บทที่ 1 - wordpress.com · web viewบทท 2 การจ ดการทร...

30
บบบบบ 2 บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบ “บบบบบบบบบ” บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบ (Strategic Partner) บบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบ บบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบ บบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบ (Outsource)* บบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบบบบบบบบ สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส 6 สสสสสส สสสสสสสสสสส 1. สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส 2. สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสส สสสสสสสส สสสสสสสส สสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส 3. สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส

Upload: others

Post on 10-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

บทท 2การจดการทรพยากรมนษย

บทบาทและหนาทของการบรหารงานบคคลในปจจบนมการเปลยนแปลงจากงานประจำาทเรยกวา งานธรการ มาเปนหนสวน“ ”ยทธศาสตรทางธรกจ (Strategic Partner) ซงมบทบาทตอการตดสนใจทางธรกจมากขน เชน การทำาสญญาจางบคคล การจดซอจดจาง จางเหมาชวง ทเปนงานจางภายนอก (Outsource)* ทำาใหมความเสยงตอการประพฤตปฏบตทผดศลธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณไดงายขนแนวความคดเกยวกบการจดการทรพยากรมนษย สำาหรบแนวความคดเกยวกบการจดการทรพยากรมนษยในองคการขอเสนอแนวความคดไว 6 ประการ ดงตอไปน

1. การจดการทรพยากรมนษยเปนวธการทองคการจดหาบคคลทงปรมาณและเชงคณภาพเขาไปปฏบตงานเพอใหองคการดำาเนนงานจนบรรลผลสำาเรจตามทศทางทกำาหนด 2. การจดการทรพยากรมนษยเปนกลยทธการจดการอยางเปนระบบและเปนกระบวนการ ตงแตการเรมตนตงแต การวางแผน การสรรหา คดเลอกพนกงาน การธำารงรกษาพนกงานและการพนจากงาน

3. การจดการทรพยากรมนษยเปนการจดการใหบคลากรปฏบตงานไดอยางมความ สอดคลองกนระหวางลกษณะงานตามตำาแหนงกบคณสมบตของพนกงานทพงม

4. การจดการทรพยากรมนษยเปนการนำากลยทธทมความเหมาะสมมาใชเพอการจดการใหเกดเหมาะสม เชน กลยทธการสงเสรมความเจรญกาวหนาของพนกงาน

Page 2: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

5. การจดการทรพยากรมนษยทดนนตองมลกษณะการวเคราะหและแกไขปญหาทรพยากรมนษยในหนวยงานไดอยางมประสทธภาพ  6. การจดการทรพยากรมนษยทดนนตองมระบบการประเมนความคมคาในการใชกำาลงคนไดอยางถกตองและเหมาะสม

จะเหนไดวาการจดการทรพยากรมนษยเปนเรองทเกยวกบการ แสวงหาคนดมความสามารถเขาสองคการ การวางแผนการใชกำาลงคนใหเหมาะสมกบงาน และการธำารงรกษาคนดมความสามารถใหอยกบองคการดวยการจงใจดวยวธการตาง ๆ เชน การจายคาตอบแทนทเหมาะสม การจงใจดวยการจดสภาพแวดลอมทางกายภาพและสภาพแวดลอมทางจตวทยาทด การจดระบบการบรหารทมคณภาพ การสงเสรมความปลอดภยในการทำางาน และการสงเสรมวางแผนความเจรญกาวหนาในการประกอบอาชพ ความหมายของการจดการทรพยากรมนษย

การจดการทรพยากรมนษยสามารถจำาแนกไดหลายดาน อำานวย แสงสวาง (2540, หนา 2) อางจาก วลเลยม เวอรเทอร และเคยท เดวด ไดแสดงทศนะออกได 4 ประการ คอ

1. การจดการบคลากรภายในองคการเพอใหสามารถใชประโยชนสงสด และยงจะตองคำานงถงการใหมสวสดภาพในการปฏบตงานและสวสดการทดแกพนกงาน

2. การจดการทเปนหนาทของฝายจดการทกคนทตองมการจดการพนกงานทอยในความรบผดชอบ โดยมฝายทรพยากรมนษยเปนองคการประสานงานดานบคลากร

3. ความหมายทางดานระบบ การจดการทรพยากรมนษยทตองมการปฏบตงานอยางเปนระบบ และมรปแบบการจดการทชดเจน ตลอดจนมลกษณะของการเปนระบบเปด ซงแสดงวาการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกยอมมผลกระทบตอระบบ

2

Page 3: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ภายในดานการ จดการทรพยากรมนษยทตองมการปรบตวใหเปนไปตามสภาพแวดลอมภายนอกทมการ เปลยนแปลงไปตามสภาพเศรษฐกจ สงคม การเมอง เปนตน

4. ความหมายทางดานการเพมประสทธภาพ หมายถงการจดการทรพยากรมนษยทมประสทธภาพ โดยมการกระตนหรอจงใจใหพนกงานปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ซงจะเปนผลดตามสมฤทธผลในวตถประสงคตามเปาหมายขององคการดวย

อำานวย แสงสวาง (2540, หนา 2) อธบายวา หมายถง กระบวนการทมการใชกลยทธและศลปะอยางมประสทธภาพ เพอใหบรรลผลสำาเรจตามเปาหมายขององคการ จะพบวาผจดการทกระดบมหนาทรบผดชอบในการบรหารงาน จะตองมสวน รบผดชอบเกยวกบการจดการทรพยากรมนษย

เตมพงศ สนทโรทก (2543, หนา 4) อธบายวา การบรหารหรอจดการทรพยากรมนษยเปนการจดการอยางเปนกระบวนการทมทงความเปนศาสตร คอการใชองคความรดานการบรหารจดการ ไดแก เพอการเลอกสรรคนดเขาทำางาน ใชคนอยางถกทาง และธำารงรกษาคนดไวใชใหไดนานๆ สวนการบรหารจดการทเปนศลปะนน หมายถง ตองมวธการบรหารจดการทหลากหลาย เนองจากเปนทรพยากรการบรหารมลกษณะทแตกตางไปจากทรพยากรอน ซงมกจะมความ แปรเปลยนทางอารมณไปตามสภาพแวดลอม ดงนนผบรหารจะตองมศลปะและหลกจตวทยาในการบรหารจดการทมคณภาพ

เตมพงศ สนทโรทก (2549,หนา 14 )การบรหารทรพยากรมนษยเปนกระบวนการจดการอยางมศลปะเกยวกบตวบคคลในองคการอยางเปนระบบตามภารกจคอการจดหา การพฒนา การใชประโยชนอยางสงสดและการธำารงรกษา เพอบรรลวตถประสงคขององคการ โดยผานกระบวนการในการวางแผน การสรรหา การคดเลอก การจายคาตอบแทน การประเมน

3

Page 4: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ผลการปฏบตงาน การพฒนาและฝกอบรม การจงใจเพอการธำารงรกษาพนกงาน และดแลพนกงานเมอพนจากงานดวยสาเหตอนสมควร ตลอดจนการบรหารจดการปจจยแวดลอมตาง ๆ ทเกยวของกบทรพยากรมนษยในองคการ เชนสภาพแวดลอมในการทำางาน แตอยางไรกตาม แนวความคดดงเดมทกำาหนดตำาแหนงใหงานดานทรพยากรมนษยเปนหนวยงานสนบสนนนนอาจจะมการเปลยนไป กลาวคอ เนองจากงานทรพยากรมนษยเปนกลไกสำาคญทสด ดงนนตำาแหนงใหมควรจะเนนใหเปนหนสวนทางธรกจซงจะมฐานะเทาเทยมกบหนวยงานหลกขององคการตามแนวความคดการบรหารจดการในยคปจจบน

ดงนนความหมายของการจดการทรพยากรมนษยจงสรปไดวา หมายถง ดำาเนนงาน เกยวกบบคลากรในองคการอยางเปนระบบและเปนกระบวนการ โดยสามารถแบงการจดการออกเปน 5 ระยะคอ ระยะแรก เปนการดำาเนนงานเตรยมการเพอคาดหมายความตองการกำาลงคน ไดแก การวางแผนกำาลงคน การวเคราะหงาน ระยะท 2 การจดหากำาลงคนเขาสองคการ ไดแกการสรรหาและการคดเลอก ระยะท 3 เปนการเพมพนประสทธภาพการปฏบตงาน ไดแก การพฒนาและการฝกอบรม การประเมนผลการปฏบตงาน ระยะท 4 เปนการธำารงรกษาพนกงาน ไดแก การจายคาตอบแทนเพอการดำารงชวต การดแลสภาพแวดลอมในขณะปฏบตงาน รวมทงการดแลใหพนกงานไดรบสวสดการตางๆ เชน คารกษาพยาบาลเมอยามเจบปวย เปนตน และระยะท 5 คอ การใหสทธประโยชนเมอพนจากงานดวยสาเหตตาง ๆ เชน การเกษยณอาย การ ลาออก เปนตน โดยมวตถประสงคโดยรวมของการจดการทรพยากรมนษยเพอใหเกดประโยชนอยางสงสดแกทงองคการดานประสทธภาพของงานและขวญกำาลงใจของพนกงานในดานความมนคงและเจรญกาวหนาในสายงานอาชพ

4

Page 5: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

วตถประสงคของการจดการทรพยากรมนษยวตถประสงคสำาคญของการจดการทรพยากรมนษยโดยฐานะ

เปน หนวยงานสนบสนนดานกำาลงคน ซงมหนาทจดการเกยวกบพนกงานทมคณภาพเพอ สนบสนนแกหนวยงานหลก และหนวยงานสนบสนนอนๆ เชน ฝายการเงน ฝายธรการและ รวมทงหนวยงานทรพยากรมนษยเองดวย โดยมเปาหมายทสำาคญคอ แตละหนวยงานมบคลากรทมความรความสามารถและทกษะเหมาะสมกบลกษณะงานในอนทจะเกดประสทธผลและประสทธภาพตามภารกจโดยรวมของ องคการ

ดนย เทยนพฒ (2541, หนา 54) ไดอธบายถงวตถประสงคของการจดการทรพยากรมนษยไว 4 ประการ ดงตอไปน

1. วตถประสงคตอสงคม หมายถง เปนการจด การโดยคำานงถงการปฏบตตามกฎหมาย แรงงาน เชน พระราชบญญตคมครองแรงงาน พระราชบญญตประกนสงคม พระราชบญญต กองทนเงนทดแทน และอนๆ นอกจากนการจดการทรพยากรมนษยทดยงมแนวความคดทจะคนประโยชนใหแกสงคม โดยชวยเหลอใหประชาชนมงานทำา มรายไดเลยงดตนเองและครอบครว ไมเปนภาระของสงคม รวมถงการสรางความสมพนธทดระหวางนายจางและลกจางอกดวย

2. วตถประสงคตอองคการ เปนการจดการเพอประโยชนสงสดขององคการ ซงอาจแบงขนตอนการบรหารออกเปน 3 ขนตอน คอ ขนตอนกอนรบพนกงานเขาทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผน การสรรหา เลอกสรรพนกงาน และการบรรจพนกงาน ขนตอนท 2 ขนตอนการปฏบตตอพนกงานและปฏบตงานอยในองคการ ไดแก การจายคาตอบแทน การประเมนผลพนกงาน และการพฒนาและฝกอบรมพนกงาน สวนขนตอนสดทาย ไดแก การพนจากงานซงหนวยงานจะตองมนโยบายการชวยเหลอใหพนกงานสามารถดำารงชพอยไดเมอพนจากงาน

5

Page 6: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

3. วตถประสงคตามหนาทการงาน หมายถง วตถประสงคทเปนหนาทของฝายทรพยากรมนษยทจะตองดำาเนนงานใหเปนไปตามภาระหนาทความรบผดชอบ เพอใหสามารถตอบสนองตอทศทางกำาหนดความสำาเรจขององคการไว ไดแก การกำาหนดวสยทศน นโยบาย ภารกจ วตถประสงค และเปาหมายการดำาเนนงาน เปนตน

4. วตถประสงคตอบคลากร หมายถง การบรรลผลสำาเรจขององคการทตองมการบรหารจดการโดยใชความพยายามจงใจใหพนกงานไดใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางเตมทมความจงรกภกดตอองคการ ใหพนกงานมความคาดหวงในการเจรญกาวหนาในสายอาชพ ตลอดจนใหพนกงานมความรสกอบอนและปลอดภยเมอขณะปฏบตงานอยกบองคการ

กลาวโดยสรปวตถประสงคของการจดการทรพยากรมนษยของหนวยงานอาจจำาแนกออกเปนสองประการคอประการแรกเปนการจดการ เพอการสรางประโยชนสงสดแกองคการโดยการบรรจบคลากรทมความรความสามารถเขามาเปนพนกงานไดมสวนรวมในการปฏบตงานเพอใหองคการสามารถบรรลผลสำาเรจตามทศทางทไดกำาหนดไวอยางสมบรณมากทสด ประการสดทายเปนวตถประสงคของพนกงานตามทฤษฎความตองการของมนษย เชน ดานพนฐานการดำารงชวต การยอมรบของสงคม และความสำาเรจสงสดในการดำาเนนชวต ถาหากองคการจดระบบการบรหารจดการทดมคณภาพ

ระบบการจดการทรพยากรมนษย  ระบบ(System) คอ ชดของสงใดๆ (A set of things) ทประกอบขนดวยขอบเขตทชดเจน (Define boundary) และสวนประกอบยอยๆ (Parts) ททำางานอยางสอดคลองกน (Interrelated) เพอบรรลวตถประสงครวมกน หรออาจกลาวไดวา ระบบคอ ระเบยบเกยวกบการรวมสง

6

Page 7: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ตางๆ ซงมลกษณะซบซอนใหเขาลำาดบประสานกนเปนอนเดยว ตามหลกเหตผลทางวชาการสำาหรบระบบการจดการทรพยากรมนษย จงกลาวไดวาเปนการจดระบบใหมระเบยบทเกยวกบการรวมกจกรรมทเกยวกบทรพยากรมนษยในองคการซงมอย 2 ระบบทสำาคญคอ

1.ระบบอปถมภ (Patronage system, Spoils system, Favoritism และ Nepotism) ซงมชอเรยกเปนอยางอนอก เชน ระบบชบเลยง ระบบพวกพอง ระบบเครอญาต ระบบคำาจน ลกษณะการจดการทรพยากรมนษยเชนนมกจะถกตงขอสงเกตวาการปฏบตงานมกจะไมไดคณภาพเนองจากไมไดมคดเลอกบคคลทมความรความสามารถจรงเขาบรรจในตำาแหนงงานทเปดรบ ดงนนเพอเปนการปองกนปญหาทอาจจะเกดขนจงสมควรมการวางแผนงานดานบคลากร ใหดำาเนนไปอยางมคณภาพ แตอยางไรกตามระบบการจดการเชนน กยงมขอดอยบาง คอชวยใหการปฏบตงานเปนไปอยางราบรน เนองจากเปนทมงานทมความเขาใจกนเปนอยางด 2. ระบบคณธรรม (Merit system) การจดการทรพยากรมนษยตามรปแบบคณธรรมนน มความเชอวาเปนรปแบบทม คณภาพทางการบรหาร เนองเนองจากเปนระบบทมการบรหารจดการทอยภายใตระบบทใหความเปนธรรมแกบคคลทมความรความสามารถอยางแทจรง ทงระบบกอนทจะไดมการบรรจบคคลและภายหลงเมอพนกงานไดรบการบรรจแตงตงเปนพนกงานแลวกตาม กลาวคอเปนระบบทมการจดการภายใตหลกความเสมอภาคในโอกาส หลกความรความสามารถ หลกความมนคงในสายงานอาชพ และหลกการความเปนกลางในการบรหารจดการ ไมบรหารจดการทมอคตตอบคคลใดทมความเหนขดแยงในทางสรางสรรค จดการทรพยากรมนษยอยางไรในการทำางานใหเกดประสทธภาพ (How to human resource management at work) เปนสงสำาคญและมความจำาเปนทตองกระทำาเพอให

7

Page 8: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ทรพยากรมนษยทมอยในองคการสามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตลอดจนเพอความอยรอดและความเจรญกาวหนาขององคการ ผบรหารทรพยากรมนษยควรจะทำาการศกษาในประเดนตางๆทนาสนใจดงน

1. การจดการทรพยากรมนษยค ออะไร (What is human resource management)

2. เพราะเหตใดการจดการทรพยากรมนษยจงมความสำาคญตอผบรหารทกคน (Why is human resource management important to all managers)

3. ลกษณะของสายงานหลกและสายงานทปรกษาของการจดการทรพยากรมนษย

(Line and staff aspects of human resource management) มความแตกตางกนแตมความสมพนธอยางไร

4. อำานาจหนาทของสายงานหลกเทยบกบสายงานทปรกษา (Line versus staff

Authority)5. หนาทความรบผดชอบของการจดการทรพยากรมนษย

ของผบรหารตามสายงานหลก(Line manager’s human resource management responsibilities) ควรจะเปนอยางไร

6. ความรบผดชอบของการบรหารทรพยากรมนษยของฝายทรพยากรมนษย

(Human resource department’s human resource management responsibilities)

7. ความรวมมอของฝายทรพยากรมนษยกบสายงานหลกโดยการสนบสนนกำาลงคนท ดวยการคดสรรบคลากรทมคณภาพปฏบตงานในหนวยงานทเกยวของ 8. บทบาทสำาคญของฝายทรพยากรมนษยในการบรหารจดการสมยใหมทำาอยางไรจงจะมเทาเทยมกบหนวยงานหลกมฐานะเปนหนวยการสรางรายไดใหกบองคการ (Profit Center)

8

Page 9: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

9. ดนย เทยนพฒ อธบายวา ในปจจบนแนวคดหรอกระแสตนตวในดานทรพยากรมนษย มคอนขางสง หากจะพจารณายอนถงความทเปนเหตของการตนตว สงทเปนปจจยหลกๆ ทำาใหการบรหารทรพยากรมนษย ตองมการเปลยนแปลงกเนองมาจาก ธรกจมการปรบเปลยนวธการจดการใหมๆ เชน การวเคราะหทศนภาพ (Scenario Analysis) การคดเชงกลยทธ (Strategic Thinking) การนำาเครองมอใหมๆ ทางวดผลกลยทธเขามาใช อาทเชน The Balanced Scorecard Version 3.0 หรอการวดผลสำาเรจและความสามารถโดยรวม (TPCS : Total Performance and Competency Scorecard)

ก า ร จ ด ก า ร ท ร พ ย า ก ร ม น ษ ย ท จ ะ ก อ ใ ห เ ก ดประสทธผลกบองคการ  การจดการทรพยากรมนษยทดยอมกอใหเกดประโยชนตอองคการอยางมากมายมหาศาล ซงจนดาลกษณ วฒนสนธ ไดอธบายวาการบรหารทรพยากรมนษยจะชวยใหเกดประสทธผลแกองคการอยางไรดงตอไปน 1. ชวยใหองคการบรรลเปาหมาย วตถประสงค ดวยท ร พ ย า ก ร ท ม อ ย  (Helporganization reach goals)

2. ให ได ใชท กษะความสามารถของบคลากรท มอย ใหม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ม า ก ท ส ด  (Useskill ability of employees efficiently)

3. พยายามใหแรงงานมการอบรมทดและมแรงจงใจทด (Provide well-trained & well-motivated employees)

4. พยายามเพมความพงพอใจในงานและประสบความสำาเรจต า ม ท ต น เ อ ง ค า ด ห ว ง ไ ว

9

Page 10: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

(Increase job satisfaction and self actualization)

5. ตองพยายามสรางและธำารงรกษาไวซ งคณภาพชวตของก า ร ท ำา ง า น  (Develop &maintain quality of work life) ของบคลากรในองคการ

6. ใหมการถายทอดการสอสารนโยบายการบรหารทรพยากรม น ษ ย  (CommunicateHRM policies)

7. รกษาไวซงจรยธรรมและพฤตกรรมทรบผดชอบตอสงคม (Maintain ethicalpolicies & socially responsible behavior)

8. ใหสามารถจดการกบการเปลยนแปลงได (Managing change) เชน การปฏรป ทกคนยอมรบวาด แตเมอลงไปในภาคปฏบตทกคนกลบไมยอมใหมการเปลยนแปลง โดยเฉพาะในภาครฐ ความแตกตางระหวางการบรหารงานบคคลกบการบรหารทรพยากรมนษย

ไพโรจน อลต (2548, สงหาคม 12) อธบายวา การบรหารงานบคคลกบการบรหารทรพยากรมนษยมลกษณะของการบรหารงานทมความใกลเคยงกนมาก แตถาหากจะพจารณาเพอเปรยบเทยบความแตกตางกนระหวางคำาศพททงสองแลวนน อาจจะขนอยกบมมมองของแตละบคคล ซงในทนจะพจารณาออกเปน 4 ลกษณะดงตอไปน

1.ความแตกตางในดานความหมาย มความแตกตางดงน1.1 การบรหารงานบคคล (personnel

management) หมายถง การปฏบต ในกจกรรมทงปวงทเกยวกบบคลากรในองคการ นบตงแตกระบวนการสรรหา การคดเลอก การบรรจแตงตงการโอนยาย การฝกอบรม การพจารณาความดความชอบ การเลอนตำาแหนง การเลอนเงนเดอน

10

Page 11: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

การปกครองบงคบบญชา การดำาเนนการทางวนย การพนจากงาน ตลอดจนการจายบำาเหนจบำานาญเมอออกจากงานไปแลว

1.2 การบรหารทรพยากรมนษย (human resource management) หมายถง กระบวนการทมการใชกลยทธและศลปะอยางมประสทธภาพในการบรหารทรพยากรมนษย เพอใหบรรลผลสำาเรจตามเปาหมายขององคการ ซงกลยทธทวาน ไดแก การใหความสำาคญ กบพฤตกรรมองคการและสภาพแวดลอมภายนอกองคการดวย

2.ความแตกตางดานภารกจ มความแตกตางดงน2.1 การบรหารงานบคคลเนนภารกจในการไดมาซงคนท

เขามาทำางานในองคการเปนการกำาหนดตามหนาทของงานเปนเรอง ๆ ไป ทำาใหมขอจำากดหลายประการดงน

2.1.1 ทำาใหคนหรอเจาหนาทมความรในงานเปนดาน ๆ ไป ขาดความร ในงานทงหมดทำาใหเมอมโอกาสกาวหนาเจรญเตบโตเปนผบรหารกจะขาดความรทครอบคลมภารกจทงหมด

2.1.2 ไมสามารถสรางคนใหมมมมองในภาพรวมทจะทำางานทตำาแหนงสงขนโดยพจารณาในดานการออกแบบงาน (job design) หรอการวเคราะหระบบงาน (job analysis) รวมไปถงการกำาหนดนโยบายบรหารทรพยากรมนษยทมประสทธภาพได

2.1.3 ทำาใหผบรหารระดบสงมองวา งานบคคลเปนงานทว ๆ ไป ไมใชงาน ทเปนวชาชพจงไมคอยใหความสำาคญเทาทควรจะเปน

2.1.4 ทำาใหขาดความตอเนองในการพฒนางานดานบรหารทรพยากรมนษยในเชงภาพรวมของธรกจทมการแขงขนทรนแรง

11

Page 12: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

2.2 การบรหารทรพยากรมนษยมภารกจมงสนองตอบวตถประสงคหรอเปาหมายขององคการดงน

2.2.1 การสรรหา (recruitment) หมายถง การเสาะแสวงหาบคลากรโดยเลอกสรรใหไดคนดมความร ความสามารถเหมาะสมกบงานหรอตำาแหนงหนาทเปนคนทสามารถปรบตนเองใหเขากบวฒนธรรมองคการได

2.2.2 การพฒนา (development) หมายถง การพฒนาทสามารถกระทำาไดดวยการพฒนาในรปแบบของการบรหารทรพยากรบคคลกบการพฒนาทรพยากรบคคล โดยมจดมงหมายเพอเสรมสรางใหพนกงานมความรความสามารถ ทศนคต และประสบการณเพมขนจนสามารถปฏบตงานในตำาแหนงปจจบนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลขณะเดยวกนพรอมทจะรบผดชอบงานตำาแหนงสงขนเพอใหองคการสมฤทธผล

2.2.3 การรกษาพนกงาน (retention) หมายถง การพยายามทจะทำาใหพนกงานมความพงพอใจในการทำางานดวยบรรยากาศทเกอหนนซงกนและกนในรปแบบของระบบแรงงานสมพนธทดทงองคการ ตลอดจนการดแลความเปนอยในรปคาตอบแทนและสวสดการทจงใจและรกษาพนกงานใหอยกบองคการใหนานทสด

2.2.4 การใชประโยชน (utilization) หมายถง การใชบคคลใหไดประโยชนสงสดตามแนวทางในการจดแผนกำาลงคน การขยายขอบเขตงานหรอการปรบปรงงาน การตรวจสอบ หรอการวจยดานทรพยากรมนษย ทงนเพอจดงานหรอใชคนใหตรงกบงาน เหมาะสมกบความรความสามารถและทาทายคนใหอยากทำางาน

3 ความแตกตางดานบทบาทและหนาท มความแตกตางดงน

3.1 ฝายบรหารงานบคคล มบทบาทและหนาทดงน

12

Page 13: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

3.1.1 หนาททเกยวของกบองคการ ไดแก การกำาหนดนโยบายทางดานงานบคคล การใหคำาแนะนำาดานบคลากรแกหนวยงานอนการควบคมและการสงการตามสายการบงคบบญชา

3.1.2 หนาททเกยวของกบคน ไดแก การสรรหา การคดเลอก การบรรจ การจายคาตอบแทนแตงตง การโยกยาย การเลอนขน การพฒนาและฝกอบรม การแรงงานสมพนธ การพจารณาดำาเนนงานทเกยวกบการพนจากงานของพนกงานดวยสาเหตตาง ๆ เชน เกษยณอาย การลาออก เปนตน

3.2 ฝายทรพยากรมนษย มบทบาท ดงน3.2.1 บทบาทภาคธรกจสามารถศกษา

ทศทางขององคการ มการเตรยมวางแผนกำาลงคน ระดบฝายปฏบตการ มกจกรรมดานการสรรหาคน การคดเลอก การพฒนา ในเวลาสน ๆ ระดบฝายบรหารเขาไปมสวนรวมในการวางแผนทรพยากรมนษย แผนพฒนาบคลากร แผนคาจาง เงนเดอน แผนการใชเทคโนโลย สวนระดบกลยทธเขาไปชวยฝายบรหารระยะยาวในการตดสนใจ

3.2.2 บทบาทในการสรางความสามารถ เขาไปสนบสนนฝายงานหลกและงานสนบสนนดานกำาลงคน (line) ใหมประสทธภาพในการบรหารงาน

3.2.3 บทบาทในการตดตามผล นำาระบบทเรยกวาระบบขอมลขาวสาร ทเกยวกบทรพยากรมนษย (human resource information system : HRIS) เขามาใชในงานการวจยทรพยากรมนษย

3.2.4 บทบาทเปนผนำาในการนำาความคดใหม ๆ เขามาใชในการบรหารงานในองคการ เชน QC, (quality control), TQM (total quality management) การจดการใหเปนองคการแหงการเรยนร เปนตน

13

Page 14: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

หลกการจดการทรพยากรมนษย

หลกการจดการทรพยากรมนษยสามารถจำาแนกได 3 ประการ ดงตอไปนคอ

1. หลกการแสวงหาคนดมาใชในองคการ หลกการขอนมความหมายถงแนวความคดทเกยวกบการเลอกสรรคนดมความรความสามารถมากเพยงพอตอการสรางผลตผลขององคการ ซงการทจะใหผลสำาเรจตามวตถประสงคไดนนบางครงอาจจะไมจำาเปนหลกความรความสามารถเสมอไป แตอาจจะตองใชหลกความเหมาะสมกบสภาพการปฏบตงานเปนหลกเกณฑในการ คดเลอก หมายถงองคการอาจจะมวธการคดเลอกแบบคณธรรม อปถมภ หรอแบบผสม แลวแตกรณทเหมาะสมกบความตองการพนกงาน

2. หลกการใชคนดใหเหมาะสมกบลกษณะงาน หมายถง การบรรจพนกงานทมความเหมาะสมระหวางลกษณะงาน กบลกษณะเฉพาะทตองการเนน หรออาจกลาวไดวา เปนการใชหลกการเพอแสวงหาความสอดคลองระหวางความรความสามารถของพนกงานกบความ รบผดชอบตามลกษณะงานในตำาแหนง แตในยคปจจบนการบรรจพนกงานขององคการธรกจนนจะเนนวาพนกงานหนงคนตองมความสามารถทำางานไดหลายหนาท (multi-functions) แทนทพนกงานหนงคนจะทำางานไดเพยงหนาทเดยวตามแนวความคดในอดต

3. หลกการธำารงรกษาคนดไวใชงาน หมายถง การใชกลยทธตางๆ เพอการการธำารงรกษาและปองกนมใหพนกงานทมความรความสามารถทำาคณประโยชนใหกบองคการ โยกยายหรอถกซอตวไปอยกบองคการอนโดยการผกมดใจดวยวธการตางๆ เชน การผกมดใจดวยการจายคาตอบแทนทเหมาะสมกบความรความสามารถ กำาหนดนโยบายสงเสรมใหพนกงานมหนทางแหงความ

14

Page 15: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

เจรญกาวหนาในสายงานอาชพ มสภาพแวดลอมทดทางลกษณะทางกายภาพและจตวทยาทดในขณะปฏบตงานตามหนาท เปนตน

ภารกจการจดการทรพยากรมนษยภารกจการจดการทรพยากรมนษยโดยทวไปจะเนนดานการ

สนบสนนกำาลงคนแก หนวยงานหลกหรอกลาวไดวากำาลงคนทงหมดขององคการลวนแลวแตมาจากการดำาเนนงานของฝายทรพยากรมนษยโดยทงสน ดงนนจะเหนไดวาเปนความรบผดชอบทยงใหญ ดวยเหตผลทวาถาหากการจดการงานบคคลไมมคณภาพยอมหมายถงกำาลงคนทไดรบการบรรจแตงตงใหเปนพนกงานดำารงตำาแหนงอยในหนวยงานตาง ๆ ขององคการ ไมมคณภาพยอมหมายถงคณภาพของผลผลตนนๆ ดวย ดงนนเพอใหการจดการทรพยากรมนษยเปนไปอยางมประสทธภาพองคการดานทรพยากรมนษยจงควรจะประกอบดวยภารกจดงตอไปน 1. ภารกจดานการจดหาพนกงาน

ภารกจการจดหาพนกงาน หมายถง การกำาหนดหนาทโดยรวมขององคการดานกำาลงคนในอนทจะนำาคนเขาสองคการซงประกอบดวยกจกรรม ดงตอไปนคอ

1.1 วเคราะหงาน(Job Analysis) เปนกจกรรมทมความสำาคญเนองจากเปน กระบวนการทมการดำาเนนงานอยางเปนระบบเพอการจำาแนกลกษณะงานทออกแบบไวแลวและมความจำาเปนตอความสำาเรจตามภารกจ รวมถงการกำาหนดขอบเขตของงาน ลกษณะงานทตองปฏบต และการแสวงหาคณลกษณะเฉพาะงาน ไดแก ความร ทกษะ ประสบการณ และคณสมบตอนทบคคลพงม เพอบรรจเปนพนกงานใหสามารถปฏบตงานขององคการทกำาหนดไวแลวใหแลวเสรจตามขอกำาหนด

1.2 การออกแบบงาน (Job Design) เปนกจกรรมทสำาคญประการหนงของการบรหารจดการทรพยากรมนษย

15

Page 16: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ซง ศรวรรณ เสรรตน และสมชาย หรญกตต (2540, หนา 91) ไดอธบาย ความหมายของการออกแบบงาน ดงน

1.2.1 การกำาหนดงานของพนกงานในสวนทเกยวของกบกจกรรมประกอบดวยลกษณะทเปนโครงสรางและลกษณะระหวางบคคลของงานโดยกำาหนดความจำาเปน และความตองการของแตละบคคลและขององคการดวย

1.2.2 กระบวนการพจารณาถงงานททำาเฉพาะอยาง วธทใชในการทำางานเหลานและวธการซงสมพนธกบงานอนในองคการ

1.2.3 การกำาหนดกจกรรมในการทำางานเฉพาะอยางของบคคลหรอกลมบคคลทสามารถเลอกออกแบบงานของคนแตละคน และกลมงาน 3 ประเภท คอ

1.2.3.1 การหมนเวยนงาน (Job Rotation) หมายถงการหมนเวยนจากงานหนงไปยงอกงานหนงภายในองคการ

1.2.3.2 การขยายปรมาณงาน (Job Enlargement) เปนการเพมปรมาณใหมากขน เพมปรมาณงานในแนวนอน

1.2.3.3 การเพมหนาทความรบผดชอบงาน (Job Enrichment) เปนการเพมความรบผดชอบในการทมความสำาคญและทาทายมากขน (การเพมความรบผดชอบในแนวดง)

1.3 การกำาหนดตำาแหนงงาน (Job Positions) หมายถง การกำาหนดหนาทความรบผดชอบของบคคลทไดรบมอบหมายจากองคการ เชน ตำาแหนงอาจารยมหนาทสอน ตำาแหนงบคลากรมหนาทปฏบตงานเกยวกบบคลากรภายในองคการ และตำาแหนงเจาหนาทการบญชมหนาทดแลเกยวกบขอมลขององคการเกยวกบผลประกอบการขององคการ เปนตน

16

Page 17: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

1.4 การวางแผนกำาลงคน( Human Resource Planning) หมายถง การกำาหนดกำาลงคนทเกดจากการวเคราะหงาน ทงเชงปรมาณ ไดแก จำานวนพนกงานทตองมไวในอนาคต และคณลกษณะของพนกงานให สอดคลองกบลกษณะงานขององคการ การวางแผนกำาลงคนจะมความจำาเปนตออนาคตของ องคการในดานของภารกจ ซงจะตองมการแปรเปลยนไปตามสภาพแวดลอม โดยเฉพาะการ วางแผนเชงกลยทธเพอการบรหารทรพยากรมนษยจงมความจำาเปนทผบรหารทกระดบ จะตองมการวเคราะหสภาพแวดลอมทเรยกสนๆ วา สวอท (SWOT) เพอนำาผลการวเคราะหดงกลาวไปใชเพอการวางแผนดานกำาลงคน จะไดกลาวเปนรายละเอยดในบทตอ ๆ ไป

1.5 การสรรหาพนกงาน (Human Resource Recruitment) หมายถง ขนตอนการประชาสมพนธเพอเชญชวนบคคลทอยในตลาดแรงงานใหมายนใบสมครเพอแสดงความจำานงเขาสระบบการคดเลอกดวยการใชสอประเภทตาง ๆ เชน พนกงานททำางานอยในองคการ สอโทรทศน วทยกระจายเสยง สอสงพมพตาง ๆ และระบบเทคโนโลยททนสมยไดแก อนเทอรเนต (internet) ในการสรรหาพนกงานนอกจากจะดำาเนนการดงกลาวมาแลว องคการยงสามารถสรรหาโดยวธการอน ๆ อก เชน การแลกเปลยนพนกงานกบองคการอน ๆ ทไดมขอตกลงรวมกนซงอาจกระทำาไดทงในประเทศและระหวางประเทศ การซอตวกเปนอกวธการหนงทสามารถกระทำาได เปนตน

1.6 การคดเลอกพนกงาน (Human Resource Selection) หมายถง ขนตอนทองคการตองแสวงหาบคคลทจะเขามาทำางานในองคการโดยยดถอความสอดคลองระหวางคณลกษณะของงาน (Job Descriptions) กบคณสมบตเฉพาะงาน (Job specifications) ของบคคลทมาสมครงานทมจำานวนเกนกวา

17

Page 18: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

ตำาแหนงทจะเปดรบใหเหลอเทากบจำานวนทตองการ โดยใชเครองมอตางๆ ไดแก แบบทดสอบ และการสมภาษณ เปนตน

1.7 การบรรจพนกงาน (Human Resource Placement) หมายถง การมคำาสง (orders) ของผมอำานาจสงการ (direction) ใหบคคลทผานระบบของกระบวนการคดเลอกหรอการเลอกสรรเขาปฏบตงานหรอดำารงในตำาแหนงทเปดรบสมครและสอบบรรจเปนพนกงาน

2. ภารกจดานการสรางแรงจงใจในการปฏบตงานการสรางแรงจงใจการปฏบตงาน หมายถง การทองคการใช

กลยทธตางๆ ในการ โนมนาวและกระตนจตใจของพนกงานใหพยายามไดใชความรความสามารถทมอยปฏบตงานใหเตมท ซง องคการสวนใหญมกจะใชกลยทธ ดงตอไปนคอ

2.1 กลยทธการจายคาตอบแทน หมายถง ทกสงทเปนผลประโยชนทองคการมอบใหแกพนกงาน ไดแก เงนเดอน คาจาง สวสดการตาง ๆ ซงเปนคาตอบแทนทเปนตวเงน นอกจากน คาตอบแทนยงหมายถงสงตางๆ ทผบรหารมอบใหแกพนกงานโดยไมเปนตวเงน เชน คำาชมเชย การเลอนตำาแหนงทสงขน การปฏบตงานในตำาแหนงทมชอเสยง มความมนคง และมเพอนรวมงานทด เปนตน

2.2 กลยทธการสรางความเจรญกาวหนาและมนคงในสายงานอาชพ หมายถง การกำาหนดแนวทางการจดการทรพยากรมนษยในระบบคณธรรมมากกวาระบบอปถมภซงจะเปนการเปดโอกาสใหพนกงานทมความรความสามารถไดเลอนตำาแหนงไดเทาเทยมกนทกคน ตลอดจนการกำาหนดนโยบายทมความยงยนในความมนคงทพงมตราบเทาทพนกงานยงสามารถปฏบตงานใหกบองคการไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนองคการอาจจะมแผนการพฒนาอาชพใหกบพนกงานเพอสรางความมนใจในดานความมนคงในสายงานอาชพ

18

Page 19: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

3. ภารกจดานการเพมประสทธภาพการปฏบตงาน ภารกจการเพมประสทธภาพการปฏบตงาน เปนภารกจ

ดานการเพมศกยภาพการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบของพนกงานแตละคนใหสงขนจนมความสามารถในการแขงขนกบคแขงใน อตสาหกรรมเดยวกนได ตลอดจนสามารถใหบรการแกประชาชนหรอลกคาผทม ความประสงคจะขอใชบรการไดอยางมทงประสทธภาพและประสทธผลซงจะเปนตวบงชถงคณภาพการปฏบตงานของพนกงาน ซงการเพมประสทธภาพนองคการอาจจะมมาตรการเสรมสรางความเขมแขงดวยมาตรการดงตอไปน

3.1 มาตรการประเมนผลและการบรหารผลการประเมนการปฏบตงาน เปนเครองมอหรอกลไกสำาคญของผบรหารหรอผเกยวของในองคการใชตรวจสอบผลการปฏบตงานของพนกงานและกำาหนดเปนคณคาของพนกงานทสามารถปฏบตงานเปนผลงาน เพอนำาผลการประเมนเปนขอมลพจารณาจายคา ตอบแทนทงทเปนตวเงนหรอไมเปนตวเงน

3.2 มาตรการพฒนาทรพยากรมนษยและการฝกอบรม การพฒนาทรพยากรมนษย เปนแนวความคดเกยวกบการยกระดบศกยภาพ (competencies) ของพนกงานใหมระดบทสงขนไปจากเดม ซงม นกวชาการใหความหมายของการพฒนาและการฝกอบรมทรพยากรมนษยไวดงน

เตมพงศ สนทโรทก (2544, หนา 217) อธบายความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย วาหมายถง ความพยายามขององคการในการทจะเพมศกยภาพของพนกงานใหสามารถปฏบตงานในตำาแหนงหนาทใหเกดประสทธผลและประสทธภาพสงสด

ดนย เทยนพฒ (2537, หนา 18) อธบายวาการพฒนาทรพยากรมนษยมกจะครอบคลม 3 เรอง คอ การฝกอบรม การศกษา และการพฒนา โดยมแนวความคด 2 ประการ คอ

19

Page 20: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

1. การใหความสำาคญของบคคลในองคการ ในฐานะทเปนระบบทมชวตเปนหลกประกนตอการสรางสรรคผลลพธใหกบองคการ

2. การวเคราะหการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการควรจะมมโนภาพทางกวางโดยตงอยบนพนฐานของทฤษฎระบบ

สวนการฝกอบรมนนเปนวธการทชวยใหการพฒนาพนกงานใหประสบผลสำาเรจตามวตถประสงคซง นกวชาการใหความหมายดงน

เตมพงศ สนทโรทก (2544, หนา 226) อธบายวาการฝกอบรม เปนกลยทธในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมทางดานความร ความชำานาญ ทศนคต ซงจะเปนประโยชนตอองคการในการเพมผลผลตอยางมประสทธผลและมประสทธภาพ สวน คณประโยชนตอพนกงานนน ไดแก การเพมพนทกษะในการปฏบตงานและเปนแนวทางการเจรญเตบโตในหนาทการงานอกดวย

มนด โนอ และพรมอก (Mondy, Noe and Premeaox) อางถงในสมชาย หรญกตต (2542, หนา 157) อธบายวา การฝก“อบรมเปนกจกรรมเพอใหผเรยนรเกดการเรยนรและทกษะทตองการในงานปจจบน”

ดงนน จงสรปไดวาทงการพฒนาและการฝกอบรมเปนกจกรรมทมความจำาเปนตอการเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน ซงมความแตกตางทงระยะเวลาทตองใชเพอการเรยนร วตถประสงคทตองการเกดผลลพธ ในขณะเดยวกนกจกรรมทงสองเปนสงทแยกออกจากกนไมได โดยเฉพาะการฝกอบรมนนจะเปนกลยทธทมความสำาคญตอการยกระดบความรความสามารถของพนกงานทเรยกวาการพฒนา

4. ภารกจการธำารงรกษาพนกงาน

20

Page 21: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

การธำารงรกษาพนกงาน เปนกระบวนการสงเสรมใหพนกงานสามารถปฏบตงานอยกบองคการไดอยางมความสข โดยพรอมทจะใหความรวมมอในการทำางานเพอประสทธผลและ ประสทธภาพอยางเตมท โดยไมมความคดทจะโยกยายหรอ เปลยนแปลงสถานทปฏบตงานไปยงหนวยงานอน ซงแนวทางการธำารงรกษาพนกงานขององคการอาจกระทำาไดหลายวธการเพอการดำาเนนกลยทธดงกลาวใหประสบผลสำาเรจดงตอไปนคอ

4.1 การจายคาตอบแทนทเหมาะสม กลาวคอ องคการสมควรกำาหนดนโยบายโดยการยดหลกความยตธรรม หลกความเสมอภาค หลกความพอเพยง และหลกความสามารถขององคการในการจายคาตอบแทนขององคการ เปนตน

4.2 การจดสภาพแวดลอมทดในการปฏบตงาน หมายถง สภาพแวดลอมทงกายภาพไดแก การทองคการดแลแสง ส เสยง ภายในสถานทปฏบตงานใหอยในระดบมาตรฐานไมเปนอนตรายตอสขภาพ นอกจากนการกำาหนดนโยบายสงเสรมการทำางานเปนทมควรจะมมาตรการทชดเจน เพอเปนการเสรมสรางสภาพแวดลอมทางมนษยสมพนธทด

4.3 การกำาหนดแนวทางการปองกนอบตเหตและสงเสรมความปลอดภยในการทำางาน การกำาหนดแนวทางปองกนภยทเกดจากอบตเหตจาการทำางานนน นบเปนมาตรการเสรมสภาพแวดลอมทางกายภาพอกประการหนง แตจะมความแตกตางในสวนทเกยวกบวธปฏบต กลาวคอ องคการจะกระทำาในลกษณะการสงเสรมใหพนกงานมจตสำานกในการปองกนภยอนตราย ดวยการสอสารชองทางตาง ๆ

5. ภารกจดานการจดสทธประโยชนทดแทนเมอพนจากงาน

21

Page 22: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

การพนจากการเปนพนกงาน หมายถง การพนจากตำาแหนงงานทพนกงานคนใด คนหนงกำาลงปฏบตงานอยในองคการหรอหนวยงาน ซงจะแสดงพฤตกรรมการพนจากงานดงตอไปน ลาออกดวยสาเหตตาง ๆ การเลกจางเนองจากองคการประสบปญหาทางเศรษฐกจ การใหออกเนองจากกระความผดทางวนย การเสยชวต และการเกษยณอาย และสาเหตอนๆ ทตองทำาใหตองพนจากงาน เชน การถกไลออกเพราะกระทำาความผดทางวนยอยางรายแรง การทพนกงาน ไมสามารถปฏบตงานไดเพราะปญหาสขภาพ เปนตน สวนสทธประโยชนทดแทนนน หมายถงเงนทดแทนทองคการมอบแกพนกงานทพนจากงานใหสามารถดำารงชวตอยได จากพฤตกรรมการพนจากงานดวยสาเหตดงกลาวขางตน ไดแก การจายเงนบำาเหนจหรอบำานาญ กองทนสำารองเลยงชพ กองทนประกนสงคม และกองทนบำาเหนจบำานาญขาราชการ

สรปการจดการทรพยากรมนษย เปนกระบวนการทองคการดำาเนน

งานเกยวกบบคลากรโดยมวตถประสงค 3 ประการ ไดแก ประการแรก การแสวงหาหาคนดใหได หมายถงการคดเลอกบคคลทมความรความสามารถ มทกษะในการทำางานใหเขามาเปนสมาชกในองคการ ประการทสองคอ การใชคนใหตรงกบลกษณะงานหมายถง การใชประโยชนสงสดแกองคการดวยบรรจพนกงานทมความรความสามารถไดทำางานใหตรงกบลกษณะงานและสามารถทำางานไดในหลาย ๆ หนาทในคน ๆ เดยวกน ประการสดทายของจดการทรพยากรมนษยคอการผกมดทางใจพนกงาน หมายถงการดำาเนนการจงใจใหพนกงานทมความรความสามารถใหมความพงพอใจอยกบองคการไดนานทสด การจดการดานกำาลงคนหรอการจดการดานทรพยากรมนษยในองคการ นบไดวามความสำาคญเปนอยางยงตอผลสมฤทธขององคการในดานภารกจ นโยบาย วตถประสงคและเปา

22

Page 23: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

หมายขององคการ โดยผบรหารควรจะมการจดวางระบบการจดการอยางมประสทธภาพ สำาหรบระบบการจดการดานกำาลงคนอยางมประสทธภาพนนอาจแบงออกไดเปน กจกรรมตาง ๆ สรปได ตามลำาดบ คอ การวเคราะหงาน การออกแบบงาน และการกำาหนดตำาแหนง การวางแผนกำาลงคน การสรรหาพนกงาน การคดเลอกและบรรจพนกงาน การจายคาตอบแทนพนกงาน การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงาน การพฒนาและฝกอบรมพนกงาน การธำารงรกษาพนกงาน และการพนจากงานและประโยชนทดแทน เปนตน

คำาถามทบทวน1. จงอธบายความหมายของการจดการทรพยากรมนษย มา

ใหเขาใจพอสงเขป2. จงวเคราะหเหตผลมาสนบสนนคำากลาวทวา ทรพยากร“

มนษยเปนทรพยากรทมคณคามากกวาทรพยากรการบรหารดานอน ๆ“

3.จงอธบายแนวความคดทกลาววาการจดการทรพยากรมนษยมลกษณะเปนกระบวนการใหเขาใจพอสงเขป

4. หลกการจดการทรพยากรมนษยโดยการแสวงหาคนดมาไวในองคการคออะไร เพราะเหตใดจงกลาวเชนนน

5. “การชวยเหลอใหประชาชนมรายไดจากการมงานทำา นบ”เปนวตถประสงคทางสงคมหรอไมเพราะเหตใด จงอธบาย

6. จงอธบายภาระหนาทและบทบาทของฝายทรพยากรมนษยตอการบรหารงานของ องคการมาพอเขาใจ

7. จากการวเคราะหหนาทและบทบาทขององคการในการจดการทรพยากรมนษย ทานคดวาขอใดคอการกำาหนดกจกรรมในอนาคตเพอความสอดคลองของลกษณะงานกบลกษณะของบคคลทตองการเนน เพราะเหตใดจงอภปราย

23

Page 24: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

โปรดอานกรณศกษาแลววเคราะห การบรหารจดการทรพยากรมนษยขอ 8 และ 9 ตอไปน

ถาหากทานปฏบตงานอยกบบรษทของชาวญปนแหงหนง เปนบรษททมชอเสยงมานาน กำาลงประสบปญหาพนกงานขาดความตงใจทำางาน ไมมความกระตอรอรน มกจะเบยดบงเวลาของบรษทไปประกอบการงานสวนตว เชน เปนตวแทนบรษทขายตรงหลายประเภท ไดแก ตวแทนขายประกนชวต ตวแทนขายเครองสำาอาง และอกหลาย ๆ ชนด สงคมภายในกมการแบงพรรค แบงพวก สมมตตวทานเปนผจดการระดบกลาง ซงไดรบการคดเลอกเขามาในฐานะพนกงาน รนใหม ทดแทนพนกงานรนเกา แตพนกงานใหมมกจะถกแบงแยก และไมไดรบความรวมมอจากฝายงานอน เปนปญหาตอการปฏบตงานเปนอยางมาก พนกงานบางคนทนไมไดกลาออกไปประกอบอาชพอน ขอใหทานใชความรทางดานการบรหารจดการทรพยากรมนษยดำาเนนการดง ตอไปน

8. จงเปรยบเทยบขอดและขอเสยของระบบการจดการทรพยากรมนษยระบบอปถมภกบคณธรรม และถาทานเปนนกวางแผนงานทรพยากรมนษย จะนำาระบบการจดการดงกลาวมาใชในองคการไดอยางไร

9. จากกรณศกษาดงกลาวถาหากทานเปนนกวางแผนงานดานทรพยากรมนษยจะ วางแผนเพอแกไขปญหาความขดแยงเหลานภายในองคการใหพนกงานสามารถรวมกนเปน ทมงานทมประสทธภาพไดอยางไร

10. ทานคดวาสภาพแวดลอมทางสงคมทเปนอยในปจจบน เชน วถการดำาเนนชวตของประชาชนทตกเปนทาสของความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย ทานคดวาสภาพแวดลอมดงกลาวกอใหเกดเปนปญหาในการบรหารงานทรพยากรมนษยหรอไม อยางไร จงยกตวอยางทมความเปนรปธรรม ซงปรากฏการณเหลาน องคการ

24

Page 25: บทที่ 1 - WordPress.com · Web viewบทท 2 การจ ดการทร พยากรมน ษย บทบาทและหน าท ของการบร

สามารถนำามาใชเปนขอมลในการกำาหนดเปนนโยบายและการวางแผนทรพยากรมนษยไดอยางไร โปรดอธบายและยกตวอยาง

25