UKSZTAŁTOWANIE DNA

OCEANICZNEGO

Topografia dna Oceanu Światowego

Topografia dna Oceanu Światowego

Krzywa hipsograficzna jest wykresem przedstawiającym udział

powierzchni Ziemi poszczególnych wysokości bezwzględnych.

W dnie oceanicznym wyraźnie widoczne są trzy części:

• -szelf

• -skłon kontynentalny

• -łoże oceaniczne

Łoże oceaniczne

SZELF

Ang. Shelf- półka Strefa dna morskiego wzdłuż kontynentu Oddzielona wyraźnym załamaniem od skłonu

kontynentalnego. Obniża się pod bardzo małym kątem około 0,07º Budowa geologiczna zbliżona do budowy

przyległego kontynentu. Szerokość szelfu- od 15-20km u zach. Wybrzeży

Am. Południowej na Atlantyku, do 1400km na Morzu Barentsa

Od otwartego oceanu szelf kończy się krawędzią Dno na skutek trwającej przez długi czas

działalności tektonicznej i lodowcowej jest bardzo urozmaicone….

Największe formy szelfowe:

Moreny Fiordy Głębie

Głębie na Morzu Bałtyckim

Mapa dna Atlantyku, okolice Nowego Jorku.Podmorskie pradoliny rzek.

Do mniejszych form szelfowych zaliczamy:

Podwodne progi Ławice Płycizny

Mielizny

SKŁON KONTYNENTALNY

Podmorski stok kontynentu opadający od szelfu do głębi oceanicznej

Nachylenie 3º na Oc. Atlantyckim i Indyjskim, 5º na Oc. Spokojnym

Ok. 18%pow. Dna oceanów i mórz

Stok kontynentalny

Występują tu takie formy jak:

Terasy (półki) Rynny Uskoki Urwiska Grzbiety

Kaniony podmorskiegłęboka, stroma dolina V-kształtna

Najczęściej są to morskie przedłużenia rzek

Kanion podmorskiprądy zawiesinowe przenoszą materiał pochodzenia lądowego, proces

ten przypomina tworzenie się lawin na lądzie.

ŁOŻE OCEANU

Zajmuje ok. 80% dna oceanicznego Znajdują się na nim wzniesienia, obszary płaskie

oraz doliny.

Grzbiety Śródoceaniczne

To pasma wzniesień pochodzenia wulkanicznego o dużej rozciągłości.

Na Atlantyku- Grzbiet Śródatlantycki o długości ponad 20 000km.

Szerokość grzbietów dochodzi do 3000km, niekiedy tworzą wyspy…

Islandia

Grzbiety są obszarami aktywnymi wulkanicznie i sejsmicznie

W osiowej części grzbietów charakterystyczne są rozpadliska- ryfty, o szerokości od 30 do 60km i ponad

2000m głębokości w stosunku do grzbietów.

Otwierający się ryft Morza Czerwonego jest być może zaczątkiem nowego oceanu.

Góry podmorskieformy wulkaniczne, mają nieco ponad 1000m wys.

Niektóre z nich wystają ponad powierzchnięoceanu, tworząc wyspy bądź archipelagi wysp.

HAWAJE

Rozległe, płaskie wzniesienia

Niektóre wystająponad zwierciadło wody,Wzniesienia Falklandzkie,Bermudzkie.

Równiny abisalne

Rozległe, płaskie o nieurozmaiconej rzeźbie; znajdują się na głębokości 4000-5000m i zbudowane są głównie ze skał

pochodzenia wulkanicznego – bazaltów, przykrytych warstwą różnorodnych osadów.

Baseny oceaniczne- zagłębienia w dnie oceanicznym, głębokie od 3 do 7km;

Basen Norweski

Basen Mozambicki

Basen Chilijski

Rowy oceaniczne

Rów Mariański - najgłębszy rów oceaniczny na świecie, położony w zachodniej części Oceanu Spokojnego, na południowy wschód od Marianów. Ciągnie się łukiem o długości blisko 2000km.

Rowy oceaniczne

obniżenie dna oceanu, podłużne (do kilku tys. km), wąskie (kilkadziesiąt do ponad 100 km) i głębokie (powyżej 6000 m głębokości), o stromych zboczach i płaskim dnie,

występujące przeważnie na skraju płyty oceanicznej w sąsiedztwie łańcuchów wysp wulkanicznych lub górzystych brzegów kontynentalnych.

Zbocza od strony łuku wysp lub kontynentu są bardziej strome i odznaczają się silną sejsmicznością.

Rów Japoński

Rów Mariański

Rów Japoński

OGNISTY PIERŚCIEŃ