“Ti idi pravim putem, kao što ti je naređeno, i nek tako postupe i vjernici koji su uz tebe,

i obijesni ne budite, jer On dobro vidi ono što radite”

Kur’an

• Podgorica • godina VI • broj 26 • februar 2006. •viti VI • numri 26 • shkurt 2006. 1

Nijedan događaj nije izazvao jednodušnu osudu cijelogUmmeta kao objava karikatura Poslanika Muhammeda, s.a.v.s.

Kao što je Muhammedovo, a.s., poslanstvo za čitavo čov-ječanstvo, tako je i reakcija povodom ataka na njegovu svijetluličnost obuhvatila cijelu planetu.

Protestvovali su njegovi sljedbenici na svim meridijanima. Reakcije nijesu izostale ni od najznačajnijih svjetskih adresa:Ist Rivera, Bijele Kuće, Brisela, Kremlja, Svete Stolice...Neistine i uvrede na Muhammedovu, a.s., ličnost potiču još iz

vremena njegovog života u Mekki. Vrijeđali su ga pagani.Kada su islamofobični napadi na njega bili najžešći, uslijedio je

trijumf njegove misije. Podudarnost nije slučajna!“Oni žele da ustima svojim utrnu Allahovo svjetlo, a Allah želida vidljivim učini svjetlo Svoje, makar ne bilo po volji nevjernici-ma. (Kur'an, 9:32)” M.D.

Ummet jedinstven u osudi vrijeđanja Poslanika IslamaUmmet jedinstven u osudi vrijeđanja Poslanika Islama

U New Yorku održana donatorska večera za Medresu u Podgorici

54 hiljade USD za mederesu uPodgorici

Këshilli i BashkësisëIslame Ulqin promovoj librin„Hafiz Ali RizaUlqinaku” faqe 13

U Podgorici je 21. februara održana redovnasjednica Mešihata Islamske zajednice u CrnojGori, kojoj su prisustvovali svi članoviMešihata i glavni imami.

str. 2

Održana sjednicaMešihata

dr 'Ali ibn 'Umar Badahdah

•Svijetla strana sukobastr. 3

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 2DRUGA STRANA

Redakcijski kolegijum – urednici: Jusuf Đoković, Bajro Agović, Omer Kajošević, Džemo Redžematović Stručni konsultant: Idris Demirović Lektori: Zuvdija Hodžić, Brunilda Brasha "ELIF" izlazi na bosanskom i albanskom jezikuAdresa: "Elif", Gojka Radonjića 42, P.Fah 54, 81000 Podgorica · Tel/fax: 381 81 623 813, fax: 381 81 623 812 · E-mail: redakcijaelif@cg.yuUplata: Žiro račun za Crnu Goru 55100-672-8-383 Mešihat Islamske zajednice,za inostranstvo: Field 56A: COBADEFF Commerzbank AG Frankfurt, Field 57A: /400876894701 EUR PDBPYU2P Podgorička banka ad Podgorica, Field 59: /22498080-02039257 MESIHAT ISLAMSKE ZAJEDNICE CRNE GORE PODGORICA SERBIA AND MONTENEGRO; sa naznakom "Za Elif"Uvjerenjem Ministarstva Kulture br. 05-2079/2, «Elif» je oslobođen plaćanja poreza na dodatnu vrijednost Štampa: NJP "Pobjeda" · Rukopisi i fotografije se ne vraćaju (28224042)

Izdavač: Mešihat Islamske zajednice uRepublici Crnoj GoriGlavni i odgovorni urednik: Muharem Demirović

U Podgorici je 21. februara održa-na redovna sjednica Mešihata Islamskezajednice u Crnoj Gori, kojoj su pris-ustvovali svi članovi Mešihata i glavniimami.

Na sjednici je analiziran rad odbo-ra između dvije sjednice; o ramazans-kim aktivnostima i akcijama, izgradnjiMedrese, vjerskoj pouci i drugim pi-tanjima koja su od značaja za razvoj iunapređenje vjerskog života. Konstato-vano je brojnije priusustvo u džamija-ma kao i na vjerskoj pouci. U nekimopštinama, preko lokalnih radio TVstanica, održavana su predavanja, ogla-šavano vrijeme nastupa iftara kao i pr-enos klanjanja Bajram namaza. U disk-usijama je posebno naglašena važnostposjeta sejar vaiza iz Rijaseta Islamskezajednice BiH, Kosova, Novog Pazara,Albanije i zaposlenih u Mešihatu. Zna-čajni datumi, u više odbora obilježenisu svečanim akademijama, u Domovi-ma kulture ili džamijama. Na ovim ak-ademijama, pored imama i mladihteologa, učešća su imali i poznati alimiiz islamskih zajednica iz okruženja.Sumirani su i rezultati prikupljenihsredstava zekata i sadekatul fitrovakao i akcije ''10. eura za pomoć medre-se''. Ova aktivnost je u blagom porastu,ali ona ne odražava niti opravdava na-še mogućnosti i aktivnosti na tom pla-nu. Prihvaćena je potreba gradnje dža-

mija ili islamskih centara u pojedinimodborima, a svaki odbor je u izgradnjiovih ili sličnih objekata, ali nije prih-vaćeno da se, od onog što pripada zaizgradnju Medrese, zakida. Potrebe susvugdje tamo gdje se radi, ali je Medr-esa najprioriteniji zadatak ove Islams-ke zajednice, jedinstven je stav učesni-ka u diskusijama na sjednici.

Na učioničkom boloku medrese za-vršeni su svi finalni radovi. Trenutnose radi na internatskom dijelu. AkoBog da, nakon ovih, radovi će se nasta-

viti i na upravnom dijelu. Postoji nadada će se radovi uz pomoć donatora nas-taviti i na ostalim prostorima, što om-ogućava i uliva nadu za što brže i cjel-ovito kompletiranje objekta. Posebnoje istaknuta pomoć Islamskog centra izNjujorka, građana Plava i Gusinja, kojisu u dva navrata sakupili preko sto hil-jada USA dolara. U toj akciji uključilisu se i imami Sinan ef. Latić iz Plava iRedžep ef. Ljuljanović iz Gusinja, kojisu u komunikacijama sa svojim džem-atlijama doprinijeli donaciji. Mešihat

je maksimalno angažaovan na ovomprojektu u traženju potencijalnih do-natora, istaknuto je u izvještavanju oMedresi.

Pored ovih aktivnosti, na sjednicije analiziran rad vjersko-prosvjetneslužbe. Konstatovano je, da se vjerskapouka održava. Broj polaznika je ra-zličit, zavisno od sredine i angažmanaimama. Odlučeno da se vjersko-prosv-jetne službe više angažuju. Za ovu obl-ast je zadužen muftija Jusuf ef. Đoko-vić i Vjersko-prosvjetna komisija Meš-ihata, koja će pripremiti jedinstveneprograme i izvršiti kontrolu nastave poodborima.

No, pored ovih aktivnosti, istaknu-ti su i neki problemi u radu pojedinihodbora, ili opstrukciji odluka Mešihatau izvršavanju obaveza. Pri tome je na-glašeno da se godišnji izvještaji od po-jedinih odbora ne dostavljaju redovnoili nikako, što otežava rad na sačinja-vanju jedinstvenog izvještaja Mešihatakojeg podnosi Saboru na usvajanje.

Na sjednici se raspravljalo i o drug-im pitanjima koja su od značaja za daljirad Islamske zajednice, pri čemu je do-nešeno i više odluka.

Sjednicom je rukovodio reis Rifatef. Fejzić, a doprinos u radu dali su sviučesnici sjednice, članovi Mešihata iGlavni imami.

Bajro Agović

Održana sjednica Mešihata

Medresa je prioritet

Adnan Tekšen, potpredsjednik Vladine or-ganizacije za saradnju i razvoj Republike Tur-ske (TIKE), posjetio je, 11. februara, MešihatIslamske zajednice u Podgorici. Cilj posjete bioje da se konkretnije upozna sa postojećim stan-jem radova na Podgoričkoj medresi. GospodinTekšen je prenio domaćinu, reisu Rifatu ef. Fe-jziću, zainteresovanost organizacije TIKA, dapored brojnih projekata širom svijeta koje po-maže, uvrsti i projekat Medrese. Reis se zahva-lio gospodinu Takšenu i Vladi Republike Tur-

ske na njihovom interesovanju za Medresu i Isl-amsku zajednicu Crne Gore i izrazio nadu daće se ponuđena pomoć realizovati. Nakon raz-govora, delegacija Mešihata i uvaženi gost obi-šli su zgradu Medrese u Milješu.

Inače, gospodin Adnan Tekšen je i ranijedolazio u posjeti Mešihatu u Podgorici, ali jeova posjeta imala zvaničniji status jer je realizo-vana posredstvom ambasade Republike Turskeu Beogradu.

ELIF

Turska vlada zainteresovana da pomognePodgoričku medresu

SSaa ssjjeeddnniiccee

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame3 AKTUELNO

Neću pretjerati ako kažem da nikonije očekivao da će Poslanik,s.a.v.s., biti slavna ličnost u cije-

lom svijetu. Postao je glavna tema na vi-jestima i predavanjima. Obični ljudi i in-telektualci bili su preokupirani kampan-jom za i protiv Poslanika, s.a.v.s. Oko to-ga događaja su neke vlade zauzele stav.

Taj događaj je izazvao sljedeće reakci-je:

1. Nastupile su jake osude ismijavan-ja Poslanika, s.a.v.s., koje su se mogle ču-ti na hutbama kao i u štampanim i elek-tronskim medijima.

2. Nove web stranice i specijalni odje-ljci na internetu su plasirali posebne in-formacije da bi cio događaj medijski po-krili i olakšali način protesta zbog karika-turisanja Poslanika, s.a.v.s., osuđujući,posebno, danske i norveške predstavni-ke, te muslimanska, evropska i međunar-odna tijela, uopšte.

3. Ta kampanja je uputila sveopšti po-ziv ljudima da bojkotuju danske proizvo-de. Preduzete su praktične i efikasnemjere.

4. Mas-mediji su, također, pokazaliveliko interesovanje da proprate događajbiltenima, programima i intervjuima.

5. Veliki interes je zapažen u običnojkonverzaciji među ljudima, sms poruka-ma, e-mailovima, grafitima na zidovima iautima.

6. Bilo je pozitivnih službenih reakci-ja kada su se neke muslimanske vlade su-srele sa ambasadorima zemalja koje suobjavile uvređujuće karikature o Poslani-ku, s.a.v.s., da bi prenijele službenu osu-du karikatura. Mnoge muslimanske ze-mlje su, također, zabranile izdavanje iprijenos nekih danskih kulturnih progra-ma i aktivnosti u znaku protesta protivobjavljenih crteža.

7. Pojavljivanje karikatura je bila glav-na tema ideologijskih diskusija unutarokvira dijaloga civilizacija, te poštivanjauvjerenja i vjerskih svetinja koji predsta-vljaju osnovu ljudskih prava.

8. Muslimani svih zanimanja i profe-sija, uključujući studente i djecu, pokaza-li su negodovanje zbog objavljivanjacrteža.

9. Muslimani su pokazali velikuspremnost da posvete svoje vrijeme, trudi novac, u skladu njihovih mogućnosti,da bi učestvovali u odbrani Poslanika,s.a.v.s.

10. Ljudi su u interesu reakcije i kon-trareakcije proslijedili apel za ekonomskibojkot danskih proizvoda, računajući ilegalne mjere koje su preuzete.

Ovo je prvi put u modernom dobu,da su se muslimani morali suprotstavititakvom izazovu koji je uvrijedio njihovaosjećanja i uvjerenja. To je ujedno biomotiv da razmisle o velikom statusu ko-jeg Poslanik, s.a.v.s., uživa u islamu i nji-hovim srcima.

Poslanik Muhammed, s.a.v.s., je Po-slanik Istine; Uzvišeni Allah veli da je on

„onaj koji donosi istinu“ (Ez-Zumer: 33).On, s.a.v.s., je Poslanik milosti, kako

to Allah opisuje u ajetu: „A tebe smo sa-mo kao milost svjetovima poslali“ (El-En-bija: 107).

On, s.a.v.s., je poslanik zauzimanjana Sudnjem danu (šefadžija).

On je, također, poslanik „hvaljeni idostojni“ kako ga je Allah nazvao u Ku-r'anu:

„I probdij dio noći u molitvi - to jesamo tvoja dužnost;* Gospodar tvoj će tina onome svijetu hvale dostojno mjestodarovati“ (El-Isra': 79).

Prenosi se da je Poslanik, s.a.v.s., re-kao: „Ja ću biti prvi proživljeni iz groba inajznačajniji među Ademovim potomci-ma na danu proživljenja. Ja ću, također,biti prvi koji ću se zauzimati i čije će za-uzimanje (šefat) biti primljeno (od Allahana Sudnjem danu). (Muslim).

On, s.a.v.s., je odabran od Allaha,dž.š., da bude pečat vjerovjesnika. Vjero-vanje muslimana u Allaha neće biti pri-mljeno sve dok se ne iskaže vjerovanje uposlanika Muhammeda, s.a.v.s. Drugimriječima, vjerovanje muslimana će biti is-tinito samo ako oni istinski vole Posla-nika, s.a.v.s., odaju mu duboko poštovan-je i iskreno slijede njegove stope.

Velika ljubav koja je nedavno iskaza-na prema Poslaniku, s.a.v.s., podsjećanas na duboku naklonjenost ashaba pre-ma njemu. Jedan muslimanski neprija-telj u Poslanikovo, s.a.v.s., doba, 'Urveibn Mes'ud es-Sakfi je svojim sunarod-nicima rekao: „O, ljudi, tako mi Allaha,bio sam kod kraljeva i imperatora Perzijei Bizantije, bio sam i kod Negusa kraljaAbesinije, i nisam vidio da dvorani nijednog od njih ne poštuju onoliko kolikoMuhammeda poštuju njegovi sljedbenici.Tako mi Allaha, kada bi pljunuo, njegovapljuvačka bi pala u rukama jednog odnjih, pa bi je razmazali po licu i koži; akobi im nešto naredio, to bi oni odmah iz-všili; ako bi uzimao abdest, oni bi se gra-bali da uzmu ostatak vode od njegovogabdesta; a kada bi pričao, oni bi spustili

glasove i, iz poštovanja prema njemu, nebi ga gledali stalno u lice.“ (Buhari)

Ashabi nijesu žalili žrtvovati svoježivote radi Poslanika, s.a.v.s. Na primjer,u bici na Uhudu, Ebu Talha, r.a., je zašti-tio Poslanika, s.a.v.s., svojim tijelom irekao: „Neka budu moje grudi žrtvovaneumjesto tvojih, o, Božiji Poslaniče!“ Nje-govi drugovi ne bi nikada dozvolili da nabilo koji način bude potcijenjen ili oma-lovažen.

Prema tome, nedavno muslimani suiskreno stali u odbranu Poslanika,s.a.v.s., i nijesu prihvatili nikakvo potcje-njivanje njegovog karaktera. Zapravo, ka-mpanja protiv Poslanika, s.a.v.s., je poka-zala veliki napad na muslimanske duho-vne i zemaljske živote.

Ta kampanja je sadržavala duhovninapad na živote muslimana:

1. Kampanja je donijela u javnostveliku i duboku ljubav prema Poslaniku,s.a.v.s.

2. Muslimani su pokazali, hvale dos-tojan, entuzijazam u njihovoj odbrani Po-slanika, s.a.v.s.

3. Jedinstvo muslimana se pokazalokada su muslimani stali u odlučnu odbra-nu Poslanika, s.a.v.s., koji je najboljestvorenje.

4. Moral muslimana je porastao, na-ročito kada su spoznali da su u mogućno-sti da reaguju u interesu odbrane Po-slanika, s.a.v.s., a to im je dalo poleta daeliminišu bilo kakvu prepreku ili manu.

5. Muslimani su spoznali važnost ulo-ge vjere u njihovom životu i mogućnostda vjeru učine osnovom njihovog života.

6. Muslimani su gorko spoznali štaznači održati svoju vjeru i svetinje kadase one obezvrjeđuju i to su uporedili sadrugim vrstama poniženja, kao što jecionistička okupacija Palestine, američkainvazija na Irak i Afganistan i drugi prim-jeri agresije protiv muslimana.

7. Kampanja protiv Poslanika,s.a.v.s., nas je, također, okrenula na sta-vku uzimanja nemuslimana za prijateljeili neprijatelje, kao i važnost razumije-vanja te stavke u svijetlu agresija koje suusmjerene protiv muslimana u različitim

djelovima svijeta. 8. Muslimani su naučili da daju prior-

itet duhu davanja i žrtvovanja nauštrbsvojih ovosvjetskih želja.

Kampanja je imala i praktični svjets-ki napad na živote ljudi:

1. Bojkot danskih proizvoda je poka-zao važnost uloge ekonomije u odbraniinteresa muslimanskih nacija.

2. Važnost ekonomske nazavisnosti jesebe dokazala, naročito u poljima prehra-mbenih proizvoda i ljekova. Zapravo,muslimani moraju prihvatiti i uspostavitislogan „Moramo jesti ono šta smo posija-li i moramo oblačiti odjeću koju smo sebiskrojili.“

3. Arapske i muslimanske zemlje suspoznale važnost uspostavljanja ekonom-ske saradnje. Oni sada preduzimaju va-žne korake, naročito što mnoge državeimaju veliku populaciju i bogate priro-dne resurse.

4. Mas-mediji u svim formama su odi-grale pozitivnu ulogu u vezi problema idokazali da mogu imati efektivne rezul-tate. Ahmed Ebu Zejd, dobro poznati pi-sac, raspravljao je o novonastalom do-gađaju i zaključio: „Ovo su ozbiljni prob-lemi koji formiraju budnost kod našeomladine i motiviraju ih da pridaju paž-nju problemima Arapa i muslimana, da-leko od površnih postupaka omladine ko-ji su prikazani na većini satelitskih ka-nala. Ti kanali namjerno prikazuju pričeo životu slavnih pjevača i atletičara, takoda naša omladina, djevojke i muškarci,postaje preokupirana time. U isto vrije-me, najmanje što možemo kazati o slavn-im ličnostima, jeste da oni nikada nisuimali učešća u progresu njihovih zajedni-ca.“ (Al-Hayah Jan. 4, 2006).

5. Jedna muslimanska zemlja (višenjih. prim. prev.) je povukla svoga amba-sadora iz Danske i putem svoga kabinetai Šure (savjetodavnog vijeća) osudila ka-mpanju protiv Poslanika, s.a.v.s. Na tajnačin, ova zemlja je dobar primjer ko-rišćenja politike u odbrani muslimanskihsvetinja i očuvanja njihovog identiteta.Narodni stavovi se predstavljaju prekoslužbenih poteza jedne države.

Oslanjajući se na gore izrečeno, mo-žemo uvidjeti da je kampanja protiv Posl-anika, s.a.v.s., pokazala da muslimanskenacije mogu koristiti ekonomiju, politikui medije u pravom smjeru, da bi ostvarilisvoje interese i zaštitili identitet. Kam-panja je pokazala veličinu ljubavi kojumuslimani imaju prema Poslaniku,s.a.v.s., i važnost zajedničkog rada za do-brobiti islama. Moramo učiniti najbolješto možemo da njegujemo i zaštitimo tedobre rezultate i da učinimo sve što mo-žemo kako bi sagradili i garantovali kon-tinuitet i legitimitet naših ostvarenih re-zultata u odbrani Poslanika, s.a.v.s.

ddrr ‘‘AAllii iibbnn ‘‘UUmmaarr BBaaddaahhddaahhPreveo,

Džemo Redžematović

Svijetla strana sukoba

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 4ISLAM I NAUKA

IIII.. ZZVVIIJJEEZZDDEE

«Tako mi zvijezde kada ne-stane.»

Razmislimo li malo i pro-motrimo čin zakletve, zaključitćemo da se ljudi uvijek zaklinjunečim što je na bilo koji načinuzvišeno ili važno. U Kur'anućemo pronaći mnoge zakletve,između ostalog, Allahovo zak-linjanje zvijezdama. Pogledamoli to sa aspekta znanosti, ustvr-dit ćemo da je zakletva zvijez-dom i njezinom putanjom doi-sta velika. Ako uzmemo u ob-zir Sunce i razmotrimo Sunčevznačaj za nas, ustvrdit ćemo daje on ogroman. S toga zakletvuSuncem ili nekom drugom zvi-jezdom možemo staviti na ono-liki stupanj vrijednosti nakojem je i sama zvijezda. Uzm-emo li pak u obzir putanje zvi-jezda, zaključit ćemo kakvuone ulogu igraju u svemiru. Pu-tanje su jednostavno moralebiti predodređene inače bi do-lazilo do sudaranja zvijezda, štobi dovelo do kaosa i uništenjasvemira.

Allahovu zakletvu možemotretirati kao milost. On je htioda je ljudi usporede sa znača-jem zvijezda i tako dođu do is-tine koja bi vodila ka spašenjuod vatre. Htio je ukazati na Sv-oje sveznanje uzdižući se na Se-bi dostojan položaj. Mnogi lju-di, u povijesti, čitajući Kur'ansu u njemu nalazili odgovorena svoja pitanja i dileme. Na ov-aj način su spoznavali istinu iprelazili na islam. Poruka gorenavedenog ajeta i njemu slič-n-ih je jasna. Oni upućuju ljudena razmišljanje o informacija-ma koje je Allah objavio priječetrnaest stoljeća, kada su ljudiimali sasvim pogrešnu predsta-vu o svemiru. Svoje predstave imišljenja su temeljili na legen-dama. Oni koji shvate Božijuporuku, uvidjet će značaj Ku-r'ana i prihvatit će ga kao nad-naravno djelo Gospodara svije-tova. Ovim putem nam je Allahnagovijestio i unaprijed otkriosvoje tajne u stvaranju svemira.Razmotrimo ajete koji govore ozvijezdama i pokušajmo shvati-ti njihova pojašnjenja.

aa)) TTaarriikk«Tako mi neba i zvijezde Ta-

rik. A znaš li ti šta je zvijezdaTarik? Zvijezda prodorna.»

Osamdeset šesta sura uKur'anu nazvana je imenomTTaarriikk.. To je zvijezda prodorna.Pitamo se zašto je Allah imaopotrebu da jednu cijelu kur’an-sku suru nazove imenom jednezvijezde. Postoje rasprave da seradi o jednoj ili o grupi zvijezdakoje su drugačije od ostalih.Najprihvatljivije je tumačenjeda je to posebna vrsta zvijezdakoje se ističu po svojoj veličini imoći. One se prepoznaju poodašiljanju ogromnih količinasvjetlosti i toplote. S obziromna to da postoji više vrsta zvije-zda koje se ističu po svojoj ogr-omnoj energiji, potrebno je daih navedemo i pojasnimo koja

je to grupa zvijezda koje Allahnaziva imenom Tarik.

Postoji mogućnost da Allahzvijezdama iz skupine Tarik na-ziva velike zvijezde koje, predsvoju smrt, postaju ssuuppeerr zzvviijjeezz--ddee i emitiraju mnogo više svjet-losti nego što su to prije činile.Nakon ove promjene, u zvijez-dama dolazi do velike eksplozi-je koja je ravna milijardamanuklearnih bombi. Na ovakavnačin dolazi do umiranja zvijez-da. Ostaci se vraćaju u prvobit-ni kozmički oblak od kojih nas-taju nove zvijezde i planete.

Zvijezde-Tarik mogu biti itakozvani kkvvaazzaarrii. Ove su zvi-jezde ogromne veličine čiji be-žični talasi dopiru do naše pla-nete. Ovi valovi su otkriveni1963. godine, a 1983. je utvr-đeno da dolaze sa ruba Sve-mira, kako tvrde astronomi. Za

bežične valove je karakteristi-čno da mogu mnogo duže do-prijeti od svjetlosti i mogu pro-biti svako tijelo bez obzira nanjegovu čvrstinu. U suri Tariknalazi se ajet koji glasi:

«I svaka duša ima svoga ču-vara»

Ovaj ajet dolazi odmah na-kon teksta koji govori o zvijezdiTarik. Na osnovu njega zaklju-čujemo da je moguće da Allahriječju Tarik naziva one zvije-zde koje emitiraju štetne val-ove. To su zrake koje bi pri do-diru sa živim bićima razaralinjihova tijela. Čuvar svake dušebi onda bio oozzoonnsskkii oommoottaačč kojiokružuje i štiti našu planetu.Ozonski omotač ima ulogu dane propušta ultraljubičaste zra-

ke i valove te na taj načiun štitiživot na Zemlji. Mustafa Mlivou svojoj knjizi «Kur’an isprednauke i civilizacije» citira jošjedno stajalište koje ćemo ovdjerazmotriti. On tvrdi da riječ Ta-rik označava onog koji kuca iliudara. Uzimajući ovo u obzirpisac je uvjerenja da ova riječoznačava ppuullssaarree. Mlivo tako-đer navodi da pulsari odašiljuradio-valove koji pogađaju Ze-mlju. Pri pogađanju oni liče nakucanje ili udaranje velikog ne-beskog sata. S obzirom na to dase Tarik zvijezdama pripisuju iX-zrake, te prodorna svjetlost,riječ može biti samo o neutron-skim zvijezdama. To su zvijez-de koje se odlikuju po svojoj ve-likoj gustoći i velikim rotaci-jskim brzinama. Neke od njihse okreću čak 360 puta u seku-ndi. To su radiopulsari i oni su

najbrži. Govoreći o najenerget-skijim pulsarima Mlivo kaže:«Najenergetskiji pulsar otkriv-en je u Rakovoj magli. On seokreće trideset puta u sekundi ijako je magnetiziran i zbog togaon djeluje kao nebeska energet-ska stanica, čiji vjetar emitiradovoljno energije da čitava Ra-kova maglica svjetli u gotovosvom spektralnom području.»

Kako vidimo radi se o pose-bnoj vrsti zvijezda velike gus-toće koji odašilju snažne talase.One su još prepoznatljive i posvom isijavanju ogromnih koli-čina svjetlosti. Ovo su samopretpostavke koje pokušavajupojasniti Allahovu namjenu.Možda ćemo pravu istinu saz-nati tek u budućnosti kada zna-nost bude još razvijenija.

bb)) SSiirriiuuss «A On je Gospodar Siriusa»Riječ (Ši'ra) koju spominje

Kur'an prevodimo kao Sirius.Postavlja se pitanje šta je Siriusi koja je svrha objavljivanja ov-og ajeta. Listajući razne prevo-de i komentare Kur'ana na bo-sanskom jeziku, naći ćemo ugl-avnom točne prevode gore na-vedenog ajeta. Međutim u ko-mentarima su skrivene raznegreške. Tako su npr. Čaušević iPandža, zvijezdu Sirius smatra-li Sjevernjačom iako znamo dasu one dva različita nebeska tij-ela. Uostalom, sjaj Sjevernjačeje mnogo slabiji od sjaja Siri-usa. Dr. Karić tvrdi da se Siriusnalazi u sazvježđu Orion štonije istina. Ona pripada sazvije-žđu koje se naziva Veliki Pas.

Vratimo se na pitanje zaštoje Allah spomenuo baš ovu zvi-jezdu. Odgovor je jasan. Siriusje najsvjetlija zvijezda vidljivogneba. Dok je površinska tem-peratura Sunca 6 000 oC, tem-peratura Siriusa iznosi 10 000oC. Na osnovu ovoga je zaklju-čeno da Sirius zrači 7,7 puta vi-še svjetlosti od Sunca. Važno jenapomenuti da ovu zvijezdu nemožmo vidjeti za vrijeme ljet-nih dana iz razloga što ona i izl-azi i zalazi u toku jednog dana.Znači trebamo je tražiti u zim-skim mjesecima i to na južnomsektoru neba, nisko nad hori-zontom. Arapsko pleme Hu-zza'a je obožavalo ovu zvijezdusmatrajući je božanstvom.Allah je intervenirao objavom

49. ajeta sure en-Nedžm. Upoz-nao je ljude da je On GospodarSiriusa i na taj način ukazao dasu zvijezde ono što je On stvo-rio te da vjerovanje u njih pred-stavlja samo zabludu.

cc)) PPoozziicciijjee zzvviijjeezzddaa«Pa ne! Kunem se pozicija-

ma zvijezda,* A uistinu , to jezakletva, kad biste znali, ve-ličanstvena!»

U ovom se ajetu također sp-ominje jedna Allahova zaklet-va. Gospodar se zaklinje pozici-jama zvijezda. Ovo je jedina za-kletva za koju Uzvišeni kaže daje velika. Gledajući s astronom-skog stajališta ne možemo, a dase ne složimo s time. Razlog jeto što o pozicijama zvijezda ov-isi opstanak svemira. Uzmemoli u obzir Sunce i njegov polo-žaj, ustvrdit ćemo kolika je nje-gova važnost. Kada bi npr. raz-daljina između Sunca i Zemljebila manja za jednu četvrtinusadašnje razdaljine, temperatu-ra na Zemlji bi počela rasti takoda bi sve na njoj sagorjelo. Ispa-rila bi voda, a s njom bi nestaoi život. Ovakav primjer imamokod planete Venere. Ako bi pakta razdaljina bila veća samo za1 % , kao što je to slučaj s Ma-rsom, tada bi se sve zaledilo.Temperatura bi pala na -40 Co,a uvjeti na Zemlji bi postalitakvi da bi život, na kakav smomi navikli, bio nemoguć.

S obzirom da se sve u sve-miru kreće, položaji zvijezda iu tom segmentu igraju jednuogromnu ulogu. Kada bi se zvi-jezde kretale bez propisanihputanja, one bi se sudarale itako bi nastao kaos u svemiru.Kroz neko vrijeme svemir bibio uništen. S toga su pozicijevažne za idealni sklad kojivlada u cijelom kosmosu. «Poz-icije zvijezda, gravitacija i kos-mička ravnoteža su u jednojneraskidivoj vezi. Ne može bitipromjene pozicije neke zvije-zde, a da se to neće odraziti nanjenu okolinu. Međutim, sadaje svaka promjena u kosmosusinhoronizirana, usklađena, pazato nemamo katastrofalnihposljedica.»

dd)) UUmmiirraannjjee zzvviijjeezzddaa«Kada zvijezde počnu umi-

rati...»

Kur'an i astronomija (II)

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame5 ISLAM I EKONOMIJA«Kada Sunce sjaj izgubi,* i

kada zvijezde popadaju,* ikada se planine pokrenu...»

Kada je u sedmom stoljećuKur'an objavljivan, ljudi su jošuvijek mislili da su zvijezde odmaterije koja je vječna. Mislilisu da se Sunce neće nikadaugasiti. Nitko nije bio svjestanreakcija koje se zbivaju u zvije-zdama. Tek kada se u 20. stol-jeću otkrila atomska energija,ljudi su počeli poimati doga-đanja koja se odvijaju u zvijez-dama. Kur'an govori o umiran-ju, odnosno gašenju zvijezda ugore navedenim ajetima. Zani-mljivo je i to što je Allah koris-tio egzaktan termin, a to je ri-ječ «ugasiti». Američki astron-om, Paterson iz Missurija, fa-sciniran je što je informacijuovakve vrste našao u Kur'anu.

Trebamo reći da se gigan-tske i obične zvijezde gase nadva različita načina. Smrt giga-nta se odvija na način da senjegova temperatura u jezgrupred smrt poveća do tri mili-jarde stupnjeva Kelvinove lje-stvice. Tada se u srcu zvijezdepočinje stvarati željezo koje netrpi više nikakvu nuklearnupromjenu. Umjesto toga onose komprimira u jednu kom-paktnu jezgru. Sada se temper-atura zbog kompresije diže do100 mlijardi stu-pnjeva Kel-vina. Daljnjim reakcijama do-lazi do probijanja slojeva kojiokružuju jezgru. Talas ove slo-jeve razbacuje po svemiru, aod zvijezde ostaje samo još je-dna loptasta masa sastavljenaod neutrona, okruženim atom-ima željeza. Na ovaj način seformira neutronska zvijezdakoja je previše masivna da bibila stabilna. Gravitacijska silanadvladava i dolazi do kolapsazvijezde. Ona u jednoj točkiteoretski formira crnu rupu.

Smrt obične zvijezde, po-put našeg Sunca, odvija se nadrugi način. Nakon što zvijez-da izgubi sve zalihe hidrogena,nema više toplote kojom bi seoduprla gravitaciji. Jezgra sadapretvara helij u ugljik, a vanjskiomotač zvijezde se širi i obuh-vata prateće planete. U ovomstanju Sunce bi uzrokovalo sm-rt svih živih bića na Zemlji.Oceani bi od prevelike toploteprovreli i vremenom isparili, as njima i život. Omotač zvijez-de bi sada počeo gubiti svojumasu. Jezgra koja je potrošilasav helij, sastoji se samo odugljika koji će se ohladiti i po-stati bijeli patuljak.

(Nastavlja se)BBeeggoo HHaassaannoovviićć

HHIISSTTOORRIIJJSSKKII RRAAZZVVOOJJ

Do prije 30-40 godina mus-limanske zemlje nijesu imaleislamski bankarski sistem, većobičan, konvencionalni kojiuopšte nije bio ni u kakvomsegmentu regulisan Šerijatom.Tek 1963. godine, finansijskimagnat Ahmed al-Nadžar, os-novao je banku-štedionicu ko-ja nije obračunavala kamate,niti je uzimala procenat. Tajpoduhvat je izveo u Egiptu ibio je prvi pokušaj da se ban-karstvo uredi po Allahovomadetu. Poslovanje se svodilo nato da su akumulirana finansijs-ka sredstva sa bankovnih raču-na investirana u industriju i tr-govinu, a ulagači su dijelili do-bit. Ovakav način bankarstvaje bio priznat kao halal od te-ologa Islama, jer je bio u skl-adu sa kur’anskim načelima.

Za nepunih pet godina odosnivanja Ahmed al-Nadžarovebanke, u Egiptu je već djelova-lo devet sličnih banaka. Tadase nije mnogo isticala islamskasuština tih banaka, ali je njiho-va popularnost brzo rasla.Tadašnja egipatska vlada kojaje bila veliki prijatelj komunis-tičkog SSSR-a nije ravnodušnoi blagonaklono gledala na „po-vratak izvorima Islama“. Po-rast popularnosti novih islam-skih finansijskih institucijapočeo je ugrožavati državni ba-nkarski sistem. Odmah su usli-jedile energične mjere. Ahmedal-Nadžar je udaljen iz rukov-odstva upravo od njegovih „uč-enika“. Morao je da emigrira,najprije u Sudan, a zatim u Sa-udijsku Arabiju 1969. godine.

U Saudijskoj Arabiji ovajegipatski ekonomista biva vel-ikodušno prihvaćen i njegovefinansijske inovacije počinjubrzo da se primjenjuju u saudi-jskim bankama. Saudijska Ara-bija brzo postaje svjetski cen-tar islamskog bankarstva. Je-dna za drugom, na islamski si-stem bankarstva počele su pre-laziti i ostale muslimanske ze-mlje i to vrtoglavom brzinom.Tome je doprinos dala i velikaekonomska kriza. Veliki pora-st cijene nafte je učinio da 70-

tih godina Bliski istok budesnažan magnetni centar ogro-mnih novčanih sredstava saZapada. Taj novac se u počet-

ku ulagao u zapadne banke,ali Allah nije dao da bude uno-san, tako da su islamske bankebile prava inovacija za pobo-žne naftne magnate, a i za ost-alo stanovništvo tog regiona.

Od tada počinje intenzivni-ji rad na afirmaciji islamskeekonomije, a naročito islam-skog bankarstva i islamskog fi-nansijskog sistema. Godine1975. zemlje-učesnice Organi-zacije islamske konferencije,formirale su Islamsku bankuza razvoj (Islamic Developme-nt Bank – IDB) sa sjedištem uDžeddi (Saudijska Arabija).Njen suštinski zadatak je bioda sponzoriše islamske bankeu svijetu i da bude finansijskipokrovitelj zemalja u razvoju,propagirajući ideju islamizaci-je ekonomije. IDB u tu svrhutroši do dvije milijarde dolaragodišnje, a ukupan iznos akti-va islamskih finansijsko-kred-itnih organizacija dostiže 200milijardi dolara.

EEKKSSPPAANNZZIIJJAA II TTRREENNDDOOVVII

Nakon osvajanja istočnog,islamski model bankarstva jepošao u osvajanje američkog,evropskog i ruskog tržišta.Islamske finansijske institucijedjeluju u SAD-u, Njemačkoj,Velikoj Britaniji, Italiji itd. UVelikoj Britaniji postoje i višeškole u kojima se studira isl-amsko bankarstvo. Primjeraradi, u Moskvi je 1998. godineosnovana Badrbank koja je

kasnije preimenovana u „BadrForte Bank“. To je prva ruskaislamska banka. Ona ima svojapredstavništva i filijale u 40

zemalja i članica je Međunaro-dne asocijacije islamskih bana-ka.

Klasične banke polakouviđaju nedostatke konvenci-onalnog i prednosti islamskogbankarstva i počinju prestroja-vanje. Otvaraju filijale kojeposluju po modelu koji je iden-tičan islamskom. Među takvi-ma su i finansijski giganti kaošto su „Chase Manhattan“,„Societe General“, „J. P. Mo-rgan“, „Goldman Saks“ i dr.Čuvena „Citibank“ je osnovalau Bahreinu banku-sestru podimenom „City Islamic Invest-ment Bank“, dok je u Lukse-mburgu osnovala investicionifond koji djeluje po islamskimuzunsima.

Nakon napada na WorldTrade Center 11. septembra2001. godine, stanovnici Bli-skog istoka su počeli da traženova tržišta za svoj novac i po-čeli su se okretati ka Aziji. Azi-ja je u poziciji da privlači tajnovac obzirom da ima aktivnuekonomiju, dobro razvijen ba-nkarski sistem i brojnu musli-mansku populaciju. Ključ zaprivlačenje ovog novca jestepostojanje bankarskog sistemausklađenog sa islamskim zako-nom.

U Aziji je trenutno velikapotražnja za biznisima koji suu skladu sa islamskim princip-ima poslovanja. Kada je pak-istanska vlada odlučila da nameđunarodnom tržištu priku-pi 600 miliona dolara, izdala

je državnu islamsku obveznicukojom investitori stiču dobitnaplatom putarine umjesto ka-mate. Vlada je dobila ponudevrijedne preko milijardu dola-ra od kojih je pola poticalo izbliskoistočnih zemalja. Šef isl-amske jedinice malezijske inv-esticione banke CIMB - Ba-dlisja Abdul Gani - kazao je daima još mnogo gotovog novca,a malo investicionih mogućno-sti.

Zahvaljujući povećanoj po-tražnji za islamskim bank-arskim uslugama, zajmodavci ikompanije su ohrabreni da iza-đu u susret tim zahtjevima iopsluže ta tržišta. Islamsko ba-nkarstvo je dostiglo najvišinivo u Maleziji, Indoneziji, Pa-kistanu, Bangladešu i Bru-nejima, dakle, pretežno musli-manskim zemljama. Mada, ia-ko nije pretežno muslimanskazemlja, Singapur razvija svojuekspanziju na polju ove vrstebankarstva. Muhammed Rosiz HSBC banke kaže da malez-ijska vlada želi da učini Male-ziju islamskim finansijskim ce-ntrom. Dok gotov novac sa Bli-skog istoka podstiče islamskobankarstvo u toj regiji, bankaripredviđaju da će milioni mus-limana u Aziji, koji još ne kori-ste bankarske usluge, ipak je-dnoga dana uticati na dugoro-čni rast i da će islamsko ban-karstvo postati dio glavne stru-je finansijskog poslovanja uAziji.

Što se tiče konvencional-nog bankarstva, trendovi po-kazuju da pojavom i razvitkomniza novih sofisticiranih i star-ih inoviranih bankarskih proi-zvoda dolazi do promjene ka-raktera poslovanja u bankars-tvu kao tradicionalnoj djelatn-osti. Sve u svemu, gubi se kla-sični oblik bankarskog posla,tako da se kreditni odnos zam-jenjuje novom ulogom bankena finansijskom tržištu kojisve više počinje da liči na onajkoji je Šerijatom dozvoljen,tako da će mnogi muslimaniširom svijeta, koji koriste ban-karske usluge, moći da odah-nu kada je u pitanju jedan odnajvećih harama – kamata.

ZZeekkeerriijjaa FFeettiićć

Islamsko bankarstvo - svjetski trend -

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 6AHLAK

3. Emanet je položaj

Pored ostalih vrsta odgovo-rnosti čovjek će takođe biti pi-tan i za preuzeti emanet u sv-om poslu tj. položaju. Islamodgaja vjernika da se neobuz-dano ne bori za položaj, i danastoji da svaki vid preduzima-jućih djelatnosti u svome poslubude u skladu sa šerijatskimpropisima. Ovaj sklad znači sa-vjesno izvršavanje svih pov-jerenih radnji, pravedno i vjer-no očuvanje istih, kako ne bidošlo do povrede Allahovog za-kona. Do ovakvog učinka čov-jek dolazi posjedovanjem stra-ha od vrhovnog Zakonodavca,svjestan Njegovog budnog na-dzora nad našim djelima, štosaznajemo i iz sljedećihKur’anskih riječi:

Što god ti važno činio, i štogod iz Kur’ana kazivao, i ka-kav god vi posao radili, Minad vama bdijemo dok god setime zanimate. Gospodaru tvo-me ništa nije skriveno ni na Ze-mlji ni na nebu, ni koliko trunjedan, i ne postoji ništa, ni ma-nje ni veće od toga, što nije uKnjizi jasnoj. (Junus, 61)

Nadovezujući se na nužn-ost sjećanja Allahovog nad-gledanja nad nama i našomsjetvom, jedan od profesora"Al-Azhara", najstarijeg sveučil-išta na svijetu, dr. Ahmed Es-Sajih Abdur-Rahim, dodaje daIslam kod vjernika proizvodisavjesnost u nošenju emaneta.Do prihvatanja i usađivanjaove karakteristike u srcimamu’mina dolazi samim saznan-jem da se radi o Božijemimperativu i praksi svih pri-jašnjih Njegovih poslanika, ko-ji su se ljudima predstavljali ri-ječima: "Inni lekum resulunemin", "Zaista sam ja vaš pouz-dani poslanik". Ovu karakteris-tiku su, takođe, jednoglasnoprihvatali ashabi Božijeg Posla-nika, vjerno je prenoseći naostala pokoljenja, s jednog nadrugi kraj svijeta, od mašrikado magriba. Na svu žalost, udanašnjici susrijećemo novestereotipe muslimana, koji sene pridržavaju naredbi Kur’anikerima u pitanjima u kojimaim ne odgovara, već pametuju ikroje propise, a simbol "emin"-pouzdan, tumače i kao emanet

pripisuju samo BožijemPoslaniku, tvrdeći da se ta riječne odnosi na njihovu službu. Uprilog ovome govori nam slikagrupe muslimana koji klanjaju,poste, sebe nazivaju ispravnimi potpunim vjernicima, a vara-ju pri trgovini, neodgovorni suna radu, kao da emanet nijesastavni dio vjere. Pogledajmozato šta je Božiji Poslaniks.a.w.s rekao kada je vidio čov-jeka da je pokvarenu stranuploda kojeg je prodavao okren-uo dole da bi je sakrio od očijukupaca: "Ko nas prevari nije odnas". Ovaj hadis je izrečenonome ko se bavio trgovinom,tj. kupoprodajom, a i ona jejedna od profesija ljudi, prematome zašto odbaciti emanet naposlu; u medicini - nemarnoliječeći, u školama - prikriva-jući hak, u institucijama - spri-ječiti pristup obrazovnimkadrovima, ili drugim organi-zacijama. Uzimati mito, davatiga ili pri tome posredovati jejedan od velikih grijehova našta ukazuju slijedeći Kur’anskohadiski citati: "Ne jedite imov-inu jedan drugoga na ne-pošten način i ne parničitese zbog nje pred sudija-ma da biste na grešannačin i svjesno dio tuđeimovine pojeli! (El-Be-kare, 188)

Abdullah ibn.Amr. r.a. kaže: "All-ahov Poslanik s.a.ws. jeprokleo i onoga ko uzima ionoga ko daje mito".

Pomenuta kazna stiže ono-ga koji uzima ili daje mito zatošto on tim djelom nanosi štetudrugima ili od muslimana uzi-ma ono što mu ne pripada.

Allah objavljuje Knjigu, sa-mo istinu i pravednost. A šta tiznaš, - možda je Smak svijetablizu! (Es-Sura, 17)

Šerijatski pravnik i mision-ar, Halid Muhammed Mah-mud je stanovišta da je uzrokneodgovornosti u položaju,odsutnost savjesti pretpostavl-jenih koji nastoje da im jedinicilj bude ugled i sticanje imet-ka. Plodovi kod svih institucijai organizacija ispunjenih ovak-vim uzurpatorima ličnih doba-ra proizvod su, kaže Halid, ne-dostatka pokornosti premavrhovnom Sudcu i zaboravl-

janje na Njega Sveobuhvatnog.Oni pokušavaju da se prikriva-ju parolom “zajedničkih inter-esa”, imitirajući dobrotvore.Međutim, Allah sve dobro vidii on će svakom shodno djelimaprosuditi.

Definicija "kakva glava,takvo i tijelo" direktno ukazujena to da stanje i napredak je-dne države, ustanove, institu-cije i bilo koje druge organiza-cije najviše ovisi od vođe.

Nije čestitost u tome da ok-rećete lica svoja prema istoku izapadu; čestiti su oni koji vje-ruju u Allaha, i u onaj svijet, iu meleke, i u knjige, i u vjerov-jesnike, i koji od imetka, iakoim je drag, daju rođacima, isiročadi, i siromasima, i put-nicima-namjernicima, i prosja-cima, i za otkup iz ropstva, ikoji molitvu obavljaju izekat daju, i kojio b a v e z usvoju, kadaje preuzmu,ispunjavaju,naročito oni

koji su izdržljivi u neimaštini, iu bolesti, i u boju ljutom. Onisu iskreni vjernici, i oni seAllaha boje i ružnih postupakaklone. (El-Bekare, 177)

Muslimanima je poznatačinjenica da su naši prvi pre-thodnici bili zauzeti borbomprotiv vizantijskog i vatropok-loničkog kolonizatora. Među-tim, bolna je činjenica da sejoš tada začeo unutrašnji rat,koji i do danas nije eliminisanmeđu samim muslimanima ičije su posljedice tragične.

4. Emanet je bratstvo

U stroge dužnosti muslima-na svakako spada međusobnibratski odnos vjernika i saos-jećanje sa njihovim stanjem.

Jačina vjerovanja svakog vjern-ika ogleda se u njegovom saža-ljenju i brizi prema braći u vj-eri, koji pate, tuguju, boluju,koji se ranjavaju, gladuju i oča-javaju. Čvrstina imana i preu-zetog emaneta zahtijeva zain-teresovanost i saosjećanje sategobama ostalih muslimana,naših sestara, nedužne djece,jučerašnje Bosne, Kosova, Ka-šmira, Burme, Filipina, Suda-na, Alžira, Avganistana, Iraka,Palestine i ostalih sličnih tra-gedija. Imperativ vjere o našojobaveznosti življenja za islamne smije se zanemariti poz-abaveći se samim sobom, ličn-im interesima, crpeći intereseod Islama a ne za njega. Tišti linas činjenica da samo djecamuslimana širom svijeta gla-duju, i sa životom bore se bezsvojih roditelja i domova!? Sm-ijemo li prepustiti našu braću

neprijatelju, čak ih podrž-avajući u tome da

bi lakše bili savl-adani!? U jednojnarodnoj zagon-

etci stoji da je vukvidjevši sebe ne-moćnog u savla-

đivanju dva bikakontrastnih boja,

prišao bijelome i rekao:"Hoćeš li mi pomoći da zajed-no ubijemo crnog da bi meni itebi ostalo više hrane", u čemuse bijeli zbog svoje naivnostisloži i prevari, jer samo što vukdovrši i posljednji obrok mesacrnog bika, on s lahkoćom za-kla i bijelog, koji je ostao biosam bez pomoći svoga druga.Na svu žalost! Prenosi se odibn. Musa’a da je Božiji Posla-nik, neka je salat i selam nanjega, rekao: "Mu’min je smu’minom povezan poput gra-đevine čiji su elementi među-sobno spojeni i povezani, a on-da je uradio splet prstiju".

A od Nu’mana ibn. Beshi-ra se prenosi predaja da je All-ahov miljenik rekao: "Vjernicisu u svojim međusobnim odno-sima, ljubavi, samilosti i pošt-enju kao jedno tijelo u komeako i jedan organ oboli i ostalidjelovi tijela trpe od nesanice igroznice".

Iz citiranih hadisa je jasnoda je riječ o bratstvu u vjeri, iobavezi pomoći u svim potre-bama vjernika, neovisno od

njegove boje, rase ili nacion-alne oprijedijeljenosti. Iskaz-uje se takođe nužnost povezi-vanja svih muslimana ummetana činjenju dobra i sprečavan-ju zla, na širenju ljubavi i slogea sprečavanju razdora i smut-nje. I nije dozvoljeno gledati iostavljati vjernika na cjedilu inasilju nad njime, već mu pri-skočiti u pomoć. Ako se nadnjime čini nepravda i nasiljepomoći mu i iz tog stanja gaizbaviti, a ako on drugome na-nosi štetu i neparavdu, u tomega spriječiti i na pravi put muukazati. Ovo je značenje ema-neta u očuvanju i njegovanjubratstva kojeg je Islam pro-pisao vjernicima.

Od Enesa r.a. se prenosi daje Resul rekao: "Pomogni svogbrata muslimana koji čini na-silje i onoga kome se čini nasil-je". Začuđeno ga ashabi upi-taše: "Jasno nam je o Allahovmiljeniče da nam je dužnostpomoći onoga nad kime se čininasilje, ali ne razumijemo ka-ko to pomoći onoga koji drugi-ma čini nasilje". Reče im BožijiPoslanik: "Tako što ćete se pos-taviti iznad njega, spriječiti gau onome što radi i na greškemu ukazivati, tj. sa ispravnimga islamskim stavom upoz-nati".

Cilj objavljivanja ovakvih injima sličnih propisa u našojvjeri jeste i za širenje sloge iharmonije među ljudskom za-jednicom, sprovođenjem prav-de, a sprečavanjem ugnjetava-nja i nereda. Dešava se da po-jedini muslimani ili pojedinegrupe muslimana budu uzrokizazova, širenja smutnje, mrž-nje, razdora i neprilika u svojojili široj zajednici, a sve svojomgreškom, i na štetu ostalihvjernika.

Ovako mogu postupati sa-mo fanatički odgojeni ili, ta-čnije, oboljeli muslimani, kojis tim refleksom s pravom pro-uzrokuju mržnju i kod ostalihvjernika, pripadnika drugenacionalne zajednice.

To je pogrešno, lažno pred-stavljanje islamskog učenja.

Usuđuju se da laži izmišlja-ju samo oni koji u Allahove ri-ječi ne vjeruju, i oni su pravilažljivci. (En-Nahl, 105)

(Nastavlja se)FFeerriidd OOrraahhoovvaacc

Izvor ihlasa je Islam (IX)

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame7 BAŠTINA

Kontinuitet života na plje-valjskom području imasvoje tra-gove i materijal-

ne dokaze mnogo vjekova unaz-ad. To nam svjedoče brojni pre-dmeti nađeni na užem i širemprostoru, na osnovu kojih se mo-že utvrditi duži ili kraći boravakraznih kultura i civilizacija.

Ostaci materijalne kulture:gradovi, utvrđenja, kule, vjerskiobjekti, nadgrobni spomenici,istorijski dokumenti i drugi do-kazi, čine vrijedno kulturno-ist-orijsko blago, koje vrijedi istraž-iti, zabilježiti i učiniti dostupn-im onima koji dolaze u ovo mj-esto i pokazuju interesovanje zanjegovu prošlost.

Prvo naseljeno mjesto zakoje istorija zna u blizini dana-šnjih Pljevalja je „MunicipiumS“, na prostoru danas naselje-nog mjesta Komini, iz I vijekanove ere, iz vremena kad su ov-im prostorima vladali Rimljani.

Razni predmeti nađeni naovom području govore da je, po-red trgovine, u ovom kraju bilorazvijeno i zanatstvo. Vrhunacumijeća majstora ovih prostoraje i pronađena staklena vazna„Diatreta“, koja po analizi struč-njaka, najvjerovatnije potiče izIV vijeka n. e. a po načinu i kar-akteru izrade predstavlja jedin-stven primjerak na širem prosto-ru Evrope. Ovaj eksponat se ču-va u Zavičajnom muzeju Plje-valja.

Pod sadašnjim imenom,Pljevlja se prvi put pominju udubrovačkim arhivima 1430godine.

U zapisima koji se čuvaju umanastiru Sv. Trojice, zapisanoje da su 1. septembra 1462 go-dine u bici na izvorištu rijekeBreznice, Turci Osmanlije potu-kli vojsku Hercega Stjepana Ko-sače i nakon bitke zagospodariliovim krajem.

Turci su zaveli svoju upravuu Pljevljima i tri godine kasnijedali mu novo ime Taslidža, kojaostaje otvoreni trg bez odbram-benih zidina. Taslidža je ulazilau sastav nahije Kukanj i pripa-dala je hercegovačkom sandžak-atu, sa sjedištem sandžak-begau Foči.

U to vrijeme Taslidža ima101 kuću, a najpoznatije zana-tlije toga vremena su: zlatari,kujundžije, kovači, kožari, pasu otuda nastala i mnoga sličnaprezimena.

Kako saznajemo iz brojnih

radova renomiranih istoričara-istraživača, u dubrovačkom ar-hivu postoje brojni zapisi o ve-oma razvijenoj trgovini izmeđuDubrovnika i Taslidže, naročitoiz oblasti rudarstva. Pominje setrgovina željezom, olovom icinobaritom.

Još u XIII vijeku, kao ruda-rsko mjesto pominje se mjestoKržava, u kojem je postojao ru-dnik gvožđa i nahija Kava, kaorudarsko mjesto. Eksploatacijarude olova i barita nije presta-jala do današnjih dana.

Ovaj izrazito brdsko-planins-ki kraj, smješten je na raskrsniciputeva, kojima se vjekovima pro-lazilo, trgovalo, ali i ratovalo. Ta-slidža je predstavljala malu ta-čku na geografskoj karti u kojojsu se ukrštali značajni putevi,sudarale civilizacije, miješale na-cije, vjere i običaji. Kao trgova-čko središte i gradsko naselje,najdirektnije je vezano za dubro-vačku karavansku trgovinu, jerje najznačajniji putni pravac: Ca-rigrad – Sarajevo – Dubrovnik,prolazio kroz Pljevlja.

Vjerovanja ljudi koji suovdje živjeli, išla su od mnogob-oštva, bogumilske hereze, hriš-ćanstva i islama, zasnivala su sena filozofiji suživota, toleranci-je i zajedništva. Iza njih su osta-li brojni tragovi materijalnog iduhovnog stvaralaštva kao: ste-ćci, mozaici, nišani, profani isakralni objekti, nakit, oružje,rukopisi i sl. Česti požari u peri-odu dok je Taslidža imala statusšehera, mijenjali su lik ovog na-selja, ali se ono uvijek ponovouzdizalo i postajalo sve ljepše.

Najinteresantniji detalji izranog perioda života u ovom kr-aju predstavljaju stećci. Oni suautohtoni srednjevjekovni nad-grobni spomenici sa ukrasima inatpisima iz života, ratovanja,

lova i sl. Oni su kao spomenici,praktično čuvari tajne jednognerasvijetljenog vremena istori-je ovoga kraja. Nalazimo ih nacijelom prostoru od Foče, pre-ko Bukovice, Graca, pa sve doPljevalja.

U mjestu Vukasovići, u Buk-ovici, postoji lokacija na kojojsu u ogromnim stijenama iskle-sani likovi životinja, riblji kos-turi, luk i strijela, razne strelicekao pokazivači smjera, raznereljefne dekoracije i slični moti-vi. Na putu prema Pljevljima,na raskrsnici puteva za sela: Ko-vačeviće, Brda, Rosulje i Hrom-ač, postoji zidina od sedre kaoostatak turbeta, za koje mješta-ni ne znaju kome pripada ni ka-da je izgrađeno, ali pamte da suod svojih predaka saznali da jena tom mjestu bilo turbe. Dalje,na pravcu prema Potrkuši, tak-ođe postoji lokacija gdje je, pokazivanju starijih, bilo jedno tu-rbe, ali se niko ne sjeća njegov-og izgleda, jer je obraslo šu-mom i žbunjem. Taj cijeli pros-tor je uvijek bilo groblje površ-ine oko 10 ha, a posljednje uko-pavanje u ovo groblje bilo je2004 godine.

Sljedeća lokacija je Jakupovgrob. Na najljepšoj lokaciji ovogapodručja nekada je bila džamija,koja je zapaljena 1943 godine, aod nje su ostale zidine i priličnoveliko groblje, koje je urednoodržavano. U njemu je 1998/9VJ napravila vojni objekat bezpredhodnog traženja odobrenjaod vlasnika groblja. Danas tajobjekat predstavlja vrlo ružnusliku iz bliske prošlosti.

Dalje na putu prema centruMZ Boljanići, na blagom uzviš-enju, zaraslo u šumu, nalazi segroblje nekadašnjih stanovnikaovoga mjesta, među kojima senalazi i impozantan mezar Baj-

ram-age Boljanića, oca Huseinpaše, najvećeg legatora ovogakraja. Mezar je u vrlo lošem sta-nju. Sedamdesetih godina XXvijeka, najstariji stanovnik naovom prostoru, Ademaga Tutu-ndžić, koji je živio 103 godine,kazivao je da je kao dječak išaosa svojim djedom obavezno uo-či petka poslije ikindije na ovogroblje, gdje je djed kod ovogmezara učio sure Jasin. Dodanas nije bilo dobre volje da seovo groblje makar posjeti ili oči-sti od korova.

Spuštajući se prema Pljevl-jima, u mjestu Gotovuša, naila-zi se na ostatke ljetnikovca pos-ljednjeg pljevaljskog paše Bajro-vića.

Pogled na Pljevlja, nekadaTaslidžu iz bilo kog pravca, ost-avlja utisak da se nalazimo unekom od gradova Orijenta. Toje grad puteva, raskrsnica i ljud-skih sudbina.

Uticaji antike i mediterana,Orijenta i zapada, kao i geograf-ska lokacija umnogome su po-mogli da se Taslidža u prvimgodinama nastanka ubrzanorazvija.

Sredina XV stoljeća je najz-načajniji period u razvoju Ta-slidže kao naselja i čaršije utom naselju. U XVI vijeku Ta-slidža doživljava značajanrazvoj, tako da dobija status ka-sabe, a sve to zahvaljujući viso-kom dostojanstveniku Husein-paši Boljaniću. Husein-paša jedio svog imetka utrošio za pod-izanje džamije, koja je prozvananjegovim imenom, kao i drugihzadužbina o kojima vrlo maloznamo.

Kako je Taslidža bila raskrs-nica puteva, kojima su prolazilikaravani za Dubrovnik i Saraj-evo, nužno je bilo izgraditi obj-ekte za smještaj putnika i robe,pa su se gradili karavan-saraji ihanovi.

Jedan od monumentalnihkaravan-saraja nalazio se u ne-posrednoj blizini Husein-pašinedžamije sa zapadne strane, agrađen je po svim tadašnjimpravilima: veliko ograđeno dvo-rište, magaze i prostorije za ko-nje, a na spratu sobe za spavan-je. O ovom karavan-saraju pisaoje i Evlija Čelebija. U arhivu va-kufske uprave iz 1928 godine,na jednoj licitaciji vakufske im-ovine, pominju se magaze ovogkaravan-saraja da su izdavane uzakup mještanima. Zidine kara-

van-saraja su porušene 1948 go-dine.

Izvorište rijeke Breznice,predstavlja najljepši dio današn-jih Pljevalja. Na tom prostorusu nekada Taslidžaci, a danasPljevljaci, provodili slobodnetrenutke u prekrasnom ambi-jentu uz žubor rijeke Breznice.Prisustvo vode, bujna vegetaci-ja, svjež povjetarac sa obližnjihbrda, predstavljaju doživljaj kojise ne zaboravlja. U takvim pri-rodnim ljepotama locirana jena daleko poznata Milet bašta,prvo urbanizovano izletište naovim prostorima. Do 1950 go-dine bila je svojina vakufa Hu-sein-paše, što se vidi iz tapije br.2473, od 17. jula 1928 godine,a danas je svojina države. Istusudbinu doživjeli su i brojni va-kufski dućani, magaze, kuće,hanovi, livade, berbernice idrugi objekti. Najsavršeniji ar-hitektonski spomenik protek-log perioda koji govori o neka-dašnjem sjaju Taslidže je Huse-in-pašina džamija sa šadrvanomi Sahat-kulom. I njima je bilanamijenjena slična sudbina, štose vidi iz dopisa br. 278/77, od14. 9. 1977 godine, koji je Od-bor IZ Pljevlja uputio Starježin-stvu IZ Crne Gore, a u vezi tra-ženja direktora tadašnjeg kom-unalnog preduzeća da se na-pr-avi dupla saobraćajnica prekogroblja, a između Husein-pa-šine džamije i šadrvana i Sahat-kule, čime bi ovi objekti bili ifizički odvojeni i sa neizvjesn-om daljom sudbinom. Na svusreću do realizacije takvog pro-jekta nije došlo zbog protestagrađana-muslimana, kako senavodi u dopisu.

Da se sa devastacijom vaku-fske imovine i objekata nije ni-kada prestajalo, vidi se i na pri-mjeru Husein-pašine džamije.Šezdesetih godina XX vijeka, udvorište džamije u neposrednojblizini šadrvana donesen je ipostavljen kamen u obliku kap-itela sa lokaliteta naselja „Mun-icipium S“ u Kominima. Ciljpostavljanja jednog takvog eks-ponata u dvorište Husein-paši-ne džamije je i danas nepoznat.Postoji još niz primjera o plan-skom uništavanju vakufske im-ovine u prošlosti, tako da je da-nas imovina vakufa praktičnosvedena samo na džamije i gro-blja. Krajnje je vrijeme da se za-pitamo zašto.

JJaakkuubb DDuurrgguutt

Pljevaljsko kulturno nasljeđe (II)

DDeettaalljj iizz hhaarreemmaa HHuusseeiinn--ppaassiinnee ddzzaammiijjee

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 8AKTUELNO

TTrroojjiiccaa zzaaggrreebbaaččkkiihh ssttrruu--ččnnjjaakkaa ddookkaazzuujjuu kkaakkoo ssiimm--bbooll MMoossttaarraa nniijjee rraazzrruuššiioo ttee--nnkk HHVVOO--aa nneeggoo mmuusslliimmaanniippooddmmeettnnuuttiimm eekksspplloozziivvoomm

Jedna od sramotnijihepizoda hrvatsko-musliman-skog rata u BiH – potpunobespotrebno rušenje istori-jskog i kulturnog spomeni-ka Starog mosta u Mostaru– iznenada u Hrvatskojponovo dolazi u središtepažnje javnosti. Čini se topreko knjige koja ovih danatreba istovremeno da sepojavi u Hrvatskoj i BiH, aautori su trojica zagrebačk-ih stručnjaka koji dokazujukako čuveni most – u među-vremenu obnovljen uz fina-nsijsku pomoć međunarod-ne zajednice – nije srušio te-nk HVO-a čije smo direktnogranatiranje gledali na tele-viziji, već da su to učinilimuslimani aktiviranjem eks-ploziva u nosećim osnova-

ma mosta.

Most je, podsjetimo, sruš-en 9. novembra 1993. god-ine, pošto je više puta direk-tno pogođen granatama izhrvatskog tenka, što su sni-mile kamere nekoliko izvješ-tača, jer je ta „operacija” po-duže trajala. Odgovornost zaovaj besmisleni čin pripisanje tada odgovornom hrvats-kom komandantu tog sekto-ra, danas penzionisanom ge-neralu, Slobodanu Praljku,inače bivšem TV režiseru.

Praljak je tvrdio da s timčinom nema ništa, jer je –pošto je smijenjen – baš togadana predao dužnost novomkomandantu, Anti Rosi. Mo-st je, naime, rušen i srušenbaš negdje u vrijeme (u10.16 sati) kada je Praljakpredavao komandu Rosi, paje i teoretski teško zamislitida bi tek pristigli Roso imaoikakvu nadležnost u vezi sa

Diskusija o nuklearnomprogramu Irana ponek-ad uveliko poprima ob-

like histerije. Razmotrimo sko-rašnju izjavu Sen. JohnMcCain-a: “Postoji samo jednastvar koja je opasnija od vojneintervencije, a to je Iran sa nu-klearnim naoružanjem." Naovo bi se moglo odgovoriti šek-spirovskim naslovom “Mnogobuke ni oko čega“. Ali, podiglose mnogo „buke“ oko toga ineki uticajni zvaničnici su vrloozbiljni u namjeri da upotri-jebe vojnu silu da bi spriječiliIran da se domogne nuklear-nog naoružanja. Stoga, mora-mo se zapitati zašto je to tolikobitno, i kome je to toliko bitno?

Prije svega, zašto sma-tramo da bi bilo katastrofalnoako sjutra Iran bude imaonuklearno oružje?

Danas u svijetu postojidevet zemalja za koje se znada posjeduju nuklearno oru-žje: SAD, Velika Britanja, Ru-sija, Francuska, Kina, Izrael,Indija, Pakistan i SjevernaKoreja. Šta bi se promijeniloako bi Iran postao deseta ze-mlja sa nuklearnim naoruž-anjem? Koju bi zemlju Iranmogao bombardovati?

Trenutno ne postoje nika-kve indikacije da Iran namje-rava da izvrši vojnu agresiju.Zapravo, aktuelni predsjed-nik Irana, Mahmud Ahmadi-nedžad, davao je veoma nepr-ijateljske izjave protiv Izraela.Ali, da li iko smatra da je ustanju da bombarduje Izrael,i da li Iran ima vojni kapa-citet da to izvrši? Retorika i st-varne namjere su dvije različ-ite stvari – pojma.

Ako Iran nema namjeruda upotrijebi atomsku bombu,zašto onda želi da je ima? Po-stoje neki očigledni razlozi zato. Od devet zemalja koje pos-jeduju nuklearno naoružanje,sve osim jedne posjeduju vojnebaze locirane dovoljno blizuda bi mogle da izvedu napadna Iran. Iranska vlada bi bilavrlo naivna, ako je ne bi zabr-injavala ova činjenica. Nada-lje, oni lako mogu da zaklju-če, iz dosadašnje politike SADu posljednjih pet godina, dasu SAD napale Irak, a neSjevernu Koreju, i da je jednaod najvećih razlika imeđu

ovih zemalja bila ta da Iraknije posjedovao nuklearno na-oružanje, dok Sjeverna Kore-ja jeste.

Drugi, očigledni razlog jeiranski nacionalizam. Trebaimati u vidu da nastojanjaIrana da postane nuklearnasila nijesu nastala za vrijemevlade sadašnjeg predsjednika.Ona potiču iz vremena prijeiranske revolucije, još za vrije-me vladavine iranskog Šaha.Danas je očigledno - država“osrednje“ snage i veličineIrana, osnažiće svoju geopoli-tičku poziciju u budućnosti,ako bude pripadala klubunukelarnih sila. Iran ima na-cionalne interese, kao što ih idruge države imaju, i jasno jeda želi da ima centralnu ulo-gu u regionu.

Ali da li to samo po sebinarušava mir u svijetu ili re-gionu?

Kad se testirala prva nuk-learna eksplozija u Sovjetsk-om Savezu, 1949.god, Zapad-ni svijet je vrlo glasno izraža-vao svoju žalost. Ali, gledanou retrospektivi, jasno je da jejedan od faktora koji je u na-jvećoj mjeri doprinio neizbi-janju rata između Amerike iSovjetskog Saveza u perioduod ekplozije 1949. do raspadaSovetskog Saveza 1991. god.bila činjenica da su obje svjet-ske sile posjedovale nuklea-rno naoružanje. Strah od uza-jamnog uništenja bio je gara-nt da nijedna od sila neće up-otrijebiti nuklearno oružje,uprkos velikim tenzijma usledBerlinske blokade, preko Ku-banske tzv. Projektilne krize,do rata u Afganistanu. Činje-nica da i Indija i Pakistan im-aju nukelarno oružje predsta-vljala je veliku prepreku da-ljoj eskalaciji sukoba u Kaš-miru.

Zašto ne bi ova ravnotežaimala isti uticaj i na Bliskomistoku? Zašto ne bi posjedo-vanje nuklearnog naoružanjaod strane Irana bio elementpomirenja na Bliskom istoku,a ne razdora? Jedini odgovorkoji se nameće je da Iranskavlada nije dovoljno „racional-na“ da bi se suzdržala odupotrebe oružja. To je, očigle-dno, besmislica, i to rasističkabesmislica. Aktuelni iranski

režim je, u najmanju ruku,politički sofisticiran kao što jeto Bušov režim, a u istu rukumnogo manje militantan usvojim izjavama.

Zašto onda tolika bukaoko ovog pitanja?

Henry Kissinger je to obja-snio prije nešto više od godinudana, a isto to je nedavno uThe New York Times- u pono-vio i Thomas Friedman. Savr-šeno je jasno da ako bi Iranposjedovao nuklearno naoru-žanje, barijera bi bila preskoč-ena, i zasigurno bi još 10 do15 zemalja požurilo da se do-mogne atomskog oružja. Nekiod već poznatih kandidatasu: Južna Koreja, Japan, Taj-van, Indonezija, Egipat, Irak(da, Irak), Južna Afrika, Bra-zil, Argentina, i mnoge evrop-ske zemlje. Do 2015. godinemoglo bi biti 25 nuklearnihsila. Da li ovo predstavlja op-asnost? Naravno, da, u smisluda uvijek postoje nerazumnipojedinci ili grupe, koje bimogle imati pristup dugmetukoje bi moglo da se pritisne.Ali, ti nerazumni ljudi i grupepostoje i u sadašnjih devet nu-klearnih sila, i moje lično uvj-erenje je da ih ne bi bilo više usljedećih 15 zemalja koje biimale nuklerno naoružanje.Nuklearno razoružanje jestecilj koji je urgentan, ali nenuklearno razoružavanje sa-mo jednog dijela svijeta, većrazoružavanje svih. Razlogvelike zabrinutosti SAD za po-tencijalno nuklearno naoruž-anje Irana je taj da bi raspros-tranjenost nuklearnog oružjau tzv. srednjim zemljama veo-ma vidljivo smanjilo vojnumoć SAD. Da li to u isto vri-jeme znači i prijetnju miru usvijetu? Da li treba da brine-mo da bi SAD mogle izvršitiinvaziju na Iran ili da bi Izra-el mogao slično uraditi? Zap-ravo ne, jer SAD ne posjedujuvojnu snagu da izvedu takavnapad, i to ne bi podržao irač-ki režim, kao što ni Izrael nemože da izvede nešto tako sa-mostalno. Mnogo buke ni okočega.

"Iran and the Bomb"by IImmmmaannuueell WWaalllleerrsstteeiinn,,

Preveo,Muharem Demirović

„Iran i atomska bomba“Hrvatske pripreme za Hag - teza koja ne drži vodu

Ko je srušioStari most

MMoossttaarr

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame9 AKTUELNO

U kongresnoj dvorani Islamskog cen-tra u Zagrebu, 24. februara, proglašena jeDeklaracija evropskih muslimana. Poredautora Deklaracije, reisu-l-uleme BiH, drMustafe ef. Cerića, na promociji su govo-rili zagrebački muftija Ševko ef. Omerb-ašić i kolumnista Jutarnjeg lista, DarkoPavičić. Deklaracija je napisana u juluprošle godine, a prvi put je dr Mustafa ef.Cerić predstavio sredinom 2005. na kon-ferenciji Islamskog foruma Evrope uLondonu. Predstavljanju Deklaracije uZagrebu prisustvovao je gotovo cjelokup-ni diplomatski hor u Hrvatskoj, veliki br-oj uticajnih ljudi iz vjerskog, političkog ijavnog života, kao i brojni mediji iz Hrv-atske i BiH.

Deklaracija evropskih muslimana pre-dstavlja prekretnicu u odnosima islama ievropskih država, kao i namjeru da sesmire uzavrele strasti. U uvodnom dijelu,reis-ul-ulema BiH, dr Mustafa ef. Cerićizražava žaljenje zbog tragičnih događajau Njujorku, Madridu i Londonu, uz ocje-nu da su muslimani širom svijeta šoki-rani dovođenjem u vezu tih napada s isla-mom. Traži se svojevrsni "društveni dog-ovor" islama i Evrope, odnosno da Evropaprizna islam, a da islam prihvati evropskevrijednosti i navike življenja.

"Muslimani su predani načelu vladav-ine prava i načelima tolerancije, poštova-nja ljudskih prava, te demokratiji", navo-di se u Deklaraciji, čiji je idejni tvorac irealizator upravo dr Cerić.

Osim priznavanja islama kao religije,od EU se traži liberalizacija imigracionepolitike i zaštita evropskih muslimana od

islamofobije.Dr Cerić kaže kako Evropa nije ni

"dom islama", ali ni "dom rata", nego"dom ugovora ili dogovora", jer je u njoj"moguće živjeti u skladu s islamom u kon-tekstu društvenog ugovora". U tom kon-tekstu on kaže kako vjeruje da Evropa iZapad uopšteno imaju više znanja o mus-limanima nego volje da ih prihvati, dokmuslimani imaju manje znanja o Evropinego spremnosti da je prihvate.

Dr Cerić je tokom dvodnevne posjeteZagrebu razgovorao sa predsjednikomHrvatske, Stjepanom Mesićem i sa zagre-bačkim nadbiskupom kardinalom Josi-pom Bozanićem.

- Sve crkve u Evropi trebalo bi da ulo-

že više napora kako bi uvjerile sve Evrop-ljane da se može živjeti uz toleranciju, vj-ersku i svaku drugu - naveo je reisu-l-ulema Cerić zaključke razgovora sa kardi-nalom Bozanićem, kojem je uručio prim-jerak Deklaracije.

Poglavar Islamske zajednice u BIH oc-jenio je i da je Evropa "zrela za novi Vest-falski mir, čije poruke o toleranciji trebaobnoviti, kao i proglasiti islam i judaizamevropskim religijama".

Promocija Deklaracije evropskih mus-limana imala je pozitivan odjek u javnos-ti, istina, neki mediji dovode je u vezu samogućnošću da dr Cerić bude proglašenza muftiju svih evropskih muslimana.

M. Demirović

tim sramotnim činom.

Slobodan Praljak je optu-žen u Hagu s još nekim hrv-atskim generalima zbog po-činjenih ratnih zločina, akoliko god se trudio da sasebe skine sjenku ovog neč-asnog djela u prilog mu neide tadašnje postupanje pre-dsjednika i komandanta hr-vatskih oružanih snaga, Fra-nje Tuđmana, koji je u dvanavrata u razgovorima o zbi-vanjima u BiH izrekao kakoje Praljak srušio Stari most.Sam Praljak bezuspešno jepokušavao da dođe do Tuđ-mana i „objasni mu istinu”,ali je ovaj odbio da ga primi.U međuvremenu, naime, vo-jna tajna služba SIS je sprov-ela istragu o rušenju mostar-skog mosta i utvrdila da gaje u vrijeme sukoba dvije str-ane zaista gađao tenk iz sas-tava HVO, a da su posadu či-nili Toma Topić (30), Draž-en Rezić (24) i Senaid Čav-čić (23). Zvanična sudska is-traga, međutim, nikada nijebila sprovedena, a pripadni-ci tenkovske posade su kas-nije poginuli.

Trojica zagrebačkih stru-čnjaka – dr Muhamed Suć-eska i inž. Aco Šikanić s Br-odarskog instituta i poznatibalističar i profesor u penzi-ji dr Slobodan Janković – naosnovu analize TV snimakai sprovedenog eksperimentasada tvrde da most nijesu sr-ušile tenkovske granate kojesu ga pogodile, nego da je tourađeno eksplozivom posta-vljenim u njegovu osnovu.

Po toj tezi, bila je to „na-mještaljka” sa muslimanskestrane da bi se optužilo i na-škodilo Hrvatima, pa se čaknavodi i teza da je posadatenka HVO-a primila za togranatiranje 30.000 mara-ka, što je apsolutno nemog-uće dokazati, jer više nijesumeđu živima. Tako se ratnapriča o Starom mostu samojoš više zamućuje, a u njenupravu istinu i nadalje će sv-ako vjerovati prema nekimsvojim mjerilima i emocija-ma, kako se to već dešava isa drugim sličnim tragedija-ma iz proteklog prljavograta.

(Politika 22.02)

MMuusslliimmaannii ooččeekkuujjuu::- institucionalizaciju islama u Evropi,- ekonomski razvoj muslimanske zajednice tako da može

uživati punu duhovnu i kulturnu slobodu i nezavisnost,- razvoj islamskih škola koje će biti kadre odgajati muslima-

ne rođene u Evropi za izazove evropskih multikulturnih dru-štava,

- političku slobodu koja će omogućiti evropskim musliman-ima da imaju legitimne predstavnike u parlamentima evrop-skih država,

- liberalizaciju evropske imigracijske politike koja je u po-sljednje vrijeme restriktivna prema muslimanima,

- otvaranje mogućnosti da se prizna muslimansko pravo upitanjima personalnog statusa kao što je porodično pravo,

- zaštitu evropskih muslimana od islamofobije, etničkog či-šćenja, genocida i sličnog.

MMuusslliimmaannii ssee oobbaavveezzuujjuu::- izgraditi svijest o složenosti sekularnog konteksta u kojem

religije danas postoje,- promovisati razumijevanje, poštovati razlike i istraživati

zajednička polazišta,- potvrditi vjerske identitete kao važne instrumente u

rješavanju problema nesigurnosti i sukoba te učenju pošto-vanja drugih i življenja u različitostima u konfliktnim situa-cijama,

- pridonijeti tekućem diskursu o ljudskim pravima,- pomoći u razumijevanju 'drugosti' druge osobe,- pokazati složeni odnos između vjere, kulture, politike i

ekonomije,- identifikovati vjerska načela, moralne i etičke vrijednosti

i norme koje su uporedive i koje mogu poslužiti za izgradnjusuživota,

- istaknuti pozitivna istorijska iskustva i oživjeti sjećanja naiskustva dobrosusjedstva i suživota, koja su takođe dio evrop-ske istorije, izgraditi zajedničku platformu za vjerski suživot uduhu dobre volje, koju je moguće naći u Knjigama Božijim inadi za našu zajedničku budućnost.

Akcenti iz Deklaracije

U Islamskom centru u Zagrebu:

Proglašena Deklaracija evropskih muslimana

RReeiiss CCeerriićć nnaa pprrooggllaaššeennjjuu DDeekkllaarraacciijjee uu ZZaaggrreebbuu

shkurt 2006. 10

Kaluan më shumë sekatër muaj që kur gaz-eta Daneze “Jyllands-

Posten” në shtator të vitit2005 për herë të parë botoikarikaturat satirizuese të Pej-gamberit Muhamed s.a.v.s.(paqja dhe mëshira e Zotitqoftë mbi të). Më vonë i ribo-tuan edhe gazetat tjera dukendjekur shembullin e gazetësDaneze, si në Austri, Francë,Gjermani, Itali, Spanjë, dhenë disa vende të tjera.

Paraqitja e Muhamedits.a.v.s. në karikaturat e pub-likuara, e paraqet atë si terro-rist me mjekër, me sy të fryrëdhe turban në formë të bom-bës me fitil, si njeri që ka ek-sploziv në çallmën në kokë.Tjetra duke mbajtur shpatënë dorë e duke thirrur përterrorizëm, duke e quajtur sinjeri i dhunës dhe terrorit.Duke e paraqitur Muha-me-din s.a.v.s. në shumë mënyratë tjera negative, djallëzore etë tjera.

Ofendimi dhe përdhosja eDërguarit të Allahut, të fyeshvulën e pejgamberëve përmesdisa karikaturave është me tëvërtet një fyerje, ofendim imadh i tërë fesë Islame, njëfyerje e rëndë për mbarë rru-zullin tokësorë, e në veçantipër afro dy miliard muslimanqë jetojnë në këtë rruzull;nga aspekti Islam është i nda-luar. Ky parim Islam siç vlenpër veprimet ofenduese kun-dër Muhamedit a.s.,vlen, dhene e trajtojmë njëjtë edhe kurbëhet kundër Ibrahimit, Mu-sait, Isait apo cilitdo profet-pejgamber.

Njerëz të ultë me qëllimetendencioze, armiq të së Vë-rtetës Hyjnore, të pajisur mevese dhe cilësi të ulta, argatëtë satanait (djallit) për shkaktë zemrës së tyre të prishtë,janë përpjekur të shpifin, t’iapërshkruajnë dhe atribuojnëshembullit më të përkryer tënjerëzimit, Muhamedits.a.v.s., lloj lloj të pavërtetashduke e paraqitur në shumëmënyra negative, me pamjekrejtësisht të papranueshmepër gjithë besimtarët Islamnë botë. Sepse mirëfilli dihetse pejgamberi Muhameds.a.v.s. nuk ka lënë asnjë

fotografi pas vetes dhe se fejaqë ai ka lënë pas, pra Islami,nuk është fe e dhunës, nukështë fe e terrorit, por fund ekrye është fe e paqes dhe tol-erante ndaj feve dhe kultur-ave tjera në botë.

Paraqitja dhe publikimi ikarikaturave të shëmtuarapër Muhamedin s.a.v.s. nëshumë gazeta evropiane dheperëndimore, paraqesin qëlli-me tendencioz, djallëzorë po-litike dhe fetare të kurdisuramirë me qëllim që botën Isla-me ta fusin në konflikt mevende të tjera dhe ta para-qe-sin atë para opinionit ndë-

rkombëtar në mënyrat mënegative, si nxitës dhe bartëstë së keqes.

Autorët e karikaturave ekanë ditur fort mirë se ofen-dimi i Muhamedit s.a.v.s.është një ndër pikat më neu-rologjike tek besimtarët Is-lam të cilët ushqejnë respektdhe dashuri të pa kufishmendaj figurës dhe veprës së tij.Dhe që sot jemi dëshmitarëpër ngjarjet në teren si dhereagimet e muslimanëve në-për botë.

Arsyetimi i qeverive dhekryeredaktorëve të revistavedhe gazetave që publikuankarikaturat, arsyetohen kinsene jemi një shtet demokratikdhe kemi të drejtën dhe lir-inë e shprehjes, është njëarsyetim me qëllime tenden-cioze. Sepse liria, kufijtë e li-risë janë deri aty ku nuk ce-nohet e drejta, respekti dhedinjiteti i tjetrit. Ndërsa mearsyetimin e demokracisëedhe kjo fjalë është duke u

përdor thjeshtë për qëllimepropagandistike e që nuk kaasnjë lidhje të arsyeshme përnëpërkëmbjen e vlerave tëtjetrit, kur dihet që fjala de-mokraci do të thotë sundim ipopullit, i shumicës.

Për t’ia sqaruar sadopaklexuesit të nderuar qëllimin efesë Islame ndaj njerëzimit,dhe duke ia tërhequr vërejt-jen se ata mendime negativeqë e paraqesin qëllimkëqijtëtë fesë Islame, janë vetëm gë-njeshtra dhe që mundohen tëmbjellin farën e dyshimit arr-

ogancën ndaj fesë Islame. Ka shumë raste që histo-

ria na tregon në kohën e Mu-hamedit s.a.v.s., kur ai ishtefyer madje edhe në prezencëtë tij sa ishte gjallë, ai gjithn-jë i ka falur dhe nuk ua kakthyer me të keqe, e që kamundur ta bëj një gjë të tillë.Këtë ai e bënte nga zemërgje-rësia e madhe, mirëpo të gji-thë njerëzit nuk mund ti po-sedojnë vetitë e tij. Ç’të bë-jmë me afro dy miliardë masëe popullit të cilit ushqejnë da-shuri në zemrat e tyre mëshumë se gjithçka në botë-përpos Allahut xh.sh., dhe qëe vendosin personalitetin e tijpara prindërve, farefisit bileedhe vetvetes së tyre. Si mu-nd të rrimë të qetë kur blas-femohet në sytë e tyre njeriumë i dashur në zemrat e tyre.Prandaj shohim të gjitha këtobrengosje, shqetësime të cilatshpesh po dalin edhe ngakontrolli, ndoshta edhe pa ve-të dëshirën e tyre.

Do të paraqesim në pikatë shkurtra, një pjesë nga fjal-imi i Muhamedit s.a.v.s. nëHaxhin e Lamtumirës, e cilana e shpjegon qartë bazat elirisë dhe të nderit ndaj njeri-ut.

Para 14 shekujve Muha-medi s.a.v.s. në ditët e fundittë jetës së tij, në Haxhin eLamtumirës, ka thënë:

"O Njerëz! Dëgjoni çka dot'ju them, sepse nuk e di nësedo t'ju takoj në këtë vend paskëtij viti.

O njerëz! Kini frikë Zotindhe respektojeni Atë. Bëhunitë njerëzishëm dhe të drejtëndaj vetes dhe ndaj të tjerë-ve….Ruajeni, respektoni dhenderojeni vlerën e person-alitetit dhe dinjitetit njerëzor.Njeriu është vepër madhësh-tore e Allahut dhe mjerë ai qëe nënçmon nderin dhe din-jitetin e veprës së Allahut. Ju,o njerëz, pashmangshëm dhepakthyeshëm do t'i ktheheniAllahut të Amshueshëm dheAi do t'ju marrë në përgjegjë-si për veprat dhe punën tu-aj….

O besim drejtë! Ta dini, tambani mend dhe të jeni të bi-ndur se përfundoi koha e mo-sdijes dhe traditave të këqija,që i sollën fatkeqësi të shum-ta gjinisë njerëzore. Unë juakam treguar rrugën e shpë-timit, nëpër të cilën duhet tëshkoni…. Gjakmarrja është endaluar….Fajdeja dhe kamatajanë të ndaluara….

Ju të gjithë jeni plotësishttë barabartë në të drejta dhedetyra. Nuk ka kurrfarë për-parësie arabi ndaj jo-arabit, eas jo-arabi ndaj arabit, as i ziundaj të kuqit, e as i kuqi ndajtë ziut përveç me devotshmë-ri. Të gjithë jeni pasardhësit eAdemit, ndërsa Ademi ështëprej dheut.

O muslimanë! Duhet tëkujdeseni, të duheni dhe tëndihmoheni ndërmjet vete.Nuk guxoni ta ofendoni njëri-tjetrin, e as t'i merrni medhunë njëri-tjetrit diçka. Kë-to janë mëkate të rënda. Me-rreni vetëm atë që me vetëdëshirë ju jepet. ….Kurrëmos e shkelni të drejtën dhe

nderin e askujt. Vetvetes mosi bëni dhunë. Mos harroni semëshira është një ndër bazatkryesore të Islamit.

O njerëz! Dëgjoni çka poju them dhe mbajeni mendmirë. Unë po jua lë librin eZotit - Kur'anin - te cilit nësei përmbaheni gjithnjë do t'juruajë që të mos e humbnirrugën e drejtë, rrugën e dre-jtësisë dhe së vërtetës. Kur'a-ni është libër i qartë dhe ishenjtë, vepër e vërtetë eAllahut, fjalë e Tij, në vër-tetësinë e së cilës nuk ka kur-rfarë dyshimi.

Para vetes e keni tërëjetën time, fjalët dhe veprat emia. Gjithçka që kam folurdhe punuar, jam përpjekurqë të jetë në pajtim të plotëme urdhrat e Allahut. Ju vër-tet nuk do të gjendeni në lajt-hitje përderisa t'i përmbaheniKur'anit dhe sunnetit tim.

O besimdrejtë! Thoni gji-thnjë të vërtetën e pastër.Urrejtja asnjëherë le të mosju largojë nga rruga e të drej-tave dhe drejtësisë. Drejtësiaështë motra e devotshmërisë.Frikësohuni nga Allahu! Ai esheh punën tuaj.

O njerëz! I dëgjuat poro-sitë e mia, futini në zemrattuaja e në jetën tuaj. Të gjit-hë ata që i kanë dëgjuar këtofjalë të mia, le t'ua përcjellinatyre që nuk i kanë dëgjuar,sepse prej tyre mund të ketëmë mbamendës se vetë dëgju-esit.

(Pas një pauze të shku-rtër, i Dërguari i Zotit me njëzë më të butë ka thënë):

"A e përcolla mesazhin eAllahut tek ju, o njerëz?"

"O i Dërguari i Zotit! Tibesnikërisht e ke përmbu-shur misionin tënd dhe nevena ke komunikuar çka të kaurdhëruar Zoti", u përgjigjënmë se 100.000 hanxhinjtë epranishëm.

(Atëherë Muhammedi a.s.me zë solemn tha:)

"O Zoti im, dëshmo (nëkëtë)!

(Të njëjtën ditë, Zoti i La-vdishëm e shpalli ajetin Ku-r'anor:)

"Sot përsosa për ju fenë tu-

Botimi i karikaturavendaj Muhamedit a.s.ofendim për fenë Islame

1111 shkurt 2006. EELLIIFFislamske novinegazetë islameAHLAK

aj, plotësova ndaj jush dhu-ntinë time, dhe zgjodha për juIslamin fe". (Sure Maide, 3).

Pas leximit të fjalëve të fu-ndit në haxhin lamtumirës tëPejgamberit Muhamed s.a.v.s.të cilën e sollëm me disashkurtime, lexuesit mund tëgjykojnë vetë se pse besim-tarët Islam janë të lënduarnga fyerjet dhe shpifjet që ijanë etiketuar dhe atribuuarMuhamedit s.a.v.s. me rastine publikimit, të karikaturavenga injorantët dhe islamo-fobët perëndimorë...!?

Shumë njerëz të mëdhenjnga bota jo Islame Muhame-din s.a.v.s. e kanë përshkruarme fjalë të mira, të cilët nedo ti paraqesim vetëm tre pr-ej tyre:

“Muhamedi a.s. është per-sonaliteti i jashtëzakonshëm.Muhamed, më vjen keq qës’isha bashkëkohësi yt. Njerë-zimi, vetëm njëherë, ka parënjë figurë të tillë unike, siçishe ti dhe më s’do të ketërastin të shohë (të ngjashëm).Unë, me respektin më të ma-dh, përulem, para paraqitjestënde të madhërishme”. (Pri-nci Otto Von Bismark)

“Nëse madhështia e njerë-zve matet me madhështinë eveprave të tyre, atëherëMuhamedi a.s. është nga mëtë madhërishmit që ka njohurhistoria”. (Gustav Lebon)

“Nëse madhështia e qël-limit, thjeshtësia e mendimitdhe rezultatet e arritura, janëtri kritere të gjenialitetitnjerëzor, kush mund të ma-rrë guximin të krahasojë, cili-ndo njeri të madh, në histor-inë njerëzore, me Muhame-din a.s.?” (Lamartini)

Muslimanët në gjithërruzullin tokësorë duhet tëruajnë gjakftohtësinë dhemos të marrin asnjë veprimtë pamatur, dhe çdo tentimpër ta degjeneruar apo pro-vokuar Fenë Islame do tëdështojë, siç ka dështuarshumë herë.

Allahu xh.sh. në Kur’aninFamëlartë thotë:

“Ata duan ta shuajnë dr-itën e All-llahut me gojët e ty-re, po All-llahu e plotëson (epërhap) dritën e vet, edhe psee urrejnë jobesimtarët. Ai(All-llahu) është që e dërgoitë dërguarin e vet me udhëz-im të qartë e fe të vërtetë, përta bërë mbizotërues mbi të gji-tha fetë, edhe pse idhujtarëte urrejnë”. (Saff: 8-9)

Përgatiti: Senad Makoviq

Imam Malik bin Anas (93-179 AH)ishte një nga dijetarët më të mëd-henj të Islamit të të gjitha kohërave.

Nga 1300 pasuesit e tij ishin njerëz ngatë gjitha fushat e jetës; sundimtarë, gjy-katës, historianë, sufistë, poetë, dhe stu-diues të Kur’anit, Hadithit, dhe Fikhut.Halifi morri pjesë në klasat e tij si njëstudent i zakonshëm së bashku me tëtjerët. Në traditat (gojëdhëna) më të mi-rë të këtij Umeti Imam Maliku konside-ronte diturinë e tij si përgjegjësi. Kur aidinte që diçka është e drejtë apo e gabu-ar, asnjë kërcënim nuk do ta ndalonteqë ta thotë atë. Ishte fetvaja e tij që divo-rci i dhënë nën detyrim, (shtrëngim)është i pavlefshëm që e bëri të fitojë ze-mërimin e sundimtarit (sikurse lë të ku-ptojë që premtimi i besnikërisë i dhënënën detyrim, shtrëngim ishte gjithashtui pavlefshëm). Ai u dënua me kamxhikdhe në çdo rënie ai thoshte: “Unë jamMalik bin Anas dhe unë deklaroj që di-vorci me shtrëngim është e pavlef-shëm.”

Megjithatë ishte i njëjti Imam Malik icili në përgjigjje të shumë pyetjeve që idrejtoheshin thoshte më shumë “la adri”(nuk e di) apo “la ahsin” (nuk e di shu-më mirë). Një herë një person iu afruaatij dhe i tregoi që ai kishte ardhur ngaMarrakesh – mbas 6 muaj udhëtimi –vetëm që ta pyes një pyetje. “Njerëzit emi në shtëpi po presin përgjigjen tënde”,tha ai. Mbas dëgjimit të pyetjes ImamMaliku iu përgjigj: “Të lutem tregoinjerëzve të tu që unë nuk e di përgjigjene pyetjes tënde.” Në një rast tjetër atij iudrejtuan 48 pyetje dhe në përgjigje të 32prej tyre ai tha, “nuk e di”. Është thënëqë nëse dikush do t’i shkruante përgjig-jet e Imam Malikut pyetjeve, ai lehtë dot’i mbushte faqet me “Nuk e di” para setë shkruante një përgjigje të plotë.

Shkaku për këtë kujdes të jashtëza-konshëm nuk ishte asgjë tjetër përveçsendjenja e përgjegjësisë para Allahutxh.sh.. Ishte kujdesi i personit i cili qën-dronte mes ferrit dhe parajsës (xhehene-mit dhe xhenetit), i trembur që një hap igabuar mund të çonte në atë të parën.“Para se të përgjigjeni një pyetjeje rrethLigjit fetar, paramendoni që po qëndro-ni përpara portave të ferrit dhe para-jsës,” ai i këshillonte të tjerët.

Padyshim, ai nuk ishte i vetëm. IbnXharixh merrte pjesë në mexhliset (nde-nje) e Abdullah ibn Omerit dhe thotë se“Në përgjigje të më shumë se gjysmës sëpyetjeve ai thoshte nuk e di.” Ibn AbiLejla kishte 120 Shoqërues. “Sa herë që

njërit i është pyetur diçka ai shpresontese dikush tjetër do të përgjigjej.”

Ky kujdes nuk ishte i kufizuar nëfikh (Jurisprudenca Islame). Në interpr-etimin e Kur’anit apo të Hadithit, atoushtronin të njëjtin kujdes. Autori i Sa-hih Muslimit, libri i cili konsiderohet idyti i përmbledhjeve të haditheve më au-tentike, pra Imam Muslimi, i caktoi ve-tvetes vetëm detyrën e përmbledhjes sëHadithit, duke ja lënë punën e interpre-timit të tyre dikujt tjetër. Ai ishte shumëi shqetësuar për këtë saqë madje ai nukndau librin në kapituj vetëm se asi llojklasifikimi mund të përbënte interpre-tim.

Ata ishin burim autoritar i mësimeveIslame, duke dhënë jetët e tyre në më-simin dhe praktikimin e tij. Ata e dininshumë mirë barrën, ngarkesën e madhetë pandarë, të lindur në deklaratën qëfillon me “Allahu thotë”, apo “i Dërgua-ri thotë.” Deklarimi i diçkaje që nukështë aq e sigurt që personi është duke iatribuar gabimisht diçka Allahut apo tëDërguarit a.s.. çfarë mund të jetë gjynahmë i madh se ky! Ata gjithmonë kujto-nin që është haram të jepet fetva pa di-turi. Ata gjithmonë kujtonin hadithin,

“Kushdo që thotë diçka në interpre-timin e Kur’anit pa dituri do ta gjeje ve-ndin e tij në Zjarr.” (Tirmidhi, Hadithi2874)

T'i kthehemi të sotmes, dhe ja, nënjë botë krejtësisht të ndryshëm, ku kanjë mori “ekspertësh” të cilët janë të ga-tshëm të interpretojnë Kur’anin dhe Ha-dithin, të japin fetva, madje edhe të bë-jnë Ixhtihad – e gjithë kjo pa ndihmënminimale të edukimit dhe trajnimit fe-tar. Nëse ky lloj personi është një shkri-mtar apo orator i mirë, ky është kualifi-kim i mjaftueshëm! Sot audienca lehtë engatërron gojëtarinë (elokuencën) mediturinë, dijen. Nëse “eksperti” gjithash-tu mban titullin magjik “Dr.” kjo padys-him mbyll të gjitha shpraztirat në au-toritetin e tij. Nuk është me rëndësi nësearritjet e edukimit të tij mund të jenë nëgjinekologji apo në biznes administrim,gazetari apo shkencë nukleare, fizikëapo administrim kafshësh.

Rezultatet janë katastrofale. Ngatërr-imi i madh dhe injoranca të, madje edhegjërave elementare në mësimet fetare,nga ana e klasave gjoja “të edukuara”sot është e pa përshkruar. Sot dikushmund të gjejë të gjitha llojet e ideve dhepraktikave jo-Islame, supozimeve, trilli-meve, dhe dëshirave duke gjet miratimnë “ixhtihadin” që është shpikur, sajuar.

Madje edhe mw shumw, ne bwjmw njwarritje nga kjo katastrofë duke u mbur-rur që ne kemi thyer “prangat e ndjekjessë verbët” dhe hapje e mundësisë direkttë burimit origjinal të mësimeve Islame.Por asnjë sasi nga kjo mburrje mund tëfsheh faktin që kjo është ekuivalente qëtë lejojë njerëz pa licence dhe të papër-vojë të praktikojnë mjekësinë. Megjitha-të në këtë rast vdekja e rezultuar dheplaga nuk është fizike dhe për këtë mëpak e dukshme.

Shkaqet për këtë shqetësim janë ko-mplekse por dy nga ato janë nw dukjedhe tw qarta. E para, shkollimi i njerë-zve tonë “të edukuar” është me shumëpakë apo aspak edukim Islam. Qartazi,ne nuk dimë dhe nuk e dimë që ne nukdimë. E dyta, shumë nga ne mbajmë njëmosbesim të madh ndaj atyre që kanëmarr një edukim formal Islam. Si rrjed-hoje kjo gjithashtu është e bazuar në in-jorancën e asaj që e formon këtë lloj edu-kimi. Është një botë e largët, një kuti ezezë, dhe çfarë gjithë dimë është qëështë diçka gabim me të.

Për ndryshim le të vizitojmë darul-uloom ku po projektojnë kandidatë përpranimin e tjetrës ifta klasë. Pikët më tëmira nga një kurs i rregullt për alima ijanë dhënë një test dhe vetëm dhjetë pi-kët më të mira nga testi do të merrenpër intervistë. Ata u testuan jo vetëmpër diturinë e tyre të arabishtes dhe tek-steve fetare por gjithashtu aftësinë e tyrepër të kuptuar situatat e vërteta të jetësdhe për komunikim të mirë. Kur të di-plomojnë, ata do të bëjnë një stazh përvite nën Mufti të kualifikuar dhe me ek-speriencë. Por madje mësuesit e tyre mëtë mirë do të konsultohen me të tjerëtkur biejnë ndesh me çështje të vështira.Mbas ushtrimit për të qenë shumë i kuj-desshëm ata do të mësojnë të thonë“Allahu e di më së miri” në fund të për-gjigjeve të tyre.

Nuk është për tu thënë që dështimi ifuqisë politike muslimane dhe dështimii përgjithshëm i civilizimit muslimannuk ka pasur efekt në këtë fushë të ak-tivitetit apo darul-iftas tona po e marrinproblemin lehtë. Por a mundet që di-kush me të gjithë ndershmërinë të dekl-arojë që një alternativë e paedukuar dhee pakualifikuar është më e mirë? Ështënjë thënie e famshme në Urdu. “Një pse-udo doktor është i rrezikshëm për jetën.Një pseudo dijetar fetar është i rrezik-shëm për fenë.” A e dimë rrezikun??

Nga KKhhaalliidd BBaaiiggShqipëroi, Brunilda Brasha

Nënshtrim në dituri dhe arrogancë në injorancë

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 12ISLAMI DHE KOHA shkurt 2006.

Nëse hedhim një vësht-rim në librin e fundittë Zotit të gjithësisë,

Kur'anit, s'ka se si të anashka-lojmë ajetin 54 të sures Err-Rrum, ku Zoti xh.sh. ka për-mendur fazat e jetës sonë dhethotë: “AAllllaahhuu ëësshhttëë AAii qqëë jjuukkrriijjooii nnëë nnjjëë ggjjeennddjjee ttëë ddoobbëëtt(fëmijëria),, ppaassttaajj ppaass aassaajj ddoo--bbëëssiiee jjuu ddhhaa ffuuqqii (rinia),, ee ppaassffuuqqiissëë,, ddoobbëëssii ee pplleeqqëërrii” si ed-he disa ajete të tjera, nëpër tëcilët përshkruhen veprimet edisa të rinjve, e të cilët më vo-në Allahu do t'i zgjedhë përudhëndriçues të njerëzimit.Ky është një nga faktet se siKrijuesi e vlerëson rininë. Sh-kurtimisht, do t'i hedhim njëvështrim këtyre shembujve.

Në histori

IBRAHIMI a.s. kundërsh-toi babanë e vet që t'i adhuro-jë idhujt duke i thënë: “Ç’janëkëto statuja që i adhuroni?”Ata thanë: “I gjetëm të parëttanë, që po i adhuronin”. Ai utha: “Edhe të parët tuaj e ed-he ju qartë ishit të humbur!”dhe vazhdoi të debatojë me taderisa i mposhti, ua theu sta-tujat, dhe të gjithë këtë dukeqenë djalosh. Si revansh, ata ehodhën në zjarr që ta djegin,por duke qenë i vendosur nëatë që po bënte, Allahu xh.sh.i tha zjarrit: ““OO zzjjaarrrr,, bbëëhhuu iiffttoohhttëë ddhhee sshhppëëttuueess ppëërr IIbbrraa--hhiimmiinn”” (Enbija, 69). Ky ështëshembulli i të riut besimtar,shembull i entuziazmit fetartë themeluar në racionalizëm.

ISMAILI a.s., i biri i Ibrah-imit a.s., jep shembullin e tëriut i cili plotësisht i ishte nën-shtruar urdhërave të Zotit,madje edhe për tu bërë kur-ban. Urdhëri nga Zoti xh.sh.për ta bërë djalin e vet, Ismai-lin, kurban, Ibrahimit a.s. ivjen në këtë formë: ““...... OO ddjjaalliiiimm,, uunnëë kkaamm ppaarrëë (jam urdhë-ruar) nnëë ëënnddëërrrr ttëë ttëë pprreess ttyy..SShhiikkoo pprraa,, ççkkaa mmeennddoonn ttii??......””, ndërkaq Ismaili a.s. i thotë:““......OO bbaabbaaii iimm,, ppuunnoojjee aattëë qqëëuurrddhhëërroohheesshh......““ (Saffat, 102).Pra, a thua se kjo çështje s'k-ishte të bënte me të por me di-kënd tjetër. Ky është shembul-li i të riut besimtar, durimtar,

të dëgjueshëm (ndaj prindër-ve), sakrifikues dhe nënshtru-es (ndaj Zotit xh.sh.).

JUSUFI a.s. është shembu-lli i të riut besimtar, shembulli moralit, durimit dhe i ngad-hënjimit (fitores, suksesit) nëfund, i cili refuzoi të bëjë më-kat, edhe pse për këtë i ishinhapur dyert dhe ekzistoningjasa reale. Ky mëkat pasqyro-het në mundësinë e tij për tëbërë amoralitet me gruan e kr-yeministrit të Egjiptit, e cila ekishte atë në dorë, ishte pro-narja e tij dhe ai ishte në shtë-pinë e saj. Kjo grua, nga das-huria e flaktë që kishte për Ju-sufin, doli nga natyra e gruas,i mbylli të gjitha dyert, ““...... ee iitthhaa:: EEjjaa!! ”” (Jusuf, 23). Por, ciliishte qëndrimi i këtij të riu?Ai kishte mundësi t'i përgjigjejthirrjes dhe të kënaq epshin evet me të, ndërkohë që askushs'e kishte ditur, por ky i ri ref-uzoi, u mbrojt moralisht dhe:““AAii tthhaa:: (MeadhAllah) AAllllaahhuummëë rruuaajjttëë,, aaii zzoottëërriiuu iimm (e bu-rri yt) mmëë nnddeerrooii mmee vveennddoossjjeettëë mmiirrëë (si mund t'i bëj hile nëfamilje?)”” (Jusuf, 23).. Kur epa vendosshmërinë e Jusufit,gruaja e kryeministrit i tha:““PPoo qqee ssee nnuukk bbëënn ççkkaa ee uurrdd--hhëërroojj,, aaii ggjjiitthhqqyysshh ddoo ttëë bbuurr--ggoosseett ddhhee ddoo ttëë nnëënnççmmoohheett..““(Jusuf, 32). Po a reagoi Jusufinë këtë? Ai tha: ““OO ZZoottii iimm,,bbuurrgguu ëësshhttëë mmëë ii ddëësshhiirruuaarrppëërr mmuuaa,, ssee ssaa aattëë qqëë mmaa ooffrroo--jjnnëë aattoo mmuuaa.. ”” (Jusuf, 33). Ju-sufi a.s. u gjet mes dy sprova-ve, njërës në fe dhe tjetrës nëkëtë botë. Sprova e fesë ishteqë të bëjë amoralitet dhe tëbëhet mëkatar, ndërkaq spro-va e kësaj bote ishte që të bur-goset dhe të nënçmohet. Jusu-fi zgjodhi sprovën e kësaj bote– burgun dhe nënçmimin,dhe u bë shembull i të riut icili dominoi mbi pasionet dheepshin, i cili u kap për litarine fortë të Zotit, nga i cili nukkëputet asnjëherë. I dërguari ifundit Muhammedi a.s. namëson të lutemi kështu: OZot, mos e bën sprovën tonënë fe!

JAHJA a.s. është shembul-li i të riut të pastër i cili u rritnë adhurim ndaj Allahut. Përtë, Zoti xh.sh. thotë: ““…… ddhhee

aasshhttuu NNee ii ddhhaammëë aattiijj uurrttëëssiikkuurr iisshhttee ffëëmmiijjëë.. DDhhee nnggaa aannaaJJoonnëë ii mmuunnddëëssuuaamm ttëë jjeettëë ii bbuu--ttëë,, ii ppaassttëërr ddhhee rreessppeekkttuueess (idëgjueshëm).. EEddhhee ii ssjjeellllsshhëëmmnnddaajj pprriinnddëërrvvee ttëë vveett,, nnuukk iisshh--ttee kkrryyeellaarrttëë ee ii ppaaddëëggjjuueesshh--ëëmm..”” (Merjem, 12-13)

Shokët e Pejgamberit Mu-hammed a.s.. Ata që i besuanMuhammedit a.s. ishin të rinj.Më i madhi prej tyre ishte EbuBekri r.a. i cili ishte në mo-shën 38-vjeçare, Omeri r.a. 28vjeç, Aliu r.a. afro 8 vjeç, Zu-bejr ibn Avami poashtu afër 8vjeç. Mu për këtë dëshira jonëështë që të pajisemi me vetitëe asaj gjenerate të parë të sho-këve të Muhammedit a.s., aty-re që e ndihmuan fenë dhe epërkrahën atë, të gjitha poten-cialet e veta i vunë në shërbimtë tij dhe nuk treguan për tëkoprraci as në pasuri as nënjerëz. Allahu xh.sh. prej tyrei bleu shpirtrat dhe pasuritë,dhe ata sakrifikuan veten dhei harxhuan pasuritë duke kër-kuar xhennetin... Shoku iquajtur Rebi' ibn Amir i thakomandantit të ushtrive per-siane, Rrustemit: “Ne jemi po-pull të cilin e ka dërguar Alla-hu që t'i nxjerr njerëzit ngaadhurimi i njerëzve në adhuri-min e Zotit Një, nga ngushtë-sia e kësaj bote në gjerësinë esaj, dhe nga padrejtësia e fevenë drejtësinë e Islamit. ””

S O T

LLee tt''ii bbëëjjmmëë ddiissaa aannaalliizzaa ttëësshhkkuurrttëërraa..

Nëse e analizojmë ngritjene shtetit çifut, do të shohim seai u ngrit mbi supet e të rin-jëve çifut, të cilët erdhën ngaanët e ndryshme të botës që tavendosin shtetin e tyre në me-sin e muslimanëve në Palesti-në. Të rinjtë e krishterë poa-shtu udhëtojnë nëpër vise tëndryshme të botës, e lënë to-kën e cilvilizimit, tokën e sus-tave elektronike, dhe vijnë nëvendet e Azisë dhe Afrikës du-ke jetuar me njerëz të thje-shtë. Numri i atyre arrin derinë 4.750.000, e pjesa dërmu-ese e tyre janë të rinj.

Ndërsa rinia muslimane?Rinia muslimane duhet të

marrë obligime – detyra. Ci-lat janë ato detyra?

11.. NNddjjeennjjaa ee ppëërrggjjeeggjjëëssiissëë– se secili njeri do të jetë për-gjegjës para Allahut xh.sh. po-saçërisht për periudhën e rin-isë. Mosha rinore nuk ështëmoshë e zbavitjes dhe e lojës,por e drejtë e njeriut është tëzbavitet dhe të luajë, në suazatë së lejuarës, e poashtu ai katë drejtë edhe të dëfrehet, porassesi nuk ka të drejtë ta kalo-jë rininë në punë të kota dhezbrazëti, e këtë ta arsyetojëme tezën se rinia është njëshkëndi e tërbimit. Jo, asse-si... Rinia është mosha e pro-duktivitetit dhe e kontributit.

22.. MMbbuurrrrjjaa mmee IIssllaammiinn –nënkupton të besuarit thellënë përsosshmërinë e fesë sëAllahut xh.sh. dhe se ai është idekoruar me të. Sepse, neveIslami na ka bërë popullin mëtë vlefshëm, gjegjësisht e kemimarrë gradën e mësuesit tëmbarë njerëzimit. Është faktse njeriu i perëndimit arriti tëngjitet në qiell, sikur shpezët,dhe të zhytet në dete, sikurpeshqit, mirëpo ai nuk arriti tëecë mbi tokë si njeri, nuk mu-nd të formojë qëndrim ko-nstruktiv ndaj vetvetes, Zotitdhe njerëzve të tjerë. Ky civili-zim nuk e bëri njeriun të lum-tur. Njerëzit kanë nevojë përnjë platformë të re, platformëe cila do t’ua japë besimin pornuk do t’ua rrëmbejë shken-cën, do t’ua japë ahiretin pornuk do t’i privojë nga të mirate kësaj jete. Këtë lloj platformee ka muslimani, prandaj neduhet atë ta kuptojmë vetë mi-rë, edhe t’ia ofrojmë të tjerëve,posaçërisht ne të rinjtë. Pra,vetëm Islami është alternativëpër lumturinë njerëzore!

33.. PPëërrvveettëëssiimmii ii kkuuppttiimmiittttëë IIssllaammiitt – rinia ka për oblig-im ta përvetësojë domethëni-en e kësaj feje dhe kjo, ngase,muslimanët jetojnë në kohëkur ua kanë njollosur fenë, uakanë mbështjellur atë dhe uakanë keqintepretuar atë të tje-rët. Ai përfshin çështjet e k-ësaj bote dhe të botës së ar-dhshme, të drejtat dhe obligi-met, fenë dhe politikën, eko-nominë dhe shoqërinë, pusht-etin etj. Islami është misioni i

njeriut në të gjitha periudhate jetës dhe sferave të jetës sëtij. Mu për këtë të parët e mus-limanëve thonin: “Adhurimipa dituri më tepër prish se sandreq.” Pra, rinia duhet të pu-nojë që Islamin ta kuptojë dheta prezentojë drejtë.

44.. ZZggjjeeddhhjjaa ee rrrruuggëëss mmeessaa--ttaarree – gjegjësisht rrugën e ba-lancuar dhe të valorizuar, largteprimit dhe neglizhencës,mu ashtu siç thotë Allahuxh.sh. në suren Rrahman: ““AAiiee nnggrriittii eeddhhee qqiieelllliinn ddhhee iiaa vvuu--rrii ddrreejjttëëssiinnëë.. QQëë ttëë mmooss kkaalloonniikkuuffiirriinn nnëë ddrreejjttëëssii.. EEddhhee jjuummbbaannii mmee ddrreejjttëëssii ppeesshhoojjëënn,, eemmooss llëënnii mmaanngguu nnëë ppeesshhoojjëë!!””Kërkohet nga rinia që ta brak-tisë ashpërsinë dhe vrazhdësi-në në predikim dhe ta ndjekinurtësinë dhe këshillën e bu-kur, të miratojnë metodologji-në e objektivitetit dhe butësi-në, ngase, sa herë që ka paturbutësi në një gjë, ajo e ka zbu-kuruar, ndërkaq sa herë që kapatur ashpërsi në një punë,ajo e ka shëmtuar. Pra, strate-gjia e rinisë Islame duhet të fo-kusohet në ballafaqimin memodernen pa e humbur origji-nalitetin e vet.

55.. KKuuppttiimmii ii ddrreejjttëë ii IIssllaa--mmiitt – nënkupton që pasi riniata ketë kuptuar Islamin për-mes leximit, dëgjimit, prezen-timit në tubime, etj., atë edheta shoqërojë me veprim. Nga-se këtë e urdhëron i madhiZot xh.sh., kur shofim se pasajeteve të para, që urdhërojnëpër lexim, zbritën ajetet e paratë sures Muddeththir: ““OO ttii iimmbbuulluuaarr!! NNggrriihhuu ddhhee ttëërrhhiiqquuvvëërreejjttjjeenn (duke i thirur).. DDhheemmaaddhhëërroojjee ZZoottiinn ttëënndd!! DDhhee ttëëkkeeqqeess ssëë nnddyyrrëë llaarrggoohhuu!!......””ajete këto që urdhërojnë përpunë. Vetëm ana teorike nukmjafton. Bile, ajo do të jetë ar-gument kundër teje në Ditëne Gjykimit, kur njeriu të pye-tet se çka punoi me atë që e kamësuar. Pejgamberi a.s. i lutejAllahut xh.sh. ta mbrojë ngadituria e cila nuk bën dobi.Shpalosja e historisë tregonpër përhapjen e Islamit me ve-pra dhe me moral të muslima-nëve, e jo me fjalë dhe njohuritë shumta. Pra, dituria dhenjohuritë, janë elemente të

Roli i Rinisë në përhapjen e tëvërtetës - Islamit në histori dhe sot

EELLIIFFislamske novinegazetë islame13 PËRKUJTIMshkurt 2006.

domosdoshme që përcjellinrininë e muslimanit.

66.. II rriiuu ttëë jjeettëë nnëë sshhëërrbbiimmttëë sshhooqqëërriissëë – sepse shoqëriaka nevojë për krahun dhe as-piratat e rinisë. Nuk duhet qëi riu të dominojë mbi shoqë-rinë me faktin se është intele-ktual, ndërsa të tjerët janëanalfabet dhe injorant. Secili iri duhet ta kuptojë ose të ketëndjenjën e përkatësisë, shoqë-risë, gjegjësisht se është pjesëe saj, e jo diç më shumë.

77.. TThhiirrrrjjaa nnëë IIssllaamm – pasi iriu të ketë kuptuar se njeriuvërtetë ka nevojë për besim,t’ia spjegojë këtë edhe të tjer-ëve. Disa predikojnë përmes li-brave, disa përmes ligjëratave,disa përmes tubimeve shke-ncore, disa përmes sjelljeve tëmira, disa me fjalën e bukur,etj., aq sa kush ka mundësi.

88.. AArrmmaattoossjjaa mmee ddiittuurrii ddhheekkuullttuurrëë – me mundësi t’iatejkalojë të gjithëve në profe-sionin e vet. Ne jemi të vetëdi-jshëm se të tjerët na llogarisinse i takojmë botës së prapam-betur. Është e vërtetë se sot kashumë muslimanë të pashko-lluar, analfabet, por shkaku ikësaj sigurisht se nuk ështëIslami. Atëherë kur muslima-nët ishin muslimanë të vërte-të, edhe Islami ishte atje kuduhet. Civilizimi i tyre udhë-hoqi botën përafërsisht dhjetëshekuj, atëherë të tjerët më-sonin në shkollat dhe universi-tetet e muslimanëve, dhe secilievropian që dëshironte të tre-gohet se është intelektual apoi përparuar duhet t’i fliste disafjalë arabe, mu ashtu si vepro-jmë neve sot me anglishten.Ne duhet të ngritemi në të gji-tha fushat shkencore, si fizikë,kimi, biologji, matematikë,astronomi, mjekësi, ekonomi,etj. Ne edhe jemi talentë dhekemi njerëz të shquar nëshumë fusha të jetës, nuk jemimentalisht të dobët.

99.. VVeepprriimmii ii ppëërrbbaasshhkkëëtt –është detyrë e rinisë që të ve-projmë të bashkuar dhe të ba-shkëpunojmë mes vete. Punaindividuale nuk mjafton, nga-se ujku e han delen që ndahetnga kopeja, ndërsa atë që gjen-det në tufë e mbron tufa. Pra,të kapet rinia fort për dore metë devotshmit, të ndihmohetmes vetes në punë të mira.

Duke i përmbushur këtoobligime, shpresojmë në njëtë ardhme më të bukur përrininë.

SSuuaadd UUkkoosshhaattaa

Pas ardhjes së turqve nëUlqin, në vitin 1571, u ndërtu-an disa xhami dhe mejtepe, sidhe ruzhdije-medreseja e cilaka luajtur rolin e një shkolle tëmesme. Në kohën e adminis-tratës turke, në Ulqin kanëekzistuar 9 xhami, në mesin etë cilave edhe xhamia e Lamit,që gjendet në lagjen ‘Mahallae re’ të Ulqinit.

Në hyrje të kësaj xhamieekziston pllaka ku shkruan seatë e ndërtoi Haxhi Alija në vi-tin 1689. Ekzistojnë disa gojë-dhëna lidhur me emrin e saj.Supozohet se më e vërtetaështë ajo sipas së cilës emrin eka marrë, sipas vendit pra, la-mi - për punimin e drithit.Ndërkaq burime historike lid-hur me këtë çështje nuk ekzis-tojnë.

Pas Luftës së Dytë Botëro-re disa persona të pandërgjeg-jshëm kanë zhdukur shumëdokumente që flasin për xha-mitë. Imamët e kësaj xhamiekanë qenë Haxhi Hafiz JusufCungu, i cili ka shërbyer ngaviti 1897 – 1924, Hafiz HalilHoxha nga viti 1924 – 1936,Ibrahim Zejnelaga 1936 –1941, Jakup Milla 1948 –1951, Shefqet Jusuf Cungu nëvitin 1962, kurse një kohë tëshkurtër si Imam kanë shër-

byer efendi Rifat Jusufi, dheefendi Suad Ukushota. Si Im-am ka qenë edhe Teufik Bila-li. Si muezin kanë qenë Sule-jman dhe Ibrahim Çapunja.

Prej vitit 1999 si Imam ikësaj xhamie është emëruarSafet Resulbegu, i cili gjendetnë studime universitare nëKajro të Egjiptit. Ky Imam kanjë perspektivë të shkëlqyernë përvetësimin e diturive fe-tare Islame. Momentalisht na-mazin e xhumasë e fal OmerKajoshaj nënpunës i Meshiha-tit të Bashkësisë Islame ngaPodgorica.

Dikur kjo xhami ka pasurullishtën e vet në një sipërfaqeprej 90 ari dhe një sasi të hol-lash. Me tërmetin katastrofal tëvitit 1979, xhamia u shkatë-rrua krejtësisht dhe për disavjet nuk ka funksionuar. Mirë-po me aktivitetin e BashkësisëIslame dhe qytetarëve u ndër-tua xhamia në të njëjtat theme-le me një minare madhështore.

Sipërfaqja e saj përbëhetprej 136 metrave katrorë pallogaritur ballkonet. Pranëxhamisë gjendet gasulhanja qëi plotëson të gjitha kushtet hi-gjienike për rregullimin e rah-metlinjve, të vdekurve. Në ku-adër të xhamisë ndodhet edhevendi për faljen e xhenazeve,

gjë që është e mirëseardhurpër qytet dhe më gjerë.

Në ndërtimin e xhamisë sëLamit kanë ndihmuar qyteta-rët e Ulqinit dhe disa bashkë-vendës nga diaspora. Mirëpoduhet përmendur se për ndër-timin e saj ka pasur pengesanga disa persona të asaj kohe.

Për ndërtimin dhe ekzis-timin e kësaj xhamie një rol tërëndësishëm ka luajtur edhe indjeri rahmetli Ibrahim Bajra-moviq, ish kryeimami i Ba-shkësisë Islame të Ulqinit. Në

një bisedë që kam pasur metë, më ka treguar se vendi kuështë ndërtuar xhamia ka qe-në planifikuar të mbetet si ve-nd parkimi për automjetetdhe se në vend të saj, xhamisëkanë dashur ti japin një vendtjetër në periferi të qytetit. Nëfund duhet theksuar se çdonjeri, qoftë nga vendi apo ngajashtë, mbetet i mahnitur dheme përshtypje të thella ngabukuria e brendshme dhe ejashtme e këtij objekti fetar.

HHiillmmii CCuunngguu

Të shtunën, më 11.02.2006., nëlokalet e bibliotekës së qytetit, u bëpromovimi i librit i cili përmbledh pu-nimet e nëntë autorëve, të cilët nësimpoziumin shkencor kushtuar jetësdhe veprimtarisë së Hafiz Ali R. Ulqi-nakut të mbajtur në Ulqin, më05.11.2005., paraqitën vetëm një pje-së nga punimet e veta.

Programin e promovimit e udhë-hoqi zonja Ardita Rama, drejtoreshë ebibliotekës. Programin e hapi Rifat ef.Jusufi me një ashere nga Kur'ani. Nëlidhje me rëndësinë e botimit të këtijlibri folën Rexhep ef. Lika, Bashkimef. Bajraktari, Jusuf ef. Gjoka, Muha-med Nika dhe Dr. Ruzhdi Ushaku.Programi u gërshetua me leximin enjë fragmenti nga ‘Mevludi Sherif’,nga ana e Rrustem ef. Zagës, si edhenë fund me këndimin e dy këngëvembi detin, të interpretuara nga ‘Klla-pa e Ulqinit’.

Për ndryshe, ky tubim përsëritiedhe njëherë arsyetimin e emërtimittë një institucionit arsimor në Ulqinme emrin e Hafiz Ali R. Ulqinakut, icili dha një kontribut të madh në fu-shën e letërsisë shqipe.

Në 154 faqe, libri përmban kumte-sat e 9 pjesëmarrësve në simpozium,disa fotografi nga ajo ditë, diskutimete disa qytetarëve në lidhje me temat eligjëruesve, si edhe kërkesën e Këshi-llit të Bashkësisë Islame Ulqin drejtu-ar Kuvendit Komunal Ulqin për emër-timin e një institucionit kulturo-artis-tik me emrin e Hafiz Ali Riza Ulqina-kut.

Promovimin e përcollën rreth100 qytetarë të pranishëm. Librikushton 5 euro, dhe mund të gjen-det në secilën xhami të qytetit, siedhe në librarinë Islame ‘Selam’ nëUlqin.

Suad Ukoshata

Xhamia e Lamit

Këshilli i Bashkësisë Islame Ulqin promovoj librin „Hafiz Ali Riza Ulqinaku”

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 14SHKENCË KUR’ANORE shkurt 2006.

-- IIVV --

Folëm për disa shpifje që iadresohen Kur’anit Famëlartënga kundërshtarët e fesë Islameduke iu përgjigjur në pika të shk-urtra në numrat e kaluar, të cilatishin:

1. Teoria më e përhapur mi-dis jo muslimanëve është ajo seMuhamedi është autor i Kur’anit.

2. Shpifja tjetër që i adreso-het Muhamedit a.s. është përfiti-mi material si motiv.

3. Muhamedin a.s e shtyu përkrijimin e Kur’anit dëshira përpushtet dhe lavdi.

4. Teoria se Muhamedi a.s. ekrijoi Kur’anin me qëllim që tëbashkonte dhe çlironte arabët,

5. Disa nga armiqtë e Islamitpretendojnë se arabët janë autorëdhe revelues të vërtetë të Ku-r’anit.

6. A janë xhinët apo djalli au-torët e vërtetë të Kur’anit?

7. Ndër shpifjet tjera që i bë-het Kur’anit është se Kur’ani ësh-të kopje e burimeve hebreo - kris-tiane

KUR’ANI – Fjala e përjet-shme e Zotit drejtuar njerëzimit.

Dallimi më i madh midis Ku-r’anit dhe çfarë do lloj libri tjetërtë shenjtë të ndonjë besimi speci-fik qëndron në atë se Kur’ani va-zhdimisht e pohon origjinën e tijhyjnore nga Zoti i botës. Në Ku-r’an ekzistojnë një mori shembu-jsh të tillë:

““ËËsshhttëë ee vvëërrtteettëë ssee AAllll--llllaahhuu uuddhhaa ddhhuurraattëë ttëë mmaaddhhee bbeessiimmttaarrëë--vvee,, kkuurr nnddëërr ttaa nnggaa mmeessii ii ttyyrree ddëërr--ggooii ttëë ddëërrgguuaarr qqëë aattyyrree tt’’uu lleexxoojjëësshhppaalllljjeenn ee TTiijj,, tt’’ii ppaassttrroojjëë aattaa,,tt’’uuaa mmëëssoojjëë KKuurr’’aanniinn ddhhee sshheerriiaatt--iinn,, eeddhhee ppssee,, mmëë ppaarrëë aattaa iisshhiinnkkrreejjttëëssiisshhtt ttëë hhuummbbuurr””.. (AliImran: 164)

““AA nnuukk ee ppëërrffiilllliinn aattaa ((mmee vvëë--mmeennddjjee)) KKuurr’’aanniinn?? SSiikkuurr ttëë iisshhtteepprreejj ddiikkuujjtt ttjjeettëërr,, ppëërrvveeçç pprreejj AAllll--llllaahhuutt,, ddoo ttëë ggjjeenniinn nnëë ttëë sshhuummëëkkuunnddëërrtthhëënniiee””.. (Nisa: 82)

““OO jjuu nnjjeerrëëzz!! JJuuvvee jjuu eerrddhhiinnggaa zzoottii jjuuaajj kkëësshhiillllaa ((KKuurr’’aannii))ddhhee sshhëërriimmii ii aassaajj qqëë ggjjeennddeett nnëëkkrraahhrroorrëëtt ttuuaajj ((nnëë zzeemmrraa)),, eeddhheeuuddhhëëzziimm ee mmëësshhiirrëë ppëërr bbeessiimmttaa--rrëëtt””.. (Junus: 57)

““NNee nnuukk ttëë sshhppaallllëëmm ttyy ppëërrttjjeettëërr KKuurr’’aanniinn,, vveettëëmm qqëë tt’’uu ssqqaa--rroosshh aattyyrree aattëë ppëërr ççkkaa uu ppëërrççaannëë,,((ttaa zzbbrriittëëmm)) qqëë ttëë jjeettëë uuddhhëëzziimm eemmëësshhiirrëë ppëërr nnjjeerrëëzziitt qqëë bbeessoojjnnëë””..(Nahl 64)

Ajete të tilla janë me shumi-cë. Pothuajse çdo sure e Kur’anite përmban pohimin për vulën eautorësisë së Allahut xh.sh.. DheAi jo vetëm që e shpalli Kur’aninpor edhe duke qenë se ai duhej tëmbetej si mesazh njerëzimit derinë fundin e kohës, ai duhej tëruhej ashtu siç ishte shpallur pra-

ndaj edhe premtimi i Tij është imrekullueshëm:

““NNee mmee mmaaddhhëërriinnëë TToonnëë eesshhppaallllëëmm KKuurr’’aanniinn ddhhee NNee ggjjiitthh--sseessii jjeemmii mmbbrroojjttëëss ttëë ttiijj”” (Hixhr: 9)

Çdo fjalë e Kur’anit dhe jetëssë Muhamedit a.s. e dëshmon pr-ejardhjen e Tij Hyjnore. Karakte-ri i sinqertë i Muhamedit a.s. nuklë asnjë fije dyshimi për sinqerite-tin e tij në të pohuarit se Kur’aniështë fjalë e Allahut xh.sh.. Ai ve-çse kishte qenë i njohur si “i be-sueshmi- i sinqerti” edhe para setë thirrej si Pejgamber. Edhe ar-miqtë e tij më të mëdhenj e pra-nonin çiltërsinë e personalitetittë tij. Aq shumë e kishte fituarMuhamedi a.s. besimin e arabëvepoliteistë, saqë edhe armiku i pa-mëshirshëm i tij, Ebu Xhehli, ipati thënë një ditë: “O Muhamed,unë nuk po të them se je gënjesh-tar, por këtë fe që ke sjellë, s’edua...”. Megjithëse edhe armiqtëmë të tërbuar me ndërgjegje epranonin se Muhamedi a.s. ishteprofet i vërtetë, e patën kundërs-htuar vetëm e vetëm për egoizë-m! Kur’ani thotë kështu:

““NNee ddiimmëë ssee ttyy ttëë bbrreennggooss aajjooqqëë tthhoonnëë,, ee aattaa nnuukk ttëë ggëënnjjeejjnnëë ttyy,,ppoorr aattaa mmiizzoorrëë mmoohhoojjnnëë aarrgguummee--nntteett ee AAllll--llllaahhuutt””. (En Am: 33)

Perandori Bizantin Herakliu,mori një letër nga PejgamberiMuhamed a.s., me të cilën e fto-nte në Islam. Herakliu në vendqë të zemërohej me këtë letër, aindjeu interesim për të dhe deshitë mësonte se çfarë ishte kjo, pra-ndaj dha urdhër t’i sillnin pranëdisa prej bashkë vendasve të letërdërguesit. Në atë mes, në Sirindodhej njëri prej armiqve të tër-buar të Muhamedit, Ebu Sufjani,në krye të një karvani tregtarëshMekas.

Njerëzit e perandorit e gjetënEbu Sufjanin dhe e nxorën paratij. Ai e priti Ebu Sufjanin së ba-shku me shokët e vet në prani tëparësisë. Herakliu i pyeti ata meanë të përkthyesit: “Cili prej jushështë më i afërt në fis me këtëperson që thotë se është Profet?”.“Më i afërti jam unë!” u përgjigjEbu Sufjani. Herakliu iu drejtuapërkthyesit: “Thuaju këtyre se dota pyes këtë njeri për disa gjëra.Nëse gënjen, shokët të thonë segënjen!”. Ebu Sufjani thotë kësh-tu: “Vallahi, po të mos harroja, seshokët do të thonin se kam gënjy-er, do ta kisha gënjyer për të!”Dhe vazhdon: Pyetja e parë qëmë bëri Herakliu, ishte kjo: “ç‘ve-nd zë prejardhja e tij mes jush?”,“Prejardhja e tij është e fisme!”,“A pati më parë ndër ju ndonjëqë të ketë pretenduar si ky”-mëpyeti Herakliu. “Jo”- i thashëunë. “A pati sundimtarë mes tëparëve të tij?” “Jo”- i thashë. “Ataqë e ndjekin atë, a janë parësia,

apo shtresa e ulët?” “Shtresa eulët”- i thashë unë. “Ata që e ndj-ekin shtohen apo pakësohen?”“Shtohen”- iu përgjigja unë. “Aka mes tyre që, pasi ta kenë pran-uar fenë e tij, të kenë ndërruarmendje?” “Jo” i thashë unë. “Pa-ra se të dilte me këtë pretendim,a pati ndodhur ndonjëherë ta ke-ni akuzuar për gënjeshtër?” “Jo”-iu përgjigja unë. “A pati ndodhurndonjëherë të mos e ketë mbajturfjalën?” “Jo” i thashë. “A keni lu-ftuar me të?”- vazhdoi të më pye-ste Herakliu. “Po” iu përgjigjaunë. “Si përfunduan këto luftë-ra?” “Disa herë na mundi ai, disaherë e mundëm ne!” “Mirë, poç‘kërkon prej jush?” “Na thotë:Faluni vetëm Allahut, mos i bënishok asnjë Atij dhe braktisni idh-ujt të cilëve iu janë falur etërittuaj! Pastaj na porosit të falim na-maz, të jemi të drejtë e të nder-shëm si dhe të kujdesemi për pri-ndërit dhe të afërmit”.

Pas kësaj, Herakliu i tha përk-thyesit: “Thuaji atij: “Të pyetapër prejardhjen e tij dhe më theqë është shumë e fisme. Të tillëjanë profetët; ata zgjidhen mes fi-snikëve të fisit.

Të pyeta nëse pati para tijndonjë që të ketë dalë me këtëpretendim dhe më the jo. Po tëkishte pasur do të thosha se emerr si shembull atë.

Të pyeta nëse ka mes të parë-ve të tij sundimtarë dhe mu pë-rgjigje se jo. Po të kishte, do tëthoja se përpiqet ta rifusë në dorësundimin e të parëve të vet.

Të pyeta nëse pati ndodhurmë parë të shihni se po gënjendhe më the se jo. Unë e di që nje-riu që nuk thotë gënjeshtra përnjerëzit, nuk thotë gënjeshtra aspër Allahun!

Të pyeta nëse ata që e ndje-kin, janë prej parisë apo shtresëssë ulët dhe më the se janë të shtr-esës së ulët. Kështu ndodh në fil-lim me profetët; ata që e ndjekinjanë njerëz të shtresës së ulët.

Të pyeta nëse ata që e ndje-kin shtohen apo pakësohen dhemë the se shtohen. E veçanta e fe-ve të vërteta është se, gjer në plo-tësimin e kumtesës, numri i ndje-kësve vjen gjithmonë duke ushtuar.

Të pyeta nëse pati ndodhur tëmos e ketë mbajtur fjalën dhe mëthe se jo. Të tillë janë profetët,nuk e kthejnë fjalën!

Të pyeta se ç‘kërkon prej jushdhe më the se ju kërkon të adhu-roni vetëm Allahun duke mos ba-razuar asgjë tjetër me Të, të largo-hemi prej idhujve, të falni namaztë jeni të drejtë e të ndershëm.Nëse këto që the janë të vërteta ainjeri do të sundojë shumë shpejtnë këtë vend ku më shkel këmba.Unë e kam ditur se ka për të dalë

ky profet, por nuk e parashikojase do të ishte prej jush. Po ta dijase mund të takohesha me të, dotë merrja parasysh të gjitha vësh-tirësitë dhe po t’i ndodheshapranë, do t’ia laja këmbët”.

Kemi shumë e shumë shem-buj nga jeta e Pejgamberit Muha-med a.s. ku tregon se Muhamediishte rob dhe i dërguar i Zotit dhese Kur’ani nuk është vepër e tijpor fjalë e Allahut që ja dërgoi ro-bit të vet Muhamedit a.s. Megjit-hëqë nuk ka nevojë për asnjë dë-shmi më tepër se sa fjala e vetëAllahut xh.sh. që e konfirmonorigjinën hyjnore të Kur’anit,sikur edhe karakteri i dëlirë i Pe-jgamberit Muhamed i cili na për-colli atë, ne do ti përmendim ed-he disa fakte të tjera të cilat e bë-jnë të besueshëm Kur’anin si tëardhur nga Zoti.

Ndërsa për sa u përket njof-timeve të dhëna kushtuar tëshkuarës e të së ardhmes, Kur’a-ni është i shkëlqyer dhe katego-rikisht s’mund të jetë shprehjenjerëzore. Sot, me anë të zbulim-eve të reja, janë nxjerrë sheshitmënyra e të jetuarit të popujve tëkaluar, fundi i tyre i mirë apo ikeq ashtu siç i pat njoftuar fjalëpër fjalë shekuj më parë Kur’anii Madhërueshëm. Për shembulltek Pejgamber të tillë si: Nuhi,Salihu, Luti, Ibrahimi, Musai,Isai (Paqja e Zotit qoftë mbi ta)dhe të tjerë popujt e tyre, dhe ve-ndbanimet e tyre- secili më vetenga një dëshmi e shpalosur për tumarrë shembull! Kur’ani na tre-gon ku thotë:

““AA nnuukk uuddhhëëttuuaann aattaa nnëëppëërrttookkëë ee ttëë sshhoohhiinn ssee ssii qqee ppëërrffuunnddii--mmii ii aattyyrree qqëë iisshhiinn ppaarraa ttyyrree!!????AAttaa iisshhiinn eeddhhee mmëë ttëë ffoorrttëë ssee kkëëttaa,,aattaa ee llëërruuaann ttookkëënn ddhhee ee rriinnddëërrttuu--aann aattëë mmëë sshhuummëë ssee ssaa kkëëttaa,, ee rriinn--ddëërrttuuaann,, aattyyrree uu ppaattëënn aarrddhhuurr ttëëddëërrgguuaarriitt ee vveett mmee ffaakkttee ttëë qqaarrttaa..PPrraa,, AAllllaahhuu nnuukk iisshhttee qqëë tt’’jjuu bbëëjjëëttëë ppaaddrreejjttëë aattyyrree,, ppoorr aattaa vveettvveetteessii bbëënnëë ttëë ppaaddrreejjttëë””.. (Rrum: 9)

““AA nnuukk ee kkaannëë ttëë qqaarrttëë aattaa sseessaa bbrreezzaa ppaarraa ttyyrree ii kkeemmii zzhhdduu--kkuurr,, ee kkëëttaa eecciinn nnëëppëërr aattoo vveennddbbaa--nniimmee ttëë ttyyrree.. NNëë ggjjuurrmmëëtt ee aattyyrreekkaa ffaakkttee ppëërr aattaa qqëë kkaannëë aarrssyyee ttëësshhëënnddoosshhëë””.. (TaHa: 128)

““SSeecciilliinn pprreejj ttyyrree ee kkeemmii ddëënn--uuaarr ppëërr sshhkkaakk ttëë mmëëkkaattiitt ttëë vveett;;ddiissaa pprreejj ttyyrree NNee ii ggooddiittëëmm mmee ffuurr--ttuunnëë pplloott rrëërrëë,, ddiissaa ii sshhkkaattëërrrruuaammmmee kkrriissmmëë nnggaa qqiieellllii,, kkuurrssee ddiissaa ttëëttjjeerrëë ii sshhaarrrruuaamm nnëë ttookkëë ddhhee ddiissaappëërrmmbbyyttëëmm nnëë uujjëë.. AAllll--llllaahhuu nnuukkuu bbëërrii aattyyrree nnddoonnjjëë ppaaddrreejjttëë,, ppoorraattaa vveettëëss ssëë ttyyrree ii bbëënnëë ppaaddrreejjttëë”.(Ankebut: 40)

Kur’ani kur flet për popujtedhe Pejgamberët e tjerë, Allahuxh.sh. ja bënë me dije Muhame-dit a.s. për ti treguar masës dhenjerëzve në përgjithësi se ti as që

ke marr pjesë në ato ngjarje, as qëka ditur gjë mbi ta gjer atëherë:

““KKëëttoo jjaannëë nnggaa llaajjmmeett ee ffsshhee--hhttaa ((ttëë hheerrsshhmmee)) qqëë ppoo tt’’ii sshhppaall--lliimm ttyy.. TTii nnuukk iisshhee nnddëërr ttaa kkuurr iihhiiddhhnniinn sshhoorrtteett ssee kkuusshh pprreejj ttyyrreeddoo ttëë bbëëhheejj kkuujjddeessttaarr ii MMeejjrreemmeess,,nnuukk iisshhee pprraannëë ttyyrree aass kkuurr aattaazziihheesshhiinn mmeess vveettee””.. (Ali Imran:44)

““EE ttii nnuukk iisshhee nnëë aannëënn ppeerrëënn--ddiimmoorree ((ttëë vveennddiitt kkuu AAllll--llllaahhuu iiffoollii MMuussaaiitt)) kkuurr NNee MMuussaaiitt iiaa bbeess--uuaamm sshhppaalllljjeenn ((ee bbëëmmëë ppeejjggaammbbeerrddhhee ddëërrgguuaamm ttee ffaarraaoonnii)),, ee ttii aassnnuukk iisshhee aattyy pprraannëë””.. (Kasas: 44)

““KKëëttoo jjaannëë ddiissaa rrrrëëffiimmeett ee ppaa--nnjjoohhuurraa ((ppëërr ttyy)),, qqëë ppoo tt’’ii sshhppaall--lliimm ttyy,, ee qqëë ppaarraa kkëëttiijj ((KKuurr’’aanniitt))nnuukk ii kkee ddiittuurr aass ttii aass ppooppuullllii yytt..PPrraa ttëë jjeesshhhh ii dduurruueesshhëëmm ssee ppëërr--ffuunnddiimmii ((ii llaavvddiisshhëëmm)) ëësshhttëë ppëërr ttëëddeevvoottsshhmmiitt””.. (Hud: 49)

Një njeri që nuk ka ditur tëshkruajë as të lexojë, (Ankebut:48) që nuk ka prekur libër me do-rë, që natyrisht, nuk ka marrëpjesë në ngjarjet e së shkuarës, qënuk ka dëgjuar dhe mësuar gjënga të tjerët, nëse një njeri i tillë,pra jep të dhëna shumë të prera,që shkenca dhe teknologjia i kazbuluar kohëve të fundit, a nuktregon kjo se ai person është i dë-rguari dhe përfaqësuesi i Allahut,njohësit të së fshehtës?

Aq sa janë kategorike dhe tëdrejta njoftimet e Kur’anit kush-tuar të shkuarës, dhe informacio-ni për të ardhmen është po në atënivel i rëndësishëm dhe një mre-kulli në vete. Një fakt tjetër që eargumenton origjinën Hyjnore tëKur,anit e dëshmojnë dhe profe-citë e bëra atij të cilat saktësisht upërmbushën. Në Kur’an në su-ren El-Feth ajeti 27, besimtarëtpërgëzohen se do të hyjnë në Me-ke, vite më parë se të ndodhte nëfakt, qe lajmëruar në Kur’an. Me-ka atëherë ishte nën sundimin epaganëve, dhe disa kohë më vonëndodhi pikërisht ashtu siç ishteprofetizuar:

““AAllll--llllaahhuu ëënnddrrrrëënn ee ttëë ddëërr--gguuaarriitt ttëë VVeett ee vvëërrtteettooii mmee rreeaalliitteett::ssee mmee vvuullllnneettiinn ee AAllll--llllaahhuutt ddoo ttëëhhyynnii nnëë xxhhaammiinnëë ee sshheennjjttëë ((nnëë QQaa--bbee)) ttëë ssiigguurruuaarr,, ttëë rrrruuaannii ffllookkëëtt eekkookkaavvee ttuuaajjaa,, tt’’ii sshhkkuurrttoonnii ee nnuukkddoo ttëë kkeennii ffrriikkëë!! PPrraa AAii kkaa ddiittuurraattëë qqëë jjuu nnkk ee ddiinniitt,, ppaarraa kkëëssaajj jjuuddhhaa nnjjëë ffiittoorree ttëë sshhppeejjttëë ((HHaajjbbee--rriinn))””. (Feth: 27)

Po ashtu profecia tjetër e cilagjithashtu u përmbush është ajorreth fitores së Bizantit e bërë nëkohën kur jo vetëm që nuk kishteas edhe një shenjë të vockël se dotë ndodhte ashtu siç po profetizo-hej por në atë kohë në fakt Biza-nti sapo kishte pësuar humbje tëthellë. Kështu rreth vitit 620 pasIsait a.s. u shpallën këto ajetekur’anore:

Orvatjet njerëzore dhe paarritshmëria Kur’anore

EELLIIFFislamske novinegazetë islame15 BESTYTNIshkurt 2006.

““BBiizzaannttiinnëëtt ((rruummëëtt)) uu mmuunn--ddëënn,, nnëë ttookkëënn mmëë aaffëërr ((ttookkëëss aarraa--bbee)),, ppoo ppaass ddiissffaattëëss ssëë ttyyrree,, aattaa ddoottëë nnggaaddhhëënnjjeejjnnëë,, bbrreennddaa ppaakk vviittee--vvee.. ÇÇëësshhttjjaa ëësshhttëë vveennddiimm ii AAllll--llllaa--hhuutt,, ffiilllliimm ee mmbbaarriimm ((ppëërr ddiissffaattëëddhhee ppëërr ffiittoorree)).. EE aattëë ddiittëë ((kkuurr ddoottëë ffiittoojjnnëë bbiizzaannttiinnëëtt)) bbeessiimmttaarrëëttddoo ttëë ggëëzzoohheenn,, ppëërr nnddiihhmmëënn ee AAllll--llllaahhuutt.. AAii nnddiihhmmoonn aattëë qqëë ddoo ddhheeAAii ëësshhttëë ii ggjjiitthhëëffuuqqiisshhëëmm,, mmëësshhiirr--uueess.. PPrreemmttiimmii ii AAllll--llllaahhuutt ëësshhttëë((kkyy)),, AAllll--llllaahhuu nnuukk ee tthhyyeenn pprreemm--ttiimmiinn ee VVeett,, ppoorr sshhuummiiccaa ee nnjjeerrëëzz--vvee nnuukk ppoo ddiinnëë””. (Rrum: 2-6).

Gjithçka tregonte për një shk-atërrim të përjetshëm të Bizantitdhe të përmendësh një fitore përtë ishte diçka shumë e palogjik-shme në atë kohë, por Zoti i ciliështë njohës i të tashmes dhe tëardhmes e di më së miri. Ndodhiqë rreth shtatë vite pas thënies sëkësaj profecie Perandoria Biza-ntine njëmend fitoi pas një betejetë përgjakshme me Persët. Fjala eAllahut edhe një herë u bë realit-et.

Argumenti tjetër që e argu-menton Kur’anin si fjalë të Allah-ut, është se nga fundi i Kur’anitnë suren 111, El-Mesed, ekzistonnjë sure e cila i kushtohet xhax-hait të Pejgamberit Muhamed,Ebu Lehebit dhe gruas së tij. Atynë mënyrë kategorike është thë-në se Ebu Lehebi do të digjej nëzjarrin e ferrit, pra nuk do të pra-nonte Islamin. Kjo ishte thënërreth 10 vite para vdekjes se EbuLehebit dhe ai shumë lehtë mu-nd të pranonte Islamin për sy efaqe vetëm për ta diskredituarPejgamberin Muhamed, por kjokurrë nuk u bë sepse ato fjalë ngasureja 111 ishin thënë nga Kri-juesi i Botërave, i cili di çdo gjëdhe ato nuk mund të zbeheshinnë asnjë mënyrë.

Allahu xh.sh. në Kur’an tho-të: ““AA nnuukk ee ddii ttii ssee çç’’bbëërrii ZZoottii yyttmmee AAdd--iinn?? MMee bbaannoorrëëtt ee IIrreemmiitt mmeennddëërrtteessaa ttëë llaarrttaa??””. (Fexhr: 6-7)

Në këtë ajet përmendet njëpopull dhe një qytet tërësisht i pa-njohur për historinë e deri disadekadave më parë. Deri në vitet eshtatëdhjeta të shekullit XX. Kyqytet ishte jo ekzistues (inekzis-tent) për historinë. Mirëpo në atëkohë gjatë gërmimeve në Siri uzbulua një qytet i quajtur Elba.Qyteti besohet të jetë nja 43 she-kuj i vjetër dhe gjëja më e mreku-llueshme është se në disa pllakate gjetura në mbeturinat e këtij qy-teti përmenden emrat e qytetevemë të cilat Elba kishte pasur kon-takte tregtie. Dhe Iremi është njëndër qytetet. Prandaj është mre-kulli se si në shekullin VII kur poshpallej Kur’ani dhe kur nukdihej asgjë rreth qytetit të vdekur,përmendet me emrin Iremi.

Përveç këtyre, Kur’ani ka mj-aft veçori të tjera të mrekullue-shme, të cilat vërtetojnë se ai ësh-të me të vërtet libër hyjnorë. Një

prej këtyre veçorive është fakti senjë numër i konsiderueshëm ifakteve shkencore, të cilat njeriumundi ti zbulonte vetëm me ndi-hmën e teknologjisë së shekullitXX, janë shpallur në Kur’an 1400vjet më parë. Sigurisht që nukmund të pretendojmë që Kur’aniështë një libër shkencor, porështë një udhëzim i njerëzve drejtsë vërtetës. Megjithatë, në Kur’angjejmë shumë fakte shkencore, tëcilat janë zbuluar në mënyrë tëplotë vetëm në saje të fjalës së fu-ndit të teknologjisë bashkëkoho-re. Këto fakte shkencore as qëmund të perceptoheshin apo ima-gjinoheshin në kohën e shpalljessë tij, gjë që vërteton akoma mëtepër prejardhjen e tij hyjnore.Allahu thotë: ““NNee ddoo tt’’uu bbëëjjmmëëaattyyrree ttëë mmuunnddsshhmmee qqëë ttëë sshhoohhiinnaarrgguummeenntteett TToonnaa nnëë hhoorriizzoonntteeddhhee nnëë vveetteenn ee ttyyrree ddeerrii qqëë tt’’uu bbëë--hheett ee qqaarrttëë ssee aaii ((KKuurr’’aannii)) ëësshhttëë iivvëërrtteettëë.. AA nnuukk mmjjffttoonn qqëë ZZoottii yyttëësshhttëë ddëësshhmmiittaarr ppëërr ççddoo ggjjëë??””(Fussilet: 53)

Një autor jep më shumë ve-pra në fushën e vet. Veçanërishtsot kur specialitetet janë shtuardhe ngushtuar tejet, secili ështënjeriu i fushës së vet tejet të ngu-shtë. Kurse Kur’ani parashtronparime në sociologji, ekonomi,drejtësi juridike, psikologji, poli-tikë, ushtri, mjekësi, fizikë, bio-logji, shkurt në çdo fushë, fletpër të vërtetat themelore të asajfushe dhe diskuton për të shkua-rën e për të ardhmen. Cila mend-je e pranon se një libër të tillë eka shkruar një person pa shkrimdhe lexim e pa asnjërën prej mu-ndësive të sotme teknike e shken-core?

Askush me mend në kokënuk mund të përdor në emër tëAllahut shprehjet që kanë të bëj-në me krijimin, me dhënien e jet-ës dhe të vdekjes, akte, këto, që ipërkasin Pozitës Hyjnore, nukmund të flasë kurrë mbi krijimine qiejve, tokës, yjeve, maleve, pe-mëve, kafshëve dhe njerëzve, sidhe mbi jetën e cila ende qëndr-on si një enigmë më vete parashkencëtarëve. Edhe nëse flet,nuk mund të mbledhë asnjë pë-rkrahës dhe fjalët kurrë nuk mu-nd t’i kenë jetë të gjatë. Një autorcilido në veprën e vet, përgjithë-sisht mbetet në ndikimin e ku-shteve dhe të mjedisit ku jeton sidhe të ngjarjeve të jetuara pa mu-ndur të dalë jashtë një kuadri ko-hor të ngushtë. Kurse kur sho-him nga Kur’ani, vëmë re se aipërdorë shprehje kategorike mbifillimin dhe fundin e gjithësisë,mbi krijimin e njeriut dhe jetën etij të ardhshme dhe, duam apos’duam, mbetemi të detyruar tëthemi se “kjo s’mund të jetë fjalënjeriu”! (Vijon)

Përgatiti: Senad Makoviq

Një nga të vërtetat e bes-imit Islam është edhe besiminë ekzistimin e ‘syrit të keq’(ajnun laammetun). Për t'ubindur për këtë, Allahuxh.sh. ka zbritur dy suret efundit të Kur'anit Famëlartë– Felek dhe Nas, atëherë kurMuhammedi a.s. po i bëntelutje Zotit xh.sh. që ta ruantenga syri i keq dhe zilia e nje-rëzve, nga ata që bëjnë magjidhe vesveset (cytjet) e shejtan-it. Me zbritjen e këtyre dy su-reve, Allahu xh.sh. na mësoirrugën e drejtë me se duhettë mbrohemi nga dukuritë esipërpërmendura.

Me largimin nga mësimete sakta dhe të drejta të Islam-it, njerëzit filluan të kërkojnëmbrojtje nga këto dukuri nëmënyra të ndryshme dhe opo-zite me ato të Islamit. Dikushvendosi ‘fjoqe të kuq’, dikushtjetër ‘potkonin e kalit’, di-kush ‘brinjat e dashit’, tjerët‘vargjet e hudhrave’ dhe çfarëdo të ngjashme. Disa, siç ësh-të rasti me turqit, arritën qëtë ‘linçojnë’ Syrin e kaltër.

Syri i kaltër, biznesapo mbrojtës?

Secili njeri i cili do të bë-nte një udhëtim në Turqi nukka se si e që në çdo hap tëmos e vërejë dukjen e syrit tëkaltër. Bile, në aeroportinAtaturk të Stambollit, parasporteleve të kontrollit të pas-aportave (policisë) do të tako-heni së pari me të.

Do të shohë secili njeri senë rendin e dyqaneve të llojl-lojshëm na paraqiten dyqanetë specializuara për të shitursy të formave dhe kombin-imeve nga më të ndrysh-met!?

Çfarë logjike e shëndoshë(e s'po flasim për argumente)e pranon faktin që ky sy qe-nka ‘efektiv’ dhe e mbronnjeriun nga syri i keq, kur eshohim në një kombinim mefjalën Allah, në tjetrin mekinse fotografinë e hz. Alisë,e në një tjetër edhe me ‘fo-ton’ e Marisë dhe Jezusit (hz.Merjemes dhe Isait a.s.), oseme ‘të shenjtër’ tjerë të fesë

krishtere???! Për t'u shitur teshat më

mirë apo, ndoshta, që dikushtë mos e marrë mësysh njëdyqan dhe punën e tij të mba-rë, syri vendoset që në xha-mat e dyqanit, mu pranë tes-have. Syri mund të gjendet nëvende të ndryshme. Për she-mbull në hyrje të një dyqani,mbi derën e tij sheh fotogra-finë e Ataturkut, flamurin eTurqisë, Bismilahin (levha)dhe në mes tyre Syrin!!!?

Shumë njerëz janë pre epadijes së mjaftueshme për

të, kështu që e blejnë për veteapo edhe e bëjnë dhuratë. Nëkëtë mënyrë, ‘syri’ ka depër-tuar edhe tek ne, në shtëpitëtona, dyqanet tona, e në ve-nde të tjera fatkeqësisht!!!

Madje është arritur që syritë gjendet edhe në kokrrat etespiheve, të cilët disa i për-dorin për të numëruar mad-hërimet, falënderimet dhe la-vdërimet e Allahut pas nama-zit, e disa edhe më keq, këtotespihe i varin për retrovizorëtë automobilave, me pretekstse ajo e ruan shoferin dheautomobilin nga syri i keq endoshta edhe nga fatkeqësia,apo i vendosin edhe në vendetjera... Çfarë lajthitjeje!!!

Është vetëm Allahuxh.sh.. Ai i cili mund të ruajëbesimtarin nga çdo e keqe.Muslimani obligohet të jetojëashtu si Allahu kërkon prejtij, nëse dëshiron të jetë imbrojtur nga syri i keq. Aiduhet ta përmendë Allahun

në mëngjes e mbrëmje, tëfalet pesë herë në ditë, të që-ndrojë sa më gjatë që mundetme abdest, të ruajë vendet eturpshme, e të tjera, t'i lexojësuret Felek e Nas, Ajetul-ku-rsinë, dhe të kërkojë prejAllahut që ta mbrojë nga syrii keq, se për ndryshe asnjëlloj ‘syrit të kaltër’ (në çfarë-do forme qoftë, madje edhebashkë me fjalën Allah apoBismil-lah) nuk do ta ruajënga ai! Madje, i tilli (pa na-maz, abdest, dhikër...) është‘tokë pjellore e lëvruar, e

trinuar dhe mirë e plehëru-ar’ për të ‘mbjellur’ syrin ekeq dhe magjitë e ndryshme(sihrin)!

E gjithë çka u tha, shkurtdhe qartas tregon se syri i ka-ltër është një besëtytni e rë-ndomtë, në mesin e shumëtjerave dhe se është ‘mall’ tre-gtie-biznesi e jo një mbrojtës injeriut apo pasurisë së tij ngasyri i keq.

Apeloj tek secili musli-man e muslimane që s'e ka di-tur këtë, urgjent të lirohetnga ky sy, të pendohet tekAllahu xh.sh. dhe të kërkojëmbrojtje nga syri i keq ashtusiç na ka mësuar Ai dhe iDërguari i Tij.

E lusim Zotin xh.sh. qëduke jetuar në suazat e pro-gramit të Tij, të na ruajë ngasherri i çdo të keqe që ka kri-juar, nga njerëzit apo nga xhi-nët, nga syri i keq, nga ziliadhe ziliqarët. AMIN!

SSuuaadd UUkkoosshhaattaa

Ta themi haptas

„Syri i kaltër” - e vërtetë apo iluzion?

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 16IZ VJERSKOG žIVOTA

U subotu, 18. februara 2006. godi-ne u resotoranu Crystal Palace u Asto-riji, u New Yorku, održano je donator-sko veče sa bogatim kulturno-umjet-ničkim programom koje je posvećenozavršetku radova na zgradi Medrese uMilješu kod Podgorice. Na čelu koordi-nacionog odbora bili su bošnjački biz-nismeni iz New Yorka, dr Mersim Zilk-ić, Ago Redžić i Mustafa Mrki Mrkulić.

Donatorsko veče i program pripre-mio je Organizacioni odbor i koordina-tori donatorskog skupa koji su vodiliakciju pod motom "Svi za medresu u

Milješu, kod Podgorice". Prema procjeni prisutnih, ovaj

skup, uz donatorsko veče za Sultanijuiz 2000.-te, najznačajniji su donatorskiskupovi koji su održani u New Yorku,uz to, po riječima organizatora, ovajskup je uzdigao kulturni život u NY-una zavidni nivo.

Po riječima dr Zilkića, ovo donato-rsko veče i sam program ispunili su pla-nirani cilj. Zilkić kaže: “Skup je posti-gao zamišljeni i planirani cilj i to po sv-im planovima i poljima, a posebno napolju organizacije, druženja i poveziva-

nja među našim ljudima, kako na kultu-rnom tako i na finansijskom planu. Zanepuna tri sata prikupljeno je preko$54.000, a donacije još pristižu, jer ak-cija se nastavlja preko džemata Islams-ke zajednice Plav-Gusinje iz New Yo-rka” - istakao je dr Zilkić, posebno nag-lašavajući: “U ime Organizacionog odb-ora i kordinacije, a i u svoje ime zah-valjujem se svim donatorima, bošnjack-im i albanskim biznismenima, intelek-tualcima, istaknutim ličnostima i medi-jima, a posebno ljudima dobre volje kojisu došli na skup i donirali za Medresu u

Podgorici. Takođe, upućujem zahvalno-st i onima koji nijesu mogli doći a pod-ržali su ovaj važan, kako smo ga nazvali,"Donatorski akšamluk".”

Na kraju, u ime organizatora, drZilkić je poručio svim donatorima:“Molim Allah dž.š. da podari berićet sv-ima i da vam uveća imetak i nafaku.”

U kulturno-umjetničkom dijeluprograma učestvovao je poznati bošn-jacki sevdahlija, Rizo Hamidović, i bo-šnjačka folklorna društva iz New Yo-rka, uz pratnju grupe Veseli Plavo-gus-injani. (bosnjaci.net)

U New Yorku održana donatorska večera za Medresu u Podgorici

54 hiljade USD za mederesu u Podgorici

Povodom nastupa noveHidžretske godine, u Pljevlji-ma je priređen prigodan pro-

gram, koji su izveli polaznicimekteba. Tim povodom zva-nično je počeo s radom i treći

džemat u Pljevljima, aktivira-njem Hadži Alijine džamije.U prepunoj džamiji vjernici-ma se obratio predsjednikdžematskog odbora, BesaletHarbić i čestitao prisutnimaovaj mubarek dan.

I povodom dana Ašure uHusein-pašinoj džamiji uprili-čen je program u izvođenjumješovitog hora „Pljevaljskibiseri“, koje je predsjednikpovjereništva Islamske zajed-nice, Bahrija Brahić, nagra-dio prigodnim poklonima,što je za ovu priliku darovaopljevaljski privrednik Fahru-din Pijuk.

Jakub Durgut

U Hadži Alijinoj džamiji ponovo ezani

Nakon dvije godine pasiv-nosti, džamija u Donjim Mur-ićima ponovo je otvorena odmarta prošle godine. Na zaht-jev Odbora IZ Ostrosa, čijempodručju pripada ova lijepadžamija, Ernad ef. Kalić seodazvao da imami u njojdžuma namaze. O džamiji se,bez nadoknade, brine mješ-tanin Hasan Selmanović, kojisa još 25 domaćinstava ovogakraja čini njen džemat. Bezobzira što je riječ o malom br-oju domaćinstava džamija jegotovo uvjek popunjena. Nje-ni česti gosti su i grupa dže-matlija iz Podgorice, koja je samještanima uspostavila iskre-na prijateljstva na osnovamazajedničke ljubavi – islama. Izaista, kako reče Džemal Li-

čina, jedan od musafira iz Po-dgorice, istinsko uzdizanjedžamije dolazi do izražajaonda kada je posjećuju dobriAllahovi robovi.

Džamija u Donjim Murići-ma sagrađena je 1864. godi-ne, a temeljno je sanirana1984. U njenom haremu na-lazi se mezarje i veći broj star-

ih nišana, a unutrašnjost dža-mije je površine oko 100 m2.U neposrednoj blizini nalazilesu se kancelarijske prostorije imekteb, kojih danas nažalostnema.

Nedostatak je što u džam-iji nema vode, pa se abdestuzima u kućama u susjedstvu.

Dž.L.

Podgorica - Reis Islamskezajednice u Crnoj Gori, Rifatef. Fejzić oštro je, 15. februara,osudio objavljivanje karikaturaPoslanika Muhameda u mediji-ma širom svijeta, uključujući ihrvatske.

On je u izjavi “Vijestima”izrazio zahvalnost crnogorskimmedijima, koji nijesu prenosili“uvredljive karikature, čime supokazali visok stepen poštova-nja prema sljedbenicima isla-ma u Crnoj Gori”.

Prema njegovim riječimaIslamska zajednica u Crnoj Go-ri “čvrsto stoji iza stavova svihrelevantnih institucija u islam-skom svijetu” u vezi sa objavlji-vanjem karikatura.

- Objavljivanju uvredljivekarikature prethodila je propa-ganda poistovjećivanja Islamasa terorizmom, koja se u prote-klih nekoliko godina vodi u za-padnim zemljama. Nije praved-

no da se nekoliko ljudi, koji či-ne loša djela, poistovjećuju sasvim pripadnicima islamske re-ligije. Nije Bin Laden u pećinislika Islama i slika svijetle isla-mske istorije - naglasio je reisFejzić.

On je kazao da se “pojedin-ac druge religije koji vrši teror-ističke aktivnosti, ne poistovje-ćuje sa vjerom kojoj pripada”.

- Kada neki teroristički činnapravi španska Eta ili Ira u Ir-skoj, onda se isključivo govori oterorističkoj organizaciji i ni ukom slučaju se ne pripisujehrišćanskom terorizmu. Ja se upotpunosti sa tim slažem i topodržavam, ali isto tako smatra-m da se aktivnosti Al Kaide nemogu povezivati sa islamom -naglasio je Fejzić, objašnjava-jući da je “takav odnos zapad-nog javnog mnjenja, zapravo,jedan od glavnih uzroka nasta-nka sramne karikature”.

U Tuzima održano kulturno-umjetničko veče

Sokacima zavičajaU Tuzima je, povodom hidžretske Nove godine, 10. febru-

ara ove godine, održan koncert pod nazivom 'Sokacima zaviča-ja'. Program je bio predviđen za 31. januar, ali zbog poznatetragedije koja se dogodila 23.januara nedaleko od Podgorice,koncert je odložen.

U prepunoj sali KIC-a u Tuzima, odjekivali su poznati zvuciilahija i sevdalinki. U programu su učestvovali KUD «RamadanŠarkić», orkestar Senada Dreševića, kao i estradni umjetnici:Hamza Haverić, Esko Merulić, Naser Krkanović, Bajram Krnić,Ekan Krkanović, Nino Krnić, Dino Drešević, Caki Kalač, RizoKoljenović, te Mirsad Ademović u izvođenju ilahija i kasida,recitator Selma Pepić i pjesnik Selman Ljačević. Voditelj progra-ma, u organizaciji NVO «Šeher» iz Tuzi, bio je Ajdin Rakić, a zascenografiju se pobrinuo Omer Dajbabić. Ajdin Rakić

Reis Rifat ef. Fejzić osudio objavljivanje karikaturaPoslanika Muhameda

Zapad poistovjećujeislam i terorizamU Donjim Murićima džemat za

primjer

IIzz HHuusseeiinn--ppaaššiinnee ddžžaammiijjee

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame17 OKO NAS

Bijelo Polje - Iako vrhovnidržavni tužilac još nije donioodluku o krivičnom gonjenjuizvršilaca ratnog zločina nadcivilnim stanovništvom, osno-vni sudovi u Rožajama i Pod-gorici počeli su postupke potužbama građana radi nakna-da šteta.

Pred parničnim sudijomSlavicom Bulatović, u Osnovn-om sudu u Rožajama juče jeodržana glavna rasprava potužbi 14 porodica Dacić iz selaGornji Bukelj, kod Rožaja, po-dnijetoj protiv državne zajed-nice SCG - Vojske SCG, Repu-blike Crne Gore - MUP-a i Op-štine Rožaje, zbog šteta kojeim je pričinila vojska u prvojpolovini 1999. godine.

Prema navodima tužbe,šteta je pričinjena 1999. god-ine, spaljivanjem objekata, un-ištenjem ljetine, uništavanjemporodičnih kuća iz vatrenogoružja, oduzimanjem poljopri-vredne i druge mehanizacije,te uništenjem pokućstva. Naročištu su, osim pravnog zast-upnika oštećenih porodica,advokata Velije Murića, prisus-tvovali predstavnici oštećenih

porodica, osnovni državni tu-žilac u Rožajama, Milenko Ma-gdalinić i punomoćnik opš-tine.

Murić je nakon ročišta sa-opštio “Vijestima” da je jučer-ašnju raspravu obilježilo to štona njegove zahtjeve, podnijetejoš prije tri godine, opštinaRožaje i tamošnje Odjeljenjebezbjednosti uporno odbijajuda dostave zapisnik opštinskekomisije koju je 1999. formi-rao predsjednik Opštine, kao izapisnik policije o evidentira-noj šteti koju je pričinila vojs-ka.

- Nesporno je da ti zapisni-ci - fotodokumentacija i video-zapisnik postoje, ali je veomasimptomatično i neprimjere-no tom događaju da se ti do-

kazi ne prezentiraju sudu. Pr-avni kuriozitet u ovom slučajuje okolnost da je ova tužba ijoš dvije koje su u proceduri uime 20 oštećenih domaćinsta-va razdvojene na dva dijela i toprema odluci bjelopoljskogVišeg suda. U odnosu na vojs-ku, sudi podgorički sud, a naRepubliku i Opštinu Rožaje -rožajski Osnovni sud. Radi ra-zrešenja ovog pravnog pitanja,koncentracije dokaza i ekono-mičnosti postupka, ovih danasam uputio Vrhovnom suduzahtjev da u nastavku postup-ka po jedinstvenoj tužbi postu-pa podgorički Osnovni sudkoji je isključivo nadležan zavojsku - kazao je Murić.

Rasprava se nastavlja 4.aprila. (Vijesti, 22.02)

Slučaj Kaluđerski laz krenuo sa mrtve tačke

Počela suđenja za nadoknaduštete

SSppaalljjeennaa kkuuććaa ccrrnnooggoorrsskkoogg ggrraađđaanniinnaa NNaasseerraa DDaacciiććaa

Podgorica (Vijesti) - “Ne zn-am tu riječ koja bi mogla bitiopravdanje za sve nas što smodozvolili da ovaj, i ne samoovaj, zločin prođe nekažnjen”,kazao je Esad Kočan otvara-jući, 27. februara, izložbu“Trag”, organizovanu u Umje-tničkom paviljonu, povodomtrinaeste godišnjice od otmiceputnika iz voza na pruzi Be-ograd - Bar, u mjestu Štrpci.

Na izložbi “Trag” koju or-ganizuju nevladine organizaci-je: Likovni klub “Kula”, “Al-manah” i Forum Bošnj-aka/Muslimana Crne Gore,radove su predstavili stvarao-ci: Angel Korunovski i NevzatBejtuli iz Makedonije, MurizČoković, Ervin Ćatović i Hal-ko Halilović iz Srbije, SalimObralić, Mirsad Konstanti-nović i Mustafa Skopljak izBiH, Pavle Pejović, Anka Bu-rić, Rajko Todorović, Brani-slav Sekulić, Đerđ Noc Marti-ni, Nataša Đurović, BiljanaKeković, Ismet Hadžić, Mir-sad Đurđević, Ćazim Muja,Aldemar Ibrahimović, Ibra-him Kurpejović i Abaz Dizd-arević iz Crne Gore. Komesariizložbe su akademski slikariIbrahim Kurpejović i Aldemar

Ibrahimović.- Bili su sasvim obični lju-

di, putnici voza 671. Na zbor-nom mjestu zločina našli su seslučajno - svako je po jedna su-dbina... Samo njih dvadesetnijesu brojke. Pamtite, oni im-aju imena. Ako budu zaboravl-jeni, ako se pomirimo s tiši-nom voza 671, biće to znak daza nas nema nade - kazao jeKočan.

Na otvaranju izložbe govo-rila je i istoričar umjetnostiNataša Nikčević:

- Pitanja angažovane umje-tnosti u teorijskoj ravni aktue-lizuje triptih izložbi, organizo-vanih u Podgorici i Sarajevu,koje su umjetnički omaž ote-tim i pogubljenim, nevinimljudima, putnicima voza 671 uŠtrpcima. Prva izložba je “Če-kajući Fatihu - preispitivanjesavjesti”, druga “Tišina” i tre-ća “Trag”. Svi pozvani umjet-nici različitih generacija iz Bo-sne i Hercegovine, Makedoni-je, Srbije i Crne Gore, učestvo-vali su u projektima, a taj činje potvrda njihovog opredjelje-nja za temeljne vrijednostisvake civilizacije - mir, toleran-ciju, poštovanje različitosti,kazala je Nikčević.

Izložba “Trag”, umjetničko podsjećanje na zločin u Štrpcima, otvorena uUmjetničkom paviljonu

Omaž pogubljenima

Podgorica (Vijesti) - Istražni sudijaVišeg suda u Podgorici, Miroslav Ba-šović, donio je rješenje da se pokreneistraga protiv šestorice bivših funkci-onera MUP-a Crne Gore zbog deporta-cije Bošnjaka i Srba iz Crne Gore u Re-publiku Srpsku u maju 1992. godine -saznaju “Vijesti”.

Zahtjevom za sprovođenje istragekoji je podnio viši državni tužilac, Nov-ak Ražnatović, za krivično djelo “ratnizločin protiv civilnog stanovništva”osumnjičeni su bivši pomoćnik minis-tra unutrašnjih poslova Crne Gore, Mi-lisav Marković, načelnik Centra bezb-jednosti Herceg Novi Milorad Ivanov-ić, operativac Službe državne bezbjed-nosti Duško Bakrač, komandir policijeMilorad Šljivančanin, pomoćnik načel-nika CB-a Herceg Novi Damjan Turk-ović i Branko Bujić, načelnik CB-aBar.

Sudija Bašović je saslušao sve okr-ivljene po zahtjevu za sprovođenje istr-age, pa predstoji saslušanje svjedoka.

Tužilaštvo je za svjedoke predložilonekadašnjeg predsjednika Crne Gore

Momira Bulatovića, šefa Službe držav-ne bezbjednosti u vrijeme deportacije,Boška Bojovića, i tadašnjeg pomoćni-ka ministra policije Nikole Pejakovića.

Jedan od branilaca Milorada Ivano-vića, advokat Branislav Lutovac, naja-vio je da će uložiti žalbu na rješenje osprovođenju istrage.

Svi osumnjičeni su u više navratado sada javno demantovali povezanosti sopstveno učešće u ovom zločinu.

U zahtjevu za sprovođenje istragepiše da je tokom maja 1992. godine uPodgorici, Marković naredio svim ce-ntrima bezbjednosti i odjeljenjima bez-bjednosti u Crnoj Gori, da postupe pozahtjevu MUP-a Republike Srpske. Na-kon toga, Ivanović, Bakrač, Šljivančan-in, Turković i Bujić, su po dogovoru sapojedinim opštinskim rukovodiocima ipolicajcima u RS, prekršili pravila me-đunarodnog prava za vrijeme oružanihsukoba na teritoriji Republike Bosne iHercegovine, propisana Ženevskomkonvencijom. Oni su naredili u svojimcentrima bezbjednosti da na osnovuspiskova sačinjenih prema podacima izRepublike Srpske, izvrše identifikacijusvih građana koji potiču iz BiH, a za-tim ih uhapse i deportuju iz Crne Gorena teritoriju Bosne i Hercegovine. Slu-

žbenici CB-a Herceg Novog i Bara, pr-otivpravno su uhapsili 83 osobe musli-manske i srpske nacionalnosti. U zaht-jevu za sprovođenje istrage piše da suovi građani imali status “izbjeglica” uskladu sa Konvencijom o statusu izbje-glica od 28. juna 1951. godine, sačin-jene u Ženevi. Nakon hapšenja, prinu-dno su ih i predavali na granici BiHpolicajcima Foče, Čajniča, Srebrenice iTrebinja, koji su ih preuzimali i odvo-dili na teritoriju Bosne i Hercegovine.Prema naknadno dobijenim informa-cijama, 22 građanina muslimanske na-cionalnosti su odvojeni, a potom smje-šteni u autobus, koji je granatiran naputu prema Foči - navodi se u zahtjevuza sprovođenje istrage.

Zahtjev za sprovođenje istrage usli-jedio je nakon što su porodice nestalihpred Osnovnim sudom u Podgoricipokrenule postupak za naknadu štete.Ukupni odštetni zahtjev 35 porodicaiznosi oko 45 miliona eura, a ovi pro-cesi uglavnom su odloženi dok kriv-ični postupak koji je započelo tužilašt-vo ne dobije epilog.

Istražni sudija Višeg suda, Miroslav Bašović, donio rješenje da se sprovede istraga zbog deportacije

Istraga protiv šestorice bivših funkcionera MUP-a

PPooddggoorriiccaa

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 18OKO NAS

Beograd - Pero Petrašev-ić, nekadašnji pripadnik jed-inice Škorpioni, u nastavkusuđenja za ubistvo šestoricesrebreničkih muslimana uTrnovu jula 1995, priznao jeda je ubio jednog od zaro-bljenika prilikom egzekuci-je.

- Neko je odredio dvojicuda legnu da bi prenijeli le-ševe u vikendicu. Kada jezarobljeni iskoračio, opaliosam prvi rafal. Tada je nast-upio šok - rekao je Petraš-ević. Tvrdi da se sjeća da jepucao samo u jednog zarob-ljenika i da je tada vidio daSlobodan Davidović "ovjera-va" zarobljenike na livadi."Kada su pobijeni ti nesrećn-ici", rekao je Petrašević, "od-vezuju ovu dvojicu i odnoseih u vikendicu, a neko je re-kao: Tu dvojicu ostavimeni".

Drugooptuženi je isprič-ao i da su preostala dvojicazarobljenika prenijeli jedn-og po jednog ubijenog dovikendice i zasuli ih šutom,da su potom prišli vikendicii da su se začuli pucnji, pos-lije čega je ušao u vikendicui vidio obojicu zarobljenikamrtve. Kazao je da je na vid-eo snimku vidio da Bran-islav Medić ispaljuje preosta-la tri hica sa spoljne stranevikendice unutar prostorije.Poslije egzekucije, kaže Pet-rašević, u Trnovu ih je sače-

kao Slobodan Medić Bocakome je raportirao da su za-robljenici pobijeni i da je svesnimljeno. Upitao ga je zaštoje snimano, na šta mu je Me-dić odgovorio da će sve bitiizbrisano. Kasnije je koman-dant ponovio istu priču uzopasku "šta se ti sjekiraš,opušteno".

Za ubistvo šestorice Boš-njaka optuženi su SlobodanMedić, Pero Petrašević, Ale-ksandar Medić, AleksandarVukov i Branislav Medić.

Posle ekshumacije tijelažrtava na osnovu DNK anal-iza identifikovani su AzmirAlispahić (17) i Safet Fejzić(17), Sadik Salkić (36), doksu porodice na snimku pre-poznale Smaila Ibrahimovi-ća i Fadila Salkića, a iden-titet posljednje žrtve je ostaonepoznat.

Drugooptuženi Petrašev-ić se na suđenju obratio prv-ooptuženom Slobodanu Me-diću.

- Izađi ispred nas i recišta si naredio. Mi smo svojeuradili. Nije pitao ko hoće.Rekao je ti, ti i ti, idite i ubi-jte zarobljenike. Njega trebada bude sramota što se krijeiza naših leđa - rekao je Pet-rašević. Na pitanje suda dali je kriv rekao je: "PredBogom sigurno kriv, a da lisam kriv što sam izvršavaonaređenje to ćete vi proci-jeniti".

Petrašević je ispričao daga je kritičnog jutra u kući uTrnovu probudio SlobodanDavidović i rekao da "siđedole, jer ga treba Boca" i daje po silasku vidio parkirankamion.

- Meni se obraća koman-dant Slobodan Medić i kaže:idite i pobijte ove ljude. Pit-ao sam ga ko su ovi ljudi, aon mi je odgovorio, zarob-ljeni muslimanski vojnici izatim rekao Stojkoviću daide po kameru - naglasio jePetrašević. Kada su stigli namjesto egzekucije, zaroblje-nici su izašli iz kamiona ipored puta legli na stomak.Na licu mjesta tada su biliAleksandar i Branislav Me-dić, Slobodan Stojković, Slo-bodan Davidović, MiloradMomić i Petrašević, koji tv-rdi da "nema nikakvog nepo-znatog lica" i da je to "izmišl-jena priča" o učešću oficiraVojske RS u zločinu.

Objasnio je da je Alek-sandar Medić pokušao dastupi u kontakt sa zarobljen-icima, ali je Momić ispaliohitac iznad njegove glave.Ipak, snimatelj Stojković jeinsistirao da saznaju odaklesu zarobljenici, pa je u raz-govoru sa jednim od njih sa-znao da su iz Srebrenice, daje najstariji 1959. godište, anajmlađi 1979, da su zarob-ljenici i da su samo dvojicaod šestorice nosila oružje.

Srbina iz Bosne i Herce-govine, Milana Lukića, Arge-ntina je formalno izručilaMeđunarodnom sudu za ra-tne zločine. Optužnica teretiLukića da je odgovoran zaubistva više od 100 musli-mana tokom rata u Bosni iHercegovini, a potjernicu zanjim raspisala je i Srbija iCrna Gora, u kojoj je osuđenna 20 godina zatvora zbogučešća u ubistvu muslimanaotetih iz voza kod mjestaSjeverin 1992.

Bivši vođa paravojne for-macije «Osvetnici», MilanLukić, uhapšen je u Argen-

tini 8. avgusta 2005, a u bjek-stvu je bio gotovo sedam god-

ina. On je, s rođakom Sredo-jem Lukićem, optužen za zlo-čine nad bosanskim musli-manima u Višegradu od1992. do 1995. TužilaštvoTribunala tereti ga za protje-rivanja, ubistva, mučenja idruge zločine u Bosni i Her-cegovini. Sredoje Lukić se pr-edao u septembru prošle go-dine, a izjasnio se da nije krivza zločine koji mu se stavljajuna teret.

Beograd je tražio izručenjeMilana Lukića, ali je sud u Ar-gentini donio presudu da onmože biti premješten iz Hagasamo uz posebno odobrenje.

Ambasadori/šefovi misijazemalja Organizacije islamskekonferencije (OIK) u Srbiji iCrnoj Gori ovim putem želeda naglase da je objavljivanjeskarednih karikatura časnogPoslanika Muhameda u ne-kim listovima ne samo povri-jedilo osjećanja muslimana ši-rom svijeta već i poslužilo dase produbi jaz između različi-tih vjera i civilizacija. U tomkontekstu, mada poštujemoodgovorno novinarstvo vašegcijenjenog lista koji ove karik-ature nije upotrijebio kao pro-vokaciju, želimo da izrazimosvoje razočaranje činjenicomda se jedna od tih karikaturaipak pojavila u vašem dnev-niku.

Ambasadori OIK takođene prihvataju da se slobodaštampe koristi kao izgovor zaobjavljivanje karikatura jersloboda izražavanja ne trebanikome da daje za pravo davrijeđa osjećanja drugih nitida omalovažava njihove vrije-dnosti. Sloboda izražavanjasvakako ne treba da podrazu-

mjeva odsustvo svih vrijedno-sti i moralnih skrupula. Mož-da objavljivanje ovih karikatu-ra jeste legalno, ali nije neutr-alno i stoga treba da budeodbačeno sa moralne i poli-tičke tačke gledišta.

Ambasadori OIK u Beogr-adu takođe žele da ohrabreozbiljne publikacije kao što jeDanas da pomognu u promo-visanju saradnje i dobre voljeizmeđu različitih vjera i naci-ja kako bi u svijetu preovla-dali mir i prijateljstvo u ovanemirna vremena. Potrebnoje da njegujemo miroljubivukoegzistenciju a to je jedinomoguće ako se potrudimo darazumijemo stavove drugestrane i ako poštujemo njenesvetinje. Jedini način da izgr-adimo pravedniji međunarod-ni poredak je da u najvećojmogućoj mjeri poštujemo sve-ta uvjerenja sviju strana.

Hasan Servet OktemAmbasador Republike Tu

rske u SCG za ambasadore išefove misija zemalja Organizacije islamske konferencije.

Na završetku mega Sabora pravoslavlja na Cetinju

Osuđeno objavljivanjeuvredljivih karikaturaPoslanika

Učesnici trodnevne konferencije, održane na Ceti-nju, u organizaciji Mitropolije Crnogorsko-primorske iMeđunarodnog fonda jedinstva pravoslavnih naroda ipokroviteljstva vlade Crne Gore, usvojili su deklaracijuu kojoj se navodi da “između države i crkve mora da po-stoji tijesna saradnja, jer će bez nje teško biti riješeni na-jvažniji društveni problemi”. Ocijenjeno je da je “ne-ophodno da pravoslavni narod zauzme dostojno mjestou novoj geopolitičkoj realnosti, kao i da državna vlast tihzemalja treba da bude zainteresovana za očuvanje i ra-zvoj nacionalne samobitnosti i duhovne kulture pra-voslavnih naroda”.

Deklaracijom se osuđuje i objavljivanje “uvredljivih ka-rikatura” Poslanika Muhameda i medijska “antihrišćans-ka propaganda protiv Hrista i Bogorodice”.

Nastavljeno suđenje pripadnicima jedinice Škorpioni, za ubistvo šestoriceBošnjaka 1995.

Optuženi priznao ubistvo

LLuukkiićć -- ooppttuužžeenn zzaa bbrroojjnnee zzllooččiinnee

Milan Lukić u Sheveningenu

Povodom prenošenja karikatura Poslanika Muhameda unekim beogradskim listovima, reagovali ambasadori OIKu Beogradu

Sloboda bez vrijeđanja drugih

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame19 OD MAŠRIKA DO MAGRIBA

Havijer Solana obilazi muslimanske zemlje u nastojanju da izgladi sporoko uvredljivih karikatura PoslanikaMuhameda.

Solana je u Džedi odao poštovanjemuslimanima. "U EU izražavamo dubo-ko poštovanje prema muslimanima da-nas, kao što smo to činili juče i kao štoćemo to činiti sjutra", izjavio je Solanaposlije susreta s generalnim sekretaromOrganizacije islamske konferencije Ek-meledinom Ihsanoglujem. "Nikada ni ukom slučaju nijesmo htjeli da uvrijedimonjihova osjećanja. To nam nije bila nam-jera niti će biti", rekao je Solana.

Ihsanoglu je izjavio da je musliman-ski svijet počeo da objavljivanje kari-katura shvata kao novi 11. septembar iocjenio da muslimani u Evropi postajukao Jevreji prije Drugog svjetskog rata."Saglasili smo se da preduzmemo ra-zličite mjere, i na nivou Ujedinjenih na-cija, kako bi bilo garantovano da takviakti neće biti ponovljeni", izjavio jeIhsanoglu.

Anan: Isključimo politiku megafona

Generalni sekretar UN, Kofi Anan,pozvao je preko danske televizije na smi-rivanje nasilja koje su izazvale karikatu-ra Muhameda a.s..

Anan je, uoči sastanka sa predsjed-nikom SAD, Džordžom Bušom, povo-dom karikatura naglasio da je potreb-no "razumjevanje i dijalog i smirivanje"situacije. "Smatram da je potrebno da

isključimo megafone i počnemo da pri-čamo jedni sa drugima", kazao jeAnan.

Anan je ojijenio da su karikatureuvredljive za religiju koja ima više odmilijardu vjernika širom svijeta. On jedodao da u toj religiji ima marginal-nih elemenata koji pribjegavaju na-silju, ali to ne znači da je cijela religi-ja nasilna.

Kralj Saudijske ArabijeAbdulah pozvao pripadnike svih vjeroispovjesti na uzajamnopoštovanje.

Govoreći na festivalu kulture uRijadu, Abdulah je, povodom protestakoji se širom svijeta organizuju zbogobjavljivanja karikatura Muhameda a.s.,pozvao sve muslimanske intelektualceda šire ideju o miroljubivoj koegzistenci-ji civilizacija i osudio sukob civilizacija,prenijela je saudijska novinska agencijaSPA.

"Pozivam da sljedeća faza u odnosi-ma država bude faza pravog dijaloga,gdje će svaka strana poštovati onudrugu, njene svetinje, uvjerenja i iden-titet", rekao je Abdulah.

Motaki: Obustavite nasilne demonstracije

Ministar spoljnih poslova Irana,Manušer Motaki, pozvao je na obustavunasilja na protestima povodom karikatu-ra Muhameda. "Trebalo bi da smirimosituaciju. Ne podržavamo nikakvu vrstunasilja. Slobodu izražavanja treba koris-

titi na inteligentan način, uz poštovanjevrijednosti i ubjeđenja drugih", rekao jeMotaki.

Karikature: Pozivi na smirivanje

KKooppeennhhaaggeenn,, BBeečč,, KKaarraaččii --UUrreeddnniikk kkoojjii jjee oobbjjaavvlljjiivvaannjjeemmkkaarriikkaattuurraa MMuuhhaammeeddaa aa..ss.. iizzaa--zzvvaaoo pprrootteessttee mmuusslliimmaannaa ššii--rroomm ssvviijjeettaa,, bbrraannii ssvvoojjuu oodd--lluukkuu ddaa oobbjjaavvii kkaarriikkaattuurree..

Fleming Rouz, urednik ru-brike za kulturu u listu Jilandposten, koji je po objavljivanjukarikatura poslat na odmor,izjavio je na seminaru koji jeorganizovao Institut Bruki-ngs, da i dalje smatra svojuodluku legitimnom s obziromna atmosferu autocenzure ko-ja u Danskoj postoji po pitanjuislama.

"Mi smo samo pokrili legit-imnu novinarsku temu, ali naneuobičajen način. Oko 40 ka-rikaturista je bilo pozvano da

iznese viđenje Muhameda.Namjera mi je bila da idemo ususret toj atmosferi autocen-zure, a od karikaturista nije-sam tražio da Muhameda izvr-gnu podsmjehu. Pošto imamotradiciju satire u Danskoj, ne-ki od karikaturista su poslalisatirične karikature, ali mi toradimo i sa Isusom Hristom,kraljevskom porodicom i poli-tičarima, karikaturisti su seodnosili prema islamu i musli-

manima kao što bi učinili s bi-lo kim drugim", kaže urednik.

Na pitanje da li žali zbogobjavljivanja karikatura s obz-irom na reakcije koje su oneizazvale, Rouz je izjavio da jeto kao kada bi žrtvi silovanjabilo postavljeno pitanje da lijoj je žao što je nosila mini-suknju. "Ono što smo učinilinije otišlo dalje od uobičajeneprakse", kaže on, a prenosiBeta.

Oskrnavljeni muslimanskigrobovi u Danskoj

Nepoznati vandali uništili su oko 25 muslimanskih nad-grobnih spomenika na jednom groblju na zapadu Danske,saopštila je lokalna policija.

Neki spomenici na groblju u Esbjergu su oboreni, aneki razlupani, precizirao je portparol policije AndersHansen. Policija za sada ne zna ko je oskrnavio grobove ipretpostavlja da je to urađeno u noći 11. februara, prenioje AP.

Prema Hansenovim riječima, groblje u Esbjergu ima hri-šćanski i muslimanski dio, ali su samo muslimanski grobovioskrnavljeni. Ovaj vandalizam mogao bi da izazove dodatnoogorčenje muslimana, poslije karikatura Poslanika Muha-meda, objavljenih u danskom listu 'Jilands- Posten', koje suizazvale veliki talas negodovanja i demonstracija u islam-skom svijetu.

Urednik Jiland postena se ne kaje

Ministar podnio ostavkunakon skandala

Ministar u Vladi Italije koji je nosiomajice s karikaturama Muhameda a.s.podnio je ostavku. Ministar za refor-me, Roberto Kalderoli, koji je naručiomajice sa sramnim karikaturama, kojeje na poklon obećao svima koji žele daih nose i koji je jednu od njih nosiotokom nastupa na italijanskoj TV, dao

je ostavku pošto je ispred AmbasadeItalije u Libiji došlo do protesta, u koji-ma je život izgubilo 10 ljudi.

Kalderoli je tvrdio da su kontrove-rzne majice bitka za slobodu, a njego-vu ostavku je tražio i prmijer SilvioBerluskoni, prenosi business.hr. Pre-ma italijanskim zakonima, ministramože da zamijeni samo njegova stran-ka, a Kalderoli je odbijao da da osta-vku sve do protesta u Libiji, za kojese u javnosti vjeruje da su izazvaniupravo majicama koje je ministar pr-opagirao.

Skandalozna najava prosvjetnih vlasti u Danskoj

Uvredljivekarikatureuskoro uškolama

Uvredljive karikaturePoslanika Muhameda, kojesu izazvale oštre reakcijemeđu muslimanima širomsvijeta, biće proučavane udanskim školama, izjavio jePiter Molerup, šef prosvje-tnog odjeljenja danskog iz-davača „Gildendal“.

On je dodao da će, osimu školama, stripovi biti naj-vjerovatnije izloženi u mu-zeju.

„Ono što se sada događaima tako veliki značaj da vito ne možete samo gurnutipod tepih i praviti se da seništa ne dešava. Od suštin-ske je važnosti da budućegeneracije budu upoznatesa ovim crtežima“, rekao jeMolerup listu „Politiken“.

On je naglasio da nam-jera izdavača nije da provo-cira muslimane i da će stri-povi biti izloženi u kontek-stu jedne bolne studije cje-lokupne afere.

U Danskoj živi oko200.000 muslimana (3,5odsto stanovništva).

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 20OD MAŠRIKA DO MAGRIBA

Brutalno šutiranje, udarcipesnicama i štapovima, uz od-vratan smijeh, uzvike oduše-vljenja i navijanja "kamerma-na" prikazani su na video sni-mku, na kome se britanski vo-jnici iživljavaju nad trojicomiračkih tinejdžera i jednimdječakom.

Sekvence video filma, ob-javljene, 11. februara, u brita-nskom tiražnom listu "Njuz ofde vorld" zgrozile su svjetskujavnost, a tek se strahuje odreakcija muslimanskog svijeta,u kome se nastavljaju višene-djeljni nemiri i prijetnje zbogobjavljivanja karikatura Posla-nika Muhameda.

Premlaćivanje djece je ne-dopustiva mrlja na moralukraljevskih trupa koja je došlau najgorem mogućem trenut-ku. Premijer Toni Bler je po-žurio da izjavi kako će hitrobiti sprovedena najozbiljnijaistraga, ali da ovakvo ponaša-nje može biti svojstveno tekjednom, zanemarljivom brojuvojnika, dok se velika većina u

Iraku "ponaša primjerno" i"odlično obavlja posao, ne sa-mo u interesu naše zemlje,već i čitavog svijeta".

Stjuart Katner, glavni ure-dnik lista koji je objelodaniosnimke, naglasio je da je njiho-va autentičnost pažljivo i naviše strana provjerena. Ipak,tačno mjesto mučnog događa-ja, kao i vojna pripadnost i ide-ntitet aktera, nijesu otkriveni.Međutim, postoje pokazateljida je riječ o oblasti grada Ba-sre, gde su 2004. civili napa-dali vojne objekte kamenica-ma i ručnim granatama.

Na snimku se jasno videirački dječaci dosta slabašnegrađe kako bacaju kamenje navojni objekat, poslije jedne ek-splozije. Kada su ih pojurilivojnici pod punom ratnom op-remom mladi Iračani počinjuda bježe. Uskoro se "lovci" vra-ćaju sa "plijenom" koju vukupo zemlji, držeći ga oko vrata.Kada ulaze u vojno dvorište,jezivo nasilje počinje.

Zvučnu pratnju premlaći-

vanja i šutiranja u glavu i geni-talije, prati nedvosmisleno us-hićenje snimatelja, koji pod-smješljivo oponaša krike i pre-klinjanje žrtava ("Tako je! Ne-valjali dječaci! Umrite!"). Umj-esto da zaustavi divljanje, jedi-ni prisutni oficir posmatra, azatim prilazi i šutira jednog odmladića u genitalije.

Skandalozni film, među-tim, ne predstavlja i cio video-materijal. Poslije njega, pojav-ljuju se snimci koji jasno doku-mentuju da ovaj slučaj zlosta-vljanja nije usamljen. Slijediprizor iračkog civila koji klečidok ga tri britanska vojnikasnažno šutiraju u grudi. Zatim,britanski vojnik drži mrtvo tije-lo mladog Iračanina i namještaglavu tako da je kamera dobro"vidi", a snimatelj dvaput šutiramrtvog u lice, uz podsmješljivepoglede i uvrede.

Iako su vojne vlasti obeća-le efikasnu istragu, organizaci-ja za zaštitu ljudskih prava"Hjuman ratjts voč" upozoravada je važnije da slučaj ispitaneka od nezavisnih institucija.A kritičari vojske se pitaju - ka-ko je moguće da takav nedvo-smisleni dokaz skandaloznogpada vojne discipline već dugopostoji, pa možda i kruži voj-skom, a da ga od 2004. godi-ne, niko ne prijavljuje.

Viđeni muslimani u Brita-niji kažu da je prikazani sni-mak tek vrh ledenog brijega,kao i da ovaj događaj britan-ske trupe na Bliskom istokudovodi u veliku opasnost.

Onitša - Gomile ugljenisa-nih tijela koja su dogorijevalarazbacane su na ulicama uza-vrelog trgovinskog centra, na-kon tri dana pobune u kojimasu mase hrišćana naoružanemačetama, motkama i nože-vima sa svih strana navalile nasvoje muslimanske susjede.Pobunjenici su ubili masu ljudi,uglavnom muslimane, nakonšto su im spalili kuće, radnje idžamije u najgorem nasilju po-vezanom s karikaturama Posl-anika Muhameda, objavljenimu danskim novinama. Nasilje uNigeriji počelo je u sjevernomdijelu zemlje, kada su musli-mani, razjareni karikaturama,napali hrišćane.

Sada su stare nacionalne ipolitičke napetosti između musli-mana na sjeveru i hrišćana najugu, obnovljene. Ciklus među-vjerskog nasilja po principu okoza oko, prošle nedjelje je crni

bilans podigao na oko 100 mrtv-ih, učinivši Nigeriju zemljom naj-teže pogođenom karikaturama.

Glavna saobraćajnica kojado grada vodi preko rijeke Ni-ger bila je prekrivena tijelimamuslimanskih Hausa, koji su,prema riječima svjedoka, pok-ušavali da pobjegnu od razjaren-ih grupa mladih. Ispostavilo seda su mnoge žrtve na smrt pre-bijene; većina tijela polivena jebenzinom i zapaljena. Stanov-ništvo je pretraživalo uništeneradnje i domove muslimana,odnoseći sve što nije uništenovatrom. "Ovo pripada Igbosi-ma", rekao je Tagbo (25), pri-padnik većinske nacionalne gr-upe u regionu, u svijetu uglav-nom znane kao Ibosi, dok se"posluživao" nagarenim djelovi-ma automobila koje su ostaviliizbjegli trgovci. "Ovo je Igbozemlja. Ovde više nema mjestaza muslimane". (Danas, 25.02)

Njemački sud je, 23. februara, izrekaopresudu 61-godišnjem biznismenu, Manfre-du van H., za uvredu nanijetu islamu, pren-osi Rojters.

On je, naime, štampao riječ „Kur’an“ natoalet-papiru, koji je zatim nudio džamija-ma. Manfred van H. je osuđen na kaznu za-tvora od godinu dana, odnosno pet godinauslovno, i 300 sati društveno-korisnog radau Okružnom sudu u zapadnonjemačkomgradu Lidinghausenu. Presuda mu je izreč-ena nakon što je danski list objavio karika-

ture Poslanika Muhameda, što je izazvalomasovne demonstracije u muslimanskomsvijetu. Manfred van H. je štampao pomen-uti papir neposredno nakon što je grupaislamskih ekstremista izvela seriju bomba-ških napada u Londonu, u julu 2005. Papirje poslao na adrese njemačkih televizijskihstanica, časopisa i petnaestak džamija. Upropratnom pismu, Manfred van H. je isla-msku svetu knjigu nazvao „kuvarom za ter-oriste“. Svoj “proizvod” je takođe ponudiopreko Interneta.

Novi snimak o torturama britanskih vojnika nad iračkim tinejdžerima

Premlaćivali djecu!Karikature izazvale međuvjersko nasilje u Nigeriji

U obračunima ubijeno 100 muslimana

U zatvor zbog uvrede nanijete islamu

Skrnavljenje Kur’ana Časnog u Njemačkoj

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame21 OD MAŠRIKA DO MAGRIBA

Moskva - Namjera predsje-dnika Rusije, Vladimira Puti-na, da u Moskvu pozove ruko-vodstvo islamskog pokretaotpora, Hamas, koji je pobije-dio na palestinskim parlamen-tarnim izborima, u svijetu jeizazvala efekat eksplodiranebombe. Rusija je prva iz "kva-rteta" posrednika za bliskois-točno sređivanje (u koji osimnje ulaze još SAD, EU i UN) iotvoreno je saopštila da je spr-emna na dijalog sa Hamasom.I to na dijalog na najvišem ni-vou.

Na prvi pogled, situacijaizgleda sasvim dvosmislena.Jer je u Izraelu, SAD i EU, Ha-mas proglašen terorističkomorganizacijom, a Rusija je nji-hov partner u borbi protiv ter-orizma. Zato su u arapskomsvijetu riječi ruskog predsjed-nika doživljene kao izazov kojije udarac na SAD, i politikuIzraela. Međutim, to nije tako.Moskva nipošto ne namjeravada odustaje od svojih partner-skih odnosa sa tim zemljama.

Šta, zapravo, stoji iza izja-ve Vladimira Putina? Postojedva momenta koji Rusiju pod-stiču na pregovore sa Hamas-om. Prvi je prirodna želja Mo-skve da javno iskaže kako i da-lje jeste uticajna snaga na Bli-skom istoku. Pri tom ona sna-

ga, koja uzima u obzir intereseobje strane u palestinsko-izra-elskom konfliktu. Drugi, dem-onstrativno zbližavanje koje uposljednje vrijeme Rusija izgr-ađuje sa islamskim svijetom.Ona nije zainteresovana za"konflikt civilizacija", jer shva-ta, da bi to miniralo, prije sve-ga, stabilnost unutar ruskihgranica. Zato Moskva pokuša-va da na sebe preuzme uloguposrednika između Istoka iZapada, i kontakti sa Hama-som upravo i spadaju u tu kat-egoriju.

Na konferenciji za štampuu Kremlju, krajem januara,Vladimir Putin je naglasio dasmatra nepravilnim da se Ha-mas izoluje, jer je on došao navlast u rezultatu demokrat-skih izbora.

"Naš cilj jeste da rukovod-

stvu Hamasa saopštimo jasan inedvosmislen signal međunar-odne zajednice da je neophod-no donositi odgovorne odlu-ke, koje odgovaraju fundame-ntalnim interesima cjelokupn-og palestinskog naroda, kojikoegzistira sa Izraelom u mirui bezbjednosti", saopštilo jeMinistarstvo inostranih poslo-va Rusije. Predsjednik Putinće u toku svog planiranog sus-reta sa liderima Hamasa sao-pštiti očekivanja "kvarteta" odte organizacije.

Naravno da ruske diploma-te shvataju da u skorije vrije-me ne treba očekivati od Ha-masa da promijeni svoju poli-tiku za 180 stepeni. Biće to su-sret radi uspostavljanja dijalo-ga, kako situacija na Bliskomistoku ne bi doživjela potpunikolaps. (RIA Novosti)

Vašington - Američki mini-star odbrane, Donald Ramsfeld,objelodanio je planove za borbuprotiv globalnog «islamističkogekstremizma». Oni su razmatr-ali konflikte u nekoliko zemalja.

Poruka generala Petera Pej-sa, predsjednika američkog Ge-neralštaba je apokaliptična: "Na-lazimo se u kritičnom perioduistorije ove velike zemlje i saz-najemo naše velike izazove nanačin koji nijesmo očekivali.Suočavamo se sa okrutnim pla-novima neprijatelja o uništenjunašeg života i neizvjesne buduć-nosti". General Pejs je potpisaočetvorogodišnji strategijski izv-ještaj Pentagona koji je predsta-vljen Kongresu. Izveštaj je istak-ao plan za vođenje nečega što jePentagon opisao u uvodu kao"Dugi rat", koji je zamjenio "ratterora".

Dugi rat predstavlja neštoviše od lingvističke promjene:on reflektuje razvojno američkostrategijsko razmišljanje od nap-ada 11. septembra. Gledajući izairačkog i avganistanskog bojnogpolja, američki komandanti raz-matraju rat u neograničenomvremenu i prostoru protiv glob-alnog «islamskog ekstremizma»."Borba može biti dobra u neko-liko drugih zemalja istovremenoi za mnogo godina koje dolaze",kaže se u izvještaju.

Naglašen je preokret odvelike skale, konvencionalnihvojnih operacija kao što je bilainvazija na Irak 2003. u pravcu

rapidnog razvoja visoko mobil-nih, često tajnih antiterorističk-ih snaga. Među specifičnim mje-rama koje su predložene su: po-većanje specijalnih operacija od15 odsto, dodatnih 3.700 kadro-va u psihološkim operacijamakao i povećanje broja civilnih je-dinica za 33 odsto, skoro dvo-struko povećanje bespilotnih

letilica, konverzija podmornice-lansiranje nuklearnih raketa, idr. Pentagon nije precizirao ze-mlje koje se posmatraju kao bu-duće oblasti za operacije ali ćese one protezati i izvan Bliskogistoka ka Africi, centralnoj ijugoistočnoj Aziji i sjevernomKavkazu.

Hladni rat je dominirao svi-jetom od 1946. do 1991. dugirat bi mogao da odredi novi ob-lik svijeta u decenijama koje do-laze. Plan je zasnovan na čvrs-tim i mnogo višim nivoima koo-peracije i integracije sa VelikomBritanijom i drugim saveznici-ma NATO, pojačanim regruto-vanjima regionalnih vlada, kori-šćenjem ekonomskih, političk-ih, vojnih i bezbjednosnih mje-ra. Sve ovo poziva saveznike dapodignu svoje kapacitete, "dijel-eći rizike i odgovornosti za da-našnje složene izazove.

Zvaničnik Pentagona RajanHenri izjavio je: "Kada se pozi-vamo na dugi rat to znači rat pr-otiv terorističkog ekstremizma iideologije koja se time hrani, toje nešto što moramo da učinimou narednom periodu. Strategijaima za cilj da odgovori na 'neizv-jesnost i nepredvidivost' ovogsukoba. Mi u Ministarstvu odbr-ane osjećamo prilično pouzdanoda će naše snage biti pozvane daučestvuju u borbama bilo gdje usvijetu u narednim decenijama,gdje sada nijesu bile uključene,ali nemamo ideju gdje bi to mo-glo biti, kada ili u kojim slučaje-

vima bi oni mogli biti uključ-eni". Izvještaj identifikuje četiriprioritetne oblasti: poraz teror-ističkih mreža, odbrana zemlje,uobličavanje izbora zemalja nastrateškim raskršćima i sprječa-vanje neprijateljskih država iučesnika od sticanja ili korišćen-ja oružja za masovno uništenje.

(DANAS, 16.02)

Iran je saopštio da će nas-taviti da blokira sajt Bi-Bi-Sija(BBC) na Internetu na perisi-jskom jeziku, sve dok britans-ki javni servis ne promijeni'antiiransku tendenciju' u izv-

ještavanju i pristup islamskimtemama. BBC je optužio proš-log mjeseca iranske vlasti dablokiraju njegov sajt, kao je-dan od najuticajnijih izvora vi-jesti u Iranu.

Iranski ministar kulture,Muhamed Husein Safar-Ha-randi, rekao je na konferencijiza novinare da su iranske vla-sti blokirale sajt BBC jer je'nastavljao sa antiiranskom te-ndencijom u svojim aktivnos-tima'. 'Jasno je da mi to neće-mo dozvoliti', dodao je Safari-Harandi. On nije rekao šta jeto u izvještavanju BBC uzne-mirilo iranske vlasti.

BBC je saopštio da mje-sečno na svom sajtu na persi-jskom obično ima oko 30 mil-iona ulazaka, što ga čini naj-posjećenijim sajtom BBC nastranom jeziku. U saopštenjubritanskog javnog servisanavodi se da je u januaru tajsajt posjetila gotovo trećina odukupno sedam miliona koris-nika Interneta u Iranu.

Pentagon usvojio nove planove za borbu protiv globalnog «islamističkog ekstremizma»

Dugi rat umjestorat protiv terora

PPeennttaaggoonn

Iran kritikuje izvještavanje BBC-ja

Rusija ne namjerava da odustane od dijaloga sa liderima Hamasa

Moskva nije zainteresovanaza sukob civilizacija

MMoosskkvvaa

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 22SA MINBERE

Riječ mesdžid je izvedeni-ca od riječi sudžud kojaoznačava mjesto na

kojem se čini sedžda tokomnamaza, najvećeg ibadeta. Onaje dio namaza u kojem je saz-dana potpuna skrušenost iopsežna pokornost Allahu, dž.š.Potvrdu za to nalazimo u hadisuPoslanika, a.s., koji glasi: «Robje najbliži Allahu, kada je nasedždi.» Mesdžid je mjesto na-maza. Mjesto tom dnevnom bo-goslužju kojeg je islam učinioglavnim stubom: »Namaz je stupvjere. Ko ga ostavi, ostavio jevjeru, a ko ga sruši, srušio jevjeru.«

Allah, dž.š., nam je pro-pisao klanjanje namaza petputa dnevno. Namaz sliči du-ševnim potrepštinama kojeljudima trebaju isto onoliko ko-liko im treba hrana za održa-vanje tijela. On sliči purgatorijuu kojem se čovjek pet putačisti: »Kad bi pored vaših vratapoticala rijeka u kojoj bi se petputa dnevno kupali, da li biostalo nad vama nečistoće?Ashabi rekoše: Ne bi ostalo nimalo. Poslanik, a.s., na to reče:Takav je namaz. Allah njimebriše grijehove.«

Islam potiče klanjanje na-maza u mesdžidu, odnosno dže-matu. Takav namaz je pritvrđe-ni sunnet, ili kolektivna dužno-st (farzu-l-kifaje), odnosno indi-vidualna dužnost (farzu-l-ajn),po mišljenju Imama Ahmeda,Allah, dž.š., bio njime zadovol-jan.

Zajednica ima veliki značaju islamu. Otuda niče važnostmesdžida kako bi namaz u nje-mu sagradio vjerovanje i posi-jao čvrsto uvjerenje i kako bi seljudi sjećali Allaha, dž.š., i Ahi-reta. Takav namaz doprinosiupoznavanju muslimana sastvarnošću islama i uči ihonome što ne znaju, pa se tadai prisjećaju onoga što su zabo-ravili. Na taj način oni ojačava-ju slabe komponente svojegvjerovanja.

Vezivanje muslimana za me-sdžid ne sliči vezivanju kršćanaza crkvu koju posjećuju samo je-dnom nedjeljno. Ne! Muslimanje svakodnevno vezan za dža-miju.

Kada musliman odsustvujesa jednog ili dva namaza, njego-va braća se raspituju i brinu zanjega. Ako je bolestan, oni gaposjećuju, ako nešto radi, po-

mognu mu, ako je ne putu, mo-le se za njega i brinu o njegovojporodici, a ako zaboravi na na-maz, podsjete ga na njega. Me-sdžid je dnevno stanište musli-mana i radi toga islam potiče naizgradnju mesdžida koji kodAllaha, dž.š., ima veliku vrijed-nost. Allah, dž.š., je učinio grad-nju mesdžida vratima Dženne-ta. Poslanik, a.s., je čak rekao:»Ko napravi mesdžid koji je kaorupa za polaganje jaja pticeQat'a, Allah, će mu napravitikuću u Džennetu.«

Muslimani su se zbog toganatjecali u izgradnji mesdžida iskoro da ne postoji halifa, sul-tan, ili emir, a da nije pokušaonapraviti mesdžid ili da ga nijerestaurirao. Nije čudo što jemesdžid Poslaniku, a.s., bioprioritet u izgradnji institucijanakon hidžre. On je bio epicen-tar svih kasnijih aktivnosti vje-rnika. Polazeći odavde, odlazaku mesdžid ima veliku rolu. Sva-kome ko ode u mesdžid, Allah,dž.š., podari dobro djelo za sva-ki učinjeni korak, poviši mustupanj, a izbriše loše djelo.Benu Seleme su htjeli napustitisvoje rodno mjesto samo da bibili bliže mesdžidu Poslanika,a.s., ali im je on taj pokušajspriječio. Oni su zaželjeli napu-stiti svoja ognjišta koja su nasli-jedili od djedova i očeva samoda bi bili bliže Poslaniku, a.s.,ali im je on rekao: »O Benu Sel-eme, vaša ognjišta brišu vašetragove (grijehe), o Benu Sele-me, vaša ognjišta brišu vašetragove (grijehe).«

Dakle, govorio im je da osta-nu na svojim mjestima jer njiho-vi koraci su ubilježeni. Posla-nik, a.s., kaže u svom hadisu:»Oni koji noću odlaze u mesdži-de, oni koračaju u Allahovu mi-lost.« Također Poslanik, a.s., ve-li: »Obraduj one koji u tmini iduu mesdžid potpunim svjetlom nasudnjem Danu.« Poslanik, a.s.,također veli: »Kad god neko odeu džamiju-jutrom ili navečer,Allah mu pripremi mjesto u Dže-nnetu koliko god puta ode uju-tro ili navečer.«

Ovakva je bila vrijednost irazina mesdžida. Zato je običa-vanje odlaska u džamiju i njenooživljavanje klanjanjem, zikromi učenjem Kur'ana, simbol i in-dikacija vjerovanja. Tirmizi pre-nosi hadis od Poslanika, a.s.,koji glasi: »Kada vidite čovjekada uobičava ići u mesdžid, posv-

jedočite mu vjerovanje.« Zatimje Poslanik, a.s., proučio sljede-ći ajet:

"Allahove džamije održava-ju oni koji u Allaha i u onaj svi-jet vjeruju i koji molitvu obavlja-ju i zekat daju i koji se nikogaosim Allaha ne boje; oni su, na-dati se je, na pravom putu.(Tevba 18.)

Izgradnja džamije se ne mo-že shvatiti samo kao praktičnagradnja objekta. Onaj koji ode udžamiju da bi klanjao, spomin-jao Allaha, dž.š., učio Kur'an, ilida bi prisustvovao naučnomkružoku, ili pak da bi sačekaonamaz, on tim činom izgrađujemesdžid. Lanac prenosilaca ov-og hadisa je slab, ali ga časniajet učvršćuje.

Mesdžid ima veoma velikinivo u islamu. To potvrđuje či-njenica da je mesdžid u dobaPoslanika, a.s., bio centar misi-onarstva i državne uprave. Mi-sionarstvo se plasiralo iz me-sdžida. Država se također ogle-dala u mesdžidu. Poslanik, a.s.,je dočekivao deputacije, amba-sadore, izaslanike iz drugih kra-jeva u svojem mesdžidu. On bisusretao ashabe u njemu i tu ihpodučavao. Vojsku bi takođerslao iz mesdžida, tako da je me-sdžid bio fokus islamskom ži-votu i aktivnostima.

MMeessddžžiidd kkaaoo ddžžaammiijjaa ii uunnii--vveerrzziitteett

Mesdžid je u vrijeme Po-sla-nika, a.s., bio ujedno džamija ukojoj se činio ibadet i univerz-itet u kojem se proučavala nau-ka. On je bio narodni unive-rzitet otvorenih vrata ljeti, zi-mi, proljeću i jeseni. Bio jeotvoren za muškarce i žene,stare i mlade. U njemu se prou-čavala nauka, odgoj i etika.Mesdžid je bio univerzitet ukojem se proučavala znanost iprimjenjivala praksa. U njemusu se disciplinirale duše i po-dučavali razumi prvo praksom,a poslije teorijom. Džamije subili univerziteti.

Polazeći odavde, upoznaje-mo rane naučne univerzitete uislamskom svijetu pod imenomDžami'a: Džami'atu-l-Azhar uEgiptu, Džami'a Zejtun u Tu-nisu, Džami'a Karvijin u Mar-oku, itd. Ovi univerziteti su me-đu najstarijim, ako ne i najstar-iji univerziteti u svijetu. Začetisu ispod džamijskih krovova udvorištima mesdžida.

MMeessddžžiidd jjee zzaa mmuušškkaarrccaa iižžeennuu

Mesdžid je bio univerzitetza muškarca i za ženu. Ženanije bila sankcionirana od odla-ska u mesdžid kao što je to faktu posljednje vrijeme zahvaljuju-ći nekim muslimanima. Mes-džid Poslanika, a.s., je bio dos-tupan za muškarce i žene. Ljudibi stajali u prve safove, a žene uposljednje i to bez ikakvih bari-jera, bilo da se radi o drvenimili platnenim. Oni su ulazili najedna vrata, a potom je Posla-nik, a.s., vidio tjeskobu izmeđumuškaraca i žena, pa je sugeri-rao rekavši: »Kad bi ostavili ovavrata za žene.« Ibn Omer kaže:»Nisam više nikada ušao nanjih, niti sam izišao.« Ova vratasu postala, vrata za žene. I dandanas na njih piše »Vrata zažene« Ko je obišao Poslanikovu,a.s., džamiju bio je u stanjupročitati ovu informaciju.

Bio bih radostan kad bi uovom mesdžidu postojala vrataza žene kako bi one mogle doćii slušati vazove i učestvovti u is-lamskom bogoslužju isto onakokako su to činile žene ashaba,r.a., i majke pravovjernih u do-ba Poslanika, a.s., i majke asha-ba, r.a. Islam ne sprječava ženuod činjenja ibadeta, slušanjavazova, dersova, i dr. Tako danema opravdanja ekstremizmukoji se osjeća u posljednje vri-jeme. Današnja žena izlazi i ideu školu, univerzitet, trgovinu,putuje sa svim prevoznim sred-stvima, pa zašto bi joj branili daide u džamiju?

Učenjaci vele: Žena ostaje usvojoj kući kod svojeg muža ilioca koji će je podučavati vjeri.Ali gdje je otac koji podučavasvoju kćer, gdje je muž koji po-dučava svoju suprugu?

Veli se da onaj koji nema ne-ku stvar ne može je drugomedati. Stoga, dužnost žene jesteda dođe u mesdžid, a muž ne-ma pravo da joj to brani.

U hadisu Poslanika, a.s., seveli: »Ne branite Allahovim ro-binjama, Allahove mesdžide.«Ako žena hoće da klanja džumunamaz, ili hoće da prisustvujekružoku, ili vazu, njenom su-prugu nije dozvoljeno da joj tajodlazak sprječava, jer ne trebabraniti Allahovim robinjamaAllahove mesdžide.

Mesdžid je univerzitet, opš-ta škola ujedno za muslimane imuslimanke.

MMeessddžžiidd jjee uummmmeettuu ppaarrllaa--mmeenntt

Mesdžid je parlament umme-tu. Kada bi se muslimani susrelisa nekim novitetom ili problem-om, oni bi se okupili u mesdžiduu njemu bi se savjetovali šta dapreuzmu. U mesdžidu su se sus-retali vladar i podčinjeni. Šta vi-še, vladar muslimana bi predvo-dio namaz, jer u islamu nema po-dvojenosti između vjere i države.U islamu ne postoje svjetovni i re-ligijski ljudi. Svaki musliman jebio čovjek svoje religije. Muslima-ni su predložili Ebu Bekra za hal-ifu, jer ga je Poslanik, a.s., posta-vio da predvodi džemat u nama-zu, pa je Omer, r.a., rekao: »Posla-nik, a.s., je bio njime zadovoljankada se radilo o vjeri, pa zar dane budemo mi njime zadovoljnikada je u pitanju dunjaluk.«

Vladar prezentira svoju poli-tiku sa minbera i govori ljudimašta od njih želi i šta oni od njegažele. Ebu Bekr se ispeo na min-ber i rekao: »O ljudi, izabransam da vas vodim, iako nisamnajbolji od vas, pa ako budempostupao ispravno, vi me pomo-zite, a ako budem griješio, vi mespriječite u trome. Istina je ema-net. Laž je obmana. Slabić me-đu vama je kod mene jak svedok mu ne dam njegovo pravo.Jaki među vama kod mene jeslab kad treba od njega uzetiono što Allah zahtijeva. Narodneće ostaviti džihad na Allaho-vom putu, a da neće biti poni-žen; niti će se razvrat proširitimeđu narodom, a da neće tajnarod biti stavljen na kušnju.Pokoravajte se meni dok se jabudem pokoravao Allahu i Po-slaniku, a ako se suprotstavimAllahu i Poslaniku, nema mipokornosti. Ustanite na namaz,Allah vam se smilovao."

To je govor namjesnika kojinije ništa neistinito rekao, nitije što obećao, a da svoje obećan-je nije ispunio. Ummet ga je čuoi to nije zaboravio, već je pro-računao, pa se nije pribojao.

Mesdžd je zastupnički dom:"Oni se kaju, i Njemu klanjaju,i Njega hvale, i poste, i molitvuobavljaju, i traže da se čine do-bra djela, a od nevaljalih odvr-aćaju i Allahovih propisa se pri-državaju. A vjernike obraduj!(At-tevbe:112)

(Nastavlja se)Iz Knjige »»DDžžuummaannsskkii bbiisseerrii««

Preveo, Džemo Redžematović

dr Jusuf el-Karadavi

Poruka mesdžida u islamu

EELLIIFFfebruar 2006.islamske novine

gazetë islame23 MOZAIK EELLIIFF

Poludokumentarni britan-ski film o sudbini zatvorenikaameričke baze u zalivu Gvant-anamo na Kubi, imao je svjet-sku premijeru na filmskom fe-stivalu u Berlinu.

'Put u Gvantanamo'(The Road to Guantana-mo), britanskih rediteljaMajkla Vinterbotoma iMeta Vajtkrosa, priča jeo noćnoj mori kroz kojusu prošla tri prijatelja,mladi britanski musli-mani, zarobljeni u Avga-nistanu poslije američ-kog bombardovanja i po-slani u američki zatvorna Kubi, prenijele su ag-encije.

'Film pokušava daispriča njihovu priču', iz-javio je Vinterbotom na kon-ferenciji za štampu nakon pro-jekcije filma, jednog od 19 ost-varenja u trci za Zlatnog me-dvjeda. 'Pokušali smo da prik-ažemo šta se desilo s njihovog

gledišta', dodao je on. Upitan šta misli kako će

britanska i američka vlada re-agovati na njegovo djelo, on jeodgovorio: 'Ne zanima me šta

oni misle'. Asif Ikbal, RuhelAhmed i Šafik Rasul, poznati-ji kao 'trojka iz Tiptona', po br-itanskom gradu iz kojeg pot-iču, zarobljeni su u Avgan-istanu 2001. godine. Oslobo-

djeni su iz Gvantanama umartu 2004. godine. Dvojicaiz te grupe, Ahmed i Rasul,prisustvovali su premijeri fi-l-ma na Berlinalu. 'Želimo da

pokažemo svijetu šta sedešava u Gvantanamu',rekao je Rasul.

'Ono što zaista želim-o jeste da svi budu oslo-bodjeni odatle. Želimoda se to mjesto zatvori.' Uizvještaju koji su sačinilinjihovi advokati 2004.godine, tri Britanca sunavela da su bili žrtve sis-tematskog mučenja i dasu držani u kavezima ponajvećim vrućinama.

Amerikanci trenutnodrže u Gvantanamu 500osoba osumnjičenih da

su povezane sa Al Kaidom ilitalibanima. Optužnica je dosada podignuta samo protiv10 zatvorenika. Film bi treba-lo da bude prikazan na britan-skoj televiziji u martu.

"Dolina vukova" se ne pri-kazuje u programu na sva zvo-na glorifikovanog festivala"Berlinale", ali je na putu daobori rekord gledanosti u Ne-mačkoj. Ovaj turski film, naj-skuplji u istoriji te zemlje, većje širom Evrope odgledalo bli-zu šest miliona ljudi, a 65 bio-skopa širom Nemačke u koji-ma se prikazuje, već je posjeti-lo više od pola miliona gleda-laca. Skoro stoprocentno Tu-raka i drugih muslimana.

Na kraju filma, sceni u ko-joj osvetnički mač presuđujeameričkom oficiru po imenuSam, publika oduševljeno apl-audira. Riječ je o priči o ame-ričkoj okupaciji Iraka. Radnjase događa na sjeveru te zemlje,blizu turske granice, a o Ame-rikancima još nikad niko nijesnimio tako negativan film.

Nemački kritičari bez za-zora konstatuju da su Ameri-kanci direktno upoređeni s

nacistima i stavljeni u istu ra-van s njima. Nemilosrdno pro-ganjanje i mučenje civila na fi-lmskom platnu poklopilo se sjoš neugašenim revoltom mu-slimana zbog karikatura Po-slanika Muhameda. Njima suusljedile i nove fotografije izAbu Greiba, koje upravo do-kumentuju i dokazuju sceneiz "Doline vukova"!

Nemce je najviše zgroziolik američkog ljekara iz filma,koji selektira zarobljenike odkojih se, još živih, uzimaju or-gani za transplantaciju, pa sešalju u SAD, Britaniju i Izrael."Rat kultura" prenio se tako ina filmsku umjetnost, i to, os-tvarenjem iz zemlje koja seinače smatra jednim od naj-vjernijih američkih saveznika.Odgovorni u Nemačkoj upozo-ravaju da ne treba potcijenitiutisak koji pomenuti film osta-vlja na Turke i druge muslima-ne u Evropi.

Bagdad - Veliki talasi bijesa nastavl-jaju da uznemiravaju Irak, nakon što jeu bombaškom napadu srušena kupolašiitskog hrama u Samari. U neredimakoji su nakon toga izbili ubijeno je naj-manje 138 osoba dok su politički pre-govori o formiranju vlade propali. Nas-ilje je približilo ovu zemlju građansk-om ratu, dok su Iračani zapanjeni. Su-nitski političari kritikovali su šiitskelidere i optužili ih za iniciranje osvet-ničkih napada antisunita. Oni su optu-žili i američku vojsku da nije adekvat-no reagovala kada je izbilo nasilje.

Na naslovnoj strani šiitskog lista AlBajna al Jadidah, uobičajenim govor-om ljutnje pisalo je: "Vrijeme je da obj-avimo rat protiv svakoga ko pokušavada kuje zavjeru protiv nas, ko nas svak-oga dana ubija. Vrijeme je da izađemona ulice i borimo se za zločincima".

Najmoćnija sunitsko - arapska poli-tička grupa saopštila je da je suspend-ovala razgovore sa šiitskim i kurdskimpolitičarima o formiranju nove vlade.Ubistva i napadi širom Iraka prizor sunajgoreg nasilja od američke invazijena tu zemlju. Neredi su podstakli pita-nja oko mjerodavnosti funkcije amer-

ičke vojske, njihove sposobnosti da ko-ntrolišu moćnu šiitsku miliciju kojumnogi Iračani optužuju za napade nasunite, dok Bušova administracija pla-nira da postepeno povlači svoje trupe.

Širom zemlje, hiljade bijesnih šiitapreplavilo je ulice trećeg dana protestazbog bombaškog napada na hram Ask-arija. Politički i religiozni lideri, među

kojima i predsjednik Džalal Talabani iMoktad al Sadr, pozvali su na obuzda-vanje nemira.

Mnogi Iračani optužuju miliciju lo-jalnu šiitskom svešteniku, Moktadu alSadru, za napade. Borci poznati kaoMahdi armija su malo više od velike gr-upe siromašnih šiita sa puškama u ru-kama. Jedan borac Mahdi armije, Ah-

med Saheb, izjavio je u intervjuu da jebio pozvan u glavnu kancelariju AlSadra u Sadr sitiju gde je čekao nare-đenje, ali niko nije stigao. "Ljudi su na-pali sunitske džamije jer su bili veomabijesni", izjavio je Saheb koji je rekaoda nije učestvovao u tome. "Nijesmomogli da ih kontrolišemo".

Demonstracije su održane i na gla-vnom bulevaru u Sadr sitiju. Mnogiučesnici su imali pištolje, odrasliprave, a djeca igračke, mahali su zelen-im zastavama i portretima šiitskih čas-nika. "Odsjeći ćemo ruke svima kojipokušaju da zaviju šiitske ruke", uzvi-kivala je masa.

Sva patnja i bijes u posljednje trigodine izgleda da su se rasplamsali isijevnuli na šiitski hram, izjavio je je-dan demonstrant Abas Alavi Metheb."Imaš TV i pratiš vijesti. Ko najčešćeubija? Čije džamije su napadnute? Čijedruštvo je uništeno?". "Šiiti su nahran-jeni i slušaju pozive svojih lidera za ob-uzdavanje nereda samo gunđajući. Bi-jes međutim, ključa. Možda je ovo sa-mo početak. Ukoliko oni imaju 100 lju-di, mi imamo milione", izjavio je Me-theb, a prenio AP.

U nasilju nakon rušenja kupole šiitskog hrama, u Iraku ubijeno najmanje 138 osoba

Zemlja na rubu građanskog rata

Premijera filma ozatvorenicima u Gvantanamu

Novi nacisti u „Dolini vukova”

FILM

Berlin

ZZllaattnnaa ddžžaammiijjaa uu SSaammaarrii

EELLIIFF februar 2006.islamske novinegazetë islame 24ZADNJA STRANAEELLIIFF

TRAGOM NEKADAŠNJIH DžAMIJA

Džamija Meterizi

Džamija Meterizi podign-uta je ispod zidina Starog gra-da. Nije poznata godina grad-nje. Najverovatnije spada unajstarije džamije ovog kraja.S obzirom da je grad bio utv-rđen na stjenovitom masivu,a stanovništvo se povećavalo,počelo je da se širi podgrađe.U njemu je podignuta ovadžamija. Kako se varoš razvi-jala, gradile su se i ostale ma-halske džamije. Godine 1880,kada je Ulcinj pripao CrnojGori, džamija je bila u ruini-rajućem stanju. Kralj Nikolaje dao odobrenje za gradnjunove džamije. Obavještavaj-ući Ulcinjane o davanju dozv-ole za gradnju džamije 19.09. 1890. godine, on im je pi-sao:

''Mojim vjernim podanicimamuhamedancima mahala Meteriza.

Odobrujem i određujemmjesto koje ste izabrali za novudžamiju u mahali Meteriz na mjes-tu stare, svome padu sklonjenedžamije u istoj mahali. U znak mo-je vazdanje ljubavi prema vamamojim vjernim podanicima i sta-lne želje da ste u vašoj vjeri slo-bodni i napredni, naredio samda primite tri hiljade groša kaopomoć za građenje gore pome-nute džamije. Nikola''.

Zašto nije došlo do real-izacije ove odluke nije nam po-znato. Umjesto džamije natom prostoru sagrađena je cr-kva sv. Nikole čija je gradnjatrajala od 1890. do 1895. god-ine, ''u slavu Božiju za dušu ju-naka poginulih 1878. godinepri oslobođenju Ulcinja'', pišena spomen-tabli.

U neposrednoj blizini dža-mije nalazilo se mezarje kao itri turbeta. Na lokaciji mezarazasađen je maslinjak, a na mj-

estu turbeta podignute su ku-će, koristeći kamen od ovihobjekata.

Jedan od posljednjih ima-ma ove džamije bio je mula-Ismail Karamanaga. Godine1876. imam je bio Guči Ha-san. On je kasnije obavljaoimamsku službu u džamijskojzgradi do 1936. godine. Imamovog džemata ( Metreiza ) bioje i Malić Pulti.

Vakufska zgrada u Met-erizima je nacionalizovana odNOO Ulcinj rješenjem br.1737/36, 37 i 38 od 6. 11.1959. godine.

Vakufsko povjerenstvo Ulc-inja uputilo je žalbu Izvršnomvijeću NRCG - Republičkoj ko-misiji, na to rješenje (Br. žalbe416, od 8.1. 1960. godine). Po-menuta zgrada upisana je uposjedovni list KO Ulcinj br.12/105, u površini od 29,15.m2. Ova je zgrada služila dugogodina kao džamija.

Džamija Meraja

Džamija Meraja nalazila semalo niže od postojeće grads-ke tržnice (pijace). Podigao juje čuveni pomorski kapetan igusar Lika Ceni iz Ulcinja1779. godine. Nacionalizovanaje kada i groblje 1968. godineod državnih opštinskih or-gana. Na toj lokaciji podignutaje (ranija) autobuska stanica. Unjenom okruženju ostala su

sašuvna dva turbeta Pulti. Talokacija sada služi za parking.

Njeni službenici su bili:Malić Pulti, Seid Bojković, Ja-kub Mila od 1938. do 1948.

Vakuf džamije Meraja rasp-olagao je maslinadom od 90ari, dućanom, 144 ari zemlje,pasištem od 90 ari, livadomod 54 ara i novcem (u izvori-ma se ne navodi koliko jenovca bilo).

BBaajjrroo AAggoovviićć

Stare ulcinjske džamije MMeetteerriizzii,, UUllcciinnjj

"Sve ovo sanjam. Probud-iću se za pet minuti i biću uSarajevu", bila je euforičnaJasmila Žbanić kad joj je Šar-lota Rempling, predsjednicaberlinskog žirija, uručila Zlat-nog medvjeda, što je dosad na-jveća nagrada koju je neko saex-yu prostora osvojio na Ber-linalu. Austrijsko-bosansko-ne-mačko-hrvatska koprodukcija -"Grbavica" (sa Mirjanom Kara-nović i Lunom Mijović u glav-nim ulogama), igrani debi Jas-mile Žbanić (scenario i režija),ostaće tako zlatnim slovimaupisan u istoriji kinematogr-afije iz ovog regiona, i ako, ponjenim rečima, to jeste "malifilm, iz male zemlje, sa malimbudžetom".

Grbavica je priča o majcikoja je u vrijeme proteklog ra-ta u BiH u Sarajevu silovana iprisiljena da rodi. Ona pokuš-ava da nauči kako da voli sv-oju djevojčicu, koja je plod ta-kvog strašnog zločina. Kakoprenosi Radio Slobodna Evro-pa, ovo ostvarenje problema-tizuje fenomen masovnih silo-vanja bošnjačkih žena u ratu uBiH, kao i njihov današnji po-ložaj u društvu.

"Želim da iskoristim ovupriliku i sve podsjetim da se

rat u Bosni desio pre 13 godi-na, a da ratni zločinci - Rado-van Karadžić i Ratko Mladić -i dalje žive slobodno, usredEvrope. Nijesu uhvaćeni, a te-rete se za organizovano silova-nje 20.000 žena u Bosni, ubi-stvo 100.000 ljudi i proteriva-nje milion ljudi iz njihovih do-mova. I, nikoga ne zanima nji-hovo hvatanje", rekla je Žban-

ićeva u Berlinu.Jasmila Žbanić, rođena je

19. decembra 1974. u Saraje-vu. Diplomirala je na sarajevs-koj Akademiji primijenjenihumjetnosti, Odsek za filmsku ipozorišnu režiju. Filmove jepočela da radi tokom rata uBIH (1992/95), osnivačica je,direktorka i producentkinjaudruženja umjetnika Debloka-

da, a učestvovala je i u osni-vanju Teatra dobre prehrane,gdje povremeno piše i produ-cira. Radila je i u SAD, u čuv-enom lutkarskom pozorištu"Bread and Puppet". Umjetnič-ke video zapise izlagala je uKaselu (2004), kao i na mno-gim drugim festivalima, bije-nalima i sličnim multimedijal-nim manifestacijama. Za film-

ove "Autobiografija" (1995) i"Poslije, poslije" (1997) dobilaje nagrade sarajevskog Soroscentra za savremenu umjet-nost, dok je njen dokumenta-rni film "Noć je, mi svijetlimo"(1998) osvojio specijalnu nagr-adu na Sarajevskom filmskomfestivalu1998, kao i nagradužirija New York Expo Film Fe-stivala 1999. Za dokumentar-ac "Crvene gumene čizme"(2000) dobila je Special Ment-ion na Filmskom festivaluAlpe Adria u Trstu (2001), afilm je prikazan na ZDF i dis-tribuiran u Britaniji, kao dioturneje "Stranger Then Fi-ction". Trenutno radi na doku-mentarnom filmu za TV Arte -ZDF.

Prije "Grbavice" potpisalaje, između ostalih, i "Sjećate lise Sarajeva" (2003), prikazanna Saandens festivalu, kao i"Rođendan" (2004), film o dv-ije djevojke rođene u Mostaruistog dana, kad je srušen Starimost - 9. novembra 1993. Onerastu na različitim stranamaNeretve koja dijeli Mostar nahrvatski i muslimanski dio.Rediteljka ih, konačno, upoz-naje 23. jula 2004, na dan ka-da je Stari most obnovljen.

Pripremio M.D.

Bosanska rediteljka, Jasmila Žbanić, dobitnica „Zlatnog medvjeda“ u Berlinu

„Grbavici” Zlatni medvjed

SScceennaa iizz ffiillmmaa