ภาพนิ่ง 1 - tta.in.th ·...
TRANSCRIPT
1. นักเรยีนมคีวามรู ้ความเขา้ใจและสามารถอธบิายโครงสรา้ง
และหนา้ทีข่องเซลล์ได้
2. นักเรยีนมคีวามรู ้ความเขา้ใจและสามารถเปรยีบเทยีบ
ความแตกตา่งระหว่างเซลลพ์ชืและเซลล์สัตว์
จุดประสงค์การเรียนรู้
สิ่งมีชวีิตจะด ารงชีวิตอยู่ได้จะต้องประกอบด้วยหนว่ยยอ่ย
เล็กๆ ทีเ่รยีกว่า เซลล ์
โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์
ถงึแมว้่ารปูร่างของเซลลส์ิง่มชีีวติจะแตกตา่งกนั แต่
โครงสร้างหลักก็ยังคงเหมอืนกนั
2. เซลลส์ัตว์
เซลลม์กัมรีปูรา่งเปน็เหลี่ยม มผีนังเซลล์ห่อหุ้ม
เพื่อเพิม่ความแข็งแรงให้กับเซลล์
เซลล์สัตวม์รีปูรา่งไมแ่น่นอน ไม่มผีนังเซลล ์
1. เซลลพ์ืช
โครงสร้างที่เป็นส่วนประกอบหลักของเซลลพ์ืช
และเซลลส์ัตว์
1. สว่นเยือ่หุ้มเซลล ์
2. ส่วนทีอ่ยู่ภายในส่วนหอ่หุ้มเซลล ์
1.1 เยือ่หุม้เซลล์
1.2 ผนงัเซลล์
2.1 ไซโทพลาซึม
2.2 นิวเคลียส
1. สว่นเยื่อหุม้เซลล์ เปน็ส่วนที่ท าหน้าทีห่อ่หุม้องคป์ระกอบภายในเซลล์
ให้คงอยูไ่ด ้
1.1 เยือ่หุม้เซลล ์พบทั้งในเซลลพ์ืชและเซลลส์ัตว ์เปน็
เยือ่ที่บางมากมรีูพรุน ท าหน้าที่ควบคุมปรมิาณและชนดิของสารที่ผา่น
เขา้และออกจากเซลล์
1.2 ผนังเซลล ์พบเฉพาะในเซลล์พืช ท าหน้าทีเ่พิ่ม
ความแข็งแรงและปอ้งกนัอนัตรายให้กบัเซลลพ์ืช โดยการหอ่หุม้เยือ่หุม้
เซลล์ไว้อกีชั้นหนึ่ง
2. สว่นทีอ่ยู่ภายในส่วนหอ่หุม้เซลล์ เรยีกวา่ โพรโทพลาซมึ
ประกอบดว้ย
2.1 ไซโทพลาซึม เปน็โพรโทพลาซมึทีอ่ยูน่อกนวิเคลยีส
มีลกัษณะเปน็ของเหลวกึง่แข็งทีม่โีครงสรา้งสว่นประกอบของเซลล์อยู่
2.2 นิวเคลียส เปน็โครงสร้างทีม่ีบทบาทส าคญัทีส่ดุ
ของเซลล์ เพราะเปน็ศูนย์กลางควบคุมการท างานของเซลล ์โดยท างาน
รว่มกบัโพรโทพลาซึม และมีความส าคญัต่อกระบวนการแบ่งเซลล์
โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์
เยื่อหุ้มเซลล์
เยือ่หุม้เซลล์ส่วนใหญป่ระกอบดว้ยโมเลกลุของโปรตีนและไขมันมีลกัษณะ
เปน็เยื่อบ่าง ๆ มีความยนืหยุ่นได ้และมรีูพรนุสามารถจ ากดัขนาดของ
สารทีผ่่านเข้าออกได ้จึงมสีมบัตเิปน็เยื่อเลือกผ่าน คอื ยอมใหโ้มเลกลุ
ของสารขนาดเลก็ผา่นได ้เชน่ น้ า กา๊ซออกซเิจน กา๊ซคาร์บอนไดออกไซด ์
สว่นสารขนาดใหญ่ผา่นไมไ่ด ้เชน่ โปรตีน หน้าที ่คือ หอ่หุม้เซลล์ท าให้
เซลล์คงรปูอยู่ได ้ชว่ยคัดเลอืกสารและควบคุมปรมิาณของสารที่ผา่นเข้า
และออกจากเซลล ์
ผนังเซลล์
ผนังเซลล ์(Cell Wall) เปน็ผนังแขง็แรงอยู่ชัน้นอกสดุของเซลล์พชืสว่น
ใหญส่ร้างจากสารเซลโลโลส เปน็ส่วนที่ไม่มีชวีติ ท าให้เซลลท์นทานและ
เปน็เยื่อทีย่อมให้สารต่าง ๆ ผา่นเขา้และออกจากเซลลไ์ด ้มหีน้าทีเ่พิม่
ความแข็งแรงและปอ้งกนัอนัตรายให้กบัเซลล์
คลอโรพลาสต์
มีลกัษณะเปน็เมด็สเีขยีวมเียือ่หุม้ 2 ชัน้ โดยชั้นนอกท าหน้าทีค่วบคุม
โมเลกลุของสารที่ผา่นเขา้ออกชัน้ในมีสารสเีขียวทีเ่รยีกวา่ ครอโรฟลิล ์
(Cholorophyll) มสีมบัตดิดูพลงังานแสงมาใช้ในกระบวนการ
สังเคราะหแ์สง ท าให้พืชสามารถสรา้งอาหารไดเ้อง ซึ่งเซลลส์ัตวไ์ม่
มีครอโรพลาสต์
ไมโทคอนเดรีย
มีลกัษณะกลมจนถึงเรยีวแตกตา่งกนัตามชนิดของสิง่มชีวีติท าหน้าที่
เปน็แหลง่สร้างพลงังานให้แกเ่ซลล์
แวคิวโอล
ลกัษณะเปน็ถุงใสที่มขีนาดและรปูรา่งไม่แน่นอนท าหน้าที่ควบคุม
ปรมิาณน้ าในเซลล ์สะสมน้ า เกบ็อาหาร และขับของเสียทีเ่ปน็ของเหลว
นิวเคลียส
เปน็ส่วนประกอบทีส่ าคัญของเซลล์ มลีกัษณะคอ่นข้างกลม มเียือ่หุม้ 2 ชัน้
มรีเูลก็ ๆ เปน็เยื่อเลอืกผ่านซึง่เปน็ทางผา่นของสารต่าง ๆ เข้าและออกจาก
นิวเคลียส ภายในมีโครโมโซม บนโครโมโซมมหีนว่ยพันธกุรรมหรอืยนีอยู่
หน้าที ่ของนวิเคลียส เปน็ศนูยก์ลางในการควบคุมการถ่ายทอดลกัษณะ
ทางพนัธกุรรมของสิ่งมชีวีิต และควบคุมการท างานของเซลล์และการ
เจรญิเตบิโตเปน็แหล่งสังเคราะหส์ารพันธุกรรมและควบคุมการสงัเคราะห์
โปรตีนภายในเซลล์
เปรียบเทียบส่วนประกอบของโครงสร้างเซลล์พืชและ
เซลล์สัตว์
โครงสรา้งของเซลล์ ชนิดของเซลล์
เซลลพ์ชื เซลล์สัตว์
ผนังเซลล ์ ม ี ไมม่ ี
เยือ่หุม้เซลล์ ม ี ม ี
ไซโทพลาซมึ ม ี ม ี
นิวเคลียส ม ี ม ี
คลอโรพลาส ม ี ไมม่ ี
เปรียบเทียบความเหมอืนและความแตกต่างระวา่ง
โครงสร้างเซลล์พืชและเซลล์สัตว ์
ผนงัเซลล ์
คลอโรพลาสต ์
แวควิโอล
ไลโซโซม
เยือ่หุม้เซลล์
นวิเคลยีส
ไมโทคอนเดรยี
ไรโบโซม
รา่งแหเอนโดพลาซึม
กอลจคิอมเพลกซ ์
เซลล์พืช เซลล์สัตว ์