1

บทท 5 แนวความคดทางการเมองของไทย

2

5.1 แนวความคดทางการเมองสมยสโขทย พ.ศ. 1762 – 1981 ระยะเวลา 189 ป

3

วตถประสงคเพอใหนสต

1. สามารถสรปหรออธบายความหมายของธรรมราชาได

2. สามารถอธบายสาเหตของการเกดและลกษณะทส าคญของแนวคดแบบธรรมราชา

3. อธบายถงการสบทอดความคดแบบธรรมราชาในยคหลงได

4. วเคราะหถงความส าเรจและความลมเหลวของแนวคดแบบธรรมราชาได

4

รายพระนามของกษตรยแหงราชวงศพระรวง 9 พระองคคอ

พระนาม ปทเรม

ครองราชย ปท

สวรรคต

พอขนศรอนทราทตย พ.ศ. 1792 -

พอขนบานเมอง - พ.ศ. 1822

พอขนรามค าแหงมหาราช พ.ศ. 1822 พ.ศ. 1841

พระยาเลอไท พ.ศ. 1841 -

พญางวน าถม - พ.ศ. 1890

5

พระนาม ปทเรม

ครองราชย ปท

สวรรคต พระมหาธรรมราชาท 1 ( ลไท ) พ.ศ. 1890 ระหวาง พ.ศ.

1911-1917

พระมหาธรรมราชาท 2 ระหวาง พ.ศ. 1911-1917 พ.ศ. 1942

พระมหาธรรมราชาท 3 ( ไสลอไท) พ.ศ. 1942 พ.ศ. 1962

พระมหาธรรมราชาท 4 ( บรมปาล ) พ.ศ. 1962 พ.ศ. 1981

รายพระนามของกษตรยแหงราชวงศพระรวง 9 พระองคคอ

6

สโขทย

ปตราชาธปไตย (พอปกครองลก)

ธรรมราชา ( กษตรยทใชธรรมในการปกครองประชาชน)

พอขน ยดความสมพนธ แบบครอบครว พระโพธสตว

ยดทศพธราชธรรม จกรวรรดวตร พระราชจรรยานวตร

ม ความใกลชดกบประชาชน

7

ความหมายของค าวา ธรรมราชา

ธรรมราชา

ธรรม = พระธรรมค า สงสอนของพระพทธเจา

ราชา = กษตรยทปวงชนนยมชมชอบเพราะปฏบตหนาทดวยความยตธรรม

กษตรยทใชธรรมในการปกครองประชาชนโดยท กษตรยดงกลาวทรงไวซงความรในธรรมะของพระพทธศาสนาเปนอยางด

8

ความคดทางการเมองแบบธรรมราชา

แบบธรรมราชาเพราะอทธพลของพทธศาสนาและความจ าเปนทางการเมอง ความคดดงกลาวไดรบการสบทอดมาจนถงสมยรตนโกสนทร

เนนความส าคญของกษตรยทใชธรรมะในการปกครอง ประชาชน พระมหาธรรมราชาลไททรงรเรมความคด

9

สาเหตทท าใหมการน าความคดแบบธรรมราชามาใช

ไตรภมพระรวง

ทรงไดรบอทธพลทางความคดจากพระพทธศาสนา

สบเนองมาจากความจ าเปนทางการเมอง

10

หลกธรรมทธรรมราชาพงยดปฏบต

หลกธรรมท ปรากฏอยใน พทธศาสนารวม 2 ลกษณะ

ลกษณะท 1 : คณลกษณะสวนพระองคของกษตรย ไดแก ทศพราชธรรม จกรวรรดวตร และพระราชจรรยานวตร

ลกษณะท 2 : หลกการในการปกครอง ประเพณการปกครอง และ ความยตธรรมทางการเมอง ไดแก หลกธรรม 10 ประการ

11

บทบาทของจกรพรรดราช

ไตรภมพระรวง

เปนผมอ านาจทางการเมอง : สงสอนกษตรย ใหปกครอง แควนของตนโดยธรรม

ผรทางโลก ผรในทาง ธรรม

เปนผทรงธรรมอนประเสรฐ : เสมอนพระพทธเจาพระองคหนง

12

พระมหากษตรยทเปนธรรมราชาจะตองเปนผน าประชาชนใหหลดพนจากวฏฏสงสารในโลกนใหได

การทพระมหาธรรมราชาไดประกาศอดมการณทางการเมองแ บบธ ร ร ม ร า ช า เ พ ร า ะพ ร ะ อ ง ค ท ร ง เ ป น ผ เ ล อ ม ใ ส ใ นพระพทธศาสนา และมความเชยวชาญในพระไตรปฏก

อกประการหนง การทพระองคไดแสดงตนวาเปนธรรมราชากอนหนาจะขนครองราชสมบตอาจเปนการสรางความชอบธรรมและสทธธรรมทางการเมองใหแกพระองคได

13

สรป แนวความคดทางการเมองสมยสโขทยเ นนท

แนวความคดแบบธรรมราชาสะทอนออกมาในรปแบบการปกครองแบบพอปกครองลก เปนการปกครองทเนนหลกธรรมะในพระพทธศาสนาเปนส าคญ

14

แบบฝกหดทายบท ชนท 11

1. แนวคดทางการเมองในสมยสโขทยเปนแบบใด ?

2. ระบบการปกครองแบบพอปกครอง ลกสะทอนแนวคดทางพระพทธศาสนาอยางไร ?

3. ธรรมราชาหมายถงแนวความคดอยางไร ?

4. แนวคดทางการเมองแบบธรรมราชาไดรบการสบทอดและพฒนาตอไปอยางไร ?

5. ความส าเรจและความลมเหลวของความคดทางการเมองแบบ ธรรมราชาเปนอยางไร ?

แหลงอางองขอมล

อาจารยอรญญา โชคสวสด เอกสารประกอบการสอน รายวชา ทฤษฎ การเมอง (Political Theories) จากเวปไซด https://www.slideshare.net/ssuser0a12a2/ political-theory-48530884