รวมแรง รวมใจ

พฒนาสาธารณสขไทย

เพอคนไทยสขภาพด

นพ. ศภกจ ศรลกษณ MD., MPHM. ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2

SDG • All Gov. & UN advise

• All country focus

(Economic Social & Environment)

• 17 Goals (1 for Health)

• 169 Targets (13 for Health)

MDG

• UN lead process

• Developing country focus

(Poverty & Social)

• 8 Goals (3 for Health)

• 21 Targets (6 for Health)

2015

เปาหมายสขภาพระดบโลก

2030

3.1 Reduce MMR (70/100k) (2014 : 28/100k) 3.2 Reduce neonatal and under 5 mortality (12 and 25/1000)

(2014 8 and 18/1000) 3.3 End Epidemic of HIV TB Malaria and NCD 3.4 Reduce NCD mortality (1/3) and improve mental health

3.5 Strengthen prevention and treatment of substance abuse 3.6 Reduce road traffic mortality (1/2)

3.7 Universal access to sexual and reproductive health

3.8 Achieve UHC (achieve 2002) 3.9 Reduce illness and death from Pollution

Ensure healthy lives and promote

well-being for all at all ages

Ensure healthy lives and promote

well-being for all at all ages

3a. Strengthen FCTC (Framework Convention on Tobacco Control) 3b. Access to affordable Medicine and Technology 3c. Increase HRH and Financing 3d. Enhance capacity of Early warning Risk reduction and Management of National and Global health risks

5

• GDP per cap 6,041 (2014) GINI index 39.4%(2013)

• Poverty 20% (2007) to10.9%(2013) Unemployed < 1%

• High Management & Logistic Cost

• Low investment of R&D, Less Innovation

• Migration & Urbanization (46%)

• Ageing and Dependency Ratio

• Inequity

• Climate Change

• Governance Weakness & Corruption

สภาพแวดลอมประเทศไทย

ประเทศอย ในฐานะมรายไดปานกลางคอนขางสง

7

Country Long Term (20yrs) Strategy

• Stable & Secure Growth • Competitive Growth

• Med Hub (Service, Wellness, Academic & Product Hub)

• Inclusive Growth • All age groups • Customized Welfare & Cost Sharing • Harmonize 3 schemes • Health in all Policy

• Green Growth • Environmental Health

• Internal Process Development • E-government & E-service • Health Info

สถานการณสขภาพทส าคญ

1. เดกเกดลด คณภาพแย

อตราการเจรญพนธ (Total Fertility Rate) = 1.6

ภาวะผดปกตแตก าเนด ธาลาสซเมยรนแรง 5.4/1,000

IQ เฉลย 93.1

พฒนาการลาชา 19 % (ท 42 เดอน)

ภาวะผดปกตทางสายตา (6-12 ป 12%) และการไดยน (1.7/1,000)

สถานการณสขภาพทส าคญ

2. วนเรยนและวยร นนาเปนหวง

น าหนกเกน 9.9 %

วยร นทองเพม 1.4 เทาใน 15 ป

จมน าตายอนดบ 1 เฉลยปละ 1,177 คน

( 30%ของการตายในวยเรยน )

ดมแอลกอฮอล 23.7% (21.6% ป44)

สบบหร 22% อายเฉลยทเรมสบ 15 ป

นกเรยนมธยมตนเขารบการบ าบดยาเสพตดเปนรอยละ 49

สถานการณสขภาพทส าคญ

3. วยท างานมพฤตกรรมเสยง

ล าดบโรค ชาย (รอยละ)

หญง (รอยละ)

ล าดบโรค

การเสพตดอลกอฮอล 12.7 8.1 โรคซมเศรา

อบตเหตทางถนน 8.2 6.9 โรคเบาหวาน

การตดเชอ HIV/AIDs 6.7 5.4 โรคขอเสอม

โรคหลอดเลอดสมอง 6.1 5.3 โรคหลอดเลอดสมอง

โรคมะเรงตบ 5.2 5.0 การตดเชอ HIV/AIDs

ปสญเสยสขภาวะ ในกลมอาย 30-59 ป การศกษา 2554

ADVERTISING PYRAMID NUTRITION PYRAMID

Colas and other sugary drinks

Chips and salted snacks

Biscuits chocolates and other candy

Fast food (Burgers, pizzas etc.)

?

?

Occasional

MODERATE

PLENTY

ความไมสมดลของโภชนาการกบโฆษณา

ทมา : คดจากเอกสารน าเสนอของ Prof.K Reddy, The Prince Mahidol Conference 2007, Bangkok

ภาวะปจจยเสยงส าคญทท าใหสญเสยปสขภาวะ

0.1%

0.2%

0.2%

0.4%

0.5%

0.5%

1.6%

2.3%

3.1%

4.4%

4.9%

5.2%%

6.2%

7.2%

10.6%

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000

Malnutrition-Thai

Malnutrition-Inter

Non-Seatbelt

Illicit Drugs

Air Pollution

WSH

Physical Inactivity

Low intake of fruit and vegetable

Cholesterol

Non-Helmet

Unsafe Sex

BMI

Blood pressure

Tobacco

Alcohol

DALY('000)

Male

Female

Total

DALY

Source : Burden of disease in Thailand 2009, BOD working group

ประชากรโลกก าลงเขาส สงคมผ สงอาย

ประเทศไทยมาเรวกวาทคาด

โลก

ไทย

ญปน

ในป 2583 จะมผ สงอาย 1 ใน 3

สถานการณสขภาพทส าคญ

4. ผ สงอายเพมสขภาพมปญหา

ผ สงอาย 14.7% ของประชากร ถงป 2583 จะม 1 ใน 3

มภาวะพงพง 15.5%

สมองเสอม (ชาย 9.8% หญง 15.1%)

อวยวะเสอมถอย ตอกระจก 21% หตง 28%

หกลม 18.5% (5% นอน รพ.)

โรคเรอรง ความดนสง 48% เบาหวาน 15.9% ขอเสอม 19.8%

ขอมลการส ารวจ National health exam รอบท 4

Expenditure per admission of Thai patients, 2009

Ref: Bundhamcharoen K., Patcharanarumol W., Pagaiya N., and Tangcharoensathien V. Demographic and Health Transition: health systems challenges and future direction(chapter 4). In Jones G., and Im-em W., eds. Impact of demographic changes in Thailand, 65-84. Bangkok : United Nations Population Fund, 2011.

0 5,000 10,000 15,000 20,000

0-14

15-44

45-59

60-69

70-79

80+

Age g

roup

Expenditure (baht/admission)

โรคตดตออบตซ า อบตใหม ยงคกคามสงคม

• HIV-AIDS มา TB เพม

• รอดจาก SARS

• หวดนกระบาด 4 รอบ ปวย 25 ตาย 17

• หวด 2009 ตดเชอเปนลาน ตายหลายรอย

• MERS-CoV มาจดการไดด มาอกเมอไหรไมร

ปวย 1,587 ตาย 567

• อโบลา (EVD/EHF) อตราปวยตาย 40-60%

รายการ 2556 2561 2571

แบบปกต

คาใชจาย

%GDP

395,000 ลบ

3.63 %

558,000 ลบ

3.84 %

1,125,000 ลบ

4.31 %

แบบขนกลาง

คาใชจาย

%GDP

431,000 ลบ

3.96 %

642,000 ลบ

4.41 %

1,364,000 ลบ

5.23 %

แบบขนสง

คาใชจาย

%GDP

464,000 ลบ

4.27 %

731,000 ลบ

5.02 %

1,629,000 ลบ

6.25 %

รายงานฉบบสดทาย การศกษาการลงทนทางสงคม

แนวโนมคาใชจายดานสขภาพของประเทศสงขน

UC 48 ลานคนขนทะเบยนกบ กสธ. สงสด

คนไขแออด.....

รพศ. 1,882 คน/วน

รพท. 1,053 คน/วน

รพช. 340 คน/วน

รพ.สต. 39 คน/วน

ผ มารบบรการ...ยงรอนาน

รอบตร 21นาท

คดกรอง 12

รอตรวจ 45

ตรวจรกษา 8

รอรบยา 30

รวม 116

(101 - 131) นาท

(รอ lab 32, X rays 32)

ขอมลเฉลยจากโรงพยาบาลขนาดใหญ 4 แหง

Health Financing : The Universal Health Coverage (UHC)

UHC’s missing middle

• Tax-financed cover for civil servants; mandatory payroll-based cover for formal sector

• Informal sector (“missing middle”) is the big challenge • Adverse selection likely a problem

if left voluntary • No viable revenue collection

mechanism if compulsory • Expensive to fully subsidize (but

Mexico, Thailand). Some countries considering partial subsidy

• Tax finance cover for poor

The Three Dimensions of UHC

Politics

Economics

Health

สทธสวสดการรกษาพยาบาล

ลกจางประกนสงคม

สทธประกนสขภาพบตรทอง

5 ลาน

11.5 ลาน

48.8 ลาน

ระบบประกนสขภาพถวนหนาประเทศไทย

(มาตรา 33, 39)

งบประมาณกองทนหลกประกนสขภาพ ป 2559

1. เหมาจายรายหว 3,028.94 x 48.78 ลาน = 147,800 ลบ*

1. ผ ปวยเอดส 3,011 ลบ

2. ผ ปวยไต 6,318 ลบ

3. โรคไมตดตอเรอรง 959 ลบ

4. พนทกนดารและ 3 จงหวดชายแดนใต 1,490 ลบ

5. ผ สงอายตดเตยง 600 ลบ

6. คาตอบแทนบคลากร 3,000 ลบ

= 15,378 ลบ

*กองทน 107,629 ลบ เงนเดอน กสธ. 40,171 ลบ

นโยบายรฐบาล

ดานสาธารณสข

28

โครงสรางระบบ

อปสข.

คกก.เขตสขภาพเพอประชาชน

สปสช. กสธ.

คกก.อ านวยการเขตสขภาพ / คกก.เขตสขภาพ

สนง.เขตสขภาพ

กวป. +

คปสอ. + (DHS)

สสจ.

สสอ. รพศ./รพท./รพช. รพ สต.

ระบบตรวจราชการและระบบสนบสนน

สปสช.เขต

สปส./กรม บช กลาง

5x5

7x7

• เลขา สปสช ปธ รวม

• รองเลขา

• ปธ.กล มภารกจบรหารกองทน

• ผอ สปสช เขต 9

• ผอ สปสช เขต 6

• ผอ. สนผ. สปสช

• ปธ. กล มภารกจ ยทธประเมนผล

เลขา รวม

• ปลด สธ ปธ

• รองปลด

• ผ แทน ผตร.

• ผ แทน สสจ.

• ผ แทน รพท./รพศ.

• ผ แทน รพช.

• ผอ. กล มประกน สธ.

เลขา

ค าสง กสธ ท 1678/58 24 กย 58

กลไก 7x7

• ผอ. สนง.สปสช.เขต ปธ รวม

• รอง ผอ. สนง.สปสช.เขต

• ผ แทน อปสข.

• เจาหนาท สปสช.เขต/นวก.

• เจาหนาท สปสช เลขา รวม

• ผตร. ปธ

• ผ แทน สสจ.

• ผ แทน รพท./รพศ.

• ผ แทน รพช.

• CFO เขต เลขา

ค าสง กสธ ท 1679/58 24 กย 58

กลไก 5x5

กลไกการประสานงานทงในระดบสวนกลางและระดบเขตเปนสงส าคญ

ตองชวยกนท าใหการบรหารจดการทสามารถใชการเงนการคลงสนบสนนให

เกดบรการทมคณภาพและเปนประโยชนสงสดกบประชาชน

• คออะไร ? • ตางจาก คปสอ.? • บรการปฐมภมรเปลา ? • เกยวอะไรกบ one health • PCA, DHML, CBL, SRM ? • คอ UCARE ? • หรอคอ ODOP ? • เมอไรจะบอกวาดแลว

District Health System

DHS เตมพนท

บรการ ก าลงคน ขอมล ยาและเทคโนโลยการแพทย การเงนการคลง การอภบาล

Unity Community Appreciation Resource Essential Participation Sharing Care

ย1. พฒนาชมชน ย2. พฒนาเครอขาย ย3. พฒนาบรการ

CBL. DHML. SRM. PCA. Strategic Plan M&E etc.

เขมแขง มสวนรวมสานพลง บรการครอบคลม มคณภาพ มประสทธภาพ

สขภาพด

+ ชมชน

Thailand Long-term Care System for Elderly

35

Frail Elderly Persons

Family members of the Frail Elderly

Care Manager

Care Workers, volunteers

Community LTC Team

Family

Care

Support

Tambon/Tessaban (Local) Administrative Office

Community

Support Support

MDs, Nurses, OT/PT

etc.

Care

Hospitals, THPHs,

Facilities etc. Support

(Refer if necessary)

Refer

ป 2552

ป 2553 จ านวน

(อตรา:แสน)

ป 2554 จ านวน

(อตรา:แสน)

ป 2555 จ านวน

(อตรา:แสน)

ป 2556 จ านวน

(อตรา:แสน)

เสยชวต

สนย. (มรณบตร)

13,244

13,766

14,033 (21.86)

14,059 (21.88)

14,789 (22.89)

Integrated 3 ฐาน

23,390 (36.44)

22,841 (35.54)

22,438 (34.72)

WHO

26,312 (38.07)

24,237

(36.2)

บาดเจบ

ผปวยนอก OPD

1,461,400

1,331,194

1,407,820

1,044,757

1,050,088

ผปวยใน Admitted 142,501

145,484

136,544

110,777*

107,123*

พการ 4.6% ของผปวย Admitted 6,555 6,692 6,281 5,096

Admitted จยย.

112,731

115,441

108,065

84,932

Head injury จยย.

63,552

66,355

61,506

48,906

สถานการณอบตเหตทางถนนของประเทศไทย

3 2

* ขอมล ผป.ใน ขาดของ ปกส.

ศนยอ านวยการความปลอดภยทางถนน (ศปถ)

ศนยอ านวยการความปลอดภยทางถนน จงหวด (หนวยราชการ /องคกรสวนทองถน/ เอกชน/ ประชาชน)

ภาคเอกชน /เครอขาย สสส. ศวปถ. ฯลฯ

5 เสาหลก (6 คณะอนกรรมการ )

Pillar 1 (ปภ.)

Pillar 2 (ทางหลวง)

Pillar 3 (ขนสงทางบก)

Pillar 4 (สตช.)

Pillar 5 (สธ.)

การบรหารจดการความ

ปลอดภย ทางถนน

ถนนและ

การสญจร

อยาง

ปลอดภย

ยานพาหนะ

ปลอดภย

ผใชรถใช

ถนน

ปลอดภย

การ

ตอบสนอง

หลงการเกด

อบตเหต post

crash care

รฐบาล

MIS พฒนาระบบขอมล (อนกรรมการคณะท 6) กรม คร.

แผนแมบท (วาระแหงชาต) แผนทศวรรษ

ภาพรวมการด าเนนงานปองกนอบตเหตทางถนนของประเทศ 2554-63

ลดอตราการเสยชวตลง

50% ในป 2554-63

ภาพรวม ขอเสนอเพอสามารถด าเนนงานได “ตลอดป”

ก.สาธารณสข

นโยบายเรงดวน พ.ศ. 2559

ขอ 5 : ปองกนควบคมการบาดเจบ โดยเฉพาะ RTI

สวน

กลาง

1. EOC RTI ในระบบ ICS / สธฉ.

2.บรณาการ prevention กบ Service plan

พฒนากลไกขอมล

1.ตาย 3 ฐาน 2.บาดเจบ IS / 43 แฟม 3.สอบสวน case

พฒนา model

DHS/ศปถ.อ าเภอ ดานชมชน มาตรการองคกร

3-6 เดอน

มขอมลตาย 3 ฐาน

เขตสขภาพ

สสจ./รพ.

1. EOC RTI สคร./สสจ.

2.สสจ. มผรบผดชอบงานอบตเหตชดเจน

3.ต ง Emergency & Trauma Admin Unitในรพ.ระดบ A S M1

1.เขตสขภาพ (แผน + สนบสนน งปม. นเทศ ตดตาม ประเมนผล

2. จดอบรม Emergency &Trauma Admin Unit) 3. บรหารจดการขอมล+น าเสนอ ศปถ.จว.ทกเดอน)

บรณาการขอมล 3 ฐาน สอบสวน case ตามเกณฑ ชเปา“ 5 จดเสยง” ทตองแกไข

3-6 เดอน

มการแกไขจดเสยง 5 จด/จว /ไตรมาส (380 จด)

อ าเภอ

1.DHS /DC 2.สสอ.เปนเลขารวมใน ศปถ.อ าเภอ

1. จดการขอมล สอบสวน case ชจดเสยง และ พฤตกรรมเสยง เสนอ ศปถ.อ าเภอทกเดอน

2.ตดตาม ผลการด าเนนงาน “แกจดเส ยง”+ อนๆ

3.ด าเนนการ (มาตรการองคกร มาตรการชมชน ดานชมชนชวงเทศกาล)

3-6 เดอน 1. “ชวงเทศกาล” เจบ ตายลดลงในพนทต ง ดานชมชน (7,255 จด)

2. แกไขจดเสยง 1 จด/อ าเภอ/ไตรมาส (878 จด)

โครงสราง/ บรหารจดการ

บทบาท : core Function การสนบสนน - ก ากบ

ตดตาม ผลลพธ

1 2 3

Teach Less, Learn More

เขตสขภาพ

โรงเรยนในสงกด (แหง)

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

(สพป.)

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

(สพม.)

ส านกบรหารงานการศกษาพเศษ

ศพษ.

รวม

1 415 26 2 443

2 203 17 2 222

3 194 34 228

4 216 14 1 231

5 227 29 1 257

6 182 21 203

7 316 75 1 392

8 381 49 1 431

9 491 25 1 517

10 368 19 387

11 226 25 1 252

12 215 21 236

กรงเทพมหานคร 3 29 32

รวม 3,437 384 10 3,831

โรงเรยนน ารองตามนโยบาย "ลดเวลาเรยน เพมเวลาร" จ าแนกตามเขตสขภาพ

เครองมอของกระทรวงสาธารณสข

กจกรรม Health Skills & Life Skills

กจกรรมทางเลอก

Health Conscious

ป.1-3 สขอนามยสวนบคคล ป.4-6 กจกรรมทางกาย ฉลาดรเลอกบรโภค ม.1-3 ฉลาดรเทาทนสอ และเทคโนโลยฉลาด รเลอกบรโภค

เหมาะสมกบบรบทของโรงเรยน

ปจจยเสยง, โรค, การเสยชวต

ป.1-3 - สงเสรมและพฒนา EQ - พฒนาความคด สรางสรรค ป.4-6 - สงเสรมและพฒนา EQ ม.1-3 - สงเสรมและพฒนา EQ

แนวทางการสนบสนนการด าเนนงานการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ในพนท ของกระทรวงสาธารณสข

1) เขตสขภาพโดยผตรวจราชการกระทรวง 1.1) จดประชมโดยเชญ ศนยอนามย /ศนยสขภาพจต และ Smart Trainer มาประชม รวมกนเพอแลกเปลยนขอมลและวางแผนสนบสนนการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ส าหรบโรงเรยนในพนท 1.2) สอสารให สสจ. รบทราบนโยบายและการสนบสนน

3) หนวยบรการในพนทสนบสนนการด าเนนงานของโรงเรยน (เชงรก) ผานกลไก DHS (เนนโรงเรยนทมตนทนเดมของสาธารณสขอยแลว เชน โรงเรยน TO BE NUMBER ONE , โรงเรยนคเครอขาย (OHOS) และโรงเรยน

สงเสรมสขภาพ เปนตน

2) สสจ. สอสารใหหนวยบรการในพนทรบทราบและก ากบตดตามการด าเนนงาน

หมายเหต สธ. โดยกรมอนามย กรมสขภาพจต และหนวยงานทเกยวของจะจดท าแนวทาง การด าเนนงานดานสขภาพในพนท เพอสนบสนนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

ชวงชน หนาตางแหง

โอกาส

เนอหา กระบวนการ

Health skills package Life skills

package

ป.1-3 (6-9 ป)

-การประหยด -มวนย -ใฝรเรองอน เชน กฬา ดนตร ศลปะ

-เพอใหนร.มความร ทกษะในการดแลสขอนามยสวนบคคล -เพอใหนร.ไดท ากจกรรมทางกายอยางสม าเสมอ มทกษะและปลกฝงการท ากจกรรมทางกาย -เพอใหนร.มความรและทกษะในการเลอกรบประทานอาหาร

กจกรรมท 1-35 ทเขารวม

-ควบคมอารมณ -เขาใจอารมณผอน -ยอมรบผด -พอใจในตนเอง -รสกรนเรง -คดสรางสรรค เพอให นกเรยน.มทกษะในการคดไตรตรอง ชงน าหนกสงทชอบ-ไมชอบ ฝกการชางสงเกต กลายอมรบผด การรจกรอคอย การมอารมณเบกบาน

-คมอการจดกจกรรมสงเสรมความฉลาดทางอารมณเดกส าหรบครประถมศกษา -คมอจดกจกรรมเพอพฒนาความคดสรางสรรคส าหรบเดกอาย 6-7 ป

-การจดกจกรรมแบบมสวนรวม : ครจด นกเรยนรวม -การเลน -การใชศลปะ

Equity vs Equality

Make them equal Give them equally

กรอบอตราก าลงรอบ 2 (ตามแผน)

• 65% ของเขต (5+1) • 5 Priorities

• กลมวย (พฒนาการเดก, เดกอวน, แมวยใส, ADL, ต าบลบรณาการ) • NCD (CKD) (คม HT&DM, บรการทดแทนไต) • Road Traffic Injury (อตราตาย RTI) • Service Plan (บรรลเปา 3 สาขาในเขต) • คบ./สงแวดลอม (ความส าเรจคบ. , ก าจดขยะตดเชอ)

• 1 Area Specific • ปญหาสขภาพส าคญในเขตสขภาพ

Performance Agreement

+ Community Health System

Service Plan in Health System

Health outcome Services

Supportive Systems

ระบบบรการ คณภาพ

1. หวใจและหลอดเลอด

9. บรการปฐมภมทตยภมและสขภาพองครวม

7. 5 สาขา

6. ตาและไต

5. จตเวช

4.ทารกแรกเกด

3. อบตเหต

2. มะเรง

8. ทนตกรรม

10. NCD

4. ระบบการสนบสนนทรพยากร

3. การพฒนาบรหารจดการประสทธภาพ

1. การพฒนาตามเกณฑขดความสามารถ

2. การพฒนาเพอแกปญหาโรค/ภาวะ ทเปนปญหาสขภาพ

เปาหมายของ กระทรวง10 สาขา

The Good Service Plan Health Needs

(Morbid, Mortal, Access, EQE)

Designed Services

One Hospital, One Region

Supportive System HRH-Info-Med&Health Tech-Finance-Governance

Investment Plan

51

ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน

ดาวนโหลดเอกสารไดท www.rh2.go.th