undp - united nations development programme · คำปรารภ คำนำ...
TRANSCRIPT
4
คำปรารภ
การศกษาความแตกตางของบทบาทหญงชาย เปนการแสดงใหเหนถงขอเทจจรงและ
สถานการณความเสมอภาคทเกดขนในสงคม ซงตองใชขอมลจากแหลงขอมลหลายๆ แหลง รายงาน
มตหญง-ชาย : ความแตกตางบนความเหมอน ฉบบนเปนความรวมมอระหวางสำนกงาน
สถตแหงชาต กบสำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว ในฐานะทสำนกงานสถตแหงชาต
เปนหนวยงานกลางในการจดทำขอมลสถตทสำคญของประเทศ ทสามารถใชสนบสนนการกำหนด
นโยบาย วางแผนตดตามประเมนผลการพฒนาเศรษฐกจและสงคม รวมทงนโยบายเรงดวนของรฐบาล
ไดอยางตอเนอง
สำหรบสำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวซงเปนหนวยงานทมหนาทรบผดชอบ
เกยวกบการสงเสรมความเสมอภาคหญงชาย จงเปนทงผใชและผผลตขอมลทเกยวของโดยตรงและม
ความชำนาญ การประสานความรวมมอครงนจงเปนการเตมเตมความสมบรณครบถวนของขอมลใน
ประเดนเกยวกบปญหาความเสมอภาคของหญงชาย การเกบรวบรวมขอมลจงตองใชความพยายาม
เกบขอมลจากหลายแหลง ถงแมจะเปนขอมลเฉพาะในแตละเรองกตาม แตหนวยงานทรบผดชอบหลาย
แหงยงไมมการจดทำ/ประมวลผลโดยการจำแนกเพศ จงตองใชเวลาในการทำความเขาใจถงประโยชน
ในการจดทำขอมลจำแนกเพศ
ทงน การจดทำรายงานฉบบนนบเปนกาวแรกของความรวมมอระหวางหนวยงาน ซงจะนำ
ไปสความรวมมอในการจดทำขอมลสถตรายสาขาตามแผนแมบทสถตทสำนกงานสถตแหงชาตและ
หนวยงานตางๆ ตองรวมกนจดทำระบบสถตของประเทศใหมความเปนเอกภาพและสามารถ
เชอมโยงและบรณาการขอมลภาครฐเพอใหทกภาคสวนสามารถนำขอมลไปใชในการพฒนาประเทศ
ในมตตางๆไดอยางมประสทธภาพ
(นางธนนชตรทพยบตร)
เลขาธการสถตแหงชาต
(นายศภฤกษหงษภกด)
ผอำนวยการ
สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว
5
คำนำ
สำนกงานสถตแหงชาต ไดรวมมอกบสำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว จดทำรายงาน
“มตหญง-ชาย : ความแตกตางบนความเหมอน” นขน ซงเปนการรวบรวมขอมลทไดจากการสำรวจดวยตวอยาง
ทวประเทศของสำนกงานสถตแหงชาตและขอมลจากการดำเนนงาน (Back Office) ของหนวยงานทเกยวของ
ตางๆ
รายงานฉบบนเปนการนำเสนอการวเคราะหขอมลจำแนกเพศ ททำใหเหนบทบาทของหญงชาย
ในมตสำคญ7มตดวยกน คอ 1)สขภาพ 2)การศกษา 3)การทำงาน 4)รายไดและความยากจน
5)ชวตครอบครวและอนามยเจรญพนธ 6)ความรนแรง7)การเปนผนำในแตละมตจะแสดงใหเหนถง
ความแตกตางกนในดานโอกาส บทบาท ความเทาเทยม และพฤตกรรมเฉพาะทางเพศ เชน ผหญงมรายได
จากการทำงานนอกภาคเกษตรตำกวาผชายในสดสวน0.92ผหญงมทกษะการใชคอมพวเตอรสงกวาผชาย
แตผหญงมโอกาสทำงานเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศนอยกวาผชายคอนขางมากในสดสวน 0.13 เทาน น
ผหญงเปนเหยอความรนแรงทางเพศเพมขน ผหญงรบราชการมากกวาผชายแตมโอกาสกาวหนาเขาสตำแหนง
ระดบสงนอยกวาผชาย เปนตน ขอมลเหลานจะแสดงถงสถานการณความเสมอภาคของหญงชายในมตตางๆ
ของสงคมไดชดเจนยงขน
คณะผจดทำขอขอบคณแหลงขอมลตางๆ ทปรากฏในรายงานฯ รวมทงสำนกงานโครงการพฒนา
แหงสหประชาชาต (United Nations Development Programme: UNDP) ทสนบสนนการดำเนนการและหวง
เปนอยางยงวารายงานฉบบนจะชวยจดประกายความคดเรองความเสมอภาคหญงชายใหเกดขนในทกภาคสวน
ในสงคมไทย เพอรวมกนปรบเปลยนใหการพฒนาประเทศสะทอนองคประกอบของสงคมทถกตองสมบรณ
สำนกงานสถตแหงชาต
สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว
6
สารบญ
หนา
คำปรารภ
คำนำ
สารบญแผนภม
สารบญตาราง
มตหญง-ชาย:ความแตกตางบนความเหมอน
1 สขภาพ 9 1.1 สขภาวะเดก 9 1.2 พฤตกรรมเสยงตอสขภาพและการดแลสขภาพ 16 1.3 โรคภยทคกคาม 23 1.4 การมชวตยนยาว 28
2 การศกษา 33 2.1 การศกษาในระบบ 33 2.2 การเรยนร 41
3 การทำงาน 49 3.1 การมงานทำ 49 3.2 คาตอบแทนจากการทำงาน 56 3.3 การฝกอาชพ 58 3.4 แรงงานนอกระบบ 60 4 รายไดและความยากจน 65 4.1 ความยากจนและรายได 65 4.2 ทรพยสน 70
5 ชวตครอบครวและอนามยเจรญพนธ 73 5.1 ชวตครอบครว 73 5.2 อนามยเจรญพนธ 75
6 ความรนแรง 81 6.1 ความรนแรงในครอบครว 81 6.2 ความรนแรงในสงคม 84
7 การเปนผนำ 91 7.1 ภาคธรกจเอกชน 91 7.2 ภาคราชการ 92 7.3 ภาคการเมอง 95 7.4 สอสารมวลชน 101 7.5 สหกรณและองคกรชมชน 102
6
7
สารบญแผนภม สขภาพ
หนา
แผนภม1 10 อตราทารกแรกเกดนำหนกตำกวา2,500กรมพ.ศ.2546-2550
แผนภม2 12อตราการตายของเดกอายตำกวาหาปจำแนกเพศพ.ศ.2546-2550 แผนภม3 17อตราการสบบหรของประชากรอาย11ปขนไปจำแนกเพศพ.ศ.2547-2550
แผนภม4 18อตราการดมสราของประชากรอาย11ปขนไปจำแนกเพศพ.ศ.2547-2550
แผนภม5 20อตราการตายดวยอบตเหตขนสงจำแนกเพศรายภาคพ.ศ.2550
แผนภม6 23 อตราการออกกำลงกายของประชากรอาย11ปขนไปจำแนกเพศรายกลมอายพ.ศ.2550
8
สารบญตาราง
หนา
ตาราง1 อตราทารกแรกเกดนำหนกตำกวา2,500กรมจำแนกเพศรายภาค 10 ตาราง2 อตราการตายของทารกจำแนกเพศรายภาค 11 ตาราง3 อตราการตายของเดกอายตำกวา5ปจำแนกเพศรายภาค 13
ตาราง4 อตราเดกอายตำกวา5ปทนำหนกคอนขางนอยและนอยกวาเกณฑ 15 จำแนกเพศและเขตการปกครองรายภาคพ.ศ.2546
ตาราง5 อตราเดกอายตำกวา5ปทนำหนกคอนขางมากและมากกวาเกณฑ 15 จำแนกเพศและเขตการปกครองรายภาคพ.ศ.2546
ตาราง6 อตราการสบบหรของประชากรอาย11ปขนไปจำแนกเพศ 17 และเขตการปกครองรายภาคพ.ศ.2550
ตาราง7 อตราการดมสราของประชากรอาย11ปขนไปจำแนกเพศ 19 และเขตการปกครองรายภาคพ.ศ.2550
ตาราง8 ประชากรจำแนกตามพฤตกรรมเสยง 21
ตาราง9 ลกษณะทวไปของผบาดเจบรนแรงจากอบตเหตจราจร 22
ตาราง10ความเสยงและภาระโรคของหญงและชายพ.ศ.2547 23
ตาราง11อตราผปวยในโรคไมตดตอเรอรงทสำคญจำแนกเพศรายกลมโรค 24
ตาราง12อตราการฆาตวตายในหาจงหวดทมอตราการฆาตวตายสงทสด 25 ตาราง13อตราการตายดวยโรคมะเรงและโรคหวใจ 26
ตาราง14รอยละของผหญงทรบการตรวจคนหามะเรงปากมดลกและมะเรงเตานม 27 รายกลมอาย
ตาราง15อายคาดเฉลยเมอแรกเกดจำแนกเพศรายภาค 28
ตาราง16จำนวนและรอยละของประชากรสงอายและประชากรสงอาย 29 ทอยคนเดยวจำแนกเพศเขตการปกครองรายภาคพ.ศ.2550
8
9
สขภาพเปนปจจยพนฐานทสำคญในการดำรงชวตและการพฒนาศกยภาพของคนผหญงและผชายมลกษณะทางพนธกรรมและปจจยเสยงทแตกตางกนตามธรรมชาตแตปจจยเสยงดานสขภาพบางประการกเปนผลมาจากการกลอมเกลาทางสงคมทแตกตางกนดวย
1.1 สขภาวะเดก
ทารกเพศหญงเกดนอยกวาทารกเพศชาย
ในป2550ประเทศไทยมผหญงมากกวาผชายคอมประชากรหญง32ลานคนชาย31.1ลานคนมผหญงมากกวาผชายถง9แสนคนซงเปนแนวโนมทปรากฏชดเจนขนโดยลำดบตงแตสำมะโนป2513ทสำรวจพบวา มประชากรหญงมากกวาชายเลกนอยกอนหนานนประเทศไทยมประชากรชายมากกวาหญงเลกนอยทงนมสาเหตหลายดานททำใหเกดการเปลยนแปลงดงกลาวรวมทงความกาวหนาทางการแพทยททำใหผหญงมความเสยงในการคลอดบตรนอยลง
ในป2550ประเทศไทยมทารกเพศหญงเกดมชพ386,667คนมทารกเพศชายเกดมชพ410,921คนไมแตกตางจากประเทศสวนใหญทมเดกหญงเกดนอยกวาเดกชายอตราสวนเพศแรกเกดชายตอหญงในประเทศไทยคงทมาเปนระยะเวลานาน คอ 1.06 และแทบจะไมมความแตกตางกนระหวางภาคตางๆ ของประเทศอตรานใกลเคยงกบประเทศอนๆแตในบางประเทศทยงมทศนคตและประเพณปฏบตเกยวกบการเลอกเพศของบตรกอาจมอตราตำหรอสงกวานมาก
ทารกเพศหญงนำหนกตำกวาเกณฑมากกวาทารกเพศชาย
ทารกแรกเกดทมนำหนกตำกวา 2,500 กรมนบวามนำหนกตำกวาเกณฑ แสดงวามารดาไมไดรบการดแลดานโภชนาการขณะตงครรภทำใหทารกเจรญเตบโตไมดและเสยงตอการตดเชอโรค
ในระยะเวลาหาปทผานมาอตราทารกแรกเกดนำหนกตำกวา2,500กรมเพมขนเลกนอยจากรอยละ9.84ในป2546 เปนรอยละ10.97ในป2550โดยขอมลป2550รวมทารกนำหนก2,500กรม พนททปญหาแออดชดเจนในทกปและในทกพนท
1. สขภาพ
10
แผนภม 1 อตราทารกแรกเกดนำหนกตำกวา 2,500 กรม จำแนกเพศพ.ศ. 2546-2550
ตาราง 1 อตราทารกแรกเกดนำหนกตำกวา 2,500 กรม จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบาย และยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
หนวย:รอยละ
11
ตาราง 2 อตราการตายของทารก จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
แตเดกหญงมอตราการตายตำกวาเดกชาย
ในป 2550มทารกเสยชวตกอนอายครบหนงป5,781คนคดเปนอตราการตายของทารก7.25ตอการเกดมชพพนคนซงเปนอตราทไมมการเปลยนแปลงมากนกในระยะเวลาหาป แตภาคใตมอตราการตายของทารกสงกวาพนทอนอยางตอเนองทงอตราการตายของทารกเพศหญงจะตำกวาเพศชายอยางชดเจนในทกภาคและทกปสาเหตการตายสำคญของทารกเพศหญงไดแก คลอดกอนกำหนด คลอดนำหนกนอยหวใจพการแตกำเนดปอดอกเสบสาเหตการตายสำคญของทารกเพศชายไดแก คลอดกอนกำหนด คลอดนำหนกนอยปอดอกเสบตดเชอในกระแสโลหต
หนวย:ตอการเกดมชพพนคน
12
ในป 2550 มเดกเสยชวตกอนอายครบหาป 7,984 คนคดเปนอตราการตายของเดกอายตำกวาหาป 10 ตอการเกดมชพพนคน ซงเปนอตราทลดลงอยางตอเนองจาก 11.96ตอการเกดมชพพนคนในป 2546 อตราการตายของเดกหญงตำกวาเดกชายดวยเชนกนเพราะประมาณรอยละ70ของเดกทเสยชวตกอนอายครบหาปจะเสยชวตในขวบปแรกสาเหตการตายทสำคญคอของเดกอาย1-4ปคออบตเหตจมนำและปอดอกเสบ
แผนภม 2 อตราการตายของเดกอายตำกวาหาป จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2546-2550
13
นเปนเพยงจดเรมตนเทานนเพราะอตราการตายของเพศชายสงกวาผหญงในทกกลมอายทำใหเกด“จดตด”ของจำนวนประชากรเพศหญงและชายทอาย27ปกอนอาย27ปมประชากรเพศชายมากกวาเพศหญงในทกกลมอายและหลงอาย 27 ป มประชากรเพศหญงมากกวาเพศชายในทกกลมอายทงนเพราะปจจยทางชววทยาเปนตวกำหนดสำคญททำใหผหญงมความเส ยงตอการตายนอยกว าผชาย(ขอมลจากปราโมทย ประสาทกล และปทมา วาพฒนวงศ“ความไมสมดลของประชากรชายและหญงในประชากรไทย”ใน กฤตยา อาชวนจกล และ กาญจนา ตงชลทพยประชากร 2551: มต “เพศ” ในประชากรและสงคมสถาบนวจยประชากรและสงคมมหาวทยาลยมหดลมถนายน2551)
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
ตาราง 3 อตราการตายของเดกอายตำกวา 5 ป จำแนกเพศ รายภาค หนวย:ตอการเกดมชพพนคน
14
ใ น ก ล ม เ ด ก เ ล ก เ ด ก ช า ย ม ภ า ว ะท พ โ ภ ช น า ก า ร ม า ก ก ว า เ ด ก ห ญ ง
ในภาพรวม ภาวะโภชนาการของเดกพจารณาไดจากเกณฑนำหนกหรอสวนสงเมอเปรยบเทยบกบอายตวชวดภาวะทพโภชนาการของเดกมหลายประเภทเกณฑนำหนกตามอายแสดงภาพรวมของภาวะทพโภชนาการเกณฑสวนสงตามอายแสดงภาวะทพโภชนาการเรอรงสวนเกณฑนำหนกตามสวนสงแสดงภาวะทำโภชนาการทเกดขนในระยะสน
ในป 2546 เดกอายตำกวา 5 ป รอยละ 11.3มนำหนกตออายนอยกวาเกณฑโดยเดกชายมอตราดงกลาวสงกวาเดกหญงทงในเขตเมองและชนบทของทกภาคภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราเดกนำหนกนอยกวาเกณฑสงทสดรองลงมาคอภาคใตเมอเปรยบเทยบเดกในเขตเมองและชนบท พบวาเดกในเขตชนบทมอตรานำหนกนอยกวาเกณฑสงกวาเดกในเขตเมองลกษณะดงกลาวพบในกลมเดกอายตำกวาหาปทมนำหนกคอนขางนอยดวยเชนกน
15
ปญหาโภชนาการมไดมมตเดยวปจจบนเดกไทยจำนวนมากประสบปญหาภาวะโภชนาการเกน หรอปญหา“เดกอวน” การสำรวจพบเดกหญงอายตำกวาหาปทมนำหนกมากกวาเกณฑในอตราสงกวาเดกชายเลกนอยแตเมอพจารณากลมเดกทมนำหนกคอนขางมาก กพบวาในกลมเดกชายมอตราสงกวาสรปกคอในเรองภาวะโภชนาการเกนเดกหญงและชายไมมความแตกตางกนมากนก
ตาราง 5 อตราเดกอายตำกวา 5 ปทนำหนกคอนขางมากและมากกวาเกณฑ จำแนกเพศ และเขตการปกครอง รายภาค พ.ศ. 2546
ทมา:การสำรวจภาวะอาหารและโภชนาการของประเทศไทยพ.ศ.2546กองโภชนาการกรมอนามย
ทมา:การสำรวจภาวะอาหารและโภชนาการของประเทศไทยพ.ศ.2546กองโภชนาการกรมอนามย
ตาราง 4 อตราเดกอายตำกวา 5 ปทนำหนกคอนขางนอยและนอยกวาเกณฑ จำแนกเพศ และเขตการปกครอง รายภาค พ.ศ. 2546 หนวย:รอยละ
หนวย:รอยละ
16
เดกชายวย เรยนเสยชวตจากอบต เหตทางนำในอตราสง
ในป 2549 อตราการตายจากอบตเหตการจมนำและตกนำคอ 7.5 ตอประชากรแสนคน ซงไมมแนวโนมลดลงทผานมาในจำนวนผตายทงหมดเปนกลมอาย0-14ปถงรอยละ 31.8 และสามในสของผเสยชวตจากอบตเหตทางนำเปนชายซงอาจเปนเพราะเดกชายมพฤตกรรมเสยงกวาเดกหญง และยงขาดประสบการณในการเลนนำทปลอดภย ชวยเหลอตนเองไดนอย อบตเหตมกเกดในแหลงนำธรรมชาตใกลบานและบรเวณบาน พนททมการตายจากอบต เหตจมนำและตกนำมากทสดไดแกภาคตะวนออกเฉยงเหนอในขณะทภาคใตมความเสยงนอยทสด
1.2 พฤตกรรมเส ยงตอสขภาพและการดแลสขภาพ
หญงไทยสบบหรนอยกวาชายแตมแนวโนมเพมขน
อตราการสบบหรของประชากรมแนวโนมลดลงจนถงป 2549 แตกลบปรบเพมสงขนมากในป 2550การสบบหรของประชากรอาย 11 ปขนไปลดลงจากรอยละ21.1ในป2547เปน20.3ในป2549แตเพมขนเปนรอยละ25.8 ในป 2550 ประชากรหญงอาย 11 ปขนไปสบบหรมากขนจากรอยละ2.4ในป2547เปนรอยละ2.7ในป2550ประชากรในเมองสบบหรนอยกวาประชากรในชนบทอตราการสบบหรในภาคเหนอภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใตสบบหรมากกวาพนทอนๆ ในกลมประชากรเพศหญงผหญงภาคเหนอมอตราการสบบหรสงกวาภาคอนมากคอสบบหรถงรอยละ7.6
16
17
ประ เดนทน า เปนหวงคอ เดกและ เยาวชนชายมอตราการสบบหรสงคอรอยละ0.818.1และ45.1ในกลมอาย11-14ป15-19ป และ20-24ป สวนเดกและเยาวชนหญงยงมอตราการสบบหรคอนขางตำคอรอยละ0.00.2และ0.8ตามลำดบ
แผนภม 3 อตราการสบบหรของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกเพศ พ.ศ. 2547-2550
ตาราง 6 อตราการสบบหรของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกเพศ และเขตการปกครอง รายภาค พ.ศ. 2550
ทมา:การสำรวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากรพ.ศ.2547และการสำรวจอนามยและสวสดการพ.ศ.2549,2550สำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
18
ป ร ะ ช า ก ร ท ง ห ญ ง แ ล ะ ช า ย ด ม ส ร า ม า ก ข น โดยเฉพาะอยางยงในกลมเยาวชน
ในชวง เวลา เด ยวกนประชากรท วราชอาณาจกรอาย11ปขนไปดมสรามากขนจากรอยละ27.2ในป2547เปนรอยละ34.1ในป2550ผชายดมสราเพมขนจากรอยละ45.8เปนรอยละ58.4โดยเพมขนทงในและนอกเขตเทศบาล และในทกภาค ผหญงกดมสราเพมขนเชนกนจากรอยละ8.9เปนรอยละ11.1ผหญงในเมองดมนอยกวาผหญงในชนบท
อตราการดมสราในกลมเยาวชนเพมขนอยางรวดเรวตามอาย ในกลมอาย 11-15ปอตราการดมสรายงตำอยคอรอยละ0.5แตเพมขนเปนรอยละ14และ34.6ในกลมอาย 15-19ปและ20-24ปตามลำดบทงนเดกและเยาวชนชายมอตราการดมสราสงกวาเดกและเยาวชนหญง7-10เทา
เมอเปรยบเทยบระหวางพนทตางๆ กพบวาผหญงภาคเหนอมอตราการดมสราสงกวาภาคอนมากดวยเชนกน คอ รอยละ 20.7 ดมสรา รองลงมา คอภาคตะวนออก ผชายภาคเหนอดมสรามากทสด เชนกนคอดมสราถงรอยละ68.4ตามตดมาดวยภาคตะวนออกเฉยงเหนอรอยละ 67.8 และเนองจากประชากรภาคใตสวนหนงนบถอศาสนาอสลามซงมขอหามเรองการดมสราอตราการดมสราของทงหญงและชายภาคใตจงตำกวาภาคอนๆมาก
แผนภม 4 อตราการดมสราของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกเพศ พ.ศ. 2547-2550
19
ตาราง 7 อตราการดมสราของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกเพศ และเขตการปกครอง รายภาค พ.ศ. 2550
ทมา:การสำรวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากรพ.ศ.2547และการสำรวจอนามยและสวสดการพ.ศ.2549, 2550สำนกงานสถตแหงชาต
อ บ ต เ ห ต ท า ง ถ น น เ ป น ส า เ ห ต ก า ร ต า ยท ส ำ ค ญ ข อ ง ผ ช า ย ว ย ร น แ ล ะ ว ย ท ำ ง า น
อบต เหตการขนส งซ งส วนใหญ ได แกอบตเหตทางถนนเปนสาเหตการตายทสำคญอนดบ 2ของคนไทยรองจากมะเรงในป2550มผเสยชวตจากอบตเหตการขนสง 9,989 คน เปนหญง 2,046 คนและชาย7,943คนคดเปนอตราการตาย15.9ตอประชากรแสนคน ลดลงจากป2549ซงไดแก16.7ตอประชากรแสนคนเพศชายมอตราการตายสงกวาเพศหญงประมาณ4เทาตวมาตลอดภาคกลางเปนพนทๆมอตราการตายจากอบตเหตขนสงสงทสด
ประเดนทนาสนใจ คอ การสญเสยจากอบตเหตทางถนนมมลคาสงมากเพราะผเสยชวตสวนใหญอยในวยเรยนและวยทำงาน และจำนวนมากเปนหวหนาครอบครว ผรบผลกระทบในระยะยาวจากอบต เหตทางถนนสวนใหญจงเปนผหญงทจะตองรบภาระดแลครอบครวเพยงลำพงตอไป
หนวย:รอยละ
20
แผนภม 5 อตราการตายดวยอบตเหตขนสง จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2550
ทมา:สำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
ประเดนทควรใหความสนใจอกประการหนงกคอ อบตเหตเปนเรองทสามารถปองกนและลดความเสยงไดแตประชากรสวนใหญยงไมใหความสนใจทจะปองกนและลดความเสยงเทาทควรซงทงหญงและชายไทยมพฤตกรรมเสยงไมนอยกวากนผชายกลบสวมหมวกนรภย และใชเขมขดนรภยมากกวาผหญงดวยซำเพราะสวนใหญผชายเปนผขบขพาหนะ
21
ตาราง 8 ประชากรจำแนกตามพฤตกรรมเสยง
ทมา:การสำรวจอนามยและสวสดการของประชากรพ.ศ.2546,2549และการสำรวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากรพ.ศ.2547สำนกงานสถตแหงชาต
อบต เหตรนแรงททำให เกดความสญเสยมากทสดไดแกอบต เหตท เก ยวของกบจกรยานยนตซงกลมอายทมความเสยงสงไดแกวยรนเพศชายในป2548สามในสของผบาดเจบรนแรงจากอบตเหตจราจรเปนชายและหนงในสามของผบาดเจบรนแรงอาย15-24ป
หนวย:รอยละ
21
22
ผ ช า ย อ อ ก ก ำ ล ง ก า ย ม า ก ก ว า ผ ห ญ ง
การออกกำลงกายเปนพฤตกรรมการดแลสขภาพทสำคญทสดตงแตป2546ประชากรไทยมการเปลยนแปลงดานพฤตกรรมการออกกำลงนอยมากในป 2550 รอยละ 29.7 ของประชากรออกกำลงกายผชายออกกำลงกายมากกวาผหญงในทกพนทและแทบทกกลมอาย ผชายรอยละ 32.7 ออกกำลงกายในขณะทผหญงออกกำลงกายเพยงรอยละ26.8ประชากรในเขตเมองออกกำลงกายมากกวาประชากรในเขตชนบท ซงมกมการเคลอนไหวและใชกำลงกายในชวตป ร ะ จ ำ ว น อ ย แ ล ว ป ร ะ ช า ก ร ใ น ภ า ค ใ ต แ ล ะกรงเทพมหานครออกกำลงกายมากกวาประชากรภาคอนๆ มาก และประชากรภาคกลางออกกำลงกายนอยทสด
กลมอายทออกกำลงกายมากทสดคอวย11-14ปกลมอาย15-24ปเปนชวง เวลาท ผหญ งและผ ชายแตกต างกนมาก วยรนชายยงออกกำลงกายมากในขณะท ว ย ร นหญ งออกกำล ง ก า ยนอยลง วยทำงานเปนชวงททงหญงและชายออกกำลงกายนอยทสด จนเมออาย60 ปจงออกกำลงกายมากขน ในสองกลมหลง หญงและชายมอตราการออกกำลงกายใกลเคยงกน
ตาราง 9 ลกษณะทวไปของผบาดเจบรนแรงจากอบตเหตจราจร
ทมา:การบาดเจบทสำคญในประเทศไทยพ.ศ.2548กลมปองกนการบาดเจบสำนกโรคไมตดตอกรมควบคมโรค
23
แผนภม 6 อตราการออกกำลงกายของประชากรอาย 11 ปขนไป จำแนกเพศ รายกลมอาย พ.ศ. 2550
ตาราง 10 ความเสยงและภาระโรคของหญงและชาย พ.ศ. 2547
ทมา:รายงานการศกษาภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทยพ.ศ.2547สำนกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ
1.3 โรคภยทคกคาม
หญงและชายมโรคและปจจยเสยงแตกตางกน
พฤตกรรมทแตกตางกนนำไปสความเสยงตอโรค และภาระโรค (พจารณาจากจำนวนปสขภาวะทสญเสยไป) ทแตกตางกน ความเสยงและภาระโรคหาอนดบแรกของหญงและชายสวนใหญเปนเรองทปองกนไดถาปรบเปลยนพฤตกรรมเพอลดความเสยง
ทมา:การสำรวจการออกกำลงกายของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
23
24
อนง โรคเรอรงสำคญทเปนปญหาสขภาพมากจนกระทรวงสาธารณสขกำหนดนโยบายใหเปนโรคทตองเฝาระวงไดแกเบาหวานความดนโลหตสงและหวใจขาดเลอดซ งผลการเฝาระวงในป 2549กบงชวาผหญงพบปญหามากกวาผชายโดยเฉพาะอยางยงในกลมผหญงสงอาย
ขอมลผปวยทพกรกษาในโรงพยาบาลช ว านอกจากโรคหลอด เล อด ในสมองท ผ ช ายมอตราปวยสงกวาแลวผหญงมอตราปวยดวยโรคเรอรงสำคญสงกวาผชายในทกโรค
ตาราง 11 อตราผปวยในโรคไมตดตอเรอรงทสำคญ จำแนกเพศ รายกลมโรค
ทมา:สำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
หนวย:ตอประชากรแสนคน
24
25
ผหญงมความเสยงตอโรคจตและประสาทสงกวา แตผชายฆาตวตายมากกวา
การสำรวจระบาดวทยาทางสขภาพจตระดบประเทศ โดยกรมสขภาพจต ในป 2546 พบวาเพศหญงมความเสยงตอการมปญหาสขภาพจตและจตเวชมากกวาเพศชายแตเมอพจารณาสถตผปวยในทมอาการภาวะแปรปรวนทางจตและพฤตกรรมของสำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขกพบวาเปนเพศชายมากกวาตลอดมา ในป 2550 มผปวยเพศชาย110,267คนเพศหญง77,428คน
นอกจากนนเพศชายยงมอตราการฆาตวตายสงกวาเพศหญงมาก ในป 2550 อตราการเสยชวตจากการฆาตวตายคอ5.48ตอประชากรแสนคนเปนอตราทลดลงโดยลำดบจาก 7.1 ตอประชากรแสนคนในป2546ในจำนวนนเปนผชาย2,703คนผหญง755คนโดยภาคเหนอและภาคตะวนออกเปนพนททมอตราการฆาตวตายสงทสด
ผชายมอตราการตายดวยโรคสำคญสงกวาผหญง ขอมลจากสำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสขแสดงวาอตราการตายตอประชากรแสนคนดวยโรคสำคญตางๆ ของผชายสงกวาผหญงยกเวนโรคเบาหวาน
ตาราง 12 อตราการฆาตวตายในหาจงหวดทมอตราการฆาตวตายสงทสด
ทมา:กรมสขภาพจตอางขอมลจากใบมรณบตรของกรมการปกครอง
หนวย:ตอประชากรแสนคน
26
สำหรบมะเรงซงเปนโรคทคราชวตคนไทยมากทสดและมอตราการตายเพมสงขนทงหญงและชายนนพบวาประเทศไทยมอบตการของโรคมะเรงตบสงทสดในโลก สาเหตไดแกการบรโภคอาหารทปรงไมสกดวยความรอนโดยเฉพาะอาหารททำจากปลานำจดทำใหเสยงตอการเกดโรคพยาธใบไมตบซงนำไปสโรคมะเรงตบ
ทงหญงและชายไทยมอตราการดวยมะเรงสงขนโดยลำดบ ผชายมอตราการตายดวยโรคมะเรงสงกวาผหญงในป2550ชายไทยเสยชวตดวยโรคมะเรง 31,099คนคดเปนอตราการตาย100ตอประชากรแสนคน ประมาณครงหนงของจำนวนนไดแก มะเรงทตบและทอนำดในตบและมะเรงทหลอดคอหลอดลมใหญและปอดซงสาเหตสำคญนาจะเกดจากการสบบหร สวนผหญงเสยชวตดวยโรคมะเรง 22,335 คนคดเปนอตราการตาย70ตอประชากรแสนคนประมาณหนงในสามเกดจากมะเรงในสองตำแหนงน เชนกนนอกจากนนไดแกมะเรงทเตานม มดลก ปากมดลก รงไขและทอนๆ
เรองทควรใหความสำคญคอครงหนงของผหญงไทยยงไมเคยตรวจคนหามะเรงปากมดลกและมะเรงเตานมซงเปนวธการลดความเสยงทสำคญ
ตาราง 13 อตราการตายดวยโรคมะเรงและโรคหวใจ
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
หนวย:ตอประชากรแสนคน
27
โรคหวใจคกคามผชายมากกวาผหญงดวยเชนกนในป2550ชายไทยเสยชวตดวยโรคหวใจ10,197คนหญงไทย8,255คนคดปนอตราการตาย32.8และ25.9ตอประชากรแสนคนตามลำดบ
ตาราง 14 รอยละของผหญงทรบการตรวจคนหามะเรงปากมดลดและมะเรงเตานม รายกลมอาย
ทมา:การสำรวจสขภาวะสขภาพอนามยของประชาชนโดยการตรวจรางกายครงท3พ.ศ.2546-2547สถาบนวจยระบบสาธารณสขการสำรวจอนามยการเจรญพนธพ.ศ.2549สำนกงานสถตแหงชาต.
หนวย:รอยละ
28
1.4 การมชวตยนยาว
ผหญงอายยนกวาผชายเปนสาเหตทำใหมประชากรหญงสงอายมากกวาชายและจำนวนไมนอยตองอยโดยลำพง
เมอพจารณาปจจยเสยงตางๆ กไมใชเรองทนาแปลกวาในแทบทกประเทศ ผหญงอายยนกวาผชายในชวงป 2548 หญงไทยมอายคาดเฉลยแรกเกด 75.4 ปในขณะทชายไทยมอายคาดเฉลยแรกเกด68.4
ฉะนนจงมประชากรสงอายหญงมากกวาชายในสดสวนสงในป2550มประชากรสงอาย7ลานคนหรอรอยละ10.7ของประชากรทงประเทศเปนหญง 3.9 ลานคน เปนชาย 3.1 ลานคนในจำนวนนเปนผสงอายทอยคนเดยว 538,000 คนสองในสามเปนหญงซงเกอบครงหนง (รอยละ 48)อาศยอยในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ปญหาสขภาพและความสามารถในการดแลตนเองเปนความทาทายสำคญของผสงอายทอยคนเดยวเหลาน โดยเฉพาะผสงอายเพศหญงซงบางสวนไมสามารถอานเขยนไดปญหานจะยงทวความสำคญมากขนเมอสงคมไทยเปลยนเปนสงคมสงอาย
ตาราง 15 อายคาดเฉลยเมอแรกเกด จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:รายงานการฉายภาพประชากรของประเทศไทยพ.ศ.2543-2568สถาบนวจยระบบสาธารณสข และสถาบนวจยประชากรและสงคม,มกราคม2546
หนวย:ป
28
29
ตารา
ง 16
จำน
วนแล
ะรอย
ละขอ
งประ
ชากร
สงอา
ย แล
ะประ
ชากร
สงอา
ยทอย
คนเด
ยว จ
ำแน
กเพ
ศ เข
ตการ
ปกค
รอง
รายภ
าค พ
.ศ. 2
550
ทมา:ก
ารสำรวจประชากรสงอายพศ.2550สำน
กงาน
สถต
แหงชาต
หนวย:คน
หนวย:ป
30
31
สารบญแผนภม การศกษา
หนา
แผนภม7 34อตราการเขาเรยนรวมจำแนกตามระดบการศกษาพ.ศ.2545-2550 แผนภม8 35อตราการเขาเรยนรวมของนกเรยนหญงและชายจำแนกตามระดบการศกษาพ.ศ.2549-2550
แผนภม9 37รอยละของนกศกษาจำแนกตามกลมสาขาวชาISCEDและเพศพ.ศ.2550
แผนภม10 38คะแนนเฉลยผลการสอบO-Netชนมธยมศกษาปท6ปการศกษา2550จำแนกรายวชาเพศ
แผนภม11 40จำนวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย15ปขนไปพ.ศ.2548-2550
แผนภม12 41อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย6ปขนไปพ.ศ.2543และ2548
แผนภม13 42อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย40ปขนไปพ.ศ.2543และ2548
แผนภม14 44รอยละของประชากรอาย6ปขนไปทอานหนงสอจำแนกเพศกลมอายพ.ศ.2548
แผนภม15 45รอยละของประชากรอาย15-24ปทมทกษะคอมพวเตอรจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม16 46รอยละของประชากรอาย15-24ปทมทกษะอนเทอรเนตจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
32
สารบญตาราง
หนา
ตาราง17 อตราการเขาเรยนรวมจำแนกตามระดบการศกษา 34
ตาราง18 อตราการเขาเรยนรวมของนกเรยนหญงและชาย 36 จำแนกตามระดบการศกษา
ตาราง19 จำนวนนกศกษาจำแนกตามกลมสาขาวชาISCED 37 และเพศพ.ศ.2550
ตาราง20 คะแนนเฉลยผลการสอบO-Netชนมธยมศกษาปท6 39 ปการศกษา2550จำแนกรายวชาเพศรายภาค
ตาราง21 จำนวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย15ปขนไป 40 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง22 อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย6ปขนไป 42 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง23 อตราการอานออกเขยนไดประชากรอาย40ปขนไป 43 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง24 รอยละของประชากรอาย6ปขนไปอานหนงสอ 44 จำแนกเพศกลมอายพ.ศ.2548
ตาราง25รอยละของประชากรอาย15-24ปทมทกษะคอมพวเตอร 45 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง26 รอยละของประชากรอาย15-24ปทมทกษะอนเทอรเนต 46 จำแนกเพศรายภาค
33
2. การศกษา
การศกษาเปนสทธมนษยชนประการหนงและเปน เคร องมอท จ ำ เปนในการบรรล เป าหมายของความเสมอภาค การพฒนาและสนตภาพการไมเลอกปฏบตดานการศกษาจะทำใหเดกหญงและเดกชายมโอกาสศกษาเรยนร ไดรบคณวฒทางการศกษาอยางเทาเทยมกนการรหนงสอของผหญงเปนกญแจสำคญในการปรบปรงสขภาพ โภชนาการ การศกษาของสมาชกในครอบครวอกทงชวยสรางพลงใหผหญงไดมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมมากขน
2.1 การศกษาในระบบ
เ ด ก ห ญ ง แ ล ะ เ ด ก ช า ย ม โ อ ก า ส เ ข า ถ งก า ร ศ ก ษ า ภ า ค บ ง ค บ ท ด เ ท ย ม ก น
อ ตราการเขา เร ยนรวม เป นต วช ว ดข ดความสามารถในการจดบรการการศกษาของรฐ อตราการเขาเรยนรวมมแนวโนมสงขนในทกระดบการศกษาโดยเฉพาะอยางยงอตราการเขาเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตนสงขนอยางชดเจนจากรอยละ 82.23 ในป 2545เปนรอยละ 96.37 ในป 2550 เนองจากรฐบาลสงเสรมขยายโอกาส และกำหนดนโยบายการศกษาภาคบงคบ 9ปสำหรบการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และอดมศกษา มแนวโนมสงขนเชนเดยวกน อตราการเขาเรยนรวมในระดบอดมศกษาสงขนมากจากรอยละ 43.81 ในป2545เปนรอยละ67.06ในป2550
34
แผนภม 7 อตราการเขาเรยนรวม จำแนกตามระดบการศกษา พ.ศ. 2545-2550
ตาราง 17 อตราการเขาเรยนรวม จำแนกตามระดบการศกษา
ทมา:สถตการศกษาฉบบยอปการศกษา2550ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
หนวย:รอยละ
34
35
แผนภม 8 อตราการเขาเรยนรวมของนกเรยนหญงและชายจำแนกตามระดบการศกษา พ.ศ. 2549-2550
ผ ห ญ ง ม โ อ ก า ส เ ข า เ ร ย น ใ น ร ะ ด บ ม ธ ย มศกษาตอนปลายและอดมศกษามากกวาผชาย
เดกหญงและเดกชายมโอกาสเขาเรยนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนใกลเคยงกนสำหรบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและอดมศกษาผหญงเขาเรยนสงกวาผชายโดยเฉพาะอยางยงระดบอดมศกษา ผหญงเขาเรยนสงถงรอยละ 74.40 ในขณะทผชายเขาเรยนเพยงรอยละ59.95ในป2550
หนวย:รอยละ
36
การเรยนในระดบอดมศกษาของนกศกษาหญงและชายทรวบรวมจากฐานขอมลรายบคคลดานนกศกษา ภาคการศกษา 1/2550 ของสถาบนอดมศกษาท งหมดจำนวน 145 แหงโดยมสถาบน อดมศกษา ทจดสงขอมลจำนวน139แหงประกอบดวยมหาวทยาลยของรฐจำนวน26 แหง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลจำนวน9 แหง มหาวทยาลยราชภฎจำนวน 40 แหงและสถาบนอดมศกษาเอกชนจำนวน 64 แหงจากรายงานขอมลณวนท3ตลาคม2551
สาขาวชาทผหญงเรยนมากกวาผชายไ ดแ กส าขาบ รก าร สขภาพและส วส ดก ารการศกษามนษยศาสตรและศลปะ สงคมศาสตรบรหารธรกจและกฎหมายและวทยาศาสตรสวนสาขาวชาวศวกรรมศาสตรและเกษตรศาสตรผชายเรยนมากกวาผหญง
ตาราง 18 อตราการเขาเรยนรวมของนกเรยนหญงและชาย จำแนกตามระดบการศกษา
ทมา:สถตการศกษาฉบบยอปการศกษา2550ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
หนวย:รอยละ
37
แผนภม 9 รอยละของนกศกษา จำแนกตามกลมสาขาวชา ISCED และเพศ พ.ศ. 2550
ตาราง 19 จำนวนนกศกษา จำแนกตามกลมสาขาวชา ISCED และเพศ พ.ศ. 2550
ทมา:สถตการศกษาฉบบยอปการศกษา2550ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
38
แผนภม 10 คะแนนเฉลยผลการสอบ O-Net ชนมธยมศกษาปท 6 ปการศกษา 2550 จำแนกรายวชา เพศ
คณภาพการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายของเดกหญงและเดกชายใกลเคยงกน
คณภาพการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายปการศกษา 2550 ทไดจากคะแนนผลการทดสอบ 8 วชาเพอประเมนผลและทดสอบทางการศกษาท วประเทศ (Ordinary NationalEducationTest:O-NET)พบวาคะแนนเฉลยวชาภาษาไทย ศลปะ องกฤษของนกเรยนหญงสงกวานกเรยนชายแตคะแนนเฉลยวชาคณตศาสตรของนกเรยนชายจะสงกวานกเรยนหญงเลกนอยสวนวชาอนๆมคะแนนไมแตกตางกน
น ก เ ร ย น ห ญ ง แ ล ะ ช า ย ใ นกรงเทพมหานครไดคะแนนเฉลยทกวชาสงกวาภาคอนๆ สำหรบวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตรและวทยาศาสตรนกเรยนหญงและชายไดคะแนนเฉลยคอนขางตำโดยเฉพาะอยางยงในภาคเหนอตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต
39
ตาราง 20 คะแนนเฉลยผลการสอบ O-Net ชนมธยมศกษาปท 6 ปการศกษา 2550 จำแนกรายวชา เพศ รายภาค
ทมา:สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต(องคการมหาชน)
จำนวนปการศกษาเฉลยของประชากรวยแรงงานอยในระดบประถมศกษาแตมแนวโนมดขนเลกนอย
การศกษาสงผลตอการเพมประสทธภาพการผลตเพมโอกาสในการหางานทำ และรายไดของประชากรคนไทยทอยในวยแรงงานมจำนวนปการศกษาเฉลยเพมขนเลกนอยจาก 7.2 ป ในป 2545 เปน 7.7 ป ในป 2550ซงอยในระดบคอนขางตำ ในระยะเวลา 6 ปทผานมา(2545-2550)สามารถเพ มจำนวนปการศกษาเฉล ยของประชากรในวยแรงงานไดเพยง0.5ป
ผ ช ายจะม ระดบการศ กษา เฉล ยส งกว าผหญงแตชองวางความแตกตางไมมากนก ในป 2550กรงเทพมหานครมจำนวนปการศกษาสงทสดเฉลย10.1ปในขณะทภาคเหนอมจำนวนปการศกษาตำทสดเฉลย6.8ปจำนวนปการศกษาเฉลยระหวางหญงชายแตกตางกนมากทสดในภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และผหญงในภาคเหนอมจำนวนปการศกษาเฉลยตำทสด
40
แผนภม 11 จำนวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย 15 ปขนไปพ.ศ. 2548-2550
ตาราง 21 จำนวนปการศกษาเฉลยของประชากรอาย 15 ปขนไป จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากร(ไตรมาส3)สำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:ป
41
2.2 การเรยนร
โอกาสในการเรยนรของผหญงนอยกวาผชายเลกนอย
การรหนงสอเปนเครองมอสอสารททำใหคนสามารถเรยนร และปฏบตภารกจไดอยางมประสทธภาพ ซงเปนปจจยสำคญในการยกระดบความอยดมสขของประชาชนอตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย6ปขนไปมแนวโนมสงขนจากรอยละ 90.8 ในป 2543 เปนรอยละ 93.1 ในป 2548ซงสะทอนใหเหนวาการขยายบรการการศกษาขนพนฐานสงผลใหประชาชนรหนงสอเพมขน อยางไรกดผชายอานออกเขยนไดมากกวาผหญงอยางตอเนองในทกภาคของประเทศภาคเหนอมอตราการอานออกเขยนไดตำสดทงหญงและชายโดยเฉพาะอยางยงชองวางจะมากขนระหวางกลมผหญงและผชายสงอายในป 2548 อตราการอานออกเขยนไดของผชายและผหญงอาย 40 ปขนไปเปนรอยละ 92.7 และ 85.2 ตามลำดบ ภาคเหนอยงคงมอตราการอานออกเขยนไดตำสดทงหญงและชายรองลงมาเปนภาคใต
แผนภม 12 อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย 6 ปขนไปพ.ศ. 2543 และ 2548
หนวย:ป
42
ตาราง 22 อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย 6 ปขนไปจำแนกเพศ รายภาค
แผนภม 13 อตราการอานออกเขยนไดของประชากรอาย 40 ปขนไป พ.ศ. 2543 และ 2548
ทมา:สำมะโนประชากรและเคหะพ.ศ.2543และการสำรวจการเปลยนแปลงของประชากรพ.ศ.2548-2549 สำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
43
ตาราง 23 อตราการอานออกเขยนไดประชากรอาย 40 ปขนไปจำแนกเพศ รายภาค
ทมา:สำมะโนประชากรและเคหะพ.ศ.2543และการสำรวจการเปลยนแปลงของประชากรพ.ศ.2548-2549 สำนกงานสถตแหงชาต
ผ ส ง อ า ย ห ญ ง อ า น ห น ง ส อ น อ ย ก ว า ผ ส ง อ า ย ช า ย
หญงและชายอานหนงสอใกลเคยงกนจนถงอาย29ปแตเมออาย30ปข นไปผหญงอานหนงสอนอยกวาผชาย และชองวางระหวางหญงชายจะสงขนเรอยๆ เมอมอายมากขน ทงนอาจเนองมาจากผหญงตองใชเวลาดแลในครอบครวและสมาชกในครอบครวรวมกนวนละ 6 ชวโมง มากกวาผชายทใชเวลาวนละ3.5 ชวโมง จงทำใหเวลาในการทำงานและการศกษาเรยนรของผหญงนอยกวาผชาย(การสำรวจการใชเวลาของประชากรป2548สำนกงานสถตแหงชาต)
หนวย:รอยละ
44
ตาราง 24 รอยละของประชากรอาย 6 ปขนไปทอานหนงสอ จำแนกเพศ กลมอาย พ.ศ. 2548
ทมา:การสำรวจพฤตกรรมการอานหนงสอของประชากรพ.ศ.2548สำนกงานสถตแหงชาต
แผนภม 14 รอยละของประชากรอาย 6 ปขนไปทอานหนงสอ จำแนกเพศกลมอาย พ.ศ. 2548
45
ผหญงมทกษะคอมพวเตอรและอนเทอร เนตมากกวาผชาย
ผ ม ท กษะคอมพ ว เตอร และอน เทอร เน ตหมายถงผเคยใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต อตราผมทกษะคอมพวเตอรของประชากรอาย 15-24 ป สงขนอยางตอเนองจากรอยละ 48.9 เปน 51.8 ในป 2548 และ2550 ตามลำดบ กรงเทพมหานครมอตราการมทกษะคอมพวเตอรสงสด รองลงมาเปนภาคเหนอ ผหญงมทกษะคอมพวเตอรมากกวาผชายในแทบทกภาคของประเทศภาคใตผชายมทกษะคอมพวเตอรนอยทสด
แผนภม 15 รอยละของประชากรอาย 15-24 ปทมทกษะคอมพวเตอร จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2550
ตาราง 25 รอยละของประชากรอาย 15-24 ปทมทกษะคอมพวเตอร จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร(ครวเรอน)สำนกงานสถตแหงชาต
45
46
อ ตราผ ม ท กษะอน เทอร เน ตน อยกว าผ มทกษะคอมพวเตอรแตมแนวโนมสงขนอยางตอเนองจากรอยละ31.3เปน39.7ในป2548และ2550ตามลำดบอตราผมทกษะอนเทอรเนตสงสดในกรงเทพมหานครและสงกว าภาคต างๆคอนข างมากอาจเนองมาจากขอจำกดในการเข าถ ง เครอข ายอน เทอร เนตผหญงมทกษะอน เทอร เนตมากกว าผ ช ายในแทบทกภาคของประเทศ สวนผชายในภาคใตมทกษะอนเทอรเนตนอยกวาภาคอนๆ
แผนภม 16 รอยละของประชากรอาย 15-24 ปทมทกษะอนเทอรเนต จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2550
ตาราง 26 รอยละของประชากรอาย 15-24 ปทมทกษะอนเทอรเนต จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจเทคโนโลยสารสนเทศ(ครวเรอน)สำนกงานสถตแหงชาต
47
สารบญแผนภม การทำงาน
หนา แผนภม17 50อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงานจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม18 51จำนวนผมงานทำจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม19 52อตราการวางงานจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม20 53รอยละของผทำงานตำระดบจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม21 54จำนวนหญงชายททำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารพ.ศ.2548-2550
แผนภม22 56อตราสวนหญงตอชายทไดรบคาตอบแทนจากการทำงานนอกภาคเกษตรรายภาคพ.ศ.2548-2550
แผนภม23 57อตราสวนรายไดหญงตอชายในการทำงานทไดรบ คาตอบแทนนอกภาคเกษตรรายภาคพ.ศ.2548-2550
แผนภม24 58จำนวนประชากรอาย15ปขนไปทมความตองการพฒนาขดความสามารถจำแนกเพศพ.ศ.2548-2551
แผนภม25 60จำนวนผเขารบการฝกอบรมพฒนาฝมอแรงงานปงบประมาณ2551จำแนกเพศรายภาค
แผนภม26 61รอยละของแรงงานนอกระบบจำแนกเพศพ.ศ.2549-2550 แผนภม27 62จำนวนผรบงานมาทำทบานจำแนกเพศพ.ศ.2545-2550
48
สารบญตาราง
หนา
ตาราง27 อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงานจำแนกเพศรายภาค 50
ตาราง28 จำนวนผมงานทำจำแนกตามสถานภาพการทำงานเพศ 51 ตาราง29 อตราการวางงานจำแนกเพศรายภาค 52
ตาราง30 รอยละของผทำงานตำระดบจำแนกเพศรายภาค 53
ตาราง31 จำนวนและอตราสวนหญงชายททำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ 55 และการสอสาร
ตาราง32อตราสวนหญงตอชายทไดรบคาตอบแทนจากการทำงาน 56 นอกภาคเกษตรรายภาค
ตาราง33 อตราสวนรายไดหญงตอชายในการทำงานทไดรบคาตอบแทน 57 นอกภาคเกษตรรายภาค
ตาราง34 จำนวนประชากรอาย15ปขนไปตองการพฒนาขดความสามารถ 58 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง35จำนวนและอตราสวนแรงงานทเขารบการฝกอบรมอาชพ 59 จำแนกเพศปงบประมาณ2551
ตาราง36 จำนวนและรอยละของแรงงานนอกระบบจำแนกเพศรายภาค 61
ตาราง37 จำนวนประชากรอาย15ปขนไปทรบงานมาทำทบาน 62 จำแนกเพศรายภาค
49
3. การทำงาน
ผหญงเปนกำลงแรงงานทงในบานและนอกบาน ผหญงจงมสวนรวมในกำลงแรงงานเพมขนเรอยๆรายไดจากการทำงานของผหญงเปนสงจำเปนมากขนสำหรบครอบครว แมวาภาระการดแลงานบานและสมาชกในครอบครวทไมมคาตอบแทนมไดลดลงกตาม
3.1 การมงานทำ
ผชายมสวนรวมในกำลงแรงงานมากกวาผหญง
การมสวนรวมในกำลงแรงงานสะทอนถงกำลงแรงงานทมอาย 15 ปขนไป ประกอบดวยผมงานทำผวางงานและผทรอฤดการผลต(แตไมรวมผทำงานบานซงสวนใหญเปนผหญง)กำลงแรงงานเหลานเปนปจจยสำคญในการผลตของประเทศระหวางป2548-2550อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงานมแนวโนมคงทรอยละ73.7(36.8ลานคน)และรอยละ73.6(37.6ลานคน)ตามลำดบภาคใตมอตราการมสวนรวมในกำลงแรงงานสงกวาภาคอนๆ ผหญงเปนกำลงแรงงานสำคญทมสวนชวยพฒนาประเทศ อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงานของผหญงมากกวารอยละ 60 ในชวงป 2548-2550 โดยผหญงจะทำงานในภาคเกษตรกรรมและภาคบรการมชวโมงการทำงานเฉลยประมาณ45ชวโมงตอสปดาหไมแตกตางจากผชายแตมรายไดตำกวาผชาย(เครองชภาวะสงคมพ.ศ.2550สำนกงานสถตแหงชาต) เมอเปรยบเทยบการมสวนรวมในกำลงแรงงานของผหญงและผชาย พบวาผชายมสวนรวมในกำลงแรงงานสงกวาผหญงอยางตอเนองในทกภาคของประเทศสำหรบป2550ผชายมสวนรวมในกำลงแรงงานรอยละ81.7สงกวาผหญงซงมสวนรวมในกำลงแรงงานรอยละ66.0
50
แผนภม 17 อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงาน พ.ศ. 2548-2550
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
ตาราง 27 อตราการมสวนรวมในกำลงแรงงาน จำแนกเพศ รายภาค
51
ผชายมงานทำมากกวาผหญง
จำนวนผมงานทำเพมขนจาก 36.3 ลานคนหรอรอยละ 72.6 เปน 37.1 ลานคนหรอรอยละ 72.6ของประชากรอาย 15 ปขนไป ในป 2548 และ 2550ตามลำดบ จำนวนผมงานทำชายสงกวาหญง โดยผชายจะทำงานเปนนายจาง ลกจางรฐบาล เอกชน และทำงานสวนตวมากกวาผหญงในขณะทผหญงชวยธรกจครอบครวและการทำงานรวมกลมมากกวาผชาย
แผนภม 18 จำนวนผมงานทำ จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2550
ตาราง 28 จำนวนผมงานทำ จำแนกตามสถานภาพการทำงาน เพศ
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
หนวย:พนคน
52
อตราการวางงานของผหญงนอยกวาผชาย อตราการวางงานมแนวโนมดขนอย างตอ เนองต งแตป2544 จากอตราการวางงานรอยละ 2.6 เหลอเพยงรอยละ 1.2 ของกำลงแรงงานปจจบน(กำลงแรงงานปจจบนประกอบดวยจำนวนผมงานทำและผวางงาน) ในป 2550 ภาคกลางมอตราการวางงานสงสดรอยละ 1.4ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราการวางงานตำสดรอยละ 1.0 เมอเปรยบเทยบระหวางเพศพบวาผชายมอตราการวางงานสงกวาผหญงรอยละ1.3 และ 1.1 ตามลำดบ ผชายมอตราการวางงานสงกวาผหญงมากทสดในกรงเทพมหานครสวนผหญงมอตราการวางงานมากทสดในภาคกลางและภาคเหนอ
ตาราง 29 อตราการวางงาน จำแนกเพศ รายภาค
แผนภม 19 อตราการวางงาน จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2550
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
53
ผหญงทำงานตำระดบ (Underemployment) นอยกวาผชาย
การทำงานตำระดบดานเวลา(Underemployment)หมายถงผททำงานนอยกวา 7 ชวโมงตอวนหรอ 35 ชวโมงตอสปดาหและมความพรอมทจะทำงานเพม ซงในชวงป 2548-2550 ผหญงมอตราการทำงานตำระดบนอยกวาผชาย จำนวนชวโมงการทำงานเฉลยป 2550มผทำงานเตมทโดยทำงานตงแต 7 ชวโมงตอวน ประมาณ 29.49 ลานคน หรอรอยละ81.3 สวนผททำงานตำระดบททำงานนอยกวา 7 ชวโมงตอวนและมความพรอมจะทำงานเพมประมาณ 6.76 ลานคน หรอรอยละ 18.7ผหญงมอตราการทำงานตำระดบรอยละ 1.3 ตำกวาผชายซงมอตราการทำงานตำระดบรอยละ1.6
ตาราง 30 รอยละของผทำงานตำระดบ จำแนกเพศ รายภาค
แผนภม 20 รอยละของผทำงานตำระดบ จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2550
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:รอยละ
54
ผชายทำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมากกวาผหญง
ผทำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร จำแนกเปนกลมทกษะสง ไดแก ผประกอบวชาชพดานคอมพวเตอร ผประกอบวชาชพทเกยวของกบคอมพวเตอร ผปฏบตการอปกรณทใชในดานทศนศาสตรและอเลกทรอนกสและกลมทกษะตำ ไดแก ชางเครองและชางปรบทางดานอปกรณไฟฟากำลงและอเลกทรอนกส แมวาผหญงจะมทกษะ เคยใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเทากบหรอมากกวาผชาย แตผหญงยงทำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนอยกวาผชายโดยเฉพาะอยางยงในกลมทกษะตำสำหรบกลมทกษะสงจำนวนผหญงทมโอกาศทำงานเพยงครงหนงของผชายเทานน
แผนภม 21 จำนวนหญงชายททำงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร พ.ศ. 2548-2550
55
ตารา
ง 31
จำน
วนแล
ะอตร
าสวน
หญ
งชาย
ทท
ำงาน
ดาน
เทคโ
นโล
ยสาร
สนเท
ศและ
การส
อสาร
ทมา:การส
ำรวจภาวะการท
ำงาน
ของป
ระชากรสำน
กงาน
สถต
แหงชาต
56
3.2 คาตอบแทนจากการทำงาน
ผชายทำงานนอกภาคเกษตรไดรบคาตอบแทนสงกวาผหญง
ผหญงสวนใหญทำงานในภาคเกษตร ชวยธรกจครอบครวทไมไดรบคาตอบแทนและการทำงานรวมกลม ในขณะทผชายทำงานเปนนายจาง ลกจางรฐบาล เอกชน และทำงานสวนตวมากกวาผหญงทำใหอตราสวนหญงตอชายทไดรบคาตอบแทนจากการทำงานนอกภาคเกษตร โดยเฉพาะการทำงานภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชนตำกวาผชายอยางตอเนองและตำกวาผชายในพนททกภาคในป 2550กรงเทพมหานครมอตราสวนหญงตอชายเทากบ 1 สงกวาทกภาคสวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราสวนหญงตอชายตำทสด
ตาราง 32 อตราสวนหญงตอชายทไดรบคาตอบแทนจากการทำงานนอกภาคเกษตร รายภาค
แผนภม 22 อตราสวนหญงตอชายทไดรบคาตอบแทนจากการทำงานนอกภาคเกษตร รายภาค พ.ศ. 2548-2550
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
57
ผหญงมรายไดจากการทำงานนอกภาคเกษตรตำกวาผชาย
การทำงานนอกภาคเกษตรเปนงานทตองการความสามารถเฉพาะตวโดยผทำงานไดรบคาตอบแทนเปนรายบคคลแมคาจางแรงงานจะเทากนตามกฎหมาย ซงหญงชายททำงานลกษณะเดยวกนควรไดรบคาตอบแทนทเทาเทยมกน แตผหญงไดรบคาตอบแทนจากการทำงานนอกภาคเกษตรนอยกวาผชายอยางตอเนองในทกภาค แมผหญงจะมความสามารถในการทำงานทดเทยมกบผชายทงในภาครฐและเอกชนแตผหญงมโอกาสกาวขนสตำแหนงระดบสงนอยกวาผชาย
ตาราง 33 อตราสวนรายไดหญงตอชายในการทำงานทไดรบคาตอบแทนนอกภาคเกษตร รายภาค
แผนภม 23 อตราสวนรายไดหญงตอชายในการทำงานทไดรบคาตอบแทนนอกภาคเกษตร รายภาคพ.ศ. 2548-2550
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
58
3.3 การฝกอาชพ
แรงงานหญงและชายมโอกาสไดรบการฝกอาชพใกลเคยงกน
ความตองการพฒนาขดความสามารถดวยการฝกอบรมฝกอาชพ และพฒนาฝมอแรงงาน ของประชากรวยแรงงานมแนวโนมลดลงจากรอยละ23.2ของประชากรอาย15ปขนไปหรอ11.54ลานคนในป2548เปนรอยละ16.0หรอ8.21ลานคนในป 2551 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมความตองการพฒนามากกวาทกภาค กรงเทพมหานครและภาคใตมความตองการพฒนานอยกวาภาคอนๆ ผหญงมความตองการพฒนาขดความสามารถจำนวน4.06ลานคนใกลเคยงกบผชายจำนวน4.15ลานคน
ตาราง 34 จำนวนประชากรอาย 15 ปขนไป ตองการพฒนาขดความสามารถ จำแนกเพศ รายภาค
แผนภม 24 จำนวนประชากรอาย 15 ปขนไป ทมความตองการพฒนาขดความสามารถ จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2551
ทมา:การสำรวจความตองการพฒนาขดความสามารถของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:ลานคน
59
การจดหลกสตรการฝกอบรมเพอใหแรงงานไรฝมอหรอกงมฝมอท งหญงและชายมโอกาสเทา เทยมกนในการเขารบการฝกอบรมอาชพใหเปนแรงงานทมฝมอ มความร ความสามารถ ตลอดจนมทศนคตทสามารถทำงานอยางมประสทธภาพไดมาตรฐานและมความพรอมทจะพฒนาฝมอความรความสามารถใหสงขนตอไป ซงจะชวยใหแรงงานชายและหญงสามารถพงพาตนเองและเปนกำลงสำคญในการผลตของประเทศ
ในป2551จำนวนผเขารบการฝกอบรมพฒนาฝมอแรงงานในภาคเหนอภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต นอยกวากรงเทพมหานครและภาคกลางคอนขางมาก ซงยงไมสอดคลองกบผลการสำรวจความตองการพฒนาขดความสามารถของประชากร ทพบวากรงเทพมหานคร และภาคกลางมความตองการพฒนานอยกวาภาคอนๆมาก อยางไรกดแรงงานหญงจะเขารบการฝกอบรมมากกวาชายเลกนอยทกภาค หลกสตรการฝกอบรมทแรงงานหญงเขารบการฝกอบรมมากกวาแรงงานชายไดแกหลกสตรการพฒนาสงเสรมการประกอบอาชพอสระพฒนายกระดบฝมอและศกยภาพแรงงานในกลมทองเทยวและบรการพฒนาฝมอเพอเพมโอกาสในการประกอบอาชพและสงเสรม/พฒนาฝมอแรงงานในสถานประกอบการตามลำดบ
ตาราง 35 จำนวนและอตราสวนแรงงานทเขารบการฝกอบรมอาชพ จำแนกเพศ ปงบประมาณ 2551
ทมา:กรมพฒนาฝมอแรงงานกระทรวงแรงงานหมายเหต:แรงงานใหมมฝมอและศกยภาพควบคนสยอตสาหกรรมคอการเสรมสรางนสยอตสาหกรรมสำหรบผรบการฝกเตรยมเขาทำงานและคณะเจาหนาทของสถาบนเพอสรางความคนเคยปลกจตสำนกอยางถาวรในเรองนสยอตสาหกรรมกอนการเขาสตลาดอตสาหกรรมมศกยภาพเปนทตองการของนายจางหรอสถานประกอบการ
หนวย:ลานคน
60
แผนภม 25 จำนวนผเขารบการฝกอบรมพฒนาฝมอแรงงาน ปงบประมาณ 2551 จำแนกเพศ รายภาค
3.4 แรงงานนอกระบบ
ผชายเปนแรงงานนอกระบบมากกวาผหญง
แรงงานนอกระบบทำงานโดยไมไดรบความคมครองและไมไดรบหลกประกนทางสงคม สองในสามของผทมงานทำเปนแรงงานนอกระบบ ป 2549 ผทมงานทำเปนแรงงานนอกระบบจำนวน21.8ลานคน(รอยละ61.5ของผมงานทำ) เพมขนเปน23.3ลานคน (รอยละ 62.7 ของผมงานทำ) ในป 2550 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมแรงงานนอกระบบมากทสดผชายเปนแรงงานนอกระบบมากกวาผหญงในพนททกภาคของประเทศ แรงงานนอกระบบสวนใหญประกอบอาชพดานการเกษตรและการประมง และแรงงานนอกระบบจำนวนมากจะใชเวลาในการทำงาน 50 ชวโมงขนไปตอสปดาห แรงงานนอกระบบทอยในกลมเกษตรกรรมและประมงไดรบบาดเจบหรออบตเหตจากการทำงานมากทสด
ป 2550 ในจำนวนผมงานทำ10คนผชายจะเปนแรงงานนอกระบบ 6.2 คน มสดสวนทใกลเคยงกบผหญงทจะเปนแรงงานนอกระบบ6.3คนผหญงเปนแรงงานนอกระบบในกลมอาชพบรการมากกวาผชาย และมปญหาจากการทำงานมากกวาผชาย ทงในเรองคาตอบแทนนอย ชวโมงการทำงานมากเกนไป ไมมวนหยด ลาพกผอนไมไดไมมสวสดการเปนตน
61
แผนภม 26 รอยละของแรงงานนอกระบบ จำแนกเพศ พ.ศ. 2549-2550
ตาราง 36 จำนวนและรอยละของแรงงานนอกระบบ จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจแรงงานนอกระบบสำนกงานสถตแหงชาต
ผหญงเปนผรบงานมาทำทบานมากกวาผชาย
ผรบงานมาทำทบานเปนแรงงานนอกระบบทเปนผหญงมากกวาผชาย ซงรฐพยายามดแล และขยายความคมครองทางสงคมใหครอบคลมแรงงานกลมน เพอใหมสทธเขาถงสวสดการและความคมครองทางสงคมอยางทวถง
จำนวนผรบงานมาทำทบานมแนวโนมลดลงจากป 2545 จำนวน 592,235 คน เหลอ 440,251คนในป 2550 หรอลดลงรอยละ 25.6 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมจำนวนผรบงานไปทำทบานมากทสดแตมแนวโนมลดลง
ผรบงานมาทำทบานสวนใหญเปนผหญงตองประสบปญหาความไมปลอดภยจากการทำงานและปญหาคาตอบแทนตำลาชาและไมตอเนองดงนนการมงานทำอยางตอเนองความคมครองเรองอตราคาตอบแทนการสนบสนนดานเงนทนการฝกอบรมเพอเพมทกษะและฝมอรวมทงความชวยเหลอเกยวกบเครองมออปกรณการแนะนำใหความรและดแลสขภาพเพอปฏบตตนและปฏบตงานไดดวยความปลอดภยจงเปนความตองการของผรบงานมาทำทบาน
62
แผนภม 27 จำนวนผรบงานมาทำทบาน จำแนกเพศ พ.ศ. 2545-2550
ตาราง 37 จำนวนประชากรอาย 15 ปขนไปทรบงานมาทำทบาน จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจการรบงานมาทำทบานสำนกงานสถตแหงชาต
62
63
สารบญแผนภม รายไดและความยากจน
หนา
แผนภม28 66รอยละของประชากรยากจน(ดานรายจาย)จำแนกเพศพ.ศ.2545-2550
แผนภม29 67รายไดเฉลยของครวเรอนทมหวหนาครวเรอนหญงและชายพ.ศ.2547-2550
แผนภม30 69รอยละของครวเรอนยากจน(ดานรายจาย)จำแนกตามเพศของหวหนาครวเรอนพ.ศ.2547-2550
แผนภม31 70รอยละของเจาของรถจดทะเบยนจำแนกเพศรายภาคพ.ศ.2550
64
สารบญตาราง
หนา
ตาราง38 รอยละของประชากรยากจน(ดานรายจาย) 66 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง39 รายไดเฉลยของครวเรอนทมหวหนาครวเรอนหญง 68 และชายรายภาค
ตาราง40 รอยละของครวเรอนยากจน(ดานรายจาย) 69 จำแนกตามเพศของหวหนาครวเรอนรายภาค ตาราง41 จำนวนและรอยละของเจาของรถจดทะเบยน 70 จำแนกเพศรายภาค
65
4. รายไดและความยากจน ความยากจนของผหญงเกยวของกบการขาดโอกาสในการเขาถงทรพยากรและบรการตางๆอาท สนเชอ ทดน ทรพยสน การศกษา การทำงานสวสดการตางๆ ผหญงมบทบาทมากขนในดานเศรษฐกจและการแกไขปญหาความยากจนของครวเรอน ดวยการทำงานมากขน ทงงานทบาน ในชมชน และในสถานประกอบการ โดยไดรบคาตอบแทนและไมไดรบคาตอบแทน
4.1 ความยากจนและรายได
ผหญงยากจนนอยกวาผชาย
สดสวนประชากรยากจนลดลงอยางตอเนองจากรอยละ14.93ในป2545เหลอเพยงรอยละ8.48ในป2550 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสดสวนประชากรยากจนสงทสดถงรอยละ13.05รองลงมาเปนภาคเหนอภาคใตภาคกลางและกรงเทพมหานคร ในป 2550 ผหญงมความยากจนนอยกวาผชาย แตผหญงในกรงเทพมหานครมความยากจนมากกวาผชาย(1.20%และ1.00%)หาจงหวดทมสดสวนผหญงยากจนสงสดคอแมฮองสอน(64.0%)ศรสะเกษ (28.21%)บรรมย (22.31%) นาน (20.96%)ปตตาน(20.21%)
66
แผนภม 28 รอยละของประชากรยากจน (ดานรายจาย) จำแนกเพศ พ.ศ. 2545-2550
ตาราง 38 รอยละของประชากรยากจน (ดานรายจาย) จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:การสำรวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนสำนกงานสถตแหงชาตประมวลผลโดยสำนกพฒนาฐานขอมลและตวชวด ภาวะสงคมสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
67
รายไดเฉลยของครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนหญงตำกวาหวหนาครวเรอนชายแตครวเรอนทมผหญงเปนหวหนาครวเรอนมความยากจนในสดสวนทนอยกวา
ครวเรอนทวประเทศมรายไดเฉลยเพมขนจากเดอนละ14,963บาทในป2547เปน18,660บาทในป2550 สวนใหญเปนรายไดจากการทำงานรอยละ 71.6ไดแกคาจางเงนเดอนรอยละ39.9จากการทำธรกจรอยละ20.8 จากการทำการเกษตรรอยละ 10.9 และรายไดทไมไดเกดจากการทำงาน เชน เงนทไดรบความชวยเหลอจากบคคลอนนอกครวเรอนหรอรฐรอยละ 9.9รายไดจากทรพยสน เชน ดอกเบยรอยละ 2.0 รายไดจากสวสดการ/สนคา/บรการตางๆรอยละ14.5 ครวเรอนทมหวหนา เปนหญงมรายไดเฉล ยสงข นจาก12,987บาทในป2547เปน17,039บาทในป 2550 คดเปนสดสวนรายไดรอยละ 87.8ของครวเรอนทมหวหนาเปนชายชองวางทางเพศสงทสดในภาคใต
แผนภม 29 รายไดเฉลยของครวเรอนทมหวหนาครวเรอนหญงและชาย พ.ศ. 2547-2550
68
แมวาครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนหญงจะมรายไดเฉลยนอยกวาครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนชาย แตครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนหญงสามารถหาอาหารและสงจำเปนเพอการดำรงชพขนพนฐานใหเพยงพอตอการอปโภคบรโภคของสมาชกในครวเรอน จงทำใหครวเรอนทมหวหนาเปนหญงยากจนนอยกวาครวเรอนทมหวหนาเปนชาย อยางไรกดกรงเทพมหานคร ภาคกลาง และภาคใต ครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนหญงยงประสบปญหาความยากจนมากกวาครวเรอนทมหวหนาครวเรอนเปนชาย
ตาราง 39 รายไดเฉลยของครวเรอนทมหวหนาครวเรอนหญงและชาย รายภาค
ทมา:การสำรวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนสำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:บาทตอเดอน
69
แผนภม 30 รอยละของครวเรอนยากจน (ดานรายจาย) จำแนกตามเพศของหวหนาครวเรอน พ.ศ. 2547-2550
ตาราง 40 รอยละของครวเรอนยากจน (ดานรายจาย) จำแนกตามเพศของหวหนาครวเรอน รายภาค
ทมา:การสำรวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนสำนกงานสถตแหงชาตประมวลผลโดยสำนกพฒนาฐานขอมลและตวชวด ภาวะสงคมสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
หนวย:บาทตอเดอน
70
แผนภม 31 รอยละของเจาของรถจดทะเบยน จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2550
ตาราง 41 จำนวนและรอยละของเจาของรถจดทะเบยน จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:กรมการขนสงทางบกกระทรวงคมนาคม
4.2 ทรพยสน
ผหญงมกรรมสทธรถยนตนอยกวาผชาย
ในป 2550 ผหญงเปนเจาของรถจดทะเบยนนอยกวาผชายทกภาคของประเทศโดยผหญงและผชายเปนเจาของรถจดทะเบยนรอยละ41.04และ58.96ตามลำดบ ในกรงเทพมหานครผหญงเปนเจาของรถจดทะเบยนตำสดรอยละ 36.58 และมความเหลอมลำสงทสด สวนภาคเหนอผหญงเปนเจาของรถจดทะเบยนสงกวาทกภาค
71
สารบญแผนภม ชวตครอบครวและอนามยเจรญพนธ
หนา
แผนภม32 74จำนวนชวโมงการใชเวลาตอวนจำแนกเพศพ.ศ.2547
แผนภม33 75รอยละของวธการคมกำเนดพ.ศ.2549
แผนภม34 76อตราการตายของมารดารายภาคพ.ศ.2546-2550
แผนภม35 77รอยละของมารดาอายตำกวา20ปจำแนกภาคพ.ศ.2550
72
สารบญตาราง
หนา
ตาราง42 ลกษณะครวเรอนไทย 73
ตาราง43 อตราการตายของมารดารายภาค 76
ตาราง44 รอยละของมารดาอายตำกวา20ปรายภาค 77 ตาราง45 จงหวดทมอตราสตรมครรภตดเชอเอชไอวสงกวา 78 รอยละหนงพ.ศ.2550
73
ในฐานะเพศแม ผหญงมภาระและความเสยงเพมขนอนามยเจรญพนธจงมความสำคญอยางมาก และเปนเรองททงหญงและชายตองทำความเขาใจและรวมกนดแล เพอสขภาพทดของทกคนในครอบครว
5.1 ชวตครอบครว
ผหญงเปนหวหนาครวเรอนมากขน
แนวโนมประการหนงของสงคมไทยคอผหญงเปนหวหนาครวเรอนมากขนซงแสดงใหเหนถงภาระความรบผดชอบท เพมมากขน และการทสงคมใหการยอมรบนบถอบทบาทความเปนผนำของผหญงมากขน
ตาราง 42 ลกษณะครวเรอนไทย
ทมา:การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรสำนกงานสถตแหงชาต
5. ชวตครอบครวและ
อนามยเจรญพนธ
ครอบครวเปนหนวยทางสงคมทสำคญทสดหญงและชายตางกมบทบาทสำคญในการเลยงดและหลอหลอมสมาชกในครวเรอนใหเตบโตทงทางกาย ใจ ปญญา และจตอารมณ ในทางกลบกนภาระในครวเรอนกมผลตอโอกาสในการพฒนาศกยภาพของสมาชกแตละคนในครวเรอนดวย
หนวย:รอยละ
74
ภาระในครวเรอนทำใหผหญงมเวลาเรยนรและพฒนาตนเองนอยกวาผชาย
ในสงคมไทย ผหญงสวนใหญรบภาระในการดแลครอบครวและทอยอาศย บางคนทำงานนเพยงอยางเดยว และไมไดทำงานอนทไดรบคาตอบแทนแตหญงไทยสวนใหญทำงานทไดรบคาตอบแทนดวยซงกหมายความวาจะตองจดสรรเวลาใหแกงานตางๆ จนมเวลาในการดแลตนเอง เรยนรและพฒนาตนเองนอยกวาผชายมาก ความแตกตางระหวางหญงและชายในเรองนปรากฎชดเจนทสดทภาคเหนอโดยเฉพาะอยางยงในเขตชนบท
แผนภม 32 จำนวนชวโมงการใชเวลาตอวน จำแนกเพศ พ.ศ. 2547
หมายเหต:จำนวนชวโมงของกจกรรมตางๆรวมกนไมเทากบ24ชวโมงเพราะเปนจำนวนชวโมงเฉลยของกลมตวอยางทงหมด
ทมา:การสำรวจการใชเวลาของประชากรพ.ศ.2547สำนกงานสถตแหงชาต
74
75
5.2 อนามยเจรญพนธ
ครอบครวไทยสวนใหญคมกำเนดและผหญงเปนฝายรบภาระ
ในป2549ผหญงสมรสอาย15-49ปรอยละ81.1คมกำเนดไมมความแตกตางกนมากนกระหวางเมองกบชนบทและภาคตางๆ ยกเวนภาคใตทอตราการคมกำเนดตำกวาภาคอนๆ มากคอรอยละ 69.7วธคมกำเนดทนยมมากทสดไดแก ยาเมดคมกำเนดทำหมนหญงและยาฉดสวนการทำหมนชายและการใชถงยางอนามย มสดสวนเพยงรอยละ 1.1 และ 1.5เทานน
แผนภม 33 รอยละของวธการคมกำเนด พ.ศ. 2549
หมายเหต:วธการอนๆไดแกทำหมนชายถงยางอนามยยาฝงคมกำเนดหวงอนามยนบระยะปลอดภยอนๆและไมทราบ
ทมา:การสำรวจอนามยการเจรญพนธสำนกงานสถตแหงชาต
76
ตาราง 43 อตราการตายของมารดา รายภาค
แผนภม 34 อตราการตายของมารดา รายภาค พ.ศ. 2546-2550
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
ความเสยงในการตงครรภและคลอดบตรลดลงในภาคเหนอ แตสถานการณในภาคใตไมดขน อตราการตายของมารดาเฉลยของประเทศไมเปลยนแปลงมากนกในชวงหาปทผานมาแตลดลงอยางชดเจนในภาคเหนอ ในขณะทเพมสงขนในภาคใต
หนวย:ตอการเกดมชพแสนคน
77
ผหญงตงครรภเมอยงไมพรอมเพมสงขน
ปญหาใหมทตองใหความสนใจคอการตงครรภโดยทมารดายงไมพรอม ทงนในทางการแพทยถอวามารดาควรมอาย 20 ปขนไปจงจะมพฒนาการทางกายใจและวฒภาวะพรอมทจะเปนมารดาแตอตรามารดาทมอายตำกวา 20ปเพมขนจากรอยละ 13.54 ในป 2546 เปน 14.88 ในป 2550โดยมอตราเพมในทกพนทยกเวนกรงเทพมหานคร
แผนภม 35 รอยละของมารดาอายตำกวา 20 ป รายภาค พ.ศ. 2550
ตาราง 44 รอยละของมารดาอายตำกวา 20 ป รายภาค
ทมา:สำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวประมวลและคำนวณขอมลจำแนกเพศจากฐานขอมลของสำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
78
ตาราง 45 จงหวดทมอตราสตรมครรภตดเชอเอชไอวสงกวารอยละหนง พ.ศ. 2550
ทมา:สถานการณการตดเชอเอชไอวประเทศไทยพ.ศ.2550กรมควบคมโรค
สตรมครรภไดรบการดแลกอนคลอดตามเกณฑนอยลง แตสตรมครรภตดเชอเอชไอวนอยลง
สตรมครรภควรไดรบการตรวจครรภกอนคลอด4ครงตามระยะเวลาทกำหนดซงในชวงป2546ถง 2549 อตราการดแลครรภกอนคลอดเพมขนอยางตอเนองจากรอยละ 73.7 เปน 92.5 แตในป 2550สตรมครรภไดรบการดแลกอนคลอดรอยละ 87 ความเปลยนแปลงทนาสงเกตคอสตรมครรภในภาคใตซงเดมไดรบการดแลครอบคลมนอยทสดไดกลายเปนกลมทไดรบการดแลครรภครอบคลมมากทสด
สตรมครรภตดเชอเอชไอวลดลงโดยลำดบจากรอยละ 1.18 ในป 2546 เปนรอยละ 1.01 ในป2548และรอยละ 0.76 ในป 2550 ภาคกลางและภาคใตเปนพนททพบอตราการตดเชอสงทสดทงนอตราการตดเชอจะสงเปนพเศษในพนทเขตอตสาหกรรมชมชนประมงและพนทชายแดน
78
79
สารบญแผนภม ความรนแรง
หนา
แผนภม36 82จำนวนผหญงและเดกรบความชวยเหลอจากศนยพงไดพ.ศ.2547-2550
แผนภม37 82รอยละของผหญงสมรสอาย15-49ปเคยถกทำรายรางกายจำแนกเขตการปกครองพ.ศ.2549
แผนภม38 83รอยละของเดกและเยาวชนถกจบกมสงสถานพนจฯจำแนกเพศพ.ศ.2545-2549
แผนภม39 84จำนวนคดความผดเกยวกบการขมขนกระทำชำเราพ.ศ.2546-2550
แผนภม40 85จำนวนคดความผดตามพ.ร.บ.ปองกนและปราบปรามการคาประเวณฯพ.ศ.2546-2550
แผนภม41 86รอยละของเหตการณความรนแรงทเกดกบเดกจำแนกตามประเภทพ.ศ.2550
แผนภม42 87รอยละของผตองขงและผตองขงทไดรบสวสดการจำแนกเพศพ.ศ.2551
แผนภม43 88รอยละของเดกกำพราจากเหตการณความไมสงบชายแดนภาคใตจำแนกเพศพ.ศ.2551
80
สารบญตาราง
หนา ตาราง46 จำนวนผหญงและเดกทถกกระทำรนแรง 82 ตาราง47 จำนวนและรอยละของเดกและเยาวชน 83 ถกจบกมสงสถานพนจฯจำแนกเพศ
ตาราง48จำนวนคดความผดเกยวกบเพศ 85 ทพจารณาเสรจในศาลชนตน
ตาราง49 จำนวนและรอยละของผตองขงและ 87 ผตองขงทไดรบสวสดการจำแนกเพศรายภาค
ตาราง50 จำนวนและรอยละของเดกกำพราจากเหตการณ 88 ความไมสงบชายแดนภาคใตจำแนกเพศพ.ศ.2551
ตาราง51 จำนวนและรอยละของหญงหมายจากเหตการณ 88 ความไมสงบชายแดนภาคใตจำแนกตามอาชพพ.ศ.2551
81
6. ความรนแรง
ความรนแรงตอผหญงและเดกเปนการลวงละเมดสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานของความเปนมนษย สงผลกระทบอยางรายแรงตอรางกายและจตใจของเหยอ ซงนบวนจะเกดมากขนในสงคมไทย โดยไมจำกดขอบเขตเฉพาะกลมรายได หรอชนชน โดยเปนความรนแรงในครอบครว ความรนแรงทางสงคม และจากเหตการณความไมสงบทมการใชอาวธ ประเทศไทยมพระราชบญญตคมครองผถกกระทำดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550ซงเปนพ.ร.บ.ท รองรบการปฏบตการดานความผดทางเพศและความรนแรงในครอบครว สวน พ.ร.บ.ปองกนและปราบปรามการคามนษยอยระหวางรอการพจารณาของรฐสภา
6.1 ความรนแรงในครอบครว
ผหญงและเดกถกทำรายในครอบครวเพมมากขน
การใหบรการดานทพกฉกเฉน การใหคำปรกษาทางกฎหมาย การแนะแนวและ การใหบรการดานสขภาพอนามย เปนการเยยวยาเบองตนทจำเปนสำหรบผถกทำรายทางเพศ ทางรางกาย และทางจตใจ ชวงป 2547-2550 มผหญงและเดกทถกทำรายเขารบความชวยเหลอจากทมสหวชาชพของศนยพงได (One StopCrisisCenters:OSCCs)ในโรงพยาบาลรฐ297แหงสงขนตอเนองจากเฉลยวนละ19คน เปนวนละ 52คนสวนใหญเปนความรนแรงในครอบครวทมงประสงคใหเกดอนตรายตอรางกาย จตใจของคนในครอบครวพบวามกกระทำโดยสามพอแม พอเลยง แมเลยง และสมาชกในครอบครว ซงสาเหตลำดบแรกๆ เกดจากการเมาสราหรอตดสารเสพตดและความหงหวง ในดานสทธอนามยเจรญพนธ (Reproductive Health Right) ซงเปนสทธขนพนฐานของมนษย กำหนดเปาหมายของการคมครองใหคนสามารถมชวตดานเพศทมความสขและไมอยในความเสยงหรอความรนแรง ไมถกบบบงคบ ไมตองหวาดกลววาจะทองหรอตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ รวมถงสามารถกำหนดเรองการมลกของตนเองได ซงผลสำรวจอนามยการเจรญพนธป 2549 พบวาจำนวนผหญงสมรสทมอาย 15-49 ป เคยถกทำรายรางกายและจตใจในชวง 1เดอนทผานมาสงถง1.044ลานคนโดยรอยละ64เปนผหญงในเขตชนบทสำหรบจำนวนผหญงทขอรบคำปรกษาและความชวยเหลอจากมลนธตางๆ และสมาคมเชน มลนธเพอนหญง มลนธผหญง และสมาคมสงเสรมสถานภาพสตร (GenderDevelopment Research Institute: GDRI) ชวงป 2547-2549 เพมขนจาก 2,172 รายเปน 2,716 ราย ในจำนวนน เกนครงหนงมสาเหตจากปญหาครอบครว และการถกทำรายในครอบครว
82
แผนภม 36 จำนวนผหญงและเดกรบความชวยเหลอจากศนยพงได พ.ศ. 2547-2550
แผนภม 37 รอยละของผหญงสมรสอาย 15-49 ปเคยถกทำรายรางกาย จำแนกเขตการปกครอง พ.ศ. 2549
ตาราง 46 จำนวนผหญงและเดกทถกกระทำรนแรง
ทมา:กรมสนบสนนบรการสขภาพมลนธผหญงมลนธเพอนหญงและสมาคมสงเสรมสถานภาพสตรสำรวจอนามยการเจรญพนธป2549สำนกงานสถตแหงชาต
หนวย:คน
83
ผลกระทบจากครอบครวทำใหเดกและเยาวชนทำผดกฎหมายสงขน
ความรนแรงและความแตกราวในครอบครวเปนสาเหตสำคญทสงผลตอสภาพจตใจของสมาชกในครอบครว โดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชนทอยในวยทเปราะบาง หากไมสามารถหาทางออกใหชวตได อาจเกดแรงจงใจใหกอเหตรนแรง หรอกระทำความผดอนๆ พบวาระหวางป 2545-2550เดกและเยาวชนชายและหญงอายระหวาง7-18ปถกจบกมสงสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนสงขนมาก และเพมในอตราไลเลยกนทงสองเพศตลอดชวง5ปเดกและเยาวชนชายถกสงสถานพนจฯประมาณรอยละ90-91ในขณะทเดกและเยาวชนหญงถกสงเขาสถานพนจฯรอยละ8-9
แผนภม 38 รอยละของเดกและเยาวชนถกจบกมสงสถานพนจฯ จำแนกเพศ พ.ศ. 2545-2549
ตาราง 47 จำนวนและรอยละของเดกและเยาวชนถกจบกมสงสถานพนจฯ จำแนกเพศ
ทมา:กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน
84
6.2 ความรนแรงในสงคม
ผหญงและเดกเปนเหยอของความรนแรงทางเพศเพมขน
ความรนแรงทางเพศเกดขนไดทงจากครอบครวและภายนอกบานระหวางป 2546-2550 ผหญงและเดกตกเปนเหยอการขมขนกระทำชำเราสงขนจากคดความผดเกยวกบเพศทพจารณาเสรจไปในคดอาญาของศาลชนตนและศาลเยาวชน ทงความผดเกยวกบการขมขนกระทำชำเรา เดกหญงอายไมเกน15ปความผดการกระทำชำเราตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา276 มาตรา 277 ทว-มาตรา 277 ตร และความผดเกยวกบการอนาจารตามมาตรา 278 - มาตรา 285 ทมจำนวนคดเพมขนรอยละ 40 ในชวง 5 ป จาก6,056คดเปน10,094คด
คดความผดเกยวกบการคาประเวณตาม พ.ร.บ.ปองกนและปราบปรามการคาประเวณพ.ศ.2539ทพจารณาเสรจในศาลชนตนและศาลเยาวชนและครอบครวทวราชอาณาจกร ทมแนวโนมลดลงระหวางป 2547-2549แตป 2550 เรมแสดงแนวโนมเหตการณรนแรงทางเพศทเพมขนทงนนบวาเปนตวเลขทตำกวาความเปนจรง เพราะยงมเหตการณรนแรงทางเพศทเกดขนโดยเหยอไมมาแจงความและทไมสามารถจบกมผกระทำผดไดจำนวนมากนอกจากน จากการปราบปรามผกระทำผดตาม พ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ.2546 และ พ.ร.บ. ปองกนและปราบปรามการคาประเวณ พ.ศ.2539 ของกองบงคบการปราบปรามการกระทำผดตอเดก เยาวชน และสตร (ปดส.)นาสงเกตวา เปนเหยอเดกผชายมากกวาเดกหญงและผหญง คอมรอยละ56.75และในดานผตองหายงพบวาเปนผตองหาหญงมากถงรอยละ46.42
แผนภม 39 จำนวนคดความผดเกยวกบการขมขนกระทำชำเรา พ.ศ. 2546-2550
85
แผนภม 40 จำนวนคดความผดตามพ.ร.บ.ปองกนและปราบปรามการคาประเวณฯ พ.ศ. 2546-2550
ตาราง 48 จำนวนคดความผดเกยวกบเพศทพจารณาเสรจในศาลชนตน
ทมา:สำนกงานศาลยตธรรม
หากพจารณาเฉพาะการทำรายเดกในป 2550 พบวาเปนความรนแรงทางเพศมากถงรอยละ64ทำรายรางกายรอยละ28ทเหลอเปนการทำรายจตใจและถกทอดทงโดยระหวางป 2549-2550 เดกถกทำรายทางเพศ เพมขนรอยละ20จาก4,804รายเปน6,020ราย
หนวย:คด
85
86
แผนภม 41 รอยละของเหตการณความรนแรงทเกดกบเดก จำแนกตามประเภท พ.ศ.2550
ทมา:กรมสนบสนนบรการสขภาพ
ผชายทำผดกฎหมายถกจบกมมากกวาผหญง แตทกคนไดรบสวสดการเทาเทยมกน
จำนวนผตองขงเปนตวชวดความไมสงบไมปลอดภย และความรนแรงในสงคมไดชดเจนยงเมอพจารณาจำแนกเพศ สามารถชไดวาเพศใดเปนฝายกระทำมากกวา จากขอมล เมอวนท 1 กนยายน 2551ผตองขงทวประเทศมทงสน185,069คนเปนผตองขงชายรอยละ85.78ผตองขงหญงรอยละ14.22โดยสดสวนผตองขงหญงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสงกวาทกภาค คอ มถงรอยละ 17.06 ในขณะท ภาคใตมสดสวนตำกวาทกภาค คอ รอยละ 11.63 และกรงเทพมหานครมสงถงรอยละ18.08สดสวนดงกลาวแสดงใหเหนวาถงแมผหญงจะกอคดนอยกวาผชายมากแตยงเปนปรมาณคอนขางสงในบางพนทซงสวนใหญผตองขงถกจบในคดตามพ.ร.บ.ยาเสพตด เกยวกบการเสพยาเสพตดสงเปนอนดบหนงตามดวยการครอบครองการครอบครองเพอจำหนาย และการจำหนายรองลงมาคอความผดเกยวกบทรพยความผดตอชวตเพศและรางกาย ตามลำดบ อยางไรกด ผตองขงเหลานไดรบสวสดการจากกรมราชทณฑในดานการดแลสขภาพการฝกอาชพการอบรมและการศกษาฯลฯทกคน
86
87
แผนภม 42 รอยละของผตองขงและผตองขงทไดรบสวสดการ จำแนกเพศ พ.ศ. 2551
ตาราง 49 จำนวนและรอยละของผตองขงและผตองขงทไดรบสวสดการ จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:กรมราชทณฑ(ขอมลณวนท1ก.ย.2551)
เหตการณความไมสงบชายแดนภาคใตสงผลกระทบรนแรงตอเดกและสตร
ความรนแรงใน 4 จงหวดชายแดนภาคใตทเกดตอเนองตงแตป 2547ถงเดอนกรกฎาคม 2551 ทำใหเดกตองเปนกำพรา รวมทงสน 2,897 คน เพมขน1 เทาตวจากเดอนมกราคม 2550 ทมจำนวน 1,425 คน ในภาพรวมเปนเดกหญงเทาๆกบเดกชาย จงหวดนราธวาสปตตานและสงขลา เปนเดกกำพราหญงมากกวาเดกผชายเลกนอยและจงหวดยะลามเดกกำพราชายมากกวาปรากฎการณทนาหวงใยคอเดกรอยละ95จะเปนกำพราบดาซงเปนเสาหลกของครอบครวโดยเดกชนอนบาลถงประถมศกษามสดสวนถงรอยละ45รองลงมาคอเดกชนมธยมและ เดกกอนวยเรยน
87
88
ตาราง 50 จำนวนและรอยละของเดกกำพราจากเหตการณความไมสงบชายแดนภาคใตจำแนกเพศ พ.ศ. 2551
ตาราง 51 จำนวนและรอยละของหญงหมายจากเหตการณความไมสงบชายแดนภาคใต จำแนกตามอาชพ พ.ศ. 2551
แผนภม 43 รอยละของเดกกำพราจากเหตการณความไมสงบชายแดนภาคใต จำแนกเพศ พ.ศ. 2551
ทมา:กรมพฒนาสงคมและสวสดการ(ขอมลณวนท30กรกฏาคม2551)
ทมา:กรมพฒนาสงคมและสวสดการ(ขอมลณวนท30กรกฏาคม2551)
ในขณะเดยวกนหญงหมายทประสบปญหาจากเหตการณความไมสงบ มจำนวนมากเชนกน คอ 1,552คน ซงสวนใหญมอาชพรบจาง และเปนแมบาน ทงเดกกำพราและหญงหมายกระจกตวอยในจงหวดนราธวาส ปตตานและยะลาสวนจงหวดสงขลามรอยละ4.5
89
สารบญแผนภม การเปนผนำ
หนา
แผนภม44 91รอยละของผบรหารในภาคธรกจเอกชนจำแนกเพศพ.ศ.2550
แผนภม45 93รอยละของผบรหารในภาคราชการตามตำแหนงจำแนกเพศพ.ศ.2547-2550
แผนภม46 94รอยละของผบรหารในภาคราชการตามประเภทจำแนกเพศพ.ศ.2550
แผนภม47 95รอยละของผสมครรบเลอกตงสมาชกวฒสภาวาระป2550-2556จำแนกเพศรายภาค
แผนภม48 96รอยละของผสมครเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรจำแนกเพศรายภาคพ.ศ.2548-2550
แผนภม49 97รอยละของสมาชกวฒสภาจากการเลอกตงและสรรหาจำแนกเพศพ.ศ.2543-2550
แผนภม50 98รอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎรรวมจำแนกเพศพ.ศ.2548-2550
แผนภม51 99รอยละของรฐมนตรจำแนกเพศพ.ศ.2548-2551
แผนภม52 100รอยละของผบรหารในการปกครองสวนทองถนและสวนทองท จำแนกเพศพ.ศ.2549-2550
แผนภม53 101รอยละของผบรหารการปกครองสวนทองถนและสวนทองทจำแนกเพศรายภาค
แผนภม54 102รอยละของผหญงในงานสอสารมวลชนพ.ศ.2545-2550
แผนภม55 103รอยละของสมาชกและกรรมการสหกรณทกประเภทจำแนกเพศรายภาคพ.ศ.2550-2551
แผนภม56 105รอยละของผนำองคกรชมชนจำแนกเพศรายภาคพ.ศ.2551
90
สารบญตาราง
หนา
ตาราง52 จำนวนและรอยละของผบรหารในภาคธรกจเอกชน 92 จำแนกเพศ
ตาราง53 รอยละของผบรหารระดบ9-11ในภาคราชการ 94 จำแนกเพศ
ตาราง54 รอยละของผบรหารในภาคราชการตามประเภท 94 จำแนกเพศ
ตาราง55 จำนวนและรอยละของสมาชกวฒสภา 97 จากการเลอกตงและสรรหาจำแนกเพศ ตาราง56 จำนวนและรอยละของสมาชกวฒสภา 97 จากการเลอกตงจำแนกเพศรายภาค
ตาราง57 จำนวนและรอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎร 98 แบบสดสวนและแบงเขตเลอกตงจำแนกเพศ
ตาราง58จำนวนและรอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎร 99 แบบแบงเขตเลอกตงจำแนกเพศรายภาค
ตาราง59 จำนวนและรอยละของผบรหารในการปกครอง 101 สวนทองถนและสวนทองทจำแนกเพศ
ตาราง60 รอยละของสอมวลชนจำแนกเพศตามชนดของสอ 102
ตาราง61 จำนวนและรอยละของสมาชกและ 103 กรรมการสหกรณทกประเภทจำแนกเพศ
ตาราง62 รอยละของสมาชกและกรรมการสหกรณ 104 จำแนกเพศรายภาค
ตาราง63 จำนวนและรอยละของผนำองคกรชมชน 105 จำแนกเพศรายภาค
91
7. การเปนผนำ
การบรรลเปาหมายการมสวนรวมอยางเทาเทยมในการตดสนใจและการใชอำนาจของหญงและชายทงระดบระหวางประเทศระดบประเทศในภาคการเมองภาคราชการภาคเอกชนจะทำใหเกดสมดลทสะทอนองคประกอบของสงคมไดอยางถกตอง แตในทางปฏบตสดสวนผหญงในกระบวนการตดสนใจยงตำมากกวาทควรจะเปน โดยเฉพาะอยางยงในทางการเมองการปกครองสระดบกำหนดนโยบายของประเทศ
7.1 ภาคธรกจเอกชน
ผหญงไทยยงมบทบาทในภาคธรกจเอกชนนอย
ในภาคธรกจเอกชนทผหญงเปนกำลงแรงงานทสำคญแตผหญงยงมโอกาสนอยในระดบตดสนใจและการกำหนดนโยบายขององคกร ในป 2550 สดสวนผหญงเปนกรรมการบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยทง218แหง เพยงรอยละ22 ในขณะทเปนกรรมการในนตบคคลและบรษทมหาชนท จดทะเบยนกบกระทรวงพาณชยจำนวน 5.4 แสนแหงในสดสวนทสงกวาคอรอยละ35.37
แผนภม 44 รอยละของผบรหารในภาคธรกจเอกชน จำแนกเพศ พ.ศ. 2550
92
ตาราง 52 จำนวนและรอยละของผบรหารในภาคธรกจเอกชน จำแนกเพศ
2550
จำนวน รอยละ
ผบรหารในภาคธรกจเอกชน รวม
กรรมการบรษทจดทะเบยนในตลาดหลก
ทรพยแหงประเทศไทย503 139 642 78.35 21.65
กรรมการนตบคคลทจดทะเบยนกบกรม
พฒนาธรกจการคากระทรวงพาณชย754,878 413,253 1,168,131 64.62 35.37
ทมา:บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยรวบรวมโดยสำนกงานกจการสตรและสถาบนครอบครวกระทรวงพาณชย(ขอมลป2550ณวนท5กมภาพนธ2550)
7.2 ภาคราชการ
ผหญงรบราชการมากกวาผชายแตกาวสตำแหนงผบรหารระดบสงนอยกวามาก
ในป 2550 ขาราชการในฝายพลเรอน เปนขาราชการสวนกลางรอยละ 69.84สวนภมภาครอยละ 17.45 และสวนทองถนรอยละ 12.70มขาราชการหญงมากกวาขาราชการชายเลกนอย คอ มรอยละ 51.90โดยผชายรบราชการเปนตำรวจ อยการ และตลาการเปนสวนใหญ ในขณะทผหญงเปนขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงครงหนงทำงานสงกดกระทรวงศกษาธการ
ในภาพรวม ผหญงกลบกาวสตำแหนงผบรหารระดบสงในวงราชการไมถง1ใน4ของผบรหารทงหมดโดยชวงป2550ผหญงในตำแหนงปลดกระทรวงลดลงเหลอเพยงรอยละ 5.26 ตำกวาชวงป2547-2549 ทมแนวโนมเพมสงขนอยางชาๆรกษาระดบทอตรารอยละ10 เชนเดยวกบตำแหนงเลขาธการหรอผอำนวยการ ระดบ 11และรองปลดกระทรวง ระดบ 10 ทยงรกษาระดบแนวโนมทดไวไดสวนตำแหนงรองเลขาธการหรอรองผอำนวยการระดบ10และผบรหารระดบ 9 เปนตำแหนงทผหญงครองอยคอนขางสงกวาทกระดบบรหารคอมประมาณ1ใน3แตยงไมมแนวโนมเปลยนแปลงตลอด4ปทผานมา(ป2547-2550)
93
พจารณาในรายกระทรวงนาสนใจวากระทรวงสาธารณสขมสดสวนผบรหารหญงตำทสดเพยงรอยละ 3.03 กระทรวงคมนาคมมรอยละ 7.14 และกระทรวงศกษาธการทมขาราชการหญงสงกวาขาราชการชายมาก คอมถงรอยละ 73.69 แตปรากฏวามผบรหารหญงไมมากเทาทควร คอมรอยละ 36.84 ในขณะทกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยมผบรหารหญงสงทสดทรอยละ61.54กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และกระทรวงพาณชย มผบรหารหญงรอยละ40และ38.71ตามลำดบ
ตงแตป 2548-2550 หากพจารณากลมขาราชการดานความยตธรรมและคด นาหวงใยวาแทบไมมผหญงในระดบตดสนใจในกระบวนการยตธรรมเลยโดยกลมขาราชการอยการไมมผหญงกาวหนาถงระดบอยการสงสดและรองฯรวมทงผตรวจราชการอยการอธบดอยการฝายเขตแมแตคนเดยว กลมขาราชการตลาการ มผหญงเพยง 2 คน ในตำแหนงผพพากษาหวหนาคณะในศาลฎกา และประธานแผนกคด จากตำแหนงระดบสงทงหมด 70 คน เชนเดยวกบกลมขาราชการตำรวจไมมผหญงในระดบผบญชาการ รองผบญชาการและผบงคบการ สวนตำแหนงรองผบงคบการมผหญงไมถงรอยละ1 ในขณะทสดสวน ผบรหารหญงในองคกรอสระตามรฐธรรมนญมแนวโนมทด คอ มรอยละ 43.75 ในป 2548รอยละ44.44ในป2549และรอยละ35.29ในป2550
แผนภม 45 รอยละของผบรหารในภาคราชการตามตำแหนง จำแนกเพศ พ.ศ. 2547-2550
94
ตาราง 53 รอยละของผบรหารระดบ 9-11 ในภาคราชการ จำแนกเพศ
ตำแหนงบรหาร2547 2548 2549 2550
ปลดกระทรวงระดบ11 89.47 10.53 87.10 12.90 89.47 10.53 94.74 5.26
เลขาธการ/ผอำนวยการระดบ11 91.67 8.33 83.33 16.67 81.82 18.18 84.62 15.38
รองปลดกระทรวงระดบ10 92.45 7.55 85.71 14.29 78.57 21.43 89.47 10.53
รองเลขาธการ/รองผอ.ระดบ10 68.18 31.82 59.52 40.48 65.12 34.88 63.64 36.36
อธบด/ผอ./เลขาฯระดบ10 85.45 14.55 82.14 17.86 82.88 17.12 79.46 20.54
รองอธบด/รองเลขาฯ/รองผอ.ระดบ9 75.58 24.42 76.78 23.22 74.72 25.28 75.46 24.54
แผนภม 46 รอยละของผบรหารในภาคราชการตามประเภท จำแนกเพศ พ.ศ. 2550
ตาราง 54 รอยละของผบรหารในภาคราชการตามประเภท จำแนกเพศ
ผบรหารตามกลมขาราชการ2548 2549 2550
พลเรอนสามญ 84.33 15.67 82.69 17.31 83.89 16.11
ตำรวจ 99.71 0.29 100.00 0.00 99.11 0.89
ตลาการ 96.49 3.51 91.38 8.62 97.14 2.86
อยการ 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00
องคกรอสระตามรฐธรรมนญ 55.00 45.00 52.94 47.06 45.00 55.00
รฐสภา 56.25 43.75 55.56 44.44 64.71 35.29
สถาบนการศกษา 72.83 27.17 72.87 27.13 75.75 25.25
ทมา:สำนกงานก.พ.หมายเหต:นกบรหารหมายถงหวหนาหรอรองหวหนาสวนราชการระดบกระทรวงหรอกรมระดบ9-11ไมรวมสำนกราชเลขาธการ และสำนกพระราชวง
ทมา:สำนกงานก.พ.
95
แผนภม 47 รอยละของผสมครรบเลอกตงสมาชกวฒสภา วาระป 2550-2556จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
7.3 ภาคการเมอง
ผหญงสนใจมสวนรวมทางการเมองเพมขนแตยงนอยกวาผชายมาก
การมสวนรวมทางการเมองการปกครองเปนหนทางทผหญงจะกาวไปสการมอำนาจตดสนใจระดบชาตเคยงคผชาย มโอกาสนำเสนอมมมองดานครอบครว สงคม และความเสมอภาคทางเพศไปสระดบนโยบาย ซงในปจจบนยงมโอกาสนอยมาก พจารณาจากสดสวนผสมครรบเลอกตงเปนสมาชกวฒสภา(ส.ว.)วาระดำรงตำแหนงป2550-2556เปนผชายรอยละ87.33ผหญงรอยละ12.67โดยภาคเหนอสงทสดทรอยละ 14.17 ภาคใตตำสดเพยงรอยละ 9 ผหญงลงสมครเพยง 38จงหวด กรงเทพมหานครและอบลราชธานมผสมคร ส.ว.หญงมากทสดจงหวดละ5คนรองลงมาคอพระนครศรอยธยา4คน
ในภาพรวมป 2550 ในจำนวนผสมคร ส.ว.หญง 64 คนสวนใหญเปนขาราชการ และทำธรกจสวนตวหรอคาขาย โดยไมมเกษตรกรหญงลงสมครรบเลอกตงเปนส.ว.เลยในขณะทมแพทยหญง1คนนกกฎหมายหญงเพยง 5 คนนกบรหารหรอลกจางภาคเอกชนหญง7คน
96
สำหรบการสมครรบเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร(ส.ส.)ป2550ผหญงสมครเพมมากขนกวาป2548 เลกนอย จากรอยละ 10.78 เปนรอยละ 14.71 เมอเทยบกบผสมครชาย ทนาสงเกตคอ ผหญงภาคใตแมจะมความตนตวในการมสวนรวมทางการเมองแบบเลอกตงตำกวาภาคอนๆ คอ มสดสวนผหญงเพยงรอยละ 10 ทสมครรบเลอกตง แตเมอเทยบกบป 2548 แลว พบวาผสมครหญงในภาคใตมอตราเพมสงใกลเคยงกบผสมครหญงในภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอเมอพจารณารายจงหวดในป2548และ2550ปรากฏวาจงหวดสงหบรตราดและยะลาไมมผสมครส.ส.หญงเลย
ทำใหผหญงไดรบการสรรหาและเลอกตงเปนตวแทนในรฐสภานอย
ป2550-2556ทกจงหวดมสมาชกวฒสภา(ส.ว.)จากการเลอกตงไดเพยงจงหวดละ1คนรวม76คนและจากการสรรหาทวประเทศ74คนรวมทงสน150คนพบวาผหญงไดรบการสรรหาและเลอกตงเปนส.ว. ในอตราใกลเคยงกน คอรอยละ 16.22 และ 15.79 ตามลำดบ เปนสดสวนทนอยกวาผชายมาก แตดขนกวาวาระดำรงตำแหนงเมอป 2543-2549 ทผหญงไดรบเลอกตงเปน ส.ว. เพยงรอยละ 10.36 เทานนพจารณาเฉพาะส.ว. จากการเลอกตงป 2550ส.ว.หญงทง 12คนอยในภาคเหนอ 6 จงหวดภาคกลาง 3จงหวดรวมกรงเทพมหานคร ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต มส.ว.หญงเพยงภาคละ 1 จงหวดนอยกวาทกภาค แตเมอเปรยบเทยบอตราการไดรบเลอกตงเปน ส.ว. พบวา ผหญงมสงกวาผชายเลกนอยคอผหญงทรอยละ19และผชายทรอยละ15
ในภาพรวมของวฒสมาชกทงระบบเลอกตงและสรรหา ปรากฏวาไมม ส.ว.หญงทมอาชพเกษตรกรแพทย นกกฎหมาย และนกบรหารลกจางภาคเอกชนเลย โดยส.ว.หญงจากกลมธรกจสวนตว คาขายมสดสวนสงกวาทกอาชพ คอมรอยละ 33.33 รองลงมาเปนขาราชการบำนาญรอยละ 25 สวนขาราชการประจำทปรกษานกวชาการและรบจางมสดสวนเทาๆกนคอรอยละ8.3
แผนภม 48 รอยละของผสมครเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ.2548-2550
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
96
97
แผนภม 49 รอยละของสมาชกวฒสภาจากการเลอกตงและสรรหา จำแนกเพศพ.ศ.2543-2550
ตาราง 55 จำนวนและรอยละของสมาชกวฒสภาจากการเลอกตงและสรรหา จำแนกเพศ
ผไดรบเลอกตง/
สรรหาเปนสมาชกวฒสภา
2543-2549 2550-2556
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
สรรหา 0 0 0 0.00 0.00 62 12 74 83.78 16.22
เลอกตง 199 23 222 89.64 10.36 64 12 76 84.21 15.79
รวม 199 23 222 89.64 10.36 126 24 150 84.00 16.00
ตาราง 56 จำนวนและรอยละของสมาชกวฒสภาจากการเลอกตง จำแนกเพศ รายภาค
ภาค
2543-2549 2550-2556
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
ทวราชอาณาจกร 199 23 222 89.64 10.36 64 12 76 84.21 15.79
กรงเทพมหานคร 16 2 18 88.89 11.11 0 1 1 0.00 100.00
ภาคกลาง 49 4 53 92.45 7.55 23 3 26 88.46 11.54
ภาคเหนอ 37 6 43 86.05 13.95 10 6 16 62.50 37.50
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 66 11 77 85.71 14.29 18 1 19 94.74 5.26
ภาคใต 31 0.00 31 100.00 0.00 13 1 14 92.86 7.14
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
98
ในทำนองเดยวกน สดสวนของสมาชกสภาผแทนราษฎรจากบญชรายชอหรอแบบสดสวน และจากการแบงเขตเลอกตง ในป 2550เปนหญงนอยกวาชายมาก คอ มเพยงรอยละ 11.67 แมสดสวนจะดขนกวาการเลอกตงป 2548 เลกนอย แตยงเปนสดสวนทตำเกนไปเมอพจารณาเฉพาะ ส.ส.แบบแบงเขต ภาคเหนอมสดสวน ส.ส.หญงสงสดกวาทกภาคทรอยละ 17.65 รองลงมา คอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคกลางสวนภาคใตมสดสวนส.ส.หญงตำทสด เพยงรอยละ8.93สวนกรงเทพมหานครมส.ส.หญงรอยละ19.44
เปนทนาสงเกตวา ผหญงสนใจสมครรบเลอกตงมากขน แตอตราการไดรบเลอกตงเปนสส.โดยรวมของผหญงยงตำกวาผชายจงหวดท ไมมผหญงไดรบเลอกตง เปนสมาชกสภาผแทนราษฎรมถง44จงหวดอยในภาคกลาง15จงหวดภาคเหนอและภาคใตภาคละ10จงหวดและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ9จงหวด
ตาราง 57 จำนวนและรอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบสดสวนและแบงเขตเลอกตง จำแนกเพศ
ส.ส.รวม
2548 2550
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
ทวราชอาณาจกร 447 53 500 89.40 10.60 424 56 480 88.33 11.67
ส.ส.บญชรายชอ
ส.ส.แบบสดสวน94 6 100 94.00 6.00 73 7 80 91.25 8.75
ส.ส.แบบแบงเขตเลอกตง 353 47 400 88.25 11.75 351 49 400 87.75 12.25
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
แผนภม 50 รอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎรรวม จำแนกเพศพ.ศ. 2548-2550
99
ตาราง 58 จำนวนและรอยละของสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบแบงเขตเลอกตง จำแนกเพศ รายภาค
ภาค
2548 2550
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
ทวราชอาณาจกร 353 47 400 88.25 11.75 351 49 400 87.75 12.25
กรงเทพมหานคร 28 9 37 75.68 24.32 29 7 36 80.56 19.44
ภาคกลาง 83 12 95 87.37 12.63 84 12 96 87.50 12.50
ภาคเหนอ 68 10 78 87.18 12.82 70 15 85 82.35 17.65
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 124 12 136 91.18 8.82 117 18 135 86.67 13.33
ภาคใต 50 4 54 92.59 7.41 51 5 56 91.07 8.93
แผนภม 51 รอยละของรฐมนตร จำแนกเพศ พ.ศ. 2548-2551
ทมา:สำนกงานคณะกรรมการการเลอกตง
ทมา:สำนกเลขาธการคณะรฐมนตร
ครม.ชดท55ดำรงตำแหนงระหวางป2548-2549ครม.ชดท56ดำรงตำแหนงระหวางป2549-2550ครม.ชดท57ดำรงตำแหนงป2551
ผหญงแทบไมมโอกาสในกระบวนการตดสนใจระดบชาต พรรคการเมองเสนอใหผหญงเปนส.ส.แบบสดสวนนอยมากในป2548มเพยง6คนจาก100คนและในป2550ม7คนจาก80คน(ตาราง 57) ดงนน เปนประเดนนาหวงใยวา โอกาสทผหญงจะเขาไปมบทบาทในการตดสนใจระดบนโยบายรฐหรอรวมในคณะรฐมนตรมนอยมาก เมอเปรยบเทยบสดสวนระหวางรฐมนตรชายและรฐมนตรหญงแลว พบวา คณะรฐมนตรทง 3 ชด คอชดท 55-57 ระหวางป2548-2551 มรฐมนตรหญงไมเกนชดละ 3 คน คดเปนสดสวนรฐมนตรหญงในคณะรฐมนตรแตละชดทรอยละ5.56 8.57และ7.89ตามลำดบ
100
แผนภม 52 รอยละของผบรหารในการปกครองสวนทองถนและสวนทองท จำแนกเพศพ.ศ. 2549-2550
ความเหลอมลำทางเพศในการบรหารสวนทองถนและสวนทองทมสงมาก
รปแบบการปกครองไทยทงสวนทองถน และทองทยงคงมจำนวนผหญงไดรบเลอกตงเปนผบรหารนอยมาก เนองจากผหญงสมครเข ารบการเลอกต ง ในสดสวนทนอยเชนเดยวกบการเลอกต งสรฐสภา ในป 2550 มสดสวนผหญงไดรบเลอกตงในตำแหนงนายกองคการบรหารสวนจงหวด (นายก อบจ.) นายกเทศมนตร นายกเทศบาลตำบลนายกองคการบรหารสวนตำบล (นายก อบต.) สมาชกสภาจงหวดสภาเทศบาล และสภาอบต. เพยงรอยละ 11.25 ใกลเคยงกบป 2549และมสดสวนผหญงเพยงรอยละ 4.50 เทานนทไดรบเลอกตงเปนกำนนและผใหญบานโดยมแนวโนมเพมขนบางจากป2549เลกนอย
หากพจารณารายภาค ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสดสวนผหญงในตำแหนงกำนนและผใหญบานนอยมากในขณะทภาคใตตำกวาทกภาค คอมสดสวนผบรหารสวนทองถนหญงตำสด ถาลงรายจงหวดปรากฏวา จงหวดสงหบรตดอนดบทมสดสวนผหญงในตำแหนงผบรหารสวนทองถนและผใหญบานสงกวาจงหวดอนๆในภาคกลาง ในภาคเหนอหลายจงหวดไมมผใหญบานหญงเลย เชน นาน ลำพน พะเยาเชยงรายแมฮองสอนและพษณโลก เชนเดยวกบทภาคใตทจงหวดสตลไมมผใหญบานหญงเชนกน สวนทภเกตเปนจงหวดทไมมนายก อบจ.นายกเทศมนตร นายกเทศบาลตำบล นายก อบต. และกำนนผหญงแมแตคนเดยว และภาคตะวนออกเฉยงเหนอทสกลนคร และมกดาหารไมมกำนนหญง
101
ตาราง 59 จำนวนและรอยละของผบรหารในการปกครองสวนทองถนและสวนทองท จำแนกเพศ
ผบรหารในการปกครองสวนทอง
ถน/ทองท
2549 2550
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
ผบรหารในการปกครองสวนทองถน
(ยกเวนกทม.)143,928 18,273 162,201 88.73 11.27 115,479 14,642 130,121 88.75 11.25
ผบรหารในกรงเทพมหานคร 342 72 414 82.61 17.39 340 74 414 82.12 17.88
สมาชกสภากรงเทพฯ 49 8 57 85.96 14.04 47 10 57 82.46 17.54
สมาชกสภาเขต 293 64 357 82.07 17.93 293 64 357 82.10 17.92
ผบรหารในการปกครองทองท 69,553 3,001 72,554 95.86 4.14 70,675 3,366 74,041 95.45 4.56
กำนน 7,577 228 7,805 97.08 2.92 7,190 255 7,445 96.57 3.43
ผใหญบาน 61,976 2,773 64,749 95.72 4.28 63,485 3,111 66,596 95.33 4.67
รวม 213,823 21,346 235,169 90.92 9.08 186,494 18,082 204,576 91.16 8.84
แผนภม 53รอยละของผบรหารการปกครอง
สวนทองถนและสวนทองท จำแนกเพศ รายภาค
ทมา:กรมสงเสรมการปกครองทองถนกรงเทพมหานครและกรมการปกครอง(ขอมลกำนนผใหญบานป2550ณวนท18มถนายน2551)
ทมา:กรมสงเสรมการปกครองทองถนกรงเทพมหานครและกรมการปกครอง
7.4 สอสารมวลชน
ผหญงมบทบาทในงานสอสารมวลชนลดลง แตยงสนใจงานดานวทยโทรทศนมากกวาหนงสอพมพ
การทผหญงมสวนรวมในดานสอสารมวลชนมากขน จะมบทบาทในการสรางความเขาใจและความตระหนกดานมตความเสมอภาคหญงชายแกสงคม ชวยสงเสรมการเสนอภาพลกษณผหญงทสรางสรรคสงคม ไมเปนเพศตำตอย หรอเปนสนคาทางเพศ แนวโนมผหญงในงานสอสารมวลชนเพมสงขนตอเนองตงแตป2545-2549จากจำนวนสอมวลชนทมบตรประจำตวออกโดยกรมประชาสมพนธทเพมจากรอยละ 25.99 เปนรอยละ 38.39 แตป 2550สดสวนดงกลาวกลบลดลง เหลอรอยละ 28.53 ทงนสดสวนผหญงในงานดานวทยโทรทศนมรอยละ33.53สงกวางานดานหนงสอพมพทมสดสวนทรอยละ26.24
101
102
7.5 สหกรณและองคกรชมชน
ผหญงมสวนรวมในกจการสหกรณนอยกวาผชายทงเปนสมาชกและเปนกรรมการ
กจการสหกรณมความสำคญกบระบบเศรษฐกจและวถการดำรงชวตแบบเกอกลกนของสงคมไทยในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทกฉบบ ใหความสำคญกบกจการสหกรณในฐานะสถาบนทสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารจดการภาคการเงน ภาคการผลต ภาคการคา เปนอำนาจตอรองดานการตลาด ผหญงจงควรมบทบาทสำคญในการบรหารกจการสหกรณดวย ในป 2550 และ ป 2551มผหญงเปนสมาชกสหกรณทงในและนอกภาคเกษตรคอนขางสงใกลเคยงกน คอรอยละ 38 แตยงมสวนรวมในการบรหารกจการดวยการเปนกรรมการสหกรณในสดสวนตำคอมเพยง1ใน3ของผชาย
เมอพจารณารายภาคพบวาในป2551สดสวนผหญงเปนกรรมการสหกรณสงทสดทภาคกลางรองลงมาคอภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาคเหนอและภาคใตแตเมอพจารณารายจงหวดบรรมยเปนจงหวดทผหญงเปนกรรมการสหกรณสงทสดคอมถงรอยละ41.05รองลงมาคอสมทรสาครนนทบรสมทรปราการมรอยละ 37.47 36.02 และ 35.72 ตามลำดบ สวนจงหวดนานมสดสวนผหญงเปนกรรมการสหกรณเพยงรอยละ12.41
ตาราง 60 รอยละของสอมวลชน จำแนกเพศ ตามชนดของสอ
ผหญงในงานสอสารมวลชน2545 2546 2547 2548 2549 2550
รวม 74.01 25.99 74.57 25.43 68.38 31.62 69.77 30.23 61.61 38.39 71.47 28.53
สอหนงสอพมพและนตยสาร 75.86 24.14 73.90 26.10 71.43 28.57 69.77 30.23 63.56 36.44 73.76 26.24
สอวทยและโทรทศน 71.27 28.73 75.96 24.04 62.61 37.39 67.24 32.76 58.96 41.04 66.47 33.53
แผนภม 54 รอยละของผหญงในงานสอสารมวลชน พ.ศ. 2545-2550
ทมา:กรมประชาสมพนธ
หนวย:รอยละ
102
103
แผนภม 55 รอยละของสมาชกและกรรมการสหกรณทกประเภท จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2550-2551
ตาราง 61 จำนวนและรอยละของสมาชก และกรรมการสหกรณทกประเภท จำแนกเพศ
ประเภทสหกรณ
2550 2551
จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
รวม รวม
กรรมการสหกรณ 113,424 37,570 150,994 75.12 24.88 56,862 19,503 76,365 74.46 25.54
สหกรณภาคเกษตร 68,227 17,097 85,324 79.96 20.04 34,045 8,770 42,815 79.52 20.48
สหกรณนอกภาคเกษตร 45,197 20,473 65,670 68.82 31.18 22,817 10,733 33,550 68.01 31.99
สมาชกสหกรณ 6,223,889 3,874,822 10,098,711 61.63 38.37 6,224,511 3,877,734 10,102,245 61.62 38.38
สหกรณภาคเกษตร 2,161,981 1,747,365 3,909,346 55.30 44.70 4,063,580 2,126,914 6,190,494 65.64 34.36
สหกรณนอกภาคเกษตร 4,061,908 2,127,457 6,189,365 65.63 34.37 2,160,931 1,750,820 3,911,751 55.24 44.76
รวม 6,450,737 3,949,962 10,400,699 62.02 37.98 6,281,373 3,897,237 10,178,610 61.71 38.29
ทมา:กรมสงเสรมสหกรณ(ขอมลป2551ณกนยายน2551)
หนวย:รอยละ
104
ความเหลอมลำระหวางหญงชายในการเปนผนำองคกรชมชนมนอย
ในป 2551 จำนวนองคกรชมชนทสถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน)รบรองสถานภาพมทงสน41,650องคกรมผนำองคกรชมชนซงหมายถงคณะกรรมการขององคกรชมชนรวม 116,116 คน ปรากฏวาเปนผหญงสงถงรอยละ47.39โดยทกภาคมสดสวนผนำองคกรชมชนหญงคอนขางใกลเคยงกน ยกเวนภาคใต สดสวนดงกลาว แสดงใหเหนวาในการพฒนาชมชนดานตางๆ ผหญงมโอกาสแสดงความคดเหน และมบทบาทตดสนใจสงทดเทยมผชาย ทงน เมอพจารณารายจงหวด พบวาจงหวดทมสดสวนผนำองคกรชมชนหญงเกนรอยละ 50 มถง 26 จงหวด โดยจงหวดนครพนม มสดสวนผนำองคกรชมชนหญงสงทสด รอยละ 64.56 รองลงมาคอ นนทบรและลำปางมรอยละ60.71และรอยละ60.66ตามลำดบสวนทภาคใตจงหวดระนองมสดสวนผนำองคกรชมชนหญงสงทสดของภาค ทรอยละ 51.82สวนกรงเทพมหานครมรอยละ55.66ในขณะทจงหวดทมสดสวนผนำองคกรชมชนหญงตำทสดยงมสงถงรอยละ32คอเพชรบรและนราธวาส
ทมา:กรมสงเสรมสหกรณ
ตาราง 62 รอยละของสมาชกและกรรมการสหกรณ จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2551
ภาค สมาชก กรรมการ
ทวราชอาณาจกร 61.62 38.38 74.46 25.54
กรงเทพมหานคร 56.67 43.33 66.29 33.71
ภาคกลาง 57.90 42.10 72.04 27.96
ภาคเหนอ 67.43 32.57 76.66 23.34
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 62.18 37.82 75.57 24.43
ภาคใต 62.20 37.80 78.33 21.67
หนวย:รอยละ
105
แผนภม 56 รอยละของผนำองคกรชมชน จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2551
ตาราง 63 จำนวนและรอยละของผนำองคกรชมชน จำแนกเพศ รายภาค พ.ศ. 2551
ภาค จำนวน รอยละ
รวม
ทวราชอาณาจกร 61,093 55,023 116,116 52.61 47.39
กรงเทพมหานคร 321 403 724 44.34 55.66
ภาคกลาง 12,931 11,710 24,641 52.48 47.52
ภาคเหนอ 8,603 8,528 17,131 50.22 49.78
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 27,688 25,458 53,146 52.10 47.90
ภาคใต 11,550 8,924 20,474 56.41 43.59
ทมา:สถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน)ขอมลณวนท31กรกฎาคม2551
หนวย:รอยละ
106
บรรณานกรม
กฤตยา อาชวนจกล และ กาญจนา ตงชลทพย ประชากรและสงคม 2551: มต “เพศ” ในประชากรและสงคมสถาบนวจยประชากรและสงคมมหาวทยาลยมหดลมถนายน2551
การสาธารณสขไทย2544-2547,2548-2550สำนกนโยบายและยทธศาสตรสำนกงานปลดกระทรวงสาธาณสข
คณภาพชวตคนไทยป2550สถต:ตวชวดการขบเคลอนสงคมสำนกงานสถตแหงชาต
เครองชวดภาวะสงคมพ.ศ.2550สำนกงานสถตแหงชาต
ปฏญญาปกกงและและแผนปฏบตการเพอความกาวหนาของสตรการประชมระดบโลกวาดวยเรองสตร
ครงท4ณกรงปกกงประเทศสาธารณรฐประชาชนจนระหวางวนท4-15กนยายน2538 ผลการประชมสมชชาสหประชาชาตสมยพเศษเพอทบทวนและประเมนความคบหนาในการปฏบตตามยทธศาสตรไนโรบเพอความกาวหนาของสตรและปฏญญาและแผนปฏบตการปกกง5-9มถนายน2543ณนครนวยอรคสหรฐอเมรกา
แผนพฒนาสตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท10(พ.ศ.2550-2554)สำนกกจการสตรและสถาบนครอบครวกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย2549
พระราชบญญตคมครองผถกกระทำดวยความรนแรงในครอบครวพ.ศ.2550สำนกกจการสตรและสถาบนครอบครวกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย2550
รายงานการฉายภาพประชากรของประเทศไทยพ.ศ.2543-2568สถาบนวจยระบบสาธารณสขและสถาบนวจยประชากรและสงคมมกราคม2546
วนสนนทรจวพฒนกลมงานระบาดวทยาโรคไมตดตอสำนกระบาดวทยากรมควบคมโรค“รายงานการเฝาระวงโรคเรอรง(Chronicdiseasessurveiilance)โรคเบาหวานความดนโลหตสงและหวใจขาดเลอดพ.ศ.2549กรกฎาคม2550”
สขภาพจตไทย2547-2548,กรมสขภาพจตตลาคม2549
สรปผลการสำรวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนพ.ศ.2550สำนกงานสถตแหงชาต
สถานการณตกนำจมนำของเดกอายตำกวา15ปในประเทศไทยสำนกโรคไมตดตอกรมควบคมโรคสงหาคม2551
สรปประเดนเดนผลการสำรวจ/สำมะโนพ.ศ.2549สำนกงานสถตแหงชาต
106