toelichting herinrichting essche stroom bruggelaar...in deze presentatie geven we een toelichting...
TRANSCRIPT
Toelichting herinrichting
Essche Stroom Bruggelaar juni 2020
Inhoudsopgave
1. Inleiding
2. Waarom dit project?
3. Korte introductie op het plan
4. Voorbeeld toekomstige situatie
5. Aandragen van oplossingen
6. Looptijd van de verkenning
7. Informatie en contact
1. Inleiding
Waterschap De Dommel heeft het voornemen om een opgave uit te
voeren in de omgeving van de Essche Stroom in Haaren, Oisterwijk en
Boxtel. Specifiek op het traject vanaf de Nemer (nabij kasteel
Nemerlaer) tot aan de stuw in Esch. Ook de laatste paar honderd meter
van de beken Kleine Aa en Rosep worden meegenomen in deze
opgave. Dat betekent dat wij verkennen hoe we invulling gaan geven
aan deze opgave en de voorbereiding daarvan. In deze presentatie
geven we een toelichting hierop. Ook geven we aan hoe we de
omgeving betrekken en hoe u inbreng kunt geven.
We doen deze verkenning onder de naam 'Herinrichting Essche
Stroom Bruggelaar’.
2. Waarom dit project?
In 2005 is een visie opgesteld voor
een duurzame inrichting van de
Essche Stroom. De visie is opgeknipt
in deelprojecten die gefaseerd
uitgevoerd worden.
De meeste deelprojecten zijn al
gerealiseerd, zoals Halsche Beemden,
Bleijendijk en in 2018 de Ecologische
Verbindingszone in Esch. Binnenkort
start de uitvoering van de Regionale
Keringen rondom Esch. Deelproject
herinrichting Essche Stroom
Bruggelaar is de sluitpost van het
realiseren van de visie.
Waarom dit project? (vervolg)
Er liggen diverse Europese, Provinciale en waterschapsopgaven in het
gebied waarvoor het waterschap aangewezen is om deze te realiseren:
Beekherstel en vispasseerbaarheid (Kader Richtlijn Water)
Ruimte voor water (Deltaplan Hoge Zandgronden)
Inrichting Natuurnetwerk Brabant (NNB)
Ecologische verbindingszone (EVZ) Broekleij en Essche Stroom
tussen Kleine Aa en stuw Esch
Natte Natuurparels (NNP)
De opgaven op kaart
2.1 Kader Richtlijn Water
Vanuit de Kaderrichtlijn Water (KRW) moet een goede ecologische
toestand (goed ecologisch potentieel) bereikt zijn in alle
oppervlaktewateren. De Essche Stroom is aangeduid als langzaam
stromend riviertje op zand / klei.
Met de herinrichting wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het
voldoen aan de KRW-doelstellingen, met name op gebied van
inrichting en beheer. Het natuurlijker en gevarieerder maken van het
beekdal (onder andere door ondiepere en asymmetrische profielen)
draagt bij aan de verbetering van de ecologische toestand.
2.2 Ruimte voor water
De ruimte in het beekdal is noodzakelijk om in natte perioden extreme
afvoerpieken op te vangen en in droge perioden water te bufferen (vast
te houden).
Op de hogere gronden moet water vastgehouden worden en in de
grond zakken (infiltreren). Hierdoor wordt het grondwater aangevuld en
de afvoer via het oppervlakte water vertraagd.
2.3 Het Natuurnetwerk Brabant en EVZ
Het Natuurnetwerk Brabant (NNB) bestaat vooral uit grotere en
kleinere natuurgebieden. Ook de beekdalen zoals van de Essche
Stroom zijn veelal onderdeel van het Natuurnetwerk. Het NNB is langs
de Essche Stroom inmiddels voor ongeveer de helft ingericht.
Voorbeelden zijn het traject bij Halsche Beemden en Landgoed
Bleijendijk. Tussen natuurgebied Nemerlaer en Esch moet het beekdal
nog grotendeels ingericht worden.
Om een robuust netwerk van natuur te realiseren zijn er ook
Ecologische verbindingszones (EVZ) aangewezen. Vaak liggen
deze langs waterlopen. In dit gebied zijn de Broekleij en de Essche
Stroom aangewezen als EVZ. Dit betekent dat bij de inrichting rekening
gehouden wordt met specifieke planten en diersoorten die deze zone
nodig hebben om zich tussen de grotere natuurgebieden te kunnen
verplaatsen.
2.4 Natte Natuurparels
Natte natuurparels (NNP) zijn natuurgebieden die erg afhankelijk zijn
van het grondwater. Grote delen van de Kampina en Nemerlaer met
hun vennen en vochtige heide zijn hier voorbeelden van. Maar ook in
de beekdalen zijn gebieden aangewezen waar speciale aandacht nodig
is voor de juiste, vaak hoge, grondwaterstanden. Typische voorbeelden
hiervan zijn broekbossen, moerassen en vochtige hooilanden.
In het gebied tussen de Nemer en Esch is het beekdal bij de Rosep,
Uilenbroek, Setersheike en de Kleine Aa aangeduid als Natte
natuurparel.
3. Korte introductie op het plan
Het gebied van de Essche Stroom wordt gekenmerkt door een grote
brede watergang in een breed en relatief vlak beekdal. Met enkele
grote stuwen wordt het water in de beek, met name in de zomer, op
een constant peil gehouden.
Belangrijkste punten die we in dit project willen verbeteren zijn de
stroomsnelheid van het water, de variatie in en rond de beek en
tegelijkertijd het beekdal klimaatrobuust maken. Dat betekent vooral
ruimte voor water maken.
Indruk huidige situatie
Huidige situatie
Korte introductie op het plan (Vervolg)
Uit berekeningen blijkt dat veranderingen in het watersysteem diverse
effecten veroorzaakt. Een smalle, ondiepe en meanderende beek
zonder stuwen zorgt voor de gewenste variatie en een verbetering van
de stroomsnelheden. De beek treedt daardoor vaker en langer buiten
zijn oevers. Overstroming is een belangrijk proces voor een natuurlijk
beekdal. Binnen het natuurnetwerk (NNB) past dat prima. Echter omdat
het beekdal vlak en breed is strekken de overstromingen zich ook uit
over agrarische percelen.
Het waterschap wil in gesprek met belanghebbenden om afspraken te
maken over zowel het inrichten van het natuurnetwerk als de
benodigde ruimte voor water.
3.1 Schetsontwerp
Op basis van o.a. reeds beschikbare percelen, grenzen van het NNB
en berekende overstromingsbeelden heeft het waterschap een kaart
gemaakt. Deze kaart geeft een indruk hoe het gebied er uit kan zien.
Op sommige plekken is het plan al verder uitgewerkt dan op andere.
Zo is bijvoorbeeld de locatie van de vispassage bij de stuw in Esch
verder gedetailleerd dan de inrichting bij Bruggelaar.
Het schetsontwerp is op de volgende pagina onder 3.2 opgenomen.
En in groter formaat beschikbaar op de website (www.esschestroom.nl)
3.2 Schetsontwerp
4. Voorbeeld toekomstige situatie
Monding van de Kleine Aa (rechtsonder)
in de Essche Stroom.
Op de foto is de in
2006 herstelde
meander van de
Essche Stroom bij
de Ruiting goed te
zien. De donkere
plekken en de kleine
slingerende sloot
zijn lage moerassige
delen met inmiddels
diverse bijzondere
planten. Dit gebied
is een goed
voorbeeld hoe
andere delen van de Essche Stroom er uit kunnen zien. De meander wordt in dit project
weer aangesloten op het nieuwe tracé van de Essche Stroom..
De Essche Stroom bij Landgoed Bleijendijk
De herinrichting van
de beek bij Landgoed
Bleijendijk geeft een
indruk hoe het beekdal
er uit kan zien na een
project. Er is ruimte
gemaakt voor water en
natuur op de laagste
delen.
5. Aandragen van oplossingen
Iedereen, ook bedrijven, maatschappelijke organisaties en
bestuursorganen, is uitgenodigd om mogelijke oplossingen- voor de
hiervoor omschreven opgave- aan te dragen. Dit kan tot 1 september
2020.
Hiervoor kunt u het projectteam benaderen door een e-mail te sturen
naar [email protected]. Het waterschap zal hier een reactie
op geven, rekening houdend met de doelen, bestemmingsplannen, de
verschillende belangen en het beschikbaar budget.
Wij zijn benieuwd naar uw inbreng!
Bij de voorbereiding van het projectplan/projectbesluit betrekken wij:
Gemeenten Haaren, Boxtel en Oisterwijk;
Provincie Noord-Brabant;
Grondeigenaren aan de Essche Stroom (waaronder Brabants Landschap);
Diverse verenigingen/stichtingen binnen de genoemde gemeenten;
Omwonenden;
Hierbij kunnen met name de onderstaande thema’s aan de orde komen:
Inrichting van het beekdal van de Essche stroom en het NatuurnetwerkBrabant (NNB);
Grondaankoop en –ruil;
Water, natuur en agrarisch gebruik;
Klimaatadaptatie;
Recreatie.
6. Looptijd van de Verkenning
In de verschillende fases in de periode tot december 2020 vinden participatiebijeenkomsten en/of themabijeenkomsten plaats. Ook kan het zijn dat voor specifieke onderwerpen één op één contact plaatsvindt ter voorbereiding op deze bijeenkomsten. Het doel is om gezamenlijk toe te werken naar het projectplan.
De verkenning loopt van mei 2020 tot december 2020. Daarna stellen we een projectplan vast. Het projectplan wordt opgesteld zonder een daaraan voorafgaande voorkeursbeslissing.
De voorbereiding van dit plan loopt volgens de richtlijnen voor participatie van de Omgevingswet. Nu bekend is dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2022 plaatsvindt, gaan wij er van uit dat het projectplan nog op grond van de Waterwet wordt vastgesteld.
7. Informatie en contact
Meer informatie en actuele ontwikkelingen kunt u vinden op
www.esschestroom.nl
Officiële stukken worden gepubliceerd in het Waterschapsblad:
https://www.officielebekendmakingen.nl/waterschapsblad.
Regelmatig wordt een digitale nieuwsbrief verzonden over de projecten
rondom de Essche Stroom. Via de website www.esschestroom.nl kunt
u zich hiervoor aanmelden.
Voor vragen over het project kunt u contact opnemen met het
projectteam Essche Stroom via e-mail [email protected].
Het project is in samenwerking met de gemeenten Boxtel, Haaren, Oisterwijk en de provincie Noord-Brabant.
De realisatie wordt mede mogelijk gemaakt door financiering van de provincie Noord-Brabant.