1. uvodni deo granica zahvata - podgorica · 2018. 9. 19. · 1 1. uvodni deo granica zahvata prema...

DETALJNI URBANISTIČKI PLAN “MOMIŠIĆI A“ U PODGORICI

1

1. UVODNI DEO Granica zahvata Prema Odluci o izradi DUP-a “Momišići A” zahvat predmetnog plana je površine cca 58,50 ha i obuhvaćen je podnožjem Malog brda, rijekom Moračom, Ulicom Serdara Jola Piletića, zatim dvorištem Osnovne škole “Sutjeska” obuhvat prati Ulica 13. jula i nastavlja se na sjevernoj strani do podnožja Malog brda. Grafički prikaz zahvata plana je prilog Programskog zadatka. Zahvat planskog dokumenta bliže je definisan je koordinatama tačaka:

Br. X Y Br. X Y

1 6604060.0685

4701679.7025 53 6603748.6

900 4701191.8

600

2 6604063.1100

4701688.1800 54 6603780.7

379 4701108.7

817

3 6604054.4265

4701696.6136 55 6603780.2

785 4701108.6

515

4 6604053.7514

4701708.6257 56 6603780.3

797 4701108.3

529

5 6604146.0400

4701948.2200 57 6603753.6

702 4701100.6

480

6 6604146.7700

4701978.4600 58 6603719.1

292 4701092.2

284

7 6604116.4928

4701980.7809 59 6603704.8

726 4701089.3

245

8 6604104.1537

4701981.7267 60 6603676.6

660 4701084.5

362

9 6604101.9782

4701981.9292 61 6603659.3

923 4701081.9

882

10 6604072.6400

4701985.2800 62 6603611.8

385 4701076.1

222

11 6604068.6000

4701992.9700 63 6603586.2

942 4701011.0

237

12 6604061.2100

4701999.8700 64 6603290.2

960 4701123.2

588

13 6603999.5200

4702022.1700 65 6603240.4

524 4701146.0

125

14 6603965.0367

4701926.4391 66 6603025.4

651 4701246.1

016

15 6603963.2660

4701922.8523 67 6603049.4

700 4701289.7

400

16 6603956.1362

4701910.8911 68 6603060.8

002 4701306.3

423

17 6603945.3604

4701892.8928 69 6603049.4

450 4701314.2

000

18 6603939.1250

4701882.4857 70 6603076.0

300 4701343.6

800

19 6603929.9400

4701872.8700 71 6603072.7

100 4701351.5

700

20 6603937.3465

4701864.8017 72 6603070.3

400 4701355.4

500

21 6603945.6489

4701853.8679 73 6603071.8

400 4701360.6

600

22 6603913.4200

4701776.3700 74 6603073.0

200 4701363.6

600


2

23 6603973.5800

4701743.7000 75 6603085.8

600 4701379.8

100

24 6603902.4900

4701647.0100 76 6603090.3

500 4701387.3

100

25 6604000.8556

4701578.9369 77 6603078.9

300 4701396.0

100

26 6603963.2660

4701922.8523 78 6603084.2

600 4701409.0

600

27 6603912.4100

4701242.6300 79 6603095.5

500 4701407.3

800

28 6603886.7268

4701305.0735 80 6603102.8

900 4701432.1

600

29 6603876.4900

4701300.5900 81 6603102.8

900 4701440.3

050

30 6603852.8200

4701294.0100 82 6603104.9

500 4701444.8

900

31 6603843.6800

4701322.0600 83 6603108.8

400 4701458.0

600

32 6603835.7200

4701319.2700 84 6603110.5

500 4701464.7

200

33 6603728.9677

4701378.6221 85 6603113.1

600 4701471.2

400

34 6603704.7000

4701344.2600 86 6603116.3

450 4701470.6

150

35 6603696.4400

4701334.9400 87 6603127.0

000 4701496.0

000

36 6603687.7900

4701329.0200 88 6603533.0

000 4701664.0

000

37 6603700.3500

4701305.3000 89 6603587.0

000 4701675.0

000

38 6603699.7300

4701295.8200 90 6603626.0

000 4701706.0

000

39 6603712.1091

4701269.3185 91 6603638.2

146 4701685.1

480

40 6603716.2453

4701260.3862 92 6603719.3

600 4701798.8

500

41 6603723.2800

4701255.3200 93 6603720.3

700 4701800.2

700

42 6603747.6300

4701192.7400 94 6603720.8

490 4701801.4

707

43 6603728.9677

4701378.6221 95 6603845.5

500 4702109.7

000

44 6603704.7000

4701344.2600 96 6603917.1

499 4702139.5

999

45 6603696.4400

4701334.9400 97 6604050.0

000 4702288.0

000

46 6603687.7900

4701329.0200 98 6604105.0

000 4702286.0

000

47 6603700.3500

4701305.3000 99 6604169.4

703 4702051.9

448

48 6603699.7300

4701295.8200 100 6604177.2

448 4702051.6

390

49 6603712.1091

4701269.3185 101 6604228.0

132 4701800.3

690

50 6603716.2453

4701260.3862 102 6604171.7

973 4701634.7

329

51 6603723.2800

4701255.3200 103 6604060.0

685 4701679.7

025

52 6603747.6300 4701192.7400


3

U cilju prilagođavanja Pravilniku o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima („Službeni list Crne Gore“, broj 24/10 i 33/14) došlo je do manjih pomeranja granice. U grafičkom prilogu “Topografsko – katastarska podloga sa prikazom granice plana” dat je prikaz zahvata plana sa analitičko – geodetskim elementima. Površina zahvata Detaljnim urbanističkim planom „Momišići A“ obuhvaćen je prostor u ukupnoj površini od 58,76ha. Pravni osnov za izradu plana Pravni osnov za pristupanje izradi Detaljnog urbanističkog plana "Momišići A" u Podgorici (u daljem tekstu: DUP "Momišići A") koji se nalazi u zahvatu PUP-a Glavnog grada – Podgorice, sadržan je u odredbama Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata ("Službeni list Crne Gore", br. 064/17 od 06.10.2017), Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (’’Službeni list CG’’, br. 51/08, 40/10, 34/11, 40/11, 47/11, 35/13, 39/13 i 33/14), Programa uređenja prostora Glavnog grada Podgorice za 2018. godinu ("Službeni list Crne Gore - opštinski propisi", br. 9/18 od 20.03.2018), i Pravilnika o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namjene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima (’’Službeni list Crne Gore’’, broj 24/10 i 33/14). Programski zadatak je sastavni dio Odluke o izradi DUP-a "momišići A". Programski zahtevi U postupku izrade DUP-a "Momišići A" primjeniće se posebni postupak izrade planskog dokumenta u skladu sa članom 162c Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata. S tim u vezi, prilikom izrade DUP-a neophodno je ispoštovati sljedeće: - da je planski dokument koji se izrađuje, u pogledu namjene i koncepcije prostora, usklađen sa planskim dokumentom šire teritorijalne cjeline; - da se ne mijenja namjena prostora ni osnovni urbanistički parametri iz prethodnog Detaljnog urbanističkog plana "Momišići A" - izmjene i dopune ("Službeni list RCG - opštinski propisi", br. 025/07 od 03.08.2007.god.) - da se planski dokument uskladi sa propisom kojim se bliže uređuje sadržaj i forma planskog dokumenta, kriterijumi namjene površina, elementi urbanističke regulacije i jedinstveni grafički simboli. Prilikom izrade planskog dokumenta, koji proističe iz predloženog metodološkog postupka i programskog zadatka, voditi računa da isti pruža sigurne osnove za realizaciju.


4

Kontaktne zone Neposredne kontaktne zone predmetnog plana su: sa istočne strane prostor obuhvaćen DUP-a "Momišići A” - deo zone 2, DUP-om

« Momišići A – dio zone 1 » DUP-a "Zagorič" i Zagorič 3 i 4 (sa prostorima koji su obuhvaćeni DUP-om "Zagorič" i Zagorič 3 i 4 predmetni prostor kontaktira preko reke Morače),

sa severozapadne strane delom prostorom obuhvaćenim šumom na Malom Brdu a delom prostorom obuhvaćenim DUP-om « Momišići C »

sa zapadne strane prostorom obuhvaćenim DUP-om « Momišići B » sa južne strane prostorom obuhvaćenim DUP-om « Novi Grad 1 i 2 » « Momišići A – zona 5 »

Prostori u okruženju su uglavnom u fazi realizacije, odnosno prostori koji kao takvi egzistiraju i imaju veći ili manji uticaj na predmetni zahvat. Predmetni prostor se oslanja na ulicu Serdar Jola Piletića sa jugoistočne strane i ulicu 13. Jula sa jugozapadne strane Preko ovih saobraćajnica predmetni prostor je upućen na centralno gradsko jezgro i šire okruženje. 2. ANALITIČKI DEO Prirodne karakteristike Glavni grad Podgorica zahvata površinu od 1441 km2 . Nalazi se na jugoistoku Crne Gore i pripada mu najveći deo Podgoričko-skadarske kotline, severozapadni, severni i istočni deo okolnih planina.

Istočna granica se identifikuje kao granica Crne Gore i Albanije, u dužini od 65,13 km, od Skadarskog jezera na jugu do Planinice na severu (Maja E Zabeljit, K-2131mnm tromeđa, Glavnog grada Podgorica, opštine Andrijevica i državne granice sa Albanijom). Na severoistoku, granična opština je Andrijevica, na severu Kolašin, na zapadu Danilovgrad, na jugozapadu Cetinje i na jugu Bar (Skadarsko jezero). Zetska ravnica (250 km2), u celini pripada Glavnom gradu - Podgorici. Ovaj prostor se može pozicionirati između 42o 11′ (krajnji jug u Skadarskom jezeru) i 42o 43′ (krajnji sever – Stoglava) severne geografske širine i 19o 02′ (krajnji zapad planine Stavor), i 19o 43′ (krajnji istok, Planinica), istočne geografske dužine.

Nadmorska visina je u rasponu 4,6 mnm (minimalni nivo Skadarskog jezera) i 2487 mnm (Kučki Kom). Sam centar gradskog jezgra Podgorice je oko 52 mnm.

Podgorica, administrativno, poseduje najveću površinu crnogorskog dela Skadarskog jezera (109,85km2). Udaljenost od mora je oko 36 km vazdušne linije (do Budve), odnosno 45 km magistralnim putem (do Sutomora).

Podgorica je centralno naselje Zetske ravnice. Ima povoljan geografski položaj. Karakteriše ga:

Raznovrsni klimat - od submediteranskog do visokoplaninskog;


5

Pozicija između dva morska (Jadranskog i Crnog mora) i tri velika rečna sliva (vodotoka Morače, Tare i Lima);

Granični položaj - direktna granica sa Albanijom.

Saobraćajno je dobro povezana sa svim gradskim naseljima u Crnoj Gori, kao i sa svim naseljima u Glavnom gradu. Najvažnije saobraćajnice su: Jadranski put, magistralni put Tirana-Podgorica–Nikšić-Sarajevo, magistralni put Podgorica-Cetinje-Budva, a od najvećeg značaja, svakako, je tunel Sozina koji je novijeg datuma. Veliki je značaj i mnogih regionalnih i lokalnih puteva, železničke pruge Beograd–Podgorica–Bar, Podgorica-Nikšić i Podgorica-Skadar. Na 12 km udaljenosti od grada nalazi se i moderni aerodrom Golubovci. Prostor koji se razrađuje DUP-om zahvata površinu od 58,76ha i razvija se kao naselje pretežno stambenog karaktera sa pratećim sadržajima. U odnosu na uže gradsko područje nalazi se u severozapadnom delu grada i zauzima padine Malog brda. o Inženjersko - geološke karakteristike Teritorija – tereni Glavnog grada su složene geološke građe, kako sa aspekta stratigrafsko-litološko-facijalnog sastava, tako i sa aspekta geotektonskog sklopa, a što uslovljava inženjersko-geološke odlike terena. Te odlike se najbolje sagledavaju preko stepena vezivnosti, okamenjenosti i krutosti, savremenih geoloških procesa i pojava i u vezi s tim preko stabilnosti i nosivosti terena. Prostor kojim je predmet razrade DUP-om „Momišići A“ spada u stabilne terene sa retkim manjim oblicima nestabilnosti, odnosno tereni bez ograničenja ili sa neznatnim ograničenjima za urbanizaciju ne uključujući korito reke Morače. Geološku grauu ovog terena čine šljunkovi i peskovi neravnomernog granulometrijskog sastava i promenjljivog stepena vezivosti. Nekada su to posve nevezani sedimenti, a nekad pravi konglomerati, praktično nestišljivi, koji se drže u vertikalnim odsjecima i u podkapinama i svodovoma. Navedene litološke strukture karakteriše dobra vodopropustljivost a dubina izdani podzemne vode svuda je veća od 4m od nivoa terena. Nosivost terena kreće se od 120-200 kN/m2. Zbog neizraženih nagiba, čitav prostor terase spada u kategoriju stabilnih terena. o Stepen seizmičkog intenziteta Sa makroseizmičkog stanovišta Podgorica se nalazi u okviru prostora sa vrlo izraženom seizmičkom aktivnošću. Prema Seizmološkoj karti SFRJ, u razmeri 1:100.000, gradsko područje je obuhvaćeno 8o MCS skale, kao maksimalnog intenziteta očekivanog zemljotresa za povratni period od 100 godina, sa verovatnoćom 63 %.


6

Parametri, seizmičnosti se odnose na tri karakteristična modela terena - konglomeratisane terase, tj. za model C1 gde je debljina sedimenata površinskog sloja (do podine) manja od 35 m, - model C2 gde je ta debljina veća od 35 m. Dobijeni parametri su sledeći: Za I i II kategoriju terena: - koeficijent seizmičnosti Ks 0,079 - 0,090 - koeficijent dinamičnosti Kd1,00 >Kd > 0,47 - ubrzanje tla Qmax(q) 0,288 - 0,360 - intenzitet u I (MCS) IXo MCS Za III kategoriju terena: - koeficijent seizmičnosti Ks 0,045 - koeficijent dinamičnosti Kd Kd = 0,33-1.00 - ubrzanje tla Qmax(q) 0,188 - intenzitet u I (MCS) VIIIo MCS o Klimatske karakteristike Klima Podgorice je klasifikovana kao mediteranska klima sa toplim i suvim letima i umereno hladnim zimama. Iako se grad nalazi na oko 50 km udaljenosti od Jadranskog mora, blizina Dinarskih Alpa na severu menja njegovu klimu. Srednje godišnje padavine iznose 1.544 mm. Blizina Jadranskog mora i uticaj planinskog zaleđa rezultira pojavom izmenjenog sredozemnog tipa klime sa svojim specifičnim karakteristikama, toplim i vrućim letima i blagim i kišovitim zimama.

Temperatura prelazi 25°C u oko 135 dana godišnje. U Podgorici srednja godišnja temperatura je 15.5°C sa srednjom minimalnom od 5°C u januaru i srednjom maksimalnom od 26.7°C u julu. Podgorica je jedan od najtoplijih gradova u Evropi.

Broj kišnih dana je oko 115, a onih sa jakim vetrom oko 60. Periodični, ali jak severni vetar ima uticaj na klimu zimi.

Grad sa svojom strukturom i raznovrsnošću ljudskih aktivnosti menja životnu sredinu i prirodno klimatsko stanje. Kao rezultat toga nastaje mnoštvo mikroklimatskih jedinica, a sam grad dobija karakterističnu lokalnu klimu.

Prosečna relativna vlažnost za Podgoricu iznosi 63.6%.

o Hidrološke i hidrogeološke karakteristike

Na području Podgorice se nalaze najveći vodeni resursi Crne Gore: podzemne vode zetsko-bjelopavlićkog basena; podzemne izdani koje hrane izvore i izvorišta u


7

slivovima Morače, Cijevne i Lima; stajaće vode – Skadarsko, Rikavačko i Bukumirsko jezero, Mutno jezero i Jezerce; tekuće vode – deo slivova gornje Tare i gornjeg Lima, sliv Morače, donji tok reke Cijevne i samo ušće reke Zete u Moraču, izvorište Mareza – rečica Trešenica, reke Matica i Sitnica.

Podzemne vode - Vode u podzemlju Zetske ravnice, od Zlatice do priobalja Skadarskog jezera, su velikog kapaciteta, a njihova čistota je svakim danom sve ugroženija, što limitira mogući obim ekonomske valorizacije. Gledajući od severa ka jugu, odnosno od Zlatice ka Skadarskom jezeru, skoro proporcionalno kvalitet voda se ugrožava (gradske i prigradske naseobine, KAP, pesticidi i drugo).

Rečni vodotoci - poseduju različite ekonomske potencijale: hidroenergetske, turističke, komercijalizacija voda (voda kao roba), voda za navodnjavanje, voda za tekuću potrošnju i dr.

o Vegetacija

Grad kao urbana sredina odlikuje se heterogenim staništima, te samim tim i prisustvom specifičnih biljnih i životinjskih vrsta.

Kada je u pitanju teritorija Glavnog grada, posebno značajnu pretpostavku za razvoj bogatog biodiverziteta predstavlja njegov geografski položaj, povoljni klimatski uslovi, blizina mora, kao i prisustvo značajnog broja rečnih tokova i jezera.

Ocena sa aspekta prirodnih karakteristika Za izradu karte podobnosti za urbanizaciju korišćen je niz kriterijuma i to:

Nagibi terena; Dubina do podzemne vode; Litogenetske vrste stena i kompleksa i inženjersko-geološka svojstva stena i

kompleksa; Stabilnost terena; Nosivost terena; Seizmički parametri:

Na osnovu navedenih kriterijuma tereni urbanog područja Podgorice, Golubovaca i Tuzi su izrejonirani na četiri kategorije. Predmetni zahvat pripada: PRVOJ KATEGORIJI - tereni bez ograničenja za urbanizaciju Klimatski uslovi su, kao i na celoj teritoriji grada, povoljni za gradnju tokom cele godine. Pri izgradnji, odnosno planiranju objekata treba voditi računa o nepovoljnim uslovima vetra, sunca i kiše. Namena površina i postojeće stanje prostora


8

U okviru prostora koji je predmet Izmena i dopuna DUP-a "Momišići A" izdvajaju se objekti koji su u funkciji: porodičnog stanovanja, porodičnog stanovanja sa delatnostima, višeporodičnog stanovanja, višeporodičnog stanovanja sa delatnostima, poslovno – komercijalnih sadržaja i centralnih delatnosti, Prostor zahvata Izmena i dopuna DUP-a "Momišiši A" uglavnom je izgrađen sa manjim slobodnim povšinama u zoni porodičnog stanovanja i zoni započete gradnje višeporodičnog stanovanja u severnom delu zahvata plana. Neizgrađene površine ostavljaju mogućnost za uspostavljanje urbanog reda i formiranje jedinstvenog kvalitetnog naselja u zoni Malog Brada. Analizom postojeće parcelacije i vlasničih odnosa (i uz poštovanje istih), kao i velična parcela došlo se do zaključka da se u okviru plana može izvršiti preparcelacija u cilju stvaranja mogućnosti za izgradnju novih objekata i formiranja kvalitetnije ambijentalne celine. Spratnost postojć}ih objekata se kreće se od P – P+12 sa podrumskim ili suterenskim etažama u većini objekata. Kao definisane građevinske celine izdvajaju se zona sa soliterima uz ul. Serdar Jola Piletića i grupacija stambenih objekata višeporodičnog stanovanja u severnom delu zahvata plana. U ovim zonama su i objekti izuzetnog kvaliteta u garđevinskom smislu. Uz postojeće izgrađene objekte postoje organizovani parkinzi koji ne zadovoljavaju njihove potrebe pa je planom neophodno obezbediti parkiranje van lokacije u okviru javnih parkinga i garaže. U zoni porodičnog stanovanja objekti su neujednačene spratnosti i gabarita. S obzirom da su saobraćajnice prilično ne definisane, diskontinuitet u položaju građevinskih linija je evidentan. U ovoj zoni znatan broj objekata je građen bez građevinske dozvole. Objekti su neujednačenog građevinskog kvaliteta pa se na njima planom mogu predvideti intervencije različitog stepena. Stanovanje u okviru zahvata plana je po tipu uglavnom porodično osim u zonama gde je jasno artikulisan višeporodični tip stanovanja (soliteri uz ulicu Serdar Jola Pileti}a, višeporodični objekti u severnom delu zahvata plana i u zoni uz Moraču, severno od Vezirovog mosta). Centralne delatnosti u okviru predmetnog prostora čine objekti u funkciji Osnovnog obrazovanja I predškolske ustanove. Na ove sadržaje upućeni su korisnici sa šireg područja nego što obuhvata DUP. Ovi objekti su definisane oblikovne forme ali se u cilju povećanja kapaciteta na njima mogu vršiti intervencije. Verski objekat je lociran u centralnom delu zahvata plana. Poslovno komercijalni sadržaji u okviru zahvata plana su zastupljeni u vidu trgovine i različitih usluga.


9

Komunalne delatnosti - u okviru predmetnog zahvata zastupljene su kroz trafo stanice. Zelene površine su zastupljene kao devastirana šuma Malog Brda. Saobraćajne površine su zastupljene kao saobraćajnice sa trotoarima, staze i prilazi koji se razvijaju kroz naselje. Opis vegetacije Analizom postojećeg stanja u okviru neizgrađenih površina predmetnog plana i uz reku Moraču nisu prepoznate značajne zelene površine niti biljne vrste. U okviru stanovanja evidentirano je zelenilo koje prati osnovnu namenu i ono se kao takvo može zadržati. Najzastupljenije su autohtone vrste (smokva, čempres i priopadajuće vrste iz navedene asocijacije). Ceo prostor je u kontaktu sa šumskom vegetacijom koja diskretno zadire u stanovanje i čije prisustvo u daljoj planskoj razradi treba ukomponovati u organizaicju naselja. Organizacijom naselja treba obezbediti kontakt grada i čume, kako prostorno, tako i vizuelno, odnosno stvoriti mogućnosti za formiranje jedinstvenog zelenog obrasca grada. Fitogeografski položaj i raščlanjenost vegetacije: Vegetacija Podgorice pripada svezi Ostrio Carpinion orientalis submediteranskog područja. Vegetacija pripada redu kserotermnih hrastovih šuma južne Evrope- Quercetalia pubescens, asoc. Carpinetum orientalis, sa modifikacijom izazvanom antropogenim uticajem i urbanizacijom. Vegetacija podgorice šire posmatrano pripada području submediteranske klime. Autohtona vegetacija karakteriše se znatnim brojem drvenastih i prizemnih vrsta. Najčešće zastupljene vrste autohtone vegatacije su Quercus macedonica, Punica granatum, Quercus pubescens, Celtis orientalis, Tilia sp., Ulmus, Ficus carica, Paliurua aculeatus, Nerium oleander, Quercus ilex, Olea sp., Mirta i dr. Introdukovane vrste koje veoma uspešno rastu na ovom području su : Pinus halepensis, Melia azedarach, Cedrus deodara, Cupressus sempervirens var. pyramidalis, Ligustrum, Magnolia, Palme, Yucca, Prunus laurocerassus, Phytosporum tobira i dr. Zahvaljujući povoljnim mikroklimatskim i ekološkim uslovima Podgorica ima skoro neprekidan vegetacioni period. Saobraćajna povezanost i infrastrukturna opremljenost Prostor koji se razrađuje DUP-om je naselje pretežno stambenog karaktera sa pratećim sadržajima smešteno na desnoj obali reke Morače na padinama Malog brda a oslanja se na dve značajne gradske saobraćajnice, ulicu Serdar Jola Piletića i 13.jula. Preko ovih saobraćajnica predmetni prostor je saobraćajno dobro povezano sa svim naseljima u Glavnom gradu kao i sa svim gradskim naseljima u Crnoj Gori.


10

Dosadašnji planski razvoj Predmetni prostor je u proteklom periodu razrađivan DUP-om „Momišići A“- izmijene i dopune (Službeni list RCG-opštinski propisi“,br.025/07 od 03.08.2007.god.). Kako je vrijeme na koje je donet plan isteklo, ovaj plan se izrađuje i donosi po posebnom postupku a u skladu sa članom 219. Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata ("Službeni list Crne Gore", br. 064/17 od 06.10.2017), I članom 162c. Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (’’Službeni list CG’’, br. 51/08, 40/10, 34/11, 40/11, 47/11, 35/13, 39/13 i 33/14), Izmenom i dopunom DUP-a iz 2007. god. predmetni prostor je po nameni površina opredeljen za : stanovanje (porodično, višeporodišno, porodično sa delatnostima, višeporodično sa delatnostima i kolektivno), komercijalne funkcije, javne funkcije (obrazovanje, vaspitanje, verski objekat), komunalne funkcije, zelene, saobraćajne i vodene površine a što je u skladu sa PUP-om definisanom pretežnom namenom – stanovanje male gustine gustine, stanovanje veće gustine i školstvo i socijalna zaštita. Ovim DUP-om se ne menja namena površina ni osnovni urbanistički parametri a planski dokument se usklađuje sa propisom kojim se bliže uređuje sadržaj i forma planskog dokumenta, kriterijumi namene površina, elementi urbanističke regulacije i jedinstveni grafički simboli. Sintezni prikaz ocene postojećeg stanja Detaljnim urbanističkim planom „Momišići A“ obrađuje se zahvat u površini od 58,76ha. Predmetni zahvat čini deo gradskog područja Podgorice. U odnosu na uže gradsko jezgro nalazi se u severozapadnom delu. Prostor zahvata Izmena i dopuna DUP-a "Momišiši A" uglavnom je izgrađen sa manjim slobodnim povšinama u zoni porodičnog stanovanja i zoni započete gradnje višeporodičnog stanovanja u severnom delu zahvata plana. Prostor zahvata plana je određen ulicama Serdar Jola Piletića i 13. Jula preko kojih je upućen na grad i šire okruženje. Imajući u vidu postupak po kome se ovaj plan izrađuje, planski pristup je zasnovan na postavkama plana koji je donešen 2007.god. uz njegovo prilagođavanje važećoj zakonaskoj regulativi.

3. OPŠTI I POSEBNI CILJEVI Opšti ciljevi


11

Održivi razvoj je glavni, sveobuhvatni, cilj dugoročnog razvoja Glavnog grada i osnovni princip prostornog uređenja koji PUP Podgorica teži da dostigne. To znači društveni i ekonomski razvoj, uz zaštitu životne sredine, koji bi osigurao društveno-ekonomsku blagodet i za buduće generacije. Osnovni ciljevi dugoročnog razvoja u prostoru su:

Omogućiti održivi urbani razvoj koji smanjuje razlike u opremljenosti naselja sa društvenom i tehničko-komunalnom infrastrukturom.

Povećati socijalnu koheziju, zdravlje i vitalnost stanovništva Glavnog grada. Stvoriti uslove za razvoj održive vrste saobraćaja (uključujući javni prevoz,

pešačenje, vožnju bicikla i električna vozila) i druge oblike kolektivne potrošnje. Zaštititi biodiverzitet koji čini život mogućim i pokreće privredu. U najvećoj mogućoj meri zaštititi postojeći fond kvalitetnog poljoprivrednog

zemljišta I zemljišta koje je podesno za agrarnu melioraciju. Povećati energetsku efikasnost gradnje i proizvodnje energije iz obnovljivih

izvora. Uvažavati i ublažavati uticaj klimatskih promena.

Posebni ciljevi Predmetni prostor predstavlja stambeno naselje u okviru gradskog područja Podgorice, koje se u odnosu na uže gradsko jezgro nalazi u severozapadnom delu i koje kao naseljska struktura predstavlja značajan prostor. Cilj izrade ovog Plana je da se stvore planske pretpostavke za organizaciju i uređenje ovog prostora a u skladu sa mogućnostima koje pruža Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata vezano za Planove koji su doneti do stupanja na snagu ovog zakona a za koje je vreme za koje su doneti isteklo. 4. PLANSKO REŠENJE Koncept organizacije prostora Na predmetnom prostoru prema postavkama plana višeg reda, potrebama i željama korisnika i društvemih subjekata formiran je model organizacije prostora i sadržaja sa željom da se ostvari što bolje funkcionisanje i zadovoljavanje potreba korisnika, uspostavi što efikasnija saobraćajna povezanost i ambijentalna ujednačenost prostora. Uz navedene faktore, poštovanje konfiguracije terena i zatečne strukture formiran je prostor izrazito stambenog karaktera. Zadovoljenje pratećih funkcija stanovanju delimično se ostvaruje u okviru zahvata plana (osnovno obrazovanje i dečija zaštita, trgovina, usluge I sl.) a na zadovoljenje ostalih potreba korisnici se upućuju u kontaktne zone i šire područje grada. Kako je prostor koji je predmet razrade ovim planom dosta izgrađen ili u pojedinim delovima započeta gradnja koja ukazuje na tipologiju to je i plan podeljen na pet zona koji čine ambijentalne ili tipološke celine a u skladu sa specifičnostima u okviru zona definisani su blokovi.


12

U grafičkim prilozima prikazane su granice zona i blokova. Veza među zonama kao i sa kontaktnim zonama ostvarena je preko jasno definisanih saobraćajnih koridora, koji su uvedeni u prostor sa ciljem da ga definišu i usmere na obod. Poprečna veza u okviru plana ostvarena je kolsko - pešačkim komunikacijama ili pešačkim koridorima koji prodiru prema Malom Brdu. U okviru ovako određenog prostora izdvajaju se površine u funkciji:

Stanovanja male gustine Stanovanja veće gustine Centralnih delatnosti Školstva i socijalne zaštite Verskog objekta Pejzažnog uređenja Komunalne infrastrukture i objekata Saobraćajne infrastrukture. Površinske vode

Stanovanje male gustine je najzastupljeniji tip stanovanja u okviru predmetnog plana. Definisano je kao pretežna namena. Zastupljeno je u okviru svih pet zona. Uz stanovanje kao pretežnu namenu moguća je organizacija sadržaja u funkciji trgovine, ugostiteljstva, usluga, administracije, kao i drugih sadržaja koji mogu podržati stanovanje kao primarnu namenu. Dealtnosti se mogu organizovati u prizemljima objekata (odnosno suterenima zavisno od konfiguracije terena) eventualno na spratu s tim da ukoliko su u kombinaciji sa stanovanjem ne zauzimaju više od 30% površine objekta. Stanovanje veće gustine je zastupljeno u severnom delu zahvata plana u okviru zona 1,2 i 3 i to u objektima koji trenutno egzistiraju sa ovom namenom i na kojima su intervencije moguće u skladu sa uslovima datim u planu. Novoplanirani objekti su locirani uglavnom u kontaktu sa Malim Brdom u centralnom delu zahvata plana na neizgrađenim površinam i u pojasu uz Moraču u vidu popunjavanja već započetih formi. Uz stanovanje kao pretežnu namenu moguća je organizacija sadržaja u funkciji trgovine, ugostiteljstva, usluga, administracije, kao i drugih sadržaja koji mogu podržati stanovanje kao primarnu namenu. Dealtnosti se mogu organizovati u prizemljima objekata (odnosno suterenima zavisno od konfiguracije terena) eventualno na spratu s tim da ukoliko su u kombinaciji sa stanovanjem ne zauzimaju više od 30% površine objekta. Centralne delatnosti su planirane u vidu trgovine, usluga, administracije, odnosno sadržaja koji su neophodni kao prateći uz stanovanje u novim objektima na parcelama koje zbog svoje površine ne pružaju mogućnost za organizaciju drugih sadržaja. U okviru ove namene zadržan je i postojeći objekat poliklinike. Ovaj obejkat se može dograditi i nadgraditi prema uslovima datim u planu.


13

Školstvo i socijalna zaštita u zahvatu plana su zastupljeni u vidu dečijeg vrtića i Osnovne škole. Za potrebe proširenja kapaciteta u okviru ovih funkcija planirana je nadgradnja I dogradnja škole do P+1 i dogradnja vrtića. Dogradnju i nadgradnju izvršiti u skladu sa postojećom arhitektonskom formom i uz poštovanje zakonske regulative u delu zaštite autorskih prava. Verski objekat se u potpunosti zadržava na lokaciji na kojoj trenutno egzistira i na njemu su moguće intervencije u smislu dogradnje i proširenja. Planirane intervencije izvršiti u skladu sa uslovima zavoda za zaštitu spomenika kulture i prema kanonima koji su definisani za ovu vrstu objekata a u cilju formiranja jedinstvene funkcionalne i oblikovne celine. Kako u okviru pripadajuće parcele ne postoje prostorne mogućnosti za lociranje parohijskog doma isti se može graditi na bilo kojoj parceli u okviru drugih pretežnih namena pri čemu važe uslovi planom definisani za tu namenu i prostor. Površine za pejzažno uređenje predstavljaju površine koje su planom opredeljene kao posebne površine u funkciji zelenila i za čiju organizaciju i uređenje su definisani uslovi u posebnom poglavlju ovog plana. Površine u funkciji objekata komunalne infrastrukture su u funkciji objekata koji podržavaju infrastrukturu. U skladu sa rešenjem infrastrukture na nivou plana obezbeđene su potrebne pripadajuće površine uz objekte infrastrukturnog napajanja. Saobraćajne površine su u planu definisane u vidu kolovoza, trotoara, parkinga, staza i prilaza. Površinske vode u zahvatu ovog plana čini deo reke Morače sa kojoj se ovim planom kontakt uspostavlja preko uređenja priobalja. Prostorna organizacija planiranih sadržaja po ZONAMA: Zona 1 Zona 1 zahvata severoistočni deo plana, planski je karakteriše uspostavljanje horizontalne i vertikalne regulative uz postojeće i novoplanirane saobraćajnice. U okviru ove zone izdvajaju se blokovi a,b,c i d. Zona postojećih objekata všeporodičnog stanovanja (blok a) u potpunosti zadržava uz pobojlšanje korišćenja slobodnog prostora oko objekata. U delu između ulice Jola Piletića I reke Morače (blok b) gradnja započeta u skladu sa planom iz 2007. kao takva se zadržava a popunjavanje se planira u skladu sa smernicama ovog plana koje podržavaju planska rešenja iz plana po kome je započeta realizacija. U kontaktu sa postojećim višeporodičnim stanovanjem prema Malom Brdu (blok 1c) planiran je prekinuti niz objekata terasastog tipa višeporodičnog stanovanja. U okviru postojećeg porodičnog stanovanja (blok 1d) ovim planom se planira popunjavanje kao I intervencije na postojećim objektima a sa ciljem formiranja ujednačenog prostora. Objekti koji su oblikovno definisani zadržavaju se a gde postoji mogućnost planirane su intervencije u smislu nadgradnje i dogradnje do maksimalno


14

zadatih parametara za predmetni blok i namenu. Gde je bilo moguće u okviru većih parcela izvršena je preparcelacija i na taj način stvorena mogućnost za gradnju novog objekta. Prostor koji je predmet Izmene i dopune DUP-a na delu ove zone kontaktira sa rekom Moračom. Formiranjem prešačkih staza i uređenjem zelenih površina u priobalju i u skladu sa kontaktnim zonama preko reke omogućen je pristup reci. Kroz dalju razradu uređenje samog priobalja treba tretirati u širim potezima. Planirane namene u okviru Zone 1:

stanovanje male gustine stanovanje veće gustine centralne delatnosti objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture površinske vode saobraćajne površine

Zona 2 Zona 2 zahvata prostor u neposrednom kontaktu sa Malim Brdom. U okviru ove zone izdvajaju se blokovi a,b,c,d i e. Planski je karakteriše formiranje jedinstvene stambene zone na najvišim kotama naselja. Planiranjem novih stambenih objekata uspostavlja se kontinuitet već započetog stambenog niza koji je od ostalog dela naselja odvojen novoplaniranom sabirnom ulicom (blokovi b i e). U zaleđu ove zone je šuma na Malom Brdu prema kojoj se veza uspostavlja pešačkim prodorima. U okviru postojećeg porodičnog stanovanja (blok a,c I d) ovim planom se planira popunjavanje kao I intervencije na postojećim objektima a sa ciljem formiranja ujednačenog prostora. Planirane namene u okviru Zone 2:

stanovanje male gustine stanovanje veće gustine objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Zona 3 Zona 3 zahvata središni deo plana. U okviru ove zone izdvajaju se blokovi a,b i c. Planski je karakteriše uspostavljanje pešačkog kontinuiteta prema Malom Brdu uz organizaciju sadržaja i struktura koje mogu da podrže prostor specifične konfiguracije. Na ovaj način čitav prostor se uvodi i usmerava prema Malom Brdu. Najstrmije padine su planirane kao zelene površine kroz koje se formiraju pešačke staze. Ovim planom


15

se dogradnjom, nadgradnjom i rekonstrukcijom postojećih objekata, zamenom dotrajalih i neuslovnih kao i preparcelacijom većih parcela i gradnjom novih objekata na istim, teži formiranju ambijentalno ujednačenog prostora. Postojeći soliteri locirani uz ulicu Serdar Jol Piletića (blok c) oblikovno su definisani i kao takvi se zadržavaju a na njima su planirane intervencije u smislu tekućeg održavanja i formiranja etaže u granicama postojeće krovne ploče. Formiranjem ove etaže bi se izvršila sanacija oštećenja izazvanih atmosferskim uticajima. Planirane namene u okviru Zone 3:

stanovanje male gustine stanovanje veće gustine objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Zona 4 Zona 4 zauzima južni deo zahvata plana uključujući vrtić, školu i prostor iznad njih do ulice Belvederske. Zonu 4 planski karakteriše uspostavljanje veze između već zatečenih struktura i popunjavenje slobodnih prostora. Ovim planom će se nadgradnjom i rekonstrukcijom postojećih objekata, zamenom neuslovnih i dotrajalih kao i preparcelacijom većih parcela i gradnjom novih objekata na istim, uspostaviti urbani red u okvirima koje pruža raspoloživi prostor. Osnovna škola I vrtić se zadržavaju na lokaciji na kojoj egzistiraju uz moguće intervencije u skladu sa uslovima datim u planu. Planirane namene u okviru Zone 4:

stanovanje male gustine centralne delatnosti školstvo i socijalna zaštita objekti komunalne infrastrukture površine pejzažne arhitekture saobraćajne površine

Mreža i objekti infrastrukture


16

Saobraćaj Postojeće stanje Predmetno područje se naslanja se na dva primarna saobraćajna pravca koje čine ulice 13. jula sa južne starne i ulica Serdar Jola Piletića sa istočne strane. Preko ovih ulica celo područje je povezano sa centrom grada. Ulica 13. jula ima koridor širine 23m koji se sastoji od kolovoza širine 9m, trotoara 4 i 5m i pojasa zelenila širine 5m. Trasa ulice Serdar Jola Piletića se u skorijem periodu proširena prema reci Morači tako da se poprečni profil za deo između ulice J.Tomaševića i Vezirovog mosta sastoji od kolovoznih traka 2x7.0m (2x10.0m), razdelnog zelenila širine 2.0m trotoara promenljive širine od 2 do 5m (izvedeno prema Glavnom projektu). Poprečni profil za deo od Vezirovog mosta do granice predmetnog prostora je sužen kako bi se izbeglo rušenje postojećih objekata i sastoji se od kolovoza širine 7m (10.0m u zoni raskrsnica) i trotoara 2x2m. Na ove primarne saobraćajnice vezuje se sekundarna ulična mreža koja je dosta haotična i nepovezana sa uskim koridorima širine 3-5m koji se sastoje od kolovoza bez trotoara. Od važnijih saobraćajnica sekundarne mreže su nastavak ulice 13.jula i ul. 18. jula, ulica Nikce od Rovina, VII Omladinske brigade, Vladike Danila i 18. februara. Parkiranje nije adekvatno rešeno naročito u zonama centralnih funkcija i višeporodičnog stanovanja, gde postoji oko 150 parking mesta što je nedovoljno u odnosu na izgrađeni broj stanova. Može se zaključiti da na prostoru obuhvata plana postoji zadovoljavajuća izgrađenost primarne saobraćajne mreže, ali ne i opremljenost i povezanost sakundarne ulične mreže. Uočava se i nedostatak uređenih površina za parkiranje, što sve ukupno utiče na slabu bezbednost prilikom odvijanja saobraćaja. Zato je u planu potrebno postojeću uličnu mrežu rekonstruisati u smislu bolje geometrije i proirenja poprečnih profila, dograditi novu uličnu mrežu i adekvatno je povezati sa postojećom i rešiti problem parkiranja putničkih automobila. Plan Saobraćajno rešenje na području plana je zasnovano na koncepciji saobraćajnog rešenja i smernicama koje su date u PUP-u za isti prostor i na analizi postojećeg stanja saobraćajne mreže. Prema PUP-u glavnog grada Podgorica planirane su gradske ulice. Gradske ulice su deonice puta u gradu ili naselju sa različitim stepenom infrastrukturne opremljenosti. Zavisno od toga, dele se na glavne, sabirne i pristupne gradske ulice. PUP- om su definisane glavne gradske i sabirne ulice, dok su ostale gradske ulice definisane ovim Planom.


17

Glavna gradska ulica u profilu ima četiri kolovozne trake, od kojih su po dve za svaki smer, zelene površine sa svake strane kolovoza, biciklističke staze i trotoare sa obe strane kolovoza.

Gradske ulice – sabirne planirane su tako da širina kolovoza bude 6 – 7m, sa dvostranim trotoarima, a gde god je bilo moguće planirane su i zelene površine.

Gradske ulice – pristupne planirane su tako da širina kolovoza bude minimum 5 metara i gde god je moguće planirani su trotoari.

Pešačka staza je javni put koji je propisanom saobraćajnom signalizacijom obeležen i namenjen isključivo za kretanje pešaka. Staze se predviđaju između dve zelene površine, između saobraćajnica i uzvišenja i između saobraćajnica i zgrada. Opravdanost planiranja staza je ako oko 50 pešaka pređe datu putanju u jednom danu. Širina staze je minimum 1,5 m po dužini nagiba maksimalno 12%. Širina staze kombiovana sa saobraćajem je data u karakterističnom poprečnom profilu odgovarajuće saobraćajnice.

Osnovu saobraćajne mreže čine saobraćajnice prvog reda a to su ulice Serdar Jola Piletića, Gavra Vukovića I Ulica 13. jula (18. jula), na koje se naslanja predmetni prostor. Trasa i poprečni profil ulice Serdar Jola Piletića – glavne gradske ulice se u potpunosti zadržavaju - poprečni profil za deo između ulice J.Tomaševića i Vezirovog mosta sastoji od kolovoznih traka 2x7.0m (2x10.0m), razdelnog zelenila širine 2.0m trotoara promenljive širine od 2 do 5m . Poprečni profil za deo od Vezirovog mosta do granice predmetnog prostora – Ulica Gavra Vukovića se sužava i sastoji se od kolovoza širine 7m (10.0m u zoni raskrsnica) i trotoara 2x2m. Ulica Gavra Vukovića pripada rangu sabirnih ulica. Trasa ulice 13. jula kao i poprečni profil su preuzeti iz kontaktnog DUP-a. Postojeći koridor širine 23m omogućuje proširenje kolovoza na račun zelenog pojasa i trotoara tako da se planirani poprečni profil sastoji od kolovoza širine 14m i trotoara širine 5 i 1.5m. Primarnu mrežu saobraćajnica upotpunjuje započeta sabirna ulica koja predstavlja vezu između primarne i sekundarne ulične mreže. Sabirna ulica je izvedena od ulice Pariske komune u dužini oko 320m. U nastavku trasa se jednim delom poklapa sa postojećim putem , a zatim napušta trasu postojećeg puta i kroz delimično izgrađeno područje se vezuje na trasu datu DUP-om Momišići B koja vodi prema Malom brdu. Poprečni profil sabirne ulice se sastoji od kolovoza širine 6m i trotoara 2x2m. Ostale saobraćajnice čine sekundarnu uličnu mrežu a to su pristupne ulice i parkirališta koji direktno opslužuju sadržaje u prostoru. Od značajnijih pristupnih ulica je novoplanirana ulica koja ide sredinom područja i povezuje mrežu bočnih pristupnih ulica sa sabirnom ulicom i ulicom 18.jula, kako u horizonatalnom tako i u vertikalnom smislu. Trasa ove ulice se pruža serpentinski zbog konfiguracije terena, odnosno zbog velika visinske razlike koju treba da savlada između ulice 18. jula i sabirne ulice. Važnije pristupne ulice su ulice čije su trase potvrđene a poprečni profili prošireni. To su ulice Nikce od Rovina, VII Omladinske brigade, Bregalnička, Fruškogorska, Belvederska, 18. februara i Vladike Danila. Većina ovih ulica je produžena radi međusobnog povezivanja i stvaranja integralne sekundarne ulične mreže. Poprečni profili ovih ulica sastoje se od kolovoza širine 5.5m i trotoara 2x1.5m (1x1.5m). Ostale pristupne ulice se vezuju na pomenutu mrežu ulica i planirane su približno paralelno


18

izohipsama u visinskom smislu a uz postojeće parcele u horizontalnom smislu. Poprečni profili pristupnih ulica se sastoje od kolovza širine 5.5m (4.5m) bez trotoara. Središnim delom od podnožja (ulica Serdar Jola Piletića) ka sabirnoj ulici, odnosno najvišem delu planirana je pešačka staza širine 3m kao najkraća poprečna pešačka veza. Zbog visinske razlike (oko 70m) na najstrmijim padinama planirane su stepenice u širini pešačke staze. Poprečna pešačka staza planirana je i od ulice 18.jula ka najvišem delu orijentaciono u pravcu ulice Moskovske, postojećom trasom širine 3m. U delovima naselja iza Dečijeg vrtića i iza solitera zbog nemogućnosti proširenja potvrdjene su pešačke staze kao prilazi do postojećih individualnih objekata sa širinom od 3 do 4.5m koje svojom širinom omogućuju pored pešačkog i kolski pristup. Trase novih saobraćajnica su prilagođene terenu, a priključci kotama izvedenih saobraćajnica. Nivelacione kote su date na karakterističnim i ukrsnim tačkama i služe kao orjentacija prilikom izrade Idejnih i Glavnih projekata, pri čemu su poštovani propisi. Zastori kolskih saobraćajnica planirani su od asfalta, kolsko-pešačke i pešačke staze i trotoari od asfalta, kamena, betona i njihovih elemenata. PUP-om su predloženi poprečni profili koji su usklađeni sa važecim planskim dokumentima. Data je mogucnost korekcije profila prilikom izrade projektne dokumentacije u cilju utvrđivanja najracionalnijeg poprečnog profila i ukupnog tehnickog rješenja koje je moguce izvesti na predmetnoj trasi. Tip raskrsnice može se promijeniti projektnim rješenjem ako se nakon analize uslova na terenu i sagledavanja saobracajnih rješenja u kontaktnim zonama i protoka vozila pokaže da je bolje neko drugo rješenje raskrsnice Parkiranje na nivou plana rešeno je u skladu sa namenom prostora. U okviru zona namenjenih individualnom stanovanju parkiranje se rešava u okviru parcele ili objekta. U zonama stanovanja sa delatnostima i kolektivnog stanovanja parkiranje je rešeno tako da je za objekte koji imaju pripadajuću parcelu parkiranje organizovano u okviru objekta u suterenskim etažama ili u okviru parcele. Broj parking mesta je planiran po normativu 1.1 parking mesto po stambenoj jedinici, odnosno 50m2 poslovnog prostora jedno parking mesto. Za potrebe parkiranja korisnika objekata koji su postavljeni po principu objekat parcela parkiranje je u okviru zajedničkog parkinga ili javnog parkinaga na koji se upućuju i postojeći objekti koji potrebe za parkiranjem ne mogu zadovoljiti u okviri svoje parcele. Za potrebe parkiranja korisnika u okviru novoplaniranih objekata uz reku Moraču formiran je podužni parking duž saobraćajnice koji je u sklopu novoplanirane urbanističke parcele. U okviru prostora koji se nalazi između ulice Jola Piletića i reke Morače postoje već izgrađeni objekti koji svojom namenom i funkcionalnom organizacijom zahtevaju veći broj parking mesta. Kako bi se izbeglo parkiranje sa ulice Jola Piletića u ovoj blok je uvedena nova pristupna saobraćajnica uz koju je organizovano parkiranje i na taj način u okviru čitavog prostora obezbeđen potreban broj parking mesta kako za postojeće tako i novoplanirane objekte.


19

Za obezbeđenje potrebnog broja parkinga van lokacije odnosno u javnim parkinzima i javnoj garaži formiran je dvoetažni parking P1 sa 116 PM, parking P2 sa 37PM i garaža G sa 236 PM. Broj parking mesta za buduće objekte je planiran po normativima iz PUP-a Glavnog grada Podgorice. PARKIRANJE I GARAŽIRANJE VOZILA Normativi za parkiranje za osnovne grupe gradskih sadržaja: − stanovanje na 1.000 m2 - 15 pm (lokalni uslovi min. 12, a max. 18 pm) − poslovanje na 1.000 m2 - 30 pm (10-40 pm) - hoteli na 1.000 m2 - 10 pm (5-20 pm) − trgovina na 1.000 m2 - 60 pm (40-80 pm) − restorani na 1.000 m2 - 120 pm (40-200 pm) Normativi prikazuju da su potrebe za parkiranjem 500 PA/1000 st1 Pečački saobraćaj bi se odvijao trotoarima uz ulice kao i posebno namenjenim pešačkim stazama. Prostornim planom planirana je mreža biciklističkih staza uz gradske saobraćajnice. Formiran je prsten biciklističkih staza, uz prsten gradskih obilaznica, koji povezuje sve delove Podgorice. Formiranje infrastrukture za biciklistički saobraćaj je potreba koja će biti sve aktuelnija. Na svim gradskim saobraćajnicama koje se rekonstruišu – proširuju na 4 trake i onima koje se planiraju kao novi putni pravci, treba projektovati i biciklističke staze. Na ostaloj saobraćajnoj mreži, koja se ne može ili neće rekonstruisati, treba ispitati mogućnost obeležavanja biciklističkih staza na postojećim trotoarima ili biciklističkih traka.

U okviru obrađivanog prostora nema posebno planiranih biciklističkih staza. Efikasna interna gradska komunikacija, grada i prigradskih naselja, kao i komunikacija sa područjima gradskih opština je izuzetno važna komponenta egzistencije na ovom prostoru. Budući razvoj urbanizovanog prostora Glavnog grada odvijaće se integralno sa razvojem javnog gradskog prevoza. Korisnici predmetnog prostora se upućuju na korišćenje gradskog prevoza u ulici Serdar Jola Piletića i 13.jula. Ukupna saobraćajna površina (ulice, trotoari, staze i parkinzi) je 111556.65m2. Ukupna površina pod saobraćajnicama (ulice, trotoari, staze i parkinzi) iznosi oko 19% od ukupne površine zahvata plana. Uslovi Na osnovu podataka iz DUP-a uraditi glavne projekte. Urbanističko-tehničkim uslovima propisuju se opšti i posebni uslovi koje je potrebno ispuniti da bi svi planirani sadržaji vezani za saobraćaj (kolski, pešački, biciklistički,


20

stacionarni) bili dovedeni u uslove kvalitetnog i pouzdanog korišćenja u traženom obimu i po kvalitetu usluga najmanje do nivoa koji se propisuje ovim uslovima. Situaciono rešenje – geometriju saobraćajnica raditi na osnovu grafičkog priloga gde su dati svi elementi za obeležavanje: radijusi krivina, radijusi na raskrsnicama i poprečni profili, osim koordinata ukrsnih tačaka i temena, koje će biti priložene u fazi Predloga Plana. Saobraćajnice primarne mreže projektovanti za računsku brzinu Vr = 60km/h (40km/h). Pristupne ulice projektovati za Vr =30km/h (20km/h) sa minimalnom širinom 5.0m (3.5m). Sve pristupne ulice širine 5.0m koji su duže od 100m planirati obavezno sa okretnicom. Za jednu urbanističku parcelu moguće je ostvariti samo jedan priključak preko planiranih saobraćajnica, osim glavnih gradskih saobraćajnica sa kojih se direktni priključci isključuju. Novih priključaka u smislu prilaza novim, neizgrađenim UP duž glavnih gradskih saobraćajnica nema. Prilaze ostalim urbanističkim parcelama projektovati sa min.širinom 3.0m za dužine do 45m a 3.5m za dužine do 75m. Pešački prilazi parcelama su obavezni. Prilikom izrade glavnih projekata saobraćajnica sastavni deo je i projekat saobraćajne signalizacije i saobraćajno - tehničke opreme. Parkiranje putničkih vozila u okviru javnih parking površina rešiti prema grafičkom prilogu gde su obeležena sva parking mesta za upravno parkiranje, dimenzija 2.5/5m i podužno parkiranje dimenzija 5.5x2.5m. U okviru posebnih urbanističkih parcela gde je predviđeno stanovanje srednje gustine, rešiti parkiranje u pripadajućim parcelama, sa preporukom da se za sve stambeno-poslovne objekte iznad 500m2 parkiranje reši izgradnjom garaža u suterenu objekta. Podrazumeva se da za garažiranje u suterenima objekata treba predvideti rampe. Parkiranje se može organizovati na parcelama uz saobraćajnice kao ulično- podužno ili upravno parkiranje u nivou kolovoza. Ovakvi parkinzi moraju zadovoljavati prvenstveno potrebe javnih sadržaja. Parkiranje u okviru plana treba da zadovolji sledeće normative i to: − stanovanje na 1.000 m2 - 15 pm (lokalni uslovi min. 12, a max. 18 pm) − poslovanje na 1.000 m2 - 30 pm (10-40 pm) − trgovina na 1.000 m2 - 60 pm (40-80 pm) − hoteli na 1.000 m2 - 10 pm (5-20 pm) − restorani na 1.000 m2 - 120 pm (40-200 pm) Normativi prikazuju da su potrebe za parkiranjem 500 PA/1000 st1 Najmanje 5% parking mesta nameniti licima sa posebnim potrebama (u skladu sa važećim pravilnikom). Vertikalno rešenje – niveletu saobraćajnica raditi na osnovu visinskih kota koje su date u grafičkom prilogu a služe kao orijentacija pri izradi glavnih projekata. Zato je potrebno za novoprojektovane saobraćajnice gde duž njih nema izgrađenih objekata a predviđeni su planom, prvo uraditi glavne projekte ulica a zatim tačnije odrediti kote niveleta koje su u planu takođe date orijentaciono. Na delovima gde nema dovoljno visinskih kota potrebno je pre izrade glavnih projekata snimiti teren i projektovati niveletu.


21

-Vertikalna zaobljenja nivelete izvesti u zavisnosti od ranga saobraćajnice, odnosno računske brzine.

-Nivelacione elemente smatrati orijentacionim, a pri njihovom utvrđivanju (na nivou

izvođačkih projekata) izbegavati primenu nultih nagiba, odnosno obezbediti gravitaciono odvođenje atmosferskih voda.

-Nivelaciju novih pešačkih i biciklistikih površina izvesti na istoj nivelacionoj koti sa

potrebom zadovoljavanja efikasnog odvodnjavanja atmosferskih voda.

-Odvodnjavanje atmosferskih voda izvršiti putem slivnika i cevovoda do kanalizacije, a izbor slivnika uskladiti sa obradom površine na kojoj se nalazi (kolovoz ili pešačka staza).

-Saobraćajnice sekundarne mreže projektovati sa poprečnim nagibima kolovoza i

trotoara ip=2%(2.5%). Rampe za ulazak u garaže ispod objekata projektovati sa maksimalnim podužnim nagibom 12%, a maksimalno 15% kada su rampe pokrivene.

-Kolovoznu konstrukciju za sve saobraćajnice sračunati na osnovu ranga

saobraćajnice, odnosno pretpostavljenog saobraćajnog opterećenja za period od 20 god. i geološko-geomehaničkog elaborata iz kojeg se vidi nosivost posteljice prirodnog terena.

Kolovoz kod svih saobraćajnica izvesti sa zastorom od asfalta. -Oivičenje kolovoza raditi od betonskih ivičnjaka 20/24cm a na mestima prilaza

urbanističkim parcelama koristiti oborene ivičnjake 18/24cm. Na pešačkim prelazima oivičenja raditi od upuštenih (oborenih) ivičnjaka ili bez oivičenja i rampama po propisima za hendikepirana lica.

-Ostale javne površine namenjene pešačkim kretanjima i eventualno kolskom

saobraćaju obraditi sa popločanjem od prirodnih kamenih ploča ili nekog drugog prirodnog materijala. Pored toga na javnim površinama u funciji saobraćaja (na proširenjima ili kolsko-pešačkim površinama) moguće je izvesti kombinacije uličnog zelenila koje pri tom ne bi ugrožavalo preglednost odnosno bezbednost saobraćaja.

-Površinsku obradu biciklističkih staza izvesti u drugačijoj boji od pešačkih radi optičke

diferencijacije zastora pojedinih funkcionalnih elemenata poprečnih profila čime bi se i optički sugerisala namena određene površine.

Parkinge raditi sa zastorom od betonskih elemenata ili betona a oivičenja od betonskih ivičnjaka 18/24cm ili 20/24cm. Obrada otvorenih parkinga treba da je takva, da omogući maksimalno ozelenjavanje. Koristiti po mogućnosti zastor od prefabrikovanih elemenata (beton-trava), i uz ili između parkinga (poželjno na svaka tri parking mesta) zasaditi drveće, uvek kada uslovi terena dopuštaju. Prilikom projektovanja i izgradnje garaže, pridržavati se pravilnika o tehničkim zahtevima za zaštitu garaža za putničke automobile od požara i eksplozija.


22

Pri određivanju lokacija za kontejnerske boksove mora se voditi računa da iste ne narušavaju vodotoke i prostor za njihovo održavanje, putne pravce, pešačke staze, da budu na propisnoj udaljenosti od objekata poput trafo stanica, vodovodnih i kanalizacionih pumpnih stanica i dr. Kontejnerske boksove raditi kao betonskom opekom zidana 3 zida.Zidovi treba da su povezani tako da imaju oblik ćiriličnog slova «П» širine 1,4m, visine 1,5m i dužine prilagođene broju kontejnera za određenu lokaciju(za jedan kontejner predviđena je širina 1,6m što znači da bi kontejnerski boks sa 5 kontejnera bio dužine 8m). Na ovaj način će dimenzije kontejnerskog boksa biti prilagođene dimenzijama kontejnera rađenih u skladu sa standardima. Pored navedenog tehničkog rešenja kontejnerskog boksa, prostor oko boksa potrebno je, gde god je to moguće oplemeniti zelenilom: zimzelene puzavice poput bršljana (Hedera helix L.) ili zimzelena živa ograda poput: pitasfora (Pittosporum tobira). -Obavezno uraditi kvalitetnu rasvetu svih saobraćajnica i saobraćajnih površina. -Zbog ekstremnih insolacionih uslova, ulično zelenilo i zelenilo na parkinzima

rasporediti tako da su u senci pešačke i biciklističke staze kao i parkirališta u periodu dana kada je sunce najjače.

-Pre izvođenja saobraćajnica izvesti sve potrebne ulične instalacije koje su predviđene

planom a nalaze se u poprečnom profilu. Glavni projekti uličnih instalacija su posebni elaborati a rade se na osnovu uslova od JKP i ovog plana.

Napomena: Prilikom izrade Glavnih projekata planiranih ulica, parkinga i pešačkih staza, može doći do izvesnih korekcija u odnosu na elemente za obeležavanje i elemente poprečnih profila date u Planu, a u cilju uklapanja u postojeće stanje i radi iznalaženja najboljih saobraćajnih rešenja.

Elektroenergetika Postojeće stanje Na lokaciji koja je predmet DUP-a Momšići A uvidom u dobijenu dokumentaciju postojećeg stanja elektroenergetskih instalacija imamo sledeće: Snabdevanje električnom energijom ovog konzuma se vrši na sledeći način. Visokonaponska razvodna postrojenja koja obezbeđuju kvalitetno snabdevanje električnom energijom ovog konzuma su čvorno razvodno postrojenje 220/110/35kV Zagorič-Podgorica 1 od koje je izvršeno sa 35kV-ne strane napajanje trafo stanica koja ovaj prostor snabdeva električnom energijom i to trafo stanica 35/10kV Gorica-nova snage 2x12.5MVA. Iz napred navedenih podataka snabdevanje ovog konzuma sa stanovišta srednjeg napona je dovoljno i zadovoljavajuće. Srednji napon za ovo područje je 10kV koji je i jedna od osnovnih smernica razvoja mreže na području GUP-a. Na lokaciji koja je predmet ovog plana nalazi se nekoliko distributivnih trafo stanica 10/0.4kV. Snaga postojećih trafo stanica data je u crtežu postojećeg stanja elektroinstalacija koje je u rađeno na osnovu dobijenih podataka od nadležne Elektrodistributivne organizacije pa je u proračunima korišćena snaga trafo stanica


23

dobijena iz podtaka o postojećem stanju.. Napajanje ovih trafo stanica sa 10kV-ne strane izvedeno je kablovski 10kV-nim kablovima IPO13-A 3x150mm2 položenim u zemlju i u trotoar. Na lokaciji se nalaze sledeće trafo stanice10/0.4kV: MBTS Momišići 4 snage 630kVA, BTS Momšići 3 snage 630kVA,MBTS Momišići 2 snage 630kVA,MBTS "Dečiji vrtić" snage 630kVA i trafo stanice koje se nalaze u objektima-zgradama TS 2x630kVA "Soliteri", TS Malo Brdo 1 snage 2x630kVA, TS Malo Brdo 2 1x630kVA. Pored ovih trafo stanica u neposrednoj blizini granice plana,uz lokaciju, se nalaze trafo stanice Univerzitet snage 630kVA i Mlekara 1 i 2 snage 1x630kVA+1x400kVA sa kojih se deo predmetnog konzuma napaja električnom energijom. Buduće stanje

Analiza potrošnje električne energije U sredini gde se vrši prognoziranje potrošnje električne energije za naredni period, potrebno je izvršiti analizu energetskog kretanja u predhodnom periodu utvrditi određene zakonitosti kretanja potrošnje električne energije, vršnog opterećenja i vremena korišćenja energetskih postrojenja, kako po pojedinim zonama tako i za celo naselje ili područje. Radi lakšeg i adekvatnijeg analiziranja konzuma po pojedinim zonama, potrebno je izvš{iti podelu potrošača po kategorijama, i to:

domaćinstva tercijalne delatnosti (ostali mali potrošači) javna rasveta

U grupu "tercijalne delatnosti' treba uvesti potrošače na naponu 0.4kV, i to: - kultirno-prosvetne i zdravstvene ustanove - poslovne i društvene prostorije - turističke objekte, razne lokale, prodavnice - manje zanatske radnje Detaljnom analizom potrošnje u proteklom periodu, po navedenim kategorijama potrošača i dovođenjem te potrošnje u određeni odnos, može se kod prognoziranja doći do tačnijih podataka o konzumu po pojedinim delovima razmatranog područja. Vremenski period u kome se vrši analiziranje potrošnje električne energije trebao bi biti što je moguće duži a dovoljno tačni pokazatelji mogu se dobiti proučavanjem 20-to godišnje potrošnje. Osnovni podaci koje treba analizirati u posmatrano vremenskom periodu su:

potrošnja električne energije(kWh) kako ukupna tako i po kategorijama potrošača

vršna opterećenja(kW) i vreme trajanja vršnih opterećenja


24

Analizom navedenih podataka određuje se zakonitost njihove potrošnje a samim tim i godišnjeg prirastaprocentualnog prirasta(p%) potrošnje električne energije. Pored ustanovljenih funkcionalnih zavisnosti potrošnje električne energije, snage i vremena trajanja všnih opterećenja, u posmatranom periodu moguće je uspostaviti i njihove međusobne funkcionalne zavisnosti. Utvđene zakonitosti (P= f(W); T= f(W)) predstavljale bi obavezu za sve planere i buduća planiranja kako na urbanom tako i ruralnom prostoru.

Prognoza konzuma uz korišćenje urbanističkih podloga

Polazeći od analitičke obrade statističkih podataka o potrošnji električne energije, vršnih opterećenja, broja stanova i njihovog porasta, utvđuju se ulazni podaci za prognozu potrošnje električne energije. kao najrealnija metoda prognoziranja potrošnje električne energije jeste: “metoda zavisnosti godišnjeg porasta potrošnje električne energije od potrošnje po stanovniku”. Ova metoda daje najrealnije rezultate o određivanju konzuma, posebno kada se koriste elementi urbanističkog programa razvoja. Vrednost ove metode je u tome što je zasnovana na porastu potrošnje električne energije po stanovniku (specifična potrošnja). Kada na području elektrodistributivnih preduzeća ne postoje podaci o potrošnji električne energije u funkciji porasta broja stanovnika, nije moguće poštovati osnovne kriterijume navedene metodom prognoziranja, pa se iz tog razloga koristi Analitička metoda, koja se zasniva na proceni potrošnje stanovanja i tercijalnih delatnosti(mali potrošači), kao i na standardu elektrificiranosti stana. Prognoza potreba za električnom energijom zasnovana na Analitičkoj metodi podrazumeva određivanje vršnih opterećenja stanovanja i tercijalnih delatnosti kao i njihovu međusobnu povezanost. Vršno opterećenje stanovanja: Kao osnovni element prognoze, uzima se standard elektrificiranosti stana. Podaci o standardu elektrificiranosti stana (opremljenost stana elektičnim potrošačima i broj prikljušnih mesta), dati su u tabelama 1 i 1’. Kao prosečan stan u urbanoj zoni uzet je dvoiposoban stan, površine 75m2, sa dnevnom sobom, trpezarijom, kuhinjom, kupatilom, dve spavaće sobe, hodnikom i ostavom. Podaci dati u tabelama 1 i 1’ podrazumevaju primenu električne energije za grejanje prostorija, kuvanje i pripremu tople vode.

Tabela 1. Instalisano opterećenje i broj priključnih mesta(zimski period)

Prostorija Dn.soba Sp.soba Trpezarija

Kuhinja Kupatilo Hodnik Ostava

Potrošači Instalisano opterećenje(W)/broj priključnih mesta rasveta 300/1 200/2 100/1 200/1 200/2 100/1 60/1 grejanje 4000/1 2500/1 2500/1 1000/1 1500/1 šporet 8000/1 bojler 2000/1 2000/1


25

veš.maš. 2500/1 maš.za.sud. 2500/1 frižider 1000/2 pegla 1500/1 RTV 400/2 utičnice 900/3 1400/6 500/1 1500/3 500/1 500/1 UKUPNO: 5600/7 4100/9 4600/4 16200/1

0 6200/5 600/2 560/2

Instalisano opterećenje: Pi= 37860W, broj priključnih mesta n=39

Tabela 1’. Instalisano opterećenje i broj priključnih mesta(letnjii period) Prostorija Dn.soba Sp.soba Trpezari

ja Kuhinja Kupatilo Hodnik Ostava

Potrošači Instalisano opterećenje(W)/broj priključnih mesta rasveta 300/1 200/2 100/1 200/1 200/2 100/1 60/1 hlađenje 1300/1 1000/1 1000/1 1000/1 šporet 8000/1 bojler 2000/1 2000/1 veš.maš. 2500/1 maš.za.sud.

2500/1

frižider 1000/2 pegla 1500/1 RTV 400/2 utičnice 900/3 1400/6 500/1 1500/3 500/1 500/1 UKUPNO: 2900/7 2600/9 3100/4 16200/1

0 4700/4 600/2 560/2

Instalisano opterećenje: Pi= 30660W, broj priključnih mesta n=38

Vršno opterećenje, primenom Analitičke metode, određuje se prema relaciji: Pv = Pvs x n x kn gde su; Pvs - vršno opterećenje jednog stana (W), kn - faktor istovremenosti grupe stanova, i n - broj stanova Vršno opterećenje jednog stana dobija se na osnovu instalisanog opterećenja (tabela 1 i 1’), i faktora istovremenosti(dijagram – sl.1) dok se istovremenosti grupe stanova određuje relacijom; kn = k1 + ( 1-k1)x n0.5 gde je k1 – faktor istovremenosti zavisan od vrednosti srednjeg vršnog opterećenja stana(dijagram sl.3)


26

sa dijagrama na sl.1 dobije se:

zimski period: za Pi = 37860W, k=0.442 odnosno Pv = 16735W: dok

se dijagrama(sl.3) dobija za Pv = 16735W, k1 = 0.186. letnje period: za Pi = 30660W k=0.46 odnosno Pv = 14105W: dok

se dijagrama(sl.3) dobija za Pv = 14105W, k1 = 0.194. Na osnovu napred navedenog primenom analitičke metode dobija se vršno opterećenje stanova kako za zimski tako i za letnji period prikazano u tabelama 2 i 2’. Tabela 2. Vršno opterećenje stanova(zimski period)

zona broj stanova Pvs(W) k1 kn Pv (W) 1 1009 16735 0.186 0.212 3573433 2 770 16735 0.186 0.212 2774490 3 809 16735 0.186 0.215 2905640 4 224 16735 0.186 0.245 672289 5 383 16735 0.186 0.228 1458761

Tabela 2’. Vršno opterećenje stanova(letnji period)

zona broj stanova Pvs(W) k1 kn Pv (W) 1 1009 14105 0.194 0.219 3122119 2 770 14105 0.194 0.214 2422472 3 809 14105 0.194 0.222 2537080 4 224 14105 0.194 0.247 600037 5 383 14105 0.194 0.235 1270518

Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti: Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti određuje se na osnovu povš{ine prostora i specifičnog vršnog opterećenja (W/m2). Specifično vršno opterećenje podrazumeva u sebi primenu električne energije za sve potrebe prostora (grejanje, priprema tople vode klima uređaji za hlađenje prostora,...). na području predmetnog plana predviđene su tercijalne delatnosti tipa trgovine pružanja raznih usluga za koje specifično vršno opterećenje iznosi 110W po metru kvadratnom za ove vrste delatnosti za zimski period odnosno 90W po metru kvadratnom za letnji period. Rezultati proračuna dati su u tabelama 3 i 3’ Tabela 3. Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti(zimski period)

Zona Bruto površina (m2)

Namena prostora

Specifično opterećenje

W/m2

Vršno opterećenje

Pvt (W) 1 14334 trgovina i usluge 110 1576740 2 1596 trgovina i usluge 110 175560 3 3053 trgovina i usluge 110 335830 4 4712 trgovina,škola,

vrtić 120 565440

5 476 trgovina i usluge 110 52360


27

Tabela 3’. Vršno opterećenje tercijalnih delatnosti(letnji period)

Zona Bruto površina (m2)

Namena prostora Specifično opterećenje

W/m2

Vršno opterećenje

Pvt (W) 1 14334 trgovina i usluge 90 1290060 2 1596 trgovina i usluge 90 143640 3 3053 trgovina i usluge 90 274770 4 4712 trgovina,škola,vrtić 100 471200 5 476 trgovina i usluge 90 42840

Na osnovu rezultata prora;una za zimski period određena su vršna opterećenja zone usled stanova i tercijalnih delatnosti a prema njihovoj prostornoj pripadnosti i mđ|usobnoj istovremenosti.. Koeficijent istovremenosti stanova i tercijalnih delatnosti određen je svođenjem vršnih opterećenja tercijara na fiktivni broj stanova. Na taj način vršno opterećenje trafo reona dobijeno je kao rezultat ukupnog broja stanova (stvarni i fiktivni). Na osnovu tako određenih vršnih opterećenja reona, a saglasno specifišnoom prostornom opterećenju, definisan je broj i prostorni raspored trafo stanica. Proračuni su urađeni za letnji i zimski period a rezultati su dati u tabelama 4 i 4’. Tabela 4. Vršna opterećenja bloka prema prostornoj pripadnosti (zimski period)

Zona Planiran broj

stanova ns

Fiktivni broj

stanova nf

Ukupan broj

stanova

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e bloka Pv (W)

1 1009 417 1426 0.186 0.208 4953135 2 770 32 802 0.186 0.215 2882171 3 809 71 880 0.186 0.213 3143127 4 224 132 356 0.186 0.229 1365150 5 383 6 389 0.186 0.227 1479518

Tabela 4’. Vršna opterećenja bloka prema prostornoj pripadnosti(letnji period)

Zona Planiran broj

stanova ns

Fiktivni broj

stanova nf

Ukupan broj

stanova

Faktor k1

Faktor kn

Vršno opterećenj

e bloka Pv (W)

1 1009 390 1399 0.194 0.216 4253405 2 770 30 800 0.194 0.222 2510649 3 809 67 876 0.194 0.221 2733541 4 224 126 350 0.194 0.221 1170417 5 383 6 389 0.194 0.235 1288672

Vršno opterećenje javne rasvete


28

Vršno opterećenje javne rasvete u ukupnom vršnom opterećenju zone(bloka) ili naselja, kreće se po preporukama do 5% od ukupnog vš{nog opterećenja. za naš slučaj je usvojeno da iznosi 2% od ukupnog vš{nog opterećenja. Dakle, imamo: Pvjr = 0.02(Pvbloka) izra`eno u W što za naš slučaj iznosi ZONA 1 Pvjr = 99063W ZONA 2 Pvjr = 57643W ZONA 3 Pvjr = 62863W. ZONA 4 Pvjr = 27304W. ZONA 5 Pvjr = 29590W. Vršno opterećenje javne rasvete izračunato je za zimski period kada je opterećenje elektroenergetskog sistema veće. Ukupno vršno opterećenje kompleksa dobija se zbirom opterećenja javne rasvete, tercijalnih delatnosti i stanovanja i to zavrednosti u zimskom periodu kada je kritičnije za planirani prostor sa stanovišta snabdevanja električnom energijom Tabela 5. Vršna opterećenja kompleksai(zimski period)

DUP Vršno opterećenj

e javne rasvete

W

Vršno opterećenje bloka(stan.i

terci.) W

Vršno opterećenj

e zone Pv(W)

Rezerva+ opterećenje

(Pv+10%) W

Faktor snage cos

Vršno opterećenje

zone Sv (VA)

zona 1 99063 4953135 5052198 5557417.8 0.95 5849914 zona 2 57643 2882171 2939814 3233795 0.95 3403995 zona 3 62863 3143127 3205990 3526589 0.95 3712199 zona 4 27304 1365150 1392454 1531699 0.95 1612315 zona 5 29590 1479518 1509108 1660089 0.95 1747388 DUP 276463 13823101 14099564 15509521 0.95 16325811


29

o Plan Ovim DUP-om je predviđeno stanovanje malih gustina, stanovanje srednjih gustina, stanovanje većih gustina, centralne delatnosti, skolstvo i dečija zaštita pa je za potrebe napajanja električnom energijom istih a na osnovu gore pomenutih parametara planirano sledeće: Kako vršno opterećenje kompleksa(zona) nastupa u zimskom periodu to je na osnovu podataka datih u tabeli 4 uzimajući u obzir povećanje snage za 10%(rezerva+gubici), prikazano u tabeli 5 određen broj trafo stanica 10/0.4kV snage najmanje 1x630kVA i 1x1000kVA, po trafo reonima kako je dato tabelom 6 Tabela 6. Vršno opterećenje zona; broj transformatora;ukupan broj trafo stanica

zona vršno opterećenje

zone Pv(W)

vršno opterećenje

zone Sv(VA)

Postojeći broj trafo stanica snage u

kVA

Planirani broj trafo stanica

snage do 1000kVA

Ukupan broj i snaga trafo

stanica u KVA

stepen opterećenja trafo stanica

u bloku

1 5052198 5849914 1x630 1x(2x630)

3x(2x630kV)+ 1x630kVA

2x(1x630) +4x(2x630)

0.93

2 3233795 3403995 1x630 1x(2x630kVA)+

3x(1x630kVA)

4x(1x630) +1x(2x630)

0.91

3 3205990 3712199 1x630 + 1x(2x630)

4x(1x630kVA) 5x(1x630) + 1x(2x630)

0.84

4 1531699 1612315 2x(1x630) 1x(1x630kVA) 3x(1x630)

0.85

5 1660089 1747388 4x(1x630kVA) 4x(1x630kVA) 0.69 DUP 14099564 16325811 5x(1x630)+

2x(2x630) 13x(1X630kV)

+ 4x(2x630kV)

18x(1x630)+ 6x(2x630)

0.87

Ovim planom je predmetni konzum podeljen na 5 blokova-zona pa je shodno tome proračun potrebne električne energije urađen posebno za svaki blok-zonu. Pored postojećih trafo stanice kojom se predmetni konzum napaja električnom energijom a na osnovu potreba predviđene su nove trafo stanice na sledeći način: U zoni 5 na osnovu potrebne snage za ovaj blok predvi|ene su četiri nove trafo stanica 10/0.4kV snage 630kVA označene sa brojem 1,8,11 i 14. Ove trafo stanice zbog dovoljne rezerve u snazi mogu se koristiti i za snabdevanje električnom energijom susednih blokova kao dopuna potrebne snage električne energije. U zoni 4 nalazi se trafo stanica TS 10/0.4kV "Dečiji vrtić"-Momišići snage 630kVA i trafo stanica "Momišići 2" takođe snage 630kVA.. Prema izračunatoj potrebnoj snazi ovog bloka predviđena je još jedna nova trafo stanica 10/0.4kV snage 630kVA označene u planu sa brojem 12 koja se samo fizički nalazi u bloku 5 na granici sa blokom 4 a predviđena je za napajanje potrošača bloka 4.


30

U zoni 3 nalazi se trafo stanica TS 10/0.4kV "Momišići 3" snage 630kVA i trafo stanica "Soliter" snage 2x630kVA. Prema izračunatoj potrebnoj snazi ovog bloka predviđene su još četri nove trafo stanice 10/0.4kV snage 630kVA označene u planu sa brojem 9,10,15 i 16. U zoni 2 postoji jedna trafo stanica 10/0.4kV snage 630kVA 'Malo brdo 2" iz koje se potrošači ovog bloka napajaju električnom energijom. Na osnovu dobijenog proračuna potreba za električnom energijom predviđeno je postavljanje četri nove trafo stanice naznačene na planu budućeg stanja elektroenergetskih instalacija sa brojem 13,2,3 i 4. Trafo stanice su nazivnog napona 10/0.4kV a snaga je 630kVA za trafo stanice broj 13,3 i 4 a za trafo stanicu broj 2 snaga je 2x630kVA. Na ovaj način se adekvatno pokriva povećana potrošnja električne energije ovog bloka. Na prostoru bloka 1 nalaze se dve trafo stanice 10/0.4kV od kojih jedna snage 2x630kVA "Malo Brdo 1" i jedna snage 630kVA "Momišići 4". Za adekvatno snabdevanje električnom energijom Bloka 1 a na osnovu dobijenih proračuna postojeće trafo stanice nisu dovoljne pa je planom predviđeno postavljanje 4 nove trafo stanica 10/0.4kV i to 3 snage 2x 630kVA označene u planu sa brojem 5,6 i 7 i jedna snage 1x630kVA označena u planu brojem 17 koje zajedno sa postojećom trafo stanicom obezbeđuju sigurno snabdevanje električnom energijom ovog bloka. Na osnovu tabele broj 6 i na osnovu proračuna za predmetni konzum prerdviđena je dovoljana snaga. Ukupna potrošnja u zimskom periodu planirana je na 16325811VA a ukupna snaga trafo stanica je 18900000VA. Definitivne snage trafo stanica uz podatke iz ovog plana odrediće nadležna elektrodistributivna organizacija koja ima mogućnost izmene snaga transformatora u trafo sanicama. Trafo stanica je u građevinskom smislu montažno-betonska. Tip budućih transformatora će odretditi nadležna elektrodistributivna organizacija koja je i vlasnik većine novih transformatorskih trafo stanica a u čijem sastavu održavanje istih. Položaj trafo stanica je izabran kako prema potrošačima tako i prema mogućem mestu na osnovu urbanističkih rešenja. Pri izboru lokacije vodilo se računa da:

trafo stanice budu što bliže težištu opterećenja priključni vodovi visokog i niskog napona budu što kraći, a njihov rasplet što

jednostavniji da do trafostanica postoji lak prilaz radi montaže građevinskog dela,

energetskih transformatora i ostale opreme Novoplanirane trafo stanice TS 10/0.4kV se postavljaju u namenski projektovanom prostoru odnosno u posebnim montažno-betonskim kućicama, u ravni terena. Raspored opreme i položaj energetskog transformatora moraju biti takvi da obezbede što racionalnije korišćenje prostora, jednostavnost rukovanja , ugradnje i zamene pojedinih elemenata i blokova i omogući efikasnu zaštitu od direktnog dodira delova pod naponom. Kod izvođenja, izvođač je dužan uskladiti svoje radove sa ostalim građevinskim radovima na objektu , kako ne bi dolazilo do oštećenja već izvedenih radova i poskupljenja gradnje. Za sve trafostanice projektima uređenja terena obezbediti kamionski pristup, najmanje širine 3.m. Opremu trafo stanice predvideti u skladu sa preporukama donesenim od strane operatora distributivnog sistema. Oprema u trafo stanici je tipizirana i sastoji se od 10kV-nog postrojenja, transformatora snage 630kVA i 0.4V-nog postrojenja.


31

Investitori su dužni da obezbede projektnu dokumentaciju za građenje planiranih trafo stanica kao i njihovo stavljanje u upotrebu. Na osnovu dobijenog broja planiranih transformatorskih stanica ukupna snaga novih trafo stanica iznosi 18900000VA. Da bi se obezbedila ova snaga planom se predvi|a napajanje trafo stanica 10kV-nim naponom na sledeći način: Trafo stanice 10/0.4 snage 2x630kVA označene u planu sa brojem 5 i 7 napajaće se 10kV-nim naponom sa postojećih 10kV-nih kablova koji su položeni iz trafo stanice 35/10kV "Gorica" a koja se od TS 220kV/110kV/35kV napaja sa 35kV-nim kablovskim vodom. Trafo stanice 10/0.4kV svaka snage 1x630kVA označene u planu brojem 11 i 12 biće priključene na 10kV-ni napon polaganjem novog 10kV-nog kabla iz trafo stanice 110/10kV Podgorica IV. Veći deo novih trafo stanica na ovom prostoru biće priključen novim 10kV-nim kablovima od trafo stanice "Centar". Da bi se nove trafo stanice priključile potrebno je izvršiti rekonstrukciju postojeće trafo stanice "Centar" 35/10kV tako što će se izvršiti zamena postojećih transformatora i opreme novim transformatorima naponskog nivoa 110/10kV snage 2x63MVA i izgraditi ovo postrojenje naponskog nivoa 110/10kV. Ova trafo stanica nalazi se van granica ovog plana i rekonstrukcija ove trafo stanice biće obrađena glavnim projektima. Dakle, nova trafo stanica 110/10kV biće trafo stanica iz koje se najvećim delom napaja područje obrađeno DUP-om "Momišići A" u Podgorici. Od ovih trafo stanice se polažu novu 10kV-ni kablovi do najbližih novih transformatorskih stanica 10/0.4kV a kablovi se polažu duž trotoara gde god je to moguće a na mestima gde nema trotoara u meki teren. Sve novoplanirane trafo stanice su najmanje dva puta prolazne sa visokonaponske strane sem trafo stanica 10/0.4kV označene u planu brojem 14 i 2 koje moraju biti sa najmanje 3 vodne 10kV ćelije tako da se ostvaruje dvostrano(trostrano) napajanje svih transformatorskih stanica. Na ovaj način je obezbeđeno sigurno napajanje trafo stanica sa 10kV-ne strane. 10kV-ni kablovski vodovi su najmanjeg preseka 240mm2 Al i to višežilni ili polaganjem tri jednožilna kabla preseka 240mm Al. Na ovaj način se povećanje snage ovog područja može obezbediti uspešno. Trafo stanice su povezane 10 kV-nim kablom tipa i preseka IPO 13A 3x240mm2 ili sa tri jednožilna kabla preseka 240mm2 odnosno kompletnu planiranu 10kV-nu mrežu izvesti kablovima čiji će tip i presek odrediti stručna Operatora distributivnog sistema. Kablove polagati slobodno u kablovskom rovu,dimenzija 0.4x0.8m, a na mestima prolaza kablova ispod saobraćajnica, kao i na svim onim mestima gde se može očekivati povećano mehaničko opterećenje kabla (li kabal terba izolovati od sredine kroz koju prolazi), kroz kablovsku kanalizaciju, smeštenu u rovu dubine 1m. Nakon polaganja, a pre zatrpavanja kabla, investitor je dužan obezbediti katastarsko snimanje tačnog položaja kabla, u skladu sa zakonskim odredbama. Na tom snimljenom grafičkom prilogu trase kabla treba označiti tip i presek kabla, tačnu dužinu trase i samog kabla, mesto njegovog ukrštanja, približavanje ili paralelno vođenje sa drugim podzemnim instalacijama, mesta položene kablovske kanalizacije sa brojem korišćenih i rezervnih cevi.


32

Ukoliko to zahtevaju tehnički uslovi stručne službe Operatora distributivnog sistema zajedno sa kablom na oko 0.4m dubine u rov položiti i traku za uzemljenje,FeZn 25x4mm Duž trase kablova ugraditi standardne oznake koje označavaju kabl u rovu, opremanju pravca trase, mesta kablovskih spojnica, početak i kraj kablovske kanalizacije, ukrštanje, približavanje ili paralelno vođenje kabla sa drugim kablovima i ostalim podzemnim instalacijama i sl. Eventualna izmeštanja postojećih kablova, zbog novih urbanističkih rešenja, vršiti uz obavezno prisustvo predstavnika Operatora distributivnog sistema i pod njegovom kontrolom. U tim slučajevima, otkopavanje kabla mora biti ručno, a sam kabal mora biti u beznaponskom stanju. Pri izvođenju radova preduzeti sve potrebne mere zaštite radnika, građana i vozila, a zaštitnim merama omogućiti odvajanje pešačkog i motornog saobraćaja. Na mestima gde je, radi polaganje kablova, potrebno izvršiti isecanje regulisanih površina, iste dovesti u prvobitno stanje. Investitori su dužni da obezbede projektnu dokumentaciju za izvođenje kablovskih 10kV-nih vodova, kao i da obezbede tehničku kontrolu tih projekata. Investitori su dužni da obezbede stručni nadzor nad izvođenjem radova. Od novih trafo stanica se polažu niskonaponski 1kV-ni kablovi za napajanje električnom energijom potrošača tako i za osvetljenje ulica(saobraćajnica). Presek kablova niskonaponskih potrošača kao i ulične rasvete biće određen uslovima nadležnog operatora distributivnog sistema.i glavnim projektima objekata na osnovu stvarnih jednovremenih snaga objekata Postojeća I buduća niskonaponska mreža perspektivno biće zamenjena podzemnim 1kV-nim kablovima tako da se priključenje korisnika predviđa podzemnim kablovima. U trotoaru ili mekom terenu predviđeno je polaganja 1kV-nih kablova kao i novih 10kV-nih kablova. Kablovi se polažu na propisnim dubinama u proseku na 0.8m i pri polaganju se mora voditi računa o međusobnom rastojanju sa drugim instalacijama ili paralelnom vođenju istih. Pri prelasku kablova ispod saobraćajnica predviđeno je polaganje najmanje dve PVC cevi prešnika 110mm. Polaganje svih kablova izvesti prema važećim tehničkim uslovima za ovu vrstu delatnosti. Na mestima gde se energetski kablovi vode paralelno ili ukrštaju sa drugim vrstama instalacija voditi računa o minimalnom rastojanju koje mora biti sledeće za razne vrste instalacija: Pri paralelnom vođenju energetskih i telekomunikacionih kablova najmanji

horizontalni razmak je 0.5m za kablove 1kV,10kV, odnosno 1m za kablove 35kV.Ukrštanje energetskog i telekomunikacionog kabla vrši se na razmaku od 0.5m. Energetski kabal se polaže na većoj dubini od telekomunikacionog kabla. Ukoliko se razmaci ne mogu postići energetske kablove na tim mestim provesti kroz cev. Pri ukrštanju energetskih kablova sa telekomunikacionim kablovima potrebno je da ugao bude što bliži pravom uglu. Ugao ukrštanja treba da bude najmanje 45 stepeni. Pri ukrštanju kablova za napone 250V najamanje vertikalno rastojanje mora da iznosi najmanje 0.3 a za veće kablove 0.5m.


33

Pri horizontalnom vođenju energetskog kabla sa vodovodnom ili kanalizacionom infrastrukturom(cevi) najmanji razmak iznosi 0.4m. Energetski kabl se pri ukrštanju polaže iznad vodovodne ili kanalizacione cevi na najmanjem rastojanju od 0.3m. Ukoliko se ovi razmaci ne mogu postići na tim mestima energetski kabl položiti kroz zaštitnu cev.

Pri paralelnom vo|enju kablova i toplovoda najmanje rastojanje izme|u kablova i spoljne ivice toplovoda mora da iznosi 0.3m odnosno 0.7m za 10kV-ni kabal. Nije dozvoljeno polaganje kablova iznad toplovoda. Pri ukrštanju energetskih kablova sa kanalima toplovoda minimalno vertikalno rastojanje mora da iznosi 0.6m. Energetskie kablove pri ukrštanju položiti iznad tiplovoda. Na ovim mestima obezbediti toplotnu izolaciju od izolacionog materijala (penušavi beton) debljine 0.2m. Pri paralelnom vođenju i ukrštanju energetskog kabla za javno osvetljenje i toplovoda najmanji razmak je 0.1m

Priključenje novih potrošača na niskonaponsku mrežu vršiće se polaganjem podzemnih 1kV-nih kablova do kablovskih priključnih ormana postavljenih na fasadi objekata. Kablovski priključni orman kao i napojni kabal biće definisani u glavnim projektima elektroinstalacija novih objekte a uvod kablova u objekte mora se obezbediti polaganjem PVC cevi prečnika 110mm. Za izvođenje niskonaponskih vodova, priimenjuju se uslovi već navedeni pri izgradnji kablovskih 10kV-nih vodova. Osvetljenje javnih površina Ovim planom se delom definiše javno osvetljenje kao sastavni deo urbanističke celine tako da ga treba i izgraditi u skladu sa urbanističkim i saobraćajno-tehničkim zahtevima a težeći da instalacija osvetljenja postane integralni element urbane sredine. Pri planiranju osvetljenja saobraćajnica i ostalih površina mora se osigurati minimalni osvetljaj koji će obezbediti kretanje uz što veću sigurnost i konfor svih učesnika u noćnom saobraćaju, kao i u tome da instalacija osvetljenja ima i svoju dekorativnu funkciju. Zato se pri rešavanju uličnog osvetljenja mora voditi računa o sva četiri osnovna merila kvaliteta osvetljenja:

- nivo sjajnosti kolovoza - podužna i opšta ravnomernost sjajnosti - ograničavanje zaslepljivanja(smanjenje psihološkog blještanja) - vizuelno vođenje saobraćaja

Po vaežim preporukama CIE(Publikation CIE 115,1995. god.), sve saobraćajnice za motorni i mešoviti saobraćaj su svrstane u pet svetlotehničkih klasa, M do M5, au zavisnosti od kategorije puta i gustine i složenosti saobraćaja kao i od postojanja sredstava za kontrolu saobraćaja (semafora, saobraćajnih znakova) i sredstava za odvajanja pojedinih učesnika u saobraćaju. Sledeća tabela daje vrednosti pobrojanih svetlotehničkih parametara koje još uvek obezbeuju dobru vidljivost dobar vidni konfor: Svetlotehničk

a klasa Lsr

minimalno (cd/m2)

U0 minimalno (Lmin/Lsr)

U1 minimalno (Lmin/Lmax)

T1 minimalno (%)

SR minimalno

(Eex/Ein) M1 2.00 0.40 0.70 10 0.50 M2 1.50 0.40 0.70 10 0.50


34

M3 1.00 0.40 0.50 10 0.50 M4 0.75 0.40 nema

zahteva 15 nema

zahteva M5 0.50 0.40 nema

zahteva 15 nema

zahteva Što se tiče vizuelnog vođenja saobraćaja, ne postoje numerički pokazatelji za njegovo vrednovanje. Pri izradi glavnih projekata osvetljenja sobraćajnica ulice će biti svetlotehnički klasifikovane a na raskrsnicama svih saobraćajnica postići svetlotehničku klasu za jedan stepen veću od samih ulica koje čine rasakrsnicu. Kod pešačkih staza i parkinga, unutar područja plana, obezbediti srednju osvetljenost od 20lX, uz minimalnu osvetljenost od 7.5lx. Rasveta saobraćajnica definisana je u zavisnosti od kategorije saobraćajnica na sledeći način: Glavne saobraćajnice su osvetljenje postavljanjem metalnih dvosegmentnihstubova visine 10-12m sa svetiljkama čiji izvor svetlosti LED tehnologijasnage prema fotometriskom proračunu. Osvetljenje svih internih saobraćajnica kao i parkinga, pešačkih staza i šetališta je planirano sa kandelaberskim i metalnim stubovima visine 5m sa svetiljkom čiji je izvor svetlosti LED snage prema fotometriskom proračunu. Broj svetiljki biće određen glavnim projektima kao i tačan tip. Pri izboru stubova i svetiljki potrebno je voditi računa da se deonice ovih sobraćajnica uz područje plana ne mogu posmatrati nezavisno od ostalog dela tih saobraćajnih pravaca. Napajanje svetiljki je po trasi koja je naznačena za 1kV-ne kablove iz niskonaponskog polja u trafostanicama a upravljanje(uključenje-isključenje) rasvete je predviđeno foto ćelijom. Presek kabla za javnu rasvetu biće određen glavnim projektom na osnovu pada napona i drugih parametara. ZAŠTITNE MERE Zaštita niskog napona Mrežu niskog napona treba štititi od struja kratkog spoja sa NN visokoučinskim osiguračima, ugrađenim u NN polju pripadajuće TS 10/0.4kV. U priključnim kablovskim ormarićima zaštititi ogranke za objekte odgovarajućim osiguračima. Zaštita od visokog napona dodira Kao zaštita od visokog napona dodira predviđaju se uzemljenja svih objekata elektroenergetskog kompleksa, tako da se dobije sisitem zajedničkog uzemljivača. Prilikom izrade uzemljenja voditi računa da napon dodira mestu ne bude veći od 50V. Zaštita mreže visokog napona Zaštita mreže visokog napona rešava se u sklopu čitave mreže 10kV(20kV), na području Podgorice.

Hidrotehnička infrastruktura Postojeće stanje


35

Ulicom Moskovskom postavljen je cevovod DN 400 ACC. Na njega se nadovezuju cevovodi DN 200 ACC i DN 315PEVG u ulici 13. jula, i DN 200 ACC u ulici Priske komune. Pored njih izgrađeni su još cevovodi DN 225 PEVG, DN 200 ACC, DN 80 ACC. U gornjem delu predmetnog prostora nije urađena vodovodna mreža i ona mora pripasti drugoj visinskoj zoni. Što se tiče fekalne kanalizacije u ulici Serdar Jola Piletića postoji kolektor DN 300AC a u ulici 18. jula fekalna kanalizacija DN 250 AC i ulici 13. jula DN 200 PVC. Pored njih u donjem delu predmetnog prostora izgrađena je fekalna kanalizacija DN 250 AC, DN 200 AC, DN 200 K, DN 200 PVC i DN 150 PVC. Tamo gde nema fekalne kanalizacije potrebno je predvideti, a gde je nedovoljnog profila izvršiti rekonstrukciju. Na području predmetnog prostora atmosferska kanalizacija je izgrađena u ul.Moskovskoj BDN500 i ul.13.juli DN300 AC i DN200 AC. Planirano stanje Vodovodna mreža

Donji deo predmetnog prostora do kote 65mnm pripada prvoj visinskoj zoni. Gornji deo od kote 65mnm pa do kote 120 pripada drugoj visinskoj zoni. Ulicom 13. jula izgrađen je cevovod DN 315PEVG i DN 200 ACC I u ulici 18. jula cevovod ACCØ100. Što se tiče druge visinske zone priključenje na postojeću vodovodnu mrežu treba da bude na cevovodu DN 400 ACC na kraju ulice Moskovske. Pritisak na mestu priključenja iznosi 3.5 do 4 bara. Crpna stanica je predviđena na koti 65mnm. Dovodni odnosno potisni cevovod je DN 300. Potisni cevovod je livenogvozdeni. Rezervoar je predviđen na koti oko145mnm na Malom Brdu. Zapremina rezervoara iznosi 1000m3. I u prvoj i u drugoj visinskoj zoni ulicama je razvijena sekundarna mreža koja čini prstenastu mrežu. Protivpožarni hidranti su postavljeni na 150m u zoni stanovanja i na 80m u zonama centralnih funkcija. Kriterijum za dimenzionisanje vodovodne mreže jeste potrebna količina vode za sanitarne i protivpožarne potrebe. Pritisci u cevovodu druge visinske zone nesmeju da budu veći od 7 bara. Za planirani broj stanovnika N = 2672 koji pripada prvoj visinskoj zoni, specifičnu potrošnju od q= 200 l/dan/st. i koeficijente dnevne i časovne neravnomernosti K1 = 1.4 i K2 = 1.8 potrebno je obezbediti Qmax = 15.23 l/s.Za planiran broj stanovnika N = 5050 koji pripada drugoj visinskoj zoni specifi~nu potoršnju od q= 200l/dan/st. i koeficijent dnevne i ~asovne neravnomernosti k1=1.4 i k2= 1.8 potrebno je obezbediti Qmax= 29.46 l/s. Za područje DUP-a "Momišići C" planiran je broj stanovnika oko N=1300, specifična potrošnja od q=200 l/dan/st i koeficijenti dnevne i časovne neravnomernosti k1=1.4 i k2=1.8 pa je potrebno Qmax= 7.58/s. Cevovod DN200 ACC u ulici Serdar Jola Piletića se u jednom delu izmešta u gabarit saobraćajnice.

Fekalna kanalizacija


36

U ulici 13.jula Izmenom i dopunom GUP-a je predviđena kanalizacija DN 250. Kako je u toj ulici izvedena fekalna kanalizacija delom DN 200 ACC a delom DN 250 PVC ovim planom ista je zadržana ali se pri svakoj sledećoj intervenciji moraju poštovati prečnici iz plana višeg reda. Postojeći fekalni kolektor Dn 300 ACC u ulici Serdar Jola Piletića se zadr`ava kao i DN 200 AC, DN 200 k i DN 200 PVC. Fekalna kanalizacija DN 150PVC se rekonstruiše. Na postojeću fekalnu kanalizaciju se nadovezuje budć}a koja je predviđena postojećim i novoplniranim ulicama. Izgradnju kanalizacione mreže moguće je izvoditi postepeno zavisno od potreba. Sa ovako planiranom kanalizacionom mrežom stvoriće se povoljni uslovi za priključenje svih postojećih i novoplaniranih objekata. Minimalni prečnik uličnih kanala je DN 200. Voditi računa o maksimalnim padovima. Na delu pored Morače predviđena je crpna stanica. Količina otpadnih voda iznosi 0.0052l/s/st i služi za dimenzionisanje ulične mreže fekalne kanalizacije. Maksimalno rastojanje revizionih okana kod fekalne kanalizacije iznosi 50m ali će ono biti i manje zbog strmog terena.

Atmosferska kanalizacija

U granicama zahvata Izmena i dopuna DUP-a planira se atmosferska kanalizacija koja se može izvoditi fazno prema potrebi. Kanalizacione cevi prikupljaju atmosfersku vodu i na dva mesta se ispuštaju u reku Moraču. Na mestima ispuštanja neposredno uz reku predvideti uređaje za tretman atmosferskih voda, locirati ih na javnoj površini. Pošto je teren dosta strm u nekim ulicama nema atmosferske kanalizacije već se voda gravitaciono preliva do ulica gde ima atmosferske kanalizacije. Obratiti pažnju na maksimalne padove kanalizacionih cevi. Posebnu pažnju obratiti na ukrštanje hidrotehničkih instalacija. Za atmosfersku kanalizaciju usvojen je intezitet od 127l/s/ha za drugu zonu u Podgorici. Maksimalna rastojanja revizionih okana kod atmosferske kanalizacije iznose 50m ali će ona biti i manje zbog strmog terena. Raspored slivnika je takav da na jedan slivnik pripada 400m2 ulice. Planirani prečnici vodovoda fekalne i atmosferske kanalizacije su aproksimativni a prilikom izrade idejnih i glavnih projekata oni će se tačno definisati.

Telekomunikaciona infrastruktura


37

Postojeće stanje Na prostoru koji je predmet razrade DUP-om “Momišići A” uvidom u postojeće stanje dobijeno od nadležnih organizacija kao i na osnovu podataka iz plana kojim je ranije razrađivan ovaj prostor od postojećih telekomunikacionih instalacija imamao sledeće: Duž postojećih saobraćajnica na predmetnoj lokaciji postoji telekomunikaciona kablovska kanalizacija sa određenim brojem telekomunikacionih okana. Od ovih telekomunikacionih okana postavljeni su telekomunikacioni kablovi do koncentracionih ormana u stambenim zgradama. Od TK okna se delom polažu podzemni telekomunikacioni kablovi do samostojećih kablovskih ormana(koncentracija). na predmetnoj lokaciji. Na lokacij koja je predmet ovog plana nalaze se dve telekomunikacione centrale EAR "Malo Brdo" i EAR "Čelebići" na koju su priključeni pretplatnici sa ovog područja. Kapaciteti ovih centrala nisu dobijeni podacima nadležnog preduzeća. Ove TK centrale povezane su optičkim kablom položenim duž postpojeće TK kanalizacije sa MTKC centralom koja se nalazi u prostoru koji je van granica ovog plana a kako je dato u crtežu postojećih TK instalacija. Kroz postojeću kablovsku kanalizaciju po trasi naznačenoj u planu postojećih TK instalacija položen je optički kabal za Danilovgrad. Optički kabal je položen od MTKC po postojećoj TK kablovskoj kanalizaciji duž sledećih ulica: Jovana Tomaševića, delom Pariskih komuna, Bregalnička, 7. Omladinske brigade, odakle se jedan kabal polaže do EAC "Malo brdo" i dalje pored starog puta Podgorica - Danilovgrad i od MTKC do EAR "Čelebići". Buduće stanje U opisu postojećeg stanja je navedeno da priključenje pretplatnika se vrši telekomunikacionih centrala EAR "Malo Brdo' i EAR Čelebići. i prema potrebama novih korisnika potrebno je izvršiti proširenje kapaciteta navedenih telekomunikacionih centrale novim kapacitetima. Planom se predviđa određen broj novih ulica za koje je predviđena izgradnja telekomunikacione kablovske kanalizacije od najmanje 4 PVC cevi prečnika 110mm i dve PE cevi pre~niak 40mm, da bi se omogućilo uvođenje digitalnih prenosnih sistema(provlačenje optičkih kablova do krajnjeg korisnika) kao i određen broj novih telekomunikacionih okna. Pri izgradnji nove telekomunikacione kablovske kanalizacije izvršiti povezivanje sa postojećom kablovskom kanalizacijom koje zajedno čine jednu celinu. U delu ulica u kojima je delom postavljena telekomunikaciona kanalizacija a delom TK kabal u zemlju proširiti novu TK kanalizaciju umesto kabla u zemlji postavljanjem najmanje 4 PVC cevi prečnika 110mm kao što je i pomenuto u gornjem tekstu. Telekomunikacionu mrežu sa ovog plana povezati sa telekomunikacionim instalacijama kontaktnih zona odnosno planovima okolnih zona tako da čine jednu celinu. Na raskrsnicama postojećih ulica gde prolazi postojeća telekomunikaciona kablovska kanalizacija od postojećih okna položiti najmanje dve PVC cevi prečnika 110mm za povezivanje i priključenje sa kontaktnim zonama.


38

Kablovsku kanalizaciju treba predvideti do novih telekomunikacionih koncentracionih ormana ili do samostojećih telekomunikacionih koncentracionih ormana od kojih se podzemnim telekomunikacionim kablom priključuju novi objekati. Za priključenje novih individualnih objekata predviđa se postavljanje stubića-priključne kutije postavljene na fasadi objekta. Kućnu telefonsku instalaciju treba izvoditi u tipskom ormariću koje će propisati nadležno preduzeće za telekomunikaciju. Kućnu instalaciju izvesti telefonskim kablovima u odgovarajućim PVC cevima a broj telefonskih priključnica biće određen od strane nadležne organizacije za telekomunikacije a predlog je najmanje dve telefonske priključnice u stambenim jedinicama a najmanje 4 u poslovnim prostorima. Jednu PVC cev u telekomunikacionoj kanalizaciji treba predvideti za potrebe kablovske televizije i u skladu sa propisima uraditi kućnu instalacija. Za nove stambene objekte planirane su privodne PVC cevi prečnika 40mm za uvod kablovske televizije dok se za nove individualne objekte-kuće priključenje vš{iti podzemnim priključkom do priključnih koncentracionih ormana. U objektima funkcionalne namene predvideti mogućnost montaže javnih telefonskih govornica. Kapacitet telekomunikacionih kablova kojie se polažu kroz telekomunikacionu kablovsku kanalizaciju biće određen glavnim projektima objekata kojie se priključuju na telekomunikacionu podzemnu mrežu odnosno prema stvarnim potrebama i nameni svakog objekta ponaosob kao i i na osnovu potreba za telekomunikacionim priključcima i uslugama u odnosu na broj stanovnika i društvenih subjekata ovog dela grada. Planom je predviđeno da se trasa telekomunikacionih instalacija gradi sa jedne strane saobraćajnica u trotoaru ili mekom terenu dok se sa druge strane saobraćajnica predviđa polaganje energetskih visokonaponskih i niskonaponskih kablova gde god je to moguće a TT okna grade u istom ili na parking prostoru Ukoliko se trasa ove instalacij vodi paralelno ili ukršta sa drugim instalacijama (vodovod, elektroenergetska...) treba ostvariti propisna rastojanja a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti. Za pojedinačna priključenja objekata na telekomunikacionu mrežu satavni deo biće i uslovi nadležnog preduzeća za telekomunikacije. Način, faze i dinamika realizacije plana Prva faza realizacije plana traba da bude infrastrukturno opremanje predmetnog prostora što podrazumeva izgradnju saobraćajnica i izgradnju prateće infrastrukture. Daljoj reliazaciji je moguće pristupiti fazno zavisno od potrebe investitora, s tim što svaka faza treba da predstavlja celinu.


39

Uporedni pregled postojećih i planskih bilansa Bilans površina postojećeg stanja

namena površina namene

m2

P pod objektima

m2

BRGP

m2

Indeks izgrađenosti

Indeks zauzetosti

STANOVANJE Porodično stanovanje 195 816.65 50 325.45 80 320.15 0.41 0.26

Porodično stanovanje sa delatnostima

8 791.37 1 820.23 4 325.12 0.49 0.21

Višeporodično stanovanje 6 509.01 5 278.15 36 010.25 5.53 0.81

Višeporodično sa delatnostima 4 716.43 4 112.14 17 024.11 3.61 0.87

CENTRALNE DELATNOSTI Poslovno-komercijalne funkcije

1 642.09 822.05 1 222.05 0.74 0.50

JAVNE DELATNOSTI Škola 21 668.12 3 172.69 3 172.69 0.15 0.15 Vrtić 7 616.85 1 756.24 1 756.24 0.23 0.23 Verski objekat 432.15 34.27 34.27 0.08 0.08

KOMUNALNE DELATNOSTI Trafo stanice 707.38 39.31 39.31 0.06 0.06

SLOBODNE I ZELENE POVRŠINE Zona devastirane šume 88 901.17 - - - -

Devastirano zemljište 19 201.17 - - - -

VODENE POVRŠINE Reka 15 797.87 - - - -

SAOBRAĆAJNE POVRŠINE Saobraćajne površine 40 021.05 - - - -

NEIZGRAĐENE POVRŠINE 175 769.16 - - - -

UKUPNA POVRŠINA

587 590.47 67 360.53 143 904.19 0.24 0.11


40

Pregled površina planiranih kapaciteta u okviru predmetnog prostora

namena površina

m2

max. spratnost

max. P pod

objektima

m2

max. BRGP

m2

ostale površine u

funkciji parternog uređenja i

ozelenjavanja m2

Indeks izgrađenosti

Indeks zauzetos

ti

POVRŠINE ZA STANOVANJE Stanovanje male gustine 312 752.27 Su+P+1+Pk 78 124.44 217 244.51 234 627.83 0.69 0.25

Stanovanje velike gustine 91 870.50 Su+P+2+Pk 34 110.36 193 694.79 57 760.14 2.11 0.37

POVRŠINE ZA CENTRALNE DELATNOSTI Površine za centralne delatnosti

1 371.88 P+1 523.42 3 348.94 848.46 2.44 0.38

POVRŠINE ZA ŠKOLSTVO I SOCIJALNU ZAŠTITU Škola 21 323.96 P+1 6 397.19 12 794.38 14 926.77 0.6 0.3 Vrtić 7 640.04 P 2 292.01 2 292.01 5 348.03 0.3 0.3

POVRŠINE ZA VERSKE OBJEKTE Verski objekat 433.72 P 34.27

34.27

399.45

0.08

0.08 POVRŠINE ZA PEJZAŽNO UREĐENJE

Površine javne namene 23 248.91 - - - 23 248.91 - -

Površine ograničene namene

6 848.69 - - - 6 848.69 - -

Površine specijalne namene

7 248.19 - - - 7 248.19 - -

POVRŠINE KOMUNALNE INFRASTRUKTURE Objekti elektoenergetske infrastrukture

934.39 P 206.43 206.43 727.96 0.22 0.22

Objekti hidrotehničke infrastrukture

75.80 P 24.00 24.00 51.80 0.32 0.32

DRUMSKI SAOBRAĆAJ Garaža 2 285.47 P+3 1 424.00 4 272.00 861.47 1.87 0.62 Kolovoz,trotoari i parkinzi 111 556.65 - - - - - -

UKUPNO

587 590.47

-

123 136.12

433 911.33

352 897.70

0.74

0.21

Svi potrebni urbanistički parametri obračunavaju se u skladu sa Pravilnikom o bližem sadržaju i formi planskog dokumenta, kriterijumima namene površina, elementima urbanističke regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima ( „Sl. list CG“, br.24/10 i 33/14), Pravilnikom o načinu obračuna površine i zapremine objekata ( „Sl. list CG“, br.47/13) i Crnogorskim standardom MEST EN 15221-6.


41

U tabelama su dati maksimalni očekivani kapaciteti na nivou plana koje je moguće ostvariti na osnovu zadatih parametara. Postojeći objekti koji su prekoračili parametre zadate planom kao takvi se mogu zadržati, a u slučaju rušenja istih i ponovne gradnje moraju se poštovati parametri zadati planom za datu namenu u okviru zone.

1. uvodni deo granica zahvata - podgorica · 2018. 9. 19. · 1 1. uvodni deo granica zahvata prema...

Documents