yaŞayan duvarlarin kentİn isi deĞİŞİmİne...

10
1089 6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana [1035] YAŞAYAN DUVARLARIN KENTİN ISI DEĞİŞİMİNE ETKİSİ Ruşen DEMİR 1 , Zehra YİĞİT AVDAN 2 , Uğur AVDAN 3 , Nalan DEMİRCİOĞLU YILDIZ 4 1 YL.Ö., Anadolu Üniversitesi, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ABD, Eskişehir, [email protected] 2 Yard. Doç. Dr., Anadolu Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 26555, Eskişehir, [email protected] 3 Yard. Doç. Dr., Anadolu Üniversitesi, Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü, 26555, Eskişehir, uavdan@anadolu.edu.tr 4 Yard. Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Erzurum, nalandemircioglu25@hot mail.com ÖZET Günümüzde nüfusun artması, kırsal kesimlerden kentlere olan yoğun göç, büyükşehirlerde betonarme yapıların artması ve yeşil alanların azalması ile geçirimsiz yüzeyler artmakta ve kentlerin aşırı ısınması hızlanmaktadır. Binalar, yollar ve kaldırımlar güneşle birlikte depoladıkları enerjiyi geceleri serbest bırakarak kentlerin aşırı ısınmasına sebep olmaktadır. Bunun yanı sıra var olan ağaçların kesilerek ormansızlaşmanın artması, kentleşme ile birlikte artan fosil yakıt kullanımı ve atmosfere verile n sera gazlarındaki artış nedeniyle atmosferin sıcaklığı artmakta ve kentlerin üzerinde ısı adası etkisi oluşturmaktadır. Sıcaklık artışları ile özellikle yaz aylarında soğutma faaliyetlerinin gündeme gelmesi ve ısı adası etkisinin ortadan kaldırılması için yeşil alanların artırılması en iyi doğal çözüm yoludur. Bu yeşil alanları günümüz şartlarında yeşil çatılar ve dikey bahçe olarak bilinen yaşayan duvarlarla sağlamamız alternatif çözüm yolu olarak gözükmektedir. Bu çalışma kapsamında; gelişen teknoloji ile beraber meydana gelen ekolojik sorunların çözülmesi ve iklim değişikliğine pozitif etkilerin sağlanması için yeşil çatı ve yaşayan duvarlar kavramlarına yoğunlaşılmıştır. Çalışmada Eskişehir örneğinde üç yaşayan duvar incelenmiştir. Yeşillik olan ve olmayan alanlardaki sıcaklık değişim farkını belirlemek için Optris marka PI 450 model termal kamera kullanılmıştır. Ölçüm sonuçlarında yaşayan duvarların diğer duvarlara göre hissedilebilir derecede ısıyı tuttuğu gözlemlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Isı Adası Etkisi, Küresel İklim Değişikliği, Termal Kamera, Uzaktan Algılama, Yaşayan Duvarlar ABSTRACT THE EFFECT OF LIVING WALLS ON URBAN HEAT CHANGE Nowadays, overheating of cities accelerate with population growth, intense migration from rural to urban areas, the increase in impervious surfaces with an increasing of reinforced concrete structures and decreasing of green areas. Buildings, roads and pavement store solar energy at days and release of the energy at nights and this situation causes the cities overheating. In addition, deforestation, usage of fossil fuel and increasing of greenhouse gases cause the increasing of atmospheric temperature and give rise to heat island effect on the cities. Especially during the summer, cooling is showing up with high temperature and the best natural remedies of the heat island solving problem is increasing of green areas. Alternative solutions in today conditions for heat island problem is green areas such as green roofs and living walls known as vertical gardening. In this study; solving ecological problems with advancing technology and to ensure the positive effects of climate change have focused on the concept of green roofs and living walls. Three living wall investigate in Eskişehir in this study. Optri s PI 450 brand thermal imaging camera is used to determine the difference in the temperature change field greens and non-greens areas. The measurement results in the living walls were observed retain the sensible heat according to non-living walls. Key Words: Heat Island Effect, Global Climate Change, Thermal Camera, Remote Sensing, Living Walls 1.GİRİŞ İklim, çok farklı bileşenlerden oluşan karmaşık bir sistemdir. Bu sisteme, dışarıdan fiziksel, kimyasal ve biyolojik etmenler dâhil olduğunda daha da karmaşık hale gelmektedir. Bu sebeple herhangi doğal ya da doğal olmayan bir değişiklik meydana geldiğinde iklimde bundan olumsuz etkilenmekte ve iklim değişikliği meydana gelmektedir. Dünyanın ilk oluşumundan itibaren iklim değişmektedir. Fakat insan kaynaklı etkilerin artması ile bu değişiklik daha fazla olmaya başlamıştır. Dünyanın gidişatını değiştiren önemli olayların kronolojik sırası incelendiğinde, o tarihlerden itibaren iklimin dünya genelinde değiştiği gözlenebilir. Gün geçtikçe artan hızlı kentleşme, tarım ve ormancılık faaliyetlerinin duraklaması, arazi kullanımındaki değişiklikler gibi insan kaynaklı etkiler ile atmosferdeki ve yüzey sıcaklıklarında önemli derecede farklılıklar meydana gelmiştir. Tüm bu sorunlar bir araya geldiğinde kentlerde ısı adası etkisi problemi oluşmaktadır. Bu problem küresel ısınmanın en temel sebeplerinden biridir. Kentsel ısı adası etkisi en sade ve anlaşılabilir tanımıyla, yeşillik alanların yerine kaldırımların, yolların ve binaların gelmesiyle kentlerdeki sıcaklık değerlerinin kırsal alanlara göre daha fazla olmasıdır. Doğal bitki

Upload: others

Post on 31-Jan-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1089

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    [1035]

    YAŞAYAN DUVARLARIN KENTİN ISI DEĞİŞİMİNE ETKİSİ

    Ruşen DEMİR1, Zehra YİĞİT AVDAN

    2, Uğur AVDAN

    3, Nalan DEMİRCİOĞLU YILDIZ

    4

    1 YL.Ö., Anadolu Üniversitesi, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ABD, Eskişehir, [email protected] 2 Yard. Doç. Dr., Anadolu Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 26555, Eskişehir, [email protected]

    3 Yard. Doç. Dr., Anadolu Üniversitesi, Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü, 26555, Eskişehir, [email protected] 4 Yard. Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Erzurum, [email protected]

    ÖZET Günümüzde nüfusun artması, kırsal kesimlerden kentlere olan yoğun göç, büyükşehirlerde betonarme yapıların artması ve yeşil

    alanların azalması ile geçirimsiz yüzeyler artmakta ve kentlerin aşırı ısınması hızlanmaktadır. Binalar, yollar ve kaldırımlar

    güneşle birlikte depoladıkları enerjiyi geceleri serbest bırakarak kentlerin aşırı ısınmasına sebep olmaktadır. Bunun yanı sıra

    var olan ağaçların kesilerek ormansızlaşmanın artması, kentleşme ile birlikte artan fosil yakıt kullanımı ve atmosfere verilen

    sera gazlarındaki artış nedeniyle atmosferin sıcaklığı artmakta ve kentlerin üzerinde ısı adası etkisi oluşturmaktadır.

    Sıcaklık artışları ile özellikle yaz aylarında soğutma faaliyetlerinin gündeme gelmesi ve ısı adası etkisinin ortadan kaldırılması

    için yeşil alanların artırılması en iyi doğal çözüm yoludur. Bu yeşil alanları günümüz şartlarında yeşil çatılar ve dikey bahçe

    olarak bilinen yaşayan duvarlarla sağlamamız alternatif çözüm yolu olarak gözükmektedir.

    Bu çalışma kapsamında; gelişen teknoloji ile beraber meydana gelen ekolojik sorunların çözülmesi ve iklim değişikliğine pozitif

    etkilerin sağlanması için yeşil çatı ve yaşayan duvarlar kavramlarına yoğunlaşılmıştır. Çalışmada Eskişehir örneğinde üç

    yaşayan duvar incelenmiştir. Yeşillik olan ve olmayan alanlardaki sıcaklık değişim farkını belirlemek için Optris marka PI 450

    model termal kamera kullanılmıştır. Ölçüm sonuçlarında yaşayan duvarların diğer duvarlara göre hissedilebilir derecede ısıyı

    tuttuğu gözlemlenmiştir.

    Anahtar Sözcükler: Isı Adası Etkisi, Küresel İklim Değişikliği, Termal Kamera, Uzaktan Algılama, Yaşayan Duvarlar

    ABSTRACT

    THE EFFECT OF LIVING WALLS ON URBAN HEAT CHANGE

    Nowadays, overheating of cities accelerate with population growth, intense migration from rural to urban areas, the increase

    in impervious surfaces with an increasing of reinforced concrete structures and decreasing of green areas. Buildings, roads

    and pavement store solar energy at days and release of the energy at nights and this situation causes the cities overheating. In

    addition, deforestation, usage of fossil fuel and increasing of greenhouse gases cause the increasing of atmospheric

    temperature and give rise to heat island effect on the cities.

    Especially during the summer, cooling is showing up with high temperature and the best natural remedies of the heat island

    solving problem is increasing of green areas. Alternative solutions in today conditions for heat island problem is green areas

    such as green roofs and living walls known as vertical gardening.

    In this study; solving ecological problems with advancing technology and to ensure the positive effects of climate change have

    focused on the concept of green roofs and living walls. Three living wall investigate in Eskişehir in this study. Optris PI 450

    brand thermal imaging camera is used to determine the difference in the temperature change field greens and non-greens

    areas. The measurement results in the living walls were observed retain the sensible heat according to non-living walls.

    Key Words: Heat Island Effect, Global Climate Change, Thermal Camera, Remote Sensing, Living Walls

    1.GİRİŞ

    İklim, çok farklı bileşenlerden oluşan karmaşık bir sistemdir. Bu sisteme, dışarıdan fiziksel, kimyasal ve biyolojik

    etmenler dâhil olduğunda daha da karmaşık hale gelmektedir. Bu sebeple herhangi doğal ya da doğal olmayan bir

    değişiklik meydana geldiğinde iklimde bundan olumsuz etkilenmekte ve iklim değişikliği meydana gelmektedir.

    Dünyanın ilk oluşumundan itibaren iklim değişmektedir. Fakat insan kaynaklı etkilerin artması ile bu değişiklik

    daha fazla olmaya başlamıştır. Dünyanın gidişatını değiştiren önemli olayların kronolojik sırası incelendiğinde, o

    tarihlerden itibaren iklimin dünya genelinde değiştiği gözlenebilir. Gün geçtikçe artan hızlı kentleşme, tarım ve

    ormancılık faaliyetlerinin duraklaması, arazi kullanımındaki değişiklikler gibi insan kaynaklı etkiler ile

    atmosferdeki ve yüzey sıcaklıklarında önemli derecede farklılıklar meydana gelmiştir. Tüm bu sorunlar bir araya

    geldiğinde kentlerde ısı adası etkisi problemi oluşmaktadır. Bu problem küresel ısınmanın en temel sebeplerinden

    biridir.

    Kentsel ısı adası etkisi en sade ve anlaşılabilir tanımıyla, yeşillik alanların yerine kaldırımların, yolların ve

    binaların gelmesiyle kentlerdeki sıcaklık değerlerinin kırsal alanlara göre daha fazla olmasıdır. Doğal bitki

  • 1090

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    örtüsünün ortadan kaldırılarak, yerlerine ısıyı daha fazla absorbe eden koyu renkli yüzeylerin getirilmesi ve

    buharlaşma yüzeylerinin azalması ısınmanın en önemli nedenlerindendir (Tohum, 2011). Ayrıca geçirimsiz

    yüzeylerin artması ile evapotranpirasyon (bitkinin su tüketimi ve buharlaşma ile birlikte su toplamı) oranları

    azalmaktadır. Buda ısı döngüsünü kısıtladığı için kentsel ısı adası etkisi daha da artırmaktadır. Kentsel ısı adası

    etkisinin giderek artması ile hava kirliliği, su kaynaklarının azalması, tüketilen enerji miktarlarının artması gibi

    problemler ortaya çıkmakta ve bunlarda iklim değişikliğine sebep olmaktadır (Bayraktar ve Gerçek, 2014).

    Yeşil çatılar ve yaşayan duvarlar, kent ekosistemine, hava kalitesine ve gürültü seviyesine pozitif etkiler sağlar.

    Yaşayan duvarların yüzeyinde bulunan bitkiler sayesinde havada bulunan partiküller filtre edilir ve yağmur

    yardımı ile de bitkilerin yüzeyinden ayrılırlar. Böylece hava kalitesinin iyileştirilmesinde doğal yöntemler olarak

    kullanılabilmektedir (Tohum, 2011).

    Takebayashi ve Moriyama (2007)’nın Japonya Kobe Üniversitesi’nde yaptıkları çalışmada, açık renkli yansıtma

    özelliğine sahip ve yansıtma özelliği olmayan geleneksel çatılara, aynı derece güneş ışınlarına maruz kalacakları

    şekilde yüzey sıcaklıkları ve binanın içerisine ilettikleri ısı derecelerini karşılaştırmışlardır. Yaptıkları çalışmanın

    sonucunda geleneksel olarak döşenmiş çatının, koyu renkli malzeme kullanılmasından kaynaklı olarak ısıyı

    absorbe etme oranının daha fazla olduğu ve dolayısıyla yüzey sıcaklığının daha fazla olduğu tespit edilmiştir.

    Shashua-Bar ve Hoffman (2000) ise üzerinde bitki örtüsü olan ve üzerinde cansız maddelerin bulunduğu iki

    yüzeyin aralarındaki sıcaklık farklarını karşılaştırmışlardır. Çalışmanın sonucunda üzerinde bitki örtüsü bulunan

    yüzeyin daha düşük radyatif sıcaklığa sahip olduğunu belirlemişlerdir. Hawkins ve ark. (2002)’ı Arizona’da

    yaptıkları çalışmada kentsel ve tarımsal alanlardaki sıcaklık değerlerini karşılaştırarak, kentsel ısı adası etkisini

    araştırmışlardır. Araştırma sonucunda kentsel ısı adası etkisinin 9,4 °C ile 12,9 °C arasında farklılık gösterdiğini

    belirlemişlerdir (Hawkins ve ark.2004). Diğer bir çalışmada farklı büyüklüklere sahip olan üç farklı yeşil parkın,

    etrafında bulunan yerleşim alanlarının sıcaklık değerlerine etkilerinin neler olduğu incelenmiştir. Ölçümlerin

    sonucunda büyük olan parkların etrafındaki yerleşim yerlerinin sıcaklıklarının aniden değiştiği tespit edilmiştir.

    Aynı şekilde küçük parkların etkisinin, büyük parklara göre daha az olduğu sayısal veriler ile kanıtlanmıştır.

    Araştırmanın sonucunda, yeşil alanların büyüklüğünün, içerisindeki bitki çeşitliliği farklılığının ve bitkilerin

    yoğunluğunun kentleri serinletmede büyük etkisinin olduğu belirlenmiştir (Upmanis ve ark. 1998). Chen ve

    Wong(2006) ise, yaptıkları çalışmada, bina yüzeylerinde bulunan yeşil alanların, binanın ihtiyaç duyduğu enerji

    ihtiyacını azalttığını tespit etmişlerdir. Victorero ve ark. (2015) Santiago’da yaşayan duvarların kentsel ısı üzerine

    etkisini incelemişlerdir. Bunun için klasik bina yüzeylerini ve yaşayan duvar yüzeylerini karşılaştırmışlardır.

    Araştırmanın sonuçlarına göre yaşayan duvarların, geleneksel duvarlara göre 30 °C daha serin olduğunu tespit

    etmişlerdir. Santamouris ve ark. (2001) Yunanistan, Atina’da 10 farklı kentsel alanda binaların enerji ihtiyaçlarının

    şehrin sıcaklığı üzerine etkisini araştırmışlardır. Araştırmanın sonunda, yüksek enerji tüketiminin, Atina şehrinin

    kentsel sıcaklığı üzerinde 10 °C fark etkisinin olduğunu belirlemişlerdir. Susca ve ark. (2011) New York’da

    yeşillik alanların kentsel ısı adasına olan etkisini belirlemek amacıyla dört farklı yoğunlukta olan yeşil alanın

    etkilerini değerlendirmişlerdir. Yaptıkları araştırmanın sonucunda fazla ve az yeşilliğe sahip alanların arasında 2°C

    fark olduğunu belirlemişlerdir. Ayrıca bu çalışmada beyaz, siyah, yeşil çatılar ve yüzey albedoları da

    karşılaştırılmıştır. Beyaz ve yeşil çatıların, siyah çatılara göre kentsel ısı adasına daha az etkilerinin olduğu tespit

    edilmiştir. Bu çalışmada yeşil alanların yoğunluklarının ve çatı yapımında kullanılan malzemelerin kentsel ısı

    adası üzerine etkisinin ne kadar önemli olduğu vurgulanmıştır.

    Bu çalışmanın amacı, Eskişehir ilinde bulunan üç yaşayan duvarın günün farklı saatlerinde yapıdaki sıcaklık

    değişiminin incelenmesidir. Yapı üzerindeki yeşillik olan ve olmayan alanlardaki sıcaklık değişim farkını

    belirlemek için termal kamera görüntüleri kullanılmıştır.

    2.ÇALIŞMA ALANI

    Bu çalışma, yaşayan duvarların iklim değişikliği üzerine olan etkilerinin belirlenmesi için Eskişehir’de yapılmıştır.

    Eskişehir, Türkiye’nin kuzeybatısında bulunan ve nüfusu 826,135 olan bir şehirdir. Şehrin ortasından Porsuk Çayı

    geçmekte ve yüzölçümü 2,678 km2’dir. Şehirde kışlar soğuk ve kar yağışlı yazlar ise sıcak ve yağışsız

    geçmektedir. Çalışma alanı olarak ise Eskişehir’de bulunan Eski Bağlar Hal Cami seçilmiştir. Bu cami binasının

    yüzeyleri yeşil bitkiler ile kaplandığı için ve yer yer boşlukları olduğu için ölçümlerin karşılaştırılması açısından

    en iyi alan olduğu tespit edilmiştir. Eski Bağlar Hal Cami’nin iki faklı yüzeyinde çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

    Şekil 1’de çalışma alanı olan Eski Bağlar Hal Cami’nin Google Earth görüntüsüne, Şekil 2’de ise çalışma alanının

    güney ve doğu yönlerinin görüntüsüne yer verilmiştir.

  • 1091

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 1. Eski Bağlar Hal Cami Google Earth Görüntüsü

    Şekil 2. Eski Bağlar Hal Cami a) Güney Yönü (birinci yüzey) b) Doğu Yönü (ikinci yüzey)

    3.YÖNTEM

    Bu çalışmanın amacına uygun olarak yaşayan duvarların ve boş yüzeylerin sıcaklıkları, termal kamera kullanılarak

    günün farklı saatlerinde ölçülmüştür. Böylece yeşil alanların kentsel ısı adası üzerine olan etkileri tespit edilmiştir.

    Çalışmada cami yüzeyinin sıcaklık ölçümleri için Optris PI 450 marka termal kamera kullanılmıştır. Kameranın

    sıcaklık aralığı -20 °C ile 1500 °C arasındadır ve optik çözünürlüğü 382x288 pikseldir. Ölçümler yapıldıktan

    sonra, görüntülerin analizleri için Optris PI Connect programından yararlanılmıştır.

    Çalışmalara 19 Temmuz 2016 günü başlanmıştır ve saat 09:00, 12:00, 15:00, 18:00 olmak üzere günün dört farklı

    saatinde iki yüzey içinde ölçümler tekrarlanmıştır. Ölçümler yapıldıktan sonra görüntüler işlenirken, yaşayan

    duvarlar ve boş yüzeylerin arasındaki sıcaklık farkları belirlenmiştir. Bu farklar belirlenirken iki yüzey içinde aynı

    metre kare içerisindeki değerlerin alınmasına dikkat edilmiştir. Ayrıca termometre yardımıyla ölçüm yapılan farklı

    saatlerde havanın sıcaklığı da ölçülmüştür.

  • 1092

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    4.BULGULAR

    Kentin sıcaklığının artmasında en önemli etken yüzey sıcaklığıdır. Kentleşmenin hızla artmasından dolayı,

    yüzeylerde ve atmosferde önemli değişiklikler meydana gelmektedir ve bu da kentlerin kırsal alanlara göre daha

    sıcak olmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada da uzaktan algılama yöntemlerinden biri olan termal görüntü

    kullanılarak, farklı zamanlarda ki sıcaklık değerlerinin yeşil alanlar üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Ölçümler

    dört farklı saatte yapıldığı için farklı sonuçlar elde edilmiştir. Çizelge 1 ve Çizelge 2’de elde edilen farklı sonuçlar

    ayrıntılı olarak verilmiştir. Ölçümlerin sonuçlarına göre yaşayan duvarlar ve boş yüzeyler arasındaki en büyük fark

    saat 12:00’da tespit edilmiştir. Araştırmanın yapıldığı binanın birinci yüzeyinde ortalama olarak yaşayan yüzeyler

    boş yüzeylere göre 3.54 °C daha soğuktur. İkinci yüzeyde ise bu fark 4.47 °C’dir.

    Çizelge 1. Güney Yönü (birinci yüzey) için Ölçüm Saatleri ve Ölçüm Yapılan Alanların Sıcaklık Değerleri

    Ölçüm Saatleri

    Yaşayan Duvar Sıcaklık Değeri (°C)

    Boş Yüzey Sıcaklık Değeri (°C)

    Sıcaklık Farkı (°C)

    09.00 21,28 21,97 0,69

    12.00 26,47 33,58 7,11

    15.00 29,17 33,2 4,03

    18.00 25,13 27,47 2,34

    Çizelge 2. Doğu Yönü (ikinci yüzey) için Ölçüm Saatleri ve Ölçüm Yapılan Alanların Sıcaklık Değerleri

    Ölçüm Saatleri

    Yaşayan Duvar Sıcaklık Değeri (°C)

    Boş Duvar Sıcaklık Değeri (°C)

    Sıcaklık Farkı (°C)

    09.00

    29,07 33,55 4,48

    12.00

    27,86 33,44 5,58

    15.00

    29,83 32,81 3,75

    18.00 25,29 29,37 4,08

    Şekil 3 ve Şekil 4’de saat 9’da farklı her iki yüzeyde de yapılan ölçümler gösterilmektedir. Şekil 3’de yaşayan

    duvar ve boş yüzey arasında 0.69 °C sıcaklık farkı bulunurken, Şekil 4’de bu fark 4.48 °C’dir.

    Şekil 3. Saat 09:00 1.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

  • 1093

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 4. Saat 09:00 2.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

    Saat 12’de yapılan ölçüm sonuçlarına göre, yaşayan duvar ve boş yüzey arasındaki sıcaklık farkının ilk ölçüme

    göre arttığı tespit edilmiştir. Şekil 5’de güney cephede iki yüzey arasındaki sıcaklık farkının 7.11 °C, Şekil 6’da ise

    doğu cephede sıcaklık farkının 5.58 °C olduğu gösterilmiştir.

    Şekil 5. Saat 12:00 1.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

  • 1094

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 6. Saat 12:00 2.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

    Şekil 7 ve Şekil 8’de saat 15’de güney ve doğu cephelerde yapılan ölçümlerin sonuçları gösterilmiştir. Analizlerin

    sonuçlarına göre; saat 15’de güney cephede yaşayan duvar ve boş yüzey arasındaki sıcaklık farkı 4.03 °C (Şekil 7)

    iken, doğu cephede bu fark 3.75 °C’dir (Şekil 8).

    Şekil 7. Saat 15:00 1.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

  • 1095

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 8. Saat 15:00 2.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

    Saat 18’de yapılan son ölçümde ise 1.Yüzey için yaşayan duvar ve boş duvardaki sıcaklık farkının 2.34 °C (Şekil

    9), 2. Yüzey için ise farkının 4.08 °C (Şekil 10) olduğu tespit edilmiştir.

    Şekil 9. Saat 18:00 1.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

  • 1096

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 10. Saat 18:00 2.Yüzeyin Yaşayan Duvar ve Boş Duvar Yüzey Sıcaklığı a) orijinal görünüm b) termal kamera

    görünüm

    Şekil 11 ve Şekil12’de Güney ve Doğu Cepheler için ölçüm yapılan saatlere bağlı olarak yaşayan duvar ve boş

    duvar arasındaki sıcaklık farkları gösterilmiştir. Güney Cephesi için, yaşayan duvar ve boş duvar arasındaki

    sıcaklık farkı saat 12’de en yüksek değere ulaşmıştır. Saat 15 ve 18’de ise aradaki bu farkın giderek azaldığı

    gözlenmiştir (Şekil 11).

    Şekil 11. Birinci Yüzey İçin Zamana Bağlı Olarak Değişen Sıcaklık Farkları

    Doğu Cephesinde ise Güney Cephesinde olduğu gibi en fazla sıcaklık farkı saat 12’de gözlenmiştir. Yaşayan duvar

    ve boş duvar arasındaki sıcaklık farkı saat 15’de düşmeye başlamıştır ve saat 18’de de bu düşüş yatay seyirde

    devam etmiştir(Şekil 12).

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    8 10 12 14 16 18Ort

    am

    a S

    ıca

    klı

    k F

    ark

    ı, (

    oC

    )

    Zaman, sa

    1. Yüzey İçin Ortalama Sıcaklık Farkları

  • 1097

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    Şekil 12. İkinci Yüzey İçin Zamana Bağlı Olarak Değişen Sıcaklık Farkları

    5.SONUÇ VE TARTIŞMA

    Şehirlerde hızlı kentleşmenin artması ile boş alanların bulunması oldukça zor hale gelmiştir. Aynı zamanda

    kentleşme, yeni binaların sürekli üretilmesiyle var olan ağaç ve bitki türlerinin zarar görmesine de neden

    olmaktadır. Bunların yanında kentlerde ki binaların yapımında kullanılan malzeme ile kırsal kesimlerdeki binaların

    inşasında kullanılan malzemeler aynı özelliklere sahip değildir. Kentsel bölgelerde kullanılan malzemeler atmosfer

    ile yeryüzü arasındaki dengeyi çok fazla etkilemektedir. Açık renkli ve parlak yüzeyler ışınları yansıttıkları için

    çok fazla ısınmazlar. Fakat koyu renkli ve pürüzlü yüzeyler ısıyı absorbe ettikleri için çok fazla ısınırlar. Günümüz

    şartlarında kentlerdeki binaların duvarları ve çatıları koyu renkli oldukları ve boş alanlar olarak tanımlandıkları

    için, bahsedilen ısıya oldukça fazla maruz kalmaktadırlar. Tüm bu sorunlar bir araya geldiğinde kentlerde ısı adası

    etkisi problemi oluşmaktadır. Bu alanların yeşil alanlar haline getirilip, pozitif etkilerin sağlanması günümüzün

    gelişen teknolojilerindendir. Kısacası bu yeşil alanları günümüz şartlarında yeşil çatılar ve dikey bahçe olarak

    bilinen yaşayan duvarlarla sağlamamız alternatif çözüm yolu olarak gözükmektedir.

    Bu çalışmada yaşayan duvarların ve boş yüzeylerin sıcaklık değerleri karşılaştırılarak, yeşil alanların kentsel ısı

    adası üzerine olan pozitif etkileri belirlenmiştir. Güneşin en dik açıyla geldiği saat 12’de en fazla farkın olduğu

    tespit edilmiştir. Güney ve Doğu cephelerde sıcaklık farkındaki değişimlerin başlıca sebebi ise güneşin

    hareketinden kaynaklanmaktadır. Güneşlenme süresi güneyde daha uzun olduğu için, ölçümlerin yapıldığı güney

    cephede saat 15 ve 18’de ki sıcaklık farkındaki azalma daha az olmuştur. Tüm bu sonuçlardan yola çıkarak duvar yüzeylerinin bulundukları açılarında ne kadar önemli olduğu gözlenmiştir.

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    8 10 12 14 16 18

    Ort

    ala

    ma

    Sıc

    ak

    lık

    Fa

    rkı,

    (°C

    )

    Zaman, sa

    2. Yüzey İçin Ortalama Sıcaklık Farkları

  • 1098

    6. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana

    KAYNAKLAR

    Abu, E., M., Asaeda, T., Ca, T., V., 1998, Reductions in Air Conditioning Energy Caused by A Nearby Park,

    Energy and Building, 29, 83-92.

    Andresen, J., A., Fernandez, R., T., Rowe, D., B., Rugh, C., L., VanWoert, N., D., Xiao, L., 2005, Green Roof

    Stormwater Retention: Effects of Roof Surface, Slope, and Media Depth, Journal of Environmental Quality, 34,

    1036-1044.

    Argırıou, A., Assimakopoulos, D., N., Georgakis, C., Koronakis I., Livada, I., Papanikolaou, N., Santamouris,

    M., 2001, On The Impact of Urban Climate on The Energy Consumption of Building, Solar Energy, 70, 201-216.

    Bastianoni, S., Mazzali, U., Peron, F., Pulselli, R., M., Romagnoni, P., 2013, Experimental Investigation on The

    Energy Performance of Living Walls in A Temperate Climate, Building and Environment, 64, 57-66.

    Bayraktar, T., N., Gerçek, D., 2014, Kentsel Isı Adası Etkisinin Uzaktan Algılama ile Tespiti ve

    Değerlendirilmesi: İzmit Kenti Örneği, 5. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu, İstanbul, 10 syf, CDROM.

    Beringer, J., Coutts, A., M., Daly, E., Tapper, N., J., 2013, Assessing Pratical Measures To Reduce Urban Heat:

    Green and Cool Roofs, Building and Environment, 70, 266-276.

    Bigler, W., Brazel, A., J., Hawkins, T., W., Saffell, E., M., Stefanov, W., L., 2003, The Role of Rural Variability

    in Urban Heat Island Determination for Phoenix, Arizona, Journal of Applied Meteorology, 43, 476-486.

    Bonilla, C., Bustamante, W., Gironas, J., Rojas, V., Tori, F., Vera, S., Victorero, F., 2015, Experimental Study

    of The Performance of Living Walls Under Semiarid Climatic Conditions, Energy Procedia, 78, 3416-3421.

    Dell’Osso, G., R., Gaffin, S., R., Susca, T., 2011, Positive Effects of Vegetation: Urban Heat Island and Green

    Roofs, Environmental Pollution, 159, 2119-2126.

    Eliasson, I., Lindqvist, S., Upmanıs, H., 1998, The Influence of Green Areas on Nocturnal Temperatures in A

    High Latitude City (Göteborg, Sweden), International Journal of Climatology, 18, 681-700.

    Hiean, W., N., Yu, C., 2006, Thermal Benefits of City Parks, Energy and Buildings, 38, 105-120.

    Moriyama, M., Takebayashi, H., 2007, Surface Heat Budget on Green Roof and High Reflection Roof for

    Mitigation of Urban Heat Island, Building and Environment, 42, 2971-2979.

    Oberarzbacher, S., Pitha, U., Scharf, B., 2011, Living Walls-More Than Scenic Beauties.

    Oke, T., R., Voogt, J., A., 2003, Thermal Remote Sensing of Urban Climates, Remote Sensing of Environment, 86,

    370-384.

    Santamouris, M., 2014, Cooling The Cities- A Review of Reflective and Green Roof Mitigation Technologies to

    Fight Heat Island and Improve Comfort in Urban Environments, Solar Energy, 103, 682-703.

    Tohum, N., 2011, Sürdürülebilir Peyzaj Tasarım Aracı Olarak “Yeşil Çatılar”, Yüksek Lisans tezi, İstanbul Teknik

    Üniversitesi, İstanbul.

    Yılmaz, O., Yüksel, D., Ü., 2008, Ankara Kentinde Kentsel Isı Adası Etkisinin Yaz Aylarında Uzaktan Algılama ve

    Meteorolojik Gözlemlere Dayalı Olarak Saptanması ve Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık

    Fakültesi Dergisi, 23, 937-952.