ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

คมอแบบการรางขอบญญตทองถน

คมอแบบการรางขอบญญตทองถน

ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

พระบรมราโชวาทของ

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช

“...กฎหมำยทงปวงนน เรำบญญตขนเพอใชเปนปจจยส�ำหรบรกษำควำมยตธรรม กลำวโดย

สรปคอ ใหเปนแบบแผนแหงควำมประพฤตปฏบตของมหำชนสถำนหนง กบใชเปนแมบทในกำร

พจำรณำตดสนควำมประพฤตนน ๆ ใหเปนไปโดยถกตองเทยงตรงอกสถำนหนง...

โดยทกฎหมำยเปนแตเครองมอในกำรรกษำควำมยตธรรมดงกลำว จงไมควรจะถอวำ

มควำมส�ำคญยงไปกวำควำมยตธรรม หำกควรจะตองถอวำควำมยตธรรมมำกอนกฎหมำย และอย

เหนอกฎหมำย กำรพจำรณำพพำกษำอรรถคดใด ๆ โดยค�ำนงถงแตควำมถกผดตำมกฎหมำยเทำนน

ดจะไมเปนกำรเพยงพอจ�ำตองค�ำนงถงควำมยตธรรม ซงเปนจดประสงคดวยเสมอ กำรใชกฎหมำย

จงจะมควำมหมำยและไดผลทควรจะได...”

(พระบรมราโชวาทในพธพระราชทานประกาศนยบตรแกนกศกษาของส�านกอบรมศกษากฎหมาย

แหงเนตบณฑตยสภา เมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๑๕)

“...กฎหมำยมไวส�ำหรบใหมควำมสงบสขในบำนเมอง มใชวำกฎหมำยมไวส�ำหรบบงคบ

ประชำชน ถำมงหมำยทจะบงคบประชำชนกกลำยเปนเผดจกำร กลำยเปนสงทบคคลหมนอย

จะตองบงคบกบบคคลหมมำก ในทำงตรงกนขำม กฎหมำยมไวส�ำหรบใหบคคลสวนมำกมเสร

และอยไดดวยควำมสงบ...”

(พระบรมราโชวาทพระราชทานแกคณะกรรมการจดงาน “วนรพ” ณ พระต�าหนกจตรลดารโหฐาน

เมอวนท ๒๗ มถนายน ๒๕๔๑)

ISBN : ๙๗๘-๖๑๖-๑๑-๓๒๗๑-๒

หนงสอ :คมอแบบการรางขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕

พมพครงท ๑ : กมภาพนธ๒๕๖๐

จ�านวนพมพ : ๑๖,๘๐๐เลม

ทปรกษา

นายแพทยวชระเพงจนทร อธบดกรมอนามย

นายแพทยดนยธวนดา รองอธบดกรมอนามย

คณะผจดท�า

นายสมชายตแกว ผอ�านวยการศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข

นางสาวพรรณวรทอดมผล นกวชาการสาธารณสขช�านาญการ

นางสาวสภาวดจนทมด นกวชาการสาธารณสขช�านาญการ

ผประสานงานและพสจนอกษร

นางสาวสกณาคณวโรตม นกวชาการสาธารณสขช�านาญการ

นางสาวเนรญชราแชมขนทด นกวชาการสาธารณสข

จดท�าโดย :

ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสขกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

ถนนตวานนทอ�าเภอเมองนนทบรจงหวดนนทบร๑๑๐๐๐

โทร.๐๒๕๙๐๔๑๗๕,๐๒๕๙๐๔๒๕๒,๐๒๕๙๐๔๒๒๓,๐๒๕๙๐๔๒๕๖

โทรสาร๐๒๕๙๑๘๑๘๐

http://laws.anamai.moph.go.th

ออกแบบและจดพมพ :

ศนยบรการวชาการมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ค�าน�า

“คมอแบบการรางขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕” น

ไดจดท�าขน เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนใชในการด�าเนนงานยกรางขอบญญตทองถน

ตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ซงเปนภารกจส�าคญของกรมอนามยทตองสนบสนน

ใหองคกรปกครองสวนทองถนทกแหงมศกยภาพในการใชมาตรการดานกฎหมายสาธารณสขในการปกปอง

ไมใหประชาชนไดรบอนตรายตอสขภาพจากปจจยเสยงของสภาพแวดลอมในทองถนตางๆ โดยเนอหา

ประกอบดวยหลกการทฤษฎวาดวยการรางกฎหมายแบบรางขอบญญตทองถนหลกการออกขอบญญต

ทองถนและการบงคบใชกฎหมายรวมถงขอหารอทางกฎหมายทเกยวของกบการออกขอบญญตทองถน

กรมอนามยหวงเปนอยางยงวาคมอเลมนจะเปนประโยชนตอองคกรปกครองสวนทองถน

และผทเกยวของทกระดบในการด�าเนนงานตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ตอไป

(นายวชระเพงจนทร)

อธบดกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข

ค�าชแจง

คมอแบบการรางขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕น

ไดจดท�าขนตามแนวทางของ“คมอแบบการรางกฎหมายส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาพ.ศ.๒๕๕๑”

และ“ความรทวไปเกยวกบการรางกฎหมาย”ซงเปนเอกสารประกอบการประชมโครงการประชมสมมนา

ผปฏบตงานดานการจดท�ากฎหมายของกระทรวงสาธารณสขปงบประมาณ๒๕๕๗ซงประยกตใหเขากบ

การรางกฎหมายในระดบขอบญญตทองถน (โดยในทน ค�าวา “ขอบญญต” ใหหมายความรวมถง

เทศบญญตดวย) อนเปนกฎหมายล�าดบรอง ซงมอาจใชหลกเกณฑทงหมดของการรางกฎหมายระดบ

พระราชบญญตไดแตยงคงหลกการทส�าคญและเปนมาตรฐานในการรางกฎหมายในปจจบนนอกจากนน

ยงไดวเคราะหกฎหมายทเกยวของกบองคกรปกครองสวนทองถนทส�าคญไดแก

๑.พระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบลพ.ศ.๒๕๓๗และทแกไขเพมเตม

๒.พระราชบญญตเทศบาลพ.ศ.๒๔๙๖และทแกไขเพมเตม

๓.พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวดพ.ศ.๒๕๔๐และทแกไขเพมเตม

๔.พระราชบญญตระเบยบบรหารเมองพทยาพ.ศ.๒๕๔๒และทแกไขเพมเตม

๕.พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานครพ.ศ.๒๕๒๘และทแกไขเพมเตม

๖.พระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕และทแกไขเพมเตม

๗.พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐และทแกไขเพมเตม

ทงนคณะผจดท�ามความเหนวาคมอเลมนนอกจากจะใชกบการด�าเนนงานตามพระราชบญญต

การสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕แลวยงสามารถน�าไปใชกบการด�าเนนงานตามกฎหมายอนๆในลกษณะ

เดยวกนไดดวย

คณะผจดท�า

สารบญ

หนา

บทท๑หลกการทฤษฎวาดวยการรางกฎหมาย ๑

บทท๒แบบรางขอบญญตทองถน ๔

บทท๓หลกการการออกขอบญญตทองถนและการบงคบใชกฎหมาย ๕๖

บทท๔ขอหารอทางกฎหมายทเกยวของกบการออกขอบญญตทองถน ๕๗

เอกสารอางอง ๖๓

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

1

บทท ๑

หลกการ ทฤษฎวาดวยการรางกฎหมาย

ความหมาย “การรางกฎหมาย”

การรางกฎหมาย(LegislativeDrafting)เปนเรองของการเขยนและการเรยบเรยงขอความ

ในรปของกฎเกณฑหรอขอบงคบทก�ากบหรอควบคมพฤตกรรมของบคคลในสงคมและของเจาหนาท

ผทใชอ�านาจรฐ ดวยถอยค�าทถกตอง แนนอน และสามารถสอความหมายของกฎเกณฑหรอขอบงคบ

นนใหบคคลทกคนในสงคมเขาใจไดเชนเดยวกบผยกรางกฎหมาย เพอเสนอใหผมอ�านาจในการบญญต

กฎหมายพจารณาวาจะประกาศใชรางกฎหมายนนหรอไม หรอควรแกไขเปลยนแปลงรางกฎหมายนน

ประการใด

การรางกฎหมายประกอบดวยการกระท�า๒สวนคอ

สวนท๑ “การยกรางกฎหมาย”ไดแกการจดท�าเนอหาและรปแบบของกฎหมาย

ทตองการตราออกมาบงคบใช

สวนท๒ “การพจารณารางกฎหมาย”ไดแกการพจารณารางกฎหมายตามกระบวนการ

ขนตอนจนกระทงมการประกาศใชบงคบรางกฎหมายนนแกประชาชน

ผเชยวชาญในการรางกฎหมายของประเทศไทยหลายทานไดพยายามใหความหมายของค�าวา

“การรางกฎหมาย”ไวหลายทานเชน

ศาสตราจารยดร.หยดแสงอทยไดใหความหมายค�าวา“การรางกฎหมาย”ไววาไดแก

การเขยนขอความในรปรางของกฎหมาย (พระราชบญญต พระราชก�าหนด พระราชกฤษฎกา

กฎกระทรวง ฯลฯ) ดวยถอยค�าทถกตองและแนนอน เพอเสนอใหผมอ�านาจในการบญญตกฎหมาย

(รฐสภาคณะรฐมนตรรฐมนตรฯลฯ)พจารณาวาจะประกาศใชรางกฎหมายนนหรอไมหรอควรแกไข

เปลยนแปลงรางกฎหมายนนประการใดเพราะเหตทยงไมยตทผรางนเองจงใชค�าวา“ราง(Draft)”

นายมชยฤชพนธไดใหความหมายค�าวา“การรางกฎหมาย”ไวโดยสรปวาไดแกการสราง

กฎเกณฑกตกาวธการหรอเงอนไขทจะใชโดยทวไปในสงคมและจะตองใชกบทกคนในสงคมขนมา

เปนเอกสารและจะตองสอความหมายของกฎเกณฑกตกาทสรางขนนนไปยงสงคมใหได

นายอชพรจารจนดาไดใหความหมายค�าวา“การรางกฎหมาย”ไววาไดแกการเขยนขอความ

ในรปรางทประเทศไทยยอมรบวาเปนรปแบบของกฎหมายดวยถอยค�าทถกตองกบหลกการทประสงค

และตรงกบหลกกฎหมาย โดยมงประสงคทจะใหมผลบงคบไดแนนอน เพอเสนอใหผมอ�านาจในการ

บญญตกฎหมายพจารณาวาจะประกาศใชรางกฎหมายนนหรอไม

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

2

กลาวโดยสรป“การรางกฎหมาย”เปนการจดท�าเนอหาของรางกฎหมายโดยผเชยวชาญทเกยวของ

กบกฎเกณฑตางๆ ซงโดยทวไปเปนการด�าเนนการทมความเฉพาะพเศษอนเกดจากการเรยนรและฝกฝน

หลกพนฐานในการรางขอบญญตทองถนส�าหรบผยกรางควรปฏบต

การทขอบญญตทองถนทออกมาใชบงคบจะเกดประสทธภาพและประสทธผลไดนนขนอยกบปจจยหลายประการแตปจจยทส�าคญทสดคอเนอหาสาระของขอบญญตทองถนนนเองหนาทหลกของผยกรางคอการยรางขอบญญตทองถนตามหลกการทไดรบมาผยกรางขอบญญตทองถนจงมบทบาทส�าคญในการทจะท�าใหหลกการดงกลาวเปนรปธรรมดวยการก�าหนดเนอหาสาระของขอบญญตทองถนทยกรางอยางถกตองและสามารถบงคบใชไดอยางแทจรงในการยกรางขอบญญตทองถนทกครงผยกรางจงจ�าเปนตองค�านงถงหลกพนฐานในการยกรางขอบญญตทองถนเสมอ และน�ามาใชในการยกรางขอบญญตทองถนของตนเพอใหรางขอบญญตทองถนทจดท�าขนนนจะไดน�าไปใชบงคบไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล หลกพนฐานในการยกรางขอบญญตทองถนซงผยกรางควรน�าไปปฏบตมดงตอไปน ๑. ศกษาหลกการของเรองทจะตราขอบญญตทองถนบงคบใช เปนสงแรกทผยกรางขอบญญตทองถนจะตองท�ากอนโดยพจารณาวาขอบญญตทองถนทจะยกรางขนมานเปนเรองทไดมการตราขอบญญตทองถนใชบงคบอยแลวหรอไมหากไมเคยมการตรา ขอบญญตทองถนใชบงคบมากอนกเปนการตราขอบญญตทองถนใหมขนใชบงคบครงแรก หรอถาม

การตราขอบญญตทองถนเรองนนใชบงคบอยแลวกจะตองพจารณาตอไปวาการยกรางขอบญญตทองถนนจะตองแกไขเพมเตมหรอยกเลกขอบญญตทองถนเดมทใชบงคบอยแลวนนหรอไม ๒. ศกษาขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทจะตราขอบญญตทองถนนน กอนทจะลงมอก�าหนดเนอหาสาระของรางขอบญญตทองถน ผยกรางควรจะตองศกษาขอมลตางๆทเกยวของกบเรองทจะตราขอบญญตทองถนใหเขาใจอยางชดเจนเพอพจารณาวาควรจะก�าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดอยางไรโดยควรค�านงถงสงตางๆทส�าคญดงน ๑)ขอมลทเชอถอได ขอเขยนทางวชาการ ความเหนของผเชยวชาญ และขอเสนอแนะเกยวกบปญหาดงกลาวแลวน�ามาสรปผลของขอมลในแตละสวน ๒)สภาพของขอบญญตทองถนปจจบนเกยวกบปญหาดงกลาว ๓)วตถประสงคโดยทวไปของรางขอบญญตทองถนใหม ๔)ขอเทจจรงใดของขอบญญตทองถนปจจบนทถอวาไมเหมาะสมหรอไมตรงตามความตองการ ๕)ขอเทจจรงของปญหาหรอขอบกพรองดงกลาว

๖)เจาหนาทผปฏบตตามขอบญญตทองถนมขอเสนอแนะหรอขอสงเกตอยางไรหรอไม

๗)ผยกรางขอบญญตทองถนมขอสรปทจะเสนออยางไร

๘)ขอบญญตทองถนใหมจะมวธการบงคบอยางไรใหบรรลวตถประสงค

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

3

๓. ก�าหนดโครงสรางและรปแบบรางขอบญญตทองถน

ผยกรางขอบญญตทองถนตองพจารณาวาหลกการของรางขอบญญตทองถนทจะยกราง

ขนมานนเปนแบบใดกลาวคอ

๑)ถาไมเคยมขอบญญตทองถนใชบงคบมากอนกจะเปนการยกรางขอบญญตทองถนใหม

ครงแรก

๒)ถามขอบญญตทองถนเดมใชบงคบเรองนนอยแลวกอาจเปนไปได๓กรณคอ

ก. เปนรางขอบญญตทองถนแกไขเพมเตมขอบญญตทองถนเดมบางสวน

ข. เปนรางขอบญญตทองถนปรบปรงเพอยกเลกขอบญญตทองถนเดมและใชบงคบ

ขอบญญตทองถนใหมนแทน

ค. เปนรางขอบญญตทองถนยกเลกขอบญญตทองถนเดมและไมใชบงคบขอบญญตทองถน

เรองนนอกแลว

๔. พจารณาก�าหนดโครงสรางทงหมดและเนอหาสาระ

ผยกรางขอบญญตทองถนตองสรางแบบรางขอบญญตทองถนตามหลกการทไดรบมาและ

รายละเอยดของเนอหาสาระโดยพจารณาจากขอมลทมอยทงหมดอยางไรกตามขอมลทมอยนนอาจยง

ไมถกตองหรอสมบรณครบถวนกอาจจะตองหาเพมเตมหรอในกรณทเนอหาสาระทจะก�าหนดเปนเรอง

วชาการหรอเทคนคเฉพาะทางกควรขอขอมลหรอความเหนจากผเชยวชาญตาง ๆ เพอประกอบการ

พจารณาดวยกจะดกวาการคนหาเอง

๕. ศกษาเปรยบเทยบขอบญญตทองถนในลกษณะเดยวกนเพอเปนตวอยาง

ผ ยกรางขอบญญตทองถนอาจน�าขอบญญตจากทองถนอนทมเนอหาสาระใกลเคยง

กบเรองทก�าลงจะยกรางมาศกษาเปรยบเทยบเพอเปนตนแบบในการยกรางอาจจะชวยท�าใหประหยดเวลา

มากขนกได

๖. ถอยค�าทใชในรางขอบญญตทองถนนนตองมความชดเจน เปนภาษาทเขาใจไดงาย

โดยถกตองตามหลกภาษาไทย เพอใหทกคนเขาใจได

ผยกรางขอบญญตทองถนอาจตรวจสอบความชดเจนของเนอหาหรอขอความทเขยน

โดยใหบคคลอนทไมเกยวของกบการยกรางขอบญญตทองถนอานและวจารณรางขอบญญตทองถนนน

วามความเขาใจถกตองตามความประสงคของผยกรางขอบญญตทองถนหรอไม

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

4

บทท ๒

แบบรางขอบญญตทองถน โครงสรางและรปแบบของรางขอบญญตทองถน

โครงสรางและรปแบบของรางขอบญญตทองถนอาจมได๓ลกษณะคอ ๑. แบบรางขอบญญตทองถนฉบบแรก ๑.๑ เพอตราขอบญญตทองถนขนใชบงคบใหมครงแรก ๑.๒ เพอยกเลกขอบญญตทองถนเดมแลวปรบปรงเปนขอบญญตทองถนใหมทงฉบบ ๒. แบบรางขอบญญตทองถนแกไขเพมเตม เพอแกไขเพมเตมหรอยกเลกความในบทบญญตตางๆของขอบญญตทองถนเดม ๓. แบบรางขอบญญตทองถนยกเลก เพอยกเลกขอบญญตทองถนทใชบงคบอยในปจจบนโดยไมมการปรบปรงเปนขอบญญตทองถนใหมมาใชบงคบแทน

กรอบการก�าหนดบทบญญต

ประเดนหลกทสมควรก�าหนดเปนบทบญญตในรางขอบญญตทองถนม๑๒สวนคอ ๑.บนทกหลกการและเหตผล ๒.ชอรางขอบญญตทองถน ๓.ค�าปรารภ ๔.บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ ๕.วนใชบงคบขอบญญตทองถน ๖.บทยกเลกกฎหมาย ๗.บทนยาม ๘.บทรกษาการ ๙.บทบงคบ(การแบงหมวดหมเนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ) ๑๐.สภาพบงคบ ๑๑.บทเฉพาะกาล ๑๒.บญชทายขอบญญตทองถน ทงนโดยมการจดเรยงล�าดบบทบญญตในโครงสรางทวไปของรางขอบญญตทองถนในรปแบบดงตอไปน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

5

โครงสรางทวไปของรางขอบญญตทองถน

เอกสารสวนท ๑ บนทกหลกการและเหตผล

บนทกหลกการและเหตผล

ประกอบราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

พ.ศ....

----------------

หลกการ

...........................................................................................................

.....................................................................................................................

เหตผล

........................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

๑. บนทกหลกการและ

เหตผล

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

6

เอกสารสวนท ๒ ตวรางขอบญญตทองถน

ราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)..............................................

พ.ศ....

โดยทเปนการสมควร.............................................................................................................................................................................................

อาศยอ�านาจ.....................................................................................................................................................................อนเปนพระราชบญญตทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลซงมาตรา....ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

ขอ๑ขอบญญตนเรยกวา“ขอบญญต...(ระบชอรางขอบญญตทองถน)...พ.ศ....”

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต................ตงแต.........เปนตนไป

ขอ๓ใหยกเลก(๑)...................................................................................................(๒)...................................................................................................

ขอ๔ในขอบญญตน“.........”หมายความวา....................................................................“.........”ใหหมายความรวมถง..........................................................“.........”แตไมหมายความรวมถง.....................................................

ขอ๕ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตน...

๒.ชอรางขอบญญตทองถน

๓.ค�าปรารภ

๔. บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

๕.วนใชบงคบ

๖.บทยกเลก

๗.บทนยาม

๘.บทรกษาการ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

7

หมวด๑.....................

สวนท๑....................

ขอ๖.....................................................................................................................................................................................................................

ขอ๗.....................................................................................................................................................................................................................

สวนท๒....................

ขอ๘.....................................................................................................................................................................................................................

ขอ๙.....................................................................................................................................................................................................................

หมวด...บทก�าหนดโทษ

ขอ๑๐..................................................................................................................................................................................................................

หมวด...บทเฉพาะกาล

ขอ๑๑..................................................................................................................................................................................................................

ประกาศใชณวนท...................................................

ลงชอ............................................(หวหนาผบรหารทองถน)...

๙. บทบงคบ (การแบงหมวดหม เนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

(เนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

(เนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

(เนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

(เนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

๑๐.สภาพบงคบ

๑๑.บทเฉพาะกาล

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

8

เอกสารสวนท ๓ บญชและตารางทายขอบญญตทองถน

บญชทาย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

๑. ........................ ...บาท

๒......................... ...บาท

๓......................... ...บาท

๔......................... ...บาท

๕......................... ...บาท

๑๒. บญชทายขอบญญต

ทองถน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

9

สวนท ๑

บนทกหลกการและเหตผล

ความมงหมายของบนทกหลกการและเหตผล

๑. ความมงหมายของบนทกหลกการ

เพอเปนขอผกมดและใหผ พจารณารางขอบญญตทองถนทราบถงขอบเขตในการม

หรอแกไขเพมเตมขอบญญตทองถนนนหรอยกเลกขอบญญตทมใชบงคบอยในปจจบน

๒. ความมงหมายในการมบนทกเหตผล

เพอแสดงใหสาธารณชนทราบถงเหตผลหรอความจ�าเปนทจะตองมหรอแกไขเพมเตม

ขอบญญตทองถนนนและเปนเครองมอประการหนงในการพจารณาตความหรอคนหาเจตนารมณ

ของกฎหมายหรอเหตผลในการยกเลกขอบญญตทมใชบงคบอยในปจจบน

แบบของกฎหมาย

๑. แบบของบนทกหลกการ

(๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแรก

๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบใหม๑

กรณนจะใชถอยค�าวา “ใหมขอบญญต๒ วาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...”

โดยไมตองระบสาระส�าคญเปนหวขอทมการก�าหนดในรางขอบญญตแตอยางใด

หลกการ

ใหมขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

๑ ไดแก กรณทรางขอบญญตทองถนก�าหนดเรองดงกลาวขนเปนฉบบแรก โดยยงไมเคยมการตราขอบญญตทองถน

เรองนนมากอน๒ กรณทเปนองคการบรหารสวนต�าบลองคการบรหารสวนจงหวดเมองพทยาและกรงเทพมหานครจะใชชอวา“ขอบญญต”

แตถาเปนเทศบาลกใหใชชอวา“เทศบญญต”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

10

ตวอยางเชน

- ใหมเทศบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป

- ใหมขอบญญตวาดวยการจดการสงปฏกล

๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบปรบปรง

กรณนจะใชถอยค�าวา“ปรบปรงขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...” เพอสอ

ใหเหนวาเปนการน�าขอบญญตเดมมาปรบปรงขนใหมโดยใหยกเลกขอบญญตทใชบงคบอยเดมในเรองนนดวย

หลกการ

ปรบปรงขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ตวอยางเชน

- ปรบปรงเทศบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป

- ปรบปรงขอบญญตวาดวยการจดการสงปฏกล

(๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

๑) กรณมการแกไขเพมเตมนอย

กรณนจะใชถอยค�าวา “แกไขเพมเตม...(ระบชอขอบญญตทองถน)...เพอ...(ระบเรอง

ทแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)”โดยระบเรองทจะแกไขเพมเตมเพมหรอยกเลกและตอนทายจะม

วงเลบระบขอทตองการแกไขเพมเตมเพมหรอยกเลกไวดวย

หลกการ

แกไขเพมเตมขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...เพอ...(ระบเรองทแกไขเพมเตม)...

(แกไขเพมเตมขอ...)

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

11

ตวอยางเชน

- แกไขเพมเตมเทศบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไปเพอก�าหนดใหมการคดแยกมลฝอย

จากแหลงก�าเนด(แกไขเพมเตมขอ...)

- แกไขเพมเตมขอบญญตวาดวยการจดการสงปฏกลเพอเพมอตราคาธรรมเนยมการก�าจด

สงปฏกล(แกไขเพมเตมขอ...)

๒) กรณมการแกไขเพมเตมมาก

กรณนจะใชถอยค�าวา“แกไขเพมเตม...(ระบชอขอบญญตทองถน)...ดงตอไปน

( )...(ระบเรองทประสงคจะแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะเพม)...(เพมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะยกเลก)...(ยกเลกขอ...)”

หลกการ

แกไขเพมเตม...(ระบชอขอบญญตทองถน)...ดงตอไปน

( )...(ระบเรองทประสงคจะแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะเพม)...(เพมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะยกเลก)...(ยกเลกขอ...)

ตวอยางเชน

- แกไขเพมเตมเทศบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไปดงตอไปน

(๑)ก�าหนดใหมการคดแยกมลฝอยจากแหลงก�าเนด(เพมเตมขอ...)

(๒)ก�าหนดอตราคาธรรมเนยมการใหบรการก�าจดมลฝอยทวไป(เพมเตมขอ...และบญช

อตราคาธรรมเนยมทายเทศบญญต)

(๓) แกไขเพมเตมอตราคาธรรมเนยมการใหบรการขนมลฝอยทวไป (แกไขเพมเตมบญช

อตราคาธรรมเนยมทายเทศบญญต)

(๓) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบยกเลก

๑) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนฉบบเดยว

กรณนจะใชถอยค�าวา“ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถน)...”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

12

หลกการ

ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ตวอยางเชน

- ยกเลกเทศบญญตก�าหนดเขตควบคมการเลยงและปลอยสตวพ.ศ.๒๕๔๕

๒) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนฉบบเดยวแตมฉบบแกไขเพมเตม

กรณนจะใชถอยค�าวา“ยกเลกขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...”

หลกการ

ยกเลกขอบญญตวาดวย...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ตวอยางเชน

- ยกเลกเทศบญญตวาดวยการควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ๓

๓) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนหลายฉบบ

กรณนจะใชถอยค�าวา“ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถน)... (ระบชอขอบญญตทองถน)...

และ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...”

หลกการ

ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถน)...(ระบชอขอบญญตทองถน)...และ...(ระบชอขอบญญต

ทองถน)...

๓เปนตวอยางกรณทมเทศบญญตควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพและมการแกไขเพมเตมอกหลายฉบบ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

13

ตวอยางเชน - ยกเลกเทศบญญตการจดการมลฝอยทวไปพ.ศ.๒๕๔๕เทศบญญตการจดการสงปฏกลพ.ศ.๒๕๔๕และเทศบญญตวาดวยการควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

๒. แบบบนทกเหตผล การเขยนบนทกเหตผลในขอบญญตทองถนทงในกรณเปนขอบญญตใหมขอบญญตฉบบแกไขเพมเตม หรอขอบญญตฉบบยกเลก มแนวทางในการปฏบตเปนอยางเดยวกน คอ ตองเขยนบรรยายเหตผลของการมขอบญญตการปรบปรงการแกไขเพมเตมหรอการยกเลกดงกลาวเพออธบายใหผอานสามารถเขาใจวาเหตใดทตองมการตราขอบญญตทองถนดงกลาวใชบงคบสวนเนอความในการบรรยายเหตผลนนจะสนหรอยาวจะเปนวรรคเดยวหรอแยกเขยนเปนเรองๆ กแลวแตความเหมาะสมโดยมรปแบบโดยทวไปดงน

เนองจาก/โดยท.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................จงจ�าเปนตองตราขอบญญตน

แนวทางในการเขยนบนทกเหตผล ๑)อธบายใหสามารถเขาใจไดวารางขอบญญตทองถนดงกลาวมขนเพอวตถประสงคใดหรอเพราะเหตใดโดยเขยนใหเปนรปธรรมใหมากทสดเพอใหผอานเขาใจชดแจงถงความเปนมาและเหตผลในการตราขอบญญตนนๆ ๒)อธบายใหทราบถงสาระส�าคญของรางขอบญญตทองถนในกรณเปนรางฉบบแกไขเพมเตม หรอปรบปรงตองอธบายใหทราบวามการแกไขเพมเตมหรอปรบปรงในประเดนส�าคญทแตกตางไปจากเดมอยางไร ๓)มเนอความกระชบชดเจนเขาใจงาย

ลกษณะเนอหาของบนทกเหตผล (๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแรก ๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบใหม เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงเกยวกบความจ�าเปนและเหตผลทตองมการตราขอบญญตทองถนนนๆขน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

14

ตวอยางเชน - โดยทการจดการมลฝอยทวไปทไมถกตองดวยสขลกษณะอาจเปนอนตรายตอสขภาพของประชาชน การจดการมลฝอยทวไปทเหมาะสมและถกสขลกษณะจะควบคมและปองกนไมใหม การแพรกระจายของโรคและไมกอใหเกดเหตเดอดรอนร�าคาญตอประชาชนและไมกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอมอกดวย ซงการจดการมลฝอยทวไปมขนตอนการด�าเนนการหลายขนตอนตงแตการเกบขนและก�าจดสมควรก�าหนดหลกเกณฑวธการและมาตรการเกยวกบสขลกษณะในการจดการมลฝอยทวไป หลกเกณฑการอนญาตใหบคคลใดเปนผด�าเนนกจการรบท�าการเกบขนหรอก�าจดมลฝอยทวไปโดยท�าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการและอตราคาธรรมเนยมการใหบรการเกบขนหรอก�าจดมลฝอยทวไปของราชการสวนทองถนและอตราคาธรรมเนยมการออกใบอนญาตใหบคคลใดเปนผด�าเนนกจการรบท�าการเกบขนหรอก�าจดมลฝอยทวไปโดยท�าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการจงตราเทศบญญตน

๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบปรบปรง เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงวาขอบญญตทใชบงคบอยในปจจบนมความไมเหมาะสม อยางไรจงจ�าเปนตองปรบปรงขอบญญตทองถนนน ตวอยางเชน - เนองจากเทศบญญตควบคมสถานทจ�าหนายอาหารพ.ศ.๒๕๔๐ไดใชบงคบมาเปนระยะเวลานานและมหลกเกณฑในการควบคมสถานทจ�าหนายอาหารทไมเหมาะสมกบการด�าเนนการในปจจบนทงในขนตอนการปรงประกอบอาหารและขนตอนการจ�าหนายอาหารประกอบกบรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขไดมการออกกฎกระทรวงสขลกษณะของสถานทจ�าหนายอาหารพ.ศ.๒๕๖๐มผลใหองคกรปกครองสวนทองถนตางๆ จะตองปรบปรงหลกเกณฑในการควบคมสถานทจ�าหนายอาหารในเขตทองถนใหสอดคลองกบกฎกระทรวงดงกลาวจงจ�าเปนตองตราเทศบญญตน

(๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงวาขอบญญตทใชบงคบอยในปจจบนมขอบกพรองอยางไรจงจ�าเปนตองแกไขเพมเตมขอบญญตทองถนนน ตวอยางเชน - เนองจากรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขไดมการออกกฎกระทรวงวาดวยสขลกษณะของตลาดพ.ศ.๒๕๕๑ซงมผลใชบงคบในเขตเทศบาลดวยดงนนเทศบาลจะตองแกไขเพมเตมหลกเกณฑในการควบคมตลาดในเขตทองถนบางประการใหสอดคลองกบกฎกระทรวงดงกลาวจงจ�าเปนตองตราเทศบญญตน

(๓) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบยกเลก เนอหาจะอธบายใหทราบวาขอบญญตทองถนทใชบงคบอยในปจจบนมขอเสยอยางไรหรอมเหตผลใดทมผลใหไมมความจ�าเปนตองมขอบญญตทองถนทใชบงคบอยในปจจบนอกตอไป จงมความจ�าเปนตองยกเลกขอบญญตทองถนนน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

15

ตวอยางเชน

- เนองจากพนทในเขตเทศบาล...........ไดถกก�าหนดใหเปนพนทสขาวมกรอบและเสนทะแยง

สเขยวตามความในกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมจงหวด..........พ.ศ.๒๕๕๘ซงเปนทดนประเภท

อนรกษชนบทและเกษตรกรรม ใหใชประโยชนทดนเพอเกษตรกรรมหรอเกยวของกบเกษตรกรรม

การอยอาศย พาณชยกรรม สถาบนการศกษา สถาบนศาสนา สถาบนราชการ การสาธารณปโภค

และสาธารณปการ และการอนรกษ และรกษาคณภาพสงแวดลอม หรอสาธารณประโยชน และทดน

ประเภทนหามประกอบกจการซอขายหรอเกบเศษวสดอยางเดดขาดเพอใหสามารถใชบงคบกฎหมายได

ตามวตถประสงคตามกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมจงหวด..........พ.ศ.๒๕๕๘ท�าใหไมมความจ�าเปน

ตองมเทศบญญตควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพประเภทการสะสมวสดหรอสงของทช�ารด

ใชแลวหรอเหลอใชอกตอไปและสมควรยกเลกเทศบญญตควบคมกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

เรองการสะสมวสดหรอสงของทช�ารดใชแลวหรอเหลอใชพ.ศ.๒๕๕๐จงจ�าเปนตองตราเทศบญญตน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

16

สวนท ๒

ชอรางขอบญญตทองถน

หลกการ

l รางขอบญญตทองถนทกฉบบตองมชอเพอใหทราบถงเรองสาระส�าคญและขอบเขตในการ

ใชรางขอบญญตทองถนนน

l ตามแบบกฎหมายของไทยชอรางขอบญญตทองถนจะปรากฏอย๒แหงคอ

๑)ในสวนหวเรอง

๒)ในรางขอ๑

ชอขอบญญตทองถน

ม๕ประเภทไดแก

๑)องคการบรหารสวนต�าบล เรยกวา “ขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบล”

๒)เทศบาล เรยกวา “เทศบญญต”

๓)องคการบรหารสวนจงหวด เรยกวา “ขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวด”

๔)เมองพทยา เรยกวา “ขอบญญตเมองพทยา”

๕)กรงเทพมหานคร เรยกวา “ขอบญญตกรงเทพมหานคร”

แบบของกฎหมาย

(๑) รปแบบการก�าหนดชอในสวนหว

๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแรก

ราง

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

..................................

พ.ศ....

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

17

ตวอยางเชน

ราง

เทศบญญตเทศบาลต�าบลก.

การจดการมลฝอยทวไป

พ.ศ....

๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

ราง

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

..................(ฉบบท...)

พ.ศ....

ตวอยางเชน

ราง

เทศบญญตเทศบาลต�าบลก.

การจดการมลฝอยทวไป(ฉบบท๒)

พ.ศ....

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

18

๓) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบยกเลก

(ก) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนฉบบเดยว

ราง

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถนทจะยกเลก)...

พ.ศ....

ตวอยางเชน

ราง

เทศบญญตเทศบาลต�าบลก.

ยกเลกเทศบญญตเทศบาลต�าบลก.การจดการมลฝอยทวไปพ.ศ.๒๕๕๑

พ.ศ....

(ข) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนหลายฉบบ

ราง

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถนทจะยกเลก)......(ระบชอขอบญญตทองถนทจะยกเลก)...

และ...(ระบชอขอบญญตทองถนทจะยกเลก)...

พ.ศ....

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

19

ตวอยางเชน

ราง

เทศบญญตเทศบาลต�าบลก.

ยกเลกเทศบญญตเทศบาลต�าบลก.การจดการมลฝอยทวไปพ.ศ.๒๕๕๑

เทศบญญตเทศบาลต�าบลก.การจดการสงปฏกลพ.ศ.๒๕๕๑

และเทศบญญตเทศบาลต�าบลก.ควบคมสถานประกอบกจการทเปนอนตรายตอสขภาพพ.ศ.๒๕๕๕

พ.ศ....

(๒) รปแบบการก�าหนดชอในรางขอ ๑

ขอ๑ขอบญญตนเรยกวา“...(ระบชอขอบญญตทองถน)....................พ.ศ....”

ตวอยางเชน

- ขอ๑เทศบญญตนเรยกวา“เทศบญญตเทศบาลต�าบลก..................พ.ศ....”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

20

สวนท ๓

ค�าปรารภ

๑. ความมงหมาย

เพอแจงใหทราบวาขอบญญตทองถนทตราขนใชบงคบนนเปนขอบญญตใหมทไมเคยมการใช

บงคบมากอนหรอเปนขอบญญตทปรบปรงขอบญญตทใชบงคบอยหรอเปนเพยงขอบญญตทแกไขเพม

เตมขอบญญตทใชบงคบอย หรอเปนขอบญญตทยกเลกขอบญญตทใชบงคบอย โดยเรมดวยถอยค�าวา

“โดยทเปนการสมควร...”

๒. แบบกฎหมาย

ค�าปรารภจะก�าหนดใหทราบวาสมควรใหมขอบญญตวาดวยเรองใด หรอแกไขเพมเตม

ขอบญญตวาดวยเรองใดหรอปรบปรงขอบญญตวาดวยเรองใดหรอยกเลกกฎหมายวาดวยเรองใด

(๑) กรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแรก

๑.๑) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบใหม

- จะใชถอยค�าวา“โดยทเปนการสมควรใหมขอบญญตวาดวย............”

โดยทเปนการสมควรใหมขอบญญตวาดวย............

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรใหมขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป

๑.๒) กรณทเปนรางขอบญญตทองถนฉบบปรบปรง

- จะใชถอยค�าวา“โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอบญญตวาดวย..........”

โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอบญญตวาดวย..........

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

21

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป

(๒) กรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

-จะใชถอยค�าวา“โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอบญญตวาดวย..........”

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอบญญตวาดวย..........

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป

(๓) กรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบยกเลก

-จะใชถอยค�าวา“โดยทเปนการสมควรยกเลกขอบญญตวาดวย............”

โดยทเปนการสมควรยกเลกขอบญญตวาดวย............

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรยกเลกเทศบญญตเทศบาลต�าบลก.วาดวยการจดการมลฝอยทวไป

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

22

สวนท ๔

บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

๑. จดมงหมาย

๑)เพอใหทราบวาการตราขอบญญตทองถนฉบบนนอาศยอ�านาจตามกฎหมายแมบทฉบบใด

และมาตราใดบาง

๒)เพอใหทราบวาขอบญญตทองถนฉบบนนมบทบญญตทเปนการจ�ากดสทธและเสรภาพ

ของบคคลตามบทบญญตมาตราใดของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย โดยคณะกรรมการกฤษฎกา

เหนวา “จะตองอางเฉพาะมาตราในหมวดวาดวยสทธและเสรภาพของชนชาวไทย” เทานน

๒. แบบกฎหมาย

ขอบญญตทองถนเปนกฎหมายระดบอนบญญตซงจะตรามาใชบงคบไดจะตองมกฎหมายแมบท

(พระราชบญญตหรอกฎหมายในระดบเทยบเทา)บญญตใหกระท�าไดดงนนการยกรางขอบญญตทองถน

จงตองเขยนขอความทกลาวถงการอาศยอ�านาจจากกฎหมายแมบทไวดวย

ลกษณะของขอบญญตทองถนจะมสาระทเกยวของกบกฎหมายแมบท๒รปแบบคอ

รปแบบท ๑ ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกร

ปกครองสวนทองถนนนเทานน(กลาวคอทงในสวนของกระบวนการและในสวนของเนอหาสาระอางอง

อ�านาจมาจากกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนฉบบเดยว)

รปแบบท ๒ ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกร

ปกครองสวนทองถนนนและกฎหมายอนทใหอ�านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน(กลาวคอในสวนของ

กระบวนการจะอางองอ�านาจมาจากกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตในสวนของเนอหาสาระ

จะอางองอ�านาจมาจากกฎหมายอนทใหอ�านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน)

แบบการเขยนบทอาศยอ�านาจ

รปแบบท ๑ ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกร

ปกครองสวนทองถนนนเทานน

- ใชถอยค�าวา“อาศยอ�านาจตามมาตรา ... มาตรา ... และมาตรา ... แหง...

(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนนน)...”

รปแบบท ๒ ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกร

ปกครองสวนทองถนนนและกฎหมายอนทใหอ�านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

23

- ใชถอยค�าวา“อาศยอ�านาจตามมาตรา ... มาตรา ... และมาตรา ... แหง...

(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนนน)... ประกอบมาตรา ... มาตรา ... และมาตรา ... แหง...

(ชอกฎหมายอนทใหอ�านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน)...”

แบบการเขยนบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคล

กรณการตราพระราชบญญต คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๔๒

เหนชอบใหก�าหนดแบบการเขยนบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลไวดงน

๑. กรณพระราชบญญตฉบบแรกและพระราชบญญตฉบบแกไขเพมเตม

“พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธ

และเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ... ประกอบกบมาตรา ... มาตรา ... และมาตรา ...ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย”

๒. กรณพระราชบญญตยกเลก

- ไมตองมบทจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญเนองจาก

ไมมผลกระทบตอสทธและเสรภาพของบคคล

ส�าหรบกรณกฎหมายระดบอนบญญตทงหมดทอาศยอ�านาจตามกฎหมายแมบท

(พระราชบญญต)ตราออกมาใชบงคบอยกอนแลวใหใชไดตอไปโดยไมตองแกไขบทบญญตในสวนของ

บทอาศยอ�านาจแตประการใดแตกรณทมการแกไขเพมเตมหรอมการตราออกมาใชบงคบใหมจะตองม

บทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลดวยทงนใหใชถอยค�าตามแบบทใชกบกฎหมายแมบทฉบบ

นนโดยไมตองค�านงวากฎหมายอนบญญตฉบบนนจะเกยวของกบเรองใดบางดงน

(๑) กรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแรกและกรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

รปแบบท ๑ ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกร

ปกครองสวนทองถนนนฉบบเดยวเทานน

อาศยอ�านาจตามมาตรา...มาตรา...และมาตรา...แหง...(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครอง

สวนทองถนนน)...อนเปนพระราชบญญตทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพ

ของบคคลซงมาตรา...ประกอบกบมาตรา...มาตรา...และมาตรา...ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

บญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

24

รปแบบท ๒ขอบญญตทองถนตราขนโดยอาศยอ�านาจตามกฎหมายจดตงองคกรปกครอง

สวนทองถนนนและกฎหมายอนทใหอ�านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน

อาศยอ�านาจตามมาตรา...มาตรา...และมาตรา...แหง...(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครอง

สวนทองถนนน)...ประกอบมาตรา...มาตรา...และมาตรา...แหง...(ชอกฎหมายอนใหอ�านาจแกองคกร

ปกครองสวนทองถน)... อนเปนพระราชบญญตทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธ

และเสรภาพของบคคลซงมาตรา...ประกอบกบมาตรา...มาตรา...และมาตรา...ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

(๒) กรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบยกเลก

ไมตองมบทจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญเนองจากไมมผลกระทบ

ตอสทธและเสรภาพของบคคล

อาศยอ�านาจตามมาตรา...มาตรา...และมาตรา...แหง...(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครอง

สวนทองถนนน)...

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

25

สวนท ๕

วนใชบงคบขอบญญตทองถน

๑. ความมงหมาย

๑)เพอก�าหนดสภาพบงคบของขอบญญตทองถนวามผลใชบงคบตงแตเมอใด

๒)เพอใหเจาหนาทหรอผตองถกบงคบตามขอบญญตทองถนมเวลาแกไขหรอเตรยมความพรอม

ดานตางๆ เชนการออกประกาศระเบยบตางๆ การจดเตรยมสถานทเครองมอเครองใชการฝกอบรม

ผปฏบตงานเปนตน

๒. แบบกฎหมาย

หลกโดยทวไปวนใชบงคบกฎหมายจะก�าหนดใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษาเปนตนไปเพอใหประชาชนหรอผอยภายใตบงคบแหงกฎหมายไดรบทราบลวงหนา

วากฎหมายจะใชบงคบหลงจากวนประกาศกฎหมายโดยเปดเผยในราชกจจานเบกษาแลวและถอไดวา

มความชดเจนในระยะเวลาการใชบงคบกฎหมายโดยจะเรมตนใชบงคบกฎหมายตงแตเวลา๐๐.๐๑นาฬกา

เปนตนไปและใหก�าหนดเปน“วน”เสมอและเขยนเปนตวอกษรแทนตวเลข

ขอยกเวน กรณทมกฎหมายเฉพาะก�าหนดใหมการเผยแพรหรอเปดเผยดวยวธการอยางอน

(มาตรา๑๐๔แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐)

ขอบญญตทองถนมหลกเกณฑทก�าหนดเกยวกบวนใชบงคบกฎหมายหลายรปแบบดงน

(๑) องคการบรหารสวนต�าบล

มาตรา ๗๑ วรรคสาม แหงพระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบล

พ.ศ.๒๕๓๗ก�าหนดวา“เมอสภาองคการบรหารสวนต�าบลและนายอ�าเภอใหความเหนชอบรางขอบญญต

องคการบรหารสวนต�าบลตามวรรคหนงแลว ใหนายกองคการบรหารสวนต�าบลลงชอและประกาศ

เปนขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลตอไป”บทบญญตดงกลาวน มค�าพพากษาศาลปกครองกลาง

ท๔๑๖/๒๕๔๗ไดมค�าวนจฉยวา...โดยในเรองการมผลบงคบใชของขอบญญตของทองถนดงกลาว

มาตรา๗๑วรรคสามแหงพระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบลพ.ศ.๒๕๓๗ก�าหนดวา

รางขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลทผานความเหนชอบของสภาองคการบรหารสวนต�าบล

และนายอ�าเภอแลวใหประธานคณะกรรมการบรหารลงชอและประกาศเปนขอบญญตองคการบรหาร

๔มาตรา๑๐บทบญญตมาตรา๗และมาตรา๙ไมกระทบถงขอมลขาวสารของราชการทมกฎหมายเฉพาะก�าหนดใหมการเผยแพรหรอเปดเผยดวยวธการอยางอน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

26

สวนต�าบลตอไป โดยในขอบญญตดงกลาวไดก�าหนดใหใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนต�าบลนบแต

วนถดจากทไดประกาศไวโดยเปดเผยทส�านกงานแลวเจดวน ซงศาลเหนวาการออกขอบญญตองคการ

บรหารสวนต�าบลเปนกรณทกฎหมายเฉพาะไมไดก�าหนดการเผยแพรหรอเปดเผยดวยวธการอนเอาไว

และเมอขอบญญตดงกลาวมลกษณะเปนกฎทมผลเปนการทวไปตอเอกชนทเกยวของ จงถอเปนขอมล

ขาวสารของราชการตามมาตรา๗วรรคหนง(๔)แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐

จงตองน�าลงพมพในราชกจจานเบกษา

ดงนนรปแบบของการก�าหนดวนใชบงคบขอบญญตทองถนจงเปนดงน

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนต�าบล........ตงแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

(๒) เทศบาล

มาตรา๖๓แหงพระราชบญญตเทศบาลพ.ศ.๒๔๙๖ก�าหนดวา“นอกจากทไดมกฎหมาย

บญญตไวเปนอยางอนเทศบญญตนนใหใชบงคบไดเมอประกาศไวโดยเปดเผยทส�านกงานเทศบาลแลว

เจดวนเวนแตในกรณฉกเฉนถามความระบไวในเทศบญญตนนวาใหใชบงคบทนทกใหใชบงคบในวน

ทไดประกาศนน”

ดงนนรปแบบของการก�าหนดวนใชบงคบขอบญญตทองถนจงเปนดงน

ขอ ๒ เทศบญญตนใหใชบงคบในเขตเทศบาล........ ตงแตเมอไดประกาศไวโดยเปดเผยท

ส�านกงานเทศบาลแลวเจดวน

หรอ

ขอ ๒ เทศบญญตนใหใชบงคบในเขตเทศบาล........ ตงแตวนทไดประกาศไวโดยเปดเผยท

ส�านกงานเทศบาล

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

27

(๓) องคการบรหารสวนจงหวด

มาตรา๕๖วรรคสองแหงพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวดพ.ศ.๒๕๔๐ก�าหนดวา

“ใหองคการบรหารสวนจงหวดปดประกาศขอบญญตทประกาศใชบงคบแลวไว ณ ทท�าการองคการ

บรหารสวนจงหวดโดยเปดเผยเพอใหประชาชนเขาตรวจดได”

ดงนนรปแบบของการก�าหนดวนใชบงคบขอบญญตทองถนจงเปนดงน

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนจงหวด......เมอไดปดประกาศไว

ณทท�าการองคการบรหารสวนจงหวดโดยเปดเผย

(๔) เมองพทยา

มาตรา๗๘แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารเมองพทยาพ.ศ.๒๕๔๒ก�าหนดวา

“ขอบญญตนนใหประกาศไวโดยเปดเผยณศาลาวาการเมองพทยาและใหมผลใชบงคบไดดงน

(๑)ถาเปนขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจายใหมผลใชบงคบตงแตวนถดจาก

วนประกาศเปนตนไปหรอตามทก�าหนดไวในขอบญญตนน

(๒)ถาเปนขอบญญตอนใหมผลใชบงคบเมอพนเจดวนนบแตวนประกาศเวนแต

ขอบญญตนนจะก�าหนดไวเปนประการอนแตตองไมเรวกวาวนถดจากวนประกาศ”

ดงนนรปแบบของการก�าหนดวนใชบงคบขอบญญตทองถนจงเปนดงน

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตเมองพทยาไดเมอพนเจดวนนบแตวนประกาศไว

ณศาลาวาการเมองพทยา

หรอ

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตเมองพทยาไดเมอพน......วน(แตตองไมเรวกวาวนถดจาก

วนประกาศ)นบแตวนประกาศไวณศาลาวาการเมองพทยา

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

28

(๕) กรงเทพมหานคร

มาตรา๑๐๐แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานครพ.ศ.๒๕๒๘

ก�าหนดวา “เมอสภากรงเทพมหานครไดพจารณารางขอบญญตกรงเทพมหานครและลงมตเหนชอบแลว

ใหประธานสภากรงเทพมหานครสงใหผ ว าราชการกรงเทพมหานครภายในเจดวนนบแตวนท

สภากรงเทพมหานครมมตเหนชอบ และใหผ วาราชการกรงเทพมหานครลงนามในรางขอบญญต

กรงเทพมหานครทผานความเหนชอบของสภากรงเทพมหานครแลวประกาศในราชกจจานเบกษาเพอใช

บงคบเปนกฎหมายภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางขอบญญตจากประธานสภากรงเทพมหานคร”

ดงนนรปแบบของการก�าหนดวนใชบงคบขอบญญตทองถนจงเปนดงน

ข อ๒ขอบญญตนให ใช บงคบในเขตกรงเทพมหานครนบแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

29

สวนท ๖

บทยกเลกกฎหมาย

๑. ความมงหมาย

๑)เพอระบวากฎหมายใดจะถกยกเลกไมใชบงคบอกตอไป

๒) ในกรณการปรบปรงกฎหมายอนเปนการใหมกฎหมายใหมแทนทกฎหมายเดมกตองม

การบญญตไวเสมอวาประสงคจะยกเลกกฎหมายใดบาง

๓) กรณการตรากฎหมายขนใหมซงยงไมเคยมกฎหมายใดบญญตรองรบมากอน แตหาก

ประสงคจะยกเลกกฎหมายฉบบใดพรอมดวยในคราวเดยวกนกอาจก�าหนดใหมบทยกเลกได

๒. แบบกฎหมาย

๒.๑) หลก

๑)ตองระบชอกฎหมายทจะยกเลกใหชดเจนและครบถวนทกฉบบ

๒)การยกเลกกฎหมายระดบใดตองยกเลกดวยกฎหมายระดบเดยวกนไมวาจะยกเลก

ทงฉบบหรอยกเลกบางเรองกตาม

๓) ไมใชวธการก�าหนดบทยกเลกกฎหมายทขดหรอแยงในลกษณะรปแบบของบทกวาด

(SweepingClause)ทเรยกวา“บทยกเลกบทบญญตทขดหรอแยง”เพราะจะมปญหาในการตความ

และท�าใหเกดความไมแนนอนในการใชบงคบกฎหมายซงเปนการไมถกตองยกเวนกรณทกฎหมายใหม

มฐานะเปน“กฎหมายกลาง(UniformLaw)”ซงถอเปนความจ�าเปนพเศษ

๒.๒) ต�าแหนงของการเขยน

โดยปกตจะบญญตไวในขอ๓เสมอ

๒.๓) รปแบบของกฎหมาย

แบบท ๑ การยกเลกขอบญญตทองถนฉบบเดยว

ใหเขยนตอเนองกนไปในบรรทดเดยวกบค�าว า“ใหยกเลก”แลวตามดวยชอ

ของขอบญญตนนๆ ซงกรณนตองมขอบญญตฉบบนนเพยงฉบบเดยวโดยไมมการแกไขเพมเตมเปนฉบบท๒

ฉบบท๓ฉบบท๔เปนตนแตอยางใด

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

30

ขอ๓ใหยกเลก...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ตวอยางเชน

- ขอ๓ใหยกเลกเทศบญญตเทศบาล...การจดการมลฝอยทวไปพ.ศ.๒๕๔๕

แบบท ๒ การยกเลกขอบญญตทองถนหลายฉบบ (ซงเปนขอบญญตในกลมเดยวกน)

เนองจากขอบญญตทจะยกเลกนนไดมการแกไขเพมเตมตามมาอกหลายฉบบ

เปนฉบบท๒ฉบบท๓ฉบบท๔เปนตนดงนนเมอประสงคจะยกเลกขอบญญตฉบบนนแลวกจะตองยกเลก

ขอบญญตฉบบแกไขเพมเตมดวยโดยจดเรยงไปตามล�าดบของฉบบทนอยไปหาฉบบทมากขนโดยแยกเขยน

เปนแตละวงเลบดงนนการเรยงล�าดบกจะเรมจากขอบญญตซงประกาศใชบงคบเปนฉบบทหนงแลวตามดวย

ฉบบทแกไขเพมเตมทกๆฉบบ

ขอ๓ใหยกเลก

(๑)...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

(๒)...(ระบชอขอบญญตทองถน)...(ฉบบท๒)พ.ศ....

(๓)...(ระบชอขอบญญตทองถน)...(ฉบบท๓)พ.ศ....

ตวอยางเชน

- ขอ๓ใหยกเลก

(๑)เทศบญญตเทศบาล...การจดการมลฝอยทวไปพ.ศ.๒๕๔๕

(๒)เทศบญญตเทศบาล...การจดการมลฝอยทวไป(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๗

(๓)เทศบญญตเทศบาล...การจดการมลฝอยทวไป(ฉบบท๓)พ.ศ.๒๕๔๙

แบบท ๓ การยกเลกขอบญญตฉบบอน ๆ ซงมใชเปนขอบญญตฉบบเดยวกน

การยกเลกขอบญญตในรปแบบนมลกษณะเปนการยกเลกขอบญญตทมเนอหาสาระ

คลายคลงกนหรอใกลเคยงกนโดยสามารถยกเลกขอบญญตหลายฉบบไดและในขอบญญตดงกลาวนน

อาจจะมการแกไขเพมเตมผสมอยดวยกสามารถยกเลกไดซงตองจดเรยงใหชดเจนและเหมาะสมโดยเรมตน

เรยงขอบญญตทจะยกเลกจากขอบญญตทมชออยางเดยวกนกอนส�าหรบขอบญญตอนซงเปนคนละฉบบ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

31

กใหจดเรยงในล�าดบถดไปโดยถอตามเวลากอนหรอหลงของการประกาศใชเปนกฎหมายทงนหากขอบญญต

ในแตละฉบบมการแกไขเพมเตมดวยกตองน�ามารวมไวดวยกนโดยเรยงตามล�าดบภายในกลมของขอบญญต

เดยวกนกอนทจะไปถงขอบญญตตางกลมทเปนขอบญญตคนละฉบบกน

ขอ๓ใหยกเลก

(๑)...(ระบชอขอบญญตทองถน๑)...

(๒)...(ระบชอขอบญญตทองถน๑)...(ฉบบท๒)พ.ศ....

(๓)...(ระบชอขอบญญตทองถน๑)...(ฉบบท๓)พ.ศ....

(๔)...(ระบชอขอบญญตทองถน๒)...

(๕)...(ระบชอขอบญญตทองถน๒)...(ฉบบท๒)พ.ศ....

(๖)...(ระบชอขอบญญตทองถน๒)...(ฉบบท๓)พ.ศ....

(๗)...(ระบชอขอบญญตทองถน๓)...

(๘)...(ระบชอขอบญญตทองถน๓)...(ฉบบท๒)พ.ศ....

(๙)...(ระบชอขอบญญตทองถน๓)...(ฉบบท๓)พ.ศ....

ตวอยางเชน

- ขอ๓ใหยกเลก

(๑)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสกรพ.ศ.๒๕๔๕

(๒)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสกร(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๗

(๓)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสกร(ฉบบท๓)พ.ศ.๒๕๔๙

(๔)เทศบญญตควบคมกจการเลยงไกพ.ศ.๒๕๔๗

(๕)เทศบญญตควบคมกจการเลยงไก(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๘

(๖)เทศบญญตควบคมกจการเลยงไก(ฉบบท๓)พ.ศ.๒๕๔๙

(๗)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสตวน�าพ.ศ.๒๕๔๘

(๘)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสตวน�า(ฉบบท๒)พ.ศ.๒๕๔๙

(๙)เทศบญญตควบคมกจการเลยงสตวน�า(ฉบบท๓)พ.ศ.๒๕๕๐

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

32

สวนท ๗

บทนยาม

๑. ความมงหมาย

บทนยามไมใชสงจ�าเปนทจะตองมในกฎหมายหรอขอบญญตทองถนทกฉบบเสมอไป

บทนยามก�าหนดขนเพอความมงหมายในการอธบายความหมายของถอยค�าหรอขอความทใช

ในกฎหมายหรอขอบญญตทองถนเนองจากการเขยนถอยค�าในบทบญญตของกฎหมายหรอขอบญญต

ทองถนนนอาจมความหมายทไมแนนอนหรอมความเขาใจทไมตรงกนจงตองก�าหนดบทนยามขนเพอให

เกดความเขาใจทตรงกนนอกจากนยงอาจใชบทนยามเปนเทคนคในการยอขอความในรางกฎหมาย

หรอขอบญญตทองถนใหสนลงเพอจะไดไมตองเขยนถอยค�าใหยาวเกนไปกได

ดงนนจงพอสรปไดวาก�าหนดบทนยามขนเพอ

(๑)ก�าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค�าใหชดเจนแนนอน

(๒)ก�าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค�าใหกวางกวาปกตทวไปทเขาใจ

(๓)ก�าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค�าทกวางเกนไปใหมขอบเขตทแคบลง

(๔)อธบายศพททางเทคนคหรอใชแทนขอความในกฎหมายหรอยอค�าหรอขอความในกฎหมายนน

๒. รปแบบค�านยาม

(๑) หลกเกณฑการก�าหนดบทนยาม

๑)ถาตองการใหมความหมายโดยทวไปตามพจนานกรมไมตองก�าหนดค�านยาม

๒)ก�าหนดค�านยามเพอใหเกดความเขาใจทชดเจนของถอยค�าทใชในรางขอบญญต

ทองถนนนเพอไมใหเกดขอสงสยหรอเปดโอกาสใหมการตความและตองไมก�าหนดกวางเกนไปจนไมทราบ

ขอบเขตของบทนยามนนใชถอยค�าทท�าใหเกดความเขาใจทชดเจนค�าเรยบงายไมฟมเฟอย

๓) เมอมการก�าหนดค�านยามแลวความหมายของค�าๆ นนจะตองแปลตามกรอบทก�าหนดนน

ไมอาจแปลความตามทางศลธรรมวฒนธรรมของประชาชนหรอตามความกาวหนาในทางเทคโนโลย

เพอขยายความหรอจ�ากดความได

๔)หลกเลยงการก�าหนดบทนยามโดยใหขนอยกบการออกกฎหมายล�าดบรองเพราะผใช

กฎหมายจะไมทราบหลกเกณฑวาจะตองอยภายใตบงคบของกฎหมายนนเมอใดเวนแตเปนลกษณะการขยาย

เพมเตมกลมเปาหมายซงไดก�าหนดหลกการไวในบทนยามนนแลว

๕) เมอใชค�าใดเปนบทนยามแลวตองแปลความและใชใหเหมอนกนทงหมดในกฎหมาย

หรอขอบญญตนน

๖) ไมก�าหนดค�านยามเปนบทบงคบในกฎหมายหรอขอบญญตทองถน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

33

๗)หลกเลยงการก�าหนดค�านยามทขดแยงกบความหมายธรรมดาเพราะจะขดแยง

กบความเขาใจของบคคลโดยทวไป แตจ�าเปนตองก�าหนดใหกวางกวาความหมายโดยปกตกใหก�าหนด

ความหมายตามปกตไวในสวนตนเพอเปนหลกกอน แลวจงก�าหนดความหมายทอย นอกเหนอ

จากความหมายปกตไวตอนทาย

๘)การก�าหนดบทนยามทเปนศพททางเทคนคเชนซอฟตแวรเปนตนสามารถก�าหนดได

แตจะตองจ�ากดขอบเขตความหมายไวตามทก�าหนดไวเทานน

๙)บทนยามทมงหมายจะใชเฉพาะกบบทบญญตบางขอสามารถก�าหนดไวในบทบญญต

เฉพาะขอนนไดโดยก�าหนดอยในวรรคทายตอจากสาระของขอนน

๑๐)ในกรณทมการแกไขเพมเตมขอบญญตทองถนและตองการจะก�าหนดบทนยาม

ตองตรวจสอบวามบทนยามค�านนอยแลวหรอไมถามอยแลวกตองใชตามบทนยามนนและถาแกไขเพมเตม

ขอบญญตแลวท�าใหบทนยามค�าใดไมมทใชอกแลวกตองยกเลกบทนยามค�านนเพอไมใหเกดความสบสน

๑๑) การก�าหนดบทนยามโดยการอางบทนยามตามกฎหมายอนนนสามารถกระท�าได

แตหากกฎหมายทอางถงนนมการแกไขเพมเตมความหมายของบทนยามกจะเปลยนแปลงไปดวยดงนน

หากไมประสงคจะใหเปนเชนนนตองใชวธลอกความหมายตามกฎหมายอนนนมาบญญตไวในบทนยาม

ในขอบญญตทองถน

(๒) ต�าแหนงของบทนยามทวไป

- บญญตไวตอจากบทยกเลกและกอนทจะเปนเนอความทเปนบทบงคบของขอบญญตทองถน

(๓) การใชถอยค�าในการก�าหนดขอบเขตความหมายของค�านยาม

ม๓ลกษณะคอ

๑) ใชค�าวา“หมายความวา”เมอตองการก�าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค�า

ใหชดเจนแนนอนหรอการอธบายศพททางเทคนคหรอใชแทนขอความในกฎหมายหรอยอค�าหรอขอความ

ในขอบญญตนน

๒) ใชค�าวา“ใหหมายความรวมถง”เมอตองการก�าหนดขอบเขตและความหมาย

ของถอยค�าใหกวางกวาปกตทวไปทเขาใจ

๓) ใชค�าวา“แตไมหมายความรวมถง”เมอตองการก�าหนดขอบเขตและความหมาย

ของถอยค�าทกวางเกนไปใหมขอบเขตทแคบลง

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

34

(๔) รปแบบการเขยนค�านยาม

(ก) กรณเปนบทนยามในขอบญญตทองถนฉบบแรก

ขอ...ในขอบญญตน

“.......”หมายความวา...............................

ใชในกรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแรกโดยรปแบบการเขยนบทนยามจะขนตนดวย

“ในขอบญญตน”เพออธบายวาความหมายของค�านยามตางๆทปรากฏอยในขอบญญตทองถนนน

มความหมายเฉพาะอยางไร

อยางไรกด ค�านยามบางค�าไมไดประสงคทจะใชกบขอบญญตทองถนทงฉบบ แตจะใช

กบเฉพาะบางหมวดหรอบางสวนของขอบญญตทองถนกได ซงต�าแหนงของค�านยามในกรณนกจะอยท

หมวดหรอสวนนนๆและรปแบบการเขยนกจะแตกตางกนไปตามความประสงค เชน ใชถอยค�าวา

“ในหมวดน”“ในสวนน”เปนตน

ตวอยางเชน

ขอ๓ในเทศบญญตน

“การจดการมลฝอยทวไป”หมายความวากระบวนการด�าเนนการตงแตการเกบขน

และก�าจดมลฝอยทวไป

(ข) กรณเปนการแกไขบทนยามในขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

ในการแกไขค�านยามในบทนยามของขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตมนนจะตองอางถง

ขอบญญตทองถนเดม แตหากเคยมการแกไขเพมเตมมาแลวกใหอางขอบญญตทองถนทแกไขเพมเตม

ครงสดทายเพอใหทราบวาบทนยามนนเคยมการแกไขหรอไม ในกรณทมการแกไขค�านยามหลายค�า

ตดตอกนใหเขยนเรยงการยกเลกค�านยามตดตอกนไปแตถาไมตดตอกนกตองแยกการเขยนแกไขเพมเตม

ในลกษณะเดยวกบการแกไขเพมเตมบทบญญตในสวนอนๆทไมตดตอกน

๑) การแกไขบทนยามทงขอ

ขอ...ใหยกเลกความในขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...และใหใชความตอไปนแทน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

35

รปแบบนใชกบกรณทเปนการยกเลกบทนยามหมดทงขอโดยจะเหมอนกบการแกไข

เพมเตมบทบญญตของขอบญญตทองถนตามปกต

ตวอยางเชน

ขอ๓ใหยกเลกความในขอ๓ของเทศบญญตเทศบาลต�าบลก..............พ.ศ.๒๕๔๕

และใหใชความตอไปนแทน

“ขอ๓ในเทศบญญตน

“การจดการมลฝอยทวไป”หมายความวากระบวนการด�าเนนการตงแตการคดแยก

การเกบการขนการน�ากลบมาใชประโยชนใหมและการก�าจดมลฝอยทวไป”

๒) การแกไขบทนยามค�าเดยว

ขอ...ใหยกเลกความในบทนยามค�าวา“........”ในขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

และใหใชความตอไปนแทน

รปแบบนใชกบกรณทเปนการแกไขบทนยามค�าเดยวและในกรณทเปนค�านยามทม

การก�าหนดเปนวงเลบไวกจะตองใสวงเลบขอไวดวยเพอจะไดสอดคลองกบรปแบบของบทนยามเดม

ตวอยางเชน

ขอ๓ใหยกเลกความในบทนยามค�าวา“การจดการมลฝอยทวไป”ในขอ๓

ของเทศบญญตเทศบาลต�าบลก..............พ.ศ.๒๕๔๕และใหใชความตอไปนแทน”

“การจดการมลฝอยทวไป”หมายความวากระบวนการด�าเนนการตงแตการคดแยก

การเกบการขนการน�ากลบมาใชใหมและการก�าจดมลฝอยทวไป”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

36

๓) การแกไขบทนยามหลายค�า

ขอ...ใหยกเลกความในบทนยามค�าวา“........”“........”และ“.........”ในขอ...ของ...(ระบ

ชอขอบญญตทองถน)...และใหใชความตอไปนแทน

รปแบบนใชในกรณทเปนการแกไขบทนยามหลายค�านยามทอยในต�าแหนงตดตอกน

แตถาค�านยามทแกไขอยในต�าแหนงทไมตดตอกนจะตองแยกการเขยนบทยกเลกท�านองเดยวกบการแกไข

เพมเตมบทบญญตทวไป

ตวอยางเชน

ขอ๓ใหยกเลกความในบทนยามค�าวา“การจดการมลฝอยทวไป”และ“มลฝอย

น�ากลบมาใชใหม”ในขอ๓ของเทศบญญตเทศบาลต�าบลก.........พ.ศ.๒๕๔๕และใหใชความตอไปนแทน

“การจดการมลฝอยทวไป”หมายความวากระบวนการด�าเนนการตงแตการคดแยก

การเกบการขนการน�ากลบมาใชใหมและการก�าจดมลฝอยทวไป

“มลฝอยน�ากลบมาใชใหม”หมายความวามลฝอยทวไปทสามารถน�ากลบมาใชใหม

หรอน�ามาผลตเปนผลตภณฑใหมได”

(ค) กรณเปนการเพมเตมบทนยามในขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

๑) การเพมเตมบทนยามทงขอ

ขอ...ใหเพมความตอไปนเปนขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

รปแบบนใชกบกรณทเปนการเพมเตมบทนยามทงขอ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

37

ตวอยางเชน

ขอ๓ใหเพมความตอไปนเปนขอ๓ของเทศบญญตเทศบาลต�าบลก..........พ.ศ.๒๕๔๕

“ขอ๓ในเทศบญญตน

“การจดการมลฝอยทวไป”หมายความวากระบวนการด�าเนนการตงแตการคดแยก

การเกบการขนการน�ากลบมาใชประโยชนใหมและการก�าจดมลฝอยทวไป”

๒) การเพมเตมค�านยามทตดตอกน

ขอ...ใหเพมบทนยามค�าวา“........”“........”และ“.........”ระหวางบทนยามค�าวา“.......”

และค�าวา“........”ในขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ในการเพมเตมบทนยามจะตองก�าหนดใหชดเจนวาบทนยามทเพมเตมนนไปเพม

ในสวนใดของบทนยามโดยใชรปแบบขางตนมาปรบปรงถอยค�าใหสอดคลองกนกลาวคอถาหากเพมเตม

เปนค�าสดทายของขอทเปนบทนยามกควรใชความวา“ใหเพมบทนยามค�าวา“.......”ตอทายบทนยาม

ค�าวา“.......”ในขอ ...หรอกรณทเปนการเพมเตมค�านยามในอนขอยอยของบทนยามกจะใชความวา

“ใหเพมความตอไปนเปน(...)ของบทนยามค�าวา“.......”ในขอ...

ตวอยางเชน

ขอ ๓ ใหเพมบทนยามค�าวา “มลฝอยน�ากลบมาใชใหม” ระหวางบทนยามค�าวา

“มลฝอยทวไป”และค�าวา“มลฝอยตดเชอ”ในขอ๓ของเทศบญญตเทศบาลต�าบลก...........พ.ศ.๒๕๔๕

(ง) กรณทเปนการยกเลกบทนยามในขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตม

รปแบบการยกเลกบทนยามมเพยงแบบเดยว

ขอ...ใหยกเลกบทนยามค�าวา“.......”ในขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

38

สวนท ๘

บทรกษาการ

๑. ความมงหมาย

(๑)เพอใหมเจาของเรองทแนนอนเปนผรบผดชอบการปฏบตการใหเปนไปตามกฎหมาย

เชนการวางระเบยบการปฏบตการเตรยมงบประมาณการสงการใหเจาหนาทปฏบตเปนตน

(๒) เพอใหประชาชนสามารถตดตอกบทางราชการเกยวกบการปฏบตตามกฎหมายนนได

อยางถกตองเพราะจะทราบวาหนวยงานใดเปนเจาของเรอง

๒. แบบกฎหมาย

(ก) หลกการ

๑)ขอบญญตทองถนทตราขนใชบงคบใหมโดยก�าหนดใหเจาหนาทตองด�าเนนการ

หรอปฏบตการใดๆ เพอใหบรรลไปตามวตถประสงคในการตราขอบญญตทองถนจ�าเปนตองมการก�าหนด

ใหผบรหารสงสดขององคกรปกครองสวนทองถนรบผดชอบในการด�าเนนการหรอปฏบตการดงกลาวดวย

จงตองก�าหนดบทรกษาการไว

๒) ขอบญญตทองถนทตราขนเพอแกไขเพมเตมขอบญญตเดม โดยหลกยอมถอวา

บทบญญตทแกไขเพมเตมนนบญญตขนมาแทนทบทบญญตในขอบญญตเดมโดยอตโนมตแตในกรณ

ทในขอบญญตทองถนทแกไขเพมเตมนนเองมบทบญญตเปนเอกเทศซงก�าหนดใหฝายบรหารตองปฏบตการ

ใดๆดวยขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตมนนกตองมบทรกษาการดวยเชนกน

๓) ขอบญญตทองถนทตราขนเพอยกเลกขอบญญตทองถนฉบบใดฉบบหนงปกตไมตอง

มบทรกษาการ เพราะขอบญญตทองถนในเรองนนเปนอนใชบงคบไมไดอกตอไปแลว เวนแตในกรณ

ทในขอบญญตทองถนทยกเลกนนก�าหนดใหฝายบรหารตองปฏบตการใดๆ เพอผลแหงการยกเลกนนขอบญญต

ทองถนฉบบยกเลกนนกตองมบทรกษาการดวย

(ข) ต�าแหนงของบทรกษาการ

กรณท ๑ ขอบญญตทองถนฉบบนนมการแบงหมวดหม

ใหก�าหนดไวในบททวไปโดยอยตอจากบทนยามและอยกอนการแบงหมวดหม

กรณท ๒ ขอบญญตทองถนฉบบนนไมมการแบงหมวดหม

ใหก�าหนดไวเปนขอสดทายของขอบญญตทองถน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

39

(ค) รปแบบของกฎหมาย

ขอ...ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตน...และใหมอ�านาจ

ออกขอบงคบประกาศค�าสงเพอปฏบตการตามขอบญญตน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

40

สวนท ๙

บทบงคบ

(การแบงหมวดหมเนอหาสาระทก�าหนดใชบงคบ)

๑. ความมงหมาย กรณการรางขอบญญตทองถนทมเนอหาคอนขางยาวและมสาระหลายเรองนนผรางขอบญญตควรจะเขยนและจดเรยงเนอหาสาระของขอบญญตใหเปนไปตามล�าดบตอเนองกนไปและสอดคลองกนตามล�าดบของเรองอยางเปนระบบ โดยตองค�านงดวยวาเหตการณใดเปนเรองทสมควรเกดขนกอนและเกดขนภายหลงเพอใหขอบญญตนนอานแลวไมสบสนหรอวกวนเสยเวลาในการอานและคนหาเรองทตองการทราบ การแบงหมวดหมกฎหมายเปนเทคนคการรางกฎหมายทน�ามาใชเพอแบงแยกและจดเรยงเนอหาสาระตามล�าดบความส�าคญของเรองออกเปนกลมๆ โดยความมงหมายเพอใหผใชกฎหมายและผอยภายใตบงคบกฎหมายมความรความเขาใจในเนอหาของกฎหมายเปนอยางดตลอดจนยงท�าใหการอานและการคนหาเรองทตองการทราบเปนไปไดอยางรวดเรว

๒. แนวทางในการแบงหมวดหม การทผรางขอบญญตทองถนจะแบงหมวดหมในขอบญญตอยางเปนระบบไดนน ผรางจะตองรและเขาใจถงเนอหาสาระของขอบญญตนนทงฉบบเสยกอน เพอพจารณาแบงแยกและจดเรยงเนอหาสาระใหเปนไปตามล�าดบของเรองทตองการบญญตดวยดงน ๑)วธการแบงแยกและจดเรยงล�าดบเนอหาสาระของขอบญญตนนควรแบงแยกและจดเรยงบทบญญตในเรองเดยวกนไวในหมวดเดยวกนและใชชอของหมวดใหครอบคลมเนอหาทงหมดส�าหรบเรองทมลกษณะใชบงคบทวไปไมเขากบเนอหาสาระของหมวดใดกควรใสไวในหมวดทวไป ๒)บทบญญตทวไปตองอยในล�าดบกอนบทบญญตเฉพาะเรอง เนองจากบทบญญตทวไปนนเปนบทบญญตทน�าไปใชกบเนอหาสาระในสวนอน ๆ ของขอบญญตฉบบนนทงฉบบ สวนบทบญญตเฉพาะเรองนนจะเปนบทบญญตทใชบงคบกบกรณใดกรณหนงเทานน ซงในการจดแบงหมวดนนมกก�าหนดใหม “หมวด๑บททวไป” สวนบทบญญตเฉพาะเรองจดเรยงไวในหมวดอนในล�าดบถดมาตอจากหมวดทวไปและตามล�าดบเหตการณของเรองทงหมด ๓)บทบญญตทใชบงคบเปนหลกนจะก�าหนดไวกอนบทเฉพาะกาลซงบทบญญตเหลานจะมผลใชบงคบตลอดไปจนกวาขอบญญตดงกลาวจะถกยกเลกหรอถกแกไขเพมเตมส�าหรบบทเฉพาะกาลจะมผลใชบงคบเพยงชวงระยะเวลาใดระยะเวลาหนงเทานนหรอเพอรองรบเรองอยางใดอยางหนงเทานน ๔)ในกรณทมการเพมบทบญญตซงจ�าเปนจะตองมการล�าดบเลขขอในขอบญญตดวยนนใหใชรปแบบระบบตวเลขแทรกตอจากเลขขอกอนหนาเปนเลขทบ(ขอ.../...)ตามล�าดบเชนขอ๑๐/๑

ขอ๑๐/๒เปนตน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

41

๓. รปแบบของกฎหมาย

หากพจารณาเฉพาะในสวนของตวรางขอบญญตทองถนซงเปนสวนทตองจดท�าตอจากหลกการ

และเหตผลจะเหนไดวารางขอบญญตทองถนไมวาจะเปนการก�าหนดขนใหมทงฉบบหรอกรณการปรบปรง

ขอบญญตโดยยกเลกขอบญญตเดมจะมโครงสรางในการแบงหมวดหมในลกษณะเดยวกนดงน

ราง

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

.........................................

พ.ศ....

โดยทเปนการสมควรใหม(ปรบปรง)ขอบญญตวาดวย...........................................................

..............................................................

ขอ๑ขอบญญตนเรยกวา“ขอบญญต.......................พ.ศ....”

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต...................................ตงแต...................................

ขอ๓ใหยกเลก

(๑)ขอบญญต...........................พ.ศ....

(๒)ขอบญญต...........................พ.ศ....

ขอ๔ในขอบญญตน

“..........”หมายความวา....................................................

“..........”หมายความวา....................................................

ขอ๕ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...เปนผรกษาการใหเปนไปตามขอบญญตนและใหมอ�านาจ

ออกระเบยบประกาศหรอค�าสงเพอปฏบตการใหเปนไปตามขอบญญตน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

42

หมวด๑...(ชอเรอง)...

ขอ...

หมวด๒...(ชอเรอง)...

ขอ...

หมวด๓...(ชอเรอง)...

ขอ...

หมวด๔บทก�าหนดโทษ

ขอ...

หมวด๕บทเฉพาะกาล

ขอ...

ประกาศณวนท.........................

ลงชอ.....................................

...(หวหนาผบรหารทองถน)...

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

43

ในกรณทเนอหาของรางขอบญญตทองถนมรายละเอยดปลกยอยมากหากก�าหนดเปนหมวด

เพยงอยางเดยวจะไมครอบคลมเรองทเกยวของทงหมดผรางกสามารถใชวธการเพมในสวนทเปนขอยอย

ใหแยกเปนสวนๆ และก�าหนดไวในหมวดนนไดโดยการก�าหนดแบงเปน“สวนท”ไดตามตวอยางดงน

หมวด๑

...(ชอเรอง)...

สวนท๑

...(ชอเรอง)...

ขอ...

สวนท๒

...(ชอเรอง)...

ขอ...

หมวด๒

...(ชอเรอง)...

สวนท๑

...(ชอเรอง)...

ขอ...

สวนท๒

...(ชอเรอง)...

ขอ...

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

44

สวนท ๑๐

สภาพบงคบ

๑. ความมงหมาย

๑)จงใจใหคนท�าตามโดยไมกลาท�าผดกฎหมาย

๒)ปองกนไมใหเกดผลรายโดยการหามหรอใหหยดการกระท�า

๓)เยยวยาความเสยหาย

๒. สภาพบงคบตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

สภาพบงคบตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ม๒ลกษณะคอ

๑)โทษทางอาญาไดแกโทษจ�าคกและโทษปรบ

๒)มาตรการทางปกครองไดแกการสงหามกระท�าการการสงใหหยดการสงพกใชหรอเพกถอน

ใบอนญาต

ทงนสภาพบงคบตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕มก�าหนดไวแลว

ตามพระราชบญญตน ดงนน ในรางขอบญญตทองถนจงไมจ�าเปนตองก�าหนดรายละเอยดของสภาพ

บงคบกไดหรออาจก�าหนดเพยงขอความวาใหมสภาพบงคบตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕

เทานนกไดดงน

ขอ...ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามขอบญญตนตองระวางโทษตามทก�าหนดไวตามพระราชบญญต

การสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

45

สวนท ๑๑

บทเฉพาะกาล

๑. ความมงหมาย

๑)เพอใหการด�าเนนการของรฐหรอองคกรทมกฎหมายรองรบสามารถด�าเนนการตอเนองตอไป

โดยไมหยดชะงกจนกวากลไกตามกฎหมายใหมจะมความพรอมหรอสามารถด�าเนนการได

๒)เพอรองรบผลกระทบทคาดวาจะเกดขนหรอขจดขอขดแยงในเรองตางๆ

๓)เพอรองรบการด�าเนนการอยางใดอยางหนงของเอกชนทมขนกอนทจะตรากฎหมายใหสามารถ

ด�าเนนการไดตามกฎหมายตอไปจนกวากฎหมายทตราขนนนจะมผลใชบงคบ

๔)เพอก�าหนดกลไกหรอมาตรการทางกฎหมายใชบงคบเปนการชวคราวในระยะแรกของ

การใชบงคบกฎหมาย

๕)เพอรองรบสทธประโยชนทบคคลไดรบมาโดยผลของกฎหมายเดมทถกยกเลกใหคงมอยตอไป

บทเฉพาะกาลอาจมความจ�าเปนตองก�าหนดไวในขอบญญตทองถนฉบบแรกหรอขอบญญตทองถน

ฉบบปรบปรงหรอขอบญญตทองถนฉบบแกไขเพมเตมกไดถาขอบญญตทองถนนนมผลตอการกอใหเกด

หรอสนสดของสทธหนาทหรอประโยชนตอบคคล

๒. แบบของบทเฉพาะกาล

เรองทอาจจ�าเปนตองก�าหนดเปนบทเฉพาะกาลของขอบญญตทองถนแตละเรองมความ

แตกตางกนอกทงประเดนในขอเทจจรงกมความหลากหลายมากดงนนจงไมมรปแบบทแนนอนตายตว

จงขอยกเปนตวอยางของบทเฉพาะกาลทมหลกการเพอรองรบสทธประโยชนของบคคลดงน

๑)รองรบค�ารองหรอค�าขออนญาตทไดยนไวตามขอบญญตทองถนเดม

- ใชถอยค�าวา“ขอ ...ใหถอวา...(ชอค�าขออนญาตตามขอบญญตทองถนเดม)...ทคาง

การพจารณาอยในวนทขอบญญตนใชบงคบเปน...(ชอค�าขออนญาตตามขอบญญตทองถนใหม)...ทยน

ไวตามขอบญญตน”

๒)รองรบใบอนญาตทออกใหตามขอบญญตทองถนเดม

- ใชถอยค�าวา“ขอ...บรรดาใบอนญาตทออกใหตาม...(ชอขอบญญตทองถนเดม)...

กอนวนทขอบญญตนใชบงคบใหคงใชไดตอไปจนกวาใบอนญาตนนๆจะสนอาย”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

46

สวนท ๑๒

บญชทายขอบญญตทองถน

๑. ความมงหมาย

๑)เพอก�าหนดรายละเอยดของกฎหมายทส�าคญซงมเนอหาในหวขอหรอประเดนเรองเดยวกน

คอนขางมากใหกะทดรด สามารถอานเขาใจไดงาย แตถาก�าหนดไวในบทบญญตรายขอโดยการอธบาย

ความจะท�าใหบทบญญตกฎหมายเยนเยอ

๒)เพอน�าเรองทจะตองมการแกไขเพมเตมอยเสมอเมอมสถานการณเปลยนแปลงไปโดยไมตอง

เสนอแกไขเพมเตมบทบญญตอนใดเชนอตราคาธรรมเนยมเปนตน

๓)ท�าใหผใชกฎหมายสามารถท�าความเขาใจในสาระของกฎหมายไดดขนโดยไมตองเสยเวลา

ในการท�าความเขาใจกบบทบญญตทเปนรายละเอยด

๒. แบบบญชทายขอบญญตทองถน

๑)ถาในบทบญญตของขอบญญตทองถนใชถอยค�าวา “บญชทายขอบญญตน” แลว ไมวา

เรองใดๆทจะก�าหนดไวตอนทายขอบญญตทองถนจะมการตตารางเปนชองๆไวเสมอ

๒)ถาในบทบญญตของขอบญญตทองถนใชถอยค�าวา“อตราทายขอบญญตน”แลวจะไมม

การตตารางในตอนทายขอบญญตทองถนแตอยางใด

ทงนบญชทายขอบญญตทองถนจะตองสอดคลองและมจ�านวนเรองเทากบทก�าหนดในเนอหา

สาระของขอบญญตทองถนนน

ตวอยาง แบบบญชทายขอบญญตทองถน แบบท ๑

บญชทาย

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ล�ำดบท รำยกำร (เรองทขอบญญตตองกำรก�ำหนด)

๑ ๑.๑...(ชอรายการ)...

๑.๑.๑...(ชอเรอง)...

๑.๑.๒...(ชอเรอง)...

...

...

...

๒ ...(ชอรายการ)... ...

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

47

ตวอยาง แบบบญชทายขอบญญตทองถน แบบท ๒

อตราคาธรรมเนยมทาย

...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

๑....(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ...บาท

๒....(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ...บาท

๓....(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ...บาท

ฯลฯ ฯลฯ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

48

สรปโครงสรางและรปแบบของขอบญญตทองถน

สวนท ๑ หลกการและเหตผล

บนทกหลกการและเหตผล

ประกอบราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

พ.ศ....

หลกการ

.......................................................................................................

..............................................

เหตผล

.......................................................................................................

..............................................

๑. บนทกหลกการและ

เหตผล

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

49

สวนท ๒ รางขอบญญตทองถน

๒.๑) แบบทวไป

ราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)............................................

พ.ศ....

โดยทเปนการสมควรใหมขอบญญตวาดวย..................................................................................................................

อาศยอ�านาจ............................................................................................................................อนเปนพระราชบญญตทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลซงมาตรา...ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

ขอ๑ขอบญญตนเรยกวา“ขอบญญต...(ระบชอรางขอบญญตทองถน)...พ.ศ....”

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต................ตงแต.........เปนตนไป

ขอ๓ใหยกเลก(๑).............................................................(๒)............................................................

ขอ๔ในขอบญญตน“.........”หมายความวา.................................“.........”ใหหมายความรวมถง.........................“.........”แตไมหมายความรวมถง....................

ขอ๕ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตน...

๒.ชอขอบญญตทองถน

๓.ค�าปรารภ

๔. บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

๕.วนใชบงคบ

๖.บทยกเลก

๗.บทนยาม

๘.บทรกษาการ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

50

ขอ ๖ ............................................................................................................................................................................................................

ขอ ๗ ............................................................................................................................................................................................................

ขอ๘.............................................................................................................................................................................................................

ประกาศใชณวนท............................

ลงชอ..................................................(หวหนาผบรหารทองถน)...

๙.บทบงคบ(สาระหรอเนอหาทก�าหนดใชบงคบ)

๑๐.สภาพบงคบ

๑๑.บทเฉพาะกาล

อตราคาธรรมเนยม

(๑).................บาท(๒).................บาท(๓).................บาท(๔).................บาท(๕).................บาท(๖).................บาท

๑๒.บญชทายขอบญญต

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

51

๒.๒) แบบแบงหมวดหม

ราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)............................................

พ.ศ....

โดยทเปนการสมควรใหมขอบญญตวาดวย..................................................................................................

อาศยอ�านาจ..................................................................................... .......................................อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลซงมาตรา...ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

ขอ๑ขอบญญตนเรยกวา“ขอบญญต...(ระบชอรางขอบญญตทองถน)...พ.ศ....”

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต................ตงแต.........เปนตนไป

ขอ๓ใหยกเลก(๑).............................................................(๒)............................................................

ขอ๔ในขอบญญตน“.........”หมายความวา.................................“.........”ใหหมายความรวมถง.........................“.........”แตไมหมายความรวมถง....................

ขอ๕ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตน...

๒.ชอขอบญญตทองถน

๓.ค�าปรารภ

๔. บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

๕.วนใชบงคบ

๖.บทยกเลก

๗.บทนยาม

๘.บทรกษาการ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

52

หมวด๑...(ชอเรอง)...สวนท๑

...(ชอเรอง)...

ขอ๖............................................................................................................................................................................

ขอ๗............................................................................................................................................................................

หมวด๒...(ชอเรอง)...

ขอ๘............................................................................................................................................................................

ขอ๙............................................................................................................................................................................

หมวด...บทก�าหนดโทษ

ขอ๑๐.................................................................................................................................................................................................................

หมวด...บทเฉพาะกาล

ขอ๑๑..................................................................................................................................................................................................................

ประกาศใชณวนท......................

ลงชอ.................................................(หวหนาผบรหารทองถน)...

๙.แบงหมวดหม

(สาระหรอเนอหา ทก�าหนดใชบงคบ)

(สาระหรอเนอหา ทก�าหนดใชบงคบ)

(สาระหรอเนอหา ทก�าหนดใชบงคบ)

(สาระหรอเนอหา ทก�าหนดใชบงคบ)

๑๐.สภาพบงคบ

๑๑.บทเฉพาะกาล

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

53

อตราคาธรรมเนยม

(๑).................บาท(๒).................บาท(๓).................บาท(๔).................บาท(๕).................บาท(๖).................บาท

๑๒.บญชทายขอบญญต

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

54

๒.๓) แบบแกไขเพมเตม

ราง...(ระบชอขอบญญตทองถน)............................................

พ.ศ....

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอบญญตวาดวย........................................................................................

อาศยอ�านาจ................................................................................... ..........................................อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลซงมาตรา...ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย

ขอ ๑ ขอบญญตนเรยกวา “ขอบญญต...(ระบชอรางขอบญญตทองถน)...พ.ศ....”

ขอ๒ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต................ตงแต.........เปนตนไป

ขอ๓ใหยกเลกความในขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...และใหใชความดงตอไปนแทน

“ขอ.............................................................................................................................”

ขอ๔ใหยกเลกความในวรรค...ของขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...และใหใชความดงตอไปนแทน

“.........................................................................................................................................................”

ชอขอบญญตทองถน

ค�าปรารภ

บทอาศยอ�านาจและบทบญญตจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

วนใชบงคบ

(การแกไขเพมเตมโดยแกไขความทบญญตไวเดมทงขอ)

(การแก ไขเพมเตมโดยแกไขความบางวรรคของขอทบญญตไวเดม)

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

55

ขอ๕ใหเพมความตอไปนเปนขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...“ขอ...................................................................................

..................................................”

ขอ๖ใหยกเลกขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

ขอ๗ใหยกเลกความในหมวด...ขอ...ขอ...และขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...และใหใชความดงตอไปนแทน

“ขอ.....................................................................................................................................”

ขอ๘ใหเพมความตอไปนเปนหมวด......(ชอหมวด)...ขอ...ขอ... และขอ...ของ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

“หมวด...”............................

ขอ.................................................................................................

ขอ.................................................................................................

ขอ.................................................................................................

ขอ...ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการใหเปนไปตามขอบญญตน...

ประกาศใชณวนท......................

ลงชอ...................................................(หวหนาผบรหารทองถน)...

(การแกไขเพมเตมโดยเพมความเปนบทบญญตขอใหม)

(การแกไขเพมเตมโดยยกเลกขอทบญญตไวเดมทงขอ)

(การแก ไขเพมเตมโดยยกเลกหมวดและขอในหมวดท บญญต ไ ว เ ด มทงหมวด)

(การแก ไขเพมเตมโดยเพมหมวดและขอขนใหมทงหมวด)

บทเฉพาะกาล

บทรกษาการ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

56

บทท ๓

หลกการออกขอบญญตทองถนและการบงคบใชกฎหมาย

ผเสนอรางขอบญญตทองถน

๑.หวหนาคณะผบรหารของทองถน

๒.สมาชกสภาทองถน

๓.ราษฎรในเขตทองถนตามกฎหมายวาดวยการเขาชอเสนอขอบญญตทองถน

ล�าดบขนตอนการด�าเนนการ

๑.สภาทองถนพจารณาเพอใหความเหนชอบ

๒.นายอ�าเภอหรอผวาราชการจงหวดพจารณาเพอใหความเหนชอบ

๓.หวหนาคณะผบรหารของทองถนลงนาม

๔.การประกาศใช

๑)ประกาศไวโดยเปดเผยทส�านกงานทองถน(เทศบาล/องคการบรหารสวนจงหวด/เมองพทยา)

๒)ประกาศในราชกจจานเบกษา(องคการบรหารสวนต�าบล/กรงเทพมหานคร)

การใชมาตรการกฎหมายการสาธารณสข

๑.ตราขอบญญตทองถนและประกาศใช

๒.เผยแพรประชาสมพนธ“ขอบญญตทองถน”

๓.ประชมชแจงประชาชน/ผประกอบการ

๔.ด�าเนนการตรวจตราและพบเหตแนะน�าและแจงเจาพนกงานทองถน

๕.เจาพนกงานทองถนออกค�าสง

๖.ด�าเนนคด(กรณทกระท�าความผด)

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

57

บทท ๔

ขอหารอทางกฎหมายทเกยวของกบการออกขอบญญตทองถน

พระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ไดใหอ�านาจแกราชการสวนทองถนในการออก

ขอบญญตทองถนเพอเปนกฎหมายทสามารถน�ามาบงคบใชในแตละทองถนไดอยางเหมาะสมแตเนองจาก

องคกรปกครองสวนทองถนแตละแหงมบรบททแตกตางกนไปจงมขอค�าถามและประเดนหารอเกยวกบ

การออกขอบญญตทองถนทนาสนใจและสามารถน�ามาเปนแนวทางการปฏบตไดตอไปดงน

๑. ขณะทยงไมมรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบถาวร องคกรปกครองสวนทองถนทตองการ

จะออกขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ จะสามารถท�าไดหรอไม

และควรอางองกฎหมายทใหอ�านาจใดบาง

มความเหนวาการออกขอบญญตทองถนเปนผลทางกฎหมายตามหลกการในการออก

ขอบญญตทองถนไดแก

๑)ตองมบทบญญตแหงกฎหมายแมบทก�าหนดใหอ�านาจไวอยางชดเจน

๒)ตองออกขอบญญตทองถนไมเกนกวาขอบเขตทกฎหมายแมบทใหอ�านาจไว

๓)ตองออกขอบญญตทองถนตามกระบวนการขนตอนและระยะเวลาทกฎหมายก�าหนด

ส�าหรบการออกขอบญญตทองถนทไปเกยวของกบรฐธรรมนญกเนองจากมาตรา ๒๙

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐วรรคสามก�าหนดใหน�าเรอง“ตองระบบทบญญต

แหงรฐธรรมนญทใหอ�านาจในการตรากฎหมายนนมาใชบงคบกบกฎทออกโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญต

แหงกฎหมายดวยโดยอนโลม”๑เทานนหลงจากทคณะรกษาความสงบแหงชาต(คสช.)ท�าการรฐประหาร

๑มาตรา๒๙ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐บญญตวา“การจ�ากดสทธและเสรภาพ

ของบคคลทรฐธรรมนญรบรองไวจะกระท�ามไดเวนแตโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเฉพาะเพอการท

รฐธรรมนญนก�าหนดไวและเทาทจ�าเปนและจะกระทบกระเทอนสาระส�าคญแหงสทธและเสรภาพนนมได

กฎหมายตามวรรคหนงตองมผลใชบงคบเปนการทวไปและไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอ

แกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจงทงตองระบบทบญญตแหงรฐธรรมนญทใหอ�านาจในการตรากฎหมายนนดวย

บทบญญตในวรรคหนงและวรรคสองใหน�ามาใชบงคบกบกฎทออกโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญต

แหงกฎหมายดวยโดยอนโลม”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

58

เมอวนท๒๒พฤษภาคมพ.ศ.๒๕๕๗โดยไดมการประกาศใหรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐

สนสดลงและตอมาไดประกาศใหใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบชวคราวซงไมมบทบญญต

ในลกษณะเดยวกนกบมาตรา๒๙ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๕๐ดงนนในการ

ออกขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕เมอไมมบทบญญตของรฐธรรมนญ

ใหตองระบบทบญญตแหงรฐธรรมนญทใหอ�านาจในการตรากฎหมายนนกสามารถออกขอบญญตทองถนได

โดยไมจ�าเปนตองอางรฐธรรมนญแตประการใด

โดยสรปการออกขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ใหอางอง

อ�านาจตามบทบญญตของพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ซงจะเกยวกบสวนทเปนเนอหา

ของขอบญญตทองถนนนและอางองอ�านาจตามบทบญญตของกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถน

นนๆซงจะเกยวกบกระบวนการขนตอนในการออกขอบญญตทองถน

๒. หากมการออกกฎกระทรวงก�าหนดหลกเกณฑหรอมาตรการควบคมในเรองใด องคกรปกครอง

สวนทองถนตองน�ามาก�าหนดไวในขอบญญตทองถนหรอไม

มความเหนวากรณทรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขไดใชอ�านาจตามมาตรา๖

แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ออกกฎกระทรวงในเรองใดกตามองคกรปกครองสวนทองถน

ทกแหงสามารถใชหลกเกณฑทก�าหนดไวในกฎกระทรวงไปใชบงคบในพนทของตนเองไดโดยตรง(ยกเวน

พนททกฎกระทรวงก�าหนดยกเวนไมใหใชบงคบไวเอง)หรอองคกรปกครองสวนทองถนแหงใดจะน�า

หลกเกณฑตามกฎกระทรวงมาก�าหนดไวในขอบญญตทองถนเพอใหเปนหลกเกณฑของขอบญญตทองถน

ตนเองกได

๓. ขณะนมประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘ ซงเปน

ประกาศฉบบใหมโดยมการปรบปรงรายชอกจการทเปนอนตรายตอสขภาพจากประกาศฉบบเดม

องคกรปกครองสวนทองถนตองด�าเนนการออกขอบญญตทองถนในเรองกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

ทตองการควบคมในพนทใหมหรอไม

มความเหนวาขอบญญตทองถนวาดวยกจการทเปนอนตรายตอสขภาพออกตามพระราชบญญต

การสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕เปนการอาศยอ�านาจตามความในมาตรา๓๒แหงพระราชบญญต

การสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕แตการออกประกาศกระทรวงสาธารณสขเรองกจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

พ.ศ.๒๕๕๘เปนอ�านาจของรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขทอาศยอ�านาจตามความในมาตรา๓๑

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

59

แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕และโดยทประกาศกระทรวงสาธารณสขเรองกจการ

ทเปนอนตรายตอสขภาพพ.ศ.๒๕๕๘ลงประกาศในราชกจจานเบกษาณวนท๑๗กรกฎาคม๒๕๕๘มผล

บงคบใชถดจากวนลงราชกจจานเบกษาคอวนท๑๘กรกฎาคม๒๕๕๘ซงมผลใชบงคบตอเนอง

กบประกาศกระทรวงสาธารณสขเรองกจการทเปนอนตรายตอสขภาพพ.ศ.๒๕๓๘ดงนนหากกจการใด

ตามทก�าหนดไวในขอบญญตทองถนวาดวยกจการทเปนอนตรายตอสขภาพเดมมรายชอเดยวกนกบ

รายชอกจการตามประกาศกระทรวงสาธารณสขเรองกจการทเปนอนตรายตอสขภาพพ.ศ.๒๕๕๘

กเปนกจการตามมาตรา๓๑ทก�าหนดใหตองมการควบคมในขอบญญตทองถนตามผลของมาตรา๓๒(๑)๒

แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕แลว

๔. หากเทศบาลไมไดก�าหนดแบบหนงสอรบรองการแจงหรอใบอนญาตไวในขอบญญตทองถน

หนงสอรบรองการแจงหรอใบอนญาตททองถนออกใหแกผ ประกอบการสามารถใชไดหรอไม

และชอบดวยกฎหมายหรอไม

มความเหนวาตามมาตรา๔๘แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ก�าหนดวา

“การแจงใหเจาพนกงานทองถนทราบเพอด�าเนนกจการตามมาตรา๓๘และหนงสอรบรองการแจง

ใหเปนไปตามแบบทก�าหนดในขอก�าหนดของทองถน”และมาตรา๕๔แหงพระราชบญญตการสาธารณสข

พ.ศ.๒๕๓๕ก�าหนดวา“ในกรณทพระราชบญญตนบญญตใหการประกอบกจการใดหรอการกระท�าใด

ตองไดรบใบอนญาตจากเจาพนกงานทองถนใหราชการสวนทองถนมอ�านาจออกขอก�าหนดของทองถน

ก�าหนดหลกเกณฑวธการและเงอนไขการขอและการออกใบอนญาตในเรองนนได”

ดงนนองคกรปกครองสวนทองถนจงมอ�านาจก�าหนดรปแบบของหนงสอรบรองการแจง

และแบบของใบอนญาตไวในขอบญญตทองถนไดและเมอมการก�าหนดรปแบบของหนงสอรบรองการแจง

และแบบของใบอนญาตไวในขอบญญตทองถนแลวในการออกหนงสอรบรองการแจงหรอใบอนญาตกตอง

ใชแบบทก�าหนดไวกบผประกอบกจการทกรายแตถามไดมการก�าหนดรปแบบของหนงสอรบรองการแจง

และแบบของใบอนญาตไวในขอบญญตทองถนกใหเจาพนกงานทองถนใชรปแบบของหนงสอรบรองการแจง

๒มาตรา๓๒เพอประโยชนในการก�ากบดแลการประกอบกจการทประกาศตามมาตรา๓๑ใหราชการ

สวนทองถนมอ�านาจออกขอก�าหนดของทองถนดงตอไปน

(๑)ก�าหนดประเภทของกจการตามมาตรา๓๑บางกจการหรอทกกจการใหเปนกจการทตองมการควบคม

ภายในทองถนนน

(๒)ก�าหนดหลกเกณฑและเงอนไขทวไปส�าหรบใหผด�าเนนกจการตาม (๑)ปฏบตเกยวกบการดแลสภาพ

หรอสขลกษณะของสถานททใชด�าเนนกจการและมาตรการปองกนอนตรายตอสขภาพ

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

60

และแบบของใบอนญาตตามทเหนสมควรเพราะหนงสอรบรองการแจงและใบอนญาตเปนค�าสงทางปกครอง

อยางหนงทงนโดยจะตองใชรปแบบของหนงสอรบรองการแจงและแบบของใบอนญาตตามทเหนสมควรนน

กบผประกอบกจการทกรายเชนเดยวกน

อยางไรกตามองคกรปกครองสวนทองถนจงสมควรก�าหนดรปแบบของหนงสอรบรองการแจง

และแบบของใบอนญาตไวในขอบญญตทองถนเพอใหเปนทรบทราบโดยทวกนและปองกนปญหาทอาจจะ

เกดกบผทไมไดรบทราบมากอนได

๕. เทศบาลต�าบล ก. ไดจดท�าคมอส�าหรบประชาชนตามพระราชบญญตการอ�านวยความสะดวก

ในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๕๘ และภายหลงพบวาเอกสารหลกฐานประกอบการ

ขอรบใบอนญาตหรอการแจงเพอขอหนงสอรบรองการแจงไมตรงกบทก�าหนดไวในขอบญญตทองถน

จะมแนวทางปฏบตอยางไร

มความเหนวาตามปกตเอกสารหลกฐานประกอบการพจารณาขอรบใบอนญาตหรอการแจง

เพอขอหนงสอรบรองการแจงทก�าหนดไวในคมอส�าหรบประชาชนตองตรงกบทก�าหนดไวในขอบญญต

ทองถนแตหากไมตรงกนองคกรปกครองสวนถนควรพจารณาตามหลกเกณฑของคมอส�าหรบประชาชน

ทประกาศใหประชาชนรบทราบโดยทวไปตามพระราชบญญตการอ�านวยความสะดวกในการพจารณา

อนญาตของทางราชการพ.ศ.๒๕๕๘

๖. วธการประกาศใชขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลไมมกฎหมายบญญตไวเปนการเฉพาะเชนน

องคการบรหารสวนต�าบลจะมแนวทางปฏบตอยางไร

มความเหนวา เนองจากพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐มาตรา๗

ก�าหนดวา “หนวยงานของรฐตองสงขอมลขาวสารของราชการดงตอไปนลงพมพในราชกจจานเบกษา

...(๔)กฎมตคณะรฐมนตรขอบงคบค�าสงหนงสอเวยนระเบยบแบบแผนนโยบายหรอการตความ

ทงนเฉพาะทจดใหมขนโดยมสภาพอยางกฎเพอใหมผลเปนการทวไปตอเอกชนทเกยวของ”และมาตรา๘

ก�าหนดวา“ขอมลขาวสารทตองลงพมพตามมาตรา๗(๔)ถายงไมไดลงพมพในราชกจจานเบกษาจะน�า

มาใชบงคบในทางทไมเปนคณแกผใดไมไดเวนแตผนนจะไดรถงขอมลขาวสารนนตามความเปนจรง

มากอนแลวเปนเวลาพอสมควร”ประกอบกบมาตรา๑๐ก�าหนดวา“บทบญญตมาตรา๗และมาตรา๙

ไมกระทบถงขอมลขาวสารของราชการทมกฎหมายเฉพาะก�าหนดใหมการเผยแพรหรอเปดเผยดวยวธการ

อยางอน”

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

61

ดงนน กรณขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลซงพระราชบญญตสภาต�าบลและองคการ

บรหารสวนต�าบลพ.ศ.๒๕๓๗ไมไดก�าหนดวธการประกาศใชไวเปนการเฉพาะเชนนองคการบรหาร

สวนต�าบลจงตองน�าขอบญญตขององคการบรหารสวนต�าบลไปลงพมพในราชกจจานเบกษา

๗. หากปรากฏวาประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลมการเจบปวยเปนโรคไขเลอดออกซงอาจ

แพรระบาดได โดยมยงลายเปนพาหะของโรคตดตอชนดน และตามประกาศกระทรวงสาธารณสข

เรอง ก�าหนดใหแหลงเพาะพนธยงลายเปนเหตร�าคาญ ไดก�าหนดวาอาคารหรอสถานทใด ๆ ทมภาชนะ

หรอเศษวสดทมน�าขงจนเปนแหลงเพาะพนธยงลายนน เพอเปนการปองกนและควบคมแหลงเพาะพนธ

ของยงลายองคการบรหารสวนต�าบลสามารถออกขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลไดหรอไม

มความเหนวาแหลงเพาะพนธยงลายสวนหนงเปนเศษวตถสงของทไมใชแลวเชนกระปอง

กะลายางรถยนตเกาซงยงลายสามารถวางไขไดเปนตนในสวนนเขาขายเปน“มลฝอย”ตามพระราชบญญต

การสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕แตยงมสงซงยงลายวางไขไดแตไมใชมลฝอยตามพระราชบญญตการสาธารณสข

พ.ศ.๒๕๓๕เชนแจกนกระถางตนไมจายรองขาตกบขาวหลมบอบรเวณรอบๆ บานพกอาศยเปนตน

ดงนนเพอเปนการปองกนและควบคมแหลงเพาะพนธของยงลายองคการบรหารสวนต�าบลสามารถ

ออกขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบลเพอใหประชาชนมการจดการสงตางๆขางตนไมใหเปนแหลง

เพาะพนธยงลายโดยในสวนทเขาขายเปน“มลฝอย”ตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕

ใหอาศยอ�านาจตามมาตรา๒๐แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕และสวนทไมใชมลฝอย

ตามพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ใหอาศยอ�านาจตามมาตรา๖๗แหงพระราชบญญต

สภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบลพ.ศ.๒๕๓๗ในการออกขอบญญตองคการบรหารสวนต�าบล

ควบคมแหลงเพาะพนธยงลาย

๘. ราชการสวนทองถนสามารถก�าหนดการงดเวนการจดเกบคาธรรมเนยมการเกบ ขน มลฝอยไว

ในขอบญญตทองถนไดหรอไม

มความเหนวามาตรา๒๐(๔)แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕ก�าหนดวาให

ราชการสวนทองถนมอ�านาจออกขอก�าหนดของทองถน “ก�าหนดอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการ

ของราชการสวนทองถนหรอบคคลอนทราชการสวนทองถนมอบใหด�าเนนการแทนในการเกบขนหรอ

ก�าจดสงปฏกลหรอมลฝอยไมเกนอตราทก�าหนดในกฎกระทรวงทงนการจะก�าหนดอตราคาธรรมเนยม

การก�าจดสงปฏกลหรอมลฝอยราชการสวนทองถนนนจะตองด�าเนนการใหถกตองดวยสขลกษณะตามท

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

62

ก�าหนดในกฎกระทรวง”ดงนนราชการสวนทองถนจงมอ�านาจเฉพาะการก�าหนดอตรคาธรรมเนยมไมเกน

อตราทก�าหนดในกฎกระทรวงเทานนสวนอ�านาจการยกเวนคาธรรมเนยมเปนอ�านาจของรฐมนตรวาการ

กระทรวงสาธารณสขตามมาตรา๕๓แหงพระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕

อยางไรกตามหากราชการสวนทองถนตองการแบงเบาภาระของประชาชนกสามารถก�าหนด

คาธรรมเนยมทจะจดเกบในขอบญญตทองถนในอตราทต�าๆตามทเหนสมควรได

๓มาตรา๕ใหรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขรกษาการตามพระราชบญญตนและใหมอ�านาจแตงตงเจาพนกงาน

สาธารณสขกบออกกฎกระทรวงก�าหนดคาธรรมเนยมหรอยกเวนคาธรรมเนยมและก�าหนดกจการอนเพอปฏบตการ

ตามพระราชบญญตน

คมอ แบบการรางขอบญญตทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

63

เอกสารอางอง

๑. คมอแบบการรางกฎหมายส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาพ.ศ.๒๕๕๑,ส�านกงานคณะกรรมการ

กฤษฎกา

๒. ความรทวไปเกยวกบการรางกฎหมาย,เอกสารประกอบการประชมโครงการประชมสมมนาผปฏบตงาน

ดานการจดท�ากฎหมายของกระทรวงสาธารณสขปงบประมาณ๒๕๕๗,กลมกฎหมายส�านกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข

๓. พระราชบญญตสภาต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบลพ.ศ.๒๕๓๗และทแกไขเพมเตม

๔. พระราชบญญตเทศบาลพ.ศ.๒๔๙๖และทแกไขเพมเตม

๕. พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวดพ.ศ.๒๕๔๐และทแกไขเพมเตม

๖. พระราชบญญตระเบยบบรหารเมองพทยาพ.ศ.๒๕๔๒และทแกไขเพมเตม

๗. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานครพ.ศ.๒๕๒๘และทแกไขเพมเตม

๘. พระราชบญญตการสาธารณสขพ.ศ.๒๕๓๕และทแกไขเพมเตม

๙. พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการพ.ศ.๒๕๔๐

สงเสรมให อปท.

“ตรากฎหมายได ใชกฎหมายเปน”

ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

ถนนตวานนท อ�าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร ๑๑๐๐๐

โทรศพท ๐ ๒๕๙๐ ๔๒๒๓ โทรสาร ๐ ๒๕๙๑ ๘๑๘๐

http://laws.anamai.moph.go.th

ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕

คมอแบบการรางขอบญญตทองถน

คมอแบบการรางขอบญญตทองถน

ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕