wytyczne dla zintegrowanych inwestycji terytorialnych w ramach
TRANSCRIPT
Wytyczne dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020
Katowice, 10 maja 2013 r..
Zakres prezentacji• Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-
2020
• Strategia rozwoju subregionu jako podstawa planowania działań rozwojowych
• Programowanie i realizacja Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w ramach RPO WSL 2014-2020
• Harmonogram prac
Na czym polega wymiar terytorialny interwencji w ramach Polityki Spójności 2014-2020?
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Zwiększenie wykorzystania potencjałów terytorialnych poprzez zintegrowane interwencje
ukierunkowane na wybrane obszary. CEL: jak najlepsze wykorzystanie zasobów
(w tym także zasobów ludzkich) oraz specjalizacji regionalnych/lokalnych.
Co się zmieni w realizacji wymiaru terytorialnego w województwie śląskim?
2007-2013 2014-2020
Programy Rozwoju Subregionów
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT)
Mniejszy nacisk na strategiczne podejście
(często projekty punktowe)
Zintegrowane podejście oparte o wspólną strategię rozwoju
Ograniczony udział we wdrażaniu,
w tym monitorowaniu i sprawozdawczości
Większa odpowiedzialność - większy udział we wdrażaniu,
rozszerzony monitoring i sprawozdawczość
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Co jest ważne w nowym podejściu terytorialnym w latach 2014-2020?
LISTA PROJEKTÓW DO WSPARCIA
NAJPIERW WSPÓLNE USTALENIA STRATEGICZNE, POTEM DOBÓR DZIAŁAŃ/PROJEKTÓW REALIZUJĄCYCH USTALENIA STRATEGICZNE
I ZGODNYCH Z INTERWENCJĄ RPO WSL 2014-2020
STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU
LISTA PROJEKTÓW DO WSPARCIA
NIE!
STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU
TAK!
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Czym są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne wg Komisji Europejskiej?
Zintegrowane podejście wymaga interwencji z co najmniej 2 Priorytetów programu/ów, w szczególności powiązania inwestycji
„miękkich” z inwestycjami w infrastrukturę fizyczną (EFRR + EFS)
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
KE
Jakie są wymagania Komisji Europejskiej wobec ZIT i jak je wypełnimy?
WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE
Obszary subregionów + Strategie Rozwoju
Subregionów
Wyznaczone terytorium oraz strategia rozwoju
terytorialnego
Pakiet działań do realizacji
Plan działań ZIT wraz z listą projektów wybranych
do realizacji w ramach RPO WSL 2014-2020
Ustalenia dotyczące zarządzania ZIT
Plan działań ZIT + Porozumienie przedstawicieli ZIT z Instytucją
Zarządzającą RPO WSL 2014-2020
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Jaki jest cel realizacji ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020?
ZIT mają przyczynić się do zwiększenia efektywności realizacji RPO WSL 2014-2020 poprzez:
Sprzyjanie integracji i współpracy na rzecz wspólnego wzmacniania potencjałów i rozwiązywania problemów
Realizację projektów/przedsięwzięć „zintegrowanych” odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy subregionów, w tym ich miast i obszarów funkcjonalnych oraz terenów wiejskich
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Ile ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020?
1 Strategia1 Plan działań ZIT
dla każdego subregionu
ZIT dla Aglomeracji Górnośląskiej wraz z jej obszarem funkcjonalnym,
obejmującym cały subregion centralny województwa śląskiego
ZIT-y dla trzech ośrodków regionalnych tj. Częstochowy, Bielska-Białej, Rybnika wraz
z ich obszarami funkcjonalnymi, obejmującymi całe obszary
subregionów
1 StrategiaIle Planów
działań ZIT ?
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Jakie obszary będą wspierane?
Z puli regionalnej:
Obszary Strategicznej Interwencji (KSRR, ZUP):
- Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne
- Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji- Obszary wiejskie, w szczególności o najniższym
dostępie do dóbr i usług
Całe obszary subregionów
Z puli krajowej w ramach rezerwy programowej:
RPO WSL 2014-2020
?
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
?
Jak będzie finansowany wymiar terytorialny?
4,5% przeznaczonych na wsparcie zintegrowanych działań na obszarach funkcjonalnych miast wojewódzkich
(subregion centralny)
3,5% na wsparcie zintegrowanych planów rewitalizacyjnych na terenie
innych miast i planów poprawy jakości i dostępu do usług publicznych
na obszarach wiejskich
RPO WSL 2014-2020
Środki regionalne z podstawowej alokacji RPO dla woj. śląskiego
(wg algorytmu) [EFRR + EFS]
Negocjowane z MRR
w ramach Kontraktu Terytorial-
nego
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Podział środków EFRR w zakresie ZIT
Jaki będzie podział środków RPO WSL 2014-2020 na ZIT w Subregionach (alokacja regionalna)?
Ok. 21 % środków w ramach PRO WSL 2014-2020 zostanie przeznaczonych na realizację projektów w ramach ZIT
Algorytm podziału środków jest w trakcie ustalania:- ludność, jako jedyny czynnik
- algorytm stosowany przy PRS 2007-2013- zaadoptowany „algorytm berliński” (algorytm berliński
jest stosowany przy podziale środków przez UE oraz MRR przy dzieleniu środków na RPO)
- algorytm uwzględniający wskaźniki w zakresie włączenia społecznego i edukacji (odrębny dla EFS)
Wstępny podział środków wg algorytmu zostanie przyjęty przez Zarząd Województwa Śląskiego w maju 2013 r. Ostateczny podział środków zostanie uwzględniony
w RPO WSL 2014-2020 przyjętym przez KE.
Jakie są etapy programowania i realizacji ZIT?
Wymiar terytorialny w ramach RPO WSL 2014-2020
Jak powinna zostać skonstruowana Strategia Rozwoju Subregionu aby zapewnić zintegrowane podejście terytorialne?
1 WSPÓLNA STRATEGIA ROZWOJU SUBREGIONU
IDENTYFIKACJA ZASOBÓW SUBREGIONU
(DIAGNOZA)
WSKAZANIE POTENCJAŁÓW
I BARIER W ROZWOJU SUBREGIONU
OKREŚLENIE SPECJALIZACJI
ROZWOJOWYCH SUBREGIONU
WSPÓLNIE UZGODNIONE CELE ROZWOJOWE I KIERUNKI DZIAŁAŃ
Strategia Rozwoju Subregionu
Co należy uwzględnić przy opracowaniu Strategii Rozwoju Subregionu?
Strategia Rozwoju Subregionu
ZASADY OPRACOWANIA STRATEGII ROZWOJU SUBREGIONU
spójność z europejskimi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi (szczególnie Strategią „Śląskie 2020+”
– dokument obecnie w konsultacjach społecznych)
uwzględnienie zasady partnerstwa, w tym udział mieszkańców oraz partnerów społecznych i gospodarczych w konsultacjach dokumentu
uwzględnienie obszarów funkcjonalnych - uwzględnienie specyfiki obszarów miejskich i wiejskich, w tym odniesienie do Obszarów
Strategicznej Interwencji
spójność z lokalnymi dokumentami strategicznymi i planistycznymi – strategie lokalne, plany działań np. Lokalny Program Rewitalizacji
Co powinna zawierać Strategia Rozwoju Subregionu?Strategia Rozwoju Subregionu
Rozdz. Zakres Liczba str.1. Definicja obszaru i ludności objętych strategią ok. 7-10
2. Analiza potencjałów, barier, wyzwań oraz specjalizacji terytorialnych ok. 5-6
3. Wskazanie i uzasadnienie spójności z unijnymi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi
ok. 2-3
4. Opis zintegrowanego i innowacyjnego podejścia do rozwoju terytorialnego ok. 2
5. Opis strategii rozwojowej oraz określenie celów i kierunków działań ok. 10-15
6. Opis włączenia społeczności lokalnej oraz partnerów społecznych i gospodarczych
ok. 3-4
7. Zarys systemu zarządzania i realizacji, w tym monitorowania i oceny wykonania
ok. 5-6
8. Źródła finansowania ok. 2-3
STRATEGIA POWINNA BYĆ SYNTETYCZNYM, KONKRETNYM DOKUMENTEM
Co jest wymagane dla sprawnej realizacji ZIT w Subregionach?
Programowanie i realizacja ZIT
Ważnym elementem realizacji ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020 jest zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa JST (Konieczne
zawarcie Porozumienia/Umowy dot. współpracy)
proponuje się powołanie ciała wykonawczego reprezentującego JST realizujące Plan działań ZIT, którego przewodniczącym będzie Lider danego
subregionu (Pozwoli to na sprawną koordynację realizacji ZIT)
lider koordynujący ZIT reprezentuje JST przed IZ RPO WSL 2014-2020 oraz nadzoruje realizację wymagań dotyczących wyboru projektów,
monitoringu i sprawozdawczości w ramach Planu Działań ZIT
proponowane formy prawne Związku ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020 to np. porozumienie międzygminne, związek międzygminny,
stowarzyszenie JST (gminy i powiaty)
Jak Subregion i IZ sformalizują wzajemne zobowiązania?
ZIT Programowanie i realizacja ZIT
Zakres zadań Reprezentacji/Związku ZIT oraz ostateczne zasady i warunki realizacji ZIT zostaną określone w Porozumieniu/Umowie zawartej między Reprezentacją /Związkiem
ZIT a IZ RPO WSL 2014-2020. Umowa IZ RPO WSL – ZIT określi m.in.:
wysokość maksymalnej alokacji w poszczególnych Priorytetach/Działaniach dedykowanych ZIT danego subregionu
uzgodniony wymagany poziom wskaźników do osiągnięcia przez ZIT (kamienie milowe oraz poziom docelowy)
rolę, zasady i wymogi w zakresie udziału Reprezentacji/Związku ZIT w zarządzaniu ZIT, w tym zakres udziału we wdrażaniu, monitoringu
i sprawozdawczości RPO WSL
zasady realizacji i wartość środków pomocy technicznej przekazanej w ramach RPO WSL
Jaki będzie zakres tematyczny ZIT (1/3)?
Przygotowanie terenów inwestycyjnych typu „brownfield” (Priorytet III Wzmocnienie konkurencyjności MŚP) - EFRR
Programowanie i realizacja ZIT
Odnawialne źródła energii (OZE) i efektywność energetyczna (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) - EFRR
Strategie niskoemisyjne, w tym zrównoważony transport (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) - EFRR
Gospodarka odpadami (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego
i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR
Ochrona dziedzictwa kulturowego i naturalnego (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego
i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR
Programowanie i realizacja ZIT
Kompleksowa rewitalizacja (Priorytet y: IX Włączenie społeczne, X Rewitalizacja) – EFRR + EFS
Infrastruktura edukacyjna – przedszkola i szkolnictwo zawodowe (Priorytety: XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego, XII Infrastruktura edukacyjna)
– EFRR + EFS
Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej oraz poprawa środowiska miejskiego
(Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów) - EFRR
! W obszarze Kompleksowej rewitalizacji i Edukacji wiodąca jest interwencja EFS ! EFRR tylko w niezbędnym zakresie służącym rozwiązywaniu problemów społecznych
Jaki będzie zakres tematyczny ZIT (2/3)?
Programowanie i realizacja ZIT
Rewitalizacja (Priorytet IX Włączenie społeczne) - EFS
Edukacja (Priorytet XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego ) - EFS
INTERWENCJA w obszarach wspieranych w ramach EFS może być uzupełniania interwencją EFRR w ramach cross-financingu
Jaki będzie zakres tematyczny ZIT (3/3)?
Po co Plan działań ZIT?
Programowanie i realizacja ZIT
Plan działań ZIT jest dokumentem przekładającym strategiczne założenia rozwojowe subregionu określone w Strategii rozwoju
subregionu na konkretne działania programowe i projekty, mieszczące się w ramach interwencji i typach wsparcia poszczególnych
Priorytetów RPO WSL 2014-2020
Plan działań ZIT obok Strategii rozwoju subregionu stanowi podstawę dla udzielenia wsparcia z Priorytetów/Działań/Poddziałań realizowanych
w formule ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020
Co powinien zawierać Plan działań ZIT?
Programowanie i realizacja ZIT
Rozdz. Zakres1. Podstawa prawna Planu działań ZIT
2. Wskazanie i uzasadnienie spójności z unijnymi, krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi
3. Wskazanie celów rozwojowych spójnych ze Strategią rozwoju subregionu
4. Lista przedsięwzięć do realizacji na rzecz realizacji celów rozwojowych (w formie załącznika) – podstawowa i rezerwowa
5. Raport z przygotowania Planu działań ZIT (opis konsultacji)
6. Odniesienie do wymagań w zakresie Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko
7. Plan finansowy (wg wzoru IZ RPO WSL 2014-2020)
8. Opis systemu zarządzania i wdrażania (zgodnie z RPO WSL 2014-2020)
Jak zapewnić zintegrowane podejście do tworzenia list projektów do Planu działań ZIT?
Programowanie i realizacja ZIT
zaprogramowanie realizacji dużego zintegrowanego przedsięwzięcia, składającego się z jednego lub kilku znaczących powiązanych ze sobą
projektów, realizowanych na obszarze całego lub większości obszaru danego subregionu
KLUCZOWE KRYTERIUM kwalifikowania projektów do realizacji w formule ZIT stanowi zintegrowany charakter projektów. Zapewnienie
zintegrowanego charakteru projektów zakłada w szczególności zastosowanie przy tworzeniu listy następujących podejść:
zaprogramowanie realizacji wiązki mniejszych projektów, np. z zaangażowaniem partnerów społecznych i gospodarczych,
przy czym z założeniem, że nawet jeśli każdy projekt jest realizowany na stosunkowo niewielkim obszarze i ma lokalne oddziaływanie,
to oparty jest o wspólne podejście strategiczne
1
2
Jak będzie wdrażany Plan działań ZIT (1/3)?
Programowanie i realizacja ZIT
Ponadto, Reprezentacja/Związek ZIT będzie uczestniczył w procesie przygotowania i akceptacji kryteriów wyboru projektów dla ZIT poprzez udział jego przedstawicieli
w Komitecie Monitorującym RPO WSL 2014-2020
W przypadku poważnych opóźnień bądź nieprawidłowości w przygotowaniu lub wdrażaniu projektów ZIT, IZ RPO WSL 2014-2020 może podjąć decyzję
o przesunięciu środków przewidzianych na ich realizację projektów ZIT do innych działań RPO WSL 2014-2020
W ramach ZIT dla RPO WSL 2014-2020 przewiduje się powierzenie minimalnego zakresu zarządzania tj. wyboru przedsięwzięć
/projektów do dofinansowania
WYBÓR PROJEKTÓW
Reprezentacja/Związek ZIT zostaną mocniej zaangażowane w proces monitorowania realizacji rzeczowej i finansowej RPO WSL 2014-2020 w części dotyczącej ZIT
oraz corocznie będą przygotowywały sprawozdanie z realizacji Planu działań ZIT w danym roku, które będzie elementem ogólnej sprawozdawczości Programu i będzie akceptowane przez KM RPO WSL 2014-2020, a w części dot. środków
krajowych Podkomitet Monitorujący ZIT przy MRR
Programowanie i realizacja ZIT
MONITORING I SPRAWOZDAWCZOŚĆ
Ustalenia dotyczące monitoringu i sprawozdawczości ZIT muszą umożliwić prowadzenie bieżącego monitorowania postępu realizacji Planu działań ZIT w odniesieniu do całego programu, osi priorytetowej oraz funduszu w celu umożliwienia oceny postępu na rzecz
realizacji celów i rezultatów strategicznych programu
Jak będzie wdrażany Plan działań ZIT (2/3)?
Programowanie i realizacja ZIT
POMOC TECHNICZNA
Koszty operacyjne zarządzania i realizacji Planu działań ZIT, włączając poniesione koszty instytucji zarządzających i administrujących ZIT (Liderów ZIT),
mogą być pokryte:
1. z PO PT 2014-2020 (na zarządzanie ZIT-em w miastach wojewódzkich i na ich obszarach funkcjonalnych), 2. z pomocy technicznej RPO WSL 2014-2020.
Instytucje odpowiedzialne za wdrażanie ZIT będą traktowane w zakresie dostępu do PT, podobnie jak inne instytucje w systemie realizacji instrumentów strukturalnych np. instytucje wdrażające tj. Śląskie Centrum Przedsiębiorczości
Jak będzie wdrażany Plan działań ZIT (3/3)?
Jak dalej będą przebiegać prace nad ZIT (1/4)?
Programowanie i realizacja ZIT
1 etap
maj - czerwiec 2013 r.Opracowanie wstępnej listy
projektów do realizacji w ramach ZIT
! Opracowanie listy projektów do oceny IZ RPO WSL 2014-2020 powinno nastąpić po weryfikacji projektów przez subregiony
w oparciu m.in. o Uszczegółowienie RPO WSL 2014-2020 oraz z uwzględnieniem podziału środków wg algorytmu IZ !
Opracowanie projektu Strategii rozwoju subregionu
Programowanie i realizacja ZIT
Jak dalej będą przebiegać prace nad ZIT (2/4)?
2 etap
koniec czerwca 2013 r.
Przedłożenie projektu Strategii rozwoju
subregionu do IZ RPO WSL
Opiniowanie projektu Strategii oraz list projektów
przez IZ RPO WSLlipiec 2013 r.
! Ocena wstępnej listy projektów będzie prowadzona m.in. w oparciu o RPO WSL 2014-2020
oraz projekt Strategii Subregionu !
Przekazanie wstępnej listy projektów do realizacji
w ramach ZIT do IZ RPO WSL
Programowanie i realizacja ZIT
3 etap
maj-wrzesień 2013 r. (intensyfikacja prac:
lipiec-wrzesień)
Podpisanie Porozumienia w/s współpracy przy
realizacji ZIT w Subregionie
Przygotowanie projektu Planu działań ZIT wraz
z listami projektów (podstawową i rezerwową) jako załączników do Planu
Zatwierdzenie projektu Planu działań ZIT
w Subregionie i przekazanie go do IZ RPO WSL
koniec września 2013 r.
Jak dalej będą przebiegać prace nad ZIT (3/4)?
Programowanie i realizacja ZIT
4 etap
do końca 2013 r.Ocena i zatwierdzenie
projektu Planu działań ZIT z listami projektów przez IZ
Zaopiniowanie projektu Planu działań ZIT w MRR
Podpisanie umowy/porozumienia pomiędzy IZ RPO WSL
a Reprezentacją/Związkiem ZIT wraz z przyjęciem
ostatecznej wersji Planu działań ZIT
po przyjęciu RPO WSL 2014-2020 przez KE
do ustalenia
Przyjęcie Strategii rozwoju subregionu przez Subregion
do końca 2013 r.
Jak dalej będą przebiegać prace nad ZIT (4/4)?
Trwają prace nad pierwszą wersją dokumentu pt.:
„Zasady uwzględniania wymiaru terytorialnego w ramach RPO WSL
2014-2020 w kontekście realizacji ZIT”
Termin opracowania: maj 2013 r.
Programowanie i realizacja ZIT
Zapraszam do dyskusji
Wydział Rozwoju RegionalnegoUrząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
www.rpo.slaskie.pl/Perspektywa [email protected]