xkck^kktkêkm angrangr-acktk hwtk #kkïkykk]k uknauk tkgå …

XkCk^kkTkêkm AngRAngR-AckTk HwTk #kkïkYkk]k UknaUk Tkgå 105

C

©tðfÄ{o«ftþ

êkm UkÚTkgRmYknlTk@kH@lFkPk UkÚTkgRmUkgFkz^k#klPkAkTkk

Rv#k^k|PkkvÛkvPkTk-¢lSkAk@ §Uk@

Uko%Zk êkm AkTkÆb^kkYkmTkkg Xkk^kXkmTkkg Uk|^kFkTkkv

(PkQkk ^kbPknTkm b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk A@Pkk Wkv Bkkbk Uk|^kFkTkkv)

�

: bkgA\kTkAPkkr :

Wk|å cl@\kk\k HwTk

�

: Uk|Ak#kA :

Íkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bKÍkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bKÍkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bKÍkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bKÍkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bK

bkkvTkCkN-364250 (bkkw@kì})

M O

N P

Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250

©e rŒ„kƒh si™ MðtæÞtÞ{krŒh xÙMx, Ëtu™„Z - 364250

Uk|QkYk ¢k^kplûk l^kå bkgå 2022 Uk|Pk : 3000

lÿPkmZk ¢k^kplûk l^kå bkgå 2037 Uk|Pk : 3000

PkpPkmZk ¢k^kplûk ^km@ bkgå 2063 Uk|Pk : 1500

: YknÜA :

AckTk YknÜOkk\kZk

HwTk l^kÛkQkmr Ckpc AgUkk§TMä bkkvTkCkN-364250

✆✆✆✆✆ : (02846) 244081

zAYkPk : ækå 18[00

yt þt†™e …z‚h ®f{‚ Yt. 39=00 ÚttÞ Au. y™uf {w{wûtwytu™e ytŠÚtf

ËntÞÚte yt ytð]r¥t™e ®f{‚ Yt. 36=00 ÚttÞ Au. ‚u{tkÚte 50% ©e fwkŒfwkŒ-fnt™

…th{tŠÚtf xÙMx nM‚u Mð. ©e þtkr‚÷t÷ hr‚÷t÷ þtn …rhðth ‚hVÚte ®f{‚

½xtzðt{tk ytð‚tk yt „úkÚt™e ðu[tý ®f{‚ Yt. 18=00 ht¾ðt{tk ytðe Au.

©e ©tðfÄ{o«ftþ („wsht‚e)™t

✾ MÚttÞe «ftþ™-…whMf‚to ✾

êkm ekkTkv#k @lbkA\kk\k #kkc YkvYkkvl@Zk\k K}bKä bkn@vTÜTkCk@

cbPkv êkm @lbkA\kk\k HCkÆ^kTkRkbk #kkc--Ukl@^kk@

êkmYkPkm UknaUkkWkvTkä AYk\kv#kä ¢HZkä %ZkkvPbkTkk PkQkk Al^kPkk

(2)



¢UkrOk¢UkrOk¢UkrOk¢UkrOk¢UkrOk

bkYZkA~P^kSkk@m bkgPk PknYk ckvúúúúúúúúúúúúúúúúúúúú

êkm lHTk^k@Av TkgRä

êkk^kA ckv lHTkSkYkr §UkkbkAúúúúúúúúúúúúúúúúúúú

lHTk#kkbkTkAv FkgRå

YknlTk WkTkkvCkv TkmAK Ak\kYkxúúúúúúúúúúúúúúúúúúú

ckvCkk Av^k\kekkTk;

§UkRv#k RvA@ RxCkv cYkAkvúúúúúúúúúúúúúúúúúúú

@PTkÒkZkAv RkTkå

—¢v^kk #knü êkk^kASkYkr-§UkkbkA SkYkkrPYkk¢kvTkv

Uk@Yk WkcnYkkTkUko^krA ¢k UknbPkA

¢UkrOk A<g Gngå

—cl@å

��

�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú��

�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�úú�

(3)



✾ lTk^kvRTk lTk^kvRTk lTk^kvRTk lTk^kvRTk lTk^kvRTk ✾

êkk^kA ¢vK\kv YknlTkTkkv TkkTkkv Xkk¥! ¢vTkng Æ^kTk UkOk Av^kng Ukl^kÒkä ¢kR#kræUk Tkv YkckTk Gv–Pkv ¢k Uk| kFkTkkv ^kkgFkPkkg BZkk\kYkkg ¢k^k#kvå êkk^kATkk SkYkkvrTkng bk^kk‘CkbkngR@ ^kOkrTk A@Tkk<g ¢k^kng UknbPkA

CknH@kPkmXkkakkYkkg ¢k Ukcv\kng H c#kvå CkpcbQkUkOkkYkkg @cv\kkv êkk^kA UkOk YkkvdkYkkCkrYkkg Fkk\kTkk@kv Gv;

¢v êkk^kATkkg SkYkkrFk@Ok Av kkg ckvZkä PkvTkk l^kbPkpPk ^kOkrTkYkkg Ukcv\kkg Pkkv &bk^krekTkm êkük" ckv kkTkng WkPkk^Zkng

Gv; PkvTkm bkkQkv PkvTkm #knü Ólì Av km ckvZk Tkv ^Zk^kck@-¢kFk@Ok Av kkg ckvZk? PkvTkv UkoHk–Xkl$PkTkkä

RZkk–RkTkTkkä bkkSkYkmrUk|vYk-b^kkSZkkZk ^kCkv@vTkkg Ukl@OkkYk Av^kkg ckvZk? PkvTkng DkOkng bkngR@ Xkk^k^kkcm #kw\kmQkm

l^kbPkpPk ^kOkrTk Uko%Zk Ckn<Rv kêkm¢v AZkn‘ Gvå

êkk^kASkYkr §Uk@ Ukoå Ckn<Rv kêkmTkkg ¢k bkngR@ Uk| kFkTkkv QkZkkgä PkvYkkg #kkïkRkTk ^kCkv@vTkm UkOk

^kkPk ¢k^kmä Pkv bkkgXk]Pkkg Ckn<Rv kêkmTkk bkgWkgSkm Vk^kkXkk¥¢v ¢k Uk| kFkTkkv GUkk^kmTkv Uk|lbkü A@^kkTkm

UkkvPkkTkm Xkk^kTkk Uko%Zk Ckn<Rv kêkm bkYkdk ^Zk$Pk A@mä Ckn<Rv kv Uk|bkTTkPkkUko krA bkgYklPk ¢kUkmååååå¢v

@mPkv ¢k UknbPkATkng Uk|Ak#kTk ^km@ bkgå 2492Ykkg QkZkng ¢Tkv bkkwTkv BkoWk H CkYZkngå zcRmYkkg UkOk PkvTkm

ÒkOk ¢k^kplûk GUkk¥ Ck¥å

lTkékZkTkm bkkQkv bknbkgCkPk ¢v kk ^Zk^kck@Tkkv ¢kK\kkv bkngR@ä bUkì Xkk^k^kkcm §UkRv#k

@PTkA@gMêkk^kAkFkk@ Hv kk Uk|kFkmTk Ck|gQkkv lbk^kkZk ¢kSknlTkA bkklcPZkYkkg Hkv kkYkkg ¢k^kPkkv TkQkmå ¢k

#kw\kmTkk Uk| kFkTkkvTkng ¢k Ukcv\kng H Uk|Ak#kTk Gvå CkpcbQkm–êkk^kAkvTkk SkYkr-APkr ZkTkkv ¢kYkkg l^kbPkpPk §UkRv#k

ckv kkQkm bkkwTkv §UkZkkvCkm Gvå êkk^kASkYkrTkng ¢k^kng bk@bk ^kOkrTkä—HvTkv Xkk^kQkm ^kkgFkPkkgä ^kkgFkA UkkvPkv

H HkOkv ¢v SkYkrTkng ¢kFk@Ok A@m @õkkv ckvZkä—¢v km §sYk¢kv HkCkv Gv; ¢kck@RkTkTkk ^kOkrTk ^kBkPkv

HkOkv UkkvPkv H YknlTk^k@kvTkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk R¥ @õkkv ckvZk! ¢v^kk Xkk^kkv HkCkv Gv; RkTkTkng ^kOkrTk

^kkgFkPkkg Pkkv lTk\kkvrXkPkkTkk ¢gAn@Qkm ñRZk ¢vARYk Bkm\km ©Lv Gv; Tkv Rv k–Ckn<Tkm Xkl$PkTkk ^kOkrTk ^kBkPkv

Pkkv bkgbkk@ HkOkv Xkn\kk¥ HkZk Gv Tkv Æ^kTk Rv k-Ckn<YkZk WkTkm HkZk Gvå ¢k §Uk@kgPk bkkSkYkmr Uk|PZkv

^kkPbk\Zk ^kCkv@vTkng ^kOkrTk UkOk SkksYkA \kkCkOkm¢kvTkv Uknì A@v Gvå bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOk ¢Tkv Uk|PkmPk

Pkkv ¢kBkkZk UknbPkAYkkg Ukcv\kvQkm Gv\\kv bknSkm CkogQkkZkv\km Gvå Gv\\kv Ukl@l#kìæUkv ^kbPknTkm DkkvakOkk A@Pkkg

Wkv Bkkbk Uk| kFkTkkv UkOk Uko%Zk Ckn<Rv kTkm ¢kekkQkm §Ykv@^kkYkkg ¢k^Zkkg Gvå

^km@ bkgå 2492Ykkg ¢k UknbPkATkm Ukcv\km ¢k^kplûk GUkk¥Tkv Uk|lbkü Qk^kkYkkg Ykn@WWkm êkm

@kYkÆXkk¥ä Pkv ^kBkPkTkk Uk|YknBkêkm Tk^kTkmPk\kk\kXkk¥ PkQkk BkmYkFkgRXkk¥ ^kCkv@v Pk@VQkm Hv Uk|v@Okk

Yk]v\k Gv Pkv WkR\k PkvYkTkkv bkkwTkkv ¢kXkk@ YkkTkng Gngå Uko%Zk Ckn<Rv kTkkv Ykk@k Æ^kTkYkkg Uk@Yk §UkAk@

(4)



—Wk|å cl@\kk\k HwTk

(5)

Gvå \kCkXkCk 38 ^kakrQkm lTk@gPk@ Uko%Zk Ckn<Rv kêkmTkm YkgCk\k GkZkkYkkgä ¢Tkv Gv\\kk ëkkbk bknSkm PkvYkTkm

lTkAKYkkg H @cv kkTkk bknZkkvCkQkm Tkv PkvYkTkm ApUkkQkm Ykk@k Æ^kTkYkkg Hv YkckTk \kkXk QkZkkv Gv Pkv §Uk@kgPk

Uko%Zk Ckn<Rv^kêkmTkk ¢TkvA Uk|^kFkTkkv \kBk^kkTkkv ¢Tkv PkvTkv Ck|gQkkæN A@^kkTkkv bknZkkvCk YkTkv Yk»Zkkv Gv PkvTkv

cng Ykk@k Æ^kTkTkng YkcR~ bkR~XkkCZk YkkTkng Gngåååå¢kHv Pkkv PkvYkTkk l^kZkkvCkYkkg Pkv¢kvêkmTkk Uk@Yk §UkAk@kvTkng

bYk@Ok ñRZkTkk Uk|PZkvA SkWkAk@kYkkg HkCkm @õk‹g GvåååPkvYkTkk bkklcPZk ÿk@k Pkv¢kvêkm ¢kUkOkTkv lTkPZk

Uk|lPkWkkvSkm @õkk Gv—¢vYk bkYkÆTkvä Pkv¢kvêkmTkk WkPkk^kv\kk ¢kPYklcPkTkk YkkCkrYkkg bkkv H¥¢våååPkv H

c^kv ¢kUkOkng APkr Zk Gvå

¢k UknbPkA lHekkbkn¢kvYkkg BkoWk H lUk|Zk ¢Tkv §UkZkkvCkm ckv kkQkm PkvTkm ¢k WkmÆ ¢k^kplûk

GUkkZkv\k Gv; lHekkbkn-bkkSkYkmrHTkkv ¢k UknbPkATkk ^kkgFkTk ÿk@k Ukoå Ckn<Rv kêkmTkk YkckTk §UkAk@Tkk

bYk@OkUko krA êkk^kA-SkYkrTkm §UkkbkTkk A@v ¢Tkv ¢kPYklcPk bkkSkvååå¢v H Xkk^kTkk

—HkZk lHkTkvTæ

^km@ bkgå 2507

êkk^kOkUkosOkYkkä

bkkvTkCkN

��



Uk|Ak#kAmZk lTk^kvRTkUk|Ak#kAmZk lTk^kvRTkUk|Ak#kAmZk lTk^kvRTkUk|Ak#kAmZk lTk^kvRTkUk|Ak#kAmZk lTk^kvRTk

(PkpPkmZk ¢k^kplûk Uk|bkgCkv)

¢k CknH@kPkm &êkk^kASkYkrUk|Ak#k" Ck|gQkTkm lÿPkmZk ¢k^kplûk BkUkm H^kkQkm PkvTkm PkpPkmZk ¢k^kplûk

V@m GUkk^k^kkYkkg ¢k^kv\k Gvå ¢kCk]Tkm ¢k^kplûkYkkg Hv YknÜOk-¢#knlü¢kv cPkm Pkv bknSkk@mTkv ¢k ¢k^kplûk

YknlÜPk A@^kkYkkg ¢k^km Gvå

YknÜOkAkZkr &AckTk YknÜOkk\kZk"Tkk Ykkl\kA êkm ekkTkFkgRÆ HwTkv Ak]ÆUko krA bkk<g A@m ¢kUZkng

Gvä Pkv WkR\k PkvYkTkkv K}bK ¢kXkk@ YkkTkv Gvå ¢k Ck|gQkTkk UkLTk-UkkLTkQkm YknYkndknÆ^k ¢kPYk\kdkm

Pkû^kekkTk Uk|kUPk A@m ¢kPYkkQkrTkv l^k#kvak Uknì A@v ¢v H Xkk^kTkkå

l^kå bkgå 2063

êkk^kOk ^kR 2

bkklcPZkUk|Ak#kTkbklYklPk

êkm lRCkgWk@ HwTk b^kkSZkkZkYkglR@ K}bK

bkkvTkCkN-364250 (bkkw@kì})

R

(6)



bkolFkbkolFkbkolFkbkolFkbkolFk–Uk“kAUk“kAUk“kAUk“kAUk“kA

✽ Uk|^kFkTkTkkv §UkkvR~DkkPk ---------------------------------------------------------------------- 1

1 bk^krekRv^kTkm êkükUko^krA êkk^kASkYkr --------------------------------------------------------- 3

2 SkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkCÓlìTkm Uk|#kgbkk ---------------------------------------------------- 9

3 YkkvdkTkng WkmH bkYZkA~P^k; bkgbkk@Tkng WkmH lYkQZkkP^k ---------------------------------------17

(bkYZkCR#krTk YkkKv Uk@Yk Uk|ZkPTkTkkv §UkRv#k)

4 bkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv §UkRv#k ------------------------------------------------------------25

5 êkk^kATkk ^k|PkkvTkng ^kOkrTk ------------------------------------------------------------------- 36

6 êkk^kATkk Wkk@ ^k|Pk -----------------------------------------------------------------------40

7 CkpcbQkTkv bkPUkkÒkRkTkTkm YknBZkPkk ----------------------------------------------------------44

8 ¢kck@RkTkTkng ^kOkrTk ----------------------------------------------------------------------49

9 ¢kwakSkRkTkTkng ^kOkrTk -----------------------------------------------------------------------54

10 ekkTkRkTk ¢QkkrPk~ #kkïkRkTkTkng ^kOkrTk ------------------------------------------------------57

11 ¢XkZkRkTkTkng ^kOkrTk ----------------------------------------------------------------------- 64

12 êkk^kATkv RkTkTkng V] ---------------------------------------------------------------------- 68

13 ¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v --------------------------------------------71

14 CkpcbQkUkOkng RkTkQkm H #kkvXkv Gv ---------------------------------------------------------77

15 UkkÒkRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkng SkTk Gv -----------------------------------------------80

16 UknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmrÆ^k YkkvdkTkv bkkSkv Gv -------------------------------------------83

17 YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkkä Akg RkTk Rv -------------------------------------------87

18 lHTkvTÜR#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv §UkRv#k -------------------------------------------------------91

19 SkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkk A\Uk^kpdk Gv ----------------------------------------------------- 96

20 SkYkmrêkk^kAkv ÿk@k SkYkrTkng Uk|^kPkrTk ---------------------------------------------------------99

21 lHTkvTÜXkl$Pk^kgPk êkk^kAkvTkv SkTZk Gv ----------------------------------------------------102

22 bkkFkm lHTkXkl$PkYkkg ^kmPk@kCkTkkv ¢kR@ ----------------------------------------------- 106

23 êkk^kATkm SkYkrUk| kplPkTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kv --------------------------------------------------112

24 êkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkk ----------------------------------------- 116

25 YkkvdkYkkCkrYkkg lTkékZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkr bkgYkPk Gv -----------------------------------121

26 YkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn k|PkklRTkm bkV]Pkk ------------------------------------125

27 êkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkng ¢glPkYk V]—Ykkvdk -----------------------------------------127

✽ b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk ---------------------------------------------------------------------130

(^kbPknb^kæUkTkm b^kPkgÒkPkkR#krA Wkv Bkkbk Uk| kFkTkkv)

HkZk lHkTkvTæ

(7)



¢ìUk|kXkpPk–YkkvdkUk|kXkpPkYkkg AngRAngRb^kkYkm¢v êkk^kATkk Uk|QkYk APkr^ZkTkkv bkngR@

§UkRv#k ¢kUZkkv Gvä Hv bkYZkA~P^kTkm Xkl$Pk ¢Tkv Uk|v@Okk HCkkMv Gvå PkvYkkg Pkv¢kvêkm Acv

Gv Av—

cv êkk^kA! Uk|QkYk Pkkv bknlTkYkr\k ¢Tkv Ykv<^kPk~ lTkaAgUkä ¢Fk]ä (Fk] Ykl\kTk PkQkk

¢CkkN ¢v ÒkOk RoakOk @lcPk) ¢PZkgPk lTkék] ¢v kk bkYZkA~P^kTkv Ck|cOk A@mä PkvTkv

(bkYZkA~P^kTkk l^kakZkXkoPk ¢vAæUk ¢kPYkkTkv) SZkkTkYkkg SZkk^k^kkv; #kk YkkKv SZkk^k^kkv? Av

Rn:BkTkk dkZkTkv ¢Qkvr SZkk^k^kkvå

Xkk^kkQkr :—êkk^kAv Ukcv\kkg Pkkv lTk@lPkFkk@ lTkék] bkYZkA~P^kTkv Ck|cOk A@m PkvTkng

SZkkTk A@^kngä Av Hv bkYZkA~P^kTkm Xkk^kTkkQkm CkpcbQkTkv CkpcAkZkrbkgWkgSkm ¢kAn]Pkkä dkkvXkä Rn:Bk

ckvZk Pkv YkKm HkZkå AkZkrTkk WkCkM^kk-bknSk@^kkYkkg ^kbPknTkk b^kæUkTkkv l^kFkk@ ¢k^kv PZkk@v Rn:Bk

YkKm HkZkå bkYZkCÓlìTkv ¢v kkv l^kFkk@ ckvZk Gv Av bk^krekv Hv kng ^kbPknTkng b^kæUk HkOZkng Gvä

PkvYk lTk@gPk@ Ukl@OkYkv Gvä ¢Tkv PkvYk QkkZk Gvä PkvYkkg £ì-¢lTkì YkkTkmä Rn:Bkm-bknBkm Qk^kng

Pkv lTkaV] Gv; ¢v kk l^kFkk@Qkm Rn:Bk YkKvä Pkv Uk|PZkdk ¢TknXk^kCkkvFk@ Gvå PkvQkm bkYZkA~P^kTkng

SZkkTk A@^kkTkng Aõk‹g Gvå

(8)



¡

êkmbk^krekRv kTkv TkYkbAk@ ckv

�

Uk|^kFkTkTkkv ßUkkvR~DkkPkUk|^kFkTkTkkv ßUkkvR~DkkPkUk|^kFkTkTkkv ßUkkvR~DkkPkUk|^kFkTkTkkv ßUkkvR~DkkPkUk|^kFkTkTkkv ßUkkvR~DkkPk

¢k UkÚTkgRmUkgFkz^k#klPkAk TkkYkTkng #kkïk Gvä PkvTkkv bkkPkYkkv ¢lSkAk@ ^kgFkkZk Gvå

¢kPYkkTkk ¢kTkgRYkkg Io\kPkk Tkv ^kTkHgCk\kYkkg ^kbkPkk ^kmPk@kCkm lRCkgWk@ YknTk@kH êkm

UkÚTkgRmb^kkYkm¢v \kCkXkCk 900 ^kakr Ukcv\kkg ¢k #kkïk @FZkng Gv; ¢kYkkg An\k 26

¢lSkAk@ Gvä PkvYkkgQkm bkkPkYkkv &Rv#k^k|Pk–§ÛkvPkTk" TkkYkTkkv ¢lSkAk@ ^kgFkkZk Gvå

YknlTkR#kkTkm Xkk^kTkk SkYkmrTkv ckvZk Gvä UkOk ¢v km R#kk Tk Qk¥ #kAv PZkkg Rv#k^k|PkæUk

êkk^kATkk SkYkrTkng Ukk\kTk A@v Gv; Pkv êkk^kATkk Xkk^kkv Av kk ckvZkä PkvTkv bk^krekTkm

¢kv]BkkOkä Rv k-Ckn<-#kkïkTkng WkcnYkkTk ^kCkv@v Xkk^kkv Av kk ckvZkä ¢kPYkkTkk XkkTkbklcPk

@kCkTkm YkgRPkkTkk Uk|Ak@kv Av kk ckvZkä Pkv ¢kYkkg WkPkk^Zkng Gvå lTkékZk–^Zk^kck@Tkm

bkglSkbklcPk bkngR@ ^kOkrTk Gvå ¢k ¢lSkAk@ lHekkbkn¢kvTkv §UkZkkvCkm ckv kkQkm Uk| kFkTkYkkg

ÒkmÆ ^kBkPk ^kgFkkZk Gvå ¢Ckk§ Wkv ^kBkPk (^km@ bkgå 2474 PkQkk 2481 Ykkg)

¢k ¢lSkAk@ §Uk@ Uk| kFkTkkv Qk¥ CkZkkg Gvå êkmYkR~ @kHFkgÜÆTkv ¢k #kkïk DkOkng lUk|Zk

cPkngä PkvYkOkv ¢k #kkïkTkv &^kTk#kkïk" Aõk‹g Gvä Tkv £lTÜZklTkCk|cUko krA PkvTkk ¢XZkkbkTkng

V] ¢YkpPk Gv–¢vYk Aõk‹g Gvå

1



&Rv#k^k|Pk–§ÛkvPkTk" ¢vK\kv CkpcbQkUkOkkYkkg @cv\kk êkk^kATkkg SkYkrTkkv Uk|Ak#k AvYk

QkkZk PkvTkng ¢kYkkg ^kOkrTk Gvå CkpcbQkR#kkYkkg UkOk SkYkr Qk¥ #kAv Gvå bkYZkCR#krTk bklcPk

#knlü AvYk ^kSkv Tkv @kCk AvYk K]vä Tkv êkk^kA UkOk SkYkrTkm ¢k@kSkTkk A@mTkv

Uk@YkkPYkR#kkTkm bkTYknBk AvYk HkZk Pkv WkPkk^kmTkv ¢k ¢lSkAk@Ykkg êkk^kATkk SkYkrTkkv

§ÛkvPk AZkkvr Gvå bkYkTPkXkÜb^kkYkm¢v UkOk @PTkA@gM–êkk^kAkFkk@Ykkg êkk^kATkk SkYkkvrTkng

^kOkrTk AZkn‘ Gvä PZkkg SkYkrTkk ¥ëk@ ¢v kk PkmQk‘A@ XkCk^kgPkkv bkYZkCR#krTk-ekkTk-Fkkl@ÒkTkv

SkYkr Acv Gv— (bkR~RplìekkTk^kpÅkklTk SkYk‰ SkYkvrÍk@k l^kRn:) –¢vYk WkPkk^kmTkvä bkkwQkm Ukcv\kkg H

bkYZkCR#krTk SkYkrTkng ^kOkrTk AZkn‘ Gv Tkv PkvTkk Ak@OkæUk bk^krekTkm êkük WkPkk^km Gvå ¢c{

UkOk UkÚTkgRmYknlTk@kH êkk^kATkk SkYkkvrTkng ^kOkrTk A@Pkkg bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekRv kTkm

¢kv]BkkOk A@k^kv Gvå HvTkv bk^krekTkm êkük TkQkmä HvTkv bkYZkCR#krTk TkQkmä PkvTkv Pkkv

YknlTkTkkv Av êkk^kATkkv ¢vAvZk SkYkr ckvPkkv TkQkmå SkYkrTkk HvK\kk Uk|Ak@ Gv PkvTkng Yko]

bkYZkCR#krTk Gvå YkkKv lHekkbknTkv bk^krekTkm ¢kv]BkkOkUko krA bkYZkCR#krTkTkkv §ÛYk Pkkv

bkkwQkm Ukcv\kkg ckv kkv Hkv¥¢vå Pkv XkolYkAkYkkg UkOk @kCkTkm YkgRPkk ^kCkv@vTkk Uk|Ak@kv Av kk

ckvZk Gvä Pkv UkOk ¢kYkkg WkPkk^k#kvå lTkékZk–^Zk^kck@Tkm bkglSk bklcPk bk@bk ^kkPk A@#kvå

bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekTkm ¢Tkv bk^krekv Acv\kk SkYkrTkm ¢kv]BkkOk A@^kkTkng Acv Gvå

2 ” “ êkk^kASkYkrUk|Ak#k

K



±1²

bk^krekRv^kTkm Ík¸kUko^krA Íkk^kASkYkrbk^krekRv^kTkm Ík¸kUko^krA Íkk^kASkYkrbk^krekRv^kTkm Ík¸kUko^krA Íkk^kASkYkrbk^krekRv^kTkm Ík¸kUko^krA Íkk^kASkYkrbk^krekRv^kTkm Ík¸kUko^krA Íkk^kASkYkr

êkk^kATkv Uk|QkYk Pkkv XkCk^kkTk

bk^krekRv^kTkm ¢Tkv PkvYkTkkg ^kFkTkkvTkm

¢kv]BkkOk PkQkk êkük ckvZkå bk^krekTkk

b^kæUkYkkg ¢Tkv PkvYkTkk ^kFkTkYkkg HvTkv Xk|Yk

ckvZk Pkv Pkkv lYkQZkkP^kTkk Ykck UkkUkYkkg

UkMv\kkv Gvä PkvTkv Rv#k^k|Pk Av êkk^kAUkOkng

ckvZk TklcååååååPkv ^kkPk Acv Gvå

(#kkRor\kl^kÓùmlMP)

WkkòkXZkTP@bkgCk^kHkrTkPZkk SZkkTkvTk #kn‘\kvTk Zk:úúúúúúúúúúApù’^kk AùYkrFkPnìZkdkZkYkCkkP ~ bk^krekPkg lTklËkPkYk ~úú’úúúúúúúúPvTkkvÒúklTk ^kFkkglbk SkYkrAùQkTkv bk’ZkklTk TkkTZkklTk PP ~úúúúúúúúúúúúXk|kYZk’ZkÇk YklPbPn ZkbZk bk YkckUkUm Tk Xk^ZkkvªQk^kkúú’’1’’

¢Qkr :—Hv Wkkõk ¢Tkv ¢XZkgPk@ Ukl@Ck|c GkvMmTkv PkQkk #kn$\k SZkkTk ÿk@k Fkk@ DkkPkm

AYkkvrTkkv Tkk#k A@mTkv lTkékZkQkm bk^krekPkkTkv Uk|kUPk QkZkk Gv PkvYkTkk ÿk@k SkYkrTkk ^ZkkBZkkTkYkkg Acv kkYkkg

¢k^kv\k ^kFkTkkv bkPZk Gvä ¢vTkkQkm lXkTTk @kCk-ÿvakQkm RolakPk ñRZk^kk]k Akv¥ ¢\UkekTkk ^kFkTkkv bkPZk

TkQkmå PkvQkm Hv Æ^kTkm Wknlü §$Pk bk^krekTkk ^kFkTkkvYkkg Xk|YkTkv Uk|kUPk QkkZk Gv Pkv ¢lPk#kZk UkkUkm Gvä

¢Qk^kk Pkv Xk^Zk H TkQkmå 1å

Rv#k^k|PkæUk êkk^kASkYkrTkng ^kOkrTk A@Pkkg bkkwQkm Ukcv\kkg Acv Gv Av bk^krekRv^kv Acv\kng SkYkrTkng

b^kæUk H bkPZk Gvä ¢v lbk^kkZk WkmHkTkng Acv\kng bkPZk TkQkmä—¢vTkm êkk^kATkv lTk:#kgA êkük

ckv^km Hkv¥¢v; AvYkAv SkYkrTkk Yko] Uk|OkvPkk bk^krekRv^k Gvä PkvTkkv H HvTkv lTkOkrZk TkQkm PkvTkv SkYkrTkkv

lTkOkrZk Qk¥ #kAv Tklcå

Hv bk^krek QkZkk Pkv Av km @mPkv QkZkk?

êkk^kASkYkrUk|Ak#k ” “ 3

A B

C D



&bkYkbPk Wkkõk PkQkk ¢XZkgPk@ Ukl@Ck|cTkv GkvMmTkv ¢Tkv #kn$\kSZkkTk ^kMv Fkk@ DkklPkAYkkvrTkkv

Tkk#k A@mTkv bk^krekUkOkng Uk|kUPk AZkn‘å" Hn¢kvä #kn$\kSZkkTk Ackvä Av #knükvUkZkkvCk Ackv PkvTkk ^kMv AYkkvrTkkv

dkZk Qk¥Tkv bk^krekPkk Uk|CkKv Gvä UkOk Wkck@Tkk Akv¥ bkkSkTk ^kMv Av @kCkTkk ¢^k\kgWkTk ^kMv Akg¥

bk^krekPkk Uk|CkKPkm TkQkmå YkkvdkYkkCkrUk|Ak#kATkk YkgCk\kkFk@OkYkkg UkOk ¢l@cgPkRv kTkv TkYkbAk@ A@Pkkg Ukgå

êkm KkvM@Yk\\kÆ¢v Aõk‹g Gv Av—&Hv CkpcbQkUkOkng GkvMmä YknlTkSkYkr ¢gCkmAk@ A@mä lTkH

b^kXkk^kbkkSkTk ^kMv Fkk@ DkklPkAYkkvrTkkv dkZk A@m ¢TkgPkFkPknìZkæUkv lWk@kHYkkTk QkZkk Gvå ¢v kk êkm

¢l@cgPkRv kTkv ¢Ykk@k TkYkbAk@ ckvå" YknlTkSkYkr Av kkv? Av #knükvUkZkkvCkæUk YknlTkSkYkr; Pkv ¢gCkmAk@

A@mTkvä lTkH b^kXkk^kbkkSkTk ^kMv XkCk^kkTkv AYkkvrTkkv dkZk AZkkvr; Akv¥ Wkck@Tkk bkkSkTk ^kMv Av @kCkTkk

bkkSkTk ^kMv Tklcä UkOk lTkékZk @PTkÒkZkæUk lTkHb^kXkk^kTkk bkkSkTk ^kMv H XkCk^kkTkv AYkkvrTkkv dkZk

AZkkvrå ¢kQkm l^kUk@mPk bkkSkTk YkkTkv Pkkv PkvOkv XkCk^kkTkTkk YkkCkrTkv HkOZkkv TkQkmå XkCk^kkTkTkv ¢kv]BZkk

TkQkmå XkCk^kkTkTkv ¢kv]BkmTkv TkYkbAk@ A@v Pkkv H bkkFkk TkYkbAk@ Acv kkZkå

¢c{ Uk|QkYk H Aõk‹g Av Wkkõk-¢XZkgPk@ bkgCkTkv GkvMmTkv #kn$\kSZkkTkQkm Uk|Xkn Av^k]ekkTk

UkkYZkk; ¢vK\kv Akv¥ Æ^k Dk@Ykkg @cmTkv Av WkkõkYkkg ^kïkklRTkkv bkgCk @kBkmTkv Av k]ekkTk UkkYkm

HkZk ¢vYk WkTkPkng TkQkmå ¢gPk@Ykkg bkgCkYkkg lYkQZkkP^kklR Ykkvcä PkvTkv GkvM>kk ^kCk@ YknlTkR#kk Av

Av k]ekkTk QkkZk Tklcå

YknlTk QkZkk PkvTkv UkOk Hv Ykck^k|PkklRTkkv @kCk Gv Pkv Akg¥ Av k]ekkTkTkng bkkSkTk TkQkm UkOk

#knükvUkZkkvCkæUk lTkHb^kXkk^k Pkv H Av k]ekkTkTkng bkkSkTk Gvä PkvTkv H YknlTkSkYkr Aõkkv Gvå ¢c{

§PApì ^kkPk WkPkk^k^km ckv kkQkm #kn$\kSZkkTkTkm ^kkPk \kmSkm Gvå #kn$\kSZkkTk #knükvUkZkkvCkm YknlTkTkv H

ckvZk Gvå Av k]ekkTkTkk bkkSkTkæUk Hv ¢k^kkv YknlTkSkYkrä PkvTkng Yko] bkYZkCR#krTk Gvä Tkv Pkv bkYZkCR#krTk

bk^krekRv kTkm PkQkk PkvYkTkkg ^kFkTkkvTkm ¢kv]BkkOkUko krA QkkZk Gv; PkvQkm ¢c{ êkk^kATkk SkYkrTkk ^kOkrTkYkkg

bkkwQkm Ukcv\kkg H bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOkTkm ^kkPk \kmSkm Gvå

¢kPYkkTkng XkkTk A@mä YknlTkR#kk Uk|CkK A@mä #knükvUkZkkvCkTkm §Ck| êkvOkm YkkgMmTkv Hv¢kv bk^krek

QkZkkä Pkv bk^krek Uk@YkkPYkkTkkg ^kFkTk H bkPZk SkYkrTkng lTkæUkOk A@Tkk@kg Gv; ¢k^kk bk^krekTkv ¢kv]Bkv

PZkkg ¢kPYkkTkk ekkTkb^kXkk^kTkm Uk|PkmPk QkkZk Tkv PZkk@v SkYkrTkm #kæ¢kPk QkkZkå bk^krekTkm Uk|PkmPk Hv

TkQkm A@Pkkv PkvTkv ¢kPYkkTkm H Uk|PkmPk TkQkmä SkYkrTkm H Uk|PkmPk TkQkm; PkvTkv Pkkv #kkïkAk@ &YkckUkkUkm

¢Qk^kk ¢Xk^Zk" Acv Gvå SkYkr bkYkH^kkTkm PkvTkkYkkg \kkZkAkPk TkQkm YkkKv ¢Xk^Zk Aõkkvå bk^krekTkk

b^kæUkYkkg HvTkv bkgRvc Gvä bk^krekTkm ^kkOkmYkkg HvTkv bkgRvc Gvå bk^krek lbk^kkZk WkmHk Akv¥

bkPZkSkYkrTkk Uk|OkvPkk TkQkm–¢vYk Hv ¢kv]BkPkkv TkQkm Tkv l^kUk@mPkYkkCkrYkkg RkvMv Gv Pkv Æ^k

lYkQZkkP^kæUk Ykck UkkUkTkv bkv kv Gvå PkvTkkYkkg SkYkrTkv YkkKv \kkZkAkPk TkQkmå ¢kYk AcmTkv SkYkrTkk

lHekkbknTkv bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekTkm ¢Tkv bk^krekTkk YkkCkrTkm ¢kv]BkkOk A@^kkTkng Aõk‹gå




¢@vä Pkng ekkTkTkm Uk|PkmPk ^kCk@ SkYkr A>kkg A@m#k? @kCkYkkg ©Xkk @cmTkv bk^krekTkm Uk|PkmPk QkPkm

TkQkmå @kCkQkm HnRkv UkMmTkvä ekkTkæUk Qk¥Tkv bk^krekTkm Uk|PkmPk QkkZk Gvå ¢k @mPkv ekkTkb^kXkk^kTkk

\kdkUko krA bk^krekTkm ¢kv]BkkOk A@mTkv PkvYkTkk ¢Tknbkk@ SkYkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gvå bkYklAPkm ekkTkmTkkg Hv

^kFkTk Gv Pkv UkOk bk^krek–¢Tknbkk@ Gv AvYkAv PkvTkk ñRZkYkkg bk^krekRv^k WkvLk Gvå HvTkk ñRZkYkkg bk^krek

Tk ckvZkä PkvTkkg SkYkr kFkTk bkkFkkg ckvZk Tklcå

Hn¢kvä ¢k êkk^kATkk SkYkrTkng Ukcv\kng UkCklQkZkng! ¢c{ êkk^kATkk SkYkrTkng ^kOkrTk A@^kng Gvå

bk^krekRv^kTkm ¢kv]BkkOk Pkv êkk^kASkYkrTkng Yko] Gvå YknlTkTkk Av êkk^kATkk HvK\kk SkYkkvr Gv PkvTkng Yko]

bkYZkCR#krTk Gvå bk^krekTkm Uk|PkmPk ^kCk@ bkYZkCR#krTk Tk ckvZkä Tkv bkYZkCR#krTk ^kCk@ êkk^kATkkg Rv#k^k|Pk

Av YknlTkTkkg Ykck^k|Pk ckvZk Tklcå bkYZkCR#krTk bklcPk Rv#k^k|Pk^kk]k êkk^kA Av kk ckvZk PkvTkng b^kæUk Uk|Ak#kv

Gv PkvQkm ¢k ¢lSkAk@Tkng TkkYk &Rv#k^k|PkkvÛkvPkTk–¢lSkAk@" Gvå bk^krekRv kv Hv kkv ¢kPYkb^kXkk^k Uk|CkK

AZkkvr Tkv Hv kkv ^kkOkmYkkg Aõkkv Pkv kk ¢kPYkkTkm ¢TknXk^k bklcPk lTks^kA\Uk Uk|PkmPk A@^km Pkv bkYZkCR#krTk

Gvå bk^krek AvYk QkZkk Tkv PkvYkOkv #kng Aõk‹g PkvTkng ZkQkkQkr ekkTk bkYZkCÓlìTkv H ckvZk Gvå ¢ekkTkmTkv Pkkv

bk^krek AvYk QkZkk PkvTkk §UkkZkTkm UkOk BkWk@ TkQkm Tkv bk^krekRv^kv #kng Aõk‹g PkvTkm UkOk BkWk@ TkQkmå ¢c{

Pkkv Acv Gv Av bk^krekTkk YkkCkrTkv Hv ¢kv]BkPkk TkQkm Tkv l^kUk@mPkYkkCkrTkv ¢kR@v Gv PkvTkm YklPk Xk|lYkPk

Gvä Pkv Xk|YkWknlü^kk]kv Gvä lYkQZkkP^kæUk YkckUkkUkYkkg Pkv MoWkv\kkv Gvå CkpcbQkTkkv SkYkr UkOk PkvTkv ckvPkkv

TkQkmä Pkkv YknlTkSkYkrTkm ^kkPk H Av km!

&Wkkõk Tkv ¢gPk@Tkkv bk^kr bkgCk GkvMmTkv #kn$\kSZkkTk ^kMv XkCk^kkTk bk^krek QkZkkå" bkYZkCR#krTk

Tkv ¢kPYkXkkTk Pkkv Ukcv\kkg cPkngä UkGm YknlTk QkPkkg Wkck@Tkkv bk^kr Ukl@Ck|c GkvM>kkvä Tkv ¢gR@Tkm ¢#knüPkk

GkvMmå ¢#knüPkk GkvMm PZkkg lTklYkûk Pk@mAv Wkck@Tkkv bkgCk GkvM>kkv-¢vYk Acv kkZk Gvå YknlTkR#kkYkkg

bkYkbPk WkkõkbkgCkTkkv PZkkCk Gvä Rvc §Uk@ ^kïkTkkv ¢vA AKAkv UkOk ckvPkkv TkQkmä XkkvHTk UkOk ckQkYkkg

H \Zkv Gvä HYkmTk Uk@ bko¢v Gv; ¢gR@Ykkg #knükvUkZkkvCk ¢kFk@Ok ^kMv ¢#knüPkk ¢Tkv PkvTkk lTklYkûkkv

GoKm CkZkkg Gvå #knükvUkZkkvCkTkm Skk@kæUk Hv #kn$\kSZkkTkä PkvTkk ^kMv b^kæUkTkv SZkvZkYkkg \k¥Tkv UkZkkrZkTkv

PkvYkkg \kmTk A@m PkvTkng TkkYk SZkkTk Gvä PkvTkk ^kMv DkklPkAYkkvrTkkv Tkk#k Qk¥Tkv Av^k]ekkTk QkZkng Gvå Ho¢kvä

Ukcv\kkg UkZkkrZkYkkg ¢#knüPkk cPkmä ekkTk–R#krTk ¢Sko@k cPkkä Ykkvc cPkkvä PkvQkm DkklPkAYkkvr bkkQkv lTklYkûk

–TkwlYklûkA bkgWkgSk cPkkvä Tkv c^kv #knüPkk QkPkkg ¢#knüPkk K]Pkkg AYkkvr bkkQkvTkkv bkgWkgSk GoKm CkZkkvä ekkTk

-R#krTk-bknBk-^kmZkr Ukl@UkoOkr Uk|CkKm CkZkk Tkv AYkkvr Tkì QkZkkgå–A>kk §UkkZkQkm? Av #knükvUkZkkvCkæUk SkYkr

^kMvå—¢k @mPkv ¢kYkkg WkSkk Pkû^kkv ¢k^km HkZk Gv; WkgSkä Ykkvdk Tkv YkkvdkYkkCkr ¢v WkSkng WkPkk^km RmSkngå

bk^krekRv^kv Acv\kkg ¢k^kkg Pkû^kkvTkng b^kæUk bkYkHv PkvTkv H êkk^kASkYkr Uk|CkKvå

SkYkrTkng AQkTk A@^kkYkkg bk^krekRv kTkk ^kFkTkkv H bkPZk Gvä WkmHkTkkg Tklcå bk^krekTkv YkkTZkk lbk^kkZk

Akv¥ Acv Av cng Ykk@m Ykv]v HkOkmTkv SkYkr Acng Gng–Pkkv PkvTkm ^kkPk bkkFkm Tk ckvZkå ^k]m bk^krek

–¢l@cgPkRv k lbk^kkZk WkmHk YkPk UkOk bk@Bkk Gv–¢vYk Hv YkkTkv PkvTkv UkOk SkYkrTkk b^kæUkTkm BkWk@




TkQkmå HwTk Tkv ¢HwTk WkSkk SkYkkvrTkv bk@Bkk YkkTkTkk@Tkv Pkkv ^Zk^kck@êkk^kAUkOkng UkOk TkQkmå PkvQkm êkk^kATkk

SkYkrTkk ^kOkrTkTkm #kæ¢kPkYkkg H bUkì Aõk‹g Av bk^krekTkk ^kFkTkQkm Acv\kkv SkYkr H bkPZk Gv Tkv WkmHkv

bkPZk TkQkmä ¢v km Uk|PkmPk êkk^kATkv Ukcv\kkg H ckv km Hkv¥¢vå

¢ckä bk^krek ¢v Pkkv HwTkSkYkrTkk Rv^k Gv; Rv^kTkng b^kæUk UkOk Hv Tk ¢kv]Bkv PkvTkv SkYkr Av^kkv?

ÒkOk\kkvA Tkv ÒkOkAk]Tkk bkYkbPk Ü^Zk-CknOk-UkZkkrZkkvTkv ^kPkrYkkTkYkkg bk^krekRv k bUkì HkOkv Gvä ¢v ^kkPk

UkOk HvTkv TkQkm WkvbkPkm PkvTkv Pkkv bk^krekRv^kTkm Av YkkvdkPkû^kTkm Uk|PkmPk TkQkmä Tkv ¢kPYkkTkk UkoOkr

ekkTkb^kXkk^kTkm UkOk PkvTkv BkWk@ TkQkmå êkk^kA–SkYkkrPYkk Pkkv Xk|kglPk@lcPk bk^krekRv kTkng b^kæUk HkOkv Gv

Tkv ¢v kng H UkkvPkkTkng b^kæUk bkkSkv Gvå HvYk \k{MmUkmUk@Tkk Uk|PZkvA RkOkkYkkg FkkvbkLUkckv@m PkmBkkbk Xk@m

Gv Pkv H ^Zk$Pk QkkZk Gvä PkvYk HCkPkTkk ¢TkgPk Æ^kkvYkkg Uk|PZkvA Æ^kYkkg bk^krekPkkTkm PkkAkPk Xk@v\km

Gvä PkvTkng XkkTk A@mTkv PkvYkkg ¢vAkCk| QkPkkg Pkv Uk|CkKv Gvå RvcQkm Ukk@ä AYkrQkm Ukk@ä @kCkQkm Ukk@ Tkv

¢\UkekPkkQkm Zkv Ukk@ Ukl@UkoOkr ek–b^kXkk^km ¢kPYkk Hv kkv XkCk^kkTkv HkvZkkv Tkv UkkvPkv Uk|CkK AZkkvr Pkv kkv

H ^kkOkmYkkg Aõkkvå Pkv kk ¢kPYkkTkm ¢Tkv Pkv AcvTkk@k bk^krekTkm Uk|PkmPk A@^kk HkZk PZkkg @kCkklRTkm <lFk

@cvPkm TkQkm; bkgZkkvCk l^kAk@ Av ¢\UkekPkkTkm <lFk GoKmTkv b^kXkk^kbkTYknBk <lFk QkkZk Gv PZkk@v H

bk^krekv Acv\kk SkYkrTkm ¢kv]BkkOk QkkZk Gv Tkv PZkk@v H êkk^kAUkOkng Uk|CkKv Gvå HwTkAn]Ykkg HTYk^kkQkm

Akg¥ êkk^kA TkQkm Qk¥ H^kkPkng UkOk ¢gPk@Ykkg HwTkUk@Ykvëk@ bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOk A@v PkQkk PkvYkOkv

Acv\kk ^kbPknb^kæUkTkv ¢kv]Bkv PZkk@v H êkk^kAUkOkng QkkZk Gvå ¢@vä êkk^kAUkOkng AkvTkv Acv kkZk PkvTkm UkOk

DkOkk Æ^kkvTkv BkWk@ TkQkmå PkvQkm ¢c{ Rv#k^k|Pk-§ÛkvPkTkYkkg UkÚTkgRmb^kkYkm¢v êkk^kATkk SkYkrTkkv §ÛkvPk

AZkkvr Gvä PkvTkng b^kæUk Uk|Akl#kPk AZkn‘ Gvå

YkkgCkl\kAYkkg cgYkv#kk Wkkv\kv Av &Avù^k\kmUOOkÅkkv SkYYkkv #k@Okg U^^kÄkklYk"—¢QkkrPk~ cng Av k]m

XkCk^kkTkv Acv\kk SkYkrTkng #k@Ok Ck|cng Gngå UkOk bk^krekAv^k]m Av^kk Gv ¢Tkv PkvYkTkk Acv\kk SkYkrTkng b^kæUk

#kng Gv PkvTkm ¢kv]BkkOk ^kCk@ AkvTkng #k@Ok \kv#kv? ¢kv]BkkOk A@v Pkkv bk^krekTkk SkYkrTkng #k@Ok \kmSkng

Acv kkZkä Tkv PkvTkv b^kkêkZkv bkYZkCR#krTkklR SkYkr Uk|CkKvå YkkÒk Wkkv\k^kkQkm SkYkrTkng #k@Ok Yk]v Tklcä UkOk

Av k]m XkCk^kkTkv Hv kkv SkYkr Aõkkv Gv PkvTkm ¢kv]BkkOk A@mTkv UkkvPkkYkkg Pkv kkv Xkk^k Uk|CkK Pkv A@v Pkkv

Av k]mTkk SkYkrTkng #k@Ok \kmSkng Acv kkZkå

bkkwQkm Ukcv\kk bk^krekRv^kTkm ¢Tkv PkvYkOkv Acv\kk SkYkrTkm ¢kv]BkkOk A@^kkTkng Aõk‹gå YkkÒk Wkkõk

¢lPk#kZk ^kMv Av bkYk^kbk@OkTkk ^kwXk^k ^kMv XkCk^kkTkTkm ¢kv]BkkOk Tk A@k^km UkOk bk^krekPkkæUk lFkó

^kMv XkCk^kkTkTkm ¢kv]BkkOk A@k^kmä PkQkk PkvYkTkkv Acv\kkv SkYkr H bkPZk Gv ¢vYk Aõk‹gå HCkPkYkkg G

Uk|Ak@Tkk b^kPkgÒk Ü^Zkkvä Tk^kPkû^kkvä ¢Tkv PkvYkkg ¢vAvA ¢kPYkkTkkv UkoOkr b^kXkk^k RvBkkMmTkv b^kkêkZkv SkYkr

WkPkk^kTkk@m bk^krekTkm ^kkOkmä Tkv @kCkklRA Uk@klêkPk Xkk^kQkm SkYkr YkTkk^kTkk@m ¢ekkTkmTkm ^kkOkm—¢vTkk

^kFFkv l^k^kvA A@^kkv Hkv¥¢vå b^kklêkPk #knükvUkZkkvCkæUk #knA\kSZkkTkTkk bkkSkTk ^kMv XkCk^kkTk bk^krek

QkZkk Gvå




Uk|èTk :—¢v #knA\kSZkkTk Av^kng c#kv? ¢v #knA\kSZkkTkTkkv @gCk Skkv]kv c#kv?

§ûk@ :—¢@v Xkk¥ä #knA\kSZkkTk ¢v Pkkv FkwPkTZkTkk ¢kTkgRTkk ¢TknXk^kYkkg \kmTkPkkTkm Skk@k

Gvä ¢v Pkkv Av^k]ekkTk YkkKvTkm êkvOkm Gvå ¢vTkv @gCk Tk ckvZkå Skkv]kv @gCk ¢v Pkkv æUkm UknR~Ck\k UkZkkrZk

Gvå ¢c{ #kn$\kSZkkTkYkkg &#knA\k" ¢vK\kv Skkv]kv @gCk Tklc UkOk #knA\k ¢vK\kv @kCkTkm Ykl\kTkPkk ^kCk@Tkngä

©H]ng Ukl^kÒk; ¢v #knA\kSZkkTk Pkkv ¢æUkm ¢kPYkkTkm ¢æUkm UkZkkrZk Gv; Tkv ¢v b^kXkk^k–bkkSkTk ^kMv

H XkCk^kkTk Av k]ekkTk UkkYZkk Gvå ¢k^kk bkkSkTkTkv ¢kv]Bkv Pkkv XkCk^kkTkTkm bkkFkm ¢kv]BkkOk QkkZkå

¢k^km bk^krekPkkTkv bkkSkPkkg bkkSkPkkg ^kTkl^kck@m bkgPk UkÚTkgRm YknlTk@kHv ¢k #kkïk @FZkng Gvå Pkv¢kv

¢kPYkkTkm #kl$PkYkkg Hv UkoOkr ¢kTkgR XkZkkvr Gv PkvTkm Uk|PkmPk A@mTkv PkvYkkg \kmTkPkk ^kMv Pkv Bkkv\kPkk cPkkä

lbkü XkCk^kkTk bkkQkv ¢gPk@Ykkg ¢TknXk^kÿk@k ^kkPk A@Pkk cPkk Tkv lbküUk|Xkn Hv kk ¢PkmlTÜZk ¢kTkgRTkkv

DkOkkv ¢TknXk^k A@Pkk cPkk; PZkkg Xk^Zk Æ^kkv §Uk@ A<Okk A@mTkv ¢k #kkïk @Fkk¥ CkZkng Gvå CkpcbQkTkkv

SkYkr WkPkk^kPkkg Acv Gv Av ¢@v Æ^k! bkkwQkm Ukcv\kkg Pkn bk^krekRv kTkv ¢kv]Bkå bk^krekRv kTkv ¢kv]BkPkkg

Pkk@m bkkFkm HkPk PkTkv ¢kv]Bkk#kvå

Ykckl^kRvcdkvÒkYkkg ¢PZkk@v bk^krek Uk@YkkPYkk bkmYkgSk@ Uk|Xkn ^kCkv@v XkCk^kgPkkv lWk@kHv Gvä PZkkg

\kkBkkv bk^krek XkCk^kgPkkv Gvä ¢v kk ¢TkgPkk QkZkk Tkv R@vA Æ^kYkkg ¢v km PkkAkPk Gvå ¢ckvä ¢kPYkkTkm

UkoOkrR#kk UkkYkv\kk bk^krek Uk@YkkPYkk ¢k HCkPkYkkg lWk@kHv Gv—¢v km ^kkPk AkTkv UkMPkkg H HvTkv

¢kPYkkYkkg ¢v kkv §\\kkbk ¢k^Zkkv Av ^kkc! ¢kPYkkTkkv ¢k^kkv ^kwXk^k! ¢kPYkkTkm ¢k^km ¢zFkPZk

PkkAkPk! ekkTkb^kXkk^kYkkg bk^krek Qk^kkTkm Tkv UkoOkr ¢kTkgRTkm PkkAkPk Gv; Ykk@k ¢kPYkkYkkg UkOk ¢k^km

H PkkAkPk Gvå–¢k @mPkv b^kXkk^kTkkv YklcYkk HvTkv HkCZkkv PkvTkv #k@m@Tkkv @kCkTkkv Av ¢\UkekPkkTkkv YklcYkk

©Mm HkZk Gv Tkv PkvTkm Ukl@OklPk ekkTkb^kXkk^k Pk@V IoAm HkZk Gvä PkvTkng Ukl@OkYkTk bkgbkk@Xkk^kQkm

UkkGng ^k]mTkv lbküUkR Pk@V ^k]v Gvå ¢k^km R#kk QkkZk PkvTkv H bk^krekTkm Bk@m Uk|PkmPk WkvLm Gvä Tkv

bk^krekRv kv ¢\UkAk]Ykkg H PkvTkm Yknl$Pk RvBkm Gvå

bk^krekPkkTkk Pkkv YklcYkkTkm ^kkPk H #km! ¢v bk^krekTkm ¢kv]BkkOkYkkg UkOk Av kk ¢Uko kr Xkk^k

Gv Tkv PkvYkkg Av^kkv Ukn<akkQkr Gv PkvTkm \kkvAkvTkv BkWk@ TkQkmå bk^krekRv^kTkv ¢kv]BkPkkg YknYkndknTkv PkvYkTkk Uk|PZkv

¢Ukk@ Xkl$Pk §\\kbkv Gvå %Zkkg UkoOkr ekkTk–¢kTkgRTkv UkkYkv\kk ¢v kk bk^krek Uk@YkkPYkk Uk|PZkv

¢kv]BkkOkUko krATkm Bk@vBk@m Xkl$Pk ©G]m PZkkg c^kv WkmHk Akv¥Tkkv (UknOZkTkkv Av bkgZkkvCkTkkv) YklcYkk

@cv Tklcä PkvTkkv ¢kR@ @cv Tklcä Tkv Xk^kYkkg @BkM^kkTkkv UkOk bkTRvc @cv Tklcå ¢@vä %Zkkg

ekkTkb^kXkk^kTkkv ¢kR@ AZkkvr Tkv Hv ekkTkYkkg bk^krekTkv WkvbkkM>kk Pkv ekkTkYkkg c^kv Xk^k Av^kk? ekkTkYkkg

Xk^k TkQkmä Xk^kTkkv bkgRvc TkQkmå ¢@v Æ^k! ¢vA^kk@ Pkkv bk^krekTkv ¢kv]BkmTkv ¢vTkkg CkkOkkg Ckkå ¢k

UkpQ^kmTkng c@lOkZkng UkOk lHTk XkCk^kkTkTkk CkkOkkg bkkgXk]^kk LvL FkgÜ\kkvAYkkg CkZkngä Pkkv ¢c{ bkTPkkv

bk^krekPkkTkk YklcYkkTkk CknOkCkkTk bkgXk]k^kv Tkv Pkv bkkgXk]Pkkg YknYkndknTkv Xkl$Pk Tk §\\kbkv ¢v AvYk WkTkv?

¢k^kk bk^krekTkm ¢kv]BkkOk ¢v êkk^kATkng Ukcv\kng \kdkOk Gvä Tkv ¢v SkYkrTkng Yko] Gvå bk^krekTkv Hv ¢kv]BkPkkv




TkQkmä PkvYkTkk ^kFkTkYkkg HvTkv Xk|Yk Gv Tkv l^kUk@mPkYkkCkrTkv YkkTkv Gv PkvTkv Pkkv êkk^kAUkOkng ckvPkn TkQkm Tkv

#knXkXkk^kTkng Zk LvAkOkng TkQkmä lYkQZkkP^kTkm Pkm^k|PkkTkv \kmSkv PkvTkv YkckUkkUkm ¢Qk^kk ¢UkkÒk Aõkkv Gvå YkkKv

YknYkndkn¢v bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekRv^kTkm ¢kv]BkkOk A@^km–¢v PkkPUkZkr Gvå

¢ckv TkkQk! ¢kUkv ¢vA bkYkZkYkkg ÒkOkAk] ÒkOk\kkvATkv bkkdkkPk~ HkOZkk Tkv lR^Zk^kkOkmYkkg

¢kPYkkTkk bk^krekb^kXkk^kTkv Hkcv@ AZkkvr; ¢kUkTkm Pkv ^kkOkm ¢Ykv bkkgXk]mä Pkkv c^kv ¢kUkTkm bk^krekPkkYkkg

Av Ykk@k ekkTkb^kXkk^kYkkg bkgRvc Tk @õkkvå ¢kPYkkYkkg #kl$Pk Xk@m Gv PkvYkkgQkm bk^krekPkk Bko\kv Gv–¢v^km

¢kPYk#kl$PkTkm HvTkv Uk|PkmPk TkQkm Tkv Wkck@Tkk bkkSkTkQkm SkYkr A@^kk YkkgCkv Gv Pkv Pkkv ¢kgSk]kv Gvä Ólì

^kCk@Tkkv Gvå ekkTkb^kXkk^kTkm Tkv bk^krekTkm êkük ^kCk@ &#kkïkYkkg ¢kYk \kBZkng Gv Tkv PkvTkkv ¢Qkr ¢kYk

QkkZk"—¢vYk ekkTkm bkkQkv ^kkRl^k^kkR A@v Pkv Pkkvä ¢kAk#kYkkg ©MPkk UkgBkmTkv CkOk^kk YkkKv RvBkPkkTkm

bkkQkv ¢kgSk]kv ckvM A@v–¢vTkk Hv kng Gvå ekkTkb^kXkk^kTkm Ólì ^kCk@ bk^krekv Acv\kk #kkïkTkk ¢Qkr

§Av\kPkkg ¢k^kMv Tklcå YkkKv Ukcv\kk H è\kkvAYkkg bk^krekTkm ¢Tkv PkvYkTkm ^kkOkmTkm ¢kv]BkkOk A@^kkTkng

Aõk‹gå bk^krekTkm êkük Pkv YkkvdkTkk YkgMUkTkkv YkkOkvAQkgXk Gv; Pkv bk^krekTkk ¢vK\kv Av YkkvdkPkû^kTkkg CkkOkkg

Ckk¥Tkv PkvTkm êkükæUk YkkgCkl]A AZkn‘å

c^kv ¢k^kk bk^krekTkm ¢kv]BkkOk^kk]k bkYZkCkÓlì Æ^kkvTkm l^k@\kPkk WkPkk^kmTkv PkvTkkv

YklcYkk A@Pkkg WkmHk è\kkvAYkkg Acv Gv Avä bkYZkCÓlì ¢vA\kkv ckvZk PkkvUkOk ¢k \kkvAYkkg #kkvXkTkmA

Tkv Uk|#kgbkTkmZk Gvå

❁




±2²

SkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkC”lÏTkm Uk|#kgbkkSkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkC”lÏTkm Uk|#kgbkkSkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkC”lÏTkm Uk|#kgbkkSkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkC”lÏTkm Uk|#kgbkkSkYkrTkk ¢k@kSkA bkYZkC”lÏTkm Uk|#kgbkk

HCkPkYkkg bk^krekTkv ¢Tknbk@Tkk@k bkYZkCÓlì Æ^kkv Pkkv Wkcn QkkvMk Gvä

Tkv PkvTkkQkm l^k<ü lYkQZkkÓlì Æ^kkv DkOkk Gv—¢vYk Akv¥Tkv QkkZk Pkkv Acv

Av cv Xkk¥! ¢kTkgRRkZkA ¢v kk ¢YkpPkUkQkæUk YkkvdkYkkCkrYkkg lbQkPk

bkYZkCÓlì ARkFk ¢vA H ckvZk Pkkv Pkv ¢vA\kkv UkOk #kkvXkTkmA ¢Tkv

Uk|#kgbkTkmA Gvä Tkv YkkvdkYkkCkrQkm Xk|ì ¢v kk lYkQZkkÓlì Æ^kkv DkOkkZk ckvZk

PkkvUkOk Pkv #kkvXkTkmA TkQkmå ¢kYk AcmTkv bkYZk$P^kTkm ¢k@kSkTkkYkkg §Pbkkc

HCkkMv Gvå


.Aùkvª¶ZkÇk Aù@kvlP Zk: †bQklPYklPÉkmP: #knFkkw R#krTkvúúúúúúúúúúúbk: º\kkDZk: Bk\kn Rn:lBkPkvª¶ZknRZkPkv RnaAùYkrOk: ÉkkOkXkpP ~úú’úúúúúúúú¢TZkw: zAù ÉkFkn@w@lU ÉkYknlRPv@’ZkTPRo@mApùP-úúúúúúúúúúúbVúmPkTkTRXk@ÉkRkYkpPUQkwsYkQZkkUQkv Ék†bQkPw:úú’’2’’

¢Qkr :—Hv ¢vA UkOk Xk^Zk Uk|kOkm ¢PZkgPk Uk|bkTTkPkkQkm ¢c{ lTkYkr] bkYZkCR#krTkTkk

l^kakZkYkkg lbQklPk A@v Gv Pkv UkkUkAYkrTkk §RZkQkm Rn:Bkm ckv kk GPkkg UkOk lTkékZkQkm Uk|#kgbkTkmZk Gvå

¢vTkkQkm §\Kgn Hv lYkQZkkYkkCkrYkkg Uk|^kpûk Qk¥Tkv YkckTk bknBkTkng Uk|RkTk A@Tkk@ YkkvdkTkk YkkCkrQkm Wkcn Ro@

Gv Pkv Hkv bkgBZkkYkkg ¢lRA ¢Tkv bknBkm UkOk ckvZk Pkkv UkOk PkvYkTkkQkm Akg¥ Uk|ZkkvHTk TkQkmå 2å

Hn¢kvä ¢k bkYZkCR#krTkTkm l^k@\kPkk WkPkk^kmTkv Acv Gv Avä ¢k HCkPkYkkg ¢PZkgPk Uk|mlPkUko krA

Hv Æ^k Ukl^kÒk HwTkR#krTkYkkg lbQklPk A@v Gv ¢QkkrPk~ #knü bkYZkCR#krTkTkv lTkék\kUkOkv ¢k@kSkv Gv Pkv Æ^k

Xk\kv ¢vA H ckvZk Tkv ARkFk Uko^krAYkkvrRZkQkm Rn:lBkPk ckvZk PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk Gvä AvYkAv bkYZkCR#krTk

^kMv Uk@Yk ¢kTkgRRkZkA ¢v kk ¢YkpPkYkkCkrYkkg Pkv lbQkPk Gvå ¢Tkv ¢YkpPkYkZk YkkvdkYkkCkrQkm Hv Xk|ì Gv

Tkv lYkQZkkYkkCkrYkkg lbQkPk Gv ¢v kk lYkQZkkÓlì Æ^kkv DkOkk ckvZk Tkv #knXkAYkrQkm Uk|YknlRPk ckvZk PkkvUkOk

PkvQkm #kng Uk|ZkkvHTk Gv? —¢v Akg¥ Uk|#kgbkTkmZk TkQkmå


A B

C D



Xkk¥ä HCkPkYkkg Pkkv AkCkMk–AoPk@k–AmMm–YkAkvMk ^kCkv@v ¢TkgPkk Æ^kkv Gvä UkOk HwTkR#krTk

UkkYkmTkv Hv Æ^k Ukl^kÒk bkYZkCR#krTkklR @PTkÒkZkTkm ¢k@kSkTkk A@v Gv Pkv H Æ^k #kkvXkTkmA Gvå

bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkk UknOZk UkOk Uk|#kgbkTkmZk Av £FGTkmA TkQkmå HCkPkYkkg lYkQZkkÓlì DkOkk ckvZk Tkv

bkYZkCÓlì Xk\kv QkkvMk ckvZk—PkvQkm #kng? HvYk HCkPkYkkg Akv\kbkk DkOkk ckvZk Tkv cm@k Akv¥A H ckvZkä

PkvQkm #kng Akv\kbkkTkm zAYkPk ^kSkm Ck¥? Tkkä QkkvMk ckvZk PkkvUkOk ICkYkCkPkk cm@k #kkvXkv Gvä PkvYk QkkvMk

ckvZk PkkvUkOk bkYZkCÓlì Æ^kkv HCkPkYkkg #kkvXkv Gvå cm@k cgYkv#kk QkkvMk H ckvZkå HwTkSkYkr A@Pkkg ¢TZk

AnYkPkTkv YkkTkTkk@k Æ^kkv ¢c{ DkOkk RvBkkZk Gv PkvQkm SkYkmrTkv ARm ¢vYk bkgRvc Tk QkkZk Av Pkv AnYkPk

bkkFkk c#kv! Pkv Pkkv lTk:#kgAUkOkv Uk@Yk Uk|mlPkQkm HwTkSkYkrTkv ¢vK\kv Av bkYZkCR#krTkklR @PTkÒkZkTkv ¢k@kSkv

Gvå Tkv ¢v kk SkYkmr Æ^kkvQkm H ¢k HCkPk #kkvXkm @õk‹g Gvå

bk^krekRv kTkk Acv\kk Ukl^kÒk R#krTkYkkg Hv Uk|mlPkUko krA lbQklPk A@v Gv ¢vK\kv Av lTkék\kUkOkv #knü

bkYZkCR#krTkTkv ¢k@kSkv Gv Pkv bkYZkCÓlì Æ^k ¢vA\kkv ckvZk PkkvUkOk HCkPkYkkg Uk|#kgbkTkmZk Gvå Xk\kv ARkFk

Uko^krTkk Akv¥ RnaAYkrTkk §RZkQkm Pkv Rn:lBkPk ckvZk–Wkck@Tkm Uk|lPkAo]PkkQkm Dkv@kZkv\kkv ckvZkä lTkSkrTk ckvZkä

Ak]kv–AoWkMkv ckvZkä PkkvUkOk ¢gR@Tkm ¢TkgPk FkwPkTZk«lüTkkv b^kkYkm Pkv SkYkkrPYkk Uk@Yk ¢kTkgRæUk

¢YkpPkYkkCkrYkkg @cv\kkv Gvå A@kvMkv–¢WkHkvYkkg Pkv ¢vA\kkv ckvZk PkkvUkOk #kkvXkv Gvä Uk|#kgbkk UkkYkv Gvå

@PTkA@gMêkk^kAkFkk@Ykkg bkYkTPkXkÜb^kkYkm Acv Gv Av—Hv Æ^k bkYZkCR#krTk-bkgUkTTk Gvä Pkv FkgMk]Tkk

RvcYkkg ©Uk%Zkkv ckvZk PkkvUkOkä CkOkSk@Rv k PkvTkv &Rv k" Acv Gv; HvYk XkbYkQkm NgAkZkv\kk ¢gCkk@kYkkg ¢gR@

¢kwHbk–PkvH Gv PkvYk FkgMk]RvcQkm NgAkZkv\kkv Pkv ¢kPYkk ¢gR@ bkYZkCR#krTkTkk lR^ZkCknOkQkm I]c]m

@õkkv Gvå—

bkYZkCR#krTkbkYUÆkYklU YkkPE*RvcHkgú’úúúúúúúúúúúúúúúúúRv^kk Rv^kg l^kRnXkrbYkCkoNkE*k@kTP@kwHkbkgú’’28’’

bkYZkCÓlì Æ^k CkpcbQk ckvZk PkkvUkOk YkkvdkYkkCkrYkkg lbQkPk Gvå PkvTkv Xk\kv Wkck@Tkm Uk|lPkAo]Pkk

ARkFk ckv UkOk ¢gR@Ykkg Pkkv ¢vTkv FkwPkTZkTkk ¢kTkgRTkm \kcv@ Gv; £TÜTkk ^kwXk^kYkkgZk Hv ¢kTkgR TkQkm

Pkv ¢kTkgRTkv Pkv ¢TknXk^kv Gvå Uko krAYkrTkkv §RZk PkvTkv c\kk^km #kAPkkv TkQkmå Pkv bkYZk$P^kYkkg lTkék\k Gvå




Akv¥ Æ^k lPkZk‘Fk ckvZk Tkv bkYZkCR#krTk UkkYZkkv ckvZkä @cv kkTkng YkAkTk Tk ckvZk PkkvUkOk Pkv ¢kPYkCknOkkvQkm

#kkvXkv Gvä Tkv lYkQZkkÓlì Æ^k Rv kTkk zbkckbkTkv WkvLkv ckvZk PkkvUkOk Pkv #kkvXkPkkv TkQkmä Uk|#kgbkk UkkYkPkkv

TkQkmå Wkck@Tkk bkgZkkvCkQkm Akg¥ ¢kPYkkTkm #kkvXkk TkQkmä ¢kPYkkTkm #kkvXkk Pkkv ¢gR@Tkk bkYZkCR#krTkklR

CknOkkvQkm Gvå ¢@vä TkkTkAMng RvMAng ckvZkä bkYk^kbk@OkYkkg WkvLng ckvZkä Pkv XkCk^kkTkTkm ^kkOkm bkkgXk]m

¢gR@Ykkg §Pk@m bkYZkCR#krTk ^kMv FkwPkTZkTkk ¢Uko^kr ¢kTkgRTkv ¢TknXk^kvä PZkkg WkmHk A>kk bkkSkTkTkm Hæ@

Gv? Tkv Wkck@Tkm Uk|lPkAo]Pkkg A>kkg TkMv Gv? ¢kQkm Acv Gv Av Xk\kv UkkUkAYkrTkkv §RZk ckvZk UkOk cv

Æ^k! Pkng bkYZkA~~P^kTkm ¢k@kSkTkkYkkg lTkék\k @cvå UkkUkAYkrTkkv §RZk ckvZk PkvQkm Akg¥ bkYZkA~P^kTkm zAYkPk

Fkk\km HPkm TkQkmä ¢vTkv Pkkv UkkUkAYkr lTkHr@Pkng HkZk Gvå Fkk@vAkv@ UkkUkAYkrTkk §RZkQkm Dkv@kZkv\kkv ckvZkä

¢vA\kkv ckvZk GPkkg Hv Æ^k Uk|mlPkUko krA bkYZkA~P^kTkv Skk@Ok A@v Gv Pkv ¢PZkgPk ¢kR@OkmZk Gv; Xk\kv

HCkPkYkkg WkmHk PkvTkv Tk YkkTkvä Xk\kv ªSkm Ólì^kk]k PkvTkv bkkQk Tk ¢kUkvä PkkvUkOk ¢vA\kkv ¢vA\kkv Pkv

YkkvdkTkk YkkCkrYkkg ¢kTkgRUko^krA Fkk\Zkkv HkZk Gvå #knü ¢kPYkkYkkg YkkvdkTkkv ¢YkpPkYkkCkr PkvOkv HkvZkkv Gvä Pkv

YkkCkvr lTk:#kgA Fkk\Zkkv HkZk Gvå Uko krAYkrTkkv §RZk A>kkg ¢vTkkv Gv? ¢vTkm ^kPkrYkkTk Ukl@OklPk Akg¥ §RZk

Pk@V TkQkm IoAPkmä ¢vTkm Ukl@OklPk Pkkv FkwPkTZkb^kXkk^k Pk@V IoAmTkv ¢kTkgRYkZk WkTkm Ck¥ Gvå Pkv

Ukl@OklPkQkm Pkv ¢vA\kkv #kkvXkv Gvå HvYk HgCk\kYkkg ^kTkTkkv @kHk zbkc ¢vA\kkv UkOk #kkvXkv Gv PkvYk

bkgbkk@Ykkg FkwPkTZkTkkv @kHk bkYZkCÓlì ¢vA\kkv UkOk #kkvXkv Gvå bkYZkA~P^k XkvCkk UknOZk ckvZk Pkkv H Pkv

Æ^k #kkvXkv–¢v^km UknOZkTkm ¢Ukvdkk Akg¥ bkYZkCR#krTkYkkg TkQkmå bkYZkCÓlì UkkUkTkk §RZkQkm UkOk HnRkv

Gv Tkv UknOZkTkk §RZkQkm UkOk HnRkv Gv; WkgTkvQkm HnRkv UkkvPkkTkk ekkTkXkk^kYkkg bkYZkA~P^kQkm H Pkv #kkvXkv Gvå

¢kTkgRYkZk ¢YkpPkYkkCkrYkkg ¢kCk] ^kSkPkkv Pkv ¢vA\kkv YkkvdkYkkg Fkk\Zkkv HkZk Gvå êkvOkmA@kHk ¢PZkk@v

Tk@AYkkg Gv UkOk PkvTkkv ¢kPYkk bkYZkA~P^kTkv \kmSkv ¢PZkk@v UkOk YkkvdkYkkCkrYkkg CkYkTk A@m @õkkv Gvä

bkYZkA~P^kTkk Uk|PkkUkv QkkvMk ^kBkPkYkkg Pkv ÒkOk\kkvATkk TkkQk Qk#kvå

¢Tkv HvTkv bkYZkCR#krTk TkQkmä SkYkrTkm HvTkv BkWk@ TkQkmä ¢YkpPkYkkCkrQkm Hv Xk|ì Gv Tkv

lYkQZkkYkkCkrYkkg CkYkTk A@v Gvä Pkv Æ^k Xk\kv ARkFk UknOZkkvRZkTkk LkLQkm Dkv@kZkv\kkv (GoKkv Tklc UkOk

Dkv@kZkv\kkv) ckvZk Tkv \kkBkkv-A@kvMkv Æ^kkv PkvTkv YkkTkTkk@k ckvZkä PkkvUkOk Pkv #kkvXkPkkv TkQkmä Uk|#kgbkk UkkYkPkkv

TkQkm; ¢@vä SkYkrYkkg ¢vTkm #km zAYkPk! &Ukl^kÒk HwTkR#krTk lbk^kkZk WkmHk Akv¥ l^kUk@mPk YkkCkrTkv ¢kK\kk

WkSkk Æ^kkv YkkTkv Gv YkkKv PkvYkkg Akg¥A #kkvXkk c#kv! Akg¥A bkkFkng c#kv!"–Pkkv Acv Gv Av Tkk; ¢vYkkg

¢g#kYkkÒk #kkvXkk TkQkmä bkPZk TkQkmå ¢v kk lYkQZkkYkkCkrYkkg \kkBkkv Æ^kkv ckvZk PkkvUkOk Pkv¢kv #kkvXkPkk TkQkmä

AvYkAv ¢kTkgRQkm Xk@v\kk ¢YkpPkYkkCkrTkm Pkv¢kvTkv BkWk@ TkQkmä Pkv¢kv lYkQZkkP^kTkk Iv@Qkm Xk@v\kk YkkCkrYkkg

H¥ @õkk Gvå HCkPkYkkg Akv¥ AnUkgQkTkv \kkBkkv YkkOkbkkv YkkTkv PkvQkm SkYkmrTkv #kgAk Tk UkMv Av PkvYkkg Akg¥A

#kkvXkk c#kv! Tkv bkPUkgQkTkkg Wkcn QkkvMk Æ^kkv ckvZkä UkkvPkv ¢vA\kkv ckvZk PkkvUkOk SkYkmrTkv bkgRvc Tk UkMv

Av bkPZk YkkCkr ¢k c#kv Av WkmHkv c#kv!–Pkv Pkkv lTk:#kgAUkOkv Uk@Yk Uk|mlPkUko krA bk^krekTkk Acv\kk Ukl^kÒk

YkkCkrTkv bkkSkv Gvå ¢k @mPkv bkPUkgQkYkkg ¢vK\kv Av YkkvdkYkkCkrYkkg bkYZkCÓlì ¢vA\kkv UkOk #kkvXkv Gvå

HCkPkTkm Uk|lPkAo]PkkTkkv Dkv@kv ¢vTkv bkYZkA~P^kQkm MCkk^km TkQkm #kAPkkvå YkkvdkYkkCkrTkv ¢c{ ¢kTkgRQkm Xk@v\kkv




¢YkpPkYkkCkr (¢kTkTRXk@ÉkR ¢YkpPUQk) Aõkkv Gvä PkvTkkQkm Xk|ì lYkQZkkYkkCkrYkkg lbQkPk \kkBkkv–A@kvMkv Æ^kkv

UkOk #kkvXkPkk TkQkm; Tkv ¢kTkgRXk@ ¢YkpPkYkkCkrYkkg ¢vA-Wkv-ÒkOk bkYZkCÓlì ckvZk PkkvUkOk HCkPkYkkg Pkv

#kkvXkv Gvå YkkKv ¢k^kk bkYZkA~P^kTkv lTkék\kUkOkv Skk@Ok A@^kngå YknlTkSkYkr ckv Av êkk^kASkYkr ckvä PkvYkkg

bkYZkCR#krTk bkkwQkm Ukcv\kng Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ êkk^kA Av YknlTkSkYkr ckvZk Tklcå YkkKv cv Æ^k! Pkk@v

SkYkr A@^kkv ckvZk Tkv SkYkmr Qk^kng ckvZk Pkkv Ukcv\kkg Pkng ¢k^kk bkYZkCR#krTkTkm ¢k@kSkTkk A@; bkYZkCR#krTkQkm

H SkYkmrUkOkng Qk#kvå

bkPk~Tkng YkkUk bkgBZkk §Uk@Qkm TkQkmä Tkv bkPk~Tkv RnlTkZkkTkm Uk|#kgbkkTkm Hæ@ TkQkmå RnlTkZkkYkkg IkIk

Æ^kkv YkkTkv Tkv IkIk Æ^kkv ¢kR@ ¢kUkv Pkkv H bkPk~Tkv bkPk~ Acv kkZk—¢vYk TkQkmä QkkvMk YkkTkTkk@

ckvZk PkkvUkOk bkPk~ #kkvXkv Gv; bkPk~ ¢vA\kng UkkvPkkQkm #kkvXkv Gvå

¢ckä bk^krekRv kv Acv\kkv ¢kPYkk HvTkm Uk|PkmPkYkkg ¢k^km CkZkkv Gvä ¢TknXk^kYkkg ¢k^km CkZkkv

Gv ¢v kkv bkYZkCÓlì Æ^k UknOZkTkm YkgRPkkQkm ARkFk SkTkcmTk–UknÒkcmTk ckvZkä #k@m@ Ak]ng–AoWkMng ckvZkä

@kvCkm ckvZkä ïkm Av lPkZk‘Fk ckvZkä FkgMk] ^kCkv@v c\kAk An]Ykkg HTYZkkv ckvZkä \kkvAkvYkkg ¢TkkR@ QkPkkv

ckvZkä Wkck@Ykkg ¢bkkPkkTkk §RZkQkm Rn:Bkm ckvZk–¢kYk CkYkv PkvK\km Uk|lPkAo]Pkk ^kFFkv ©Xkkv ckvZk

GPkkgä bkYZkCR#krTkTkk Uk|PkkUkv Pkv UkkvPkkTkk lFkRkTkgRb^kæUkYkkg bkgPknìUkOkv YkkvdkTkv bkkSkm @õkkv Gv PkvQkm Pkv

HCkPkYkkg Uk|#kgbkTkmZk Gvä CkOkSk@klR bkgPkkv PkvTkk bkYZkA~P^kTkm Uk|#kgbkk A@v Gv; ¢vTkkv ¢kTkgRAgR ¢kPYkk

Akg¥ lTkSkrTk TkQkmä ¢vTkkv ¢kPYkk @kvCkm TkQkmä ¢vTkkv ¢kPYkk Ak]kv-AoWkMkv Av FkgMk] TkQkmä ¢vTkkv ¢kPYkk

ïkm TkQkmä ¢v Pkkv lFkRkTkgRb^kæUkUkOkv H UkkvPkkTkv ¢TknXk^kv Gvä ¢gR@Ykkg ¢TkgPk CknOkTkm lTkYkr]PkkTkkg

lTkSkkTk ¢vTkm Ukkbkv Gvå

bkYZkCÓlìTkm ¢gPk@Tkm R#kk ^kOkr kPkkg êkm Rkw\kPk@kYkÆ Al^k Acv Gv Av—

lFkTYko@Pk ÓCkSkk@mAm Ykkvcv @mlPk \kCkPk cw ¢KkUkKm;

Wkkc@ Tkk@AmApPk Rn:Bk XkkvCkv ¢gPk@ bknBk@bk CkKkCkKmå

Tkk@AmTkv Wkck@Ykkg A>kkg Akg¥ bkCk^kM Gv?

GPkkg Pkv bkYZkCR#krTk UkkYkv Gv; TkkTkng RvMAng UkOk

bkYZkCR#krTk UkkYkv Gv; Pkv Uk|#kgbkTkmZk Gvå ¢NmÿmUkYkkg

bkYk^kbk@Ok ^kCkv@vYkkg DkOkk lPkZk‘Fkkv bkYZkCÓlì Gvä Pkv

§Uk@kgPk ¢NmÿmUk Wkck@ Pkkv ¢bkgBZkkPkk lPkZk‘Fkkv

¢kPYkkTkk ekkTk bklcPk FkkvQkv–UkkgFkYkv CknOkbQkkTkv lWk@kÆ

@õkk Gvä zbkc–^kkDk Tkv bkUkr Hv kk Uk|kOkm¢kv UkOk

bkYZkCR#krTk UkkYkv Gvä Pkv Æ^kkv Uk|#kgbkTkmZk Gvå ¢gR@Qkm

FkwPkTZkTkng UkkPkk] VkvMmTkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK>kng Gv–¢vTkk




YklcYkkTkm #km ^kkPk? Wkck@Tkk bkgZkkvCkQkm Hn¢v ¢vTkv ¢v YklcYkk Tk RvBkkZkä UkOk ¢gR@

¢kPYkkTkm R#kk #kng Gv PkvTkv ¢kv]Bkv Pkkv PkvTkk YklcYkkTkm BkWk@ UkMvå bkYZkCÓlì¢v ¢kPYkkTkk

¢kTkgRTkv RvBZkkv Gvä ¢vTkkv b^kkR FkkBZkkv Gvä XkvRekkTk QkZkng Gvä Pkv Bk@vBk@ ¢kR@OkmZk Gvä

Uko%Zk Gvå YkkvKk @kHk–Ykck@kHkTkv Uk|#kgbkTkmZk Tk Aõkkä b^kCkrTkk Rv kTkv Uk|#kgbkTkmZk Tk Aõkkä

UkOk bkYZkCÓlìTkv Uk|#kgbkTkmZk Aõkkä UkGm Xk\kv Pkv lPkZk‘FkUkZkkrZkYkkg ckvä Tk@AYkkg ckvä Rv kYkkg ckv

Av YkTknaZkYkkg ckvä Pkv bk^krÒk Uk|#kgbkTkmZk Gvå Hv bkYZkCR#krTkSkYkrTkv bkkSkm @õkk Gv Pkv H SkYkrYkkg

¢TknYkkvRTkmZk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ WkkõkPZkkCk–^k|Pk Av #kkïkTkng HkOkUkOkng ^kCkv@v DkOkng ckvZk

PkkvUkOk ¢kFkkZkrRv^k Acv Gv Av ¢v Akg¥ ¢YkTkv Uk|#kgbkTkmZk \kkCkPkng TkQkmä AvYk Av ¢v Akg¥

¢kPYkkTkk lcPkTkng Ak@Ok WkTkPkng TkQkmå lcPkTkng Yko]Ak@Ok Pkkv bkYZkCR#krTk Gvå A@kvMkv–¢WkHkv

Æ^kkvYkkg ¢vAkR bkYZkCÓlì ckvZk PkkvUkOk Pkv §ûkYk Gv—Uk|#kgbkTkmZk Gvä Tkv l^kUk@mPkYkkCkrYkkg DkOkk

ckvZk PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk TkQkmå ¢kYk bkYkÆTkv cv Æ^k! Pkng bkYZkCR#krTkTkm ¢k@kSkTkk A@ä

¢vYk PkkPUkZkr Gvå

#k@m@ A>kkg ¢kPYkkTkng Gv? Hv UkkvPkkTkng TkQkm Pkv CkYkv Pkv^kng ckvZk PkvTkm bkkQkv ¢kPYkkTkv #kng bkgWkgSk

Gv?—YkkKv SkYkmrTkv YkkvKUk bkgZkkvCk ^kMv TkQkmä SkYkmrTkm YkkvKUk UkkvPkkTkk lFkRkTkgRb^kXkk^kTkm ¢TknXkolPkQkm

H Gvå cHk@kv DkvKkTkk Kkv]k A@Pkkg ^kTkYkkg ¢vA\kkv zbkc UkOk #kkvXkv Gvä PkvYk HCkPkTkk \kkBkkv Æ^kkvYkkg

bkYZkCÓlì ¢vA\kkv UkOk (CkpcbQkUkOkkYkkg ckvZk PkkvUkOk) #kkvXkv Gvä Pkv bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkkv YknlTk

#kkvXkPkkv TkQkm Tkv bkYZkCÓlì YknlTkUkOkk ^kCk@ UkOk #kkvXkv Gvä Pkv YkkvdkTkkv bkkSkA Gvä Pkv lHTkvëk@Rv kTkkv

UknÒk Gv; \kkBk Uk|lPkAo]Pkk ^kFFkv UkOk Pkv lHTk#kkbkTkYkkg #kkvXkv Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkkv Æ^k A>kkgZk

#kkvXkPkkv TkQkmå lYkQZkkÓlì^kgPk A@kvMkv Tkv bkYZkCÓlì^kgPk ¢vAkRä GPkkg bkYZkCÓlì H #kkvXkv Gvå AmMmTkkg

Kkv]kg IkIk XkvCkk QkkZk PkvQkm Akg¥ PkvTkm zAYkPk ^kSkm HkZk Tklcä PkvYk lYkQZkkÓlì Æ^kkv IkIk XkvCkk

QkkZk PkvQkm Akg¥ Pkv Uk|#kgbkk UkkYkv Tklcå bkYZkCR#krTk ^kCk@ UknOZkTkk LkL XkvCkk QkkZk PkkvUkOk ¢kPYkk

#kkvXkv Tklc; Tkv Tk@AYkkg %Zkkg cHk@kv–\kkBkkv Av ¢bkgBZkkPkk ^kakkvr bknSkm ¢TkkHTkkv AOk Av UkkOkmTkng

KmUkng Yk]Pkng TkQkm PZkkg UkOk ¢kTkgRAgR ¢kPYkkTkng XkkTk A@mTkv bkYZkCR#krTkQkm ¢kPYkk #kkvXkm ©Lv Gvå




*Uk|lPkAo]Pkk Pkv Akg¥ Rkvak TkQkm Tkv ¢TknAo]Pkk Pkv Akg¥ CknOk TkQkmå CknOk-RkvakTkkv bkgWkgSk Wkck@Tkk bkgZkkvCk

bkkQkv TkQkm; ¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkm Tkv bk^krekRv kTkmä êkük bkkFkm Gv Av BkkvKm PkvTkk §Uk@ CknOk-RkvakTkkv

¢kSkk@ Gvå SkYkmr Æ^k UkkvPkkTkk b^kXkk^kTkk ¢TknXk^kQkm–êkükQkm ¢PZkgPk bkgPknì ^kPkvr Gvä HCkPkTkk

Akv¥ bkgZkkvCkTkm ¢kAkgdkk PkvTkv TkQkmå bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkkv Akv¥ Æ^k cHk@kv l#kaZkkvQkm UkoHkPkkv ckvZk–PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk TkQkmä Tkv Akv¥A bkYZkCÓlì-SkYkkrPYkkTkv YkkTkTkk@ Akv¥ Tk ckvZk PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk

Gvä AvYkAv Pkv YkkvdkTkkv UkgQkm Gvä Pkv bk^krekTkkv &\kDknTkTRTk" Gv; YknlTk Pkv bk^krekTkk YkkvKk UknÒk Gv Tkv

bkYklAPkm Pkv \kDknTkTRTk ¢vK\kv TkkTkkv UknÒk Gvå Xk\kv TkkTkkvä UkOk Gv Pkkv bk^krekTkkv ^kk@bkRk@ä Pkv

¢\UkAk]Ykkg ÒkOk\kkvATkkv TkkQk bk^krek Qk#kvå

@kCkklR CkYkv Pkv km Uk|lPkAo]PkkYkkgZk &cng b^kZkglbküä lFkRkTkgRb^kXkk^km Uk@YkkPYkk Gng" ¢v km

lTkHkPYkkTkm ¢gPk@Uk|PkmPk SkYkmrTkv BkbkPkm TkQkmå ¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkm ¢k^km Uk|PkmPk Pkv bkYZkCR#krTk Gvä

Tkv PkvYkkg lTklYkûkæUk bk^krekRv kTkm ^kkOkm Gv; PkvYkkg HvTkv bkgRvc Gv Pkv Æ^kTkv SkYkr ckvPkkv TkQkmå bkYZkCÓlì

lHTk^kFkTkYkkg ¢Tkv lHTk^kFkTkv R#kkr kv\kk ¢kPYkb^kXkk^kYkkg Uk|PkmlPk A@mTkv bkYZkCR#krTkYkkg lTkék\k lbQklPk

A@v Gvå ¢k^kk Æ^kkv HCkPkYkkg ÒkOkvAk]v l^k@\kk H ckvZk Gvå Xk\kv QkkvMk ckvZk PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk

Gvå HCkPkTkk bkkYkkTZk Æ^kkv Xk\kv PkvTkv Tk ¢kv]Bkv UkOk bk^krekXkCk^kgPkkvä bkgPkkv Tkv ekkTkm¢kvQkm Pkv

Uk|#kgbkkTkv UkkÒk Gvä XkCk^kkTkv ¢Tkv bkgPkkv¢v PkvTkv YkkvdkYkkCkrYkkg b^kmAkZkkr Gvå HCkPkYkkg ¢kQkm YkkvKm WkmÆ

A¥ Uk|#kgbkk Gv? Wkck@Ykkg CkYkv Pkv kk Uk|lPkAo] Uk|bkgCk ckvZk PkkvUkOk bkYZkCÓlì–SkYkkrPYkk Ukl^kÒk

R#krTkQkm Fk\kkZkYkkTk QkPkk TkQkmå

Uk|èTk :—Fkk@vAkv@ Uk|lPkAo]PkkQkm Dkv@kZkv\kkv ckvZk ¢v kk Rn:lBkZkkTkv bkYZkCR#krTkTkm Vn@bkR

A>kkgQkm Yk]v?

§ûk@ :—Xkk¥! bkYZkCR#krTkYkkg A>kkg Akv¥ bkgZkkvCkTkm Hæ@ Gv? Uk|lPkAo] bkgZkkvCkkv Akg¥

Rn:BkTkng Ak@Ok TkQkm Tkv ¢TknAo] bkgZkkvCkkv Akg¥ bkYZkA~P^kTkng Ak@Ok TkQkmå ¢kPYkb^kæUkYkkg Xk|kglPk H

Rn:BkTkng Ak@Ok Gv Tkv ¢kPYkb^kæUkTkm lTkXk|krTPk Uk|PkmPkæUk bkYZkCR#krTk Pkv bknBkTkng Ak@Ok Gvå ¢k

bkYZkCR#krTk Akv¥ bkgZkkvCkkvTkk ¢kêkZkv TkQkm UkOk UkkvPkkTkk bkcH b^kXkk^kTkk H ¢kêkZkv Gvå ¢@vä

Tk@AYkkg Pkkv AvK\km ¢bkõk Uk|lPkAo]Pkk Gv! PZkkg Bkk^kkTkng ¢TTk Av Ukm^kkTkng UkkOkm UkOk Yk]Pkng TkQkmä

LgMm Ck@YkmTkkv Ukk@ TkQkmä #k@m@Ykkg UkmMkTkkv Ukk@ TkQkmä Akg¥ H bkCk^kMPkk TkQkmä GPkkg PZkkg UkOk

(bkkPkYkm Tk@AYkkg UkOk) ¢bkgBZkkPkk Æ^kkv bkYZkCR#krTk UkkYkv\kk Gv;—Pkv AkvTkk ¢kSkk@v UkkYZkk?


* lHTkvTÜ XkCk^kkTkTkk R#krTk A@Pkkg ¢kUkOkv TkmFkvTkkv è\kkvA Wkkv\km¢v Gm¢vä PkvYkkg UkOk ¢k

H Xkk^kTkk CkogQkkZkv\km Gv—

lHkTkSkYkrl^klTkYknr‘Pkv Ykk Xk^kPú~ FkÓù^k’ZkrlUú’úúbZkkPú~ FkvKkvlU Rl@ækvlU lHkTkSkYkkrTkn^kklbkP:ú’’



bkgZkkvCkTkng \kdk GkvMm Ukl@OklPkTkv ¢gPk@Ykkg ^kk]mTkv UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv bkYZkCR#krTk UkkYZkkå

Tk@AYkkg UkOk ¢k^kng bkYZkCR#krTk QkkZk Gv Pkkv ¢c{ AvYk Tk QkkZk? ¢c{ Akg¥ Tk@A HvK\km Pkkv

Uk|lPkAo]Pkk TkQkm Tkv? UkkvPkv UkkvPkkTkm <lFk Uk\kKk^kmTkv ¢kPYkkTkm Ólì A@v Pkkv bkgZkkvCk Akg¥ TkMPkk TkQkmå

UkkvPkv <lFk Tk Uk\kKk^kv Tkv bkgZkkvCkkvTkkv ^kkgA AkNv ¢v Pkkv lYkQZkkWknlü Gvå

¢c{ä Ukwbkk ckvZk Av UknOZk ckvZk Pkkv Æ^k Uk|#kgbkTkmZk Gv ¢vYk Tk Aõk‹gä UkOk HvTkm Ukkbkv SkYkr

Gv Pkv H Æ^k Uk|#kgbkTkmZk Gv ¢vYk Aõk‹gå Ukwbkk Av UknOZk ¢v A>kkg ¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkm FkmH Gv?

Hv UkkvPkkTkk b^kXkk^kTkm FkmH Tk ckvZk PkvTkkQkm ¢kPYkkTkm #kkvXkk AvYk ckvZk? cv Æ^k! Pkk@m #kkvXkk

Pkkv Pkk@k lTkYkr] Xkk^kkvQkm Gvå WkmHkQkm Pkk@m #kkvXkk TkQkmå ¢gPk@b^kXkk^kTkm Uk|PkmPk A@mTkv PkvYkkg Pkng

L@ ¢vK\km H Pkk@m Yknl$PkTkm ^kk@ Gvå

¢TknAo]– Uk|lPkAo] bkgZkkvCk §Uk@Qkm Akg¥ SkYkr–¢SkYkrTkng YkkUk TkQkm; SkYkmr ckvZk PkvTkv

Uk|lPkAo]Pkk ¢k^kv H Tklc–¢v kng TkQkm; ckä ¢vK\kng Bk<g Av Uk|lPkAo]PkkYkkgZk SkYkmr Æ^k UkkvPkkTkk

SkYkrTkv GkvMv Tklcå Akv¥ Acv Av SkYkmrTkv UknÒk ^kCkv@v Yk@v H Tklcä SkYkmrTkv @kvCk QkkZk H Tklcä

SkYkmrTkkg ^kckOk MoWkv H Tklcä Pkkv ¢vTkm ^kkPk bkkFkm TkQkmä ¢vTkv SkYkrTkk b^kæUkTkm BkWk@ TkQkmå

SkYkmrTkvZk Uko^krTkk UkkUkTkkv §RZk ckvZk Pkkv ¢v WkSkgn WkTkvå Akv¥^kk@ SkYkmrTkk UknÒkklRTkng ¢kZknaZk ¢kvGng

UkOk ckvZk Tkv ¢ekkTkmTkk UknÒkklRTkng ¢kZknaZk l^k#kvak ckvZkä—UkOk PkvQkm #kng? ¢v Pkkv Uko^krTkk WkkgSkv\kk

#knXk-¢#knXk AYkrTkk Fkk]k Gvä ¢vTkm bkkQkv SkYkr–¢SkYkrTkkv bkgWkgSk TkQkmå SkYkmrTkm #kkvXkk Pkkv UkkvPkkTkk

¢kPYkkQkm H Gvä Akv¥ bkgZkkvCkQkm ¢vTkm #kkvXkk TkQkmå lYkQZkkÓlìTkv bkgZkkvCk Akv¥^kk@ ¢TknAo] ckvZkä

UkOk ¢@v! lYkQZkkYkkCkrTkng bkv kTk ¢v Ykck Rn:BkTkng Ak@Ok Gv–¢vTkm Uk|#kgbkk #km? AnÓlìTkm–AnYkkCkrTkm

Uk|#kgbkk SkYkmr Æ^k A@v Tklcä bkYZkA~ Uk|PkmlPk ^kMv lTkHb^kXkk^kQkm Hv Æ^k Xk@v\kkv Gv Tkv UkkUkTkk

§RZkTkv Ak@Okv bkgZkkvCkQkm Bkk\km Gv (¢QkkrPk~ ¢TknAo] bkgZkkvCk PkvTkv TkQkm) PkkvUkOk PkvTkng Æ^kTk

Uk|#kgbkTkmZk Gv—bknBkm Gvå cng Ykk@k bknBkb^kXkk^kQkm Xk@v\kkv Gng Tkv bkgZkkvCkQkm Bkk\km Gng ¢v km

¢TknXkolPk SkYkmrTkv bkRkZk ^kPkvr Gvä Pkv bkPZkTkkv bkPAk@ A@Tkk@ Gvä ¢kTkgRRkZkA ¢YkpPkYkkCkvr Fkk\kTkk@

Gvå ¢Tkv b^kXkk^kQkm Hv Bkk\km Gv ¢QkkrPk~ ekkTkkTkgRQkm Xk@v\kk lTkHb^kXkk^kTkv Hv RvBkPkkv TkQkm

Tkv l^kUk@mPk ÓlìQkm @kCkTkv H SkYkr YkkTkv Gvä bkgZkkvCkQkm Tkv UknOZkQkm UkkvPkkTkv Xk@v\kkv YkkTkv Gvä

Pkv Æ^k Wkck@Tkk bkgZkkvCkQkm bknBkm Hv kkv RvBkkPkkv ckvZk PkkvUkOk Pkv Bk@vBk@ Ykck Rn:Bkm Gvä bkgbkk@Tkk

YkkCkvr Gvå Wkck@Tkkv bkgZkkvCk ¢v Akg¥ ^kPkrYkkTk SkYkrTkng V] TkQkmå SkYkmr Æ^k Wkck@Qkm Xk\kv Bkk\km

ckvZk UkOk ¢gPk@Ykkg Xk@v\kk b^kXkk^kTkk Xk@kvbkv Pkv Av k]ekkTkm Qk^kkTkkvå ¢Tkv Hv Æ^k bkgZkkvCkQkm

Xk@v\kkv UkOk b^kXkk^kQkm Bkk\km Gv—bkYZkCR#krTkQkm @lcPk Gv Pkv ªSkm ÓlìQkm bkgbkk@Ykkg @BkM^kkTkkv;

¢kPYkkTkv b^kXkk^kQkm Xk@v\kkv Tkv bkgZkkvCkQkm Bkk\km YkkTZkkv Pkkv PkvTkk V]Ykkg bkgZkkvCk@lcPk ¢v kk

lbküUkRTkv UkkYk#kvå

bkgZkkvCkQkm ¢kPYkkTkm YkkvKk¥ TkQkmå êkmYkR~ @kHFkgÜ Acv Gv Av—




\kdYkm ¢Tkv ¢lSkAk@ ^kSkPkkgä #kng ^kSZkng Pkv Pkkv Ackv?

#kng AnKngWk Av Ukl@^kk@Qkm ^kSk^kkUkOkngä ¢v TkZk Ck|ckv;

^kSk^kkUkOkng bkgbkk@Tkng Tk@ RvcTkv ck@m H^kkvä

¢vTkkv l^kFkk@ Tkc{ ¢ckvckv! ¢vA Uk] PkYkTkv c^kkvå

¢@vä bkgZkkvCkQkm ¢kPYkkTkm YkkvKk¥ YkkTk^km ¢v Pkkv b^kXkk^kTkv Xko\kmTkv ¢k YkkxDkkv YkTknaZkXk^k

ck@m H^kk Hv kng Gvå YkkKv cv Xkk¥! ¢k^kkv YkTknaZk ¢^kPkk@ UkkYkmTkv ¢kPYkkTkng XkkTk AvYk QkkZk

Tkv bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk Qk¥Tkv Xk^kXk|YkOk AvYk YkKv— ¢vTkkv Uk|ZkPTk A@å

HCkPkYkkg ¢bkPk~ YkkTkTkk@k DkOkk ckvZk–PkvQkm #kng? ¢Tkv bkPZkSkYkr bkYkHTkk@k QkkvMk H ckvZk

-PkvQkm #kng?–PkvQkm Akg¥ ¢bkPk~Tkm zAYkPk ^kSkm HkZk Tkv bkPk~Tkm zAYkPk DkKm HkZk–¢vYk TkQkmå AmMmTkkg Kkv]kg

DkOkkg ckvZk Tkv YkkOkbk QkkvMk ckvZk–PkvQkm Akg¥ AmMmTkm zAYkPk ^kSkm Tk HkZkå HCkPkYkkg lbkükv bkRkZk QkkvMk

Tkv bkgbkk@m Æ^kkv IkIkä PkvQkm lbkü A@Pkkg bkgbkk@mTkm zAYkPk #kng ^kSkm Ck¥? HvYk ¢VmOkTkkv Xk\kv YkkvKkv

NCk\kkv ckvZk PkkvUkOk Pkv AM^kkv Gvä Tkv bkkA@Tkm TkkTkm AKAm ckvZk PkkvUkOk Pkv YkmLm Gvä PkvYk lYkQZkkYkkCkrYkkg

A@kvMkv Æ^kkv ckvZk PkkvUkOk Pkv YkkCkr Iv@ Hv kkv Gvä Tkv bkYZkA~YkkCkrYkkg Xk\kv QkkvMk Æ^kkv ckvZk PkkvUkOk Pkv

YkkCkr ¢YkpPk Hv kkv Gvå HvYk—Qkk]m Xk\kv bkkvTkkTkm ckvZk UkOk Hkv PkvYkkg Iv@ XkZkn‘ ckvZk Pkkv Pkv #kkvXkPkng

TkQkm Tkv BkkTkk@Tkv Ykk@v Gvä PkvYk Xk\kv UknOZkTkk LkL ^kFFkv UkM>kkv ckvZk UkOk Hv Æ^k lYkQZkkP^kæUkm

Iv@bklcPk Gv Pkv #kkvXkPkkv TkQkmä Pkv bkgbkk@Ykkg Xkk^kYk@OkQkm Yk@v Gvå UkOkä HvYk Qkk]m Xk\kv \kkvNkTkm

ckvZk UkOk Hkv PkvYkkg ¢YkpPk XkZkn‘ ckvZk Pkkv Pkv #kkvXkv Gv Tkv BkkTkk@Tkv PkplUPk ¢kUkv Gvä PkvYk Xk\kv Uk|lPkAo]PkkTkk

CkgH ^kFFkv UkM>kkv ckvZk UkOk Hv Æ^k bkYZkCR#krTkæUkm ¢YkpPkQkm Xk@v\kkv Gv Pkv #kkvXkv Gvä Pkv ¢kPYkkTkk

Uk@Yk bknBkTkv ¢TknXk^kv Gv Tkv ¢YkpPk ¢v^kk lbküUkRTkv UkkYkv Gvå

Uk@YkkPYkUk|Ak#k Ukpå 200 Ykkg Aõk‹g Gv Av—

&&^k@g Tk@Aù^kkbkkvªlU bkYZk‘’^kvTk lc bkgZknP:úú’úúúúúúúúúTk Pn bkYZk‘’^kcmTkbZk lTk^kkbkkv lRl^k @kHkPvúú’’""

bkYZkA~P^kbklcPk Æ^kTkkv Pkkv Tk@A^kkbk UkOk Xk\kkv Gv Tkv bkYZkA~P^k@lcPk Æ^kTkkv Rv k\kkvAYkkg

lTk^kkbk UkOk #kkvXkPkkv TkQkmå bkYZkCR#krTk ^kCk@ Rv k\kkvATkk Rv kkv UkOk Rn:Bkm H Gvå #kkïkkv Pkkv PkvTkv

UkkUkm Acv Gv—&bkYZkk‘’^k@lcP Hkm^kk: UnOZkbklcPk ¢lU UkUHkm^kk XkOZkTPvúú’" ¢kYk HkOkmTkv êkk^kAv bkkwQkm

Ukcv\kkg bkYZkA~P^kTkm ¢k@kSkTkk A@^kmå

Ukcv\km CkkQkkYkkg XkCk^kkTk bk^krekRv kTkm ¢Tkv PkvYkTkm ^kkOkmTkm ¢kv]BkkOk PkQkk êkükUko krA H

êkk^kASkYkr ckvZk Gv–¢v WkPkk^Zkng; Tkv WkmÆ CkkQkkYkkgä ¢v km êkük A@Tkk@k bkYZkCÓlì Æ^kkv QkkvMk ckvZk

PkkvUkOk Pkv Uk|#kgbkTkmZk Gv–¢vYk WkPkk^kmTkv PkvTkm ¢k@kSkTkkTkkv §UkRv#k ¢kUZkkvå c^kv ÒkmÆ CkkQkkYkkg êkm

UkÚTkgRmb^kkYkm Pkv bkYZkCR#krTkTkv YkkvdkTkng WkmH AcmTkv PkvTkm Uk|klUPk YkkKv Uk@Yk §ÛYk A@^kkTkng Acv Gvå

❊ ❊ ❊




01111111111111124111111111111113411111111111111341111111111111135666666666666667

❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀ ❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀❀

±3²

YkkvdkTkn g WkmH bkYZkA~P^k;YkkvdkTkn g WkmH bkYZkA~P^k;YkkvdkTkn g WkmH bkYZkA~P^k;YkkvdkTkn g WkmH bkYZkA~P^k;YkkvdkTkn g WkmH bkYZkA~P^k;

bkgbkk@Tkn g WkmH lYkQZkkP^kÂbkgbkk@Tkn g WkmH lYkQZkkP^kÂbkgbkk@Tkn g WkmH lYkQZkkP^kÂbkgbkk@Tkn g WkmH lYkQZkkP^kÂbkgbkk@Tkn g WkmH lYkQZkkP^kÂ

±bkYZkCR#krTk YkkKv Uk@Yk Uk|ZkPTkTkkv §UkRv#k²

YkkvdkTkng WkmH bkYZkCR#krTk Gv Tkv Xk^kTkng WkmH lYkQZkkR#krTk Gv;

YkkKv Hv¢kv YkkvdkTkk ¢lXk\kkakm ckvZk ¢v kk YknYkndkn Æ^kkv YkkvdkTkk

WkmHXkoPk bkYZkCR#krTkTkv ¢PZkgPk Uk|ZkPTkUko krA Uk|kUPk A@kvå DkOkk

Ak]Qkm ¢k Xk^kXk|YkOkYkkg XkYkPkkg Akv¥A l^k@\k Uk|kOkm b^k-Uk|ZkPTk

^kMv Pkv bkYZkCR#krTkTkv Uk|kUPk A@v Gvå PkvTkm Uk|klUPkTkk Uk@Yk Uk|ZkPTk

YkkKv ekkTkmTkkv §UkRv#k Gvå


WkmHkg YkkvdkP@kv¥¥¥¥¥ r#kg Xk^kP@kvsYkQZkk’^kYkkcnsHkTkk:úúúúúúúúúúúú

ÉkkÈkkZkkg ¥¥¥¥¥l#k PTYknYkndknlXk@\kg Zk’Tkkv l^kSkvZkkv WknSkw:úú’úúúúúúúúbkgbkk@v WkcnZkkvlTkHkk\kHklK\kv Xk|kYZkTk~ AnùAùYkkr kpP:úúúúúúúúúúú‘^k ÉkkOkm \kXkPv Ykc’ZklU CkPv Aùk\kv lcPkg PklYkcúú’’3’’

¢Qkr :—lHTk XkCk^kkTk~ bkYZkCR#krTkTkv YkkvdkæUkm ^kpdkTkng WkmH PkQkk lYkQZkkR#krTkTkv bkgbkk@æUkm

^kpdkTkng WkmH WkPkk^kv Gvå PkvQkm Pkv bkYZkCR#krTk Uk|kUPk QkPkkg YkkvdkklXk\kkakm l^kÿkTkkv¢v PkvTkk bkg@dkOk ¢klRTkk

l^kakZkYkkg YkckTk~ Uk|ZkPTk A@^kkv Hkv¥¢vå Ak@Ok ¢v Gv Av UkkUkAYkrQkm ¢kGTTk Qk¥ DkOkm (Fkkv@kbkm \kkBk)

ZkkvlTk¢kvTkk bkYkocQkm HlK\k ¢k bkgbkk@Ykkg Ukl@Xk|YkOk A@Tkk@ Uk|kOkm RmDkr Ak] ^kmPk^kk GPkkg lcPkAk@A

Pkv bkYZkCR#krTk A>kkg Uk|kUPk A@m #kAv Gv ? ¢QkkrPk~ Uk|kUPk A@m #kAPkkv TkQkmå 3å

YkkvdkæUkm ^kpdkTkng WkmH bkYZkCR#krTk Gv; Tkv bkgbkk@æUkm ^kpdkTkng WkmH lYkQZkkP^k Gv–¢vYk

XkCk^kkTk lHTkRv^kv Aõk‹g Gvå PkvQkm YknYkndkn¢v bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk YkkKv ¢PZkgPk Uk|ZkPTk APkr^Zk Gvå ¢@vä




bkgbkk@Ykkg DkOkk DkOkk Xk^kkvYkkg bkYZkCR#krTk ^kCk@ AnAYkkvrQkm Æ^k XkKAm @õkkv Gvä RmDkrAk] ^kmPk^kk

GPkkg Uk|kOkm bkYZkCR#krTkTkv A>kkg UkkYkv Gv?—bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk Ykck Rn\krXk Gvå YkkKv cv Æ^k!

Pkng bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPkTkkv Uk@Yk §ÛYk A@; Tkv Pkv UkkYkmTkv ¢lPk ZkPTkQkm PkvTkm @dkk A@å

¢ìUk|kXkpPkYkkg AngRAngRb^kkYkm¢v #kæ¢kPkYkkg H Aõk‹g Gv Av &RgbkOkYko\kkv SkYYkkv ¤^k£ÚkvlHkOk^k@vzc lbkbbkkOkg" ¢QkkrPk~ lHTk^k@Rv^kv &R#krTk HvTkng Yko] Gv ¢v^kkv SkYkr" l#kaZkkvTkv §UkRv#Zkkv Gvå

Yko] ^kCk@ HvYk IkM Tklcä PkvYk bkYZkCR#krTk ^kCk@ SkYkr Tklcå FkkwR CknOkbQkkTkkvYkkgä bkYZkCR#krTk

FkkvQkk CknOkbQkkTkv ckvZk Gv Tkv ^k|Pk UkkgFkYkkg CknOkbQkkTkv ckvZk Gvä YknlTkR#kk GÍk-bkkPkYkk CknOkbQkkTkv

ckvZk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ YkkÒk #knXk@kCkQkm UkkvPkkTkv UkkgFkYkng–GÍ‹g CknOkbQkkTk Av SkYkr YkkTkv Av

YkkvdkYkkCkr YkkTkm \Zkv Pkkv PkvYkkg lYkQZkkP^kTkng UkkvakOk QkkZk Gv; YkkvdkYkkCkrTkk ¿YkTkm PkvTkv BkWk@ TkQkmå

YkkvdkYkkCkrYkkg Ukcv\kng bkYZkCR#krTk Gvä PkvTkk ^kCk@ SkYkrTkm #kæ¢kPk QkkZk Tklcä PkvTkk l^kTkk êkk^kAUkOkng

Av YknlTkUkOkng bkkFkng ckvZk Tklcå ¢@v Æ^k! SkYkrTkng b^kæUk #kng Gv Tkv YkkvdkYkkCkrTkkv ¿Yk #kng Gv Pkv

Ukcv\kkg HkOkå bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkk UknOZk Pkx ¢TkgPk^kk@ AZkkr GPkkg Pkng bkgbkk@Ykkg H @BkM>kkv Tkv

Pkx Rn:Bk H XkkvCk^Zkkå YkkKv bkYkH Av UknOZk Pkv Akg¥ YkkvdkTkng bkkSkTk TkQkmå YkkvdkTkng WkmH Pkkv

bkYZkCR#krTk Gvå

Pkv bkYZkCR#krTk AvYk QkkZk? @kCkklR ¢#knüPkk ^kCk@Tkkv ¢kPYkkTkkv #knü XkoPkkQkrb^kXkk^k #kng

Gv PkvTkm ¢TknXkolPkQkm H ¢kPYkk bkYZkCÓlì QkkZk Gvå %Zkk@Qkm bkYZkCÓlì QkkZk PZkk@Qkm H YkkvdkYkkCkmr

QkkZk Gvå UkGm ¢v H XkoPkkQkrb^kXkk^kTkk ¢^k\kgWkTkYkkg ¢kCk] ^kSkPkkg #knlü ¢Tknbkk@ UkkgFkYkng–bkkPkYkng

^kCkv@v CknOkbQkkTk Uk|CkKv Gvå FkkvQkk A@Pkkg UkkgFkYkkg CknOkbQkkTkv b^kXkk^kTkng l^k#kvak ¢^k\kgWkTk Gvä PZkkg

¢Uk|PZkkBZkkTk bkgWkgSkm Fkk@v AakkZkkv UkOk GoKm CkZkk Gv Tkv ^kmPk@kCkm ¢kTkgR ^kSkm CkZkkv Gvå

bk^kkrQkrlbklüTkk Rv k A@Pkkg UkgFkYk CknOkbQkkTk^kPkmr RvMAkTkv ¢kPYkkTkkv ¢kTkgR ^kSkk@v Gvå UkOk ¢v R#kk

bkYZkCR#krTkUko krA H ckvZk Gvå YkkKv bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPkTkkv Uk@Yk Uk|ZkPTk APkr Zk Gvå

¢@vä Fkkv@k#kmTkk ¢^kPkk@Ykkg bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk DkOkm H Rn\krXk Gvå bkYklAPkmTkv

@kCkklR Ukl@OkkYk ¢k^kv GPkkg ¢gPk@Tkm ÓlìYkkgQkm #knü b^kXkk^k ARm Bkbkv Tklcå ¢c{ êkk^kATkk

^k|PkæUk #knXkXkk^k A@^kkTkkv §UkRv#k ¢kUk#kvä GPkkg SkYkmrTkm ÓlìYkkg @kCkTkm YknBZkPkk TkQkm UkOk

YknBZkPkk #knü b^kXkk^kTkm H Gvå ÓlìYkkg Hkv b^kXkk^kTkm YknBZkPkk GoKmTkv @kCkTkm YknBZkPkk Qk¥

HkZk Pkkv bkYZkCR#krTk UkOk Tk @cvå #knü b^kXkk^kYkkg YkkvdkR#kk Bkm\k^kkTkm PkkAkPk Gvå HvOkv ¢k^kk

#knü b^kXkk^kTkv Uk|PkmPkYkkg \k¥Tkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK AZkn‘ PkvOkv YkkvdkTkng IkM ¢kPYkkYkkg ^kk^km RmSkngä

Tkv Fkkv@k#kmTkk ¢^kPkk@Tkng WkmH PkvOkv Wkk]m TkkBZkngå YkkKv cv YknYkndkn! Pkng ¢k^kk bkYZkA~P^kTkkv Uk@Yk

§ÛYk A@å

%Zkkg bkYZkCR#krTk TkQkm PZkkg SkYkr TkQkmå HvTkv XkoPkkQkrb^kXkk^kTkng XkkTk TkQkm Tkv @kCkYkkg




¢vAP^kWknlü Gv PkvTkv SkYkr Av kkv? Pkv #knXk@kCkQkm ^k|PkklR A@v PkkvUkOk Pkv Wkk\k^k|Pk Gvå ¢Tkv Pkv

Wkk\k^k|PkTkk @kCkTkv SkYkr YkkTkv Pkkv &WkA<g AkNPkkg ªKmZkng UkvLng" ¢vTkk Hv^kng QkkZk Gv–¢vK\kv H@kA

¢#knXk GkvMmTkv #knXkTkv SkYkr YkkTk^kk CkZkkv PZkkg lYkQZkkP^kTkk YkkvKk ¢#knXkæUkm ªKmZkkv Ukvbkm CkZkkvå

YkkKv êkk^kAv bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekTkk ^kFkTk ¢Tknbkk@ ZkQkkQkr ^kbPknb^kæUk HkOkmTkv Uk@Yk §ÛYkUko krA

bkYZkA~P^kTkv Uk|CkK A@^kng Hkv¥¢vå Æ^kTkm #kkvXkk bkYZkA~P^kQkm H Gvå

bkgZkkvCk Xk\kv CkYkv Pkv kk Uk|lPkAo] ckv UkOk ¢gR@Ykkg lFkRkTkgRb^kXkk^kTkm Uk|PkmPk A@mTkv êkükYkkg

¢kBkk ¢kPYkkTkm ¢TknAo]Pkk Uk|CkK A@m Gv–Pkkv Pkv SkTZk Gvå

¢kPYkkTkk b^kXkk^kQkm l^k<ü YkkTZkPkkæUk Hv ªSkm êkük Pkv YkkvKkv ¢^kCknOk Gv; Wkck@Tkm

Uk|lPkAo]Pkk ckv km Pkv Akg¥ ¢^kCknOk TkQkmå

¢gPk@Ykkg lFkRkTkgRb^kXkk^kTkm Uk|PkmPk A@mTkv YkkvdkYkkCkr Uk|CkK A@^kkv Pkv YkkvKkv bkR~CknOk Gv;

Wkck@Ykkg ¢TknAo]PkkTkkv LkL ckv kkv Pkv Akg¥ CknOk TkQkmå

¢kPYkkTkm SkYkrbkgUkRk A>kkgQkm Uk|CkKv Gv PkvTkm HvTkv BkWk@ TkQkm Pkv H YkckTk Rl@Üm Gv Tkv

Xk^kXk^kYkkg @BkMmTkv Rn:BkTkv XkkvCk^kv Gvå Hv SkYkmrTkv ¢kPYkkTkm b^kXkk^kbkgUkRkTkng XkkTk QkZkng Gv PkvTkm

Ukkbkv Pkkv ¢v kk YkkvKk FkwPkTZklTkSkkTk XkZkkr Gv Av PkvYkkgQkm Av k]ekkTk Tkv lbküUkR AkN#kv; ^kPkrYkkTkYkkg

UknOZkTkkv LkL Xk\kv Tk ckvZk PkkvUkOk Pkv Æ^k YkckTk Uk|#kgbkTkmA Gvå ¢ckvä Rl@Ü-bkYklAPkm UkOk Av k]mTkkv

AvMkZkPk Gvä bk^krekTkk YkkCkvr Fkk\kTkk@kv Gvä PkvOkv ¢kPYkkYkkg YkkvdkTkkg WkmH ^kk^km RmSkkg Gvå ¢\UkAk]v

PkvYkkgQkm YkkvdkTkng IkM Vk\k#kvå UknOZkYkkgQkm Pkkv bkgZkkvCk Vk\k#kv Tkv bkYZkCR#krTkYkkgQkm YkkvdkTkk YkmLkg

V] UkkA#kvå

Hn¢kvä ¢k bkYZkCR#krTkTkkv YklcYkk! bkYklAPkm ¢vK\kv Uk@YkkPYkkTkkv UknÒk; HwTkAn]Ykkg HTYkv

¢vK\kv YkkTkm \Zkv Av ¢Ykv êkk^kA Gm¢vä UkOk Xkk¥ä êkk^kA ¢vK\kv Pkkv Uk@YkkPYkkTkkv UknÒk; &Uk@YkkPYkkTkk

UknÒk" AvYk Qk^kkZk PkvTkm ¢k @mPk Acv kkZk Gvå

XkvRl^kekkTk HCZkkw lHTcAv DkKä bkmPk\k lFkûk XkZkkw lHYk FkgRTk;

Avl\k A@w l#k^k Ykk@CkYkxä HCk Ykkgc{ lHTkvbkn@Av \kDkn TkTRTkå

%Zkkg XkvRekkTk ¢Tkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK AZkn‘ PZkkg ¢gPk@Ykkg ¢Uko^kr #kkglPkTkv ¢TknXk^kPkkv Pkv

Æ^k YkkvdkTkk YkkCkrYkkg Avl\k A@v Gvä Tkv HCkPkYkkg Pkv lHTkvëk@Rv^kTkkv \kDknTkgRTk Gvå YknlTk Pkv YkkvKk

UknÒk Gv Tkv bkYklAPkm Pkv TkkTkk UknÒk Gvå ¢klRUkn@kOkYkkg lHTkbkvTkb^kkYkm¢v (bkCkr 2 è\kkvA 54

Ykkg) CkkwPkYkCkOkSk@Tkv &bk^krekUknÒk" Aõkk Gvä PkvYk ¢c{ bkYklAPkm lHTkvëk@Tkk \kDknTkgRTk ¢vK\kv

XkCk^kkTkTkk TkkTkk UknÒk Aõkk Gvå ¢ckä bkYZkCR#krTk QkZkng PZkkg Av k]mUk|XknTkkv UknÒk QkZkkvä XkCk^kkTkTkkv

^kk@bkRk@ QkZkkvä bk^krekUkRTkkv bkkSkA QkZkkvå Akv¥Tkv UknOZkZkkvCkv WkkUkTkm YkkvKm lYk\APkTkkv ^kk@bkkv Yk]v




UkOk Pkv Pkkv dkOkYkkg Vo Qk¥ HkZk Gv Tkv ¢k bkYklAPkm Pkkv Av k]ekkTkm–bk^kreklUkPkkTkk

¢dkZklTkSkkTkTkkv ^kk@bkRk@ QkZkkvä Pkv lTkSkkTk ARm BkoKv Tklcä bkklR ¢TkgPk @cvå bkYZkCR#krTkQkm

¢k^km R#kk Uk|CkK A@v PkvTkv êkk^kA Acv kkZkå YkkKv êkk^kASkYkrTkk §UkkbkAv lTk@gPk@ Uk|ZkPTkUko krA

bkYZkCR#krTk Skk@Ok A@^kng Hkv¥¢vå

HvYk ¢kgWkkTkng WkmH Av@mTkng CkkvK\kng ckvZkä Akg¥ AM^km \k{WkkvMmTkk WkmYkkgQkm YkSkn@ ¢kgWkk

Tk UkkAvå PkvYk YkkvdkæUkm Hv YkSkn@ ¢kgWkkv PkvTkng WkmHMng Pkkv bkYZkCR#krTk Gv; UknOZkklR l^kAk@ Pkv

Akg¥ YkkvdkTkng WkmH TkQkmå Xkk¥ä Pkk@k YkkvdkTkng WkmH Pkk@k b^kXkk^kTkm HkPkTkng ckvZkä UkOk PkvQkm

l^k<ü Tk ckvZkå Ykkvdk ¢vK\kv UkoOkr ¢kTkgRæUk ^kmPk@kCkR#kkä Pkkv PkvTkng WkmH @kCk AvYk ckvZk?

@kCklYklêkPk l^kFkk@kvQkm UkOk Ukk@ Qk¥Tkv lTks^kA\Uk ¢kTkgRTkk ¢TknXk^k bklcPk ¢kPYkkTkm Uk|PkmPk

A@^km Pkv bkYZkCR#krTk Gvä Tkv Pkv H YkkvdkTkng Yko] Gvå

YkkvdkTkng WkmH bkYZkCR#krTkä Tkv Pkv bkYZkCR#krTkTkng WkmH ¢kPYkkTkkv XkoPkkQkrb^kXkk^kå—&XkoZk’QkYk†bbkRkv Bk\kn bkYYkk£Úm c^k£ Hkm^kkv" XkoPkkQkrb^kXkk^kTkkv ¢kêkZk A@Tkk@ Æ^k bkYZkCÓlì Gvå

YkkvdkTkng Yko] bkYZkCR#krTk Gv ¢vYk Acv UkOk Pkv bkYZkCR#krTkTkng b^kæUk WkmÆ @mPkv YkkTkv Pkkv PkvTkv UkOk

YkkCkrTkm BkWk@ TkQkmå bkYZkCR#krTk Akv¥ WkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkmä ¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkk ¢kêkZkv H

bkYZkCR#krTk Gvå

Uk|èTk :—YkkvdkYkkCkr Pkkv bkYZkCR#krTk-ekkTk-Fkkl@ÒkæUk Aõkkv Gv Tkv?

§ûk@ :—¢v Bk<g H Gvä UkOk PkvYkkg WkmHæUk bkYZkCR#krTk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ ekkTk

Av Fkkl@Òk ckvPkkg TkQkmå Uk|QkYk bkYZkCR#krTk ckvZk UkGm H ekkTk–Fkkl@Òk UkoOkr QkPkkg Ykkvdk QkkZk Gvå

Ukn<akkQkrlbklü§UkkZkYkkg ¢YkpPkFkgÜb^kkYkm¢v UkOk Aõk‹g Gv Av—

.^kg bkYZkCR#krTkWkkvSkFkl@ÇkÇkZkk’YkAùkv lTk’Zkgúú’úúúúúúúúúúPbZkklU YkkvdkYkkCkkvr Xk^klP lTkakv^Zkkv ZkQkk#k†‘Púú’’20’’

PÇkkRkw bkYZk‘’^kg bkYknUkÌkZkOkmZkYklBk\kZk’TkvTkúú’úúúúúúúúúúP†bYkTk~ bk’Zkv^k ZkPkv Xk^klP ekkTkg Fkl@Çkg Fkúú’’21’’

bkYZkCR#krTk-ekkTk-Fkkl@Òk ¢v ÒkOkb^kæUk YkkvdkYkkCkr Gv Pkv CkpcbQkkv¢v UkOk bkRkZk ZkQkk#kl$Pk

bkv k^kkZkkvCZk Gv; Pkv ÒkOkYkkg Ukcv\kkg bkYZkA~P^k Gvå Pkv ¢lBk\k ZkPTkQkm ¢gCkmAk@ A@^kk ZkkvCZk Gvå

AvYkAv Pkv ckvZk Pkkv H ekkTk ¢Tkv Fkkl@Òk ckvZk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkk ekkTk Av Fkkl@Òk YkkvdkTkk

bkkSkA QkPkk TkQkm; ¢Tkv bkYZkA~P^kbklcPk ZkQkk#kl$Pk YkkvdkYkkCkrTkng bkv kTk CkpcbQkTkv UkOk ckvZk Gv—¢vYk ¢c{ WkPkk^Zkngå

bkYZkCR#krTk UkGm Hv @kCk-ÿvak Gv Pkv ¢PZkgPk ¢\Uk Gvä Tkv PkvYkkg SkYkmrTkv ¢vAP^kWknlü TkQkmå




lYkQZkkÓlìTkv @kCk-ÿvakYkkg ¢vAP^kWknlü Gv ¢vK\kv PkvTkv ¢TkgPkkTknWkgSkm @kCk-ÿvak ¢TkgPk bkgbkk@Tkng Ak@Ok

Gv; ¢k @mPkv lYkQZkkP^k Pkv bkgbkk@Tkng WkmH Gvä Tkv bkYZkCR#krTk QkPkkg PkvTkkv GvR Qk¥Tkv YkkvdkTkkg WkmH

@kvUkkZk Gvå bkYZkCR#krTkæUkm &WkmH" ©Ckm Pkv ^kSkmTkv Av k]ekkTkæUkm UkosOkYkk QkZkv GoKAkvå bkYZkA~P^k

Acv Gv Av &YkTkv Ck|cOk A@^kkQkmä Ck|cOk A@^kkTkm £FGk Tk QkkZk PkkvUkOk Ykk@v PkvTkv Uk@kOkv Ykkvdk

\k¥ H^kkv UkMv Gv; YkkKv YkTkv Ck|cOk A@^kk Ukcv\kkg ¢v l^kFkk@ A@^kkv Av Ykkvdk H^kkTkm £FGk Vv@^k^km

c#kv PkkvUkOk AkYk ¢kUk^kkTkm TkQkmå YkTkv Ck|cOk A@^kk UkGm Pkkv Ykk@v PkvTkv Ykkvdkv UkckxFkkM^kkv H

Hkv¥¢våååå¢v Ykk@m Uk|lPkekk Gvå"—¢kYk Acm êkmYkR~ @kHFkgÜÆ¢v bkYZkA~P^kTkkv YklcYkk WkPkk^Zkkv

Gv ¢Tkv PkvTkv YkkvdkTkng Yko] Aõk‹g Gvå bkYZkA~P^k ¢gCkmAk@ A@v Tkv Ykkvdk Tk QkkZk ¢vYk WkTkv Tklc;

Tkv bkYZkA~P^k ^kCk@ Ykkvdk Qk¥ HkZk ¢vYk UkOk WkTkv Tklcå YkkKv Uk@Yk ZkPTkQkm bkYZkCR#krTk Uk|CkK

A@^kkTkkv §UkRv#k Gvå

¢ckä bkYZkCR#krTk QkPkkg FkwPkTZkTkk XkgMk@Tkm lPkHkv@m Bko\km Ck¥ä c^kv PkvYkkgQkm ekkTk–¢kTkgRTkkv Ykk\k HvK\kkv Hkv¥¢v PkvK\kkv Wkck@ AkNå Ukcv\kkg lYkQZkkP^kTkk Pkk]kYkkg ¢v BkHkTkkv WkgSk

cPkkvä c^kv bkYZkCR#krTkæUkm AogFkm ^kMv Bkkv\kPkkg FkwPkTZkTkk ¢BkoK XkgMk@ Uk|CkK>kkååååbkklR-¢TkgPkAk]

bknSkm ¢vYkkgQkm Av k]ekkTk Tkv UkoOkr ¢kTkgR \kmSkk H A@åååå\kmSkk H A@åååååPkkvUkOk Pkv XkgMk@ BkoKv

PkvYk TkQkmä PkvYk H ¢kvGkv UkOk QkkZk PkvYk TkQkmå ¢ckä bk^krekUk|Xkn¢v ¢Tkv ^kmPk@kCkm bkTPkkv¢v ¢k^kkv

FkwPkTZkXkgMk@ Bkkv\kmTkv WkPkk^Zkkvä Pkkv ¢vTkv AkOk Tk \Zkv? AkvOk Tk ¢TknXk^kv!

bkYZkCR#krTk ^kCk@ CkYkv PkvK\kng A@v PkkvUkOk FkwPkTZkTkk XkgMk@ Bko\kv Tklcä YkkvdkYkkCkr Uk|CkKv

Tklcä êkk^kAUkOkng UkOk QkkZk Tklcå Hv Æ^k bkkFkk Rv^k-Ckn<-SkYkrTkkv l^k@kvSk A@v Gv Tkv AnRv^k-AnCkn<-

AnSkYkrTkkv ¢kR@ A@v Gv PkvTkv Pkkv ^Zk^kck@Qkm UkOk êkk^kAUkOkng ckvPkng TkQkmä Pkv Pkkv lYkQZkkP^kTkk Pkm^k|

UkkUkYkkg MoWkv\kk Gv; ¢v kk Æ^kTkv Pkkvä Uko krTkkg UknOZk ckvZk Pkv UkOk DkKm HkZk Gvå ¢v kk Æ^kkvTkv Pkkv

YkckUkkUkm AcmTkv Ukcv\km CkkQkkYkkg lTkakvSk AZkkvr Gvä ¢vTkkYkkg SkYkrTkm \kkZkAkPk TkQkmå ¢c{ Pkkv bkkFkk

êkk^kA–SkYkkrPYkk Qk^kk YkkKv bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOkUko krA bkYZkCR#krTkTkm #knlü A@^kkTkkv

§UkRv#k Gvå

Akv¥ Acv Av &¢Ykv lRCkgWk@ SkYkrTkk bkgUk|RkZkYkkg HTYZkk ¢vK\kv bkYZkCR#krTk Pkkv ¢YkTkv ckvZk

Hå"—Pkkv ¢v ^kkPk bkkFkm TkQkmå bk^krekRv kv Hv kkv Aõkkv Pkv kk UkkvPkkTkk FkwPkTZkb^kXkk^kTkv ¢kv]BZkk ^kCk@

ARm bkYZkCR#krTk QkkZk Tklcå lRCkgWk@ SkYkr Pkkv bkkFkkv H Gvä UkOk Pkng UkkvPkv bkYkH PZkk@v Tkv! bkYk%Zkk

^kCk@ ¢v bkPZkTkkv PkTkv #kkv \kkXk? Pkk@k XkCk^kkTk ¢Tkv Ckn< Pkkv bkkFkk Gv UkOk PkvYkTkng b^kæUk ¢kv]Bk

PZkk@v Pkng bkkFkkv Qkkå ¢kv]BZkk ^kCk@ PkTkv #kng \kkXk? (bkYk%Zkk ^kOk §UkAk@ #kkv?)

SkYkrTkm XkolYkAk bkYZkCR#krTk Gvä Tkv lYkQZkkP^k Pkv YkkvKng UkkUk Gvå lYkQZkkÓlì YkgRAakkZk A@mTkv

PkvTkv YkkvdkTkng Ak@Ok YkkTkv PZkkg PkvTkv ¢\Uk UknOZk bkkQkv lYkQZkkP^kTkng YkkvKng UkkUk WkgSkkZk Gvå YkkKv




lYkQZkkP^kTkv XkCk^kkTkv Xk^kTkng WkmH Aõk‹g Gvå lYkQZkkÓlì Æ^k UknOZk A@v PkkvUkOk Pkv Akg¥ PkvTkv YkkvdkTkng

Ak@Ok QkPkng TkQkmå bkYklAPkmTkv UknOZk-UkkUk QkPkk ckv kk GPkkg Pkv PkvTkv Xk^kTkng WkmH TkQkmå bkYklAPkmTkv

bkYZkA~P^kYkkgQkm YkkvdkTkkv Vk\k ¢k^k#kvä Tkv lYkQZkkÓlìTkv lYkQZkkP^kYkkgQkm bkgbkk@Tkkv Vk\k ¢k^k#kvå YkkKv

YkkvdkklXk\kkakm Æ^kkv¢v bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPkTkkv ¢Tkv PkvTkm @dkkTkkv Uk@Yk §ÛYk A@^kkvå

Hv bkYZkCR#krTkTkkv §ÛYk A@Pkkv TkQkm Tkv UknOZkTkv YkkvdkTkng bkkSkTk bkYkÆTkv PkvTkm <lFkYkkg ¢KAm

HkZk Gv PkvTkv Acv Gv Av ¢@v YkoN! PkTkv XkCk^kkTkTkm Xkl$Pk A@Pkkg ¢k^kMPkm TkQkm; XkCk^kkTk Pkk@m

Xkl$PkTkv b^kmAk@Pkk TkQkmä AvYkAv Pkk@k ekkTkYkkg Pkx XkCk^kkTkTkv b^kmAkZkkr TkQkmå UkkvPkkTkk bk^krekb^kXkk^kTkv

HvOkv ¢kv]BZkkv PkvOkv XkCk^kkTkTkv b^kmAkZkkrä Tkv XkCk^kkTkv PkvTkv YkkvdkYkkCkrYkkg b^kmAkZkkvrä Pkv XkCk^kkTkTkkv

Bk@kv Xk$Pk QkZkkvå RnlTkZkk Xk\kv PkvTkv Tk YkkTkv Av UkkCk\k Acv UkOk XkCk^kkTkv ¢Tkv bkgPkkv¢v PkvTkv

YkkvdkYkkCkrYkkg b^kmAkZkkvr Gvä XkCk^kkTkTkk Dk@v Pkv Ukcv\kkv Gvå XkCk^kkTkTkk ekkTkYkkg HvTkm Ykck UkkÒkPkk

Xkkbkm PkvTkk Hv^kng YkkvKng YkkTk A>kng? Pkv Pkkv ÒkOk\kkvAYkkg bkkwQkm YkckTk ¢v^kk bk^krekPkkTkv UkkYk#kvå ¢Tkv

RnlTkZkk Xk\kv UkoHPkm ckvZk–UkOk XkCk^kkTkv HvTkv SkYkrTkv YkkKv Tkk\kkZkA Aõkkv Pkkv PkvTkk Hv kng ¢UkYkkTk WkmHng

A>kng? ¢ckvä XkCk^kkTkTkm ^kkOkmYkkg Hv Æ^kTkv YkkKv ¢vYk ¢k^Zkng Av ¢k Æ^k PkmQk‘A@ Qk#kvä ¢k Æ^kkv

CkOkSk@ Qk#kv–Pkkv ¢vTkk Hv^kng YkckXkkCZk WkmHn A>kng? bk^krekTkk YkkCkrYkkg bkYZkCÓlìTkng YkkvKng bkTYkkTk

Gv; Tkv lYkQZkkÓlìUkOkng Pkv H YkkvKng ¢UkYkkTk Gvå

¢k Dkkv@ Rn:BkQkm Xk@v\kk bkgbkk@Ykkg @BkMPkkg Æ^kTkv bkYZkCR#krTk UkkYk^kng Wkcng Rn\krXk Gv;

UkOk Pkv H SkYkrTkng Yko] Gv ¢vYk HkOkmTkv ¢kPYkkQkmr¢v Ukcv\kkg H PkvTkkv §ÛYk A@^kkv Hkv¥¢vå Hkv

YknlTkR#kk Qk¥ #kAv Pkkv A@^kmä ¢Tkv Pkv Tk Qk¥ #kAv Pkkv êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@^kng–¢vYk Acv#kvä UkOk

Pkv WkgTkvYkkg bkYZkCR#krTk Pkkv Ukcv\kkg ckv kng Hkv¥¢vä—¢v Yko]XkoPk @kBkmTkv UkGm YknlTkSkYkr Av êkk^kASkYkrTkm

^kkPk Gvå

Uk|èTk :—¢v bkYZkCR#krTk AvYk QkkZk?

§ûk@ :—XkoZk’QkYk†bbkRkv Bk\kn bkYYkk£Úm c^k£ Hkm^kkv ¢vK\kv bkgZkkvCk ¢Tkv l^kAk@ ^kCk@Tkkv #knü

lFkRkTkgRb^kXkk^k Av kkv Gv PkvTkv \kdkYkkg \k¥ ¢TknXk^k A@Pkkg bkYZkCR#krTk QkkZk Gvå bkYZkCR#krTk WkmHk

Akv¥Tkk ¢kêkZkv QkPkng TkQkmå bkgZkkvCk Av WkgSkXkk^k HvK\kkv H ¢kPYkkTkv ¢TknXk^k^kkv Tkv ekkTkYkZk

¢WkgSkb^kXkk^km ¢kPYkkTkv Xko\km H^kkv Pkv lYkQZkkP^k Gvå lYkQZkkP^k bklcPkTkm l¿Zkk¢kv Pkv WkSkm ¢vAMk

^kCk@Tkk Yk{MkTkm HvYk SkYkrTkv YkkKv ^ZkQkr Gvå GNk]kYkkg Ukgå Rkw\kPk@kYkÆ¢v UkOk Aõk‹g Gv Av—

&&YknlTk^k|Pk Skk@ ¢TkgPk Wkk@ Ck|m^kA §UkHkZkkwäúúúúúúUkw lTkH ¢kPkYkekkTk l^kTkkä bknBk \kv#k Tk UkkZkkwå""

CkOkSk@klR bkgPkkv¢v bkYZkCR#krTkTkv YkkvdkTkng WkmH Aõk‹g Gvå Wkm ^kCk@ IkM §CkkM^kk YkkgCkv




Pkkv A>kkgQkm ©Ckv?—\kkvAkv ¢vTkv YkoBkr Acvå PkvYk bkYZkCR#krTk ^kCk@ Hv SkYkrTkng IkM §CkkM^kk YkkgCkv

Gv Pkv UkOk Uk@YkkQkrYkkg YkoBkr Gvå ¢gPk@Ykkg HvTkv @kCkTkm bkkQkv ¢vAPkk ¢PZkgPk PkoKm Gv Tkv Wkck@Ykkg

^kïkklRTkkv Ukl@Ck|c GoK>kkv Gv ¢v kk ^kmPk@kCkm bkTPk-YkckPYkkTkng ¢k AQkTk Gvå

Æ^kv ¢TkgPkAk]Ykkg WkmHng WkSkgn Ykv]^Zkng Gv UkOk #knü bkYZkCR#krTk ARm Uk|kUPk AZkn‘ TkQkm; YkkvKkv

Rv k Tkv @kHk-Ykck@kHk ¢TkgPk^kk@ QkZkkv PkvYk H Dkkv@ Tk@A-lPkZk‘FkTkkg Rn:Bkkv UkOk ¢TkgPk^kk@

XkkvCk^Zkkgä UkOk cng UkkvPkv ekkTkCknOkTkkv XkgMk@ Tkv ¢kTkgRb^kæUk Gng—¢v km ¢kPYkUk|PkmlPk Av ¢TknXk^k

PkvOkv Uko kvr ARm Tk AZkkvrå bkTPkkv A<OkkQkm Acv Gv Av cv Xkk¥! PkTkv ¢k^kk FkwPkTZkPkû^kTkm Uk|PkmlPkTkkv

¢^kbk@ V@m V@m A>kkg Yk]#kv? YkkKv ¢k^kkv ¢^kbk@ UkkYkmTkv PkvTkkv §ÛYk A@; HvQkm ¢k

Xk^kRn:BkQkm Pkk@kv GoKAk@kv QkkZkå

¢v bkYZkCR#krTkTkng bkkSkTk #kng? Pkkv Acv Gv Av Xkk¥! Pkk@k bkYZkCR#krTkTkng bkkSkTk Pkkv Pkk@kYkkg

ckvZkä Av Pkk@kQkm Wkck@ ckvZk? ¢kPYkk UkkvPkv bkPb^kXkk^km-bk^krekb^kXkk^km Uk@YkkPYkk Gvä PkvYkkg

¢gPkYknrBk Hkv kkQkm H Uk@YkkPYkk Qk^kkZk Gvä Wkck@Tkk bkkSkTkQkm Qk^kkPkng TkQkmå ¢gPk@Ykkg HkvTkk@kv Pkv

¢gPk@kPYkk Tkv Wkck@Qkm YkkTkTkk@kv Pkv Wklc@kPYkkå

HvYk CkkvK\kkYkkgQkm ¢kgWkkä Tkv Wkk^k]YkkgQkm Wkk^k] UkkAv Gvä PkvYk ¢kPYkUk|PkmlPkæUk

bkYZkCR#krTkYkkgQkm Pkkv YkkvdkTkk ¢kgWkk UkkAv Gvä Tkv lYkQZkkP^kæUk Wkk^k]YkkgQkm Wkk^k] Hv km bkgbkk@Tkm

Fkk@CklPk VkKv Gvå #knü b^kXkk^kYkkgQkm bkgbk@mTkv (Wkck@ TkmA]mTkv) l^kAk@Xkk^kYkkg Ukl@OkYZkkv Pkv H

bkgbkk@ Gvå #knü b^kXkk^kTkk ¢kêkZkv l^kAk@Tkkv ¢Xkk^k Tkv UkoOkkrTkgRTkm Uk|klUPk Pkv Ykkvdk Gvå ¢k @mPkv

¢kPYkkTkkv bkgbkk@ Tkv Ykkvdk WkSkgn UkkvPkkYkkg H bkYkkZk Gvä PkvTkng Ak@Ok UkOk UkkvPkkYkkg H Gvå Wkck@Tkm

Uk@ FkmH Akg¥ ¢kPYkkTkk bkgbkk@Tkng Av YkkvdkTkng Ak@Ok TkQkmå

Hv ¢kPYkkTkng ¢lbPkP^k YkkTkvä bkgbkk@-Ykkvdk YkkTkvä Fkk@ CklPk YkkTkvä Fkk@v CklPkYkkg Rn:Bk \kkCkv

Tkv PkvTkkQkm GoK^kk YkkCkv–¢v kk ¢klbPkA lHekkbkn Æ^kTkv YkkKv ¢k ^kkPk Gvå HCkPkYkkg lXkTTk lXkTTk

¢TkgPk ¢kPYkk¢kv ¢TkklR ¢TkgPk Gvå ¢kPYkk ¢PZkk@ bknSkm A>kkg @õkkv? Av ¢kPYkkTkk XkkTk ^kCk@

bkgbkk@Tkm HnRm HnRm CklPk¢kvYkkg HnRk HnRk #k@m@kv Skk@Ok A@mTkv Rn:Bkm QkZkkvå c^kv PkvTkkQkm AvYk GoKkZk

Tkv Ykkvdk AvYk UkYkkZk PkvTkm ¢k ^kkPk Gvå ¢@v Æ^k! ¢ekkTkQkm ¢k bkgbkk@Ykkg Pkx Hv Rn:Bkkv XkkvCk^Zkkg

PkvTkm #km ^kkPk? PkvYkkg bkPbkYkkCkYkv bkPk~ bkYkH^kkTkkv ¢k §ûkYk ¢^kbk@ ¢k^Zkkvä ¢k^kk ^kBkPkv Hkv

¢kPYkkTkm R@Ak@ A@mTkv bkYZkCR#krTk Tklc UkkYk Pkkvä Rl@ZkkYkkg UkMv\kk @PTkTkm HvYk ¢k Xk^kbkYknÜYkkg

Pkk@kv A>kkgZk Ukûkkv Tklc BkkZkä V@m V@mTkv ¢k^kkv §ûkYk ¢^kbk@ ckQk Tklc ¢k^kvå bkYZkCR#krTkTkm

Uk|klUPk Ykck Rn\krXk HkOkmTkv PkvTkkv Uk@Yk §ÛYk A@å

¢c{ Pkkv bkYZkCR#krTk §Uk@kgPk êkk^kATkk ^k|PkTkng Uk|Ak#kTk A@^kng Gv; UkOk Pkv Ukcv\kkg ¢v WkPkk^Zkng

Av ^k|PkTkm XkolYkAk bkYZkA~P^k Gv; bkYZkCÓlìTkv @kCk A@^kkTkm Wknlü TkQkmä @kCk ^kMv YkkvdkYkkCkr bkSkk#kv




¢vYk Pkv YkkTkPkk TkQkm; PkvTkv XkolYkAk ¢Tknbkk@ @kCkTkk PZkkCkæUk ^k|Pk ckvZk Gvå ^k|PkYkkg Hv #knXk@kCk

@õkkv PkvTkv Akg¥ Pkv ¢kR@OkmZk YkkTkPkk TkQkmå FkwPkTZkb^kæUkYkkg Ag¥A ¢vAkCk| QkPkkg ¢TkgPkkTknWkgSkm §Uk@kgPk

¢Uk|PZkkBZkkTkbkgWkgSkm AakkZkkvTkkv UkOk ¢Xkk^k Qk¥Tkv UkgFkYk CknOkbQkkTkv ZkkvCZk Hv #knlü Qk¥ Pkv Bk@kv SkYkr

Gvå FkkvQkk CknOkbQkkTk^kPkmr bk^kkrQkrlbklüTkk Rv k A@Pkkg UkkgFkYkk CknOkbQkkTk^kk]k êkk^kATkv ¢kPYkkTkkv ¢kTkgR

l^k#kvak Gvä—UkGm Xk\kv Pkv YkTknaZk ckvZk Av lPkZk‘Fkå §ûkYk Ukn<akkv¢v bkYZkCR#krTk Uk|CkK A@mTkv YknlTkTkk

Ykck^k|PkTkng Av êkk^kATkk Rv#k^k|PkTkng Ukk\kTk A@^kngå @kCkYkkg A>kkgZk ¢vAP^kWknlü QkkZk Tklc Tkv #knü

b^kXkk^kTkm Ólì GoKv Tklc–¢v @mPkv bkYZkCR#krTkTkk lTk@gPk@ Ukk\kTkUko krA SkYkrTkkv §UkRv#k Gvå

¢@v Æ^k! ¢k Pkm^k| bkg$\kv#kQkm Xk@v\kk bkgbkk@Ykkg Xk|YkOk A@Pkkg bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk ¢lPk

Rn\krXk Gvå HvOkv bkYZkCR#krTk AZkn‘ PkvOkv ¢kPYkkYkkg YkkvdkTkng IkM ^kk^Zkngå YkkKv bk^kr §ÛYkQkm bkYZkCR#krTkTkng

bkv kTk A@å

bkYZkCR#krTk UkkYZkk UkGm #kng A@^kng Pkv c^kv FkkvQkk è\kkvAYkkg Acv Gvå

❃ ❃ ❃





A B

C D

±4²

bkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv ßUkRv#kbkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv ßUkRv#kbkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv ßUkRv#kbkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv ßUkRv#kbkYZkA~P^kUko^krA ^k|PkTkkv ßUkRv#k

cv Xkk¥! ¢kPYkkTkv Xko\kmTkv Xk^kYkkg XkKAPkkg ¢TkgPkAk] ^kmPkm

CkZkkvä PkvYkkg Ykck YkkxDkkv ¢k YkTknaZk¢^kPkk@ Tkv SkYkrTkkv ¢k^kkv Rn\krXk ZkkvCk

PkTkv Yk»Zkkvä Pkkv c^kv Uk@YkkPYkk Hv kkv Hv Pkk@kv b^kXkk^k PkvTkv ÓlìYkkg

\k¥Tkv YkkvdkTkng bkkSkTk A@å Uk|ZkPTkUko krA bkYZkA~P^k Uk|CkK A@mTkvä UkGm Hkv

Qk¥ #kAv Pkkv #knükvUkZkkvCkæUk YknlTkSkYkrTkm §UkkbkTkk A@ä Tkv Hkv ¢vK\kng

Tk WkTkm #kAv Pkkv êkk^kASkYkrTkng Hæ@ Ukk\kTk A@å


bkYÉkkÈkv ªÇk Xk^kv AùQkg AùQkYklU ækSkmZkbkkTkvcbkkúú’úúúúúúúYkkTknaZkv #knlFkR#krTkv Fk YkcPk AùkZk‰ PUkv YkkvdkRYk ~úú’’úúúúúúTkkv Fkv\\kkvAùlTkakvSkPkv ªQk YkcPkv YkkvckR#k‘Pv@Qkkvúú’úúúúúúúbkYU<vP Tk PÅkRk Ckpc^kPkg akK~AùYkrZkkvCZkg ^k|PYk ~úú’’4’’

¢Qkr :—¢c{ bkgbkk@Ykkg Hkv Akv¥ Uk|Ak@v ¢lPk#kZk RmDkrAk]Ykkg YkTknaZkXk^k ¢Tkv lTkYkr]

bkYZkCR#krTk Uk|kUPk Qk¥ CkZkng ckvZk Pkkv UkGm YkckUkn<akv YkkvdkRkZkA PkUkTkng ¢kFk@Ok A@^kng Hkv¥¢vå Uk@gPkn

Hkv AnKngWkmHTk ^kCkv@vTkk @kvA^kkQkmä YkckYkkvcQkm ¢Qk^kk ¢#kl$PkTkk Ak@Okv Pkv PkUkék@Ok A@m Tk #kAkZk

Pkkv UkGm CkpcbQk êkk^kAkvTkk G ¢k^k#ZkA (Rv kUkoHk ^kCkv@v) l¿Zkk¢kv ¢Tkv ZkkvCZk ^k|PkTkng Ukl@Ukk\kTk

Pkkv A@^kng H Hkv¥¢vå 4å

¢TkklRAk]Qkm ¢k bkgbkk@Ykkg Xk|YkOk A@Pkk Æ^kTkv YkTknaZkUkOkng UkkYk^kng AlLTk Gv ¢Tkv PkvYkkg

UkOk bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk ¢lPk Rn\krXk Gvå ¢k Xk^kYkkg XkYkPkkg XkYkPkkg RmDkrAk]v ¢k^kng YkTknaZkUkOkng

¢Tkv bkYZkCR#krTk Uk|kUPk A@mTkvä §ûkYk Ukn<akkv¢v Pkkv YkkvdkRkZkA ¢v^kng PkUk A@^kng ZkkvCZk Gv ¢vK\kv Av

YknlTkR#kk Uk|CkK A@^km ZkkvCZk Gv; ¢Tkv Hkv \kkvATkk lTkakvSkQkm YkkvcTkm Pkm^k|PkkQkm Tkv UkkvPkkTkm ¢#kl$PkQkm

YknlTkUkOkng Tk \k¥ #kAkZk Pkkv CkpcbQkTkv ZkkvCZk Rv kUkoHk ^kCkv@v akK~AYkrTkng PkQkk ^k|PkTkng Ukk\kTk A@^kng Hkv¥¢vå



YknlTk@kH Acv Gv Av cv Xk^Zk! ¢k^kng Rn\krXk YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkv ¢kPYkkTkk lcPkTkv YkkKv Pkng

YknlTkSkYkr ¢gCkmAk@ A@ä Tkv Hkv ¢vK\kng Pkk@kQkm Tk Qk¥ #kAv Pkkv êkk^kASkYkrTkng Pkkv ¢^k#Zk Ukk\kTk A@å

–UkOk WkgTkvYkkg bkYZkCR#krTkbklcPkTkm ^kkPk Gvå YknlTkSkYkr Av êkk^kASkYkr WkgTkvTkk Yko]Ykkg bkYZkCR#krTk ¢Tkv

bk^krekTkm ¢kv]BkkOk @kBkmTkv ¢kCk] ^kSk^kkTkm ^kkPk Gvå HvTkv ¢v bkYZkCR#krTk Tk ckvZk PkvOkv Pkkv Ukcv\kkg

PkvTkkv §ÛYk A@^kkv Hkv¥¢vå ¢v ^kkPk Pkkv Ukcv\km ÒkOk CkkQkkYkkg WkPkk^km CkZkk Gm¢v; PZkk@ UkGm

¢kCk]Tkm XkolYkAkTkm ¢k ^kkPk Gvå

bkYZkCÓlìTkv Xkk^kTkk Pkkv YknlTkUkOkkTkm H ckvZk; ¢ckv! A>kk@v FkwPkTZkYkkg \kmTk Qk¥Tkv

bk^krbkgCkUkl@PZkkCkm WkTkm YknlTkYkkCkvr l^kFk<g? #knü@PTkÒkZkb^kæUk Hv §PApì YkkvdkYkkCkr Pkv-æUkv A>kk@v

Ukl@OkYkng?

¢Uko kr ¢^kbk@ ¢v kkv A>kk@v ¢k^k#kv?

A>kk@v Qk¥#kng WkkõkkTPk@ lTkCk|‘Qk Hkv?

bk^kr bkgWkgSkTkng WkgSkTk PkmdOk GvRmTkvä

l^kFk@#kng A^k YkcPUkn<akTkv UkgQk Hkv?

PkmQk‘A@kv ¢Tkv ¢crTPkkv YknlTk Qk¥Tkv FkwPkTZkTkk Hv YkkCkvr l^kFkZkkr Pkv YkkCkvr l^kFk@m¢v ¢v^kkv SkTZk

b^kAk] A>kk@v ¢k^kv!—¢vYk ¢kPYkkTkk XkkTkUko krA SkYkmrÆ^k Xkk^kTkk Xkk^kv Gvå ¢k^km Xkk^kTkk ckv kk

GPkkg UkkvPkkTkm #kl$PkTkm YkgRPkkQkm Tkv lTklYkûk Pk@mAv Fkkl@ÒkYkkvcTkm Pkm^k|PkkQkmä PkQkk AnKngWkmHTkkv ^kCkv@v

\kkvAkvTkk ¢kCk|cTkv ^k#k Qk¥Tkv UkkvPkv ¢v^kng YknlTkUkR Ck|cOk Tk A@m #kAv Pkkv Pkv SkYkkrPYkk CkpcbQkUkOkkYkkg

@cmTkv êkk^kATkk SkYkrTkng Ukk\kTk A@v Pkv ¢c{ WkPkk^Zkng Gvå

êkm UkÚTkgRmb^kkYkm¢v êkk^kATkk cgYkv#kTkkg G APkr Zk WkPkk^Zkk Gv—




Rv^kUoHkk CknjjjjjjjêUk†bP: b^kkSZkkZk: bkgZkYkbPU:úú’úúúúúúúúRkTkg FkvlP CkpcbQkkTkkg akK~AùYkkrlOk lRTkvlRTkvúú’’7’’

(UkÚTkgRm–§UkkbkAbkgbAk@)

XkCk^kkTk lHTkvTÜRv kTkm UkoHkä lTkCk|‘Qk Ckn<¢kvTkm §UkkbkTkkä ^kmPk@kCkm HwTk#kkïkkvTkkv b^kkSZkkZkä

bkgZkYkä PkUk ¢Tkv RkTk—¢k G AkZkkvr CkpcbQkêkk^kAv lRTkv–lRTkv ¢vK\kv Av R@@kvH A@^kk ZkkvCZk Gvå

YknlTkUkOkng Tk Qk¥ #kAv Pkkv ÓlìTkm #knüPkkUko krA ¢k G APkr Zk ÿk@k êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk Pkkv Hæ@ A@^kngå

Xkk¥ä ¢k^kng YkkxDkng YkTknaZkÆ^kTk UkkYkmTkv ¢vYk Tkv ¢vYk Fkk\Zkng HkZkä—PkvYkkg Pkng bk^krekRv^kTkm

¢kv]BkkOk UkOk Tk A@ä bkYZkCR#krTkTkng bkv kTk Tk A@ä Pkkv ¢k Æ^kTkYkkg Pkx #kng AZkn‘? #kkïk-b^kkSZkkZk

Tk A@ä SkYkkrPYkkTkm bkv^kk Tk A@ Tkv AakkZkkvTkm YkgRPkk UkOk Tk A@ä Pkkv ¢k Æ^kTkYkkg Pkvg #kng AZkn‘?

¢kPYkkTkv Xko\kmTkv Xk^kYkkg XkKAPkkg ¢TkgPkAk] ^kmPkm CkZkkv PkvYkkg Ykck YkkxDkkv ¢k YkTknaZk ¢^kPkk@ Tkv

SkYkrTkkv ¢k^kkv Rn\krXk ZkkvCk PkTkv Yk»Zkkvä Pkkv c^kv Uk@YkkPYkk Hv kkv Hv Pkk@kv b^kXkk^k PkvTkv ÓlìYkkg \k¥Tkv

YkkvdkTkng bkkSkTk A@å ¢k #k@m@ Tkv ¢k bkgZkkvCkkv Pkkv dkOkXkgCkn@ Gvå ¢vYkkg Pkkv A>kkgZk bknBkTkm GkZkk

TkQkmå bknBkmYkkg UkoOkr bknBkm Pkkv bk^krek Uk@YkkPYkk Gvä WkmHk bknBkm YknlTk^k@kv Gv–Hv¢kv ¢kTkTRTkm

§sYkUko krA bk^krekUkRTkv bkkSkm @õkk Gvä Tkv ÒkmHk bknBkm bkYZkCÓlì–SkYkkrPYkk Gv–HvOkv FkwPkTZkTkk Uk@Yk

¢kTkgRb^kXkk^kTkv Uk|PkmPkYkkg \kmSkkv Gv Tkv ¢vTkkv b^kkR FkkBZkkv Gvå ¢k^kk bknBkTkkv ¢lXk\kkakm Æ^k Uk|QkYk

bkYZkCR#krTk Uk|CkK A@mTkv YknlTkSkYkrTkng Av êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@v Gvå PkvTkkv ¢k §UkRv#k Gvå

bkgbkk@Xk|YkOkYkkg Æ^kTkv Uk|QkYk Pkkv lTkCkkvRklR ¢vAvlTÜZkYkkgQkm TkmA]mTkv ÒkbkUkOkng UkkYk^kng Wkcng

Rn\krXk Gvä ÒkbkUkOkkYkkgZk UkgFkvlTÜZkUkOkng Tkv YkTknaZkUkOkng UkkYk^kng Rn\krXk Gvå Rn\krXk ckv^kk GPkkg Æ^k

¢TkgPk^kk@ Pkv UkkYkm FknA>kkv Gv Uk@gPkn bkYZkCR#krTk Pkv ARm UkkYZkkv TkQkmå YkkKv YknlTk@kH Acv Gv Av

cv Xk^Zk! ¢k Rn\krXk YkTknaZkUkOkkYkkg Pkng bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk A@mTkv #knükvUkZkkvCkæUk YknlTkSkYkrTkm

§UkkbkTkk A@; Tkv ¢vK\kng Tk WkTkm #kAv Pkkv êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@å

Hn¢kvä ¢c{ ¢v UkOk Aõk‹g Av Hkv YknlTkUkOkng Tk Qk¥ #kAv Pkkv êkk^kASkYkr Ukk]Hvä —Uk@gPkn

YknlTkUkOkkTkng b^kæUk ¢TZkQkk YkkTkm#k Tklcå #knükvUkZkkvCk ^kCk@Tkk ¢vA\kk @kCkTkv Av ^kïk PZkkCkTkv YknlTkUkOkng

YkkTkm \Zkv Pkkv Pkkv êkük UkOk bkkFkm @cvPkm TkQkm ¢vK\kv ¢vTkv Pkkv êkk^kATkkv SkYkr UkOk @cvPkkv TkQkmå

Xk\kv ARkFk YknlTkUkOkng Tk \k¥ #kAkZk UkOk Hkv ¢gR@ PkvTkk b^kæUkTkm Uk|PkmPk Wk@kWk@ Hk]^km @kBkv

Pkkv bkYZkCR#krTk KAm @cv#kv; YkkKv Pkk@kQkm l^k#kvak Tk QkkZk Pkkv HvK\kng QkkZk PkvK\kng A@Hv UkOk êkükYkkg

Pkkv l^kUk@mPk YkkTkm#k Tklcå êkük bkkFkm c#kv Pkkv PkvTkk Wk]v YkkvdkYkkCkr KAm @cv#kvå êkükYkkg H CkkvKk

^kk]m#k Pkkv YkkvdkYkkCkrQkm Xk|ì Qk¥ H¥#kå

bkYZkCR#krTkQkm Hv #knükPYkkTkv Uk|PkmPkYkkg \kmSkkv PkvYkkg §Ck| \kmTkPkkQkm #knükvUkZkkvCk Uk|CkKv Tkv Uk|Fko@

¢kTkgRTkng bkg kvRTk ¢gPk@Ykkg ^kPkrPkng ckvZkä Wkck@Ykkg ^kïkklR Ukl@Ck|c GoKm CkZkk ckvZk–¢v^km YknlTkR#kk




Gvå ¢ckvä ¢vYkkg Pkkv DkOkm ^kmPk@kCkPkk Gvä ¢v Pkkv Uk@YkvímUkR Gvå AngRAngRb^kkYkm UkkvPkv ¢k^km

YknlTkR#kkYkkg ^kPkvr Gvä Pkv¢kv Uk| kFkTkbkk@Tkk YkgCk\kkFk@OkYkkg UkgFkUk@Ykvím-XkCk^kgPkkvTkv ^kgRTk A@v Gvä PkvYkkg

Acv Gv Av &HvYkOkv Uk@Yk #knü–§UkZkkvCkXkolYkAkTkv Uk|kUPk A@m Gv ¢v^kk êkYkOkkvTkv Uk|OkYkng Gngå"

#knükvUkZkkvCkTkng TkkYk Fkkl@Òk Gvä Ykkvc Tkv dkkvXk ^kCk@Tkk Hv ¢kPYkUkl@OkkYk Pkv Fkkl@ÒkSkYkr Gvä Pkv H

YknlTkUkOkng Gvå YknlTkYkkCkr #kng Gv PkvTkm HCkPkTkv BkWk@ TkQkmå AngRAngRkFkkZkr Hv^kk Hv UkRTkv TkYkbAk@ A@v

—¢v YknlTkUkR Av^kng? ¢ckä &OkYkkv \kkv. bk^^k bkkcoOkg" ¢vYk AcmTkv UkgFkUk@YkvímUkRYkkg HvTkv TkYkbAk@

QkkZk–¢v bkkSknUkRTkk YklcYkkTkm #km ^kkPk!! ¢v Pkkv YkkvdkTkng bkkdkkPk~ Ak@Ok Gvå

¢c{ Acv Gv Av cv Æ^k! YkkvdkTkng bkkdkkPk~ Ak@Ok ¢v^kng ¢k #knü Fkkl@Òk PkvTkv Pkng ¢gCkmAk@

A@ä bkYZkCR#krTk §Uk@kgPk ¢k^km Fkkl@ÒkR#kk Uk|CkK A@å Fkkl@ÒkR#kk ^kCk@ Ykkvdk TkQkmå dkklZkA

bkYZkA~P^k ¢Tkv ÒkOk ekkTk bklcPk ¢v kk PkmQk‘A@ UkOk %Zkk@v #knükvUkZkkvCkæUk Fkkl@ÒkR#kk Uk|CkK A@v

PZkk@v H YknlTkUkOkng Tkv Av k]ekkTk UkkYkv Gvå PkvQkm bkYZkCR#krTk UkkYkmTkv ¢k^km Fkkl@ÒkR#kk Uk|CkK A@^km

Pkv §ûkYk YkkCkr Gvå Uk@gPkn \kkvAlTkakvSkQkm ¢Tkv UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkYkkg Pkv Uk|Ak@Tkm l#klQk\kPkkQkm Hkv

Fkkl@ÒkR#kk \k¥ Tk #kAkZk Pkkv êkk^kATkv ZkkvCZk ^k|PkklR A@^kkå lRCkgWk@ YknlTkR#kk Ukk]^km PkvYkkg Pkkv

DkOkm ^kmPk@kCkPkk Gv; Ukl@OkkYkTkm #kl$Pk HkvZkk ^kCk@ ¢vYk Tkv ¢vYk YknlTkUkOkng \k¥ \Zkv Tkv UkGm Ukk]m

Tk #kAv Pkkv ©\kKng YknlTkYkkCkrTkm zTkRk QkkZkå YkkKv UkkvPkkTkk #knüUkl@OkkYkTkm #kl$Pk Hkv¥Tkv YknlTkUkOkng \kv kng;

#kl$PkTkm YkgRPkk ckvZk Pkkv YknlTkUkOkkTkm Xkk^kTkkUko krA êkk^kASkYkrTkng ¢kFk@Ok A@^kngå Uk@gPkn PkvTkk Yko]Ykkg

bkYZkCR#krTk Pkkv Ukcv\kkg ckvZk Hä PkvYkkg TkWk]k¥ Tk Fkk\kvå bkYZkA~P^kYkkg QkkvMngA Tkv l^k#kvak ¢v kk Uk|Ak@

Tk UkMvä Fkkl@ÒkYkkg QkkvMngA Tkv l^k#kvak ¢v^kk Wkv Uk|Ak@ UkMvå

êkk^kATkv Wkv AakkZkkvTkk ¢Xkk^k HvK\km #knlü Gv Tkv YknlTkTkv ÒkOk AakkZkkvTkk ¢Xkk^k HvK\km #knlü

Gv; HvK\km #knüPkk PkvK\kkv lTkékZkSkYkr Gv Tkv PkvK\kkv YkkvdkYkkCkr Gvä Tkv Pkv XkolYkAkYkkg Rv^kUkoHk ^kCkv@vTkkv

Av UkgFkYkck^k|PkklRTkkv Hv #knXk@kCk Gv Pkv ^Zk^kck@SkYkr Gvä Pkv YkkvdkTkng Ak@Ok TkQkm UkOk UknOZkkuk^kTkng

Ak@Ok Gvå—¢kYk #knüPkk ¢Tkv @kCk ^kFFkvTkkv XkvR ¢kv]Bk^kkv Hkv¥¢vå bkYZkA~P^kæUk Xkk^k#knlü ^kCk@

¢vA\kk #knXk Tkv ¢#knXk Xkk^k Pkkv ¢TkklRQkm WkSkk Æ^kkvTkv QkZkk H A@v Gv; Pkv ¢vA\kk #knXkTkv Bk@vBk@

^Zk^kck@ AcvPkk TkQkmå lTkékZk ^kCk@ ^Zk^kck@ Av kkv? lTkékZkUko krA Hv #knXk@kCkæUk ^Zk^kck@ Gv Pkv

UkOk Akg¥ Bk@vBk@ SkYkr TkQkm; Pkkv UkGm lTkékZk ^kCk@Tkk ¢vA\kk #knXk@kCkTkm #km ^kkPk?–¢vTkv Pkkv

^Zk^kck@SkYkr UkOk Bk@vBk@ Tk Acv kkZkå

bkYZkCR#krTk QkPkkg #knüPkk Uk|CkKv Gv Tkv SkYkr #kæ QkkZk Gvå SkYkmrTkv @kCkYkkg ¢vAP^kWknlü Tk ckv kk

GPkkgä Rv kUkoHk Ckn<Xkl$Pk #kkïkb^kkSZkkZk ^kCkv@v bkgWkgSkm #knXk@kCk PkvTkv QkkZk Gvä Pkv @kCkTkv Pkv A@v

Gv ¢vYk UkOk ^Zk^kck@v Acv kkZkä Tkv PkvTkv ^Zk^kck@SkYkr UkOk Acv kkZk; lTkékZkSkYkr Pkkv ¢gR@

XkoPkkQkrb^kXkk^kTkk ¢kêkZkv Hv #knlü Uk|CkKm Pkv H Gvå ¢@vä ^kmPk@kCkYkkCkrTkm ¢CkYZk \km\kkä @kCk^kMv

^kmPk@kCkYkkCkr ¢k^kv Tklc; #kng @kCkYkkg ©Xkkv @cmTkv Pkk@v ^kmPk@kCkYkkCkrTkv bkkSk^kkv Gv? @kCk^kMv





(êkk^kATkk cgYkv#kTkkg G APkr Zk)

Rv^kUoHkk CknéUk†bP: b^kkSZkkZk: bkgZkYkbPU:ú’úRkTkg FkvlP CkpcbQkkTkkg akK~AùYkkrlOk lRTkvlRTkvú’’



^kmPk@kCkYkkCkr ARm Tklc bkSkkZkå @kCk ^kMv SkYkr YkkTkv ¢v kk Æ^kTkm Pkkv ¢c{ ^kkPk TkQkmå ¢c{ Pkkv

HvOkv XkoPkkQkrb^kXkk^kTkm ÓlìQkm bkYZkCR#krTk AZkn‘ Gv PkvTkv ¢kCk] ^kSkPkkg YknlTkSkYkr Av êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk

Av kng ckvZk PkvTkm ^kkPk Gvå

bkYZkCR#krTk QkZkng PZkk@v b^kbkg kvRTkYkkg ¢PkmlTÜZk ¢kTkgRTkkv b^kkR Pkkv ¢k^Zkkv Gvä PZkk@ UkGm

YknlTkUkOkkYkkg Pkkv Pkv ¢PkmlTÜZk ¢kTkgRTkng Uk|Fko@–DkOkng b^kbkg^kvRTk QkkZk Gvå ¢ck! YknlTk^k@kvTkv Pkkv

#knükPYkkTkk b^kbkg kvRTkYkkg ¢kTkgRTkm DkOkm Uk|Fko@Pkk Gvå bkYkZkbkk@Tkm UkkgFkYkm CkkQkkYkkg UkkvPkkTkkv

lTkH^kwXk^k ^kOkr kPkkg êkm ¢kFkkZkr AngRAngRb^kkYkm Acv Gv Av—&&¢Tk^k@Pk I@Pkk bkngR@ ¢kTkgRTkm

YknÜk^kk]ng Hv ¢YkgR bkg kvRTk Pkv-æUk b^kbkg kvRTkQkm ¢Ykk@kv lTkH-^kwXk^k Uk|CkK>kkv Gvå"" UkkvPkkTkv lTk:#kgA

^kvRTkYkkg ¢k^kv Gv Av ¢YkTkv ¢k^kkv ¢kPYk^kwXk^k Uk|CkK>kkv Gvå Hn¢kvä ¢k YknlTkR#kk! YknlTkUkOkng ¢v

Pkkv bkg k@Pkû^kTkm §PApìPkk Gvå HvTkv ¢k^km YknlTkR#kkTkm BkWk@ TkQkm PkvTkv bkg k@ Pkû^kTkm BkWk@ TkQkm;

#k@m@Ykkg lRCkgWk@UkOkng QkZkng Av UkgFkYkck^k|PkTkkv #knXk@kCk QkZkkv–¢vTkv H YknlTkUkOkng YkkTkm \kv^kng Pkv Akg¥

bkkFkng TkQkm; Tkv ^kïkbklcPk R#kkYkkg YknlTkUkOkng YkkTkv PkvTkv Pkkv CkpcmPklYkQZkkP^k UkOk GoK>kng TkQkm; YknlTkR#kkTkv

ZkkvCZk Uk@Yk bkg k@Tkm XkolYkAkYkkg Pkm^k| @kCkTkk Av kk Av kk lTklYkûkkv GoKm HkZk PkvTkm UkOk PkvTkv BkWk@

TkQkmä ¢vK\kv Pkv XkolYkAkTkm #knüPkkTkv UkOk PkvOkv HkOkm TkQkmå ^kïk@lcPk QkZkkv ckvZkä UkgFkYkck^k|Pk

Rkvak@lcPk Ukk]Pkkv ckvZkä UkOk Hkv ¢gR@ ÒkOk AakkZkTkk ¢Xkk^kæUk #knükvUkZkkvCk TkQkm Pkkv PkvTkvZk YknlTkUkOkng

TkQkmå YknlTkYkkCkr Pkkv ¢\kkwlAA Gvå Ykckl^kRvcYkkg ¢PZkk@v bkmYkgSk@ Uk@YkkPYkk bkkdkkPk~ PkmQk‘A@UkOkv

lWk@kHv Gv Pkv¢kv ¢k^kkv H YkkCkr Uk|Ak#km @õkk Gvå ¢v kk ¢TkgPkk PkmQk‘A@kv QkZkkä \kkBkkv bk^krekXkCk^kgPkkv

¢PZkk@v l^kRvcYkkg l^kFk@v Gv Tkv Xkl^kaZkYkkg ¢TkgPkk Qk#kvä PkvYkTkm ^kkOkmYkkg YknlTkUkOkkTkkv ¢vA H YkkCkr

Aõkkv Gvå ¢c{ Acv Gv Av cv Æ^k! ¢k^kng YknlTkUkOkng ¢gCkmAk@ A@^kk Hv kng Gv; Hkv Pkv ¢gCkmAk@

Tk A@m #kAv Pkkv PkvTkm êkük @kBkmTkv êkk^kASkYkr Ukk]Hvå

êkk^kA #kng A@v?

Pkkv Acv Gv Av êkk^kA Uk|QkYk Pkkv cgYkv#kk Rv^kUkoHk A@vå Rv^k ¢vK\kv bk^krekRv^kä PkvYkTkng b^kæUk

¢kv]BkmTkv PkvYkTkk Uk|PZkv WkcnYkkTkUko^krA @kvH @kvH R#krTk–UkoHTk A@vå Ukcv\kkg H bk^krekTkm ¢kv]BkkOkTkm

^kkPk A@m cPkmå UkkvPkv bk^krekTkv ¢kv]BZkk Gv Tkv UkkvPkv bk^krek Qk^kk YkkgCkv Gv PZkkg lTklYkûkUkOkv bk^krekPkkTkv

UkkYkv\kk ¢crTPkXkCk^kkTkTkk UkoHTk–WkcnYkkTkTkkv §Pbkkc SkYkmrTkv ¢k^kv Gvå lHTkYkglR@ WkgSkk^k^kkä PkvYkkg

lHTkUk|lPkYkk bQkkUk^kkä PkvTkm UkgFkA\ZkkOkAUkoHk–¢lXkakvA ^kCkv@vTkk §Pbk^k A@^kkä ¢v kk AkZkkvrTkkv §\\kkbk

êkk^kATkv ¢k^kv Gvä–¢v^km ¢vTkm XkolYkAk Gv PkvQkm PkvTkv êkk^kATkng APkr^Zk Aõk‹g Gvå Hkv PkvTkkv lTkakvSk A@v

Pkkv lYkQZkkP^k Gvå ¢Tkv YkkÒk ¢vK\kk #knXk @kCkTkv H SkYkr bkYkÆ \Zkv Pkkv PkvTkv êkk^kAUkOkng ckvPkng TkQkm

—¢vYk HkOk^kngå bkkFkk êkk^kATkv Pkkv R@vA dkOkv XkvCkng #knükPYkkTkk êkükTkæUk bkYZkA~P^k ^kPkvr Gvä Tkv

PkvTkk ¢kSkk@v HvK\km #knüPkk Qk¥ PkvTkv H SkYkr HkOkv Gvå ¢k^km ÓlìUko krA Pkv Rv kUkoHk ^kCkv@v AkZkkvrYkkg

Uk| kPkvr Gvå bkYkTPkXkÜb^kkYkmä YkkTkPkngCkb^kkYkm ^kCkv@v YkkvKk YkkvKk YknlTk¢kv¢v UkOk bk^krekRv kTkm




TkYk|PkkUko krA YkckTk bPknlPk A@m Gv; ¢vAk^kPkk@m £TÜkv UkOk @kvYk@kvYk §\\kbkm HkZk ¢v km ¢R~XknPk

Xkl$Pk A@v Gvå &cv bk^krek Uk@YkkPYkk! ¢k UkgFkYkAk]v ¢YkTkv Pkk@k Hv km Uk@YkkPYkR#kkTkkv Pkkv ¢kPYkkYkkg

l^k@cä Tkv Xk@PkdkvÒkYkkg Pkk@k bkkdkkPk~ R#krTkTkkv UkOk l^k@c! TkkQkä Pkk@k R#krTk l^kTkk AvYk @cm #kAng?

–¢vYk XkCk^kkTkTkk l^k@cYkkg PkvTkm Uk|lPkYkkTkv bkkdkkPk~ XkCk^kkTk bkYkkTk HkOkmTkv êkk^kA cgYkv#kk R#krTk–UkoHTk A@vå—&lHTkUk|lPkYkk lHTkbkk@Bkmå" AvYkAv SkYkmrTkv bk^krekTkng b^kæUk UkkvPkkTkk ekkTkYkkg XkkbZkng Gvä

PkvQkm lHTkzWkWkTkv HkvPkkg PkvTkv Pkv bYk@OkYkkg ¢k^kv Gvå lTkZkYkbkk@–KmAkYkkg UkÚUk|XkYknlTk@kH Acv Gv

Av HvTkv Xk^kXkZk@lcPk ¢v kk XkCk^kkTk Uk|PZkv Xkl$Pk TkQkm Pkv Æ^k Xk^kbkYknÜTkk ^kFFkv YkCk@Tkk YknBkYkkg

UkMv\kkv Gvå HvYk bkgbkk@Tkk @kCkm Uk|kOkmTkv ïkmTkkv l^k@c Av kkv BkKAv Gv? Tkv PkvTkk bkYkkFkk@ Yk]Pkkg

Av kkv @kÆ QkkZk Gv? PkvYk SkYkrTkk Uk|vYkm Æ^kTkv bk^krek Uk@YkkPYkkTkkv l^k@c BkKAv Gvä Tkv PkvTkm Uk|lPkYkkTkk

R#krTk A@Pkkg Av bkgPkkv ÿk@k PkvTkkv bkTRv#k bkkgXk]Pkkg(—#kkïkTkng êk^kOk A@Pkkg) PkvTkv Uk@YkkPYkk Uk|PZkv

Xkl$Pk Tkv §\\kkbk ¢k^kv Gv : &¢ckv Ykk@k TkkQk! PkTkQkm–YkTkQkm–SkTkQkm bk^krb^kQkm Pkk@k YkkKv #kng

#kng A<g!" ¢k UkÚTkgRmb^kkYkm H êkk^kATkkg G APkr Zk WkPkk^kPkkg &§UkkbkAbkgbAk@" Ykkg Acv Gv Av Hv

YkTknaZk lHTkvTÜXkCk^kkTkTkv Xkl$PkQkm TkQkm RvBkPkkv PkQkk PkvYkTkm UkoHk–bPknlPk TkQkm A@Pkkv PkvTkng Æ^kTk

lTkaV] Gvä PkvTkk CkpcbQkkêkYkTkv lSkœk@ Gvå YknlTk ¢kQkm l^k#kvak #kng Acv? YkkKv Xk^Zk Æ^kkv¢v Uk|kPk:

©LmTkv bkkw Uk|QkYk Rv k–Ckn<Tkkg R#krTk PkQkk Xkl$PkQkm ^kgRTk ¢Tkv #kkïkêk^kOk APkr Zk Gvä–WkmHk AkZkkvr

UkGm A@^kkgå(CkkQkk–15ä 16ä 17)

Uk|Xkkv! ¢kUkTkv ¢kv]BZkk ^kCk@ Ykk@kv ¢TkgPkAk] lTkaV] CkZkkv; UkOk c^kv Ykx ¢kUkTkv

¢kv]BZkk Gvå ¢kUkTkk Uk|bkkRQkm ¢kUkTkk Hv kkv Ykk@kv ¢kPYkk Ykx ¢kv]BZkkv Gv; ¢kUkTkm ApUkkQkm

YkTkv YkkvdkYkkCkr Yk»Zkkv Tkv c^kv Ykk@k HTYk-Yk@OkTkkv GvMkv ¢k^km CkZkkvå—¢kYk SkYkmrÆ^kTkv Rv k–Ckn< Uk|PZkv Xkl$PkTkkv Uk|YkkvR ¢k^kv Gvå êkk^kATkv bkYZkCR#krTkTkm bkkQkv ¢k^kk Xkk^kkv ckvZk Gv—¢vYk ¢c{ WkPkk^k^kng Gvå ¢vYkkg HvK\kkv @kCk Gv PkvK\kng UknOZk Gvä @kCk ^kCk@Tkm HvK\km #knlü

Gv PkvK\kkv SkYkr Gvå

êkk^kA lHTkUkoHkTkm HvYk cgYkv#kk Ckn<Tkm §UkkbkTkk A@v PkQkk cgYkv#kkg êknPkTkm b^kkSZkkZk

A@vå bkYkbPk Pkû^kkvTkng lTkRkvrakb^kæUk HvTkkQkm RvBkkZk ¢v^kng ekkTkTkvÒk Ckn<¢kvTkk Uk|bkkRQkm H Uk|kUPk

QkkZk Gvå Hv Æ^k lTkCk|‘Qk Ckn<¢kvTkv YkkTkPkkv TkQkmä PkvYkTkm ¢kv]BkkOk ¢Tkv §UkkbkTkk A@Pkkv TkQkmå

PkvTkv Pkkv bko@H ©Ck^kk GPkkg ¢gSkk<g Gvå ¢v H @mPkv ^kmPk@kCkm Ckn<¢kv¢v Uk|Ak#kv\kk

bkPk~#kkïkkvTkkv Hv ¢XZkkbk TkQkm A@Pkkvä PkvTkv TkvÒk ckv kk GPkkg l^kÿkTkkv ¢gSk Acv Gvå l^kAQkk

^kkgFZkk A@v Tkv #kkïkb^kkSZkkZk Tk A@v —¢vTkk TkvÒk #kk AkYkTkk? êkmCkn< Ukkbkv @cmTkv Hv

#kkïk bkkgXk]Pkkv TkQkm Tkv ñRZkYkkg Skk@Ok A@Pkkv TkQkm Pkv YkTknaZkTkv AkTk PkQkk YkTk TkQkm–¢vYk

Aõk‹g Gvå (§UkkbkAbkgbAk@ CkkQkk 18 Qkm 21 )

¢k @mPkv Rv kUkoHkä Ckn<bkv kk Tkv #kkïkb^kkSZkkZk ¢v êkk^kATkng cgYkv#kTkng APkr Zk Gvå Hv




Dk@Ykkg Rv^k–Ckn<–#kkïkTkm §UkkbkTkk QkPkm TkQkm Pkv Pkkv Dk@ TkQkm UkOk Hv\kBkkTkng Gvå HvYk Xk$Pk-

UknÒkTkv UkkvPkkTkm YkkPkk Uk|PZkv Av kkv ^kkPbk\ZkXkk^k Tkv Xkl$Pk ¢k^kv Gv! ¢ckvä Ykk@m YkkPkk! Pkk@k

§UkAk@ ¢Ukk@ Gvå Pkk@v YkkKv #kng–#kng A<g!! PkvYk SkYkkrPYkk êkk^kATkv PkQkk lHekkbkn Æ^kTkv

XkCk^kkTk Uk|PZkvä Ckn< Uk|PZkv Tkv lHTk^kkOkm YkkPkk Uk|PZkv ¢gPk@Qkm Xkl$PkTkkv §Yk]Akv ¢k^kv Gv :

¢ckvä Ykk@k TkkQk! PkYkk@k YkkKv cng #kng–#kng A<g? A>kk Uk|Ak@v PkYkk@m bkv kk A<g! ¢k^kkv Xkk^k

Xk$PkTkv ©G»Zkk ^kCk@ @cvPkkv TkQkmå GPkkg PkvTkm HvK\km cR Gv PkvK\km Pkv HkOkv Gvå YkkÒk

Pkv @kCkYkkg SkYkr YkkTkmTkv @kvAk¥ HPkkv TkQkmä SkYkr Pkkv ¢gPk@Tkk XkoPkkQkrb^kXkk^kTkk ¢^k\kgWkTkv Gv–Pkv b^kXkk^kTkv Uk|PkmPkYkkg \kmSkkv Gvå ¢k^kk bkYZkCR#krTkbklcPk YknlTkSkYkr Tk Ukk]m #kAv Pkkv

êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@v PkvTkng ¢k ^kOkrTk Gvå

êkk^kASkYkrYkkg G APkr ZkTkv YknBZk Aõkkg Gvå ¢vA lHTkUkoHkä WkmHng Ckn<bkv kk Tkv ÒkmHng

#kkïkb^kkSZkkZk–¢v ÒkOkTkm ^kkPk A@må Pkv §Uk@kgPk UkkvPkkTkm XkolYkAkTkv ZkkvCZk bkgZkYkä PkUk ¢Tkv RkTk

UkOk êkk^kA cgYkv#kk A@vå l^kakZkkvYkkg bknBkWknlü Pkkv Ukcv\kvQkm GoKm Ck¥ Gvä Pkv §Uk@kgPk l^kakZk–AakkZkkvYkkgQkm Ukl@OklPk UkkGm ^kk]mTkv ¢gPk@Ykkg ¢vAkCk|PkkTkkv @kvH–@kvH ¢XZkkbk A@vå YknlTk@kHTkv PkvYk

H bkkSkYkmrSkYkkrPYkkTkv ¢kck@RkTkä #kkïkRkTk ^kCkv@vTkm Xkk^kTkk UkOk @kvH–@kvH A@vå Xk@PkFk¿^kPkmr

Hv kkZk êkk^kAUkOkkYkkg HYk^kk KkOkv @kvH Xkl$PkQkm YknlTk^k@kvTkv ZkkR A@v Gv Av Akv¥ YknlTk@kH UkSkk@v

Pkkv PkvYkTkv ¢kck@RkTk R¥Tkv cng HYkngå YknlTk@kH UkSkk@Pkkg ¢PZkgPk Xkl$PkUko krA ¢kck@RkTk A@v Gvå

RkTk ^kCk@Tkk CkpcbQkUkOkkTkv lTkaV] Aõk‹g Gvå Hv Ukn<ak YknlTk ^kCkv@vTkv Xkl$PkQkm FkPkns^kSkRkTk (¢kck@–#kkïk–¢kwakSk ¢Tkv ¢XkZk ¢v Fkk@ Uk|Ak@Tkk RkTk) TkQkm RvPkkv PkvTkng Dk@ Bk@vBk@ Dk@ TkQkm UkOk PkvTkv

WkkgSk^kk YkkKvTkkv WkgSkUkk#k Gv—¢vYk RkTkbkgWkgSkm DkOkkv §UkRv#k UkÚTkgRmb^kkYkm¢v ¢kUZkkv Gvå (Hn¢kv

§UkkbkAbkgbAk@ ¢lSkAk@ CkkQkk 31 Qkm 36) êkk^kATkm XkolYkAkYkkg FkwPkTZkTkm Ólì bklcPk ¢k^kk G

AkZkkvrTkkg Xkk^k bkcH ckvZk Gvå

&êkk^kASkYkrUk|Ak#k" ¢vK\kv Av CkpcbQkkêkYkYkkg bkYZkA~P^kUko krA SkYkrTkkv Uk|Ak#k Qk¥Tkv ^kplü QkkZk

PkvTkng ¢k ^kOkrTk Gvå Uk|QkYk Pkkv bkYZkCR#krTkTkm Rn\krXkPkk WkPkk^kmå ¢kYk Pkkv bkYZkCR#krTk bkRkAk] Rn\krXk

Gvä PkvYkkg UkOk ¢PZkk@v Pkkv PkvTkm bkkFkm ^kkPk bkkgXk]^kk Yk]^km UkOk Rn\krXk Qk¥ Ck¥ Gvå ¢Tkv

bkkgXk]^kk Yk]v PkkvUkOk DkOkk Æ^kkvTkv PkvTkm BkWk@ UkMPkm TkQkmå ¢c{ Acv Gv Av ¢k^kng Rn\krXk

bkYZkCR#krTk UkkYkmTkv §ûkYk Ukn<akkv¢v YknlTkSkYkr ¢gCkmAk@ A@^kkvä ^kw@kCZkb^kæUkYkkg @YkOkPkk ^kSkk@^kmå

Uk|èTk :—#kkïkYkkg Pkkv Aõk‹g Gv Av Ukcv\kkg YknlTkR#kkTkkv §UkRv#k Rv^kkvå PkYkv Pkkv Ukcv\kkg

bkYZkCR#krTkTkkv §UkRv#k ¢kUkmTkv UkGm YknlTkR#kkTkm ^kkPk A@kv Gkv? bkYZkCR#krTk ^kCk@ YknlTkUkOkng ckvZk

H Tklc ¢vYk Ackv Gkv!

§ûk@ :—¢v Wk@kWk@ Gv; #kkïkYkkg Ukcv\kkg YknlTkUkOkkTkkv §UkRv#k Rv kkTkm Hv ^kkPk A@m Gvä




Pkv Pkkv êkk^kAUkOkng Tkv YknlTkUkOkng ¢v WkgTkvTkm ¢Ukvdkk¢v Ukcv\kkg YknlTkUkOkkTkm ^kkPk A@m Gvä UkOk Akg¥

bkYZkCR#krTk Ukcv\kkg YknlTkUkOkng \k¥ \kv kkTkm ^kkPk TkQkm A@må bkYZkCR#krTk ^kCk@ Pkkv YknlTkSkYkr Av êkk^kASkYkr

ckvPkkv H TkQkmå PkvQkm Ukcv\kkg bkYZkCR#krTkTkm Yko] ^kkPk A@mTkv UkGm YknlTkSkYkr Tkv êkk^kASkYkrTkm ^kkPk A@m

Gvå (#kkïkYkkg ¢k^kv Gv Av dkklZkAbkYZkCÓlì Æ^kkvYkkg Rv#kbkgZkYk A@Pkkg bkmSkng YknlTkUkOkng \kvTkk@k Æ^kkv

^kSkn ckvZk Gvå)

Xkk¥ä ¢k^kng YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkv bkYZkA~P^kbklcPk Hkv YknlTkR#kk QkkZk Pkkv A@Hvä Pkv Pkkv §ûkYk

Gvä Tkv Hkv ¢vK\kng Pkk@m #kl$PkTkm cmTkPkkQkm Tk Qk¥ #kAvä Pkkv êkk^kASkYkrTkk Ukk\kTk ^kMv YkTknaZkXk^kTkm

bkkQkrAPkk A@Hvå ¢k^kkv YkTknaZk¢^kPkk@ V@m V@m Yk]^kkv Rn\krXk Gvå ¢k #k@m@ dkOkYkkg Vo Qk¥Tkv PkvTkkg

@HAOkkv c^kkYkkg ©Mm H#kvå—

@HAOk Pkk@kg @BkM#kv HvYk @BkMPkm @vPkä

UkGm Tk@Xk^k UkkYkm#k A>kkg? FkvPk FkvPk Tk@ FkvPk!

HvYk ¢vA IkM \km\kngGYk ckvZk Pkv Wk]mTkv XkbYk Qk¥ HkZk Tkv PkvTkm @kBk c^kkYkkg Fkk@vAkv@

©Mm HkZk; UkGm V@mTkv Pkv IkMTkk @HAOkkv XkvCkk Qk¥Tkv V@mTkv Pkv H bQk]v Pkv kk H IkMæUkv Ukl@OkYkv

—¢v Av kng Rn\krXk Gv! YkTknaZkUkOkng Pkkv ¢vTkk A@PkkgZk Rn\krXk Gvå–YkkKv ¢vTkv Pkng SkYkrbkv kTk ^kCk@ l^kakZk–AakkZkkvYkkg ^kvMVm Tk TkkgBkå

lHTkR#krTk ^kCkv@v G AkZkkvr êkk^kATkv R@@kvH ckvZk Gvå ¢c{ bkYZkCR#krTk bklcPk êkk^kATkm

YknBZk ^kkPk Gv; bkYZkCR#krTk Ukcv\kkg lHekkbknXkolYkAkYkkg UkOk CkpcbQkTkv lHTkR#krTk–UkoHk–b^kkSZkkZk ^kCkv@v

AkZkkvr ckvZk Gvå bkkFkk Rv k-Ckn<-#kkïkTkv ¢kv]Bkv Tklcä PkvTkm §UkkbkTkk A@v Tklc Pkv Pkkv ^Zk^kck@Qkm

UkOk êkk^kA Tk Acv kkZkå

Uk|èTk :—Rv k-Ckn<-#kkïk Pk@VTkkv Xkk^k ¢v Pkkv Uk@klêkPkXkk^k Gv Tkv?

§ûk@ :—¢vYkkg XkvCkkv UkkvPkkTkv SkYkrTkkv Uk|vYk UkkvakkZk Gvå bkgbkk@bkgWkgSkm ïkm-UknÒk-#k@m@-^kvUkk@

^kCkv@v Pk@VTkkv Xkk^k PkvYkkg Pkkv UkkUkTkng UkkvakOk Gvä PkvTkm lR#kk WkR\kmTkv SkYkrTkk lTklYkûkkv Pk@VTkkv Xkk^k

¢k^kv PkvYkkg Pkkv @kCkTkm YkgRPkk QkkZk Gv PkQkk PZkkg bkkFkm ¢kv]BkkOkTkkv Tkv b^kkêkZkTkkv ¢^kAk#k Gvå

Xkk¥ä Uk@kêkZkXkk^k Pkkv UkkUk ¢Tkv UknOZk WkgTkv Gvä UkOk SkYkrTkk lHekkbknTkv UkkUk Pk@VTkng ^k\kOk GoKmTkv

SkYkrTkkg lTklYkûkæUk Rv^k-Ckn<-SkYkr Pk@V ^k\kOk HkZk Gvå ¢vTkkv l^k^kvA Tk A@v Tkv b^kGgRv UkkUkYkkg Uk|^kPkvr

Av AnRv kklRTkv YkkTkv ¢vTkv Pkkv SkYkmr Qk^kkTkm UkkÒkPkk UkOk TkQkmå

bk^krek Av kk ckvZkä PkvTkk bkkSkA Ckn< Av kk ckvZkä PkvYkTkm ^kkOkmæUk #kkïk Av kkg ckvZkä Pkv

#kkbÒkkvYkkg ¢kPYkkTkkv b^kXkk^k Av kkv WkPkk^Zkkv Gvä–PkvTkk ¢XZkkbkTkkv @bk ckv kkv Hkv¥¢vå bkP#kkïkkvTkm

b^kkDZkkZk Pkv ekkTkTkm lTkYkr]PkkTkng Ak@Ok Gvå \kkwlAA Tkkv kv\k Tkv FkkvUkklTkZkkg ^kkgFkv PkvYkkg Pkv UkkUkXkk^k




Gv; HvTkv SkYkrTkkv Uk|vYk ckvZk PkvTkv @kvH@kvH Tk^kkTk^kk ^kmPk@kCkm êknPkTkm b^kkSZkkZkTkkv §Pbkkc ckvZkå \kdkYkkg

Pkkv ¢v Gv Av ekkTk Ykk@k b^kXkk^kYkkgQkm ¢k^kv Gvä UkOk ¢v b^kXkk^kYkkg ¢vAkCk| TkQkm @cv kkPkng PZkk@v

#kkïk-b^kkSZkkZk ÿk@k ^kk@g kk@ PkvTkng Dkkv\kTk A@v Gvå bk^kkrQkrlbklÕTkk Rv kkv 33 bkkCk@kvUkYk bknSkm

Pkû^kFkFkkr A@v Gvå WkSkkZk Rv kkvTkv ¢kPYkkTkng XkkTk Gvä ¢vA Xk^kv Ykkvdk H^kkTkk Gvä WkmHng Akg¥ AkYk

(^kvUkk@SkgSkkv Av @bkkv¥-UkkOkm) PkvYkTkv TkQkmå 33 bkkCk@kvUkYk ¢vK\kv ¢bkgBZkkPk ^kakkvr bknSkm FkFkkr A@Pkkg

Zk HvTkng @cbZk Uko<g Tk QkkZk ¢v^kng CkgXkm@ êknPkekkTk Gvä PkvTkk ¢XZkkbkTkkv DkOkkv Uk|vYk SkYkmrTkv ckvZk;

ekkTkTkkv @bk ckvZkå Fkkv kmbkv A\kkA ¢vA\km l^kAQkkYkkg Av ^kvUkk@SkgSkkTkk Ukl@OkkYkYkkg @FZkkv @cv Tkv ekkTkTkk

¢XZkkbkYkkg H@kZk @bk Tk \Zkv—¢v Pkkv UkkUkYkkg UkMv\kk Gvå SkYkmr êkk^kATkv Pkkv ekkTkTkkv AvK\kkv @bk

ckvZk!

Uk|èTk :—UkOk #kkïk¢XZkkbkYkkg ¢Ykk@m Wknlü Tk Fkk\kv Pkkv?

§ûk@ :—¢v WkckTkng BkkvKng Gvå ckä ARkFk TZkkZk-^ZkkA@Ok Av CklOkPk Hv km WkkWkPkYkkg

Wknlü Tk Fkk\kvä UkOk Hkv ¢kPYkkTkm bkYkHOkTkkv Uk|vYk ckvZk Pkkv #kkïkYkkg ¢kPYkkTkng b^kæUk #kng Aõk‹g

Gvä PkvTkv SkYkr A¥ @mPkv QkkZk—¢v WkSkgn AvYk Tk bkYkHkZk? Tk bkYkHkZk PZkkg Ckn<CkYkv Av bkkSkYkmrTkv

UkoGmTkv bkYkH^kng Hkv¥¢v; UkOk Ukcv\kvQkm &Tklc bkYkHkZk" ¢vYk AcmTkv #kkïkTkkv ¢XZkkbk H GkvMm

Ûv ¢vTkv Pkkv ekkTkTkkv Uk|vYk TkQkmå

bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOkUko krA bkv kk–UkoHkä bkTPk–Ckn<–SkYkkrPYkkTkm bkv kkä bkkSkYkmrTkkv

¢kR@–¢v êkk^kATkv Hæ@ ckvZk Gvå Ckn<bkv kk ¢vK\kv SkYkrYkkg Hv ^kMm\kkv Gvå SkYkrYkkg Hv YkkvKk

Gv Tkv §UkAk@m Gv PkvYkTkk Uk|PZkv l^kTkZk–WkcnYkkTkTkkv Xkk^k ckvZk Gvå #kkïkTkng êk^kOk UkOk l^kTkZkUko krA

A@vä Uk|YkkRUko krA Av ckQkYkkg UkgBkkv \k¥Tkv c^kk BkkPkkg BkkPkkg #kkïk bkkgXk]v Pkv ¢l^kTkZk Gvå #kkïk

bkkgXk]^kkTkk Uk|bkgCkv l^kTkZkQkm SZkkTkUko^krA ¢vTkng H \kdk @kBk^kng Hkv¥¢vå ¢k §Uk@kgPk XkolYkAkTkv

ZkkvCZk @kCk DkKkMmTkv bkgZkYk PkUk Tkv RkTk UkOk êkk^kA cgYkv#kkg A@vå ¢k §Uk@kgPk êkk^kATkv ^k|Pk

Av kkg ckvZk Pkv c^kvTkm CkkQkkYkkg Acv#kvå

¢k #knXkAkZkkvrYkkg Akg¥ @kCkTkv ¢kR@^kkTkng TkQkm WkPkk^k^kng; UkOk SkYkkrPYkkTkv #knü ÓlìUko^krA

A¥ XkolYkAkYkkg @kCkTkm AvK\km YkgRPkk ckvZk Pkv WkPkk^k^kng Gvå XkCk^kkTk bk^krek Uk@YkkPYkkTkk AvMkZkPkä

^kTkYkkg ^kbkTkk@k ^kmPk@kCkm bkTPk 900 ^kakr Ukcv\kkg QkZkv\kk UkÚTkgRm YknlTk@kHv ¢k êkk^kASkYkrTkkv

Uk|Ak#k AZkkvr Gvå

êkk^kATkv bk^krekRv kTkm UkoHkä SkYkkrPYkkCkn<¢kvTkm bkv kkä #kkïkb^kkSZkkZk–Pkv APkr Zk Gv ¢vYk

^Zk^kck@v §UkRv#k Gvå #knükvUkZkkvCk A@^kkv ¢v Pkkv Ukcv\kkg ^kkPk A@mä UkOk Pkv Tk Qk¥ #kAv Pkkv #knXkTkm

XkolYkAkYkkg êkk^kATkv Av kkg AkZkkvr ckvZk Pkv WkPkk^k^kk ¢c{ PkvTkv APkr Zk Aõk‹g Gv–¢vYk bkYkH^kngå ¢kYkkg

HvK\kkv #knXk@kCk Gv Pkv Pkkv UknOZkWkgSkTkng Ak@Ok Gvä Tkv bkYZkCR#krTkbklcPk HvK\km #knüPkk Gv Pkv




YkkvdkTkng Ak@Ok Gvå bkYZkCR#krTk UkkYkmTkv YkkvdkYkkCkrYkkg HvOkv CkYkTk AZkn‘ Gv ¢v^kk êkk^kATkv @bPkkYkkg

Av kk Xkk^kkv ckvZk Gv Pkv ¢kv]Bkk^kmTkv êkk^kASkYkrTkkv §ÛkvPk AZkkvr Gvå ¢k^kkv YkTknaZk¢^kPkk@ ¢Tkv

¢k^kng §ûkYk HwTk#kkbkTk UkkYkmTkvä cv Æ^k! PkvTkv Pkng ^ZkQkr Tk CknYkk^k; Uk|QkYk Pkkv bk^krek–lHTkRv kTkv

¢kv]BkmTkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK A@ä ¢Tkv UkGm YknlTkR#kkTkkg Ykck^k|Pk Skk@Ok A@ä Hkv Ykck^k|Pk Tk

WkTkm #kAv Pkkv êkk^kATkkg SkYkkvrTkng Ukk\kTk A@ Tkv êkk^kATkkg Rv#k^k|Pk Skk@Ok A@å êkk^kATkk ^k|Pk Av kk

ckvZk Pkv c^kvTkm CkkQkkYkkg Acv Gvå

❃


bkYZkA~P^kklR @PTkÒkZkCknOkTkk Skk@A ¢v kk CknOkmHTkkv Uk|PZkv SkYkmrTkv Uk|YkkvR

ckvZk Gv; ¢v @PTkÒkZkTkv PkQkk PkvTkk ¢k@kSkA CknOkmHTkkvTkv RvBkmTkv PkvTkv ¢gPk@Ykkg

Uk|vYk-cakr-§Pbkkc Tkv WkcnYkkTk HkCkv Gvä PkvTkv ^kkPbk\Zk §\\kbkv Gvå CknOkmHTkkv

Uk|PZkv HvTkv Uk|YkkvR Tk ¢k^kvä Pkkv bkYkH^kng Av Pkv Æ^kTkv CknOkTkk YklcYkkTkm BkWk@

TkQkmä PkvTkv UkkvPkkYkkg CknOk Uk|CkK>kk TkQkmå UkkvPkkYkkg HvTkv CknOk Uk|CkK>kk ckvZk PkvTkv

Pkv kk CknOk WkmHkYkkg RvBkPkkg Uk|YkkvR ¢k^Zkk l^kTkk @cv Tklcå



±5²

Íkk^kATkkg ^k|PkkvTkn g ^kOkrTkÍkk^kATkkg ^k|PkkvTkn g ^kOkrTkÍkk^kATkkg ^k|PkkvTkn g ^kOkrTkÍkk^kATkkg ^k|PkkvTkn g ^kOkrTkÍkk^kATkkg ^k|PkkvTkn g ^kOkrTk

bkYZkCÓlì–UkgFkYkCknOkbQkkTkm êkk^kA ¢vTkkv @kCk AvK\kkv DkKm CkZkkv

ckvZk! Tkv ¢vTkkv l^k^kvA AvK\kkv ckvZk! ¢vAk^kPkk@m £TÜ ¢Tkv bk^kkrQkrlbklüTkk

Rv kkv A@Pkkg Zk ªFkm HvTkm UkR^kmä ¢vTkk l^k^kvATkm Tkv ¢vTkk YkgR@kCkTkm #km

^kkPk! ¢gR@ #knükPYkkTkv ÓlìYkkg \k¥Tkv bkkSkm @õkk Gv Tkv UkZkkrZkYkkg @kCk

DkOkkv DkKm CkZkkv Gvå YknlTk A@Pkkg QkkvMmA H ¢kvGm ¢vTkm R#kk Gvå–¢k^km

êkk^kAR#kk ¢\kkwlAA Gvå

¢k Rv#k^k|Pk-§ÛkvPkTk ¢vK\kv êkk^kATkkg ^k|PkTkng Uk|Ak#kTk Fkk\kv Gvå bkkwQkm Ukcv\kkg bk^krekRv kv Acv\kk

SkYkrTkm ¢kv]BkkOk A@^kkTkng Aõk‹gä UkGm bkYZkCÓlì ¢vA\kkv UkOk YkkvdkYkkCkrYkkg #kkvXkv Gv ¢vYk AcmTkv

bkYZkA~P^kTkm Uk|v@Okk A@m; ÒkmÆ CkkQkkYkkg bkYZkCR#krTkTkv Ykkvdk^kpdkTkng WkmH AcmTkvä PkvTkm Rn\krXkPkk

WkPkk^kmä PkQkk ZkPTkUko krA bkYZkA~P^k Uk|kUPk A@mTkv PkvTkm @dkk A@^kkTkng Aõk‹gå bkYZkA~P^k UkkYkmTkv UkGm

YknlTkSkYkrTkng Av êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@^kkTkkv §UkRv#k ¢kUZkkvä PkvYkkg êkk^kATkkg cgYkv#kTkkg G APkr^Zk UkOk

WkPkk^Zkkgå c^kv êkk^kATkkg ^k|PkkvTkng ^kOkrTk A@v Gv—


¥¥¥¥¥E~Yko\k^k|PYkìSkk PRTkn Fk bZkk’UJFkSkkOkn k|Pgúú’úúúúúú#km\kkBZkg Fk CknOk^k|PÇkZkYkP: l#kdkkËkPÏk: U@k:úú’’úúúúú@kÇkkw XkkvHkTk^kHkrTkg #knlFkUKkP ~ UvZkg UZk: #k†ÒúPkvúú’úúúúúúúYkkwTkklR^k|PYk¶ZkTknlíPlYkRg UnOZkkZk Xk^Zkk’YkTkkYk ~úú’’5’’

¢Qkr :—bkYZkCR#krTkTkm bkkQkv ¢kL Yko]CknOkä PZkk@ UkGm UkkgFk ¢Okn k|Pk ¢Tkv ÒkOk CknOk^k|Pk

PkQkk Fkk@ l#kdkk^k|Pk ¢v @mPkv ¢k bkkPk #km\k^k|Pkä @kÒkv XkkvHTkTkkv Ukl@PZkkCkä Ukl^kÒk ^kïkQkm Ckk]v\kk

UkkOkmTkng Ukm^kngä PkQkk #kl$Pk ¢Tknbkk@ YkkwTk^k|Pk ¢klR; ¢k WkSkng ¢kFk@Ok Xk^Zk Æ^kkvTkv UknOZkTkng Ak@Ok

QkkZk Gvå 5å

êkk^kA bkYZkCR#krTkUko krA ¢kL Yko]CknOkTkng Ukk\kTk A@v; PkQkk UkkgFk ¢Okn k|Pkä ÒkOk CknOk^k|Pk Tkv

A B

C D




Fkk@ l#kdkk^k|Pk—¢v bkkPk #km\k^k|Pk;—¢vYk An\k Wkk@ ^k|Pk; @klÒkXkkvHTk-Ukl@PZkkCkä Ukl^kÒk ^kïkQkm

Ck]v\kk H]Tkng Ukm^kng PkQkk #kl$Pk¢Tknbkk@ YkkwTkklR ^k|PkTkng Ukk\kTk A@^kng;—¢k WkSkk ¢kFk@Ok

Xk^ZkÆ^kkvTkv UknOZkTkng Ak@Ok Gvå

Hn¢kvä ¢kYkkg Wkv ^kkPk A@må ¢vA Pkkv RpCk~ ¢vK\kv bkkwQkm Ukcv\kkg bkYZkCR#krTk ckvZk ¢v ^kkPk

A@m; Tkv WkmHng ¢k WkSkk #knXk¢kFk@Ok Pkv UknOZkTkng Ak@Ok Gvä ¢vK\kv Av ¢kuk^kTkng Ak@Ok Gvä YkkvdkTkng

Ak@Ok Tklcå YkkvdkTkng Ak@Ok Pkkv bkYZkCR#krTkUko krA HvK\km ^kmPk@kCkPkk Qk¥ Pkv H Gvå

HvTkv ¢kPYkXkkTk QkZkng Gvä AakkZkkvQkm lXkTTk ¢kPYkXkk^k ¢TknXk^Zkkv Gvä UkoOkr ^kmPk@kCkPkkTkm

Xkk^kTkk Gvä UkOk cÆ UkoOkr ^kmPk@kCkPkk TkQkm Qk¥ä PZkkg êkk^kAUkOkkYkkg PkvTkv Av kng ¢kFk@Ok ckvZk Pkv

¢c{ WkPkk^Zkng Gvå HvYk b^kZkg CklPk^kgPkTkv SkYkkrlbPkAkZk lTklYkûk Gv PkvYk b^kklêkPk #knüPkk ^kMv HvOkv

YkkvdkYkkCkrYkkg CkYkTk AZkn‘ Gv ¢v kk Æ^kTkv ^kFFkvTkm XkolYkAkYkkg ¢k^kk ^k|PkklR #knXk¢kFk@Ok lTklYkûkæUkv

ckvZk Gvå bkYZkCR#krTk QkPkkg FkkvQkk CknOkbQkkTkQkm #knüPkk #kæ Qk¥ Gv–lTkékZkYkkvdkYkkCkrTkk ¢g#kTkm

#kæ¢kPk Qk¥ Ck¥ Gvä UkGm UkkgFkYkv CknOkbQkkTkv #knüPkk ^kSkm Ck¥ Gv Tkv @kCk DkOkkv DkKm CkZkkv Gv;

Pkv XkolYkAkYkkg Hv #knXk@kCk @õkkv PkvTkk ¢kFk@OkTkm YkZkkrRk Av km Gv Tkv PkvYkkg Av kkg ^k|Pk ckvZk Gv Pkv

WkPkk^Zkng Gvå ¢k #knXk@kCkTkng ¢kFk@Ok êkk^kATkv UknOZkWkgSkTkng Ak@Ok Gvå ¢vK\kv SkYkmr Æ^k ¢lXkUk|kZkYkkg

¢k^kk @kCkTkv UkOk APkr Zk YkkTkPkk TkQkmå @kCkTkk ¢vA ¢g#kTkv UkOk SkYkmr Æ^k YkkvdkYkkCkr YkkTkv Tklc

¢vK\kv PkvTkv APkr Zk YkkTkv Tklcå UkOk ^Zk^kck@Ykkg ¢#knXkQkm WkFk^kk #knXkTkv APkr Zk Acv kkZk; AvYkAv Pkv

XkolYkAkYkkg Pkv kk Xkk^kkv ckvZk Gvå

%Zkkg #knüPkkTkm #kæ¢kPk Qk¥ Gv UkOk UkoOkrPkk TkQkm Qk¥ PZkkg ^kFFkv bkkSkATkv Ykck^k|Pk Av

Rv#k^k|PkTkk Ukl@OkkYk ckvZk Gv; UkOk HvTkv cÆ #knüPkkTkkv ¢g#k Uk|CkK>kkv TkQkmä HvTkv Uk@Tkk APkprP^kTkm

Wknlü Gvä Hv @kCkTkv YkkvdkYkkCkr YkkTkv Gv PkvTkv Pkkv lYkQZkkP^kTkng #k\Zk ©Xkng Gvä ¢v kk #k\Zk^kk]k Æ^kTkv

^k|Pk ckvPkkg TkQkmä AvYkAv ^k|Pkm Pkkv lTk:#k\Zk ckvZk Gvä—&lTk:#k\Zkkv ^k|Pm ‹" ¢v XkCk^kkTk §Ykkb^kkYkmTkng

bkoÒk Gvå HvTkv lYkQZkkP^k#k\Zk Tk ckvZkä HvTkv YkkZkk#k\Zk Tk ckvZkä HvTkv lTkRkTk#k\Zk Tk ckvZk; PkvTkv H

UkkgFkYkng CknOkbQkkTk Tkv ^k|PkmUkOkng ckvZkå

Ukcv\km ^kkPk RpCk ~ ¢vK\kv bkYZkCR#krTkTkm Gvä bk^krekRv^kTkm ¢kv]BkkOkUko^krA bkYZkCR#krTk ckv^kng

Pkv Ukcv\km #k@Pk Gvä UkGm ¢kCk]Tkm ^kkPk Gvå êkk^kATkv bkYZkCR#krTkUko krA ¢ìYko]CknOkTkng Ukk\kTk

lTkZkYkQkm ckvZkå

^kMTkk KvKkä UkmUk@ä ALnYk@ä §Yk@ PkQkk UkkA@ ¢v UkkgFkv dkm@^kpdkTkv §RYWk@ Acv Gvä Pkv

ÒkbkzcbkkTkk bQkkTk Gv PkvTkkv PZkkCkä PkQkk ÒkOk &Yk"Ak@ ¢vK\kv Av YkSkä Ykkgbk Tkv YklR@k ¢v ÒkOkTkkv

lTkZkYkQkm PZkkCk Pkv ¢ìYko]CknOk Gv; ¢Qk^kk UkkgFk ¢Okn k|PkTkng Ukk\kTk Pkv YkSk–Ykkgbk–YkSknTkkv lTk@lPkFkk@

PZkkCk Pkv êkk^kATkk ¢kL Yko]CknOk Gv; Pkv Pkkv R@vA êkk^kATkv lTkZkYkQkm ckvZkä–YkTknaZk ckv Av lPkZk‘Fk




ckvä Ukn<ak ckv Av ïkm ckvå ¢NmÿmUk Wkck@ lPkZk‘FkkvYkkg ¢bkgBZkkPkk bkYZkCÓlì Gv PkvYk H êkk^kAkv

-UkgFkYkCknOkbQkkTkm UkOk ¢bkgBZkkPkk Gvå bkYZkCÓlìTkv Hv kkv #knüb^kXkk^k Gv Pkv kkv Uk|PkmPkYkkg ¢k^km CkZkkv

Gv Tkv UkZkkrZkYkkg Pkv^kng ¢\Uk #knüUkl@OkYkTk QkZkng Gvå #knüb^kXkk^kTkm êkükTkk Ukl@OkYkTkUko^krA #knüPkkTkng

Ukl@OkYkTk ckvZk Gv; Tkv ¢v km #knlü bkkQkv êkk^kATkv ¢kL Yko]CknOkä ÒkbkzcbkkTkk ¢Xkk^kæUk UkkgFk

¢Okn k|Pkä @klÒkXkkvHTk–PZkkCkä ^kCkv@v ckvZk Gvå Pkv bkgWkgSkm #knXkXkk^k Gv Pkv UknOZkTkng §UkkHrTk A@Tkk@

Gvä —&UnOZkkZk Xk^Zkk’YkTkkYk~ ‹" Akv¥ PkvTkv YkkvdkTkng Ak@Ok YkkTkm \Zkv Pkkv Pkv Xko\k Gvå êkm §Ykkb^kkYkm¢v

Ykkvdk#kkïkYkkg UkOk #knXk¢kuk^kTkk Uk|A@OkYkkg ^k|PkkvTkng ^kOkrTk AZkn‘ Gv; PkvTkv Akg¥ bkg k@ Pk@mAv TkQkm ^kOkr Zkkå

¢c{ êkk^kATkv YkSk–Ykkgbk ^kCkv@vTkkv PZkkCk ckv^kkTkng Aõk‹gä Uk@gPkn ¢v SZkkTk @kBk^kng Av Ukcv\km

XkolYkAkYkkg bkkSkk@Ok lHekkbknTkv UkOk YkSk-Ykkgbk-YkSkn-@klÒkXkkvHTk ^kCkv@v Pkm^k| UkkUkTkk bQkkTkkvTkkv Pkkv PZkkCk

ckvZk Hä Tkv êkk^kATkv Pkkv Uk|lPkekkUko krA-lTkZkYkQkm PkvTkkv PZkkCk ckvZk Gvå

@klÒkXkkvHTkYkkg DkOkm Òkbkzcbkk QkkZk Gv; PkvQkm êkk^kATkv PkvTkkv PZkkCk ckvZkå ¢v H @mPkv

¢OkCk] UkkOkmYkkg UkOk ÒkbkÆ^kkv ckvZk Gvå #knü ¢Tkv HkMk AUkMkQkm Ck]mTkv UkGm H êkk^kA UkkOkm

Ukm¢vå Ykv\kkg AUkMkQkm UkkOkm Ck]v Pkkv Pkkv Pkv AUkMkTkk Ykv\kYkkg H Òkbk Æ^k ckvZkä YkkKv Aõk‹g Av #knü

^kïkQkm Ck]v\kng UkkOkm Ukm^kkTkk AkYkYkkg \Zkvå @kÒkv Pkkv UkkOkm Ukm¢v Tklc Tkv lR^kbkv Ck]mTkv Ukm¢vå @kÒkv

Òkbk Æ^kkvTkkv DkOkkv bkgFkk@ ckvZk Gvä ¢vK\kv @klÒkTkk BkkTk-UkkTkYkkg ÒkbkÆ^kkvTkm zcbkk QkkZk Gvå HvYkkg

Òkbkzcbkk ckvZk ¢v kk Akv¥ AkZkrTkkg Ukl@OkkYk ^k|Pkm-êkk^kATkv ckv¥ #kAv Tklcå

XkdZk-¢XkdZkTkk l^k^kvA ^kCk@ Av lR^kbk–@kPkTkk l^k^kvA ^kCk@ CkYkv PkvYk ^kPkrPkkv ckvZk Tkv Acv

Av ¢Ykv êkk^kA Gm¢vä—UkOk Xkk¥! êkk^kATkv Pkkv AvK\kkv @kCk DkKm CkZkkv ckvZk? ¢vTkkv l^k^kvA AvK\kkv

ckvZk? ¢vAk^kPkk@m £TÜ ¢Tkv bk^kkrQkrlbklüTkk Rv kkv A@PkkgZk ªFkm HvTkm UkR^kmä—¢vTkk l^k^kvATkm Tkv

¢vTkk YkgR@kCkTkm #km ^kkPk? ¢gR@ #knükPYkkTkv ÓlìYkkg \k¥Tkv bkkSkm @õkk Gvä Tkv UkZkkrZkYkkg @kCk DkOkkv

H DkKm CkZkkv Gvå YknlTk A@Pkkg QkkvMmA H ¢kvGm ¢vTkm R#kk Gvå—¢k^km êkk^kAR#kk ¢\kkwlAA Gvå

PZkkg ÒkbkzcbkkTkk Xkk^k Av kk? Tkv ¢gR@ ÒkbkzcbkkTkk Xkk^k Tk ckvZk ¢vK\kv Wkck@Ykkg UkOk ¢v kng

ÒkbkzcbkkTkng ¢kFk@Ok bkcvHv Tk H ckvZkä—¢v kkv Ykv] Gvå ¢gR@ ÒkbkzcbkkTkk Ukl@OkkYk Tk ckvZk

Tkv Wkck@ zcbkkTkm CkYkv Pkv^km Uk|^kplûk QkZkk A@v ¢vYk Tk ckvZkå Akv¥ Acv WkSkng ¢Xkdk Bkk^kng Bk<g UkOk

Xkk^k Tk A@^kkä—Pkkv ¢v b^kFGgRm Gvä UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkTkkv ¢vTkv l^k^kvA TkQkmå Xkk¥ä %Zkkg ¢gR@Qkm

UkkUkTkk Xkk^k GoKm CkZkk PZkkgä &Wkck@Ykkg UkkUkTkm l¿Zkk Xk\kv ckvZk" ¢v km ªSkm ^kplûk ©Lv H AvYk?

YkkvNkYkkg AgRYko] XkFkMPkkv ckvZk Tkv Acv Av ¢YkTkv @kCk TkQkmä—¢v Pkkv b^kFGgRPkk Gvå Xkk¥ä ¢k

Pkkv ^kmPk@kCkTkkv YkkCkr Gvå Pkng b^kFGgRUko krA @kCkTkng bkv kTk A@ Tkv PkTkv ^kmPk@kCkYkkCkr ckQkYkkg ¢k^km

HkZk–¢vYk WkTkv Tklcå b^kFGgRQkm @kCkTkv bkv^kv Tkv UkkvPkkTkv YkkvdkYkkCkmr YkkTkm \Zkv ¢vTkv Pkkv Ólì UkOk

FkkvBBkm TkQkmä bkYZkCR#krTk H TkQkmä PZkkg êkk^kAUkOkkTkm Av YkkvdkYkkCkrTkm ^kkPk Av km? WkmMm-PkYkkAnTkk

^ZkbkTk Av ^kkbkm ¢QkkOkkg-Ykn@WWkk ¢v WkSkkYkkg Òkbkzcbkk Gvå êkk^kATkv PkvTkng bkv kTk ckvZk Tklcå ¢v Uk|YkkOkv




ÒkbkzcbkkTkk HvK\kk bQkkTkkv ckvZkä %Zkkg %Zkkg ÒkbkzcbkkTkkv bkgXk^k ckvZk Pkv kkg ¢kFk@Ok êkk^kATkv ckvZk

Tklc–¢vYk bkYkÆ \kv^kngå

YkSkä Ykkgbk ¢Tkv YkSkn ¢QkkrPk~ Rkæä PkQkk UkkgFk Uk|Ak@Tkk §RYWk@ V]ä PkvTkkv PZkkCk Pkkv êkk^kATkv

Uk|QkYk H ckvZk—¢vYk Ukn<akkQkrlbklü§UkkZkYkkg ¢YkpPkFkgÜkFkkZkrRv^kv Aõk‹g Gvå HvTkkv ¢vTkv PZkkCk TkQkm PkvTkv

^Zk^kck@Qkm UkOk êkk^kAUkOkng TkQkm ¢Tkv Pkv SkYkr êk^kOkTkv UkOk ZkkvCZk TkQkmå bkYkTPkXkÜb^kkYkm¢v

@PTkA@gMêkk^kAkFkk@Ykkg ÒkbkzcbkklRTkk PZkkCkæUk UkkgFk ¢Okn k|PkTkng Ukk\kTk PkQkk YkSk-Ykkgbk-YkSknTkkv PZkkCk

–¢v Uk|YkkOkv ¢ìYko]CknOk Aõkk Gvå Yko] Pkkv WkgTkvYkkg ÒkbkzcbkkTkv \kCkPkk Pkm^k| UkkUkUkl@OkkYkkvTkk

PZkkCkTkm ^kkPk Gvå Hv CkpcbQkTkv bkYZkCR#krTkUko krA UkkgFk UkkUkTkk Tkv ÒkOk &Yk"Ak@Tkk PZkkCkTkm ÓNPkk Qk¥

PkvTkv bkYkbPk CknOkæUkm Ykcv\kTkkv UkkZkkv TkgBkkZkkvå ¢TkklRQkm bkgbkk@Xk|YkOkTkng Ak@Ok Hv lYkQZkkP^k ¢Tkv

Pkm^k| UkkUk PkvTkkv ¢Xkk^k QkPkkg Æ^k ¢TkvA CknOkCk|cOkTkv UkkÒk QkZkkvä PkvQkm ¢k ¢ìPZkkCkTkv ¢ìYko]CknOk

Aõkk Gvå DkOkk \kkvAkv R^kk ^kCkv@vYkkg YkSk BkkZk Gvä Uk@gPkn YkkgbkTkm HvYk YkSkTkv UkOk ¢XkdZk CkOZkng

Gvå @klÒkXkkvHTkYkkg UkOk ÒkbkzcbkkTkkv YkkvKkv Rkvak Gvå êkk^kATkv ¢v kk Ukl@OkkYk ckvZk Tklcå

Xkk¥ä ¢TkgPkAk]Ykkg PkTkv ¢k^kkv YkTknaZk¢^kPkk@ Yk»Zkkv Pkkv PkvYkkg ¢kPYkkTkng lcPk AvYk QkkZk

—PkvTkkv l^kFkk@ A@å ¢vA ¢gCkn\k HvK\kk dkvÒkYkkg ¢bkgBZkkPkk ¢kwRkl@A #k@m@ä ¢vAvA #k@m@Ykkg ¢TkgPkk

Æ^kkv; Pkv AvK\kk? Av ¢PZkk@ bknSkmYkkg Hv ¢TkgPk lbkü QkZkk PkvTkk A@Pkkg ¢TkgPkCknOkk lTkCkkvR Æ^kkv

¢vAvA #k@m@Ykkg Gv; lTkCkkvRYkkgQkm TkmA]mTkv ÒkbkUkOkng UkkYk^kng Tkv PkvYkkg ¢k^kng YkTknaZkUkOkng Tkv HwTkSkYkrTkkv

¢k^kkv ¢^kbk@ Yk]^kkv ¢v Pkkv Wkcn H Rn\krXk Gvå Xkk¥! PkTkv PkvTkm Uk|klUPk Qk¥ Gv Pkkv ¢kPYkkTkm

R@Ak@ A@mTkv YknlTkR#kk Av êkk^kAR#kk Uk|CkK A@å ¢k^kkv ¢^kbk@ SkYkrTkk bkv kTk ^kCk@ lTkaV] Tk

CknYkk^km#kå bk^krekUk|Xkn¢v Acv\kkv ¢kPYkkTkk lcPkTkkv bkkFkkv @bPkkv ¢TkgPkAk]v Pkv HkvZkkv TkQkmä bkv Zkkv TkQkmä

Pkv YkkCkr ¢c{ bk^krek Uk@YkkPYkkTkk AvMkZkPk bkgPkkv PkTkv WkPkk^km @õkk Gvå bkPkm @kÆYkPkmä ÜkwUkRmä

bkmPkkÆä Wk|kôm–bkngR@mä FkgRTkkä ¢gHTkk PkQkk @kYkFkgÜä Xk@Pkä bknR#krTkä ^kkl@akvOkAnYkk@ ^kCkv@v êkk^kAkv

Ukcv\kkg @kHUkkKYkkg cPkk PZkk@v UkOk bkgbkk@Qkm ¢vARYk §RkbkmTk cPkkä Pkv¢kv ¢kPYkkTkk XkkTkUko krA

SkYkrTkng bkv kTk A@Pkk cPkkå ¢vK\kv Av CkpcbQkUkOkkYkkg Qk¥ #kAv ¢v kk SkYkrTkm (êkk^kASkYkrTkm) ¢k ^kkPk

Gvå UkGm GÍk-bkkPkYkk CknOkbQkkTkæUk YknlTkR#kk ¢v l^k#kvak ªFkm R#kk Gvä Pkv CkpcbQkUkOkkYkkg @cmTkv

Tk Qk¥ #kAvä UkOk CkpcbQkUkOkkYkkg @cmTkvZk Hv bkYZkCR#krTkUko krA #kl$Pk¢Tknbkk@ ^kmPk@kCkSkYkrTkng bkv kTk

A@v Gv Pkv UkOk ¢\UkAk]v YknlTkR#kk Tkv Av^k]ekkTk Uk|CkK A@mTkv YkkvdkTkv UkkYk#kvå

❁




±6²

Íkk^kATkkg Wkk@ ^k|PkÍkk^kATkkg Wkk@ ^k|PkÍkk^kATkkg Wkk@ ^k|PkÍkk^kATkkg Wkk@ ^k|PkÍkk^kATkkg Wkk@ ^k|Pk

UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv YknlTk@kHTkv RvBkPkkg SkYkkrPYkkTkv DkOkkv ¢kTkgR QkkZk

Gvå êkk^kATkv ¢kL Uk|Ak@Tkk AakkZkTkk ¢Xkk^kQkm bkYZkA~P^kUko krA HvK\km

#knüPkk Uk|CkKm Gv PkvK\kkv YkkvdkYkkCkr Gvå ¢k^kkv YkkvdkYkkCkr ckvZk PZkkg

ÒkbkzcbkkTkk Ukl@OkkYk ckvPkk TkQkmå Xkk¥! ¢kPYkkTkk BkHkTkk Bkkv\k^kk

YkkKv ¢k^kkv ¢^kbk@ Yk»Zkkv PkvYkkg l^kAQkkYkkg ^kBkPk CknYkk^k^kkTkng AvYk

Ukk\k^kv? bkYZkA~P^kbklcPk ¢g#kv ^kmPk@kCkXkk^kUko krA êkk^kAUkOkng #kkvXkv Gvå

UkkgFkYkm CkkQkkYkkg UkkgFk ¢Okn k|Pk ÒkOk CknOk^k|Pk Tkv Fkk@ l#kdkk^k|Pk ¢vYk Hv Wkk@ ^k|Pk Aõkkg

Pkv A>kk Gv? Pkv WkPkk^kmTkv PkvTkng Ukk\kTk A@^kkTkng Acv Gv—


c†TP bQkk^k@RvlcTk: b^kl^kakZkv bk^kk‰bÇkbkkTk ~ @dklPúúúúúúúúúúúWk|oPv bk’ZkYkFkkwZkr kplÅkYkWk\kkg #knákg lTkHkkg bkv kPvúú’úúúúúúúúlRCRv#k^k|PROM^kHkrTkYkP: bkkYkklZkAùg ÉkkwakSkgúúúúúúúúúúúúRkTkg XkkvCkZknCkÉkYkkOkYkn@@mAnùZkkrR~CkpcmlP ^k|Pmúú’’6’’

¢Qkr :—^k|Pkm êkk^kA UkkvPkkTkk Uk|ZkkvHTkTkk ^k#kv bQkk^k@ Uk|kOkm¢kvTkkv DkkPk A@Pkkv ckv kk GPkkg

UkOk bk^kr Òkbk Æ^kkvTkm @dkk A@v Gvä bkPZk ^kFkTk Wkkv\kv Gvä FkkwZkr kplûk (Fkkv@m)Tkkv Ukl@PZkkCk A@v Gvä

#knü UkkvPkkTkm H ïkmTkng bkv^kTk A@v Gvä lRC^k|Pk ¢Tkv Rv#k^k|PkTkng Ukk\kTk A@v Gv; PkQkk ¢TkQkrRgM

(UkkUkkvUkRv#kä zcbkkRkTkä ¢UkSZkkTkä Rn:êknlPk ¢Tkv Uk|YkkRFkZkkr )Tkkv Ukl@PZkkCk A@v Gv; PkQkk bkkYkklZkAä

Uk|kwakSkkvUk^kkbkä RkTk (¢lPklQk bkgl^kXkkCk) ¢Tkv XkkvCkkvUkXkkvCk Ukl@YkkOkTkkv b^kmAk@ A@v Gvå 6å

Rv#k^k|Pkm êkk^kATkv Hkv Av Uk|ZkkvHTk^k#k (–¢kck@ ^kCkv@vYkkg) bQkk^k@ Æ^kkvTkm zcbkk ckvZk

Gv Uk@gPkn bkYkbPk Òkbk Æ^kkvTkm Pkv @dkk A@v Gvä bkPZk Wkkv\kv Gvä ¢FkkwZkr k|Pk Ukk]v Gvä #knü

b^kïkmvTkk bkv kTkYkkg bkgPkkvak ¢vK\kv Av Uk@ïkmbkv kTkTkkv PZkkCk PkvTkv ckvZk Gvå PkQkk UkkgFkYkng ^k|Pk


A B

C D



Ukl@Ck|cTkm YkZkkrRk Pkv UkOk êkk^kATkv ckvZk Gvå cÆ YknlTkR#kk TkQkm ¢vK\kv bk^kr Ukl@Ck|cTkkv Xkk^k

GoK>kkv TkQkm UkOk PkvTkm YkZkkrRk ¢k^km Ck¥ Gvå Ukl@Ck|cYkkg A>kkgZk bknBk TkQkm ¢v kng XkkTk Gv

Tkv &Ag¥ UkOk Uk@Ü^Zk Ykk<g TkQkmä cng Pkkv ekkTkYkkÒk Gng" ¢v km ¢gPk@~ÓlìYkkg Pkkv bk^kr Ukl@Ck|c

GoKv\kkv H Gvä UkOk Fkkl@Òk ¢Ukvdkk¢v cÆ CkpcbQkTkv bk^kr Ukl@Ck|c GoK>kkv TkQkmå lYkQZkkP^kTkkv

Ukl@Ck|c GoK>kkv Gv Tkv WkmHk Ukl@Ck|cTkm YkZkkrRk Qk¥ Ck¥ Gvå ¢k @mPkv UkkgFk ¢Okn k|Pk Ckpcm–êkk^kATkv ckvZk Gv; PkQkk lRC^k|Pkä Rv#k^k|Pk ¢Tkv ¢TkQkrRgMTkk PZkkCkæUk ^k|Pk ¢v ÒkOk CknOk^k|Pk ckvZk

Gv; Tkv bkkYkklZkAä Uk|kwakSkkvUk^kkbkä RkTk ¢QkkrPk~ ¢lPklQkbkgl^kXkkCk ¢Tkv XkkvCkkvUkXkkvCkUkl@YkkOk ¢v

Fkk@ l#kdkk^k|Pk ckvZk Gvå—¢k Uk|YkkOkv êkk^kATkv Wkk@ ^k|Pk ckvZk Gvå ¢k ^k|Pk UknOZkTkkv cvPkn Gv–¢v ^kkPk UkkgFkYkm CkkQkkYkkg Acm CkZkk Gvå

Fkk@ ¢TkgPkkTknWkgSkm ¢Tkv Fkk@ ¢Uk|PZkkBZkkTkm ¢v ¢kL AakkZkTkk ¢Xkk^kQkm êkk^kATkv

bkYZkA~P^kUko krA HvK\km #knüPkk Uk|CkKm Gv PkvK\kkv YkkvdkYkkCkr Gv; ¢k^kkv YkkvdkYkkCkr Uk|CkK>kkv ckvZk PZkkg

ÒkbkzcbkkTkk Ukl@OkkYk ckvPkkg TkQkmå ¢kPYkk Uk@Æ^kTkv Ykk@m #kAv Av Æ^kkMm #kAv ¢v km Wkck@Tkm

l¿ZkkTkk APkprP^kTkm ¢k ^kkPk TkQkmä UkOk ¢gR@ ¢v kk zcbkkTkk Ukl@OkkYk H PkvTkv QkPkk TkQkmå R@vA Ü^Zk-

CknOk-UkZkkrZkTkm YkZkkrRk UkkvPkkTkm ^kbPknTkk Uk|^kPkrTkYkkg H Gvä Akv¥ UkOk Ü^Zk-CknOk-UkZkkrZkTkng Uk@Ykkg Uk|^kPkrTk

QkPkng TkQkmå—¢k^kk ^kbPknb^kæUkTkk XkkTkUko krA ¢gR@Ykkg Ag¥A lbQk@Pkk QkkZk PZkk@v ^k|Pk ckvZk; Tkv PkvTkv

êkk^kAUkOkng Acv kkZkå ¢k^kk êkk^kATkv ÒkbkzcbkkTkkv Pkkv bk^krQkk PZkkCk ckvZkä Tkv bQkk^k@zcbkkTkm UkOk

YkZkkrRk ckvZkå—¢v kng ¢zcbkk^k|Pk ckvZk Gvå

¢v H @mPkv bkPZkTkk Xkk^k ckvZk Tkv ¢bkPZkTkkv PZkkCk ckvZkä Fkkv@mTkkv PZkkCk ckvZk; Uk@ïkmTkkv

PZkkCk ckvZk Tkv b^kïkmYkkg bkgPkkvakä ¢Tkv Pkv UkOk #knXk ckvZk PZkk@vä ¢vK\kv Av «PknYkPkm–¢#knü ckvZk

PZkk@v PkvTkkv UkOk PZkkCkä—¢k Uk|Ak@Tkng ¢vARv#k Wk|ôFkZkr ckvZk; PkQkk Ukl@Ck|cTkm Ag¥A YkZkkrRk ckvZk;

¢k Uk|YkkOkv êkk^kATkv UkkgFk ¢Okn^k|Pk ckvZk Gvå

UkkgFk ¢Okn k|Pk §Uk@kgPk êkk^kATkv ÒkOk CknOk^k|Pk UkOk ckvZk Gv :—

Uk|QkYk lRC^k|Pk ¢vK\kv R#kv lR#kkYkkg ¢YknA YkZkkrRk bknSkm H CkYkTk A@^kkTkm Æ^kTkUkZk‘Pk Uk|lPkekk

A@^km Pkv;

WkmHn Rv#k^k|Pk ¢vK\kvä lRC^k|PkYkkg Hv YkZkkrRk WkkgSkm Gv PkvYkkg UkOk ¢YknA Ak] bknSkm ¢YknA

dkvÒkTkm Wkck@ Tk H^kkTkkv lTkZkYk A@^kkv Pkv;

ÒkmHn ¢TkQkrRgMUkl@PZkkCk^k|Pk ¢vK\kv ^kCk@ Uk|ZkkvHTkv UkkUkAkZkr A@^kkTkkv PZkkCk; PkvTkk UkkgFk

Uk|Ak@—¢UkSZkkTkä UkkUkTkkv §UkRv#kä Uk|YkkRFkZkkrä HvTkkQkm zcbkk QkkZk ¢v kk #kïk ^kCkv@vTkng

RkTk ¢Tkv Rn:êknlPk–HvTkkQkm @kCkÿvakTkm ^kplü QkkZk ¢v^km Rnì AQkk¢kvTkng êk^kOkä Pkv Tk

A@vå ¢k @mPkv êkk^kATkv ÒkOk CknOk^k|Pk ckvZk Gvå




^k]m Fkk@ l#kdkk^k|Pk ckvZk Gv—

bkkYkklZkA—¢vK\kv UkgFkYk CknOkbQkkTk^kPkmr êkk^kA R@@kvH Ukl@OkkYkTkv ¢gPk@Ykkg ¢vAkCk| A@^kkTkkv

¢XZkkbk A@vå

Uk|kwakSk§Uk^kkbk—¢kLYk–FkkwRbkTkk lR^kbkkvYkkg êkk^kA §Uk^kkbk A@mTkv Ukl@OkkYkTkv l^k#kvak

¢vAkCk| A@^kkTkkv Uk|ZkkvCk A@vå WkSkkv ¢k@gXk GkvMmTkv SkYkrSZkkTkYkkg H ¢kBkkv lR^kbk

^ZkPkmPk A@vå

RkTk—UkkvPkkTkm #kl$Pk¢Tknbkk@ ZkkvCZk^kbPknTkng RkTk A@v; ¢kck@RkTkä #kkïkRkTkä ¢kwakSkRkTkä

¢XkZkRkTk—¢v Uk|YkkOkv Fkk@ Uk|Ak@Tkkg RkTk êkk^kA A@vå PkvTkng l^k#kvak ^kOkrTk

¢kCk] A@#kvå ¢lPklQk Uk|PZkv ¢vK\kv YknlTk Av SkYkkrPYkk êkk^kA Uk|PZkv WkcnYkkTkUko krA

¢kck@RkTkklR A@vä #kkïkkv ¢kUkvä ekkTkTkkv Uk|Fkk@ AvYk ^kSkv–¢v km Xkk^kTkk PkvTkv

ckvZkå ¢kTkv ¢lPklQkbkgl^kXkkCk^k|Pk UkOk Acv kkZk Gvå

XkkvCkkvUkXkkvCkUkl@YkkOk^k|Pk—¢vK\kv Bkk^kkUkm^kkTkm ^kCkv@v Hv ^kbPkn ¢vA^kk@ §UkZkkvCkYkkg

¢k^kv PkvTkv XkkvCkbkkYkCk|m Acv kkZkä Tkv ^kïkklR Hv bkkYkCk|m ^kk@g kk@ §UkZkkvCkYkkg

¢k^kv PkvTkv §UkXkkvCkbkkYkCk|m Acv kkZkä PkvTkng Uk|YkkOk A@vä YkZkkrRk A@vå PkvYkkgQkm

bknBkWknlü Pkkv Ukcv\kvQkm GoKm Ck¥ Gv AvYkAv HvYkkg bknBk YkkTkv PkvTkm YkZkkrRk Tk

ckvZkå

¢k @mPkv UkkgFk ¢Okn k|Pk Tkv Fkk@ l#kdkk^k|Pk—¢v Uk|YkkOkv Wkk@ ^k|Pk êkk^kATkv ckvZk Gvå

¢k ^k|PkkvYkkg Hv #knXkl^kA\Uk Gv Pkv Pkkv UknOZkWkgSkTkng Ak@Ok Gv Tkv Pkv ^kBkPkv HvK\km #knüPkk ^kPkvr

Gv Pkv bkg k@-lTkHr@k Gvå ekkZkA ¢kPYkk @kCkTkk ¢vA ¢g#kTkkvZk APkkr TkQkmä Tkv @kCkTkk ¢vA

¢g#kQkmZk PkvTkv \kkXk TkQkm–¢v^kng XkkTk SkYkmrTkv ^kPkvr Gvå Hkv ekkTkYkkg @kCkTkng APkprP^k YkkTkv Av




@kCkQkm \kkXk YkkTkv Pkkv lYkQZkkP^k Gvå bkYZkA~P^kUko krATkk #knXk@kCkYkkg UkkUkQkm WkFZkkv PkvK\kkv \kkXk

Acv kkZkä UkOk SkYkrTkkv \kkXk Pkv #knXk@kCkYkkg TkQkmå SkYkrTkkv \kkXk Pkkv HvK\kkv ^kmPk@kCkXkk^k QkZkkv

PkvK\kkv H Gvå bkYZkA~P^k bklcPk ¢g#kv ^kmPk@kCkXkk^kUko krA êkk^kAUkOkng #kkvXkv Gvå

Xkk¥ä ¢kPYkkTkk BkHkTkk Bkkv\k^kk YkkKv ¢k^kkv ¢^kbk@ Yk»Zkkvä PkvYkkg l^kAQkkYkkgä

AnQk\kmYkkg Tkv UkkUkkFkk@Ykkg ^kBkPk CknYkk^k^kkTkng AvYk Ukk\k^kv? bk^krekUk@YkkPYkk¢v Acv\kkv ¢kPYkkTkkv

#knüb^kXkk^k \kdkYkkg \k¥Tkv ^kk@g kk@ PkvTkv ¢TknXk^k^kkTkkv Tkv PkvYkkg ¢vAkCk|PkkTkkv ¢BkPk@kv A@å

\kkvAkvYkkg YkYkPkk^kk]k Æ^kkv XkkvHTkklR bk^krUk|bkgCkv ïkm–UknÒkklRTkv YkYkPkkQkm ZkkR A@v Gvä PkvYk

SkYkrTkk Uk|vYk^kk]kv Æ^k XkkvHTkklR bk^krUk|bkgCkv Uk|vYkUko^krA SkYkkrPYkkTkv ZkkR A@v Gv Av Ykk@k ¢kgCkOkv

Akv¥ SkYkkrPYkk Av Akv¥ YknlTk@kH UkSkk@v Pkkv PkvYkTkv Xkl$PkQkm HYkkMmTkv UkGm cng HYkngå Xk@Pk

Fk¿^kPkmr Hv kk SkYkkrPYkk UkOk XkkvHTk bkYkZkv @bPkk §Uk@ ¢k^km Akv¥ YknlTk@kHTkk ¢kCkYkTkTkm

Uk|Pkmdkk A@Pkkä Tkv YknlTk@kH UkSkk@Pkkg Uk@Yk Xkl$PkUko krA ¢kck@RkTk A@Pkkå ¢ck! HkOkv

¢kgCkOkv A\Uk^kpdk V»Zkngä ¢vQkm UkOk l^k#kvak ¢kTkgR YkkvdkYkkCkrbkkSkA YknlTk@kHTkv UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv

RvBkmTkv SkYkkrPYkkTkv QkkZk Gvå UkkvPkkTkv @kCk@lcPk FkwPkTZkb^kXkk^kTkm Ólì Gv Tkv bk^krbkgCkPZkkCkTkm

Wknlü Gv PZkkg CkpcbQkTkv ¢k^kk #knXkXkk^k ¢k^kv Gvå Pkv #knXk@kCkTkm YkZkkrRk HvK\km Gv PkvK\km

Pkv HkOkv Gvå ¢gPk@Tkkv YkkvdkYkkCkr Pkkv @kCkQkm Ukk@ FkwPkTZkb^kXkk^kTkk ¢kêkZkv Ukl@OkYkv Gvä

êkk^kATkk ^k|PkYkkg ¢vA\kk #knXk@kCkTkm ^kkPk TkQkmå Hv #knXk@kCk Gv PkvTkv Pkkv HwTk#kkbkTkYkkg UknOZk

Aõk‹g Gv Tkv Pkv ^kBkPkv êkk^kATkv HvK\km #knüPkk b^kXkk^kTkk ¢kêkZkv ^kPkvr Gv PkvK\kkv SkYkr Gvä Pkv

Uk@YkkQkr k|Pk Gvä Tkv Pkv YkkvdkTkng bkkSkTk Gv—¢vYk HkOk^kngå

❁




±7²

CkpcbQkTkv bkPUkk“kRkTkTkm YknBZkPkkCkpcbQkTkv bkPUkk“kRkTkTkm YknBZkPkkCkpcbQkTkv bkPUkk“kRkTkTkm YknBZkPkkCkpcbQkTkv bkPUkk“kRkTkTkm YknBZkPkkCkpcbQkTkv bkPUkk“kRkTkTkm YknBZkPkk

Xkk¥ä \kdYkm Pkkv dkOkXkgCkn@ Gv; Pkng RkTk^kMv \kdYkm ^kCkv@vTkkv Uk|vYk

DkKkMmTkv SkYkrTkkv Uk|vYk ^kSkk@å HvTkv SkYkrTkkv §\\kkbk ckvZk PkvTkv SkYkrUk|bkgCkYkkg

PkTk-YkTk-SkTk BkFkr kkTkkv §\\kkbk ¢k^Zkk ^kCk@ @cv Tklcå SkYkrTkm #kkvXkk AvYk

^kSkvä SkYkkrPYkk¢kv AvYk ¢kCk] ^kSkv Tkv bkkSkYkmr¢kvTkv Akg¥ Uk|lPkAo]Pkk ckvZk

Pkkv Pkv AvYk Ro@ QkkZk–¢v kk Uk|bkgCk l^kFkk@mTkv êkk^kA PkvYkkg §PbkkcQkm ^kPkvrå

¢kYk SkYkrTkk Uk|vYk^kk]k êkk^kATkv RkTkTkk Xkk^k ckvZk Gvå

bkYZkCR#krTkUko krA Rv#k^k|Pkm êkk^kATkv ¢ìYko]CknOk PkQkk Wkk@ ¢Okn k|Pk ckvZk Gv–¢v WkPkk^Zkngå

c^kv Acv Gv Av–CkpcbQkTkv Hkv Av lHTkUkoHk ^kCkv@v ¢TkvA AkZkkvr Gv PkkvUkOk PkvYkkg bkPUkkÒkRkTk bkkwQkm

YknBZk Gv—(#kkRor\kl^kÓùmlMP)

Rv kk@kSkTkUoHkTkklRWkcnakn ^ZkkUk@AùkZkvrakn bkP ~-úúúúúúúúúúúúúUnOZkkvUkHkrTkcvPnakn ÉklPlRTkg bkgHkkZkYkkTkva^klUúú’úúúúúúúúúbkgbkk@kOkr kPk@Okv Ék^kcOkg bk’UkÇkYknl+#Zk ZkP ~úúúúúúúúúúúúúP+v#k^k|PSkkl@Okkv SkTk^kPkv RkTkg ÉkApùìkv CknOk:úú’’7’’

¢Qkr :—Rv#k^k|Pkm SkTk^kkTk êkk^kATkv Uk|lPklRTk §ûkYk UknOZkkvUkkHrTkTkk Ak@OkXkoPk Rv kk@kSkTkk

¢Tkv lHTkUkoHTkklRæUk ¢TkvA AkZkkvr ckv kk GPkkg UkOk bkgbkk@æUkm bkYknÜ Ukk@ Qk^kkYkkg TkkwAkTkng AkYk

A@Tkk@ Hv bkPUkkÒkRkTk Gv Pkv PkvTkkv YkckTk CknOk Gvå ¢lXkUk|kZk ¢v Gv Av êkk^kATkk bkYkbPk AkZkkvrYkkg

YknBZk AkZkr bkPUkkÒkRkTk Gvå 7å

êkk^kATkv bkPkú~ UknOZkkvUkkHrTkTkk Ak@OkæUk lHTkRv kTkng ¢k@kSkTk–UkoHTk ¢klR ¢TkvA AkZkkvr cgYkv#kk

ckvZk Gv; PkvYkkg UkOk SkTk^kkTk êkk^kATkv Pkkvä bkgbkk@bkYknÜTkv Ukk@ A@^kk YkkKv TkkwAkbkYkkTk ¢v kng

bkPUkkÒkRkTk Pkv §ûkYkCknOk Gvä ¢vK\kv Av êkk^kATkk WkSkk AkZkkvrYkkg RkTk Pkv YknBZk AkZkr Gvå

SkYkmr Æ^k @kvH@kvH SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkkä ekkTkTkkv Uk|Fkk@ä XkCk^kkTkTkm UkoHkXkl$Pk ^kCkv@v AkZkkvrYkkg

UkkvPkkTkm \kdYkmTkkv bkRnUkZkkvCk AZkkr A@v Gvä PkvYkkgZk SkYkkrPYkk–YknlTk ^kCkv@v Uk|PZkv Xkl$PkUko^krA RkTk Rv^kng


A B

C D



Pkv YknBZk Gvå ¢kck@RkTkä ¢kwakSkRkTkä ekkTkRkTk Tkv ¢XkZkRkTk—¢v Fkk@ Uk|Ak@Tkkg RkTk c^kvTkk Fkk@

è\kkvAYkkg WkPkk^k#kvå

¢c{ SkTk^kkTk (SkTk^kPkv) êkk^kA Aõkkä PkvQkm Akg¥ \kdkUklPk Av A@kvMUklPk ckvZk PkvTkv H SkTk^kkTk

Acv kkZk–¢vYk TkQkm; bkkv ælUkZkkTkm YkoMm^kk]kv ckvZk Pkkv Pkv UkOk YkoMm^kk]kv Gv; SkTk^kkTk ¢vK\kv HvOkv

cÆ Ukl@Ck|c GkvM>kkv TkQkm ¢v kk êkk^kAkvTkng YknBZk AkZkr bkPUkkÒkRkTk Gvå bkYZkCR#krTkUko krA %Zkkg ¢k^kkv

RkTk-UkoHklRTkkv #knXk@kCk ¢k^kv Gv PZkkg ¢gPk@~ÓlìYkkg Pkv @kCkTkkv lTkakvSk ^kPkvr Gvä ¢vK\kv Pkv SkYkmrTkv

Pkv @kCkQkm &bkPkú~UknOZk" WkgSkkZk Gvå ¢ekkTkmTkv &bkPkú~UknOZk" ckvPkkg TkQkm AvYkAv PkvTkv Pkkv @kCkTkk ¢kR@Tkm

WknlüQkm UknOZkTkm bkkQkv lYkQZkkP^kTkkv @bk XkvCkkv WkgSkkZk Gvå

¢c{ RkTkTkm YknBZkPkk Acm Gv PkvQkm WkmHkTkkv lTkakvSk Tk bkYkH^kkvå lHTkUkoHk ^kCkv@vTkv UkOk

bkPkú~UknOZkTkk cvPkn Aõkk Gvä Pkv UkOk êkk^kATkv R@@kvH ckvZkå Akv¥ PkvTkkv lTkakvSk A@v Pkkv PkvTkv êkk^kAUkOkkTkm

Av SkYkrTkm BkWk@ TkQkmå

lHTkUkoHkTkv Akv¥ SkYkr H YkkTkm \Zkv Pkkv BkkvKngä Tkv lHTkUkoHkTkkv Akv¥ lTkakvSk A@v Pkkv Pkv UkOk

BkkvKngå lHTkUk|lPkYkk ¢v HwTkSkYkrYkkg ¢TkklRTkm ^kbPkn Gvå UkOk ¢v lHTkUk|lPkYkk ^kmPk@kCk ckvZk—&lHkTkÉklPYkk lHkTkbkk@Bkm" Akv¥¢v lHTkUk|lPkYkk §Uk@ ¢kXk@Ok-YknCknK-^kïk ^kCkv@v FkMk^kmTkv PkvTkng b^kæUk

l^kApPk A@m TkkBZkngä Tkv Akv¥¢v lHTkUk|lPkYkkTkk R#krTk-UkoHTkYkkg UkkUk YkTkk^kmTkv PkvTkkv lTkakvSk A@m

TkkBZkkvä—¢v WkgTkvTkm Xko\k Gvå ¢k bkgWkgSkm ¢vA ÓìkTPk—Wkv lYkÒkkv cPkk; ¢vA lYkÒkTkk lUkPkk¢v

WkmHkTkk lUkPkkTkv 100 (¢vAbkkv) ælUkZkk ©GmTkk ¢kUkv\kkä Tkv FkkvUkMkYkkg \kBkm @kBkv\kkå WkgTkvTkk lUkPkk

CknH@m CkZkk UkGm AvK\kkA ^kakvr HoTkk FkkvUkMk HkvPkkg ¢vA lYkÒkTkv BkWk@ UkMm Av Ykk@k lUkPkk¢v lYkÒkTkk

lUkPkkTkv ¢vAbkkv ælUkZkk ¢kUZkk Gv; UkOk PkvTkv DkOkkg ^kakr Qk¥ CkZkk ¢vYk Skk@mTkv Pkv 100 §Uk@ WkmHk

Wkv Yk{Mk FkMk^kmTkv 10ä000 (R#k cHk@) A@m TkkgBZkkä Tkv UkGm lYkÒkTkv Aõk‹g Av PkYkk@k lUkPkkTkv

Ykk@k lUkPkk¢v R#kcHk@ ælUkZkk ¢kUkv\kkä YkkKv UkkGk ¢kUkkvå ¢k lYkÒkv Aõk‹g Av cng Ykk@k HoTkk FkkvUkMk

PkUkkbkmTkv UkGm Acngå Dk@v H¥Tkvv lUkPkkTkk FkkvUkMk HkvZkk Pkkv PkvYkkg RbkcHk@Tkv WkR\kv 100 ækå

TkmA»Zkkå ¢kQkm PkvOkv l^kFkkZkn‘ Av Hkv bkkv ælUkZkk AWko\k A@m#k Pkkv Ykk@v R#kcHk@ ¢kUk^kk UkM#kvå

¢vK\kv PkvTkm Wknlü WkCkMm Tkv PkvOkv Pkkv Yko]YkkgQkm Pkv @AYk ©MkMm RmSkm Av Ykk@k FkkvUkMkYkkg Akg¥ TkmA]Pkng

TkQkmå ¢kYkkg bkkv ælUkZkkTkm @AYk Pkkv bkkFkm cPkmä UkOk ¢vAv \kkvXkQkm PkvYkkg Wkv Yk{Mk ^kSkk@m RmSkk

Tkv WkmHk¢v Pkv @AYk bkk^k AkNm TkkgBkmå PkvYk ¢TkklR lHTkYkkCkrYkkg lHTkUk|lPkYkkä lHTkYkglR@ä PkvTkm UkoHk

^kCkv@v ZkQkkQkr Gvä UkOk ¢vAv Wkv Yk{MkTkm HvYk PkvTkk §Uk@ ^kïk-¢kXk@Ok ^kCkv@v Ukl@Ck|c ^kSkk@mTkv l^kAplPk

A@m TkkgBkmä Tkv WkmHk¢v Pkkv #kkïkYkkg YkosPk H TkQkm ¢vYk BkkvKk ¢Qkr A@mTkv PkvTkkv lTkakvSk AZkkvrå ¢Tkv

¢k Wkv §Uk@kgPkä ^kmPk@kCkm lHTkUk|lPkYkkTkv b^kmAk@mTkv UkOk PkvTkk Pk@VTkk #knXk@kCkTkv Hv YkkvdkTkk

bkkSkTkæUk SkYkr YkTkk^kv Pkv UkOk SkYkrTkng bkkFkng b^kæUk bkYk%Zkk TkQkmå Xkk¥ä lHTkUk|lPkYkk Gvä PkvTkk R#krTk-

UkoHTkTkkv Xkk^k ckvZk Gvä UkOk PkvTkm cR AvK\km? Av #knXk@kCk HvK\kmå—¢vQkm ¢kCk] ^kSkmTkv ¢vTkv

Hkv Pkng Uk@YkkQkr SkYkr YkkTkm \kv Pkkv Pkv Pkk@m Xko\k Gvå




¢vA #knXkl^kA\Uk ©Lv Pkv UkOk Bk@vBk@ ekkTkTkng AkZkr TkQkm; cng Pkkv bk^krekb^kXkk^km Gngä HvYk

bk^krekYkkg l^kA\Uk TkQkm PkvYk Ykk@k ekkTkYkkg UkOk l^kA\Uk TkQkmå &¢k l^kA\Uk ©Lv Gv Tkv?ä—Pkkv Acv

Gv Av Pkv AYkrTkng AkZkr Gvä Ykk<g Tklcå cng Pkkv ekkTk Gngä ekkTkTkng AkZkr l^kA\Uk AvYk ckvZk?—¢kYk ekkTkmTkv

@kCkQkm UkpQkA~ b^kXkk^kTkk XkkTkUko krA PkvTkv Kk]^kkTkkv §ÛYk ^kPkvr Gvå HvOkv @kCkQkm UkpQkA~ b^kæUkTkv HkOZkng

TkQkm Tkv @kCkTkv UkkvPkkTkng b^kæUk YkkTZkng Gv Pkv @kCkTkv A>kkgQkm Kk]#kv? ¢k^kk XkvRekkTk ^kCk@ bkkYkklZkA

UkOk bkkFkm Tk ckvZkå bkkYkklZkA ¢v Pkkv Wkv DkMm ¢gPk@Tkk lTks^kA\Uk ¢kTkgRTkk ¢TknXk^kTkkv ¢vA ¢BkPk@kv

Gv; Tkv lR^kbk-@kPk Fkkv^kmbk A\kkA ¢kTkgRTkk ¢TknXk^kTkm ¢HYkkZk#k PkvTkng TkkYk Uk|kwakSk Gv; ¢Tkv #k@m@

GoK^kkTkk Uk|bkgCkv ¢gPk@Ykkg ¢vAkCk|PkkTkkv l^k#kvak ¢XZkkbk PkvTkng TkkYk bk\\kvBkTkk ¢Qk^kk bkgQkk@kv Gv UkOk

HvTkv @kCkQkm lXkTTk ¢kPYkb^kXkk^kTkkv ¢TknXk^k H TkQkm PkvTkv Av km bkkYkklZkA? Tkv Av kk Uk|kwakSk?Tkv Av kk

bkgQkk@k? Xkk¥ä ¢k ^kmPk@kCkTkk YkkCkrä HCkPkQkm TZkk@k Gvå

¢c{ ¢PZkk@v Pkkvä bkYZkCR#krTk bklcPk HvOkv ^k|Pk ¢gCkmAk@ AZkkr Gv ¢v kk SkYkmr êkk^kATkv

lHTkUkoHk ^kCkv@v §Uk@kgPk RkTkTkkv Xkk^k ckvZk Gv PkvTkm ^kkPk Fkk\kv Gvå Pkm^k|\kkvXkæUkm Ao kkTkm XkvBkMYkkg

VbkkZkv\kk Æ^kkvTkv PkvYkkgQkm Wkck@ AkN^kk YkkKv êkm UkÚTkgRmb^kkYkm¢v A<Okk A@mTkv RkTkTkkv Bkkbk §UkRv#k

¢kUZkkv Gvå RkTk¢lSkAk@Tkm 46 Ykm CkkQkkYkkg AkCkMkTkng ÓìkTPk ¢kUkmTkv Acv Gv Av—Hv \kkvXkmUkn<ak

RkTk RvPkkv TkQkm Pkv \kdYkmTkk YkkvcæUkm WkgSkTkQkm WkgSkkZkv\kkv Gvä PkvTkng Æ^kTk ^ZkQkr Gv; PkvTkk A@Pkkg Pkkv

AkCkMkv bkk@kv Gv Av Hv UkkvPkkTkv Yk]v\kk ©AlMZkk AkvåååAkvååååA@mTkv WkmHk AkCkMkTkv XkvCkk A@mTkv BkkZk

Gv! %Zkk@v Pkk@k CknOk RkIZkk ¢vK\kv Av PkvYkkg l^kAplPk Qk¥ PZkk@v @kCkQkm UknOZk WkgSkkZkkä Pkv UknOZkQkm

Ag¥A \kdYkm Yk]mä Tkv c^kv Pkng bkPUkkÒkTkk RkTkYkkg Pkv Bk@Fkä Tkv ¢vA\kk UkkUkcvPknYkkg H Bk@Fk Pkkv PkTkv

¢vA\kng UkkUkTkng WkgSkTk QkkZk Gv; Pkk@m ¢v \kdYkm PkTkv WkgSkTkTkng H Ak@Ok Gvå bkPUkkÒkRkTk ^kCk@Tkng Æ^kTk

lTkaV] Gvä AvYkAv HvYkkg SkYkrTkkv Tkv SkYkkrPYkkTkkv Uk|vYk TkQkm—¢vYkkg ¢kPYkkTkv #kkv \kkXk?

Xkk¥ä ¢k RkTkTkkv §UkRv#k bkgPkkv Pkk@k lcPkTkv YkkKv ¢kUkv Gv bkgPkkv Pkkv ^kmPk@kCk Gvä ¢vTkv

Akg¥ Pkk@k SkTkTkm bUkpck TkQkm; ¢v Pkkv Ukl@Ck|c@lcPk lRCkgWk@ bkgPk ^kTk–HgCk\kYkkg ^kbkTkk@k Tkv

FkwPkTZkTkk ¢kTkgRYkkg Io\kTkk@k Gvå ¢k Æ^kTkä Zkkw^kTk Tkv SkTk ¢v WkSkng b^kUTkbkYkkTk dkOkXkgCkn@ Gvä–GPkkg UkOk Hv Æ^kkv bkPUkkÒkRkTk ^kCkv@vYkkg PkvTkkv §UkZkkvCk TkQkm A@Pkk Tkv \kkvXkæUkm Ao kkTkm XkvBkMYkkg

Xk@kZkv\kk Gv PkvYkTkk §Uk@ A<Okk A@mTkv PkvYkTkk §ük@ YkkKv bkgPkkv¢v ¢k §UkRv#k ¢kUZkkv Gvå ¢gPk@Ykkg

bkYZkCÓlìUko krA WkmHk SkYkkrPYkk¢kv Uk|PZkv RkTk-WkcnYkkTkTkkv Xkk^k ¢k^kv PkvYkkg UkkvPkkTkm SkYkrXkk^kTkk DkogKkZk

Gvä PkvQkm ¢vYk Aõk‹g Av RkTk Pkv êkk^kATkv Xk^kbkYknÜQkm Pk@^kk YkkKv HckHbkYkkTk Gvå HvTkv UkkvPkkTkv

SkYkrTkkv Uk|vYk Gv PkvTkv WkmHk SkYkkrPYkk Uk|PZkv Uk|YkkvR–Uk|vYk Tkv WkcnYkkTk ¢k^kv Gvå SkYkrä SkYkmr Æ^kTkTkk

¢kSkk@v Gvä PkvQkm HvTkv SkYkmr Æ^kkv Uk|PZkv Uk|vYk TkQkm PkvTkv SkYkrTkkv H Uk|vYk TkQkmå Hv YkTknaZk bkkSkYkmr–bk%HTkkv Uk|PZkv #kl$Pk¢Tknbkk@ ^kkPbk\Zk TkQkm A@Pkkv PkvTkkv ¢kPYkk Uk|Wk] UkkUkQkm NgAkZkv\kkv Gv ¢Tkv

Pkv SkYkrQkm l^kYknBk Gv ¢QkkrPkú~ Pkv SkYkrTkkv ¢lXk\kkakm TkQkmå Xk^ZkÆ^kkv¢v bkkSkYkmr bk%HTkkv bkkQkv ¢^k#Zk




Uk|mlPk A@^km Hkv¥¢v–¢vYk §UkkbkAbkgbAk@Tkm 36 Ykm CkkQkkYkkg UkÚTkgRmb^kkYkm¢v Aõk‹g Gvå Xkk¥ä

\kdYkm Pkkv dkOkXkgCkn@ Gv; Pkng RkTk ÿk@k \kdYkm ^kCkv@vTkkv Uk|vYk DkKkMmTkv SkYkrTkkv Uk|vYk ^kSkk@å UkkvPkkTkv

SkYkrTkkv §\\kkbk ¢k^kv ¢vK\kv SkYkrUk|bkgCkYkkg PkTk-YkTk-SkTk BkFkr kkTkkv Xkk^k §G»Zkk ^kCk@ @cv Tklc;

SkYkkrPYkkTkv RvBkPkkg PkvTkv Uk|vYk §\\kbkvå Pkv HCkPkTkv RvBkkM^kk BkkPk@ RkTkklR TkQkm A@Pkkvä Uk@gPkn UkkvPkkTkv

¢gPk@Ykkg SkYkrTkkv ¢v^kkv Uk|vYk bkcvHv §\\kbkv Gvå

SkYkkrPYkkTkv ÓlìYkkg Pkkv ¢kPYkkTkk ¢kTkgRb^kXkk^kTkm H YknBZkPkk Gvä UkOk PkvTkv #knXkAkZkkvrYkkg

RkTkTkm YknBZkPkk Gvå TkH@Ykkg ¢kPYkkTkk ¢kTkgRTkm YknBZkPkk @kBkmTkvä XkolYkAk ¢Tknbkk@ RkTkklRTkk

#knXkXkk^kkvYkkg Pkv Uk| kPkvr Gvå Pkv Akv¥Tkv RvBkkM^kk BkkPk@ TkQkm A@Pkkv UkOk ¢gPk@Ykkg SkYkrUk|PZkv PkvTkv

bkcHUkOkv §\\kkbk ¢k^kv Gvå

\kkvAkv bQko]ÓlìQkm SkYkmrTkv YkkÒk #knXkXkk^k A@Pkkv RvBkv Gvä UkOk ¢gR@Tkk ªMkOkYkkg SkYkmrTkv

Yko]XkoPk Ólì ^kPkvr Gv—Av Hv Sk|n kb^kXkk^kTkng ¢^k\kgWkTk ARm GkvMPkm TkQkm Tkv @kCkTkv ARm UkkvPkkUkOkv

A@Pkm TkQkm–PkvTkv \kkvAkv ¢kv]BkPkk TkQkmä UkOk SkYkrTkng Yko] Pkkv Pkv Ólì Gvå &SkYkrTkk Yko] ªMk Gvå"

ªMkv ¢v kkv Hv ¢gPk@gCk Sk|n kb^kXkk^k Pkv SkYkrTkkv ^kM\kkv Gvä Pkv Sk|n k §Uk@ Ólì YkoAmTkv ¢vAkCk|PkkTkng bk{FkTk

A@Pkkg ¢v ^kM\kkYkkgQkm Av k]ekkTk UkkA#kvå ¢ekkTkmTkk #knXkXkk^k Av Uk@\kdkm #kkïkXkOkPk@ ¢v Pkkv

XkkR@^kk YkkbkTkk Xk{Mk Hv kk Gvä Pkv \kkgWkkvAk] KA#kv Tklcå SkYkkrPYkkTkv Sk|n kb^kXkk^kTkm ÓlìQkm SkYkrTkkv

l^kAkbk QkkZk Gvå ^kFFkv #knXk@kCk ¢Tkv UknOZk ¢k^kv PkvTkv Pkkv Pkv cvZk HkOkv Gv;—Hv l^kAk@ Gv PkvTkkv

YklcYkk #kkv? Tkv PkvTkkQkm ¢kPYkkTkm YkkvKk¥ #km? ¢ekkTkm Pkkv @kCk^kMv UkkvPkkTkm YkkvKk¥ YkkTkmTkvä

b^kXkk^kTkm YkcûkkTkv Xko\km HkZk Gv Tkv bkgbkk@Ykkg @BkMv Gvå ekkTkmTkv bkPkú~b^kXkk^kTkm ÓlìUko krA Hv

UknOZk WkgSkkZk PkvTkv bkPkú~UknOZk Acv^kkZk; ¢ekkTkmTkk UknOZkTkv bkPkú~UknOZk AcvPkk TkQkmå

HvTkv @kCkTkm–UknOZkTkm Tkv PkvTkk V]Tkm Uk|mlPk Gv Pkv Pkkv cÆ bkgZkkvCk \kv kkTkm Xkk^kTkk^kk]kv

Gvä ¢vK\kv PkvTkv RkTkTkm Xkk^kTkk bkkFkm Tk ckvZkå UkkvPkv PkpaOkk DkKkMv Pkkv RkTkTkkv Xkk^k Acv kkZkå UkOk

Hv cÆ Akv¥ATkng \kv kkYkkg @kÆ Gv Tkv HvTkv bkgZkkvCkTkm Xkk^kTkk Gv Pkv @kCk DkKkMmTkv RkTk Rv kkYkkg @kÆ

A>kkgQkm Qk#kv? Ykk@kv ¢kPYkk ekkTkb^kXkk^kmä UkkvPkkQkm Uko@kv Gvä Uk@Tkgn Ck|cOk Av PZkkCk Ykk@kYkkg Gv H

Tklcä—¢k^kk ¢bkgCkb^kXkk^kTkm Ólì^kk]kv Æ^k Uk@bkgZkkvCk YkkKv ^k\kBkkg Tk TkkgBkv; ¢vTkv bkgZkkvCkTkm

Xkk^kTkk AvK\km K]m Ck¥ ckvZk? UkOk ¢vTkkg YkkUk ¢gPk@Tkm Ólì ^kCk@ ¢kv]BkkZk Tkc{å

Xkk¥ä PkTkv UknOZkkvRZkQkm \kdYkm Yk]m Tkv HwTkSkYkrTkk bkkFkk Rv k-Ckn< Ykck@PTk PkTkv YkckXkkCZkv

Yk»Zkk; c^kv Hkv Pkng SkYkrUk|bkgCkYkkg Pkk@m \kdYkm ^kkUk@^kkTkv WkR\kv ïkm-UknÒk PkQkk l^kakZk-AakkZkTkk

UkkUkXkk^kYkkg H SkTkTkkv §UkZkkvCk A@v Pkkv ckQkYkkg ¢k^kv\kng @PTk Rl@ZkkYkkg VxAm Rv kk Hv kng Pkk<g AkYk

Gvå SkYkrTkkv HvTkv Uk|vYk ckvZk Pkv Pkkvä SkYkrTkm ^kplü AvYk QkkZkä SkYkkrPYkk¢kv AvYk ¢kCk] ^kSkvä bkkSkYkmr¢kvTkv

Akg¥UkOk Uk|lPkAo]Pkk ckvZk Pkkv Pkv Ro@ QkkZk–¢v kk Uk|bkgCkkv l^kFkk@m-l^kFkk@mTkv PkvTkv YkkKv §PbkkcQkm SkTk

BkFkvr Gvå SkYkmr Æ^k ^kk@g kk@ lHTkvTÜUkoHTkTkkv YkckvPbk^k A@vå UknÒkTkk \kCTkYkkg Av kk §PbkkcQkm SkTk




^kkUk@v Gv! §Skk@ A@mTkv UkOk BkFkvr Gvä Pkkv SkYkrTkm \kCkTkmYkkg Rv k-Ckn<Tkm Uk|Xkk^kTkk BkkPk@ Tkv bkkSkYkmrTkk

Uk|vYk BkkPk@ PkvQkm UkOk l^k#kvak §\\kkbkUko krA Uk| kPkr kng ZkkvCZk Gvå ¢vA^kk@ #knXkXkk^kYkkg Akg¥A ^kkUkZkn‘

—¢vK\kv Wkbkä—¢vYk Tklc Uk@gPkn ^kk@g kk@ #knXkAkZkkvrYkkg §\\kkbkQkm ^kPkvrå

RkTk UkkvPkkTkm #kl$Pk ¢Tknbkk@ ckvZkä A@kvMTkm YkoMmYkkgQkm bkkv ælUkZkk BkFkvr—Pkv Akg¥

#kl$Pk¢Tknbkk@ Tk Acv kkZkå §PApìUkOkv FkkvQkkv XkkCkä YkSZkYkUkOkv GÌkv XkkCk Tkv ¢kvGkYkkg ¢kvGkv R#kYkkv

XkkCk ^kkUk@v PkvTkv #kl$Pk¢Tknbkk@ Aõk‹g Gvå

Hn¢kvä ¢k Akg¥ Akv¥ Uk@Tkv YkkKv A@^kkTkm ^kkPk TkQkmä UkOk ¢kPYkkTkk XkkTkbklcPk Ukl@Ck|cTkm

YkYkPkk DkKkM^kkTkm ^kkPk Gvå Tk^kk Tk^kk YkckvPbk^kTkk Uk|bkgCk ©Xkk A@mTkv êkk^kA UkkvPkkTkkv SkYkrTkkv §Pbkkc

^kSkk@Pkkv HkZk Tkv UkkUkXkk^k DkKkMPkkv HkZkå PkvYkkg YknlTk@kHTkv Av SkYkkrPYkkTkv UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv UkSk@k^kmTkv

Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk A@^kng PkvTkv Uk|SkkTk APkr^Zk Aõk‹g AvYkAv PkvYkkg UkkvPkkTkv SkYkrTkk bYk@OkTkng Tkv SkYkrTkm

Xkk^kTkkTkm UknlìTkng lTklYkûk Gvå YknlTk@kH ^kCkv@v SkYkkrPYkkTkv RvBkPkkg H UkkvPkkTkv @PTkÒkZkSkYkrTkm Xkk^kTkk

§Ck| QkkZk Gvå

Akv¥ Acv Gv Av ¢Ykk@m Ukkbkv Wkcn IkIm YkoMm TkQkm; Pkkv Acv Gv Av Xkk¥ä ¢kvGm YkoMm

ckvZk Pkkv ¢kvGng UkOk ^kkUk@å PkTkv Pkk@k XkkvCkl^k\kkbk YkkKv \kdYkm Yk]v Gv Tkv SkYkrUk|Xkk^kTkkTkkv Uk|bkgCk

¢k^kv PZkkg Pkng ckQk Skkv¥ TkkgBkv Gvä Pkkv Pkk@k Uk|vYkTkm lR#kk H SkYkr Pk@V TkQkm UkOk bkgbkk@ Pk@V

Gvå SkYkrTkk Bk@k Uk|vYk^kk]kv SkYkrUk|bkgCkYkkg Ik\Zkkv Tk @cvå

Xkk¥ä \kdYkmTkm YkYkPkk Pkkv PkTkv YkkÒk UkkUkWkgSkTkng Ak@Ok Gv; ïkm-UknÒk YkkKv Av #k@m@ YkkKv

Pkng Hv \kdYkm ^kkUk@m#k Pkv Pkkv PkTkv YkkÒk UkkUkWkgSkTkng H Ak@Ok Qk#kvå Tkv ^kmPk@kCkm Rv k–Ckn<–SkYkr–#kkïk–lHTkYkglR@ ^kCkv@vYkkg Pkk@m \kdYkmTkkv Hv bkRnUkZkkvCk A@m#k Pkv UknOZkTkng Ak@Ok Qk#kv PkQkk PkvYkkg Pkk@k

SkYkrTkk bkgbAk@ ÓN Qk#kvå YkkKv bkgbkk@Tkkg lTklYkûkkv Tkv SkYkrTkkg lTklYkûkkv ¢v WkgTkvTkkv l^k^kvA A@å SkYkkrPYkk

êkk^kATkv Pkkv bkcvHv ¢v l^k^kvA ckvZk Gv Tkv PkvTkv bknUkkÒkRkTkTkkv Xkk^k ckvZk Gvå HvYk bkCkkg kck\kkgTkv

Uk|vYkQkm–¢kR@Qkm HYkkMv Gv PkvYkä bkkFkng bkCkUkOk bkkSkYkmrPkOkng–bkkSkYkmr SkYkkrPYkk¢kvTkv Uk|vYkQkm–WkcnYkkTkQkm Dk@v Wkkv\kk^kmTkv HYkkMv;—¢k^kk RkTkTkk Xkk^kTkv bkgbkk@Qkm Pk@^kkTkkv cvPkn Aõkkvä AvYkAv

YknlTkTkk Tkv SkYkkrPYkkTkk ¢gPk@Tkk ekkTkklRTkm ¢kv]BkkOk Pkv bkgbkk@Qkm Pk@^kkTkkv cvPkn QkkZk Gvå bkYZkA~

¢kv]BkkOkUko krATkk RkTkTkm ¢k ^kkPk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ ¢vA\kk RkTkTkk #knXkUkl@OkkYkQkm Xk^kAKm

Qk¥ HkZk–¢vYk WkTkPkng TkQkmå ¢c{ Pkkv bkYZkCR#krTkUko krA SkYkmrêkk^kATkv RkTkTkk Xkk^k ckvZk Gv PkvTkm

YknBZkPkk Gvå

c^kv ¢v RkTkTkk Fkk@ Uk|Ak@ Gv—¢kck@RkTkä ¢kwakSkRkTkä ekkTkRkTk Tkv ¢XkZkRkTk; PkvTkng

^kOkrTk A@v Gvå

❃




±8²

¢kck@RkTkTkn g ^kOkrTk¢kck@RkTkTkn g ^kOkrTk¢kck@RkTkTkn g ^kOkrTk¢kck@RkTkTkn g ^kOkrTk¢kck@RkTkTkn g ^kOkrTk

FkwPkTZkTkm YkbPkmYkkg YkbPk ¢v kk YknlTkTkv HkvPkkg CkpcbQkTkv ¢v kkv Xkk^k

¢k^kv Av ¢ckvä @PTkÒkZkTkv bkkSkTkk@k ¢k bkgPkTkv #k@m@Tkm ¢TknAo]Pkk @cv ¢v kk

¢kck@-¢kwakSk ¢kUkn–HvQkm Pkv¢kv @PTkÒkZkTkv lTks^kDTk bkkSkvå ¢kYkkg ¢vTkv

YkkvdkYkkCkrTkng WkcnYkkTk Gv Av ¢ckv! SkTZk ¢k bkgPk Tkv SkTZk ¢kHTkkv lR^kbk

Av Ykk@k ¢kgCkOkv YkkvdkYkkCkmr YknlTk@kHTkk UkCk\kkg QkZkkgåååå¢kH Pkkv Ykk@k

¢kgCkOkv YkkvdkYkkCkr bkkdkkPkú~ ¢k^Zkkvåååå^kkcä SkTZk ¢k^kkv YkkvdkYkkCkr! ¢kYk

YkkvdkYkkCkmr YknlTkTkv HkvPkkg H êkk^kATkng ñRZk WkcnYkkTkQkm ©G]m HkZk Gvå

HvTkv SkYkmr Uk|PZkv Xkl$Pk TkQkmä ¢kR@ TkQkm PkvTkv SkYkrTkkv Uk|vYk TkQkmå

SkYkmr êkk^kATkv ¢kck@RkTkTkkv Av kkv Xkk^k ckvZk Pkv ¢c{ WkPkk^kv Gv—


bk^kkvr ^kkJGlTk bkkwBZkYkv k PTknXkpÅkTYkkvdk .^k bVnúKgúúúúúúúúúúú¥¥¥¥¥ìöklRÇkZk .^k lbkSZklP bk PlÆkCk|rTQk .^k †bQkPYkúú~úú’úúúúúúúPR~ kplÅk^krUnakkv ªbZk ^kplÅk@#kTkkÅk+mZkPv Ìkk^kAwù:úúúúúúúúúúúAùk\kv †‘\kìP@v ªlU YkkvdkUR^km ÉkkZkbPPkv ^kPrPvúú’’8’’

¢Qkr :—bk^kr Uk|kOkm bknBkTkm H £FGk A@v Gvä Pkv bknBk bUkìUkOkv YkkvdkYkkg H Gvä Pkv Ykkvdk

bkYZkCR#krTkklRb^kæUk @PTkÒkZk QkPkkg H lbkü QkkZk Gvä Pkv @PTkÒkZk lRCkgWk@ bkkSknTkv H ckvZk Gvä §$Pk

bkkSknTkm lbQklPk #k@m@Tkk lTklYkûkv ckvZk Gvä Pkv #k@m@Tkm lbQklPk XkkvHTkTkk lTklYkûkv ckvZk Gv ¢Tkv Pkv

XkkvHTk êkk^kAkv ÿk@k ¢kUk^kkYkkg ¢k^kv Gvå ¢k @mPkv ¢k ¢lPk#kZk $\kv#kZkn$Pk Ak]Ykkg UkOk YkkvdkYkkCkrTkm

Uk| kplûk DkOkng A@mTkv Pkv êkk^kAkvTkk lTklYkûkv H Qk¥ @cm Gvå 8å

bk^kvr Æ^kkv bknBk ^kkgGv Gv; Pkv bknBk Uk|CkKUkOkv YkkvdkYkkg Gv; Pkv YkkvdkTkm lbklü bkYZkCR#krTkklR

@PTkÒkZk ^kMv QkkZk Gv; @PTkÒkZk lTkCk|‘TQk–lRCkgWk@ bkkSknTkv ckvZk Gv; bkkSknTkm lbQklPk #k@m@Tkk lTklYkûkv


A B

C D



ckvZk Gvä Tkv #k@m@Tkm lbQklPk XkkvHTkTkk lTklYkûkv ckvZk Gv; Pkv XkkvHTk êkk^kAkv ^kMv Rv kkYkkg ¢k^kv Gvå

¢v @mPkv ¢k ¢lPk#kZk lA~\kì Ak]Ykkg UkOk YkkvdkYkkCkrTkm Uk| kplûk &Uk|kZk:" Pkv êkk^kAkvTkk lTklYkûkv

^kPkvr Gvå

^Zk^kck@Tkng AQkTk Gv ¢vK\kv ÉkkZk: #kWR YkoA>kkv Gv; lTkékZkQkm Pkkv ¢kPYkkTkk #knüXkk^kTkk

¢kêkZkv H YkkvdkYkkCkr KAv\kkv Gv; Tkv Pkv XkolYkAkYkkg lTkCk|‘Qk #k@m@ä ¢kck@ ^kCkv@v WkkõklTklYkûkkv ckvZk

Gvä ¢vK\kv RkTkTkk §UkRv#kYkkg Uk|kZk: ¢vTkk ÿk@k H YkkvdkYkkCkr Uk|^kPkvr Gv–¢vYk lTklYkûkQkm Acv kkZk Gvå

Bk@vBk@ Akg¥ ¢kck@Qkm Av #k@m@Qkm YkkvdkYkkCkr KAv Gv—¢vYk TkQkm WkPkk^k^kngå ¢@vä YkkvdkYkkCkr KA^kkYkkg

%Zkkg Ykck^k|PkTkk #knXk@kCkTkkvZk KvAkv TkQkm PZkkg #k@m@ Tkv ¢kck@Tkm #km ^kkPk? ¢vTkk ¢kSkk@v YkkvdkYkkCkr

Acv kkv ¢v Pkkv WkSkm lTklYkûkTkm ^kkPk Gvå ¢c{ Pkkv ¢kck@RkTk Rv kkYkkg SkYkmr êkk^kATkng SZkvZk A>kkg Gv?

Pkv WkPkk^k^kng Gvå RkTkklRTkk #knXkXkk^k ^kBkPkvZk SkYkmr CkpcbQkTkv ¢gPk@Ykkg YkkvdkYkkCkrTkng WkcnYkkTk Gv; UknOZkTkng

WkcnYkkTk TkQkmä Wkkõkl¿ZkkTkng APkprP^k TkQkmä UkOk YkkvdkYkkCkrTkng H WkcnYkkTk Gv Av ¢ckvä SkTZk ¢k bkgPk!

SkTZk ¢kHTkkv lR^kbk Av Ykk@v ¢kgCkOkv YkkvdkYkkCkmr YknlTk@kHTkkg UkCk\kkg QkZkkgå ¢kH Pkkv Æ^kPkkv–HkCkPkkv

YkkvdkYkkCkr Ykk@v ¢kgCkOkv ¢k^Zkkvå ¢ckvä SkTZk ¢k^kkv YkkvdkYkkCkr!—¢kYk YkkvdkYkkCkmr YknlTkTkv HkvPkkg H

êkk^kATkng ñRZk WkcnYkkTkQkm ©G]m HkZk Gvä YknlTk Uk|PZkv PkvTkv ¢lPk#kZk Xkl$Pk Tkv Uk|YkkvR HkCkv Gvä

&bkkFkng @v bkCkUkOk bkkSkYkmrPkOkng"—WkmHk \kkwlAA bkgWkgSk A@Pkk ¢vTkv SkYkkrPYkk Uk|PZkv l^k#kvak §\\kkbk

¢k^kv Gvå Ykkvcm Æ^kkvTkv ïkm-UknÒk-Xkk¥-WkcvTk ^kCkv@v Uk|PZkv Uk|vYkæUk Xkl$Pk ¢k^kv Gv Pkv Pkkv UkkUkXkl$Pk

Gv; SkYkmr Æ^kTkv Rv k-Ckn<-SkYkkrPYkk Uk|PZkv Uk@Yk Uk|mlPkæUk Xkl$Pk ©G]m HkZk Gv; Pkv UknOZkTkng Ak@Ok

Gv Tkv PkvYkkg UkkvPkkTkv SkYkrTkkv Uk|vYk UkkvakkZk Gvå HvTkv SkYkmr Uk|PZkv Xkl$Pk Tk ckvZk PkvTkv SkYkr Uk|PZkv UkOk

Xkl$Pk TkQkmä AvYkAv SkYkmr l^kTkk SkYkr ckvPkkv TkQkmå HvTkv SkYkrTkkv Uk|vYk ckvZk PkvTkv SkYkkrPYkk Uk|PZkv §\\kkbk

¢k^Zkk l^kTkk @cv Tklcå

bkmPkkÆTkk l^k@cYkkg @kYkFkgÜÆTkm Fkvìk bkkSkk@Ok \kkvAkvTkv Pkkv UkkCk\k Hv km \kkCkvä UkOk

¢vYkTkk ¢gPk@ Ag¥A HnRk cPkkå ¢ckvä bkmPkk Ykk@m bkkSksYkOkm! ¢vTkk ñRZkYkkg SkYkr ^kbkv Gvä ¢vTkv

¢kPYkekkTk ^kPkvr Gv; ¢v A>kkg c#kv? ¢k HgCk\kYkkg ¢vTkng #kng QkZkng c#kv? ¢vYk bkkSkYkmrUkOkkTkv \kmSkv

@kYkFkgÜÆTkv bkmPkkTkk c@OkQkm l^k#kvak \kkCkm ¢k^Zkng cPkngå ¢@vä ¢v SkYkkrPYkk Rv k-Ckn<Tkm Uk@Yk Xk$Pkä

¢vTkv Ykk@kv l^kZkkvCk QkZkkvä YkTkv ¢v km SkYkkrPYkk—bkkSkYkmrOkmTkkv l^k@c QkZkkvä—¢vYk SkYkrTkm Uk|SkkTkPkkTkkv

l^k@c Gvå UkOk ekkTkmTkk ñRZkTkv YkoN Æ^kkv Ukk@Bkm Tk #kAvå

SkYkmr-êkk^kA WkmHk SkYkkrPYkkTkv RvBkmTkv ¢kTkglRPk QkkZk Gv Tkv WkcnYkkTkQkm ¢kck@-RkTkklRTkkv

Xkk^k ¢k^kv Gvä PkvTkng ¢k ^kOkrTk Fkk\kv Gvå YknlTkTkv Pkkv Akg¥ #k@m@ §Uk@ @kCk TkQkmä ¢v Pkkv FkwPkTZkTkm

bkkSkTkkYkkg \kmTk Gv; Tkv A>kk@vA RvcTkm lbQk@Pkk ¢Qkvr ¢kck@Tkm ^kplûk ©Lv PZkk@v ¢kck@ YkkKv TkCk@mYkkg

UkSkk@v Gvå ¢k^kk YknlTkTkv CkpcbQkTkv ¢v^kkv Xkk^k ¢k^kv Gv Av ¢ckv! @PTkÒkZkTkv bkkSkTkk@k ¢k YknlTkTkv

#k@m@Tkm ¢TknAo]Pkk @cv ¢v kk ¢kck@–¢kwakSk ¢kUkngä HvQkm Pkv¢kv @PTkÒkZkTkv lTks^kDTk bkkSkvå ¢kYk




^Zk^kck@Qkm #k@m@Tkv SkYkrTkng bkkSkTk Aõk‹g Gv Tkv Pkv #k@m@Tkng lTklYkûk ¢TTk Gv; ¢vK\kv Bk@vBk@ Pkkv

¢kck@RkTk Rv kk UkkG] CkpcbQkTkm Xkk^kTkk Uk@gUk@k @PTkÒkZkTkk UkkvakOkTkm H Gv; ¢vTkng \kdk @PTkÒkZk

§Uk@ Gvä Tkv Pkv Xkl$PkUko krA UkkvPkkTkk ¢kPYkkYkkg @PTkÒkZkTkm Xkk^kTkk Uknì A@v Gvå @kYk ¢Tkv bkmPkk

Hv kk UkOk Uk@Yk Xkl$PkQkm YknlTk¢kvTkv ¢kck@ RvPkk cPkkå

YknlTkTkk ¢kck@Tkm Bkkbk l^klSk Gvå YknlTk %Zkkg PZkkg ¢kck@ Tk A@v; HwTkSkYkrTkm êkük^kk]k

ckvZk ¢v kk êkk^kATkv PZkkg Hä Tk^kSkkXkl$Pk ^kCkv@v l^klSkUko krA YknlTk ¢kck@ A@vå êkk^kATkv PZkkg Wkkv\kk^Zkk

^kCk@ (—Xkl$PkQkm UkMCkkcTk–lTkYkgÒkOk AZkkr ^kCk@) YknlTk ¢kck@ YkkKv UkSkk@v Tklcå Tkv UkGm êkk^kA

¢PZkgPk Uk|bkTTkPkkUko krA Tk^kl^kSk Xkl$Pk A@mTkv lTkRkvrak ¢kck@ YknlTkTkk ckQkYkkg ¢kUkvå (1—Uk|lPkCk|cOk

¢QkkrPkú~ ¢kR@Uko krA lTkYkgÒkOkä 2–§FFk ¢kbkTkä 3–UkkRUk|dkk\kTkä 4–UkoHTk-bPknlPkä 5–Uk|OkkYkä

6–YkTk#knlüä 7–^kFkTk#knlüä 8–AkZk#knlü ¢Tkv 9–¢kck@#knlü—¢k^km Tk^kSkkXkl$PkUko krA êkk^kA

¢kck@RkTk ¢kUkvå) Hv lR^kbkv ¢kck@RkTkTkkv Uk|bkgCk UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv WkTkv Pkv lR^kbkv Pkkv êkk^kATkk

¢kTkgRTkkv Ukk@ Tk ckvZkå êkm @kYk ¢Tkv bkmPkk UkOk HgCk\kYkkg YknlTkTkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk A@v Gv

PZkk@v ¢vA CkmSkUkdkm (HKkZkn) UkOk Pkv RvBkm ¢TknYkkvRTkk A@v Gv PkvTkv HklPkbYk@OkekkTk QkkZk Gvå

êkvZkkgbkAnYkk@v %Zkk@v «akXkYknlTkTkv Uk|QkYk ¢kck@RkTk AZkn‘ PZkk@v Xk@Pk Fk¿^kPkmr PkvTkv SkTZk^kkR Rv^kk

PkvTkk Dk@v CkZkk cPkkå ¢c{ YknlTkTkm §PApì ^kkPk \kmSkmä PkvYk WkmHk bkkSkYkmr êkk^kA-SkYkkrPYkk Uk|PZkv

UkOk ¢kck@RkTk ^kCkv@vTkkv Xkk^k SkYkmrTkv ckvZk Gvå ¢k^kk #knXkXkk^k êkk^kATkm XkolYkAkYkkg ckvZk Gv PkvQkm

PkvTkv êkk^kATkkv SkYkr Aõkkv Av; GPkkg PkvTkm YkZkkrRk AvK\km?—Av UknOZkWkgSk QkkZk ¢vK\kmä ¢vQkm ^kSkn Tkc{å

RkTkTkkv YklcYkk ^kOkr^kPkkg #kkïkYkkg §UkFkk@Qkm ¢vYk UkOk Acv Av YknlTkTkv ¢kck@RkTk Pkv êkk^kATkv YkkvdkTkng

Ak@Ok Gvä–PZkkg Bk@vBk@ Pkkv êkk^kATkv Pkv ^kBkPkv Hv bkYZkA~êkük-ekkTk ^kPkvr Gv Pkv H YkkvdkTkng Ak@Ok

Gvä @kCk Akg¥ YkkvdkTkng Ak@Ok TkQkmä—¢vYk bkYkH^kngå

bk^kvr Æ^kkvTkv bknBk Hkv¥¢v Gvå

UkoOkr bknBk YkkvdkR#kkYkkg Gvå

YkkvdkTkng bkkSkTk bkYZkCR#krTk-ekkTk-Fkkl@Òk Gvå

¢v @PTkÒkZk lTkCk|‘Qk YknlTkTkv ckvZk Gvå

YknlTkTkng #k@m@ ¢kck@klRTkk lTklYkûkv KAv Gvå

¢kck@Tkng lTklYkûk CkpcbQk–êkk^kAkv Gvå

YkkKv Uk@gUk@k¢v CkpcbQk YkkvdkYkkCkrTkng Ak@Ok Gvå

Hv êkk^kAv YknlTkTkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk ¢kUZkng PkvOkv YkkvdkYkkCkr KAk^Zkkv—¢vYk Uk@gUk@k

lTklYkûkQkm Aõk‹g Gvå UkOk ¢kYkkg ¢kck@ \kvTkk@ Tkv RvTkk@ WkgTkv bkYZkCR#krTk^kk]k Gvä WkgTkvTkv @kCkTkkv

lTkakvSk Tkv b^kXkk^kTkkv ¢kR@ ^kPkvr Gvå ¢kck@RkTk RvTkk@Tkv UkOk bkPUkkÒk Tkv AnUkkÒkTkkv l^k^kvA Gvå CkYkv

Pkv kk lYkQZkkÓlì–¢TZkz\kCkmTkv Ckn< YkkTkmTkv ¢kR@v PkvYkkg Pkkv lYkQZkkP^kTkm Uknlì QkkZk Gvå




SkYkmr êkk^kATkv Pkkv YkkvdkYkkCkrTkm Uk|^kplûkTkkv Uk|vYk Gvå bknBk Pkkv YkkvdkR#kkYkkg Gv ¢vYk PkvOkv HkOZkng

Gv ¢vK\kv PkvTkv WkmHv A>kkgZk bknBkWknlü TkQkmå @PTkÒkZkSkk@m lRCkgWk@YknlTk ¢k^kk YkkvdkbknBkTkv bkkSkm @õkk

Gvä PkvQkm YkkvdkklXk\kkakm Æ^kTkv ¢k^kk YkkvdkbkkSkA YknlTk Uk|PZkv Uk@Yk §\\kkbkä Xkl$Pk Tkv ¢TknYkkvRTkk

¢k^kv Gv; PZkkg ¢kck@RkTk ^kCkv@vTkk Uk|bkgCk bkcvHv WkTkm HkZk Gvå

Hn¢kvä ¢c{ Pkkv êkk^kA UkOk ¢v^kk Gv Av HvTkv YkkvdkYkkg H bknBk XkkbZkng Gvä bkgbkk@Ykkg ¢vK\kv

UknOZkYkkg–@kCkYkkg–bkgZkkvCkYkkg A>kkgZk bknBk XkkbZkng TkQkmå HvTkv UknOZkYkkg YkmLkbk \kkCkvä @kCkYkkg bknBk \kkCkvä

PkvTkv YkkvdkTkk ¢PkmlTÜZk bknBkTkm Uk|PkmPk TkQkmä Tkv YkkvdkYkkCkmr YknlTk^k@ Uk|PZkv PkvTkv bkkFkm Xkl$Pk §\\kbkPkm

TkQkmå YkkvdkbknBk Pkkv @kCk ^kCk@Tkng Gv; ¢vTkv ¢kv]BZkk ^kCk@ä @kCkTkv bknBkTkng Ak@Ok YkkTkv PkvOkv YkkvdkTkv

Av YkkvdkYkkCkmr bkgPkkvTkv ¢kv]BZkk TkQkmä Tkv ¢kv]BkkOk ^kCk@Tkm Xkl$PkTkv bkkFkm Xkl$Pk Acv kkZk Tkc{å

YknlTkTkv ¢kck@RkTk RvTkk@ êkk^kATkng \kdk YkkvdkYkkCkr §Uk@ Gv Av ¢ck! ¢k SkYkkrPYkk YknlTk@kH

YkkvdkYkkCkrTkv bkkSkm @õkk Gvå ¢v YkkvdkYkkCkrTkk WkcnYkkTkQkm Tkv PkvTkm UknlìTkm Xkk^kTkkQkm ¢kck@RkTk ¢kUkv

Gv PkvQkm PkvTkv YkkvdkYkkCkr KAk^k^kkTkm Xkk^kTkk Gv Tkv UkkvPkkYkkg UkOk Pkv kkv YkkvdkYkkCkr Uk|CkK A@^kkTkm Xkk^kTkk

Gv; PkvQkm Aõk‹g Av ¢kck@RkTk RvTkk@ êkk^kA ÿk@k YkkvdkYkkCkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gvå HvYk DkOkm^kk@ bkgDk

HYkkMTkk@Tkv ¢v km Xkk^kTkk ckvZk Gv Av ¢kYkkg Akv¥ Æ^k WkkAm @cm H^kkv Tk Hkv¥¢vä AvYkAv ¢kYkkg

ARkFk Akv¥ Æ^k PkmQk‘A@ QkTkk@ ckvZk Pkkv!—¢k @mPkv HYkkM^kkYkkg PkvTkv ¢^Zk$PkUkOkv PkmQk‘A@klRTkk

WkcnYkkTkTkkv Xkk^k Gvå PkvYk ¢c{ YknlTkTkv ¢kck@ RvTkk@ êkk^kATkm YkmK YkkvdkYkkCkr §Uk@ Gvå ¢kck@

R. Tkv UknOZk WkgSkkZk–¢vTkk §Uk@ ¢vTkng \kdk TkQkmå ¢vTkng ¢vA ÓìkTPk ¢k^kv Gv Av Akv¥¢v Xkl$PkQkm

¢vA YknlTk@kHTkv ¢kck@RkTk RmSkng Tkv PkvTkk ¢kgCkOkv @PTk^kplì Qk¥ä PZkkg WkmHkv Akv¥ \kkvXkm YkkOkbk

¢vYk l^kFkk@^kk \kkCZkkv Av cng UkOk ¢k YknlTkTkv ¢kck@RkTk A<g HvQkm Ykk@k Dk@v @PTkkvTkm ^kplì Qk#kvå

—Hn¢kvä ¢k Xkk^kTkkYkkg Pkkv \kkvXkTkng UkkvakOk Gvå êkk^kATkv ¢v km Xkk^kTkk Tk ckvZk; êkk^kATkv Pkkv

YkkvdkYkkCkrTkk UkkvakOkTkm Xkk^kTkk ckvZk Av ¢ck! FkwPkTZkTkk ¢TknXk^kQkm Hv^kkv YkkvdkYkkCkr ¢k YknlTk@kH

bkkSkm @õkk Gv Pkv kkv YkkvdkYkkCkr cng UkOk bkkSkngå ¢k^km YkkvdkYkkCkrTkm Uk| kplûkTkm Xkk^kTkk PkvTkv ^kPkvr Gvå

YkkKv ¢k lA~\kì Ak]Ykkg UkOk Uk|kZk: ¢k^kk êkk^kAkv ÿk@k YkkvdkYkkCkrTkm Uk| kplûk Gv—¢vYk Aõk‹g Gvå

¢gR@Ykkg #knü Ólì Pkkv Gvä @kCkQkm UkpQkA~ FkwPkTZkTkng ^kvRTk QkZkng Gvä PZkkg êkk^kATkv ¢k^kkv

#knXkXkk^k ¢k^kv PkvTkk V]Qkm Pkv YkkvdkV]Tkv bkkSkv Gv ¢vYk UkOk §UkFkk@Qkm Acv kkZkä UkOk Bk@vBk@ Pkv

^kBkPkv ¢gPk@Ykkg Hv @kCkQkm Ukk@ Ólì UkMm Gv Pkv H YkkvdkTkv bkkSkm @cm Gvå (Uk| kFkTkbkk@ CkkQkk

–254Ykkg UkOk ¢v H ¢Ukvdkk¢v ^kkPk A@m Gvå) ¢gPk@~ÓlìTkv bkYk%Zkk ^kCk@ ¢vA\kk @kCkQkm Bk@vBk@

Ykkvdk Qk^kkTkng YkkTkm \Zkv Pkkv PkvTkv #kkïkTkk ¢QkrTkm Av bkgPkkvTkk ñRZkTkm BkWk@ TkQkmä YkkvdkYkkCkrTkng b^kæUk

Pkv HkOkPkkv TkQkmå ¢PZkk@v ¢lSkAk@ H ^Zk^kck@Tkm YknBZkPkkQkm Gv ¢vK\kv PkvYkkg Pkkv ^Zk^kck@AQkTk ckvZk;

¢gR@ ÓlìTkkv Uk@YkkQkr \kdkYkkg @kBkmTkv bkYkH^kng Hkv¥¢vå

¢vAAkv@ Hkv@#kkv@Qkm Xkk@Uko krA ¢vYk Acv kkZk Gv Av XkoPkkQkrb^kXkk^kTkk ¢kêkZkv H SkYkr QkkZkä




Tkv ¢c{ Aõk‹g Av ¢kck@Tkk Tkv #k@m@Tkk lTklYkûkv SkYkr KAv Gvä—GPkkg PkvYkkg Akg¥ Uk@bUk@ l^k@kvSk TkQkmä

AvYkAv Ukcv\kng Uk@YkkQkrAQkTk Gv Tkv WkmHng §UkFkk@AQkTk Gvå YkkvdkYkkCkrTkm Uk|^kplûk ÉkkZk: CkpcbQkkv¢v RmSkv\kk

RkTkQkm QkkZk Gvä ¢vYkkg &ÉkkZk:" #kWR ¢vYk bkoFk^kv Gv Av ¢v lTkZkYkæUk TkQkm; %Zkkg #knükPYkkTkk ¢kêkZkv

YkkvdkYkkCkr KAv PZkkg ¢kck@klRTkv lTklYkûk Acv kkZkä—¢vK\kv ¢v Pkkv §UkFkk@ H QkZkkvå #knü ¢kPYkkTkk

¢kêkZkv YkkvdkYkkCkr KAv Gv—¢v lTkZkYkæUk lbkükTPk Gvä ¢vTkk l^kTkk YkkvdkYkkCkr ckv¥ #kAv Tklcå

bknBk ¢vK\kv Ykkvdk; ¢kPYkkTkm YkkvdkR#kk ¢v H bknBk Gv; ¢v lbk^kkZk YkAkTkYkkgä UkwbkkYkkgä

ïkmYkkgä #k@m@Ykkgä @kCkYkkg–A>kkgZk bknBk TkQkmä SkYkmrTkv ¢kPYkk lbk^kkZk A>kkgZk bknBkWknlü TkQkmå FkwPkTZkQkm

Wkck@ Akv¥ Uk| kplûkYkkg A>kkgZk bknBk Gv H Tkc{å ¢kPYkkTkkv Hv Ykn$Pkb^kXkk^k PkvTkk ¢TknXk^kYkkg bknBk

Gvå bkYZkCÓlì¢v ¢k^kk ¢kPYkkTkkv lTkékZk AZkkvr Gvä PkvTkk bknBkTkkv b^kkR FkkBZkkv Gvå ¢Tkv §Ck|

¢TknXk^k ^kMv Hv¢kv YkkvdkTkv bkkdkkPkú~ bkkSkm @õkk Gv ¢v kk YknlTk Uk|PZkv ¢PZkgPk §\\kkbkQkm Tkv Xkl$PkQkm

Pkv ¢kck@RkTk Rv Gvå

¢kTkgRb^kæUk ¢kPYkkYkkg êkük-ekkTk-lbQk@Pkk Pkv YkkvdkTkng Ak@Ok Gv Tkv ^kFFkv ^k|PkklR

#knXkUkl@OkkYk Pkv UknOZkWkgSkTkng Ak@Ok Gvå ¢kPYkkTkk ¢kTkgRbkkCk@Tkv ©Gk]mTkv PkvYkkg Hv YkCTk Gv ¢v^kk

TkCTk YknlTk¢kv @PTkÒkZkTkv bkkSkm @õkk Gvä PkvTkk lTklYkûkæUk Rvc Gv Tkv RvcTkv KA^kkTkng Ak@Ok ¢kck@

Gvä PkvQkm HvOkv XkAlPkQkm YknlTkTkv ¢kck@ ¢kUZkkv PkvOkv YkkvdkYkkCkr ¢kUZkkvä ¢vK\kv Av PkvTkk Xkk^kYkkg

YkkvdkYkkCkr KAk^k^kkTkkv ¢kR@ QkZkkvå ¢k @mPkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk RvTkk@k êkk^kAkv Pkv ¢k

Rn:akYkAk]Ykkg YkkvdkYkkCkrTkm Uk| kplûkTkng Ak@Ok Gvå ¢kYk bkYkÆTkv YknlTk ^kCkv@v bkPUkkÒkTkv SkYkkrPYkk êkk^kAv

@kvH Xkl$PkQkm RkTk Rv kng Hkv¥¢vå ¢ckvä Ykk@k Dk@v Akv¥ SkYkkrPYkk–bkgPk UkSkk@vä ekkTk-SZkkTkYkkg

¢PkmlTÜZk ¢kTkgRTkk XkkvHTk HYkTkk@k Akv¥ bkgPk Ykk@k Dk@v UkSkk@vä Pkkv Xkl$PkQkm PkvYkTkv XkkvHTk

A@k^kmTkv UkGm cng HYkngå—¢k^kkv Xkk^k CkpcbQk–êkk^kATkv @kvH @kvH ¢k^kv Gvå «akXkRv^kTkk Æ^kv Uko^kvr

¢kLYkk Xk^kYkkg YknlTk^k@kvTkv Uk@Yk Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk RmSkng cPkngä Tkv lPkZk‘Fkkv UkOk PkvTkng ¢TknYkkvRTk

A@mTkv §ûkYk V]Tkv UkkYZkk cPkkä ¢v ^kkPk Ukn@kOkkvYkkg Uk|lbkü Gvå êkvZkkgbkAnYkk@v ¢klRTkkQk YknlTk@kHTkv

¢kck@RkTk RmSkgn cPkngä FkgRTkkbkPkm¢v Ykck^km@ YknlTk@kHTkv ¢kck@RkTk RmSkng cPkngå—¢v WkSkk Uk|bkgCkkv

Uk|lbkü Gvå

¢k @mPkv Fkk@ Uk|Ak@Tkk RkTkYkkgQkm ¢kck@RkTkTkm ^kkPk A@mä c^kv WkmHk ¢kwaklSkRkTkTkkv §UkRv#k

¢kUkv Gvå

❃




±9²

¢kwakSkRkTkTkn g ^kOkrTk¢kwakSkRkTkTkn g ^kOkrTk¢kwakSkRkTkTkn g ^kOkrTk¢kwakSkRkTkTkn g ^kOkrTk¢kwakSkRkTkTkn g ^kOkrTk

Hn¢kvä ¢c{ RkTkYkkg bkkYkv bkPUkkÒk Pk@mAv YknBZkUkOkv YknlTk \kmSkk Gvä

¢vK\kv Av SkYkrTkk \kdkUko krATkk RkTkTkm ¢kYkkg YknBZkPkk Gvå RkTk A@Tkk@Tkm YkmK

YkkvdkYkkCkr §Uk@ \kkCkm Gvå #knükvUkZkkvCk ^kMv Av k]ekkTkTkk AUkkK Bkkv\km @cv\kk

YknlTk^k@kv Rvc Uk|PZkv lTkYkrYk ckvZk Gvå Uk@gPkn êkk^kAkv Xkl$PkUko krA SZkkTk @kBkmTkv

lTkRkvrak ¢kck@ bkkQkv lTkRkvrak ¢kwakSk UkOk ¢kUkv Gvå YknlTkTkv Pkkv FkwPkTZkTkk

YkSkRl@ZkkYkkgQkm ¢kTkgRTkk YkkvHkg ©G»Zkk Gvå ¢vTkv LgMm–Ck@YkmTkng Av RvcTkm

@dkkTkng \kdk A>kkg Gv!

êkk^kA YknlTk ^kCkv@vTkv ¢kwakSkRkTk ¢kUkv–Pkv Acv Gv—


b^kvFGkck@l^kck@Hk\UTkPZkk TkméC^kUnHkkrZkPvúúúúúúúúúúúúbkkSkoTkkg Pn Tk bkk PPbPRUKn ÉkkZkvOk bkgXkk^ZkPvúú’úúúúúúúúúAnùZkkrRkwakSkUQZk^kkl@lXkl@Rg Fkkl@ÇkXkk@dkYk gúúúúúúúúúúúúZkÅkbYkklRc ^kPrPv Ék#klYkTkkg SkYkkvr CkpcbQkkvÅkYkkP ~úú’’9’’

¢Qkr :—#k@m@ £FGkTknbkk@ XkkvHTkä CkYkTk ¢Tkv bkgXkkakOkQkm Tkm@kvCk @cv Gvå Uk@gPkn ¢k

Uk|Ak@Tkm £FGkTknbkk@ Uk| kplûk bkkSkn¢kvTkv bkgXk^k TkQkmå PkvQkm PkvYkTkng #k@m@ DkOkng A@mTkv ¢b^kbQk Qk¥

HkZk Gvå ¢k^km R#kkYkkg êkk^kA Pkv #k@m@Tkv ¢kwakSkä UkQZk XkkvHTk ¢Tkv H] ÿk@k ^k|Pk Ukl@Ukk\kTkTkv

ZkkvCZk A@v Gv PkvQkm H ¢c{ Pkv YknlTk¢kvTkkv SkYkr §ûkYk êkk^kATkk lTklYkûkv H Fkk\kv Gvå 9å

£FGk¢Tknbkk@ ¢kck@-l^kck@ Tkv bkgXkkakOk ^kMv #k@m@ Tkm@kvCk @cv Gvä Uk@gPkn YknlTk¢kvTkv Pkkv

£FGkTknbkk@ XkkvHTkklR ckvPkng TkQkmä PkvQkm PkvYkTkng #k@m@ Uk|kZk: ¢#k$Pk H @cv Gvå Uk@gPkn §ûkYkCkpcbQkkv

ZkkvCZk ¢kwakSk PkQkk UkQZk Bkkv@kA-UkkOkm ^kMv YknlTk¢kvTkk #k@m@Tkv Fkkl@ÒkUkk\kTk YkkKv bkYkQkr WkTkk^kv Gvå

¢v @mPkv YknlTkSkYkrTkm Uk| kplûk §ûkYk êkk^kAkv ^kMv QkkZk Gvå–YkkKv SkYkmr CkpcbQkkv¢v ¢k^kk RkTkSkYkrTkng

Ukk\kTk A@^kngå


A B

C D



Hv¢kv bkYZkCR#krTk ¢Tkv bkYZkCekkTk §Uk@kgPk #knükvUkZkkvCk ^kMv Av k]ekkTkTkk AUkkK Bkkv\km @õkk

Gv ¢v kk YknlTk@kH RvcQkm UkOk ¢PZkgPk §RkbkmTk ckvZk Gvä Pkv¢kv ^kTk-HgCk\kYkkg @cv Gvä LgMmYkkg

¢kvN^kkTkng Av Ck@YkmYkkg bTkkTk A@^kkTkng PkvYkTkv ckvPkng TkQkmä @kvCkklR QkkZk Pkkv ¢kwakSk UkOk \kvPkk TkQkmå

lR^kbkYkkg ¢vA ^kBkPk lTkRkvrak ¢kck@ \Zkvä PkvYkkg Akv¥ ^kk@ LgMkv ¢kck@ Yk]vä Akv¥ ^kk@ Xk@–§Tkk]kYkkg Ck@Yk ¢kck@ Yk]vä ¢vYk £FGkTknbkk@ ¢kck@ PkvYkTkv TkQkmä ¢vK\kv YknlTkTkv DkOkm^kk@ @kvCk–lTkWkr]Pkk ^kCkv@v QkkZk Gv; Uk@gPkn ¢v kk Uk|bkgCkv SkYkkrPYkk §ûkYk–êkk^kAkv YknlTkTkng SZkkTk @kBkv Gvä PkvYkTkv

@kvCk ^kCkv@v QkZkkv ckvZk Pkkv Pkv HkOkmTkvä ¢kck@ ^kBkPkv ¢kck@Tkm bkkQkv lTkRkvrak ¢kwaklSk UkOk ¢kUkv

Gvä PkQkk «Pkn¢Tknbkk@ ZkkvCZk ¢kck@ ¢kUkv Gvå ¢vYk Xkl$PkUko krA êkk^kAkv YknlTkTkng SZkkTk @kBkv Gvå

¢c{ §PApìUkOkv YknlTkTkm ^kkPk \kmSkm Gvå ¢kQkm ¢vYk Tk bkYkH^kng Av YknlTk lbk^kkZkTkk WkmHk Æ^kkvTkv

¢kck@ Av ¢kwakSkRkTk Rv kkTkkv lTkakvSk Gvå êkk^kA WkmHk Æ^kkvTkv UkOk PkvYkTkm XkolYkAkTkv ZkkvCZk ¢kR@Qkm

Av A<OkkWknlüQkm ZkkvCZk RkTk ¢kUkvå UkOk SkYkrUk|bkgCkTkm YknBZkPkk Gvä PZkkg SkYkkrPYkkTkv RvBkPkkg l^k#kvak

§\\kkbk ¢k^kv Gvå YknlTk Pkv §ûkYk UkkÒk Gv PkvQkm PkvTkm YknBZkPkk Gvå

¢ckä YknlTkR#kk #kng Gv–PkvTkm HCkPkTkv BkWk@ TkQkmå TkkTkAMk @kHAnYkk@ ckvZk Tkv YknlTk Qk¥Tkv

FkwPkTZkTkv bkkSkPkk ckvZkä FkwPkTZkTkk ¢PkmlTÜZk ¢kTkgRTkng Uk|Fko@ b^kbkg^kvRTk HvTkv Uk|CkK>kng ckvZkä ¢v^kk YknlTk

RvcQkm Pkkv ¢PZkgPk §RkbkmTk Gv—

bk^kr Xkk^kQkm ¢kwRklbkTZk ^kplûk A@mä

YkkÒk Rvc Pkv bkgZkYk cvPkn ckvZk Hkvå

CkYkv Pkv km LgMm ckvZk UkOk Rvc lbk^kkZk WkmHkv Ukl@Ck|c HvTkv TkQkm; WkkõkÓlì^kk]k Æ^kkvTkv

\kkCkv Av ¢k^kk YknlTk Wkcn Rn:Bkm c#kvå ¢@v Xkk¥ä ¢vTkk ¢gPk@Ykkg Pkkv ¢kTkgRTkk ©Xk@k ^kcv Gvä–Av Hv ¢kTkgRTkm A\UkTkkZk PkTkv TkQkm ¢k^km #kAPkmå FkwPkTZkTkk ¢v ¢kTkgRTkm cogVYkkg LgMm-Ck@YkmTkng \kdk

H A>kkg Gv? HvYk YkSZkzWkRnQkm Rl@Zkkv ©G]v PkvYk FkwPkTZkTkk ¢gPk@Tkk YkSZkYkkgQkm YknlTkTkv ¢kTkgRTkk

YkkvHkg ©G»Zkk Gvå ¢k^kk YknlTkTkv @kvCkklR QkkZk Pkkv Xkl$PkUko krA SZkkTk @kBkmTkv §ûkYk CkpcbQkkv UkQZk

¢kck@Tkm bkkQkv ZkkvCZk ¢kwaklSk UkOk ¢kUkv Gvå—¢kTkng TkkYk bkkSknTkm ^kwZkk^kpPZk Gv; Pkv Ckn<Xkl$PkTkkv

¢vA Uk|Ak@ Gvå êkk^kATkk APkr ZkYkkg Ukcv\kkg Rv kUkoHk Acm Tkv WkmÆ Ckn<§UkkbkTkk Acmä PkvYkkg ¢k^kk

Uk|Ak@Tkk Xkk^k êkk^kATkv ckvZk Gvå YknlTk UkkvPkv Pkkv Wkkv\kv Tklc Av YkTkv ¢k^kkv @kvCk QkZkkv Gv YkkKv ¢k^kkv

Bkkv@kA Av ¢k^km R^kk ¢kUkkvä UkOk Xkl$Pk^kk]k êkk^kAkv ¢vTkng SZkkTk @kBkv Gvå

Hn¢kvä ¢kYkkg ¢vA\kk #knXk@kCkTkm ^kkPk TkQkm UkOk bk^krekTkm êkük ¢Tkv bkYZkCR#krTk Av kkg ckvZk

Pkv Ukcv\kkg WkPkk^km CkZkk Gvä ¢v km êkükUko krATkk êkk^kASkYkrTkm ¢k ^kkPk Gvå %Zkkg êkük H bkkFkm Tk

ckvZk Tkv AnRv^k-AnCkn<Tkng bkv^kTk ckvZk PZkkg Pkkv êkk^kASkYkr ckvPkkv TkQkmå

êkk^kATkv YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkk Uk|PZkv Av kkv Uk|vYk ckvZk Gv Pkv ¢c{ WkPkk^k^kng Gvå HvYk UkkvPkkTkk




#k@m@Ykkg @kvCkklR QkPkkg R^kk A@^kkTkkv @kCk QkkZk Gvä Pkkv YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkk Uk|PZkv UkOk SkYkmrTkv

^kkPbk\ZkQkm ¢kwaklSkRkTkTkkv Xkk^k ¢k^kv Gvå ^kck\kk UknÒkTkv @kvCkklR QkPkkg PkvTkng Av kng SZkkTk @kBkv Gv!

Pkkv SkYkmrTkv Pkkv bkkwQkm ^kck\kk SkYkkrPYkk Gvä PkvTkk Uk|PZkv PkvTkv ¢kck@RkTk–¢kwakSkRkTk–#kkïkRkTk ^kCkv@vTkkv

Xkk^k ¢k^Zkk ^kCk@ @cvPkkv TkQkmå ¢c{ Akg¥ R^kkQkm #k@m@ bkk<g @cv Av #k@m@Qkm SkYkr KAv–¢v lbkükgPk

TkQkm bQkkUk^kkvä UkOk SkYkmrTkv @kCkTkkv Uk|Ak@ Av kkv ckvZk Gv Pkv WkPkk^k^kng Gvå HvTkv SkYkr A@Pkkg bkgbkk@

Pk@VTkkv Uk|vYk ^kSkm HkZk Pkv SkYkmr #kvTkkv? bkgbkk@Ykkg Æ^kkv ïkm–UknÒk ^kCkv@vTkm ^kakrCkkgLä \kCTkUk|bkgCk

^kCkv@vTkk WkckTkv @kCkTkk Yk\kk^kk A@v Gvä–PZkkg Pkkv ¢#knXkXkk^k Gvä GPkkg Yk\kk^kk A@v Gvä Pkkv SkYkrTkkv

HvTkv @gCk Gv Pkv SkYkmr Æ^k XkCk^kkTkTkk HTYkA\ZkkOkAä YkkvdkA\ZkkOkAä Akv¥ ZkkÒkkUk|bkgCkä Xkl$PkUk|bkgCkä

ekkTkUk|bkgCk–^kCkv@v WkckTkv SkYkrTkkv §Pbkkc ^Zk$Pk A@v Gvå #knXkTkk ¢TkvA Uk|Ak@kvYkkg ¢kwakSkRkTkTkkv UkOk

Uk|Ak@ êkk^kATkv ckvZk Gvä—PkvTkm ^kkPk A@må c^kv ÒkmHng ekkTkRkTk Gv PkvTkng ^kOkrTk A@v Gvå

❃


cv êkk^kA!

¢k Xk^kRn:Bk PkTkv ^kck\kk Tk \kkCkPkk ckvZk Tkv b^kXkk^kbknBkTkkv ¢TknXk^k Pkng FkkcPkkv

ckvä Pkkv Pkk@k SZkvZkTkm lR#kk Uk\kKk^km TkkgBk; HCkPkQkm §Rkbk Qk¥ ¢gPk@Ykkg FkwPkTZkTkv

SZkk^kPkkg PkTkv Uk@YkkTkgR Uk|CkK#kv Tkv Xk^kTkm ^kv\kMm dkOkYkkg PkoKm H#kvå ¢kTkgRAk@m Uk@Yk-

¢k@kSZk FkwPkTZkRv k Pkk@kYkkg H lWk@kÆ @õkkv Gvå



±10²

ekkTkRkTk ¢QkkrPkekkTkRkTk ¢QkkrPkekkTkRkTk ¢QkkrPkekkTkRkTk ¢QkkrPkekkTkRkTk ¢QkkrPkú~ #kkÔkRkTkTkn g ^kOkrTk~ #kkÔkRkTkTkn g ^kOkrTk~ #kkÔkRkTkTkn g ^kOkrTk~ #kkÔkRkTkTkn g ^kOkrTk~ #kkÔkRkTkTkn g ^kOkrTk

AngRAngRkFkkZkrTkk Æ^kv Uko kvr Xk@^kkMTkk Xk^kYkkg Xkl$PkUko krA YknlTkTkv #kkïk

¢kUZkng cPkng—Pkv RkBk\kkv #kkïkRkTk YkkKv Uk|lbkü Gvå Hn¢kvä ¢k ekkTkRkTkTkkv

DkOkkv YklcYkk Gvå HvOkv bkkFkk #kkïkTkm ¢kv]BkkOk A@m Gv Tkv UkkvPkv bkYZkCekkTk

Uk|CkK AZkn‘ Gv PkvTkv ¢v kkv Xkk^k ¢k^kv Gv Av ¢ckvä ¢k^km lHTk^kkOkm Tkv ¢k^km

Ckn<^kkOkm HCkPkYkkg Uk|Fkk@ UkkYkv Tkv Æ^kkv bkYZkCekkTk UkkYkmTkv lcPk A@vå

ekkTkTkk WkcnYkkTkUko krA #kkïkRkTk ^kMv ekkTkTkkv DkOkkv dkZkkvUk#kYkXkk^k Bkm\km

HkZk Gvå

ekkTkRkTkTkkv YklcYkk ¢Tkv PkvTkng YkckTk V] Av k]ekkTk WkPkk^kv Gv—


^ZkkBZkk UnbPAùRkTkYknÆkPlSkZkkg UkLkZk Xk^Zkk’YkTkkgúúúúúúúúúúúúúúúúXk‘’Zkk Zkl’ÓùZkPv ÌknPkÌkZklYkRg RkTkg PRkcnWknrSkk:úú’úúúúúúúúúúúlbkáv ª†bYkTk ~ HkTkTkkTP@vakn AùlPakn Çkw\kkv‘Zk\kkvAùkv’bk^k-úúúúúúúúúúúúúúÌkmAùkl@ÉkAùKmApùPklBk\kHkCk’Awù^k\ZkXkkHkkv HkTkk:úú’’10’’

¢Qkr :—§TTkPk WknlüTkk Skk@A Xk^Zk Æ^kkvTkv ^kkgFk^kk YkkKv Xkl$PkQkm Hv UknbPkATkng RkTk

¢kUk^kkYkkg ¢k^kv Gv ¢Qk^kk PkvYkTkv Pkû^kTkng ^ZkkBZkkTk ¢kUk^kkYkkg ¢k^kv Gvä PkvTkv l^kÿkTkkv êknPkRkTk

(ekkTkRkTk) Acv Gvå ¢k ekkTkRkTk lbkü QkPkkg QkkvMk H Xk^kkvYkkg YkTknaZk Pkv Av k]ekkTk Uk|kUPk A@m

\kv Gv HvTkk ^kMv bkYkbPk l^këk bkkdkkPk~ RvBkkZk Gv ¢Tkv Hv Uk|CkK QkPkkg ÒkOkv \kkvATkk Uk|kOkm §Pbk^kTkm

#kkvXkk A@v Gvå 10å

bk^krekRv kTkk Acv\kk #kkïkkvTkng Xkl$PkUko krA ^ZkkBZkkTk A@^kng PkQkk l^k#kk] Wknlü^kk]k Xk^Zk

Æ^kkvTkv ^kkgFk^kk YkkKv Xkl$PkUko krA UknbPkAkv ¢kUk^kk PkvTkv ekkTkmHTkkv #kkïkRkTk ¢Qk^kk ekkTkRkTk Acv

Gvå ¢k^kk ekkTkRkTkTkng V] #kng? Pkkv Acv Gv Av ¢k^kk ekkTkRkTk ^kMv Xk^Zk Æ^k QkkvMk H Xk^kkvYkkgä


A B

C D



ÒkOk \kkvATkv §Pbk^kAk@m PkQkk êkmAk@m ¢vK\kv Av bkYk^kbk@OkklR \kdYkmTkv A@Tkk@ä ¢Tkv \kkvATkk bkYkbPk

UkRkQkkvrTkv cbPk@vBkk bkYkkTk bkkdkkPkú~ RvBkTkk@ ¢v kk Av k]ekkTkTkv Uk|kUPk A@v Gv; ¢vK\kv Av PkmQk‘A@UkR^km

bklcPk Av k]ekkTkTkv UkkYkv Gv ¢v km ^kkPk \kmSkm Gvå ekkTkTkm ¢k@kSkTkkTkkv Hv Xkk^k Gv PkvTkk V]Ykkg

Av^k]ekkTk UkkYkv Gv Tkv ^kFFkv ekkTkTkk WkcnYkkTkTkkvä SkYkmrTkk WkcnYkkTkTkkv Hv #knXkXkk^k Gv PkvTkkQkm

PkmQk‘A@UkR ^kCkv@v Yk]v Gvå YkkKv UkkvPkkTkk lcPkTkk FkkcA êkk^kAv cgYkv#k ekkTkRkTk ¢^k#Zk A@^kk

ZkkvCZk Gvå

Hn¢kvä ¢k ekkTkRkTkTkkv YklcYkk! bkkFkk #kkïk #kng PkvTkm HvOkv ¢kv]BkkOk A@m Gv Tkv

UkkvPkv bkYZkCekkTk Uk|CkK AZkn‘ Gv PkvTkv ¢v kkv Xkk^k ¢k^kv Gv Av ¢ckvä ¢k^km lHTk^kkOkm Tkv ¢k^km

Ckn<^kkOkm HCkPkYkkg Uk|Fkk@ UkkYkvä Tkv Æ^kkv bkYZkCekkTk UkkYkmTkv UkkvPkkTkng lcPk A@vå—¢k^km

ekkTkUk|Fkk@Tkm Xkk^kTkkUko krA UkkvPkv #kkïk \kBkvä \kBkk^kvä ^kkgFkvä Uk|lbkü A@vä \kkvAkvTkv bkcv\kk¥Qkm #kkïk

Yk]v—¢vYk A@v;–¢k^kkv ekkTkRkTkTkkv Xkk^k SkYkmr Æ^kTkv ¢k^kv Gvä Tkv SkYkrTkk lHekkbknTkv UkOk ¢v^kkv

Xkk^k ¢k^kv Gvå

ekkTkRkTkYkkg UkkvPkkTkv ekkTkTkng WkcnYkkTk DkngKkZk Gvå PZkkg Akv¥ bkYZkCÓlì Æ^kTkv ¢v^kk ªFkk

UknOZk WkgSkk¥ HkZk Gv Av PkmQk‘A@ QkkZkä Tkv bkYk^kbk@OkYkkg lR^ZkS^klTk GoKvä ¢v lR^ZkS^klTk Im\kmTkv

DkOkk Æ^kkv SkYkr UkkYkvå &¢XkmdOk ekkTkkvUkZkkvCk" ¢vK\kv ekkTkTkk Pkm^k|@bkQkm ^kk@g kk@ PkvYkkg §UkZkkvCk

HkvM^kkv–PkvTkv UkOk PkmQk‘A@Uk|AplPkTkng Ak@Ok Aõk‹g Gvå UkOk ¢k^kkv Xkk^k Bk@vBk@ AkvTkv ckvZk? Av ekkTkb^kæUk

¢kPYkkTkv HkOkmTkv HvOkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK AZkn‘ ckvZk ¢vK\kv UkkvPkv SkYkr UkkYZkkv ckvZk PkvTkv H ekkTkRkTk

Av ¢XkmdOkekkTkkvUkZkkvCk ZkQkkQkr ckvZk Gvå bkkFkkv YkkCkr HvOkv HkOZkkv Gv ¢v kk êkk^kATkk SkYkrTkm ¢k

^kkPk Gvå bkYZkCR#krTk ^kCk@ Pkkv ^k|Pk–RkTk ^kCkv@v #knXk A@^kk GPkkg ¢TkklRQkm bkgbkk@Ykkg @BkMm @õkkv

Gvå ¢c{ Pkkv XkvRekkTk A@mTkv Hv YkkvdkYkkCkvr FkM>kkv Gv ¢v kk Æ^kTkm ^kkPk Gvå Hv UkkvPkv H ekkTk

TkQkm UkkYZkkv Pkv WkmHkTkv ekkTkRkTk #kng A@#kv? ekkTkTkk lTkOkrZk ^kCk@ #kkïk ^kCkv@vTkk WkcnYkkTkQkm UknbPkA

^kCkv@vTkng RkTk A@v PkvYkkg YkkvdkYkkCkr ^kCk@Tkkg UknOZk WkgSkkZkä UkOk ¢c{ êkk^kASkYkrYkkg Pkkv YkkvdkYkkCkr

bklcPkTkk RkTkklRTkm Uk|SkkTkPkk Gv; ¢vK\kv bkYZkCR#krTkTkm Uk|klUPk Pkkv Uk|QkYk A@^km Hkv¥¢v; PkvTkk ^kCk@

YkkvdkYkkCkr QkkZk Tkc{å ekkTkRkTk–#kkïkRkTk A@Tkk@ êkk^kATkv bkP#kkïk Tkv An#kkïk ^kFFkv l^k^kvA Gvå

bk^krekTkm ^kkOkm Im\kmTkv CkOkSk@klR bkgPkkv¢v CkgoQkv\kk ^kmPk@kCkm #kkïkkvTkv ¢kv]BkmTkv PkvTkng RkTk ¢Tkv Uk|Fkk@

A@v; UkOk lYkQZkkÓlì¢v @Fkv\kkä Pkû^kl^k<üä AnYkkCkrTkk UkkvakA ¢v kk An#kkïkTkv Pkv YkkTkv Tklcä PkvTkng RkTk

Av Uk|Fkk@ A@v Tklcå ¢TkvAkTPkYkZk bkPkú~#kkïkTkv ¢kv]BkmTkv PkvTkk H RkTkklR A@vå

bkgZkkvCkTkm Tkv ¢#knüPkkTkm <lFk GkvMmTkvä UkkvPkkTkk lFkRkTkgR b^kXkk^kTkm Ólì–<lFk–Uk|mlPk A@^km

Pkv bkYZkCR#krTk Gvä Pkv SkYkrTkm Ukcv\km FkmH Gvä PkvTkk ^kCk@ UknOZk WkgSkkZk UkOk A\ZkkOk Tk QkkZkä

YkkvdkYkkCkr Tk QkkZkå UknOZkTkm <lFkYkkg ¢KA>kkvä UknOZkTkk l^kA\UkYkkg APkprP^kWknlüQkm PkTYkZk Qk¥Tkv @kvAkOkkv

PkvTkv UknOZkTkm bkkQkv lYkQZkkP^kTkng UkkUk UkOk XkvCkng WkgSkkZk Gvå Ukgå êkm KkvM@Yk\\kÆ YkkvdkYkkCkrUk|Ak#kATkk




GÍk ¢SZkkZkYkkg Acv Gv Av—&&HwTkSkYkrYkkg Pkkv ¢v km ¢kYTkkZk Gv Av Ukcv\kkg YkkvKng UkkUk GkvMk^kmä UkGm

TkkTkng UkkUk GkvMk^k^kkYkkg ¢k^kv Gvå PkvQkm ¢v lYkQZkkP^kTkv bkkPk ^ZkbkTkklRQkm UkOk YkckTk UkkUk HkOkm

Ukcv\kkg GkvMk^Zkng Gvå YkkKv Hv UkkUkTkk V]Qkm M@Pkkv ckvZkä PkQkk UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkv Rn:Bk-bkYknÜYkkg

MnWkkM^kk Tk £FGPkkv ckvZk Pkv Æ^k ¢k lYkQZkkP^kUkkUkTkv ¢^k#Zk GkvMvå zTkRk-Uk|#kgbkklRTkk l^kFkk@Qkm

UkOk l#klQk\k Qk^kng ZkkvCZk TkQkmå""

Akv¥ Acv Av bkYZkA~P^k Pkkv Wkcn ªFkm XkolYkAkYkkg ckvZkä Ukcv\kkg Pkkv ^k|Pk–bkgZkYk ckvZkä Pkkv

PkvTkv lHTkYkPkTkk ¿YkTkm BkWk@ TkQkmå &lHTkYkPkYkkg Pkkv ¢v km Ukl@UkkKm Gv Av Ukcv\kkg bkYZkA~P^k ckvZkä

UkGm ^k|Pk ckvZk" (YkkvdkYkkCkrUk|Ak#kA UkkTkng 295) &&YknlTkUkR \kv kkTkkv ¿Yk Pkkv ¢k Gv Av Ukcv\kkg Pkû^kekkTk

QkkZkä UkGm §RkbkmTk Ukl@OkkYk QkkZkä Uk@makcklR bkcTk A@^kkTkm #kl$Pk QkkZkä ¢Tkv Pkv UkkvPkkTkm Ykv]v

H YknlTk Qk^kk £FGvä PZkk@v êkmCkn< PkvTkv YknlTkSkYkr ¢gCkmAk@ A@k^kvå UkOk ¢k Pkv A¥ HkPkTkm l^kUk@mPkPkk

Gv Av Pkû^kekkTk@lcPk Tkv l^kakZkkbk$Pk Æ^kTkv YkkZkk ^kMv ^kk \kkvXk WkPkk^km YknlTkUkR ¢kUkmä UkkG]Qkm

¢TZkQkk Uk| kplûk A@k^k^km!—¢v Pkkv YkkvKkv ¢TZkkZk Gvå""—200 ^kakr Ukcv\kkg Ukgå KkvM@Yk\\kÆTkng ¢k

AQkTk Gvå

WkgSkTkkg UkkgFk Ak@OkkvYkkg lYkQZkkP^k bkkwQkm YknBZk Ak@Ok Gvå lYkQZkkP^k GkvM>kk ^kCk@ ¢^k|Pk Av

AakkZkklR GoKv Tklcå lYkQZkkP^k GoKPkkg ¢TkgPkk WkgSkTk ¢vA dkOkYkkg PkoKm HkZk Gvå HvTkv cÆ lYkQZkkP^k

GkvM^kkTkm Pkkv R@Ak@ TkQkm PkvTkv ¢^k|Pk A>kkgQkm GoK#kv? Tkv ^k|Pk A>kkgQkm ¢k^k#kv? ¢kPYkk #kng Gv PkvTkm

HvTkv BkWk@ TkQkm Pkv #kvYkkg ©Xkkv @cmTkv ^k|Pk A@#kvå lFkRkTkgRb^kæUkTkkv ¢TknXk^k QkZkk UkGm PkvYkkg H@kA

l^k#kvak lbQk@Pkk QkkZkä PZkk@v Wkv AakkZkFkkvAMmTkk ¢Xkk^kæUk UkgFkYkCknOkbQkkTk PkQkk êkk^kASkYkr Uk|CkKv Tkv

PkvTkv ^k|Pk bkkFkkg ckvZkå ¢k^kk êkk^kASkYkrTkk §ÛkvPkTkTkkv ¢k ¢lSkAk@ Gvå

bkYZkCR#krTk ^kCk@ $\kv#k (¢kTkgR Tklc UkOk A\kv#k) bkcTk A@mTkv Yk@m HkZk PkkvUkOk Xk^k

DkK^kkTkkv TkQkmå A]#k-KmAk Ukpå 126 Ykkg Ukgå êkm @kHYk\kÆ Acv Gv Av—#knXkl¿Zkk Uk@gUk@k–¢kCk]

HPkkg YkkvdkTkng Ak@Ok Qk#kv–¢v kkv ¢ekkTkmTkv Xk|Yk Gvå zcbkk–HoLgn–Fkkv@m–¢Wk|ô–Ukl@Ck|c ¢vTkkQkm

@lcPkUkOkngä PkQkk Ykck Ukl@akckvTkng bkc^kngä–PkvTkk DkOkk WkkvHkQkmä DkOkk Ak] bknSkm &&Yk@Avù Fko@k ckvPv cn.WkcnP Aùì Aù@Pv cy Pkv Aù@kv"" PkQkklUk ¢ekkTk^kMv AYkr dkZk Pkkv QkPkkv TkQkmå ¢ekkTkmTkm ¢v WkSkm #knXkl¿Zkk

Pkkv AìæUk Gvä Rn:BkæUk Gvä #knüb^kæUkTkk ¢TknXk^kTkm HvYk ¢v Akg¥ bknBkæUk TkQkmä ¢TknXk^kTkkv Hv

Uk@Yk ¢kTkgR Gv PkvTkm CkgSk UkOk #knXk@kCkYkkg TkQkmå ¢v kk #knXk@kCkTkv Akv¥ YkkvdkTkng Ak@Ok YkkTkvä–Uk@gUk@k

UkOk ¢v @kCk YkkvdkTkng Ak@Ok Qk^kkTkng YkkTkv Pkkv Acv Gv Av Pkv HoLkv Gvä Xk|YkYkkg Gvå YkkvdkTkng Ak@Ok

¢v TkQkm; YkkvdkTkng Ak@Ok Pkkv #knüb^kæUkTkkv ¢TknXk^k Gvå

Uk|èTk :—FkkvQkk Ak]Ykkg #knüb^kæUkTkkv ¢TknXk^k Pkv YkkvdkTkng Ak@Ok Xk\kv ckvZkä UkOk ¢k ALOk

UkgFkYkAk]Ykkg Pkkv @kCk YkkvdkTkng Ak@Ok c#kv Tkv?




§ûk@ :—UkgFkYkAk]Ykkg QkZkv\kk YknlTk UkgFkYkAk]Tkk Æ^kkvTkv Pkkv ¢k ^kkPk bkYkHk^kv Gvå FkkvQkk

Ak]Tkkv SkYkr HnRkv Tkv UkgFkYkAk]Tkkv SkYkr HnRkv—¢vYk Akg¥ TkQkmå SkYkr ¢vK\kv Av YkkvdkTkkv YkkCkr ÒkOkv

Ak]v ¢vA H Uk|Ak@Tkkv Gvå %Zkk@v ¢Tkv %Zkkgä Hv Akv¥ Æ^k Ykkvdk UkkYk#kv Pkv @kCkTkv GkvMmTkv

#knüb^kæUkTkk ¢TknXk^kQkm H Ykkvdk UkkYk#kvå A>kk@vZk Akv¥ UkOk dkvÒkvä Akv¥ UkOk Æ^k @kCk ^kMv Ykkvdk

UkkYkv Tklcä ¢v lTkZkYk Gvå

Ukcv\kkg HvOkv YkkvdkYkkCkrTkng ¢k^kng b^kæUk Tkœm AZkn‘ Gv Tkv bkYZkCR#krTk ^kMv UkkvPkkYkkg Pkv^kkv

¢g#k Uk|CkK AZkkvr Gvä PkvTkv UkGm @kCkTkm YkgRPkkTkk Av kk Uk|Ak@kv ckvZk PkvTkk AQkTkYkkg Fkk@ Uk|Ak@Tkk

RkTkTkm ^kkPk Fkk\kv Gvå YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkk Uk|PZkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk-¢kwakSkRkTk §Uk@kgPk

#kkïkRkTkTkkv Xkk^k UkOk êkk^kATkv ¢k^kv Gvå ¢vTkv ^kmPk@kCkm #kkïkTkkv DkOkkv l^kTkZk ¢Tkv WkcnYkkTk

ckvZk; ^kmPk@kCkm ekkTkTkm Uk|Xkk^kTkk AvYk QkkZkä DkOkk Æ^kkvYkkg ¢vTkkv Uk|Fkk@ AvYk QkkZkä ¢v YkkKv

Pkv UkkvPkkTkm #kl$Pk \kCkk^kvå ¢kYkkg WkmHk Æ^kkv bkYkHv Av Tk bkYkHv PkvTkm YknBZkPkk TkQkm UkOk

SkYkmrTkv UkkvPkkTkv bkYZkCekkTkTkkv DkOkkv Uk|vYk Gv PkvTkm YknBZkPkk Gv; ¢vK\kv WkmHk Æ^kkv UkOk bkkFkng

Pkû^kekkTk AvYk UkkYkv Pkv km Xkk^kTkk SkYkmrTkv ckvZk Gvå

bk^krekRv kv Acv\kk #kkïkkvTkng @cbZk UkkvPkv HkOkmTkv WkmHkTkv Pkv bkYkHk^k^kng Tkv Xkl$PkQkm PkvTkkv

Uk|Fkk@ A@^kkv Pkv ekkTkRkTk Gvå ¢gPk@Ykkg Pkkv UkkvPkv UkkvPkkTkv bkYZkCekkTkTkng RkTk RmSkngä Tkv Wkck@Ykkg WkmHk

Æ^kkv UkOk ¢k^kng ekkTk UkkYkv Pkv Xk^kRn:BkQkm GoKv—¢v km Xkk^kTkk SkYkmrTkv QkkZk Gvå #kkïkTkk

HkOkUkOkkTkk WkckTkvä WkmHkTkv bkYkHk^k^kkTkk WkckTkv Av Uk|Fkk@ A@^kkTkk WkckTkv UkkvPkkTkk YkkTk–Uk|lPkík

Av YkkvKk¥Tkm Xkk^kTkk ckvZk Pkkv Pkkv Pkv UkkUk Gvå SkYkmrTkv ¢v km Xkk^kTkk ckvPkm TkQkmå SkYkkrPYkk Pkkv Acv

Gv Av ¢@vä ¢Ykk@m ekkTkFkvPkTkkQkm ¢Ykk<g AkZkr ¢Ykk@k ¢kPYkkYkkg Qk¥ @õk‹g Gvä PZkkg Wkck@ WkmHkTkv

WkPkk^k^kkTkng #kng AkYk Gv! WkmHk Æ^kkv HkOkv Pkkv ¢kTkv bkgPkkvak QkkZk ¢v^kng Akg¥ TkQkmä ¢vTkv Pkkv ¢gPk@Ykkg

¢kPYkkQkm H bkgPkkvak Gvå

&UkkvPkv ¢vA\kk–¢vA\kk ¢gPk@Ykkg UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkng A\ZkkOk A@m \Zkv Pkv YkkvKkä Av DkOkk Æ^kkvTkv

bkYkHk^kv Pkv YkkvKk?"—¢@v Xkk¥! WkmHk bkYkHv Av Tk bkYkHv PkvTkm bkkQkv ¢kTkv #kng bkgWkgSk Gv?

ARklFkPkú~ WkmHk DkOkk Æ^kkv bkYkHv PkkvUkOk PkvYkTkk Ak@Okv ¢kTkv H@k UkOk \kkXk QkZkkv Gv ¢vYk TkQkm;

¢Tkv SkYkmrTkv ARklFkPkú~ ^kkOkmTkkv ZkkvCk ¢kvGkv ckvZk (–YkoA Av k]mXkCk^kkTkTkm HvYk ^kkOkmTkkv ZkkvCk Tk

UkOk ckvZk) Pkkv PkvQkm Akg¥ PkvTkkv ¢gPk@Tkkv \kkXk ¢KAm HkZk ¢vYk TkQkmå Wkck@Ykkg WkmHk Æ^kkv bkYkHv

¢vTkk §Uk@Qkm SkYkmrTkng YkkUk AkN^kk Hv YkkgCkv Gv PkvTkv SkYkmrTkm ¢gPk@Tkm R#kkTkm BkWk@ TkQkmå

¢c{ ekkTkRkTkYkkg Pkkv ¢v ^kkPk Gv Av UkkvPkkTkv ¢v kk Xkk^k QkkZk Gv Av WkmHk Æ^kkv UkOk bkkFkng

ekkTk UkkYkv; UkOk WkmHk Æ^kkv bkYkHv Av Tk bkYkHv Pkv PkvYkTkm \kkZkAkPkQkm Gvä PkvTkm bkkQkv ¢kTkv Akg¥

\kv^kkRv^kk TkQkmå UkkvPkkTkv Ukcv\kkg ¢ekkTk cPkng Tkv Ykck Rn:Bk cPkngä Pkv K]mTkv UkkvPkkTkv bkYZkCekkTk QkZkng

Tkv ¢Uko kr bknBk Uk|CkK>kng ¢vK\kv UkkvPkkTkv bkYZkCekkTkTkkv YklcYkk XkkbZkkv Gvå PkvQkm WkmHk Æ^kkv UkOk ¢k^kng




bkYZkCekkTk UkkYkv Pkkv PkvYkTkng Rn:Bk YkKv Tkv bknBk Uk|CkKv–¢vYk ¢gPk@Ykkg SkYkmrTkv ekkTkTkm Uk|Xkk^kTkkTkkv Xkk^k

¢k^kv Gvå ¢Tkv bkkQkv Pkv H ^kBkPkv ¢gPk@Ykkg #knü ¢kPYkkTkm Xkk^kTkkQkm ekkTkTkm Uk|Xkk^kTkkä §PApì

Xkk^kTkk ¢Tkv ^kplü ¢gPk@Ykkg Qk¥ H @cm Gvå

Hn¢kvä ¢k êkk^kATkm R#kk! ¢k^km R#kk QkkZk PZkk@v Pkkv cÆ HwTkTkng êkk^kAUkOkng Acv kkZkä

Tkv YknlTkR#kk Pkkv PZkk@UkGm ckvZkå bk^krekTkkv ¢Tkv bk^krekTkm ^kkOkmTkkv UkkvPkv lTkOkrZk AZkkvr Gvå HvTkv

UkkvPkkTkv H lTkOkrZk TkQkm Pkv bkkFkk ekkTkTkm #kng Uk|Xkk^kTkk A@#kv? ¢k Pkkv UkkvPkkTkk ekkTkYkkg

lTkOkrZkbklcPk SkYkkrPYkkTkm ^kkPk Gvä ^k]m SkYkkrPYkkTkvä l^k#kvak Wknlü^kgPkTkv WkcnYkkTkUko krA #kkïkkv

¢kUk^kk Pkv UkOk ekkTkRkTk Gvä #kkïkkvTkk bkkFkk ¢Qkkvr bkYkHk^k^kkä Uk|lbkü A@^kk Pkv UkOk

ekkTkRkTkTkkv Uk|Ak@ Gvå Akv¥ bkkSkk@Ok YkkOkbkTkv ekkTkTkkv l^k#kvak Uk|vYk ckvZk Pkkv PkvTkv #kkïkkv Tk

Yk]Pkkg ckvZk Pkkv SkYkmr PkvTkv Uk|vYkUko krA #kkïkkv Ykv]^km ¢kUkvå—¢k^kkv Xkk^k SkYkmrTkv ¢k^kv Gvå

UkkvPkkTkm Ukkbkv Akv¥ #kkïk ckvZk Tkv WkmHk Ukkbkv Tk ckvZk PZkkgä WkmHk ^kkgFk#kv Pkkv Ykk@kQkm ¢kCk]

^kSkm H#kv ¢Qk^kk Ykk<g YkkTk DkKm H#kvå ¢vYk £akkrTkv \kmSkv Av YkkTkTkv \kmSkv; #kkïk Hkv kk YkkgCkv

PkkvZk Tk ¢kUkv—¢v^kk Æ^kTkv ekkTkTkkv Bk@kv Uk|vYk TkQkm Tkv #knXkXkk^kTkng Zk LvAkOkng TkQkmå Xkk¥ä

WkmHkv Æ^k ekkTkYkkg ¢kCk] ^kSkPkkv ckvZk Pkkv Xk\kv ^kSkvä Pkng PkvTkng ¢TknYkkvRTk A@Hvå PkTkv ekkTkTkkv

Uk|vYk ckvZk Pkkvä WkmHk UkOk ekkTk UkkYkv PkvYkkg ¢TknYkkvRTk ckvZk Av £akkr ckvZk? WkmHkTkk ekkTkTkm Hkv

£akkr ¢k^kv Gv Pkkv Pkk@v #kkïk XkOkm–XkOkmTkv YkkTk Ukkvak^kng Gvä PkTkv ekkTkTkkv Bk@kv Uk|vYk TkQkmå

ekkTkTkk Uk|vYk^kk]kTkv WkmHkTkk ekkTkTkm £akkr Tk ckvZk UkOk ¢TknYkkvRTkk ckvZkå ¢vA Æ^k DkOkk

^kBkPkQkm YknlTk ckvZkä WkmHkv Æ^k UkkG]Qkm cYkOkkg H YknlTk QkZkkv ckvZk Tkv Pk@Pk Av k]ekkTk UkkYkm

HkZkä PZkkg Ukcv\kk YknlTkTkv ¢vYk £akkr TkQkm QkPkm Av ¢@vä cÆ Pkkv ¢kHv H Rmdkk \kmSkm Tkv Ykk@k

Ukcv\kkg ¢k Av^k]ekkTk UkkYkm CkZkkv! UkOk ©\Kng ¢TknYkkvRTk ¢k^kv Gv Av ^kkc! SkTZk Gv ¢vYkTkv

Av ¢vYkOkv Av k]ekkTk bkkSkm \kmSkngä YkTkv UkOk ¢v H £ì Gvä Ykk@v UkOk ¢v H A@^kkTkng Gvååååå¢vYk

¢TknYkkvRTk^kMv Pkv UkOk UkkvPkkTkk Ukn<akkQkrTkv §UkkMv Gvå £akkr A@Tkk@kv Pkkv ¢KAm HkZk Gvä Tkv

¢TknYkkvRTk A@Tkk@ UkkvPkkTkkv Ukn<akkQkr §UkkMv Gvå UkkvPkkTkk ¢gPk@Ykkg %Zkkg ekkTkb^kXkk^kTkng WkcnYkkTk Gv

PZkkg @kCk ^kBkPkv ekkTkTkm Uk|Xkk^kTkkTkkv Tkv ¢TknYkkvRTkkTkkv Xkk^k ¢k^Zkk l^kTkk @cv Tklc; ekkTkTkk

WkcnYkkTkTkv \kmSkv Pkv QkkvMk H Ak]Ykkg Av k]ekkTk UkkYk#kvå @kCkTkng V] Av k]ekkTk TkQkm UkOk ekkTkTkk

WkcnYkkTkTkng V] Av k]ekkTk Gvå ¢Tkv bkkQkv #knXk@kCkQkm Hv §ûkYk UknOZk WkgSkkZkk PkvTkk V]Ykkg

bkYk^kbk@OkklR @Fkk#kv Tkv £TÜkv ¢vTkkv YkckvPbk^k A@#kvå ¢PZkk@v ¢c{ Xk\kv Akv¥Tkv BkWk@ Tk UkMv

UkOk Av k]ekkTk QkPkkg ÒkOk\kkvAYkkg ¢kékZkrAk@m Bk]Xk]kK Qk¥ H#kvä £TÜkv ¢vTkkv YkckvPbk^k A@#kv

Tkv ÒkOk\kkvAYkkg ¢kTkgR Qk#kvå

¢ckvä ¢k Pkkv ^kmPk@kCkYkkCkr Gvå ^kmPk@kCkTkkv YkkCkr Pkkv ^kmPk@kCk H ckvZk Tkv!

^kmPk@kCkXkk^kTkm ^kplü QkkZk ¢v H bkkFkm YkkCkrUk|Xkk^kTkk Gvå @kCkTkv Hv ¢kR@OkmZk WkPkk^kv Pkv Æ^k




^kmPk@kCkYkkCkrTkm Uk|Xkk^kTkk AvYk A@m #kAv? ¢vTkv Pkkv @kCkTkm H Xkk^kTkk ckvZkå HwTkSkYkrTkk Fkk@v

¢TknZkkvCkTkk #kkïkTkng PkkPUkZkr ^kmPk@kCkPkk Gvå SkYkmr Æ^k ^kmPk@kCkm PkkPUkZkr WkPkk^kmTkv Pkv Fkk@v

¢TknZkkvCkTkkv Uk|Fkk@ A@vå PkmQk‘A@klR YkckTk SkYkkrPYkk¢kvTkk Æ^kTkTkm AQkkä PkvYkTkkg ¢kFk@OkTkng ^kOkrTkä

A@OkkTknZkkvCkYkkg CknOkbQkkTk ^kCkv@vTkng ^kOkrTk Tkv Ü^ZkkTknZkkvCkYkkg ¢SZkkPYkTkng ^kOkrTk—¢v Fkk@v Uk|Ak@Tkk

#kkïkkvYkkg ^kmPk@kCkPkkTkng H PkkPUkZkr Gvå Pkv #kkïkTkkv WkcnYkkTkUko krA UkkvPkv ¢XZkkbk A@v Tkv Uk|Fkk@ A@vå

HvYk I^kv@kPkTkk RkCkmTkkTkv Av zAYkPkm ^kïk ^kCkv@vTkv Av kk Uk|vYkQkm bkkFk^kmTkv Dk@Ykkg @kBkv Gvä–¢vTkk

A@PkkgZk l^k#kvak Uk|vYkQkm #kkïkkvTkv Dk@Ykkg lWk@kHYkkTk A@vä ¢Tkv #kOkCkk@mTkv ¢vTkng WkcnYkkTk A@vå—¢v WkSkkv ekkTkTkkv l^kTkZk Gvå

#kkïkRkTk bkgWkgSkYkkg AngRAngRb^kkYkmTkk Uko^krXk^kTkkv RkBk\kkv Uk|lbkü Gv; Uko^krXk^kYkkg Pkv¢kv ¢vA

#kvLTkv PZkkg CkkZkkvTkk Ckkv kk] Pk@mAv cPkkå ¢vA ^kk@ Pkv Ckkv kk]Tkv ^kTkYkkgQkm Akv¥ #kkïk Yk]m ¢k^Zkng;

PkvOkv ¢PZkgPk WkcnYkkTkUko^krA Akv¥ YknlTk@kHTkv Pkv #kkïkTkng RkTk AZkn‘å Pkv ^kBkPkv ¢^Zk$PkUkOkv ekkTkTkk

¢zFkPZkYklcYkkTkkv Akv¥ Xkk^k HkCZkkv; PZkkgQkm Pkv #kvLTkv Dkv@ H HTYZkk; TkkTkm .Yk@Ykkg H YknlTk

QkZkk Tkv ekkTkTkk ¢CkkSk Rl@Zkk PkvYkTkv §\\kbZkkå ¢ckä ¢vYkOkv Pkkv PkmQk‘A@Uk@YkkPYkkTkm lR^Zk^kkOkm

bkkdkkPkú~ bkkgXk]mä Tkv Xk@PkdkvÒkYkkg ekkTkTkk SkkvSk ^kcv kMk^Zkkå ¢vYkTkv ¢gPk@Ykkg ekkTkTkm DkOkm #knlü

Uk|CkKmä Tkv Wkck@Ykkg UkOk êknPkTkm YkckTk Uk|lPkík ¢k Xk@PkdkvÒkYkkg PkvYkOkv A@må ¢ckä ¢vYkTkk

lTkH^kwXk^kTkm #km ^kkPk! ekkTkRkTkQkm ¢vK\kv Av ekkTkTkk WkcnYkkTkTkk Xkk^kQkm ekkTkTkkv dkZkkvUk#kYkXkk^k

Bkm\kv Gv; ¢Tkv ¢c{ Pkkv ¢vTkng §PApì V] WkPkk^kPkkg Acv Gv Av Pkv Æ^k QkkvMk Xk^kYkkg Av k]ekkTk

UkkYk#kvä PkvTkv bkYk^kbk@OkTkm #kkvXkk @Fkk#kv Tkv ÒkOk \kkvATkk Æ^kkv PkvTkkv §Pbk^k A@#kvå AvYkAv

ekkTkkTkgRb^kXkk^kTkm ¢k@kSkTkk XkvCkm ^kPkvr Gv ¢vK\kv ¢k@kSkAXkk^kTkm XkolYkAkYkkg ¢k^kk ªFkk UknOZk

WkgSkkZk Gv; PkvYkkg SkYkmrTkng \kdk ekkTkb^kXkk^kTkm ¢k@kSkTkk §Uk@ Gvä @kCk Av UknOZk §Uk@ PkvTkng \kdk

TkQkm; Pkv Pkkv ^kFFkv ¢TkkHTkm bkkQkv @kMkgTkm HvYk bkcvHv ¢k^km HkZk Gvå

ekkTkb^kXkk^kTkm ¢k@kSkTkkQkm SkYkmr Æ^k bk^krekUkRTkv bkkSkv Gvå PkvTkv Akv¥ ^kk@ ¢vYk UkOk

QkkZk Avä ¢@v! ¢Ykv XkCk^kkTk Ukkbkv cPkkä XkCk^kkTkTkm ^kkOkm bkkgXk]Pkkä Tkv XkCk^kkTk Ukkbkv Uk|èTkkvTkng

bkmSkng bkYkkSkkTk Ykv]^kPkk; c^kv Xk@PkdkvÒkYkkg XkCk^kkTkTkkv l^k@c QkZkkvä AkvTkv Uk|èTk UkoG#kng? Tkv AkvOk

bkYkkSkkTk A@#kv?—SkYkkrPYkkTkv bk^krekUk@YkkPYkkTkkv ¢k^kkv l^k@c ©Ckv Gvå Xk@PkFk¿^kPkmr Hv kkTkvZk

«akXkRv kUk|Xkn Ykkvdk UkSkkZkkr PZkk@v ¢k^kkv l^k@c QkZkkv cPkkvå ¢gR@ UkkvPkkTkv UkoOkr ekkTkTkm Xkk^kTkk

Gvä Av ¢@v! ¢k UkgFkYkAk]v ¢Ykk@k bk^krekUkRTkkv ¢YkTkv l^k@c! ¢vK\kv lTklYkûkYkkgZk bk^krekTkk

l^k@c bkk\kv Gvå ¢k Xk@PkdkvÒkYkkg AngRAngRUk|XknTkv l^kFkk@ QkZkkv—¢@v TkkQk! UkgFkYkAk]Ykkg ¢k

Xk@PkdkvÒkv Pkk@k l^k@c UkM>kk; bk^krekPkkTkk l^k@c UkM>kkå—¢kYk bk^krek Uk|PZkv Xkl$PkTkkv Xkk^k

§\\kbZkkvä Tkv PkvYkTkv zFkPk^k^kk \kkCZkkå PZkkg UknOZkTkkv ZkkvCk cPkkv Tkv UkkÒkPkk UkOk DkOkm cPkmä PkvQkm

bkmYkgSk@XkCk^kkTk Ukkbkv H^kkTkng WkTZkngå ¢ckä Xk@PkdkvÒkTkk YkkTk^km RvcbklcPk l^kRvcdkvÒkv CkZkkä Tkv




XkCk^kkTkTkk XkvKk QkZkkå XkCk^kkTkTkm lR^ZkS^klTk bkmSkv bkmSkm Im\kmTkv PkvYkOkv ¢k Xk@PkdkvÒkYkkg

êknPkekkTkTkk Skkvl@Zkk ^kck^Zkkå ¢vYkTkv ¢k@kSkAXkk^kTkng Hkv@ DkOkng Tkv bkkQkv UknOZkTkkv UkOk YkckTk ZkkvCkå

¢vYkOkv Pkkv PkmQk‘A@ Hv kng AkYk AZkn‘ Gvå

¢k@kSkATkk UknOZk \kkvAkvûk@ ckvZk Gvä PkmQk‘A@Tkkv Æ^k CkXkrYkkg ¢k^k^kkTkv G YklcTkkTkm ^kk@

ckvZkä cÆ Pkkv Pkv Æ^k (êkvOkmA ^kCkv@v Akv¥) Tk@AYkkg ckvZk Av b^kCkrYkkg ckvZkä PZkkg Pkkv £TÜ-£TÜkOkm

¢c{ ¢k^kmTkv PkvYkTkk YkkPkk-lUkPkkTkng WkcnYkkTk A@v Av SkTZk @PTkAngBkSkkl@Okm YkkPkk! G YklcTkk UkGm

¢kUkTkm AngBkv ÒkOk \kkvATkk TkkQk PkmQk‘A@ ¢k^k^kkTkk Gvå—¢kYk WkcnYkkTk A@vå Tkv %Zkkg Pkv HTYk^kkTkk

ckvZk PZkkg @kvH@kvH A@kvMkv @PTkkvTkm ^kplì Qk^kk YkkgMvå G YklcTkk Ukcv\kkg Tk@AYkkg UkOk Pkv Æ^kTkv

§UkÜ^kkv #kkgPk Qk¥ HkZkå PkmQk‘A@Uk|AplPkTkkv §RZk Pkkv UkGm Pkv@Ykk CknOkbQkkTkv Av k]ekkTk Qk#kv PZkk@v

¢k^k#kvä UkOk PZkk@ Ukcv\kkg PkvTkm bkkQkv ¢k^kk UknOZk ckvZk Gvå (¢c{ §PApì UknOZkTkm ^kkPk Gv;

WkSkkZk ¢k@kSkA Æ^kTkv ¢k^kk UknOZk ckvZk–¢v kng TkQkmä UkOk PkmQk‘A@ QkTkk@ Æ^kTkv ¢k^kk UknOZk ckvZk

Gvå) ¢k Pkkv WkSkm ¢zFkPZk ^kkPkng Gvå ¢kPYkkTkkv b^kXkk^k UkOk ¢zFkPZkä Tkv PkvTkkv Hv ¢k@kSkA QkZkkv

¢vTkkg UknOZk UkOk ¢zFkPZk! ¢k^kk ¢kPYkkTkk \kdkv êkk^kA-SkYkkrPYkk ekkTkRkTk A@v Gvä PkvYkkg PkvTkv

@kCkTkkv lTkakvSk Gv Tkv ekkTkTkkv ¢kR@ Gvä PkvQkm Pkv Av k]ekkTk UkkYkmTkv PkmQk‘A@ Qk#kvä ÒkOk \kkvATkk

Æ^kkv PkvTkkv §Pbk^k A@#kv Tkv ¢vTkm lR^ZkS^klTkQkm SkYkrTkkv SkkvBkYkkCkr Fkk\k#kvå

¢k @mPkv ekkTkRkTkTkng ^kOkrTk AZkn‘å

❃




±11²

¢XkZkRkTkTkn g ^kOkrTk¢XkZkRkTkTkn g ^kOkrTk¢XkZkRkTkTkn g ^kOkrTk¢XkZkRkTkTkn g ^kOkrTk¢XkZkRkTkTkn g ^kOkrTk

SkYkmr Æ^k bkYZkCR#krTkklR ^kMv HvYk UkkvPkkTkng Rn:Bk Kk]^kkTkkv §UkkZk

A@v Gv PkvYk WkmHk Æ^kkv §Uk@ UkOk PkvTkv A<OkkTkkv Xkk^k ¢k^kv Gvå HvTkv

Æ^kRZkk H TkQkm PkvTkv Pkkv SkYkr Av RkTk bkkFkkg A>kkgQkm ckvZk?ååååBkæg

¢XkZkUkOkng ¢v Gv Av HvTkkQkm Xk^kXk|YkOkTkkv XkZk K]vä Tkv ¢kPYkk lTkXkrZkUkOkv

bknBkTkk UkgQkv ^k]vå ¢ekkTk H bkkwQkm YkkvKk XkZkTkng Ak@Ok Gvå bkYZkCekkTk^kMv

H Pkv XkZk K]mTkv ¢XkZkUkOkng QkkZk Gv; YkkKv Æ^kkvTkv bkYZkCekkTkTkk YkkCkrYkkg

HkvM^kk Pkv bkkFkng ¢XkZkRkTk Gvå

êkk^kASkYkrTkk AQkTkYkkg Fkk@ Uk|Ak@Tkk RkTkTkng ^kOkrTk Fkk\kv Gv; PkvYkkg ¢kck@RkTkä ¢kwakSkRkTk

PkQkk ekkTkRkTk ¢v ÒkOkTkng ^kOkrTk QkZkngå c^kv FkkvQkng ¢XkZkRkTkä PkvTkng ^kOkrTk A@v Gv—


bk^kvrakkYkXkZkg Ék^kpáAùéOkwZkr+mZkPv ÉkklOkTkkgúúúúúúúúúúúúúúúRkTkg bZkkRXkZkklR PvTk @lcPg RkTkÇkZkg lTkaVú\kYk ~ úú’úúúúúúúúúú¢kck@kwakSk#kkbÇkRkTkl^klSklXk: dknækvCkHkkMökãZkgúúúúúúúúúúúúúúZkÅk’UkÇkHkTkv l^kTk#ZklP PPkv RkTkg PRvAùg U@Yk ~úú’’11’’

¢Qkr :—RZkk]n Ukn<akkv ÿk@k Hv bk^kr Uk|kOkm¢kvTkv ¢XkZk ¢kUk^kkYkkg ¢k^kv Gv ¢QkkrPk~

PkvYkTkkv XkZk Ro@ A@^kkYkkg ¢k^kv Gv Pkv ¢XkZkRkTk Acv kkZk Gvå PkvTkkQkm @lcPk WkkAmTkk ÒkOk

Uk|Ak@Tkk RkTk ^ZkQkr HkZk Gvå ¢kck@ä ¢kwakSk ¢Tkv #kkïkRkTkTkm l^klSkQkm UkkÒkÆ^kkvTkkv ¿Ykv dknSkkTkkv

XkZkä @kvCkTkkv XkZk ¢Tkv ¢ekkTkUkOkkTkkv XkZk Tkì QkkZk Gv YkkKv H Pkv ¢vA ¢XkZkRkTk H êkví

Gvå 11å

¢lPk#kZk A<Okk^kgPk Xk^ZkÆ^kkv ÿk@k bkYkbPk Uk|kOkm¢kvTkv Hv ¢XkZk Rv kkYkkg ¢k^kv Gv Pkv

¢XkZkklR RkTk Gvå WkkAmTkkg ÒkOkv RkTk ¢k Æ^kRZkk ^kCk@ lTkaV] Gvå ¢kck@RkTkQkm dknSkkTkkv


A B

C D



XkZk K]v Gvä ¢kwakSkRkTkQkm @kvCkTkkv XkZk YkKv Gv Tkv #kkïkRkTkQkm YkoBkrPkkTkkv XkZk K]v Gv—¢v @mPkv ¢v ÒkOkv RkTkQkm UkOk Æ^kkvTkv ¢XkZk H Rv kkYkkg ¢k^kv Gv; YkkKv WkSkk RkTkkvYkkg ¢XkZkRkTk

Pkv H ¢vA êkví Tkv Uk|#kgbkTkmZk Gvå

SkYkmr Æ^k UkkvPkkTkk ¢kPYkkYkkg HvYk bkYZkCR#krTkklR ^kMv Rn:Bk Kk]^kkTkkv §UkkZk A@v Gv PkvYk

WkmHk Æ^kkvTkv UkOk Rn:Bk Tk QkkZkä PkvYkTkng Rn:Bk YkKv ¢v kkv A<OkkTkkv Xkk^k PkvTkv ckvZk Gvå Æ^kRZkk

UkOk HvTkv Tk ckvZk PkvTkv Pkkv ¢vAvZk RkTk bkkFkkg ckvPkkg TkQkmå Akv¥ Æ^kTkv cOk^kkTkm Av Rn:Bk Rv^kkTkm

^kplûk SkYkmrTkv ckvPkm TkQkm; WkSkk Æ^kkv Uk|PZkv A<Okk ckvZk Gvå Rn:Bkm Æ^kkv Uk|PZkv A<OkkUko krA

UkkÒk¢Tknbkk@ ¢kck@ä ¢kwakSk Av ekkTk ^kCkv@v ¢kUkmTkv PkvTkkv XkZk YkKkMv Gvå Hn¢kvä ¢k^kk AoOkk

Ukl@OkkYk êkk^kATkv bkcvHv ckvZk Gvå

Bkæg ¢XkZkRkTk Pkkv PkvTkv Acv^kkZk Av HvTkkQkm Xk^kXk|YkOkTkkv XkZk K]v Tkv ¢kPYkk lTkXkrZkUkOkv

bknBkTkk UkgQkv ^k]vå ¢ekkTk ¢Tkv lYkQZkkP^k H Æ^kTkv bkkwQkm YkkvKk XkZkTkng Tkv Rn:BkTkng Ak@Ok Gv;

bkYZkCR#krTk Tkv bkYZkCekkTk QkPkkg Pkv XkZk K]mTkv ¢kPYkk ¢XkZkUkOkng UkkYkv Gvå ¢vK\kv Æ^kkvTkv

bkYZkCekkTkTkk YkkCkrYkkg HkvM^kk Pkv YkkvKng ¢XkZkRkTk Gvå PkvQkm XkCk^kkTkTkv UkOk ¢XkZkRkPkk@

(¢XkZkRZkkOkg) Acv kkZk Gvå

XkCk^kkTk ¢Tkv bkgPkkv Acv Gv Av cv Æ^k! Pkng Pkk<g b^kæUk ¢kv]BkmTkv lTkXkrZk Qkkå #kgAkTkng

TkkYk XkZk Gv; HvTkv b^kæUkYkkg #kgAk Gv PkvTkv Yk@Ok ^kCkv@vTkkv XkZk ARm YkKv Tklcå bkYZkCÓlì Æ^kkv

H lTk:#kgA ckv kkQkm lTkXkrZk Gvä PkvYkTkv Yk@OkklR bkkPk Uk|Ak@Tkk XkZk ckvPkk TkQkmå AngRAngRb^kkYkm Acv

Gv Av—

bkYZkA~P^k^kgPk Æ^kkv lTk:#kglAPk PkvQkm Gv lTkXkrZkä ¢Tkv

Gv bkUPk XkZk Uk|l^kYkn$Pk HvQkm PkvQkm Pkv lTk:#kgA Gvå

b^kæUkTkm Xk|kglPk K]m PZkkg XkZk K»Zkkvå Rvc H cng TkQkmä cng Pkkv ¢kPYkk Gngä PZkkg Ykk@v Yk@Ok

Av kng? Tkv Yk@Ok H TkQkm UkGm Yk@OkTkkv XkZk Av kkv? lYkQZkkP^kYkkg Yk@OkTkkv XkZk cPkkvä lYkQZkkP^k K»Zkng

PZkkg Yk@OkklRTkkv XkZk YkK>kkvå ¢k lbk^kkZk @kvCkklRTkkv Av zbkc–^kkDkTkkv XkZk QkkvMkv Ak] Xk\kv YkKv

UkOk %Zkkg bknSkm ¢k XkZk Tk YkKv PZkkg bknSkm Æ^kTkv bkkFkng bknBk QkkZk Tklcå—¢k @mPkv ekkTkm bkYkHk^kv

Gv Av cv Xkk¥! Pkng Pkkv ekkTkb^kæUk Gkv; ¢k Rvc Tkv HTYk-Yk@Ok ¢v Bk@vBk@ Pkk<g b^kæUk TkQkm;

¢ekkTkQkm Pkx RvcTkv UkkvPkkTkkv YkkTkm bknBk A\UZkng Gv PkvQkm PkTkv @kvCkTkkvä dknSkkTkkvä Yk@OkklRTkkv XkZk \kkCkv

Gvå UkOk RvcQkm lXkTTk ^kÈ Hv kng Pkk<g ekkTkb^kæUk Gv Pkv lTkXkrZk Gvä PkvTkv ¢gPk@Ykkg HkvPkkg Uk@ bkgWkgSkm

Akv¥ XkZk PkTkv @cv#kv Tklcå—¢k @mPkv ¢XkZkb^kæUk bkYkHk^kmTkv ekkTkm bkkFkng ¢XkZkRkTk ¢kUkv Gvä

PkvYkkg WkSkk RkTk bkYkk¥ HkZk Gvå UkOk Hv Æ^kkv ¢k^kng bkYkH^kkTkm \kkZkAkPk^kk]k Tk ckvZk ¢v kk Rn:Bkm

Æ^kkv Uk|PZkv UkOk êkk^kA A<Okk A@mTkvä Hv Uk|Ak@v PkvTkkv XkZk ¢kvGkv QkkZk Pkv Uk|Ak@v PkvTkv ¢kck@ä ¢kwakSk




^kCkv@vTkng RkTk ¢kUkv Gvå UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkkv XkZk Kk»Zkkv Gv Tkv WkmHkTkv ¢XkZk Rv^kkTkkv #knXkXkk^k ¢k^kv

Gv—¢k^km êkk^kATkm XkolYkAk Gvå UkkvPkkTkkv H XkZk HvOkv Kk»Zkkv TkQkm Pkv WkmHkTkkv XkZk A>kkgQkm

YkKkM#kv? ¢ekkTkmTkvZk Hkv Av A<OkkXkk^k ¢k^kv Tkv RkTkTkkv Xkk^k ¢k^kvä PkvYkkg PkvTkv UkOk #knXkXkk^k Gvä

UkOk ekkTkm Hv kkv §ûkYk Uk|Ak@ PkvTkv ckvPkkv TkQkmå

Hn¢kvä AvK\kkA Æ^kkv ¢bkgZkYkm Æ^kkv Uk|PZkv RZkk-RkTkTkk Ukl@OkkYkTkv UkkUk YkTkk^kv Gvä Pkv

Pkkv ¢PZkgPk l^kUk@mPkPkk Gvå XkoBZkkTkv Akv¥ Bk^kMk^kvä Pk@bZkkTkv UkkOkm UkkZkä RnaAk] ckvZkä CkkZkkv

Dkkbk ^kCk@ Yk@Pkm ckvZk Tkv Akv¥ RZkkXkk^kQkm PkvTkv \km\kng Dkkbk Bk^kMk^kvä Pkkv PkvQkm Akg¥ PkvTkv

UkkUk TkQkmä ¢vTkk RZkkTkk Xkk^k Gv Pkv UknOZkTkng Ak@Ok Gvå Æ^kRZkkTkk Xkk^kYkkg UkkUk YkTkk^kv ¢vTkv

Pkkv DkOkm l^kUk@mPkPkk Gvå SkYkr FkmH Pkkv cÆ HnRm Gvä UkOk ¢kTkv Pkkv UknOZk Tkv UkkUk ^kFFkvTkkv Zk

l^k^kvA TkQkmå

¢v km @mPkv Akv¥ Æ^kkv UkgFkvlTÜZk ^kCkv@v Æ^kkvTkm zcbkk A@mTkv PkvYkkg SkYkr YkTkk^kv Gvä—¢v

Pkkv YkckTk UkkUkm Gvå ¢v kk zcbkkYkkCkrTkv lHekkbkn ARm YkkTkv Tklcå ¢vA UkOk Æ^kTkv cOk^kkTkkv Av Rn:Bkm

A@^kkTkkv Xkk^k SkYkmr êkk^kATkv ckvZk Tkc{å ¢@v ^kmPk@kCkYkkCkrTkv bkkSk^kk ¢k^Zkkv ¢vTkkg Ukl@OkkYk Pkkv

AvK\kk AkvYk] ckvZk! UkÚTkgRmb^kkYkm Pkkv Acv Gv Av Ykk@k lTklYkûkv Akv¥ Uk|kOkmTkv Rn:Bk Tk Qkk¢kvå Akv¥Tkv

Ykk@m zTkRkQkm Av Ykk@k RkvakTkng Ck|cOk A@^kkQkm bkgPkkvak QkPkkv ckvZk Pkkv ¢v @mPkv UkOk Pkv bknBkm Qkk¢kv;

Akv¥Tkv ¢k Rvc Hkv¥Pkkv ckvZk Pkkv Rvc \k¥Tkv Pkv bknBkm Qkk¢kvå—¢vK\kv Av ¢Ykk@k lTklYkûkv Akv¥Tkv

XkZk Tk ckvä Rn:Bk Tk ckvå ¢vK\kv Av ¢YkTkv Akv¥ Uk|PZkv ÿvak Av ¿kvSk Tk ckvåååå ¢vYk UkkvPkv UkkvPkkTkk

^kmPk@kCkXkk^kYkkg @cv kk YkkgCkv Gvå PZkkg Pkkv Fkkl@Òk^kgPk YknlTkTkm YknBZkPkkQkm ^kkPk Gvä PkvYkkg CkkwOkUkOkv

êkk^kA UkOk ¢k^km HkZk Gvä AvYkAv êkk^kATkv UkOk UkkvPkkTkm XkolYkAk ¢Tknbkk@ ¢v km H Xkk^kTkk ckvZk

Gvå bkkYkk Æ^kkv UkkvPkUkkvPkkTkk CknOk-RkvakTkv Ak@Okv ¢XkZkUkOkng UkkYkkv Av Tk UkkYkkv–¢v ^kbPkn ¢vYkTkv

¢kSkmTk Gvä UkOk ¢c{ ekkTkmTkv UkkvPkkTkk Xkk^kYkkg WkSkk Æ^kkv Uk|PZkv ¢XkZk Rv kkTkm ^kplûk Gvå ¢Ykk@kv

Akv¥ #kÒkn TkQkmä ¢Ykv Akv¥Tkk #kÒkn TkQkm—¢v^km Xkk^kTkkYkkg ekkTkmTkv ¢TkgPkkTknWkgSkm AakkZkkvTkkv PkÖTk

¢Xkk^k Gvå Pkv §Uk@kgPk WkmHk @kCk–ÿvakklRTkm UkOk DkOkm YkgRPkk Qk¥ Ck¥ Gv; Tkv êkk^kATkv Pkkv (UkgFkYk

CknOkbQkkTkv) ¢vQkm UkOk DkOkkv H @kCk K]m CkZkkv Gvä Tkv zcbkklRTkk Ukl@OkkYk GoKm CkZkk Gvå—¢k @mPkv êkk^kATkk Rv#k^k|PkTkng ¢k Uk|Ak#kTk Gvå

¢kPYkkTkkv lFkRkTkgRb^kXkk^kä PkÖTk @kCk@lcPk Pkv HvOkv êkükYkkg \kmSkkv Gv ¢Qk^kk Pkkv êkükYkkg

\kv kk YkkgCkv Gv ¢v kk Æ^kTkv @kCkTkm AvK\km YkgRPkk ckvZkä Rv k-Ckn<-SkYkr Pk@VTkk Ukl@OkkYk Av kk ckvZkä

bk^krekTkm ¢kv]BkkOk Av km ckvZk–Pkv WkSkk Uk|Ak@kv ¢k ¢lSkAk@Ykkg YknlTk@kHv Wkcn bk@bk ^kOkr Zkk Gvå

bkXkkYkkg ¢k ÒkmÆ ^kBkPk Pkv ^kgFkkZk Gvå Ykck UknOZk ckvZk PZkk@v HwTkSkYkrTkkv Tkv bkPZkTkk êk^kOkTkkv ¢k^kkv

ZkkvCk Yk]v; Pkv bkYkH^kk YkkKv ¢gPk@Ykkg DkOkm UkkÒkPkk ckvZk Gvå ¢vA @kCkTkkv AlOkZkkv UkOk HvYkkg TkQkm

¢v kk b^kXkk^kTkng êk^kOk A@^kkYkkg Tkv PkvTkv bkYkH^kkTkm UkkÒkPkkYkkg Hv Æ^k ¢k^Zkkv PkvTkv bQko] ¢TkmlPkTkkvä




Pkm^k| AakkZkkvTkkvä Ykkgbk-YkSk ^kCkv@v ¢XkdZkTkk XkdkOkTkkv PkQkk AnRv^k-AnCkn<-AnYkkCkrTkk bkv^kTkTkkv Pkkv PZkkCk

ckvZk H; Tkv bkkFkk Rv k-Ckn<-#kkïkTkkv ¢kR@ä bkkSkYkmrTkkv Uk|vYkä Ukl@OkkYkkvYkkg AkvYk]Pkkä l^kakZkkvTkm

YkmLkbkTkkv PZkkCkä ^kw@kCZkTkkv @gCk—¢v km \kkZkAkPk ckvZk Gvå ¢k^km UkkÒkPkk ^kCk@ ¢vYk Tkv ¢vYk Pkû^k

Uk|OkYkm HkZk–¢v kng TkQkmå Xk@PkFk¿^kPkmrTkk TkkTkm TkkTkm .Yk@Tkk @kHAnYkk@kv UkOk ¢kPYkkTkk XkkTk bklcPk

@kHUkkKYkkg cPkkä PkvYkTkng ¢gPk@ HCkPkQkm §Rkbk cPkngå TkkTkk @kHAnYkk@kv @kHbkXkkYkkg ¢k^kmTkv Wkv DkMm

Wkvbkv Gv PZkkg @kHXkgMk@YkkgQkm PkvTkv A@kvMkvä bkkvTkkYkckv@ ¢kUk^kkTkng Xk@Pk Acv Gvå UkOk TkkTkAMk AnYkk@kv

^kw@kCZkQkm Acv Gv–lUkPkkÆ! ¢v bkkvTkkYkckv@ @kHXkgMk@Ykkg H @cv kk Rkvåååå¢Ykk@v ¢vTkv #kng A@^km

Gv? ¢Ykv Pkkv Ykkvdk\kdYkmTkv bkkSk^kk ¢k^Zkk Gm¢vä Ukwbkk XkvCkk A@^kk ¢k^Zkk TkQkmå Uk@Tkm bkkQkv

¢Ykk@k bknBkTkkv bkgWkgSk TkQkmä Uk@Qkm lTk@Ukvdk ¢Ykkæg bknBk ¢Ykk@k ¢kPYkkYkkg Gv ¢vYk RkRkÆ

(«akXkRv k XkCk^kkTk) Tkk Uk|PkkUkv ¢Ykv HkOZkng Gvä Tkv ¢v H bknBkTkv bkkSk^kk YkkgCkm¢v Gm¢vå—Hn¢kvä

AvK\kk §Rkbk! ¢k Pkkv UkkÒkPkk bkYkHk^k^kk ¢vA RkBk\kkv ¢kUZkkvå ¢k @mPkv SkYkrTkm \kkZkAkPk^kk]k

Æ^kTkv WkSkk UkRkQkkvr A@Pkkg ¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkkv Tkv Rv^k-Ckn<-SkYkrTkkv l^k#kvak Uk|vYk ckvZk Gv; Tkv bkYZkA~

XkkTk bklcPk Pkv @kCkklRTkv Kk]Pkkv HkZk Gvå PkvYkkg ^kFFkv Rv kUkoHk ^kCkv@v AkZkkvr Av kk ckvZk Gv Pkv WkPkk^Zkngä

PkQkk Fkk@ Uk|Ak@Tkk RkTkTkng ^kOkrTk AZkn‘å c^kv Pkv RkTkTkng V] Acv#kvå

❁


Hv Æ^k UkkUkAkZkkvrYkkg Pkkv SkTk §PbkkcQkm ^kkUk@v Gv Tkv SkYkrAkZkkvrYkkg AgHnbkk¥

A@v Gv PkvTkv SkYkrTkkv bkkFkkv Uk|vYk TkQkmå SkYkrTkk Uk|vYk^kk]kv CkpcbQk bkgbkk@ A@Pkk SkYkrAkZkkvrYkkg

^kSkk@v §PbkkcQkm ^kPkvr Gvå

–Uko%Zk Ckn<Rv kêkm



±12²

Íkk^kATkv RkTkTkn g V]Íkk^kATkv RkTkTkn g V]Íkk^kATkv RkTkTkn g V]Íkk^kATkv RkTkTkn g V]Íkk^kATkv RkTkTkn g V]

SkYkkrPYkkTkv #knüPkkTkm bkkQkvTkk #knXkQkm ªFkk UknOZk WkgSkkZk Gv UkOk ¢vTkm

TkH@ Pkkv ¢kPYkkTkm #knüPkkTkv bkkSk^kk §Uk@ Gvå Hv Æ^k bkYZkCR#krTk A@v

Tklc Tkv ¢vA\kk #knXk@kCkQkm H Ykkvdk Qk^kkTkng YkkTkmTkv PkvYkkg ¢KAm @cv Pkv

Akg¥ Ykkvdk UkkYkv Tklcä PkvTkv Pkkv êkk^kAUkOkng Zk bkkFkng Tk ckvZkåååååbkkYkkv Æ^k

SkYkrTkm ¢k@kSkTkk A@m @õkkv ckvZk PkvTkv HkvPkkg SkYkmrTkv PkvTkk Uk|PZkv Uk|YkkvR ¢k^kv

AvYkAv UkkvPkkTkv ¢k@kSkTkkTkkv Pkm^k| Uk|vYk Gvå

bk^krekRv^kv Acv\kk ^kbPknb^kæUkTkkv lTkOkrZk A@mTkv HvOkv bkYZkCR#krTk Uk|CkK AZkn‘ Gvä Pkv §Uk@kgPk

YknlTkR#kkTkm Xkk^kTkk ckv kk GPkkg Hv cÆ Ykck^k|Pk ¢gCkmAk@ A@m #kAPkkv TkQkm PkvQkm êkk^kASkYkræUk

Rv#k^k|PkTkng Ukk\kTk A@v Gvä ¢v kk Æ^kTkv ¢kck@RkTkä ¢kwakSkRkTkä #kkïkRkTkä ¢XkZkRkTk—¢v Fkk@

Uk|Ak@Tkk RkTkTkkv Xkk^k ¢k^kv Gv PkvTkng ^kOkrTk AZkn‘; c^kv Pkv RkTkTkng V] WkPkk^kv Gv—


¢kck@kP ~ bknlBkPkwakSkkRlPP@kg lTk@kvCkPk HkkZkPvúúúúúúúúúúúúúúúú#kkbÇkkP ~ UkÇklTk^kvlRPkP ~ U@Xk^kv Uk†OM’ZkYk’ZkãnnPYk~úúúúúúúúúúúúúúúú.P’bk^krCknOkÉkXkkUl@Aù@: Ungbkkv ªXkZkk+kTkP:úúúúúúúúúúúúúúúúUZkrTPv UnTkéÆkPkvÆkPURÉkklÈks^kYkn†‘PbPP:úú’’12’’

¢Qkr :—UkkÒkTkv ¢kUk^kkYkkg ¢k^kv\kk ¢kck@Tkk lTklYkûkv WkmHk HTYkYkkg bknBkä ¢kwakSkTkk

lTklYkûkv ¢lPk#kZk Tkm@kvCkPkkä ¢Tkv #kkïkTkk lTklYkûkv ¢kékZkrHTkA l^kÿûkk Uk|kUPk QkkZk Gvå ¢XkZkRkTkQkm

Ukn<akTkv ¢k WkSkk H CknOkkvTkkv bkYkoc Uk|kUPk QkkZk Gv PkQkk ¢gPkv §TTkPk §TTkPk UkRkv (£TÜ ¢Tkv Fk¿^kPkmr

¢klR)Tkm Uk|klUPkUko krA Yknl$Pk UkOk Uk|kUPk Qk¥ HkZk Gvå 12å

§ûkYk ^kCkv@v UkkÒkkvTkv ¢kck@RkTk Rv kkQkm Uk@Xk^kYkkg b^kCkkrlR bknBkTkm Uk|klUPk QkkZk Gvä

¢kwakSkRkTkQkm ¢lPk#kZk Tkm@kvCkPkk PkQkk bkngR@ æUk Yk]v Gvä #kkïkRkTkQkm ¢PZkgPk ¢R~XknPk UkkglMPZk


A B

C D



Uk|CkKv Gv ¢Tkv ¢XkZkRkTkQkm Æ^kTkv ¢k WkSkk CknOkkvTkk Ukl@^kk@ Uk|kUPk QkkZk Gv; PkQkk ¿Ykv¿Ykv §TTkPk

§TTkPk UkR^kmTkm Uk|klUPkUko krA Pkv YkkvdkTkv UkkYkv Gvå

Hn¢kvä ¢k RkTkTkng V]! êkk^kASkYkrTkk Yko]Ykkg Hv bkYZkCR#krTk @cv\kng Gv Pkv \kdkYkkg @kBkmTkv

¢k ^kkPk bkYkH^kkTkm Gvå bkYZkA~P^kTkm XkolYkAkYkkg RkTkklRTkk #knXk @kCkQkm ¢v kk ªFkk UknOZk WkgSkkZk

Gv Av £TÜUkRä Fk¿^kPkmrUkR ^kCkv@v UkkYkv Gv; ¢Tkv Pkv UknOZkTkk V]Ykkg cvZkWknlü Gv ¢vK\kv Pkv @kCk

PkkvMmTkvä ^kmPk@kCk Qk¥Tkv Ykkvdk UkkYk#kvå ¢k ¢Ukvdkk¢v §UkFkk@ A@mTkv RkTkTkk V]Ykkg ¢k@kSkA Æ^kTkv

YkkvdkTkm Uk|klUPk Acm RmSkmå UkOk Hv Æ^k bkYZkCR#krTk A@v Tklc Tkv ¢vA\kk #knXk@kCkQkm H Ykkvdk

Qk^kkTkng YkkTkm PkvYkkg ¢KAm @cvä Pkv Akg¥ Ykkvdk UkkYkv Tklcä PkvTkv Pkkv êkk^kAUkOkngZk bkkFkng Tk ckvZkå

RkTkTkk V]Ykkg UknOZkQkm b^kCkrTkkg bknBkä Tkm@kvCk–æUkk]ng #k@m@ä Fk¿^kPkmrTkk ^kwXk^k ^kCkv@v Yk]v PkvYkkg

A>kkgZk ekkTkmTkv bknBkWknlü TkQkmä ¢gPk@Tkk FkwPkTZkbknBkTkv Uk|PkmPkYkkg Tkv ¢kb^kkRYkkg \kmSkng Gvä ¢v lbk^kkZk

WkmHv A>kkgZk bknBk XkkbkPkng TkQkmå RkTkTkk V]Ykkg Akv¥Tkv ¢v km «lü Uk|CkKv Av ¢vTkk #k@m@Tkk Tkk^kOkTkng

UkkOkm GkgKPkkg WkmHkTkk @kvCk YkKm HkZk Tkv YkoGkr §Pk@m HkZkå #kkïkRkTkQkm ekkTkk^k@OkTkkv dkZkkvUk#kYk

QkkZk Tkv ¢kékZkrAk@m Wknlü Bkm\kvå Hn¢kvTkvä Ckkv kk]Tkk Xk^kYkkg #kkïkRkTk R¥Tkv ekkTkTkng WkcnYkkTk AZkn‘

Pkkv ¢k Xk^kYkkg AngRAngRkFkkZkrRv kTkv Av kng êknPk Uk|CkK>kng! Tkv Av km \klWSk Uk|CkKm! ¢v Pkkv ekkTkTkk ¢CkkSk

Rl@Zkk cPkk; PkmQk‘A@ XkCk^kkTkTkm bkkdkkPkú~ lR^ZkS^klTk ¢k UkgFkYkAk]v PkvYkTkv bkkgXk]^kk Yk]må

YkkgCkl]ATkk è\kkvAYkkg Ykck^km@ XkCk^kkTk ¢Tkv CkkwPkYkCkOkSk@ UkGm YkgCk\kg AnùTRAnùTRkZkkvr AcmTkv ÒkmHng

PkvYkTkng TkkYk \kv kkZk Gvå Rv k-Ckn<-#kkïkTkk ¢TkkR@Qkm Æ^kTkv Pkm^k| UkkUk WkgSkkZk Gvä Tkv Rv k-Ckn<-

#kkïkTkk WkcnYkkTkQkm Æ^kTkv ekkTkklR Bkm\kv Gvå HvYk RkOkkTkm bkkQkv Dkkbk Pkkv bkcvHv UkkAv Gvä UkOk

bkk@kv BkvMoPk Akg¥ DkkbkTkv YkkKv ^kk^kOkm TkQkm A@Pkkvä ¢vTkm TkH@ Pkkv ¢TkkH §Uk@ Gvå PkvYk

SkYkkrPYkkTkv #knüPkkTkm bkkQkvTkk #knXkQkm ªFkk UknOZk WkgSkkZk Gv Tkv Fk¿^kPkmr ¢klR ªFkm UkR^km bkcvHv

Yk]v Gvå UkOk ¢vTkm TkH@ Pkkv ¢kPYkkTkm #knüPkk bkkSk^kk §Uk@ Gvä UknOZk Av PkvTkkg V]Tkm ¢kAkgdkk

¢vTkv TkQkmå HvTkv UknOZkTkk V]Tkm ^kkgGk Gv ¢v kk lYkQZkkÓlìTkv Pkkv ªFkk UknOZk WkgSkkPkk TkQkmå Fk¿^kPkmr

^kCkv@v ªFkm UkR^kmTkv ZkkvCZk UknOZk lYkQZkkÓlìTkm XkolYkAkYkkg WkgSkkPkk TkQkmå bkYZkCR#krTk ^kCk@Tkkv Æ^kä

YknlTk@kH ^kCkv@v! §ûkYk UkkÒkTkv ¢kck@RkTk ¢kUkv Av ¢TknYkkvRTkk A@v Pkkv PkvTkk V]Ykkg Pkv

XkkvCkXkolYkYkkg ©UkHv Gvä PZkkg ¢bkgBZk ^kakrTkng ¢kZknaZk ckvZk Gv Tkv R#kl^kSk A\Uk^kpdk ¢vTkv UknOZkTkkg

V] ¢kUkv Gvå «akXkRv^k ^kCkv@vTkk Æ^kv Uko^kvr YknlTk¢kvTkv ¢kck@RkTk RmSkv\kng PkvQkm XkkvCkXkolYkYkkg

HTYZkk cPkkä Tkv PZkkg YknlTkTkk §UkRv#kQkm bkYZkCR#krTk UkkYZkk cPkkå êkvZkkgbkAnYkk@v «akXkRv k

XkCk^kkTkTkv ¢kck@RkTk AZkn‘ PkvTkkv YklcYkk Pkkv Uk|lbkü Gvå

¢k^kk Xkl$Pk-UkoHk-¢kck@RkTk ^kCkv@v #knXkXkk^k êkk^kAkvTkv ckvZk Gvä ¢v km H ¢vTkm XkolYkAk

Gvå ÓlìYkkg Pkkv ¢PZkk@Qkm H Pkv @kCkTkv cvZk AZkkvr Gv ¢vK\kv ÓlìTkk Wk]v ¢\UkAk]Ykkg Fkkl@Òk Uk|CkK

A@mä @kCkTkv bk^krQkk GkvMmTkv Pkv Yknl$Pk UkkYk#kvå




bkkYkkv Æ^k SkYkrTkm ¢k@kSkTkk A@m @õkkv ckvZk PkvTkv HkvPkkg SkYkmrTkv PkvTkk Uk|PZkv Uk|YkkvR–WkcnYkkTk

Tkv Xkl$PkTkkv Xkk^k §\\kbkv Gvä AvYkAv UkkvPkkTkv Pkv km ¢k@kSkTkkTkkv Pkm^k| Uk|vYk Gvå ¢vK\kv PkvTkk Uk|PZkv

Xkl$PkQkm (–cng PkvTkk §Uk@ §UkAk@ A<g Gng ¢v km WknlüQkm Tklc UkOk ¢kR@Uko krA) #kkïkRkTkä

¢kck@RkTk ^kCkv@v Xkk^k ¢k^kv Gvä ¢v WkckTkv UkkvPkv UkkvPkkTkkv @kCk DkKkMv Gv Tkv ¢k@kSkTkkTkm Xkk^kTkk

Uknì A@v Gvå Hn¢kvä ¢k Pkkv ^kmPk@kCkm bkgPkv ^kbPknb^kæUk Uk|CkK AZkn‘ Gvä—Hv¢kv ¢PZkgPk lTkbUkpc

cPkkä HvYkTkv Akg¥ Ukl@Ck|c Tk cPkkvä HvYkTkv HCkPk UkkbkvQkm Akg¥ \kv kng Tk cPkngå SkYkmr Æ^k lTkbUkpc

ckvZk Gvä ¢vTkv UkOk Akv¥ UkkbkvQkm \kv kkTkm AkYkTkk TkQkmå \kv kkTkm ^kplûk Pkv Pkkv UkkUk Gvå SkYkmr Æ^k

Pkkv RkTkklR ^kMv @kCk DkKkM^kk YkkCkv Gvå Akv¥ SkYkmrTkv l^k#kvak UknOZkQkm ^kSkk@v ^kwXk^k UkOk ckvZkä

PkvQkm A@mTkv Akg¥ PkvTkv ^kSkk@v @kCk Gv–¢vYk TkQkmå @kCkTkng YkkUk bkgZkkvCk §Uk@Qkm TkQkmå ¢c{ Pkkv

SkYkrTkm TkmFk\km XkolYkAkYkkg (êkk^kAR#kkYkkg) SkYkr AvK\kkv ckvZkä @kCk Av^kkv ckvZk Tkv PkvTkng V] Av^kng ckvZk

Pkv WkPkk^Zkng Gvå PZkkg HvK\km ^kmPk@kCkPkk Qk¥ Gv PkvK\kkv SkYkr Gv Tkv PkvTkng V] Pkkv ¢kPYk#kkglPkTkng ^kvRTk

Gv; b^kCkkrlR ^kwXk^k Yk]v Pkv Akg¥ ^kmPk@kCkXkk^kæUk SkYkrTkng V] TkQkmä ¢v Pkkv @kCkTkng V] Gvå Akv¥

Æ^k ¢c{ Wk|ôFkZkr Ukk]v Tkv b^kCkrYkkg ¢vTkv ¢TkvA Rv^km¢kv Yk]vä–Pkkv #kng Wk|ôFkZkrTkk V]Ykkg Rv^km

Yk]m? Tkkä Wk|ôFkZkrYkkg HvK\kkv @kCk K»Zkkv Tkv ^kmPk@kCkXkk^k QkZkkv PkvTkng V] Pkkv ¢kPYkkYkkg Gvä UkOk

cÆ Pkv UkoOkr ^kmPk@kCk QkZkkv TkQkm ¢vK\kv ¢TkvA Uk|Ak@Tkkv #knXk Tkv ¢#knXk @kCk WkkAm @cm CkZkkv

Gv; c^kv SkYkmrTkv Hv #knXk@kCk WkkAm @cm CkZkkv Gv PkvTkk V]Ykkg Pkv A>kkg H#kv? #kng Tk@AklR c\kAm

CklPkYkkg H#kv? Tkk; ¢v Pkkv Rv^k\kkvAYkkg H HkZkå ¢vK\kv Rv^k\kkvATkm Uk|klUPk Pkv @kCkTkng V] Gvä SkYkrTkng

Tklcå ¢c{ UknOZkTkng V] WkPkk^kmTkv Akg¥ PkvTkm \kk\kFk TkQkm A@k^kPkkä UkOk @kCk DkKkM^kkTkkv §UkRv#k

¢kUkv Gvå HvYk ïkmä #k@m@ ^kCkv@v BkkPk@ ¢#knXkXkk^kQkm #kl$PkUk|YkkOkv BkFkr §PbkkcUko krA A@v Gvä

PZkkg WkmHk¢v PkvTkv Acv^kng TkQkm UkMPkng Av Pkng ¢kK\kng ^kkUk@å Pkkv HvTkv SkYkrTkkv Uk|vYk Gv Pkv Æ^k UkkvPkkTkm

Ykv]v §PbkkcQkm Rv k-Ckn<-SkYkrTkm Xkl$Pkä UkkÒkRkTk ^kCkv@vYkkg ^kk@g kk@ UkkvPkkTkm \kdYkmTkkv §UkZkkvCk A@v

Gvä—¢vYkkg Akv¥Tkk Acv kkTkm @kc TkQkm HkvPkkvå @kCk Pkkv UkkvPkkTkv YkkKv DkKkM^kkv Gv Tkv! Akg¥

WkmHkTkm BkkPk@ @kCk TkQkm DkKkM^kkvå YkkKv SkYkmrÆ^kv FkPkns^kSk RkTk ^kCkv@v ÿk@k UkkvPkkTkkv @kCk

DkKkM^kkv ¢v kkv §UkRv#k Gvå ’’12’’

¢TkvA Uk|Ak@Tkk ¢k@gXkTkk UkkUkQkm Xk@v\kkv Hv CkpcbQkkêkYkä PkvYkkg UkkUkQkm WkFk^kk YkkKv RkTk

¢v YknBZk AkZkr Gvä PkvTkkv §UkRv#k c^kvTkm G CkkQkkYkkg ¢kUkv Gvå

❁




±13²

¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v¢TkvAl^kSk UkkUkkvQkm WkFk^kk CkpcbQk RkTk A@v

¢ckä HvTkv bk^krekTkk SkYkrTkkv YklcYkk ¢k^Zkkv Gvä ¢gPk@~ÓlìQkm

¢kPYkkTkk SkYkrTkv Hv bkkSkv Gvä YklcYkkUko krA ^kmPk@kCkXkk^kYkkg Hv ¢kCk] ^kSkv

Gvä Tkv DkOkkv @kCk DkKkM^kkQkm HvTkv êkk^kAUkOkng QkZkng Gv–¢v êkk^kATkk Xkk^k

Av kk ckvZk PkvTkm ¢k ^kkPk Gvå bk^kkrQkrlbklüTkk Rv k A@PkkgZk HvTkm UkR^km ªFkmä

Tkv b^kCkrTkk £TÜ A@PkkgZk HvTkng ¢kPYkbknBk ^kSkk@v–¢v km êkk^kAR#kk Gvå Pkv

êkk^kA UkOk cgYkv#kkg RkTk A@v Gvå ¢vA\kk \kdYkmTkm \kkv\knUkPkkTkk UkkUkXkk^kYkkg

Æ^kTk ^kmPkk^km Ûv Tkv ¢kPYkkTkm Akg¥ R@Ak@ A@v Tklc–¢v kng Æ^kTk SkYkmrTkng

Av lHekkbknTkng ckvZk Tklcå

CkpcbQkTkv RkTkTkm Uk|SkkTkPkkTkkv §UkRv#k ¢kUkv Gv—


Apù’^kk AùkZkr#kPklTk UkUWkcn\kkTZkklÌk’Zk BkvRg U@gúúúúúúúúúúúúúúúúXk|kT’^kk ^kkl@lSkYkvBk\kkg ^kbknYkP{ Rn:BkvTk ZkÃkksHkPYk ~ úú’úúúúúúúúúúúúP’UnÇkkRlU Hkml^kPkRlU SkTkg ÉkvZkkvªbZk UTQkk: #knXkkvúúúúúúúúúúúúúúúúRkTkg PvTk Fk lRZkPklYkRYkckv TkkTZkvTk P’bkgCklP:úú’’13’’

Æ^kkvTkv UknÒk A@Pkkg ¢Tkv UkkvPkkTkk Æ^kTk A@Pkkg UkOk SkTk ^kSkk@v ^kck\kng Gv; UkkUkQkm Xk@v\kk

bkxAMkv ¢AkZkkvr A@mTkvä bkYknÜ–Uk^krPk Tkv UkpQ^kmYkkg Xk|YkOk A@mTkvä PkQkk ¢TkvA Uk|Ak@Tkk AìQkm Ykck

BkvR XkkvCk^kmTkv Rn:BkQkm Hv SkTk Uk|kUPk A@v Gv Pkv SkTkä Æ^kkvTkv UknÒk A@Pkkg ¢Tkv Æ^kTk A@Pkkg UkOk

^kSkk@v ^kck\kng Gv; ¢k^kk SkTkTkv ^kkUk@^kkTkkv #knXk YkkCkr ¢vA RkTk H Gvä ¢vTkk lbk^kkZk SkTk BkFkr kkTkkv

WkmHkv Akv¥ §ûkYk YkkCkr TkQkmå YkkKv ¢kFkkZkrRv k Acv Gv Av ¢ckvä Xk^Zk Æ^kkv! PkYkv ¢k^kng

RkTk A@kvå

¢Qkr :—Hv SkTk ¢lPk#kZk BkvRTkk ¢TknXk^kUko krA UkkUkUk|Fkn@ bkxAMkv BkkvKk AkZkkvr A@mTkv PkQkk


A B

C D



bkYknÜæUk YkvBk\kk bklcPk ¢QkkrPk~ bkYknÜUkZk‘Pk UkpQ^kmTkng Ukl@Xk|YkOk A@mTkv DkOkk Rn:BkQkm Ykv]^kkZk Gv

Pkv SkTk YkTknaZkTkv UkkvPkkTkk UknÒk ¢Tkv Uk|kOkkvQkm UkOk ¢lSkA UZkkæg ckvZk Gv PkvTkv Bk@Fk^kkTkkv §ûkYk YkkCkr

RkTk Gvå PkvQkm AìQkm Ykv]^kv\kk Pkv SkTkTkng RkTk A@^kng Hkv¥¢vå ¢vTkkQkm l^kUk@mPk WkmHk YkkCkvr

(Rn ZkrbkTkklR) ¢Uk^ZkZk A@^kkYkkg ¢k^kv Pkkv PkvTkkv bkgZkkvCk V@mQkm Uk|kUPk Qk¥ #kAPkkv TkQkmå 13å

Hn¢kvTkvä ¢PZkk@v Pkkv Æ^kkvTkv Ukwbkk AYkk^kk YkkKv AvK\kk UkkUk Tkv HoLkOkk A@^kk UkMv Gv!

Rl@ZkkUkk@Tkk Rv#kYkkg HkZkä ¢TkvA Uk|Ak@Tkkg ¢UkYkkTk bkcTk A@vä bk@Ak@ Ukwbkk \k¥ \kv#kv ¢vYk lRTk-

@kPk XkZkXkmPk @õkk A@vä–¢vYk Ukwbkk YkkKv AvK\kkg Aì bkcTk A@v Gv Tkv AvK\kk UkkUk A@v Gv? ¢vTkk

BkkPk@ UkkvPkkTkng zAYkPkm Æ^kTk UkOk ^kvMVm TkkgBkv Gvä UknÒkklRTkkv UkOk l^kZkkvCk bkcTk A@v Gvä–¢v @mPkv

Æ^kTk A@Pkkg Tkv UknÒk A@PkkgZk SkTkTkv ^kck\kng CkOkv Gvå–Pkkv ¢kFkkZkrRv k Acv Gv Av Xkk¥! ¢k^kng ^kck\kng

SkTkä HvTkk BkkPk@ Pkx AvK\kkg UkkUk AZkk‘–Pkv SkTkTkkv bkkFkkv–§ûkYk §UkZkkvCk #kng? PkvTkkv l^kFkk@ A@å ïkm-

UknÒk BkkPk@ Av l^kakZk-XkkvCkkv BkkPk@ Pkng HvK\kng SkTk BkFkmr#kä PkvYkkg Pkkv ©\kKng PkTkv UkkUk-WkgSkTk Qk#kvå

YkkKv \kdYkmTkm bkkFkm CklPk Pkkv ¢v Gv Av @kCk DkKkMmTkv Rv k-Ckn<-SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkkä UkoHk-Xkl$Pkä

#kkïkUk|Fkk@ä RkTk ^kCkv@v §ûkYkAkZkkvrYkkg PkvTkkv §UkZkkvCk A@^kkvå

Uk|èTk :—RmA@k YkkKv Akg¥ Tk @kBk^kng?

§ûk@ :—Xkk¥ä Hkv Pkk@kv UknÒk bknUknÒk ¢Tkv UknOZk^kgPk c#kv Pkkv Pkv Pkk@k A@Pkkg bk^kkZkng SkTk

Uk|kUPk A@#kv; ¢Tkv Hkv Pkv AUknÒk c#kv Pkkv Pkk@m XkvCkm A@v\km WkSkm \kdYkmTkv XkkvCkl^k\kkbkYkkg ^kvMVm TkkgBk#kvä

Tkv Pkv UkkUkYkkCkrYkkg §UkZkkvCk A@mTkv Pkk@k SkTkTkm Sko] A@m TkkgBk#kv;—Pkkv c^kv Pkk@v bkgFkZk AkvTkv YkkKv A@^kkv

Gv? UknÒkTkng TkkYk \k¥Tkv Pkk@v Pkk@kv \kkvXk Ukkvak^kkv ckvZk Pkkv HnRm ^kkPk Gv! WkkAm Pkkv—

UknÒk bkUkoPk Pkkv bkgFkZk #kkTkkv?

UknÒk AUkoPk Pkkv bkgFkZk #kkTkkv?

YkkKvä \kkvXkklR UkkUkTkk Ao kkYkkgQkm Pkk@k ¢kPYkkTkng @dkOk QkkZk PkvYk A@; \kdYkmTkk @dkOkTkm

YkYkPkk GkvM Tkv RkTkklR ^kMv Pkk@m PkpaOkk DkKkMå ^kmPk@kCkm bkgPkkvTkv Pkkv Pkk@m UkkbkvQkm Akg¥ Hkv¥Pkng

TkQkmå UkOk HvTkv PkÖTk @kCk ^kCk@Tkk b^kXkk^kTkm <lFk HkCkmä ^kmPk@kCkb^kXkk^k Pk@V HvTkng Ukl@OkYkTk

^k»Zkng PkvTkkv @kCk DkK>kk ^kCk@ @cv Tkc{å Akv¥Tkk Acv kkQkm Tklc UkOk UkkvPkkTkk bkcH Ukl@OkkYkQkm H

YknYkndknTkv @kCk DkKm HkZk Gvå

¢k bkgWkgSkYkkg SkYkmr-CkpcbQkTkk Av kk l^kFkk@ ckvZk Pkv R#kkr kPkkg êkm bkYkTPkXkÜb^kkYkm

@PTkA@gMêkk^kAkFkk@Ykkg Acv Gv Av—

ZklR UkkUklTk@kvSkkv‡TZkbkgUkRk zA Uk|ZkkvHTkYk~úú’úúúúúúúúúúúúú¢Qk UkkUkuk^kkv‡bPZkTZkbkgUkRk zA Uk|ZkkvHTkYk~úú’’27’’




Hkv UkkUkTkkv ¢kuk^k YkTkv ¢KAm CkZkkv Gv Pkkv YkTkv Ykk@k b^kæUkTkm bkgUkRk Uk|kUPk Qk#kvä PZkkg

WkmÆ bkgUkRkTkng Ykk@v #kn AkYk Gv? ¢Tkv Hkv YkTkv UkkUkTkkv ¢kuk^k QkkZk Gv Pkkv ¢v^km bkgUkRkQkm YkTkv

#kng \kkXk Gv? Hv bkgUkRk Ykv]^kPkkg UkkUk WkgSkkPkn ckvZk Tkv Ykk@k b^kæUkTkm bkgUkRk \kogKkPkm ckvZk ¢v km

bkgUkRk #kng AkYkTkm?–¢kYk WkgTkv @mPkv bkgUkRkTkng ¢kFk@OkUkOkng HkOkmTkv SkYkmr PkvTkkv Ykkvc GkvMv Gvå ¢vA\kk

\kdYkmTkm \kkv\knUkPkkTkk UkkUkXkk^kYkkg Æ^kTk ^kmPkk^km Ûv Tkv ¢kPYkkTkm Akg¥ R@Ak@ A@v Tklc–¢v kng Æ^kTk

SkYkmrTkng Av lHekkbknTkng ckvZk Tklcå ¢ck! HvTkv bk^krekTkkv YklcYkk ¢k^Zkkv Gvä ¢gPk@~ÓlìQkm ¢kPYkkTkk

b^kXkk^kTkv Hv bkkSkv Gvä YklcYkkUko krA ^kmPk@kCkYkkCkrYkkg Hv ¢kCk] ^kSkv Gvä Tkv DkOkkv @kCk DkKkM^kkQkm

HvTkv êkk^kAUkOkng QkZkng Gv–¢v êkk^kATkk Xkk^k Av kk ckvZk PkvTkm ¢k ^kkPk Gvå bk^kkrQkrlbklüTkk Rv k A@PkkgZk

HvTkm UkR^km ªFkm Gvä b^kCkrTkk £TÜ A@Pkkg HvTkng ¢kPYkbknBk ^kSkk@v Gv–¢v km êkk^kAR#kk Gvå

b^kXkk^kTkk bkkYkQZkrTkng HvTkv XkkTk Gvä l^kXkk^kTkm l^kUk@mPkPkk bkYkHv Gv ¢Tkv Uk@Tkv UkpQkA~ RvBkv Gvä

¢v^kkv êkk^kA @kCkTkk PZkkCk ^kMv UkkvPkkYkkg dkOkv dkOkv #knüPkkTkng RkTk A@v Gv Tkv Wkck@Ykkg WkmHkTkv UkOk

@PTkÒkZkTkk lTklYkûkæUk #kkïk ^kCkv@vTkng RkTk A@v Gvå

¢k^kng YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkvä ¢kPYkkTkm R@Ak@ A@mTkv PkvTkk ekkTkTkm zAYkPk ¢k^k^km Hkv¥¢vå

êkk^kATkv b^kkSZkkZk-RkTk ^kCkv@v #knXkXkk^kkv l^k#kvak ckvZk Gvå ¢vTkv ekkTkTkkv @bk ckvZkä Uk|vYk ckvZkä ¢vK\kv

cgYkv#kkg b^kkSZkkZk A@v; Tk^kk Tk^kk #kkïkkvTkm b^kkSZkkZk A@Pkkg ekkTkTkm lTkYkr]Pkk ^kSkPkm HkZkä Tkv Tk^kk

Tk^kk ^kmPk@kCkXkk^kkv Bkm\kPkk HkZkå ¢Uko krPkû^kTkng êk^kOk Av b^kkSZkkZk A@Pkkg ¢vTkv ¢vYk QkkZk Av ¢ckvä

¢kHv Ykk@kv lR^kbk bkV] QkZkkvå G Uk|Ak@Tkk ¢gPk@gCk PkUkYkkg SZkkTk UkGm WkmHkv TkgWk@ b^kkSZkkZkTkkv

Aõkkv Gvå

êkk^kATkv WkSkkg UkMBkkgTkkv l^k^kvA ckvZk Gvå b^kkSZkkZk ^kCkv@vTkm HvYk Rv kUkoHk ^kCkv@v AkZkkvrYkkg

UkOk Pkv Xkl$PkQkm ^kPkvr Gvå êkk^kATkv XkCk^kkTk bk^krekRv k Uk|PZkv Uk@Yk Uk|mlPk ckvZkåååå¢ckv! ¢k Pkkv

Ykk<g £ì–SZkvZk! ¢vYk Æ^kTkYkkg Pkv XkCk^kkTkTkv H Xkk]v Gvå c@Pkkg–V@Pkkg R@vA Uk|bkgCkYkkg PkvTkv

XkCk^kkTk ZkkR ¢k^kv Gvå TkRmTkk I@OkkgTkkv A\kA\k ¢^kkH ¢k^kv PZkkg Acv Gv Av cv Uk|Xkkv! ¢kUkv

UkpQ^kmTkv GkvMm RmSkm PkvQkm ¢TkkQk QkZkv\km ¢k UkpQ^km A\k@^k A@Pkm @Mv Gv Tkv PkvTkk ¢kgbknTkkv ¢k

Uk| kkc Gvå ¢kAk#kYkkg bkoZkr–FkgÜTkv RvBkPkkg Acv Gv Av Uk|Xkkv! ¢kUkv #knA~\kSZkkTk ^kMv DkkPkmAYkkvrTkv %Zkk@v

XkbYk A@m TkkBZkk PZkk@v PkvTkk PkOkBkk ¢kAk#kYkkg ©M>kkä Pkv PkOkBkk H ¢k bkoZkr–FkTÜæUkv ©MPkk

RvBkkZk Gvå–¢Tkv SZkkTkklCTkYkkg XkbYk Qk¥Tkv ©Mv\kk AYkrTkk R]mZkk ¢k ^kkR]kg æUkv cÆ %ZkkgPZkkg

DkoYkm @õkkg Gvå—¢k^km §UkYkk ^kMv XkCk^kkTkTkk #knA~\kSZkkTkTkv ZkkR A@v Gv Tkv UkkvPkv PkvTkm Xkk^kTkk

Xkk^kv Gvå SZkkTkTkm ¢lCTkä Tkv ^kw@kCZkTkkv ^kkZk@kv PkvTkkQkm \kk \kkCkm Tkv AYkkvr Wk]m CkZkkä PkvYkkgQkm

¢k bkoZkr-FkgÜæUkm Voz\kCkk ©M>kkå SZkkTkbQk XkCk^kkTkTkk ^kk] c^kkYkkg V@V@ QkPkk RvBkmTkv Acv Gv

Avä ¢v ^kk] TkQkmä ¢v Pkkv XkCk^kkTkTkk ¢gPk@Ykkg SZkkTk^kMv Hv AYkkvr Wk]m @õkk Gv PkvTkk SkoYkkMk

©Mv Gvå ¢k @mPkv bk^krekRv^kTkv ¢kv]BkmTkv êkk^kATkv ¢vTkm Xkl$PkTkkv @gCk \kkCZkkv Gvå PkvTkm bkkQkv




Ckn<Tkm §UkkbkTkkä #kkïkTkm b^kkSZkkZk ^kCkv@v UkOk ckvZk Gvå #kkïkkv Pkkv Acv Gv Av ¢@vä AkTk^kMv

HvOkv ^kmPk@kCkm lbkükTPkTkng êk^kOk AZkn‘ Tklc Tkv YkTkYkkg PkvTkng zFkPkTk AZkn‘ Tklcä PkvTkv AkTk ¢Tkv YkTk

Yk»Zkk Pkv Tk Yk»Zkk Wk@kWk@ H Gvå ¢kPYkkTkm R@Ak@ Tklc A@v Pkkv AkTk Tkv YkTk WkgTkv CknYkk^kmTkv

¢vAvlTÜZkklRYkkg Fkk\Zkkv H#kvå AkTkTkm bkV]Pkk ¢vYkkg Gv Av SkYkrTkng êk^kOk A@vä YkTkTkm bkV]Pkk ¢vYkkg

Gv Av ¢klPYkACknOkkvTkng lFkTPk^kTk A@vä Tkv SkTkTkm bkV]Pkk ¢vYkkg Gv Av bkPUkkÒkRkTkYkkg PkvTkkv §UkZkkvCk

QkkZkå Xkk¥ä ¢TkvA Uk|Ak@Tkkg UkkUk A@mTkv Pkx SkTk XkvCkng AZkn‘ä Pkkv c^kv Ukl@OkkYk Uk\kKk^kmTkv PkvTkkv

¢v kkv §UkZkkvCk A@ Av HvQkm Pkk@kg UkkUk Skkv kkZk Tkv PkTkv §ûkYk UknOZk WkgSkkZkå—¢v kkv §UkZkkvCk Pkkv

SkYkrTkk WkcnYkkTkQkm bkPUkkÒkRkTk A@^kng—¢v H Gvå

\kkvAkvTkv Æ^kTkQkm Tkv UknÒkQkm UkOk SkTk ^kck\kng ckvZk Gvä UkOk SkYkmr–êkk^kATkv SkTk A@Pkkg SkYkr

^kck\kkv Gvä ¢vK\kv SkYkrTkm BkkPk@ SkTk ^kkUk@^kkTkkv ¢vTkv §\\kkbk ¢k^kv Gvå PkvQkm êkk^kATkk Dk@Ykkg

¢TkvA Uk|Ak@v RkTkTkkv ^kvUkk@ cgYkv#kkg Fkk\Zkk A@v Gvå SkYkr ¢Tkv RkTk ^kCk@Tkk Dk@Tkv Pkkv bYk#kkTkPkn\Zk

CkOkmTkv Acv Gv Av ¢v kk Ckpc^kkbkTkv Pkkv ªMk UkkOkmYkkg H¥Tkv &b^kkåååck" A@m RvHvå Hv ¢vA\kk

UkkUkWkgSkTkng H Ak@Ok QkkZk ¢v kk Ckpc^kkbkTkv Pkng lPk\kkgHl\k R¥ RvHvå UkkOkmYkkg IWkkv]m RvHvå ¢@vä

^kmPk@kCkm bkgPkkv ¢k RkTkTkkv CkogHk@^k A@v Gvåååå¢v bkkgXk]Pkkg A>kk Xk^ZkÆ^kTkng ñRZkAYk] Tk Bkm\kv?

AkvTkv §Pbkkc Tk ¢k^kv? Xk|Yk@Tkk CkogHk@^kQkm Tkv FkTÜTkk §RZkQkm AYk]Tkm Al] Pkkv Bkm\km ©Lvä

UkPQk@ Tk Bkm\kv; PkvYk ¢k^kkv §UkRv#k-CkoHkg@^k bkkgXk]Pkkg SkYkrTkm <lFk^kk]k Æ^kTkng ñRZk Pkkv Bkm\km

§LvååååAv ^kkc! Rv k-Ckn<-SkYkrTkm bkv kkTkkv ¢^kbk@ ¢k^ZkkvååååYkk@k SkTZk XkkCZkååååAv YkTkv Rv k-Ckn<Tkng

AkYk Yk»Zkngå—¢kYk §\\kbkm HkZkå #kkïkYkkg Acv Gv Av #kl$Pk Uk|YkkOkv RkTk A@^kngå Pkk@m Ukkbkv ¢vA

ælUkZkkTkm YkoMm ckvZk Pkkv PkvYkkgQkm ¢vA Ukwbkkv ¢kUkHvååååUkOk RkTk Hæ@ A@Hvä \kkvXk DkKkM^kkTkkv

¢XZkkbk Hæ@ A@Hvå \kkBkkv-A@kvMkvTkm YkoMm XkvCkm QkkZk PZkk@v H RkTk R¥ #kAkZk Tkv ¢kvGm YkoMm

ckvZk PkvYkkgQkm RkTk Tk R¥ #kAkZk—¢v kng Akg¥ TkQkmå UkkvPkkTkkv \kkvXk DkKkM^kkTkm ^kkPk Gvä ¢vYkkg

Akg¥ YkoMmTkk YkkUk §Uk@ Hkv kkTkng TkQkmå bkk@kv êkk^kA YkoMmTkkv FkkvQkkv XkkCk ^kkUk@vä YkSZkYkUkOkv GÍkv

XkkCk ^kkUk@v Tkv ¢kvGkYkkg ¢kvGkv R#kYkkv XkkCk ^kkUk@v—¢v kkv §UkRv#k Gvä HvYk FkgÜAkTPkYklOkTkm

bkV]Pkk A>kk@v? Av FkgÜTkk bkgZkkvCkv ¢vYkkgQkm UkkOkm I@v PZkk@v; PkvYk \kdYkmTkm bkV]Pkk A>kk@v? Av

bkPUkkÒkTkk bkgCkv Pkv RkTkYkkg ^kUk@kZk PZkk@vå SkYkmrTkv Pkkv ¢k^kk Xkk^kkv ckvZk H Gv UkOk ¢vTkk RkBk\kkQkm

WkmHk Æ^kkvTkv bkYkHk^kv Gvå

bkgbkk@Ykkg \kkvXkm Æ^kkv SkTk Ykv]^k^kk YkkKv Av kk Av kk UkkUk A@v Gv! \kdYkm Pkkv HkvAv UknOZk

¢Tknbkk@ Yk]v Gv UkOk PkvTkv Ykv]^k^kk YkkKv DkOkk Æ^kkv HoLng–Fkkv@m ^kCkv@v ¢TkvA Uk|Ak@Tkk UkkUkXkk^k

A@v Gvå ARkFk Akv¥ Æ^k ¢v kk Xkk^k Tk A@v Tkv Uk|kYkklOkAPkkQkm ^kvUkk@ A@v PkkvUkOk \kdYkm Ykv]^k^kkTkkv

Xkk^k Pkv UkkUk H Gvå ¢k WkPkk^kmTkv ¢c{ ¢vYk Acv Gv Av Xkk¥ä Hv \kdYkm BkkPk@ Pkng ¢kK\kk–¢kK\kk UkkUk A@v Gv ¢Tkv Hv \kdYkm UknÒkklR A@Pkkg Zk PkTkv ^kSkn ^kck\km Gvä Pkv \kdYkmTkkv §ûkYk




§UkZkkvCk ¢v H Gv Av bkPUkkÒkRkTk ^kCkv@v SkYkrAkZkrYkkg Pkv ^kkUk@; bkPUkkÒkRkTkYkkg ^kUk@kZkv\km \kdYkm

¢bkgBZkCkOkm Qk¥Tkv V]#kvå ¢vA YkkOkbk Fkk@–UkkgFk cHk@ ælUkZkkTkm Tk^km TkkvKkv \kk^Zkkv Tkv Dk@v

ïkmTkv ¢kUkmä Pkv Wkk¥¢v Pkv Fko\kk Ukkbkv YkoAv\km ¢Tkv WkmHk AkYkv H@k Ro@ Ck¥å PkvTkkv TkkTkkv GkvA@kv

UkkG] bkCkMm Ukkbkv WkvLkv cPkkv; l#kZkk]kTkkv lR" cPkkvå GkvA@k¢v TkkvKkvTkk AkCkl]Zkk \k¥Tkv bkCkMmYkkg

TkkBZkk Tkv XkMAkv QkZkkv ¢vK\kv PkkUk^kk \kkCZkkvåååPZkkg Pkkv Ykk ¢k^kmä GkvA@kv Acv–Wkkä HkvåååYkx Av km

bkCkMm A@m! HkvPkk^kxPk Ykk bkYkÆ Ck¥ Av ¢@vä ¢kOkv Pkkv UkkgFk cHk@ ækåTkkv XkMAkv AZkkvr! ¢vTkv

¢v^kkv ¿kvSk FkM>kkv Tkv GkvA@kTkv ¢vK\kkv WkSkkv YkkZkkvr Av GkvA@kv Yk@m CkZkkvå Hn¢kvä UknÒk A@Pkkg Zk

SkTk AvK\kng ^kck\kng Gv!!

WkmHkv ¢vA WkTkk^k : ¢vA Xk@^kkMOk RoSk ^kvFkmTkv PkvTkk ÒkOk ælUkZkk \k¥Tkv UkkvPkkTkv CkkYk

HPkm cPkm; RnaAk]Tkk lR^kbkkv cPkkä @bPkkYkkg \kgnKk< Yk»Zkkå Wkk¥Tkv WkmA \kkCkm Av ¢k \kkvAkv Ykk@k

ælUkZkk UkMk^km \kv#kvä ¢vK\kv Pkv @kvAMk ÒkOk ælUkZkk UkvKYkkg Ck]m Ck¥å UkOk \koKkæ¢kv¢v Pkv HkvZkng

Tkv Wkk¥Tkv Ykk@m TkkBkmTkv PkvTkk UkvKYkkgQkm ælUkZkk AkN>kkå—Hn¢kvä ¢k ¿o@Pkk! ¢k^kk Æ^kkv RkvMmTkv

Tk@Av Tk HkZk Pkkv WkmHv A>kkg HkZk? ¢k^kk Pkm^k| UkkUkTkkg Ukl@OkkYk Pkkv lHekkbknTkv ckvZk H Tklcå

DkOkk \kkvAkvTkv Pkkv \kdYkm @]^kkTkm SkoTk ¢kMv Uko<g Bkk^kkTkkvZk ^kBkPk Tk Yk]vä Rv#k GkvMmTkv ¢TkkZkr Hv kk

Uk@Rv#kYkkg HkZkä %Zkkg XkCk^kkTkTkk R#krTk UkOk Tk Yk]vä bkPbkgCk UkOk Tk Yk]v; ¢@v Xkk¥! HvTkv BkkPk@

Pkx ¢kK\kng AZkn‘ Pkv \kdYkmTkkv Ag¥A bkRnUkZkkvCk A@å 50–60 ^kakr bkgbkk@Tkm YkHn@m A@m A@mTkvä Yk@^kk

UkM>kkv ckvZkä Yk@Pkkg Yk@Pkkg Gv\\km DkMm¢v WkFkm HkZk Tkv UkQkk@mYkkgQkm ©Lv PkkvUkOk UkkGkv PZkkg Tkv PZkkg

UkkUkAkZkrYkkg HkvMk¥ HkZk Gvå—UkOk ¢vYk TkQkm l^kFkk@Pkkv Av ¢@vä ÆgRCkm ¢kBkm SkTk @]^kkYkkg

CkoYkk^km Tkv YkVPkTkkg UkkUk WkkgSZkkgä GPkkg ¢k SkTk Pkkv Akg¥ bkkQkv ¢k^k^kkTkng TkQkmä YkkKv Ykk@k ckQkv

@kCk DkKkMmTkv ¢vTkkv Ag¥A bkRnUkZkkvCk A<g; Tkv Æ^kTkYkkg Akg¥A ¢kPYkkTkng lcPk QkkZk ¢v kkv §ÛYk A<gå

Rv k-Ckn<-SkYkrTkkv §Pbkkcä bkPUkkÒkRkTkä PkmQkrZkkÒkk ^kCkv@vYkkg @kCk DkKkMm#k Tkv \kdYkmTkkv §UkZkkvCk A@m#k

PkkvUkOk PkTkv ¢gPk@Ykkg ¢vYk bkgPkkvak Qk#kv Av Æ^kTkYkkg ¢kPYkkTkk lcPk YkkKv Ykx Ag¥A AZkn‘ Gvå WkkAm

¢vA\kk UkkUkYkkg H Æ^kTk Ckk]m#k Pkkv Pkk@m \kdYkm UkOk lTkaV] H#kv Tkv Yk@Ok KkOkvZk Pkng UkbPkk¥#k

Av ¢@vä Æ^kTkYkkg ¢kPYkkTkk lcPk YkkKv Akg¥ Tk AZkn‘; ¢#kkglPkUkOkv Rvc GkvMmTkv AkvOk HkOkv A>kkg H¥Tkv

§Pkk@k A@m#k? YkkKv cv Xkk¥! GÍk–bkkPkYkk CknOkbQkkTkv Io\kPkk YknlTk@kHv A<Okk A@mTkv Pkk@k lcPkTkv

YkkKv ¢k êkk^kASkYkrTkkv §UkRv#k ¢kUZkkv Gvå Pkk@m Ukkbkv CkYkv PkvK\kk SkTkTkk NCk\kk ckvZkä–UkOk PkvYkkgQkm

Pkk<g AvK\kng?–Av Pkng RkTkYkkg ^kkUk@ PkvK\kng Pkk<gå @kCk DkKkMmTkv RkTkklR bkPAkZkrYkkg ^kUk@kZk ¢vK\kng H

SkTk bkV] Gvå ^kk@g kk@ bkPUkkÒk RkTkTkk Uk|bkgCkQkmä YknlTk^k@kv–SkYkkrPYkk¢kv ^kCkv@v Uk|PZkv WkcnYkkTkä l^kTkZkä

Xkl$Pk ^kCkv@v Uk|Ak@v PkTkv SkYkrTkk bkgbAk@ @õkk A@#kvä Tkv bkgbAk@ Uk@Xk^kYkkgZk bkkQkv ¢k^k#kvå–\kdYkm

Akg¥ Uk@Xk^kYkkg bkkQkv Tklc ¢k^kvå YkkKv Acv Gv Av bkgbkk@Tkk AkZkkvrYkkg (l^k^kkcä XkkvCkkvUkXkkvCk ^kCkv@vYkkg)

Pkng \kkvXk A@Pkkv ckv Pkkv Xk\kv A@ä UkOk SkYkrAkZkkvrYkkg Pkng \kkvXk A@m#k Tklcä PZkkg Pkkv §PbkkcUko krA ^kPkrHvå

Hv UkkvPkkTkv SkYkmr–êkk^kA Acv kMk^kv Gv UkOk SkYkrAkZkkvrYkkg §Pbkkc Pkkv ¢k^kPkkv TkQkmä SkYkrTkv BkkPk@ SkTk




^kCkv@vTkkv \kkvXk UkOk DkKkMm #kAPkkv TkQkmä Pkkv ¢kFkkZkrRv^k Acv Gv Av Pkv Bk@vBk@ SkYkmr TkQkm UkOk RgXkm

Gvä SkYkmrUkOkkTkkv Pkv Bkk\km RgXk A@v Gvå SkYkrTkkv HvTkv Bk@vBk@ @gCk ckvZk PkvTkv Pkkv SkYkrUk|bkgCkYkkg §Pbkkc

¢k^kv H; Tkv SkYkrTkk lTklYkûkkvYkkg HvK\kng SkTk BkFkkrZk PkvK\kng H bkV] Gv–¢vYk bkYkÆTkv RkTk ^kCkv@vYkkg

Pkv §PbkkcQkm ^kPkvr Gvå

¢k @mPkv RkTkTkm ^kkPk A@m; ¢v H ^kkPk cÆ l^k#kvak Uk|Ak@v A@v Gvå

❀


Xk@Pk Fk¿^kPkmr Hv kk SkYkkrPYkk UkOk XkkvHTk-bkYkZkv @bPkk §Uk@ ¢k^km Akv¥

YknlTk@kHTkk ¢kCkYkTkTkm Uk|Pkmdkk A@Pkkä Tkv YknlTk@kH UkSkk@Pkkg Uk@Yk Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk

RvPkkå ¢ck! HkOkv ¢kgCkOkv A\Uk^kpdk V»Zkng ckvZkä ¢vQkm UkOk l^k#kvak ¢kTkgR SkYkkrPYkkTkv

YkkvdkYkkCkrbkkSkA YknlTk@kHTkv UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv RvBkmTkv QkkZk Gvå UkkvPkkTkv @kCk @lcPk

FkwPkTZkb^kXkk^kTkm Ólì Gv Tkv bk^krbkgCkPZkkCkTkm Xkk^kTkk Gv PZkkg bkkSkA CkpcbQkTkv ¢k^kk

#knXkXkk^k ¢k^kv Gvå Pkv #knXk@kCkTkm HvK\km YkZkkrRk Gv PkvK\km Pkv HkOkv Gvå ¢gPk@Tkkv

YkkvdkYkkCkr Pkkv @kCkQkm Ukk@ FkwPkTZkb^kXkk^kTkk ¢kêkZkv Ukl@OkYkv Gvå êkk^kATkkg ^k|PkYkkg ¢vA\kk

#knXk@kCkTkm ^kkPk TkQkmå Hv #knXk@kCk Gv PkvTkv Pkkv HwTk#kkbkTkYkkg UknOZk Aõk‹g Gv Tkv Pkv ^kBkPkv

êkk^kATkv b^kXkk^kTkk ¢kêkZkv HvK\km #knüPkk ^kPkvr Gv PkvK\kkv SkYkr Gv; Pkv Uk@YkkQkr k|Pk Gv Tkv

Pkv YkkvdkTkng bkkSkTk Gv—¢vYk HkOk^kngå

Ckn<Rv^kêkmTkkg ^kFkTkkYkpPk Wkkv\k Tkg–20



±14²

CkpcbQkUkOkn g RkTkQkm H #kkvXkv GvCkpcbQkUkOkn g RkTkQkm H #kkvXkv GvCkpcbQkUkOkn g RkTkQkm H #kkvXkv GvCkpcbQkUkOkn g RkTkQkm H #kkvXkv GvCkpcbQkUkOkn g RkTkQkm H #kkvXkv Gv

SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkk ^kCkv@v YkkKv RkTk A@^kkTkkv Uk|bkgCk ¢k^kv PZkkg SkYkrTkk

Uk|vYkm Æ^kTkng ñRZk QkOkCkOkkK A@Pkng §Rk@PkkQkm ©G]m HkZk Av–¢ckvä ¢k^kk

§ûkYk AkZkr YkkKv HvK\kng SkTk ^kUk@kZk PkvK\kng bkV] Gvå Hv SkTk UkkvPkkTkk lcPk

YkkKv AkYk Tk ¢k^kv Tkv UkkUkWkgSkTkng H Ak@Ok QkkZk–¢v SkTk #kk AkYkTkng?

–¢v kk SkTkQkm SkTk^kkTkUkOkng AkvOk Acv? bkkFkkv SkTk^kkTk Pkkv ¢v Gv Av Hv

§Rk@PkkUko krA SkYkrAkZkrYkkg UkkvPkkTkm \kdYkm ^kkUk@v Gvå

êkk^kATkkg cgYkv#kTkkg Hv APkr^Zk Gv PkvYkkgQkm RkTkTkng ¢k ^kOkrTk Fkk\kv Gv—


RkTkvTkw k CkpcbQkPk CknOk^kPm \kkvAùçZkkv<kvlPAùkúúúúúúúúúúúúúúúúTkw k bZkkÆkTkn PlçTkk SkTk^kPkv \kkvAùçZkS^kgbkApùP ~ úú’úúúúúúúúúúúúRn ZkkrUk@#kPvakn bk’bkn CkplcOk: UkUg ZkRn’U<PvúúúúúúúúúúúúúúúúPÆkk#kkZk #k#kkEœ#knXk|Zk#kbkv RkTkg Fk TkkTZk’U@Yk ~ úú’’14’’

¢Qkr :— RkTk ÿk@k H CknOkZkn$Pk CkpcbQkkêkYk WkTTkv \kkvAkvTkv Uk|Akl#kPk A@v Gv ¢QkkrPk~ Æ^kTkv

RkTkTkk lTklYkûkv H ¢k Xk^k ¢Tkv Uk@Xk^k WkTTkvYkkg bknBk Uk|kUPk QkkZk Gvå ¢vTkkQkm §\Kng §$Pk RkTk

l^kTkk SkTk^kkTk YkTknaZkTkkv Pkv CkpcbQkkêkYk WkTTkv \kkvATkv Tkì A@m TkkgBkv Gvå bkxAMkv Rnì ^ZkkUkk@kvYkkg

Uk| kpûk QkPkkg CkpcbQkTkv Hv UkkUk §PUkTTk QkkZk Gv PkvTkv Tkì A@^kkTkng PkQkk FkgÜYkk bkYkkTk Sk^k] Zk#kTkm

Uk|klUPkTkng Ak@Ok Pkv RkTk H Gvä Pkv lbk^kkZk UkkUkTkk#k ¢Tkv Zk#kTkm Uk|klUPkTkng WkmHng Akv¥ Ak@Ok ckv¥

#kAv Tklcå 14å

SkTk^kkTk YkTknaZkkvTkng CkpcbQkUkOkng RkTk^kMv H CknOkAk@m Gvä PkQkk RkTk ^kMv H ¢k \kkvA PkQkk

Uk@\kkvA WkgTkvTkkv §ÛkvPk QkkZk Gv; RkTk ^kCk@Tkng CkpcbQkUkOkng Pkkv WkgTkv \kkvATkkv S^kgbk A@Tkk<g Gvå CkpcbQkTkv

bkxAMkv Uk|Ak@Tkk Rn ZkkrUkk@Qkm Hv UkkUk QkkZk Gv PkvTkkv Tkk#k RkTk^kMv H QkkZk Gvä Tkv RkTk^kMv FkgÜbkYkkTk

§%%^k] Zk#k Uk|kUPk QkkZk Gvå ¢k @mPkv UkkUkTkkv Tkk#k Tkv Zk#kTkm Uk|klUPk YkkKv CkpcbQkTkv bkPUkkÒkRkTk


A B

C D



bkYkkTk WkmHng Akg¥ TkQkmå YkkKv UkkvPkkTkng lcPk FkkcTkk@k CkpcbQkkv¢v RkTk ^kMv CkpcbQkUkOkng bkV]

A@^kng Hkv¥¢vå

Rv k-Ckn<-#kkïk Pk@VTkk §\\kkbkQkm bkgbkk@ Pk@VTkkv §\\kkbk DkKkMv Gv PZkkg RkTkklRTkkv #knXkXkk^k

¢k^kv Gvä ¢vK\kv CkpcbQkv UkkUk DkKkMm #knXkXkk^k A@^kkv–¢v kkv §UkRv#k Gvå Pkng #knXkXkk^k A@ ¢v kkv

§UkRv#k ^Zk^kck@Ykkg ckvZk Gvå Uk@YkkQkrYkkg Pkkv @kCkTkngZk APkprP^k ¢kPYkkTkk b^kXkk^kYkkg TkQkmå @kCkTkk

AlOkZkkTkngZk APkprP^k YkkTkv Av PkvTkkQkm YkkvdkYkkCkr YkkTkv Pkkv lYkQZkkÓlì Gv ¢vYk #knüÓlìTkk ^kOkrTkYkkg ¢k^kv;

¢v km ÓlìUko krA @kCkTkm DkOkm YkgRPkk SkYkmrTkv ckvZk Gvå @kCk ^kCk@Tkkv b^kXkk^k ÓlìYkkg \Zkv Tkv @kCk

DkKv Tklc ¢vYk AvYk WkTkv? ¢c{ Acv Gv Av HvTkv RkTkklRTkk #knXkXkk^kTkngZk LvAkOkng TkQkmä ¢vA\kk

UkkUkXkk^kYkkg Hv UkM>kk Gv PkvTkm Pkkv ¢k \kkvAYkkgZk #kkvXkk TkQkm Tkv Uk@\kkvAYkkgZk PkvTkv bkk@m CklPk Yk]Pkm

TkQkmå UkkUkQkm WkFk^kk YkkKv UkkÒkRkTk H §ûkYk YkkCkr Gvå YknlTk^k@kvTkv Pkkv Ukl@Ck|c H TkQkmä ¢vYkTkv

Pkkv ¢#knXkUkl@OklPk GvRk¥ Ck¥ Gv Tkv DkOkm ¢kPYk@YkOkPkk ^kPkvr Gv–¢vYkTkm Pkkv #km ^kkPk? ¢c{

Pkkv CkpcbQkTkv YkkKv §UkRv#k Gvå HvYkkg ¢TkvA Uk|Ak@Tkk UkkUkTkk Uk|bkgCk Gv ¢v kk CkpcbQkUkOkkYkkg UkkUkQkm

WkFk^kk UkoHk-RkTk-b^kkSZkkZk ^kCkv@v APkr Zk Gvå Pkm^k|\kkvXkm Uk|kOkmTkv bkgWkkvSkmTkv AksPkAb^kkYkm Pkkv Acv Gv

Av ¢@v Æ^k! ¢k \kdYkm FkgFk] Gvä ¢vTkm YkYkPkk Pkng GkvMå Pkng Pkm^k| \kkvXkQkm WkmHk YkkKv (Rv k-

Ckn<-#kkïkTkk #knXk AkZkkvrYkkg) Pkkv \kdYkm TkQkm ^kkUk@Pkkvä Uk@gPkn Pkk@k Rvc YkkKv Pkkv ^kkUk@! ¢vK\km Pkkv

YkYkPkk DkKkMå—¢v @mPkv UkOk \kdYkmTkm YkYkPkk DkKkMPkkg #kmBk#kv Pkkv A>kk@vA #knXkAkZkkvrYkkg UkOk \kkvXk

DkKkM^kkTkkv Uk|bkgCk ¢k^k#kvå ¢c{ Pkkv SkYkrTkk lTklYkûkkv Pk@VTkk §\\kkbk Xkk^kQkm Hv RkTkklR QkkZk PkvTkm

H YknBZk ^kkPk Gvå HvTkv SkYkrTkng \kdk TkQkm Pkv Ag¥A YkgR@kCk ^kMv RkTkklR A@v Pkkv bkkSkk@Ok UknOZk WkkgSkvä

UkOk ¢c{ Pkkv SkYkrTkk \kdk bklcPkTkk UknOZkTkm YknBZkPkk Gv; ¢vK\kv ¢lSkAk@Tkm #kæ¢kPkYkkg H

¢l@cTPkRv kTkm ¢kv]BkkOkTkm ^kkPk \kmSkm cPkmå #kkïkYkkg Pkkv %Zkk@v Hv Uk|A@Ok Fkk\kPkng ckvZk PZkk@v

PkvTkng l^kbPkk@Qkm ^kOkrTk A@vä Wk|ôFkZkr ^kBkPkv Wk|ôFkZkrTkng ^kOkrTk A@vä Tkv RkTk ^kBkPkv RkTkTkng ^kOkrTk A@v;

Yko]XkoPk lbkükTPk \kdkYkkg @kBkmTkv R@vA AQkTkTkk Xkk^k bkYkH^kk Hkv¥¢vå

\kkvAkvYkkg Pkkv HvTkm Ukkbkv DkOkng SkTk ckvZk PkvTkv \kkvAkv SkTk^kkTk Acv Gv; Uk@gPkn #kkïkAk@ Acv

Gv Av Hv \kkvXkm Gv ¢vTkm Ukkbkv CkYkv PkvK\kng SkTk UkM>kng ckvZk PkkvUkOk Pkv SkTk^kkTk TkQkm UkOk @gA Gvä

AvYk Av Hv SkTk §Rk@PkkUko krA bkPAkZkrYkkg ^kkUk@^kk YkkKv AkYk Tk ¢k^kvä UkkvPkkTkk lcPkTkv YkkKv AkYk Tk

¢k^kv Tkv ¢vA\kk UkkUkWkgSkTkng H Ak@Ok QkkZk ¢v SkTk #kk AkYkTkng? Tkv ¢v^kk SkTkQkm SkTk^kkTkUkOkng AkvOk

YkkTkv? bkkFkkv SkTk^kkTk Pkkv ¢v Gv Av Hv §Rk@PkkUko krA UkkvPkkTkm \kdYkmTkv RkTkYkkg ^kkUk@v Gvå Xk\kv?

\kdYkm QkkvMm ckvZk UkOk HvTkng ñRZk §Rk@ Gv Pkv SkTk^kkTk Gvå Tkv \kdYkmTkk NCk\kk ckv^kk GPkkg HvTkng

ñRZk KogAng Gv–AgHobk Gv Pkv Rkl@Üm Gvå ¢vA Acv kPk Gv Av—

@Okv FkM>kk @HUkoPk GoUkv Tklcåååå

RkPkk GoUkv Tklc Dk@ YkkgCkOk ¢kZkkåååå




HvYk ZknüYkkg BkkgMkTkk Bkv\kTkkv Uk|bkgCk ¢k^kv PZkkg @HUkoPkTkm #ko@^km@Pkk GkTkm @cv Tklc; ¢v

Dk@Tkk BkoOkv bkgPkk¥Tkv Wkvbkm Tk @cvä ¢vTkng #kkwZkr ©G]m HkZkå PkvYk %Zkkg RkTkTkkv Uk|bkgCk ¢k^kv PZkkg

§Rk@ lR\kTkk YkkOkbkTkng ñRZk GkTkng Tk @cv; SkYkrTkk Uk|bkgCkYkkg Uk|Xkk^kTkk ^kCkv@v YkkKv RkTk A@^kkTkkv

Uk|bkgCk ¢k^kv PZkkg SkYkrTkk Uk|vYkm Æ^kTkng ñRZk QkTkCkOkkK A@Pkng §Rk@PkkQkm ©G]m HkZk; ¢v GKA^kkTkk

WkckTkkg Tk AkNvä Av ¢vTkv Uk@kOkv–Uk@kOkv Acv kng Tk UkMvä UkOk UkkvPkkTkk H §PbkkcQkm Pkv RkTkklR A@v

Av ¢ckvä ¢k^kk §ûkYkAkZkrYkkg HvK\kng RkTk A<g PkvK\kng ¢kvGng Gvå Ykk@m Hv \kdYkm ¢k^kk AkZkrYkkg ^kUk@kZk

Pkv bkV] Gvå ¢k @mPkv êkk^kA RkTk ^kMv UkkvPkkTkng CkpcbQkUkOkng #kkvXkk^kv Gvå

#kkïkAk@ cÆ UkOk ¢v ^kkPkTkkv l^k#kvak §UkRv#k ¢kUkv Gvå

❁


Uk@YkkPYkkTkm Uk|lPkYkkTkv UkoH^kkTkkv Xkk^k ¢k^kvä UkOk ¢v SkYkr TkQkmå XkolYkAkYkkg cHn

bkkSkAUkOkng Gv ¢vK\kv ¢v^kk Xkk^k ¢k^kv Tkv? lbküUkOkng TkQkm ¢vK\kng WkkSkAUkOkng—¢v^kk #knXk

Xkk^k—¢k^kvå ¢k^kvä UkOk Pkv cvZk Pk@mAv ¢k^kvä HkOk^kk YkkKv ¢k^kv; ekkTkm Pkkv PkvTkkv YkkÒk ekkPkk

H Gvå bkYkZkbkk@-TkkKAYkkg ¢k^kv Gv Tkv—

&AùcP WkTkk@bkm ¢\kU Xk^klQklP HkkAùmäúúúúbkkv£r lHkTkÉklPYkk ÉkWkkfTkw lHkTk bkk@Bkm‹‹ "

lHTkvTÜTkm YkosPk bkkdkkPk~ lHTkvTÜ Pkn\Zk ^kmPk@kCkXkk^k^kkcm ckvZk Gvå Hv ¢Ukvdkk¢v Aõk‹g ckvZk

Pkv ¢Ukvdkk HkOk^km Hkv¥¢vå lHTkUk|lPkYkk Gvä PkvTkm UkoHkä Xkl$Pk WkSkng Gvå b^kæUkYkkg %Zkk@v L@m

#kAv Tklc PZkk@vä ¢#knXkQkm WkFk^kkä ¢v^kkv #knXk Xkk^k ¢k^Zkk l^kTkk @cv Tklcå &¢v^kkv Xkk^k Tk

H ¢k^kv"–¢vYk YkkTkv PkvTkv ^kbPknb^kæUkTkm BkWk@ TkQkm; ¢Tkv ¢k^kv YkkKv &PkvTkkQkm SkYkr Gv"–¢vYk

YkkTkv PkkvUkOk Pkv Wk@kWk@ TkQkm; ¢v #knXk @kCk WkgSkTkng Ak@Ok Gvå

%Zkkg bknSkm ¢WkgSk Ukl@OkkYk Uko@k Uk|CkK QkZkk TkQkmä PZkkg bknSkm ¢Sko@m R#kkYkkg ¢v^kk WkgSkTkk

Ukl@OkkYk ckvZk Gvå ckvZk Gv YkkKv Pkv ¢kR@OkmZk Gv–¢vYk UkOk TkQkmå

lTkH Uk@YkkPYkkTkv H Ck|cOk A@ä PkvYkkg H \kmTk Qkkä ¢vA Uk@YkkOknYkkÒkTkm UkOk ¢kbkl$Pk

GkvMm Rvå HvTkv lTkH Uk@YkkPYkb^kXkk^kTkkv ¢kêkZk A@^kkv Gv PkvOkv @HAOkTkv PkvYk H @kCkTkk ¢g#kTkv

UkOk GkvMm Rv^kkv UkM#kvå PkvYkkg Ykk@kUkOkkTkkv ¢lXkUk|kZk GkvMm RmSkkv YkkKv bkYZkCR#krTk QkZkngä GPkkg ¢v^kkv

#knXk Xkk^k ¢k^kvå ¢k^kv Pkv HkOk^kk\kkZkA Gvä Pkv Ak]v HkOkv\kkv Uk|ZkkvHTk^kkTk Gvå




±15²

Ukk“kRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkn g SkTk GvUkk“kRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkn g SkTk GvUkk“kRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkn g SkTk GvUkk“kRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkn g SkTk GvUkk“kRkTkYkkg ^kUk@kZk ¢v H bkkFkn g SkTk Gv

Rv k-Ckn<-SkYkrTkk Uk|bkgCkYkkg ^kk@g kk@ RkTk A@^kkQkm SkYkrTkk bkgbAk@

PkkHk @õkk A@v Gv Tkv SkYkrTkm <lFkTkng ^kk@g kk@ Dkkv\kTk QkPkkg ¢kCk] ^kSk^kkTkng

Ak@Ok QkkZk GvååååHv Æ^k UkkUkAkZkrYkkg Pkkv SkTk §PbkkcQkm ^kkUk@v Gv Tkv

SkYkrAkZkrYkkg AgHnbkk¥ A@v Gv PkvTkv SkYkrTkkv bkkFkkv Uk|vYk TkQkmå SkYkrTkk Uk|vYk^kk]kv

CkpcbQk bkgbkk@ A@Pkkg ^kSkk@v §PbkkcQkm SkYkrAkZkkvrYkkg ^kPkvr Gvå

CkpcbQkTkng Hv SkTk UkkÒkRkTkYkkg ^kUk@kZk Pkv H bkV] Gv ¢vYk AcmTkv RkTkTkm Uk|v@Okk

¢kUkv Gv—


UkÇkkOkkYknUZkkvlCk Zk†’Aù\k SkTkg PámYkPkg YkTZkPvúúúúúúúúúúúúúúZkvTkkTkgPCknOkg U@Çk bknBkRg ^Zkk^kPrPv P’UnTk:úú’úúúúúúúúúúZkãkvCkkZk CkPg UnTkSkrTk^kPbPÆkìYkv k Sk|n kgúúúúúúúúúúúúúúbk^kkrbkklYklP bkYURkg Ckpc^kPkg RkTkv ÉkSkkTkg Vú\kYk~úú’’15’’

¢Qkr :—Hv SkTk UkkÒkkvTkk §UkZkkvCkYkkg ¢k^kv Gv PkvTkv H WknlüYkkTk YkTknaZk êkví YkkTkv Gv

Ak@Ok Av Pkv ¢TkgPkCknOkk bknBkTkng ¢kUkTkk@ Qk¥Tkv Uk@\kkvAYkkg V@mQkm UkOk Uk|kUPk Qk¥ HkZk Gvå Uk@gPkn

¢vTkkQkm l^kUk@mPk Hv SkTk^kkTkTkng SkTk XkkvCkTkk lTklYkûkv Tkì QkkZk Gv Pkv lTkékZkQkm Tkì H Qk¥ HkZk

Gv ¢QkkrPk~ RkTkHlTkPk UknOZkTkk ¢Xkk^kYkkg Pkv V@m ARm Uk|kUPk QkPkng TkQkmå PkvQkm H CkpcbQkkvTkv bkYkbPk

bkgUklûk¢kvTkk \kkXkTkng §PApì V] RkTkYkkg H Uk|kUPk QkkZk Gvå 15å

Hv SkTk bkPUkkÒkRkTkTkk §UkZkkvCkYkkg ¢k^kv Gv Pkv SkTkTkv H WknlüYkkTkkv Bk@vBk@ SkTk bkYkHv Gvä

AvYkAv bkPUkkÒkYkkg ^kUk@kZkv\kng Pkv SkTk Uk@\kkvAYkkg ¢TkgPkCkOkng Qk¥Tkv bknBk ¢kUk#kvå Uk@gPkn Hv SkTk XkkvCkklR

UkkUkAkZkkvrYkkg ^kUk@kZk Gv Pkv Pkkv FkkvœbkUkOkv Tkì Qk¥ HkZk Gvå ¢k @mPkv UkkÒkRkTk ¢v H CkpcbQkTkm

bkYkbPk bkgUkRkTkng §ûkYk V] Gv ¢vYk bkYkH^kngå

Hn¢kvä ¢k^kng bkYkHv ¢vTkv UkkUk-Ukl@OkkYk AvK\kk ¢kvGk Qk¥ HkZk! Tkv UknOZk-Ukl@OkkYk AvK\kk

A B

C D




^kSkm HkZk! ¢Tkv GPkkg SkYkr Pkkv ¢vTkkQkm UkOk HnRm ÒkmÆ H ^kbPkn Gvå Xkk¥ä UkkUk Tkv UknOZk ^kFFkv

Pkkv l^k^kvA A@ä Av bkgbkk@Tkk XkkvCkklRTkv YkkKv Hv A<g Pkv Pkkv YkTkv UkkUkWkgSkTkng Ak@Ok Gv; Tkv SkYkrUk|bkgCkYkkgä

SkYkkrPYkkTkk WkcnYkkTk ^kCkv@vTkv YkkKv Hv A<g Pkv UknOZkTkng Ak@Ok Gvä Tkv PkvTkk V]Ykkg Uk@\kkvAYkkgZk ¢v^km

bkgUkRk Yk]#kvå UkOk SkYkkrPYkk Pkkv ¢v bkgUkRk UkOk GkvMmTkvä YknlTk Qk¥ä @kCk@lcPk ¢v kk Av k]ekkTkTkv

bkkSkmTkv Ykkvdk UkkYk#kvå ¢kYk ÒkOkvTkkv l^k^kvA A@mTkv SkYkmr Æ^k YknlTkR#kk Tk Qk¥ #kAv PZkkg bknSkm

CkpcbQkUkOkkYkkg UkkUkQkm WkFkmTkv RkTkklR #knXkAkZkkvrYkkg Uk| kPkvr Gvå

êkm UkÚTkgRmb^kkYkm¢v RkTkTkkv Bkkbk HnRkv ¢lSkAk@ UkOk ^kOkr Zkkv Gvå (PkvTkk §Uk@ UkOk

¢TkvA^kk@ Uk| kFkTkkv Qk¥ CkZkk Gvå) Xkk¥! ïkm ¢klR YkkKv Pkng Hv SkTk BkFkvr Gv Pkv Pkkv ^ZkQkr Gvä

UknÒk-UknÒkmTkk \kCTk ^kCkv@vYkkg CkkgMkv Qk¥Tkv SkTk ^kkUk@v Gv Pkv Pkkv ^ZkQkr Gvä YkkÒk ^ZkQkr Tklc UkOk §\kKng

UkkUkTkng Ak@Ok Gvå PkvTkk WkR\kv cv Xkk¥! lHTkYkglR@ YkkKvä ^kmPk@kCkm #kkïkkvTkv YkkKv PkQkk SkYkkrPYkk-

êkk^kA-bkkSkYkmr ^kCkv@v bknUkkÒkkvTkv YkkKv Pkk@m Hv \kdYkm ^kUk@kZk Pkv SkTZk Gvå \kdYkm Pkkv HkvAv HM Gv

UkOk PkvTkk RkTkTkkv Hv Xkk^k Gv Pkv SkTZk Gv ¢vYk bkYkH^kngä AvYkAv bkPAkZkrYkkg Hv \kdYkm Bk@FkkOkm PkvTkng

V] ¢TkgPkCkOkng ¢k^k#kvå ¢vTkm ÓlìYkkg SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkkTkkv Xkk^k Gv ¢vK\kv ¢k@kSkAXkk^kQkm UknOZkTkkv

@bk ¢TkgPkkv ^kSkm HkZk Gvå Tk^k Rv k Aõkk Gv–UkkgFk Uk@Ykvímä lHTkYkglR@ä lHTkzWkWkä lHTk^kkOkm ¢Tkv

lHTkSkYkr;—¢k Tk^kv Uk|Ak@Tkk Rv k Uk|PZkv SkYkmrTkv Xkl$PkTkkv §\\kkbk ¢k^kv Gvå Hv Æ^k UkkUkAkZkkvrYkkg

Pkkv SkTk §PbkkcQkm ^kkUk@v Gv Tkv SkYkrAkZkkvrYkkg AgHnbkk¥ A@v Gvå Pkkv Pkv Æ^kTkv SkYkrTkkv bkkFkkv Uk|vYk TkQkm;

SkYkr A@Pkkg bkgbkk@Tkkv Uk|vYk ¢vTkv ^kSkk@v Gvå SkYkrTkk Uk|vYk^kk]kv CkpcbQk UkkvPkkTkm \kdYkm bkgbkk@ A@Pkkg

^kSkk@v §PbkkcUko krA SkYkrAkZkkvrYkkg ^kkUk@v Gvå

Xkk¥! ¢vA Pkkv \kdYkm Ykv]^k^kk YkkKv Pkx ¢TkvA Uk|Ak@vä \kkvXkä AolK\kPkkä Ak]kWkHk@ä ¢bkPZk

^kCkv@v UkkUk AZkkrä ¢Tkv PkvTkkv §UkZkkvCk UkOk Pkng XkkvCk ^kCkv@v ¢#knXkAkZkkvrYkkg H A@v Gv–Pkkv Pkkv PkTkv

§\kKng UkkUk WkgSkkZk Gv Tkv Pkk@m \kdYkm UkOk TkAkYkm HkZk Gvå YkkKv §ûkYkRkTkklR bkPAkZkrYkkg Pkng \kdYkmTkkv

§UkZkkvCk A@ HvQkm Pkk@kg UkkUk GoKv Tkv \kdYkmTkng §ûkYk V] Yk]vä ¢vK\kv Av Uk@\kkvAYkkgZk PkTkv b^kCkkrlR

bkgUkRk Yk]#kvå ¢c{ UknOZkTkng §ûkYk V] WkPkk^k^kk b^kCkrbknBkTkm ^kkPk A@m Gvä SkYkmrTkv Akg¥ b^kCkrTkk

^kwXk^kTkm Xkk^kTkk TkQkmå

¢@vä FkwPkTZkTkv bkkSk^kk YkkKv %Zkkg bk^krbkgCkUkl@PZkkCkm YknlTk Qk^kkTkm Xkk^kTkk ckvZkä PZkkg \kdYkmTkkv

Ykkvc Tk DkKv ¢v AvYk WkTkv? \kdYkmYkkgä XkkvCkkvYkkg Av #k@m@Ykkg bknBkWknlü SkYkmrTkv ckvPkm TkQkmå ¢kPYkkTkng

bknBk ¢vOkv HkvZkgn Gv ¢vK\kv l^kakZkbknBkkvTkm PkpaOkk PkvTkv PkoKm Ck¥ Gvå–HvYkkg bknBk Tkc{ PkvTkm Xkk^kTkk

AkvOk A@v? ¢k @mPkv SkYkkrPYkkTkk Ukl@OkkYk DkOkkg AoOkkg ckvZk Gvä Pkm^k| UkkUkXkk^k ¢vTkv ckvPkk TkQkmå

\kkvXkmZkkTkv YkkKv AkCkMkTkkv RkBk\kkv #kkïkAk@v ¢kUZkkv Gv : Wk]v\km @bkkv¥Tkk §AlMZkk Yk]v

PZkkg AkCkMkv AkåååAkåååA@^kk YkkgMv Gvä PZkkg ¢\kgAk@Qkm ¢kFkkZkr Acv Gv Av ¢@vä ¢k AkCkMkv UkOk

AkåååAkååå A@Pkkv WkmHk AkCkMkTkv XkvCkk A@mTkv BkkZk Gvä ¢Tkv Pkng? @kCk^kMv Pkk@k CknOk RkšZkk PZkk@v


11



UknOZk WkgSkkZkk Tkv PkvTkk V]Ykkg ¢k \kdYkm Yk]mä ¢k Pkk@k CknOkTkk RkIv\kk §AlMZkkTkv Hkv Pkng ¢vA\kkv-

¢vA\kkv Bkk Tkv bkkSkYkmrUk|vYk ^kCkv@vYkkg PkvTkkv §UkZkkvCk Tk A@ä Pkkv #kng AkCkMk A@PkkgZk Pkng TkmFkv ©Pk@m

CkZkkv? YkkKv cv Xkk¥ä UkkÒkRkTkTkkv YklcYkk HkOkmTkv Pkng Pkk@m \kdYkmTkkv bkRnUkZkkvCk A@å

Uk|ÛnYTkAnYkk@v Uko krXk^kYkkg ¢kwakSkRkTk A@v\kng PkvQkm PkvYkTkv AkYkRv k Hv kng æUk PkQkk ¢TkvA «lü¢kv

Yk]m cPkm; \kdYkOkTkm UkK@kOkm l^k#k\ZkkRv km¢v Uko krXk^kv ¢vA ¢HCk@Tkv ¢XkZkRkTk A@v\kng PkvQkm PkvTkv

¢v km «lü Yk]m cPkm Av PkvTkk bTkkTkTkk UkkOkm ^kMv \kdYkOk ^kCkv@vTkm YkoGkr ©Pk@m Ck¥å ^kÈHgDk

¢Tkv êkmYkPkmTkm ^kkPk UkOk Uk|lbkü Gvä Pkv¢kv ¢kck@RkTk ^kMv XkkvCkXkolYkYkkg §Uk%Zkk cPkk Tkv PZkkg

YknlTk@kHTkk §UkRv#kQkm bkYZkCR#krTk UkkYZkk cPkk; PkvYkTkk ¢kck@RkTkYkkg ¢TknYkkvRTk A@Tkk@k Fkk@v Æ^kkv

(zbkcä ^kkTk@ä Tkkvl]Zkkv Tkv XkogM) UkOk XkkvCkXkolYkYkkg PkvYkTkm bkkQkv H ©Uk%Zkk Tkv bkYZkCR#krTk UkkYZkkå

HkvAv bkYZkCR#krTk ¢v Akg¥ Uko krTkk #knXk@kCkTkng V] TkQkm; Uk@gPkn bkYZkCR#krTk UkkYZkk ¢vK\kv Uko krTkk @kCkTkv

Uk@gUk@k Ak@Ok UkOk Acv kkZk Gvä ¢v km §UkFkk@Tkm UkülPk Gvå Rv k-Ckn<-SkYkrTkk Uk|bkgCkYkkg ^kk@g kk@ RkTk

A@^kkQkm PkTkv SkYkrTkk bkgbAk@ PkkHk @õkk A@#kvä Tkv SkYkrTkm <lFkTkng ^kk@g kk@ Dkkv\kTk QkPkkg PkTkv ¢kCk]

^kSk^kkTkng Ak@Ok Qk#kvå

SkYkrTkk Uk|vYk bklcPk RkTkklRTkkv Hv Xkk^k QkZkkv Pkv Uko^kvr ¢TkgPkAk]Ykkg Tklc QkZkv\kkv ¢v^kkv ¢Uko^kr

Gvä Tkv PkvTkk V]Ykkg Hv #k@m@klR Yk]#kv Pkv UkOk ¢Uko kr Gv AvYkAv ¢k@kSkA Xkk^k bklcPkTkk UknOZk

HvYkkg lTklYkûk ckvZk ¢v^kng #k@m@ UkOk Uko^kvr ¢ekkTkR#kkYkkg ARm Yk»Zkng Tk cPkngå Æ^kTkk Xkk^kYkkg ¢Uko^krPkk

QkPkkg bkgZkkvCkkvYkkg UkOk ¢Uko krPkk Qk¥ Ck¥å bkPUkkÒkYkkg RkTkTkk Uk|bkgCkv ¢gPk@Ykkg UkkvPkkTkv SkYkrTkm Uk|mlPk

UkkvakkZk Gv PkvTkm YknBZkPkk Gvå PkvTkm bkkQkvTkkv @kCk ¢Tkv UknOZk UkOk HnRk Uk|Ak@Tkk ckvZk Gvå—¢k @mPkv

RkTkTkng §ûkYk V] HkOk^kngå

❃




±16²

UknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmr∆^k YkkvdkTkv bkkSkv GvUknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmr∆^k YkkvdkTkv bkkSkv GvUknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmr∆^k YkkvdkTkv bkkSkv GvUknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmr∆^k YkkvdkTkv bkkSkv GvUknOZkV]Tkv GkvMmTkv SkYkmr∆^k YkkvdkTkv bkkSkv Gv

Uk|Xkkv! lR^ZkS^klTk^kMv ¢kUkv ¢kPYkkTkk ¢zFkPZklTkSkkTk Bkn\\kk A@mTkv

WkPkk^Zkkä Pkkv c^kv ¢k HCkPkYkkg ¢v kkv AkvOk Gv Av ¢k lTkSkkTk Ukkbkv

@kHUkkKTkk lTkSkkTkTkv PkpOkbkYk CkOkmTkv Tk GkvMv?–Tkv FkwPkTZklTkSkkTkTkv Tk

bkkSkv? ¢ckä FkwPkTZkTkk ¢kTkgRlTkSkkTk HvOkv RvBZkk ¢vTkv @kCkTkkg V]æUk

Wkkõk^kwXk^k Pkkv Pk@OkkgPko\Zk \kkCkv Gvå


UnÇkv @kHZkYk#kvakYksQkakn SkTkg RÅ^kkªXkZkg ÉkklOkaknúúúúúúúúúúúúúúÉkkÈkk lTk’ZkbknBkkbURg bknPUbkk Ykkvdkg Un@k UksQk^kk:úú’úúúúúúúúúúYkkvdkbZkklU Xk^kvÅkP: ÉkQkYkPkv RkTkg lTkSkkTkg WknSkw:úúúúúúúúúúúúúú#k‘’Zkk RvZklYkRg bkRklPFkU\kv æ^Zkv PQkk Hkml^kPvúú’’16’’

¢Qkr :—Uko^krAk]Ykkg ¢TkvA @kHk¢kv UknÒkTkv bkYkbPk @k%Zk ¢kUkm R¥Tkvä ZkkFkA HTkkvTkv SkTk

¢kUkmTkv PkQkk Uk|kOkm¢kvTkv ¢XkZk ¢kUkmTkv §PApì PkUkék@Ok ÿk@k ¢l^kTkëk@ bknBkTkk bQkkTkXkoPk YkkvdkTkv

Uk|kUPk QkZkk Gvå ¢k @mPkv Pkv RkTk YkkvdkTkng UkOk Uk|SkkTk Ak@Ok Gvå PkvQkm bkgUklûk ¢Tkv Æ^kTk ¢lPk#kZk FkUk]

¢QkkrPk~ Tkëk@ ckv kkQkm l^kÿkTk Ukn<akkv¢v #kl$Pk Uk|YkkOkv bk^krRk Pkv RkTk ¢^k#Zk ¢kUk^kng Hkv¥¢vå 16å

¢k Æ^kTk ¢Tkv SkTk WkgTkv ¢PZkgPk dkOkXkgCkn@ Gv ¢vYk HkOkmTkv WknSkHTkkv¢v–FkPkn@ Ukn<akkv¢v

bkRk #kl$Pk Uk|YkkOkv RkTk A@^kng Hkv¥¢vä AvYk Av YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok RkTk Gvå Uko^kvr ¢TkvA @kHk¢kv

ZkkFkAHTkkvTkv SkTk ¢kUkmTkvä bk^kvr Uk|kOkm¢kvTkv ¢XkZk ¢kUkmTkvä ¢Tkv bkYkbPk @k%Zk UknÒkTkv ¢kUkmTkv bkYZkA~

PkUk^kMv lTkPZk bknBkkbUkR ¢v kk YkkvdkTkv UkkYZkkå

Hn¢kvä ¢c{ ¢vYk WkPkk^kv Gv Av RkTkTkk V]Ykkg SkYkmr Æ^kTkv @k%ZkbkgUkRk ^kCkv@v Yk]v PkvYkkg

Pkv¢kv bknBk YkkTkmTkv YkoGkr¥ HPkk TkQkmä UkOk RkTkklR ^kMv PkvTkkv PZkkCk A@mTkv YknlTk Qk¥Tkv YkkvdkTkv bkkSk^kk

Fkk\Zkk HkZk Gvå

A B

C D




HvYk bkk@kv BkvMoPk WkmHTkm @dkk A@mTkv WkkAmTkng ¢TkkH XkkvCk^kv Gvä Tkv WkmH ^kk^kv Gv PkvTkk

cHk@kvCkOkk RkOkk UkkAv Gvä PkvYk SkYkmrÆ^k UknOZkV]æUk \kdYkm ^kCkv@v ^kwXk^kTkkv §UkXkkvCk SkYkrTkm

@dkkUko^krA A@v Gvä Tkv RkTkklR bkPAkZkkvrYkkg ^kkUk@v Gvä–HvQkm PkvTkng V] ^kSkPkng HkZk Gv Tkv Xkl^kaZkYkkg

PkmQk‘A@Rv kTkng bkYk^kbk@Ok PkQkk CkOkSk@klR bkgPk-SkYkkrPYkk¢kvTkkv ZkkvCk–^kCkv@v SkYkrTkkg §ûkYk lTklYkûkkv Yk]v

Gvä PZkkg ¢kPYkb^kæUkTkv bkkSkmä Wkkõk Ukl@Ck|c GkvMmä YknlTk Qk¥ä Av k]ekkTkæUk ¢TkgPk ¢kPYk^kwXk^kTkv

Uk|kUPk A@v Gvå

UknOZkTkk lTkakvSkTkm XkolYkAkYkkg (¢vK\kv Av ^kmPk@kCkXkk^kTkv bkkSkPkkg bkkSkPkkg) ekkTkmTkv

¢TkgPkCknOkk UknOZk WkgSkkZk Gvå UknOZkTkm <lFk^kk]k ¢ekkTkmTkv Hv UknOZk WkgSkkZk PkvTkk A@Pkkgä UknOZkTkkv

lTkakvSk A@Tkk@ ekkTkmTkm XkolYkAkYkkg Hv UknOZk WkgSkkZk Pkv ¢\kkwlAA ckvZk Gv;–HvTkkQkm PkmQk‘A@UkR

Yk]vä Fk¿^kPkmrUkR Yk]vä Wk]Rv kUkR Yk]v ¢v kk UknOZk ¢k@kSkA Æ^kTkv H ckvZk Gvä @kCkTkm

<lFk^kk]k l^k@kSkATkv ¢v kk UknOZk WkgSkkPkk TkQkmå ¢Tkv Pkv UknOZkTkkg V] ¢k^kv PZkk@v UkOk ekkTkm

Pkv bkgZkkvCkkvTkv ¢Sk|n k–dkOkXkgCkn@–^kmH]m Hv kk FkUk] HkOkmTkv PkvTkkv PZkkCk A@v Gv Tkv Sk|n k ¢v kk

bknBkSkkYk ¢kPYkkTkv bkkSk^kk bk^krbkgCkPZkkCkm YknlTk QkkZk Gv Tkv YkkvdkTkv bkkSkv Gvå Ukcv\kvQkm RkTkTkm

Xkk^kTkk ^kMv @kCk DkKkM>kkv cPkkv PkvQkm ¢kCk] ^kSkPkkg ^kSkPkkg bk^kr bkgCk GkvMmTkv YknlTk QkkZk Gvå

UkOk Ukcv\kvQkm CkpcbQkUkOkkYkkg RkTkklR^kMv QkkvMkvA @kCk DkKkMPkkg UkOk HvTkv TkQkm ¢k^kMPkkvä

@kCk@lcPk b^kXkk^k #kng Gv Pkv \kdkYkkg UkOk TkQkm \kvPkkvä Pkv bk^kr @kCkTkv GkvMmTkv YknlTkUkOkng A>kkgQkm

\kv#kv?—¢k ¢Ukvdkk¢v YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok RkTk Aõk‹g Gvå

ekkTkm HkOkv Gv Avä ¢vA Pkkv \kdYkm ^kCkv@v WkkõkbkgZkkvCkYkkg Ykk<g bknBk H@k UkOk TkQkm;

WkmHng Pkv bkgZkkvCkkv dkOkXkgCkn@ Gvä ¢Tkv PkvTkng ¢k^k^kng–H^kng Pkv Uko krTkkg

UknOZk–UkkUkTkv ¢kSkmTk Gvå UknOZk ckvZk Pkkvä RkTkYkkg Bk@Fk^kkQkm

\kdYkm BkoKPkm TkQkmä Tkv UknOZk BkoKv Pkkv \kkBk §UkkZk ^kMv UkOk Pkv

@cvPkm TkQkmå—¢vYk HkOkPkk QkAk Pkv YkckUkn<akkv SkTk ^kCkv@v

Ukl@Ck|c GkvMmTkv YknlTk QkkZk Gv; Tkv bk^krUkl@Ck|c GkvMmTkv YknlTkUkOkng

Tk \k¥ #kAkZk Pkkv PZkkgbknSkm PkvTkkv §UkZkkvCk RkTkklRYkkg A@v Gvå ¢k

@mPkv PZkkCk ¢Qk^kk RkTk—¢v Wkv H \kdYkmTkk §ûkYk YkkCkr Gvå

¢ekkTkm Pkkv Ukl@Ck|cYkkg bknBk YkkTkPkkv ckv kkQkm PkvTkm YkYkPkk A@mTkv

PkvTkv bkgDk@m @kBk^kk YkkCkv Gvå HvYk ^kSkk@v Ukl@Ck|c PkvYk ^kSkk@v

bknBk–¢v^km ¢ekkTkmTkm Xk|YkOkk Gvå ekkTkm HkOkv Gv Av HvK\kkv

Ukl@Ck|c GoKv PkvK\kng bknBk Gvå ¢vA\kk WkkõkPZkkCkTkm ^kkPk TkQkm;

¢gR@Tkkv Ykkvc GoKv PZkk@v Ukl@Ck|c GoK>kkv Acv kkZkå

¢ckä FkwPkTZkTkk ¢kTkgRlTkSkkTk HvOkv RvBZkk ¢vTkv @kCkTkk




V]æUk Wkkõk^kwXk^k Pkkv Pk@OkkgPko\Zk \kkCkv Gvå «akXkRv k XkCk^kkTkTkm bPknlPkYkkg UkÚTkgRmb^kkYkm Acv

Gv Av ¢ckv TkkQk! lR^ZkS^klTk ^kMv ¢kUkv ¢kPYkkTkk ¢zFkPZk lTkSkkTk Bkn\\kk A@mTkv WkPkk^Zkkä Pkkv c^kv

¢k HCkPkYkkg ¢v kkv AkvOk Gv Av ¢k lTkSkkTk Ukkbkv @kHUkkKTkk lTkSkkTkTkv PkpOkbkYk CkOkmTkv Tk GkvMv?–Tkv FkwPkTZklTkSkkTkTkv Tk bkkSkv! Hn¢kvTkvä WkkcnWk\km Hv kk Wk]^kkTk Hkvük dkOkYkkg @kHbkgUkRk GkvMmTkv ¢v kk

Fkk\km lTkA»Zkk Av UkkGng ^kk]mTkv HkvZkng Tklc Av UkkG] @kHTkng #kng QkkZk Gv! FkwPkTZkTkm bkkSkTkkYkkg

¢MCkUkOkv ¢v kk \kmTk QkZkk Av ©Xkk ©Xkk Av k]ekkTk \kmSkngå #kklTPkTkkQkä AngQknTkkQkä ¢@TkkQk Hv kk

Fk¿^kPkmr PkmQk‘A@kvä PkvYkH Xk@PkFk¿^kPkmrä @kYkFkgÜÆä UkkgM^kkv ^kCkv@v YkckUkn<akkv UkOk dkOkYkkg @kH^kwXk^k

GkvMmTkv YknlTk QkZkk; Æ^kTkYkkg Ukcv\kvQkm lXkTTkPkkTkm Xkk^kTkk DkogKm cPkmä @kCkQkm Tkv @kHQkm Ukcv\kvQkm

¢l\kUPk cPkk PkvQkm dkOkYkkg HvYk bkUkr AkgFk]m §Pkk@v PkvYkä @kH Tkv @kCk WkgTkvTkv GkvMmTkv YknlTk QkZkk

Tkv b^kæUk bkkSZkngå ¢ekkTkmTkv Pkkv bkkSkk@Ok Ukl@Ck|cTkm YkYkPkk GkvM^km UkOk ALOk UkMv Gvå Fk¿^kPkmrTkm

bkgUkRkTkm Pkkv #km ^kkPk! UkOk FkwPkTZkbknBk Ukkbkv PkvTkvZk PkoFG bkYkÆTkv ¢vA Uk]Ykkg GkvMm RmSkmå PkvQkm

Al^k Acv Gv Av—

G~ZkkTk^kv cHk@ Tkk@ lGTkAYkx RmTkm Gk@ä

¢@v YkTk! Pkk lTkck@ä Akcv Pkng M@Pk cw?

Gckx BkgMAm l^kXkolPk GkgMPk Tk Wkv@ AmTc{ä

FkYko FkPkn@gCkbkkx Tkvc Tk Sk@Pk cw;

Tkkw lTkSkkTk ¢klR Hv FkkwRc @PkTk PZkkCkä

Rvc bkvPkm Tkvc PkkwM ^kTk l^kFk@Pk cwä

¢wbkm l^kXkkw PZkkCkPk l^k\kgWk lHTk AmTckx Tkkgc{ä

Pkv@v Ackv AvPkm lTklSk? bkkvFk A>kkx A@Pk cw!

¢@vä \kdYkm ¢Tkv Æ^kTk ¢PZkgPk FkUk] Gvä PkvTkk #kk Xk@kvbkk? \kdYkmTkng WkmHn TkkYk &FkUk\kk"

Aõk‹g Gvä AvYkAv Pkv YkvDkSkTknaZkTkm HvYk FkUk] Gv–dkOkXkgCkn@ Gvå \kdYkm A>kk@v Fkk\km H#kv Tkv Æ^kTk

A>kk@v Uko<g Qk¥ H#kv ¢vTkk Akg¥ Xk@kvbkk TkQkmå Ak\kTkkv A@kvMUklPk Av @kHk-Ykck@kHkä ¢kH lXkBkk@m

WkTkm HkZk Gvä ¢kHTkkv lTk@kvCkm WkmÆ dkOkv Yk@m HkZk Gvä bk^kk@v HvTkkv @k%ZkklXkakvA QkZkkv bkkgHv

PkvTkm lFkPkk Wk]Pkm Hkv kkYkkg ¢k^kv Gvå Xkk¥ä ¢v Pkkv WkSkng ¢Sk|n k Gv; YkkKv Sk|n k FkwPkTZkb^kXkk^kTkv

ÓlìYkkg \k¥Tkv ¢v \kdYkm ^kCkv@vTkk YkkvcTkv GkvMå SkYkmrêkk^kA Av lHekkbkn CkpcbQk UkkvPkkTkm ^kbPknYkkgQkm

#kl$Pk ckvZk Pkv Uk|YkkOkv ZkkFkAkvTkv £lFGPk RkTk ¢kUkvå RkTk ZkkvCZk^kbPknTkng ckvZkä ¢ZkkvCZk ^kbPknTkng RkTk

Tk ckvZkå \kkwlAA AQkk¢kvYkkg ¢k^kv Gv Av ¢YknA @kHk¢v UkkvPkkTkk #k@m@Tkng Ykkgbk AkUkmTkv RkTkYkkg ¢kUZkngä

¢Qk^kk ¢YknA Xk$Pkv UkkvPkkTkk ¢vATkk ¢vA UknÒkTkng YkkQkng RkTkYkkg ¢kUZkngä–UkOk ¢v ^kbPkn SkYkrQkm l^k<ü

Gvä ¢vTkv RkTk Tk Acv^kkZkä ¢v Pkkv AnRkTk Gvå RkTk RvTkk@Tkv UkOk ZkkvCZk–¢ZkkvCZkTkkv l^k^kvA ckv kkv




Hkv¥¢vå Hv ¢kR@OkmZk ckvZk ¢v^kk SkYkkrPYkk ^kCkv@v Uk|PZkv ¢kR@Uko^krA RkTk ¢kUkvä Tkv WkmHk RmTk-

Rn:Bkm Æ^kkv Uk|PZkv A<OkkWknlüQkm RkTk ¢kUkvå SkYkmrTkv ¢vYk QkkZk Av Ykk@k lTklYkûkv HCkPkYkkg Akv¥ Uk|kOkmTkv

Rn:Bk Tk ckvå bk^kvr Uk|kOkm Uk|PZkv ¢zcbkkXkk^kæUk ¢XkZkRkTk Gvå ^k]m #kkïkRkTk ^kCkv@vTkng ^kOkrTk UkOk

¢Ckk§ Qk¥ CkZkng Gvå—¢k^kk RkTkTkv YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok Aõk‹g Gvå

Uk|èTk :—YkkvdkTkng Yko] Pkkv bkYZkCR#krTk Gvä Pkkv ¢c{ RkTkTkv YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok AvYk Aõk‹g?

§ûk@ :—Ukcv\kkg #kæ¢kPkYkkg bk^krekTkm ¢kv]BkkOkTkm ^kkPk A@m cPkm Pkv bklcPkTkm ¢k ^kkPk

Gvå PkvYkH êkk^kATkv Uk|QkYk XkolYkAkYkkg SkYkrTkkv §\\kkbk Tkv RkTkTkkv Xkk^k Hæ@ ckvZk Gv Pkv WkPkk^k^kk

^Zk^kck@Qkm PkvTkv YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok Aõk‹gå ¢vK\kkv @kCk DkKkMPkkg UkOk HvTkv Tklc ¢k^kMv Pkv ^kmPk@kCkm

YkkvdkYkkCkrYkkg A>kkgQkm ¢k^k#kv? ^kmPk@kCkÓlìUko krA HvK\kkv @kCk DkK>kkv PkvK\kkv YkkvdkYkkCkr Gvå Ukcv\kkg

RkTkklRYkkg @kCk DkKkMPkkg #kmBk#kv Pkkv ¢kCk] ^kSkmTkv YknlTkUkOkng \kv#kv Tkv YkkvdkYkkCkrTkv bkkSk#kvä ¢k

¢Ukvdkk¢v RkTkTkv YkkvdkTkng Uk|QkYk Ak@Ok Aõk‹g Gv ¢vYk bkYkH^kngå

❃


SkYkr UkOk ekkTkmTkv QkkZk Gv ¢Tkv ªFkkg UknOZk UkOk ekkTkmTkv H WkgSkkZk Gvå ¢ekkTkmTkv

¢kPYkkTkk b^kXkk^kTkm BkWk@ TkQkmä PkvQkm PkvTkv SkYkr UkOk TkQkm Tkv ªFkkg UknOZk UkOk TkQkmå PkmQk‘A@UkRä

Fk¿^kPkmrUkRä Wk]Rv^kUkR Pkv WkSkkg UkR bkYZkCÓlì Æ^kkvTkv H WkgSkkZk Gv; Ak@Ok Av ekkTkmTkv ¢vYk

XkkTk Gv Av–¢vA Ykk@kv lTkYkr] ¢kPYkb^kXkk^k H ¢kR@OkmZk Gvä Pkv lbk^kkZk @kCkTkkv ¢vA ¢g#k

Av UknR~Ck\kTkkv ¢vA @HAOk UkOk ¢kR@OkmZk TkQkmå—¢k^km Uk|PkmlPk QkPkkg cHn bkgUkoOkr ^kmPk@kCk QkZkkv

TkQkm PkvQkm @kCkTkkv XkkCk ¢k^kv Gvå PkvYkkg ªFkm HkPkTkk Uk|#kbPk @kCk ¢k^kPkkg PkmQk‘A@ä Fk¿^kPkmr

^kCkv@v ªFkm UkR^km¢kv WkgSkkZk Gvå




±17²

YkTknaZkUkOkn g UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkk‰ Akg RkTk RvYkTknaZkUkOkn g UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkk‰ Akg RkTk RvYkTknaZkUkOkn g UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkk‰ Akg RkTk RvYkTknaZkUkOkn g UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkk‰ Akg RkTk RvYkTknaZkUkOkn g UkkYkmTkv Akg YknlTk Qkk‰ Akg RkTk Rv

HwTkSkYkrTkkv Fk@OkkTknZkkvCk UkOk ¢\kkwlAA Gvå Ü^ZkkTknZkkvCkTkk

¢SZkkPYkTkkv ¢Tkv Fk@OkkTknZkkvCkTkk Ukl@OkkYkTkkv Ykv] ckvZk Gvå Ólì bknSk@v

Tkv Ukl@OkkYk CkYkv Pkv kk QkZkk A@v ¢vYk Tk WkTkvå ¢SZkkPYkTkm Ólì QkkZk PZkkg

Rv k-Ckn<Tkm Xkl$Pkä RkTkä bkkSkYkmr Uk|PZkv ^kkPbk\Zk ^kCkv@v Xkk^kkv bkcvHv ¢k^kv

Hå êkk^kATkk ¢gPk@Ykkg YknlTkR#kkTkm Uk|mlPk Gv ¢vK\kv cgYkv#kkg PZkkCk Uk|PZkv \kdk

@õkk A@v Gvä Tkv YknlTk@kHTkv RvBkPkkg Xkl$PkQkm ¢vTkkg @kvYk@kvYk §\\kbkm HkZk

Gvå Xkk¥! ¢k^kkv YkTknaZk ¢^kPkk@ Yk»Zkkv Gv Pkkv YkkvdkYkkCkr bkkSkmTkv ¢vTkv

bkV] A@å

êkk^kATkkg SkYkkvrTkng ^kOkrTk bk^krekTkm ¢kv]BkkOkQkm #kæ AZkn‘ cPkngä PkvYkkg ¢k RkTkTkng Uk|A@Ok Fkk\kv

Gvå PkvYkkg Acv Gv Av ¢k^kng Rn\krXk YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkv Hv¢kv YkkvdkTkkv §ÛYk TkQkm A@Pkkä ¢vK\kv Av

YknlTkUkOkng UkOk TkQkm \kvPkk Tkv RkTkklR êkk^kASkYkrTkng UkOk Ukk\kTk TkQkm A@Pkkä Pkv¢kv Pkkv YkkvcWkgSkTkYkkg

WkgSkkZkv\kk Gv—


Zkv Ykkvdk ÉklP Tkkv<Pk: bknTkpXk^kv \kWSkvªlU RnWknráZk:úúúúúúúúúúúúúúúúPv lPílTP Ckpcv Tk RkTklYkc FkvÅkTYkkvcUk#kkv RpN:úú’úúúúúúúúúúúúYk’^kvRg CkplcOkk ZkQksá l^kl^kSkg RkTkg bkRk RmZkPkgúúúúúúúúúúúúúúúúP’bkgbkk@bkl@’UlPÉkP@Okv UkvPkZkPv lTklËkPYk ~úú’’17’’

¢Qkr :—§ûkYk YkTknaZkXk^k UkkYkmTkv UkOk Hv RnWknrlü YkTknaZk YkkvdkTkk l^kakZkYkkg §ÛYk A@Pkk

TkQkm Pkv¢kv Hkv Dk@Ykkg @cv kk GPkkg UkOk RkTk ¢kUkPkk TkQkm Pkkv PkvYkTkk YkkKv Pkv Dk@ Ykkvcÿk@k lTksYkPk

ÓN Hk] Hv^kng H Gv ¢vYk bkYkÆTkv CkpcbQk êkk^kAv UkkvPkkTkm bkgUklûk ¢Tknbkk@ bk^krRk ¢TkvA Uk|Ak@Tkng

RkTk ¢kUk^kng Hkv¥¢vå Ak@Ok ¢v Gv Av Pkv RkTk lTkékZkQkm bkgbkk@æUkm bkYknÜ Ukk@ Qk^kkYkkg Tkk^kTkng AkYk

A@v Gvå 17å

A B

C D




¢k^kkv §ûkYk YkTknaZkXk^k UkkYkmTkv UkOk Hv RnWknrlü Æ^kkv YkkvdkTkkv §ÛYk A@Pkk TkQkmä Tkv

CkpcbQkUkOkkYkkg @cmTkv RkTk UkOk RvPkk TkQkmä Pkv¢kvTkng CkpcbQkUkOkng Pkkv ÓN YkkvcUkk#k Gvå–¢vYk bkYkÆTkv

CkpcbQkkv¢v UkkvPkkTkm «lü¢Tknbkk@ l^kl^kSkUk|Ak@v RkTk bkRk APkr Zk Gvä AvYkAv CkpcbQkTkv Pkv RkTk

bkgbkk@bkYknÜTkv Pk@^kk YkkKv Fkkvœbk HckHbkYkkTk Gvå

Uk|QkYk Pkkv ¢k^kng YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkv YknlTk Qk¥Tkv YkkvdkTkkv bkkdkkPkú~ §ÛYk A@^kk Hv kng Gvå PkvK\km

#kl$Pk Tk ckvZk Pkkv CkpcbQkUkOkkYkkg @cm RkTk Pkkv Hæ@ A@^kng Hkv¥¢vå ¢vK\kng UkOk Hv TkQkm A@Pkk

Tkv bkgbkk@Tkk ¢vA\kk UkkUkYkkg H @FZkkUkFZkk @cv Gv Pkv¢kv Pkkv Pkm^k|YkkvcQkm bkgbkk@Tkm RnCkrlPkYkkg @BkMv

Gv–¢vTkkQkm WkFk^kk YkkKv RkTk Pkv §ûkYk HckHbkYkkTk Gvå RkTkYkkg Rv k-Ckn<-#kkïkTkk Uk|bkgCkTkm YknBZkPkk

Gv ¢vK\kv PkvYkkg SkYkrTkk bkgbAk@ @õkk A@vä Tkv @kCk DkKPkkv HkZkå ¢Tkv ¢kCk] HPkkg YknlTkUkOkng \k¥Tkv

Pkv YkkvdkYkkCkrTkv bkkSk#kvå êkk^kATkk ¢gPk@Ykkg YknlTkR#kkTkm Uk|mlPk Gv ¢vK\kv cgYkv#kkg PZkkCk Uk|PZkv \kdk @õkk

A@v Gv; YknlTk@kHTkv RvBkPkkg Xkl$PkQkm PkvTkk @kvYk@kvYk §\\kbkm HkZk Gvå YknlTkUkOkkTkm Xkk^kTkkTkm ^kkPkkv

A@v Tkv cÆ @kCk QkkvMkvA DkKkM^kkTkng UkOk LvAkOkng Tk ckvZkä \kkvXkklRTkkv Ukk@ Tk ckvZk–¢v^kk Æ^kTkv

SkYkrTkkv Bk@kv Uk|vYk TkQkmå SkYkmr Æ^kä YknlTk Av ¢sHAk Tk Qk¥ #kAv PkvQkm Xk\kv Ckpc^kkbkYkkg @õkk ckvZkä

UkOk Ckpc^kkbkYkkg @õkk GPkkg ¢vTkk ¢kPYkkYkkg AvK\km §RkbkmTkPkk ckvZk!!

¢@vä ¢k^kkv YkTknaZk ¢^kPkk@ Yk»Zkkv Gvä HwTkSkYkrTkkv Tkv bkPbkgCkTkkv ¢k^kkv §ûkYk ZkkvCk Yk»Zkkv

Gvä Pkkv ¢kPYkkTkv bkkSkmTkv YkkvdkYkkCkr kMv PkvTkv bkV] A@å bkgbkk@Tkk YkkvcYkkg H Æ^kTk ^kmPkk^kv Gv

PkvTkv WkR\kv ¢gPk@~Uk|ZkPTk^kMv ¢kPYkkYkkgQkm Ykk\k AkNä ¢kPYkkTkkv ^kwXk^k Uk|CkK A@å FkwPkTZkTkk lTkSkkTk

Ukkbkv HCkPkTkk WkmHk WkSkk lTkSkkTk PkoFG Gvå ¢ckä bkgPkkv¢v ¢k^kk FkwPkTZklTkSkkTk Bkkv\kmTkv WkPkk^Zkkå

Pkv HkOkmTkvä Ukl@Ck|c GkvMmTkv ¢k FkwPkTZkBkHkTkkv \kv kk Tk ¢k^kv ¢v kk YkoBkr AkvOk ckvZk? ¢k^kk

FkwPkTZklTkSkkTk RvBZkk UkGm Wkck@Tkk YkkvcYkkg VbZkk @cv ¢v kk YkoBkr AkvOk ckvZk? A@kvMkv ælUkZkk

¢kUk^kk GPkkg HvTkk ¢kZknaZkTkkv ¢vA bkYkZk UkOk ^kSkm #kAv Tklc–¢v kk ¢k zAYkPkm YkTknaZkÆ^kTkTkv

Hv ^ZkQkr CknYkk^kv Gv Tkv HTYk-Yk@OkTkk ¢gPkTkkv §UkkZk TkQkm A@Pkkv Pkv RnWknrlü Gvå Xkk¥ä ¢k ¢kPYkkTkv

bkkSk^kkTkkg KkOkkg Gvå Pkk@k BkHkTkkYkkgQkm HvK\kkv ^kwXk^k AkN PkvK\kkv TkmA]v PkvYk Gvå ¢@vä ¢k^kkv

¢^kbk@ AkvOk CknYkk^kv? ¢kTkgRTkk XkgMk@ Bko\Zkk Pkkv Pkv ¢kTkgRTkv AkvOk Tk \Zkv? YkkvKk–YkkvKk

Fk¿^kPkmr¢kv Tkv TkkTkAMk @kHAnYkk@kv ¢v FkwPkTZkBkHkTkk \kv kk YkkKv Wkck@Tkk BkHkTkk GkvMm-GkvMmTkv

^kTkYkkg bkmSkk^Zkk Tkv ¢gPk@Ykkg SZkkTk A@m A@mTkv bk^krekUkRTkk ¢zFkPZk lTkSkkTk Bkkv\Zkk; PkvYkOkv Æ^kTkTkv

bkV] AZkn‘å

¢v @mPkv SkYkkrPYkk Pkkv ¢kPYkkTkk ¢kTkgRTkkv BkHkTkkv AvYk ^kSkv PkvTkk H §ÛYkm Gvå Hv RnWknrlü

Æ^k ¢v kkv §ÛYk TkQkm A@Pkkv Tkv PkpaOkkTkm Pkm^k|PkkQkm Ukl@Ck|c H XkvCkkv AZkkr A@v Gv PkvTkng Pkkv Æ^kTk

^ZkQkr Gvå RkTk ^kCk@Tkkv CkpcbQk Pkkv YkkvcTkm Hk]Ykkg VbkkZkv\kkv Gvå HvYk @bkTkk-£lTÜZkTkng Pkm^k|

\kkv\knUkm YkkG\kng Hk]Ykkg VbkkZk Gvä Tkv Rn:Bkm QkkZk Gv PkvYk Pkm^k| \kkv\knUkm CkpcbQk lYkQZkkP^kYkkvcTkm




Hk]Ykkg VbkkZkv\kkv Gv Tkv bkgbkk@Xk|YkOkYkkg Rn:Bkm QkkZk Gvå ¢k^kk bkgbkk@Qkm WkFk^kk YkkKv Pkv RkTk

TkkwAkbkYkkTk Gvå YkkKv CkpcbQkkv¢v UkkvPkkTkm «lüTkk Uk|YkkOkYkkg RkTk A@^kng Hkv¥¢vå

&«lüTkk Uk|YkkOkYkkg" ¢vK\kv #kng? \kkBkkv-A@kvMkvTkm YkoMmYkkgQkm UkkgFk-R#k ælUkZkk Bk@Fkv–Pkv Akg¥

«lüTkk Uk|YkkOkYkkg Tk Acv kkZkå ¢Qk^kkä WkmHk Akv¥ A@kvMUklPk¢v UkkgFkcHk@ ^kkUkZkkr Tkv cng Pkkv

PkvTkkQkm ¢kvGm YkoMm^kk]kv Gng–YkkKv Ykk@v Pkkv PkvTkkQkm ¢kvGng ^kkUk@^kngä–¢v km bk@BkkYkOkm Tk A@kZkå

Ykk@v Pkkv Ykk@kv @kCk DkKkM^kk YkkKv A@^kng Gv Tkv? PkvYkkg WkmHkTkng #kng AkYk Gv?

Uk|èTk :—¢Ykk@m Ukkbkv ¢kvGm YkoMm ckvZk Pkkv RkTk A>kkgQkm A@m¢v?

§ûk@ :—Xkk¥ä l^k#kvak YkoMm ckvZk Pkkv H RkTk QkkZk ¢v kng Akg¥ TkQkmå ^k]m Pkng Pkk@k

bkgbkk@Tkk AkZkkvrYkkg Pkkv BkFkr A@v Gv Av Tklc? Pkkv SkYkrAkZkrYkkg UkOk §\\kkbk \kk^kmTkvä ¢kvGm YkoMmYkkgQkmZkv

Pkk@m #kl$Pk Uk|YkkOkv ^kkUk@å RkTk ^kCk@Tkng CkpcbQkUkOkng lTkaV] Gvå ¢@vä YkkvdkTkkv §ÛYk A@^kkTkkv ¢k

¢^kbk@ Gvå PkvYkkg WkSkkvZk @kCk Tk GoKv Pkkv QkkvMkvA @kCk Pkkv DkKkM! YkkvdkTkv YkkKv Pkkv WkSkkvZk @kCk

GkvM>kv H GoKAkv Gv; RkTkklR ^kMv QkkvMkvA @kCk DkKkMPkkg UkOk Hkv PkTkv Tk ¢k^kMv Pkkv YkkvdkTkkv §ÛYk

Pkng A¥ @mPkv A@m#k? ¢ckä ¢k^kk YkTknaZkUkOkkYkkg ¢kPYkkYkkg @kCk@lcPk ekkTkR#kk Uk|CkK A@^kkTkkv

Uk|ZkPTk Hv TkQkm A@Pkk Pkv Uk|YkkRQkm l^kakZk-AakkZkkvYkkg H Æ^kTk ^kmPkk^kv Gv Pkv Pkkv YkoNWknlüQkm YkTknakZkUkOkng

ck@m HkZk Gvå–UkGm PkvTkv UkbPkk^kkv Qk#kv Av ¢@v@v! YkTknaZkUkOkkYkkg ¢Ykv Akg¥ Tk AZkn‘! HvTkv SkYkrTkkv Uk|vYk

TkQkmä Hv Dk@Ykkg SkYkkrPYkk Uk|PZkvTkm Xkl$PkTkk §\\kkbkQkm PkTk-YkTk-SkTk ^kUk@kPkkg TkQkm Pkv Bk@vBk@ Dk@ TkQkm

UkOk YkkvcTkng Uk{Hæg Gvä bkgbkk@Tkng Hv\kBkkTkng Gv; SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkk ¢Tkv RkTk ^kMv H CkpcbQkUkOkkTkm

bkV]Pkk Gvå YknlTkUkOkv ^kPkrPkk PkmQk‘A@Tkv Av WkmHk Ykck YknlTk¢kvTkv ¢kck@RkTk ¢kUkv PZkkg @PTk^kplì

QkkZk–¢v kkv Pkkv UkkÒkRkTkTkkv YklcYkk Gvå ¢vA^kk@ ¢kck@RkTk-Uk|bkgCkv ¢vA SkYkkrPYkkTkv PZkkg @PTk^kplì

Qk¥ä Pkv RvBkmTkv WkmHkTkv ¢vYk QkZkng Av cng UkOk RkTk R. HvQkm Ykk@v PZkkg UkOk @PTkkv ^k@bkvå–¢k^km

Xkk^kTkk bklcPk ¢kck@RkTk RmSkng; ¢kck@ RvPkkv HkZk Tkv ¢kAk#k bkkYkv HkvPkkv HkZk Av cYkOkkg Ykk@k

¢kgCkOkkYkkg @PTkkv ^k@bk#kv!–UkOk Akg¥ Tk ^k@bZkngå–Hn¢kvä ¢k RkTk Tk Acv kkZk; ¢vYkkg Pkkv YkoN Æ^kTkv

\kkvXkTkng UkkvakOk Gvå SkYkmr Æ^k RkTk ¢kUkv PkvYkkg Pkkv PkvTkv CknOk Uk|PZkvTkkv Uk|YkkvR Gv Tkv @kCk DkKkM^kkTkm

Xkk^kTkk Gvå Ukcv\kkg YkoNUkOkkYkkg AnRv k-AnCkn< §Uk@ Hv kkv Uk|vYk cPkkv PkvTkk A@Pkkg ¢lSkA Uk|vYk Hkv bkkFkk

Rv^k-Ckn< Uk|PZkv Tk ¢k^kv Pkkv PkvOkv bkkFkk Rv^k-Ckn<Tkv Bk@vBk@ ¢kv]BZkk H TkQkmä YkkTZkk TkQkmä Pkv Rv^k-

Ckn<Tkkv Xk$Pk TkQkm; ¢vTkv Pkkv bkûkkb^kæUkYkkg Ao\kKk ïkmbkYkkTk Aõkkv Gvå

Hn¢kvä ¢k Pkkv HwTkSkYkrTkkv Fk@OkkTknZkkvCk UkOk Av kkv ¢\kkwlAA Gv! HwTk-êkk^kATkkg ¢kFk@Ok Av kkg

ckvZk PkvTkm ¢k ^kkPk Gvå @kCkTkm YkgRPkkTkk ¢k^kk ¢kFk@Ok ^kCk@ HwTk-êkk^kAUkOkng Acv kkZk Tklcå ¢vA

@kCkTkk ¢g#kTkgnZk APkprP^k UkOk HvTkm ÓlìYkkg @õk‹g TkQkm ¢vTkk ¢kFk@OkYkkg UkOk @kCk AvK\kkv YkgR UkMm

HkZk! ¢v^kk Tkv ¢v^kk Ukcv\kkg Hv^kk H @kCk-ÿvak AZkkr A@v Pkkv bkYkH^kng Av ¢vTkm ÓlìYkkg Akg¥ ¢Uko^krPkk


12



¢k^km TkQkmä ¢vTkm <lFkYkkg Akg¥ Uk\kKkv QkZkkv TkQkmå <lFk ¢Tkv Ólì Uk\kKPkkg Pkkv ¢kBkm Ukl@OklPkYkkg

¢Uko krPkk ¢k^km HkZkä Ukl@OkkYkTkm §Qk\kUkkQk\k Qk¥ HkZkå ¢k @mPkv Ü^ZkkTknZkkvCkTkk ¢SZkkPYkTkkv ¢Tkv

Fk@OkkTknZkkvCkTkk Ukl@OkkYkTkkv Ykv] ckvZk Gvå Ólì bknSk@v Tkv Ukl@OkkYk CkYkv Pkv kk QkZkk A@v ¢vYk TkQkmå

Rv^k-Ckn< Uk|PZkv Xkl$Pkä RkTk ^kCkv@v Uk|Ak@v Ukl@OkkYkTkm YkgRPkkTkng UkOk HvTkv LvAkOkng Tk ckvZk PkvTkv Pkkv Ólì

bknSk@^kkTkkv Uk|bkgCk TkQkmå lHekkbknTkm XkolYkAkYkkg UkOk bkgbkk@ Pk@VTkk Ukl@OkkYkkvTkm DkOkm H YkgRPkk Qk¥

HkZk Gv Tkv SkYkrTkkv §Pbkkc ^kSkm HkZk Gvå

RkTkklRTkk #knXk Ukl@OkkYk Pkv YkkvdkTkng Ak@Ok Gv ¢vYk Fk@OkkTknZkkvCkYkkg §UkFkk@Qkm Acv kkZk Gvä

–UkOk PkvYkkg HvK\kk ¢g#kv @kCkTkkv ¢Xkk^k QkZkkv PkvK\kk ¢g#kv YkkvdkTkng Ak@Ok CkOkmTkv RkTkTkv §UkFkk@Qkm

YkkvdkTkng Ak@Ok Aõk‹gä ¢vK\kv Uk@gUk@k Pkv YkkvdkTkng Ak@Ok Qk#kvä–UkOk AkvTkv? Av #knXk@kCkYkkg SkYkr YkkTkmTkv

Tklc ¢KAv PkvTkvå Uk@gPkn #knXk@kCkTkv H Hv Bk@vBk@ YkkvdkAk@Ok YkkTkmTkv ¢KAm H#kv PkvTkv Pkkv Pkv

§UkFkk@Qkm UkOk YkkvdkYkkCkr TkQkmå ^kmPk@kCkm #kkïkkvTkkv Akv¥ UkOk §UkRv#k @kCk DkKkM^kk YkkKv H ckvZk

Gvä @kCkTkv Ukkvak^kk YkkKv ckvPkkv TkQkmå

¢ckvä HvOkv UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkkv bkgbkk@Qkm §ük@ A@^kkv Gv PkvTkv bkgbkk@Qkm §ük@ A@^kkTkkv

YkkCkr WkPkk^kTkk@k Rv k-Ckn<-SkYkr Uk|PZkv Uk@Yk §\\kkbk ¢k^kv Gvå Hv¢kv Xk^kQkm Ukk@ QkZkk Gv PkvTkk Uk|PZkv

§\\kkbkQkm @kCk DkKkMmTkv UkkvPkv UkOk Xk^kQkm Pk@^kkTkk YkkCkrYkkg ¢kCk] ^kSkv Gvå Hv Æ^k Xk^kQkm

Pk@^kkTkkv AkYkm ckvZk PkvTkv AnRv^k-AnCkn<-An#kkïk Uk|PZkv Uk|vYk ¢k^kv H Tklc AvYkAv PkvTkk Uk|PZkvTkkv Uk|vYk Pkkv

bkgbkk@Ykkg MoWk^kkTkng Ak@Ok Gvå

Uk|èTk :—bkkFkk Rv^k-Ckn< Uk|PZkv Uk|vYk A@^kkv Pkv UkOk @kCk H Gv Tkv?

§ûk@ :—¢v Bk<gä UkOk bkkFkk Rv k-Ckn<Tkm ¢kv]BkkOk bklcPk PkvTkk Pk@VTkkv @kCk Pkv

bk^kk@Tkm bkgSZkkTkk \kk\k @gCk Hv kkv Gvå PkvTkm UkkG] QkkvMk ^kBkPkYkkg ^kmPk@kCkPkkQkm ICkICkPkkv bkoZkr

©Ck#kvå Tkv AnRv kklRTkkv @kCk Pkv Pkkv bkkgHTkm bkgSZkk Hv kkv Gvä PkvTkm UkkG] ¢gSkAk@ Gv ¢vK\kv Av

bkgbkk@Xk|YkOk Gvå

%Zkkg SkYkrTkk Uk|bkgCkv XkmM UkMv PZkkg PkTk-YkTk-SkTk ¢Ukmr RvPkkg SkYkmr Ik\Zkkv Tk @cv; ¢vTkv Av"^kng

Tkkv UkMv Av Xkk¥! PkYkv ¢kK\kng A@kv Tkv! UkOk bkgDk §Uk@ä SkYkr §Uk@ Av bkkSkYkmr §Uk@ %Zkkg XkmMTkkv

Uk|bkgCk ¢k^Zkkv Tkv Hæ@ UkMm PZkkg SkYkkrPYkk UkkvPkkTkm bk^kr#kl$PkQkm PkwZkk@ H ckvZkå HvYk @OkbkgCk|kYkYkkg

@HUkoPkTkng #kkwZkr GoUkv Tklc PkvYk SkYkrUk|bkgCkYkkg SkYkkrPYkkTkkv §Pbkkc GkTkkv Tk @cvä SkYkkrPYkkTkkv SkYkrUk|vYk

¢v kkv Gv Av SkYkrUk|bkgCkv PkvTkkv §Pbkkc Ik\Zkkv Tk @cv; SkYkrTkm @dkk BkkPk@ Av Uk|Xkk^kTkk BkkPk@ bk^krb^k

ckvYkm Rv kkTkkv Uk|bkgCk ¢k^kv PkkvZk UkkGng ^kk]mTkv Hn¢v Tklcå ¢k^kk SkYkkvrPbkkcUko krA RkTkklRTkkv Xkk^k

Pkv êkk^kATkv Xk^kbkYknÜQkm Pk@^kk YkkKv HckHbkYkkTk Gvå YkkKv CkpcbQkkv¢v c@@kvH RkTk APkr Zk Gvå

¢k @mPkv RkTkTkkv §UkRv#k ¢kUZkkv; c^kv lHTkvTÜXkCk^kkTkTkk R#krTkTkkv l^k#kvak §UkRv#k ¢kUkv Gvå

❀




±18²

lHTkvT‹-R#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv ßUkRv#klHTkvT‹-R#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv ßUkRv#klHTkvT‹-R#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv ßUkRv#klHTkvT‹-R#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv ßUkRv#klHTkvT‹-R#krTkTkkv Xkk^kXkmTkkv ßUkRv#k

XkCk^kkTkTkm Uk|lPkYkk HkvPkkg &¢ckvä ¢k^kk XkCk^kkTk!" ¢vYk ¢vA^kk@

UkOk Hkv bk^krekRv kTkng ZkQkkQkrb^kæUk \kdkCkPk A@m \kmSkng Pkkv Acv Gv Av Xk^kQkm

Pkk@kv WkvMkv Ukk@ Gvå bk^kk@Ykkg XkCk^kkTkTkk R#krTk ^kMv UkkvPkkTkk £ì-SZkvZkTkv

bkgXkk]mTkv UkGm H êkk^kA WkmÆ Uk| kplûk A@vå ¢v H @mPkv UkkvPkv HYkPkkg Ukcv\kkg

YknlTk^k@kvTkv ZkkR A@v Av ¢ckä Akv¥ bkgPk-YknlTk@kH Av SkYkkrPYkk Ykk@k ¢kgCkOkv

UkSkk@v Pkkv Xkl$PkUko krA PkvYkTkv XkkvHTk A@k^kmTkv UkGm cng HYkngå Rv k–Ckn<Tkm

Xkl$PkTkkv ¢k^kkv Uk| kkc êkk^kATkkg ñRZkYkkg ^kcvPkkv ckvZkå Xkk¥! ©LPkkg kxPk

bk^kk@Ykkg PkTkv ^kmPk@kCk XkCk^kkTk ZkkR TkQkm ¢k^kPkkä SkYkkrPYkk bkgPk-YknlTk ZkkR

TkQkm ¢k^kPkkä Tkv bkgbkk@Tkkg FkkvUkklTkZkkgä ^kvUkk@SkgSkk Av ïkm ¢klR ZkkR ¢k^kv

Gvä Pkkv Pkng H l^kFkk@ Av Pkk@m Ukl@OklPk A¥ Pk@V H¥ @cm Gv?

XkCk^kkTk bk^krekRv kTkm êkükUko krA SkYkmr êkk^kATkv @kvH lHTkvTÜRv kTkk R#krTkä b^kkSZkkZkä RkTk

^kCkv@v AkZkkvr ckvZk Gv PkvTkng ^kOkrTk Fkk\kv Gv; PkvYkkg bkkPkYkm CkkQkkQkm #kæ A@mTkv bkûk@Ykm CkkQkk bknSkm

¢TkvA Uk|Ak@v RkTkTkkv §UkRv#k AZkkvrå Hv Æ^k lHTkvTÜRv^kTkkg R#krTk-UkoHTk TkQkm A@Pkkv PkQkk YknlTk^k@kvTkv

Xkl$PkUko^krA RkTk TkQkm RvPkkv PkvTkng CkpcbQkUkOkng UkPQk@Tkm TkkwAk bkYkkTk Xk^kbkYknÜYkkg MoWkkMTkk@ Gv–¢vYk

c^kv Acv Gv—(#kkRor\kl^kÓùmlMP)

ZkwsTk’Zkg Tk l^k\kkv‘ZkPv lHkTkUlPTkr bYkZkrPv TkkFZkrPvúúúúúúúúúúúúúúúúTk bPoZkvP Tk RmZkPv YknlTkHkTkv RkTkg Fk Xk‘’Zkk U@Yk ~úú’úúúúúúúúúúúúbkkYkQZkvr bklP PR~CkpckÌkYkURg UkakkOkTkk^kk bkYkgúúúúúúúúúúúúúúúúPÇkbQkk Xk^kbkkCk@v ªlPl^kakYkv YkÄk†TP Tk#Zk†TP Fkúú’’18’’

¢Qkr :—Hv YkTknaZk Uk|lPklRTk lHTkvTÜRv^kTkng Tk Pkkv R#krTk A@v Gvä Tk bYk@Ok A@v Gvä Tk

A B

C D




UkoHTk A@v Gvä Tk bPknlPk A@v Gv ¢Tkv bkYkQkr ckv kk GPkkg UkOk Xkl$PkQkm YknlTkHTkkvTkv §ûkYk RkTk UkOk

RvPkk TkQkm; PkvYkTkng CkpcbQkkêkYk UkR UkPQk@Tkm Tkk^k bkYkkTk Gvå PkvTkk §Uk@ WkvbkmTkv Pkv YkTknaZkkv ¢PZkgPk

XkZkkTkA bkgbkk@æUkm bkYknÜYkkg CkkvQkk BkkPkk QkAk Tkk#k H UkkYk^kkTkk Gvå 18å

bkkYkQZkr ckv kk GPkkg UkOk Hv CkpcbQk cgYkv#kkg Uk@Yk Xkl$PkQkm lHTkUklPkTkkg R#krTk TkQkm A@Pkkvä

¢FkrTk TkQkm A@Pkkv Tkv bPk^kTk TkQkm A@Pkkvä PkvYk H Uk@Yk Xkl$PkQkm YknlTkHTkkvTkv RkTk TkQkm RvPkkvä PkvTkng

CkpcbQkkêkYkUkR UkPQk@Tkm Tkk^k bkYkkTk Gv; Pkv UkPQk@Tkm TkkwAk Hv kk CkpcbQkUkRYkkg lbQkPk QkZkv\kkv Pkv Æ^k

¢PZkgPk XkZkgA@ ¢v kk Xk^kbkkCk@Ykkg MoWkv Gv Tkv Tkì QkkZk Gvå

lHTkvTÜRv^k–bk^krekUk@YkkPYkkTkkg R#krTk–UkoHTk Pkv êkk^kATkng cgYkv#kTkng APkr^Zk Gvå cgYkv#kTkkg G

APkr^ZkYkkg UkOk bkkwQkm Ukcv\kng APkr^Zk lHTkvTÜRv^kTkkg R#krTk-UkoHTk Gv bk^kk@Ykkg XkCk^kkTkTkkg R#krTk ^kMv

UkkvPkkTkk SZkvZkæUk £ìUkRTkv bkgXkk]mTkv UkGm H êkk^kA WkmÆ Uk| kplûk A@vå ¢v H @mPkv UkkvPkv HYkPkkg

Ukcv\kkg cgYkv#kkg YknlTk^k@kvTkv ZkkR A@v Av ¢ckä Akv¥ bkgPk-YknlTk@kH Av SkYkkrPYkk Ykk@k ¢kgCkOkv UkSkk@v

Pkkv Xkl$PkUko krA PkvYkTkv XkkvHTk A@k^kmTkv UkGm H cng HYkngå—¢k @mPkv êkk^kATkk ñRZkYkkg Rv^k-

Ckn<Tkm Xkl$PkTkkv Uk| kkc ^kcvPkkv ckvZkå Hv Dk@Ykkg ¢k^km Rv k-Ckn<Tkm Xkl$Pk TkQkm Pkv Dk@ Pkkv

UkQk@kTkm TkkwAk Hv kng MnWkkMTkk@ Gvå GÍk ¢lSkAk@Ykkg (êkk^kAkFkk@–§UkkbkAbkgbAk@ CkkQkk 35Ykkg)

UkOk Aõk‹g cPkng Av RkTk ^kCk@Tkkv CkpcbQkkêkYk UkPQk@Tkm TkkwAk bkYkkTk Gvå Xkk¥! ©LPkkg kxPk

bk^kk@Ykkg PkTkv ^kmPk@kCk XkCk^kkTk ZkkR TkQkm ¢k^kPkkä SkYkkrPYkk bkgPk-YknlTk ZkkR TkQkm ¢k^kPkkä Tkv

bkgbkk@Tkkg FkkvUkklTkZkkgä ^kvUkk@SkgSkk Av ïkm ¢klR ZkkR ¢k^kv Gvä Pkkv Pkng H l^kFkk@ Av Pkk@m Ukl@OklPk

A¥ Pk@V H¥ @cm Gv?–bkgbkk@ Pk@V Av SkYkr Pk@V? ¢kPYkUk|vYkm ckvZk PkvTkng Pkkv Æ^kTk H

HkOkv Rv k-Ckn<YkZk Qk¥ HkZkå

&c@Pkkg V@Pkkg Uk|CkK cl@ RvBkng @våååå

Ykk<g Æ^Zkng bkV] PkWk \kvBkng @vååååå"

Ukg WkTkk@bkmRkbkÆ Acv Gv Av &lHkTkÉklPYkk lHkTkbkk@Bkm" lHTkUk|lPkYkkYkkg lHTk^k@Rv kTkm

bQkkUkTkk Gvä PkvTkk §Uk@Qkm lHTk^k@Rv kTkng b^kæUk Hv ¢kv]Bkm \Zkv Gvä ¢v H @mPkv lHTkUk|lPkYkkTkv

lHTkbkYkkTk H RvBkv Gvä Pkv Æ^kTkv Xk^klbQklPk ¢lPk ¢\Uk ckvZk Gvä ¢\UkAk]v Pkv Ykkvdk UkkYkv

Gvå &akK~BkgMkCkYk" (XkkCk 6 UkkTkng 427) Ykkg UkOk lHTkzWkWkR#krTkTkv bkYZkA~P^kTkm §PUklûkTkng lTklYkûk

Aõk‹g Gv PkQkk PkvTkkQkm lTküPk ¢Tkv lTkAklFkPkæUk lYkQZkkP^kklR AYkrA\kkUkTkkv UkOk dkZk Qk^kkTkng Aõk‹g

Gvå ¢vTkm <lFkYkkg ^kmPk@kCkm–bk^krek b^kXkk^k lUk|Zk \kkCZkkv Gv Tkv bkgbkk@Tkm <lFk ¢vTkv GoKm Ck¥

Gv–¢vK\kv lTklYkûkYkkg UkOk ¢v kk ^kmPk@kCkm lTklYkûk Uk|PZkv PkvTkv Xkl$PkXkk^k ©G]v Gvå Hv

Uk@YkXkl$PkQkm lHTkvTÜ-XkCk^kkTkTkkg R#krTk TkQkm A@Pkkvå Pkkv ¢vTkkv ¢Qkr ¢v QkZkkv Av ¢vTkv

^kmPk@kCkXkk^k TkQkm <FkPkkvä ¢vTkv Pk@^kkTkng lTklYkûk TkQkm <FkPkng UkOk bkgbkk@Ykkg MoWk^kkTkng lTklYkûk




<Fkv Gvå Hv km <lFk ckvZk Pkv kk Uk|Ak@ Pk@V ^k\kOk CkZkk ^kCk@ @cv Tklcå YkkKv Acv Gv Av

^kmPk@kCkm lHTkRv kTkv RvBkPkkg HvTkk ¢gPk@Ykkg Xkl$Pk TkQkm §\\kbkPkmä HvTkv UkoHk-bPknlPkTkkv Xkk^k TkQkm

HkCkPkkv Pkv CkpcbQk Rl@Zkk ^kFFkv UkQQk@Tkm Tkk^kYkkg WkvLkv Gvå lTkZkYkbkk@Ykkg UkÚUk|XkYknlTk Acv Gv

Av–cv Æ^k!

Xk^kXkZkXkvlRTkm XkCk^klP Xk^kP: zAù Xk†‘P@Çk Tk #kYk†bPúú’úúúúúúúúúúúPsc Xk^kkYWknlSkYkSZkCk|kcYknBkkTPCkrPkv Xk^klbkúú’’12’’

Xk^kXkZkTkv XkvRTkk@k ¢v kk ¢k XkCk^kkTk Uk|PZkv #kng PkTkv Xkl$Pk TkQkm?–Hkv TkQkm Pkkv Pkng

Xk^kbkYknÜTkm ^kFFkv YkCk@Tkk YknBkYkkg Gvå

¢@vä YkkvKk YkkvKk YknlTk¢kv UkOk lHTk^k@Rv^kTkkg R#krTk ¢Tkv bPknlPk A@v Gv Tkv PkTkv Hkv ¢v^kkv

Xkk^k TkQkm ¢k^kPkkvä Tkv ¢vA\kk UkkUkYkkg H @FZkkvUkFZkkv @cv Gv Pkkv Pkng Xk^kbkYknÜYkkg MnWkm H¥#kä Xkk¥!

YkkKv Pkk@v ¢k Xk^kRn:BkTkk Rl@ZkkYkkg Tk MnWk^kng ckvZk Tkv ¢vTkkQkm Pk@^kng ckvZk Pkkv bkgbkk@ Pk@VTkng Pkk<g

^k\kOk WkR\kmTkv ^kmPk@kCkm Rv k-Ckn< Pk@V Pkk@k Ukl@OkkYkTkv ^kk]ä Pkv¢kv SkYkrTkng b^kæUk #kng Acv Gv Pkv

bkYkHä PkvYkOkv Acv\kk ¢kPYkb^kæUkTkv <lFkYkkg \kv;–Pkkv Xk^kbkYknÜYkkgQkm Pkk@kv GoKAk@kv Qk#kvå

XkCk^kkTkTkm YkosPkYkkg &¢k XkCk^kkTk Gv" ¢v kkv bQkkUkTkklTkdkvUk Bk@vBk@ bkYZkCÓlìTkv H ckvZk

Gv; AvYkAvä bkYZkCR#krTkUko^krA Uk|YkkOkekkTk ckvZk Gvä Uk|YkkOkUko^krA bkYZkA~ TkZk ckvZk Gvä Tkv TkZk ^kMv

bkkFkkv lTkdkvUk QkkZk Gvå lTkdkvUk TkZk l^kTkk Tklcä TkZk Uk|YkkOk l^kTkk Tklcä Tkv Uk|YkkOk #knükPYkkTkm Ólì

^kCk@ Tkc{å ¢ckä Hn¢kv Pkkv Bk@kä ¢k ^kbPknb^kæUk! HwTkR#krTkTkm ¢vA H Skk@k Fkk\km HkZk Gvå

XkCk^kkTkTkm Uk|lPkYkk HkvPkkg &¢ckv ¢k^kk XkCk^kkTk!" ¢vYk ¢vA^kk@ UkOk Hkv bk^krekRv kTkng ZkQkkQkr b^kæUk

\kdkCkPk A@m \kmSkngä Pkkv Acv Gv Av Xk^kQkm Pkk@kv WkvMkv Ukk@ Gv!




¢c{ ¢vA\kk R#krTk A@^kkTkm ^kkPk TkQkm A@mä UkOk ¢vA Pkkv &Uk@Yk Xkl$Pk" Qkm R#krTk A@^kkTkng

Aõk‹g Gvä PkvYkH ¢FkrTk (–UkoHTk) ¢Tkv bPknlPk A@^kkTkng UkOk Aõk‹g Gvå bkkFkm ¢kv]BkkOkUko krA H Uk@Yk

Xkl$Pk HkCkv; Tkv bk^krekRv kTkm bkkFkm ¢kv]BkkOk ckvZk PZkkg Pkkv ¢kPYkkTkkv b^kXkk^k \kdkCkPk Qk¥ HkZkä

¢vK\kv PkvTkv RmDkrbkgbkk@ ckvZk Tkc{å ¢k @mPkv XkCk^kkTkTkk R#krTkTkm ^kkPkYkkg UkOk ªMgn @cbZk Gvå YkkÒk

§Uk@ §Uk@Qkm YkkTkm \Zkv Avä bQkkTkA^kkbkm \kkvAkv YkosPkTkv Tk YkkTkv Tkv ¢kUkOkv lRCkgWk@ HwTk ¢vK\kv YkosPkTkv

YkkTkm¢vä–Pkkv ¢v kk ælNCkPk Xkk^kQkm R#krTk A@vä PkvYkkg Bk@kv \kkXk QkkZk Tklcä bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOk

bklcPk A@v Pkkv H Bk@kv \kkXk QkkZkå ( ¢k ^kkPk &&bkûkkb^kæUk""Ykkg DkOkk l^kbPkk@Qkm bkYkHk^km Gvå)

¢@v Xkk¥! PkTkv ¢kPYkkTkkg Pkkv R#krTk A@Pkkg Tk ¢k^kMv Tkv ¢kPYkkTkng b^kæUk RvBk^kk YkkKv

RUkrOkbkYkkTk ¢v kk lHTkRv kTkkg R#krTk UkOk Pkng TkQkm A@Pkkvä Pkkv Pkng A>kkg H¥#k WkkUkn! lHTkvTÜXkCk^kkTkTkkg

R#krTk-UkoHTk UkOk Tk A@v Tkv Pkng PkTkv HwTk Acv^kMk^kå—¢v Pkk<g HwTkUkOkng Av^kng? Hv Dk@Ykkg @kvH@kvH

Xkl$PkUko krA Rv k–Ckn<Tkkg R#krTk-UkoHTk QkkZk Gvä YknlTk^k@kv ^kCkv@v SkYkkrPYkkTkv ¢kR@Uko^krA RkTk Rv^kkZk Gv

Pkv Dk@ SkTZk Gv; ¢Tkv ¢vTkk ^kCk@Tkng Dk@ Pkkv bYk#kkTkPko\Zk Gvå ¢@v! ^kmPk@kCkm bkgPk ¢kQkm l^k#kvak

#kng Acv? ¢v kk SkYkr ^kCk@Tkk CkpcbQkkêkYkTkv Pkkv cv Xkk¥! Rl@ZkkTkk ªMk UkkOkmYkkg lPk\kkgHl\k R¥

RvHv!–TklcPk@ ¢v PkvTkv MnWkkM#kv!

SkYkmr Æ^k @kvH-@kvH lHTkvTÜ XkCk^kkTkTkkg R#krTkklR A@v Gvå HvYk bkgbkk@Tkk @kCkm Æ^kkv ïkm

–UknÒkklRTkk YkkvNkgTkv Av VkvKkTkv Uk|vYkQkm Hn¢v Gvä PkvYk SkYkrTkkv @kCkm Æ^k ^kmPk@kCk Uk|lPkYkkTkkg R#krTk

Xkl$PkQkm A@v Gvå @kCkTkm ¢kK\km lR#kk WkR\kk^kPkkg UkOk HvTkv Tk ¢k^kMv Pkv ^kmPk@kCkYkkCkrTkv A¥ @mPkv

bkkSk#kv? HvYk ^kck\kk UknÒk–UknÒkmTkv Tk RvBkv Pkkv ¢vTkm YkkPkkTkv FkvTk UkMPkng TkQkmä ¢Qk^kk YkkPkkTkv Tk

RvBkv Pkkv Wkk]ATkv FkvTk UkMPkng TkQkmä PkvYk XkCk^kkTkTkkg R#krTk ^kCk@ SkYkkrPYkkTkv FkvTk UkMPkng TkQkmå &¢@v@v

¢kH YkTkv Uk@YkkPYkkTkkg R#krTk Tk QkZkkgä ¢kHv Ykx Ykk@k XkCk^kkTkTkv Tk RmLkä Ykk@k ^kck\kk TkkQkTkk

R#krTk ¢kHv YkTkv Tk Yk»Zkkg!" ¢kYk SkYkmrTkv XkCk^kkTkTkk R#krTk ^kCk@ FkvTk UkMPkng TkQkmå (Fkv\kOkk @kOkmTkv

HvYk êkvOkmATkk @kHYkkg FkvTk UkMPkng Tk cPkng PkvYkå) ¢gPk@Ykkg UkkvPkkTkv SkYkrTkm \kCkTkm Gv Tkv UkoOkrR#kkTkm

Xkk^kTkk Gv ¢vK\kv UkoOkrR#kkTkv UkkYkv\kk XkCk^kkTkTkv XkvK^kk YkkKv SkYkmrTkk ¢gPk@Ykkg BkKA Ck@m Ck¥ Gv;

bkkdkkPkú~ PkmQk‘A@Tkk l^kZkkvCkYkkg PkvYkTkm ^kmPk@kCkUk|lPkYkkTkv UkOk lHTk^k@bkYkkTk H bkYkÆTkv Xkl$PkQkm

R#krTk-UkoHTk A@v Gvä Tkv ^kmPk@kCkTkk WkcnYkkTkQkm ¢v km Xkl$Pk–bPknlPk A@v Av HkvTkk@TkkZk @kvYk@kvYk

§\\kbkm HkZkå–¢k @mPkv lHTkvTÜRv kTkk R#krTkä YknlTk^k@kvTkm bkv kkä #kkïkb^kkSZkkZkä RkTk ^kCkv@vYkkg êkk^kA

Uk|lPklRTk ^kPkvr Gvå

¢c{ Pkkv YknlTk@kH Acv Gv Av #kl$Pk ckv kk GPkkg @kvH@kvH Hv lHTkRv kTkk R#krTk TkQkm A@Pkkv

Pkv êkk^kA H TkQkm; Pkv Pkkv UkPQk@Tkm TkkwAkYkkg WkvbkmTkv Xk^kbkkCk@Ykkg MoWkv Gvå Pkkv UkGm ^kmPk@kCkUk|lPkYkkTkk

R#krTk–UkoHTkTkkv Hv lTkakvSk A@v ¢vTkm Pkkv ^kkPk #km A@^km?–¢vYkkg Pkkv lHTkYkkCkrTkm DkOkm l^k@kSkTkk Gvå

¢@vä bk^krekTkv UkoOkr Uk@YkkPYkR#kk Uk|CkKm Ck¥ Pkv km Uk@YkkPYkR#kkTkkv HvTkv Uk|vYk ckvZkä PkvTkv PkvTkk R#krTkTkkv




§\\kkbk ¢k^Zkk ^kCk@ AvYk @cv? ¢v Pkkv Uk|lPklRTk XkCk^kkTkTkkg R#krTk A@mTkv UkkvPkkTkm Uk@YkkPYkR#kkæUk

SZkvZkTkv @kvH@kvH PkkHng A@v Gvå

XkCk^kkTkTkk R#krTkTkm HvYk YknlTk^k@kv Uk|PZkv UkOk SkYkmrTkv Uk@Yk Xkl$Pk ckvZkå Xk@Pk Fk¿^kPkmr

Hv^kk UkOk YkckTk ¢kR@Uko^krA Xkl$PkQkm YknlTk¢kvTkv ¢kck@RkTk RvPkkä Tkv UkkvPkkTkk ¢kgCkOkv YknlTk UkSkk@v

PZkk@v UkkvPkkTkv SkTZk YkkTkPkkå ¢ck! YkkvdkYkkCkmr YknlTkTkkg R#krTk UkOk A>kkgQkm!!—¢v Pkkv SkTZk XkkCZk

Tkv SkTZk DkMm! YknlTkTkk l^k@cv YkkvKk SkYkkrPYkk¢kv Uk|PZkv UkOk ¢v^kkv WkcnYkkTkTkkv Xkk^k ¢k^kv Av ¢ckv

SkTkXkkCZkä Ykk@k ¢kgCkOkv SkYkkrPYkkTkkg UkCk\kkg QkZkkg! ¢k^kk SkYkrTkk §\\kkbkQkm SkYkmrêkk^kA YkkvdkYkkCkrTkv

bkkSkv Gv; Tkv HvTkv SkYkrTkkv ¢k^kkv Uk|vYk TkQkm Pkv bkgbkk@Ykkg MnWkv Gvå

Akv¥ Acv Av YkosPk Pkkv UkkakkOkTkm Gv!–UkOk Xkk¥ä ¢vYkkg ekkTkWk]v Uk@YkkPYkkTkkv lTkdkvUk AZkkvr

Gv Av &¢k Uk@YkkPYkk Gv"—¢v lTkdkvUkTkm Tkk UkkM^km Pkv ekkTkTkm H Tkk UkkM^kk Hv^kng Gvå

lHTkzWkWkR#krTkTkv Pkkv bkYZkCR#krTkTkng lTklYkûk CkOZkng Gvä Pkv lTklYkûkTkkv UkOk Hv lTkakvSk A@v PkvTkv

bkYZkCR#krTkTkm BkWk@ TkQkmå bkYkTPkXkÜb^kkYkm Pkkv Acv Gv cv lHTk! ¢YkTkv Pkk@m bPknlPkTkng ^ZkbkTk UkMm

CkZkng Gvå HvYk ^ZkbkTkm YkTknaZk UkkvPkkTkk ^ZkbkTkTkm ^kbPkn ^kCk@ @cm #kAPkkv TkQkm PkvYk bk^krekTkk Xk$PkkvTkv

bPknlPkTkng ^ZkbkTk Gv ¢vK\kv XkCk^kkTkTkm bPknlPk–CknOkCkkTk ^kCk@ Pkv @cm #kAPkk TkQkmå SkYkkrPYkkTkk ñRZkYkkg

bk^krekRv kTkk CknOkCkkTk AkvPk@k¥ CkZkk Gvå ¢ckä bkkdkkPkú~ XkCk^kkTkTkv RvBk^kkTkng Yk]v–¢v Pkkv Wkl\kck@m

Gvå AngRAngRkFkkZkr Hv^kk¢v l^kRvcYkkg H¥Tkv bkmYkgSk@TkkQkTkv bkkdkkPkú~ RvBZkkå—¢vYkTkm Pkkv #km ^kkPk!

¢PZkk@v Pkkv ¢c{ ¢v kkv Ak] TkQkmå ¢@vä PkmQk‘A@kvTkkv l^k@cä Av k]m¢kvTkkv l^k@cä YkkvKk bkgPkYknlTk¢kvTkkv

UkOk l^k@cä—¢v kk Ak]v lHTkUk|lPkYkkTkk R#krTk ^kMv UkOk SkYkmr Æ^k XkCk^kkTkTkng b^kæUk ZkkR A@v Gvå

¢k @mPkv ^kmPk@kCk lHTkYknÜk Hkv kkYkkg HvTkv ckx#k Tk ¢k^kv Pkv Æ^k bkgbkk@Tkm Pkm^k| <lFkTkv \kmSkv Xk^kTkk

Rl@ZkkYkkg MnWk^kkTkkv Gvå ^kmPk@kCkTkkv Xk$Pk Pkkv ^kmPk@kCkRv kTkng TkkYk bkkgXk]Pkkg Tkv R#krTk A@Pkkg csakPk

Qk¥ HkZkå HvYk bkk@k l^kTkZk^kgPk UknÒkkv @kvH bk^kk@Ykkg YkkPkk-lUkPkk Ukkbkv H¥Tkv l^k^kvAQkm UkCkv \kkCkv

Gv PkvYk SkYkmr Æ^k Uk|Xkn Ukkbkv Wkk]A Hv kk Qk¥Tkv l^kTkZkQkm @kvH@kvH SkYkrlUkPkk—lHTkvTÜXkCk^kkTkTkkg

R#krTk A@v Gvå bPknlPk–UkoHk A@v Gv; YknlTk^k@kvTkv Xkl$PkQkm ¢kck@RkTk A@v Gvå ¢k^kk ^kmPk@kCkm Rv k-

Ckn<Tkm Xkl$Pk ^kCk@Tkkv Æ^k lYkQZkkP^kTkm Tkk^kYkkg WkvbkmTkv Fkk@CklPkTkk bkYknÜYkkg MnWkv Gv Tkv YkkxDkk

YkTknaZkÆ^kTkTkv Tkì A@m TkkgBkv Gvå YkkKv SkYkrTkk Uk|vYkm Æ^kv Rv^k-Ckn<Tkm Xkl$PkTkk AkZkkvrYkkg cgYkv#kk

UkkvPkkTkk SkTkTkkv ¢Tkv Æ^kTkTkkv bkRnUkZkkvCk A@^kkv–¢vYk §UkRv#k Gvå

¢k @mPkv lHTkvTÜRv^kTkk R#krTkTkkv PkQkk RkTkTkkv §UkRv#k ¢kUkmTkv c^kv RkPkkTkm Uk|#kgbkk A@v Gvå

❃




±19²

SkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkkg A\Uk^kpdk GvSkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkkg A\Uk^kpdk GvSkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkkg A\Uk^kpdk GvSkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkkg A\Uk^kpdk GvSkYkkrPYkk ¢v Al\kZknCkTkkg A\Uk^kpdk Gv

¢kFkkZkr Acv Gv Av UknOZkV]æUk lFkTPkkYklOk ^kCkv@vTkkv YklcYkk ¢YkTkv

TkQkm; ¢YkTkv Pkkv ¢k RkPkk H §ûkYk \kkCkv Gv Av Hv SkYkrTkm ¢k@kSkTkkbklcPk

RkTk A@v GvåååååååUkkvPkkTkm #kl$Pk ckv kk GPkkg SkYkrTkkg AkZkr ¢KAv ¢v SkYkmr Æ^k

Hkv¥ #kAv Tklcå

SkYkkrPYkk-êkk^kA RkTkklR ^kMv ¢k Ak]v A\Uk^kpdk ^kCkv@vTkng AkZkr A@v Gv—¢vYk c^kv Acv Gv—


lFkTPk@’Tkbkn@ænAùkYkbkn@lXkbU#kkvrU\kk<k Xknl^kúúúúúúúúúúúúBZkkPk .^k U@kvUAùk@A k@Okv Rpìk Tk Pv AvùTklFkPú~ú’úúúúúúúúúúúPw@ÇkkvUApùPg Tk AvùaknlFkRlU ÉkkZkkv Tk bkgXkk^ZkPvúúúúúúúúúúúúúúP’AùkZkkrlOk UnTk: bkRw k l^kRSk+kPk RkPk U@g ¥¥¥¥¥#ZkPvúú’’19’’

¢Qkr :—lFkTPkkYklOkä A\Uk^kpdkä AkYkSkvTkn ¢Tkv Ukk@bk UkPQk@ ¢klR UkpQ^km Uk@ Uk@kvUkAk@

A@^kkYkkg Av k] Uk|lbkü H Gvå PkvYkTkv Tk Pkkv Akv¥¢v Uk@kvUkAk@ A@Pkk HkvZkk Gv ¢Tkv Tk PkvYkOkv ¢c{

Akv¥Tkkv §UkAk@ AZkkvr UkOk Gv PkQkk ¢v km bkgXkk^kTkk UkOk DkOkng A@mTkv TkQkmå Uk@gPkn PkvYkTkk AkZkkvr

(Uk@kvUkAk@klR) bkRkZk A@Pkk Av k] RkPkk êkk^kA ¢^k#Zk Hkv kkYkkg ¢k^kv Gvå PkkPUkZkr ¢v Gv Av RkTkm

YkTknaZk Pkv Uk|lbkü lFkTPkkYklOk ¢klRQkm UkOk ¢lPk#kZk êkví Gvå 19å

HCkPkYkkg lFkTPkkYklOkä A\Uk^kqdkä AkYkSkvTkng CkkZk ¢Tkv Ukk@bkUkPQk@ Uk@kvUkAk@ A@^kkYkkg Uk|lbkü

Gvä Uk@gPkn ¢c{ PkvTkv Uk@kvUkAk@ A@Pkkg Akv¥¢v HkvZkk TkQkmä PkvYkH PkvOkv Akv¥Tkv §UkApPk AZkkr TkQkm ¢Tkv

¢c{ Pkv km bkgXkk^kTkk UkOk Uk|kZk: TkQkmå Uk@gPkn RkPkk@ ¢vA\kkv YkTkkv kkglGPk RkTk^kMv bkRw k ¢v lFkTPkkYklOk

^kCkv@vTkng AkYk A@Pkkv Hkv kkYkkg ¢k^kv Gvå YkkKv Bk@vBk@ RkPkkUkn<ak Pkv H lFkTPkkYklOk ^kCkv@v UkRkQkkvr A@Pkkg

§ûkYk Gvå

SkYkkrPYkkTkv Uk@YkkQkr lFkTPkkYklOk Pkkv UkkvPkkTkkv ¢kPYkk Gv Av HvTkk zFkPkTkQkm Av k]ekkTk ¢Tkv

bkYZkCR#krTk ^kCkv@v lTkSkkTk Uk|CkKv Gvå ¢v FkwPkTZkzFkPkkYklOk Ukkbkv Wkck@Tkk zFkPkkYklOk ^kCkv@vTkm ^kkgGk

A B

C D




ekkTkmTkv TkQkmå HkvAv UknOZkTkk V]Ykkg zFkPkkYklOkä A\Uk^kpdk ^kCkv@v ^kbPkn¢kv QkkZk Gv Bk@mä—¢vTkv

zFkPk^kPkkg Wkkõk bkkYkCk|m ^kïk-XkkvHTkklR Yk]vä UkOk Akg¥ ¢vTkm UkkbkvQkm SkYkr Av bkYZkCR#krTkklR Tk Yk]vå

FkkvQkk Ak]Ykkg ¢k Xk@PkXkolYkYkkg UkOk A\Uk^kpdk ^kCkv@v cPkkgä bkYk^kbk@OkYkkg UkOk Pkv ckvZk Gvä Uk@gPkn

¢PZkk@v Pkkv \kkvAkvTkkg UknOZk DkKm CkZkkg ¢vK\kv Pkv km ^kbPkn¢kv ¢c{ Hkv kkYkkg ¢k^kPkm TkQkm; Uk@gPkn

¢kFkkZkrRv k Acv Gv Av ¢v kk UknOZkV]Tkkv YklcYkk ¢YkTkv TkQkmä ¢YkTkv Pkkv ¢k RkPkk H §ûkYk \kkCkv

Gv Av Hv SkYkrTkm ¢k@kSkTkk bklcPk RkTk A@v Gvå RkTkTkk V]Ykkg A\Uk^kpdk ^kCkv@v Pkkv ¢vTkm Ukkbkv

bkcHYkkÒkYkkg ¢k^k#kvå

Ukk@bkTkkv UkPQk@ \kkvNkYkkgQkm bkkvTkng A@v–¢vYkkg Pkv #kng!–¢k FkwPkTZkzFkPkkYklOkTkkv bUk#kr QkPkkg

¢kPYkk UkkYk@YkkgQkm Uk@YkkPYkk WkTkm HkZk–¢v kkv zFkPkkYklOk ekkTkmTkk ckQkYkkg ¢k^km CkZkkv Gvå Pkv

SkYkkrPYkk UkkvPkkYkkg @kCk DkKkMmTkv SkYkrTkm ^kplü A@v Gvä Tkv Wkck@Ykkg UkOk SkYkrTkm ^kplü AvYk QkkZkä Rv k–Ckn<Tkm Uk|Xkk^kTkk Tkv YklcYkk AvYk ^kSkv Tkv SkYkkrPYkk–bkkSkYkmrTkv SkYkrbkkSkTkkYkkg AvYk ¢TknAo]Pkk QkkZk ¢v km

Xkk^kTkkQkm Pkv RkTk AkZkr A@v Gvå %Zkk@v Hæ@ UkMv PZkk@v ¢Tkv HvK\km Hæ@ UkMv PkvK\kng ¢kUk^kk bkRw k

PkwZkk@ Gvå PkvQkm Pkv H Bk@vBk@ lFkTPkkYklOk ¢Tkv AkYkSkvTkng Gvå RkPkk Ukk@bkYklOk bkYkkTk Gv AvYkAv

PkvTkk bkgUkArYkkg ¢k^kTkk@Tkm Rl@ÜPkk Pkv Ro@ A@v Gvå

Ykv<Uk^krPk Ukkbkv Rv kAn<–§ûk@An< XkkvCkXkolYk Gvä PZkkg A\Uk^kpdkkv ckvZk Gv Pkv £lFGPk bkkYkCk|m

¢kUkv Gv; PZkkg HnCkl\kZkk Æ^kkv ckvZk Gv Tkv A\Uk^kpdkQkm UkkvPkkTkkv Æ^kTk lTk^kkrc A@v Gvå RkTkTkk V]Ykkg

Æ^kkv PZkkg HTYkv Gvå ¢c{ UkOk Ukcv\kk–WkmHk–ÒkmHk ¢k@kYkkg ¢v kk A\Uk^kpdkkv cPkkgå Uk@gPkn ¢PZkk@v

TkQkm; PkvQkm #kkbÒkAk@ Acv Gv Av ¢v A\Uk^kpdk ^kCkv@v Uk|lbkü ckv kk GPkkg ¢PZkk@v ¢c{ Pkkv Pkv Akv¥Tkkv

§UkAk@ A@Pkk Hkv kkYkkg ¢k^kPkk TkQkmå ¢c{ Pkkv RkPkk@ êkk^kAkv H £lFGPk RkTk ^kMv §UkAk@ A@Pkk

Hkv kkYkkg ¢k^kv Gvå zFkPkkYklOk ^kCkv@v Pkkv ¢PZkk@v êk^kOkYkkÒk Gvä RvBkkPkk TkQkmä UkOk zFkPkkYklOkTkm

HvYk §Rk@PkkQkm RkTk A@Tkk@k SkYkmr-êkk^kAkv Pkkv ¢PZkk@v RvBkkZk Gvå

Hn¢kvä 900 ^kakr Ukcv\kkg UkÚTkgRmYknlTk@kHv ¢k #kkïk @FZkng Gv Pkv ^kBkPkv ¢k^kk êkk^kAkv cPkkå

¢k UkÚTkgRm YknlTk@kH YkckTk bkgPk cPkk; ^kTk^kkbkm lRCkgWk@ bkgPkkv¢v bk^krekTkk ^kmPk@kCkYkkCkrTkm ZkQkkQkr

Uk|Okkl\kAk KAk^km @kBkm Gvå lRCkgWk@ YknlTk¢kv ¢v Pkkv HwTk#kkbkTkTkk bQkgXk Gvå ¢k UkÚTkgRmYknlTk¢v

¢k #kkïkYkkg ^kw@kCZk Tkv Xkl$PkTkk §UkRv#kQkm @v\kYkGv\k A@m Gvå PkvYk H lTkékZkUkgFkk#kPkú~ ^kCkv@v

¢lSkAk@kvYkkg #knü ¢kPYkkTkng ¢SZkkPYkb^kæUk ^kOkr Zkng Gvå AngRAngRb^kkYkmTkng WkmHn TkkYk &U>TkgRm" cPkng Uk@gPkn

Pkv UkÚTkgRm ¢k Tkc{ä ¢k UkÚTkgRmYknlTk Pkkv PkvYkTkk UkGm \kCkXkCk cHk@vA ^kakvr QkZkkå Pkv¢kv Acv

Gv Av RkTk A@Tkk@k §ûkYk êkk^kASkYkkrPYkk Pkv zFkPkkYklOk Hv kk Gvå

bkgDkYkkg Hæ@ UkMv Av lHTkYkglR@ Tk^kng–YkkvKng A@k^k^kng Gvå

Pkkv Acv : &AvK\kng BkFkr?" Av bk^kk \kkBk ælUkZkkå


13



Pk@Pk Acv Av ¢k \Zkkvä Tkv §ûkYk YkglR@ WkgSkk^kkvå

¢kYk §Rk@PkkQkm RkTk RvTkk@k SkYkkrPYkk¢kv cPkkå ¢vTkv YkkKv ¢vTkv Dk@v–Dk@v H¥Tkv Bk@Mk Tk

A@^kk UkMvå UkkvPkkTkm #kl$Pk ckv kk GPkkg SkYkrTkk AkZkkvr ¢KAv Pkv SkYkmr Æ^k Hkv¥ #kAv Tklcå YkkKv Acv

Gv Av SkYkkrPYkk–êkk^kAkv H §Rk@PkkQkm YkTkkv kkglGPk RkTk RvTkk@k zFkPkkYklOk–A\Uk^kpdk Tkv AkYkSkvTkn Gvä

—%Zkk@v Hæ@ UkMv PZkk@v ¢kUkvå Hæ@ UkM>kv RkTk Tk ¢kUkv Pkkv ¢v RkPkk@ #kvTkkv? SkYkrUk|bkgCkYkkg

Hæ@ UkM>kv RkPkk GoUkkv @cv Tklcå HvYk Rv#kTkv BkkPk@ XkkYkk#kkc (Pkv HwTk cPkk) UkkvPkkTkm WkSkm lYk\APk

@kOkk Uk|PkkUk Ukkbkv Sk@m RmSkmä PkvYk SkYkmrÆ^k SkYkrTkv BkkPk@ Hæ@ UkM>kv UkkvPkkTkng bk^krb^k ¢Ukmr Ûvå

RkPkkTkv zFkPkkYklOk ^kCkv@v A@Pkkg UkOk SkYkr lUk|Zk Gv; AvYkAv zFkPkkYklOk ^kCkv@v ^kbPkn¢kv Hv §UkAk@ A@v

Gv Pkv UkOk Uko kvr A@v\kk bkPUkkÒkRkTkQkm Hv UknOZk WkgSkkZk PkvTkv \kmSkv H Gv; YkkKv Bk@vBk@ RkPkkYkkg H

¢v WkSkng bkYkk¥ HkZk Gvå—¢k @mPkv RkPkkTkm Uk|#kgbkk A@må c^kv %Zkkg SkYkkrPYkk êkk^kAkv ^kbkPkk ckvZk

PZkkg ¢TkvA Uk|Ak@v SkYkrTkm Uk|^kplûk Fkk\Zkk A@v Gv Pkv WkPkk^kmTkv PkvTkm Uk|#kgbkk A@v Gvå

❃


Hv ^kmPk@kCk Rv k ¢Tkv lTkCk|‘Qk Ckn<¢kvTkv YkkTkPkkv TkQkmä PkvYkTkm bkkFkm ¢kv]BkkOk

PkvYk H §UkkbkTkk A@Pkkv TkQkmä PkvTkv Pkkv bkoZkr ©Ck^kk GPkkg ¢gSkAk@ Gvå ^k]mä Hv ^kmPk@kCk

Ckn<¢kv ÿk@k Uk|OkmPk bkP#kkïkkvTkkv ¢XZkkbk A@Pkkv TkQkmä Pkv ¢kgBk ckv kk GPkkg UkOk ¢kgSk]kv

Gvå l^kAQkk ^kkgFZkk A@v Tkv #kkïk-b^kkSZkkZk Tk A@v PkvTkm ¢kgBkkv #kk AkYkTkm? ekkTkm Ckn<

Ukkbkv @cmTkv Hv #kkïkêk^kOk A@Pkkv TkQkm ¢Tkv ñRZkYkkg PkvTkk Xkk^k ¢^kSkk@Pkkv TkQkmä Pkv

YkTknaZk Bk@vBk@ AkTk ¢Tkv YkTkQkm @lcPk Gv ¢vYk Aõk‹g Gvå Hv Dk@Ykkg Rv^k-#kkïk-Ckn<Tkm

§UkkbkTkk QkPkm TkQkm Pkv Bk@vBk@ Dk@ H TkQkmä AvRBkkTkng Gvå




±20²

SkYkmr-Íkk^kAkv ˇk@k SkYkrTkn g Uk|^kPkrTkSkYkmr-Íkk^kAkv ˇk@k SkYkrTkn g Uk|^kPkrTkSkYkmr-Íkk^kAkv ˇk@k SkYkrTkn g Uk|^kPkrTkSkYkmr-Íkk^kAkv ˇk@k SkYkrTkn g Uk|^kPkrTkSkYkmr-Íkk^kAkv ˇk@k SkYkrTkn g Uk|^kPkrTk

CknOk^kkTk êkk^kAkv ÿk@k SkYkrTkm Uk| kplûk Fkk\Zkk A@v Gv PkvQkm Pkv êkk^kA

Uk|#kgbkTkmZk Gvå êkk^kA–êkkl^kAk UkkvPkkTkm \kdYkm ^kCkv@v lVRk A@mTkv UkOk SkYkrTkm

Uk|Xkk^kTkk AZkkr A@v Gvå bkgPkkvTkk ÆCk@Ykkg SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkkTkkv Xkk^k ckvZk

Gv; SkYkrTkm #kkvXkk BkkPk@ SkYkkrPYkk–êkk^kAkv UkkvPkkTkng ÆCk@ @vMm Rv Gvä ¢v km

SkYkrTkm RkI (\kkCkOkm) ¢vYkTkk ¢gPk@Ykkg ckvZk Gvå

%Zkkg SkYkmr êkk^kA @cvPkk ckvZk PZkkg SkYkrTkm Av km Uk| kplûk Fkk\kv Pkv WkPkk^kv Gv—


ZkÇk Ìkk^kAù\kkvAù .ak ^kbklP bZkkÅkÇk Fkw’Zkk\kZkkvúúúúúúúúúúúúúúúúúúZk†bYkTk ~ bkkvª†bP Fk PÇk bk†TP ZkPZkkv SkYkrËk Pw krPPvúú’úúúúúúúúúúúúúúSkYkvr bk’ZkDkbkgFkZkkv l^kDkKPv b^kCkkrU^kCkkrÌkZkgúúúúúúúúúúúúúúúúúúbkkwBZkg Xkkl^k TkpOkkg PPkv CknOk^kPkg bZkn: Ìkk^kAùk: bkgYkPk:ú’ú’20’ú’

¢Qkr :—Hv CkkYkYkkg ¢k êkk^kAkv @cv Gv PZkkg FkwPZkk\kZk QkkZk Gv ¢Tkv %Zkkg FkwPZkk\kZk Gv

PZkkg YknlTk¢kv @cv Gvä Pkv YknlTk¢kv ÿk@k SkYkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gv PkQkk SkYkr QkPkkg UkkUkTkk bkYkocTkkv Tkk#k

Qk¥Tkv b^kCkr--YkkvdkTkng bknBk Uk|kUPk QkkZk Gvå PkvQkm CknOk^kkTk YkTknaZkkvTkv êkk^kAkv £ì Gvå 20å

%Zkkg ¢k^kk SkYkkrPYkk êkk^kAHTkkv ^kbkPkk ckvZk PZkkg FkwPZkk\kZk–lHTkYkglR@ ckvZk Gvä ¢Tkv

lHTkYkglR@ ckvZk PZkkg YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkk¢kv ¢k^kv Gv Tkv PZkkg SkYkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gvå SkYkr kMvä

Uko krbkglFkPk UkkUkkvTkkv Tkk#k QkkZk Gv Tkv b^kCkr–YkkvdkTkk bknBkTkm Uk|klUPk QkkZk Gvå ¢k @mPkv SkYkrTkm Uk|^kplûkTkng

Ak@Ok ckv kkQkm CknOk^kkTk Ukn<akkv kMv êkk^kAkv bkgYkPk Gv–¢kR@OkmZk Gv–Uk|#kgbkTkmZk Gvå

êkk^kA %Zkkg @cvPkk ckvZk PZkkg R#krTk–UkoHTk YkkKv lHTkYkglR@ A@k^kv Gvå ¢TkvA YknlTk¢kv

^kCkv@v l^kck@ A@Pkk A@Pkk %Zkkg lHTkYkglR@ ckvZk PZkkg ¢k^kv Gvä Tkv PkvYkTkk §UkRv#k ^kCkv@vQkm SkYkrTkm

Uk| kplûk Fkk\Zkk A@v Gvä Tkv b^kCkr–YkkvdkTkng bkkSkTk QkkZk Gvå êkk^kA ckvZk PZkkg H ¢k WkSkng QkkZk

A B

C D




Gvå YkkKv Xk^ZkÆ^kkv¢v ¢k^kk §ûkYk êkk^kAkvTkkv ¢kR@bkPAk@ A@^kkv ZkkvCZk Gvå &bkgYkPk:" ¢vK\kv

Av Pkv £ì Gvä SkYkkrPYkk¢kvTkv YkkTZk Gvä Uk|#kgbkTkmZk Gvå

Hn¢kvä %Zkkg êkk^kA @cvPkk ckvZk PZkkg lHTkYkglR@ Pkkv ckv kng H Hkv¥¢vä QkkvMk êkk^kA ckvZk

Tkv TkkTkng CkkYk ckvZk Pkkv Xk\kv TkkTkng UkOk R#krTk–UkoHTk YkkKv FkwPZkk\kZk Pkkv Ukcv\kkg A@k^kvå ¢Ckk§

DkOkk êkk^kAkv Dk@Ykkg UkOk FkwPZkk\kZk bQkkUkPkkå Hn¢kvTkvä YkoMlWklÜ (RldkOk Rv#k)Ykkg @PTkkvTkkg Av kkg

Av kkg lHTkUk|lPkYkk¢kv Gv! ¢k^kk lHTkRv kTkk R#krTkQkm PkQkk YknlTk ^kCkv@vTkk §UkRv#kêk^kOkQkm Uko krTkk

WkkgSkv\kk UkkUkkv dkOkYkkg GoKm HkZk Gvå Ukcv\kkg Pkkv Lv@ Lv@ CkkYkvCkkYk ^kmPk@kCkm lHTkYkglR@kv cPkkgä

AvYkAv R#krTk ^kCk@ Pkkv êkk^kATkv Fkk\kv H Tklcå R#krTk AZkkr ^kCk@Tkng Bkk^kng Pkv Pkkv ^kkbkm Bkk^kk

bkYkkTk Aõk‹g Gvå %Zkkg lHTkYkglR@ Tkv lHTkSkYkr Tk ckvZk ¢v^kng CkkYk Pkkv bYk#kkTkPko\Zk Gvå YkkKv

%Zkkg %Zkkg êkk^kA ckvZk PZkkg lHTkYkglR@ ckvZk Tkv YknlTk ^kCkv@v PZkkCkm–SkYkkrPYkk¢kv PZkkg ¢k^Zkk A@vä

¢TkvA Uk|Ak@Tkk §Pbk^kkv QkkZkä SkYkrFkFkkr QkkZk; Tkv ¢vTkk ^kMv UkkUkTkkv Tkk#k PkQkk b^kCkr–YkkvdkTkng

bkkSkTk QkkZkå lHTkzWkWkR#krTkQkm lTküPk Tkv lTkAklFkPk lYkQZkkP^kAYkrTkk UkOk bkxAMkv KnAMk Qk¥ HkZk

Gv ¢v kkv lbkükTPkYkkg §\\kvBk Gv; SkYkrTkm <lFk bklcPkTkm ¢v ^kkPk Gv : &¢ckvä ¢k Ykk@k

ekkZkAb^kæUkTkng Uk|lPkzWkWk!"—¢v kk Xkk^kQkm R#krTk A@Pkkgä bkYZkCR#krTk Tk ckvZk Pkkv Tk^kng

bkYZkCR#krTk UkkYkv Gvä Tkv ¢TkklRTkk UkkUkkvTkkv Tkk#k Qk¥ HkZk Gvä YkkvdkYkkCkr Bko\km HkZk Gvå

CkpcbQk-êkk^kAkv ^kMv ¢k^kk lHTkYkglR@Tkm Tkv SkYkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gvå YkkKv ¢kFkkZkrRv k Acv Gv

Av Pkv êkk^kA YkkTZk Gvå CkpcbQkUkOkkYkkg @cv\kk WkvTkkv-Xkk¥¢kv UkOk Hv SkYkkrPYkk Gv Pkv bk%HTkkvTkv

¢kR@OkmZk Gvå êkkl^kAk UkOk HwTkSkYkrTkm ¢v km Uk|Xkk^kTkk A@v Gv; Pkv êkkl^kAk-SkYkkrPYkk UkOk

HCkPkTkk Æ^kkv ^kMv bkPAk@ A@^kk ZkkvCZk Gvå Hn¢kvTkvä Fkv\kOkk@kOkm¢v HwTkSkYkrTkm Av km Uk|Xkk^kTkk

A@m! ¢k @mPkv CkpcbQkUkOkkYkkg @cv\kk êkk^kA-êkkl^kAk UkkvPkkTkm \kdYkm ^kCkv@v lVRk A@mTkv UkOk

SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkk AZkkr A@v Gvå bkgPkkvTkk ÆCk@Ykkg SkYkrTkm Uk|Xkk^kTkkTkkv Xkk^k ckvZk Gv; SkYkrTkm #kkvXkk

BkkPk@ SkYkkrPYkk-êkk^kAkv UkkvPkkTkng Æ^kTk @vMm Rv Gvä ¢v km SkYkrTkm RkI (Pkm^k| \kkCkOkm) ¢vYkTkk

¢gPk@Ykkg ckvZk Gvå ¢k^kk êkk^kATkk SkYkrTkkv ¢c{ UkÚTkgRmb^kkYkm¢v ¢k ¢lSkAk@Ykkg Uk|Ak#k AZkkvr

Gvä §ÛkvPk AZkkvr Gvå ¢kTkkv l^kbPkk@ Tkv Uk|Fkk@ A@^kk Hv kkv Gvä ¢vK\kv ¢kUkOkv Uk| kFkTkYkkg ¢k

¢lSkAk@ ÒkmÆ ^kBkPk ^kgFkkZk Gvå (¢k UknbPkAYkkg ÒkOkv ^kBkPkTkk Uk| kFkTkkvTkng bkgA\kTk Gvå)

Hn¢kvä ¢k êkk^kASkYkrYkkg XkolYkAk ¢Tknbkk@ ¢kPYkkTkm #knlü Pkkv XkvCkm ^kPkvr H Gvå

UkgFkYkCknOkbQkkTk^kPkmr êkk^kA §ûkYk Rv kCklPk lbk^kkZk WkmÆ Akv¥ CklPkYkkg HkZk Tklc–¢v lTkZkYk Gvå

b^kCkrYkkg H¥Tkv PZkkg UkOk Pkv lHTkvTÜRv kTkkg UkoHTk-Xkl$Pk A@v Gvå GÍk-bkkPkYkk CknOkbQkkTkv Io\kPkk

bkgPk Uk|YkkvRQkm Acv Gv Av ¢ckv! b^kCkr-YkkvdkTkm Uk|^kplûkTkk Ak@OkæUk Pkv SkYkkrPYkk–êkk^kAkv ¢YkTkv

bkgYkPk Gvä CknOkmHTkkv ^kMv Pkv ¢kR@OkmZk Gvå

êkk^kA ¢vA\kkv ckvZk PkkvUkOk UkkvPkkTkm #kl$Pk¢Tknbkk@ R#krTk YkkKv lHTkYkglR@ ^kCkv@v A@k^kvå




HvYk UknÒk-UknÒkmTkk \kCTkYkkg UkkvPkkTkm #kl$Pk¢Tknbkk@ SkTk ckx#kQkm ^kkUk@v Gvä PZkkg WkmHk Ukkbkv Bk@Mkv

A@k^k^kk HPkk TkQkmä PkvYk SkYkmrÆ^k lHTkYkglR@ ^kCkv@v YkkKv UkkvPkkTkm #kl$Pk¢Tknbkk@ §PbkkcQkm SkTk

^kkUk@v Gvå UkkvPkkTkm Ukkbkv #kl$Pk ckvZk GPkkg SkTk Tk ^kkUk@v Tkv WkmHk Ukkbkv YkkgCk^kk HkZk–¢v

Tk #kkvXkvå lHTkYkglR@ Pkkv SkYkrTkm Uk|^kplûkTkng YknBZk bQkkTk Gvå YknlTk¢kv UkOk PZkkg R#krTk A@^kk UkSkk@vå

CkkYkYkkg Akv¥ SkYkkrPYkk UkSkk@v PkkvUkOk Pkv lHTkYkglR@v Hæ@ ¢k^kvå bkk@k Ak]Ykkg Pkkv ¢v kng WkTkPkng

Av YknlTk^k@kv ¢kAk#kYkkg l^kck@ A@Pkk ckvZk Tkv TkmFkv lHTkYkglR@ RvBkv Pkkv R#krTk A@^kk ©Pk@vä

Tkv YkckTk SkYkrUk|Xkk^kTkk QkkZkå ¢ckvä ¢v kk ^kmPk@kCkm YknlTk ¢PZkk@v Pkkv lcTRnbPkkTkYkkg CkkvPZkk

HMPkkg TkQkmå ^kTkYkkg l^kFk@Tkk@k zbkc Hv kk YknlTk^k@kvTkkg R#krTk Pkkv Wkcn l^k@\k ckvZk Gv; UkOk

SkYkrTkm Uk| kplûk SkYkkrPYkk-êkk^kAkv ÿk@k H Fkk\Zkk A@v Gvä PkvQkm ¢v kk êkk^kAkv Uk|#kgbkTkmZk Gvå

❃

¢@v Æ^k! Pkng bk^krekTkm ¢Tkv ekkTkTkm Uk|PkmPk ^kCk@ SkYkr A>kkg A@m#k?

@kCkYkkg ©Xkk @cmTkv bk^krekTkm Uk|PkmPk QkPkm TkQkmå @kCkQkm HnRkv UkMmTkv

ekkTkæUk Qk¥Tkv bk^krekTkm Uk|PkmPk QkkZk Gvå ¢k @mPkv ekkTkb^kXkk^kTkk \kdkUko krA

bk^krekTkm ¢kv]BkkOk A@mTkv PkvYkTkk ^kFkTk¢Tknbkk@ SkYkrTkm Uk| kplûk QkkZk Gvå

bkYklAPkm–ekkTkmTkkg Hv ^kFkTk Gv Pkv UkOk bk^krek–¢Tknbkk@ Gv AvYkAv PkvTkk

ñRZkYkkg bk^krekRv k WkvLk Gvå HvTkk ñRZkYkkg bk^krek Tk ckvZk ¢vK\kv Av bk^krekTkv

Hv YkkTkPkkv Tk ckvZk PkvTkkg SkYkr kFkTk bkkFkkg ckvZk Tklcå ¢k @mPkv bk^krekTkm

¢kv]BkkOk Pkv SkYkrTkng Yko] Gvå




±21²

lHTkvT‹-XkllHTkvT‹-XkllHTkvT‹-XkllHTkvT‹-XkllHTkvT‹-XklAAAAAPk^kgPk Íkk^kAkvTkv SkTZk GvPk^kgPk Íkk^kAkvTkv SkTZk GvPk^kgPk Íkk^kAkvTkv SkTZk GvPk^kgPk Íkk^kAkvTkv SkTZk GvPk^kgPk Íkk^kAkvTkv SkTZk Gv

êkk^kAkv CkkN lHTkXkl$PkQkm HwTkSkYkrTkv #kkvXkk^kv Gvå #kkgPkR#kk UkkYkv\kk

SkYkmrÆ^k Av kk ckvZk Tkv ^kmPk@kCkm Rv k-Ckn< Uk|PZkvTkm ¢vTkm Xkl$PkTkkv §\\kkbk

Av kkv ckvZk PkvTkm UkOk Æ^kkvTkv BkWk@ TkQkmå £TÜ Hv kk UkOk XkCk^kkTk Uk|PZkv

Xkl$PkQkm Acv Gv Av cv TkkQk! ¢k ^kwXk^kl^k\kkbkYkkg @cv\kng ¢Ykk<g Æ^kTk

¢v Akg¥ Æ^kTk TkQkmä Bk<g Æ^kTk Pkkv ¢kUkTkng GvåååååAv k]ekkTk Tkv ¢PkmlTÜZk

¢kTkgRYkZk Æ^kTk ¢kUk Æ^km @õkk Gkvå


Aùk\kv Rn:BkYkbkgekAvù lHkTkUPvSkrYkvr CkPv dkmOkPkgúúúúúúúúúúúúúúPnFGv bkkYklZkAvù HkTkv WkcnP@v lYkQZkkTSkAùk@v bklPúú’úúúúúúúúúúúFkw’Zkv Fkw’ZkCkpcv Fk Xk†‘PbklcPkv Zk: bkkvªlU Tkkv ¥¥¥¥¥#ZkPvúúúúúúúúúúúúúúZkbP’Aùk@ZkPv ZkQkkl^klSk UnTkXkr Zk: bk ^kg<: bkPkYk ~úú’’21’’

¢Qkr :—¢k RnBkYkk TkkYkTkk UkgFkYk Ak]Ykkg lHTkvTÜ XkCk^kkTk ÿk@k Uk|ælUkPk SkYkr dkmOk

Qk¥ CkZkkv Gvå ¢kYkkg HwTkkCkYk ¢Qk^kk HwTkSkYkrTkkv ¢kêkZk \kvTkk@ YkkOkbkkv QkkvMk ¢Tkv ¢ekkTkæUk

¢gSkAk@Tkkv Uk|Fkk@ DkOkkv ^kSkk@v Gvå ¢v^km ¢^kbQkkYkkg Hv YkTknaZk lHTkUk|lPkYkk ¢Tkv lHTkCkpcTkk

l^kakZkYkkg Xkl$Pk @kBkPkk ckvZk Pkv UkOk Hkv kkYkkg ¢k^kPkk TkQkmå GPkkg UkOk Hv Xk^Zk l^klSkUko krA §$Pk

lHTkUk|lPkYkk ¢Tkv lHTkCkpcTkng lTkYkkrOk A@k^kv Gv Pkv bk%HTk Ukn<akkv ÿk@k ^kgRTkmZk Gvå 21å

¢k Rn:akYkAk]Ykkg %Zkk@v lHTkvTÜXkCk^kkTkTkkv SkYkr dkmOk QkPkkv HkZk Gvä HwTkSkYkrTkk ¢k@kSkA

SkYkkrPYkk Æ^kkv UkOk DkOkk QkkvMk Gv ¢Tkv lYkQZkkP^k¢gSkAk@ DkOkkv Vv\kk¥ @õkkv Gvä lHTkYkglR@ ¢Tkv

lHTkUk|lPkYkk Uk|PZkv Xkl$Pk^kk]k Æ^kkv UkOk Wkcn RvBkkPkk TkQkm; ¢v kk ¢k Ak]Ykkg Hv Æ^k l^klSkUko krA

lHTkYkglR@ PkQkk lHTkUk|lPkYkk A@k^kv Gv Pkv Xk^ZkÆ^k bk%HTkkv ^kMv ^kgÛ Gvå

PkmQk‘A@ XkCk^kkTk lWk@kHPkk ckvZk PZkkg Pkkv SkYkrTkm SkmAPkm Skk@k Fkk\kPkm ckvZkä Fk¿^kPkmr Tkv

£TÜkv Hv kk ¢v SkYkrTkv ¢k@kSkPkk ckvZkå UkOk ¢PZkk@v Pkkv ¢c{ HwTkSkYkr DkOkkv DkKm CkZkkv Gvå

PkmQk‘A@kvTkkv l^k@cä YknlTk^k@kvTkm UkOk Rn\krXkPkkä ªSkm YkkTZkPkkTkv UkkvakTkk@k lYkQZkkYkkCkrTkkv Ukk@

A B

C D




Tkc{;—¢k^km l^kakYkPkkTkk CkgH ^kFFkv UkOk Hv Æ^k SkYkrTkkv Uk|vYk KAk^kmTkv Xkl$PkQkm lHTkYkglR@ ^kCkv@v

A@k^kv Gv Pkv SkTZk Gvå bPk^kTkYkkg UkOk ¢k^kv Gv Av—

FkwPZkk\kZk Hkv A@x SkTZk bkkv êkk^kA Alc¢vä

PkkYkx Uk|lPkYkk Sk@x SkTZk bkkv Xkm bk@RlcZkvå

¢Ckk§ Pkkv Xk@PkFk¿^kPkmr Hv kk¢v UkOk Aw\kkbk Uk^krPk §Uk@ ÒkOk Fkkv kmbkm PkmQk‘A@kvTkkg

@PTkYkZk lHTkzWkWkkv bQkkUZkkgå WkmHk UkOk ¢TkvA YkkvKk YkkvKk @kHkYkck@kHk¢kv Tkv SkYkkrPYkk¢kv

YkckTk lHTkYkglR@ A@k^kPkk cPkkå Hn¢kvTkv YkoMlWklÜYkkg &lÒkXkn kTklPk\kAFkoMkYklOk" lHTkYkglR@ Av kMng

YkkvKng Gv! HvTkv ¢vA cHk@ Pkkv QkkgXk\kk cPkkå ^k]m Ykck zAYkPkm @PTkkvTkm 35 YkosPk¢kv UkOk

PZkkg Gvä ¢v UkOk SkYkkrPYkk êkk^kAkv¢v R#krTk YkkKv A@k^kv\km Gvå &êk^kOkWkv\kCkkv\kk"Ykkg UkOk £TÜlCkl@

UkckMYkkg AkvPk@v\k 57 VoK ªFkm WkkcnWk\km XkCk^kkTkTkm Uk|lPkYkk Av km ¢R~XknPk Gv! ¢ckä HkOkv

^kmPk@kCkPkkTkkv zUkM\kkv! Ukl^kÒkPkk ¢Tkv UknOZk WkgTkv ¢vYkkg RvBkk¥ @õkkg Gvå ¢v @mPkv êkk^kAkv DkOkm

Xkl$PkUko krA HTkzWkWk bQkkUkPkk Tkv lHTkYkglR@ WkgSkk^kPkkå ¢PZkk@v Pkkv ¢c{ ¢TkkZkr kplûk^kk]k Æ^kkv

DkOkkä Tkv ¢kZkr Æ^kkv QkkvMkä PkvYkkg UkOk HwTkkv QkkvMkå PkvYkkg UkOk SkYkrTkk lHekkbkn DkOkk QkkvMkä Tkv

PkvYkkgZk SkYkkrPYkk Tkv bkkSkn¢kv Pkkv ¢PZkgPk l^k@\kk! Hkv Av Pkv ÒkOkvAk]v l^k@\k Gv UkOk ¢PZkk@v

¢c{ Pkkv DkOkk l^k@\k Gvå %Zkkg Hn¢kv PZkkg AnRv k ¢Tkv lYkQZkkP^kTkng Hkv@ Vv\kkZkv\kng Gvå ¢k^kk

Al]Ak]Ykkg UkOk Hv Æ^kkv Xkl$PkUko krA lHTkk\kZk Tkv lHTkzWkWkTkm l^klSkUko krA bQkkUkTkk A@k^kv Gv

Pkv¢kv lHTkRv kTkk Xk$Pkä bkYZkCÓlì–SkYkrTkk <lFk^kgPk Gvä Tkv ¢v kk SkYkmrÆ^kkvTkm bk%HTkkv Uk|#kgbkk

A@v Gvå

Hn¢kv Xkk¥ä lHTkYkkCkrYkkg ^kmPk@kCkUk|lPkYkk ¢TkklRTkm Gvå b^kCkrYkkg #kkëkPk lHTkUk|lPkYkk¢kv

Gvä TkgRmëk@Ykkg Gvä Ykv<Uk^krPk §Uk@ Gvå 500 SkTknakTkk @PTkYkZk lHTkzWkWkkv ¢v kk ¢\kkwlAA Gv

—HkOkv Av bkkdkkPkú~ PkmQk‘A@ ckvZkä Tkv cYkOkkg ^kkOkm GoK#kv!! Ak@PkAä VkCkOk Tkv ¢akkN YkkbkTkm

¢ìklóAkYkkg £TÜkv Tkv Rv^kkv TkgRmëk@ H¥Tkv Ykck Xkl$PkUko^krA R#krTk-UkoHTk A@v Gvå #kkïkkvYkkg

¢TkvA Uk|Ak@Tkkg Ykck UkoHTk Aõkkg Gv—£TÜÿk@k UkoHk QkkZk Pkv £TÜS^kH UkoHk Gvä Fk¿^kPkmr

lAlYkFGA RkTkUko krA @kHk¢kvTkm bkkQkv Hv YkckUkoHk A@v Gv PkvTkv A\UkÜnYkUkoHk Acv kkZk Gv;

¢ìklóAkYkkg Hv l^k#kvak UkoHk QkkZk PkvTkv ¢kìklóA UkoHTk Acv kkZk; YknAnKWkü @kHk¢kv Hv UkoHk

A@k^kv PkvTkv bk^krPkkvXkÜ ¢Qk^kk YkckYkcUkoHk Acv Gv; @kvH@kvH êkk^kA Hv UkoHk A@v Pkv lTkPZkYkc

UkoHk Gvå

Xk@PkFk¿^kPkmr YkckUkoHTk A@k^kPkk PkvTkng DkOkng ^kOkrTk ¢klRUkn@kOkYkkg ¢k^kv Gvå bkoZkrTkm ¢gR@

#kkëkPk lHTkzWkWk Gv; Xk@PkFk¿^kPkmrTkv Fkkdknak ekkTkTkkv ¢vK\kkv Pkm^k| dkZkkvUk#kYk cPkkv Av UkkvPkkTkk

Ykcv\kYkkgQkm bkoZkrYkkg @cv\kk lHTkzWkWkTkkg R#krTk A@Pkk; Pkv §Uk@Qkm bk^kk@Ykkg bkoZkrTkk R#krTkTkkv l@^kkH




Uk|Fkl\kPk Qk¥ CkZkkvå \kkvAkv Yko] ^kbPknTkv Xko\km CkZkk Tkv bkoZkrTkv UkoH^kk \kkCZkkå #kkïkkvYkkg Lv@Lv@

lHTkUk|lPkYkkTkng ^kOkrTk ¢k^kv Gvå ¢@vä bQkkTkA^kkbkmTkk YkkTkv\kk ¢kCkYkkvYkkg UkOk lHTkUk|lPkYkkTkkv

§\\kvBk ¢k^kv Gvä UkOk Pkv¢kv PkvTkk ¢Qkr l^kUk@mPk A@v Gvå ¢vA^kk@ bkgå 1976Ykkg (Ukoå

êkmAkTkÆb^kkYkm¢v) ¢vA HoTkk bQkkTkA^kkbkm bkkSknTkv UkoG>kng Av ¢k #kkïkkvYkkg lHTkUk|lPkYkkTkng ^kOkrTk

¢k^kv Gvä–AvYkAv &lHTkTkk #k@m@Uk|YkkOk ªFkk¥"—¢v km §UkYkk ¢kUkm Gvå Hkv ¢v Uk|lPkYkk ZkdkTkm

ckvZk Pkkv ¢k^km lHTkTkm §UkYkk Tk ¢kUkvå—PZkk@v Pkv bQkkTkA^kkbkm bkkSkn¢v ¢v ^kkPk b^kmAk@Pkkg

Aõk‹g Av PkYkk@m ^kkPk bkkFkm Gvä–Gv Pkkv ¢vYk Hå PkmQk‘A@Tkm H Uk|lPkYkk Gv; UkOk Wkck@Ykkg

Wkkv\kkZk ¢v kng TkQkmå PZkk@v ¢vYk Qk¥ CkZkv\kng Av ¢@vä ¢k #kng! ¢gR@ Ag¥A YkkTkvä Wkck@Ykkg WkmHng

Acv;–¢k^kkv XkCk^kkTkTkkv YkkCkr Tk ckvZkå ¢k Æ^kkvTkv ¢kPYkkTkm R@Ak@ TkQkmä XkCk^kkTkTkk YkkCkrTkm

R@Ak@ TkQkm; bkPZkTkkv #kkvSkA Æ^k ¢k^kk bkgUk|RkZkYkkg @cm Tk #kAvå lHTkYkkCkrYkkg ^kmPk@kCkYkosPkTkm

UkoHk ¢TkklRQkm Fkk\km ¢k^kv Gvä YkkvKk YkkvKk ¢ekkTkm¢kv UkOk PkvTkv UkoHv Gvå HvOkv YkosPkTkkv lTkakvSk

AZkkvr PkvOkv ¢TkgPk ekkTkm¢kvTkm ¢k#kkPkTkk A@m Gvå

#kkïkYkkg Pkkv ¢v km AQkk ¢k^kv Gv Av %Zkk@v Ykck^km@XkCk^kkTk @kHCkpcmYkkg UkSkkZkkr Tkv

êkvOkmA @kHk PkvYkTkv ^kgRTk A@^kk HkZk Gv PZkk@v ¢vA RvMAng UkOk Xkl$PkQkm YkkvNkYkkg Vo\k \k¥Tkv

Uk|XknTkm UkoHk A@^kk HkZk Gvä @bPkkYkkg ckQkmTkk UkCk TkmFkv AFkMk¥Tkv Yk@v Gv Tkv Rv kUkOkv ©UkÆTkv

Pk@Pk XkCk^kkTkTkk bkYk^kbk@OkYkkg ¢k^kv Gvå SkYkmrÆ^k XkCk^kkTkTkk R#krTk A@Pkkg bkkdkkPkú~ XkCk^kkTkTkvZkkR A@v Gv Av ¢ckvä XkCk^kkTk! ¢ckv bkmYkgSk@TkkQk! PkYkv l^kRvcYkkg Tkv cng ¢c{ Xk@PkYkkgä

¢kUkTkk bkkdkkPkú~ R#krTkTkk YkTkv l^k@c UkM>kk! Uk|Xkkvä ¢v kkv ¢^kbk@ A>kk@v ¢k^kv Av ¢kUkTkkv l^k@c

PkoKvä ¢vK\kv Av @kCk-ÿvakTkkv bk^krQkk Tkk#k A@mTkv ¢kUkTkk Hv kkv ^kmPk@kCk A>kk@v Qkk.? SkYkmr ¢k^km

Xkk^kTkk ^kMv @kCkTkv PkkvMv Gvä ¢vK\kv XkCk^kkTkQkm Pkv dkvÒkv Ro@ GPkkg Xkk^kvQkm TkÆA Gvå £TÜ

¢Tkv Fk¿^kPkmr Hv kk UkOk XkCk^kkTkTkv Acv Gv Av cv TkkQk! ¢k ^kwXk^k-l^k\kkbkYkkg @cv\kng ¢Ykk<g

Æ^kTk ¢v Akg¥ Æ^kTk TkQkmä Bk<g Æ^kTk Pkkv ¢kUkTkng Gv; ¢kUk Av k]ekkTk Tkv ¢PkmlTÜZk

¢kTkgRYkZk Hv Æ^kTk Æ^km @õkk Gkv Pkv H bkkFkng Æ^kTk Gvå Uk|Xkkvä ¢Ykk@v UkOk ¢v H §ÛYk

A@^kkTkkv Gvå Uk|Xkkvä ¢v Uk]Tkv SkTZk Gv Av %Zkk@v ¢Ykv YknlTk Qk¥Tkv ¢kUkTkk Hv^kk Av^k]ekkTkTkv

bkkSk#kngå—¢k^kkv Ukn<akkQkr TkQkm §UkMPkkv PZkkg bknSkm SkYkmrÆ^k êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@v Gvä ¢Tkv

RkTk–lHTkUkoHk ^kCkv@v AkZkkvr ^kMv Pkv UkkvPkkTkk CkpcbQkÆ^kTkTkv bkV] A@v Gvå

¢PZkk@v Pkkv YknlTk¢kvTkm Rn\krXkPkk Gv; ¢Tkv YknlTk¢kv ckvZk PkkvUkOk Pkv¢kv Akg¥ lHTkYkglR@

WkgSkk^k^kkTkm Av UknbPkA GUkk^k^kkTkm ¢v km Uk| kplûkYkkg UkMv Tklc; Wkck@Tkm Akv¥ Uk| kplûkTkkv Xkk@ YknlTk

UkkvPkkTkv YkkQkv @kBkv Tklc; ¢v kkg AkZkkvr Pkkv êkk^kAkv H A@Pkk ckvZkå §ûkYk êkk^kAkv CkkNXkl$Pk

bklcPk lHTkYkglR@kv WkTkk^kvä Uk|lPkík A@k^kvä PkvTkm #kkvXkk ^kSkk@vä A>kkg #kng Hkv¥¢v Tkv A¥ @mPkv

SkYkrTkm #kkvXkk ^kSk#kv–¢vYk WkSkng CkkNXkl$PkQkm A@vå




Fkk\kkv lHTkYkglR@v R#krTk A@^kkä

Fkk\kkv Uk|XknTkm Xkl$Pk A@^kkä

Fkk\kkv SkYkrTkk YkckvPbk^k §H^k^kkä

Fkk\kkv Akv¥ PkmQkrTkm ZkkÒkk A@^kkå

—¢vYk êkk^kA-êkkl^kAk CkkNXkl$PkQkm HwTkSkYkrTkv #kkvXkk^kvå ¢ckä #kkgPkR#kk UkkYkv\kk SkYkmrÆ^k

Av kk ckvZk Tkv ^kmPk@kCkm Rv k-Ckn< Uk|PZkvTkm Xkl$PkTkkv ¢vTkkv §\\kkbk Av kkv ckvZk PkvTkm UkOk Æ^kkvTkv BkWk@

TkQkmå ¢kCk]Tkk HYkkTkkYkkg Pkkv ^kpükv-Zkn kkTkkvä WkcvTkkv Tkv Wkk]Akv WkSkkZk SkYkrTkk Uk|vYk^kk]k cPkk Tkv

SkYkr ^kMv UkkvPkkTkm #kkvXkk YkkTkPkk cPkkå ¢vTkv WkR\kv ¢PZkk@v Pkkv bkmTkvYkkTkkv #kkvBk ^kSZkkv Gv Tkv b^kFGgR

VkK>kkv Gvå ¢k^kk l^kakYkAk]Ykkg UkOk Hv Æ^kkv lHTkXkl$Pk^kk]k Gvä SkYkrTkk Uk|vYk^kk]k Gv Tkv lHTkYkglR@

^kCkv@v A@k^kv Gv ¢v kk êkk^kAkvTkv SkTZk Gvå


h

14

Xkl$Pk ¢vK\kv XkH^kngå AkvTkv XkH^kng? UkkvPkkTkk b^kæUkTkv XkH^kngå Ykk<g b^kæUk lTkYkr] ¢Tkv

lTks^kAk@m—lbkü–Hv^kng Gv PkvTkng ZkQkkQkr XkkTk A@mTkv PkvTkv XkH^kng Pkv H lTkékZk Xkl$Pk Gvä Tkv

Pkv H Uk@YkkQkr bPknlPk Gvå TkmFk\km XkolYkAkYkkg Rv k-#kkïk-Ckn<Tkm Xkl$PkTkkv Xkk^k ¢k^kv Pkv ^Zk^kck@

Gvä #knXk @kCk Gvä Akv¥ Acv#kv Av ¢k ^kkPk ¢Dk@m UkMv Gvå UkOk Xkk¥! ¢TkgPkk SkYkkrPYkk dkOkYkkg

lXkTTk Pkû^kkvTkng XkkTk A@mä b^kæUkYkkg L@m—b^kæUkTkm lTkékZk Xkl$Pk A@m—Ykkvdk CkZkk Gvä

^kPkrYkkTkYkkg AvK\kkA HkZk Gv ¢Tkv Xkl^kaZkYkkg ¢TkgPkk Æ^kkv Pkv km H @mPkv H#kvå




±22²

bkkFkm lHTkXklbkkFkm lHTkXklbkkFkm lHTkXklbkkFkm lHTkXklbkkFkm lHTkXklAAAAAPkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@PkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@PkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@PkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@PkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@

SkYkmrTkk H@kA #knXkXkk^kTkng UkOk YkckTk V]ä–Pkkv ¢vTkm #knüPkkTkk

YklcYkkTkm Pkkv #km ^kkPk! HvTkv ¢gPk@Ykkg ^kmPk@kCkXkk^k CkYZkkv PkvTkv

^kmPk@kCkPkkTkkg Wkkõk lTklYkûkkv Uk|PZkv UkOk AvK\kkv §Pbkkc ckvZk! lHTkYkglR@

A@k^k^kkTkm ^kkPk Pkkv Ro@ @cm UkOk PZkkg R#krTk A@^kk H^kkTkmZkv HvTkv Vo@bkR

TkQkm–¢vTkv SkYkrTkkv Uk|vYk AkvOk Acv?

^kmPk@kCkm lHTkYkkCkr Uk|PZkv êkk^kATkkv §Pbkkc Av kkv ckvZk Tkv PkvTkng V] Av kng ckvZk Pkv Acv Gv—


lWkYWkkR\kkvÆklPZk^kkvÆklPYkv k Xk‘’ZkkúúúúúúúúúúúúúúZkv Aùk@Zk†TP lHkTkbk> lHkTkkApùzP Fkúú’úúúúúúúúúúúUnOZkg PRmZklYkc ^kkCklU Tkw k #k‘PkúúúúúúúúúúúúúúbPkvPng U@bZk lAùYkn Aùk@lZkPnárZkbZkúú’’22’’

¢Qkr :—Hv Xk^Zk Æ^k Xkl$PkQkm AnTRæ ^kpdkTkk UkkgRMk Hv kMk lHTkk\kZk ¢Tkv H^k(Tkk

RkOkk) Hv kMm lHTkUk|lPkYkkTkng lTkYkkrOk A@k^kv Gv PkvYkTkk UknOZkTkng ^kOkrTk A@^kk YkkKv ¢c{ ^kkOkm

(bk@b^kPkm) UkOk bkYkQkr TkQkmå Pkkv UkGm Hv Xk^Zk Æ^k Pkv ( lHTkk\kZk ¢Tkv lHTkUk|lPkYkk) WkTTkvTkng

lTkYkkrOk A@k^kv Gv PkvYkTkk l^kakZkYkkg #kng Acv kng? ¢QkkrPk~ Pkv Pkkv ¢lPk#kZk UknOZk#kk]m Gv Hå 22å

Hv Æ^k Xkl$PkQkm zWkWkkR\k Hv kMng TkkTkng lHTkYkglR@ A@k^kv Gvå PkQkk Hv H^kTkk RkOkk Hv kMm

lHTk-¢kAplPk (lHTkUk|lPkYkk) A@k^kv Gv PkvTkk UkOk YkckTk UknOZkTkng ^kOkrTk A@^kk ¢k \kkvAYkkg bk@b^kPkm-

^kkOkm UkOk bkYkQkr TkQkm; Pkkv UkGm Hv Æ^k ¢v WkgTkv A@k^kv Gvä ¢QkkrPkú~ ªFkk ªFkk lHTkYkglR@ WkgSkk^kv

Gv Tkv ¢lPk#kZk Xk^Zk lHTkUk|lPkYkk A@k^kv Gv–¢vTkkg UknOZkTkm Pkkv #km ^kkPk!

Hn¢kvä ¢kYkkg &Xkl$PkUko krA"Tkm YknBZk ^kkPk Gv; YkkÒk Uk|lPkík Av YkkTk-¢kWkæ BkkPk@ Av

RvBkkRvBkmQkm A>kkgA Ukwbkk Bk@Fkm TkkgBkv ¢vTkm ^kkPk TkQkmä UkOk Xkl$PkUko^krA ¢vK\kv HvOkv bk^krek

A B

C D




XkCk^kkTkTkm Ag¥A ¢kv]BkkOk Qk¥ Gv Tkv ¢gPk@Ykkg WkcnYkkTk HkCZkng Gv Av ¢ckvä ¢k^kk ^kmPk@kCkm

bk^krekRv k! ¢k^kk XkCk^kkTkTkv cng Ykk@k ¢gPk@Ykkg UkSk@k^kng Tkv HCkPkYkkg ¢vTkm Uk|lbklü QkkZk–¢k^kk

WkcnYkkTkQkm Xkl$PkXkk^kUko krA lHTkUk|lPkYkk ¢Tkv lHTkYkglR@ A@k^k^kkTkkv Xkk^k HvTkv ¢k^kv Gv PkvTkv ªFkm

HkPkTkk \kkvAkvûk@ UknOZk WkgSkkZk Gv AvYkAv ¢vTkk Xkk^kYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@ QkZkkv Gv–UkGm Xk\kv

Uk|lPkYkk YkkvKm ckvZk Av TkkTkmä UkOk PkvTkm bQkkUkTkkYkkg ^kmPk@kCkPkkTkng WkcnYkkTk Tkv ^kmPk@kCkPkkTkkv ¢kR@

Gvä ¢v H §ûkYk UknOZkTkng Ak@Ok Gvå

XkCk^kkTkTkm YkosPkTkv ¢c{ &lHkTkkApùlP" Acm Gvä ¢vK\kv ¢crTPk-lHTkRv kTkm Hv km lTks^kAk@

¢kAplPk ckvZk Pkv km H lTkRkvrak ¢kAplPk^kk]m lHTkUk|lPkYkk ckvZkå lHTk XkCk^kkTk ^kïk-YknCkK Tk Ukcv@v

Tkv ¢vTkm ¢kAplPk–YkosPk §Uk@ ^kïk-YknCkK ckvZk—Pkkv ¢vTkv lHTkkAplPk Tk Acv kkZkå&&lHTkUk|lPkYkk lHTk

bkk@Bkmä XkkBkm ¢kCkYkYkkgZkå""—¢k^km lTkRkvrak Uk|lPkYkk lHTk#kkbkTkYkkg UkoHTkmA Gvå

¢c{ Pkkv Acv Gv Av ¢ckvä Hv Æ^k Xkl$PkQkm ¢k^kk ^kmPk@kCk lHTkzWkWk ¢Tkv lHTkUk|lPkYkk

A@k^kv Gv PkvTkk UknOZkTkkv YklcYkk ^kkOkmQkm AvYk Acv kkZk? Hn¢kv Pkkv Bk@kä SkYkmrTkk H@kA #knXkXkk^kTkng

¢kK\kng V]! Pkkv ¢vTkm #knüPkkTkk YklcYkkTkm Pkkv #km ^kkPk!! HvTkv ¢gPk@Ykkg ^kmPk@kCkXkk^k CkYZkkv PkvTkv

^kmPk@kCkPkkTkk Wkkõk lTklYkûkkv Uk|PZkv UkOk AvK\kkv §Pbkkc ckvZk? ¢vA ^kkPk ¢vYk ¢k^kv Gv Av ¢vA #kvL

lHTkYkglR@ WkgSkk^kPkk cPkkä PkvYkkg AkYk A@Pkkg A@Pkkg UkPQk@Tkm HvK\km @H Bk@v PkvTkk Xkk@kvXkk@ FkkgRm

Ak@mCk@kvTkv ¢kUkPkkå ¢vTkv YkTkYkkg ¢vYk cPkng Av ¢ckvä Ykk@k XkCk^kkTkTkng YkglR@ WkgSkkZk Gv Pkkv PkvYkkg

Ak@mCk@kvTkv UkOk cng Bkn#k A<gå–HvQkm Ykk@k YkglR@Tkng AkYk §ûkYk QkkZkå Hkv Av ¢v ^kBkPkv Ak@mCk@kv UkOk

Uk|YkklOkA lR\k^kk\kk cPkkå ¢PZkk@v Pkkv YkkOkbkkvTkm ^kplûkYkkg DkOkkv Vv@Vk@ Qk¥ CkZkkv Gvå ¢c{ Pkkv

XkCk^kkTkTkk Xk$Pk êkk^kA–SkYkkrPYkkTkv lHTkYkglR@ ¢Tkv lHTkUk|lPkYkkTkkv Av kkv #knXk@kCk ckvZk Pkv

WkPkk^k^kng Gvå

bkgbkk@Ykkg Hn¢kvTkvä UkkgFk–R#k \kkBk ælUkZkk AYkkOkkv ckvZk Tkv \kkBk–Wkv \kkBk Bk@FkmTkv

WkgCk\kkv WkgSkk^kPkkv ckvZk Pkkv AvK\km ckx#k A@v Gv? A>kkg #kng Hkv¥#kv Tkv A¥ @mPkv #kkvXk#kv–PkvTkk AvK\kkZk

l^kFkk@ A@v Gvå–¢vYkkg Pkkv YkYkPkkTkng UkkvakOk Gvå Pkkv SkYkkrPYkkTkv Pkkv ¢v kkv l^kFkk@ ¢k^kv Av ¢ckvä

Ykk@k XkCk^kkTk HvYkkg ^kbkv ¢v^kng lHTkDk@ä PkvYkkg #kng–#kng Hkv¥#kv Tkv A¥ @mPkv #kkvXk#kv?–¢v @mPkv

l^kFkk@ A@mTkv ckx#kQkm (PkTkQkmä YkTkQkmä SkTkQkm) PkvYkkg ^kPkvr Gvå PZkkg BkkvKm A@Abk@ Av AgHnbkk¥

A@Pkkv TkQkmå Xkk¥ä ¢k^kk SkYkrAkZkrYkkg Pkng §Rk@Pkk @kBkm#k Pkkv PkTkv ¢vYk Qk#kv Av Ykx Æ^kTkYkkg SkYkrTkv

YkkKv Ag¥A AZkn‘ Gvä ¢vA\kk UkkUkYkkg ÆgRCkm TkQkm WkCkkMmä UkOk SkYkr Pk@VTkk Ag¥A Xkk^k AZkkr

Gv–¢vYk PkTkv SkYkrTkk WkcnYkkTkTkkv Xkk^k @õkk A@#kvå–¢vTkkv H \kkXk Gvå Tkv ¢k^kk Xkk^k bkkQkv Hv

UknOZk WkgSkkZk Pkv UkOk WkmHk \kkwlAA RZkk–RkTk A@Pkkg ªFkm HkPkTkkg ckvZk Gvå HvYk YkAkTk WkkgSkTkk@kv

Ak@mCk@ä HvYk HvYk YkAkTk ªFkng QkPkng HkZk PkvYk PkvYk Pkv UkOk ªFkv FkMPkkv HkZk Gv; PkvYk SkYkmr

Æ^k HvYk HvYk #knüPkkYkkg ¢kCk] ^kSkv Gv PkvYk PkvYk PkvTkkg UknOZkTkkv @bk UkOk ^kSkPkkv HkZk Gvå




lHTkYkglR@ ¢Tkv lHTkUk|lPkYkk A@k^kTkk@Tkk Xkk^kYkkg #kng Gv?—¢vTkk Xkk^kYkkg ^kmPk@kCkPkkTkkv

¢kR@ Gv Tkv @kCkTkkv ¢kR@ GoKm CkZkkv Gvå—¢k^kk Xkk^kQkm A@k^kv Pkkv bkkFkm Xkl$Pk Acv kkZk;

Tkv ^kmPk@kCkXkk^kTkk ¢kR@^kMv Pkv Æ^k ¢\UkAk]v @kCkTkv PkkvMmTkv Ykkvdk UkkYkvå Uk@gPknä ¢k ^kkPk \kdkYkkg

\kmSkk ^kCk@ ¢vYk Tkv ¢vYk Akv¥ Acm Ûv Av PkYkv YkglR@ A@k^Zkng YkkKv ¢kL Xk^kYkkg PkYkk@kv Ykkvdk

Qk¥ H#kvä–Pkkv ¢v ^kkPk lbkükgPkTkm TkQkmå Xkk¥ä êkk^kATkv ¢v kkv #knXkXkk^k ckvZk Gv ¢v ^kkPk bkkFkmä

UkOk ¢v @kCkTkm HvK\km cR ckvZk PkvK\km @kBk^km Hkv¥¢vå ¢v #knXk@kCkTkk V]Qkm ªFkk UknOZk

WkkgSk^kkTkng Aõk‹g Gvä Uk@gPkn ¢vTkkQkm AYkrdkZk Qk^kkTkng XkCk^kkTkv Aõk‹g TkQkmå AYkrTkkv dkZk Pkkv bkYZkCR#krTk-

ekkTk-Fkkl@ÒkQkm H Aõkkv Gvå

¢@vä bkkFkkv YkkCkr Tkv bkkFkng Pkû^k bkYk%Zkk ^kCk@ Æ^k A>kkgA ¢KAm HkZk Gvå #kkïkYkkg

^Zk^kck@Tkkg AQkTk Pkkv ¢TkvA Uk|Ak@v ¢k^kvä UkOk Yko] Pkû^kTkv ¢Tkv ^kmPk@kCkXkk^kæUk YkkCkrTkv \kdkYkkg

@kBkmTkv ¢vTkk ¢Qkr bkYkH^kk Hkv¥¢vå #knXk@kCkQkm ªFkk UknOZk WkgSkkZk Gv–¢vYk WkPkk^k^kk PkvTkkv YklcYkk

AZkkvr PZkkg Akv¥ PkvYkkg H SkYkr YkkTkmTkv ¢KAm HkZk Gvå Pkkv WkmHk AvK\kkA Æ^kkv Pkkv XkCk^kkTkTkng

lHTkYkglR@ ckvZk PZkkg R#krTk A@^kkZk TkQkm HPkkå Xkk¥ä HvTkv ^kmPk@kCkPkkTkkv Uk|vYk ckvZk Tkv %Zkkg

lHTkYkglR@Tkkv ZkkvCk ckvZk PZkkg Pkv Xkl$PkQkm @kvH R#krTk A@^kk HkZkå lHTkYkglR@ A@k^k^kkTkm ^kkPk Pkkv

Ro@ @cm UkOk PZkkg R#krTk A@^kk H^kkTkmZkv HvTkv Vo@bkR TkQkm–¢vTkv SkYkrTkkv Uk|vYk AkvOk Acv? YkkvKk YkkvKk

YknlTk¢kv UkOk ^kmPk@kCkUk|lPkYkkTkk Xkl$PkQkm R#krTk A@v Gv Tkv PkvYkTkm bPknlPk A@v Gvå UkkvTTko@ CkkYkYkkg

¢vA HoTkng YkglR@ Gvä AngRAngRkFkkZkrRv k CkkYkYkkg ¢k^kv PZkk@v Pkv¢kv R#krTk A@^kk UkSkk@Pkkå (bkgå2020Tkm

ZkkÒkkYkkg ¢kUkOkv Pkv YkglR@ HkvZkng Gvå) bkYkTPkXkÜb^kkYkm¢v UkOk XkCk^kkTkTkm ¢R~XknPk bPknlPk A@m Gvå

Wkv cHk@ ^kakr Ukcv\kkg Akv¥ YkkvKk @kHkTkv lHTkzWkWk Uk|lPkík A@k^k^kkTkm cPkm PZkk@v PkvTkm l^klSk YkkKvTkng

#kkïk @Fk^kkTkm ¢kekk AngRAngRkFkkZkrRv kv UkkvPkkTkk l#kaZk HZkbkvTkYknlTkTkv A@m; Pkv HZkbkvTkb^kkYkm¢v YkkÒk

Wkv lR^kbkYkkg Uk|lPkíkUkkLTkm @FkTkk A@må ¢kQkm AngRAngRkFkkZkrRv kv Pkv HZkbkvTkb^kkYkmTkv &^kbkn-zWkRn" (¢vK\kv

Av ¢kL AYkrTkkv ¢Xkk^k A@Tkk@) ¢v kng l^k#kvakOk ¢kUZkng; PkvYkTkkv A@v\kkv Uk|lPkíkUkkL &^kbknzWkRn–Uk|lPkíkUkkL" Acv kkZk Gvå PkvTkk ¢kSkk@v Uk|lPkíkTkm l^klSk QkkZk Gvå YkkvKk YkkvKk SkYkkrPYkk¢kvTkv

lHTkvTÜXkCk^kkTkTkm Uk|lPkíkTkkvä PkvTkk R#krTkTkkv ¢k^kkv Xkk^k ¢k^kvä Tkv Pkng Acv Av &YkTkv R#krTk A@^kkTkm

Vo@bkR Yk]Pkm TkQkmä Av YkTkv UkoHk A@Pkkg #k@Yk ¢k^kv Gv!"–Pkkv PkTkv SkYkrTkm <lFk TkQkmä Rv^k-Ckn<Tkkv

PkTkv Uk|vYk TkQkmå UkkUkTkk AkYkYkkg PkTkv Vo@bkR Yk]v Gv Tkv ¢c{ PkTkv Vo@bkR TkQkm Yk]Pkm!—¢v Pkkv

Pkk<g Bkk\km WkckTkng Gv! ¢Tkv HCkPkTkk UkkUkAkZkkvr–Ak]kWkHk@ ^kCkv@vä PkvYkkg PkTkv #k@Yk TkQkm ¢k^kPkm

Tkv ¢c{ XkCk^kkTk Ukkbkv H¥Tkv UkoHk A@^kkYkkg PkTkv #k@Yk ¢k^kv Gv!! ^kkcä Wkl\kck@m Gv Pkk@m

ªSkk¥Tkm! #k@Yk Pkkv UkkUkAkZkr A@^kkYkkg ¢k^k^km Hkv¥¢vä PkvTkv WkR\kv PZkkg Pkkv PkTkv ckx#k ¢k^kv Gv

Tkv SkYkrTkkg AkZkkvrYkkg #k@Yk Qk^kkTkng Acv Gvå–UkOk Bk@vBk@ PkTkv SkYkrTkkv Uk|vYk H TkQkmå ¢vA @kHkTkm AQkk

¢k^kv Gv Avä Pkv @kHk @kHR@Wkk@Ykkg ¢k^kPkkv cPkkv PZkkg ^kFFkv Akv¥ YknlTk@kHTkkg R#krTk QkZkkgä PZkkg

Xkl$PkQkm @kHk¢v PkvYkTkk Fk@OkYkkg YknAnKWkü l#k@ InAk^ZkngååååTkv UkGm @kHR@Wkk@Ykkg ¢k^Zkkvå PZkkg




Rm^kkTkv PkvTkk YknCkK §Uk@ Sko] \kkCkv\km Hkv¥ ¢vK\kv Pkv PkvTkv BkgBkv@^kk \kkCZkkvå PZkk@v @kHk PkvTkv

¢KAk^kmTkv Acv Gv Av Rm^kkTkÆ @cv kk Rkvåååå ¢v @HQkm Pkkv Ykk@k YknCkKTkm #kkvXkk Gvä ¢v H @H

Pkkv Ykk@k ^kmPk@kCkCkn<Tkk Fk@OkQkm Ukl^kÒk QkZkv\km Gv!–Hn¢kvä ¢k Xkl$Pk!! ¢vYkkg ¢vTkv #k@Yk Tk

¢k^kv Av ¢@vä Ykk@k zAYkPkm YknCkKTkv Sko] \kkCkm Ck¥!–Av WkmHk Ykk@m Yk#A@m A@#kv! ¢@vä Xkl$PkYkkg

#k@Yk Av km? XkCk^kkTkTkk Xk$PkTkv XkCk^kkTkTkk R#krTk ^kCk@ CkkvLv Tklcä ¢c{ (bkkvTkCkNYkkg) Ukcv\kkg

YkglR@ Tk cPkngä PZkk@v Xk$PkkvTkv ¢vYk QkZkng Av ¢@vä ¢kUkOkTkv ¢c{ XkCk^kkTkTkkv Pkkv l^k@c QkZkkvä ¢vYkTkkg

Pkkv bkkdkkPkú~ R#krTk Tklc Tkv PkvYkTkm Uk|lPkYkkTkkg UkOk R#krTk Tkc{!—¢vYk R#krTkTkm Xkk^kTkk HkCkmå Pkv

§Uk@Qkm bkgå1997Ykkg ¢k lHTkYkglR@ QkZkngå ¢kFkkZkrRv k Acv Gv Av ¢ckvä XkCk^kkTkTkk R#krTkQkm AkvTkv

Uk|bkTTkPkk Tk QkkZk!! Tkv ¢vTkng lHTkYkglR@ PkQkk lHTkUk|lPkYkk A@k^kv PkvTkkg UknOZkTkm #km ^kkPk!! Xk@Pk

Fk¿^kPkmr Hv kk¢v UkkgFkbkkv–UkkgFkbkkv SkTknakTkm YkkvKm Uk|lPkYkk¢kv A@k^km cPkmä ¢vTkm #kkvXkkTkm #km ^kkPk!!

¢PZkk@v UkOk Hn¢kvTkv—WkkcnWk\km XkCk^kkTkTkm YkosPk Av km Gv! ¢ckä ¢vTkkv ¢PZkk@v Pkkv A>kkgZk HkvKkv

TkQkmå TkvlYkFkTÜ lbkükgPk Fk¿^kPkmr YkckYknlTk cPkkä PkvYkTkk cbPkv ¢vTkm Uk|lPkík Qk¥ Gv; Tkv ¢kTkm

bkkYkvTkm UkckMm (FkgÜlCkl@) §Uk@Tkk ¢vA lHTkk\kZkYkkg PkvYkOkv CkkvYYkKbkk@Tkm @FkTkk A@m cPkmå

WkkcnWk\km XkCk^kkTkTkm ¢v Uk|lPkYkkTkv CkkvYYkKvëk@ UkOk Acv kkZk Gvå ¢v Pkkv bkûkk^kTk VoK ªFkm Gv Tkv

¢vTkkv ¢zFkPZk RvRk@ GvåååååUknOZk ¢Tkv Ukl^kÒkPkk WkTTkvTkm I\kA ¢vYkTkm YknÜk §Uk@ RvBkkZk Gvå Tkv

WkkcnWk\km XkCk^kkTkTkm WkmÆ ¢vA PkÖTk TkkTkm (FkOkkTkk RkOkk Hv kMm) @PTkUk|lPkYkk YkoMlWklÜYkkg Gvå

—¢k^km Uk|lPkYkk A@^kkTkkv §Pbkkc êkk^kA SkYkkrPYkk¢kvTkv ¢k^kv Gv ¢vYk ¢c{ WkPkk^k^kng Gvå

Hn¢kvä ¢k #kvTkm ^kkPk Fkk\kv Gv?

¢k êkk^kATkk SkYkrTkm ^kkPk Fkk\kv Gvå ¢kPYkk @kCk ^kCk@Tkkv #knü FkwPkTZkb^kæUk Gv PkvTkm <lFk

A@mTkv @kCk DkKkM^kkTkkv ¢gPk@Uk|ZkPTk Pkv CkpcbQkSkYkrTkkv Uk|Ak#k A@Tkk@kv YkkCkr Gvå PkvYkkg RkTkTkk ^kOkrTkYkkg

lHTkUk|lPkYkk A@k^k^kkTkng Bkkbk ^kOkrTk AZkn‘ Gvå HvYkä HvTkv SkTk CkkvL>kng Pkv SkTk^kkTkTkkg CknOkCkkTk A@v Gv

PkvYk HvTkv ^kmPk@kCkPkk CkkvLm Gv Pkv Xkl$PkUko krA ^kmPk@kCkRv kTkkg CknOkCkkTk A@v Gv; PkvYkTkk l^k@cYkkg

PkvYkTkm Uk|lPkYkkYkkg bQkkUkTkk A@mTkv R#krTk–bPknlPk A@v Gvå ¢k @mPkv #knüb^kæUkTkm Ólì @kBkmTkvä ¢#knXkTkkg

bQkkTkkvQkm WkFkv Gvä ¢v kkv êkk^kAXkolYkAkTkkv SkYkr Gvå

Akv¥ Acv Av #knüPkk Pkv YknlTkTkkv SkYkrä Tkv #knXk@kCk Pkv êkk^kATkkv SkYkrä–Pkkv ¢vYk TkQkmå SkYkr

Pkkv YknlTkTkv Av êkk^kATkv WkgTkvTkv ¢vA H Uk|Ak@Tkkvä @kCk @lcPk #knü Ukl@OklPkæUk H Gvå Uk@gPkn êkk^kATkv

cÆ #knüPkk ¢kvGm Gv ¢vK\kv PZkkg @kCkTkk Uk|Ak@kv lHTkUkoHk–RkTk ^kCkv@v ckvZk Gvå PkvQkm #knüPkkTkm

bkkQkv Pkv #knXkAkZkkvrTkv UkOk CkpcbQkTkk SkYkr Pk@mAv ^kOkr^Zkk Gv; AvYkAv ¢v XkolYkAkYkkg ¢v^kk #knXkXkk^k

QkkZk Gvå

Hn¢kvTkvä TkCTk lRCkgWk@ bkgPkä ^kTkYkkg ^kbkTkk@k Tkv b^kæUkTkm bkkSkTkkYkkg GÍv–bkkPkYkv CknOkbQkkTkv

Io\kTkk@k YknlTkTkv UkOk XkCk^kkTk Uk|PZkv Av^kk Xkk^k §\\kbkv Gv! Pkv Acv Gv Av TkkTkAMng lHTkYkglR@ WkTkk^kv




Tkv PkvYkkg H^kTkk RkOkk Hv kMm lHTkUk|lPkYkk bQkkUkv–Pkv êkk^kATkk UknOZkTkm UkOk #km ^kkPk! ¢vK\kv Av ¢vTkv

^kmPk@kCkXkk^kTkm Hv <lFk Qk¥ Gv PkvTkkg YkckTk V]Tkm #km ^kkPk! Uk|lPkYkk Xk\kv TkkTkm ckv–UkOk ¢v

^kmPk@kCkPkkTkng Uk|PkmA Gv Tkv! ¢vTkm bQkkUkTkk A@Tkk@Tkv ^kmPk@kCkXkk^kTkkv ¢kR@ Gvä ¢vTkng V] YkckTk

Gvå AngRAngRb^kkYkm Pkkv Acv Gv Av ¢l@cgPkRv kTkv Wk@kWk@ ¢kv]Bkv Pkkv bkYZkCR#krTk QkkZkå HvTkv ^kmPk@kCkPkk

^kck\km \kkCkmä HvTkv bk^krekb^kXkk^k <FZkkv PkvTkv bk^krek-^kmPk@kCkRv k Uk|PZkv Uk@Yk Xkl$PkTkkv §\\kkbk ¢k^kv

Gvå £TÜ Hv kk UkOk Rv k\kkvAYkkgQkm ©Pk@m bkYk^kbk@OkYkkg ¢k^km-¢k^kmTkv PkmQk‘A@Uk|XknTkk Fk@OkTkv bkv kv

GvååååcHk@-cHk@ ¢kgBkQkm Uk|XknTkv RvBkv Gv–PkkvZk PkplUPk QkPkm TkQkm : ¢ckvä ¢kUkTkm ^kmPk@kCkm

#kkgPkYknÜk HkOkv HkvZkk H A@m¢v! CkpcbQkTkm XkolYkAkYkkg ¢k^kk Xkk^kkvQkm ªFkm HkPkTkk UknOZk WkgSkkZk

Gv ¢vTkv @kCk Pkkv Gvä UkOk @kCkTkng ^k\kOk bkgbkk@ Pk@VQkm BkbkmTkv SkYkr Pk@V ^k]m CkZkng Gvä ¢vK\kv

^kmPk@kCkPkkTkm Xkk^kTkk XkvCkm DkogKkZkk A@v Gvå ¢ckä XkCk^kkTk HkOkv b^kæUkYkkg L@m CkZkk ckvZkä

ekkPkkÜìkUkOkv HCkPkTkv bkkdkmUkOkv Hkv¥ @õkk ckvZk Tkv §Uk#kYk@bkTkm Skk@k ^k@bkPkm ckvZk–¢v^kk

Xkk^k^kk]m lHTkUk|lPkYkk ckvZkå–¢k^km lTks^kAk@ ^kmPk@kCk lHTkYknÜkTkng R#krTk Pkv UkkvPkkTkk

^kmPk@kCkb^kXkk^kTkk bYk@OkTkng Tkv SZkkTkTkng lTklYkûk Gvå

SkYkmrTkng SZkvZk ^kmPk@kCkPkk Gvå HvYk bkk@kv BkvMoPk BkM YkkKv TkQkm ^kk^kPkkv UkOk ¢TkkH YkkKv

^kk^kv Gv; ¢TkkHTkm bkkQkv BkM UkOk DkOkng QkkZk Gvå PkvYk SkYkmrTkkv Uk|ZkPTk ^kmPk@kCkPkk YkkKv Gvä @kCk

YkkKv Tklcå FkwPkTZkb^kXkk^kTkm ÓlìUko krA #knüPkkTkv bkkSkPkkg–bkkSkPkkg ^kFFkv UknOZkæUkm ªFkng Dkkbk UkOk

DkOkng UkkAv Gvå UkOk ¢v Dkkbk Akg¥ YkkOkbk Tk BkkZkä YkkOkbk Pkkv ¢TkkH BkkZk; PkvYk SkYkmrÆ^k

@kCkTkv Av UknOZkTkv ¢kR@OkmZk Tk YkkTkvä ^kmPk@kCkXkk^kTkv H ¢kR@OkmZk YkkTkvå Hn¢kvä ¢kYkkg WkgTkv

^kkPk XkvCkm Gvä êkk^kATkm XkolYkAkYkkg @kCk Av kkv ckvZk Tkv SkYkr Av kkv ckvZk–¢v WkgTkvTkng b^kæUk ¢kYkkg

¢k^km HkZk Gvå

ekkTkmTkv SkYkr bklcPkTkkg Hv UknOZk ckvZk Pkv ªFkm HkPkTkkg ckvZk Gv; ¢ekkTkmTkkg UknOZk Abk

^kCk@Tkkg ckvZk Gvä ¢vTkm UkZkkrZkYkkg SkYkrTkkv RnaAk] Gvå HvYk §ûkYk ¢TkkHTkm bkkQkv Hv Dkkbk UkkAv

Pkv Bkkbk Abk^kk]ng ckvZk Gv; RnaAk]Ykkg ¢TkkH ^kCk@Tkng ¢vA\kng Dkkbk UkkAv PkvYkkg Wkcn Abk ckvPkkv

TkQkm; PkvYk %Zkkg SkYkrTkkv RnaAk] Gv PZkkg UknOZk UkOk c\kAkg ckvZk Gvä Tkv SkYkrTkm XkolYkAkYkkg UknOZk

UkOk ªFkm HkPkTkkg ckvZk Gvå PkmQk‘A@UkOkngä Fk¿^kPkmrUkOkngä £TÜUkOkng ^kCkv@vTkk \kkvAkvûk@ UknOZk SkYkrTkm

XkolYkAkYkkg H WkgSkkZk Gvå CkpcbQkkvTkv lHTkYkglR@–lHTkzWkWk A@k^k^kkQkm PkQkk ¢kck@RkTk ^kCkv@vQkm

YkckTk UknOZk WkgSkkZk Gvä PkvQkm YknlTk@kHv PkvTkkv §UkRv#k AZkkvr Gvå ¢l^kApPk b^kæUkTkk ¢kTkgRYkkg

Io\kTkk@k bkgPk–Uk|kOk HkZk PkkvUkOk Hv HoLng Wkkv\kv Tklc Tkv £TÜkOkm §Uk@Qkm ©Pk@v PkkvUkOk ¢#knXk^kplûk

HvTkv ©Lv Tklcä ¢v kk ^kmPk@kCkm YknlTkTkng ¢k AQkTk Gv; HCkPk UkkbkvQkm ¢vYkTkv ¢vA AlOkZkkv UkOk

Hkv¥Pkkv TkQkmä YkkÒk HCkPkTkk Æ^kkvTkv \kkvXkæUkm UkkUkTkk An kkYkkgQkm §Ckk@^kk Tkv SkYkrYkkg HkvM^kk YkkKv

A<OkkUko krA §UkRv#k ¢kUZkkv Gvå HvTkng UkPQk@ Hv kng ñRZk ckvZk PkvTkm HnRm ^kkPkä UkOk Vo\kTkm A]m




Hv kng AkvYk] HvTkng ñRZk c#kv Pkv Pkkv ¢k ^kmPk@kCkm §UkRv#kTkkv CkngHk@^k bkkgXk]Pkkg Uk|bkTTkPkkQkm Bkm\km

©L#kv; lHTkvTÜXkl$Pk^kgPk Pkkv ¢kTkglRPk Qk#kvå UkOk HvYk §\\koTkv ¢vK\kv Dko^kMTkv bkoZkrTkkv Uk|Ak#k Tk CkYkvä

PkvTkv Pkkv ¢gSkk<g CkYkvä PkvYk FkwPkTZkTkkv Uk|Ak#k A@Tkk@ ¢k ^kmPk@kCkm §UkRv#k HvTkv TkQkm <FkPkkv Pkv

UkOk lYkQZkkP^kTkk Dkkv@ ¢gSkAk@Ykkg UkMv\kk Gvå lHekkbknTkv Pkkv ¢vYk §\\kkbk ¢k^kv Av ¢ckvä ¢k Pkkv

Ykk@k FkwPkTZkTkkv Uk|Ak#k A@Tkk@m ¢Uko kr ^kkPk Gvå ÒkOk \kkvATkk TkkQk lHTkRv k HvYkkg lWk@kHYkkTk QkkZk

PkvTkm #kkvXkk YkkKv SkYkmr-Xk$PkkvTkkv §\\kkbk ckvZkå ^kklR@kHb^kkYkm Acv Gv–Uk|Xkkv! ¢kUk Hv TkCk@mYkkg

¢^kPk@kv Tkv TkCk@m bkkvTkkTkm QkkZkä Pkkv SZkkTk ÿk@k Ykx Ykk@k ñRZkYkkg ¢kUkTkv ^kbkk^Zkk Tkv ¢k #k@m@

@kvCk ^kCk@Tkng bkkvTkk Hv^kng Tk QkkZk ¢v AvYk WkTkv? ¢Tkv ¢kUkTkv ¢kPYkkYkkg lWk@kHYkkTk A@Pkkg

¢kPYkkYkkgQkm Ykkvc@kvCk K]mTkv #knüPkk Tk QkkZk ¢v AvYk WkTkv?

SkYkmr êkk^kATkvä PkvYk H SkYkrTkk lHekkbkn HwTkTkv ¢v^kkv Xkk^k ¢k^kv Av ¢ckvä cng Ykk@k

^kmPk@kCkb^kXkk^kTkk Uk|lPkzWkWkæUk ¢k lHTkYknÜkTkv @kvH@kvH RvBkgnå HvYk YkkPkk ^kCk@ UknÒkTkv FkvTk Tk UkMv

PkvYk XkCk^kkTkTkk l^k@cYkkg XkCk^kkTkTkk R#krTk ^kCk@ XkCk^kkTkTkk UknÒkkvTkv–XkCk^kkTkTkk Xk$PkkvTkv FkvTk UkMv

Tklcå Fkv\kOkk@kOkm êkvOkmA@kHkTkk @k%ZkYkkg ¢k^km Uk@gPkn êkvOkmA Pkkv WkkwüSkYkrTkv YkkTkv ¢vK\kv HwTkSkYkrTkm

HkckvH\kk\km RvBkkOkm Tklc PkvQkm Fkv\kOkkTkv A>kkgZk FkvTk UkMPkng Tklc; ¢gPkv @kHkTkv bkYkHk^kmTkv YkkvKk

YkkvKk lHTkYkglR@kv WkgSkk^Zkk Tkv êkvOkmA@kHkTkv UkOk HwTkSkYkr UkYkkM>kkvå ¢v H @mPkv cl@akvOkFk¿^kPkmrTkm

UkOk AQkk ¢k^kv Gvå–¢vTkm YkkPkk lHTkRv kTkm YkkvKm @QkZkkÒkk AkN^kk YkkgCkPkm cPkmä UkOk WkmÆ @kOkm¢v

Pkv @Qk @kvA>kkv cPkkv ¢vK\kv cl@akvOkTkm YkkPkk¢v ¢Tk#kTkTkm Uk|lPkekk \kmSkm cPkm Av Ykk@k

lHTkvTÜXkCk^kkTkTkkv @Qk SkkYkSkoYkQkm TkmA]v PZkk@ UkGm H cng ¢kck@ \k.å–¢gPkv PkvTkk UknÒkv Fk¿^kPkmr

Qk¥Tkv YkkvKm SkkYkSkoYkQkm XkCk^kkTkTkm @QkZkkÒkk AkNmå ¢A\kgAb^kkYkmTkk ^kBkPkYkkg UkOk ¢v kng H WkTkv\kng

Tkv PkvYkOkv WkkwüCkn<Tkv ^kkRl^k^kkRYkkg ÆPkmTkv XkCk^kkTkTkm @QkZkkÒkk ANk^km Tkv HwTkSkYkrTkm DkOkm Uk|Xkk^kTkk

A@må (¢k ÒkOkvTkkg—Fkv\kOkk@kOkmä cl@akvOkFk¿^kPkmr Tkv ¢A\kgAb^kkYkmTkk SkksYkA TkkKAkv bkkvTkCkNYkkg

XkH^kk¥ CkZkkg Gvå) ¢k @mPkv SkYkmr êkk^kAkv Xkl$PkUko krA lHTk#kkbkTkTkm Uk|Xkk^kTkk A@v Gvå lHTkYkglR@

WkgSkk^kv Gvä ^kmPk@kCk lHTkzWkWk bQkkUkv Gvä Tkv PkvTkk ^kMv ¢vTkv bkklPk#kZk UknOZk WkgSkkZk Gvå Xk\kv TkkTkkYkkg

TkkTkm ^kmPk@kCkUk|lPkYkk ckvZk UkOk PkvTkk bQkkUkTkYkkg ÒkOkAk]Tkk ^kmPk@kCkYkkCkrTkkv ¢kR@ Gvå ¢v YkkCkrTkk

¢kR@Qkm ªFkk UknOZk WkgSkkZk Gvå—¢k @mPkvä lHTkRv kTkk Xk$Pk SkYkmr êkk^kA ¢PZkgPk WkcnYkkTkQkm

lHTkYkglR@ PkQkk lHTkzWkWkTkng bQkkUkTk A@k^kv Pkv ^kkPk A@m PkQkk PkvTkng §ûkYk V] WkPkk^Zkngå

%Zkkg lHTkYkglR@ ckvZk PZkkg bkRkZk SkYkrTkk Tk^kk Tk^kk YkgCk\k §Pbk^k QkZkk H A@v Gv Pkv ^kkPk

c^kvTkm CkkQkkYkkg Acv#kvå

❃




±23²

Íkk^kATkm SkYkrUk|^kpl˚kTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kvÍkk^kATkm SkYkrUk|^kpl˚kTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kvÍkk^kATkm SkYkrUk|^kpl˚kTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kvÍkk^kATkm SkYkrUk|^kpl˚kTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kvÍkk^kATkm SkYkrUk|^kpl˚kTkk l^kl^kSk Uk|Ak@kv

SkYkmr Æ^kTkv Dk@Tkm #kkvXkk A@Pkkg lHTkYkglR@Tkm #kkvXkkTkkv ^kSkn §Pbkkc

ckvZk; bk^kr Uk|Ak@v bkgbkk@Tkkv Uk|vYk ¢kvGkv A@mTkv SkYkrTkkv Uk|vYk Pkv ^kSkk@v Gvå

YkkÒk ¢YknA An]Ykkg HTYkm \kv kkQkm êkk^kAUkOkng TkQkm QkPkngä UkOk bk^krekTkm

¢kv]BkkOkUko krA êkk^kASkYkrTkng ¢kFk@Ok A@^kkQkm êkk^kAUkOkng QkkZk Gvå %Zkkg

SkYkrTkk §Pbk^k ¢Qkvr @kvH RkTk QkkZk Gvä %Zkkg YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkkTkkv ¢kR@

QkkZk Gv Pkv CkpcbQkkêkYk #kkvXkv Gvä ¢vTkk ^kCk@Tkng êkk^kAUkOkng #kkvXkPkng TkQkmå

%Zkkg lHTkYkglR@ ckvZk PZkkg êkk^kAkv cgYkv#kkg Xkl$PkQkm Tk^kk Tk^kk §Pbk^kkv A@v Gv PkvTkng ^kOkrTk

A@v Gv—


ZkkÇkklXk: bTkUTkwYkrckv’bk^k#kPw: UoHkklXké\\kkvFkAwù:úúúúúúúúúúúúúúúúTkw kv<wWkrl\klXkS^krHkwËk Aù\k#kwbPoZkrlÇkAwùHkkrCk@v:úú’úúúúúúúúúúúúDkgKkFkkYk@RUrOkklRlXk@lU ÉkbPkZkr #kkvXkkg U@kgúúúúúúúúúúúúúúúúXk^Zkk: UnOZkYknUkHkrZk†TP bkPPg bk’ZkÇk Fkw’Zkk\kZkvúú’’23’’

¢Qkr :—bkgbkk@Ykkg FkwPZkk\kZk QkPkkg ¢TkvA Xk^ZkÆ^k ZkkÒkk¢kvä (H]ZkkÒkk¢klR) ¢lXkakvAkvä

bkxAMkv YkckTk §Pbk^kkv ¢TkvA Uk|Ak@Tkk UkoHk l^kSkkTkkvä FkgR@^kkä Tkw kvÛä ¢TZk XkvKkvä S^kHkä A]#kkvä

\kkwZkrlÒkAkv (CkmPkä TkpPZkä ^kklRÒk)ä HkCk@Okkvä DkgKä FkkYk@ä RUkrOkklR ÿk@k §PApì #kkvXkkTkkv l^kbPkk@

A@mTkv lTk@gPk@ UknOZkTkng §UkkHrTk A@v Gvå 23å

¢k HCkPkYkkg %Zkkg FkwPZkk\kZk ckvZk PZkkg Xk^ZkÆ^kkv @QkZkkÒkk AkNv; XkCk^kkTkTkk A\k#kklXkakvA

^kCkv@v bkxAMkv Uk|Ak@Tkk YkkvKk YkkvKk §Pbk^kkv A@v; ¢TkvA Uk|Ak@Tkk UkoHTk–l^kSkkTk A@v; FkkgROkm–FkgR@^kk–Pkkv@Ok A@k^kvä Tkw kvR PkQkk WkmÆ XkvKkv FkNk^kv; S^kHä A]#kä PkoZkrlÒkA ¢vK\kv CkmPk–TkpPZk–^kkzHÒkä

HkCk@Okä DkgKkä FkkYk@ PkQkk RUkrOk ^kCkv@v ÿk@k §PApì #kkvXkkTkkv l^kbPkk@ A@v;—¢v @mPkv lTk@gPk@

UknOZkTkng §UkkHrTk A@v Gvå

A B

C D




Hn¢kvä %Zkkg SkYkrTkk Uk|vYkm êkk^kAkv ckvZk PZkkg lHTkYkglR@ ckvZkä Tkv %Zkkg lHTkYkglR@ ckvZk

PZkkg @kvH @kvH YkgCk\k-YkckvPbk^k QkZkk A@vå Akv¥^kk@ YkglR@Tkm ^kakrCkkgL ckvZkä XkCk^kkTkTkk

A\ZkkOkATkkv Uk|bkgCk ckvZkä UkZknrakOk ckvZk ¢ìklóAkUk^kr ckvZk ¢v kk ¢TkvA Uk|bkgCkv SkYkmrÆ^k

XkCk^kkTkTkk YkglR@Ykkg UkoHk-Xkl$PkTkk §Pbk^k A@k^kvå ¢v WkckTkv RkTkklRYkkg UkkvPkkTkng SkTk ^kkUk@mTkv

#knXkXkk^k A@v Tkv @kCk DkKkMvå HkvAv ^kmPk@kCkXkCk^kkTk Pkkv Akg¥ RvPkk TkQkm Tkv Akg¥ \kvPkkZk TkQkmä

UkoHk A@Tkk@ Uk|PZkv Av zTkRk A@Tkk@ Uk|PZkv ¢vYkTkv Pkkv ^kmPk@kCkXkk^k H ^kPkvr Gvä UkOk Xk$PkTkv

lHTkYkglR@Tkm #kkvXkk ^kCkv@vTkkv §\\kkbkXkk^k ¢k^Zkk ^kCk@ @cvPkkv TkQkmå UkkvPkkTkk Dk@Tkm #kkvXkk

^kSkk@^kkTkkv Xkk^k AvYk ¢k^kv Gv?–Pkkv SkYkmrTkv SkYkrUk|bkgCkYkkg lHTkYkglR@Tkm #kkvXkk AvYk ^kSkvä—¢v kk

Xkk^k ¢k^kv Gvå êkk^kA ¢PZkgPk Xkl$PkQkm #knü H] ^kMv XkCk^kkTkTkkv ¢lXkakvA A@v PZkk@v ¢vTkv

¢v kk Xkk^k §\\kbkv Av HkOkv bkkdkkPkú~ ¢l@cgPkRv^kTkkv H bUk#kr QkPkkv ckvZk! HvYk UknÒkTkk \kCTk

Uk|bkgCkv §Pbk^k A@v Gv Tkv YkgMUkTkm PkQkk Dk@Tkm #kkvXkk A@k^kv Gvä PkvTkk A@Pkkg ^kSkk@v §PbkkcQkm

SkYkmr Æ^k SkYkrTkm #kkvXkk ¢Tkv §Pbk^k A@k^kvå—%Zkkg YkglR@ ckvZk Tkv %Zkkg SkYkmr êkk^kA ckvZk

PZkkg ^kk@g kk@ ¢kTkgR-YkgCk]Tkk ¢k^kk Uk|bkgCk WkTZkk A@vä Tkv Dk@Tkkg TkkTkkg GkvA@kg¢kvTkv UkOk SkYkrTkk

bkgbAk@ UkMvå

SkYkrTkv YkkKv Hv ¢TknAo] Tk ckvZk ¢Qk^kk SkYkrYkkg Hv WkkSkk A@v PkvYk ckvZkä ¢v^kk Rv#kTkvä

¢v kk bkgZkkvCkTkv SkYkmr Æ^k GkvMm Ûvå %Zkkg lHTkYkglR@ ^kCkv@v ckvZk PZkkg SkYkkrPYkk @cvä Tkv PZkkg

Tk^kk Tk^kk YkgCk\k §Pbk^k QkZkk A@vå ^k]m Akv¥ l^k#kvak Uk|Ak@Tkng lHTkYkglR@ Av lHTkUk|lPkYkk ckvZk

PZkkg ZkkÒkk A@^kk YkkKv ¢TkvA êkk^kAkv ¢k^kv; PkQkk bkYYkvRl#kBk@ lCk@Tkk@ ^kCkv@v PkmQkkvrTkm ZkkÒkk

UkOk êkk^kA A@vä ¢v @mPkv YkkvdkCkkYkm bkgPkkvTkv ZkkR A@v Gvå Akv¥ ^kk@ YkglR@Tkm ^kakrCkkgL ckvZkä

Akv¥^kk@ YkglR@Tkv R#k Av UkFkmbk Av bkkv ^kakr Uko@kg QkPkkg ckvZk Pkkv PkvTkkv §Pbk^k A@vä Akv¥ YkkvKk

bkgPk–YkckPYkk YknlTk ^kCkv@v UkSkk@v PZkk@v §Pbk^k A@vä UknÒk–UknÒkmTkk \kCTkkvPbk^k–HTYkkvPbk^k ^kCkv@v

lTklYkûkv UkOk YkglR@Ykkg UkoHTkklR #kkvXkk A@k^kvä @QkZkkÒkk ANk^kvä–¢vYk c@vA Uk|bkgCkv CkpcbQk SkYkrTkv

ZkkR AZkkr A@vå Akv¥ Tk^kmTk YkckTk #kkïkkv ¢k^kv PZkkg PkvTkk WkcnYkkTkTkkv §Pbk^k A@vå #kkïk ¢vK\kv

Av lHTk^kkOkmä Pkv UkOk XkCk^kkTkTkm HvYk H Uko%Zk Gvå UkkvPkkTkk Dk@Tkv HvYk Pkkv@Ok ^kCkv@vQkm

#kOkCkk@v Gv Tkv Tk^kk Tk^kk ^kïkkv \kk^kv Gv PkvYk lHTkYkglR@Tkk ÿk@Tkv XkkPkXkkPkTkk Pkkv@Ok ^kCkv@vQkm

#kOkCkk@v Tkv Tk^kk Tk^kk FkgR@^kk ^kCkv@vQkm #kkvXkk A@k^kvå ¢k @mPkv êkk^kATkv @kCkTkm lR#kk Uk\kKm

Ck¥ Gv; bkkQkv Pkv ¢vYk UkOk HkOkv Gv Av ¢k @kCk UknOZkkuk^kTkng Ak@Ok Gvä Tkv HvK\km ^kmPk@kCkm

#knüPkk Gv PkvK\kkv H YkkvdkYkkCkr Gvå

lHTkYkglR@ §Uk@ A\k#k PkQkk S^kH FkNk^k^kkTkk UkOk YkkvKk §Pbk^k QkkZk Gvå ¢Ckk§Tkk

^kBkPkYkkg Pkkv l#kBk@Ykkg UkOk zAYkPkm @PTk \kCkkMPkkä Pkv ICkICk QkkZkå Tk^kk Tk^kk ^kmPk@kCkm lFkÒkkv

^kMv YkglR@Tkm #kkvXkk A@vå—¢vYk bk^kr Uk|Ak@v bkgbkk@Tkkv Uk|vYk ¢kvGkv A@mTkv SkYkrTkkv Uk|vYk ^kSkk@v


15



Gvå HvTkv ^kmPk@kCkYkkCkr Uk|PZkv Uk|vYk §\\kbZkkv Gv PkvTkv ¢k^kk Xkk^kkv êkk^kAR#kkYkkg ¢k^kv Gvå ¢k

Sko]Tkk N{Ck\kk Hv^kng #k@m@ PkvTkkv VkvKkv AvYk UkMk^kv Gv? Tkv Av^kk Uk|vYkQkm Hn¢v Gv PkQkk #kOkCkk@v

Gv; Pkkv ^kmPk@kCk–lHTkzWkWk ¢v ^kmPk@kCkXkCk^kkTkTkkv VkvKkv Gvä Uk@YkkPYkR#kk HvTkv ^kck\km ckvZk

PkvTkv ¢vTkk Uk|PZkv Uk|vYk ¢Tkv §\\kkbk ¢k^kv Gvå

YkkÒk ¢YknA An]Ykkg HTYk \kv kkQkm êkk^kAUkOkng Qk¥ HPkng TkQkmä UkOk bk^krekTkm

¢kv]BkkOkUko krA êkk^kASkYkrTkng ¢kFk@Ok A@^kkQkm êkk^kAUkOkng QkkZk Gvå bkYkZkbkk@Ykkg Hv kkv ¢vAP^k-

l^kXk$Pk #knükPYkk R#kkr Zkkv Gv Pkv kk #knü ¢kPYkkTkm ¢kv]BkkOkæUk bkYZkCR#krTk ckvZk Pkkv êkk^kAUkOkng

#kkvXkm ©Lvå bkYZkCR#krTk l^kTkkTkng êkk^kAUkOkng #kkvXkv Tklcå lTks^kA\Uk ¢TknXkolPk bklcPk bkYZkCR#krTk

QkkZk Pkv §Uk@kgPk ¢kTkgRTkm ¢TknXkolPk Tkv b^kæUklbQk@Pkk ^kSkm HPkkg ¢Uk|PZkkBZkkTkAakkZkkvTkkv UkOk

¢Xkk^k QkkZkä—¢k^km ¢@kCkm R#kk QkkZk PkvTkng TkkYk êkk^kAUkOkng Gvå ¢Tkv Pkv XkolYkAkYkkg Hv @kCk

WkkAm Gv PkvYkkg lHTkvTÜR#krTk–UkoHTkä Ckn<bkv kkä #kkïkb^kkSZkkZkä RkTkä ¢Okn k|Pkä ^kCkv@v ckvZk Gvä–PkvQkm Pkv ^Zk^kck@v êkk^kATkkv SkYkr Gvå ¢k^kk êkk^kASkYkrTkng ¢k Uk|Ak#kTk Gvå

¢PZkk@v PkmQk‘A@ XkCk^kkTk ¢c{ bkkdkkPkú~ TkQkm UkOk ¢vYkTkm ^kkOkm Pkkv Gvä ¢v ^kkOkmQkm

UkOk DkOkkv §UkAk@ QkkZk Gvä PkvQkm Pkv ^kkOkmTkm (#kkïkTkm) UkOk Uk|lPkík A@kZk Gvå ¢Tkv

XkCk^kkTkTkm YkosPk bkkYkv HkvPkkg—HkOkv bkkdkkPkú~ XkCk^kkTk Ykk@m bkkYkv H lWk@kHv Gv—¢vYk

UkkvPkkTkk ekkTkYkkg XkCk^kkTkTkv Uk|PZkdk A@mTkv bkkSkATkv Xkl$PkXkk^k §\\kbkv Gvå ¢^kk@Tk^kk@

XkCk^kkTkTkkv ¢lXkakvA A@v PZkk@v Uk|XknTkkv bUk#kr QkPkkg YkckTk cakr YkkTkv Av ¢ckvä ¢kHv YkTkv

XkCk^kkTkTkk Fk@OkTkkv bUk#kr QkZkkvä ¢kHv XkCk^kkTkTkk Fk@OkTkm bkv kkTkng Uk@Yk bkkwXkkCZk Yk»Zkngå—¢kYk SkYkkrPYkkTkk ñRZkYkkg XkCk^kkTk Uk|PZkv ^kck\k ©Xk@kZk Gvå YkglR@Ykkg XkCk^kkTk UkkbkvQkm Dk@v

H^kng UkMv PZkkg ¢vTkv CkYkv Tklcå–HkOkv Av XkCk^kkTk Ukkbkv H Wkvbkm @cngå XkCk^kkTkTkm UkoHk ^kCkv@vTkkg

^kkbkOk UkOk §ûkYk ckvZk; Dk@Ykkg Pkkv bkk@k LkYk ^kkUk@v Tkv UkoHTk A@^kk YkkKv LmWkMkg Hv kk LkYk

\k¥ HkZk–¢v kng Tk ckvZkå ¢kYk êkk^kATkv Pkkv Fkk@vAkv@Qkm WkSkkg UkMBkkgTkkv l^k^kvA ckvZk Gvå

bkkSkYkmr¢kv §Uk@ UkOk ¢vTkv Uk@Yk ^kkPbk\Zk ckvZk Gvå

HvTkv ^kmPk@kCkb^kXkk^kTkng XkkTk QkZkng Gv Tkv YknlTkR#kkTkm Xkk^kTkk ^kPkvr Gv ¢v kk Æ^kTkng ¢k

^kOkrTk Gvå PZkk@ Ukcv\kkg lHekkbknXkolYkAkYkkg UkOk ¢k ^kkPk ZkQkkZkkvCZk bkYkÆ \kv kmå SkYkrTkk

§Pbk^kYkkg Hv Xkl$PkQkm XkkCk \kvPkkv TkQkmä HvTkk Dk@Ykkg RkTk QkPkng TkQkmä Pkkv Acv Gv Av Xkk¥!

Pkk@kv CkpcbQkkêkYk #kkvXkPkkv TkQkmå Hv CkpcbQkkêkYkYkkg @kvH@kvH SkYkrTkk §Pbk^k ¢Qkvr RkTk QkkZk Gvä

%Zkkg SkYkkrPYkkTkkv ¢kR@ QkkZk Gv–Pkv CkpcbQkkêkYk #kkvXkv Gv Tkv Pkv êkk^kA Uk|#kgbkTkmZk Gvå ¢ckä

#knükPYkkTkv ÓlìYkkg \kvPkkg HvTkm ÓlìYkkgQkm WkSkkvZk @kCk GoKm CkZkkv Gv ¢vTkk Ukl@OkkYkYkkg @kCkTkm

AvK\km YkgRPkk ckvZk! ¢Tkv ¢v YkgR@kCk UkOk bk^krQkk GoKmTkv ^kmPk@kCkPkk QkkZk PZkk@v H Av k]ekkTk

Tkv Yknl$Pk QkkZk Gvå–¢k^kk YkkvdkTkkv Hv bkkSkA QkZkkv PkvTkv @kCkTkkv ¢kR@ AvYk ckvZk? UkkvPkkTkk




^kmPk@kCkb^kXkk^kTkng HvTkv XkkTk Gv Pkv bkkYkv ^kmPk@kCkzWkWkTkv HkvPkkg bkkdkkPkú~Tkm HvYk H Xkl$Pk A@v

Gv AvYkAv ¢vTkv UkkvPkkTkk ekkTkYkkg Pkkv XkCk^kkTk bkkdkkPkú~ Pk@^k@v Gv Tkv!

êkk^kATkv b^kXkk^kTkk ¢kTkgRTkkv ¢TknXk^k QkZkkv Gvä b^kXkk^kTkk ¢kTkgRbkkCk@Ykkg ¢vAkCk|

Qk¥Tkv ^kk@g kk@ PkvTkkv b^kkR FkkBkv Gvä §UkZkkvCkTkv ¢gPk@Ykkg HkvMmTkv #kkgPk@bkYkkg ^kk@g kk@ L@v Gvä

UkOk PZkkg l^k#kvak §UkZkkvCk QkgXkPkkv TkQkm ¢vK\kv ¢#knXkUk|bkgCkkvTkv GkvMmTkv #knXkUk|bkgCkYkkg Pkv ^kPkvr Gvå

PkvTkng ¢k ^kOkrTk Gvå ¢k^km XkolYkAk^kk]k êkk^kA ¢kZknaZk Uko<g QkPkkg b^kCkrYkkg H HkZk–¢v lTkZkYk

Gvå AvYkAv êkk^kATkv bkmSkm YkkvdkUk|klUPk ckvPkm TkQkm; bk^krbkgCkPZkkCkm YknlTkUkOkk ^kCk@ bkmSkm YkkvdkUk|klUPk

Akv¥Tkv Tk QkkZkå PkvYk H UkgFkYk CknOkbQkkTkm êkk^kA b^kCkr lbk^kkZkTkm ¢TZk Akv¥ CklPkYkkg UkOk Tk

HkZkå ¢vK\kv êkk^kA #knXkXkk^kTkk V]Ykkg b^kCkrYkkg H HkZkä ¢Tkv UkGm #kng QkkZk Pkv ^kkPk c^kvTkm

CkkQkkYkkg Acv#kvå


K

Rv k-#kkïk-Ckn<Tkkv UkkvPkkTkm <lFkUko krA bkYkkCkYk QkZkk UkGmä Pkv¢kv Hv lTk@k]m ^kbPkn

Acv kk YkkCkv Gv Pkv UkkvPkkTkk <lFkUko krATkk Ukn<akkQkrQkm bkYkHv PZkk@v Uk@kêkZkÓlì GoKmTkv

b^kkêkZkÓlì QkkZk Gv Tkv PZkk@v ¢CkpcmPk lYkQZkkP^k GoKv Gvå Uk|QkYk Pkkv Rv k-#kkïk-Ckn< Uk|PZkv

Xkl$Pk ckvZk PZkk@v lYkQZkkP^k YkgR QkkZk Gv Tkv PkvQkm CkpcmPk lYkQZkkP^k GoKv Gv; YkkKv Uk|QkYk

bkPk~ Rv k-#kkïk-Ckn< Uk|PZkv Xkl$Pk-l^kTkZkTkkv Xkk^k ckvZk UkOk ^k|Pk-PkUk Uk|QkYk Tk ckvZkå bkkFkng

bkYkHv PZkk@v Rv k-#kkïk-Ckn< lTklYkûk Acv kkZk Gvä Uk@gPkn ^k|PkklR bkkFkng bkYkH^kkYkkg lTklYkûkæUk

UkOk TkQkmå

Uk|QkYk Pkkv bkPk~Tkm <lFk QkkZkä Xkl$Pk QkkZkä WkcnYkkTk QkkZkä UkGm b^kæUk bkYkHv

Tkv UkGm ^k|Pk ¢k^kv; Uk|QkYk lYkQZkkP^k HkZkä UkGm ^k|Pk ¢k^kv; Pkv ¿Yk Gv; UkOk lYkQZkkP^k

GoK>kk Ukcv\kkg ^k|Pk-bklYklPkTkkv §UkRv#k Pkv ¿YkXkgCk §UkRv#k Gvå




±24²

Íkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkkÍkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkkÍkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkkÍkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkkÍkk^kATkv UknOZkV]Uk|klUPk ¢Tkv YkkvdkTkm bkkSkTkk

êkk^kATkv lbküXkCk^kkTk Hv kk ¢klPYkA¢kTkgRTkkv ¢g#k ckvZk Gvå Pkv

§ûkYk b^kCkrYkkg HkZk Gv Uk@gPkn PZkkgTkk ^kwXk^kYkkg YkoGkrPkk TkQkmä PZkkg UkOk

¢k@kSkAXkk^k Fkk\kn @kBkv Gvä Tkv UkGm YkTknaZk Qk¥ ^kw@kCZk UkkYkm YknlTk Qk¥

¢kPYkbkkSkTkk Uko@m A@m Av k]ekkTk Uk|CkKk^km lbkük\kZkYkkg UkSkk@v Gvå–¢k^kng

êkk^kASkYkrTkng V] Gvå

SkYkmr êkk^kA bk^krekRv^kTkv ¢kv]Bkmä Rv^kUkoHk ^kCkv@v akK~AkZkkvr R@@kvH A@v Gvä lHTkYkglR@Ykkg

¢TkvA §Pbk^k A@k^kv Gvä Tkv PkvTkkQkm UknOZk WkkgSkmTkv b^kCkrYkkg HkZk Gv; PZkkg ¢k@kSkTkk Fkk\kn @kBkmTkv

UkGm §ûkYk YkTknaZk Qk¥ä YknlTkUkOkng \k¥ Av k]ekkTk Tkv Ykkvdk UkkYkv Gv;—¢v ^kkPk c^kv Acv Gv—


Pv FkkOkn k|PSkkl@Okkv ªlU lTkZkPg ZkklT’Zkv k Rv kk\kZkgúúúúúúúúúúúúúúúúlPíT’Zkv k YkcsáAùkYk@URg PÇkw k \kWSk^kk lFk@Yk ~úú’úúúúúúúúúúúú¢ÇkkCk’Zk UnTk: Anù\kv ªlPYkclP Ékk¶Zk ÉkApùìg #knXkk-úúúúúúúúúúúúúúúúTYkkTknaZkg Fk l^k@kCkPkg Fk bkAù\k’ZkkCkg Fk YknÒúkbPP:úú’’24’’

¢Qkr :—Pkv Xk^Zk Æ^k Hkv ¢Okn k|PkkvTkk UkOk Skk@A ckvZk PkkvUkOk Yk@mTkv UkGm b^kCkrYkkg H

HkZk Gv ¢Tkv ¢lOkYkk ¢klR «lü bkgZkn$Pk Rv kUkR Uk|kUPk A@mTkv RmDkrAk] bknSkm PZkkg (b^kCkrYkkg) H

@cv Gvå PZkk@ UkGm YkckTk~ UknOZkAYkrTkk §RZkQkm YkTknaZk\kkvAYkkg ¢k^kmTkv ¢lPk#kZk Uk|#kgbkTkmZk An]Ykkg

§ûkYk YkTknaZk Qk¥Tkv ^kw@kCZk Uk|kUPk QkZkk QkAk Pkv¢kv bkYkbPk Ukl@Ck|c GkvMmTkv YknlTk Qk¥ HkZk Gv PkQkk

¢k ¿Ykv Pkv¢kv ¢gPkv Yknl$Pk UkOk Uk|kUPk A@m \kv Gvå 24å

Pkv êkk^kA Xk\kv YknlTk^k|Pk Tk \k¥ #kAv Tkv ¢Okn^k|PkSkk@m H ckvZk PkkvUkOkä ¢kZknak UkoOkr QkPkkg

lTkZkYkQkm b^kCkrYkkg HkZk Gvä PZkkg ¢lOkYkk ^kCkv@v YkckTk «lü bklcPk DkOkk Ak] bknSkm ¢Yk@UkRYkkg

(Rv kUkRYkkg) @cv Gvä PZkk@UkGm Uk|Apì #knXk^kMv YkckTk §ûkYk An]Ykkg YkTknaZkUkOkng UkkYkmTkvä ^kw@kCkm Qk¥ä

bkA\kUkl@Ck|cPZkkCkm YknlTk Qk¥Tkv Ykkvdk UkkYkv Gvå—¢k @mPkv êkk^kA Uk@gUk@k YkkvdkTkv bkkSkv Gv ¢vYk HkOk^kngå

A B

C D




YknlTk Pkkv YkkvdkTkk bkkdkkPkú~ bkkSkA Gv; Tkv êkk^kA Uk@gUk@k YkkvdkTkk bkkSkA Gvå êkk^kATkv ¢vA\kng

^Zk^kck@bkkSkTk Gv ¢vYk TkQkmä ¢vTkv UkOk ¢g#kv lTkékZkbkkSkTk ^kPkvr Gv; Tkv Pkv lTkékZkTkk Wk]v H (¢vK\kv

Av #knlüTkk Wk]v H) ¢kCk] ^kSkmTkv @kCk PkkvMmTkv Pkv Av k]ekkTk Tkv Ykkvdk UkkYkv Gvå êkk^kATkv cÆ

#knüPkk ¢kvGm Gv Tkv @kCk WkkAm Gv–¢vK\kv ¢c{Qkm b^kCkrYkkg YkkvKm «lübklcPk Rv k QkkZk Gvå êkk^kA

Yk@mTkv ARm UkOk l^kRvcdkvÒkYkkg ©UkHv Tklcå YkTknaZkYkkgQkm Yk@mTkv l^kRvcdkvÒkYkkg §UkHv Pkv Pkkv lYkQZkkÓlì

H ckvZkå Uko^kvr WkgSkkZkv\kk ¢kZknakTkv Ak@Okv Hv bkYklAPkm YkTknaZk V@mTkv bkmSkkv YkTknaZkYkkg ©UkHv Pkv Pkkv

¢bkgBZk^kakrTkm ¢kZknaZk^kk]m XkkvCkXkolYkYkkg H ©UkHvä l^kRvcklRYkkg Tk ©UkHv; ¢Tkv UkgFkYkCknOkbQkkTkm

êkk^kA Pkkv ARm YkTknaZkYkkgQkm YkTknaZk QkkZk H Tklcä Rv kYkkg H HkZk–¢v lTkZkYk Gvå bkYZkCÓlì YkTknaZk

ARm YkTknaZkTkngä lPkZk‘FkTkng Av Tk@ATkng ¢kZknaZk WkkgSkv Tklc; YkTknaZkYkkg Pkv ÒkOkv ¢kZknaZk lYkQZkkÓlìTkm H

XkolYkAkYkkg WkgSkkZk;–¢kZknaZk WkkgSZkk UkGm Xk\kv bkYZkCR#krTk UkkYkm HkZk–¢v HnRm ^kkPk Gvä UkOk ¢v

ÒkOkYkkgQkm Akv¥ ¢kZknaZk WkkgSkPkm ^kBkPkv Pkkv Pkv YkTknaZk lYkQZkkÓlì H ckvZkå bkYZkCÓlì Rv k Av Tkk@Am

ckvZk Pkv YkTknaZkTkng ¢kZknaZk WkkgSkvä Uk@gPkn bkYZkCÓlì YkTknaZk Hkv PkvTkv Xk^k ckvZk Tkv ¢kZknaZk WkkgSkv Pkkv

Pkv Rv^kTkng H ¢kZknaZk WkkgSkvä WkmHng Tk WkkgSkvå

CkpcbQkUkOkkYkkg ^kSknYkkg ^kSkn UkkgFkYkk CknOkbQkkTk bknSkmTkm XkolYkAk ckvZk Gvä ¢vQkm ªFkm XkolYkAk

ckvPkm TkQkmä Pkv Wkcn Pkkv ¢vAk^kPkk@m Qk¥ #kAv UkOk CkpcbQkUkOkv Ykkvdk UkkYkm #kAv Tklcå Wkkõk-¢XZkgPk@

lRCkgWk@ YknlTkR#kk QkZkk ^kCk@ Akv¥ Æ^k Ykkvdk UkkYkv Tkc{å êkk^kA SkYkkrPYkk ¢k@kSkA Xkk^k bkkQkvTkk

§ûkYk UknOZkTkv \kmSkv ¢c{Qkm ^kwYkklTkA Rv k\kkvAYkkg HkZk Gvä PZkkg ¢TkvA Uk|Ak@Tkm YkckTk «lü ¢Tkv

^kwXk^k ckvZk Gvä Uk@gPkn SkYkmr PkvYkkg YkoGkrPkk TkQkmä PZkkg UkOk ¢k@kSkTkk Fkk\kn @kBkv Gvä ¢kPYkkTkng bknBk

FkkBZkng Gv ¢vK\kv Wkkõk ^kwXk^kYkkg YkoGkrPkk TkQkmå b^kCkrYkkg HTYkv PZkkg bkkwQkm Ukcv\kkg ¢vTkv ¢vYk QkkZk

Av ¢ckvä ¢k Pkkv Ykx Uko^krXk^kYkkg SkYkrTkng bkv^kTk AZkn‘ PkvTkkv Uk|PkkUk Gvä Ykk@m ¢k@kSkTkk ¢Sko@m @cm

Ck¥ Tkv @kCk WkkAm @õkkv PkvQkm ¢c{ ¢^kPkk@ QkZkkv; Uko kvr lHTkvTÜ XkCk^kkTkTkkg UkoHTk-Xkl$Pk AZkk‘ PkvTkng

¢k V] Gv; YkkKv Fkk\kkv bkkwQkm Ukcv\kkg lHTkvTÜXkCk^kkTkTkng UkoHTk A@m¢vå ¢vYk AcmTkv b^kCkrYkkg Hv

#kkëkPk lHTkUk|lPkYkk Gv PkvTkng UkoHTk A@v Gvå ¢v @mPkv b^kCkrYkkg UkOk ¢k@kSkAXkk^k Fkk\kn @kBkmTkv PZkkgTkng

¢bkgBZk^kakrTkng ¢kZknak UkoOkr QkPkkg §ûkYk YkTknaZkAn]Ykkg ¢^kPk@v Gvä Tkv ZkkvCZkAk]v ^kw@kCZk UkkYkm YknlTk

Qk¥ ¢kPYkbkkSkTkk Uko@m A@m Av k]ekkTk Uk|CkKk^km lbkük\kZkYkkg UkSkk@v Gvå

Hn¢kvä ¢k êkk^kAR#kkTkng V]! êkk^kATkv lbkü XkCk^kkTk Hv kk ¢klPYkA ¢kTkgRTkkv ¢g#k ckvZk

Gv; Tkv Pkv ¢vAk^kPkk@m UkOk QkkZk Gvå ¢k §PApì ^kkPk A@må Akv¥ Æ^kTkv Wkv–ÒkOk Av ^kSknYkkg ^kSkn

¢kL Xk^k UkOk (¢k@kSkA Xkk^k bklcPkTkkä YkTknaZkTkk) ckvZkå UkOk ¢v Pkkv YkkvdkUkn@mYkkg HPkkg HPkkg

^kFFkv l^kbkkYkkv \kv kk Uko@Pkk Gvå

Hn¢kvä ¢k êkk^kASkYkrTkk V]Ykkg YkkvdkUk|klUPk Acmä ¢vK\kv ¢c{ êkk^kASkYkrYkkg ¢vA\kk UknOZkTkm

^kkPk TkQkmä Uk@gPkn bkYZkA~P^kbklcPkTkm #knüPkkUko krATkm ¢k ^kkPk Gvå ¢kPYkkTkk XkkTk ^kCk@ bkkFkng êkk^kAUkOkng




Tk ckvZkå êkk^kAUkOkng #kng Gv PkvTkmZk DkOkkTkv BkWk@ TkQkmå HwTkAn]Ykkg HTYk^kkQkm êkk^kAUkOkng YkkTkm \Zkv UkOk

¢v kng êkk^kAUkOkng TkQkmå êkk^kAUkOkng Pkkv ¢kPYkkTkm R#kkYkkg Gvå ¢kUkOkv Pkkv CkpcbQk Gm¢v ¢vK\kv ïkm–AnKngWkTkm bkgXkk] \kv km Pkv ¢kUkOkm V@H Gv–¢vYk ¢ekkTkm YkkTkv Gvå—UkOk Xkk¥! Pkk@m bkkFkm V@H

Pkkv UkkvPkkTkk ¢kPYkkTkv bknSkk@^kkTkm Gvä Æ^kTkYkkg ¢v H bkkFkm V@H Gv ä WkkAm Ukk@Am V@H Pkk@k

§Uk@ TkQkmå ¢@vä Ukcv\kkg ¢k^km êkük Pkkv A@! êkük UkGm ¢\Uk @kCkklR Qk#kv UkOk SkYkmr PkvTkv APkr Zk

Tklc b^kmAk@v ¢vK\kv Pkv \ko\\kk Qk¥ H#kvä ¢PZkgPk YkgR Qk¥ H#kvå HvYk @gCkWkv@gCkm AUkMkgQkm ^k{KkZkv\km

bkkvTkkTkm \kCkMm Pkv Akg¥ ^kïkæUk Qk¥ TkQkmä PkvYk lFkÒkl^klFkÒk Uk@YkkOknTkk UkngHTkm ^k{KkZkv\km ¢k

FkwPkTZk\kCkMm Pkv Akg¥ #k@m@æUk Qk¥ TkQkmä lXkTTk H Gvå ¢kPYkkTkv %Zkkg #k@m@ H TkQkm PZkkg UknÒk–YkAkTk ^kCkv@v Av kkg?–¢v Pkkv bUkìUkOkv Wkck@ Ro@ UkM>kkg Gvå ¢k^kng XkvRekkTk A@^kng Pkv bkkFkkv l^k^kvA

¢Tkv FkPkn@k¥ Gvå Wkck@Tkm FkPkn@k¥Ykkg Pkkv Akg¥ lcPk TkQkmå FkPkn@ PkvTkv Acv kkZk Av Hv FkwPkTZkTkv FkvPkv;

l^k^kvAm PkvTkv Acv kkZk Av Hv b^kUk@Tkkv l^k^kvA A@v ¢vK\kv Av lXkTTkPkk HkOkv; Æ^k PkvTkv Acv kkZk Av Hv

ekkTk–¢kTkgRYkZk Æ^kTk Æ^kv; Mkõkkv PkvTkv Acv kkZk Av Hv ¢kPYkkTkv HkOk^kkYkkg UkkvPkkTkng MckUkOk ^kkUk@vå

¢kPYkkTkv HkOk^kkYkkg Hv YkoN @cv PkvTkv Mkõkkv AkvOk Acv?–¢vTkv FkPkn@ AkvOk Acv? ¢vTkv l^k^kvAm AkvOk Acv?

Tkv ¢kPYkkTkk ekkTk ^kCk@Tkk Æ^kTkv Æ^kTk AkvOk Acv? Xkk¥ä Yko]XkoPk ^kbPkn Pkkv ¢kPYkkTkm ¢kv]BkkOk

Gvå PkmQkrZkkÒkkYkkg UkOk YknBZk cvPkn ¢v Gv Av PkmQkrYkkg ¢k@kSkA Æ^kkvTkng l^k#kvak bYk@Ok QkkZk PkQkk Akv¥

bkgPk–SkYkkrPYkkTkkv bkPbkgCk Yk]vä ¢zcbkk ^kCkv@v ¢Okn k|PkTkng Ukk\kTkä lHTkvTÜRv kTkkg R#krTk-UkoHTkä PkmQkrZkkÒkk

^kCkv@vQkm êkk^kATkv §ûkYk UknOZk WkgSkkZk Gv Tkv Pkv b^kCkrYkkg HkZk Gvå HkvAv êkk^kATkv Akg¥ ¢v km Xkk^kTkk

TkQkm Av cng UknOZk A<g Tkv b^kCkrYkkg Hk.; UkOkä HvYk Akv¥Tkv 24 Ckk§ H^kng ckvZk Tkv 16 Ckk§ Fkk\kmTkv

^kFFkv H@k^kk@ l^kbkkYkkv \kv kk @kvAkZkä Pkv Akg¥ PZkkg @kvAk^kk YkkKv TkQkmä ¢vTkng SZkvZk Pkkv 24 Ckk§¢v H^kkTkng

Gv; PkvYk SkYkmrTkv lbküUkRYkkg HPkkg–HPkkgä @kCk K]Pkkg–K]Pkkgä Akg¥A @kCk WkkAm @cm CkZkkv ¢vK\kv ^kFFkv

b^kCkrTkkv Xk^k QkkZk Gvä UkOk ¢vTkng SZkvZk Akg¥ PZkkg @kvAk^kkTkng TkQkmä ¢vTkng SZkvZk Pkkv Uk@YkkPYkb^kæUkTkm Uk|klUPk

A@^km Pkv H Gvå YkTknaZkYkkg ckv Av b^kCkrYkkg ckv UkOk Pkv Uk@YkkPYkUkRTkm Uk|klUPkTkm Xkk^kTkkQkm H Æ^kTk

Ckk]v Gvå Hn¢kvTkvä êkmYkR~ @kHFkgÜÆ UkOk CkpcbQkUkOkkYkkg @cmTkv YknlTkR#kkTkm Av km Xkk^kTkk Xkk^kPkk

cPkk? (&¢Uko kr ¢^kbk@" Ak^ZkYkkg YknlTkUkRQkm YkkgMmTkv lbküR#kk bknSkmTkk Uk@YkUkRTkm Xkk^kTkk Xkk^km Gvå)

¢g#kv #knüUkl@OklPk bklcPk SkYkkrPYkkTkng Æ^kTk UkOk ¢\kkwlAA ckvZk Gvå

UknOZk Tkv UkkUkä ¢Qk^kk #knXk Tkv ¢#knXk@kCk Pkv l^kAplPk Gvä PkvTkk ¢Xkk^kQkm ¢kTkgRR#kk Uk|CkKv

Gv Pkv b^kkXkkl^kA Ykn$PkR#kk Gvå bkkSkATkv UkOk ¢v km ¢kTkgRR#kkTkkv TkYkoTkkv Uk|CkKm CkZkkv Gvå—¢k^km

R#kkTkv ¢kv]Bkm PkvTkm Xkk^kTkk Xkk^kmTkvä HvYk WkTkv PkvYk b^kæUkTkm @YkOkPkk ^kSkk@^kkTkkv Tkv @kCkTkv

DkKkM^kkTkkv Uk|ZkPTk A@^kkvä HvQkm ¢\UkAk]Ykkg UkoOkr Uk@YkkPYkR#kk Uk|CkK^kkTkkv Uk|bkgCk ¢k^kvå

Xkk¥ä bk^kr @kCk Tk GoKv Tkv Pkng CkpcbQkkêkYkYkkg ckv PZkk@v Pkk@m \kdYkmTkv SkYkrUk|bkgCkYkkg ^kkUk@mTkv

bkV] A@å HvYk FkgÜAkTPkYklOkTkm bkV]Pkk A>kk@v? Av FkTÜlA@OkTkk bUk#kvr PkvYkkgQkm ¢YkpPk I@v PZkk@v;




PkvYk \kdYkmTkm #kkvXkk A>kk@v? Av bkPUkkÒkTkk ZkkvCkv Pkv RkTkYkkg ^kUk@kZk PZkk@vå êkk^kA SkYkmrÆ^k lTkékZkYkkg

Pkkv ¢gPk@Ykkg UkkvPkv UkkvPkkTkv ^kmPk@kCkXkk^kTkng RkTk ¢kUkv Gvä Tkv #knXk@kCk^kMv YknlTk Uk|PZkv bkkSkYkmr¢kv Uk|PZkv

Xkl$PkQkm RkTkklR A@v Gvä lHTkvTÜRv kTkk UkoHTkklR A@v Gvä ¢v kkv PkvTkkv ^Zk^kck@ Gvå ¢k Uk|YkkOkv FkkvQkm–UkkgFkYkm XkolYkAkYkkg SkYkmrTkv ¢k^kk lTkékZk-^Zk^kck@ ckvZk Gvå Akv¥ Acv Gv Av FkkvQkm XkolYkAkYkkg lTkékZk

Tk ckvZk–Pkkv Pkv ^kkPk BkkvKm Gvå lTkékZk ^kCk@ YkkvdkYkkCkr Av kkv? ¢Tkvä PZkkg lTkékZkTkm bkkQkv UkoHk–RkTk–¢Okn k|Pk ^kCkv@v Hv ^Zk^kck@ Gv PkvTkv UkOk Tk b^kmAk@v Pkkv Pkv UkOk Xko\k Gvå Hv XkolYkAkYkkg Hv

Uk|Ak@Tkk lTkékZk-^Zk^kck@ ckvZk PkvTkv Wk@kWk@ b^kmAk@^kk Hkv¥¢vå ^Zk^kck@Tkk ¢kêkZkQkm YkkvdkYkkCkr

YkkTkv Pkkv H ^Zk^kck@ b^kmAkZkkvr Acv kkZk–¢v kng Akg¥ TkQkmå DkOkk ¢vYk Acv Gv Av PkYkv ^Zk^kck@Tkk

¢^k\kgWkTkv YkkvdkYkkCkr Qk^kkTkng TkQkm YkkTkPkkä YkkKv PkYkv ^Zk^kck@Tkv H TkQkm b^kmAk@Pkkå–UkOk ¢v ^kkPk

Wk@kWk@ TkQkmå HCkPkYkkg Pkkv b^kCkr-Tk@Aä UknOZk-UkkUkä Æ^k-¢Æ^k WkSkkg Pkû^kkv Gvä PkvTkk ¢kêkZkv \kkXk

YkkTkv Pkkv H PkvTkv b^kmAkZkkvr Acv kkZk–¢v^kng Akg¥ TkQkm; ¢v H @mPkv ^Zk^kck@Tkng UkOk bkYkH^kngå

YknlTkSkYkr ¢Tkv êkk^kASkYkr–¢vYk WkgTkv Uk|Ak@Tkkv SkYkr XkCk^kkTkv §UkRv#Zkkv Gvä ¢v WkgTkv SkYkrTkng

Yko] bkYZkCR#krTk Gvå PZkkg HvK\kkv @kCk K]mTkv #knüPkk Uk|CkKm PkvK\kkv lTkékZk SkYkr Gvä Tkv Ykck^k|Pk–¢Okn^k|Pk Av RkTk–UkoHk ^kCkv@v bkgWkgSkYkkg HvK\kkv #knXk@kCk @õkkv PkvK\kkv Pkv XkolYkAkTkkv ^Zk^kck@SkYkr

Gvå SkYkmr Æ^k b^kCkrYkkg HkZk PZkkg UkOk lHTkvTÜUkoHTk A@vä XkCk^kkTkTkk bkYk^kbk@OkYkkg ¢k^kvä

TkTRmëk@ÿmUkv HkZkä XkCk^kkTkTkk A\ZkkOkA Uk|bkgCkkv §H^k^kk ¢k^kvä—¢vYk ¢TkvAl^kSk #knXk AkZkkvr A@v

Gvå Rv^k\kkvAYkkg SkYkmrTkng ¢kZknak ¢vK\kng ckvZk Av Rv^kTkk ¢vA Xk^kYkkg Pkkv ¢bkgBZk PkmQk‘A@kvTkk A\ZkkOkA

©H^kvå ¢kQkm Rv kkvTkv &¢Yk@" Acv kkZk Gvå

Hn¢kvTkvä Æ^kTkk Ukl@OkkYkTkm PkkAkPk AvK\km Gv! #knü Ukl@OkkYk A@v Pkkv Wkv DkMmYkkg Av k]ekkTk

\Zkv; Wkv DkMmTkk #knXkUkl@OkkYk ^kMv ¢bkgBZk ^kakrTkkg UknOZk WkgSkkZk; Tkv ¢ekkTkUkOkv Pkm^k| UkkUk A@v Pkkv

Wkv DkMmYkkg ¢bkgBZk ^kakrTkkg Tk@ARn:BkTkv UkkYkvå HvYkAv—Wk|ôRûk Fk¿^kPkmrTkng ¢kZknaZk AvK\kng? Av bkkPkbkkv

(700) ^kakr; ¢v bkkPkbkkv ^kakrTkm bkgBZkkPkm bkvAgM QkkZk; ¢vK\kk Ak]Ykkg ¢vOkv Tk@ATkng 33 bkkCk@kvUkYkTkng

¢vK\kv Av ¢bkgBZkkPkk ¢WkH ^kakrTkng ¢kZknaZk WkkgSZkng; ¢vK\kv ¢vAvA bkvAgMTkk UkkUkTkk V]Ykkg ¢bkgBZk

¢WkH ^k@bkTkng Tk@ATkng Rn:Bk UkkYZkkvå UkkUk A@Pkm ^kBkPkv Æ^kTkv l^kFkk@ TkQkm @cvPkkv UkOk ¢v Tk@ATkkg

Rn:BkTkm ^kkPk bkkgXk]v Pkkv Òkkbk GoKm HkZk ¢v Rn:Bk Hv XkkvCk^kv–¢vTkm UkmMkTkm Pkkv #km ^kkPkä–UkOk

¢vTkng ^kOkrTk bkkgXk]PkkgZk Òkkbk GoKm HkZk ¢v kng Gvå YkkKv ¢k^kkv ¢^kbk@ UkkYkmTkv Æ^kv FkvPk^kk Hv kng

Gvå Hkv FkvPkmTkv ¢kPYkkTkm ¢k@kSkTkk A@v Pkkv PkvTkng V] UkOk YkckTk Gvä ¢TkgPkCkOkng Gvå HvYk UkkUkYkkg

¢vA bkxAMTkk V]Ykkg ¢bkgBZk ^kakrTkkg Tk@A Rn:Bk Aõkkg PkvYk bkkSkAR#kkTkk ¢vAvA bkYkZkTkk ¢k@kSkTkkTkk

V]Ykkg ¢TkgPk Ak]Tkng ¢TkgPkn YkkvdkbknBk Gvå Akv¥ UkOk Æ^kTkv bkkSkAR#kkTkkv An\k Ak] ¢bkgBZk bkYkZkTkkv

H ckvZkå bkgBZkkPk bkYkZkTkkv Tk ckvZk; Av ¢TkgPk bkYkZkTkkv Tk ckvZk; Tkv YkkvdkTkkv Ak] Pkkv bkklR ¢TkgPk

Gvå ¢vK\kv ¢vAvA bkYkZkTkk bkkSkAXkk^kTkk V]Ykkg ¢TkgPkAk]Tkng YkkvdkbknBk ¢k^Zkngä–^kkcä Av kkv \kkXkTkkv




^kvUkk@ Gv! Xkk¥ä Pkk@k ¢kPYkkTkk #knü Ukl@OkkYkTkm PkkAkPk AvK\km Gv–Pkv Pkkv Hkv! ¢k^kk

#knüUkl@OkkYkQkm ¢kPYkk HkCkv Pkkv dkOkYkkÒkYkkg AYkrTkv PkkvMmVkvMmTkv YkkvdkTkv bkkSkm \Zkvå Akv¥ Æ^k

¢gPkYknrcoPkrTkng YknlTkUkOkng Ukk]vä Tkv Pkv ¢gPkYknrcoPkr R@lYkZkkTk #knXkUkl@OkkYkQkm ¢v^kk UknOZk WkkgSkv Av Tk^kYkm

Ck|w kvZkAYkkg 31 bkkCk@kvUkYkTkm lbQklPk^kk]kv Rv k QkkZkå Hn¢kvä ¢k Æ^kTkkg #knXkä ¢#knXk Av #knü

Ukl@OkkYkTkm PkkAkPk Tkv PkvTkng V]! PkvYkkg #knXk–¢#knXkQkm b^kCkr-Tk@ATkk Xk^kkv Pkkv ¢TkgPk^kk@ Æ^kv AZkkrä

UkOk #knüPkk Uk|CkK A@mTkv YkkvdkTkv bkkSkv PkvTkm Wkl\kck@m Gvå

Akv¥ Æ^k Rv kYkkgQkm bkmSkkv Rv k Tk QkkZkå

Akv¥ Æ^k Rv kYkkgQkm bkmSkkv Tkk@Am Tk QkkZkå

Akv¥ Æ^k Tkk@AmYkkgQkm bkmSkkv Tkk@Am Tk QkkZkå

Akv¥ Æ^k Tkk@AmYkkgQkm bkmSkkv Rv k Tk QkkZkå

Rv^k Yk@mTkv YkTknaZk Av lPkZk‘FkYkkg ©UkHvå

Tkk@Am Yk@mTkv YkTknaZk Av lPkZk‘FkYkkg ©UkHvå

YkTknaZk Yk@mTkv Fkk@YkkgQkm Akv¥ UkOk CklPkYkkg ©UkHvå

lPkZk‘Fk Yk@mTkv Fkk@YkkgQkm Akv¥UkOk CklPkYkkg ©UkHvå

¢k bkkYkkTZk ^kkPk A@m; c^kv bkYZkCÓlìTkm ^kkPk—

Rv kYkkgQkm bkYZkCÓlì Æ^k YkTknaZkYkkg H ¢^kPk@vå

Tk@AYkkgQkm bkYZkCÓlì Æ^k YkTknaZkYkkg H ¢k^kvå

YkTknaZk bkYZkCÓlì Æ^k Rv kCklPkYkkg HkZkä UkOk

Hkv lYkQZkkP^kYkkg ¢kZknaZk WkgSkk¥ CkZkng ckvZk Pkkv

Tk@A Av lPkZk‘Fk Av YkTknaZkYkkg UkOk HkZkå

lPkZk‘Fk bkYZkCÓlì Æ^k Rv kCklPkYkkg H HkZkä

¢Tkv UkgFkYk CknOkbQkkTk^kPkmr êkk^kA (–lPkZk‘Fk

ckv Av YkTknaZk) Pkv Pkkv lTkZkYkQkm b^kCkrYkkg H HkZkä

WkmÆ Akv¥ CklPkTkng ¢kZknak PkvTkv ckvZk Tklcå

¢k @mPkv SkYkmr êkk^kA b^kCkrYkkg HkZk Gvä Tkv PZkkgQkm YkTknaZk Qk¥ä FkkwR Uk|Ak@Tkkv ¢gPk@gCk Tkv

R#k Uk|Ak@Tkkv Wkkõk—bk^kr Ukl@Ck|c GkvMmä YknlTk Qk¥ä #knüPkkTkm êkvOkm YkkgMmä bk^krek Qk¥ lbkük\kZkTkv

Uk|kUPk A@v Gvå PZkkg bkRkAk] ¢TkgPk ¢klPYkA ¢kTkgRTkv XkkvCk^Zkk A@v Gvå ¢ckä lbkükvTkk ¢kTkgRTkng

#kgn Acv^kng!

¢k @mPkv bkYZkA~P^kbklcPkTkkv ¢Okn k|PkæUk êkk^kASkYkr Pkv êkk^kATkv Uk@gUk@k YkkvdkTkng Ak@Ok Gvä

YkkKv êkk^kAv Pkv SkYkr ¢gCkmAk@ A@mTkv PkvTkng Ukk\kTk A@^kng–¢v^kkv §UkRv#k Gvå

❃ ❃ ❃




±25²

YkkvdkYkkCkrYkkg lTkÈkZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkrYkkvdkYkkCkrYkkg lTkÈkZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkrYkkvdkYkkCkrYkkg lTkÈkZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkrYkkvdkYkkCkrYkkg lTkÈkZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkrYkkvdkYkkCkrYkkg lTkÈkZkbklcPkTkkv ^Zk^kck@SkYkr

bkgYkPk GvbkgYkPk GvbkgYkPk GvbkgYkPk GvbkgYkPk Gv

Xkk¥ä §ûkYk bknBkTkkv XkgMk@ Pkkv YkkvdkYkkg Gvå PkvQkm YkkvdkUkn<akkQkr ¢v

H bk^kr Ukn<akkQkkvrYkkg êkví Gvå bkkSkATkv YkkvdkUkn<akkQkrTkm bkkQkv ¢Okn k|PkklR

#knXk@kCkæUk Hv SkYkrUkn<akkQkr Gv Pkv ^Zk^kck@Qkm YkkvdkTkng bkkSkTk Gvä ¢vK\kv

êkk^kATkm XkolYkAkYkkg Pkv UkOk Ck|cOk A@^kkZkkvCZk Gvå Uk@gPkn YkkvdkTkk Ukn<akkQkr

^kCk@Tkk ¢vA\kk UknOZk (¢vA\kk ^Zk^kck@)Tkm #kkvXkk TkQkmä ¢vTkng Pkkv V]

bkgbkk@ Gvå

êkk^kA UknOZkV]Tkv UkkYkmTkv UkGm Ykkvdk UkkYkv Gv ¢vYk WkPkk^Zkngä c^kv Acv Gv Av #knXk@kCk ckv kk

GPkkg SkYkmrTkv YkkvdkUkn<akkQkr H YknBZk Gv ¢Tkv Pkv §UkkRvZk Gv; ¢Tkv PkvTkm bkkQkvTkkv ¢Okn^k|PkklRæUk Hv

^Zk^kck@SkYkr Gv Pkv UkOk YkkTZk Gv—


Ungbkkv ªQkvrakn FkPnaknr lTkËk\kP@kv Ykkvdk: U@g bk’bknBk:úúúúúúúúúúúúúúúú#kvakkbPlçU@mPSkYkrAùl\kPk cvZkk YknYkndkkv@P:úú’úúúúúúúúúúúúPbYkkÅk’URbkkSkTk’^kSk@Okkv SkYkkvrªlU Tkkv bkYYkP:úúúúúúúúúúúúúúúúZkkv XkkvCkklRlTklYkÅkYkv k bk UnTk: UkUg WknSkwYkrTZkPvúú’’25’’

¢Qkr :—SkYkrä ¢Qkrä AkYk ¢Tkv Ykkvdk ¢k Fkk@ Ukn<akkQkkvrYkkg Av k] Ykkvdk Ukn<akkQkr H

bkYkmFkmTk (WkkSkk @lcPk) bknBk Zkn$Pk ckv¥Tkv bkRk lbQk@ @cv Gvå WkkAmTkk ÒkOk Ukn<akkQkr PkvTkkQkm

l^kUk@mPk (¢lbQk@) b^kXkk^k^kk]k Gvå PkvQkm Pkv YknYkndknHTkkv¢v GkvM^kk ZkkvCZk Gvå PkvQkm Hv SkYkr Ukn<akkQkr

§UkZknr$Pk Ykkvdk Ukn<akkQkrTkkv bkkSkA QkkZk Gv Pkv UkOk ¢kUkOkTkv £ì Gvå Uk@gPkn Hv SkYkr Av^k] XkkvCkklRTkng

H Ak@Ok QkkZk Gv PkvTkv l^kÿkTkkv UkkUk H bkYkHv Gvå 25å

SkYkrä ¢Qkrä AkYk Tkv Ykkvdk ¢v Fkk@ Ukn<akkQkrYkkg YkkÒk Ykkvdk H lTkék\k–¢l^kTkk#km Tkv bkPZk

A B

C D


16



bknBkæUk Gvä WkkAmTkkg ÒkOk Pkkv ¢vTkkQkm l^kUk@mPk b^kXkk^k^kk]kg Gv ¢vK\kv Av ¢lbQk@ ¢Tkv Rn:BkæUk

Gv; PkvQkm YknYkndknTkv Pkv cvZk Gv ¢Tkv Av k] Ykkvdk H §UkkRvZk Gvå PkQkk Pkv YkkvdkTkk bkkSkTkUkOkv ^kPkrPkkv

ckvZk Pkv SkYkr UkOk ¢YkTkv bkgYkPk Gvä YkkTZk Gvä ¢vK\kv Av YkkvdkYkkCkrTkv bkkSkPkkg–bkkSkPkkg PkvTkm bkkQkv

Ykck^k|Pk Av ¢Okn k|PkTkk Hv #knXkXkk^k ^kPkvr Gv Pkv Pkkv bkgYkPk Gv AvYkAv Pkv UkOk ^Zk^kck@Qkm YkkvdkTkng bkkSkTk

Gvä Uk@gPkn Hv YkkÒk XkkvCkklRTkng H lTklYkûk Gv PkvTkv Pkkv UkglMPkHTkkv UkkUk Acv Gvå

¢kFkkZkrRv^k Acv Gv Av ¢ckvä bkkFkng bknBk Pkkv ¢vA YkkvdkUkRYkkg H Gvä YkkKv YknYkndkn¢kv¢v PkvTkkv

H Ukn<akkQkr A@^kk Hv kkv Gvå ¢vTkk lbk^kkZkTkk WkmHk Xkk^kkv Pkkv l^kUk@mPk ckv kkQkm cvZk Gvå Hn¢kvä

¢k l^kUk@mPk ¢Tkv cvZk Aõk‹g PkvYkkg #knXk@kCk UkOk ¢k^km CkZkkvå ¢v @mPkv l^kUk@mPk ¢Tkv cvZk Pk@mAv

b^kmAk@mTkvä UkGm Hkv Pkv YkkvdkYkkCkr bklcPk ckvZk Pkkv PkvTkv bkgYkPk AZkkvr Gvå ¢vK\kv Av ^Zk^kck@Qkm PkvTkv

YkkvdkYkkCkrYkkg b^kmAkZkkvr Gvå UkOk Hkv bkkQkv lTkékZk YkkvdkbkkSkTk (bkYZkCR#krTkklR) ^kPkrPkng Tk ckvZk Pkkv

YkkvdkYkkCkr ^kCk@Tkk ¢v kk ¢vA\kk #knXk@kCkTkv bkgYkPk A@Pkk TkQkm ¢vK\kv Av PkvTkv ^Zk^kck@ YkkvdkbkkSkTk

UkOk Acm #kAkPkng TkQkmå ¢k lbk^kkZkTkk Hv ¢Qkr ¢Tkv AkYk bkgWkgSkm Ukn<akkQkr Gv Pkv Pkkv UkkUk H Gvä

¢vK\kv bk^krQkk cvZk Gvå

Xkk¥ä §ûkYk bknBkTkkv XkgMk@ Pkkv YkkvdkYkkg Gv; PkvQkm YkkvdkUkn<akkQkr ¢v H bk^kr Ukn<akkQkrYkkg êkví

Gvå UknOZkTkkv Ukn<akkQkr UkOk ¢vTkk A@Pkkg ©Pk@Pkkv Gv; Tkv bkgbkk@Tkk l^kakZkkv Ykv]^k^kkTkkv Av XkkvCk^k^kkTkkv

HvK\kkv Uk|ZkPTk Gv Pkv Pkkv ¢vA\kng UkkUk Gvä PkvQkm Pkv bk^krQkk PZkk%Zk Gvå c^kv bkkSkATkv YkkvdkUkn<akkQkrTkm

bkkQkv ¢Okn k|PkklR #knXk@kCkæUk Hv SkYkrUkn<akkQkr Gv Pkv ^Zk^kck@Qkm YkkvdkTkng bkkSkTk Gv ¢vK\kv êkk^kATkm

XkolYkAkYkkg Pkv UkOk Ck|cOk A@^kkZkkvCZk Gvå YkkvdkTkkv Ukn<akkQkr Pkkv bk^krêkví Gvä UkOk PkvTkk ¢Xkk^kYkkg

(¢vK\kv Av TkmFk\km bkkSkAR#kkYkkg) ^k|Pk-Ykck^k|PkklRæUk SkYkrUkn<akkQkr Hæ@ Ck|cOk A@^kkv Hkv¥¢vå

¢ekkTkm UkOk UkkUk GkvMmTkv UknOZk A@v Pkkv ¢vTkm Akg¥ Tkk TkQkm AcvPkk; UkkUkTkk A@Pkkg Pkkv UknOZk Xk\kng

Gv Hå UkOk Acv Gv Av Xkk¥ä YkkvdkYkkCkr ^kCk@Tkk Pkk@k ¢vA\kk UknOZk #kkvXkPkk TkQkm; AvYkAv HvTkv

YkkvdkYkkCkrTkng \kdk TkQkm Pkv Pkkv UknOZkTkk V]Ykkg Yk]v\kk XkkvCkkvYkkg ¢kbk$Pk Qk¥Tkv UkkGkv UkkUkYkkg Fkk\Zkkv

H#kvå YkkKv WknSkHTkkv–ekkTkm¢kv–l^kÿkTkkv ¢v kk UknOZkTkv Uk@YkkQkrQkm Pkkv UkkUk Acv Gvå

YkkvdkYkkg H bkkFkng bknBk Gv ¢vYk Hv bkYkHv Pkv @kCkYkkg Av UknOZkV]Ykkg bknBk AvYk YkkTkv?–Tk H YkkTkvå HvTkm Ólì ¢vA\kk @kCkYkkg Gv Tkv PkvTkk V]Ykkg HvTkv bknBk \kkCkv Gv ¢vTkv Pkkv #knXkXkk^k

bkkQkv UkOk XkkvCkTkm ¢lXk\kkakk UkMm Gvä ¢vK\kv ¢v kk #knXkTkv YkkvdkYkkCkrYkkg bkgYkPk A@Pkk TkQkmå

YkkvdkTkk bkkSkTkTkkv ^Zk^kck@ PkvTkv \kkCkn UkMPkkv TkQkmå SkYkmrTkv YkkvdkYkkCkr bkkSkPkkg bkkSkPkkg ^kFFkv

¢lXk\kkakk ^kCk@ Hv #knXk@kCk Aõkkv PkvYkkg YkkvdkTkk bkkSkTkTkkv ^Zk^kck@ \kkCkn UkMv Gvå UkOk Ukcv\kvQkm

H Hv @kCkTkv £ì YkkTkmTkv ©UkMv Gv Pkv @kCkQkm Ro@ AvYk H#kv? Tkv @kCk ^kCk@Tkk YkkvdkYkkCkrYkkg

A>kkgQkm ¢k^k#kv? ¢v kk Æ^kTkk #knXkTkv Pkkv &XkkvCkcvPknSkYkr" bkYkZkbkk@Ykkg Aõkkv Gvä PkvTkv &YkkvdkcvPknSkYkr"

AcvPkk TkQkmå YkkvdkTkk cvPknXkoPk bkkFkk SkYkrTkm ¢ekkTkmTkv ¢kv]BkkOk UkOk TkQkmä @kCk ^kCk@Tkng ekkTk




#kng Gv PkvTkv Pkv HkOkPkkv TkQkmä #knü ekkTkTkk ¢TknXk^kTkkv PkvTkv ¢Xkk^k Gv PkvQkm YkkvdkYkkCkrTkkv ¢Xkk^k

Gvå SkYkmrTkv #knüekkTkTkk ¢TknXk^kbklcPk Hv #knXk@kCk WkkAm @õkkv PkvTkv ^Zk^kck@Qkm SkYkr ¢Qk^kk YkkvdkTkng

bkkSkTk Acv kkZk Gvå

TkmFkvTkm bkkSkAXkolYkAkYkkg ¢k^kkv ^Zk^kck@ Gv Bk@kvä PkvTkv HvYk Gv PkvYk YkkTk^kkv Hkv¥¢vå–¢kTkkv

¢Qkr ¢vYk TkQkm Av ¢vTkv H §UkkRvZk YkkTkmTkv bkgPkkvakk¥ H^kngå Bk@vBk@ §UkkRvZk Pkkv YkkvdkkQkmrTkv

lTkékZk@PTkÒkZkæUk YkkvdkYkkCkr H Gvå PkvTkm bkkQkv Pkv–Pkv XkolYkAkYkkg Hv ^Zk^kck@ ckvZk PkvTkv ¢kR@OkmZk

Acv kkZkå PkmQk‘A@Rv kTkkv ¢kR@ A@^kkvä R#krTk-UkoHTk A@^kkä YknlTk^k@kvTkm Xkl$Pkä ¢kck@RkTkä b^kkSZkkZkä

¢zcbkklR ^k|PkkvTkng Ukk\kTk–¢v WkSkkv ^Zk^kck@ Gv Pkv bkkFkkv Gvä YkkTZk Gvä ¢kR@OkmZk Gv; UkOk

lTkékZkÓlìYkkg #knü ¢kPYkk H §UkkRvZk Gv Tkv PkvTkk H ¢kêkZkv YkkvdkYkkCkr Gvå

^Zk^kck@Tkv ¢vAkTPk cvZk AcmTkv Akv¥ Æ^k Rv kR#krTk–UkoHTk–Xkl$Pkä YknlTk ^kCkv@v SkYkkrPYkkTkng

WkcnYkkTkä b^kkSZkkZkä ^k|PkklRTkv GkvMm Ûv Tkv ¢#knXkTkv bkv kv Pkv Pkkv b^kFGgRm Tkv UkkUkm Gv; #knükPYkkTkk

¢TknXk^kYkkg \kmTkPkk QkPkkg ¢v WkSkkv ^Zk^kck@ GoKm HkZk Gvä UkOk PZkk@ Ukcv\kkg Pkkv XkolYkAkTkk

Uk|YkkOkYkkg ^Zk^kck@Tkkg Ukl@OkkYk ckvZk Gvå #knüb^kæUkTkm Ólì ¢Tkv bkkQkv XkolYkAk ¢Tknbkk@

^Zk^kck@–¢vYk bkkSkATkv WkgTkv bkkQkv ckvZk Gvå YkkvdkYkkCkrYkkg ¢k^kk lTkékZk-^Zk^kck@ ckvZk Gvå Akv¥

¢vAkTPk BkxFkm HkZkä ¢vK\kv Av TkmFkvTkm XkolYkAkYkkg UkOk ^Zk^kck@Tkv Tk b^kmAk@vä ¢Qk^kk Pkkv lTkékZk

^kCk@ PkvTkv H bk^krb^k YkkTkm \Zkvä Pkkv Pkv WkgTkv lYkQZkkÓlì Gvä ¢vAkgPk^kkRm Gvä ¢vTkv lTkékZkTkm Av

^Zk^kck@Tkm BkWk@ TkQkmå

TkZk ¢Tkv lTkdkvUk bkYZkCekkTkYkkg ckvZk Gvä ¢vK\kv bkYZkCÓlìTkv H Pkv bkkFkk ckvZk Gvå

b^kXkk^kÓlì Qk¥ PZkk@v bkYZkA~Xkk^kêknPk QkZkngä ¢Tkv PZkk@v Uk|YkkOk Tkv TkZk bkkFkk QkZkkå UkGm lTkékZk

#kng Tkv ^Zk^kck@ #kng—¢vTkm ¢vTkv BkWk@ UkMvå lTkékZkbkkUkvdk ^Zk^kck@ä SkYkmrTkv H ckvZk Gv; ¢ekkTkmTkv

Hv ¢vAkTPk ^Zk^kck@ Gv Pkv bkkFkkv YkkCkr TkQkm Av Pkv bkkFkkv ^Zk^kck@ TkQkmå SkYkmr Æ^k #knüPkkTkv bkkSkPkkv

Tkv ^kFFkv XkolYkAk¢Tknbkk@ ^k|PkklR ^Zk^kck@Tkv ¢kFk@Pkkv ¢gPkv ¢TkgPkbknBkTkk XkgMk@æUk YkkvdkTkv bkkSkv Gvå

¢k^kkv YkkvdkUkn<akkQkr ¢v H YknYkndknTkng Uk@Yk APkr Zk Gvä ¢vK\kv Av ^kmPk@kCkPkk Pkv APkr Zk Gv; @kCk Pkv

APkr Zk TkQkmå ^kmPk@kCkPkk Tk QkkZk PZkkg bknSkm ¿Ykv¿Ykv HvK\kkv @kCk DkKv PkvK\kkv DkKkM^kkv Pkv Uk|ZkkvHTk

Gvå Ukcv\kkg ¢k^km ^kmPk@kCkm–bkYZkA~Ólì A@v UkGm H SkYkrYkkg UkCk\kng Xk@kZkä ¢vTkk ^kCk@ Pkkvä

A]#kKmAkYkkg Ukgå êkm @kHYk\\kÆ Acv Gv Avä Yk@Avù Fko@k ckvPv cn. WkcnP Aùì Aù@Pv cy Pkv Aù@kv PQkklU.vbkk Aù@Pv cn. AùYkrdkZk Tkc{ ckvPk‹ Hn¢kvä 300 ^kakr Ukcv\kkg Ukgå WkTkk@bkmRkbkÆ¢v ¢k @kHYk\\kÆTkv

&bkYkZkbkk@ TkkKAùAvù Yk@Ykm" Aõkk Gvå

êkk^kASkYkrTkk Yko]Ykkg UkOk bkYZkCR#krTk Pkkv ckvZk Hå ¢k^kk bkYZkA~P^k bklcPk @kCk DkKkM^kkTkkv

Hv §UkRv#k Gv Pkv £ì-§UkRv#k Gvä lcPkAk@m §UkRv#k Gvå Xkk¥ä Akv¥UkOk @mPkv lHTkYkkCkrTkv UkkYkmTkv

Pkng @kCk DkKkM PkvYkkg Pkk<g lcPk Gvå RkTk ^kCkv@vTkkv UkOk Pkv YkkKv H §UkRv#k ¢kUZkkv Gvå Akv¥ Acv




Av DkOkk Ukwbkk Yk]v Pkkvv PkvYkkgQkm QkkvMkA RkTkYkkg ^kkUk<g (–R#k\kkBk Yk]v Pkkv ¢vA \kkBk ^kkUk<g)—¢vYkkg Pkkv ©\kKm \kv^kkTkm Xkk^kTkk Qk¥ä \kkvXkTkng UkkvakOk QkZkng; Ukcv\kkg Dk@Tkv ¢kCk \kCkkMkv Tkv UkGm

An^kkv BkkvRmTkv PkvTkk UkkOkmQkm Pkv ¢kCk Lk@#kng–¢vTkk Hv^km ¢v Pkkv YkoBkrPkk Gv! ¢PZkk@v UkkUk WkkgSkmTkv

UkGm RkTkklR A@^kkTkng Acv Gvä ¢vTkk A@Pkkg ¢PZkk@v H Pkng PkpaOkk DkKkMTkvä Xkk¥! ¢vA^kk@ ¢kPYkkTkng

Hkv@ A@mTkv Pkk@m <lFkTkm lR#kk H Uk\kKk^km TkkgBk Av Ykk@v @kCk Av @kCkTkkg V] Akg¥ Hkv¥Pkng TkQkmä

¢kPYkkTkm #knüPkk lbk^kkZk WkmHng Akg¥ Ykk@v TkQkm Hkv¥Pkngå—¢vYk <lFkTkm lR#kk Uk\kKPkkg Pkk@m R#kk

Uk\kKm H#kvä ¢Uko krR#kk Uk|CkKm H#kvå

SkYkmrTkv %Zkkg ¢kPYkkTkm ¢Uko^kr R#kk Uk|CkKm PZkkg PkvTkv RvcYkkg UkOk ¢vA Uk|Ak@v ¢Uko^krPkk ¢k^km

Ck¥; AvYkAv bkYZkA~P^kklRYkkg lTklYkûkXkoPk ckvZk ¢v kkv Rvc Uko kvr ARm Yk»Zkkv Tk cPkkv; ¢Qk^kk bkYZkA~P^k

bklcPkTkkg UknOZk HvYkkg lTklYkûk ckvZk ¢v kkv Rvc Uko kvr lYkQZkkP^kR#kkYkkg ARm Yk»Zkkv Tk cPkkvå ^kkcä SkYkmrTkkv

¢kPYkk ¢Uko^krä SkYkmrTkkg UknOZk UkOk ¢Uko^kr Tkv SkYkmrTkkv Rvc UkOk ¢Uko^kr! SkYkmr Acv Gv Av ¢k Rvc

Gv\\kkv Gv–¢vK\kv Av V@mTkv ¢k^kkv (l^k@kSkAUkOkkTkkv) Rvc Yk]^kkTkkv TkQkmä ARklFkPkú~ ¢YknA Xk^k c#kv

Tkv Rvc Yk]#kv Pkkv Pkv ¢k@kSkAXkk^k bklcPkTkkv c#kvä ¢vK\kv PkvTkkg @HAOkkv UkOk Uko^kvr Tk ¢k^kv\kk ¢v^kkg

¢Uko kr c#kvä AvYkAv ¢c{ Æ^kTkk Xkk^kYkkg (#knXkYkkg UkOk) ¢Uko krPkk Qk¥ Ck¥ Gvå SkYkmr Æ^kTkm WkSkm

^kkPkng ¢\kkwlAA Gvå Xk$PkkYk@-bPkkvÒkYkkg YkkTkPkngCkb^kkYkm¢v XkCk^kkTkTkm Xkl$Pk A@Pkkg Aõk‹g Gv Av cv

Uk|Xkkv! HCkPkYkkg §PApì #kkgPk@bkæUkv Ukl@OkYkv\kk HvK\kkg @HAOkkv cPkk Pkv WkSkkZk ¢kUkTkk RvcæUkv

Ukl@OkYkm CkZkk Gv!–¢v AQkTkYkkg ªMk Xkk^kkv XkZkk‘ Gvå Uk|Xkkvä ¢kUkTkk Av k]ekkTkTkm Tkv FkwPkTZkTkk

§Uk#kYk@bkTkm Pkkv ¢Uko krPkkä Tkv PkvTkm bkkQkvTkk Uk@Yk¢kwRkl@A RvcYkkg UkOk ¢Uko krPkk;–¢v kkv Rvc WkmHkTkv

ckvZk Tkc{å ¢k@kSkATkm WkSkm ^kkPk HCkPkQkm ¢TkkvBkm Gvä ¢vTkm ¢kPYkkTkm #knüPkk UkOk HCkPkQkm

¢TkkvBkm Tkv ¢vTkkg UknOZk UkOk ¢TkkvBkkgå

¢kYk Ykkvdk ¢Tkv UknOZkV] WkgTkvTkm ^kkPk A@mä GPkkg Acv Gv Av cv YknYkndkn! Pkk@v ¢kR@OkmZk

Pkkv YkkvdkTkkv H Ukn<akkQkr Gv; UknOZk Pkkv ¢vTkng ¢kTknakglCkA V] Gv ¢vK\kv Av ¢TkkHTkm bkkQkv DkkbkTkm

YkkVA ¢v Pkkv ^kFFkv bkcvHv ¢k^km HkZk Gvå PkvYkkg UkOk %Zkkg cvZkWknlü Gv PZkkg êkk^kATkv UkkUkTkm Pkkv

^kkPk H Av km? ¢k @mPkv SkYkmr êkk^kATkv YkkvdkUkn<akkQkrTkm YknBZkPkkQkm §UkRv#k AZkkvr ¢Tkv PkvTkm bkkQkv UknOZkTkk

#knXkUkl@OkkYk ckvZk Gv Pkv UkOk WkPkk^Zkngå

❃




±26²

YkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn^k|PkklRTkmYkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn^k|PkklRTkmYkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn^k|PkklRTkmYkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn^k|PkklRTkmYkkvdkTkm bkkSkTkk bklcPk H ¢Okn^k|PkklRTkm

bkV]PkkbkV]PkkbkV]PkkbkV]PkkbkV]Pkk

cv Xk^Zk! Pkk<g bkkSZk Ykkvdk Gv; ¢vK\kv ^k|Pk Av Ykck^k|PkTkk Ukk\kTkYkkg

Pkv-Pkv Uk|Ak@Tkm ¢gPk@gCk#knlü ^kSkPkm HkZk Tkv YkkvdkYkkCkr bkSkkPkkv HkZk–Pkv Pkng

\kdkYkkg @kBkHvå YkkvdkTkk SZkvZkTkv FkoAmTkv Hv Akg¥ A@^kkYkkg ¢k^kv Pkv Pkkv Rn:Bk

¢Tkv bkgbkk@Tkng H Ak@Ok Gvå

SkYkmr Æ^kTkv YkkvdkTkng H bkkSZkUkOkng Gv; YkkvdkæUk bkkSZkTkv Xko\kmTkv Hv WkmHkTkv ¢kR@v Gv PkvTkkg

^k|PkklR UkOk bkgbkk@Tkng H Ak@Ok QkkZk Gvä–¢vYk c^kv Acv Gv—


Xk^ZkkTkkYkOknlXk^k|rPw@TkOknlXk: bkkSZkkvªÇk Ykkvdk: U@gúúúúúúúúúúúúúúúúTkkTZkz’AùlFklRcw k lTkËkZkTkZkkHHkm^k: bknBkm HkkZkPvúú’úúúúúúúúúúúúbk^k‰ Pn ^k|PHkkPlYk¥¥¥¥¥#klSkZkk bkkVú\ZkYkv’ZkTZkQkkúúúúúúúúúúúúúúúúbkgbkk@kÌkZkAùk@Okg Xk^klP ZkP ~ P’+n:BkYkv k bVnúKYk~úú’’26’’

¢Qkr :—Xk^Zk Æ^kkv¢v ¢Okn k|Pkkv ¢Tkv Ykck^k|Pkkv ÿk@k ¢c{ Av k] Ykkvdk H lbkü A@^kk

ZkkvCZk Gvä ¢TZk Akg¥ UkOk lbkü A@^kk ZkkvCZk TkQkmå Ak@Ok ¢v Gv Av lTkékZkTkZkQkm Æ^k Pkv YkkvdkYkkg

H lbQkPk Qk¥Tkv bknBkm QkkZk Gvå PkvQkm ¢k HkPkTkm WknlüQkm Hv bk^kvr ^k|PkkvTkng Ukl@Ukk\kTk A@^kkYkkg ¢k^kv

Gv Pkv bkV]Pkk UkkYkv Gv PkQkk ¢kTkkQkm l^kUk@mPk PkvTkv Av k] Pkv bkgbkk@Tkng Ak@Ok QkkZk Gv Hv Uk|PZkdk

H Rn:Bk b^kæUk Gvå 26å

¢c{ Xk^Zk Æ^kTkv ¢Okn k|Pk Av Ykck^k|Pk ^kMv YkkÒk Ykkvdk H bkkSZk Gvä bkgbkk@ bkgWkgSkm WkmHng

Akg¥ UkOk bkkSZk TkQkm; AvYkAv lTkékZkTkZkQkm YkkvdkYkkg H Æ^k bknBkm QkkZk Gvå ¢k^km WknlüQkm ¢vK\kv

Av YkkvdkTkm WknlüQkm Hv ^k|PkklR A@^kkYkkg ¢k^kv Pkv bk^kvr bkV] Gv; Uk@gPkn ¢k YkkvdkæUk SZkvZkTkv Xko\kmTkv

Hv ^k|PkklR A@^kkYkkg ¢k^kv Pkv Pkkv bkgbkk@Tkng Ak@Ok Gv Tkv Rn:Bk H Gvå

Hn¢kvä ¢lSkAk@ Uko@kv A@Pkkg Gv\\kv bUkìPkk A@v Gv Av Xkk¥ä ¢Ykv êkk^kATkk SkYkr Pk@mAv

UkoHk–RkTk ^kCkv@v ¢TkvA Uk|Ak@Tkk #knXkXkk^kkvTkng ^kOkrTk AZkn‘ PkQkk ¢Okn^k|Pk ^kCkv@vTkng ^kOkrTk AZkn‘ä–Uk@gPkn

A B

C D




PkvYkkg Hv #knXk@kCk Gv PkvTkv Pkng bkkSZk Tk YkkTkm#kä PkvTkv SZkvZk Tk YkkTkm#kä SZkvZk ¢Tkv bkkSZk Pkkv bkgUkoOkr

^kmPk@kCkXkk^kæUk Ykkvdk H Gvä Tkv Pkv H Uk@Yk bknBkæUk Gvå SkYkmrTkm Ólì-<lFk @kCkYkkg TkQkmä ¢vTkv Pkkv

YkkvdkTkv bkkSk^kkTkm H Xkk^kTkk Gv; Bk<g bknBk YkkvdkYkkg H Gvå @kCkYkkg Av UknOZkTkk V]Ykkg Akg¥ bknBk

TkQkmå YkkKv cv Xk^Zk! ^k|Pk Av Ykck^k|PkTkkg Ukk\kTkYkkg Pkv–Pkv Uk|Ak@Tkm ¢gPk@gCk#knlü ^kSkPkm HkZk Tkv

YkkvdkYkkCkr bkSkkPkkv HkZk–Pkv Pkng \kdkYkkg @kBkHvå #knüPkkTkm bkkQkv bkkQkv Hv ^k|Pk–Ykck^k|PkTkkg Ukl@OkkYk ckvZk

Pkv YkkvdkTkng lTklYkûk Gvä Uk@gPkn H@kUkOk #knüPkk HvTkv Uk|CkKm TkQkm Tkv ¢vA\kk @kCkTkm Xkk^kTkkYkkg H Hv

@kvAk¥ CkZkkv Gv ¢vTkng Pkkv ^k|PkklRTkng Ukk\kTk UkOk bkgbkk@Tkng Ak@Ok QkkZk Gv Tkv Pkv Rn:Bk H UkkYkv Gvå ¢k

@mPkv YkkvdkYkkCkr bklcPkTkk ZkQkkQkr ^k|Pk–Ykck^k|Pk bkYZkCÓlìTkv ckvZk Gv–¢v ^kkPk ¢kYkkg ¢k^km Ck¥å

^kFFkv ^k|PkTkkg Ukl@OkkYk ¢k^k#kvä ¢vTkkQkm UknOZk ªFkm HkPkTkk WkgSkk#kv Tkv Rv k\kkvATkk ¢zFkPZk ^kwXk^k

Yk]#kvä–UkOk cv YkkvdkkQkmr! Pkng ¢vTkm <lFk Av Xkk^kTkk A@m#k Ykkä Xkk^kTkk Pkkv YkkvdkTkm H A@Hv Av A>kk@v

¢k @kCk PkkvMng Tkv A>kk@v YkkvdkR#kk UkkYkng! AvYkAv YkkvdkYkkg H ¢klPYkA bknBk Gvä b^kCkrTkk ^kwXk^kYkkg bknBk

TkQkmä PZkkg UkOk ¢kAn]PkkTkk ¢gCkk@k Gvå SkYkmrTkv UkOk b^kCkrYkkg HvK\kkv @kCk Tkv l^kakZkPkpaOkkTkk Xkk^k

Gv PkvK\kkv A\kv#k Gvä SkYkmrTkv PkvTkkQkm GoK^kkTkm Xkk^kTkk Gvå ¢k^km Xkk^kTkkQkm YkkvdkTkv ¢Qkvr Hv ^k|Pk–Ykck^k|PkTkng Ukk\kTk A@^kkYkkg ¢k^kv Pkv bk^kr bkV] Gvå Tkv ¢kTkkQkm §\kKm bkgbkk@Tkk b^kCkkrlRTkk bknBkTkm

Xkk^kTkkQkm Hv Akg¥ A@^kkYkkg ¢k^kv Pkv Rn:BkTkng Tkv Xk^kXk|YkOkTkng Ak@Ok Gvå YkkKv YkkvdkkQkmr Xk^Zkkv¢v

¢kPYkkTkk êkük-ekkTk-¢TknXk^k A@mTkv ^kmPk@kCkPkkTkm Xkk^kTkkQkm #kl$Pk¢Tknbkk@ ^k|Pk–Ykck^k|Pk A@^kkg

Hkv¥¢vå HvYk Akv¥¢v £aKbQkkTkv H^kkTkkv bkkFkkv YkkCkr HkOZkkv Gv UkOk Fkk\kPkkg QkkvMm ^kk@ \kkCkv Gv

PkkvUkOk Pkv YkkCkvr H Gvä PkvYk SkYkmr Æ^kv ^kmPk@kCkPkkTkkv YkkCkr RvBZkkv Gvä @kCk@lcPk b^kXkk^kTkv HkOZkkv

Gv UkOk bk^krQkm @kCk K]Pkkg QkkvMm ^kk@ \kkCkv Gvä PkkvUkOk Pkv YkkvdkTkk YkkCkrYkkg H Gvå Uk@gPkn HvOkv bkkFkkv

YkkCkr HkOZkkv TkQkmä l^kUk@mPk YkkCkr YkkTZkkv Gv Pkv #knXk@kCk A@v PkkvZk bkgbkk@Tkk YkkCkvr Gvå

&lTkékZkQkm ^kmPk@kCkXkk^k H YkkvdkTkng bkkSkTk Gvä #knXk@kCk Bk@vBk@ YkkvdkTkng bkkSkTk TkQkm"–¢vYk

AcvPkkg Akv¥Tkv Pkv ^kkPk Tk <Fkv Pkkv Acv Gv Av Xkk¥ä ¢Ykv WkmHng #kng A@m¢v! ^kmPk@kCkRv kv Acv\kkv bkPZk

YkkCkr H ¢k Gvå HvYk UkÚTkgRm b^kkYkm Wk|ôFkZkr–¢ìAYkkg Wk|ôFkZkrTkng §ûkYk ^kOkrTk A@mTkv Gv\\kv Acv

Gv Av–Hv YknYkndkn Gv PkvTkk YkkKv ïkmbkgCkTkk lTkakvSkTkkv ¢k §UkRv#k Ykx AZkkvr Gvä Uk@gPkn Hv Æ^kkv XkkvCkæUkm

@kCkTkk Rl@ZkkYkkg MoWkv\kk Gv PkvYkTkv ¢k Wk|ôFkZkrTkkv §UkRv#k Tk <Fkv Pkkv Pkv¢kv Ykk@k §Uk@ ¿kvSk Tk

A@#kkvä AvYkAv cng Pkkv YknlTk Gng; YknlTk Ukkbkv Pkkv ¢k^kkv ^kmPk@kCkm H §UkRv#k ckvZkä Akg¥ @kCkTkk UkkvakOkTkm

^kkPk YknlTk Ukkbkv Tk ckvZkå PkvYk ¢c{ YkkvdkTkk Ukn<akkQkrYkkg UknOZkTkkv lTkakvSk A@m¢v PZkkg @kCkTkm <lFk^kk]k

Akv¥ Æ^kkvTkv Pkv Tk <Fkv Pkkv dkYkk A@Hkvä AvYkAv bkgPkkvTkkv §UkRv#k Pkkv YkkvdkTkm Uk|SkkTkPkkTkkv Gv ¢vK\kv

PkvYkkg @kCkTkv ¢kR@OkmZk AvYk Acv kkZk? Xkk¥ä Pkk@kQkm WkSkkv @kCk ¢PZkk@v Xk\kv Tk GoKm #kAvä UkOk

¢v GkvM^kk Hv kkv Gv ¢v kng bkkFkng SZkvZk Pkkv Ukcv\kkg Tkœm A@å SZkvZk bkkFkng c#kv Pkkv PZkkg UkckxFkk#kvå

UkOk SZkvZk H BkkvKng @kBkm#k—@kCkTkv SZkvZk @kBkm#kä Pkkv @kCk PkkvMmTkv ^kmPk@kCkPkk A>kkgQkm \kk^km#k?

YkkKv bkPZk YkkCkr ^kmPk@kCkm bkgPkkv¢v Uk|lbkü AZkkvr Gvå

❀




±27²

Íkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkn gÍkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkn gÍkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkn gÍkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkn gÍkk^kASkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkn g

¢glPkYk V]¢glPkYk V]¢glPkYk V]¢glPkYk V]¢glPkYk V]—YkkvdkYkkvdkYkkvdkYkkvdkYkkvdk

êkk^kASkYkrTkkv ¢lSkAk@ UkoOkr A@Pkkg YkgCk\k ¢k#km^kkrRUko krA

êkm YknlTk@kH Acv Gv Av ¢k êkk^kASkYkrTkkv Uk|Ak#k HZk^kgPk @ckvåååå¢k^kk

SkYkrTkk ¢k@kSkA Æ^kkv HZk^kgPk @ckvå SkYkrTkm ¢k@kSkTkk^kMv H YkTknaZkXk^kTkm

bkV]Pkk Gvå

¢k Rv#k^k|Pk§ÛkvPkTk ¢lSkAk@Ykkg êkm UkÚTkgRm YknlTk@kHv êkk^kATkkg SkYkrTkng DkOkng ^kOkrTk 26

CkkQkkYkkg AZkn‘å c^kv Gv\\km CkkQkkYkkg ¢k#km^kkrRUko krA ¢lSkAk@ bkYkkUPk A@Pkkg Acv Gv Av §ûkYk

A\ZkkOkTkm Uk@gUk@kUko krA YkkvdkV] RvTkk@ ¢v kk ¢k Rv#k^k|PkTkkv §ÛkvPk HZk^kgPk ^kPkkvr—


Zk’Aù\ZkkOkU@gU@kUrOkU@g Xk^Zkk’YkTkkg bkgbkpPkwúúúúúúúúúúúúúúúúUZkrTPv ZkRTkTPbkkwBZkbkRTkg Ykkvdkg RRklP Sk|n kYk ~ úú’úúúúúúúúúúúúPÄkmZkkRlPRn\krXkg bknTk@PkYknBZkvCknrOkw: ÉkklUPgúúúúúúúúúúúúúúúúÌkmYk’UEœHkTklTRlXks^k@lFkPg Rv#k^k|Pkv+ZkkvPTkYk ~úú’’27’’

¢Qkr :—êkmYkkTk~ UkÚTkTRm YknlTk ÿk@k @Fk^kkYkkg ¢k^kv\k Hv Rv#k^k|PkkvÛkvPkTk TkkYkTkng Uk|A@Ok

bkgbkk@Ykkg Xk^Zk Æ^kkvTkv A\ZkkOk Uk@gUk@k ¢kUk^kkYkkg PkPUk@ Gvä ¢gPkv Hv lTkékZkQkm ¢TkgPk bknBkTkk

bQkkTkXkoPk Ykkvdk ¢kUkv Gv PkQkk Hv §ûkYk YkTknaZk UkZkkrZk ¢klR CknOkkv ^kMv Uk|kUPk A@k^kkZk Gv; ¢v kng

Pkv Rn\krXk Rv#k^k|PkkvÛkvPkTk HZk^kgPk ckvå 27å

SkYkmr Æ^kTkkg ¢k Rv#k^k|Pk Av Hv bkgbkk@Ykkg Pkkv §ûkYk A\ZkkOkTkm Uk@gUk@k (–Fk¿^kPkmrUkRä

£TÜUkRä PkmQk‘A@UkR ^kCkv@v) RvTkk@ Gv ¢Tkv ¢gPkv ¢TkgPk bknBkTkk SkkYk ¢v^kk YkkvdkTkv Fkkvœbk ¢kUkv

Gvä êkmYkkTk~ UkÚTkgRmYknlTk¢v HvTkng ^kOkrTk AZkn‘ Gvä PkQkk §ûkYk Rn\krXk YkTknaZkUkOkng Tkv bkYZkCR#krTkklR CknOk

PkvTkk ^kMv HvTkm Uk|klUPk QkkZk Gvä ¢v kk ¢k Rv#k^k|PkTkng §ÛkvPkTk HZk^kgPk @ckvå

A B

C D




Hv Æ^k SkYkmr Gvä HvTkv ¢kPYkkTkng XkkTk Gvä Hv YkkvdkYkkCkrTkm bkkSkTkkYkkg PkPUk@ Gvä ¢vTkv ^k|Pk-

Ykck^k|PkTkk @kCkQkm ¢v kk ªFkk UknOZk WkgSkkZk Gv Av Fk¿^kPkmrUkOkngä PkmQk‘A@UkOkng ^kCkv@v \kkvAkvûk@ UkR^km

Yk]v Gvä UkgFkA\ZkkOkA ^kCkv@vTkm A\ZkkOkUk@gUk@k PkvTkv Uk|kUPk QkkZk Gvä Tkv ¢gPkv @kCk PkkvMmTkv Pkv Ykkvdk

UkkYkv Gvå

Hn¢kvä ¢k YkTknaZkUkOkkTkm bkV]PkkTkkv §UkkZk! Æ^kTkYkkg SkYkrTkkv §\\kkbk HvOkv AZkkvr TkQkmä

¢kPYkkTkk lcPkTkv YkkKv @kCkklR DkKkM>kk TkQkmä Tkv ¢vA\kk l^kakZkXkkvCkTkk UkkUkXkk^kYkkg H Æ^kTk ^kmPkk^Zkng

Gv Pkv Pkkv lTkaV] ¢^kPkk@ CknYkk^kmTkv bkgbkk@Ykkg H @BkMv Gvå PZkk@v SkYkkrPYkk-êkk^kA Pkkv ¢kPYkkTkk

lcPkTkkv §UkkZk A@v Gvä ^k|PkklR Skk@Ok A@v Gv Tkv b^kCkrYkkg H¥ PZkkgQkm YkTknaZk Qk¥ YknlTkUkOkng \k¥

Yknl$Pk UkkYkv Gvå

Xkk¥ä ¢k^kng §ûkYk YkTknaZkUkOkng Tkv PkvYkkgZk SkYkkrPYkkTkk bkgCkTkkv ¢k^kkv ZkkvCk bkgbkk@Ykkg Wkcn

Rn\krXk Gv; Ykck XkkCZkv PkTkv ¢k^kkv bknZkkvCk Yk»Zkkv Gv Pkkv PkvYkkg bk^krekTkm ¢kv]BkkOk A@mTkv

bkYZkA~P^kklR CknOk Uk|CkK A@å Tkv Pkv §Uk@kgPk #kl$Pk¢Tknbkk@ ^k|Pk ¢gCkmAk@ A@mTkv RkTk ^kCkv@v A@å

¢v RkTkTkkv Pkkv DkOkk Uk|Ak@v §UkRv#k ¢kUZkkvå PZkkg Akv¥ Acv Av–¢kUk RkTkTkm ^kkPk A@kv Gvä UkOk

¢Ykk@v ¢kCk]-UkkG]Tkkv (ïkm-UknÒkklRTkkv) Akg¥ l^kFkk@ A@^kkv Av Tkc{?–Pkkv Acv Gv Av Xkk¥ä

Pkng H@k Skm@kv Qkk! Hkv PkTkv ¢kCk]-UkkG]Tkk Pkk@k lcPkTkkv bkkFkkv l^kFkk@ ckvZk Pkkv ¢PZkk@v

H Pkng YkYkPkk DkKkMå ^kPkrYkkTkYkkg ïkm-UknÒkklRTkkg WkckTkv Pkng YkYkPkkYkkg MoWZkkv @cv Gv Tkv UkkvPkkTkk

Xkl^kaZkTkk lcPkTkkv l^kFkk@ A@Pkkv TkQkmå ïkm-UknÒkklRTkng Xkl^kaZkYkkg cng Yk@m H¥#k Pkkv #kng Qk#kv–¢vYk ¢vTkkv l^kFkk@ A@v Gvä UkOk Xkl^kaZkYkkg Ykk@k ¢kPYkkTkng #kng Qk#kv–¢vTkk l^kFkk@ AvYk TkQkm

A@Pkkv? ¢@vä @kCk PkkvMmTkv bkYkklSk A@^kkTkkg KkOkkg ¢k^Zkkg PkvYkkg ^k]m ¢kCk]-UkkG]Tkk WkmHk

#kng l^kFkk@ ckvZk? HCkPkTkk Æ^kkvTkv bkgZkkvCk-l^kZkkvCk Pkkv UkkvPkUkkvPkkTkk §RZk¢Tknbkk@ bkkwTkv QkZkk

A@#kvä ¢v Akg¥ Pkk@kg AZkk‘ TkQkm QkPkkgå YkkKv Xkk¥ä Uk@Tkng TkkYk \k¥Tkv Pkng Pkk@m YkYkPkkTkv \kgWkk^k

Tklcå Xk\kv \kkBkkv-A@kvMkv ælUkZkkTkm YkoMm ckvZk UkOk RkTk Hv TkQkm A@Pkkv Pkv Pkkv ñRZkTkkv @gA

Gvå ¢vTkk A@Pkkg Pkkv ¢kvGm YkoMm^kk]kv UkOk Hv SkYkrUk|bkgCkYkkg PkTk-YkTk-SkTk §\\kkbkUko krA ^kkUk@m

#kAv Gv Pkv §Rk@ Gvä PkvTkm \kdYkm ¢Tkv PkvTkng Æ^kTk bkV] Gvå bk@Ak@m KvA~bk (A@^kv@k) ^kCkv@vYkkg

Uk@kOkv ¢kUk^kng UkMv Pkv ¢kUkv UkOk SkYkrTkk AkYkYkkg ckx#kQkm ^kkUk@Pkkg Æ^k Tk Fkk\kv Pkkv ¢kFkkZkrRv k

Acv Gv Av Xkk¥ä PkTkv Pkk@m \kdYkmTkkv bkRnUkZkkvCk A@Pkkg TkQkm ¢k^kMPkkvä PkTkv Rv k-Ckn<-SkYkrTkm

Xkl$Pk A@Pkkg TkQkm ¢k^kMPkmä Tkv PkTkv êkk^kASkYkrTkng Ukk\kTk A@Pkkg TkQkm ¢k^kMPkngå êkk^kA Pkkv Rv k-

Ckn<-SkYkrTkv BkkPk@ §\\kkbkUko krA RkTkklR A@vå ¢vA YkkOkbk Acv Av Ykck@kH! YkTkv ^kvUkk@Ykkg

UkFFkmbk \kkBk ælUkZkk Yk]v PkvYk cPkkä UkOk ¢KAm CkZkkä Hkv Pkv Yk]v Pkkv PkvYkkgQkm UkkgFk \kkBk

ælUkZkk SkYkkrRkYkkg ^kkUk@^kkTkk Xkk^k cPkk; YkkKv ¢k#km^kkrR ¢kUkkv! ¢@v Yko@Bk! #kvTkk ¢k#km^kkrR?

#kng Pkk@kv \kkvXk Ukkvak^kk ekkTkm PkTkv ¢k#km^kkrR ¢kUkv! ekkTkm Pkkv SkYkrTkm ¢k@kSkTkkTkk ¢k#km^kkrR




¢kUkvå UkkgFk \kkBk ^kkUk@^kkTkm ^kkPk A@mTkv Bk@vBk@ Pkkv ^kmbk \kkBk \kv kk Gvä Tkv ¢vTkm YkYkPkk

Ukkvak^km Gvå &HkOkm Hkv¥Tkv Iv@ Bkk¥ \k. UkGm ¢vTkm R^kk A@m#k"–¢vTkk Hv km Pkk@m YkoBkrPkk

Gvå PkTkv Bk@vBk@ SkYkrTkkv Uk|vYk ckvZk Tkv Pkk@v @kCk DkKkM^kkv ckvZk Pkkv ¢PZkk@v Pkk@m Ukkbkv Gv

PkvYkkgQkm @kCk DkKkMTkv! Pkk@v @kCk DkKkMmTkv RkTk A@^kng ckvZk Pkkv AkvOk PkTkv @kvAv Gv? Xkk¥ä ¢k^kng

YkTknaZkUkOkng Tkv ¢k^kkv ¢^kbk@ UkkYkmTkv Pkng SkTk Ykv]^k^kkTkm PkpaOkkTkk UkkUkYkkg Pkk<g Æ^kTk ^kvMVm

@õkkv Gv!–¢vTkv WkR\kv SkYkrTkm ¢k@kSkTkk A@å SkYkrTkm ¢k@kSkTkk ^kMv H YkTknaZkXk^kTkm bkV]Pkk

Gvå SkYkrTkm ¢k@kSkTkkYkkg ^kFFkv UknOZkV]æUk YkkvKk YkkvKk lTkSkkTk bkcvHv ¢k^km Yk]#kvä—Pkk@v ¢vTkm

£FGkZk Tklc A@^km UkMvå—&YkkgCkv ¢vTkv ¢kDkvä ¢Tkv PZkkCkv ¢vTkv ¢kCkvä"—UknOZkTkm £FGk A@v

Gv PkvTkv §ûkYk UknOZk ckvPkkg TkQkmä YkkgCkv ¢vTkv ¢kCkv ¢vK\kv Av Ro@ HkZk Gv; Tkv PZkkCkv ¢vTkv

¢kCkv ¢vK\kv Hv UknOZkTkm <lFk GkvMmTkv FkwPkTZkTkv bkkSkv Gv PkvTkv UknOZkTkk NCk\kk bkkYkv ¢k^kv Gvå

SkYkmr Æ^k ¢kPYkkTkng XkkTk A@mTkv Tkv UknOZkTkm ¢lXk\kkak GkvMmTkv Ykkvdk Pk@V Fkk\k^kk YkkgM>kk Gvä

DkOkkv UkgQk AUkkZkkv Gvä QkkvMkv WkkAm Gvå PZkkg Ukn<akkQkrTkm YkgRPkkQkm #knXk@kCk QkZkkv ¢vK\kv b^kCkkrlRTkk

¢vAkR–Wkv §ûkYk Xk^kæUkm SkYkr#kk]kYkkg QkkvMm^kk@ @kvAkOkk Gvä PkvTkv ¢v kk ªFkk UknOZk ckvZk Av

%Zkkg HTYkv PZkkg Rl@ZkkYkkg YkkvPkm UkkAvä ¢kAk#kYkkgQkm @HAOkkv ªFkk @PTkæUkv Ukl@OkYkmTkv ^k@bkvä

UkQQk@Tkm BkkOkYkkg Tkm\kYklOk UkkA^kk YkkgMvä @kHk QkkZk PZkkg Uk|Hk UkkbkvQkm ¢vTkv Uk@kOkv A@^kv@k

\kv^kk Tk UkMv UkOk Uk|Hk bkkYkv Fkk\kmTkv Rv^kk ¢k^kvä ¢vTkv bkgPk-YknlTk SkYkkrPYkkTkkg Kkv]kg Tkv

PkmQk‘A@Rv kTkkv ZkkvCk Yk]vä Tkv bkgPkkvTkk ZkkvCkYkkg UkkGkv ¢k@kSkAXkk^k Uknì A@mä @kH^kwXk^k GkvMm

YknlTk Qk¥ Av k]ekkTk Uk|CkKk^km bkkdkkPkú~ Ykkvdk UkkYkvå

bk^krekRv kTkm ¢kv]BkkOkUko krA êkk^kAv Hv SkYkrTkm ¢k@kSkTkk A@m PkvTkng ¢k §ûkYk

V] Gvä –Pkv HZk^kgPk ckvååååTkv PkvTkv bkkSkTkk@k bkkSkAkv HCkPkYkkg HZk^kgPk ckvå—¢k^kk

¢k#km^kkrR bkkQkv ¢k ¢lSkAk@ bkYkkUPk QkkZk Gvå

±êkm UkÚTkgRmUkFFkmbkmTkk Rv#k^k|Pk-§ÛkvPkTk §Uk@ Ukoå êkm AkTkÆ b^kkYkmTkkg Uk| kFkTkkv UkoOkrå²

q q q


17



b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk

±Fkk@ Wkkv\kQkm b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk A@Pkkg Bkkbk Uk|^kFkTk²

(bkYkZkbkk@ A\k#k-211) (bkgå 2022 Ak@PkA bknR 3 PkQkk 4)

❃

XkCk^kkTk bk^krekRv kv HkvZkv\kkv ^kbPknb^kXkk^k Av kkv Gvä PkvYkkg APkkr-AYkrUkOkng

A¥ @mPkv Gv Pkv ¢TkvA Uk|Ak@v ÓìkTPk ¢Tkv Zknl$PkQkm DkogKm DkogKmTkv bkYkHk^kmTkvä

Pkv b^kXkk^kTkk lTkOkrZkYkkg A¥ @mPkv YkkvdkYkkCkr ¢k^kv Gv Pkv Ukoå Ckn<Rv kv ¢k

Wkv Uk| kFkTkkvYkkg WkPkk^Zkng Gvå ¢kYkkg Ckn<Rv kv DkogKm DkogKmTkv XkvRekkTk A@k^Zkng Gv

Tkv ^kmPk@kCkYkkCkrTkk @cbZkXkoPk b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk A@Pkkg Aõk‹g Gv Av

bk^krekRv kv Acv\kk ¢k Uk@Yk bkPZk ^kmPk@kCkm l^kekkTkTkv bkYkH#kv PkvTkng ¢Uko kr

A\ZkkOk Qk#kvå

(Ckn<Rv kTkm ¢kekkTknbkk@ ¢k Wkv Uk| kFkTkkv UkOk ¢k UknbPkAYkkg ¢kUk^kkYkkg ¢k^Zkk Gvå)

APkkrAYkrbkgWkgSkm XkvRekkTk A@k^kPkkg ¢kFkkZkrRv k Acv Gv Av—

TkTkn Ul@OkkYk .^k lAù\k AùYkr l^klTkËkZkP:úúúúúúúúúúúúúúúúúúúúbk Xk^klP TkkU@bZk Ul@OkklYkTk .^k Xk^kvPú~úú’úúúúúúúúúúúúúúúúúúTk Xk^klP AùPpr#koTZklYkc AùYkr Tk FkwAùPZkkúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúúú†bQklPl@c ^kbPnTkkv Xk^kPn AùPpr PRv k PP:úú’’211’’

^kbPkn UkkvPkv H UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkTkm APkkr Gvä Tkv WkmHk bkkQkv PkvTkv APkkr-AYkrUkOkng TkQkm–¢v

lbkükTPk ¢c{ Fkk@ Wkkv\kQkm ¢kFkkZkrRv kv bUkì bkYkHk^Zkkv Gv—

1å Ukl@OkkYk ¢vK\kv Av UkZkkrZk Pkv H AYkr Gv–AkZkr Gvå

A B

C D




2å Pkv Ukl@OkkYk UkkvPkkTkk ¢kêkZkXkoPk Ukl@OkkYkmTkk H ckvZk Gvä ¢TZkTkk Tklc; AvYkAv Ukl@OkkYk

UkkvPkUkkvPkkTkk ¢kêkZkXkoPk Ukl@OkkYkm (Ü^Zk)Tkk ¢kêkZkv ckvZk Gvä ¢TZkTkk Ukl@OkkYk ¢TZkTkk

¢kêkZkv ckvPkk TkQkmå

3å AYkr APkkr ^kCk@ ckvPkng TkQkmä ¢vK\kv Av Ukl@OkkYk ^kbPkn ^kCk@ ckvPkk TkQkmå

4å ^kbPknTkm bkRk ¢vAæUk lbQklPk (AoKbQkPkk) ckvPkm TkQkmä AvYkAv ^kbPkn Ü^Zk–UkZkkrZkb^kæUk Gvå

—¢k @mPkvä ¢kPYkk Av HM WkSkmZkv ^kbPkn b^kZkg UkkvPkv H UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkæUk AYkrTkm APkkr

Gv–¢v ^kbPknb^kæUkTkkv Ykck lbkükTPk ¢kFkkZkrRv kv bkYkHk^Zkkv Gvå–PkvTkk §Uk@Tkng ¢k Uk|^kFkTk Gvå ¢k

Uk|^kFkTkYkkg ¢TkvA UkMBkkgQkm bUkìmA@Ok A@mTkv Ckn<Rv^kv XkvRekkTk DkogKm DkogKmTkv bkYkHk^Zkng Gvå

❃

Hn¢kvä ¢kYkkg ^kbPknb^kæUkTkkv lbkükTPk Fkk@ Wkkv\kQkm bkYkHk^Zkkv Gvå ¢k HCkPkYkkg G ^kbPkn

Gvä ¢kPYkk¢kv ¢TkgPk Gvä UknR~Ck\kUk@YkkOkn¢kv ¢TkgPk Gvä PkQkk SkYkkrlbPkä ¢SkYkkrlbPkä ¢kAk#k ¢Tkv

Ak]ä—¢kYk G¢v Uk|Ak@Tkm Hv ^kbPknä PkvTkk b^kæUkTkkv ^kkbPkl^kA lTkZkYk #kng Gvä lbkükTPk #kng Gv Pkv

¢c{ Fkk@ Wkkv\kQkm bkYkHk^kv Gvå

(1) Ukl@OkkYk Pkv H AYkr

Uk|QkYk Pkkv &TkTkn Ul@OkkYk .^k lAù\k AùYkr l^klTkËkZkP:"—¢vK\kv Av Ukl@OkkYkm ^kbPknTkk Hv Ukl@OkkYk

Gv Pkv H lTkékZkQkm (FkkvœbkUkOkv) PkvTkng AYkr Gvå AYkr ¢vK\kv AkZkr; Ukl@OkkYk ¢vK\kv ¢^kbQkk; UkRkQkrTkm

¢^kbQkk Pkv H Bk@vBk@ PkvTkng AYkr–AkZkr Gvå Ukl@OkkYkm ¢vK\kv ¢kBkm FkmHä Pkv Hv Xkk^kæUkv Ukl@OkYkv

Gv PkvTkv Ukl@OkkYk Acv kkZk Gvå Ukl@OkkYk Ackvä APkr Zk Ackvä AkZkr Ackvä UkZkkrZk Ackv Av AYkr Ackvä

–Pkv ^kbPknTkk Ukl@OkkYk H Gvå

HvYkAv–¢kPYkk ekkTkCknOkb^kæUk Gvä PkvTkng Ukl@OkYkTk QkPkkg ekkTkTkm HkOk^kkTkm UkZkkrZk Qk¥ Pkv

PkvTkng AYkr Gvä Pkv PkvTkng ^kPkrYkkTk AkZkr Gvå @kCk Av Rvc Pkv Akg¥ ekkTkTkng AkZkr TkQkm; UkOk &¢k @kCk

Gvä ¢k Rvc Gv" ¢vYk PkvTkv HkOkTkk<g ekkTk Gv Pkv ¢kPYkkTkng AkZkr Gvå ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk Pkv ¢kPYkkTkng

AYkr Gv Tkv HMTkk Ukl@OkkYk ¢vK\kv HMTkm ¢^kbQkk Pkv HMTkng AkZkr Gv;—¢k @mPkv ¢vA Wkkv\k Aõkkvå

(2) Ukl@OkkYk ^kbPknTkng H ckvZk Gvä WkmHkTkng Tklc

c^kv ¢k WkmHk Wkkv\kYkkg Acv Gv Av Hv Ukl@OkkYk Gv Pkv Ukl@OkkYkm UkRkQkrTkng H QkkZk Gvä Pkv

Akv¥ WkmHkTkk ¢kêkZkv QkPkng TkQkmå HvYkAv êk^kOk ^kBkPkv Hv ekkTk QkkZk Gv Pkv ekkTk AkZkr Gv–AYkr Gvå

Pkv AkvTkng AkZkr Gv? Pkv Akg¥ #kWRkvTkng AkZkr TkQkm UkOk Ukl@OkkYkm ^kbPkn–Hv ¢kPYkk PkvTkng H Pkv AkZkr Gvå

Ukl@OkkYkm ^kCk@ Ukl@OkkYk ckvZk Tklcå ¢kPYkk Ukl@OkkYkm Gv–PkvTkk ^kCk@ ekkTkUkl@OkkYk Tk ckvZk–¢v




lbkükTPk Gv; UkOk ^kkOkm ^kCk@ ekkTk Tk QkkZk–¢v ^kkPk bkkFkm TkQkmå #kWR ^kCk@ ekkTk Tk ckvZk–¢vYk

Tklcä UkOk ¢kPYkk ^kCk@ ekkTk Tk ckvZkå ¢k @mPkv Ukl@OkkYkmTkk ¢kêkZkv H ekkTkklR Ukl@OkkYk Gvå

Hn¢kvä ¢k Ykck lbkükTPk Gv; ^kbPknb^kæUkTkkv ¢k ¢WkklSkPk lTkZkYk Gvå

Ukl@OkkYkmTkk ¢kêkZkv H PkvTkk Ukl@OkkYk QkkZk Gvå HkOkTkk@ ¢kPYkk Pkv Ukl@OkkYkmä PkvTkk ¢kêkZkv

H ekkTk QkkZk Gv; Pkv ekkTkUkl@OkkYk ¢kPYkkTkk Gvä ^kkOkmTkk Tklcä ^kkOkmTkk @HAOkkvTkk ¢kêkZkv Pkv

ekkTkUkl@OkkYk TkQkm QkPkkä UkOk ekkTkb^kXkk^km ¢kPYk^kbPknTkk ¢kêkZkv Pkv Ukl@OkkYk QkkZk Gvå ¢kPYk^kbPkn

lÒkAk] KATkk@ Ukl@OkkYkm Gv Pkv UkkvPkv æUkkgPk@ Qk¥Tkv Tk^km Tk^km ¢^kbQkkUkOkv Uk\kKv Gvä PkvTkk ekkTk–¢kTkgR ^kCkv@v Hv ^kPkrYkkTk Xkk^kkv Gv Pkv PkvTkk Ukl@OkkYk Gvå

&Ukl@OkkYk" Ukl@OkkYkmTkk H Gv Tkv WkmHkTkk TkQkmä–¢vYkkg HCkPkTkk WkSkk UkRkQkkvrTkkv lTkZkYk

¢k^km HkZk Gvå Ukl@OkkYk Ukl@OkkYkmTkk H ¢kêkZkv ckvZk Gvä WkmHkTkk ¢kêkZkv ckvPkk TkQkmå

ekkTkUkl@OkkYk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv Gvä ^kkOkm ^kCkv@v WkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkmå ¢vK\kv ¢kYkkg Uk@ bkkYkv

Hkv^kkTkng Tk @õkng UkOk UkkvPkkTkm ^kbPkn bkkYkv Hkv¥Tkv b^kbkTYknBk Ukl@OkYk^kkTkng @õk‹gå PkvYkkg YkkvdkYkkCkr ¢k^km

HkZk Gvå

^kkOkm Pkv ¢TkgPkk HM–Uk@YkkOkn¢kvTkm ¢^kbQkk Gvå Pkv PkvTkk Uk@YkkOkn¢kvTkk ¢kêkZkv Gvå

Wkkv\k^kkTkm Hv £FGk Qk¥ PkvTkk ¢kêkZkv XkkakkTkk Ukl@OkkYk ÒkOkAk]Ykkg TkQkmå c^kv £FGk Qk¥Tkv Xkkakk

TkmA]m Pkv ^kBkPkv PkvTkng Hv ekkTk QkZkngä Pkv ekkTk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv QkZkng Gvä XkkakkTkk ¢kêkZkv Av £FGkTkk

¢kêkZkv Pkv ekkTk QkZkng TkQkmå

Ukl@OkkYk UkkvPkkTkk ¢kêkZkXkoPk Ukl@OkkYkmTkk H QkkZk Gvä WkmHkTkk ¢kêkZkv QkPkk TkQkmä–¢kYk

¢lbPk-TkklbPkQkm ¢TkvAkTPk A@mTkv ^kbPknb^kæUk bkYkHk^Zkng Gvå bkPZkTkk lbkükTPkTkm ¢vK\kv Av ^kbPknTkk

bkPkú~b^kæUkTkm ¢k ^kkPk Gvä PkvTkv ¢kv]BZkk ^kCk@ YkoNUkOkv ¢ekkTkYkkg Æ^kTk Ckk]m TkkgBkv Gvå UkOk

Xkk¥! ¢kPYkk #kngä HM #kngä PkvTkm lXkTTkPkk bkYkÆTkv ^kbPknb^kæUkTkk ^kkbPkl^kA bkPkú~Tkv HkOZkk ^kCk@

ekkTkYkkg bkPkú~UkOkng QkkZk H Tklcä ¢vK\kv bkYZkCekkTk QkkZk Tklc; ^kbPknb^kæUkTkk bkPZkekkTk ^kCk@ <lFk

Tkv êkük UkOk bkkFkm QkkZk Tklcä bkkFkm êkük ^kCk@ ^kbPknYkkg lbQk@PkkæUk Fkkl@Òk Uk|CkKv Tklcä #kkglPk

QkkZk Tklcä bkYkkSkkTk Av bknBk QkkZk Tklcå YkkKv ^kbPknb^kæUk #kng Gv Pkv Ukcv\kk bkYkHå ^kbPknb^kæUk

bkYkHPkkgä Ykk@k Ukl@OkkYk Uk@Qkm Tkv Uk@Tkk Ukl@OkkYk Ykk@kQkm–¢v km Uk@klêkPkWknlü @cv Tklc ¢vK\kv

b^kklêkPk–b^kbkTYknBk Ukl@OkYkTk Uk|CkKvä Pkv SkYkr Gvå

¢kPYkkTkv Hv ekkTk QkkZk Gv Pkv HkOk^kkTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv Gvå Pkv Ukl@OkkYk

^kkOkmTkk ¢kêkZkv QkZkk TkQkmä AkTkTkk ¢kêkZkv QkZkk TkQkm PkvYk H Pkv ^kBkPkTkm £FGkTkk ¢kêkZkv UkOk

QkZkk TkQkmå HkvAv £FGk Pkv UkOk ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk Gvä UkOk Pkv Ukl@OkkYkTkk ¢kêkZkv ekkTkUkl@OkkYk

TkQkmä ekkTkUkl@OkkYk ¢kPYk^kbPknTkk ¢kêkZkv Gv–YkkKv ^kbPkn bkkYkv Hkvå




Wkkv\k^kkTkm £FGk QkkZkä ckvL Fkk\kvä Xkkakk TkmA]v Tkv Pkv ^kBkPkv Pkv Uk|Ak@Tkng ekkTk QkkZkä–¢k

Fkk@ Uk|Ak@ ¢vAbkkQkv Gv GPkkg Akv¥ Akv¥Tkk ¢kêkZkv TkQkmä bkkw UkkvPkUkkvPkkTkk Ukl@OkkYkmTkk H ¢kêkZkv

Gvå £FGk Pkv ¢kPYkkTkk Fkkl@ÒkCknOkTkk Ukl@OkkYk Gvä ckvL Fkk\kv Pkv ckvLTkk @HAOkkvTkm ¢^kbQkk Gvä

Pkv ¢^kbQkk £FGkTkk ¢kSkk@v Qk¥ TkQkmå Xkkakk TkmA]m Pkv Xkkakk^kCkrOkkTkk @HAOkkvTkm ¢^kbQkk Gvä

Pkv ¢^kbQkk £FGkTkv ¢kêkZkv Av ckvLTkv ¢kêkZkv Qk¥ TkQkmä UkOk Ukl@OkkYkm ¢v kk @HAOkkvTkk ¢kêkZkv

Pkv Xkkakk Qk¥ Gvå ¢Tkv Pkv ^kBkPkTkng ekkTk ¢kPYk^kbPknTkk ¢kêkZkv Gvä £FGkTkk Av XkkakkTkk ¢kêkZkv

TkQkmå ¢k^kng ^kbPknb^kæUk Gvå

Xkk¥ä ÒkOkAk] ÒkOk\kkvAYkkg bk^krek XkCk^kkTkv HkvZkv\kkv ¢k ^kbPknb^kXkk^k Gv PkvTkv HkOZkk ^kCk@ä

¢Tkv bkYkH^kkTkm R@Ak@ ^kCk@ ¢kgSk]kTkm HvYk Fkk\Zkkv HkZk Gvä UkOk ^kbPknb^kæUkTkk bkkFkk ekkTk

^kCk@ A>kkgZk A\ZkkOk TkQkmå ¢k ^kbPknb^kæUk ^kk@g kk@ \kdkYkkg \k¥Tkv Ukl@OkkYkYkkg XkvRekkTk A@^kk

YkkKvTkm ¢k ^kkPk Gvå ¢vA ^kbPknTkk Ukl@OkkYk WkmÆ ^kbPknTkk ¢kSkk@v Pkkv TkQkmä Tkv Pkv ^kbPknYkkg UkOk

PkvTkk ¢vA Ukl@OkkYkTkk ¢kêkZkv WkmHk Ukl@OkkYk TkQkmä Ukl@OkkYkm-^kbPknTkk ¢kêkZkv H Ukl@OkkYk Gvå–¢k YkkvKkv lbkükTPk Gvå

dkOkv dkOkv £FGkä Xkkakk Tkv ekkTkä ÒkOkv ¢vAbkkQkv QkkZk GPkkg £FGk Tkv ekkTk Pkv Æ^kTkk

¢kêkZkv Gv Tkv Xkkakk Pkv HMTkk ¢kêkZkv Gv; £FGkTkv Ak@Okv Xkkakk Qk¥ Av XkkakkTkk Ak@Okv ekkTk

QkZkng–¢vYk TkQkm; PkvYk H £FGkTkk ¢kêkZkv UkOk ekkTk TkQkmå £FGk ¢Tkv ekkTk–¢v WkgTkv Gv Pkkv

¢kPYkkTkk Ukl@OkkYkä GPkkg ¢vATkk ¢kêkZkv WkmHk Ukl@OkkYk TkQkmå ekkTkUkl@OkkYk ¢Tkv £FGkUkl@OkkYk

WkgTkv lXkTTk–lXkTTk Gvå ekkTk Pkv £FGkTkng AkZkr TkQkm Tkv £FGk Pkv ekkTkTkng AkZkr TkQkmå %Zkkg ekkTkTkng

AkZkr £FGk UkOk TkQkm PZkkg HM Xkkakk ^kCkv@v Pkkv PkvTkng AkZkr A>kkgQkm ckvZk? ¢v Pkkv HMTkng AkZkr Gvå

HCkPkYkkg Hv Akv¥ AkZkr ckvZk Pkv bkPkú~Tkm ¢^kbQkk ckvZkä Akv¥ ^kbPknTkk Ukl@OkkYk ckvZk UkOk

^kbPkn ^kCk@ ¢ü@Qkm Ukl@OkkYk Tk QkkZkå Ukl@OkkYkmTkng Ukl@OkkYk ckvZkä KAPkm ^kbPknTkk ¢kêkZkv Ukl@OkkYk

QkkZkä Uk@Tkk ¢kêkZkv Tk QkkZkå

Uk@YkkOknYkkg ckvLTkng c\kTk Tkv XkkakkTkng Ukl@OkYkTk–¢v WkgTkv UkOk HnRm HnRm FkmH Gvå ¢kPYkkYkkg

£FGk ¢Tkv ekkTk–¢v WkgTkv Ukl@OkkYk UkOk lXkTTk–lXkTTk Gvå

ckvLTkk c\kTkTkk ¢kêkZkv XkkakkTkm UkZkkrZk TkQkmå ckvLTkng c\kTk Pkv ckvLTkk UknR~Ck\kkvTkk ¢kêkZkv

Gvä XkkakkTkng Ukl@OkYkTk Pkv XkkakkTkk UknR~Ck\kkvTkk ¢kêkZkv Gvå

ckvL ¢Tkv Xkkakk; £FGk ¢Tkv ekkTk;

¢v Fkk@vTkkv Ak] ¢vAä GPkkg Fkk@v Ukl@OkkYk HnRkå

PkvYkkg UkOk £FGk ¢Tkv ekkTk ¢v WkgTkv Ukl@OkkYk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv ckv kk GPkkgä PkvYkkg




£FGkUkl@OkkYkTkk ¢kêkZkv ekkTkUkl@OkkYk TkQkmå ekkTk Pkv ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk Gvä £FGkTkk Tklcå PkvYk

H £FGk Pkv ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk Gvä UkOk ekkTkTkk Tklcå £FGkTkv HkOkTkk<g ekkTk Pkv £FGkTkng AkZkr

TkQkmä PkvYk H Pkv ekkTk £FGkTkv A@Pkng TkQkmå £FGkUkl@OkkYk Pkv ¢kPYkkTkng AkZkr Bk<g UkOk ekkTkTkng Tklc;

lXkTTk–lXkTTk CknOkTkk Ukl@OkkYk lXkTTk–lXkTTk Gvå ¢vA H Ü^ZkYkkg ckv^kk GPkkg ¢vA CknOkTkk ¢kêkZkv

WkmHk CknOkTkk Ukl@OkkYk TkQkmå

AvK\km b^kPkgÒkPkk!! Tkv ¢kYkkg Uk@Tkk ¢kêkZkTkm Pkkv ^kkPk H A>kkg @cm?

¢kPYkkYkkg Fkkl@ÒkCknOkä ekkTkCknOk ^kCkv@v ¢TkgPk CknOkä PkvYkkg Fkkl@ÒkTkk l^kApPk Ukl@OkkYk Pkv

£FGk Gvå Pkv Fkkl@ÒkCknOkTkk ¢kêkZkv Gvä ¢Tkv Pkv ^kBkPkv Pkv £FGkTkng ekkTk QkZkng Pkv ekkTkCknOkæUk

Ukl@OkkYkmTkk Ukl@OkkYk Gvä Pkv Akg¥ £FGkTkk Ukl@OkkYkTkk ¢kêkZkv TkQkmå ¢kYk £FGkUkl@OkkYk Tkv

ekkTkUkl@OkkYk WkgTkvTkng HnRng Ukl@OkYkTk Gvä ¢vAWkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkmå

bkPkú~ HvYk Gv PkvYk PkvTkng ekkTk A@v Pkkv bkPkú~ ekkTk QkkZkä Tkv bkPkú~Tkng ekkTk A@v Pkkv PkvTkng WkcnYkkTk

Tkv ZkQkkQkrTkkv ¢kR@ QkkZkä <lFk QkkZkä êkük QkkZk Tkv PkvYkkg lbQk@Pkk QkkZk PkvTkng TkkYk SkYkr Gvå bkPkú~Qkml^kUk@mPk ekkTk A@v Pkkv SkYkr Tk QkkZkå Yko] SkYkr b^kYkkg lbQk@Pkk Gvä UkOk ^kbPknb^kæUkTkk bkkFkk ekkTk

^kCk@ lbQk@Pkk A@#kv #kvYkkg?

¢kPYkkä ¢Tkv #k@m@klR @HAOkkv lXkTTk–lXkTTk Pkû^kkv Gv; #k@m@Tkm ¢^kbQkk ck\kv–Fkk\kv–Wkkv\kv Pkv PkvTkk Ukl@OkkYkm UknR~Ck\kkvTkk Ukl@OkkYk Gvä Pkv UknR~Ck\kkvTkk ¢kêkZkv Pkv Ukl@OkkYk QkZkk Gvä

£FGkTkk ¢kêkZkv Tklc; PkvYk H £FGkTkk ¢kêkZkv ekkTk UkOk TkQkmå UknR~Ck\kTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkkTkk

¢kêkZkv YkkTk^kkä Av ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk UknR~Ck\kTkk ¢kêkZkv YkkTk^kk PkvYkkg Pkkv l^kUk@mPk YkkTZkPkkæUk

YkoNPkk Gvå

HCkPkYkkg UkOk Hv FkmH HvYk ckvZk PkvTkkQkm ©\kKm Akv¥ Acv Pkkv \kkvAkv PkvTkv YkoBkr Acv Gvä

Pkkv ¢k bk^krekv Acv\kkv \kkvAkvûk@ ^kbPknb^kXkk^k HvYk Gv PkvYk Tk YkkTkPkkg l^k<ü YkkTkv Pkkv Pkv \kkvAkvûk@

YkoBkr ¢Tkv ¢l^k^kvAm Gvå l^k^kvAm ¢Tkv l^kFkdkOk QkZkkv–A>kk@v Acv kkZk? Av ^kbPknTkk Hv Ukl@OkkYk QkZkk

PkvTkv AkZkr CkOkmä PkvTkv Ukl@OkkYkm-^kbPknTkk ¢kêkZkv bkYkHv Tkv WkmHkTkk ¢kêkZkv Tk YkkTkvä PZkk@v b^k–Uk@Tkng XkvRekkTk QkkZkä Tkv PZkk@v l^k^kvAm QkZkkv Acv kkZkå Uk@Tkk ¢kêkZkv ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYk QkPkk TkQkmå

¢c{ Pkkv l^kAk@m Av ¢l^kAk@m Hv Akv¥ Ukl@OkkYk Hv ^kbPknTkk Gv Pkv ^kbPknTkk H ¢kêkZkv Gvä Uk@Tkk

¢kêkZkv TkQkmå

UkRkQkrTkk Ukl@OkkYk Pkv H PkvTkng AkZkr Gv–¢v ¢vA ^kkPk; WkmHng Pkv Ukl@OkkYk ^kbPknTkk H ¢kêkZkv

QkkZk Gvä ¢TZkTkk ¢kêkZkv QkPkk TkQkmå–¢k lTkZkYkkv HCkPkTkk WkSkk UkRkQkkvrYkkg \kkCkn UkMv Gvå

Hn¢kvä Xkk¥! ¢k Pkkv XkvRekkTk YkkKv ^kbPknb^kXkk^kTkk lTkZkYkkv WkPkk^Zkk Gvå c]^kv-c]^kv

ÓìkTPkQkm Zknl$PkQkm ^kbPknb^kæUk lbkü A@^kkYkkg ¢k^kv Gvå




Akv¥Tkv ¢v kk Xkk^k QkZkk Av ¢vAbkkv ælUkZkk RkTkYkkg ¢kUkngä PkvTkk Pkv Ukl@OkkYk ¢kPYk^kbPknTkk

¢kêkZkv QkZkk Gv; PZkkg ælUkZkk H^kkTkm l¿Zkk Pkv ælUkZkkTkk @HAOkTkk ¢kêkZkv Gvä Æ^kTkm £FGkTkk

¢kêkZkv Tklcå c^kv Pkv ^kBkPkv Pkv ælUkZkkTkm l¿ZkkTkng ekkTkä Av £FGkTkk Xkk^kTkng ekkTk QkkZk Gv Pkv

ekkTkUkl@OkkYk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv QkZkk Gvå–¢kYk R@vA Ukl@OkkYkTkm ^kcxFkOkm A@mTkv ^kbPknb^kæUk

HkOk^kng Hkv¥¢vå

Xkk¥ä Pkk<g ekkTk Tkv Pkk@m £FGkä ¢v WkgTkv Ukl@OkkYk ¢kPYkkYkkg H ckv kk GPkkg Pkv¢kv UkOk

¢vA WkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkm Pkkv UkGm Uk@Tkk ¢kêkZkTkm Pkkv ^kkPk H #km? RkTkTkm £FGk Qk¥Tkv ælUkZkk

¢UkkZkkä PZkkg ælUkZkk H^kkTkm l¿Zkk ckQkTkk ¢kSkk@v UkOk TkQkmä ckQkTkng ck\k^kng Pkv £FGkTkk ¢kSkk@v TkQkmä

Tkv £FGkTkng Ukl@OkYkTk Pkv ekkTkTkk ¢kSkk@v TkQkmå bkkw UkkvPkUkkvPkkTkk ¢kêkZkXkoPk ^kbPknTkk ¢kSkk@v Gvå

Hn¢kvä ¢k bk^krekTkk Dk@Tkk l^kekkTkUkkL Gv; ¢k^kng ^kbPknb^kæUkTkng ekkTk Pkv H bkkFkng

UkRkQkrl^kekkTk Gvå HCkPkTkk UkRkQkkvrTkkv b^kXkk^k H ¢v kkv Gv Av Pkv AkZkYk ¢vAæUkv Tk @cvä UkOk

Ukl@OkYkTk A@mTkv Tk^km Tk^km ¢^kbQkkæUk AkZkrTkv AZkkr A@vå—¢v ^kkPk FkkvQkk Wkkv\kYkkg Acv#kvå HCkPkTkk

UkRkQkkvrTkkv b^kXkk^k ¢v kkv Gv Av Pkv AkZkYk @cv PkvYk H PkvYkkg dkOkv dkOkv Tk^km Tk^km ¢^kbQkkæUk AkZkr

PkvTkk UkkvPkkTkk ¢kêkZkv QkZkk A@vå ^kbPknb^kXkk^kTkng ¢k^kng l^kekkTk Pkv H bkYZkCekkTk Gvåå

Æ^kTkv £FGk Qk¥ YkkKv ckQk ck\Zkkv Tkv bkkv ælUkZkk Rv kkZkk ¢vYk TkQkmå

£FGkTkkv ¢kSkk@ ¢kPYkk Gvä ckQk ¢Tkv ælUkZkkTkkv ¢kSkk@ Uk@YkkOkn Gvå

ælUkZkk H^kkTkk cPkk YkkKv £FGk Qk¥ ¢vYk UkOk TkQkmå

ckQkTkng c\kTk–Fk\kTk Pkv ckQkTkk Uk@YkkOknTkk ¢kSkk@v Gvå

ælUkZkkTkng ¢k^k^kng–H^kng Pkv ælUkZkkTkk Uk@YkkOknTkk ¢kSkk@v Gvå

£FGk Qk^km Pkv ¢kPYkkTkk Fkkl@ÒkCknOkTkk ¢kSkk@v Gvå

¢k Pkkv lXkTTk–lXkTTk Ü^ZkTkk Ukl@OkkYkTkm lXkTTkPkkTkm ^kkPk Qk¥; ¢c{ Pkkv PkvQkm ¢k^km

¢gR@Tkm ^kkPk \kv km Gvä ¢vA H Ü^ZkTkk ¢TkvA Ukl@OkkYkkv UkOk ¢vAWkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkm–¢vYk

WkPkk^k^kng Gvå @kCk ¢Tkv ekkTk WkgTkv AkZkr HnRk Gvä ¢vAWkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkmå

Akv¥¢v Uk|lPkAo]Pkk A@m Av Ckk] RmSkm Tkv Æ^kTkv ÿvakTkk UkkUkUkl@OkkYk QkZkkä PZkkg Pkv UkkUkTkk

Ukl@OkkYk Uk|lPkAo]PkkTkk Ak@Okv QkZkk TkQkmä PkvYk H Ckk] RvTkk@kTkk ¢kêkZkv QkZkk TkQkmä UkOk

Fkkl@ÒkCknOkTkk ¢kêkZkv QkZkk Gvä Fkkl@ÒkCknOk Pkv ^kBkPkv Pkv Ukl@OkkYkæUkv Ukl@OkYZkkv Gvå

c^kvä ÿvak ^kBkPkv PkvTkng ekkTk QkZkng Av &YkTkv ¢k ÿvak QkZkkvä"–Pkv ekkTkUkl@OkkYk ekkTkCknOkTkk ¢kêkZkv

Gvä ¿kvSkTkk ¢kêkZkv TkQkmå ekkTkb^kXkk^km Ü^ZkTkk ¢kêkZkv ekkTkUkl@OkkYk QkkZk Gvä ¢TZkTkk ¢kêkZkv Tklcå

¢v H @mPkv bkYZkCR#krTk Ukl@OkkYkä bkYZkCekkTk Ukl@OkkYkä ¢kTkgR Ukl@OkkYk ^kCkv@vYkkg UkOk bkYkH^kngå




Pkv ekkTkklR Ukl@OkkYkkv Ü^ZkTkk ¢kêkZkv Gvä ¢TZkTkk ¢kêkZkv TkQkmä PkvYk H Uk@bUk@ ¢vAWkmHkTkk ¢kêkZkv

UkOk TkQkmå

Ckk]Tkk #kWRkv Av ÿvak ^kBkPkv PkvTkng ekkTk QkZkngä Pkv ekkTk #kWRkvTkk ¢kêkZkv TkQkm Av ¿kvSkTkk ¢kêkZkv

TkQkmä PkvTkkv ¢kSkk@ Pkkv ekkTkb^kXkk^km ^kbPkn Gvä—YkkKv PkvTkk §Uk@ YkmK YkkgM Pkkv Pkk@m UkZkkrZkYkkg

YkkvdkYkkCkr Uk|CkKv; Pkv YkkvdkYkkCkræUkm AkZkrTkkv APkkr UkOk Pkng H Gkvä ¢TZk Akv¥ Tklcå

¢ckvä ¢k Pkkv bkmSkm Tkv bUkì ^kkPk Gvå Wkck@Tkkg XkOkPk@ Tk XkOZkkv ckvZk PkkvUkOk ¢k

bkYkHkZk Pkv kng Gvå H@kA ¢gR@ \kdkYkkg \kv kng Av ¢kPYkk ¢gPk@Ykkg ¢lbPkæUk ^kbPkn Gvä PkvYkkg ¢TkgPkCknOk

Gv; ekkTk Gvä ¢kTkgR Gvä êkük Gvä ¢lbPkP^k Gvä ¢vYk ¢TkgPk CknOkkv Gvå Pkv ¢TkgPk CknOkkvTkk lXkTTk-

lXkTTk Hv ¢TkgPk Ukl@OkkYk bkYkZkv bkYkZkv QkkZk Gv Pkv WkSkkTkkv ¢kSkk@ Ukl@OkkYkm ¢v kng ¢kPYkÜ^Zk Gvä

WkmÆ ^kbPkn Pkkv PkvTkkv ¢kSkk@ TkQkmä UkOk UkkvPkkYkkg WkmHk CknOkTkk Ukl@OkkYk UkOk PkvTkkv ¢kSkk@ TkQkmä

–HvYkAv êkük Ukl@OkkYkTkkv ¢kSkk@ ekkTkUkl@OkkYk TkQkm Av ekkTkUkl@OkkYkTkkv ¢kSkk@ êkük TkQkmä WkgTkv

Ukl@OkkYkTkkv ¢kSkk@ ¢kPYkk Gvå ¢vYk bk^kr CknOkkvTkk Ukl@OkkYkYkkg bkYkH^kngå–¢k @mPkv Ukl@OkkYk Pkv

Ukl@OkkYkmTkng H Gvä ¢TZkTkng Tklcå

¢k 211Ykk A]#kYkkg ¢kFkkZkrRv kv Acv\kk ^kbPknb^kæUkTkk lbkükTPkTkk Fkk@ Wkkv\kYkkgQkm ¢k cÆ

WkmHk Wkkv\kTkng l^k^kvFkTk Fkk\kv Gvå Uk|QkYk Pkkv Aõk‹g Av &Ul@OkkYk .^k lAù\k AùYkr" ¢Tkv UkGm Aõk‹g Av &bkXk^klP Ul@OkklYkTk .^kä Tk ¢U@bZk Xk^kvP~" Ukl@OkkYk Pkv H AYkr Gvä ¢Tkv Pkv Ukl@OkkYkmTkng H ckvZk Gvä

¢TZkTkng Tklcå–¢k^kkv lTkOkrZk A@mTkv b^kÜ^ZkbkTYknBk \kdk HPkkg bkYZkCR#krTk Tkv bkYZkCekkTk QkkZk Gvå

bkYZkCR#krTkUkl@OkkYk QkZkk Pkv ¢kPYkkTkng AYkr Gv Tkv Pkv ¢kPYkkæUk Ukl@OkkYkmTkk ¢kSkk@v QkZkk Gvå

Uko^krTkk YkgR@kCkTkk ¢kêkZkv Av ^kPkrYkkTkTkk #knXk@kCkTkk ¢kêkZkv Pkv bkYZkCR#krTk Ukl@OkkYk QkZkk TkQkmå HkvAv

@kCk UkOk Gv Pkkv ¢kPYkkTkk Ukl@OkkYkä UkOk êkükUkl@OkkYkQkm @kCkUkl@OkkYk ¢TZk Gvä Pkv êkükTkk Ukl@OkkYk

@kCkTkk ¢kêkZkv TkQkmå AvYkAv Ukl@OkkYk Ukl@OkkYkmTkk H ¢kêkZkv ckvZk Gvå ¢TZkTkk ¢kêkZkv Tklcå

¢v H @mPkv c^kv Fkkl@Òk Ukl@OkkYkYkkg—¢kPYkb^kæUkYkkg Pkv Fkkl@ÒkTkng AkZkr Gvå Pkv AkZkr

êkükUkl@OkkYkTkk ¢kêkZkv TkQkmä UkOk Fkkl@ÒkCknOkSkk@m ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv H Gvå Rvc ^kCkv@vTkk ¢kêkZkv

Fkkl@Òk TkQkmå

êkükTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkÜ^ZkTkk ¢kêkZkv Gv;

ekkTkTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkÜ^ZkTkk ¢kêkZkv Gv;

lbQk@PkkTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkÜ^ZkTkk ¢kêkZkv Gv;

¢kTkgRTkk Ukl@OkkYk ¢kPYkÜ^ZkTkk ¢kêkZkv Gv;

Wkbkä YkkvdkYkkCkrTkk WkSkk Ukl@OkkYk b^kÜ^ZkTkk ¢kêkZkv Gvä WkmHkTkk ¢kêkZkv TkQkm; Pkv ^kBkPkv

WkmHk Ukl@OkkYk (@kCkklR) ckvZk PkvTkk ¢kêkZkv UkOk ¢k Ukl@OkkYk TkQkmå ¢vA bkYkZkYkkg êkük-ekkTk-




Fkkl@Òk ^kCkv@v ¢TkgPkCknOkTkk Ukl@OkkYk Pkv SkYkrä PkvTkkv ¢kSkk@ SkYkmr ¢vK\kv Av Ukl@OkYkTkk@m ^kbPkn Gv;

Pkv ^kBkPkv WkmHk Hv ¢TkvA Ukl@OkkYk ^kPkvr Gv PkvTkk ¢kSkk@v êkük ^kCkv@vTkk Ukl@OkkYk TkQkmå lTklYkûk

^kCkv@vTkk ¢kSkk@v Pkkv TkQkm H UkOk UkkvPkkTkk WkmHk Ukl@OkkYkTkk ¢kSkk@v UkOk Akv¥ Ukl@OkkYk TkQkmå ¢vA

H Ü^ZkYkkg ¢vA bkkQkv ^kPkrPkk Ukl@OkkYkYkkg UkOk ¢vA Ukl@OkkYk WkmHk Ukl@OkkYkTkk ¢kêkZkv TkQkm; Ü^ZkTkk

H ¢kêkZkv WkSkk Ukl@OkkYk Gvä WkSkk Ukl@OkkYkæUkv Ukl@OkYkTkk<g Ü^Zk H Gv–¢vK\kv Ü^Zk bkkYkv H

\kdk HPkkg bkYZkA~ UkZkkrZkkv Bkm\k^kk YkkgMv Gvå

^kkc! Hn¢kvä ¢kFkkZkrRv kTkm #kw\km QkkvMkYkkg DkOkng bkYkk^km Rv kkTkm Gvå Fkk@ Wkkv\kTkk ¢k Ykck

lbkükTPkYkkg ^kbPknb^kæUkTkk DkOkk lTkZkYkkv bkYkk¥ HkZk Gvå ¢k lÒkAk] bkPZkTkk bk^krekQkm lTklékPk QkZkv\kk

lbkükTPk Gvå ¢ckvä ¢k Ukl@OkkYkmTkk Ukl@OkkYkTkm b^kkSkmTkPkkä bk^krekRv kv Acv\kk ^kbPknb^kæUkTkng Pkû^kä

bkgPkkv¢v ¢vTkkv l^kbPkk@ A@mTkv CkHWkTkkg AkYk AZkk‘ Gvä UkRkQkrTkng UkpQkœ@Ok A@mTkv XkvRekkTk A@k^Zkng

Gvå ¢gPk@Ykkg ¢k^kng YkgQkTk A@mTkv Ykv] WkvbkkMv Pkkv BkWk@ UkMv Av ¢TkgPkk bk^krekkv¢v ¢Tkv bkgPkkv¢v ¢k^kng

H ^kbPknb^kæUk Aõk‹g Gv Tkv ¢k^kng H ^kbPknTkng b^kæUk Gvå

bk^krekXkCk^kgPkkv lR^ZkS^klTkQkm ¢k^kng Pkû^k AcvPkk ¢k^Zkk Gvå–¢vYk ^Zk^kck@ A@^kkYkkg ¢k^kv

Gvå WkkAm lR^ZkS^klTk Pkkv Uk@YkkOknTkk ¢kêkZkv Gvå

Akv¥ Acv–¢@vä lR^ZkS^klTk UkOk Uk@YkkOknTkk ¢kêkZkv?

ckä Xkk¥! lR^ZkS^klTk ¢v UknR~Ck\kUkl@OkkYk Gvä Tkv Pkv UknR~Ck\kUkl@OkkYkTkkv ¢kSkk@ Pkkv

UknR~Ck\kÜ^Zk H ckvZkä Æ^k PkvTkkv ¢kSkk@ Tk ckvZkå XkCk^kkTkTkkv ¢kPYkk Pkkv UkkvPkkTkk Av k]ekkTkklRATkkv

¢kSkk@ Gvå XkCk^kkTkTkkv ¢kPYkk Pkkv Av k]ekkTk-R#krTk-bknBk ^kCkv@v lTkH Ukl@OkkYkæUkv Ukl@OkYkv Gvä UkOk

Akg¥ Rvc Av ^kkOkmTkm ¢^kbQkkæUkv XkCk^kkTkTkkv ¢kPYkk Ukl@OkYkPkkv TkQkmä Pkv æUkv Pkkv UknR~Ck\kkv H

Ukl@OkYkv Gvå Ukl@OkkYk Ukl@OkkYkmTkk ckvZk Gvä WkmHkTkk Tklcå

XkCk^kkTkTkm bk^krekPkkTkk ¢kSkk@v lR^ZkS^klTkTkk Ukl@OkkYk QkZkk–¢vYk ^kbPknb^kæUk TkQkmå

XkkakkUkl@OkkYk ¢TkgPk UknR~Ck\kkvTkk ¢kêkZkv Gvä Tkv bk^krekPkk ^kCkv@v Ukl@OkkYk Æ^kTkk ¢kêkZkv Gv; ¢kYk

WkgTkvTkm lXkTTkPkk Gvä Akv¥ Akv¥Tkng APkkr Av ¢kSkk@ TkQkmå

Hn¢kvä ¢k XkCk^kkTk ¢kPYkkTkm UkkvPkkTkm ^kkPk Gvå Tklc bkYkHkZk ¢vYk Tk YkkTkm \kv kngä ¢gR@

\kdk A@v Pkkv bkYkHkZk Pkv^kng bkcv\kng Gvå Hn¢kvä \kdkYkkg \Zkkv Av ¢gR@ Ag¥A ^kbPkn Gv Av Tklc? ¢Tkv

¢k Hv HkOk^kkTkk Av @kCkklRTkk Xkk^k QkkZk Gv Pkv Xkk^kTkkv APkkr AkvOk Gv? ¢kPYkk UkkvPkv PkvTkv A@v

Gvå–¢kYk ¢kPYkkTkv \kdkYkkg \kv kkYkkg WkmHk XkOkPk@Tkm A>kkg Hæ@ Gv? HCkPkTkk Nbk@Mk A@mTkv Rn:Bkm

QkkZk Gv ¢vTkk A@Pkkg ¢k ^kbPknb^kXkk^kTkv bkYkHv Pkkv A\ZkkOk QkkZkå ¢@v Æ^k! ¢k^kk bk@bk TZkkZkQkm

bkgPkkv¢v ^kbPknb^kæUk bkYkHk^Zkng Gv Pkv ^kbPknb^kæUkTkv Pkng bkYkHå

^kbPknb^kæUkTkk Wkv Wkkv\k QkZkk; c^kv ÒkmHkv Wkkv\k—


18



(3) APkkr ^kCk@ AYkr ckvPkng TkQkm

APkkr ¢vK\kv Ukl@OkYkTkk@m ^kbPknä Tkv AYkr ¢vK\kv PkvTkm ¢^kbQkkæUk AkZkr; APkkr ^kCk@Tkng AYkr

ckvPkng TkQkm ¢vK\kv ^kbPkn ^kCk@Tkm UkZkkrZk ckvPkm TkQkm; bk^krQkk #koTZkYkkgQkm Akv¥ AkZkr §PUkTTk Qk¥ HkZk

¢vYk WkTkPkng TkQkmå

Hn¢kvä ¢k ^kbPknl^kekkTkTkk Ykck lbkükTPkkv! ¢k 211 Ykk A]#kYkkg Fkk@ Wkkv\k ^kMv Fkk@v

UkMBkvQkm b^kPkgÒkPkk lbkü A@m Gvå l^kRv#kTkk ¢ekkTkTkk XkOkPk@ UkkG] cv@kTk QkkZk Gv ¢vTkk A@Pkkg

bk^krekRv kv Acv\kng ¢k Uk@Yk bkPZk ^kmPk@kCkm l^kekkTk bkYkHv Pkkv ¢Uko kr A\ZkkOk QkkZkå

(1) Ukl@OkkYk Pkv AYkr; ¢k ¢vA ^kkPkå

(2) Pkv Ukl@OkkYk AkvTkng? Av Ukl@OkkYkm ^kbPknTkng Ukl@OkkYk Gvä WkmHkTkng Tklcä ¢v WkmHkv Wkkv\kä

PkvTkkv DkOkkv l^kbPkk@ AZkkvrå

c^kv ¢k ÒkmHk Wkkv\kYkkg Acv Gv Av Ukl@OkkYkm ^kCk@ Ukl@OkkYk ckvZk Tklcå Ukl@OkkYkm ^kbPknQkm

HnRk WkmHv A>kkgA Ukl@OkkYk QkkZk ¢vYk WkTkv Tklcå Ukl@OkkYkm ^kbPknYkkg H PkvTkkg Ukl@OkkYk QkkZk Gvä

¢vK\kv Ukl@OkkYkm ^kbPkn Pkv APkkr Gvä PkvTkk ^kCk@ AkZkr ckvPkng TkQkmå Hn¢kvä ¢kYkkg lTklYkûk ^kCk@ AkZkr

Tk ckvZk–¢vYk Aõk‹gå lTklYkûk lTklYkûkYkkg @õk‹gä Pkv Akg¥ ¢k AkZkrYkkg ¢k^km HPkng TkQkmå YkkKv lTklYkûk

l^kTkkTkng AkZkr Gv UkOk Ukl@OkkYkm ^kCk@Tkng AkZkr ckvZk Tklcå lTklYkûk Xk\kv ckvZkä UkOk PkvTkng ¢lbPkP^k

Pkv lTklYkûkYkkg Gvå ¢kYkkg PkvTkng ¢lbPkP^k TkQkmå Ukl@OkkYkm ^kbPknTkm bkûkkYkkg H PkvTkng AkZkr QkkZk Gvå ¢kPYkk

l^kTkk bkYZkA~P^kklR Ukl@OkkYk Tk ckvZkå UkkvPkkTkk WkSkk Ukl@OkkYkTkkv ¢kPYkk APkkr Gvä PkvTkk ^kCk@ AYkr

Tk ckvZkå –AùYk‰ AùPpr#koTZkg Tk Xk^klP ‹ R@vA UkRkQkrTkm ¢^kbQkk Pkv UkRkQkr ^kCk@ ckvPkm TkQkmå bkkvTkgn TkQkm

Tkv Dk@vOkkg WkTkm CkZkkgä ^kbPkn TkQkm Tkv ¢^kbQkk Qk¥ Ck¥–¢vYk WkTkv Tklcå ¢^kbQkk Gv Pkv lÒkAk]m

^kbPknTkv Hkcv@ A@v Gv–Uk|lbkü A@v Gv Av ¢k ¢^kbQkk ¢k ^kbPknTkm Gvå

HvYkAv—HMAYkræUkv UknR~Ck\kkv QkkZk Gvä Pkv AYkrUkl@OkkYk APkkr ^kCk@ Tk ckvZkå c^kv PkvTkkv APkkr

AkvOk? Av Pkv UknR~Ck\kAYkræUkv Ukl@OkYkTkk@k @HAOkkv H APkkr Gv; ¢kPYkk PkvTkkv APkkr TkQkmå

¢kPYkk APkkr Qk¥Tkv HMAYkrTkv WkkgSkv–¢v kng ^kbPknb^kæUkYkkg TkQkmå

HMAYkr ¢kPYkkTkv l^kAk@ A@k^kv–¢v kng ^kbPknb^kæUkYkkg TkQkmå

YkgRAakkZkTkk Ukl@OkkYk bkYZkA~P^kTkkv ¢kSkk@ QkkZk–¢v kng ^kbPknb^kæUkYkkg TkQkmå

#knXk@kCkQkm dkklZkA bkYZkA~P^k QkkZk–¢v kng ^kbPknb^kæUkYkkg TkQkmå

GPkkg ¢ekkTkm ¢vYk YkkTkv Gvä ¢v Pkkv WkSkk ªSkk ¢TZkkZk Gvä Xkk¥ä Pkk@k ¢v ¢TZkkZk

^kbPknb^kæUkYkkg bkcTk Tklc QkkZkå ^kbPknb^kæUkTkv l^kUk@mPk YkkTkPkkg Pkk@k ¢kPYkkTkv Wkcn Rn:Bk Qk#kvå




–¢vYk bkgPkkvTkv A<Okk ¢k^kv Gvå bkgPkkv TkQkm £FGPkk Av Akv¥ Æ^kTkv Rn:Bk QkkZkå HCkPkYkkg WkSkk Æ^kkv

bkPZk b^kæUk bkYkHv Tkv Rn:BkQkm GoKmTkv bknBk UkkYkv ¢v km Xkk^kTkk Gvå

Xkk¥! Pkk@k bkYZkCR#krTkTkng ¢kSkk@ Pkk<g ¢kPYkÜ^Zk Gvä #knXk@kCk Akg¥ PkvTkkv ¢kSkk@ TkQkmå

YkgR@kCk Pkv APkkr Tkv bkYZkCR#krTk PkvTkng AkZkr–¢vYk ÒkOkAk]Ykkg TkQkmå ^kbPknTkng Hv b^kæUk Gv Pkv ÒkOkAk]Ykkg

¢kDkngUkkGng Tklc V@vå Akv¥ Æ^k ¢ekkTkQkm ¢vTkv l^kUk@mPk YkkTkv PkvQkm Akg¥ bkPZk V@m Tk HkZkå Akv¥

bkYkHv Av Tk bkYkHvä bkPZk Pkkv bkRk bkPZkæUkv H @cv#kvä Pkv ARm V@#kv Tklcå HvYk Gv PkvYk PkvTkv Hv bkYkH#kv

Pkv UkkvPkkTkng A\ZkkOk A@m H#kvå Tkv Tk bkYkHv ¢vTkm #km ^kkPk? ¢v Pkkv bkgbkk@Ykkg @BkMm H @õkk Gvå

&Hn¢kvä ^kkOkm bkkgXk]m YkkKv ekkTk QkkZk Gv Tkv? UkOk bkkvTkCkN^kk]k Tkk UkkMv Gv Av ^kkOkmTkk

¢kSkk@v ekkTk Tk QkkZk" ¢kYk AcmTkv AvK\kkA AKkdk A@v Gv; UkOk WkkUknä ¢v Pkkv ^kbPknb^kæUk Gvå

ÒkOk\kkvATkk TkkQk bk^krek Uk@YkkPYkk UkOk lR^ZkS^klTkYkkg ¢vYk H Acv Gv Av ekkTk ¢kPYkkTkk ¢kêkZkv

QkkZk Gvä ekkTk Pkv ¢kPYkkTkng AkZkr Gvä lR^ZkS^klTkTkk Uk@YkkOknTkng Pkv AkZkr TkQkmå ekkTkAkZkrTkkv APkkr ¢kPYkk

Gvä–Tklc Av ^kkOkmTkk @HAOkkvå Hv UkRkQkrTkk Hv CknOkkvTkng Hv ^kPkrYkkTk ckvZk Pkv WkmHk UkRkQkrTkk Av WkmHk

CknOkTkk ¢kêkZkv ckvPkng TkQkm PkvTkkv APkkr AkvOk? Av ^kbPkn UkkvPkvå APkkr ¢Tkv PkvTkng AkZkr WkgTkv ¢vA H ^kbPknYkkg

ckv kkTkkv lTkZkYk Gvä Pkv lXkTTk ^kbPknYkkg ckvPkkg TkQkmå

¢k \kkAMm ªFkm Qk¥ Pkv AkZkr; Pkv AkvTkng AkZkr? APkkrTkng AkZkr; APkkr ^kCk@ AkZkr Tk ckvZkå APkkr

AkvOk? \kkAMmTkm ¢k ¢^kbQkkTkk APkkr \kkAMmTkk @HAOkkv H Gvä ¢k ckQkä ¢kgCk]m Av £FGk PkvTkk

APkkr TkQkmå

c^kv ¢gR@Tkng bkodYk ÓìkTPk \k¥¢v : Akv¥ ¢kPYkkYkkg £FGk ¢Tkv bkYZkCekkTk WkgTkv Ukl@OkkYk

^kPkvr Gv; PZkkg £FGkTkk ¢kSkk@v bkYZkCekkTk TkQkmå £FGk Pkv bkYZkCekkTkTkm APkkr TkQkmå ¢kPYkk H APkkr

Qk¥Tkv Pkv AkZkrTkv A@v Gvå APkkr ^kCk@Tkng AYkr TkQkm Tkv WkmHkv Akv¥ APkkr TkQkmä ¢vK\kv Æ^kAPkkr

^kMv ekkTkAkZkr QkkZk Gvå ¢k Uk|YkkOkv WkSkk UkRkQkkvrTkk WkSkk AkZkkvrYkkg Pkv Pkv UkRkQkrTkng H APkkrUkOkng Gv–¢vYk bkYkÆ \kv kngå

Hn¢kvä Xkk¥! ¢k Pkkv bk^krek XkCk^kkTkTkk Dk@Tkm ^kkPk GvååååYkck A\ZkkOkTkm ^kkPk Gvä Pkv

bkkgXk]mTkv @kÆ Qk^kk Hv kng Gvå ¢ck! bkgPkkv¢v ^kbPknb^kæUk bkYkHk^kmTkv YkkCkr bUkì A@m RmSkkvå

bkgPkkv¢v WkSkkv YkkCkr bkcv\kkv Tkv bkmSkkvbkK A@m RmSkkvä PkvYkkg ^kFFkv A>kkgZk ¢KA^kkUkOkng TkQkmå Uk@Qkm GoKng

¢k^kng bUkì ^kbPknb^kæUk bkYkHv Pkkv Ykkvdk Qk¥ HkZkå Wkck@Qkm PkvYkH ¢gR@Qkm ¢k^kng XkvRekkTk bkYkHPkkg

Ykkvdk Pkkv cQkv]mYkkg ¢k^km HkZk Gvå cng Uk@Qkm Pkkv GoKkv Tkv Ykk@kYkkg ¢vA CknOkTkng AkZkr WkmHk CknOkQkm

Tklc–¢k YkcklbkükTPk bkYkHPkkg b^kkêkZkXkk^kv ¢Uko kr A\ZkkOk Uk|CkKv Gvå

AYkr PkvTkk APkkr ^kCk@ ckvPkng TkQkm—¢v ^kkPk ÒkmHk Wkkv\kYkkg A@m; Tkv FkkvQkk Wkkv\kYkkg APkkrTkm

(–^kbPknTkm) lbQklPk bkRkZk ¢vAbk@Bkm ckvPkm TkQkm UkOk Tk^kk Tk^kk Ukl@OkkYkæUkv Pkv WkR\Zkk A@v Gv




—¢v ^kkPk Acv#kvå R@ ^kBkPkv Uk| kFkTkYkkg ¢k FkkvQkk Wkkv\kTkkv l^k#kvak l^kbPkk@ QkkZk Gvä ¢k ^kBkPkv

WkmHk Wkkv\kTkkv l^k#kvak l^kbPkk@ ¢k^Zkkvå

APkkr ^kCk@ AkZkr ckvPkng TkQkm ¢v lbkükTPk Gv; PZkkg Akv¥ Acv Av ¢k HCkPk Pkv AkZkr Gv Tkv

¥ëk@ PkvTkkv APkkr Gv Pkkv ¢v ^kkPk ^kbPknb^kæUkTkm TkQkmå R@vA ^kbPkn UkkvPkv H UkkvPkkTkm UkZkkrZkTkkv ¥ëk@

Gvä Tkv Pkv H APkkr Gvä ¢vTkkQkm lXkTTk WkmHkv Akv¥ ¥ëk@ Av WkmHkv Akv¥ UkRkQkr APkkr TkQkmå UkZkkrZk

Pkv AkZkr Tkv UkRkQkr PkvTkkv APkkrå

APkkr ^kCk@ AkZkr TkQkm Tkv WkmHkv Akv¥ APkkr TkQkmå

Akv¥ UkOk ¢^kbQkk QkkZk–#knü ¢^kbQkkä l^kAk@m ¢^kbQkk Av HM ¢^kbQkk—PkvTkkv APkkr Tk

ckvZk ¢vYk WkTkv Tklcä PkvYk H WkmHkv Akv¥ APkkr ckvZk—¢vYk UkOk Tk WkTkvå

—Pkkv #kng XkCk^kkTk PkvTkk APkkr Gv?

—ckä XkCk^kkTk APkkr Bk@kä UkOk A>kk XkCk^kkTk? Akv¥ WkmHk XkCk^kkTk Tklc UkOk ¢k ¢kPYkk

UkkvPkv XkCk^kkTk Gv Pkv H APkkr Qk¥Tkv UkkvPkkTkk #knü–¢#knü Ukl@OkkYkTkv A@v Gvå HMTkk Ukl@OkkYkTkv HMUkRkQkr

A@v Gvå ¢vTkk XkCk^kkTk ¢vå R@vA ^kbPkn UkkvPkUkkvPkkTkm ¢^kbQkkTkv @FkTkk@ ¥ëk@ Gvå

bkgZkkvCk ^kCk@ ¢^kbQkk Tk QkkZk ¢vYk Tklcä Uk@gPkn ^kbPkn Ukl@OkYZkk ^kCk@ ¢^kbQkk Tk QkkZk–¢v lbkükTPk Gvå UkkvPkkTkm UkZkkrZkTkk APkprP^kTkkv ¢lSkAk@ ^kbPknTkkv UkkvPkkTkkv Gvä Uk@Tkkv PkvYkkg ¢lSkAk@

TkQkmå

£FGkæUkm AkZkr QkZkng Pkkv PkvTkkv APkkr ¢kPYkÜ^Zk Gvå

Pkv ^kBkPkv PkvTkng ekkTk QkZkngä Pkv ekkTkTkkv APkkr ¢kPYkÜ^Zk Gvå

Uko krTkm UkZkkrZkYkkg Pkm^k| @kCk cPkkv YkkKv ^kPkrYkkTkYkkg @kCk QkZkkv–¢vYk Uko kr UkZkkrZkYkkg ¢k UkZkkrZkTkng

APkkrUkOkng TkQkmå ^kPkrYkkTkYkkg ¢kPYkk Pkv kk Xkk^kæUkv Ukl@OkYkmTkv UkkvPkv APkkr QkZkkv Gvå ¢v H @mPkv

ekkTkUkl@OkkYkä êkükUkl@OkkYkä ¢kTkgRUkl@OkkYkä Pkv WkSkkTkkv APkkr ¢kPYkk Gvå Uk@ Pkkv Tklcä Uko krTkk

Ukl@OkkYk Pkkv Tklc PkvYk H ^kPkrYkkTk PkvTkm bkkQkv ^kPkrPkk WkmHk Ukl@OkkYk UkOk APkkr Tklcä ¢kPYkÜ^Zk

UkkvPkv APkkr Gvå #kkïkYkkg Uko krUkZkkrZkTkv Akv¥^kk@ §UkkRkTk Acv Gvä Pkv Pkkv Uko kr-UkGmTkm bkglSk WkPkk^k^kk

YkkKv Aõk‹g Gvä UkOk UkZkkrZkTkng APkkr Pkkv Pkv ^kBkPkv ^kPkrPkng Ü^Zk Gvä Pkv H Ukl@OkkYkm Qk¥Tkv AkZkræUkv Ukl@OkYZkng

Gvå Hv bkYkZkv bkYZkCR#krTk-UkZkkrZk Qk¥ Pkv bkYkZkv PkvTkkv APkkr ¢kPYkk H Gvå Uko krTkm £FGkä ^kmPk@kCkTkm

^kkOkm Av #kkïk–Pkv Akv¥ Bk@vBk@ ¢k bkYZkCR#krTkTkk APkkr TkQkmå

¢v H @mPkv ekkTkAkZkrTkkv APkkr UkOk ¢kPYkk H Gvå £FGkTkng ekkTk QkZkngä–PZkkg Pkv ekkTk Akg¥

£FGkTkng AkZkr TkQkmä Tkv £FGk Pkv ekkTkTkng AkZkr TkQkmå WkgTkv Ukl@OkkYk ¢vA H ^kbPknTkk ckv^kk GPkkg PkvYkTkv

APkkr–AYkrUkOkng TkQkmå APkkr Pkkv Ukl@OkkYkm ^kbPkn Gvå




UknR~Ck\kYkkg BkkKm–Bkk@m ¢^kbQkk cPkm Tkv ekkTkv Pkv Uk|YkkOkv HkOZkngä PZkkg BkkKng–Bkk<g Pkv

UknR~Ck\kTkk Ukl@OkkYk Gvä Tkv UknR~Ck\kkv PkvTkk APkkr Gv; Pkv bkgWkgSkm Hv ekkTk QkZkng PkvTkkv APkkr ¢kPYkk Gvå

Pkv ekkTkTkkv APkkr BkkKm–Bkk@m ¢^kbQkk TkQkmå AvK\km b^kPkgÒkPkk!! ¢v H @mPkv #k@m@Ykkg @kvCkklR Hv

AkZkr QkkZk PkvTkk APkkr Pkv UknR~Ck\kkv Gvä ¢kPYkk Tklc; Tkv Pkv #k@m@Tkm ck\kPkTkng Hv ekkTk QkZkng PkvTkkv APkkr

¢kPYkk Gvå ¢kYk APkkr Qk¥Tkv ekkTkUkl@OkkYkTkv A@v Gv UkOk #k@m@Tkm ¢^kbQkkTkv Pkv A@Pkkv TkQkmå

¢k Pkkv Uk@Ykvëk@ Qk^kk YkkKv Uk@Ykvëk@Tkk Dk@Tkm ^kkPk Gvå Uk@Ykvëk@–bk^krekRv kv Acv\kng ¢k

^kbPknb^kæUk Gvå

HCkPkYkkg FkvPkTk Av HM ¢TkgPk UkRkQkkvr ¢TkgPkUkOkv AkZkYk KAmTkv UkkvPkUkkvPkkTkk ^kPkrYkkTk AkZkrTkv

A@v Gvå ¢vAvA Uk@YkkOknYkkg bUk#kr–@gCk ^kCkv@v ¢TkgPkCknOkkv; bUk#krTkm FkmAOkm ^kCkv@v ¢^kbQkkä @gCkTkm

Ak]m ^kCkv@v ¢^kbQkkä Pkv Pkv ¢^kbQkkTkng APkkr Uk@YkkOknÜ^Zk Gv; FkmAOkm ¢^kbQkk Pkv Ak]m ¢^kbQkkTkm

APkkr TkQkmå

¢v @mPkv ¢kPYkkYkkg–R@vA ¢kPYkkYkkg ¢TkgPkCknOkkv; ekkTkYkkg Av^k]ekkTkUkZkkrZkæUk AkZkr QkZkngä

¢kTkgRYkkg UkoOkr ¢kTkgR Uk|CkK>kkv; PkvTkkv APkkr ¢kPYkk UkkvPkv Gvå YkTknaZkRvc Av YkHWkoPk bkgcTkTkTkk Ak@Okv

Pkv AkZkr QkZkng—¢vYk TkQkmå Uko krTkm YkkvdkYkkCkrUkZkkrZkTkk ¢kSkk@v Pkv AkZkr QkZkng ¢vYk TkQkmä ekkTk Tkv ¢kTkgRTkk

Ukl@OkkYk ¢vAWkmHkTkk ¢kêkZkv UkOk TkQkmä Ü^Zk H Ukl@OkYkmTkv Pkv AkZkrTkng APkkr QkZkng Gvå XkCk^kkTk ¢kPYkk

UkkvPkv H UkkvPkkTkk Av k]ekkTkklR AkZkrTkkv APkkr Gvä Akv¥ WkmHkv Tklcå ¢k ÒkmHkv Wkkv\k QkZkkvå

(4) ^kbPknTkm bkRk ¢vAæUkv lbQklPk @cvPkm TkQkm

bk^krekRv^kv HkvZkv\k ^kbPknTkng b^kæUk ¢v^kng Gv Av Pkv AkZkYk KAmTkv dkOkv dkOkv Tk^km ¢^kbQkkæUkv

Ukl@OkYZkk A@vå ¢^kbQkk WkR\Zkk ^kCk@ ¢vYk Tkv ¢vYk AoKbQk H @cv–¢v kng ^kbPknTkng b^kæUk TkQkmå

^kbPkn Ü^Zk–UkZkkrZkb^kæUk Gvä ¢vK\kv ¢vYkkg bk^krQkk ¢vA\kng lTkPZkUkOkng TkQkmå UkZkkrZkQkm Uk\kKk^kkUkOkng UkOk

Gvå ^kbPkn UkkvPkv H UkkvPkkTkm UkZkkrZkæUkv Uk\kKv Gvä Akv¥ WkmHkv PkvTkv Uk\kKk^kv–¢vYk TkQkmå Tk^km Tk^km

UkZkkrZkæUkv Qk^kng Pkv ^kbPknTkkv UkkvPkkTkkv b^kXkk^k Gvä Pkkv WkmHkv PkvTkv #kng A@v? ¢k bkgZkkvCkkvTkv Ak@Okv

¢k UkZkkrZk Qk¥ —¢vYk bkgZkkvCkTkv \kmSkv Hv UkZkkrZk YkkTkv Gv PkvOkv ^kbPknTkk Ukl@OkYkTkb^kXkk^kTkv HkOZkkv

TkQkmå Xkk¥ä Pkng bkgZkkvCkQkm Tk Hkvä ^kbPknTkk b^kXkk^kTkv Hkvå ^kbPknTkkv b^kXkk^k H ¢v kkv Gv Av Pkv

AkZkYk ¢vAæUkv Tk @cvå Ü^ZkUkOkv ¢vAæUk @cv UkOk UkZkkrZkUkOkv ¢vAæUkv Tk @cvä Uk\kKkZkk H A@v–¢v kng ^kbPknTkng b^kæUk Gvå

¢k Fkk@ Wkkv\kQkm ¢vYk bkYkHk^Zkng Av ^kbPkn UkkvPkv H UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkæUk AkZkrTkm APkkr Gvä-

¢k Fkkvœbk lbkükTPk Gvå

¢k UknbPkATkng UkkTkng Ukcv\kkg ¢kYk cPkng Tkv UkGm VZkn‘ä PZkkg ckQk ¢M>kkv YkkKv Pkv VZkn‘ ¢vYk




TkQkm; UkOk Pkv UkkTkkTkkg @HAOkkvYkkg H ¢v kkv b^kXkk^k Gv Av bkRk ¢vAæUkv PkvTkm lbQklPk Tk @cvä PkvTkm

ck\kPk WkR\kkZkk H A@vå PkvQkm Pkv b^kZkg Ukcv\km ¢^kbQkk GkvMmTkv WkmÆ ¢^kbQkkæUk QkZkk Gvä WkmHkTkv

\kmSkv Tklcå ^kbPknYkkg lXkTTk–lXkTTk ¢^kbQkk QkZkk H A@v Gv; PZkkg bkgZkkvCkTkv Ak@Okv Pkv lXkTTk ¢^kbQkk

Qk¥–¢v^kkv ¢ekkTkmTkkv Xk|Yk Gv AvYkAv Pkv bkgZkkvCkTkv H Hn¢v Gv UkOk ^kbPknTkk b^kXkk^kTkv RvBkPkkv TkQkmå

^kbPkn UkkvPkv Ukl@OkYkTkb^kXkk^k^kk]m Gv ¢vK\kv ¢vA H UkZkkrZkæUkv Pkv @õkk Tk A@v;–¢k^kk b^kXkk^kTkv

HkOkv Pkkvä Akv¥ bkgZkkvCkQkm UkkvPkkYkkg Av UkkvPkkQkm Uk@Ykkg Vv@Vk@ Qk^kkTkm Wknlü GoKm HkZkä Tkv b^kÜ^Zk

bkkYkv Hkv^kkTkng @cvä ¢vK\kv YkkvdkYkkCkr Uk|CkKvå

UkkOkm Ukcv\kkg LgMng cPkngå Fko\kk §Uk@ ¢k^kPkkg ©Tkng QkZkngä PZkkg Pkv @HAOkkvTkkv H ¢v kkv b^kXkk^k

Gv Av ¢vA ¢^kbQkkæUkv AkZkYk PkvTkm lbQklPk Tk @cvä PkvQkm Pkv UkkvPkkTkk b^kXkk^kQkm H LgMm ¢^kbQkk

GkvMmTkv ©Tkm ¢^kbQkkæUk Ukl@OkYZkk Gvä–¢kYk b^kXkk^kTkv Tk HkvPkkgä ¢ekkTkm bkgZkkvCkTkv Hn¢v Gv Av

¢lCTk ¢k^km YkkKv UkkOkm ©Tkng QkZkngå ¢c{ ¢kFkkZkrRv kv Fkk@ Wkkv\kQkm b^kPkgÒk ^kbPknb^kæUk bkYkHk^Zkng

Gvä Pkv bkYkHv Pkkv A>kkgZk Xk|Yk Tk @cvå

¢vA bkYkZkYkkg ÒkOk Ak]–ÒkOk \kkvATkv HkOkTkk@k bk^krek Uk@YkkPYkk ^kmPk@kCk PkmQk‘A@Rv kTkm

lR^Zk–^kkOkmYkkg ¢k^kv\kng ¢k Pkû^k Gvä Pkv bkgPkkv¢v Uk|CkK AZkn‘ Gvå

Wk@VTkk bkgZkkvCkQkm UkkOkm LgMgn QkZkng Tkv ¢lCTkTkk bkgZkkvCkQkm UkkOkm ©Tkng QkZkng–¢vYk ¢ekkTkm RvBkv

Gvä UkOk UkkOkmTkk @HAOkYkkg H LgMm–©Tkm ¢^kbQkkæUkv Ukl@OkYk^kkTkkv b^kXkk^k Gv PkvTkv ¢ekkTkm RvBkPkkv

TkQkmå Xkk¥! ¢^kbQkkTkm ¢vAæUkv lbQklPk Tk @cv ¢v kng H ^kbPknTkng b^kæUk Gvå ^kbPkn AoKbQk TkQkm UkOk

^kcvPkk UkkOkmTkm YkkVA Ü^kv Gv–UkZkkrZkTkv Uk| kcv Gv; Pkv UkZkkrZkTkkv Uk| kkc ^kbPknYkkgQkm ¢k^kv Gvä

bkgZkkvCkYkkgQkm TkQkm ¢k^kPkkvå lXkTTk Uk|Ak@Tkk bkgZkkvCkTkv Ak@Okv ¢^kbQkkTkm lXkTTkPkk Qk¥ä Av bkgZkkvCk

WkR\Zkk YkkKv ¢^kbQkk WkR\km–¢vYk ¢ekkTkmTkv Xk|Yk QkkZk Gvä UkOk ^kbPknb^kæUk ¢vYk TkQkmå ¢c{ Fkk@

Wkkv\kQkm ^kbPknTkng b^kæUk ¢vARYk bUkì AZkn‘ Gvå

1å Ukl@OkkYk Pkv H AYkr Gvå

2å Ukl@OkkYkm ^kbPknTkk H Ukl@OkkYk Gvä ¢TZkTkk Tklcå

3å Pkv Ukl@OkkYkæUkm AYkr APkkr ^kCk@Tkng ckvPkng TkQkmå

4å ^kbPknTkm lbQklPk ¢vAæUkv @cvPkm TkQkmå

—YkkKv ^kbPkn UkkvPkv H UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkb^kæUk AYkrTkm APkkr Gvå ¢v lbkükTPk Gvå

—¢k Fkk@ Wkkv\kYkkg Pkkv DkOkng @cbZk bkYkk^km RmSkng Gvå ¢vTkkv lTkOkrZk A@Pkkg XkvRekkTk QkkZkä

Tkv Ü^ZkbkTYknBkÓlìQkm YkkvdkYkkCkr Uk|CkKvå




Uk|èTk :—bkgZkkvCk ¢k^kv Pkv Uk|YkkOkv ¢^kbQkk WkR\kkPkm RvBkkZk Gv?

§ûk@ :—¢v bkkFkng TkQkm; ^kbPknb^kXkk^kTkv HkvPkkg ¢vYk RvBkkPkng TkQkmå ¢^kbQkk WkR\k^kkTkkv

b^kXkk^k ^kbPknTkkv UkkvPkkTkkv Gv–¢vYk RvBkkZk Gvå AYkrTkkv YkgR §RZk YkkKv YkgR@kCk Tkv Pkm^k| §RZk YkkKv

Pkm^k|@kCk–¢vYk TkQkmä ¢^kbQkk ¢vAæUk Tk @cv UkOk YkgR-Pkm^k|UkOkv WkR\kkZk ¢v kkv b^kXkk^k ^kbPknTkkv

UkkvPkkTkkv Gvä Pkv Akg¥ Uk@Tkv \kmSkv TkQkmå

XkCk^kkTk Ukkbkv H¥Tkv UkoHk A@v Av #kkïk bkkgXk]v Pkv ^kBkPkv HnRk Ukl@OkkYkä Tkv Dk@v HkZk

PZkkg HnRk Ukl@OkkYkå Pkkv #kng bkgZkkvCkTkk Ak@Okv Pkv Ukl@OkkYk WkR\kkZkk? Tkk; ^kbPkn ¢vAæUkv Tk @cvPkkg

PkvTkk Ukl@OkkYk Uk\kKv ¢v kkv H PkvTkkv b^kXkk^k Gvå Pkv Ukl@OkkYkTkng Uk\kK^kng ^kbPknTkk ¢kêkZkv QkkZk Gvä

bkgZkkvCkTkk ¢kêkZkv Tklcå ¢k @mPkv ^kbPkn b^kZkg UkkvPkkTkk Ukl@OkkYkTkm APkkr Gv–¢v lTklékPk lbkükTPk Gvå

¢k Fkk@ Wkkv\kTkk lbkükTPk Uk|YkkOkv ^kbPknb^kæUk bkYkHv Pkkv lYkQZkkP^kTkk Ykol]Zkk ©BkMm HkZk Tkv

Uk@klêkPkWknlü GoKm HkZkå ¢k^kk b^kXkk^kTkng XkkTk QkPkkg ^kbPkn §Uk@ \kdk HkZk Gv Tkv bkYZkCekkTk QkkZk

Gvå Pkv bkYZkCekkTkUkl@OkkYkTkkv APkkr ¢kPYkk UkkvPkv Gvå Ukcv\kkg ¢ekkTkUkl@OkkYk UkOk ^kbPknTkk H ¢kêkZkv

cPkkä Tkv c^kv ekkTkUkl@OkkYk QkZkk Pkv UkOk ^kbPknTkk H ¢kêkZkv Gvå

Ykk@m UkZkkrZkTkkv APkkr WkmHkv Tklcä Ykk<g Ü^Zk H Ukl@OkYkmTkv Ykk@m UkZkkrZkTkng APkkr Gv–¢v kkv

lTkékZk A@Pkkg b^kÜ^Zk §Uk@ \kdk HkZk Tkv XkvRekkTk PkQkk bkYZkA~P^k QkkZkå c^kv Pkv Ak]v Akg¥A @kCkklR

Ukl@OkkYk @õkk Pkv UkOk ¢kPYkkTkng Ukl@OkYkTk ckv kkQkm ¢kPYkkTkng AkZkr Gv–¢vYk SkYkmr Æ^k HkOkv Gvä

Pkv ¢Ukvdkk¢v ^Zk^kck@TkZkTkv Pkv Ak]v HkOkv\kkv Uk|ZkkvHTk^kkTk Aõkkv Gvå SkYkmrTkv Ü^ZkTkkv #knü b^kXkk^k

\kdkYkkg ¢k^km CkZkkv Gv ¢vK\kv bkYZkA~P^kklR lTkYkr]-AkZkr QkkZk Gvä Tkv Hv @kCk WkkAm @õkkv PkvTkv UkOk

Pkv UkkvPkkTkng Ukl@OkYkTk HkOkv Gv UkOk c^kv PkvTkm YknBZkPkk TkQkmä YknBZkPkk Pkkv b^kXkk^kTkm Qk¥ Ck¥ Gvå

Ukcv\kkg ¢ekkTkR#kkYkkg lYkQZkkP^kklR Ukl@OkkYk cPkk Pkv UkOk b^kÜ^ZkTkk H ¢kêkZkv cPkk; UkOk %Zkk@v

Tkœm AZkn‘ Av Ykk@k Ukl@OkkYk Ykk@k Ü^ZkTkk H ¢kêkZkv QkkZk Gv–PZkk@v Pkv Æ^kTkv lYkQZkkP^kUkl@OkkYk

@cv Tklcä PkvTkv Pkkv bkYZkA~P^kklRæUk Ukl@OkkYk H ckvZkå c^kv Hv @kCkUkl@OkYkTk bkkSkAUkZkkrZkYkkg WkkAm

@õk‹g Gv PkvYkkg HkvAv PkvTkv ¢vAP^kWknlü TkQkm GPkkg Pkv Ukl@OkYkTk UkkvPkkTkng Gv–¢vYk Pkv HkOkv Gvå ¢k^kng

^Zk^kck@Tkng ekkTk Pkv Ak]v Uk|ZkkvHTk^kkTk Gvå bkYZkCekkTk QkkZk PZkk@v lTkékZk–^Zk^kck@Tkng b^kæUk ZkQkkQkr

HOkkZkä PZkk@v Ü^Zk-UkZkkrZkTkng b^kæUk HOkkZkä PZkk@v APkkr-AYkrTkng b^kæUk HOkkZkä Tkv b^kÜ^ZkTkk \kdkv

YkkvdkYkkCkræUk AkZkr Uk|CkKvå PkvTkkv APkkr ¢kPYkk UkkvPkv Gvå

¢k @mPkv ¢k 211Ykk A]#kYkkg ¢kFkkZkrRv kv Fkk@ Wkkv\kQkm bUkì A@mTkv ¢\kkwlAA ^kbPknb^kæUk

bkYkHk^Zkngä PkvTkk §Uk@Tkng l^k^kvFkTk Uko<g QkZkngå

£lPk b^kPkgÒkPkkTkm DkkvakOkk UkoOkrå

’’úúHkZk lHkTkvTæúú’’


xkck^kktkêkm angrangr-acktk hwtk #kkïkykk]k uknauk tkgå …

Documents