ulru[9tufluu original article · 2019. 3. 6. · sawanpracharak medical journal volo no.r...
TRANSCRIPT
-
dstulru[9tufluu
aadeudgr fl:flrJrJ:B{ y{.u.
nqil{ruflauR::ilI:{ilururaflryiliilrrn1r
ffrrniooqn:il:rnr:
dt v Ifl2::nu:sut:RUt?xfll:tt
4ll.l U Eum 0 0uun I ilR:1fiu-$tultu 2552
Original Articlergr
u o o g t fl t { st o R I ? s 1t I fi a o fl il o.r1 fl du fl ds fr ql u ou o.r
nrsnfr{ n r:16ordu r6osrusr {1u flil o{I{l{iloitrrstRPredictive Factors for Hydrocephalus after Aneurysmal
Subarachnoid Hemorrhage
Nisit Srisomboon M.D.
Department of SurgerySamutprakarn Hospital
Samut Prakan
Sawanpracharak Medical JournalVoLo No.r January-April zooe
vtUilNOUO
SgrorJ:yo.rn{t
i4flo11{mflnu1
: rdafinu'rrJoo-EJrdu,,rdfiarnrionmsrirmriaarua.,:1za*uua.:pr"r'[uaila.,:nrEreda o '- A
y e a o .m n.: il ud o n a a nluria.,: r fi a fi ru a ru o t or n rfr u 16 o or uo.,:1u a ru 0.,:Iil { T{ o { ttn fl
: n{ru.,:ruriaunr:il l:ryra,tu1adrum:il:rnr:qqI av 4 e uo , v n Y
Ailltuun"l:?ou : nr:Flnr*ruuuEoumaJtundil{ilesrT.:nrun (Retrospective cohort study)nqiruffaodr.r
. y\ A- v -y_-.14. I v A - a o r A y: ry u ? EJ7t:U n1:l nU1 Ftr ul6 nr: r.ir or n rr4 afnurRl?sra o n 0 a n"[urio,,: tE ar{ru{-teru a.,:or n rfiu rd o n un.:tuaru a.:Iil.-:n o{ un n ne..: uriil fl . Ft. 2546-2s5 1qiruru 69 nu
: finr*rfraryafrauma.: ornrrz:srfi au(ilrsuanuasfiilra'lu flo{r'Eldfinu.ra rJoq'a lfiu,ri a',8, *rFr Hunt
".0 **" n;;; ,iln";;;o" nrasuda,
a a nturia.,:h'r :t rirtu a ru a.: n'r e niT u ri a a u a.,:h fu n d.,: ri.,r'[u a ru o.,: o{r uu il.,:deaofr nu rfrurFa n un.: [uarua.,:Iil.,:yro.: umsnmru fi oil nhza,,::cuurhcarmdrfi Ft
?finrtflnu1
djtdloddolualnmrnulmuza,Jr6tutnanun{ turtila,i rilifl urfi HuilQau:rwl,r.,:n{ru{ilaaAYY-.----!- u Q r r-- Y , r v u eyt [nru n1:zu1 ,l n Ldn a:cut autm rio aru ot [zaiuu a.,:a.,: driotfr a.: n1a: uas
q !l eo t u ytrjlfriunr:r.irol=ndrgnl:?tq6tau Chi-square mia Fisher, s Exact une
. J e A & u ,y t vt-test t4ssouA?1*trriauuLrjrJagn,jr 50gac a59rr o - a C, 9
{rhaohuru 17 nu Aori]u Sasac z+.e 16iun,r:ilrfiortdvirrru.url4
alanl:flnH"l
mriaaara.,:ls#um#.:a.,:f,da.:fra.,:nm: r,,rurJoo-aoiro j dfir,r.rru#rur{udadr.,:
-
60 fi?or aiaup:oic, v d
6f 'l?: FIU:v{1lnuL?td1:
dv r a ? , q s - d'a - !NU Ud1 n6U FrO nlTrnnfll?eulnnadilO{ l?dufi n{ n{ lufl ilA{ n{U 01 Eltl1n(P=O.OO1) Hunt and Hess grade :err-u 3 Ltae 4 (P=O.OO4) Fisher grade
:vriu 3 uac 4 (P=0.004) firf,aoraantudorln:.:rir'ludila.,: (P=o.oo6) fiY,{vvLaa
R1?sU1fi AOdilA.:L?61ufi A.:n{ (P
-
--i , y -i.!J0n0raltJ{noflr,:slnfiao?n 0r trtyrlra{fl{nJdlJo.!nruila{nr:r6nrdura'oeue flumrol'hjuoqrnnflfi O orJTufi 1 $.n.-rri.g 2552 Predictive Facron for Hydrocephalus after Aner:rysmal Submchnoid Hemorrhage 61
Results
Conclusion
Key words
unrirnr r cf1 u ri a ar a.:12 #u ra a"r pr"'.:'Lu a u a I
(Hydrocephalus: HP) ttlunmsuvt:nfiaudrfi n&uao,Ae?ufl 1 gil a.: ta a n o a fl tuta\: IH aq il dil a.:
(subarachnoid hemorrhage: SAH) a1ntf;u
rd a nr un.,:'[u aru o,:h1.,:n a{ ttn n vru1fi50 E nsA
6-62 fr.:nr?sa-.rn6i'r?uil.,:r{lu 3 :cflc 6aacute HP (o-3 iu) subacute HP (4-13 i'u)uav chronic Hp (14 {u{ulil)," nalnnr:rfiorHP fr rhrufiuri fi nr:ulduuuilarnr:rh.,:ru
Y,vu?10.:u1fi ao 6{3J o.t t?t duila{ (cerebrospinalfluid: CSF)('-q fi nr:Qoor-unr:lmattsuzo,l
procedure and who did not by Chi-square test or Fisher's Exact test
and t-test at 95% significant.
17 of 69 patients (24,6"/o) underwent shunting procedures for treatment
of hydrocephalus. Statistically significant associations between the
following factors and shunt-dependent hydrocephalus were observed:
advanced age (P=0.001), Hunt and Hess grade lll and lV at admission
(P=0.0@), Fisher grade lll and lV at admission (P=0.004), intraventricular
hemorrhage on initial brain CT scan (P=0.006), radiologicalhydrocephalus at admission (P
-
62 0?n a?orlu:nid,ed
6l?::nil:sT1:nur?{61't:
aneurysmalsAH t?iu a1?Jil1n (advanced age)
narrud'ulafi nd{ (hypertension) rf, anaonluda.,:s Yo[n:.,:u't Lu dru 0{ (i ntraventricular hemorrhage)
moooan n:csr EryTrhfluda.: rdo{ru ail o.,r (dif fuse
su barach noid blood) ufi u 6 o or uor.,:luae.r a thl',ro,J.rt.adQr
y{01: Fl:{ Ft1 Ltfi uitmil n1T Lfi a t? fl u tao n tud?u
fi A-.lfl 4l: 6{ tl o.: (poste rio r ci rcu I ation an e u rysm
sites) Fl ?1 il fi or rl n fi t a.::su u il:sd1 r,"v',., rfid rfi rror n nr:ln a ri Bu rd o nhl d'fl .-: a a a.: (f ocat
ischem ic def icits) fl u1 Flfl o.:?io.:h,r :t rlrluf,No.,iln (large ventricles at the time ofadmission) Hunt and Hess uas Fisher grade& , v 3c,th:LLgrTenu 3 ?ru[U n?1il2oilnn?a{Truu
. J^ d e aljTsd1llY.ltfl Flfl fl n1:nUUnU?A\ltClUtAAn LLFhI
luaru atnr gm n'.,: nr: tfi n rfr o n oo n'luria.': rda
fr il a il 4.,: q r n t#u u 6 a n u n.:'[u a ru a.:}J.: v{ o.: Lt n n
lsymptomatic vasospasm) nr:lrnn#rza':
tf;utda n un.,rtual o.:ft1tilot (aneurysmh'rebleeding) uar {tJraulnu{',: rdato.,nn.taJ,uttde14eJ'FI n u1 Yt il 1 U tj','r el n Lil il ? a d?il U o a fl t d u.] Fl 1.1 Ifi fi r.raoianr:rnn Hp adr.,:fiorrqu nr:finr*rd
[a n ]1 uu u: L2 ru n oI a { tfi u t6 o n un.:Irl.,:n a.:
Iorunr:'Lfinfra.:1an::arf (craniotomy and"a,d,a
aneurysrnaldipping) rl.,rrrF[U v{.FI. 2546 n{ 2551oJrqiluru 09 nu frl:.:nururadryilril:1n1:t h | 9u aa v,,til?El?lnnu LFtru n1:?Uafl fl a1 n brain*rpr,lrired tomography (CT scan) uardigital subtraction angiography (DSA),
magnetic resonance angiography (MRA)
mia cr angiography uarlfiiunr:aiT n"orfireri6 pterion craniotomy mia posterior fossa
A d v a rLcraniectomy LY{fl fi XU LdU tAO n LtFhl [u{y{O{
)aou:?SJnUtUFl cisterns t?loLAltAanaAn d1fi:U
nr:s.ir rr-n rfl n hm ina term inal is lru1firirr1 n:T a
nr:if,ods HP framu significantlyenlarged temporal horns n6a ti'rr:rd?uflo\:
frontal horn oio maximal biparietat diameter
il1nn'hSauar 30'[u brain cTv\ Ja V ,Llil?flYlil Hunt and Hess grade m.:un
e "g":rd'u g f,uhluncl,{udrruriu acute HP oclfiv I eO I r V , ! v v:ufl15rJl nn LdTtotrul uu1ilaodilo.: L?tdu?1a{
ua.noun1lr.ll Fl Fl tU ndeJo{ (preoperatlve external
r vo., Y ' { v u I v,.n no L6ma:nn uulu aodilo.l L?tdu?1aim6w0.n n a
tilaarua.: (intraoperative ventriculostomy)A av I u
tll0 Lfi dilA{}1UOU (brain relaxation) R'lUfi A.ltVY
nr:nir n'rr firh fl ilnnuldyifl Teur fl d1?1rianrua,,:
lt d'um a".,: prrl{ (ene rnat ventricu lar drai nage)il:srurru t-to iu rfi aannrrruoiu'lunua.,:(intrac, ial pressure: ICP) riT miu{rJrad
du , rJ A q v J Aa t e,, J Yvvu?Fl6]U:cd{n[v{AFlnUlUOAUtdEhl?ltl,.lAna ventricular drainage) ryilrU:rAdUQs[ot:Unl:Rmcnl:tfi n HP ff ufi a.,rnmtfi n aneurysmalsnH d.,:o#flfr frrjr erlfiiu nrih o'Ipfl dyi arsil1 ? l{Y,tee
U1fi A O dil O{ L?61Ufi A.: A{ d{A\:?1 O{ n1?:UasI Oy I u 6:o , d
t? fl L?1uTufl 1il fl n EJ ltil11 uU1 eJ1 uiefl n rlA - ei , *cna!
rv{oo ua:nu1 ruu2 Hfl a ilu tFrFt?tu{{q
A4I A?finliflRU1
o d v u vA a , U ragmlfn:flntrlLtuuEjaufia{ (retrospec[ve u.,]il ICP 6',1fi-oo1n1Tn1d:suuil:sd1ilhinTu{
cohort study) lu{rJraflfiiunr:iflofrrlvv v I
aneurysmal SAH uaeLo:Un1::flu1Fl?fl, u a r d i ova d
nl5tJlnALunnv[fi anFhu&Ly'I0 L{Ftiltfi afl?ma
soi,V,qvl4a1:6u1 r.ir rirr'Ldyiarrul adlm rio 4ruo.,:12uuv6tUfi a{ A{ dtO { Tlo{ fl1?T (perm anent{ventriculoperitoneal shunt)
-
q - e , ! ' r u - Je.llnn0ldu InDnl2Sutvaoarua{ tilalrTatfltluaruolfl lu}m ifl t:rnor6rraonIn.! lutnlo.! hJi?to{llnflf,fi O qfufi 1 N.n.-llJ.tl 2552 Predicrive Facrors for Hydrocephalus after Aneurysmal Subarachnoid Hemortage 63
:? u r? rJ fi a { a'[u uu u uiufi n ii air.:du
Ioranrmun?ur?ffiyrfi fl u{rJrauan unvfirhu'[u
lfirrri atq tflF1 Hunt and Hess grade ularFisher grade zeusiuli[ul:{?Ia1u1a (Hunt
and Hess grade and Fisher grade at
admission) R1?ctdaaoanturia.:Inr{f1tuYd6a6
dil a{ n:{ tt:na1 n to n11LTEJ na ilv{? tn aT6lil a.l
(intraventricular hemorrhage in initial brainV x q v &acT) n1 ? eu1 14 6i A 6 flJ A.,J llt 6 Ufi A \: n { [U d 3J A.,:
a1 n r6 nf, Lr eia a ru fi r rn aiaru a.,:z cusiuliluI:.:ilUrurn (Hydrocephalus at admission)
"'Jeaoi'r ruu il.: fi rnr u r du rfi a n $4.:'lu f, il o.:Id.: n a.:
(aneurysm location) Ltarn?1ilfinrJnfi'uo.:
et, *c--frrhsfilfifunT :r.irrn''er'[d V-P shunt LLacnriil frrhgflhi1friunr:r.i1n-Fr'ld v-P shunt(n'm.rfi 1) ilu'j1 {rJran{uffLd v-p shuntfiarsrafin ffi.2 + 6.8 iI frtraneiruifl*fldq{qv-P shunt fiarqrodu so.9+13.2 il
- - rXanv{ u Fl ? 1 sJ ei',J r{u d il ft n'n r*rus ulh rfu n r',r (l i n ear
relationship; :ru'1r.,:ar qdu'', n{uuavnl:tfi Fr
HP o'rtpodufl ar{rJrar& z n{ruumnrirriuadr.:
fi riurir riqn1,,:dfi A (p=0.001 ) fl u rfl dfi €.o16
iunr:rirsl-nld v-p shunt iasas 80.4 rru#rvr rtmalfifunl:ii1n"'Ft'ld V-P Shunt iaaas
il rd dv't 3.0 t[Ft L8J tJ n?1il tLn fl Fl1.]a u1.ltJuu61 n ilfl 1{
AA O ! O r vt,6lnn ilUn1:Ld V-P shunt LltflOilrJu?fl Huntqo
nunr:td V-P shunt lun{r{rhu Fishergrade t-z fiasn'jrn{ru{rJru grade 3-4
1d
ruan1:flflu1
. hifi np nuiasas 8.9 d.:unndr.:rYuadr.,:dv o urJuumnrun1:dnn (P=0.006 uaB
-
64 fi?n sinrutai d?T:ri'il:st1:-ndr?t61:
vAvasospasm ilu:auau 16.4 f,{ttnnFt1.]nuozir.,:fi u"u6ir riqnr.:afi 6 (p=0.002)
?o1:ot-. t v,, !- d v dy\lu?1 rJu?unila1 u}J1ne,t n?13,tdtJy,luiigq
riunT:'[d V-p shunt arflufira fr:1fl.,:runrirr
t{niu n-u(1 6) armyfi a'r:rfi a ilm1 n fth EJfi fi or fllgit.lrnfizulo?ori ventrictes Inadufir6.oriflfr'rfi or{Hp lfi.jra fi subarachnoid spaces n{r.,rRluya-nnlTtfi or aneurysmat SAH fi rfiaotrflr
hlag"tu subarachnoid spaces qiruauerrncov
rir"[finr:ri1{1u?o{t csF finrJnfi unsa ua o J u
tnn?IdzuFt tUtfl Auilr{ilO{ (meningeal fibrosis).J,"rd
Ft1ilil1 rj,JAnAn1:1fiAtaflu?to.,J CSF (CSF
circulation) unwirlfrnr:aonfu?a{ CSF ann,,:4/r43Jn?leJElFt?1UUtA.t ventricular ana.: fi5afi:vasrrarn.rlnaric,u,uo{ csF (csFci rcu lation ti me) rur n{urir'lrinr :lu n r.i'tu? o.l
CSF {14{(1e1e)
nrir:1{uduriu(16) lu Hunt and Hess gradersrr-ud{ olaasLilu rJn}J1a1 fl n1Trfi or acute H p
rmfi auri'u Fisher grade :ca"ua{ um"lurirha
aneurysmal SAH fifi nunt and Hess grades vru'jT'ld v-p shunt riaumnfiialeil6'ld
vAdar&tn g Lfl T1srJ nastduu? Ft nouuu t0.l
nr : 6n ur dirilfi 6 n ur r.r a?sn n1:tdexternal ventricular drainage (EVD) rianr:rfior
Hp rda.,:qrnn1gfia{n1:'[d EVD rrfl,lfir]aelo&,d{01n1:fifiu utrifi:rfl.:runu,irnr:ri1 EVD
rir'lfrnr:'ld V-p shunt nna.](1e)Jad.
til a y{ a1:0J1 Ft ?,1 tJ d3J ?i U f,'z A{ a1U?UaAo,d
taanmaqlil subarachnoid space y{U.i1il
zua oia nT :"rfi o H p a dr.:fi riadr f,qnr.:afi 6 In EJvi Aa
{rJrufifi Fishser grade Tsrriu g uns 4 fi0.,1'Ld v-p shunt siruauilrnn'irrdarGaurfi fluu oh ianu{daafrfr Fisher Grade :soiu t Lrac 2 fit
, Ye ,T't Et.: 1 u n ai't rli tdu nn ( 1 6'20-221
fi :r s.orunmrfi n acure Hp d.:riluzuarur
fi:ru',lrunr:tfin aneurysmal SAH e1fl intraventricular hemorrhage n1afifr,:1{urilntuLy\flfifit('6) rir'lfrnr:finurdorr nr:rfin aneurysmal sAH(16, r.) afiutglfi,jr
d AY O u v d aQs&JOFtFtUl{ LUn?1il6{3J?IUti?0.,1 n1:tRn Hp
qa
n1flfiti'{n1:tfior aneurysmal SAH adr.:l:d v u dv , 3a ,n nl il n?1 il 6{}t1tufl'Ft.l fl a1? u n Lri ar rur:n
a te , a 5l d- Iafru1 u Ln a u't{uFt rou Lunr:Fnurnr\U.irUh ao,
{ilrarvlntufr,rld V-p shunt 14 Flu (5asasso.al,,l3uirfiauri'u{daernrrrrrEr s Fru1to u av 1 s. o) unlil rm n rir.o n-u a drt fi ria rir rYar
Yt't.l6lftFten )a
l'{UAtU?flyDJ Hunt and Hess gradeg L[nB + sflJrfuti'tul:.:ilflrurafia.,:'ld v-pshunt iiruaururnn'ir rdarilSaurfi auniurirhEr
Aatfi afi intraventricular hemorrhage rirtfrpn.rru
mfioza.: CSF (CSF viscosity) rurndu rfiotnm
anriuza.: CSF circulation(8,'o) nr:finurdvn Jo
iluryU?unil intraventricular hemorrhage in
initia't orain CT Souac +s.s fia.,rld V-p shuntd d e vi *c tav
ru:uuLmElunu 9{11?uyt L8J8J5afl as 1 4.9{n1?rfin acute r-rp riu lilq"rrflufio,r
'[a V-p shunt ytfll1s udrilurJo{umd.:drirtfr
fiIanra6.,:dqyfra.rtd V-p shunt tunrumd.,:- - -1 X v 6' r anlTF{nUlU1{ U n?1 il 6trJl tU 6Ty?1 i'hl n1T tR Ft
acute HP Lrarnmld V-P shunt d.,:eJ1n Inflen Aa
q
ilU?flmil hydrocephalus in initial brain CTfifi Uunt and Hess grade 1 uas Z fi:rg.:ru
-
ilofrtrriurdontrcdrncioanro'r'lrrdurm'.r6.r1umm.:nruxdlnr:rfinrdur6onunrlumrol'lrhroqrnn
ilfi O quiufi 1 il.n.-[tJ.tl 2552 fted.icrive Factm for HydmephaluaftuAneurysmal SubanchnoidHemorrhage 65
ov d s J,la[m ventricles tJ?u1a[n?u d?u chronic HPa^ !frtfrorflunrHfia.on1:tnn aneurysmal SAH
T{ulfi Saaac 7 -4gtzst nalnnt:rfi oril101 nrda
aneurysmal SAH 1fi6du lorarqynvn1:fi o1:6u1'ir frdr u:r ulnst"r rilu frattd v-p
fi 16o or,truru il1 n tfr{il aa"[u subarachnoid - A V r I OYq u , Ashunt n5ahi daflnr:1frflo{srir.,r j fitrfluu ,o 4 xn? $u: Lu n1:fi nuluu:rn au fl 't:v{a1:6u1Ianraza.:n1:Lfin np unrfra.:td v-p shunt
draaa-AeaAspace aseJu0n:u1 nu Lfl aTsJdrJa.0Ln n rgo
tnt-.,:fin (arachniod adhesion) rurn{u drtfr
nAeord4roHas 54.2 nFla{td V-P shunt ru:rjurytfluu ei -h,aenTurTrhafikifi Sotinc 8.9 acute HP rfluruaur{a1 n n1Ta n riu?.l a{ CS F circulation tu ventricular
q
a-Aosvstem fiTanlTanrlufi arachnoid villi rir'lfrJqu fi n n r r ru uun n ri r,: :vr "i r.r n ? 1 sJ a-ulu fl il a.,: rf,l u
n1:?i1.,:1ufl4.0 CSF absorption ana.,tfi
arachnoid villi Ltds basal cistern(e'10'12)a6tu?1 u{1u n?1 il 61il?I Ufi TB?121{ n1:tn Ft
HP uav aneurysm location(16) tfia.:orntfia
tfiot aneurysmal SAH rdaoroJlmarfir{ basilarA c, a i - otr.cistern fi.: rtluuirr rufi arrur:aiu r6a nldrfl u
.drururur n n'iruirrrudu ('a rirlfr aneurysmatSnn drfi or{uluoirutmdt posterior circulationfi intraventricular hemorrhage drrufr:fllfrilatJ(23) fi:ra.:runrim'irnt:nu aneurysmalsnn 'luuittru ambient cisterns rt:aa,:f,T.,:ieruniu intraventricular hemorrhage filanratfin HP fl.,rrut6rrzr nr:finurdrrunl?Lnn HP
vaR1gfiA.,:fl1:tnn aneurysmal SAH 81n
)cerebral aneurysm 11 posterior circulation
ay ' 6, a Ad{n{:aflas 30.1 LMalatllutll:1rn1:Flnuluqlfi ,iru:u rirh ufi o u rfi utldrlfrhinu rm il un n rh{o
t dv o e AAAU1\:UIUd1nilm1.:dfln n1:tnn acute HP
a-o"-om:CI chronic HP aril1 Lmtnnn'l1ilr.lnilnmn1.:
T&UUilTecllmn1ilil1 fi:ra.,:runun?1ilfi Ft
iln6za.: long-term memory, psycho-organic
disorders tunr cognitive deficits(26)
rda'ld CSF shunting devices a1o
erfi nrrrrtm:nfr oufi a u or:r EJ 6.:fri or m il il{fit,, d. v d A[tJ ?'t orrilu n1 To Ft Frufi ia n1:Ft Ft rlio? o.: v- P
sh u n t(' 6'")
d'o rfl.i.,fl , o v fi a.,: n-pr f u'lotd ua ;era v-P shunt tfrqnfra.:rrncrfi ru'rcdilfr.luoi
a X ooe v eLHfl a1fl n1:fi nuf, aryidlfinr:or uafntnfrilrg
msd'uJmoli'ilil rl:sa n dltriu airla u uri nnr tilfi
nrilnr : fi n ur rJo,i'u oir.,: 1 fi r{l u rr-r unJ r?ifl fi
tfin HP mufia'.,:nmtfin aneurysmal SAH,)l
v'lu?1 A1qnil1mlu high Hunt and Hess grade,
high Fisher grade, intraventricular hemonhage,
acute hydrocephalus uac clinical vasospasmd U u 6:u I al U 9 v AAlJ n?1 il 6ltJTlU O nU O U1{ IJU El d1 n q n1 \l 61fi A
Jx,d?tfusl1 ttttFl LLav aneurysm locations Lililn?1tJu u dv t dv o u ^^ I61il1\Uf, nUAfl1{lJUfl dlnfUnlndnn f,{r,lAn1:
4Jd,.r6vFInulu o1 aq rril uil :r Iuzu [u n 1 :E tta Tn u'tvt. , .Jsfrrh anriarfl lorurqilr;nr:n-nfiutotd v-p'. "o va 3 ) A ^Jshunt Lfit:?flu !ila?lQeann?1ilJ[6lu{rlon1:rfinn?ltrlnr: nr:rfrufrin rirtfrqirfl
e uo f:sflst?n1:nu10r? tut:{y{u1u1a uasRl?c
n A I o 3 , oeum:ngauoul nacrnn?u 6{{rJa[mn1Tn[[nv 9i , Xa, a a ; N:nu1 zuu? u n ailuuu:vdylEfl 1l l r,1 fl u{t?lu
{q
-
lonmrdl{6{1. Vale FL, Bradley EL, Fisher WS. The relationship of subarachnoid hemorrhage
and the need for postoperative shunting. J Neurosurg 1gg7; g6: 462-6.2. Auer LM, Mokry M. Disturbed cerebrospinal fluid circulation after subarachnoid
hemorrhage and acute anerurysm surgery. Neurosurgery 19g0; 26: g04-g.
3. Black PMcL, Tzouras A, Foley L. Cerebrospinalfluid dynamics and hydrocephalusafter experimental subarachnoid hemorrhage. Neurosurgeylg85;'17: 57-62.
4. Doczi T, Nemessanyi Z, Szegvary Z, Huszka E. Disturbances of cerebrospinalfluid circulation during the acute stage of subarachnoid hemorrhage. Neurosurgery1983; 12:435-8.
5. Hiratsuka H, Suganuma Y, Tsuynmu M, ohata M, lhara y. Radioisotopecisternographic study on cerebrospinal fluid circulation after subarachnoidhemoohage. Neurol Surg (Tokyo) 1975; 3: 139-44.
6. Donauer E, Reif J, al-Khalaf B, Mengedoht EF, Faubert C. lntraventricularhemorrhage caused by aneurysms and angiomas. Acta Neurochir (Wien) lgg3;122:23-31.
7. Hasan D, Herve L, Tanghe J. Distribution of cistemal blood in patients with acutehydrocephalus after subarachnoid hemorrhage. Ann Neurol 1992; 31: 374-8.
8. Kibler RF, Couch RSC, Crompton MR. Hydrocephalus in the adult followingspontaneous subarachnoid hemorrhage. Brain j 961; 84: 45-61 .
9. Black PMcL, Matsumae M, Gleason BL. Normal pressure hydrocephalus. ln:Wilkins RH, Rengachary SS, editors. Neurosurgery. 2nd ed. New York McGraw-Hill;1996. p.855-6.
10. Balasberg R, Johnson D, Fenstermacher J. Absorption resistance of cerebraospinalfluid after subarachnoid hemorrhage in the monkey: effects of heparin. Neurosurgery
1981; 9: 686-91.11. Brydon HL, Bayton R, AHyward R , Harkness W. The effect of protein and blood
cells in the flow-pressure characteristics of shunts. Neurosurgery 1gg6; 498-505.12. Ellington E, Margolis G. Block of arachnoid villus by subarachnoid hemorrhage.
J Neurosurg 1969; 30:651-7.13. Black PMcL. Hydrocephalus and vasospasm after subarachnoid hemorrhage from
ruptured intracranial aneurysms. Neurosurgery 19g6; jg: 12-6.l4.Bogdahn U, Lau w, Hassel w, Gunreben G, Mertens HG. Brewanski of a
continuous-pressure controlled, external ventricular drainage for treatment ofacute hydrocephalus: evaluation of risk factors Neurosurgery 1992; 31 :8g8-904.
-
u7t 6 QuuYl 1 il.n.-tlt.u 2552
15. Galera R, Greitz T. Hydrocephalus in the adult secondary to the rupture ofintracranial arterial aneurysms. J Neurosurg 1g70; 82:684-41.
16'Graff-Radford NR, Torner J, Adams HP, Kassell NF. Factors associated withsubarachnoid hemorrhage. Arch Neurol 19g9; 46: 744-SZ.
17. Kasuya H, Shimizu T, Kagawa M. The effect of continuous drainage of cerebrospinalfluid in patients with subarachnoid hemorrhage: a retrospective analysis of 10gpatients. Neurosurgery lggl; 28: 56-9.
18.Hammes EM. Reaction of the r.ning", to blood. Arch Neurol psychiatry 1944;52: 505-14.Fisher CM, Kistler JP, Davis JM. Relation of cerebral vasospasm tosubarachnoid hemorrhage visualized by computerized tomographic scanning.Neurosurgery 1980; 6: 1-9.
19' Milhorat TH. Acute hydrocephalus after aneurismal subarachnoid hemorrhage.Neurosurgery 1987; 2O:1 S-20.
20. Fisher CM, Kistler JP, Davis JM. Relation of cerebral vasospasm to subarachnoidhemorrhage visualized by computerized tomographic scanning. Neurosurgery1980;6: 1-9.
21. Gruber A, Reinprecht A, Bavinzski G, Czech T, Richling B. Chronic shunt dependenthydrocephalus after early surgical and early endovascular treatment of rupturedintracranial aneurysms. Neurosurgery 1g99; 44: SOB-12.
22. Heros RC, Zervas NT, Varsos V. Cerebral vasospasm after subaracl'rnoid hemonhage:an update. Ann Neurol 1983; 14: 59g-60g.
2S.Kallmes D, Lanzino G, Dix J, Dion J, Do H, woodcock R, et al. patterns ofhemorrhage with ruptured posterior inferior cerebellar artery aneurysms: CTfindings in 44 cases. AJR Am J Roentgenot 1997; 't69: 1't6g-21.
24. Heinsoo M, Eelmae J, Kuklane M, Tomberg T, Tikk A, Asser T. The possible roleof CSF hydrodynamic parameters following in management of SAH patients. ActaNeurochir Suppl (Wien) 1998; 71: 13-5.
25.lnagawa T, Kamiya K, Matsuda Y. Effect of cohtinuous cisternal drainage oncerebral vasospasm. Acta Neurochir (Wien) 1gg1; 112:2g_O6.
26. Hutter B, Kreitschmann-Andemaht l, Gilsbach JM. Cognitive deficits in acute stageafter subarachnoid hemorrhage. Neurosurgery 19gg; 4s: 10s4-65.
27-Gaelani P, Rodriguez Y, Baena R, Klersy C, Adinolfi D, lnfuso L. A cost-effectiveanalysis on different surgical strategies for intracranial aneurysms. J Neurol Sci1998; 42:69-78.
-
68 1dilflf, nrsuu:Blt,e(
6l?:TFru:sU1:nUt?tfl1:
mr:1{fi t rGsurfiaurJo{ulunriilfirhudtffiunr:s.i'rsr-n1d v-p shunt uarlrulfriun'r:airriortd v-p shunt
rJo{g o"ruru{rlru(iaaarl T?rJ(FrU) P Value
Shunt (-)N=52 Shunt (+)N=17
a1q Gl) mean*s.D.rv{Fl
Hunt Hess grade
I
il
illIV
V
Fisher grade
I
il
ilt
IV
lntraventricular hemorrhagerlrdtiltJfi
Acute HydrocephalusX rdtililfi
Aneurysm location
Anterior circulationProximal posterior circulation
Distal posterior circulation
Vertebral dissection
Clinical vasospasmX 'd1ililfi
Afi6U.1
11U
and
50.9 + 13.162
32(6e.6)
20(87.0)
6(100)
17(e4.4)
22(88.0)
7(35.0)
0
8(100)
22(88.0)
18(62.1)
4(57.11
40(85.1)
12(54.5)
41(e1.1)
11(45.8)
46(78.0)
5(83.3)
1(25.0)
0
46(83.6)
6(42.e)
63.2 + 6.77
14(30.4)
3(13.0)
0
1(5.6 )3(12.0)
13(65.0)
0
0
3(12.0)
11(37.9)
3(42.e)
7(14.e)
10(4s.5)
4(8.e)
13(54.2)
13(22.0)
1(16.7)
3(75.0)
0
e(16.4)
8(57.1)
0.001
0.114
0.004*
0.004**
0.006