M.Kemal Demirkol, 26 Şubat 2020

Yeşil OSB Perspektifiyle Atıksuların Geri

Kazanılması ve Sektörel Su Sürdürülebilirliği

Büyük Menderes Havzası’nda Temiz Üretim

Türkiye İçin Yeşil OSB Çerçevesinin Geliştirilmesi Projesi (2017-2018)

YEŞİL OSB KRİTERLERİ

YEŞİL OSB ÇEVRESEL GÖSTERGELERİ

OSB İstatistikleri (TUIK) o 80 Şehir

o 334 OSB

o 2 Milyon Çalışan

o Dünya Bankası Grubu ve BSTB 4 adet OSB’nin seçimini gerçekleştirdi:

• Adana Hacı Sabancı OSB

• Ankara ASO 1. OSB

• Bursa OSB

• İzmir Atatürk OSB

o Proje Ekibi seçilen 4 OSB’nin en yoğun enerji/kaynak tüketimine sahip sektörlerinde/alanlarında faaliyetler yürütüldü.

o Çalışmalar üç ana İş Paketi çerçevesinde gerçekleştirildi:

• İş Paketi-A. Yeşil OSB Fırsatlarının Teknik, Finansal ve Mevzuat Analizleri

• İş Paketi-B. İş Modeli (Business Case) Oluşturulması

• İş Paketi-C. Yeşil OSBler için Ulusal Çerçeve Geliştirilmesi

Projenin Kapsamı

Yeşil OSB Teknik Olanakları

Eko-verimlilik

Etüt ve Analizleri

Endüstriyel

Simbiyoz

Potansiyeli

- Enerji verimliliği etüt ve

analizleri

- Su verimliliği ve atıksu

azaltımı çalışmaları

- Firmalar arası atık ve

yan-ürün sinerjisi

Firma Seviyesi OSB ve Firma Seviyesi

Yeşil Altyapı

Etüt ve Fizibilite

Çalışmaları

- Merkezi enerji üretimi

- Su temini/depolama ve

atıksu arıtımı

- Merkezi atık yönetimi

sistemleri

- Enerji Yönetim

Sistemleri (ISO 50001)

- Sokak aydınlatma

OSB Seviyesi

Ankara Adana Bursa Izmir

OSB’deki

Firma

Sayısı2 44 62 20

Sektörün

Su

Tüketimi

1,256

m3

6.2

milyon

m3

9.9

milyon

m3

155

bin

m3

Ziyaret

Edilen

Firmalar

Hayır Hayır Evet Evet

Daha İyi Proses Kontrolü (2-3% su tasarrufu)

• Su hazırlama proseslerinde sistem otomasyonu

Proses İyileştirme (10% su tasarrufu)

• Taşar yıkama prosesleri yerine doldur-boşalt yıkama

• Boya makineleri arasında ters akım kaskat durulama

Teknoloji Değişikliği (18-20% su tasarrufu)

• Kontinu (sürekli) halat yıkama teknolojisine geçiş

• Düz baskı makinelerinden dijital baskı makinelerine

geçiş

• Yer ve ekipman yıkamasında basınçlı su sistemleri

Atıksu Geri Kazanımı (5% su tasarrufu)

• En son durulama sularının farklı proseslerde

kullanımı

• Reçine ters yıkama sularının reaktif boya tuzlu suyu

hazırlanmasında kullanımı

• Kumaş açma makinesi atıksuyunun yeniden

kullanılması

Sürdürülebilir Su Kaynakları (7% su tasarrufu)

• Yağmur suyunun hasat edilip proseslerde

kullanılması

Su Tasarrufu Maliyet Azaltımı

3,6 milyon m3/yıl 6.3M $/yıl

22 % 32%

Örnek Etüt: Tekstil Sektörü (C13) Su Verimliliği

Sektör4 OSB’de Toplam

SuTüketimi

Su Verimlilik

Potansiyeli

Maliyet Tasarrufu

Potansiyeli

m3 m3 % $M %

C10 – Gıda ürünlerinin imalatı 5.361.120 750.557 14% 1,3 20%

C13 – Tekstil ürünlerinin imalatı 16.256.706 3.576.475 22% 6,3 32%

C24 – Ana metal sanayii 469.764 103.348 22% 0,2 32%

C25 – Fabrikasyon metal ürünleri

imalatı (makine ve teçhizat hariç)1.847.081 498.712 27% 0,9 39%

C29 – Motorlu kara taşıtı. treyler

(römork) ve yarı treyler (yarı

römork) imalatı

2.375.789 855.284 36% 1,5 52%

C31 – Mobilya imalatı 168.349 48.821 29% 0,1 42%

Diğer imalat sektörleri 6.574.905 1.512.228 23% 2,7 33%

Toplam 33.053.714 7.345.425 25% 13.0 32%

Su VerimliliğiEtüt Bulguları

İAOSB YEŞİL OSB ÇERÇEVESİ

28.02.2020

YÜKSEK KALİTELİ SU İHTİYACI OLAN

FİRMALAR

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

C25 C20 C22 C13-14 C10

28.02.2020

SU KAYNAKLI RİSKLER

28.02.2020

KAYNAK: WATER RİSK FİLTER

İAOSB RİSK ANALİZİ

28.02.2020

İAOSB TAŞKIN RİSK HARİTASI

Büyük Menderes Havzası’nda Temiz Üretim

MUĞLA KENTSEL SU AYAKİZİ PROJESİ(2015-2016)

28.02.2020

MUĞLA İLÇE BAZINDA SU TÜKETİMİ (2014)

28.02.2020

Muğla İlçelerinde Kentsel Su Ayak İzleri-MAVİ

0

5.000.000

10.000.000

15.000.000

20.000.000

25.000.000

30.000.000D

atça Ula

Kav

aklıd

ere

Ort

aca

Yata

ğan

Dal

aman

Kö

yceğ

iz

Mila

s

Men

teşe

Bo

dru

m

Mar

mar

is

Feth

iye

m3

/yıl

Mavi SA - Kentsel

Mavi SA

28.02.2020

Muğla İlçelerinde Kentsel Su Ayak İzleri-GRİ

0

50.000.000

100.000.000

150.000.000

200.000.000

250.000.000

300.000.000

350.000.000

400.000.000

Kav

aklıd

ere

Ula

Dat

ça

Yata

ğan

Kö

yceğ

iz

Dal

aman

Ort

aca

Men

teşe

Mar

mar

is

Mila

s

Bo

dru

m

Feth

iye

m3

/yıl

Gri SA - Kentsel

Gri SA

28.02.2020

Muğla Tarımsal Su Ayakizi

72%

15%

13%Yeşil SA

Mavi SA

Gri SA

28.02.2020

39

22,116,0

39

45,4 58,6

14

5,8

16,1

5

16,0

5,32

6,3

2,52

4,41,5

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Yeşil SA Mavi SA Gri SA

Diğer

Sebze

Meyve

Baklagiller

Tahıl

Zeytin

Tarımsal Ürün Grupları ve Su Ayak İzleri

28.02.2020

Tarımsal Ürün Mavi Su Ayak İzi

Diğer9%

Biber1%

Karpuz2%

Pamuk2%

Domates3%

Limon 3%

Buğday3%

Yulaf4%

Fiğ5%

Portakal9%

Zeytin22%

Mısır37%

Diğer14%

Mavi SA - Ürün

28.02.2020

Muğla Mavi Su Ayak İzi Sektörlere Dağılımı

Tarımsal SA71%

Hayvancılık SA1%

Sanayi SA2%

Kentsel SA18%

Turizm SA8%

28.02.2020

Muğla Gri Su Ayak İzi Sektörlere Dağılımı

Tarımsal SA11%

Hayvancılık SA24%

Sanayi SA1%

Kentsel SA50%

Turizm SA14%

28.02.2020

Muğla İlçelerinde Kentsel Su Ayak İzleri

Büyük Menderes

Eşen Çayı

Köyceğiz-Dalaman

Milas-Bodrum

Muğla-Marmaris

m3/yıl

Kentsel SA

Gri SA Mavi SA

Büyük Menderes Havzası’nda Temiz Üretim

Süt Sektöründe Su Riskleri ve Sürdürülebilirlik(2019-2020)

Sunum içeriği

Neden Süt Sektörü? (Su Ayakizi Örneği)

Sürdürülebilir Süt Sektörü

Süt üretiminde su tüketiminin değişimi 2012-

2021 (2012 = 100)

28.02.2020

Kırılganlık

Süt Ürünleri Değer Zincirinde Su Kullanımı

Yem Üretimi Çiğ Süt ÜretimiSüt Ürünleri

Üretimi

• Yem bitkilerinin (mısır,

yonca vb.) sulanması

• Silaj üretimi

• Çiftliğin genel temizliği

• Sağımhane hijyen ve

temizliği

• Süt tankı hijyen ve temizliği

• Hayvan atıklarının tesisten

uzaklaştırılması

• Hayvanların serinletilmesi

• Hayvanların içme suyu

ihtiyaçlarının karşılanması

• Tesis ekipmanları ve süt

iletim hatlarının hijyen ve

temizliği

• Soğutma prosesleri

• Isıtma ve kaynatma

prosesleri için buhar

kazanlarında

• Enerji üretimi amaçlı (ör:

kojenerasyon tesisleri)

Süt Üretiminde Su Kullanımı

28.02.2020

Kırılganlık- Su Kıtlığı

28.02.2020

Kırılganlık- Su Kirliliği

UHT Süt/Yoğurt/Ayran Üretim Tesisi Örneği:

Su Tasarrufu: %20-60 Enerji Tasarrufu: %2-5

Hammadde Tasarrufu: %1’e kadar Kimyasal Tasarrufu: %5’e kadar

Su Verimlilik Olanakları Kazanımları

-1.000.000

-500.000

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

AB

D D

ola

rı

Net Bugünkü Değer (NPV) Hesabıİlk Yatırım Maliyeti (ABD Doları) 552.631

İskonto Oranı (Yıllık)* % 9,3

İç Karlılık Oranı (IRR) %21,8

Geri Ödeme Süresi (Yıl) 4,5

Net Bugünkü Değer (NPV) 547.177

Karlılık Endeksi (PI) 1,99

Ortalama Muhasebe Dönüş (AAR) 0,22

35

Teşekkürler…

M.Kemal Demirkol

kemal@gte.com.tr

www.gte.com.tr