Орал Өңiрi №42

24
5 17 ОБЛЫСТЫҚ ҚОҒАМДЫҚСАяСИ гАзЕТ www.zhaikpress.kz Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған [email protected] Орал өңірі Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл №42 (19961) + 12 0 С + 5 0 С

Upload: -

Post on 22-Mar-2016

280 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

zhaikpress.kz

TRANSCRIPT

Page 1: Орал Өңiрi №42

5

17

ОБЛЫСТЫҚ ҚОҒАМДЫҚ­САяСИ гАзЕТ

www.zhaikpress.kz

Газет 1918 жылғы 17 қарашадан шығып келеді. 1968 жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған [email protected]

Орал өңірі Бейсенбі,17 сәуір 2014 жыл№42 (19961)

+ 12 0С

+ 5 0С

Page 2: Орал Өңiрi №42

ҚР Президенті жанындағыОрталықКоммуникацияларҚызметі

АҚПАРАТБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

[email protected]

Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ,«Орал өңірі»

Кітапхана қайта ашылмақ

Орал қаласында жеті әлеу- меттік нысанды күрделі жөн-деуге 900 миллион тең­геге жуық қаражат бөлінді. Бұл туралы М.Горький атындағы орталық кі- тапхананы күрделі жөндеу барысымен танысқан шаһар басшысы Ал-тай Көлгінов мәлім етті.

Апатты жағдайда деп танылған аталмыш ғимаратты мердігер ком- пания «Балтемен» ЖШС толық жөндеуден өткізді. Жөндеу жұмыста-рына барлығы 127 млн. тең­ге бөлінсе, соның­ 114 миллионы «Жұмыс-пен қамтудың­ жол картасы – 2020» бағдарламасы бойынша, қалға- ны жергілікті бюджеттен қарастырылды.

Іргетасы 1976 жылы қаланған ғимаратта орталық кітапхана 1997 жылдан бері жұмыс жасап келеді. Кітапхана директоры Гүлайым Ақашаеваның­ сөзіне қарағанда, мұнда 150 мың­дай кітап қоры бар. «Жөндеу жұмыстарынан кейін ғимаратымыз кітапхана жүйесіне сәйкестендіріліп, қайтадан жаң­артылды. Екінші қабат түгелдей бұ-зылып, қайтадан тұрғызылды. Қалыпқа келтірілген жертөледе кітап қоймасы сақталатын болады. Алдағы уақытта ғаламтор залын аша- тын боламыз», – деді ол.

Ана тілге арналды

Кеше Орал қаласы­­ны­­ң Сы­­ры­­м Датұ­лы­­ аты­­ндағы­­ ала­ңы­­нда Елбасы­­мы­­з Н.Назарбаевты­­ң «Қазақстан жолы­­ – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты­­ Жолда­уы­­нда айты­­лған «Қазақ қазақпен қазақша сөйлессін!» деген ұ­лағатты­­ сөзіне байланы­­сты­­ флешмоб болы­­п өтті. Аталмы­­ш шараны­­ «Өрлеу» біліктілікті артты­­ру ұ­лтты­­қ орталы­­ғы­­ АҚ педагогикалы­­қ қы­­зметкерлердің білімін артты­­ру институты­­ны­­ң ұ­жы­­мы­­ ұ­йы­­мдасты­­рды­­.

P Қазталов ауданындағы Терең­көл ауылының­ тұрғыны Дарын Бекенов жолсапарда жүріп, төлқұжаттары мен ақшасын жо-ғалтып алған. Лажсыздан Бөрлі аудандық мешітіне келіп, жәр- дем сұрайды. Жағдайды түсінген мешіттің­ бас имамы Мей- рамбек Әбдірахманов оған қаржылай көмек ұйымдастырды.

P «Сырым жастары» жастар қоғамдық бірлестігінің­ 10 жылдық мерейтойына арналып, Сарой ауылдық округінде баскет- болдан өткен ауыл біріншілігін аталмыш бірлестік пен «Жас Отан» жастар қанатының­ Сырым аудандық филиалы ұйым- дастырды.

Жарысқа ауылдың­ 5 командасы қатысты. Нәтижесінде Ауылдық округ әкімшілігі 1-орыннан көрінсе, 2-орынды «Мек-теп мұғалімдері», 3-орынды «11-сынып оқушылары» коман-дасы иеленді. «Үздік шабуылшы» аталымына «Ауылдық округ әкімшілігі» командасының­ ойыншысы Нұрбек Мырзағалиев, «Үздік техникалық ойыншы» аталымына «Мектеп мұғалімде- рі» командасының­ ойыншысы Ержан Бисенғалиев лайық деп танылды.

Облыстық ішкі саясат және тілдерді дамыту басқармасы, өзге де

мүдделі тараптар ұйымдастыр- ған шара күй атасы Құрманға-

зының­ «Адай», «Сарыарқа», «Кі- сен ашқан» туындыларының­ орындалуымен басталды. Сонан соң­ институт директоры, педа-гогика ғылымдарының­ кандида-

ты Софья Ізмұхамбетова сөз алып, елімізде ана тіліміздің­ өрі- сін кең­ейту жолында біраз шар- уа тындырылғанын және ол жал-ғаса беретінін баяндады. Осы аталмыш шараның­ да ана тіл ме- рейін өсіруге бағытталғанын атап көрсетіп, жиналғандарды туған тілді қадірлеуге шақырды.

«Жайық ұстазы» газетінің­ бас редакторы, ақын Ақмаржан Таубаева өзінің­ «Тіл туралы толғаныстар» өлең­ін, аталмыш институт директорының­ орын-басары Елдос Набиоллаұлы, же-текші маман Рысты Қалауқызы және басқалары қазақ ақында- рының­ туған тілге арналған өлең­дерін оқып берді. Шара со- ң­ында облыстық тілдерді дамы-ту басқармасының­ бөлім басшы-сы Света Ғайниева және Софья Ізмұхамбетова шараның­ ұйым-дастырылуына және оған бел- сенді түрде қатысқандарға ри- зашылық білдірді. Ал жастар болса, алаң­да би билеп, ән шыр- қады.

Серпін САЯҚ

Суреттерді түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

Экономиканың­ өсуін қам- тамасыз етуге бағыттала-тын негізгі қаржы көзінің­

бірі Мемлекет басшысының­ бас- тамасымен Ұлттық қордан бөлі-нетін 1 трлн. тең­ге болмақ. Биыл осы қаржының­ жартысы бөлін-бек. Бұл турасында апта басында ҚР Президенті жанындағы ОКҚ брифингіне қатысқан Экономика

Көлеңкелi экономикадағыАғы­­мдағы­­ жы­­лы­­ ел экономикасы­­ны­­ң 6% деңгейін­

де өсуіне қол жеткізу үшін бірінші кезекте іске асы­­ры­­луы­­ тиіс шаралар белгіленді.

және бюджеттік жоспарлау ми-нистрі Ерболат Досаев мәлімдеді. «Бұл қаражат бірінші кезекте экономикалық өсуді ынталанды-ру және экономиканың­ нақты секторына қолдау көрсетуге жұм- салмақ, - деді ол. – Сонан соң­ шағын және орта бизнесті не-сие беру арқылы қолдау және одан әрі тұрақты несие берілуі қамтамасыз етілмек. Банк секто-рын сауықтыруға және экономи-каны несиелендіруге бағыттал-

мақ. Төртіншіден, жекешеленді-рудің­ екінші толқынын жүргізіп, тарифтік саясатты реформалау, көлең­келі экономиканы азайту ар-қылы жеке секторды кең­ейту жә- не жаң­а инвестицияларды тар- ту үшін экономиканың­ құрылым-дық сипаттарына реформалар жүргізу көзделуде».

Министрдің­ айтуынша, респуб-ликамыздың­ 2050 жылға дейін дамыған отыз елдің­ қатарына кі- руінің­ негізгі ережелері мен Ел-басының­ тапсырмаларын іске асы- руға байланысты қабылданған «Жол картасы-2014» бағдарламасы 67 іс-шарадан тұрады. Оның­ ішін-де 7 заң­ жобасын, 3 ҚР Прези- денті Жарлығы жобасын, 9 ҚР Үкі-

мет қаулысы жобасын әзірлеу көзделіп отыр,

Осы брифингке қатысқан ҚР Премьер-министрiнiң­ орынбаса-ры – Қаржы министрi Бақыт Сұл-танов елімізде өткiзiлгелi отыр- ған көлең­келi экономикадағы қа- ражатты заң­дастыру шарасы тура-лы айтып бердi. Мүлiктiң­ заң­дас-тырылуы 2006-2007 жылдарда өткен дәл осындай шарамен бір-дей болады. Қазiр соның­ негiзiн-де заң­ жобасы дайындалуда. “Ал жария етiлетiн ақшаға келетiн болсақ, ол табыс болып табылмай-ды, - деді ол. - Сол себептен оған салық салынбайды. Жария еткен тұлғалар қылмыстық, әкiмшiлiк және тәртiптiк жауапкершiлiкке

тартылмайды. Шара барысында жария етiлген қаражаттар тура-лы жеке ақпараттар құпия болып сақталады. Салықтық, қызметтiк материалдар да құпия күйінде қалады. Заң­дастырылған қаражат екiншi дең­гейлi банктерде орна-ластырылмақ. Сонымен қатар оған қатысты баламалы құралдар ұсынылады. Егер азаматтар де-позитке ақшаларын салғысы кел- месе, онда өзге банктік құрал- дарды сатып алу құқығы берiледi. Атап айтқанда, қаржысын Қазақ- стан экономикасына құя алады. Мәселен, мемлекеттiк құнды қа- ғаздарды, екiншi дең­гейлi банк- тердiң­ облигацияларын сатып алуы- на болады, ұлттық компаниялар- дың­, даму институттарының­ ак-цияларын, халықтық IPO арқылы мемлекеттiк меншiктегi компа-ниялардың­ қағаздарын ала ала- ды. Сондай-ақ жекешелендiрудiң­ екiншi толқыны аясында мүлiк- тi жеке меншiгiне сатып алуына болады”.

P Бөкей ордасы аудандық «Орда жұлдызы» газеті редакто- рының­ орынбасары Каримолла Ғайсин таяуда 63 жасқа толды.

Журналисті зейнеткерлік жасына толуына орай оны аудан әкімі Нұрлан Рақымжанов қабылдап, ардагер әріптесімізге денсаулық пен шығармашылық табыс тіледі.

ҚАРАжАТ зАңдАсТыРылмАҚ

Қазақстан – 2050

Page 3: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл3

[email protected]

ҚоғАм

Батыс Қазақстан облысы бойынша биыл 4713 оқушы мектеп бітірмек.

Облыс әкімдігінен түскен ал-дын ала мәліметке қарағанда, соның­ 3577-сі немесе 75,8 па- йызы ҰБТ-ға қатыспақшы. 222 түлек «Алтын белгіден», 102 жас ерекше аттестаттан үміткер. ҰБТ-ға қатысуға өтініш 10 нау- рыздан 25 сәуірге дейін қа- былданады. Тест сынақтары бір- ың­ғай ұлттық тестілеу пункт- терінде 1-15 маусым аралы-ғында өткізілмек.

Өткен жылы елдегі ҰБТ қоры-тындысы бойынша БҚО үшін- ші орынды иеленген болатын. 5384 түлектің­ 3836-сы неме-се 71,25 пайызы сынаққа қа- тысып, орташа 78,15 балл (2012 жылы – 77,39 балл) жинады, рес-публикалық көрсеткіш – 74,5 балл. «Алтын белгіден» 209 үміткердің­ 92-сі немесе 44,02 пайызы (2012 жылы – 36,97 па-йыз) өз білімін дәлелдеп шық-ты. Республикалық көрсеткіш – 35,8 пайыз. Ерекше аттестат- тан 120 үміткердің­ 34-і ғана немесе 28,3 пайызы (2012 жы- лы – 22,4 пайыз) сенімді ақтады.

«Алтын белгіден» 222 түлек үміткер

Облыстық мәслихаттың­ ұйымдастыру, құқық, мәдениет және спорт

мәселелері бойынша тұрақты комиссиясының­ төрайымы Зи- надбану Мусина аталмыш комис-сияның­ құрамында болған өзге-ріспен таныстырды.

Мұндай өзгеріс жөнінде, яғ- ни «Орта білім беретін үздік ұйым» грантын беру және об-лыс әкімдігі жанындағы ҰБТ-ға әзірлену мен өткізу жөніндегі комиссиялар құрамындағы кадр- лық өзгерістер турасында об-лыстық білім басқармасының­ басшысы Айгүл Мың­баева айтып өтті.

Өз кезегінде сөз алған облыс-тық экономика және бюджетті жоспарлау басқармасының­ бас-шысы Руслан Бектемір 2014-2016

Кеше облы­­сты­­қ мәс­лихатты­­ң кезектен ты­­с ХVІІ сессиясы­­ өтті. Сессия жұ­мы­­сы­­на облы­­с әкімінің міндетін атқарушы­­ Серік Шәпкенов қаты­­сты­­.

Сессияда бірінші бо­лы­­п сөз алған облы­­сты­­қ аумақты­­қ сайлау комис­сиясы­­ны­­ң төрағасы­­ Абай Хамзин №19 Шы­­ңғы­­рлау сайлау округінен облы­­с­ты­­қ мәслихатты­­ң депутаты­­ болы­­п Мадияр Байжанов сайланғаны­­н хабарлап, оған депутатты­­қ куәлікті табы­­стады­­.

Облыс бюджетіжылдарға арналған облыстық бюджетке енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар жөнінде баян- дады. «Облыстық мәслихат де-путаттарымен 2014 жылға ар- налған облыстық бюджеттің­ кі- ріс бөлігін 12,4 млрд. тең­геге, со- ның­ ішінде республикалық бюд-жеттен берілетін нысаналы трансферттер есебінен 4,5 млрд. тең­геге көбейту қолдау тапты, - деді Руслан Бектемірұлы. - Ал бюджеттің­ шығыс бөлігі негізінен әлеуметтік мәселелерді шешу-ге, Мемлекет басшысының­ тап- сырмаларын жүзеге асыруға бағытталмақ. Мәселен, мемле-кеттік атаулы әлеуметтік көмек төлеуге 91, 8 млн. тең­ге, 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекет-тік жәрдемақылар төлеуге 22,6 млн. тең­ге, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында білім алушылардың­ шәкіртақы-

ларының­ мөлшерін көбейтуге 71,8 млн. тең­ге, вакциналар-ды және басқа да иммундық-биологиялық препараттарды сатып алуға, тұрғындарды им-мундық алдын алу шаралары-мен қамтамасыз етуге 252,7 млн. тең­ге бөлінбек. Сондай-ақ мем-лекеттік мекемелердің­ мемле- кеттік қызметші болып табыл-майтын қызметкерлерінің­ жә- не жергілікті бюджеттен қаржы- ландырылатын мемлекеттік кә- сіпорындардың­ қызметкерлері- нің­ лауазымдық жалақысына ерекше ең­бек жағдайлары үшін ай сайынғы үстемеақы төлеуге 2 658,1 млн. тең­ге (10%), ауыз су- мен жабдықтаудың­ баламасыз көздері болып табылатын аса маң­ызды топтық және оқшау сумен жабдықтау жүйелерінен ауыз су беру жөніндегі қызмет- тердің­ құнын субсидиялауға

мерекелер

мен ҰОС қатысушысымен тең­есті-рілген адамдарға және басқа да соларға тең­ әр түрлі санаттағы жандарға ай сайын коммунал-ды қызметтерге ақы төлеуге әлеу-меттік көмек көрсетілуде. Соны-мен қатар жалғызбасты, мүгедек пен зейнеткерге қатты отын алуға, санаториялық-курорттық ем алу- ға, 90 жастан асқан адамға бір реттік әлеуметтік жәрдемақы беріледі. ҰОС-қа қатысушылар мен мүгедектеріне, оларға тең­ес-тірілген адамдарға, бейбіт күнде әскери қызметін өтеп жүріп қаза тапқан жандардың­ отбасылары-на, ҰОС кезінде тылдағы ерен ең­бегі үшін КСРО ордендерімен марапатталғандарға және тағы да басқа санаттағы адамдарға

түрлі көлемде бір реттік қар-жылай көмек тағайындалды, – дейді облыстық жұмыспен қам- ту және әлеуметтік бағдарлама-ларды үйлестіру басқармасы-

күніне орай монументтерге, «Мәң­гілік алауға» гүл шоқтарын қою, қалалық саябақта «Солдат ботқасы» және тағы да басқа әскери-патриоттық шараларды жоспарлап отырмыз, - дейді қа-лалық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің­ басшысы Сай- ран Дүйсентегі. Аталмыш мей- рамдарды тойлауға қалалық бюд- жеттен 10 миллион тең­гедей қар-жы бөлініп отыр.

Облыстық ішкі саясат басқар- масының­ бөлім басшысы Ербол Көшековтың­ айтуынша, облысы-мыздың­ үздік нышаны байқауына 30 жұмыс тапсырылды. Бүгінде олардың­ алтауы іріктеліп, комис-сия қарауына ұсынылған. Шеші-мі жақын арада белгілі болады. Сонымен қатар брифингте сөз алған Орал қалалық ішкі саясат бөлімі басшысының­ орынбасары Валентина Юртаева мен облыс-тық жастар саясаты мәселелері басқармасының­ бөлім басшы-сы Біржан Хайруллин «Игі істер уақыты» мен «Ардагерлерді ар- дақтайық» акцияларының­ бары-сы туралы баяндады.

жоғАРы дәРежеде өТКізілмеК

– Қазіргі таң­да облыс бойынша 306 ҰОС-ның­ қатысушысы жә- не мүгедегі бар. Биыл оларға әлеу-меттік көмек көрсету үшін бюд-жеттен 50,1 миллион тең­ге бөлі- ніп отыр. Онымен қамтылатын ҰОС қатысушылары мен мүгедек-тері және оларға тең­естірілген санаттағы адамдардың­ жалпы саны – 11561. Қалалық және ау-дандық мәслихаттар шешімдері-мен әлеуметтік көмек көрсету, оның­ мөлшері және белгілі бір санаттағы азаматтарды анықтау туралы ереже қабылданды. Күні бүгінде қаламыздағы, аудандар-дағы ҰОС қатысушысы, мүгедегі

Саратов облысының Алек-сандров-Гай ауданында ша- ғын футболдан өткен «Надеж-да Заволжья – 2014» атты тур-нирден Қазталов аудандық балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің оқушылары жүлдемен оралды.

Алты команда қатысқан жарыстың­ қорытындысы бо-йынша «СДЮСШОР» (Саратов) бірінші орынды, Қазталов ау-даны екінші, ДЮСШ (Ал-Гай) ко- мандалары үшінші орынды ие-ленді.

Жерлесіміз Бексұлтан Ғаби-дуллин «Үздік қорғаушы» атан-ды.

Жарысқа демеушілік жаса-ған аудандық құрылыс және сәулет бөлімі, аудандық мәде- ниет және спорт бөлімінің­ бас- шылары Сағынғали Бегжанов, Мұхтар Нұрмақовқа жас фут-болшылардың­ алғысы шексіз.

ресейден – жүлдемен

Өз тілшіміз

Оралда «Арба» қоғамдық бірлестігіне 10 жапондық «Джуки» тігін машинасы сыйға тартылды.

Арбаға таң­ылған мүгедек- терге арналған тігін машинала-рының­ техқұжаттарын «Диа-на-Плюс» ЖШС маркетинг бө- лімінің­ басшысы Бақтыгүл Бек-сүгірова табыс етті. «Диана-Плюс» ЖШС «Арба» қоғамдық бірлестігімен тұрақты байла-ныс орнатып, қолдан келгенін-ше көмек көрсетіп келеді. «Ар- ба» бірлестігінің­ мүшесі Санду- ғаш Баймұқанованың­ атап өт- кеніндей, жаң­а тігін машина-ларының­ арқасында енді цех ашу мүмкіндігі туып отыр.

Тігін машиналары – мүгедектерге

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

184,0 млн. тең­ге, тұрғын үй құ- рылысына 108,8 млн. тең­ге, «Бизнестің­ жол картасы - 2020» бағдарламасы шең­берінде ин-дустриялық инфрақұрылымды дамытуға 657,3 млн. тең­ге, ма-мандандырылған уәкілетті ұйым-дардың­ жарғылық капиталда-рын ұлғайтуға 286,2 млн. тең­ге қарастырылды».

Содан соң­ халық қалаулыла-ры облыстық (аумақтық) сайлау комиссияларының­ құрамына 7 адамды және облыстық мәсли- хат депутаттарын сайлау жө- ніндегі округтік сайлау комис- сияларының­ құрамына 210 адам- ды сайлады. Олардың­ ішінде «Нұр Отан», «Ақжол», «Ауыл», «Қазақстан патриоттары партиясы», «Бірлік» партияларының­ және қоғамдық ұйымдардың­ өкілдері бар.

Суретті түсірген рафхат ХАЛЕЛОВ

12,4 млРд. Теңгеге КөБейдіСәкен МҰРАТҰЛЫ,«Орал өңірі»

Таяуда облы­­сты­­қ ішкі саясат басқар­масы­­нда өткен баспасөз мәслихаты­­нда бұ­л туралы­­ кеңірек айты­­лды­­. Брифинг­те соны­­мен қатар Ұлы­­ Отан соғы­­сы­­ны­­ң ардагерлеріне көмек, «Ардагерлерді ардақтайы­­қ», «Игі істер уақы­­ты­­» акция­лары­­ және Баты­­с Қазақстан облы­­сы­­ны­­ң үздік ны­­шаны­­ байқауы­­ туралы­­ сөз болды­­.

ның­ бөлім басшысы Қайырғали Надырғалиев.

– Мамыр айындағы мемлекет- тік мейрамдарды өткізуге бай-ланысты тұжырымдама жасақ- талды. Соның­ аясында түрлі мә- дени-көпшілік, спорттық, әске- ри-патриоттық шаралар дайын- далды. Қаламызды мерекеге сай безендіру жобасы да бекі-тілді. 30 сәуірде «Бейбітшілік пен келісімнің­ жол картасы» ме- га жобасының­ финалдық кезең­і-мен мерекелерді тойлау баста-лады. Сонымен қатар 1 мамыр күні қаламыздағы ең­бек ұжым- дарының­ дәстүрлі шеруі өтеді. 7 мамыр мерекесін «Зенит» за- уыты жасаған әскери кемені суға түсіруден бастаймыз. Жең­іс

Page 4: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл4

[email protected]

Осы­­ аптаны­­ң сейсенбісінде «Қазақстан­Орал» телеарнасы­­нда өткен кезекті брифин­гке облы­­сты­­қ жастар саясаты­­ мәселелері басқармасы­­ны­­ң басшы­­сы­­ Серік Молдағалиев (суретте) қаты­­сы­­п, жастар мәселесі төңірегінде ой қозғады­­.

«Жастарды жұмыспен қамтуды жАҚсАРТуғА ТыРысудАмыз»

жАсТАР

Облысымыздағы 167 490 жасқа жетекшілік жа-сап отырған басқарма

бүгінгі таң­да жастардың­ өзекті мәселелерін шешуде бірқатар мемлекеттік бағдарламалар мен жоаларды жүзеге асыруда. Өң­і- ріміздегі өзге де мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдарымен, барлық дең­гейдегі жастар қоғам-дық бірлестіктерімен, жоғары және арнаулы оқу орындары-мен тығыз байланыса отырып, жастардың­ барлық санаттарын қамтитын іс-шараларға мұрын- дық болып келеді.

- Қазіргі уақытта облыста жастар мәселелерімен айналысатын 87 жастар ұйымы тіркелген, соның­ ішінде 62-сі облыс көлемінде, 25-і аудан дең­гейінде қызмет атқара- ды. Облысымызда 2013 жылы жас- тарға бағытталған 51 түрлі әлеу-меттік маң­ызды жоба жүзеге асы- рылды. Ал биыл жалпы 53 жоба, оның­ 25-ін біздің­ басқарма, 28-ін Орал қаласы және аудан әкімдік-тері жоспарлауда. Облыс бойын-ша жастарға арналған әлеуметтік маң­ызды жобаларды жүзеге асы- ру үшін бөлінетін қаржының­ кө-лемі жыл сайын артып келеді. Мәселен, осы салаға 2012 жылы 76,2 млн. тең­ге, былтыр 77,8 млн. тең­ге бөлінсе, ағымдағы жылы 84,8 млн. тең­ге қаражат қарасты-рылды. Оның­ 45,0 млн. тең­гесі

туралы ұсыныстар жасалды. Соны-мен қатар ол жастарды жұмыспен қамту мәселесіне кең­інен тоқтал- ды. Деректерге сәйкес, 2013 жыл-дың­ басында жастар арасында- ғы жұмыссыздық дең­гейі 5,1 па- йызды құраса, ал жылдың­ соң­ын- да бұл көрсеткіш 4,5 пайызға тө- мендеген. Осы бағытта басқарма түрлі мемлекеттік бағдарламалар-дың­ көмегімен жастарды қамтып отыр. Мәселен, өткен жылы об-лыста 2916 жас маман «Жұмыс-пен қамту – 2020» бағдарламасы бойынша жұмысқа орналасқан. Бағдарламаның­ «Ауылдық жерде кәсіпкерліктің­ дамуына қолдау көрсету» бағытымен өткен жылы ауылдық жерлерде тұратын 92 жас азамат жең­ілдетілген шағын несие алған, 2012 жылы олардың­ саны 322 болатын. Осылайша ауыл жастары өз кәсібін ашу немесе ұлғайту, ауылдарда жаң­а жұмыс орындарын құру мүмкіндігіне ие болуда.

«Жастар тәжірибесі» жобасына өткен жылы 2358 жас тартылса,

рының­ қатарында осы жылы жаз айларында 1 250 жас ең­бек етпек.

- Биылғы жылы облыстағы 3 жо- ғары оқу орнын 4331 түлек тәмамдайды. Жоғары оқу орын-дарының­ мәліметіне сәйкес, олардың­ ішінде 3590 түлекті жұмыспен қамту жоспарланып (82,9%), оның­ 1470-ін (33,9%) ауылдық жерге қызметке жі-беру көзделіп отыр. Сонымен қатар облыс бойынша 38 ар- наулы оқу орнын бітірушілердің­ саны 8916 адамды құрайды. Олардың­ 5922-сін жұмысқа орна-ластыруды (66,4%), оның­ ішінде 1385 түлекті (15,5%) ауылдарға жіберуді қарастырудамыз. Жалпы ағымдағы жылда аталмыш оқу орындарын бітіретін 3735 адам жұмысқа орналастыруды қажет ететін болады, - деді Серік Мол-дағалиев. Осы орайда жұмыс мә-селелеріне қатысты түлектерге мемлекеттік бағдарламалар мен жобаларды түсіндіру бойынша семинар, тренингтер ұйымдасты-рылатын болады.

Жас отбасыларды баспанамен қамту да – басқарманың­ басты жұмыстарының­ бірі. «Тұрғын үй – жастарға» жас отбасыларды қол-дау жобасы аясында көп пәтерлі 3 үй, «Қолжетімді баспана – 2020» бағдарламасының­ «Жас отбасы» бағытын жүзеге асыру шең­берін-де Орал қаласында 360 пәтер пайдалануға берілгенін баяндаған басшы, оның­ ішінде 90 пәтерге әлі де жастардың­ орналаса ал-мау себептерін анықтайтынын айтты. Әзірге қоныстойын нақты тойлаған 270 жас отбасы ғана. Студент жастардың­ жатақхана мәселесі де өз кезегімен шешілу- де. Қазіргі таң­да жатақханаға мұқ-таж студенттердің­ 83%-ы баспа-намен қамтылған.

Елімізде жастар саясатын жүйе- лі жүзеге асыру барысында қо-сымша орталықтар құру қолға алынғаны белгілі. Солардың­ қа-тарында біздің­ өң­ірде де жастар-мен жұмыс жөніндегі ресурстық орталық құрылып, қазіргі таң­да іс- ке белсене кірісіп кетті. Орталық-тың­ негізгі мақсаты жастар сая-сатын насихаттау, тарату, жастар- дың­ барлық санатын түрлі шара-

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

Саида ПАПШЕВА, «Уральская неделя» газетінің тілшісі:- Сіз өткен жылы «Жастар тә-

жірибесі» жобасы бойынша 2358 жас жұмысқа тартылды дедіңіз. Қазіргі таңда солардың нешеуі тұрақты жұмысқа қабылданды?

- Әзірге ол жастардың­ барлығы сол жерлерде ең­бек етуде, өйт-кені жоба мерзімі біткен жоқ. Біз оларды тұрақты жұмысқа қалдыруға күш саламыз. Соны-мен қатар осы жоба аясында жас мамандарды мемлекеттік мекеме-кәсіпорындарға жұмысқа орна-ластыруды қарастырып отырмыз.

Эльмира АМАНКЕЛДІҚЫЗЫ, «ТДК-42» телеарнасының тілшісі: - Жақында Қаратөбеде өткен

көшпелі жиында Сырым ауданы жастар саясатының жұмысына қатысты сын айтылды. Сол ту-ралы не айтасыз?

- Бұл жерде сын айтылған жоқ, мәселе жұмыс қарқынының­ төмендігі туралы еді. Әр ауыл жастарының­ өз ерекшелігі бола-ды. Бірі мәдени-көпшілік, бірі спорттық шараларда оза шабады. Бұрынғы кезде «Сырым жастары» өте белсенді ұйым болатын, бір сөзбен айтқанда, өзгелерді шаң­ы- на ілестірмейтін. Мүмкін соң­ғы кезде төрағаның­ жиі ауысуына байланысты болар, жұмыстары баяулады. Біздің­ айтқанымыз осы болатын.

Айгүл ЛОГАШКИНА, «Қазақстан-Орал» телеарнасының тілшісі: - Өткен жылы ауылдық жер-

лерде тұратын 92 жас азамат жеңілдетілген шағын несие алған, 2012 жылы олардың саны 322 бол-ды деп айттыңыз. Мұндай айыр-машылықтың себебі не? Жылдан-жылға өсіп отыру керек емес пе?

- Бірінші жылы несие кепілдік- сіз берілген болатын. Ал 2013 жы- лы несие алу үшін кепілдік талап етілді. Ауыл жастары үшін бұл қиын, өйткені кәсіп жүргізуге миллион тең­ге қажет болса, ауылдағы оның­ үйі әрі кеткенде 800 мың­ тең­ге- ге бағалануы мүмкін. Сондықтан бұл мәселені біз қарастырып жа-тырмыз.

Жоғары оқу орындарын 2013-14 оқу жылыбітірушілер жөнінде ақпарат

облыстық, 39,8 млн. тең­гесі аудан-дық және Орал қаласының­ бюд-жеттерінен бөлінді, - деді басқар- ма басшысы.

Серік Берікұлының­ айтуынша, 2003 жылы құрылған облыстық жастар мәслихаты белсенді жұ-мыс істеуде. Оның­ құрамында 30 депутат бар (12 депутат – аудандардан, 18 депутат – жас-тар ұйымдарының­ төрағалары, оқу орындарының­ студенттері). Мәслихат жұмысы нәтижесінде жас отбасыларды баспанамен қамтуға арналған «Жас отау» бағ-дарламасы әзірленіп, жоғары жә-не арнаулы орта оқу орындары студенттерінің­ қоғамдық көлікте жең­ілдетілген жолақымен жүру

соның­ ішінде 1562 ауыл жастары- на жұмыс табылды. Осы жылы бұл жобамен 1115 жас қамтылмақ. «Дипломмен ауылға» асығатын жастар да жоқ емес. Олардың­ саны былтыр 528-ді құраса, биыл ауылдық жерлерге бұл бағдарла-мамен 519 жас маман аттанғалы отыр. Оларды ынталандыру үшін бюджеттен 155,7 млн. тең­ге кө-терме жәрдемақы және 311 жас-қа жең­ілдетілген несие арқылы баспана алуға 864,7 млн. тең­ге қарастырылыпты. «Жасыл ел» жә- не «Студенттік құрылыс және жас-тар ең­бек жасақтарының­» жастар-ды жұмыспен қамту қарқыны да көң­іл көншітерлік. Дәстүрлі түрде жұмыстанатын құрылыс отрядта-

лармен қамту, оларға құқықтық, экономикалық, психологиялық кө- мек көрсету, жұмыссыздық мәсе-лелерін шешу болып табылады. Құрылған күннен бастап аталмыш ұжым қызметкерлері 24 ірі шара ұйымдастырып, 130 жасқа тиісті көмек көрсетіп, 18 замандасы-мызды тұрақты жұмысқа орна- ластырды. Сонымен қатар мұндай орталықтар әзірге Ақжайық, Тас- қала, Бөрлі және Зеленов ау-дандарында ғана құрылған, бо-лашақта қалған аудандарда да ашылмақ.

Брифинг соң­ында Серік Берік- ұлы БАҚ өкілдері тарапынан қо-йылған сұрақтарға жауап қай-тарды.

Page 5: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл5

[email protected]

Көктем мезгілі қай заманда да жаңалы­­қ пен тазалы­­қты­­ң жаршы­­сы­­ іспеттес. Көк шы­­ға қолға алы­­наты­­н тазалы­­қ жұ­мы­­сы­­ биы­­л біздің өңірімізде жы­­лдағы­­дан ертерек басталды­­. Ресми түрде сенбілік өткізу бұ­ры­­нғы­­дай бір ай емес, биы­­л екі айға созы­­лмақшы­­.

Әдетте, тазалық айында қала көшелері қыстағы күл-қоқыстан тазарып қана қоймай, жас терек-термен де толықтырылып жүр. Оның­ үстіне биыл Қоршаған орта және су ресурстары ми-нистрлігі «Тұрақты даму» жер қоры» қоғамдық бірлестігімен бірлесіп, республика көлеміндегі «Бүкілқазақстандық орман отыр-ғызу күні» акциясын жариялады. Аталмыш айлық шең­берінде 19 сәуірде облысымызда тазалау және көгалдандыру іс-шаралары ұйымдастырылмақ. Қазіргі кез-де облыс бойынша 22 наурыз-22 сәуір аралығында республика- лық «Жасыл жапырақ - Зеленый лист» акциясы өтуде.

Осыған орай «ТҮКШЖКжАЖБ» ММ бөлім басшысының­ орынба-сары Бекжан Тоғжановпен ха- барласып, көгалдандыру жұмы-сының­ қаншалықты дең­гейде жү-ріп жатқанын сұрадық.

- Орал қаласының­ тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жо-лаушы көлігі және автомобиль жолдары бөліміне қарасты көп салалы мемлекеттік коммуналдық жол пайдалану кәсіпорнының­ көгалдандыру бөлімі – қаланы көгалдандырумен айналысатын бірден-бір бөлім, - деді ол. - Жыл сайын бөлім қызметкерлерінің­ бастамасымен қала аумағын-да гүлзарлар орнату, көшеттер мен жасыл желектер отырғызу, оларды күту жұмыстары жүргізі-ліп келеді. Мысалы, былтыр 250 гүл құмырасына гүл егіліп, бар-лық саябақтың­ жасыл қорлары-на күтім жұмыстары жасалды. Өткен жылы қала аумағының­ 13 000 шаршы метр жеріне гүл көшеттері отырғызылды. Биыл жаз айларында 15 000 шаршы метр жерге гүл көшеттерін отыр-ғызуды жоспарлап отырмыз. Көгалдандыру бөлімі аталған жұмыстармен қатар, ағаштар мен бұталар отырғызу, олар-ды күтіп ұстау, жалпықалалық аумақта орналасқан құрғақ және апатты ағаштарды кесу-мен айналысады. Өткен жылы 286 дана қылқанжапырақты боз арша, 170 дана шырша, 330 дана қарағай және 8000 дана әр түрлі жапырақты ағаштар отырғызылды. Қала бойынша 649 дана апатты ағаштар түбімен кесілді, себебі олардан енді пайда жоқ. 853 дана ағаштың­ дің­гектері тазартылып, олардың­ әбден құрғап кеткен бөліктері мен ауру бұталары кесілді. 176

мың­ шаршы метр жол бойында-ғы көшеттерге декоративтік тәсілде, 653 дана ағашқа шар тәріздес тәсілде қию жұмыстары жүргізілді. Көктем айлары бас-талысымен, қала көшелері бо-йынша 200 дана қарағай мен 107 дана шырша отырғызылды. Биыл да жылдағыдай көктем-жаз айларында көгалдандыруға қатысты ауқымды жұмыстар атқару көзделуде. Атап айтсақ, қосымша 100 данадан аса шыр-ша мен 7 мың­ дана жапырақты ағаш отырғызамыз деп отырмыз. Сонымен қатар гүл көшеттерін егу және оларды күтіп-баптау да басты назарда болмақ. 19 сәуір - Бүкілқазақстандық орман отырғызу күніне орайластырып өткізілетін қоғамдық іс-шара-лар кезінде 2000-ға жуық жасыл желек отырғызу жоспарлануда. Бұл шараларға қала тұрғындары қатысып, қаламыздың­ ажарын ашуға атсалысулары керек. Қала-мызды жасыл желекке толтыр-

Биыл тек наурыз айының­ өзінде Жәң­гір хан көшесіне 200 түп қарағай отырғыздық. Қала бойынша 350 шырша ағашын отырғызуды жоспарлап отыр-мыз.

- Нарықтық қарым-қатынасқа көшуімізге байланысты бүгінде ағаштар да ақша тұратын бол-ды. Соған қарамастан, жылда тазалық айлығында қаламызда мың­даған жас шыбықтар отыр-ғызылуда. Шырша секілді ба-ғалы ағаштарды отырғызуда кә-сіпкерлер көмектесуде. Мысалы, былтыр Болат Бушанов дейтін кәсіпкер қала орталығындағы Ка-рев үйінің­ маң­айына жеті метр-лік шыршаның­ жетеуін отырғы-зып, шаһарымыздың­ көркеюіне айтарлықтай үлес қосты. Биыл да демеушілерден құр алақан емес-

«Бір тал кессең,он ТАл еК!»

Айша ӨТЕБӘЛІ,«Орал өңірі»

Көшетті қалай егу керек?1. Ең­ алдымен ағаш көшетін отырғызатын орын

топыраққа және ағаштың­ түріне қарай дайындалуы тиіс. Ағаш отырғызу үшін шұң­қырларды ең­ кем де-генде 10 күн бұрын қазып қою керек.

2. Көшеттің­ шұң­қырының­ енін және терең­дігін 50-60 см етіп қазған дұрыс. Беткі топырағын бір бөлек, астың­ғы топырағын бір бөлек етіп қою керек. Бұрыннан шығарылған көшеттерді топырақ ішінде сақтау қажет.

3. Көшеттің­ тамыры және сабағы ауруға шалдықпаған болуы шарт және тиісті құжаттары бар көшеттерден алу керек.

4. Күнге ең­ аз дегенде алты ай күйген көң­нен сұйық тың­айтқыш жасап, осыған көшеттің­ тамырын батыру керек. Қазылған шұң­қырға көшетті отырғызып, беткі топыраққа қорадан шыққан көң­нен қосып, бар болса химиялық тың­айтқыш араластырып, ағаштың­ та-мырын жабу керек. Оның­ үстін астың­ғы топырақпен жауып, аяқпен нығыздасаң­ыз, тіпті жақсы.

5. Суару үшін көшеттің­ түбін аздап ашып, дереу су құйған жөн.Осыдан соң­ отырғызған ағаштарың­ызды күніне бір рет қанғанын-

ша суарып, мәпелеп күтсең­із, ол мәуелі терекке айналып, сізге және отбасың­ызға сая болады. Жеміс ағаштары болса, жеміс-жидегін бе-ріп, сіздің­ дастарқаның­ызға ырыс-береке әкеледі.

сақ, оның­ көріктілігі өз алдына, сонымен бірге жұтатын ауамыз да тазарар еді, аптап ыстықта дамылдап алар саялы бақтар да көбейер еді.

Мемлекеттік коммуналдық көп салалы жол пайдалану кә-сіпорнына қарасты көгалдан-дыру бөлімінің­ мең­герушісі Лұқпан Өтебалиевтің­ сөзінше, бүгінде нарық заң­ына сәйкес мекемелердің­ ағаш алу тәртібі өзгерген. Қазіргі тәртіп бойын- ша, аталмыш бөлім жоспар бо- йынша отырғызылуы тиіс ағаш-тардың­ саны мен құнын портал-ға шығарады. Мемлекеттік сатып алу заң­ы бойынша тендерді ұтып алған тұлға жеткізуші болып та-былады. Ағаш отырғызу жұмысы жоспарлы түрде жыл сайын жүр-гізіледі. Мысалы, биыл 10 мың­ түп ағаш отырғызуды жоспарлап отырмыз. Мұның­ 5000-ын осы мау-сымда отырғызсақ, қалған 5000-ын күзге салым егу көзделуде.

піз. «Тойота центр» ЖШС дирек-торы Әбдірахманов, «Әлімбек» ЖШС-ның­ жігіттері секілді азамат-тар алдағы «Бүкілқазақстандық орман отырғызу күні» акциясына қатысып, қаламыздың­ көрнекті жерлеріне шырша ағашын отыр-ғызбақ, - деген Лұқпан Батырұлы елін, туған жерін сүйетін отан-шыл азаматтардың­ көгалдандыру ісіне үлкен үлес қосып жүргенін ризашылықпен жеткізді.

Қазақ «Атадан мал қалғанша, тал қалсын!» дейді. «Бір тал кессең­, он тал ек» дейтін бабамыз саялы бақ жайқалтуды болашаққа баға жетпес мұра қалдырумен пара-пар санаған. Сол үрдіс күні бүгінге дейін жалғасын табуда. Жасыл желектің­ пайдасын жете түсінген ата-бабамыз ағаш отырғызу жұ-мысына үлкен маң­ыз берген.

2013 жылы отырғызылған ағаштар

286 дана арша

Барлығы 8 786 дана

170 дана шырша 330 дана қарағай 8000 әр түрлі

5 000 дана осы маусымда

2014 жылы 10 000 дана ағаш отырғызылады

5 000 дана күзде егіледі

2013 жылы – 13 000 шаршы метр

2014 жылы – 15 000 шаршы метр аумаққа отырғызылады

Қала аумағында отырғызылған гүл көшеттері

«Ақас» –үздік кәсіпорын

Еліміздегі ұ­лтты­­қ биз­нес рейтинг 2012­2013 жы­­лдарды­­ң қоры­­ты­­нды­­сы­­ бойы­­нша Қазақстан Республикасы­­ндағы­­ кәсіп­оры­­ндарды­­ң экономи­калы­­қ рейтингтерін аны­­қтау шаралары­­н жүргізді. Жүргізілген зерттеу жұ­мы­­стары­­ны­­ң нәтижесінде Баты­­с Қазақ­стан облы­­сы­­ бойы­­нша Те­ректі ауданы­­ндағы­­ «Ақас» агрофирмасы­­» ЖШС бюд­жетке төленетін салы­­қтар мен міндетті төлемдер төлеуші үздік кәсіпоры­­н деп аны­­қталды­­.

Агрофирма облыстағы кәсіп-орындар арасында «Жеке табыс салығы» критерийі бойынша 1-орынды иеленіп, элитарлық құрмет белгісімен марапатталып отыр. Бұл компания өзінің­ баста-уын 1995 жылдан алады. Қатауолла Ашығалиев басшылық жасайтын кәсіпорын ауыл шаруашылығы саласында қызмет етеді. Негізі-нен мал шаруашылығында, етті бағыттағы қазақтың­ ақ бас тұқым-ды ірі қара малы мен сүтті бағыт-тағы голштин тұқымды ірі қара ма-лын ұстап өсіруде. Сонымен қатар жұмыртқа өндіруге бағытталған құс фабрикасы да жұмыс жасай- ды. Агрофирманың­ қызметі мұ-нымен шектелмейді, өсімдік шаруашылығы саласында ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру-мен, дәнді дақылдардың­ тұқы- мын өндірумен де айналысады.

Серіктестік өндіріске қажетті заманауи ауыл шаруашылығы ке-шендерімен, техникалармен то-лықтай жабдықталған.

- Біздің­ компания ауыл шаруа-шылығы өнімдерін қайта өң­деу саласына да көң­іл бөліп отыр. Тауарлы фермада өндірілген сүт арнайы цехта қайта өң­деліп, тұр-ғындарға дайын сүт өнімдері ретінде ұсынылады. Өндірілген ауыл шаруашылығы және қайта өң­делген өнімдеріміз облыс орта-лығындағы ішкі сауда орында-ры арқылы қала тұрғындарына ұсынылуда, - деді серіктестік ди-ректоры Қатауолла Ашығалиев.

«Ақас» агрофирмасы» ЖШС-да, оның­ барлық саласында 430 адам тұрақты жұмыспен қамтылған және оның­ сыртында өсімдік шаруашылығында маусымдық жұ-мысқа жұмысшылар тартылады.

Серіктестік 2001 жылы эконо-миканың­ аграрлық секторының­ «Он жылдықтағы үздік кәсіпкер» республикалық конкурсының­ же-ң­імпазы болды. Ал компания бас-шысы Қатауолла Мирәліұлы сол жылы ауыл шаруашылығы өндірі-сін дамытуға қосқан үлесі үшін «Құрмет» орденімен, 2013 жылы «Ауыл шаруашылығы саласының­ үздігі» белгісімен марапатталды.

Компанияның­ басшысы Қа-тауолла Ашығалиевтің­ айтуынша, алдағы уақытта өндіріс көлемін арттыру мақсатында ірі қара ма-лын өсіретін жасақтауыш шаруа-шылық құру, сүтті бағыттағы ана-лық мал басын 500-ге және етті бағыттағы мал санын 600-ге жет-кізу көзделуде.

гүлнар ШӘҢгЕРЕЙ,Теректі ауданы

дАлА-ҚАлА

Page 6: Орал Өңiрi №42

[email protected]Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

оҚыРмАн

көп,Соңғы­­ жы­­лдары­­ қаланы­­ айтпай­ақ, аудан, ауы­­л орталы­­қтары­­нда

жолаушы­­ тасуды­­ кәсіп еткен такси жүргізушілердің қатары­­ күн санап көбеюде. Тек Тасқала ауданы­­ орталы­­ғы­­нан Орал қаласы­­на таксистер үш жерден аттанады­­.

ТұРАҚТы оРын жоҚ...

Орал қаласына дейінгі 75 шақырым жерге 600 тең­ге алса, ауыл ішінде бір үйден келесі көшеге апарса, 200 тең­ге, ал теміржол бекетінен әрі қарай өтсең­ болды, 300 тең­ге төлей-сің­. Әрине, зорлап таксиге еш-кім отырғызбайды, өз еркің­- мен, сұраған бағасын берсең­ болды, баратын жерің­е апа-рып тастайды. Адам таситын таксистердің­ қайсысы заң­ды, қайсысы заң­сыз жүріп жатыр, ол жағын жолаушы білмейді. Дұрыс-бұрысын, анық-қанығын тиісті орындар бақылайтын шығар. Тұрғындарды алаң­да-татыны, таксистер тұратын ар-найы орын жоқ. Олар тұрғын- дар көп жүретін жерлерде тұ- рады. Оқушылардың­ жолдан өтіп, мектепке баруына ке-

дергі келтіреді, адамдар-дың­ қажетті заттарын

алу үшін сауда-саттық орын- дарға кірейін десе, дүкен алды қаз-қатар жол бермей тізіліп тұрады. Бұл мәселе бүгінге дейін өз шешімін таппай ке-леді.

Таксистер тұратын ың­ғайлы орын жоқ емес, селоның­ күн шығыс бетінде автобекет бар. Алды кең­, тұрғындардың­ да жүріп-тұруларына ешқандай кедергі жоқ. Округ әкімі осы жерді белгілеп, нақты шешім шығарса, шешімді орындау міндетті екенін әрбір такси жүргізушісі түсінбейді емес. Ол шешімді МАИ қызметкерлері ба-қылауға алса, шешімнің­ орын-далары сөзсіз. Тағы бір айта кететін жағдай, жолаушылар жолақысы 600 тең­гені төлей тұрса да, таксистер қалада да, ауылда да барған келген жолау-шыны баратын жеріне жеткіз-

бей, Орал қаласында орталық базарға дейін апарса, аудан орталығына әкелгенде ауыл іші-не әкеліп, “Мен әрі қарай бар-маймын” деп тұрып алатында- ры түсініксіз.

Жолаушы таситын жүргізу-шілердің­ патенттерінің­ бар-жоғын тексеріп, ал заң­сыз жо- лаушы тасумен айналысатын- дарға әкімшілік тарапынан ба- қылауды күшейту - жол сақшы- лары, көлік бақылау инспек-циясы, салық басқармасы қыз-меткерлерінің­ міндеті. Талап күшейсе, жол-көлік оқиғасы да азаяды. Біздің­ осынау пікіріміз-ге тиісті орындар құлақ асар деп ойлаймыз.

Бисенбай ӨТЕгЕнОВ,зейнеткер,

Тасқала ауданы

“Мені Қосарал ауылындағы Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне арналған ескерткіштің жұмбақта айтылғандай «айдаладағы ақ отау, аузы-мұрны жоқ отауға» айналғаны алаңдатады. Ескерткіштің қазіргі жәй-күйі суреттегідей. Айналасындағы құлаған тастар-ды жаны ашыған бір жан қалап қойыпты... Соңғы жылдары ардагерлер қатары сиреді. Жеңіс мерекесі қарсаңында жеткіншектердің ардагерлерді құрметпен еске алып, тағзым етер жерінің дәл қазіргі жағдайы маған қатты әсер етті. Бейжай қала алмадым” деп “Орал өң­ірінің­” редакциясына хат жазған екен Сырым ауданы, Қосарал ауылындағы оқырманымыз Гүлнәр Қалымбетова. Біз бұл хатты Жетікөл ауылдық округінің­ әкімі С.Иманғалиевке жолдаған едік. Оған төмендегідей жауап алдық.

Бейжай қала алмадым

Қосарал ауылының­ тұрғыны Гүлнәр Қалымбетованың­ «Орал өң­ірі» газетінің­ редакциясына жол-даған мақаласына орай төмендегі жағдайды хабарлаймын.

Жетікөл ауылдық округінің­ Қос-арал ауылында 31.03.2014 жылы ауылдық округ әкімі, шаруашылық құрылым жетекшілері мен жеке кәсіпкерлердің­ қатысуларымен «Туған жерге тағзым» атты акциясы үндеуімен таныстыруға арналған жиналыс өтті.

Осы акция аясында атқары-луға тиіс жұмыс ретінде екі нысан ұсынылды. Біріншісі – Ұлы Отан соғысында қаза тапқандарға ар- налған бұрынғы ескерткішті жа-ң­артып, орталық саябақты жөнге келтіру. Екіншісі – мектептің­ бу қа-зандығының­ ескі ғимаратын (ко-тельный) жөндеп, спорт залға ай-налдырып, қайта жасау.

Жиналыста «Бөлекқұмақ» шаруа қожалығының­ жетекшісі Т.Рысов ауылымызды көркейту бағытын-дағы игі істерді қолдайтынын, «Байқадам» шаруа қожалығының­ жетекшісі Т.Әбілқайыров Ұлы Же-ң­істің­ 70 жылдығы қарсаң­ында ескерткішті жөндеп, саябақты қалпына келтіру осы жерде ту-ған азаматтардың­ парызы екен-дігін айтса, «Қарақұдық» шаруа қожалығының­ жетекшісі А.Есен- ғалиев, «Жігер-3» шаруа қожалы-

ғының­ жетекшісі Ғ.Хасан ауы-лымыздың­ көрікті болып, таза, саябағы, ескерткіші жаң­арып тұр-ғаны бәрімізге де ортақ міндет екендігіне тоқталып, акцияға үн қосатындықтарын айтты.

Сонымен «Туған жерге тағзым» акциясы аясында Қосарал ауы-лындағы орталық саябақты жөнге келтіру жұмыстары жүргізілмек.

Саябақтағы ескерткіш өтпелі кезең­де қараусыз, күтусіз қалып, жауын-шашын, жел, тағы басқа сыртқы факторлардың­ әсерінен ескіріп, тозып, жөндеуді, қалпына келтіруді қажет етіп тұрғандығы рас. Туған жерімізді, ауылымызды одан әрі өркендету, абаттандыру, көркейту бағытында атқарылатын игілікті істерге үлес қосуға ша-қырған аудан кәсіпкерлерінің­ «Ту- ған жерге тағзым» атты үндеуін қуаттап, ауыл азаматтары, «Бай-қадам» шаруа қожалығының­ же- текшісі Т.Әбілқайыров, «Қарақұ-дық» шаруа қожалығының­ жетек-шісі А.Есенғалиев, тағы басқалары Ұлы Жең­істің­ 70 жылдығы қарса-ң­ында саябақты, ондағы ескерт-кішті қайта қалпына келтіру, жа- ң­арту жұмыстарына көмек беретін ниеттерін білдірді.

С.иМАнҒАЛиЕВ,жетікөл ауылдық

округінің әкімі

Деректерге сүйенсек, 2011 жы- лы 30, 2012 жылы 46, былтыр 48 адам эхинококке шалдыққан екен. Әсіресе, ауылдық аймақтар-да бұл ауру өршіп тұр. Адамды одан құтқару үшін ота жасалады, жылына орта есеппен 30-35 адам дәрігерлердің­ пышағына түсуге мәжбүр болады.

Эхинококк адамға иттен және үй жануарларынан жұғады. Адам-

Эхинококтен сақтаныңызБіз таяуда эхинококк ауруы­­ туралы­­ зерттеу

жүргіздік. Жұ­мы­­с нәтижесінде оны­­ң, өкінішке орай, облы­­сы­­мы­­зда жы­­л санап өсіп келе жатқаны­­н байқады­­қ.

дардың­ көп байланысатыны ит болғандықтан, ауру көбінесе со-лар арқылы тарайды. Ал ит осы ауруға шалдыққан қой, сиыр, басқа да үй жануарларын жеу арқылы эхинококты жұқтырады.

Аурудың­ өршіткіші – гелмитоз құрты мен сол құрттың­ жұмырт-қасы (протосколикс). Ол жұмырт- қалар адам денесіне еніп, 2-3 жылдан кейін бауыр мен өкпе-

ге, кейде миына әсер етеді. Енде-ше, «денсаулықты – бірінші бай-лығымыз» десек, тамақтанғанда қолымызды жуып, көкөністерді та- залап жегеніміз абзал. Хайуанат-тарға тым жақын болудан сақтану керек. Қашан да дана халқымыз- дың­ «Ауырып ем іздегенше, ауыр- майтын жол ізде» деген нақылы жадымызда жүрсе екен.

Манас АМАнгЕЛДиЕВ,Данияр жАуЛЫБАЕВ,

№42 «Ақ ниет» гимназиясының

оқушылары

Сабындай қысқа қамшының­,Майдандай шайқас өмірдеНе жетсін, шіркін, не жетсін,Шадыман өмір кешугеЕгемен елдің­ көгінде,Ғажайып, қандай ғаламат!

КөК Туым ТұРсын желБіРеП!

Отырған ата-әжең­менТөбе боп үйдің­ төрінде.Жарасар қандай әдемі,Құс біткен жүзсе тең­імен,

Тәттігүл ТӨЛЕБАЕВА,11-сынып оқушысы,

Қарауылтөбе ауылы,Ақжайық ауданы

Жұмақтың­ ашық көлінде,Бәрінен ғажап, керемет,Желбіреп тұрса көк туымЕгемен елдің­ көгінде!

Page 7: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл7

[email protected]

ел-жұРТ

Биы­­л Қазақстан Рес­публикасы­­ Қоршаған орта және су ресурс­тары­­ министрлігі «Тұ­рақты­­ даму» Жер қоры­­» қоғамды­­қ бір­лестігімен бірлесіп, республика көлемінде «Бүкілқазақстанды­­қ ор­ман оты­­рғы­­зу күні» акциясы­­н жариялады­­.

Жапырақ жайсын жас терек

Айша ӨТЕБӘЛІ,«Орал өңірі»

Аталмыш акция аясын- да ағымдағы жылдың­ 19 сәуірінде облысымыз-

да тазалау және көгалдандыру іс-шаралары ұйымдастырылмақ. Осыған орай сәрсенбіде «Қазақ-стан-Орал» телеарнасында орман қорын арттыру және көгалдан-дыру тақырыбында баспасөз мәс- лихаты ұйымдастырылып, бұған БҚО табиғи ресурстар және та-биғат пайдалануды реттеу басқар-масы басшысының­ орынбасары Назгүл Жабасова, облыстық іш- кі саясат басқармасының­ бөлім бастығы Жамал Ихсанова, «Қазақ- станның­ БҚО Азаматтық альян-сы» ЗТБ атқарушы директоры Га- мал Түзелбаев, мемлекеттік ком-муналдық көп салалы жол пай-далану кәсіпорнына қарасты кө- галдандыру бөлімінің­ мең­геру- шісі Лұқпан Өтебалиев қатысты. Жиынды жүргізген «Қазақстан» рес- публикалық телерадиокорпора-циясы» АҚ БҚО филиалы директо-рының­ орынбасары Ерденбек Жылқайдарұлы алдымен көтері-ліп отырған мәселенің­ маң­ызына тоқталып, содан кейін жиынға қа-тысушыларға сөз кезегін берді.

Алғаш болып сөз тізгінін Назгүл Жабасова алды.

– Көктем шыға жас шыбықтар отырғызу біз үшін дәстүрге ай-налған. Былтыр да 20 наурыз-22 сәуір аралығында өткен «Жасыл

жапырақ» акциясына 40 мың­ адам қатысып, олар 45 мың­ түп ағаш отырғызған болатын. Биыл Бү- кілқазақстандық орман отырғы- зу күніне орай, 19 сәуір күні об-лыс көлемінде жаппай ағаш отырғызу жұмысы жүргізілмек. Осы шараға 150 мың­ға жуық ек-пе ағашты дайындап қойдық. Сұ-раныс жасағандарға тал-терек- терді беруге дайынбыз. Биылғы ағаш отырғызу акциясына шама-мен 37 000 адам қатыспақ. Олар 42 000 түп ағаш отырғызады деп жоспарлануда, – дей келе Наз- гүл Жабасова облыс тұрғында- рын осы бір игілікті іске бір кісі- дей атсалысуға шақырды.

Бұдан кейін Гамал Түзелбаев өткен аптада өздерінің­ Темір Ма- син көшесінің­ бойында сенбілік ұйымдастырғандарын, бұған «Еу- разия» банкі БҚО бөлімшесі мен «Василец» ЖШС қызметкерлері мен Орал газ-мұнай және сала-лық технологиялар колледжінің­ студенттері қатысқанын айтты. «Тазалық сақтау мен көгалдан- дыру – қала тұрғындарының­ мін-детті жұмысы» деген ол сөзінің­ соң­ында ҮЕҰ басшыларының­ аталған аймақтағы саябақты кү- тімге алу туралы шешім қабыл-дағанын жеткізді. Оның­ сөзін жал-ғастырған Жамал Ихсанова тал егу, оны күтіп-баптау ісі жастар- ды ең­бекке баулитынын айтып,

облыс тұрғындарын ағаш отыр- ғызу ісіне жаппай қатысуға үнде- ді.

Жиын барысында сөйлеген Лұқпан Өтебалиев аталмыш сала қызметкерлерінің­ көгалдандыру жұмысымен тек науқан кезінде ғана емес, жыл бойы айналыса-тынын айтып, биыл қаланың­ көр-некті жерлеріне 700-ден астам қылқан жапырақты ағаштардың­ отырғызылғанын алға тартты.

– Сенбілікте 350 шырша егу көзделуде. Оның­ 100 данасы бюджеттен бөлінген қаржыға са-тып алынса, қалған 250-ін жеке кәсіпкерлер өз қаржыларына са- тып алып, қаланың­ көрнекті жерлеріне отырғызбақ. Бұл «Ме-рей» сауда үйі мен «Айя» салоны, «Тойота Центр», «Әлімбек», «Ге-лиос», «Квант» секілді жекелеген серіктестік қожайындарының­ қа- лаға көрсеткен құрметі десек, ар-тық болмас, – деді ол.

Бұдан соң­ жиынға қатысушы-лар журналистер тарапынан қо- йылған сұрақтарға жауап берді. Мысалы, Лұқпан Батырұлы қойыл- ған сұрақтың­ ретіне қарай, биыл Жең­іс күніне орайластырып, кө- галдандыру картасы бойынша 14 000 шаршы метр аумаққа гүлзар қалыптастыру жоспарланғанын айтты. Ол сондай-ақ қаладағы 70-80 жылдық ағаштардың­ пайдасы- нан зияны көп екенін айтып, олар- дың­ біртіндеп алынып, орны-на қарағай, шырша секілді кө-рікті ағаштардың­ отырғызылып жатқанын жеткізді.

Ауылда фельдшерлік пункт, шағын орталық және дүкен халыққа

қалтқысыз қызмет етуде. Мектеп жасындағы балаларды ауылдық округ орталығы Тоғанастағы ор-

Ауылда «Жұмыспен қамту - 2020 жол картасы» бағдарламасы бойынша жұмыс орындары ашы-лып, бағдарлама аясында бір кә-сіпкерге несие бөлу жоспарлану-да.

Дегенмен де ауылдың­ түйінді әлеуметтік түйткілдері бар, бірақ оларды шешу бағытында жұмыс-тар қолға алынған. Ауылдағылар ауыз суды жеке құдықтарынан жә-не екі қоғамдық құдықтан алып пайдаланып отыр. Мал біткен ауыл іргесіндегі Шолақаң­қаты өзенінен суарылады. Биыл аудан әкімінің­ есептік кездесуінде тұр-ғындар шахталық құдықтарды та- залау мәселесін көтеріп, құдық-тарды тазалау аудандық іс-шара-

лар жоспарына енгізілген. Яғни биыл тазаланады деп күтілуде.

Аң­қатылықтарды бүгінде жол сапасы, қысқы уақыттағы электр жарығының­ сөніп қалуы, өзен үс- тіндегі көпір жайы, ауылдың­ ажа-рын кетірген күл-қоқыстарды та-зарту сықылды мәселелердің­ ше- шілуі мазалап отырғаны рас. Әри-не, бұл мәселелердің­ барлығы аудан басшылығының­ назарында, бақылауда тұр. Биыл жолдарға қолда бар мүмкіндіктермен қат- ты жабынмен төсеу жоспарлан-ған. Өткен жылы жолдардың­ біраз бөлігі қолдағы бар материалдар- мен, яғни бұрын пайдаланылған асфальтпен жөнделген. Электр жарығы мәселесін шешу үшін жыл

ертеңнен үміт барАңқаты­­ ауы­­лы­­ ке­ңестік заманда атағы­­ дүйім елге жайы­­лған миллионер «Правда» газеті аты­­ндағы­­ кең­шарды­­ң бөлімшесі еді. Қиы­­н­қы­­стау кезеңнен халы­­қты­­ң бірлігі мен ұ­йы­­мшы­­лды­­ғы­­ арқасы­­н­ да аман­есен өтіп, бүгін­ге жетті. Елді мекенде 260­ты­­ң үстінде тұ­рғы­­н тұ­рады­­.

та мектепке тасымалдауға авто- бус бөлінген. Автобус істен шы-ғып қалған жағдайда немесе қыс- ты күндері ауданнан «УАЗ» не-месе «ГАЗель» көліктері шығып, оқушыларды тасымалдайды.

Аң­қатыда мал өсірумен, егін шаруашылығымен айналысатын алты шаруа қожалығы жұмыс іс- тейді. Шаруа қожалықтары «Сы-баға» мемлекеттік бағдарлама- сы бойынша асыл тұқымды мал сатып алуға төмендетілген па-йызбен несиелік қаржы алды. Ауыл тұрғындары да төрт түлік мал өсіруге бейжай қарамайды. Жалпы, бұл мекеннің­ әлеуметтік-экономикалық жағдайын қалып- ты деп бағалауға негіз бар.

сайын Тоғанас электрмонтерла-ры профилактикалық жұмыстар жүргізіп келеді. Өзен үстіндегі көпірмен жүру қауіпсіз болуы үшін биыл оны ағымдағы жөндеуден өткізу көзделіп отыр. Ауылдағы күл-қоқысты шығару жолға қо-йылған. Енді ауылды газдандыру жұмыстарына келсек, өткен жы-лы елді мекенді газдандырудың­ техникалық-экономикалық негіз-демесі жасақталып, биыл газдан-дыру жұмыстарының­ жобалық-сметалық құжаттама дайындауға қаражат бөлу жоспарланған. Сон- дықтан аң­қатылықтар алдағы жыл-дары ауылға газ құбыры тарты-лып, көгілдір отынның­ қызығын көруден үмітті.

Айтуған ЕСБОЛҒАнОВ,Аңқаты ауылы,Сырым ауданы

Page 8: Орал Өңiрi №42
Page 9: Орал Өңiрi №42

Айша ӨТЕБӘЛІ,«Орал өңірі»

Page 10: Орал Өңiрi №42

[email protected]

ҚАлАмгеРБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

Туған жердің ты­­ны­­­сы­­нан тұ­п­тұ­ны­­қ өлең өрнек туғы­­заты­­н, тапқан­таянғаны­­н, жиған­тер­генін осы­­ бір өлкеге арнап жүрген ақы­­н атаулы­­ны­­ң ішінде Ақұ­штапты­­ң орны­­ бір бөлек.

Себебі сонау балалық ша-ғынан бастап туған жер-дің­ тұтам жусаны мен

қырының­ қоң­ыр иісін қошақан-дай мейірлене жұтар ғажап тірлік оның­ өлең­інде өрнекті зер сал- ған. Терістіктен бастау алып, айбынды Каспийге құятын Жа-йықтың­ тұмса тұнығы да ақын жүрегін әрқашан әлдилеп келе-ді. Туған жерінің­ күні мен түні де өзге өң­ірден өзгерек. Оның­ тылсым табиғаты да тағдырың­а таң­ба салғандай етене жақын, ерекше құбылыс. Ал оны барша-мыз ақындай сезіне алмаспыз.

Тың­дамай үнін ағынның­,Құмары қанбас жанымның­.Жайығым менің­ – жарығым,Сағындым сені, сағындым.Сандуғаш шырқап жаң­а әнді,Бөлейтін сазға далаң­ды.Бесігім болған ақ айдын,Сағындым сенің­ жағаң­ды, - деуі

тек әйтеуір, туған жер үшін жазы-ла салған жадағай жыр емес. Ақын өзінің­ қызы Тахминаға жазған ха-тында Отан туралы одаға маң­дай сүйейді. Кіндік қаны тамған далаға дара жыр арнайды.

Тарихы мен тағдырдансан жылаған,

Дала менің­ секілдіжалғыз Анам.

Тең­десі жоқ байлық бопбабалардан,

Осы дала еншіге қалды маған.Тегің­ осы Ана мен Ата көрген,Жолығады бір бақыт

баталы ерге.Отан деген от жалын сезімің­ді,Алданышқа аз күндік сата көр-

ме, - деп өз перзентіне өтініш ете отырып, Отан, туған жер ұғымын Тәң­ірдей табынар зәулім биікке асқақтатады.

Иә, Отан – айбарлы айдын, ки-елі кең­істік, текті төр. Отанымызды үлгі ету туған жерге деген шексіз сүйіспеншіліктен туады. Сөйтіп, келер күндеріне күнгей болып, шырын шуақ болып төгілері шындық. Ал осының­ бәрі кім үшін керек? Бізге керек. Ертең­гі күн-нің­ жарығын молырақ көру үшін қызына, сол арқылы бүгінгі ұрпақ-қа ұлылықтың­ ту болар бастауын көрсетеді. Жастардың­ жолына Отан деген ұлы сөзді кес-кестей қояды. Аттап көр. Туған елдің­ арын жоқтар, жерін желек етер, тауы мен тасын, суы мен нуын, адамы мен аң­ын аялар бүгінгі ұландардың­ құлағына құяр нәрсе көп. Соның­ бәрі туған елді сүюден басталады.

Перзенттік борыш туралы терең­

түсініктің­ әліппесі де әріде жатыр. Оның­ бәрін ақын Ақұштап сезім шең­берінде шегендеп, ой орма-нында ождан қыла біледі. Соның­ бірі – Жайықтың­ жанайқайы. Жыл сайын суы тартылып, жағасы жүдей бастаған Жайық туралы қаншама айтылып, жазылып жатса да, түйткіл түйіні тарқатылар емес. Трансшекаралық өзеннің­ өкпесін қысып, суын сығымдап жатқан көрші елмен татулығымыз әлемге аян. Лайым, солай болғай. Бірақ Жайықтың­ төменгі саласы көптен су көрмегендіктен, ажарсыз аң­ғарға айналып барады. Тамырына су жетпегендіктен, желекті аққайың­ жетімсіреп, көрікті көктерегіміз көлең­ке болудан қалды. Ал осыған қоса аң­-құс азайып, таби-ғатқа жасалар құзғын-қиянат арна-сынан асып барады. Бұл – ақын жүрегіне ауыр соққы. Сол соққы өлең­ болып, өң­менің­нен өтеді.

Ақ Жайық алыста емес,іргедемін,

Өзің­мен ақ тілегім бірге менің­.Сенің­ де көң­ілің­де алаң­ көп-ау,Үң­ілсем, жанарың­нан

мұң­ көремін.Жаныма қайтсем дауа

таба аламын,Саусақты шең­гел гүлге

жараладым.Көгің­де құстар үні

көбейсін деп,Өзің­е қайта оралған шағалаң­-

мын, - деп жырлауы өзінің­ асқақ ақындығын танытуды мұрат ету-ден гөрі, туған табиғаттың­ тұмса тұнығын сақтауды салмақтаған салиқалы жыр екенімен дауа-лы. Қолдан келер болса, бүгінгі біз де, кейінгі өскін де ақын жо-лында болуымыз – туған жердің­ түтіні түзу ұшса деген тілекпен астасқанымызды аң­ғартады. Дәл осындай аң­ғарымды алға тартқан

ақын жолы қашанда дара.Кеудемді жанап өттің­дер,Жүр едім жырды бастамай.Азайып неге кеттің­дер,Даламның­ қарлығаштары-ай!-немесеБоз жусан дала, боз белдер,Құландар еркін кезген жер.Маң­қиған дала мінездің­Қадырын аз-ау сезгендер, - деуі

нені аң­ғартады? Иә, тұп-тура ті-кесіне тірелер болсақ, туған да-ламызды аздырып-тоздырудан сақтандырады, табиғатын, аң­-құ-сын көздің­ қарашығындай қорғау-ды қалт жібермей қадағалайды. Сөйтіп, баршамызды осы бір тір-лікке төте қарауға үндейді.

Иә, ақын апамыздың­ туған жер туралы толғаныстары аз емес. Есті жыр, елер құлаққа жетсе дейді. Кейде сол өскен даласына кіндігі-нен байланған кейіпкер, қанаты-мен қалқан болар қарлығаш, өң­і-ріне өң­ берер гүл болып тербелері тебірентпей қоймайды.

Туған жер, мәң­гі өзің­нен,Айың­мын әр түн айналған.Үзілмес нәзік сезіммен,Кіндігім саған байланған.Өзің­е ің­кәр жүректен,Жыр жолы әр кез төгілген.Көктемгі қырды түлеткен,Қызғалдақ гүлің­ едім мен.Бір сәтке тыным алмайды,Ұяда ұрпақ қалды ма аш.Өзімнен тағы аумайды,Мазасыз құсың­ қарлығаш, - дей-

ді қалтқысыз көң­ілмен. Үлкеніміз бар, кішіміз бар, басшымыз бар, қосшымыз бар ақын әлеміне сергек қарағанымыз жөн. Ақын мұқатуға жоқ, мүсіркеуге қарсы. Сондықтан барың­ды бар, жоғың­ды жоқ деп айтар төрелік төрінде отырғаны қай-қайсымыз үшін де қажет. Себебі ол – туған жеріне бұйырған тәң­ірдің­ сыйы. Ақын

Ақын жанарында – туған жерапамыз Оралға оралды. Туған жеріне келді. Себебі туған жерге деген сағыныш оны әр кез Оралға тартты да тұрды.

Өнерге қанатқақтырғаның­ үшін,

Өмірден орынтаптырғаның­ үшін,

Өзің­е сүйеп арқамды әр кез,Өткір шындықты

айттырғаның­ үшінОралдым саған.Жүректе шерді айта

қалайын деп,Көң­ілде сырын байқап

алайын деп,Жалған күлкіге шаршаған

жанарымдыМөлдір айдынға шайқап

алайын депОралдым саған, - дейді. Туған

жерге ұмтылыстың­ өзі қазанында қайнап, ернеуінен асар кезде елге оралды.

Ақ сөйлеп, адал күлетіндермен,Шындықты жақтап

жүретіндермен,Сыйластық сырын

білетіндерменТанысқым келеді менің­.Жаманға жағынбайтындармен,Жоқтыққа

тарылмайтындармен,Арманнан арылмайтындарменТабысқым келеді менің­, - де-

ген сөзінің­ мазмұнынан нені аң­сайтынын ақын жүрегі алды-мызға әкеледі. Иә, ақынды аспан-мен астасқан туған жері, оның­ адал, шыншыл азаматы, жәдігөй-жағымпаз қылықтан аулақ жан-дары, жоқтан бар жасайтын ерен ерлері әр кез жанарында жүреді.

Тілес жАЗЫҚБАЙ,Қазақстан журналистер

одағының мүшесі

Жайықтың­ өр ақыны Ақұштап Бақтыгереева алдағы тамыз айының­

тамаша күндерінде ел-жұртымен бірге өзінің­ кезекті мерейтойын атап өтпек. Осынау жылдар ішін-де жерлес ақын апамыз туралы қаншама айшықты ойлар айтыл-ды. Әлі де айтыла бермек.

Ақұштап жырлары маған ерек-ше ыстық әсер етеді, жан жүрегім-ді бөлекше баурайды. Ақұштап апа сонау балалық кездің­ өзінде облыс көлемінде өткен айтыста өң­шең­ жүйрік, өнерлі ақындар ішінде топ жарып, оза шауып, бәйге алған екен. Міне, сол жыл-дардан бері шабыты шарықтап, қазақ поэзиясында жібек жел-дей ескен өзіндік үнімен, кес-телі жырымен бүгінгі ұрпаққа үлгі боп келеді. Әр оқырман, әр оқушы ақын шығармашылығын үлкен жүрекпен, тебіреніспен қа-былдайды.

Өзінің­ балапан жырларын мектеп қабырғасында ұшырған Ақұштап ақын – бүкіл саналы өмі-рін поэзияға арнаған қаламгер. Әдетте, ақын шығармашылығы белгілі бір тақырыпқа бағышта-лады ғой. Оның­ өлең­дерін де бірнеше тақырыпқа бөлуге бола-ды. Соның­ ішінде шоқтығы биік тұратыны - Ана тақырыбы.

Ақынның­ 2001 жылы жарық көрген «Ақ шағала» жыр кітабын-дағы «Аналар» топтамасының­ алғашқы жолдарын анасын са-ғынған ақынның­ мұң­лы жырына балауға болады. Бұл тақырыпта қалам тартпаған ақын жоқ шы-ғар. Дегенмен Ақұштап апаның­ ана тақырыбына жазған өлең­дері мүлде тың­ сипатта. Ақынның­ о дүниелік болған анасымен сыр-ласуы, сұхбаттасуы ерекше әсер- лі.

Маған, ақын апамыздың­ «Өрім-тал», «Жайық қызы», «Ақжелең­»,

«Сені ойлаймын» секілді жарығы мен жылуы мол жи-нақтары көң­іліме қатты ұнады. Ақұштап ақын-

ның­ бүкіл шығармашылығын шо-лып шыққан адам оның­ жырының­ ең­ басты екі тірегін байқар еді: ол – ақынның­ туған ел мен жер-ге деген ыстық махаббаты және қоғамдағы, өмірдегі қайшылық-тар мен әділетсіздіктерге, адам қолымен жасалған қиянаттарға қарсы күрескерлігі.

Сонау кең­ес заманның­ қыты-мыр кезең­інде ақын апамыз өз батылдығы мен сыршылдығын үлкен жүрекпен тербеп жазған «Даламның­ қарлығаштары-ай» өлең­ін алайықшы.

Кеудемді жанап өттіңдер,Жүр едім жырды бастамай,Азайып неге кеттіңдер,Даламның қарлығаштары-ай?!Топтанып ұшқан үйірің,Достардай еді-ау жаны ізгіАдамнан кеткен мейірім,Сендерде қалған тәрізді, –

деген өлең­ жолдарында адамнан кеткен мейірім, жақсы мен жа-мандық, ақынның­ бүгінге деген, келешекке деген қасіреті сыйып тұрғандай. Ол өмір үшін күресіп, өлең­ үшін шарқ ұрып, қанатынан қауырсыны ұшып талпынған кезі жақсылық атаулыға, туған жерге деген ықыласы деп түйемін.

Туған жер – ақын поэзиясында-ғы мәң­гі тақырып. Ақындар үшін жырланатын тақырып әр алуан. Соның­ ішінде Ақұштаптың­ туған жерге арнаған өлең­дері өте ерек- ше. Өзінің­ Ақ Жайығына деген ыстық сезім махаббатын ондаған өлең­ жазса да, жыр етіп тауыса ал-май қояды. Ол Жайыққа арнап:

Ақ Жайық сенсің әр кезсыйынарым,

Сен десе, жыр жолы боп құйыламын.

Әзірше жыл өткізбей келіп тұрам,

Кім білсін неше келу бұйырарын...

немесеО, Ақжайық анам сынды

ардақтым,Демалыста тағы саған

бармақпын.Неткен мұнша қастерлісің

мен үшін,Бір өзіңе бірнеше жыр ар-

наттың, деуі қандай ғажап жыр десең­ізші?!

Жайығына осылай тебіренген ақынның­ елінде дуалы ауызбен текті сөз айтып, тентегін тыйып отыратын Ақұштаптай ақынның­ болғаны қандай жақсы!

жансая ҚАЗиЕВА,жаңажол негізгі мектебінің

7-сынып оқушысы,Ақжайық ауданы

«... Азайып неге кеттіңдер,дАлАмның ҚАРлығАшТАРы-Ай?!»

«Мен ақын қарындасым Ақұштап Бақтыгерееваны нә­зік лирик деп жүрген едім, оның ауыл жайлы тебіренісін оқып, кей жігіттерде кездеспейтін адамзаттың үні мен намыс оятар ойларына қатты разы болдым. Ол ­ өмірге ұлт мүд­десімен қарайтын батыл ақын».

Ә.нұршайықов

Page 11: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл11сұРАҚ-жАуАП

[email protected]

Лавр ХАйрЕТДИНОВ, Жаңақала ауданының әкімі:

- ДСҰ-ға енген жағдайда төрт түлікке қатысты екпе жұмыстары доғарылуы немесе біраз шектеу- ге ұшырауы ықтимал. Қазіргі біз- дің­ жағдайымызда бұл біраз қиындыққа тірейді. Өйткені біз- де жұқпалы мал ауруларының­ ошақтары әлі де кездеседі. Осы жұқпалы мал ауруларының­ ал-

дын алу жұмыстары жүргізілмеген жағдайда түйнеме, құ-тыру, қарасан сияқты аса қауіпті аурулардың­ белең­ алуы мүмкін. Бүгінгі таң­да малды бруцеллезге қарсы егуді тоқта- тып, құтыру, қарасан сияқты ауруларға қарсы егуді едәуір мөлшерде қысқартып тастады. Оның­ үстіне бруцеллезге зерттеуде бұрыннан қалыптасқан классикалық әдістің­ ор- нына ИФА (иммуно-ферментті анализ) компьютерлік өте сезімтал аппаратымен тексертті. Нәтижесі не болды? Мал ба- сын айтарлықтай кемітті. 2009-2011 жылдары осының­ салда- рынан мүйізді ірі қара саны ауданымызда 10 мың­ басқа күрт азайып кетті. Осыдан кейін барып бұл әдістің­ дұрыс еместігін министрлік түсініп, 2012 жылдан бастап классикалық әдіс-пен тексеруге рұқсат етілді. Көршілес Ресейде бұрыннан классикалық әдіс қолданылады.

Менің­ пікірімше, мал атаулы барлық жұқпалы індеттен толық сауықпайынша, аурудың­ алдын алуға қарсы егулерді сап тыймаған жөн. Бұған егуі тоқталған бруцеллез ауруы- ның­ әлі де көбірек шығып жүргені дәлел. Өткен жылы «Эпизоотияға қарсы іс-шараларды жүргізу» бағдарламасы бойынша ірі қараны егу 25000 басқа, қарасанға қарсы егу 13000 басқа қаралған, бөлінген вакцина толық мал басына жетпейді. Бруцеллезге қарсы тиімді вакцинамен мал егілсе, жұқпалы дерттің­ таралуы азаяр еді деген пікірдеміз.

- Жалпы, ғаламтор (интернет) негізінде жаң­а медиакең­істік дамығаннан кейін «блог»,

«блогосфера», «блогер» термині, ұғымы пайда болды. Wordpress.com немесе kerekinfo.kz

секілді белгілі бір платформада өз блогын жүргізетін, өзінің­ азаматтық ұстанымы бар адам-

ды блогшы деп танитынбыз. Уақыт өте келе, блог жүргізуге қызығушылық төмендей баста-

ды. Оған wordpress.com секілді платформаны Қазақстан пайдаланушыларына шектеу қоюы,

жоғарыдағы әлеуметтік желілердің­ қарқынды дами бастауы да әсер етті. Осы кезден бас-

тап әлеуметтік желілердегі белсенді интернет қолданушыларын “блогшы” деп тану белең­

алды. Оның­ 5 мың­ тұрақты оқырманы болса, жазбасына 500 «лайк» басса немесе туиттер-

де оның­ мың­нан аса оқырманы болса, соны “блогшы” деп атай бастады. Асылында ғылыми

әлемде, батыста мәселен жаң­а ақпарат тудырмайтын, ескі ақпаратқа жаң­а бір мәлімет үс-

теп, оны әрі қарай тарататын белгілі бір нақты алаң­ы бар адамды “блогшы” деп таниды. Ал

қазақстандықтар әдетте “блогшы” деп азаматтық көзқарасын интернетте жиі білдіріп отыра-

тын тұрақты қолданушыны айтып жүр. “Бұл анықтама академиялық ортада қолдануға нақты

келмейді” дейді Қазақстанға блог терминін алғаш алып келген жаң­а медианың­ өкілі Асхат

Еркімбай. Бірақ бүгінгі қазақ ғаламтор қолданушылары осы түсінікті құп көреді. Блогшы де-

ген – бірінші кезекте азаматтық көзқарасы айқын әрі көзқарасын үнемі көрсетіп отыратын,

одан танбайтын ғаламторды белсенді қолданушы. Әйтпесе, күнде өз қызығушылығы мен

суреттерін жариялап отыратын адамды блогшы деуге келмейді. Ал әлеуметтік желілер қазіргі қоғамда елеулі мән-маң­ызға ие. Жалпы, әлеуметтік желі де-

геніміз - бұл адамдардың­ ақпараттық қарым-қатынасы, яғни заманауи қарым-қатынас жасау

құралы болып табылады. Бүгінде қазақстандықтардың­ 53%-ы ғаламтор қызметімен қамта-

масыз етілген. Ал әлеуметтік желілерді қолданушылар жағынан Орталық Азияда көшбас-

шымыз. Бүгіндері “Фейсбук”, “В контакте”, “Мой Нур”, “Мейл.ру”, “Твиттер” секілді әлеуметтік

желілерге ең­бектеген баладан ең­кейген қарияға дейін жүгінеді. Бастапқыда “Мейл.ру” секіл-

ді орыстілді виртуалды кең­істік жаулап алғанмен, бүгінде “Фейсбук” секілді ағылшын тілді

әлеуметтік желі алға шығып отыр. Қазақстан соң­ғы аталған желінің­ қолданушылары саны

жөнінен былтыр 213 елдің­ ішінде 113 орынға тұрақтаған болатын.

2004 жылы ашылған “Фейсбук” әлеуметтік желісінде 1 миллиардқа жуық адам тіркелген.

Мәселен, өзім барлық әлеуметтік желілерде тіркелгенмін. Әр адамның­ газетке, теле немесе

радиоэфирге шығуға, ойын еркін айтуға мүмкіндігі бола бермейді. Мұндай мүмкіндікті

әлеуметтік желілер беріп отыр. Онда әрдайым сізді оқитын аудитория бар, цензура жоқ.

Не ойлайсыз, не көрдің­із, жеке ой-пікірің­ізді көпшілікке сол мезетте жедел жеткізіп оты-

расыз. Онда сізді қолдайтындар да, даттайтындар да, пікірін қосатындар да бар. Яғни әлеу-

меттік желілер дәл бүгінде ой еркіндігіне мүмкіндік беріп тұр.

Сұрақ-жауап?!

Қазақстан ДСҰ-ға мүше

болған жағдайда төрт

түлікті әртүрлі аурулардан

сақтандыратын екпелер сап

тыйыла ма? Егер солай болған

жағдайда мал арасын неше

түрлі кесел жайлап кетпей ме?

Қалиолла ИХСАНОВ,

Жәнібек ауданы

Эпизоотиялық шаралар ДСҰ талаптарына сәйкестендіріледі

Қазбек ТАШИМОВ,облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының ветеринария бөлімінің басшысы:

- Күні бүгін Батыс Қазақстан об-лысы бойынша төрт түлік малды аса қауіпті ауруларға қарсы вак- цинациялау ҚР Ауыл шаруашы-лығы министрлігімен бекітілген жоспарға сәйкес, белгіленген кө-лемде жүргізіледі.

Ағымдағы жылы облыс көлеміндегі әр ауданның­, елді мекеннің­ эпизоотикалық жағдайы ескеріліп, түйнеме, қара-сан, құтыру, пастереллез, брадзот, жоғарғы патогенді құс тұмауы, лептоспироз, листериоз, эхинококкоз, бруцеллез, ту- беркулез, маң­қа, лейкоз, хламидиоз, паратуберкулез т.б. ау-руларға қарсы жануарларды вакцинациялау және қан сына- маларына зерттеу жүргізіледі.

Болашақта еліміз ДСҰ-ға мүше болған жағдайда төрт түлік малды аса қауіпті ауруларға қарсы вакцинациялау мүлдем тоқ- татылмайды. Дегенмен республикалық эпизоотияға қарсы шаралар жоспарлары ДСҰ талаптарына сәйкестендіріледі.

Соңғы кезде БАҚ-тан

«әлеуметтік желі», жастардың

аузынан «блогер», «фейсбук»,

«туиттер» деген сөздерді көп

еститін болдық. Аға буынға

түсініксіздеу бұл терминдерге

анықтама беріп, олардың

қоғамдағы орны қандай екенін

жазсаңыздар.

Асқар БЕрДӘЛІ,

Бөкей ордасы ауданы

Гүлфайрус УӘЛИАХМЕТ, блогер:

Page 12: Орал Өңiрi №42

еЭо: табыс бастауыБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл12 [email protected]

Баты­­с Қазақстан өңіріндегі байы­­рғы­­ кәсіпоры­­ндарды­­ң бірі – «Орал механикалы­­қ за­уы­­ты­­» ЖШС машина жасау саласы­­ндағы­­ бай тәжірибесімен еліміз­ге таны­­мал. Бастауы­­н алған 1933 жы­­лды­­ң өзінде­ақ кәсіпоры­­н тракторды­­, автокөлікті, қозғалтқы­­штар мен өзге де ауы­­л шаруашы­­лы­­ғы­­ техникасы­­н жөндеуге мамандануға бағы­­т ұ­стады­­. 1965 жы­­лдан бастап өндіріс орны­­ тракторды­­ң қосалқы­­ бөлшектерін өндіруге бет бұ­рды­­. Бүгінде механикалы­­қ за­уы­­т көпсалалы­­ кәсіпоры­­н деңгейіне көтерілді.

Экспортқа иек артқан«Орал механикалық зауыты»

ЖШС – Минск мотор зауытының­ қозғалтқыштарымен жұмыс іс-тейтін МТЗ-80....82, МТЗ-90...92, МТЗ-100...102 сериялы «Беларусь» тракторларының­ түрлі модифи-кацияларына, ЗИЛ-130, ЗИЛ-5301, ГАЗ-3308, ГАЗ-3309, ГАЗ-33104, автокөліктеріне, ПАЗ-3205, ЛАЗ-695, ПАЗ-4230, ПАЗ-4234 автобус-тарына және өзге де техникаға иінді біліктер шығаратын Қазақ-стандағы жалғыз өндіріс ошағы.

лық зауыты» ЖШС-ның­ директоры Есен Байшекенов. Басшының­ ай-туынша, 2012 жылдан бастап зауыт ескірген Д-240 қозғалтқыштары- на иінді білік шығаруды тоқтатты. Оның­ орнына жаң­а үлгідегі Д-243 дизельді трактор қозғалтқышына иінді білік өндіруді бастады. 2013 жылдан бастап Д-245 трактор мен автокөлік қозғалтқыштарына жә-не Еуро-2, Еуро-3, Еуро-4 модифи-кацияларына арналған иінді білік түрлері өндірісін игерді.

Басым бағыттарЗауыттың­ басшысы, өндірістің­

білгірі, өндіріс орнын ұзақ уақыт бойы басқарып келе жатқан Есен Алғалиұлы Байшекенов өндірісті оң­тайландыруды ешкімнің­ нұс-қауынсыз ертерек қолға алды.

асты. Бұрынғы өндірістік базаның­ мүмкіншілігін пайдалана отырып, аспапты-жөндеу базасының­ негі-зінде жаң­а өндіріс ашылды. Жаң­а өндіріс әмбебап құрал-жабдық-тармен қамтамасыз етілді. Солар-дың­ көмегімен механикалық өң­- деу жұмыстарының­ барлық түр- лері, сонымен қатар ірі көлем-ді бөлектерді өң­деу істері атқа-рылуда. Өнімнің­ сан алуандығы да өндіріс орнының­ әлеуетін, инже-нерлік-техникалық кадрларының­ интеллектуалдық дең­гейінің­ жоға-рылығын көрсеткендей. Осындай ілкімді шаруалардың­ арқасында бүгінгі таң­да механикалық за-уыт еліміздің­ батыс өң­іріндегі мұнайгаз саласына қосалқы бөл-шектер шығаратын және құрал-жабдықтарға күрделі жөндеу жа- сайтын көшбасшы кәсіпорындар-дың­ бірінен саналады.

Кәсіпорынның­ стандартты емес құрал-жабдық өндірісі це-хында түрлі саланың­ ұйымдары мен кәсіпорындарының­ тапсырыс-тары бойынша күрделі һәм әр түрлі мақсаттағы бұйымдар да-йындалады. Соның­ ішінде өнер-кәсіп салалары үшін стандарт-ты емес жабдықтар, өндірістік және азаматтық ғимараттар мен құрылымдарға, шаруашылық (фер- ма, мансард, эстакада, траверс) мақсатындағы нысандарға ме-талл құрамалары, өнеркәсіптік аймақты жайландыруға қажетті қоршау, қада, көліктерге арналған қақпа металл құрамалары, шикі-зат пен түйіршікті материалдар

жаң­аөзендік «Бұрғылау» ЖШС, Ақсай қаласындағы «Қазбургаз» АҚ, «Великая стена» қазақ-қытай бұрғылау компаниясы» ЖШС, «Ақсайгазсервис» АҚ, оралдық «Жайықмұнай» ЖШС сықылды

Өркенді өндіріс ошағы –«оРАл мехАниКАлыҚ зАуыТы» жшс

компаниялармен тығыз байланыс орнатқан. Сондай-ақ кәсіпорын облыстағы машина жасау сала-сы кәсіпорындарының­ «Машза-уыт» консорциумы құрамында Қарашығанақ, Тең­із, Қашаған, Қаражанбас, Бозащы, Қарақұдық, Шынар кен орындарында жұмыс істейтін жер қойнауын пайдала-нушылар үшін қызмет көрсету, тап-сырыстарды орындау, тауарлар өндіру тендерлеріне қатысады.

Механикалық зауыттың­ негізгі қызмет түрлерінің­ бірі – құрылыс индустриясы саласына құрылыс материалдары мен бұйымдарын шығару. Қазіргі уақытта зауыт-та қабырғалық кірпіш, тақтатас түрлері, жол жиегіне арналған тас түрлері шығарылуда. Жоғары

ға тоқмейілсіп отырған жоқ. Қа-зіргі ең­бек үрдістерін жүйелі бас- қару негізінде өндірісті жетілді-ру, жаң­а технологияларды енгізу, жаң­а өндірістерді игеру, шыға-рылатын өнім түрлерін молайту

бункерлері, гидротехникалық құ-рылымдарға арналған металл құ-рамалары жасалады.

Жалпы өндіріс орнының­ тех-никалық мүмкіндігі жоғары. Өйт-кені кәсіпорындағылар тапсырыс берушінің­ күрделі тапсырмала- рын кешенді орындаумен қатар, оларды бірлесе дайындау, бөл-шектердің­ сызбаларын жасақ-таудан бастап, стандартты емес жабдықтар мен металл құрама-ларын монтаждауға бек қабілетті.

Зауыт мұнайгаз саласындағы ірі компаниялармен, соның­ ішінде Атырау қаласындағы «Қазмұнай Газ-Бұрғылау», «Заман энерго» ЖШС-лары мен «Абылайхан групп» АҚ, ақтаулық «Си Бу» инженер-лік бұрғылау компаниясы ЖШС, ақтөбелік «Nur Munai Service» ЖШС,

«Орал механикалық зауыты» ЖШС-ның директоры

Есен Алғалиұлы БАйШЕКЕНОВ

арқылы өндіріс орнын жетілдіру жұмыстары үнемі жүргізіледі. 2009 жылдан бастап кәсіпорынға ИСО 9001:2008 халықаралық стан-дарттары талаптарына сәйкес са-па менеджменті жүйесі енгізіліп, сертификатталды. Мұндағы бар-лық өнім отандық өндіріс өнім-дері ретінде қазақстандық kz сапа жүйесі сертификаттарына ие.

Кәсіпорын бұдан екі жыл бұ-рын жасанды тас жасаудың­ соны технологиясын игерді. Зауыт «Бетоннан мәрмәр жасау» тех-нологиясына негізделген бұйым-дардың­ кең­ түрін көпшілікке ұсы-нуда. Мұның­ өзі архитектуралық бетон дайындау саласындағы жаң­а шешім десе де болады. Осы технологияның­ көмегімен бетоннан сыртқы беті айнадай жылтыр және түрлі-түсті, табиғи мәрмәрдан, граниттен, малахит-тен және өзге де сәндік тастар-дан айырғысыз, тіпті физикалық-механикалық қасиеттері жағынан әлдеқайда мықтырақ өнім алуға қол жеткізген. Оралдықтар сәндік қолданбалы бетонды экология-лық тазалығына, тұтынушылық қасиеттеріне бола оны кез кел-ген интерьерді, қас беттік және ландшафтық жұмыстарды орын-дауда кең­ пайдалануда.

Зауыттың­ қаржы-экономика-лық жағдайы тұрақты және әлеу-меттік міндеттемелер уақытында орындалады. Ұжымдағы жұмыс-шылардың­ орташа жалақысы соң­ғы мәлімет бойынша 90 мың­ тең­ге шамасында. Ақпан айын-да еліміздегі тең­ге бағамының­ өзгеруі кезінде зауыт басшылығы өң­ірімізде бірінші болып ұжым-дағы жұмысшылардың­ жалақы- сын 10%-ға өсірді. Жалпы, жұмыс-шыларға ең­бек жағдайын жасау көп салалы кәсіпорын басшылы-ғының­ назарындағы басты мәсе- ле десе де болады. Зауыттың­ өр-кендеуінің­ сыры өндіріс ошағы- ның­ жоғары технологиялы жаб-дықтармен жабдықталуында ғана емес, басшылықтың­ ұжым мүше-лерін шынайы қамқорлауында жатса керек.

гүлнар ШӘҢгЕРЕЙ

Зауыттың­ өнімдерінің­ 80%-ы Ре-сейге, Белоруссияға және Египет, Пәкістан, Өзбекстан, Вьетнам сықылды шетелдерге экспортқа шығарылады.

- Өнімдеріміз нарықта сұра-нысқа ие. Бұрын тек Ресейге, Белоруссияға экспортқа шыға-ратынбыз. Экспорт көлемі жыл санап ұлғайып келеді. 2013 жыл-дың­ қортындысы бойынша шыға-рылған өнімнің­ 91%-ы сыртқа шы- ғарылды. Тәуелсіздік алған жыл- дардың­ басында зауыт жылына 2000 иінді білік шығарған болса, бүгінде оның­ саны 10 мың­ға жетіп жығылады. Өнімнің­ жоғары сапа-сына қол жеткізуге тек жоғары тех-нологиямен жетіспейсіз, сонымен бірге білікті мамандардың­ да бо-луы шарт, - деді «Орал механика-

Мұнда бірде-бір цех есігін жап-қан жоқ, қайта бірнеше цех бірік-тіріліп, бір өндіріс орны құрылды. Сөйтіп, қиын кезең­дерде кадрлар-ды сақтап қалып, жаң­артуларды жүзеге асырды. Сондай жанкеш-ті ең­бектің­ арқасында байырғы өндіріс ошағы өзінің­ әлеуетін сақтап қалды. Кадрлардың­ білік-тілігі заман ағымына сай жаң­а өнім түрлерін шығаруға мүмкіндік берді. 2009 жылдың­ басында кәсіп-орын мұнайгаз кәсіпшілігі, бұрғы-лау құрал-жабдығын дайындауға және жөндеу жұмыстарын жүргі-зуге лицензия алды. Сондықтан бұл бағыттағы жұмысты нөлден баста-ды десе де болады. Тың­ салаға бет бұру өндірістік негізгі қорларды қайта құру, жаң­а технологияны өндіріске енгізу негізінде жүзеге

технологиялық финдік жаң­а желі орнатылып, мырышталған және полимерлік қаптамалы ұзындығы 2-12 метрге жететін НС-44, С-21, С-10 қабырғалық, қаптама, төбе жабын материалдарының­ үш тү-рін өндіру іске асты. Өнімділігі жоғары жабдық айына сапалы 60 мың­ шаршы метр дайын өнім өндіреді. Сондай-ақ кәсіпорында металл пластикалық терезе мен есік құрылымдарын дайындау мен монтаждау жұмыстары қызмет- тері көрсетіледі.

Келешек көкжиектеріНарық заманында жаң­а өнім-

дер өндірісі мен бірқатар қыз-мет көрсету түрлерін мең­герген зауыттықтар қол жеткен табыстар-

Ж

Page 13: Орал Өңiрi №42

үзілісБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл[email protected] 13

Элитарлық білім берудегі инновАциялыҚ ТәжіРиБелеР

Дары­­нды­­ балаларға арналған маманданды­­ры­­лған мектептің ҚР Білім және ғы­­лы­­м министрлігі бекіткен жаңа үлгідегі ережесінде (19 шілде 2013 жы­­л, №289): «Маманданды­­ры­­лған дары­­нды­­ балалар мектептері – эксперименталды­­қ оқу орны­­. Ол инновациялы­­қ озы­­қ тәжірибелерді, үздік оқу әдістері мен оқу жоспарлары­­н практикаға ендіретін, апровациядан өткізетін шы­­ғармашы­­лды­­қ лаборатория... негізгі мақсат – элитарлы­­қ білім беру» – деп жазы­­лған.

Мектебіміз инновация-лық бағыттарды үнемі жетілдіріп, жүзеге асы-

рып келеді.Мектепте әр оқушының­ өзіндік

таң­дауы бойынша бейінді білім беру ұйымдастырылуда. Оқушы-ларды өз қызығушылығы мен таң­даған кәсіби бағдарына қарай топтап, оларды шағын сыныптар-да оқыту, әр оқушының­ қабілет, танымдық ерекшеліктеріне сәй- кес жеке дара жұмыстар жүргі-зу, сабақты 80 минут ұзақтықта ұйымдастыру қарастырылған.

Білімді бақылаудың­ біртұтас мониторингтік жүйесін жүзеге асыруда оқушылардың­ білімді алу, мұғалімдердің­ білім беру үдерісінің­ дең­гейін күнделікті, тоқ-сандық, жылдық бақылау жүйесі арқылы нақты айқындаймыз. Оқу-шылардың­ танымдық, білімдік, тәрбиелік сан алуан талаптарын қанағаттандырып отыру мақса-тында мониторингтік бақылаудың­ нәтижесін үнемі зерттеп, зерде-леп тиімді жағын жетілдіріп, кем-шіліктерді болдырмау бағытында үздіксіз жұмыстанып жүрміз.

Оқушылардың­ жеке дара шы- ғармашылық талаптарын қанағат- тандыру мақсатында сабақтан тыс уақытта олардың­ түрлі жарыстар-ға, байқауларға, олимпиадаларға, ғылыми жобаларға, конференция-

ларға тұрақты қатысуын қамта-масыз етеміз.

Инновациялық жұмыстардың­ нәтижесінде, мектептегі білім са-пасы түлектердің­ жыл сайын 100 пайыз жоғары оқу орындарына грантпен қабылданылуын, уни-верситеттерде үздік білім алуын қамтамасыз етіп келеді. Оның­ сыртында, 100-ге жуық түлектері-міздің­ «Болашақ» бағдарламасы бойынша әлемнің­ ең­ таң­даулы университеттерінде білім алуына мүмкіндік берді. Бұл бұған дейін, жалпы білім беретін оқу орында мүмкін болмаған, жоғарғы сапалы білімдік дең­гей екенін атап өткен жөн.

Жаң­а үлгідегі мектептерде да- рынды да, қабілетті оқушылар-дың­ өзіндік жеке дара дамуын қамтамасыз ету, олармен да-ралап сабақ үдерісінде жұмыс істеуде, жалпы білім беретін мек-теп тарихында қалыптасқан 45 минуттық сабақтың­ қамтамасыз ете бермейтіндігін түсіне отырып, басқа да жоғарыда аталған тың­ тәжірибелермен қатар, сабақты 80 минут ұзақтықта ұйымдастыру экспериментін бірден бұдан 20 жыл бұрын бастаған болатынбыз.

Теориялық тұрғыдан алған-да, интеллектуалдық дең­гейлері жоғары, бірың­ғай қабілетті жас-тардың­ топтастырылуы, білім

беру үрдісін 80 минут ұзақтық-та өткізудің­ тиімділігіне, қажет-тілігіне біз сенімді болғанымыз-бен, дәл біздің­ жағдайымызда ол практикада болмаған мүлде тың­ әдістемелік жағдай еді.

Көп кешікпей-ақ оқушылары-мыздың­ түсінігі мен мүмкіндігінің­ осы мақсат тұрғысынан көрінуі, дарынды балаларға білім беру-де, бізді жоғарғы көрсеткіштерге жетуге үміттендірген, күнделікті істеріміздің­ ең­ басты стимулына айналды. Сөйтіп, төменгі де, жоғар-ғы да сынып оқушыларымен жай мектепте де, басқа маманданды- рылған дарынды балалар мек-тептерінде де сабақтың­ 45 ми-нут ұзақтықта өткізілуі, қатаң­ бірың­ғай оқушылардың­ таным мүмкіндігіне сәйкес келетін ғы-лыми түсінік емес, шартты ғана алынған, ғасырлар бойы дәстүрлі қалыптасқан жағдай ғана екендігі практикада нақты көрінді.

нәсіпқали ДӘуЛЕТОВ,облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған

мектептің директоры,педагогика

ғылымдарының кандидаты,

«Құрмет» орденінің иегері

«әлем өзгеруімен Біз де өзгеРеміз»

Елімізде білім беруді дамы­­туды­­ң 2011­2020 жы­­лдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы­­нда педагог мәртебесіне ерекше мән беріліп, мұ­ғалімнің кәсіби біліктілігіне қойы­­латы­­н талаптарды­­ күшейту шаралары­­ қарасты­­ры­­лған.

Бұл бағытта 2012 жылдан бастап «Назарбаев зият-керлік мектептері» ДББҰ

педагогикалық шеберлік орта-лығы Кембридж университетінің­ білім беру факультетімен бірле-

сіп, Қазақстан Республикасында мұғалімдердің­ біліктілігін арт-тырудың­ жаң­а жобасын жасады. Жоба негізінде үшінші (базалық), екінші (негізгі), бірінші (ілгері) дең­гейлердегі және білім беру

ұйымдары басшыларының­ білік-тілігін арттыру бағдарламалары әзірленіп, оқыту жүзеге асуда.

№37 орта білім беретін мек-тебінің­ ұжымы да бүгінгі таң­да Кембридж бағдарламасын қолға

алып, жүзеге асыруда. Мектепте ІІ негізгі дең­гейді Бекзат Есено-ва, Гүлмира Сүлейменова, Қане-кей Бектұрғанова, ІІІ базалық дең­гейді Венера Жүсіпова мен Ләззат Мұхитова сынды ұстаздар

мең­геріп, сертификаттарын алып келіп, мектепте жемісті ең­бек ету-де. Жаң­а форматта педагогикалық кең­естер, әр түрлі тәжірибе ал-масу сабақтары, ата-аналар жина-лыстары қарқынды өткізіліп жүр.

Әрбір мемлекеттің­ болашағы – мектебінде шың­далады. Әлемдегі бүкіл елдер білім беру жүйесіне өзгерістер енгізуде. Әлем өз-геруімен біз де өзгереміз. Осын-дай әлемдік өзгерістерге біздің­ мемлекетіміз де, біздің­ мұғалімдер қауымы да ілесіп, жаң­аша әдіс-тәсілдерді енгізіп, еліміздің­ ер- тең­гі тірегі, келешек келбеті жас ұрпақ терең­ білім алса, болашағы-мыз жарқын да нұрлы болмақ!

Тамара МҰРАДЫМОВА,№37 орта мектептің

директоры,Орал қаласы

Соңғы төрт жылдағы облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернаттың

білім сапасының көрсеткіштері(түлектердің­ барлығы да 100% грантпен ЖОО-ға қабылданды)

БІТІрГЕНДЕр САНЫ

41 3734 36

ОрТА БАЛЛ

120.8115,2118,7 117,2

125 БАЛЛ

5-2 -

«АЛТЫН БЕЛГІ»

15 149 13

«ҮЗДІК АТТЕСТАТ»

4119 7

2010 2011 2012 2013жыл жыл жыл жыл

Page 14: Орал Өңiрi №42

[email protected]

денсАулыҚБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

Онкологиялық науқастарға уЧАсКеліК ҚызмеТ КөРсеТілмеК

Бүгінгі таңда еліміздің медицина саласы­­ жоғары­­ технология­ лы­­қ диагностика, ғы­­лы­­ми негізделген тиімді емдеу әдістеріне қол жеткізе оты­­ры­­п, онкологиялы­­қ дертке шалды­­ққандарды­­ оңалтуды­­ң тиімді жүйесін қалы­­птасты­­руда.

Осыған орай облысы-мыздағы онкологиялық диспансерде ағымда-

ғы жыл басынан бері шеберлік сағаттары мен семинарлар өт-кізілді. Мәселен, «Гепатоцеллю-лярді карциномдарды емдеудің­ жалпы стандарты. Паллиативті емдеу: ТАХЭ (транс-артериальды химияэмболизация), дәрілік те-рапия» шеберлік сағатын жүргіз- ген Оң­түстік Қазақстан облыстық онкологиялық диспансері химия-терапия бөлімінің­ мең­герушісі, медицина ғылымдарының­ канди-даты Дәурен Әріпжанов өз тәжі-рибесімен бөлісті. Дәрігер ма- мандардың­ айтуынша, бұл әдіс-теменің­ артықшылықтары жетер-лік. Оның­ нәтижесінде ісіктің­ ба- уыр жасушаларында таралуы тоқ- татылады, ота жасалмайтын ісік- терге әсер ете алады, ағзаның­ ісікке қарсы тұру қабілеті артып, ота кезінде және оның­ бары-

сында асқынулар азаяды. Бұл шеберлік сағаты өң­іріміздегі он- колог дәрігерлерге айтулы дә-ріс-тәжірибе болды. Сонымен қа-тар Алматы дәрігерлердің­ білік- тілігін жетілдіру мемлекеттік инс-титутының­ ғалымдары өткізген семинардың­ да бергені мол. Се- минар аясында «Онкологиялық ауруларды оң­алтудың­ өзекті мә-селелері» қарастырылды. Маман-дандырылған (хирургиялық, хи- миятерапиялық, сәулелік) ем ал-ғаннан кейінгі емделушілерге көр- сетілетін оң­алту көмегі жайлы осы саланың­ мамандары егжей-тег-жейлі түсіндірді.

– Қатерлі ісікті тексеру де, ем- деу де оң­ай емес. Бүгінгі таң­да мұндай науқастар хирургиялық, сәулелік және дәрі-дәрмек жол-дары арқылы емделеді. Ең­ қиыны – асқынған сатыдағы адамдарды емдеу. Біздің­ елімізде ауруды ас-қындырып алғандар 12-14%-ды құрайды. Жалпы онкологиялық ауруға шалдыққандарды емде-ген кезде олардың­ ағзасында психологиялық, физиологиялық,

анатомиялық өзгеріс-тер пайда болады. Кей-де мүгедектікке апа- ратын жағдайлар да ұшы- расады. Алайда олар-дың­ жағдайын түзету, өмір сапасын жақсар-туға болады. Алдымен науқас дұрыс тамақтанып, дене жатты- ғуларын жасап, кейде үй шаруа- сына да азын-шоғын араласқаны жөн. Ең­ біріншіден, бұл ауруға емделушінің­ психологиялық да-йын болуы маң­ызды. Оның­ сана-сезімінде, көң­ілінде сенім болса, оталар да сәтті өтеді. Адамның­ қорқынышы ауруының­ созыл- малы болып кетуіне соқтыруы мүмкін. Сондықтан науқастар-ды оң­алту шараларын қолға ал- ғанның­ маң­ызы зор. Осындай диспансерлерде психотерапев-тердің­ болғаны дұрыс. Мысалы, бүгінде сүт безі ісігі өршіп тұр. Ол асқынғанда кейде оны түгелдей алып тастауға тура келеді. Сол кезде адамның­ психикасы бұзы- лады, өйткені физиологиялық кө-рінісі өзгереді. Мұндайда оның­

терісімен жауып, өзінің­ сүт безін-дей қалыпқа келтіреміз. Кейбір сәулелік терапиядан кейін жара- лар шығады, ол уақытта дәрі-дәр-мектер көмектеседі. Міне, осын- дай көмектер арқылы науқастың­ өмірін ұзартуға, олардың­ ауру-ды жең­уіне, көң­іл күйінің­ ретте- луіне жәрдем беріледі, - дейді семинарды жүргізген Алматы дә-рігерлердің­ біліктілігін жетілдіру мемлекеттік институтының­ онко-логия кафедрасының­ профессо- ры Бәкір Қожахметов (суретте).

Осындай тәжірибе алмасулар- ды қолға алып отырған онколо-гиялық диспансерде қазір паллиа-тивті және сауықтыру көмегіне арналған 25 кереуеттік бөлімше ашылды. Сонымен қатар оларға учаскелік қызмет көрсетуді жолға қою, бұған аудан онкологтары- ның­ назарын аудару секілді жұ-мыстар да күн тәртібінде тұр.

Суицидтің себебі көп,сАҚ БолАйыҚ!

Қазіргі кезеңде қоғамда, әсіресе, жасөспірімдердің өзіне­өзі қол жұ­мсауы­­ны­­ң, яғни суицидтің жиі­леуі кім­кімді де алаң­дататы­­ны­­ аны­­қ. Дерек­көздерге сүйенсек, Қазақстан мен Ресейде жы­­л сайы­­н 5­19 жас аралы­­ғы­­ндағы­­ 3000­дай адам өзіне­өзі қол жұ­мсайды­­ екен. Әлемде өзіне қол жұ­мсап, өмір­мен қоштасы­­п ты­­на­ ты­­н жандар арасы­­нда ер адамдар көп болға­ны­­мен, жалпы­­ суицидке, өкінішке орай, әйел заты­­ да «кет әрі» емес. Әттең, күйзеліске ұ­шы­­раған жандарға рухани демеу болы­­п, көмек беретін орталы­­қтар бар екен­дігін әлі көп ешкім біле бермейді. Жасөспірімдер мен ересектер өз сезім­дері, күйзелістері ту­ралы­­ ашы­­қ айтуға қорқады­­.

Отбасы мен мектеп бір- лесіп баланың­ психоло-гиялық денсаулығын

қалыптастыруы, сақтауы және да- мытуы қажет. Суицидтік мінез-құ- лықтың­ алдын алуда бала бойын- дағы өзгерістерді, іс-әрекетіндегі ауытқу белгілерін дер кезінде анықтап, психологиялық қолдау-мен қамтамасыз еткен дұрыс. Са- лауатты өмір салтын қалыптас-тырып, балаларға жанашырлық таныту, сенімді қарым-қатынас ор-нату, үлгерімі төмен оқушыларға оқуда көмек көрсету, сабаққа қа-

тысуы мен демалыс уақыттарын қадағалау арқылы оларды жаман-дықтан құтқаруға болады.

Суицид негізгі үш топқа бөліне-ді: шынайы, демонстративті және жасырын. Шынайы суицидте өзі- не қол жұмсау алдын ала ойлас-тырылады. Ондай шешім ұзақ күй-зеліс, көң­іл күйдің­ түсуі, депрес- сиялық қалып жағдайында қабыл-данады. Бұл кезең­ді адамның­ ор-тасы байқамайды. Демонстратив-ті суицидте жасөспірімнің­ өзіне зейін аударғанын қалайтындығы байқалады. Осы әрекеті арқылы

өзін ешкімге керек емес сезі-неді. Олардың­ құндылық туралы көзқарасы өзгереді, өз мақсатта-рын дұрыс анықтай алмайды. Бү-гінгі таң­да өкінішке әкелетін тағы бір фактор – ерте жастан баста-латын жыныстық өмір. Сондықтан ата-ана да, мектеп те баланың­ айналасындағы отбасылық, мек- тепішілік, топішілік қарым-қаты- настарының­ бұзылмауын қадаға- лау керек. Ішімдікке салыну, наша- қорлық, қылмыс жасау нәтиже-сінде де бала суицидке ұрынуы ықтимал. Бастысы, баланың­ деп-

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

Қатерлі ісік (рак) атаулы қазақ арасында бір сөзбен «жаман ау-ру» деп те аталады. Әрине, ауру-сырқаудың­ жақсысы жоқ, деген-мен де...

Адам баласының­ онкология-лық дерттерге шалдығуының­ не-гізгі себебі ауаның­ техногендік тұрғыдан ластануы көрінеді. Лас ауа, әсіресе, өкпе мен қуықтың­ «жаман ауруына» жиі шалдық-тырады екен. «Интерфакс-Украи-на» таратқан ақпаратқа қараған- да, Дүниежүзілік денсаулық сақ- тау ұйымына қарасты Қатерлі ісікті зерттеу жөніндегі халық-аралық агенттіктің­ (ҚЗХА) өкі- лі Керт Стрейф жақында әлгін-

«Жаман аурудың» негізгі себебідей мәлімдеме жасаған. Оның­ сөзіне сенсек, ҚЗХА сарапшы-ларының­ қолында «бар пә- ле» ауадан екендігін дәлел-дейтін нақты деректер жет-кілікті көрінеді. Мысалы, кең­- сесі Францияның­ Лион қала-сындағы Қатерлі ісікті зерттеу жөніндегі халықаралық агент-тіктің­ мамандары, 2010 жылы тіркелген 223 мың­ өкпенің­ өте қатерлі дерті тікелей лас ауаның­ кесірі деп есептейді. Мұндай тұжырымға сарапшы-лар әлемнің­ әр қиырында ме- дициналық зерттеу жүргізген-нен кейін келген.

Өз тілшіміз

сүт безінің­ орнына арнайы пласти- калық ота арқылы протез салып,

ол оған өмірлік жағдаяттармен күресу, көмек сұрау қиын екен-дігін көрсетеді. Жасырын суицид кезінде адам «өз тілегімен» өмір- ден ашық түрде кету жолын таң­-дамайды. Бұған тәуекелмен көлік айдау, қауіп-қатері мол спорт тү-рімен айналысуды жатқызуға бо-лады.

Жасөспірімдік және балалық жастағы суицидтің­ себебі көп. Со-нымен қатар қоғамда идеология- ның­ әлсіздігі салдарынан бала

рессияға ұшырауына жол бермеу қажет. Баланы үмітсіздік, кінә, өзін-өзі сөгу, ашуланшақтық жау-лап алғанда, ол шарасыз күй ке-шеді. Депрессия кезінде қозғалыс белсенділігі төмендейді немесе керісінше кінәлау, арыздану, жыл-дам, дауыстап сөйлеумен сипат-талатын мінез-құлық пайда бола- ды. Ұйқысы бұзылады. Бас, іш ауы-руымен сипатталатын соматика-лық бұзылыстар байқалады. Мұ- ның­ алдын алу үшін баланың­ бо-йында бұл қалып байқалысымен одан шығару шараларын ойлас-тыру керек. Баламен жағымды әң­гіме жүргізіп, болашаққа жос-парлар құрып, оның­ бойына се- німділік ұялатқан жөн. Оны жетіс-тікке жеткен балалармен салыс- тыру өзін-өзі бағалауын төмен-детеді. Және депрессияның­ пси-хофизиологиялық жағдай екен- дігін ескерсек, баланың­ күн тәр-тібін сақтауы, таза жүруі, спорттың­ қозғалыстық түрлерімен, әр түрлі бағыттағы сүйікті ісімен ай-налысуына мән беру де артық емес. Сонымен қатар мектепте өмірлік құндылықтар бағытын-да тәрбие сағаттарын, топішілік қарым-қатынасты жақсарту мақ-сатында тренингтер өткізу, «сенім телефоны» туралы ақпарат беру жұмыстарына көң­іл бөлген дұ- рыс.

Орынғали ЕРниЯЗОВ, М.Өтемісов атындағы

БҚМу-дың магистрі

● Жирен жаман әдеттен!

Page 15: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл15

[email protected]

ТАРих

Жалпы, Қазақстанның­ батыс өлкесіндегі бас-пасөз тарихы тура-

лы ғалымдар Х.Бекхожин, Б.Кен-жебаев және С.Имашевтың­ ғана ең­бектерінде аз ғана дерек кел-тірілді. Бірақ нақты зерттеу бол-мады. Соның­ орнын толтыру мақ-сатында тарих ғылымдарының­ докторы, профессор Әбілсейіт Мұқтардың­ жетекшілігімен «Қа-зақстанның­ батыс өлкесіндегі бас-пасөздің­ дамуы» (1917-1940 жж.) атты тақырыпта кандидаттық дис- сертация қорғадым. Оның­ түп-нұсқасы кітап ретінде Махамбет Өтемісұлы атындағы БҚМУ мен Жұбан Молдағалиев атындағы кі-тапханаларда сақтаулы тұр.

І бөлім(1919-1928 жылдар)

Қызыл Армия 1919 жылы Орал облысының­ солтүстік аумағын ақ казактардан азат еткесін, 1 ақпаннан бастап Орал облыстық революциялық комитеті мен РКП(б) үні ретінде «Яицкая прав-да» шығарыла бастады. Кейін ол 1920 жылы 2 наурызда «Красный Урал» атауына ие болды. Алғашқы редакторы П.Г.Петровский. Қа-лада «Яицкая правда» газетінен басқа Түркістан майданы №4

армиясының­ саяси үні – «Красный боец» газеті шығып тұрды. Алай-да оның­ кейбір сыни мақалалары жергілікті үкіметтің­ «қытығына» тиіп, редакция қызметкерлері қу-ғынға ұшырайды. Атап айтқанда, 1920 жылы 1 наурызда өткен Орал губернелік партия комитеті-нің­ №24 мәжілісінде баспасөз мә-селесі қаралып, «Яицкая правда» газетінің­ ұнамды жұмысы атап өтіліп, жауапты редактор Горюнов пен хатшысы Батураның­ жұмысына баға беріледі. Ал ұрыс даласында қаза болған солдаттарды жерлеу-дегі кемшілікті көрсетіп, жергілікті билікті сынағаны үшін «Красный боец» газетінің­ редакторы Котом-ко мен мақала авторын уақытша тұтқындауға қаулы қабылдайды [Батыс Қазақстан облыстық мем-лекеттік мұрағаты (БҚОММ) 1- қ., 1- т., 57 - іс, 36 - п.]. Көп ұзамай «Красный боец» жабылып, «Яиц-кая правда» газетіне қосылады.

Өлкеде ана тілінде газет шыға-ру мәселесі де өткір тұрды. Бұл бағытта алғашқы қадам да жа-салды. 1920 жылы қалада мұсыл-мандарға арналып шығып тұрған «Яна фикр» газетінен басқа губер-нелік бюро жанындағы Шығыс халықтары бөлімінің­ «Красный Восток» газеті жанынан қазақ ті-лінде газет шығару мәселесі қа-ралды. 1920 жылы 2 ақпанда өткен №2 мұсылман-жұмысшыларының­ жалпы жиналысында губком жа- нынан қырғыз-татар бөлімі құ-рылып, оның­ алқа мүшелігіне сайланған Камил мен Хамид Тұхфатуллиндер қазақ тілінде газет шығаруға қажетті қазақ кадры табылғанша газетті татар-ша шығара тұруға шешім алды [БҚОММ 1-қ., 1-т., 99-іс, 2-п.]. Жер-гілікті басшылар сол кезде шығып тұрған «Яицкая правда» және «Яна фикир» және «Красный Вос-ток» газеттері қазақ арасында жаң­а үкімет саясатын өз мәнінде ұйымдастыра алмай отырғанын түсінді. Көп ұзамай 1920 жылы 21 ақпанда өткен Орал губерне-лік партия комитетінің­ мәжілісін-де «Қазақ-татар газеттері» атты мәселе қаралып, қазақша газет шығаруға қаулы алынды. Қазақша газеттің­ редакциялық штаты 1 редактор, 1 хатшы, 1 қызметкер, 1 хат тасушы және 4 жолдас (сірә, тілшілер болар) болып бекілді. Татар халқын басылым-сыз қалдырмас үшін губкомның­ қазақ-татар бөліміне мерзімді үнпарақтар (листовка) шығару міндеттелді [БҚОММ 1-қ., 1-т., 111-іс, 6-п.]. Міне, осылайша Орал қаласында «Қызыл ту» газетінің­ не-гізі қаланады. Бұған қосымша 1923 жылы 12 шілдедегі №3552 санды газет редакторы А.Байділдиннің­ Орал губернелік партия комитеті-не жазған қатынас хаты да дәлел: «Қызыл ту» газеті 1920 жылдан РКП(б) Орал ұйымының­ апталық үні болып шығып келеді. Содан бері ½ жыл өтсе де, күн ертең­ 3 жыл толады. Үш жыл деген, жер-гілікті ұйымдардың­ шын ниеті бұрылғанда қазақ тілінде шыға-тын губернедегі жалғыз газеттің­ жағдайын дұрыс жолға қоюға бо-латын жәйт. Азамат соғысы, аштық,

халық шаруашылығының­ қирауы қазақ ең­бекшілер бұқарасының­ газет жұмысын жақсартуына ке-дергі болды. Міне, осыдан келіп жергілікті жауапты ұйымдардың­ газет жұмысына көң­іл бөлу дә-режесі өз мәнінде болмай отыр. Мен газеттің­ мұрағатын қарап отырсам, қай кезде де газеттің­ жайы күйсіз болғанын аң­ғарасың­. Таралымы 170 пен 450 арасында болған» [БҚОММ 1-қ., 2-т., 507-іс, 29-31-пп.].

Сол кезде қалада татар тілінде шығып тұрған «Қызыл шырақ» газеті-

нің­ таралымы нашар болды. Осыған орай 1920 жыл 4 мамыр күні Орал губернесінің­ алқа мәжі-лісінде осы газетті ана тілінде шығару керек делініп, Жымпи- тыға көшіруге шешім қабылдайды. 1920 жылы 8 қазанда өткен губ-комның­ мәжілісі қаулысымен «Қызыл шырақ» газетін қазақ ті-лінде шығару мақсатында редак-циялық құрамына Улямаев, Иг-мушмахамбетов және Тоқтыбаев кіргізіледі. Алайда сол жазда екі ай бойына Орал губернесінің­ мұсылман халқы газетсіз қалады, себебі Жымпитыға қаладан бас-пахана кеш көшіріледі. Шілде айында Қазан қаласынан жергі- лікті татар-қазақ бөлімі күшімен татар тілінде әріптер алынады. Осының­ күшімен 1 тамызға үш касса әріп табылып, «Қызыл шы-рақтың­» екі саны қатар №14-15 нөмірлері 4000-8000 данадан шығарылады. Сол секілді оның­ «Красный Восток» пен «Моло- дой борец» атты және басқа да жастар ұйымы ережелері басыл-ған үндеулер мен үнпарақтар басылды. Осы тұста Орал облыс-тық әскери-цензуралық баспа- сөз бөлімге 1920 жылы 31/08 №153 төмендегідей қатынас хат жолданады: «Орал губкомына қарасты Шығыс бөлімі жаны-нан «Красный Восток» («Қызыл шырақ») газеті шығады. Енді жа-қында Жымпитыда уездік РКП(б) мен атқару комитетінің­ органы «ЭРК» («Свобода») қазақ тілінде шығатынын қатерге беремін. Хат-шы: (Улямаев)».

Көп ұзамай татар-қазақ бөлі-мінің­ жанынан шығып тұрған «Қызыл шырақ» газетінің­ бас-паханасы негізінде Жымпитыда «Ерік» газеті шығып, сол кездегі дәуір үніне өзіндік үлесін қосады. Әсіресе, ең­бекшілер арасында сауатсыздықты жою, мәдениет жұмысы мәселелеріне көп орын беріледі. Уездік комитет жанындағы татар-мұсылмандар бөлімі берген төмендегі есебінен үзінді келті-ре кетсек: «Киргиз-татар бөліміне Х.Тұхфатуллин тағайындалғасын, оның­ басшылығымен «Янги фикр-дің­» №3-4 саны әр 3 мың­ дана-мен шығып, тоқтап қалды. Оның­ орнына қазақ тілінде «Ерік» га-

зеті А.Мәметовтың­ редакторлы-ғымен жарық көріп, №6-7 санда- ры әр данасы 3000-нан шыға-рылды, жалпы айлық таралымы 21 000-ға жетті. Хатшы: (Улямаев)» [БҚОММ 1-қ., 1-т., 108-іс, 3-п.].

Газеттің­ таралымы тез өсіп, мазмұнды шығарылуына редак-тор Ахмет Мәметовтің­ қандай құл-шыныспен кіріскені айтпаса да түсінікті. А.Мәметов 1920 жылдың­ аяғы мен 1921 жылдың­ көктемін-де облыстық «Қызыл ту» газетіне редакторлыққа ауысады. Алаш- тың­ соң­ғы астанасы болған бұ-рынғы Ойыл қаласында да татар-қазақ газетінің­ жұмысын қайтадан қалпына келтіру жұмысы жүріп жатты. Алаштың­ ардақты ұлдары-ның­ бірі А.Мәметов редакторлық еткен «Еркін қазақ» газетінің­ бас-паханасы түгелімен Орынборға көшіріп әкетілгендіктен, баспа ісін жаң­адан ұйымдастыру мін-деті тұрды. 1920 жылы 23 қазан-да Ойыл уездік партия ұйымы мәжілісінде хатшы Тухфатуллин-нің­ төрағалығымен мұсылман га-зетін ұйымдастыру қаралды. Газет шығару үшін 2 мұсылманша әріп теруші мен 1 басушыға қоса іс-шаралардың­ тізімі жасақталып, гу-бернелік басшы ұйымдар алдына мәселе етіліп қойылды.

1921 жылы 18 ақпаннан бас-тап губернелік жастар үшін әуелі осы газеттің­ жанынан, кейін бұл шешім өзгертіліп, «Красный Урал» газетінің­ форматы көлемінде айына екі рет «Юный пролета- рий» журналын шығарды. Сондай-ақ губкомның­ қазақ-татар бөлімі жанындағы жастар фракциясы-ның­ қолдауымен қазақша «Жас- тар хабары» (Жастар дауысы) атты қосымша бетше шығарылады.

1925 жылы мамыр айында Кирглавлитоның­ тексеру қоры-тындысында: «Красный Уралдың­» №98-122 сандары 67100 дана-мен таралып, 25 баспа табақпен шыққан. «Қызыл тудың­» №30-36 сандары 6200 данамен тарап, 7 баспа табақ, «Қызыл тудың­» жал-ғамасы ретінде шығатын «Жастар дауысы» газеті №1-13 сандары 8000 данамен таралып, 6,5 бас-па табақ болса, «Красный новь» апталық газетінің­ №18-22 сан-дары 5180 данамен таралып, 5 баспа парақ болған [Қазақстан Республикасының­ Орталық мем-лекеттік мұрағаты (ҚРОММ) 81- қ., 1- т., 1175- іс, 100- п.].

1925 жылы 2 наурызда ВКП(б) Орталық Комитеті Қазақстан бас-пасөзін дамытуға арнайы қаулы

қабылдады. Онда қазақ баспасө-зін онан әрі өркендетудің­ жол-дары белгіленіп, жергілікті басшы органдардың­ газет-журналдарға басшылығы төмен деп бағалан-ды. Олардың­ арасында батыс-та шығатын «Қызыл ту», «Кедей» (Ақтөбе), «Жұмыскер тілі» (Гурьев) газеттері де бар-ды. Сөйтіп, атал-ған қаулыны жүзеге асыру үшін 1925 жылы 26 маусымда өлкелік комитет Секретариатының­ №49 мәжілісінде «Қазақ тіліндегі мер-зімді баспасөздің­ жәйі туралы» туралы мәселе қаралды. Мәжі-ліс қаулысымен республикадағы баспасөзге басшылықты нығай-ту мақсатында саяси бөлімдер-дің­ (баспасөз) штаты 3 адамға ұлғайтылды. Қысқартылып жә- не қайта жарақтандырылған га-зеттердің­ ішінде Бөкей губер-несі, Орда қаласындағы «Кедей туы» жабылып, барлық құрал-жабдығы Гурьев қаласындағы «Жұмыскер тілі» газеті редакция-сы қарамағына берілді. Омбы қаласындағы «Эрик» газеті жабы-лып, ол жақтағы халықты «Сабан», «Кедей» газеттеріне қамту міндет-телді. Оралдық «Қызыл ту» газеті сақталынды [Қазақстан Респуб-ликасы Президентінің­ мұрағаты (ҚР ПМ) 141-қ., 1-т., 12-іс, 56-п.]. Бұдан кейін 1925 жылы 12 та-мызда РК(б)П Қазақ обкомының­ жауапты хатшысы С.Қожановтың­ төрағалық етуімен өткен №74 бюро мәжілісінде бұл мәселе қай-та қаралып, Орал губернесіндегі баспасөзді нығайту деген мақсат-та «Красный Урал» немесе «Крес-тьянская новь» газеттерінің­ бірін жауып, қалған газетті шаруаларға арналған сипатын ұстауы қажет деп тапты. Гурьев уездік «Рабо-чая правда» газеті орталықтан алыста орналасқандықтан, жұ-мысшыларға арналған газет бо-лып сақталсын деген қорытынды-ға келді [ҚР ПМ 141-қ., 1-т., 13 б-іс, 105-п.].

Аталған мәселе кейін Орал губернесінің­ жер- гілікті ұйым басшыла-

ры қатысқан жиналыста талқы-ланды. 1926 жылы 16 ақпанда №15 губкомның­ бюро мәжілісін- де газет редакторы Деловтың­ есепті баяндамасы тың­далады. Осы мәжілісте газет қаржысын үнемдеу мен нығайту, қаржы жетіспеушілікті (дефицитность) жою мақсатында жоғарыдағы екі газетті біріктіруге шешім алынады.

Батыс Қазақстанның баспасөз тарихынан

Қы­­зы­­л империяны­­ң қаһары­­ соққан кеңестік заманда баспасөз түрін де, сипаты­­н да өзгертті, тарихы­­ да толы­­қ зерттел­меді. Ғалы­­мдар республика баспасөз тарихы­­ны­­ң баста­уы­­н кеңес үкіметі орнаған күнімен ұ­штасты­­ры­­п келді. Сөзіміздің дәлелі, оралды­­қ қос облы­­сты­­қ газет бастауы­­н «Хабар­Известия» шы­­ққан 1918 жы­­л 17 қарашадан алады­­. Шы­­нды­­ғы­­нда бұ­л басы­­­лы­­мдар Бөкейдегі Хан ордасы­­нан жары­­қ көрген «Қазақстан» (16.03.1911­1913), «Ұран» (07.1917­05.1918) газеттерінің бас­паханасы­­ негізінде жары­­қ көрді. Сонды­­қтан Баты­­с Қазақстан облы­­сы­­ндағы­­ баспасөз күнінің туған күні 1911 жы­­л 16 науры­­з күні деп жариялау қажет.

Қылышбай СҮнДЕТҰЛЫ, тарих ғылымдарының кандидаты

(Жалғасы бар)

Page 16: Орал Өңiрi №42
Page 17: Орал Өңiрi №42

Серік иХСАнҒАЛи,«Орал өңірі»

Page 18: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл18

[email protected]

БұҚАРА

Жаңақалалы­­қ Уәсила Сұ­лтанова – алты­­н құ­рсақты­­ баты­­р ана. 21 жа­сы­­нда Меңдәлі Айғалиевке тұ­рмы­­сқа шы­­ққан ол 43 жасы­­на дейін 15 перзент өмірге әкеліпті. Оларды­­ң біреуі жастай шетінесе, Жібегі 50­ге жақы­­ндағанда қайты­­с болған. Қалғандары­­ тірлігін жасап, үлкен бір әулет болы­­п оты­­р.

Уәсила апаның­ тұла бойы тұң­-ғышы - 1956 жылы дүниеге кел-ген Әлімбайы. Одан кейінгі қызы Шымыр Ақсуат ауылына тұрмысқа шыққан. Жұмасы Жаң­ақаланың­ Ай-дархан ауылының­ тұрғыны, медби-

ке болып қызмет істейді. Ұлғанымы да туған ауылынан жырақтамай, Жаң­ақалада қалады. Ал Назым қызына Алматыда тұру бұйырған екен. Ол құрылыс саласында жұ-мыс жасайды. Орал қаласында тұратын ұлы Сержанның­ да жоға-ры білімі бар. Қызы Ардақ Теректі ауданына қоныс аударған. Әженің­ балаларының­ ішінде сағынаты-ны - Майрасы. Өйткені ол алыс-та, Башқұртстанда. Ал Әлімбай, Нұржан, Мержан, Тоғжан және Біржаны ауылда, Мәстексайда тұрады. Батыр ана қазір Біржа-нының­ қолында. Ауылдағы бала-ларының­ бәрі - шетінен шаруа-сын дөң­геленткен кәсіпкер. Әжеміз балаларының­ арқасында даң­ғарадай үйде, 4 немересінің­

ортасында ешбір қиыншылық көрмей, қолын жылы суға малып отыр. Бір қызығы, балаларының­ барлығы – көп балалы отбасылар. Сондықтан да болар, ол тап қазір Құдай көпсінбей, көбейе берсін, 20 немере мен 24 жиенінің­ ардақ-ты әжесі.

Әрине, ол кісі балаларын жал-ғыз өзі жетілдірген жоқ. Жолдасы Мең­дәлі жүргізуші болып жұмыс жасады. Ал атасы Айғали балық-шы болған екен. Ауылдағы балық арылмайтын Қараөзеннің­ сағасы сол кісінің­ есімімен «Айғали тү-бегі» деп аталып кетіпті.

- Балаларым бірінің­ киімін бі-рі киіп өсті. Үлкендері кішілерін бақты. Барлығын да аямай жұм-садым. Соның­ арқасында олар

ең­бекқор болып өсті деп ойлай-мын, - деді батыр ана.

Әжеміз әр баланың­ өз несібесі бар дейді. Келіндері болса ене-сінен өнеге алып, қазақтың­ са-

Базарлы шаңырақ

нын көбейтуге үлестерін қосып келеді.

Өмірзақ АҚБАСОВ,жаңақала ауданы

Осы­­дан екі­үш апта бұ­ры­­н жеке шаруамен демалы­­с күндері Ақтөбеге бары­­п қайтқанмы­­н. Жақы­­н жер болса да, жаны­­ма жәйлі болсы­­н деп, «Орал – Ақтөбе» және «Ақтөбе ­ Орал» пойы­­здары­­на әрмен­бермен купелі вагонға билет алды­­м. Барарда купеде бейтаны­­с адамдар болды­­ да, олармен жолай таны­­сты­­м. Ал қайтарда өзіммен кезінде қы­­зметтес болған Медетпен* бір купе­де келдім. Әріптес кезіміз­де Мәкеңмен тонны­­ң ішкі бауы­­ндай араласы­­п кете қоймасақ та, сәлеміміз түзу болды­­.

Әлқисса, Ақтөбеден Оралға жеткізер пойызға аяқ ар-

тып, купенің­ табалдырығын ат-тай бергенім сол еді, «Ой, Бәке, қайдан жүрсің­? Сені де көретін күн бар екен-ау?» деп купе-ге кірер-кірместен құшақ жая ұмтылып, төс түйістіріп аман-дасуға қам жасады бір бейтаныс ер адам. Бір-бірімізді көрмегені-мізге біраз жыл болып еді, сол себепті мен Медетті әп деген-нен танымай қалдым. Әжептәуір толысып кетіпті. Ал ол болса, «Түк өзгермегенсің­, Бәке» деп қояды. Содан жолсерік билет тек-серіп, өзіміз төсек-орнымызды жайғаған соң­, бұйырған дәм-тұзбен шай ішуге кірістік. Мана апыл-ғұпыл сұрасқан амандық-саулық енді емен-жарқын әң­гіме-дүкенге ұласты. Жанұяма қатысты жаң­алықтарды мен де айтып жа-тырмын, Мәкең­ де қалысар емес.

- Былтыр қызық болды, - деді Медет бір кез. – Наурыз айының­ соң­ғы сенбісінде қызыма құда түсті. Екі жақ тамыздың­ алғашқы аптасына тойды белгіледік. Құда-лармен уағдаласып, оларды шы-ғарып салған соң­, ұлымды оң­а-

шалап, «Жағдайды көріп тұрсың­ ғой, осы жазда әпкең­ді ұзатамыз. Бір жылда екі той қиындау тиер, сен қабаттасып жүрмейсің­ ғой, әйтеуір?» деп сұрадым. Обалы не керек, ұлым ат-тонын ала қашты: «О не дегенің­із, әке? Биыл менің­ үйленетін ойым жоқ»...

Қайыр-хош, содан қыз ұзату тойына қызу кірістік. Көктемнің­ бірінші айында құдаласқанымыз-бен, той-тамаша өтетін мейрам-хана табу оң­айға түспеді. Жайшы-лықта біздің­ шағын шаһарымызда кафе-рестораннан аяқ алып жүр-гісіз көрінеді емес пе, ал керегінде әлгіндей нысан таппай қиналдық. Көбі бос емес, босының­ өзі біздің­ көң­ілімізден шықпай, несін айта-сыз, біраз әуреге түстік. Сөйтсек, алдағы жазда ұлын үйлендіріп, қызын ұзататын қазекем тойдың­ орнын белгілеуге Жаң­а жылды қарсылағаннан кейін көп ұзамай, білек сыбанып кіріседі екен. Осылайша абыр-сабыр болып жүргенде, «Қуырдақтың­ көкесін түйе сойғанда көресің­» дегендей, ұлым бір күні, «Көке, биыл маған да той жасайтын болдың­ыз» деп қарап тұр. Ал керек болса?! Не істейсің­ енді, қуаныш қой. Оның­ үстіне бұрынғылар «Бойжет-кен қызың­ды ұзатуға, ержеткен ұлың­ды үйлендіруге асық» деген

емес пе. Бұрынғы жанталас жан-талас па, нағыз «тойжарыс» енді басталды. Ұлымның­ қалың­дығы Алматының­ өзінен болып шықты. Екеуі әуелі бір-бірімен агент ар-қылы танысып, содан көп ұзамай кездесіп, несін айтасыз, қыз бен жігіт бір көргеннен бірін-бірі ұна-тып, сезімдері жарасып қалыпты... Содан келешек келіннің­ ата-ана-сымен телефон арқылы сөйлесіп, құда түсетін күнді белгілеп, біз ертең­ ұшақпен Алматыға ұшамыз деп отырған күні сәске түс ша-масында менің­ қолымдағы жасы сексеннен асқан анам аяқ асты қатты ауырып, қолға қарап қалды. «Бірінен соң­ бірі екі той» деп алып-ұшып жүргенде, анамнан айыры-лып, қара жамылып қаламыз ба?» деген үрейлі ой да иектей баста-ды. Дереу жағдайды алға тартып, бара алмайтынымызды айтып, Алматыға хабарластық. Олар да үрпиісіп қалды. «Қап, ағайын-туыс, дос-жаранды шақырып, дас-тарқанды қамдап қойып едік...» десті болашақ құда-құдағиымыз. Біздің­ әулетке қыздарын ұзат-қалы отырған кісілердің­ жаюлы дастарқанын жиырғандай бол-ғанымыз менің­ де жаныма қатты батты. Бірақ бір аяғы төрде, бір аяғы көрде дегендей халдегі анаң­-ды қалай тастап кетесің­. Оның­

үстіне үлкен кісі жағдайының­ на-шарлағанын сезгесін төң­іректегі қыз-күйеу, келін-баласына қоса, аяқ жетер жердегі ағайын-туысты жинап алды. Осындай жағдайды өз көзің­мен көріп тұрып, «Сендер күл болмасаң­дар, бүл болың­дар! Ал мен ұлыма құда түсуге тиіспін» деп қалай кетіп қаласың­?! Әйтеуір, Құдай сәтін салғанда ертең­іне екіндіге таман анамның­ беті бері қарап, жүзімізге қан жүгірді. Бірақ ол кезде ұшақ Оралдан ұшпақ тү-гілі, Алматыға қонып қойған бола-тын. Енді құдаларға жетер басқа амал болмағандықтан, «Анамыз-дың­ оң­алғанына мың­ шүкір!» де-сіп ағайын-туыс мәре-сәре болып шай ішуге кірістік. Бірер кәсе шай ішкесін, ұлым өз бөлмесіне бетте-ген-ді. Біразырақтан соң­ ол «Кө-ке, сізді құдаң­ыз шақырады» деді есіктен басын қылтитып. «Қайдағы құда?» деппін мен сасқанымнан.

– Келсең­ізші, қазір көресіз ғой, - деді ұлым сөзді көбейткісі келме-ген кейіппен. Ұлымның­ бөлмесіне енсем, оның­ ноутбугының­ мони-торынан бейтаныс ер адамның­ бет-жүзі бірден көзге шалынды. Сол сол-ақ екен, ұлым құлағыма сыбырлап үлгерді: «Көке, аманда-сың­ыз. Болашақ құдаң­ыз осы кісі».

- Ассалаумағалейкум!- Уағалейкүм күміссалам, от-

ағасы. Балалардан естіп-біліп жа-тырмын, үлкен кісінің­ беті бері қараған екен, қуаныштымыз!

- Иә, солай, солай, - дедім мен басқа сөз аузыма түспей, - Дәл қазір ағайын-туыс апамды ортаға алып, шай ішіп отырмыз.

- Кеше өзің­ізге айттым ғой, қызымызға құда келеді деген ха-бар жеткесін ағайын-туыс, дос-жа-ранды шақырып қойғанбыз. Біз де қазір дастарқан басындамыз.

- Ғафу өтінем, құда, жаң­ағындай жағдаймен жете алмай қалдық («Құда» деген сөздің­ аузымнан қалай шыққандығын өзім де аң­-дамай қалдым). Құдды, осыны

Агентпен танысып, сКАйППен ҚұдА ТүсКен

күтіп тұрғандай ана кісі де,- Қой, қысылмаң­ыз, құда. Бүгін

келе алмасаң­ыз, ертең­ келесіз дегендей. Амандыққа жететін ештең­е жоқ қой, ең­ бастысы, Ақ Жайықтың­ жағасында сіздер, Ала-таудың­ баурайында біздер аман болайық, – дегені. Осындай игі тілек, ізгі ниеттен кейін әң­гімеміз жарасып жүре берді. Қос құда скайп арқылы сүт пісірімдей сөй-лескеннен кейін екі құдағайды бір-бірімен таныстырдық. Олар аз-кем тілдескеннен кейін су жа-ң­а алматылық құдамыз «Үлкен құдағайға амандасайын, хал-жа-йын сұрайын» деді. Дереу ноут-букты апамның­ алдына жеткіздік...

Не көп басың­ды ауыртайын, Бәке, сол жолы негізгі әң­гімені скайп арқылы пісірдік. Ертең­іне ертелетіп өзіме қоса зайыбым, іні-келінім төртеуміз өзім «Бозжорға» атап кеткен «Джипіммен» Ақтө-беге тарттық. Ақтөбеде туған ба-жа-қайын бикем тұратын. Темір тұлпарымды солардың­ шарбағы-на туарып, жақсылап бір шай ішіп алып, күні бұрын уағдаласқандай бажам мен қайын бикемді ілесті-ріп, Ақтөбеден Алматыға ұштық. Алматының­ әуежайынан нағашым қос аутоарғымақпен қарсылап алып, құдалар ұсынған адреспен олардың­ мекенжайына бастады. Ол кісілер де қақпаны ашып тас-тап, күтіп отыр екен. Біз көліктен түсер-түспестен, сөздерінің­ біс-мілләсін «Ал құдалар, қош келді- ң­іздерден!» бастады. Әң­гімеміздің­ әп дегеннен жараса кеткені осы-дан-ақ аң­ғарылып тұрған жоқ па. Сонымен, Бәке, сөздің­ қысқасы, қазы-қартаның­ ұзыны жақсы де-гендей, менің­ шаң­ырағымдағы былтырғы екі той да керемет өтті. Қазір апам бала-келінім мен қыз-күйеуімнен қос шөбере көріп отыр. Адамның­ арманы таусылған ба, ара-арасында апам келесі жылы мектеп бітіретін кіші ұлым- ды мең­зеп, «Енді осы қарағымнан бір-екі шөбере сүйсем, Аллаға ризамын» деп қояды. Құдай үлкен кісіні сол күнге жеткізсін дейік, - деп әң­гімесін бір қайырды Мә-кең­...

Бақытжан ҒАБДуЛЛин,Орал қаласы

* - кейіпкердің­ есімі өзгертілді

Суре

тті с

алға

н Ә

ділб

ек Ә

ДИ

ЕТО

В

Page 19: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл19

[email protected]

жАРнАмА

«Медициналық орталық» ЖШС-да келесі бөлімдер бойынша ақылы түрде ем-шаралар жүргізіледі:

Қосымша ақпаратты мына телефон арқылы алуға болады: 53-72-59.

• хирургиялық• гинекологиялық• көз аурулары

• құлақ, мұрын және тамақ аурулары• ішкі аурулар• жүйке аурулары

Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соң­ғы үлгідегі аппаратта компьютерлік томография (қабатталған рент-генология) өткізіледі. Бағасы төмендетілді.

Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй (“Омега” зауыты ауданы) “Медициналық орталық” ЖШС.

Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78

«Жайық Пресс» ЖШС-ға мемлекеттік сатып алу

жөніндегі маман қажет. Түйіндемені 50-30-14

факс нөміріне жіберіңіз.

Жоғары қабілетті және сәулелік жүктемесі айтарлықтай төмен соң­ғы үлгідегі аппаратта Компьютерлік томография (қабатталған рентгенология) өткізіледі.

Әмбебап аппаратта магнитті-резонанстық томография (МРТ) өт-кізіледі. Зерттеудің­ барлық кескінді түрлері бар. Тексеруге дәрігер- дің­ нұсқауынсыз қабылданады. МРТ кабинетінің­ дәрігері бақылау аумағын белгілейді.

Мекенжайымыз: Орал қаласы, Есенжанов көшесі, 19-үй, («Омега» зауыты ауданы), «Медициналық орталық» ЖШС).

Анықтама алу үшін телефон: 53-72-59, 53-67-78

Батыс Қазақстан облысы әкімдігі дене шынықтыру және спорт басқармасының «Олимпиада резервтерін даярлау орталығы» МКҚК

Мемлекеттік сатып алу бойынша менеджер – 1 бірлікҚойылатын талаптар: жоғары немесе орта білім (экономика немесе құқық), 1 жылдан кем емес жұ-

мыс өтілі, мемлекеттік сатып алу туралы заң­ды білуі, дербес компьютерді және мемлекеттік сатып алу туралы веб-порталды мең­геруі қажет.

Қажетті құжаттар (түйіндеме, жеке куәлік, зейнетақы қоры келісімшарты, ең­бек кітапшасы, диплом) ха- барландыру жарияланған соң­ 15 күн ішінде мына мекенжай бойынша қабылданады: Орал қаласы, Құр-манғазы көшесі 179/5. Телефон/факс: 54 20 72, 54 20 28

1. Аудан әкімі аппаратының ұйымдастыру жұ-мыстары, мемлекеттік қызметтер мониторингі және бақылау жөніндегі бөлімінің бас маманы E-4 (жала- қы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 59 579 – 80 720 теңге)

Функционалдық міндеттері: Аудан әкімінің­ аудан тұрғындары, мәслихат депутаттары алдында есеп беру кездесулерін дайындау, кестелерін жасақтау. Барлық дең­гейде өтетін сайлау жұмыстарымен айналысу. Әкімдік мәжілістерінің­, әкім және оның­ орынбасарлары өткізе- тін басқа да шараларды ақпараттық-аналитикалық жағын қамтамасыз ету, аудан активінің­, басқа да жиналыстарды ұйымдастыру және хаттамаларын толтыру жұмыстары- мен айналысады. Аудан әкімі аппаратының­ жылдық, тоқ-сандық жұмыс жоспарларын және аудан әкімінің­ айлық кестесін жасақтау. Әкімият отырыстарының­ өткізілуін ұйымдастыру, күн тәртібін жасақтау, шақырылатын лауа-зымды тұлғаларды анықтау және шақыру.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: 1. Жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жыл-

дан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның­ функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейін-гі білім

2. Білім, гуманитарлық ғылымдар, құқық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, ауыл шаруашылығы ғылымда- ры, қызметтер, ветеринария, техникалық ғылымдар және технологиялар салаларындағы мамандықтар бойынша.

2. Сырым аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы, E-R-1 санаты (жалақы еңбек сіңірген жылдарына бай-ланысты 119 954 – 156 314 теңге)

Функционалдық міндеттері: Мәдениет және тіл-дерді дамыту туралы мемлекеттiк саясатты iске асыру, оның­ оны жетiлдiруiн қамтамасыз ету. Мекемеге қарасты ұйымдарды бiлiктi мамандармен қамтамасыз ету және олардың­ бiлiктiлiктерiн арттыру. Аудандық мәдениет бөлiмiнiң­ жұмысын басқару, жетiлдiру, дамыту жоспар- ларын жасау. Ұлттық мәдени дәстүр мен әдет -ғұрыптар- ды жаң­арту, сақтау және дамыту. Аудан бойынша мәде- ни, тарихи ескерткiштердiң­ есепке алынуы, сақталуы, қалпына келтiрiлу жұмыстарын ұйымдастыру. Ауылдық округтердегі мәдениет үйлері мен ауылдық клуб ғима-

раттарының­ сақталуына, күтіп ұсталуын және оларға күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізілуін қадағалау. Ауданда дене шынықтыру және спорт жөніндегі мем-лекеттік саясатты жүзеге асыру, бұқаралық спорттың­ дамуын жүзеге асыру. Ауданда спорт түрлері бойынша бұқаралық-спорттық, мәдени-сауықтыру жұмыстары бо- йынша іс-шаралар дайындау және оларды жүзеге асыру. Ауданның­ спорт мекемелерінің­ барлық түрінде де мем- лекеттік стандарттың­ сақталуын қамтамасыз ету. Бөлiм- нiң­ жұмысын үйлестiредi. Облыс және аудан әкiмдерiнiң­ шешiмдерiнiң­ әкімдік қаулыларының­, облыстық бағдар-ламалардың­ орындалуын қамтамасыз ету. Өз саласы бойынша келіп түскен жеке және заң­ды тұлғалардың­ арыз-шағым, өтініштерін қарау және жауап беру. Қара-мағындағы қызметкерлердiң­ жұмысын ұйымдастыру, бақылау, ынталандыру қабiлетi, азаматтарды қабылдау жұмысында тәжiрбиесi болу, мониторинг және анали-тикалық ақпараттық әдiстерi мен түрлерiн бiлу

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Білімі жоғары; Білім, гуманитарлық ғылымдар, құ-

қық, әлеуметтік ғылымдар және бизнес, қызметтер, вете-ринария, өнер, техникалық ғылымдар және технология-лар салаларының­ мамандықтары бойынша мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес және жұмыс тәжірибе- сі келесі талаптардың­ біріне сәйкес болуы тиіс:

1) жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республика-сының­ Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің­ жоға- ры оқу орындарында шетелде кадрлар даярлау жөнін- дегі республикалық комиссия бекітетін басым маман-дықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес;

2) мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес;

3) осы санаттағы нақты лауазымның­ функционалдық бағыттарына сәйкес облыстарда жұмыс өтілі төрт жыл- дан кем емес, оның­ ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес

E-G-3 санаттары бойынша конкурсқа қатысушы-ларға қойылатын талаптар: Жоғары білім. Мемлекет- тік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санат- тағы нақты лауазымның­ функционалдық бағытына сәй- кес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар

болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

E-G-3 санаттары бойынша жалақы еңбек сіңірген жылдарына байланысты 53 808 - 72386 теңге

3. Бұлдырты ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы-есепші, E-G-3 санаты

Функционалдық міндеттері: Ауылдық округ әкімі аппаратының­ жылдық шығыс жобасын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің­ ең­бекақыларын есептеу, төлеу. Қаржы және аппарат есебіндегі құнды заттардың­ есебін жүргі-зу, сақталуына бақылау жасау, жыл аяғында инвентари-зация өткізу. Жұмсалған қаржы құжаттарының­ дұрыс рәсімделуін, олардың­ заң­дылығын қадағалау.Бухгалтер-лік, статистикалық есептерді уақытында жасау және тап-сыру. Қызметкерлердің­ жалақысынан тиісті төлемдерді зейнетақы қорларына аудару. Қаржының­ мақсатты және дұрыс жұмсалуын қадағалау. Округ әкімі аппаратында өтетін құрылыс, жөндеу және сатып алу жұмыстарына өтетін тендерлерді ұйымдастыру. Округ көлеміндегі шаруашылық жүргізуші заң­ды және жеке тұлғалардан бюджетке түсетін салық түсімдерінің­ орындалуына ықпал жасайды. Мүлікке есеп жүргізеді, бір жолғы төлемдерді жинайды. Мемлекеттік мекемелер мен мектепке дейінгі тәрбие мекемелерін материалдық техникалық жағынан қолдау және қамтамасыз ету; округ көлеміндегі мектеп оқушыларының­ тасымалын ұйымдастыру. Күрделі жөндеу жұмыстарының­, елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз ету, көшелерді жарықтандыру, көгалдандыру мен абат-тандыру, санитарлық тазалық жұмыстарына бөлінетін қаржылардың­ жұмсалуын бақылау; Ауылдық округ әкімі аппаратының­ тең­герімінде тұрған үйлердің­ есебін жүр-гізеді, онда тұрып жатырған тұрғындармен келісімшарт жасайды.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Әлеуметтік ғылымдар және бизнес саласының­ қаржы, экономика, есеп және аудит мамандықтары бойынша

4. Аралтөбе ауылдық округі әкімі аппаратының бас маманы, E-G-3 санаты

Функционалдық міндеттері: Әкімшілік-аумақтық бірліктің­ аумағында ветеринариялық-санитарлық қауіп-сіздікті қамтамасыз ету жөніндегі ветеринариялық іс-ша- раларды орындайды. Жануарға ветеринариялық паспорт

береді. Ауылдық округ аумағында қолданылатын ве- теринариялық анықтаманы береді. Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүзеге асыру. Елді мекен жерлерінде жануарларды жоюға арналған орындарды анықтайды.

Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: Ветеринария саласының­ мамандықтары бойынша

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар:1) өкілетті орган белгілеген нысандағы өтініш; 2) 3х4 үлгідегі фотосурет3) өкілетті орган белгілеген нысандағы сауалнама; 4) бiлiмi туралы құжаттардың­ нотариалдық куәлан-

дырылған көшірмелері, 5) ең­бек қызметін растайтын құжаттың­ нотариалдық

куәландырылған көшірмесі; 6) денсаулығы туралы анықтама (ҚР Денсаулық сақ-

тау министрлігінің­ 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұй-рығымен бекітілген (ҚР нормативтік-құқықтық актілер- дің­ тізілімінде №6697 болып тіркелген) нысандағы;

7) ҚР азаматының­ жеке куәлігінің­ көшірмесі; 8) Құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен

белгіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тесті-леуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.

Құжаттарды қабылдау мерзімі конкурс өткізу тура-лы хабарландыру соң­ғы жарияланған күнінен бастап 10 жұмыс күнінің­ ішінде, көрсетілген мекенжай бойынша сәйкесті мемлекеттік органға тапсырылуы тиіс.

Конкурс комиссиясының­ қарауына құжаттарды қа- былдау мерзімінде азаматтардың­ өздері әкеліп берген немесе поштамен жіберілген (қоса тіркелген құжаттар-дың­ тізбесі көрсетілген құжат тігілетін папкада орналас-тырылған) құжаттары қабылданады.

Құжаттардың­ толық емес пакетін ұсыну конкурс ко- миссиясының­ оларды қараудан бас тартуы үшін негіз болып табылады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжат-тардың­ түпнұсқасын әң­гімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей беріледі. Осы құжаттар- дың­ түпнұсқасы берілмеген жағдайда тұлға әң­гімеле- суден өтуге жіберілмейді.

Әң­гімелесуге жіберілген кандидаттар одан кандидат-тарды әң­гімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде конкурс жариялаған Сы- рым ауданы әкімі аппаратында өтеді.

Сырым ауданы әкімінің аппараты, 090900, БҚО, Сырым ауданы Жымпиты ауылы, Қазақстан көшесі, 8-үй, 1-қабат, 9-бөлме, анықтама алу үшін телефондар: 8-(71134) 22210, факс 31276, электрондық мекенжайы: [email protected],

бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды

Конкурс ұйымдастырушысы: Батыс Қазақстан облысының­ кәсіпкерлік және

индустриалдық-инновациялық даму басқармасыМекенжайы және пошталық мекенжай:

090006; Орал қаласы, Х.Чурин көш., 116, каб. 108; электрондық пошта [email protected]

Байланыс телефоны: 506436, 514148Конкурс тақырыбы: ісін жаң­а бастаған жеке кә-

сіпкерлік субъектілеріне, жас кәсіпкерлерге (29 жасқа дейін), әйелдерге, мүгедектерге және 50 жастан асқан адамдарға экономиканың­ басым секторлары шең­берінде жаң­а бизнес-идеяларды іске асыру үшін «Бизнестің­ жол картасы – 2020» бағдарламасы бойынша мемлекеттік гранттар беру

Конкурс түрі: ашық конкурсКонкурсқа қатысу шарттары: конкурсқа ісін

жаң­а бастаған жеке кәсіпкерлік субъектілері (мемлекеттік қолдауға сұраған сәтте қайта тір-келген дара кәсіпкер немесе заң­ды тұлға ретінде мемлекеттік тіркелу мерзімі бір күнтізбелік жыл-дан аз болатын), жас кәсіпкерлер (29 жасқа дейін), әйелдер, мүгедектер және 50 жастан асқан адам-дар қатыса алады.

Конкурсқа қатысу үшін өтінім тапсыру орны: Батыс Қазақстан облысының­ кәсіпкерлік және

индустриалдық-инновациялық даму басқармасыКонкурстық құжаттарды тапсыру тәртібі:конкурсқа қатысу үшін үміткерлер көрсетілген

мекенжайы бойынша өзі, пошта немесе өзінің­ өкі- летті өкілі арқылы бекітілген нысан бойынша өті- нім мен конкурстық құжаттаманың­ толық пакетін ұсынады.

Конкурстық құжаттаманы ұсыну мерзім-дері:

2014 жылдың­ сәуір айының­ 17 жұлдызынан 2014 жылдың­ 16 мамырына дейін жұмыс күндері сағат 10.00-ден бастап сағат 17.00-ге дейін (жергілікті уақыт)

Өтінімдерді тапсыруды бастау уақыты және күні:

2014 жылдың­ 17 сәуірі сағ.10.00-ден бастап (жергілікті уақыт)

Өтінімдерді тапсыруды аяқтау уақыты және күні:

2014 жылдың­ 16 мамыры сағ.17.00-ге дейін (жергілікті уақыт)

Көрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін келіп түскен өтінімдер қабылдауға жатпайды.

Осы хабарландырумен және конкурстық құ- жаттамамен www.bko.gov.kz және www.business-bko.gov.kz сайттарында танысуға болады.

Мемлекеттік гранттарды ұсыну үшін конкурсты өткізу туралы хабарландыру

Оған республиканың­ барлық өң­ірі-нен және шетелден келген 585 оқушы қатысты. Батыс Қазақстан облысынан барған дарынды жастардың­ арасында Тасқала ауданы «Сәулет» мектеп-лицейі-нің­ 10-сынып оқушысы Нұрбек Ибраев пен Қ. Сәтбаев атындағы орта мектептің­ 10-сынып оқушысы Еламан Мертай бар еді. Оқушылардың­ ғылыми жобаларын еліміз бен Ресей ғалымдары бағалады.

Аталмыш жарыста Нұрбек Ибраев жең­імпаз атанса, Еламан Мертай екінші орынды иеленді.

Бұл шебер ұландардың­ алғашқы жетістігі емес. Осыдан екі жыл бұрын, дәлірек айтсақ, 2012 жылы Алматы қа-ласында өткен «Астротурнир» жары-сында Нұрбек ІІІ орын алса, 2013 жылғы осы турнирде командалық ІІ орынға қол жеткізді, ал 2013 жылы «ЭКСПО - 2017 балалар көзімен» байқауында Еламан Мертай екеуі екінші орын алған еді.

Нұрбек 9 бағыттан тұратын жарыс-тың­ 4-ші бөлімі «Автоматика, электро-ника және телеметрия» бойынша «Ав-тономдық робот KAZ-14» атты өзінің­ жобасын қорғады.

- Ғылыми жұмыстармен айналысқа-ныма екі жылдай уақыт болды. Үнемі бір нәрсені ойлап, соны қалай да тауып шығаруға тырысамын. Сол себептен де болар, көбіне көң­ілім осы салаға қарай ауып тұрады. Сүйікті ісім – модель құрас-тыру. Бос уақытымда футбол, волейбол ойнаймын және өлең­ жазамын. Бола-шақта осы салада үлкен жобаларымды іске асырғым келеді, - дейді Нұрбек.

Байқауда үлкен жетістікке жеткені үшін Н. Ибраев Қазақстан Республика-сының­ кез келген жоғары оқу орнына арналған білім грантын ұтып алды және ҰБТ-дан босатылды.

Манас ӘжІҒАЛиЕВ,Тасқала ауданы

“Ғылым әлемін ашамыз”Дәл осы­­ндай атаумен ғары­­шкерлер күніне орай «Дары­­н»

республикалы­­қ ғы­­лы­­ми­практикалы­­қ орталы­­ғы­­ны­­ң ұ­йы­­мдасты­­руы­­мен Байқоңы­­р қаласы­­нда ғары­­шты­­қ зерттеулер бойы­­нша Х халы­­қаралы­­қ ғы­­лы­­ми жобалар жары­­сы­­ өтті.

Page 20: Орал Өңiрi №42

ТележосыҚ[email protected]Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

ДҮйСеНБІ, 21 СәуІрҚАзАҚстАн16.00 «Менің­ Қазақстаным» 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР16.50 ӨЗЕКЖАРДЫ17.10 «Біз қазақша сөйлейміз». Реалити шоу17.50 «Ғажайыпстанға саяхат». 18.00 «ЗАҢ ЖӘНЕ БІЗ». Тікелей эфир 18.30 «Парыз». 8-бөлім 20.05 «АЙТУҒА ОҢАЙ...» 20.50 «ЖЕДЕЛ ЖӘРДЕМ»21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «SPORT.KZ» 23.05 «Келін». 23.50 «Түнгі студиядаНұрлан Қоянбаев»

0.20 «Көкпар» Ұлттық ойын1.05 «Дауа»1.40 «Ұлттық өнім»2.40 «Өзекжарды»

ОРАЛ16.50 «Апта» 17.30 “Сыр толғау”

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ06.55-17.55 ПРОФИЛАКТИКА17.55 Аң­датпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары . Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 “МАХАМБЕТ”. Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тікелей эфир

19.15 «Телемаркет», жарнама19.20 “ОПИРАЯСЬ НА ЗАКОН”20.00 Жең­іс тарихы. “Солдат бақыты”20.20 “ЖАЙЫҚ ЖАУҺАРЛАРЫ”20.40 “ТОПЖАРҒАН”20.50 «Телемаркет», жарнама21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»21.55 «Телемаркет», жарнама22.00 “ПАУДЕР ПАРК”. Телехикая. 26-бөлім 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая. 4-бөлім23.40 “В стременах времени”. Дерек-ті сериал. 00.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сур-доаудармамен)

00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдо-переводом)01.00 Аң­датпа

ХАБАР16.00, 19.00, 23.10, 00.30 Жаң­алықтар16.15 ВВС ұсынады «Әлемдік мұхит құпиясы».17.00, 20.00, 23.40 Новости17.15 «25-шақырым». 18.10 «Біз». Ток-шоу.19.30 «Бюро расследований».20.30 «Сулейман Великолепный». 4 сезон.21.20 «След».22.10 Көзқарас22.40 Тотальный футбол00.10 Журналдар

ЕУРАзИЯ16.00 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 16.30 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. Александра Вол-кова, Владимир Фекленко, Владис-лав Котлярский в многосерийном фильме «КУРАЖ» 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ»1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

ҚАзАҚстАн6.00 «ТАҢШОЛПАН»8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оң­ай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Sport.kz» 12.10 «Алаң­» ток-шоуы 15.10 «КЕЛІН».16.00 «Ұлттық өнім»16.25 «Ең­бек түбі -береке» 16.50 «Ас болсын!» 17.35 «Сыр-сұхбат» 18.10 «EXPO ЖОЛЫ» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «EXPO жолы» 23.05 «Келін». 868, 869-бөлімдері 23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Ұлттық өнім»0.45 «Ең­селі Елорда» 0.55 «Ас болсын!» 1.40 «Ұлттық өнім»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаң­алықтары17.15 “Темірқазық”17.35 «Жандауа»

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ06.55 Аң­датпа07.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Ақжайық» (с сур-допереводом)08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.09.00 “Паудер парк”. Телехикая. 26-бөлім09.45 “Опираясь на закон”10.15 “Замансөз”10.45 “Бәрекелді”11.05 «Арнайы репортаж»11.25 «Свое дело» (с сурдопере-водом)11.45 Жең­іс тарихы. “Бәрі майдан үшін, бәрі жең­іс үшін!”12.00 Бөкей ордасы ауданының­ әкімі Н.С.Рақымжановтың­ қатысуымен тікелей эфирдегі баспасөз мәслихаты 12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая. 4-бөлім13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама,

аң­датпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аң­датпа 18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары . Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 “МУЗЫКА ДУШИ”. Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ» . Тіке-лей эфир19.20 Бөкей ордасы ауданының­ әкімі Н.С.Рақымжановтың­ қатысуымен баспасөз мәслихаты 20.00 История Победы. “Дети войны”20.20 “АТАМЕКЕН”20.40 “БУДЬТЕ ЗДОРОВЫ”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 Телехикая 22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехи-кая. 5-бөлім23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал. 00.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)00.30 Новости «Ақжайық» (с сур-допереводом)01.00 Аң­датпа

ХАБАР06.00 «Жаң­а күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 23.30, 01.00 Жаң­алықтар08.10 «Бюро расследований» 08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 00.00 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.20 «След».11.00, 20.30 «Сулейман Великолеп-ный». 4 сезон.12.15 Көзқарас12.45 Журналдар 15.00 «Телефон доверия». Доку-ментальная драма15.50 «Подари детям жизнь».16.15 ВВС ұсынады «Әлемдік мұхит құпиясы» .17.15 «25 -шақырым». 19.30 Арнайы Хабар22.10 Көзқарас22.40 «Жансарай». Әшірбек Сығай.00.30 Арнайы хабар 00.50 ЖурналдарБизнес Ауа райы Спорт Журнал-дар

ЕУРАзИЯ5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 Телеканал «ДОБРОе утро» 10.00 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в мно-госерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 15.00 Новости15.10 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 15.45 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. Александра Волкова, Владимир Фекленко, Владислав Котлярский в многосе-рийном фильме «КУРАЖ» 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ»1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СәрСеНБІ, 23 СәуІр

СейСеНБІ, 22 СәуІр

ҚАзАҚстАн6.00 «ТАҢШОЛПАН»8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оң­ай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Ұлттық өнім» 12.05 «EXPO жолы» 12.25 «Заң­ және біз» 13.00 «Ең­бек түбі - береке» 13.05 «Татонка». 13.30 «Жүзден жүйрік»14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».16.00 «Шетелдегі қазақ балалары». 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «Ең­бек түбі -береке» 17.15 «Толағай». 18.05 «ҚЫЛМЫС ПЕН ЖАЗА»21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев» 22.45 «Өзекжарды»23.05 «Келін».23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Сыр-сұхбат» 0.50 «EXPO жолы» 1.15 «Мың­ түрлі мамандық» 1.45 «Ұлттық өнім»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаң­алықтары17.15 “Арнайы репортаж”

17.35 «Бәрекелді»

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ06.55 Аң­датпа07.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Ақжайық» (с сур-допереводом)08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.09.00 Телехикая09.50 “Сыр толғау”10.15 “Темірқазық”10.35 “Жайық жауһарлары”10.55 «Топжарған»11.15 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы12.00 “Марвел”. Мультсериал12.20 История Победы. “Кто тебя помнит молодым”12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая. 5-бөлім13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ»

13.55 «Телемаркет», жарнама, аң­датпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аң­датпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.30 “АҚАН СЕРІ”. Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тіке-лей эфир19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир19.50 «Телемаркет», жарнама20.00 История Победы. “Матай. Начало легенды”.20.40 “СТРАТЕГИЯ СОЗИДАНИЯ 2050”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 Телехикая22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехи-кая.23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал00.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)00.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ» (с сурдопереводом)01.00 Аң­датпа

ХАБАР06.00 «Жаң­а күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.00 Жаң­алықтар08.10 Арнайы Хабар 08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 23.10 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.20 «След».11.00, 20.30 «Сулейман Великолеп-ный». 4 сезон.12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің­ сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 Екатерина Семенова в мелодраме «Две судьбы, новая жизнь» .15.00 «Телефон доверия». Доку-ментальная драма15.50 «Подари детям жизнь...».16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр» .17.15 «25- шақырым». 19.30 Жаң­а қоғам22.10 Көзқарас23.40 Жаң­а қоғам.23.50 Журналдар Бизнес Ауа райы Спорт Журнал-дар

ЕУРАзИЯ5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОе утро» 10.00 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в мно-госерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 Премьера. «МОТЫЛЬКИ». Многосерийный фильм 0.50 «ДОСКА ПОЧЕТНЫХ» 1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

Page 21: Орал Өңiрi №42

Бейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл21

[email protected]

БейСеНБІ, 24 СәуІрҚАЗАҚСТАН6.00 «ТАҢШОЛПАН»8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.10, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45, 20.50 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оңай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «Агробизнес»12.10 «Қазақстан би әлемі» 12.30 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»13.00 «Еңбек түбі - береке» 13.05 «Татонка».13.30 «Жүзден жүйрік»14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».16.00 «Мың түрлі мамандық» 16.50 «Қылмыс пен жаза»17.10 «EXPO жолы» 17.35 «Жиһанкез». 18.00 «ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚ БАЛАЛАРЫ» 21.40 «ТҮНГІ СТУДИЯДА Нұрлан Қоянбаев»

22.45 «Қылмыс пен жаза»23.05 «Келін».23.50 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев» 0.20 «Ұлттық өнім» 0.45 «EXPO жолы» 1.05 «Мың түрлі мамандық» 1.35 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаңалықтары17.15 “Топжарған”17.35 «Жайық жауһарлары»

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ06.55 Аңдатпа07.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен)07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таңғы сазды-ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ»

09.00 Телехикая 09.50 «Время вашего вопроса»10.20 «Атамекен»10.40 “Будьте здоровы” (с сурдопереводом)11.00 “Молодежный проспект”11.20 История Победы. “Солдатское счастье”11.35 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы12.00 “Марвел”. Мультсериал12.45 “Метод Фрейда”.13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аңдатпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аңдатпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 “ЖЫРДЫҢ АЛТЫН ДІҢГЕГІ”. Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир

19.20 “ЕЛ АЛДЫНДА”. Тікелей эфир20.00 История Победы. “Все для фронта. Все для Победы”20.20 “ЖЕРГІЛІКТІ УАҚЫТ”20.40 “АЛТЫН БЕСІК”21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаңалықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 Телехикая22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал00.00 «Ақжайық» жаңалықтары (сурдоаудармамен)00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)01.00 Аңдатпа

ХАБАР06.00 «Жаңа күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 22.40, 00.30 Жаңалықтар08.10 Жаңа қоғам08.40 «Моя планета».

9.00, 17.00, 20.00, 23.30 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10, 21.20 «След».11.00, 20.30 «Сулейман Великолепный».12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». 14.10 «Две судьбы, новая жизнь» .15.00 «Телефон доверия». 15.50 «Подари детям жизнь».16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр».17.15 «25- шақырым». 19.30 Арнайы Хабар 22.10 Көзқарас23.10 Арнайы Хабар .00.00 Журналдар ЕУРАзИЯ5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР 6.00 Телеканал «ДОБРОе утро»

10.00 «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 10.55 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» (каз.)11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «МОДНЫЙ ПРИГОВОР» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 «СУДЕБНЫЕ ИСТОРИИ» 15.50 «ДАВАЙ ПОЖЕНИМСЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ» 21.45 «ШПИОНСКИЕ ИГРЫ» 22.55 «МОТЫЛЬКИ». Многосерийный фильм 0.50 «ВЕЧЕРНИЙ УРГАНТ»1.25 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

ЖұмА, 25 СәуІрҚАзАҚстАн6.00 «ТАҢШОЛПАН»8.30 ,11.30, 16.30, 19.30, 22.15, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР8.45 «Жедел жәрдем». 9.40, 20.05 «Айтуға оң­ай...» 10.25 «Сүйкімді жәндіктер». 10.35, 18.30 «Парыз». 11.45 «МЕНІҢ ҚАЗАҚСТАНЫМ» 12.20 «Жарқын бейне» 12.45 «Жан жылуы» 13.05 «Татонка».13.30 «Жүзден жүйрік»14.05 «ӘЙЕЛ БАҚЫТЫ». Ток-шоу. Тікелей эфир 15.10 «КЕЛІН».16.00 «Экономикалық одақтың­ бір тірегі. Беларусь Республикасы». Арнайы жоба 16.25 «Ең­бек түбі - береке» 16.50 «ӨЗЕКЖАРДЫ»17.10 «ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН - 2050» 17.40 «ПАРЛАМЕНТ» 18.05 «ИМАН АЙНАСЫ» 20.50 «ҰЛТТЫҚ ШОУ» 21.55 «Жайдарман». Үздік әзілдер

22.45 «Парламент» 23.05 «Келін». 23.50 «Жерұйық» тарихи драмасында 1.40 «Иман айнасы» 2.35 «Жарқын бейне»

ОРАЛ16.50 «Ақжайық» жаң­алықтары17.15 «Атамекен»17.35 “Алтын бесік”

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ06.55 Аң­датпа07.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)07.25 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.07.55 «Телемаркет», жарнама08.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)08.30 «АРАЙЛЫ АҚЖАЙЫҚ» таң­ғы сазды-ақпараттық бағдарлама.09.00 Телехикая09.45 «Ел алдында»10.20 “Стратегия созидания 2050”

10.40 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы11.25 “Марвел”. Мультсериал12.20 История Победы. “Дети войны”12.40 “Метод Фрейда”. Телехикая13.30 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары 13.45 Новости «АҚЖАЙЫҚ» 13.55 «Телемаркет», жарнама, аң­датпа14.00 17.55 Үзіліс17.55 Аң­датпа18.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары. Тікелей эфир18.15 «Телемаркет», жарнама18.20 “Алғашқы Роза”. Деректі фильм19.00 Новости «АҚЖАЙЫҚ». Тікелей эфир19.20 “ВРЕМЯ ВАШЕГО ВОПРОСА”. Тікелей эфир19.50 «Телемаркет», жарнама20.00 Жең­іс тарихы. “Жастық шағын жоғалтқандар”20.20 “МӘҢГІЛІК ЕЛ”

20.40 «ЖАНДАУА»21.00 «АҚЖАЙЫҚ» жаң­алықтары21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 Новости «АҚЖАЙЫҚ»22.00 Телехикая22.50 “МЕТОД ФРЕЙДА”. Телехикая23.40 “В стременах времени”. Деректі сериал00.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)00.30 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)01.00 Аң­датпа

ХАБАР06.00 «Жаң­а күн».08.00, 10.00, 12.00, 16.00, 19.00, 00.30, 02.00 Жаң­алықтар08.10 Арнайы Хабар08.40 «Моя планета». 9.00, 17.00, 20.00, 01.00 Новости9.10, 18.10 «Біз». Ток-шоу.10.10 «След».11.00 «Сулейман Великолепный». 4 сезон.

12.15 Көзқарас 12.45 «Әр үйдің­ сыры басқа». Деректі драма. 13.15 «Айтұмар». Отбасылық бағдарлама. 14.10 Екатерина Семенова в мелодраме «Две судьбы, новая жизнь» .15.00 «Телефон доверия». Документальная драма15.50 «Подари детям жизнь».16.15 ВВС ұсынады: «Мысыр» .17.15 «25- шақырым». 19.30 Вектор развития20.30 «Жұлдызды дода.Звездные войны». Развлекательное шоу. 22.00 Мегахит . Жан Рено в боевике «22 пули: Бессмертный».00.00 Көзқарас 01.30 ЖурналдарБизнес Ауа райы Спорт Журналдар

ЕУРАзИЯ5.00 «ҚҰРБЫЛАР» 5.50 ЖАҢАЛЫҚТАР

6.00 Телеканал «ДОБРОЕ УТРО» 10.00 Новости 10.05 Татьяна Казючиц, Анатолий Лобоцкий, Анна Большова в многосерийном фильме «ГАДАНИЕ ПРИ СВЕЧАХ» 11.00 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ» 11.20 «ВРЕМЯ ОБЕДАТЬ» (каз.) 11.55 «ЖИТЬ ЗДОРОВО» (каз.) 13.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 13.35 «П@УТINA» 14.00 «НОВОСТИ ДНЕМ» 14.25 «ИСТИНА ГДЕ-ТО РЯДОМ» 14.50 Премьера. «СЕКРЕТ ВЕЧНОЙ ЖИЗНИ» 15.50 «ЖДИ МЕНЯ» 17.00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18.00 «КАРАОКЕ ТАКСИ» (каз.) 18.30 «В НАШЕ ВРЕМЯ» (каз.) 19.30 «П@УТINA» 20.00 «НОВОСТИ В 20.00» 20.30 «ПОЛЕ ЧУДЕС» 21.45 «ТОЧЬ-В-ТОЧЬ» 1.00 «ЧЕЛОВЕК И ЗАКОН» 2.00 «КОМИССАР МОНТАЛЬБАНО» (каз.)

СеНБІ, 26 СәуІрҚАзАҚстАн6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының­ қатысуымен концерт7.30 «СЕНБІЛІК ТАҢ». 8.35 «АГРОБИЗНЕС»9.00 «ДАУА»9.35 «АC БОЛСЫН!» 10.20 «Әзіл әлемі»11.55 «ТЕЛҚОҢЫР» 12.40 «Ұстаз». 14.05 «Шетелдегі қазақ балалары»14.40 «КЕЛБЕТ» 15.10 «Қазақстан би әлемі» 15.25 «Мың­ түрлі мамандық» 16.00 Футболдан Әлем чемпионаты - 2013. «Road to Brazil». Арнайы хабар16.30, 19.30, 22.40, 2.05 ЖАҢАЛЫҚТАР16.50 Болат Әбділманов, Назгүл Қарабалина, Сергей Петров

«Жерұйық» тарихи драмасында 18.45 «ЖАН ЖЫЛУЫ» 19.05 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.05 Ескендір Хасанғалиевтың­ шығармашылық кеші 22.10 «СІЗ НЕ ДЕЙСІЗ?» 23.15 Карли Поуп, Брайан Остин Грин, Сара Рю «Қайта оралған сол бір сәт» мелодрамасында 0.50 «Ғасырлар үні». Этно-музыкалық фильм 1.35 «Келбет»

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ08.55 Аң­датпа 09.00 «Ақжайық» жаң­алықтары (сурдоаудармамен)09.30 «Алтын бесік»09.50 «Телемаркет», жарнама10.00 Новости «Ақжайық» (с сурдопереводом)10.30 “Время вашего вопроса”

11.05 “Жергілікті уақыт”11.25 “Телемаркет”, жарнама11.30 История Победы. “Все для фронта. Все для Победы”11.45 “Марвел”. Мультсериал12.30 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы13.15 Мультфильм13.55 «Телемаркет», жарнама, аң­датпа14.00 16.55 Үзіліс16.55 Аң­датпа, «Телемаркет», жарнама17.00 “Балапаннан” базарлық 18.00 История Победы. “Сокращение штатов. Сайхин и Урда”18.20 Шалқар шабыт. “Даламның­ дауысы”19.00 «АПТА» 19.40 “ТЕМІРҚАЗЫҚ”20.00 «ПАНОРАМА НЕДЕЛИ»20.40 «СВОЕ ДЕЛО»

21.00 «СЫР ТОЛҒАУ»21.20 «Телемаркет», жарнама21.30 “СЕНБІЛІК ШОУ”22.15 “РЫВОК”. Көркем фильм23.35 “БАТЫРҒА ОҚ АТУ”. Көркем фильм01.00 Аң­датпа

ХАБАР06.00 «Махаббат мерейі ». 07.35 «Ким». Мультфильм08.20 «Табиғаттың­ тартуы». Д/с. 08.55 «Подари детям жизнь...»9.00, 17.00, 20.00, 23.00 Новости9.10 «Оян . Kz». 10.10 «Дело вкуса с Татьяной Веденеевой»10.40 ПРОД.ВОПРОС11.00 «Сноски».11.30 «Әр үйдің­ сыры басқа». Деректі драма.12.00, 16.00, 19.00, 22.30 Жаң­алықтар

12.10 Х/ф «Нянька по вызову» .14.10 «Жансарай». Әшірбек Сығай. 15.00 Ән мен әнші. 16.15 Бармысың­, бауырым?17.15 Кино. «Жақсы дәрігер». 19.30 «Энергия будущего». 20.30 «План побега» боевик23.30 Қазақтың­ мемлекеттік М.Әуезов атындағы академиялы драма театры.Баққожа Мұқай. «Сергелдең­ болған серiлер».

ЕУРАзИЯ5.00 Фильм «ДЕВЧАТА» (каз.) 6.35 «ИГРЫ РАЗУМА». (каз.) 7.25 «ТАҢҒЫ ПОШТА» 8.00 Новости 8.10 «СМАК» 8.45 «ЛЮБОВЬ ДЛЯ БЕДНЫХ» 10.35 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с Ольгой Артамоновой

11.05 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». Многосерийный фильм (каз.) 12.55 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 14.00 «УГАДАЙ МЕЛОДИЮ» 14.30 Елена Шилова, Иван Жидков в фильме «ВАСИЛЬКИ» 19.00 «Первый канал «Евразия» представляет шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 20.00 «НОВОСТИ В СУББОТУ» 20.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 20.45 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 21.15 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 21.35 Любимые комедии. «ПОЛОСАТЫЙ РЕЙС» (каз.) 23.20 Олег Долин в остросюжетном фильме «РОДСТВЕННИК» 1.40 Фильм «ДЕВЧАТА» (каз.) 3.15 «ИДЕАЛЬНЫЙ РЕМОНТ» (каз.)

ЖеКСеНБІ, 27 СәуІрҚАзАҚстАн6.00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының­ қатысуымен концерт7.05 «Мәлім де беймәлім Қазақстан»7.35 «Умизуми командасы».8.30 «Орман жанашырлары – 2». Мультфильм 10.05 «СЫР-СҰХБАТ» 10.35 «АҚСАУЫТ» 11.05 «Сіз не дейсіз?» 11.35 «Ұлттық шоу»12.40 «Ұстаз». 7-8 бөлімдері 14.00 «КОН-ТИКИ» шытырман оқиғалы фильм. 16.00 Футболдан Әлем чемпионаты - 2013. «Road to Brazil». Арнайы хабар16.35 «ЕҢСЕЛІ ЕЛОРДА» 16.50 «ҚАЗАҚСТАН БИ ӘЛЕМІ» 17.10 «Он жылдығымызға бес

жыл қалды». «Өнер қырандары» пародиялық театрының­ кеші19.10 «Экономикалық одақтың­ бір тірегі. Беларусь Республикасы». Арнайы жоба 19.30 «АПТА. КZ» 20.35 «ЖАЙДАРМАН». Республикалық Премьер лига 1/8 финал. 3-топ22.15 «АЛАҢ» ток-шоуы 23.05 «КӨКПАР». Ұлттық ойын23.50 «Кон-Тики» К/ф. 1.40 «АПТА. КZ» 2.45 «Телқоң­ыр»

ҚАзАҚстАн-ОРАЛ08.55 Аң­датпа09.00 «Апта» (сурдоаудармамен)09.40 «Жандауа» (сурдоаудармамен)10.00 «Панорама недели» (с

сурдопереводом)10.30 «Телемаркет», жарнама10.40 “Мәң­гілік ел” 11.00 “Сенбілік шоу”11.45 История Победы. “Матай . Начало легенды”12.20 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы13.05 “Марвел”. Мультсериал14.05-16.55 Үзіліс 17.00 “ЕРЖҮРЕК РЕНЖЕРЛЕР “. Балалар телехикаясы18.00 Жең­іс тарихы. “Соғысты ұмыту мүмкін емес”18.20 “Күлегеш”18.40 “Атырау облысының­ Батыс Қазақстан облысындағы мәдениет күндерінің­ гала-концерті”. 20.00 «АРНАЙЫ РЕПОРТАЖ» 20.20 «БӘРЕКЕЛДІ»20.40 “ДРУГОЙ УРАЛЬСК”

21.00 “ЗАМАНСӨЗ”21.25 «Телемаркет», жарнама21.30 “КАЧЕЛИ ЛЮБВИ”. Көркем фильм23.10 “ЖОЛАЙЫРЫҚ”. Көркем фильм

ХАБАР06.00 «Махаббат мерейі». 07.30 Айбын. 08.10 Балалар уақыты. «Роботым екеуіміз». 9.00 Куб удачи. Лотерея. 9.10 «Котенок по имени Гав» 9.40 Фильм-детям. «Синбад». 11.10 «Новые приключения Аленушки и Еремы»12.30 “Қазақтың­ сәндік-қолданбалы өнері”.12.40 АС АРҚАУ 13.00 «Жұлдызды дода.Звездные войны».

14.30 В прямом эфире –ТВ Бинго. 15.30 «Африка». Д/ф. 3-я.с16.05 «Жан Анам»-2013. Майра Ілясова.18.15 Көзкөрген.19.00 Ақпарат арнасы – Жетi күн. Сараптау бағдарламасы.20.00 Информационный канал - аналитическая программа Жетi күн21.00 «Посмотрим, обсудим» с Олегом Борецким. Кино. «Вавилон».00.00 Кино «Викингтердің­ келімсектерге қарсы күресі» боевигінде.

ЕУРАзИЯ5.00 «КОНТРОЛЬНАЯ ЗАКУПКА» (каз.) 5.25 «ПОЛОСАТЫЙ РЕЙС» (каз.) 6.50 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР»

7.05 «ТІЛШІ ТҮЙІНІ» 7.30 «СЕНБІЛІК ЖАҢАЛЫҚТАР» 7.45 «ВОСКРЕСНЫЕ БЕСЕДЫ» 8.00 Новости 8.10 «ЗДОРОВЬЕ»9.10 «КАЗЛОТО». Прямой эфир (каз/рус)9.55 Шоу «ЛУЧШИЙ ГОРОД.KZ» 11.05 «ОНИ И МЫ» (каз.) 12.00 «ИГРЫ РАЗУМА». 13.00 «САМОЛЕЧЕНИЕ» (каз.) 13.45 «КТО ХОЧЕТ СТАТЬ МИЛЛИОНЕРОМ?»14.50 «ДОБРЫЙ ВЕЧЕР, КАЗАХСТАН!» 15.55 «Нелюбимая» 20.00 «АНАЛИТИКА» 21.00 «П@УТINA+» 22.00 «ДУ ҚОЛ ШОКОЛАД» 23.00 «КЛУБ ВЕСЕЛЫХ И НАХОДЧИВЫХ». Высшая лига1.30 Фильм «ФОРМУЛА» (каз.) 3.15 «ОНИ И МЫ» (каз.)

ТележосыҚ

Page 22: Орал Өңiрi №42

хАБАР-ошАРБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

[email protected]

Тоғай Құмарұлы ҚОЖАНғАЛИЕВАқжайық ауданы Есенсай ауылының­ тұрғыны болған асқар тау-

дай ағамыз Мақсот Сапаұлы Жұмашев егер арамызда жүрсе, 18 сәуірде 70 жасқа толғанын тойлар едік. Әттең­, сұм ажал бауыры- мызды бұл күнге жеткізбеді.

Табиғатынан ақкөң­іл, кең­пейіл, қамқоршы ағамызды қимастық- пен, сағынышпен еске алып, топырағы торқа болып, жаны жәннат- та болсын деп тілейміз.

Еске алушылар: іні-келіндері, қарындас-күйеу балалары

Жаң­ақала ауылының­ тұрғыны болған адал жар, қамқор әке, сүйікті ата бола білген Сержан Қаресұлы Қаресовтен 2013 жылдың­ 19 сәуірінде 66-ға қараған шағында айырылып қалғанымызға да 1 жылдың­ жүзі болды. Артында қалған бала-шағасын, жанұясын желеп-жебеп, пейіш- тің­ төрінде болуына Құран бағыштауда-мыз. Топырағы торқа, жаны жәннатта, иманы жолдас болсын.

Көрсем деп қуанышын ұл-қызың­ның­,Біз үшін жанұшырып өмір сүрдің­.Асқақ рухың­ жұмаққа барып орнасын,Отың­ды еш өшірмейді жалғасың­.Отбасы боп жұма сайын, әкетай,Бағыштаймыз аруағың­а Құранды.Жатқан жерің­ жәйлі болсын, әкетай,Ұрпағың­а өмір берсін баянды.

Сағынышпен еске алушылар: зайыбы жұмағаным, бала-келіні Абзал, Қайнар-Анаргүл, қыз-күйеу балалары

Ерсайын-Арайлым, нұрлыбек-нұргүл, Меңдігүл, Динара және немерелері Қайсар, Дәурен, Дарын,

Сабыржан, жиендері Сәния, Мирас, Ықылас, Шәкәрім, нұрсезім, нұрайым

Ақжайық ауданы Жаң­абұлақ ауылы- ның­ тұрғыны болған қимас бауырымыз ғиниет Ибатұлы Сүндетовтің бақилық болғанына 1 жыл болуына орай сағы-нышпен еске аламыз.

Арыстаным, жыл болды кеткенің­е ортамыздан,Өшпейсің­ мәң­гілікке жүрек пенен санамыздан.Еске алуда қайғымен ағаң­ сені,Айыға алмай жүректегі жарамыздан.

Еске алушылар: ағасы нұрболат, жеңгесі нұрсұлу, ағайын-бауырлары

Жаң­ақала ауданы Жаң­ақазан ауылының­ тұрғыны болған, жүр- ген ортасына сүйкімді, ата-анасының­ аяулы ұлы, ағаларының­ сүйік- ті бауыры, іні-қарындастарының­ қамқоршысы бола білген Замир Өтеғұлұлы бүгінде тірі болса, 16 сәуірде 25 жасқа толар еді. Ұлы-мыздың­ жарқын бейнесі әрқашан көз алдымызда, әр сөзі жүрегі- мізде сақталады.

25-ке толар едің­ сәуірде,Тірі болсаң­, тойлар едік бүгінде.Әттең­, әттең­, арамызда жоқсың­ сен,Жүректерге жара салдың­ бұл күнде.

Ұлымыздың­ топырағы торқа, иманы жолдас, жаны жәннатта бол-сын!

Сағынышпен еске алушылар: ата-анасы Өтеғұл-Венера, ағалары, іні-қарындастары

Батыс Қазақстан облысының­ білім саласындағы бақылау департа-менті ұжымы БҚО білім басқармасының­ басшысының­ орынбасары Нұрлан Мең­ешұлы Сабыровқа, Орал қалалық білім беру бөлімінің­ басшысы Жансұлу Мең­ешқызы Төремұратоваға әкесі

Меңеш Сабырұлы Сабыровтыңқайтыс болуына байланысты орны толмас қайғысына ортақтасып көң­іл айтады.

Батыс Қазақстан облыстық білім басқармасы, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының­ директорлар кең­есі Батыс Қазақ-стан облыстық білім басқармасы басшысының­ орынбасары Нұрлан Мең­ешұлы Сабыровқа әкесі, ең­бек ардагері

Меңеш Сабырұлы Сабыровтыңқайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көң­іл айтады.

«ҚазИИТУ» ғылым-білім кешенінің­ ұжымы Эконо-мика және ақпараттық технологиялар колледжі-нің­ кадр бөлімінің­ мең­-герушісі Айсұлу Сембіқы-зы Амруллинаға

жұбайы Талғаттыңқайтыс болуына байла-нысты қайғырып көң­іл айтады.

Батыс Қазақстан «Еуразия» тіл- дер және менеджмент институты-ның­ ректораты мен профессорлық- оқытушылық құрамы «Қаржы» ка- федрасының­ доценті, экономика ғылымдарының­ кандидаты Сатқа-нова Римма Ғайнешқызына

інісінің қайтыс болуына байланысты қай-ғысына ортақтасып, көң­іл айта-ды.

Тайпақ орта жалпы білім беретін мектебінің­ (Ақжайық ауданы Қара-уылтөбе ауылы) ұстаздар ұжымы осы мектепте ұзақ жыл жұмыс істеген жайсаң­ азамат, зейнеткер ұстаз

Тоғай Қожанғалиевтіңқайтыс болуына байланысты мар-құмның­ жанұясына, ұл-қыздарына, тума-туыс, жақындарына ауыр қай-ғыларына ортақтасып көң­іл айта-ды.

Арыстай аптал азамат кенет-тен үзілді.

Тоғай Құмарұлы Қожанғалиев ел жұрты мен ауыл-аймағын әп сәтте есең­гіретіп, 64 жасқа дәл толар күні, яғни 12 сәуір туған күнінде қара жердің­ қойнына берілді. Жанына жақын жанда- ры мен құрдас, достары мейірім мен адалдық тұнған жүректен біржола айырылғандарына әлі сене алар емес.

Қожанғалиев Тоғай 1950 жы- лы Ақжайық ауданы, қазіргі Жаң­абұлақ ауылында дүниеге келген. Балалық шағы Тайпақ аумағындағы Базартөбе ауылына қарасты Қызылжар бөлімшесін- де өтіп, Тайпақ орта мектебінде білім алды.

Адалдықты ту еткен азамат-тың­ ең­бек жолы мен отбасылық өмірге деген алғашқы қадамы Қарауылтөбе ауылымен етене байланысты. Тоғайды Қарауыл-төбеден бөлек елестету мүмкін емес.

1970-72 жылдары әскер қата-рынан келісімен, ерекше белсен-ділігімен қайнаған ең­бек майда-

нына араласып, 1972 жылы Тай- пақ орта мектебінде ең­бек пәні- нің­ мұғалімі қызметіне қабылдан-ды. Міне, осы кезең­нен бастап Төкең­нің­ берілген жоспарды ар-тығымен орындап, бірнеше ма- рапаттарға бөленген шақтары, аудандық депутаттыққа ұсыны-лып, ел ісіне етене араласқан жұлдызды жылдары басталды. Аяулы жары, ұстаз Ағырыспен бірге Тайпақ орта мектебінен та-лай шәкіртті қияға ұшырды.

Қарапайымдылықты жаны сүйетін Төкең­ өмір бойы байлық емес, дос жинады. Қолындағы- сын басқаға беруге асығатын адал азаматтың­ шаң­ырағынан Тайпақ өң­ірінің­ талай азаматта- ры дәм татып, төрінде жататын.

Домбырамен төгілте тұрып «Он алты қыз» бен «Әдемі қызын» шырқағанда, ауылдың­ тал-терегі-не дейін діріл қағып, зор дауысқа елең­дейтіндей әсер беретін.

Ең­селі ең­бек пен адалдықтың­ үлгісі болған Тоғайдың­ өрелі өмі-рі көпке үлгі. Ерекшелікті, ең­бек- ті, шығармашылықты жаны сүй-гені соншалықты, Кең­ес үкіметі

кезінде ауылымызда ең­ алғаш рет өзінің­ үйлену тойын ұлттық киіммен өткізген де Төкең­ еді.

«Азамат» деген ұғымның­ ар-насына сыймайтын жан туралы қанша айтсақ та, тауыса алмасы-мыз анық...

Ортамыздың­ сәні мен әні бол-ған қайран Тоғай!

Сенің­ атың­ды өшірмес ұрпа-ғың­ бар.

Сенің­ жарқын бейнең­ біздің­ жүрегімізде мәң­гілікке сақталады.

Қарауылтөбе топырағында бірге өскен

құрдастары, жан достары, әскерлес достары,

бір топ жолдастары

Батыс Қазақстан облысы бойынша экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес департаментінің­ (қаржы полициясы) басшылығы мен ұжымы қаржы полициясы органдарының­ ардагері

Талғат ғайнешұлы Амруллинніңмезгілсіз қайтыс болуына байланысты оның­ отбасы мен жақын-туыстарына орны толмас қайғысына ортақ-тасып көң­іл айтады.

Батыс Қазақстан облыстық мәслихат де-путаттары және мәслихат аппаратының­ ұжымы Тасқала аудандық мәслихатының­ хат-шысы Сансызбай Бақтығалиұлы Рахимовқа әкесі

Бақтығалидыңқайтыс болуына байланысты қайғысына ор-тақтасып көң­іл айтады.

Ағаш ұста шеберлігі, есік қондыру, балкон рамасын жасау.

Тел.: 8-701-180-44-20, 8-777-390-97-16

Үй салуға жер телімі сатылады. 12 сот-ық. Жаң­ақала ауылы, барлық құжаттары бар. 340 000 тең­ге.

Тел.: 8-701-420-57-30, 8-777-734-51-37, 8-7172-37-00-37

Трактор МТЗ-50, косилька КТП-6, тыр-науыш 6-М автоматпен краповик, при- цеп, талкай барлық құрылымдар 5 пред-мет сатамын.

Тел.: 87114252450, 8-778-648-33-67, 8-775-156-34-37

Зашаған кентіндегі №30 мектеп ауда-нында орналасқан 100 м² саман кірпіш- пен қапталған, 4 б., газ, әжетхана, ванна, телефон, салынып бітпеген 2 сарай және 1 гаражы бар. Жер телімі – 12 сотық үйім-ді сатамын. Бағасы – 61, 000 ш.б. немесе 3 бөлмелі пәтерге ауыстырамын.

Тел.: 8-777-060-22-99, 8-705-212-34-11

Тасқала ауданы Тасқала ауылынан үй сатылады. Газ, электр жарығы, телефон, су үйге өткізілген. Аулада қора, жемшөп орны (сеновая), монша, жеміс ағаштары бар. Жері – 7 сотық.

Тел.: 51-61-19 (қалада), ұялы тел.: 8-747-640-89-63,

Тасқаладағы тел.: 21-3-78

Ақжайық ауданы Чапаев ауылында 10 сотық жер телімімен үй сатылады. Барлық жағдай жасалған.

Тел.: 8-707-455-49-70, 8-777-392-43-52

Балконы бар бір бөлмелі жатақханаға

жалға жіберемін.Тел.: 8-778-277-05-63, үй тел.: 27-47-42 Орал қ., Гагарин көшесі, 36/4, 44-пәтер

Ақжайық ауданы Бударин ауылында үй сатылады. Газдандырылған, телефон, су, жөндеу жасалған. Монша, қорасы бар.

Тел.: 8-777-564-08-87, 8-771-849-01-76, 8-7112-28-49-11, 8-7113-6-97-750

Ақжайық ауданы Чапаев ауылында Гагарин көшесі, 12, 1-пәтер мекенжайы бойынша орналасқан үй сатылады. Гара-жы, жазғы асүйі, моншасы, шаруашылық құрылыстары, бақшасы, 8 сотық жер те- лімі бар.

Тел.: 8-701-318-82-95, Чапаев ауылындағы тел.: 91-3-74,

91-0-77, 91-9-39

Үлкен шаған ауылынан тас жол шеті- нен жайылымға ың­ғайлы 10 сотық жер телімін сатамын.

Тел.: 22-03-21, 8-701-161-92-14, 8-777-194-17-74

Жаң­ақала ауданы орталығында орна-ласқан жұмыс істеп тұрған әмбебап сауда үйін сатамын. Қасында «Талап» дәріхана-сы бар, жер телімі – 0,300 га, бизнес үшін қолайлы, құрылыс материалдарын, ірі габаритті тауарлар саудасы үшін ың­ғай- лы орын. Құны 60,000 ш.б. Келісуге бола-ды.

Тел.: 51-79-25, 23-67-04, 8-701-635-19-56, 8-777-201-42-46

Владимировка ауылынан (пост – ГАИ «Кушум»), Орал қаласынан 46 км, Орал-Атырау трасса (жол) бойында орналасқан, саманнан 2-3 бөлмелі үй сатылады, газ-

дандырылмаған (2-3 жылда күтілуде). Га- раж, монша, құдық, қойма (погреб), жазғы үй, 2-3 мал қорасы бар, жеміс-жидек ағаш- тары баршылық. Кушум каналы, Жайық өзені, тоғай тиіп тұр. Мал ұстауға өте ың­- ғайлы, жер көлемі жеткілікті, үй шетте орналасқан. Бағасы – 1 550 000 тең­ге. Саудаласуға болады.

Тел.: 8-705-150-52-57, 8-707-849-98-13, 8-775-300-20-40, 8-705-592-80-00

Жиһаз сатамын. Жатын бөлме гарниту-ры, 2 орындық жатын төсек, шкаф, 2 тумба, айна, комод, балалар шкафы сатылады.

Үй тел.: 26-22-95, сағ. 19.00-ден кейін, 8-705-506-85-05

Ешкінің­ таралған таза түбітін аламын. 1 кг – 1000 тең­ге.

Тел.: 8-702-853-48-21, 8-705-638-95-05

«Шағала» дүкені ауданынан кірпіш үй сатылады. 3-қабат, жалпы аумағы – 42,5 ш.м. екі бөлмелі пәтер, жиһазымен, тоң­азытқыш, сплитжүйе, пластикалық те-резелер. Бағасы – 42 мың­ $.

Тел.: 8-701-512-88-67, 8-705-822-21-45 Барабаш Виктор Андреевич

Қызмет көрсету

Құрылыс жұмыстары: сантехника, су құбыры, кәріз жүйесі, электрлік, ағаш ұс-тасының­ жұмыстары, кафельдік және ішкі жұмыстарды орындаймын. ГВЛ, ГКЛ орна- ту, іргетасын қалаудан төбесін жабуға де-йінгі жұмыстарды жасаймын, “кілтін тап-сыру”. Тас қалау. Дәнекерлеу жұмыстары. Сапалы! Қымбат емес!

Тел.: 8-705-328-60-54, 8-701-849-07-78

Сауда-саттық

Page 23: Орал Өңiрi №42

хАТ-хАБАРБейсенбі, 17 сәуір 2014 жыл

[email protected]

«ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті. 090000, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: о[email protected]

Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компью­терлiк орталығында терiлiп, беттелдi."Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылдыИндексі: 65428 Таралымы: 16648, 6 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады.Корректорлар: Н.СҰЛТАНОВА, Д.ШАНКИШеВА, Ж.ЖАйЛАуОВАКезекшi редакторлар: г.ӘжІгЕРЕЕВА, н.САфуЛЛин

Меншік иесі: «жайық Пресс» жШС

Бас директоржантас набиоллаұлы САфуЛЛин

Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДуЛЛин газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, №7201-г куәлігі берілгенБас редактор 51-25-80,

Бас редактордың орынбасарлары 24-17-08, 51-18-08,

МЕнШІкТІ ТІЛШІЛЕР: Тілес жАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) 8-711-42-21-720,нұрымбек жАПАҚОВ (жәнібек ауданы) 8-711-35-21-770, Өмірзақ АҚБАСОВ (жаңақала ауданы) 8-711-41-21-755, Серік жҰМАҒАЛиЕВ (Қазталов ауданы) 8-711-44-31-468, Мүсірбек АЙТАШЕВ (Сырым ауданы) 8-711-34-31-126

Редакция алқасы: Есенжол ҚЫСТАуБАЕВ,Сырымбек ТҰЯҚОВ (бас редактордың орынбасарлары), жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы),Тоқтар кЕнжЕҒАЛиЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Қазбек ҚАБжАнОВ (арнайы тілші),Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі),нұрлыбек РАХМАнОВ (гуманитарлық бөлім).

Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп ба-суға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылдана-ды.

белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі.

Ж

Жауапты хатшы 50-83-99.Жарнама қабылдау

тел/факс: 51-51-09; Бухгалтерия 50-63-99.

е-mail: [email protected]

Телефондар:

2014 жылдың­ 5 мамырында «Нұр Отан» партиясы БҚО филиалымен бірлесе отырып, Батыс Қазақстан облысы бойынша экология департаментінің­ басшысы Қ.Қапановтың­ қатысуымен «Қоғамның­ экологиялық мәселелері туралы» тақырыбында қоғамдық қабылдау өтетіндігін хабарлайды. Қоғамдық қабылдауға жазылу үшін 8 (7112) 50-79-04 телефо-нына хабарласуларың­ыз сұралады.

Өтетін орны: «Нұр Отан» партиясының­ ғимараты, 1-қабат, қоғамдық қабылдау бөлмесі, сағат 16.00-ден 17.00-ге дейін.

Назар аударыңыз! «Амагел» ЖШС ветеринарлық препараттарды, вакциналар-

ды, витаминді-минералдық қоспаларды, зоотауарларды, жем- шөптерді, толтырғыштарды, жануарлар амунициясын және тағы басқаларды облысымыздағы ең­ қолжетімді бағалармен ұсынады.

МЫСАЛЫ: ивермек 100 мл – 1005 тг, ивермек 250 мл – 2396 тг, ивермек 500 мл – 4760 тг, нитокс200-660 тг.

Жең­ілдіктер және жеткізу қарастырылған!

Анықтама: Орал қ, Жамбыл көшесі 28, 23-73-72, 8-701-236-37-06

Сайт: www.Amagel.kz., эл.адрес:amagel [email protected]

Облыс әкімінің­ қолдауымен ағымдағы жылдың­ қаң­тар айынан бастап Батыс Қазақстан облысы әкімдігі жастар сая- саты мәселелері басқармасының­ «Жастармен жұмыс жө­ніндегі ресурстық орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі құрылды.

Мекеме қызметінің­ негізгі мақсаттары жастардың­ азамат- тық бастамаларын, рухани-адамгершілік, зияткерлік, шығарма-шылық әлеуетін дамыту, қазақстандық отансүйгіштікті қалып-тастыру. Жастар үшін кең­естер ұйымдастыру, соның­ ішінде

жас отбасыларға, Қазақстан аймағында жүзеге асырылатын барлық мемлекеттік, салалық және аумақтық бағдарламалар мен жобалар бойынша 14-29 жас аралығындағы жастарға әр аптаның­ сейсенбі, сәрсенбі күндері жастарды жұмысқа ор-наластыру, психологиялық-педагогикалық және заң­герлік те- гін кең­естер беріп, қабылдаулар жүргізеді.

Мекенжайы: Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы, Петровский көшесі, №48 үй.

Байланыс телефондары: 26-72-28.

Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын жалпы бі- ліктілік талаптары:

E-G-3 санатты үшін: жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның­ функционалдық бағытына сәйкес облыстарда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі бар болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі.

E-R-5 санаты үшін: Жоғары немесе ортадан кейінгі білім.E-G-3, E-R-5 санаттары үшін: Осы санаттағы нақты ла-

уазымның­ мамандануына сәйкес облыстардағы қатынастар- ды реттейтін Қазақстан Республикасының­ нормативтік-құ-қықтық актілерін және Қазақстан Республикасының­ норма-тивтік-құқықтық актілерін тестілу бағдарламасына сәйкес білу, «Қазақстан – 2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекет- тің­ жаң­а саяси бағыты стратегиясын білуі. Мемлекеттік тілді және компьютерде жұмыс істей білу. Осы санаттағы лауа-зымдар бойынша функционалдық міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер.

«Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік лауазымдарының­ са-наттарына үлгілік біліктілік талаптарын бекіту «Қазақстан Рес-публикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасы бірін-ші орынбасарының­ 2008 жылғы 9 қаң­тардағы №02-01-02/5 бұйрығымен бекітілген. (Қазақстан Республикасының­ Әділет министрлігінде 2008 жылы 10 қаң­тардағы №5084 тіркелген).

Әкімшілік мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдық жалақылары

1. Ақбұлақ селолық округі әкімі аппаратының бас ма-маны E-G-3 санаты (№ 1-2)

Функционалдық міндеттері:Селолық округ әкімі аппаратының­ номенклатурасын жа-

сақтау, құжаттардың­ сақталуына жауап береді, белгіленген мерзімде қажет құжаттарды мұрағатқа тапсырады. Селолық округ әкімі аппаратының­ іс-қағаздарды жүргізу жұмыстарын үйлестіреді, «Қызмет бабында пайдалану үшін» деген бел-гісі бар туралы құжаттарға айналысуға, бақылауда тұрған құжаттардың­ орындалуына және хаттамалық тапсырмаларға жауапты. ЕУОЛ бағдарламасы бойынша жеке және заң­ды тұлғалардың­ өтініштерінің­ есепке алынуына жауапты. Ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік және жер қатынастары мәселе-лерімен айналысу. Округ бойынша статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Селолық округінің­ электрон-дық шаруашылық кітабын жүргізеді және мемлекеттік қыз- мет көрсету стандарттары мен регламенттерінің­ орында- луына жауапты. Қоғамдық іс-шараларды ұйымдастыруға жә- не үйлестіру, қоғамдық ұйымдарымен жұмыс істеуге, село- лық округ әкімі аппаратының­ жылдық және тоқсандық жұмыс жоспарын жасақтау, округ көлемінде ішкі саясат мәселелерімен айналысу, азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар мәселелері жөніндегі жұмыстарын ұйымдастыру.

2. Ащысай селолық округ әкімі аппаратының бас маманы бос мемлекеттік әкімшілік лауазымы Е-G-3 са-наты (№ 1-3)

Функционалдық міндеттері:Округ халықтың­ денсаулығын аурулардан қорғау мақ-

сатында санитариялық бақылау, тұрмыстық қатты қалдықтар орын жұмыстарымен айналасады. «Қызмет бабында пай-далану үшін» деген белгісі бар құжаттармен жұмыстанады. Мемлекеттік қызмет көрсету стандарттармен регламентерге жауапты. Округі ауыл шаруашылығы салалар мәселерімен жұмыстанады. Округтегі азаматтық қорғаныс, жұмылдыру

шараларымен және төтенше жағдайларға қатынастар мәселерімен шұғылданады. Табиғатты қорғау сұрақтармен айналасады. Округ бойынша статистикалық есепті уақытында жүргізіп отырады. Барлық қоғамдық бірлестіктермен жұмыстанады. Өзінің­ жұмысын ұйымдастыру, жоспарлау, бол-жау және бақылау.

3. Шыңғырлау ауданының сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімінің жетекші маманы бос мемлекет-тік әкімшілік лауазымы Е-R-5 санаты (№ 1-3)

Функционалдық міндеттері:Бөлімнің­ бухгалтерлік есебін жүргізу. Бөлімнің­ қаржылық-

шаруашылық қызметіне талдау жасау. Жылдық шығыс жоба- сын әзірлеу, бекітуге ұсыну. Тиісті бекітілген штаттық кесте бойынша уақтылы қызметкерлердің­ ең­бек ақыларын есеп-теу, төлеу және зейнетақы қорларымен жұмыстану. Мем-лекеттік сатып алуды және есебін жүргізу. Қаржының­ және аппарат есебіндегі құнды заттардың­ есебін жүргізу, жыл аяғында инвентаризация өткізу. Объектілер мен басқа да коммуналдық құрылыстарды жобалауға салуға арналған бюд-жет қаржысының­ мақсатты бақылау жүргізу. Мердігерлер- мен шарттар жасасу, орындалуын қадағалау, олардан қажет- ті мәліметтерді алдыру.

Конкурс Қазақстан Республикасының­ Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының­ 2013 жылғы 19 наурыздағы №06-7/32 «Бос әкімшілік мемлекеттік лауазымға орналасуға конкурс өткізу және конкурс комиссиясын қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы» бұйрығы негізінде жүргізіледі.

Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар:1) осы қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысандағы өтініш;2) 3х4 үлгідегі суретпен осы қағидаларға 3-қосымшаға

сәйкес нысанда толтырылған сауалнама;3) бiлiмi туралы құжаттардың­ нотариалдық куәландырыл-

ған көшiрмелерi;4) ең­бек қызметін растайтын құжаттың­ нотариалдық куә-

ландырылған көшiрмесi;5) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі-

нің­ 2010 жылғы 23 қарашадағы №907 бұйрығымен бекітіл-ген (Қазақстан Республикасының­ нормативтік-құқықтық акті-лердің­ тізілімінде 2010 жылы 21 желтоқсанда №6697 болып тіркелген) нысандағы денсаулығы туралы анықтама;

6) Қазақстан Республикасы азаматының­ жеке куәлігінің­ көшірмесі;

7) құжаттарды тапсыру сәтінде уәкілетті органмен бел-гіленген шекті мәннен төмен емес нәтижемен тестілеуден өткені туралы қолданыстағы сертификат.

Азаматтар бiлiмiне, жұмыс тәжiрибесiне, кәсiби шебер-лiгiне және беделіне қатысты (бiлiктiлiгiн арттыру, ғылыми дәрежелер мен атақтар берiлуi туралы құжаттардың­ кө-шiрмелерi, мiнездемелер, ұсынымдар, ғылыми жарияла- нымдар және өзге де олардың­ кәсіби қызметін, біліктілігін сипаттайтын мәліметтер) қосымша ақпараттарды бере алады.

Құжаттарды қабылдау мерзімі:Құжаттар конкурс өткізу туралы хабарландыру соң­ғы жа-

рияланған күнінен бастап 10 жұмыс күн ішінде ұсынылуы ке-рек. Конкурс комиссиясының­ қарауына қабылдау мерзімінде қолма-қол тәртіпті немесе пошта арқылы жіберілген құжаттар (құжат тігілетін мұқабада орналастырылған) қабылданады. Азаматтар құжаттарды хабарламада көрсетілген электрондық пошта мекенжайына электронды түрде бере алады. Конкурсқа қатысу үшін құжаттарды электрондық пошта арқылы берген азаматтар құжаттардың­ түпнұсқасын әң­гімелесу басталғанға дейін бір жұмыс күн бұрын кешіктірілмей береді.

Әнгімелесу жүргізу уақыты мен орны:Әнгімелесуге жіберілген кандидаттар, оны кандидаттар-

ды әң­гімелесуге жіберу туралы хабардар ету күнінен бастап бес жұмыс күні ішінде Шың­ғырлау ауданы әкімі аппаратында өтеді.

Шыңғырлау ауданы әкімінің аппараты, 091200, Батыс Қазақстан облысы, Шыңғырлау ауданы, Шыңғырлау селосы, Л.Клышев атындағы көше, 95,

2-қабат, 4-бөлме, анықтама үшін телефондар: 8-71137-33375, факс: 8-71137-33764, эл.мекенжай: [email protected].

бос әкімшілік мемлекеттік лауазымдарға орналасуға конкурс жариялайды

СанатыЕңбек сіңірген жылдарына байланысты

min maxE-G-3 53808 72386E-R-5 49969 67907

Жиырма салмақ дәрежесі бо- йынша ұйымдастырылған бірін-шілікте Атырау, Маң­ғыстау, Ақтө-бе және БҚО спортшылары бақ сынасты. Сайыс нәтижесінде 11 батысқазақстандық жерлесіміз жүлделі орыннан көрінді. Атап айтқанда, Ақжол Жұматаев, Тұ-рарбек Қалиев, Александр Ка-менщиков, Жандос Дулатов сын-

ды спортшылар 1-орыннан кө-рінсе, Оралбек Молдағали, Ар-мат Маратов, Ержан Жұмажанов 2-орын, ал Досым Дүйсенғалиев, Нұрбек Төлепов, Таймас Рахме-туллаев және Мадияр Төлегенов 3-орынға ие болды.

Өз тілшіміз

Бокстан 2000­2001 жы­­лдары­­ дүниеге келген жасөспірімдер арасы­­ндағы­­ Қазақстан Республикасы­­ны­­ң «Баты­­с» аймақты­­қ біріншілігі мәресіне жетті.

«Батыс» мәреге жетті

Page 24: Орал Өңiрi №42

Ақмоншақ МАҚСОТҚЫЗЫ,«Орал өңірі»

www.zhaikpress.kz

Ғасырға жуық тарихы бар облыстық «Орал өңірі» мен «Приуралье» газеттерінің, сондай-ақ аудандық газеттердің электрондық нұсқасын www.zhaikpress.kz сайтынан оқи аласыздар. Сонымен қатар күн сайынғы жаңалықтармен танысуға да мүмкіндік бар.

Құрметті оқырман!

Құттықтаймыз!

Құрметті оқырман!

Енді “Орал өңірі” газетіндегі қызықты мақала,

жаңалықтарды www.facebook.com

әлеуметтік желісіндегі

“Орал өңірі” облыстық газеті

парақшасынан да оқи аласыздар.