wspÓŁpraca na rzecz rozwoju - polska pomoc...raport roczny 2010 9 w strukturze msz za...

124
POLSKA WSPÓŁ PRACA NA RZECZ ROZWOJU RAPORT ROCZNY 2010 MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RP Departament Współpracy Rozwojowej

Upload: others

Post on 25-May-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawatel.: + 48 22 523 8073, faks: + 48 22 523 8074

[email protected]

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RPDepartament Współpracy Rozwojowej

POLSKA WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU

RAPORT ROCZNY 2010

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RPDepartament Współpracy Rozwojowej

RA

PO

RT

RO

CZ

NY

20

10

PO

LS

KA

WS

ŁP

RA

CA

NA

RZ

EC

Z R

OZ

WO

JU

Page 2: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek
Page 3: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

POLSKA WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU

RAPORT ROCZNY 2010

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RPDepartament Współpracy Rozwojowej

Page 4: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Wydrukowano na papierze produkowanym w 100% z makulatury(certyfi kat RAL-UZ 14 „Blue Angel”)

Warszawa 2011ISSN 2080-718X

Copyright © by Ministerstwo Spraw ZagranicznychDepartament Współpracy Rozwojowej

Opracowanie »

Redakcja i korekta »

Fotoedytor »

Projekt grafi czny, skład i łamanie »

Fotografi a na okładce »

Autorzy fotografii »

Druk »

Anna Fundakowska

Magda Modrzyńska

Adam Adamus

Agnieszka Ścisłowska

Agnieszka Mazur

Piotr Adamkiewicz (7), Ala Arqoub (56), Adam Dyszlewski (54), Marcin Dźwigalski (77), Agata Ferenc (41, 65, 78), Diego Fernandez (88, 91), Marco Frattini (85), Yuliya Goncharova (33), Ewa Górska (94), Shahruh Ibragimov (81), Aleksander Kalandadze (29), Przemysław Kowalczuk (105), Teresa Krakowska (25), Mirosław Matreńczyk (38), Agnieszka Mazur (66, 74), Natalia Mileszyk (51, 93), Ministerstwo Spraw Zagranicznych (12, 13, 15, 16, 23, 49, 53, 83, 90, 100, 102, 106), Andrzej Morstin (50), Ana Oglinda (40),David Orr (87), PRT Ghazni (20, 68), Marcin Rębalski (57), Paweł Romaniuk (19, 47), Marcin Rosiński (26),Bogumiła Świeżaczyńska (63), Alicja Trzaska (61),Kamila Tyniec (43), Tomasz Wodzyński (99).

P.P.H.Zapol Dmochowski, Sobczyk; 71-082 Szczecin, ul. Piastów 42

Page 5: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Polityka rozwojowa staje się z roku na rok coraz ważniejszym elementem polityki zagranicznej, a współpraca z organizacjami pozarządowymi - coraz ważniejszym elementem dyplomacji publicznej. Polska, nawią-zując do własnych doświadczeń, w sposób szczególny traktuje pojęcia solidarności z innymi narodami oraz demokracji.

Rok 2010 sprzyjał realizacji tych priorytetów. W lipcu Ministerstwo Spraw Zagranicznych zorganizowało w Krakowie szczyt Wspólnoty Demokracji, której Sekretariat nieprzypadkowo mieści się w Warszawie.We współpracy z organizacjami pozarządowymi wspieraliśmy społe-czeństwo białoruskie walczące o podstawowe prawa obywatelskie. Efektem naszych starań było m.in. zorganizowanie już na początku kolejnego roku w Warszawie międzynarodowej konferencji donatorów,która przyniosła deklaracje wsparcia dla narodu białoruskiego w wyso-kości 90 mln euro.

Dzielimy się doświadczeniami transformacji ustrojowej z krajami stojącymi przed podobnymi wyzwaniami. Obok powszechnie znanych projektów, takich jak program stypendialny im. Kalinowskiego czy telewizja Belsat, w 2010 roku podejmowaliśmy szereg inicjatyw wspierających społeczeństwo obywatelskie i samorządność lokalną w krajach Partnerstwa Wschodniego. Przykładem może być realizowany na Krymie projekt promocji zasad dobrego rządzenia w administracji samorządowej oraz reform instytucjonalnych związanych z perspektywą integracji europejskiej Ukrainy, czy projekt szkoleń dla białoruskich nauczycieli dot. edukacji obywatelskiej. W Gruzji pomagaliśmy w samo-organizacji powstających na wsi grup producenckich. Przygotowując kraje partnerskie do funkcjonowania w warunkach kryzysu przeprowa-dziliśmy cykl szkoleń SENSE (Strategic Economic Needs and Security Exercise).

W Afganistanie, w regionie Ghazni, Zespół Odbu-dowy Prowincji realizował projekty obejmujące wzmocnienie struktur państwa i społeczeństwa obywatelskiego, tworzenie miejsc pracy, edukację, ochronę zdrowia oraz rozwój infrastruktury. Pomagaliśmy w modernizacji szkół, wspieraniu rozwoju lokalnego rolnictwa i zapewnieniu dostępu do wody pitnej w krajach arabskich i w czarnej Afryce. Wspieraliśmy działania polskich wolontariu-szy. Nasz kraj angażował się w likwidację skutków kryzysów humanitarnych w różnych regionach świata. W 2010 roku pomagaliśmy ofi arom trzęsie-nia ziemi na Haiti oraz powodzi w Pakistanie, Albanii, Czarnogórze i Mołdawii.

Polska doskonali swoje mechanizmy współpracy na rzecz rozwoju. W styczniu 2010 odbyła się w Warszawie konferencja przeglądowa Komitetu Pomocy Rozwojowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, podczas której wypraco-wano zalecenia sprzyjające ulepszaniu polskiej polityki rozwojowej. Najważniejsze z nich to stworzenie wydajnego systemu monitoringu i ewaluacji projektów rozwojowych oraz wielo-letniego fi nansowania współpracy rozwojowej. Przypominając światu dawne hasło „Nie ma wolności bez Solidarności”, zwracamy uwagę, że nie ma solidarności bez wolności. Nieodłącznym warunkiem trwałego rozwoju społeczno-gospo-darczego jest wolność i demokracja. Dlatego też nieodłącznym elementem polskiej pomocy rozwo-jowej pozostają, realizowane w znacznej części we współpracy z organizacjami pozarządowymi, działania na rzecz demokratyzacji, budowy społeczeństwa obywatelskiego i poszanowania praw człowieka.

Krzysztof Stanowski

Podsekretarz Stanu MSZ

Page 6: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

spis treści

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

6

1

18

20

20

23

29

33

38

41

44

46

46

51

56

59

62

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU

2.1 Kraje priorytetowe

AfganistanUkrainaGruzjaBiałoruśMołdawiaAutonomia PalestyńskaAngola

2.2 Pozostałe regiony

Afryka SubsaharyjskaAzjaAfryka Północna i Bliski WschódAmeryka ŁacińskaBałkany Zachodnie

2

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA

3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju

3.2 Unia Europejska największym donatorem

64

66

74

3

4. WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA NA FORUM ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH

4.1 Wybrane wpłaty na rzecz systemu Narodów Zjednoczonych

4.2 Pozostałe wpłaty wielostronne

76

78

81

4

Page 7: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

7. INFORMACJA I PROMOCJA POLSKIEJ WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ

98

7

5. POMOC HUMANITARNA

84

5

6. EDUKACJA ROZWOJOWA

92

6

8. ANEKSY

8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku

8.2 Słowniczek

8.3 Lista państw -benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku

8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

104

106

109

112

113

8

Page 8: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

6

1

PRZEWODNIKPO POLSKIEJWSPÓŁPRACYNA RZECZROZWOJU

Page 9: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Ambasada RP w Islamabadzie. Projekt „Nowa Nadzieja” – rekonstrukcja gimnazjum dla dziewcząt w dolinie Swat, Pakistan

Page 10: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

8

Sa

lezj

ski W

olo

nta

ria

t M

isy

jny

„M

łod

zi Ś

wia

tu”.

Pr

ojek

t: Pr

aca

wol

onta

riack

a w

cha

rakt

erze

opi

ekun

ów w

dom

u dz

ieck

a w

Tup

izie

, Bol

iwia

Ofi cjalna pomoc rozwojowa Polski w latach 2005-2010 (mln PLN)

Źródło: Opracowanie własne MSZ

Współpraca rozwojowa z roku na rok staje się coraz ważniejszym elemen-tem polityki zagranicznej RP. Polska, niegdyś biorca pomocy rozwojowej, od kilku lat aktywnie uczestniczy w międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju.

pomoc dwustronna

pomoc wielostronna2

01

0

848

290

20

09

879

286

20

08

695

202

20

07

574

431

20

06

552

370

20

05

507

156Koordynatorem polskich działań z zakresu współpracy rozwojowej jest Ministerstwo Spraw

Zagranicznych, które określa kierunki i priorytetywspółpracy, mając do dyspozycji środki rezerwy celowej budżetu państwa.

Page 11: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

9Raport roczny 2010

W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek – Departamentu

Współpracy Rozwojowej (DWR) i powstałego z dniem 1 stycznia 2010 roku Departamentu Wdrażania Programów Rozwojowych (DWPR). Do zadań DWR należy przygotowanie założeń polityki rozwojowej, programowanie współpracy oraz opracowanie programów pomocowych wobec poszczególnych państw-benefi cjentów, jak również uczestnictwow kształtowaniu regulacji prawnych dotyczących współpracy rozwojowej.DWPR natomiast odpowiedzialny jest za dystrybucję środków przezna-czonych na współpracę rozwojową, opracowanie i przeprowadzanie procedur konkursowych, zawieranie umów z zakresu pomocy rozwo-jowej, monitorowanie realizacji programów i projektów, akceptację

sprawozdań z ich realizacji oraz rozliczanie dotacji celowych pod względem merytorycznym i fi nan-sowym.

W 2010 roku Komitet Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD przeprowadził przegląd (special review)

polskiej pomocy rozwojowej. Podsumowaniem procesu była konferencja Polska w systemie między-narodowej współpracy rozwojowej, zorganizowana w Warszawie w dniu 17 maja 2010 roku, podczasktórej zaprezentowano końcowy raport z przeglądu DAC.

System fi nansowania polskiej współpracy rozwojowej w 2010 roku

Źródło: Opracowanie własne MSZ

MINISTERSTWO ŚRODOWISKA

„WOLONTARIAT - POLSKA POMOC”

POMOC DWUSTRONNA W FORMIE PROJEKTÓW

„POLSKA POMOC ZAGRANICZNA”

„SYSTEM MAŁYCH GRANTÓW" (projekty polskich placówek dyplomatycznych)

„EDUKACJA ROZWOJOWA”

SENSE I INNE INICJATYWY

POMOC WIELOSTRONNA

WPŁATY DO BUDŻETU UE

WPŁATY NA RZECZ ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH

INNE

MINISTERSTWO ZDROWIA

MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO(programy stypendialne)

MINISTERSTWO FINANSÓW (pomoc finansowa)

ŚRODKI URUCHAMIANE PRZEZ INNE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ (z rezerwy celowej oraz środki własne resortów)

REZERWA CELOWA W DYSPOZYCJIMINISTERSTWA SPRAW ZAGRANICZNYCH

FINANSOWANIE POLSKIEJ WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ

POMOC DWUSTRONNA

Page 12: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

10

Na programy pomocowe realizowane za pośrednic-twem MSZ w 2010 roku, przeznaczono w budżecie państwa kwotę 100 mln PLN (rezerwa celowa

budżetu państwa poz. nr 31 - Implementacja polskiego programu współpracy na rzecz rozwoju oraz wsparcie międzynarodowej współpracy na rzecz demokracji i społeczeństwa obywatelskiego, w tym Specjalistyczne Studia Wschodnie UniwersytetuWarszawskiego).

W 2010 roku polska ofi cjalna pomoc rozwojowa wyniosła 1 139 mln PLN

(377,89 mln USD), co stanowi 0,08 DNB. Prawie 75% tej kwoty (850 mln PLN) stanowiła polska pomoc wielostronna.

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

OFICJALNA POMOC ROZWOJOWA (Offi cial Development Assistance, ODA)

http://www.oecd.org/dataoecd/21/21/34086975.pdf – darowizny i pożyczki przekazywane krajom rozwija-jącym się przez ofi cjalne instytucje rządowe państw--donatorów lub organizacje międzynarodowe mające na celu wspieranie rozwoju gospodarczego i dobrobytu w tych krajach. Pożyczki uznawane są za ofi cjalną pomoc rozwojową tylko wtedy, gdy zawierają element darowiz-ny na poziomie minimum 25% ich wartości.

34

26

21

17

12

10

7

7

4

3

1

38

Ukraina

Afganistan

Gruzja

Azja (bez Afganistanu)

Białoruś (bez ambasady)

Mołdawia

Ameryka Łacińska

Autonomia Palestyńska

Angola

Bałkany Zachodnie

Afryka Północna i Bliski Wschód

Projekty na rzecz wielu krajów

Afryka Subsaharyjska

42

Projekty zrealizowane ze środków będących w dyspozycji MSZ w poszczególnych regionach w 2010 roku

Źródło: Opracowanie własne MSZ

71

Po

lsk

ie p

rze

dst

aw

icie

lstw

a d

yp

lom

aty

czn

e(b

ez

Bia

łoru

si)

53

Ad

min

istr

acj

a r

ząd

ow

a

17

Jed

no

stk

i sa

mo

rzą

du

te

ryto

ria

lne

go

7

Ucz

eln

ie p

ub

licz

ne

i je

dn

ost

ki

ba

da

wcz

o-r

oz

wo

jow

e

75

Org

an

iza

cje

po

za

rzą

do

we

Projekty zrealizowane ze środków będących w dyspozycji MSZ z podziałem na podmiot realizujący w 2010 roku

Źródło: Opracowanie własne MSZ

Page 13: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

11Raport roczny 2010

POMOC DWUSTRONNA

Projekty zrealizowane w 2010 roku zostały wyłonione w ramach czterech konkursów przeprowadzonych przez MSZ – Polska pomoc zagraniczna 2010; Pomoc zagraniczna 2010 – działania placówek (tzw. Program małych grantów); Wolontariat – polska pomoc, Edukacja rozwojowa 2010.

-- Konkurs Polska pomoc zagraniczna 2010, skierowany do różnych podmiotów: organizacji pozarządowych, administracji rządowej, jednostek samorządu terytorialnego, uczelni publicznych i niepublicznych oraz jednostek badawczo-rozwojowych. Dla każdego kraju/regionu określono obszary wsparcia zgodne z założeniami aktualnego programu polskiej współpracy rozwo- jowej. Najwięcej projektów zrealizowano w następujących obszarach priorytetowych: promocja demokracji, dobrego rządzenia i stabilności (Białoruś, Ukraina, Gruzja, Mołdawia), rozwój obszarów wiejskich (Gruzja, Mołdawia, Autonomia Palestyńska, Afryka Subsaharyjska, Azja Środkowa), a także edukacja i ochrona zdrowia (Afganistan, Angola, Gruzja). Do konkursu zgłoszono 399 projektów. Komisja konkursowa wybrała do realizacji 100, na łączną kwotę 23,7 mln PLN.

Najważniejszym i najbardziej aktywnym partnerem wdrażającym działania rozwojowe są polskie organizacje pozarządowe, które w 2010 roku zrealizowały 60% wszystkich projektów dofi nanso- wanych przez MSZ. Za przeprowadzenie blisko jednej trzeciej inicjatyw pomocowych odpowiadały jednostki samorządu tery- torialnego oraz administracja rządowa (w tym Państwowa Straż Pożarna i Policja). Najwięcej projektów zrealizowano na Ukrainie (39), Białorusi i w Gruzji (po 18 projektów).

-- Konkurs Pomoc zagraniczna 2010 – działania placówek, potocznie nazywany Programem małych grantów, skierowany jest do polskich placówek dyplomatycznych w Europie Wschodniej, Bałkanach Zachodnich, Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej. Sektory wsparcia dedykowane dla poszczególnych państw i regionów były analogiczne do obszarów wskazanych w konkursie Polska pomoc zagraniczna 2010. Do Programu małych grantów w 2010 roku zgłoszono 187 projektów, spośród których do realizacji wybrano 89, na łączną kwotę 6,3 mln PLN.

-- Od 2008 roku ważnym elementem polskiej współpracy na rzecz rozwoju jest realizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych program Wolontariat – polska pomoc. Celem tej inicjatywy jest pobudzanie aktywności i zaangażowania polskich obywateli w pomoc mieszkańcom państw rozwijających się oraz promo- wanie wśród polskiego społeczeństwa wiedzy o dotykających te kraje problemach. W ramach trzeciej edycji programu Wolon- tariat – polska pomoc wybrano 17 projektów, w których udział wzięło 22 wolontariuszy. Wyjechali oni do sześciu krajów Afryki: Ghany, Kamerunu, Kenii, Namibii, Tanzanii, Ugandy, czterech krajów Ameryki Łacińskiej: Boliwii, Gwatemali, Meksyku, Nikaragui oraz do Tajlandii i Gruzji. W ramach projektów

wolontariusze prowadzili przede wszyst- kim działania w dziedzinie edukacji zdro- wotnej, pracując w domach dziecka i wspierając opiekę medyczną dla matek i dzieci. Łączna kwota środków wykorzysta- nych w ramach programu Wolontariat – polska pomoc to ponad 600 tys. PLN. Swoją wiedzą o krajach rozwijających się i doświadczeniem zdobytym w czasie reali- zacji projektów wolontariusze dzielili się po powrocie do Polski, biorąc udział w spotka- niach i prezentacjach w szkołach, większych imprezach tematycznych (np. Tydzień Edu- kacji Globalnej, Forum Współpracy Rozwo- jowej), a także udzielając wywiadów mediom.

-- Celem konkursu Edukacja rozwojowa 2010 było przygotowanie działań informacyjno- -edukacyjnych ukierunkowanych na posze- rzenie wiedzy polskiego społeczeństwa o problemach rozwojowych na świecie oraz zwiększenie zainteresowania Polaków działalnością pomocową naszego kraju na arenie międzynarodowej. Konkurs zorgani- zowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicz- nych we współpracy z Ministerstwem Edu- kacji Narodowej oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, adresowany był do organizacji pozarządowych, publicznych i niepublicznych szkół wyższych, jednostek naukowo-badawczych, jednostek samorzą- du terytorialnego oraz organów administra- cji rządowej. W ramach tych działań dofi nan- sowano m.in. udział pracowników polskich instytucji naukowych i akademickich w za- granicznych kongresach, sympozjach i kon- ferencjach naukowych dot. międzynarodo- wej współpracy na rzecz rozwoju oraz inicja- tywy edukacyjne poświęcone problemom globalnego rozwoju zgłaszane przez szkoły i muzea.

Poza projektami wyłonionymi w czterech wyżej opisanych programach, w trybie pozakonkurso-wym zrealizowano 32 projekty przygotowane przez zespół polskich specjalistów z Regionalnego Zespołu Odbudowy (Provincial Reconstruction Team, PRT) w afgańskiej prowincji Ghazni.

Page 14: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

12

Partnerstwa, czyli Armenii i Azerbejdżanowi, ale na zdecydowanie mniejszą skalę. Oznacza to, że znacz-na część środków w ramach pomocy dwustronnejkierowana jest do krajów PW. W 2010 roku w krajachPartnerstwa Wschodniego zrealizowanych zostało 89 projektów polskiej pomocy rozwojowej (bez Programu Małych Grantów).1

Polska współpraca rozwojowa z Ukrainą polegałaprzede wszystkim na wspieraniu procesu reformsystemowych i gospodarczych, rozwoju samorząd-ności, wspieraniu budowy społeczeństwa obywa-telskiego oraz pogłębianiu współpracy ze struk-turami europejskimi. Pomoc dla społeczeństwa białoruskiego koncentrowała się na promowaniu demokratycznych instytucji i niezależnych mediów, co wiązało się z projektami radiowymi i telewizyj-nymi (TV Belsat, Białoruskie Radio Racja oraz Euro-pejskie Radio dla Białorusi). Działania w Gruzji i Mołdawii miały na celu wsparcie reform gospodar-czych (szczególnie rozwoju rolnictwa oraz małych i średnich przedsiębiorstw) oraz budowy i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, czy wzmacnianie struktur administracji centralnej i samorządowej.

PARTNERSTWO WSCHODNIE

Wykorzystując własne doświadczenia udanej transformacji społeczno--gospodarczej, Polska zgłosiła wspólnie ze Szwecją inicjatywę Partnerstwa

Wschodniego. Jego celem miało być zacieśnienie relacji między Unią Europejską a sześcioma państwami Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego – Ukrainą, Białorusią i Mołdawią oraz Gruzją, Armenią i Azerbejdżanem. Stopniowe zbliżenie między krajami partnerskimi a państwami członkowskimi ułatwić może w przyszłości integrację wschodnich partnerów z Unią, a w krótszej perspektywie czasowej po-zytywnie oddziaływać na interesy obu stron, w tym w kontekście relacji gospodarczych i wizowych, czy umacniania kontaktów międzyludzkich.

Inicjatywę Partnerstwa Wschodniego zainaugurowano 7 maja 2009 rokupodczas szczytu w Pradze, w trakcie czeskiej prezydencji w Unii, z udzia-łem reprezentantów wszystkich państw członkowskich oraz przedstawi-cieli sześciu krajów partnerskich.

W ramach inicjatywy Partnerstwa Wschodniego wskazano cztery plat-formy tematyczne określające najważniejsze sfery współpracy – demo-kracja, dobre rządzenie i stabilność; integracja gospodarcza i konwer-gencje z politykami sektorowymi UE; bezpieczeństwo energetyczne; kontakty międzyludzkie.

Cztery spośród sześciu krajów Partnerstwa Wschodniego są krajami prio-rytetowymi polskiej współpracy rozwojowej (Ukraina, Białoruś, Gruzja i Mołdawia). Polska udziela pomocy również pozostałym dwóm krajom

Nieformalne spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw UE oraz krajów Partnerstwa Wschodniego w Sopocie

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

1 Więcej informacji na temat polskich działań rozwojowych w krajach PW znajduje się w odrębnej publikacji pt. „Polska współpraca na rzecz rozwoju a Partnerstwo Wschodnie (2009-2010)” wydanej przez Departament Współpracy Rozwojowej MSZ.

Page 15: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

13Raport roczny 2010

POMOC WIELOSTRONNA

Polska przekazuje pomoc wielostronną w dwojaki sposób. Po pierwsze, z budżetu odprowadzana jest składka członkowska do budżetu Unii Europejskiej na fi nansowanie unijnej polityki rozwojowej.

W 2010 roku wysokość tej składki wyniosła 203,10 mln EUR (810,94 mln PLN), co stanowiło 3,07% środków na ten cel wpłaconych do budżetu ogólnego UE przez państwa członkowskie.

Ponadto, każdego roku z rezerwy celowej będącej w dyspozycji MSZ fi nansowane są składki członkow-skie lub dobrowolne wpłaty na rzecz wielostronnychfunduszy, organizacji i programów pomocowych. W 2010 roku MSZ wydatkowało na ten cel kwotę ponad 9 mln PLN.2 Dodatkowa pula środków dla organizacji międzynarodowych realizujących programy pomocowe została przekazana przez pozostałe resorty.

20

10

12,4

20

09

5,56

20

08

6,75

20

07

4,07

20

06

3,24

Wysokość środków przekazanych przez MSZ w ramach pomocy humanitarnej w latach 2006-2010 (mln PLN)

Źródło: Opracowanie własne MSZ

POMOC HUMANITARNA

2 Szerzej w rozdziale IV raportu pt. „Współpraca rozwojowa na forum organizacji międzynarodowych” (str. 76)

Pomoc humanitarna ma na celu ratowanie i ochronężycia w czasie klęsk żywiołowych i katastrof spowo-dowanych działalnością człowieka.

W 2010 roku polska pomoc humanitarna wyniosła 12,4 mln PLN (4,1 mln USD).

Środki polskiej pomocy przekazywane są w ramach:

-- pomocy dwustronnej, m.in. w odpowiedzi na apele humanitarne wystosowywane przez ONZ lub Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża,

-- wpłat wielostronnych do instytucji odpowiedzialnych za pomoc humanitarną.

W 2010 roku polska bilateralna pomoc humanitarnadotarła do: Albanii, Afganistanu, Autonomii Palestyńskiej, Czarnogóry, Haiti, Kirgistanu, Mołdawii i Pakistanu. Ko

nfer

encj

a „Po

lska

w s

yste

mie

mię

dzyn

arod

owej

wsp

ółpr

acy

rozw

ojow

ej”

Page 16: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

14

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

Geograficzna współpraca z krajami Afryki, Karaibówi regionu Pacyfiku w ramach instrumentu współpracyna rzecz rozwoju (DCI)7,74

Europejska Polityka Sąsiedztwa i stosunki z Rosją42,34

Pomoc przedakcesyjna (w tym instrument pomocy przedakcesyjnej IPA)27,17

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa 6,02

Europejski instrument na rzecz demokracji i praw człowieka (EIDHR)4,48

Pomoc humanitarna28,85

Współpraca z Azją20,22

Współpraca z Ameryką Łacińską8,59

Bezpieczeństwo żywnościowe16,35

Reagowanie na sytuacje kryzysowe i przeciwdziałanie zagrożeniom5,60

Podmioty niepaństwowe7,74

Rozwój społeczny3,95

Ochrona środowiska i zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi3,16

Pomoc makroekonomiczna + Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju3,11

Wydatki administracyjne14,66

Pozostałe3,19

4%

21%

13%

3%

2%

14%

10%

4%

8%

3%

4%

2%

2%

2%

7%

2%

Polski wkład w fi nansowanie polityki rozwojowej UE nadzorowanej przez Komisję Europejską w 2010 roku (mln EUR)

Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid

POLSKA WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA W RAMACH DZIAŁAŃ UE

Przystępując w dniu 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej, Polska przyłączyła się do grupy państw przekazujących ponad połowę światowej Ofi cjalnej Pomocy Rozwojowej (ODA). Jako członek UE,Polska zaakceptowała cele i instrumenty współpracy rozwojowej Unii oraz dostosowuje swoje działania w zakresie współpracy na rzecz rozwoju do zobowiązań Unii podjętych przez nią wobec Narodów Zjednoczonych i innych instytucji międzynarodowych. Polska koordynuje swoje działania w zakresie współpracy na rzecz rozwoju z innymi krajami Unii i Komisją Europejską.

Środki przeznaczane przez inne organy

administracji rządowej

Oprócz wspomnianych powyżej składek członkow-skich lub dobrowolnych wpłat na rzecz wielostron-nych funduszy, organizacji i programów pomoco-wych, Polska przekazuje pomoc w formie technicz-nej, fi nansowej lub też przez świadczenie pomocy na rzecz uchodźców.

Page 17: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

15Raport roczny 2010

Pomoc fi nansowa

Pomoc fi nansowa obejmuje rządowe kredyty preferencyjne udzielanepaństwom rozwijającym się i będącym w okresie transformacji, umorzenie długów oraz wpłaty na fi nansowanie wybranych inicjatyw realizowanych przez międzynarodowe instytucje fi nansowe.3

W Polsce za udzielanie pomocy fi nansowej krajom rozwijającym się odpowiada Ministerstwo Finansów we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Wartość tego typu pomocy przekazanej przez Polskę w 2010 roku wyniosła 162,6 mln PLN. Na tę sumę składają się trzy wypłaty z tytułu umów międzyrządowych o kredytach preferencyjnychna pomoc w formie wiązanej (151 mln PLN), na rzecz Angoli, Chin4 oraz Wietnamu. Ponadto w ramach pomocy fi nansowej Polska wsparła działalność międzynarodowych instytucji fi nansowych, takich jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund, IMF) oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (International Develop-ment Association, IDA) – pozostałe 11,5 mln PLN.

Pomoc techniczna

Zgodnie z wytycznymi Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD, pomoc techniczna polega na przekazywaniu know-how krajom rozwijającym się, w celu zwiększenia potencjału kraju benefi cjenta do podejmowania własnych działań rozwojowych. Polska od lat dzieli się wiedzą na temat planowania i wdrażania reform gospodarczo-ustro-jowych, przekształceń gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych

oraz doświadczeniami związanymi z procesem integracji z Unią Europejską. W ramach projektów realizowanych przez organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego i organizacje pozarządowe Polska fi nansuje studia, stypendia,

szkolenia i staże dla obywateli państw-benefi cjen-tów ofi cjalnej pomocy rozwojowej, zapewnia wsparcie eksperckie, zleca opracowywanie analiz.

Najistotniejszym składnikiem współpracy technicz-nej w Polsce są rządowe programy stypendialnenadzorowane przez Biuro Uznawalności Wykształ-cenia i Wymiany Międzynarodowej (BUWiWM) podległe Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2010 roku na polskich uczelniach kształciło się 4261 zagranicznych studentów oraz 419 doktorantów i stażystów długoterminowych pochodzących z 74 krajów. Szacunkowe koszty kształcenia obywateli krajów rozwijających się wyniosły prawie 50 mln PLN, z czego wartość wypłaconych stypendiów wyniosła ponad 17 mln PLN. Najliczniejszą grupę stypendystów stanowili obywatele Białorusi (1586), Ukrainy (1521),Kazachstanu (502) oraz Wietnamu (146).5

Polsko-duński projekt rozwojowy „Wzmocnienie kompetencji białoruskiego środowiska dziennikarskiego poprzez działania szkoleniowo-informacyjne w Polsce i w Danii”

3 Według wskazówek Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD kredyty preferencyjne powinny zawierać co najmniej 25% darowizny. W ramach grupy państw OECD ustalono (Porozumienie w sprawie ofi cjalnie wspieranych kredytów eksportowych z 1978 r.), że kredyty rządowe przeznaczone na fi nansowanie eksportu na zasadach preferencyjnych w formie tzw. pomocy wiązanej (tied aid) powinny być dotowane na poziomie minimum 35%. 4 W oparciu o postanowienia umowy między rządem RP a rządem ChRL o współpracy fi nansowej z 2000 roku.5 Dane BUWiWM.

Page 18: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

16

1. PRZEWODNIK PO POLSKIEJ WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

Mis

ja o

bser

wac

yjna

OBW

E w

ybor

ów p

rezy

denc

kich

na

Ukr

aini

e

Stypendia dla obywateli państw rozwijających się zostały także sfi nansowane przez Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Kultury i DziedzictwaNarodowego. Ogółem 103 cudzoziemców otrzy-mało stypendia na studia, staże podyplomowe, studia doktoranckie, specjalizacje oraz kursy przy-gotowawcze do podjęcia studiów medycznych w jednostkach nadzorowanych przez ministra zdrowia. Najliczniejszą grupę stypendystówstanowili obywatele Białorusi (57). Koszt stypen-diów wypłaconych przez Ministerstwo Zdrowia wyniósł 676 tys. PLN. Natomiast Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego sfi nansowało stypendia dla obywateli krajów rozwijających się na odbycie studiów I i II stopnia, studiów doktoranckich oraz stażystów i słuchaczy uczelni artystycznych w kwocie prawie 190 tys. PLN.6

Jednym z przykładów pomocy technicznej jest także Program stypendialny Rządu RP

im. Konstantego Kalinowskiego pod patronatem Prezesa Rady Ministrów RP. Program skierowany jest do młodzieży białoruskiej, która z różnych przyczyn ma ograniczone możliwości podjęcia studiów wyższych w swoim kraju. Stypendyści, choć w warunkach emigracyjnych, z terytorium

Polski, podejmują działania na rzecz demokracji i praw człowieka na Białorusi, najczęściej w formie indywidualnych inicjatyw pojedynczych studentów lub grup zebranych w poszczególnych miastach lub na uczel-niach. W ramach programu w 2010 roku w Polsce studiowało ponad 250 obywateli Białorusi.

Program SENSE (Strategic Economic Needs and Security Exercise), realizowany przez Departament Wdrażania Programów Rozwojowych MSZ, jest szkoleniem mającym na celu pogłębienie wiedzy uczestników pochodzących z krajów podlegających transformacji ustrojowej, na temat przemian systemowych, zarówno w sferze politycznej, ekonomicznej, jak i społecznej. Program kładzie nacisk na proces podejmowania decyzji, zarządzania konfl iktami oraz rozwój zdolności negocjacyjnych. Jednym z elementów programu było przeprowadzenie symulacji komputerowej, podczas której uczestnicy odgrywali określone role w fi kcyjnym państwie. Program oparty jest na symulacji kompute-rowej stworzonej przez amerykański Instytut Analiz Obronnych (The Institute for Defense Analysis) i wykorzystywany w Polsce od 2006 roku. W 2010 roku przeprowadzono dwie edycje szkolenia: w dniach 2-7 lipca 2010 roku z udziałem 49 przedstawicieli administracji publicznej Armenii i Gruzji oraz w dniach 22-27 listopada 2010 roku na rzecz przedstawicieli Ukrainy i Mołdawii.7

Kolejną inicjatywą MSZ był w 2010 roku monitoring wyborów na Ukrainie, w Azerbejdżanie, Mołdawii i na Białorusi, a także w Bośni i Hercegowinie.8

6 Szczegółowe dane dot. programów w ramach pomocy technicznej zostały opisane przy omawianiu poszczególnych państw-benefi cjentów. 7 Bliżej o każdym z programów przy opisach poszczególnych państw-uczestników.8 Bliżej o każdej inicjatywie przy poszczególnych państwach/regionach, w których odbywał się monitoring.

Page 19: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

17Raport roczny 2010

9 Rosja nie znajduje się na liście benefi cjentów pomocy rozwojowej DAC.

1082

Gru

zja

107

Arm

en

ia

47

Wie

tna

m

46

Bia

łoru

ś

457

po

zost

ałe

Ro

sja

4795

Liczba osób, które w okresie 1.01-31.12.2010 złożyły wniosek o nadanie statusu uchodźcy w RP

Źródło: Urząd ds. Cudzoziemców

19

Bia

łoru

ś

5

Ira

k

4

Afg

an

ista

n

12

po

zost

ałe

Ro

sja

42

Liczba osób, którym w okresie 1.01-31.12.2010 nadano status uchodźcy w RP

Źródło: Urząd ds. Cudzoziemców

Pomoc dla uchodźców

Pomoc dla uchodźców jest również zaliczana do ofi cjalnej pomocyrozwojowej. W Polsce obowiązuje Ustawa z 13 czerwca 2003 roku o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którą cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem w kraju pochodzenia (z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej) nie może, lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Cudzoziemcomzapewnia się także pomoc socjalną i opiekę medyczną; możliwe jest też udzielenie wsparcia w organizacji dobrowolnego powrotu do kraju, do którego mają prawo wjazdu. Większość cudzoziemców ubiegających się o nadanie im statusu uchodźcy korzysta w czasietrwania postępowania z pomocy Urzędu ds. Cudzoziemców, podlegającego Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji. Urząd ten współpracuje z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (International Organisation for Migration, IOM) w zakresie realizacji programu dobrowolnych powrotów i realizuje wiele projektów pomocowych na rzecz osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce.

W 2010 roku 6 534 osób ubiegało się o przyznanie im statusu uchodźcy w Polsce. Większość stanowili obywatele Rosji9 (4 795) oraz Gruzji (1 082). Na ofi cjalną pomoc rozwojową Urząd ds. Cudzo-ziemców przeznaczył ponad 16 mln PLN. Pomoc obejmowała m.in. wydatki na zakwaterowanie i wyżywienie w ośrodkach, opiekę medyczną, naukę języka polskiego, dobrowolną repatriację, a także wypłaty świadczeń pieniężnych na pokrycie przez samych zainteresowanych kosztów pobytu na terytorium Polski. W sumie pomocą objęto oby-wateli 49 krajów rozwijających się, którzy ubiegali się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce. Spośród nich najliczniejszą grupę stanowili obywatele Gruzji,na pomoc którym przekazano ponad 10 mln PLN.

Page 20: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

18

2

POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU

2.1 KRAJE PRIORYTETOWE

Afganistan Ukraina Gruzja Białoruś Mołdawia Autonomia Palestyńska Angola

2.2 POZOSTAŁE REGIONY

Afryka Subsaharyjska Azja Afryka Północna i Bliski Wschód Ameryka Łacińska Bałkany Zachodnie

20

46

20232933384144

4651565962

Page 21: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Chrześcijańska Służba Charytatywna. Projekt: Tubakire (Przyjmijmy ich) – dostępne szkoły podstawowe dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Rwandzie

Page 22: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

2.1 KRAJE PRIORYTETOWE

10

Afganistan

20

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Organizacje pozarządowe 1 427 571 PLN

MSZ (Departament Wdrażania

Programów Rozwojowych)3 212 601 PLN

Inne organy administracji rządowej 32 16 047 839 PLN

RAZEM 36 16 688 011 PLN11

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

10 Kolejność prezentacji krajów priorytetowych wg wielkości zaangażowanych środków.11 Ponadto Polska przekazała następujące dobrowolne środki na rzecz programów realizowanych w Afganistanie: - 3,1 mln PLN (1 mln USD) na rzecz Funduszu Powierniczego na rzecz Odbudowy Afganistanu (Afghanistan Reconstruction Trust Fund, ARTF), - 1,5 mln PLN (375 tys. EUR) na rzecz Światowego Programu Żywnościowego (World Food Programme, WFP).

W 2010 roku Afganistan został sklasyfi kowany na 155. miejscu w rankingu HDI (Human Development Index) mierzącym społeczno-gospodarczy rozwój państw świata (w roku 2009 zajmował 181. miejsce). Średnia długość życia mieszkańców Afganistanu wynosi 44 lata. Na skutek działań zbrojnych toczonych w kraju od lat osiemdziesiątych XX w., infrastruktura tech-niczna i społeczna jest słabo rozwinięta, a biznes narkotykowy wzmacnia zjawisko korupcji i osłabia lokalne instytucje. Odbudowa i stabilizacja Afgani-stanu to jedno z największych wyzwań rozwojowych, jakim musi stawić czoło grupa państw-donatorów zaangażowanych w tej części Azji.

Ze

spó

ł S

pe

cja

list

ów

w P

RT

Gh

azn

i. P

roje

kt: R

ozbu

dow

a si

eci w

odoc

iągo

wej

w G

hazn

i, A

fgan

ista

n

Page 23: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Dwie międzynarodowe konferencje zorganizowane w Londynie i w Kabulu w 2010 r. zapoczątkowały tzw. Proces Kabulski, którego fi nałem ma być przekazanie odpowiedzialności za bezpieczeństwo kraju rządowi afgańskiemu w 2014 roku. Aby tego dokonać przyspieszeniu uległy działania związane z budowaniem potencjału administracji pub-licznej. Od 2004 r. Afganistan znajduje się w grupie państw prioryteto-wych, do których kierowana jest polska pomoc rozwojowa. Ze względu na poziom bezpieczeństwa w Afganistanie, wdrażanie pomocy na rzecz rozwoju musi być tam prowadzone przy organizacyjnym i logistycznym wsparciu struktur wojskowych. Polski zespół w PRT Ghazni (Provincial Reconstruction Team Ghazni), składający się z cywilnych ekspertów oraz żołnierzy odpowiedzialnych za poszczególne sektory wsparcia (m.in. infrastrukturę, edukację, sprawy społeczne, kulturę, media, administrację publiczną), realizuje projekty rozwojowe we współpracy z miejscowymi władzami i organizacjami społecznymi.

Działania PRT mają na celu odbudowę prowincji Ghazni oraz wzmac-nianie zdolności instytucjonalnych władz lokalnych. PRT działa w zgodzie z Planem Rozwoju Prowincji (Provincial Development Plan). Inicjatywa wychodzi zawsze od mieszkańców, a projekty realizowane są z uwzględnieniem miejscowych technologii oraz dostępności części zamiennych na rynku lokalnym.

Oprócz projektów związanych z rozbudową infrastruktury (budowa dróg i wodociągów, remonty budynków użyteczności publicznej, elektryfi kacja) oraz zakupem wyposażenia dla szkół, szpitali czy innych instytucji użyteczności publicznej, PRT prowadzi projekty społeczne i edukacyjno-szkoleniowe (nauka czytania i pisania, matematyki, obsługi komputera, języka angielskiego oraz szkolenia zawodowe podnoszące kwalifi kacje).

Przykłady projektów zrealizowanych w Afganistanie w 2010 roku:

PROJEKT

Hydroelektrownia dla miejscowości Gelan

Polski zespół specjalistów w PRT Ghazni

http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/104.html

Jednym z ważnych problemów Afganistanu jest brak ogólnokrajowej sieci energetycznej, co w połączeniu z niską gęstością zaludnienia powoduje, że większość mieszkańców prowincji Ghazni nie posiada dostępu do taniej energii elektrycznej. Aby rozwiązać ten problem zdecydowano o wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Wybudo-wana w miejscowości Gelan hydroelektrownia gwarantuje, że energia elektryczna będzie dostępna także dla mniej zamożnych Afgańczyków. Polska dofi nansowała projekt kwotą 288 tys. PLN.

1

PROJEKT

Mur przeciwpowodziowy w miejscowości Qala Azad Khan (prowincja Ghazni)

Polski zespół specjalistów w PRT Ghazni

http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/104.html

Rokrocznie podczas gwałtownych wiosennych roztopów pojawia się poważne ryzyko wystąpienia stanów wysokich wód na rzece Ghazni. Dodatko-wym zagrożeniem dla mieszkańców miejscowości Qala Azad Khan jest nieprawidłowe użytkowanie zapory Sultan-e-Dam, które może doprowadzić do katastrofy hydrotechnicznej. Sposobem na zażegnanie niebezpieczeństwa jest mur przeciw-powodziowy na lewym brzegu rzeki Ghazni w rejonie Qala Azad Khan. Jego wysokość zapew-nić ma bezpieczny przepływ wód maksymalnych przez koryto rzeki, wzdłuż obszarów zabudowa-nych. W ramach projektu wybudowano już pierw-szy odcinek muru przeciwpowodziowego z kamie-nia łamanego. Polski wkład w fi nansowanie projektuwyniósł 172 tys. PLN.

2

PROJEKT

Szkolenie dla kobiet z zakresu nauki języka angielskiego i obsługi komputera

Polski zespół specjalistów w PRT Ghazni

http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/104.html

Z uwagi na czynniki kulturowe i ekonomiczne,afgańskie kobiety napotykają na znaczne trud-ności w dostępie do szkolnictwa wyższego. W szkołach afgańskich powszechnie utrzymuje się niski poziom nauczania języka angielskiego i infor-matyki. Uwzględniając te czynniki, przeprowadzono7-miesięczne szkolenia zawodowe (zajęcia odbywałysię 6 dni w tygodniu, po 3 godz. dziennie), adreso-wane do uczennic ostatnich klas szkół średnich oraz pracownic administracji publicznej i sektora pozarządowego (zazwyczaj bez wykształcenia wyższego). Projekt miał na celu podniesienie kwalifi kacji kobiet aktywnych zawodowo oraz uzupełnienie wykształcenia dziewcząt, które prawdopodobnie nie będą kontynuowały nauki na uniwersytecie.  Polski wkład w fi nansowanie projektu to kwota 94 tys. PLN.

3

21Raport roczny 2010

Page 24: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Budowa drogi do District Center w Jaghori

Polski zespół specjalistów w PRT Ghazni

http://www.isaf.wp.mil.pl/pl/104.html

Rozbudowa sieci drogowej jest jednym z ważnych elementów działalności polskiego zespołu specjalistów w PRT Ghazni. Siedziba władz lokalnych dystryktu Jaghori jest usytuowana w odległości około 450 m od centrum miejscowości Sangemasha. Nieuporządkowany i przez to niebezpieczny ruch pieszych i pojazdów pomiędzy centrum a siedzibą władz odbywał się po pasie naturalnego gruntu, umownie nazywanym drogą. Dodatkowe utrudnienia w ruchu wywołane były opadami deszczu, wiosennymi roztopami. W ramach projektu został wybudowany odcinek drogi o nawierzchni brukowej z kamienia łamanego o długości 425 metrów i szerokości jezdni 7 metrów. Ponadto na poboczach drogi zostały wykonane rynsztoki odprowadzające wody opadowe. Łączna szerokość utwardzonej nawierzchni (jezdni wraz z poboczami) to 9 metrów. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 281 tys. PLN.

4

PROJEKT

Walka z ubóstwem i głodem poprzez poprawę jakości edukacji w obszarze rolnictwa w prowincji Herat (budowa uniwersyteckiej kliniki weterynaryjnej)

Stowarzyszenie „Edukacja dla Pokoju”

http://www.orient.uw.edu.pl/edu/

Budowa dwukondygnacyjnej uniwersyteckiej kliniki weterynaryjnej w prowincji Herat zapewnić miała studentom i wykładowcom Wydziału Rolnictwa, a w szczególności Instytutu Weterynarii Uniwersytetu w Heracie, możliwość rozwoju badań, podniesienia zdolności praktycz-nych i zastosowania nabytych umiejętności teoretycznych. Klinika jest pierwszą tego typu placówką w kraju. Jej funkcjonowanie przekłada się także na podniesienie poziomu jakości i wydajności rolnictwa w pro-wincji dzięki zapewnieniu fachowej opieki weterynaryjnej dla zwierząt hodowlanych. Ponadto można spodziewać się znacznego obniżenia zachorowalności mieszkańców Heratu i okolic na choroby zakaźne, głównie odzwierzęce. Jest to szczególnie istotne, gdyż w prowincji Herat 77% ludności mieszka na wsi, dla 36% gospodarstw domowych rolnic-two jest głównym źródłem dochodów, a 20% gospodarstw utrzymuje się dzięki hodowli zwierząt domowych i drobiu. Polski wkład w fi nanso-wanie projektu (poprzez MSZ) to 427,5 tys. PLN.

5

22

Pozostałe inicjatywy zrealizowane w 2010 roku

na rzecz Afganistanu:

DWPR MSZ zrealizował dwie wizyty studyjne, na które przeznaczono środki w wysokości 202 tys. PLN:

Wspieranie zdolności instytucjonalnych afgańskich władz w procesie tworzenia i egzekwowania prawaPierwsza wizyta studyjna odbyła się w dniach 24.09 - 02.10.2010 r. Wziął w niej udział gubernator pro-wincji Ghazni wraz z 8-osobową delegacją , w skład której wchodzili m.in. wiceminister ds. władz lokal-nych, przedstawiciele władz dystryktu Ghazni oraz Rady Prowincji. Wizyta miała na celu zapoznanie gości z funkcjonowaniem polskiej administracji publicznej, zarówno szczebla samorządowego, jak i centralnego. Poprzez zaprezentowanie polskich dokonań w zakresie samorządności wizyta miała wpłynąć na umocnienie struktur władz lokalnych w Ghazni.

Wspieranie liderów politycznych młodego pokolenia w Ghazni W dniach 15-23.10. 2010 roku w Polsce przebywała grupa młodych afgańskich liderów politycznych.Głównym celem tej wizyty było wspieranie zdolnościinstytucjonalnych afgańskich władz w procesie tworzenia administracji, w szczególności w prowin-cji Ghazni. Wizyta miała charakter roboczy; opierała się o prezentację osiągnięć polskiej transformacji politycznej i gospodarczej, struktur oraz zasad funkcjonowania władz centralnych i społeczeństwa obywatelskiego w naszym kraju. Podczas pobytu w Polsce delegacja odbyła szereg spotkań m.in. z przedstawicielami Sejmu i Senatu RP, MinisterstwaSpraw Zagranicznych, Krajowej Szkoły AdministracjiPublicznej, Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz młodymi politykami, którzy przedstawiali swoje zawodowe dokonania, potwierdzające możliwość rozwijania przez młodych ludzi karier politycznych. Gościom pokazano także Muzeum Powstania Warszawskiego i stołeczne Stare Miasto.

Pomoc dla uchodźców

W 2010 roku Urząd ds. Cudzoziemców podległy Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji wydatkował środki w wysokości 327 tys. PLN na rzecz obywateli Afganistanu ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce. Status uchodźcy otrzymały cztery osoby, a kolejne pięć uzyskało ochronę uzupełniającą.

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 25: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

23Raport roczny 2010

Ukraina

Zwycięstwo Wiktora Janukowycza w wyborach prezydenckich w lutym 2010 roku doprowadziło nie tylko do głębokich zmian na ukraińskiej scenie politycznej, ale również do znaczącej reorientacji w polityce zagranicznej, polegającej na utrzymywaniu do-brych stosunków zarówno z Rosją, jaki i z Zachodem, z jednoczesną aktywną współpracą z innymi kluczo-wymi państwami – przede wszystkim z Chinami. Ukraina zajmuje (2010) 69. pozycję w rankingu HDI (Human Development Index) prowadzonym przez UNDP, który corocznie monito-ruje społeczno-gospodarczy rozwój państw świata.

Mis

ja o

bse

rwa

cy

jna

OB

WE

wy

bo

rów

pre

zy

de

nck

ich

na

Uk

rain

ie

12 Suma projektów administracji rządowej nie obejmuje programu SENSE oraz udziału polskich obserwatorów wyborów w misji obserwacyjnej OBWE.

Ze względu na sąsiedztwo i znaczenie geopolitycz-ne Ukraina pozostaje ważnym partnerem Polski w regionie. Kraj ten jest jednym z państw objętych programem Partnerstwa Wschodniego. Od 2006 roku Ukraina należy też do grupy priorytetowych biorców polskiej pomocy rozwojowej. Przyznanie Polsce i Ukrainie w 2007 roku prawa do organizacji mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO 2012, stało się dodatkowym impulsem do ściślejszej współpracy administracji obu krajów.

Organizacje pozarządowe 19 4 651 505 PLN

Administracja rządowa 11 1 561 090 PLN12

Jednostki samorządu terytorialnego 10 2 813 028 PLN

Jednostki badawczo-rozwojowe 1 144 636 PLN

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 1 521 635 PLN

RAZEM 42 9 691 894 PLN

Realizator projektu Liczba projektów Kwota dofi nansowania

Page 26: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Projekty realizowane w ramach programu „Pomoc zagraniczna 2010” odpowiadały głównym obszarom wsparcia dla Ukrainy określonym w programie polskiej pomocy zagranicznej. Obejmowały m.in. działania z zakresu rozwoju instytucjonalnego i promocji dobrego rządzenia (good governance), współpracy samorządowej, integracji europejskiej oraz euroatlantyckiej (w tym reformę wymiaru sprawiedliwości, służb celnych i granicznych, rozwój rolnictwa), a także oszczędzania energii.

Przykłady projektów zrealizowanych na Ukrainie w 2010 roku:

PROJEKT

Promowanie zasady dobrego rządzenia oraz wsparcie działań na rzecz integracji europejskiej na Krymie

Helsińska Fundacja Praw Człowieka

http://www.hfhr.pl/

Projekt dotyczył dwóch bardzo ważnych dla rozwoju Krymu zagadnień – urzeczywistnienia zasady „dobrego rządzenia” (w szczególności w zakre-sie samorządności) oraz wsparcia działań na rzecz integracji europejskiej i związanej z tym konieczności wprowadzenia zmian instytucjonalnych. Zdaniem wykonawcy projektu „najważniejszym krokiem w tym kierunku było rozwinięcie poważnej dyskusji publicznej w celu przekonania oby-wateli do tego, że zmiany są konieczne i będą działać na ich korzyść”. Na projekt składały się: program edukacyjny (seminarium wprowadza-jące na Krymie oraz dwie wizyty studyjne w Polsce), trzynaście debat telewizyjnych i audycji radiowych w regionalnych mediach oraz przy-gotowanie materiałów audiowizualnych niezbędnych do realizacjiprojektu. Benefi cjentami działań byli przedstawiciele władz samorządo-wych, lokalnych organizacji społecznych i mediów oraz stowarzyszenia przedsiębiorców z Krymu. W ramach projektu wyprodukowano także program telewizyjny o samorządzie lokalnym, który zajął pierwsze miejsce w kategorii „Samorząd Lokalny” w konkursie 5. edycji festiwalu telewizyjnego „Otwarta Ukraina”. Jest to największy ukraiński festiwal produkcji telewizyjnej, organizowany przez Ukraiński Związek Mediów, spółkę „Teleradiokurier” oraz agencję „Idea Plus”. Film rywalizował ze 143programami wyprodukowanymi przez 48 podmiotów (głównie regio-nalne telewizje). Ponadto organizatorzy „Otwartej Ukrainy” przyznali specjalne odznaczenie dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP za pomoc w produkcji programu „Tatarzy w Polsce”, zrealizowanego w ramach projektów w 2009 roku. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZw wysokości 222 tys. PLN.

1

PROJEKT

Profesjonalna kadra, przyjazna granica – wzmocnienie ukraińskichsłużb celnych i granicznych (II edycja)

Fundacja Inicjatyw Menedżerskich

http://www.fi m.lublin.pl/

Powyższy projekt był kontynuacją skierowanego do ukraińskich służb celnych i granicznych przedsięwzięcia „Profesjonalna kadra, przyjazna

2

granica - wzmocnienie ukraińskich służb celnych i granicznych”, fi nansowanego przez Polskę w 2009 roku. Głównym założeniem projektu reali-zowanego w 2010 roku było wsparcie poprzez system specjalistycznych szkoleń i warsztatów oraz wymianę doświadczeń. Wszystkie działania w ramach projektu przyczyniły się do pogłębienia kwalifi kacji, poprawy jakości pracy ukraińskich służb celnych i granicznych, opracowania mecha-nizmów usprawniających odprawy, stworzyły okazję do wymiany doświadczeń pomiędzy polskimi i ukraińskimi funkcjonariuszami, wpłynęły także na udoskonalenie współpracy służb obu państw (istotne m.in. w kontekście Mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO 2012). Projekt został zrealizowany we współpracy ze służbami celnymi i strażą graniczną Polski i Ukrainy. Polski wkład fi nansowy (poprzez MSZ) w realizację projektu zamknął się kwotą 421 tys. PLN.

PROJEKT

Dwa kraje – jeden program oszczędzania energii, czyli polsko-ukraińska współpraca na rzecz ponadnarodowej inicjatywy Komisji Europejskiej pn. Porozumienie Burmistrzów (Covenant of Mayors)

Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”

http://www.pnec.org.pl/

Zadaniem projektu była promocja i implementacja ponadnarodowej inicjatywy Komisji Europejskiej pn. Porozumienie Burmistrzów (Covenant of May-ors), angażującej władze lokalne miast i gmin oraz reprezentowane przez nie społeczności lokalne w działania na rzecz oszczędności energii i ochrony klimatu, poprzez zobowiązanie sygnatariuszy do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla o minimum 20% do 2020 roku. W ramach projektu przeprowa-dzono 6-dniowe szkolenie na temat wdrażania metodologii inicjatywy KE, w którym uczestniczyliprzedstawiciele jedenastu ukraińskich miast. Ponadto przygotowano wystawę pt. „Dobra energia”, promującą sygnatariuszy Porozumienia, stworzono informacyjno-promocyjną stronę internetową projektu oraz opracowano i wydano edukacyjną płytę CD, zawierającą kompendium wiedzy na temat Porozumienia Burmistrzów. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 305 tys. PLN.

3

24

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 27: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Wsparcie służb oraz instytucji rolniczych i okołorolniczych Ukrainy w realizacji programów rozwojowych w rolnictwie i na obszarach wiejskich na podstawie doświadczeń polskich i unijnych

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku, Oddział w Starym Polu

http://www.podr.pl/

Celem strategicznym projektu była poprawa sytuacji ekonomicznej mieszkańców wsi ukraińskiej (głównie rolników) poprzez wsparcie służb oraz instytucji rolniczych i okołorolniczych, podwyższające profesjona-lizm i wzmacniające motywację w realizacji programów rozwojowych w rolnictwie i na obszarach wiejskich, z wykorzystaniem doświadczeń polskich i unijnych. W ramach projektu zorganizowano warsztaty z zakresu programowania rozwoju regionalnego i lokalnego, warsztaty z zakresu opracowywania projektów umożliwiających fi nansowanie przedsięwzięć rozwojowych na obszarach wiejskich (32 uczestników z Ukrainy), III Forum Służb Doradztwa Rolniczego Europy Środkowej i Wschodniej oraz misję studyjną na Ukrainie. Ponadto opracowano i wydano w języku ukraińskim folder promujący inicjatywę (nakład 1000 egzemplarzy). Projekt zakończyła 2-dniowa konferencja na Wołyniu, w której udział wzięło 81 uczestników. Strona polska dofi nansowała projekt kwotą 957 tys. PLN.

5

PROJEKT

Wymiana wzajemnych doświadczeń doradztwa rolniczego między Polską i Ukrainą w zakresie rozwoju rolnictwa, w tym ekologii i odnawialnych źródeł energii

Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

http://www.w-modr.pl/

Projekt opierał się na koncepcji wymiany doświad-czeń pomiędzy Polską i Ukrainą w zakresie rozwojurolnictwa ekologicznego i wykorzystania odnawial-nych źródeł energii. Przeprowadzono zróżnicowany w formie cykl szkoleń (wykłady stacjonarne, tere-nowe, wyjazdy do gospodarstw i instytucji), w następujących blokach tematycznych: produkcja roślinna i zwierzęca, odnawialne źródła energiii produkcja ekologiczna. Efektem spotkań i dyskusjibenefi cjentów ukraińskich (z obwodów iwanofran-kowskiego i rówieńskiego) z członkami polskiej delegacji były wizyty rolników, doradców, przedsię-biorców i nauczycieli w Polsce, m.in.: na Targach Rolniczych w Olsztynie, Dniach Pola w Ożarowie i Skierniewicach, w czasie których możliwe było zapoznanie się z najnowszą technologią produkcjii jej innowacyjnymi rozwiązaniami, a także nawią-zanie bezpośrednich kontaktów z polskimi produ-centami. Polska dofi nansowała projekt kwotą 459 tys. PLN.

4

25Raport roczny 2010

Po

mo

rsk

i O

śro

de

k D

ora

dzt

wa

Ro

lnic

zeg

o w

Gd

sku

, Od

dzi

w S

tary

m P

olu

. Pr

ojek

t: W

spar

cie

służ

b or

az in

styt

ucji

roln

iczy

ch i

okoł

orol

nicz

ych

Ukr

ainy

w

real

izac

ji pr

ogra

mów

rozw

ojow

ych

w ro

lnic

twie

i na

obs

zara

ch w

iejs

kich

w

opa

rciu

o p

olsk

ie i

unijn

e do

świa

dcze

nia

Page 28: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Zwalczanie zorganizowanej przestępczości międzynarodowej- wymiana doświadczeń

Komenda Wojewódzka Policji we Wrocławiu

http://www.dolnoslaska.policja.gov.pl/www/index.cgi

W związku z obserwowanym w ostatnim okresie wzrostem międzynaro-dowej przestępczości zorganizowanej (w tym: przemyt, handel narkoty-kami), konieczne jest podejmowanie działań zmierzających do ograni-czenia tych zjawisk i elastyczne dostosowanie się do zmieniających się warunków geopolitycznych, prawnych, ekonomicznych i technologicz-nych. Celem projektu było podniesienie wiedzy i kompetencji zawodo-wych pracowników ukraińskiej milicji poprzez cykl szkoleń skierowanychdo kadry kierowniczej i specjalistów z zakresu zwalczania zorganizowa-nej przestępczości międzynarodowej. Ich przeprowadzenie pomóc ma w modernizacji działania ukraińskiej policji, co przełożyć się powinno na zwiększenie skuteczności w walce z międzynarodową przestępczością zorganizowaną. Szkolenia odbyły się zarówno w Polsce (Wrocław), jak i na Ukrainie (Dniepropietrowsk). Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 148 tys. PLN.

6

PROJEKT

Liderzy inicjatyw oświatowych

Ośrodek Rozwoju Edukacji

http://www.ore.edu.pl/

Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE) jest placówką podległą Ministerstwu Edukacji Narodowej i realizującą politykę edukacyjną resortu. ORE był odpowiedzialny za wdrażanie zmian związanych z reformą oświaty, zmian systemowych - w tym awansu zawodowego nauczycieli, za doskonalenie kadr zarządzania oświatą. Ośrodek, jako pierwsza w kraju instytucja, przygotowywał kadrę instruktorów z zakresu zarządzania oświatą, wprowadzał systemowe szkolenia grup trenerskich i kursówkwalifi kacyjnych, co okazało się efektywnym i innowacyjnym rozwią-zaniem przynoszącym znaczne sukcesy. Projekt z 2010 roku był kon-tynuacją wcześniej podjętych działań i doświadczeń edukacyjnych na Ukrainie, ale przede wszystkim odpowiedzią na zgłaszane przez ukraińskie środowiska oświatowe potrzeby dotyczące systemowego wdrożenia zmian jakościowych w edukacji. Bazując na umiejętnościach trenerów i edukatorów, którzy byli uczestnikami projektów ORE w ubiegłych latach, przeszkolono grupę nauczycieli, których zadaniem ma być wdrażanie nowatorskich rozwiązań edukacyjnych i promowanie nowoczesnych sposobów zarządzania oświatą w szkołach ukraińskich. W ramach projektu dwie grupy nauczycieli oraz jedna grupa pracowni-ków administracji oświatowej uczestniczyły w cyklu konferencji, szkoleń i seminariów organizowanych w Polsce i na Ukrainie, poświęconych planowaniu działań związanych z rozwojem zawodowym nauczycieli i wprowadzaniem zmian edukacyjnych w szkołach. Polska dofi nansowałaprojekt kwotą 519 tys. PLN.

7

26

Wy

dzi

Ko

mu

nik

acj

i S

po

łecz

ne

j K

om

en

dy

Wo

jew

ód

zkie

j P

oli

cji

w Ł

od

zi.

Pr

ojek

t: W

spar

cie

dzia

łań

na rz

ecz

inte

grac

ji eu

rope

jski

ej –

zw

alcz

anie

naj

pow

ażni

ejsz

ych

form

prz

estę

pczo

ści k

rym

inal

nej o

raz

wyk

orzy

stan

ie lo

kaln

ych

jedn

oste

k sp

ecja

lnyc

h po

licji

w d

ział

ania

ch a

ntyt

erro

ryst

yczn

ych,

Ukr

aina

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 29: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Wiemy, dokąd idziemy. Współpraca samorządowa na rzecz rozwoju Karpackiego Systemu Informacji Turystycznej (KSIT)

Ośrodek Współpracy Europejskiej

http://www.cooperationcentre.eu/

Chętnie odwiedzany przez turystów teren Karpat Ukraińskich dotkniętyjest problemem braku jakiegokolwiek systemu informacji turystycznej. Mowa tu nie tylko o punktach (kioskach) informacyjnych, ale przede wszystkim o prostych formach informacji: oznakowanych w terenie szlakach turystycznych i ścieżkach dydaktycznych, systemie informacyj-nych znaków drogowych kierujących do atrakcji i obiektów turystycz-nych, tablic, czy wydawnictw informacyjnych. Tworzenie i rozwój takich systemów informacyjnych są ściśle związane ze specyfi ką i kompeten-cjami samorządów terytorialnych. Zadaniem projektu było zwiększenie dostępności informacji turystycznej w Karpatach Ukraińskich, co w dłuż-szej perspektywie czasowej przysłużyć się powinno zaktywizowaniu i uporządkowaniu ruchu turystycznego na tym terenie, a jednocześnie pozytywnie wpłynie na dynamikę rozwoju gospodarczego regionu kar-packiego. Dla zrealizowania tego celu przeszkolono 28 przedstawicieliadministracji, opracowano dokument Karpacki System Informacji Turys-tycznej (KSIT), opublikowano podręcznik na temat projektowania i zarzą-dzania systemem informacji turystycznej, a także przygotowano portal internetowy na temat KSIT w języku ukraińskim (www.karpaty-info.eu). Projekt otrzymał dofi nansowanie polskiego MSZ w wysokości 274 tys. PLN.

8

PROJEKT

Miasta rozwojowe – wykorzystanie polskich i ukraińskich doświadczeń w zakresie budowania nowoczesnego samorządu

Miasto Lublin

http://www.um.lublin.eu/

Projekt skierowany był do samorządów 8 obwodowych miast Ukrainy – Łucka, Lwowa, Iwano-Frankowska, Dniepropietrowska, Ługańska, Sum, Tarnopola i Równego. Celem projektu było wsparcie rozwoju lokalnego na Ukrainie poprzez przekazanie systemowych rozwiązań w zarządzaniu miastem, a także intensyfi kację współpracy w obszarze dobrego rzą-dzenia. W ramach projektu pracownicy samorządowi z Ukrainy uzyskali informację na temat rozwiązań systemowych stosowanych w Urzędzie Miasta Lublin, w zakresie organizacji urzędu, obsługi mieszkańcóworaz promocji miasta. W tym celu przeprowadzono wizytę studyjną w Lublinie, dwie wizyty eksperckie oraz cykl warsztatów specjalistycz-nych i trzy seminaria regionalne na Ukrainie. Podczas warsztatów eksperckich ukraińscy urzędnicy samorządowi, wspólnie z polskimi ekspertami i przy wsparciu siedmiu zastępców merów Miast Partner-skich, przygotowali publikację „Rozwiązania systemowe Lublina i ukraińskich miast w zakresie budowania nowoczesnego samorządu”. Praca prezentuje gotowe narzędzia obsługi klienta, strategii rozwoju i marketingu miast oraz sposób ich konstruowania. Adresatami

9

publikacji są samorządowcy z obszaru realizacji projektu, a także z pozostałych części Ukrainy - praktycy i teoretycy mający realny wpływ na wprowadzanie nowatorskich rozwiązań. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 287 tys. PLN.

27Raport roczny 2010

Pozostałe inicjatywy zrealizowane w 2010 roku

na rzecz Ukrainy:

Udział polskich obserwatorów w misji obserwacyjnej OBWE na Ukrainie w styczniu 2010 roku

Departament Wschodni MSZ

Dwudziestu pięciu obserwatorów krótkoter-minowych (w tym piętnastu przedstawicieli MSZ i dziesięciu obserwatorów zewnętrznych wyłonionych przez MSZ w drodze konkursu) wyjechało na Ukrainę na obserwację I tury wybo-rów prezydenckich (w dniach 12- 21 stycznia 2010). Uczestnicy tej misji obserwacyjnej odwiedzili około 250 punktów wyborczych. W monitoringu II tury wyborów (w dniach 2-11 lutego 2010) uczestniczy-ło 38 obserwatorów - 18 z MSZ oraz 20 spoza MSZ. Wówczas obserwatorzy odwiedzili około 150 komisji wyborczych. Na ten cel wydatkowano kwotę 486 tys. PLN.

Program SENSE (Strategic Economic Needs and Security Exercise)

Departament Wdrażania Programów Rozwojowych

SENSE to szkolenie mające na celu pogłębienie wiedzy uczestników pochodzących z państw podlegających transformacji ustrojowej na temat przemian systemowych w sferze politycznej, ekonomicznej, jak i społecznej, poprzez seminariaoraz prowadzenie symulacji komputerowych pozwalających na ćwiczenie zdolności w zakresie podejmowania decyzji, zarządzania konfl iktami oraz prowadzenia negocjacji. To także trwały i ceniony element polskiej pomocy zagranicznej, wykorzysty-wany w oparciu o zakupione od USA licencje. W 2010 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Departament Wdrażania Programów Rozwojowych)przeprowadził dwie edycje szkolenia, fi nansowane ze środków polskiej pomocy rozwojowej - łącznie za ponad 1 mln PLN.

Page 30: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Jedna z edycji programu SENSE, zrealizowana w dniach 22 – 27 listopada2010 r. dla przedstawicieli Ukrainy i Mołdawii, obejmowała część akademicką (wykłady z zakresu makroekonomii, polskiej polityki zagranicznej, treningu negocjacyjnego), a także symulację SENSE. Do udziału w szkoleniu zakwalifi kowani zostali przedstawiciele różnych sfer życia publicznego i gospodarczego, co ułatwić im miało przygo-towanie do odegrania stosownych ról przewidzianych w symulacji komputerowej. Benefi cjentami szkolenia było 49 przedstawicieli średniego i wyższego szczebla administracji publicznej i sektora poza-rządowego Republiki Mołdawii i Ukrainy. W szkoleniu wzięło również udział 7 reprezentantów sektora publicznego z Polski. Na program SENSE dla Ukrainy i Mołdawii wydatkowano kwotę 512 tys. PLN.

Stypendia

Od lat studenci, doktoranci oraz stażyści długoterminowi z Ukrainy korzystają z programów stypendialnych na polskich uniwersytetach. Obywatele tego kraju stanowili jedną z najliczniejszych grup osób uczących się w Polsce w 2010 roku (1521 osób). Znaleźli się także wśród stypendystów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2010 roku.

Ponadto MKiDN, podobnie jak w poprzednich latach, sfi nansowało udział młodych twórców kultury z Armenii, Białorusi i Ukrainy w progra-mie stypendialnym „Gaude Polonia”. Półroczne stypendium w ramach tego programu umożliwia poznanie współczesnej kultury polskiej oraz doskonalenie warsztatu artystycznego pod opieką uznanych polskich twórców oraz instytucji ulokowanych w wiodących ośrodkach kultury polskiej.

W dniu 25.11. 2009 r. rząd Rzeczypospolitej Polskiej wraz z Gabinetem Ministrów Ukrainy podpisał umowę o kształceniu obywateli Ukrainy

w Kolegium Europejskim w Natolinie. Strona polska zobowiązała się do sfi nansowania w każdym roku akademickim do dziesięciu stypen-diów dla obywateli Ukrainy, umożliwiających odbycie studiów według formuły College of Europe z siedzibą w Brugii. W dniu 19 listopada 2010 r. podpisano porozumienie z Kolegium Europejskim w Natolinie, w którym określono szczegóły naboru, współpracy i rozliczeń fi nan-sowych pomiędzy Kolegium a MSZ. Rekrutację kandydatów na rok akademicki 2010/2011 przeprowadzono w MSZ, po wstępnej selekcji dokonanej przez biuro rekrutacji Kolegium Europejskiego. W rezultacie, w 2010 roku MSZ sfi nansowało koszty kształcenia, zakwaterowania i wyżywienia trzem obywatelom Ukrainy. Na ten cel wydatkowano kwotę 225 tys. PLN.

W ramach programu polskiej współpracy na rzecz rozwoju oraz wspar-cia międzynarodowej współpracy na rzecz demokracji i społeczeństwa obywatelskiego zorganizowano projekt pt. XX Wschodnia Szkoła Letnia

UW, na realizację którego przeznaczono środki w wysokości 152 tys. PLN. Program kształcenia, do którego zakwalifi kowało się 20 osób z Ukrainy, Białorusi i Rosji, składał się z wykładów, seminariów oraz wizyt w biblio-tekach, archiwach i muzeach. Tematyka projektu koncentrowała się na historii oraz współczesnych przemianach Europy Wschodniej i Środkowej.

Na podstawie „Karty Lubelskiej” przyjętej w trakcie konferencji „Współpraca w zakresie kształcenia sędziów i prokuratorów, jako element europejskiej polityki sąsiedztwa UE” w listopadzie 2008, w 2010 roku grupa sędziów ukraińskich odbyła staż w Polsce, a na podobnym stażu na Ukrainie przeby-wali polscy sędziowie. Koszty organizacji stażu

dla sędziów ukraińskich poniosła Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury.

We Lwowie, w dniach 25-28 stycznia 2010 roku odbyła się konferencja „Międzynarodowe standar-dy oraz doświadczenia w zwalczaniu przemocy wobec kobiet i dzieci” współorganizowana przez Radę Europy, Akademię Sędziów Ukrainy oraz Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury. Polski udział w kosztach konferencji wyniósł 6 tys. EUR.

W 2010 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębior-czości zorganizowała szkolenie dla przedstawicieli zagranicznych instytucji partnerskich z krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Szkolenie poświęcone było kształtowaniu polityki wsparcia i rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstworaz analizie jego wpływu na gospodarkę. W kursie uczestniczyli m. in. przedstawiciele Państwowego Komitetu Ukrainy ds. Regulacji i Przedsiębiorczości.

Pomoc dla uchodźców

W 2010 roku Urząd ds. Cudzoziemców przeznaczył kwotę prawie 400 tys. PLN na wydatki na obywateli Ukrainy przebywających w Polsce i ubiegających się o status uchodźcy.

28

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 31: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

29Raport roczny 2010

Gruzja

13 Jeden z projektów został zrealizowany w konkursie Wolontariat polska pomoc 2010.14 Suma projektów administracji rządowej nie obejmuje programu SENSE. Jeden z projektów administracji rządowej zrealizowany został w dwóch państwach (Mołdawia, Gruzja), kwota wydatkowanych środków została podzielona odpowiednio po połowie.

Spośród państw Kaukazu Południowego, Gruzja jest najbardziej zainteresowana pogłębieniem relacji z Europą. Począwszy od roku 2003 (tzw. „rewolucja róż”), kraj doświadczył głębokich przemian politycz-nych i reform gospodarczych, które przyniosły uzna-nie międzynarodowe (12. miejsce w rankingu Banku Światowego Ease of Doing Business Index i 29. miejsce w rankingu Index of Economic Freedom). Nadal jednak nie udało się w pełni zmodernizować gospodarki kraju, m.in. zmienić anachronicznej struktury zatrudnienia (głównym sektorem generującym miejsca pracy pozos-taje rolnictwo), ograniczyć poziomu ubóstwa (w 2009 r. dotykało ono około 28% społeczeństwa), czy bezrobocia (ofi cjalnie wynosi około 13%). Gruzja zajmuje 74. pozycję (2010 r.) w rankingu HDI (Human Development Index) prowadzonym przez UNDP, który corocznie monitorujespołeczno-gospodarczy rozwój państw świata.

Sp

ołe

czn

o-O

świa

tow

e S

tow

arz

ysz

en

ie P

om

oc

y P

ok

rzy

wd

zon

ym

i N

iep

ełn

osp

raw

ny

m „

Ed

uk

ato

r” w

Ło

y.

Proj

ekt:

Prze

dszk

ole

– ce

ntru

m s

połe

czno

ści l

okal

nej,

Gru

zja

Inne organy administracji rządowej 3 1 077 260 PLN

Jednostki badawczo-rozwojowe 1 174 937 PLN

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 8 1 044 077 PLN

Jednostki samorządu terytorialnego 3 537 713 PLN

RAZEM 27 6 855 019 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 4 021 032 PLN1213

14

Page 32: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

30

Polska wspiera proces stabilizacji i rozwoju Gruzji, która od 2004 roku fi guruje na liście priorytetowych benefi cjentów polskiej pomocy rozwojowej. Najważniejszymi sektorami wsparcia ze strony Polski są takie dziedziny jak: rozwój regionalny, administracja i samorząd lokalny, budowa społeczeństwa obywatelskiego oraz pogłębianie integracji euroatlantyckiej. Polska pomoc rozwojowa skupia się również na refor-mach gospodarczych, przede wszystkim na wspieraniu rolnictwa oraz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw.

Przykłady projektów zrealizowanych w Gruzji w 2010 roku:

PROJEKT

Rozwój lokalny – plany redukcji skutków katastrof naturalnych

i kampania prewencyjna na obszarach wiejskich regionu Guria,

Gruzja

Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej

http://www.pcpm.org.pl/

Zarządzanie kryzysowe w Gruzji praktycznie nie istniało, w kraju nie funkcjonowała centralna instytucja zarządzania kryzysowego, która dbałaby o szkolenie i koordynację jednostek terenowych. W sytuacjach kryzysowych postępowano spontanicznie, a nie według ustalonego wcześniej schematu, synchronizującego działania różnych służb. Dzięki realizacji projektu stworzono plany i procedury reagowania na sytuacje kryzysowe, co wywołało trwałą zmianę sposobu funkcjonowania tej części systemu samorządowego. Nowe wzory stać się mogą przykładem dla wszystkich samorządów w Gruzji. Intencją realizatorów projektubyło też zwiększenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i uświado-mienie im, jak należy się zachowywać w przypadku katastrof naturalnychoraz jak im zapobiegać. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wyso-kości 323,5 tys. PLN.15

1

PROJEKT

Rozwój osobisty i podwyższenie kwalifi kacji bibliotekarek drogą

do integracji środowiska lokalnego i poprawy jakości życia

mieszkańców w wybranych gminach regionu Imeretii

Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego

http://www.frsi.org.pl/

Projekt ukierunkowany był na podwyższenie kwalifi kacji bibliotekarek z wybranych ośrodków miejskich Imeretii oraz rozszerzenie oferty działań bibliotek, poprzez wykorzystanie systemu ICT, szkolenie perso-nelu, wzmocnienie systemu bibliotecznego w Imeretii i aktywizację współpracy partnerskiej pomiędzy instytucjami, organizacjami, lokal-nymi i liderami na terenach, gdzie realizowany był projekt. Przeprowa-dzono szereg wizyt studyjnych, warsztatów i konsultacji, dostarczono

2

PROJEKT

Aktywizacja mieszkańców wsi, w tym rolników,

w zakresie dywersyfi kacji dochodów

i rozwijania przedsiębiorczości rolniczej

i pozarolniczej w Gruzji

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Oddział w Starym Polu

http://podr.pl/

Projekt zrealizowany został w celu poprawy sytuacji ekonomicznej gruzińskich rolników i innych mieszkańców wsi poprzez wsparcie służb oraz instytucji odpowiedzialnych za rolnictwo. Wsparcie to koncentrowało się na podwyższaniu profesjo-nalizmu oddziaływania właściwych instytucji na procesy restrukturyzacyjne i modernizacyjne w rolnictwie, stymulowaniu postępu technologicz-nego w gospodarstwach i rozwoju przedsiębior-czości na wsi. Realizator projektu przeprowadził cykl szkoleń i konsultacji dla kadry inżynieryjno--technicznej pracującej na wsi, których efektem miała być aktywizacja społeczności lokalnych i rozpowszechnienie idei wielofunkcyjnego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Kursy dotyczyły m.in. doskonalenia organizacji zarządzania gospodarstwem rolnym, wprowadza-nia technologii produkcji odpowiadających lokal-nym warunkom przyrodniczo-ekonomicznym, dywersyfi kowania dochodów rolniczych i rozwijaniaprzedsiębiorczości. Projekt otrzymał dofi nansowanieMSZ w wysokości 342 tys. PLN

3

również komputery wraz z podłączeniem do Inter-netu, do 10 bibliotek regionu (Tshaltubo, Samtredia,Kutaisi). Jednym z pierwszych rezultatów wprowa-dzenia Internetu do bibliotek była poprawa komu-nikacji pomiędzy nimi dzięki wykorzystaniu poczty elektronicznej, co znacznie skróciło czas pozyskiwa-nia informacji, ograniczyło koszty i konieczność odby-wania ciągłych podróży pomiędzy bibliotekami. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 352 tys. PLN

15 98% kwoty dofi nansowania zostało przeznaczone na realizację projektu w Gruzji, pozostałe 2% kwoty zostało rozdysponowane w czasie realizacji projektu w Polsce.

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 33: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

31Raport roczny 2010

PROJEKT

AIA – Osiedlowy (lokalny) wymiar nowej ekonomii miasta Rustawi

Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarczego Gmin, Szczecin

http://sites.google.com/site/srggszczecin/

Zwrócenie uwagi gruzińskich partnerów na potencjał rozwoju, jaki tkwi w wewnętrznym, społecznym wymiarze miasta było głównym priory-tetem organizatora projektu, działającego we współpracy z władzami miejskimi Gdyni, które dzieliły się swoimi doświadczeniami i dotychcza-sowymi osiągnięciami. W procesie transformacji ustrojowej w Gruzji przeprowadzono prywatyzację zasobów mieszkaniowych, a do zarzą-dzania budynkami wielorodzinnymi powołano wspólnoty mieszkanio-we. Wspólnoty zaczęły dopiero realizować swoje zadania statutowe, a już stały się ogniskami samoorganizacji społecznej mieszkańców. W specjalnie wybranych na potrzeby projektu trzech osiedlach zrealizo-wano pilotażowy program współdziałania oraz współfi nansowania projektów zagospodarowania i modernizacji terenów wokół budynków.Wspólnoty mieszkaniowe tych osiedli nawiązały współpracę, przygoto-wały plany urbanistyczne osiedli, doprowadziły do wydzielenia gruntów i uwłaszczenia na nich wspólnot. Ponadto opracowały plany architekto-niczne i zagospodarowania terenu, zaprojektowały małą architekturę i posadziły drzewa na terenach zielonych. Projekt otrzymał dofi nanso-wanie MSZ w wysokości 344 tys. PLN.

4

PROJEKT

Wykorzystanie polskich doświadczeń

indywidualnej pracy z dzieckiem i rodziną

w ramach reformy domów dziecka w Gruzji

Towarzystwo NASZ DOM

http://www.towarzystwonaszdom.pl/

Grupą docelową tego projektu było 35 opiekunów z różnych domów dziecka w Gruzji, przygotowu-jących się do przyjęcia nowej metodyki pracy z dziećmi. Przygotowane szkolenia i konsultacje dla benefi cjentów bezpośrednio związanych z sys-temem pomocy dziecku i rodzinie, miały przybliżyć nowy model pracy z dzieckiem i rodziną w warun-kach placówek opiekuńczo-wychowawczych. Dzięki temu projektowi władze gruzińskie zdecydo-wały się na wprowadzenie nowego systemu opieki nawiązującego do polskich wzorów. Ponadto wydano skrypt „Indywidualne plany pracy z dziec-kiem i rodziną w kryzysie”, który zawiera zestaw narzędzi i metod niezbędnych w pracy opiekunów w domach dziecka. Projekt otrzymał dofi nansowa-nie MSZ w wysokości 685 tys. PLN.

6

PROJEKT

Przedszkole – centrum społeczności lokalnej

Społeczno-Oświatowe Stowarzyszenie Pomocy Pokrzywdzonym i Niepełnosprawnym „Edukator” w Łomży

http://www.sosedukator.pl/

Projekt skierowany był do przedstawicieli dziesięciu społeczności lokalnych w Gruzji, w rejonach Ozurgeti Czochatauri, Zugdidi, Senaki i Chashuri. W jego ramach przeprowadzono szkolenia i konsultacje dla przedstawicieli samorządów dot. opracowania lokalnych strategii edukacji przedszkolnej.W dziesięciu miejscowościach utworzono ośrodki edukacji przedszkolnej jako modelowe rozwiązanie umożliwiające dzieciom dostęp do wczesnej edu-kacji. Nauczyciele tych placówek zostali przeszko-leni z zakresu metodyki pracy z dziećmi oraz praw dziecka. Ponadto przy wszystkich przedszkolach zbudowano place zabaw – potrzebne elementy zakupiono w ramach projektu, a ich montażem zajęli się rodzice dzieci. Projekt otrzymał dofi nanso-wanie MSZ w wysokości 335 tys. PLN.16

5

16 98% środków została wykorzystana na realizację projektu w Gruzji, pozostałe 2% przeznaczono na ten projekt w Polsce.

Sto

wa

rzy

sze

nie

Ro

zw

oju

Go

spo

da

rcze

go

Gm

in, S

zcze

cin

.Pr

ojek

t: A

IA –

Osi

edlo

wy

(loka

lny)

wym

iar n

owej

eko

nom

ii Ru

staw

i, G

ruzj

a

Page 34: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

32

PROJEKT

Instytucjonalizacja/wzmocnienie metody

dwunastu kroków w gruzińskim systemie

penitencjarnym

Ambasada RP w Tbilisi

http://www.tbilisi.polemb.net/

Nadrzędnym celem projektu było zmniejszenie liczby osób uzależnionych od narkotyków poprzez działania w więzieniach, tj. propagowanie leczenia metodą dwunastu kroków, a także walka z narko-manią w szkołach Gruzji. W ramach projektu odbyłosię wiele szkoleń dla pracowników systemu penitencjarnego i odpowiednich ministerstw, przeprowadzono kampanię antynarkotykową skierowaną do uczniów szkół gruzińskich. Realny efekt przyniosły starania organizatorów projektuo zainicjowanie instytucjonalizacji działań skiero-wanych do więźniów uzależnionych od narkotyków- gruzińskie ministerstwo odpowiedzialne za spra-wy więziennictwa podjęło decyzję o powołaniu pierwszych ośrodków psychoterapii więźniów w wybranych więzieniach kraju. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 31 tys. EUR.

8

Pozostałe działania Polski na rzecz Gruzji w 2010 roku:

Program SENSE

(Strategic Economic Needs and Security Exercise)17

Departament Wdrażania Programów Rozwojowych

Jedna z dwóch edycji programu SENSE odbyła się w dniach 2-7 lipca 2010 r. z udziałem 49 przedstawicieli administracji publicznej Armenii i Gruzji oraz 10 polskich reprezentantów, m.in. pracowników MinisterstwaSpraw Zagranicznych, Global Development Research Group i OśrodkaStudiów Wschodnich. Podczas pierwszych dwóch dni szkolenia uczest-nicy otrzymali informacje nt. polskich doświadczeń z okresu transfor-macji ustrojowej oraz nt. technik negocjacyjnych. Kolejne trzy dni poświęcone były symulacji komputerowej, w trakcie której uczestni-kom przydzielono role, jakie mieli pełnić w fi kcyjnym państwie Akrona,w jednym z trzech obszarów: rząd/parlament; sektor prywatny; instytucjemiędzynarodowe. Szkolenie służyło wzmocnieniu administracji rządowejw krajach benefi cjentach poprzez promowanie reform oraz zasad dobrego rządzenia, przybliżenie reguł funkcjonowania i zarządzania państwem oraz jego gospodarką, a także zwiększenie skuteczności procesu decyzyjnego w sytuacjach kryzysowych. Na szkolenie SENSE wydatkowano kwotę 541 tys. PLN.

W 2010 roku zorganizowano miesięczny staż w Departamencie Polityki

Bezpieczeństwa MSZ RP dla pracownika gruzińskiego Ministerstwa

Spraw Zagranicznych. Program stażu objął: zapoznanie się z krajowymi i międzynarodowymi regulacjami w dziedzinie kontroli eksportu uzbro-jenia oraz towarów podwójnego zastosowania, a także z praktycznymiaspektami funkcjonowania polskiego systemu kontroli. W czasie stażu benefi cjent nabył teoretyczną wiedzę i praktyczne umiejętności w zakresie kontroli eksportu, w szczególności dotyczące niezbędnych elementów systemu kontroli (organy, kompetencje, współpraca) oraz kryteriów oceny wniosków eksportowych i zarządzania ryzykiem. Podniesienie kwalifi kacji pozwoli mu na bardziej efektywne pełnienie w MSZ Gruzji roli tzw. ofi cera licencjonującego – osoby odpowiedzialnej za ocenę dopuszczalności planowanych transakcji oraz minimalizację ryzyka. Na powyższy cel wydatkowano kwotę 18 tys. PLN.

Pomoc dla uchodźców

Obywatele Gruzji byli najliczniejszą grupą osób ubiegających się o nada-nie statusu uchodźcy w Polsce w 2010 roku. Na pomoc obywatelom Gruzji przebywającym w Polsce Urząd ds. Cudzoziemców wydatkował środki w wysokości ponad 10 mln PLN.

PROJEKT

Syntetyzator mowy dla niewidomych

Ambasada RP w Tbilisi

http://www.tbilisi.polemb.net/

Projekt polegał na dofi nansowaniu procesu tworzenia gruzińskiego syntetyzatora mowy. W jego ramach stworzono bazę nagrań naturalnegojęzyka gruzińskiego, podziału bazy mowy na sek-wencje alofonów (realizacji fonemów), stworzono oprogramowanie gruzińskiego bloku językowego i bloku transformującego tekst do dźwięku. Na wczesnym etapie oprogramowanie komputero-we było testowane przez grupę ok. 25 niewidomychosób. Docelowymi odbiorcami produktu ma stać sięcała społeczność niewidomych i niedowidzących w Gruzji (łącznie ok. 13 000 osób). Syntetyzator jest powszechnie dostępny i istnieje możliwość jego ściągnięcia ze strony internetowej Gruzińskiego Związku Niewidomych (www.gbu.ge) oraz najpo-pularniejszych w Gruzji serwerów wymiany plików. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 40 tys. EUR.

7

17 Więcej informacji na temat programu SENSE w podrozdziale dotyczącym projektów na Ukrainie.

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 35: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

33Raport roczny 2010

Ma

łop

ols

kie

To

wa

rzy

stw

o O

świa

tow

e. P

roje

kt: K

lub

Loka

lnyc

h Li

deró

w, B

iało

ruś

18 Podana kwota nie obejmuje środków wydatkowanych na trzy inicjatywy koprodukcji telewizyjnych i radiowych MSZ: Belsat TV- 16 000 000 PLN, Białoruskie Radio Racja- 3 265 020 PLN oraz Europejskie Radio dla Białorusi- 397 243 PLN.

Dobre stosunki ze społeczeństwem białoruskim oraz rozwój Białorusi mają istotne znaczenie dla Polski, która gotowa jest dzielić się swymi doświadczeniami z czasów transformacji ustrojowej.Rezultatem zainteresowania sytuacją na Białorusijest włączenie jej do grona krajów objętychinicjatywą Partnerstwa Wschodniego.

Sytuacja wewnętrzna Białorusi jest przedmiotem częstej krytyki ze strony państw Zachodu, które oskarżają Mińsk o notoryczne łamanie praw człowieka i zasad demo-kracji. Białoruś jest krajem o ustroju autorytarnym, z sil-nym ośrodkiem prezydenckim i marginalizowaną rolą pozostałych instytucji państwowych, w tym rządu i parla-mentu. W relacjach międzynarodowych, władze Białorusi sprowadzają kontakty z UE do zagadnień gospodarczych,za główny cel uznając możliwość pozyskania inwestycji oraz nowoczesnych technologii.

Białoruś zajmuje (2010 r.) 61. pozycję w rankingu HDI (Human Development Index) prowadzonym przez UNDP, który corocznie monitoruje społeczno-gospodarczy roz-wój państw świata.

Inne organy administracji rządowej 3 352 001 PLN

Jednostki badawczo-rozwojowe 1 164 766 PLN

Jednostki samorządu terytorialnego 2 258 038 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 1 815 838 PLN11

RAZEM 17 2 590 643 PLN18

Białoruś

Page 36: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

34

Od 2006 roku Białoruś znajduje się na liście krajów-biorców ofi cjalnej pomocy rozwojowej Polski. Projekty realizowane w 2010 r. odpowiadały głównym obszarom wsparcia dla Republiki Białorusi określonym w programie polskiej pomocy zagranicznej i obejmowały m.in. działania z zakresu inicjatyw medialnych, promocji niezależnej kultury i języka białoruskiego, demokracji, dobrego rządzenia i stabilności (w szczegól-ności w gospodarce), budowy społeczeństwa obywatelskiego oraz wspierania programów socjalnych.

Polska poświęca wiele uwagi wspieraniu rozwoju demokracji i kształceniu przyszłych elit białoruskich w duchu demokratycznym. Stąd wsparciefi nansowe dla Europejskiego Uniwersytetu Humanistycznego, białoruskiejuczelni, która po zamknięciu przez władze Białorusi w 2004 roku, została przeniesiona do Wilna. Europejski Uniwersytet Humanistyczny jest fi nan-sowany przez kraje unijne oraz Komisję Europejską za pośrednictwem założonego w 2004 roku Funduszu Powierniczego. W 2010 roku polski MSZ przekazał na konto Funduszu 50 tys.euro.

Przykłady projektów zrealizowanych w Białorusi w 2010 roku:

Inicjatywy medialne podejmowane na Białorusi:

PROJEKT

TV Belsat

http://www.belsat.eu/pl/

Projekt pierwszej, niezależnej telewizji satelitarnej w języku białoruskim, Belsat TV realizowany jest na podstawie wieloletniego porozumienia zawartego 23 kwietnia 2007 roku między MSZ RP i TVP S.A. W 2010 roku działania Belsatu były bezpośrednio związane z zaostrzającą się sytuacją na Białorusi. Telewizja Belsat wydłużyła też w 2010 roku czas nadawania do 17 godzin dziennie (od 7.00 do 24.00 czasu mińskiego). Szczególnieważnym wydarzeniem przedstawianym na antenie Belsatu były wybory prezydenckie, które odbyły się w dniu 19 grudnia 2010 roku. Już w paź-dzierniku i listopadzie widzowie mogli poznać sylwetki alternatywnych kandydatów poprzez codzienny blok wyborczy. Natomiast podczas nadawanego na żywo wieczoru wyborczego TV Belsat, jako jedyna stacja telewizyjna, pokazywał Białorusinom dramatyczne wydarzenia, jakie miały miejsce 19 grudnia 2011 roku w Mińsku. Zaprezentowano też własny sondaż wyborczy Belsatu, uznany przez wielu ekspertów za jeden z bardziej miarodajnych. W wyniku tych działań widoczny był wzrost liczby widzów oraz rozpoznawalności marki Belsat. Dużym zainteresowaniem cieszył się również portal informacyjny stacji – w grudniu 2010 roku odnotowano 50 327 unikalnych użytkowników strony internetowej www.belsat.eu. W listopadzie 2010 roku redaktor naczelna Agnieszka Romaszewska-Guzy i zespół Telewizji Belsat zostali uhonorowani nagrodą im. Jerzego Giedroycia za działalność w imię polskiej racji stanu. Produkcje Belsatu zostały wyróżnione na wielu konkursach i festiwalach; wśród nich fi lm dokumentalny „Dniuka” w reż. Andreja Kuciłły i Aleksandra Naliwajka, który otrzymał nagrody na międzynarodowych festiwalach na Białorusi, Słowacji i Ukrainie. W 2010 roku TV Belsat otrzymał wsparcie fi nansowe Polski w wysokości 16 mln PLN.

1

PROJEKT

Białoruskie Radio Racja

http://new.racyja.com/

Białoruskie Radio Racja jest anteną całodobową o charakterze informacyjnym. Dzięki wsparciu polskiego MSZ nadaje bez przerwy od 22 lutego2006 roku. Sygnał dociera do 1,4 miliona mieszkań-ców z terenów Grodna i Grodzieńszczyzny oraz Brześcia i okolic. Radio ma wizerunek rozgłośni zrównoważonej pod względem politycznym, nie propagandowej, starającej się prezentować obiek-tywne informacje. Program tworzony jest przez przedstawicieli mniejszości białoruskiej w Polsce oraz sieć niezależnych dziennikarzy na Białorusi. Oprócz materiałów ukazujących stan białoruskiej demokracji, przestrzegania praw człowieka oraz gospodarki, rozgłośnia nadaje audycje poświęcone kulturze, muzyce, literaturze, a także obrazujące problematykę codziennego życia społeczeństwa. Radia Racja można także słuchać przez Internet na stronie: http://new.racyja.com/content/slukhaitse-nas.Sukces projektu Białoruskiego Radia Racja zaowo-cował przyłączeniem się do wspierania projektu fundatorów z Holandii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Danii, Belgii i Luksemburga. W 2010 roku Radio otrzymało wsparcie fi nansowe Polski w wysokości 3 mln PLN.

PROJEKT

Produkcja audycji radiowej „Życie ad hoc”

Europejskie Radio dla Białorusi

http://www.euroradio.fm/en

Europejskie Radio dla Białorusi jest niezależną, międzynarodową rozgłośnią radiową, która funk-cjonuje od 2005 roku. Jej celem jest przekazywanie mieszkańcom Białorusi, zwłaszcza młodemu poko- leniu, obiektywnych i zgodnych z rzeczywistością informacji o wydarzeniach w ich kraju i na całym świecie, jak również umożliwienie dostępu do aktualnych, najbardziej interesujących osiągnięć białoruskiej i światowej kultury. W 2010 roku konty-nuowano produkcję programu „Życie ad hoc”, który po raz pierwszy pojawił się na antenie Radia w kwietniu 2009 roku. „Życie ad hoc” to seria codziennych reportaży dziennikarzy zajmujących się takimi działami jak społeczeństwo i gospo-darka. Program ten jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych bloków w ramówce Radia.

3

2

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 37: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

35Raport roczny 2010

poprawie jakości życia osób niepełnosprawnych i zapewnieniu im aktyw-nego udziału w budowie społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi, a także wzmocnieniu organizacji pracujących na rzecz niepełnosprawnychoraz promocji najlepszych doświadczeń. W ramach projektu odbyły się wizyty studyjne i szkolenia w Polsce dla organizacji pracujących z niepełnosprawnymi. Ponadto wyremontowano pomieszczenia i wyposażono zakład pracy chronionej, zaadaptowano nowe pomiesz-czenia i zakupiono wyposażenie centrum komunikacji społecznej. Dużym i nieoczekiwanym sukcesem partnerów było uzyskanie zgody na dzierżawę pomieszczeń dla potrzeb produkcyjnych zakładu pracy chronionej (uzyskanie takiego pozwolenia na Białorusi jest bardzo trudne i czasochłonne). Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 242 tys. PLN.

PROJEKT

Wprowadzenie do edukacji obywatelskiej w Białorusi

Helsińska Fundacja Praw Człowieka

http://www.hfhr.pl/

W ramach zrealizowanego w 2010 roku projektu białoruscy nauczyciele z różnych regionów kraju i różnego typu szkół zapoznali się z wiedzą w obsza-rze praw człowieka, poszczególnych praw i wolności oraz mechanizmów ich ochrony, a także metodyki prowadzenia zajęć. Dobór grupy gwarantował multiplikację rezultatów. Ciekawym zadaniem dla nauczycieli było samodzielne przygotowaniei przeprowadzenie przez każdego z uczestnikówzajęć z dziećmi, nauczycielami lub rodzicami, sku-piających się wokół problematyki praw człowiekalub dokonanie analizy wewnątrzszkolnego prawa w kontekście zgodności ze standardami praw człowieka/dziecka i ewentualne zaproponowanie konkretnych zmian. Nagrodzone zostały cztery najlepsze prezentacje. Zgodnie z założeniami, najlepsze scenariusze wymyślone przez uczest-ników oraz kilka scenariuszy przygotowanych przez polskich ekspertów zostały zebrane i przed-stawione w zwartej publikacji, wydanej w dwóch wersjach językowych: białoruskiej i polskiej. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 155 tys. PLN.

4

PROJEKT

„Działajmy razem” – niepełnosprawni w budowie społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi

Fundacja „Wschód”

http://fundacjawschod.pl/

Jednym z mierników poziomu rozwoju społeczeń-stwa obywatelskiego jest stosunek do osób nie-pełnosprawnych. Na Białorusi jest to jedna z naj-słabszych grup społecznych, bardzo często mar-ginalizowana, a nawet stygmatyzowana. Dlatego wspomagając proces budowy społeczeństwa obywatelskiego w tym kraju, należy również wykorzystać i popularyzować najlepsze doświad-czenia lokalne oraz międzynarodowe w pracy z osobami niepełnosprawnymi, aktywnie przeciw-działając ich marginalizacji ekonomicznej, społecz-nej, edukacyjnej czy kulturalnej. Projekt „Działajmy razem” opierał się na współpracy kilku organizacji:Fundacji WSCHÓD, Stowarzyszenia Sióstr Miłosier-dzia, Stowarzyszenia Osób Chorych na Stwardnie-nie Rozsiane oraz zakładu pracy chronionej „MEBEL HAUSE”. Projekt bazował na trzech głównych celach:

5Współpraca z MSZ w ramach umowy koprodukcyjnej w 2010 roku umożliwiła produkcję 180 odcinków tej audycji. W 2010 roku ważnym rozwinięciem tematów audycji było włączenie do nich elementów kampanii przedwyborczych niezależnych prodemokratycznychkandydatów. W 2010 roku Radio otrzymało dofi nansowanie z Polski w wysokości 397 tys. PLN.

Fu

nd

acj

a „W

sch

ód

”. Pr

ojek

t:„D

ział

ajm

y ra

zem

” –

niep

ełno

spra

wni

w b

udow

ie sp

ołec

zeńs

twa

obyw

atel

skie

go n

a Bi

ałor

usi

PROJEKT

Rozwój potencjału samorządów lokalnych w zakresie zrównoważonej turystyki w trzech gminach wiejskich na Białorusi

Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć

http://zielonasiec.pl/

Z powodów ustrojowych, politycznych i ekonomicznych samorządy lokalne, zwłaszcza wiejskie, na Białorusi mają niewielkie doświadczenie i możliwości działania. Cechą wspólną dla wszystkich gmin jest trudna sytuacja ekonomiczna, słaba infrastruktura, a także odpływ młodzieży do miast. Niemniej jednak bardziej aktywne samorządy podejmują współpracę z innymi samorządami czy organizacjami pozarządowymi w kraju i zagranicą w celu aktywizacji społeczeństw lokalnych i wyko-rzystania istniejącego potencjału turystycznego (przyrodniczego

6

Page 38: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

36

Weterynaryjna diagnostyka laboratoryjna ma ogromne znaczenie dla kontroli bezpieczeństwa żywności pochodzenia zwierzęcego i zwalczania chorób ludzi i zwierząt. Strona białoruska, zaintere-sowana uzyskaniem wiedzy w zakresie tworzenia laboratoriów referencyjnych oraz kontroli przez te laboratoria diagnostycznych placówek tereno-wych, wyraziła chęć zapoznania się z przepisami obowiązującymi w UE w celu dostosowania systemu istniejącego na Białorusi. Projekt szkoleń i wizyt studyjnych obejmował udział 19 przedsta-wicieli białoruskiej służby weterynaryjnej odpowie-dzialnej za diagnostykę, którym przekazano wiedzęnt. wymagań unijnych w obszarze kontroli żywnościpochodzenia zwierzęcego, zwalczania chorób zakaźnych zwierząt i chorób odzwierzęcych. W trakcie realizacji projektu strona polska udostęp-niła informacje na temat funkcjonowania labora-toriów referencyjnych oraz wykonywania testów sprawdzających w laboratoriach regionalnych. Uczestnicy projektu odwiedzili także Zakłady „Biowet” w Puławach; Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa; Instytut Nawozów Sztucznych oraz Zakłady Mięsne w Sokołowie. Polska dofi nansowała projekt kwotą165 tys. PLN.

Inne działania Polski zrealizowane na rzecz

Białorusi w 2010 roku:

Udział polskich obserwatorów w misji

obserwacyjnej OBWE na Białorusi w 2010 roku

W grudniu 2010 roku na Białorusi odbyły sięwybory prezydenckie. Wobec dużego prawdo-podobieństwa nieprzejrzystego przebiegu wybo-rów i liczenia głosów, wyborom prezydenckim przyglądało się 1032 ofi cjalnie akredytowanych przez władze zagranicznych obserwatorów, w tym440 z ramienia z Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. W misji OBWE ze strony Polski uczestniczyło 32 obserwatorów krótkotermi-nowych (13 z ramienia Ministerstwa Spraw Zagra-nicznych, 19 spoza MSZ) oraz 2 obserwatorów długoterminowych spoza MSZ. Zadania grupy polskich obserwatorów koordynował Departament Wschodni MSZ.

i historycznego). Projekt Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć ukierunkowany był na wsparcie rozwoju zrównoważonej turystyki jako motoru napędowego zmian gospodarczych, społecznych i przyrodni-czych trzech małych gmin na Białorusi – Disny, Beloozerska oraz Ananichy/Dukory. Początkujące jeszcze samorządy lokalne oraz grupy aktywnych mieszkańców otrzymały konkretną ofertę szkoleniową oraz instrumentarium aktywizacji społeczności w zakresie współpracy na rzecz rozwoju w dziedzinach takich jak: prowadzenie małego biznesu, planowanie i przygotowanie przedsięwzięć w ujęciu projektowym – w tym przygotowywanie wniosków o dotacje, promocja, marketing oraz obsługa stron internetowych. W ramach projektu opracowano i wydano broszury promocyjne dla każdej z gmin w językach rosyjskimi angielskim, stworzono i uruchomiono strony internetowe gmin. Zwieńczeniem intensywnej i udanej współpracy w ramach projektu są wypracowane wspólnie konkretne plany działań na rok 2011 dla poszczególnych gmin, co stwarza realną szansę na kontynuację rozpoczętych inicjatyw mimo zakończenia projektu. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 142,5 tys. PLN.

PROJEKT

Wzmocnienie instytucjonalne administracji białoruskiej odpowiedzialnej za ochronę środowiska naturalnego poprzez promocję dobrego rządzenia w wybranych obszarach tematycznych

Departament Współpracy z Zagranicą Ministerstwa Środowiska

http://www.mos.gov.pl/

Projekt skierowany został do kadry urzędniczej Ministerstwa Zasobów Naturalnych i Ochrony Środowiska Republiki Białorusi. Urząd ten odpowiada za tworzenie i wdrażanie prawa ochrony środowiska oraz kształtowanie polityki ekologicznej na Białorusi. Projekt, w którym uczestniczyło 21 przedstawicieli administracji białoruskiej podzielony został na cztery moduły, odpowiednio dotyczące: zarządzania obszara-mi chronionymi, ochrony i gospodarowania zasobami wodnymi, gospo-darki odpadami oraz przepisów horyzontalnych nt. ocen oddziaływania na środowisko oraz dostępu do informacji o środowisku. W trakcie realizacji projektu wprowadzono komponent poświęcony promocji polskich zielonych technologii, podczas którego zaprezentowano projekt Ministerstwa Środowiska - Akcelerator Zielonych TechnologiiGreenEvo. GreenEvo jest to program skierowany do polskich przedsię-biorców, który ma na celu wsparcie polskich zielonych technologii w walce o rynki zagraniczne. Projekt Departamentu Współpracy z Zagranicą MOŚ otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 97 tys. PLN.

7

PROJEKT

Wzmocnienie białoruskiej służby weterynaryjnej ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki laboratoryjnej

Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy

http://www.piwet.pulawy.pl/

8

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 39: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

37Raport roczny 2010

Nauki i Szkolnictwa Wyższego, skorzystało 1586 osób – studentów (1506), doktorantów oraz stażystów długoterminowych (80) z Białorusi. Koszty kształcenia i wypłaconych stypendiów to łącznie 18 mln PLN. Obywatele Białorusi znaleźli się także wśród stypendystów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 57 obywateli Białorusi otrzymało stypendia Ministerstwa Zdrowia, w tym: 44 studentów, 1 doktorant, 1 stażysta odbywający studia podyplomowe i 11 uczestników kursu przy-gotowawczego do podjęcia studiów medycznych.

W 2010 roku odbyła się kolejna edycja Programu

stypendialnego Rządu RP im. Konstantego

Kalinowskiego objętego patronatem Prezesa Rady Ministrów RP skierowanego do młodzieży biało-ruskiej, która z różnych względów ma ograniczone możliwości podjęcia studiów wyższych w swoim kraju. Stypendyści, choć w warunkach emigra-cyjnych z terytorium Polski, podejmują działania na rzecz demokracji i praw człowieka na Białorusi, najczęściej w formie inicjatyw indywidualnych stu-dentów lub ich grup przebywających w poszcze-gólnych miastach lub na uczelniach. W ramach programu w 2010 roku w Polsce studiowało ponad 250 obywateli Białorusi.

Od 1995 roku działa Międzynarodowa Podyplo-

mowa Letnia Szkoła „Akademia Nieświeska”, która kształci absolwentów szkół wyższych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej zawodowo zajmujących się ochroną i konserwacją zabytków. Kursy szkoleniowe odbywają się w cyklach dwulet-nich. Każdy z kursów poświęcony jest innej tema-tyce związanej z ochroną, konserwacją i zagospo-darowaniem zabytków. Zajęcia rozpoczynają się na Białorusi wykładami teoretycznymi związanymi z tematem wiodącym kursu, którym towarzyszy krótki objazd studialny. Zakończenie każdego z kursów ma miejsce latem następnego roku w Polsce. Jego zadaniem jest zapoznanie słuchaczy kursu z praktycznymi aspektami ochrony i konser-wacji zabytków, pracą służb ochrony zabytków oraz realizowanymi w Polsce pracami konserwator-skimi. W 2010 roku koszt projektu wyniósł ponad 67 tys. PLN.

Pomoc dla uchodźców

19 obywateli Białorusi uzyskało w 2010 roku status uchodźcy na terytorium RP. Urząd ds. Cudzoziem-ców na pomoc Białorusinom wydatkował kwotę 512 tys. PLN.

Polsko – duński projekt rozwojowy Wzmocnienie kompetencji białoruskiego środowiska dziennikarskiego poprzez działania szkoleniowo-informacyjne w Polsce i w Danii

W dniach 19-26 września 2010 roku w Warszawie przebywała 16-osobowagrupa białoruskich dziennikarzy. Projekt został zrealizowany przez Departament Wdrażania Programów Rozwojowych MSZ we współpracy z Ambasadą RP w Kopenhadze i Ambasadą RP w Mińsku oraz MSZ Królestwa Danii i Danida Fellowship Centre. Uczestnikami projektu byli dziennikarze reprezentujący białoruskie media, zarówno prywatne jak i państwowe, w większości media drukowane. Celem polskiej części pro-jektu, na którą wydano środki w wysokości 93 tys. PLN, było zwiększenie wiedzy i umiejętności białoruskich dziennikarzy w zakresie warsztatupracy, nowoczesnych metod organizacji i zarządzania mediami, stworzenie możliwości zainicjowania współpracy pomiędzy mediami działającymi na Białorusi oraz mediami działającymi w UE, wzmocnieniewizerunku Polski jako potencjalnego partnera do realizacji działań pomocowych na rzecz Białorusi oraz wypracowanie formuły wielostron-nych projektów pomocy rozwojowej na rzecz Białorusi. W trakcie tygodniowego pobytu w Polsce białoruscy dziennikarze uczestniczyli w spotkaniach ze znanymi polskimi dziennikarzami, wizytowali redakcje polskich mediów ogólnokrajowych oraz brali udział w szkoleniach dotyczących specyfi ki pracy redakcji.

Zmniejszenie zagrożenia ekologicznego wywołanego nagromadzeniem się osadu w lagunach osadowych, położonych na terenie zalewowym rzeki Bug w Brzeskiej Komunalnej Oczyszczalni Ścieków

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

http://www.nfosigw.gov.pl/

Bug, który w środkowym biegu stanowi geografi czną granicę pomiędzy Polską i Białorusią, tym razem nie dzieli, a łączy oba kraje. Nagromadzone od lat osady ściekowe zalegające w przyległych lagunach, stanowią mocno odczuwalny problem dla mieszkańców Brześcia. Dla Polaków przedostanie się osadów ściekowych do rzeki Bug, która m.in. stanowi źródło wody pitnej dla aglomeracji warszawskiej, może stanowić poważny problem. Usunięcie tych osadów wymaga ich wybrania, odwodnienia, następnie wywiezienia na odległe składowisko. Polska zadeklarowała sfi nansowanie w całości zakupu urządzenia do odwod-nienia wydobytych osadów ściekowych oraz urządzenia do bieżącego odwadniania nadmiernych osadów ściekowych. Służyć temu będą dwie prasy fi ltracyjne do odwadniania osadów, jedna stacjonarna zainstalo-wana w oczyszczalni ścieków, a druga przewoźna - dostosowana do prac w terenie. W 2010 roku dokonano drugiej wpłaty na program w wysokości 1 mln PLN.

Programy stypendialne

Obywatele Białorusi byli najliczniejszą grupą, spośród 4680 cudzoziem-ców, pobierającą naukę w Polsce w 2010 roku. Z rządowych progra-mów stypendialnych, nadzorowanych przez Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej podległe Ministerstwu

Page 40: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

38

19 Suma projektów realizowanych przez administrację rządową nie obejmuje programu SENSE oraz udziału polskich obserwatorów wyborów w misji obserwacyjnej OBWE. Jeden z projektów administracji rządowej zrealizowany został w dwóch państwach (Mołdawia, Gruzja), kwota wydatkowanych środków została podzielona po połowie.

Mołdawia

Mołdawia to jeden z najuboższych krajów w Europie, w znacznym stopniu uzależniony od pomocy zagranicz-nej. Dochód narodowy oraz pozostałe wskaźniki rozwo-jowe utrzymują się na niskim poziomie. Kraj zamieszku-je 4,3 mln ludzi, z czego 40% obywateli zatrudnionych jest w sektorze rolniczym. Mimo przeprowadzenia szeregu pozytywnych reform, gospodarka kraju ma nadal charakter monokulturowy, co czyni ją podatną na wahania koniunktury oraz ograniczenia eksportu. Poważnym problemem dla mołdawskiej gospodarki jest uzależnienie od dostaw surowców z Rosji oraz istnienie nieuznawanej na arenie międzynarodowej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej (w Nad-dniestrzu - najbardziej uprzemysłowionym regionie kraju). Możliwość trwałego rozwiązania kwestii Nad-dniestrza jest też jednym z ważniejszych elementów unijnej polityki wobec Mołdawii. Unia deklaruje, że jest gotowa wesprzeć fi nansowo reintegrację kraju, o ilestronom sporu uda się osiągnąć porozumienie. Istot-nym z punktu widzenia UE problemem jest także wiodący przez Mołdawię szlak przerzutu do Europy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu, Azji Południowej i Południowo-Wschodniej oraz krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. O poprawne relacje z UE zabiega rządząca w Mołdawii od lipca 2009 roku koalicja czterech partii centrowo-prawicowych – Sojuszna Rzecz Integracji Europejskiej (AIE), głównym celem rządu w perspektywie długoterminowej jest bowiem członkostwo kraju w UE.

Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. Projekt: Rozwój produkcji mlecznej regionu wiejskiego Ignatei, Mołdawia

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 5 288 337 PLN

Jednostki samorządu terytorialnego 2 279 608 PLN

RAZEM 13 1 818 349 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 1 001 041 PLN4

Administracja rządowa 249 362 PLN2 19

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 41: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

39Raport roczny 2010

Od 2004 roku Mołdawia fi guruje na liście priorytetowych biorców polskiej pomocy rozwojowej. Projekty realizowane w 2010 roku odpowiadały głównym obszarom wsparcia określonym w programie polskiej pomocy zagranicznej i obejmowały m.in. działania z zakresu: promocji dobrego rządzenia (good governance), rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, przeciwdziałania handlowi ludźmi oraz implemen-tacji standardów europejskich.

PROJEKT

Pilotażowy projekt zwiększenia przetwórstwa mleka w ramach

programu rozwoju regionu wiejskiego „Dostatnia wieś”

Fundacja „Wschód”

http://fundacjawschod.pl/

Celem projektu było doprowadzenie do zwiększenia poziomu skupu i przetwórstwa mleka oraz wsparcie lokalnego zakładu mleczarskiego „Bravi-Lacta”, obsługującego spółdzielnie mleczarskie regionów Orhei i Rezina, skupiające ponad 1000 rolników - producentów mleka. Realizacja projektu polegała na przeprowadzeniu remontu i adaptacji części budynku istniejącego zakładu mleczarskiego na zamrażalnię, co umożliwiło maksymalny skup mleka w okresie letnim, przygotowanie i zamrożenie półproduktu i wykorzystanie go w okresie zimowych nie-doborów. W ramach projektu zakupiono dodatkowe urządzenia, któreumożliwić mają wzrost produkcji, a co za tym idzie także sprzedaży mlekai jego przetworów. Częścią projektu było również przeszkolenie pracowni-ków w zakresie obsługi nowych maszyn oraz przestrzegania norm sani-tarnych i higienicznych. Projekt Fundacji „Wschód” został przedstawiony na Międzynarodowych Warsztatach dot. rozwoju regionów wiejskich Mołdawii. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 243 tys. PLN.

1

PROJEKT

Rozwój produkcji mlecznej regionu wiejskiego Ignatei

Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego

http://www.ostrogski.pl/

Projekt miał na celu ograniczenie ubóstwa i podniesienie poziomu życia mieszkańców oraz wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego w regionie Ignatei poprzez rozszerzenie systemu skupu mleka w regionie (obecnie spółdzielnia rolnicza obsługuje sieć 17 punktów skupu; w ramach projektu utworzono 4 dodatkowe i wyremontowano pomiesz-czenia 3 istniejących punktów). Ponadto stworzono i wyposażono w nowe urządzenia lokalną, wspólną dla wszystkich producentów mleka,bazę maszyn rolniczych, niezbędnych do zabezpieczenia potrzeb paszo-wych w okresie zimowym, a także otwarto mobilny punkt sztucznego zapładniania krów (z możliwością dojazdu do wszystkich gospodarstw w regionie). Przy pomocy Krajowego Związku Rolników i specjalistów z Akademii Rolniczej w Mołdawii przeprowadzono szereg szkoleń dla rolników - producentów mleka z zakresu istniejących możliwości zmniejszania dysproporcji w produkcji mleka pomiędzy sezonem letnim i zimowym. Ważnym rezultatem projektu było utworzenie 9 nowych miejsc pracy. Polska dofi nansowała projekt kwotą 243 tys. PLN.

2

PROJEKT

Działania społeczności międzynarodowej

w zakresie ograniczenia przemytu narkotyków

i handlu ludźmi

Komenda Główna Policji

http://www.policja.pl/

Mołdawia, poprzez swoje położenie geografi czne jest jednym z państw szczególnie narażonych na działanie zorganizowanych grup przestępczych zajmujących się handlem ludźmi oraz handlem i przemytem narkotyków. W raporcie przedstawio-nym przez Europol, ten region Europy został ziden-tyfi kowany jako szczególnie istotny w procesie zwalczania przestępczości zorganizowanej w całejUE, gdyż ograniczenie działalności grup przestęp-czych na terytorium Mołdawii powinno przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa w państwach członkowskich Unii. W zrealizowanym projekcie szczególny nacisk położono na podniesienie efektywności i skuteczności działania organów ścigania zarówno w aspekcie krajowym, jak i międzynarodowym. Projekt składał się z trzech bloków tematycznych obejmujących 120 godzin wykładów, konwersatoriów, warsztatów i zajęć praktycznych, w których wzięło udział 44 uczestni-ków. Projekt z 2010 roku otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 122,5 PLN.

3

PROJEKT

Dokończenie gazyfi kacji południowej części

wsi Brynza

Ambasada RP w Kiszyniowie

http://www.kiszyniow.polemb.net/

Brynza jest położona w jednym z biedniejszych rejonów Mołdawii, gdzie większość mieszkańców zatrudniona jest w rolnictwie. W ramach projektu dokończono budowę gazociągu (rozpoczętą w 2008 roku) i doprowadzono gaz do budynków użyteczności publicznej (przedszkole, merostwo, dom kultury, przychodnia lekarza rodzinnego,cerkiew), a także budynków mieszkalnych (łącznie610 domów) w południowej części wsi. Bezpośrednio w realizację projektu Ambasady RP w Kiszyniowie została zaangażowana primaria (me-rostwo) wsi Brynza. Pośrednio włączyli się do niego sami mieszkańcy, którzy z własnych środków zaku-pili liczniki gazu. Realizacja projektu przyczyniła się do poprawy infrastruktury, a co za tym idzie pod-niesienia poziomu życia mieszkańców i poprawy stanu środowiska. Projekt otrzymał dofi nansowanie strony polskiej w wysokości 14 tys. EUR.

4

Page 42: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

40

Pozostałe działania Polski na rzecz Mołdawii:

Polscy uczestnicy misji obserwacyjnej OBWE w Mołdawii

w listopadzie w 2010 roku

Departament Wschodni MSZ

W związku z wyborami parlamentarnymi w Mołdawii, w dniach 24-30 listopada 2010 r. miała miejsce misja obserwacyjna OBWE, w której udział wzięło 15 osób (5 z ramienia MSZ i 10 spoza resortu). Polscy obserwatorzy odwiedzili około 200 komisji wyborczych.

Program SENSE (Strategic Economic Needs and Security Exercise)20

Departament Wdrażania Programów Rozwojowych

W dniach 6-8 października 2010 roku Ministerstwo Sprawiedliwości zorganizowało wizytę studyjną dla przedstawicieli Ministerstwa

Sprawiedliwości Republiki Mołdawii. Program wizyty obejmował dyskusje panelowe poświęcone ochronie praw człowieka, organizacji polskiego wymiaru sprawiedliwości, międzynarodowej pomocy prawnej, koordynacji polityki europejskiej oraz doświadczeniom polskiej admini-stracji związanym z przygotowaniem do członkostwa w strukturach UE. Projekt kosztował 6 tys. PLN i został sfi nansowany ze środków MS.

Pomoc dla uchodźców

Urząd ds. Cudzoziemców w 2010 roku wydatkował środki w wysokości 57 tys. PLN na pomoc obywatelom Mołdawii przebywającym w Polscei ubiegającym się o nadanie statusu uchodźcy.

PROJEKT

Remont oddziału intensywnej terapii dla dzieci

szpitala republikańskiego w Kiszyniowie

Ambasada RP w Kiszyniowie

http://www.kiszyniow.polemb.net/

Projekt zakładał poprawę stanu pomieszczeń dziecięcego oddziału intensywnej opieki i zapew-nienie właściwej jakości usług medycznych dla jego pacjentów, a także przygotowanie sali szkolenio-wej na potrzeby lekarzy pediatrów z Mołdawii. Przeprowadzenie remontu było niezbędnym warunkiem dla zainstalowania zakupionej przez mołdawskie Ministerstwo Zdrowia aparatury medycznej podtrzymującej funkcje życiowe. Celem długofalowym projektu jest poprawa infrastruk-tury w zakresie opieki medycznej, zwiększenie dostępności usług medycznych, a także pośrednio, zmniejszenie poziomu śmiertelności dzieci do 1 roku życia. W dniu 27 grudnia 2010 roku odbyła się uroczystość ofi cjalnego przekazania wyremon-towanych pomieszczeń do użytku, w której udział wzięli ambasador RP w Mołdawii oraz wiceministerzdrowia Mołdawii. Relacje z tego wydarzenia zostały wyemitowane przez najważniejsze mołdawskie stacje telewizyjne. Projekt otrzymał dofi nansowanieMSZ w wysokości 24 tys. EUR.

5

20 Więcej informacji na temat programu SENSE w podrozdziale dotyczącym projektów na Ukrainie (s.27).

Ambasada RP w Kiszyniowie. Projekt: Remont dziecięcego oddziału reanimacji i intensywnej terapii w Kiszyniowie, Mołdawia

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 43: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

41Raport roczny 2010

Autonomia Palestyńska

Autonomia Palestyńska funkcjonuje na mocy porozumień z Oslo (1993 r.) i Waszyngtonu (1995 r.), a jej budżet w przeważającej części uzależniony jest od pomocy zagranicznej. Obszar Autonomii (Okręg Gazy i ZachodniBrzeg) zamieszkuje ponad 4 mln osób.Z uwagi na długotrwały konfl ikt izrael-sko-palestyński warunki życia na tych terenach są niezwykle ciężkie.

Autonomia Palestyńska zajmuje 97. pozycję w rankingu HDI (Human Deve-lopment Index) UNDP, który corocznie monitoruje społeczno-gospodarczy rozwój państw świata.

Od 2005 r. Autonomia Palestyńska znajduje się na liście priorytetowych biorców polskiej pomocy zagranicznej. W lutym 2009 roku minister spraw

zagranicznych RP Radosław Sikorski i minister spraw zagranicznych

Palestyńskiej Władzy Narodowej Riad Al-Malki podpisali porozu-

mienie ramowe o współpracy rozwojowej pomiędzy MSZ RP a MSZ

Palestyńskiej Władzy Narodowej. Porozumienie przewiduje współpracę obejmującą m.in. pomoc techniczną i stypendia, dostawy towarów, sprzętu, materiałów i usług, wpłaty do budżetu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) oraz fi nansowanie projektów rozwojowych i/lub humanitarnych ujętych w palestyńskich narodowych planach strategicz-nych. Jest to pierwszy tego typu dokument podpisany przez Polskę z partnerem współpracy rozwojowej i biorcą polskiej pomocy.

Najważniejsze obszary wsparcia w 2010 to: rozwój zasobów ludzkich, rozwój obszarów wiejskich i wspólnot lokalnych oraz projekty społeczne.

Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej. Projekt: Mleczną drogą do Południowego Hebronu: budowa sieci współpracy spółdzielczej pomiędzy drobnymi hodowcami kóz i owiec społeczności beduińskiej a lokalną spółdzielnią produkcyjną w regionie Masafer Yatta w dystrykcie Hebron na Zachodnim Brzegu Jordanu, Autonomia Palestyńska

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 3 450 481 PLN

RAZEM 7 1 262 550 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 728 555 PLN3

Administracja rządowa 83 514 PLN1

Page 44: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

42

Przykłady projektów zrealizowanych na obszarze

Autonomii Palestyńskiej w 2010 roku:

PROJEKT

Rozwój zasobów ludzkich poprzez aktywizację społeczną dzieci

i młodzieży z dystryktu Hebron – organizacja zajęć dodatkowych

Polska Akcja Humanitarna

http://www.pah.org.pl/

Projekt był kontynuacją działań Polskiej Akcji Humanitarnej (PAH) w sektorze pomocy humanitarnej i rozwojowej na rzecz mieszkańców dystryktu Hebron, w południowej części Zachodniego Brzegu. Odpo-wiadał na potrzebę rozwoju zasobów ludzkich poprzez aktywizację społeczną dzieci i młodzieży z tego terenu. Jako narzędzie aktywizacji wykorzystano zajęcia dodatkowe, które były bezpieczną i konstruk-tywną formą spędzenia wolnego czasu. Zajęcia miały pozytywny wpływ na rozładowanie napięć społecznych i stresu, wywołanych przez życie w cieniu trwającego konfl iktu i izraelskie osadnictwo. W ramach projektu prowadzone były zajęcia dla dzieci i młodzieży o charakterze artystycznym i ruchowym oraz poszerzające wiedzę z zakresu ekologii i ochrony środowiska. Opracowano także tekst publikacji „Palestyna. Materiały edukacyjne dla szkół” oraz materiały multimedialne stworzone ze zdjęć i fi lmów zebranych podczas pobytu koordynatorki komponentu Edukacji Globalnej w Palestynie. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 217 tys. PLN.

2

PROJEKT

Wykończenie i zakup sprzętu sportowego dla Parku Fitness

im. Qadura w Ramallah

Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah

http://www.ramallahpm.polemb.net/

Projekt zrealizowany został w mieście Ramallah, na Zachodnim Brzegu. Miejsce, w którym powstał park zostało wybrane ze względu na jego dogodne położenie (niedaleko centrum miasta) oraz sąsiedztwo obozu dla uchodźców, którego mieszkańcy zostali włączeni w planowanie i gospodarowanie parkiem. Główny cel projektu - promowanie aktywnego i zdrowego stylu życia wśród wszystkich grup wiekowych mieszkańców Ramallah, osiągnięto poprzez wykończenie i wyposażenie parku miejskiego w sprzęt rekreacyjny i sportowy (plac zabaw, drabinki, bieżnia, boiska, skałki do wspinania). Początkowe prace wymagały współpracy z wydziałem architektury miejscowego uniwersytetu, w celu przygotowania konkretnego planu zagospodarowania. Poprzez ogłoszenie publicznego przetargu wykonawca wybrał miejscową fi rmę budowlaną do przygotowania infrastruktury. W końcowej fazie prac budowlanych, również drogą przetargu, został wyłoniony producent/dostawca sprzętu rekreacyjno-sportowego. Zakłada się, że z ParkuFitness korzystać będzie miesięcznie przynajmniej 2,500 osób. Polska wsparła projekt kwotą 33,5 EUR.

3

PROJEKT

Mleczną drogą do Południowego Hebronu:

budowa sieci współpracy spółdzielczej

pomiędzy drobnymi hodowcami kóz i owiec

ze społeczności beduińskiej i lokalną

spółdzielnią produkcyjną w regionie Masafer

Yatta w dystrykcie Hebron na Zachodnim

Brzegu Jordanu

Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej

http://www.pcpm.org.pl/

Inicjatywa realizowana była na terenie Autonomii Palestyńskiej, w południowej części prowincji Hebron, w regionie Masafer Yatta. Miejsce to zasiedlone jest przez kilkutysięczną społeczność palestyńskich farmerów i hodowców bydła prowadzących skromne życie, zamieszkujących w namiotach i jaskiniach. Życie lokalnej społecz-ności jest wciąż ściśle związane z hodowlą zwierząt, sprzedażą mięsa i produkcją nabiału; dla wielu rodzin jest to jedyne źródło dochodu. Pomimo dużego potencjału produkcyjnego zwierząt, z powodu braku podstawowych zasobów (takich jak woda i pasza) oraz infrastruktury (jak dostawy prądu umożliwiające właściwe przechowywanie wytworzonych produktów), lokalne stada systema-tycznie maleją. Głównym celem projektu było zapewnienie możliwości uzyskiwania stałych dochodów i poprawa warunków socjalno-bytowych100 beduińskich hodowców owiec i kóz oraz ich rodzin. Cel realizowany był poprzez zwiększenie zdolności produkcyjnych hodowców, wyposażenie ich w niezbędny sprzęt i narzędzia konieczne do osiągnięcia sukcesu w implementacji programu produkcji mleka. Stworzono również system umożliwiający hodowcom dostęp do mechanizmówprofesjonalnej produkcji i zbytu towarów. Ponadto przeprowadzono cykl szkoleń oraz wizyt tereno-wych dla przekazania wiedzy i praktycznych umiejętności w dziedzinie hodowli i produkcji mleka/nabiału. Wkład fi nansowy Polski w realizację projektu wyniósł 354 tys. PLN.

1

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 45: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

43Raport roczny 2010

PROJEKT

Wykończenie, wyposażenie

oraz obsługa kadrowa świetlicy

w betlejemskim Domu Dziecka

Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah

http://www.ramallahpm.polemb.net/

W ramach projektu dokonano wy-kończenia i wyposażenia świetlicy znajdującej się w Betlejem, w nowo powstałym domu dziecka.

Zorganizowano także cykl zajęć edukacyjno-rekreacyjnych dla dzieci zamieszkałych w ośrodku i okolicy. Zgromadzenie Sióstr Elżbietanek, jako wykonawca, było odpowiedzialne za kompleksową realizację projektu zgodnie z jego harmonogramem, w tym przede wszystkim za nadzór nad pracami wykończeniowymi świetlicy, zakup mebli, materiałów dydaktycznych i rekreacyjnych oraz organizację zajęć dla dzieci. Dzięki funduszom z projektu, tymczasowo zatrudniono korepetytorkę, która miała wspierać dzieci w nauce. Świetlica rozpoczęła działalność z początkiem roku szkolnego. Projektem objętych zostało 15 dzieci: 7 wychowanków sierocińca oraz 8 dzieci korzystających ze świetlicy, pochodzących z Betlejem oraz dwóch pobliskich miast Beit Sahour i Beit Jala. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 37 tys. EUR.

Programy stypendialne

Według danych Biura Uznawalności Wykształcenia i Współpracy Międzynarodowej, w 2010 roku w Polsce przebywało 16 studentów z Autonomii Palestyńskiej. Koszty kształcenia i wypłaconych im stypen-diów to 214 tys. PLN. Ponadto 5 palestyńskich studentów, 2 osoby odbywające specjalizacje i 2 osoby uczestniczące w kursie przygoto-wawczym do podjęcia studiów medycznych otrzymały stypendium Ministra Zdrowia.

Pomoc dla uchodźców

Urząd ds. Cudzoziemców w 2010 roku przeznaczył kwotę w wysokości 57 tys. PLN na wydatki dla cudzoziemców pochodzących z Autonomii Palestyńskiej, przebywających w Polsce i ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy.

5

PROJEKT

Promowanie różnorodności kulturowej

w Jerozolimie poprzez wsparcie zajęć

ukazujących kulturę palestyńską

Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah

http://www.ramallahpm.polemb.net/

Zamierzeniem zrealizowanego projektu było podtrzymanie rozwoju palestyńskiej kultury i tożsamości w Jerozolimie oraz rewitalizacja turystyki we wschodniej części miasta. Cel został osiągnięty poprzez organizację serii przedstawień kulturalnych skupionych wokół tematu „palestyń-skie wesele”, prezentujących palestyński taniec ludowy, tradycyjne ubiory i muzykę, degustacje potraw palestyńskiej kuchni. Działania w ramach projektu obejmowały zarówno zakup sprzętu elektronicznego i kostiumów, jak i ułożenie choreo-grafi i i przygotowanie grupy tanecznej, nagraniemateriału audiowizualnego o Jerozolimie, przygo-towanie strony internetowej i pokazu strojówtradycyjnych. Ponadto w projekt wkomponowanazostała współpraca z miejscowymi przedsiębior-stwami turystycznymi (biura podróży, hotele, res-tauracje) w celu zainteresowania przedstawieniem większej liczby odwiedzających. Przygotowania miały miejsce w dzielnicy Silwan, gdzie znajduje się Centrum Młodzieżowego Forum Kultury (Jerusalem Youth Cultural Forum, JYCF) a przedstawienia dla turystów (w okresie realizacji projektu odbyły się 4 przedstawienia pilotażowe) w różnych instytu-cjach kulturalnych w dzielnicy Sheikh Jarrah i na Starym Mieście. Projekt otrzymał dofi nansowanie MSZ w wysokości 42 tys. EUR.

4

Po

lsk

a A

kcj

a H

um

an

ita

rna

. Pro

jekt

: Roz

wój

zas

obów

ludz

kich

po

prze

z ak

tyw

izac

ję sp

ołec

zną

dzie

ci i

mło

dzie

ży z

dys

tryk

tu H

ebro

n –

orga

niza

cja

zaję

ć do

datk

owyc

h, A

uton

omia

Pal

esty

ńska

Page 46: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

44

Angola

W 2009 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju uznała Angolę za jedno ze średnio rozwiniętych państw świata (awans w ciągu roku ze 157. na 143. miejsce w rankingu HDI). W 2010 roku Angola uplasowała się w tym rankingu na 146 pozycji.

Angola znajduje się na liście priorytetowych państw - biorców polskiej pomocy zagranicznej od początku funkcjonowania listy, tzn. od roku 2004. Kraj ten zamieszkuje 18 mln ludzi, a średnia długość życia wynosi 48 lat. Na trudną sytuację w Angoli znaczący wpływ miała 27-letnia wojna domowa zakończona w kwietniu 2002 roku, która pozostawiła po sobie wiele nierozbrojonych pól minowych i doprowadziła do ruiny infrastrukturę techniczną i społeczną kraju.

W roku 2010 działalność pomocowa Polski skupiała się na wsparciu rozwoju rolnictwa, administracji rządowej oraz ochronie zdrowia.

Jednostki badawczo-rozwojowe 1 74 778 PLN

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 3 633 045 PLN

RAZEM 4 707 823 PLN

Realizator projektu Liczba projektów Kwota dofi nansowania

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 47: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

45Raport roczny 2010

Przykłady zrealizowanych projektów w Angoli

w 2010 roku:

PROJEKT

Walka z malarią, HIV/AIDS i gruźlicą na terenie dystryktu Cacuaco,

Angola

Ambasada RP w Luandzie

http://www.luanda.polemb.net/

Projekt polegał na wsparciu działania Centrum Zdrowia São Lucas w Kifangondo w Angoli. Centrum Zdrowia istnieje od 1996 r. i świadczy usługi dla około 20 tysięcy chorych rocznie (dorosłych i dzieci), zarówno w trybie ambulatoryjnym, jak i stacjonarnym, dysponując 22-24 łóżkami dla najciężej chorych. Pomoc jest kierowana szczególnie do najbiedniej-szych, którzy najczęściej nie mają innej możliwości uzyskania porady medycznej i leków z powodu drastycznych cen w innych szpitalach w Angoli. Projekt obejmował zakup lekarstw, sprzętu laboratoryjnego oraz przyjazd lekarzy z Polski. Jest to najefektywniejsza forma zapewnie-nia fachowej pomocy lekarskiej w ośrodku wobec braku możliwości zatrudnienia miejscowych lekarzy. Fakt, że problem analfabetyzmu dotyczy ponad 60% ludności Angoli przekłada się na powszechne trud-ności w zrozumieniu fi zjologii człowieka oraz istoty chorób nękających mieszkańców Angoli i sposobów prewencji. Działania prowadzone od lat w Kifangondo polegają nie tylko na diagnozowaniu i leczeniu chorób, zakupie sprzętu laboratoryjnego i leków, ale także na „pracy u podstaw”: edukacji i szkoleniu wszystkich chętnych pacjentów. Polska dofi nansowała projekt kwotą 90 tys. USD.

Programy stypendialne

W 2010 roku 56 studentów z Angoli kształciło się na polskich uczelniach wyższych. Według danych Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, koszt ich kształcenia wyniósł 392 tys. PLN.

Pomoc fi nansowa

Na podstawie umowy z dnia 1 marca 2006 roku o udzielenie kredytu w ramach pomocy wiązanej zawartej pomiędzy Rządem RP a Rządem Republiki Angoli, Polska w 2010 roku przekazała kwotę ponad 1mln USD.Biorąc pod uwagę spłatę kredytu, ofi cjalna pomoc rozwojowa dla Angoli w 2010 roku wyniosła 986 tys. USD. Ponadto w 2010 roku Rząd RP zawarł z rządem Republiki Angoli kolejną umowę o udzielenie kredytu w ramach pomocy wiązanej do całkowitej wysokości 60 mln EUR na okres spłaty 32 lat.

Pomoc dla uchodźców

W 2010 roku Urząd ds. Cudzoziemców przeznaczył kwotę 14 tys. PLN na wydatki związane z pobytem w Polsce obywateli Angoli ubiegają-cych się o nadanie statusu uchodźcy.

2

PROJEKT

Wsparcie rozwoju rolnictwa w prowincji Moxico

poprzez eliminację niewybuchów

Ambasada RP w Luandzie

http://www.luanda.polemb.net/

Prowincja Moxico należy do rejonów Angoli, które w największym stopniu dotknięte są problemem min i niewybuchów. Obszar ten był objęty działa-niami bojowymi przez niemal cały okres wojny domowej, tj. lata 1975-2002, a ich intensywność ustępowała jedynie walkom w południowej części kraju. Do starć zbrojnych na tym terenie dochodziło jeszcze przed uzyskaniem przez Angolę niepodległości. W 2007 r. władze angolskie opraco-wały studium zagrożenia minami i niewybuchami (Levantamento de Impacto de Minas em Angola – LIS).Dokument ten wskazuje, że w prowincji Moxico zagrożonych jest 290 wspólnot, w tym 15 w stop-niu wysokim, co stawia Moxico na pierwszym miejscu wśród wszystkich prowincji Angoli. Rozległość zaminowanych obszarów i ograniczenia w dostępie do nich utrudniają proces usuwania min i niewybuchów w prowincji Moxico. Podobnie jak w innych częściach kraju brak jest dokumentacji,która umożliwiałaby dokładne zidentyfi kowanieterenów zagrożonych. W ramach projektu realizo-wanego przez Ambasadę w Luandzie utworzono saperską ekipę interwencyjną, która działała w okresie 3 miesięcy na obszarze prowincji Moxico, a składała się z byłych żołnierzy dysponujących dużym doświadczeniem w pracy z materiałami wybuchowymi. Projekt otrzymał dofi nansowanie polskiego MSZ w wysokości 60 tys. USD.

1

Page 48: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

46

Afryka Subsaharyjska

Afryka Subsaharyjska obejmuje obszar kontynentu afrykańskiego na południe od Sahary. Jest to jeden z najmniej rozwiniętych regionów świata. Biorąc pod uwagę parametry określające Wskaźnik RozwojuSpołecznego UNDP (Human Development Index, HDI), a więc: oczekiwaną długość życia, średnią liczbę lat edukacji dorosłych obywateli (w wieku 25 lat i starszych), prognozowaną liczbę lat nauki dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia oraz dochód naro-dowy na jednego mieszkańca, najmniej rozwiniętymi krajami świata są aktualnie państwa Afryki Subsaha-ryjskiej - Zimbabwe, Demokratyczna Republika Konga, Niger, Burundi oraz Mozambik.

21 Kolejność prezentacji regionów wg wielkości zaangażowanych środków.22 W tym 10 projektów zrealizowanych w ramach programu Wolontariat polska pomoc 2010.

Polska pomoc na obszarze Afryki Subsaharyjskiej

obejmowała następujące dziedziny:

- zapewnienie dostępu do wody pitnej,- ochronę zdrowia,- dostęp do edukacji,- budowę społeczeństwa obywatelskiego,- integrację osób niepełnosprawnych w społeczeństwie.

Jednostki badawczo-rozwojowe 2 648 812 PLN

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 19 1 025 836 PLN

RAZEM 38 3 162 464 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 1 487 815 PLN1722

2.2 POZOSTAŁE REGIONY

21

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 49: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

47Raport roczny 2010

Przykłady projektów zrealizowanych w 2010 roku

na obszarze Afryki Subsaharyjskiej:

PROJEKT

Tubakire (Przyjmijmy ich) – dostępne szkoły

podstawowe dla dzieci ze specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi w Rwandzie

Chrześcijańska Służba Charytatywna

http://www.chsch.pl/

Rząd Rwandy uznaje edukację za podstawowe prawo człowieka. Jego zobowiązanie dot. edukacji jest priorytetem dla rozbudowy kapitału ludzkiego,który został poważnie zniszczony w wyniku ludo-bójstwa w 1994 roku. W związku z tym rząd posta-wił sobie ambitny cel osiągnięcia obowiązkowej

1

edukacji początkowej przed 2010 rokiem oraz edukacji dla wszystkichdo roku 2015. W odpowiedzi fora międzynarodowe, UNICEF oraz Ministerstwo Edukacji Rwandy uruchomiły program zakładania przyjaznych dzieciom szkół integracyjnych. Projekt realizowany przez Chrześcijańską Służbę Charytatywną obejmował budowę ramp dla dzieci niepełnosprawnych w 64 szkołach podstawowych w 5 powiatach (Kayonza, Rwamagana, Ngoma, Kirehe i Bugesera) we wschodniej prowincji w Rwandzie. Szkoły te miały problemy z integracją dzieci ze specjalnymi potrzebami ze względu na bariery architektoniczne. Projekt ten miał na celu wyeliminowanie barier i niedogodności w dostępie dzieci do nauki, umożliwiając również niezależne poruszanie się po szkole dzieci niepełnosprawnych wraz z innymi uczniami. Dzięki staraniom i zaangażowaniu lokalnych społeczności możliwe było wybudowanie większej liczby ramp (240), niż planowane 150. Polska dofi nansowała projekt kwotą 145 tys. PLN.

Rwanda

Chrześcijańska Służba Charytatywna. Projekt: Tubakire (Przyjmijmy ich) – dostępne szkoły podstawowe dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Rwandzie

Page 50: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

48

PROJEKT

Pomoc w rozwoju ochotniczych brygad ratunkowych

w Mozambiku

Ambasada RP w Pretorii

http://www.poland.co.za/

Ochotnicze Brygady Obrony Cywilnej (OBOC), Liga Skautów Mozambiku (LEMO) są wyodrębnioną i wyspecjalizowaną stałą służbą, podejmującą akcje ratunkowe w wypadkach wyjątkowych i w obliczu klęsk żywioło-wych. Zadaniem OBOC jest ochrona ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie konfl iktu społecznego oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków. OBOC zrzesza w patrolach i jednostkach ratowniczych osoby młode (16 – 26 lat), posiadające kwalifi kacje ratowników parame-dycznych lub kwalifi kacje osób uprawnionych do podejmowania działań ratowniczych, a także osoby zdobywające te kwalifi kacje. W ramach projektu wyszkolono grupę ok. 30 harcerzy w zakresie niesienia pomocy na wypadek powodzi (przygotowano i przeprowadzono cykl szkoleń z zakresu świadczenia pierwszej pomocy oraz konstruowania doraźnego sprzętu pływającego). Ponadto dzięki dotacji z funduszu małych grantów zakupiono sprzęt ratowniczy – trzy łodzie motorowe, co umożliwi niesienie efektywnej pomocy poszkodowanym. Polski wkład fi nansowy w realizację projektu to 15 tys. USD.

2

Mozambik

PROJEKT

Umożliwienie rozwoju lokalnej wspólnoty przez zapewnienie

dostępu do wody (Ngwana-Zimbabwe)

Ambasada RP w Pretorii

http://www.poland.co.za/

Wieś Ngwana jest położona w zachodniej części prowincji Matebeleland w Zimbabwe. Z najbliższym, odległym o 27 km miastem Plumtree łączy ją nieutwardzona droga. W ostatnich latach region ten nawiedzają upor-czywe susze. W związku z tym dla społeczności Ngwana i funkcjonującej tam spółdzielni rolniczej najbardziej palącą potrzebą jest zapewnienie stałych dostaw wody pitnej i wody niezbędnej do utrzymania upraw. Zbieranie deszczówki jest niemożliwe (brak opadów), a lokalna tama nie spełnia swoich funkcji z powodu zamulenia i zaniedbań w utrzymaniu. Dla zapewnienia miejscowej ludności możliwości egzystencji, a tym bardziej rozwoju niezbędne było wykopanie studni. Projekt Ambasady w Pretorii obejmował początkowe konsultacje z lokalną społecznością w sprawie wyznaczenia miejsca odwiertu i oceny przydatności studni, wyłonienie komitetu ds. studni, negocjacje z wykonawcą i fi nalnie - wywiercenie studni. Dzięki temu w Ngwana powstało bezpieczne źródło wody pitnej (szczególnie ważne przy szerzących się w kraju

3

Zimbabwe

PROJEKT

Zapewnienie mieszkańcom ośrodka

opiekuńczo - wychowawczego City of Hope

w Lusace stałego dostępu do wody poprzez

wprowadzenie alternatywnego systemu

do pompowania i podgrzewania wody

(system paneli słonecznych Solar)

Ambasada RP w Pretorii

http://www.poland.co.za/

City of Hope, to organizacja założona i prowadzonaod 1995r. przez Siostry Salezjanki kierujące jedno-cześnie placówką misyjną i edukacyjno-wychowaw-czą. Jednym z największych problemów z jakimi boryka się ośrodek jest bardzo częsty brak prądu. Nieregularne, często kilkugodzinne przerwy w dostawach elektryczności w ciągu dnia wpływają także na dostęp do bieżącej wody, gdyż system stosowany do pompowania i podgrzewania wody jest elektryczny. Celem projektu było zapewnieniemieszkańcom ośrodka opiekuńczo-wychowawczego w Lusace ciągłego dostępu do wody (w szczegól-ności ciepłej wody). W ramach projektu zakupiono i zainstalowano system oparty na wykorzystaniu paneli słonecznych zwanych popularnie SOLAR, do pompowania i podgrzewania wody. W efekcie zdecydowanie poprawiły się warunki higieniczne w ośrodku, wygenerowano także oszczędności dzięki zmniejszonemu zużyciu prądu. Polski wkład fi nansowy w realizację projektu to 18 tys. USD.

ogniskach cholery), gwarantujące także możliwość nawadniania upraw, co z kolei spowoduje zwięk-szenie wydajności plonów i wydłużenie okresu produkcyjnego. Ma to wpływ na poprawę zaopa-trzenia w żywność, a pośrednio na polepszenie stanu zdrowia i wzrost poczucia bezpieczeństwa lokalnej społeczności. Polska dofi nansowała projekt kwotą14 tys. USD.

4

Zambia

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 51: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

49Raport roczny 2010

PROJEKT

“Dar życia”. Opieka zdrowotna kobiet i matek z dziećmi

ze szczególnym uwzględnieniem opieki okołoporodowej

dla matek chorych na AIDS oraz pochodzących z grupy ryzyka

z terenu Misji Bugisi

Stowarzyszenie Misji Afrykańskich, Centrum Charytatywno - Wolontariackie “SOLIDARNI”

http://solidarni.sma.pl/

Projekt był reakcją na zgłaszane przez członków misji zapotrzebowanie medyczne w przychodni w Bugisi w regionie Shinyanga w Tanzanii, gdzie żyje ok. 40 tys. mieszkańców. Praca wolontariuszki w przychodni działającej przy misji prowadzonej przez siostry zakonne ze zgromadze-nia OLA, polegała na opiece zdrowotnej nad kobietami i dziećmi, opiece okołoporodowej nad kobietami chorymi na AIDS oraz pochodzącymi z grupy ryzyka. Do jej zadań należało między innymi szczepienie dzieci, prowadzenie farmakoterapii matek z niemowlętami i dziećmi do 5 roku życia, rozdawanie leków antyretrowirusowych zarejestrowanym przez klinikę chorym na HIV/AIDS, opieka nad niemowlętami urodzonymi przez matki chore na AIDS, prowadzenie wywiadu środowiskowego wśród kobiet mogących należeć do grupy ryzyka i zachęcanie do pod-dania się badaniom kontrolnym w klinice w Bugisi. Projekt przyczynia się do realizacji co najmniej trzech Milenijnych Celów Rozwoju: do ograniczenia umieralności dzieci oraz rozprzestrzeniania się AIDS, a także podniesienia poziomu opieki zdrowotnej nad matkami. Projekt w Bugisi nie był jednostkowy, ale stanowił kontynuację działań polskiej pomocy na tym obszarze. Polski wkład fi nansowy w jego realizację wyniósł 33 tys. PLN.

7

Tanzania

PROJEKT

Wyposażenie Domu Dziecka w Limuru

w pomoce dydaktyczne i meble

Ambasada RP w Nairobi

http://www.nairobi.polemb.net/

Dom dziecka w Limuru jest ofi cjalnie zarejestro-wany przez kenijski rząd, co oznacza, że można do niego kierować dzieci z całego dystryktu Kiambu.Władze kenijskie nie zapewniają ośrodkowi żadnego wsparcia oprócz sporadycznych wkładów rzeczowych w postaci żywności. Działalność domu dziecka fi nansowana jest całkowicie ze zbiórek prze-prowadzanych przez Zakon Ojców Franciszkanów(w Kenii i za granicą) oraz datków rzeczowych i fi nansowych prywatnych osób i fi rm. Głównym problemem, z jakim borykają się prowadzący dom dziecka są trudne warunki życia w ośrodku, brak odpowiedniego wyposażenia i brak miejsca do nauki. Realizacja projektu polegała na zakupiemebli do wyposażenia nowego budynku stanowią-cego powiększenie domu dziecka oraz niezbęd-nych materiałów i pomocy dydaktycznych. Benefi -cjentami projektu są dziewczynki mieszkające w domu dziecka (ok. 60) oraz ok. 100 innych dzieci wspieranych przez ośrodek. Polska przekazała środki w wysokości 11 tys. EUR na realizację projektu.

PROJEKT

Pomoc ośrodkowi dla dziewcząt w ciąży

Ambasada RP w Pretorii

http://www.poland.co.za/

Ośrodek Fatima House powstał w celu udzielaniaopieki i schronienia dziewczętom w ciąży, pragną-cym jej utrzymania, które z różnych względów nie mogą pozostawać we własnych domach. Placówka pomaga młodym matkom w organizowaniu przyszłości nowo narodzonych dzieci poprzez umieszczanie ich w domach opieki, w rodzinach zastępczych oraz przez pomoc w odbudowaniuwięzi z rodzinami, które je odrzuciły. Fatima Housewspółdziała ze szkołami dla zapewnienia ciągłości edukacji tych dziewcząt, prowadzi również działalność uświadamiającą w zakresie edukacjiseksualnej, zagrożenia chorobami przenoszonymi

w kontaktach seksualnych oraz odpowiedzialności młodych ludzi (obojga rodziców) za przyszłość nowo narodzonych dzieci, poprzez wykłady i prelekcje w ośrodkach szkolnych. W ramach projektu zaku-piono materiały remontowe oraz wyposażenie ośrodka, co umożliwiło utworzenie klasy komputerowej, wspierającej zdobywanie przez podo-pieczne ośrodka nowych umiejętności, a także poprawę warunków bytowych dziewcząt. Na realizację projektu Polska wydatkowała kwotę 14 tys. USD.

5

6

Kenia

Republika Południowej Afryki

Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. Projekt: Właściwa gospodarka wodna jako czynnik zwiększający efektywność produkcji rolniczej, Tanzania

Page 52: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

50

PROJEKT

Pomoc w zapewnieniu dostępu do wody pitnej

dla ośrodka zdrowia, szkoły i lokalnej wspólnoty

w Mayara

Ambasada RP w Pretorii

http://www.poland.co.za/

Mayara to wioska położona w najbardziej zaniedba-nej części północnej prowincji Namibii, Kavango.Warunki życia ludności są bardzo trudne. Jedynemuośrodkowi zdrowia na tym terenie groziło zamknięcie z powodu braku dostępu do czystej wody. W ramach projektu oczyszczona została istniejąca tam wcześniej studnia głębinowa,zbudowano wieżę ciśnień ze zbiornikami na wodę oraz kupiono i założono nową pompę elektryczną, a także instalację wodną. Udało się uruchomić źródło czystej wody pitnej dla miejscowej kliniki, z którego korzystają także dzieci z pobliskiej szkoły oraz okoliczni mieszkańcy. Dzięki pomocyw zapewnieniu dostępu do wody pitnej dla mieszkańców i instytucji w Mayara, możliwe jest normalne funkcjonowanie oraz rozwój miejscowej społeczności. Zachowanie odpowiednich standar-dów sanitarno-higienicznych podniesie również jakość świadczonych usług medycznych (w tym wobec licznych w okolicy chorych na AIDS) i umożliwi dalsze istnienie ośrodka zdrowia. Pomoże również w funkcjonowaniu pobliskiej szkoły oraz poprawi ogólny standard życia okolicz-nej ludności. Polska przeznaczyła na realizację tego projektu sumę 15 tys. USD.

Programy stypendialne

W 2010 roku na polskich uczelniach kształciło się 15823 studentów, doktorantów oraz stażystów długoterminowych z krajów Afryki Subsaharyjskiej.Koszty ich edukacji wyniosły 1 mln PLN. Najliczniejszą grupę stanowili obywatele Kamerunu (30), Nigerii (24), Kenii (21) oraz Demokratycznej Republiki Konga (20). Dodatkowo stypendia ministra zdrowia otrzymali: student z Mauritiusu, 1 Kenijczyk i Kameruńczyk odbywający w Polsce specjalizację.

Pomoc dla uchodźców

Według danych Urzędu ds. Uchodźców w 2010 roku wydatkowano kwotę prawie 700 mln PLN na obywateli krajów Afryki Subsaharyjskiejprzebywających w Polsce i ubiegających się o status uchodźcy. Największe środki zostały przeznaczone na mieszkańców Kenii i Nigerii.

8

Namibia

Am

ba

sad

a R

P w

Pre

tori

i. P

roje

kt: P

omoc

w z

apew

nien

iu d

ostę

pu d

o w

ody

pitn

ej d

la o

środ

ka z

drow

ia, s

zkoł

y i l

okal

nej w

spól

noty

w M

ayar

a, N

amib

ia

23 Liczba nie obejmuje studentów z Angoli.

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 53: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Azja

W 2010 roku współpraca rozwojowa na obszarze Azji była realizowana nie tylko za pomocą projektów rozwo-jowych i wolontariuszy, ale także poprzez przekazanie pomocy huma-nitarnej dla mieszkańców Kirgistanu i Pakistanu.

Najważniejsze obszary polskiej pomocy w 2010 roku:

- rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich,- ochrona zdrowia,- dostęp do wody pitnej,- rozwój zasobów ludzkich,- dostęp do edukacji.

24 Jeden z trzech projektów został zrealizowany w konkursie Wolontariat polska pomoc 2010.

Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych. Projekt: Wzmacnianie pozycji kobiet w Tajlandii poprzez edukację prawną i językową

Jednostki badawczo-rozwojowe 1 160 175 PLN

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 17 923 664 PLN

RAZEM 21 1 388 047 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 304 207 PLN324

51Raport roczny 2010

Page 54: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Przykłady projektów zrealizowanych w Azji w 2010 roku:

PROJEKT

Rehabilitacja systemów zaopatrzenia w wodę pitną

w wiejskich regionach kirgiskiej Kotliny Fergańskiej

Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne

http://www.eedc.org.pl/

Projekt w Kirgistanie polegał na ułatwieniu mieszkańcom Kotliny Fergańskiej dostępu do wody pitnej poprzez remont systemów wodo-ciągowych w 4 miejscowościach obwodu oszskiego oraz 3 miejsco-wościach obwodu dżalalabadzkiego. Realizacja projektu odbywała się de facto w warunkach szczególnych - stanu wojny, która ogarnęła południowy region Kirgistanu w maju i czerwcu 2010 r. W ramach projektu przeczyszczone zostały 4 studnie w obwodzie oszskim, co uzdatniło elementy systemów wodociągowych, z których korzysta łącznie 14 400 użytkowników wody (bezpośrednich benefi cjentów pro-jektu; licząc wszystkich mieszkańców wsi, gdzie miały miejsce działania, czyli pośrednich benefi cjentów projektu, otrzymujemy liczbę ponad32 000 osób). Ponadto wyremontowano część sieci wodociągowej w jednej wsi obwodu oszskiego, doprowadzając wodę do rejonu Żany Aryk zamieszkałego przez 2 000 osób oraz zakupiono i zamontowano 9 pomp głębinowych w przeczyszczonych dwa lata temu studniach w sieci wodociągowej w Koczkor-Acie w obwodzie dżalalabadzkim co poprawiło funkcjonowanie systemu wodociągowego użytkowanego przez 12 500 osób (są to bezpośredni benefi cjenci projektu; pośredni benefi cjenci projektu to 25 000 mieszkańców miasteczka Koczkor-ata i przyległych wiosek). Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 191 tys. PLN.

PROJEKT

Zasady kształtowania przestrzeni rolniczej

z wykorzystaniem technik GIS w zagrożonych erozją górskich

rejonach Azerbejdżanu (2010)

Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach

http://www.imuz.edu.pl/

W suchym stepowym klimacie Azerbejdżanu głównym czynnikiem ogra-niczającym produkcję rolną jest niedobór wody. Z ogólnej powierzchni 1,84 mln hektarów gruntów ornych, 80% jest nawadnianych. Dlatego w tych warunkach bardzo ważne jest gospodarowanie wodą i ogranicze-nie spływu powierzchniowego oraz poprawa stosunków wodnych w glebie. Ma to na celu ochronę przyrody, zapobieganie antropopresji oraz stabilny przyrost produkcji rolniczej. Naturalne i społeczno-ekono-miczne uwarunkowania dla produkcji rolnej oraz duży nacisk władz

1

2

Kirgistan

Azerbejdżan

Azerbejdżanu na jej rozwój wskazują, że w przysz-łości można oczekiwać dalszego rozwoju tego sektora gospodarki. Ważną rolę w przeciwdziałaniu negatywnym środowiskowym skutkom tego rozwoju odgrywa dążenie do zrównoważonego użytkowania zasobów przyrody, między innymi poprzez wprowadzanie różnych form doradztwa rolniczego. W ramach projektu przeprowadzonoszkolenia, w wyniku których poszerzone zostały kwalifi kacje pracowników Instytutu Erozji i Nawod-nień w zakresie korzystania z programu GIS obejmującego digitalizację treści tematycznej map topografi cznych, glebowych i użytkowania terenu, tworzenia Numerycznego Modelu Terenu, genero-wania jego pochodnych: hipsometrii, nachylenia i ekspozycji oraz modyfi kację baz danych zagroże-nia erozyjnego. Ponadto powstała elektroniczna baza danych GIS wybranego do analizy górskiego rejonu Azerbejdżanu, należącego do szyrwańskiej strefy ekonomiczno-geografi cznej, a także opraco-wano mapy zagrożenia erozyjnego dla wybranego obszaru. Opublikowano też materiały edukacyjne dotyczące wykorzystania technik GIS w badaniach erozji gleb w Azerbejdżanie. Polski wkład w fi nan-sowanie projektu to160 tys. PLN.

PROJEKT

Wsparcie dla rozwoju rolnictwa we wsi Werin

Chotanan

Ambasada RP w Erywaniu

http://www.erewan.polemb.net/

Wieś Werin Chotanan znajduje się w najbardziej oddalonym od stolicy regionie Syunik, który jest jednocześnie jednym z najsłabiej rozwiniętych obszarów Armenii. Region ten charakteryzuje sięnajwyższym wskaźnikiem bezrobocia w krajui bardzo niskimi dochodami. Głównym źródłemutrzymania mieszkańców jest uprawianie niewiel-kich gospodarstw rolnych. W 2008 roku społecz-ność wsi zakupiła traktor dla wspólnego użytku mieszkańców, jednak do pełnowartościowego wy-konywania prac rolnych brakowało dodatkowego wyposażenia w postaci mechanicznej prasy do sia-na oraz grabi. Projekt polskiej ambasady w Armenii polegał na zakupieniu uzupełniających narzędzi

3

Armenia

52

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 55: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Dostęp do wody pitnej dla wsi Szikahogh

Ambasada RP w Erywaniu

http://www.erewan.polemb.net/

Celem projektu było zapewnienie dostępu do wody pitnej wszystkim mieszkańcom wsi Szikahogh, znajdującej się także w jednym z najsłabiej rozwiniętych obszarów Armenii, regionie Syunik. W ramach projektu zakupiono materiały oraz wybudowano rurociąg wody pitnej o długości 2,8 km, a następnie podłączono go do istniejącego już we wsi systemu. Wodę doprowadzono ze źródeł na pobliskim wzgórzu. Korzystając z wiedzy osób zaangażowanych w realizację projektu ustalono, iż istnieje możliwość wykorzystania w przyszłości trasy wodociągu do przygotowania trasy turystycznej pod nazwą „Polska droga”. Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 12,5 tys. EUR.

4

Armenia

PROJEKT

Rekonstrukcja i oddanie do użytku częściowo

zbudowanego obiektu oraz uruchomienie

w nim punktu medycznego we wsi Karadzor

Ambasada RP w Erywaniu

http://www.erewan.polemb.net/

Po trzęsieniu ziemi w 1988 r. oraz wojnie z Azerbejdżanem na początku lat dziewięćdziesią-tych XX wieku. Armenia znajduje się w trudnej sytuacji gospodarczej. W wyniku chronicznego niedoinwestowania systemu ochrony zdrowia, część infrastruktury uległa degradacji. W okresie ostatnich kilku lat władze zwiększały nakłady na ochronę zdrowia, jednak są one niewystarczające, aby nadrobić wieloletnie zapóźnienia w tym zakre-sie. Szczególnie ważne jest to w rejonach wiejskich, oddalonych od miast, zamieszkałych przez osoby o niskich dochodach zatrudnione przeważnie w rolnictwie. Tryb życia oraz niski poziom egzystencji czyni z nich grupę o szczególnych potrzebach;dostęp do podstawowej pomocy medycznej ma dla nich znaczenie zasadnicze. Potwierdza to sondaż przeprowadzony wśród mieszkańców miejscowości Karadzor: 76% respondentów uznało problem usług medycznych za najważniejszy. Ambasada RP w Erywaniu przeprowadziła kapitalnyremont dwupokojowego, całkowicie zdewastowa-nego pomieszczenia znajdującego się w budynku sołectwa wsi, w którym ulokowano punkt medyczny (istniał w tym samym miejscu w czasach ZSRR). W ramach projektu wyremontowano ściany, podłogę (położono płytki ceramiczne), sufi t, wstawiono okna i drzwi, zamontowano instalację elektryczną i wodno-kanalizacyjną, zbudowano łazienkę, wyremontowano schody wejściowe. Następnie zakupiony został sprzęt, m.in. lodówka, leżanki, przenośny kaloryfer, łóżko. Organizacjaodpowiedzialna za wykonanie remontu przeprowa-dziła również we własnym zakresie szkolenie personelu punktu medycznego (zawodowa pielęgniarka i pomagające jej mieszkanki wioski). Polski wkład fi nansowy w realizację projektu to 9,5 tys. EUR.

5

Armenia

Am

ba

sad

a R

P w

Ere

wa

niu

. Pro

jekt

: Odb

udow

a w

odoc

iągu

we

wsi

Ard

żut,

Arm

enia

mechanicznych do posiadanego przez sołectwo traktora. Pomoc w mechanizacji procesu zbioru i sprasowania siana umożliwi zwiększe-nie efektywności, uzyskanie większej ilości paszy, a w dalszej perspekty-wie ma doprowadzić do zwiększenia pogłowia hodowanego bydła. Polska przekazała kwotę 9 tys. EUR na realizację projektu.

53Raport roczny 2010

Page 56: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

Budowa laboratoriów specjalistycznych

w szkole dla dzieci trędowatych

- Jeevodaya Centre

Ambasada RP w New Delhi

http://www.newdelhi.polemb.net/

Projekt polegał na sfi nansowaniu budowy trzech laboratoriów: chemicznego, fi zycznego i matema-tycznego w budynku nowo powstającej szkoły dla dzieci z rodzin trędowatych oraz ubogich rodzin wiejskich w ośrodku Jeevodaya w Abhanpurze. Pomieszczenia te zostały przeznaczone dla ucz-niów klas X-XII. Laboratoria ułatwić mają dzieciom przygotowanie się do egzaminów maturalnych i kontynuowanie nauki. Projekt objął swoim zasięgiem ok. 120 dzieci. Prace zostały wykonane z wykorzystaniem usług lokalnej fi rmy budowlanej z Raipuru. Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 29 tys. EUR.

6

Indie

PROJEKT

Cyfrowy Projekt Edukacyjny

Ambasada RP w Bangkoku

http://www.bangkok.polemb.net/

Kambodża pozostaje jednym z najuboższych państw świata. Pomimo dynamicznego tempa rozwoju gospodarczego w ostatnich latach, kraj ten potrzebuje pomocy w niemal wszystkich obszarach społeczno-gospodarczego rozwoju. Jedną z takich dziedzin jest edukacja – szacuje się, że w zaledwie 57% gmin istnieją jakiekolwiek szkoły, a według statystyk Ministerstwa Edukacji, zaledwie 13% szkół posiada elektryczność. W ramach projektu zainstalowano baterie słonecz-ne w bibliotece w Lveate, co zapewni dostęp do energii elektrycznej oraz pozwoli na realizację i rozszerzenie prowadzonych tam programów edukacyjnych. Polskie dofi nansowanie projektu wyniosło w 2010 roku 11 tys. EUR.

7

Kambodża

PROJEKT

„Nowa Nadzieja” - rekonstrukcja gimnazjum dla dziewcząt

w dolinie Swat

Ambasada RP w Islamabadzie

http://www.islamabad.polemb.net/

Edukacja dziewcząt jest jednym z największych problemów, z jakim zmaga sie obecnie społeczeństwo Pakistanu. Uwarunkowania religijnei społeczne (społeczności Pasztunów sa silnie patriarchalne) hamują rozwój edukacji wśród dziewcząt, podtrzymując tym samym obecne status quo. Poziom analfabetyzmu wśród kobiet wynosi ok. 60%. Należy zauważyć, iż niski poziom wykształcenia kobiet pozbawia je szansy na podjęcie odpowiedniej pracy pozwalającej na generowanie dochodu. Brak edukacji jest również jedną z głównych przyczyn niskiej świadomości nt. praw kobiet. W ramach projektu odbudowana została zniszczona szkoła dla dziewcząt. Warte podkreślenia jest duże zaangażowanie mieszkańców w projekt – praktycznie wszystkie prace niewymagające kwalifi kacji wykonywali rodzice dziewcząt uczących się w szkole. Polska dofi nansowała projekt kwotą 17 tys. USD.

8

Pakistan

Am

ba

sad

a R

P w

Ba

ng

ko

ku

. Pro

jekt

: Cyf

row

y Pr

ojek

t Edu

kacy

jny,

Kam

bodż

a

54

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 57: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

55Raport roczny 2010

PROJEKT

Wzmacnianie pozycji kobiet w Tajlandii

poprzez edukację prawną i językową

Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych

http://www.fupp.org.pl/

W ramach tego projektu wolontariuszki prowadziły szkolenia w żeńskim zakładzie poprawczym. Warsztaty obejmowały naukę języka angielskiego, edukację prozdrowotną, wartości obywatelskie, artystyczną ekspresję oraz kształtowanie poczucia własnej wartości, przez pryzmat praw człowieka oraz praw w społeczeństwie. Dziewczęta z zakła-dów poprawczych dzięki kursom, prowadzonym przez wolontariuszki zdobyły umiejętności, które pomogą im po opuszczeniu ośrodków podjąć samodzielne życie. Dzięki znajomości podstaw języka angielskiego będą mogły zająć się handlem rękodziełami wśród turystów, reklamować swoje towary i tym samym uniknąć losu ofi ar wyłudzeń czy oszustw. Podjęcie takiej działalności stanowi w Tajlandii jedną z niewielu możliwości legalnego zarobku dla samotnych kobiet. Ponadto w ramach programu wolontariuszki opracowały poradnik nt. zajęć edukacyjnych w zakresie praw człowieka w żeńskich zakładach poprawczych, zawierający scenariusze 12 warsztatów. Poradnik ten służy obecnie międzynarodowej organizacji partnerskiej BABSEA (Bridges Across Borders Southeast Asia) do przeprowadzenia podobnych projektów w Wietnamie, Laosie i Kambodży. Polski wkład fi nansowy w realizację projektu to 28 tys. PLN.

8

Tajlandia Programy stypendialne

Zgodnie z danymi Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, w 2010 roku w Polsce przebywało 483 studentów, doktorantów oraz stażystów długoterminowych z krajów azjatyckich. Najliczniejszą grupę stanowili obywatele Kazachstanu (502), Wietnamu (146), Mongolii (83) oraz Uzbekistanu (73). Łącznie koszty kształcenia i wypłaconych stypendiów na rzecz obywateli państw Azji wyniosły ponad 10 mln PLN. Ponadto 6 studentów z Kazachstanu, Nepalu i Uzbekistanu oraz jeden kursant z Indii uczęszczający na specjalizację, otrzymali stypendia ministra zdrowia. Obywatele krajów azjatyckich zos-tali też stypendystami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Także Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych (PAIZ) przeprowadziła w 2010 roku dwa programy stażowe, które można zakwalifi kować do kategorii techniczna pomoc rozwojowa. Pierwszy z nich to staż dla czterech przedstawicieli Komitetu ds. Inwestycji Ministerstwa Przemysłu i Nowych Technologii Kazachstanu, drugi natomiast zorganizowany został dla pięciu przedstawicieli Agencji Rozwoju Armenii. Podczas obydwu szkoleń poruszano takie tematy jak promocja rozwoju regionalnego, relacje z inwestorami oraz pozyskiwa-nie funduszy dla przedsiębiorców.

W dniach 24-30 sierpnia 2010 roku w Mongolii przebywała grupa funk-cjonariuszy Centralnego Zarządu Służby Więziennej. W trakcie pobytu zapoznano funkcjonariuszy mongolskiego więziennictwa ze strukturą organizacyjną polskiej służby więziennej, rozwiązaniami ochronnymi, pracą penitencjarną i psychologiczną oraz zasadami postępowania ze szczególnie niebezpiecznymi osadzonymi. Podczas wizyty podpisanoporozumienie o współpracy pomiędzy służbami więziennymi obydwu krajów. Na jego podstawie, w dniach 12-18 grudnia 2010 roku zorgani-zowano w Polsce szkolenie dla pierwszej grupy funkcjonariuszy mongol-skiej służby więziennej. Koszt projektu to 51 tys. PLN.

Pomoc fi nansowa

Na mocy umowy pomiędzy Rządem RP, a Rządem Chińskiej Republiki Ludowej o współpracy fi nansowej z 2000 roku, Polska wypłaciła kolejną transzę w wysokości 51 mln USD. Biorąc pod uwagę spłatę kredytu przez Chiny, wartość ofi cjalnej pomocy rozwojowej wyniosła 45 mln USD(136 mln PLN).

Ponadto zgodnie z umową o udzielenie kredytu w ramach pomocy wiązanej z 2008 roku zawartej pomiędzy rządami RP i Wietnamu, Polska wypłaciła kolejną transzę kredytu w wysokości 3 mln EUR (12 mln PLN).

Pomoc dla uchodźców

W 2010 roku Urząd ds. Cudzoziemców wydatkował środki w wysokości 2,6 mln PLN na pomoc obywatelom państw azjatyckich przebywającym w Polsce i ubiegającym się o status uchodźcy. Najliczniejszą grupę stanowili mieszkańcy Armenii, Kazachstanu i Kirgistanu.

Pozostałe działania Polski na rzecz państw Azji:

Monitoring wyborów w Azerbejdżanie

W dniach 2-10 listopada 2010 r. w Azerbejdżanie odbyły się wybory do parlamentu. Wybory monito-rowane były przez zagranicznych obserwatorów m.in. z OBWE, Rady Europy i Unii Europejskiej. W ramach misji OBWE w wyborach wzięło udział 3 obserwatorów z ramienia Ministerstwa Spraw Zagranicznych, którzy odwiedzili około 30 komisji wyborczych.

Page 58: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

56

W 2010 roku Polska kontynuowała swoją działalność pomocową na obszarze Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu za pośrednictwem placówek zagranicznych. Wszystkie projekty zostały zrealizowane przy zaangażo-waniu Ambasad RP w Ammanie, Kairze, Algierze oraz Damaszku.

Afryka Północna i Bliski Wschód

Polska pomoc na obszarze Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu

w 2010 roku obejmowała następujące dziedziny:

- dostęp do edukacji,- integrację osób niepełnosprawnych w społeczeństwie,- budowę społeczeństwa obywatelskiego.

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 7 424 610 PLN

RAZEM 7 424 610 PLN

Realizator projektu Liczba projektów Kwota dofi nansowania

Ambasada RP w Ammanie. Projekt: Założenie biblioteki szkolnej w miejscowości Akaba: adaptacja pomieszczenia do tego celu i wyposażenie biblioteki, Jordania

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 59: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

57Raport roczny 2010

PROJEKT

Modernizacja laboratorium naprawy i obsługi

urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych

w celach edukacyjnych

Ambasada RP w Kairze

http://www.kair.polemb.net/

Modernizacja laboratorium w Instytucie „Księdza Bosko” w Aleksandrii polegała na remoncie pomieszczenia (przeróbka instalacji elektrycznej, malowanie, oczyszczenie posadzki), odnowieniuurządzeń i stołów, by spełniały wymogi bezpie-czeństwa i higieny pracy. Ponadto zakupiony został nowy energooszczędny sprzęt oraz urządzenia do celów dydaktycznych. Odnowione laboratorium jest jedynym w Aleksandrii centrum zwracającym uwagę na oszczędzanie energii i ochronę środo-wiska. Zaraz po jego otwarciu zainicjowano kursy zaawansowane, odnotowano także wiele zgłoszeń na następne kursy, również z zakładów pracy i fi rm, co wskazuje, że zakładane cele nie tylko sąjuż realizowane, lecz przyniosą długotrwałerezultaty. Po modernizacji laboratorium służy również do celów charytatywnych, realizowane są tam m.in. bezpłatne kursy dla emigrantów z Sudanu oraz dla „dzieci ulicy”, stypendia dla naj-biedniejszych uczniów ze szkół podstawowychi zawodowych. Na realizację powyższego przedsięwzięcia Polska przeznaczyła środki w wysokości 15 tys. USD.

2

Egipt

Am

ba

sad

a R

P w

Ka

irze

. Pro

jekt

: Mod

erni

zacj

a la

bora

toriu

m n

apra

wy

i obs

ługi

ur

ządz

eń k

limat

yzac

yjny

ch i

chło

dnic

zych

w c

elac

h ed

ukac

yjny

ch, E

gipt

PROJEKT

Założenie i wyposażenie pracowni komputerowej w szkole

znajdującej się na terenie obozu dla uchodźców palestyńskich

Hitteen Camp, na terenie Jordanii

Ambasada RP w Ammanie

http://www.amman.polemb.net/

Przedsięwzięcie zrealizowane w czerwcu 2010 r. polegało na przeprowa-dzeniu renowacji jednego pomieszczenia w szkole znajdującej się na terenie obozu dla uchodźców palestyńskich Hitteen. W 2010 roku po raz pierwszy placówka na miejsce realizacji projektu wybrała szkołę wskazaną przez Departament Spraw Palestyńskich jordańskiego MSZ, który wraz z przedstawicielstwem UNRWA opiekuje się uchodźcami zamieszkałymi na terenie Hitteen Camp w Jordanii. Placówka zakupiła 20 komputerów wraz z nowoczesnym oprogramowaniem, sprzęt audio-wizualny (projektor i ekran), jedną drukarkę sieciową, skaner oraz 20 stolików komputerowych i krzeseł przeznaczonych dla 1700 dzieci.Dzięki tym działaniom dzieci uchodźców palestyńskich uzyskały bezpośredni dostęp do nowoczesnej technologii komputerowej oraz do sieci internetowej. Przy realizacji projektu Ambasada zapewniła benefi cjentów, że pracownia będzie pod jej stałą opieką oraz zadeklarowała wolę organizacji prezentacji multimedialnych promujących polską kulturę. Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 12 tys. EUR.

1

Jordania

Przykłady projektów zrealizowanych w 2010 roku na rzecz państw

Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu:

Page 60: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

58

PROJEKT

TEŻ POTRAFIĘ! Stworzenie ośrodka

doskonalenia zawodowego w Chechar

sposobem na wyrównanie szans edukacyjnych

dla dziewcząt i kobiet z rejonów wiejskich

Ambasada RP w Algierze

http://www.algier.polemb.net/

Projekt miał na celu stworzenie szansy na rozwój zawodowy (w konsekwencji również osobisty) dziewcząt i młodych kobiet z miejscowości Chechar i jej okolic (region Khenchela), poprzez stworzeniemałego ośrodka doskonalenia zawodowego. Ośrodek powstał w odpowiedzi na realne potrzeby lokalne, które zostały zdefi niowane na podstawie bezpośrednich konsultacji z zainteresowanymi. Centrum zawodowe stworzono na bazie niewielkiej dotychczasowej działalności edukacyjnej prowadzo-nej przez siostry zakonne w Chechar. W ramach projektu została stworzona pracownia krawiecka; wynajęto lokal, dokonano zakupu niezbędnych mebli, sprzętów biurowych, maszyn do szycia, przyborów i materiałów krawieckich, biurowych i gospodarczych oraz pomocy dydaktycznych. Przez okres 5 miesięcy – od sierpnia do grudnia 2010, odbywał się kurs kroju i szycia. Z grupy 16 kobiet zostały wyłonione dwie, które przeszły kurs zarządzania, obejmujący podstawy zarządzania projektem oraz zespołem. Nawiązanie kontaktówpomiędzy stworzonym ośrodkiem szkolenia zawodowego, a innymi podobnymi ośrodkami w centralno-wschodniej części Algierii było istot-nym elementem realizacji projektu. Umożliwiło wymianę doświadczeń oraz informacji pomiędzy ośrodkami, a także stworzenie kanałów promocji i dystrybucji wytworzonych produktów. Polskie wsparcie fi nansowe realizacji projektu wyniosło 14 tys. EUR.

3

Algieria

PROJEKT

Pomoc rozwojowa w postaci zakupu sprzętu i organizacji

szkolenia dla Stowarzyszenia Niewidomych w Damaszku

Ambasada RP w Damaszku

http://www.damaszek.polemb.net/

Ułatwienie nauki pisania brajlem ociemniałym dzieciom poprzez zakup specjalistycznych maszyn oraz podniesienie kwalifi kacji osób zajmujących się nauczaniem niewidomych na kursie zorganizowanym dla nauczycieli w zakresie „Art of movement and skills of orientation” (25 uczestników) – takie założenia towarzyszyły projektowi realizowa-nemu przez polską placówkę. Kurs odbył się w dniach 16-21.10.2010 i prowadzony był przez dwoje wykładowców z Polski. Kluczowym elementem unikatowego kursu było uproszczenie poruszania się po mieście, a tym samym funkcjonowania w społeczeństwie dla osób niewidomych. Zdobyte kwalifi kacje umożliwią przekazywanie nabytej wiedzy młodym podopiecznym, a zakupiony sprzęt będzie służył obdarowanym przez lata zapewniając trwały efekt projektu. W dniu zakończenia kursu w siedzibie stowarzyszenia odbyła się ceremonia wręczenia przez Ambasadora RP Michała Murkocińskiego dyplomów wszystkim uczestnikom oraz uroczyste przekazanie darów w postaci 16 maszyn do pisania brajlem. Dzięki obecności przedstawicieli mediów syryjskich na uroczystości, informacja o realizacji projektu przez ambasadę została szeroko skomentowana w prasie i telewizji. Polska dofi nansowała projekt kwotą 17 tys. USD.

Programy stypendialne

W 2010 roku w Polsce przebywało 82 studentów, doktorantów oraz stażystów długoterminowych pochodzących z krajów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Najliczniejszą grupę stanowili obywatele Autonomii Palestyńskiej (16) i Syrii (13). Koszty kształcenia i wypłaco-nych stypendiów to 781 tys. PLN. Ponadto stypendia Ministerstwa Zdrowia otrzymało 2 studentów z Iraku oraz po 1 studencie z Jordanii i Libanu.

Pomoc dla uchodźców

W 2010 roku Urząd ds. Cudzoziemców przeznaczył kwotę 783 tys. PLN na pomoc dla obywateli krajów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu przebywających w Polsce i ubiegających się o status uchodźcy. Największe środki zostały skierowane do obywateli Iraku, Turcji i Syrii.

4

Syria

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 61: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

59Raport roczny 2010

Ameryka Łacińska

Polska pomoc na obszarze Ameryki Południowej

obejmowała następujące dziedziny:

- dostęp do edukacji,- ochrona zdrowia,- rozwój zasobów ludzkich.

25 Wszystkie 5 projektów zrealizowano w ramach programu Wolontariat polska pomoc 2010.

Współpraca rozwojowa w Ameryce Środkowej oraz Południowej ma duże znaczenie ze względu na olbrzymie zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. W wielu państwach istnieją bowiem obszary wysoko rozwinięte, jak i regiony ubo-gie, nieposiadające fundamentalnej infrastruktury, w których mieszkańcy nie mają dostępu do nauki, czystej wody pitnej, służby zdrowia czy elektryczności. W 2010 roku projekty w tym regionie realizowały polskie placówki w Limie, Caracas i Hawanie.Pozostałe projekty zrealizowane zos-tały w ramach programu Wolontariat polska pomoc 2010.

Fu

nd

acj

a P

oza

Sch

em

ate

m. P

roje

kt: W

cie

niu

wul

kanó

w –

dzi

ałan

ia e

duka

cyjn

e w

szk

ole

i spo

łecz

nośc

i lok

alne

j San

Mat

eo O

zolc

o, M

eksy

k

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 5 201 194 PLN

RAZEM 10 390 064 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Organizacje pozarządowe 188 870 PLN525

Page 62: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Przykłady projektów zrealizowanych w Ameryce Łacińskiej w 2010 roku:

60

PROJEKT

„Bezpieczna droga do szkoły” - edukacyjna strona internetowa

dla szkół podstawowych w stanie Miranda, Wenezuela

Ambasada RP w Caracas

http://www.caracas.polemb.net/

Projekt „Bezpieczna droga do szkoły” polegał na stworzeniu strony internetowej, której celem jest edukacja dzieci ze szkół podstawowychw stanie Miranda w zakresie bezpieczeństwa na drodze. Strona interne-towa została wyposażona w animacje i wielopoziomową, interaktywną grę komputerową, która w sposób nowoczesny i atrakcyjny będzie uczyć dzieci zasad ruchu drogowego i bezpieczeństwa na drodze. Informacje na stronie zostały zaadaptowane do możliwości dzieci w wieku szkolnym (7-12 lat) po konsultacjach z ekspertami z zakresu prawa drogowego oraz pedagogiki. Projekt był realizowany we współpracy z biurem ds. edukacji władz stanu Miranda. Polska dofi nansowała realizację projektu kwotą 7 tys. USD.

1

Wenezuela

PROJEKT

„Przemoc wobec kobiet” - konferencja regionalna dla karaibskich

NGOs w Port of Spain, Trynidad

Ambasada RP w Caracas

http://www.caracas.polemb.net/

Projekt polegał na organizacji dwudniowej (21-22.09.2010) regionalnejkonferencji nt. przemocy wobec kobiet w Port of Spain. W obradachwzięło udział dwudziestu dwóch przedstawicieli organizacji pozarządo-wych z dziewięciu krajów anglojęzycznych Karaibów (Barbados, Dominika, Grenada, Gujana, Jamajka, Surinam, Trynidad i Tobago, Antigua i Barbuda, Bahamy, z czego dwa ostatnie nie leżą w kompe-tencjach terytorialnych Ambasady RP). Fundusze przyznane przez MSZ w ramach realizacji programu małych grantów umożliwiły wymianę doświadczeń oraz koordynację działań karaibskich NGOs zajmujących się przemocą wobec kobiet oraz przyczyniły się do upowszechnienia wiedzy o realizowanych na Karaibach kampaniach o tej tematyce. Konferencja posłużyła także do zwiększenia umiejętności uczestników dzięki warsztatom nt. prowadzenia kampanii społecznych, pozyskiwania funduszy (fundraising), planowania i koordynacji działań oraz lobbingu politycznego. Organizacje pozarządowe, które wzięły udział w konfe-rencji, zawiązały koalicję, której celem jest wywieranie stałego nacisku na rządy lokalne oraz na CARICOM w celu wprowadzenia w życie kon-kretnych mechanizmów fi nansowych i edukacyjnych wspierających walkę ze zjawiskiem przemocy wobec kobiet. Na powyższy projekt Polska przyznała środki pieniężne w kwocie 12 tys. USD.

2

Trynidad i Tobago

PROJEKT

Centrum Ziołolecznictwa przy Parafi i

Santa Teresita - pomoc w rozwinięciu działań

niezależnego ośrodka profi laktyki zdrowotnej

Ambasada RP w Hawanie

http://www.hawana.polemb.net/

Głównym celem przedsięwzięcia było zapewnienielepszego dostępu członków społeczności lokalnejdo usług medycznych. Projekt stanowił kontynuacjędziałań pomocowych z 2008 r., jako część szerszegoprogramu pt. „Lepsza jakość życia” i realizowany był na rzecz Parafi i Santa Teresita w Santiago de Cuba.W 2010 r. placówka skoncentrowała się na urucho-mieniu niezależnej apteki zielarskiej i centrum ziołolecznictwa, których funkcjonowanie znacząco poprawiło sytuację społeczności lokalnej w zakresieochrony zdrowia i dostępu do leków. Wobecpostawy władz, niechętnych przyjmowaniu ofi cjal-nej pomocy w sektorze ochrony zdrowia, którego osiągnięcia stanowią sztandarowe hasło kubańskiej propagandy rządowej, wspieranie niezależnych programów ochrony zdrowia staje się jedynąszansą na poprawę realnego dostępu do lecznictwadla wielu mieszkańców Kuby. W ramach projektu pokryto zapotrzebowanie na podstawowe artykuły medyczne, w tym substancje bazowe do produkcji leków, urządzenia do ich produkcji (urządzenia do mieszania komponentów farmaceutycznych, wagi apteczne, autoklaw do sterylizacji pojemników na gotowe preparaty, lodówkę do przechowywania preparatów) oraz sprzęt biurowy (komputer z drukarką i materiały biurowe), który umożliwi szerzenie wiedzy na temat ziołolecznictwa i świadomości zdrowotnej wśród członków społeczności lokalnej za pomocą pokazów multi-medialnych oraz przygotowywanych na miejscu materiałów informacyjnych w formie drukowanej. Pomoc udzielona Centrum Wsparcia parafi i Santa Teresita będzie miała długofalowe skutki i przyczyni się do poprawy poziomu życia tak osób starszych, jak i innych związanych z parafi ą, lub mieszkających w jej pobliżu. Szacuje się, iż na projekcie skorzysta ok. 1000 rodzin. Polski wkład w realizację projektu wyniósł 12 tys. EUR.

3

Kuba

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 63: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

61Raport roczny 2010

PROJEKT

Praca wolontaryjna w charakterze opiekunów

w domu dziecka w Tupizie w Boliwii

Boliwia Salezjański Wolontariat Misyjny Młodzi Światu. Oddział we Wrocławiu

http://swm.pl/

Blog opisujący realizację projektu: http://tupiza.blog.swm.pl/

Wolontariuszki realizujące projekt pracowały jako opiekunki w Domu Dziecka Hogar de Tupiza „María Inmaculada”, prowadzonym przez Zakon Sióstr Służebniczek Dębickich w Tupizie, w regionie Potosí. Do ich zadań należało ciekawe organizowa-nie czasu grupie 55 wychowanków w wieku od 5 do 18 roku życia oraz administrowanie domem. Wolontariuszki prowadziły zajęcia i warsztaty mające na celu nie tylko poszerzenie wiedzy dzieci, ale też nauczenie ich samodzielnego i kreatywnego myślenia, jako alternatywy dla boliwijskiego sys-temu edukacji opierającego się na pamięciowym opanowaniu materiału. Realizatorki projektu pomagały także w odrabianiu zadań domowych, prowadziły zajęcia choreoterapii, muzykoterapii, terapii sztuką, języka angielskiego, informatyki, tańca integracyjnego oraz zajęcia sportowe. Polska przekazała 57 tys. PLN na realizację projektu.

4

Boliwia i gospodarki odpadami, recyclingu (m.in. poprzez zajęcia z czerpania papieru) oraz przeprowadziła akcje związane z ochroną środowiska naturalnego. Ponadto zorganizowała wizytę przedstawicieli Ekoklubu San Mateo Ozolco w Sierra Gorda, siedzibie meksykańskiej sieci Ekoklubów. Wolontariuszka uczestniczyła także w pracach Uniwersytetu Tec de Monterey w Puebli nad opracowaniem systemu segregacji śmieci w szkole średniej San Mateo Ozolco. Z uczniami szkoły opracowała miniprojekty na podstawie mapy zasobów i potrzeb San Mateo Ozolco, sporządzonej w 2009 roku. Do zadań wolontariuszki należało również zorganizowanie dwóch kampanii społecznych obejmujących sprzątanie wsi San Mateo Ozolco i akcję przeciw używaniu toreb plastikowych. Po powrocie do Polski wolontariuszka przeprowadziła inicjatywę edukacyjną, której towarzyszyła wystawa fotografi i wykonanych przez młodzież z San Mateo Ozolco oraz publikacja ukazująca codzienne życie Meksyku: święta, tradycje, rytuały. Polski wkład w realizację projektu wyniósł 42 tys. PLN.

Programy stypendialne

W 2010 roku w Polsce naukę pobierało 55 studentów, doktorantów oraz stażystów długoterminowych z krajów Ameryki Łacińskiej. Najliczniejszą grupę stanowili obywatele Brazylii (20) i Ekwadoru (11). Łączne koszty kształcenia to 572 tysiące PLN. Ponadto stypendia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymało dwóch studentów studiów dokto-ranckich – obywatele Ekwadoru i Meksyku.

Pomoc dla uchodźców

Obywatele Kuby i Kolumbii przebywający w Polsce w 2010 roku i ubiegający się o status uchodźcy uzyskali pomoc od Urzędu ds. Cudzoziemców. Wysokość środków wyniosła 42 tys. PLN.

PROJEKT

W cieniu wulkanów - działania edukacyjne

w szkole i społeczności lokalnej San Mateo

Ozolco w Meksyku

Fundacja Poza Schematem - Organizacja Promująca Ekokluby

http://www.pozaschematem.org/index.php?option=com_

content&view=article&id=4&Itemid=2

Blog opisujący realizację projektu: http://www.pozasche-

matem.org/index.php?option=com_content&view=catego

ry&layout=blog&id=9&Itemid=21

Celem działań wolontariuszki było spopularyzowa-nie wśród społeczności lokalnej, zwłaszcza uczniówszkoły średniej San Mateo Ozolco w Meksyku, ideizrównoważonego rozwoju. W 2009 roku w czasie realizacji projektu w tej samej miejscowości wolontariuszka założyła przy szkole średniej tzw. Ekoklub. W kolejnym roku realizatorka projektu przeprowadziła warsztaty nt. segregacji śmieci

5

Meksyk

Sa

lezj

ski W

olo

nta

ria

t M

isy

jny

– M

łod

zi Ś

wia

tu.

Proj

ekt:

Prac

a w

olon

taria

cka

w c

hara

kter

ze o

piek

unów

w d

omu

dzie

cka

w T

upiz

ie, B

oliw

ia

Page 64: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Bałkany Zachodnie

Przykładowe projekty zrealizowane w 2010 roku na obszarze

Bałkanów Zachodnich:

PROJEKT

Szkolenie instruktorów terapii zajęciowej

dla osób niepełnosprawnych umysłowo w Albanii

Ambasada RP w Tiranie

http://www.tirana.polemb.net/

Albania przechodzi bardzo dynamiczny proces transformacji gospodar-czej związanej z przygotowaniami do przyszłej potencjalnej akcesji do UE.Na marginesie społeczeństwa pozostają jednak osoby niepełnosprawne, a w szczególności niepełnosprawne umysłowo, w tym dotknięte syndromem Downa. W obecnej sytuacji istnieje niewielka nadzieja na ich integrację w społeczeństwie. Jedyną instytucją, która próbuje organizować terapię zajęciową dla tych osób jest Salezjański Ośrodek Społeczny Ks. Bosko w Tiranie. Celem projektu było przygotowanie 30-osobowej grupy instruktorów do pracy z osobami niepełnosprawnymiumysłowo na poziomie podstawowym. Projekt składał się z trzech etapów. Pierwszym z nich były 14-dniowe warsztaty w Tiranie, które obejmowały podstawy teoretyczne oraz praktykę pracy z osobami niepełnosprawnymi umysłowo, w tym praktykę diagnozy początkowej upośledzenia oraz metodykę pracy, dzięki której spędzany z chorymi czas nabiera charakteru nauki i terapii. Drugi etap polegał na odbyciuprzez 5 uczestników 30-dniowych praktyk w Polsce. Ostatnim etapembyło wydanie i wydrukowanie skryptu „ABC pracy z osobami upośledzo-nymi umysłowo”, obejmującego główne zagadnienia poruszane podczasszkoleń. Polski wkład fi nansowy w realizację projektu to 15 tys. EUR.

1

62

AlbaniaObszar Bałkanów Zachodnich ma duże znaczenie dla bezpieczeństwa, roz-woju i stabilności całego kontynentu europejskiego. Wiele krajów tego re-gionu rozpoczęło wdrażanie reform ustrojowych, w tym gospodarczych i społecznych, które mają na celu roz-szerzenie współpracy i przybliżenie ich do członkowstwa w Unii Europej-skiej. W 2010 roku pomoc w formie projektów uzyskały Albania, Serbia oraz Macedonia.

Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne 3 156 287 PLN

RAZEM 3 156 287 PLN

Realizator projektu

Liczbaprojektów

Kwota dofi nansowania

Polska pomoc na terenie Bałkanów Zachodnich

obejmowała:

- wsparcie działań edukacyjnych,- pomoc w integracji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie,- rozwój zasobów ludzkich.

2. POLSKA WSPÓŁPRACA DWUSTRONNA NA RZECZ ROZWOJU 2.1 Kraje priorytetowe 2.2 Pozostałe regiony

Page 65: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

PROJEKT

„Mój upominek”

Ambasada RP w Belgradzie

http://www.belgrad.polemb.net/

Celem projektu Ambasady w Belgradzie było zmniej-szenie barier występujących w społeczeństwie w stosunku do osób z syndromem Downa, a także zaktywizowanie tych osób w środowisku ludzi zdrowych. Projekt polegał na wykonaniu przez uczestników przedmiotu - upominku. Każda z osób sama zaprojektowała swój upominek, wybrała ma-teriał z jakiego miał powstać i jego kolor, a także przeznaczenie przedmiotu. Każdy z wykonanych przedmiotów został sfotografowany, a zdjęcia najlepszych prac zostały zamieszczone w dwóch rodzajach kalendarzy (także wykonywanych przez uczestników). Grupa uczestników zaprezentowała efekty swojej pracy w Vrnjaćkiej Banji, gdzie wszystkie rękodzieła zostały wystawione na sprze-daż. Cały efekt został wzmocniony przez solidną oprawę medialną, co uzmysłowiło innym niepełno-sprawnym osobom, że zamiast zamykać się we własnym kręgu, można odważnie wyjść do ludzi i znaleźć wśród nich swoje miejsce. Osobom zdro-wym projekt uzmysłowił, iż niepełnosprawni też chcą być zauważeni, docenieni, uznani za ważną część społeczeństwa. Polska zaangażowała środki w wysokości 12 tys. EUR w realizację projektu.

2

Pozostałe działania Polski tym obszarze:

Bośnia i Hercegowina

3 października 2010 r. w Bośni i Hercegowinie odbyły się wybory parlamentarne, w których uczestniczyła misja obserwacyjna OBWE. W monitoringu wzięło udział dwóch obserwatorów krótkoterminowych z Polski (pracownicy MSZ). Uczestnicy przebywali w Bośni i Hercegowinie w dniach 29 września – 5 października 2010 r. Po przybyciu na miejsce, zgodnie z procedurami OBWE, obserwatorzy przeszli odpowiednie przeszko-lenie (briefi ngi centralne i regionalne zorganizowane

przez kierownictwo misji oraz obserwatorów długoterminowych), zostali przydzieleni do dwuosobowych, międzynarodowych zespołów obserwacyjnych i wysłani do okręgów obserwacyjnych. Obserwatorzy monitorowali przebieg głosowania w kilkunastu wybranych komisjach lokalnych w danym regionie, jak również proces liczenia głosów, który odbywał się na poziomie okręgów wyborczych w specjalnie wyzna-czonych punktach. Zadanie to koordynował Departament Polityki Europejskiej MSZ.

Pomoc fi nansowa

W 2010 roku Rząd RP podpisał z Rządem Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny umowę o udzielenie kredytu w ramach pomocy wiązanej. Umowa została zawarta na kwotę do 20 mln EUR, a okres spłaty wynosi 18 lat.

Programy stypendialne

Naukę w Polsce pobierało łącznie 113 obywateli Albanii, Bośni i Herce-gowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Macedonii i Serbii. Koszty kształcenia studentów, doktorantów i stażystów długoterminowych z tych państw wyniosły 897 tys. PLN. Najliczniejszą grupę stanowili obywatele Albanii (84).

Pomoc dla uchodźców

Urząd ds. Cudzoziemców w 2010 roku poniósł wydatki w kwocie 28 tys. PLN z przeznaczeniem na pomoc dla obywateli Serbii przebywających w Polsce i ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy.

63Raport roczny 2010

Serbia

Am

ba

sad

a R

P w

Be

lgra

dzi

e. P

roje

kt: „

Mój

upo

min

ek”,

Serb

ia

Page 66: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

64

3

UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACAROZWOJOWA

66

74

3.1 UNIJNY SYSTEM WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

3.2 UNIA EUROPEJSKA NAJWIĘKSZYM DONATOREM

Page 67: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej. Projekt: Mleczną drogą do Południowego Hebronu: budowa sieci współpracy spółdzielczej pomiędzy drobnymi hodowcami kóz i owiec społeczności beduińskiej a lokalną spółdzielnią produkcyjną w regionie Masafer Yatta w dystrykcie Hebron na Zachodnim Brzegu Jordanu, Autonomia Palestyńska

Page 68: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA 3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju 3.2 Unia Europejska największym donatorem

Polityka rozwojowa Unii Europejskiej jest obsza-rem wspólnej odpowiedzialności, co oznacza, że na tym polu kompetencje posiadają zarówno państwa członkowskie, jak i instytucje wspólnotowe (przede wszystkim Komisja Europejska, ale także Europejski Bank Inwestycyjny). Podział zadań w polityce rozwo-jowej jest w dużym stopniu pochodną historycznego rozwoju stosunków UE z krajami rozwijającymi się i procesu integracji europejskiej.

Polityka rozwojowa jest jedną z najstarszych polityk wspólnotowych – już w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Gospodarczą (Rzym, 1957) przewidziano utworzenie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich ze Wspólnotą. Równocześnie powstawały programy pomocowe Wspólnoty jako całości oraz poszczególnych państw członkowskich.

Dopiero w Traktacie o Unii Europejskiej z Maastricht z 1991 roku zapi-sane zostały podstawy prawne polityki rozwojowej UE i uregulowania dotyczące relacji między uprawnieniami WE i państw członkowskich, co oznaczało, że działania WE będą miały charakter uzupełniający w stosunku do wiodących programów poszczególnych państw. Jednocześnie, zgodnie z Traktatem, WE była zobligowana do działania w celu zapewnienia spójności innych polityk wspólnotowych z polityką rozwojową (Policy Coherence for Development, PCD).

3.1 UNIJNY SYSTEM WSPÓŁPRACY NA RZECZ ROZWOJU

Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi Światu. Projekt: Praca wolontariacka – prowadzenie Salezjańskiego Domu dla Chłopców Ulicy w Sunyani, Ghana

66

Page 69: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

W grudniu 2005 roku zaakceptowano, po raz pierwszy w historii integracjieuropejskiej, dokument określający wspólne ramy, zasady i cele polityki rozwojowej Unii Europejskiej i państw członkowskich – Konsensus

europejski w sprawie rozwoju26. Rządy krajów członkowskich, Komisja Europejska i Parlament Europejski wyraźnie określiły cel polityki wobec krajów rozwijających się: „Głównym i centralnym celem współpracy rozwojowej prowadzonej przez Unię Europejską jest likwidacja ubóstwa w kontekście zrównoważonego rozwoju, w tym dążenie do realizacji Milenijnych Celów Rozwoju”.

Polityka rozwojowa jest jednym z elementów działań zewnętrznych UE. Traktat z Lizbony, który wszedł w życie 1 grudnia 2009 roku, utrzymał dzielony charakter kompetencji Unii Europejskiej i jej państw członkowskich w zakresie współpracy na rzecz rozwoju.27 UE i państwa członkowskie są zobowiązane do koordynacji swoich polityk w obszarzewspółpracy rozwojowej oraz konsultowania swoich programów pomocowych, zarówno dwustronnych jak i prowadzonych poprzez organizacje międzynarodowe. Analogiczne zasady dotyczą współpracy w zakresie pomocy humanitarnej UE

67Raport roczny 2010

14 czerwca, Luksemburg29 - Rada zaakceptowała stanowisko UE na Szczyt ONZ podczas 65. Zgroma-dzenia Ogólnego poświęconego Milenijnym CelomRozwoju. Ponadto Rada przyjęła konkluzję nt. po-datków i rozwoju, regulującą współpracę z krajamirozwijającymi się w promowaniu dobrego rządze-nia w kwestiach podatkowych.

9 grudnia, Bruksela30 - podczas tego posiedzenia,Ministrowie ds. Rozwoju debatowali między innymina temat Zielonej Księgi Komisji nt. unijnej politykirozwojowej, sytuacji w Afganistanie i na Haiti. Ponadto przyjęto konkluzję nt. wzajemnej odpo-wiedzialności i przejrzystości działań pomiędzy donatorami oraz krajami partnerskimi, dla lepszejefektywności pomocy oraz dyskutowano o innowa-cyjnych mechanizmach fi nansowania rozwoju.

Na poziomie roboczym prace Unii Europejskiej

w obszarze polityki rozwojowej i pomocy huma-

nitarnej realizowane są na forum następujących

grup roboczych Rady:

-- Grupa Rady ds. Współpracy na rzecz Rozwoju

(European Council’s Working Group on Development, CODEV),

-- Grupa Rady ds. Krajów Afryki, Karaibów

i Regionu Pacyfi ku (ACP Working Party),

-- Grupa Rady ds. Pomocy Humanitarnej

i Żywnościowej (Working Party on Humanitarian Aid and Food Aid, COHAFA).31

Wysoki Przedstawiciel ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (The High Representative of the Union for Foreign Aff airs and Security Policy)32,

którego głównym zadaniem jest reprezentowanie Unii Europejskiej w stosunkach zewnętrznych, koordynowanie jej działań, także w sferze polityki rozwojowej, oraz przewodniczenie Radzie ds. Zagranicznych33.

26 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2006:046:0001:0019:PL:PDF27 http://europa.eu/lisbon_treaty/full_text/index_pl.htm28 http://www.consilium.europa.eu/showpage.aspx?id=1954&lang=EN29 http://www.consilium.europa.eu/showpage.aspx?id=1486&lang=EN30 http://www.consilium.europa.eu/showpage.aspx?id=1611&lang=EN31 Więcej na str. 91 w rozdziale dot. pomocy humanitarnej32 High Representative of the Union for Foreign Aff airs and Security Policy (obecnie Catherine Ashton).33 http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/Background-HighRepresentative_PL.pdf

Instytucje mające wpływ na działania pomocowe Unii Europejskiej

po wejściu w życie Traktatu z Lizbony:

Rada ds. Zagranicznych(Foreigh Aff airs Council, FAC)

Rada ds. Zagranicznych powstała w 2009 roku, na podstawie Traktatu z Lizbony, który podzielił dotychczasową Radę ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych na: FAC i GAC (General Aff airs Council). FAC jest to spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw UE na którym poruszane są kwestie dotyczące wszystkich zewnętrznych działań UE, w tym również polityki rozwojowej.

W 2010 roku odbyły się trzy specjalne sesje Rady ds. Zagranicznych

z udziałem ministrów ds. rozwoju:

10 maja, Bruksela28 - podczas pierwszego w 2010 roku posiedzenia dyskutowano na temat aktualnej sytuacji na Haiti, w szczególności na temat perspektywy wspólnej pomocy. Ponadto debatowano o Milenijnych Celach Rozwoju, a także na temat równouprawnienia płci.

Page 70: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

68

Europejska Służba Działań Zewnętrznych (European External Action Service, ESDZ)34

to autonomiczny organ UE podlegający Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, odrębny i niezależny zarówno od Sekretariatu Generalnego Rady jak i od Komisji. Podstawowym zadaniem ESDZ jest udzielanie wsparcia Wysokiemu Przedstawicielowi w wykonywaniu jego obowiązków (między innymiw prowadzeniu Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej), przyczynianiu się poprzez składane propozycje do opracowywania i realizowania tej polityki (w tym Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony), w sprawowaniu funkcji przewodniczącego Rady do Spraw Zagranicznych oraz wiceprzewodniczącego Komisji, w wykonywaniu w ramach Komisji spoczywających na niej obowiązków w dziedzinie stosunków zewnętrznych, a także w koordynacji innych aspektów działań zewnętrznych Unii. ESDZ poza szczeblem centralnym, zlokalizowanym w Brukseli, składa się z delegatur Unii umiejscowionych w państwach trzecich i przy organizacjach międzynarodowych.

Dodatkowo ESDZ przypisane zostały obowiązki związane z programo-waniem i zarządzaniem instrumentami, realizowanymi w obszarze Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.

Dyrekcja Generalna ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid (EuropeAid Development and Cooperation Directorate-General, DG DEVCO)

DG DEVCO jest instytucją odpowiedzialną zarówno za programowanie polityki rozwojowej UE, jak również za wdrażanie programów i projektów pomocowych na całym świecie. Istnienie jednej Dyrekcji Generalnej ma na celu uproszczenie komunikacji w obszarze współpracy rozwojowej, wprowadzając jedną instytucję zarówno dla daw-ców, jak i biorców pomocy rozwojowej. DG DEVCO będzie odgrywało istotną rolę w międzynarodowejdebacie na temat rozwoju prowadzonej z udziałem donatorów, międzynarodowych instytucji, krajów rozwijających się, a także nowych donatorów. Pracami DG DEVCO kierować będzie Komisarz ds. Rozwoju36, odpowiedzialny za całość polityki rozwojowej.

W 2010 roku UE przekazała na pomoc

zagraniczną 8% swego budżetu

(budżet KE i Europejski Fundusz Rozwoju),

czyli 11 107 mln EUR.

34 http://eeas.europa.eu/35 http://ec.europa.eu/europeaid/index_en.htm36 Obecnie Andris Piebalgs.

Eu

rop

ejs

ki

Fu

du

sz R

oz

wo

ju

2662

Bu

dże

t n

a d

zia

łan

iap

oza

Biu

rem

Wsp

ółp

rac

y E

urop

eAid

3513

Bu

dże

t B

iura

Wsp

ółp

rac

y E

urop

eAid

4932

Podział środków na pomoc zagraniczną UE w 2010 roku (w mln EUR)

Źródło: http://ec.europa.eu/europeaid/multimedia/publications/publications/annual-reports/2011_en.htm

Zespół Specjalistów w PRT Ghazni. Projekt: Rozbudowa sieci wodociągowej w Ghazni, Afganistan

Utworzenie ESDZ i przekazanie jej części kompetencji spowodowało połączenie dwóch najistotniejszych dyrekcji Komisji Europejskiej zajmujących się współpracą rozwojową w ramach UE. Fuzja objęła Dyrekcję Generalną ds. Rozwoju i Stosunków z Państwami AKP (DG Development, DG DEV), której zadaniem było programowanie polityki rozwojowej Unii Europejskiej, oraz Biuro Współpracy EuropeAid (EuropeAid Co-operation Offi ce, AIDCO), odpowiedzialne za wdrażanie programów współpracy rozwojowej. Celem tej fuzji było usprawnienie współpracy rozwojowej UE, zwiększenie spójności oraz skuteczniejsza jej realizacja. W wyniku połączenia powstała Dyrekcja Generalna

ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid (EuropeAid Development and Co-operation Directorate-General, DG DEVCO)35, która ofi cjalnie rozpoczęła działalność 1 stycznia 2011 roku.

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA 3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju 3.2 Unia Europejska największym donatorem

Page 71: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

69Raport roczny 2010

325Pomoc wielostronna 3%

1761Pomoc dwustronna

na rzecz wielu krajów 17%

116Oceania 1%

934Ameryka 9%

1411Azja Południowa i Środkowa,

Daleki Wschód 13%

652Azja: Bliski Wschód 6%

2557Afryka Subsaharyjska 24%

6736%Afryka Północna

2230Europa 21%

6% 633Koszty administracyjne, inne

13% 1248Pomoc humanitarna

1% 119Działania związane z zadłużeniem

15% 1445Wsparcie budżetowe, pomoc żywnościowa,

bezpieczeństwo żywnościowe

8% 794Działania wielosektorowe: ochrona środowiska, inne

10% 944Sektory produkcji: rolnictwo, leśnictwo, rybołóstwo,

przemysł, górnictwo i budownictwo, handel i turystyka

12% 1180Infrastruktura ekonomiczna i usługi: transport, łączność,

energia, usługi bankowe i finansowe, inne

347835%Infrastruktura społeczna: edukacja, opieka zdrowotna,woda, społeczeństwo obywatelskie, inne

Dystrybucja pomocy dla krajów rozwijających się (ODA) w 2010 roku z podziałem na regiony (wartości w mln EUR i udział procentowy)

Źródło: http://ec.europa.eu/europeaid/multimedia/publications/publications/annual-reports/2011_en.htm

Dystrybucja pomocy dla krajów rozwijających się (ODA) w 2010 roku z podziałem na sektory wsparcia (wartości w mln EUR i udział procentowy)

Źródło: http://ec.europa.eu/europeaid/multimedia/publications/publications/annual-reports/2011_en.htm

Page 72: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

70

Instrument Współpracy Rozwojowej(Development Cooperation Instrument, DCI)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/dci_en.htm

Dla zwiększenia efektywności pomocy rozwojowej, w dniu 1 stycznia 2007 roku powołano do życia Instrument Współpracy Rozwojowej, który zajął miejsce wielu tematycznych i geografi cznych programów pomoco-wych. DCI fi nansuje trzy rodzaje programów:

-- Programy geografi czne,

które mają na celu umacnianie współpracy z 47 krajami rozwijającymi się z Ameryki Południowej, Azji, Południowej Afryki oraz Zatoki Perskiej. Działania w ramach tych programów obejmują między innymi: likwidację ubóstwa oraz realizację Milenijnych Celów Rozwoju, wspieranie edukacji podstawowej i promocję zdrowia, integrację regionalną, zrównoważony rozwój czy wspieranie dobrego rządzenia, demokracji i przestrzegania praw człowieka.

-- Programy tematyczne,

których benefi cjentami są wszystkie kraje rozwijające się, a które obejmują takie obszary działań jak bezpieczeństwo żywnościowe, migracje, środowisko, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi, w tym energią.

-- Programy dla 18 krajów Afryki, Karaibów

i Pacyfi ku (AKP) objętych „Cukrowym

Protokołem” (Sugar Protocol), który ma na celu wsparcie tych państw w dostosowaniu do zasad polityki unijnej dotyczącej cukru.

Instrumenty fi nansowe UE w obszarze polityki rozwojowej:

Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności (Humanitarian Aid Department of the European Commission, ECHO)

Zadaniem Dyrekcji Generalnej ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności jest dostarczanie pomocy ofi arom katastrof naturalnych lub konfl iktów zbrojnych poza granicami UE. Celem ECHO jest dotarcie bezpośrednio do poszkodowanych bez względu na rasę, religię i poli-tyczne przekonania. Ponadto ECHO prowadzi studium wykonalności (feasibility study) operacji humanitarnych, monitoruje programy huma-nitarne, a także propaguje działania, które mają na celu podniesienie świadomości społecznej na temat pomocy humanitarnej.

Dystrybucja funduszy ECHO w 2010 roku (tys. EUR)

Źródło: ECHO Raport roczny 2010, http://ec.europa.eu/echo/fi les/media/publications/annual_report/annual_report_2010.pdf

169000

84750

96000

87100

31700

98000

198295

34400

48750

34500

124000

28061

80304

15%

8%

9%

8%

3%

9%

18%

3%

4%

3%

11%

2%

7%

Sudan i Czad

Afryka Środkowa

Kraje Rogu Afryki

Afryka Zachodnia

Afryka Południowa, Ocean Indyjski

Region śródziemnomorski i Bliski Wschód oraz Kaukaz

Azja Środkowa i Południowo-Zachodnia

Azja Środkowo-Południowa

Azja Wschodnia i Południowo Wschodnia

Ameryka Łacińska

Karaiby i Region Pacyfiku

Ochrona Ludności

Na całym świecie (budowanie zdolności, pomoc techniczna i wsparcie)

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA 3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju 3.2 Unia Europejska największym donatorem

Page 73: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

71Raport roczny 2010

Europejski Fundusz Rozwoju (European Development Fund, EDF)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/edf_en.htm

EDF został powołany w 1957 roku na mocy traktatów rzymskich. Jest to najważniejszy instrument przekazywania unijnej pomocy krajom Afryki, Karaibów i Pacyfi ku (AKP)37 oraz krajom i terytoriom zamorskim (the overseas countries and territories - OCT38). EDF obejmuje swoim zasięgiem łącznie 79 krajów. Fundusz składa się z kilku instrumentów fi nansowych, m.in. grantów zarządzanych przez Komisję, kapitału ry-zyka, pożyczek dla sektora prywatnego. Wśród benefi cjentów znajdują się m.in.: organizacje pozarządowe działające w obszarze współpracy rozwojowej. Kluczowymi obszarami działalności wspieranej przez EDF są: rozwój ekonomiczny, społeczny oraz ludzki, a także współpraca i integracja na poziomie regionalnym. Fundusz fi nansowany jest przez państwa członkowskie UE, ale zarządzany osobno – poza budżetem unijnym. EDF w latach 2008-2013 ma do dyspozycji kwotę prawie 23 mld EUR.

Europejski Instrument na Rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na Świecie (European Instrument for Democracy and Human Rights, EIDHR)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/eidhr_en.htm

Głównym celem EIDHR jest promowanie praworządności, demokracji i praw człowieka, zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka oraz innymi międzynarodowymi i regionalnymi regulacjami prawnymi, w państwach, które nie są członkami UE. Najważniejsze działania podejmowane przez EIDHR to wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zapewnienie wsparcia obrońcom praw człowieka i ofi arom represji lub nadużyć, umacnianie organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających w dziedzinie praw człowieka i demokracji. Instrument funkcjonuje na całym świecie na poziomach: regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Budżet EIDHR na okres 2007-2013 wynosi 1,104 mld EUR.

Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa(European Neighbourhood and Partnership Instrument, ENPI)

http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/oj_l310_en.pdf

ENPI został utworzony w celu świadczenia unijnej pomocy na rzecz wspierania dobrobytu i rozwoju stosunków dobrosąsiedzkich między Unią Europejską a krajami partnerskimi (Algieria, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Egipt, Federacja Rosyjska, Gruzja, Izrael, Jordania, Liban, Libia, Mołdawia, Maroko, Autonomia Palestyńska, Syria, Tunezja, Ukraina). ENPI promuje współpracę trans-graniczną, transregionalną oraz stymuluje rozwój kontaktów międzyludzkich. Ponadto Instrumentwspiera współpracę i stopniową integrację gospo-darczą między UE a krajami partnerskimi oraz w szczególności realizację umów o partnerstwie i współpracy, układów stowarzyszeniowych i innychistniejących lub przyszłych porozumień, które służą również zachęcaniu krajów partnerskich do działań w zakresie wspierania dobrych rządów i sprawiedli-wego rozwoju społeczno - gospodarczego.

37 AKP- grupa 79 państw Afryki, Karaibów i regionu Pacyfi ku http://www.acpsec.org/en/acp_states.htm38 OCTs są to obszary, które łączą specjalne stosunki z jednym z czterech krajów członkowskich UE: z Wielką Brytanią, Francją, Holandią lub Danią. Są one stowarzyszone ze Wspólnotą Europejską od początku jej istnienia. Brytyjskie OCTs: Anguilla, Bermudy, Kajmany, Falklandy, Georgia Południowa i Sandwich Południowy, Montserrat, Pitcairn, Św. Helena, Brytyjskie Terytorium Antarktyczne, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, Turks i Caicos, Brytyjskie Wyspy Dziewicze. Francuskie OCTs: Majotta, Nowa Kaledonia, Polinezja Francuska, Saint-Pierre i Miquelon, Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne, Wallis i Futuna. Holenderskie OCTs: Aruba, Antyle Holenderskie. Duńskie OCT: Grenlandia. http://www.eeas.europa.eu/oct/index_en.htm

Instrument Współpracy w Dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (Nuclear Safety Co-operation Instrument, NSCI)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/nsci_en.htm

NSCI został zainicjowany 1 stycznia 2007 roku w celu fi nansowego wspierania takich działań jak poprawa bezpieczeństwa nuklearnego, bezpieczeństwo transportu, przerobu i usuwania odpadów radioaktywnych, naprawa dawnych obiektów jądrowych, ochrona przed promieniowa-niem radioaktywnym, prewencja, a także reagowa-nie kryzysowe podczas wypadków. Ponadto NSCI promuje międzynarodową współpracę w obszarze bezpieczeństwa jądrowego. Budżet NSCI na lata 2007-2013 wynosi 524 mld EUR.

Page 74: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

72

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (European Bank for Reconstruction and Development, EBRD)

http://www.ebrd.com/pages/homepage.shtml

Założony w 1991 roku EBRD jest międzynarodową instytucją fi nansującą projekty realizowane w ramach sektora prywatnego, których celem jest wsparcie transformacji krajów z regionu Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Środkowej. W 2010 roku EBOR zaangażował 9 mld EUR, fi nansując lub współfi nansując 386 projektów w 29 krajach. Głównymi kierunkami inwestycji EBRD były: sektor fi nansowy, przedsiębiorstwa produkcyjneoraz agrobiznes. W przybliżeniu ¼ środków zaangażowanych w 2010 roku(2,2 mld EUR) została przeznaczona na działania związane z bezpieczeń-stwem energetycznym. W latach 2011-2015 bank realizować będzie nową strategię dla wszystkich państw, w których działa. Strategia jest odpowiedzią na ogólne słabości dawnych centralnie sterowanych gospodarek m.in.: marnotrawstwo energii, niewystarczające zróżnicowa-nie struktury gospodarki czy słabo rozwinięty krajowy rynek kapitałowy.

Pomoc makroekonomiczna

Wydatki EBOR zaplanowane w 2010 roku (mln EUR)

Źródło: EBOR Raport roczny 2010, http://www.ebrd.com/downloads/research/annual/ar10e.pdf

Alb

an

ia

Arm

en

ia

Aze

rbe

jdż

an

Bia

łoru

ś

Bo

śnia

i H

erc

eg

ow

ina

By

ła J

ug

osł

aw

iań

ska

Re

pu

bli

ka

Ma

ced

on

ii

Ch

orw

acj

a

Cz

arn

og

óra

Gru

zja

Ka

zach

sta

n

Kir

gis

tan

Mo

łda

wia

Mo

ng

oli

a

Se

rbia

Ta

yk

ista

n

Tu

rcja

Tu

rkm

en

ista

n

Uk

rain

a

Uzb

ek

ista

n

75 53 59 60 190 44 386 135 349 668 86 97 185 598 22 494 6 952 4

Instrument na Rzecz Stabilności w Odniesieniu do Pomocy Przewidzianej w art. 4 rozporządzenia WE nr 1717/2006(Instrument for Stability, IfS)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/ifs_en.htm

IfS, który rozpoczął swoją działalność 1 stycznia 2007 roku składa się z dwóch komponentów:

-- krótkoterminowego (short-term component),

który ma na celu zapobieganie konfl iktom, wspieranie pokonfl iktowej polityki stabilizacji i zapewnienie szybkiej poprawy sytuacji po katastrofach naturalnych. Może zostać zainicjowany tylko w sytuacjach kryzysowych dla zapewnienia warunków koniecznych do wdrożenia instrumentów długoterminowych.

-- długoterminowego,

który wspiera rozwój demokratycznych i pluralistycznych instytucji państwowych, międzynarodowe trybunały karne, promuje niezależne i pluralistyczne media, a także niesie pomoc dla ofi ar nielegalnego użycia broni.

Budżet IfS na lata 2007-2013 wynosi 2,062 mld EUR.

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA 3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju 3.2 Unia Europejska największym donatorem

Page 75: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

73Raport roczny 2010

Europejski Bank Inwestycyjny (European Investment Bank, EIB)

http://www.eib.org/index.htm

Utworzony w 1958 r. EBI nie jest organem UE, mimo iż powstał i funkcjonuje na mocy postanowień traktatowych. Podstawowym celem funkcjonowania EBI jest fi nansowanie projektów w UE oraz ścisła współpraca z funduszami strukturalnymi i istniejącymi instrumentami fi nansowymi Unii. Zgodnie z art. 309 Traktatu o Funkcjonowaniu UE, „zadaniem Europejskiego Banku Inwestycyjnego jest przyczynianie się, poprzez odwołanie się do rynku kapitałowego i zasobów własnych, do zrównoważonego i stałego rozwoju rynku wewnętrznego w interesie Unii. W tym celu Bank, nie dążąc do osiągania zysków, udziela pożyczek i gwarancji”.

Europejski Bank Inwestycyjny jest inicjatorem programu Eastern Partners Facility, który zapewnia środki w wysokości 1,5 mld EUR na kredyty i gwarancje dla przedsiębiorstw unijnych inwestujących w państwach Europy Wschodniej. Aż 2/3 tych środków przeznaczono dla państw objętych inicjatywą Partnerstwa Wschodniego.

EBI uruchomił ponadto Eastern Partnership Technical Assistance Trust Fund (EaPTATF), który ma za zadanie wesprzeć potencjał rozwojowy krajów PW, m.in. przez fi nansowanie studiów wykonalności, ekspertyz prawno-instytucjonalnych, zarządzania projektami i badań wpływu projektów na środowisko i życie społeczne. Fundusz będzie fi nansowany z dobrowolnych wpłat państw członkowskich UE, Komisji Europejskiej, krajów-benefi cjentów, a także zainteresowanych krajów trzecich (planowany wstępny budżet: 10 mln EUR).

Instrument na Rzecz Żywności (Food Facility)

http://ec.europa.eu/europeaid/how/fi nance/food-facility_en.htm

Instrument na rzecz żywności został ustanowiony w 2008 roku i obej-muje okres trzech lat (2009-2011). Na ten cel przeznaczono 1 mld EUR, z czego prawie połowa została rozdystrybuowana w pierwszym roku działalności. Food Facility jest unijną reakcją na gwałtowny wzrost cen żywności w państwach rozwijających się. Jego celem jest zachęcenie producentów żywności do zwiększenia dostaw, niesienie pomocy dla lokalnych populacji przy rozwiązywaniu problemów zmiennych cen żywności, zwiększenie możliwości produkcyjnych przemysłu spożywczego i poprawa sposobu zarządzania w rolnictwie w perspek-tywie wieloletniej. Instrument wspomaga także udzielanie mikrokredy-tów, czyli niskokwotowych kredytów przeznaczonych dla biednych mieszkańców krajów rozwijających się, którym wystarczą niewielkie środki fi nansowe, aby rozpocząć własną działalność zarobkową. Ponadto wspierane są też inwestycje, rozbudowa infrastruktury oraz organizacja szkoleń.

Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (Instrument for pre-accession assistance, IPA)

http://ec.europa.eu/enlargement/how-does-it-work/

fi nancial-assistance/instrument-pre-accession_en.htm

Instrument kieruje pomoc przedakcesyjną do krajów posiadających status krajów

kandydujących: Chorwacji, Islandii, Czarnogóry, Turcji i Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii oraz potencjalnych kandydatów: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Kosowa (według zapisów rezolucji nr 1244 Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych). W ramach Instrumentu można wyróżnić następujące obszary pomocy: wzmacnianie instytucji demokratycznych, wspie-ranie i ochrona praw człowieka i podstawowychwolności, zwiększanie poszanowania praw mniej-szości (w tym wspieranie równości płci i niedyskry-minacji), reforma administracji publicznej, reformygospodarcze, rozwój społeczeństwa obywatelskiego,integracja społeczna, pojednanie i działania na rzecz budowy zaufania oraz współpraca regio-nalna i transgraniczna. W przypadku krajów

kandydujących pomoc wykorzystywana jest również do wspierania takich dziedzin jak przyjęcie i wprowadzanie w życie dorobku prawnego UE, przygotowanie do wdrażania wspólnej polityki rolnej i polityki spójności UE oraz do zarządzania tymi politykami.

Pozostałe instrumenty w ramach UE:

Page 76: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

74

Mimo że nie udało się w 2010 roku osiągnąć zamierzonych celów (pomoc rozwojowa w wyso-kości 68,3 mld EUR, tj. 0,56% dochodu narodowego brutto), przede wszystkim ze względu na światowy kryzys gospodarczy, pomoc rozwojowa przekazy-wana przez państwa UE systematycznie rośnie. Celem 12 państw UE jest osiągnięcie w 2015 roku wartości ODA równej 0,7% dochodu narodowego brutto. Niektóre kraje osiągnęły ten rezultat dużo wcześniej (mowa tu o Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Holandii, Luksemburgu oraz Danii). Dla państw, które przystąpiły do UE w 2004 i 2007 roku pułap ten wynosi 0,33 %DNB.

Należy zaznaczyć, że 53,8 mld EUR ofi cjalnej pomo-cy rozwojowej nie obejmuje całościowego fi nan-sowania rozwoju przez kraje Unii Europejskiej. W tej sumie nie uwzględniono 5,15 mld EUR środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego (European Investment Bank, EBI) przeznaczonych na kredyty preferencyjne (concessional net disbursements).40

3.2 UNIA EUROPEJSKA NAJWIĘKSZYM DONATOREM

39 Publication of preliminary data on Offi cial Development Assistance 2010. 40 Publication of preliminary data on Offi cial Development Assistance 2010.

Salezjański Wolontariat Misyjny – Młodzi Światu. Projekt: Praca wolontariacka – prowadzenie Salezjańskiego Domu dla Chłopców Ulicy w Sunyani, Ghana

Unia Europejska w 2010 roku przeznaczyła na współ-pracę rozwojową kwotę 53,8 mld EUR, czyli 0,43% dochodu narodowego brutto, co powoduje, że pozos-taje ona wiodącym donatorem pomocy rozwojowej na świecie (54% ODA). W stosunku do 2009 roku nastąpił wzrost pomocy rozwojowej przekazywanej przez UE o 4,5 mld EUR. Wśród pięciu największych globalnych dawców pomocy rozwojowej trzy kraje to członkowie UE: Francja, Niemcy oraz Wielka Brytania.39

3. UNIA EUROPEJSKA A WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA 3.1 Unijny system współpracy na rzecz rozwoju 3.2 Unia Europejska największym donatorem

Page 77: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

75Raport roczny 2010

41 Zielone księgi to komunikaty dotyczące pewnych dziedzin polityki, skierowane przede wszystkim do uczestników konsultacji i debat na dany temat, które stanowią impuls do podjęcia działań legislacyjnych. 42 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0629:FIN:PL:PDF

10 listopada 2010 roku Komisja Europejska opublikowała tzw. Zieloną

Księgę41 pt. Polityka rozwojowa UE na rzecz wzrostu sprzyjającego

włączeniu społecznemu i zrównoważonego rozwoju. Rozpoczęła ona przegląd unijnej polityki rozwojowej i zainicjowała konsultacje społeczne w czterech ważnych kwestiach: skuteczności polityki rozwo-jowej, włączenia społecznego (social inclusion), zrównoważonego rozwoju oraz rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego.42

W dokumencie tym wskazano, że pomoc rozwo-jowa realizowana przez UE powinna być skoncen-trowana i zintensyfi kowana na tych obszarach, w których postępy w realizacji Milenijnych Celów Rozwoju są najmniejsze, a jedynym środkiem ich zdynamizowania jest szybki i sprawiedliwy rozwój gospodarczy.

Współpraca z Ameryką Łacińską281,17

Europejski Fundusz Rozwoju (instrument na rzecz rozwoju Afryki, Karaibów i regionu Pacyfiku finansowany poza budżetem UE)3203,00

Pomoc humanitarna940,37

Podmioty niepaństwowe249,55

Reagowanie na sytuacje kryzysowe i przeciwdziałanie zagrożeniom188,87

Europejska Polityka Sąsiedztwa i stosunki z Rosją1367,95

Pomoc przedakcesyjna (w tym instrument pomocy przedakcesyjnej IPA)886,89

Wydatki administracyjne531,35

Współpraca z Azją664,35

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa 203,90

Geograficzna współpraca z krajami Afryki, Karaibów i regionu Pacyfikuw ramach instrumentu współpracy na rzecz rozwoju (DCI)253,97

Europejski instrument na rzecz demokracji i praw człowieka (EIDHR)146,33

Rozwój społeczny129,73

Pomoc makroekonomiczna + Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju101,23

Bezpieczeństwo żywnościowe536,37

Ochrona środowiska i zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi102,92

3%

33%

10%

3%

2%

14%

9%

5%

7%

2%

3%

1%

1%

1%

5%

1%

Współpraca rozwojowa fi nansowana z budżetu ogólnego UE oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju w 2010 roku (mln EUR)

Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid

Page 78: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

76

4

WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA NA FORUM ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH

78

81

4.1 WYBRANE WPŁATY NA RZECZ SYSTEMU NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

4.2 POZOSTAŁE WPŁATY WIELOSTRONNE

Page 79: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Ambasada RP w Pretorii. Projekt: Zapewnienie mieszkańcom ośrodka opiekuńczo-wychowawczego City of Hope w Lusace stałego dostępu do wody poprzez wprowadzenie alternatywnego systemu do pompowania i podgrzewania wody, Zambia

Page 80: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju

(United Nations Development Programme, UNDP)

http://www.undp.kg/en/about-undp/kyrgyzstan-country-offi ce

UNDP jest agendą ONZ powołaną w 1965 roku, która tworzy globalną sieć na rzecz rozwoju w 166 krajach świata. Na całym świecie UNDP angażuje się w zwiększanie i promocję lokalnego potencjału oraz walkę z wykluczeniem społecznym, udostępniając krajom doświadczenia, wiedzę i środki niezbędne do poprawy jakości życia obywateli. Ponadto UNDP aktywnie wspiera działania na rzecz osiągnięcia Milenijnych CelówRozwoju na całym świecie, szczególnie w krajach rozwijających się. W Polsce funkcjonuje Biuro Projektowe UNDP, którego zadaniem jest wdrażanie i koordynacja elementów projektów regionalnych Programu.

W 2010 roku Polska zaangażowała się w program pomocy Early Recovery – UNDP dla Kirgistanu, przekazując na ten cel środki w wysokości 200 tys. USD.

1

Organizacja Narodów Zjednoczonych

ds. Rozwoju Przemysłowego

(United Nations Industrial Development Organization,

UNIDO)

http://www.unido.org/

Celem wyspecjalizowanej Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego, skupiającej 173 państwa członkowskie, jest popie-ranie i przyśpieszenie procesu industrializacji, zrównoważonego rozwoju przemysłowego krajówrozwijających się oraz przechodzących transfor-mację, a także poprawa warunków życia w najbied-niejszych krajach świata z wykorzystaniem global-nych środków i doświadczeń. Polska przystąpiła do UNIDO w 1985 roku.

W 2010 roku Ministerstwo Gospodarki przekazało na rzecz Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego składkę członkowską w wysokości ponad 2 mln PLN.

2

Każdego roku z rezerwy celowej bu-dżetu państwa będącej w dyspozycjiMSZ fi nansowane są składki człon-kowskie lub dobrowolne wpłaty na rzecz wielostronnych funduszy, orga-nizacji i programów pomocowych.W 2010 roku MSZ wydatkowało kwotę 9 083 367 PLN na pomocwielostronną. Dodatkowa pula środ-ków dla organizacji międzynaro-dowych realizujących programy po-mocowe została przekazana przez pozostałe resorty. Łącznie Polska przekazała na pomoc wielostronną 848 mln PLN (w ramach ofi cjalnej pomocy rozwojowej ODA).

4.1 WYBRANE WPŁATY 43

NA RZECZ SYSTEMU NARODÓW ZJEDNOCZONYCH P

ols

kie

Ce

ntr

um

Po

mo

cy

Mię

dz

yn

aro

do

we

j. P

roje

kt: M

lecz

ną d

rogą

do

Połu

dnio

weg

o H

ebro

nu: b

udow

a si

eci w

spół

prac

y sp

ółdz

ielc

zej p

omię

dzy

drob

nym

i hod

owca

mi k

óz i

owie

c ze

spo

łecz

nośc

i bed

uińs

kiej

i lo

kaln

ą sp

ółdz

ieln

ią p

rodu

kcyj

w re

gion

ie M

asaf

er Y

atta

w d

ystr

ykci

e H

ebro

n na

Zac

hodn

im B

rzeg

u Jo

rdan

u, A

uton

omia

Pal

esty

ńska

78

4. WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA NA FORUM ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH 4.1 Wybrane wpłaty na rzecz systemu Narodów Zjednoczonych 4.2 Pozostałe wpłaty wielostronne

43 Polska dokonuje wpłat także na konta innych organizacji i programów w ramach systemu Narodów Zjednoczonych i poza nim. Wybrane instytucje opisujemy szerzej w tym rozdziale.

Page 81: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury

(United Nations Educational, Scientifi c and Cultural Organization, UNESCO)

http://www.unesco.org/new/en/unesco/

UNESCO jest organizacją międzynarodową koordynującą działania służące rozwojowi międzynarodowej współpracy kulturalnej, oświatowej oraz naukowej. UNESCO tworzy standardy współpracy poprzez ustana-wianie prawa międzynarodowego w tych dziedzinach, a także mobilizuje społeczność międzynarodową do wspólnych działań. Wychodząc z zało-żenia, że pokój to nie tylko stan braku wojny, Organizacja aktywnie zabiega o rozwijanie kultury pokoju w świecie. UNESCO stało się pro-motorem dialogu między narodami i cywilizacjami. Organizacja wspiera wymianę doświadczeń, której celem jest trwały rozwój oparty na zało-żeniu, że kolejne pokolenia będą korzystać z dziedzictwa, które dziś jest naszym udziałem. Od 1956 roku działa Polski Komitet ds. UNESCO, który realizuje programy UNESCO w Polsce, pełni funkcje: doradczą, koordynacyjną i informacyjną. Polski ośrodek stanowi także łącznik między UNESCO w Paryżu a polskimi instytucjami rządowymi i organizacjami pozarządowymi.

W 2010 roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało UNESCO kwotę ponad 27 tys. USD.

4

79Raport roczny 2010

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa

(The Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO)

http://www.fao.org/

Najważniejsze cele Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa to m.in. wzrost wytwarzania, wymiany i dystry-bucji produktów rolnych oraz leśnych, poprawa warunków życia ludnościwiejskiej, a także popieranie porozumień dot. międzynarodowego handlu produktami rolnymi oraz udzielanie pomocy technicznej. Ponadto FAO jest organizacją, która zbiera, a następnie rozpowszechnia informacje na temat stanu i osiągnięć światowego rolnictwa. Polska była jednym z członków założycieli FAO w 1944 roku. Od 1957 roku istnieje polski Komitet FAO, obecnie działający w ramach Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

5

Światowy Program Żywnościowy

(United Nations World Food Programme, WFP)

http://www.wfp.org/

Światowy Program Żywnościowy jest największą agendą humanitarną ONZ, która zajmuje się zwal-czaniem klęski głodu na świecie. Celem WFP jest eliminacja głodu i niedożywienia w skali globalnej, poprzez uczynienie społeczeństw samowystarczal-nymi, a nie uzależnionymi trwale od pomocy żywnościowej. Program ten umożliwia nie tylko doraźną pomoc, ale również ustanawia wieloletnie programy na rzecz zwalczania głodu i ubóstwa.

W 2010 roku Polska wpłaciła kwotę 375 tys. EUR na projekt realizowany przez WFP w Afganistanie.

6

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało na rzecz FAO w 2010 roku roczną składkę w wysokości ponad 1 mln 266 tys. EUR.

Światowa Organizacja Zdrowia

(World Health Organization, WHO)

http://www.who.int/en/

Światowa Organizacja Zdrowia działa na rzecz zwiększenia współpracy między państwami w dziedzinie ochrony zdrowia i zwalczania epidemiichorób zakaźnych; ustanawia także normy w odnie-sieniu do składu lekarstw i jakości żywności. WHO dąży również do zapewnienia opieki medycznejcałej ludności świata oraz zmniejszenia śmiertel-ności niemowląt. Polska jest członkiem WHO od 1948 roku; od 1992 roku w Warszawie działa krajowe biuro organizacji.

Składka obowiązkowa do WHO przekazana przez Ministerstwo Zdrowia wyniosła w 2010 roku ponad

2 mln 327 tys. USD.

7

Wspólny Program ONZ ds. HIV/AIDS

(Joint United Nations Programme on HIV and AIDS, UNAIDS)

http://www.unaids.org/en/

Misją Wspólnego Programu ONZ ds. HIV/AIDS jest wspieranie walki z epidemią HIV/AIDS na świecie. UNAIDS koordynuje międzynarodową politykę, której priorytetami są działania mające na celu zapobieganie zarażeniom HIV, opiekę nad osobami

8

Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie przeciwdziałania

pustynnieniu

(United Nations Convention to Combat Desertifi cation, UNCCD)

http://www.unccd.int/

Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie przeciwdziałania pustynnieniu ma na celu ograniczenie postępowania tego zjawiska w wielu regionach świata i łagodzenie skutków suszy, szczególnie w Afryce, poprzez stosowanie długoterminowych strategii wspieranych współpracą międzynarodową oraz umowami partnerskimi.

W 2010 roku Ministerstwo Środowiska przekazało na konto UNCCD kwotę ok. 73,6 tys. EUR.

3

Page 82: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska

(United Nations Environmental Programme, UNEP)

http://www.unep.org/

Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska został powołany w celu prowadzenia przez ONZ działań w zakresie ochrony środowiska i stałego monitorowania jego stanu na świecie. Ponadto udziela krajom rozwijającym się pomocy we wprowadzaniu najlepszych praktyk i politykw zakresie ochrony środowiska. Od 1991 roku w Polsce działa Centrum Informacji o Środowisku UNEP/GRID Warszawa (Global Resource Informa-tion Database), którego podstawowym zadaniem jest pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie informacji o środowisku naturalnym.

Ministerstwo Środowiska przekazało w 2010 roku na rzecz UNEP 150 tys. USD. Składka obowiązkowa Ministerstwa Zdrowia na adminis-trowany przez UNEP Fundusz Powierniczy Konwencji Rotterdamskiej ws. Międzynarodowego Handlu Niektórymi Substancjami Chemicznymi i Pestycydami w 2010 roku wyniosła ok. 13,5 tys. USD.

11

Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych

w sprawie zmian klimatu

(United Nations Framework Convention on Climate Change, UNFCCC)

http://unfccc.int/2860.php

Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu to międzynarodowy traktat sygnowany przez ONZ, podpisany podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju (popularnie zwanej Szczytem Ziemi) w 1992 roku w Rio de Janeiro. Konwencja określa założenia międzynarodowej współpracy dotyczącej ograniczenia emisji gazów cieplarnianych odpowiedzialnych za zjawisko globalnego ocieplenia.

W 2010 roku Ministerstwo Środowiska przekazało do budżetu ogólnego organizacji kwotę ponad 77 tys. USD oraz ponad 147 tys. EUR, a takżewpłaty rzędu 57 tys. USD oraz 115 tys. EUR na rzecz wypełnienia postanowień protokołu z Kioto.

12

Komisja Budowania Pokoju ONZ

(United Nations Peacebuilding Commission, UN PBC)

http://www.un.org/peace/peacebuilding/

Rozwiązywanie konfl iktów i dążenie do ustanowie-nia trwałego pokoju jest jednym z nadrzędnych celów Organizacji Narodów Zjednoczonych. Aby usprawnić działania w tym obszarze, w 2005 roku Zgromadzenie Ogólne i Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęły rezolucje powołujące do życia nowy organ– Komisję Budowania Pokoju, której członkiem jestPolska. Komisja podejmuje działania ukierunkowanena pomoc w przywracaniu pokoju, odbudowę oraz rozwój krajów znajdujących się w sytuacji pokonfl iktowej.

W ramach UN PBC Ministerstwo Spraw Zagranicz-nych przekazało środki na rzecz funduszu wybor-czego Republiki Środkowoafrykańskiej w kwocie 20 tys. USD.

9

Centralny Fundusz Narodów Zjednoczonych

ds. Pomocy w Sytuacjach Kryzysowych

(Central Emergency Response Fund, CERF)

http://cerf.un.org/

Ustanowienie Funduszu ds. Pomocy w Sytuacjach Kryzysowych miało na celu umożliwienie niesienia szybkiej, rzetelnej pomocy humanitarnej w sytua-zcjach katastrof naturalnych i konfl iktów zbrojnych. CERF przyczynia się do niwelowania różnic w wy-sokości środków przeznaczanych na łagodzenie skutków poszczególnych kryzysów. Dysproporcja ta jest szczególnie krzywdząca dla ofi ar katastrof mniej nagłaśnianych medialnie, tym samym prakty-cznie nieobecnych w świadomości społecznej. W Funduszu wprowadzono mechanizm grantowy, którego celem jest usprawnienie i przyśpieszenie udzielania pomocy.

W 2010 roku Polska dokonała wpłaty do budżetu ogólnego CERF w wysokości 250 tys. USD.

10

80

żyjącymi z HIV/AIDS, a także łagodzenie skutków epidemii.

W 2010 roku Ministerstwo Zdrowia przekazało na ten cel kwotę 10 tys. USD.

4. WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA NA FORUM ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH 4.1 Wybrane wpłaty na rzecz systemu Narodów Zjednoczonych 4.2 Pozostałe wpłaty wielostronne

Światowa Organizacja Handlu

(World Trade Organisation, WTO)

http://www.wto.org/

Najważniejszym zadaniem Światowej Organizacji Handlu jest liberaliza-cja międzynarodowego handlu dobrami i usługami, prowadzenie poli-tyki inwestycyjnej wspierającej handel, a także rozstrzyganie sporów dotyczących wymiany handlowej oraz przestrzegania praw własności intelektualnej. Światowa Organizacja Handlu, stanowiąca kontynuację Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (General Agreement on Tariff s and Trade, GATT), została powołana do życia w 1994 roku. Polska była jednym z państw założycielskich WTO (jest członkiem od 1 lipca 1995 roku).

W 2010 roku Ministerstwo Gospodarki wpłaciło składkę członkowską na rzecz WTO w kwocie ponad 5 mln PLN.

13

Page 83: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

81Raport roczny 2010

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

(Organization for Economic Cooperation and Development, OECD)

http://www.oecd.org/home/

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju jest międzyrządową organizacją o charakterze gospodarczym. Głównym celem jej działaniajest koordynacja polityki społeczno-ekonomicznej krajów członkowskichw celu stymulowania wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, rozwojuspołecznego oraz międzynarodowego handlu i przepływów kapitało-wych. OECD stanowi globalne forum wymiany informacji i doświadczeń, a także centrum studiów nad poszczególnymi gospodarkami oraz ich powiązaniami. Jest to największe forum, na którym wypracowuje się wspólne stanowisko najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw świata wobec podstawowych najważniejszych bieżących zagadnień gospodarczych i społecznych.

Składka do budżetu OECD w związku z uczestnictwem w programie Centrum Rozwoju OECD za rok 2010 wyniosła 79,5 tys. EUR.

1

4.2 POZOSTAŁE WPŁATY WIELOSTRONNE

Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne. Projekt: Rehabilitacja systemów zaopatrzenia w wodę pitną w wiejskich regionach kirgiskiej Kotliny Fergańskiej

Partnerstwo na rzecz Demokratycznego

Rządzenia Organizacji Współpracy

Gospodarczej i Rozwoju

(The OECD Partnership for Democratic Governance, PDG OECD)

http://www.oecd.org/pages/0,3417,en_39406396_3940

7430_1_1_1_1_1,00.html

Partnerstwo na rzecz Demokratycznego Rządzenia pomaga państwom niestabilnym, w sytuacjach pokonfl iktowych, jak również wschodzącym demokracjom w nabyciu zdolności skutecznego rządzenia. PDG udziela również wsparcia krajom rozwijającym się w kluczowych sektorach (m.in. podatki i fi nanse publiczne). Głównym celem Partnerstwa jest pomoc w budowaniu samorząd-ności i efektywnie działającej administracji poprzezwymianę tzw. dobrych praktyk – dzielenie sięwiedzą o skutecznych narzędziach oraz doświadcze-niami w stosowaniu demokratycznych rozwiązań.

Polska składka na fi nansowanie Zespołu DoradczegoPartnerstwa na rzecz Demokratycznego Rządzenia wyniosła w 2010 r. 50 tys. EUR.

2

Page 84: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Komitet Pomocy Rozwojowej Organizacji Współpracy Gospodarczej

i Rozwoju

(The OECD Development Assistance Committee, DAC OECD)

http://www.oecd.org/department/0,3355,en_2649_33721_1_1_1_1_1,00.html

Polska zabiega o uzyskanie pełnego członkostwa w Komitecie Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD. Kolejnym, ważnym krokiem do osiągnięcia tego celu było przeprowadzenie specjalnego przeglądu polskiej polityki rozwojowej przez DAC OECD w dniach 26–28 stycznia 2010 roku.

Na sfi nansowanie kosztów tego przeglądu Ministerstwo Spraw Zagra-nicznych przekazało kwotę 34,5 tys. EUR jako dobrowolną wpłatę na rzecz OECD.

3

82

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża

(International Committee of the Red Cross, ICRC)

http://www.icrc.org/

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża jest niezależną organi-zacją zapewniającą ochronę i pomoc humanitarną ofi arom wojny i prze-mocy. Misją Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwo-nego Półksiężyca jest zapobieganie ludzkim cierpieniom, ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, szczególnie w czasach konfl iktów zbrojnych, a także działanie na rzecz zapobiegania katastrofom oraz promowanie zdrowia. ICRC postrzegany jest jako jedna z najskuteczniejszych organizacji świadczących pomoc, a jednocześnie jest kluczowym partnerem Polski w zakresie świadczenia pomocy humanitarnej.

W 2010 r. aktywność ICRC, została wsparta wpłatą MSZ w kwocie 300 tys. PLN. Ponadto Ministerstwo Zdrowia przekazało na konto komitetu wpłatę dobrowolną w wysokości 210 tys. CHF.

4

Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej

(International Renewable Energy Agency, IRENA)

http://www.irena.org/

Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej to organizacja między-rządowa mająca na celu promowanie wykorzystywania energii odna-wialnej. Została założona przez 75 państw, w tym Polskę, na konferencji międzyrządowej w Bonn 26 stycznia 2009 roku.

Wpłata Ministerstwa Gospodarki w 2010 r. do budżetu tej organizacji wyniosła ponad 52 tys. PLN.

5

Inicjatywa Podnoszenia Efektywności Energetycznej w Europie

Wschodniej

(Eastern Europe Energy Effi ciency and Environment Partnership, E5P)

Szwedzka inicjatywa na rzecz podnoszenia efektywności energetycznej w Europie Wschodniej ma na celu ograniczenie zależności Ukrainy

6

Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji

(International Organisation for Migration, IOM)

http://www.iom.int/

IOM jest organizacją międzyrządową powstałą w 1951 roku. Jej celem jest promowanie uporząd-kowanej migracji, z poszanowaniem praw człowieka.By to osiągnąć IOM oferuje usługi i doradztwo dla rządów i migrantów. Na mocy swego mandatu IOM działa na rzecz zarządzania migracjami w sposób uporządkowany i humanitarny, promowania współ-pracy międzynarodowej w dziedzinie migracji i ułatwiania znajdywania praktycznych rozwiązań dla problemów migracyjnych. IOM udziela również pomocy humanitarnej migrantom w potrzebie, zarówno uchodźcom, osobom przesiedlonym, jak i innym przemieszczającym się. IOM działa w Polsce od 2002 roku. Prowadzi projekty obejmu-jące pomoc w dobrowolnym powrocie i reinte-gracji, zwalczanie nielegalnej migracji i przeciw-działanie handlowi ludźmi, integrację imigrantów, opiekę medyczną oraz projekty badawcze.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2010 roku przeznaczyło 10 tys. EUR na realizację projektu Small business development for Chechen refugees in Georgia, a także wpłaciło obowiązkową składkę administracyjną na rzecz IOM w wysokości 210,6 tys. CHF za rok 2010 oraz 353,5 tys. CHF za rok 2011.

8

Fundusz Powierniczy NATO Partnerstwo

dla Pokoju

(NATO/Partnership for Peace, PfP Trust Fund)

http://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_50082.htm

W 2010 r. Polska udzieliła wsparcia powołanemu w 2000 r. Funduszowi Powierniczemu NATO Partnerstwo dla Pokoju, przekazując 50 000 PLN

na fi nansowanie projektu niszczenia materiałów wybuchowych pozostałych po działaniach wojennych w Gruzji.

7

od rosyjskich nośników energii poprzez promowa-nie nowych inwestycji i reform, które zwiększyłyby oszczędność energii oraz zapewniły ochronę środowiska. Inicjatywa ta jest zbieżna z priorytetami Partnerstwa Wschodniego.

W 2010 roku Polska przeznaczyła na ten cel kwotę 765 tys. PLN (wpłata MSZ).

4. WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA NA FORUM ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH 4.1 Wybrane wpłaty na rzecz systemu Narodów Zjednoczonych 4.2 Pozostałe wpłaty wielostronne

Page 85: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

83Raport roczny 2010

44 SDR – międzynarodowa jednostka rozrachunkowa stosowana przez MFW.

Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju

(International Development Association, IDA)

http://www.worldbank.org/ida/

IDA jest to wyspecjalizowana instytucja fi nansowa bedąca częścią Banku Światowego, która udziela długoterminowych nieoprocentowanych pożyczek najbiedniejszym krajom rozwijającym się. Aby otrzymać kredyt na preferencyjnych warunkach, trzeba uzyskać aprobatę wyznaczonego przez IDA komitetu, który dokonuje oceny projektu. W skład komitetu wchodzi gubernator z danego państwa lub gubernator reprezentujący terytorium, które ubiega się o pomoc fi nansową, oraz przedstawiciele personelu technicznego IDA. Stowarzy-szenie wybiera głównie programy, których celem jest redukcja ubóstwa oraz poprawa jakości życia w krajach najmniej rozwiniętych. Prioryteto-wymi obszarami działania IDA są: poprawa infrastruktury, działalność społeczna, prawo i administracja publiczna, przemysł oraz rolnictwo.

W 2010 roku Ministerstwo Finansów wpłaciło na rzecz IDA kwotę 1 mln 111 tys. SDR44. Ponadto MF przekazało IDA kwotę 470 tys. PLN z tytułu wielostronnej inicjatywy na rzecz redukcji zadłużenia (Multilateral Debt Relief Initiative, MDRI).

9 Wspólnota Demokracji

(Community of Democracies, Intergovernmental Organization, CD)

http://www.community-democracies.org/

Wspólnota Demokracji jest międzyrządową koalicją państw o zasięgu globalnym, której głównym celemjest promowanie demokratycznych zasad oraz wzmacnianie demokratycznych norm i instytucji w świecie. Wspólnota ta jest ważną globalną platformą wymiany doświadczeń i konsultacji związanych z budową i umacnianiem demokracji.

Z okazji 10-lecia Wspólnoty Demokracji, w dniach 2–4.07.2010 r. w Krakowie odbyło się spotkanie ministrów spraw zagranicznych, na które zaproszo-no działaczy na rzecz praw człowieka i demokracji. Niektórym uczestnikom, głównie osobom represjo-nowanym za swoją działalność oraz walczącym o prawa człowieka w państwach niedemokratycz-nych (Chiny, Jemen, Kuba), zrefundowano koszty przyjazdu, gdyż ze względów fi nansowych nie byłyby one w stanie przylecieć do Polski na własny koszt. Na ten cel Ministerstwo Spraw Zagranicznychwydało ok. 92 tys. PLN.

10

Konferencja z okazji dziesięciolecia powołania Wspólnoty Demokracji. Wręczenie Nagrody im. Bronisława Geremka kubańskiemu opozycjoniście Jose Conrado Rodriguezowi

Page 86: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

84

5

POMOC HUMANITARNA

Page 87: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Pomoc żywnościowa Światowego Programu Żywnościowego dla ludności dotkniętej trzęsieniem ziemi w Haiti

Page 88: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

45 http://www.munichre.com/en/media_relations/press_releases/2011/2011_01_03_press_release.aspx 46 http://fts.unocha.org/reports/daily/ocha_R18_Y2010___1106040213.pdf1147 Dokładne wyjaśnienia dot. kategorii apeli humanitarnych ONZ w słowniku str. 109 raportu.

5. POMOC HUMANITARNA

86

Pomoc humanitarna w 2010 roku według donatorów

Źródło: http://fts.unocha.org/

11.1% 5.4% 3.3% 3.3% 1.8% 1.8% 1.6%13.1%

US

A

pri

va

te d

on

ati

on

s

30.6%

Eu

rop

ea

n U

nio

n(E

uro

pe

an

Co

mm

issi

on

an

d M

em

be

r S

tate

s)

Jap

an

Ca

na

da

No

rwa

y

Au

stra

lia

Sw

itze

rla

nd

Sa

ud

i A

rab

ia

oth

er

28.0%

Rok 2010 był naznaczony przede wszystkim dwoma klęskami żywiołowymi - trzęsieniem ziemi w Haiti oraz powodziami w Pakistanie. Pomimo trudności związanych z kryzysem fi nansowym, w obliczu katastrof humanitarnych społeczność międzynarodowa zapewniła pomoc dla ich ofi ar w rekordowej wysokości prawie 16 mld USD.46

Podstawowym źródłem informacji na temat aktualnych potrzeb poszkodowanej ludności oraz skoordynowanych działań organizacji humanitarnych w odpowiedzi na dany kryzys są dla Polski apele humanitarne, w szczególności apele publikowane przez ONZ i Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża.

Około połowa środków przekazywanych na fi nan-sowanie pomocy humanitarnej jest zarządzana przez ONZ w ramach apeli humanitarnych, które można podzielić na następujące kategorie: apel

nagły, który jest natychmiastową reakcją na kryzyshumanitarny; apel skonsolidowany, służący planowaniu, wdrażaniu oraz koordynacji wspólnychdziałań zaangażowanych państw, organizacji międzynarodowych i pozarządowych na danym terenie oraz apel hybrydowy odnoszący się do długoterminowych działań pomocowych dla danego regionu.47

Pomoc humanitarna ma na celu ratowanie i ochronę życia w czasie klęsk żywiołowych i kryzysów spowodo-wanych działalnością człowieka. Szacuje się, że w 2010 r. całkowita liczba kryzysów humanitarnych wyniosła 950, natomiast liczba dotkniętych nimi ofi ar to ponad 295 tys. ludzi.45

Page 89: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

87Raport roczny 2010

Pomoc humanitarna według sektorów w 2010 roku

Źródło: http://fts.unocha.org/

2,4% 3% 3,9% 3,9% 4,9% 8,5% 9,4%2,3%

Po

mo

c w

ielo

sek

toro

wa

Pra

wo

rzą

dn

ość

,o

chro

na

pra

w c

zło

wie

ka

1,2%

Dz

iała

nia

prz

eci

wm

ino

we

Ro

lnic

two

Infr

ast

ruk

tura

i p

om

oc

go

spo

da

rcza

Do

stę

p d

o w

od

yi

san

ita

ria

tów

Sch

ron

ien

ie

Och

ron

a z

dro

wia

Wsp

arc

ie i

ko

ord

yn

acj

a

27,5%

Po

mo

c ż

yw

no

ścio

wa

31,6%

Se

kto

ry n

iesp

rec

yzo

wa

ne

Ed

uk

acj

a

1,4%

Pom

oc ż

ywno

ścio

wa

Świa

tow

ego

Prog

ram

u Ży

wno

ścio

weg

o dl

a lu

dnoś

ci d

otkn

ięte

j trz

ęsie

niem

zie

mi w

Hai

ti

Page 90: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

W 2010 roku polska pomoc humanitarna

dotarła do następujących krajów:

Albania

W okresie grudzień 2010 - styczeń 2011 powodzie nawiedziły rejon Szkodry w północnej Albanii; zniszczone zostały drogi, mosty oraz zbiorniki wodne. Z zatopionych terenów ewakuowano ponad 10 tys. mieszkańców. Rząd Albanii zwrócił się o pomoc do organizacji międzynarodowych, takich jak Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF), Biuro ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA) i Program NarodówZjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP). Polska przeka-zała pomoc rzeczową o wartości 807 tys. PLN (269 tys. USD), która została rozdysponowana za pośrednictwem lokalnego Caritas Albania.

Afganistan

Afganistan jest jednym z państw, które doświad-czają przewlekłego kryzysu humanitarnego - nie tylko ze względu na konfl ikt zbrojny, ale również klęski żywiołowe, spowodowane często występującymi suszami. Obecnie ok. 7,3 mln mieszkańców Afganistanu nie ma zapewnionego bezpieczeństwa żywnościowego.48 W 2010 roku Polska przekazała na rzecz Afganistanupomoc żywnościową w wysokości 1,57 mln PLN (522 tys. USD) w ramach PRRO Światowego ProgramuŻywnościowego. Program Światowego Programu Żywnościowego Protracted Relief and Recovery Operation (PRRO)49 jest skierowany do państw dotkniętych kryzysem i ma na celu pomoc poszkodowanej społeczności, poprzez zapewnienie środków do życia oraz stabilizacji żywnościowej.

48 http://www.wfp.org/content/relief-food-assistance-tackle-food-security-challenges49 http://www.wfp.org/operations/relief

5. POMOC HUMANITARNA

Pom

oc Ś

wia

tow

ego

Prog

ram

u Ży

wno

ścio

weg

o dl

a A

fgan

ista

nu w

ram

ach

prog

ram

u PR

RO

88

W 2010 roku polska pomoc humanitarna wyniosła 12,4 mln PLN (4,1 mln USD). Jest ona realizowana zgod-nie z postanowieniami Europejskiego Konsensusu ws. Pomocy Humanitarnej przyjętego w 2007 roku oraz regułami Dobrego Świadczenia Pomocy Humanitarnej (Good Humanitarian Donorship, GHD) uzgodnionymi w 2003 roku w Sztokholmie. Kieruje się zatem zasada-mi humanitaryzmu, bezstronności, neutralności oraz niezależności. Kluczową zasadą świadczonej przez Polskę pomocy humanitarnej jest jej zgodność z realny-mi potrzebami poszkodowanej ludności (needs-based approach).

Page 91: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Autonomia Palestyńska

i wsparcie uchodźców palestyńskich

Pogorszenie się sytuacji politycznej na terenie Autonomii Palestyńskiej w ostatnich latach doprowadziło gospodarkę oraz infrastrukturę państwa do sytuacji kryzysowej. Większość Palestyńczyków nie ma możliwości korzystania z podstawowych praw człowieka, takich jak wolność przemieszczania się i zatrudnienia, a prawie 40% nie ma zapew-nionego bezpieczeństwa żywnościowego. Szczególnie trudna sytuacja występuje w dystrykcie Hebron. W związku z dużą skalą osadnictwa izraelskiego, w Hebronie mają miejsce konfl ikty między osadnikami z Izraela oraz grupą palestyńskich rdzennych mieszkańców. W 2010 rokuPolska dofi nansowała kwotą 352 tys. PLN (119 tys. USD) projekt PolskiegoCentrum Pomocy Międzynarodowej fi gurujący na liście projektów skon-solidowanego apelu ONZ.

Ponadto w 2010 roku Polska wpłaciła kwotę 400 tys. PLN (133 tys. USD) na rzecz Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East, UNRWA), która zapewnia wsparcie oraz ochronę dla ponad 5 mln palestyńskich uchodźców w Jordanii, Syrii oraz na okupowanym terytorium Autonomii Palestyń-skiej. UNRWA jest niemal całkowicie fi nansowana z dobrowolnych wpłat członków ONZ.

Czarnogóra

W grudniu 2010 roku ponad połowa obszaru Czarnogóry została dotknięta przez rozległe powodzie. W odpowiedzi na ofi cjalną prośbę rządu Czarnogóry, przesłaną za pośrednictwem Centrum Monitoringu i Informacji (MIC) przy unijnej Dyrekcji Generalnej ds. Pomocy Humani-tarnej i Ochrony Ludności (Directorate General for Humanitarian Aid and Civil Protection, ECHO), zarządzono akcję ratowniczą, w której udział wzięło Krajowe Centrum Ratownictwa i Ochrony Ludności Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej. Koszt polskiego wkładu w realizację tej akcji wyniósł 53 tys. PLN (18 tys. USD).

Haiti

W dniu 12 stycznia w Haiti rozpoczął się największy kryzys humanitarny w 2010 roku. Trzęsienie ziemi o sile 7 stopni w skali Richtera dotknęło ponad 3 mln ludzi, z czego ok. 230 tys. osób zginęło.50 Całkowity koszt działań Polski w odpowiedzi na ten kryzys humanitarny wyniósł ponad 5,8 mln PLN (1,95 mln USD). Na łączną kwotę pomocy udzielonej poszkodowanym w trzęsieniu ziemi na Haiti złożyły się:

-- pomoc ratownicza i rzeczowa - ok. 5 mln PLN obejmująca koszt wysłania dwóch samolotów rządowych wraz z certyfi kowaną ekipą 54 ratowników (ratownicy, psy i ciężki sprzęt poszukiwawczy), a także z żywnością i lekarstwami,

-- pomoc fi nansowa - łącznie 700 tys. PLN, w tym:

➔ wpłata w wysokości 50 tys. USD dokonana przez MSZ na rzecz Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (International Committee of the Red Cross, ICRC),

➔ wpłata w wysokości 200 tys. USD na rzecz Światowego Programu Żywnościowego (World Food Programme, WFP) w porozumieniu z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W zakres ww. pomocy nie zostały wliczone koszty wynikające z polskich składek do budżetów Unii Europejskiej i ONZ oraz środki zebrane przez pol-skie organizacje pozarządowe i przekazane przez osoby prywatne. Polska pomoc humanitarna, z uwzględnieniem środków przekazanych ze źródeł prywatnych, szacowana jest na ok. 3 mln EUR.

Kirgistan

W dniu 10 czerwca 2010 roku na południu Kirgista-nu wybuchły zamieszki pomiędzy społecznością kirgiską a uzbecką. Starcia, które objęły swym zasięgiem prawie połowę terytorium Kirgistanu spowodowały śmierć setek osób, głównie Uzbeków, tysiące osób zostało rannych, ludność masowo uciekała z miejsca zamieszkania. Rząd kirgiski zwrócił się z apelem o pomoc humanitarną do społeczności międzynarodowej. Polska przeznaczyła środki w wysokości 765 tys. PLN (255 tys. USD) na projekt Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) pt. „Wsparcieszybkich społeczno-ekonomicznych działań mających na celu odbudowę dotkniętych i zagro-żonych społeczności wiejskich w prowincji Osh i Jalal-Abad w Kirgistanie (Support to quick impact socio-economic recovery initiatives of aff ected and vulnerable rural communities in Osh and Jalal-Abad provinces).

50 Dane Międzynarodowego Czerwonego Krzyża.

89Raport roczny 2010

Page 92: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Mołdawia

Tysiące ewakuowanych osób, zniszczone mosty i drogi, mieszkańcy odcięci od świata bez zapasów wody pitnej - to bilans lipcowych powodzi w Mołdawii, gdy z brzegów wystąpiła rzeka Prut. Władze mołdawskie wystosowały apel do społeczności międzynarodowej o pomoc humanitarną dla poszkodowanych. Polska przeznaczyła na ten cel 420 tys. PLN (140 tys. USD) z rezerwy celowej MSZ.

Pakistan

Spowodowane przez deszcze monsunowe powodzie, które rozpoczęły się pod koniec lipca w Pakistanie doprowadziły do kryzysu humanitar-nego na olbrzymią skalę. W przybliżeniu jedna piąta powierzchni Pakistanu znalazła się pod wodą, zginęło prawie 2 tys. osób, a około 20 mln straciło swój dobytek.51 Całkowite zniszczenie dróg i mostów, a także słaba infrastruktura Pakistanu powodowały liczne utrudnienia w dotarciu ekip ratunkowych na zalane tereny. Polska wsparła działania Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w Pakistanie kwotą 638 tys. PLN (213 tys. USD).

Zgodnie z regułą nr 13 Dobrego Świadczenia Pomocy Humanitarnej (GHD) istotnym aspektem pomocy humanitarnej są wpłaty bez zdefi nio-wanego z góry przeznaczenia, a przekazane do budżetu ogólnego międzynarodowych instytucji humanitarnych. Dzięki nim organizacje te mogą realizować swój mandat i alokować w trybie natychmiastowym środki tam, gdzie są one najbardziej potrzebne.

W 2010 roku Polska przekazała wpłaty do budżetów ogólnych

następujących organizacji humanitarnych:

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża(International Committee of the Red Cross, ICRC)

http://www.icrc.org/

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża jest niezależną organiza-cją zapewniającą ochronę i pomoc humanitarną ofiarom wojny i prze-mocy. Misją ICRC jest zapobieganie ludzkim cierpieniom, ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, szczególnie w czasach konfliktów zbrojnych, a także działanie na rzecz zapobiegania katastrofom oraz promowanie zdrowia. Do zadań ICRC należy także nadzór nad przestrzeganiem postanowień Konwencji Genewskich i innych norm prawa humanitarnego oraz upowszechnianie wiedzy na ten temat. ICRC realizuje swoje zadania zgodnie z zasadami huma-nitaryzmu, bezstronności, neutralności, dobrowolności, jedności, powszechności oraz niezależności.

W 2010 r. aktywność ICRC, który jest kluczowym partnerem Polski w zakresie świadczenia pomocy humanitarnej, została dofinansowanaprzez MSZ kwotą 300 tys. PLN. Ponadto Ministerstwo Zdrowia przekazało ICRC wpłatę dobrowolną w wysokości 210 tys. CHF.

Biuro Narodów Zjednoczonychds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej(United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs, UN OCHA)

http://www.unocha.org/

Biuro UN OCHA powołane zostało w celu zapew-nienia skoordynowanych działań w sytuacjach kryzysowych i w obliczu klęsk żywiołowych. Misją OCHA jest mobilizowanie społeczności międzynarodowej i organizowanie pomocy hu-manitarnej, jak również koordynowanie działań wielu aktorów krajowych i międzynarodowych w rejonach dotkniętych klęskami naturalnymi i konfliktami zbrojnymi. Polska dokonała wpłaty do budżetu ogólnego UN OCHA w wysokości 300 tys. PLN (100 tys. USD).

W dniu 12 października 2010 roku w Warszawie odbyło się UN OCHA outreach meeting - spotkanie wysokiego szczebla przedstawicieli państw-dona-torów i ekspertów ds. pomocy humanitarnej, zor-ganizowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicz-nych oraz Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (UN OCHA). Spotkanie nosiło tytuł Humanitarian PartnershipForum for Emerging Donors - Good practice in multi-lateral humanitarian action. Tematyka paneli koncentrowała się na wielostronnym udzielaniu pomocy, zasadach humanitaryzmu i aktualnych trendach w prowadzeniu międzynarodowych akcji humanitarnych oraz kwestii partnerstwa z organi-zacjami społeczeństwa obywatelskiego. W spotka-niu wzięło udział ponad 85 polskich i zagranicznychekspertów ds. pomocy humanitarnej (przedsta-wiciele organizacji pozarządowych, środowiska naukowego i przedstawiciele administracji) - łącznie z 31 państw.

5. POMOC HUMANITARNA

90

51 http://reliefweb.int/node/368203

Catherine Bragg, Asystent Sekretarza Generalnego ONZ ds. Pomocy Humanitarnej oraz Podsekretarz Stanu w MSZ Krzysztof Stanowski podczas UN OCHA outreach meeting w Warszawie

Page 93: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

UN OCHA koordynuje działalność następujących

funduszy i programów, które uzyskały wsparcie

ze strony Polski w 2010 roku:

Centralny Fundusz Reagowania Kryzysowego(Central Emergency Response Fund, CERF)

http://cerf.un.org/

CERF jest funduszem, który umożliwia dofinanso-wanie międzynarodowych działań humanitarnych, w szczególności gdy środki przeznaczone przez do-natorów w odpowiedzi na daną sytuację kryzysową nie są wystarczające. W 2010 roku Polska dokonała wpłaty do CERF w wysokości 250 tys. USD.

W Komisji Europejskiej za realizację pomocy

humanitarnej odpowiada Dyrekcja Generalna

ds. Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności

(Directorate-General for Humanitarian Aid and Civil Protection, ECHO) http://ec.europa.eu/echo/index_en.htm Zarządza ona budżetem humanitarnym – w 2010 roku rozdysponowała kwotę w wysokości 939 mln EUR (3 750 mln PLN). Udział Polski w budżecie humani-tarnym zarządzanym przez ECHO w 2010 roku wyniósł 28 mln EUR (115 mln PLN).

ECHO zobowiązane jest do powiadamiania

Komitetu Pomocy Humanitarnej (Humanitarian Aid Committee, HAC) o planowanych działaniach oraz wyznaczonych środkach pomocowych. W składzie HAC znajdują się reprezentanci państw członkowskich. Przedstawiciele Polski uczestniczą także w posiedzeniach Grupy Rady UE ds. Pomocy

Humanitarnej i Żywnościowej (Council Working Group on Humanitarian Aid and Food Aid,

COHAFA). W porównaniu do innych grup roboczych, COHAFA ma stosunkowo krótką historię – została utworzona 1 stycznia 2009 r. Wcześniej tematyka humanitarna dyskutowana była w ramach Grupy Roboczej ds. Rozwoju (European Council’s Working Group on Development, CODEV).

W 2010 r. prace COHAFA koncentrowały się m.in. na sformułowaniu zasad unijnej humanitarnej po-mocy żywnościowej (Humanitarian Food Assistance Policy), promowaniu potrzeby renegocjacji Kon-wencji Pomocy Żywnościowej, średniookresowym przeglądzie wdrażania Europejskiego KonsensusuPomocy Humanitarnej oraz dyskusji nt. reagowaniana konkretne kryzysy humanitarne, w szczególnościtrzęsienie ziemi w Haiti oraz powodzie w Pakistanie.

W październiku 2009 roku Pani Janina Ochojska została wybrana do

Grupy Doradczej Centralnego Funduszu ds. Pomocy w Sytuacjach

Kryzysowych (CERF Advisory Group) i była jej członkiem w 2010 r. Grupa jest niezależnym międzynarodowym ciałem, w skład którego wchodzą przedstawiciele agencji rządowych oraz społeczeństwa obywatelskiego.Członków Grupy wybiera i powołuje Sekretarz Generalny ONZ, a jejspotkania odbywają się dwa razy w roku. Grupa Doradcza służy pomocą w kreowaniu i zarządzaniu polityką zaangażowania CERF.

System Narodów Zjednoczonych Oceny Potrzeb i Koordynacji Reagowania na Katastrofy (The United Nations Disaster Assessment and Coordination, UNDAC)

http://www.unocha.org/what-we-do/coordination-tools/undac/overview

UNDAC jest częścią międzynarodowego systemu natychmiastowego reagowania na klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka. Grupy specjalistów UNDAC zostają uruchamiane przez OCHA w odpowiedzi na apel o wsparcie kraju dotkniętego nagłym kryzysem humanitarnym. Są one wysyłane w region objęty kryzysem, by wspomóc koordynację działań humanitarnych. W 2010 roku Polska dokonała wpłaty do UN OCHA w wysokości 150 tys. PLN (50 tys. USD), dzięki której polscy eksperci będą mogli brać udział w misjach UNDAC.

Unijna polityka humanitarna i wkład Polski

Zgodnie z art. 214 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

działalność Unii w dziedzinie pomocy humanitarnej prowadzona jest zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii. Działania Unii i Państw Członkowskich wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają. Akcje pomocy humanitarnej prowadzone są zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego oraz zasadami bezstronności, neutralności i niedyskryminacji.

91Raport roczny 2010

Pom

oc Ś

wia

tow

ego

Prog

ram

u Ży

wno

ścio

weg

o dl

a A

fgan

ista

nu w

ram

ach

prog

ram

u PR

RO

Page 94: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

92

6

EDUKACJA ROZWOJOWA

Page 95: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych. Projekt: Wzmacnianie pozycji kobiet w Tajlandii poprzez edukację prawną i językową

Page 96: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Defi nicja „Edukacji globalnej” wypracowana w ramach procesu

międzysektorowego na temat edukacji globalnej w Polsce52

Edukacja globalna

to część kształcenia obywatelskiego i wychowania, która rozszerza zakres wiedzy przez uświadamianie istnienia zjawisk i współzależności globalnych. Jej głównym celem jest przygotowanie odbiorców do stawiania czoła wyzwaniom dotyczącym całej ludzkości. Przez współ-zależności rozumiemy wzajemne powiązania i przenikanie systemówkulturowych, środowiskowych, ekonomicznych, społecznych, politycz-nych i technologicznych.

Do aktualnych wyzwań globalnych zaliczyć można m.in.:

-- zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa na świecie,

-- poprawę jakości życia w krajach Globalnego Południa,

-- ochronę praw człowieka,

-- zapewnienie zrównoważonego rozwoju,

-- budowanie partnerskich relacji gospodarczych i społecznych pomiędzy krajami Globalnej Północy i Globalnego Południa.

Szczególnie istotne w edukacji globalnej jest:

-- tłumaczenie przyczyn i konsekwencji opisywanych zjawisk, -- przedstawianie perspektywy Globalnego Południa,

-- rozumienie świata jako złożonego i dynamicznie zmieniającego się systemu, -- kształtowanie krytycznego myślenia i zmiana postaw, -- ukazywanie wpływu jednostki na globalne procesy i wpływu globalnych procesów na jednostkę.

Termin edukacja globalna używany jest zamiennie z określeniami edukacja rozwojowa i edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dla przejrzystości i ujednolicenia terminologii, sygnatariusze Porozumienia o wspieraniu edukacji globalnej w Polsce zobowiązali się do stosowania terminu edukacja globalna.

W ramach konkursu „Edukacja rozwojowa 2010”

zostały zrealizowane następujące zadania:

-- Przyznanie środków fi nansowych w ramach procedury regrantingu

na projekty z zakresu edukacji rozwojowej realizowane przez

organizacje niebędące jednostkami sektora fi nansów publicznych.

Istotnym elementem polskiej współ-pracy na rzecz rozwoju jest edukacja rozwojowa. Są to działania eduka-cyjne mające na celu podniesienie świadomości i poszerzenie wiedzy polskiego społeczeństwa na temat problemów rozwoju na świecie oraz zwiększenie zainteresowania Polakówwyzwaniami rozwojowymi, przed którymi stoją kraje rozwijające się i społeczność międzynarodowa. W rezultacie edukacja rozwojowapowinna prowadzić do osobistego zaangażowania na rzecz walki z ubóst-wem oraz włączenia się w proces bu-dowania globalnego społeczeństwa opartego na zasadach solidarności, równości i współpracy. W 2010 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych na edukację rozwojową przeznaczyło ponad 1 mln PLN.

6. EDUKACJA ROZWOJOWA

94

Katedra Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu

Jagiellońskiego. Projekt: Popularyzacja idei pomocy rozwojowej wśród liderów opinii

52 Proces międzysektorowy, w którym wzięły udział organizacje pozarządowe, instytucje rządowe, samorządowe, nauczyciele i eksperci akademiccy, zaowocował podpisaniem Porozumienia o wspieraniu rozwoju edukacji globalnej w Polsce, zawartego 26 maja 2011 pomiędzy Ministerstwem Spraw Zagranicznych, Ministerstwem Edukacji Narodowej a Grupą Zagranica.

Page 97: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Wykonanie tego zadania powierzono wyłonionej w trybie konkursowymFundacji Edukacja dla Demokracji, której przekazano środki w wysokości630 tys. PLN. Główne działania Fundacji polegały na regrantingu środkówna projekty edukacji rozwojowej dla organizacji pozarządowych.Przeprowadzono ogólnopolski konkurs, do którego zgłoszono 186 wniosków, a dofi nansowanie otrzymały 24 projekty z podziałem na trzy ścieżki dotacyjne - wydawniczą (6 projektów), szkoleniową (9 projektów) oraz popularyzatorską (9 projektów)53.

Ponadto Fundacja Edukacja dla Demokracji przeprowadziła dwuetapoweszkolenie (e-learningowe i stacjonarne) dla wybranych w procedurzekonkursowej przedstawicieli organizacji pozarządowych rozpoczynają-cych działalność w dziedzinie edukacji rozwojowej. Następnie organiza-cje uczestniczące w komponencie szkoleniowym miały możliwość wystartowania w zamkniętym konkursie grantowym i ubiegania się o minidotacje (do wys. 8 tys. zł) na realizację projektów edukacji rozwo-jowej i globalnej. W konkursie minigrantów przyznano 10 minidotacji.54

-- Przyznanie środków fi nansowych w ramach procedury regrantingu

na dofi nansowanie udziału pracowników polskich instytucji

naukowych i akademickich w zagranicznych kongresach,

sympozjach i konferencjach naukowych dot. międzynarodowej

współpracy na rzecz rozwoju.

Realizację drugiego zadania powierzono Fundacji Partners Polska, która od 2008 roku prowadzi współfi nansowany ze środków MSZ konkurs stypendialny dla młodych naukowców Nauka dla pomocy rozwojowej. Dzięki udziałowi w projekcie w 2010 roku sześciu młodych naukowcówwzięło udział w międzynarodowych konferencjach, kongresach i sympozjach naukowych poświęconych międzynarodowej współpracy rozwojowej, które odbyły się w Kanadzie, Szwecji, Szwajcarii, Turcji, Chileoraz Wielkiej Brytanii. Długofalowym celem tej inicjatywy jest poszerze-nie środowiska naukowców o młodych pracowników nauki, którzy włączą zagadnienia współpracy rozwojowej w zakres swoich stałych poszukiwań badawczych i działalności dydaktycznej. Projekt był współfi nansowany ze środków MSZ w kwocie 40 tys. PLN.

-- Przeprowadzenie inicjatyw edukacyjnych z zakresu edukacji

rozwojowej w celu podniesienia świadomości i zwiększenia wiedzy

polskiego społeczeństwa na temat problemów rozwoju w świecie.

Na realizację tego zadania dofi nansowanie w łącznej kwocie

446 661 PLN otrzymało sześć projektów:

95Raport roczny 2010

„Społeczno - gospodarcze problemy Azji

Centralnej i Kaukazu Południowego jako

element kształcenia studentów i młodzieży”

Instytut Wschodni Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

W ramach projektu grupa studentów uczestniczyła w cyklu szkoleń na temat wymiaru ekonomiczno--społecznego procesów transformacyjnych w Azji Centralnej oraz umiejętności trenerskich. Wykłady i szkolenia przygotowały studentów do przeprowadzenia warsztatów edukacji rozwojowej dotyczących wybranych zagadnień społeczno--gospodarczych Azji Centralnej i Kaukazu Południowego dla młodzieży szkolnej. Następnie studenci - instruktorzy przeprowadzili warsztaty dla młodzieży w 10 liceach w Poznaniu i okolicach. Projekt uzyskał dofi nansowanie ze środków MSZ w wysokości 45 tys. PLN.

2

23 autorów, składa się z pięciu rozdziałów i po-rusza szerokie spektrum zagadnień związanych z pomocą rozwojową w Azji i Afryce. Podręcznik, wydany w nakładzie 650 egzemplarzy, został rozesłany bezpłatnie do nauczycieli akademickich oraz praktyków zajmujących się problematyką rozwojową. W ramach projektu, w Szkole Głównej Handlowej, zorganizowano spotkanie promocyjne publikacji połączone z panelem dyskusyjnym na temat rozwoju. Projekt był współfi nansowany ze środków MSZ kwotą 68 tys. PLN.

„Popularyzacja idei pomocy rozwojowej wśród

liderów opinii”

Katedra Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego

W ramach projektu przeprowadzono warsztaty pt. „Wyzwania pomocy rozwojowej XXI w.”, w których udział wzięli liderzy opinii wywodzący się spośród pracowników instytucji rządowych, działaczy organizacji pozarządowych, przedstawicieli kadry akademickiej oraz społeczności studenckiej. Ponadto wydano podręcznik „Wprowadzenie do problematyki pomocy rozwojowej” oraz urucho-miono edukacyjny portal internetowy pod adresem:http://pomocrozwojowa.orient.uj.edu.pl w celu dalszego promowania i popularyzacji wiedzy na temat pomocy rozwojowej. Projekt był współfi nansowany przez MSZ (64 tys. PLN).

3

„Kulturowe uwarunkowania rozwoju w Azji i Afryce”

Wydział Orientalistyczny Uniwersytetu Warszawskiego

Najważniejszym rezultatem projektu „Kulturowe uwarunkowania rozwoju w Azji i Afryce” było wydanie publikacji pod takim samym tytułem. Publikacja, mająca charakter podręcznika, jest efektem pracy

1

53 Lista projektów została umieszczona w zestawieniu na str. 97 raportu.54 Lista udzielonych dotacji została umieszczona w zestawieniu na str. 97 raportu.

Page 98: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

55 Do 31 grudnia 2009 - Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli (CODN).

6. EDUKACJA ROZWOJOWA

96

„Kujawsko-Pomorska Akademia Edukacji Globalnej”

Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

Celem projektu było wsparcie poprzez działania edukacyjne i kulturalnerozwoju edukacji globalnej na terenie województwa kujawsko-pomor-skiego. W ramach tego projektu zorganizowano Letnią Szkołę Rozwoju, podczas której uczestnicy mieli możliwość zdobycia wiedzy z zakresu edukacji globalnej, nabycia umiejętności dydaktycznych i zapoznania sięz metodami nauczania o zagadnieniach edukacji globalnej i rozwoju.Działanie to było skierowane do pracowników organizacji pozarządo-wych, mających już pewne doświadczenie i wiedzę z tego zakresu. Ponadto zorganizowano cykl warsztatów dotyczących współpracy rozwojowej dla studentów socjologii, pedagogiki, ekonomii, kulturo-znawstwa, turystyki i rekreacji. Wydano też publikację, która oprócz artykułów eksperckich zawiera teksty wyróżnione w konkursie na najciekawszy artykuł przygotowany przez osoby zainteresowane tematyką rozwojową. W ramach Tygodnia Edukacji Globalnej zorganizowano seminaria eksperckie, maraton fi lmowy, koncert oraz wystawy fotografi i. Projekt był współfi nansowany ze środków MSZ kwotą 104 tys. PLN.

6

Ponadto, w 2010 roku dofi nansowano projekt Ośrodka Rozwoju

Edukacji pt. „Wiem, rozumiem, działam - edukacja rozwojowa w

polskiej szkole”.

Projekt był kontynuacją wcześniejszych działań w sferze edukacji rozwo-jowej Ośrodka Rozwoju Edukacji55. W 2010 roku na portalu internetowym dla nauczycieli www.edukacjagloblana-codn.pl zamieszczano materiały edukacyjne, informacje na temat inicjatyw i wydarzeń związanych z edukacją rozwojową, oraz ważne linki do stron internetowych poświęconych edukacji globalnej. Zainteresowani nauczyciele mogli także wziąć udział w pilotażowym szkoleniu e-learningowym, które obejmowało treści związane z problemami globalnymi, Milenijnymi Celami Rozwoju, celami i metodami edukacji globalnej oraz wykorzysta-niem metody projektu w edukacji globalnej. Dodatkowo w ramach projektu opracowano materiały edukacyjne składające się z trzech tekstów eksperckich, 10 scenariuszy lekcji m.in. dla nauczycieli historii, geografi i i języka polskiego oraz pięciu propozycji modelowych warsztatów dla nauczycieli. Projekt był współfi nansowany ze środków MSZ w kwocie 64 tys. PLN.

Festiwal fi lmowo - edukacyjny „Globalny

rozwój w kinie”

Państwowe Muzeum Etnografi czne w Warszawie

Celem festiwalu była prezentacja kina pokazującegorzeczywistość, życie codzienne i sytuację społeczną w krajach rozwijających się, a także pomoc niesioną tym społeczeństwom przez państwa rozwinięte, organizacje międzynarodowe i pozarządowe. Pokazy, spotkania oraz dyskusje przybliżyły uczest-nikom Festiwalu realne problemy współczesnego świata. Obejrzane fi lmy uświadomić mogły widzomistnienie mechanizmów zależności między odległy-mi od siebie krajami i regionami świata. W ramach imprezy, która odbyła się w Warszawie w dniach 16-18.10.2010 r. wyświetlono 28 fi lmów oraz 10 fi lmowych kampanii społecznych. Uwzględniając warszawską edycję festiwalu, pokazy internetowe oraz pokazy w kinach całej Polski, łącznie, „Globalny rozwój w kinie” zgromadził ponad 10 tys. widzów. Projekt był współfi nansowany ze środków MSZ w kwocie 74 tys. PLN.

4

„Dlaczego pomagać obcym? Etyczne aspekty

sprawiedliwości globalnej”

Interdyscyplinarne Centrum Etyki „Incet” Uniwersytetu Jagielońskiego

Działania podjęte w ramach projektu miały na celu przygotowanie materiałów i pomocy dydaktycz-nych, a także promowanie badań naukowych nad etycznymi i fi lozofi cznymi zagadnieniami związanymi ze sprawiedliwością globalną. W ramachprojektu powstała baza danych składająca się z bibliografi i komentowanej, kazusów, przeglądu problemów oraz katalogu stron internetowych poświęconych sprawiedliwości globalnej. Projekt podsumowano podczas ogólnopolskiej inter-dyscyplinarnej konferencji naukowej „Dlaczego pomagać obcym? Etyczne aspekty sprawiedliwości globalnej”, która odbyła się w dniach 11-12 grudnia 2010 roku w Instytucie Filozofi i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wybrane materiały konferencyjne opublikowano w specjalnym numerze internetowe-go czasopisma fi lozofi cznego Diametros. W ramach współfi nansowania MSZ przeznaczyło na realizację projektu środki w wysokości 50 tys. PLN.

5

Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy.

Projekt: Kujawsko-Pomorska Akademia Edukacji Globalnej

Page 99: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

97Raport roczny 2010

ZADANIE I Fundacja dla Demokracji

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Wydział Orientalistyczny Uniwersytetu Warszawskiego Kulturowe Uwarunkowania rozwoju w Azji i Afryce

5. Interdyscyplinarne Centrum Etyki „Incet” Dlaczego pomagać obcym? Etyczne aspekty sprawiedliwości globalnej

3. Katedra Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego Popularyzacja idei pomocy rozwojowej wśród liderów opinii

2. Instytut Wschodni Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Społeczno-gospodarcze problemy Azji Centralnej i Kaukazu Południowego jako element kształcenia studentów i młodzieży

6. Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Kujawsko-Pomorska Akademia Edukacji Globalnej

4. Państwowe Muzeum Etnografi czne Globalny rozwój w kinie

ZADANIE III

1. Fundacja Partners Polska Nauka dla Pomocy Rozwojowej

ZADANIE II

5. Stowarzyszenie „18 Plus Minus” KIERUNEK: GLOBALNE POŁUDNIE - Warsztaty dziennikarskie

9. Fundacja Projekt: Polska Poznaj sąsiada

1. Pallotyńska Fundacja Misyjna Salvatti.pl Kampania informacyjna - Sytuacja dzieci w Rwandzie w kontekście Milenijnych Celów Rozwoju a w szczególności walki z analfabetyzmem i zapewnieniu wszystkim dzieciom edukacji podstawowej

3. Fundacja EkoMost Edukacja rozwojowa drogą do zrozumienia globalnych zależności

7. Fundacja Kultury Chrześcijańskiej ZNAK Etyczne zabawki

2. Fundacja Pomocy Szkole im. Edwarda Michniewicza Dzieci świata

6. Stowarzyszenie Semper Avanti LANGUAGE CAFE - edukacja rozwojowa

10. Stowarzyszenie ARABIA.pl Warsztaty pt. „Edukacja rozwojowa w kontekście krajów arabskich”

4. Fundacja „Bezpieczne Miasto” Mamy prawo! - czyli rzecz o prawach człowieka w krajach rozwijających się

8. Sejneńskie Towarzystwo Oświatowo-Społeczne Wszystkim wystarczy miejsca pod wielkim dachem nieba

10

min

ido

tacj

i prz

yzn

an

ych

w k

on

ku

rsie

min

igra

ntó

w

1. Rzeszowski Klub Sportowy Głuchych RES-GEST Edukacja rozwojowa w środowisku osób niesłyszących

5. Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej Pomoc Rozwojowa

3. Stowarzyszenie Global Development Research Group Multimedia w edukacji rozwojowej dla dorosłych

2. Fundacja Edukacji Międzykulturowej „Pojazdy znane i nieznane” - książka edukacyjna o warunkach życia na świecie

6. Fundacja Ekonomiczna Polska – Afryka Wschodnia Kalendarz edukacyjny „Rafi ki – oto nasze historie – piszą i fotografują Twoi rówieśnicy z Kenii”

4. Fundacja „Partners” Polska Szkoła w slumsie

Ści

eżk

a w

yd

aw

nic

za

1. Polski Instytut Antropologii Dialog: naukowcy i praktycy na rzecz edukacji o rozwoju (seminaria, warsztaty)

5. Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła” Źródłem każdego działania jest myśl

9. Stowarzyszenie Homo Faber Kierunek południowy - wsparcie osób pracujących w tematyce edukacji globalnej

7. Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi Światu Edukacja rozwojowa w szkole. Szkolenie dla nauczycieli z zakresu edukacji w kontekście nowej podstawy programowej

3. Fundacja Rozwoju Kapitału Społecznego Wiedza w działaniu

2. Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej Zwiększenie znaczenia edukacji globalnej w systemie edukacji formalnej

6. SALTROM Salezjański Ruch Troski o Młodzież jaKO imigrant

4. Polska Akcja Humanitarna Metoda projektu w edukacji globalnej

8. Fundacja „Partners” Polska Rozwiń edukację rozwojową - cykl szkoleń doskonalących z edukacji rozwojowej

Ści

eżk

a s

zko

len

iow

a

1. Fundacja Ubik Bliżej Globalnego Południa - Alternate Reality Game

5. Towarzystwo Edukacyjne „Wiedza Powszechna” Osiem kroków do lepszego życia, czyli Milenijne Cele Rozwoju.

9. Stowarzyszenie „U Siemachy” Millenimacje - młodzieżowe animacje dotyczące Milenijnych Celów Rozwoju

7. Koalicja KARAT Her story – kobiety i rozwój. Wzmacnianie świadomości społeczeństwa na temat ekonomicznej i społecznej sytuacji kobiet w krajach rozwijających się

3. Fundacja FilmGramm AfryKamera 2010: Element edukacyjny

2. Stowarzyszenie „Jeden Świat” Twórczość i edukacja - Tydzień Edukacji Globalnej 2010 w Poznaniu

6. Stowarzyszenie Centrum Promocji Ekorozwoju Wygraj globalny rozwój – w zrównoważony sposób

4. Fundacja Nowe Media Globalnie-Multimedialnie

8. Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak Globalnie - odpowiedzialnie. Wydarzenia otwarte w ramach Tygodnia Edukacji Globalnej

Ści

eżk

a p

op

ula

ryza

tors

ka

EDU

KA

CJA

RO

ZWO

JOW

A -

ZES

TAW

IEN

IE P

RO

JEK

TÓW

SFI

NA

NSO

WA

NYC

H Z

E ŚR

OD

W M

SZ W

201

0 R

OK

U

Page 100: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

98

7

INFORMACJA I PROMOCJA POLSKIEJ WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ

Page 101: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Ambasada RP w Caracas. Projekt: Renowacja boiska sportowego w Nueva Cua, Wenezuela

Page 102: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

7. INFORMACJA I PROMOCJA POLSKIEJ WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ

100

Poniżej przedstawiamy wybrane działania informacyjno-

-promocyjne dot. polskiej współpracy rozwojowej:

IV Forum Polskiej Współpracy Rozwojowej

Celem czwartej już edycji Forum Współpracy Rozwojowej było zapozna-nie polskiej opinii publicznej ze skalą i formami zaangażowania Polski na rzecz krajów rozwijających się. Formuła spotkania była otwarta - wszystkie elementy programu były dostępne dla publiczności. Imprezarozpoczęła się pokazem zrealizowanego na zlecenie MSZ fi lmu „Szermierze dla Palestyny”, prezentującego projekt wyszkolenia narodowej kadry szermierzy w Ramallah i jego pozytywny odbiór wśród społeczności lokalnej. „Szermierze” stanowili zapowiedź bloku

fi lmowego, na który złożyły się pokazy czterech fi lmów poświęconych współpracy rozwojowej oraz szkoleniowe warsztaty fi lmowe dla partne-rów - uczestników projektów rozwojowych. Istotnym wydarzeniem Forum była prezentacja ofi cjalnego wydawnictwa MSZ dokumentującego całość polskiej pomocy w 2009 roku: „Polska współpraca na rzecz

rozwoju - raport roczny 2009”.

Ponadto podczas Forum odbyły się debaty na temat rozwoju, w tym jedna poświęcona problematyce pomocy dla Białorusi - „Białoruś

1

jako wyzwanie dla europejskiej współpracy rozwojowej”. W czasie Forum miało również miejsce spotkanie z wolontariuszami polskiej pomocy pt. „Jak zostać wolontariuszem?”, podczas którego wolontariusze podzielili się ze słuchaczami swoimi doświadczeniami z Gwatemali, Mongolii, Kostaryki i Ugandy, gdzie realizowali projekty pracując z dziećmi ulicy i prowadząc zajęcia edukacyjne z dziećmi i młodzieżą.

W trakcie Forum działało stanowisko informacyjne,prezentowana była wystawa fotografi czna, a także trwał kiermasz publikacji poświęconych pomocy rozwojowej. Całość dopełniała degustacja produk-

tów sprawiedliwego handlu (fair trade) i kuchni

etnicznych. Dobry nastrój gości Forum zapewniała prezentacja muzyki etnicznej z różnych regionów świata.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych od wielu lat pro-wadzi działania informacyjno - promocyjne w celu przybliżenia i rozpowszechnienia informacji o polskiej pomocy. Cel ten jest realizowany poprzez publikowanie materiałów informacyjnych i promocyjnych, prowadze-nie serwisu internetowego, a przede wszystkim poprzez organizowanie różnego rodzaju konferencji i warsz-tatów, wśród których na szczególną uwagę zasługują kolejne edycje Forum Współpracy Rozwojowej. W 2010 roku na działalność promocyjną i informacyjną wydano 600 tys PLN.

IV F

orum

Pol

skie

j Wsp

ółpr

acy

Rozw

ojow

ej

Page 103: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

56 Strona internetowa w jęz. angielskim: www.polishaid.gov.pl

101Raport roczny 2010

Publikacje

W 2010 roku, oprócz corocznego raportu nt. polskiej współpracy na rzecz rozwoju, opracowano dwa wydawnictwa informacyjne: Polska

współpraca rozwojowa z Afganistanem oraz Polska współpraca na

rzecz rozwoju – Ukraina. Wszystkie publikacje są dostępne w wersji elektronicznej na stronie: www.polskapomoc.gov.pl

3

2

Strona internetowa

Serwis internetowy www.polskapomoc.gov.pl56 działa od 2006 roku. Strona internetowa jest istotnym instrumentem promowania polskiej współpracy na rzecz rozwoju. Z roku na rok strona cieszy się coraz większą popularnością. W 2010 r. odwiedziło ją ponad 90 tys. internautów, co stanowi wzrost o prawie ¼ w porównaniu z rokiem poprzednim. Jednym z jej elementów jest generowany automatycznie biuletyn prezentujący działania pomocowe i aktualne informacje, w tym także zaproszenia na spotkania, konferencje oraz warsztaty realizowane przez polskie środowisko rozwojowe.

4

5 Współpraca z mediami

Wyjazdy studyjne dziennikarzy do krajów bene-fi cjentów pomocy rozwojowej w szerokim stopniu przyczyniają się do popularyzacji w mediach tematyki międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju oraz problemów krajów rozwijających się. Reportaże radiowe stanowią jeden z instrumentów edukacji rozwojowej społeczeństwa polskiego. W 2010 roku Departament Współpracy Rozwojowejkontynuował współpracę z Radiem TOK FM opartąna koprodukcji reportaży nt. polskich projektów

pomocowych. W ramach umowy współfi nansowanebyły wyjazdy reporterów TOK FM do krajów, w których realizowane są polskie projekty pomo-cowe. Cykl reportaży objął 6 państw: Białoruś (2 reportaże nt. pomocy ofi arom represji), Kirgistan(zaopatrzenie w wodę mieszkańców Kotliny Fergańskiej), Autonomię Palestyńską (hodowla bydła mlecznego przez nomadów palestyńskich), Serbię (pomoc niepełnosprawnym), Bośnię i Hercegowinę (pomoc ofi arom zbrodni wojennych).

Ponadto w 2010 roku zakończono produkcję fi lmu Szermierze dla Palestyny, którego tematem była akcja szkolenia szermierzy kadry Autonomii Palestyńskiej, ukierunkowana na zainteresowanie sportem młodzieży z obozów dla uchodźców i tym samym wskazanie im szansy awansu społecznego. Film został zaprezentowany w TVP Kultura, TVP Kraków oraz TVP Polonia. Jego promocja odbyła się w Muzeum Etnografi cznym w Warszawie. Film Szermierze dla Palestyny pokazywany był także podczas inauguracji IV Forum Polskiej Współpracy Rozwojowej oraz ponownie w czasie warsztatów fi lmowych tego Forum. Film trafi ł na ekran kinowy ponownie podczas festiwalu Globalny rozwój w kinie.

W 2010 r. przekazano także środki fi nansowe niezbędne do rozpoczęcia produkcji fi lmu Aby był pokój i chleb. Prezentacja projektu budowy szkoły sztuk plastycznych oraz studia animacji fi lmowej nieopodal linii demarkacyjnej oddzielającej Gruzję od okupowanych terenów Osetii Południowej stała się doskonałym pretekstem do ukazania codzien-nych problemów osób (w tym dzieci) bezpośrednio dotkniętych niedawnym konfl iktem rosyjsko--gruzińskim.

Konferencje, warsztaty

Polityka współpracy na rzecz rozwoju prowadzona zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju była przedmiotem polsko - niemieckich

warsztatów organizowanych w dniach 12-13 kwietnia 2010 r. w Ministerstwie Środowiska. Szkolenie było wyrazem rosnącego zaangażowania Polski w działania na rzecz zmniejszenia poważnych dysproporcji pomiędzy poziomem i jakością życia obywateli krajów rozwiniętych i krajów rozwijających się Afryki, Azji oraz Europy Wschod-niej. Zwracano także uwagę na znaczenie środowiska naturalnego i jego jakości dla długotrwałego rozwoju społecznego i gospodarczego. Głównym celem spotkania było pogłębienie wiedzy na temat sposobów włączenia tematyki ochrony środowiska w proces kształtowania i reali-zacji polityki pomocy rozwojowej oraz wymiany doświadczeń w tym zakresie.

Największą konferencją zorganizowaną przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych w 2010 roku było spotkanie „Polska w systemie

międzynarodowej współpracy rozwojowej”, na którym został ofi cjalnie zaprezentowany raport Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD, który powstał w wyniku specjalnego przeglądu polskiej współpracy rozwojowej dokonanego przez ekspertów DAC w styczniu 2010 roku. Konferencję otworzył Minister Spraw Zagranicznych RP Radosław Sikorski, a wśród zaproszonych gości byli Komisarz UE ds. Rozwoju Andris Piebalgs, przewodniczący DAC OECD Eckhard Deutscher, dyrektor EuropeAid Koos Richelle oraz przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Thomas Laursen. Program konferencji, próczprezentacji raportu DAC, obejmował dyskusję na temat wyzwań współ-pracy rozwojowej, skuteczności udzielanej pomocy, a także metod jej fi nansowania.

Page 104: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Od 2004 roku przeprowadzane są badania opinii publicznej na temat działalności Polski w zakresie współpracy rozwojowej. Siódma odsłona sondażu miała miejsce w grudniu 2010 roku.

79% respondentów odpowiedziało pozytywnie na pytanie, czy Polska powinna pomagać krajomrozwijającym się. Głównym argumentem przema-wiającym za naszym zaangażowaniem jest moralny obowiązek pomagania biedniejszym krajom oraz przekonanie, że skoro Polska wcześniej, gdy było to potrzebne, uzyskała pomoc zagraniczną, teraz sama powinna pomagać.

Ponad połowa respondentów jako główny kierunekpomocy ze strony polskiej wskazała kraje Afryki (np. Angola, Etiopia); 30% badanych natomiast było zdania, że powinniśmy pomagać naszym wschodnimsąsiadom - Ukrainie i Białorusi.

Po raz czwarty polskie stanowisko informacyjne i promocyjne, wyposażone w najnowsze publikacje(Poland’s development co-operation. Annual report 2009, Polish aid handbook, Poland’s Development Co-operation with Afghanistan, UKRAINE – Poland’sDevelopment Co-operation 2009) oraz inne materiałypromocyjne zorganizowali pracownicy Departa-mentu Współpracy Rozwojowej MSZ. Członkowie polskiej delegacji wzięli udział w ceremonii otwarcia,sesjach plenarnych związanych z głównymi tema-tami EDD, kilku panelach dyskusyjnych oraz spot-kaniach bilateralnych z europejskimi partnerami.

7. INFORMACJA I PROMOCJA POLSKIEJ WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ

102

10%Nie wiem

5%Żadnym

1%Innym

9%kraje Europy Południowo-Wschodniej

14%kraje Azji

14%kraje Kaukazu i Azji Środkowej

Białoruś, Ukraina 29%

kraje Afryki 52%

Krajom z jakiego regionu Polska powinna pomagać przede wszystkim?

Źródło: Badanie TNS OBOP z listopada 2010 r.

Europejskie Dni Rozwoju

Europejskie Dni Rozwoju (European Development Days, EDD) są kluczo-wym wydarzeniem w kalendarzu spotkań organizowanych w obszarze współpracy rozwojowej i najważniejszą europejską platformą wymiany doświadczeń i informacji na temat rozwoju. W 2010 roku EDD (które odbywały się 6-7 grudnia w Brukseli) zgromadziły ponad 4,5 tys. uczest-ników, w tym gości wysokiego szczebla – głowy państw, szefów rządów i ministrów. Instytucje europejskie reprezentowali Przewodniczący Komisji Europejskiej J. M. Barroso oraz Komisarz ds. Rozwoju A. Piebalgs. Gospodarzy reprezentował Minister ds. Rozwoju Belgii C. Michel. Przedstawicielem Polski był podsekretarz stanu MSZ K. Stanowski.

6

Polacy na temat współpracy rozwojowej

Euro

pejs

kie

Dni

Roz

woj

u (E

DD

) w B

ruks

eli

Page 105: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Polacy uważają, że nasz kraj ma najwięcej do zaoferowania w dziedzinie poprawy poziomu edukacji (na ten obszar wskazuje prawie połowa respondentów - 47%), a najlepszym na to sposobem jest umożliwienie studentom z krajów biedniejszych studiowania w Polsce. Drugim obszarem, w którym Polska ma szanse pomóc krajom rozwijającym się jest, zdaniem respondentów, reforma służby zdrowia.

Dostęp do wody pitnej to dla 57% badanych osób największe wyzwanie na drodze rozwoju krajów słabiej rozwiniętych. Rzadziej wymieniane były choroby zakaźne (w tym AIDS/HIV), konfl ikty zbrojnei inne konfl ikty wewnętrzne oraz niezdolność do wytworzenia wystarczającej ilości żywności.

Więcej informacji na temat przeprowadzonego sondażu można uzyskać na stronie internetowej:http://www.polskapomoc.gov.pl/Badania,opinii,publicznej,128.html

103Raport roczny 2010

23%Rozwój rolnictwa

22%Wspieranie wzrostu gospodarczego

21%Wspieranie reform demokratycznych

17%Zapobieganie kryzysom i odbudowa po konfliktach

17%Rozwój infrastruktury

37%Poprawa stanu służby zdrowia

Poprawa poziomu edukacji 47%

5%W żadnej dziedzinie

9%Nie wiem

0%Inne

Ochrona środowiska 17%

Dziedziny pomocy

Źródło: Badanie TNS OBOP z listopada 2010 r.

57%Dostęp do wody pitnej

49%Choroby zakaźne, w tym HIV/AIDS

37%Konflikty zbrojne i inne konflikty wewnętrzne

36%Niezdolność do wytworzenia wystarczającej ilości żywności

26%Analfabetyzm

1%Inne

6%Nie wiem, trudno powiedzieć

10%Zanieczyszczenie środowiska i eksploatacja zasobów naturalnych

Niedemokratyczne rządy i łamanie praw człowieka 17%

Wyzwania krajów słabiej rozwiniętych

Źródło: Badanie TNS OBOP z listopada 2010 r.

Page 106: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

104

8

ANEKSY

106

109

112

113

8.1 KALENDARIUM WYBRANYCH WYDARZEŃ MIĘDZYNARODOWYCH W 2010 ROKU

8.2 SŁOWNICZEK

8.3 LISTA PAŃSTW -BENEFICJENTÓW POMOCY ROZWOJOWEJ WEDŁUG DAC OECD W 2010 ROKU

8.4 ZESTAWIENIE PROJEKTÓW SFINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW MSZ W 2010 ROKU

Page 107: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Ambasada RP w Pretorii. Projekt: Umożliwienie rozwoju lokalnej wspólnoty przez zapewnienie dostępu do wody we wsi Ngwana, Zimbabwe

Page 108: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8.1 KALENDARIUM WYBRANYCH WYDARZEŃ MIĘDZYNARODOWYCH W 2010 ROKU

Spotkanie ministrów spraw zagranicznych w ramach Wspólnoty Demokracji w Krakowie

106

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

27–31 stycznia,

Davos

(Szwajcaria) Światowe Forum Ekonomiczne to niezależna międzynarodowa organizacja, której działania są ukierunkowane na poprawę ogólnego stanu świata poprzez zaangażowanie różnych środowisk, w tym biznesowych, politycznych i akademickich. Tematem przewodnim Światowego Forum Ekonomicznego w 2010 roku była „Poprawa stanu świata – przemyślenie, przeprogramowanie, przebudowa”.

Światowe Forum Ekonomiczne

http://www.weforum.org/events/world-economic-forum-annual-meeting-2010

23–25 lutego,

Addis Abeba

(Etiopia) Spotkanie, które zgromadziło ponad 250 przedstawicieli rządów oraz organizacji pozarządowych, sektora prywatnego i parlamentarzystów, zostało zorganizowane wspólnie przez UNESCO, rząd Etiopii oraz Unię Afrykańską. Celem tego spotkania było osiągnięcie porozumienia co do kluczowych polityk dotyczących dwóch głównych tematów: kryzysu ekonomicznego oraz marginalizacji edukacji.

9. Szczyt Grupy Edukacja dla Wszystkich

http://unesdoc.unesco.org/images/0019/001901/190131E.pdf

23–24 marca,

Nowy Jork

(Stany Zjednoczone) Motywem przewodnim konferencji był „Konsensus z Monterrey i Deklaracja z Doha na temat fi nansowania rozwoju: stan implementacji oraz zadania do wykonania”. Ministrowie oraz wysokiej rangi urzędnicy dyskutowali między innymi o reformie międzynarodowego systemu walutowego i fi nansowego i jej konsekwencjach dla polityki rozwojowej oraz o wpływie kryzysu fi nansowo-gospodarczego na handel i inwestycje zagraniczne.

4. Szczyt Dialogu nt. fi nansowania współpracy rozwojowej

http://www.un.org/esa/ff d/hld/HLD2010/index.htm

Page 109: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

107Raport roczny 2010

27 marca–1 kwietnia,

Teneryfa

(Hiszpania) Wynikiem 19. Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP–UE było przyjęcie czterech rezolucji w następujących obszarach tematycznych: zmiany klimatu oraz ich wpływ ekono-miczny i fi nansowy na państwa AKP; wpływ globalnego kryzysu na społeczeństwa; pomoc w odbudowie Haiti oraz wspieranie pokoju w Sudanie.

19. Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP–UE

http://www.europarl.europa.eu/intcoop/acp/60_19/default_en.htm

26–27 maja,

Yogyakarta

(Indonezja) Podczas konferencji dyskutowano o przyszłości współpracy rozwojowej pomiędzy Azją i Europą, spójności polityk oraz na temat zmian klimatycznych. W deklaracji końcowej wezwano do podjęcia działań ukierunkowanych na wypracowanie bardziej kompleksowej i przynoszącej obopólną korzyść współpracy Azji i Europy, nie tylko na płaszczyźnie pomocy rozwojowej.

Konferencja nt. partnerstwa Azji i Europy na rzecz zrównoważonego rozwoju

http://ec.europa.eu/europeaid/where/asia/regional-cooperation/support-regional-integration/asem/index_en.htm

18 maja,

Madryt

(Hiszpania)

Ideą przewodnią szczytu była „Nowa faza we współpracy dwustronnej – innowacje i techno-logia dla zrównoważonego rozwoju i włączenia społecznego (social inclusion)”. Przyjęto deklarację madrycką, w której głowy państw i szefowie rządów Unii Europejskiej oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów podkreślili swą determinację we wspieraniu otwartego i wolnego od dyskryminacji wielostronnego systemu handlowego.

Szczyt głów państw i rządów krajów Unii Europejskiej

oraz Ameryki Łacińskiej i Wysp Karaibskich (EU-LAC)

http://ec.europa.eu/external_relations/lac/index_en.htm

18–23 lipca,

Wiedeń

(Austria) Tytuł tegorocznej konferencji – Rights here, right now – miał na celu podkreślenie, że do osiąg-nięcia sukcesu w walce z HIV/AIDS konieczna jest także promocja i ochrona praw człowieka. Organizatorzy konferencji starali się zachęcić do wprowadzania strategii walki z chorobą dostosowanych do uwarunkowań i potrzeb lokalnych poszczególnych krajów i regionów, ale także do pogłębiania świadomości społecznej nt. wpływu HIV/AIDS na społeczeństwo.

18. Międzynarodowa konferencja na temat AIDS

http://www.aids2010.org/

2-4 lipca,

Kraków

(Polska)

Celem spotkania zorganizowanego przez Ministra Spraw Zagranicznych RP oraz Stały Sekreta-riat Wspólnoty Demokracji było przyjęcie planu działań społeczności międzynarodowej w za-kresie wspierania demokracji i określenie zadań WD na najbliższe lata. Obchody w Krakowie były nie tylko wydarzeniem o charakterze rocznicowym (10-lecie istnienia Wspólnoty), ale przede wszystkim stworzyły okazję do pogłębionej debaty na temat rozwoju systemów demokratycznych. Podczas paneli dyskusyjnych położono nacisk na współczesne globalne wyzwania dla demokracji, m.in. zagadnienia związane z przemianami ekonomicznymi orazwpływ nowoczesnych technologii na rozprzestrzenianie wartości demokratycznych w świecie.

Spotkanie Wysokiego Szczebla Wspólnoty Demokracji

http://www.community-democracies.org/index.php?option=com_content&view=article&id=154&Item

id=70&lang=pl

20–22 września,

Nowy Jork

(Stany Zjednoczone)

Szczyt ONZ poświęcony Milenijnym Celom Rozwoju przebiegał pod hasłem „Możemy skończyć z ubóstwem do 2015 roku” i koncentrował się na debacie nad możliwościami przyspieszenia procesu redukcji ubóstwa o połowę, znaczącego zmniejszenia głodu, chorób,umieralności matek i dzieci, promocją równości płci i poprawą systemu edukacji. Najważniejszym rezultatem tego szczytu był dokument „Dotrzymanie obietnicy – zjednoczeniew celu osiągnięcia MCR”, w którym wezwano do wzmożenia wysiłków na rzecz realizacji Milenijnych Celów Rozwoju.

Szczyt ONZ poświęcony Milenijnym Celom Rozwoju

(podczas 65. Zgromadzenia Ogólnego)

http://www.iisd.ca/download/pdf/sd/ymbvol153num9e.pdf

Page 110: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

108

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

6–7 grudnia,

Bruksela

(Belgia) W 2010 roku Europejskie Dni Rozwoju – najważniejsze forum europejskie, na którym są dyskutowane kwestie międzynarodowej współpracy rozwojowej – zostały zorganizowane wspólnie przez Komisję Europejską oraz belgijską prezydencję UE w Brukseli. Wzięło w nich udział około 7 tys. uczestników. Przeprowadzono debaty m.in. na temat skuteczności udzie-lania pomocy, bezpieczeństwa żywnościowego, wody, zdrowia, edukacji, praw człowieka, równości kobiet i mężczyzn, demokracji, dobrego sprawowania rządów oraz wzrostu gospo-darczego i rozwoju społecznego.

5. Europejskie Dni Rozwoju

http://www.eudevdays.eu/

11–12 listopada,

Seul

(Korea Południowa) Jednym z głównych celów szczytu było umocnienie i ustabilizowanie światowego wzrostugospodarczego, przebudowa światowej gospodarki oraz dyskusja nad sposobami zapobieżenia powtórce światowego kryzysu fi nansowego, który wystąpił w 2008 roku. Podczas spotkania sformułowano The Seoul Action Plan, którego celem jest zdynamizowanie wszechstronnej współpracy przybliżającej państwa do realizacji zamierzeń. Jest to zarys planu działania ukierunkowanego na poszczególnych członków, zawierający konkretne zobowiązania polityczne. Podczas szczytu Międzynarodowa Organizacja Pracodawców (International Organisation of Employers, IOE) oraz Komitet Doradczy Biznesu i Przemysłu przy OECD (Business and Industry Advisory Committee to the OECD, BIAC) zadeklarowały chęć współpracy z rządami państw nad wspólną polityką ukierunkowaną na stymulowanie stałego wzrostu w sektorze prywatnym.

Szczyt państw G20 nt. wzrostu gospodarczego w warunkach kryzysu

http://www.g20.org/Documents2010/11/seoulsummit_declaration.pdf

19–21 listopada,

Kampala

(Uganda)

Konferencja w Kampali odbyła się pod hasłem „Zmiany klimatu wyzwaniem dla biznesu w XXI wieku”. Zgromadziła ona ekspertów z wielu dziedzin nauki, którzy debatowali nad zmianami klimatycznymi w kontekście zrównoważonego rozwoju. Konferencja stała się ważną międzynarodową platformą wymiany doświadczeń w sferze współpracy rozwojowej.

Międzynarodowa Konferencja poświęcona problemowi globalnego

zrównoważonego rozwoju

http://www.pilotinternationalconferences.org/oldsite/index.html

29 listopada–10 grudnia,

Cancún

(Meksyk)

Podczas spotkania państwa-strony konwencji UNFCCC przyjęły pakiet decyzji, m.in. postano-wienie w sprawie celów redukcyjnych państw rozwiniętych i działań redukcyjnych krajów rozwijających się wraz z zasadami monitorowania i raportowania oraz weryfi kacji ww. działań,w tym udzielanej pomocy i uzyskiwania efektu redukcyjnego. Ponadto decyzje COP 16/CMP 6ustanawiają ramy dla działań adaptacyjnych do zmian klimatu (Cancún Adaptation Framework)obejmujących m.in. wspieranie działań planistycznych, tworzenie i wzmacnianie potencjału instytucjonalnego, przygotowywanie strategii ograniczania i zarządzania klęskami żywioło-wymi związanymi ze zmianami klimatu czy też współpracę i koordynację działań państw--stron dotyczących migracji klimatycznych (uchodźców klimatycznych). Powołano również Ekofundusz Klimatyczny (Green Climate Fund), który ma być fi nansowany przez państwa rozwinięte (w wysokości 100 mld USD rocznie), a środki te będą przeznaczone dla państw rozwijających się (szczególnie tych narażonych na zmiany klimatu) oraz dla krajów strefy równikowej w celu ograniczenia wycinania lasów tropikalnych.

COP16 – 16. Sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych

w sprawie zmian klimatu oraz 6. Sesja spotkania stron Protokołu z Kioto

http://www.cc2010.mx/en/

Page 111: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

109Raport roczny 2010

8.2 SŁOWNICZEKAgenda Rozwojowa z Doha

(Doha Development Agenda) http://www.wto.org/english/tratop_e/dda_e/dda_e.htm

program wielostronnych negocjacji handlowych w ramach Rundy Rozwojowej Światowej Organizacji Handlu (WTO), zainicjowany podczas Światowej Konferencji Ministerialnej w Doha w listopadzie 2001 roku. Agenda Rozwojowa z Doha określa kalendarz dalszej liberalizacji handlu światowego, mającej na celu przede wszystkim przyśpieszenie rozwoju krajów rozwijających się.

Aid for Trade

http://www.wto.org/english/tratop_e/devel_e/a4t_e/aid4trade_e.htm

mechanizm współpracy rozwojowej, którego celem jest wspieranie krajów rozwijających się w tworzeniu własnego potencjału handlowego, tak by mogły one odnosić korzyści z wdrażania porozumień WTO. Aid for Trade obejmuje takie inicjatywy jak pomoc w budowaniu zdolności negocjacyjnych w handlu, w rozwoju infrastruktury i marketingu, a także w osiągnięciu standardów sanitarnych i fi tosanitarnych. Deklaracja ministerialna WTO z Hongkongu z grudnia 2005 roku przewiduje wzmocnienie działań w ramach Aid for Trade jako uzupełnienie Agendy rozwojowej z Doha przez utworzenie w strukturach WTO specjalnej grupy zadaniowej ds. Aid for Trade.

A

Centrum Północ-Południe Rady Europy

(North-South Centre of the Council of Europe) http://www.coe.int/t/dg4/nscentre/default_en.asp

Europejskie Centrum Współzależności Globalnych i Solidarności, założone w 1989 roku przez Radę Europy, propaguje współpracę i solidarność Północy i Południa oraz działa na rzecz podniesienia poziomu edukacji i wiedzy na temat współzależności ludności świata. Centrum wspiera zrównoważone procesy globalizacji oparte na promocji pokoju, demokracji pluralistycznej, poszanowaniu praw człowieka i spójności społeczeństwa. Geografi cznymi priorytetami działalności Centrum są Afryka i region śródziemnomorski. Obecnie Centrum Północ–Południe skupia 21 państw członkowskich, a jego siedzibą jest Lizbona.

C

Grupa AKP

(ACP Group of States) http://www.acpsec.org/en/about_us.htm

grupa 79 krajów Afryki, Karaibów i regionu Pacyfi ku związanych z Unią Europejską na mocy sukcesywnie podpisywanych Konwencji z Lomé, a obecnie Układu o partnerstwie z Kotonu.

GKomitet Pomocy Rozwojowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwojowej

(OECD’s Development Assistance Committee, DAC) http://www.oecd.org/about/0,3347,en_2649_33721_1_1_1_1_1,00.html

organ OECD koordynujący pomoc udzielaną przez najbardziej rozwinięte państwa członkowskie Organizacji krajom rozwijającym się oraz ustalający zasady przekazywania tej pomocy. Obecnie członkami DAC są 23 państwa członkowskie i Komisja Europejska.

K

Donator

kraj lub organizacja (między- lub pozarządowa) przekazująca środki fi nansowe na współpracę rozwojową na rzecz krajów rozwijających się lub przechodzących transformację polityczną, społeczną lub ekonomiczną.D

Apel nagły

(Flash Appeal, FA) jest to natychmiastowa reakcja na kryzys humanitarny (ok. 5-7 dni po wystąpieniu kryzysu) wywołany nagłym wybuchem konfl iktu zbrojnego, trzęsieniem ziemi, powodzią itd. Taki apel określa rozmiary kryzysu oraz szacunkową wartość potrzebnej pomocy humanitarnej. Okres jego trwania nie przekracza 8 miesięcy. W systemie ONZ inicjuje wszystkie działania; jeżeli pomoc wystosowana w ramach takiego apelu nie jest wystarczająca, ONZ przedstawia kolejny apel – skonsolidowany, bądź hybrydowy.

Apel skonsolidowany

(Consolidated Appeal, CAP) w systemie ONZ narzędzie służące lepszemu planowaniu, wdrażaniu oraz monitorowaniu wspólnych działań państw, organizacji międzynarodowych i pozarządowych na danym terytorium przez okres jednego roku. Najczęściej tego rodzaju apele dotyczą państw wymagających odbudowy po klęsce żywiołowej, a także państw w których trwa konfl ikt zbrojny lub polityczny.

Apel hybrydowy

pod tym pojęciem kryją się apele o pomoc oraz strategie humanitarne ogłaszane na etapie przejściowym, w którym zakończyła się

pomoc natychmiastowa i następuje potrzeba stworzenia planu działań humanitarnych dla danego obszaru na okres dłuższy niż rok.

Page 112: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

110

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

Milenijne Cele Rozwoju

(Millennium Development Goals, MDGs) http://www.mdgmonitor.org/

cele przyjęte przez przywódców 189 państw na szczycie ONZ w 2000 roku, zawierające zobowiązania społeczności międzynarodowej do redukcji ubóstwa i głodu, dążenia do zapewnienia równego statusu kobiet i mężczyzn, poprawy stanu zdrowia ludności na całym świecie, zwiększenia dostępności edukacji, walki z AIDS, ochrony środowiska naturalnego, a także zbudowania globalnego partnerstwa między narodami na rzecz rozwoju.

MNowi donatorzy

(Emerging donors) państwa, nowe potęgi gospodarcze, które nie do końca są „nowymi” donatorami, jednak ich rola we współpracy rozwojowej w ostatnich

latach znacząco wzrosła. Za „nowych donatorów” uważa się państwa wchodzące w skład BRIC57, państwa należące do grupy CIVETS58, a także takie kraje jak Meksyk, Korea Południowa, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska, Wenezuela czy Kuwejt. Obszarem szczególnego zainteresowania „nowych donatorów” jest pomoc humanitarna.

NOrganizacja pozarządowa

(Non-governmental organisation, NGO) organizacja założona przez grupę obywateli działających z własnej inicjatywy na rzecz wybranego przez siebie wycinka interesu publicznego. Organizacje te są niezależne od administracji państwowej, a ich działalność nie jest nastawiona na zysk, co odróżnia je od działalności komercyjnej. Działalność niektórych organizacji przynosi zysk, jednak może on być spożytkowany jedynie na działalność statutową. Organizacje mają różny zasięg działania: lokalny, krajowy lub międzynarodowy. W Polsce podstawowymi formami prawnymi prowadzenia takiej działalności społecznej są stowarzyszenia i fundacje.

O

Pomoc dwustronna

(bilateral aid/assistance) pomoc rozwojowa udzielana przez państwa-donatorów bezpośrednio państwom-biorcom. Pomoc ta jest przeznaczana na dwustronne programy i projekty, stypendia, pomoc humanitarną, pomoc uchodźcom, oddłużenie itp.

PPomoc humanitarna

(humanitarian aid/assistance) pomoc doraźna, której celem jest ochrona życia i godności ofi ar sytuacji nadzwyczajnych, takich jak kataklizmy, katastrofy, konfl ikty zbrojne.

Pomoc wiązana

(tied aid) pomoc, w ramach której państwo otrzymujące wsparcie jest zobligowane do wydawania środków pomocowych na zakup dóbr lub usług w kraju, od którego uzyskało pomoc.

Organizacja pozarządowa działająca na rzecz rozwoju

(Non-governmental development organisation, NGDO) organizacja pozarządowa aktywna w ramach międzynarodowej współpracy rozwojowej, której działania skupiają się na redukcji ubóstwa, problemach sprawiedliwości społecznej, praw człowieka oraz marginalizacji, szczególnie kobiet. W wielu krajach europejskich organizacje utworzyły platformy porozumienia, których celem jest wzmacnianie współpracy między zaangażowanymi podmiotami, jak również reprezentowanie ich wobec rządu danego państwa oraz wobec instytucji Unii Europejskiej.

57 Państwa BRIC- Brazylia, Rosja, Indie oraz Chiny.58 Państwa CIVETS- Kolumbia, Indonezja, Wietnam, Egipt, Turcja oraz Republika Południowej Afryki.

Lista benefi cjentów Ofi cjalnej pomocy rozwojowej DAC

(DAC list of ODA recipients) http://www.oecd.org/dataoecd/32/40/43540882.pdf

modyfi kowana okresowo lista krajów, które, zgodnie z klasyfi kacją Komitetu Pomocy Rozwojowej OECD, uprawnione są do otrzymywania ofi cjalnej pomocy rozwojowej (ODA).

L

Page 113: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

111Raport roczny 2010

Program działań z Akry

(Accra Agenda for Action, AAA) http://siteresources.worldbank.org/ACCRAEXT/Resources/4700790-1217425866038/AAA-4-SEPTEMBER-FINAL-16h00.pdf

dokument uchwalony we wrześniu 2008 roku podczas III Forum Wysokiego Szczebla nt. Efektywności Pomocy przez przedstawicieli ministerstw i agencji pomocowych z całego świata (w tym Polski). Program podkreśla znaczenie zaangażowania rządów i społeczeństw państw rozwijających się w tworzenie ram efektywnej pomocy rozwojowej, znaczenie budowy skuteczniejszych partnerstw uwzględnia-jących udział sektora prywatnego i organizacji pozarządowych, potrzebę koncentracji wysiłków na osiągnięciu określonych celów rozwojowych i przejrzyste rozliczanie się z ich realizacji.

Pomoc niewiązana

(united aid) przeciwieństwo pomocy wiązanej. Rodzaj pomocy, w ramach której państwo otrzymujące wsparcie nie jest zobligowane do wydawania środków pomocowych na zakup dóbr lub usług w kraju, od którego uzyskało pomoc.

Pomoc wielostronna

(multilateral aid/assistance) pomoc rozwojowa udzielana przez państwa-donatorów krajom rozwijającym się za pośrednictwem międzynarodowych instytucji, organizacji i wielostronnych porozumień lub funduszy globalnych.

Układ o partnerstwie z Kotonu

(Cotonou Agreement) http://ec.europa.eu/development/geographical/cotonouintro_en.cfm

kompleksowe porozumienie zawarte w stolicy Beninu Kotonu w 2000 roku między Unią Europejską a krajami Afryki, Karaibów i regionu Pacyfi ku, przewidujące m.in. pomoc rozwojową, współpracę gospodarczą (w tym zawarcie tzw. umów o partnerstwie gospodarczym – EPAs) oraz dialog i współpracę polityczną.

UWielostronna inicjatywa na rzecz redukcji zadłużenia

(Multilateral Debt Relief Initiative, MDRI) http://www.imf.org/external/np/exr/facts/mdri.htm

inicjatywa zaproponowana w czerwcu 2005 roku przez państwa grupy G-8 na rzecz stuprocentowej redukcji długów zaciągniętych w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (IMF), Międzynarodowym Stowarzyszeniu Rozwoju (IDA) z Grupy Banku Światowego oraz w Afrykańskim Funduszu Rozwoju (AfDF) przez państwa zakwalifi kowane do inicjatywy HIPC (Heavily Indebted Poor Countries) oraz inne znacznie zadłużone państwa o dochodzie narodowym per capita nie przekraczającym 380 USD, które spełnią odpowiednie warunki (m.in. opracowanie i wdrożenie strategii redukcji biedy, reformy makroekonomiczne, poprawa standardów rządzenia i działań antykorupcyjnych).

W

Wskaźnik rozwoju społecznego

(Human Development Index, HDI) http://hdr.undp.org/en/statistics/

wskaźnik społeczno-gospodarczego rozwoju danego kraju. Regularnie obliczany przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), pozwala rządom monitorować następujące z biegiem czasu zmiany w poziomie rozwoju. HDI składa się z następujących kompo-nentów: oczekiwanej długości życia, poziomu edukacji (mierzonego poziomem analfabetyzmu wśród dorosłych), wskaźnika scholaryzacjioraz produktu krajowego brutto na głowę mieszkańca (skorygowanego o miejscowe koszty utrzymania).

Zapomniane kryzysy

(Forgotten Crises) http://ec.europa.eu/echo/fi les/policies/strategy/fca_2009_2010.pdf

wydarzenia, które nie cieszą się dużym zainteresowaniem opinii publicznej ze względu m.in. na swój przewlekły charakter. Zapomniane kryzysy obejmują m.in. Republikę Środkowoafrykańską, Algierię, Kenię, Birmę/Myanmar, Bangladesz, Filipiny, Jemen, Tajlandię, Nepal, Indie i Kolumbię.

ZZrównoważony rozwój

(sustainable development) koncepcja, zgodnie z którą rozwój integruje trzy jednakowo ważne i wzajemnie ze sobą powiązane elementy: wzrost gospodarczy, rozwój społeczny i poszanowanie środowiska naturalnego. Ponadto istotą zrównoważonego rozwoju jest, że nie ogranicza on możliwości rozwojowych przyszłych pokoleń.

Page 114: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8.3 LISTA PAŃSTW -BENEFICJENTÓW POMOCY ROZWOJOWEJ WEDŁUG DAC OECD W 2010 ROKU

112

AfganistanAlbaniaAlgieriaAngolaAnguilla*

Antigua i BarbudaArgentynaArmeniaAutonomia PalestyńskaAzerbejdżanBangladeszBarbadosBelizeBeninBhutanBiałoruśBirma (Rep. Związku Mjanmy)BoliwiaBośnia i HercegowinaBotswanaBrazyliaBurkina FasoBurundiChileChinyChorwacjaCzadCzarnogóraDemokratyczna Republika KongaDominikaDominikanaDżibutiEgiptEkwadorErytreaEtiopiaFidżiFilipinyGabonGambiaGhanaGrenadaGruzjaGujana Gwatemala

A

B

C

D

E

FG

HI

JK

L

M

GwineaGwinea RównikowaGwinea BissauHaitiHondurasIndieIndonezjaIrakIranJamajkaJemenJordaniaKambodżaKamerunKazachstanKeniaKirgistanKiribatiKolumbiaKongoKomoryKorea PółnocnaKosowoKostarykaKubaLaosLesothoLibanLiberiaLibiaMacedoniaMadagaskarMajotta*

MalawiMalediwyMalezjaMaliMarokoMauretaniaMauritiusMeksykMikronezjaMołdawiaMongoliaMontserrat*

Mozambik

N

O

R

S

T

U

VW

Z

P

NamibiaNauruNepalNikaraguaNigerNigeriaNiueOmanPakistanPalauPanamaPapua-Nowa GwineaParagwajPeruRepublika Południowej AfrykiRepublika ŚrodkowoafrykańskaRepublika Zielonego PrzylądkaRwandaSaint Kitts i NevisSaint LuciaSaint Vincent i GrenadynySalwadorSamoaSenegalSerbiaSeszeleSierra LeoneSomaliaSri LankaSuaziSudanSurinamSyriaŚwięta Helena*

TadżykistanTajlandiaTanzaniaTimor WschodniTogoTokelau*

TongaTrynidad i TobagoTunezjaTurcjaTukmenistanTuvaluUgandaUkrainaUrugwajUzbekistanVanuatuWallis i Futuna*

WenezuelaWietnamWybrzeże Kości SłoniowejWyspy CookaWyspy MarshallaWyspy SalomonaWyspy Świętego Tomasza i KsiążęcaZambiaZimbabwe

* Terytoria zależne

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

Page 115: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

113Raport roczny 2010

8.4 ZESTAWIENIE PROJEKTÓW SFINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW MSZ W 2010 ROKU

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

2. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

3. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

4. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

5. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

6. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

7. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

8. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni

Budowa drogi do District Center w Jaghori

Budowa przedszkola w Ghazni

Rozbudowa sieci energetycznej w Ghazni – II etap

Seminarium z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom i zwalczania przemocy

Nauka języka angielskiego i informatyki dla dzieci z sierocińca w Ghazni

Nauka czytania, pisania i matematyki dla mieszkanek dystryktu Khwaja Omari

Ujęcie wód rzecznych w miejscowości No Berja w dystrykcie Khwaja Omari

Szkolenie dla kobiet z zakresu nauki języka angielskiego i obsługi komputera

10. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Mur przeciwpowodziowy w miejscowości Qala Azad Khan (prowincja Ghazni)

18. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Budowa Parku Botaniczno-Naukowego w Ghazni

12. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Rozbudowa sieci wodociągowej w Ghazni – I etap

20. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Zabezpieczenie linii wysokiego napięcia w Ghazni

14. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Modernizacja „drogi trzydziestometrowej” w Ghazni

22. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Centrum konferencyjne dla władz prowincji Ghazni

16. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Tereny zielone nad rzeką Ghazni

24. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Doposażenie Zespołu Specjalistów PRT

26. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Szkolenie nauczycieli - kurs metodyki nauczania

11. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Szkolenie zawodowe dla mieszkanek północnego Qarabaghu

19. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Zakup wyposażenia dla szkół w dystrykcie Khwaja Omari

13. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Renowacja mauzoleum Al Biruniego (kontynuacja)

21. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Budowa szkoły w dzielnicy repatriantów w Ghazni

15. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Rozbudowa sieci wodociągowej w Ghazni – II etap

23. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Rozbudowa kompleksu biurowego gubernatora prowincji Ghazni

17. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Zakup wyposażenia dla szkół w dystrykcie Malistan

25. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Hydroelektrownia dla miejscowości Gelan

9. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Badanie stężenia związków arsenu i innych metali w wodzie pitnej z wybranych studni Ghazni

27. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Budowa „Parku dla kobiet” (kontynuacja)

28. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Program resocjalizacyjny dla młodocianych przestępców

29. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Informatyzacja Prokuratury Apelacyjnej w Ghazni

30. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Szkolenie radiowców z dziennikarstwa, produkcji radiowej i obsługi komputera

31. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Program resocjalizacyjny dla kobiet osadzonych w więzieniu prowincjonalnym w Ghazni

32. Zespół Specjalistów w PRT Ghazni Doposażenie Centrum Szkolenia IT w Ghazni

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Stowarzyszenie „Edukacja dla Pokoju” Walka z ubóstwem i głodem poprzez poprawę jakości edukacji w obszarze rolnictwaw prowincji Herat (budowa uniwersyteckiej kliniki weterynaryjnej)

KRAJE PRIORYTETOWE

Afg

anis

tan

Page 116: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

114

Bia

łoru

śU

krai

na

1. Departament Wdrażania Programów Rozwojowych Szkolenie „Wyzwania rozwojowe Afganistanu”

3. Departament Wdrażania Programów Rozwojowych Wspieranie zdolności instytucjonalnych afgańskich władz w procesie tworzenia i egzekwowania prawa

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Małopolskie Towarzystwo Oświatowe (MTO) Klub Lokalnych Liderów

2. Fundacja Wolność i Demokracja Centrum Dokumentacji i Pomocy Ofi arom Represji Politycznych na Białorusi - 2010

2. Departament Wdrażania Programów Rozwojowych MSZ Wspieranie liderów politycznych młodego pokolenia w Ghazni

3. Helsińska Fundacja Praw Człowieka Wprowadzenie do edukacji obywatelskiej w Białorusi

4. Fundacja „Wschód” „Działajmy razem” - niepełnosprawni w budowie społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi

5. Białoruskie Towarzystwo Historyczne Rozwój Białoruskiej Biblioteki Internetowej Kamunikat.org 2010

11. Fundacja Centrum Prasowe dla Krajów Europy Środkowo-Wschodniej Szkoła Młodych Dziennikarzy na Białorusi

9. Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne Wsparcie lokalnej prasy niezależnej w Białorusi

6. Towarzystwo Edukacyjne „Wiedza Powszechna” Krok ku równości: gender enlightenment ważnym elementem w procesie budowy społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi

7. Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć Rozwój potencjału samorządów lokalnych w zakresie zrównoważonej turystyki w trzech gminach wiejskich na Białorusi

10. Fundacja Instytut Studiów Wschodnich Efektywne zarządzanie jako podstawa rozwoju gospodarczego – wsparcie małego biznesu na Białorusi

8. CASE Białoruś - Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych Białoruś- Fundacja Naukowa

Analityczne i techniczne wsparcie polityki monetarnej skierowanej na zapewnienie stabilizacji makroekonomicznej, jako niezbędnego warunku dla przeprowadzenia reform rynkowych na Białorusi

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

6. Fundacja Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI Dla dobra budżetu i klimatu - planowanie działań energooszczędnych na Ukrainie

8. Fundacja Centrum Prasowe dla Krajów Europy Środkowo-Wschodniej Wschodnioeuropejska Szkoła Menadżerów Medialnych

1. Fundacja Instytut Studiów Wschodnich Ukraiński samorząd na drodze do integracji europejskiej a polskie doświadczenia

3. Helsińska Fundacja Praw Człowieka „Walczmy z HIV/AIDS a nie z ludźmi żyjącymi z HIV/AIDS “ - program dla Ukrainy

7. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA Rozwój i promocja tradycyjnych produktów w obwodzie winnickim

2. Helsińska Fundacja Praw Człowieka Promowanie zasady dobrego rządzenia oraz wsparcie działań na rzecz integracji europejskiej na Krymie

4. Stowarzyszenie Szkoła Liderów Głos dla mieszkańców! Popularyzacja mechanizmów konsultacji społecznych w piętnastu powiatach na Ukrainie

5. Fundacja Inicjatyw Menedżerskich Profesjonalna kadra,przyjazna granica - wzmocnienie ukraińskich służb celnych i granicznych - II edycja

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

2. Gmina Zawady Dobre zarządzanie gminą, jako sposób na wspieranie lokalnej przedsiębiorczości. Transfer polskich dobrych praktyk na Białoruś

1. Miasto Gdańsk Drogi do Demokracji

Projekty zrealizowane przez jednostki samorządu terytorialnego w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Panstwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy Wzmocnienie białoruskiej służby weterynaryjnej ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki laboratoryjnej

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo - rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

3. Główny Inspektorat Weterynarii Wzmocnienie białoruskich służb weterynaryjnych w celu zwiększenia konkurencyjności białoruskiego sektora przetwórstwa rolno-spożywczego na rynku Unii Europejskiej

2. Departament Współpracy z Zagranicą, Ministerstwo Środowiska Wzmocnienie instytucjonalne administracji białoruskiej odpowiedzialnej za ochronę środowiska naturalnego poprzez promocję dobrego rządzenia w wybranych obszarach tematycznych

1. Komenda Główna Policji Wzmacnianie działań antykorupcyjnych w Policji i Straży Granicznej

Projekty zrealizowane przez administrację publiczną w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Afg

anis

tan

Page 117: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

115Raport roczny 2010

Ukr

ain

a

6. Gmina Busko-Zdrój Finanse samorządu terytorialnego w Polsce na przykładzie gminy Busko-Zdrój - II etap

7. Komenda Wojewódzka Policji we Wrocławiu Zwalczanie zorganizowanej przestępczości międzynarodowej – wymiana doświadczeń

8. Miasto Stołeczne Warszawa Wspieranie budowy skutecznej administracji publicznej na Ukrainie - organizacja staży

9. Gmina Trzebiatów Trzebiatów-Kaniów: współpraca na rzecz przejrzystej samorządności

10. Starostwo Powiatowe w Wołowie Rozwój instytucjonalny rejonu berdyczowskiego w obszarze administracji

2. Warmińsko- Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Wymiana wzajemnych doświadczeń doradztwa rolniczego między Polską i Ukrainą w zakresie rozwoju rolnictwa w tym ekologii i odnawialnych źródeł energii

4. Miasto Lublin Miasta rozwojowe - wykorzystanie polskich i ukraińskich doświadczeń w zakresie budowania nowoczesnego samorządu

2. Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie Praktyka słuchaczy Lwowskiego Uniwersytetu Bezpieczeństwa Życia w Szkole Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie 2010

4. Komenda Wojewódzka PSP w Krakowie Transfer wiedzy specjalistycznej poprzez organizację turnusu szkolno-treningowego dla kadry ukraińskiej straży pożarnej

6. Urząd Komunikacji Elektronicznej Ministerstwo Infrastruktury

Promowanie dobrych praktyk w celu poprawy działania i kreowania pozytywnego wizerunku urzędu regulacyjnego

3. Powiat Gnieźnieński Wsparcie funkcjonowania administracji samorządowej w mieście Browary i rejonie humańskim na Ukrainie.

1. Departament Spraw Zagranicznych KPRM Staże dla przedstawicieli Sekretariatu Gabinetu Ministrów Ukrainy w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP

5. Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Rzeszowie Ministerstwo Sprawiedliwości

Bez granic – wsparcie ukraińskiego systemu penitencjarnego w procesie integracji europejskiej

5. Urząd Miasta Lubartów Współpraca miasta Lubartów i rejonu emilczyńskiego na Ukrainie na rzecz wspierania procesów demokratyzacji oraz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i integracji europejskiej

7. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Oddział w Starym Polu

Wsparcie służb oraz instytucji rolniczych i okołorolniczych Ukrainy w realizacji programówrozwojowych w rolnictwie i na obszarach wiejskich w oparciu o doświadczenia polskie i unijne

1. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Oddział w Starym Polu

Przygotowanie grupy liderów, w tym reprezentujących samorządy do rozwiązywania problemów gospodarczych i społecznych na obszarach wiejskich i w rolnictwie Krymu

Projekty zrealizowane przez jednostki samorządu terytorialnego w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Instytut Melioracji i Użytków Zielonych/Instytut Technologiczno Przyrodniczy

Wdrożenie nowoczesnych metod rozpoznawania struktury użytkowania ziemi oraz cennych ekosystemów dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Ukrainy

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo- rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

10. Fundacja Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI Wprowadzenie audytu wewnętrznego dla administracji lokalnej w Ukrainie

16. Związek Ukraińców w Polsce Ukraińska „Majsternia” integracji europejskiej dla nauczycieli

11. Fundacja Centrum Europejskie Natolin Perspektywa unijna i euroatlantycka. Newsroom – polskie wsparcie dla ukraińskich mediów

13. Fundacja Kultury Chrześcijańskiej ZNAK Współpraca międzysektorowa jako element dobrego rządzenia

9. Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne Przygotowanie współpracy gazet lokalnych i organizacji pozarządowych do prowadzenia monitoringu działań władz lokalnych i polityków na południu Ukrainy

15. Stowarzyszenie ma rzecz Innowacyjności i Transferu Technologii „HORYZONTY”

„Energo – Oszczędność wymiana doświadczeń w zakresie rozwiązań systemowych i dobrych praktyk w Polsce i na Ukrainie”

12. Ośrodek Współpracy Europejskiej Wiemy, dokąd idziemy. Współpraca samorządowa na rzecz rozwoju Karpackiego Systemu Informacji Turystycznej (KSIT)

14. Fundacja Instytut Studiów Strategicznych Działania na rzecz podniesienia poziomu wiedzy społeczeństwa Ukrainy w zakresie zagadnień transatlantyckich

18. Fundacja Instytut Spraw Publicznych Polskie doświadczenia w kontroli nielegalnej migracji – lekcja dla Ukrainy w kontekście realizacji umowy o readmisji.

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

17. Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités” Dwa kraje – jeden program oszczędzania energii czyli polsko-ukraińska współpraca na rzecz ponadnarodowej inicjatywy Komisji Europejskiej pn. Porozumienie Burmistrzów (Covenant of Mayors)

19. Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej Strategia dobrego rządzenia. Najlepsze polskie doświadczenie tworzenia strategii zrównoważonego rozwoju oraz zarządzania operacyjnego na rzecz rozwoju instytucji samorządowych Autonomicznej Republiki Krymu

3. Wydział Komunikacji Społecznej Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi Wsparcie działań na rzecz integracji europejskiej – zwalczanie najpoważniejszych form przestępczości kryminalnej oraz wykorzystanie lokalnych jednostek specjalnych Policji w działaniach antyterrorystycznych

Page 118: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

116

Ukr

ain

aG

ruzj

a

8. Sąd Okręgowy w Częstochowie Ministerstwo Sprawiedliwości Prawo cywilne w praktyce

10. Ośrodek Rozwoju Edukacji Liderzy inicjatyw oświatowych

11. Departament Wdrażania Programów Rozwojowych MSZ Warsztaty „twinningowe” w Kijowie

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

9. Dział Współpracy z Zagranicą Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

Pandemia, kryzys, katastrofa – Już czas działać wspólnie! Ukraina zintegrowana z europejskim i globalnym systemem ochrony ludności – specjalistyczne szkolenia kadr administracyjnych i ratowniczych

1. Instytut Badawczy Leśnictwa Opracowanie koncepcji modelu gospodarki leśnej w Gruzji na przykładzie regionu Racza

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo- rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Ambasada RP w Kijowie Ofi arować dzieciom dom - Rekonstrukcja budynku nr 2 Centrum „Nasze Dzieci”

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Helsińska Fundacja Praw Człowieka Edukacja i opieka nad dziećmi upośledzonymi umysłowo w Gruzji

11. Fundacja Promocji Kultury i Gospodarki Gruzji Organizacja Szkoły Technik Plastycznych i Animacji Filmowej w Nikozi

10. Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarczego Gmin AIA – Osiedlowy ( lokalny) wymiar nowej ekonomii miasta Rustavi

12. Dom Spotkań im. Angelusa Silesiusa Wolontariat w programie zrównoważonego rozwoju w regionie Zugdidi oraz Imereti

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

2. Społeczno-Oświatowe Stowarzyszenie Pomocy Pokrzywdzonym i Niepełnosprawnym „Edukator” w Łomży

Przedszkole - centrum społeczności lokalnej

4. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego Rozwój osobisty i podwyższenie kwalifi kacji bibliotekarek drogą do integracji środowiska lokalnego i poprawy jakości życia mieszkańców w wybranych gminach regionu Imeretii

6. Fundacja Edukacji Ekonomicznej REGNET 2010 - Regional Development Network (REGNET) - multiplikator polskich doświadczeń na rzecz rozwoju regionów Gruzji

8. Społeczny Instytut Ekologiczny Produkt ekologiczny i lokalny oraz agroturystyka szansą ekonomiczną małych rodzinnych gospodarstw w Gruzji

3. Stowarzyszenie Solidarności Globalnej Akademia wolontariatu i kursów zawodowych dla uchodźców wewnętrznych i innych grup wykluczonych w Gruzji

5. Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej Rozwój lokalny- plany redukcji skutków katastrof naturalnych i kampania prewencyjna w obszarach wiejskich regionu Guria, Gruzja

7. Towarzystwo NASZ DOM Wykorzystanie polskich doświadczeń indywidualnej pracy z dzieckiem i rodziną w ramach reformy domów dziecka w Gruzji

9. Fundacja Partners Polska Rozwój dzięki edukacji: zwiększanie szans rozwoju Gruzji dzięki unowocześnieniu metod nauczania przedmiotów przyrodniczych i ścisłych

2. Urząd Miasta Bydgoszczy WING - polityka inkluzywna w działaniach samorządu lokalnego w Gruzji

1. Miasto Poznań Lepsza administracja.Współpraca samorządu lokalnego z organizacjami pozarządowymi. Wymiana doświadczeń pomiędzy Poznaniem a Kutaisi

3. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Oddział w Starym Polu

Aktywizacja mieszkańców wsi, w tym rolników w zakresie dywersyfi kacji dochodów i rozwijania przedsiębiorczości rolniczej i pozarolniczej w Gruzji

Projekty zrealizowane przez jednostki samorządu terytorialnego w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

2. Departament Koordynacji Polityki StrukturalnejMinisterstwa Rozwoju Regionalnego

Wzmocnienie zdolności instytucjonalnej administracji publicznej w Gruzji w zakresie systemu zarządzania i monitorowania przygotowania programów rozwoju regionalnego i projektów infrastrukturalnych

1. Departamnet Służby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Wzmocnienie procesu rozwoju zasobów ludzkich w ramach wspierania rządu Gruzji we wdrażaniu Strategii Rozwoju Regionalnego

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Ambasada RP w Tbilisi Wsparcie dla reformy leśnej - ochrona lasów poprzez wzmocnienie kompetencji leśników

2. Ambasada RP w Tbilisi Centrum Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Page 119: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

117Raport roczny 2010

Gru

zja

2. Fundacja Together Polska Młodzieżowe Centrum Multimedialne

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej Mleczną drogą do Południowego Hebronu: budowa sieci współpracy spółdzielczej pomiędzy drobnymi hodowcami kóz i owiec ze społeczności beduińskiej i lokalną spółdzielnią produkcyjną w regionie Masafer Yatta w dystrykcie Hebron na Zachodnim Brzegu Jordanu

5. Ambasada RP w Tbilisi Instytucjonalizacja/wzmocnienie metody dwunastu kroków w gruzińskim systemie penitencjarnym

3. Ambasada RP w Tbilisi Syntetyzator mowy dla niewidomych

1. Biuro Współpracy Międzynarodowej Komendy Głównej Straży Granicznej Szkolenia wspomagające modernizację służb granicznych Autonomii Palestyńskiej

3. Ambasada RP w Kiszyniowie Remont przedszkola w Kirijet-Lunga

5. Ambasada RP w Kiszyniowie Dokończenie gazyfi kacji południowej części wsi Brynza

4. Ambasada RP w Tbilisi Edukacja leśna w szkołach Kvemo Kartli

2. Ambasada RP w Kiszyniowie Remont oddziału reanimacji i intensywanej terapii dla szpitala republikańskiego w Kiszyniowie

4. Ambasada RP w Kiszyniowie Remont budynków szpitala we wsi Popenki-Zozulany

6. Ambasada RP w Tbilisi Wsparcie dla koordynacji donorów - komponent polski

7. Ambasada RP w Tbilisi Wsparcie dla formowania monitoringu Strategii Rozwoju Regionalnego w Gruzji

8. Ambasada RP w Tbilisi Kluby Amazonek - Rehabilitacja i socjalizacja kobiet po raku piersi

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Projekty zrealizowane administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez administrację rządową w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Moł

daw

iaA

uto

nom

ia P

ales

tyń

ska

4. Fundacja Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI Dobre rządzenie w Kiszyniowie - wprowadzanie budżetu zadaniowego w stolicy Mołdawii

3. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego Rozwój produkcji mlecznej regionu wiejskiego Ignatei

1. Fundacja „Wschód” Pilotażowy projekt zwiększenia przetwórstwa mleka w ramach programu rozwoju regionu wiejskiego – „Dostatnia wieś”.

2. Żuławski Oddział Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inżynierów i Techników Rolnictwa z siedzibą w Starym Polu

Rozwój obszarów wiejskich wyzwaniem dla mieszkańców wsi i samorządów lokalnych Republiki Mołdawii

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

3. Polska Akcja Humanitarna Rozwój zasobów ludzkich poprzez aktywizację społeczną dzieci i młodzieży z dystryktu Hebron - organizacja zajęć dodatkowych

1. Ambasada RP w Kiszyniowie Zakup wyposażenia IT dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Republiki Mołdawii

1. Komenda Główna Policji Działania społeczności międzynarodowej w zakresie ograniczenia przemytu narkotyków i handlu ludźmi

2. Urząd Gminy Świdnica Inspiracje dla rozwoju mołdawskiej wsi – dobre praktyki lubuskich samorządów lokalnych

1. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku Oddział w Starym Polu

Wykorzystanie podstawowych rezerw w rolnictwie Mołdowy polegających na osiąganiu standardów jakościowych produkcji żywności w drodze „z pola do stołu”

Projekty zrealizowane przez jednostki samorządu terytorialnego w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

2. Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah Wykończenie i zakup sprzętu sportowego dla Parku Fitness im. Qadura w Ramallah

3. Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah Wykończenie, wyposażenie oraz obsługa kadrowa świetlicy w betlejemskim Domu Dziecka

1. Przedstawicielstwo RP przy Palestyńskiej Władzy Narodowej w Ramallah Promowanie różnorodności kulturowej w Jerozolimie poprzez wsparcie zajęć ukazujących kulturę palestyńską

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

Page 120: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

118

An

gola

POZOSTAŁE REGIONY

Bał

kany

Zac

hod

nie

Azj

a

1. Państwowy Instytut Geologiczny Wsparcie rozwoju służby geologicznej Angoli

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo- rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Ambasada RP w TiranieAlbania Szkolenie instruktorów terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych umysłowo w Albanii

1. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Wsparcie dla rozwoju rolnictwa we wsi Werin Chotanan

10. Ambasada RP w New DelhiIndie Zakup generatora prądu dla ośrodka Jyothi Seva

4. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Polepszenie jakości edukacji w aspekcie psychologicznym

13. Ambasada RP w BangkokuLaos Zakup jednego samochodu saperskiego dla UXC Lac

7. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Remont podłogi sali gimnastycznej oraz zakup wyposażenia w szkole nr 3 w Wanadzorze

16. Ambasada RP w HanoiWietnam Rekonstrukcja budynku na dawnym Uniwersytecie Królewskim w Hue

9. Ambasada RP w New DelhiIndie Budowa laboratoriów specjalistycznych w szkole dla dzieci trędowatych - Jeevodaya Centre

2. Ambasada RP w SkopjeMacedonia Zakup pomocy naukowych dla średniej szkoły technicznej w Skopje

2. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Dostęp do wody pitnej dla wsi Shikahogh

5. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Wyposażenie Przedszkola nr 19 w Wanadzorze

14. Ambasada RP w PhenianieKorea Północna Usprawnienie prac rolnych w kilku wybranych spółdzielniach na prowincji KRLD

2. Fundacja Uniwersyteckich Poradni PrawnychTajlandia Wzmacnianie pozycji kobiet w Tajlandii poprzez edukację prawną i językową

3. Ambasada RP w BelgradzieSerbia Mój upominek

3. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Odbudowa wodociągu wsi Ardżut

12. Ambasada RP w BangkokuKambodża Cyfrowy Projekt Edukacyjny

6. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Budowa boiska sportowego przy szkole we wsi Dsegh

15. Ambasada RP w PhenianieKorea Północna Podwyższenie jakości obróbki ryżu w kilku spółdzielniach rolniczych na prowincji KRLD

17. Ambasada RP w IslamabadziePakistan „Nowa Nadzieja” - rekonstrukcja gimnazjum dla dziewcząt w dolinie Swat

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

1. Stowarzyszenie Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne

Kirgistan Rehabilitacja systemów zaopatrzenia w wodę pitną w wiejskich regionach kirgiskiej Kotliny Fergańskiej

1. Instytut Melioracji i Użytków Zielonych/Instytut Technologiczno-Przyrodniczy

Azerbejdżan Zasady kształtowania przestrzeni rolniczej z wykorzystaniem technik GIS w zagrożonych erozją górskich rejonach Azerbejdżanu

3. Fundacja Puszczy RominckiejKazachstan Sprawny system pierwszej pomocy jako podstawa rozwoju i bezpieczeństwa obszarów wiejskich Kazachstanu Wschodniego

8. Ambasada RP w ErewaniuArmenia Rekonstrukcja i oddanie do użytku częściowo zbudowanego obiektu oraz uruchomienie w nim punktu medycznego we wsi Karadzor

11. Ambasada RP w PekinieChiny Wyposażenie pracowni komputerowej w Fangtian i uruchomienie projektu kula.pl w języku chińskim

Projekty zrealizowane przez organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo- rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

2. Ambasada RP w Luandzie Walka z malarią, HIV/AIDS i gruźlicą na terenie dystryktu Cacuaco

3. Ambasada RP w Luandzie Wsparcie rozwoju rolnictwa w prowincji Moxico poprzez eliminację niewybuchów

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojekt Tytuł projektu

1. Ambasada RP w Luandzie Poprawa warunków bytowych ludności przesiedlonej z Demokratycznej Republiki Konga do Angoli poprzez rozminowanie w miejscowości Muconda

Page 121: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

119Raport roczny 2010

Afr

yka

Subs

ahar

yjsk

a

5. Polskie Centrum Pomocy MiędzynarodowejZambia Wsparcie wiejskiego ośrodka zdrowia w miejscowości Nabwalya w Północnej Zambii

9. Fundacja Kultury ŚwiataKamerun Metody, techniki, materiały dydaktyczne - jak uczyć przedszkolaki jęz. angielskiego

13. Fundacja Sue RyderMalawi Rehabilitacja medyczna w wiejskich obszarach Malawi

15. Stowarzyszenie Grupa eFTe WarszawaTanzania Kurierzy na rowerach - Dar es Salaam, Tanzania

16. Dom Spotkań im. Angelusa SilesiusaTanzania Poprawa jakości kształcenia dzieci w St. Gabriel Childrens Home, Mateves

1. Ambasada RP w PretoriiRPA Pomoc ośrodkowi dla dziewcząt w ciąży

4. Ambasada RP w PretoriiRPA Podniesienie poziomu nauczania w mlodszych klasach szkoły dla niewidomych Siloe

8. Ambasada RP w PretoriiZambia Edukacja ogólna i rolnicza jako czynnik poprawienia bytu ludności w Lufubu

12. Ambasada RP w PretoriiMozambik Zapewnienie wyższego poziomu kształcenia oraz dostępu do podreczników w Mozambiku

6. Fundacja Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”Namibia Podnoszenie świadomości zdrowotnej wśród mieszkańców regionu Kawango

2. Ambasada RP w PretoriiRPA Danie dzieciom upośledzonym szansy na lepsze życie poprzez poprawną rehabilitację

5. Ambasada RP w PretoriiRPA Finansowanie zamówienia i wykonania dodatkowych metriałów promocyjnych Polish Aid

7. Ambasada RP w PretoriiNamibia Pomoc w doposażeniu Centrum Kształcenia dla Dorosłych i Młodzieży

11. Ambasada RP w PretoriiMozambik Pomoc w rozwoju ochotniczych brygad ratunkowych w Mozambiku

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez uczelnie publiczne i jednostki badawczo- rozwojowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

1. Chrześcijańska Służba CharytatywnaRwanda Tubakire (Przyjmijmy ich) – dostępne szkoły podstawowe dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Rwandzie

2. Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

Tanzania Właściwa gospodarka wodna jako czynnik zwiększający efektywność produkcji rolniczej

3. Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi ŚwiatuGhana Praca wolontaryjna - prowadzenie Salezjańskiego Domu dla Chłopców Ulicy w Sunyani – kontynuacja

2. Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi ŚwiatuGhana Podnoszenie umiejętności młodzieży z Odumase-Sunyani w zakresie pierwszej pomocy przedmedycznej i poprawa zdrowia przez aktywność fi zyczną

4. Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi ŚwiatuGhana Kampanie medialne i sport jako narzędzia prewencji używania narkotyków oraz HIV/AIDS wśród młodzieży w Odumase-Sunyani

10. Fundacja Ekonomiczna Polska - Afryka WschodniaKenia Aktywizacja i wsparcie młodzieży z ubogich środowisk poprzez sieć szkolnych klubów dziennikarskich w Kenii

12. Fundacja Ekonomiczna Polska - Afryka WschodniaKenia Rozwój kompetencji informatycznych lokalnych liderów oraz młodzieży społecznie zaangażowanej w slumsach Nairobi

17. Fundacja Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”

Tanzania Niesienie pomocy medycznej oraz edukacja zdrowotna i rozwojowa w Kiabakari, w regionie Mara

8. Instytut Globalnej OdpowiedzialnościUganda Informacja, networking i fundraising na rzecz bardziej sprawiedliwego handlu i suwerenności żywieniowej w Ugandzie

7. Polskie Towarzystwo FotowoltaikiSudan Poprawa warunków życia oraz wsparcie czytelnictwa wśród młodzieży poprzez instalację zestawów oświetlenia solarnego w dwóch miejscowościach Południowego Sudanu

11. Stowarzyszenie Solidarności GlobalnejKenia Elimu ni nguvu – Edukacja jest siłą. Wolontariat na rzecz dzieci z ubogiej dzielnicy Kayole w Nairobii

3. Ambasada RP w PretoriiRPA Integracja i rozwój lokalnej społeczności, w szczególności młodzieży, poprzez zajęcia sportowe w Centocow i okolicach

6. Ambasada RP w PretoriiNamibia Pomoc w zapewnieniu dostępu do wody pitnej dla ośrodka zdrowia, szkoły i lokalnej wspólnoty w Mayara

10. Ambasada RP w PretoriiZambia Pomoc w zakupie sprzętu technicznego i materiałów do szkoły zawodowo-technicznej w Chingoli

14. Stowarzyszenie Misji Afrykańskich, Centrum Charytatywno-Wolontariackie „SOLIDARNI”

Tanzania „Dar życia” Opieka zdrowotna kobiet i matek z dziećmi ze szczególnym uwzględnieniem opieki okołoporodowej dla matek chorych na AIDS oraz pochodzących z grupy ryzyka z terenu Misji Bugisi

1. Państwowy Instytut GeologicznyZambia Rozwój Centrum Badań Środowiska w Departamencie Badań i Studiów Wyższych Uniwersytetu Zambijskiego poprzez właściwe wykorzystanie kadry oraz rozbudowę potencjału badawczego przy wsparciu Państwowego Instytutu Geologicznego

9. Ambasada RP w PretoriiZambia Zapewnienie mieszkańcom ośrodka opiekuńczo-wychowawczego City of Hope w Lusace stałego dostępu do wody poprzez wprowadzenie alternatywnego systemu do pompowania i podgrzewania wody (system paleni słonecznych Solar)

Page 122: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

8. ANEKSY 8.1 Kalendarium wybranych wydarzeń międzynarodowych w 2010 roku 8.2 Słowniczek 8.3 Lista państw-benefi cjentów pomocy rozwojowej według DAC OECD w 2010 roku 8.4 Zestawienie projektów sfi nansowanych ze środków MSZ w 2010 roku

120

13. Ambasada RP w NairobiKenia Wyposażenie Domu Dziecka w Limuru w pomoce dydaktyczne i meble

1. Pallotyńska Fundacja Misyjna Salvatti.plKolumbia Zajęcia dydaktyczne dla wychowanków Domu dziecka w Bello

1. Ambasada RP w LimieEkwador Radość życia - zabawa i nauka Santo Domingo

5. Stowarzyszenie „Jeden Świat”Nikaragua U podnóża góry – program edukacji pozaformalnej dla młodzieży z Palacagüina

3. Ambasada RP w CaracasWenezuela Renowacja boiska sportowego w Nueva Cua

16. Ambasada RP w Addis AbebieEtiopia Edukacja dzieci z dzielnicy Guelele

4. Ambasada RP w CaracasTrynidad i Tobago „Przemoc wobec kobiet” - konferencja regionalna dla karaibskich NGOs w Port of Spain

14. Ambasada RP w NairobiKenia Wyposażenie Wydziału Muzyki i Tańca Uniwersytetu Kenyatta w Nairobi w pomoce dydaktyczne

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie organizacje pozarządowe w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

Projekty zrealizowane przez polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w 2010 roku

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

1. Biuro Rzecznika Praw ObywatelskichGruzja, Mołdawia Partnerstwo dla praw człowieka - Polska – Gruzja – Mołdowa

Projekty na rzecz wielu krajów

lp. Wnioskodawca/realizującyprojektKraj benefi cjenta Tytuł projektu

15. Ambasada RP w Addis AbebieEtiopia Zastosowanie ekohydrologii - nauki transdysciplinarnej - dla zintegrowanego zarządzania zasobami wody i zrównoważonego rozwoju w Etiopii

1. Ambasada RP w AmmanieJordania Założenie biblioteki szkolnej w miejscowości Akaba: adaptacja pomieszczenia i wyposażenie biblioteki

2. Ambasada RP w AmmanieJordania Założenie i wyposażenie pracowni komputerowej w szkole znajdującej się na terenie obozu dla uchodźców palestyńskich Hitteen Camp, na terenie Jordanii

2. Salezjański Wolontariat Misyjny Młodzi Światu. Oddział we Wrocławiu

Boliwia Praca wolontaryjna w charakterze opiekunów w domu dziecka w Tupizie- kontynuacja projektu

2. Ambasada RP w CaracasWenezuela „Bezpieczna droga do szkoły” - edukacyjna strona internetowa dla szkół podstawowych w stanie Miranda

17. Ambasada RP w AbudżaNigeria Renowacja i wyposażenie izby porodowej i oddziału położniczego w wiejskim ośrodku położniczym w Mbutu Umuhu, Imo State

3. Ambasada RP w KairzeEgipt Modernizacja laboratorium naprawy i obsługi urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych w celach edukacyjnych

3. Fundacja Poza Schematem- Organizacja Promująca Ekokluby

Meksyk W cieniu wulkanów - działania edukacyjne w szkole i społeczności lokalnej San Mateo Ozolco - kontynuacja

18. Ambasada RP w AbudżaGhana Wsparcie szkoleniowe, renowacja centrum i zakup maszyny do przetwarzania orzecha masłosza (shea nut) dla społeczności kobiet miasta Bimbilla

4. Ambasada RP w KairzeEgipt Wsparcie rozwoju rolnictwa ekologicznego na wiejskich obszarach Egiptu poprzez szkolenia zawodowe lokalnej młodzieży

4. Stowarzyszenie „Jeden Świat”Gwatemala Między drzewami 2 – wolontariat na rzecz osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji w Quetzaltenango

5. Ambasada RP w HawanieKuba Centrum Ziołolecznictwa przy Parafi i Santa Teresita - pomoc w rozwinięciu działań niezależnego ośrodka profi laktyki zdrowotnej (kontynuacja działań pomocowych z 2008 roku)

6. Ambasada RP w DamaszkuSyria Pomoc rozwojowa w postaci zakupu sprzętu i organizacji szkolenia dla Stowarzyszenia Niewidomych w Damaszku

19. Ambasada RP w PretoriiZimbabwe Umożliwienie rozwoju lokalnej wspólnoty przez zapewnienie dostępu do wodywe wsi Ngwana

5. Ambasada RP w AlgierzeAlgieria TEŻ POTRAFIĘ! Stworzenie ośrodka doskonalenia zawodowego w Chechar sposobem na wyrównanie szans edukacyjnych dla dziewcząt i kobiet z rejonów wiejskich

7. Ambasada RP w DamaszkuIrak Operacje plastyczne i rekonstrukcyjne siedmiu pracowników Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Iraku rannych w ataku terrorystycznym 19 sierpnia 2009 r.

Afr

yka

Subs

ahar

yjsk

aA

fryk

a Pó

łnoc

na

i Blis

ki W

sch

ódA

mer

yka

Łaci

ńsk

a

Page 123: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek
Page 124: WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU - polska pomoc...Raport roczny 2010 9 W strukturze MSZ za współpracę rozwojową odpowiedzialny jest tzw. pion rozwojowy złożony z dwóch jednostek

Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawatel.: + 48 22 523 8073, faks: + 48 22 523 8074

[email protected]

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RPDepartament Współpracy Rozwojowej

POLSKA WSPÓŁPRACA NA RZECZ ROZWOJU

RAPORT ROCZNY 2010

MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RPDepartament Współpracy Rozwojowej

RA

PO

RT

RO

CZ

NY

20

10

PO

LS

KA

WS

ŁP

RA

CA

NA

RZ

EC

Z R

OZ

WO

JU