ยทธศาสตร

การแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

กรมการจดหางาน กองบรหารขอมลตลาดแรงงาน

ก

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

คานา

กรมการจดหางาน กระทรวงแรงงาน เปนหนวยงานทมหนาทหลกในการสงเสรมการมงานทา ใหประชาชนคนไทยมงานทา โดยทกาลงแรงงานของประเทศนน เปนปจจยทสาคญในกระบวนการผลตทกภาคอตสาหกรรม ทงภาคเกษตร การผลตและการบรการ ซงปญหาการขาดแคลนแรงงานนน พบวา มการขาดแคลน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ การจดการใหเกดความสมดลระหวางความตองการแรงงาน (Demand) และกาลงแรงงาน (Supply) เปนภาระหนาททสาคญซงมหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและภาคเอกชน ซงผลการดาเนนงานดงกลาวจะสงผลตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ อยางไรกตามคนหรอกาลงแรงงานนนเปนทรพยากร ทสามารถพฒนาศกยภาพเพมขนไดอยางไมมขดจากด การวางแผนรบมอกบการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานจาเปนตองมการวางแผนยทธศาสตรในหลายมตทงเชงปรมาณ เชงคณภาพ และเชงพนท ซงในการจดทาแผนยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานฉบบน ไดรบความรวมมอ จากหนวยงานทเกยวของเปนอยางด ซงเมอไดมการขบเคลอนยทธศาสตรออกไปแลวกคาดวาจะเกดการแกไขและปองกน การขาดแคลนแรงงานอยางมประสทธภาพในสงคมไทย

กรมการจดหางาน กนยายน ๒๕๖๐

ข

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สารบญ

หนา

คานา ก

สารบญ ข

บทสรปผบรหาร ง

บทนา ๑ ๑.๑ ความสาคญของปญหาการขาดแคลนแรงงาน ๑ ๑.๒ ปจจยทสงผลตอการขาดแคลนแรงงาน ๒ ๑.๓ สถานการณกาลงแรงงานและการขาดแคลนแรงงาน ๓

สวนท ๑ การประมวลยทธศาสตร แผน และนโยบายทเกยวของ ๑๑ ๒.๒ ยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) ๑๒ ๒.๓ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ๑๔ สวนท ๒ ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔) ๑๗ ๓.๑ วสยทศน พนธกจ เปาประสงค ตวชวด ๑๗ ๓.๒ ยทธศาสตร ยทธศาสตรท ๑ การผลตกาลงแรงงานทมศกยภาพสอดคลองกบ ๑๙ ความตองการของตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๒ การรกษาอตราการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ยกระดบผมอผอยใน ๒๑ ตลาดแรงงานใหมสมรรถนะสง

ยทธศาสตรท ๓ การพฒนาระบบกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพสความสมดล ๒๕ ยทธศาสตรท ๔ การสนบสนนการจางงานในกลมผสงอาย และสรางแรงจงใจ ๒๗

แกผทอยนอกกาลงแรงงานใหเขาสตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๕ การพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศภาคเครอขาย ๒๙ เพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานใหมประสทธภาพ ยทธศาสตรท ๖ การสงเสรมการจางงานและการปองกนการขาดแคลนแรงงาน ๓๑

ในพนทเศรษฐกจพเศษ สวนท ๓ กลไกการขบเคลอนแผนยทธศาสตร ๓๔ ๔.๑ กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการบรหารจดการ ๓๔ ๔.๒ กลไกการขบเคลอนยทธศาสตร ดานการประสานความรวมมอและประสานการปฏบต ๓๖ ๔.๓ กลไกการขบเคลอนดานการตดตามประเมนผล และรายงานผล ๓๖

ค

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สารบญ

หนา

ภาคผนวก ๓๘ ภาคผนวก ก คาอธบายศพท ภาคผนวก ข การวเคราะหปจจยแวดลอมภายในและภายนอก ภาคผนวก ค บทบาทหนาทหนวยงานทเกยวของ ภาคผนวก ง คาสงคณะทางาน/คณะกรรมการ ภาคผนวก จ แผนงาน/โครงการยทธศาสตรแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน รายนามผจดทาแผยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๔

ง

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

บทสรปผบรหาร

สถานการณการขาดแคลนแรงงานทประเทศไทยเผชญอยนน เปนการขาดแคลนทงในเชงปรมาณ เชงคณภาพ และเชงภมศาสตรทจะตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวนในการเตรยมความพรอม ปองกน และแกไขปญหารวมกน โดยในชวงทผานมาไดดาเนนการผานคณะกรรมการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ. ๒๕๕๘ เปนกลไกหลก ซงมรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานเปนประธานกรรมการ และปลดกระทรวง ทเกยวของเปนคณะกรรมการ ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ฉบบน ไดจดทาขนเพอใหทศทางการดาเนนการในทกภาคสวนเปนไปตามแผนพฒนาของหนวยงานตางๆ โดยไดศกษาทบทวน นาสาระสาคญของกฎหมาย แผน และกรอบความตกลงระหวางประเทศ ทเกยวของมาพจารณาประกอบการจดทาแผนยทธศาสตรนดวย อาท รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ. ๒๕๕๙ ฉบบลงประชามต ยทธศาสตรชาตระยะ๒๐ป (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) แผนยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศไทย ระยะ ๒๐ ป(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙) แผนแมบท ดานแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) วาระปฏรปแรงงาน ๘ วาระ ของกระทรวงแรงงานขอเสนอสภาปฏรปแหงชาตวาระท ๓๗ ปฏรปแรงงานแผนแมบทพฒนาอตสาหกรรมไทย (พ.ศ.๒๕๕๕ - ๒๕๗๔) แผนผสงอายแหงชาต (พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๖๕) แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ในยทธศาสตรการแกไขและปองการการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔) กาหนดวสยทศนวา “ตลาดแรงงานของประเทศมความสมดล ภายใตความรวมมอกลไกประชารฐ เพอมงสความมนคง มงคง และยงยน” และมสาระสาคญประกอบดวย ๖ ยทธศาสตร ดงตอไปน

ยทธศาสตรท ๑ การผลตกาลงแรงงานทมศกยภาพใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๒ การรกษาอตราการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ยกระดบฝมอผอยในตลาดแรงงานให

มสมรรถนะสง ยทธศาสตรท ๓ การพฒนาระบบกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพสความสมดล ยทธศาสตรท ๔ การสนบสนนการจางงานในกลมผสงอาย และสรางแรงจงใจแกผทอยนอกกาลง

แรงงานใหเขาสตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๕ การพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศกบภาคเครอขาย เพอแกไขและปองกนการ

ขาดแคลนแรงงานใหมประสทธภาพ ยทธศาสตรท ๖ การสงเสรมการจางงานและการปองกนการขาดแคลนแรงงานในพนทเศรษฐกจพเศษ

ยทธศาสตรทง ๖ มความสมพนธเชอมโยงกน และแตละยทธศาสตร ไดกาหนดเปาประสงค ตวชวด กลยทธ มาตรการ และแนวทางการดาเนนงานไวอยางชดเจน เนองจากการเตรยมความพรอมปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน จะตองดาเนนการโดยความรวมมออยางกวางขวางของทกภาคสวน จงไดกาหนดบทบาทหนาท ของหนวยงานภาครฐ รฐวสาหกจ ภาคประชาสงคม และภาคเอกชน ไวในแผนยทธศาสตรนดวย และไดกาหนดกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร ใน ๓ ดาน ไดแก ดานการบรหารจดการดานการประสานความรวมมอและประสานการปฏบตและดานการตดตามประเมนผลและรายงานผล

จ

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

เปนทคาดหมายวาเมอทกสวนราชการ และหนวยงานในภาคสวนตางๆ ทเกยวของไดรวมกนดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรฯ โดยจดทาแผนปฏบตงาน และดาเนนงานตามแผนในสวนทแตละฝายมความรบผดชอบ อยางเปนรปธรรมเตมกาลงความสามารถ โดยมการบรหารจดการแบบบรณาการ ผสานความรวมมออยางใกลชด เพอสรางศกยภาพเสรมความพรอม ในการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานยอมจะนาไป สผลสมฤทธในการสรางความมนคง ซงเปนพนฐานของความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศตอไป

๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

บทนา

ปจจบนตลาดแรงงานในประเทศไทยประสบปญหาการขาดแคลนแรงงานทงในเชงปรมาณ เชงคณภาพ และเชงภมศาสตร กลาวคอ การขาดแคลนแรงงานในเชงปรมาณเปนภาวะทความตองการแรงงานมากกวาอปทานแรงงานหรอปรมาณแรงงานทมอยในตลาดแรงงาน อกทงการขยายตวของอปสงคแรงงานในตลาดสงกวาการขยายตวของอปทานแรงงาน ซงมสาเหตจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของประเทศไทย ทเรมเขาสสงคมผสงอายทาใหกาลงแรงงานลดลงจากการสารวจภาวะการทางานของประชากรของสานกงานสถตแหงชาต พบวาในไตรมาสท ๒ ป ๒๕๖๐ ประชากรอาย ๖๐ ปขนไปมสดสวนสงสด คดเปนรอยละ ๒๐.๑๐ รองลงมาคอ กาลงแรงงานทมอายระหวาง ๔๐ - ๔๙ ปคดเปนรอยละ ๑๙.๒๗ การทมกาลงแรงงานในกลมสงอายในอตราทสงเปนสาเหตใหมกาลงแรงงานไมเพยงพอกบความตองการแรงงานของภาคอตสาหกรรมตางๆ ทขยายตว นอกจากนการขาดแคลนแรงงานของประเทศไทยยงเกดจากความไมสอดคลองระหวางความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนของประเทศ กลาวคอ ผประกอบการไมสามารถหาแรงงานทมคณสมบตตามทตองการได เนองจากทกษะและความร ความสามารถของแรงงานไมตรงกบความตองการใชแรงงาน ทงนเนองจากกาลงแรงงานไทยนยมเรยนในระดบอดมศกษา โดยเฉพาะสายสงคมศาสตร สวนสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยยงมการเรยนนอยมาก ในขณะเดยวกนภาคอตสาหกรรมของไทยยงเปนอตสาหกรรมใชแรงงานเขมขนท มการใชแรงงานระดบลางเปนสวนใหญ และในบางอตสาหกรรมตองการแรงงานระดบอาชวศกษาและแรงงานทมทกษะสง จงทาใหความตองการของภาคอตสาหกรรมไมตรงตามกาลงคนทผลตและเมอมองถงการขาดแคลนแรงงานในเชงภมศาสตร พบวาภมภาคทมอตราการขยายตวของเศรษฐกจสงเปนภมภาคทภาคอตสาหกรรม มความตองการแรงงานเพมขน แตแรงงานมไมเพยงพอหรอมทกษะไมสอดคลองกบความตองการแรงงานในพนททาใหตองมการเคลอนยายแรงงาน อยางไรกตามการเคลอนยายแรงงานอาจมอปสรรคทาใหกาลงแรงงาน ไมเพยงพอตอความตองการของภาคอตสาหกรรม กรมการจดหางาน กระทรวงแรงงานไดดาเนนการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานมาโดยตลอด อาท การเผยแพรขอมลขาวสารตลาดแรงงานในหลายรปแบบเพอเปนการสงเสรมการมงานทาการรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการจางงาน การประสานสถาบนการศกษาเพอใหทราบความตองการของตลาดแรงงาน การปรบหลกสตรการศกษาใหสอดรบกน และความรวมมอกบสถาบนการศกษาและสถานประกอบการ เพอสงเสรมใหนกเรยน นกศกษา และประชาชนไดมงานทาในสถานประกอบการควบคกบการศกษาตอ ในสถานศกษา แตปญหาการขาดแคลนแรงงานเปนปญหาทมความซบซอน มหลากหลายมต จาเปนตองจดทาแผนยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานเพอเปนแนวทางในการบรณาการการดาเนนงานระหวางหนวยงานทเกยวของเพอแกไขปญหาทงในระยะสนระยะปานกลางและระยะยาว และเพอรองรบแผนพฒนาประเทศในอนาคตในการเขาสอตสาหกรรม ๔.๐ (The Fourth Industrial Production) ซงเปนยคทมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจ จงตองการแรงงานทมทกษะ ความร และความคดเชงสรางสรรคเพอเพมมลคา

ความสาคญของปญหาการขาดแคลนแรงงาน

๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) ไดกลาววา ปญหาการขาดแคลนแรงงานของประเทศไทยมทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ ซงถอเปนอปสรรคหนงดานกาลงแรงงานในการพฒนาภาคอตสาหกรรมตางๆ ของประเทศไทย ซงเมอพจารณาสาเหตของการขาดแคลนแรงงาน สามารถแบงไดเปน ๒ ประเภท ดงน

๑. การเขาสสงคมผสงอายและกาลงแรงงานเรมถดถอย ซงมสาเหตจากอตราภาวะเจรญพนธทลดลงจากความสาเรจของการลดอตราการเกดของประชากรกอใหเกดขนาดของครวเรอนทลดลง นอกจากนความเจรญดานสาธารณสขทาใหอายเฉลยของประชากรยนยาวขน สงผลใหปจจบนประเทศไทยเรมเขาสสงคมผสงอาย โดยพบวาในป ๒๕๕๙ ประเทศไทยมประชากรทมอายมากกวา ๖๐ ปขนไป คดเปนสดสวนรอยละ ๑๙.๕๕ ของประชากรทงหมด ๒. กาลงแรงงานสวนใหญยงคงมการศกษาคอนขางตา แมนโยบายการขยายการศกษาจาก ๖ ป เปน ๙ ป และ ๑๒ ป ทาใหแรงงานสวนใหญของประเทศมแนวโนมไดรบการศกษาทสงขน อยางไรกตามการขยายโอกาสทางการศกษา เพงเรมตนเมอไมกปทผานมาน จงทาใหแรงงานกลมใหญยงเปนแรงงานทมการศกษาไมสงมากนก ในขณะทอนาคตภาคอตสาหกรรมทมการพฒนาขนจะใชแรงงานทมความร ๓. ความไมสอดคลองระหวางแรงงานกบระดบการศกษา กลาวคอผจบใหมจะมการศกษาระดบปรญญาตรมจานวนมากเกนไปโดยเฉพาะดานสงคมศาสตร แตยงการขาดแคลนแรงงานในสาขาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงดานวศวกรรมศาสตร ขณะเดยวกนตลาดแรงงานกยงคงมความตองการแรงงานทมการศกษาในระดบลางเปนจานวนมากเชนเดยวกน สวนผจบการศกษาในระดบอาชวศกษา ไมเพยงพอตอความตองการเนองจากทศนคตของผเรยนและผปกครองทไมนยมสงบตรหลานเรยนตอในระดบอาชวศกษา ๔. การรบมอกบกาลงแรงงานรนใหม ปจจบนกาลงแรงงานรนใหมถอเปนกาลงแรงงานในยค Generation Me ท ม รปแบบการท างานท เปล ยนแปลงไปจากเดมมาก กล มแรงงานรน ใหม เหล า น มกใหความสาคญกบความสมดลระหวางชวตการทางานและชวตสวนตว (Work Life Balance) เปนอยางมาก สงผลใหชวโมงการทางานโดยเฉลยอาจมสดสวนทลดลง ๕. การพงพงแรงงานตางชาต ในประเทศทกาลงพฒนาในระดบสง พบวาแรงงานรนใหมมกจะไมนยมทางานประเภท ๓ D หรองานสกปรก (Dirty Job) งานยาก (Difficult Job) และงานอนตราย(Dangerous Job) สงผลใหนายจางตองหนไปพงพงแรงงานตางชาตกงทกษะจากประเทศเพอนบานในกลม CLMV การจางแรงงานราคาถกเหลานสงผลใหนายจางละเลยแนวปฏบตดานสทธมนษยชน รวมถงปญหาสงคมดานตางๆ ในทางตรงกนขามการจางแรงงานขามชาตในระดบฝมอ หรอระดบผเชยวชาญยงคงมอยนอย อกทงการถายทอดเทคโนโลยจากแรงงานกลมเหลานเปนไปอยางจากด

ปจจยทสงผลตอการขาดแคลนแรงงานของประเทศ

การขาดแคลนในเชงอปทาน 

๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. การจางแรงงานระดบลางยงคงเปนสดสวนทสง แมโครงสรางอตสาหกรรมในชวง ๑๕ - ๒๐ ป ทผานมาจะมการจางแรงงานทมการศกษาสงขนกจรง แตกยงมการใชแรงงานระดบลางอยคอนขางสง ผมงานทาของประเทศสวนใหญจะมทกษะอยในระดบ ๒ ซงเปนแรงงานระดบกงทกษะ หรอไมไดมการใชทกษะทซบซอนมากนก ๒. สดสวนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลก (SME) ยงคงสง ปจจบนประเภทกจการมากกวารอยละ ๙๕ของกจการทงหมดเปนกจการขนาดกลางและขนาดเลก ซงอาจไมไดมเงนลงทนโดยเฉพาะอยางยงการลงทนดานทรพยากรมนษยทมากนก ทาใหแรงงานกลมนไมไดรบการสนบสนนในการพฒนาสมรรถนะ รวมถงการจางงานใน SMEs ไมสามารถสรางความมนคงและความกาวหนาในเสนทางอาชพ (Career Path) ๓. ผลตภาพแรงงานทมอตราการเตบโตตา ตลอดระยะเวลาเกอบ ๒๐ ป ทผานมาพบวา แนวโนมผลตภาพแรงงานของไทยไมเตบโตมากนก ภาคอตสาหกรรมแมจะมมลคาสงกวาภาคอนๆ แตกยงมอตราการเตบโตอยางคอยเปนคอยไป ขณะเดยวกนหากเทยบกบประเทศชนนาในอาเซยนอยางสงคโปร และมาเลเซย พบวาผลตภาพแรงงานของไทยยงคงตามหลงสองประเทศนคอนขางมาก ๔. ตลาดแรงงานยงคงไมมความสอดคลอง (Labour Market Mismatch) กลาวคอ ยงคงมความขาดแคลนแรงงานในระดบลาง (ระดบมธยมศกษาหรอตากวา) เปนอยางมาก ขณะเดยวกนยงคงไมสามารถสรางงานใหแรงงานระดบอดมศกษาได สาเหตหลก คอ ความไมสอดคลองระหวางอปสงคและอปทาน (Vertical Mismatch) ทภาคการศกษาไมสามารถผลตกาลงคนทตรงตอความตองการได ขณะเดยวกนคณภาพการศกษากอใหเกดปญหาความไมสอดคลอง (Horizontal Mismatch) ๕. ภาคการผลตยงคงใหความสาคญกบการใชแรงงานอยางเขมขนมากกวาการใชเทคโนโลย ทผานมาตลาดแรงงานของประเทศไทยใหความสาคญกบการลงทนในดานเทคโนโลยนอยมาก อตสาหกรรมไมสามารถปรบตวไปส High Value Added Industries ดวยเหตนการปรบเปลยนนโยบายพฒนาอตสาหกรรมไปสยค ๔.๐ ยงจะสรางการขาดแคลนแรงงานระดบกลางและแรงงานระดบบนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากยงขนหากไมมการเตรยมความพรอม รวมถงอาจสรางความตงตวของแรงงานในระดบกลาง

กาลงแรงงานรวมในไตรมาสท ๒ ป ๒๕๖๐ มจานวน ๓๘.๓ ลานคน เปนผมอายระหวาง ๔๐-๔๙ ป มากทสด คดเปนรอยละ ๒๔.๘๕ รองลงมาอายระหวาง ๕๐-๕๙ ป รอยละ ๒๐.๔๑ ในขณะทประชากรอาย ๑๕ ปขนไป จะเปนผมอายเทากบ ๖๐ ป หรอมากกวา มากทสด คดเปนรอยละ ๒๐.๑๐ จากประชากรทงหมด รองลงมาอายระหวาง ๔๐-๔๙ ป รอยละ ๑๙.๒๗ และอายระหวาง ๕๐-๕๙ ป รอยละ ๑๗.๔๐ จากโครงสรางประชากร ตามอายจะเหนไดวา ประเทศไทยจะมจานวนผสงอายมากขนเมอพจารณาการเปลยนแปลงของประชากรอาย ๑๕ ปขนไป และกาลงแรงงาน พบวากาลงแรงงานมการเปลยนแปลงคอนขางคงท ในขณะทประชากร ทมอาย ๕๐ ป ขนไป ตงแตป ๒๕๕๕ เรมมจานวนเพมขน

การขาดแคลนในเชงอปสงค 

สถานการณกาลงแรงงานและการขาดแคลนแรงงาน

๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

เมอพจารณาตามระดบการศกษา พบวา ในไตรมาสท ๒ ป ๒๕๖๐ กาลงแรงงานจบการศกษาระดบประถมศกษาและตากวามากทสด คดเปนรอยละ ๔๔.๗๗ รองลงมาจบการศกษาระดบอดมศกษา รอยละ ๒๑.๗๖ โดยจบอดมศกษาสายวชาการ คดเปนรอยละ ๖๔.๔๑ จากผทจบการศกษาระดบอดมศกษาทงหมด สวนสายวชาชพ มสดสวนรอยละ ๒๕.๘๑ ระดบมธยมศกษาตอนตน รอยละ ๑๖.๓๘ และระดบมธยมศกษาตอนปลาย รอยละ ๑๖.๓๗ ซงมผจบการศกษา สายอาชวศกษา เพยงรอยละ ๓.๕๙ เมอพจารณาตงแต ป ๒๕๕๕

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

ป 2552 ป 2553 ป2554 ป 2555 ป 2556 ป 2557 ป 2558 ป 2559

ประชากรอาย 15 ปขนไป กาลงแรงงานรวมหนวย: พนคน

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

15-19 ป 20-24 ป 25-29 ป 30-34 ป 35-39 ป 40-49 ป 50-59 ป >=60 ป

หนวย: พนคน ประชากรอาย 15 ปขนไป กาลงแรงงานรวม

ทมา: สานกงานสถตแหงชาต

ทมา: สานกงานสถตแหงชาต

แผนภม ๑ ประชากรอาย ๑๕ ปขนไป และกาลงแรงงาน จาแนกตามชวงอายไตรมาสท ๒ ป ๒๕๖๐ 

แผนภม ๒ ประชากรอาย ๑๕ ปขนไป และกาลงแรงงาน ระหวางป ๒๕๕๒ – ๒๕๕๙  

๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

พบวา กาลงแรงงานทจบการศกษาระดบอดมศกษา มจานวนเพมขนตอเนอง ในขณะทกลมผทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและตากวา มจานวนลดลงในขณะทเมอพจารณาผมงานทา ตามระดบการศกษา พบวา ในไตรมาสท ๒ ป ๒๕๖๐ เปนผมงานทาทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและตากวามากทสด คดเปนสดสวนรอยละ ๖๑.๒๕ รองลงมาเปนผจบการศกษาระดบอดมศกษา รอยละ ๒๑.๖๘ ซงจะเหนไดวาภาคอตสาหกรรมตางๆ ยงใชแรงงานในระดบลางเปนสวนใหญแตกาลงแรงงานของประเทศไทยยงเขาสตลาดแรงงานเปนสวนนอยในอนาคต ประกอบกบประเทศไทยจะเรมเขาสสงคมผสงอาย อาจทาใหเกดการขาดแคลนแรงงานได เมอพจารณาความไมสอดคลองของตลาดแรงงานในประเทศไทยจากการศกษาความตองการกาลงคน เพอวางแผนการผลตและพฒนากาลงคนในระดบกลมจงหวดและกรงเทพมหานครของสานกงานเลขาธการสภาการศกษาและสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย สรปไดดงน ๑. กรงเทพมหานคร มปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานคอนขางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากนก ในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. ระดบปรญญาตรและระดบปรญญาโทขนไปมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานโดยเฉพาะอยางยงการผลตแรงงานผจบการศกษาระดบปรญญาตรเนองจากกรงเทพมหานครเปนศนยกลางของการศกษาในระดบน ๒. กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน ๑ กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน ๑ ประกอบดวยจงหวดเชยงใหม ลาพน ลาปาง และแมฮองสอน พบวาอปสงคแรงงานในระดบปวส. และปรญญาตรมนอยกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากในขณะทแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและมธยมศกษาตอนปลายยงเปนทตองการของตลาดแรงงานในกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน ๑ สวนในระดบปวช. เทานนทพบวาอปสงคมากกวาอปทานของแรงงานไมมากนก ๓. กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน ๒ กลมจงหวดภาคเหนอตอนบน ๒ ประกอบไปดวยจงหวดนาน พะเยา เชยงราย และแพร พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกน แตจานวนไมมากนก ในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. และระดบปรญญาตรมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานคอนขางมากมเพยงแรงงานผจบการศกษาระดบปรญญาโทขนไปเทานนทความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนคอนขางสอดคลองกนเนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดน มจานวนใกลเคยงกน ๔. กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง ๑ กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง ๑ ประกอบดวยจงหวดตากพษณโลก สโขทย เพชรบรณและอตรดตถมความไมสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานแรงงานโดยพบวาแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและแรงงานระดบมธยมศกษาตอนปลายนนมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานสวนแรงงานในระดบปวส. ปรญญาตรและปรญญาโทขนไปกลบพบวาอปสงคแรงงานยงนอยกวาอปทานทมในกลมจงหวดนอยมากและพบวาความตองการแรงงานในระดบการศกษาระดบลางนน กยงเปนทตองการมากกวาแรงงานทมระดบการศกษาสงมเพยงในระดบปวช. เทานนทพบวามความสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดน

๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕ . กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง ๒ กลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง ๒ ประกอบดวย จงหวดกาแพงเพชร พจตร นครสวรรค และอทยธาน พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากนกในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. ระดบปรญญาตรและระดบปรญญาโทขนไปมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงาน ๖. กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๑ กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๑ประกอบดวยจงหวดอดรธาน หนองบวลาภ หนองคายและเลยพบวาแรงงานในระดบปวส. และปรญญาตรมอปสงคแรงงานนอยกวาอปทานแรงงานโดยเฉพาะแรงงานในระดบปวส. ทเหนไดอยางชดเจนวาอปทานแรงงานในกลมจงหวดนมมากเกนกวาความตองการเปนอยางมากจากความไมสอดคลองในลกษณะนสงผลใหเกดการวางงานและมการเคลอนยายแรงงานสวนแรงงานทเปนทตองการอยางมาก คอแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาซงอปทานของแรงงานในระดบนไมสามารถตอบสนองตอความตองการทมไดแตในกลมจงหวดนมแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนปลายเทานนทมความสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานแรงงาน ๗. กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๒ กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๒ ประกอบไปดวยจงหวดนครพนม มกดาหาร และสกลนครซงเปนกลมจงหวดรมแมนาโขง พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวา มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากและแรงงานผจบการศกษาระดบปรญญาโทขนไป มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตมจานวนไมมากนกสวนแรงงานผจบการศกษา ระดบมธยมศกษาตอนปลายระดบปวช. ระดบปวส . และระดบปรญญาตรมอปทานแรงงานมากกวา อปสงคแรงงานโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบปวส.ของกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๒ มการผลตกาลงคนมากกวาความตองการกาลงคนคอนขางมาก ๘. กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลางประกอบดวยจงหวดรอยเอด ขอนแกน มหาสารคาม และกาฬสนธ มลกษณะความไมสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานแรงงานเชนเดยวกบกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ๑ ทอปสงคแรงงานมนอยกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากไดแกแรงงานในระดบปวส. ระดบปรญญาตรและระดบปรญญาโทขนไปสงผลใหเกดปญหาการวางงานและเคลอนยายแรงงานไปสพนททมความตองการแรงงานในระดบการศกษาตางๆเหลานยกเวนแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและมธยมศกษาตอนปลายทอปสงคแรงงานยงคงมมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมาก ๙. กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ๑ กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ๑ ประกอบไปดวยจงหวดสรนทร นครราชสมา บรรมย และชยภมซงบางจงหวดไดมการพฒนาอตสาหกรรมอยางเหนไดชด พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบปวช.และระดบปรญญาโทขนไปมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตมจานวนไมมากนกในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายระดบปวช. และระดบปรญญาตรมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงาน ๑๐. กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ๒ กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ๒ ประกอบดวยจงหวดอบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร และอานาจเจรญ พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวา

๗

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

อปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปรญญาโทขนไปมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตมจานวนไมมากนกในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. และระดบปรญญาโทขนไป มอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานมเพยงแรงงานผจบการศกษาระดบปวช. เทานนทความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนคอนขางสอดคลองกนเนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดนมจานวนใกลเคยงกน ๑๑. กลมจงหวดภาคกลางตอนบน ๑ กลมจงหวดภาคกลางตอนบน ๑ ประกอบดวยจงหวดนนทบร ปทมธาน พระนครศรอยธยา และสระบร พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงในแรงงานระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและในระดบปรญญาโทขนไปมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. นนมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตมจานวนไมมากเทากบสองระดบการศกษาขางตนแตในระดบปรญญาตรในกลมจงหวดน มความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนคอนขางสอดคลองกนเนองจากอปสงคและอปทานของแรงงาน ในกลมจงหวดนมจานวนใกลเคยงกนสวนในระดบปวส. กลบพบวาความตองการกาลงคนมจานวนนอยกวาการผลตกาลงคนคอนขางมาก ๑๒. กลมจงหวดภาคกลางตอนบน ๒ กลมจงหวดภาคกลางตอนบน ๒ ประกอบดวยจงหวดชยนาท ลพบร สงหบร และ อางทอง พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. นนมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากเทากบแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาแตความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนของผจบการศกษาระดบปรญญาโทขนไปคอนขางสอดคลองกนเนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดนมจานวนใกลเคยงกนสวนแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. และระดบปรญญาตรนนพบวาความตองการกาลงคนของกลมจงหวดนมจานวนนอยกวาการผลตกาลงคนเปนอยางมาก ๑๓. กลมจงหวดภาคกลางตอนกลาง กลมจงหวดภาคกลางตอนกลางประกอบดวยจงหวดฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว นครนายก และสมทรปราการ พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและระดบปวส. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปรญญาโทขนไป มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากเทากบสองระดบขางตนสวนความตองการกาลงคน และการผลตกาลงคนของแรงงานผจบการศกษาระดบปวช.และระดบปรญญาตรนนในกลมจงหวดนมคอนขางสอดคลองกน เนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดนมจานวนใกลเคยงกน ๑๔. กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง ๑ กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง ๑ ประกอบดวยจงหวดกาญจนบร นครปฐม ราชบร และสพรรณบร พบวาปญหาความไมสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานแรงงานใน ทกระดบการศกษาโดยเฉพาะความตองการแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามจานวนมากกวาอปทานแรงงานทมในกลมจงหวดมากทสด สวนแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนปลายระดบปวช. และระดบปรญญาโทขนไปนนอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนบงชใหเหนถงความขาดแคลนดานปรมาณของจานวนแรงงานในกลมจงหวดนแตแรงงานผจบการศกษาในระดบปวส. และระดบปรญญาตรกลบพบวา มอปสงคแรงงานนอยกวาอปทานแรงงานโดยเฉพาะในระดบปวส.ทมจานวนอปทานแรงงานสวนเกนมากทสด ๑๕ . กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง ๒ กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง ๒ ประกอบดวยจงหวดสมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบร และประจวบครขนธ ซงหลายจงหวดมอตสาหกรรมการผลตจานวนมาก พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอ

๘

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ตากวาและระดบปรญญาโทขนไป มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากเทากบสองระดบขางตนสวนความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนของแรงงานผจบการศกษาระดบปรญญาตรคอนขางสอดคลองกน เนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดน มจานวนใกลเคยงกนแตแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. มอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานเปนอยางมากซงแตกตางกบระดบการศกษาอนๆ ๑๖. กลมจงหวดภาคตะวนออก กลมจงหวดภาคตะวนออกประกอบดวยจงหวดจนทบร ชลบร ระยอง และตราด ซงเปนกลมจงหวดทอยในพนทพฒนาชายฝงทะเลภาคตะวนออก พบวา ความไมสอดคลองระหวาง อปสงคและอปทานแรงงานเชนเดยวกบกลมจงหวดอนๆทกลาวมา และทชดเจนมากทสดคอแรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานมากทสดเชนเดยวกบระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. ทมอปสงคมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. และระดบปรญญาตรอปสงคนอยกวาอปทานแรงงานมากสวนในระดบปรญญาโทขนไปมอปสงคนอยกวาอปทานแรงงานคอนขางมาก ๑๗ . กลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทย กลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทยประกอบดวยจงหวดชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช และพทลง พบปญหาความไมสอดคลองระหวางอปสงคและอปทานแรงงาน ในทกระดบการศกษาโดยแรงงานในระดบปวส.มอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานคอนขางมากและแรงงานในระดบปรญญาตรกลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทยมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงาน เชน กนแตเปนจานวนทไมมากนกสวนแรงงานในระดบการศกษาระดบอนๆไดแก แรงงานในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามธยมศกษาตอนปลายระดบปวช. และระดบปรญญาโทขนไปนนอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงาน ๑๘. กลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน กลมจงหวดภาคใตฝงอนดามนประกอบดวยจงหวดระนองพงงา ภเกต กระบ และตรง ซงเปนกลมทมความสาคญตอการทองเทยวเปนอยางมาก พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวาและระดบปรญญาโทขนไปมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปรญญาตรมอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกนแตจานวนไมมากเทากบสองระดบขางตน สวนความตองการกาลงคนและการผลตกาลงคนของแรงงานผจบการศกษาระดบปวช.คอนขางสอดคลองกน เนองจากอปสงคและอปทานของแรงงานในกลมจงหวดนมจานวนใกลเคยงกนแตแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. กลบ พบวามอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงาน ๑๙. กลมจงหวดภาคใตชายแดน กลมจงหวดภาคใตชายแดนประกอบดวยจงหวดนราธวาส ปตตาน ยะลา สงขลา และสตล พบวามปญหาความไมสอดคลองเกดขนโดยเฉพาะอยางยงแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวามอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเปนอยางมากในขณะทแรงงานผจบการศกษาระดบปรญญาตรมอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานอยางมากสวนแรงงานผจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบปวช. มอปสงคแรงงานมากกวาอปทานแรงงานเชนกน แตจานวนไมมากเทากบระดบมธยมศกษาตอนตนหรอตากวา สวนแรงงานผจบการศกษาระดบปวส. และระดบปรญญาตร มอปทานแรงงานมากกวาอปสงคแรงงานทาใหเหนถงความไมสอดคลองของการผลตกาลงคนในกลมจงหวดนอยางชดเจน สาหรบสาเหตของการขาดแคลนแรงงาน จากการศกษาของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) พบวาการขาดแคลนแรงงานประเภทตาง ๆ มท งสาเหตการขาดแคลนเชงคณภาพและ

๙

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

เชงปรมาณ ทอาจมสาเหตจากการลดลงของแรงงาน (ดานอปทาน) และการเพมขนของอปสงคแรงงาน ท งโดยท วไปหรอเฉพาะสาขา อาชพ หรอทกษะ โดยปจจยท เกยวกบการขาดแคลนตลาดแรงงาน เชงปรมาณ และการขาดแคลนตลาดแรงงานเชงคณภาพ และภาพรวมวธการตาง ๆททาใหการไมสอดคลองดานท กษะสามารถ เกดข น (ILO,๒๐๑๔ ) นอกจากการขาดแคลนท กษะซ ง เก ดข นห าก ไม ส ามารถ หาคนมาทางานในตาแหนงงานวางได เนองจากการขาดแคลนผสมครท มคณสมบ ตแลว ยงมความ ไมสอดคลองอนๆ ระหวางทกษะของแรงงานและทกษะท ตองการในการปฏบตงานอยางเหมาะสม ความไมสอดคลองดานทกษะอาจสงผลในความสญเสยทางเศรษฐกจ โดยอาจสงผลกระทบในทางลบ ตอความสามารถในการผลตผลผลตลดลงอาจเปนผลจากบรษทวาจางแรงงานทกษะตาเปนการทดแทนแรงงานท กษะซ งการสรรหายาก หรอจากการม อ านาจ ตอรองเพ มข น ของแรงงานท กษะซ งท างานอ ย เพอตองการทางานชาลง (Haskel and Martin, ๑๙๙๓) รายละเอยดตามตารางท ๑ และตารางท ๒

ประเภท สาเหตเฉพาะ ดานอปทาน ดานอปสงค

อปสง

คสวน

เกนทง

หมด

เชงปร

มาณ

การลดลงของประชากรวยทางาน : แนวโนมประชากร การยายถน

การเพมขนของอปสงคแรงงานหรอสาหรบสนคาและบรการเฉพาะ การเตบโตทางเศรษฐกจ อายมากขน การเปล ยนแปลงรสน ยมของ

ผบรโภค การเปลยนแปลงราคาของปจจย

การผลตอน ๆ

การลดลงของอตราการมสวนรวม : การไมทางานของกลมชายขอบ การเกษยณอายกอนกาหนด การมส วนรวม ตาของผ หญ ง

และผพการ

การเพมขนของอปสงคแรงงานทองถน ค ว า ม ไ ม ส อ ด ค ล อ ง ก น ท า ง

ภมศาสตร

ทกษะทมอยไมสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

ทางเลอกทางการศกษาและตวเลอกของนกเรยน

การเปลยนแปลงในทกษะ ทตองการ การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย การเปลยนแปลงของสาขา

อตสาหกรรม การเปลยนแปลงทางอาชพ

ตารางท ๑ : ประเภทและสาเหตของการขาดแคลนแรงงาน 

๑๐

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ชอ นยาม การขาดแคลนทกษะ อปสงคสาหรบทกษะเฉพาะดานมมากกวาอปทานแรงงานทมทกษะนน ๆ ชองวางทกษะ ประเภทหรอระดบของทกษะตางจากทตลาดตองการในการปฏบตงานอยาง

เหมาะสม ความไมสอดคลองในแนวดง ระดบการศกษาหรอคณสมบตตาหรอสงกวาทตองการ ความไมสอดคลองในแนวราบ ประเภทหรอสาขาของการศกษาหรอทกษะนนไมเหมาะสมกบงาน การศกษาสงกวางานททา (การศกษาตากวางานททา)

แรงงานมการศกษาสง (หรอตา) กวาทตองการ

คณสมบตสงกวางานททา (คณสมบตตากวางานททา)

แรงงานมคณสมบตสง (หรอตา) กวาทตองการ

ความลาสมยของทกษะ ทกษะทเคยใชในงานนนไมตองใชอกตอไป และ/หรอ ทกษะถดถอยลงตามเวลา

ความขาดแคลนทกษะอาจเปนหนงในผลจากความไมสอดคลองดานทกษะ ซง Desjardins และRubenson (๒๐๑๑ : ๑๓) อธบายการขาดแคลนทกษะไววา “สถานการณทผวาจางในสาขาเฉพาะไมสามารถหาแรงงาน ทมคณสมบตเหมาะสมได” และดงนน “งานนนมกจะวางและไมมความเหมาะสมหรอความสอดคลองระหวางแรงงานและตาแหนงงาน” อยางไรกตามในกรณของความไมสอดคลองดานทกษะ ผวาจางอาจจะตดสนใจจางแรงงานทมคณสมบตหรอทกษะตากวาทตองการ ในกรณเหลาน การทมการศกษาหรอคณสมบตตากวา ทตองการ อาจเปนการบงบอกถงความไมสอดคลองดานทกษะภายใตสถานการณเฉพาะอาจเกดเหตการณในทางตรงกนขาม เชนแรงงานมการศกษาหรอคณสมบตสงกวาทตองการ ในกรณน ความไมสอดคลองดานทกษะหมายถง การทแรงงานมการศกษาหรอคณสมบตสงกวางานททา บางคนเหนวาความขาดแคลนทกษะเกยวของกบคาจางทผวาจางเตมใจเสนอใหกบแรงงานทมทกษะ Quintini (๒๐๑๑) อธบายวาความขาดแคลนทกษะ จะเกดเมอผวาจางนนไมสามารถสรรหาพนกงานทมทกษะทตองการในตลาดแรงงานทเขาถง

ตารางท ๒ : นยามประเภทของความไมสอดคลองดานทกษะ (Skill mismatches) 

๑๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สวนท ๑

กรอบยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานฉบบนไดดาเนนการศกษารวบรวมขอมล ทเกยวของอาท กฎหมาย แผนยทธศาสตร รวมทงนโยบายรฐบาลเปนการวเคราะหทรอบดานเพอนาไปส การจดทากรอบยทธศาสตรแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานทครอบคลมทกมต

การประมวลยทธศาสตร แผน และนโยบายทเกยวของ  

๑๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

“กรอบยทธศาสตรชาต๒๐ป” มวสยทศนคอ“ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยนเปนประเทศพฒนาแลวดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” ซงมเปาหมายของประเทศไทยในป ๒๕๗๙ คอ“เศรษฐกจและสงคมไทยมการพฒนาอยางมนคง และยงยนบนฐานการพฒนาทยงยน” สงคมไทยเปนสงคม ทเปนธรรมมความเหลอมลานอย คนไทยเปนมนษยทสมบรณเปนพลเมองทมวนยตนร และเรยนรไดดวยตนเอง ตลอดชวต มความร มทกษะและทศนคตท เปนคานยมท ดมสขภาพรางกายและจตใจทสมบรณ มความเจรญเตบโตทางจตวญญาณมจตสาธารณะและทาประโยชนตอสวนรวม มความเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยนและพลเมองโลก ประเทศไทยมบทบาททสาคญในเวทนานาชาต ระบบเศรษฐกจตงอยบนฐานของการใชนวตกรรมนาดจทลสามารถแขงขนในการผลตไดและคาขายเปน มความเปนสงคมประกอบการมฐานการผลต และบรการทมคณภาพและรปแบบทโดดเดนเปนทตองการในตลาดโลกเปนฐานการผลตและบรการทสาคญ เชน การใหบรการคณภาพทงดานการเงนระบบโลจสตกสบรการดานสขภาพและทองเทยวคณภาพเปนครวโลกของอาหารคณภาพและปลอดภยเปนฐานอตสาหกรรมและบรการอจฉรยะ ทเปนอตสาหกรรมแหงอนาคต ทใชนวตกรรมทนมนษยทกษะสงและเทคโนโลยอจฉรยะมาตอยอดฐานการผลต และบรการทมศกยภาพ ในปจจบนและพฒนาฐานการผลตและบรการใหมๆ เพอนาประเทศไทยไปสการมระบบเศรษฐกจสงคมและประชาชนทมความเปนอจฉรยะ” ในการทจะบรรลวสยทศนและทาใหประเทศไทยพฒนาไปสอนาคตทพงประสงคนนจาเปนจะตองมการวางแผนและกาหนดยทธศาสตรการพฒนาในระยะยาว และกาหนดแนวทางการพฒนาของทกภาคสวน ใหขบเคลอนไปทศทางซงยทธศาสตรทจะใชเปนกรอบแนวทางการพฒนาในระยะ ๒๐ ปตอจากนไปประกอบดวย๖ ยทธศาสตร ดงน ๑. ยทธศาสตรดานความมนคง มเปาหมายทงในการสรางเสถยรภาพภายในประเทศและชวยลดและปองกนภยคกคามจากภายนอกรวมทงสรางความเชอมนในกลมประเทศอาเซยนและประชาคมโลกทมตอประเทศไทยกรอบแนวทางทตองใหความสาคญอาท (๑ ) การเสรมสรางความมนคงของสถาบนหลกและการปกครองระบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (๒) การปฏรปกลไกการบรหารประเทศและพฒนาความมนคงทางการเมองขจดคอรรปชนสรางความเชอมนในกระบวนการยตธรรม (๓) การรกษาความมนคงภายในและความสงบเรยบรอยภายในตลอดจนการบรหารจดการความมนคงชายแดนและชายฝงทะเล (๔) การพฒนาระบบกลไกมาตรการและความรวมมอระหวางประเทศทกระดบและรกษาดลยภาพความสมพนธกบประเทศมหาอานาจเพอปองกนและแกไขปญหาความมนคงรปแบบใหม (๕) การพฒนาเสรมสรางศกยภาพการผนกกาลงปองกนประเทศการรกษาความสงบเรยบรอยภายในประเทศสรางความรวมมอกบประเทศเพอนบานและมตรประเทศ (๖) การพฒนาระบบการเตรยมพรอมแหงชาตและระบบบรหารจดการภยพบตรกษาความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม (๗) การปรบกระบวนการทางานของกลไกทเกยวของจากแนวดงสแนวระนาบมากขน

ยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) 

๑๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๒. ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน เพอใหประเทศไทยสามารถพฒนาไปสการเปนประเทศพฒนาแลวซงจาเปนจะตองยกระดบผลตภาพการผลตและการใชนวตกรรมในการเพมความสามารถในการแขงขนและการพฒนาอยางยงยนทงในอตสาหกรรมเกษตรและบรการการสรางความมนคงและปลอดภยดานอาหารการเพมขดความสามารถทางดานการคาและการเปนผประกอบการรวมทงการพฒนาฐานเศรษฐกจแหงอนาคตทงนภายใตกรอบการปฏรปและพฒนาปจจยเชงยทธศาสตรทกดานอนไดแกโครงสรางพนฐานและระบบโลจกตกส วทยาศาสตรเทคโนโลย และนวตกรรมการพฒนาทนมนษยและการบรหารจดการทงในภาครฐและภาคธรกจเอกชนกรอบแนวทาง ทตองใหความสาคญอาท (๑) การพฒนาสมรรถนะทางเศรษฐกจ ไดแก การรกษาเสถยรภาพเศรษฐกจ การสรางความเชอมนการสงเสรมการคาและการลงทนทอยบนการแขงขนทเปนธรรมและรบผดชอบตอสงคมตลอดจนการพฒนาประเทศสความเปนชาตการคาเพอใหไดประโยชนจากหวงโซมลคาในภมภาคและเปนการยกระดบไปสสวนบนของหวงโซมลคามากขน (๒) การพฒนาภาคการผลตและบรการบนฐานของการพฒนานวตกรรมและมความเปนมตรตอส งแวดลอมโดยมการใชดจทลและการคาท เขมขนเพอสรางมลคาเพมและขยายกจกรรมการผลต และบรการโดยมงสความเปนเลศในระดบโลกและในระดบภมภาคในอตสาหกรรมหลายสาขาและในภาคบรการทหลากหลายตามรปแบบการดาเนนชวตและการดาเนนธรกจทเปลยนไปรวมทงเปนแหลงอาหารคณภาพสะอาดและปลอดภยของโลก (๓) การพฒนาผประกอบการและเศรษฐกจชมชน พฒนาทกษะผประกอบการ ยกระดบผลตภาพแรงงานและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) สสากลและพฒนาวสาหกจชมชนและสถาบนเกษตรกร (๔) การพฒนาพนทเศรษฐกจพเศษและเมอง พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนและพฒนาระบบเมองศนยกลางความเจรญจดระบบผงเมองทมประสทธภาพและมสวนรวมมการจดการสงแวดลอมเมองและโครงสรางพนฐานทางสงคมและเศรษฐกจทสอดคลองกบศกยภาพ (๕) การลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานในดานการขนสง ดานพลงงานระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารและการวจยและพฒนา (๖) การเชอมโยงกบภมภาคและเศรษฐกจโลกสรางความเปนหนสวนการพฒนากบนานาประเทศสงเสรมความรวมมอกบนานาชาตในการสรางความมนคงดานตางๆเพมบทบาทของไทยในองคกรระหวางประเทศรวมถงสรางองคความรดานการตางประเทศ ๓. ยทธศาสตรการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน เพอพฒนาคนและสงคมไทยใหเปนรากฐานทแขงแกรงของประเทศมความพรอมทางกายใจ สตปญญามความเปนสากล มทกษะการคดวเคราะหอยางมเหตผล มระเบยบวนยเคารพกฎหมาย มคณธรรมจรยธรรม รคณคาความเปนไทย มครอบครวทมนคง กรอบแนวทางทตองใหความสาคญอาท (๑) การพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวตใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ (๒) การยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรใหมคณภาพเทาเทยมและทวถง (๓) การปลกฝงระเบยบวนยคณธรรมจรยธรรมคานยมทพงประโยชน (๔) การสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด (๕) การสรางความอยดมสขของครอบครวไทยเสรมสรางบทบาทของสถาบนครอบครวในการบมเพาะจตใจใหเขมแขง

๑๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔. ยทธศาสตรดานการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม เพอเรงกระจายโอกาสการพฒนาและสรางความมนคงใหทวถง ลดความเหลอมลาไปสสงคมทเสมอภาคและเปนธรรมกรอบแนวทางทตองใหความสาคญอาท (๑) การสรางความมนคงและการลดความเหลอมลาทางดานเศรษฐกจและสงคม (๒) การพฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ (๓) การสรางสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการดารงชวตในสงคมชนสง (๔) การสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคมทนทางวฒนธรรมและความเขมแขงของชมชน (๕) การพฒนาการสอสารมวลชนใหเปนกลไกในการสนบสนนการพฒนา ๕. ยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม เพอเรงอนรกษ ฟนฟและสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต และมความมนคง ดานนา รวมทงมความสามารถในการปองกนผลกระทบ และปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และภยพบตธรรมชาตและพฒนามงสการเปนสงคมสเขยวกรอบ แนวทางทตองใหความสาคญอาท (๑) การจดระบบอนรกษฟนฟและปองกนการทาลายทรพยากรธรรมชาต (๒) การวางระบบบรหารจดการนาใหมประสทธภาพทง ๒๕ ลมนา เนนการปรบระบบการบรหารจดการอทกภยอยางบรณาการ (๓) การพฒนาและใชพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอม (๔) การพฒนาของอตสาหกรรมเชงนเวศและเมองทเปนมตรกบสงแวดลอม (๕) การรวมลดปญหาโลกรอนและปรบตวใหพรอมกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (๖) การใชเครองมอทางเศรษฐศาสตรและนโยบายการคลงเพอสงแวดลอม ๖. ยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ เพอใหหนวยงานภาครฐมขนาดทเหมาะสมกบบทบาทภารกจ มสมรรถนะสงมประสทธภาพและประสทธผลกระจายบทบาทภารกจไปสทองถนอยางเหมาะสม มธรรมาภบาลกรอบแนวทางทตองใหความสาคญอาท (๑) การปรบปรงโครงสรางบทบาทภารกจของหนวยงานภาครฐใหมขนาดทเหมาะสม (๒) การวางระบบบรหารราชการแบบบรณาการ (๓) การพฒนาระบบบรหารจดการทรพยากรมนษยและพฒนาบคลากรภาครฐ (๔) การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ (๕) การปรบปรงกฎหมายและระเบยบตางๆใหทนสมยเปนธรรมและเปนสากล (๖) การพฒนาระบบการใหบรการประชาชนของหนวยงานภาครฐ (๗) การปรบปรงการบรหารจดการรายไดและรายจายของภาครฐ

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ยดหลกการสาคญ ๖ ประการ คอ (๑) ยด “หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง”ตอเนองมาตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ เพอใหเกดการบรณาการการพฒนาในทกมตอยางสมเหตสมผล มความพอประมาณ และมระบบคมกนและการบรหารจดการความเสยงทด (๒) ยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” (๓) ยด “กรอบยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙)” ซงถอวาเปนแผนแมบทหลกของประเทศ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) 

๑๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ทมวสยทศน : ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลวดวยการพฒนาตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (๔) ยด “เปาหมายอนาคตของประเทศไทยป ๒๕๗๙” มาเปนกรอบในการกาหนดเปาหมายทจะบรรลใน ๕ ปแรก และเปาหมายระดบยอยๆ ลงมา (๕) ยด “หลกการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทลดความเหลอมลาและขบเคลอนการเจรญเตบโตจากการเพมผลตภาพการผลตบนฐานของการใชภมปญญาและนวตกรรม” และ (๖) ยด “หลกการนาไปสการปฏบตใหเกดผลสมฤทธอยางจรงจงใน ๕ ปทตอยอดไปสผลสมฤทธทเปนเปาหมายระยะยาว”โดยมวตถประสงคและเปาหมายรวมของการพฒนา ดงน วตถประสงค (๑) เพอวางรากฐานใหคนไทยเปนคนทสมบรณมคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย มคานยมท ด มจตสาธารณะ และมความสข โดยมสขภาวะและสขภาพทด ครอบครวอบอน ตลอดจนเปนคนเกงทมทกษะความรความสามารถและพฒนาตนเองไดตอเนองตลอดชวต (๒) เพอใหคนไทยมความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ไดรบความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากรและบรการทางสงคมทมคณภาพ ผดอยโอกาสไดรบการพฒนาศกยภาพ รวมทงชมชนมความเขมแขงพงพาตนเองได (๓) เพอใหเศรษฐกจเขมแขง แขงขนได มเสถยรภาพ และมความยงยน สรางความเขมแขงของ ฐานการผลตและบรการเดม และขยายฐานใหมโดยการใชนวตกรรมทเขมขนมากขน สรางความเขมแขงของเศรษฐกจฐานราก และสรางความมนคงทางพลงงาน อาหาร และนา (๔) เพอรกษาและฟนฟทรพยากรธรรมชาต และคณภาพสงแวดลอมใหสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและการมคณภาพชวตทดของประชาชน (๕) เพอใหการบรหาราชการแผนดนมประสทธภาพ โปรงใส ทนสมย และมการทางานเชงบรณาการของภาคการพฒนา (๖) เพอใหมการกระจายความเจรญไปสภมภาค โดยการพฒนาภาคและเมองเพอรองรบการพฒนายกระดบฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหม (๗ ) เพอผลกดนใหประเทศไทยมความเชอมโย (Connectivity) กบประเทศตางๆ ท งในระดบ อนภมภาค ภมภาค และนานาชาตไดอยางสมบรณและมประสทธภาพ รวมทงใหประเทศไทยมบทบาทนาและสรางสรรค ในดานการคา การบรการ และการลงทนภายใตกรอบความรวมมอตางๆ ท งในระดบ อนภมภาคภมภาค และโลก เปาหมายรวม (๑) คนไทยมคณลกษณะเปนคนไทยทสมบรณ (๒) ความเหลอมลาทางดานรายไดและความยากจนลดลง (๓) ระบบเศรษฐกจมความเขมแขงและแขงขนได (๔) ทนทางธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงทางอาหาร พลงงาน และนา (๕) มความมนคงในเอกราชและอธปไตย สงคมปลอดภย สามคค สรางภาพลกษณ และเพมความเชอมนของนานาชาตตอประเทศไทย (๖) มระบบบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพ ทนสมย โปรงใส ตรวจสอบได กระจายอานาจและ มสวนรวมจากประชาชน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ประกอบดวย ๑๐ ยทธศาสตรดงน (๑) ยทธศาสตรการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย (๒) ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมลดความเหลอมลาในสงคม

๑๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

(๓) ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน (๔) ยทธศาสตรดานการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน (๕) ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน (๖) ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบและ ธรรมาภบาลในสงคมไทย (๗) ยทธศาสตรดานการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส (๘) ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม (๙) ยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ (๑๐) ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศและการพฒนา

๑๗

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

พนธกจ

สวนท ๒

“ตลาดแรงงานของประเทศมความสมดล ภายใตความรวมมอกลไกประชารฐ เพอมงสความมนคง มงคง และยงยน”

ภาพแสดงประเดนยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๑. ผลตทรพยากรมนษยทมคณภาพ ตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน ๒. สงเสรมและพฒนาศกยภาพฝมอแรงงานไทยใหไดระดบมาตรฐานฝมอแรงงานสากล ๓. พฒนาระบบและกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพ ๔. พฒนาระบบสารสนเทศใหสามารถแลกเปลยนเชอมโยงขอมลกบหนวยงานทเกยวของ เพอใหทราบขอมลขาวสารตลาดแรงงานททนสมย ๕. สงเสรมความรวมมอกลไกประชารฐเพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน

ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๑)

วสยทศน

๑๘

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ตวชวดยทธศาสตร

เปาประสงคหลก

ประเดนยทธศาสตร

๑. ทรพยากรมนษยมคณภาพตรงความตองการของตลาดแรงงาน ๒. แรงงานไทยมศกยภาพตามมาตรฐานสากล ๓. ระบบและกลไกบรหารตลาดแรงงานมประสทธภาพ ๔. ระบบสารสนเทศขอมลขาวสารตลาดแรงงานมความสมบรณและทนสมย ๕. กลไกประชารฐมสวนรวมในการแกไขและปองกนปญหาการขาดแคลนแรงงาน

๑. รอยละของกาลงแรงงานมงานทา ๒. รอยละกาลงแรงงานไดรบการยกระดบฝมอใหมสมรรถนะสง ๓. ระดบความสาเรจในการปรบปรงระบบคาจาง ๔. รอยละของอตราการมสวนรวมในกาลงแรงงาน ๕. ระดบความสาเรจในการพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศ ๖. รอยละของการมงานทาของแรงงานในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ

ยทธศาสตรท ๑ การผลตกาลงแรงงานทมศกยภาพใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๒ การรกษาอตราการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ยกระดบฝมอผอยในตลาดแรงงานใหมสมรรถนะสง ยทธศาสตรท ๓ การพฒนาระบบกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพสความสมดล ยทธศาสตรท ๔ การสนบสนนการจางงานในกลมผสงอาย และสรางแรงจงใจแกผทอยนอกกาลงแรงงาน ใหเขาสตลาดแรงงาน ยทธศาสตรท ๕ การพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศ เพอแกไขและปองกนการขาดแคลน แรงงานใหม ประสทธภาพ ยทธศาสตรท ๖ การสงเสรมการจางงานและการปองกนการขาดแคลนแรงงานในพนทเขต เศรษฐกจพเศษ

๑๙

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. วเคราะหสถานการณและแนวโนมความตองการของตลาดแรงงาน เพอใหทราบความตองการแรงงานของภาคอตสาหกรรมทแทจรง และนาไปสการผลตกาลงแรงงานทมคณภาพในปรมาณทเพยงพอกบความตองการของตลาดแรงงาน

๒. แนะแนวอาชพ เพอเตรยมความพรอมใหแกกาลงแรงงานทกชวงวยตงแตระดบปฐมวย เพอใหทราบขอมลขาวสารตลาดแรงงาน รจกโลกอาชพ เพอการใชเปนแนวทางประกอบการเลอกศกษาตอ/เลอกอาชพใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

๓. ปรบทศนคต/ปลกฝงคานยม โดยการรณรงค/ประชาสมพนธผานสอตางๆ เพอให ผอยในกาลงแรงงาน มทศนคตทดในการทางาน ในตาแหนงทขาดแคลนและรบเปลยนคานยมในการเลอกศกษาตอใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

๔. พฒนาบคลากรและเครอขายดานการแนะแนวอาชพ เพอใหบคลากรทเกยวของกบการแนะแนวอาชพ เชนนกแนะแนวอาชพ และครแนะแนวสามารถใหขอมลและใหคาปรกษาแนะนาแกนกเรยน นกศกษา และกาลงแรงงานทกกลมเปาหมายใหสามารถเลอกเรยน/เลอกประกอบอาชพไดตรงความตองการของตลาดแรงงานอยางมประสทธภาพ

๕. ทดสอบความพรอมทางอาชพ ความถนด เพอใหทราบบคลกภาพ ความถนด ความสนใจ และความตองการในการประกอบอาชพ/เลอกศกษาตอ ตอบสนองกบความตองการในตลาดแรงงาน

ยทธศาสตรท ๑ การผลตกาลงแรงงานทมศกยภาพใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

เปาประสงค ประเทศไทยมกาลงแรงงานทมคณภาพเพอสรางความสมดลในตลาดแรงงาน

ตวชวด รอยละของกาลงแรงงานมงานทา

แนวทางการดาเนนการ

มาตรการท ๑ สรางการรบรเกยวกบแนวโนมความตองการในตลาดแรงงาน

กลยทธท ๑ เตรยมความพรอมแกกาลงแรงงานทกชวงวย

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/ กระทรวงศกษาธการ/ กระทรวงอตสาหกรรม/ สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๒๐

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สงเสรมและพฒนาการเรยนการสอนหรอการศกษาอบรมแบบ STEM อยางเขมขนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน เทคโนโลย และการพฒนาประเทศ

๒. พฒนาบคลากรทางการศกษาใหมความรและมความสามารถในการตอยอด และถายทอดองคความรททนสมยใหแก นกเรยน นกศกษา ผท กาลงจะเขาสตลาดแรงงานไดอยางมประสทธภาพ

๓. วางแผนการผลตกาลงแรงงานระยะยาวโดยการวเคราะหแนวโนมความตองการแรงงานในอนาคต เพอบรณาการระหวางหนวยงานทเกยวของในการผลตกาลงแรงงาน ใหตอบสนองตอความตองการของตลาดแรงงานในอนาคต

๑. การจดการศกษาระบบทวภาค หนวยงานการศกษาระดบอาชวศกษาและเทยบเทา ทาขอตกลงระหวางสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐในการจดหลกสตรการเรยนการสอนหรอใชหลกสตรฐานสมรรถนะเขากบการศกษาในระดบตาง ๆ การวดและประเมนผล โดยผเรยนใชเวลาสวนหนงในหนวยงานการศกษาและเรยนภาคปฏบตในสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐ เพอใหมทกษะและประสบการณตามความตองการของสถานประกอบการนนๆ

๒. สงเสรม ใหภาคเอกชนพฒนาบคลากรอยางตอเนอง พฒนาศกยภาพบคลากรในภาคอตสาหกรรมใหมทกษะขนกาวหนาเพอตอยอดฐานองคความรเทคโนโลยเดมไป สการใชเทคโนโลยขนสง

๓. กาหนดมาตรการใหสถานประกอบการจายคาจางตามมาตรฐานฝมอแรงงาน เพอเปนแรงจงใจใหกาลงแรงงานมการพฒนาทกษะฝมอใหเพมขนอยางตอเนอง

๔. พฒนาทกษะฝมอแรงงานในทกกลมเปาหมาย ใหทกภาคสวนมบทบาทในการผลตและพฒนากาลงแรงงานในกลมเปาหมายทรบผดชอบ เชน ทหารกอนปลดประจาการ ผสงอาย คนพการ ผพนโทษ ผผานการบาบด ฯลฯ ใหมทกษะฝมอตามความตองการของตลาดแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ สงเสรมศกยภาพระบบการศกษา

กลยทธท ๒ ผลตและพฒนากาลงแรงงานอยางมคณภาพ เพยงพอตอการพฒนาประเทศ

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ สงเสรมการมสวนรวมจากทกภาคสวนในการผลตและพฒนากาลงแรงงาน

๒๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. เสนอแนะเชงนโยบาย ในการกาหนดมาตรการทางภาษโดยปรบปรงกฎ ระเบยบทเกยวของใหเออตอการนาเทคโนโลยและนวตกรรมมาใชในการเพมผลตภาพแรงงาน

๒. สนบสนนผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใหเขาถงสนเชอเพอการปรบเปลยนกระบวนการผลตใหทนสมยผานกองทนพฒนา SMEs ตามแนวทางประชารฐ

๑. ศกษาแนวทางการขยายสาขาการจายคาจางตามระดบฐานสมรรถนะ (Competency Base System) โดยนาขอมลวชาชพเดมมาขยายสาขาเพมเตมจากทมอยแลวเพอใหครอบคลมทกสาขาอาชพ

๒. เผยแพรประชาสมพนธคณประโยชนของการใชระบบกาหนดอตราคาจางรปแบบใหมใหผานสอตางๆ

ยทธศาสตรท ๒ การรกษาอตราการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ยกระดบฝมอผอยในตลาดแรงงานใหมสมรรถนะสง

เปาประสงค ผอยในตลาดแรงงานมสมรรถนะสง และสนบสนนการมสวนรวมในตลาดแรงงาน

ตวชวด รอยละผอยในตลาดแรงงานไดรบการยกระดบฝมอใหมสมรรถนะสง

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ สงเสรมดานสทธประโยชนใหผประกอบการทนาเทคโนโลยและนวตกรรมมาใชในการผลต

กลยทธท ๑ สงเสรมและสนบสนนการเพมผลตภาพแรงงานดวยการใชเครองมอทมความ ทนสมย เพอลดการใชแรงงานไรฝมอ

มาตรการท ๒ สนบสนนการนาระบบคาจางตามฐานสมรรถนะโดยใชระบบฐานสมรรถนะ (Competency Base System)

แนวทางการดาเนนงาน

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย/สภาองคการลกจางพฒนาแรงงานแหงประเทศไทย

๒๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สารวจความตองการแรงงานของภาคการผลตในทกอตสาหกรรมการผลต และ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมาย (First S-Curve and New S-Curve) ไดแก ยานยนตสมยใหม อเลกทรอนกสอจฉรยะ ทองเทยวเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ การแปรรปอาหารหนยนต การบนและโลจสตกส การแพทยครบวงจร ดจทล เชอเพลงชวภาพ และเคมชวภาพ

๒. พฒนาหลกสตรฝกเตรยมเขาทางาน (Pre-Employment) หรอเตรยมความพรอมกอนเขาสตลาดแรงงานโดยดาเนนการในรปแบบประชารฐ

๓. สงเสรมใหแรงงานเขารบการฝกอบรมหลกสตรฝกเตรยมเขาทางาน (Pre-Employment) หรอเตรยมความพรอมกอนเขาสตลาดแรงงาน เพอเสรมสรางศกยภาพของแรงงานใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

๔. สงเสรมใหแรงงานเขารบการฝกยกระดบฝมอ (Upgrade Training) เพอเพมเตมความรความสามารถและทกษะในการบรหารจดการทจะสนบสนนการปฏบตงานใหมประสทธภาพมากขน

๕. จดทาสอการเรยนการสอนเพอใหผอยในตลาดแรงงานสามารถเขาถงได และเรยนร ใหมความพรอมรบการเปลยนแปลงของตลาดแรงงาน

๑. สรางคานยมในการเรยนรตลอดชวตใหผอยในตลาดแรงงาน ในการเรยนรและพฒนาตนเอง

หรอเขารบการพฒนาเพอใหมสมรรถนะในการปฏบตงานสงขน ผานสอรปแบบตาง ๆ และสอดแทรกในกระบวนการเรยนการสอน

๒. สงเสรมดานสทธประโยชนตาง ๆ ใหสถานประกอบการ สถาบนการศกษาเปนแหลงเรยนรเพอพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมสมยใหมซงผอยในตลาดแรงงานสามารถเขาถงและเรยนรไดอยางตอเนอง

๓. สรางแรงจงใจในการเรยนรดานเทคโนโลยและนวตกรรมสมยใหมดวยสทธประโยชนตางๆ กบผทเกยวของ

๔. สงเสรมการพฒนาสมรรถนะฝมอแรงงานตลอดชวตตามแนวทางการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ระยะ ๒๐ ป ซงคณะกรรมการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (กพข.) เหนชอบ

กลยทธท ๒ เตรยมความพรอมและยกระดบฝมอกาลงแรงงานใหสอดคลองกบความตองการตามการ เปลยนแปลงของตลาดแรงงาน

มาตรการท ๑ สงเสรมการฝกอบรมการเตรยมความพรอมของผอยนอกกาลงแรงงานกอนเขาสตลาดแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ สงเสรมการเรยนรตลอดชวตเพอใหกาลงแรงงานมความพรอมรบการเปลยนแปลงของตลาดแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

๒๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สงเสรมสท ธประโยชน ตางๆ ใหสถานประกอบการในการนาระบบฐานสมรรถนะ (Competency Base System) มาใชในการพฒนาทกษะฝมอแรงงาน

๒. พฒนาหลกสตรการฝกฐานสมรรถนะ(Competency-based Curriculum)ใหครอบคลมทกสาขาอาชพโดยเรมตนจากอาชพทเกยวของกบ ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมาย

๓. เผยแพรประชาสมพนธขอมลและสทธประโยชนตางๆ ทเกยวของกบระบบฐานสมรรถนะ (Competency Base System) ใหกบสาธารณะ

๑. เสรมสรางความร ความเขาใจตอสาธารณะในการกาหนดอาชพใหสอดคลองกบมาตรฐานอาชพ

๒. ฝกอบรม (Re-skill Training) ใหกบผอยในตลาดแรงงานทมทกษะไมสอดคลองเพอใหมทกษะเพมเตมเหมาะสมกบงาน

๓. ฝกอบรม (Upgrading Training) ใหกบผทตองการพฒนาทกษะฝมอใหเพมมากขน ๔. ลดทกษะในการทางาน (De-skilling) เชน การนาเครองจกรมาใชแทน

กลยทธท ๓ สงเสรมและสนบสนนการอบรมในรปแบบการนาฐานสมรรถนะ (Competency Based Training) มาใชเปนเครองมอในการทบทวนทกษะทมอยและยกระดบแรงงาน (Deskilling and Skill Upgrading) เพ อลดชองวางระห วางทกษะท ผ ประกอบการตองการและทกษะ ทแรงงานมอยอนเปนการรกษาสภาพการจางงานอยางตอเนอง

มาตรการท ๑ สงเสรมและสนบสนนการนาระบบฐานสมรรถนะ (Competency Base System) ไปใช ในการพฒนาฝมอแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ พฒนาสมรรถนะแรงงานใหมมาตรฐานตามมาตรฐานอาชพ สอดคลองกบความตองการของ ตลาดแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

กลยทธท ๔ สงเสรมและสนบสนนการเพมประสทธภาพของผประกอบการขนาดกลางและขนาดเลกให สามารถแขงขนไดในเวทโลก

มาตรการท ๑ สรางความเขาใจใหผประกอบการตระหนกถงการปรบตว เพอสรางขดความสามารถ การแขงขน เพอรองรบการเปลยนแปลงในอนาคต

๒๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. พฒนาผประกอบการรายใหมและรายเดมใหมทกษะ และความสามารถของผประกอบการพรอมกาวสยคไทยแลนด ๔.๐ ในฐานะผประกอบการพนธใหม

๒. พฒนาผประกอบการโดยเฉพาะผประกอบการขนาดกลางและขนาดเลกใหมความแขงแรง เพอรองรบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต

๓. จดทาเอกสารเกยวกบผประกอบการทประสบความสาเรจในธรกจ เผยแพร เพอเปนตวอยางใหกบผประกอบการรายใหมทจะเกดขน

๔. จดเวทแลกเปลยนเรยนรสาหรบผประกอบการ โดยเนนใหผประกอบการทประสบความสาเรจ ถายทอดความรและประสบการณแกผประกอบการรายใหมโดยเฉพาะการสรางความสามารถและความไดเปรยบในการแขงขนรองรบการเปลยนแปลงในอนาคต

๑. สงเสรมผประกอบการรายใหมทมความรดานเทคโนโลยและนวตกรรมสมยใหมใหเปนผประกอบการทมความเขมแขงและสามารถแขงขนไดในตลาดโลก

๒. พฒนาสถานประกอบการใหมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมสมยใหมในการผลตและบรการตลอดจนสงเสรมใหมการจางงานทมทกษะฝมอ และสมรรถนะสงมาปฏบตงานเพมขน

๓. สนบสนนแหลงเงนทนจากสถาบนการเงนทงในและตางประเทศ

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ สรางสงคมผประกอบการ (Entrepreneur Society) ใหเขมแขง

แนวทางการดาเนนงาน

๒๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. ศกษาทบทวนรปแบบความเหมาะสมในกระบวนการกาหนดอตราคาจางโดยนาแนวคด ผลตภาพแรงงานมาประกอบการพจารณา

๒. ศกษา และทบทวนขอกฎหมายเพอนาไปประกอบการจดทารางกฎหมาย เสนอเขาคณะรฐมนตรอนมต ประกาศใชใหองคกรและหนวยงานทเกยวของรบทราบและถอปฏบตรวมกน

๑. ศกษาแนวทางการขยายสาขาการจายคาจางตามระดบฐานสมรรถนะ (Competency Base System) โดยนาขอมลวชาชพเดมมาขยายสาขาเพมเตมจากทมอยแลวเพอใหครอบคลมทกสาขาอาชพ

๒. เผยแพรประชาสมพนธคณประโยชนของการใชระบบกาหนดอตราคาจางรปแบบใหมใหผานสอตางๆ

ยทธศาสตรท ๓ การพฒนาระบบกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพสความสมดล

เปาประสงค ผอยในตลาดแรงงานมรายไดทเหมาะสม

ตวชวด ระดบความสาเรจในการปรบปรงระบบคาจาง

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ ปรบปรงกระบวนการกาหนดอตราคาจาง

กลยทธท ๑ ปฏรปโครงสรางระบบคาจางใหมความเหมาะสมกบผลตภาพแรงงาน

มาตรการท ๒ สนบสนนการนาระบบคาจางตามฐานสมรรถนะโดยใชระบบฐานสมรรถนะ (Competency Base System)

แนวทางการดาเนนงาน

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/ สภาอตสาหกรรรมแหงประเทศไทย/ สภาองคการนายจางผประกอบการคาและอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๒๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. ศกษา และทบทวนขอกฎหมายเพอนาไปประกอบการจดตงคณะกรรมการคาจางแหงชาต ๒. คดเลอกคณะกรรมการคาจางแหงชาต จากทกสาขาวชาชพเพอกาหนดกรอบแนวทาง การปรบ

อตราคาจางใหสอดคลองกบผลตภาพแรงงาน ๓. จดตงอนกรรมการคาจางแตละกลมอาชพเพอกาหนดกรอบอตราคาจางใหสอดคลองกบระดบ

ทกษะและสอดคลองกบผลตภาพแรงงาน ๔. จดตงอนกรรมการคาจางระดบจงหวดในการกาหนดอตราคาจาง

ประชาสมพนธขอมลคาจางใหเขาถงกลมเปาหมายทกชองทาง ทกภาคสวน เชน เทคโนโลยสารสนเทศ เครอขายชมชน

กลยทธท ๒ สรางเครอขายการมสวนรวมในการพฒนาระบบคาจางแรงงานของประเทศไทย

มาตรการท ๑ ตงคณะกรรมการคาจางแหงชาต ภายใตความรวมมอทกภาคสวน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ สรางการรบรดานคาจางใหครอบคลมทกกลมอาชพ

แนวทางการดาเนนงาน

๒๗

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สารวจขอมลของผสงอาย และเชอมโยงขอมลกบหนวยงานทเกยวของกบผสงอาย ๒. จดทาทะเบยนแรงงานผสงอายทพรอมจะทางาน ๓. ศกษา ทบทวนแนวทางในการดาเนนการสงเสรมการจางงานผสงอาย ๔. เผยแพรขอมลมาตรการการจงใจจากภาครฐในการจางงานผสงอาย เชน สทธประโยชน

มาตรการทางภาษ เงนอดหนน โดยมการประชาสมพนธผานชองทางตาง ๆ ๕. สงเสรม สนบสนนใหเขาถงการจางงานผสงอายทงในระบบ และในรปแบบอาชพอสระ

ยทธศาสตรท ๔ การสนบสนนการจางงานในกลมผสงอายและสรางแรงจงใจแกผทอยนอกกาลงแรงงาน

ใหเขาสตลาดแรงงาน

เปาประสงค 1. ผสงอายไดรบโอกาสในการจางงานทมความเหมาะสมกบความรความสามารถ และสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

2. ผอยนอกกาลงแรงงานเขาสตลาดแรงงานภายใตการบรหารจดการตลาดแรงงานทมประสทธภาพ

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ สรางการรบรการจางงานผสงอายผานสอทกประเภท

กลยทธท ๑ สงเสรม สนบสนนสถานประกอบการใหมการจางงานผสงอายอยางตอเนอง

มาตรการท ๒ พฒนาทกษะฝมอ และสรางเครอขายแลกเปลยนเรยนรในกลมผสงอาย

แนวทางการดาเนนงาน

ตวชวด ๑. รอยละของผสงอายในตลาดแรงงานเพมขน ๒. รอยละของผอยนอกกาลงแรงงานเขาสตลาดแรงงาน

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/ กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย/ กระทรวงยตธรรม

๒๘

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สงเสรมและพฒนาทกษะในการประกอบอาชพทเหมาะสมใหแกผสงอายเพอใหสามารถทางานได

๒. สงเสรมการรวมกลมของผสงอายทมความตองการในการเขาสตลาดแรงงาน ๓. สงเสรมการสรางเครอขายผสงอายเพอเปนผถายทอดความรและประสบการณตาง ๆ ตาม

ทกษะและความถนดของแตละบคคล ๔. สงเสรมการสรางเครอขายผรบงานไปทาทบานของผสงอาย ๕. สรางระบบเชอมโยงฐานขอมลผสงอายตามทกษะ

๑. ประชาสมพนธการรบรสทธตาง ๆ ตามกฎหมายทไดรบ ๒. ฝกทกษะหรออาชพใหกบผอยนอกกาลงแรงงาน ๓. กาหนดสทธสวสดการทจาเปนเพมเตม ๔. กาหนดคาจางขนตาใหเหมาะสม ๕. สงเสรมเขาถงแหลงเงนทน

ปรบปรง แกไข พฒนา กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบ ใหเออกบการจางงานผสงอาย และ ผอยนอกกาลงแรงงานกลมอนๆ

ผลตและเผยแพรสอรปแบบตางๆ เพอใหเลงเหนถงคณคาในการทางาน และปรบเปลยนทศนคตในการยอมรบความหลากหลาย และใหโอกาสในการทางานรวมกนกบบคคลตางๆ ในสงคม

กลยทธท ๒ สนบสนนใหมการจางงาน และเสรมสรางความมนคงในคณภาพชวตของผอยนอกกาลงแรงงาน

มาตรการท ๑ สรางแรงจงใจใหผอยนอกกาลงแรงงานเขาสระบบแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ ปรบปรงกฎหมาย และระเบยบทเกยวของกบการจางงานผอยนอกกาลงแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๓ ปลกจตสานกใหทกคนในสงคมเหนคณคาของการทางาน

แนวทางการดาเนนงาน

๒๙

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สารวจและรวบรวมความตองการ และการขาดแคลนแรงงานของสถานประกอบการตาง ๆ โดยสามารถระบทกษะหรอคณสมบตทจาเปนในการประกอบอาชพนนๆ ได

๒. รวบรวมขอมลกาลงแรงงานทมความสามารถจาแนกตามคณลกษณะตางๆ เชน เพศ อาย ระดบการศกษา สาขาวชา ทกษะฝมอ เปนตน

๓. กาหนดมาตรฐานขอมลดานตางๆ ทเกยวของ เชน ขอมลอาชพอตสาหกรรมและการศกษาใหเปนไปตามมาตรฐานสากล

๔ . การบงคบใชกฎหมายพระราชบญญ ตสงเสรมการมงานทาในการนาเขาขอมลการ จางงานของสถานประกอบการ

ยทธศาสตรท ๕ การพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศ เพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน

ใหมประสทธภาพ

เปาประสงค ระบบสารสนเทศกาลงแรงงานทครอบคลมทนสมยเปนมาตรฐานเดยวกน สามารถนามาวางแผนเพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานไดอยางมประสทธภาพ

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ จดทาระบบสารสนเทศดานอปสงค และอปทานกาลงแรงงาน

กลยทธท ๑ พฒนาระบบสารสนเทศกาลงแรงงานใหครอบคลม ครบถวน และเปนปจจบน

กลยทธท ๒ เชอมโยงและแลกเปลยนขอมลกาลงแรงงานผทเปนกาลงแรงงานและผอยนอกกาลงแรงงาน

มาตรการท ๑ เชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานทเปนภาคเครอขาย

แนวทางการดาเนนงาน

ตวชวด ระดบความสาเรจในการพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศเพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/ กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม/ กระทรวงศกษาธการ/ สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต

๓๐

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. จดตงศนยขอมลกลางในการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน ๒. จดตงคณะทางานรวมของทกหนวยงานทเกยวของดานสารสนเทศ ๓. กาหนดมาตรฐานขอมลกลางสาหรบการแลกเปลยนเชอมโยงระบบสารสนเทศระหวางหนวยงาน ๔. กาหนดแนวทางการแลกเปลยนเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานใหชดเจน ๕. ดาเนนการเชอมโยง และประเมนผลการดาเนนงานอยางตอเนอง

๑. แสวงหาเครอขายใหมทมขอมลตลาดแรงงาน และจดทาขอตกลงความรวมมอในการแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนในการบรหารตลาดแรงงาน (เชน บจ. อปท. NGO)

๑. ประมวลผลและวเคราะหขอมลทสามารถแสดงใหเหนถงระดบการขาดแคลนแรงงานทจาแนกรายละเอยดได

๒. ศกษา และพฒนาชองทางการรบขอมลและเผยแพรขอมลขาวสารตลาดแรงงานไปยงกลมเปาหมายไดอยางทวถง

๓. ปรบปรงฐานขอมลและระบบเครอขายใหมประสทธภาพยงขน

มาตรการท ๒ ขยายเครอขายระบบสารสนเทศใหม

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๓ วเคราะหและเผยแพรขอมล

แนวทางการดาเนนงาน

๓๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. สงเสรมสทธประโยชนดานตางๆ ใหสถานประกอบการในการสงเสรมการพฒนาทกษะของแรงงาน ๒. กาหนดมาตรการใหสถานประกอบการสงเสรมใหลกจางเขารบการอบรมในสวนทเกยวของกบการทางาน เพอยกระดบฝมอแรงงานโดยไมถอเปนวนลาปละ 1 หลกสตร (หลกสตรระยะไมเกน 30 วน)

ยทธศาสตรท ๖ การสงเสรมการจางงานและการปองกนการขาดแคลนแรงงานในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ

เปาประสงค พนทเขตเศรษฐกจพเศษ มกาลงแรงงานเพยงพอ ตอความตองการ

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๑ ยกระดบสมรรถนะฝมอแรงงานในสถานประกอบการรองรบเทคโนโลยสมยใหม

กลยทธท ๑ พฒนาฝมอแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของนายจาง/สถานประกอบการ ทมาลงทนในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ

มาตรการท ๑ สงเสรมสทธประโยชนดานตางๆ สรางแรงจงใจใหภาครฐและเอกชนในพนทเขตเศรษฐกจพเศษเหนความสาคญดานการศกษาเพอการมงานทา

แนวทางการดาเนนงาน

ตวชวด ๑. รอยละผผานการพฒนาฝมอแรงงานมงานทา ๒. รอยละผมารบบรการมความพงพอใจ ๓. รอยละของผจบการศกษามงานทา ๔. รอยละผสงอายมงานทา

กลยทธท ๒ สงเสรมการเรยนควบคการทางานในสถานประกอบการ

หนวยงานรบผดชอบ กระทรวงแรงงาน/ สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน/ สานกงานคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก (สกพอ.)/ กองทพบก

๓๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. กาหนดสทธประโยชนดานตางๆ ใหสถานประกอบการ และสถาบนการศกษาในพนทเขตเศรษฐกจพเศษในการจดทาหลกสตรการเรยนควบคการทางาน ๒. จดทาโครงการความรวมมอสถานศกษาและสถานประกอบการทจะทาใหผทกาลงศกษา มความร หลายอาชพและมผลการเรยนระดบปานกลาง ความประพฤตด และมวนย ไดรบทนเรยนฟร และฝกงานในสถานประกอบการ และในระหวางภาคเรยน สถานประกอบการจะตองมสวนรวมในการเรยนการสอน เพอใหคณภาพของแรงงานสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการไดอยางเตมท

๑. สงเสรมสทธประโยชนดานตางๆ ใหแกสถานประกอบการทจางงานผสงอาย ๒. หนวยงานภาครฐจดอบรมพฒนาทกษะผสงอายในสถานประกอบการทจางผสงอาย ๑. ศกษา ทบทวน และปรบปรงมาตรการตางๆ ทชวยสนบสนน เสรมสรางแรงจงใจใหผสงอายเขามาทางาน ๒. สงเสรมใหสถานประกอบการพจารณาเพมสวสดการทนอกเหนอจากรายไดประจาใหแกแรงงานโดยเฉพาะสาขาทขาดแคลนแรงงาน เชน คาเลยงดบตร คาเดนทาง คาบารงการศกษาบตร ๓. เผยแพร ประชาสมพนธสทธประโยชนระบบจงใจใหทราบโดยทวกน ดวยสอตางๆ

๑. สารวจ และรวบรวมความตองการแรงงานจากนายจาง/สถานประกอบการในพนทเศรษฐกจพเศษ ๒. เผยแพร ประชาสมพนธตาแหนงงานทนายจางตองการผานสอทกแขนง ๓. หนวยงานภาครฐทาหนาทประสานการเคลอนยายแรงงาน

มาตรการท ๑ นาระบบคาตอบแทนตามประสบการณมาใชเพอใหผสงอายทมทกษะเขาสตลาดแรงงาน

แนวทางการดาเนนงาน

มาตรการท ๒ พฒนาระบบจงใจใหมประสทธภาพตามมาตรฐานสากล

แนวทางการดาเนนงาน

กลยทธท ๔ สงเสรมการเคลอนยายแรงงานในประเทศ และระหวางประเทศ ในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ

กลยทธท ๓ สงเสรมการจางงานผสงอายในพนทพเศษอยางตอเนอง

มาตรการท ๑ ประสานการเคลอนยายแรงงานไทยอยางเปนระบบ

แนวทางการดาเนนงาน

๓๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑. ศกษา ทบทวนและปรบปรงกระบวนการจดการแรงงานตางดาวใหมประสทธภาพ ๒. เผยแพร ประชาสมพนธแนวทาง ระเบยบ และขอกฎหมายทเกยวของในการจางแรงงาน ตางดาว ใหสาธารณะทราบ ๓. จดตงศนยบรการแบบเบดเสรจ โดยเชญหนวยงานทเกยวของมารวมกาหนดขนตอนแนวทางการดาเนนงานรวมกน ๔. สงเสรมระบบจงใจเพอปองกนการเปลยนงานและสงเสรมใหเกดการจางงานทยงยน

มาตรการท ๒ พฒนาระบบบรหารจดการแรงงานตางดาวใหมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได

แนวทางการดาเนนงาน

๓๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สวนท ๓

กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรหมายถง ระบบ เครองมอ กจกรรม ทกาหนดขนเพอใหเกดความมนใจวายทธศาสตรหรอวธการดาเนนงานทกาหนดไวสามารถเกดผลสมฤทธอยางแนนอน กจกรรมดงกลาว เชน การประสานงาน การตดตามประเมนผล เปนตน ทงน การกาหนดกลไกการขบเคลอนยทธศาสตรทด ตองเปนรปธรรม และกาหนดวธการปฏบตทชดเจน แตกเปนประเดนสาคญอยางชดเจน ตามแผนยทธศาสตรฉบบน ไดจาแนกกลไกการขบเคลอนยทธศาสตรเปนดานๆ ไดแก ๑. กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการบรหารจดการ เชน การบงคบใชกฎหมาย รปแบบการบรหารของคณะกรรมการฯ การกาหนดนโยบายการจดทาแผนและการบรหารแผน การบรณาการแผนทกระดบ การจดการงบประมาณการสอสารแผน เปนตน ๒. กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการประสานงานหรอประสานการปฏบต เชน การถายทอดนโยบาย การประชมทกระดบกจกรรมพฒนาความสมพนธการประสานงานการตดตอสอสาร เปนตน ๓. กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการตดตาม ขนตอนของการประเมนผล และการรายงานผล เชน วธการตดตามผลการดาเนนงานตามยทธศาสตร โดยหนวยงาน คณะกรรมการ วธการและลาดบชนของการประเมนผลและการรายงานผลระยะเวลาในการตดตาม เปนตน

๑. กลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการบรหารจดการ เพอใหมนใจไดวากลไกการขบเคลอนยทธศาสตรไปสการปฏบต โดยการบรหารจดการ จะเกดประสทธผลและประสทธภาพสงสด จงไดจดใหมกลไกการขบเคลอนในระดบประเทศ โดยกลไกคณะกรรมการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ. 2558 เปนกลไกหลก ซงมรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน เปนประธานกรรมการ และปลดกระทรวงทเกยวของเปนคณะกรรมการ

1. ใชกลไกของคณะกรรมการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน ซงแตงตงโดยมตคณะรฐมนตร มรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานเปนประธานคณะกรรมการ และคณะอนกรรมการขบเคลอนแผนยทธศาสตร รายยทธศาสตร เปนกลไกรองรบ

2. จดตงคณะทางานเลขานการรวมระดบชาตของแตละยทธศาสตร ซงประกอบดวยผบรหารจากหนวยงานท เปนเจาภาพหลก และหนวยงานท เกยวของเพอประสานงานระหวางคณะกรรมการ แตละคณะ

3. คณะทางานเลขานการรวมเปนผจดใหมการประชมจดลาดบความสาคญและกาหนดเปาหมายหลก (Strategic Goals) หรอเขมมง (Focus) หรอโครงการสาคญ (Flagship Project) ของแตละยทธศาสตร ในแตละปเพอใหการดาเนนงานในแตละปมงไปในทศทางเดยวกน ไมกระจดกระจาย และผนกกาลงของทกสวนราชการทเกยวของ เพอใหเกดผลสมฤทธตามเปาหมายหลก (Strategic Goals) หรอเขมมง (Focus) หรอ

กลไกการขบเคลอนยทธศาสตร 

๓๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

โครงการสาคญ (Flagship Project) ท ชดเจนและเปนรปธรรม โดยมผลผลต (Outputs) และผลลพธ (Outcomes) ทตองการและสามารถวดผลได

4. คณะทางานเลขานการรวมจดทาแผนทนาทาง (Roadmap) ในแตละเปาหมายหลก (Strategic Goals) หร อ เข มม ง (Focus) หร อ โครงการส าค ญ (Flagship Project) ท ก าหนดในแ ต ละป เพ อถ ายทอด สการปฏบต

5. สวนราชการทเกยวของรวมกนกาหนดคาเปาหมายของตวชวดผลการดาเนนงานหลกในแผนยทธศาสตรฯ แตละป ในระหวางชวงเวลาของแผนยทธศาสตร 5 ป และผลกดนใหตวชวดผลการดาเนนงานหลกทสาคญและคาเปาหมายทกาหนดขน เปนตวชวดผลการดาเนนงานหลกและคาเปาหมายของแตละกระทรวงทเกยวของในแตละยทธศาสตร

6. เมอกระทรวงทเกยวของรบรองตวชวดผลการดาเนนงานหลกและคาเปาหมายแตละป แตละกระทรวงทเกยวของกบแผนยทธศาสตรฯ ฉบบน ดาเนนการถายทอดตวชวดดงกลาวผานกลไกของแตละกระทรวง ไปยงสวนราชการหรอหนวยงานในสวนกลาง หรอสวนราชการในจงหวดทมบทบาทหนาทความรบผดชอบในการปฏบตราชการใหบรรลเปาหมายตามตวชวดผลการดาเนนงานหลกนน นาไปดาเนนการใหเกดสมฤทธผลตอไป

7. ใหเขตตรวจราชการของทกกระทรวงทเกยวของ เปนกลไกผลกดนนโยบายและยทธศาสตร จากระดบชาตสระดบจงหวด เพอนาไปสการปฏบตทเปนรปธรรม โดยมการชแจงและสอสารนโยบายตลอดจนแผนยทธศาสตรฯ สสวนราชการและหนวยงานทเกยวของทกระดบ จากราชการสวนกลางสราชการสวนภมภาค และถายทอดตอลงไปถงระดบทองถน

8. ดาเนนการจดทาแผนปฏบตการประจาป และจดใหมการทบทวนการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรฯ และแผนปฏบตการประจาป ใหสอดคลองกบเปาหมายหลกประจาป (Annual Strategic Goals) หรอเขมมง (Focus) หรอโครงการสาคญ (Flagship Project) ตวชวดผลการดาเนนงานหลกและคาเปาหมายของแตละยทธศาสตร และถายทอดแผนปฏบตการประจาปไปยงทกสวนราชการทเกยวของ ทงน การทบทวนผลการดาเนนงานและจดทาแผนปฏบตการประจาปของปตอไป ควรนาผลจากการศกษาแผนปฏบตการ ปทผานมา (After Action Reviews) สรปการประเมนผลการดาเนนงานรวมกนมาพจารณาประกอบดวยทกครง

๙ . เพอใหการปฏบตงานรวมกนเปนรปธรรม จงตองใชการบรหารแบบมสวนรวม และการ บรหารราชการแบบบรณาการเปนเครองมอในการสรางสมพนธภาพและรปแบบการดาเนนงานหลก

๑๐. ขอความรวมมอใหทกสวนราชการสวนกลาง จดทาแผนปฏบตการใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรฯ แกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน รวมทงการจดสรรงบประมาณสนบสนนการดาเนนงานตามแผนปฏบตการดงกลาวดวย

๑๑. ชแจง เสนอแนะ สานกงบประมาณใหเกดความเขาใจและเหนความสาคญของการเตรยมความพรอมการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน เพอการจดสรรงบประมาณสนบสนนการดาเนนการตามแผนยทธศาสตรฯ และแผนปฏบตการดงกลาว แบบบรณาการ

๑๒.จดการประชมคณะกรรมการ อยางสมาเสมอ เพอสอสารนโยบาย ตดสนใจ กากบดแล ตลอดจนคณะทางานเลขานการรวมรายงานความกาวหนาการดาเนนการตามแผนยทธศาสตรใหกบผบรหารเพอทราบ หรอตดสนใจสงการเพอเรงรดการดาเนนการใหเปนไปตามแผนยทธศาสตรและแผนปฏบตการ

๑๓. พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยมการเชอมโยงฐานขอมลการแกไขและปองกนการ ขาดแคลนแรงงาน และเผยแพรใหกบหนวยงานทเกยวของ

๓๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ตามแผนยทธศาสตรฯ ฉบบน ไดกาหนดกลไกการขบเคลอนยทธศาสตรดานการประสานความรวมมอและประสานการปฏบตไวทกภาคสวน เพอใหเกดความรวมมอแบบบรณาการไว ดงตอไปน ๑. กลไกความรวมมอแตละยทธศาสตร โดยการแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนยทธศาสตรแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานทง ๖ ยทธศาสตร ๒ . กลไกระดบประเทศตามแนวดง ใชรปแบบของคณะกรรมการแกไขปญหาการขาดแคลน แรงเปนจดเชอมตอการประสานงานตามแนวดง และมการกาหนดผประสานงานหลกของสวนราชการ ทเกยวของ เพอใหเกดการประสานความรวมมอและประสานการปฏบตตามแนวราบใหเกดประสทธภาพ สนบสนนใหมการจดทาทาเนยบผประสานงานหลกและปรบใหเปนปจจบนทกปและจดการประชม ผประสานงานรวม เพอเสรมความรเชงวชาการ พฒนาความสมพนธ ตลอดจนพฒนารปแบบการประสานงานทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ ๓. การประสานความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนโดยการสนบสนนใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในคณะกรรมการหรออนกรรมการ การจดทาแผนยทธศาสตรฯ หรอแผนปฏบตการ การอบรมการถายทอดนโยบายการประชมทกระดบ และกจกรรมพฒนาความสมพนธเพอเพมประสทธภาพการประสานงานและการสอสารระหวางกน เชน รฐสนบสนนคาใชจายใหเอกชน

๓. กลไกการขบเคลอนดานการตดตามประเมนผล และรายงานผล

กาหนดใหมการตดตามและประเมนผล ทงแผนยทธศาสตรตงแต1) ชวงตนแผน : การประเมน การนาไปใชการดาเนนการในหนวยงาน (ระยะเวลา1 - 2 ป พ.ศ.2560 - 2561) โดยใชการประเมนตนเอง (Self-Evaluation) 2) ชวงกลางแผน: ประเมนความกาวหนาการดาเนนการตามแผนยทธศาสตร (ระยะเวลา 2 - 3 ป พ.ศ.2562 - 2563) โดยใชการประเมนตนเอง (Self-Evaluation) และทมประเมน(Team Evaluation) และ 3) ชวงปลายแผน: ประเมนผลสาเรจของการดาเนนการตามแผนยทธศาสตร (ระยะเวลา2 - 3 ป พ.ศ.2563 - 2564) โดยใชการประเมนตนเอง (Self-Evaluation) และทมประเมน (Team Evaluation) โดย

๑. กาหนดผประเมนแตละระดบ และมอบหมายภารกจการตดตาม ประเมนผล และรายงานผลให นาไปปฏบต โดยกาหนดใหผประเมนสวนกลาง ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานของสวนราชการหรอหนวยงานระดบเขต และจงหวด กาหนดผประเมนสวนกลางรวมกบหนวยงานภายนอก ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานของสวนราชการสวนกลาง

๒. ผประเมนทไดรบมอบหมายภารกจกาหนดวตถประสงคการประเมน และจดทาแผนการ ตดตาม ประเมนผล โดยรวมกนกาหนดกรอบระยะเวลาการประเมน ผประเมน ทมประเมน ผรบประเมนใหชดเจนเปนการลวงหนา เพอประโยชนในการจดหางบประมาณเพอใชในการประเมนคาใชจายเจาหนาทคาจางสาหรบบคลภายนอกในการรวมประเมนเปนตน

๓. กาหนดหวขอการประเมน ผใหขอมล และจดทาเครองมอทใชในการประเมน เชน แบบสอบถามประชาชนเจาหนาท แบบประเมนตนเอง (Self Evaluation) (ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ) และทมประเมน (Team Evaluation) (ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ) ตลอดจนเกณฑการประเมนผลทชดเจน

๒. กลไกการขบเคลอนยทธศาสตร ดานการประสานความรวมมอและประสานการปฏบต 

๓๗

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔. ดาเนนการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนการตดตาม ประเมนผล รวบรวม วเคราะห สรปผล และรายงานผล การดาเนนการ ตลอดจนขอเสนอแนะ ตอคณะกรรมการทกระดบ และสงมอบผลการประเมนและขอเสนอแนะไปยงหนวยงานทเกยวของเพอทราบและหาแนวทางปรบปรงแกไขผลการดาเนนงานใหเกดสมฤทธผลและเสนอใหคณะกรรมการ และอนกรรมการทราบตอไปตามลาดบ ๕. จดใหมการนาผลสรปการประเมนผลการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรฯ เสนอตอทกภาคสวน ท เกยวของผานเวทการประชมวชาการตางๆ ทงภายในประเทศ หรอระหวางประเทศ เพอรวมกนใหขอเสนอแนะในการทบทวนและปรบปรงแผนยทธศาสตรฯ ใหมประสทธภาพเพมขนตามลาดบ

๓๘

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก ก

๓๙

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

คานยามศพท

๑. ตลาดแรงงาน (Labour Market) หมายถง แหลงทกอใหเกดการพบกนระหวางความตองการแรงงานและการนาเสนอขายแรงงาน ๒. ความสมดล (Balance) หมายถง เสมอกน หรอเทากน ๓. กลไกประชารฐ (Good Governance) หมายถง การสงเสรมความเขมแขงของเศรษฐกจฐานรากเพอใหประชาชนพนความยากจน พงพาตนเองได ผานคณะทางานรวมของภาครฐและภาคเอกชนในรปวสาหกจเพอสงคม ๔. อปสงคแรงงาน (Demand for Labour) หมายถง จานวนแรงงานทนายจางตองการตามระดบอตราคาจางตางๆ ในระยะเวลาใดเวลาหนง หรอความตองการทจะจางแรงงานประเภทตางๆ ทจาเปน ณ อตราคาจางระดบตางๆ ทสอดคลองกน ๕. อปทานแรงงาน (Supply of Labour) หมายถง จานวนแรงงานทประสงคและพรอมทจะทางาน ณ ระดบคาจางอตราใดอตราหนงในระยะเวลาหนง ซงอาจวดเปนจานวนชวโมงตอวน ตอสปดาห หรอเปนจานวนบคคลผเขารวมในกาลงแรงงานในระยะเวลานน ๖. กาลงแรงงาน (Labour Force) หมายถง ผทมอาย ๑๕ ปขนไป ๗. กาลงแรงงานรวม หมายถง ผทมอาย ๑๕ ปขนไปและเปนผทมงานทา หรอผทวางงาน หรอผท รอฤดกาล ๘. ผไมอยในกาลงแรงงาน หมายถง ผทมอาย ๑๕ ปขนไปทไมไดทางาน และไมพรอมทางาน ไดแก แมบาน นกเรยน นกบวช คนชราผตองขง ทหารปลดประจาการและคนพการ ๙. สะเตมศกษา(Science Technology Engineering and Mathematics Education:STEM Education) หมายถง แนวทางการจดการศกษาใหผเรยนเกดการเรยนรและสามารถบรณาการความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย กระบวนการทางวศวกรรม และคณตศาสตร ไปใชในการเชอมโยงและแกปญหา ในชวตจรง รวมทงการพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหมควบคไปกบการพฒนาทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ๑๐. หลกสตรการฝกเตรยมเขาทางาน (Pre-employment) หมายถง หลกสตรการฝกเตรยมเขาทางาน ม ๒ ประเภท ประเภท ก หมายถง การฝกอบรมเพอใหแรงงานมสมรรถนะการปฏบตงานไดตามมาตรฐาน แตละสาขาอาชพ ประเภท ข หมายถง การฝกอบรมเพอสงเสรมศกยภาพของแรงงานใหสามารถปฏบตงานใน อาชพไดอยางมประสทธภาพเพมขน ๑๑. หลกสตรการยกระดบฝมอ (Upgrade Training) หมายถง หลกสตรการยกระดบฝมอ ม ๒ ประเภท ประเภท ก หมายถง การอบรมฝกฝมอแรงงานเพอเพมเตมความร ความสามารถและทกษะ ในดานอาชพใหกบแรงงานไดมศกยภาพการทางานทสงขน ประเภท ข หมายถง การอบรมฝมอแรงงาน เพอเพมเตมความร ความสามารถและทกษะใน

ดานการบรหารจดการหรอความรเสรมอน ๆ ทจะสนบสนนใหการปฏบตงานในอาชพหลกของแรงงานมประสทธภาพมากขน

๔๐

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก ข

๔๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

การวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมภายใน ภายนอก การประเมนปจจยสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคกร (Internal & External) เปนกระบวนการสาคญอยางยงตอการกาหนดยทธศาสตร การทราบวาสถานการณภายในและภายนอกองคกร เปนอยางไร ปจจยใดเปนจดแขงและจดออน ปจจยใดเปนโอกาส หรออปสรรค จะชวยใหการกาหนดทศทางยทธศาสตร และกลยทธมประสทธภาพ ดวยการนาจดแขง (Strength) ทมอยมาใชใหเกดประโยชน และหาวธการในการลดจดออน (Weaknesses) ใหนอยลง ทงนการประเมนอยางรอบดานทาใหทราบโอกาส (Opportunity) และภยคกคาม (Threats) ทองคกรเผชญอย อนจะนาไปสการบรรลวตถประสงคและเปนไปตามวสยทศนทกาหนดไว ดงนน ในการวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมทสงผลตอการดาเนนงาน เพอการจดทาแผนยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔) ครงน ใชวธการวเคราะหดวย SWOT ANALYSIS เพอกาหนดจดแขง (Strength) จดออน (Weaknesses) โอกาส (Opportunity) และอปสรรค หรอภยคกคาม (Threats) ซงสามารถสรปผลการวเคราะห SWOT ANALYSIS โดยมทงสน ๔๓ ปจจย จาแนกเปนจดแขง (Strength) ๙ ปจจย จดออน (Weaknesses) ๑๐ ปจจย โอกาส (Opportunity) ๑๐ ปจจย และอปสรรคหรอภยคกคาม (Threats) ๑๔ ปจจย ปรากฏรายละเอยด ดงน

การวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมภายใน จดแขง (Strength)

๑. สวนราชการทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน เชน กระทรวงแรงงาน กระทรวงศกษาธการ กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงกลาโหม กรมราชทณฑ เปนตน ลวนมหนวยงานทรบผดชอบการพฒนาขาราชการและบคลากรทเกยวของ ทาใหบคลากรสวนใหญมขดความสามารถในการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพและประสทธผลอยางตอเนอง (๓.๒๕) ๒. บคลากรของสวนราชการทเกยวของมความรความสามารถและประสบการณ มความพรอมในการรวมมอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน เชน ครแนะแนว นกแนะแนวอาชพ ผบรหารเรอนจา/ทณฑสถาน เปนตน (๓.๑๑) ๓. สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดจดทาหลกสตรการศกษาเพอรองรบ ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมายแหงอนาคต และระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก ไดแก First S-Curve (๑.ยานยนตแหงอนาคต ๒.อเลกทรอนกสอจฉรยะ ๓.ทองเทยวระดบคณภาพ ๔.เกษตรเชงประสทธภาพและเทคโนโลยชวภาพ และ ๕ .อาหารแหงอนาคต) และ New S-Curve (๑ .หนยนตเพออตสาหกรรม ๒ .อตสาหกรรมการขนสงและการบน ๓.อตสาหกรรมชวภาพ:พลงงานและเคมชวภาพ ๔.อตสาหกรรมดจทล และ ๕.อตสาหกรรมการแพทยและสขภาพ) (๓.๒๒) ๔. ภาคการศกษามการเตรยมความพรอมของครและบคลากรทางการศกษาเพอรองรบการเรยนการสอนผเรยนใหมขดความสามารถในการส ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมายของประเทศของระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (Eastern Economic Corridor – EEC) และเขตเศรษฐกจพเศษ (๓.๐๓) ๕. สวนราชการทเกยวของไดพฒนาชองทางการใหบรการผานอนเทอรเนต เพอชวยใหผรบบรการมงานทาหรอสามารถประกอบอาชพไดอยางเหมาะสม ไดแก VGnewและ Smartjob ของกรมการจดหางาน, V-cop ของกระทรวงศกษาธการ, ตลาดงานคนพการของกระทรวงพฒนาสงคมฯ เปนตน (๓.๒๘) ๖. ประเทศไทยมการดาเนนการเพมผลตภาพแรงงานใหกบกลมบคคลพเศษอยางตอเนอง เชน กลมผพนโทษผสงอายผผานการบาบดยาเสพตด ทหารปลดประจาการ เปนตน (๓.๐๖)

๔๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๗. กรมราชทณฑมการจดโครงการรบจางแรงงานผตองขงในเรอนจา/ทณฑสถาน โครงการประชารวมรฐพฒนาผตองขงสภาคอตสาหกรรม (เชน อตสาหกรรมเครองเรอนไทย กลมรองเทา กลมเครองกฬา กลมประกอบวงลอจกรยาน กลมตดเยบเสอผา เปนตน) โดยมแรงงานผตองขงทงประเภทแรงงานมทกษะฝมอ ทกษะฝมอระดบปานกลางและไมตองใชทกษะฝมอ เพอผลตสนคาใหสถานประกอบการ นอกจากน ยงมการฝกอบรมและทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานในสาขาวชาชพตาง ๆ มาอยางตอเนอง ซงชวยแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานได (๓.๒๖) ๘. กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ ดาเนนการพฒนาทกษะอาชพคนพการในสถานประกอบการ (๓.๐๖) ๙. กระทรวงกลาโหมและกองทพมมาตรการพฒนาทหารกอนปลดประจาการใหสามารถประกอบอาชพและมงานทาหลงจากปลดประจาการแลว (๓.๐๖)

จดออน (Weaknesses) ๑. บคลากร(บางหนวยงาน)ไมเพยงพอในการปฏบตงานเกยวกบการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงาน เชน อตรากาลงครแนะแนวมไมเพยงพอหรอไมมครแนะแนวในโรงเรยนบางแหง อกทงอตรากาลงของสวนราชการสวนใหญทมความร ทกษะ ประสบการณสง เกษยณอายราชการมากถงรอยละ ๒๕ ของอตรากาลงทงหมด ในชวงเวลา ๑๐ ปทาใหการแกปญหาในบางสวนยงไมบรรลเปาหมายทกาหนดไว (๓.๓๙) ๒. ขาดขอมลดานอปสงคและอปทานแรงงาน ฐานขอมลดานความตองการแรงงานและขาดแคลนแรงงานฐานขอมลแรงงานนอกระบบ แรงงานภาคบรการ แรงงานภาคอตสาหกรรม และภาคการเกษตร ทมความชดเจนและสมบรณ ไมสามารถเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของกบการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานไดทาใหขาดสารสนเทศทจาเปนในการบรหารตลาดแรงงานใหเกดดลยภาพ (๓.๖๑) ๓. การประชาสมพนธและเผยแพรขอมลขาวสารเพอการเตรยมความพรอมและการสรางความเขาใจในการเขาสตลาดแรงงานของผทจะเขาสตลาดแรงงานในอนาคตยงไมครอบคลม ทวถง (๓.๑๗) ๔. ผลตภาพดานแรงงานยงไมไดมาตรฐานฝมอแรงงาน ทงกลมแรงงานในระบบ และแรงงานนอกระบบ (๓.๓๖) ๕. กาลงแรงงานสวนใหญขาดทกษะดานภาษาและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (๓.๖๗) ๖. การบรหารจดการเพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานขาดการบรณาการและประสานงานทด ทาใหการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานไมมประสทธภาพเทาทควร (๓.๖๔) ๗. ความรวมมอระหวางภาคสวนตางๆ ไดแก ภาครฐ ภาคเอกชน ภาคสงคมและภาคประชาชน ยงไมดเทาทควร ทาใหการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานของประเทศขาดทศทางการทางานทเปนเอกภาพ (๓.๖๐) ๘. การแจงขอมลความตองการตาแหนงงานของสถานประกอบการยงมความคาดเคลอน ไมตรงกบความเปนจรง ทาใหการวเคราะหแนวโนมเพอพยากรณสถานการณขาดแคลนแรงงานของประเทศไมถกตอง (๓.๕๓) ๙. ขาดการวเคราะหขอมลตาแหนงงาน ลกษณะงาน การกาหนดอตราคาจางทเปนทตองการของ ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมายของประเทศ (๓.๓๖)

๔๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑๐. ขาดแผนการบรณาการในการดาเนนงานนาผอยนอกกาลงแรงงาน เชน แมบาน นกเรยน นกบวช ผตองขง เปนตน เขามามสวนรวมในกาลงแรงงาน (๓.๓๑)

การวเคราะหปจจยแวดลอมภายนอก -โอกาส (Opportunity)

๑ . นโยบายของรฐบาลในการสงเสรมอตสาหกรรมในเขตเศรษฐกจพเศษระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออกและเมองตนแบบ สามเหลยม มนคง มงคง ยงยน ทาใหเกดการลงทนในพนทเพมขนสงผลใหความตองการแรงงานในพนทดงกลาวเพมขน (๓.๔๙) ๒. นโยบายเชงยทธศาสตรประเทศไทย ๔.๐ มงเนนการขบเคลอนดวยนวตกรรม ตลอดจนกรอบยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และแผนยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศไทย ระยะเวลา ๒๐ ป มงการพฒนาศกยภาพทรพยากรมนษยของประเทศ ชวยใหทกภาคสวนใหความสาคญกบการพฒนาศกยภาพของกาลงแรงงาน และหนวยงานทเกยวของเรงดาเนนการอยางเปนรปธรรมเพอตอบสนองอปสงคดานทกษะฝมอของแรงงาน (๓.๖๘) ๓. รางพระราชบญญตสงเสรมการมงานทา พ.ศ..... ซงอยระหวางการพจารณาของสภานตบญญตแหงชาตกาหนดใหนกเรยนชน ม.๓ และ ม.๖ ตองทดสอบความสามารถเพอแนะแนวอาชพ พรอมใหสถานประกอบการแจงความตองการจางงาน จะชวยใหขอมลความตองการแรงงานในตลาดแรงงานมความถกตอง สมบรณและการวางแผนผลตกาลงคนของประเทศสอดคลองกบความตองการแรงงานของประเทศ (๓.๔๖) ๔. พระราชบญญตการจางงานผสงอาย เพมโอกาสในการมงานทาใหผสงอาย สงเสรมและสนบสนนการประกอบอาชพหรอฝกอาชพทเหมาะสมสาหรบผสงอาย ซงชวยแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานในอนาคตไดสวนหนง (๓.๓๗) ๕. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.๒๕๕๐ และทแกไขเพมเตม สงเสรมใหเกดการจางงานคนพการในสถานประกอบการ (๓.๔๓) ๖. การจดการเลอกตงในป ๒๕๖๑ ทาใหตางประเทศเกดความเชอมนและเกดการลงทนเพมขน ซงจะสงผลใหความตองการแรงงานมมากขน (๓.๒๐) ๗. ความกาวหนาของระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทาใหภาครฐและองคการภาคธรกจ ทเกยวของกบการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานสามารถนามาประยกตใชเพอเพมประสทธภาพ ในการตดสนใจทางการบรหาร การจดเกบขอมล การสบคนขอมล การเรยนรและการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพยงขน (๓.๖๖) ๘. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมไดพฒนาแผนแมบทเพอเพมประสทธภาพของรฐบาลอเลกทรอนกส ใหสนบสนนการจดทาฐานขอมล ระบบสารสนเทศ และการเชอมโยงขอมลดานตางๆ ใหสามารถนามาใชประโยชนมากขน ซงจะชวยสนบสนนระบบสารสนเทศดานการบรหารตลาดแรงงานใหมความสมดลเพมขน (๓.๕๙) ๙. นโยบายการลดขนาดกาลงพลของกองทพ ทาใหกาลงสวนหนงอาจตองออกจากระบบราชการทหาร ซงหากมการพฒนาหรอเตรยมความพรอมอยางเหมาะสม ยอมเปนกาลงแรงงานทตอบสนองความตองการของประเทศไดสวนหนง (๓.๑๗)

๔๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑๐. จากการสารวจภาวการณทางานของประชากรของสานกงานสถตแหงชาต พบวาประชากรไทยทมชวโมงการทางานตอสปดาหระหวาง ๑-๓๑ ชวโมงตอสปดาหมมากกวา ๕.๐ ลานคน ซงหนวยงานทเกยวของสามารถหาแนวทางใหทางานเพมมากขนและลดการขาดแคลนแรงงานได (๓.๓๑)

อปสรรคหรอภยคกคาม (Threats) ๑. สงครามทางเศรษฐกจของประเทศในซกโลกตะวนตกมผลตอความผนผวนของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ทาใหการสงออกของประเทศลดลง การจางงานลดลง สงผลตออตราการวางงานเพมขน (๓.๔๗) ๒. ภาวะเศรษฐกจของประเทศมการชะลอตว รายไดครวเรอนมแนวโนมลดลง การใชจายในครวเรอนลดลง สงผลใหภาคการผลต ผลตสนคาลดลง และลดการจางงานในสถานประกอบการ (๓.๓๒) ๓.แรงงานกลมเกษตรเดม ไมอยในระบบภาษและไมตองชาระภาษ จงไมนยมเขาสระบบการจางงานซงจองถกหกภาษ และสงคมภาคการเกษตรบางสวนไมตองการใหบตรหลานเขาสระบบการจางงานเชนกน เนองจากมอาชพทางการเกษตรรองรบ (๓.๐๖) ๔. การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในเมองใหญ ทาใหเกดการเคลอนยายแรงงานไปสเมองใหญ เกดการขาดแคลนแรงงานในเมองเลก (๓.๓๙) ๕ . คนรนใหม Gen-Y มคานยมและรปแบบการดาเนนชวตชอบทางานอสระทาธรกจผานระบบอนเตอรเนต และไมนยมเขาสแรงงานในระบบ (๓.๕๐) ๖. อตราการเกดของประชากรไทยลดลง จากอดต ป ๒๕๒๐ อตราการเกด ๓๐/๑,๐๐๐ ประชาการ หรอมากกวา ๑,๐๐๐,๐๐๐ คนในป ๒๕๕๖ ลดลงเหลอ ๑๒.๕/๑,๐๐๐ ประชากร หรอประมาณ ๘๐๐,๐๐๐ คนและคาดการณวาประมาณป ๒๕๗๖ อตราเกดอาจลดลงเหลอ ๙/๑,๐๐๐ ประชากร หรอประมาณ ๖๐๐,๐๐๐ คนซงสงผลใหกาลงแรงงานลดลงมแนวโนมลดลงเชนกน (๓.๔๗) ๗. การสงเสรมอตสาหกรรมในเขตเศรษฐกจพเศษ เนน ๑๐ อตสาหกรรมเปาหมาย ทาใหเกดการลงทนในเขตพนทเศรษฐกจพเศษ ในขณะทกาลงแรงงานขาดศกยภาพในการตอบสนองภาคอตสาหกรรมทกาหนด (๓.๕๐) ๘. นโยบายไทยแลนด ๔.๐ เนนเทคโนโลยทมการเปลยนแปลงรวดเรวสงผลใหแรงงานทมทกษะฝมอระดบกลางและแรงงานไรฝมอไมสามารถปรบตวไดทนตอเทคโนโลย รวมถงเตรยมบคลากรไมทนตอการเปลยนแปลง (๓.๓๒) ๙. บทลงโทษทางกฎหมายดานแรงงานบางฉบบมโทษรนแรงสงผลกระทบใหอตสาหกรรมขนาดเลกถงขนาดกลางปดกจการไป เหลอแตอตสาหกรรมขนาดใหญ ซงใชเทคโนโลยททนสมยเขามาทดแทนกาลงแรงงาน (๓.๐๖) ๑๐. โครงสรางประชากรของประเทศไทยกาลงเชาสสงคมผสงอาย (Aged Society) ซงประชากรอาย ๖๐ ป มสดสวนมากกวารอยละ ๑๐ ของประชากรทงหมด ตงแตชวงป ๒๕๔๓-๒๕๔๔ และจะเปนสงคมสงวยอยางสมบรณ (Completed Aged Society) ทสดสวนประชากรอาย ๖๐ ป มากกวารอยละ ๒๐ ในป ๒๕๖๗ นอกจากน สงคมไทยยงไมนยมใหผสงอายทางานทาใหปญหาการขาดแคลนแรงงานมแนวโนมรนแรงขน (๓.๔๕) ๑๑ . การขยายตวของอปสงคแรงงานในตลาดสงกวาการขยายตวของอปทานแรงงานทมอยในตลาดแรงงาน สาเหตจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของประเทศไทยทเรมเขาสสงคมผสงอาย ทาใหกาลงแรงงานของประเทศลดลง (๓.๓๙)

๔๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑๒. คานยมในการทางานในสานกงานและคานยมการศกษาทเนนใหบตรหลานศกษาในสายสามญมงสปรญญาตรมากกวาสายอาชพ ทาใหกาลงแรงงานสายอาชพมไมเพยงพอในการพฒนาประเทศ และมสดสวนกวาประเทศกาลงพฒนา (๓.๖๗) ๑๓. การผลตกาลงคนเขาสการจางงานของประเทศ ไมสอดคลองและไมทนกบความตองการกาลงแรงงานของประเทศ ทงเชงปรมาณและทกษะฝมอทมความจาเปน (๓.๖๔) ๑๔. จากการสารวจภาวการณทางานของประชากร พบวาอตราการวางงานมแนวโนมเพมขนตงแตป ๒๕๕๕ (ประมาณรอยละ ๐.๗ หรอประมาณ ๒๕๓,๘๐๐ คน) เปนรอยละ ๑.๐ หรอประมาณ ๓๗๗,๕๐๐ คนในป ๒๕๕๙ ซงบงชถงสถานการณทสงผลตอการขาดแคลนแรงงานในอนาคต (๓.๔๘)

๔๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก ค

๔๗

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

บทบาทหนาทหนวยงานของภาครฐ รฐวสาหกจ ภาคประชาสงคม และภาคเอกชน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.)

๑. รวมเปนคณะกรรมการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน ซงมกรมการจดหางานเปนแกนกลาง เพอพฒนาไปในทศทางเดยวกนและสอดคลองกน

๒. เปนเครอขายเกยวกบแรงงาน สามารถสงแรงงานซงเปนคนพการ เขาสตลาดแรงงานไดอยางมประสทธาภพ โดยไดรบความรวมมอกบกรมการจดหางาน อภวชญ ยะสงา (นกสงคมสงเคราะห)

กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ (พก.) ซงมเปาหมาย คอ กลมแรงงานจากคนพการ

หากแผนยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔ เสรจเรยบรอยแลว สามารถประสานไปยงฝายทเกยวของของ พก. โดยตรง เชน กองยทธศาสตรและแผนงาน กองกองทนและสงเสรมความเสมอภาคคนพการ (กลมสงเสรมการจางงานคนพการ) ศนยสงเสรมอาชพคนพการ ศนยพฒนาศกยภาพและอาชพคนพการตางๆ

สานกงานสถตแหงชาต ๑. สนบสนนขอมลสารวจดานแรงงานทสาคญเพอเปนฐานขอมลดานอปทานแรงงาน

1.๑ การสารวจภาวะการทางานของประชากร ๑.๒ การสารวจแรงงานนอกระบบ ๑.๓ การสารวจความตองการพฒนาขดความสามารถ ๑.๔ การทางานของผสงอาย ๑.๕ การทางานดาน ICT

๒. ใหองคความรในการจดทามาตรฐานขอมลโดยยดตามองคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) เชน รหสอาชพ อตสาหกรรม การศกษา สถานภาพการทางาน

๓. จดทาขอมลการสารวจดานแรงงานอนๆ ทตองการ กระทรวงกลาโหม

๑. หนวยงานรบผดชอบดานนโยบายและยทธศาสตรขอกระทรวง (สานกนโยบายและแผนกลาโหม) ๒. การจดทายทธศาสตรการปองกนประเทศ (คณะกรรมการยทธศาสตรการปองกนประเทศ) ๓. หนวยงานรบผดชอบทหารกองประจาการ (ขอมลดานกาลงพล) ๔. บทบาทในการสนบสนนการดาเนนงานของกระทรวงแรงงาน

๑. อบรมวาดวยการมงานทาของทหารกองประจาการระหวางกระทรวงกลาโหมกบกระทรวง แรงงาน ๒. การฝกอาชพของทหารกองประจาการกอนปลดประจาการ กรมพฒนาฝมอแรงงาน

หนวยงานของกระทรวงแรงงาน ๓. คณะกรรมการนโยบายแกไขปญหาแรงงานตางดาว ๔. คณะกรรมการวาดวยการปองกนและปราบปรามการคามนษย ๕. โรงเรยนในสงกดกระทรวงกลาโหม ทมลกษณะเดยวกบหนวยงานภายนอก อาท โรงเรยน

ชางฝมอทหาร ๖. การสนบสนนกาลงพลในพนทเสยงภยเปนการชวคราว

๔๘

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ๑. จดทาขอมลเสนอนโยบาย แผนพฒนาการศกษา มาตรฐานการจดการศกษาและหลกสตรการศกษา ๒. กาหนดหลกเกณฑ แนวทาง และดาเนนการเกยวกบการสนบสนนทรพยากร ๓. พฒนาระบบการบรหารและสงเสรมประสานงานเครอขายขอมลสารสนเทศการนาเทคโนโลย

สารสนเทศไปใชในการเรยนการสอน รวมทงสงเสรมการนเทศการบรหารและการจดการศกษา ๔. ตดตามประเมนผลการจดการศกษา ๕. พฒนาวตกรรมทางการศกษา ประสาน สงเสรม สนบสนน และกากบดแลการศกษาการศกษาเพอคน

พการ ผดอยโอกาส และผมความสามารถพเศษและประสาน สงเสรมการจดการศกษาของเอกชน องคการปกครองสวนทองถน

๖. ดาเนนการเกยวกบงานเลขานการ สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

๑. รวมเปนเครอขายในการใหขอมลการผลตกาลงคน เพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน ๒. ขอรบขอมลการสนบสนนขอมลแนวโนมความตองการแรงงานรายพนท /กลมจงหวด ลวงหนาเปน

ระยะเวลา ๒ ป และ ๓ ป ๓. มสวนรวมในการกาหนดนโยบายในการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน ๔. มสวนรวมในการตดตามประเมนผลการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน

สานกงานการศกษานอกโรงเรยน ๑. สงเสรมสนบสนนการจดการศกษาระบบทวภาค ๒. ใหความรวมมอกบกรมการจดหางานในการสนบสนนนกศกษาใหมอาชพ มงานทาไดอยางม

ประสทธภาพ ๓. บรณาการแผนยทธศาสตรนใหเปนรปธรรมและสามารถนาไปสการปฏบตไดอยางแทจรง

กระทรวงอตสาหกรรม มบทบาทในการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรม สงเสรมและพฒนาผประกอบการโดยมกลมภารกจ ๓ กลมภารกจ ไดแก

๑. กลมภารกจดานเศรษฐกจอตสาหกรรม ๑.๑ เสนอแนะนโยบายดานเศรษฐกจอตสาหกรรม ๑.๒ จดทาแผนพฒนาอตสาหกรรมและระบบเตอนภยดานอตสาหกรรม ๑.๓ สงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมออยและนาตาลทราย

๒. กลมภารกจดานกากบตรวจสอบกระบวนการผลต ๒.๑ กากบดแล และสนบสนนการประกอบธรกจอตสาหกรรมประกอบกจการเหมองแร โลหกรรม และอตสาหกรรมพนฐาน ๒.๒ สงเสรมดานความปลอดภยสงแวดลอมและสขอนามยในแหลงผลต

๓. กลมภารกจดานสงเสรมอตสาหกรรมและผประกอบการ ๓.๑ สงเสรม สนบสนน และพฒนาอตสาหกรรมและผประกอบการภายในประเทศ โดยเฉพาะ

อตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอย อตสาหกรรมชมชน ๓.๒ ดาเนนการดานการมาตรฐานของประเทศ ๓.๓ ดาเนนงานดานการคมครองผบรโภค

๔๙

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

บรษทซพออล จากด (มหาชน) ๑. สนบสนนขอมลกาลงคนททางานในแตละสาขาวชาและตามลกษณะงานททาอย ๒. สนบสนนดวยการประชาสมพนธในรปแบบสอตางๆ ตามชองทางทองคกรมอย ๓. ดาเนนทางสรรหากาลงคนใหกบบรษททงประเทศภายใตกลม epall (๑๔ บรษท) ๔. เพาะตนกลาความคดของพนกงานสวนปฏบต

๕๐

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก ง

๕๑

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก จ

 

๕๖ 

 

แผนงาน/โครงการยทธศาสตรแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ. 2560 - 2564

ยทธศาสตรท 1 การผลตกาลงแรงงานทมศกยภาพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน เปาประสงค ประเทศไทยมกาลงแรงงานทมคณภาพเพอสรางความสมดลในตลาดแรงงาน ตวชวด รอยละของกาลงแรงงานมงานทา

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

หนวยงานรบผดชอบ หนวยงานหลก หนวยงานรอง

1. เตรยมความพรอมแกกาลงแรงงานทกชวงวย

1.1 สรางการรบรเกยวกบแนวโนมความตองการในตลาดแรงงาน

2. ผลตและพฒนากาลงแรงงานอยางมคณภาพเพยงพอตอการพฒนาประเทศ

2.1 สงเสรมการมสวนรวมจากทกภาคสวนในการผลตและพฒนากาลงแรงงาน

1) โครงการพฒนาบคลากรเพอปอนเขาสเศรษฐกจดจทล 2) โครงการพฒนาบคลากรความเชยวชาญดจทลเฉพาะดาน 3) การพฒนาทกษะบคลากรในวชาชพดานดจทลใหมมาตรฐานวชาชพ ในการเขาสตลาดแรงงานเพอการแขงขนในระดบสากล 4) การพฒนาศนยความรและการบรการเพอคนพการ ผสงอายและผดอยโอกาส 5) ฝกอบรม พฒนาแรงงานในอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส

กระทรวงศกษาธการ

กระทรวงแรงงาน กระทรวงดจทล กระทรวงอตสาหกรรม

2.2 สงเสรมศกยภาพระบบการศกษา

1) เงนอดหนนเปนคาใชจายโครงการพฒนากาลงคนดานวทยาศาสตรระยะท 2 (ทนเรยนดวทยาศาสตรแหงประเทศไทย) 2) โครงการผลตแพทยเพมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2556-2560 3) โครงการเพมผลตภาพและพฒนาการจดการศกษาสาขาวชาพยาบาลศาสตร ปการศกษา 2557 - 2560 4) โครงการผลตทนตแพทยเพมของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

 

๕๗ 

 

--------------------------

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

หนวยงานรบผดชอบ หนวยงานหลก หนวยงานรอง

ตามความตองการของกระทรวงสาธารณสข ระยะท 1 (2548 - 2557) 5) โครงการผลตครเพอพฒนาทองถน ป 2559 - 2572 6) โครงการพฒนาอาจารยและบคลากรสาหรบสถาบนอดมศกษาในเขตพฒนาเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต กจกรรม : การจดสรรทนปรญญาเอกในประเทศและทนปรญญาเอก ณ ตางประเทศเพอผลตและพฒนาอาจารยและบคลากรสาหรบสถาบน อดมศกษาของรฐบาลทตงอยในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต 5 จงหวด ไดแก จงหวดยะลา ปตตาน นราธวาส สตล และสงขลา

 

๕๘ 

 

ยทธศาสตรท 2 การรกษาอตราการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ยกระดบฝมอผอยในตลาดแรงงานใหมสมรรถนะสง เปาประสงค ผอยในตลาดแรงงานมสมรรถนะสง และสนบสนนการมสวนรวมในตลาดแรงงาน ตวชวด รอยละผอยในตลาดแรงงานไดรบการยกระดบฝมอใหมสมรรถนะสง

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

1. สงเสรมและสนบสนนการเพมผลตภาพแรงงานผานการใชเครองมอดานเทคโนโลยและ นวตกรรมเพอลดจานวนแรงงานทใช

1.1 ปรบปรงกฎหมายใหเออตอการนาเทคโนโลยและนวตกรรมมาใชในการเพมผลตภาพแรงงาน

1.2 สงเสรมดานการลงทนใหผประกอบการทนาเทคโนโลยและนวตกรรมมาใช

(1) กองทน เอส เอม อ ตามแนวประชารฐ

ไมระบ งปม.

ไมระบ งปม.

สอจ. สงขลา

1.3 ศกษาแนวทางการใชเครองมอเทคโนโลยและนวตกรรมเพอเพมผลตภาพแรงงาน

ไมระบ งปม.

สอจ. สงขลา

สอจ. ใน 5 จชต.

 

๕๙ 

 

--------------------------------

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง 4. สงเสรมและสนบสนนการอบรมในรปแบบการนาฐานสมรรถนะ (Competency Based Training) มาใชเปน

4.1 สรางความเขาใจในระบบฐานสมรรถนะ

เครองมอในการทบทวนทกษะทมอยและยกระดบแรงงาน (Deskilling and Skill Upgrading) เพอลดชองวางระหวางทกษะทผประกอบการตองการและทกษะทแรงงานมอยอนเปนการรกษาสภาพการจางงานอยางตอเนอง

4.2 พฒนาสมรรถนะแรงงานใหมมาตรฐานตามมาตรฐานอาชพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน

1) โครงการวางแผนและพฒนาสมรรถนะแรงงานใหมทกษะรอบดานเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงของภาคอตสาหกรรมในปจจบนและอนาคต 2) โครงการเพมผลตภาพแรงงานอตสาหกรรมสาขาอตสาหกรรมอาหารและเกษตรแปรรป 3) โครงการพฒนาบคลากรใหม ทกษะรอบดานและเพมผลตภาพผประกอบการในอตสาหกรรม ศกยภาพเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนและสอดคลองกบการกาวสอตสาหกรรม (Productivity manpower assessment)

เปาหมาย 310 คน /2.4 ลบ เปาหมาย 360 คน/5.5 ลบ. เปาหมาย 360 คน/5.5 ลบ.

ผลตภาพแรงงานทเขารวมโครงการเพมขนรอยละ 0.5 /15 ลบ.

สศอ./สถาบนเพมผลผลตแหงชาต

สถาบนเครอขายกระทรวงอตสาหกรรม

 

๖๐ 

 

-------------------------------- กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง 4) โครงการเพมผลตภาพแรงงาน

อตสาหกรรมสาขาไฟฟาและอเลกทรอนกส

เปาหมาย 1,500 คน /๑๕ ลบ.

สศอ./สถาบน ไฟฟา

สศอ.

5) โครงการเพมผลตภาพบคลากรดวยระบบรองรบความสามารถบคลากร ในอตสาหกรรมยานยนตเพอรองรบการผลตยานยนตสมยใหม

เปาหมาย 1,300 คน/5.5 ลบ.

เปาหมาย 1,500 คน/5.5 ลบ.

เปาหมาย 200 คน/15 ลบ.

สศอ./สถาบน ยานยนต

6) โครงการยกระดบผลตภาพแรงงาน 4.0 สาขาอตสาหกรรมแปรรป

เปาหมาย 140 คน/ 3 ลบ.

เปาหมาย 260 คน/ 8.38 ลบ.

ผลตภาพแรงงานทเขารวมโครงการเพมขนเฉลย รอยละ 0.5/15 ลบ.

สศอ.

7) โครงการยกระดบทกษะแรงงานดานการออกแบบสมองกลเพอยกระดบอตสาหกรรมไทยสไทยแลนด 4.0

 

๖๑ 

 

-------------------------------- กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง 8) โครงการยกระดบแรงงานใหม

ทกษะทหลากหลายพรอมกาวเขาสอตสาหกรรม 4.0

3 อาชพ ยกระดบสถานประกอบการ/จดทาหลกสตรรองรบแรงงาน/15 ลบ.

สศอ. สศอ.

9) โครงการจดทามาตรฐานอาชพและคณวฒวชาชพ สาขาวชาชพไฟฟา

ยกระดบสถานประกอบการ/จดทาหลกสตรรองรบแรงงาน/15 ลบ.

สศอ. สศอ.

5. มการประสานงานเปนหนสวนกบมหาวทยาลยโรงเรยน เพอผลตบณฑตทมคณภาพ สมรรถนะตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน

5.1 สงเสรมการประสานงานกบหนวยงานของรฐ และเอกชน

สกอ. สฟอ.

 

๖๒ 

 

ยทธศาสตรท 3 พฒนาระบบกลไกบรหารตลาดแรงงานใหมประสทธภาพสความสมดล เปาประสงค : สรางความเหมาะสมในดานรายได ตวชวดผลการดาเนนงานหลก : ระดบความสาเรจของระบบคาจาง

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงาน

รอง 1. ปฏรปโครงสรางระบบคาจางจางใหมความเหมาะสมกบผลตภาพแรงงาน

1.1 ทบทวนรปแบบความเหมาะสมในการกาหนดคาจางขนตา

จดการเลอกตงผแทนฝายนายจางและผแทนฝายลกจางเพอดารงตาแหนงคณะกรรมการไตรภาค สงกดกระทรวงแรงงาน (คณะกรรมการคาจาง)

77 ครง 2.4063 ลบ.

77 ครง 2.6470 ลบ.

77 ครง 2.9117 ลบ.

กรมสวสดการและคมครอง แรงงาน (กรส.)

1.2 สนบสนนแนวทางปรบโครงสรางคาจางอยางเหมาะสมภายใตผลตภาพแรงงาน

1.3 สนบสนนการนาระบบคาจางตามฐานสมรรถนะโดยใชระบบสมรรถนะทมอยในประเทศ

 

๖๓ 

 

---------------------------------

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงาน

รอง 2. สรางเครอขายการมสวนรวมในการพฒนาระบบคาจางแรงงานของประเทศไทย

2.1 ตงคณะกรรมการดานคาจางระดบชาตภายใตความรวมมอทกภาคสวน

2.2 สรางการรบรดานคาจางใหครอบคลมทกกลม

 

๖๔ 

 

ยทธศาสตรท 4 การสนบสนนการจางงานในกลมผสงอาย และสรางแรงจงใจแกผทอยนอกกาลงแรงงานใหเขาสตลาดแรงงาน เปาประสงค 1. ผสงอายไดรบโอกาสในการจางงานทมความเหมาะสมกบความร ความสามารถ และสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน 2. ผอยนอกกาลงแรงงานเขาสระบบแรงงานภายใตการบรหารจดการทมประสทธภาพ ตวชวดผลการดาเนนงานหลก 1. รอยละของผสงอายในตลาดแรงงานเพมขน 2. รอยละของผอยนอกกาลงแรงงานเขาสระบบแรงงาน *หมายเหต (ผอยนอกกาลงแรงงานในทนใหหมายถง แมบาน นกเรยน นกบวช ผตองขง ทหารปลดประจาการ แรงงานไทยทกลบจากตางประเทศ และคนพการ เปนตน)

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงาน

รอง 1.1 สงเสรม สนบสนนใหเขาถงการจางงานผสงอาย

1.1 การสรางการรบร การจางงานผสงอาย ผานสอทกประเภท

1.2 พฒนาทกษะฝมอผสงอาย

1.3 สรางเครอขายผสงอาย

โครงการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพเครอขายคณภาพ กจกรรมท 1 การเสรมสรางความรวมมอของเครอขายในการสงเสรมการมงานไดและการมงานทาสาหรบผสงอาย ตามมตสมชชาผสงอายระดบชาต ป 2560

100 องคกร

กรมกจการผสงอาย (หมายเหต : องคกรเครอขายไดแก ชมรมมลนธสมาคมองคกรภาครฐฯลฯ

 

๖๕ 

 

---------------------------------- กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

2. สงเสรมใหมการจางงานผสงอายอยางตอเนอง

2.1 สรางความรวมมอและขบเคลอนทกภาคสวนใหมการจางงานผสงอาย

2.2 สงเสรมใหทกภาคสวนจางงานผสงอายตอเนอง

2.3 ปรบปรง แกไข พฒนา กฎหมาย/ระเบยบ/ขอบงคบ ใหเออกบการจางงานผสงอาย

---------------------------

 

๖๖ 

 

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

3. สรางความมนคงในคณภาพชวตและสทธตามกฎหมาย

3.1 สรางแรงจงใจใหผอยนอกกาลงแรงงานเขาสระบบแรงงาน

(1) โครงการออกหนวยเคลอนทบรการเบดเสรจ (Service Delivery Unit)

สปส. สานกเสรมสรางความมนคงแรงงานนอกระบบ

(2) งานฟนฟสมรรถภาพคนงาน

สปส.

ศนยฟนฟสมรรถภาพคนงานภาค 1-4

3.2 จดตงสหภาพแรงงานของผอยนอกกาลงแรงงาน

 

๖๗ 

 

--------------------------- กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

4. สงเสรมและสนบสนนการอบรมในรปแบบการนาฐานสมรรถนะ (Competency Based Training) มาใชเปนเครองมอในการทบทวนทกษะทมอยและยกระดบแรงงาน (Deskilling and Skill Upgrading) เพอลดชองวางระหวางทกษะทผประกอบการตองการและทกษะทแรงงานมอยอนเปน การรกษาสภาพการจางงานอยางตอเนอง

4.1.1 สรางความเขาใจในระบบสมรรถนะ 4.2 พฒนาสมรรถนะแรงงานใหมมาตรฐานตามมาตรฐานอาชพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน 4.3 เชอมโยงและบรณราการระหวางหนวยงาน

5. สงเสรมใหทกภาคสวนสนบสนนใหมการจางงานของผอยนอกกาลงแรงงาน

5.1 ปรบปรงกฎหมาย 5.2 ปลกจตสานกใหคนในสงคมยอมรบ 5.3 เชอมโยงและบรณาการระหวางหนวยงาน

 

๖๘ 

 

ยทธศาสตรท 5 การพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศภาคเครอขาย เพอแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานใหมประสทธภาพ เปาประสงค มระบบสารสนเทศกาลงแรงงานทครอบคลมทนสมยเปนมาตรฐานเดยวกน สามารถนามาวางแผนและบรหารจดการตลาดแรงงานไดอยางมประสทธภาพ ตวชวดผลการดาเนนงานหลก ระดบความสาเรจในการพฒนาและเชอมโยงระบบสารสนเทศ

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง 1. พฒนาระบบสารสนเทศกาลงแรงงานใหครอบคลมครบถวนและเปนปจจบน

1.1 การจดทาฐานขอมลสารสนเทศดานอปสงค/อปทานกาลงแรงงาน

1) โครงการจดเตรยสศกยภาพแรงงาในภาคอตสาหกรรมเพอรองรบอตสาหกรรม 4.0

ยกระดบศกยภาพแรงงาน/5 ลบ.

สศอ. สศอ.

(20) โครงการสารวจภาวะการทางานของประชากร

12.0000 12.0000 12.0000 12.0000 12.0000 กระทรวงดจทลฯ (สสช.)

(21) โครงการสารวจแรงงานนอกระบบ

12.0000 12.0000 12.0000 12.0000 12.0000 กระทรวงดจทลฯ (สสช.)

(22) โครงการสารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานประกอบการ

5.0000 5.0000  5.0000  5.0000  5.0000  กระทรวงดจทลฯ (สสช.)

2. เชอมโยงและแลกเปลยนขอมลกาลงแรงงานผทเปนกาลงแรงงานและผอยนอกกกาลงแรงงาน

2.1 เชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานทเปนภาคเครอขาย

1) การพฒนาเครอขายขอมลสอสารขอมลเชอมโยงภาครฐ (GIN) (งบประมาณแตละปสาหรบการจดหาอปกรณเพอใชงานรวมกนของทกหนวยงานภาครฐ

891.3767 814.8600 1,495.3015 1,640.4419 2,593.0849 กระทรวงดจทลฯ (สรอ.)

 

๖๙ 

 

--------------------------- กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/

กจกรรม ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก

หนวยงานรอง

(2) การพฒนาระบบคราวดภาครฐ (G-Coould) (งบประมาณแตละปสาหรบการจดหาอปกรณเพอใชงานรวมกนของทกหนวยงานภาครฐ

575.3058 580.0000 2,191.2600 716.8876 716.8876 กระทรวงดจทลฯ (สรอ.)

2.2 สรางเครอขายใหม

2.3 นาขอมลทไดมาวเคราะหเผยแพร

 

๗๐ 

 

ยทธศาสตรท 6 การสงเสรมการจางงานและการปองกนการขาดแคลนแรงงาในพนทเศรษฐกจพเศษ เปาประสงค : พนทพเศษมกาลงแรงงานเพยงพอและสามารถหาแรงงานไดตรงและทนเวลาตอความตองการของพนทพเศษ ตวชวดผลการดาเนนงานหลก : 1. ผผานการพฒนาฝมอแรงงาน มงานทา รอยละ 80 2. ผมารบบรการมความพงพอใจรอยละ 80 3. รอยละ 75 ของผจบการศกษามงานทา 4. ผสงอายมงานทา รอยละ 50

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

1. พฒนาฝมอแรงงานใหสอดคลองกบความตองการของนายจาง/สถานประกอบการทมาลงทนในพนทพเศษ

1.1 ยกระดบสมรรถนะฝมอแรงงานในสถานประกอบการรองรบเทคโนโลยสมยใหม

1.2 ฝกอบรมดานวนยอตสาหกรรมใหแกผใชแรงงานกอนเขาสอตสาหกรรม

2. มมาตรการ เรยนฟร มทน เรยนครบ จบแน มงานทา

2.1 สรางแรงจงใจใหภาครฐและเอกชนในพนทพเศษเหนความสาคญดานการศกษาเพอการมงานทา

2.2 ใหสทธประโยชนดานภาษแกสถานประกอบการทสนบสนนทนเรยนฟร

 

๗๑ 

 

--------------------------------

กลยทธ มาตรการ แผนงาน/โครงการ/ กจกรรม

ประจาปงบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ 2560 2561 2562 2563 2564 หนวยงานหลก หนวยงานรอง

3. สงเสรมการจางงานผสงอาย (เชยวชาญ) ในพนทพเศษ

3.1 นาระบบคาตอบแทนตามประสบการณนามาใชเชญชวนผสงอายทมทกษะเขาสระบบการจางงาน

4. มระบบจงใจเพอปองกนการเปลยนงานและสงเสรมใหเกดการจางงานทยงยน

4.1 พฒนาระบบจงใจใหมประสทธภาพตามมาตรฐานสากล

5. สงเสรมการเคลอนยายแรงงานในประเทศและระหวางประเทศในพนทพเศษ

5.1 ประสานการเคลอนยายแรงงานไทยอยางเปนระบบ

5.2 จดการระบบบรหารจดการแรงงานตางดาว มประสทธภาพโปรงใสตรวจสอบได

๗๒

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ภาคผนวก ฉ

๗๓

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

รายนามผรวมจดทารางยทธศาสตร แกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงาน พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔

คณะทางาน ๑. นายศกดสกล จนดาสวสด รองอธบดกรมการจดหางาน ๒. นางพไรสรร จนดาสวสด ผตรวจราชการกรมการจดหางาน ๓. นางสาวสมล ถาวรวส ผอานวยการกองนตการ ๔. นางสาวสกญญา ภพฒนากล ผอานวยการกองบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ ๕. นางเพญศร ฉตรอนนทเวช ผอานวยการกองสงเสรมการมงานทา ๖. นายเชดศกด วสทธกล จดหางานจงหวดสมทรปราการ ๗. นายพเชษฐ ทองพนธ จดหางานจงหวดเพชรบร ๘. นางวรยา รตนนตย ผอานวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน ๙. นางสาวมยร เมฆกตตกล ผเชยวชาญเฉพาะดานวเคราะหตลาดแรงงาน ๑๐. นางสาวสตรา ขจรกดากร ผอานวยการสานกงานจดหางานกรงเทพมหานครพนท ๑ ๑๑. นายสมมาตร อนนตธราทรพย ผอานวยการศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ๑๒. นายประจวบ ทองอย เลขานการกรม ๑๓. นางสาวนพพรรตน จรจรญ นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ ๑๔. นายสวรรณ ดวงตา ผอานวยการกองบรหารขอมลตลาดแรงงาน ๑๕. ผอานวยการกองพฒนาระบบบรการจดหางาน ๑๖. หวหนากลมพฒนาระบบบรหาร

ผรวมจดทา กระทรวงแรงงาน กรมการจดหางาน

๑. นายศกดสกล จนดาสวสด รองอธบดกรมการจดหางาน ๒. นางพไรสรร จนดาสวสด ผตรวจราชการกรมการจดหางาน ๓. นายสวรรณ ดวงตา ผอานวยการกองบรหารขอมลตลาดแรงงาน ๑. นางวชชลดา เจนเกยรตฟ ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมการมงานทา ๒. นางสาวมยร เมฆกตตกล ผเชยวชาญเฉพาะดานวเคราะหตลาดแรงงาน ๓. นางสาวสวกล ไตรรตนผลาดล ผเชยวชาญเฉพาะดานบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ ๔. นางวรยา รตนนตย ผอานวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน ๕. นายสมมาตร อนนตธราทรพย ผอานวยการศนยเทคโนโลยและการสอสาร ๖. นายประพนธ วศษฏจนดา จดหางานจงหวดตาก ๗. นางสาวพรมณฐอร วงศรทว จดหางานจงหวดตราด

๗๔

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๘. นายพเชษฐ ทองพนธ จดหางานจงหวดเพชรบร ๙. นายนพดล พลอยอยด จดหางานจงหวดระยอง ๑๐. นางสาวสจตรา ขจรกดาการ ผอานวยการสานกจดหางานกรงเทพมหานครพนท ๑ ๑๑. นางอจฉรา เราจตธรรม หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนตก ๑๒. นางผานต แพเกาะ หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ๑๓. นางสาวจนตนา ธนาวชรโชค หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออก ๑๔. นางณชชารย ศรกตตวรพงษ หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคเหนอ ๑๕. นางสาวอบล ชวยพฒน หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคใต ๑๖. นางวชชลดา เจนเกยรตฟ ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมการมงานทา ๑๗. นางสาวมยร เมฆกตตกล ผเชยวชาญเฉพาะดานวเคราะหตลาดแรงงาน ๑๘. นางสาวสวกล ไตรรตนผลาดล ผเชยวชาญเฉพาะดานบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ ๑๙. นางวรยา รตนนตย ผอานวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน ๒๐. นายสมมาตร อนนตธราทรพย ผอานวยการศนยเทคโนโลยและการสอสาร ๒๑. นายประพนธ วศษฏจนดา จดหางานจงหวดตาก ๒๒. นางสาวพรมณฐอร วงศรทว จดหางานจงหวดตราด ๒๓. นายพเชษฐ ทองพนธ จดหางานจงหวดเพชรบร ๒๔. นายนพดล พลอยอยด จดหางานจงหวดระยอง ๒๕. นางสาวสจตรา ขจรกดาการ ผอานวยการสานกจดหางานกรงเทพมหานครพนท ๑ ๒๖. นางอจฉรา เราจตธรรม หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนตก ๒๗. นางผานต แพเกาะ หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ๒๘. นางสาวจนตนา ธนาวชรโชค หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคตะวนออก ๒๙. นางณชชารย ศรกตตวรพงษ หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคเหนอ ๓๐. นางสาวอบล ชวยพฒน หวหนาศนยบรหารขอมลตลาดแรงงานภาคใต ๓๑. นางสาวธญญา สงขทอง นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ สานกจดหางานจงหวดชลบร ๓๒. นางสาววไลวรรณ คณานนท นกวชาการแรงงานชานาญการ สานกจดหางานจงหวดสระแกว ๓๓. นางสาวนฤมล อดมธนโชต นกวชาการแรงงานชานาญการ สานกจดหางานจงหวดสมทรปราการ ๓๔. นางปทมาวด สคนธสาคร นกวชาการแรงงานชานาญการ กองบรหารแรงงานไทยไปตางประเทศ ๓๕. นางอภญญา นนทสวาง นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ ๓๖. นางสาวพชรนทร หาญเจรญ นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ ๓๗. นางสาวพรรณ แสงมณ นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ ๓๘. นางภทรานษฐ ศรทบทม นกวชาการแรงงานชานาญการพเศษ ๓๙. นางกสมา อกนษฐวงศ นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๐. นางพรสวรรค สขรตน นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๑. นางเฉลา สทธรกษ นกวชาการแรงงานชานาญการ

๗๕

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔๒. นางสาวสมบรณ รงไหรญ นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๓. นางสาวนภาพนธ ศรเทพ นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๔. นางสาวสายสมร วงคยมยอง นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๕. นางวาสนา กานบวแกว นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๖. นางสาวบญณศา เมองจนทร นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๗. นายเกยรตศกด ธ.น.หลา นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๘. นายวฒศกด ปฐมศาสตร นกวชาการแรงงานชานาญการ ๔๙. นางสาวปยะนช บวเพญ นกวชาการแรงงานชานาญการ ๕๐. นางสาวดนตา หมนตม นกวชาการแรงงานชานาญการ ๕๑. นายจนทรตน รตนจนทร นตกรชานาญการ ๕๒. นางสาวภทศา ธนชชนม นกวชาการแรงงานปฏบตการ ๕๓. นางวาสนา เสนวงศ ณ อยธยา เจาพนกงานแรงงานชานาญการ ๕๔. นางสาววรลกษณ บญเกษม เจาพนกงานธรการชานาญงาน ๕๕. นางสาวสกญญา ศรแสง

สานกงานปลดกระทรวงแรงงาน ๑. นางศรลกษณ ฉกะนนท ผอานวยการกลมงานพฒนายทธศาสตร กรมพฒนาฝมอแรงงาน ๑. นางสาวจรรยานตย ทองบรบรณ นกวชาการพฒนาฝมอแรงงานปฏบตการ กรมสวสดการและคมครองแรงงาน ๑. นายอรศ แชมสวรรณวงษ ผอานวยการกลมงานนโยบายและแผนงาน สานกงานประกนสงคม ๑. นางสาวผกาพนธ ผกานรนทร นกวชาการแรงงานชานาญการ

หนวยงานภายนอก ๑. นายสบน ไชยยะ สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและ การศกษาตามอธยาศย

๒. นางอญชล แจมผล สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๓. วาท ร.ต.ญ.ปญจา ปาเบา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๔. นางสาวนวลแข บนนาค สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

๕. นายเอกลกษณ ทมทอง สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๖. นางมาลย รตวร สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ๗. นางสาวจนทรทพย ชนหะจนทร สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ๘. นายจรภทร กลบตร สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ๙. นางสาวปยพร พองคา กรมกจการผสงอาย

๗๖

  ยทธศาสตรการแกไขและปองกนการขาดแคลนแรงงานพ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑๐. นางสาววราภรณ พทธโกศล กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ ๑๑. นางสาวพานณ สขสอาด กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ ๑๒. นายอภวทย ยะส กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ

๑๓. นางมณฑาทพย รวมจตร กรมราชทณฑ สานกสงคมสงเคราะห ๑๔. นางมธรส โยธนกจโกศล กรมราชทณฑ สานกสงคมสงเคราะห

๑๕. นายชรนทร เฉลยพงษ กรมราชทณฑ สานกพฒนาพฤตนสย ๑๖. นางสาวรจรา ตนแพง กรมราชทณฑ สานกพฒนาพฤตนสย ๑๗. นางสาวทศนย อมาตยกล กรมราชทณฑ สานกพฒนาพฤตนสย

๑๘. พนเอก เอกรตน ขาพกตร กรมเสมยนตรา ๑๙. พนเอก ภเบศ หนชระนนท สานกงานปลดกระทรวงกลาโหม

๒๐. นางสาวองคณา ฉายวรยะ สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต

๒๑. นายนฤนาท เกตอาไพ นกวจย สานกงานเลขาธการคณะกรรมการนโยบายการพฒนา ระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก

๒๒. นายเทอดชย รวยสน สานกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม ๒๓. นางสาวภารด แซเฮง สานกงานสถตแหงชาต ๒๔. นางสาวนธวด สมบรณ สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ๒๕. นางสาวดวงดาว โสภา สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ๒๖. นายววฒน บญเจรญ สภาหอการคาแหงประเทศไทย ๒๗. นางเนาวรตน ทรงสวสดชย สภาองคกรนายจางผประกอบการคาและ อตสาหกรรมไทย ๒๘. นายนาชย เผอนพพฒน สภาองคกรนายจางผประกอบการคาและ อตสาหกรรมไทย