xi aimniversarji ghall-2(»0 ta' nteress g|f||z · pdf filespejjez ghat-tieg...

2
XI AIMNIVERSARJI GHALL-2(»0 TA' NTERESS G|f||Z-ZEJTUhl • • • • • AA^A&AA^}jj|jftAdAiJfcfi|AAA ft A A fll ttAAAAttttAfftAttAAAttftttAAft Kitba ta' Guido Lanfranco 400 sena lu (1610) Fondazzjoni tal-knisja tal-Ispirtu Santa li sehhet madwar din is-sena minn Giovanni Cassar u 1-bini sar=fl-1688 fuq disinn ta' Lorenzo Gafa'. ^ 250 setta itu (1760) Twieled tiz-Zejtun Michele Cachia. Dan kien perit maghruf bhala patrijott li mexxa liz- Zwieten fi zmien 1-imblokk tal-Francizi f Malta meta fassal diversi pjani ghad-difiza u attakk. Hadem ukoll fil-bini tal-knisja parrokkjali li kien inbeda mil-1492 u dam sejjer sa qrib it-tmiem tas-seklu tmintax. Post xogholu nsibu 1-portiku tal-knisja tal-Providenza limiti tas-Siggiewi u 1-isptar tar-Rabat Miet fl-1839. (2> 150 sena ilu (1860) 11-Banda Beland ga kienet giet iffurmata ghax dokumenti juru li f din is-sena sarulha xi hlasi- jiet ghal servizzi. Bhal bosta baned ohra, ghall-ewwel kienet grupp orkesitaili, li wara original fbanda. < 3) 75 sena ilu (1935) F'din is-sena saru 1-ewwel soci tal-M.U.S.E.U.M. Bdew jghallmu d-duttrina f dar fi Triq il- Kbira, mbaghad fil-knisja ta' Santa Marija, wara 1-gwerra fil-knisja ta' Sant'Anglu u wara komplew f ta' Santa Marija. Issa ghandhom bini gdid li nfetah fonnalment fl-1958. ^ 4 ) Dun Frangisk Xuereb miz-Zejtun fl-1935 lahaq kappillan ta' Hal Safi fejn dam sal-1946. Kien sar ukoll kappillan tar-Rahal Gdid fejn stinka ghall-bini tal-knisja ta' Kristu Re u tal-Madonna ta' Lourdes. ^ Giuseppe Maria Caruana (1899-1964) pinga ritratt tal-arcisqof Maurus Caruana li qieghed fil- knisja tal-Istitut Gesu' Nazzarenu. Fiz-Zejtun insibu wkoll xogholijiet ohra tieghu, fosthom Santa Tereza fil-knisja parrokkjali u, fl-istess Istitut, il-Madonna tal-Paci, u ritratti ta' Mons. DePiro, 1-Isqof Galea u Guzeppina Curmi, minbarra t-titular tal-k|ppella tan-Nazzarenu. ^ 6 ^ 60 sena ilu (1950) Il-knisja parrokkjali sarilha arlogg jahdem bl-elettriku minn Salvatore Grech. Dan sar minflok iehor mekkaniku li kien sar fl-1735 minn Petruzzo Tanti. Il-magna ttl-antik ghadha mizmuma fis-sala kuhsiljari tal-parrocca, ^ Din is-sena ntemm ix-xoghol tal-pittura tas-saqaf fil-knisja parrokkjali li sar minn Toussaint (Tuse') Busuttil. Ix-xoghol kien beda fl-1946. Fit-taqsimiet centrali juri episodji, mill-hajja ta' Santa Katarina u fil-gnub il-virtujiet. ^ 50 sena ilu (1960) F'din is-sena kien qed isir tindif tal-art fil-lbic ta' Triq Luqa Briffa biex tinbena skola gdida. Waqt ix-xoghol bdew jitfaccaw strutturi ta' zmien ir-Rumani. Wara bdew isiru skavazzjonijiet 5 Jrekwenti li zvelaw aktar fdalijiet, kollox jindika li kien kumpless residenzjali mdaqqas. ^ 9 ^ jjtun

Upload: ledien

Post on 10-Mar-2018

249 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: XI AIMNIVERSARJI GHALL-2(»0 TA' NTERESS G|f||Z · PDF filespejjez ghat-tieg ta' tfajla fqira li tizzewweg fdin il-knisja u li fil-jiem ta' qabel titlob ghall-benefattur u 1-familja

XI AIMNIVERSARJI GHALL-2(»0 TA' NTERESS G|f||Z-ZEJTUhl • • • • •A A ^ A & A A ^ } j j | j f t A d A i J f c f i | A A A f t A A f l l t tAAAAt t t tA f f tA t tAAAt t f t t tAAf t

Kitba ta' Guido Lanfranco400 sena lu (1610)Fondazzjoni tal-knisja tal-Ispirtu Santa li sehhet madwar din is-sena minn Giovanni Cassar u1-bini sar=fl-1688 fuq disinn ta' Lorenzo Gafa'. ̂

250 setta itu (1760)Twieled tiz-Zejtun Michele Cachia. Dan kien perit maghruf bhala patrijott li mexxa liz-Zwieten fi zmien 1-imblokk tal-Francizi f Malta meta fassal diversi pjani ghad-difiza u attakk.Hadem ukoll fil-bini tal-knisja parrokkjali li kien inbeda mil-1492 u dam sejjer sa qrib it-tmiemtas-seklu tmintax. Post xogholu nsibu 1-portiku tal-knisja tal-Providenza limiti tas-Siggiewi u1-isptar tar-Rabat Miet fl-1839.(2>

150 sena ilu (1860)11-Banda Beland ga kienet giet iffurmata ghax dokumenti juru li f din is-sena sarulha xi hlasi-jiet ghal servizzi. Bhal bosta baned ohra, ghall-ewwel kienet grupp orkesitaili, li wara originalfbanda. <3)

75 sena ilu (1935)F'din is-sena saru 1-ewwel soci tal-M.U.S.E.U.M. Bdew jghallmu d-duttrina f dar fi Triq il-Kbira, mbaghad fil-knisja ta' Santa Marija, wara 1-gwerra fil-knisja ta' Sant'Anglu u warakomplew f ta' Santa Marija. Issa ghandhom bini gdid li nfetah fonnalment fl-1958. ^4)

Dun Frangisk Xuereb miz-Zejtun fl-1935 lahaq kappillan ta' Hal Safi fejn dam sal-1946. Kiensar ukoll kappillan tar-Rahal Gdid fejn stinka ghall-bini tal-knisja ta' Kristu Re u tal-Madonnata' Lourdes. ̂

Giuseppe Maria Caruana (1899-1964) pinga ritratt tal-arcisqof Maurus Caruana li qieghed fil-knisja tal-Istitut Gesu' Nazzarenu. Fiz-Zejtun insibu wkoll xogholijiet ohra tieghu, fosthomSanta Tereza fil-knisja parrokkjali u, fl-istess Istitut, il-Madonna tal-Paci, u ritratti ta' Mons.DePiro, 1-Isqof Galea u Guzeppina Curmi, minbarra t-titular tal-k|ppella tan-Nazzarenu. ^6^

60 sena ilu (1950)Il-knisja parrokkjali sarilha arlogg jahdem bl-elettriku minn Salvatore Grech. Dan sar minflokiehor mekkaniku li kien sar fl-1735 minn Petruzzo Tanti. Il-magna ttl-antik ghadha mizmumafis-sala kuhsiljari tal-parrocca, ̂

Din is-sena ntemm ix-xoghol tal-pittura tas-saqaf fil-knisja parrokkjali li sar minn Toussaint(Tuse') Busuttil. Ix-xoghol kien beda fl-1946. Fit-taqsimiet centrali juri episodji, mill-hajja ta'Santa Katarina u fil-gnub il-virtujiet. ^

50 sena ilu (1960)F'din is-sena kien qed isir tindif tal-art fil-lbic ta' Triq Luqa Briffa biex tinbena skola gdida.Waqt ix-xoghol bdew jitfaccaw strutturi ta' zmien ir-Rumani. Wara bdew isiru skavazzjonijiet

5Jrekwenti li zvelaw aktar fdalijiet, kollox jindika li kien kumpless residenzjali mdaqqas. ^9^

jjtun

Page 2: XI AIMNIVERSARJI GHALL-2(»0 TA' NTERESS G|f||Z · PDF filespejjez ghat-tieg ta' tfajla fqira li tizzewweg fdin il-knisja u li fil-jiem ta' qabel titlob ghall-benefattur u 1-familja

Beda x-xoghol ghat-tkabbir tal-knisja ta' Sajita Marija ta' Hal Train. Ix-xoghol dam sejjersal-1962. Kien bniha Leonardo Tabone fl-1597 u, fost legati ohrajn, halla li kull sena j ithallsuspejjez ghat-tieg ta' tfajla fqira li tizzewweg fdin il-knisja u li fil-jiem ta' qabel titlob ghall-benefattur u 1-familja tieghu. Kienet tintghazel bin-newba, miz-Zejtun f sena u mill-Birgu f ohra minhabba li mart Leonardo kienet mill-Birgu.

Tlesta 1-bini tal-imizew parrokkjali li kien;in-beda fl-1955. Fih ezlbiti bosta tezori artistieiflimkien ma' ohrajn li fi zmien kienu jint&iaw fil-knisja. P1}

Miet Alfredo Caehia Zammit, missier il-maghruf Alexander. Kien filantropu u politikant lidiversi drabi kiel elett ghall-kunsill tal-gvern.Miet fit-23 ta' Gunju 1890.(12) u

25 sena ilu (1985)F'din is-sena Alfred Camilleri Cauchi lesta1-vara ta' Kristu Inkurunat bix-xewk ('il-porpra') li tinhareg fil-proeessjoni tal-Gimgha 1-Kbira. Din hi r-raba' wahda ghax qabilhakienjfctemm ohrajn. Wahda minnhom, it-tie-ni, tinsab fil-knisja tal-Ispirtu Santu. ̂

Dun Guzepp Theuma sar Artipriet taz-Zejtunfejn dam safe 1989 meta miet fis-6 ta' AprilQabel kien mkoll kappillan ta' Hal Kirkop

tal-Gzira. Kien kanonku onorarju ta'Birkirkara. Hemm inkwadru tieghu fis-sagris14)%,,:"

Referenzi:'1.

9.10.11.12.13.14.

Terribile, Tony Tezori fil-knejjes Maltin: Gudja. Marsaxlokk, Zejtun (2003) p.29: rerris. Achille Descrizione storicadellechiesedi Malta eGozo (1866) p.380. : ^s1 luehes, Quentin & Thake. Conrad Malta, the baroque island (2003) p. 183; MahoiBliLeonard 5000 years of archilecture in Malta (1996) p.311: Zammit, Winston L. Il-mexxeja Martin tal-Kungress f||lti 1799-1800 (1999) p.83;Abela. Dun Joe jlt-parrocca taz-Zejtun tul iz-zminijiet (2006) p.234.Mifsud Bonnici. Robert Il-Grajja tal-foaned f Malta u Ghawdex I (1956) p.40: Debonq,, Charles fi Schiavone,Michael (Ed.) L-istorja tal-kazini lal-banda f Malta u Ghawdex 1 (1997) p. 186: Abela 2006 p.28.Abek 2006 p.205-6.Catania, Paul fi Schiavone M.(Ed.) Il-knejjes parrokkjali ta' Malta u 1-festi lash horn II (f§93) p.213; Abela 2006p.230. >JH ,Theuma, Guzeppi L-arti fil-knejjes minn mitt pittur Malti (2006) p.98.Buhagiar, Mario (Ed.) St. Catherine of Alexandria (1979) p.103Terribile 2003 p. 120.Bonanno, Anthony Malta Phoenician, punic and roman (2005) p.304.Abela2(|)6p.l20, 200.Abela 2006 p.120.AbelS, Joe Tfiqat iz-Zejtun (1997) p.32.Abela2006.Abela, DunJoe fi Schiavone, M. (Ed.) Il-knejjes parrokkjali Maltin u 1-festi taghhom 111 (1994) p.290; Said, Ivan fiSchiavone M. Il-knejjes parrokjali ta' Malta u 1-festi taghhom I (1993) p.202: Abela 1997 p.45; Abela 2006 p.17.

iii i

Xota: Dan 1-artifclli kellu ikun ippublikat fl-.:iia giex stampat wara li tnassret il-festa qed

ilO Izda mirdiabba li dani is-sena