w11 chaos in het brein sandra elzinga - nibi vmbo conferentie 2014

Chaos in het puberbrein

Is motivatie de oplossing?

NIBI conferentie 16 mei 2014

Sandra [email protected]

Jac P Thijsse college Castricum

Regiocoördinator Talentnetwerk NH

Wat gaan we doen?• Opdracht werkvormen (individueel)• Breinontwikkeling met kaartjes (experiment!)• Motivatie theorie• Opdracht werkvormen (individueel, tweetal,

groep)• Afsluiting

Individueel

• Wat maakt deze nascholing nuttig voor jou?

Opdracht werkvormen1. Beschrijf jouw meest motiverende

werkvorm.o Onderwijsleer gesprek, practicum, check in duo’s,

zelfstandig werken, uitleg,…o Beschrijf wat jij doet en wat de leerlingen doen.

Meester Kanamori• Kanamori is een meester van groep 6 op een

basisschool in Japan.

Chaos in het brein

Anatomie

Wegsnoeien

Wat is leren?Wat gebeurt er fysiek in je hoofd?

Leren is het veranderen van de organisatie (netwerken) van je

hersenen

Sitskoorn• Hersenen worden gevormd door specifieke

karakteristieken in je omgeving en de dingen die je doet.

• Je brein vormt je zijn, maar je zijn vormt ook je brein.

Ontwikkeling van de hersenen

1. primaire sensorische gebieden o waarneming

2. motorische gebieden o voorbereiding en uitvoering van bewegingen

3. associatiegebieden o integratie van verschillende zintuigeninformatie

4. prefrontale gebieden o motivatie, impulscontrole, tijdsperspectief, redeneren, consequenties,

oordeelsvermogen, langetermijnplanning, inzicht in relaties, grenzen herkennen, verantwoordelijkheid

Jolles: Leer een adolescent denken

• Brein ontwikkelt zich in relatie tot prikkels van omgeving

• Brein is plastisch en in ontwikkeling• Stimuleer de natuurlijke nieuwsgierigheid

Leer ze:• kiezen• luisteren• reflecteren/zelfreflectie

J Jolles, Ellis en het verbreinen, 2010

Motiveren• Waar heb ik het allemaal voor nodig?• Adolescent is nog geen volwassenen• Docent moet helpen keuzes te maken• Lesstof plaatsen in belevingswereld van de

leerling• Emoties adolescent gebruiken • Docent centraal leerling centraal

J Jolles, Ellis en het verbreinen, 2010

Jouw MotivatieNeem iets in gedachten waarvoor je sterk gemotiveerd bent?• Motivatiesterkte 0 100 = …

o Wie bepaalt het doel?o Denk je dat het haalbaar is?o Ga je het alleen doen? Heb je anderen nodig?

• Wat als …o … een ander het doel van jou zou veranderen?o … je constateert dat het niet meer haalbaar is?o … de mensen waarvoor je het doet (?) het onbelangrijk

lijken te vinden

Deci en Ryan

AutonomieCompetentie

Relatie

Intrinsieke motivatie

Beloning & StrafA-

motivatie

Intrinsieke Motivatie

Schuld, Trots, Schaamte

Belang wordt (door leerling) erkend

Gekoppeld aan eigen Normen & Waarden

Maximale• Autonomie• Competenti

e• Relatie

Geen …• Autonomie• Competenti

e• Relatie

Extrinsiek

• Autonomie• Competenti

e• Relatie

MotivatieDeci & Ryan

Motivatie en Onderwijs

Hoe meer richting intrinsiek …hoe meer …

+ Betrokkenheid+ Welbevinden+ Zelfregulerend vermogen

en hoe …+ beter de leerresultaten

(met name: op begripsniveau)

Meer motivatie• Autonomie• Competen

tie• Relatie

Motivatie en Onderwijs

Autonomie

Meer Motivatie? Hoe dan?

1.Autonomie bevorderend lesgeven

Autonomie bevorderend Controlerend (met macht)

Leerling-perspectief is waardevol

Docent-doelen centraal




Intrinsieke motivatie benadrukken

Extrinsieke motivaties noemen






Taal niet-controlerend Dwingende taal







Betekenisvolle argumentatie Verwaarloost betekenisgeving








Keuzes Eén keus








Keuzes Eén keus

Leerling-perspectief kennen en accepteren

Docentdoelen met macht handhaven

Meer motivatie• Autonomie• Competent

ie• Relatie

1. Autonomie

2.Competentiegevoel ondersteunen• Info over taak geven• Gereedschappen bieden• Optimale uitdaging bieden• Oplossingsgerichte feedback geven• Positief oplossingsgericht op feedback

reageren

Meer motivatie• Autonomie• Competentie• Relatie

Meer competent voelen? Hoe dan?

1. Autonomie bevorderend lesgeven2. Competentiegevoel ondersteunen

3.Relatie bevorderen• Positief pedagogisch klimaat• Wat werkt, doe daar meer van

Meer relatie? Hoe dan?Meer motivatie• Autonomie• Competenti

e• Relatie

Keuzes voor de leerling?

Tijdens het keuzemoment …• autonomie

‘choosing’ x ‘picking‘• competentie

niet te veel niet te moeilijk niet laissez-faire

• relatie passend in cultuur ondersteunen bij kiezen

Meer motivatie• Autonomie• Competenti

e• Relatie

Ná het keuzemoment!

Autonomie bevorderen … • Praten (mee laten beslissen?) over …

oBetekenis van de keuzesoWerkmethodeno InlevermomentenoManieren van evaluatieoOplossingen (of over hoe die te

verzinnen)

• Loslaten


e• Relatie

Competentiegevoel bevorderen …

• Taken: uitdagend én haalbaar• Help ze ‘plannen’• Geef structuur• Geef oplossingsgerichte feedback


e• Relatie


Relatie bevorderen …

• Tegen de tijd dat je autonomie bevorderend bezig bent en hun competentiegevoel weet te stimuleren en ze mogen voor hen relevante keuzes maken …

• ... dan zit het met die relatie al aardig goed


e• Relatie


Opdracht werkvormen1. Beschrijf jouw meest motiverende werkvorm.

o Onderwijsleer gesprek, practicum, check in duo’s, zelfstandig werken, uitleg,…o Beschrijf wat jij deed en wat de leerlingen deden.

2. Per tweetal: geef sterren (max 5) aan jouw leso Autonomieo Competentieo Relatie

Opdracht werkvormen

3. Hoe kun je de les nog motiverender maken? o Op gebied van autonomie, competentie en/of relatie?

4. Per groep (6-10) bepaal je de werkvorm met de meeste sterren.

5. Per groep de meest motiverende werkvorm uitleggen.

Positieve communicatie

Leg de focus op wenselijk gedrag.

Uit: Positief communiceren in de klas; Remco Troost (in prep. 2015) én trainingen. Meer informatie: [email protected]

mailto:[email protected]

Nuttig?• Wat neem je mee naar huis?

Talent aan Zet: Nascholing voor docenten en leidinggevenden.

o 4 dagdeleno Studielast: ~32 uur (aanwezigheid en huiswerk)Inhoud:o Excellentie en motivatieo Achtergronden en motivatie strategieëno Hersenen en lereno Presteren en de kracht van feedbacko Achtergronden en hoe feedback geveno Differentiatie in de klas o Voorbeelden van andere scholen, good practices,

bouwstenen excellentie

Sandra [email protected]

w11 chaos in het brein sandra elzinga - nibi vmbo conferentie 2014

Education