yapi malzemesi 6 beton karisim hesabi

8/6/2019 Yapi Malzemesi 6 Beton Karisim Hesabi

1/90

BETONBETONTASARIMITASARIMI

Yrd. Do. Dr. Hayri NPamukkale niversitesi2007 - BAHAR

YAPI MALZEMESYAPI MALZEMES 66


2/90

BETON BBETON BLELEENLERENLER

PA naat Mhendislii Blm Yap Malzemesi Dersi Yrd. Do. Dr. Hayri N22

MENTO HAMURU

HAVAVE

SERBESTSU

MENTO +SU(HDRATEMENTO)

AGREGA

NCE KALIN

4 mm

NERT MNERAL DOLGU

BOLUKLARKATILAR

AAIMIZIN MALZEMESIMIZIN MALZEMES BETON ESAS OLARAKBETON ESAS OLARAK KKBBLELEENLENL KOMPOZKOMPOZT BT BR MALZEMEDR MALZEMEDR.R.


3/90

BETON BBETON BLELEENLERENLERAAIMIZIN MALZEMESIMIZIN MALZEMES BETON ESAS OLARAKBETON ESAS OLARAK KK BBLELEENLENLKOMPOZKOMPOZT BT BR MALZEMEDR MALZEMEDR.R.

BETONBETON

MENTO HAMURU (MENTO HAMURU (MENTO + SU)MENTO + SU)

AGREGAAGREGA

RR ((akakl,l, KKrmatarmata,, CurufCurufVb.)Vb.)

NCE (Kum, MNCE (Kum, M

cc

r Tozu vb.)r Tozu vb.)KATKI MADDELERKATKI MADDELER

MENTO : BALAYICI

R AGREGA :YKLER TAIYICINCE AGREGA : BOLUKLARI DOLDURUCU

SU : HDRATASYON BALATMAK +

LENEBLRLK SALAMAKKATKI : STENEN ZELLKLER GELTRMEK



4/90



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELER

11-- Taze beton kTaze beton ktlesi itlesi ilenebilir olmallenebilir olmalddr.r.

Beton herhangi bir zararlBeton herhangi bir zararl segregasyonasegregasyona uuramadan kalramadan kalbabayerleyerletirilebilmeli, stirilebilmeli, skkttrrlabilmeli ve perdahlama ilabilmeli ve perdahlama ilemlerilemleriyapyaplabilmelidir.labilmelidir.

Taze betonun iTaze betonun ilenebilirlilenebilirlii agregai agrega gradasyonunagradasyonuna ve taneve tane ekline,ekline,kaba ve ince agregalarkaba ve ince agregalarn oranlarn oranlarna,na, imento ve diimento ve dier baer balaylaycc

maddelerin miktarmaddelerin miktarna ve kalitesine, hapsolmuna ve kalitesine, hapsolmu havanhavann varln varlna,na,kimyasal katkkimyasal katk kullankullanmmna ve taze betonun kna ve taze betonun kvamvamna bana ball olarakolarakdedeiiir.ir.


5/90




22-- Betonun kBetonun kvamvam yeterli olmalyeterli olmalddr.r.

KKvam basitvam basite taze betonun hareket edebilme yetenee taze betonun hareket edebilme yetenei olaraki olaraktantanmlanabilir.mlanabilir.

Betonun kBetonun kvamvam karkarmmn su miktarn su miktar ile iliile ilikili olupkili olup kme terimi ilekme terimi ilellllr.r.


6/90



SLUMP DENEYSLUMP DENEY ((KME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNSS))

11 22

33 44

55


7/90


8/90





9/90



KIVAMKIVAM --VVBRASYONBRASYON LLKKSS KIVAM AZALDIKA BETONU YERLETRP SIKITIRMAK

ZORLAIR , GEREKEN ENERJ VE ZAMAN ARTAR ANTYEDE GENELLKLE ZAMAN , NSAN VE ENERJS

KITTIR. BETONUN HER NOKTASI AYNI SIKITIRMAHTMAMINI GREMEZ.

TAM SIKITIRILMAMI BLGELERDE MAKRO VE MKROBOLUKLAR KALIR , KIVAM AZALDIKA BOLUKLARARTAR.

BOLUKLARLA BERABER HEM DAYANIM HEM DEDAYANIKLILIK SORUNLARI IKAR BOLUKLUBLGELERDE OK DK MUKAVEMETLER ELDEEDLEBLR.

KIVAM AZALDIKA BOLUK VE DK MUKAVEMETRSK ARTAR


10/90



KIVAM SINIFI (SLUMP DEKIVAM SINIFI (SLUMP DEERER)) K1 (0K1 (0 5cm)5cm) Vibrasyonlu mastarlVibrasyonlu mastarl pist, yolpist, yol

betonlarbetonlar

K2 (5K2 (5--10cm)10cm) KalKalpspsz ez eimliimli atat ,, ssmelmel vb.vb.betonlarbetonlar

K3 (10K3 (10--16cm)16cm) BilinBilinli,bilgili, etkin vibrasyonli,bilgili, etkin vibrasyonuygulayabilen profesyoneluygulayabilen profesyonelantiyelerantiyeler

K4(16K4(16--22cm)22cm) VibratVibratrlrl antiyede genelantiyede genelbetonlarbetonlar

K5 (K5 (22cm)22cm) GGstermelik vibratstermelik vibratrlrl veyaveyavibratvibratrsrszz antiyeler, kazantiyeler, kazk vb.k vb.

elemanlar , vibratelemanlar , vibratr sr smayanmayandonatdonat ssklkl,....,....


11/90





12/90





13/90





14/90





KKvam, taze betonun hareket edebilme yetenevam, taze betonun hareket edebilme yetenei olarak tani olarak tanmlanabilir.mlanabilir.

Betonun kBetonun kvamvam karkarmmn su miktarn su miktar ile iliile ilikili olupkili olup kme terimi ilekme terimi ilellllr.r.

kme dekme deeri ne kadar beri ne kadar byyk ise beton o kadar hareket edebilmek ise beton o kadar hareket edebilmeyeteneyeteneine sahiptir.ine sahiptir.

KKeli ve peli ve prrzlzl agregalar karagregalar karm suyu miktarm suyu miktarnn arttarttrrrken, iyi birrken, iyi birgradasyonagradasyona sahip agregada en bsahip agregada en byyk tanek tane apap arttarttkka gerekli su miktara gerekli su miktarazalmaktadazalmaktadr.r.

SSrrklenmiklenmi hava ve su azalthava ve su azaltcc kimyasal katkkimyasal katk kullankullanmm karma suyukarma suyugereksinimini azaltmaktadgereksinimini azaltmaktadr.r.


15/90





BetonBeton retiminde kullanretiminde kullanlacak aralacak aralar ise, betonun klar ise, betonun kvamvam hakkhakknda birnda birseseim yapim yaplmaslmasna imkan verir.na imkan verir.

rnernein betonin beton iilenerek, tokmaklanarak yerlelenerek, tokmaklanarak yerletirilecekse aktirilecekse ak

cc

,,vibratvibratrle srle skkttrrlacaksa plastik klacaksa plastik kvamda olmalvamda olmalddr.r.

KKvam belirlenince su miktarvam belirlenince su miktar saptanabilir. Ancak deneylerlesaptanabilir. Ancak deneylerle

seseilen su miktarilen su miktarnnn istenen kn istenen kvamvam verip vermediverip vermedii kontroli kontroledilmelidir.edilmelidir.


16/90





fc

S/

VBRASYON LE SIKITIRMAEL LE SIKITIRMA

TAM SIKIMI BETON (TEORK)

0.40 0.53


17/90




3. Beton k3. Beton ktlesi sertletlesi sertleince, istenen dayanince, istenen dayanmm sasalamallamalddr.r.

Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar (Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar () daha y) daha yksek dayanksek dayanmlmlolmasolmasnana alalllr.r.

rnernein 20+5 = 25 N/mmin 20+5 = 25 N/mm22 alalnnr.r.

Bu deBu deere amaere ama dayandayanm adm ad verilir ve proje dayanverilir ve proje dayanmmndanndan kadarkadarfazla olur.fazla olur.

statistiksel bir bstatistiksel bir byyklklktktr, ancak istatistik veri elde edilmer, ancak istatistik veri elde edilmeolanaolana olmadolmad takdirde her beton stakdirde her beton snnff iiin ilgili tablolardanin ilgili tablolardanalalnnr.r.


18/90



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELERKarKarm hesabm hesabna esas alna esas alnacak hedef basnacak hedef basnn dayandayanmm

GeriGeri


19/90




3. Beton k3. Beton ktlesi sertletlesi sertleince, istenen dayanince, istenen dayanmm sasalamallamalddr.r.

28 g28 gnlnlk dayank dayanm, yapm, yapsal dizayn, karsal dizayn, karm oranlarm oranlarnnn belirlenmesi ven belirlenmesi vebetonun debetonun deerlendirilmesinde parametre olarak kullanerlendirilmesinde parametre olarak kullanlmaktadlmaktadr.r.

rnernein C20 sin C20 s

nn

ff

bir betonbir beton retilmesi halinde, bu betonun 28retilmesi halinde, bu betonun 28ggnlnlk karakteristik silindir dayank karakteristik silindir dayanmlarmlarnnn 20 N/mmn 20 N/mm22'den az'den azolmamasolmamas istenir.istenir.


20/90




44-- Betonun su/Betonun su/imento oranimento oran belli bir debelli bir deeri aeri amamalmamalddr.r.

Betonun su/Betonun su/imento veya su/baimento veya su/balaylaycc madde oranmadde oran belirli bir debelirli bir deerieriaamamalmamalddr.r.

Beton dayanBeton dayanmmnn net su/net su/imento veya su/baimento veya su/balaylaycc madde oranmadde oranbelirlemektedir.belirlemektedir.

Agrega,Agrega, imento, kimyasal katkimento, kimyasal katk

larlar

n kullann kullan

mm

na gna gre tasarre tasar

mdamdadikkate aldikkate alnmalnmalddr.r.


21/90

evreevre artlarartlar

nn

n betonun tasarn betonun tasar

m am aamasamas

nda dikkate alnda dikkate al

nmasnmas

okok nemli bir husustur.nemli bir husustur.



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELER55-- BetonBeton evresel Etkilere karevresel Etkilere kar dayandayanklkl olmalolmalddr.r.

Beton servis koBeton servis koullarullarnn etkileyen donmaetkileyen donma--zzlme,lme, slanmaslanma--kuruma,kuruma,ssnmanma--sosouma, zararluma, zararl kimyasal maddeler gibikimyasal maddeler gibi evresel etkilere karevresel etkilere kardayandayanklkl olmalolmalddr.r.

BetonBeton retiminderetiminde artlara gartlara grere zel bilezel bileenlerin veya katkenlerin veya katkmalzemelerinin kullanmalzemelerinin kullanmm ile bu sorunile bu sorun zzlebilmektedir.lebilmektedir.

AyrAyrca, yca, yksek performanslksek performansl betonlarda dbetonlarda dk su/k su/imentoimentooranlaroranlarnnn kullann kullanmm ileile permeabilitepermeabilite gibigibi durabilitedurabilite gereksinimlerigereksinimleride karde karlanmlanm olmaktadolmaktadr.r.


22/90

Bu amaBu amala betondaki bala betondaki balaylaycc malzeme miktarmalzeme miktar ssnnrlanmalrlanmal, gerekli, gereklisosoutmautma nlemleri alnlemleri alnmalnmalddr.r.



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELER66-- Betonun yoBetonun younluunluu ihtiyaca gu ihtiyaca gre belirlenmelidir.re belirlenmelidir.

AArlrlk yapk yaplarlar, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibidurumlarda ydurumlarda yksek yoksek younluk deunluk deerlerine sahip betonerlerine sahip beton retimiretimigerekmektedir.gerekmektedir.

77-- BetonunBetonun hidratasyonhidratasyon ssss dikkate aldikkate alnmalnmalddr.r.

zellikle kzellikle ktle betonlartle betonlarnda olunda oluanan ss kontrol altkontrol altnda olmalnda olmalddr.r.

OluOluanan ss ile kile ktlede gtlede grrlecek hacim delecek hacim deiiikliiklii si scaklcaklkk llmleri ilemleri ilekontrol altkontrol altnda tutulmalnda tutulmal, betonun bu sebeple, betonun bu sebeple atlamasatlamas engellenmelidir.engellenmelidir.


23/90



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELER88-- Betonun maliyeti en dBetonun maliyeti en dk dk dzeyde olmalzeyde olmalddr.r.

stenen istenen ilevleri yerine getirebilecek betonunlevleri yerine getirebilecek betonun maliyeti de en altmaliyeti de en altddzeyde olmalzeyde olmalddr.r.

Beton maliyetini malzeme, iBeton maliyetini malzeme, iilik ve ekipman maliyetleriilik ve ekipman maliyetlerioluoluturmaktadturmaktadr.r.

DeDeiiik kalitedeki betonlarik kalitedeki betonlarn maliyetleri arasn maliyetleri arasndaki farklndaki farklllk dahak daha

ok kullanok kullanlan malzemelerin maliyetlerindeki farkllan malzemelerin maliyetlerindeki farklllktanktankaynaklanmaktadkaynaklanmaktadr.r.


24/90



BETON TASARIMBETON TASARIM LKELERLKELER88-- Betonun maliyeti en dBetonun maliyeti en dk dk dzeyde olmalzeyde olmalddr.r.

Beton bileBeton bileenlerinden maliyeti en yenlerinden maliyeti en yksek olanksek olan imentodur.imentodur.

stenen kalitedeki betonu en ekonomikstenen kalitedeki betonu en ekonomik ekilde elde etmek iekilde elde etmek iinin

mmmkmkn olan en azn olan en az imentonun kullanimentonun kullanlmaslmasnana alallmallmalddr.r.

Bu durum aynBu durum ayn zamanda betonun daha az bzamanda betonun daha az bzzlmesi gibi birtaklmesi gibi birtakmmavantajlar da saavantajlar da salamaktadlamaktadr.r.

retilen betonun yeterli iretilen betonun yeterli ilenebilmelenebilme zellizelliine sahip olmasine sahip olmasbetonun yerlebetonun yerletirilmesi, stirilmesi, skkttrrlmaslmasnn daha az idaha az iilikleilikleyapyaplmaslmasnn sasalayacalayacandan ekonomiye destek sandan ekonomiye destek salayacaktlayacaktr.r.


25/90



PROJE VEPROJE VE ANTANTYE KOYE KOULLARIULLARI

a)a) YapYaplan statik, betonarme hesaplarlan statik, betonarme hesaplar sonucu, yapsonucu, yap elemanlarelemanlarnnn boyutlarn boyutlar,,

donatdonat

larlar

, donat, donat

aralaral

klarklar

ve istenilen beton kalitesi bellidir.ve istenilen beton kalitesi bellidir.

b)b) BetonBeton retiminde kullanretiminde kullanlmaslmas istenen malzemelerinistenen malzemelerin zellikleri deneylerlezellikleri deneylerlesaptanmsaptanmttr.r.

c)c) Zemin ve iklim koZemin ve iklim koullarullar belirlidir.belirlidir.

d)d) BetonBeton retim araretim aralarlar (mikser, vibrat(mikser, vibratrler vb.), betonrler vb.), beton retiminderetimindealalacak personelin eacak personelin eitim, deneyim ditim, deneyim dzeyi bellidir.zeyi bellidir.

BBttn bu verileri gern bu verileri gerekeki olarak dei olarak deerlendirerek istenilenerlendirerek istenilennitelikte, 1 mnitelikte, 1 m33 betonu olubetonu oluturacakturacak imento, agrega ve suimento, agrega ve su

miktarlarmiktarlarnnn don doru olarak saptanmasru olarak saptanmas gerekir.gerekir.


26/90

BETON TASARIMIBETON TASARIMI


LEVSELLLEVSELLKKDAYANIM (BETON SINIFI)DAYANIM (BETON SINIFI)

DAYANIKLILIK (DURABDAYANIKLILIK (DURABLLTE)TE)

LENEBLENEBLLRLRLK (POMPALANABK (POMPALANABLLRLRLK)K)

EKONOMEKONOM

AMAAMA


27/90



BU AMABU AMA N;N;

MAXMAX RR AGREGAAGREGA

MMNN NCE AGREGANCE AGREGA

OPTOPTMUMMUM MENTOMENTO

YKSEK DAYANIM

LENEBLRLK, YKSEK DAYANIM

OPTOPTMUM SUMUM SU

YKSEK KOMPASTE, YKSEK DAYANIKLILIK


28/90



SUSU LELE LGLGLL FAKTFAKTRLER:RLER:


29/90



SUSU LELE LGLGLL FAKTFAKTRLER:RLER:

KOROZYONA DAYANIKLI , UZUNKOROZYONA DAYANIKLI , UZUN MMRLRL

YAPILARYAPILAR NN

C30 VEC30 VE STST

Beton kullanalBeton kullanalm C25 ve C20m C25 ve C20 yi unutalyi unutalm artm artkk C30 C20C30 C20den biraz daha pahalden biraz daha pahal ama C30ama C30 lulu YapYap

C20C20li Yapli Yap dan daha ucuzdan daha ucuz C30 ile C20 arasC30 ile C20 arasnda Teknoloji farknda Teknoloji fark yok. TEKyok. TEK

FARKFARK 80kg/m80kg/m33 fazlafazla imento (veya katkimento (veya katk))


30/90



VERVERLERLER STATSTATK, BETONARME PROJEK, BETONARME PROJE

KLKLM VEM VE EVRE KOEVRE KOULLARIULLARI

BETONBETON RETRETM ARAM ARALARILARI

BETON SINIFI, YAPI TP, YAPI ELEMANI,DONATI ARALIKLARI

SLFATLI ZEMN, DONMA ZLME ETKS vb.

KALKALTE KONTROLTE KONTROL LEMLERLEMLERNNN YETERLN YETERLLL

BETONBETON LLNNN KALN KALTESTES


31/90



BU VERBU VERLER ILER IIIINDAINDA

TABLOLARTABLOLAR AMPAMPRRK FORMK FORMLLERLLER

ANTANTYE KARIYE KARIIMIIMI

DENEME KARIDENEME KARIIMI (AmaIMI (Ama DayanDayanmm))

TAZE ve SERTLEMBETON DENEYLER


32/90

BETON KARIBETON KARIIMIMHESABIHESABI

Yrd. Do. Dr. Hayri NPamukkale niversitesi2007 - BAHAR



33/90

BETON KARIBETON KARIIM HESABIIM HESABI


KarKarm hesabm hesab iiin bilinmesi gerekenlerin bilinmesi gerekenler

imentonun (varsa balayc malzemelerin) zglarl,

nce ve iri agregann elek analizleri, En byk agrega tane boyutu,

nce agregann incelik modl,

ri agregann birim arl,

nce ve iri agregann zgl arl,

nce ve iri agregadaki mevcut su miktar

ve su emmeyzdeleri

Betonda kullanBetonda kullanmmnnn uygun oldun uygun olduuu laboratuvardalaboratuvarda deneylerdeneyler

ile belirlenen bu malzemeile belirlenen bu malzeme zelliklerizellikleri uu ekilde sekilde sralanabilir:ralanabilir:


34/90



1.1. kme dekme deerinin belirlenmesi (ACI 211)erinin belirlenmesi (ACI 211)

2.55Ktle betonlar

2.57.5Yol kaplama betonlar, demeler

2.510Kolonlar

2.510Kiriler ve betonarme duvarlar

2.57.5Donatsz beton temeller, kesonlar vealtyap duvarlar

2.57.5Betonarme temeller ve pabularMinimumMaksimum**

kme deeri*, cmYap elemanlar

* kme deeri kimyasal katk maddesi kullanldnda art gsterebilir. Ancak, katklbetonun ayn yada daha dk su/imento veya su/balayc malzeme oranna sahipolmas, segregasyon ve ar terleme gstermemesi gerekmektedir.

** Vibrasyon dnda bir sktrma teknii kullanlacaksa maksimum deerler 2.5 cm dahaarttrlabilir.


35/90



1.1. kme dekme deerinin belirlenmesi (TS802)erinin belirlenmesi (TS802)

25Tnel taban kaplama betonlar

35Yol kaplama betonlar, kpr ayaklar

510

Deme, kiri, kolon, betonarme perdeler,

tnel yan ve kemer betonlar

27Donatsz beton temeller, kesonlar vealtyap duvarlar, kanal kaplama betonlar

38Betonarme temeller

MinimumMaksimum

kme deerleriYap elemanlar

GeriGeri

O S


36/90



2. Maksimum agrega tane boyutunun (2. Maksimum agrega tane boyutunun (DmaxDmax) belirlenmesi) belirlenmesi

DDmaksmaks ((TS 500TS 500 ubat 2000ubat 2000))

< 1/5< 1/5

kalkal

p genip geni

lili

ii

< 1/3 d< 1/3 deme kaleme kalnlnl

< 3/4 iki donat< 3/4 iki donat arasaras uzakluzaklkk

< net beton< net beton rtrtss (pas pay(pas pay ))

DDmaxmax



37/90



DDmaksmaks SINIFISINIFI

OOU UYGULAMAU UYGULAMA NN 25mm25mm UYGUNUYGUN

(32 mm BULUNMAMASI HAL(32 mm BULUNMAMASI HALNDE)NDE) PERDE,PERDE,NCE DNCE DEME , KABUK, PLAK, SIK DONATI,EME , KABUK, PLAK, SIK DONATI,

KKTT DEMDEMR VE KALIPR VE KALIP LL ,.....,.....

15mm15mm GEREKEBGEREKEBLLRR

(KYB KULLANIMI AYRI B(KYB KULLANIMI AYRI BR SER SEENEK)ENEK)

DDmaxmax KKLDLDKKEE MENTO MMENTO MKTARI ARTAR.KTARI ARTAR.(25(2530 kg/m30 kg/m33 ))

DDmaxmax KKLDLDKKEE SU MSU MKTARINI ARTTIRMAMAKKTARINI ARTTIRMAMAK

N KATKI MN KATKI MKTARINI ARTTIRMAK GEREKKTARINI ARTTIRMAK GEREKRR



38/90



DonatDonat AralAral ((TS 500TS 500 ubat 2000ubat 2000))

MADDE 9.5.2MADDE 9.5.2

NetNet AralAralkk

>>

(DONATI(DONATI API)API)

DDmaksmaks4

325 mm25 mm

KOLONLARDAKOLONLARDA

NetNet AralAralkk>>1.51.5 (DONATI(DONATI API)API)

DDmaksmaks43

40 mm40 mm

(Bindirmeli ekler i(Bindirmeli ekler iin gein geerli)erli)

OBETON KARI SIM HESABI


39/90




6363636330 - 74

3263323215 - 29

163216166 - 14

DonatszPerdeler

Seyrek donatlveya donatsz

Demeler

Sk donatlDemeler

DonatlPerde, kirive kolonlar

En Byk Agrega Tane Bykl (mm)Yap ElemanKesitinin EnDar Boyutu

(cm)



40/90




BS50

32/6316/328/162/80/216/328/162/80/2BS45

BS40

BS35 -32/638/322/80/2-8/322/80/2

8/162/80/24/82/40/2

BS30

BS2532/6316/324/160/416/324/160/4

BS20

BS16

-

-32/634/320/4

-

-4/320/4

-4/160/4-4/80/4

BS14

543214321321321

Tane snf adedi

6332168

Karmdaki en byk tane bykl

Beton snf



41/90



2. Tane Da2. Tane Dallmmnnn Sen Seilmesi:ilmesi:



42/90



3. Karma suyu a3. Karma suyu arlrlnnn ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi

Belirli birBelirli bir

kme dekme de

erine sahip betonerine sahip beton

retmek iretmek i

inin

gerekli betonun birim hacmindeki su miktargerekli betonun birim hacmindeki su miktar;;agreganagregann en bn en byyk tanek tane apap,,

agrega taneagrega tane

ekli,ekli,

agregaagrega gradasyonugradasyonu,,beton sbeton scaklcakl,,

ss

rr

klenmiklenmi

hava miktarhava miktar

veve

kimyasal katkkimyasal katk kullankullanmmnanababallddr.r.



43/90




dedeiiik en bik en byyk agrega tane boyutlark agrega tane boyutlar ve hava sve hava srrklenmesiklenmesi

durumuna gdurumuna gre gerekli karma suyu miktarlarre gerekli karma suyu miktarlar



44/90




dedeiiik en bik en byyk agrega tane boyutlark agrega tane boyutlar ve hava sve hava srrklenmesiklenmesi

durumuna gdurumuna gre gerekli karma suyu miktarlarre gerekli karma suyu miktarlar



45/90






46/90




* Hava srklenmi beton iin verilen karma suyu miktarlar, tabloda gsterilen orta iddetteetki iin toplam hava ierii gereksinimlerine dayanmaktadr. Bu miktarlar dzgn ekilli

keli agregalar iindir. Yuvarlak agregalar genellikle normal beton iin 14 kg, havasrklenmi beton iin ise 11 kg daha az karma suyu gerektirirler. Su azaltc kimyasalkatklarn kullanm karma suyunu %5 veya daha fazla azaltrlar. 175 mmden daha fazlakme deerleri su azaltc kimyasal katklarn kullanm ile elde edilebilir, en byk agregatane boyutu 25 mmden daha kk olan betonlar iindir.

t 37.5 mmden daha byk agrega ieren betonlarn kme deerleri, 37.5 mmden bykagregalarn slak eleme yntemi ile ayrldktan sonra yaplan kme deneylerinedayanmaktadr.

+ Bu karma suyu miktarlar 75 mm veya 150 mm en byk agrega tane boyutuna sahip agregakullanldnda deneme karmlar iin imento faktr hesab iindir. Dzgn ekilli ve irideninceye gradasyonu ayarlanm agregalar iin ortalama deerlerdir.

hava ierii ve toleranslar ile ilgili tavsiyelere ilgili standartlardan ulalabilir. Dizaynyaplrken hava ierii iin gerektirdiklerine ve uygulanabilirliine gre seilmelidir.



47/90




** hava ierii deneyinden nce 37.5 mm elekten slak elenen iri agrega ieren betonlar iinhava yzdesi tablodaki gibi 37.5 mmden kk malzemelerdekinde belirlenir. Ancak,

balang hesaplar betonun tamamnn hava ieriine gre yaplmaldr.

tt dk imentolu betonda byk agrega kullanldnda hava srklenmesi dayanma zararlolacaktr. ou durumda hava srklenmi betonun dayanmn azaltan etkisini karlamakzere su/imento orann gelitirmek iin karma suyu yeterli derecede azaltlr. Dolaysyla

genellikle, evresel etkilerin az veya hi olmad durumlarda bile byk agregalar iin havaierii iddetli ortama maruz kalacakm gibi dnlmesi tavsiye edilir.

++ bu deerler betonun har faznda %9 hava istenen kritere dayanr. Eer har hacmi ok farklise, gerek har hacminde %9 hava olacak ekilde toplam hava ierii tekrar hesaplanmaldr.



48/90



3. Kar3. Karm suyu miktarm suyu miktar, l (TS802), l (TS802)

GeriGeri



49/90






50/90




Islatma suyunun hesaplanmasIslatma suyunun hesaplanmasnda yararlannda yararlanlanlanbir dibir dier baer bantnt incelik modincelik modll--su formsu formllddr.r.

TS 706 elek takTS 706 elek takmmna gna gre agreganre agregann incelikn incelikmodmodll "k" hesaplan"k" hesaplanr.r.

Agrega yAgrega ynnnn slatmak islatmak iin gerekli su miktarin gerekli su miktar

ile bulunur.ile bulunur.

k)(10S =



51/90




Bu formBu formll imento dahil betonun toplam suimento dahil betonun toplam su

gereksinimini verir.gereksinimini verir.

katsaykatsayssnnn den deerleri aerleri aaada gda grrldldekilde alekilde alnnr.r.

k)(10S =

37

4047

33

3743

28 - 30

31 - 3336 - 40

Kuru

PlastikAkc

DenizKumu

ve Mcr

DereKumu

ve Mcr

DereKumu

ve aklBetonKvam

GeriGeri



52/90



4. Su/4. Su/imento veya su/baimento veya su/balaylaycc madde oranmadde orannnn belirlenmesin belirlenmesi

Beton tasarmnda gerekli su/imento (s/) veya su/balayc

malzeme (s/(+p)) oran

yaln

zca dayan

m a

s

ndan deil ayn

zamanda durabilite gibi faktrler ile belirlenir.

Farkl agregalar, imentolar ve balayc malzemeler ayn s/ veya

s/(+p) orannda farkl dayanm deerleri verse de kullanlacakmalzemeler iin dayanm ile s/ veya s/(+p) arasnda bir ilikininolmas arzu edilir.

Byle bir verinin eksiklii durumunda, normal portlandimentosu ieren betonlar iin deerler tablodan alnabilir.

Verilen dayanm deerleri, 28 gn standart laboratuvar

artlarnda kr edilmi numuneler aittir.



53/90




Bu deerler normal beton iin %2den daha fazla hava iermeyenbetonlardan, hava srklenmi betonda ise toplam %6 hava ieriinesahip betonlardan elde edilmi ortalama dayanm deerleridir.

GeriGeri



54/90




eitli yap tipleri ve d etkilere gre msaade edilen en byk su-imento oran, S/ (arlk esasna gre) (TS802)



55/90







56/90







57/90







58/90




1 Sert hava artlarna ak btn betonlarda hava srkleyici katkmaddesi kullanlmas uygundur. Beton karmnn ilenebilme

zelliini arttrmak iin lml hava artlarnda da hava srkleyicikatk katlabilir.

2 Toprak veya yeralt

suyunun %0.2den fazla slfatkonsantrasyonu bulunduu hallerde

3 Slfatlara dayankl imento kullanld hallerde, su-imento

oran 0.05 kadar arttrlabilir.

4 Su-imento oran, istenilen dayanm ve ilenebilme zelliiesaslarna gre seilmelidir.



59/90

imento miktarnn hesaplanmasnda beton basn dayanmbantlarndan da yararlanlabilir.



5.5. imento aimento arlrlnnn hesaplanmasn hesaplanmas

Karmdaki gerekli imento miktar, 3. aamada ngrlen su miktarnn4. aamada bulunan su/imento oranna blnmesi ile elde edilir.

Ancak, artnameler veya standartlar dayanm veya durabilitegereksinimlerinin yan sra baka bir minimum imento dozaj limitibelirtiyorsa, karm daha fazla imento kullanlmas gereken kritere grehazrlanmaldr.

Bolomey, Feret, Graf ve Abramsn betondaki imento, su, agrega vehava miktarlar ile beton dayanmlar arasndaki ilikiyi veren formllerbeton tasarmnda imento miktarnn hesab iin kullanlabilir.



60/90

Ne var ki antiyedeki veya santraldeki agregalar ou

durumda KYD halden daha kuru veya daha slaktrlar. Bu fark gz nne alnarak gerekli dzeltmeler yaplmaldr.



6. Agregalardaki nem durumuna g6. Agregalardaki nem durumuna gre dre dzeltmelerzeltmeler

Beton agregalarnn su ile olan ilikilerinde ideal hal kuru

yzey doygun konumda olmalardr.

Beton karm hesaplar bu durum dikkate alnarak

yaplmaldr.

6


61/90

RNEK KARIRNEK KARIIMIMHESABIHESABI

Yrd. Do. Dr. Hayri NPamukkale niversitesi

2007 - BAHAR


RNEK KARIRNEK KARIIM HESABIIM HESABI


62/90

Malzemelerin aa

da verilmeyen dier tm zellikleri (organik maddeveya klor ierii gibi) beton retimi iin uygundur.

Betonarme projeye gre en kk donatlar aras temiz aklk 4.5cmdir.



Veriler:Veriler: Ilman bir blgede yaplacak bir betonarme yapnn kiri ve kolonlar iin

betonyer ve vibratr kullanlarak C30/37 snf beton retilecektir.

Yap elemanlarnn en dar boyutu 30 cm, paspay tabakas kalnl ise3.5 cmdir.

Betonun kullanlaca yap herhangi bir zararl evresel etki altndadeildir.

Betonda zellikleri verilen iki cins krmata, kum ve CEMI 42.5 imentokullanlacaktr.



63/90



Veriler:Veriler:

Geri 2Geri 2Geri 1Geri 1



64/90



Veriler:Veriler:



65/90



ZZMM

Verilere gre kullanlacak agregann en byk tanebykl 32 mmdir.

Bu deer, ilgili tablodaki en dar boyutu 30 cm olan donatl

betonarme elemanlar iin verilen 63 mm deerinden,elemanlarn paspay tabakas kalnlndan (35 mm) vedonatlar aras temiz akln 3/4'nden kk olduundan

kullanm uygundur.

EN BYK DANE API



66/90



ZZMM

I numara mcr, II numara mcr ve kum birlikte kullanlacandanbu aamada agregalarn karm oranlar saptanr.

Agrega blmnde verilen bilgilerle yaplandeerlendirmeler sonucu I. Krmatatan % 25, II.Krmatatan % 35, Kum' dan % 40 alnarak aada verilen

granlometride bir karm salanmaktadr.

GRANLOMETR:

HESAPLAMAHESAPLAMA



67/90



ZZMMGRANLOMETR:

GeriGeri



68/90



ZZMMGRANLOMETR:



69/90



ZZMM

Kolon ve kiri elemanlar iin uygun kme deeri ilgili tablodanen fazla 10 cm olarak okunur.

KME DEER Tablo bakTablo bak

Betonarme yap elemanlar herhangi bir zararl evresel etkiyemaruz kalmayacandan su/imento oran dayanm esasna gre

belirlenecektir.

SU/MENTO ORANI: Tablo bakTablo bak

C30/37 snf beton iin fca ama dayanm 36 MPa olmaldr.

36 MPa iin su/imento oran

enterpolasyon ile 0.46 olur.

bakbak



70/90



ZZMM

Karma suyu miktar Tablodan kme deeri, hava katkskullanlp kullanlmamas ve tane dalmna gre belirlenecektir.

KARIIM SUYU MKTARI: Tablo bakTablo bak

Hava katksz normal beton, 10 cm kme deeri ve 32 mm

maksimum agrega tane apna sahip B erisi (granlometri erisiBye yakn olduundan) iin karm suyu 165 kg/m3 okunur.



71/90



ZZMM

Su miktarnn saptanmas karmn incelik modlne bal olarakyaplrsa;

KARIIM SUYU MKTARI:

s = (10-k)

Tablodan = 37 alnr. bak 1bak 1 Agrega karmn incelik modl 4.654 olduundan bak 2bak 2

s = (10 - k) = 37 (10 4.654) =197.8 kg/m3 bulunur.

Tablodaki deer daha kk olduundan dizayn deeri olarak165 kg/m3 kullanlr.



72/90



ZZMM

Karm suyunun bulunduu Tablodan ilgili kolonuna kar gelentavsiye edilen hapsolmu hava miktar %1dir.

Bu deer 1 m3 beton iin 0.010 m3 (10 dm3) olmaktadr.

HAVA MKTARI Tablo bakTablo bak

Kullanlacak imento arl su/imento orannn bilinendeerine gre hesaplanabilir.

MENTO MKTARI:

S = 165 S/=0.46

= S / (S/) = 165 / 0.54 = 359 kg/m3



73/90



ZZMM

imento miktarnn saptanmas herhangi bir basn dayanmbantsndan da bulunabilir.

MENTO MKTARI:

Bu rnekte Graf formlnden yararlanlsn.

Formldeki fc, ama dayanm yerine 30+ alnmas gerekir. istatistiksel bir byklktr.

2

S

C

GKccf

cf

=

Ancak henz deneysel alma yaplmadndan ilgili

standartlardan (TS802) = 6, fc = 36 N/mm2 olarak alnmtr.



74/90



ZZMM

fcc imentonun standart dayan

m

olup 42.5N/mm2 olarak alnmaldr. Bu deerlerformlde yerine konulsun

MENTO MKTARI:

Bu formlde KG; katsaysnn gerek deeri henz bilinmemektedir.

2

SC

GKccfcf

=

Bunun gerek deeri ancak rnek betonlar retilip, krldktan sonrabulunabilir. Ancak yaklak bir deer, rnein KG=4 olarak imento

miktar hesaplansn.

2

1655.4236

= C

KG



75/90



ZZMM

MENTO MKTARI:

Sonuta; C = 304 kg/m3 olarak hesaplanr.

Normal betonarme yaplarda imento dozaj en az 300 kg/m3alnr. C = 359 kg > 300 kg olduundan minimum dozaj

koulunu salamaktad

r.

2

1654

5.4236

= C

Tablolarla hesaplanan deer daha byk olduundan dizayn

deeri olarak 359 kg/m3

kullan

l

r.



76/90



ZZMM

AGREGA MKTARI:

Sradaki aamada agrega miktarlar hesaplanr.

Dier bir deyile 1 m3 skm taze beton iine girenmalzemelerin ayr ayr hacimlerinin toplam yine 1 m3'e eittir.

Bu hesaplamada birim hacim denklemi ad verilen eitliktenyararlanlr.

1 m3

=1000 dm3

= imento hacmi + su hacmi + hava hacmi + agrega hacmidir.



77/90



ZZMM

AGREGA MKTARI:

1 m3 =1000 dm3= imento hacmi + su hacmi + hava hacmi + agrega hacmidir.

imento hacmi = 359 / 3.15 = 113.97 dm3

su hacmi = 165 / 1 = 165 dm3

hava hacmi = 1000 x %1 = 10 dm3

Agrega d hacimler toplam =113.97 + 165 + 10 = 288.97 dm3

Agrega hacmi =1000-288.97= 711.03 dm3 olarak bulunur.



78/90



ZZMM

AGREGA MKTARI:

Agregann hacmi iinde kum ve mcrlarn hacimleri: I. MICIR 711.03 x 0.25 = 177.76 dm3

II.MICIR 711.03 x 0.35 = 248.86 dm3

KUM 711.03 x 0.40 = 284.41dm3

Toplam = 711.03 dm3 olur.



79/90



ZZMM

AGREGA MKTARI:

Agregann hacmi iinde kum ve mcrlarn KYD arlklar: I. MICIR 177.76 2.641 = 469.46 kg

II.MICIR 248.86 2.641 = 657.24 kg

KUM 284.41 2.743 = 780.14 kg

Toplam = 1906.84 kg olur.

bakbak



80/90



ZZMMBylece 1 m3 betonun teorik bileimi bulunmu olur.

Agregann hacmi iinde kum ve mcrlarn hacimleri: imento 359 kg

Su 165 kg

I. MICIR 469 kg

II. MICIR 657 kg

KUM 780 kg

Toplam 2430 kg

(Islak birim hacim arlk)2430 kg/m3



81/90



ZZMM

Elde edilen karm miktarlar agregalarn KYD olmas

durumuna gre verilecek reetedir. Stoktaki agregalarn nem durumlar KYD konumdan farklolduundan harmana girecek bileen arlklarnn yenidendzenlenmesi gerekmektedir.

I. ve II. mcrlar KYD halden daha kuru, kum iseKYD halden daha nemli durumdadr. bakbak

Karm suyu I. ve II. mcrlar iin bir miktar arttrlmal, kum iin isebir miktar azaltlmaldr.


82/90



83/90

RNEK KARIIM HESABI


ZZMM

Harman iin reete u hale gelmektedir.

imento 359 kg

Su 165 + 2.345 + 1.971 - 20.28 = 149 kg

I. MICIR 469 2.345 = 467 kg

II. MICIR 657 1.971 = 655 kg

KUM 780 + 20.28 = 800 kg

Toplam 2430 kg (Islak birim hacim arlk)2430 kg/m3



84/90

S


ZZMM

Son aamada bulunan teorik deerlerle rnek betonlar dklp

aadaki kontrollar yaplr :

a) Taze betonun ilenebilme zellii aratrlr. Taze betonda birimarl tayini ve slump testleri yaplp, gerekli su miktar ve havaboluu yzdesi kontrol edilir. Gerekli dzeltmeler bu aamadayaplabilir.

b) Sertlemi betonun 7. ve 28. gnlerdeki dayanmlar aratrlr.Bulunan sonulara gre, gereinde karm yeniden ayarlanr.



85/90


Hesaplanan beton karm oranlar deneme harmanlaroluturularak kontrol edilmelidir. retilen taze betonun kme,birim arlk, verim, hava ierii deerleri llmelidir.

Taze beton ilenebilirlik, segregasyon ve perdahlanabilirlikalarndan dikkatlice gzlenerek deerlendirilmelidir. Karmoranlar zerinde uygun dzeltmeler yaplmaldr.

Harmandaki beton karma suyu ngrlenden eksik veya fazlakullanlmsa dzeltilmelidir.

stenen kme deeri yeterli deil ya da fazla ise, deitirilecekher 10 mm kme iin su miktar 2 kg/m3 arttrlabilir ya daazaltlabilir.



86/90


DEV 1:DEV 1: 1 m3 C30/37 snf beton retilecektir. Karmda %40 kum, %35 iri

krmata, %25 ince krmata kullanlacaktr. Malzemelerin tm

zellikleri beton iin uygun olup, karmn incelik modl 4.85tir.

imento Tipi Cem I 42.5, Younluu: 3.10 kg/dm3dir.

10.91.3Su emme (%)

2.692.662.64Younluk (gr/cm3)(K.Y.D.)2.662.642.61Younluk (gr/cm

3

) (kuru)

ncemcr

rimcr

kumzellik

s = (10-k), = 35 fca=fcd + 1.28., =3.1 MPa2

S

C

GK

ccfcf

= , KG=5.1 Skk hava oran: %1.5



87/90


DEV 1:DEV 1:

a) Kar m suyu miktarn hesaplaynz.b) Betonun ama dayanmn hesaplaynz.c) Gerekli imento miktarn hesaplaynz.d) Kar m suyunun 190 litre, imento miktarnn 380 kg olmas halinde,

toplam agrega hacmini hesaplaynz.e) Kum, iri krmata, ince krmata, imento ve su miktarlarn ( kuru

yzey doygun halde hesaplaynz.f) Kumda %1.8, iri krmatata %1.2, ince krmatata %1.4 su bulunmas

halinde karmdaki tm malzeme miktarlarn yeniden dzenleyiniz.g) Yukar daki verileri deerlendirerek 4 adet standart silindir numune

hazrlamak iin gerekli olan malzeme miktarlarn (kuru yzey doygunolarak) hesaplaynz.

Not: (f) ve (g) klarnn zm, (d) ve (e) klar dikkate alnarak

yaplacaktr.



88/90


DEV 2:DEV 2: 1 m3nde 300 kg Cem I 42.5 imentosu ve 165 litre su kullanlarak

hazrlanan 15 cm apl, 30 cm ykseklikli beton silindir numuneleri

basn deneyine tabi tutulmulardr. rnekler ortalama olarak 40 tondakrlmlardr. Sz konusu betonun basn dayanmnn aadaki bantile simgelendii varsaym ile;

2

S

C

GKcc

f

cf

=



89/90


DEV 3:DEV 3:

Kumun birim hacim arlnn tayini iin 10 cm apl, 15 cm ykseklikli

silindir formunda bir kap kullan

lm

t

r.Gevek kum + kap arl 2980 g, skk kum + kap arl 3220 g, kaparl 1330 g olarak tartlmtr. Kumun skk ve gevek birim hacimarln hesaplaynz.



90/90

DEV 4:DEV 4: Farkl su/imento oranlar ile hazrlanan iki grup standart silindir beton

numuneleri basn deneyine tabi tutulmutur.

S/=0.45 olan grup 50000 kgf deerinde, S/=0.55 olan grup 40000 kgfdeerinde krlmlardr. Sz konusu betonun basn dayanmn;aadaki bant ile simgelendii varsaym ile;

)(1.5S/B

A

cf =a) likideki A ve B parametreleri hesaplaynz.b) A=850, B=5 olmas ve imentonun 350 kg/m3 kullanlmas durumunda

C30/37 kalitesinde 1 m3 beton retilebilmesi iin kullanlmas gerekenimento miktar ne kadardr?

fca=fcd + 1.28. retimin standart sapmas = 30 kgf/cm2

yapi malzemesi 6 beton karisim hesabi

Documents