ubÓstwo i wykluczenie spoŁecznerot.podkarpackie.pl/attachments/article/358/7. ubÓstwo i... ·...

UBÓSTWO I WYKLUCZENIE SPOŁECZNE –wybrane aspekty

Dr Małgorzata Bozacka

UNIWERSYTET RZESZOWSKI

Instytut Socjologii

1

KONTEKST WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO(wg S. Golinowskiej)

Związany z brakiem uczestnictwa jednostki/rodziny czy grupy w życiu społecznym (wynika z ograniczenia praw człowieka, ułomnej demokracji i słabości państwa obywatelskiego);

Związany z ubóstwem (gdy kategorii wykluczenia społecznego używa się zamiennie w stosunku do ubóstwa).

2

KONSTYTUTYWNE CECHY WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO

PROCESUALNOŚĆ,

WIELOASPEKTOWOŚĆ,

STOPNIOWALNOŚĆ,

RELATYWIZM,

DOBROWOLNOŚĆ bądź KONIECZNOŚĆ.

Wnioski:

Jak twierdzi K. W. Frieske w naszych społeczeństwach oprócz gwarancji równych praw, tak samo ważna jest równa możliwość korzystania z tych uprawnień, bo wśród przedstawicieli społeczeństw są ludzie, którzy nie mogą lub nie chcą korzystać z przysługujących im uprawnień, co jawi się jako strukturalny mechanizm wykluczenia

Nawiązaniem do tego jest koncepcja ubóstwa możliwości (capability poverty) A. Sena , zgodnie z którą, wszelkie formy braku partycypacji w życiu społecznym są raczej wynikiem przeszkód a nie wyboru.

Ważne jest określenie:

Co wyklucza?

Kto jest wykluczany?

W jakich obszarach życia ma miejsce wykluczanie?

3

OBSZARY I WSKAŹNIKI WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO(Źródło: S. Golinowska, P. Broda-Wysocki, Kategorie ubóstwa i wykluczenia społecznego. Przegląd pojęć [ w:] S. Golinowska, E. Tarkowska, I. Topińska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Badania. Metody. Wyniki,

Warszawa 2005, s. 38.

OBSZAR: WSKAŹNIKI WYKLUCZENIA:

POLITYCZNY

INSTYTUCJONALNY

EKONOMICZNY

SPOŁECZNY

OTOCZENIE I SĄSIEDZTWO

JEDNOSTKOWY

PRZESTRZENNY

GRUPOWY

Brak praw politycznych; niska frekwencja wyborcza; niski poziom aktywności lokalnej; społeczne niedostosowanie; niska aktywność polityczna; bezsilność w sprawach politycznych.

Niedorozwój instytucji publicznych: sądowniczych, obywatelskich, bezpieczeństwa; zła administracja; korupcja; ograniczenia zabezpieczenia społecznego.

Długotrwałe bezrobocie; praca w „szarej strefie”; gospodarstwa domowe bez osób pracujących; niskie dochody.

Zerwanie więzi rodzinnych; niechciane ciąże; bezdomność; przestępczość; niesatysfakcjonujące warunki życia.

Degradacja środowiska; zła jakość zasobów mieszkaniowych; brak usług lokalnych; ograniczenia więzi społecznych i brak wsparcia w sytuacjach kryzysowych (obojętność).

Zła kondycja fizyczna i psychiczna; niedostateczne umiejętności i poziom edukacji.

Koncentracja przestrzenna marginalizowanych grup społecznych (getta / enklawy)

Wyodrębnienie kategorii szczególnej podatności na wykluczenia społeczne, np. osoby starsze, niepełnosprawne, mniejszości etniczne.

4

GRUPY WSKAŹNIKÓW WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO(Źródło: Understanding Social Exclusion , J. Hills, J. Le Grand, D. Piachaud (red.),

Oxford University Press, Oxford 2002)

WYMIARPROPONOWANE

WSKAŹNIKI I PROGI

KONSUMPCJA (zdolność nabywania)

PRODUKCJA (zaangażowanie w działania produkcyjne)

ZAANGAŻOWANIE POLITYCZNE

INTERAKCJE SPOŁECZNE

(poziom integracji w sieciach rodzinnych, przyjacielskich i wspólnotowych)

Dochód netto na jednostkę konsumpcji niższy od połowy średniej

Bezrobocie, upośledzenie, przedwczesna emerytura

Niegłosowanie w ostatnich wyborach i brak przynależności do stowarzyszeń

Brak jakiejkolwiek osoby, która mogłaby wysłuchać, pocieszyć i wspomóc w przypadku problemu

5

Główne wymiary wykluczenia społecznego

Wymiary, z których wyłączenie stanowi problem życiowy zarówno jednostki, rodziny i społeczeństwa:

praca konsumpcja i dochody zabezpieczenie społeczne edukacja mieszkanie i otoczenie zdrowie więzi społeczne (wymiar kapitału społecznego) instytucje publiczne i dostęp do nich partycypacja w życiu politycznym (np. uczestnictwo

w wyborach parlamentarnych, prezydenckich i samorządowych).

6

GRUPY ZAGROŻONE WYKLUCZENIEM(Narodowa Strategia Integracji Społecznej)

dzieci i młodzież ze środowisk zaniedbanych;

dzieci wychowujące się poza rodziną;

kobiety samotnie wychowujące dzieci;

kobiety pozostające poza rynkiem pracy;

ofiary patologii życia rodzinnego;

osoby o niskich kwalifikacjach;

osoby bezrobotne;

żyjący w bardzo trudnych warunkach mieszkaniowych

niepełnosprawni i chronicznie chorzy;

osoby chorujące psychicznie;

starsze osoby samotne;

opuszczający zakłady karne;

imigranci;

osoby należące do romskiej mniejszości etnicznej.

7

Kategorie szczególnie zagrożone wykluczeniem

Bezdomni

Ubodzy

Długotrwale bezrobotni

Niepełnosprawni

Kobiety

Dzieci i młodzież

Osoby starsze

Uchodźcy

Przedstawiciele mniejszości etnicznych

8

UBÓSTWO – aspekty definicyjne:

W Leksykonie polityki społecznej definiuje się ubóstwo(nędzę, biedę, niedostatek) jako sytuację ,,niezaspokojenia bądź zaspokojenia na niskim poziomie jednej, kilku lub wszystkich ogólnych i podstawowych potrzeb człowieka”

W zależności od sposobu identyfikowania ubogich można wyróżnić ubóstwo:

bezwzględne (absolutne)

względne (relatywne)

urzędowe (oficjalne), rejestrowane przez administrację publiczną

ukryte (nierejestrowane)

Nierówności, podziały społeczne oraz zróżnicowane doświadczanie ubóstwa…

9

RODZAJE LINII UBÓSTWA (tzn. wartości granicznej oddzielającej ubogich od pozostałych)

linia ubóstwa bezwzględnego (absolutnego) -

wyznaczana przez wyrażony w pieniądzach koszyk dóbr i usług zaspokajających niezbędne potrzeby gospodarstw domowych. Podstawowymi liniami stosowanymi w jego definiowaniu są: minimum egzystencji i minimum socjalne.

linia ubóstwa relatywnego (względnego) –

wartość realna tej linii zmienia się wraz z przeciętnym poziomem życia ludności w danym kraju, wyznacza się ją jako pewien procent mediany lub średnich wydatków (lub dochodów) gospodarstw domowych. W badaniach EUROSTATU (Biuro Statystyczne Krajów Unii Europejskiej) przyjęto trzy granice (linie): 40%, 50% i 60% przeciętnych wydatków na jedna osobę ekwiwalentną. Najczęściej stosowana jest granica na poziomie 50% średnich miesięcznych wydatków z ogółu gospodarstw domowych.

linia ubóstwa subiektywnego –

wyznacza się ją na podstawie badań ankietowych, zadaje się w nich pytania dotyczące poziomu dochodów, jaki respondenci uważają za wystarczający do zaspokojenia podstawowych potrzeb, a także pyta się ich o ocenę własnej sytuacji materialnej. Istnieją dwie metody wyznaczania subiektywnych linii ubóstwa:

metoda lejdeńska (Leyden Poverty Line)

metoda subiektywnej linii ubóstwa (SLP).

10

Rozmiary ubóstwa

Rozmiary ubóstwa można określić podając, jaki jest jego zasięg (odnosi się do kategorii ilościowych) oraz głębokość (dotyczy kategorii wartościowych, inaczej pieniężnych).

Zasięg ubóstwa obrazuje miernik nazywany stopą ubóstwa (frakcją ubogich H),który wskazuje jaki procent ludności, rodzin, gospodarstw domowych żyje poniżej zdefiniowanej linii ubóstwa.

Głębokość ubóstwa ukazuje, jak „daleko” ubodzy znajdują się od linii ubóstwa, czyli ile im do tej granicy brakuje. Najczęściej wykorzystywanym miernikiem głębokości ubóstwa jest luka dochodowa (PG).

Zarówno wartość H, jak i PG są wyrażane w procentach, a ich mniejsze wartości świadczą o mniejszym zasięgu biedy oraz mniejszej jej głębokości.

11

RELACJA WYKLUCZENIE SPOŁECZNE – UBÓSTWO(J. Estvill)

UBÓSTWO – postrzegane jest jako brak środków ujmowany w wymiarze statycznym, to pewnego rodzaju „fotografia” z życia w sytuacji niedoboru, jest ona przeciwstawna do dobrobytu;

WYKLUCZENIE – ujmuje deprywację materialną z perspektywy dynamiki przyczyn jak i skutków, jest ono porównywane do „filmu”, ma mniej stygmatyzujący charakter od ubóstwa, odwołuje się do inkluzyjnego społeczeństwa.

Zjawisko wykluczenia ma szerszy zasięg niż ubóstwo.

12

WSPÓŁCZESNY WYMIAR UBÓSTWA I WYKLUCZENIA

KATEGORIA UBÓSTWA używana jest raczej w polityce społecznej ograniczonej do zwalczania ubóstwa materialnego i pomagania ubogim;

KATEGORIA WYKLUCZENIA (obejmującego nie tylko proces deprywacji podstawowych potrzeb, ale także kwestię partycypacji społecznej).

Jest ona odpowiednia dla AKTYWNEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ (APS), której cele dodatkowo obejmują szeroko pojmowaną integrację społeczną w zakresie:

integracji obywatelskiej,

mniejszego zróżnicowania pod względem materialnym,

uszczelnienia systemu zabezpieczenia społecznego

integracji międzyludzkiej.

Aby móc skutecznie przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu (APS) powinna być łączona z działaniami w ramach AKTYWNEJ POLITYKI RYNKU PRACY (APRP), której jednym z celów jest integracja zawodowa kategorii defaworyzowanych na rynku pracy.

13

GENEZA I SENS AKTYWNEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ (APS)

Jednym z najważniejszych współczesnych kierunków w polityce społecznej krajów europejskich jest APS czyli system pozytywnych i negatywnych bodźców, adresowanych do niższych warstw społeczeństwa, które mają zniechęcać do życia ze świadczeń socjalnych i zachęcać do aktywności zawodowej oraz odzyskania samodzielności ekonomicznej.

CELE APS:

przewaga działań aktywizujących nad działaniami osłonowymi, w ramach systemu pomocy społecznej proces zmian przebiega od zabezpieczania dochodów (gwarancji bezpieczeństwa socjalnego) do aktywizowania klientów (gwarancji partycypacji w życiu społecznym i ekonomicznym). Dylemat „ryba czy wędka?”

poprawa „zatrudnialności” obywateli z grup ryzyka (tj. bardziej narażonych na problemy z pracą osiągane przez edukację, szkolenia, rehabilitację, psycho- i socjoterapię, programy prozdrowotne). Również temu sprzyja zatrudnienie subsydiowane, chronione, socjalne w trzecim sektorze (gospodarka społeczna), jak też dostępność do usług opieki. Kwestia „odbicia się od dna” czyli funkcja trampoliny.

Ograniczanie bierności klientów pomocy społecznej , ich „wyuczonej bezradności” oraz obowiązek uczestnictwa w programach reintegracji społecznej i zawodowej.

Wsparcie ukierunkowane na usamodzielnienie klientów określane jako „pomoc dla samopomocy”.

„Od państwa opiekuńczego do opiekuńczego społeczeństwa” czyli program „trzeciej drogi” A. Giddensa. Zgodny z zasadą pomocniczości i ideą aktywnego społeczeństwa obywatelskiego („praca zamiast zasiłków).

14

WYMIARY APS W POLSCE:

Kontrakt socjalny

Zatrudnienie socjalne

Spółdzielnie socjalne

Promocja zatrudnienia

Działalność pożytku publicznego i wolontariat

15

AKTUALNE IDEE EUROPEJSKIEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ

Idea decentralizacji i wzrost znaczenia samorządów lokalnych;

Zasada pomocniczości państwa i wzrost znaczenia sektora obywatelskiego;

Uznanie podmiotowości wspólnot lokalnych, znaczenia więzi dla budowania kapitału społecznego;

Utrzymywanie równowagi finansów publicznych i ograniczenie redystrybucyjnej funkcji programów socjalnych;

Znaczenie negocjacji zbiorowych i dialogu obywatelskiego

16

AKTUALNE IDEE EUROPEJSKIEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ – c.d.

Rola edukacji jako instrumentu inwestowania w kapitał ludzki i budowania „społeczeństwa opartego na wiedzy”;

Znaczenie sektora ekonomii społecznej, zatrudnienia socjalnego i zatrudnienia subsydiowanego dla realizacji polityki pełnego zatrudnienia;

Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez pomoc w podjęciu pracy lub udział w programach integracyjnych (reintegracyjnych);

Dowartościowanie wolontariatu;

Działania aktywizujące nie tylko pojedynczych klientów, również całe społeczności lokalne (metoda pracy środowiskowej).

17

Ubóstwo i wykluczenie społeczne jako zagrożenie dla osób, rodzin i społeczeństwa:

doświadczanie deprywacji materialnej, w tym: ograniczenia budżetowe (brak oszczędności, regularne zadłużenie, brak stałego źródła dochodu); nieterminowe opłaty (np. czynszu, zaleganie z innymi rachunkami); ograniczenia konsumpcji (ubrania, wypoczynek wakacyjny, spożywanie ciepłego posiłku, mięsa i in.); trudności mieszkaniowe (brak lokalu lub jego przeludnienie, brak łazienki i in.)

występowanie różnych problemów (długotrwałe bezrobocie, niepełnosprawność)

socjalizacja dzieci i młodzieży w tzw. kulturze ubóstwa

międzygeneracyjne dziedziczenie ubóstwa i wzorca „bycia na garnuszku pomocy społecznej”

dysfunkcjonalność rodzin ( w tym problem niezaradności opiekuńczo-wychowawczej)

patologie życia rodzinnego (alkoholizm, przemoc w rodzinie i in.)

niski poziom kapitału ludzkiego i kapitału społecznego

osłabienie lub względny zanik więzi społecznych

kryzys zaufania i solidarności społecznej

niechęć do włączania się w sprawy społeczności lokalnej i rozwiązywanie jej problemów

brak uczestnictwa w wyborach i in.

dezorganizacja życia społecznego

występowanie nierówności i podziałów społecznych, formowanie się underclass w Polsce

18

Rysunek 1. Dynamika rzeczywistej liczby rodzin objętych pomocą

MOPS w Rzeszowie w latach 2000 – 2014

43944290

4924

5233

43084468

46394437

4191 4216 4250 4283 4342

4675

4450

2700

1847

2267

1695

878

479 494 491 500 532

87 96 92 99 102

3129 3189

37883989

3884

42744396

41973975 4005

4202 4196 4258

4587

4348

443

1115 1063

723

1760 17051883

2349

27292848

3515

5159 5165

5418

4634

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) -ogółem

Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę

Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę

Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej - ogółem

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdań MOPS w Rzeszowie z udzielonych świadczeń pomocy społecznej –

pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 3) w latach 2000 – 2014

19

Rysunek 2. Dynamika rzeczywistej liczby osób w rodzinach objętych pomocą

MOPS w Rzeszowie w latach 2000 – 2014

1233511783

13922

14601

11714 1158211964

11194

10170

9531 95739314 9492

8237

9178

7997

5232

6446

3500

2219

704 773 768 780 711231 267 259 231 277

8881 8805

1092111352

1055510917

11364

10603

96419092

9393 9161 9247

8019

8901

1202

3197 2960

1792

46564266

4629

5639

6696

5700

6936

11270

10639

8223

9743

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014





Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdań MOPS w Rzeszowie z udzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych,

w naturze i usługach (Dział 3) w latach 2000 – 2014

20

Rysunek 3. Ogólna liczba rodzin, którym MOPS w Rzeszowie udzielił wsparcia

w 2014 roku według powodów przyznania pomocy

0 500 1 000 1 500 2 000 2 500 3 000

Ubóstwo

Bezrobocie

Niepełnosprawność

Bezradność w sprawach opiek.-wychow.

Długotrwała lub ciężka choroba

Przemoc w rodzinie

Alkoholizm

Potrzeba ochrony macierzyństwa

Bezdomność

2 950

2 271

1 634

1 013

2 035

105

221

70

82

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania rocznego MOPS w Rzeszowie z udzielonych świadczeń pomocy społecznej –

pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 4) . stan na 31XII 2014 r.

21

Rysunek 4. Dynamika liczby rodzin objętych pomocą przez MOPS w Rzeszowie

w latach 2000 - 2014 według 2 najważniejszych powodów: ubóstwa i bezrobocia

2979

2749

3097

3370

3041

3084

3058

2929

2559

2356

2484

2762

2762

3147

2950

2147

2028

2324

2497

2338

2478

2528

2257

1886

1865

1987

1624

2186

2383

2271

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Bezrobocie Ubóstwo

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdań rocznych MOPS w Rzeszowie z udzielonych świadczeń pomocy społecznej –

pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 4) w latach 2000 – 2014.

22

Rysunek 5. Dynamika liczby rodzin i osób w rodzinach wspieranych przez

MOPS w Rzeszowie z powodu ubóstwa w latach 2000 – 2014

2979

2749

3097

3370

3041

3084

3050

2929

2559

2356

2484

2762

2762

3147

2950

8980

7925

9252

9602

8621

8792

8728

7567

6650

5671

5542

6050

6050

6903

6410

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Ubóstwo - liczba osób w rodzinach Ubóstwo - liczba rodzin

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdań rocznych MOPS w Rzeszowie z udzielonych świadczeń pomocy społecznej –

pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 4) w latach 2000 – 2014.

23

Rysunek 6. Dynamika rzeczywistej liczby rodzin objętych pomocą OPS

w WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM w latach 2008 – 2012 i w I półroczu 2013 r.

79234 80440 81683

7664774223

63104

811010197

808 877 940 921

75862 75697

81225

7611373672

62540

46204 47139

5315150461 49066

35204

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

2008 2009 2010 2011 2012 2013





Źródło: Opracowanie własne na podstawie Danych z Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego ze Sprawozdań OPS

z udzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 3) w latach 2008 – 2012 i w I półroczu 2013

24

Rysunek 7. Dynamika rzeczywistej liczby osób w rodzinach objętych pomocą OPS

w WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM w latach 2008 – 2012 i w I półroczu 2013 r.

288382280464

273459

255071245759

204976

15828 18903

1992 2281 2455 2419

281968271801 272238

253826244226

203495

148717 149032160527

151631 147170

106207

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

2008 2009 2010 2011 2012 2013







25

Rysunek 8. Ogólna liczba rodzin w WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM ,

którym OPS udzielił wsparcia w 2012 r. (według powodów przyznania pomocy )

0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000 30 000 35 000 40 000 45 000

Ubóstwo

Bezrobocie

Niepełnosprawność

Bezradność w sprawach opiek.-wychow.

Długotrwała lub ciężka choroba

Przemoc w rodzinie

Alkoholizm

Potrzeba ochrony macierzyństwa

Bezdomność

42 706

41 437

22 069

12 827

25 981

1307

4236

8163

818


z udzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 4) - stan na 31XII 2012 r.

26

Rysunek 9. Dynamika liczby rodzin objętych pomocą przez OPS

w WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM w latach 2008 – 2012 i w I półroczu 2013

(według 2 najważniejszych powodów: ubóstwa i bezrobocia)

44293

43515

42508

41568

42706

37479

36984

38541

40548

39394

41437

35858

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bezrobocie Ubóstwo

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Danych z Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego ze Sprawozdań

OPS z udzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych, w naturze i usługach (Dział 4) w latach 2008 – 2012 i w I półroczu 2013

27

Rysunek 10. Dynamika liczby rodzin i osób w rodzinach wspieranych przez OPS

w WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM z powodu ubóstwa w latach

2008 – 2012 i w I półroczu 2013 r.

2559

2356

2484

2445

2762

2635

6650

5671

5542

5290

6050

5687

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Ubóstwo - liczba osób w rodzinach Ubóstwo - liczba rodzin



28

Wybrane działania na rzecz wsparcia osób i rodzin wykluczonych oraz rozwoju społeczności lokalnej

Empowerment (upodmiotowienie) wykluczonych społecznie, ukierunkowane na ich samozaradność, pewność siebie i zdolność do działania na rzecz dobra jednostkowego i zbiorowego.

Animacja społeczna w społeczności lokalnej

Inwestowanie w kapitał ludzki m.in. wykluczonych społecznie

Współpraca międzyinstytucjonalna sfery pomocy i integracji społecznej oraz sfery rynku pracy na rzecz osób i rodzin wykluczonych, także podejmowanie współdziałania z sektorem III

Oddolne budowanie społeczeństwa obywatelskiego, a źródłem zasobów kapitał społeczny –jego wymiary (Źródło: H. Kotarski, Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój województwa podkarpackiego, Rzeszów 2013, s. 31):

1. Uczestnictwo organizacyjne i jego zróżnicowanie

2. Zaufanie i solidarność

3. Chęć do współdziałania społecznego

4. Informacja i komunikacja

5. Sieci społeczne

6. Poczucie podmiotowości

oraz tzw. brudny kapitał społeczny

Tworzenie partnerstw lokalnych w celu rozwiązywania problemów społecznych i inne…

29

Współczesne wyzwania polityki społecznej

Aktualnie polityka społeczna skupia się na działaniach publicznych i niepublicznych podejmowanych na rzecz jednostek i grup, aby móc zapewnić:

wspieranie grup ekonomicznie najsłabszych (np. przez: zwolnienia podatkowe, płace minimalne, różnego typu zasiłki, pomoc społeczną)

wyrównywanie szans w dostępie do dóbr i usług (np. przez: stypendia, zasiłki rodzinne, kształcenie w systemie publicznym itd.)

równouprawnienie, a więc brak dyskryminacji

asekurację ryzyk życiowych poprzez system ubezpieczeń społecznych (np. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych) oraz fundusze celowe (np. Fundusz Pracy)

Powyższe działania podejmowane w ramach współczesnej polityki społecznej mają dodatkowo służyć wyrównywaniu szans życiowych osób i rodzin zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, które w obecnych czasach są bardzo ważnymi problemami społecznymi.

Współczesna polityka społeczna oparta jest na koncepcji europejskiego modelu społecznego i sprowadza się ona głównie do walki z wykluczeniem z rynku pracy i przeciwdziałania głębokiej deprywacji - jej najważniejsze cele to: integracja społeczna oraz integracja zawodowa wykluczonych.

30

Bardzo dziękuję…

41

ubÓstwo i wykluczenie spoŁecznerot.podkarpackie.pl/attachments/article/358/7. ubÓstwo i... ·...

Documents