yazı dergisi sayı 11 12
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
T 'i
YAZI Rahman ve rahim olan ismiyle
. .
alemierin rabbi, Din günü'nün maliki, ''bir" olan Al-lah'a ve ancak ondan dileriz. ·
Bir seneyi bir süredir sizlerle beraberdi k. Bu süre zar-için, gücümüz nisbetinde ve
kendimize mihenk alarak söyle-' Ilieye gayret ettik. Bu arada Türkiye' de ve dün-
yada birçok biçimiendi ve hala biçim-lenmekte .. Günlük, hesaplar, gündemimize girmedi, Çünkü biz anaforlu bir
insanlar olarak, zaman'la ve mekan'la bir var ve bunlara
mustakimde Nitekim ilk "Bu derginin birinci saik hiçbir zaman biz-
lerin yahut gündemindeki meselelere kesin çözümler ge-tirmek gayesi Çünkü bizler için aslolan, ve be-
gündemle farziyetidir. Öyleyse YAZI her den önce kendilerine sa'yin ifadesidir. Yoksa neticeleri yaratmak ancak Allah'a mahsustur"
k. geçen bu süre içinde, olaylarla ya da · direktifleriyle ya daUahiann tensibiyle biçim-
lendirmeye insanlara, yegane biçimlendiricinin alemie-rin rabl?i ve tefekküre vesile olabil-
secde · YAZI, muhasebe yapan, belli meselelerin çeken, dü-
ne ve bugüne dair yüzlerce soruyu beyninin içinde insanlar marifetiyle ve bugüne geldi. (ve hatta ile bu dergiyi insanlar problemle-rinde samimi müddetçe muhakkak ki yeni .. Hak' dan. o "yeni YAZI"Iarda esas meselelerin bugüne kadar
üzerine bina edilen ve daha ileri merhalelerdeki sorular ve .meseleler
Belki söylenecek daha çok An.cak bize bu-. güne kadar söylemekti. YAZI ile biz üze-rimize farz Tek gayemiz
mazhar oli!bilmekti. Huzur-u olun: Bitirirken yine Hz.Adeni'den beri dinine teslim olan-
dedikleri gibi bitiriyoruz. Hatalar bizim,
selami ve Rahmeti üzerinize. olsun. YAZI
YÜZVILDA
MÜSLÜMAN Müslüman, belki de ilk
bu yana, tarih boyunca hiç kritik bir dönemi
gibi. tarihinin de, Rabbi ile olan hem en fazla zaafa ve fa-kat bunUn bu daha da güçlendirip, muvafihid bilecek nedenlerin tümüllü haiz makta bu dönem. Hz. Muhammed (S.A.v.nn Mekke'de
son günden beri, kendi içinde
Müslümanlar, bence genellikle hiçbir dönemde fitnenin bugünkü boyutla-
dir. Evet. yeryüzündeki var-bu yana Allah im-
tihan gözönüne bel-ki bu birazsakil
ama, tar.ihi' boyunca da na_''fitne bir dö-nem olsa gerek. Çünkü bu dönem,
bütün en . fazla kötüye dönem. insan-
tarihteri kalma bir miras olarak de-Allah terkedip,
yerine -"bilimin gibi bir oturtmak için yeterli bir se-
. bep olarak kabul edilmektedir. Bu en-teresan ortaya
-kalan bugünün her evine takva mu-
hasebesini bir yana itika-muhasebesini bile yapamaz du"'
ruma Bunun Sebeplerini birçok
layabilmek mümkün. en ko-lay Ke-rim ile olan ol-
Zira Allah-u Teala (c.c.) ·''Kim
yola buyur-_ O halde,.
Kur'an ne olan sebepleri aramaya yöneliyor is-ter istemez. Niçin Kur'an'dan uzak-
niçin Hak belli hal-
2
de ondan yüz bu biraz da
paragrafta Bugün Müslümanlar,
ait ve henüz bir geç-. yorlar bence. bir
... Oysa· kendi inanç
sistemleri ile ·ve dejenere bir ilahi din zafere
ve bu zaferin dini kar-d_a geçerli inanan bir
ile ideolojilerin sebep tu. Bütün gayri yönlerine men bu ideolojiler ya cebren ve hile ile, ya da gönül ile
içindeki yedni gönül de-
yimini, kendi dinini ye-terli düzeyde tirmek daha bence ...
Kendi küfür sistemlerini, Müslü-hak dini bilmelerinden da-
ha iyi bilen bir kafir için, bilgisizlik-leri teslim almak oldukça kolay ol-
TeSlim almak ne kelime, bu-gün kitleler küfrün ·
Bunun sonucu olarak bugün pek çok insan "El-
hamdulillah derken, zamanda bu ile ilelebet
olan ve ol- , d bir kendisine uzanan "din"in de yapmak-
"Eihamdulillah derken, terkedebilmektedir. Çünkü yenf.din, ona na-
ve "din ile dün-· ya birbirinden ser-bestisini Bugün Türki- · ye standartlannda bir ne de-
ne de kendisine ve tamamen nefse tab ye-.
ni dininin vecibelefinden vaz-geçebilmektedir. bu durum,
ayetlerjni, kendi: he-va ve
''din''lerin gerekleti·Ue lebilen; ne (c.c.) ayetleri, ne de Resuluilah (s.a. hadisleri ara-
izine bile ama yine de Müslüman söyleye-bilen ve "ne ne kebap" gi-bi bir sahip mey-dana tuhaf bir ''Müslüman'' .tipini Bugün ortada, ''Müslüman'' demeye dilimiz varmasa bire, kendisini Müslüman ilan ediyor de "Müslüman" bir "Müslüman" nesli var ... Bu
· maz. Ama belki benirri bunu tasvir ... bu
gibiterin ataerkil lumlarda daha rastlanan "baba-
özelliklerini ile belki Yani bu tür M üs-
büyüklerden bir ve kudreti de an-
cak dedirtebilecek Ama
her gibi bir kud-reti haiz bu kudretsizlik, ona sadece dedirtir-ken, bunun
r heva ve hevesleri "din''lerin de veeibelerini ku-
sursuzca yerine getirmesine -sebep ol-Bence bu; ert . sözü
edilen, kritik dönemin ürünü olan ve olan
vazifelifini yapma zaa-fa "Müslüman" tipidir.
· Bir de matlfi6 olan "Müslüman" ti-pi gibi. Bu Mtislti-manlar, Allah.:u Teala
YAZI AYllK DERGi
ve O Müs-
lümanlar
lerine verilen federler. Onlar,· (s.a. v.)'e indirilen Kitab'a da, Hz .... Muhammed'den önce indirilenlere de
Ahirete de onlar ke-sinlikle yo-lunda olanlar ve saa'defe on-
m bu insanlara ncea-seti Bu kimseler,
inkar edip Allah'a, iman ederek kopmak bilmeyen bir kulpa sa-
iz-niyle hak ·ne birbirinden bilmektedirler. Çünkü bU ölçüleri belirlidlr. ;... gibi zaman içinde ve L" .. mümkün
ve bir lerine rehber ve ölçü
fitne da kimi Müslümanlar, sen-teziere yoluyla ararken, kimileri de Allah kendilerine olan eline dahil fazla bir "muvahhid" ol-. mak ve kazanmak
Bu da, dö-nemin Kur'anl bir
. la gözlemleyen ve tevhidl bir yolu bulan kimseler.e özgüdür.
Çetinkaya
1. Al-i Süresi, 101 2. Bakara SUresi, 3.-5 3. Bakara Sfiresi, 256
. . . . D SAHiBi VE YAZI MÜDÜRÜ/MEH_MET KAHRAMAN YÖNETIM YERIINAMIK KEMAL CADDESI MANASTIRLI RIF AT SOKAK 9/3 AKSARAY/iSTANBUL
D DiZGi KROS D OFSET HAZIRLIKINASAJANS
D FiLM/ENSAR D OFSET
. - ADRESi IUncular Caddesi üsküdar ·
r '
,,
MEDRESEDEN
Bism!llahirrahrn.anirrahim. Ey iman edenler, Allah'tan
korkmak öylece korkun. SaM siz müslümanlar olmaktan
(bir can vermeyin. (A.l-i lm-ran/102)
Allah ve ResG.lü bir hüküm ver M
zaman mü'min bir erkekle · min bir için kendi do-
Allah ve Peygamber'in hükmü-ne' seçmek. yoktur. Kim Allah'a ve Resülüne isyan eder-se, muhakkak bir olur. (Anzab/36)
Yüce Allah azze ve celle böylece bizlere ayetlerini bildiriyor te. Allah'a kulluk etmemiz ik-tizft isimleri ne·olursa be-
: düzen ve ideolojileri reddetmemiz ve Sünnetierin
ortada mi? Uli\hi-yet ve Ruhibeyete bizleri yoktan var eden, besleyip büyüten, ·yüce Allah biz daha
ben/biz id-ile ·o'rtaya
daki yeryüzünün (lider ler, ideologlar, filozoflar, vs) hüsrana helAkma sebep Hz. A<lem ile ib-lis tevhfdi mücadele ile kofrün dek böyle-ce sürüp gidecektir. Kazanan elbette inananlar
taat ve kullukta sa-dece Allah'a yöneJmeleri, da-ima zaruri.dir. Düne ka-dar bizler de -Allah tevbemizi kabul etsin- bir idkadi durum içerisindeydik. Allah hidil-yet vermesiyle çok tevhidi çiz-giye bulunuyoruz, Tabii bu
bir anda Daha önceleri
bir çok Ve tefekkör neticesi çok gerçek hak yolunu bulup huzura Ne güzel de-
mi, iran'daki, Endo-nezya'daki Allah yolunda bir araya gelip leri. Hangi ideoloji bunu ger-
Senegal'deki bir müs-derdi ile derdeniyor, Filipin-
lerdeki sevinç duyabiliyoruz. ·
Malatya cezaevinde biz onbir müslüman beraber an-da Müstakil bir ko-
i
verilmesini istiyoruz. Verecekler-di, vazgeçtiler. Biz de bu gayemize
için yirmi gündür
uyarak, müslü-man müslüman
mücadele\etmfye ve müslüman ölmeye karar veren bütün kar-
üzerinize olsun.
Malatya E Tipi CeZaevi'nden onbir Siyasi hükümlü
rahmet ve bereke-ti bütün üzerine olsun.
Hamd, rabbimiz olan Allah'a, se-lAm, elçisi önderimiz Hz. Muhammed' edir.
Bizler daha önce, da bir delil bir
kutsal zannediyor, onlara büyük bir ve duyuyor,
mücadele ediyorduk. Bu kelimesinin yerine niz kurumu, sembolü, vs. koyUn·
. durum hepsi de hesap _gününde bize edemeye-cek, kendilerini dahi kurtaramayacak olan ile, yol göstermesi ile, yol göstermesi ile,
bu gibi kurum ve sembol-lerin kalplerimizde yer etmesl müin-kün degildir.
Daha önceleri öl-çüleri, usulerimizi, sistemimizi bir yere ih-
zaman za gibi, "lider", gibi kav-ramlar Bunlar <fa kutSal ve dokunulmaz için bir ideolojinin çerçevesini Allah için. ideolojilere hizmet edilemezdi, edilse de Allah bundan Çünkü yüce Al-lah din olarak sadece isHirn'dan
bildirrnektedir. "Bizim di-nimiz diyecek olanlara, "hayat dünya
ve esas olan ilkeler diyoruz.
Bizler, dinimizi Allah'a--halis bilmek için bütün insan ül--kü ve terkederek· tevhidi çizgiye Allah yolunda de. ta
yolunda o halde
3
emrine uya-rak, bundan böyle sadece Allah yo-lunda an-.
uBölünmeyin, hepiniz toPlu-ca ipirie buy-
· Afganh, müslümanlarla yekvücut
olmaya, ki AUah, kendi yo-lunda bir gibi saflar
sever" buyru-ile de dünya
hidi mücadelesine niyetlend ik. Rabbimiz bizleri •tla ilihe ilallah-''
Se him, hid§:yete tAbi üze-rine olsun.
Mamak Askeri Cezaevinden Tutuklu
TEALA
Harnd ve sena; Alemierin Rab bine, Seliltü selain; sevgili Peygamberimize ve selAm, tüm zamanlarda O'nun nur-lu yolundan ra olsun ...
Muhterem Türkiye bir
daha zillet içerisinde de olsa la kutluyorken, biZler bu manadaki bir kutlamaya bile, hiç de-
bu vesile ile hali nicedir" diye sormak istiyoruz ...
Her ne olunursa olun-sun kulluk ve ibadetin sadece Allah'a
bilincinin müba-rek bir gelen mana ve ehemmiyeti büyük bu bayram; zulme ve ve tüm ku-rumlara diri bir ruh kusuyla önemli bir gündür.
Nefislerdeki dünya sevgisinin ve kalplerdeki korkusunun(!)
gönüllerde soylu bir dalga dalga,
bir mübarek onurlu luk eyleminin kerem sahi-bi (c.c.) bir
bu bayram •.. hakimiyeti benimseyip zillet
içerisinde izi:etli cih edenlerin bu kutlama
olamaz .. O'nu kutlama hak ve onurunu seçkin ve yeryüzü mübarek ramazan gönülden
-kutlu yorum. Selilm onlara ... Bu vesile ile nefsimizi bir kez daha
sorgularken siz kalbi dualanmla ve dileklerimi gönderiyorum. Hak
olsun. . E Tipi Cezaevi l
Hasan
11 h 4 ii ,lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll li "
MOTiF
-Uzun ülkij.cü harekette ak-· tif olarak sonra, hareketi ve ideolojiyi
di ulusal topluluklar ha-
linde bir dünya da bir milliyetçi bir zi-hin sahip normaldir. Günümüzde _.ölene kadar bu zihnl edi-yor. sosyal atmosfer, toplumun bunun böy-le etkiliyor. bir ke-re, itibaren ulusal egemenlik bayraklar, Türk büyükleri, tarihfmizdell
bütçe, fi milli milli menfaatlerimiz ve nihayet Tür(<'ün Türk'ten dostu yoktur ... in-
bizi ilgilendirmeme-si bir yana, kalkinma-
rekabet hislerini Derken, bu hisleri
yorsunuz: uTarih milletierin mücade-!lisidir, bugün de dünya milletler mü-cadelesini
arz üzei:indeki evrensel pr6blemin ve çözümü-nün evrensel insa-
zanianla toplum
Ama genellikle bu, belli merhaleler-de ve ulusal-çevresel bilinçten evrensel bilince
Yani bu, tarihi ya-Çevresel
·mutlak hakikate tarih boyun-ca iÇtimill ve engellerle
Kuf'an "çok zulümkar, çok cahil" (Ahzab/72) ol-
belirtiyor. bilin-cine varan bir hakikat
geleneksel, çevresel., ulusal v. b. kurtul.maya cehd
etmesi, mutlak hakikatin, bütün bu ötesinde
gerekir. Kabilecilik, çilik, kavmiyetçilik sosyal nefsani çi uygular olmakla. beraber, insan zih-ninin bu ilkel duygularla
günümüzde korkunç tabular mey-gençlik .,,
Burhan Kavuncu.Kimdir? 1954, Adana Osmaniye Burhan Kavuncu
Türkistan kökenli bir aileden geliyor, 12 Eylül;den önce Hacettepe Üniversitesi An-kara Ülkü Kurucu ve Ül-kü Genel Merkez Yönetim Kurulu ve Genel görevlerinde bulundu.
M.H.P. bu görevlerinden ötürü ve 5 1 O ay hqpis
12 Eylül'den sonra Genç dergisi-nin sorumlu yapan Burhan Kavuncu
Alem, Hasret gibi dergiler/e, günlük Hergün ga-zetesinde ile de
dergisi olarak Burhan Kavuncu ile gö-. sunuyoruz.
mill! duygularla·ve ideallerle dopdolu bir dünya gö'
olarak günümüz neticesidir.
Halk in-ilerledikçe bU duygu ve ide-
allerin-heyecan unsurunu kaybederek statik kabullere Ülkü-cülerin belirli bir sonra ya sifize veya daha rasyonalis.t Siyasi bununla il-gili olabilir. Türkiye'deki siYa-si ve ideolojik hemen he-men bu statik ka-buller etkilidir. Soldaki,
hatta MSP benzeri geleneksel ulu-
kabullerin etkili rahat-görebilirsiniz. ülkücülÜk, res-
ideolojinin heyecan unsuruyfa aktivite bir olu-
her zaman be-lirli bir grubunu.
heyecan unsUru nu gösterir. Peki ülkücüler diyeceksiriiz, onlar· için de her
diyelim .. -Konumuzdan biniz
beraber, ülkelerde de ülkücüJü..,
benzer gösterebilir siniz?
bütün ülkelerinde kabUller yürürlüktedir. Bilnun
yer yer heyecan unsuruyla aktive .ol-benzer Azge-
ulusal rekabet bu gelir. Avrupa'da sa-
dece ··Pari-hetenik' parti (Yunanistan). Arap ülkelerinde Arap .
gibi fikirler zaman zaman kuya hemen hepsinde revaç bulmakta, lider minin örneklerinç·bol bol raStlanmak-
(N Kaddafi, Saddam Hüse-yin, Esat gibi). Endonezya'da-ki reSmi ideoloji "gol kar'·' ile bizdeki
ok", "dokuz ilginç benieT-likler göstermektedir: · -Ülkücü harekette bir dönem kili olan ülküsü, Nizim-1· Alem ve bazi ishimc1 sloganlar için ne diyorsunuz? ·
-Ziya Gökalp'in gibi din de milli bir motiftir; Yani zamanla milli bir motif haline Milleti-
, mizi meydana getiren unsurlardan bi-risi de 'din' içih, dü- ·
içinde din de yer Esas zih-
l
. . . . .
ni ancak bir motif olarak, yer ve-
ri!ir. mulitefif motiflere muhtelif miktarlar-da yer verilebilir. veya sol ·ulu-
din' motifi asgari düzeylere indirilirken, ülkücülük ·anla-
da dini môtifin görürsünüz. Bu bazan ahl§.kl bir
ve bir ibadetlerin yeri-. ne getirilmesi biçimini bazan
da devlet kadar varabilmektedir. Din, motif ol-
dir. "Önce Arap (veya Endonezya'nm, Libya'-
... ) yücelmesi, '"Arap ulusunun zaferleri" gibi fi-
kirler, mahalli ideolojilerin mahsulü-dür. "Son Ara·p devleti",.
ebediyyen gibi ön planda tut3n bir ide-
olojik yapi, bir ülkü yapabilir? Yeni
gazetesinde bir Türk,lslam sentezi'nin resmf ideOloji
bir alternatif Ola-
da-yorumlar,
gündeme gdecek. Bunla-; rm hepsi, bilen için bir Bu-gün tevhldl çizgideki
anlamak bir -bile habersiz bulunan
seviyeleri içler Bugün müslümanlar
pak ve yüce dinini insanlara sunuyor-lar. bir türlü belirleneme-yen de-
Çevresel mutlak tarih boyunca içtimal ve en-
gellerle .
Bir husus, her ideolojik dönük bir davet Bu ya-sürekli kendileri-
ne lar. Nitekim hareket söylemler dar bir
Çerçevede hareketin liderli-ulusal ideolojisini bütün top-
luma" ideoloji belirlen-
mektedir. Fertlerin hare-ketin genel
Bu içerisinde bulunan herkes, dönük ve zihnl so-
tevhidi ura ·bir böyle
davet eden ve zihinl'eri dolduran bir ya-
yerine, Hakka davet eden bir tesisi için çok daha verimli ve tevhidl.mücadele çizgisine uygull
maktan dünya b.e-lirleyicisi ise, ulUsal-
ve ülkücülük yerini, evren-sel ve ideolojik müslüman
12 Eylül öncesinin mü-cadele günlerinde ülkücü _hareket gençlik ve halk
. dini motifin hareket içerisinde güçlen-görürÜz. Ama bu güçlennie hep
ulusal çerçeve, bit milli-yetçilik ideolojisi çerçevesi içinde kal-
Bu çerçeveyi parçalayarak bir dü-tevhjd mey-
dana getirmedi. Hareketin ideolojisi-nin ve ülkücülük
esas:belirleyicisi· hep milliYet-çilik Bir de noktaya dik-katiniZi_çekmek isterim: görü-nen,
önünde'd eO büyük engeldir. uygun bir içinde bulun-
zannetmekle, da verilen ideolojik
içinde bulunmakla, gerçek is-'dan
-Bugün genç bir biçimi var:
bir anda olmaz. Alem· ülküsü önce Türkiye'de, sonra bütün dünyada Bu beple, Türk ülküsü
aykm .•. -Bu bilinç parçalan-
. . Miica-delede mekan strafamast tabii, her hada farkit ideoloji sun 'fdir. Evrensel sonu-na kadar bir bütün olarak kala-
ümmet, . mücadelenin ve
her yerinde ideO-lojik
Gerçi bü sapmalar dün-her etme"kte-
rak Bu tesbite ka-mümkün ay'-
ülküsü veya ülkü-cülük için de
ortada. dini insan bütün
temel belirleyici halde, buna olarak
ideolojimiz Qinjmiz l§miyet, siyasi doktri-nimiz bu" gibi gidenler,
dini, ha-Sekü-
larizmin da bir gerekçesi olabilir ama, -tsiam
bu mümkün Al-dini, im\nçta, ve
bütünü eder. Be-
doktrin'' ötesinde. da hareket
na bu fikirlerio içinde yor?
-Önce belirtmek isterim: bir mücaqele;, bi'r çizgi
üzerinde verilebilir. usulü de budur. bir içinde kalarak, sa-
bir mücadele, dos-
- Türkiye'deki hareket n üm üzde veya
ne ölçüde Müslümanlardaki fikir hangi seviyede görünüyor sizce?
-Sadece Türkiye' de bütün dünyada bir
Türkiye'deki ha-rekette çok etkili oldu-
görüyoruz. Bunun sebepleri bir konu ama benim hemen, bizdeki güçlü geliyor. Türkiye ikincil ri ve Re-
Din motif olmaktan dünya belirleyicisi milliyetçi ve ülkücülük yerini evrensel ve ideolojik müslü-man
bir ön-görür. ancak hayata uygulayarak siniz. uygulamak için kay-naklara müracaat lardan faydalanma görecek-siniz, günümüze
sfil 'ün yor. otoriteyle alim-lerimiz, büyük ve bun-.lar kurumlar elbette gerekli ve Bizim anlama veamellerin
6
idare için, AI-' dini zamanla soyut- .
lanarak bir .
bir -yor. Tei-Cüme eserlerin bana göre olumlu. Belki dillerle ko-
da verilen ideolojik ya-içinde. bulunmakla gerçek uzak-
yor. Türkiye.müslümam ve tarihi tevhid hareketini anlamaya
hareket nokta tatmin edici olmaktan uzak, ivme ile en
etkili ideolojisidir. bunu görürsünüz.
Müslüman ve
müslümanlaia daha ge-ride bir göstergesidir tercümeterin ama, Türkiye
dev-rim meydaria gelmektedir. En TC olmaktan önce, ümmetin bir
bir
'·
&TfJ ·-..
''.( •
Jllv
medeniyetin · ye en
biçimde müslümanlar lar. Çünkü solun ve
gelecek için alternaN tif olmaya gücÜ ve
___:.§on olarak söylemek bir var
ve mizteyerek AI!ah'a hadis
bütün müsltimarl herhangi bir beklemeksizin, bu-
yerlerde kol k ola ri ye yürümelerini tavsiye ediyo-. rum.
l
KAHRAMANLIK (MI?) KULLUK (MU?)
için kendi üzerinde ,si kadar zor ve olmasa ge-rek. Çünkü kendi üzerinde dü-
tek ölçü ise) larca: belirsizlik, huzurszuzluk .ve bu-
ca beraberinde getirecektir.
!Jir öncesi, za·man saniyelerle ölçülemeyecek kadar la yok olmakta olan ve korkunç tarihi boyun-
kimsenin ümit-sizce sürükleornek te ölüm.
ve bü-içinde bir yere oturtmakta
güçlük çekmeyiz. Ama içinde kendisi dü-
her anla-yitirir birden. Evren içindeki bi.r
toz zerröinden pek de ehemmiyet-
Böylesi .bir çö-zümsüzlük ile
isek tek unut-burada· ideoloji sahneye
Futbol bilirsiniz
ya da H'emen hemen bütün spor tein.el espri. sporcu-nun zamanda seyircinin) da gerçek hayattaki problem-Ierin Fark etme-sek bile sporun bizi cezbeden ya-
(hiç olmazsa bir süre için) tek (ve basft) bir probleme indir-geyebilme gailesidir (rakip kaleye gol atmak ya da avlayabilmek). Bu yönüyle spor negatif bir bir
simgeler. ise lunun çok daha aktif bir Öyle ki bütün dÜnyevi problemlt;ri belli simgeler ve sloganla-ra hapsetmekte, böylelikle o ideolo-jiyi din edinen insanlara Çlir-iki slogan-dan mürekkep basit ve kolayca anla-
dünya hediye etmekte-dir. uyl)1ayan problemler ise
ve unutturula-Bu yönüyle ideoloji (belki bi-
raz daha spor ile sahiptir. Ama bu in-
belli hedeflere kilit-lernek (at giydirmek) gibi bir
de var ki bu yönüyle ke.ndine tti-bi oi.an kullanmak ve genel
7
olarak kendisi üzerinde dü-dumura çok da-
ha mahirdir. ideolojiye ne-
reden ve hangi saiklerin onu böylesi bir noktaya
bir mevzuu. Ancak görü-nen o ki Promete Ze-us'a yolunu ken'di ula-
''Htikim'' (hüküm sahibi, hükümran) çevrenin etra-
duvar la çevirip. bu çerçeve içinde ilan etmede buldu. Ve du-
bu arada olabilecek bü-tün gerçeklikleri yok Bir tek
Yani oloji, tannya meydan oku-
doruk bi-ve ça-
resizdi Çünkü o ''Hfikim'', yiini yiini olmak istiyordu.
önce reddiyeler!e Görebil-ve hil.-
kimiyeti "gerçek" kabul edilmemeliydi. Öyle ya! Güliver cücelerin ülkesin-de_ dev olabilirdi. Daha sonra bu mekanik Ideolojiyi. ile, bir bütün ola-rak Ve özellikle Hölüm"ü de
gerekenler listesinden . Köprüler
Bundan böyle oriun gere-ken çok önemli meselçleri, "Ülkü"leri öz-
için esir Türk il-lerini burjuvazinin zin-cirlerini v .s. .
tarihçesini, hikiiye bir ta-rafa (bizi ilgilendiren ideolojiye bakmak Dikkat edi-lirse ideoloji mensubu. daima üçüncü vü-cut buluyor. kendi üzerinde
gereksizdir Çünkü o mutluluk
adalet vs. Bas.it bir problemler o.nun meselesi
Ama varh-temeli denilebilecek
sebebi. "ölüm" gibi soru ve problemler un
için ya edilir, ya da
8
yuvar-lak bir ctimteierle Ideoloji bu noktalardaki çö-
problemi unutturmak ve yerine sloganlardan mürekkep net ve basit problemler koymak yoluyla kapatmaya Toplumsal bir masturbasyon ideolo-ji.
bu kuma sokan ve uyutucu a]ternatifi üzerin-de gerek Ama elirnizdeki yegiine ölçü
ise bu noktada daha bir alternatifin muteber
Hatta ideolojiyi ele
falan da bahsedebilirim. Netice olarak söylenebilir; ha-
idraki ve belirlenmesi da güvenilir tek (ve ölçü) ola-rak görmekten· vazgeçmedikçe, yahi
güvenilen, korkulan, lan mertebfsinden indirmedik-çe içerisfnde an-layabilmek mümkün Korku-
tanri-
yolu bu. bu lüt-fen topu dönüp bir kendimize bizim ila-
midir? Öyle ya: Kendini bilen rabbini bilir.
kendini sigaya çekiyorsa, muhasebe kölesidir onun. Ancak bunu da
iSek efendimiz ol-maya birden. akla ile bir alana) biz mahkum ol- .
Daima hesaplar insanlar, fethedilecek ülkeler, ka-
zaferler üzerin"e Hiç de dönüp kendi kendimize bakma ih-
hissetmeyiz. Niye hissedelim ki? yapar hiç?
-,.,BU nokt.ada Kur'an ne di-' vor mü'minleri tarif ederken:
Er-ra'd: ya, Rabbinden sa-na indirilenin ancak hak (ve.gerçek)
bilir kinise, o a'maa olan ki-gibi midir? Ancak sel!m sa-
hipleridir ki iyice (idrak eder).
20-0nlar ki yerine getirirler, bozmaZlar.
. 2!-0n!ar ki (idame ve riayet edilmesini) emret-
(ona riayet eder-ler). Rableriliden korkarlar, (bilhas-sa) kötü hesabctan ederler.
Mü'minler ·iyice Mü'-minler bozmazlar. Mü'minler
Mü'minter RabiCrinden korkarlar, kötü hesabctan eder-
Dikkat edilirse bütün bu hususi-"Yetler kesif bir muhasebe içinde olan
Yoksa elde "Ben" olmaya
Biliriz ki hidayet ve takdir yal-Allah Buhari,
Ebu Melike'den birsöz Ebu Melike der ki ''Peygamberimizin sahabtlerinden otuz ile
hepsi kendileri korkuyordu." Dikkat
edilsin; sözü edilen Ve o ortak kendileri
·korku içinde Vahye onlar. Hak on-
tarif ederken hüküm verilmesi için·Allah'a ve Resulüne
zaman mürninterin sözü·sa-dece "Duyduk ve uyduk" demekten ibaret olur. fd§ha erenler onlar-
(Nur suresi, 51) diyor. ye Iimhatap olmak budur. hükmünü duyduklan anda onu hayat-
tatbik her eylemin, zihinlerinde Kur'an'a yasla bir vardi. Onlar di.n'i
tedrisiyle Tehdit edildiler, korkuyu
. Müjdelendiler, jimidi Ümidlerinin'de da kay-
Allah( cc)' Ve onlar her anla-. hesap içinde idiler. onca ya-
HZ. Eyyub'u Istanbul getiren terbiye ve ruh buy:. •
du. Malayani sloganlar Mürnin emredip, kötülükten nehyeder.
Ama bunu mürnin yapar; kendine ala-muhasebeden mah-
rum insanlar Hak
El-A'raf: 28-0nlar (o iman etme-yenler) bir zaman "Biz da bunun üzerinde bulduk. Allah da bize dediler. (onlara) söyle: ''Allah hiç bir zaman emretmez. Bilmeye-
üzerine söylüyorsunuz?" diyor. Dikkat
edilsin bu sözleri söyleYenler tir; ve onlar emrini uygu-
Belki de buna gerçekten
El-Bakara: ll-Kendilerine "Yer(yü-zürt)de fesftd za-man "Biz ancak edicileriz-" der-ler. bahsediliyor. Ken-dilerine "Sen
diye, diyeceklerdi laka. Belki de buna olma,
gerçekten olacak-
.. O ( Yani etrana:·-
·insanlar, zümreler, kitleler üzerinde Ve onlar o in-sanlara, kitlelere biçim vermek, (gü-ya) olana götürmek gayreti için-de idiler. Dönüp de kita-
kendi muhasebelerini yi-panlardan, bu suretle be-lirleyenlerden kalplerinde ve beyinlerindeki yüzler-ce "plit"un, vara-
ve belki hidayete erecekler-di. Ancak onlar teslim de-
Kendilerinden yok-tu. Kendinden ilahlardan kurtulabilmesinin ·yoktur. her gün yeni bir edinecek ve her kulu ol.:
ile, esa-ret daha bir Allah(cc)'tan kul olmayan
sahip özgürlük onun için hayaldir
Son söz olarak söylenebilir: için· önemli
makta idrakidir.· insanca da, özgürlük de ancak böy-
le edinilebilir. ·Hepimiz üzerinde bir Ancak ara-
bunun olan,· Bizleri yönlendi.ren et-
m.ünferit · olaylar ya da at ideo-lojiler ise; ve biz "körler"; gibi varmadan sü-rükleniyor isek bizi· ottan.\ya da hayvandan ·
1
9
"RASYONALizM"
Rasyonalizmin bir fikir olarak ortaya yani
matize edilmesi son zamanlara rastlaf. bütünüyle kiliseye kar-
bir bir isyan olarak or-taya söylenebilir.
Akletmeyi, sadece din fPapazlar ... ) has
muharref bunun da kalan milyonlarca halk kitleleri üzerine, dini alet ederek tam bir sö-mürü ve sistemi
Kiliseye, veya din ters eri basit bir bile-afaroz-:
la, engizisyon mahkemeleriyle Sonuç-lamyordu
Xilise, hiçbir bilgiye sahip kon'ularda bile ileii sürü- .
yör ve bu büyük bir1 taas., supla savunageUyordu. ·
ve ilmi tam bir cehaleti Bu durum bir süre devam etti:
seferleri medeniyetinin yüzyüze ge-len dü-
Kilise her ne ka-dar yuvarlak (Ki-lise düz du.) savunan bilim
da bir sonuca kiliseye olan güveni git-
tikçe Reform ve Rönesans ki-liseye son
Sonuçfa süre-gelen kilise hakimiyeti Za-ten tanzim için
hiçbir· kural ihtiva etmeyeri muharref yönetim pla-
laisizm ve öldür-en yönüyle de ras-yonalizm'in
sebep oldu. · hef sorununu çö-
vehimine toplumunda akti ilah
bir din ortaya Rasyo· nalizm: ..
insanog"Iunun rih! kadar Kuf-an'da geç"en ri
bu du· runiu bariz bir müiahade ede-biliriz. Peygamberlerin tevhide davet-lerine hep yürütme-lere Peygamberlerin verdik-leri gaybi haberlere rikler hep Bun-lard.an en barizi sonra diril-me
"Diyorlar ki: "Biz çukurda tekrar hayata döndürülecekmiyiz?
Biz kemikler olduktan sonra ha?" Maziat Suresi (10-11) 1
Allah (CC) insana en büyük nimetlerden birisidir. Allah in-
yeryüzüne halife: ·olarak onu bir tabi tut-
Bu anlam kazana-bilmesi için boyutlll olarak yaratan Allah, bir yandan insana kö-
meyyal nefs ve onu eden yandan da
onu hayra yöneiten ve için de
da bu haliyle bile aldederek kendisini ve k§.-
· yaratan bir kavfayabilir. Ama ·yeryüzünde halife olarak yaratan Rabbimiz bu ka-dar de insana bu hilafet vaziJesini yerine getirece-
kendisine kulluk nisbetince
vahye sOrtirolu Kerim' de· Allah insanlara
ilfak'ta göster-bu ayetler
rini, akletmeleriQ.i Yani vahyl
c kavramaya bir Olarak Akl'abundan öte bir yer
Çünkü vahy, mutlak bilgidir. Ve vahye en küçük bir
iman dairesinin karan bjr durumu.olarak tir. likz. Nisa 65. , .
Mürnin Kerim'de bildirilen bütün gaybe (Melekler, cinler,
ümmetierin ... vs.) kini olarilk inanmak Mü-
ayetler hususunda Mürnin'den isteQ.e:n bU hususta· bir ör-nek eder.
"Sana indiren O'dur. On-dan, (temeli) oian bir
ayetler muhkemdir;. de benzeyen Kalple-rinde bir kayma ci!anlar, fitne (ve ka-
ve onun yapmak iç1n ondan mü-
uyarlar. Oysa onun yorumunu Allah'tan bilmez.
ise: "Bfz ona onun tümü . Rabbimizin
10
dediler. Temiz sahip-lerinden
Al-i (7) uçsuz bir çöl-
de bir yolcuya biliriz. Bu insan ne kadar olur-s·a olsun, bir rehbere, bir yolgösteri-ciye sahip sürece bu çölden
da böy-ledir. Kendisine vahy'i rehber
sürece Çünkü bir sahiptir.
Duyu idrak edeme-insan
için ve· gaybe iman birçok ayetinde Mümirilerin
biri olarak Mü-min ama, zaman
vahy'e mücJahale eden'bir put getirmeyecektir.
· (Kur-an mahfuz burda-. ki 'ifade içine leri ifade anla-
... ) zqrar çok büyük da (mutlak manada büyük ölçüde hakim ekol ola-rak mutezile gösterilir. Gerek nübüvvete qrtadan
sonucu ortaya nat'a hilafet orta-Ya u tezile gerekse tanata hilafeti!l de Ortadan
Müs-lüman ve alimierin bir lim içine hemen hemen
ruh haletine la göZlemlenebilir. ·bütün hü-küm ve akla,uygun oldu-·
ispat etme ·
maya cevap ver-melgayretinden
Baq me<;Ieniyetinin zirvede son dönemde ortaya limler Müslümanlar için, ilk dönem-lerde Ortaya- iekolüne nazaran çok daha tehlikeli
Rönesans ve sanayi devrimi ile birlikte döndürücü bir tek-nolojinin ilerlemesi, buhun
manada siyasi bir otoriteden mahrum cu Mi.lslümanlar ara-
bir komp-. teksini topraklan
rinde Kafirler eliyle tilu-sal devletlerce yürütülen kültür ··em per-yalizmi de:tefekkür1edilirse dururnun vehameti kolayca kavranabilir.
sömürgeciler, bir bu ulusal devletlerin ilerlemesini,
sömürü sayesinde en-gellerden, taraftan da, Müslü-man halkiara sürekli olarak geri kal-
kay-empoze
te bu dönemde M'jslüman alim ve vurulan bu ge-rici, kur-tarmak bir
oluyor.uz. Bu dönemde, insan kavra-
vahiyle bir-çok gerçeklik ve mucizenin, tam.amen akli olarak tevil akla uYdu-
Cinlerin mikroplar tun da, Muhammed Abduh ve Mu-hammed Fil suresinde geçen ebabil belirti-len öldürücü çiçek ve mikrobu olarak etmeleri ... ve daha saymaya gerek bir çok rasyOnalizmin etkisinden b_ir maz. Abduh ve bu
ekolü hususunda isterseniz sö-zü Seyyit Kutup'a ... ... Ge-rek M.Abduh'un, gerekse onun besi olan ve gefekse Abdulkadr tefsirlerinde bu nevi ziyadesiyle rastla-
Harika ve mucize kabilif!den olan hadiseleri, insanlar
normal kan{Jnlara uydurmaya BaZen de bir
makul tarzda tevil yoluna gaybe taallük eden kabulde son derece çe-kingen mil Kur-an rtJ.efküresini bir kilde idrak edemediklerini görüyo-' ruz ... " Bkz. Fil Suresinin tefsiri 16: Cilt
Müslüman kaybolup yerini bir
mücadele azminin büyük ölçt).-de neden oldu. maddi kuvvet ölçüsüyle ölçülür oldu. Silahca, mal ca güçlü olan topluluklar
mustazaf topluluk-lara hakimiyet Oy-sa Rabbimiz Kur-an'da Mürilinleri gaybi nicelaz! bir nice çok top-luluklara üstün
haber yeriYo.fdu. Ve tarihi önümüzdeydi... Bedri'de Mü-minlerin 'kafirlerden lkuvvetçe çok za-
yar-· zafer
Mute'de 3 bin' ordusunun üçyüzbin Bizans ordllsunu na-
bozguna ,biliyorduk, büyük ölçüde yer
edinen bu kuru oto-ritelere, güçlere ka-
Son zamanlarda mücahid islam alimlerinin, her türlÜ zulme
sürdürdükleri mi hareketler meyvelerini vermeye
' birçok bölge-
sinde bu mücadeleler büyük sürüyor. Süper güçlerin ni, ileri süren
Olmaya yüz tuttu. Rabbimiz, kendinden
korkmayarak, yolunda mü-cadele edenlere yollan ve gaybi destek-liyor.
Allah erebilrnek için, va-hi yle terbiye bir. bir
gerekmektedir. fesada bu dünyada fazla bir
duymadan sak ve sürüp giden bu
yolunda hiçbir hayatiyet si gösteremiyorsak nefsimizi bir ba çekmemiz gerekiyor. Yoksa naliZmin etkisinden
vahiyle terbiye etmeye, vahiyle vahy'le
... Halit CAN
PROBLEM ·
Yeniden Gazetesi'nin, Dergisi'nden Ab-dülkadir Kibar ile röportaj gazetenin poli-
uygun gerçekçesi)ile Özellikle Yeniden dileye-rek
dergisi-ni sebepleriniz nelerdir?
Bu soruyu cevaplama-dan önce önemine binaen bir kaç h susa yarar görüyorum." Alemierin ve Rabbi olan lah Teala, Kur:an'da buyurmak-
ve cinleri ancak ve ancak. bana ibadet etsinler diye
bu çerçevede zaman bizlefin olarak ·
yeryüzünde gerekçe-sini oluruz. Bizleri yaratan Allah Hakim'dir. Yani her fiilinde
. hikmet bizleri ya-ra hikmeti kendisine kulluk etmemizi istemesinden bir
zamanda "O" insan-
tan sorira onu na-çle
tendir. Allah Tea-ta buyUrtir: "Bu bilginin illsa-
. kendi bil-gi türü ilk vahiLg.;:ybu olan AHlk suresinin ayetinde ''Ona de belirtilir. Özetlemek gerekirse; fert fert, her yeryüzündeki, arzda-ki temel fonksiyonu AJ!ah'a kulluk et-
.
mektir. Allah vahiy ve peygamberler gönderip, ve em-rine verrnek onun kendisine kulluk potansiyel
tarihini bu zaviyedell bu potansiYeli yani nimeti iki
ederiz. Bi-rincisi bu nimetin gizlenrnesi ve kötüye yani küfiir,
ise bu riimete ham d etme:k, ni-meti verene teslim olup onun bUyruk-
din günQne hazir-, lanmak yani iman. Küfür tek millet-
tir, ilahlar olmak-la birlikte temelde Tevhid'i ihlaldeve iptalde bil-dirler. fert fert,- bir
ahirete mücadelesini ifade ederken di-
"Din kadar hükmüyle ta-kipçilerinin zulmUne mücadele-yi emreder. Bu mücahede ve mücade,. lenin en'mühirn eylem bi-çimi- V el Asr suresindeki strateiik dikkate alarak söy-leyecek olursak iman, amel, ve
zinciri edilemeyecek bir öneme sahip nu Müslüman, "B.en nama-
hac, zekat, oruç gibi iba-:detlerirni. yapar ve gerisine de
diyemez. islam aki-desini bir böy-
bir zaafa beklenemez. Tevhidin, na-
gerçek günü-müzde kelime-i tevhidin tüm sihte ila-
küfre orucun Allah yolunda katla-
Al-lah için
tüm ve tevhidin sembolü
için gayret sarfedi)roruz. Bu çerçevede dergisinin sebebini farzi-yeti içinde etmek olur kanaatindeyim.
Derginiz va-tahakkuk
söyleyebilir misiniz? Yani hangi oranda
· : farziyeti
dergi ibare{ kusuz sorunuza_olumlu cevap mümkündü. Ancak ciddiye-alan hiçbir Müslüman tür
tebligin kendisi söyle-yemez. Dergi faaliyetimiz olsa olsa Nebevl metoda gayreti ola-rak Peki, nedir Ne-bevi metod?.Allah
. dikkatlice onun Kur,-yine bizZat yol göster-
mesiyle belirli safhalarla görülÜr. Hazreti stratejisini kabac4.çizmeye onun islam rries$,jnÜ ·ailesine,
·kabilesine, kav-
12
min'e ve nihayet tüm maya görürüz, Elbette bu' metod bir vi ise de esas olarak bu. Bu-rada aslolan, ruhunu kavra-
bir tasnifler yap-mak veya indi bir karmak biHikis Nebevl metodun espris.ini
Hz.Peygamber'de kendisine inen \(.(l.hiyler
yani kendisini iyi yan ve kendisinin de iyi kim-selerden Bu yöntem ruyu söylemekten maada, ne zaman., nerede, ve söy-
dikkate ·atarak uy-gulamak demektir. Bizlerde sözkonu-su yöntemi uzun bir dönem birlikte ol-
inSanlara birikimlerimizi onlara
·mak ve onlarh linde uyg-ulamç,ya Yukanda da gibi zaten bir
insanlara demek midir? Sadece Müslüman olma-bu vazifeyi ifa için ye-
terli midir? biz bu söylenen-leri Nebevf metod tirmeye ProfesyOnel bir ya-zar, dergici ve Sa-dece Allah'a nerçk ortaya koyma-ya Mese!eye·bu ilkeler, dan sorunuzun daha bir netlik suz. Yani rusunun ... Elbette yeryüZünde hiç bii
dünyev! garantisi yoktur. Çü.nkü gayelei dün-
oranda önemli bir zaa-fa sahiptir. Binaenaleyh so-nuç alma yurdu olarak biz
bir Bu ba-dergi' kimseler de-
ama Müslüman kimselerolarak ar-önemli ölçüde tahakkuk et-
Bu ifade ederken teb-fikir bültenleri.basmak ol-
bilakis Allah 'a kulluk yolun-da tüm kapsayan bir ibadetler. zinciri vurgulamaktayarar var.
Sizin de be-gibi muhata-
henüz ta-kitlelc: sözkonusuydu. Oysa
bugünü· böyle pek zanneder.im. Clio 99'u
Müslüman olan bir üfkede edi-lecek m seçimi beraberin-de bir tekfir hareketine mi?
A.KiBAR: sadece Ki\firle-re ·veya edilen me-, .
····"-"''
gibi bir muhteva bir
elbette, insanlara,
buna Müslümanlarda dahil, em-retmek ve kötülükten 'gi-bi genel bir hususiyeti nülecek olursa bir
davranan hatta inanan bir Müslüman kar-
kadar ve ma-kU:! bir yol oiamaz. Hele günümüz lam ne kadar uzak, hurafelerle dolu, reSmi ideolo-jinin emrinde, bir
hesaba olursa farziyetinin Müslüman-lar içinde ne kadar önem an-
. Zaten ümmetin tarihine bak-her ciddi fikir hareketinin
böyle bir misyonu hede ederiz. Her ne .kadar zaman za-man misyon zaaf raftndan istismar de, yerine getirilmesi veya bu sebeple terk
YENiDEN dergisi ilk içinde toplu-m.un' uzak, zaman Ve me-kan boyutlanr).l dikkate mü-cerret bir düzlemde anlatmaya·
bir dergi olarak gözüküyor. Sizce bu toplumun siyasi, ekonomik, sosyal gerçeklerini
mudur? Bence öncelikle bu top-
lumun ne. tesbit gereklidir. Evet nedir bu top-
lumun Gerçekten Türk top-lumunun içinde ekonomik, siyasi, bölgesel vs.· deki nedenlerle olur ·
Elbetteki Çünkü Türk top-lumU bir çok-
. tan bile. Bu gerçek islam;-dan Türk mil-letine baysiyetini, dinamizmi-ni bu kimlik yalli kazan-
?on 60 toplumumu- · zun onu iSlam'-dan So-nuçlardan nedii ki? kadar
bu topraklann kendisine tevarüs
kim){gini terk etme niyetinde Bu konudaki çaba-lar içinde toplumun, veya böyle ger-çek
Özetle söylemek ge.rekir-se, içinçle toplumun_va-·
idd{a edilen bilimsel, ekono-mik, sanatsal, sosyal, siyasal leri sunidir. problem onun Müs-
lüman pratize edilmesi, bir h,ayatiyetine
Yan] problem ak.idevi-dir. Biz bu esasdan hareketle der-gisinde akidenin ·yani tevhidin
Bizim öncelikle meselemiz ru inanmak ve sonucu itibariyle de
· Bu der-gide böyle bir te-mel kriterden hareketle seçildiler. Ak-
. tüel meselderin bizi esas problem kana3.tindeyiz. Bu sebeple öncelikli problemlerimizi ortaya koyarak
Son olarak Yeniden
bir - m.iras olarak
devr onak proble.mleri iS-emir ve çerçevesinde
çözmek O zaman belki asgari azami ler haline. gelecek ve Al-
iletmekle yükümlü me-sajla Bu as-lolan Allah
bizden istenen ·samimi ol-mftk ve cehd göstermektir. Samüniyet
takdirde cehd göstermenin elbette bir olmaz.Ancak da bilinmelidir ki cehd sami-
de bii anlam ifade etmez. Ni-· ne kadar halis olursa olsun, ne
kadar samimi olursak takdirdeyine
sonumuz hüsran Nitekim bizim iyi niyetli, samimi, fa-kat okumayan kabataslak bildikleriyle davranan kimselerdir. O halde sami-miyetimizden kaybetmeden sürekli tef-. rikadan k '.a ait rimizi hayata
.. Muhakkak ki Allah Sa bredenler le beraberdir.
13
00 00 G " 00 e O
. MUSLUMAN CEMIYETIN VE üZELLIKLERI
Peygal)1bej'it\}lzin (S.A.S.j eliyle gerçek hareketi, hiç
manzUmesi yüfilÜ)ten uzun
. · son meydana getirir. tarihi boyunca süren bu
tek bir hedefi Hak ·Rabb'lerini
m"ak, herhangi bir i-eddcderek Allah'a kul olma-
bcnimsetmek. .<.üren; -dönemlerdeki be-
lirli kimselcr1 insanlar, ullihiyct ve kes"inlikle inkar On-
Rabb'lerini uygun h'ataya
veya Allah'a ilfthlar orrak edi-Bu ortak ya inanç ve
ibadet veya egetnerllik ve olabiliyordu. Bu or-
her iki türlüSü de Pey-gamberler ile olduk---
fakat zaman geçtikçe eski cahili-ye dönemlerine dönerek
dininden birer .. Böylece ya inanç ve ibadet veya_ ve egemenlik veyahut her iki-si konusunda yeni Allah'a or-tak
Tarihin içinde Allah'a dave.-. tin budur. Bu davet "teslim"
amaçlar. Rabb'lerine
teslim her egemenlik konusun-
.da, konusunda,· ölçülefi konusunda, gelenekler konusunda
or-hakimiyetine ve
tine vermek suretiyle kula kul k'uiu olma sta-
tüsüne daha önceki 'Peygamberler döneminde gi-bi, Peygamberimiz (S.A.S.) ile bu ileri
lslamiyet, kendilerini ku-tüm aleminde gi-
bi hakimiyetine için w.:
münü yöneten otoritenin ha-: da yöneten otorite gere-
kir. Onlara metod_, otorite ve tedbir, tümünü çekip çeviren metod, otorite ve tedbirden
Hatta, kesimini çekip çeviren metod, otorite
<ve tedbir de
. rinde, ve
bir k"Urallara mah-.kUrndurlar. içtimal ve tercihe hareketlerinin sonucu olzlrak beliren de yine ay-
kanunlara mahkUmdürlar. Onlar tümünü yöneten na-
kendileri ile ilgili olan bu konularda da ilfthi sünneti (Gsül) Buna göre, ge-rek iradeye kesi-mi ile kesimi gerekse "iradi ve kesimleri ile tümü ve k bütünü koofdinasyon için ha-_
iradeye kesiminde is-yönelerek; böylece her kesimde
tek güç halin-de kabul
.insan üzerine ege-menlik dayanan ve bu nok-
tada btitününü çekip çe-viren gelenekten farzeden, insan
iradi ve_ kesimleri ara-eden ca-
hiliye yok mu? ortak-
14 . ·. . - . . . .
Allah'a.tesliin olrnriya tün peygamberler gibi Peygamberimi-zin (S.A.S) de zih-niyet budur.
Bu cahiliye zihniyeti, mücerret bir "nazariye" ortaya Hatta dönemlerde veya bu öl-çüde bir nazariyesi .bulunmaz bile. O her zaman harekete dönük bir top-lumda temsil edilir. Bu cemiyetin ön-
na, geleneklefine ve adetlerine yön ve-rerek o cemiyette temsil edilir. Söz ko-nusu cemiyet etki-tepki için-de ·koordinasyonlu, fertleri
ve ilke-lerinin geçerli bir bü- . tündür. Bu durum, o cemiyeti, -
veya olarak-ni korum·aya, ya, ne olursa olsun, ve
tehdit eden ·yok etmeYe yöneltir.
Cahiliye zihniYeti mücerred bir de böylesine
·me dönük bir cemiyet tem-sil için, bu zihniyeti ortadan
Allah'a lamak mücerred bir naza-riyede temsil edilmesi ne ve ne de Çünkü böyle bir tum, fiilen yürürlükte olan, harekete dönük ve organik bir toplumda tem-sil edilen cahiliye zihniyeti ile boy öl-
olmaz. Oysa ki, fi-ilen yürürlükte olan bir orta-dan yerine özellik, -metod, esas ve detaylar taban ta-bana olan bir yürür-
-koyabilmek için, iferi sürülecek üstün gerekir.
böyle bir· nazari ve pratik
ve tutkunluk dan, fiilen yürürlükte cahi-liye daha güçlü ve orga.,. nik bir toplumda temsil edilmelidir
Tarihin Islam te-mel "la Hahe ille!lah" hük-müne etmek Yani uluhiyet, rububiyet, mutlak otorite ve hakimiyet mercii olma ba-
tek bilmek. Yürek-lerde inanç, ibadet ve
·'pratik hayatta olarak bu konu-larda O'nun dayanmak. Bu-na. göre illellah" hükmüne
. etmek, ancak bu olgun biçimi ile varolabilir. Ancak bu biçimde bir gerek Müslü-
ve gerekse Müslüman olmaya-dile itibar,
ciddi bir mevcudiyet Nazari bu
nin tüm hayat ke-simlerinde Allah'a dönmeleri, onun hiç bir kesiminde ve hiç_ bir kendilerine göre hüküm vermeyip her alanda Allah'a uymak üzere O'na yö- · nelmeleridir. hükmünü de kendilerille tek bir kaynak N
tan Bu tek kaynak da Resülüdür. bu esas, Is-
ana temeli olan cüm-lelerinin ikincisi olan "Hz. Milham-med'in Resillü hadet etmek" cümlesinde ifade edil-mektedir.
temsil ede'n ve ona dayanak. , olan nazari temel budur. Bu temel.,
tüm kesimler_ine eksiksiz bir metodu meydana
Müslüman bu metod sayesin-de gerek içinde gerek
gerek Müslüman. cemiyet i.çinN deki ve gerekse Müslüman toplumun toplumlarla olan kilerinde içtimal ve ferdi tüm
cevap verir.-Fakat , gibi, isteyenin
inanç olarak benimseyip ibadet olarak ve bunun ötesinde
harekete dönük ve fiilen yü-rürlükte olan, organik bir cahiliye top-lumu içinde. tek tek fertler haliride ka-
mücerred bir "nazariye-" ha-linde temsil edilemez. Çünkü bu tarz ne kadar çok olursa olsun, "fiilt bir
Çünkü organik cahiN liye cemiyeti ile "nazari yönden Müslüman" fertler, bu orga-nik toplumun her zaman, kesinlikle, mecbur kalacaklar-
Bilerek bilmeyerek, isteyerek ya istemeyerek bu toplumun için gerekli olan yolunda, onun savunma yolunda, onun ve tehdit eden etkenleri hertaraf etme yo-lunda hareket edeceklerdir. Çünkü or-ganik isteseler de istemeseler de mensupianna bu görevleri
Buna göre, "nazari yönden Müslüman" fert ler, "nazari" olarak
··ortadan cahi-liye toplumunu "fiilen" güçlendirme, ye devam edeceklerdir. Onun içinde, onu ve layan unsurlada beslerneye devam eden birer hücre Yetkilerini, ve lerini bu cemiyet ve güçlensin diye bir ce-miyet kurabilrrlek için, bu cahiliye ce-
miyetini istikametinde ilerleme-leri gerekirken bu böyle
Bu yüzden, daha ilk is-nazari temelinin (yani islam
harekete dönük ve organik bir top.(umda temsil edilmesi
ortadan eyleme dönük ve organik
. cahiliye toplumundan ko-puk ve olan, cahiliye cemi-yetinden bir harekete· dö-nük ve organik bir cemiyet meydan·a getirmek bir
Yeni toplumün ekseni, Peygafl)berimizin (S.A.S.) ve
•_· ondan: sonra-gelerek rububiyetine,
-hakimiyet ine, otoritesine ve döndürmeyi gaye edinen isla-
mi önderliklerde bulan yeni bir yöne" rim olmahdir. Allah'tan ilah ol-
ve Hz.Muhammed'in O'-nun kulu ve resGJü eden herkes. içinden kopup pra-tik cahiliye cemiyetine ve o cemiyetin yönetiminden
Bu isterse kahjnler, sihir- · bazlar, gayb habercileri ve inanç sömürücüleyi eli ile yürütülen di-ni bir yönetime olsun, isterse Ku-
kabile$inde ·gibi, siyasi, iç-tim al ve iktisadi sahalarda söz sahibi bir olsun. Bu kimse-ler eyleme dönük ve ganik yeni toplumuna ve onun Müslüman yönetimine hasret-melidirler.
ilk / atar k en, Allah'tan iUih olma-. ve Hz. Muhammed'in O'nun kulu ve resillü tirir getirmez bu gerekir. Çünkü ancak böylelikle isla-mi bir toplum meydana gelebilir. Böy-le bir toplum organik, tutkun, ve va-rolan, bir gibi bü-tünün derinlere kök
için kas-deden tehditlere kendini saVunan bir cemiyet le temsil tek tek fertlerin kalplerinde mücerred bir inanç temeli sayesinde mez. Söz konusu fertlerin ne ka-dar çok olursa olsun. Belirtilen orga-nik fonksiyonlar, cahiliye yönetimin-den fertlerinin hareketleriN ni düzenleyip koordine eden,
ge-ve yönelten,
cahiliyeye direnip onun, kökü-nü sevkeden bir yönetim al-
ÖZ -fakat zengin- bir ideolojik temele gibi aY;.
zamanda bu temeline cahiliye toplumundan ve ona
olan bir organik ve harekete n ük cemiyette temsil olunabilir. Yoksa pratik bir· bir ''nazariye'.' Onun yeni bir daha ort_aya
da böyle Ülur. Nerede ve ne man 6lursa olsun, eyleme n ük Ve organik
cahiliye cemiyetinin ·gÖlge-si· onu yeniden kurtarmak
Belirtilen ffietodun temeli üzerinde Müslüman bir ümmet kurmak, bu ümnietin organik ve hareke-te dönük bir topluma ve bu bu . toplumun •
haline getirmek isteyen sadece yönünü or-taya onu güçlen-dirip ve onu insan
eden üze- , rine Bu yol- : da bütün
ve hükümleri!)de ' metodu yürü-
mektedir. hayvan ile,
hatta: rriaddi ile or-tak nitelikleri Bu yüzden "bilgili cahiller" onu bazan hayvan ve· bazan da maddeler gibi bir madde Fakat o, hayvan ve maddeler ile ortak olan ni-telikleri kendini onlardan
bir layan öZelliklere de sahiptir. Nitekim sözü edilen "bilgili' cahiller" boyun-
büken bu gerçekleri, samirniyet ve yoksun ifadeler ile itiraf etmek zorunda
basit dil, gibi noktalara
il)anç üzeri-. ne kurmak ve bu toplumda hayvanlarla ortak niteliklerini de ''insani öielliklerini" ön Planda drmek, islami metodun bu ilkeye da-yanan ve pratik bir.i Bu metodun ve pratik bir neticesi olarak toplu-mu, her kavi.mden, her renkten, her
ve dilden imanlara · söz konw.U engelleri hesaba Böylece
özelli.k ve yetenekleri ·blam ak söz konusu özellik ve
yetenekler bu potfida rak nisbeten bir z'aman üstün bii organik sentez meydana ge-
O'
yetersiz-bu tutkun, mütecanis
ve insan kitlesi, günündeki tüm enerjisini içeren parlak ve büyük bir meydana
Arap, ribli, Türk, Çinli, Hindli, Yu-
Endülüslü, ve ka-vim ler ile egemen isiarn toplu-
bir araya ce-miyetini ve medeniyetini kurM mak üzere hepsinin özellikleri kayna-
ve koordinasyonlu bir biçimde O yüzden bu büyük hiç bir zatnan Arap medeniyeti medeniyeti"
Bu medeniyet hiç bir zaman inanca
Bu tümü, ilkesi sevgi dayanarak ve
.amaca yönelerek bir araya gel-Son kadar bütün
yeteneklerini kullanarak,. en derin mil-li özelliklerini ortaya ve ge-rek gerekse tarihi her türlü tecrübelerini ortaya dökerek ,
ilkesi mensubu bulun-tek Allah'a
sayesinde içinde ve hiç . bir engel söz konusu bünM yesinde insan yOnlerinin ön plana bir.· cemiyeti kurmaya koyuldular. Bu kadar zen-
. gin içtimai unsur tarih boyUnca hiç bir toplumda biraraya
Örnek olarak ele alacak olursak es-ki en · hareketi, ·Roma idi. ilen birçok milletleri, bifçok dili
·insan renkte-· kileri ve zümreleri bir araya ge-
Fakat bu birlik ve inanç gibi yü-
ce bir temsil edilmi.:. yordu. Bu yandan ülkenin her köle'ler
ile bölünen bir temeline taraf-
tan genellikle yönetici· ve , milletierin yönetilen olarak yer
bir üzerine oturu-yordu. Bu yüzden hiÇ bir zaman lam toplumunun uf-kuna ve asla· bi vedm!i
birlikler de Mesela Britanya m
Fakat o da varisi Ro-·ma gibi oldu. illiiletinin yönetici ve imparatorlu-
müstemlekeleri sömürme)re dayanan ve sömürgeci bir birlik meydana getirdi. im pa-
15
da öyle. Bir Portekiz ve Fransa impara-gibi. Heps_i çir-
kin ve u seviyeye Komünizm, millet, vatan, dil ve
renk engellerini bir birlik kurmak istedi. Fakat bu her yö-nü ile "insani" bir temele
Bu yüzden o da Roma bir türlüsü ol-du. Biri iken yenisi de "proletarya" daya-
Sürükleyici motifi, Iara beslenen koyu bir kin! Böyle kindar ve bir birlik, insan
kadar görülenierin en beteri olan bir sonuçtan ve-remez. Bu birlik, daha temelde, vani plana
güçlendirme ha da-Bu nitelikleri "temel insani
istekler" .Ona göre "bu ler" besin, konut ve cinsi
yü tatmin etmektir. Oysa ki, bunlar hayvalllarla ortak olan temel
Fakat komünizme so-tarihi, bir ekmel<; pe-
tarihidir! insan! özellikleri ön plana
ve insani toplumda bu özellikleri yücelten meto* du ile ol-
ve olmakta devam et-mektedir. Onun metodunu
bir metoda sapanlar, mil-liYet, toprak ve gibi teM mellere dayanan metodlar be-nimseyenler, gerçekten insan
k§.inatta kendisini gibi yüce özellikleri ile bir tür olarak is-temeyenler Onlar insan lumunun ve içinde bütün milliyetlerin yetenek, özellik ve deneylerinden yorlar. Ulu le kimseler de
-"De ki, amel yönünden en çok hüsrana kimlerdir, size direlim mi dünya boyunca emekleri halde iyi
Rabb'lerinin ayetlerini ve O'nun huzuruna
inkar edenler Bu yüzden arneller
yarnet günü bile. onlar kilfir ve ö.yetM lerimiz ile peygamberlerimizi alaya aiM
için Cehennemdir." Hiç ulu buyur-
en Seyyid KUTUB
16
Suriye askerleri Beyrut'a de, mevZiilerini sessiz se-
teslim tapmin edili-yordu .. Nitekim ilk ça-.
Ve 23 hizbullal'nin gazetelerden okuduk.
Daha sonra ''Suriye ile ma. ·ve direni-
sona duyuldu. · Musa vi "Hizbullah'a ·
yarar'' diyerek Suriye'yi
lideri Suriye müdahalesini kehdile- . rininde mevziilerini Suriye birlikleri-ne terk!!Hiklerini" söylüyordu.
Bu- olay Hareket'in içinde pfoblemler.i görebilmemize
bulunabilecek küçük bir ör-nek .. Bu -. ünimet olarak-, Allah ile, musibetlerden ders bilen
bir topluluk haline gelniemiz m üm-. k ün. olabilecektir.
ile Suriye ile zoraki bir sürdürmek
. bu ittifaka zorlayan ulUslararasi göz()nüne_ ilk ba-
verme' tema.:Yülü gösterme-miz tabiidir. bir dü-·
'''ilerici Arap ülkeleri" ile Libya, zayir ve Suriye için iyim-ser da mtimkündür. Ancak,
öncelikle gözöntinde tutan yak-bir
daki önderlefinin, itti-fak ilkeler dan izah ettiklerini bilmiyorUz.
"Allah size ederSe si-zi yenecek yoktur. Sizi
ondan sonra size ede-bilecek kimdir? Mü'minler ancak Al-
. lah'a güvenip (Al-i : ran/ 160). öncelikle i Allah ile ittifak _gerekir: · "Allah bize kMidir, o ne güzel
(Al-i 'im ran/ I 73), "Allah
ct A ct o A oo o·o
ISLAM INKILABI BUTUN
· iman edenlerin veliSictir, erilan karan-(Baka-
ra/257). mü'minler üzerinde-ki velayeti, vekaleti,
si mücadelelerinde, ittifak politikala-ilkesi dir. MüSlüman-
önce Allah ile ve mtislüman-larla bu tabii ve vaz-geçilmez ittifaka baiÜ: kalarak
f. ve asla olmamak ile, ka-_ ll firlerle ittifak irddemeleri
gerekir. Yani, birinci _rnüttefiki_. ve olduk-
ztilceHil hazretleridir. O halde Allah'a olan ahidierini hiçbir si-yasi, askeri sebebi ile bozamazlar. Kafirler ve rejimleri övgüeti ifadeler kullanamazlar, Mü'minlerin, Alhih'-
ahdi ile mü'min ile olan tabii
bozarak, kafirlerle da mazur görüle-
mez. Çezayir ve Libya'da zindanlara doldurulan _müSiümanlar, bir_;
bizim ümmetimizin midir-?' Suriye'de kat-
ledilen onbinlerce müslüman ile, kahraman
rimizin bir var Ki, lam edilen mü-cahidlerin isimlerini ana caddeleri'ne veriyor da, Suriye'deki
In ücadele ka-·
Bu ile, sürdürülen . siyonist karnpanyalara gibi bir niyetimiz yok elbette. Dünya mi içinde me-Seleleri de olsa ça-
Gündeme getirmek miz birjnci mesele, ulusal bir hareket ol-
öncü bir hareket oldu-için, tenkidlerimiz tabii olarak tran
üzerinde olacaktir. bugünkü. siyasi ve ulusal için,
J
ülkelerdeki hareketler varmayarak ulusal· nitelikler··
kazanabili'yorlar. islfimi mücadelele-ri inanç bir bütün, olarak görseler de, Sosyal planda kendi
birer hareket olarak ele lar. Her har'eket,- kendisini, kendi ülkesindeki hakim güçlerin bir alternatifi olarak görüyor. islami dü-
bu önemli bir en-·. geldir. Gerçi tarih' veya 'ulusal sent"ezler' devri geçmektedir ama·,,alt'ernat_if hareketin ulus-
henüz gözlerden ka-h van hareketiniri
da_ ve bugün rejiminin bir haline gelmesinde, hareketi çok çok Arap alemiyle
mQ.eSsir tif hareket, öncelikle
alternatif olmak zorun-Bu tamamlanmadan
. herhangi bir ülkede bir ortaya mümktin
ve Peygamber_in bizlere haya_t, ·eski devirler alirrilerimizin for-müllerden yaraHanarak ama onlarla yetinmeyerek günümilzUn lsl§.ml ya-
meydana i'ran dönersek, Tunus ha-
liderlerinden söY-lediklerine dikkat edelim: anda
içinde, tecdidi reddeden tecdid bir mücadele sözkonusudur. devrimi içindeki bu tecdid hareketinin öZellik-lerinden birisi, bu teCdid hareketinin·
ve tüm yö-nelik Bu hareket, is-
ilgi ve üstlenmek-te ve ön plan'da tutmaktaclir_; sadece
Muhafazakar ise hevesler lehine istismar etmeye
Bu rim aleyhine fesat 'telkin etmekte ve devrimin vurgul_amakta bu ülkede-
li ll
17
.. . . . . UMMETIN HAREKETIDIR
ki bir gerici-ve olumsuz mihraklar .beslen- · mektedirler. Bütün bölüm ve·grupla-'
Ümmft;in hakikate, erdeme ve görecek. miyiz? .
Elbette ki mez-hepler ve ekolleri Bizim ümid ve si için tft-rihsel üstünde olan Selefi
olmah-Bir ümmete mensup olma hissi bir
mezhebe olma hissin:den da-ha derin çocukla-
diyalog ve hakim Hiç
hesiz, despotlara, zalimlere, siyoniz- · me, siyonizmin güçlü hamileririe ve . bölgedeki cihada her-kes ortadan kalka- ! ! cak, tarihin kara
(Zaman Gazetesi.) SAPMALAR .
lsldml hareketler, ülkelerindeki ha' kim güçlerin -göre ve sol sapma olarak ifade edilebilecek tavfi'lara sapabilmektedirler. Suriye
Irak · temayilller bu bir ör- .
lsldml hareketin genelinde de ! •
benzeri sapmalar etmekte-yiz. sapma, ''BüyÜk
tesbitinden kaynaklanmakta- . i: Arap ülkelerini ilerici ve gerici tas-
nifine tabi tutmak. ABD olan Suud ve benzerlerinin gerici Oldukla-
aniayabiliyoruz da, gerici Kral dünkü müttefiki Libya ile
kan içici ne-reden geliyor, belli Enver S edat siyonistlerle için gerici de,· Seyyid Kutub'u eden ile-rici mi? uluslarara- .
tesbitinde ve sapm_atara ; Bu sapmalar, :
Islam! hareketler üzerin-deki izleridir. eskiden müs-: lünlan· topraklar üzerinde, ta--
mamen i ulusal siyasi -devletler.-_ ulusal topluluklar ve milliyetçilik or"
'taya Kitlelerin zihnl ha-i kim güçlerin sistemi ile örtül-, ' dü. Hakim güçlerin da, re-i aksiyonerler de ! lar içinde, termin6lojisi ile dü-_' , Milliyetçilik bir yan-. ' dan dünya ve siyasi bir -elarak vücut bulurken, hare-ketlerin hem milliYetçilikten hem de i
ürünlerin-1
den etkilenmesi tabii idi. Sapmalar, : dönemlerinin kendine -
kendi güvensiz ve l§.m milletini kendi ko-
bir ·atmo'sfeiih i-Ama ümmet yeniden
ve milletimi'zin 1 [ , idrak etmeye bu günlerde,
sÖyleyebiliyoruz ki,
milstekbirlik sisteminin alternatifidir. Dünya müstekbirleri
·bunun için, mi ile tedbir iyorlar. Yugoslavya zindanlanndaki :yüzlerce Müs)ümart, bizden dua ile de :olsa bir destek görniüyOrsa, Suriye':-·.de edilen onbinlerce , zin yüreklerimizde :sak ümmet ümmet uru söyleyebiliriz?
Ulusal müslümanlar üze-:rindeki menfi tesirleri bütün boyutla-
bu hacmini konusu olarak incelenebilir. Bu-
i,rada bir nokta ·da, alternatif ve
dini insanla-ra bütün bir hayat olarak gön:-
ve isl§.mi mücadelenin bu bütünüyle [halde, alternatif bu hayat
bir Ön pl§na bir ihmal ediliyor.
, Islam ve müttefikleri, Esat ve benzer-leri bugün için güçsüz görünse- : ·ler de SUriye Böyle ' :olursa Allah (C. C.) da bizlerden
ve izzetli i f Bugünkü dünYa· dünya i 'müstekbirlerine uluslararasi bir
'za_ruri Bu bir Afganis(an'da ise, bir
1 da Yugoslavya: Mahalli, ; bir ancak topyekUn bir
habercisi-olarak !ir. Aksi takdirde mahalli bir i tek ayakta m üm-:k ün Suriye vs. 'nin müslüman ümmetin.
ile ayakta kalabi-' i lir. Afganistan ABD'nin ve :: Çin'in ile ancak, · yitererek Suud benzeri bir ·
Buhun için mü-ABD ile .reddetme kle
en hareket, herhangi bir ülke-
deki herhangi birrejimin ulus-
1
! '! '!Bazan iktidar mücadelesi bnemseriirken alternatif
_ iktidara talip olmalan koroedilere veya utanç verici bazan :da nafile ibadetlerin ile
cemaatin meydan·a gelebilece-i cemaat ! ferdi ça-
sürdüren kesimler-. de problemleriylebirlikte ge-! ferdiyetçi 'ket için gittiKçe bir hal . hayra davet eden, kötü-
i : ltikte,n bir.ümmetin, dün-: dört. bir boy atma'ya
bütOn menfiliklere . men hidayetinin
zihinlerini hurafelerden temizleyerek Al-
lah ay-sevinçle
·
Burhan Kavuucu
.·=···· .·-. · .. .· .. · .. · ·.··· .········ ... ··· ... · .. . . .·. . .. · . .·· . ............................................................................................................................................ """!"......... ' '
vahyin özü, her -türlü putlacdan, Allah (CC)'a oc-taklardan temizlemektir. Vahyiri özü bu olunca da tevhidflinini se-çecken Rab (CC)'a her türlü >irkten te-
Bu Him, bir tes-limiyetle yapabilmek için de bir çok konunun yaninda özellikle 'in mahiyetini. bilmek
Önce Hakim'den bir tarif verelim, sonra d3.
inceleyelim: "Gördünmü o heva_ (ve hevesYle-
rini Wih eden kimseyi? ·onun üzerinde (Habibim) sen mL bekçi ola-
Yoksa (söz) dinlerler, yahut
Onlar dört gibidir. Belki yolca
daha (Furkan 43, 44) ISTILAHTA Allah
(CC) Tealayainanmamakla biclikte, kudret ve kuvvette ona denk ilahlar (Ehli kitap da dahil) kalan her türLü akait "Küfür" dür. "Küfür tek rnillettir" hadisi esas
Allah (CC)'a ortak bir kaç kabul
edenlere "Zahiri denir. Mew cusiler bu gruba girerler.
inanmayan ve bunu ilan edenlere Yahudi ve da bu gruba girerler:
kökünden mas-ortak olmak demek-
tir. kökten gelen gelir. veya da-
ha çok. kimsenin maddi -ve m·anevi alandaki veya
denir. Fiilen '"'Dörtlü iffil'' olan ort'ak
bu is-mi faili olari Ortak ko-
demektir. (2) • Kur-an'da dinini
iki mel kavramdan biridir. teme-linde heva ve hevesine, kul olan tevhide yatar. Nitekim Hakimde yü-ce Allah buyurur:
"Lut'tJ. da kaymine gönderdik, on-. lara alemlerden sizden evvel hiÇ biri-. nin pek fena bir mi
(Araf 80) "Çünkü siz
vetle erkeklere hesiz siz haddi bir kavirnsiniz:•• (Araf 81)
bir bela sonima bir
bak." (Araf 84) "Onlar derler: H Biz namaz
lanlardan "Fakiriete · yedirrnezdik."
dalanlarla beraber dalar-
gününü de k." (M.üddesir 43, 44, 45, 46)
konusunda ayetler o kadar rih ve kesin ki bunu anla-
i nailmak gerçekten çok zor. üç'e
!-Allah gasp, 2-AIIah Rab' gasp, w 3:AIIah gasp.
(3) Allah (CC) için sevmenin, Allah
(CC) için sevmenin, Allah (CC) için Allah (CC) için ya-
nefsi için s_ever, nefsi için veya nefsinin emret-tiklerini gereken idealler
olarak görürse heva ve heves-leri üzerine bina idealleri, her bid kendisi .için
·Rab -Müslüman için q kadar gizlidir.
ki Resuluilah bir gecede, siyah bir üze-
rinde yürüyen siyah bir daha giz.li.dir."
Allah (CC)'a ortak Allah (CC)'a en
büyük "Allah kendisine ortak el-
bette Bundan (Nisa 48)
Buhari ve Müslimdeki bjr riyaYet-te Resuluilah 'a en büyük günah nedir diye Resuluilah da ceva-
"Seni yaratan Allah ol-halde ona ''
Yine Kerim'deYüce Allah (CC):
"Bile bile Allah'a (Bakara 22)
yolundan için o'na De ki: az bir zevklen; sen ce-hennemliksin." (Zümer 8)
"Allah sizi onun ile,
(Zariyet 51) "De ki: Dini Allah'a halis.
o'rra etmekle emrolundum." (Zümer ll)
türlü Uluhiyette Rububiyette
iba-detinde, seVgisinde, korkusunda, dinde ve Allah (CC)'a ortak Bu, Allah (CC)'in tövbe edilmedikçe
Allah (CC): edenlere,
_se, önceden ba-
r '
söyle." ·(Enfal 38) · Yine ayetlerde:
o'na olarak nimseyenler ve severce-sine sevenler Müminlerin
ise hepsinden daha (Bakara 165)
"Her iyiliklere dur-madan engel olan,_
benimseyen cehenneme onu çetin azaba sokun." (Kaf 26)
"De ki: söyleyin, yer ve orida bUlunanlar kimindir? Allah'-
diyecekler. Öyleyse ders almaz-de. Yedi de Rabbi,
yüce Rabbi kimdir? de: Allah'-diyecekler. Öyleyse o'na
mektell: de. söyleyin; Her. hü-
elinde olan, fa-kat himayeye muhtaç· olmayan kimdir? de. diyecekler. Öy-leyse uz de." {Mü-minun 84-89) buyuruluyor.
sözü edilen Allah (CC)'a benzer
ve Allah sever gibi sevmeleriydi. Onlardan Allah (CC)'tan giöi korkup. Al-lah (CC)'tan ümid ettikleri gibi ümid
hükümran ve müdebbir olan, veren ve alan, zarar ve fayda veren, alçaltan ve yücelten, her-türlü eksiklikten FUünez-zah olan Her kim bu özel-liklerin Allah (CC)'tan (da) Allah (CC)' Rububiyetine olur. nip bu kurtulabilmesi için rar ve k3.nn. ve sevincin, nime-tin ve sevginin ve nefretin,
her Allah (CC)'tan ol-ve idrak etmesi la.:.
Nitekim yüce Allah (CC): nimet Allah'tan-
(Nahl 53) Resuluilah ise bir ri-
vayetinde "Bilesin ki ümmetih ·sana
bir yarar vermek için biraraya gelecek olsalar, bir yarar veremezler. Yine sana bir za-rar vermek için biraraya gelseler, Al-
bir zarar ve-remezler. kalemler say-falar (4)
ÜÇ TÜRÜ (as) kendisiyle ka-
firlere cevap "Allah 'a ortaklardan
· Oysa siz
size bir delil 'bir ona onak korkmu-·
yorsunuz. taraftan hangisine gü-venmek daha gereklidir; bir bilseniz.
Abdullah b.Mesud'dan rivayet edi-len bir Buhari hadisinde -Peygam·ber (sav) Zulm'ü ile tefsir ve sa-lih kulun bü-yük zulürtldür" sözl)nü
ve Rafiziterin ola_n-slifi, ve av am içindeki sa-bazen Allah (CC)'tan
na· dua etmekle, bazen de her iki kilde birden Allah (CC)'a lar·. Kim ita-atte olur.
Hz. Peygamber (sav) "Onlar ve
Meryem Mesih'i Rab olarak ka-bul ettiler" (Tevre 71) ayetini okuyun-ca Adiy b.Hatem'e: "Ya Resuluilah onlar Bunun üze-rine Resulullah'da: ama
onlara helal ve onlar da onlara: itaat ettiler" (5)
bir türü ise ve fi-yolunda gidenlerin pek ço-
Allah (CC)'tan bir delil bulunma-halde itikatlarla il&ili
bu birer nas olarak kabul ederek Oysa onlara iman etmek ve Allah (CC)'tan bir delil
sözlerini kabul etmekle oiarak Allah (CC)'a ortak .
korkmazlar. (6) Ebu
hinde ve Küfrün günahlardan herhangi birini kimse, Ahiret'e göçene kadar tövbe etmezse bu kimsenin durumu Allah
ir-adesine Dilerse ona cehennemde azab eder, dilerse af -eder" diyor.
"Muhakkak ki Allahu-teala kendi-sine ortak. af etmez, ondan
eder." (Ni-sa 81)
"Küfür sebebi ile onlara gök ve yer ve müsa-de edilmedi." (Duhan 29)
Gazali Ulum'id-din isimli eserinde) hususunda diyor: Kalbini temizleme-yip olarak yan gizli demektir. leke ve Tevhid akidesini ternizlemekte Allah'-tan (7)'Gazali, bu konu-da ayet ve hadisleri
"Allah tek olarak zaman, ahirete k_albi nefret ile çekilir. Allah'tan
19
hemen kalpleri sevinçle dolar, yüzleri güler." (Zümer 45)
Resulullah (sav) bir "Tövbe et" buyurunca, adam ''Muhammed
AUah'a tövbe ederim''·de-Bunun üzerine Resu_lullah (sav)
ehline buyurdu. (8)
ifade eden ayet olunca, Hz. Ebu-bekir "Kalk Resulu ba-
öp" cevaben: "Vallahi bunu yapmam, ancak Al-lah 'a harndederim" deyince lah:_ onu ya Ebubekir" buyur-
(9) alimleri
re RK Ü' Birbirin-.
den ve gören iki kabul demektir. Mecusilerin "kötülük" ve "iyilik"
gibi. 2- Bu bir
bir kaç biraraya gelmesi so-nucu ortaya kabul edenleri
Selase" (Üçlü tes!iS) itikadi bunun
3- Bu, Allah (CC)'a kendilerini zannederek, bir putlara ibadet etmektir. Cahiliyye dönemi için
Bu, izinden gitmek suretiyle Allah
(CC)'tan ibadet edenleri isimlendirrnek içindir.
Bu.dört kesinlikle ''Küfür'' icma
da küfür olup hususunda ihM ti!af edilen iki daha
Bir Mürnin Allah (CC)' bir gayeler gözeterek iba-
dette bulunursa tc-eder.
içjn oruç tutan, namaz ve dukta bulunan kimse Allah'a
olur' hadi'si bu türü tarif eder. BuM nun .için "Riya'' ile ilgili bilgileri renmek ay n Bu ko-nuda b.iyaz "Halk için arneli terk Halk için amel ise
bir irk ise Hz. Ebubekir (R.A) Resu-
lullah'a ancak Allah ezze ve eel-le'den ibadet edilmek , midir?" diye Resuluilah . (sav): "Allah versin ey
sizin . daha gizlidir. Saoa onun
küçiiklerini, büyüklerini; k üçü-. bir ha-:
ber vereyim mi? Her gün üç defa Al-'
20
· bile bile sana de senden
af dilerim de" (1) Günümüzde Allah (CC)'a ortak·
cahiliyye dönemlerini yacak kadar Hatta kitleler üzerindeki ve etkisi itibariyle daha da. ileridir
Tevhitden her ne kadar yeriarsa da, "'gücüne, 'k ila::
. teslimiyet se-
vinç bir güçlere
lar, Bu güçlere bazen b8.zen bazen de gözüy-
le onlardan bir istiyor ve . umuyorlar. Allah (CC) lle kendi ara-
bu de biiiril, makam, lider, parti,
(ve daha bi; çok) ca-hiliyye dümeninin lut, menat, uzza Ve-ya eski Türklerin gök ve yer yerlerini bulunu-yorlar.
Ehli ehli kitap olarak kabul edilebilirlerse) ve Mark-sizme tevhid du-
herkesçe Biz, nü-fus 'dini ya-zan tevhid hangi noktada
9rnekler ver.erek ortaya koy-maYa
__ Bir sohbet bir Peygamber (sav) dÖne-
minde· namaz Oruç Hacca gidiyor-
zekat veriyor, hatta Cihad'a gi- · da
Allah (CC) ola-rak nitelendir.di.
diyenler, ömürleri boyunca hiç birini yapma-
ya da terkettikleri halde gü-nahk§r derneye bile çekiniyoruz. ki bizim rahmetimiz Allah
rahmetinden, çok" Günümüzdeki Müslüman(2) ge-nelini tasvir etmeSi ve konu.nun belir-lemesi cihetiyle kayda sözlerdi bunlar.
Her gün boy boy isim ve ile edilen ilahlar, ilaheler, bin bir ümitler le ar-
Kimi ken2 disini, ortamdan cak liderlerin, kimi
en büyük ya çla gele.Cekte dünyaya hakim olaCak güç ve servetin, inaka-
piyangonun, müzik ilahelerinin, futbol ve da-ha. nice "en büyük ve ·Süper en bü-yük''lerin
ve büyüklüyor, uluyor-lar.
Bütün küfre gir-meleri için bir yu-
ayetlerde gördük. Akleden-ler için Allah ayetleri onada-
Akletmeyenler için ise
ki Allah ve çe-tindir.
Bu koouyu kelimelerle anlatabil-mek pek mümkün Konunun id-raki ancak muhasebesiyle mümkün· olabilecek. Bir Mürnin gün-lük ferasetiylf he-men ortaya ve t.övbe eder. Sö-zümüzü imam Ebu Hanife ile. imam Gazali'den birer bitirelim:
''Biz, Allah bütün tavsif gibi
Hiç kimse Hakk'a ol-ibadet etmeye kadir de- ·
O'na ancak ve Resu-lünün emr olundu ise o ibadet edebiliriz." (lO)
'.'Her O' !lu (o'nun kudret ve azametini) etmeyen,
Kul, Allah'tan neye1 iltifat' ederse arada gizli var-
Gerçek tevhid Allah kudret ve azametini etmektir." (1 1)
Musa
l-Y1.1suf Kelimeler ve Kavramlar 2-Ali ünal, Temel Kavramlar 3·A!i age.
lbn Hanbel, 1/303-307 5-Tirmizi. Tcfsir 44 6-!bn Teymiye,
!hya 609 8-Age, Ahmet b.Henbel, Tabarani
Ebu Davud'dan menkul bir riv.ayetde ise: hammederim. Ne sana, ne de arka-
etmem" 10-l.Ebu Hanife, 296 ll-!.Gaza!i, lhya, 8!7
•
1 i
(?;'
NASIL
SANA
"Dost Gül, can Gül, yaz" diyor-sun. "Ne yazarsan yaz ama beni.mek-tupsuz yine kalem elimde, plastik duruyo-rum. Kemal'i mektubun-da. "Ne-- ·nerdedir, hiç
tuhaf Güzden
önceydi hani. .. Duymamana: imkan var Dost cim bir o bir bir de ben ...
Hem ölümden ve ölülerden bahsetmekten Sen de
ölÜmden bahsetme-mi istiyorsun. Biliyor musun,.dedem ölesiye kadar -daha hiç Qu kavram üstü-ne. Gece ile uyan-
Annem Önce annemi dövüyor
... Babam hiç dövmezdi ki annemil yor-,
içine _gömüp uyuyor gibi yap-Sonra gem vura-
otur-Bir sürü
tu eve. Orta üze-rinde biri Üstü beyaz çar-
örtülü ve üstünde bir et olah her kimse, çok kork-
Abiarn da gelip oturdu.. "Yerde yatan kim ab-la?"· diye "Dedemiz"
''O zaman niye üstünü ler?" diye Elleri yanak-
yere bakarken, uykulu bir _ses-le, "Öldü" Ölüm ... Ne ga-rip küçücük ka-famda. Dedemin ölümüne de an-nemin Kur-'an okuyan tesbih çe-kip bekleyen kala-
korkup, Ancak o zaman b-iz iki
evden Ertesi gün eve derlernin
Kedisi, havaya Her
ti.. Güzel bir ölümdü ama. Günahla-uzun bir ömrü- ta-
Kelime-i getire-rek, zemze·m suyunu içerek
Annem "Gözleri gÜrne-di üstelik gülümsüyordu" derdi. O yüzden Ke-ri1al'i güne kadar hep güieç çehresiyle ömer. Ama onun yüzüne bakarken ... öylekorktum ki. .. Ürperdim. Onun en cese-di etmek için morga beni indir-
Beyaz bir beze Adart"! yüzünü kadar, hep öle-nin Kemal kendimi. eflatuna çalmaya
iple bir kart ... DÜkurimak
dim ama cesaret edemedim. Hep uzun ile
övünürdü ya; musun? "Beri kolay kolay yakalanmam" derdi. Ba-
... Bir da gifip Yü-
züstü yere olacak. içini titretecek kadar korkunç
Bir filan olma-Beyaz örtü tekrar örtütmek için
usulca Gözleri sanki gibi hafif
Bir an zannettim. dedim Cevap
rnedi. Dudaktan an sanki uTuh _be!" deyip, kapan-
ve o durumunu muhafaza gibiydi. çok "Ö'nun huzuruna de-
dahan derdi. Ölüm bir .. Belki de bun-dan "Tuhbe!" kimbilir?
böyle ömer. an kalem elim-de ·bilmem dosya
bir çiz-iktirerek çöpe benden
Kemal'in nerelerde ne yap-Sanki
sun gibi.- Gerçi son hep abuk sabuk Kafan
pek çok öyle-mi? Hemen doktora çi k
Ömer. Kendine bakman Sana var!
Hem insanlardan haber sorup durma.
duruyorsun istese, seni aramaz
Bir gün evime geldi. Ona bir ol-daha sez-
dim. ... Hem .de çok uzak-lara. Nereye söylemedi. Bezgindi. Bu belirsizlikten
tüccarla "Ya Ömer?" diye sorduin ama, cevap ver-medi. Onun için diye
·.zaten ·bu son
Kitap da gön-·sen
21
söylüYorum, sen yeni bir ki-rica ediyorsun. Bu kitap-
lar bedava Sanki da olmak her yapmaya muktedir
gibi Oysa güçsü-züm. Hem de çok ... Belki çekip gide-rim buralardan .... Ya da Ne-den Kema! senin durumun-da beklerdim. Ordan hiç
bilsem bile. Ama öldü Ömer, öldü Sonra da olur. Bir bir erkek ... Evinin an-nesi bir Ahmet çok ta-
bugünlerde. Olur olmaz geliyor. üzerine
filan bazen, "Ömer'e kitap al" diyor. Sigara, iç ... Ona öyle mi?
"Gel büroda birlikte di-yor. Or da bana göre yok ki.
yoksa bu sonra? O gün laf olsun diye bürosu-na içerden kahkahalar geliyordu. erkek-li ... Ömer! ta-
da Ben odaya gi-rince ortaya bir sessizlik çöktü. O
gizlerneye Pi-
de, ve ge-lip kÜlumdan tutarak öbür odaya gö-tÜrdü ·beni. gibi dedi." Kederden Birkaç yudum içelim dedik"
biraz ...
kokusundan tiksindim. "Midemi ben gidiyorum"
dim. "Kal" içinde bir geveledhu_:na bir tür-lü demeyi beceremedi. Çünkü ben gitmesi Tercih bir türlü. O esnada içerden "Bekle" dedi la, "Bir dakika bekle, geHyorum."
içerde kahkahalar atan kart bir ses;· güz kov git-
sin!" dedi. Duyrnam zannettiler ama "Bir çeken kendile-
gibi kurmaya lar onca üstünde. adam bunlar, ne bir yu d um iç-
O da Hiçbir • söylenmi-
. yorsa onlarla arada masada bir
yok, mi Ömer? - ' .. Sen ne yap-j
olabilecekle-. rinin kendin ver. Böylece da-; ha mutlu olursun.
m sana- neler ki Ömer,
Halime Toros Sevn:
'' ---"'.
GELEN TIRPAN! ••
Birbiriyle uzaktan hiç il-isi yok gibi görünen toplumsal olay-
ilgileri tespit edilip ortaya onunca Bu ilgileri anlamak-
kabiliyeti olmayan çokluk abule bir da
geliriz. Toplumsal olay-tarih süreci- içinde me-
an ·da tespit etme i pek kolay _Zanlar, tahminler
bilgiden her zaman kuvvetlidir. Bu du-konuyu indllikten-·subjektif-
objektif hale getirirsi-iz!? bir bütün içi_nde, 'Tini bozmadan günümüze ya da gü-ümüzden aktara-ilirsiniz? Herhalde· böyle bir me ve tespit ya-
toplum içindeki Jk iyi bilmemiz gerekecek.
en çok etki bu-mduran toplumsal ya-
bilmeden de k Bu
örgüsü kurulmadan aktüel ol-lnemez, sebebleri te-
Jitedemezsiniz: Böyle olunca da sos-ya da ne den-
id-ia eden temel fikri da-
anlamsal sü-ya ?a anlaya-
insan pi dengesiz
ve daha çok hayva-i içgüdülerinin etkisinde Jzler:imizle görüyoruz. ça-l vufur. kültüründe laha ve bu
dinin bag! söz ko-özellikler1 gözlemliyo-
basit kimlikli da özellikleri
Sarrre, Cam us, Kafka, Nits-Marx, Freud ve niceleri.
her birinin oturtmaya zemin var. insan,
sözünü etiikieri ve seM bebi olarak ortaya kav-
sbebi . sa bu yoldan bir neticesidir ve netice sebep haline tür ilahlar da bu na-siblerini irisan" özel-
ol_arak ya da absurd'ün -saçma-, ya egoizmin yahut ya da sa-dece men'faat ve doyurma gibi kendilerine tnezhep
müslürrian ülkeler diye ülkeler, her ne ka-dar kültürel etki-
de, te-melleri, eskiden müslüman ül-keler" deki bugün' içinde
kimlik sorunu temellerinden epeyce
Önce durum tespiti Him diye ülke-ler ya da "Müslüman Toplumlar" di-ye toplumlar bu
Bu iki kavram da ger-çekten yerini -kavramhir-
tabiriniri bugün mabed gô-revlileri için
gibi bir insanlara hakim. tersine in-
egemen olmaya yel-bir "topluin mu toplu-
mu?. '·'Allah, hükmedenlerin, en gü-zel hükmedeni mi?" (Tin- 8) ayetine bir toplum mu toplumu Taguta da eden, itaat eden; Allaha da iman etti-
söyleyen bir toplum mu? "Allah adaleti, akrabaya vermeyi em-reder, (edepsizlik) dan, münker
ve tan me-· neder. için size 'böyle
(N ah!: 90) ayetini her haf-' t3. cuma günü görevlilerinden duyup anlamayan ama tam tersi bir hayat içlerine sindiren bir. toplum mu
Allah 'tan ilah-kadar çok ol-
u bir Ülkesi" olur
mu?! Bazen gibi bir bazen kafirce,
bir benim-seyen, insanlarla bir
Toplumu" "Arada ya! dururlar. Ne bunlara
ne de onlara: Allah bir kimseye bir yol bula-
(N isa: 43) Yasalannca, mevcut toplumu Toplum olarak
y.a da toplum lamaya bedeli- en kilde cezalarla bulan ülkele-
ülkeleri" diye o ülke kanunu suç bile olsa bu ülkeler buna yine de liim ülkesi" mi olacak? OySa. ki böy-le bir ülke için ülkesi demek o ülkeniri kanun
anlam içinde epeyce büylik bir suçtur.
Hakimiyetin Allah'a ait Ku-'ran hü-küm, (En'am: 62) ayetiyle edip, ilah ve Rab olarak sadece O'na iman ve itaati is-ter. bu insan-lar kenditeri isterlerse bu· ülkenin bu toplumun hata
ülkesi ve toplumu mu ola-cak?
Kimlik birer birer sökülüp topluluk-
dünkü toplumunun bu-günkü ... islam•a ta-mamen lakayd da kalamayan, hisleri kendilerine toplumunu. tan bu il-gileri nedir? Bugünkü
gösterememe-nin; mevcut dururnun sebebi kimlik yeltenm(min ne-· ·ticeleri çok
Her ne kadar bugünkÜ c"ahiliye top-lumu mevcut pozisyona la, zulüm ve harbler gibi et-kiler-le gibi görünse de, bu da--ha önceki tari-hi süreç içindeki bozul-
' ve kimli'k bu top·-
lumda nelere mal anlamak için ciltler doluSu kitap okumaya da gerek yok.
ile ülkenin her kesiti-
r mu-
örnek-leriyle dolu ...
Yerlerin, göklerin ve lerin Rabbi, alemierin Rabbi, Allah'-
d.inine çeviren Resullah
isiilm de bugün ne-den- bir isiilm Bu-günkü çingene din
da tevhid ve hak dini olan' din -de An-
o k_i, eskiden müslüman olan ·bu cahiliyye kopunca, ken-di 1 na onun ismini vererek Ya-
isteyeri· gi-bi, icad ettikleri çingene lerinin da dediler. Ne Ser-den vazgeçiyorlar ne de yardan vaz-geçiyorlar. Ama çoktan
durUmda. Bugünkü . sebepleri epeyce uzakta yor. Nelerimizi zu kimilerinin, nelerimizi
götürdüklerini bilsek, içinde bu-.. yolunu
bulurduk. Resul-i Ekrem'in (a.s.)· diliyle gelen
Tevhid Him site devletlerinin' (toplumunun) pratik görüyoruz. Hz. Ali bilafeti sonuna kadar
toplumunu aksiyoner; rededen lik sahiQi bir görüyoruz. Hz. Ali' den sonra saltallaila bir-lik te çözülmeler, tavizler, temelden
oluyoruz. Allah Ra-sulü 'n ün "Zalim saltan3.t" olarak
devir Keyfi-lik, dünyaperestlik ve ...
olan, Kur'an olan yerini
ve Kur'an'dan yer arayan insanlar sahneye Al-
dinini aziz bilen ashab ve ta-
biinden ve onlardan sonraki nesilden Pek çok ulem'a, zulmün,
saltanat önüne kadar va-ran ve her ·
da ya boyunlar ya da zindanlar
. tictar mevkii saltanata bir de asker ve para ile güçlendirilin-ce geriye kalan onu ve
ulema ile de Bu bir süre Hele
Sevrt gfbi dfnamik ve iÇten insanlar zulme meydan okudukça bu olacak ilk ik-
elinde tutanlar zalim de olsalar . dedikleri sürece ita-at edilrrieye onaylat-
, Saltanat bunu bir- süre da olaQ Oldu ... An-
cak iktidara, saltanat Ya-feda etmek
anlayan ciddi ulema saltanat dokuma
"Fitne" tek tavizi veren önce ni görüyorsak da neticede
·adeta koltuk bit oluyoruZ. saltanat kendine
Bu ulemadan saltallat rine hukuk ·yönünden, siyaset ve ek o,., noini dÜzenlemesi yönünden ederken qiç de art Ne
· vaf ki sultana da bÜenler epeyce faz-
müslüman olan bu toplum- . larda önce ulema eliyle, diliyle -ve ka-
. 1emiyle vaz. eder. Sultan olan de haliyle arzu
veliabd edecektir. Kim ne ka-
Bu onun özel dir! .. O izin vermedikçe
sistemi aks.ainaya Keyfilik ve subjektiflik
geçer akçe olunca zaten -ma .meclisinde v,akar. sahibi, saklamayan ulema
Saltanat sahipleri ve tamahk<ir-bulmak üzere
ilim. görevlendirerek ve hile-i iye bir oyun adeta fikri Ve hukuki bir satranç oyunu ge-·
Bu yolla faiz <le · yor, zina Din, özellikle mazlum ve mustazaf dertlerine deva ikeh, aristokrat ve Zen-ginlerin gözetir bir titizlikle adeta yeniden düzenleniyordu. Ulema
öz ama ödünsüz
hile-i kadar dinin gibi Faiz-
deki, cariye salta-babadan içki-
deki hile-i Grek kül-türünün din men-
akidele'rindeki müslüman toplumurta çözül-melerindeki bilip turmalan, ebced, cibt ve benzeri safsatalarla deyi ve toplum temelden sar-
. .. Ulema yeralma-
görünce zihni adeta naki!lerle ve taklitle
23
dumura
Halk cihad (sürekli cehd, çaba) ru-hunu kaynakdan Kur'an'-dan ilim ye-
toplurnu . olmayan yollara sürükleyihce ve iman kalplerde vicdanlar-da Islam toplu-tnunun bu korkunç geçen as-ra kadar ve sonunda fertle-rio
ana bunca sonra
·bir sonuçtu .. Yeniden di-yeniden için önce bir .yol-
da gerçek bir niyet gerekiyor. Yoksa: rie serden vazgeçer, ne de yardan- vaz-geçer cahiliye top-
kendi ne saat rakkasesi gibi dura-
Günah ve geçip gi-den toplumunun po-zisyonundaki mümin, tarih sür.eci içinde· toplumunun ge-
iz-leyerek ana mese-lenin kelime-i tevhid göre-cektir. Allah'dan boyun
kulurt kul olmasi zihniye-tini inkar etmek ve ancak mll'-minleri dost edinmek mü'minin
Mü'min yeryüzünde mescid bina et-mek Mescid, yeryü-zünde hakimiyetini ilan eden
· bir'mescid .. , "Yoksa siz, Allah içinizden cihad
eden ve Allah 'tan, Resulünden ve mü'minlerden kendine
edinmeyenleri bilmeden, Allah
haber "(Allah 'a) ortak ne fisle-
rinin küfrünü göre göreAllah'm rnes-.cictlerini onaramazlar.
Ve onlar, ebedi . mescidlerini, ancak
lah'a ve Ahiret gününe inanan, nama-veren ve Allah'tan
ka kimseden korkmayan (insanlar) onlar, yolu bu-·
lanlardan olabilirler." · (Tevbe: .16'19)
Tevfik· Mustafa
24
. VE ARASINDA , . • • o e
"AYDIN" CA BIR
Köfe bilmem u-zun uzun tarif etmeye gerek var Hepimizin
ve hiçbirimi:z,in isteme-bir durumu simgelcmektedir bu
. .-·sö;::cük!
aylarda Cumhuriyet Ga-i:etesi'nin iki (Oktay Ak bal ve
Selçuk), "biz -.ille de. köle oimak istiyoruz" diyen
olarak Gerçekten bu insanlar, köle ol-
mak kimseler miydi? Yoksa bu insanlar kamuoyunda· böy-le bir imaj istenmek-tedir ·bu iki yazar Öyle ya, yeryüzünün en ola-rak, hangi-_insan köle btnim-seyebilir? Ama Cumhuriyet Gazetesi'-nin bu iki göre, bu garip-
yapsa örtrnek isteyen yapabilirdi ...
Hep tekrarlar ctUruru,z, ama bir'da-ha söylemekle dil TUrkiye'-de olabilmenin en beifrgin
bir tanesi, özgü" ileri sürülen bir-
etkilerden ve Ozgür(!) böylece ·atmak. olarak
-kabul için, "aydin" gözüne kestirenler, ince-
lemeye pek gerek görmüyorlar. köt-ü isiimiyer atarken de mangalda kül Yine
günlerde Curnhuriyet. Ga-zetesi'nde "Hz.· MUham-med Kur'·a.n'daki bir hadisinde ... "
bir cümlede oldu-gibi.. Bu konuda: gülünç
cinsten bu, Türkiye'deki
"traji-komik" ve tek somut bir göster-gesi'dir. Oysa gerçek bir kabUl
bir reddederken; bilerek, ineeleine
olarak reddedebilmeU-dir. o zaman, söylenen sPzler daha Ama klJ,-
. lakt":w dolma ve bilgi diyeme-spekülatif
dayanarak bir sistemi ya da her-
önce aydin' söyle-yen ki_mselerin, kendi _çizdikleri
portresiyle pek uy.um bence .. _. bir bi-
çimde de gibi biraz zahmetlere gerekti-riyor. Gelgelelim modern kolay-
kimselerin bu zah- . metleri göz·e arabileceklerini de zaten beklemiyoruz. ·
Gele!if.IJ .Cumhuriyet Gazetesi'nin · ik.i takmak ve
huku"kllnun yürürlükte . isteyen ·isteyen kimseler''. k .1 .Bir. kere- kölelik en tutarli reddediciSi, kim ne derse· desin yet bugüne kad·ar.
önce bir insa-ve bütün maddi
'tahakkümünden kurtaqnayt, sadece kendisini yar.atan Allah'a hedef Allah'a yönelmek ve O'na ku) olmak ise, gerçek anlamda
Köle 'Bilal'in ve Mekke'deki daha pek çok
MüSlüman s·ebep olan ve içlerinde bulunduklan olUmsUz ortama
bu Ama Mek-ke dönemindeki kölelerin, bugün öz-gür söyleyen ve özgürlük-lerine· toz kondurmayan köle-lerden önemli bir vardl. On)ar, hiç köle bi-lincinde "idiler ve Hz. Muharrirned'in .-
de, ·kendilerini kölelik-ten kurtaraCak ve gerçek. anlamda ÖZ-gürlüklerine bir din Ol-
bu sayede daha kolay lar. Ne ki bugü-nün kölelerinde göremiyoruz. Kendi köleliklerinin bilincinde olma-yan bu köleler bütün bunlara
"ancak is, bir hukUkuna öz- ,
lÇ!m duyabilir" veya tak-mak isteyen "biz ille de-köle olm.f!k istiyOruz diyorlar" linde sözler ,sarfedebiliyorlar ...
Bugün dört duvar · bu toplumda özgürlü-ne kadar söz edilebilir bilmi-
yorum. bir demokrasi ve
konusunda kaydedilen ortada-Biraz dikkatli
dönemde daha fazla köle-kolayca gö.-
önce bir insan de-denli
maza sürüklenmesi, hak ve özgürlül<leri'' ya da sosy_al yattaki yerini gibi üzerinde kalari söylemlerin. sonucudur. Ve en fazla kulla-nan ve sömürenler de bu söylemlerin sahipleridir ne ki ...
Böyle toplumlarda birer "özgürlük ilim !!dilmelidir
bence. Çünkü ·an-lar hak ve
gelen destekçiferi bir elde
gürlük üst lirnitine kimse-lerdir. Yarii özgür, ola-
... Ama bunun da, ...
ce bu sisteme bir olarak tüSü, onu an-
gibi göre davra-nabilrnek cesaretini gösterrriek, bir' ke-re duyulap. simgesi
midir? .. Yani bu
tirmeleri, bütün yetkililere kanurii çer-çeVe içinde itarazda aç-
greviOe kadar göstermeleri, köle .Olmaya duy-
öZlem yüzünden miydi? .. Ka-ri
solun _tarihinde henüz izi-ne bile böyle bir
köle olmak · göze .. bil so-
rulara "evet'.' diyebilmek için Türki-ye uygun bir .. olmak gerekir bence... .
Hal bôylç olunca "ancak rnek isteyen bir hukukU-na· özlem veya takan "_biz ille de köle olmak istiyoru.z'·':-diyen kimseler olarak mak, islam dini la bir dir: Yine de sa-VU.l)&n kimselere, daha
· olumlu Islam huku-kunu daha dikkatli incelemelerini ve ,Müslümanlara at gÖzlükleri ile tavsiye ediyoruz.
köhne nunil h.itab et_-mekle sorumlu kitle-ler nezdinde, hAta dünün köy enstitü-
Cahil görünmekten ..
Ahf!led Çetin
[ .. HORTLUYOR"
1977-1981 . kan Ulusal Güven-lik . olan Zbigniew Brzezinski 30 Ha-ziran i 986 tarihli U.S. NEWS and REPORT dergi-sinde ne diyordu?
da edilmeli." Brzezinski'nin bu sözleri-
' ni ve ABD Bakan Richard' Burt'un
1983'de Kongre'deki bütçe .· beyarnnda
miyet'in bölgedeki tehlikeli biçimde tehdidi Türkiye'nin önemini ortaya
cümlesini tutarak 1980 bak-
Türkiye'nin çok garip olaylara sahne nu farketmemek mümkün
19-23 Mart leri Türk Atiantik
ve Amerikan Atian-tik Konseyi bul'da düzenlenen . "De-mokrasi ve Terörizm Semineri" böyle garip bir olaya olun-
Gazeteyi gezmek üzere için haberi
olan Hürriyet'in tanbul'daki hemen hemen tüm gazeteler böyle bir se-miner ancak se-miner sonra
Neden alçak
perdede zaman Paul
Henze gibi davetli tara-
yorumlanabi-çekindiklerini
da . . Çünkü Türkiye'deki diplo-matik ter Beyaz Ulusal Güvenlik Konseyi bünyesin-de Paul Henze'nin bir seminer Türk
tek bir konu da yerden yere an-cak kendisine cevap verile-rnemesi halinde mümkün olabilirdi.
Henze'nin övdügü tek . nokta
- Türk dinci yürüt-
mücadele Washington! da takdirle ve
ediliyor. (Henze bm-il-da "appreciated ve encouraged'.' 'sözcükieri kul-
Washington'un, laiklik bir demokrasiyi, örnek olma tehlikesi bölgedeki müttefiki m için. tehli)<:e ola-rak ·.
Bu yüzden de. Körfez' i korumak olan, Su-udi Arabistan, Pakistan'da-ki rejimleri "kanun dairesindeki arzu edilen bir rejim olarak
sivriliyördü. Bu özellikle 198:2
zirve Türkle-rin yoksa mu" olduk-
artan bir sorgu-Iatmaya da
Tabü bu da ABD lehine bir avantaj
Nisan 1986'da tanbul'da Türk - Amerikan nin 40. seminerinde Jed Snyder
ilk döneminde
Snyder, gerçi · frapan cümleler.sarfetmekle ünlüy-dü ama yine de ''Türkiye!. nin kesin
bölgede rol
çizmek ge-rekiyordu.
Snyder, ya-Türkiye bu
yüzden daha rahat yapar" diyordu.
Nitekim bir ülkesi ·olan Türkiye, kendinde
Parlamentoda temsil . edilerek ni ilerde yüktehlikelere gebe
can-tehlikeli
tekliflerle geli-yordu!'
Ufuk Çevik Kuvvetin Gölgesinde
Sh.,83-84
26
•• • .. • lJ ..
GOREVIMIZ YAPMAK" DEGIL
ister 'Sünnetullah", ister denilsin, evrene ege-
men olan ilahi yasafar hiçbir de-Mkmünü icra
ederse, top lu m egemen olan ilahi yasalar da hiçbir de-
hükmünü icra eder. bir söylersek, bin-dörtyüz sene önce ortaya
ya da toplumsal bir hüküm, bir yasa o gün için bir
ve ifade ediyor-sa, bugün için de dile
, getiriyordur. Kur' an, bindörtyüz önce gerçe-
bu birlik-te temels,izin, yalan ve yan-
yok olup ilan ra:81). Geçen zaman da bu hUkmün,
gözler önüne ser-somut biçimde Hz.
Peygamber'in Islam top-lumuyla birlikte, çok bir zaman içinde, o güne kadar Arap
olan bü-. tün ve silinip
yok Hiçbir Müslüman, içinde
durum ve baka-rak, ortaya hük-mün, o dönem için geçerli ol-
söyleyemez. Bunun böyle ol-biliyoruz. Öyleyse, sözü edi-
len hüküm, niçin bugün hükmünü ic-ra etmiyor? bir bu hük-mün toplumsal tezahür-lerini niçin göremiyoruz? Hakk!n,
tani çü-rük ve temelsiz yalan ve yan-
egemen bir topfumsal ha-yata '
Bu.garabetin
"MÜSLÜMAN OLMAK"TIR.
içindir ki, birkaç Müslüman ne zaman bir araya gelse, yeniden ege-men için ne ierekti-
üzerinde .. Bütün gücümüz ''ne sorusuna ru bir cevap Bu cevap bir türlü bulunamasa, ve malar hep sonuçsuz kalsa da, bu ara-
bir vazgeçmez, soruyu da, sorunu da türlü koymak gere-kip üzerinde hiç meyiz. Genel kabule gi)re bütün so-run, kimi "yapmamak"tan, "yapmaktan ka-
ileri geliyordur çünkü. Bize göre·, gözden
budur: Toplumsal yasalar da, yasalar gibi kimi nedenlere ola-rak Yani Kur' an'-
ifade ortaya top-lumsafhüküm, yasa insandan
Bu hüküm, ona teslim söyleyen birey-·
ler somut biçimde ortaya kuramSal ve soyut bir
gerçeklik olmaktart öte gidemez. Do-olarak da kendisinden beklenilen
hükmü icra edemez. Bu Kur'an 'f ger-çeklik, hüküm, toplumsal hayatta kendisini gösterebilmek için, kendisi-ne inanan·, b ken-disini yüklenmesini, hayata geÇirilme-sini ister.· Ancak o zaman, yani ona
söyleyen insanlar onun ger-somut ve birer Kur'an
gibi zaman çü-rük ve teme_lsiz ol3.n hiçbir ortada kl\lmayacak ve ege-
hükmü yerine ola-
Öyleyse, her/ önce sorunu.
biçimde koymak · Biz öncelikle bir "yapmak"
"olmak" görevindeyiz. Kendi daki ve
bir sonucu, · desi olan yerine var gücümüzle.· "-olma"ya Çünkü ortaya ila-hi hüküm ve yasalardan birisi de disin birey ve
Müslüma-kendi yönelik eylemi, yine
kendi içindeki bir sonucu, Örneklemek gerekirse,
Müslüman olmak için nainaz maz, ·tersine, Müslüman olundu için namaz Müs-lüman etmek, toprak, mal, .mülk
cihad edilmez, Müslüman için, bir ge.:.
için belirli saVa-cihad edilif. Daha iyi Müslüman
olabilniek için bir birlik olarak
Müslümanlar gerçek blr birlik, bir ce-maat bi-çimde, bir tek
gösterir. O da, uygun bi-çimde Müslüman
Bunun ve öncelikli nedeni olan koparm·a-
bütüncül ler sistemi.ni an'a iman söyleYen durumu böyle olunca, geleneksel an-lamda iddia edenlerin ve Müslüman bilgileri ister istemez kimi Müshi-manlarden edinilen izlenirn-ve tecrü-belere Bu da hiç bil-
-'
.. -.. ,,.
gi sahibi olmamaktan daha kötüdür. Bu nedenle MüSlü.manlar, toplumda bekledikleri
Çünkü de-zaman toplumun bir kesimin-
de hiç de sempatik olmayan ve korkular uyan-
rnakta, -bunun tek sorunllusu de yine kendileri
lar. Gerçek anlamda bir toplumda böyle bir. duru-
mun olacak bir toplumda denilince ak-
la gelenler böylesine ürkütücü, itici olabiliyorsa, bu durum orada
_Kur'ani gerçeklerin ve sis-teminin somut biçimde_ ortaya konul-
gösterir. Çünkü Hz. Pey-gamber bütünü, siste-mi, muamelat olarak ve
Bu nedenledir ki, en büyük bile Hz. Pey-gamber' e üçka-
soyguncu, zalim, gaddar, ahlak-bencil, güvenilmez vb. olumsuz ve
kötü nitelikler bir-zaman içinde
almaz bir · kabulüne mazhar Hz. Peygarri-ber ve Kur' ani gerçekleri,
birer "yürüyen Kur' an'' gibi ortaya
gözleri önüne serme-lerinden neyle
Konuyu iman-arnet ikilem ve sokmadan, birey ve
toplum ilke ve yasa- · insan ve toplum
i ancak insanla bütün- ·
so-kazanabitecek-
lerini söyleyebiliriz. Yoksa kendisi hük-münü icra edecek Bu öylesi-ne ve kesindir ki, söz gelimi Kesir, konumuz ayetteki "hak" kav-
"ilim ve salih amel" yo-rumlamak tan kendini
Sözlerimizi topartayarak layabiliriz: bir kere daha: insan. ve .toplum silinip gitmesi-ni, yok 've ye-niden egemen istiyorsakr Kur'an'a dönmek, onun ilmini kav-ramak ve haline getirmek,
biçimde "Müslüman olmak" Ya-
gereken tek budur; o zaman gerisi ken-
gelecek ve Kur'an hükmü-nü icra edecektir.
Kalender
27
o
•