türkiye ’nin ve d ünya ’nın enerji profiliokincay/dersnotu/enerjiprofili.pdf · sunumdaki...
TRANSCRIPT
TTüürkiyerkiye’’nin nin ve Dve Düünyanya’’nnıınn
Enerji Enerji
ProfiliProfili
1/70
Sunumdaki grafik ve tablolarSunumdaki grafik ve tablolarıın bn büüyyüük kk kıısmsmııTMMOB Makine MTMMOB Makine Müühendisleri Odashendisleri Odasıı
Enerji Enerji ÇÇalalışışma Grubu Bama Grubu BaşşkankanııSn. OSn. Oğğuz Tuz TÜÜRKYILMAZ tarafRKYILMAZ tarafıından ndan
hazhazıırlanan sunumdan alrlanan sunumdan alıınmnmışışttıır.r.
Kaynak: Kaynak: http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/c1dd404122ef558_ek.pdf?tipi=2&turu=X&suc1dd404122ef558_ek.pdf?tipi=2&turu=X&su
be=7be=7
2/70
DDÜÜNYA BNYA BĐĐRRĐĐNCNCĐĐL ENERJL ENERJĐĐ KULLANIMI KULLANIMI KAYNAKLAR BAZINDAKAYNAKLAR BAZINDA
(2010)(2010)
Kaynak: BP Statistical World Review of Energy, Haziran 20103/70
DDÜÜNYA BNYA B ĐĐĐĐĐĐĐĐRRĐĐĐĐĐĐĐĐNCNCĐĐĐĐĐĐĐĐL ENERJL ENERJ ĐĐĐĐĐĐĐĐ KULLANIMI KULLANIMI (2010)(2010)
DDüünya Birincil Enerji Tnya Birincil Enerji Tüüketimi : ketimi : 12 Milyar TEP12 Milyar TEP
DDüünyadaki enerji tnyadaki enerji tüüketimi en yketimi en yüüksek ksek
22. 22. ÜÜlkeyiz !!!lkeyiz !!!
109.3 milyon TEP109.3 milyon TEP
4/70
Nihai TNihai T üüketim Sektketim Sekt öörleri Bazrleri Baz ıııııııında nda DDüünyada Toplam Enerji Tnyada Toplam Enerji T üüketimi ketimi
(MTEP)(MTEP)SEKTSEKTÖÖRR 20032003
PROJEKSPROJEKS ĐĐYONLARYONLAR
20102010 20152015 20202020 20252025
BinaBina 1877418774 2265522655 2446924469 2603226032 2772027720
KonutKonut 1262512625 1549815498 1660716607 1751417514 1857218572
TicariTicari 61496149 71577157 78627862 85188518 91489148
SanayiSanayi 3958939589 4868648686 5536455364 6194261942 6846868468
UlaUlaşışımm 2164721647 2449424494 2608226082 2736727367 2932229322
ToplamToplam 8001080010 9583595835 105915105915 115341115341 125420125420
ttüüketimdeki ketimdeki paypayıı %%
ĐĐspatlanmspatlanmışışrezervrezerv
ihtiyacihtiyacııkarkarşışılama lama
ssüüresi* (yresi* (yııl)l)
PetrolPetrol 3636 163,6 milyar 163,6 milyar tonton
40.640.6
DoDoğğalgazalgaz 2323 179.83 179.83 trilyon mtrilyon m 33
65.165.1
KKöömmüürr 2828 1 trilyon ton1 trilyon ton 260260
Kaynak: BP Statistical Review World Energy, 2007* 2005 yılı üretimine göre
Fosil kaynaklar bugün olduğu gibi gelecekte de dünya enerji talebinde önemini sürdürmeye devam edecektir.
Petrol
35%
Nükleer
5%
Hidrolik
2%
Kömür
22%
Doğal Gaz
24%
Yenilenebilir
12%
2030 y2030 yııllıında dnda düünya birincil enerji arznya birincil enerji arzıınnıın n 16.500 milyar tep16.500 milyar tep’’e ulae ulaşşacaacağığı tahmin edilmektedirtahmin edilmektedir
DDüünya Fosil Yaknya Fosil Yakııt Rezervlerit Rezervleri
BBöölge lge PetrolPetrol DoDoğğğğğğğğal Gazal Gaz KKöömmüür (Milyar Ton)r (Milyar Ton)
(Milyar Ton)(Milyar Ton) (Trilyon m(Trilyon m33)) TaTaşşşşşşşşkköömmüürrüü LinyitLinyit
Kuzey Amerika Kuzey Amerika 8,38,3 7,67,6 120,2120,2 137,6137,6
Orta ve gOrta ve güüney ney AmerikaAmerika
13,713,7 7,27,2 7,87,8 1414
AvrupaAvrupa 2,62,6 4,94,9 47,547,5 77,977,9
Eski SSCB Eski SSCB üülkeleri lkeleri
9,19,1 56,156,1 97,497,4 132.6132.6
OrtadoOrtadoğğğğğğğğuu 93,393,3 56,956,9 1,71,7
Afrika Afrika 1010 11,211,2 55,255,2 0,20,2
Asya ve Asya ve OkyanusyaOkyanusya
5,95,9 12,312,3 189,3189,3 103,1103,1
Toplam DToplam Düünyanya 142,9142,9 155,1155,1 519,1519,1 465,4465,4
TTüürkiyerkiye’’nin Enerji Sektnin Enerji Sektöörrüünnüün n YapYapııssıı
9/70
10/70
TTÜÜRKRKĐĐYE BYE BĐĐRRĐĐNCNCĐĐL ENERJL ENERJĐĐTTÜÜKETKETĐĐMMĐĐ (2010)(2010)
TTüürkiye toplam rkiye toplam birincil enerji birincil enerji
ttüüketimi:ketimi:109266 ktep109266 ktep
TTüüketimin %89,3ketimin %89,3’ü’üfosil yakfosil yakııtt
11/70
TTüürkiye Birincil Enerji rkiye Birincil Enerji TTüüketiminin Geliketiminin Gelişşimiimi
12/70
Enerji Enerji ÜÜretim ve Tretim ve Tüüketiminde ketiminde GeliGelişşmelermeler
13/70
Birincil Enerji TBirincil Enerji Tüüketimi ketimi (BTEP)(BTEP)
14/70
Elektrik Enerjisi TElektrik Enerjisi Tüüketimi ketimi (GWh)(GWh)
15/70
TTüürkiyerkiye’’de Elektrik Tde Elektrik Tüüketimiketimi
16/70
Elektrik Enerjisi Elektrik Enerjisi ÜÜretiminin retiminin Kaynaklara GKaynaklara Gööre Dare Dağığıllıımmıı
(1990(1990--2011)2011)
17/70
TTüürkiyerkiye’’nin nin Enerji Arz ve Enerji Talebinin Enerji Arz ve Enerji Talebinin
GeliGelişşimiimi
18/70
Birincil Enerji TBirincil Enerji Tüüketiminin ketiminin Yerli Yerli ÜÜretimle Karretimle Karşışılanma Oranlanma Oranıı
19/70
TTüürkiyerkiye’’nin Toplam nin Toplam ĐĐthalatthalatıı ve ve Enerji Hammaddeleri Enerji Hammaddeleri ĐĐthalatthalatıı
Hazırlayan: Mustafa Sönmez 20/70
Elektrik Enerjisi SektElektrik Enerjisi Sektöörrüünnüün n BugBugüünknküü DurumuDurumu
Kaynak: DEKKaynak: DEK--TMK 2011 Enerji RaporuTMK 2011 Enerji Raporu
21/70
TTüürkiye Elektrik rkiye Elektrik ÜÜretim ve retim ve TTüüketimiketimi
22/70
Elektrik Talep ProjeksiyonuElektrik Talep Projeksiyonu
23/70
Ekonomik BEkonomik Büüyyüüme me –– Elektrik TalebiElektrik Talebi
24/70
TTüürkiye Elektrik rkiye Elektrik ÜÜretiminin retiminin KuruluKuruluşşlara Glara Gööre Dare Dağığıllıımmıı
Kaynak : TEĐAŞ25/70
KuruluKuruluşşlara ve Yaklara ve Yakııt Cinslerine t Cinslerine GGööre Kurulu Gre Kurulu Güçüç DaDağığıllıımmıı
(Aral(Aralıık 2011)k 2011)
26/70
Kurulu GKurulu Güçüç(2011)(2011)
Kaynak : EÜAŞ27/70
2011 Elektrik 2011 Elektrik ÜÜretiminin retiminin Kaynaklara GKaynaklara Gööre Dare Dağığıllıımmıı
28/70
EEÜÜAAŞŞ Termik SantralleriTermik Santralleri
29/70
EEÜÜAAŞŞHidroelektrik SantrallerHidroelektrik Santraller
30/70
TTüüketicinin Elektrik Fiyat Artketicinin Elektrik Fiyat ArtışışOranOranıı
31/70
20022002--2010 Do2010 Doğğalgaz algaz ÜÜretimiretimi
2010 itibariyle doğal gaz üretimimiz 726 milyon m3, ortalama günlük üretim 2 milyon m3 olarak gerçekleşmiştir.
Üretimin tüketimi karşılama oranı%2 dir.32/70
DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı19871987--20102010
33/70
DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı19871987--20102010
34/70
ÜÜlkeler Bazlkeler Bazıında Tnda Tüürkiyerkiye’’nin nin DoDoğğalgaz algaz ĐĐthalatthalatıı (2010)(2010)
Kaynak : EPDK35/70
20002000--2010 Petrol ve Do2010 Petrol ve Doğğal Gaz al Gaz ÜÜretim retim -- TTüüketimiketimi
36/70
Ham Petrol Ham Petrol ÜÜretimiretimi
2010 yılı sonu itibariyle ham petrol üretimimiz : 2,5 milyon tonÜretimin tüketimi karşılama oranı%8’dir.
37/70
Yenilenebilir Enerji KaynaklarYenilenebilir Enerji Kaynaklarıı2023 Hedefleri2023 Hedefleri
38/70
Yeni Yeni ÜÜretim Yatretim Yatıırrıımmıı ĐĐhtiyachtiyacıı
39/70
TTüürkiyerkiye’’nin Enerji Kaynak nin Enerji Kaynak PotansiyeliPotansiyeli
40/70
Yenilenebilir KaynaklarYenilenebilir Kaynaklar
Kaynak : EPDK41/70
DoDoğğğğğğğğal Gazal Gaz
�� Fosil kaynaklar iFosil kaynaklar iççersinde en bersinde en büüyyüük talep artk talep artışıışıışıışıışıışıışıışınnıııııııın n ise ise dodoğğğğğğğğal gazal gaz kullankullanıııııııımmıııııııında olmasnda olmasıııııııı beklenmektedir. beklenmektedir.
�� 2000 y2000 yııllıında 2080 Mtnda 2080 Mtepep olan olan üüretim miktarretim miktarıınnıın n 2030 y2030 yııllıında ikiye katlanacanda ikiye katlanacağığı hesaplanmaktadhesaplanmaktadıır. r.
�� DDüünya toplam donya toplam doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi 2007ketimi 2007’’de %3,1 de %3,1 artarak 2638 Mtepartarak 2638 Mtep’’e ulae ulaşşşşşşşşmmışışışışışışışışttıııııııır. Bu artr. Bu artışışışışışışışış 2006 2006 yyııııııııllıııııııında ise %2,5 seviyesindedir. Donda ise %2,5 seviyesindedir. Doğğğğğğğğal gaz al gaz üüretimi, 2007 yretimi, 2007 yııııııııllıııııııında %2,4 orannda %2,4 oranıııııııında artarak 2654 nda artarak 2654 MtepMtep’’e ulae ulaşşşşşşşşmmışışışışışışışışttıııııııır. r.
�� ÇÇinin’’in doin doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi 2007ketimi 2007’’de % 19,9 de % 19,9 artmartmışışışışışışışışttıııııııır. ABD dor. ABD doğğğğğğğğal gaz tal gaz tüüketimi ise 2007 ketimi ise 2007 yyııııııııllıııııııında % 6,5 artnda % 6,5 artışışışışışışışış ggööstermistermişşşşşşşştir.tir.
�� 20. y20. yüüzyzyııllıın ikinci yarn ikinci yarııssıından itibaren, ndan itibaren, öözellikle zellikle hhıızlzlıı sanayilesanayileşşme ile artan me ile artan ççevre kirlilievre kirliliğği, nispeten i, nispeten temiz bir yaktemiz bir yakııt olan dot olan doğğal gaz talebini al gaz talebini yyüükseltmikseltmişştir. Dtir. Düünya donya doğğal gaz ile yeni bir al gaz ile yeni bir babağığımlmlııllıık dk döönemine girminemine girmişştir.tir.
KKöömmüürr
�� 1 trilyon ton tahmin edilen b1 trilyon ton tahmin edilen büüyyüük bir kk bir küüresel rezerve resel rezerve sahip olan Ksahip olan Köömmüür, 2002 yr, 2002 yııllıından bu yana tndan bu yana tüüketimi en ketimi en hhıızlzlıı artan hidrokarbondur.artan hidrokarbondur.
�� DDüünya knya köömmüür tr tüüketimi 2007 yketimi 2007 yııllıında %4,5 artnda %4,5 artışışla 3177,5 la 3177,5 MtepMtep’’e ulae ulaşşmmışışttıır.r.
�� DDüünyanya’’nnıın en fazla kn en fazla köömmüür tr tüüketen keten üülkesi lkesi ÇÇin, kin, köömmüür r ttüüketimini 2007 yketimini 2007 yııllıında %7,9 artnda %7,9 artıırmrmışışttıır. Dr. Düünyanya’’daki daki kköömmüür tr tüüketimindeki artketimindeki artışıışın n üçüçte ikisi te ikisi ÇÇinin’’den den kaynaklanmkaynaklanmışışttıır. r.
Linyit Rezervlerinin Linyit Rezervlerinin Kalorifik DeKalorifik Değğerlerierleri
44/70
Hidroelektrik EnerjiHidroelektrik Enerji
�� 2007 y2007 yııllıında hidroelektrik nda hidroelektrik üüretim %1,7 retim %1,7 artmartmışışttıır. r.
�� DDüünya toplam hidrolik kaynaklnya toplam hidrolik kaynaklıı enerji enerji ttüüketimi 709.2 mtep ketimi 709.2 mtep ‘‘dirdir
NNüükleer Enerjikleer Enerji• 2007 tarihi itibar2007 tarihi itibarııyla dyla düünyada 442 nyada 442 üünite nite iişşletmede olup, toplam kurulu gletmede olup, toplam kurulu güçüç370.000 MW370.000 MW’’ttıır. r.
•• NNüükleer gkleer güçüç santralleri dsantralleri düünya elektrik nya elektrik ihtiyacihtiyacıınnıın %15n %15’’ini karini karşışılamaktadlamaktadıır.r.
KiKişşşşşşşşi Bai Başışışışışışışışına Dna Düüşşşşşşşşen Elektrik Ten Elektrik Tüüketimiketimi
Değğğğerlendirme
•Fosil yakıtlar en az 2030 yılına kadar enerji sektöründeki hâkimiyetini korumaya devam edecektir.
•Mevcut eğilimler karbon emisyonlarının artacağınıgöstermektedir.
•“World Energy Investment Outlook-2003” raporunda, 2001-2030 yılları arasını kapsayan 30 yıllık dönemdeki toplam dünya enerji yatırımları, yeni tesis kurulması ve yenileme yatırımları olmak üzere, yıllık ortalama %1,7’lik talep artış hızına göre 16 trilyon $ olarak hesaplanmaktadır .Dünya’nın artan enerji talebini karşılamak üzere büyük yatırım ihtiyacı doğmaktadır. Ancak bu yatırımların nasıl gerçekleştirileceği belirsizdir.
•• NNüükleer enerji, elektrik kleer enerji, elektrik üüretiminde karbon emisyonlarretiminde karbon emisyonlarıııııııınnııııııııazalttazalttığıığıığıığıığıığıığıığından dolayndan dolayıııııııı tekrar gtekrar güündeme gelmektedir. Ancak ndeme gelmektedir. Ancak halk tarafhalk tarafıııııııından da kabul edilmesi gerekmektedir.ndan da kabul edilmesi gerekmektedir.
••Yenilenebilir enerji kaynaklarYenilenebilir enerji kaynaklarıııııııınnıııııııın, yeni teknolojiler n, yeni teknolojiler sayesinde enerji sektsayesinde enerji sektöörrüüne katkne katkııııııııssıııııııı daha da artacaktdaha da artacaktıııııııır.r.
••Modern enerji tModern enerji tüürlerinin (elektrik, petrol, dorlerinin (elektrik, petrol, doğğğğğğğğal gaz vs.) al gaz vs.) hhıııııııızla, Dzla, Düünyanya’’nnıııııııın az gelin az gelişşşşşşşşmimişşşşşşşş üülkelerine ulalkelerine ulaşşşşşşşşttıııııııırrıııııııılmaslmasııııııııgerekmektedir. gerekmektedir.
Enerji UlaEnerji Ulaşışışışışışışışımmıııııııınnıııııııın Kavn Kavşşşşşşşşak Noktasak NoktasııııııııTTÜÜRKRKĐĐĐĐĐĐĐĐYEYE
•• TTüürkiyerkiye’’nin Kafkaslar, Ortadonin Kafkaslar, Ortadoğğu ve Rusyau ve Rusya’’nnıın yer aldn yer aldığıığıenerji kaynaklarenerji kaynaklarıınnıın yon yoğğunlaunlaşşttığıığı ssııcak bcak böölgede yer almaslgede yer almasııhem risk hem de bazhem risk hem de bazıı avantajlaravantajlarıı beraberinde beraberinde getirmektedir.getirmektedir.
•• ÜÜlkemiz stratejik konumu ve tarihsel kimlilkemiz stratejik konumu ve tarihsel kimliğği ile hem i ile hem kkööprprüü hem de bir terminal olma hem de bir terminal olma öözellizelliğği tai taşışımaktadmaktadıır. r.
•• DDüünya nya üüretilebilir petrol ve doretilebilir petrol ve doğğğğğğğğal gaz rezervlerinin al gaz rezervlerinin yaklayaklaşışışışışışışışık %72k %72’’lik blik bööllüümmüü, , üülkemizin yaklkemizin yakıııııııın con coğğğğğğğğrafyasrafyasıııııııında nda yer almaktadyer almaktadıııııııır. r.
•• TTüürkiye, jeopolitik konumu itibariyle, drkiye, jeopolitik konumu itibariyle, düünya petrol ve nya petrol ve dodoğğğğğğğğal gaz rezervlerinin dal gaz rezervlerinin döörtte rtte üçüüçüne sahip bne sahip böölge lge üülkeleriyle komlkeleriyle komşşşşşşşşu olup, enerji zengini Hazar, Orta Asya, u olup, enerji zengini Hazar, Orta Asya, Orta DoOrta Doğğğğğğğğu u üülkeleri ile Avrupalkeleri ile Avrupa’’daki tdaki tüüketici pazarlarketici pazarlarııııııııarasarasıııııııında donda doğğğğğğğğal bir al bir ““Enerji KoridoruEnerji Koridoru”” olmak olmak üüzere pek zere pek ççok ok öönemli projede yer almaktadnemli projede yer almaktadıııııııır. r.
TTüürkiye henrkiye hen üüz dz düünya nya ççapap ıııııııında nda öönemli oranda bir enerji nemli oranda bir enerji ttüüketimine sahip deketimine sahip de ğğğğğğğğildir. ildir.
2005 y2005 yııııııııll ıııııııında birincil enerji tnda birincil enerji t üüketiminin dketiminin d üünya enerji tnya enerji t üüketimi ketimi iiççindeki payindeki pay ıııııııı %1%1’’ in altin alt ıııııııında kalmnda kalm ışışışışışışışıştt ıııııııır. r.
DDüünya birincil enerji tnya birincil enerji t üüketiminin sadece % 0.9ketiminin sadece % 0.9 ’’u Tu Tüürkiyerkiye ’’de de ttüüketilmektedirketilmektedir
Ülkemizin birincil enerji tüketimi %5.4 oranıııında artarken elektrik tüketimi %7.2 oranıııında artmışışışıştıııır
Kişşşşi başışışışına düşşşşen enerji tüketimi : 1525 KEP (2007)
Kişşşşi başışışışına düşşşşen elektrik tüketimi: 2198 kwh/k (net),2692 kwh/k (brüt)(2007)
[2011’de 3099 kWh/kişşşşi !!!!....]
ABDABD 21.40 % 21.40 %
ÇÇinin 15.60 %15.60 %
RusyaRusya 6.50 %6.50 %
AlmanyaAlmanya 3.00 %3.00 %
FransaFransa 2.40 %2.40 %
TTüürkiyerkiye 0.90 %0.90 %
ABAB ’’de Rde RÜÜZGAR ENERJZGAR ENERJ ĐĐSSĐĐ -- 20072007• Rüzgar türbini kurulu gücü 2006 yılına göre %18 artarak
56.535 MW güce ulaşmıştır. • Avrupa Birliği’nde geçtiğimiz yıllarda 8554 MW kapasitede
yeni rüzgar türbini kurulmuştur. Sadece 2006 yılında 935 MW artış sağlanmıştır.
• 2000 yılında AB’nin elektrik ihtiyacının %0.9 dan daha azırüzgar enerjisi ile sağlanmaktaydı.
• 2007 yılı sonu itibarıyle rüzgar türbini kurulu kapasitesi senelik CO2 salınımında 90 milyon ton azalma ve 119 terawatt saat güç sağlamıştır ki, bu AB’nin enerji ihtiyacının %3.7 sini oluşturmaktadır.
• Đspanya, 2007 yılında 3552 MW güce ulaşarak bir rekor kırmıştır. Şimdi Đspanya’nın elektrik ihtiyacının %10’u rüzgar ile sağlanmaktadır.
• Benzer şekilde Fransa’da da bir gelişme görülmüş, 888 MW’lık artış ile 5454 MW kurulu güce ulaşmışlardır.
ABDABD ’’de Rde RÜÜZGAR ENERJZGAR ENERJ ĐĐSSĐĐ -- 20072007
• Rüzgar çiftlikleri sayesinde, termik santrallerin ürettiği sera gazı salınımıazalmıştır.
• Đstatistiklere göre, son yıllarda 3200 türbin kurulmuştur.
• Ülkenin rüzgar türbini gücü %45 oranında arttırılmış ve 5200 MW ilave güçsağlanmıştır.
• Bu güç ile 1.500.000 binanın yıllık enerji ihtiyacı karşılanmıştır.
Türkiye’de Yakııııt
Fiyatlarıııı
TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı
54/70
TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı
55/70
TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ıı
11 Temmuz 200811 Temmuz 2008
��
147 147 $/ Varil$/ Varil
56/70
TTüürkiyerkiye ’’de de YakYakııt Fiyatlart Fiyatlar ııHam PetrolHam Petrol DoDoğğal Gazal Gaz DolarDolar
$/ Varil$/ Varil Kr/ mKr/ m33 TL/ $TL/ $
96,7996,79 91,534391,5343 1,7731,773TarihTarih Ham PetrolHam Petrol DoDoğğal Gazal Gaz
01.01.199901.01.1999 1010 $/ Varil$/ Varil 0,0, 2222 $/ m$/ m33
01.01.200701.01.2007 6363 $/ Varil$/ Varil 0,0, 3737 $/ m$/ m33
01.01.200801.01.2008 9595 $/ Varil$/ Varil 0,0, 4545 $/ m$/ m33
11.07.2008 (En Y11.07.2008 (En Yüüksek)ksek) 147147 $/ Varil$/ Varil 0,0, 5151 $/ m$/ m33
01.01.200901.01.2009 4242 $/ Varil$/ Varil 0,0, 5959 $/ m$/ m33
01.01.201001.01.2010 8080 $/ Varil$/ Varil 0,0, 4141 $/ m$/ m33
BugBug üünn 15.02.201315.02.2013 96,7996,79 $/ Varil$/ Varil 0,0, 6060 $/ m$/ m33
01 Ocak 2010'dan01 Ocak 2010'danBugBug üüne Dene Değğiişşimim %% 2121 %% 4747
11 Temmuz 2008'den11 Temmuz 2008'den(En y(En yüüksek) Bugksek) Bug üüne Dene Değğiişşimim %% --3434 %% 1818
01 Ocak 2007'den01 Ocak 2007'denBugBug üüne Dene Değğiişşimim %% 5454 %% 6363
Petrol FiyatlarPetrol Fiyatlar ıı1978 1978 -- EylEyl üül 2012l 2012
58/39
Petrol FiyatlarPetrol Fiyatlar ııŞŞubat 2012 ubat 2012 –– ŞŞubat 2013ubat 2013
59/70BugBug üün ??? 97 $ / variln ??? 97 $ / varil
YakYakııt Maliyetlerinin Kart Maliyetlerinin Kar şışılalaşştt ıırr ıılmaslmas ıı
15 ŞŞŞŞubat 2013 de ğğğğerleri
Yakııııt En Ucuza Göre Oran
Doğalgaz = 1
Yerli Linyit = 1,27
Đthal Linyit = 1,43
Fuel-Oil 4 = 2,51
Elektrik = 3,55
LPG = 3,56
Motorin = 4,73
Tüpgaz = 4,45
60/70
ENERJENERJĐĐ YOYOĞĞUNLUUNLUĞĞU NEDU NEDĐĐR ?R ?
• Bir ekonominin enerji verimlili ğinin yaygın bir ölçüsü “ Enerji Yo ğunlu ğu”dur .
• Enerji yoğunluğu, GSYĐH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) başına tüketilen birincil enerji miktarınıtemsil eden ve tüm dünyada kullanılan bir göstergedir.
‘’ 1 dolarlık milli gelir üretmek
için kullanılan enerji ’’
ABD ABD ‘‘de Enerji Yode Enerji Yo ğğunluunlu ğğu u
1970’li y ıllarda al ınan tasarruf tedbirleri ve enerji teknolojilerindeki geli şmeler sayesinde ABD’nde enerji yo ğunlu ğu düzenli olarak dü şmüş ve enerji verimlili ği de devaml ı olarak artm ıştır.
ABD ekonomisinin enerji yoğunlu ğundaki dü şüş
(National Energy Policy Report, 2001).
Türkiye’nin ok yönünde geli şim göstermesi hedeflenmektedir
Türkiye’de Enerji Yoğunluğu Gelişimi
Türkiye’de Enerji Yoğunluğu Gelişimi
T ü r k i ye 'd e E n e r j i Y o ğ u n lu ğ u G e l i ş i m i
0 ,3 2
0 ,3 3
0 ,3 4
0 ,3 5
0 ,3 6
0 ,3 7
0 ,3 8
0 ,3 9
0 ,4
1 9 7 5 1 9 8 0 1 9 8 5 1 9 9 0 1 9 9 5 2 0 0 0 2 0 0 5
Ene
rji Y
oğ
unluğ
u (M
TE
P/M
ilyar
$)
Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı , Elektrik Đşleri Etüd Đdaresi (EĐE)
Dünya genelinde Enerji Yoğğğğunluğğğğu
ÜÜlkelke GSMHGSMH(milyar $)(milyar $)
TTüüketimketim(MTEP)(MTEP)
Enerji YoEnerji Yo ğğunluunlu ğğuu(t(tüüketim / GSMH)ketim / GSMH)
JaponyaJaponya 56485648 520,7520,7 0,090,09
ABDABD 8977,98977,9 2281,52281,5 0,250,25
OECDOECD 27880,927880,9 89708970 0,190,19
DDüünyanya 34399,834399,8 1002910029 0,290,29
TTüürkiyerkiye 190,3190,3 72,572,5 0,380,38
Enerji Tüketiminde
1 Türk 4 Japona Bedel
TTüürkiyerkiye ’’de Tasarruf Potansiyelide Tasarruf Potansiyeli
�� TTüürkiyerkiye’’nin nin enerji yoenerji yoğğunluunluğğuu, OECD , OECD üülkeleri ortalamaslkeleri ortalamasıınnıın n iki katiki katııddıırr. Yani bir . Yani bir dolarldolarlıık mal veya hizmet k mal veya hizmet üüretmek iretmek iççin in TTüürkiyerkiye’’de OECD de OECD üülkelerinde kullanlkelerinde kullanıılan lan enerji miktarenerji miktarıınnıın iki katn iki katıı enerji enerji kullankullanıılmaktadlmaktadıır. r.
�� TTüürkiyerkiye’’ninnin enerji tasarruf potansiyelinin enerji tasarruf potansiyelinin %30%30 olduolduğğu ifade edilmu ifade edilmektedir. ektedir. ABD ABD öörnerneğği i bize gbize göösteriyor ki en bsteriyor ki en büüyyüük enerji kaynak enerji kaynağği i tasarruftur. Bu kaynak tasarruftur. Bu kaynak üüstelik yerli, daimstelik yerli, daimîî, , ve ve ççevre dostudur. evre dostudur.
�� TTüürkiye'de binalarda rkiye'de binalarda birim alanbirim alanıı veya veya hacmi hacmi ııssııtmak itmak iççinin harcanan enerjinin harcanan enerjinin Avrupa Avrupa üülkelerine glkelerine gööre re 22--3 kat3 kat daha fazla daha fazla olmasolmasıı, T, Tüürkiyerkiye’’nin enerji tasarrufu nin enerji tasarrufu aaççııssıından bir fndan bir fıırsatlar rsatlar üülkesi oldulkesi olduğğunu unu ggööstermektedir.stermektedir.
�� TTüürkiyerkiye’’de binalarde binalarıın n yetersiz yalyetersiz yalııttıımmıınnıınnenerji maliyetinin yenerji maliyetinin yıılda lda 5 milyar TL5 milyar TLccııvarvarıında oldunda olduğğu ifade edilmektedir. Yani u ifade edilmektedir. Yani binalarbinalarıımmıız yeterince yalz yeterince yalııttıılsa, 5 milyar TL lsa, 5 milyar TL her yher yııl havaya ul havaya uççacaacağığına bina sahiplerinin na bina sahiplerinin cebinde kalacaktcebinde kalacaktıır.r.
TTüürkiyerkiye ’’de Tasarruf Potansiyelide Tasarruf Potansiyeli
69/70
En Ucuz Enerji En Ucuz Enerji Tasarruf Edilen Tasarruf Edilen
Enerjidir.Enerjidir.
70/70