a1.studimi tekniko ekonomik selenice zona 4387

Studimi tekniko-ekonomik dhe projekti i shfrytezimit te zhavorit bituminoz Selenice Zona 438/7 Qarku Vlore Faqe

1

REPUBLIKA E SHQIPERISE

SHOQERIA B&A D CONSTRUKTION sh.p.k

Lagja 29 Nentori Rr Sadik Zotaj Pallati i ri tek ish Rinia

VLORE

STUDIMI TEKNIKO-EKONOMIK DHE PROJEKTI

I SHFRYTEZIMIT TE OBJEKTIT TE ZHAVORIT

BITUMINOZ SELENICE,VLORE

ZONA MINERARE NR 438/7

SHKURT 2015


3

A Pjesa narrative

Permbajtja e tekstit Faqe

A Pjesa narrative 6

1. Te dhena te pergjitheshme 8

1.1 Konsiderata te pergjitheshme 8

1.2 Vendndodhja e rajonit te objektit te ranorve pllakore . 8

1.3 Gjeografia e zones 11

1.4 Popullsia, klima infrastruktura ekzistuese 11

1.5 Ekonomia e zones dhe aktivitete kryesore 11

2 Pjesa Gjeologjike 15

2.1. Pershkrimi i ndertimit gjeologo-tektonik i rajonit dhe mineralet e dobishme ne te 15

2.2. Stratigrafia 15

2.2.1. Formacioni karbonatik i Paraserit 17

2.2.2. Formacioni ranorik i Romsit 17

2.2.3 Formacioni argjilo-alevrolitor i Selenics 18

2.2.4 Formacioni konglomerato-ranorik i Hotims 18

2.2.5 Formacioni konglomeratik i Gramit 18

2.3 Tektonika 19

2.4 Mineralizimi 20

2.5. Mnyrat e formimit t mineralizimit (gjeneza) 22

2.6 Ndertimi gjeologjik i prerjes qe do te shfrytezohet 23

2.7. Perberja dhe vetite fiziko-teknologjike te bitumit dhe qymyrit bituminoz 24

2.8 Kushtet hidrogjeologjike te vendburimit. 25

2.9 Kushtet tekniko-minerare dhe tektonika 25

2.9.1 Kushtet tekniko-minerare 25

2.9.2 Tektonike. 26

2.10 Punimet e kryera dhe metoda e llogaritjes se rezervave te mineralit, rezervat

gjeologjike dhe te nxjereshme te mineralit ne sasi e cilesi.

26

3 Pjesa minerare 33

3.1 Kushtet tekniko-minerare 33

3.2. Kushtet hidrogjeologjike dhe hidrografike te objektit 33

3.3. Rezervat e nxjerreshme 34

3.4 Menyra e shfrytezimit 35

3.5 Menyra e hapjes 36

3.7 Elementet e karrieres 39

3.7.1 Kendi i skarpates se shkalleve dhe transheve . 39


4

3.7.2 Parametrat gjeometrike te karrieres 40

3.7.3 Percaktimi i lartesise se shkalles 40

3.8. Koefienti i zbulimit 41

3.9 Punimet e shfrytezimit 41

3.9.1 Sistemi i shfrytezimit 41

3.9.2 Elementet e sistemit te shfrytezimit 42

3.9.3 Radha dhe drejtimi i shfrytezimit 42

3.10 Kapaciteti nxjerres i minieres, regjimi i punes, nderesa ne dite, dite ne muaj, ose vit,

Grafiku i punimeve te zbulimit dhe grafiku i podhimit per gjithe minieren.

44

3.11. Argumentimi dhe zgjedhja e makinerive dhe pajisjeve te shfrytezimit ne kariere 46

3.12 Zgjedhja e shesheve te depozitimit te sterileve , mineraleve ose te nenprodukteve 55

3.13 Sigurimi teknik 57

3.13 Organizimi i punes 39

4 Pjesa Ndertimore 40

4.1 Rruget automobilistike per hapjen dhe shfrytezimin e objektit 40

4.2 Objektet industriale e te sherbimit te makinerive dhe pajisjeve 41

4.3 Objekte siperfaqesore dhe sociale 41

4.4 Furnizimi me energji elektrike dhe telefoni 41

4.5 Furnizimi me uje 41

4.6 Objekte te tjera 41

5 Pjesa ekonomike 42

5.1. Investimet e parashikuara 42

5.2. Investimet per rruge sheshe e sitemime 42

5.3 Investimet per ndertesa industriale 42

5.4 Investimet per ndertesa sociale 42

5.5. Investimet per makineri pajisje dhe instalime teknologjike, linja etj. 42

5.6 Llogaritja e kostos se prodhimit deri ne produktin e shitshem 43

5.7 mimet tregu .Marketingu i produktit te gatshem , etj. 44

5.8. Treguesit e pritshem per vitin kalendarik kur kerkohet leja 45

5.9. Llogaritja e shpenzimeve dhe te ardhurave me Cash-Flow.per gjithe jeten e krreires 45

6 Te dhena mbi identifikimin e ndikimeve ne mjedis gjate hapjes dhe shfrytezimit 49

6.1. Humbje e tokes per kullote 49

6.2. Humbje e pjeresise se tokes 49

6.3. Ndotja e tokes nga rrjedhjet 49

6.4 Ndotja e tokes nga mbetjet e ngurta 49

6.5. Ndotja e tokes nga depozitimi i llumrave 49

6.6. Errozioni gjate hapjes dhe shfrytezimit te objektit minerar 49

6.7 Bimet e ujit 50

6.8 Flora dhe fauna. 50


5

6.9 Trajtimi i ujrave 50

6.10. Zhurmat gjate punes se hapjes 50

6.11 Pluhurat gjate procesit te punes 50

6.12 Ndikimi ne mjedis i produkteve te lenedeve plasese 51

6.13 Ndikim ne mjedis i gazeve te mjeteve motorike 51

6.14 Prodhimi i mbeturinave dhe depozitimi i materialve 51

6.15 Pastrimi rregullimi dhe rigjenerimi ipejsazhit 51

6.16 Demtime te siperfaqes nga operacionet e germimit 52

6.17 Ndikimi ne infrastrukturen e zones se objektit 52

6.18. Ndikim ne shendetin e njerezve qe punojne ne objekt dhe te banoreve per rreth. 52

6.19. Ndikimi ne qarkullimin dhe transportin 53

6.20 Plani i monitorimit te mjedisit 53

7 Te dhena lidhur me punesimin dhe specializimin e shtetasve shqiptare 54

8 Te dhena mbi kerkesat e priteshme te infrastruktuares dhe masat qe do te meren 54

9 Perfundime e rekomandime 55

MATERIALI GRAFIK

Shkalla

1 Harta topografike e zones per licensim 1:25000

2 Harta gjeologo -topografike e Objektit Romes Zona minerare Nr 438/7 1:1000

3 Profilet gjeologjike I-I,II-II , III-III dhe IV-IV 1:1000

4 Planimetria e gjendjes perfundimtare te karrieres 1:1000

5 Gjendja perfundimtare e karrieres ne profile Profilet I-I,II-II , III-III, dhe IV-IV, 1:1000

6 Planimetria e rehabilitimit pas shfrytezimit 1:2000

7 Profilet I-I,II-II , III-III, dhe IV-IV, te rehabilituar 1:1000

8 Skemat e prerjes se blloqeve 1:200


6

A Pjesa narrative

1. Konsiderata t prgjithshme

a) T dhna mbi subjektin , q ka aplikuar pr marrje leje minerare shfrytzimi

i. Emri i subjektit sipas regjistrimit n QKR B&A D CONSTRUKTIONsh.p.k.

ii. Zona minerare me numur identifikues 438/7 pr t ciln krkohet leja minerare e shfrytzimit dhe q prfshihet n planin vjetor pr vitin 2014;

iii. Lloji i mineralit pr t cilin krkohet dhnia e lejes blloqe ranor silicor ;

iv. Emri dhe mbiemri i administratorit t subjektit aplikues pr leje minerare sipas regjistrit t QKR Ardian Ndroqi

v. Adresa e selis s subjektit sipas regjistrit n QKR: Lagja 29 Nentori Rr Sadik Zotaj Pallati i ri tek ish Rinia Vlore

vi. Nr i telefonit /faksit Cel 0355692044777

vii. Emri i njsis vndore ku prfshihet zona e krkuar rrethi Bashkia Selenice Vlore, Qarku Vlore;

viii. Emri dhe mbiemri i drejtuesit teknik Emin Blloshmi;

ix. Data e prfundimit t liencs profesinale t drejtuesit teknik e perhereshme ;

b) Prshkrim i kapacitetve tenike dhe profesionale dhe manaxheriale t krkuesit

Subjekti B&A D CONSTRUCTIONshpk; sht nj shoqri vendase me aktivitet disavjear

ne vendin tone ka nj eksperienc disa vjeare n fushn e perpunimit dhe tregetise se

materialeve te ndertimit te shfrytezimit te gurit gelqeror masidhe dhe blloqeve te ranorit masiv

silicor., Kjo shoqeri ka mundsi financiare pr realizimin e investimeve t parashikuara pr

kryerjen e aktivitetit minerar t shfrytzimit t ranorit silicor n objektin e krkuar pr marrjen e

lejes mierare t shfrytzimit

Ekipi teknik i kompanis prbehet nga :

1. Ing Emin Blloshmi me profesion ing miniere me eksperienc n pun prej mbi 30 vitesh me specializim t veant n fushn e shfrytezimit nentokesor dhe siperfaqesor te

mineraleve te ngurta metalore, materialeve dekorative dhe atyre te ndertimit;

2. Ing Lorenc ekii me profesion ing marksheder me eksperienc n pun prej 25 vitesh me specializim t veant n fushn e drejtimit te punimeve topografike , rikonstruksionit,

restaurimeve dhe prodhimit te materialeve qe perdoren ne industrine ndertimit si dhe

materialeve dekorative ;

3. Ing Aleksander NITA me profesion ing Gjeolog, me eksperienc n pun prej mbi 25 vitesh me specializim t veant n fushn e krkimit zbulimit te mineraleve te ngurta, te

hidrogjeologjise dhe shfryetzimit te materialeve te ndertimit dhe gureve dekorative ;

2 Baza ligjore mbi t ciln subjekti krkon t hartohet projekti si:

a) VKM Nr 364, dat 04.085.2011, Pr pr prcaktimin e kritereve t vlers minimale t

zons s lejuar minerare dhe t vlers minimale t investimit e t prodhimit pr nj leje minerare

Aneksi 2 I ktij vendimi Tabela pr prcaktimin e vlers minimale t siprfaqes s zons s

lejuar t shfrytzimit ose krkim-zbulim-shfrytzimit vlern minimale t investimit pr realizimin


7

e prodhimit minimal vjetor pr lejet minerare t shfrytzimit ose krkim-zbulim-shfrytzimit

sipas grupeve t mineraleve .

Pr sa m sipr siprfaqja e zons s krkuar pr leje shfrytzimi sht m e madhe se vlera

minimale e caktuar ne VKM Nr 364, dat 04.08.2011 e siprcituara rreth 32.2ha nga 2 ha, vlera e

prodhimit prej 30000 ton/vit sht m e madhe se ajo e prcaktuar n aneksin prkats prej 1000

ton/vit gjithashtu dhe investimet jan 150milion leke ndrsa shuma e prcaktuar n tabeln

prkatse t aneksit 2 t VKM Nr 364, dat 04.085.2011 sht 21 milion leke.

b) VKM Nr 320, dat 21.04.2011, Pr miratimin e proceduarave dhe kritereve t konkurimit

dhe t afatave t shqyrtimit t krkesave pr marrjen e lejve minerare n zonat konkuruese

Piks 6 t ktij vendimi N njoftimin e procedurave konkuruese n t cilat prfshihet zona Nr

438/7. e cila sbashku me koordinatat prkats n hartn n shkall 1:25 000 dhe t dhnat baz

gjeologjike ka kaluar n konkurim publike .

Piks 1 t ktij vendimi q prcakto subjektin ton si t par n proceduarn e konkurimit dhe i

jepet e drejta t plotsoj dosjen e plot me dokumentat e prcaktuara n VKM nr 972, dat

17.11.2010 Pr miratimin e proceduarave dhe t dokumentacionit pr marrjen elejeve minerare

n zonat e hapura

c) Zona minerare q krkohet pr marrjen e lejes minerare t shfrytzimit sht e prcaktuar n planin tre vjear Nr 438/7 e percaktuar n planin vjetor t vitit 2014 dhe e publikuar pr

konkurim. Zona ka nj siprfaqe prej 0.212 km2, nj sasi rezervash t shfrytezuara prej 3.1

milion m3 nga te cilat 698265 m3 gure ranor silicor masiv

d) Parametrat e pritshem t aktivitetit minerar do te jene :kapaciteti vjetor 30000 ton/vit me nj jetgjatsi 19 vjet dhe me nj ekip punonjsish prej 26 specialistsh t fushave t ndryshme

sipas proceseve te puns

e) Pr realizimin e aktivitetit minerar t shfrytzimit t ktij objekti do t nevojiten investimet e meposhtme

T dhnat baz gjeologjike sasiore dhe cilsore t objektit jan marr nga studimet e kryera nga

ish ITNPM , AKBN dhe SHGJSH si m posht

a) Strategjia e Zhvillimit te Industrise Minerare bazuar ne Politikat Rajonale, per Menaxhimin me Efektivitet te Burimeve Minerale Ekzistuese dhe atyre qe do te

Zbulohen per nje periudhe 15 vjeare (e publikuar ne Web-siten e METE-s me t

dhna sasiore dhe cilsore (Hartuar nga SHGJSH dhe ITNPM)

b) Raporti gjeologjik i zbulimit te detajuar te Vendburimit te Bitumit Selenice, (Viti 1958-1962); Autore : Ing. Reshat MYFTARI dhe Ing. Lui PLEQI

(Drejtoria e Pergjithshme e Kerkimit te Naftes, Ekspedita e shpimeve strukturale,Grupi i

Bitumit)

c) Raport gjeologjik i punimeve gjeologo-zbuluese me llogaritjen e rezervave megjendje 01.07.1986 ne Vendburimin e Bitumit Selenice, Zona e III-te Resulaj-Paraser.

(Nderrmarja Gjeologjike Gjirokaster, Autor : Ing. Simon DUNI)

d) Raport gjeologjik i punimeve gjeologo-zbuluese me llogaritjen e rezervave me gjendje 01.07.1990 ne Vendburimin e Bitumit Selenice, Zona e III-te Resulaj-Paraser.

(Nderrmarja Gjeologjike Gjirokaster, Autor : Ing. Apostol QIRKO)


8

1.TE DHENA TE PERGJITHSHME PER OBJEKTIN MINERAR

1.1 Konsiderata te pergjitheshme

Projekti i hartuar ka per qellim shfrytezimin e rezervave te bitumit natyral dhe qymyrit bituminoz

ne pjesen jugore te Vendburimit te Bitumit Selenice Bashkia Selenice, Rrethi Vlore. (qe

Perfshin zonen qe sipas Raportit gjeologjik te zbulimit te detajuar per vitet 1987-1990 jane

emertuar Zona Romesi dhe Prasere).

Projekti i hartuar ka per qellim studimin e mundesise se shfrytezimit te zhavorit bituminoz dhe

dbitumit natyral te objektit Selenice, te rrethit te Vlores nga subjekti privat, shoqeria B&A D

CONSTRUCTION sh.p.k., qe ka paraqitur interes per shfrytezimin e ketij objekti dhe kerkesen

prane Institucioneve shteterore per marjen e lejes minerare te shfrytezimit

Fusha e perdorimit te bitumit natyral dhe qymyrit bituminoz te prodhuar nga vendburimi do te

konsistoje ne prodhimin e :

1. Asfaltobetoneve per asfaltimin e rrugeve te vendit

2. Nxjerrjen e bitumit dhe elementeve te tjere

3. Perdorimin e qymyreve si lende djegese dhe shtese ne industrine e imentos

Per hartimin e studimit tekniko-ekonomik dhe projektit te shfrytezimit te ketij objekti jane marre

ne konsiderate :

Pozicioni gjeografik dhe mardheniet e objektit me qendrat e banuara, si dhe me subjektet e tjera qe ushtrojne te njejtin aktivitet.

Topografia dhe klima e zones ne te cilen ndodhet objekti i marre ne konsiderate

Hidrologjia dhe hidrografia e zones ne te cilen kufizohet objekti i shfrytezimit

Prurjet sezonale me te medha dhe me te vogla te perroit te Pajamese

Ruajtjen e drejtimit natyral te rrjedhjes se ujrave te perroit te Pajamese

Gjendja e infrastruktures se rajonit, mundesite e permiresimit te saj, ndertime dhe instalime te tjera te domosdoshme per shfrytezimin e objektit nga pikpamja minerare.

Materiali gjeologjik baze lidhur me ndertimin gjeologjik te rajonit dhe objektit, sasine dhe cilesine e rezervave gjeologjike dhe te shfrytezueshme brenda kufijve te

percaktuar te shfrytezimit

Kerkesa te ndryshme per makineri, pajisje dhe investime te tjera per pergatitjen dhe shfrytezimin e objektit.

Llojet e produkteve te prodhuara dhe tregu i shitjes se tyre

Fig Nr 1 a) Bitum b) Qymyr bituminoz c) Rere Bituminoze


9

1.2 Vendndodhja e objektit

Objekti zona minerare Nr 438/7 e quajtur Zona Romes dhe Parasere, te Vendburimit te

Bitumit Selenice ndodhet 35-40 km larg qytetit te Vlores si dhe midis Minieres se Bitumit

Selenice dhe fshatit te Romes te rrethit Vlore.

Rrethi i Vlors ka 150 000 banor,

nj siprfaqe prej 1,609 km2 dhe

kryeqendr Vlorn dhe prbhet nga

4 bashki dhe 9 Bashkia. Ne pjesen

lindore te objektit ndodhet fshati

Romes ne nje largesi rreth 0,5 km, me

ne veriperendim ndodhet qyteti i

Selenices ne nje largesi 2,0 km, dhe

ne jugperendim fshati i Trebloves ne

distancen 5 km. Objekti minerar

lidhet me rrugen kryesore Vlore-

Selenice ne pjesen veriore te

vendburimit te bitumit Selenice prane

Lagjes se Tubos.

Nga pikepamja admimistrative eshte

ne juridiksionin e Bashkise se

Selenices te Qarkut te Vlores qe

ndodhet 4 km ne veri te objektit ne

fjale.Ne afersi te objektit kalon nje

linje elektrike e tensionit te larte dhe

te ulet, prane Majes se Jashikut, ne

distance 500 m larg objektit dhe

mund te perdoret nga subjekti per

venien ne shfrytezim per nevoja te

aktivitetit minerar. Objekti minerar

ben pjese ne plansheten K-34- K-34-

124-A-d (SELENICA).

Siperfaqja me madhesi 0,322 km2, pikat kufizuese te saj, koordinatat e tyre respektive,jepen ne

harten bashkengjitur. Tab. Nr.1

Administrativisht i perket ndarjes administrative te rrethit te Vlores

Qendra administrative rurale e zones ne fjale eshte Bashkia Selenice

Rreth e rrotull objektit nuk ndodhen shtepi banimi, objekte social-kulturore, shkolla, depo etj.

Rruget ne rajon qe lidhin objektin me qendrat e banuara jane pergjithesisht te pa asfaltuar dhe

kerkojne riparime te pjeseshme .

Konturet e objektit paraqiten te ngjyrosur ne harten topografike te nomenklatures, qe i

bashkangjitet studimit


10

Fig Nr 1 Harta me zone e publikuar nga MEI per konkurimin e dates 08.10.2014


11

Tabela Nr 1 Koordinatat e zones e shfrytezimit

Nr Y X

1 4488160 4384917

2 4488835 4385501

3 4488738 4385660

4 4488765 4385684

5 4488591 4385990

6 4488436 4385994

Siperfaqja e zones qe kerkohet per leje shfrytezimi eshte 0.322 km2

1.3 Gjeografia e zones

Vendburimi ndodhet ne afersi te qytetit te Selenices dhe fshatit Resulaj ne kufirin veriperendimor

dhe verilindor te tij, pershkohet nga nje rruge automobilistike e ngushte dhe e asfaltuar qe te on

ne fshatin e Rromesit dhe tjetrat kalojne neper objektin minerar.

Punimet e kerkim-zbulimit dhe te shfrytezimit te kryera me pare nga Miniera e Bitumit te

Selenices jane shtrire pothuaj ne nje pllaje ku renia e relievit perputhet plotesisht me renien e

trupit te mineralit te bitumit natyral dhe qymyrit bituminoz.

Nga pikpamja gjeografike terreni ku shtrihet objekti qe kerkohet per shfrytezim, eshte terren

kodrinor. Relievi bie me kende te uleta deri 100 apo 150. Ne veri te vendburimit dhe ne lindje

kemi nje seri kodrash. Lartesia minimale e terrenit ku shtrihen punimet eshte rreth 220 m.Relievi

ne pergjithesi nuk eshte i aksedentuar. Mbi kodrat dhe ne lindje te vendburimit hiqet nje lugine e

bute qe zgjatet ne drejtim te renies se relievit deri 1 km e me shume duke u degezuar poshte

fshatit Resulaj ne kanione me te ngushte.

Rrekete e vogla te ujrave te cilat kane pikenisjen nga kodrat dhe pllaja me siper ne lindje mbushin

ne dimer rrjedhen e kanionit, kurse ne vere ka me pak ujera deri disa muaj thahen fare. Ky uje ka

sherbyer dhe sherben per te vaditur tokat nen kulture gjate muajve te thate te veres.

Vete terreni ku kerkohet leja minerare eshte i pak aksidentuar dhe shume i shpelare nga erozioni.

Ne siperfaqe vihen re proska te vogla te cilat ne shumicen e kohes jane te thata . Thellesia e

prerjeve erozionale te krijuara nga gryerjet nuk eshte e konsiderueshme

Kuota e poshtem e zones se kerkuar per shfrytezmi eshte + 150 m ajo e siperme + 235m

Nga pikpamja topografike objekti ka formen e nje strukture monoklinale me shtrirje te

pergjitheshme me azimut 317 o -315o -VP JL dhe me renie Verilindore me azimut renie + 43-45o

m dhe kend renie te terenit 15-35grad. Ne pjesen e poshteme ne karhur veri perendimor te

objektit kalo lumi i Shushices qe ka prurje te vazhdueshme dhe mund te perdoret per te marre uje

teknologjike

1.4. Popullsia, klima infrastruktura ekzistuese

Popullsia

Popullsia e kesaj zone i perket nje zone rurale dhe merret kryesisht me pune bujqesore,

blegtorale, nje pjese e vogel eshte e punesuar ne objekte te ndryshme minerare qe jane ne


12

aktivitet ne kete zone. Ata banojne ne Selenice dhe fshatrat perrreth si Resulaj, Treblova,

Rromesi etj. dhe bejne pjese ne Bashkine e Selenices dhe Komunen e Armenit.

Nje pjese e mire e popullsise punon ne emigracion dhe kryesisht ne Greqi dhe Itali.

Popullsia e pergjitheshme e Selenices dhe fshatrave te siperpermendur eshte mbi 6900 banore.

Pamje e qytetit te Selenices

Klima.

Ne pergjithesi kemi te bejme me lartesi te vogla ne vendburimin e bitumit natyral rreth 220 m,

pra kemi te bejme me nje klime te perafert bregdetare me dimer jo te ashper dhe vere te thate.

Rreshjet vjetore zakonisht levizin nga 400 deri 1100 mm mesatarja vjetore 690 mm.

Ne zonen e vendburimit mungojne pothuajse teresisht pyjet, me perjashtim te disa shkureve

karakteristike si bushi , drizat, murrizi dhe shkure te tjera te ulta karakteristike te zones. Lumi me

i madh i rajonit eshte Vjosa, qe kalon ne pjesen verilindore prane rruges automobilistike qe shkon

nga qyteti i Selenices ne fshatrat e Resulajt, Karbunarit dhe Rromesit, ndersa ne zonen poshte

vendburimit kalon perroi i Ngjalave, qe lidhet me nje sere perrenjesh qe burojne nga kodrat e

fshatit Resulaj. Ne zonen e objektit kemi te bejme me nje terren te thate.

Fshatrat Resulaj, Rromes dhe Treblove jane te lidhur me rrugen nacionale qe vjen nga Vlora dhe

lidhet me qytetin e Selenices etj.

Temperatura mesatare eshte 15-16 grade celsius. Temperaturat me te ulta regjistrohen ne janar

dhe arrijne deri ne deri ne -7.5: -10 grade celsius, ndersa ata me te lartat regjistrohen ne korrik -

gusht dhe arrijne mbi 35 grade celsius.

Dimri qe pergjithesisht eshte i bute dhe me lageshti shoqerohet shpesh dhe me rreshje shiu. . Ne

zone ka mbi 1650 ore ndriim dielli, korriku 2855 ore dhe dhjetori 75 ore. Temperatura mesatare


13

vjetore e ajrit eshte 18.6 grade Celsius, ne Korrik dhe Gusht temperatura shkon 28-39 grade

Celsius, ndersa ne janar zbret ne 6-10 grade Celsius, rralle here edhe me pak.

Vlera mesatare e rreshjeve shkon ne 2215 mm/vit. Ne periudhen tetor-maj bien 75% e rreshjeve.

Sasia maksimale e rreshjeve eshte rregjistruar gati 168 mm shi ne 24 ore (2014).

Lageshtia e ajrit rezulton sipas stineve nga 68% - 86%.

Drejtimi i errave eshte kryesisht Veri Perendim Juge Lindje qe perputhet me drejtimin e

pergjithshem te lugines dhe ne raste te rralla oblik me te

Ushtrimi i aktiviteti te shfrytezimit , duke marre ne konsiderate masat e parashikuara ne projekt,

nuk do te ndikoje ne ndryshimin e parametrave fizike te ajrit dhe nuk do ta ndote ate.

Parashikimi ne projekt i masave shtese gjate proceseve teknologjike te shfrytezimit si perdorimi i

uje gjate kryerjes se proceseve teknologjike ne karriere dhe atyre te perpunimit te metejshem te

ranorit sistematike si dhe sperkatja e stoqeve te te ranorit dhe rrugeve te transportit do te

parandalojne ngritjen e pluhurit dhe ndotjen e ajrit.

Perdorimi i makinerive te shpimit, zbankimit, ngarkimit dhe transportit te tipit per miniera do te

beje te mundur kapjen dhe parandalimin e gazeve, qe emetohen nga motorat me djegie te

brendeshme.

Hidrologjia dhe hidrografia e zones ne te cilen kufizohet objekti i shfrytezimit

Per nga pikpamja hidrologjike dhe hidrografike objekti i kerkuar ndodhet ne kushte te mira. Nuk

vihen re burime natyrale ujrash. Ne veri te objektit ndodhet nje perrua, ne te cilen, ne stinen e

thate nuk nuk rrjedhin ujra. Kur ka reshje, per shkak dhe te pjerresise mjaft te bute te terrenit,

neper te rrjedhin ujera siperfaqesore, te cilat derdhen ne kanalet e tokave te sistemuara.

Ne pjesen fundore te zones, jashte siperfaqes se kerkuar, rrjedh Lumi i Vjoses . Ai me se shumti

perfaqson nje lume me prurje te qendrueshme. Ne sezonin e rreshjeve prurjet e tija jane deri ne

5000 litra/sek ,(2015) ndersa ne vere prurjete jane te pakta

Bimesia.

Vendi ku kerkohet leja e shfrytezimit eshte pothuajse i zhveshur nga bimesia. Rriten vetem pak

shkurre te vogla karakteristike lokale si bushi, driza, ferrat. Ne pjesen e poshteme te objektit ne

zonen e dherave dhe ne siperfaqet e kultivueshme (mbuleses qe nuk perfaqeson rezerva

gjeologjike) rriten lule dhe barishte.

Infrastruktura ekzistuese.

Objekti i kerkuar ndodhet prane rruges automobilistike qe lidh fshatrat e zones.

Ushtrimi i aktivitetit minerar ne vitet e fundit ka beret e mundur ndertimin e nje rrjeti shume te

dendur rrugesh qe lidhin objektet e shfrytezimit me rrugen qe shkon ne fshatin Romes, Objekti i

kerkuar ndodhet rreth 0,5 km ne jug te rruges automobilistike qe shkon ne fshatin Resulaj dhe me

tej ne fshatin e Rromesit dhe disa rrugeve te ndertuara vite me per shfrytezimin e Minieres se

Bitumit te Selenices.

Ato jane rruge ne gjendje te mire, te shtruara me akell dhe vende vende me kanale kulluese

anesore.

Kjo rruge i jep objektit mundesine e lidhjes me rrugen VloreSelenice dhe me fshatrat e

tjere te zones perreth objektit.


14

1.5 Ekonomia e zones dhe aktivitete kryesore

Popullsia e kesaj zone i perket nje zone rurale dhe merret kryesisht me pune bujqesore dhe

blegtorale si dhe nje pjese e tyre ne emigracion dhe ne aktiviete te tjera pak te. Relativisht eshte

ne gjendje ekonomike mesatare.Kohet e fundit zona ka marre zhvillim te dukshem si rezultat i

shtimit te aktivitetit te shfrytezimit te qymyrit bituminoz

Ky aktivitet perfaqson nje burim te rendesishem te ardhurash per banoret e komunes dhe te

fshatrave per rreth

Pamje e siperfaqes se objektit te Zones


15

2. Pjesa gjeologjikekrim i ndrtimit gjeologo-tektonik dhe pr mineralet e dobishme te

2.1 Pershkrimi i ndertimit gjeologo-tektonik i rajonit dhe mineralet e dobishme ne te

Ndertimi gjeologjik i rajonit. Vendburimi i bitumeve e bitumiteve Selenic ndodhet rreth 14-15

km n verilindje-lindje t qytetit t Vlors dhe kufizohet nga kto koordinata gjeografike:

e) gjersi gjeografike veriore 400 32 30

f) gjersi gjeografike jugore 400 31 30

g) gjersi gjeografike lindore 190 39 30

h) gjersi gjeografike perndimore 190 38 00 Pran vendburimit sht ngritur qyteti i Selenics i cili lidhet me rrug automobilistike t

asfaltuar Vlor-Peshkpi-Selenic, 28 km e gjat. Vendburimi i Selenics, i njohur q n koht e

lashta ka filluar t shfrytzoghet shum koh prpara viteve 1860-1865, periudh kjo q n baz

t dokumentave njihet zyrtarisht pr prodhimin e bitumit e deri m sot.

Pas kryerjes s rilevimit gjeologjik n shkalln 1: 5000 n t gjith zonn e vendburimit gjat

periudhs 1952-1955, filluan punimet gjeologo-zbuluese t prfaqsuara nga shpimet t

vendosura me nj rrjet 200 x 200 m n zonn qndrore e n zonn Hotim, Parasere dhe Romes .

Rezultatet e ktyre punimeve treguan se mineralizimi i bitumeve ka natyr shum t komplikuar,

prandaj vazhdimi i mtejshm i punimeve t shpimit n periudhn deri n vitin 1965 u krye n

rrjetin 100 x 100 m.

Objekti i minerar ne V.B Bitumit Selenice te Rrethit Vlore

2.2.Stratigrafia.

Vendburimi i Selenics me nj ndrtim dykatsor prfaqsohet nga depozitimet karbonatike t

Kret-Eocenit pr katin e poshtm strukturor dhe nga depozitimet neogjenike argjilore,

alevrolitore, ranore e konglomeratike pr katin e sipr strukturor. Pjesa m e madhe e studiuesve


16

t vendburimit Selenic depozitimet e katit t siprm strukturor i kan trajtuar si depozitrime

Pliocenike t emrtuara Pianensian dhe Astian.

Depozitimet e Astianit i kan ndar n Astian e poshtm, t mesm e t siprm dhe vet Astianin

e mess e ndajn n tre pako, pakoja a, b, c. Studiues t tjer i qndrojn besnik ksaj ndarje,

vese pakon a dhe b t Astianit t mesm e bashkojn ne nj t vetme.

Pamje e daljes siperfaqesore te mineralit

Studimet e fundit, depozitimet kryesore q ndrtojn vendburtimin i konsiderojn me mosh t

Tortonianit dhe vetm nje pjes e tyre i trajtojn si depozitime pliocenike.

Autort e ktyre studimeve kollonn litostratigrafike t vendburimit Selenics e plotsojn me

ktro formacione nga posht lart :

Formacioni karbonatik i Paraserit

Formacioni ranorik i Romsit

Formacioni alevrolito-argjilor i Selenics

Formacioni ranoro-konglomeratik i Hotims

Formacioni konglomeratik i Gramit

Nga sa shihet, emrtimi dhe datimi i depozitimeve t katit t siprm strukturor n Piaensian dhe

Astian tanim sht i paprshtatshm.


17

N t njjtn koh nuk mund t konsiderohet i zgjidhur prfundimisht problemi i moshs

Tortonian, i mbshtetur vetm n rezultatet e makrofauns apo edhe problemi i veimit t

formacionit t Hotims nga ai i Gramit, etj.

Megjithat, duke qen se mineralizimi i bitumeve e bitumiteve dhe ranorve bituminoz n

vendburimin e Selenics lidhet kryesisht me depozitimet argjilore-alevrolitororanorike t katit t

siprm strukturor q shrbejn njkohsisht edhe si faktor kontrollues t mineralizimit.

2.2.1.Formacioni karbonatik i Paraserit

Ky formacion takohet n siprfaqe n pjesn jugore e juglindore t vendburimit n zonn e

Paraserit dhe sht takuar n thellsi nga nj numr i konsiderueshm shpimesh zbulimi e

shpimesh struktural-krkues, nn depozitimet argjiloro-alevrolitoro e konglomerate (shpimet

1115, 1150, 1153, 1157, 1158, 1154, 1161, 1162, 1163, 1164, 1148, 1149,1421, 1430, 1424,

1361, 1356, 1293, 1512, 1371, 1287, 1288, 1355, 1362, 1346, etj).

Kto depozitime prbjn katin e poshtm strukturor dhe prfaqsohen nga glqeror kompakt

petholl, deri n masiv me ngjyr t bardh-hiri me njolla te verdha n kafe.

Takohen gjithashtu edhe glqeror organogjen me ngjyr laramane me petza t prbra nga

glqeror mikritik e mikrokristalik n t cilt vrehen foraminifere si numulite. N glqerort

takohen mikrokaverna e mikroarje t mbushura me bitum. N disa nga kto arrje vrehet dalje

gazi.

2.2.2.Formacioni ranorik i Romsit

Ky formacion prhapet pothuajse n t gjith siprfaqen vendburimit duke filluar nga fshati

Roms n pjesn jugliundore ku kemi shfaqjen e tij n siprfaqe.

Depozitimet e ktij formacioni vendosen transgresivisht mbi glqerort e Krete-Eocenit, n lindje

kto depozitime vendosen mbi flishin e Oligocen-Akuitanianit, ndrsa n perndim vendoset

depozitimet e Burdigalianit.

Prerja.

Prerja litologjike e ktyre depozitimeve fillon me nj pako konglomeratikebrekioze- gravolitike

me imento ranorike e cila prmban copza e blloqe t glqerorve t dyshmes me trashsi

rreth 8 metra.

Coprat e ksaj pako paraqiten me qoshe e t imentuara mir. Mbi to, vazhdojn prsri

konglomerate, zajet e t cilve jan kryesisht glqeror me madhsi 6 x 8cm ose t

rrumbullakosur mir me trashsi 1-2 m. M lart takohet nj mas karbonatike-ranorike e mbushur

me faune t shumte me trashsi rreth 3 m. e gjith kjo trashsi pothuajse ka ngjyr t zez pr

shkak t pranis s lndve bituminoze. Ndr format e shumta e t ruajtura mir t makrofauns

q paraqiten edhe si shmbformuese veohet Clypeastr altus q sht karakteristik pr

miocenin e mesm e kryesisht e Tortonianit.

Mbi kto pako me makrofaun t shum vendoset nj horizont e prfaqsuar nga ndrfutje

alevrolite-argjilore-ranore me ngjyr kafe t errt, me ndrtim brezor q n mnyr t dora-

dorshme kalohet n mbizotrimin e ranorve bituminoz. Trashsia e ranorve alevrolito-

argjilo-ranore sht rreth 10-12 m, ndrsa e ranorve bituminoz rreth 40m.

Tavani i ranorve bituminoz ka shtrirje lindje-verilindje e rnie n veriveriperndim n azimut

rnie 3400 dhe knd rnie 10-150, rrall 25-300. Ky tavan prbn edhe dyshemn e depozitimeve


18

bitumit mbajtse t Selenics, prandaj shrben si baz gjeologjike pr korelimet e trupave t

bitumiteve.

2.2.3.Formacioni argjilo-alevrolitor i Selenics

Ky formacion takohet n siprfaqe n zonn e Resulaj, prroi i Kabanave, prrroi i Hotims,

prrroi i Ngjalave si dhe ne te gjitha shpimet e krkim-zbulimit e punimet minerare duke marr

nj prhapje t plot n t gjith siprfaqen e vendburimit.

Depozitimet e ktij formacioni vendosen mbi ranort bituminoz n pajtueshmri t plot, gje q

dshmon pr vazhdimsi depoztimesh njmoshor, por n disa raste kto depozitime vendosen

transgresivisht.

N pjesen e poshtme t prerjes s ktyre depozitimeve takohen kryesisht argjila deri n argjila

alovrolitore, alevrolite dhe ranor me ngjyr gri-hiri deri n jeshile t hapur dhe nj numr i madh

trupash bitumitesh e bitumi. Shpesh argjilat paraqiten me makrofaun t shumt t ruajtura mjaft

mir q u prkasin si ujrave t kripura me kripsi normale ashtu edhe ujrave t mbla. N pjesn

e siprme krahas argjilave alevrolite me ngjyr grihiri e me kalime n ngjyr t verdh kashte,

takohen ndrshtresa ranorsh her-her t imprenjuar me lnd bitumitesh e bitumesh, por n nj

mas me t vogl se pjesa e poshtme.

Ka shum fakte q bitumet takohen n zonat e kontaktit t argjilave, me konglomeratet.

Depozitimet e ktij formacioni ashtu si edhe ranort bituminoz kan shtrirje lindjeverilindje e

rnie n veri-veriperndim me knd rnie 10-150 rrall 15-.250.

Trupat e bitumiteve jane n pajtueshmri me shkmbinjt ansor n t ciln ndodhen, ndrsa

trupat e bitumeve pothuajse n t gjitha rastet kan karakter ndrprers me shkmbinjt ansor.

Trashsia e depozitimeve t ktij formacioni arrin-100-120 m.

2.2.4.Formacioni konglomerato-ranorik i Hotims

Ky formacion takohet n faqe n kodrat lindore t Selenics, n prruan e Kishs, n prroin e

Ngjalave, n zonn Qndrore, n Shkmbin e Bufit e n prroin e Hotims. Po kshtu takohet

edhe nj numr e konsiderueshm shpimesh t kryer n kto zona.

Depozitimet e ktij formacioni prfaqsohen nga konglomerate t ndrthurrur me ranor dhe m

pak n alevrolite. N disa raste takohen edhe trupa bitumesh e bitumitesh, kto t fundit me

zhvillime t kufizuara si n drejtim t shtrirjes ashtu edhe n drejtim t rnies. Konglomeratet

prfaqsojn shkmbenj t imentuar me imento ranorike.

Zajet e ktyre konglometareve her-hers paraqiten t orientuar mire e me shtreszim, si vihet re

n faqen lindore t prroit t Kabaneve, e hera hers me nj vendosje kaotike t regullt si n

prroin e Hotims. N kto depozitime ndonjeher takohen thjerrza apo njolla bitumesh, malte,

ranor bituminoz, drur t fosilizuar e qymyre.

N ranort e ktij formacioni takohet makrofaun e shumt, pjesa m e madhe e s cils sht e

njt me at q takohet n depozitimet e argjilo-alevrolitore t poshtshtruara, por n dallim nga

ajo ktu nuk takohen forma t mbla, por kryesisht forma t ujrave detare me kripsi normale. N

vet konglomeratet nuk takohet faun.

2.2.5.Formacioni konglomeratik i Gramit

Ky formacion takohet takohet n form pullash n pjesn jugore t vendburimit, n Paraser dhe

n kodrat e Gramit. Depozitimet e ktij formacioni prfaqsohen n zaje e konglometate t

imentuar dobt n ndonje ndrthurrje ranorsh e alevrolitesh analog me depozitimet e suits

Rrogoshina deri n Kuaternar.


19

2.3.Tektonika

Vendburimi i Selenics ka nj ndrtim dykatsor. Kati i poshgtm tektonik prfaqson nj rrudh

brahiantiklinale me krahun lindor t qet dhe me krahun perndimor t shkputur e t ulur t

prfaqsuar nga depozitimet karbonatike t Kret-Eocenit. Shpimet strukturale t kryera shum

koh m par n krahun perndimor t strukturs si Rs.1, Rs.2, Rs.4, Rs.5, Rs.6, P.9, P10 si dhe

t dhnat e punimeve sizmike treguan se ky krah sht i shkputur nga nj prishje tektonike

shkputsve q shtrihet paralelisht me strukturn gjat zallit t Hotims e q duhet t vazhdoj

pr n veri deri n qytetin e Selenics e pastaj bn nj kthes pr n lindje-verlindje. Depozitimet

e ktij kati mbulohen pothuajse krejtsisht nga depozitimet e katit t siprm, me prjashtim t nj

siprfaqeje t vogl n juglindje t vendburimit ku dalin n siprfaqe glqerort e Paraserit.

Mbi siprfaqen e shplare t katit t poshtm tektonik n mnyr transgresive vendosen

depozitimet e Tortonianit t katit t siprm tektonik.

Kati i siprm tektonik formon nj struktur monoklinale me shtrirje lindje-verilindje e rnie n

veri-veriperndim me knd rnie 10-150. Kati i siprm tektonik paraqitet m I qet n krahasim

me katin e poshtm, megjithat ndryshimet e kndeve t renjes s depoztimeve t ktij kati jane

t vrejtura si n siprfaqe ashtu edhe n punimet minerare, si dhe korelimi I tyre n profilet

gjatsore e trthore dshmojn q edhe kto depozitime i jan nnshtruar lvizjeve tektonike.

Kshtu, psh. N proifilet e zbulimit shihet kndi i rnies s depozoitimeve i reflektuar m qart

n trupat e bitumiteve, nuk ruan vlern e prgjithsme 8-12 o apo 10-15 o, por pson luhajtje nga 0-

8-10o e ngandonjher n 15-20 o gj q vihet re edhe n shtrirje gjat ndjekjes s br me

punimet minerare. Kjo do t thot q depozitimet e katit t siprm i jan nnshtruar lvizjeve

tektonike q kan uar n ondulime, valzime dhe shkputje tektonike me amplituda t vogla deri

n disa metra q evidentohen nga t dhnat e miniers. Shkputjet tektonike n prgjithsi

prfaqsojn arje me gjatsi t vogl, faqet e t cilave shpesh jan t lyera me nj cip nafte,

ngandonjehr ato paraqiten t onduluara e q formojn sisteme q ndrpresin njratjetrn.

Jan pikrisht kto ndarje e kto shkputje tektonike q takohen n kto depozitime si dhe ato q

theksuam pr glqerort t cilt kan shrbyer si rrug levizje e mass s nafts q ka uar ne

formimin e trupave t bitumeve n depozitimet e formacionit argjilo-alevrolitik t Selenics.

Prania e nj numri t madh trupash bitumiti n distancat shum afr njri-tjetrit, ndryshueshmria

e madhe e trashsis se trupave si n rnie e n shtrirje, prania e ndrfutjeve t shumta t argjilave

e alevroliteve n brendsi t trupave t mineralizuar n form shtresash apo njollash si dhe

ndryshimet faciale t depozitimeve q vihen re nga njri shpim n tjetrin, e bjn mjaft t vshtir

evidentimin e ktyre arjeve e prishjeve tektonike jo vetm n punimet e shpimit, por edhe n

punime minerare.

2.4.Mineralizimi

N vendburimin e Selenics takohen tre lloj mineralizimesh, bitumite, bitume, dhe ranor

bituminoz nga t cilat tani pr tani bitumet dhe bitumitet paraqesin rndsi industriale per

shfrytzim ndrsa ranort bituminoz t ksaj zone jan n studim e sipr.


20

Bitumitet prfaqsojn trupa t mineralizuar n

prbrje grimcash bitumi t ndrthurura me grimca

materiali argjilor e alevrolitor. Trupat e bitumiteve

vendosen n pajtueshmri me shkmbinjt ansor me

kontakte t prera, normale, rrall me kalime graduale.

N prgjithsi bitumitet vendosen midis shtresave

argjilore ose argjilo-alevrolitore, n kto raste trupat

paraqiten m t qndrueshm si n rnie ashtu edhe n

shtrirje, n dallim nga bitumet q takohen midis

ranorve dhe konglomerateve. Nga pikpamja

morfologjike trupat e bitumeve jan trupa linzoro-

-shtresor pak a shumizometrik. M rrall me zhvillim m t madh n drejtim t shtrirjes se sa

n rnie. Shpesh paraqiten n form t rregullt, me kontakte t qarta( t prera), por t onduluar

(dhmbzuar) rrall me kalime graduale. Kan knd rnie t vogl 10-150. Nga analiza e

hollsishme e trupave t mineralizuar t zbuluar n sektort e vendburimit rezulton q :

Trashsit e trupave paraqiten mjaft t ndryshueshme, ato luhaten nga disa cm n 1-15 m. Kto

luhatje vrehen jo vtm n distanca t largta, por edhe midis dy shpimeve q ndodhen 50 metra

larg njri-tjetrit.

Njihen edhe raste kur njeri shpim takon trupin me trashsi shum t madhe deri n 10 m metra,

ndrsa shpimi fqinj 50 m metra larg ose edhe me afr nuk takon fare.

Trupat e bitumeve, veanrisht ato m trashsi t madhe paraqiten t ndrthurrua me argjila

alevrolitore apo me alevrolite her me pamje njollore si masa t huaja dhe her Brenda trupit t

mineralizuar me konfiguracione t regullta dhe her si ndrshtresa me pamje brezore q n

prgjithsi nuk sht e qndrushme nga njri shpim n tjetrin. Nj fenomen i till tregon q

ndrfutjet sterile brenda mass s mineralizuar m tepr kan karaktet kaotik se sa ndrshtresor

si ndodh me qymyret. sht kjo arsyeja q trupat e bitumiteve kan pamje njollore e ndrtim

linzore-shtresore.

Ky fenomen vihet re n disa dalje siprfaqsore, por n mnyr t veant dhe mjaft qart shihet

n punimet minerare ku ndodh q gjat ndjekjes s nj trupi t mineralizuar si n shtrirje dhe n

rnie nuk mund t thuhet se ndiqen rigorozisht tavani apo dyshemeja e trupit, i cili t ket

qndrueshmri n trashsi dhe n cilsi, prkundrazi ndiqet vrtet mineralizimi por brenda trupit

takohen masa dhe ndrfutje sterile q i japin trupit karakter njollor.

Nga ana cilsore, bitumitet paraqiten me fuqi kalorifike nga 1800 - 1900 k/kalori deri 7000 -

7500 k/kalori dhe prmbajtje hiri nga 70-75 % deri n 15-20 %. Fuqia kalorifike ashtu si edhe

hiri jan n funksion t raportit midis lnds bituminoze dhe ndrfutjeve sterile, pr pasoj nuk

vihet re ndonj ligjshmri ne prhapje n sektor t ndyrshm.

Nga pikpamja e ngopshmris n vendburimet me mineralizim bitumiti, me t dhnat e fituara

deri tani nga punimet e shpimit dhe punimet minerare, vihet re q zona Paraser, zona Resulaj

paraqiten me ngopshmri t madhe.

N kto zona prve faktit q takohen shum trupa t mineralizuar, ato paraqiten edhe me

trashsi t mir, por edhe me qndrueshmri t trupave si n drejtim t rnies ashtu edhe n

drejtim t shtrirjes. M pak e ngopur me mineralizim bitumitesh paraqitet zona Moalore e n

drejtim t prroit t Ngjalave sektori i Ferrs s Derrit dhe zona Hotime, ku takohen 2-3 trupa

bitumitesh dhe me trashsira relativisht t vogla.


21

Krahas ktyre zonave takohen edhe sektor q mineralizimi i bitumiteve pothuajse mungon

krejtsisht si ndodh n pjesn jugperndimore t vendburimit dhe t zones midis Ferrs s Derrit

dhe Pusit Qndror, (shpimet 1157, 1158, 1162, 1164, 1361, 1512, 1288, etj). Nga analiza q i

sht br materialit faktitk gjeologjik i grumbulluar deri tani rezulton se ngopshmria e

mineralizimit lidhet me ato zona e sektor ku mbizotrojn depozitimet argjilo-alevrolitike n

formacionin e Selenics. N ata sektore apo zona ku vihet re rritje e sasis s depozitimeve

terigjene ranoro-konglomeratike n krahasim me argjilat alevrolitike, shkalla e ngopshmris

sht m e ult dhe vjen duke u paksuar m shum n ata sektor ku kemi t bjm thjesht me

ranor dhe konglomerate, apo ku takohen ngritja n form kupolash e glqerorve (Sektori Ferra

e Derrit dhe Pusi Qndror).Trupat e bitumiteve vendosen n pajtueshmri me shkmbenjt

rrethues dhe pr pasoj edhe me tavanin e ranorve bituminoz. Nj ligjshmri e till ndihmon n

korelizmin e trupave t bitumiteve si n rnie ashtu edhe n shtirje. Ashtu si dhe shkmenjt

rrethues trupat e bitumiteve kan shtrirje lindje-verilindje, renje veriveriperndim me azimut

rnie 3400 dhe me knd rnie 10-150. Ndryshimet e kndit trnies t konstatuar n punimet

minerare flasin pr valzime dhe ondulime t trupave t bitumiteve si n shtrirje ashtu edhe n

rnie, gj q shpesh her ka uar n vshtirsi t ndjekjes s trupave me punimet minerare.

Pr efekt t evidentimit t sakt gjat procesit t llogaritjes s rezervave trupat e bitumiteve t

zbuluar n sektort ku sht punuar gjat ksaj periudhe jan emrtuar n numr rendor 1 deri n

155. Numrimi i trupave sht br nga lindja n drejtim t perndimit dhe nga lart posht n

profilet e zbulimit.

Bitumet prfaqsojn trupa t mineralizuar me

pamje shtyllore, me form t degzuar dhe me

konfiguracion t komplikuar.

Pothuajse n t gjitha rastet trupat e bitumit kan

karakter ndrprers me shkbinjt rrethues dhe n

t njjtn koh ndrpresim edhe trupat e

bitumiteve. Duke qen se kan karakter

ndrprers, kndet e rnies s ktyre trupave jan

t mdhenj deri n vertikale, por takohen edhe n

trupa bitumesh me knd rnie t but deri n

horizontale, vese orientimi i tyre sht

krejtsisht i ndryshm.

sht e vshtir t prcaktohet se cila form

predominon n kt apo at pjes t vendburimit.

Megjithse mund t themi se forma fillonesh jan takuar kryesisht n zonn Resulaj dhe n

Kume-Murriz, por n t njjtn koh takohen edhe trupa n form masash t degzuar ashtu si

takohen forma t regullta apo me trupa n form damarsh nga disa metra n disa dhjetra metra

trashsi, rrall 100-150 m, dhe nga disa cm n disa metra rashsi e rrall n 10-15m. Trupa

bitumesh takohen si midis depozitimeve argjilo-alevrolitor ashtu edhe midis ranorve e

konglomerateve. Nga pikpamja e ngopshmris zona Kume-Muriz dhe Resulaj paraqitet m e

ngopur se zonat e tjera.

N vendburmin e Selenics takohen disa lloje bitumesh si bitum plastik, bitum i shklqyeshm,

bitum poroz, i zi i zakonshm dhe brun. Shklqimi i ktyre lloj bitumesh sht br n vartsi t

karakteristikave fisnike t sejcilit lloj. Kshtu psh. Bitumi plastic sht i but me apo pa pore, ka

temperature shkrirje t ult dhe cilsi shum t mir.


22

Bitumi i shklqyeshm paraqitet i pastr, me shklqim xhami, i ngurtsuar, me temperatur

shkrirje t lart dhe me cilsi t mir. M i prhapur n vendburmin e Selenics sht bitumi i zi i

zakonshm me shklqim, kompakt me thyerje ashkelore dhe me cilsi mesatare deri t mir.

Kontaktet e bitumeve me shkmbinjt rrethues jan normale, t prera t qarta.

Ranort bituminoz takohen n t gjith periferin e vendburimit q nga dalja siprfaqsore e tij

n pjesn lindore e jugore n afrsi t fshatit te Ross, n prroin e squfurit e n Treblov dhe

deri afr zallit t lumit Vjosa e q takohet n thellsi pothuajse me t gjitha shpimet e kryera pr

krkim zbulimin e vendburimit apo edhe me shpimet strukturale-krkuese.

Ranort bituminoz prfaqsojn nj shtres t prbr nga ndrthurje ranorsh kokr imt e

kokr mesm me alevrolite e konglomerate t ngopura me lend bitumesh me trashsi deri n 40

metra.

Ndrthurrjet e alevroliteve e n disa raste edhe t

konglomerateve jan karakteristike pr pjesn e

poshtme e t mesme t shtress s ranorve

bituminoz. Ato paraqiten pa impenjime nga lndt

bituminoze duke i dhn nj pamje brezore t qart

ranorve bituminoz. Lndt bitumene q mbushin

poret e ranorve bituminoz shpesh paraqiten n

form mase, gati-gati e rrjedhshme e veanrisht po

t ngrohen pak. Ranoret bituminoz vendosen n

mnyr transgresive mbi glqerort e Eocenit nga

ku jan furnizuar edhe me naft.

N zonat e ngritjeve t glqerorve (sektori Ferra e Derrit n drejtim t kazanve t shkrirjes) nuk

takohen ranore bituminoz (shpimet 1153, 1154, 1164, 1163, 1421, 1430, 1287, 1355 e 1362),

ose takohen shum pak shpimet (1115, 1150, 1157, 1161, 1162, 1149, 1148, 1346), etj.

Ngopshmria m e madhe e ranorve bituminoz paraqitet n afrsi t kontaktit t tyre me

glqerort e Eocenit, ndrsa n vet prerjen e ranorve bituminoz pjesa e siprme paraqitet m e

ngopur se pjesa e poshtme e saj.

2.5 Mnyrat e formimit t mineralizimit (gjeneza)

Nga analizat e bra rezulton se lnda e par pr formimin e t tre lloj mineralizmeve n

vendburimin e Selenics sht nafta e ardhur nga glqerort e katit t poshtm strukturor.

Kjo naft ka lvizuar nga posht lart duke shfrytzuar arshmrin e lindur si rezultat i lvizjeve

tektonike pozitive dhe nn veprimin e faktorve t ndryshm fizike, kimike, biologjik, etj, sht

kthyer n gjendje mase t parrjedhshme, gjysm t ngurt duke na dhn bitumite, bitumen e

ranor bituminoz.

Bitumitet : Duke qen se vendosen n pajtueshmri me shkmbinjt rrethues kan n ndrtim

agregate kokrrizor t orientuar sipas shtreszimit, kontakte t rregullta e graduale por edhe

kontakte t qarta me shkmbinjt ansor, ndrfutje argjilash me pamje njollore etj, mendojm q

ato prfaqsojn formime sedimentare t njkohshm me shkmbinjt n t cilt ndodhen.

Formimi i tyre duhet t jet br n nj gji deti me konfiguracion t rregullt dhe me kufi, fshatrat

e Romsit n lindje, Kocul-Treblov n jug dhe hundn strukturale t Drashovic-Penkovs) n

perndim.

Dyshemeja e ktij gjiri detar ka qen jo e shesht, ka pasur ngritje (ajo e Parsorit, Ferrs s

Derrit, e Kums) e thellime me madhsi t ndryshme duke e ndar at n disa mikropellgje.


23

N kt gji detar nga depozitimet karbonatike t thellsis jan krijuar mundsit e ardhjes s

hidrokarbureve n form fluksesh, t cilat duke u ndodhur n kushte oksiduese n siprfaqen e

ujit kan humbur fraksionet e lehta, jan mpiksur e ngurtsuar e sedimentuar s bashku me

materialin tjetr copzor t ardhur n kt ambient. Duke qen se ato kan pesh specifike t

vogl do t depozitohen s bashku me materialin pelitik, pra n kohn kur pellgu ka energji t

vogl, ndrsa kur pellgu ka energji t lart n kokn e formimit t ranorve e konglomeratve

nafta shprndahet nga valt. Pr kt arsye bitumet takohen kryesisht midis depozzitimeve

argjilore e argjilo-alevrolitore dhe takohen shum pak ose nuk takohen fare n depozitimet

ranori-konglomeratike. Ardhja e nafts me impulse ka shkaktuar formime t disa trupave n kate

t ndryshme.

Bitumet.

Me qen se trupat e bitumeve kan karakter ndrprers me shkmbinjt rrethues dhe me trupat e

bitumiteve, kan ndrtim aggregate kokrrizor monomineral, kontakte t qarta e t prera dhe

prbrje kryesisht hidrokarbure, themi se bitumet jane formime epigjenetike ndaj shkmbinjve

ansor n t cilt vendosen. Nafta e ardhur nga glqerort e katit t poshtm strukturor

nprmjet prishjeve tektonike, zonave t dobsuara ndrformacionale t depozitimeve argjilo-

aloevrolitore e ranore-konglometarike si dhe nprmjet arjeve t shumta ka bashkvepruar duke

vendosur e prfshir grimca t shkmbinjve rrethues, sht oksiduar, ngurtsuar e vendosur me

boshllqe egzistuese duke marr formn e tyre (damarre, mase, fillone, mng).

Ranort bituminoz

Ky tip mineralizimi prfaqson shtratimet naftmbajtse t prishura pr shkak t ekspozitmit t

tyr n siprfaqe si rezultat i veprimtaris tektonike. Nafta e ktyre shtratimeve ka ardhur nga

glqerort e thellsis gjat kontaktimit drejt prsdrejti me ranort duke mbushur poret dhe

boshllqet. Kto shtratime ranorsh duke rn ne kushte oksiduese i jan nnshtruar alterimeve

fizike, kimike e biologjike dhe nafta e ndodhur n to sht kthyer n trajt asfalti-asfaltiti t

ngurtsuar dhe n disa vende ka mbetur disi e lngzuar n form malte.

2.6. Ndertimi gjeologjik i prerjes qe do te shfrytezohet

Depozitimet e formacioni qe bdertojne vete objektin e shfrytezimit vendosen mbi ranort

bituminoz n pajtueshmri t plot, gje q dshmon pr vazhdimsi depoztimesh njmoshor,

por n disa raste kto depozitime vendosen transgresivisht.

N pjesen e poshtme t prerjes s ktyre depozitimeve takohen kryesisht argjila deri n argjila

alovrolitore, alevrolite dhe ranor me ngjyr gri-hiri deri n jeshile t hapur dhe nj numr i madh

trupash bitumitesh e bitumi. Shpesh argjilat paraqiten me makrofaun t shumt t ruajtura mjaft

mir q u prkasin si ujrave t kripura me kripsi normale ashtu edhe ujrave t mbla. N pjesn

e siprme krahas argjilave alevrolite me ngjyr grihiri e me kalime n ngjyr t verdh kashte,

takohen ndrshtresa ranorsh her-her t imprenjuar me lnd bitumitesh e bitumesh, por n nj

mas me t vogl se pjesa e poshtme.

Ka shum fakte q bitumet takohen n zonat e kontaktit t argjilave, me konglomeratet.

Depozitimet e ktij formacioni ashtu si edhe ranort bituminoz kan shtrirje lindjeverilindje e

rnie n veri-veriperndim me knd rnie 10-150 rrall 15-.250.

Trupat e bitumiteve jane n pajtueshmri me shkmbinjt ansor n t ciln ndodhen, ndrsa

trupat e bitumeve pothuajse n t gjitha rastet kan karakter ndrprers me shkmbinjt ansor.

Trashsia e depozitimeve t ktij formacioni arrin-100-120 m.


24

2.7. Perberja dhe vetite fizikoteknologjike te bitumit dhe qymyrit bituminoz

Nga analizat e tretshmerise per lloje te ndryshme bitumi e qymyri bituminoz vrehet se lenda

organike variaon ne kufuj shume te gjere duke u perfshire ne kufijt e sasise se lendes inorganike

te njerit mineral, minerale te tjere.

Ne hirin singjenetik te bitumit te analizuar ne Vnigri eshte takuar vanad, nikel, baker, zirkon te

cilet ne shkembenjte bitummbajtes te astianit takohen ne sasi shume te vogel.

Analiza spektrale e hirit te disa kampione te bitumit te bere me Vnigri ka treguar keto permbajtje:

Tab. Nr.2 Permbajtjet e hirit te bitumit dhe zhavorit bituminoz

Ne pergjithesi kane perberje te njejte te komponenteve dhe elementeve perberes te cilet per lloje

te ndryshme bitumi dhe qymyri jepen me poshte. Bitumet e zinje te zakonshem, poroz dhe plastik

kane petrmbajtje karboni 78,77-81,03 %, bitumi brun 76,80-80,82 %.

Permbajtaja e vajrave varion 23-35 %.

Nga analizat e kryera duket se bitumet e Selenices shkrihen ne temperatura te larta e cila eshte

ana pozitive pasi kenaq kerkesat per ndertim ashtu edhe per ceshtje speciale.

Tretshmeria e ulet dhe permbajtja e larte e hirit ne bitumet e Selenices eshte pengesa kryesore e

zvendesimit prej tij te disa bitumeve speciale te naftes dhe per rubraks me te cilat ka temperatura

te zbutjes dhe fortesine te perafert.

Tab.Nr.3 Perb erja kimik e bitumit

Dallimi i bitumit dhe qymyrit bituminoz behet ne varesi te vetive fizike te jashtme qe me sa duket

jane pasoje e e konditave specifike te formimit dhe te transformimit ne depozitimet ku takohen

dhe ne baze te ketyre vetive gjejne perdorime te ndryshme ne oraktike.


25

Depozitimet rrethuese kane qendrueshmeri ne shtypje te ulet, ndersa rezistenca ne terheqje, prerje

dhe koeficienti i fortesise eshte i ulet rralle deri ne 2. Pergjithsisht keto jane te kategorise V-te

dhe te VI-te.

Pesha vellimore varion 1,5-2,3 gr/cm3 ndersa pesha specifike shkon deri 2,5 gr./cm3.

Lageshtia luhatet nga 1,3 deri 5,0 %.

Qendrueshmeria ne shtypje eshte 80-90 kg/cm2 dhe ne raste te veanta 180-200 kg/cm2, kendi i

ferkimit te brendshem 40-700.

2.8 Kushtet hidrogjeologjike te vendburimit.

Si u permend me siper vendburimi perfaqeson nje strukture monoklinale ne formen e njekodre

plotesisht te drenuar dhe nuk ka permbajtje ujrash ne te, me perjashtim te ndonjesasie e vogel ne

kuotat e poshteme te cilat jane ne kuoten e shesheve ku jane ndertuar rruget automobilistike.

Duke gjykuar nga topografia e terenit, ndertimi gjeologjik i rajonit, topografia e zones seobjektit

dhe te dhenat hidrogjeologjike te mara nga punimet e kryera ne teren per qellimete ndryshme,

mund te themi se kushtet hidrogjeologjike jane te thjeshta. Dallohenkryesisht ujra te arjeve,

debiti i te cilave varet nga reshjet atmosferike dhe nuk perbenndonje problem te rendesishem per

shfrytezimin e objektit.

Prania e ujrave te rreshjeve nuk veshtireson kushtet teknike te shfrytezimit te objektit pasiato

mund te rrjedhin ne drejtimin e permendur me siper.

Mineralizimi i ujrave do te jete i tipit hidro-karbonat magnezial i perdorshem per tu pire,me

vlere maksimale te PH 5.8-7.2..

Pamje e objektit ne siperfaqe

2.9 Kushtet tekniko-minerare dhe tektonika

2.9.1 Kushtet tekniko-minerare

Relievi i vendburimit eshte kodrinor. Niveli me i ulet eshte +170 m ndersa me i larti +210 m.

Depozitimet kane ndertim te thjeshte strukturor ne trajte te nje monoklinali me renie

veriperendim me kende 8-12 o dhe azimut 320 o -330o.

Vendburimi ndodhet ne nje nivel te favorshem h ipsometrik qe lejon shfrytezimin me


26

kariere. Raporti mbulese mineral do te jete si mesatare e vendburimit ne 1 : 1,641 deri ne 1:2.18

ne vellim.

Tavani dhe dyshemeja e shtreses se qymyrit bituminoz e bitumit natyral kane kufij te qarte me

shkembinjte rrethues.

Ne brendesi te shtreses se qymyrit bituminoz takohen edhe nderfutje sterile te cilat ato me do te

seleksionohen dhe do te hidhen ne sterile.

Trashesia e mbuleses mbi trupin mineral.

Edhe kjo trashesi eshte ndryshueshme dhe leviz ne kufij mjaft te gjere, ka sektore te zbuluar ose

pak te mbuluar me nje shtrese te paperfillshme deluviale apo aluviale.

Meqe renia e vendburimit perputhet me renien e relievit ne koordinim te plote me te 80deri 150

kjo trashesi nuk ndryshon. Ruhet kondicioni i nevojshem i raportit shtrese /mbulese 1/3-5-7.

2.9.2. Tektonike.

Kushtet tektonike te VB-it ne pergjithesi jane te mira. Nuk vihen re spostime te dukshme

tektonike qe te sjellin probleme qofte ne kerkim-zbulimin e metejshem te tij, por ajo qe eshte me

e rendesishme nuk sjellin asnje problem gjate procesit te shfrytezimit. Ky element gjeologjik

perben favor ne shfrytezimin e rezervave te objektit. .

2.10.Punimet e kryera dhe metoda e llogaritjes se rezervave te mineralit, rezervat

gjeologjike dhe te nxjereshme te mineralit ne sasi e cilesi.

Pr llogaritjen e rezervave n kt zon u shfrytzuan materiale t Raportit Gjeologjik pr

miniern e Bitumit te Selenics me punimet kryera n vitet 1958-1962 dhe 1986-1987 -1990.

Gjat shfrytzimit t ktij materiali u kontrolluan rezultatet e rreth 75 shpimeve t bra n kt

zon t cilt jan paraqitur n planimetrin e zons n shkall 1 : 1000.

Gjatesia totale e shpimeve te kryera e vite rezulton te jete 7200 ml e shoqeruar me nje dalje te

konsiderueshme kapionesh

N kt raport gjeologjik jan pasqyruar rezultatet e shpimeve dhe konkretisht per zonen e

kerkuar per shfrytezimin e bitumit natyral dhe qymyrit bituminoz. Brenda zones se kerkuar per

shfrytezim gjenden rreth 75 shpime gjeologjike te kryera te renditur sipas numrave . Shpimet

jane kryere ne faza te ndryshme dhe kryesisht ne ekspediten e kryesuar nga R. Myftari dhe A

Qirko pa perjashtur edhe disa shpime te kryera nga Jakushkin n vitet 1958-1962.

Gjithashtu ne konsiderate per llogaritjen e rezervave gjeologjike jane marre parasysh dhe

rezulatatet e disa shpimeve gjeologjike qe gjenden prane zones se kerkuar pershfrytezimin e

mineralit te bitumit natyral dhe qymyrit bituminoz.

Llogaritja e rezervave sht br jo mbi bazn e gjeometrizimit t trupave t veant, por me

llogaritjen e nj zone t mineralizuar me trashsi mesatare sipas t dhnave tshpimeve q jan

paraqitur n Raportin Gjeologjik me gjendje n 1958-1964 dhe 1988-1992

Me rezultatet q jepen n kt raport gjeologjik pr shpimet e kryera jan llogariturrezervat me

prafrsi ku trashsia e blloqeve sht marr nga shuma e kapjeve tshpimeve interval t

thellsis.

Gjatsia dhe gjersia e blloqeve sht marr deri n gjysmn e distancs se shpimeve dhederi n

gjysmn e distancs s profileve. N kt studim jan llogaritur edhe rezervat errave bituminoze

megjithse ato ekzistojn n kt zon si bashkshoqruese tshtresave apo poplave t bitumit t

cilt bashkarisht bjn zonn e mineralizuar.


27

Per percaktimin e peshes vellimore te bitumit jane analizuar kampione te ndryshme. Nga

analizimi i ketyre kampioneve rezulton se bitumet e nje cilesie te mire e kane peshen vellimore te

vogel. Keshtu nga analiza qe kane nje % bitumi mbi 70, pesha vellimore arrin 1,19 e kunderta

ndodh tek qymyret bituminoze.

Per fuqine kalorifike jane bere analiza te ndryshme ne periudha kohe dhe ne bitume tendryshme.

Prej ketyre rezulton se fuqine kalorifike me te madhe e kane bitumet me pore te medha 9450 kal,

kurse nga qymyret eshte ai i tipit skerkalle 9190 kal, me te ulet e kane qymyret e tipit fosilifer

5254 kal.

Duke shfrytezuar materialet e shpimeve te kryera ne vite te ndryshme po ashtu edhematerialet

shumevjecare te punimeve minerare, mund te themi se edhe sot ngelet me pikepyetje shperndarja

e vete llojeve te trupave bituminoze (bitum apo zhavorr) e dimensioneve te tyre, e pozicioneve qe

zene ato ne hapesire (masa apo fillona) dhe e konfiguaracionit te tyre.

Te gjitha keto karakteristika, shpjegohen vetem atehere kur ka mbaruar se shfrytezuari trupi

mineral.

Por me keto punime komplekse mund te konkludojme drejt edhe mbi shperndarjen e zonave te

mineralizuese si ne horizontalitet dhe ne vertikalitet per gjithe vendburimin, mbi cilesine e ketyre

zonave, njekohesisht mund te flitet ne menyre te pergjithshme mbi llojin e mineralit dhe

pozicionet e ndryshme qe zene ato ne hapesire per zona te ndryshme te vendburimit.

Duke folur me konkretisht mund te themi se zonat me te pasura me mineralizim si ne prerje dhe

ne horizontalitet, ndodhen ne Kume-Murriz, ne zonen e I-re dhe me radhe nezonen e Resulajt,

Kabanave dhe me pak zona Qendrore, Seit Abedini. Kjo renditje e tilleeshte bere ne saje te

rezultateve te koeficientit te mineralizimit. Ndarje kjo plotesisht e perputheshme edhe me

koeficientet e shfrytezimit.

Ne qoftese do te nisemi nga ana e ndarjes stratigrafike do te shohim se gjithe grumbullimet e

bitumit industrial perqendrohen ne pjesen e mesme te astianit dhe pikerisht ne pakot a+b te kesaj

pjese.

Duke u nisur nga eksperienca shume vjecare e shfrytezimit te minieres dhe nga rezultatete

shpimeve te kryera ne kete vendburim, mund te konkludojme se dimesionet e trupavebituminoze

ne forme thierzash per trupa te ndryshem jane te ndryshem. Zakonishtgjatesia e thierzave varion

nga disa metra deri ne disa dhjetra metra dhe rralle derinjeqind metra. Po keshtu ndodh edhe me

trashesite e tyre ku dimesionet luhaten nga disacm ne disa metra, te njeten gje mund te themi dhe

per gjeresite e thjerezave. Nje gje tjeter karakteristike e trupave bituminoze eshte dhe

konfiguracioni i tyre i crregullt.

Nje gje tjeter jo me pak e rendesishme per tu shenuar ne trupat bituminoze, eshte seato

shperndahen pa ndonje fare ligjishmerie si ne vertikalitet ashtu dhe nehorizontalitet.

Po keshtu mund te flitet edhe per pozicionet e ndryshme qe zene ne hapesire trupatbituminoze.

Ato shtrihen nga pozicioni horizoantal, i pjerret dhe vertikal.

Te gjitha keto karakteristika qe jane specifike vetem per V.B e Selenices, kane ndikuar

negativisht ne zgjedhjen sa me fikse te rrjetit te kryerjes se punimeve te shpimit. Rrjeti me

optimal i zbulimit te trupave bituminoze shte ai katrori 100 x 100 m. Ne keto zona eshte caktuar

vetem zona mineralizimi duke menjanuar mundesine e previzimit te trupave bituminoze. Me kete

rrjet katror 1000 x 100 m te zbulimit perr te cilen previzojme zona mineralizimi, kemi mundesi te


28

japim rezerva te kategorise C1 duke eliminuar keshtu te gjithe mundesite e tjera per ngritjen ne

kategori me te larta gje qe mund te arrihet me ane te punimeve minerale.

Nga te gjitha metodat ekzistuese te llogaritjes se rezervave, asnjera prej tyre nuk gjen aplikimin e

saj te plote ne praktike per kete vendburim. Bazat per njohjen e nje metode sa me te drejte, jane

hedhur qysh ne vitet 1952-1953 ne raportin e pare te llogaritjes se rezervave te bitumit te

Jakushkinit.

Ne kete raport mjaft inkurajues, e qe ngelet edhe sot eshte se Jakushkini per llogaritjen e bitumit

u nis nga zonat e mineralizuara dhe jo nga trupat bituminoze. Kondicioni. Nga vet praktika e

punes eshte vendosur qe per llogaritjen e rezervave te bitumit te merren kondicionet e

meposhteme :

1. Potenca minimale per bitumin 0,5 m

2. Permbajtja minimale anesore 35 %

3. Permbajtaja mesatare minimale duhet te udhehiqet si rregull, qe gjate shkrirjes duhet te

merren jo me pak se 70 % bitum eksporti me permbajtje mbi 81 %.

Por pavaresisht nga keto eshte pranuar qe per llogaritjen e rezervave te merret vetem potenca.

Potenca minimale e punes per bitumin te merret 0,5 m, kurse per qymyrin bituminoz 0,7 m.

Ne percaktimin e potences se bitumit dhe te qymyrit bituminoz ne intervalin e zones

mineralizuese eshte ndjekur kriteri i meposhtem :

1 Te gjithe intervalet e bitumit dhe te qymyrit bituminoz qe kane dalje te plota kampioni, jane futur ne llogaritjen e rezervave pa asnje ndryshim

2 Kur dalja e kampionit nuk eshte e plote dhe kur kjo mungese vrehet ne meset intervalit te trupit mineral d,mth boshelleku vrehet midis bitumeve dhe qymyreve dhe kur ky boshllek

eshte me i vogel se 50 % e mases se nxjerre, atehere ky rast eshte interpretuar sikur eshte

krejt mineral

3 Ka raste kur boshlleku i mos nxjerrjes se kampionit eshte jo me nga te dy anet me te njetin mineral, por te ndryshem, atehere mbushja e keti boshlleku eshte bere prej te dy mineraleve

ne sasiar te barabarta.

4. Verhen raste kur boshlleku i mos nxjerrjes s ekampionit eshte jo ne mes por ne skajet e trupit mineral, ne keto raste skemi bere asnje interpretim gjate marrjes ne llogaritje.

5. Gjate llogaritjes se rezervave jane marre ne konsiderate edhe ato intervale shpimi qe kane pasur perzierje bitumi me steril, n eketo raste eshte bere diferncimi i tyre (viziv) dhe jane

futur ne llogaritje vetem ato raste kur nga diferencim ka rezultuar nje bitum me potence me te

madhe se 0,5 m.

Ne llogaritjen e rezervave te bitumit jane futur edhe ato raste kur kemi alternime ndershtresash

bitumi ose qymyri me steril ku ky i fundit nuk i kalon nje meter dhe kur shuma e ketyre

ndershtresave (bitum apo qymyr) rezultojne me te medha se ajo e kondicioneve.

Te gjitha qe thame me siper jane konkretizuar ne tabelen e shfaqjeve te bitumit dhe qymyrit

bituminoz ne prerjet e ndryshme te puseve. Ne kete tabele jane te shenuar intervalet e bitumit dhe

te qymyrit te kapur ne puset, gjatesia e intervalit, daljen e kampionit ne metra dhe ne %, si dhe

potenca e mineralit e pranuar ne llogaritje. Per perpilimin e ketyre tabelave kane sherbyer

kollonat e puseve ne shkallen 1 : 200.


29

Mineralizimi i bllokut bitum mbajtes perhapet me pak ndryshim nga drejtimi JJL per ne VVP,

theksojme gjithashtu se blloku bitum-mbajtes gjeologjikisht ndodhet krejt ne pakon N2as2(a+b) te

pjeses te mesme te astianit.

Parametrat e llogaritjes se rezervave te pergjithshme.

Prametrat qe bejne pjese ne formulen e llogaritjes se rezerave te pergjthshme gjeologjike jane V,

K, d dhe Q, me :

V - eshte shenuar vellimi pergjithshem i bllokut mineral-mbajtes

K koeficienti i mineralizimit, icili shprehet me formulen e meposhteme

P tregon potencen e pergjithshme te bitumit ose qymyrit per bllokun bitum-mbajtes

Ppergjth. Bllokut Potenca e pergjthshme e bllokut

D Pesha vellimore e bitumit ose qymyrit bituminoz

Vellimi i bllokut mineral-mbajtes eshte i barabarte me siperfaqen e bllokut te mineralizuar S qe

shumezon potencen e pergjithshme mesatare te bllokut, Pm. d.m.th V = S Pm. Me Qpergjith, - Shenohen rezervat e pergjithshme gjeologjike ne ton.

Te gjithe parametrat e mesiperme mund te permblidhen ne formulen e pergjithshme te llogaritjes

se rezervave, qe eshte : Qpergjith, = Vx kxd

Meqenese llogaritja e rezervave eshte bere jo vetem per cdo bllok me vehte , por edhe siperfaqe

me vehte. Edhe vellimet qe jane produkte te siperfaqes ne potencen mesatare perkatese do jene

me vehte dhe me te njeten numer ne sasi.

Ne lidhje me rezultate e punimeve te shpimit per zonat e zbuluara perspektive jane ndertuar

konturet e siperfaqes te ndryshme. Keshtu siperfaqja e konturit te brendshem; qe shkurtimisht

jepet me germat iniciale (S.k.b) eshte fiksuar ne puset anesore qe jane futur ne llogaritjen e

rezervave. Siperfaqja e konturit te pykezuar (S.k.p) eshte hequr ne ato ane, ku kryerja shpimeve

nuk ka reflektuar ndonje shenje mineralizimi ne prerjet e tyre dhe vazhdimi i metejshem per

zbulimin e ketyre aneve eshte i kote. Ky kontur eshte i hequr ne gjysmen e distances te dy puseve

midis distances se konturit te brendshem.

Ne anen e konturit te pykezuar jane hequr dy lloje konturesh, si me pike-vize, qe tregon

pykezimin e plote te minaralizimit dhe konturi i pykezuar industrial i shenuar me vize, qe tregon

kufirin e mundshem te llogaritjes se rezervave dhe shenohet me germat iniciale (S.k.i.p). Ky

kontuar eshte ndertuar ne saj te interpolomit te potences midis kontureve te brendshme dhe atyre

zero.

Konturet e siperfaqes se kufizuar (S.K.K) eshte hequr jashte konturit te brendshem dhe tregon

zona ne keto ane ose duhet te kryhen punime dhe pritet ose vazhdon shfrytezimi.

Fiksimi i ketij konturi si tek ai i kufizimit eshte hequr 50 m larg nga puset kufi, me perjashtim te

disa rasteve, ku ky kontur shtyhet me brenda nga konturet e tjere te zonave te zbuluara .

Konturet e ketyre siperfaqeve jane matur me kompiuter

Rendesi te madhe ne llogaritjen e rezervave ka dhe potenca mesatare e cila ka dale nga e mesmja

aritmetike e te gjithe potencave te puseve qe marrin pjese ne llogaritje, d.m.th :


30

Pmes = hp/P;

ku :

hp- eshte shuma e potencave per cdo pus vecmas

P eshte shuma e puseve qe marrin pjese ne llogaritje

Per cdo kontur te siperfaqeve te ndryshme kemi potencat e tyre perkatese. Keshtu p.sh. do te

kemi vecmas potencen e konturit te brendshem, qe jene inicialet (-p.k.b) e cila ka dale nga

mesatarja aritmetike e gjithe puseve qe perfshihen brenda siperfaqes se konturit te brendshem

(s.k.b-).

Kjo rruge eshte vazhduar dhe per gjetjen e potencave mesatare te sektoreve, qe ngrihen

ne kategori, konturet e te cilave perfshihen midis zonave raportuese dhe atyre te zbuluara

me pare. Rast te tille ka edhe per zonen ne veri dhe ne jugperendim te zones Resulaj.

Potenca mesatare e siperfaqes se konturit industrial te pykezuar eshte nxjerre sipas

formules per cdo pus me vehte :

K = (Pp + 2)/2 ku:

Pp eshte potenca e pusit anesor qe ben pjese ne konturin industrial te pykezuar Shifra 2 eshte

potenca minimale e kufirit industrial te pykezuar. Kjo shifer eshte percaktuar ne baze te lartesise

maksimale te hapjeve te punimeve minerare ne shfrytezimin minieres

Kurse si potence e pergjithshme e konturit industrial te pykezuar (p.k.p) eshte marre e mesmja

aritmetike e ketyre potencave te nxjerra nga formula e mesiperme.

Edhe koeficienti bitum-mbajtes dhe qymyr-mbajtes, qe inicialet shprehen me germat Kb dhe Kzh

jane parametra me shume rendesi per te dhene vleresimin sasior te zones raportuese nga ana e

mineralizimit.

Keto koeficiente kane dale nga raporti i potencave te pergjithshme te bitumit (P.b.) apo (P.zh.)

mbi potencen e pergjthshme te bllokut mineral-mbajtes (Ppergjith.Bllo).

Potenca e pergjthshme, e bitumeve apo qymyreve eshte gjetur duke bere mbledhjen e gjithe

intervaleve te bitumit dhe qymyrit bituminoz, qe takohen ne prerjet e puseve dhe qe jane brenda

kondicionit te tyre perkates, kurse ne potencen e pergjithshme te bllokut futen te gjithe intervalet

e bitumit dhe te qymyrit paperjashtim (qofshin keto kondicionale ose jo) njekohesisht dhe sterili

qe perfshihet brenda pjeses se bllokut.

Perfundimisht eshte perdorur metoda e blloqeve gjeologjike. Kjo metode konsiston nendarjen e

siperfaqes ne blloqe te rregullt me forma katerkendore, paralelogram ose trekendeshe kulmet e te

cileve jane pershkruar nga punimet e shpimet, punimet minerare (puse) dhe punime siperfaqesore

kanale te kryera.

Kjo metode reflekton mjaft mire te dhenat e shume punimeve per nje siperfaqe te vogel duke i

dhene bllokut nje mesatare me te afert.

Menyra e llogaritjes se rezervave te shfrytezueshme te bitumit natyral dhe qymyrit

bituminoz ne vendburimin e Selenices.

Nxjerrja e rezervave te pergjthshme gjeologjike te zbuluara, diktohet nga karakteri i mineralizimit

dhe nga sistemi i shfrytezimit qe perdoret. Per rastin tone eshte e pamundur qe te qe te gjthe


31

rezervat e zbuluara te nxirren nga nentoka, per aresye se trupat bituminoze nuk i kemi te

perqendruar ne horizonte te dallueshme dhe ne vazhdueshmeri horizontale te konsiderueshme.

Ato paraqiten me forma, madhesi dhe potenca nga ne te ndryshmet, duke u shperndare keshtu si

ne planin horizontal dhe ne ate vertikal pa ndonje ligjishmeri.

Nga eksperienca shumevjecare ne shfrytezimin e mineralit te bitumit natyral dhe qymyrit

bituminoz, del se raporti i rezervave te shfrytezueshme mbi ato gjeologjike per zonat e ndryshme

te zbuluara (duke perjashtuar ate te Kabaneve) leviz nga 19-27 %.

Por meqenese shifra 19,5 % i perket sektorit jugperendimor te zones qendrore, i cili ka te dhena

me te bazuara, po e marrim si baze per te llogaritur gjthe rezervat e shfrytezueshme te bitumit te

zbuluara. Kurse raporti i rezervave te shfrytezueshme mbi ato gjeologjike per zhavorrin

bituminoz ne sektorin raportues del 84 %.

Nepermjet gjithe kompleksit te punimeve te kryera, eshte bere i mundur rideshifrimi i VB-it si

per sa i perket perberjes litologjike, asaj formacionale, moshore, jane llogaritur rezervat e pakos

produktive, jane percaktuar kufijte e mbulesave e trashesia e tyre dhe jane marre te dhena per

tektoniken dhe hidrogjeologjine.

Rezervat e objektit te bitumit dhe qymyrit bituminoz jane llogaritur me metoden e prerjeve

vertikale duke matur siperfaqen ne prerje te pakos produktive ne do shkalle, mbasi vendburimi

(objekti i kerkuar) parashikohet te shfrytezohet me karriere.

Llogaritja e rezervave gjeologjike dhe te nxjerrshme per bitumin natyral dhe zhavorrin bituminoz

ne zonen konkuruese eshte :

Qpergjith, = V k d;

ku :

Qpergjith, - Shenohen rezervat e pergjithshme gjeologjike ne ton.

V - eshte shenuar vellimi pergjithshem i bllokut mineral-mbajtes

k - koeficienti i mineralizimit

d - Pesha vellimore e bitumit ose qymyrit bituminoz

Ne tabelat e meposhteme jane dhene llogaritjet perkatese te siperfaqeve te zone se

mineralizuardhe te zhovorit bituminos dhe bitumit

Tabela nr 4 Siperfaqet gjeologjike te zones se mineralizuar ne shkalle dhe profile

Nr Shkalla Siperfaqet ne profile, m2

I-I II-II III-III IV-IV

1 210

2 200

3 190 536

4 180 168 1300

5 170 980 3600 2350 10

6 160 1170 3800 2350 1260

7 150 1360 4600 2350 1820

8 Shuma 3678 13836 7050 3090


32

Tabela nr 5 Vellimi i mases minerar gjeologjike ne shkalle dhe profile ne m3 dhe rezervat

gjeologjike t e zhavorit bituminoz dhe bitumit ne ton

Nr Shkalla Zona midis profileve Bitumit Bitum

Ek,I-I I-I,II-II II-II, III-III III-III, IV-IV IV-IV-Eks Shuma

1 210 0 0 0 0 0 0 0 0

2 200 0 0 0 0 0 0 0 0

3 190 0 32589 37520 0 0 70109 9423 1122

4 180 8400 117668 91000 0 0 217068 29174 3473

5 170 49000 392664 620103 180120 2300 1244187 167219 19907

6 160 32760 537970 639682 382037 252000 1844449 247894 29511

7 150 38080 643051 716650 447063 364000 2208844 296869 35342

8 Shuma 128240 1723943 2104954 1009220 618300 5584657 750578 89355


33

3 Pjesa minerare

Ne hartimin e pjeses minerare te ketij studimi, percaktimin e menyres se shfrytezimit

rradhen e shfrytezimit dhe elemente te tjere, jane mare ne konsiderate :

Topografia e objektit ne zonen e shfrytezimit dhe per rreth saj

Sasia e rezervave te nxjerrshme ne kuota ta ndryshme te vendburimit

Sasia e mbuleses dhe e saterileve qe duhet te zhvendosen ne zonen e shfrytezimit.

Koefienti mesatar i zbulimit (2 m3 : 1 m3 ose 11,7 m3 : 1 ton)

Mundesite e lidhjes se vendburimit me rruget kryesore Vlore- Selenice dhe Minieren

e Bitumit te Selenices

Karakteristikat fiziko-mekanike dhe gjeomeknike te formacioneve qe ndertojnevendburimin

Sistemi i arjeve, orientimi i tyre dhe materiali mbushes qe ndodhet ne to

Tregues te rendesishem gjeomekanike dhe gjeoteknike si RQD dhe RMR

3.1 Kushtet tekniko-minerare

Si eshte theksuar ne pjesen gjeologjuike te projektit

Relievi i vendburimit eshte kodrinor. Niveli me i ulet eshte +170 m ndersa me i larti +210 m.

Depozitimet kane ndertim te thjeshte strukturor ne trajte te nje monoklinali me renie

veriperendim me kende 8-12 o dhe azimut 320 o -330o.

Vendburimi ndodhet ne nje nivel te favorshem h ipsometrik qe lejon shfrytezimin me kariere.

Raporti mbulese mineral do te jete si mesatare e vendburimit ne 1 : 1,641 deri ne 1:2.18 ne

vellim.

Tavani dhe dyshemeja e shtreses se qymyrit bituminoz e bitumit natyral kane kufij te qarte me

shkembinjte rrethues.

Ne brendesi te shtreses se qymyrit bituminoz takohen edhe nderfutje sterile te cilat ato me do te

seleksionohen dhe do te hidhen ne sterile.

Te dhenat e mesiperme, sistemi i carjeve, shtresezimi dhe orientimi i tyre ne raport me pozicionin

dhe kendin e shkalleve, shesheve te karrieres dhe eksperienca e shfrytezimit ne karrierave

analoge, te shoqerruara me llogaritjet perkatese komjuterike kane sherbyer si baze per

percaktimin e kendeve te shpateve te shkalleve te karieres, te parametrave gjeometrike te

shesheve te punes ne shkalle, te skarpateve te rrugeve te brendeshme dhe transheve te hyrjeve ne

karriere dhe elemeteve te tjere dytesore te infrastruktures.

3.2 Kushtet hidrogjeologjike dhe hidrografike te objektit

Sic u permend me siper objekti gjeografikisht perfaqeson nje strukture monoklinale ne formen e

nje shpati plotesisht te drenuar te Per shkak te kushteve gjeologjike vete zona e objekti qe drenon

ne kete shtrat perroi nuk ka permbajtje ujrash ne te, me perjashtim te ndonje sasie te vogel ne

kuotat e poshteme .

Nga pikpamja hidrogafike, objekti pershkohet teresisht nga perroi i siperpermendur . Prurjet e tij

ndryshojne ne varesi te stineve. Ne stinen e veres ne te pothuajse nuk ka uje ose sasi e tyre eshte e


34

vogel dhe nuk paraqet ndonje veshtiresi gjate shfrytezimit. Ne stinene dimrit, ose te rreshjeve te

ndryshme ne forme shiu, per shkak te siperfaqes se ujembledhesit, qe derdhet ne kete perrua,

prurjet maksimale te matura ne te jane te rendit te 1.5-2.5 m3/sekonde. Keto sasira ujrash jane

shume te perkoheshme dhe ne nje interval kohe qe nuk e kalon 2-3 ore.. Per sa me siper

shfrytezimi i objektit eshte parashikuar te behet ne menyre te tille, qe te ruaje drejtimin e

pergjithshem te rrjedhes se ujrave te rreshjeve.

Prania e ujrave te rreshjeve te shiut nuk veshtiresojne kushtet teknike te shfrytezimit te objektit

pasi ato parashikohet te rrjedhin ne drejtim te perroit qe pershkon zonen e shfrytezimit dhe e ndan

ate ne dy pjese.

Pjeresia e shesheve te punes ne karriere prej 2-6 0/00 parshikohet te jete e tille qe te mundesoje

rrjedhjen normale ne drejtim natyral te ujrave te rreshjeve

Rreshjet e ndryshme te dendura do te veshtiresojne kryesisht transportin e materialit te prodhuar

ne karriere, i cili per arsye te tyre mund te nderpritet per intervale te kufizuar kohe .

Persa i perket kryerjes se proceseve teknologjike te rrezim-shkeptjes se materialit dhe blloqeve

gjate shfrytezimit te karrieres, ndikimi i rreshjeve do te jete relativisht i kufizuar me perjashtim te

diteve me temperatura te ulta dhe ngricave.

3.3 Rezervat e nxjerreshme

Ne pjesen e pare te ketij projekti eshte dhene llogaritja e rezervave gjeologjike, bazuar ne te

dhenat e mara nga studimi ne vend , vrojtimet e kryera si dhe korelimet e ndryshme ne raport me

vijat kufizuese te objektit dhe prerjet e krijuara gjate ndertimit te rrugeve te ndryshme dhe

aktiviteteve minerare te kryera nga subjekte te ndryshme ne afersi te zones se kerkuar per

shfrytezim.

Duke patur parasysh se rezervat gjeologjike te llogaritura ne kapitullin e meparshem, me poshte

eshte kryer rilligaritja e rezervave te nxjerreshme te ketij objekti duke marre ne konsiderate

humbjet, mbulesen dhe shkembinjte e coptuar ne siperfaqe dhe brendesi dhe thellesine e

germimit .

Tabela Nr 6 Siperfaqet e shfrytezueshme te zones sse mineralizuar ne profile dhe shkalle ne m2

Nr Shkalla Siperfaqet ne profile, m2

I-I II-II III-III IV-IV

1 210

2 200

3 190 536

4 180 168 1000

5 170 600 2430 175 10

6 160 280 2780 1240 600

7 150 0 3600 2350 1440

8 Shuma 1048 10346 3765 2050


35

Sasi e rezervave te nxjerreshme dhe perberesave te tjere jepet ne tabelat e meposhteme

Tabela nr 7 Vellimi i mases minerar te shfrytezueshme ne shkalle dhe profile ne m3 dhe rezervat

e nxjershme te zhavorit bituminoz dhe bitumit ne ton

Nr Shkalla Treguesit

Zhavor

bituminoz Bitum

Sterile

Mase

minerare ton ton

1 210 136876 0 0 0

2 200 347744 0 0 0

3 190 550338 70109 8834 1051

4 180 994655 174335 21966 2614

5 170 596006 534193 67308 8010

6 160 323157 1032502 130095 15481

7 150 70833 1585155 199729 23768

9 Shuma 3019610 3396293 427933 50924

3.4 Menyra e shfrytezimit

Per te gjykuar dhe percaktuar drejt menyren e shfrytezimit te objektit u krye, per cdo shkalle,

llogaritja e rezervave, volumi i zbulimit dhe koeficenti mesatar i zbulimit. Rezultatet e

llogaritjeve jane paraqitur ne tabelat e meposhteme.

Duke marre ne konsiderate elemente te tjere si: topografine, sasine e rezervave , karakteristikat

gjeomekanike te shkembenjve, elementet e shtruarjes dhe koefientin paraprak te zbulimit per

heqjen e dherave dhe sterileve sipas shkalleve 7-47m3masiv/ton, eshte parashikuar shfrytezimi

me kariere i rezervave te llogaritura te objektit me kouta te poshtem +150m dhe kuote te siperme

+210m

Ne tabelat e meposhteme jane dhene llogaritjet e vellimit te dherave dhe te koefienteve te

zbulimit per do shkalle per produkt te shitshem

Tabela Nr 7 Treguesit e pritshem ne natyre per shfrytezimin e zhavorit bituminos

Nr Shkalla Treguesit

Zhavor

bituminoz Bitum

Sterile

gjithsej Koefienti

Sterile

Mase

minerare ton ton m3

Zbulimit

m3/ton

1 210 136876 0 0 0 136876

2 200 347744 0 0 0 347744

3 190 550338 70109 8834 1051 612243 111

4 180 994655 174335 21966 2614 1148588 47

5 170 596006 534193 67308 8010 1067685 14

6 160 323157 1032502 130095 15481 1234831 8

7 150 70833 1585155 199729 23768 1470485 7

9 Shuma 3019610 3396293 427933 50924 6018452 12.6


36

Kryerja e punimeve te shfrytezimt me qiell te hapur, gjithashtu, favorizohet nga:

Renia e formacioneve, qe ndertojen pakon produktive ne drejtim te kundret me terreni, ne pjesen perendimore dhe te njejte me ate lindore ne te cilat parashikohet te

zhvillohet aktiviteti minerar, me nje kend mesatar 10o.

Forma e pershtateshme e ranoreve, shtresa me permasa te ndryshme e me prezencen e rafsheve te shtresezimit te mbushur me material argjilor apo te arjeve, te cilat mund

te levizen me lehtesi me dore ose me mjete te mekanizuar pa patur nevojen e

perdorimit te Lendeve Plasese. Menyra e shkeputjes se blloqeve te ranorit do te

trajtohet ne kapitujt me poshte ;

Thellesia relativisht e vogel e germimit ( deri ne 60 m ), e cila mundeson rujatjen te nje kendi te pjeresise se terenit te pershtatshem per rehabilitimin pas shfrytezimit ;

Hidrogarfia e zones ne pergjithesi dhe e pjeses se kerkuar per leje minerare ne veanti, e cila nuk krijon probleme per shfrytezimin e vendburimit.

Perroskat qe pershkojne zonen e kerkuar nu kane ndonje ndikim te konsiderueshme ne menyren e shfrytezimit dhe ne ecurine esaj mbasi nuk kane prurje te vazhdueshme uji

Hidrologjia , burimet e ujrave etj, te cilat nuk jane te pranishme ne zonen e shfryezimit.

Koefieni i zbulimit, ne saj te te cilit nuk ka nevoja per siperfaqe shtese per depozitimin e perhershem ose te perkohshem te sterileve

3.5 Menyra

a1.studimi tekniko ekonomik selenice zona 4387

Documents