2 planlama ve tekni̇kleri̇ (Çubuk - cpm) (yeni)

8/10/2019 2 Planlama Ve Teknkler (ubuk - Cpm) (Yeni)

1/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLER

Planlama; neyin, ne zaman , nerede, nasl ve kimtarafndanyaplacannnceden belirlenmesidir.

Planlama, ynetimin 6 deiik fonksiyonundan ilkidir. Bu

fonksiyonlar srasyla;1. Planlama,

2. Organizasyon,

3. Yrtme (emir-komuta)

4. Kontrol5. Koordinasyon, egdm

6. Ynetici yetitirilmesi


2/42


3/42


Planlamann zellikleri

1. Planlama bir seim ve tercih srecidir.

2. Plan bir kararlar toplamdr.

3. Plan gelecee yneliktir. Amaca ulamak iin bir

sre gereklidir.

4. Planlamada ileriyi dorugrmenin nemi fazladr.

5. Plan bilinli bir seim srecidir.

6. Planlama ynetimin belirleyici veya yasalatrc

nitelikte ilevidir.


4/42


Plann Yararlar

1. Zaman ve emek savrukluunuazaltr.2. Yneticinin dikkatini amaca yneltir.

3. Uyumlu almaolanasalar.4. abalarn amaca uygunluunun denetlenmesineortam salar,

5. Olumsuz etkenler nceden grlp nlem alnabilir.

6. Rasyonel kural ve yntemlerin gelitirilmesineyardmcolur.

7. Yetki devrini kolaylatrr.8. Denetimin standartlamasnakatksalar.


5/42


6/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERYnetici Asndan Serimlerle Planlama

1. Ynetimde kolayca iblm yaplabilir. Yetki devri, koordinasyon,denetim ve yrtme sreleri daha kolay yaplabilir.

2. Benzer ilerde benzer planlar yaplr. Bu da planlamay sistematik halegetirir.

3. Yneticinin ilgilendii ilemleri balama, biti, igc ve masraf

konularndadaha belirginletirir.4. Sre, masraf ak,igc,ekipman, hammadde gibi verilerin ilk tahminiyaplabilirnitelikte deilse,verileri nceden deitirmekolanavardr.

5. Hiyerarininher dzeyinde sorumluluklarbelirlemek olanavardr. Busorumluluklar serimde departmanlara gre ayrrenklerde gsterilebilir.

6. Dierplanlama almalarnagre serimlerle planlama daha az kuramsal,

daha ok uygulamaya yneliktir.7.Periyodik izleme raporlarile yatrm,kaynak, (igc,ekipman, malzeme,para, v.s.). sre, masraf, ara hedefler ynnden sistematik olarakdenetlenir ve normal sapmalarda gerekli dzeltici nlemler alnr.

8. Ynetici, kaynak kullanmynnden ukolaylklarsalayabilir.


7/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERYnetici Asndan Serimlerle Planlama

1. Ynetimde kolayca iblm yaplabilir. Yetki devri, koordinasyon,denetim ve yrtme sreleri daha kolay yaplabilir.

2. Benzer ilerde benzer planlar yaplr. Bu da planlamay sistematik halegetirir.

3. Yneticinin ilgilendii ilemleri balama, biti, igc ve masrafkonularndadaha belirginletirir.4. Sre, masraf ak,igc,ekipman, hammadde gibi verilerin ilk tahmini

yaplabilirnitelikte deilse,verileri nceden deitirmekolanavardr.5. Hiyerarininher dzeyinde sorumluluklarbelirlemek olanavardr. Bu

sorumluluklar serimde departmanlara gre ayrrenklerde gsterilebilir.6. Dierplanlama almalarnagre serimlerle planlama daha az kuramsal,

daha ok uygulamaya yneliktir.7.Periyodik izleme raporlarile yatrm,kaynak, (igc,ekipman, malzeme,

para, v.s.). sre, masraf, ara hedefler ynnden sistematik olarakdenetlenir ve normal sapmalarda gerekli dzeltici nlemler alnr.


8/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERYnetici, kaynak kullanmynnden ukolaylklarsalayabilir:

- Bolluklu ilemlerdekikaynaklar, kritik ilemlereaktarlabilir. Bunun iinde kaynaklarnkullanmesnekliiaratrlmaldr.- Deiikyatrmlardaortak kaynak kullanmnplanlama olanaverir- lemlerinfiziki zelliklerini daha ayrntlaratrmagereinidourur.akanalizine ve yntem deiimineortam hazrlar.

Btn bunlarnyannda;a) Serimle planlama tekniklerinin yalnzcaara olup olmad,b) Giderlerin zamanla deiimi nemli olduundan ayr bir hesab

gerektirdii,c) Bu tekniklerin hibir zaman kendi uygulaycsndandaha iyi olamayaca,d) Yeniliklere kar uygulayclarda her zaman tepki gsterilecei

unutulmamaldr.


9/42


Balca i programlama ve planlama teknikleri unlardr;

1. ubuk diyagramlarylaplanlama ( Bar Charts-Gantt Chart)

2. CPMKritik Yol Yntemi (Critical Path Method)

3. PERTSeenekli DeerlendirmeYntemi (Program Evaluation and Review

Technique)

4. Kutu DiyagramlarylaPlanlama (Precedence Diagram)

5. L.O.B. Denge ve Devre DiyagramlarylaPlanlama

6. Kaynak Kullanm / Kaynak Atama Yntemleri (Resource Allocation /

Resource Assignment)


10/42


ubuk Diyagramlar

Plan yaplan projenin ilemleri birer yatay ubuk eklinde

blmlenmi bir tablo zerinde, birbirini izleyecek tarzda

izilir. En son ilemin biti noktas, ayn zamanda projenin

tamamlanma sresini verir. ok salkl bir planlama tr

deildir, ancak ok basit olarak projenin aknn kontroln

mmkn klabilir.


11/42


Aadaverilen bilgilerden yararlanarak yalnzcabir bloktan oluan4 katl(temelve atdahil) yapnnantiyeyntemi iin ubuk Diyagram iprogramnyapnzve verilen i kalemlerine gre kaba inaatn tamamlanma sresini hafta bazndayaklakolarak bulunuz.

lem Birim Metraj l ilik-Makine Analiz sre deeri

Hafriyat 350 m3 0.25 saat / 1 makine (yalnztemelde)

Kalp 1200 m2 1.50 saat / 1 usta-ii(her katta)

Demir 17000 kg 0.085 saat / 1 usta ii(her katta)

Beton 700 m3 2 saat / 1 usta ii(her katta)

(Beton dkmnden sonra 15 gn priz sresi mutlaka alnacaktr.)

TulaDuvar 80 m3 4 saat / 1 usta ii (her katta)

ubuk diyagramlar ile ilgili uygulama rnei:


12/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLER- Her bir ilemhafriyat hari 10arkiidenoluanbir ekiple gerekletirilecektir. Yukardakideerler1eriiiin verilmitir.

- Hafriyat ve kalp ayn ayna balayabilmekte ve bamsz yrtlmekte, izleyen dierilemlerbirbirinebalve aralkszdevam etmekte (demir ve beton), bundan sonra 15 priz vekalpbekleme ara terminibraklmaktave ardndanduvar ekibi aralkszalabilmektedir.

-Gnde normal 8 saat almave fazla almaolarak da 2 saat allmaktadr.

- Her bir ilem% 85 verimlilik faktrne mutlaka blnecektir.

- almamevsimi balangc15 mart ve sonu 30 aralkalnacak,bu 9 ayda haftalk6 gnayda da 4 hafta alld30 aralkile 15 mart arasndaki2.5 aylkdnemdebobeklendiikabul edilecektir.; taanilerbir sonraki seneye devredilecektir.- izelge, haftalkaylkyllkalmaprogrameklindedzenlenecektir.


13/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERHaftalkolarak ilemsrelerininbulunmas(her bir kat iin)

lem Hesaplama Yapm sresi(Hafta)

Hafriyat 350*0.25=87.5 saat /0.85103 saat / (8+2)=10.3 gn /6 1.72

Kalp 1200*1.5=1800 saat /0.852118saat / (8+2)=211.8 gn /6 3.53

Demir 17000*0.085=1445 saat /0.851700 saat / (8+2)=170 gn /6 2.83

Beton 700*2=1400 saat /0.851647 saat / (8+2)=165 gn /6 2.75

Duvar 80*4=320 saat /0.85376.5 saat / (8+2)=38 gn /6 0.63

Yaklak olarak kaba inaatn tamamlanma zaman Aralk 2003 aynn 3. haftasnn songnleridir.

Toplam alma sresi 37 haftadr.


14/42


1. kat Proje Tamamlanma Sresi~ 38,1 haftadr.

L

E

M

2003

Mrt Nisan Mays Haziran Temmuz Austos

3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 202

122

HAFR.

KALIP

DEMR

BETON

DUVAR

2003 04

Eyll Ekim Kasm Aralk M

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 3

23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

2. kat

15 gn

3. kat

15 gn 15 gn

4. kat

15 gn


15/42


CPM

CPM le planlamada ilem gsterimi yle zetlenebilir;

lemingsterimi

Sre (t) Yaplan Ad rnek

+ +

lem -Duvar

rlmesi-BetonDklmesi

+Sre lemi -Beton Kr

-KalpBekleme

Kukla lem(dummyactivity)


16/42


i : BalangDm

j : BitiDm

tt j : leminSresi

TiE : i dmnnen erken

tamamlanma zaman

TjG : j dmnnen ge

tamamlanma zaman

SB : Serbest Bolluk

TB : Toplam Bolluk

eitliilemtanmlamalar:

Ti

E Ti

G Tj

E Tj

G

tij

SB/TB

A B

B

A

CA

B

C

i j


17/42


A

B

C

D

A

B

C

D

B tamamlandktan sonra D

balar.

A ve B tamamlandktansonra C

ilemi

balayabilir.


18/42


YANLI GSTERM DORU GSTERM

A

B

C

A

B

C


19/42


YANLI GSTERM DORU GSTERM

AB

C

A C

B


20/42


21/42


Serimin lemilikilerinegre oluturulmas:

Aada verilen ilemler aras ilikilere gre serimiizelim.-(A, B, C) serimin ilk ilemleridir.-(A)dansonra (D), (C)densonra (G), (B)densonra (E)ve (F) ilemleribalar.-(I) ilemi(D)densonra, (H) ilemi(E)densonrabalar.-(K) nn balamas iin (H), (F) ve (G) nin

tamamlanmasgerekir.-(H) ve (I)y(J) ilemiizler.-(J) ve (K) ebekeninson ilemleridir.


22/42


A

B

C

D

E

F

G

I

H J

K


23/42


lemler arasnda aadaki bantlar olan ebekeningsterilii;

* P ilk ilemdir,

* M ve L, P den sonra aynzamandabalamaktadr,* B, E ayn zamanda balayan ve ayn zamanda bitenilemlerolup M den sonrabalamaktadr.* H ilemi L yi takip ediyor fakat balamas iin M in

tamamlanmolmasarttr.* G ve S son ilemlerdir; G, E den sonra; S, H dan sonra

balamaktadr.


24/42


25/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERTiE = TiG veya TjE = TjG olduu yerlerde KRTK YOL vardr. Yatrmprojelerinde kritik yrnge zerinde bulunan faaliyetlerin gsterilen sreler iinde

bitirilmesi zorunludur, zira bunlarn tamamlanma srelerinde meydana gelen aksamalaryatrmntoplam sresini uzatr.lemlerinKritiklik Koullar:1. Bir leminkritik olabilmesi iinbalangve bitidmlerininher ikisinin de en erkenve en ge tamamlanma zamanlareitolmaldr.

(TiE = TiG , TJE = TjG)

2. leminbalang dm en erken tamamlanma zamanyla ilem sresi toplam,bitidmnnen erken tamamlanma zamannvermelidir.(TjE = TiE + ti j)

3. Kritik yol,balangdmmdenbalarvebitidmndebiter. Mutlaka her serimdeen az bir kritik yol vardr.

4. Kritik yol birden fazla olabilir.

5. Kritik yolun uzunluubize yatrmsresini verir.

6. Toplam bolluusfrolan ilemlerkritik ilemlerdir. Hesaplamalarda serbest ve toplambolluklar kullanlr. Toplam bolluk negatif olmamaldr.


26/42


Kiritik olmayan ilemler,belirli zaman aralklariinde tamamland

takdirde yatrmn toplam sresini deitirmeyen ilerdir. Bu tr

faaliyetlerebolluuolan faaliyetler denir.

i-j ilemleriiin drt eitbolluktarif edilmitir:

* Toplam Bolluk (TB) [ngilizce Total float (TF), AlmancaGesamtschlupt (SG) veya Gesamte Pufferzeit (GP)]

ij ilemien erkenbalamazamanolan TiE zamanndabalamakta

ve t i j sresince devam etmektedir. Bu ileminbittii zaman ile j

dm noktasnn (veya i-j ileminin) izin verilen en getamamlanma zaman arasndaki sre farkna faaliyetin toplam

bolluudenir.


27/42


* Serbest Bolluk (SB) [ng. Free float (FF), Alm. Freienschlupf (SF)

veya Freie Pufferzeit (FP)]

ij ilemiizin verilen en erken Ti

Ebalamazamanndabalamakta

ve t i j sresince devam etmektedir. Bu ileminbittii zaman ile j

dmnoktasnnen erken tamamlanma zamanTiE arasndakisre

farknaserbestbollukdenir.


28/42


* Bamsz Bolluk (BB) [ng. Independent float (IND.F), Alm.

Unabhaengige Schluphf (SU) veya unabhaengige Pufferzeit (UP)]i j ilemi, i dm noktasnn en ge tamamlanma zamanndabalayp ti j sresinde devam ederek ve gene de j dmnoktasnnen erken tamamlanma zamanndan evvel bitebilir, aradaki srefarknabamszbollukdenir.

* Ara Bolluk (AB) [ng. _, Alm. zwischen Schlupf (SZ) veyazwischen Pufferzeit (ZP)i j ilemi, i dm noktasnn en ge tamamlanma zamannda

balayarakti jsresince devam etmekte ve j dmnoktasnnen getamamlanma zamanndan erken bitmektedir. Bu iki zamanarasndakisre farknaarabollukdenir.


29/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERRNEK CPM ZM VE KRTK YOLUN BULUNMASI

1

2

4

3

5

6 7

11

4

6

4

4

6

8 4

10

7

0/0

7/7

2/2

0/0 0/0

8/8

0/0

3/6 3/30/1

0/3

Kritik yol : 1-2, 2-4, 4-5, 5-7 dir.

1/1

0

11

6

11 17

17 24 2420

1711

11

7

0


30/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERRNEK CPM ZMNN HESAP TABLOSU

LEM Sre LEM ZAMANLARI

SB TB

DM ZAMANLARI

TiE TiG TJE TJG EBi j ETi j GBi j GTi j

1-2 11 0 0 11 11 0 0 0 11 0 11

1-3 6 0 0 6 7 0 1 0 6 1 7

1-4 4 0 0 11 11 7 7 0 4 7 11

2-5 4 11 11 17 17 2 2 11 15 13 17

3-4 4 6 7 11 11 1 1 6 10 7 11

3-6 8 6 7 17 20 3 6 6 14 12 20

3-7 10 6 7 24 24 8 8 6 16 14 244-5 6 11 11 17 17 0 0 11 17 11 17

5-7 7 17 17 24 24 0 0 17 24 17 24

6-7 4 17 20 24 24 3 3 17 21 20 24


31/42


RNEK PROBLEM ZM:

Aadakibilgilerden yararlanarak;

a) Projenin CPM serim modelini oluturunuz

b) Her bir ilemiin verilen ti jilemsrelerini kullanarak projenin yatrm

sresini (Ty) ve dmlerin en erken ve en ge tamamlanma zamanlarn,

ilemlerinbolluklarn( SB/TB), kritik yol yada kritik yollar, ilemlerinen erken

ve en ge balamazamanlarn(EBi j , ETi j , GBi j , GTi j ) bularak bir tabloda (12

stunlu) gsteriniz.


32/42


C, F ve I ilemleri beraber bitiilemleridir.

A, E ve H ilemleri balangiilemleridir.

H ileminden sonra J, G ve Iilemleri

balar.

B lemi A dan sonra balarF ilemi B, D ve G ilemlerinden

sonra balar.

A, E ve J ilemlerinden sonra Dilemi balar.

A ilemi B ve D ileminden ncedir.C ilemi B ve D ileminden

sonradr.

Kukla ilem says iki tanedir.

NOT:Dmlere kendiniz artan sradanumaralar veriniz.

LEM

AB

C

D

EF

G

H

I

J

SRE (Ti j)

15 Gn7 Gn

4 Gn

17 Gn

10 Gn6 Gn

19 Gn

3 Gn

20 Gn

5 Gn


33/42


CPM SERMNN OLUTURULMASI

A

E

H

J

G

I

D

B

F

C


34/42


35/42


36/42

PLANLAMA VE PLANLAMA TEKNKLERCPM SERMNN HESAP TABLOSUNUN OLUTURULMASI

DmZamanlar lemZamanlar

lem

Tij TEi TGi TEj TGj SB TB EBij ETij GBij GTij Yol

1-2 15 0 0 15 15 0 0 0 15 0 15 *

1-3 3 0 0 3 10 0 7 0 3 7 10

1-4 10 0 0 15 15 5 5 0 10 5 15

2-4 - 15 15 15 15 0 0 15 15 15 15 *2-5 7 15 15 32 32 10 10 15 22 25 32

3-4 5 3 10 15 15 7 7 3 8 10 15

3-6 19 3 10 32 32 10 10 3 22 13 32

3-7 20 3 10 38 38 15 15 3 23 18 38

4-5 17 15 15 32 32 0 0 15 32 15 32 *

5-6 - 32 32 32 32 0 0 32 32 32 32 *

5-7 4 32 32 38 38 2 2 32 36 32 38

6-7 6 32 32 38 38 0 0 32 38 32 38 *


37/42


*) Kritik yrngenin olduu ilemlerigstermektedir. Buna gre

Projenin YatrmSresi = Ty= 38 GnKritik Yol = 1-2, 2-4, 4-5, 5-6, 6-7 dir.


38/42


39/42



40/42




41/42


DmZamanlar lemZamanlar

le

m

Tij TE

i TG

i TEj T

Gj SB TB EBi

j

ETij GBij GTij Yol

1-2 5 0 0 5 5 0 0 0 5 0 5 *

1-4 16 0 0 17 17 1 1 0 16 1 17

2-3 6 5 5 11 11 0 0 5 11 5 11 *

2-4 12 5 5 17 17 0 0 5 17 5 17 *

3-4 6 11 11 17 17 0 0 11 17 11 17 *

3-5 - 11 11 11 20 0 9 11 11 20 203-9 8 11 11 40 40 21 21 11 19 32 40

4-7 13 17 17 31 31 1 1 17 30 18 31

4-8 10 17 17 31 31 4 4 17 27 21 31

4-9 17 17 17 40 40 6 6 17 34 23 40

4-6 - 17 17 17 17 0 0 17 17 17 17 *

5-7 11 11 20 31 31 9 9 11 22 20 315-9 15 11 20 40 40 14 14 11 26 25 40

6-7 14 17 17 31 31 0 0 17 31 17 31 *

7-8 - 31 31 31 31 0 0 31 31 31 31 *

7-9 6 31 31 40 40 3 3 31 37 34 40

8-9 9 31 31 40 40 0 0 31 40 31 40 *

CPM SERMNN HESAP TABLOSUNUN OLUTURULMASI


42/42


Ty= 40 Gn

Kritik Yollar:(I. Yol) 1-2, 2-3, 3-4, 4-6, 6-7, 7-8, 8-9

(II. Yol) 1-2, 2-4, 4-6, 6-7, 7-8, 8-9

2 planlama ve tekni̇kleri̇ (Çubuk - cpm) (yeni)

Documents