การสรางสงคมสนตสขเพอการพฒนาชมชน

โดย พลเอก เอกชย ศรวลาศ ผอ านวยการส านกสนตวธและธรรมาภบาล

สถาบนพระปกเกลา

www.elifesara.comekkachais@hotmail.com

www.elifesara.com

ปรชญาในการท างานชมชน

1. มนษยทกคนมเกยรตและศกดศรในความเปนคน

2. มนษยทกคนมความสามารถ หรอมศกยภาพ

3. ความสามารถของมนษยสามารถพฒนาไดถามโอกาส

แนวคดพนฐานในการพฒนาชมชน

1. การมสวนรวมของประชาชน

2. การชวยเหลอตนเอง

3. ความคดรเรมของประชาชน

4. ความตองการของชมชน

5. การศกษาเรยนรตามวถชวต

6. ยดหลกประชาธปไตย

• เขาใจตวเอง

• เขาใจผอน

• เขาใจสงคม

• เขาใจโครงสรางของหมคณะ

• เขาใจหลกการและวธการสรางความสมพนธ

การสรางความสมพนธ

www.elifesara.com

การรจกตนเอง

ความแตกตางของมนษยเกดจาก

1. คานยม

2. การรบร

3. ทศนคต

4. บคลกภาพ

www.elifesara.com

A Publication by

www.knowtheprophet.com7

The Event

Conflict

สงทเราเหน

สงทเราไดรบ Perceptions

StyleAttitudes

Feelings

Culture

Mood

Values

Interests

Gender

Needs

Expectations

Assumptions

Communication

Suspicions

ภาษากายคอองคประกอบของการสอสารทมประสทธภาพ

• ดร.อลเบรต เมหราเบยน ศ.จตวทยาของมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ศกษาวจยอทธพลในการสอสารม 3 องคประกอบ

• "ภาษากาย" จะสงผลใหการสอสารมประสทธภาพมากทสด

“ รางกายไมเคยโกหก ”www.elifesara.com

สงทควรหลกเลยงในขณะทพดคย

การชนวใสผอน เปนภาษาสากลมความหมายในทางลบและแสดงถงการเผดจการ

ขมขผฟง กาวราวและอาการโกรธ เปนสงทไมควรปฏบตกบผอน

ผลส ารวจททดลองกบผบรรยาย 8 คนทใหใชสญญาณมอ 3 แบบน ระหวางการบรรยายคร งละ 10 นาท และด

ปฏกรยาของผฟงแตละคร ง

ประเทศมาเลเซยและฟลปปนส การชนวถอเปนการดถก เพราะเขาจะใชกบสตวเทานน

คนมาเลเซยจะใชนวโปงชคนหรอบอกทศทาง

www.elifesara.com

การเขาใจคนอน

1. จากการสบคนขอมลประวต

2. คนควาจากต ารา แลวน ามาเปนหลกการ

3. สมภาษณ และสนทนา

4. จากการสงเกต

5. จากผลงานของเขาทผานมา และจากการปฏบตงานรวมกน

www.elifesara.com

เพอความสมพนธทดตอกน

7. หมนใหก าลงใจคนอน มใชซ าเตม

8. อดกล นและหลกเลยงการโตเถยง

9. เคารพความคดเหน และพดคยเรองทเขาสนใจ

10. มความรบผดชอบตอสงทกระท า

11. พดเรองความผดของเรากอนทจะต าหนผอน

www.elifesara.com

1. อยาต าหน ประจาน หรอบน

2. ยกยองและเอาใจใสตอผอน

4. ยม

5. จ าชอผอนและเรยกใหถกตอง ใหความเปนกนเอง

6. เปนนกฟงทด

การสรางความสมพนธกบชมชน

1. รจกควบคมอารมณของตนเอง

2. สงเสรมใหก าลงใจแกผรวมงาน

3. ยกยองชมเชยใหก าลงใจและความชอบ

4. หลกเลยงการขบงคบ

5. รกษาผลประโยชนของชมชน

www.elifesara.com

การสรางความสมพนธกบชมชน

1. เรยนรนสยผคนและคณลกษณะของชมชน

2. ท างานใหดทสด หลกเลยงการประจบสอพลอ

3. หาทางท าใหความคดของชมชนบงเกดผล

4. ใหความเคารพยกยองชมชนตามฐานะ

5. อยารบกวนชมชนในเรองเลกนอย

6. เขาหาชมชนใหเหมาะสมกบโอกาสและเวลา

7 อยานนทาวารายผอน สรรเสรญความดในโอกาสอนควร

• อยาบนถงความยากล าบากในการปฏบตงานตอหนาผอน

• อยาโกรธเมอทานไมเหนดวยกบความคดของเขาwww.elifesara.com

อปสรรคของนกบรหาร ๑๒ ประการ

• ท างานไมเปนระบบ

• ไมควบคมอารมณ

• ชอบโยนกลอง

• ไมยอมเขาใจคนอน

• ตอตานการเปลยนแปลง ตดยดกบความคดเกา ๆ

• ปกปองตวเอง

• ไมยดหยน

• เกงคนเดยว

• เฉอยชา ไมกระตอรอรนหรอเอาใจใสในงาน

• ไมยอมเสยง ชอบเรองงาย ไมรเรมอะไรใหม

www.elifesara.com

ทดสอบการเปนปรปกษกบผใตบงคบบญชา• เมอเดนผานลกนองเราคดแตเรองงาน จนลมทกทายหรอยม

• มงานมากเสยจนไมมเวลาแมแตพดจาทกทายกบลกนอง

• ปลอยใหลกนองคอยขณะทตดธระหรอพดโทรศพทโดยทไมมการขอโทษ

• ชอบเกบเอกสาร แฟมงานตางๆไวบนโตะท งๆทไมมความจ าเปนจะตองใชอก

• เมอลกนองตองการทจะรวางานทท าถกใจของทานหรอไมทานกลบเลอนเวลานดพบเพอหารอออกไป

• พนกงานปฏบตงานด ทานไมสนใจทจะชมเชย แตกลบชอบพดถงจดบกพรอง

• มพนกงานบางคนททานไมเคยกลาวชมเชยความดของเขาใชหรอไม

• มการกลาวตกเตอนลกนองตอหนาคนอน

www.elifesara.com

ความขดแยงกนเปนเรองธรรมดา

เปนธรรมชาตของมนษยทอยรวมกนในสงคม

เมอสงคมหลกเลยงความขดแยงไมได ตองหาวธการจดการความขดแยงให

เหมาะสมกบลกษณะความขดแยงและความตองการของคกรณ เพอให

คกรณคงอยรวมกนไดในสงคมอยางปกตสข

www.elifesara.com

เจตคต

• มทศนคตเชงบวก

• ปญหาคอความทาทาย และปญหาใหคดทหลง

• เนนเรองการปองกน > แกไข > ฟนฟเยยวยา

• ขดแยงแลวตองหาสาเหตใหได

• คดรวมกนกอนเกดปญหา

• เมอเกดปญหาความขดแยงแลวแกไขยาก

18

1 ระดมสมอง: นกถงความขดแยง

(ธรรมชาตของความขดแยง)

•เวลาพดถงความขดแยงทานนกถงอะไรและรสกอยางไรเปนสงแรก

•เขยนบนกระดาษค าตอบ

19

มนษยอยกบความขดแยงขดแยงกบตวอง

ขดแยงกบเพอนรวมงาน

ขดแยงตอสงคมรอบขาง

www.elifesara.com

ท าอะไรคดเอาแต“ตวก ของก”เอาตวเองเปนศนยกลาง

2

ความขดแยงในสงคมไทย

www.elifesara.com

22

Peace in Thailand

การจดการความขดแยง ตองมอง ๓ มต

• มตเชงปองกน

• มตเชงแกไข

• มตเชงปรองดอง เยยวยา สนตสข

www.elifesara.com

23

วงจรความขดแยง

การสอสารทด

สรางการมสวนรวม

การเปนหนสวน

แผนทความขดแยง

วฏจกรความขดแยง

รสาเหตความขดแยง

การสานเสวนา

การอ านวยการประชม

การเจรจาตอรอง

การเจรจาไกลเกลยคนกลาง

การอนญาโตตลาการ

การมสวนรวม

กระบวนการยตธรรม

การฟนคนด

การขอโทษ

การใหอภย

การปองกนและวเคราะห

ความขดแยง การจดการความขดแยง

การปรองดองสสนต

๑

๒

๓

www.elifesara.com

KPI

รากเหงาและสาเหตของความขดแยง

ปญหาความตางคานยม อดมการณ

วฒนธรรม

ปญหาความสมพนธ

ปญหาขอมล

ความจรงและขาวสาร

ปญหาผลประโยชน

และความตองการปญหาโครงสราง

www.elifesara.com

25

อารมณทรนแรง

การรบรคลาดเคลอน

สอสาร

ทศนคตตายตว

ประพฤตเชงลบ

การแยงชงอ านาจ

ความไมเทาเทยมกน ความ

ไมยตธรรม กฎหมาย

การปกครอง

ปรชญาความเชอไมตรงกน

คานยมตางกน

ประสบการณ

พนฐานการศกษา

วฒนธรรม ประเพณตางกน

คานยม

ความสมพนธ

โครงสราง

ขอมลนอย

ผดพลาด

แปลขอมลไมตรงกนความ

แตกตางในการเกบและศกษาขอมล

แยงชงผลประโยชน

เงนทอง

ทรพยากร

ความเชอ

ความยตธรรม

วธการ

ผลประโยชน

ยากตอการเจรจา

เจรจาได

ประเภทของความขดแยง

www.elifesara.com

26เวลา

ความรน

แรง

สงคราม การปะทะกนอยางแทจรง

การลดลงและหาขอตกลง

การลดระดบลงของความตงเครยด

ชวงหลงความขดแยง

การเพมขนของความตงเครยด

ความขดแยงปรากฎขน

ความขดแยงทซอนเรนอย

ชวงสนตภาพอยางแทจรง

วฏจกรแหงความขดแยง

พระราชด ารส ทพระราชทานแกประชาชนชาวไทย ในโอกาสขนปใหม 2494 ดงความตอนหนงวา

“ . ประวตศาสตรไดแสดงใหปรากฏตลอดมาวา ชาตใดเสอมสญยอยยบอบปางไป กเพราะ

ประชาชาตขาดสามคคธรรม แตกแยกเปนหมคณะ เปนพรรคเปนพวก คอยเอารดเอาเปรยบ

ประหสประหารซงกนและกน บางพรรคบางพวก ถงกบเปนไสศกใหศตรมาจโจมท าลายชาตของ

ตนดงน ขาพเจาจงขอชกชวนพนองชาวไทยทงหลาย ใหระลกถงพระคณของบรรพบรษ ซงได

กอบกรกษาบานเกดเมองนอนของเรามานนใหจงหนก แลวถอเอาความสามคค ความยนยอม

เสยสละสวนตวเพอประโยชนยงใหญของประเทศชาต เปนคณธรรมประจ าใจอยเนองนจ จง

ขอใหพนองชาวไทยทงหลาย จงบ าเพญกรณกจของตนแตละคนดวยซอสตยสจรต

ขยนหมนเพยร อดทนและกลาหาญ แลวอทศความเสยสละสวนตว ความเหนดเหนอยล าบาก

ยากแคน เปนพลบชาบรรพบรษ ผซงไดกอสรางชาตเปนมรดกตกทอดมาถงพวกเราชาวไทยจน

บดน”

www.elifesara.com

ภาครฐจะพดอยเสมอวาท าถกตองตามขนตอน ตามกฎหมาย ตามกฎ ระเบยบ

ขอบงคบ ถาทกคนท าถกตอง ทกหนวยงานท าถกตอง แลวท าไมวนนจงยงมปญหาอย

ตกลงความถกตองชอบธรรมตามกฎหมาย น าไปสความยตธรรมทางสงคมจรงหรอไม

ความถกตองตามกฎหมาย สรางใหสงคมเปยมไปดวยความยตธรรมจรยธรรมหรอไม

ท งทในหลกการแลวกฎหมายทดกควรน าไปสความยตธรรมและความมคณธรรม

จรยธรรมในสงคม ไมควรแยกหรอแปลกแยกออกจากกน

“ใหความยตธรรมมากอนและอยเหนอกฎหมาย”พระบรมราโชวาท

www.elifesara.com

สนตเกดไมไดถาไมมความยตธรรม

•สรางวฒนธรรมแหงสนต ดวยใหความยตธรรม และสทธทเทาเทยม

•ขจดความหลงผดในตวบคคล มใชมงก าจดตวบคคล

•ยงใชอ านาจ ยงเกดความรนแรงและการไมยอมรบ

• ไมมใครถกหรอผดโดยสมบรณ ความขดแยงแกไดดวยความรวมมอ

•“สนตภาพในโลกจะเกดขนไดอยางแทจรง กเมอเราแตละคนสรางสนตภาวะขนได

ภายในใจของเราเองกอน”(ทะไล ลามะ แหงธเบต)

www.elifesara.com

ปญหาพนฐาน 4 ประการในการพด

1. สงทเราพด ผฟงอาจไมไดยน

2. สงทเราพด ผฟงอาจไมเขาใจ

3. สงทเราพด ผฟงเขาใจแตอาจไมยอมรบ

4. ผพดอาจไมรวา ผฟงนนไดยน เขาใจ หรอยอมรบในสงทตนพด

www.elifesara.com

หลกส าคญทควรจะยดถอ

แยกคนออกจากปญหา

เนนทความสนใจ อยาเนนทต าแหนงหนาท

พยายามหาทางเลอกหลายๆทาง กอนตดสนใจ

ตองตกลงกนตามกฎเกณฑซงเปนทยอมรบของทกฝาย

www.elifesara.com

การใชอ านาจ

การใชอ านาจจดการความขดแยง จะน าไปสความไมพอใจและการไมรวมมอ

การใชอ านาจระงบเหตการณวนวาย ตองมนใจวาอ านาจทใชนนถกตองตามกฎหมาย

และเปนอ านาจทตนเองมอยจรง

ผบรหารแบบ “บาอ านาจ” มกจะใชวธแบบแพ-ชนะ เพราะเชอวา “เมอฉนมอ านาจ ฉน

ตองชนะ”

ผบรหารแบบบาอ านาจจะมใน 2 สถานการณคอเมอเขารบต าแหนงใหม จะแสดงใหคน

ทงหลายเหนวา ตนเองมอ านาจเปนการขมขใหยอมรบ เมอสถานการณไมแนนอน จะ

แสดงอ านาจอกมาเพอใหคนเหนวาตวเองยงมอ านาจอย

www.elifesara.com

การใชอ านาจทไมมเหตผล

หนวงเหนยวไมใหขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจ ไมยอมแกปญหาขดแยงโดยอางวามเรองส าคญบางอยางทยงไมได

พจารณา

ไมมการปรกษาในการตดสนใจ ท ง ๆ ทการตดสนใจนนมผลกระทบตอเขา

ประวงการหารอในประเดนส าคญ จนกระทงไมมเวลาพอทจะหารอได

พยายามใหคนอนๆไดรวมในการตดสนใจ แลวเลอกสงทตนไดประโยชน

ยายบคคลโดยไมสนใจความสามารถและความสนใจของบคคลทถกยาย

ยายบคคลโดยไมถามหรอรบฟงความคดเหนของผบงคบบญชาชนตน

เมอมความขดแยงเกดขน จะแสดงหรอชน าใหคนทงหลายเหนวา สาเหตแหงความขดแยงเกดขนกอนทตนเองจะมาด ารง

ต าแหนง

ควรลดการใชอ านาจและเพมการใชปญญา อ านาจจะหมดไปเมอพนวาระการด ารงต าแหนง แตปญญาเปนสมบตเฉพาะตด

ตวตลอดไปwww.elifesara.com

การปองกนความขดแยง

• การสอสารทด (การพด การฟง การเขยน การเงยบ)

• สรางการมสวนรวม (การประชมเปนวธการปองกนและการแกปญหาอยางหนง)

• เพอใหเกดการเปนหนสวน

• การจดท าแผนทความขดแยง

• วฏจกรของความขดแยง

• คนหาใหรสาเหตแหงความขดแยง

• การสานเสวนา (การมสวนรวม การตดสนใจ การหาฉนทามต)

34

ภาษากายทควรหลกเลยงในการใชสนทนา

การชนวใสผอน มความหมายในแงลบและแสดงถงการเผดจการ ขมขผฟง บงบอกถงความกาวราวและอาการโกรธเปนสงทไมควรปฏบตกบผอน

ในบางประเทศเชน มาเลเซยและฟลปปนส การชนวถอเปนการดถก เพราะทานใชกบสตวเทานน คนมาเลเซยจะใชนวโปงชคนหรอบอกทศทาง

ผลส ารวจในการทดลองกบผบรรยาย 8 คนทถกก าหนดใหใชสญญาณมอ 3 แบบนระหวางการบรรยายครงละ 10 นาท และมการบนทกปฏกรยาของผฟงในแตละครง

ปญหาความขดแยงสาธารณะทมลกษณะสลบซบซอน• จะแกไขปญหาได ตองรวาเราก าลงจดการกบอะไรอย

• เพราะปญหาทกเรองจะไมเหมอนกน

• ปญหาบางอยางแกไขไดงาย ปญหาบางอยางแกไขยาก

• ธรรมชาตของมนษยจะพยายามและแกไขปญหาใหจบอยางฉบพลน เพราะรสกไมสบายใจหรออดอดกบสงทตวเองไมร

• ในความเรงรบ อาจท าใหการแกปญหาผดพลาดไดสง

ตองเขาใจธรรมชาตของคน• คนแตละคนไมเหมอนกน

• คนเราสามารถท าความผดพลาดไดทกคน

• คนเราเมอหาทางออกไมได กจะใชความรนแรง

• แตละคนมวธคดและวธการท างานแตกตางกน

• คนมกมกลมมพวก จะท าประโยชนใหพวกพอง

ลกษณะของปญหา

•แบงเปน ๓ ชนด

๑.ปญหาดานเทคนค

๒.ปญหาดานคานยม

๓.ปญหาทตองใชเวลานาน

ลกษณะของปญหา

•ปญหาสาธารณะจะมความซบซอนไมสามารถบอกไดวาอยในลกษณะใด

•ทราบลกษณะของปญหาจะชวยใหวนจฉยไดวาจะเขาถงปญหาไดอยางไร

•ชนดของปญหาชวยใหรวามอะไรเกยวของกบปญหา/มความสลบซบซอนอยางไร ชวยใหเขาถงผมสวนไดสวนเสยทมความหลากหลายได

•ท าใหทราบวาจะท าเมอไร อยางไร และใชขอมลอะไร ปญหาเหลานอาจท า

ใหเกดการเปลยนแปลง จะเปนบทเรยนวาความขดแยงยงไมหมด

แผนทความขดแยง

• คนหาสงทจะน าไปสความขดแยง

40

ค าพดทอาจท าใหความขดแยงขยายตว

• “ท าไม...........ถงท าแบบน?”

• “...........ท าไปไดยงไงเนย?”

• “ คดวาเรองนใครผด? ”

• “ .........ท าผดใชใหม ”

• “ท าอยางนไมถกตอง เขาใจใหม”

•ค าวาไม และการตดสน

จดยน (Position) สงทเราประกาศวาตองการมาก

ซงเปลยนแปลงไมไดขนอยกบสถานการณ

ความสนใจทแทจรง (Interest)

สงทเราสนใจหรอตองการ ซงมเหตผล

และค าอธบายวาท าไมเราจงมจดยนอยางทประกาศไป

ความจ าเปนพนฐาน (Need)

สงทเราจะขาดไปไมไดเลย

ความกลว(Fear)

สงทเรากงวลใจไมตองการจะสญเสยไป หรอไม

ตองการจะพบเจอ

42

เครองมอวเคราะหความขดแยง : แผนทความขดแยง

เครองมอวเคราะหความขดแยง

จดยน (Position) อยากลบดกนะ ไมใหออกไป คบแตเพอนไมด

ความสนใจทแทจรง (Interest)

สงทเราสนใจหรอตองการ ซงมเหตผล

และค าอธบายวาท าไมเราจงมจดยนอยางทประกาศไป

ความจ าเปนพนฐาน (Need)

ความรก ความผกพนธและความหวงใย

ความกลว(Fear)

ลกจะเปนอนตรายจากอบตวเหต ลกหลง ยาเสพตด

มนเมา

43

ผลของความขดแยง

1. สญเสยเวลาในการท างาน

2. การตดสนใจไมด

3. การสญเสยเครอญาต

4. การปรบโครงสรางโดยไมจ าเปน

5. การกล นแกลง การลกขโมย และการท าใหเสยหาย

6. แรงจงใจในการท างานลดนอยลง

7. เกดการเจบปวยเสยคาใชจายดานสขภาพ

44

กรณจดสนใจ และจดยน

•ทตลาดแหงหนง มบรษทผลตน าดม และบรษทขายนมผง วนหนงท งสองบรษทไดสงคนไปท

รานขายผลไมซงมอยรานเดยวในตลาดโดยทท ง

สองบรษทตองการสมท งหมดทมอยในราน ตาง

ฝายตางไมยอมกน

ถาทานเปนพอคาผลไม ทานจะแกปญหานอยางไร

45

ตนไมแหงการสอสารอยางสนต 3 ทางเลอกแหงการสอสารอยางสนต

เขาใจตวเองฉนก าลงรสกอยางไรเพราะฉนตองการอะไรและฉนจะเลอกท าอะไร

เมอฉนเหน/ไดยนฉนรสก... เพราะฉนตองการ...ฉนอยากจะขอ...

เขาใจผอน

คณรสก... เพราะคณตองการ... ใชไหม?(คณอยากจะขอ...)

อยในใจ

สงเกต รสก ตองการ ขอรอง

การปองกนความขดแยง

•การสอสารทด (การพด การฟง การเขยน การเงยบ)

•สรางการมสวนรวม (การประชมเปนวธการปองกนและการแกปญหาอยางหนง)เพอใหเกดการเปนหนสวน

•การจดท าแผนทความขดแยง

• วฏจกรของความขดแยง

•คนหาใหรสาเหตแหงความขดแยง

•การสานเสวนา (การมสวนรวม การตดสนใจ การหาฉนทามต)

47

เวลา

ความรน

แรง

การปะทะคารมกนอยางรนแรง

การลดลงและหาขอตกลง

การลดระดบลงของความตงเครยด

ชวงหลงความขดแยง

การเพมขนของความตงเครยด

ความขดแยงปรากฎขน

ความขดแยงทซอนเรนอย

ชวงมความสขอยางแทจรง

วฏจกรแหงความขดแยง

48

การตกลงใจหรอตดสนใจ

•ไมใชเสยงขางมากเปนฝายชนะ

•แตใชฉนทามต แบบปรกษาหารอ

49

การตดสนใจดวยฉนทามต

• จะไมเกดความบาดหมาง

•คดรวมกนเปนวธการแกปญหาทน าไปใชการได

•ทกคนรวมคด ออกความคดเหน และถกน ามาใช

•ความเหนตางมใชเปนอปสรรค แตเปนประโยชน

•คนไมเหนดวย เมอเสรจแลวใหเวลาเปนเครองทดสอบ

• ใหทกคนแสดงความคดเหนอยางเพยงพอ เขาใจความคดระหวางกน กอนทจะจบ/DM แมจะใชเวลานาน ทกคนไดรวมตดสนใจรวมกน

50

ประโยชน ของการตดสนใจรวมกนดวยกระบวนการฉนทามต

•ทกคนสนบสนนผลการตดสนใจ และเปนหนสวนความคด

•ใหค าตอบในการแกปญหาทคนสวนใหญพงพอใจ

• มการเออเฟอ เกอกล ในการสอสารระหวางกน

•เกดการรบฟง และท าความเขาใจในประเดนปญหาจากทกฝาย

•น าไปสการปฏบตทยอมรบ และปฏบตได

•หาคนเปนผ Lead น า และท าหนาท Facilitator พรอมทงมกฎกตการวมกน

51

โตเถยง (Debate) เสวนา (Dialogue)

ฟงเพอหาชองโหวโจมต ฟงเพอท าความเขาใจ

ปกปองความคดตวเอง เปดรบความคดผอน

ตวเองถก คนอนผด เรากอาจมสวนผด คนอนกอาจมสวนถก

พยายามท าใหผอนเอาตามความคดตน พยายามท าใหทกฝายเหนพองกน

หาทางเอาชนะคะคานกน หาทางใหทกฝายพอใจ

WIN – LOSE WIN – WIN

52

การรบฟง/สะทอนมมมองและความรสก/

ไมดวนตดสน เกดการเรยนร มมมองใหม และความเขาใจ

สราง/ปรบความสมพนธทดขน

สรางความเชอมนไวใจ

เกดทางออกใหมๆทเปนไปไดในการแกไข

ปญหา/ยตขอขดแยงไดขอสรปรวมกน

บรรลขอตกลง

จากการเจรจา

เปนลายลกษณอกษร

การพดคยเสวนา/ สนตสนทนา(peace dialogue)โดยมฝายทสามเปนผอ านวย

ความสะดวก(facilitator)

ความเขมขน/ขมวดปมของกระบวนการและสาระทพดคย

การเจรจา(peace negotiation) โดยมฝายทสามเปนผไกลเกลย

(mediator)

DIALOGUE

FACILITATION

NEGOTIATION

MEDIATION

@เมธส อนวตรอดม ส านกสนตวธและธรรมาภบาล สถาบนพระปกเกลา 53

YOUR SITE HERE

Contents

9% WRITING (ใชนอยทสด สอนมากสด)

16% READING (ใชนอยเปนทสอง สอนมากรองไป)

30% TALKING (ใชมากเปนทสองสอนนอยรองลงไป)

45% LISTENING (ใชมากทสดสอนกนนอยทสด

LYMAN K. STEIL, LARRY L. BARKER, KITTIE W. WATSON EFFECTIVE LISTENING : KEY TO YOUR SUCCESS

•ฟง พด อาน เขยน เงยบ

การสอสารดวยค าพด

• ดร.อลเบรต เมหราเบยน ศาสตราจารย ดานจตวทยาของมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ลอสแองเจลสไดวจยเรองการ

สอสารกลาววา สงทมอทธพลในการสอสารม 3 องคประกอบ ไดแก

• จากวจยดงกลาว พบวาอทธพลทสงผลใหมประสทธภาพของการสอสารทมากสด คอ "ภาษากาย"

“ รางกายไมเคยโกหก ”

ทกษะทขาดหาย

56

การฟงอยางตงใจ

• ไมพดขณะฟง

• ผหญงหรอผชายใครพดมากกวากน?

• เจานายฟงไหม?

•สบตา ฝกสบตาคน....

•พยกหนา สงเสยง เออ! ออ แปลวาเหนดวย ?

•การกลาวทวน (เนอหาและความรสก)

•ถามค าถาม / ตอบค าถาม

57

การฟง 4 ระดบ

• ฟงระดบสภาพ

• ฟงระดบการพดและอภปราย

• ฟงระดบไตรตรอง

• ฟงระดบลนไหล สรางสรรค

การฟงอยางลกซง

• ฟงดวยใจเปดดวยเมตตา

• ฟงโดยไมตดสนไวกอน

• ฟงแบบเอาใจเขามาใสใจเรา

ทกษะในการสรางความสมพนธ

•ฟงอยางต งใจ

• เนนใหเหนถงความตงใจดรวมกน

• รบรความรสกดวยการกลาวทวนและปรบปรงค าพด

• ชวยใหคกรณใชการสนทนาแทนการโตเถยง

•แยกประชมถาบรรยากาศไมด

• ใหความม นใจกบคกรณโดยท าใหการเจรจามความกาวหนา

•ทดสอบทานมทาทอยางไรในความขดแยง

ล ข ย ป ร

หลกเลยง แขงขน ยอมตามประน

ประนอมรวมมอ

61

คณสมบตของวทยากรกระบวนการทด•ความสามารถในการสรางบรรยากาศเออซงกนและกน

• สรป และเชอมโยงใหเหนภาพรวม

•เชอในศกยภาพของผดอยโอกาส เคารพในศกดศร ความเปนมนษย

ของทกคน ตองการเหนผอนม

ความสามารถในการเรยนร

• ทกษะการสอสาร

• ทกษะในการฟง

• ความสามารถในการตงค าถามเชงสรางสรรค

• ความยดหยน

• ความปรารถนาอยางแรงกลาทจะท าให เกดการเรยนร

• มกจกรรมสอดแทรกในชวงทเหมาะสม

ความคาดหวง

• ความคาดหวงของคนทเหนตางกน และความคาดหวง กบสงทเปนจรงทตางกน

• ความคาดหวงไมตรงกนจะท าใหเกดปญหา จงตองท าใหความคาดหวงทตรงกน

•เมอความคาดหวงตรงกนจะท าใหเกดความไววางใจ และความเชอมน

• สงทไดออกมาต ากวาความคาดหวงจะเกดความไมไววางใจ หากออกมาตรงกบความคาดหวงกพอรบและไววางใจได

บคลกนกเจรจา• เปนนกฟงทด

• มทกษะสามารถอานคนเกง

• ใชภาษาและค าพดไดด

• สงบนง/เยอกเยนคมอารมณไดด

• สามารถเขาใจปญหายงยากซบซอน

• เปนทเชอถอไววางใจและเกบรกษา

ความลบได

• มหลกการและน ามาปฏบตไดดม

ความเปนมออาชพ

• มอารมณขนและมความเปน

นกแสดง

• มความอดทน ความมงมนและความ

พอด

• มทกษะการตลาดและทกษะดาน

การเมอง

กรณมความขดแยง

• เรมตนดวยการกระตนใหคนทอยในเวทใหเวลาเพอจะไดเยนลง

• ใหพดกนวนหนาแยกพบทละฝาย

• ใชการฟงอยางตงใจในการตอบสนอง

• การแกปญหาเรมกระบวนการสมานฉนท ใชเหตใชผลใหกลบมาสภาวะปกต

• เชญชวนใหแตละคนสกระบวนการเชงบวกมากขนท าใหบรรยาการเยนลง

• ในระยะนยงมความเสยงตอการขดแยงทจะกลบมาใหม อยาพยายามแกปญหา

ใหใชการฟงอยางตงใจตอบสนอง

บทบาทคนกลางจะสรางบรรยากาศเกอกลในการพดคย

•วกฤตการณทเกดขน มาจากการแสดงความโกรธออกมา

•ประเดนทจะเปดตองไมสรางใหเกดความขดแยงมาก

•เปดประเดนแลว วงแตกใหม ถกโจมตใหม ควรจะท าอยางไร พดอยางพดอยางไรไมเกดการตอบโต ปญหาเอาไวพดทหลงรอใหบรรยากาศเยนลงกอน

•ใชการฟงอยางตงใจ ในการตอบสนองตามความเหมาะสม

การฟงอยางตงใจ

•การฟงใครตองใชสายตา หรอเวลาพดกบใครตองสบตากน

• มการแสดงทาทางวาก าลงฟงอย ฟงมากกวาพด

•การฟงอยางตงใจเปนรากฐานของประชาธปไตย

•การเปลยนพฤตกรรมโดยทเราไมตองใชก าลง ใหเขาเปลยนเองโดยมาตรการของสงคม

•มาตรการของสงคมจะมอ านาจเหนอกฎหมาย

การเตรยมการในการจดเวทสานเสวนาหาทางออก

• บทบาทของฝายตางๆ ทเกยวของ

• FA ผด าเนนรายการ

(วทยากรกระบวนการ หรอคณอ านวย)

• ผจดบนทก

• ผสงเกตการณ

• ผเขารวมในเวท

การบรหารจดการ(วน เวลาทจด จดทไหน การอ านวยความสะดวก )

• คมอการเสวนา หรอบนทกประเดนปญหาวามอะไรบาง(Issue book)

• การตงค าถาม

คณอ านวย FA

เปนผทชวยทท าใหกระบวนการ

รวบรวมขอมล ไดขอมลออกมาอยาง

สมบรณ

เปนผปดทองหลงพระ การจด

อ านวยการกลมดๆ จะ กอใหเกดเหน

ความตางทกอใหเกดสงดๆได

คณสมบตของ Fa ตองมท งศลปและศาสตร

•Fa เปนผต งค าถาม ชวยท าใหชดเจน ชวยกระตนใหคด สวนค าตอบจะมาจาก

กลมเอง เราไมไดเปนผใหค าตอบ

• รายละเอยดการคย จะคยอะไร กระบวนการ จะใชอะไร เราจะคยกนอยางไร

•FA ไมอโก ไรอตตา ปดทองหลงพระ ถงงานไมส าเรจถาไมมเรา เรากตองท าให รสกวาเขาไดท าส าเรจดวยตวเอง

•FA ตองรบผดชอบตอสงตางๆทงในแงกายภาพ อารมณ จตวทยา สภาพหอง

ความสบายใจ อณหภม และการจดบรหารจดการตางๆ

คณสมบตของ FA ทตองมทงศลปและศาสตร

•กระบวนการ คอ โจทย เครองมอ เทคนค ผลทไดรบท งทมองเหนและมองไมเหน

• จะใหผเขารวมจะใหท าอะไร ตองชแจงใหชดเจน ทงในภาพรวม วตถประสงคสงทตองการ ขนตอนการท า

• เรมงานตองก าหนดเวลา/ประเดนทชดเจน ไมใหยดเยอ อยในเวลา

• หากเกดความขดแยงขน หรอบางคนมพฤตกรรมกาวราวเกดขน FA ตองหนก

แนน มจดยนทเหมาะสม เตอนหรอพดใหรตวอยางสภาพ

ทกษะการจดกระบวนการ

•ก ากบและรกษากระบวนการตอเนอง

• ชวยใหคกรณรวมมอสรางฉนทามต

•ใชค าพดทเปนกลางอยเสมอ

• ชใหเหนประโยชนรวม

•ท าความชดเจนกบเรองราว

•แยกประชมเมอเหมาะสม

เรองทควรระมดระวงในการพด

• เรองเกยวกบศาสนา หากนบถอคนละศาสนา

• เรองเกยวกบการเมอง ถาอยคนละฝาย

• เรองเกยวกบครอบครว ทอกฝายไมตองการเปดเผย

• พดถงจดออน ขอดอยของคพพาท ลกษณะทางกาย

• แสดงกรยาทาทางดหมน เบอหนาย ร าคาญ พดตเตยน

• การแสดงความคดเหน ในทางตรงขามกบฝายหนงฝายใด

• การชจดออนของฝายใดฝายหนง(ขาดอายความ ขอกฎหมายออน ชวาฝายใดผด/ถก

• การตดตอกบคพพาทลบหลงคพพาทอกฝายหนง

ขอบคณครบ

แลกเปลยนความคดเหน หรอถามค าถามเพมเตมไดท

www.facebook.com/ekkachai.srivilaswww.elifesara.com

74