การศกษาการพนนชนไก

วตถประสงค

1 เพอศกษาเงอนไขการเปลยนแปลงจากการเลนชนไกมาเปน 1.เพอศกษาเงอนไขการเปลยนแปลงจากการเลนชนไกมาเปนธรกจการพนนชนไก

2. เพอศกษารปแบบและวธการการเลนพนนชนไก 3 ป 3. ปญหาและผลกระทบทเกดขน

4. เพอเสนอมาตรการและนโยบายในการกากบดแลธรกจการ 4. เพอเสนอมาตรการแล นโยบายในการกากบดแลธรกจการ

พนนชนไก

พนทศกษา

ภาคเหนอตอนบน จงหวดเชยงใหม ลาพน

ภาคเหนอตอนลาง จงหวดพจตร พษณโลก

ภาคกลาง จงหวดสพรรณบร สมทรสงคราม

ภาคอสาน จงหวดอบลราชธาน รอยเอดภาคอสาน จงหวดอบลราชธาน รอยเอด

การกลายเปนธรกจการพนนชนไก

ไกชนเปนสญญาลกษณแสดงลกษณะความเปนชาย เปนสวนหนงของพธกรรม

ความเชอ กลายมาเปนอปกรณเลนการพนน

การเลนในชมชน แยกตวออกมากลายเปนบอน

จากเลนตามประเพณ กลายมาเลนกนตลอดป จากเลนตามประเพณ กลายมาเลนกนตลอดป

จากความสนกสนานมาสการพนนขนตอ

คนทเขามาเกยวของ เกษตรกร เจาของบอน

นกธรกจ นกพนน นกการเมอง ขาราชการ

จากวถไกชนสพนนชนไกภาคเหนอตอนบน

จานวนบอนชนไกในภาคเหนอ

บอนชนไกเปนสถานทนดพบของผทสนใจเขาชม การชนไก และกเปนทนกพนน

เสยงโชคเขามาแสวงหาผลตอบแทนจากไกชนทชนะคตอส บอนชนไกในภาคเหนอ

ตอนบนมอยแพรหลายทกจงหวดทงบอนทไดรบอนญาตทเรยกกนวา “บอนถก

กฎหมาย” และบอนทไมไดรบอนญาตจากทางราชการทเรยกกนวา “บอนเถอน”

จากขอมลการสารวจบอนชนไก เฉพาะจงหวดลาพนและจงหวดเชยงใหมพบวา

จงหวดเชยงใหมซงมเขตการปกครองถง 25 อาเภอมบอนไกจานวน 38 แหง เปนจงหวดเชยงใหมซงมเขตการปกครองถง 25 อาเภอมบอนไกจานวน 38 แหง เปนบอนถกกฎหมาย (ไดรบอนญาตเปนทางการ) 11 แหง และทจงหวดลาพนมเขต

การปกครอง 8 อาเภอแตมบอนชนไกถง 28 แหง เปนบอนถกกฎหมาย (ไดรบการปกครอง 8 อาเภอแตมบอนชนไกถง 28 แหง เปนบอนถกกฎหมาย (ไดรบ

อนญาตเปนทางการ) 18 แหง

ใ กระจกอยตามชานเมองเชยงใหม ลาพน

ประเภทของบอนพนนชนไก

บอนปา

บอนบาน

บอนเมอง

วธเลนพนนชนไกวธเลนพนนชนไก

-เลนเดมพน

-เลนตอรอง

-เลนเสมอกน

จานวนเงนหมนเวยนการพนน ใ บอนบาน(เชยงใหม)จานวนคนเลน 150 คน

บอนเมอง(ลาพน) จานวนคนเลน 250 คน

จานวนเงนเดมพนตอเดอน

- บอนบาน 636,000 บาท

- บอนเมอง 748,000 บาท บอนเมอง 748,000 บาท

วงเงนหมนเวยนตอรอง/เดอน

บอนบาน 18 000 000 บาท - บอนบาน 18,000,000 บาท

- บอนเมอง 34,500,000 บาท

ใ ไ รวมเงนหมนเวยนในบอนชนไก

- บอนบาน 18,636,000 บาท

- บอนเมอง 35,248,000 บาท

ธรกจการพนนเขากนไดดวยระบบความสมพนธแบบอปถมภ

-ดทรายรบรายจาย “สวย”

รายรบของบอนชนไกตอเดอน

1) คาเปอรเซนตเงนเดมพนชนไก 63,600 บาท

2) ส 26 400 2) คาเบาะนง/ผาเยน/สมดบนทก 26,400 บาท

3) ขายอาหารเครองดม 48,000 บาท

4) คาฝากรถ 9,600 บาท

รวมรายรบ 147 600 บาทรวมรายรบ 147,600 บาท

รายจายของบอนชนไกตอเดอน

1) คาตอบแทนกรรมการ 16,000 บาท 2) คานา/ไฟฟา 3,000 บาท 3) คารอยลต 5,000 บาท 4) คาสวย( จายให 3 หนวยงาน ) 8,000 บาท ) ( ) , 5) คาธรรมเนยม/ภาษ 660 บาท 5) คาเกบขยะ 400 บาท 5) คาเกบขยะ 400 บาท รวม 27,580 บาท

ไ ไ - บอนชนไกมรายไดทงสน = 147,600 – 27,580 = 120,020 บาทตอเดอน

ไ - คาสวย 13,000 บาท ตอเดอน คดเปน 47 % ของรายจายของบอนชนไก

ตอ

- ระเบยบ กบการปฏบต จรง(ธรกจกบความอยรอด) เรองเวลา วน

- เปดบอนชนไก กลางคน

- การซอมไกผดธรรมชาต(ใชยาโดปกระตน)

ส ช ซ - คนเลนเดนสายมออาชพ เซยน

- ปญหา/ขอเสนอ

โ ไ กบพระราชบญญตการพนนและระเบยบทออกโดยกระทรวงมหาดไทย เพยงแตตองปรบปรงสาระใหทนกบการเปลยนแปลงสงคมไมลาสมย การควบคมการพนนชนไกทกระดบทกขนตอน การเนนหนกไปทการควบคมและจากดการพนนจนเกนไปอาจจะสงผล ยอนกลบมาทาลายไกชนไปดวย นนคอทาลายพนธกรรมไกพนเมองของไทยเปดโอกาสใหมการผกขาดสายพนธไกฟารมโดยกลมทนการเกษตรไมกบรษท

ไ ไ ไป ใ ทศทางของไกชนไทยมงไปทการสรางอานาจตอรองลดความเหลอมลาใหกบชมชนทองถน ในการการพฒนาพนธไกชน ทงการอนรกษไกชนสายพนธเดมไมใหสญหายหรอจะสรางไกชนพนธเกงแบบผชนะสบทศ การเลยงไกเปนการสบทอดภมปญญาทองถน ญญไมใหสญหาย ทงการคดเลอกพนธ การฝกซอมไกชน การดแลรกษาโรค เปนการเกบรกษาพนธไวกบชมชนไมใหถกผกขาดโดยกลมธรกจการเกษตรเพยงไมกกลม

ป โ ใ ไ โ การจดปรบความสมพนธเชงอานาจ โดยการมสวนรวมในการควบคมบอนชนไกโดยชมชน ซงเปนไปในลกษณะการควบคมรวม นนสามารถทาไดกบบอนชนไกแบบบอนปาและบอนบานบางแหง โดยใหอานาจการควบคมอยทคณะกรรมการหมบานในการดแลและตดตามตรวจสอบ

ไ ไจดสรรผลประโยชนสชมชน ทงการสงเสรมการเลยงไก การออกกฎเกณฑการเลนชนไกใหสอดคลองกบวถชวตจารตประเพณของชมชน

สวนแนวทางการควบคมโดยทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถน (อปท )นน ทมาของ สวนแนวทางการควบคมโดยทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)นน ทมาของ อปท.ยงผานระบบประชาธปไตยแบบตวแทน ทเตมไปดวยระบบความสมพนธแบบอปถมภตางตอบแทนทางการเมอง แมวาจะยงดเลวรายแตกเลวนอยกวาระบบอปถมภแบบเดม เพราะบอนชมชนยงมชองทางในการตอรองเพมมากขนเพอแลกกบคะแนนเสยงในการเลอกตง แตชมชนยงมชองทางในการตอรองเพมมากขนเพอแลกกบคะแนนเสยงในการเลอกตง แตสถานการณของชมชนในปจจบน การเมองระดบชาตไดเจาะทะลวงเขามาถงชมชนแทบทกแหง รวมถงการเขามาผนวกการเมองทองถนใหขนกบการเมองระดบชาต เปลยนภาคประชาชนเหลอแค

ป ใ ไ ป ไ มวลชนซงเปนฐานเสยงใหกบนกการเมองเทานน การเคลอนไหวตอรองเพอตวประชาชนเองทาไดยากขน ททาไดอยางมากทสดกแคเปลยนผอปถมภใหมเทานน