türkiye ’nin ve d ünya ’nın enerji profiliokincay/dersnotu/enerjiprofili.pdf · sunumdaki...

70
T T ü ü rkiye rkiye nin nin ve D ve D ü ü nya nya n n ı ı n n Enerji Enerji Profili Profili 1/70

Upload: duongdiep

Post on 03-Feb-2018

241 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’nin nin ve Dve Düünyanya’’nnıınn

Enerji Enerji

ProfiliProfili

1/70

Page 2: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Sunumdaki grafik ve tablolarSunumdaki grafik ve tablolarıın bn büüyyüük kk kıısmsmııTMMOB Makine MTMMOB Makine Müühendisleri Odashendisleri Odasıı

Enerji Enerji ÇÇalalışışma Grubu Bama Grubu BaşşkankanııSn. OSn. Oğğuz Tuz TÜÜRKYILMAZ tarafRKYILMAZ tarafıından ndan

hazhazıırlanan sunumdan alrlanan sunumdan alıınmnmışışttıır.r.

Kaynak: Kaynak: http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/c1dd404122ef558_ek.pdf?tipi=2&turu=X&suc1dd404122ef558_ek.pdf?tipi=2&turu=X&su

be=7be=7

2/70

Page 3: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DDÜÜNYA BNYA BĐĐRRĐĐNCNCĐĐL ENERJL ENERJĐĐ KULLANIMI KULLANIMI KAYNAKLAR BAZINDAKAYNAKLAR BAZINDA

(2010)(2010)

Kaynak: BP Statistical World Review of Energy, Haziran 20103/70

Page 4: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DDÜÜNYA BNYA B ĐĐĐĐĐĐĐĐRRĐĐĐĐĐĐĐĐNCNCĐĐĐĐĐĐĐĐL ENERJL ENERJ ĐĐĐĐĐĐĐĐ KULLANIMI KULLANIMI (2010)(2010)

DDüünya Birincil Enerji Tnya Birincil Enerji Tüüketimi : ketimi : 12 Milyar TEP12 Milyar TEP

DDüünyadaki enerji tnyadaki enerji tüüketimi en yketimi en yüüksek ksek

22. 22. ÜÜlkeyiz !!!lkeyiz !!!

109.3 milyon TEP109.3 milyon TEP

4/70

Page 5: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Nihai TNihai T üüketim Sektketim Sekt öörleri Bazrleri Baz ıııııııında nda DDüünyada Toplam Enerji Tnyada Toplam Enerji T üüketimi ketimi

(MTEP)(MTEP)SEKTSEKTÖÖRR 20032003

PROJEKSPROJEKS ĐĐYONLARYONLAR

20102010 20152015 20202020 20252025

BinaBina 1877418774 2265522655 2446924469 2603226032 2772027720

KonutKonut 1262512625 1549815498 1660716607 1751417514 1857218572

TicariTicari 61496149 71577157 78627862 85188518 91489148

SanayiSanayi 3958939589 4868648686 5536455364 6194261942 6846868468

UlaUlaşışımm 2164721647 2449424494 2608226082 2736727367 2932229322

ToplamToplam 8001080010 9583595835 105915105915 115341115341 125420125420

Page 6: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ttüüketimdeki ketimdeki paypayıı %%

ĐĐspatlanmspatlanmışışrezervrezerv

ihtiyacihtiyacııkarkarşışılama lama

ssüüresi* (yresi* (yııl)l)

PetrolPetrol 3636 163,6 milyar 163,6 milyar tonton

40.640.6

DoDoğğalgazalgaz 2323 179.83 179.83 trilyon mtrilyon m 33

65.165.1

KKöömmüürr 2828 1 trilyon ton1 trilyon ton 260260

Kaynak: BP Statistical Review World Energy, 2007* 2005 yılı üretimine göre

Fosil kaynaklar bugün olduğu gibi gelecekte de dünya enerji talebinde önemini sürdürmeye devam edecektir.

Page 7: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Petrol

35%

Nükleer

5%

Hidrolik

2%

Kömür

22%

Doğal Gaz

24%

Yenilenebilir

12%

2030 y2030 yııllıında dnda düünya birincil enerji arznya birincil enerji arzıınnıın n 16.500 milyar tep16.500 milyar tep’’e ulae ulaşşacaacağığı tahmin edilmektedirtahmin edilmektedir

Page 8: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DDüünya Fosil Yaknya Fosil Yakııt Rezervlerit Rezervleri

BBöölge lge PetrolPetrol DoDoğğğğğğğğal Gazal Gaz KKöömmüür (Milyar Ton)r (Milyar Ton)

(Milyar Ton)(Milyar Ton) (Trilyon m(Trilyon m33)) TaTaşşşşşşşşkköömmüürrüü LinyitLinyit

Kuzey Amerika Kuzey Amerika 8,38,3 7,67,6 120,2120,2 137,6137,6

Orta ve gOrta ve güüney ney AmerikaAmerika

13,713,7 7,27,2 7,87,8 1414

AvrupaAvrupa 2,62,6 4,94,9 47,547,5 77,977,9

Eski SSCB Eski SSCB üülkeleri lkeleri

9,19,1 56,156,1 97,497,4 132.6132.6

OrtadoOrtadoğğğğğğğğuu 93,393,3 56,956,9 1,71,7

Afrika Afrika 1010 11,211,2 55,255,2 0,20,2

Asya ve Asya ve OkyanusyaOkyanusya

5,95,9 12,312,3 189,3189,3 103,1103,1

Toplam DToplam Düünyanya 142,9142,9 155,1155,1 519,1519,1 465,4465,4

Page 9: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’nin Enerji Sektnin Enerji Sektöörrüünnüün n YapYapııssıı

9/70

Page 10: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

10/70

Page 11: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTÜÜRKRKĐĐYE BYE BĐĐRRĐĐNCNCĐĐL ENERJL ENERJĐĐTTÜÜKETKETĐĐMMĐĐ (2010)(2010)

TTüürkiye toplam rkiye toplam birincil enerji birincil enerji

ttüüketimi:ketimi:109266 ktep109266 ktep

TTüüketimin %89,3ketimin %89,3’ü’üfosil yakfosil yakııtt

11/70

Page 12: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiye Birincil Enerji rkiye Birincil Enerji TTüüketiminin Geliketiminin Gelişşimiimi

12/70

Page 13: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Enerji Enerji ÜÜretim ve Tretim ve Tüüketiminde ketiminde GeliGelişşmelermeler

13/70

Page 14: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Birincil Enerji TBirincil Enerji Tüüketimi ketimi (BTEP)(BTEP)

14/70

Page 15: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Elektrik Enerjisi TElektrik Enerjisi Tüüketimi ketimi (GWh)(GWh)

15/70

Page 16: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’de Elektrik Tde Elektrik Tüüketimiketimi

16/70

Page 17: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Elektrik Enerjisi Elektrik Enerjisi ÜÜretiminin retiminin Kaynaklara GKaynaklara Gööre Dare Dağığıllıımmıı

(1990(1990--2011)2011)

17/70

Page 18: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’nin nin Enerji Arz ve Enerji Talebinin Enerji Arz ve Enerji Talebinin

GeliGelişşimiimi

18/70

Page 19: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Birincil Enerji TBirincil Enerji Tüüketiminin ketiminin Yerli Yerli ÜÜretimle Karretimle Karşışılanma Oranlanma Oranıı

19/70

Page 20: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’nin Toplam nin Toplam ĐĐthalatthalatıı ve ve Enerji Hammaddeleri Enerji Hammaddeleri ĐĐthalatthalatıı

Hazırlayan: Mustafa Sönmez 20/70

Page 21: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Elektrik Enerjisi SektElektrik Enerjisi Sektöörrüünnüün n BugBugüünknküü DurumuDurumu

Kaynak: DEKKaynak: DEK--TMK 2011 Enerji RaporuTMK 2011 Enerji Raporu

21/70

Page 22: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiye Elektrik rkiye Elektrik ÜÜretim ve retim ve TTüüketimiketimi

22/70

Page 23: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Elektrik Talep ProjeksiyonuElektrik Talep Projeksiyonu

23/70

Page 24: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Ekonomik BEkonomik Büüyyüüme me –– Elektrik TalebiElektrik Talebi

24/70

Page 25: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiye Elektrik rkiye Elektrik ÜÜretiminin retiminin KuruluKuruluşşlara Glara Gööre Dare Dağığıllıımmıı

Kaynak : TEĐAŞ25/70

Page 26: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

KuruluKuruluşşlara ve Yaklara ve Yakııt Cinslerine t Cinslerine GGööre Kurulu Gre Kurulu Güçüç DaDağığıllıımmıı

(Aral(Aralıık 2011)k 2011)

26/70

Page 27: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Kurulu GKurulu Güçüç(2011)(2011)

Kaynak : EÜAŞ27/70

Page 28: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

2011 Elektrik 2011 Elektrik ÜÜretiminin retiminin Kaynaklara GKaynaklara Gööre Dare Dağığıllıımmıı

28/70

Page 29: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

EEÜÜAAŞŞ Termik SantralleriTermik Santralleri

29/70

Page 30: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

EEÜÜAAŞŞHidroelektrik SantrallerHidroelektrik Santraller

30/70

Page 31: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüüketicinin Elektrik Fiyat Artketicinin Elektrik Fiyat ArtışışOranOranıı

31/70

Page 32: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

20022002--2010 Do2010 Doğğalgaz algaz ÜÜretimiretimi

2010 itibariyle doğal gaz üretimimiz 726 milyon m3, ortalama günlük üretim 2 milyon m3 olarak gerçekleşmiştir.

Üretimin tüketimi karşılama oranı%2 dir.32/70

Page 33: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı19871987--20102010

33/70

Page 34: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı19871987--20102010

34/70

Page 35: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ÜÜlkeler Bazlkeler Bazıında Tnda Tüürkiyerkiye’’nin nin DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı (2010)(2010)

Kaynak : EPDK35/70

Page 36: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

20002000--2010 Petrol ve Do2010 Petrol ve Doğğal Gaz al Gaz ÜÜretim retim -- TTüüketimiketimi

36/70

Page 37: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Ham Petrol Ham Petrol ÜÜretimiretimi

2010 yılı sonu itibariyle ham petrol üretimimiz : 2,5 milyon tonÜretimin tüketimi karşılama oranı%8’dir.

37/70

Page 38: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Yenilenebilir Enerji KaynaklarYenilenebilir Enerji Kaynaklarıı2023 Hedefleri2023 Hedefleri

38/70

Page 39: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Yeni Yeni ÜÜretim Yatretim Yatıırrıımmıı ĐĐhtiyachtiyacıı

39/70

Page 40: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye’’nin Enerji Kaynak nin Enerji Kaynak PotansiyeliPotansiyeli

40/70

Page 41: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Yenilenebilir KaynaklarYenilenebilir Kaynaklar

Kaynak : EPDK41/70

Page 42: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

DoDoğğğğğğğğal Gazal Gaz

�� Fosil kaynaklar iFosil kaynaklar iççersinde en bersinde en büüyyüük talep artk talep artışıışıışıışıışıışıışıışınnıııııııın n ise ise dodoğğğğğğğğal gazal gaz kullankullanıııııııımmıııııııında olmasnda olmasıııııııı beklenmektedir. beklenmektedir.

�� 2000 y2000 yııllıında 2080 Mtnda 2080 Mtepep olan olan üüretim miktarretim miktarıınnıın n 2030 y2030 yııllıında ikiye katlanacanda ikiye katlanacağığı hesaplanmaktadhesaplanmaktadıır. r.

�� DDüünya toplam donya toplam doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi 2007ketimi 2007’’de %3,1 de %3,1 artarak 2638 Mtepartarak 2638 Mtep’’e ulae ulaşşşşşşşşmmışışışışışışışışttıııııııır. Bu artr. Bu artışışışışışışışış 2006 2006 yyııııııııllıııııııında ise %2,5 seviyesindedir. Donda ise %2,5 seviyesindedir. Doğğğğğğğğal gaz al gaz üüretimi, 2007 yretimi, 2007 yııııııııllıııııııında %2,4 orannda %2,4 oranıııııııında artarak 2654 nda artarak 2654 MtepMtep’’e ulae ulaşşşşşşşşmmışışışışışışışışttıııııııır. r.

�� ÇÇinin’’in doin doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi 2007ketimi 2007’’de % 19,9 de % 19,9 artmartmışışışışışışışışttıııııııır. ABD dor. ABD doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi ise 2007 ketimi ise 2007 yyııııııııllıııııııında % 6,5 artnda % 6,5 artışışışışışışışış ggööstermistermişşşşşşşştir.tir.

�� 20. y20. yüüzyzyııllıın ikinci yarn ikinci yarııssıından itibaren, ndan itibaren, öözellikle zellikle hhıızlzlıı sanayilesanayileşşme ile artan me ile artan ççevre kirlilievre kirliliğği, nispeten i, nispeten temiz bir yaktemiz bir yakııt olan dot olan doğğal gaz talebini al gaz talebini yyüükseltmikseltmişştir. Dtir. Düünya donya doğğal gaz ile yeni bir al gaz ile yeni bir babağığımlmlııllıık dk döönemine girminemine girmişştir.tir.

Page 43: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

KKöömmüürr

�� 1 trilyon ton tahmin edilen b1 trilyon ton tahmin edilen büüyyüük bir kk bir küüresel rezerve resel rezerve sahip olan Ksahip olan Köömmüür, 2002 yr, 2002 yııllıından bu yana tndan bu yana tüüketimi en ketimi en hhıızlzlıı artan hidrokarbondur.artan hidrokarbondur.

�� DDüünya knya köömmüür tr tüüketimi 2007 yketimi 2007 yııllıında %4,5 artnda %4,5 artışışla 3177,5 la 3177,5 MtepMtep’’e ulae ulaşşmmışışttıır.r.

�� DDüünyanya’’nnıın en fazla kn en fazla köömmüür tr tüüketen keten üülkesi lkesi ÇÇin, kin, köömmüür r ttüüketimini 2007 yketimini 2007 yııllıında %7,9 artnda %7,9 artıırmrmışışttıır. Dr. Düünyanya’’daki daki kköömmüür tr tüüketimindeki artketimindeki artışıışın n üçüçte ikisi te ikisi ÇÇinin’’den den kaynaklanmkaynaklanmışışttıır. r.

Page 44: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Linyit Rezervlerinin Linyit Rezervlerinin Kalorifik DeKalorifik Değğerlerierleri

44/70

Page 45: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Hidroelektrik EnerjiHidroelektrik Enerji

�� 2007 y2007 yııllıında hidroelektrik nda hidroelektrik üüretim %1,7 retim %1,7 artmartmışışttıır. r.

�� DDüünya toplam hidrolik kaynaklnya toplam hidrolik kaynaklıı enerji enerji ttüüketimi 709.2 mtep ketimi 709.2 mtep ‘‘dirdir

NNüükleer Enerjikleer Enerji• 2007 tarihi itibar2007 tarihi itibarııyla dyla düünyada 442 nyada 442 üünite nite iişşletmede olup, toplam kurulu gletmede olup, toplam kurulu güçüç370.000 MW370.000 MW’’ttıır. r.

•• NNüükleer gkleer güçüç santralleri dsantralleri düünya elektrik nya elektrik ihtiyacihtiyacıınnıın %15n %15’’ini karini karşışılamaktadlamaktadıır.r.

Page 46: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

KiKişşşşşşşşi Bai Başışışışışışışışına Dna Düüşşşşşşşşen Elektrik Ten Elektrik Tüüketimiketimi

Page 47: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Değğğğerlendirme

•Fosil yakıtlar en az 2030 yılına kadar enerji sektöründeki hâkimiyetini korumaya devam edecektir.

•Mevcut eğilimler karbon emisyonlarının artacağınıgöstermektedir.

•“World Energy Investment Outlook-2003” raporunda, 2001-2030 yılları arasını kapsayan 30 yıllık dönemdeki toplam dünya enerji yatırımları, yeni tesis kurulması ve yenileme yatırımları olmak üzere, yıllık ortalama %1,7’lik talep artış hızına göre 16 trilyon $ olarak hesaplanmaktadır .Dünya’nın artan enerji talebini karşılamak üzere büyük yatırım ihtiyacı doğmaktadır. Ancak bu yatırımların nasıl gerçekleştirileceği belirsizdir.

Page 48: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

•• NNüükleer enerji, elektrik kleer enerji, elektrik üüretiminde karbon emisyonlarretiminde karbon emisyonlarıııııııınnııııııııazalttazalttığıığıığıığıığıığıığıığından dolayndan dolayıııııııı tekrar gtekrar güündeme gelmektedir. Ancak ndeme gelmektedir. Ancak halk tarafhalk tarafıııııııından da kabul edilmesi gerekmektedir.ndan da kabul edilmesi gerekmektedir.

••Yenilenebilir enerji kaynaklarYenilenebilir enerji kaynaklarıııııııınnıııııııın, yeni teknolojiler n, yeni teknolojiler sayesinde enerji sektsayesinde enerji sektöörrüüne katkne katkııııııııssıııııııı daha da artacaktdaha da artacaktıııııııır.r.

••Modern enerji tModern enerji tüürlerinin (elektrik, petrol, dorlerinin (elektrik, petrol, doğğğğğğğğal gaz vs.) al gaz vs.) hhıııııııızla, Dzla, Düünyanya’’nnıııııııın az gelin az gelişşşşşşşşmimişşşşşşşş üülkelerine ulalkelerine ulaşşşşşşşşttıııııııırrıııııııılmaslmasııııııııgerekmektedir. gerekmektedir.

Page 49: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Enerji UlaEnerji Ulaşışışışışışışışımmıııııııınnıııııııın Kavn Kavşşşşşşşşak Noktasak NoktasııııııııTTÜÜRKRKĐĐĐĐĐĐĐĐYEYE

•• TTüürkiyerkiye’’nin Kafkaslar, Ortadonin Kafkaslar, Ortadoğğu ve Rusyau ve Rusya’’nnıın yer aldn yer aldığıığıenerji kaynaklarenerji kaynaklarıınnıın yon yoğğunlaunlaşşttığıığı ssııcak bcak böölgede yer almaslgede yer almasııhem risk hem de bazhem risk hem de bazıı avantajlaravantajlarıı beraberinde beraberinde getirmektedir.getirmektedir.

•• ÜÜlkemiz stratejik konumu ve tarihsel kimlilkemiz stratejik konumu ve tarihsel kimliğği ile hem i ile hem kkööprprüü hem de bir terminal olma hem de bir terminal olma öözellizelliğği tai taşışımaktadmaktadıır. r.

•• DDüünya nya üüretilebilir petrol ve doretilebilir petrol ve doğğğğğğğğal gaz rezervlerinin al gaz rezervlerinin yaklayaklaşışışışışışışışık %72k %72’’lik blik bööllüümmüü, , üülkemizin yaklkemizin yakıııııııın con coğğğğğğğğrafyasrafyasıııııııında nda yer almaktadyer almaktadıııııııır. r.

•• TTüürkiye, jeopolitik konumu itibariyle, drkiye, jeopolitik konumu itibariyle, düünya petrol ve nya petrol ve dodoğğğğğğğğal gaz rezervlerinin dal gaz rezervlerinin döörtte rtte üçüüçüne sahip bne sahip böölge lge üülkeleriyle komlkeleriyle komşşşşşşşşu olup, enerji zengini Hazar, Orta Asya, u olup, enerji zengini Hazar, Orta Asya, Orta DoOrta Doğğğğğğğğu u üülkeleri ile Avrupalkeleri ile Avrupa’’daki tdaki tüüketici pazarlarketici pazarlarııııııııarasarasıııııııında donda doğğğğğğğğal bir al bir ““Enerji KoridoruEnerji Koridoru”” olmak olmak üüzere pek zere pek ççok ok öönemli projede yer almaktadnemli projede yer almaktadıııııııır. r.

Page 50: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiye henrkiye hen üüz dz düünya nya ççapap ıııııııında nda öönemli oranda bir enerji nemli oranda bir enerji ttüüketimine sahip deketimine sahip de ğğğğğğğğildir. ildir.

2005 y2005 yııııııııll ıııııııında birincil enerji tnda birincil enerji t üüketiminin dketiminin d üünya enerji tnya enerji t üüketimi ketimi iiççindeki payindeki pay ıııııııı %1%1’’ in altin alt ıııııııında kalmnda kalm ışışışışışışışıştt ıııııııır. r.

DDüünya birincil enerji tnya birincil enerji t üüketiminin sadece % 0.9ketiminin sadece % 0.9 ’’u Tu Tüürkiyerkiye ’’de de ttüüketilmektedirketilmektedir

Ülkemizin birincil enerji tüketimi %5.4 oranıııında artarken elektrik tüketimi %7.2 oranıııında artmışışışıştıııır

Kişşşşi başışışışına düşşşşen enerji tüketimi : 1525 KEP (2007)

Kişşşşi başışışışına düşşşşen elektrik tüketimi: 2198 kwh/k (net),2692 kwh/k (brüt)(2007)

[2011’de 3099 kWh/kişşşşi !!!!....]

ABDABD 21.40 % 21.40 %

ÇÇinin 15.60 %15.60 %

RusyaRusya 6.50 %6.50 %

AlmanyaAlmanya 3.00 %3.00 %

FransaFransa 2.40 %2.40 %

TTüürkiyerkiye 0.90 %0.90 %

Page 51: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ABAB ’’de Rde RÜÜZGAR ENERJZGAR ENERJ ĐĐSSĐĐ -- 20072007• Rüzgar türbini kurulu gücü 2006 yılına göre %18 artarak

56.535 MW güce ulaşmıştır. • Avrupa Birliği’nde geçtiğimiz yıllarda 8554 MW kapasitede

yeni rüzgar türbini kurulmuştur. Sadece 2006 yılında 935 MW artış sağlanmıştır.

• 2000 yılında AB’nin elektrik ihtiyacının %0.9 dan daha azırüzgar enerjisi ile sağlanmaktaydı.

• 2007 yılı sonu itibarıyle rüzgar türbini kurulu kapasitesi senelik CO2 salınımında 90 milyon ton azalma ve 119 terawatt saat güç sağlamıştır ki, bu AB’nin enerji ihtiyacının %3.7 sini oluşturmaktadır.

• Đspanya, 2007 yılında 3552 MW güce ulaşarak bir rekor kırmıştır. Şimdi Đspanya’nın elektrik ihtiyacının %10’u rüzgar ile sağlanmaktadır.

• Benzer şekilde Fransa’da da bir gelişme görülmüş, 888 MW’lık artış ile 5454 MW kurulu güce ulaşmışlardır.

Page 52: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ABDABD ’’de Rde RÜÜZGAR ENERJZGAR ENERJ ĐĐSSĐĐ -- 20072007

• Rüzgar çiftlikleri sayesinde, termik santrallerin ürettiği sera gazı salınımıazalmıştır.

• Đstatistiklere göre, son yıllarda 3200 türbin kurulmuştur.

• Ülkenin rüzgar türbini gücü %45 oranında arttırılmış ve 5200 MW ilave güçsağlanmıştır.

• Bu güç ile 1.500.000 binanın yıllık enerji ihtiyacı karşılanmıştır.

Page 53: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Türkiye’de Yakııııt

Fiyatlarıııı

Page 54: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı

54/70

Page 55: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı

55/70

Page 56: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı

11 Temmuz 200811 Temmuz 2008

��

147 147 $/ Varil$/ Varil

56/70

Page 57: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ııHam PetrolHam Petrol DoDoğğal Gazal Gaz DolarDolar

$/ Varil$/ Varil Kr/ mKr/ m33 TL/ $TL/ $

96,7996,79 91,534391,5343 1,7731,773TarihTarih Ham PetrolHam Petrol DoDoğğal Gazal Gaz

01.01.199901.01.1999 1010 $/ Varil$/ Varil 0,0, 2222 $/ m$/ m33

01.01.200701.01.2007 6363 $/ Varil$/ Varil 0,0, 3737 $/ m$/ m33

01.01.200801.01.2008 9595 $/ Varil$/ Varil 0,0, 4545 $/ m$/ m33

11.07.2008 (En Y11.07.2008 (En Yüüksek)ksek) 147147 $/ Varil$/ Varil 0,0, 5151 $/ m$/ m33

01.01.200901.01.2009 4242 $/ Varil$/ Varil 0,0, 5959 $/ m$/ m33

01.01.201001.01.2010 8080 $/ Varil$/ Varil 0,0, 4141 $/ m$/ m33

BugBug üünn 15.02.201315.02.2013 96,7996,79 $/ Varil$/ Varil 0,0, 6060 $/ m$/ m33

01 Ocak 2010'dan01 Ocak 2010'danBugBug üüne Dene Değğiişşimim %% 2121 %% 4747

11 Temmuz 2008'den11 Temmuz 2008'den(En y(En yüüksek) Bugksek) Bug üüne Dene Değğiişşimim %% --3434 %% 1818

01 Ocak 2007'den01 Ocak 2007'denBugBug üüne Dene Değğiişşimim %% 5454 %% 6363

Page 58: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Petrol FiyatlarPetrol Fiyatlar ıı1978 1978 -- EylEyl üül 2012l 2012

58/39

Page 59: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Petrol FiyatlarPetrol Fiyatlar ııŞŞubat 2012 ubat 2012 –– ŞŞubat 2013ubat 2013

59/70BugBug üün ??? 97 $ / variln ??? 97 $ / varil

Page 60: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

YakYakııt Maliyetlerinin Kart Maliyetlerinin Kar şışılalaşştt ıırr ıılmaslmas ıı

15 ŞŞŞŞubat 2013 de ğğğğerleri

Yakııııt En Ucuza Göre Oran

Doğalgaz = 1

Yerli Linyit = 1,27

Đthal Linyit = 1,43

Fuel-Oil 4 = 2,51

Elektrik = 3,55

LPG = 3,56

Motorin = 4,73

Tüpgaz = 4,45

60/70

Page 61: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ENERJENERJĐĐ YOYOĞĞUNLUUNLUĞĞU NEDU NEDĐĐR ?R ?

• Bir ekonominin enerji verimlili ğinin yaygın bir ölçüsü “ Enerji Yo ğunlu ğu”dur .

• Enerji yoğunluğu, GSYĐH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) başına tüketilen birincil enerji miktarınıtemsil eden ve tüm dünyada kullanılan bir göstergedir.

‘’ 1 dolarlık milli gelir üretmek

için kullanılan enerji ’’

Page 62: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

ABD ABD ‘‘de Enerji Yode Enerji Yo ğğunluunlu ğğu u

1970’li y ıllarda al ınan tasarruf tedbirleri ve enerji teknolojilerindeki geli şmeler sayesinde ABD’nde enerji yo ğunlu ğu düzenli olarak dü şmüş ve enerji verimlili ği de devaml ı olarak artm ıştır.

ABD ekonomisinin enerji yoğunlu ğundaki dü şüş

(National Energy Policy Report, 2001).

Page 63: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Türkiye’nin ok yönünde geli şim göstermesi hedeflenmektedir

Page 64: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Türkiye’de Enerji Yoğunluğu Gelişimi

Page 65: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Türkiye’de Enerji Yoğunluğu Gelişimi

T ü r k i ye 'd e E n e r j i Y o ğ u n lu ğ u G e l i ş i m i

0 ,3 2

0 ,3 3

0 ,3 4

0 ,3 5

0 ,3 6

0 ,3 7

0 ,3 8

0 ,3 9

0 ,4

1 9 7 5 1 9 8 0 1 9 8 5 1 9 9 0 1 9 9 5 2 0 0 0 2 0 0 5

Ene

rji Y

unluğ

u (M

TE

P/M

ilyar

$)

Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı , Elektrik Đşleri Etüd Đdaresi (EĐE)

Page 66: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Dünya genelinde Enerji Yoğğğğunluğğğğu

ÜÜlkelke GSMHGSMH(milyar $)(milyar $)

TTüüketimketim(MTEP)(MTEP)

Enerji YoEnerji Yo ğğunluunlu ğğuu(t(tüüketim / GSMH)ketim / GSMH)

JaponyaJaponya 56485648 520,7520,7 0,090,09

ABDABD 8977,98977,9 2281,52281,5 0,250,25

OECDOECD 27880,927880,9 89708970 0,190,19

DDüünyanya 34399,834399,8 1002910029 0,290,29

TTüürkiyerkiye 190,3190,3 72,572,5 0,380,38

Page 67: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

Enerji Tüketiminde

1 Türk 4 Japona Bedel

Page 68: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

TTüürkiyerkiye ’’de Tasarruf Potansiyelide Tasarruf Potansiyeli

�� TTüürkiyerkiye’’nin nin enerji yoenerji yoğğunluunluğğuu, OECD , OECD üülkeleri ortalamaslkeleri ortalamasıınnıın n iki katiki katııddıırr. Yani bir . Yani bir dolarldolarlıık mal veya hizmet k mal veya hizmet üüretmek iretmek iççin in TTüürkiyerkiye’’de OECD de OECD üülkelerinde kullanlkelerinde kullanıılan lan enerji miktarenerji miktarıınnıın iki katn iki katıı enerji enerji kullankullanıılmaktadlmaktadıır. r.

�� TTüürkiyerkiye’’ninnin enerji tasarruf potansiyelinin enerji tasarruf potansiyelinin %30%30 olduolduğğu ifade edilmu ifade edilmektedir. ektedir. ABD ABD öörnerneğği i bize gbize göösteriyor ki en bsteriyor ki en büüyyüük enerji kaynak enerji kaynağği i tasarruftur. Bu kaynak tasarruftur. Bu kaynak üüstelik yerli, daimstelik yerli, daimîî, , ve ve ççevre dostudur. evre dostudur.

Page 69: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

�� TTüürkiye'de binalarda rkiye'de binalarda birim alanbirim alanıı veya veya hacmi hacmi ııssııtmak itmak iççinin harcanan enerjinin harcanan enerjinin Avrupa Avrupa üülkelerine glkelerine gööre re 22--3 kat3 kat daha fazla daha fazla olmasolmasıı, T, Tüürkiyerkiye’’nin enerji tasarrufu nin enerji tasarrufu aaççııssıından bir fndan bir fıırsatlar rsatlar üülkesi oldulkesi olduğğunu unu ggööstermektedir.stermektedir.

�� TTüürkiyerkiye’’de binalarde binalarıın n yetersiz yalyetersiz yalııttıımmıınnıınnenerji maliyetinin yenerji maliyetinin yıılda lda 5 milyar TL5 milyar TLccııvarvarıında oldunda olduğğu ifade edilmektedir. Yani u ifade edilmektedir. Yani binalarbinalarıımmıız yeterince yalz yeterince yalııttıılsa, 5 milyar TL lsa, 5 milyar TL her yher yııl havaya ul havaya uççacaacağığına bina sahiplerinin na bina sahiplerinin cebinde kalacaktcebinde kalacaktıır.r.

TTüürkiyerkiye ’’de Tasarruf Potansiyelide Tasarruf Potansiyeli

69/70

Page 70: Türkiye ’nin ve D ünya ’nın Enerji Profiliokincay/dersnotu/EnerjiProfili.pdf · Sunumdaki grafik ve tablolar ın b üyük k ısm ı TMMOB Makine M ühendisleri Odas ı Enerji

En Ucuz Enerji En Ucuz Enerji Tasarruf Edilen Tasarruf Edilen

Enerjidir.Enerjidir.

70/70