voorspelbaarheid van het klimaat - knaw · voorspelbaarheid van het klimaat . 5e ipcc assessment...
TRANSCRIPT
![Page 1: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/1.jpg)
Voorspelbaarheid van het klimaat 5e IPCC Assessment report Prof Wilco Hazeleger
![Page 2: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/2.jpg)
Weersverwachting
www.knmi.nl
![Page 3: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/3.jpg)
Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen
• Natuurlijke variaties en huidige toestand van het klimaat
• Representatie van fysica en biogeochemie in klimaatmodellen
• Verandering in de sterkte van de zon, emissies (natuurlijk en antropogeen - broeikasgassen en aerosolen) en landgebruik
• Structurele onzekerheid
![Page 4: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/4.jpg)
Klimaatprojecties
Figuur TS 14
![Page 5: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/5.jpg)
Bijdrages aan spreiding van klimaatprojecties
Figuur 11.8
Verschillen in emissies
Natuurlijke variaties
Verschillen tussen modellen
![Page 6: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/6.jpg)
Observaties Modellen met alleen natuurlijke forceringen (zon, vulkanen) Modellen met natuurlijke en antropogene forceringen
Figuur SPM 6
![Page 7: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/7.jpg)
Korte termijn temperatuurprojecties
Figuur TS 14
The global mean surface temperature change for the period 2016–2035 relative to 1986–2005 will likely be in the range of 0.3°C to 0.7°C (medium confidence).
![Page 8: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/8.jpg)
Figure SPM.7
Mondiale temperatuurverandering (tov 1986 – 2005)
Van 2.5 tot 4.8°C
Van 0.3 tot 1.7°C
Increase of global mean surface temperatures for 2081–2100 relative to 1986–2005 is projected to likely be …. 0.3°C to 1.7°C (RCP2.6), 1.1°C to 2.6°C (RCP4.5), 1.4°C to 3.1°C (RCP6.0), 2.6°C to 4.8°C (RCP8.5).
Lange termijn temperatuurprojecties
![Page 9: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/9.jpg)
Temperatuur- en neerslagprojecties
RCP 8.5, verandering tov 1986 -2005
![Page 10: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/10.jpg)
Neerslagprojecties voor Europa zomer winter (‘flink natter’)
RCP 8.5, verandering in 2081-2100 tov 1986 -2005 Arcering: 66% van de modellen; dubbele arcering: 90%
Figuur 14.29
![Page 11: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/11.jpg)
“Warming hiatus”: voorspelbaar?
Figure SPM.1
Mondiale temperatuurstijging ten opzichte van gemiddelde 1961-1990
![Page 12: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/12.jpg)
Trend in temperatuur van 2002-2012
![Page 13: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/13.jpg)
• Warmteinhoud oceaan toegenomen
• Zon minder actief
Bijdrages interne variabiliteit, variaties in zonneactiviteit en aerosolen nog onderwerp van onderzoek
IPCC: ‘Hiatus’ van tijdelijke aard
Ene
rgie
(102
1 Jou
les)
Andere veranderingen tijdens de ‘hiatus’
Figuur Box 3.1, 1; TSI from Frolich et al 2000
![Page 14: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/14.jpg)
‘Hiatus’ voorspelbaar bij perfecte kennis over de tropische Stille Oceaan
Kosaka en Xie, Nature, 2013
![Page 15: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/15.jpg)
Guemas et al., Nature Clim Change, 2013
Observations
Forecast years 1 to 3 from climate predictions initialized from observations
‘Hiatus’ in klimaatverwachting 1-3 jaar vooruit (verwachtingen elk jaar gestart vanuit observaties)
![Page 16: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/16.jpg)
Projectie op basis van verandering in broeikasgassen, fijnstof en landgebruik
![Page 17: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/17.jpg)
Samenvatting
Temperatuur blijft stijgen volgens IPCC projecties:
Waarschijnlijk 0.3 – 0.7 C in 2016 -2035 tov 1986 – 2005.
Waarschijnlijk 0.3 – 4.8oC aan het einde van de eeuw tov einde vorige eeuw (afhankelijk van mondiale socio-economische ontwikkelingen).
Waar het nat is wordt het natter, waar het droog is droger volgens IPCC projecties. Maar regionale verschillen en verschillen tussen seizoenen zijn groot.
De ‘hiatus’ was (gedeeltelijk) voorspelbaar op basis van de opgetreden natuurlijke variabiliteit en stralingsforceringen.
![Page 18: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/18.jpg)
Extra slides
![Page 19: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/19.jpg)
Illustratie bijdrage toestand huidige klimaat en verandering stralingsforcering aan een voorspelling
tijd
klim
aatv
aria
bele
Box 11.1
![Page 20: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/20.jpg)
Trends in observaties en modellen
![Page 21: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/21.jpg)
Hoe goed zijn klimaatverwachtingen?
“Root mean square skill score”, op basis van retrospectieve voorspellingen, 2-5 vooruit
Figuur 11.4
![Page 22: Voorspelbaarheid van het klimaat - KNAW · Voorspelbaarheid van het klimaat . 5e IPCC Assessment report . Prof Wilco Hazeleger . Weersverwachting . . Relevante onzekerheden voor klimaatverwachtingen](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022060605/605a1a57c1a2df54857ad3ee/html5/thumbnails/22.jpg)
KNMI’06 scenario’s voor 2050:
Koudste winterdag in een jaar: 1oC tot 2.9oC warmer Warmste zomerdag in een jaar: 1oC tot 3.8oC warmer Lange periodes van neerslag in de winter (som over 10 dagen, die eens per 10 jaar overschreden wordt): 4% tot 12% toename van de som
Extreme buien in de zomer (som over 1 dag, die eens per 10 jaar overschreden wordt): 5% tot 27% toename van de som Geen aanwijzing voor verandering in windextremen Zeespiegel stijgt met 15-35 cm