Zaburzenia stanu zdrowia i rozwoju zwizane z nieprawidowym odywianiem

DEBATA O ZDROWIU KWIDZYN, 29 listopada 2011r.

Prawidowe ywienie ma szczeglne znaczenie u dzieci i modziey ze wzgldu na bardzo intensywne procesy wzrastania i dojrzewania zachodzce w tym okresie ycia. Zarwno niedobory skadnikw odywczych jak i ich nadmierne spoycie maj negatywne konsekwencje zdrowotne.

Jak wykry zaburzenia w stanie odywienia?

1. Siatki centylowe skorelowane - oceniaj proporcj masy ciaa do wysokoci W metodzie tej im dziecko tsze, tym pozycja centylowa tej proporcji jest wysza.Pasmo midzy 90 a 97 centylem to nadwaga, a powyej 97 centyla to otyo.

Jak wykry zaburzenia w stanie odywienia ?

2.Wskanik BMI (Body Mass Index) wyraamy wzorem

Ustalone s wartoci graniczne BMI dla dorosych i starszej modziey:NORMA = 18,5 - 24,9BMI = 25 29,9 nadwaga BMI > 30 otyoBMI < 16 niedoywienie

BMI = waga (kg)[(wysoko ciaa )m)]2

Nadwaga i otyo

S najczstszymi zaburzeniami rozwoju wystpujcymi u dzieci i modziey .Z raportu (2005r.) Midzynarodowej Organizacji Zwalczania Nadwagi i Otyoci wynika, e co pite dziecko w Europie ma problem z utrzymaniem prawidowej wagi ciaa.

Nadwaga i otyo Najczstsz postaci otyoci jest tzw. otyo prosta.Przyczyny : czynniki genetyczne czynniki rodowiskowe: nieprawidowy, utrwalony w rodzinie sposb odywiania oraz niska aktywno ruchowa.

Powikania otyoci u dzieci

Psychosocjalne Za samoocena Lk Depresja Zaburzenia jedzenia Izolacja socjalna Gorsze wyniki w nauceNeurologiczne Guz rzekomy mzguEndokrynologiczne Insulinooporno Cukrzyca typu 2 Przedwczesne dojrzewanie Zesp policyklicznych jajnikw (dziewczta) Hipogonadyzm (chopcy)Sercowo-naczyniowe Zaburzenia lipidowe Nadcinienie ttnicze Koagulopatia Przewleke zapalenia Dysfunkcja rdbonka (endotelium)

Powikania otyoci u dzieci cd.

Pucne Zesp nocnego bezdechu Astma Nietolerancja wicze fizycznychodkowo-jelitowe Choroba refluksowa przeyku Choroba stuszczeniowa wtroby Kamica ciowa Zaparcia stolcaNerkowe Stwardnienie kbuszkw nerkowych (glomerulosclerosis)Miniowo-szkieletowe Ble plecw Zwichnicie nasady gowy koci udowej Zamanie przedramienia Paskostopie

Nadwaga i otyoStatystyki dowodz, e wikszo otyych osb dorosych miaa nadwag lub bya otya ju we wczesnym dziecistwie, dlatego te utrzymanie prawidowej wagi ciaa u dzieci i modziey jest tak wane dla utrzymania dobrego stanu zdrowia w dorosym yciu.

Leczenie otyoci prostej 1. Leczenie dietetyczne jest podstawow metod postpowania Dowz energii powinien by mniejszy od zapotrzebowania o 500 1000 kcal/dob Dy si do zmniejszenia masy ciaa o 0,5 1 kg/tydzie i o ~10% wartoci wyjciowej

Leczenie otyoci prostej

2. wysiek fizyczny 3. psychoterapia (modyfikacja zachowa)Terapia behawioralna skupia si na analizie i modyfikacji zachowa ywieniowych i zwizanych z aktywnoci fizyczn

ywienie niedoborowe pod wzgldem ilociowym i jakociowym przyczynia si do pogorszenia stanu zdrowia , upoledza funkcjonowanie ukadu odpornociowego, zmniejsza wydolno ukadu kreniowo oddechowego, zaburza prawidowy rozwj tkanki kostnej oraz powoduje nadmiern draliwo i zmniejszenie koncentracji, a w konsekwencji prowadzi do osigania gorszych wynikw w nauce.

Anoreksja i bulimiaLansowanie w mediach szczupej sylwetki jako ideau kobiecej urody sprawia, e wikszo nastolatek ju w wieku 12-14 lat zaczyna zwraca szczegln uwag na swj wygld i wprowadza pierwsze niekontrolowane ograniczenia w ywieniu, polegajce na stosowaniu rozmaitych diet odchudzajcych, okresowych godwek i czasem zbyt intensywnych wicze fizycznych.

Anoreksja nervosa ( jadowstrt psychiczny)Jest jedn z powanych chorb zwizanych z niedoborowym ywieniem. Najczciej pojawia si u dziewczt midzy 12 a 21 rokiem ycia i wystpuje u 1-2% populacji. Chopcy zapadaj na t chorob 10-krotnie rzadziej.

Podstawowe objawy jadowstrtu psychicznego : spadek nalenej masy ciaa w krtkim czasie o ponad 15 %nieodparty lk przed przybraniem na wadze mimo rzeczywistego niedoboru masy ciaa zaburzenia postrzegania wasnego ciaa: osoba chora uwaa, e jest otya lub jaka cz jej ciaa jest za gruba nawet wwczas, gdy jest skrajnie wychudzona zaburzenia miesiczkowania

Anoreksja jest chorob o podou psychicznym.Zaburzenia s zwizane z konfliktami wewntrznymi: negatywny obraz wasnej osoby problemy zwizane z rozpoczynajcym si procesem dojrzewania problemy uczucioweBierze si pod uwag take czynniki genetyczne i neurobiologiczne

Leczenie anoreksji jest trudne i dugotrwae Dzieci odrzucaj potrzeb leczenia, uwaaj si za zdrowe, zaprzestaj istnieniu problemuLeczenie powinno by prowadzone w specjalistycznych orodkach psychiatrycznych dla dzieci i modziey.

Bulimia nervosa (aroczno psychiczna)Jest to zaburzenie najczciej wystpujce u licealistek lub studentek.Czsto wystpowania szacuje si na 0,5 2% wrd kobiet w wieku 16-35 lat. Chore na bulimi, znacznie czciej ni anorektyczki pochodz z rodzin, w ktrych wystpuj konflikty, zaniedbywanie czy nawet odrzucenie dziecka.

Objawy bulimii :powtarzajce si okresy arocznoci i poczucie braku kontroli nad jedzeniem regularne prowokowanie wymiotw, stosowanie rodkw przeczyszczajcych lub odwadniajcych, cisych diet lub intensywnych wicze po epizodach obarstwa, by nie utyutrzymywanie si staego poczucia winy i mniejszej wartoci wasnej oraz wysokiego poczucia lku, czasem depresji.

Leczenie bulimii polega na terapii w poradni zdrowia psychicznego, oddziale dziennym nerwic lub orodku psychoterapeutycznym dla modziey

Wady wystpujce w ywieniu dzieci i modziey stwarzaj, z jednej strony, ryzyko wystpienia niedoborw ywieniowych , z drugiej mog sprzyja rozwojowi nadwagi i otyoci, a w pniejszym okresie ycia rwnie innych przewlekych chorb ywieniowo-zalenych jak : choroby ukadu kreniacukrzyca t. 2nowotwory zoliweostoporoza

PimiennictwoZasady prawidowego ywienia dzieci i modziey oraz wskaniki dotyczce zdrowego stylu ycia prof. dr hab.med. Mirosaw Jarosz, Instytut ywnoci i ywienia, Warszawa 2008r. Podstawy teoretyczne programu Trzymaj Form! Poradnik dla nauczycieli wydanie IV, Warszawa 2010r. (PFPZP i GIS)3. Choroby Wewntrzne pod redakcj prof.dr hab.med. Andrzeja Szczeklika, Krakw 2005r.