tÜrk dİzİlerİnde erkek beden temsİlİ ÖĞelerİnİn kullanilmasi: kuzey-gÜney

24
Seray Öney Doğanyiğit Galatasaray Üniversitesi Stratejik İletişim Yönetimi YL Sosyal Etki Mekanizmaları Öğr.Üyesi: Yrd Doç Dr Nazlı Aytuna TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİL ÖĞELERİNİN KULLANIMI Örnek Dizi İncelemesi: Kuzey Güney Giriş Türkiye’de 1990’larda özel kanalların yayına girmesiyle, televizyon endüstrisinin en önemli yaşam alanlarından biri olan televizyon dizilerinin önemi ve izler kitle üzerinde nasıl bir etki bıraktığı artık iletişimden tüm sosyal bilimlere yayılan bir araştırma konusu olmuştur. Dizilerle gülen dizilerle ağlayan, dizilerle öğrenen, dizilerle kabul edip reddeden bir toplum haline dönüşmemiz, seyirden alınan ve kimi zaman abartılı olan lezzet, toplumsal bir histeriye dönüşmüştür. Ne oldu da diziler basit veya tutkulu bir eğlence konusuyken neredeyse akademik düzeyde tartışılır hale geldi? (Tunc:2010) Temel sebep; ekrana rekabetin girmesi. Bugün neredeyse hafta içerisinde 100’den fazla dizinin ekrana geldiği ve dizilerin çoğu giderlerini reklamlardan karşıladığı düşünüldüğünde; Türkiye’deki dizi furyasının nedeninin yaklaşık 2 milyar dolar büyüklüğündeki reklam endüstrisinden pay alma yarışı olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda yurtdışına 100’ün üzerinde dizinin bölüm başına 500 ile 15000 dolar arasında ihraç edildiğini düşünüldüğünde, televizyon endüstrisi için yaşamsal olan ve izlenme oranlarının arttırılmasında büyük payı olan yerli dizilerin yeri çok önemlidir.(Gülgen:2011) Ortada böyle bir ekonomi ve rekabet varken; Tv dizileri izlenme oranlarını artırabilmek için her türlü stratejiyi kullanacaktır. Diziler bir süre için hoşça vakit geçirmeye yarayan bir hikaye dünyası yaratmaktan çıkıp ekrandan taşarak, gündelik hayatı istila

Upload: galatasaray-ueniversitesi

Post on 14-Dec-2014

1.391 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

Türkiye’de 1990’larda özel kanalların yayına girmesiyle, televizyon endüstrisinin en önemli yaşam alanlarından biri olan televizyon dizilerinin önemi ve izler kitle üzerinde nasıl bir etki bıraktığı artık iletişimden tüm sosyal bilimlere yayılan bir araştırma konusu olmuştur. Dizilerle gülen dizilerle ağlayan, dizilerle öğrenen, dizilerle kabul edip reddeden bir toplum haline dönüşmemiz, seyirden alınan ve kimi zaman abartılı olan lezzet, toplumsal bir histeriye dönüşmüştür. Ne oldu da diziler basit veya tutkulu bir eğlence konusuyken neredeyse akademik düzeyde tartışılır hale geldi?(Tunc:2010) Temel sebep; ekrana rekabetin girmesi. Bugün neredeyse hafta içerisinde 100’den fazla dizinin ekrana geldiği ve dizilerin çoğu giderlerini reklamlardan karşıladığı düşünüldüğünde; Türkiye’deki dizi furyasının nedeninin yaklaşık 2 milyar dolar büyüklüğündeki reklam endüstrisinden pay alma yarışı olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda yurtdışına 100’ün üzerinde dizinin bölüm başına 500 ile 15000 dolar arasında ihraç edildiğini düşünüldüğünde, televizyon endüstrisi için yaşamsal olan ve izlenme oranlarının arttırılmasında büyük payı olan yerli dizilerin yeri çok önemlidir.(Gülgen:2011) Ortada böyle bir ekonomi ve rekabet varken; Tv dizileri izlenme oranlarını artırabilmek için her türlü stratejiyi kullanacaktır. Diziler bir süre için hoşça vakit geçirmeye yarayan bir hikaye dünyası yaratmaktan çıkıp ekrandan taşarak, gündelik hayatı istila hale eder gelmiştir. Dizi karakterlerinin kıyafetlerinden oyuncularının biyografilerine, bedenlerine kadar pek çok unsur açgözlülükle çoğaltılmakta, yan ürün olarak pazara sunulmakta ve kapış kapış gitmektedir.

TRANSCRIPT

Page 1: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Seray Öney Doğanyiğit Galatasaray Üniversitesi Stratejik İletişim Yönetimi YL Sosyal Etki Mekanizmaları Öğr.Üyesi: Yrd Doç Dr Nazlı Aytuna

TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİL ÖĞELERİNİN KULLANIMI

Örnek Dizi İncelemesi: Kuzey Güney

Giriş

Türkiye’de 1990’larda özel kanalların yayına girmesiyle, televizyon endüstrisinin en önemli yaşam alanlarından biri olan televizyon dizilerinin önemi ve izler kitle üzerinde nasıl bir etki bıraktığı artık iletişimden tüm sosyal bilimlere yayılan bir araştırma konusu olmuştur. Dizilerle gülen dizilerle ağlayan, dizilerle öğrenen, dizilerle kabul edip reddeden bir toplum haline dönüşmemiz, seyirden alınan ve kimi zaman abartılı olan lezzet, toplumsal bir histeriye dönüşmüştür. Ne oldu da diziler basit veya tutkulu bir eğlence konusuyken neredeyse akademik düzeyde tartışılır hale geldi?(Tunc:2010)

Temel sebep; ekrana rekabetin girmesi. Bugün neredeyse hafta içerisinde 100’den fazla dizinin ekrana geldiği ve dizilerin çoğu giderlerini reklamlardan karşıladığı düşünüldüğünde; Türkiye’deki dizi furyasının nedeninin yaklaşık 2 milyar dolar büyüklüğündeki reklam endüstrisinden pay alma yarışı olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda yurtdışına 100’ün üzerinde dizinin bölüm başına 500 ile 15000 dolar arasında ihraç edildiğini düşünüldüğünde, televizyon endüstrisi için yaşamsal olan ve izlenme oranlarının arttırılmasında büyük payı olan yerli dizilerin yeri çok önemlidir.(Gülgen:2011)

Ortada böyle bir ekonomi ve rekabet varken; Tv dizileri izlenme oranlarını artırabilmek için her türlü stratejiyi kullanacaktır. Diziler bir süre için hoşça vakit geçirmeye yarayan bir hikaye dünyası yaratmaktan çıkıp ekrandan taşarak, gündelik hayatı istila hale eder gelmiştir. Dizi karakterlerinin kıyafetlerinden oyuncularının biyografilerine, bedenlerine kadar pek çok unsur açgözlülükle çoğaltılmakta, yan ürün olarak pazara sunulmakta ve kapış kapış gitmektedir.

Araştırmanın Amacı ve Kapsamı

Bu sebep doğrultusunda çalışmamızın ana amacını; dizilerin bu rekabet içinde izlenebilir olması için makalenin konusu olan erkek temsil öğelerinin dizilerde nasıl kullanıldığı dizilerin bu geri dönüşümden nasıl etkilendikleri bu çalışmanın sonunda ortaya konmaya çalışılmıştır.

Bu ana amaç doğrultusunda gerçekleştirilen araştırma şu konular ile çerçevelenmiştir.

Televizyonlu Hayatımız Türkiye’de dizi izleme tarihimiz Dizilerin Özellikleri Türk dizilerinde erkek temsil öğelerinin kullanımı Örnek dizi incelemesi: Kuzey Güney dizisi Kuzey Güney dizisi medya haberleri, dizi erkek temsili medya haberleri Dizi izleme reyting oranları Dizinin senaristi ile röportaj (Ece Yorencoglu-12.12.11)

Page 2: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Yukarıda belirlenen kapsam çerçevesinde; medya üzerinde yapılan ortak çalışma ve bulguların yanında dizilerin hayran kitlesi kadınların medya ile ne şekilde iletişime geçtiği, kullanımlar ve doyumlar alanına konumlandırılarak, sonuçlandırılmaya çalışılmıştır.

Yöntem

Araştırmada, genel olarak medya araştırmalarında uygulanan “eleştirel söylem analizi” yöntemi ve buna bağlı teknikler uygulanmıştır. İncelenen örneklerin özellikleri doğrultusunda, yazılı/sözel, metin analizleri irdelenmiştir. (Mediz rapor:2008) Dizi ilk 10 bölüm itibari ile sınırlandırılmış ve erkek temsili ve medya haberleri ilk 11 bölüm üzerinden incelenmiştir.

Örnek Yapısı

İncelen her mecranın tanımı ve bu kapsamda hangi kuruluşların / birimlerin örnekleme dahil edildiği aşağıda belirtilmektedir: (Mediz rapor(3:2):2008)

Gazeteler İnternet siteleri Reytingler

Çözümleme Ölçütleri

Yukarıda belirtilen kapsam ve amaç doğrultusunda gazeteler, internet siteleri ve reytingler 3 bölüm

altında çerçevelenmiş ve analiz edilmiştir. (Mediz rapor(4):2008)

Erkek, güç, iktidarMagazin NesnesiCinsel nesne Haz nesnesi

Televizyonlu Hayatımız

Televizyonumuzun olmadığı dönemler, kırklı yaşlarını sürdürenlerin hala hatırlıyor olduğu bir geçmişe ait. Bununla birlikte televizyonun hayatlarımızda işgal ettiği mühim yer, bu geçmişin ne kadar yakın olduğunu da kavramayı güçleştiriyor. Türkiye’de belirli gün ve saatlerde yapılan sınırlı bir yayıncılığın ötesine geçilerek, haftanın her günü televizyon yayını yapılmasının 1974 yılında gerçekleştiği düşünüldüğünde, televizyonun kamusal kullanımda göreli yaygınlaşmasının üzerinden ancak 36 yıl gibi bir sürenin geçtiği bugünkü televizyon izleyicileri için şaşırtıcı olacaktır. (Celenk:2010)

Türkiye’de Dizi İzleme Tarihimiz

1972- Bedava Dünya Gezisi (Fransız dizisi)

1974-Aşk-ı Memnu (romandan uyarlama dizi)

1984-Küçük ağa, Kartallar Yüksek Uçar(romandan uyarlama dizi)

Page 3: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

1985-Aliş ile Zeynep(romandan uyarlama dizi)

1986-9. Hariciye Koğuşu, Çalıkuşu(romandan uyarlama dizi)

Bunların dışında, Kaynanalar, Kuruntu ailesi ve Bizimkiler gibi; her bölümünde belirli bir hikayenin işlenip bir sona bağlandığı dizi/seri formundaki yapımlar vardır. Dizi-anlatı TRT televizyonunda 1970’ler ve 80’ler boyunca yayımlanan Küçük Ev, Kaçak, Flamingo Yolu, Şahin Tepesi, Kökler, Köle Isaura, Dallas, gibi çok sayıda yabancı dizide; televizyonun az sayıda evde olduğu ve toplu dinleme kültüründen gelen türk toplumunu kolayca ele geçirmiş, sobanın yerine ailenin başında toplandığı cazibe merkezi olmuştur.(Tunç:2008)

Bu yüzdendir ki televizyonda ticari yayıncılığın başladığı ve kanalların pıtrak gibi çoğaldığı 1990’lı yıllarda, sinema, radyo, gazete gibi mecralardan süzülüp, gelerek; en nihayet TRT televizyonlarında sınanmış olan izleyici ilgisi, prime time televizyonunda başlayacak “dizi yağmuru” nun sinyallerini de çok güçlü bir biçimde vermiştir. Nitekim ‘90’ların sonu ve 2000’li yıllarda – muhtemel ki Türkiye ile karşılaştırılabilecek nitelikli ülkelerin hiçbirinde- görülmemiş bir dizi fenomenin doğuşuna tanık olunmuştur. İstanbul’da kısa zamanda inanılmaz ölçülerde büyüyen bir dizi sektörü kurulmuş ve güçlenmiştir. Reklam aralarıyla yaklaşık üç saat süren onlarca dizi bütün büyük TV kuruluşlarının ana haber bülteni sonrasındaki yayın kuşağını dolduruvermiştir.(Tunç:2008)

Dizilerin Özellikleri

Dizi filmlerin özelliği hedef kitleye göre konu akışında taktik değiştirebilmesi, rayting ölçümleri sonucu ya da genel kamuoyu yoklaması ile yapımcıların halkın tepkilerini ölçerek hikayede istenilen düzeyde değişiklik yapabilmesidir. Bir dizide hedef kitleye yaklaşım en önemli unsurdur ve yayınlandığı süre içinde izleyicilerden gelen geri-besleme (etki-tepki) uyarınca yön değiştirebilir. Yapım ekibi her hafta yaptığını izleme ve ölçme olanağına sahip olduğu için hatalarını görüp giderebilir (Çimen: 131).

Tüketici kitle en ucuz kitle eğlence aracı olarak televizyonu kullandığından, kitlenin hoşuna gidecek ve zamanını eğlenceli bir biçimde geçirtecek yapımlar üretir. Kitle, bu planlanarak üretilmiş programlara hayatını endeksleyerek yaşamaya başlar. Örneğin sistemin tatil gecesi olan Cumartesi gecesi dışarı çıkıp “bir yerlerde” eğlenmek düşük gelirli bir aile için göze alınması zor bir eğlenme biçimidir.(Çelenk:2008)

İzleyiciler televizyon karakterinin hayali olduğunu bildikleri halde ekranda başlarından geçenlere, onlar sanki gerçeklermiş gibi tepki verirler. Örneğin, hafif bir dizide hamile kalan bir karakteri canlandıran bir aktrist, bu hamileliğin hayali olduğunu bilen izleyicilerden hediye bebek elbiseleri alacaktır. Ekranda tanınmış bir karakteri canlandıran aktör veya aktristler umuma mal olduklarında çoğunlukla canlandırdıkları karaktermiş gibi muamele görürler (Çimen: 140).

Diziler gündelik hayatın eğlencelik bir yanı olmasının yanında, izleyenlerin de bir takım ihtiyaçlarını karşıladıkları sosyal bir araca dönüşmeye başlamıştır. Sosyolog Arus Yumul yerli dizilerin seyredilme nedenlerinden birinin, ‘’değişen gündelik hayatta insanların farklı rol modeller ve idollere sığınma rolü seçmesi olduğunu belirtmiştir. Ona göre toplumlar farklı zamanlarda farklı idoller ve kahramanlar üretmektedirler. Kahramanlık kültürü erkeklikle ilişkilendirilen ve egemen kesimler tarafından ‘erkeksi’ olarak tanımlanan niteliklerle özdeşleştirilir. Bu özellikler üzerine yükselen ‘kahramanlık etiği’nin değişime uğraması kültürün bir anlamda feminenleşmesine işaret etmektedir. Modernizmin

Page 4: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

feminen olarak kodladığı gündelik hayat, tüketim, beden, diziler gibi daha önce marjinalleştirilen alanlar hayatımızın merkezine oturmuştur. Kitle kültürünün yeni imgeleri haline gelmiştir. Artık yeni idollerimiz savaşçılar, devlet adamları, kaşifler veya bilim insanları yerine üretim idollerinden tüketim idollerine doğru evrilen bir düzende renkli, eğlenceli bir kişilik sergileme, merak uyandırma, yeni rollere kolaylıkla adapte olma gibi bir aktörün yeteneklerine sahip olan kişilerdir.’’(Yumul, 2006, 16)

Türk dizilerinde erkek temsil öğelerinin kullanımı

Türk dizilerinde erkek temsil öğelerinin çıkışı televizyondan önce de var olan Yeşilçam Sineması’ndaki erkek öğelere dayanmaktadır. Canan Uluyağcı; Türk Sineması’ndan üretilen imgeler aracılığı ile toplumda var olan erkeklik tanımlarının ve rollerinin desteklendiğini ve pekiştirildiğini vurgulamaktadır. Bu kapsamda incelediği filmlerde genel olarak acı çekmeyen, ciddi, sert, koruyucu, az konuşan, her koşulda ailesini koruyan ve aileye önem veren, sözünün arkasında, toplumda kadınca davranışlar olarak (feminen) nitelenen davranışlardan kaçınan, kadını seyirli bir nesne olarak gören, karizmatik, erkeksi davranışlarından ödün vermeyen bir imgenin yaratıldığı sonucuna ulaşılmaktadır. (Uluyağcı, 1993;227)

Yeşilçam sinemasının Ayhan Işık, Yılmaz Güney, Cüneyt Arkın, Kadir İnanır ve Kartal Tibet gibi oyuncuları bu sertlikten ölen erkeklik tanımlarına uyarken, 2000’lerde Tv’de yer alan Deli Yürek dizisinin Yusuf’u, Kurtlar vadisinin Polat ve Çakır’ı, Sessiz Fırtına’nın Boran’ı, Adanalı’ nın Maraz Ali’si ve Ezel gibi kahramanlar bu erkekliğin daha postmodern tanımının yanında bir grup için işler kötüye giderken göreve çağrılan ve kollektif hissiyat gibi ihtiyacı yeniden örgütlemeye çalışan karakterlere dönüşmüşlerdir.

Ancak tüm bu genel sonuçlara rağmen; Türk toplumunda yaşanan, ekonomik, siyasal, sosyal kültürel değişmelere bağlı olarak farklı dönem ve koşullarda farklı erkeklik imgelerinin de öne çıktığını söylemek mümkündür. 1960’lı yıllarda kadın melodramlarında erkekler daha çok romantik delikanlı olarak betimlenirken, kusursuz kişilikler değillerdi. Melodram ve romantik komedilerde hasta ya da engelli olarak da resmedilmişlerdir. 1970’li yıllar ise sert erkek imgesinin yükselişe çıktığı yıllardır. Bu dönemin filmlerinde iç göç olayı ve bunun sonucunda yaşanan sorunlar yer alırken; büyük kentteki yaşamın zorlukları ile yüz yüze gelen kendilerini aileleri için feda eden erkek imgeleri hakimdir. Yine 70’ler de suçluluk ve suç üstüne filmlerde erkek egemen imgeler hakimdir. Günümüz dizilerinde ise Perihan abla, Bir İstanbul Masalı, Yabancı Damat, Canım Ailem dizilerindeki başrol erkek karakterlerin romantik erkek tanımına uygun olduğu görülmektedir. Yine 90’lı ve 2000’li yıllarda erkekliğin diğer temsili olarak babalık kavramı aile/mahalle dizileri etrafında biçimlenmiş; unutamadığımız Süper Baba, İkinci Bahar gibi diziler ‘’aile’’ kavramının önem teşkil ettiği Türk toplumunun kalbinde bir fenomene dönüşmüştür.

Sinemada fiziksel olana da vurgu yapan erkeklik stereotipi, genel olarak, iyi ve kahraman erkek karakteri düzgün fiziksel özellikleriyle ön plana çıkartmıştır. Özellikle Yeşilçam döneminde yakışıklı erkekler başrollerde oynarken, diğer erkekler onun en yakın arkadaşı rollerini almıştır(Tarık Akan-Halit Akçatepe gibi). Dizilerde ise 2000lerle başlayan erkek manken oynatma fikri de bu göstergeye eşdeğerdir (Kıvanç Tatlıtuğ, Kenan İmirzaloğlu, Tolga Sayışman). Ama Yılmaz Güney’in ‘’Çirkin Kral’’ tanımlaması ve canlandırdığı başkarakterler, Türk sinemasında bu konuda istisnalardandır. Dizilerde ise buna yakın sıradan erkek temsilleri olarak Kurtlar Vadisi’nin Polat’ı, Behzat Ç’nin Behzat’ı örnek

Page 5: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

verilebilir. 2000’lerde delikanlılık her Türk erkeğinin idealidir. Üstelik bu sadece bireysel maçoluk ve mertlik içeren bir hal değildir; takınılması gereken politik bir tavırdır. Buna karşılık iktidarları ‘’karizma’’larından gelir. Söz konusu karizmayı oluşturmada, kişilik özelliklerinin yanı sıra, giyim tarzı, duruş, bakış gibi vücut dili öğeleri de kullanılır (Tanriöver , 2008).

Günümüz postmodern toplumunda dizilerde gösterilen bu erkek kimlikleri; artık bir süreç, bir dönem olarak görülmemekte, dış görünüş, imajlar, tüketim ve boş zaman etkinlikleri çerçevesinde oluşturulmaktadır.(Kula:2009) Baudrillard gibi post yapısalcı kuramcılara göre; bireyler tükettikleri yoluyla kimliklerini kurgulayarak, aynı anlam dünyasını paylaşan toplumun diğer bireylerine meta göstergeler aracılığı ile kimliklerini bildirmektedirler. Tüketim toplumunda diziyi izleyen öznelerin kendi kimlikleri ile özdeşleşmesi, medya aracılığı ile üretilen sosyal pratikler sayesinde gerçekleşmektedir. Toplumsal idealleri yansıtan medya, erkekleri de tüketici kitle haline getirmek amacıyla ideal kadın tiplerinin yanında, ideal erkek tiplerine de yer vermeye başlamıştır. Geleneksel erkek kimliği, modern kadın kimliğinin gerisinde kaldığından ve tüketim toplumunun gerekliliğini yerine getiremediğinden medya ‘’metroseksüel erkek’’ kimliğini üretmiştir.(Kula: 2009) Metroseksüel erkek kavramı sadece dış görünüşe önem verme, bakımlı olma, kentli kavramlarını içermemektedir. Metroseksüel erkek feminen yönleriyle barışık, duygularını göstermekten çekinmeyen, erkek olup kadını anlamaya çalışan, paylaşıma önem veren, futbol oynayan, erkeksi tavır gösteren ama yumuşak yüz hatlarına sahip olan da bir erkektir.(Kula:2009) Sanayileşme, kadının giderek ekonomik katılmasına, daha önemlisi aile işletmesinin dışındaki ekonomik faaliyetlere karışmasına yol açmakta ve kadınların fiziki olarak toplumun yaşamı dışında tutulma hali azalmaktadır. Kadının değişen bu durumu aile dinamiğini değiştirmenin yanında kimlik olarak kadının da karşıt bireye karşı talep ve arzularını özgürce seçebilme ve dile getirebilme imkanı yaratmıştır. Bu durum yer yer türk dizilerinde de kendini göstermişti. Asmalı Konak’ın Seymen Ağa’sı, Lale Devri’nin Çınar’ı hem geleneksel türk adet örf ve ananelerini benimsemiş erkek tavrı sergilerken, aynı zamanda kentli olabilmiş, kadını anlamaya çalışan, paylaşan, dış görünümüne ve bakımına özen gösteren fit bir doğu-batı erkek sentezidir. Köyden ve de kırsal kesimden göçle kentsel yaşamın yaygınlaşması ile erkek bedeni de değişime uğramış, kadının bağımsızlığını kazanması kadının tercihi görsel ve estetik duygulara hitap bir erkek bedeni olmuştur. Erkek sahip olduğu fiziksel erkek özellikleri ile de (sert, kaslı, fit, fazla kıllı olmayan) seyredilen bir konuma dönüşmüştür.

Bu bulgulardan hareketle araştırmamızın temel amacını oluşturan dizilerin ticari bir endüstri olarak izlenme oranlarını artırabilmek için kullandıkları stratejilerden biri olarak ne tür erkek temsilleri kullandığı, bu temsillerin medyada nasıl yer aldığı konusu yeni bir sezon dizisi olarak Kuzey Güney’de ki Kuzey karakterini canlandıran Kıvanç Tatlıtuğ üzerinden incelenecektir. Giriş bölümünde bahsettiğimiz gibi dizilerin izleyiciyi sanal bir gerçeklik yarattığı ortama çekme ve inandırma başarısı dizi karakterlerinin bu sanal ortamda yarattığı algı ve dolayısıyla izleyici üzerindeki etkisi medya tarafından keşfedilmekte ve onların beğenilen özellikleri medyada yer almaktadır.

Bu sefer Kuzey karakteri ile karşımıza çıkan Kıvanç Tatlıtuğ daha önce oynadığı diğer dizi karakterlerinde sergilemediği başka erkeksi özellikleri ve oyunculuk yeteneği ile dizi tanıtımından önce medyada ‘’kaslı bedeni’’ ile yer almış, hayran kitlesi olan kadınların oldukça ilgisini çekmiştir. Bu haberler tatlıtuğ’un zaten önceden ‘’yakışıklı’’ olmasından ötürü kazanmış olduğu kadın hayran kitlesinin gözünde bu sefer “arzu nesnesi” olarak yer aldığına dikkat çekerken; bu durum dizilerde kullanılan erkek temsili öğesi olarak erkek bedeninin sadece bir pazarlama aracı mı yoksa erkek olgusunun konumlandırılması noktasında bir ihtiyaç mı sorusunu doğurmuştur?

Page 6: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Örnek Dizi İncelemesi: Kuzey Güney Dizisi Ve Kuzey Karakterinin Erkek Temsili

Türk televizyon ekranlarının en sevilen ve izlenen programları olan yerli dizilerin, sunumları açısından başarılarını belirleyici üç etken vardır. Doğru kanal, doğru gün/saat, doğru alt-tür(Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri :2011).

Doğru kanal: Geniş kitlelerin izlediği ve dizi yapımı açısından ‘’başarılı’’ olarak değerlendirilen kanallardır. İzleyici bu kanallardaki dizileri tercih eder. Kuzey Güney’in özellikle daha popüler ve ulusal bir kanal olan Kanal D’de yayınlanması diziyi izleme tercihi olarak artı bir puan oluşturmuştur. Ayrıca, daha önce aynı kanalda Yaprak Dökümü, Aşk-ı Memnu gibi başarılı dizilere imza atmış Ay yapımında konumlandırmaya katkısı olduğu gözlemlenmiştir. (Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri :2011).

Doğru gün/saat: Yerli diziler açısından gün ve saatin doğruluğu, büyük ölçüde rakip kanalların program akışıyla bağlantılıdır. Yeni bir dizi, rakip kanalda ‘’yerleşmiş’’ ve izler kitlesini oluşturmuş çok sevilen bir dizinin yer aldığı gün ve saatte programlanırsa başarı şansı baştan kısıtlanmış olur, zira “sadık izleyici”nin çok sevilen ve süregiden bir diziyi bırakıp aynı saatte başka bir kanala geçmesi için yeni dizinin gerçekten çok iddialı olması gerekir. (Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri :2011).

Kuzey Güney kendisini; yayına başladığı Eylül 2011 Çarşamba gününü tam da bu iddia ile aynı gün ve saatte Show Tv’de yayınlanan “yerleşmiş” ve çoğunluğu kadınlardan oluşan izler kitlesine sahip Muhteşem Yüzyıl dizisinin karşısına rakip olarak konumlandırmış ve böylece iddiasını ifade etmiştir. Dizinin bu riski almasındaki sebeplerinden biri, tür bölümünde bahsedeceğimiz aile/mahalle dramı türünün izler kitle çoğunluğuna sahip olması ve dizinin başrol oyuncularının belirli bir hayran kitlesine sahip olmasıdır. Dizinin ayrıca başlamadan önce medya da dizinin konusu ve başrol oyuncusunun haberleri ile yer alması dizinin izlenmesi adına önemli rol oynamıştır.

Doğru alt-tür: Öyküleme/anlatı yapısı, dramatik kurgu, karakter özellikleri itibari Türkiye’de çokça sevilen ve izlenen mahalle/aile dramları dizi türündedir. ‘’Aile/mahalle dramları(%33), aile mahalle komedileri(%24) dizi izleyicilerinin başat tür tercihleridir. Özellikle de aile/mahalle dramları ve gençlik dizileri kadınların daha çok beğenisini kazanırken; erkekler polisiye ve ülke meselelerine ilişkin dizilere daha fazla rağbet etmektedir (Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri:2011 )

Konusu

Kuzey Güney dizisi senaryosunu Ece Yörenç ve Melek Gençoğlu’nun kaleme aldığı 2011 yeni sezon dizisi olarak Eylül ayında Kanal D ekranlarında yerini almıştır. Bu hikaye direkt olarak Kuzey karakteri üzerinden çıkmıştır ( Yorenc; 2011)*. Çok farklı iki karaktere sahip erkek kardeşlerin hayat hikayeleri ve olay örgüleri etrafında şekillenen ve ismini de bu farklılıktan alan dizi; aynı zamanda kardeş hikayesi olması ve aynı aile de yetiştirilmeleri itibariyle de bir aile dram dizisidir. Küçük ve fakir bir mahalleden yırtmak isteyen bir ailenin hikayesinin çıkış noktası bu kardeş çatışmasından doğmaktadır. Mahallede aynı kıza aşık olan iki farklı karakterdeki kardeşin bu çatışmasının yanı sıra; sahip oldukları değerler, hayata bakış açıları ve tutunma hikayeleri konu edilmiştir.

*12.12.11 tarihi Ay Yapım merkezinde Ece Yorenç ile yapılan röportajdan alıntıdır.

Page 7: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Kuzey Güney dizisi medya haberleri, dizi erkek temsili medya haberleri

Bugün televizyonda hemen hemen 2 dizinin yer aldığı ve bu kadar yoğun rekabetin olduğu bir endüstride elbette bu rekabetin içinde yeni yayına girecek olan dizilerde tanıtım anlamında belirli stratejiler geliştirmektedir. Bu konuda Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri araştırmasına göre;

Tablo-Di.6. Yeni başlayacak bir diziyi seyretme kararınızı vermenizde neler etkili olur?

Yeni başlayan bir diziyi izlemek için öncelikle fragmanlar, ikinci sırada oyuncu kadrosu, üçüncü sırada konusu ve dördüncü sırada ise medya haber yorumları etkilidir. Dizinin hikaye örgüsünde ve oyuncuların bu hikaye karakterlerini canlandırmadaki etkisinin güçlü olması seyirciyi sadık kılmaktadır.(Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri : 2011).

Gazeteler

Dizi ile ilgili gazete haberleri incelenmiştir. Özellikle Kıvanç Tatlıtuğ’un basında kadın köşe yazarları tarafından fiziği ve oyunculuğu hakkında yaptıkları haber metinleri incelenmiş, bu metin içerikleri ve söylemleri kullanımlar ve doyumlar alanına konumlandırılmış, aynı zamanda dizinin izlenme reytinglerine etkisi değerlendirilmiştir.

İnternet Siteleri

Haber ve internet siteleri incelenmiş, Kıvanç Tatlıtuğ’un sergilediği bedeni, medyatikliği ve oyunculuğu hakkındaki yorumlar ve yazıları kullanımlar ve doyumlar alanına konumlandırılarak izlenme reytingine etkisi değerlendirilmiştir.

*İnternet siteleri ve gazete haberleri Erkek, güç, iktidar, Cinsel nesne Haz nesnesi, Magazin nesnesiçerçevesinden ölçümlenmiştir.

Reytingler

Dizinin izlenme grafiği AB Grubu ve TOTAL’de incelenmiş ve değerlendirilmiştir.

Erkek, güç: Erkeklerin güç, baba, iktidar gibi öğelerine vurgu yapan ve toplumdaki yerlerini anlatan içerikleri barındırmaktadır. Burada haber içeriklerini ve alıntıları incelediğimizde Kıvanç Tatlıtuğ’un oynadığı Kuzey karakteri “delikanlı” sıfatını özetlemektedir. ‘’Çabuk yükselen bir öfkesi ve asi bir tavrı

BAZCİNSİYET

KADIN ERKEK FRAGMAN 164 140MED.HAB.YOR. 24 26 INT.SIT.YOR 6 5OYU.KADR. 150 136YÖNT. 7 9HANGİ KAN. 10 7TÜRÜ 24 61KONUSU 152 131ARK.TAV. 15 16

Page 8: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

vardır. Biraz gözü kara olması nedeniyle kavgadan çekinmeyen, ailesi ve etrafına zarar vereceğini düşündüğü herkes için düşünmeden kendini riske atabilir. Duygularının bu kadar uçlarda, kontrolsüz biri için, hayat ya hep ya hiç’lerden ibarettir. Ailesine çok düşkün ve her ne olursa olsun sadık biridir.’’(KuzeyGüneybizwebsite) Erkeksiliğin ilk toy halleri diyebileceğimiz delikanlılığın ve serseriliğin tüm tipolojik özelliklerini de barındırmaktadır (sert bakışlı, tek kaşı façalı, yüzünde bize kavgacı özelliğini hatırlatan bir yara izi, hafif kambur ve ayaklarını yalpalayarak yürümesi, konuşmasında bazı harflere vurgu yapması). Bütün bu raconlar hassas olan o yüreğini korumak için ve tam bir erkek olmaya giden yolda yaşadığı sıkıntıların abartılı bir şekilde sunuşudur.(Oktan:2009) Haber metinlerinde ki alıntılara baktığımızda böyle bir karakterin daha doğrusu karakterin önünde duran Kıvanç Tatlıtuğ ile ilgili dizideki rolüne ilişkin, kası, duruşu, dövüşü, türkü söylemesi ile ilgili haberleri görmekteyiz. Bu haberleri “kullanımlar doyumlar” alanından incelediğimizde dizinin hedef kitlesi olan Kıvanç Tatlıtuğ’un kadın hayranları ve bunun dışında genç erkekleri n bu haberleri okurken aldığı hazzın veya gösterdiği ilginin nedenleri neler olabilir?

Delikanlılık: Delikanlılığın, otoriter zihniyetten beslenerek kendi kimliğini ahlak ve dürüstlük temelinde tanımladığını söyleyen Nuran Erol (2001:135), popüler kültürel metinlerden hareketle delikanlılığı çevreleyen imajları, iktidar sahibi olmak, iktidarı sahipliği imajının zedelenmesine engel olmak, gerektiğinde şiddet gösterilerinde bulunmak, dürüstlük, yüreklilik, yaşlılara saygı, paylaşmayı bilmek, aşkı yüceltmek ve aşıkları korumak, mazlumdan yana olmak, haksızlığa boyun eğmemek, erkekliği ve erkekliğe ait nitelikler, her koşulda korumak için mücadele etmek, gerekirse canını bile verebilmek şeklinde sıralamaktadır. Abartılı bir erkeklik vurgusu içeren delikanlılık söylemini toplumsal alanda kendini güvende hissetmeyen erkeklerin bir tür direnme pratiği olarak değerlendirebiliriz.

Dövüşmek: Fiziksel güce dayalı sportif eylemler, dövüşmek gibi, fiziksel güç ile doğrudan ilişkili bir şiddet gösterisi içerir. Dövüş sahnelerinde sıklıkla gördüğümüz çıplak beden, eylem halindeki erkek imgesinin, fiziksel dayanıklılık ve bu eylemi gerçekleştiren atletik bedenin idealizasyonunu dövüş üzerinden temsil etmektedir.(Karamollaoğlu:2009)

Kas: Kaslı erkek sunumu da, fiziksel güç ile doğrudan ilişki içindedir. Doğuştan değil, sonradan yoğun bir çabayla elde edilebilecek bir olguyken Dyer’ın belirttiği gibi, insanlar kası; erkeklerde biyolojik olarak var olan bir veri olarak görme eğilimindedir ve bu haliyle meşrulaşmasına neden olur. (Dyer, 1992:38). Ancak başka bir algılayış biçimi de kasın sonradan edinildiğine dairdir. Kas, böyle kabul edildiğinde ise yoğun bir çaba ve aşırı etkinlik sonucu kazanılmış bir hak halini alır.(Dyer 1992:38)

Türkü söylemesi: Türküler; anonim olarak ya da Anadolu’nun bağrından kopan, gerçekleri, hüzünleri, sevinçleri şiirsel bir dille ya da ağıt tadıyla sunan bir müzik türü olması nedeniyle ayrı önem taşımaktadır. Burada delikanlı Kuzey figürünün türkü söylemesi erkek olma kendini koruma yolunda yaşamda tutunma savaşını verirken; çektiği duygusal zorlukların ifadesi şeklinde yorumlanabilir. Çünkü zaten herkesin yanında ağlayamayan, zor ağlayan duygusal erkek ancak türkü yoluyla kendini anlatabilmektedir. Bu duygusallık bize erkek olmanın yerinde aileyi korumaya çalışan ‘’baba’’ figürünün de merhametli olması yolunda göstergesi olabilir.

GAZETELER

9 EYLÜL 2011 HÜRRİYET

Bu sahneler çok konuşulacak

Page 9: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Kıvanç Tatlıtuğ’un “Kuzey Güney” dizisindeki sokak dövüşü sahneleri büyük ses getirecek.

11 EYLÜL 2011 HABERTURK PINAR ERBAŞ Kaslar muhteşem ama duruşu nakavt"

Gerçek bir boksör Kıvanç Tatlıtuğ'un yumruklarına not veriyor: "Bokstan çok uzak bir duruş. Dövüşmeyi bilmeyen biri bile, bu haliyle Kıvanç'ı tek harekette nakavt eder"

SABAH YÜKSEL AYTUĞ

Kuzey'den parmak modası

Yakında tüm delikanlılar cep telefonlarını Kuzey ve Güney'deki Kıvanç Tatlıtuğ gibi tutarlarsa hiç şaşırmayacağım.

HABERTURK FATİH ALTAYLI

Kuzey'in çok konuşulan kasları gerçek mi photoshop mu?

İNTERNET SİTELERİ

24 KASIM BEYAZ GAZETE

Kuzey Güney'de türkü şöleni

Kıvanç Tatlıtuğ'un başrolünü oynadığı dizinin son bölümüne, Tatlıtuğ'un oynadığı Kuzey karakterinin söylediği "Bul Getir" türküsü damgasını vurdu. Kıvanç Tatlıtuğ'un başarılı türkü performansı ise rakiplerinin parmaklarını ısırtacak kadar başarılı.

Magazin nesnesi: Gösteri dünyasında yıldız kişilerin, aşk ilişkileri, giyim-kuşamları, gezdikleri yerler gibi içeriklerdir.(Mediz rapor:2008) Burada haber içeriklerini ve alıntıları incelediğimizde; Kıvanç Tatlıtuğ’un daha önce manken olması dolayısıyla fiziksel özelliklerinin ve bununla ilişkilendirilen aşk ilişkilerinin, magazin haber olmasına neden olmuştur. Kıvanç Tatlıtuğ diğer magazinde çok gördüğümüz ünlülere göre magazinsel olmasa da bu sefer magazin gündemine dizideki oyunculuk başarısı, bu role hazırlanmadaki çabası, azmi, nasıl hazırlandığı ve marka olması ile yer almıştır. Bu haberleri ‘’kullanımlar doyumlar’’ alanından incelediğimizde dizinin hedef kitlesi olan Kıvanç Tatlıtuğ hayranları kadınlar ve bunun dışında magazin izleyenlerin bu haberleri okumada ki aldığı hazzın nedenleri neler olabilir?

Role hazırlanması: Kıvanç Tatlıtuğ daha önce Gümüş, Menekşe ve Halil dizilerinde rol aldığı karakterlerde onun sarışın ve yakışıklı erkek tipi ile özdeşleştirilen sevgili rolü dışında bir imaj çizilmemiştir. Çünkü zaten hali hazırda Türkiye’de mankenlikten oyunculuğa geçen erkekler yakışıklı olmaları nedeniyle bayan hayranların en başta izler kitle oluşturmalarının yanında, aşık olmak, sevgili için mücadele etmek rolleri dışında çok fazla kurgulanmazlar. Oyunculuktan gelmedikleri için çok fazla karakter rolleri içerisine büründürülmezler. Burada Kıvanç’ın delikanlı tipini oyunculuk bakımıyla bu kadar doğal ve gerçekçi sunması, ayrıca dizide yaşadığı baba krizi ve kardeş fedakarlığının bu karakterle doğal bir biçimde zenginleştirilmesi “mankenden oyuncu olmaz” önyargısına kaldırmakla kalmamış, kendisinin sadece doğuştan güzel olma şansının yanında çalışarak bir yerlere geldiği imajını da yansıtmıştır.

Page 10: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Çalışma azmi, disiplini: Bu rol için 11 kilo vermesi ve sıkı bir disiplinle kaslı ve muntazam bir fiziğe sahip olması sıkı bir disiplinin sonucudur. Hollywood’da sıkça gözlemlediğimiz rol için fiziksel değişime uğramak oyunculuk süresinde yaşamını bu disiplinle sürdürmek meselesi, büyük bir fedakarlığın da sonucudur. Dolayısıyla Tatlıtuğ’un bu rol için kendi yaşamını karaktere göre formüle etmesi, vücut çalışması, diyet yapması, saz çalmayı öğrenmesi Türkiye’de belli bir yere gelmiş otoritelerin saygısını ve takdirini de kazanmıştır.

Sarışın olması nedeniyle Türkiye’de fazlaca tutmayan erkek modeli, dizide delikanlılık karakterini sergileyen Kıvanç’ın imajını erkek imgesinin altını dolduran diğer öğelerle (güç, karizma, kariyer) de süslemesi bakımından erkek izleyenlerin daha kolay özdeşleşebilmesini kadın hayranların ise daha fazla bağlanmasını sağlamaktadır.

Marka olmak: Marka olmak popüler kültürün bir öğesi olmakla birlikte, içinde sadık ve güvenilir olmak anlamlarını barındırmaktadır. Bir ismin marka olması, o ürüne karşı rakiplerinin yanında öncelikli olma avantajı kazandırır. Günümüzde yurtdışında kişilerin popüler olmasından dolayı marka olma (ismini ya da bilinen bir özelliğini herhangi bir ürünle özdeşleştirmek) durumu, Türkiye’de de aynı popüler kültürün öğesi olarak kendini göstermektedir. Kıvanç Tatlıtuğ’un kişiliği ve oyunculuğu ile beğenilmesi ve takdir toplaması, Ortadoğu’da da böyle bir hayran kitlesine sahip olması hayranları tarafından onun ürünlerinin alınmasına neden olacaktır. Ayrıca bazı araştırma firmalarının yaptığı “en iyi” anketleri ile seçilen ve “celebrity” olarak anılan bu ünlü kişilerin yaptığı projelerin diğer ünlülere göre daha fazla talep gördüğü de ölçümlenmiştir.

GAZETELER

8 EYLÜL 2011 POSTA

Kuzey Güney'den çok konuşulacak sahneler!

Birinci bölümüyle ekrana gelen Kuzey Güney dizisi bu çok konuşulacağa benziyor. Dün gece dizinin yayınlandığı saatlerde Twitter'da en çok konuşulan konu da yine Kuzey Güney oldu.

13 EYLÜL 2011 MİLLİYET

İşte Kıvanç Tatlıtuğ'un başarısının sırrı

Kıvanç Tatlıtuğ’u “Kuzey-Güney” dizisindeki rolüne hazırlayan tiyatrocu İpek Bilgin “Kıvanç bu işe fiziğiyle başladı ama o kadar çok çalıştı ki şimdi oyunculuğunu konuşturuyor” dedi.

15 EYLÜL 2011 RADİKAL NURSEL GÜRDİLEK

İsrail'de Kıvanç rüzgârı

Ortadoğu'yu etkisi altına alan Türk dizileri İsrail'de de büyük ilgiyle karşılandı. Bu başarının altında ise Kıvanç Tatlıtuğ'un adı yatıyor

Kıvanç altı ayda 11 kilo verdi

Dizide sık sık gördüğünüz baklava karnı ve pazuları için her gün spora gidiyor. Hatta askeri disiplinle egzersiz programı veren boot camp eğitimi almış. Diyet yapıyor. Altı ayda 11 kilo verdi, hem de kas

Page 11: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

kaybetmeden. Kuzey için yaptığı tüm bu fiziksel fedakarlık onu gerçekten motive etmiş olmalı. Kıvanç dizide daha önceki tüm rollerinin izini, ifadesini, hatta vücut dilini bile silmiş ve yepyeni biri olmuş.

22 EYLÜL 2011 BUGÜN

Kuzey için dünyada ilk kez yeni dizisi "Kuzey Güney" dünyada bir ilki gerçekleştirecek

Dünyanın önde gelen ve dünya pazarında lider konumda olan dünya markası olan saat firması, Kıvanç Tatlıtuğ'a özel tasarım saat yapacak ve bütün dünyada satılarak.

İNTERNET SİTELERİ

9 EYLÜL 2011 OGÜN HABER

Twitter’ın zirvesinde ‘Kuzey Güney’ rüzgarı!

Nur Yerlitaş (Kivanc cok iyi yaaa)

Demet Akalın (Kivanc olayi bitirmis gecmis olsn!aglicam oyunculuguna yemin ederimm )Mehmet Ali Ilıcak (Kim ne derse desin bu Kıvanç yakışıklı adam... Kıvanç Tatlıtuğ'a çirkin diyen erkek kompleksli, Kadın ise zevksidir. Türkiye'nin Kıvançı Yunan'ın Helious'u, Hollywood'un Brad Pitt'idir biline)Nilgün Belgün (Kıvanç biraz fazla mı zayıflamış..? Bence bu dizi tutar..Hem oyuncular tanıdık hem konu tam bize göre:)Tek eksik star genç kız yok.. )

Mesut Yar (Kuzey Güney Doğu Batı; Kıvanç'ın 10 yıl öncesini gördüm bir an. 10 yıl sonrasını kestirecek Berna Laçin (Simdiii ben bi evlat kayrilir dedigimde,olur mu oyle sey diyenler. Kuzey-Guney'de kayirdilar iste caliskan olani. Yayina 20 dak.kaldi )

Birol Güven (Kuzey Güney çok iyi bir dizi olmuş. Mankenden oyuncu olur mu , olur hem de cillop gibi olur. Tebrikler Kıvanç Tatlıtuğ )

Ebru Polat (Kuzey guney sevdimmm diziyi.. Kivanc oynasin yeter zaten ;)

28 KASIM 2011 BEYAZ GAZETE

Kıvanç Tatlıtuğ'u diziden kaldırın dizi tutmaz

"O diziyi seyredenler Kıvanç için seyrediyor" diyen Nuran Devres, "Kıvanç Tatlıtuğ’u kaldırın o dizi çok kaybeder. Kıvanç’ın dizileri öyle zaten, ne seyredeceksin, Kıvanç’ı seyredeceğim diyorsun.

12 ARALIK 2011 BEYAZ GAZETE

Kıvanç Tatlıtuğ: Hayatımın en iyi dönemini yaşıyorum

'Kuzey Güney' dizisindeki imajına çok sıkı çalışan Kıvanç Tatlıtuğ bu durumdan çok memnun..

Cinsel/Haz nesnesiHaber ya da içerikle doğrudan ilişkisi olmadığı halde erkeklerin bedenleri / cinselliklerini ön plana çıkaran içeriklerdir.(Mediz Rapor:2008) Burada haber içeriklerini ve alıntıları incelediğimizde Kıvanç Tatlıtuğ’un gerçekleştirdiği Kuzey karakteri hapishanede yattığı süre içerisinde çalışmış ve dövüşerek

Page 12: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

vücudunu geliştirmiştir. Ama buradaki vücut karın kasları, baklavaları ve kol-bilek gelişimiyle bir vücutçunun vücudu değil, fit ve sağlıklı bir erkeksi vücuttur. Dizi de daha çok soyunma sahneleri, sevişme sahneleri ve dövüş sahneleri ile görebildiğimiz erkek bedeni, estetik özellikleri ile de haber olmuştur. Dizideki çıplak beden sahneleri genel olarak çıplak üst beden, düşük bel pantalonlar alt üst bedeni ayırımı görebilmek üzere gösterilmiştir. Karakter giyinikken fit bir vücudu olduğu daha çok dar tişört ve pantolonla resmedilmiştir. Bu haberleri “kullanımlar doyumlar” alanından incelediğimizde dizinin hedef kitlesi olan Kıvanç Tatlıtuğ özellikle bayan hayranların bu görüntülerden aldığı haz ve kadın yazarlar tarafından bu kadar basında yer almasının nedenleri incelemeye çalışılmıştır.

Cinsel/Haz nesnesi olarak beden: Kuzey dizide kadınla seviştikten sonra kamera bedenin üzerinde yakın çekimle gezinmektedir. Burada seviştiği kız ile yatakta çıplak bedeni ile uzanırken (üst beden) kameranın birden karın kaslarına ve oradan göğüs kaslarına, hafif tüylü göğsüne ve geniş omuzlarına odaklanması, Kuzey’in sevişme sahnesinin bitiminde derin ve sesli nefes alışları ve kızla geçen diyaloglarda sert konuşması, kızın bu diyaloglar esnasında Kuzey’in göğsüne kafasını koyup göğüs tüylerini okşaması. Bu göstergeler erkek bedeninin güçlü, sert özelliklerinden ileri gelen ve bu özelliklerin kadın üzerinden gösterilmesinden dolayı kadınla erkeğin rollerini de belirlemektdir. Bunlardan biri ilişki sırasında iktidarın tamamen erkeğin elinde olduğuna yapılan aşırı vurgudur. Bu sahne ataerkil düzende, erkeğin sahip olduğuna inanılan penis gücünün ya da onun iktidar imgesi olarak somut bir temsilini verir. Ayrıca sahnede erkek nefesinin vurgulanması, erkek imajının aşırı histerik yapısının göstergesi olarak da okunabilir (Dyer 1992:38). Ataerkil düzende kadın bu hakimiyeti gönüllü kabul eder. Teslim oluyor olmak onun kadınlığının bir göstergesidir. Onun gücü erkeği ne kadar tahrik ettiğiyle ilgilidir. Başını göğsüne yaslaması erkeğin bu iktidarının güvencesinin altında olması isteğindendir.

9 EYLÜL 2011 SABAH AYŞE ÖZYILMAZEL

'Kuzey Güney' sıkı başladı

Kıvanç Tatlıtuğ, seyirciyi ekran başına kilitlemeyecek gibi değil ki. Adam Benjamin Button mübarek!Yaz başında bir kampa girdi, beş yaş hatta on yaş genç çıktı. Efsane bir vücuda sahip oldu.

9 EYLÜL 2011 SABAH YÜKSEL AYTUĞ

Erotizm 'kıvanç'la sunar...

11 EYLÜL 2011 AKŞAM GAZETESİ PAZAR EKİ İPEK ÖZBEY

Bu kez vücuduyla oynuyor: Tatlıtuğ, bu süre içinde epey vücut çalışmış belli ki... Boks yaparken ki görüntüleri, seviştikten sonra yarası bahane edilerek gösterilen karın kasları ve banyoya giderken altına geçirdiği havlunun üstünden görünen heybetli üçgen vücudu belli ki bu yıl kadınları hayranlıkla, erkekleri de biraz kıskançlıkla ekran başına bağlamak için belirlenen kurumsal bir strateji...

11 EYLÜL 2011 SABAH NUR ÇİNTAY

İstediği kadar kıvanabilir!

Bir kere çok yakışıklı, çok güzel olmuş. Heykel gibi olmuş. Hem de bebek gibi. İnsanın baktıkça bakası geliyor. Küçük bir kız olsan, odanın tavanını resimleriyle süslersin, öyle bir şey olmuş

Page 13: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

13 EYLÜL 2011 HÜRRİYET ÖMÜR GEDİK

Kıvanç tatlıtuğ tamamdır

Zayıflamış, kas yapmış yüzü oturmuş, heykel gibi bir vücut bebek gibi bir yüz.

KELEBEK YONCA TOKBAŞ

Kıvanç leonardı di tatlıtuğ caprıo

Kıvanç Tatlıtuğ Bomba! Güzel adam seviyorum evet. Güzel vücutta seviyorum evet.

SABAH YÜKSEL AYTUĞ

Bu görüntüler kadınları mest ediyor

Kanal D'nin yeni dizisi Kuzey - Güney'in başrol oyuncusu Kıvanç Tatlıtuğ, vücuduyla konuşturuyor.

9 KASIM 2011 RADİKAL ORHAN TEKELİOĞLU

Kıvanç kazanacak, Kuzey kaybedecek!

Erkek çıplaklığı

Tanıştığı kızla hemen o gece sevişmesinden sonra kameranın Kıvanç’ın yarı çıplak bedeninde gezinmesi, yine yarı çıplak olarak dövüştüğü kanlı, terli sahneler ve bedenin görünür kılınmasının yarattığı “heyecandan” ilham alarak, diğer dizilerde de yavaştan görünür olmaya başlayan “erkek çıplaklığı” yeni bir döneme mi işaret ediyor?

INTERNET SITELERİ

PUDRA.COM.TR MELİKE TÜMER

Kadınların kıvançı sevme nedenleri

İşin aslı, Kıvanç Tatlıtuğ güzel bir adam. Hele son dizisi “Kuzey Güney” için verdiği 7 kilo ve yapılı vücuduyla seksi de … “Şu baklavalardan bize de 250 gram” diyenlerin Kıvanç’ın vücut yapmadaki azminden ilham aldıkları belli. Ama gerçek şu ki son dizisindeki oyunculuğuyla da kendini bu alanda geliştirmek isteyenlere örnek olmalı.

6 EKİM 2011 PUDRA.COM.TR MELİKE TÜMER

Kadınların Kıvanç'ı sevme nedenleri

Yakışıklılığı, verdiği kilolar ve ortaya çıkardığı baklavaları bir tarafa, oyunculuğu için de çok takip ediliyor.

26 KASIM 2011 MİLLİYET BLOG

Page 14: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

Kadınları etkilemek isteyenler için, Kıvanç Tatlıtuğ'dan sırlar

Antidepresan kullanmak yerine spor yapıyor. Zaten muhteşem vücudu bunu doğruluyor. Sıkı bir vücudun kadınlara giden yolda etkili olduğu kadar, ilişkinin mutlu etmesi için de önemi aşikar.

REYTİNGLER

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

07.09.2011K&G: 24,36 K&G: 29,95 1.SIRADA

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

14.09.2011MY: 27.8 MY: 37 3.SIRADAK&G: 15.8 K&G: 16.6

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

21.09.2011MY: 32,58 MY: 44,37 2.SIRADAK&G: 23,36 K&G: 23,68

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

28.09.2011MY: 31,01 MY: 43,22 2.SIRADAK&G: 21,43 K&G: 22,97

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

05.10.2011MY: 32,06 MY: 45,36K&G: 20,12 K&G: 20,75 3.SIRADA

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

12.10.2011MY:46,19 MY: 34,06 2.SIRADAK&G:17,42 K&G: 18,24

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

19.10.2011MY:46,19 MY: 34,06 2. SIRADAK&G:17,42 K&G: 18,24

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

26.10.2011MY: 28,85 MY: 38,69 2. SIRADAK&G:17,35 K&G: 25,56

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

02.10.2011MY: 30,68 MY: 39,92 3.SIRADAK&G: 17,04 K&G: 17,70

Page 15: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

09.11.2011MY: 34,82 MY: 46,03 2.SIRADAK&G: 15,39 K&G: 14,53

“TOTAL PRIME-TIMEAB PRIME-TIME

23.11.2011MY: 34,99 MY: 43,89 2. SIRADAK&G: 16,72 K&G: 16,02

*KuzeyGuneybiz website

Dizinin başladığı günden (07.09.2011) dizinin 11. Bölümüne (23.11.2011) kadar dizinin reyting oranları AB ve Total’de incelenmiştir. Görüldüğü gibi AB ve Total’de izleme oranlarına bakıldığında dizi ilk yayına girdiği tarihte birinci sırada yer almıştır. Yayınlandığı ilk gün rakibi olan Muhteşem Yüzyıl dizisi yayınlanmamıştır. Daha sonraki bölümlerde ikinci ve maç olduğu zamanlar üçüncü sırada yer almış ve rakibi Muhteşem Yüzyılı geçememiştir.

Buradan anlaşılıyor ki sezona iddialı giren ve Kıvanç Tatlıtuğ’un çıplak bedeni ve oyunculuk performansı, hikayenin diğer oyuncuları ve konusu bakımıyla medyada yer alan dizi; buna rağmen reytinglerde ilk sırada yer almayı başaramamıştır. Sadece Kıvanç Tatlıtuğ’un beğenilen bir erkek olması ve yeni performansı izler kitlenin diziyi izleme reytingini birinci yapmamıştır. Hikâyenin kurgusu, oyunculukları ve performansları ancak dizinin uzun süreli ve sadık izleyici kazanmasına yol açacaktır. Dizinin hedef kitlesi TOTAL olsa bile dizilerin çoğunlukla yoğun ve sadık izleyici kitlesi kadınlar o saatte Muhteşem Yüzyıl izlemektedir. Kıvanç Tatlıtuğ hayranları ve erkek kitle genellikle Kuzey Güney dizisinin hedef kitlesidir.

Sonuç ve Öneriler

Televizyon tarihi ve devamında dizi sektörünün tarihine baktığımızda; televizyon yayına girdiği süreden dizilerin bu kadar popüler olmasına kadar geçen zaman arasında çok kısa bir zaman dilimi mevcuttur. Türk izleyicisi öykü ve anlatı geleneğinden gelen toplu izleme ve dinleme alışkanlığını televizyon ile gidermeye başlamış, zaman ilerledikçe küreselleşen küçük dünyanın büyük sorunlarından kurtulmak için dizileri ayrı bir kaçış alanı bulmuş ve gönül bağı ile bağlanmıştır. Artık insanlar kendi aralarında çözemedikleri sorunlarını unutmak için; dizilerde yer alan karakterlerle özdeşleşip, o kendilerini o kurgunun içine bırakmış, onlarla ağlayıp onlarla gülmüştür.

Ataerkil toplumlarda erkeğin gücü ve yeri toplumun nazarında doğal olarak belirlenmiş, her yeni nesil bu görev ve sorumlulukları doğal olarak kabul etmiştir. Erkek büyür, askere gider, evlenir, baba olur, ailesine bakar ve korur. Kimi zaman bazı durumlarda erkek evlenmeden kendi ana babasına da bakmak ve korumak durumundadır. Erkek her zaman bir adım öndedir. Kadın erkeğin bu iktidarına göre toplumda ona öğretilen şekliyle yerini benimsemiş, aykırı bir davranışta bulunduğunda reddedilmiş ya da cezalandırılmıştır. Dizilerde bunun örneklerini sıkça görebiliriz. Anne fedakar; ne olursa olsun kendini aileye adayan, eşinin yanlışlıklarının yükünü çeken, ama yine ona bağlı olmaya çalışan, boşanırsa evlenmeyen, ilişki kurarsa evlilik sonuçlu beklentide olması gereken aseksüel biri olarak konumlandırılır. Bütün bunları doğal olarak kabullenmiş kadın, dizilerde de erkek temsillerini bu şekilde görür. O dönemin koşullarına göre erkek kılık değiştirse de erkek egemen tavrı değişmez. Erkek sadece her defasında tip ve biçim itibari ile şekil değiştirir, formüle edilir. Erkeğin gerçek hayatın kısa bir özeti olarak yer eden dizilerde, kendisinden beklenildiği gibi geleneksel ya da

Page 16: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY

moderndir ama hegemoniktir. ‘’Bu yüzden erkek temsili seksi yada çıplak gösterildiğinde bile kadın çıplaklığı ile erkek çıplaklığı toplumsal anlamda hiçbir zaman aynı ifadeyi barındırmaz. Kadın çıplakken arzulanabilirdir, teşhircidir, sömürüye açıktır. Erkek çıplakken ise, arzular, kasar, kavurur, yakar, yıkar. Kısacası yine ama yine iktidardır. Kadın çıplaklığında çığlıklar koparken, erkek çıplaklığına sessiz kalmanın esas sebebi "ataerkil zihniyet"in devamlılığını sürdürmesidir. Medyanın toplumsal anlamları ne de güzel ürettiğini ve sabitlediğini zaten hepimiz biliyoruz. Dizilerin "esas" izleyicilerinin "kadınlar" olduğunu da göz önünde bulundurursak; Kıvanç'ın baklavaları devamlılığı sağlamada şerbetli tatlı gibidir.’’(Tanrıöver,2006)

Makalemizin araştırma konusunu belirleyen dizilerde kullanılan erkek temsil öğelerinin dizilerde nasıl kullanıldığı ve geri dönüşümünden nasıl yararlanıldığı sorusuna cevaben ‘’ataerkil düzenin devamlılılığı’’ için bir ihtiyaç olduğunu, dünya değiştikçe bu iktidarın yıkılmaması için sunulan erkek temsilinin kabul edileceğini ve izleyicisi yoğun bir şekilde kadı olan diziler ve diğerleri için daima bir pazarlama aracı olarak sunulmaya devam edeceğini söyleyebiliriz…..

Kaynakça:

Sevilay Çelenk, Aşk-ı Memnu’dan Aşkı Memnu’ya yerli dizi serüvenimiz, İstanbul,Birikim,Ağustos-Eylül, 2010

Ayfer Tunç, Her Türk’ün Kullandığı tek yerli malı: Diziler, İstanbul,Birikim,Ağustos-Eylül,2010

Nevin Yıldırım Koyuncu, Erkek Dergilerindeki Reklam Fotoğraflarında(yeniden)Üretilen Metroseksüel Kimlik, Erkek Kimliğinin Değiş(emeyen)Halleri, İstanbul, Beta yayınevi,2009

Aslı Karamollaoğlu, Beau Travail (Güzel iş): Dans eden Anıtsal beden, Erkek Kimliğinin Değiş(emeyen)Halleri, İstanbul, Beta yayınevi,2009

Ahmet Oktan, Türk sinemasında Hegemonik erkeklikten erkeklik Krizine: Yazı Tura ve erkeklik bunalımının sırları, Erkek Kimliğinin Değiş(emeyen)Halleri, İstanbul, Beta yayınevi,2009

Oğulcan Turan, Toplumlar, Değişen Erkeklikler, Benzer imgeler: Nazi Almanyasında Hollywood’a Eril temsiller, Erkek Kimliğinin Değiş(emeyen)Halleri, İstanbul, Beta yayınevi,2009

Artun Avcı,’’Bir maniniz yoksa annemler size gelecek’’ Prime-time vakti,’’Dizim başladı kapat sonra anlatırım Televizyonda Hikaye Anlatıcılığı, İstanbul H2O yayıncılık,2011

Volkan Yücel, Göreve Çağrılan Erkeklik, Türk Dizilerinden Fırlayan Kutsal aile kahramanları, ’’Dizim başladı kapat sonra anlatırım Televizyonda Hikaye Anlatıcılığı, İstanbul H2O yayıncılık,2011

Hülya Uğur Tanrıöver, Medyada kadınların temsil biçiminin araştırılması, Mayıs,2008

Hülya Uğur Tanrıöver, ‘’Vadi’de Büyüyen erkek Çocuklar, Medya ve Çocuk rehberi, Eğitim Kitabevi, Konya, 2008

http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2011/12/10/dizi-ihracati-60-milyon-dolari-asti

http://kuzeyguney.biz/k/haberleri

Page 17: TÜRK DİZİLERİNDE ERKEK BEDEN TEMSİLİ ÖĞELERİNİN KULLANILMASI: KUZEY-GÜNEY