ადამიანის უფლებათა ევროპული...

76
ïæïèòïíòì óôäåþïàï åâîëðóäò êëíâåíúòï ¹ 11 ëáèòì àïíïõèïæ øåìùëîåþóäò îåæïáúòòà åâîëðòì ìïþÿëì õåäøåêîóäåþïàï ìåîòï, ¹ 5

Upload: levan-jgerenaia

Post on 27-Jul-2015

9.120 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

TRANSCRIPT

Page 1: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

ïæïèòïíòì óôäåþïàï åâîëðóäò êëíâåíúòï

¹ 11 ëáèòì àïíïõèïæ øåìùëîåþóäò îåæïáúòòà

åâîëðòì ìïþÿëì õåäøåêîóäåþïàï ìåîòï, ¹ 5

Page 2: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

SeniSvna teqstTan dakavSirebiT

konvenciis teqstSi Setanil iqna Sesworebebi Semdegi oqmebis debulebaTa Sesabamisad: oqmi ¹ 3 (CETS ¹ 45), romelic amoqmedda 1970 wlis 21 seqtembridan, oqmi ¹ 5 (CETS ¹ 55), romelic amoqmedda 1971 wlis 20 dekembridan da oqmi ¹ 8 (CETS ¹ 118), romelic ZalaSi Sevida 1990 wlis 1 ianvars. igi moicavs agreTve ¹ 2 oqmis (CETS ¹ 44) teqsts, romelic amave oqmis me-5 muxlis me-3 punqtis Tanaxmad, konvenciis ganuyofeli nawilia 1970 wlis 21 seqtembers misi ZalaSi Sesvlis momentidan. aRniSnuli oqmebiT konvenciaSi Setanili yvela cvlileba da damateba Seicvala ¹ 11 oqmiT (CETS ¹ 155), romelic 1998 wlis 1 noembers amoqmedda. amasTanave gauqmda oqmi ¹ 9 (CETS ¹ 140), romelic 1994 wlis 1 oqtombers Sevida ZalaSi, xolo ¹ 10 oqmma (CETS ¹ 146) dakarga Tavisi daniSnuleba.

Council of EuropeF-67075 Strasbourg Cedexhttp://www.coe.int/

Page 3: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa

dacvis konvencia

romi, 1950 wlis 4 noemberi

qvemore xelmomweri mTavrobebi, romlebic arian evropis sabWos wevrebi,

iTvaliswineben 1948 wlis 10 dekembers gaerTianebu-li erebis organizaciis generaluri asambleis mier gacxadebul adamianis uflebaTa sayovelTao dekla-racias;

mxedvelobaSi iReben, rom es deklaracia miznad isa-xavs masSi gacxadebul uflebaTa sayovelTao da efeq-tiani aRiarebisa da dacvis uzrunvelyofas;

iTvaliswineben, rom evropis sabWos mizania mis we-vrebs Soris ufro meti erTianobis miRweva da rom am miznis miRwevis erT-erTi saSualeba aris adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacva da maTi Semdgomi ganxorcieleba;

kvlav adastureben TavianT erTgulebas im ZiriTadi Tavisuflebebisadmi, romelTac efuZneba samarTlia-noba da mSvidoba msoflioSi da romelTa dacva sauke-Tesod xorcieldeba, erTi mxriv, efeqtiani demokra-tiuli politikiTa da, meore mxriv, adamianis ufle-baTa saerTo gagebiTa da maTi uzrunvelyofiT, rasac isini emyarebian;

Page 4: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

rogorc mTavrobebi im Tanamoazre evropuli qveyne-bisa, romelTac aqvT politikuri tradiciebis, ideale-bis, Tavisuflebisa da samarTlis uzenaesobis saerTo memkvidreoba, SemarTulni arian, gadadgan pirveli na-bijebi sayovelTao deklaraciiT gacxadebul garkveul uflebaTa koleqtiuri ganxorcielebisaTvis da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1

adamianis uflebaTa pativiscemis valdebuleba

maRali xelSemkvreli mxareebi TavianTi iurisdiqciis farglebSi yvelasaTvis uzrunvelyofen am konvenciis I TavSi gansazRvrul uflebebsa da Tavisuflebebs.

Tavi I

uflebebi da Tavisuflebebi

muxli 2

sicocxlis ufleba

1. yoveli adamianis sicocxlis ufleba kanoniT aris daculi. aravis sicocxle ar SeiZleba ganzrax iyos xelyofili. sicocxlis xelyofa dasaSvebia mxolod sasamarTlos mier gamotanili sasikvdi-lo ganaCenis aRsrulebis Sedegad, iseTi dana-Saulis CadenisaTvis, romlisTvisac kanoni iTva-liswinebs am sasjels.

Page 5: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2. sicocxlis xelyofa ar CaiTvleba am muxlis sawinaaRmdegod Cadenil qmedebad, Tu is Sedegad mohyva Zalis gamoyenebas, romelic absolutur aucileblobas warmoadgenda:

a. nebismieri piris dasacavad aramarTlzomieri Zaladobisagan;

b. kanonieri dakavebisaTvis an kanonierad dapa-timrebuli piris gaqcevis aRsakveTad;

c. kanonier RonisZiebaTa ganxorcielebisas ajan-yebis an amboxebis CasaxSobad.

muxli 3

wamebis akrZalva

aravin SeiZleba daeqvemdebaros wamebas, araadamianur an Rirsebis Semlaxvel mopyrobas an dasjas.

muxli 4

monobisa da iZulebiTi Sromis akrZalva

1. aravin SeiZleba imyofebodes monobaSi an ymobaSi.

2. aravis SeiZleba moeTxovos iZulebiTi an savalde-bulo samuSaos Sesruleba.

3. am muxlis mniSvnelobiT termini `iZulebiTi an savaldebulo samuSao“ ar moicavs:

a. nebismier samuSaos, romlis Sesrulebac, Cveule-briv, savaldebuloa patimrobisas, rac Sefarde-bulia winamdebare konvenciis me-5 muxlis debu-lebebis Sesabamisad an aseTi patimrobidan piro-biTi Tavisuflebis ganmavlobaSi;

Page 6: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

b. samxedro xasiaTis nebismier samsaxurs, an savaldebulo samxedro samsaxuris nacvlad dakisrebul samsaxurs im qveynebSi, sadac Sina-gani mrwamsis gamo samxedro samsaxuris gavla-ze uaris Tqmis ufleba aRiarebulia;

c. nebismier samsaxurs, romelic dakisrebulia sagangebo mdgomareobis an ubedurebis dros, rac safrTxes uqmnis xalxis sicocxles an ke-TildReobas;

d. nebismier samuSaos an samsaxurs, romelic Cveulebriv moqalaqeobriv valdebulebebs ga-nekuTvneba.

muxli 5

Tavisuflebisa da xelSeuxeblobis ufleba

1. yvelas aqvs Tavisuflebisa da piradi xelSeuxe-blobis ufleba. aravis SeiZleba aRekveTos Tavi-sufleba, garda Semdegi SemTxvevebisa da kanoniT gansazRvruli proceduris Sesabamisad, esenia:

a. uflebamosili sasamarTlos mier msjavrdebu-li piris kanonieri dapatimreba;

b. piris kanonieri dakaveba an dapatimreba kano-nis Sesabamisad gacemuli sasamarTlos brZa-nebis SeusruleblobisaTvis an kanoniT gaTva-liswinebuli nebismieri valdebulebis Sesru-lebis uzrunvelsayofad;

c. piris kanonieri dakaveba an dapatimreba ufle-bamosili sasamarTlo organos winaSe mis war-sadgenad, rodesac arsebobs samarTaldarRve-vis Cadenis safuZvliani eWvi, an safuZvlianad aris miCneuli piris mier samarTaldarRvevis

Page 7: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

Cadenis Tu misi Cadenis Semdeg mimalvis aRkve-Tis aucilebloba;

d. arasrulwlovanis dapatimreba kanonieri brZa-nebis safuZvelze masze aRmzrdelobiTi zeda-mxedvelobisaTvis an misi kanonieri dapatimre-ba uflebamosili sasamarTlo organos winaSe mis warsadgenad;

e. pirTa kanonieri dapatimreba infeqciur daava-debaTa gavrcelebis Tavidan asacileblad, an suliT avadmyofebis, alkoholikebis, narkomane-bisa Tu mawanwalebis kanonieri dapatimreba;

f. piris kanonieri dakaveba an dapatimreba qveya-naSi misi unebarTvod Sesvlis aRsakveTad, an im piris dakaveba Tu dapatimreba, romlis winaaR-mdegac xorcieldeba RonisZiebebi deporta-ciisa Tu eqstradiciis mizniT.

2. yvela dakavebul pirs misTvis gasageb enaze dau-yovnebliv unda ecnobos misi dakavebis mizezebi da misTvis wayenebuli yvela braldeba.

3. am muxlis 1-li c punqtis debulebebis Tanaxmad, dakavebuli an dapatimrebuli yvela piri dauyovne-bliv unda waredginos mosamarTles an sasamarTlo xelisuflebis ganxorcielebisaTvis kanoniT ufle-bamosil sxva moxeles da mas ufleba unda hqondes, misi saqme ganixilos sasamarTlom gonivrul vada-Si, an gaTavisufldes saqmis ganxilvis ganmavloba-Si. gaTavisufleba SeiZleba uzrunvelyofil iqnes sasamarTlo procesze gamocxadebis garantiebiT.

4. yvelas, visac dakavebiT an dapatimrebiT aRekve-Ta Tavisufleba, ufleba aqvs, mimarTos sasamarT-los, romelic swrafad ganixilavs misi dapatimre-bis marTlzomierebis sakiTxs da gamoscems brZane-

Page 8: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

bas misi gaTavisuflebis Sesaxeb, Tu dapatimreba ar aris kanonieri.

5. yvelas, vinc aris dakavebis an dapatimrebis msxverpli am muxlis debulebaTa darRvevis gamo, aqvs kompensaciis miRebis ufleba.

muxli 6

samarTliani sasamarTlo ganxilvis ufleba

1. samoqalaqo uflebaTa da movaleobaTa gansazRvri-sas an wardgenili nebismieri sisxlissamarTlebri-vi braldebis safuZvlianobis gamorkvevisas yvelas aqvs gonivrul vadaSi misi saqmis samarTliani da sa-qveyno ganxilvis ufleba kanonis safuZvelze Seqm-nili damoukidebeli da miukerZoebeli sasamarT-los mier. sasamarTlo gadawyvetileba cxaddeba sa-qveynod, Tumca mTel sasamarTlo procesze an mis nawilze presa da sazogadoeba SeiZleba ar dauS-van, demokratiul sazogadoebaSi moralis, sazo-gadoebrivi wesrigis an erovnuli uSiSroebis in-teresebidan gamomdinare, agreTve, rodesac amas moiTxovs arasrulwlovanTa interesebi an mxare-Ta piradi cxovrebis dacva, an ramdenadac, sasamar-Tlos azriT, es mkacrad aucilebelia gansakuTre-buli garemoebebis arsebobisas, rodesac saqveyno-oba zians miayenebda marTlmsajulebis interesebs.

2. yoveli piri, visac bralad edeba sisxlis samarTlis danaSaulis Cadena, iTvleba udanaSaulod, vidre mi-si braleuloba ar damtkicdeba kanonis Sesabamisad.

3. yovel pirs, visac bralad edeba sisxlis samarT-lis danaSaulis Cadena, aqvs, sul mcire, Semdegi uflebebi:

Page 9: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

a. misTvis gasageb enaze dauyovnebliv da dawvri-lebiT ecnobos wardgenili braldebis arsi da safuZveli;

b. hqondes sakmarisi dro da SesaZleblobani sakuTari dacvis mosamzadeblad;

c. daicvas Tavi piradad an mis mier arCeuli da-mcvelis meSveobiT, an, Tu mas ar gaaCnia sak-marisi saSualeba iuridiuli momsaxurebis asanazRaureblad, ufasod isargeblos aseTi momsaxurebiT, rodesac amas moiTxovs marTl-msajulebis interesebi;

d. dakiTxos an daakiTxvinos braldebis mowmeebi da gamoaZaxebinos da daakiTxvinos dacvis mow-meebi braldebis mowmeTa Tanabar pirobebSi;

e. isargeblos Tarjimnis ufaso daxmarebiT, Tu mas ar SeuZlia gaigos sasamarTloSi gamoyene-buli ena, an ilaparakos am enaze.

muxli 7

araviTari sasjeli kanonis gareSe

1. aravin SeiZleba miiCnion braleulad raime dana-Saulis CadenaSi iseTi moqmedebis an umoqmedo-bis gamo, romelic Cadenis dros ar iTvleboda sisxlis samarTlis danaSaulad erovnuli an saer-TaSoriso samarTlis mixedviT. arc imaze ufro mkacri sasjeli SeiZleba Seefardos vinmes, vidre sasjeli, romelic gamoiyeneboda sisxlis samarT-lis danaSaulis Cadenis dros.

2. es muxli xels ar SeuSlis nebismieri piris ga-samarTlebasa da dasjas romelime moqmede-

Page 10: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

10

bis an umoqmedobisaTvis, romelic misi Cadenis droisaTvis miiCneoda danaSaulad civilizebuli saxelmwifoebis mier aRiarebuli samarTlis zoga-di principebis mixedviT.

muxli 8

piradi da ojaxuri cxovrebis pativiscemis ufleba

1. yvelas aqvs ufleba, pativi scen mis pirad da ojaxur cxovrebas, mis sacxovrebelsa da mimoweras.

2. dauSvebelia am uflebis ganxorcielebaSi sajaro xelisuflebis Careva, garda iseTi SemTxvevisa, ro-desac aseTi Careva xorcieldeba kanonis Sesabami-sad da aucilebelia demokratiul sazogadoeba-Si erovnuli uSiSroebis, sazogadoebrivi usafr-Txoebis an qveynis ekonomikuri keTildReobis in-teresebisaTvis, uwesrigobis an danaSaulis Tavi-dan asacileblad, janmrTelobis an moralisa Tu sxvaTa uflebaTa da TavisuflebaTa dasacavad.

muxli 9

azris, sindisisa da religiis Tavisufleba

1. yvelas aqvs ufleba azris, sindisisa da religiis Tavisuflebisa; es ufleba moicavs religiis an rwmenis Secvlis Tavisuflebas da, agreTve, Tavi-suflebas rogorc individualurad, ise sxvebTan erTad, saqveynod an gankerZoebiT, gaacxados Ta-visi religia Tu rwmena aRmsareblobiT, swavle-biT, wesebis dacviTa da ritualebis aRsrulebiT.

2. religiis an rwmenis gacxadebis Tavisufleba

Page 11: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

11

eqvemdebareba mxolod iseT SezRudvebs, romle-bic gaTvaliswinebulia kanoniT da aucilebelia demokratiul sazogadoebaSi sazogadoebrivi usafrTxoebis interesebisaTvis, sazogadoebri-vi wesrigis, janmrTelobis Tu moralis an sxvaTa uflebaTa da TavisuflebaTa dasacavad.

muxli 10

gamoxatvis Tavisufleba

1. yvelas aqvs ufleba gamoxatvis Tavisuflebisa. es ufleba moicavs piris Tavisuflebas, hqondes Sexedulebebi, miiRos an gaavrcelos informacia Tu mosazrebebi sajaro xelisuflebis Caurevlad da saxelmwifo sazRvrebis miuxedavad. es muxli xels ar uSlis saxelmwifoebs, ganaxorcielon ra-diomauwyeblobis, satelevizio an kinematogra-fiul sawarmoTa licenzireba.

2. am TavisuflebaTa ganxorcieleba, ramdenadac is ganuyofelia Sesabamisi valdebulebisa da pasuxismgeblobisagan, SeiZleba daeqvemdeba-ros iseT wesebs, pirobebs, SezRudvebs an san-qciebs, romlebic gaTvaliswinebulia kanoniT da aucilebelia demokratiul sazogadoeba-Si erovnuli uSiSroebis, teritoriuli mTlia-nobis an sazogadoebrivi usafrTxoebis inte-resebisaTvis, uwesrigobisa Tu danaSaulis aR-sakveTad, janmrTelobis an moralis dacvis miz-niT, sxvaTa reputaciis an uflebebis dasaca-vad, saidumlod miRebuli informaciis gamJRa-vnebis Tavidan asacileblad an sasamarTlo xe-lisuflebis avtoritetisa da miukerZoeblobis uzrunvelsayofad.

Page 12: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

12

muxli 11

Sekrebisa da gaerTianebis Tavisufleba

1. yvelas aqvs ufleba mSvidobiani Sekrebis Tavisu-flebisa, agreTve sxvebTan gaerTianebis Tavisu-flebisa, maT Soris, ufleba profesiuli kavSire-bis Seqmnisa da masSi gaerTianebisa sakuTari inte-resebis dasacavad.

2. dauSvebelia raime SezRudvis daweseba am ufle-baTa ganxorcielebaze, garda iseTi SemTxvevi-sa, romelic gaTvaliswinebulia kanoniT da auci-lebelia demokratiul sazogadoebaSi erovnuli uSiSroebis an sazogadoebrivi usafrTxoebis in-teresebisaTvis, uwesrigobis an danaSaulis aR-sakveTad, janmrTelobisa Tu moralis an sxvaTa uflebaTa da TavisuflebaTa dasacavad. es muxli xels ar uSlis saxelmwifos, daawesos kanonieri SezRudvebi am uflebaTa ganxorcielebaze Seiara-Rebuli Zalebis, policiis an saxelmwifo adminis-traciis warmomadgenlebis mimarT.

muxli 12

qorwinebis ufleba

saqorwino asakis mamakacsa da qals aqvT qorwinebisa da ojaxis Seqmnis ufleba, erovnuli kanonebis Sesabamisad, romlebic awesrigeben am uflebis ganxorcielebas.

muxli 13

samarTlebrivi dacvis efeqtiani saSualebis ufleba

yvelas, visac daerRva am konvenciiT gaTvaliswinebuli

Page 13: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

uflebebi da Tavisuflebebi, unda hqondes samarTle-brivi dacvis efeqtiani saSualeba erovnuli xelisu-flebisagan, Tundac es darRveva Caidinos pirma, rome-lic samsaxurebriv uflebamosilebas axorcielebda.

muxli 14

diskriminaciis akrZalva

am konvenciiT gaTvaliswinebuli uflebebiTa da Ta-visuflebebiT sargebloba uzrunvelyofilia yovel-gvari diskriminaciis gareSe, ganurCevlad sqesis, ra-sis, kanis feris, enis, religiis, politikuri Tu sxva Sexedulebebis, erovnuli Tu socialuri warmoSobis, erovnuli umciresobisadmi kuTvnilebis, qonebrivi mdgomareobis, dabadebisa Tu sxva niSnisa.

muxli 15

gadaxveva sagangebo mdgomareobis dros

1. omis an sxva sagangebo mdgomareobis dros, roca safrTxe emuqreba xalxis sicocxles, nebismier maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia gaataros Ro-nisZiebebi konvenciiT nakisri valdebulebebis Sesrulebisagan gadaxvevis mizniT, mxolod im zo-miT, ramdenadac amas mkacrad moiTxovs mdgomare-obis simwvave da im pirobiT, rom es RonisZiebebi ar ewinaaRmdegeba mxaris sxva saerTaSorisosamar-Tlebriv valdebulebebs.

2. dauSvebelia am debulebis safuZvelze gadaxveva me-2 muxlidan, garda marTlzomieri saomari moq-medebiT gamowveuli adamianTa daRupvis SemTxve-visa, agreTve, gadaxveva me-3, me-4 (1-li punqti) da me-7 muxlebidan.

Page 14: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

3. nebismieri maRali xelSemkvreli mxare, romelic iyenebs gadaxvevis uflebas, evropis sabWos gene-ralur mdivans awvdis srul informacias mis mier gatarebuli RonisZiebebisa da maTi mizezebis Se-saxeb. igi agreTve atyobinebs evropis sabWos ge-neralur mdivans aseT RonisZiebaTa Sewyvetisa da konvenciis debulebaTa xelaxla srulad amoqme-debis TariRs.

muxli 16

ucxoelTa politikuri saqmianobis SezRudva

maRali xelSemkvreli mxareebisaTvis me-10, me-11 da me-14 muxlebSi araferi ganixileba xelis SemSlelad, daaweson SezRudva ucxoelTa politikur saqmianobaze.

muxli 17

uflebaTa borotad gamoyenebis akrZalva

am konvenciaSi araferi SeiZleba ganimartos ise, rom gulisxmobdes romelime saxelmwifos, jgufis an pi-ris uflebas, monawileobdes raime saqmianobaSi an ga-naxorcielos raime qmedeba, romelic miznad isaxavs, ararad aqcios konvenciiT gansazRvruli romelime ufleba Tu Tavisufleba, an SezRudos is imaze metad, vidre es konvenciiT aris gaTvaliswinebuli.

muxli 18

uflebebis SezRudvaTa gamoyenebis farglebi

xsenebul uflebaTa da TavisuflebaTa konvenciiT daSvebuli SezRudvebi gamoiyeneba mxolod da mxo-lod maTTvis gaTvaliswinebuli miznebisaTvis.

Page 15: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

Tavi II

adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlo

muxli 19

sasamarTlos daarseba

maRali xelSemkvreli mxareebis mier konvenciiTa da misi oqmebiT nakisr valdebulebaTa Sesrulebis uzrunvelsayofad arsdeba adamianis uflebaTa evro-puli sasamarTlo, SemdgomSi moxseniebuli rogorc „sasamarTlo“. sasamarTlo mudmivmoqmedi organoa.

muxli 20

mosamarTleTa raodenoba

sasamarTlos mosamarTleTa raodenoba maRal xelSe-mkvrel mxareTa raodenobis Tanabaria.

muxli 21

kriteriumebi samosamarTlo TanamdebobisaTvis

1. mosamarTleebs unda axasiaTebdeT maRali zne-obrivi Tvisebebi da, an unda flobdnen maRali sa-mosamarTlo Tanamdebobis dasakaveblad aucile-bel kvalifikacias, an iyvnen aRiarebuli kompe-tenturobis mqone samarTalmcodneebi.

Page 16: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

2. mosamarTleebi samosamarTlo saqmianobas axorciele-ben TavianTi individualuri uflebamosilebiT.

3. mosamarTleebi TavianTi uflebamosilebis vadis gan-mavlobaSi ar unda eweodnen iseT saqmianobas, rome-lic SeuTavsebelia maT damoukideblobasTan, miuker-ZoeblobasTan an srulganakveTiani samsaxuris mo-TxovnebTan; am punqtis gamoyenebasTan dakavSirebiT wamoWril yvela sakiTxs wyvets sasamarTlo.

muxli 22

mosamarTleTa arCeva

1. TiToeuli maRali xelSemkvreli mxaris mier ward-genili sami kandidatisagan Semdgari siidan mo-samarTles xmaTa umravlesobiT irCevs saparla-mento asamblea.

2. igive procedura gamoiyeneba sasamarTlos Semad-genlobis Sevsebisas konvenciasTan axali xelSe-mkvreli mxareebis SeerTebis an gauTvaliswinebe-li vakansiebis gaCenis SemTxvevaSi.

muxli 23

uflebamosilebis vada

1. mosamarTleebs irCeven eqvsi wlis vadiT. isini Sei-Zleba xelaxla airCnen, Tumca pirvel arCevnebze arCeul mosamarTleTa naxevars uflebamosilebis vada amoewureba sami wlis Semdeg.

2. im mosamarTleebs, romelTac uflebamosilebis vada Tavdapirveli sami wlis Semdeg amoewurebaT, maTi arCevisTanave wilisyris meSveobiT gansazR-vravs evropis sabWos generaluri mdivani.

Page 17: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

3. imisaTvis, raTa SeZlebisdagvarad uzrunvelyo-fil iqnes yovel sam weliwadSi mosamarTleTa Se-madgenlobis naxevris ganaxleba, saparlamento asambleas yoveli momdevno saarCevno procedu-ris dawyebamde SeuZlia gadawyvitos, rom erTi an meti asarCevi mosamarTlis uflebamosilebis vada eqvsi wliT ki ar ganisazRvros, aramed sxva vadiT, magram ara umetes cxra da aranakleb sami wlisa.

4. im SemTxvevebSi, rodesac sakiTxi Seexeba ufleba-mosilebis erTze met vadas da saparlamento asam-blea iyenebs wina punqts, TiToeuli uflebamosi-lebis vadis xangrZlivobas arCevnebis damTavre-bisTanave wilisyriT gansazRvravs evropis sabWos generaluri mdivani.

5. im mosamarTlis Tanamdebobas, romlis uflebamo-silebis vada amowuruli ar aris, ikavebs mis na-cvlad arCeuli mosamarTle winamorbedis ufle-bamosilebis darCenili vadiT.

6. mosamarTleTa uflebamosilebis vada iwureba 70 wlis asakis miRwevisTanave.

7. Tanamdebobaze mosamarTleebi rCebian maT Secvla-mde, Tumca, isini agrZeleben im saqmeTa ganxilvas, romlebic maT hqondaT warmoebaSi uflebamosile-bis vadis amowurvamde.

muxli 24

Tanamdebobidan gaTavisufleba

mosamarTle ar SeiZleba gaTavisufldes Tanamdebo-bidan, Tu sxva mosamarTleebi xmebis ori mesamedis umravlesobiT ar gadawyveten, rom igi aRar akmayofi-lebs wayenebul moTxovnebs.

Page 18: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

muxli 25

samdivno da iuristi referentebi

sasamarTlos aqvs samdivno, romlis funqciebi da orga-nizacia dadgenilia sasamarTlos reglamentiT. sasamar-Tlos TanaSemweobas uweven iuristi referentebi.

muxli 26

sasamarTlos plenaruli sxdoma

plenarul sxdomaze sasamarTlo:

a. irCevs sasamarTlos Tavmjdomares da Ta-vmjdomaris erT an or moadgiles sami wlis va-diT. isini SeiZleba xelaxla airCnen;

b. qmnis palatebs, gansazRvruli vadiT;

c. irCevs sasamarTlo palatebis Tavmjdomareebs. isini SeiZleba xelaxla airCnen;

d. iRebs sasamarTlos reglaments, da

e. irCevs samdivnos ufross da mis erT an or moadgiles.

muxli 27

komitetebi, palatebi da didi palata

1. sasamarTloSi wardgenil saqmeebs ganixilaven ko-mitetebi sami mosamarTlis SemadgenlobiT, pala-tebi Svidi da didi palata Cvidmeti mosamarTlis SemadgenlobiT. sasamarTlos palatebi qmnian ko-mitetebs gansazRvruli vadiT.

2. mosamarTle, romelic arCeulia Sesabamisi mo-nawile saxelmwifodan, monawileobs palatisa da

Page 19: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

1�

didi palatis sxdomebSi, rogorc ex officio wevri, an Tu aseTi mosamarTle ar aris, an ver monawileobs mocemuli saqmis ganxilvaSi, mis uflebamosilebas axorcielebs am saxelmwifos mier SerCeuli piri.

3. did palatas agreTve Seadgenen: sasamarTlos Ta-vmjdomare, Tavmjdomaris moadgileebi, palate-bis Tavmjdomareebi da sasamarTlos reglamentis Sesabamisad SerCeuli sxva mosamarTleebi. rode-sac saqme gansaxilvelad gadaecema did palatas 43-e muxlis safuZvelze, didi palatis sxdoma-Si monawileobas ver miiRebs gadawyvetilebis ga-momtani verc erTi mosamarTle, garda palatis Ta-vmjdomarisa da mosamarTlisa im saxelmwifodan, romelic mxarea mocemul saqmeSi.

muxli 28

ganacxadis dauSveblad gamocxadeba komitetebis mier

komitets SeuZlia, erTsulovani gadawyvetilebiT, gamoacxados dauSveblad an amoricxos gansaxilvel saqmeTa nusxidan 34-e muxlis Sesabamisad wardgenili individualuri ganacxadi, Tu ganCinebis miReba Se-saZlebelia saqmis Semdgomi ganxilvis gareSe. aseTi ganCineba sabolooa.

muxli 29

palatebis gadawyvetilebebi ganacxadis dasaSvebobisa da arsebiTi mxaris Sesaxeb

1. Tu ganCineba ar aris miRebuli 28-e muxlis safuZve-lze, palata iRebs gadawyvetilebas 34-e muxlis

Page 20: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

20

Tanaxmad wardgenil individualur ganacxadTa dasaSvebobisa da arsebiTi mxaris Sesaxeb.

2. palata iRebs ganCinebas 33-e muxlis Tanaxmad wardgenil saxelmwifoTaSoris ganacxadTa dasaS-vebobisa da arsebiTi mxaris Sesaxeb.

3. ganCineba dasaSvebobis Sesaxeb miiReba calke, Tu, gamonaklis SemTxvevebSi, sasamarTlo sxvagvarad ar gadawyvets.

muxli 30

iurisdiqciis gadacema didi palatisaTvis

Tu palataSi gansaxilveli saqme wamoWris konvenciis an misi oqmebis ganmartebisaTvis seriozul sakiTxs, an Tu palatis mier sakiTxis gadawyvetas SeiZleba mo-hyves sasamarTlos mier manamde miRebul gadawyveti-lebasTan SeuTavsebeli Sedegi, palatas ufleba aqvs, gadawyvetilebis gamotanamde nebismier dros Tavisi iurisdiqcia gadasces did palatas, Tu saqmis arc er-Ti mxare amis winaaRmdegi ar aris.

muxli 31

didi palatis uflebamosileba

didi palata:

a. ganixilavs 33-e an 34-e muxlis Sesabamisad wardgenil ganacxadebs, rodesac mas Tavisi iu-risdiqcia gadasca palatam 30-e muxlis Sesaba-misad, an, rodesac ganacxadi mas gadaecema 43-e muxlis safuZvelze; da

b. ganixilavs 47-e muxlis Sesabamisad wardgenil Txovnebs sakonsultacio daskvnebis Sesaxeb.

Page 21: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

21

muxli 32

sasamarTlos iurisdiqcia

1. sasamarTlos iurisdiqcia vrceldeba konvencii-sa da misi oqmebis ganmartebasa da gamoyenebasTan dakavSirebul yvela sakiTxze, romleboc mas gada-ecema, rogorc es gaTvaliswinebulia 33-e, 34-e da 47-e muxlebiT.

2. sasamarTlo iurisdiqciasTan dakavSirebul yo-velgvar sadavo sakiTxs Tavad sasamarTlo wyvets.

muxli 33

saxelmwifoTaSorisi saqmeebi

yovel maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia mimarTos sasamarTlos maRali xelSemkvreli sxva mxaris mier konvenciisa da misi oqmebis nebismieri savaraudo da-rRvevis Sesaxeb.

muxli 34

individualuri ganacxadi

sasamarTlos SeuZlia miiRos ganacxadebi nebismieri fizikuri pirisagan, arasamTavrobo organizaciisa-gan an calkeul pirTa jgufisagan, romlebic amtki-ceben, rom isini arian erT-erTi maRali xelSemkvre-li mxaris mier konvenciiT an misi oqmebiT gaTva-liswinebuli uflebebis darRvevis msxverplni. ma-Rali xelSemkvreli mxareebi kisruloben valdebu-lebas, arafriT SeuSalon xeli am uflebis efeqtian ganxorcielebas.

Page 22: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

22

muxli 35

dasaSvebobis winapirobebi

1. sasamarTlos SeuZlia saqme miiRos gansaxilvelad mxolod mas Semdeg, rac amoiwureba samarTlebri-vi dacvis yvela Sidasaxelmwifoebrivi saSualeba saerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebu-li normebis Tanaxmad, da Tu gasuli ar aris eqv-si Tve, saqmeze Sidasaxelmwifoebrivi saboloo ga-dawyvetilebis gamotanis TariRidan.

2. sasamarTlo ar ganixilavs 34-e muxlis Sesabamisad wardgenil arc erT ganacxads, romelic:

a. anonimuria; an

b. arsebiTad igivea da sasamarTlos mier ukve ganxilulia, an gadaeca saerTaSoriso gamoZie-bis an mogvarebis sxva instancias da ar Seicavs Sesatyvis axal informacias.

3. sasamarTlo dauSveblad acxadebs 34-e muxlis Sesaba-misad wardgenil individualur ganacxads, romelsac miiCnevs SeuTavseblad konvenciasa da misi oqmebis de-bulebebTan, aSkarad dausabuTeblad, an sasamarTlo-saTvis mimarTvis uflebis borotad gamoyenebad.

4. sasamarTlo ukuagdebs nebismier ganacxads, ro-melsac igi miiCnevs dauSveblad am muxlis safuZve-lze. amis ufleba mas aqvs samarTalwarmoebis ne-bismier stadiaze.

muxli 36

mesame mxaris CarTva

1. palatis an didi palatis gansaxilvel yvela saq-meze maRal xelSemkvrel mxares, romlis erT-er-

Page 23: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

Ti moqalaqec aris ganmcxadebeli, ufleba aqvs, waradginos werilobiTi komentarebi da monawile-oba miiRos saqmis mosmenebSi.

2. marTlmsajulebis jerovnad ganxorcielebis in-teresebidan gamomdinare, sasamarTlos Tavmjdo-mares SeuZlia moiwvios nebismieri maRali xel-Semkvreli mxare, romelic ar aris procesis mo-nawile an nebismieri dainteresebuli piri, rome-lic ar aris ganmcxadebeli, werilobiTi komenta-rebis warsadgenad an saqmis mosmenebSi monawile-obis misaRebad.

muxli 37

ganacxadis amoricxva

1. samarTalwarmoebis nebismier stadiaze sasamarT-los SeuZlia gadawyvitos, amoricxos ganacxadi saqmeTa nusxidan, Tu garemoebebze dayrdnobiT is daaskvnis, rom:

a. ganmcxadebels aRar aqvs ganzraxuli, bolomde misdios Tavis ganacxads;

b. dava gadawyda; an

c. sasamarTlos mier dadgenili nebismieri sxva mizeziT ganacxadis ganxilvis gagrZeleba aRar aris gamarTlebuli.

Tumca sasamarTlo ganagrZobs ganacxadis ganxilvas, Tu konvenciiTa da misi oqmebiT gansazRvruli adamia-nis uflebaTa pativiscema amas moiTxovs.

2. sasamarTlos SeuZlia gadawyvitos, aRadginos ga-nacxadi saqmeTa nusxaSi, Tu igi CaTvlis, rom gare-moebebidan gamomdinare amgvari qmedeba gamarTle-bulia.

Page 24: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

muxli 38

saqmis ganxilva da morigebis procedura

1. Tu sasamarTlo acxadebs ganacxads daSvebu-lad, is:

a. ganagrZobs saqmis ganxilvas mxareTa warmo-madgenlebTan erTad da, saWiroebis SemTxve-vaSi, awarmoebs gamoZiebas, romlis efeqtianad warmarTvisaTvis Sesabamisi saxelmwifoebi mas uzrunvelyofen yvela aucilebeli saSualebiT;

b. sTavazobs dainteresebul mxareebs Tavis samsaxurs saqmeze morigebis misaRwevad kon-venciasa da mis oqmebSi gansazRvrul adamianis uflebaTa pativiscemis safuZvelze.

2. 1-li punqtis (b) qvepunqtis Sesabamisad warmarTu-li procedura konfidencialuria.

muxli 39

morigebis miRweva

Tu miRweulia morigeba, sasamarTlo saqmes amoric-xavs saqmeTa nusxidan Sesabamisi ganCinebiT, romelic faqtebisa da miRweuli SeTanxmebis mokled gadmoce-miT Semoifargleba.

muxli 40

Ria sasamarTlo mosmena da dokumentebis xelmisawvdomoba

1. sasamarTlo mosmenebi Riaa, Tu gamonaklis SemTx-vevaSi sasamarTlom sxva ram ar gadawyvita.

2. samdivnos ufrosTan Senaxuli dokumentebi xel-

Page 25: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

misawvdomia sazogadoebisaTvis, Tu sasamarTlos Tavmjdomarem sxva ram ar gadawyvita.

muxli 41

samarTliani dakmayofileba

Tu sasamarTlo daadgens, rom dairRva konvencia da misi oqmebi, xolo Sesabamisi maRali xelSemkvreli mxa-ris Sidasaxelmwifoebrivi samarTali darRvevis mxo-lod nawilobrivi gamosworebis SesaZleblobas iZle-va, saWiroebis SemTxvevaSi, sasamarTlo dazaralebul mxares samarTlian dakmayofilebas miakuTvnebs.

muxli 42palatebis gadawyvetilebebi

palatebis gadawyvetilebebi saboloo xdeba 44-e muxlis me-2 punqtis debulebebis Sesabamisad.

muxli 43

didi palatisaTvis saqmis gadacema

1. palatis gadawyvetilebis gamotanis dRidan sami Tvis vadaSi saqmis monawile nebismier mxares, ga-monaklis SemTxvevebSi, SeuZlia iTxovos saqmis di-di palatisaTvis gadacema.

2. didi palatis kolegia xuTi mosamarTlis Se-madgenlobiT akmayofilebs am Txovnas, Tu saqme wamoWris konvenciis an misi oqmebis ganmartebis an gamoyenebisaTvis seriozul sakiTxs, an – zogadi mniSvnelobis sxva seriozul sakiTxs.

3. Tu kolegia akmayofilebs Txovnas, didi palata saqmes gadawyvets gadawyvetilebis gamotaniT.

Page 26: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

muxli 44

saboloo gadawyvetileba

1. didi palatis gadawyvetileba sabolooa.

2. palatis gadawyvetileba saboloo xdeba:

a. rodesac mxareebi acxadeben, rom isini ar iTxo-ven saqmis gadacemas didi palatisaTvis; an

b. palatis gadawyvetilebis gamotanidan sami Tvis Semdeg, Tu did palataSi saqmis gadacemis Txovna ar wardgenila; an

c. rodesac didi palatis kolegia uars acxadebs 43-e muxlis safuZvelze wardgenili gadacemis Txovnis dakmayofilebaze.

3. saboloo gadawyvetileba qveyndeba.

muxli 45

gadawyvetilebisa da ganCinebis dasabuTeba

1. sasamarTlos gadawyvetileba, agreTve ganCine-ba, romelic ganacxads daSvebulad an dauSveblad acxadebs, unda iyos dasabuTebuli.

2. Tu gadawyvetileba mTlianad an nawilobriv ar ga-moxatavs mosamarTleTa erTsulovan azrs, nebis-mieri mosamarTle uflebamosilia, mas daurTos gansakuTrebuli azri.

muxli 46

gadawyvetilebis savaldebulo Zala da aRsruleba

1. maRali xelSemkvreli mxareebi kisruloben valde-bulebas, daemorCilon sasamarTlos saboloo ga-

Page 27: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

dawyvetilebas nebismier saqmeze, romlis mxaree-bic isini arian.

2. sasamarTlos saboloo gadawyvetileba gadaece-ma ministrTa komitets, romelic zedamxedvelobs mis aRsrulebas.

muxli 47

sakonsultacio daskvnebi

1. ministrTa komitetis TxovniT, sasamarTlos SeuZlia gasces sakonsultacio daskvnebi samarT-lebriv sakiTxebze, romlebic exeba konvenciisa da misi oqmebis ganmartebas.

2. amgvari daskvnebi ar unda exebodes konvenciis I TaviTa da misi oqmebiT gansazRvrul uflebaTa da TavisuflebaTa SinaarsTan an farglebTan daka-vSirebul arc erT sakiTxs, an sxva iseT sakiTxs, romelic sasamarTlos an ministrTa komitets, SesaZloa, unda ganexila nebismieri iseTi samar-Talwarmoebis Sedegad, romelic SeiZleboda aR-Zruliyo konvenciis Sesabamisad.

3. ministrTa komitetis gadawyvetileba sasamarT-losaTvis sakonsultacio daskvnis Txovnis Se-saxeb miiReba komitetSi daswrebis uflebis mqone warmomadgenelTa xmebis umravlesobiT.

muxli 48sasamarTlos sakonsultacio iurisdiqcia

sasamarTlos gadasawyvetia, ganekuTvneba Tu ara sasamarTlos kompetencias ministrTa komitetis mier wardgenili Txovna sakonsultacio daskvnis Sesaxeb, rogorc es gansazRvrulia 47-e muxliT.

Page 28: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

muxli 49

sakonsultacio daskvnebis dasabuTeba

1. sasamarTlos sakonsultacio daskvnebi unda iyos dasabuTebuli.

2. Tu sakonsultacio daskvna mTlianad an nawilo-briv ar gamoxatavs mosamarTleTa erTsulovan azrs, nebismieri mosamarTle uflebamosilia, mas daurTos gansakuTrebuli azri.

3. sasamarTlos sakonsultacio daskvnebi gadaecema ministrTa komitets.

muxli 50

sasamarTlos Senaxvis xarjebi

sasamarTlos Senaxvis xarjebs gaiRebs evropis sabWo.

muxli 51

mosamarTleTa privilegiebi da imuniteti

TavianTi funqciebis ganxorcielebisas mosamarTleebi sargebloben privilegiebiTa da imunitetiT, romle-bic gaTvaliswinebulia evropis sabWos wesdebis me-40 muxliTa da mis safuZvelze dadebuli SeTanxmebebiT.

Page 29: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

2�

Tavi III

sxvadasxva debuleba

muxli 52

generaluri mdivnis moTxovnebi

evropis sabWos generaluri mdivnis moTxovniT, yo-veli maRali xelSemkvreli mxare warmoadgens gan-martebas, Tu ra gziT uzrunvelyofs misi Sidasaxel-mwifoebrivi samarTali konvenciis nebismieri debu-lebis efeqtian ganxorcielebas.

muxli 53

adamianis aRiarebul uflebaTa uzrunvelyofa

am konvenciis arc erTi debuleba ar unda ganimartos ise, rom man SezRudos an xelyos adamianis nebismieri ufleba da ZiriTadi Tavisufleba, romelTa uzrunve-lyofa SeiZleba nebismieri maRali xelSemkvreli mxa-ris kanonmdeblobiT an romelime sxva SeTanxmebiT, romlis monawilec is aris.

muxli 54

ministrTa komitetis uflebamosileba

am konvenciis arc erTi debuleba ar xelyofs minis-trTa komitetisaTvis evropis sabWos wesdebiT mi-niWebul uflebamosilebas.

Page 30: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�0

muxli 55

davebis mogvarebis sxva saSualebaTa uaryofa

Tu sxva ram ar aris gaTvaliswinebuli specialuri Se-TanxmebiT, maRali xelSemkvreli mxareebi Tanxmde-bian, rom isini ar isargebleben maT Soris moqmedi xelSekrulebebiT, konvenciebiTa da deklaraciebiT, raTa am konvenciis ganmartebasTan an gamoyenebasTan dakavSirebuli dava, saCivris wardgenis gziT, gan-saxilvelad dauqvemdebaron mogvarebis sxva saSuale-bebs, garda am konvenciiT gaTvaliswinebulisa.

muxli 56

teritoriuli gamoyeneba

1. konvenciis ratificirebisas an SemdgomSi, nebismier dros, evropis sabWos generaluri mdivnisadmi Se-tyobinebis meSveobiT, yovel saxelmwifos SeuZlia ganacxados, rom winamdebare konvencia, am muxlis me-4 punqtis gaTvaliswinebiT, vrceldeba mis yvela an romelime teritoriaze, romlis saerTaSoriso urTierTobebzec is aris pasuxismgebeli.

2. SetyobinebaSi miTiTebul teritoriaze an teri-toriebze konvencia gavrceldeba evropis sabWos generaluri mdivnis mier am Setyobinebis miRebis Semdeg ocdameaTe dRidan.

3. Tumca aseT teritoriebze konvenciis debulebaTa gamoyeneba moxdeba adgilobrivi moTxovnebis sa-Tanadod gaTvaliswinebiT.

4. yovel saxelmwifos, romelmac gancxadeba gaake-Ta am muxlis 1-li punqtis Sesabamisad, Semdgom-Si, nebismier dros, gancxadebaSi miTiTebuli er-

Page 31: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�1

Ti an ramdenime teritoriis mimarT SeuZlia gana-cxados, rom is aRiarebs sasamarTlos uflebamo-silebas, miiRos ganacxadebi fizikuri pirebisagan, arasamTavrobo organizaciebis Tu calkeul pir-Ta jgufebisagan, rogorc es gaTvaliswinebulia konvenciis 34-e muxliT.

muxli 57daTqmebi

1. am konvenciis xelmoweris an ratificirebis sige-lis deponirebisas, nebismier saxelmwifos SeuZlia gaakeTos daTqma konvenciis romelime konkretuli debulebis mimarT, Tu mis teritoriaze am dros mo-qmedi romelime kanoni ar Seesabameba am debulebas. zogadi xasiaTis daTqmebi am muxliT dauSvebelia.

2. am muxlis safuZvelze gakeTebuli nebismieri daTqma unda Seicavdes Sesabamisi kanonis mokled gadmocemas.

muxli 58denonsireba

1. maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia moaxdinos am konvenciis denonsireba mis mimarT konvenciis Za-laSi Sesvlis dRidan mxolod xuTi wlis gasvlis Semdeg da evropis sabWos generaluri mdivnisaTvis Setyobinebis gagzavnidan eqvsi Tvis gasvlis Se-mdeg. evropis sabWos generaluri mdivani acnobebs amis Sesaxeb sxva maRal xelSemkvrel mxareebs.

2. denonsireba ar aTavisuflebs Sesabamis maRal xelSe-mkvrel mxares am konvenciiT nakisri valdebulebebi-sagan iseTi qmedebisaTvis, romelic iwvevs am valde-bulebaTa SesaZlo darRvevas da romelic SeiZlebo-

Page 32: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�2

da mas Caedina denonsirebis ZalaSi Sesvlamde.

3. nebismieri maRali xelSemkvreli mxare, romelic wyvets evropis sabWos wevrobas, imave pirobebis Tanaxmad, verc konvenciis monawile mxare iqneba.

4. konvenciis denonsireba SeiZleba moxdes wina pun-qtebis debulebaTa Sesabamisad nebismieri teri-toriis mimarT, romelzec misi moqmedebis gavrce-leba gamocxadda 56-e muxlis safuZvelze.

muxli 59xelmowera da ratificireba

1. es konvencia Riaa xelmosawerad evropis sabWos we-vrebisaTvis. is eqvemdebareba ratificirebas. ra-tificirebis sigelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

2. winamdebare konvencia ZalaSi Sedis ratificire-bis aTi sigelis deponirebis Semdeg.

3. rac Seexeba im xelmomwer saxelmwifos, romelic SemdgomSi moaxdens konvenciis ratificirebas, konvencia misTvis ZalaSi Sedis ratificirebis si-gelis deponirebis dRidan.

4. evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evropis sabWos yvela wevrs konvenciis ZalaSi Ses-vlis Sesaxeb, im maRal xelSemkvrel mxareTa Tao-baze, romelTac moaxdines misi ratificireba da ratificirebis yvela sigelis deponirebis Se-saxeb, rac SeiZleba ganxorcieldes SemdgomSi.

Sesrulebulia romSi 1950 wlis 4 noembers, inglisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur teqstebad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evropis sabWos arqivSi. generaluri mdivani ugzavnis damow-mebul aslebs TiToeul xelmomwers.

Page 33: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis

damatebiTi oqmi

parizi, 1952 wlis 20 marti

qvemore xelmomweri mTavrobebi, romlebic arian evropis sabWos wevrebi,

SemarTulni arian, gadadgan nabijebi im garkveul uflebaTa da TavisuflebaTa koleqtiuri ganxorcie-lebis uzrunvelsayofad, romelTac ar moicavs romSi 1950 wlis 4 noembers xelmowerili adamianis ufleba-Ta da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis (Se-mdgomSi moxseniebulia rogorc `konvencia“) I Tavi da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1sakuTrebis dacva

yovel fizikur an iuridiul pirs aqvs Tavisi saku-TrebiT Seuferxebeli sargeblobis ufleba. mxolod sazogadoebrivi saWiroebisaTvis SeiZleba Camoer-Tvas vinmes Tavisi sakuTreba kanoniTa da saerTaSori-so samarTlis zogadi principebiT gaTvaliswinebul pirobebSi.

Page 34: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

amasTan, winare debulebebi aranairad ar akninebs saxelmwifos uflebas, gamoiyenos iseTi kanonebi, ro-melTac is aucileblad miiCnevs saerTo interese-bis Sesabamisad sakuTrebiT sargeblobis kontroli-saTvis, an gadasaxadebisa Tu mosakreblis an jarime-bis gadaxdis uzrunvelsayofad.

muxli 2ganaTlebis ufleba

aravis SeiZleba eTqvas uari ganaTlebis uflebaze. nebismieri funqciis ganxorcielebisas, romelsac saxelmwifo kisrulobs ganaTlebasa da swavlebas-Tan dakavSirebiT, is pativs scems mSobelTa uflebas, uzrunvelyon TavianTi religiuri da filosofiuri mrwamsis Sesabamisi ganaTleba da swavleba.

muxli 3Tavisufali arCevnebis ufleba

maRali xelSemkvreli mxareebi kisruloben valdebu-lebas, gonivruli periodulobiT Caataron Tavisufa-li arCevnebi faruli kenWisyriT iseT pirobebSi, ro-melic sakanonmdeblo organoebis arCevisas uzrunvel-yofs xalxis neba-survilis Tavisufal gamoxatvas.

muxli 4teritoriuli gamoyeneba

oqmis xelmowerisas Tu ratificirebisas, an Semdgom-Si, nebismier dros, yovel maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia, gancxadeba gaugzavnos evropis sabWos gene-ralur mdivans imis Sesaxeb, Tu ra farglebSi kisru-lobs is am oqmis debulebebis gavrcelebas gancxade-

Page 35: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

baSi miTiTebul im teritoriebze, romelTa saerTa-Soriso urTierTobebzec aris pasuxismgebeli.

yovel maRal xelSemkvrel mxares, romelmac gaagzavna gancxadeba wina punqtis Sesabamisad, SeuZlia, droga-moSvebiT gaagzavnos Semdegi gancxadeba romelime wina gancxadebaSi miTiTebul pirobebSi Sesworebebis Setanis an nebismieri teritoriis mimarT am oqmis de-bulebaTa gamoyenebis Sewyvetis Sesaxeb.

am muxlis Sesabamisad gakeTebuli gancxadeba ganixi-leba rogorc konvenciis 56-e muxlis 1-li punqtis Se-sabamisad wardgenili gancxadeba.

muxli 5konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li, me-2, me-3 da me-4 muxlebis debulebebi ganixileba rogorc konvenciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debuleba gamoiyeneba Sesabamisad.

muxli 6xelmowera da ratificireba

es oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevre-bisaTvis, romlebic arian konvenciis xelmomwerni. mi-si ratificireba moxdeba konvenciis ratificirebas-Tan erTad an mis Semdeg. oqmi ZalaSi Sedis ratifici-rebis aTi sigelis deponirebis Semdeg. im xelmomweri saxelmwifosaTvis, romelic SemdgomSi moaxdens kon-venciis ratificirebas, oqmi ZalaSi Sedis ratifici-rebis sigelis deponirebis dRidan.

ratificirebis sigelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan, romelic atyobinebs

Page 36: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

yvela wevrs im maRal xelSemkvrel mxareTa Taobaze, romelTac moaxdines oqmis ratificireba.

Sesrulebulia parizSi 1952 wlis 20 marts, inglisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur teqstebad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evropis sabWos arqivSi. generaluri mdivani ugzavnis damow-mebul aslebs TiToeul xelmomwer mTavrobas.

Page 37: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis

oqmi #4 im uflebaTa da TavisuflebaTa uzrunvelyofis Sesaxeb, romlebsac ar moicavs konvencia da misi

pirveli damatebiTi oqmi

strasburgi, 1963 wlis 16 seqtemberi

qvemore xelmomweri mTavrobebi, romlebic arian evropis sabWos wevrebi,

SemarTulni arian, gadadgan nabijebi im garkveul uflebaTa da TavisuflebaTa koleqtiuri ganxorcie-lebis uzrunvelsayofad, romelTac ar moicavs romSi 1950 wlis 4 noembers xelmowerili adamianis ufleba-Ta da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis (Se-mdgomSi moxseniebulia rogorc `konvencia“) I Tavi da 1952 wlis 20 marts parizSi xelmowerili pirveli da-matebiTi oqmis 1-li – me-3 muxlebi da

Tanxmdebian Semdegze:

Page 38: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

muxli 1

valauvalobis gamo Tavisuflebis aRkveTis akrZalva

aravis SeiZleba aRekveTos Tavisufleba mxolod imis gamo, rom ar Seswevs unari, Seasrulos saxelSekrule-bo valdebuleba.

muxli 2

mimosvlis Tavisufleba

1. yvelas, vinc kanonierad imyofeba saxelmwifos te-ritoriaze, aqvs ufleba am teritoriis fargleb-Si Tavisufali mimosvlisa da sacxovrebeli adgi-lis arCevis Tavisuflebisa.

2. yvela Tavisufalia, datovos nebismieri, maT Soris sakuTari, qveyana.

3. dauSvebelia am uflebaTa ganxorcielebaze raime SezRudvis daweseba, garda iseTi SemTxvevisa, ro-desac aseTi Careva xorcieldeba kanonis Sesabami-sad da aucilebelia demokratiul sazogadoebaSi erovnuli uSiSroebis an sazogadoebrivi usafr-Txoebis interesebisaTvis, sazogadoebrivi wes-rigis SesanarCuneblad, danaSaulis Tavidan asa-cileblad, janmrTelobis an moralis Tu sxvaTa uflebaTa da TavisuflebaTa dasacavad.

4. 1-li punqtiT gaTvaliswinebuli uflebebi gar-kveul raionebSi aseve SeiZleba daeqvemdebaros SezRudvebs, romlebic dawesebulia kanonis Sesa-bamisad da gamarTlebulia demokratiul sazoga-doebaSi sajaro interesebiT.

Page 39: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

muxli 3

moqalaqeTa gaZevebis akrZalva

1. aravin SeiZleba gaaZevon individualuri Tu kole-qtiuri RonisZiebis gamoyenebiT im saxelmwifos teritoriidan, romlis moqalaqec is aris.

2. aravis SeiZleba CamoerTvas im saxelmwifos teri-toriaze Sesvlis ufleba, romlis moqalaqec is aris.

muxli 4

ucxoelTa koleqtiuri gaZevebis akrZalva

ucxoelTa koleqtiuri gaZeveba akrZalulia.

muxli 5

teritoriuli gamoyeneba

1. oqmis xelmowerisas Tu ratificirebisas, an Semd-gomSi, nebismier dros, yovel maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia, gancxadeba gaugzavnos evropis sa-bWos generalur mdivans imis Sesaxeb, Tu ra far-glebSi kisrulobs is am oqmis debulebebis gavr-celebas gancxadebaSi miTiTebul im teritorieb-ze, romelTa saerTaSoriso urTierTobebzec aris pasuxismgebeli.

2. yovel maRal xelSemkvrel mxares, romelmac waradgina gancxadeba wina punqtis Sesabamisad, SeuZlia, drogamoSvebiT gaagzavnos Semdegi gan-cxadeba romelime wina gancxadebaSi miTiTebul pirobebSi Sesworebebis Setanis an nebismieri te-

Page 40: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�0

ritoriis mimarT am oqmis debulebaTa gamoyenebis Sewyvetis Sesaxeb.

3. am muxlis Sesabamisad gakeTebuli gancxadeba ga-nixileba rogorc konvenciis 56-e muxlis 1-li pun-qtis Sesabamisad wardgenili gancxadeba.

4. yoveli saxelmwifos teritoria, romlis mimarT es oqmi vrceldeba am saxelmwifos mier ratifi-cirebis an miRebis safuZvelze da is teritoria, romlis mimarTac es oqmi gamoiyeneba saxelmwifos mier am muxlis Sesabamisad gakeTebuli gancxade-bis ZaliT, ganixileba calke teritoriebad, saxel-mwifos teritoriis me-2 da me-3 muxlebSi mocemu-li ganmartebisaTvis.

5. nebismier saxelmwifos, romelmac gancxadeba ga-akeTa am muxlis 1-li an me-2 punqtebis Sesabami-sad, SemdgomSi, nebismier dros, gancxadebaSi mi-TiTebuli erTi an ramdenime teritoriis mimarT SeuZlia ganacxados, rom is aRiarebs sasamarT-los uflebamosilebas, miiRos ganacxadebi fiziku-ri pirebisagan, arasamTavrobo organizaciebisa Tu calkeul pirTa jgufebisagan am oqmis yvela an 1-l – me-4 nebismier muxlTan dakavSirebiT, rogorc es gaTvaliswinebulia konvenciis 34-e muxliT.

muxli 6

konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li, me-2, me-3, me-4 da me-5 muxlebis debulebebi ganixileba ro-gorc konvenciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debuleba gamoiyeneba Sesabamisad.

Page 41: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�1

muxli 7

xelmowera da ratificireba

1. es oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevre-bisaTvis, romlebic arian konvenciis xelmomwer-ni. misi ratificireba moxdeba konvenciis ratifi-cirebasTan erTad an mis Semdeg. oqmi ZalaSi Sedis ratificirebis aTi sigelis deponirebis Semdeg. im xelmomweri saxelmwifosaTvis, romelic SemdgomSi moaxdens konvenciis ratificirebas, oqmi ZalaSi Se-dis ratificirebis sigelis deponirebis dRidan.

2. ratificirebis sigelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan, romelic atyobinebs yvela wevrs im maRal xelSemkvrel mxareTa Taobaze, romelTac moaxdines oqmis ratificireba.

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic aRWurvilni arian saTanado uflebamosilebiT, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia strasburgSi 1963 wlis 16 seqtembers, inglisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur te-qstebad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evropis sabWos arqivSi. generaluri mdivani ugzavnis damowmebul aslebs TiToeul xelmomwer mTavrobas.

Page 42: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�2

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis

konvenciis

oqmi #6sikvdiliT dasjis gauqmebis Sesaxeb

strasburgi, 1983 wlis 28 aprili

1950 wlis 4 noembers romSi xelmowerili adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konven-ciis (SemdgomSi moxseniebulia rogorc `konvencia“) am oqmze xelmomweri evropis sabWos wevri saxel-mwifoebi

iTvaliswineben, rom evropis sabWos wevr ramdenime saxelmwifoSi ganxorcielebuli winsvla gamoxatavs sikvdiliT dasjis gauqmebis saerTo tendencias da

Tanxmdebian Semdegze:

Page 43: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

muxli 1sikvdiliT dasjis gauqmeba

sikvdiliT dasja gauqmebulia. ar SeiZleba, vinmes See-fardos sikvdiliT dasja an vinmes mimarT aRsruldes aseTi ganaCeni.

muxli 2sikvdiliT dasja omianobis dros

saxelmwifos SeuZlia, Tavis kanonmdeblobaSi gaiTva-liswinos sikvdiliT dasja omis an omis gardauvali safrTxis dros Cadenili qmedebebisaTvis; amgvari sas-jeli gamoiyeneba mxolod kanoniT dadgenil SemTxve-vebSi da misi debulebebis Sesabamisad. saxelmwifo ac-nobebs evropis sabWos generalur mdivans aseTi kano-nis Sesabamisi debulebebis Sesaxeb.

muxli 3gadaxvevis akrZalva

dauSvebelia konvenciis me-15 muxlis safuZvelze am oqmis debulebebidan gadaxveva.

muxli 4daTqmebis akrZalva

dauSvebelia konvenciis 57-e muxlis safuZvelze am oqmis debulebaTa mimarT daTqmebis gakeTeba.

muxli 5teritoriuli gamoyeneba

1. oqmis xelmoweris, misi ratificirebis, miRebis an damtkicebis sigelis deponirebis dros nebismier

Page 44: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

saxelmwifos SeuZlia gansazRvros teritoria an teritoriebi, romlebzec gavrceldeba es oqmi.

2. yovel saxelmwifos mogvianebiT, nebismier dros, SeuZlia, evropis sabWos generaluri mdivnisadmi gagzavnili gancxadebiT, gaavrcelos am oqmis ga-moyeneba gancxadebaSi gansazRvruli nebismieri sxva teritoriis mimarT. aseTi teritoriebis mi-marT oqmi ZalaSi Sedis generaluri mdivnis mier amgvari gancxadebis miRebidan momdevno Tvis pir-vel dRes.

3. wina ori punqtis Sesabamisad gakeTebuli nebismie-ri gancxadeba amgvar gancxadebaSi gansazRvruli nebismieri teritoriis mimarT SeiZleba ukan iqnes gatanili generaluri mdivnisadmi gagzavnili Se-tyobinebiT. gancxadebis ukan gatana ZalaSi Sedis generaluri mdivnis mier amgvari Setyobinebis mi-Rebis TariRidan momdevno Tvis pirvel dRes.

muxli 6konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li, me-2, me-3, me-4 da me-5 muxlebis debulebebi ganixileba ro-gorc konvenciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debuleba gamoiyeneba Sesabamisad.

muxli 7xelmowera da ratificireba

winamdebare oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevri saxelmwifoebisaTvis, romlebmac xeli moaweres konvencias. igi eqvemdebareba ratificirebas, miRebas an damtkicebas. evropis sabWos wevr saxelmwifos ar

Page 45: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

SeuZlia am oqmis ratificireba, miReba an damtkice-ba, Tu mas imavdroulad an manamde ar mouxdenia kon-venciis ratificireba. ratificirebis, miRebis an da-mtkicebis sigelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

muxli 8ZalaSi Sesvla

1. es oqmi ZalaSi Sedis mis savaldebulod aRiare-baze evropis sabWos xuTi wevri saxelmwifos mier me-7 muxlis debulebebis Sesabamisad Tanxmobis ga-moxatvidan momdevno Tvis pirvel dRes.

2. nebismieri wevri saxelmwifos mimarT, romelic SemdgomSi gamoxatavs Tanxmobas oqmis savaldebu-lod aRiarebaze, oqmi ZalaSi Sedis ratificire-bis, miRebis an damtkicebis sigelis deponirebis TariRidan momdevno Tvis pirvel dRes.

muxli 9depozitaris funqciebi

evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evro-pis sabWos wevr saxelmwifoebs:

a. nebismieri xelmoweris Sesaxeb;

b. ratificirebis, miRebis an damtkicebis nebis-mieri sigelis deponirebis Sesaxeb;

c. me-5 da me-8 muxlebis Sesabamisad, am oqmis Za-laSi Sesvlis TariRs;

d. am oqmTan dakavSirebuli nebismieri sxva aqtis, Setyobinebis an mimoweris Sesaxeb.

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic sa-

Page 46: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

Tanadod uflebamosilni arian, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia strasburgSi 1983 wlis 28 aprils, in-glisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur te-qstebad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evropis sabWos arqivSi. generaluri mdivani ugzavnis damowmebul aslebs TiToeul xelmomwer mTavrobas.

Page 47: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis

konvenciis

oqmi #7

strasburgi, 1984 wlis 22 noemberi

qvemore xelmomweri evropis sabWos wevri saxel-mwifoebi

SemarTulni arian, gadadgan Semdgomi nabijebi gar-kveul uflebaTa da TavisuflebaTa koleqtiuri ganxorcielebis uzrunvelsayofad romSi 1950 wlis 4 noembers xelmowerili adamianis uflebaTa da Zi-riTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis (SemdgomSi moxseniebulia rogorc `konvencia“) meSveobiT da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1ucxoelTa gaZevebasTan dakavSirebuli

proceduruli garantiebi

1. saxelmwifos teritoriaze kanonierad mcxovrebi ucxoeli ar SeiZleba gaaZevon, Tu ar iqna miRebu-

Page 48: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

li kanonis Sesabamisi gadawyvetileba, da ise, rom mas SeeZlos:

a. waradginos Tavisi gaZevebis sawinaaRmdego ar-gumentebi;

b. gadaasinjvinos Tavisi saqme; da

c. am uflebaTa gansaxorcieleblad wardges uflebamosili organos an am organos mier da-niSnuli erTi an ramdenime piris winaSe.

2. ucxoeli SeiZleba gaaZevon am muxlis 1-li punqtis a, b da c qvepunqtebis Sesabamisad Tavisi uflebe-bis ganxorcielebamde, rodesac aseTi gaZeveba au-cilebelia sazogadoebrivi wesrigis interese-bisaTvis an ganpirobebulia erovnuli uSiSroebis mosazrebebiT.

muxli 2sisxlis samarTlis saqmis gasaCivrebis ufleba

1. yvelas, vinc sasamarTlos mier msjavrdebulia sisxlis samarTlis danaSaulisaTvis, aqvs ufle-ba, misi msjavrdeba an misTvis daniSnuli sasje-li gadaasinjvinos zemdgomi instanciis sasamar-Tlos. am uflebis ganxorcieleba, im safuZvle-bis CaTvliT, romlebze dayrdnobiTac is SeiZle-ba ganxorcieldes, mowesrigebulia kanoniT.

2. am wesidan gamonaklisi dasaSvebia mcire mniSvne-lobis danaSaulTa mimarT, rogorc es gansazR-vrulia kanoniT, an rodesac Sesabamisi piri pir-veli instanciis wesiT gaasamarTla umaRlesi ins-tanciis sasamarTlom, an msjavri daedo mis mimarT gamotanili gamamarTlebeli ganaCenis gadasinjvis Sedegad.

Page 49: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

muxli 3kompensacia mcdari msjavrdebisaTvis

Tu saboloo gadawyvetilebiT piri msjavrdebulia sisxlis samarTlis danaSaulisaTvis da SemdgomSi misi es msjavrdeba gauqmda, an sasjelis moxdisagan is gaTavisu-flda, radgan axalma an axlad gamovlenilma garemoebe-bma cxadyo, rom marTlmsajuleba arajerovnad ganxor-cielda, da Tuki ar damtkicdeba, rom manamde ucnobi ga-remoebebis droulad aRmoCenis an gamovlenis Seferxeba mTlianad an nawilobriv amave piris mizeziT moxda, amgva-ri msjavrdebis gamo Sefardebuli sasjelisaTvis mas mie-kuTvneba kompensacia Sesabamis saxelmwifoSi moqmedi ka-nonis an damkvidrebuli praqtikis mixedviT.

muxli 4xelmeored gasamarTlebis an dasjis akrZalva

1. dauSvebelia sisxlis samarTlis wesiT piris xelmeored gasamarTleba an dasja erTi da ima-ve saxelmwifos iurisdiqciis farglebSi im dana-SaulisaTvis, romlisTvisac is erTxel ukve sa-bolood iqna gamarTlebuli an msjavrdebuli am saxelmwifos kanonmdeblobisa da sisxlis samarT-lis procesis Sesabamisad.

2. wina punqtis debulebebi xels ar uSlis saqmis war-moebis ganaxlebas mocemuli saxelmwifos kanon-mdeblobisa da sisxlis samarTlis procesis Sesaba-misad, Tuki arsebobs axali an axlad gamovlenili faqtebis mtkicebuleba, an, Tu wina samarTalwar-moeba ganxorcielda arsebiTi xarveziT, romelsac SeeZlo zegavlena moexdina saqmis Sedegze.

3. dauSvebelia konvenciis me-15 muxlis safuZvelze am muxlidan gadaxveva.

Page 50: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�0

muxli 5

meuRleTa Tanasworoba

meuRleebi sargebloben kerZosamarTlebrivi xasia-Tis Tanabari uflebebiTa da movaleobebiT erTmaneTs Soris da SvilebTan urTierTobaSi, daqorwinebis dros, qorwinebis ganmavlobaSi da misi Sewyvetis SemTxvevaSi. es muxli xels ar uSlis saxelmwifoebs, ganaxorcielon bavSvebis interesebisaTvis aucilebeli RonisZiebani.

muxli 6teritoriuli gamoyeneba

1. oqmis xelmowerisas an ratificirebis, miRebis an damtkicebis sigelis deponirebis dros yovel maRal xelSemkvrel mxares SeuZlia, gancxade-ba gaugzavnos evropis sabWos generalur mdivans imis Sesaxeb, Tu ra farglebSi kisrulobs is am oq-mis debulebebis gavrcelebas gancxadebaSi miTi-Tebul im teritoriebze, romelTa saerTaSoriso urTierTobebzec aris pasuxismgebeli.

2. nebismier saxelmwifos SemdgomSi, nebismier dros, SeuZlia, evropis sabWos generaluri mdivnisaTvis gagzavnili gancxadebiT ganavrcos am oqmis moqme-deba am gancxadebaSi gansazRvrul nebismier sxva teritoriaze. aseTi teritoriis mimarT oqmi Za-laSi Sedis generaluri mdivnis mier am gancxade-bis miRebis TariRidan orTviani vadis amowurvis Semdeg momdevno Tvis pirvel dRes.

3. wina ori punqtis Sesabamisad gakeTebuli nebismieri gancxadeba masSi gansazRvruli nebismieri terito-riis mimarT SeiZleba ukan iqnes gamotanili an Secvli-li generaluri mdivnisaTvis gagzavnili Setyobine-

Page 51: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�1

biT. gamotana an Secvla ZalaSi Sedis generaluri mdi-vnis mier amgvari Setyobinebis miRebis Semdeg orTvia-ni vadis amowurvidan momdevno Tvis pirvel dRes.

4. am muxlis Sesabamisad gakeTebuli gancxadeba ga-nixileba rogorc konvenciis 56-e muxlis 1-li pun-qtis Sesabamisad wardgenili gancxadeba.

5. nebismieri saxelmwifos teritoria, romlis mi-marT es oqmi vrceldeba am saxelmwifos mier ra-tificirebis an miRebis safuZvelze da TiToeuli teritoria, romlis mimarTac es oqmi gamoiyeneba saxelmwifos mier am muxlis Sesabamisad gakeTebu-li gancxadebis ZaliT, ganixileba calke terito-riebad, saxelmwifos teritoriis 1-l muxlSi mo-cemuli ganmartebisaTvis.

6. nebismier saxelmwifos, romelmac gancxadeba ga-akeTa am muxlis 1-li an me-2 punqtis Sesabami-sad, SemdgomSi, nebismier dros, gancxadebaSi mi-TiTebuli erTi an ramdenime teritoriis mimarT SeuZlia ganacxados, rom is aRiarebs sasamarT-los uflebamosilebas, miiRos ganacxadebi fiziku-ri pirebisagan, arasamTavrobo organizaciebisa Tu calkeul pirTa jgufebisagan am oqmis yvela an 1-l – me-5 nebismier muxlTan dakavSirebiT, rogorc es gaTvaliswinebulia konvenciis 34-e muxliT.

muxli 7

konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li – me-6 muxlebis debulebebi ganixileba rogorc konven-ciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debule-ba gamoiyeneba Sesabamisad.

Page 52: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�2

muxli 8xelmowera da ratificireba

winamdebare oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevri saxelmwifoebisaTvis, romlebmac xeli moaweres konvencias. igi eqvemdebareba ratificirebas, miRebas an damtkicebas. evropis sabWos wevr saxelmwifos ar SeuZlia am oqmis ratificireba, miReba an damtkice-ba, Tu mas imavdroulad an manamde ar mouxdenia kon-venciis ratificireba. ratificirebis, miRebis an da-mtkicebis sigelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

muxli 9ZalaSi Sesvla

1. es oqmi ZalaSi Sedis mis savaldebulod aRiareba-ze evropis sabWos Svidi wevri saxelmwifos mier me-8 muxlis debulebebis Sesabamisad Tanxmobis ga-moxatvis TariRidan orTviani vadis amowurvis Se-mdgom momdevno Tvis pirvel dRes.

2. nebismieri wevri saxelmwifos mimarT, romelic SemdgomSi gamoxatavs Tanxmobas oqmis savalde-bulod aRiarebaze, oqmi ZalaSi Sedis ratifici-rebis, miRebis an damtkicebis sigelis deponire-bis TariRidan orTviani vadis amowurvis Semdeg momdevno Tvis pirvel dRes.

muxli 10depozitaris funqciebi

evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evro-pis sabWos wevr saxelmwifoebs:

Page 53: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

a. nebismieri xelmoweris Sesaxeb;

b. ratificirebis, miRebis an damtkicebis nebis-mieri sigelis deponirebis Sesaxeb;

c. me-6 da me-9 muxlebis Sesabamisad, am oqmis Za-laSi Sesvlis TariRs;

d. am oqmTan dakavSirebuli nebismieri sxva aqtis, Setyobinebis an mimoweris Sesaxeb.

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic sa-Tanadod uflebamosilni arian, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia strasburgSi 1984 wlis 22 noembers, in-glisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur te-qstebad, erTaderT egzemplarad, romelic inaxe-ba evropis sabWos arqivSi. generaluri mdivani da-mowmebul aslebs ugzavnis evropis sabWos TiToeul wevr saxelmwifos.

Page 54: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis

konvenciis

oqmi #12

romi, 2000 wlis 4 noemberi

qvemore xelmomweri evropis sabWos wevri saxel-mwifoebi

iTvaliswineben ZiriTad princips, romlis Tanaxmad yvela adamiani Tanasworia kanonis winaSe da ufleba aqvs, Tanabrad iqnes kanoniT daculi;

SemarTulni arian, gadadgan Semdgomi nabijebi, raTa xeli Seuwyon yvela piris Tanasworobas diskrimina-ciis zogadi akrZalvis koleqtiuri ganxorcielebis gziT, romSi 1950 wlis 4 noembers xelmowerili ada-mianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis (SemdgomSi moxseniebulia rogorc „kon-vencia“) meSveobiT;

kvlav adastureben, rom diskriminaciis akrZalvis principi xels ar uSlis monawile saxelmwifoebs, ga-ataron RonisZiebebi, raTa xeli Seuwyon srul da efe-

Page 55: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

qtian Tanasworobas, im pirobiT, rom aseTi RonisZie-bebisaTvis arsebobs obieqturi da gonivruli gamar-Tleba da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1

diskriminaciis zogadi akrZalva

1. kanoniT dadgenili nebismieri uflebiT sargeb-loba uzrunvelyofilia yovelgvari diskrimina-ciis gareSe, ganurCevlad sqesis, rasis, kanis fe-ris, enis, religiis, politikuri an sxva Sexedule-bis, erovnuli an socialuri warmoSobis, erovnu-li umciresobisadmi kuTvnilebis, qonebis, daba-debis an sxva niSnisa.

2. dauSvebelia sajaro xelisuflebis mxridan vin-mes diskriminacia 1-l punqtSi aRniSnul romeli-me safuZvelze.

muxli 2

teritoriuli gamoyeneba

1. xelmoweris an ratificirebis, miRebis Tu damtki-cebis sigelis deponirebis dros nebismier saxel-mwifos SeuZlia gansazRvros teritoria an teri-toriebi, romelTa mimarTac es oqmi gamoiyeneba.

2. nebismier saxelmwifos mogvianebiT, nebismier dros, SeuZlia evropis sabWos generaluri mdi-vnisadmi gagzavnili gancxadebiT gaavrcelos am oqmis gamoyeneba gancxadebaSi gansazRvruli ne-bismieri sxva teritoriis mimarT. aseTi teri-

Page 56: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

toriis mimarT oqmi ZalaSi Sedis generaluri mdivnis mier amgvari gancxadebis miRebis Semdeg samTviani vadis amowurvidan momdevno Tvis pir-vel dRes.

3. wina ori punqtis Tanaxmad gakeTebuli nebismieri gancxadeba aseT gancxadebaSi gansazRvruli ne-bismieri teritoriis mimarT SeiZleba gamoTxo-vil iqnes an Seicvalos evropis sabWos genera-luri mdivnisaTvis gagzavnili SetyobinebiT. ga-moTxova an Secvla amoqmeddeba generaluri mdi-vnis mier amgvari Setyobinebis miRebis Semdeg samTviani vadis amowurvidan momdevno Tvis pir-vel dRes.

4. am muxlis Sesabamisad gakeTebuli gancxadeba ga-nixileba rogorc konvenciis 56-e muxlis 1-li pun-qtis Sesabamisad wardgenili gancxadeba.

5. nebismier saxelmwifos, romelmac gancxadeba ga-akeTa am muxlis 1-li an me-2 punqtis Sesabami-sad, SemdgomSi, nebismier dros, gancxadebaSi mi-TiTebuli erTi an ramdenime teritoriis mimarT SeuZlia ganacxados, rom is aRiarebs sasamarTlos uflebamosilebas, miiRos ganacxadebi fizikuri pirebisagan, arasamTavrobo organizaciebisa Tu calkeul pirTa jgufebisagan am oqmis yvela an 1-l nebismier muxlTan dakavSirebiT, rogorc es gaTvaliswinebulia konvenciis 34-e muxliT.

muxli 3

konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li da

Page 57: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

me-2 muxlebis debulebebi ganixileba rogorc konven-ciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debule-ba gamoiyeneba Sesabamisad.

muxli 4

xelmowera da ratificireba

es oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevri saxel-mwifoebisaTvis, romlebmac xeli moaweres konvencias. igi eqvemdebareba ratificirebas, miRebas an damtki-cebas. evropis sabWos wevr saxelmwifos ar SeuZlia am oqmis ratificireba, miReba an damtkiceba, Tu mas ima-vdroulad an manamde ar mouxdenia konvenciis rati-ficireba. ratificirebis, miRebis an damtkicebis si-gelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

muxli 5

ZalaSi Sesvla

1. es oqmi ZalaSi Sedis, me-4 muxlis debulebebis Se-sabamisad, evropis sabWos aTi wevri saxelmwifos mier maTTvis oqmis savaldebulod aRiareba-ze Tanxmobis gamoxatvis Semdeg samTviani vadis amowurvidan momdevno Tvis pirvel dRes.

2. nebismieri wevri saxelmwifos mimarT, romelic SemdgomSi gamoxatavs Tanxmobas savaldebulod aRiarebaze, oqmi ZalaSi Sedis ratificirebis, mi-Rebis an damtkicebis sigelis deponirebis Semdeg samTviani vadis amowurvidan momdevno Tvis pir-vel dRes.

Page 58: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

muxli 6

depozitaris funqciebi

evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evro-pis sabWos wevr saxelmwifoebs:

a. nebismieri xelmoweris Sesaxeb;

b. nebismieri ratificirebis, miRebis an damtki-cebis sigelis deponirebis Sesaxeb;

c. me-2 da me-5 muxlebis Sesabamisad, am oqmis Za-laSi Sesvlis TariRs;

d. am oqmTan dakavSirebuli nebismieri sxva qmede-bis, Setyobinebis an cnobis Sesaxeb.

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic sa-Tanadod uflebamosilni arian, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia romSi 2000 wlis 4 noembers, inglisur da frangul enebze, Tanabrad auTentur teqstebad, erTaderT egzemplarad, romelic inaxeba evropis sa-bWos arqivSi. generaluri mdivani damowmebul aslebs ugzavnis evropis sabWos TiToeul wevr saxelmwifos.

Page 59: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis

konvenciis

oqmi #13nebismier viTarebaSi sikvdiliT dasjis

gauqmebis Sesaxeb

vilniusi, 2002 wlis 3 maisi

qvemore xelmomweri evropis sabWos wevri saxel-mwifoebi

darwmunebulni arian, rom nebismieri adamianis sico-cxlis ufleba aris ZiriTadi Rirebuleba demokra-tiul sazogadoebaSi, da rom sikvdiliT dasjis gau-qmeba arsebiTia am uflebis dacvisa da yoveli adamia-nis waruvali Rirsebis sruli aRiarebisaTvis;

mosurneni, rom ganamtkicon romSi 1950 wlis 4 noem-bers adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciiT (SemdgomSi _ `konvencia“) uzrun-velyofili sicocxlis uflebis dacva;

aRniSnaven, rom konvenciis me-6 oqmi, romelic sikvdi-liT dasjis gauqmebas Seexeba da xelmowerilia stras-burgSi 1983 wlis 28 aprils, ar gamoricxavs sikvdi-

Page 60: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�0

liT dasjas omis an omis gardauvali safrTxis dros Cadenili qmedebebisaTvis;

SemarTulni arian, gadadgan bolo nabijebi sikvdiliT dasjis yvela viTarebaSi gasauqmeblad da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1sikvdiliT dasjis gauqmeba

sikvdiliT dasja gauqmebulia. ar SeiZleba vinmes See-fardos sikvdiliT dasja an vinmes mimarT aseTi gana-Cenis aRsruleba.

muxli 2gadaxvevis akrZalva

dauSvebelia konvenciis me-15 muxlis safuZvelze am oqmis debulebebidan gadaxveva.

muxli 3daTqmebis akrZalva

dauSvebelia konvenciis 57-e muxlis safuZvelze am oqmis debulebaTa mimarT daTqmebis gakeTeba.

muxli 4teritoriuli gamoyeneba

1. oqmis xelmoweris, misi ratificirebis, miRebis an damtkicebis sigelis deponirebis dros nebismier saxelmwifos SeuZlia gansazRvros teritoria an teritoriebi, romlebzec gavrceldeba es oqmi.

Page 61: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�1

2. nebismier saxelmwifos mogvianebiT, nebismier dros, SeuZlia, evropis sabWos generaluri mdi-vnisadmi gagzavnili gancxadebiT gaavrcelos am oqmis gamoyeneba gancxadebaSi gansazRvruli ne-bismieri sxva teritoriis mimarT. aseTi terito-riebis mimarT oqmi ZalaSi Sedis generaluri mdi-vnis mier amgvari gancxadebis miRebidan momdevno Tvis pirvel dRes.

3. wina ori punqtis Sesabamisad gakeTebuli nebismie-ri gancxadeba amgvar gancxadebaSi gansazRvruli nebismieri teritoriis mimarT SeiZleba ukan iqnes gatanili generaluri mdivnisadmi gagzavnili Se-tyobinebiT. gancxadebis ukan gatana ZalaSi Sedis generaluri mdivnis mier amgvari Setyobinebis mi-Rebis TariRidan 3 Tvis gasvlis Semdeg momdevno Tvis pirvel dRes.

muxli 5konvenciasTan mimarTeba

maRal xelSemkvrel mxareebs Soris am oqmis 1-li, me-2, me-3 da me-4 muxlebis debulebebi ganixileba rogorc konvenciis damatebiTi muxlebi da konvenciis yvela debuleba gamoiyeneba Sesabamisad.

muxli 6xelmowera da ratificireba

es oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos wevri saxel-mwifoebisaTvis, romlebmac xeli moaweres konvencias. igi eqvemdebareba ratificirebas, miRebas an damtki-cebas. evropis sabWos wevr saxelmwifos ar SeuZlia am oqmis ratificireba, miReba an damtkiceba, Tu mas ima-

Page 62: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�2

vdroulad an manamde ar mouxdenia konvenciis rati-ficireba. ratificirebis, miRebis an damtkicebis si-gelebis deponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

muxli 7ZalaSi Sesvla

1. es oqmi ZalaSi Sedis mis savaldebulod aRiareba-ze evropis sabWos aTi wevri saxelmwifos mier me-6 muxlis debulebebis Sesabamisad Tanxmobis gamoxa-tvis TariRidan sami Tvis Semdgom momdevno Tvis pirvel dRes.

2. nebismieri wevri saxelmwifos mimarT, romelic SemdgomSi gamoxatavs Tanxmobas oqmis savaldebu-lod aRiarebaze, oqmi ZalaSi Sedis ratificire-bis, miRebis an damtkicebis sigelis deponirebis TariRidan sami Tvis Semdgom momdevno Tvis pir-vel dRes.

muxli 8depozitaris funqciebi

evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evro-pis sabWos wevr saxelmwifoebs:

a. nebismieri xelmoweris Sesaxeb;

b. ratificirebis, miRebis an damtkicebis nebis-mieri sigelis deponirebis Sesaxeb;

c. me-4 da me-7 muxlebis Sesabamisad, am oqmis Za-laSi Sesvlis TariRs;

d. am oqmTan dakavSirebuli nebismieri sxva aqtis, Setyobinebis an mimoweris Sesaxeb.

Page 63: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic sa-Tanadod uflebamosilni arian, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia vilniusSi 2002 wlis 3 maiss, ingli-sur da frangul enebze, Tanabrad auTentur teqste-bad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evro-pis sabWos arqivSi. evropis sabWos generaluri mdi-vani ugzavnis damowmebul aslebs evropis sabWos Ti-Toeul wevr saxelmwifos.

Page 64: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis

konvenciis

oqmi #14 konvenciis sazedamxedvelo sistemaSi

Sesworebebis Setanis Sesaxeb

strasburgi, 2004 wlis 13 maisi

preambula

romSi 1950 wlis 4 noembers xelmowerili adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konven-ciis (SemdgomSi – `konvencia“) am oqmis xelmomweri evropis sabWos wevri saxelmwifoebi

mxedvelobaSi iReben romSi 2000 wlis 3-4 noembers adamianis uflebaTa Sesaxeb evropis saxelmwifoebis ministrTa konferenciaze miRebul #¹1 rezoluciasa da deklaracias;

mxedvelobaSi iReben 2001 wlis 8 noembers, 2002 wlis 7 noembersa da 2003 wlis 15 maiss ministrTa komite-tis mier 109-e, 111-e da 112-e Sesabamis sesiebze miRe-bul deklaraciebs;

Page 65: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

mxedvelobaSi iReben 2004 wlis 28 aprils evropis sa-bWos saparlamento asambleis mier miRebul #¹ 251 (2004) daskvnas;

aRniSnaven ZiriTadad adamianis uflebaTa evropu-li sasamarTlosa da evropis sabWos ministrTa ko-mitetis samuSao datvirTvis zrdis gaTvaliswine-biT, sazedamxedvelo sistemis efeqtianobis xangr-Zlivi droiT SenarCunebisa da gaumjobesebisaTvis garkveuli konvenciis debulebebis Sesworebis ga-daudebel aucileblobas;

kerZod, iTvaliswineben imis uzrunvelyofis auci-leblobas, rom sasamarTlom kvlavac SeZlos evropa-Si adamianis uflebaTa dacvaSi wamyvani rolis Sesru-leba da

Tanxmdebian Semdegze:

muxli 1konvenciis 22-e muxlis me-2 punqti amoRebulia.

muxli 2konvenciis 23-e muxli unda Seswordes da Camoyalib-des Semdegnairad:

`muxli 23uflebamosilebis vadebi da Tanamdebobidan

gaTavisufleba

1. mosamarTleebs irCeven 9 wlis vadiT. ar SeiZleba maTi xelaxali arCeva.

2. mosamarTleTa uflebamosilebis vada iwureba, rodesac isini miaRweven 70 wlis asaks.

Page 66: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

3. Tanamdebobaze mosamarTleebi rCebian maT Secvla-mde. Tumca isini agrZeleben im saqmeTa ganxilvas, romlebic uflebamosilebis vadis amowurvamde hqondaT warmoebaSi.

4. arc erTi mosamarTle ar SeiZleba gaTavisufl-des Tanamdebobidan, Tu sxva mosamarTleebi xmebis ori mesamedis umravlesobiT ar gadawyveten, rom igi aRar akmayofilebs wayenebul moTxovnebs.“

muxli 3konvenciis 24-e muxli amoRebulia.

muxli 4konvenciis 25-e muxli unda gaxdes 24-e muxli, misi te-qsti ki Seswordes da Camoyalibdes Semdegnairad:

`muxli 24samdivno da momxseneblebi

1. sasamarTlos aqvs samdivno, romlis funqciebi da organizacia dadgenilia sasamarTlos reglamen-tiT.

2. mosamarTlis mier saqmis erTpirovnulad ganxilvi-sas sasamarTlos exmarebian momxseneblebi, romle-bic TavianT uflebamosilebas axorcieleben sasamarTlos Tavmjdomaris zedamxedvelobiT. isi-ni sasamarTlos samdivnos TanamSromlebi arian.“

muxli 5konvenciis 26-e muxli unda gaxdes 25-e muxli (`sasamar-Tlos plenaruli sxdoma“), misi teqsti ki Seswordes

Page 67: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

Semdegnairad:

1. d punqtis bolos mZime unda Seicvalos wertil-mZimiT da sityva `da“ amoRebul iqnes.

2. e punqtis bolos wertili unda Seicvalos wer-til-mZimiT.

3. unda daematos axali f punqti, romelic Semdegnai-rad unda Camoyalibdes:

`f waradgens nebismier moTxovnas 26-e muxlis me-2 punqtis safuZvelze.“

muxli 6konvenciis 27-e muxli gaxdeba 26-e muxli, xolo misi teqsti unda Seswordes da Camoyalibdes Semdegnai-rad:

`muxli 26 saqmis erTpirovnulad ganmxilveli mosamarTle,

komitetebi, palatebi da didi palata

1. sasamarTloSi wardgenil saqmeebs ganixilavs mo-samarTle erTpirovnulad, komitetebi sami mo-samarTlis SemadgenlobiT, palatebi Svidi da di-di palata Cvidmeti mosamarTlis SemadgenlobiT. sasamarTlos palatebi qmnian komitetebs gansazR-vruli vadiT.

2. plenarul sxdomaze sasamarTlos TxovniT minis-trTa komitets SeuZlia, erTsulovani gadawyve-tilebiTa da gansazRvruli vadiT xuT wevramde Seamciros mosamarTleTa raodenoba palatebSi.

3. Tu mosamarTle erTpirovnulad ixilavs saqmes, mas ar SeuZlia ganixilos ganacxadi im maRali xelSe-

Page 68: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

mkvreli saxelmwifos winaaRmdeg, saidanac es mo-samarTle iqna arCeuli.

4. mosamarTle, romelic arCeulia Sesabamisi maRa-li xelSemkvreli saxelmwifodan, monawileobs palatisa da didi palatis sxdomebSi, rogorc ex officio wevri. Tu aseTi mosamarTle ar aris, an ver monawileobs mocemuli saqmis ganxilvaSi, mo-samarTlis uflebamosilebas axorcielebs piri, romelsac irCevs sasamarTlos Tavmjdomare am mxaris mier winaswar warmodgenili siidan.

5. did palatas agreTve Seadgenen: sasamarTlos Ta-vmjdomare, Tavmjdomaris moadgileebi, palate-bis Tavmjdomareebi da sasamarTlos reglamen-tis Sesabamisad SerCeuli sxva mosamarTleebi. ro-desac saqme gansaxilvelad gadaecema did palatas 43-e muxlis safuZvelze, didi palatis sxdoma-Si monawileobas ver miiRebs gadawyvetilebis ga-momtani palatis verc erTi mosamarTle, garda pa-latis Tavmjdomarisa da mosamarTlisa im saxel-mwifodan, romelic mxarea mocemul saqmeSi.“

muxli 7axali 26-e muxlis Semdeg konvenciaSi Setanil unda iqnes axali 27-e muxli, romelic Camoyalibdeba Se-mdegnairad:

`muxli 27saqmis erTpirovnulad ganmxilveli mosamarTlis

uflebamosileba

1. saqmis erTpirovnulad ganmxilvel mosamarT-les SeuZlia gamoacxados dauSveblad, an amori-

Page 69: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

cxos sasamarTlos gansaxilvel saqmeTa nusxidan 34-e muxlis Sesabamisad wardgenili individualu-ri ganacxadi, Tu ganCinebis miReba SesaZlebelia saqmis Semdgomi ganxilvis gareSe.

2. aseTi ganCineba sabolooa.

3. Tu saqmis erTpirovnulad ganmxilveli mosamar-Tle ar gamoacxadebs ganacxads dauSveblad an ar amoricxavs mas, maSin man unda waradginos is komi-tetSi an palataSi Semdgomi ganxilvisaTvis.“

muxli 8konvenciis 28-e muxli unda Seswordes da Camoyalib-des Semdegnairad:

`muxli 28 komitetebis uflebamosileba

1. 34-e muxlis safuZvelze wardgenil ganacxadTan mimarTebiT, komitets SeuZlia, erTsulovnad

a. gamoacxados is dauSveblad an amoricxos gan-saxilvel saqmeTa nusxidan, Tu ganCinebis miReba SesaZlebelia saqmis Semdgomi ganxilvis gareSe; an

b. gamoacxados is daSvebulad da, amave dros, ga-moitanos gadawyvetileba saqmis arsebiTi mxaris Sesaxeb, Tu saqmis ZiriTadi sakiTxi, konvenciis an oqmebis ganmartebasa Tu gamoyenebasTan daka-vSirebiT, ukve gadawyvetilia sasamarTlos mier myarad dadgenili precedentuli samarTliT.

2. 1-li punqtis safuZvelze gamotanili ganCineba da gadawyvetileba sabolooa.

3. Tu Sesabamisi maRali xelSemkvreli saxelmwifo-

Page 70: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�0

dan arCeuli mosamarTle ar aris komitetis wevri, komitets SeuZlia, samarTalwarmoebis nebismier etapze miiwvios es mosamarTle komitetSi erT-er-Ti wevris adgilis dasakaveblad, yvela Sesabami-si faqtoris gaTvaliswinebiT, maT Soris, sadavod xdida Tu ara mxare 1-li b punqtiT gansazRvruli proceduris gamoyenebas.~

muxli 9

konvenciis 29-e muxli unda Seswordes Semdegnairad:

1. 1-li punqti unda Seswordes da Camoyalibdes amgvarad:

`Tu ganCineba ar aris miRebuli 27-e an 28-e muxlis safuZvelze, an gadawyvetileba ar aris gamotani-li 28-e muxlis safuZvelze, palata iRebs ganCine-bas 34-e muxlis Tanaxmad wardgenil individualur ganacxadTa dasaSvebobisa da arsebiTad ganxilvis Sesaxeb. ganCineba dasaSvebobis Sesaxeb SeiZleba miRebul iqnes calke.“

2. me-2 punqtis bolos unda daematos axali winadade-ba, romelic Camoyalibdeba Semdegnairad:

`ganCineba dasaSvebobis Sesaxeb miiReba calke, Tu, gamonaklis SemTxvevebSi, sasamarTlo sxvagvarad ar gadawyvets.~

3. me-3 punqti amoRebulia.

muxli 10konvenciis 31-e muxli unda Seswordes Semdegnairad:

1. a punqtis bolos amoRebul unda iqnes sityva `da~.

Page 71: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�1

2. b punqti unda gaxdes c punqti da unda Caematos axali b punqti, romelic Camoyalibdeba Semdeg-nairad:

„b iRebs gadawyvetilebas ministrTa komitetis mier 46-e muxlis me-4 punqtis safuZvelze sasamarTlo-saTvis gadacemul sakiTxebTan dakavSirebiT; da~.

muxli 11konvenciis 32-e muxli unda Seswordes Semdegnairad:

1-li punqtis bolos mZime da ricxvi 46 unda Cais-vas ricxv 34-is Semdeg.

muxli 12konvenciis 35-e muxlis me-3 punqti unda Seswordes da Camoyalibdes Semdegnairad:

`3. sasamarTlo dauSveblad acxadebs 34-e muxlis safuZvelze wardgenil nebismier individualur ganacxads, Tu miiCnevs, rom:

a. ganacxadi SeuTavsebelia konvenciasa da misi oqmebis debulebebTan, aSkarad dausabuTebe-lia, an sasamarTlosaTvis mimarTvis uflebis borotad gamoyenebaa, an

b. ganmcxadebels ar miadga mniSvnelovani zia-ni da konvenciasa da TandarTul oqmebSi gan-sazRvrul adamianis uflebaTa pativiscema ar moiTxovs ganacxadis arsebiTad ganxilvas. amasTanave, ar SeiZleba am safuZvelze iseTi saqmis ukugdeba, romelic saTanadod ar gan-xilula Sidasaxelmwifoebrivi sasamarTlos mier.“

Page 72: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

�2

muxli 13konvenciis 36-e muxls boloSi unda daematos axali me-3 punqti, romelic Camoyalibdeba Semdegnairad:

`3. palatisa da didi palatis winaSe wardgenil yvela saq-mesTan dakavSirebiT, evropis sabWos adamianis ufle-baTa komisars SeuZlia werilobiTi komentarebis wardgena da monawileobis miReba saqmis mosmenaSi.“

muxli 14konvenciis 38-e muxli unda Seswordes da Camoyalib-des Semdegnairad:

`muxli 38 saqmis ganxilva

sasamarTlo saqmes ganixilavs mxareTa warmomadgen-lebTan erTad da, saWiroebis SemTxvevaSi, awarmoebs gamoZiebas, romlis efeqtianad warmarTvisaTvis Sesa-bamisi saxelmwifoebi mas uzrunvelyofen yvela auci-lebeli saSualebiT.“

muxli 15konvenciis 39-e muxli unda Seswordes da Camoyalib-des Semdegnairad:

`muxli 39 morigeba

1. samarTalwarmoebis nebismier etapze sasamarTlos SeuZlia SesTavazos dainteresebul mxareebs Tavi-si samsaxuri saqmeze morigebis misaRwevad, konven-ciasa da mis oqmebSi gansazRvrul adamianis ufle-baTa pativiscemis safuZvelze.

Page 73: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

2. 1-li punqtis Sesabamisad warmarTuli procedura konfidencialuria.

3. Tu miRweulia morigeba, sasamarTlo saqmes amori-cxavs saqmeTa nusxidan ganCinebis gziT, romelic Semoifargleba faqtebisa da miRweuli SeTanxme-bis mokled gadmocemiT.

4. es ganCineba gadaecema ministrTa komitets, rome-lic zedamxedvelobs ganCinebaSi aRniSnuli mori-gebis pirobebis aRsrulebas.“

muxli 16konvenciis 46-e muxli unda Seswordes da Camoyalib-des Semdegnairad:

`muxli 46 sasamarTlos gadawyvetilebis savaldebulo

Zala da aRsruleba

1. maRali xelSemkvreli mxareebi kisruloben valde-bulebas, daemorCilon sasamarTlos saboloo ga-dawyvetilebas nebismier saqmeze, romlis mxaree-bic isini arian.

2. sasamarTlos saboloo gadawyvetileba gadaece-ma ministrTa komitets, romelic zedamxedvelobs mis aRsrulebas.

3. Tu ministrTa komiteti miiCnevs, rom sasamarTlos saboloo gadawyvetilebiT aRsrulebis zedamxed-velobas xeli eSleba gadawyvetilebis ganmarte-bis problemis gamo, mas SeuZlia, saqme waradginos sasamarTloSi ganmartebis misaRebad. wardgenis Sesaxeb gadawyvetilebis misaRebad saWiroa komi-tetis uflebamosil warmomadgenelTa xmebis ori-mesamedis umravlesoba.

Page 74: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

4. Tu ministrTa komiteti miiCnevs, rom maRali xel-Semkvreli mxare uars acxadebs, daemorCilos sasamarTlos saboloo gadawyvetilebas nebismier saqmeze, romlis mxarec is aris, komitets, am mxa-risaTvis formaluri Setyobinebis Semdeg da ko-mitetis uflebamosili warmomadgenlebis xmaTa orimesamedis umravlesobiT, SeuZlia warudginos sasamarTlos sakiTxi, Seasrula Tu ara am mxarem 1-li punqtiT gaTvaliswinebuli valdebuleba.

5. Tu sasamarTlo daadgens 1-li punqtis darRve-vas, is waradgens saqmes ministrTa komitetSi ga-satarebel RonisZiebaTa gansaxilvelad, xolo Tu sasamarTlo ver daadgens 1-li punqtis darRvevas, is waradgens saqmes ministrTa komitetSi, romel-mac unda Sewyvitos saqmis ganxilva.“

muxli 17konvenciis 59-e muxli unda Seswordes Semdegnairad:

1. unda daematos me-2 punqti, romelic ase Camoyalibdeba:

`2. evropis kavSirs SeuZlia SeuerTdes am konven-cias.“

2. me-2, me-3 da me-4 punqtebi Sesabamisad unda gaxdes me-3, me-4 da me-5 punqtebi.

daskvniTi da gardamavali debulebebi

muxli 181. es oqmi Riaa xelmosawerad evropis sabWos we-

vri konvenciis xelmomweri saxelmwifoebisaTvis, romlebmac SeiZleba gamoxaton Tanxmoba oqmis savaldebulod aRiarebaze:

Page 75: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

a. xelmoweriT ratificirebisas, miRebisas an da-mtkicebisas daTqmis gareSe; an

b. xelmoweriT ratificirebis, miRebis an damt-kicebis pirobiT, romelsac mohyveba ratifi-cireba, miReba an damtkiceba.

2. ratificirebis, miRebis an damtkicebis sigelebis de-ponireba xdeba evropis sabWos generalur mdivanTan.

muxli 19es oqmi ZalaSi Sedis konvenciis yvela monawilis mier me-18 muxlis debulebebis Sesabamisad mis savaldebulod aRiarebaze Tanxmobis gamoxatvis TariRidan samTviani va-dis amowurvis Semdeg momdevno Tvis pirvel dRes.

Emuxli 20

1. am oqmis ZalaSi Sesvlis dRidan misi debulebebi gamoi-yeneba yvela ganacxadis mimarT, romelTa ganxilva mi-mdinareobs sasamarTlos mier, iseve rogorc sasamar-Tlos yvela gadawyvetilebis mimarT, romelTa aRsru-lebas zedamxedvelobs ministrTa komiteti.

2. am oqmis me-12 muxliT konvenciis 35-e muxlis me-3 pun-qtis b qvepunqtSi Camatebuli dasaSvebobis axali kri-teriumi ar gamoiyeneba im ganacxadebis mimarT, romle-bic daSvebulad gamocxadda am oqmis ZalaSi Sesvla-mde. am oqmis ZalaSi Sesvlidan 2 wlis ganmavlobaSi dasaSvebobis axali kriteriumebi SeiZleba gamoiyenon mxolod sasamarTlos palatebma da didma palatam.

muxli 21im mosamarTleTa uflebamosilebis vada, romlebic am oqmis ZalaSi Sesvlis dRisaTvis msaxuroben pir-

Page 76: ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენცია

��

veli vadiT, ipso jure unda gagrZeldes, raTa Seadgi-nos mTliani cxrawliani vada. sxva mosamarTleebi da-asruleben TavianT uflebamosilebis vadas, romelic ipso jure unda gagrZeldes 2 wliT.

muxli 22evropis sabWos generaluri mdivani atyobinebs evro-pis sabWos wevr saxelmwifoebs:

a. nebismieri xelmoweris Sesaxeb;

b. ratificirebis, miRebis an damtkicebis nebis-mieri sigelis deponirebis Sesaxeb;

c. me-19 muxlis Sesabamisad, am oqmis ZalaSi Ses-vlis TariRs;

d. am oqmTan dakavSirebuli nebismieri sxva aqtis, Setyobinebis an mimoweris Sesaxeb.

amis dasturad qvemore xelmomwerebma, romlebic saTa-nadod uflebamosilni arian, xeli moaweres am oqms.

Sesrulebulia strasburgSi 2004 wlis 13 maiss, ingli-sur da frangul enebze, Tanabrad auTentur teqste-bad, erTaderT egzemplarad, romelic daculia evro-pis sabWos arqivSi. evropis sabWos generaluri mdi-vani ugzavnis evropis sabWos TiToeul wevr saxel-mwifos damowmebul aslebs.