20 P+1+Pk SMD



70

UP 175 394.35 157.74 473.22 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 176 383.91 153.56 460.69 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 177 414.01 165.60 496.81 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 178 394.07 157.63 472.88 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 179 718.47 287.39 500.00 0.40 0.70 P+1+Pk SMD

UP 180 1,270.41 500.00 500.00 0.39 0.39 P+1+Pk SMD

UP 181 1,089.27 435.71 500.00 0.40 0.46 P+1+Pk SMD

UP 182 728.64 291.46 500.00 0.40 0.69 P+1+Pk SMD

UP 183 650.94 260.38 500.00 0.40 0.77 P+1+Pk SMD

UP 184 720.38 288.15 500.00 0.40 0.69 P+1+Pk SMD

UP 185 663.76 265.50 500.00 0.40 0.75 P+1+Pk SMD

UP 186 636.42 254.57 500.00 0.40 0.79 P+1+Pk SMD

UP 187 703.65 281.46 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 188 1,015.28 304.58 500.00 0.30 0.49 P+1+Pk SMR

UP 189 974.78 292.43 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR

UP 190 691.38 207.41 414.83 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 191 746.63 223.99 447.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 192 584.73 175.42 350.84 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 193 583.46 175.04 350.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 194 657.65 197.30 394.59 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 195 648.52 194.56 389.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 196 740.13 222.04 444.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 197 684.89 205.47 410.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 198 752.81 225.84 451.69 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 199 737.53 221.26 442.52 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 200 1,330.17 399.05 500.00 0.30 0.38 P+1+Pk SMR

UP 201 969.51 290.85 500.00 0.30 0.52 P+1+Pk SMR

UP 202 1,100.06 330.02 500.00 0.30 0.45 P+1+Pk SMR

UP 203 1,263.89 379.17 500.00 0.30 0.40 P+1+Pk SMR

UP 204 1,676.08 500.00 500.00 0.30 0.30 P+1+Pk SMR

UP 204a 1,208.82 362.65 500.00 0.30 0.41 P+1+Pk SMR

UP 205 1,230.61 369.18 500.00 0.30 0.41 P+1+Pk SMR

UP 205a 847.83 254.35 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 206 843.45 253.04 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 207 858.44 257.53 500.00 0.30 0.58 P+1+Pk SMR

UP 208 611.47 183.44 366.88 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 209 614.03 184.21 368.42 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 210 909.61 272.88 500.00 0.30 0.55 P+1+Pk SMR

UP 211 833.38 250.01 500.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 212 949.42 284.83 500.00 0.30 0.53 P+1+Pk SMR

UP 212a 1,026.90 308.07 500.00 0.30 0.49 P+1+Pk SMR

UP 213 571.74 171.52 343.04 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 214 380.22 114.07 228.13 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



71

UP 215 364.93 109.48 218.96 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 216 438.10 131.43 262.86 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 217 849.30 254.79 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 218 978.71 293.61 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR

UP 219 1,099.81 329.94 500.00 0.30 0.45 P+1+Pk SMR

UP 220 1,000.28 300.08 500.00 0.30 0.50 P+1+Pk SMR

UP 221 782.08 234.62 469.25 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 222 923.18 276.95 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 223 995.67 298.70 500.00 0.30 0.50 P+1+Pk SMR

UP 224 1,034.81 310.44 500.00 0.30 0.48 P+1+Pk SMR

UP 225 1,038.04 311.41 500.00 0.30 0.48 P+1+Pk SMR

UP 226 770.75 231.23 462.45 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 227 1,976.39 500.00 500.00 0.25 0.25 P+1+Pk SMR

UP 228 1,759.36 500.00 500.00 0.28 0.28 P+1+Pk SMR

UP 229 3,694.63 300.00 300.00 0.08 0.08 P SR

UP 230 1,171.82 351.55 500.00 0.30 0.43 P+1+Pk SMR

UP 231 2,633.01 500.00 500.00 0.19 0.19 P+1+Pk SMR

UP 232 457.50 183.00 500.00 0.40 1.09 P+1+Pk SMD

UP 233 408.33 163.33 500.00 0.40 1.22 P+1+Pk SMD

UP 234 411.44 164.58 493.73 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 234a 527.68 211.07 633.22 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 235 1,166.45 349.94 500.00 0.30 0.43 P+1+Pk SMR

UP 236 515.49 206.20 500.00 0.40 0.97 P+1+Pk SMD

UP 237 1,956.78 500.00 500.00 0.26 0.26 P+1+Pk SMR

UP 238 1,095.25 328.58 500.00 0.30 0.46 P+1+Pk SMR

UP 239 1,429.68 500.00 500.00 0.35 0.35 P+1+Pk SMD

UP 240 884.29 265.29 500.00 0.30 0.57 P+1+Pk SMR

UP 241 829.84 248.95 497.90 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 242 687.56 206.27 412.54 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 243 461.92 138.58 277.15 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 244 764.35 229.31 458.61 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 245 931.38 279.41 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 246 498.58 149.57 299.15 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 247 266.23 79.87 159.74 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 248 920.01 276.00 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 248a 487.33 146.20 292.40 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 249 574.44 229.78 500.00 0.40 0.87 P+1+Pk SMD

UP 250 609.09 243.64 500.00 0.40 0.82 P+1+Pk SMD

UP 251 652.99 261.20 500.00 0.40 0.77 P+1+Pk SMD

UP 252 715.07 286.03 500.00 0.40 0.70 P+1+Pk SMD

UP 253 784.73 235.42 470.84 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 254 819.51 245.85 491.71 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 255 816.75 245.03 490.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



72

UP 256 810.10 243.03 486.06 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 257 813.40 244.02 488.04 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 258 848.35 254.51 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 259 858.42 257.53 500.00 0.30 0.58 P+1+Pk SMR

UP 260 854.54 256.36 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 261 853.22 255.97 500.00 0.30 0.59 P+1+Pk SMR

UP 262 483.87 145.16 290.32 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 262a 824.78 247.43 494.87 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 262b 390.20 117.06 234.12 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 263 1,756.63 500.00 500.00 0.28 0.28 P IOK

UP 264 668.46 200.54 401.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 265 711.30 213.39 426.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 266 807.50 242.25 484.50 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 267 891.79 267.54 500.00 0.30 0.56 P+1+Pk SMR

UP 268 909.36 272.81 500.00 0.30 0.55 P+1+Pk SMR

UP 269 888.96 266.69 500.00 0.30 0.56 P+1+Pk SMR

UP 270 1,040.76 312.23 500.00 0.30 0.48 P+1+Pk SMR

UP 271 590.15 177.05 354.09 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 272 804.30 241.29 482.58 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 273 811.57 243.47 486.94 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 274 819.68 245.90 491.81 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 275 755.03 226.51 453.02 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 276 288.67 86.60 173.20 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 277 377.52 113.26 226.51 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 278 558.20 167.46 334.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 279 1,030.22 309.07 500.00 0.30 0.49 P+1+Pk SMR

UP 280 1,061.63 318.49 500.00 0.30 0.47 P+1+Pk SMR

UP 281 563.25 168.98 337.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 282 585.37 175.61 351.22 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 283 606.28 181.88 363.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 284 678.38 203.51 407.03 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 285 888.01 266.40 500.00 0.30 0.56 P+1+Pk SMR

UP 286 1,122.52 336.76 500.00 0.30 0.45 P+1+Pk SMR

UP 287 473.25 189.30 500.00 0.40 1.06 P+1+Pk SMD

UP 287a 560.73 168.22 336.44 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 287b 1,015.12 304.54 500.00 0.30 0.49 P+1+Pk SMR

UP 288 515.82 206.33 500.00 0.40 0.97 P+1+Pk SMD

UP 288a 371.53 111.46 222.92 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 289 650.78 260.31 500.00 0.40 0.77 P+1+Pk SMD

UP 289a 629.74 188.92 377.84 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 290 509.63 152.89 305.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 291 486.53 194.61 500.00 0.40 1.03 P+1+Pk SMD

UP 291a 511.34 153.40 306.80 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



73

UP 292 1,235.27 494.11 500.00 0.40 0.40 P+1+Pk SMD

UP 292a 1,141.91 342.57 500.00 0.30 0.44 P+1+Pk SMR

UP 293 1,015.48 406.19 500.00 0.40 0.49 P+1+Pk SMD

UP 293a 609.63 182.89 365.78 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 294 595.31 178.59 357.19 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 294a 661.49 198.45 396.89 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 295 421.66 126.50 253.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 295a 424.88 127.46 254.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 296 322.56 96.77 193.54 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 296a 945.72 283.72 500.00 0.30 0.53 P+1+Pk SMR

UP 297 541.32 162.40 324.79 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 298 434.52 130.36 260.71 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 298a 418.04 125.41 250.82 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 299 294.57 117.83 353.48 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 300 582.42 232.97 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD

UP 301 379.78 113.93 227.87 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 302 393.51 118.05 236.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 303 390.22 117.07 234.13 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 304 497.11 149.13 298.27 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 305 472.89 141.87 283.73 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 306 419.88 125.96 251.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 307 434.74 130.42 260.84 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 308 434.95 130.49 260.97 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 309 669.96 200.99 401.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 310 622.15 186.65 373.29 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 311 587.47 176.24 352.48 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 312 592.92 177.88 355.75 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 313 513.38 205.35 500.00 0.40 0.97 P+1+Pk SMD

UP 313a 942.75 377.10 500.00 0.40 0.53 P+1+Pk SMD

UP 314 572.70 229.08 500.00 0.40 0.87 P+1+Pk SMD

UP 314a 978.63 391.45 500.00 0.40 0.51 P+1+Pk SMD

UP 315 632.35 189.71 379.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 315a 1,078.70 431.48 500.00 0.40 0.46 P+1+Pk SMD

UP 316 593.33 178.00 356.00 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 316a 1,022.25 408.90 500.00 0.40 0.49 P+1+Pk SMD

UP 317 599.61 179.88 359.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 317a 1,036.05 414.42 500.00 0.40 0.48 P+1+Pk SMD

UP 318 625.01 187.50 375.01 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 319 795.93 238.78 477.56 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 320 1,258.68 377.60 500.00 0.30 0.40 P+1+Pk SMR

UP 321 1,237.09 371.13 500.00 0.30 0.40 P+1+Pk SMR

UP 322 1,006.85 302.06 500.00 0.30 0.50 P+1+Pk SMR

UP 323 921.07 276.32 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR



74

UP 324 801.75 240.53 481.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 325 1,109.56 332.87 500.00 0.30 0.45 P+1+Pk SMR

UP 326 1,121.15 336.35 500.00 0.30 0.45 P+1+Pk SMR

UP 327 1,060.52 318.16 500.00 0.30 0.47 P+1+Pk SMR

UP 328 921.19 276.36 500.00 0.30 0.54 P+1+Pk SMR

UP 329 426.19 170.48 500.00 0.40 1.17 P+1+Pk SMD

UP 330 630.41 252.16 500.00 0.40 0.79 P+1+Pk SMD

UP 331 655.44 262.18 500.00 0.40 0.76 P+1+Pk SMD

UP 332 557.41 222.96 500.00 0.40 0.90 P+1+Pk SMD

UP 333 620.37 248.15 500.00 0.40 0.81 P+1+Pk SMD

UP 334 955.00 382.00 500.00 0.40 0.52 P+1+Pk SMD

UP 335 890.09 356.04 500.00 0.40 0.56 P+1+Pk SMD

UP 336 915.69 366.28 500.00 0.40 0.55 P+1+Pk SMD

UP 337 863.94 345.58 500.00 0.40 0.58 P+1+Pk SMD

UP 338 900.05 360.02 500.00 0.40 0.56 P+1+Pk SMD

UP 339 967.43 386.97 500.00 0.40 0.52 P+1+Pk SMD

UP 340 874.54 349.82 500.00 0.40 0.57 P+1+Pk SMD

UP 341 863.99 345.60 500.00 0.40 0.58 P+1+Pk SMD

UP 342 1,006.14 402.46 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 343 989.22 395.69 500.00 0.40 0.51 P+1+Pk SMD

UP 344 34,832.00 600.00 600.00 0.02 0.02 P SR

UP 345 635.74 254.30 500.00 0.40 0.79 P+1+Pk SMD

UP 346 579.10 231.64 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD

UP 347 567.34 226.94 500.00 0.40 0.88 P+1+Pk SMD

UP 348 583.70 233.48 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD

UP 349 588.77 235.51 500.00 0.40 0.85 P+1+Pk SMD

UP 350 592.37 236.95 500.00 0.40 0.84 P+1+Pk SMD

UP 351 759.65 303.86 500.00 0.40 0.66 P+1+Pk SMD

UP 352 1,096.45 438.58 500.00 0.40 0.46 P+1+Pk SMD

UP 353 1,016.23 406.49 500.00 0.40 0.49 P+1+Pk SMD

UP 354 1,036.77 414.71 500.00 0.40 0.48 P+1+Pk SMD

UP 355 986.47 394.59 500.00 0.40 0.51 P+1+Pk SMD

UP 356 993.60 397.44 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 357 1,004.55 401.82 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 358 1,003.91 401.56 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 359 1,004.55 401.82 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 360 757.16 302.86 500.00 0.40 0.66 P+1+Pk SMD

UP 361 488.77 195.51 500.00 0.40 1.02 P+1+Pk SMD

UP 362 491.57 196.63 500.00 0.40 1.02 P+1+Pk SMD

UP 363 521.12 208.45 500.00 0.40 0.96 P+1+Pk SMD

UP 364 499.25 199.70 500.00 0.40 1.00 P+1+Pk SMD

UP 365 534.23 213.69 500.00 0.40 0.94 P+1+Pk SMD

UP 366 546.00 218.40 500.00 0.40 0.92 P+1+Pk SMD



75

UP 367 635.41 254.16 500.00 0.40 0.79 P+1+Pk SMD

UP 368 729.01 291.60 500.00 0.40 0.69 P+1+Pk SMD

UP 369 525.27 210.11 500.00 0.40 0.95 P+1+Pk SMD

UP 370 501.32 200.53 500.00 0.40 1.00 P+1+Pk SMD

UP 371 541.13 216.45 500.00 0.40 0.92 P+1+Pk SMD

UP 372 616.34 246.54 500.00 0.40 0.81 P+1+Pk SMD

UP 373 1,083.62 433.45 500.00 0.40 0.46 P+1+Pk SMD

UP 374 940.45 376.18 500.00 0.40 0.53 P+1+Pk SMD

UP 375 971.38 388.55 500.00 0.40 0.51 P+1+Pk SMD

UP 376 964.40 385.76 500.00 0.40 0.52 P+1+Pk SMD

UP 377 994.57 397.83 500.00 0.40 0.50 P+1+Pk SMD

UP 378 983.42 393.37 500.00 0.40 0.51 P+1+Pk SMD

UP 379 908.74 363.50 500.00 0.40 0.55 P+1+Pk SMD

UP 380 859.05 343.62 500.00 0.40 0.58 P+1+Pk SMD

UP 381 803.08 321.23 500.00 0.40 0.62 P+1+Pk SMD

UP 382 581.22 232.49 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD

UP 383 556.54 222.62 500.00 0.40 0.90 P+1+Pk SMD

UP 384 536.67 214.67 500.00 0.40 0.93 P+1+Pk SMD

UP 385 522.10 208.84 500.00 0.40 0.96 P+1+Pk SMD

UP 386 648.47 259.39 500.00 0.40 0.77 P+1+Pk SMD

UP 387 719.73 287.89 500.00 0.40 0.69 P+1+Pk SMD

UP 388 687.43 274.97 500.00 0.40 0.73 P+1+Pk SMD

UP 389 662.28 264.91 500.00 0.40 0.75 P+1+Pk SMD

UP 390 637.14 254.86 500.00 0.40 0.78 P+1+Pk SMD

UP 391 612.00 244.80 500.00 0.40 0.82 P+1+Pk SMD

UP 392 586.86 234.74 500.00 0.40 0.85 P+1+Pk SMD

UP 393 584.69 233.88 500.00 0.40 0.86 P+1+Pk SMD

UP 394 774.54 309.82 500.00 0.40 0.65 P+1+Pk SMD

UP 395 1,144.69 457.88 500.00 0.40 0.44 P+1+Pk SMD

UP 396 440.65 176.26 500.00 0.40 1.13 P+1+Pk SMD

UP 397 422.93 169.17 500.00 0.40 1.18 P+1+Pk SMD

UP 398 429.74 171.90 500.00 0.40 1.16 P+1+Pk SMD

UP 399 525.47 210.19 500.00 0.40 0.95 P+1+Pk SMD

UP 400 366.13 146.45 439.36 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 401 416.31 166.52 499.57 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 402 705.64 282.26 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 403 468.61 187.44 500.00 0.40 1.07 P+1+Pk SMD

UP 404 705.57 282.23 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 405 712.68 285.07 500.00 0.40 0.70 P+1+Pk SMD

UP 406 710.92 284.37 500.00 0.40 0.70 P+1+Pk SMD

UP 407 709.16 283.66 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 408 707.40 282.96 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 409 705.64 282.26 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD



76

UP 410 703.89 281.56 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 411 701.20 280.48 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 412 497.33 198.93 500.00 0.40 1.01 P+1+Pk SMD

UP 413 445.48 178.19 500.00 0.40 1.12 P+1+Pk SMD

UP 414 6,848.35 1,000.00 1,000.00 0.15 0.15 P IOK

UP 415 7,161.00 1,000.00 1,000.00 0.14 0.14 P IOK

UP 416 6,504.37 1,000.00 1,000.00 0.15 0.15 P IOK

UP 417 378.78 151.51 454.54 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 418 459.59 183.84 500.00 0.40 1.09 P+1+Pk SMD

UP 419 703.59 281.44 500.00 0.40 0.71 P+1+Pk SMD

UP 420 923.14 369.26 500.00 0.40 0.54 P+1+Pk SMD

UP 421 685.76 274.30 500.00 0.40 0.73 P+1+Pk SMD

UP 422 469.01 187.60 500.00 0.40 1.07 P+1+Pk SMD

UP 423 377.50 151.00 453.00 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 424 366.15 146.46 439.38 0.40 1.20 P+1+Pk SMD

UP 425 466.37 186.55 500.00 0.40 1.07 P+1+Pk SMD

UP 426 450.44 135.13 270.26 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 427 311.95 93.59 187.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 428 329.02 98.71 197.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 429 469.61 140.88 281.77 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 430 309.70 92.91 185.82 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 431 334.39 100.32 200.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 432 498.75 149.63 299.25 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 433 321.00 96.30 192.60 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 434 334.39 100.32 200.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 435 508.24 152.47 304.94 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 436 450.15 135.05 270.09 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 437 511.89 153.57 307.13 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 438 594.33 178.30 356.60 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 439 275.48 82.64 165.29 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 440 301.64 90.49 180.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 441 343.72 103.12 206.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 442 261.09 78.33 156.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 443 290.11 87.03 174.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 444 327.19 98.16 196.31 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 445 251.79 75.54 151.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 446 316.20 94.86 189.72 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 447 392.11 117.63 235.27 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 448 340.09 102.03 204.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 449 303.51 91.05 182.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 450 305.92 91.78 183.55 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 451 298.90 89.67 179.34 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 452 285.22 85.57 171.13 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



77

UP 453 406.63 121.99 243.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 454 307.39 92.22 184.43 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 455 316.96 95.09 190.18 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 456 349.40 104.82 209.64 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 457 880.85 264.26 500.00 0.30 0.57 P+1+Pk SMR

UP 458 762.28 228.68 500.00 0.30 0.66 P+1+Pk SMR

UP 459 854.85 256.46 500.00 0.30 0.58 P+1+Pk SMR

UP 460 655.69 196.71 393.41 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 461 608.51 182.55 365.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 462 560.27 168.08 336.16 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 463 497.64 149.29 298.58 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 464 457.77 137.33 274.66 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 465 472.03 141.61 283.22 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 466 471.76 141.53 283.06 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 467 472.02 141.61 283.21 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 468 471.78 141.53 283.07 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 469 439.80 131.94 263.88 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 470 526.82 158.05 316.09 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 471 579.76 173.93 347.86 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 472 446.09 133.83 267.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 473 221.84 66.55 133.10 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 474 242.78 72.83 145.67 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 475 577.98 173.39 346.79 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 476 647.49 194.25 388.49 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 477 733.69 220.11 440.21 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 478 556.37 166.91 333.82 0.30 0.60 P+1+Pk SMR ***

UP 479 987.34 296.20 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR ***

UP 480 981.36 294.41 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR ***

UP 481 696.93 209.08 418.16 0.30 0.60 P+1+Pk SMR ***

UP 482 388.38 116.51 233.03 0.30 0.60 P+1+Pk SMR ***

UP 483 977.96 293.39 500.00 0.30 0.51 P+1+Pk SMR ***

UP 484 873.53 262.06 500.00 0.30 0.57 P+1+Pk SMR

UP 485 970.16 291.05 500.00 0.30 0.52 P+1+Pk SMR

UP 486 1,336.09 400.83 500.00 0.30 0.37 P+1+Pk SMR

UP 487 500.88 150.26 300.53 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 487a 449.43 134.83 269.66 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 487b 518.62 155.59 311.17 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 488 461.20 138.36 276.72 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 488a 476.64 142.99 285.98 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 488b 420.23 126.07 252.14 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 489 407.72 122.32 244.63 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 489a 489.89 146.97 293.93 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 489b 451.37 135.41 270.82 0.30 0.60 P+1+Pk SMR



78

UP 490 588.89 176.67 353.33 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 490a 431.59 129.48 258.95 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 490b 447.40 134.22 268.44 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 491 545.63 163.69 327.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 491a 555.50 166.65 333.30 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 491b 658.96 197.69 395.38 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 492 645.39 193.62 387.23 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 492a 602.44 180.73 361.46 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 492b 724.42 217.33 434.65 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 493 763.51 229.05 458.11 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 493a 620.81 186.24 372.49 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 493b 629.98 188.99 377.99 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 494 758.37 227.51 455.02 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 494a 777.85 233.36 466.71 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 494b 618.42 185.53 371.05 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 495 775.14 232.54 465.08 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 495a 614.43 184.33 368.66 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 495b 614.14 184.24 368.48 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 496 688.82 206.65 413.29 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 496a 676.90 203.07 406.14 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 496b 660.88 198.26 396.53 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 497 552.29 165.69 331.37 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 497a 630.97 189.29 378.58 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 497b 414.80 124.44 248.88 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 498 660.88 198.26 396.53 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 498a 647.59 194.28 388.55 0.30 0.60 P+1+Pk SMR

UP 499 303.92 / / / / / PUJ

UP 500 331.50 / / / / / PUJ

UP 501 52,104.70 / / / / / PUJ

UP 501a 778.92 / / / / / PUJ

UP 501b 9,242.77 / / / / / PUJ

UP 502 20,633.31 / / / / / PUJ

UP 503 1,035.70 / / / / / PUJ

UP 504 108,800.45 / / / / / PUJ

UP 505 2,453.17 / / / / / PUJ

UP 506 197.58 / / / / / PUJ

UP 507 224.22 / / / / / PUJ

UP 508 235.68 / / / / / PUJ

UP 509 8,492.50 / / / / / PUJ

UP 510 25,171.07 / / / / / PUJ

UP 511 8,113.78 / / / / / PUJ

UP 512 7,676.00 / / / / / PUJ

UP 512a 199.49 / / / / / PUJ



79

UP 513 1,411.14 / / / / / PUJ

UP 514 11,550.98 / / / / / PUJ

UP 515 4,795.22 / / / / / PUJ

UP 516 242.99 / / / / / PUJ

UP 517 170.74 / / / / / PUJ

UP 518 21,297.91 / / / / / PUJ

UP 519 33.15 / / / / P IOE

UP 520 33.83 / / / / P IOE

UP 521 30.27 / / / / P IOE

UP 522 30.72 / / / / P IOE

UP 523 30.79 / / / / P IOE

UP 524 30.11 / / / / P IOE

UP 525 30.63 / / / / P IOE

UP 526 30.39 / / / / P IOE

UP 527 30.15 / / / / P IOE

UKUPNO 709,431.38 123,806.28 227,349.68 0.17 0.32

923.14 PARCELE NA KOJIMA JE BGP OBJEKTA MAX 5OO m2 ( 416.66 m² (SMD) ILI 833.33 m² (SMR))

*** UP SA OGRANIČENJEM (DALEKOVOD KROZ PARCELU)

* UP SA OBJEKTIMA PREPOZNATI SA ORTOFOTO KARTE I OBJEKTIMA PREPOZNATIM SA GEODETSKE PODLOGE

* UP SA OBJEKTIMA PREPOZNATI SA ORTOFOTO KARTE

68.70 PARAMETRI KOJI SU PREKORAČILI ZADATE PLANSKE

SMR površine za stanovanje male gustine

SMD površine za stanovanje male gustine sa djelatnostima

SR površine za sport i rekreaciju

T površine za turizam

PUJ površine javne namjene

IOE objekti elektroenergetske infrastrukture

IOK objekti komunalne infrastrukture



80

Površina zahvata ................................................................................91,4 ha Površina urbanističkih parcela............................................................817 895,44m2 Ukupna površina prizemlja.................................................................159 392,71m2 Ukupna bruto građevinska površina ..................................................306 436,20m2 Ukupna bruto građevinska površina stanovanja (SMD i SMR).............295 780m2 Ukupna bruto građevinska površina turizma ...........................................6 256,15m2 Ukupna bruto građevinska površina komunalnih delatnosti ....................3 500 m2 Ukupna bruto građevinska površina sporta .............................................900 m2 Ukupna površina poslovnih prostora (u SMD).........................................17 349m2

Prosječna veličina stambene jedinice..................................................... 100 m2 Prosječna veličina poslovne jedinice..................................................... 50 m2 Broj stambenih jedinica..................................................................... 2425 Broj poslovnih jedinica(U SMD).......................................................... 347

Ukupan broj stanovnika ............................................................... .... 7277st Gustina naseljenosti......................................................................... 80 st/ha

Indeks zauzetosti za SMD ( PP/PZ ).................................................. cca 0.07 Indeks izgrađenosti za SMD ( BGP/PZ ) ........................................... cca 0.14

Indeks zauzetosti za SMR ( PP/PZ ).................................................. cca 0.09 Indeks izgrađenosti za SMR ( BGP/PZ ) ........................................... cca 0.17

Indeks zauzetosti za zahvat ( PP/PZ )................................................ cca 0.17 Indeks izgrađenosti za zahvat ( BGP/PZ ) ......................................... cca 0.33



81

5. URBANISTIČKO-TEHNIČKI USLOVI U skladu sa Zakonom o planiranju i uredjenju prostora, urbanističko-tehnički uslovi su dati u sklopu plana kroz tekstualni dio i grafičke priloge. U daljem tekstu date su bliže smjernice za sprovođenje plana. 5.1. Parcelacija i regulacija Kao osnov za izradu Izmjena i dopuna DUP-a poslužila je geodetska podloga koja je potpisana i ovjerena od strane nadležnog organa. Ukupan izgradjeni prostor, zahvaćen ovim planom, je izdijeljen na urbanističke parcele, kao osnovne urbanističke cjeline. Urbanističke parcele obuhvataju jednu ili više katastarskih parcela, ili dijelova katastarske parcele. U najvećem broju slučajeva, granice katastarskih parcela se poklapaju sa granicama urbanističkih parcela, osim prema saobraćajnima gdje je granica urbanističke granica trotoara - regulaciona linija. Urbanističke parcele većim delom imaju direktan pristup sa saobraćajnice,osim u izuzetnim slucajevima gde je pristup omogućen sa kolsko-pešačke ili pješačke površine. Na grafičkom prilogu "Parcelacija i UTU" grafički su prikazane granice urbanističkih parcela. U slučajevima kada granica urbanističke parcele neznatno odstupa od granice katastarske parcele organ uprave nadležan za poslove uređenja prostora prilikom izdavanja UTU-a može izvršiti usklađivanje urbanističke parcele sa katastarskim stanjem. Novoformirane granice urbanističkih parcela definisane su prelomnim tačkama. Spisak koordinata prelomnih tačaka parcela je dat kao poseban grafički prilog. Regulacija ukupnog zahvata plana počiva na saobraćajnim rješenjima, koordinatama i drugim podacima koji omogućavaju tačnost prenošenja na teren. Građevinske linije novoplaniranih objekata na novoplaniranim urbanističkim parcelama su linije do koje se može graditi i definisane su u odnosu na osovinu saobraćajnica, što omogućava očitavanje neophodnih elemenata za prenošenje na teren. Gradjevinske linije dogradnje postojećih objekata nijesu date na grafičkom prilogu i iste će se definisati od strane nadležnog organa za poslove uređenja prostora prilikom utvrđivanja urbanističko-tehničkih uslova, u skladu sa građevinskim linijama postojećih objekata u neposrednoj okolini. Izuzetno, građevinska linija ispod površine zemlje, ukoliko je prostor namijenjen za garažiranje, može biti maksimalno do 1,5 m od granice urbanističke parcele ili manja uz prethodnu saglasnost susjeda. Urbanističke parcele date u grafičkim prilozima mogu se udruživati ukoliko je to zahtjev investitora.



82

Nivelacioni plan je urađen na osnovu kota terena prezentiranih na geodetskoj podlozi i tehničkih propisa. Predloženim nivelacionim rješenjem postignuti su nagibi saobraćajnica koji su dovoljni za odvođenje površinskih voda do slivnika atmosferske kanalizacije i dalje do recipijenta. Kote koje su date u nivelacionom planu nijesu uslovne, jer kote na terenu prikazane u geodetskoj podlozi ne omogućavaju izradu kvalitetnog nivelacionog plana. Detaljnim snimanjem terena i izradom glavnih projekata saobraćajnica moguće su manje korekcije kota iz plana na način da se obezbijedi odvodjenje atmosferskih voda sa lokacije principom samoodvodnjavanja. Kote prizemlja novih objekata treba odrediti na osnovu nivelacije saobraćajne mreže, pri čemu je potrebno voditi računa da se oborinske vode razlivaju od objekta prema okolnim ulicama. 5.1.1. Opšti uslovi Na površinama za stanovanje predmetnim planskim dokumentom planirano je stalno i povremeno stanovanje. Osim stanovanja mogu se naći i objekti koji ne ometaju osnovnu namjenu i koji služe svakodnevnim potrebama stanovnika područja, i to: trgovina i ugostiteljski objekti, objekti za smeštaj turista, poslovni sadržaji koji su

smješteni u prizemljima i mezaninima stambenih objekata; objekti za upravu, kulturu, školstvo, zdravstvenu i socijalnu zaštitu, sport i rekreaciju

i vjerski objekti koji služe svakodnevnim potrebama stanovncima područja; objekti i mreže infrastrukture; parkinzi i garaže za smeštaj vozila korisnika (stanara i zaposlenih) i posjetilaca; stanice za snabdevanje motornih vozila gorivom u skladu sa tehničkim propisima.

Prilikom izrade projektne dokumentacije neophodno je poštovati sljedeće principe: jednostavnost proporcije i forme; prilagođenost forme objekata topografiji terena, odnosno "objekat treba da prati

teren"; prilagođenost klimatskim uslovima; uklapanje započetih i izvedenih objekata koji svojim izgledom narušavaju ambijent

naselja. imajući u vidu denivelisanost terena na nekim lokacijama u obuhvatu ovog plana

potrebno je posebnu pažnju posvetiti uređenju terena, njegovom ozelenjavanju kao i oblikovanju i materijalizaciji kaskada, gdje je neophodna upotreba kamena.



83

Pri projektovanju koristiti sve dokazane korisne elemente tradicionalne durmitorske kuće, bitne za racionalno korišćenje zemljišta i stvaranje novih pejzaža i očuvanje starih: poželjno je korištenje kamena kao osnovnog materijala fasadnih zidova, izbjegavati pojavu velikih balkona preko čitavih fasada, predvidjeti dvovodne, viševodne krovove sa odgovarajućim nagibima otvore (prozore i vrata) dimenzionisati u skladu sa klimatskim uslovima, ograde oko dvorišta objekata izvoditi u kombinaciji kamenog zida i dekorativno

obrađenog željeza ili zelene živice ukupne visine do 1,40m 5.2. Opšti uslovi-primjer tradicionalne durmitorske kuće (izvod iz publikacije " Savremeni izraz tradicionalnih kuća u Crnoj Gori") Durmitorska Kuća je kamen na zemlji i drvo na kamenu. Ona je svedene asketske forme sa šindrovim krovom zasječenih zabata ili piramidalnog oblika i po svojim formalnim obeležjima pripada širem tipu Balkanske planinske porodične kuće

Za ovakve kuće se često kaže da su samonikle, iznikle iz Mjesta. Pojam Mjesto ovdje treba shvatiti u Hajdegerovskom smislu, kao mješavinu prirode, ljudi, običaja.



84

Organizacija Kuća je koliba. Na tavanu (nebu, čardaku) je rad, a u zemlji spavanje. Nagib terena je iskorišten za moguće nezavisne ulaze u noćnu i dnevnu zonu. Spoljašnjost Kuća zadržava i pojačava skulpturalnu svedenost forme, specifičnu cjelovitost forme uzora. Takođe se zadržavaju: - dualni odnosi materijala (više u principu dualiteta odnosa tvrdo -meko); - karakteristični mali gabariti ove arhitekture (kuća je proporcionisana u zlatnom presjeku); - dominantna zatvorenost (a opet lakoća savremenog arhitektonskog izraza, „transparencija punog“) Sama forma kuće je mutacija dva najzastupljenija formalna tipa durmitorske stare kuće, u zavisnosti od obliokovanja krova (načina sajecanja) imamo formu sa zasječenim kalkanima i piramidalnu formu krova. Zamišljena je sa podiznim drvenim brisoleima kao sastavnim dijelom fasade. Kada su sklopljeni daju kući taj arhetipski svedeni izraz. Na proleće kuća se otvara.



85

5.3. Smjernice za izdavanje urbanističko tehničkih uslova Postojeći stambeni objekti U zoni Izmjena i dopuna DUP-a, po planiranim intervencijama predviđena je dogradnja i nadgradnja postojećih objekata uz ispunjavanje propisanih uslova. Obzirom da se radi o specifičnom načinu tradicionalnog korišćenja prostora, u predmetnoj zoni postoje slučajevi da se na jednoj kat. parceli nalazi pored osnovnog objekta, koji je u funkciji stanovanja, jedan ili više pratećih objekata sa različitom namjenom (pomoćni: ostave ili garaže, stambeni i poslovni). Obzirom da za svaki od ovih objekata nije bilo moguće formirati urbanističku parcelu, uz obezbjeđivanje površine i oblika koji omogućava njenu izgradnju i korišćenje i pristup sa gradske saobraćajnice ili javnog puta, na urbanističkoj parceli može egzistirati više objekata i to: osnovni objekat i jedan ili više pratećih objekata, prema Planom datim smjernicama, koje se mogu pojedinačno primjenjivati na rekonstrukciju osnovnog i rekonstrukciju pratećih objekata. Osnovni objekat na urbanističkoj parceli Da bi se na pravilan način oblikovno i funkcionalno usaglasile intervencije na postojećim objektima potrebno je prilikom definisanja dogradnje i nadgradnje ispuniti sljedeće uslove: Dozvoljene djelatnosti koje se mogu planirati u okviru stambene namjene su iz oblasti:

• trgovine (prodavnice svih tipova za prodaju prehrambene i robe široke potrošnje na malo i dr.);

• uslužnog zanatstva (pekarske, poslastičarske, obućarske, krojačke, frizerske, fotografske radnje, perionice vozila i druge zanatske radnje);

• poslovne djelatnosti koje se mogu obavljati u stanovima; • uslužnih djelatnosti(knjižara, videoteka, hemijska čistionica i dr.); • ugostiteljstva (ugostiteljski objekti, smještaj turista, pansion, restoran, taverne, kafe

bar, picerija i dr.); • zdravstva (apoteka, opšte i specijalističke ordinacije, ambulante, stacionari manjih

kapaciteta i sl.); • socijalne zaštite (servisi za čuvanje dece, vrtići, obdaništa, igraonice za decu,

smještaj i nega starih i iznemoglih lica i dr.); • kulture (galerije, biblioteke, čitaonice itd.); • zabave (bilijar sale, kladionice i sl.); • sporta(sportski tereni, teretane, vežbaonice za aerobik, fitnes i dr.); • poslovno-administrativnih djelatnosti(filijale banaka, pošte, predstavništva,

agencije, poslovni biroi); • poljoprivrede (poljoprivredna apoteka, veterinarska stanica i sl.); • u zoni se mogu planirati i druge djelatnosti uz uslov da ne ugrožavaju okolinu,

životnu sredinu i uslove stanovanja, bukom, gasovima, otpadnim materijama ili drugim štetnim dejstvima, odnosno da su predviđene mjere kojima se u potpunosti obezbeđuje okolina od zagađenja, da imaju obezbeđene uslove priključka na komunalnu infrastrukturnu mrežu, te da su u skladu sa namjenom i kapacitetima može obezbediti potreban, pravilima propisan broj parking mesta za korisnike.



86

U zoni stanovanja nije dozvoljena: • izgradnja proizvodnih objekata, odnosno proizvodnih pogona male privrede i

prizvodnog zanatstva, • izgradnja benzinskih stanica, gasnih stanica zanatskih radionica (bravarskih,

autome-haničarskih, autolimarskih, autopraonica, vulkanizer drvara i sl.), proizvodni objekti male privrede, skladišta.

• Odnos stambene i nestambene namjene u objektu može biti najviše 60:40.

U jednom stambenom porodičnom objektu mogu biti organozovane najviše 4 stambene jedinice.Maksimalna BRGP individualnog stambenog objekta je najviše 500m2.

Minimalni procenat zelenih površina na parceli je 30%.Princip ozelenjavanja u okviru stambenih parcela dat je u uslovima za ozelenjavanje a detaljna razrada je ostavljena vlasnicima.

Horizontalna i vertikalna regulacija prikazana je u grafičkim prilozima.

Kada je postojeći indeks zauzetosti veći od Planom zadatog, nije dozvoljena dogradnja, a dozvoljava se nadgradnja objekta, uz uslov da se ispoštuje maksimalna spratnost. Nadležni organ će na osnovu podataka iz plana, kao i provjerom na terenu, izdati odgovarajuće urbanističko-tehničke uslove u kojima će se precizirati najpovoljnije mjesto i veličina dogradnje ili nadgradnje. Dogradnja i nadgradnja moguća je uz prethodnu statičku analizu konstruktivnog sistema koja će usloviti primjenu konstruktivnog sistema i materijala koji treba da budu kvalitetni i u skladu sa ambijentom. Svi ovi elementi biće provjereni kroz izradu odgovarajuće tehničke dokumentacije.

Formiranje otvora na objektu prema susjednim parcelama moguće je pod uslovom da je udaljenost objekta od granice parcele minimum 1.5 m. Izuzetno je moguće formiranje otvora na objektu u slučaju manjeg odstojanja od granice parcele uz prethodnu saglasnost susjeda.

Kotu prizemlja dogradnje vezati za kotu prizemlja postojećeg objekta.

Visina nadzitka potkrovlja može biti maksimalno do 1, 20 m.

Krovovi objekta su obavezno kosi, sa kosim složenim ili viševodnim krovom ili drugi u

kompoziciji složeni krovovi nagiba (35° do 70°), sa funkcionalnim akcentima. Parkiranje obezbijediti u okviru objekta ili na otvorenom parking prostoru u okviru

parcele. Građevinska linija, koja određuje položaj objekta u odnosu na regulacionu liniju

definisana je za svaku urbanističku parcelu u grafičkom prilogu. U slučaju kada je postojeći objekat dotrajao, ili kada se Investitor odluči, objekat se može srušiti po prethodno pribavljenom odobrenju od nadležnog organa i na parceli sagraditi novi prema smjernicama ovog Plana za izgradnju novih objekata. Prateći objekat na urbanističkoj parceli Na izgrađenim urbanističkim parcelama, kako je prethodno rečeno, pored osnovnog objekta nalazi se i jedan ili više pratećih objekata sa različitom namjenom.



87

Ukoliko je planirana izgradnja porodičnog stambenog objekta (stambeno-poslovnog, stambeno-turističkog i sl.), na parceli se mogu graditi sljedeći objekti maksimalne visine 2,4m:

• prateći objekat – garaža • pomoćni objekti – ostave, radionice,poslovni prostori.

Površina pomoćnih objekatase uračunava u BRGP na urbanističkoj parceli.Ukoliko na urbanističkim parcelama i u zonama druge namjene postoje pomoćni objekti dozvoljena je njihova rekonstrukcija.

Planirani stambeni objekti Na novoformiranim urbanističkim parcelama moguća je izgradnja objekata pod sljedećim uslovima: Namjena objekta je za stanovanje male gustine i stanovanje male gustine sa djelatnostima. Horizontalni i vertikalni gabariti dati su tabelarno. Daje se mogućnost izgradnje suterena u zavisnosti od konfiguracije terena. Udaljenje objekta od granice susjedne parcele je minimum 1.5 m. Objekat se može podići i

na manjem odstojanju, uz prethodnu saglasnost susjeda. Kod užih urbanističkih parcela objekti se mogu graditi i kao uzidani, samostalno, uz

saglasnost susjeda i uz uslov da se na kontaktnim stranama ne mogu formirati otvori. Kota prizemlja dozvoljena je do 1, 20 m od kote terena. Visina nadzitka potkrovlja može biti maksimalno do 1, 20 m. Krovovi objekta su obavezno kosi, sa kosim složenim ili viševodnim krovom ili drugi u

kompoziciji složeni krovovi nagiba (35° do 70°), sa funkcionalnim akcentima. Parkiranje obezbijediti u okviru objekta ili na otvorenom parking prostoru u okviru parcele. Ako se suterenska etaža koristi za parkiranje gabarit može biti do min. 1,50 m do susjedne

parcele ili manje iz saglasnost susjeda. Ukoliko je širina urbanističke parcele manja od 10,00m obaveza je izgradnja dvojnog

objekta.

Površina suterenske etaže ne ulazi u obračun BRGP ukoliko se koristi kao garažni prostor, ostava ili tehnička prostorija.

Za urbanističke parcele sa namjenom stanovanje važi pravilo da je dozvoljena izgradnja više objekata u skladu sa urbanističkim parametrima (indeks zauzetosti, indeks izgrađenosti, spratnost, građevinska linija) i pravilima građenja. Maksimalna BRGP individualnog stambenog objekta je najviše 500m2.

Turizam U okviru predmetnog plana na UP10, UP 11, UP 12, UP 13, UP 14 i UP218 se nalaze manji hoteli za smještaj turista. Objekti na UP 10, UP 12 i UP 218 su zadržani u horizontalnom i vertikalnom gabaritu, dok se na UP 11, UP 13, i UP14 dozvoljava dogradnja i nadgradnja po planskim parametrima.

Pravila građenja za sportske objekte

U okviru planiranih zona sporta i rekreacije, izgradnja objekata i sadržaja mora biti u skladu i prema važećim propisima i normativima s obzirom na broj korisnika. U zoni namjenjenoj sportu i rekreaciji mogu se graditi i ugostiteljski objekti, manji objekti i sadržaji poslovnih, komercijalnih i uslužnih djelatnosti.



88

Indeksi zauzetosti i izgrađenosti dati su tabelarno. U zauzetost zemljišta ne uračunavaju se sportski tereni i igrališta. Organizacija i uređenje kompleksa namenjenog izgradnji objekata i pratećih sadržaja u funkciji sporta i rekreacije je uslovljeno vrstom planirane sportske aktivnosti, propisanim normativima za veličinu sportskih terena na otvorenom. U sklopu sportske zone planirani su tereni za rukomet, košarku, odbojku, tenis, gradsko klizalište, avanturistički park,staze za sankanje, skijanje i dr. Dozvoljena jeizgradnja i objekata, sa svlačionicama, tuš kabinama, sanitarnim čvorovima i klupskim prostorijama. Pored ovih mogu se naći i ugostiteljski sadržaji, kao npr. restoran, kafe-bar i sl. Maksimalna dozvoljena spratnost kao i BGP dati su tabelarno. Dozvoljena je izgradnja podrumske ili suterenske etaže ukoliko nema smetnji geotehničke i hidrotehničke prirode.

Prilikom izgradnje objekata u zoni sporta i rekreacije moraju biti ispoštovani sljedeći uslovi:

• Sve slobodne površine u sklopu zona sporta i rekreacije treba da su parkovski ozelenjene i uređene, a učešće zelenih površina u kompleksima namijenjenim sportu i rekreaciji mora da bude minimalno 30%;

• Svi kompleksi namijenjeni sportu i rekreaciji moraju biti adekvatno komunalno opremljeni;

• Najmanja dozvoljena udaljenost objekata od granica parcele je 12,0m; • Prilikom planiranja i projektovanja objekata moraju se ispoštovati svi uslovi

za nesmetano kretanje djece, starih, hendikepiranih i invaludnih lica; • Kompleksi namjenjeni za sport i rekreaciju mogu se ograđivati

transparentnom i zidanom ogradom visine maksimalno 2,20m, odnosno prema uslovima koje odredi nadležni organ radi kontrolisanog pristupa korisnika;

• Parking prostor za korisnike objekta po pravilu rješavati u kompleksu ili u neposrednoj okolini na ostalom građevinskom zemljištu, uz uslov priključenja na javnu saobraćajnicu;

• Za sportske stadione i objekte potrebno je obezbjediti uslov da na 4 gledaoca bude jedno PM, dok je za poslovne objekte u okviru zone za sport i rekreaciju potrebno obezbjediti 1 parking ili garažno mjesto na 100m2 korisnog prostora ili jedno PM za dva zaposlena. Od ukupnog broja planiranih parking mesta 10% obezbjediti za parkiranje osoba sa invaliditetom;

• Za svaki teren ili igralište obavezno je obezbjediti 2 parking mjesta; • Smještaj službenih vozila rješavati isključivo na pripadajućoj parceli, a u

skladu sa uslovima organizacije i uređenja parcele. Prilikom izgradnje novih sportsko-rekreacionih kompleksa primenjivati sledeće normative i parametre:

• Sportski stadioni – igrališta o mali fudbal 70m × 40m, o fudbal 105m × 68m, o teniski tereni 15m – 17m × 8m - 9 m, o košarkaški teren 24m–28m × 13m–15m (26m × 14m), o odbojka 18m × 9m.



89

Benzinska pumpa

Na površinama komunalne infrastrukture na UP 263 planirana je izgradnja benzinske pumpe.

BGP prizemlja, objekta i maksimalna spratnost sa pripadajućim sadržajem bez

nadstrešnice, dati su u tabeli. Potrebno je obezbijediti prilaz i upotrebu objekta licima koja se otežano kreću ili se

koriste invalidskim kolicima u skladu sa Pravilnikom o bližim uslovima i načinu prilagođavanja objekata licama smanjene pokretljivosti za nesmetan pristup, kretanje i boravak.

Tehničkom dokumentacijom predvidjeti mjere zaštite od požara shodno propisima za ovu vrstu objekata.

u okviru parcele benzinske pumpe omogućena je i izgradnja servisnog centra sa autoperionicom za putnička i teretna vozila

prateći sadržaji mogu biti upotpunjeni i komercijalnim sadržajima (trgovina i ugostiteljstvo) koliko to dozvoljava predviđeni prostor

prije pristupanja izradi projektne dokumentacije obavezna je izrada Analize uticaja na životnu sredinu

prilikom projektovanja benzinske pumpe koristiti sve važeće propise za ovaj tip izgradnje

Ovaj objekat, uz adekvatne prateće sadržaje, treba po arhitekturi da ima uskladjen izgled sa savremenim gradskim pumpama. Stočna pijaca, azil za pse, klanica Na UP414, UP415, UP416 je planirana izgradnja stočne pijace, azila za zivotinje, klanica i drugo. U okviru ove namjene organizovati sadržaje potrebne za njeno nesmetano funkcionisanje uz zadovoljenje svih normativa i sanitarnih zahteva za ovu vrstu objekata. Na predmetnim urbanističkim parcelama osim predložene namjene mogu se planirati i : objekti i sadržaji poslovnih komercijalnih i uslužnih djelatnosti, parkinzi i garaže za smještaj vozila korisnika ( zaposlenih i posetilaca).

Objekti elektroenergetske infrastrukture

Na urbanističkim parcelama od UP 519- UP 527 nalaze se trafostanice. Precizne smjernice date su u Poglavlju „Elektroenergetska infrastruktura“.



90

Ograđivanje Urbanističke parcele mogu se ograđivati funkcionalnom i estetskom ogradom

čija visina može biti maksimalno 0,60m (ukoliko je ograda zidana), odnosno 1,4m (ukoliko je ograda transparentna).

Ulična ograda može se postaviti na regulacionoj liniji ili na povučenoj prednjoj građevinskoj liniji objekta.

U slučajevima kada se ograde postavljaju na regulacionoj liniji, a građevinska linija je povučena u dubinu parcele, ograde treba da su transparentne (prozračne), maksimalne visine 1,4m, s tim da parapet ograde do visine 0,6m (računajući od kote trotoara) može biti zidan (opeka, kamen, beton).

Zidane i druge vrste ograda postavljaju se tako da ograda, stubovi ograde i kapije budu na urbanističkoj parceli koja se ograđuje.

Bočne i zadnja strana parcele mogu se ograđivati i „živom“ zelenom ogradom koja se sadi u osovini granice parcele, transparentnom ili zidanom ogradom max. visine 1,4m, tako da stubovi ograde budu na zemljištu vlasnijka parcele koja se ograđuje.

Vrata i kapije na uličnoj ogradi ne mogu se otvarati van regulacione linije, već isklučivo prema dvorištu. 5.4. Smjernice arhitektonskog oblikovanja

Osnovni oblik objekata Prilikom oblikovanja objekta težiti svedenim jednostavnim formama po ugledu na zatečene tradicionalne forme kamenih kuća, pravougaonih oblika, ili razvijenih formi osnovnog oblika. Podržava se komponovanje većeg broja osnovnih volumena (kubusa) i aneksa. Arhitektonsko oblikovanje treba sprovesti pravilnom organizacijom osnove i korišćenjem elemenata kao što su tremovi, natkrivene terase, nadstrešnice, strehe itd. Uslovi koja treba poštovati odnose se na sve objekte i sve ambijente naselja.

Materijalizacija fasada Sugeriše se primjena prirodnih lokalnih građevinskih materijala – građevinskog kamena za oblikovanje fasada, zidanje prizemnih djelova objekata, podzida, stepeništa. Primjena kamena obavezna je i prilikom uređenja slobodnih površina na parceli i prilikom uređenja šetališta pored mora i duž vodenih tokova. Primijenjeni materijali moraju biti kvalitetni trajni i vizuelno nenametljivi, odnosno kamene ili bijelo bojene fasade, sa manjim proporcionalnim otvorima. Kompozicija fasade, otvora i ukrasa na fasadi treba da bude jednostavna sa pravougaonim otvorima. Primjena stubova i polustubova na fasadama se ne preporučuje. Zabranjena je upotreba imitacija i pseudoimitacija stubova u stilovima nekih od klasičnih stilskih redova (jonski, dorski, korintski, toskanski i sl.) Materijalizacija glavnih fasada je dozvoljena savremenim i tradicionalnim materijalima (kamen), neutralnih svijetlih boja. Bočne fasade mogu biti obložene kamenom, ili bijele boje.



91

Novogradnja treba da oslikava vrijeme u kom je nastala, ali sa poštovanjem prostorno-vizuelne komponente starog dijela naselja, tj. ne smije biti nametljiva. Ulepšavanje fasada

U mnogim slučajevima fasade i kalkani objekata učestvuju u formiranju slike naselja. Da bi se ovim ambijentima posvetilo više pažnje, potrebno je da dvorišne fasade i bočne vidne fasade budu na adekvatan način, u duhu ovih uslova obrađene. Preporučuju se tradicionalno jednostavne i neupadljive, bijele, obložene kamenom ili drvetom.

Sprečavanje kiča

Novi ambijent, objekat i sl. ne smiju se formirati na bazi onih elemenata i kompozicija koji vode ka kiču, kao što su lažna postmodernistička arhitektura, napadni folklorizam, istorijski etnoelementi drugih sredina (balustrade, ukrasne figure i gipsarski radovi). Pseudoarhitektura zasnovana je na prefabrikovanim stilskim betonskim, plastičnim, gipsanim i drugim elementima, dodavanje lažnih mansardnih krovova (tzv. šubara, kapa), arhitektonski nasilno pretvaranje ravnih krovova u kose (tzv. ukrovljavanje) itd.

Upotreba materijala i boja

U obradi fasada koristiti prirodne materijale – drvo i kamen. U slučaju obrade veštačkim materijalima, (demit fasada-malter) koristiti obavezno bijelu boju. Kod primjene materijala u završnoj obradi fasada voditi računa o otpornosti na atmosferske uticaje. Za zidanje i oblaganje kamenom koristiti autohtoni kamen, a zidanje i oblaganje vršiti na tradicionalni način. Oblikovanje krovova, vrste materijala krovnog pokrivača

Očuvanje autohtonih elemenata u oblikovanju trebalo bi maksimalno poštovati. Osnovni oblik je složeni krov pokriven biber crepom ili limom. Krov objekta projektovati kao kos (viševodan) sa nagibom 35 - 70°.

Izuzetno važan element je krovni pokrivač čiji izbor proističe iz lokalne tradicije. Krovni materijal može biti od lima braon, zelene i crne boje (tamne nijanse) i biber crep. Najmarkantniji element durmitorske kuće je visoki četvorovodni krov, koji se svojim oblikom približava obliku piramide. Građenje novih objekata, kao i radovi na rekonstrukciji starih, treba da budu takvi da se sačuva tipična arhitektura naselja i ostvari homogena izgradnja. Poštovanje izvornog arhitektonskog stila

Postojeći arhitektonski stil se mora poštovati prilikom gradnje, nadgradnje, dogradnje, adaptacija i sl. Prilikom dodavanja bilo kakvih dijelova na postojeće građevine, ili prilikom njihove adaptacije - doziđivanje, nadziđivanje, zatvaranje i otvaranje raznih dijelova, mijenjanje krova i sl, potrebno je da svi novi dijelovi i radovi budu izvedeni u arhitektonskom stilu u kome je izgrađena postojeća zgrada. Nije dozvoljena promjena stila građenja. Izvorna fasada se mora očuvati prilikom prerada i popravki. Arhitektonska i koloristička rješenja fasada, koja se predlažu prilikom rekonstrukcije moraju da odgovaraju izvornim rješenjima. Nije dozvoljena koloristička prerada, oživljavanje, dodavanje boja i ukrasa koji nisu postojali na originalnom objektu, izmišljanje nove fasade i sl.



92

6. SAOBRAĆAJ Postojeće stanje Lokacija DUP-a „Tmajevci i Meždo “ nalazi se na izlazu iz Žabljaka ka Đurđevića Tari. Predmetnu lokaciju presjeca regionalni put R 5, dionica Žabljak- Đurđevića Tara, koji sem što prihvata tranzitni saobraćaj, ima funkciju gradske magistrale. Mreža postojećih sabirnih i pristupnih saobraćajnica formirana je paralelno sa izgradnjom naselja. Saobraćaj je mješovit (motorni i pješački), a saobraćaj se obavlja u oba smjera. Te ulice su u veoma lošem stanju, djelimično asfaltirane, nivelaciono loše postavljene, pa se planira njihova kompletna rekonstrukcija, kao i izgradnja novih pristupnih ulica. Veliki broj postojećih saobraćajnica je neasfaltiran. Planirano stanje Planirani koncept ulične mreže zasnovan je na postavkama PUP-a "Žabljak". Po PUP-u saobraćajne površine unutar urbanog dijela Žabljaka kategorisane su kao gradska magistrala, saobraćajnice I reda (gradski prsten) i saobraćajnice II reda. Prostorom DUP-a " Tmajevci i Meždo" prolazi regionalni put R - 5 Đurđevića Tara – Žabljak – Šavnik – Nikšić, koji je PUP-om označen kao gradska magistrala. Sa nje se odvajaju saobraćajnice I reda koje čine kostur izgrađenog urbanog područja. Ove saobraćajnice planirane su sa širinom kolovoza 6,0m i 5,5m sa obostranim ili jednostranim trotoarima. Uglavnom su planirane na trasama postojećih saobraćajnica ili na pravcima shodno planiranim namjenama u cilju adekvatnog prikupljanja saobraćajnih tokova i usmjeravanja na regionalni put, odnosno gradsku magistralu. Za opsluživanje urbanističkih parcela i određenih namjena, planirane su saobraćajnice II reda, širine kolovoza 5.0m, 4.5m, 4.0m i 3.5m. Osnovna funkcija ovih saobraćajnica je da obezbijedi kolski pristup urbanističkim parcelama, ali je prioritet dat pješačkom saobraćaju. Da bi se objezbijedio kolski pristup svim urbanističkim parcelama i u zonama gdje je potrebno umiriti saobraćaj, planirane su kolsko – pješačke površine, min širine kolovoza 3m. Veće kolsko - pješačke površine potrebno je likovno oblikovti i opremiti adekvatnim urbanim mobilijarom u cilju integrisanja prvenstveno pješačkog saobraćaja. Zastore ovih saobraćajnica treba predvidjeti od kamena, asfalta, betona ili od elemenata izgrađenih od pomenutih materijala, vodeći računa da konstrukciju ovih staza treba dimenzionisati tako da podnesu i opterećenja kolskog saobraćaja, kao i opterećenje vatrogasnih i drugih interventnih vozila. Prilikom nivelisanja planiranih saobraćajnica potrebno je uzeti u obzir specifičnost terena. Predvidjeti minimalne nagibe kako bi se obezbijedilo efikasno odvođenje atmosferskih voda. Preporuka je da podužne nagibe ne treba planirati ispod 0.5%, dok su maksimalni 12%. Takođe, pri vođenju nivelete voditi računa o mogućnosti prilaženja pojedinim etažama objekata. Zastori kolskih saobraćajnica su od asfalta, trotoari i pješačke površine su od asfalta, kamena, betona i sl. tj. od elemenata izrađenih od pomenutih materijala. Sve saobraćajnice treba da budu opremljene rasvjetom, odgovarajućom saobraćajnom signalizacijom i odvodnjavanje riješeno atmosferskom kanalizacijom. Za pristupne ulice



93

bez trotoara gdje nije predviđena kišna kanalizacija, oivičenje projektovati u nivou kolovoza ili bez oivičenja, što bi omogućilo odvodnjavanje površinskih voda u okolni teren. Duž ovih saobraćajnica se mogu predvidjeti zelene ograde (ograda od živice) kako bi površinske vode mogle da se prelivaju u zelene površine. Na raskrsnicama treba predvidjeti prelaze za hendikepirana lica saglasno standardima JUS U.A9 201 i 202 202 i Pravilnikom o bližim uslovima i načinu prilagođavanja objekata za pristup i kretanje lica smanjene pokretljivosti (Sl. list CG br. 10/09). Planirane saobraćajnice definisane su koordinatama tjemena i centara raskrsnica. U grafičkom prilogu dati su minimalni radijusi desnih skretanja, poprečni presjeci i koordinate karakterističnih tačaka. Obzirom da je razmjera R 1:1000, što ne daje mogućnost preciznog određivanja visinskih kota, ovim urbanističkim projektom date su orijentacione visinske kote. Nakon snimanje geodetske podloge za potrebe izrade glavnog projekta planiranih saobraćajnica u razmjeri R 1:250, biće precizno definisane visinske kote, zavisno od kota planiranih objekata i uklapanja u postojeće stanje. Napomena: Prilikom izrade glavnog projekta planiranih saobraćajnica i pješačkih površina, može doći do izvjesnih korekcija u odnosu na zadate planske parametre. Javni prevoz putnika Obzirom na atraktivnost ovog prostora, kao i njegovu orjentisanost na regionalni put Žabljak -Đurđrvića Tara, a shodno smjrnicama PUP-a, Planom je predvićeno autobusko stajalište. Autobusko stajalište je planirano na regionalnom putu R-5 u posebnoj niši shodno standardima. Linije javnog putničkog prevoza u opštini Žabljak, se mogu organizovati kao redovne linije javnog prevoza tokom cijele godine ili kao sezonske linije za potrebe turista. Stajališta javnog putničkog prevoza se mogu organizovati na trasi svih saobraćajnica, a u skladu odluke nadležnog opštinskog organa. Stajališta na državnim putevima i na glavnim gradskim saobraćajnicama moraju biti u posebnim nišama. Preporuka je da se niše predvide i na ostalim saobraćajnicama ali ukoliko to nije moguće, zbog prostornih ograničenja, ona mogu biti obilježena i na kolovozu. Saobraćaj u mirovanju Kod svih planiranih objekata, potrebe za parkiranjem vozila neophodno je rješevati isključivo na pripadajućim parcelama, saglasno namjeni objekata, a u skladu sa normativima iz Pravilnika o bližem sadržaju planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima. Parkiranje za parcele namjene sport i rekreacija rješeno, je na javnim parkinzima u neposrednoj blizini. Parkiranje riješiti u okviru urbanističke parcele, kao površinsko ili u suterenu objekta uzimajući u obzir normative: - stanovanje (na 1000 m2) -------------- 8 pm (lokalni uslovi min 6 a max 9 pm); - proizvodnja (na 1000 m2) ------------ 10 pm (3-12 pm); - poslovanje (na 1000 m2) ------------- 15 pm (5-20 pm); - trgovina (na 1000 m2) ----------------- 30 pm (20-40 pm); - hoteli (na 1000 m2) -------------------- 15 pm (10-20 pm); - restorani (na 1000 m2) ---------------- 60 pm (20-100 pm);



94

- za sportske dvorane, stadione i sl. ( na 100 posetilaca) ------12 pm. Gornji normativ je predložen za optimističku prognozu rasta stepena motorizacije u kojoj će 2020.godine on iznositi oko 250PA/1000 stanovnika (PUP" Žabljak"). Pješačke komunikacije Sistem pješačkih komunikacija se sastoji od trotoara i popločanih površina ispred objekata i samostalnih pješačkih staza, koje zajedno čine jedinstvenu mrežu pješačkih komunikacija, a biće definisane kroz izradu projekata uređenja terena. Zastori pješačkih komunikacija su od asfalta, kamena, betona, granita i sl. tj. od elemenata izrađenih od pomenutih materijala. Pješačke komunikacije treba da budu opremljene odgovarajućim urbanim mobilijarom. Glavnim projektom pješačkih komunikacija neophodno je obezbijediti nesmetano kretanje lica sa smanjenom pokretljivošću, kao i pristup svim parcelama. Rampa za potrebe savladavanja visinske razlike do 120 cm, u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru može imati dopušteni nagib do 1:20 (5%), a izuzetno, za visinsku razliku do 76cm, dopušteni nagib smije biti do 1:12 (8,3%).



95

7. ELEKTROENERGETIKA - Postojeće stanje - Područje opštine Žabljak napaja se preko DV 110 kV Pljevlja – Žabljak, koji radi pod naponom 35 kV i preko TS 35/10 kV u Žabljaku. 1. Na području koje obuhvata DUP “Tmajevci i Meždo“ u opštini Žabljak postoje sledeći objekti elektroenergetske infrastrukture:

- STS 1 - 160kVA, - STS 2 - 100kVA, - Dio dalekovoda “Pljevlja-Žabljak” 110kV koji radi pod naponom 35 kV u dužini

od oko 340m u zahvatu ovog DUP-a, - Dio 10kV dalekovoda od TS 35/10kV “Žabljak” do TS 10/0,4kV “Ekonomija” koji

preko predmetnog DUP-a prelazi u dužini od oko 360m; - Dio dalekovoda 10kV od TS 35/10kV “Žabljak” – Borje;

Područje Njegovuđe napaja se iz TS 35/10kV u Žabljaku preko DV 110kV koji radi pod naponom 35kV i koji prolazi pored predmetnog zahvata.

1. - P l a n - Da bi se uradila prognoza vršne snage za područje obuhvaćeno predmetnim DUP-om neophodno je izvršiti analizu potrošača i klasifikovati ih prema karakteristikama potrošnje. Na taj način se dobijaju skupovi potrošača istog karaktera potrošnje, za koje je moguće predviđati buduću potrošnju odnosno vršnu snagu. Ovim planom su određene potrebe kompleksa za električnom energijom u zavisnosti od strukture i namjene objekata. Vršno opterećenje kompleksa, obuhvaćenog Detaljnim urbanističkim planom "Tmajevci i Meždo ", se sastoji od vršnih opterećenja: - stanova (domaćinstava), - tercijalnih djelatnosti, - javnog osvjetljenja. Vršna opterečenja navedenih kategorija određena su analitičkom metodom i bazirana su na standardu elektrificiranosti stanova, kao i procentualnom učešću vršnih opterećenja po kategorijama u ukupnom vršnom opterečenju kompleksa. U kompleksu obuhvaćenim ovim DUP-om predviđeni su stambeni objekti, tipa trosobnog stana, koji sadrži: trpezariju i dnevnu sobu, dvije odnosno tri spavaće sobe, kuhinju, kupatilo, WC, ostavu i komunikacije. Pregled površina u DUP-u “Tmajevci i Meždo” dat je u tabeli I.



96

tabela I Broj stambenih jedinica 2425 Turizam (bruto građevinska površina m2) 6256 Komunalna infrastruktura (bruto građevinska površina m2) 3500 Sport i rekreacija (bruto građevinska površina m2) 900 Poslovanje (bruto građevinska površina m2) 17349

Vršno opterećenje stanova (domaćinstava) Analiticka metoda se sastoji u tome da se polazi od ukupne instalisane snage aparata i uređaja kojima se standardno oprema jedna stambena jedinica. U cilju što realnijeg planiranja, domaćinstva će biti, pri izradi ovog plana, podijeljena, u zavisnosti od načina grijanja stambenih prostorija na: - domaćinstva, koja za zagrijavanje prostorija koriste električnu energiju, procijenjenog instalisanog opterećenja Pi1 = 36.060W i - domaćinstva koje za zagrijavanje prostorija koriste čvrsta, tečna ili gasovita goriva (drvo, ugalj, gas, lož ulje), a njihovo instalisano opterećenje Pi2 = 25.060W. Problem sezonskog korišćenja stanova, deficitarnosti i cijena električne energije opredjeljuje mnoga domaćinstva na alterativne izvore energije za grijanje (drva, plin), pa je opravdano uraditi izvjesnu diferencijaciju u ovoj kategorije potrošnje. Polazi se od pretpostavke da 20% domaćinstava koriste el.energiju, a 80 % druge energente, pa prosječna instalisana snaga jednog stana će iznositi:

Pi= 36.060 × 0,2 + 25.060 × 0,8 = 27.260 (W). Prosječno instalisano opterećenje jednog stana na nivou plana je 27.260 (W). Vršno opterećenje po stanu uz faktor jednovremenosti fp = 0,45 određenog na osnovu analize određivanja faktora potražnje u visoko razvijenim zemljama iznosi:

Pvs1 = fp x P is1 = 0,45 x 27.260= 12.267 (W). Vršno opterečenje svih domaćinstava (stanova) računato je na osnovu obrazaca:

Pvs = Pvs1 x n x kn ( W ), gdje je : Pvs1 – vršno opterećenje jednog stana, n - broj stanova, kn - faktor jednovremenosti grupe stanova. Vršno opterećenje jednog stana dobija se na osnovu instalisanog opterećenja i faktora jednovremenosti, dok se faktor jednovremenosti grupe stanova odredjuje relacijom:



97

kn = k1 + ( 1 - k1 ) x n –0,5 ,

gdje je: k1 - faktor jednovremenosti, zavistan od vrijednosti vršnog opterećenja stana i uzima se da je: k1 = 0,186 Za n = 2425 stanova imamo da je:

kn = k1 + ( 1 – k1) x n –0,5 = 0,186 + ( 1 – 0,186 ) x 2. 702-0,5 = 0,203

Pvs = 12.267 x 2.425 x 0,203 = 6.024.751 (W).

Vršno opterećenje tercijalnih djelatnosti U našem slučaju su tercijalne djelatnosti definisane bruto površinom, pa se na osnovu te površine i specifičnog opterećenja p1 = 80 W/m2 za turizam, p2 = 50 W/m2 za komunalnu infrastrukturu, p3 = 20 W/m2 za sport i rekreaciju i p4= 80 W/m2 za poslovne prostore te faktora jednovremenosti k može direktno izračunati njihova vršna snaga. Turizam Pvt = k1 x p1 x S1 =0,5 x 80 x 6256 = 250.240(W), Komunalna infrastruktura Pvk = k2 x p2 x S2 =0,8 x 50 x 3500 = 140.000 (W), Sport i rekreacija Pvsr = k3 x p3 x S3 =0,9 x 20 x 900 = 16.200 (W), Poslovanje Pvpp = k4 x p4 x S4 = 0,4 x 80 x 17349 = 555.168 (W), Ukupno vršno opterećenje tercijalnih djelatnosti: Pvtd = Pvt + Pvk +Pvsr +Pvpp= 250.240 + 140.000 + 16.200 + 555.168 = 961.608 W Vršno opterećenje javnog osvjetljenja Vršno opterećenje javnog osvjetljenja u ukupnom vršnom opterecenju DUP-a, kreće do 5% ostalih opterećenja. Za ovaj slučaj je usvojeno 1,5% pa je:

Pvjo = 0,015 ( Pvs + Pvtd ) gdje je : Pvs – vršno opterećenje stanova, Pvtd – vršno opterećenje objekata tercijalnih djelatnosti.



98

Unošenjem podataka o vršnim opterećenjima stambenih jedinica i tercijalnih djelatnosti, dobija se vršno opterećenje javnog osvjetljenja na nivou ovog DUP-a. 1. Pvjo = (Pvs + Pvtd) x 0,015 = (6.024.751 + 961.608) x 0,015= 104.795 (W).

Vršno opterećenje kompleksa Ukupno vršno opterećene je prikazano u slijedećoj tabeli (tabela II): tabela II

Kategorija potrošača Pv(W) Stanovi 6.024.751Tercijalne djelatnosti 961.608Javna rasvjeta 104.795UKUPNO 7.091.155

Uzimajući u obzir faktor jednovremenosti kj = 0,8 između pojedinih vrsta potrošača, te gubitke 10% i rezervu 10% a uz cosϕ = 0,95 dolazimo do ukupnog vršnog opterećenja zahvata: Svu = kj x 1,2 x Pv/0,95 = 0,8 x 1,2 x 7.091.155 / 0,95 = 7.165,8 (kVA). Određivanje potrebnog broja TS 10/0,4 kV Na osnovu podataka o vršnom opterećenju kompleksa određen je broj novih TS 10/0,4kV kao i njihova snaga. Uzimajući u obzir snagu postojećih TS 10/0,4kV koja je (160+100) kVA 10/0,4kV to je potrebna snaga planiranih trafostanica: Ppl= 7.165,8 - 260 = 6905,8 (kVA) pa se planira izgradnja trafostanica 10/0,4 kV, 6x(1x630) +3x(2x630)kVA. Dakle, ukupna instalisana snaga planiranih i postojećih trafostanica u zahvatu ovog DUP-a je: Piu= 6x(1x 630) + 3x(2x630) +160+100 = 7.820 (kVA), pa će faktor opteretivosti istih biti približno: k = 7165,8 / 7820 = 0,91 što se može smatrati realnim i povoljnim opterećenjem. Pri izboru lokacije za trafostanice vodilo se računa da:

- trafostanica bude što bliže težištu opterećenja, - niskonaponski vodovi budu što kraći, a njihov rasplet što jednostavniji, - da do trafostanica postoji lak prilaz radi montaže građevinskog dijela,

energetskih transformatora i ostale opreme.



99

Za ovaj zahvat, kao što je naprijed navedeno, predviđeno je devet novih trafostanica i to snage 6x(1x630) i 3x(2x630)kVA, stim što se u trafostanicama planiranim za dva transformatora, u prvoj fazi ugrađuje jedan a kada se ukaže potreba za snagom i drugi transformator. Predviđene trafostanice TS 10/0,4 kV su tipa MBTS 10/0,4kV sa tipiziranom opremom, u skladu sa “Tehničkim preporukama EPCG-TP1-b: Distributivna transformatorska stanica DTS 1x630, donesenim od strane Sektora za distribuciju-Podgorica Elektroprivrede Crne Gore, A.D.- Nikšić. Sastoje se od 10 kV postrojenja, transformatora snage i 0,4 kV postrojenja. Transformatori su trofazni uljni, ispitan prema važećim JUS.N.H1.005, sa ili bez konzervatora, sa mogućnošću termičkog širenja ulja, bez trajne deformacije suda. Planirane TS 10/0,4kV, predviđeno je da se povežu 10kV kablom tako da obrazuju prsten sa vezom na TS 35/10kV „Žabljak” i novoizgrađenom TS 10/0,4kV” Sportski centar” kako je prikazano u grafičkom prilogu „Elektroenergetika plan”. *Napomena: Ukoliko se ukaže potreba, dozvoljeno je, uz saglasnost nadležne Elektrodistribucije, poprečno povezati neke od postojećih trafostanica sa susjednih zahvata sa trafostanicama iz komleksa obrađenog ovim DUP-om. Postojeće trafostanice u zahvatu predmetnog DUP-a se zadržavaju iz razloga što se sa njih napajaju postojeći objekti ovo DUP-a a i kontaktnih zona. U zaštitnim zonama postojećih nadzemnih vodova nije dozvoljena gradnja objekata. Za izgradnju objekata u blizini nadzemnih elektroenergetskih vodova potrebno je poštovati sigurnosne visine i sigurnosne udaljenosti u skladu sa Pravilnikom o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova nazivnog napona od 1 kV do 400 kV (»Sl. list SFRJ«, br.65/1988. i »Sl.list SRJ« br. 18/1992). Mreža 10 kV Dio postojećeg dalekovoda 10kV od TS 35/10kV »Žabljak« do STS 2 se kablira. Kabliranjem ovod dijela dalekovoda se oslobađaju značajne površine građevinskog i drugog zemljišta. Kompletnu 10kV mrežu u zahvatu predmetnog DUP-a izvesti kablovima koje odredi stručna služba ED Žabljak. Predlažu se kablovi XHE- 49 3x(1x240/25mm2), 24kV. Kablove 10kV polagati slobodno u kablovskom rovu, dimenzija 0.4x0.8m, a na mjestima prolaza kablova ispod saobraćajnica, kao i na svim onim mjestima gdje se može očekivati povećano mehaničko opterećenje kabla kroz kablovsku kanalizaciju, smještenu u rovu dubine 1m. Međusobno minimalno rastojanje izmedju kablova treba da bude najmanje 7 cm, zbog povećanja korekcionog faktora. Polaganje svih kablova izvesti prema važećim tehničkim uslovima za ovu vrstu djelatnosti. Na mjestima gjde se energetski kablovi vode paralelno ili ukrštaju sa drugim vrstama instalacija voditi računa o minimalnom rastojanju koje mora biti sledeće za razne vrste instalacija:



100

• Pri paralelnom vođenju energetskih i telekomunikacionih kablova najmanji

horizontalni razmak je 0,5m za kablove 1kV i 10kV, odnosno 1m, za kablove 35kV. Ukrštanje energetskog i telekomunikacionog kabla vrši se na razmaku od 0,5m. Energetski kabal se polaže na većoj dubini od telekomunikacionog. Ukoliko se razmaci ne mogu postići, energetske kablove na tim mjestima provesti kroz cijev. Pri ukrštanju energetskih kablova sa telekomunikacionim kablovima potrebno je da ugao bude što bliži pravom uglu. Ugao ukrštanja treba da bude najmanje 45 stepeni. Pri ukrštanju kablova, vertikalno rastojanje mora da iznosi najmanje 0,3 a za veće kablove 0,5m.

• Pri horizontalnom vođenju energetskog kabla sa vodovodnom ili kanalizacionom infrastrukturnom cijevi najmanji razmak iznosi 0,4m. Energetski kabal se pri ukrštanju polaže iznad vodovodne ili kanalizacione cijevi na najmanjem rastojanju od 0,3m. Ukoliko se ovi razmaci ne mogu postići na tim mjestima energetski kabal položiti kroz zaštitnu cijev.

Nakon polaganja, a pre zatrpavanja kabla, investitor je dužan obezbjediti katastarsko snimanje tačnog položaja kabla u skladu sa zakonskim odredbama. Na tom snimljenom grafičkom prilogu trase kabla, treba označiti tip i presjek kabla, tačnu dužinu trase i samog kabla, mjesto njegovog ukrštanja, približavanja ili paralelnog vođenja sa drugim podzemnim instalacijama, mjesta položene kablovske kanalizacije sa brojem korišćenih i rezervnih cijevi. Ukoliko to zahtjevaju tehnički uslovi stručne službe nadležne Elektrodistribucije, zajedno sa kablom na oko 0,4m dubine u rov položiti i traku za uzemljenje, FeZn 25x4mm. Duž trase kablova ugraditi standardne oznake koje označavaju kabl u rovu, mjesta kablovskih spojnica, početak i kraj kablovske kanalizacije, ukrštanje, približavanje ili paralelno vođenje kabla sa drugim kablovima i ostalim podzemnim instalacijama i sl. Eventualna izmještanja postojećih kablova, zbog novih urbanističkih rješenja, vršiti uz obavezno prisustvo predstavnika nadležne Elektrodistribucije i pod njihovom kontrolom. U tim slučajevima, otkopavanje kabla mora biti ručno, a sam kabal mora biti u beznaponskom stanju. Investitori su dužni da obezbjede projektnu dokumentaciju za izvođenje kablovskih 10kV-nih vodova, kao i da obezbjede tehničku kontrolu tih projekata. Investitori su dužni da obezbjede potrebnu dokumentaciju za izdavanje građevinske dozvole kao i stručni nadzor nad izvođenjem radova. Nakon završetka radova, investitor je dužan zahtjevati vršenje tehničkog pregleda i nakon njega podnijeti zahjtev za izdavanje upotrebne dozvole.

Niskonaponska mreža Od novih trafostanica 10/0,4kV se polažu niskonaponski kablovi za napajanje električnom energijom potrošača kao i za osvjetljenje ulica (saobraćajnica). Presjek kablova niskonaponskih potrošača kao i ulične rasvjete odrediće stručne službe nadležne Elektrodistribucije kroz Saglasnost na Glavni projekat objekata na osnovu stvarnih jednovremenih snaga objekata. Priključenje novih potrošača na niskonaponsku mrežu vršiće se polaganjem podzemnih kablova do priključnomjernih ormara ili mjernorazvodnih ormara u skladu sa tehničkim preporukama EPCG. Uvod kablova u objekte mora se obezbjediti polaganjem PVC cijevi određenog prečnika.



101

Javno osvjetljenje Duž saobraćajnica, prilaza i trotoara, pješačkih komunikacija i parking prostora, potrebno je izvesti javnu rasvjetu. Planom nije definisan sistem javne rasvjete, već se isto riješiti u sklopu rješenja uređenja terena. Ovim planom se samo postavlja uslov da prilikom izrade projekata instalacije javne rasvjete budu ispoštovani svjetlotehnički kriterijumi dati u preporukama CIE (Publikation CIE 115, 2010. god.). Napajanje instalacije javne rasvjete predviđeno je sa NN polja u trafostanicama 10/0.4kV ili iz ormara javne rasvjete, kao i upravljanje istom sa fotorelejom ili uklopnim satom. Zaštitne mjere Zastita niskog napona Mrežu niskog napona treba štititi od struje kratkog spoja sa NN visokoučinskim osiguračima, ugrađenim u NN polju pripadajuće TS 10/0,4 kV. U priključnim kablovskim ormarićima zaštititi ogranke za objekte odgovarajućim osiguračima. Zaštita TS 10/0,4 kV U TS 10/0,4 kV za zaštitu transformatora snage 630 kVA predviđen je Buholcov relej. Za zaštitu od kvarova između 10 kV i 0,4 kV služe primarni prekostrujni releji, kao i NN prekidači sa termičkom i prekostrujnom zaštitom. Zastita od visokog napona dodira Uzemljenje instalacija svih objekata povezaće se na radno uzemljenje trafostanica i javne rasvjete, tako da se dobije sistem zajedničkog uzemljivača i da se pri tom postigne jedan od sistema zastite (TN-C-S, TN–S ili TT), a uz saglasnost nadležne Elektrodistribucije. Zaštita mreže visokog napona Pitanje zaštite mreže VN treba riješiti u sklopu čitave mreže 10 kV na području TS 35/10 kV »Žabljak«.



102

Dijagrami jednovremenosti:

Gruba procjena troškova za elektroenergetske objekte DUP-a "Tmajevci i Meždo"

R.br. Objekat j.mj. Kol. Cijena˙(€/jm) Iznos(€)

1 Trafostanice 10/0,4kV/kVA MBTS 10/0,4 kV, 1x630 kVA kom 6 x 35.000,00 210.000,00

MBTS 10/0,4 kV, 2x630 kVA kom 3 x 55.000,00 165.000,00 Mreža 10 kV u zahvatu DUP-a

2 Izgradnja podzemne 10 kV mreže kablom 3 x (XHE 49-A 1x240/25 mm2, 24 kV.) m 9.450 x 100,00 945.000,00

3 Javna rasvjeta Obračun po metru dužnom saobraćajnice m 15.260 x 50,00 793.000,00

UKUPNO 2.113.000,00



103

8.HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA Plan za hidrotehničku infrastrukturu je izrađen na osnovu Prostorno- urbanističkog plana Opštine Žabljak do 2020 godine i Izmjena i dopuna Detaljnog urbanističkog plana Žabljak od 2014. godine. Postojeće stanje

I. SNABDIJEVANJE VODOM

Postojećim vodovodnim sistemom u Opštini Žabljak pokriveno je područje na kojem živi 88% stanovnika. Teritoriju Opštine Žabljak karakteriše razuđenost, slaba povezanost naselja i nedostatak površinskih voda. Voda, koja se koristi, potiče:

- iz izvora "Oko" kod Zminjeg jezera, kaptiranog još 1949. g. i 1987 rekaptiranog, izdašnosti 12 l/s

- iz podzemne izdani "Mlinski potok" blizu Crnog jezera, izdašnosti 12 l/s - iz izvora "Sopot" iznad Modrog jezera (za sela ispod Durmitora), izdašnosti 5 l/s - iz izvora "Studenac"-kaptirani izvor izdašnosti 2 l/s.

Na teritoriji Opštine, osim samog vodovoda za Žabljak i Njegovuđu, kojima upravlja D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak, nema uredno registrovanih i praćenih vodovoda. Opština Žabljak u pogledu vodosnabdijevanja je podijeljena u dvije visinske zone. Viša zona se snabdijeva iz izvorišta "Studenac", a niža zona iz izvorišta "Oko" i "Mlinski potok".

II. OTPADNE VODE Prema podacima dobijenim od D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak na teritoriji zahvata ne postoji izgrađena fekalna kanalizacija.

III. ODVOĐENJE ATMOSFERSKIH VODA

Na teritoriji zahvata ne postoji izgrađena atmosferska kanalizacija.



104

Planirano stanje I. SNABDIJEVANJE VODOM Potrebe za vodom: Da bi se dimenzionisala potrebna distributivna vodovodna mreža potrebno je usvojiti specifičnu dnevnu potrošnju po korisniku, kao i koeficijente dnevne i satne neravnomjernosti potrošnje. Na prostoru zahvata biće potrebno obezbjediti vodu za ukupno 7.277 stalnih stanovnika. Prema preporuci iz Prostornog plana Opštine Žabljak norme potrošnje su:

• stalni stanovnici 190 l/dan/st. • turisti u hotelima 280 l/dan/kor. • privatan smeštaj 210 l/dan/kor. • odmarališta 200 l/dan/kor. • Kampovi 140 l/dan/kor.

Za domaćinstva se usvaja specifična potrošnja 190 l/st/dan.

Namjena potrošači norma potrošnje potrošnja [m3/dan]

Stalno stanovanje 7.277 [potrošača] 190 [l/kor.dan] 1.382,63

Ukupno: 1.382,63 U odnosu na tip naselja usvojeni su koeficijenti dnevne i satne neravnomjernosti: kd=1,3 i kh=1,8. Prema tome:

• srednja dnevna potrošnja Q sr = 1.382,63 m3/dan = 16,00 l/s

• max. dnevna potrošnja Q maxd = Q sr * 1,3 = 16,00 * 1,3 = 20,80 l/s

• max. časovna potrošnja Q maxh = Q maxd * 1,8 = 20,80 * 1,8 = 37,45 l/s

Potrošnja vode za gašenje požara: Za naseljenu zonu ovog tipa treba obezbijediti protivpožarni proticaj za rad dva hidranta po 5.0 l/s, tj. ukupno 10.0 l/s. Organizacija mreže, prečnici, materijal: Prema preporuci iz Prostornog plana Opštine Žabljak planiranao je da se cijela vodovodna mreža dopunjava za nove vodove, tako da do svakog korisnika, tj. parcele



105

bude doveden vodovod. Planirano je nadovezivanje vodovodne mreže na planiranu u Izmjenama i dopunama Detaljnog urbanističkog plana Žabljak od 2014. godine. Obzirom da se u naselju predviđa obezbjeđivanje vode za gašenje požara iz vodovodne mreže, minimalni prečnik glavnih uličnih vodova će biti DN 110 mm (minimalni za ulični hidrant). Za izradu nove vodovodne mreže predlažu se cijevi od PEHD, klase PE 100, za radni pritisak do 10 bara. Za izradu čvorova liveno gvozdeni fazonski komadi i armature. Konačan izbor materijala neophodno je konsultovati sa preduzećem nadležnim za upravljanje vodovodnom mrežom (D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak). Prilikom svake rekonstrukcije saobraćajnica se preporučuje revizija vodovodne mreže i eventualna zamjena dotrajalih instalacija. U detaljnijem projektovanju potrebno je dimenzionisati režim pritisaka i prečnike cjevovoda, koji bi u potpunosti zadovoljili potrebe planiranih objekata za vodom i ekonomičan rad sistema. Predloženi sistem prati novoplaniranu mrežu saobraćajnica. Rješavanje hidrotehničkih instalacija će se realizovati u sklopu projektovanja saobraćajnica. Težilo se smiještanju svih vodova uz saobraćajnice, kako bi uvijek bili pristupačni za održavanje i potrebne intervencije. Vodovod vodi ispod trotoara ili pored kolovoza (na drugoj strani uz sam ivičnjak vodi atmosferska kanalizacija). (Ovakav raspored je uobičajen. Projektima ulične mreže može se, uz opravdanje, predložiti drugačiji raspored.) Na svim čvorovima predvidjeti šahtove. Na uličnoj mreži projektovati potrebni broj hidranata u propisanom rastojanju. Kod ukrštanja sa kanalizacijom vodovodna mreža treba da vodi iznad fekalne kanalizacije, odvojena zaštitnim slojem. Prilikom projektovanja i izgradnje vodovodne mreže neophodno je konsultovati subjekat, koji gazduje postojećom mrežom: D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak. II. OTPADNE VODE U zoni zahvata predviđa se prikupljanje fekalnih voda i njihovo odvođenje separatnim sistemom kanalizacije do postojećeg postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda koji se nalazi u zahvatu Izmjena i dopuna Detaljnog urbanističkog plana Žabljak od 2014. godine. Procjena količine otpadnih voda Prosječno dnevno oticanje otpadnih voda sa predmetnog prostora se može izvesti iz dnevne potrošnje vode uz pretpostavku, da se otpadne vode generišu od 80% korišćene vode. 1.382,63 x 0,8 = 1.106,10 m³/dan



106

Za dati tip naselja usvaja se koeficijent dnevne neravnomjernosti u vrijednosti 1,4. 1.106,10 / 86,4 x 1,4 = 17,92 l/s Maksimalno časovno oticanje fekalnih voda sa razmatranog zahvata biće 18 l/s. Organizacija mreže, prečnici, materijal: U zoni zahvata plana nema izgrađene fekalne kanalizacije. Pretpostavlja se da se su postojeći objekti priključeni na septičke jame. Obrađivač se trudio da obezbjedi gravitaciono slivanje otpadnih voda u kompletnom sistemu i da predvidi ugradnju cjevovoda u trupu saobraćajnica. Na nekim dijelovima planirane kanalizacione mreže otpadne vode se neće moći odvoditi gravitaciono zbog topografije terena i nagiba planiranih saobraćajnica. Zbog toga će se morati izgraditi prepumpne stanice na najnižoj tački saobraćajnice koje će podizati otpadnu vodu do najviše tačke saobraćajnice, odakle je planirano da se otpadne vode usmjere prema postojećem postrojenju za prečišćavanje otpadnih voda. U mjestima, gdje nije moguće obezbjediti gravitaciono slivanje otpadnih voda u trupu saobraćajnice cjevovodi se ukopavaju ili u pješačke komunikacije, ili uz grance parcela uz saglasnost vlasnika parcela. Tom prilikom potrebno je obezbjediti bar pristup šahtovima za interventna vozila. Za otpadne vode iz nepristupačnih objekata za priključenje na javnu kanalizacionu mrežu potrebno je da svaki objekat na svojoj parceli ispušta otpadne vode u ekološke bioprečistače adekvatnog kapaciteta lako dostupne za reviziju. Takođe je do izgradnje planiranog sistema fekalne kanalizacije potrebno planirati biološke prečišćivače za objekte na pripadajućim im parcelama. Novoizgrađeni cjevovodi vode ispod kolovoza i prate osovine saobraćajnice. (Na detaljnijem nivou projektovanja može se obrazložiti i drugačiji raspored.) Cijevi se ukopavaju ispod terena na dubini minimalno 0.8-1.0 m od tjemena. Pad cijevi potrebno je odrediti prema važećim tehničkim propisima. Na potezima strmog nagiba, odnosno pada kanalizacije, predvidjeti postavljanje kaskadnih šahtova. Na svakom lomu, kaskadi ili spojnom mjestu, potrebno je izvesti šaht. Reviziona okna su potrebna i na pravim dionicama na svakih 50 m. Svaki od šahtova mora imati pristup za interventno vozilo. Ovi objekti trebaju imati poklopce od livenog gvožđa za odgovarajući intenzitet saobraćaja i propisne penjalice. Najmanji prečnik uličnog cjevovoda će biti DN200. Za eventualne ugostiteljske objekte s većim kuhinjama potrebno je definisati obavezu postavljanja separatora masti prije ispuštanja u gradsku kanalizaciju. Upotrebljene vode sa garaža i benzinskih stanica, ako se ulivaju u mrežu kanalizacije, moraju se prethodno tretirati u separatorima ulja i benzina.



107

Predviđeno je da se mreža fekalne kanalizacije izvede od PVC, PEHD R i sl.cijevi za uličnu kanalizaciju. (Konačan izbor materijala neophodno je konsultovati sa preduzećem nadležnim za upravljanje vodovodnom i kanalizacionom mrežom D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak). Prilikom projektovanja i izgradnje kanalizacione mreže neophodno je konsultovati subjekat, koji gazduje postojećom mrežom: D.O.O. " Komunalno i vodovod " Žabljak. III. ODVOĐENJE ATMOSFERSKIH VODA

S obzirom da za ovo područje nije rađena prava hidrološka analiza (utvrđivanje odnosa intenzitet – trajanje – vjerovatnoća padavina), za dimenzionisanje atmosferske kanalizacije uzima se 150 l/s/ha, uz trajanje cca 20 do 30 minuta. Na osnovu navedenih vrijednosti, a za odgovarajuće površine i predviđene padove, izvršeno je preliminarno dimenzionisanje planiranih kanala. U grafičkom prilogu naznačene su dimenzije vodova. Minimalni prečnik cjevovoda atmosferske kanalizacije je DN315. Sve novoplanirane saobraćajnice, koje će biti sa jedne ili obje strane oivičene trotoarom, potrebno je opremiti kolektorom za odvodnju atmosferskih voda. U mjestima koja su bez ivičnjaka, može se računati na infiltraciju atmosferskih voda sa saobraćajne površine u okolni teren. Gdje god je moguće, voda sa betonskih površina i krovova treba da se odvodi u zelene površine. U zoni zahvata sakuplljanje atmosferskih voda riješeno je izgradnjom kolektora i upojnih bunara na prostorima predviđenim za javne namjene-pejzažno uređenje. Potrebno je voditi računa o ekološkom pristupu koji podrazumjeva izgradnju separatora ulja ispod svakog objakta na kojem je moguće zagađenje ove vrste (parkirališta, benzinske pumpe, industrijska dvorišta). Napomena: U slučaju da se prilikom rekonstrukcije postojećih saobraćajnica uz iste dodaje trotoar, nastaje potreba za izgradnjom atmosferske kanalizacije. Vode, koje se skupljaju uz ivičnjak mogu se odvoditi površinskim kanalom, što iziskuje prostor, ili podzemnim cjevovodom, što je skuplje i traži intervenciju u postojeći kolovoz. Investitor mora imati na umu ove činjenice već pri pokretanju projektovanja. Kanali atmosferske kanalizacije planirani su od PVC ili PEHD korugovanih cijevi, klase prema dubini ukopavanja. (Konačan izbor materijala neophodno je konsultovati sa preduzećem nadležnim za upravljanje vodovodnom mrežom D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak). Na vodovima projektovati potrebni broj slivnika s odgovarajućim rešetkama i šahtove na lomovima, kaskadama i spojnim mjestima, koji će imati LŽ poklopce za odgovarajuće saobraćajno opterećenje. Vode sa saobraćajnica i sl., koje sadrže masti, ulja i naftne derivate, prije ispuštanja provesti kroz odgovarajuće separatore.



108

URBANISTIČKO-TEHNIČKI USLOVI ZA IZGRADNJU MREŽE I OBJEKATA HIDROTEHNIČKE INFRASTRUKTURE Priključenje na mrežu komunalne infrastrukture vrši se prema postojećim, odnosno planiranim tehničkim mogućnostima mreže, na način kako je predviđeno urbanističkim planom i tehničkom dokumentacijom, a na osnovu propisa i uslova javnih preduzeća. Snabdijevanje vodom objekta rješiti priključenjem na javnu vodovodnu mrežu u svemu prema uslovima komunalnog preduzeća koje istu održava. Duž javne vodovodne mreže se ugrađuju protivpožarni hidranti i to nadzemni, gde god to uslovi dozvoljavaju, tj. gdje ne ometaju saobraćaj. Prečnici javne vodovodne mreža su najmanje 100mm. Svaki objekat treba priključiti na zajedničku vodovodnu mrežu nakon njene izgradnje. Vodomjer predvidjeti za svakog potrošača zasebno. Vodomjer postaviti u betonskom ili zidanom šahtu minimalnih dimenzija 1,2x1,2m u skladu sa važećim propisima. U slučaju da se na jednoj parceli smješta više potrošača, predvidjeti vodomjere za svakog potrošača posebno, a sve vodomjere smjestiti u jedno vodomjerno okno. U ovim slučajevima se predviđa izgradnja razdvojene mreže za sanitarnu i protivpožarnu zaštitu. Obje mreže mogu se postavljati u isti rov. Priključenje na zajedničku kanalizacionu mrežu vršiti u reviziona okna. Dno priklljučnog kanala (kućnog priključka) mora biti izdignuto od kote dna sabirnog kanala (po mogućnosti u gornju trećinu). Prilikom izgradnje zajedničke kanalizacione mreže i kolektora predvideti reviziona okna na svim prelomima, priključcima i pravim dionicama trase na propisnim rastojanjima. Odvođenje upotrebljenih voda utvrđuje se nivelacionim rješenjem i rješava priključenjem na naseljsku kanalizacionu mrežu, s tim da ne dođe do okvašavanja zidova susjednih objekata ili plavljenja susjedne parcele. Atmosferske vode, sa jedne urbanističke parcele ne mogu se usmeravati prema drugoj parceli. Dio voda mogu da prime slobodne, odnosno zelene površine, zavisno od njihove veličine. Održavanje sistema kanalizacije mora biti povjereno stručnom privrednom subjektu, koji će obezbjediti ispravan rad mreža, PPOV i separatora ulja i benzina. (Napr. D.O.O. "Komunalno i vodovod" Žabljak, koje gazduje i gradskom mrežom u Žabljaku.)



109

PROCJENA TROŠKOVA ZA IZGRADNJU HIDROTEHNIČKE INFRASTRUKTURE VODOVOD Izgradnja vodovoda od materijala PEHD PE100, PN10 sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i instalaterskim radovima

DN 63 m' 1.775 x 70,00 = 124.250 € DN 110 m' 3.580 x 90,00 = 322.920 € DN 160 m' 3.298 x 120,00 = 395.760 € DN 200 m' 2.525 x 140,00 = 353.500 € DN 250 m' 1.590 x 160,00 = 254.400 € DN 300 m' 1.100 x 180,00 = 198.000 € Ukupno vodovod: 1.648.830 €

FEKALNA KANALIZACIJA Izgradnja vodova fekalne kanalizacije od materijala PVC, PEHD R za vanjsku kanalizaciju sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i instalaterskim radovima

DN 200 m' 11.013 x 100,00 = 1.101.300 € DN 250 m' 1.672 x 150,00 = 250.800 € Ukupno: 1.352.100 €

Potisni cjevovod PEHD

DN 110 m' 2.357 x 200,00 = 471.400 € Pumpne stanice

kom 4 x 15.000 = 60.000 € Ukupno fekalna kanalizacija: 1.883.500 €

ATMOSFERSKA KANALIZACIJA Nabavka i ugradnja separatora ulja i benzina kom 1 x 2.500 = 2.500 € Izgradnja odvodnog cjevovoda za atmosferske vode od materijala PVC ili PEHD R sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i instalaterskim radovima

DN 315 m' 8.022 x 220,00 = 1.764.840 € DN 400 m' 1.668 x 240,00 = 400.320 € Ukupno atmosferska kanalizacija: 2.167.660 €

UKUPNI TROŠKOVI ZA HIDROTEHNIČKU INFRASTRUKTURU: 5.699.990 €



110

9. TELEKOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA

Detaljni urbanistički plan lokaliteta "Tmajevci", DUP Žabljak prostorno kontaktira: sa sjevero-zapadne strane sa lokalitetima B, E i H DUP-a Žabljak. Površina zahvata Detaljnog urbanističkog plana "Tmajevci" iznosi 91,4 ha.

Kao ciljevi razvoja, za predmetni prostor, prema Prostornom planu Opštine Žabljak i prema Generalnom urbanističkom planu Opštine Žabljak, prepoznate su sljedeće djelatnosti: „stanovanje sa turizmom i centralnim funkcijama” i individualno stanovanje.

POSTOJEĆE STANJE Prikaz postojećeg stanja urađen je tako da obuhvata pregled svih telekomunikacionih operatora i usluga koje se pružaju na kompletnom području koje obuhvata DUP »Žabljak« za lokalitet »Tmajevci«.

Usluge na fiksnoj lokaciji (telefonija, ADSL, IPTV) Na teritoriji opštine Žabljak Crnogorski Telekom ima u funkciji 3 komutaciona čvora (TKC Žabljak, RSS Njegovuđa i RSS Virak), dok Pošta CG ima u svojoj poslovnici Žabljak u funkciji 3 VoIP govornice. Usluge fiksnog široko-pojasnog pristupa Internetu, pored kapaciteta CT, pruža i SBS Net Montenegro putem postojeće satelitske opreme, dok fiksni-bežični pristup putem WiFi tehnologije omogućava MNNews.

Cjelokupno razmatrano područje je sa aspekta potreba za telekomunikacionim priključnim servisima uglavnom upućeno na komutacione priključne kapacitete RSS »Žabljak« (objekat TKC Žabljak). Ovo proističe iz činjenice da su svi postojeći korisnici tk servisa kao i planirani na relativno maloj udaljenosti od postojećeg RSS-a i da u neposrednoj blizini nema drugih isturenih pretplatničkih stepena.

Na razmatranom području u manjoj mjeri postoji telekomunikaciona pristupna kablovska mreža. Najveći dio pristupne kablovske tk mreže položen je direktno u zemlju. Telekomunikaciona kablovska kanalizacija na ovom prostoru je slabo izgrađena ili nije izgrađena. Jedino uz desnu ivicu puta Žabljak – Pljevlja, koji prolazi kroz područje zahvata, postoji TK kanalizacija sa 1xPVC 110mm cijevi kroz koju su provučena 2 optička kabla. Na području zahvata nalaze se i 2 TK okna, koja će se uklopiti u novoizgrađenu tk kanalizaciju.

Postojeća telekomunikaciona pristupna mreža na razmatranom području organizovana je tako što su kablovski izvodi vezani kruto na pristupnu kablovsku mrežu odnosno pripadajući RSS. Kablovska mreža je sastavljena od kablova TK 10 – armiranih kablova i kablova TK OOV – plastičnih kablova sa papirnom izolacijom žila, položenih direktno u zemlju, kao i u manjoj mjeri od kablova TK 59 GM, takođe položenih direktno u zemlju.

Na području Detaljnog urbanističkog plana "Žabljak", lokalitet "Tmajevci" stambeni objekti su riješeni uglavnom spoljašnjim samostojećim tk izvodima-stubićima. Priključni distributivni kablovi od spoljašnjih tk izvoda do priključnih tk ormarića ili priključnih kutija su takođe položeni direktno u zemlju.



111

Telekomunikaciona kablovska pristupna mreža na razmatranom prostoru svojim kapacitetom i stepenom razvijenosti ne zadovoljava ni postojeće korisnike telekomunikacionih servisa, tako da se na čitavom području zahvata planira izrada nove TK kanalizacije.

Uzimajući u obzir dužinu pretplatničke petlje – rastojanje od elektronskog komunikacionog čvora do krajnjih pretplatnika, u odnosu na standarde u pružanju savremenih TK servisa, kao što su xDSL, IPTV i dr, obuhvaćeno područje nije tehnički dovoljno kvalitetno riješeno, pa je neophodno da se izgradi nova tk kanalizacija sa 3 pvc cijevi, gdje god je to moguće, tako da bi se logički uklopila u postojeću tk kanalizaciju.

Mobilne usluge Pored fiksne telefonije, na zahvaćenom području servis mobilne telefonije pružaju sva tri mobilna operatora prisutna u Crnoj Gori. Crnogorski Telekom - CT obezbjeđuje pokrivanje područja obuhvaćenog ovim DUP-om posredstvom GSM baznih stanica sa lokacija Momčilov Grad, i Pitomine. CT bazne stanice su smještene u objektima koji su vlasništvo CT (TKC Žabljak) i RDC (Pitomine). Operatori MTEL i Telenor imaju svoje GSM bazne stanice koje pokrivaju područje ovog DUP-a na RDC lokacijama Pitomine i Momčilov Grad (Mtel) i Telenor na sopstvenoj lokaciji Javorovača, odnosno RDC lokaciji Momčilov Grad.

Operator Lokacija Geografska

dužina Geografska

širina Nadmorsk

a visina Tip bazne

stanice

CT Momčilov grad 019°04'51.44''E

43°10'22.08''N

1769 GSM

CT Pitomine 019°06'48.39''E

43°09'37.29''N

1494 GSM

CT Žabljak TKC 019°07'21.07''E

43°09'15.98''N

1508 UMTS

MTEL Pitomine 019°06'48.60''E

43°09'36.99''N

1494 GSM/UMTS

MTEL Momčilov grad 019°04'51.91''E

43°10'22.44''N

1770 GSM

Telenor Javorovača 019°7'58.64''E

43°08'44.09''N

GSM/UMTS

Telenor Momčilov grad 019°05'10.81''E

43°10'20.29''N

GSM

Na području Žabljaka, odnosno području lokaliteta Tmajevci dostupan je i GSM i UMTS signal mobilne telefonije, koje nude sva 3 operatora sa pomenutih lokacija Pitomine (Mtel), Javorovača (Telenor) odnosno TKC Žabljak (CT), čime su korisnicima obezbijeđene 2G/3G voice usluge, kao i 3G brzine prenosa podataka.



112

Fiksni bežični pristup (FWA) U pogledu fiksnog bežičnog pristupa, jedino operator Telenor nudi WiMAX fiksni bežični pristup Internetu svojim korisnicima u oblasti obuhvaćenoj ovim DUP-om sa svoje lokacije Javorovača.


dužina Geografska

širina Nadmorsk

a visina Tip bazne

stanice

Telenor Javorovača 019°7'58.64''E

43°08'44.09''N

GSM/UMTS

AVM, Zemaljska radio-difuzija i MMDS Područje Tmajevaca, kao i čitav zahvat DUP Žabljak, je pokriveno UHF/VHF radio i TV signalom RDC sa lokacije Pitomine, odnosno Momčilov Grad, a takođe je omogućen i MMDS bežični kablovski pristup koji distribuira operator BBM Montenegro, sa pomenute RDC lokacije Momčilov Grad.


dužina Geografska

širina Nadmorsk

a visina Tip bazne

stanice

BBM Momčilov grad 019°04'51.44''E

43°10'22.08''N

1769 MMDS

RDC Pitomine 019°06'48.60''E

43°09'36.99''N

1494

RDC Momčilov grad 019°04'51.91''E

43°10'22.44''N

1770

AVM sadržaje na području opštine Žabljak pružaju 2 operatera i to: CT putem IPTV tehnologije i TotalTV Montenegro posredstvom DTH tehnologije.

Za potrebe izrade Izmjena i dopuna ovog DUP-a, projektant je dobio katastar postojećih TK instalacija koji je tražen od Crnogorskog Telekoma, tako da je u prilozima data karta postojećeg stanja podzemnih tk instalacija. Na osnovu dopisa Agencije za Elektronske komunikacije locirani su telekomunikacioni objekti postojećih operatora (lokacije baznih stanica, antenski stubovi i sl).



113

PLANIRANO RJEŠENJE

Implementacija novih tehnika i tehnologija, liberalizacija tržišta i konkurencija u sektoru elektronskih komunikacija doprinosi bržem razvoju elektronskih komunikacija, povećanju broja servisa, njihovoj ekonomskoj i geografskoj dostupnosti, boljoj i većoj informisanosti kao i bržem razvoju privrede i opštine u cjelini.

Jedan od ciljeva izrade ovog DUP-a jeste želja da se obezbjedi planiranje i građenje elektronske komunikacione infrastrukture koja će zadovoljiti zahtjeve više operatora elektronskih komunikacija, koji će građanima ponuditi kvalitetne savremene elektronske komunikacione usluge po ekonomski povoljnim uslovima.

Treba voditi računa o sledećem: da se kod gradnje novih infrastrukturnih objekata posebna pažnja obrati zaštiti

postojeće elektronske komunikacione infrastrukture, da se uvijek obezbijede koridori za telekomunikacione kablove duž svih postojećih i

novih saobraćajnica, da se gradnja, rekonstrukcija i zamjena elektronskih komunikacionih sistema mora

izvoditi po najvišim tehnološkim, ekonomskim i ekološkim kriterijumima. Akt kojeg se treba pridržavati prilikom izgradnje nove telekomunikacione infrastrukture, jeste Pravilnik o određivanju elemenata elektronskih komunikacionih mreža i pripadajuće infrastrukture, širine zaštitnih zona i vrste radio-koridora u čijoj zoni nije dopuštena gradnja drugih objekata (Službeni list Crne Gore" broj 83/09).

Usluge na fiksnoj lokaciji (telefonija, ADSL, IPTV) U odnosu na moguće planove operatora fiksne telefonije, Crnogorskog Telekoma, kao i ostalih operatora fiksne i mobilne telefonije, projektant predviđa da se unutar posmatrane zone, u skladu sa planiranim građevinskim objektima i predloženim saobraćajnim rješenjima, izgradi nova telekomunikaciona kanalizacija sa 3x PVC cijevi od 110mm unutar područja zahvata, a koja bi se logički nadovezala na postojeću telekomunikacionu kanalizaciju u posmatranoj zoni, i uklopila u planiranu tk kanalizaciju susjednih DUP zona.

Telekomunikaciona kanalizacija bi se koristila za provlačenje kablova različitih kablovskih operatora koji pokažu interesovanje za pružanje telekomunikacionih usluga u ovoj zoni, bilo da se radi o Crnogorskom Telekomu, ili o nekom drugom postojećem telekomunikacionom operatoru u Crnoj Gori.

Na taj način, u odnosu na situaciju koja se trenutno dešava na telekomunikacionom tržištu Crne Gore, korisnici iz posmatrane zone bi na kvalitetan način bili opsluženi različitim vrstama telekomunikacionih servisa (telefonija, prenos podataka, TV signal i dr).

Pri planiranju broja PVC cijevi u novoj tk kanalizaciji, moraju se u obzir uzeti podaci o planiranim građevinskim površinama, površinama namijenjenim stambenim, poslovnim



114

i uslužnim djelatnostima, broju stanovnika unutar zone, aktuelnim trendovima u rješavanju pitanja kablovske televizije i dr.

Planirani kanalizacioni kapaciteti omogućavaju dalju modernizaciju elektronskih komunikacionih mreža bez potrebe za izvođenjem naknadih građevinskih radova, kojima bi se iznova devastirala postojeća infrastruktura i stvarali nepotrebni troškovi.

Sa aspekta izgradnje nove tk knalaizacije može se smatrati da je postojeća kanalizacija zanemarljiva i u lošem stanju, tako da će biti neophodna izgradnja potpuno nove tk kanalizacije. Jedan dio postojeće telekomunikacione infrastrukture će izgradnjom saobraćajnica biti ugrožen, tako da će morati da se napusti, ali je potrebno u saradnji sa vlasnikom – Crnogorskim Telekomom, definisati izgradnju nove infrastrukture, istu najprije izgraditi, pa tek onda napustiti postojeću. Gdje god to bude moguće duž planirane trase, postojeća TK infrastruktura će se uklopiti u novu. S obzirom da duž planirane TK trase kroz postojeću kanalizaciju prolaze optički kablovi koji vode za RSS Žabljak, biće potrebno obratiti posebnu pažnju na njihovu zaštitu.

Ukupna dužina planirane telekomunikacione kanalizacije sa 3x PVC cijevima 110mm iznosi oko 9750 metara, a planirana je i izgradnja 139 novih telekomunikaciona okana (unutrašnjih dimenzija 160cm x 140cm x 180cm). Planirana trasa TK kanalizacije je najvećim dijelom uklopljena u trotoare novih saobraćajnica.

Savremene telekomunikacije koje obuhvataju distribuciju sva tri servisa, telefonije-fiksne i mobilne, prenos podataka i TV signala, treba da omogućavaju više načina povezivanja sa telekomunikacionim operaterima. Imajući u vidu različite objekte i samu lokaciju, kroz telekomunikacionu kanalizaciju treba graditi savremene telekomunikacione pristupne optičke mreže u tehnologiji FTTx (Fiber To The Home, Fiber to The Building...), sa optičkim vlaknom do svakog objekta, odnosno korisnika.

Ovo rješenje je u skladu sa dugoročnim rješenjima u oblasti telekomunikacija sa optičkim pristupnim mrežama, sa čijom implementacijom je započeo telekomunikacioni operator, Crnogorski Telekom.

Kućnu tk instalaciju u poslovnim objektima, treba izvoditi u RACK ormarima, u zasebnim tehničkim prostorijama. Na isti način izvesti i ormariće za koncentraciju instalacije za potrebe kablovske distribucije TV signala, sa opremom za pojačavanje TV signala.

Kućnu tk instalaciju u svim prostorijama realizovati telekomunikacionim kablovima koji će omogućavati korišćenje naprednijih servisa koji se pružaju ili čije se pružanje tek planira, FTP kablovima cat 6 i cat 7 i kablovima sa optičkim vlaknima, ili drugim kablovima sličnih karakteristika i provlačiti kroz PVC cijevi, sa ugradnjom odgovarajućeg broja kutija, s tim da u svakom poslovnom prostoru treba predvidjeti minimalno po 4 tk instalacije.

U slučaju da se trasa tk kanalizacije poklapa sa trasom vodovodne kanalizacije i trasom elektro instalacija, treba poštovati propisana rastojanja, a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti. Prilikom izrade ovog plana neophodno je da budu sinhronizovane aktivnosti kako bi se definisali položaji svih podzemnih infrastruktura, jer što se tiče telekomunikacionih vodova, neophodno je obezbijediti da se na mjestima ukrštanja ili približavanja i paralelnog polaganja sa vodovima drugih instalacija, TK kablovska kanalizacija izvodi prema "Uputstvu za zaštitu telefonskih instalacija od uticaja vodova



115

drugih instalacija ZJPTT". Ove mjere zaštite se prvenstveno odnose na zaštitu TK instalacija od elektroenergetskih instalacija, ali se one primjenjuju i kod svih ostalih instalacija koje mogu imati posredan uticaj na TK vodove.

Najmanje rastojanje između kanalizacije od PVC cijevi i podzemnih električnih instalacija (elektroenergetski kablovi i sl.) treba da iznosi 0,5 m bez primjene zaštitnih mjera i 0,1 m sa primjenom zaštitnih mjera. Zaštitne mjere se moraju preduzeti na mjestima ukrštanja i približavanja, pod uslovom da se vertikalna udaljenost od 0,5 m ne može održati. Zaštitne cijevi za elektroenergetske kablove treba da budu od dobro provodnog materijala, a za telekomunikacione kablove od neprovodnog materijala. Za napone preko 250V prema zemlji, elektroenergetske kablove treba uzemljiti na svakoj spojnici dionice približavanja. Ako se telekomunikacione i elektroinstalacije ukrštaju na vertikalnoj udaljenosti manjoj od 0,5 m, ugao ukrštanja, po pravilu, treba da bude 90 stepeni, ali ne smije biti manji od 45 stepeni.

Trase planirane telekomunikacione kanalizacije potrebno je, u najvećoj mogućoj mjeri, uklopiti u trase trotoara ili zelenih površina, jer bi se u slučaju da se telekomunikaciona okna rade u trasi saobraćajnice ili parking prostora, morali ugraditi teški poklopci sa ramom i u skladu sa tim uraditi i ojačanja okana, što bi bilo neekonomično.

Telekomunikacionu kanalizaciju koja je planirana u okviru ovog DUP-a, kao i telekomunikaciona okna izvoditi u svemu prema planovima višeg reda, važećim propisima u Crnoj Gori i preporukama bivše ZJ PTT iz ove oblasti.

Na taj način biće stvoreni optimalni uslovi, kako sa tehničkog, tako i sa ekonomskog stanovišta, koji podrazumijevaju maksimalno iskorištavanje postojećih kablovskih kapaciteta, gdje je god je to moguće, ili pak provlačenje novih kablovskih kapaciteta, gdje god se za tim ukaže potreba.

Obaveza budućih investitora planiranih objekata u zoni ovog DUP-a jeste da, u skladu sa Tehničkim uslovima koje izdaje nadležni telekomunikacioni operator ili organ lokalne uprave, od postojećih i novoplaniranih telekomunikacionih okana, projektima za pojedine objekte u zoni zahvata definišu način priključenja svakog pojedinačnog objekta.

Kablovsku kanalizaciju pojedinačnim projektima treba predvidjeti do samih objekata.

Preporučuje se da se u objektima funkcionalne namjene kao što su: škole, vrtići, restorani, hoteli, tržni centri itd, predvidi mogućnost montaže javnih telefonskih govornica.



116

Mobilna telefonija

U odnosu na lokacije postojećih baznih stanica, mobilni operatori u momentu izrade DUP Tmajevci, opština Žabljak, nijesu iskazali potrebu za montiranjem novih baznih stanica na ovom području, tako da nijesu definisane nove lokacije za postavljanje stubova za mobilnu telefoniju.

U odnosu na savremene trendove u oblasti mobilne telefonije, projektant naglašava da ovo ne znači da neki od postojećih ili eventualno novih operatora mobilne telefonije neće imati potrebu da u nekom momentu proširi svoje kapacitete, postavljanjem novih baznih stanica na posmatranom području. Planirani objekti i antenski stubovi pri tom treba da se predvide za korišćenje od strane više operatora.

Lokalna uprava bi takvim zahtjevima trebala da izađe u susret, sagledavajući sve neophodne parametre.

Prilikom određivanja detaljnog položaja bazne stanice mora se prvenstveno voditi računa o bezbjedonosnom aspektu po zdravlje ljudi i uticaju na životnu sredinu, poštovanjem propisanih veličina zaštitnih zona uticaja EMF, shodno odredbama Pravilnika o graničnim vrijednostima elektromagnetnog polja (Sl. list Crne Gore 15/10), a takođe i o njenom ambijentalnom i pejzažnom uklapanju. Pri tome treba izbjeći lociranje baznih stanica na javnim zelenim površinama, u središtu naselja, u blizini školskih ustanova, na istaknutim reljefnim tačkama koje predstavljaju panoramsku i pejzažnu vrijednost, prostorima zaštićenih djelova prirode i dr.

Gdje god visina antenskog stuba, u vizuelnom smislu ne predstavlja problem (mogućnost zaklanjanja i skrivanja), preporučuje se da se koristi jedan antenski stub za više korisnika.

Postavljanjem antenskih stubova potrebno je ne mijenjati konfiguraciju terena i zadržati tradicionalan način korišćenja terena. Za vizuelnu barijeru prostora antenskog stuba, u zavisnosti od njegove lokacije, koristiti šumsku ili parkovsku vegetaciju.

Fiksni bežični pristup (FWA) i MMDS

U ovoj fazi, takođe, nema informacija o planovima za eventualne nove lokacije baznih stanica WiMAX operatora i MMDS kablovskog operatora, na području koje je obuhvaćeno zahvatom.

Sve što je rečeno za mobilnu telefoniju važi i za FWA i MMDS.



117

Predmjer i predračun materijala i radova

Br. A/ MATERIJAL Jedinica Količina Jedinična

cijena Ukupna cijena E 1. PVC cijev Ø 110/3,2 mm dužine 6 m kom 4,875 12.50 60,937.50

2. Gumene brtve za nastavljanje PVC cijevi Ø 110/3,2 mm kom 4,875 0.20 975.00

3. PVC uvodnica Ø 110/3,2 mm duž. 0,5m kom 909 2.50 2,272.50 4. PVC držač odstojni 110/1x3 kom 6,500 0.80 5,200.00 5. Čep za zatvaranje cijevi Ø 110/3,2 mm kom 981 1.50 1,471.50 6. PTT traka za upozorenje m 9,750.0 0.10 975.00 7. Pijesak sitni za oblaganje PVC cijevi,

granulacija 0-4 mm, d=20cm m3 1,228.5 17.00 20,884.50

8. Laki tk poklopac sa ramom (min. nosivosti 50 kN) kom 119 175.00 20,825.00

9. Teški tk poklopac sa ramom (min. nosivosti 250 kN) kom 20 285.00 5,700.00

Ukupno: 119,241.00

Br B/ TK KANALIZACIJA Jedinica Količina Jedinična

cijena Ukupna cijena E1. Trasiranje - određivanje trase rova nove

i postojeće kanalizacije i lociranje postojećih i novih okana prije iskopa m 9,750.0 0.10 975.00

2. Traženje postojećih instalacija ručnim kopanjem poprečnog rova (šlica) m 813.0 9.00 7,317.00

3. Izrada kablovske tk kanalizacije od PVC cijevi sa opisom radova: -ručni iskop rova sa razupiranjem; -nasipanje donjeg sloja pijeska d=10 cm, -polaganje PVC cijevi, -nasipanje pijeska između cijevi; -nasipanje zaštitnog sloja pijeska d=10 cm, -zatrpavanje rova u slojevima sa nabijanjem, -postavljanje pozor trake; -uređenje trase sa utovarom i odvozom viška materijala:

za 1x3xPVCØ110mm(68x101cm) m 9,750.0 11.00 107,250.00 4. Nepredviđeni radovi

( 3% od zbira radova za TK) 3,466.25

Ukupno: 119,008.25



118

Br C/ KABLOVSKA OKNA Jedinica Količina Jedinična

cijena Ukupna cijena E1. Izrada AB okna unutrašnjih dimenzija

1,60x1,40x1,80cm: ručni iskop rupe za okno, odvoz šuta na deponiju, izrada okna (d=15cm (zidova, donje i gornje ploče)) sa ugradnjom lakog tk poklopca sa ramom i podešavajućih konzola prema prilogu (rad+materijal bez lakog tk poklopca sa ramom) kom 119 530.00 63,070.00

2. Probijanje zida postojećeg tk okna radi uvođenja PVC cijevi sa obradom rupe (maltanje) kom 12 30.00 360.00

3. Nepredviđeni radovi ( 3% od zbira radova za KO) 1,892.10

Ukupno: 65,322.10

Br D/ TRANSPORT Ukupna cijena E1. Materijal i radna snaga 9,216.50

Ukupno: 9,216.50

REKAPITULACIJA

POZICIJA RADOVA Iznos

(€) PDV(19%)

(€) Iznos sa PDV

(€)

A) Materijal 119,241.00 22,655.80 141,896.80

B) Tk kanalizacija 119,008.25 22,611.60 141,619.85

C) Kablovska okna 65,322.10 12,411.20 77,733.30

D) Ostali troškovi 9,216.50 1,751.15 10,967.65

Ukupna cijena u Eurima: 312,787.85 59,429.75 372,217.60



119

10. PEJZAŽNA ARHITEKTURA

POSTOJEĆE STANJE Urbanističkim projektom obuhvaćen je prostor površine 91,4ha. Prostor zahvata se nalazi na nadmorskoj visini od 1370m.n.v.-1430m.n.v. Na lokaciji se pored stanovanja nalaze površine pod livadama i šumama. Ovakav teren pruža prirodne povoljnosti za izgradnju objekata, ali postavlja i velike zahtjeve koji se odnose na uklapanje objekata i očuvanje izuzetnih prirodnih vrijednosti. Na osnovu trenutnog stanja na terenu, kao i uvidom u literaturu i plansku dokumentaciju višeg reda, ova mikrolokacija pripada vegetativnom pojasu u kojem se pretežno javlja šuma jele i smrče (Pieceo- Abietetum). Na mnogim površinama ove su šume iskrčene radi stvaranja livada i pašnjaka. Pejzaž livada i pašnjaka predstavljaju ekosisteme različitog boniteta, stepena korišćenja i biljnih vrsta u kojima dominira travna vegetacija. Ujedno, ovaj tip pejzaža je dominantan na prostoru Durmitora. Lokalitet Tmajevci se nalazi unutar livadskog tipa predjela sa periodičnom pojavom četinarskih šumaraka. Površine pod travnom vegetacijom čine pašnjački i livadski prostori. Sve livadske zajednice redovno se koriste i kao pašnjaci. To je, naravno, zavisno od režima korišćenja i potreba stanovništva. Najvažniji livadski pašnjački tipovi čine zajednice ovsika i bokvice (Bromo plantaginetum). Ova zajednica obrasta krečnjacke terene a u zavisnosti je od debljine zemljišta pa se često koristi kao pašnjak na kamenjarima ili livada za košenje na dubljim zemljištima. Nalazi se u pojasu bukovih, bukovo-jelovih i smrčevih šuma nižih regiona. Livadsko-pašnjačke zajednice Festuco-Agrostidetum zajednica vlasulje i crnogrive zahvata dublja zemljišta na zaravnjenim i blago nagnutim staništima. Smjernice iz PUP-a Žabljak Analizirajući predmetno područje unutar granica zahvata Plana konstovano je da na ovom prostoru pretežna planirana namjena stanovanje manjih gustina u rubnim djelovima naselja i stanovanje malih gustina sa djelatnostima. Kada su u pitanju planirane zelene površine kategorije su sledeće: šume, rekreativne površine, zaštitno zelenilo i ostale zelene površine.



120

Izvod iz PUP-a Žabljak Cijelo područje karakteriše velika složenost i raznovrsnost reljefa, sa izraženim visinskim razlikama između pojedinih reljefnih oblika na relativno maloj udaljenosti. Raznolikost vegetacije u horizontalnom i vertikalnom pravcu, bogatstvo biljnih vrsta i brojne florističke specifičnosti takođe su utkane u morfologiju pejzaža. Ovo područje karakteriše veoma dinamičan i složen pejzaž visoke estetske vrijednosti. Pejzaž durmitorskog područja, odnosno slika predjela, odraz je složenosti, raznovrsnosti i kvaliteta dominantnih prirodnih elemenata.

PLANIRANO STANJE Prostorno urbanističkim planom opštine Žabljak definisano je nekoliko principa odnosno ciljeva uređenja predjela i date su smjernice odnosno preporuke za uređenje i zaštitu prirodnih vrijednosti:

• očuvanje, unapređenje i zaštita posebnih prirodnih i pejzažnih vrijednosti prostora, te obezbeđenje stabilnosti ekosistema poboljšanjem njihovog sastava, strukture i kvaliteta kroz konkretna planerska rješenja u planskim i projektnim dokumentima;

• namjensko svrsishodno korišćenje prirodnih resursa, te racionalno gazdovanje prostorom u skladu sa ekološkim potencijalom, a u funkciji održivog razvoja;

• očuvanje pejzažnih i ambijentalnih vrijednosti prostora kao prepoznatljivog estetskog izraza područja opštine Žabljak;



121

• unapređenje očuvanja i zaštita prirodnih vrijednosti, biodiverziteta – flore, faune, gljiva, zemljišta, vode, vazduha, šume, pašnjaka, livada i dr.

• definisanje mjera zaštite i uređenja šumskih a pogotovo prašumskih rezervata i ekosistema sa tendencijom njege i zaštite univerzalnih ekosistema;

• sanacija postojećeg stanja degradiranih djelova prostora koji služe kao pozajmišta, zone eksploatacije mineralnih sirovina ili se koriste za odlaganje otpada;

• Posebno treba voditi računa: o racionalnijem korišćenju već zauzetog prostora; što manjem zauzimanju novih prostora; korišćenju očuvanih prostora (uz minimum intervencija i maksimalno očuvanje prirodnog pejzaža); zaštiti vegetacije i šumske kulture; zadržavanju tradicionalnih arhitektonskih rješenja (kao dijelova autothonog kulturnog pejzaža odnosno nasljeđa); zabrani izgradnje objekata čije funkcionisanje zagađuje sredinu i dr.;

Novoplanirane zelene površine

Opšte smjernice za uređenje zelenih površina Koncept ozelenjavanja usklađen je sa namjenom lokacije, prostornom organizacijom sadržaja i sa funkcionalnim zahtjevima okruženja. Osnovni cilj ozelenjavanja predstavlja:

• zaštita i unapređenje životne sredine • rekultivacija devastiranih površina • Povezivanje sa zelenim masivima kontaktnih zona u jedinstven sistem zelenila



122

• Usklađivanje ukupne količine zelenih površina sa brojem korisnika prostora. • Maksimalno očuvanje autentičnih pejzažno-ambijentalnih vrijednosti predione

cjeline (vegetacijske, orografske, geomorfološke, hidrološke i td.); Neophodno je planirati očuvanje prirodnih karakteristika prijedjela i

implementacijom zelenila i prirodnih vrijednosti u nova planska riješenja, gdje su navedene prirodne vrijednosti okosnica planskog riješenja. Jedan od osnovnih potencijala razvoja ovog naselja je integrisanje zelenila u turističku ponudu Opštine Žabljak i očuvanje prirodne prepoznatljivosti pejzaža. Pri planiranju ozelenjavanja prostora treba voditi računa o korišćenju vrsta koje će odgovarati uslovima koje pruža ovaj prostor i okruženje. Koncept zelenila treba da doprinese ukupnom ambijentalnom izgledu prostora. Prostor oko Nacionalnog parka mora da se koristi na način koji neće dovesti do ugrožavanja osnovnih vrijednosti zaštićenih u području Nacionalnog parka. Pored zakonskih ograničenja vezanih za korišćenje prirodnih resursa), novije politike vezane za razvoj promovišu pristup održivog, kontrolisanog i uravnoteženog razvoja koji nije baziran na obimnijem direktnom iskorišćavanju tih resursa.

U okviru očuvanja i unapređenja prostora, a u cilju planiranja turizam-stanovanje, po načinu intervencija u prostoru, korišćenja i uređenja determinisana je sljedeća kategorija zelenih i slobodnih površina:

Objekti pejzažne arhitekture javne namjene Park Zelenilo uz saobraćajnice Skver

Objekti pejzažne arhitekture ograničene namjene Zelene površine za turizam Sportsko rekreativne površine Zelenilo individualnih stambenih objekata Zelenilo individualnih stambenih objekata sa djelatnostima

Objekti pejzažne arhitekture specijalne namjene Zelenilo infrastrukture Zaštitni pojas Kategorija zelenih površina Površine po

namjenama (m2)

Procenat ozelenjenosti (min)

Zelene površine (m2)

Zelenilo uz saobraćajnice 1649.69 100% 1649.69Skver 1003.74 70% 702.62Park 13881.82 70% 9717.27Zelene površine za turizam 5115.49 40% 2046.20Zelenilo individualnih stambenih objekata

34815.56 40% 13926.22

Zelenilo individualnih stambenih objekata sa djelatnostima

169041.73 30% 50712.52



123

Sportsko rekreativne površine 38550,74 35% 13492.75

Zelenilo infrastrukture 22270,37 30% 6681,11

Zaštitini (zeleni) pojas 291123,07 100% 291123,07

Ukupno 390051,45

Ukupna površina planiranih zelenih površina iznosi 390051,45m2 (39ha), što obezbjeđuje nivo ozelenjenosti 42,7% od ukupne površine obuhvaćene zahvatom Plana, dok je planirani stepen ozelenjenosti 53,6 m2/stanovniku. U predhodnoj tabeli date su optimalne površine koje bi na nivou urbanističkih parcela različitih namjena trebalo da budu pejzažno uređene. Prilikom izdavanja UTU uslova za nove (neizgrađene) urbansitičke parcele neophodno je zahtijevati navedene parametre za zelene površine u okviru uređenja terena. Zelenilo uz saobraćajnice i linearno zelenilo (drvoredi) Ozelenjavanje saobraćajnica, pješačkih tokova i parking prostora sprovodi se tzv. linearnom sadnjom. U kompozicijskom smislu ovo zelenilo rješava se tako da predstavlja ”kičmeni stub” vangradskog zelenila sa zelenilom gradskog područja. Ujedno to je čvrsta veza koja bitno utiče na poboljšanje sanitarno-higijenskih uslova, mikroklimatskih i estetskih karakteristika i vrijednosti. Duž saobraćajnica zelenilo treba rješavati linearno ili sa potrebnim prostornim akcentima koji bi prekidali monotone nizove drvoreda. Treba naglasiti da “linearno zelenilo“ ne podrazumijeva klasičan niz drvoreda, već niz manjih i raznovrsnijih grupacija zelenila čime se obezbjeđuje ritmika u prostoru, likovno bogatstvo prostora i njegovih boja kao i naizmjenična zasjena mjesta duž pravca kretanja. Prostore uz saobraćajnice koji se nalaze na kosinama potrebno je projektovati na takav način da se spriječi erozija zemljišta, a pri tome voditi računa o kompoziciji, koloritu i izboru vrsta tako da se u urbanom zelenilu stvori prirodan ambijent i ostvari njegova funkcionalnost. Posebnu pažnju posvetiti preglednosti i bezbjednosti u saobraćaju i voditi računa da zelenilo ne bude smetnja već da bude u službi bezbjednosti saobraćaja. Sadnice koje se koriste moraju da imaju pravilno formiran habitus. Treba voditi računa o visini okolnih objekata, kod niskih objekata koristiti vrste sa rijetkom krunom.

• za formiranje drvoreda koristiti isključivo "školovane" drvoredne sadnice visoke preko 3,5 m, sa pravim deblom, čistim od grana do visine od 2,5 m i prsnim ppečnikom oko 10cm.

• rastojanje između sadnica u drvoredu je 5-10m • krune susjednih stabala u drvoredima mogu da se dodiruju (što nije baš

najpovoljnije), ali ne smiju da se preklapaju. • dovoljno velikim razmakom među stablima obezbjeđuje se, sem dobrih vizuelnih

osobina, i dobro provjetravanje ulice u vertikalnom smislu. • najbolji način sadnje drvoreda je u okviru uzanih zelenih pojaseva duž

saobraćajnica koji su širine 1.5m i više. • u dijelu gdje zeleni pojas nije planiran sadnja se moze obaviti i u rupama duz

trotoara, naravno obratiti pažnju na podzemne instalacije. • sadnja linearnog zelenila moguće je predvidjeti i obodom urbanističkih parcela.



124

• ukoliko se drveće sadi u okviru trotoara treba isključiti vrste drveća sa razvijenim površinskim korijenom, kako bi se izbjeglo deformisanje trotoara. Razvoju korijena u dubinu doprinosi i redovno okopavanje zemlje oko stabla.

• na potezima gdje nije moguće formiranje drvoreda, primijeniti ostale oblike linijskog ili punktalnog ozelenjavanja.

• u zavisnosti od položaja građevinske linije u odnosu na regulacionu birati vrste drveća koje formiraju veću ili manju širinu krošnje.

• pored toga pri izboru vrsta za ulično zelenilo treba voditi računa da budu prilagođene uslovima rasta u uličnim profilima (otpornost na zbijenost tla, vodni kapacitet zemljišta, insolaciju, salinitet...).

• Obavezno vršiti usaglašavanje mjesta sadnje sadnica visokog drveća sa položajem nadzemnih objekata, trasama podzemnih instalacija i ivicama kolovoza, uz poštovanje optimalnih propisanih odstojanja.

Pažljivo projektovanje i sadnja zelenila smanjuju buduće troškove, a uvećavaju ukupnu funkcionalnost. Izbor biljnog materijala treba da bude podređen posebnim uslovima, zbog čega se prvenstveno biraju autohtone biljke, ali i one otporne na različite negativne uslove sredine. Ako one predstavljaju i reprezentativne autohtone primjerke iz okoline, značaj im je veći, jer putnicima ukazuju na dendrološko i prirodno bogatstvo kraja. Skver Za ovu kategoriju zelenila najbitnije je izabrati vrste koje se najbolje odupiru uticajima gradske sredine. Ove površine mogu pozitivno da utiču na arhitektonsko i estetsko ujednačavanje prostora. Čitav prostor trga ne treba pokrivati zelenilom, već naprotiv zbog neometanog prolaska i zadržavanja na trgu potrebno je da postoji mnogo slobodnog prostora. Ovdje se veoma praktično pokazala sadnja u velikim izdignutim dekorativnim žardinjerama sa mogućnošću sjedenja na njihovom obodu. Skver predstavlja najmanju gradsku zelenu površinu, a njegova osnovna funkcija je uglavnom regulisanje saobraćaja. I u ovom slučaju treba odabrati biljke otporne na gradske uslove. Pošto se radi o maloj površini uglavnom se koriste razne vrste žbunja. Isti princip se koristi i prilikom ozelenjavanja ostrva na kružnom toku.

Primjer uređenja skvera ( zelene površine u kombinaciji sa popločanim prostorom)



125

Park Prema PUP-u, vangradsko zelenilo a naročito šumski masivi, su rezervoari čistog vazduha koji se do grada može dovesti pravilno organizovanim i dobro povezanim sistemom svih kategorija gradskog zelenila, koje je zbog toga i dobilo simboličan naziv "pluća grada". Sve intervencije u cilju privođenja novoj namjeni (pretvaranje u šuma-parkove, prostore za aktivan i pasivan odmor) moraju biti planirane kako bi se očuvanjem postojećeg fonda zelenila sačuvala stabilnost terena, a dobro osmišljenim oblikovanjem i sadnjom stvorio vredniji pejzaž. Pravilnim komponovanjem punih i praznih volumena otvoriti vizure prema najljepšim dijelovima pejzaža. Na prostoru zahvata planirano je nekoliko parkovskih površina, što je veoma korisno za podizanje kvaliteta života na ovom prostoru. Parkovi su površine koje su dostupne svima i treba da su uređene u službi stanovnika i posjetioca i njihovih potreba za odmorom, pasivnom rekreacijom, a takođe mogu biti i mjesta održavanja nekih manifestacija ili sličnih sadržaja u dnevnim i večernjim satima, naročito ljeti u toku sezone. U skladu sa ostalim planiranim namjenama i raspoloživim prostorom ove površine je potrebno urediti na način da postanu estetski, humani i oblikovni prateći elementi stanovanja, poslovanja, turističke ponude, kao i drugih namjena u okviru kojih se nalaze. Generalno pravilo uređenja parkova је da se unutar njih formiraju dvije cjeline, mirni/pejzažni dio parka i sportsko rekreativni dio sa prostorom za igru djece. Autentičnost parka postiže se malim arhitekturnim rješenjima (fontane, klupe, osvjetljenje, informaciono-reklamne table, korpe za otpatke), uz svu neophodnu opremu za potrebe rekreacije kao i igru djece. Vegetacijsku osnovu u prvom redu čine planinske vrste biljaka, posebno kvalitetno visoko drveće kоје obezbjeđuje veći stepen sanitarno-higijenskog učinka zelenila, kao i poboljšanje mikroklime šireg područja. Najmanje 70% površine namijenjene parku treba da bude pod zelenilom. Smjernice za projektovanje zelenih površina parkova

• Sadržaj parka zavisi od njegove veličine i položaja koji zauzima a može biti različit i prema tome da obuhvata: dječje igralište, otvorene površine-travnjaci, različite vodene površine, restorani, bine ili pozornice, itd.

• Staze gradskog parka mogu se planirati od kamena ili od mekšeg materijala – šljunka razlicite veličine separacija.

• Izbor sadnog materijala prije svega zavisi od uslova staništa i stepena zagađenosti, samim tim treba saditi vrste koje su dokazale visoku otpornost a istovremeno su dekorativne. Osjetljivije vrste treba smjestiti u unutrašnjost parka.

• U slučaju durmitorskog područja veoma je važno ispoštovati prirodnost prostora i ni u kom slučaju ne uvoditi forme i oblike koje su urbane ili strogo geometrijske.

• Forsirati pejzažni-prirodni stil uređenja. Prostor za igru djece mora da pruža uslove za bezbijedan boravak u njemu, da zadovoljava zdravstveno higijenske uslove ( da je osunčan i ocjedit ) i da ima:

• Odgovarajuće zastore • Opremu koja obezbjeđuje bogatstvo i kreativnost igre, sa minimalnom

mogućnošću povrede • Poželjno je da oprema bude takođe prilagođena ambijentu, bez upadljivih i

drečavih boja, po mogućnosti da prati likovni izraz okruženja i samog objekta.



126

• Dovoljno zelenila, drveće sa velikim krošnjama radi potrebnog zasjenčenja, sa ostavljanjem sunčanih prostora za igru.

Veliku važnost na ovakvim površinama ima dobro odabrani sadni materijal. Biraju se vrste koje mogu da podnesu penjanje, lomljenje i savijanje, a izbjegavaju se sve biljke sa izraštajima koji mogu da povrijede (trnovi,oštre grane,plodovi) i one vrste koje imaju otrovne djelove.

Primjer uređenja dječjeg igrališta van urbane zone II Objekti pejzažne arhitekture ograničene namjene Zelenilo individualnih stambenih objekata Prilikom izbora lokacije objekata u okviru pojedinačnih zona obavezno uraditi detaljniju analizu stvorenih uslova na terenu. Posebnu pažnju obratiti na kvalitetne grupacije sadnica, tj. već formirane šumske skolopove ukoliko ih ima i u najvećoj mogućoj mjeri obezbijediti njihovo očuvanje i integraciju. Svojim postojanjem doprinose stvaranju povoljnih mikroklimatskih uslova sredine. Zeleni zasadi predviđeni su od različitih dekorativnih vrsta što zavisi od želje samih vlasnika. Granica parcela može biti naglašena živom ogradom ili drugom odgovarajućom ogradom. Smjernice za projektovanje zelenih površina i izdavanje UTU uslova Osnovna pravila uređenja u okviru parcele:

• U okviru parcela u fazi projektovanja, objekte locirati na terenu tako da se maksimalno sačuvaju postojeću kvalitetnu vegetaciju, sa posebnim uslovima da se na preostalom dijelu prorijedi podmladak ukoliko je gust ili da se formira novi.

• Po mogućnosti da kuća bude u 1/3 placa, bliže ulici, samim tim dobijamo predvrt koji ima estetsku ulogu i sadržI kolski prilaz, parking, rasvjetu i sl.

• Uz sami objekat sa suprotne strane se predlaže prostor za boravak koji praktično predstavlja produžetak dnevnog boravka tj. prostor za druženje ili zajedničko okupljanje stanara u ljetnjem periodu godine.

• Prostor za odmor se smješta dalje od objekta, tu se može smjestiti paviljon, Staze u vrtu su važan elemenat i one vode u razne djelove vrta. Kod manjih vrtova postaviti ih uz ivicu parcele, kako bi centralna površina ostala kompaktna.

• Građevinski materijal koji se koristi u okviru uređenja vrta treba da bude prirodan: drvo, kamen, lomljeni kamen, šljunak i sl.



127

• Objekti su u tradicionalnom stilu od drveta kako bi bili u skladu sa okolinom, sa detaljima i materijalima koje se uklapaju u prirodni ambijent i jednostavnim ukrasima npr.žardinjere za cvijeće

• Pravilno izvođenje površinske drenaže na svim terenima. • U pojedinim objektima u okviru ove namjene dozvoljeno je poslovanje pa stoga

prilaze ovim objektima treba posebno naglasiti i urediti u estetskom smislu. • Planirati uz prilaznu saobraćajnicu obodom parcele lineranu sadnju drveća-

formiranje drvoreda • Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim kompozicionim

elementima. Predložene vrste treba da budu dekorativne kako zbog boje i oblika cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje drveća. Kombinacijom lišćarskih, zimzelenih i četinarskih vrsta drveća dobija se pozitivan efekat zelenila u svim godišnjim dobima.

• Travnjaci su predviđeni na svim slobodnim površinama Ova kategorija ima pored estetsko-dekorativno-higijenskog i funkcionalan karakter jer je potrebno da zadovolji potrebe ljudi koji će boraviti u ovim objektima Zelenilo stambenih objekata i blokova- stanovanje sa djelatnostima Zelene površine treba da zadovolje kako funkciju namijenjenu poslovanju tako i stanovnicima ovih objekata. Smjernice za projektovanje zelenih površina i izdavanje UTU uslova

• U okviru ove namjene predviđeni nivo ozelenjenosti za novoplanirane objekte je minimum 30 % na nivou urbanističke parcele, a ostale slobodne površine planirati za platoe, staze i saobraćajne manipulativne površine.

• Prilikom projektovanja površina u dijelu gdje se nalazi poslovanje voditi računa o preglednosti terena iz objekta i predvidjeti sadnju patuljastog zbunja u kombinaciji sa cvjetnicama..

• Naročito je važan izgled zelene površine oko ulaza u objekat i prilaznih površina. Na tim površinama predvidjeti visoko dekorativne reprezentativne vrste. Ozelenjavanje se sprovodi primjenom autohtonih i odgovarajućih alohtonih vrsta, sa posebnom pažnjom na uređenje prilaza, isticanje reklamnih i informacionih tabli, uz ostale elemente kao što su klupe, korpe za otpatke i adekvatno osvetljenje.

• Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim kompozicionim elementima. Predložene vrste moraju biti dekorativne kako zbog boje i oblika cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje drveća. Kombinacijom lišćarskih, zimzelenih i četinarskih vrsta drveća dobija se pozitivan efekat zelenila u svim godišnjim dobima,koristiti visokokvalitetne trave, jednogodišnje cvijeće, perene, dekorativne žbunaste vrste.

Zelene površine za turizam- hoteli Tu spadaju zelene površine hotelskih objekata čiji oblik i kvalitet bitno utiče na stvaranje što primamljivijeg ambijenta za boravak turista. Za dobijanje kategorija turistički objekti, moraju da se ispune uslovi koji podrazumjevaju površinu i kvalitet zelenih površina. Ova kategorija ozelenjavanja ima veliki znacaj za ukupan izgled prostora jer pokriva znatnu povrsinu plana.



128

Za planiranje turističkih kompleksa, pored smještajnih kapaciteta uzimaju se u obzir i prateći rekreativni sadržaji, zelenilo i interne komunikacije. Uređenje ovih površina predviđa:

• u toku izrade projektne dokumenacije izvršiti potpunu inventarizaciju postojećeg biljnog fonda i kompozicionih ansambala;

• izvršiti taksaciju biljnog materijala, vrednovanje vitalnosti i dekorativnosti, sa predloženim mjerama njege,

• sačuvati i uklopiti svako zdravo i funkcionalno zelenilo, • voditi računa da se strme padine ne ogole zbog moguće erozije zemljišta.

Smjernice za projektovanje zelenih površina i izdavanje UTU uslova:

• ove zelene površine treba da budu oragnizovane tako da gostima omoguće pasivan odmor, šetnju i mogućnost lake rekreacije.

• obzirom na pretežno estetsku funkciju ove kategorije zelenih površina, koriste se biljke sa izuzetno dekorativnim svojstvima, sa interesantnom bojom i oblikom lišća, karakterom i izgledom cvjetova. To znači da se osim autohtonih biljaka koriste i strane vrste kojima odgovara karakter područja, ukoliko imaju interesantan i lijep oblik.

• Forsirati pejzažni-prirodni stil uređenja. • Uz sami objekat hotela poželjno je planirati neki veći četinar ili grupaciju četinara

zbog stvaranja posebnog planinskog ambijenta posebno u zimskim danima kada je prisutan sniježni pokrivač

Četinari u zimskom ambijentu

Sportsko rekreativne površine Prema uslovima iz PUP-a Žabljak, normativ površina za rekreaciju je u okviru površina za rekreaciju i sport 3.0 m2/st od čega su korisne 1.3 m2/st, dok su prateće 1.7 m2/st. Zajedno sa najbližom parkovskom površinom od 3m2/st, ukupna površina za rekreaciju treba da bude 6.0m2/st. Ne koristiti izrazito alergene vrste, vrste sa krupnim plodovima i one koje u periodu opadanja lišća i plodova mnogo prljaju prostor. Koristiti vrste koje luče fitoncide i poboljšavaju biološku vrijednost vazduha. U zavisnosti od raspoloživih slobodnih površina, predvideti što više zaštitne masive. Zelenilo sportsko-rekreativne zone je kategorija ozelenjavanja sa svim svojim specifičnostima a one se ogledaju u tome da su to uglavnom vrlo posjećene površine koje su organizovane kao park sa puno različitih sadržaja.



129

Osnovni zadatak je pravilno prožimanje svih sportskih i drugih elemenata zelenilom koje stvara ugodnu atmosferu i zdravije uslove. Prema određenim standardima neophodno je da minimum 35%–50% teritorije sportsko rekreativnih kompleksa bude pod zelenilom. Smjernice za projektovanje zelenih površina i izdavanje UTU uslova

• Sadni materijal koji se koristi mora biti pažljivo odabran, izbjeći vrste sa otrovnim plodovjma ili plodovima koji su na drugi nacin štetni ( npr. trnovhe biljke, biljke čiji je cvijet alergogenog karaktera).

• Valorizacija postojećeg biljnog fonda i uklapanje kvalitetnih i vrijednih sadnica u budući projekat.

• Sva mlada vitalna stabla koja se nalaze na prostoru planiranog objekta presaditi na odgovarajuće mjesto.

• Kod ove kategorije zelenila optimalna visina i obim za projektovanje sadnog materijala je minimalna visina sadnica 2.5-3 m, a obim stabla na visini od 1m minimalno 10-15cm.

• Po obodu parcele, ka saobraćajnicama je planirana zaštita postojećeg visokog drveća i sadnja drvorednih stabala, a koje ce imati jaku vizuelnu i sanitarno-higijensku zaštitu novoplaniranih sadržaja.

• U pogledu vrtno-arhitektonske obrade prostora forsirati prirodni, pejzažni stil, umjesto pravilnog – geometrijskog. Sadnja je u sklopovima.

• Uređenje ovog kompleksa, kako u smislu ozelenjavanja, tako i u smislu planiranja ostalih sadržaja (staze, platoi, osvetljenje, mobilijar), uključuje obaveznost izrade projekta uređenja terena kao i studije bioekološke osnove.

• Kada su u pitanju sportski tereni zbog velike opterećenosti ovih površina, predlaže se korišćenje travnjaka specijalizovanih za ove namjene, kao i poseban pristup drenaži terena na kome se formira travnjak.

Kao sportsko rekreativne površine na UP 229 koja je u padu moguće je formirati avanturistički park, gdje postojeća površina pod šumom omogućava povoljne uslove.

III Objekti pejzažne arhitekture specijalne namjene Zeleni zaštitni pojasevi Ovi pojasevi se formiraju kao višefunkcionalni sanitarni, rekreativni i dekorativni pojasevi u granicama građevinskih zona, i služe dodatno kao sredstvo za



130

ograničavanje nelegalne gradnje i prekomjerno širenje naselja u horizontalnom smislu. U ovim zaštitnim pojasevima je dozvoljeno formiranje park šuma, izletišta i rekreativnih površina. Ovoj kategoriji priapadaju su zone prirodnog i poluprirodnog predjela i predstavljaju značajan pejzažni i ekološki elemenat koji se ne bi smio uništavati. Ove površine imaju važnu ulogu za zaštitu zemljišta od erozije i bujica, stabilizaciju slabih zemljišta, kao i za održanje mikroklimatskih uslova. Prirodni biljni pokrivač djeluje prvenstveno kao faktor prirodne ravnoteže, zaštite zemljišta od erozije i bujica. Kao mjera zaštite postojeće vegetacije i obnavljanja degradiranih površina predlažu se rekultivacija i regeneracija ovih zelenih zaštitnih pojaseva. Rekultivacija postojećih i proširenje ovih površina smatra se veoma značajnim. Kako su na predmetnom prostoru ovi pojasevi planirani na pretežno livadskom zemljištu moguće je sadnju stabala ograničiti samo na pojedine segmente, a sačuvati livadski tip predjela u postojećem obliku obzirom da se radi o prepoznatljivom predionom elementu ovog područja. Iz ovog razloga na ovim površinama preporučuje se:

− Dopuna zelenog fonda autohtonom florom i introdukcija drugih flornih elemenata − Koristiti standardne sadnice sa busenom, rasadnički dobro odnjegovane i viske

vitalnosti, minimalana starost sadnog materijala 5 godina. − rekultivaciju vršiti primjenom tehničkih, agrotehničkih i bioloških mjera. − izbjegavati nastajanje monokultura

Smjernice za uređenje i revitalizaciju zelenih zaštitnih pojaseva Postojeći biljni fond zelenila potrebno je zadržati uz vrednovanje zelenog fonda sa pažljivim osvrtom na stabilizovanje ukupnog kvaliteta zelenila. Pojedina stabla koja su izgubila svoju vitalnost ili su oštećena uglavnom usled jakih vjetrova, potrebno je ukloniti sa ovih površina kako zbog estetskih razloga tako i zbog sprečavanja napada sekundarnih štetočina (entomoloških i fitopatoloških). Istovremeno jako je bitno uredno održavati ove površine zbog realne mogućnosti njegovog aktivnog korišćenja od strane stanovnika. Neophodna je revitalizacija ovih površina. Zamjenom zakržljalih i slomljenih sadnica, i sadnjom novih dobila bi se visoko kvalitetna zelena površina koja ne samo da bi estetski upotpunila sliku naselja, već i šire zone grada. Važnost ovakvih površina je tim veći što utiče i na poboljšanje mikroklimatskih uslova. Predlog sadnog materijala za revitalizaciju ovih površina ogledao bi se u podizanju mješovitih lišćarsko-četinarskih zasada. Kroz ove površine osim predhodno navedenih smjernica poželjno je planirati:

• neke nove sadržaje koji bi bili komplementarni namjeni cjelokupnog prostora, kao npr. šetne staze i mjesta za pasivan odmor.

• podržati postojeće pješačke staze i formiranje nove, • staze trasirati na način da najinteresantnije tačke u predjelu budu dostupne

posetiocima ali i da budu najkraći put između planskih zona, • na potezima sa najinteresantnijim vizurama planirati vidikovce, u zoni bujne

vegetacije i interesantnih reljefnih ili geomorfoloških karakteristika planirati platoe za odmor.

• zastori za staze, platoe i vidikovce moraju biti od prirodnih materijala (prirodno lomljeni kamen, zemlja, šljunak, i td.),

• staze moraju da prate konfiguraciju terena,



131

• na ovim površinama moguće je postaviti urbanu opremu ( oglasne table, table upozorenja, flore i faune, table upoznavanja predmetnog predjela, klupe, korpe za otpatke) i vrtno-arhitektonsku opremu( nastrešnice i pergole),

• obezbjediti rasvjetu duž šetne staze, vidikovaca, trgovačko-ugostiteljskih objekta,

• obezbjediti održavanje i zaštitu od požara.

Zelenilo infrastrukture Osnovna funkcija zelenila ove kategorije je da na najoptimalniji način doprinese uklapanju objekata sa ovakvom namjenom u okruženje. • Koriste se najčešće različite vrste žbunastih i drvenastih formi koje svojim sklopom

mogu da zadovolje navedene funkcije. Žbunaste forme se mogu orezivati i na taj način prilagodjavati obliku samih objekata.

• Koristiti vrste sa različitim oblikom, veličinom i bojom listova i cvjetova. • Prednost se daje vrstama koje formiraju gust sklop. • za projektovanje drvenastog sadnog materijala minimalna visina sadnica je 2.5-3

m, a obim stabla na visini od 1m minimalno 10-15cm. SPECIFIKACIJA SADNOG MATERIJALA Četinarsko drveće: Picea abies, Abies alba, Pinus mugo, Juniperus communis, Pinus nigra, Pinus silvestris, Pinus heldreichi, Pseudotcuga mensiesii, Picea omorica, Cedrus deodara, Taxus baccata., i td.

Listopadno drveće: Acer heldreichii, Acer pseudoplatanus, Tilia sp., Betula sp. ,Fagus moesiaca, Prunus mahaleb, Cornus mas, Cornus alba,.. Žbunaste vrste: Cotoneaster tomentosa, Cotynus coggygria, Juniperus sp., Aronia melonocarpa, Crataegus monogyna, Corylus avellana, Ligustrum vulgare, Sorbus aucuparia, Sambucus racemosa, Ribes petraeum i druge.



132

Perene i druge zeljaste biljke: Dianthus sanguineus, D. bertisoeus, D. integer i dr., Trollius europeus , Narcissus radiiflorus, Trifolium pannonium i T. noricum, Polygala mayor, Linum capitatum, Allium sibirisum, Sanguisorba officinalis, Frittilaria montana, Pinguisula vulgaris, Anemone baldansis, Dryas octopetala, Euphorbia capiulata, Viola zoysii, Soldanella aspina, Primula longiflora, Linaria alpina, Achillea clavenae, Iris bosniaca, Daphne blagayana Freyer i druge. 11. ODLAGANJE KOMUNALNOG OTPADA U grafičkom prilogu dat je predlog lokacije niša, odnosno boksova za smještaj kontejnera.Lokacije sa planiranim brojem kontejnera za separartno odlaganje otpada određene su na osnovi trenutnih i budućih potreba stanovnika, mogućnosti prilaza specijalnog vozila za pražnjenje otpada, blizine stambenih objekata (udaljenost koaj je prihvatljiva za sve generacije stanovništva) i ispunjavanja uslova bezbjednosti saobraćaja. Kontejnerski boksovi predstavljaju 3 zida zidana betonskom opekom. Zidovi su povezani tako da imaju oblik ćiriličnog slova "П" širine 1.4m i visine 1.5m i dužine prilagođene broju kontejnera (za jedan kontejner predviđena je širina 1.6m što znači da bi dužina za kontejnerski boks sa 5 kontejnera bila 8m). Dimenzije kontejnerskog boksa su prilagođene dimenzijama kontejnera rađenih u skladu sa standardima. Prostor oko boksa oplemeniti zelenilom, gdje god je to moguće.



133

12. PRAVILA I USLOVI ZAŠTITE ŽIVOTNE SREDINE, ZAŠTITE PRIRODNIH I NEPOKRETNIH KULTURNIH DOBARA, ZAŠTITE OD ELEMENTARNIH NEPOGODA I RATNIH RAZARANJA

Sistem zaštite na području DUP-a treba da bude cjelovit, odnosno, da objedini mjere očuvanja predela (ekološkog i oblikovnog), održavanja spomenika i autohtonih stvorenih ambijenata, zaštitu od elementarnih nepogoda, kao i preduslove za uspešno organizovanje opštenarodne odbrane. Sve navedene mjere ne treba da se ograniče na uspostavljanje zabrana, već treba da su takve prirode da stanovnici neposredno učestvuju u njihovom sprovođenju.

ZAŠTITA PRIRODNE I KULTURNE BAŠTINE

Koncept zaštite prirodne i kulturne zaštite zasnovan je na primjeni modela održivog razvoja, koji usklađen sa lokalnim uslovima i zasnovan na novim karakteristikama prostora. Urbani razvoj mora biti kompatibilan sa ekološkim karakteristikama prostora i mora ih unapređivati, sa ciljem očuvanja kvaliteta životne stredine. Mjere zaštite kulturno-istorijskog nasljeđa Zbog slabe arheološke iztraženosti predmetnog prostora, ukoliko se prilikom izvođenja građevinskih i zemljnih radova bilo koje vrste na području zahvata naiđe na nalazište ili nalaze arheološkog značenja, prema članu 87 i 88. Zakona o zaštiti kulturnih dobara (Sl. List RCG, br. 49/10) pravno ili fizičko lice koje neposredno izvodi radove, dužno je prekinuti radove i o nalazu bez odgađanja obavestit nadležno tijelo radi utvrđivanja daljeg postupka.

Oblikovanje prostora na kome se planom predviđa izgradnja mora biti u skladu sa izvornom arhitekturom ovog područja i jasne smjernice po ovom pitanju date su u „Smjernicama za arhitektonsko oblikovanje“. Mjere zaštite prirodnih dobara

Odnose se na očuvanje prirodnog ekosistema naselja i podrazumijevaju: • primjenu planskog dokumenta, • izradu Studije o procjeni uticaja na životnu sredinu pri izgradnji

infrastrukturnih objekata, • formiranje svih kategorija naseljskog zelenila i zaštitnog zelenila duž

saobraćajnica, oko komunalnih objekata i ostalim površinama u skladu sa propisanim uslovima u fazi pejzažne arhitekture ovog plana, u u svemu prema uslovima datim u plansko rešenju, dio „Koncept pejzažnog uređenja“,

• prilikom izrade Glavnog građevinskog projekta potrebna je izrada geomehaničkog elaborata.

Osim navedenog, treba težiti očuvanju zatečenog biljnog i životinjskog sveta, prirodnih karaktreristika terena, vizura i ostalog što ovaj ambijent čini posebnim.

Zabranjeno je: • upuštanje zagađenih otpadnih voda u prirodnu sredinu , • unošenje alohtonih biljaka i životinja, • neplansko uklanjanje vegetacije,



134

• kretanje vozila izvan za to predviđenih staza, • uništavanje i uznemiravanje prostora posebno u reproduktivnom ciklusu

određenih grupa životinja.

ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINE Mjere zaštite životne sredine odnose se na očuvanje prirodnog ekosistema

naselja i definisane su na osnovu rezultata analize stanja kvaliteta životne sredine i prihvatnog kapaciteta životne sredine.

Smanjenje nepovoljnih uticaja na životnu sredinu sprovešće se uz primjenu mjera tehničko-tehnološkog, ekonomskog i pravno-regulativnog karaktera (prostorno-planske mjere).

Predviđene tehničke mjere odnose se na prilagođavanje tehnoloških procesa zahtjevima zaštite kvaliteta životne sredine: izvođenja ghrađevinskih projekata i postrojenja, instalisanje uređaja i opreme, a naročitoi one za prečišćavanje otpadnih gasova i voda, izvođenje rudarskih, hidrotehničkih, agrotehničkih i drugih vrsta radova, dovođenje u ispravno stanje postojećih objekata, postrojenja, uređaja, opreme kao i propisno održavanje i upravljanje tim uređajima.

Pravno-regulativnim mjerama definiše se način ponašanja u određenom prostoru u odnosu na pojedine komponente i životnu sredinu u cjelini. Ove mjere se odnose na donošenje opštih normativno pravnih akata Skupštine opštine o zaštiti i unapređenju životne sredine, a na osnovu zakonske regulative o zaštiti životne sredine i korišćenju i uređenju prostora, izradu katastra zagađivača i njegovo stalno ažuriranje (kompletan monitoring životne sredine), zabranu i ograničavanje gradnje objekata koji su potencijalni zagađivači, prostorno – planske mjere (pravilan izvor lokacije, formiranje sanitarno-zaštitnih zona oko objekata koji utiču na zagađenje životne sredine).

Ekonomske mjere se preduzimaju u cilju pribavljanja potrebnih sredstava za ostvarivanje ciljeva zaštite i unapređenja životne sredine (takse, porezi i dr.)

Koncept zaštite životne sredine na području Žabljaka obuhvata: • Permanentno praćenje kvaliteta životne sredine (voda, vazduh, zemljište,

nivo buke, jonizujuća i nejonizujuća zračenja) i kontrola i procjena rezultata, tj monitoring i oditing životne sredine.

Smjernice i mjere zaštite životne sredine Da bi se održalo dobro stanje životne sredine na području opštine Žabljak, s

obzirom na očekivani razvoj, moraju se preduzeti određene mjere, aktivnosti i planski instrumenti. Zaštita i unapređenje kvaliteta životne sredine sprovodiće se primjenom mjera zaštite životne sredine, pravilima izgradnje i uređenja koja su data ovim Planom.

Mjere za zaštitu vazduha Očuvanje kvaliteta vazduha na ovom području ostvariće se primjenom sledećih

pravila i mjera zaštite: • Obogećenjem prostora novim sadnicama odnosno formiranjem zaštitnog

pojasa zelenila duž magistralnog puta koji tangira predmetno područje i drugih saobraćajnica.

• Formiranjem tampon zelenila i drvoreda obodom, granicom parcela prema saobraćajnicama.



135

• Izradom procjene uticaja na životnu sredinu svih objekata za koje je to predviđeno Uredbom o projektima za koje se vrši procjena uticaja na životnu sredinu.

Mjere zaštite voda

Prema zakonu o vodama („Sl. List RCG“ br.27/07) zaštita voda od zagađivanja ostvaruje se:

• Organizacijom kontrole kvaliteta vode i izvora zagađivanja, zabranom i ograničavanjem unošenja u vode opasnih i štetnih materija- supstanci, zabranom stavljanja u promet supstanci opasnih za vode za koje postoji zamjena ekološki pogodnijih proizvoda;

• Ekonomskim mjerama, plaćanjem naknade za zagađivanje vode, koja nije niža od troškova njenog prečišćavanja;

• Prečišćavanjem otpadnih voda na mjestu nastajanja, primjenom tehničko-tehnoloških mjera i uvođenjem savremenijih tehnologija u proizvodnju;

• Vodnim mjerama, kojima se poboljšava režimi kvalitet malih voda namjenskim ispuštanjem čiste vode iz akumulacija, posebno radi otklanjanja posledica havarijskih zagađenja.

Mjere zaštite zemljišta

Očuvanje i zaštita građevinskog zemljišta sprovodiće se kroz određivanjem granica građevinskog reona kako bi se sprečila dalja nekontrolisana gradnja.

Mjere zaštite od buke

S obzirom na turistički karakter naselja i mrežu planiranih saobraćajnica, vrednosti nivoa buke su povećane. Zaštita od buke u životnoj sredfini zasnivaće se na sprovodjenju sledećih pravila:

• Poštovanjem graničnih vrijednosti nivoa buke u skladu sa pravilnikom o graničnim vrijednostima nivoa buke u životnoj sredini (Sl.List RCG“ br. 75/06).

• Podizanjem pojaseva zaštitnog zelenila i tehničkih barijera na najugroženijim lokacijama (pojasevi uz postojeće i planirane saobraćajnice);

• Uspostavljanjem gušće mreže mjernih mjesta na gradskom području, radi evidentiranja i efikasne zaštite prostora ugroženih komunalnom bukom.



136

MJERE ZA SPRIJEČAVANJE I ZAŠTITU OD ELEMENTARNIH NEPOGODA Područje u granicama obuhvata ovog planskog dokumenta, kao i neposredno

okruženje, sa svojim stanovništvom, materijalnim dobrima–prirodnimi stvorenim,postojećim i predviđenim fizičkim strukturama izloženo je opasnosti od zemljotresa, atmosferskih nepogoda (olujni vjetrovi), odronjavanja i klizanja zemljišta, suše, požara i eksplozija, saobraćajnih nezgoda, epidemija, zaraznih bolesti i pojava štetočina. Navedene pojave većih razmjera, a prema Zakonu o zaštiti i spašavanju, mogu da ugroze živote i zdravlje ljudi ili prouzrokuju velike materijalne štete.

Mjere zaštite od elementarnih nepogoda obuhvataju preventivne mjere kojima se sprečavaju nepogode ili ublažava njihovo dejstvo, mjere koje se podrazumjevaju u slučaju neposredne opasnosti od elementarne nepogode, mjere zaštite kada nastupe nepogode, kao i mjere ublažavanja i otklanjanja neposrednih posledica nastalih dejstvom nepogoda. Mjere zaštite od požara i eksplozija

Mjere zaštite od požara i eksplozija se sprovode: • poštovanjem propisanih rastojanja između objekata različitih namjena kako

bi se sprečilo širenje požara sa jednog objekta na drugi, kao i vertikalnih gabarita;

• izgradnjom saobraćajnica propisane širine tako da omoguće prolaz vatrogasnim vozilima do svih parcela i objekata na njima, kao i garažama, manevrisanje vatrogasnih vozila, kao i nesmetani saobraćajni tok;

• pravilnim odabirom materijala i konstrukcije kako bi se povećao stepen otpornosti zgrade ili požarnog segmenta prema požaru;

• izgradnjom hidrantske mreže sa pravilnim rasporedom nadzemnih hidranata; • uvlačenjem zelenih pojaseva prema centralnoj zoni naselja, osim

visokovredne komponentne uređenja prostora, dobijaju se privremjene saobraćajnice u vanrednim prilikama za evakuaciju korisnika prostora i kretanje operativnih jedinica;

• prilikom izrade investiciono-tehničke dokumentacije obavezno izraditi projekte ili elaborate zaštite od požara (i eksplozija ako se radi o objektima u kojima se definišu zone opasnosti od požara i eksplozija), planove zaštite i spasavanja prema izrađenoj procjeni ugroženosti za svaki hazard posebno i za navedenu dokumentaciju pribaviti odgovarajuća mišljenja i saglasnost u skladu sa Zakonom;

• za objekte u kojima se u skladište, pretaču, koriste ili u kojim se vrši promet opasnih materija obavezno pribaviti mišljenjena lokaciju od nadležnih organa kako ti objekti svojim zonama opasnosti ne bi ugrozili susjedne objekte;

• djelovanjem vatrogasnih jedinica opštine Žabljak u vanrednim situacijama (vatrogasnim ekipama omogućiti pristup lokalnim saobraćajnicama i najbližim vodnim objektima).

Mjere zaštite od tehničko-tehnoloških nesreća Zaštita od tehničko-tehnoloških nesreća zasniva se na izradi planova zaštite od

udesa u industrijskim objektima povećanog nivoa rizika, kontrole saobraćajnih pravaca kojima se prevoze opasne materije i primjeni pojačanog nadzora zona sa povećanim stepenom vulnerabiliteta stanovništva, prirodnih i materijalnih dobara (lokacija benzinske pumpe).



137

Uslovi i mjere zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i uslovi od interesa za odbranu

U cilju zaštite, otkrivanja i sprječavanja opasnosti od prirodnih nepogoda, požara, tehničkotehnoloških nesreća, hemijskih, bioloških, nuklearnih i radioloških kontaminacija, posljedica ratnog razaranja i terorizma, epidemija, epizootija, epifitotija i drugih nesreća, kao i spašavanja građana i materijalnih dobara ugroženih njihovim djelovanjem postupati u skladu sa Zakonom o zaštiti i spašavanju („Službeni list RCG“ 13/2007) i podzakonskim aktima koja prizlaze iz ovog zakona.

Obavezno je poštovanje svih zakonskih propisa, pravilnika, standarda i normativa i predviđenih za aseizmičko projektovanje i građenje objekata.

Aktivnosti od interesa za odbranu sprovoditi na osnovu Zakona o odbrani („Službeni list RCG“ 47/2007) i podzakonskih akata koja prizlaze iz ovog zakona. Smjernice Nacionalne strategije za vanredne situacije

Osnovni strateški dokument za upravljanje vanrednim stanjima je Nacionalna strategija za vanredna stanja. Ona obuhvata organizacioni koncept, strukturu i sadržaj neposrednih radnji koje se preduzimaju u svim slučajevima saznanja da ljudima i imovini prijeti neposredna i ozbiljna opasnost od svih oblika velikih prirodnih nesreća, tehničko-tehnoloških havarija, nuklearnih, hemijskih, bioloških i radioloških kontaminacija i epidemija zaraznih bolesti. Iz tih razloga, Ministarstvo za unutrašnje poslove, koje je pored ostalog nadležno i za vanredne situacije, treba da realizuje sljedeće:

1. Da odmah uspostavi organizacionu cjelinu Sektor za vanredne situacije i civilnu bezbjednost.

2. Da Vladi Republike Crne Gore predloži strukturu i sastav članova Nacionalnog tima za upravljanje u vanrednim situacijama,

3. Da završi započete aktivnosti na preuzimanju nadležnosti za organizovanje sistema civilne zaštite u Sektoru za vanredne situacije i civilnu bezbjednost, kao integrisanog sistema upravljanja vanrednim situacijama

4. Da Vladi Republike Crne Gore predloži donošenje budžeta Sektora za vanredne situacije i civilnu bezbjednost, kao organizacione cjeline Ministarstva unutrašnjih poslova, u cilju realizacije i sprovođenja mjera i aktivnosti na upravljanju rizicima, zaštitom i spašavanjem i sanacijom posljedica u vanrednim situacijama,

5. Da za organizacionu cjelinu MUP – Sektor za vanredne situacije i civilnu bezbjednost obezbijedi odgovarajući prostor za smještaj i funkcionisanje .

6. Da se odmah, a u skladu sa Evropskim preporukama i standardima(Direkitiva 2002/22/EC) u okviru Sektora za vanredne situacije i civilnu bezbjednost uspostavi Centar 112.

7. Da se sistem veza „Motorola“ koji je bio u okviru sistema civilne zaštite Ministarstva odbrane, stavi na raspolaganje Sektoru za vanredne situacije i civilnu bezbjednost.

8. Da Vladi Republike Crne Gore predloži uspostavljanje stalne saradnje, preko Ministarstva za unutrašnje poslove (Sektora za vanredne situacije i civilnu bezbjednost) sa relevantnim međunarodnim institucijama, koje bi u slučaju velikih katastrofa mogle pružiti odgovarajuću pomoć Republici Crnoj Gori, kao što su: Međunarodni Crveni Krst, WHO, FAO, UNEP, UNCOPS, UNIDO, IAEA (Međunarodna agencija za atomsku energiju) i dr.



138

9. Da pripremi Program za izradu nacionalnih akcionih planova za sve oblike vanrednih situacija, koji će obuhvatititi i slijedeće: • Određivanje nosioca aktivnosti na izradi pojedinih nacionalnih akcionih

planova, • Izrada metodologije i smjernica za izradu akcionih planova, • Izrada linisjke šeme upravljanja u vanrednim situacijama za svaki nacionalni

akcioni plan, • Sistem veza za realizaciju akcionih planova za vanredne situacije, • Donošenje Uredbe o realizaciji nacionalnih akcionih planova preko nadležnog

ministarstva za vanredne situacije. 10. Da izvrši detaljan pregled opremljenosti spasilačkih službi u Republici Crnoj Gori

i predloži Vladi Republike Crne Gore Plan nabavki potrebne opreme i sredstava za odgovore na vanredne situacije, u skladu sa utvrđenom Nacionalnom strategijom za vanredne situacije. 1. Zaštitu i spašavanje sprovoditi na osnovu nacionalnih i opštinskih planova za

zaštitu i spašavanje za sve rizike utvrđene Nacionalnom strategijom.

MJERE KONTROLE I SMANJENJA SEIZMIČKOG RIZIKA Prostor Žabljačke opštine pripada zoni VII MCS.Zaštita od zemljotresa

sprovodiće se primjenom urbanističkih, građevinskihi teničkih mjera u skladusa uslovima aseizmičke gradnje novih stambenih i radnih površina:

• kod projektovanja i gradnje objekata moraju se primenjivati adekvatne mjere za obezbjeđenje stabilnosti terena (padine) i susjednih objekata;

• na visokom stjenovitim odsjecima ili na prostoru sa nagibom terena većim od 20% pri projektovanju i gradnji objekata neophodni su posebni uslovi izgradnje koji se definišu za svaki novoplanirani objekat posebno u skladu sa Detaljnim geološkim istraživanjima, izrađenim posebno za svaku lokaciju za izgradnju. Primjenom odgovarajućihsanacionih mjera,nivelacijom terena i orjentaciojom objekta - zgradaniz padinu, odnosno upravno na izohipse, padinu je moguće privesti predviđenoj namjeni;

• saobraćaj na dijelu terena sa nagibom većim od 20%prilagoditi terenu uz, što je moguće više, poštovanje izohipsi. Prilikom izgradnje saobraćajnica drobina koja se nalazi na površini terena može se koristiti kao posteljica saobraćajnica uz adekvatnu primjenu podtla. Kolovoznu konstrukciju planirati u skladu sa seizmičkim rizikom, koji se može očekivati;

• prilikom projektovanja komunalne infrastrukturne mreže na terenima sa nagibom većim od 20% zbog visokog seizmičkog rizika zahtijeva, i to: kod vodovodnih i kanalizacionih mreža, da se snabdijevanje i odvođenje vrši gravitaciono, da se za izradu infrastukturnih vodova koriste fleksibilne veze, koje mogu da izdrže deformacije u tlu, da se za postavljane glavnih vodova komunalne infrastrukturne mreže izbjegava nasut i nestabilan teren, kao i da se iskopi dublji od 1,0m moraju obavezno podgrađivati.

• pri izradi tehničke dokumentacije obavezna je izrada geomehaničkog elaborata koji mora biti u skladu sa seizmičkim parametrima dejstva zemljotresa za urbanističko planiranje, izdatih od strane instituta za zemljotresno inženjerstvo i inženjersku seizmologiju.



139

USLOVI ZA KRETANJE LICA SA POTREBNIM POTREBAMA

U skladu sa zakonom o uređenju prostora i izgradnji objekata (Sl. list CG, br. 51/08), neophodno je obezbjediti prilaze i upotrebu objekata i površina javnog korišćenja licima sa potrebnim potrebama. U tu svrhu svuda uz stepenišne prostore projektovati i odgovarajuće rampe sa maksimalnim nagibom od 8%.

Nivelacije pješačkih staza i prolaza raditi takođe u skladu sa važećim propisima o kretanju invalidnih lica gdje god je to moguće.

ENERGETSKA EFIKASNOST I OBNOVLJIVI IZVORI ENERGIJE

Cilj je poboljšanje proizvodnje električne energije korišćenjem lokalnih obnovljivih izvora energije, unapređenje korišćenje solarne energije i energije iz biomase, za grejanje i povećanje energetske efikasnosti u krajnjoj upotrebi.

Područje Žabljaka karakteriše značajan potencijal u smislu obnovljivih izvora energije, kao što npr. šumska biomasa, vetar i solarna energija imaju dobru perspektivu u budućnosti.

Korišćenje energije na lokalnom nivou karakteriše niska efikasnost i prevelika upotreba električne energije za potrebe grejanja, uključujući velike troškove stanovništva i značajnu indirektnu emisiju ugljendioksida. Lignit se talkođe koristi za potrebe grejanja, uzrokujući neprijatan miris i zagađenje u urbanom području.

Najveći obnovljivi izvori na ovom području su vetar za električnu proizvodnju, ostaci šumarstva, koji se mogu koristiti za grejanje na lokalnom nivou i za proizvodnju briketa za izvoz, kao i solarna energija za zagrevanje vode, što je veoma važno u turističkom sektoru. Upotreba lignita se mora isključiti i rehabilitovati električna mreža.

Na planu racionalizacije potrošnje energije predlažu se dvije osnovne mjere: štednja i korišćenje alternativnih, odnosno obnovljivih izvora energije. Osnovna mjera štednje koju ovaj DUP predlaže je poboljšanje toplotne izolacije prostorija, koja u ljetnjem periodu ne dozvoljava pregrijavanje, a u zimskom zadržava toplotu. Osim odgovarajuće termoizolacije potrebno je voditi računa o adekvatnoj veličini otvora imajući u vidu mikroklimatske uslove ovog podneblja. Opšte preporuke za povećanje energetske efikasnosti novih objekata

Primarni faktori: • Postići maksimalnu toplotnu izolaciju, strukturalnu kompaktnost i eliminisati

toplotne mostove. Sve komponente opne objekta moraju biti izolovane sa vrijednošću koeficijenta k ispod 0,15 W/(m2K), što se postiže debljinom izolacije između 25 i 40 cm.

• Prozori moraju imati trostruko staklo i izolovane okvire uz koeficijenta k manji od 0,80 W/(m2K), uključujući okvir prozora, i g vrijednost 0,5 (ukupna prozirnost solarne energije) za stakla.

• Postići hermetičnost objekta što se provjerava kroz rezultat kompresorskog testa vrata koji mora biti manji od 0,6 izmjena vazduha na sat.

Sekundarni faktori: • Svježi vazduh može biti prethodno grijan zimi i hlađen ljeti putem izmjenjivača

geotermalne toplote (energetski bunar). • Pasivno korišćenje solarne energije koje se postiže južnom orijentacijom i

izbjegavanjem sijenki zimi štedi energiju za grijanje.



140

• Zahtijevana energija za dobijanje tople vode može biti proizvedena pomoću solarnih kolektora (energetski zahtjevi za pumpom za cirkulaciju 40/90 W/l). Ljeti, toplotna pumpa može se takođe koristiti za energetski efikasno hlađenje. Mašine za pranje suda i za pranje veša mogu biti spojene sa toplom vodom u cilju uštede energije potrebne za proces grijanja.

Ovi uslovi se preporučuju prilikom izgradnje i rekonstrukcije objekata u obuhvatu UP-a u cilju stvaranja uslova za održivi razvoj naselja.

Rješenja koja mogu da se primenjuju u praksi u cilju zaštite od preteranog osvetljenja objekta su: arhitektonska geometrija: zelenilo, tremovi, strehe, nadstrešnice, balkoni i dr. Elementi spoljašnje zaštite od sunca: pokretni i nepokretni brisoleji, spoljašnje žalizine, roletne i sl. Elemetni unutrašne zaštite od sunca: roletne, žaluzine, zavese i dr. Elementi unutar stakla za unutrašnju zaštitu od sunca i usmjeravanje svjetla: holografski elementi, reflektujuća stakla i folije, staklo koje usmjerava svjetlo, staklene prizme i dr.

Kod gradnje novih objekata važno je već u fazi idejnog projektovanja u saradnji sa projektantom predvideti sve što je potrebno da se dobije kvalitetna i optimalna energetski efikasna kuća:

• Analizirati lokaciju, orijentaciju i oblik kuće; • Primjeniti visok nivo toplotne zaštite cele spoljne fasade i krova; • Iskoristiti toplotne dobitke od Sunca i zaštiti se od preteranog osunčanja; • Koristiti energetski efikasan sistem grejanja, hlađenja i ventilacije te ga

kombinovati sa obnovljivim vidovima energije. Izbor lokacije, orijentacija i oblik kuće

Kod izbora lokacije za gradnju, treba odabrati mesto izloženo Suncu, koje ne zasenjuju druge kuće odnosno na dovoljnoj udaljenosti, a zaštićeno od jakih vetrova. Objekat na parceli treba postaviti tako da dvorište bude okrenuto ka jugu kao i prostorije u kojima se boravi preko dana. Treba otvoriti kuću prema jugu a zatvoriti prema severu. Ograničiti dubinu kuće i omogućiti niskom zimskom suncu da uđe u kuću. Zaštiti kuću od prejakog letjeg sunca zelenilom i zaštitnicima od sunca. Kompaktan volumen kuće takođe pomaže smanjenju gubitaka toplote iz kuće. Kod projektovanja je važno grupisati prostore slične funkcije i slične unutrašnje temperature, pomoćne prostorije smestiti na severu a dnevne na jugu. Karakteristike energetski efikasne hradnje treba uključiti u proces projektovanja što ranije, već u fazi idejnog rešenja, jer se na taj način postižu najkvalitetniji rezultati. Toplotna zaštita

Nedovoljna toplotna izolacija dovodi do povećanih toplotnih gubitaka zimi, hladnih obodnih konstrukcija, oštećenja nastalih kondenzacijom (vlagom), i pregrejavanja prostora leti. Posledice su oštećenje konstrukcije, neudobno i nezdravo stanovanje i rad. Zagrevanje takvih prostora zahteva veću količinu energije što dovodi do povećanja cene korišćenja i održavanja prostora ali i do većeg zagađenja sredine. Za standardno izolovanu kuću potrebna debljina izolacije iznosi 10cm, za niskoenergetski standard gradnje zahteva debljinu od 15-20cm, dok pasivni standard gradnje zahteva debljinu od 25-40cm. Treba naglasiti da su najveći gubici toplote kroz prozore i spoljni zid pa se njihovom sanacijom postižu velike uštede. Toplotni mostovi



141

Energetska efikasnost zgrade i potrošnja energije u zgradi, osim visokog nivoa toplotne zaštite zavisi i od smanjenja toplotnih mostova na minimum. Toplotni most je manje područje u omotaču grejnog dijela zgrade kroz koje je toplotni tok povećan zbog promene materijala, debljine ili geometrije građevinskog dijela.

Izgraditi zgradu bez toplotnih mostova gotovo je nemoguće, ali uz pravilno projektovane detalje toplotne zaštite uticaj toplotnih mostova možemo smanjiti na minimum. Potencijalna mjesta toplotnih mostova su konzolni prepusti balkona, prepusti strehe krovova, spojevi konstrukcija, spojevi zida i prozora, kutije za roletnu, niše za radijatore, temelji i dr. Zato na njih pri rešavanju konstruktivnih detalja treba obratiti posebnu pažnju. Prozore treba ugraditi tako da su bar dijelom u nivou toplotne izolacije, kutija za roletnu mora biti toplotno izolovana, toplotnu izolaciju zida treba povući do temelja, a po potrebi treba izolovati i temelj. Po završetku izgradnje, kvalitet gradnje moguće je dodatno proveriti termografskim snimanjem. Zaštita od Sunca i pasivna sunčana arhitektura

U ukupnoj energetskom bilansu kuće važnu ulogu igraju i toplotni dobici od Sunca. U savremenoj arhitekturi puno pažnje posvjećuje se Prihvatu Sunca i zaštiti od preteranog osunčanja, jer se i pasivni dobici topline moraju regulisati i optimizovati u zadovoljavajuću cjelinu.

Preterano zagrevanje ljeti treba spriječiti sredstvima za zaštitu od sunca, usmjeravanjem dnevnog svjetla, zelenilom prirodnim provetravanjem i sl. Zbog djelotvorne zaštite od preintezivnog osvjetljenja primenjuju se sljedeća rješenja:

• Arhitektonska geometrija: zelenilo, tremovi, strehe, nadstrešnice, balkoni i dr. • Elementi spoljašnje zaštite od Sunca: razni pokretni i nepoketni brisoleji,

spoljne žaluzine, roletne, tende, inteligentna pročelja, savremena zastakljivanja i dr.

• Elementi unutrašnje zaštite od Sunca: roletne, žaluzine, roloi, zavese i dr. • Elementi unutar stakla za zaštitu od Sunca i usmjeravanje svjetla: holografski

elementi, reflektujuća stakla i folije, staklo koje usmerava svjetlo, staklene prizme.

Obnovljivi izvori energije u zgradama

Obnovljivi izvori su oni izvori koji su sačuvani u prirodi i obnavljaju se u cjelosti ili djelimično. Posebno se ističu: energija vodotokova, vetra, Sunčeva energija, biogoriva, biomasa, bioplin, geotermalna energija, morskih mijena i morskih talasa.

Najčešće korišćeni obnovljivi izvori energije u zgradama su biomasa, Sunce i vjetar.

Biomasu je moguće pretvoriti u razne oblike korisne energije: toplotu, električnu energiju i tečna goriva za upotrebu u prevozu.

Sunčeva energija je neiscrpan izvor energije koji u zgradama možemo koristiti na tri načina: pasivno-za grejanje i osvetljenje prostora, aktivno-sistem sa sunčanim kolektorima rezervoarom tople vode i fotonaponske sunčane ćelije za proizvodnju električne energije.

Proizvodnja električne energije iz vetra i Sunca preporučuje se u uslovima gde ne postoji mogućnost priključka na elektroenergetsku mrežu. Za domaćinstva su vrlo interesantne male vetroturbine snage do nekoliko desetina kW. One se mogu koristiti kao dodatni ili primarni izvor energije u udaljenim područjima.



142

Sistemi grijanja, ventilacije i klimatizacije

Energetska potrošnja namjenjena za grejanje, ventilaciju i kondicioniranje vazduha predstavlja najznačajniji dio energetske potrošnje u zgradama.

Koncepcija celovitog i integralno energetski efikasnog građenjapodrazumeva istovremeno razmatranje svih aspekata građevine, od arhitekture, pročelja i funkcije, preko konstrukcije, protivpožarne zaštite, akustike, pa do potrošnje energije i ekološkog kvaliteta zgrade. Osnovne metode projektovanja energetski efikasne zgrade uključuju tri bitna elementa: (1) smanjenje potreba za energijom (energetske uštede), (2) maksimiziranje korišćenja obnovljivih izvora energije i (3) korišćenje fosilnih goriva na optimalan način u pogledu zaštite prirodne sredine.

Smanjenje energetskih potreba je zadatak za projektante da: optimizuju zgradu u pogledu forme i položaja, da primene poboljšane mjere toplotne zaštite i energetski efiksnu rasvetu i opremu, da u pogledu GVK sistema primene efikasnu rekuperaciju toplote otpadnog zraka iz sistema ventilacije, da osiguraju male padove pritiska i smanjenje gubitaka toplote u razvodu i smanjenje potrošnje svih podsistema i druge primenjive mjere.

U pogledu korišćenja obnovljivih izvora energije, projektom se mora omogućiti optimalno pasivno korišćenje sunčeve energije, dnevno osvetljenje, prirodna ventilacija, noćno hlađenje i korišćenje toplote tla. Uz to je potrebno razmotriti optimalno korišćenje solarnih kolektora, geotermalne energije, biomase i sličnih izvora.

13. SPROVOĐENJE PLANA I FAZE REALIZACIJE Do privođenja planskoj namjeni ovaj prostor treba čuvati od devastacije što znači da do tada nije dozvoljena bilo kakva gradnja. Sprovođenje urbanističkog projekta Nakon usvajanja DUP-a, svi subjekti - fizička i pravna lica, organizacije i udruženja, koja učestvuju u sprovođenju plana, odnosno realizaciji izgradnje objekata na području u zahvatu plana, u skladu sa odredbama Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata, dužni su poštovati planska rješenja utvrđena usvojenim Detaljnim urbanističkim planom. Faze realizacije Kao važan preduslov za realizaciju planskih rješenja datih ovim planskim dokumentom je izgradnja planirane saobraćajne i tehničke infrastrukture.

tmajevci i mezdo plan - opština Žabljak - zvanična …zabljak.me/docs/1430218392-tmajevci i mezdo...

Documents