ประวัติเสนาธิการmsdept.crma.ac.th/msdept/prakunmsdept/paper/book403a.pdf ·...

170
ประวัติเสนาธิการ กองทัพบกมีสถาบันการศึกษาที่มั่นคงเก่าแก่ควบคู่กันมา สถาบัน คือ โรงเรียนนาย ร้อยพระจุลจอมเกล้า และ โรงเรียนเสนาธิการทหารบก รร .นายร้อย จปร. กาเนิดเมื่อ สิงหาคม ๒๔๓๐ ส่วน รร.สธ.ทบ. กาเนิดเมื่อ เมษายน ๒๔๕๒ โดยถือเอาวันที่กองทัพบกออกคาสั่ง ทบ. ที่ ๓/๙๗ ลง เม..๒๔๕๒ เปิดการศึกษาของนักเรียนเสนาธิการทหารบก ชุดทีเป็นวันสถาปนา ตลอดเวลาอันยาวนานของ รร.สธ.ทบ. ได้พัฒนาเปลี่ยนแปลงในด้านการจัดหลักสูตร และระบบ การศึกษาต่าง มากมาย เช่น ชวเลข วิชาเหล่าต่าง ๆ วิชาแผนทีวิชาวิทยาศาสตร์ วิชา ประวัติศาสตร์การสงคราม วิชาการนาทัพ การระดมพล การปราบจราจล การปกครองบ้านเมือง เศรษฐกิจ กฎหมายต่างประเทศ ภาษาต่างประเทศ คือ อังกฤษ ฝรั่งเศส พม่า เขมร สาหรับวิชา เสนาธิการส่วนมากศึกษาในด้านยุทธศาสตร์ คือ การเตรียมทัพเพื่อการสงคราม จะเห็นได้ว่าจะต้อง ศึกษาหนักมาก ผู้ที่สาเร็จการศึกษาจะถือว่าเป็น นักปราชญ์การทหาร สามารถเป็นผู้นาทัพและ เสนาธิการทหารที่ดีได้ด้วย ทั้งนีเป็นการเอาจริงเอาจังเพื่อประสิทธิภาพของผู้สาเร็จการศึกษา และจะ ได้รับเกียรติอย่างสูง และยอมรับนับถือด้วยนาใสใจจริง ผู้ใดสอบตกก็หมายความว่าเสียคนไปตลอด ชาติ หลักสูตรและระยะการศึกษาในตอนเริ่มต้นจนถึง พ.ศ.๒๔๘๑ ไม่มีหลักฐานว่าเป็น แนวทางของประเทศใด ตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๘๑ - ๒๔๘๘ ใช้หลักสูตรแบบฝรั่งเศสและเริ่มเปลี่ยนแปลงมา ใช้ของสหรัฐอเมริกา และตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๐๑ (ชุดที่ ๓๗) ยึดถือแนวหลักสูตรของ รร.สธ. สหรัฐ และใช้เวลาศึกษา ปี เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบันและได้มีการปรับปรุงให้ทันสมัยอยู่ตลอดเวลา เข็มเสนาธิปัตย์ นายทหารฝึกหัดราชการ รร.สธ.ทบ. ชุดที่ ๑ ( พ.ศ.๒๔๕๒ - ๒๔๖๕ ) ยังไม่มี เครื่องหมายแสดงคุณวุฒิใด ๆ ที่แสดงว่าสาเร็จการศึกษา และผู้ที่สาเร็จการศึกษาทุกคนบรรจุในกรม ยุทธศาสตร์ทั้งหมด ชุดที่ ๑๒ ( พ.ศ.๒๔๖๖ - ๒๔๖๗ ) จะต้องส่งกลับกรมกอง เพราะไม่มีตาแหน่ง บรรจุในกรมยุทธศาสตร์ได้ และไม่มีอะไรจะเป็นเครื่องชุ่มใจดีกว่าเครื่องหมายแสดงคุณวุฒิมอบให้ จึง ได้เริ่มคิดออกแบบ ซึ่งมีแบบต่าง ๆ มากมาย แต่ปรากฏว่าไม่เหมาะสม ในที่สุดได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระ บรมวงศ์เธอกรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ที่ทรงเป็นเอตทัคคะในกระบวนการออกแบบเครื่องหมาย พระองค์ท่านได้ออกแบบและทรงสลักเครื่องหมายเสนาธิปัตย์ด้วยไม้สักเป็นอันแรก สูงประมาณ ๓๐ ซม. ประทานให้ รร.สธ.ทบ. เป็นแม่บททาเข็มเสนาธิปัตย์ที่มีขนาดกว้าง ซม. สูง ซม. รวม เวลาที่ริเริ่มจนสาเร็จ ปี คือ สามารถแจกเป็นครั้งแรก เมื่อ ๒๖ ก.ค.๒๔๗๑ โดยแจกให้ตั้งแต่ชุดที๗ - ๑๒ รวม ๖๙ นาย สัญลักษณ์ต่างๆ ที่ปรากฏบนเครื่องหมายเข็มเสนาธิปัตย์ คือ ฉัตร หรือ พระ เสนาธิปัตย์ ชั้น ฉายพรรณรังสี ประดิษฐานแนบแน่นอยู่บนหลังพระคชธารผู้เครื่องครบ

Upload: others

Post on 25-Mar-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

ประวตเสนาธการ กองทพบกมสถาบนการศกษาทมนคงเกาแกควบคกนมา ๒ สถาบน คอ โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา และ โรงเรยนเสนาธการทหารบก รร.นายรอย จปร. ก าเนดเมอ ๕ สงหาคม ๒๔๓๐ สวน รร.สธ.ทบ. ก าเนดเมอ ๓ เมษายน ๒๔๕๒ โดยถอเอาวนทกองทพบกออกค าสง ทบ. ท ๓/๙๗ ลง ๓ เม.ย.๒๔๕๒ เปดการศกษาของนกเรยนเสนาธการทหารบก ชดท ๑ เปนวนสถาปนา ตลอดเวลาอนยาวนานของ รร.สธ.ทบ. ไดพฒนาเปลยนแปลงในดานการจดหลกสตร และระบบการศกษาตาง ๆ มากมาย เชน ชวเลข วชาเหลาตาง ๆ วชาแผนท วชาวทยาศาสตร วชาประวตศาสตรการสงคราม วชาการน าทพ การระดมพล การปราบจราจล การปกครองบานเมอง เศรษฐกจ กฎหมายตางประเทศ ภาษาตางประเทศ คอ องกฤษ ฝรงเศส พมา เขมร ส าหรบวชาเสนาธการสวนมากศกษาในดานยทธศาสตร คอ การเตรยมทพเพอการสงคราม จะเหนไดวาจะตองศกษาหนกมาก ผทส าเรจการศกษาจะถอวาเปน “ นกปราชญการทหาร “ สามารถเปนผน าทพและเสนาธการทหารทดไดดวย ทงน เปนการเอาจรงเอาจงเพอประสทธภาพของผส าเรจการศกษา และจะไดรบเกยรตอยางสง และยอมรบนบถอดวยน าใสใจจรง ผใดสอบตกกหมายความวาเสยคนไปตลอดชาต หลกสตรและระยะการศกษาในตอนเรมตนจนถง พ.ศ.๒๔๘๑ ไมมหลกฐานวาเปนแนวทางของประเทศใด ตงแต พ.ศ.๒๔๘๑ - ๒๔๘๘ ใชหลกสตรแบบฝรงเศสและเรมเปลยนแปลงมาใชของสหรฐอเมรกา และตงแตป พ.ศ.๒๕๐๑ (ชดท ๓๗) ยดถอแนวหลกสตรของ รร.สธ. สหรฐ และใชเวลาศกษา ๑ ป เปนตนมาจนถงปจจบนและไดมการปรบปรงใหทนสมยอยตลอดเวลา เขมเสนาธปตย นายทหารฝกหดราชการ รร.สธ.ทบ. ชดท ๑ ( พ.ศ.๒๔๕๒ - ๒๔๖๕ ) ยงไมมเครองหมายแสดงคณวฒใด ๆ ทแสดงวาส าเรจการศกษา และผทส าเรจการศกษาทกคนบรรจในกรมยทธศาสตรทงหมด ชดท ๑๒ ( พ.ศ.๒๔๖๖ - ๒๔๖๗ ) จะตองสงกลบกรมกอง เพราะไมมต าแหนงบรรจในกรมยทธศาสตรได และไมมอะไรจะเปนเครองชมใจดกวาเครองหมายแสดงคณวฒมอบให จงไดเรมคดออกแบบ ซงมแบบตาง ๆ มากมาย แตปรากฏวาไมเหมาะสม ในทสดไดเขาเฝาสมเดจพระบรมวงศเธอกรมพระยานรศรานวตวงศททรงเปนเอตทคคะในกระบวนการออกแบบเครองหมาย พระองคทานไดออกแบบและทรงสลกเครองหมายเสนาธปตยดวยไมสกเปนอนแรก สงประมาณ ๓๐ ซม. ประทานให รร.สธ.ทบ. เปนแมบทท าเขมเสนาธปตยทมขนาดกวาง ๓ ซม. สง ๖ ซม. รวมเวลาทรเรมจนส าเรจ ๔ ป คอ สามารถแจกเปนครงแรก เมอ ๒๖ ก.ค.๒๔๗๑ โดยแจกใหตงแตชดท ๗ - ๑๒ รวม ๖๙ นาย สญลกษณตางๆ ทปรากฏบนเครองหมายเขมเสนาธปตย คอ ฉตร หรอ พระเสนาธปตย ๗ ชน ฉายพรรณรงส ประดษฐานแนบแนนอยบนหลงพระคชธารผเครองครบ

พระเสนาธปตยหรอฉตร ๗ ชน หมายถง องคพระมหากษตรยหรอแมทพสวนพระยาชางทรองรบอยขางลางนน หมายถง ตวนายทหารฝายเสนาธการ ซงเปนสญญาลกษณของแมทพ ( ผบงคบบญชา ) กบเสนาธการ ( ฝายเสนาธการ ) จะตองปฏบตงานรวมกน จะแยกกนมได

๒.สายยงยศฝายเสนาธการ กฎกระทรวงกลาโหมไดรวมเขาเปน “ เครองหมายพเศษ ” สายยงยศนาจะอบตขนมากอน

เครองหมายเสนาธการ และนบเปนเครองหมายสากลทใชกนทวโลก ผทจะแตงได คอ ผรบราชการในต าแหนง “ ฝายเสนาธการ ”เรมแรกการก าเนดของสายยงยศน มประวตเลามาจากฝรงเศสวานโปเลยนยอดขนพลแหงฝรงเศสในพทธศตวรรษท ๒๔ ไดคดขนจากเชอกผกมาทนายทหารคนสนทใหคลองแขนในขณะทขบขมา และไดใหนายทหารคนสนทแตงในการตรวจพลสวนสนามกอน ตอมาไดน ามาใชเปนเครองประดบของดนสอผกเชอกลามไวกบกระเปากนหลนหาย ทงน เพราะนโปเลยนเปนคนพถพถนเรองแตงกายของทหารมากเทา ๆ กบการฝก และเปนเครองใหก าลงใจแกนายทหารฝายเสนาธการ ( สมยนนฝายเสนาธการยศไมเกนรอยเอก ) มก าลงใจในการท างานของไทยเรา เมอ พ.ศ.๒๔๔๐ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว โปรดเกลา ฯ ใหบงไวในพระราชก าหนดการแตงกาย ใหนายทหารชนผใหญ ชนหวหนาในกรมยทธนาธการทหารบก ใชสายยงยศชนดถก ๒ เสน เกลยง ๑ เสน นายทหารองครกษใชสายยงยศทองถกใหญ ๓ เสน มไดบงถงสายยงยศส าหรบฝายเสนาธการแตประการใด

ในราชกาลท ๖ นายทหารฝายเสนาธการจงไดมสายยงยศของตนเองขนเปนสายไหมสเหลองหรอไหมทองถก ๑ เสน เกลยง ๑ เสน กบตมโลหะสทอง ๑ ตม ส าหรบไหมทอง ( ดน ) ใชเมอแตงเครองแบบเตมยศ ครงยศ เครองแบบสโมสร ( ประดบเครองราชอสรยาภรณ ) ไหมสเหลอง ใชกบเครองแบบปกต ( สมยน คอ ชดคอแบะ ชดขาว ) และมไดประดบเครองราชอสรยาภรณ คอ ประดบแถบ หากแตงเครองแบบปกตชนดล าลองเสอเชตแลว ใชสายยงยศไหมเหลยงเกลยง เครองหมายเหลาเสนาธการ พ.ศ.๒๔๙๘ กองทพบกไดขอความเหนมายงโรงเรยนเสนาธการทหารบก ใหออกแบบเครองหมายเหลาเสนาธการ และในกลางป พ.ศ.๒๔๙๘ นนเอง นทน.สธ.ทบ. ชดท ๓๔ ไดออกแบบเสนอใหกองทพบก ความหมาย - ดาวกบชอชยพฤกษ หมายถง ผบงคบบญชา - ตราหนาหมวกบรรจในดาว ๕ แฉก หมายถง หนวยทหาร - ดาว ๕ แฉก ยงหมายถงหนาทรวมของฝายอ านวยการ ๕ ประการ คอ ๑ ) หาและใหขาวสาร ๒ )ประมาณการ ๓) ใหขอเสนอแนะ ๔ )ท าแผนและค าสง ๕) ก ากบดแลทางฝายอ านวยการ

บทท ๑ การจดและการด าเนนงานของฝายอ านวยการ

ตอนท ๑ การจดฝายอ านวยการ ผบงคบบญชา มความรบผดชอบในกจการทงปวงทหนวยกระท าไป ไมวาจะประสบความส าเรจหรอลมเหลว ดงนน ผบงคบบญชาจงตองใชทรพยากรทมอยทงสนใหเขามามสวนรวมปฏบตงาน เพอใหบรรลภารกจของหนวยตามเวลาและวธทตองการได โดยการมอบอ านาจใหผบงคบบญชาหนวยรองรบผดชอบในการปฏบตกจเฉพาะ หรอภารกจทมอบหมายให ผลจากการวางแผนและการปฏบตแบบแยกการ ท าใหเกดความตองการส าหรบผบงคบบญชาทจะตองไดรบความชวยเหลอจากฝายอ านวยการ โดยฝายอ านวยการจะมหนาทรวมดงน การหาและใหขาวสาร, การท าประมาณการ, การท าขอเสนอ, การท าแผนและค าสง, การก ากบดแล การบรรจนายทหารลงท าหนาทในต าแหนงนายทหารฝายอ านวยการหลกนน ควรเปนบคคลทมประสบการณในการบงคบบญชา หรอต าแหนงตามความรบผดชอบในฝายอ านวยการระดบต ามาแลวนายทหารฝายอ านวยการนนจะตองมความร ความสามารถ และความสมครใจเพอท าหนาททงจะตองมความรอบรอยางถองแทถงโครงสราง หนาท ขดความสามารถ ขดจ ากดและเทคนคในการปฏบตงานของหนวยตาง ๆ ทประกอบกนขนเปนหนวยใหญ ๑. จดประสงคของการจดฝายอ านวยการ จดประสงคของการจดฝายอ านวยการ เพอใหเกดเอกภาพในการบงคบบญชาและการสงการ ชวงของการควบคม การแบงมอบอ านาจ การรวมกจกรรมทตรงกนและเกยวของกนเปนพวก ๆ เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาว ฝายอ านวยการจงถกจดขนและปฏบตงานเพอ ๑.๑ สนองความตองการของผบงคบบญชาและหนวยรองโดยทนท ๑.๒ ใหทนตอสถานการณอยเสมอและพจารณาปจจยทงปวงทเกยวของ ๑.๓ ลดเวลาทตองการในการควบคม การผสมผสานงาน และการประสานงานลง ๑.๔ ลดโอกาสทจะเกดการผดพลาดลง ๑.๕ ปลดเปลองภาระทตองก ากบดแลรายละเอยดของเรองราวตามปกตของผบงคบ บญชาลง ๒. หลกการของการจดฝายอ านวยการ ๒.๑ เอกภาพในการบงคบบญชาและสงการ ๒.๒ ความสามารถในการควบคม ๒.๓ การแบงมอบอ านาจหนาท

๒.๔ การจดระบบงานทเกยวของไวในพวกเดยวกน

๒.๕ ความออนตว ๓. คณวฒของฝายอ านวยการ ๓.๑ ตองมความรเรองเหลา และงานในหนาทของตนเปนอยางด ๓.๒ มประสบการณในการบงคบบญชา

๓.๓ ตองมความรอบรอยางถองแทถงโครงสราง, ขดจ ากดและเทคนคการปฏบตงานของหนวยตาง ๆ ทประกอบกนขนเปนหนวย ๓.๔ ตองสามารถรเทาทนเหตการณสามารถประเมนและตดสนเหตการณตาง ๆ ซงมความส าคญตอการบรรลความส าเรจตามภารกจ ๓.๕ รปญหาของหนวย ๓.๖ มความสามารถในการเปนผน า ๓.๗ มความสามารถในการเขยนและการพดเปนอยางด ๔. พวกฝายอ านวยการ การแบงพวกฝายอ านวยการโดยแบงออกเปน ๓ พวกคอ ๔.๑ พวกฝายอ านวยการประสานงาน หรอฝายอ านวยการทวไป เปนฝายอ านวยการหลกของ ผบงคบบญชา ไดแก ฝายการก าลงพล ฝายการขาวกรอง ฝายยทธการและการฝก ฝายการสงก าลงบ ารง และฝายกจการพลเรอน ซงจะจดอยในหนวยก าลงรบ สวนการจดในหนวยบญชาการชวยรบ จะจดแบงหนาทโดยเฉพาะเจาะจงตามพนธะกจ ไดแก ฝายการก าลงพล ฝายรกษาความปลอดภย แผนและโครงการ ฝายสงก าลง ฝายบรการ ฝายซอมบ ารง และฝายการเคลอนยาย ๔.๒ พวกฝายกจการพเศษ เปนฝายอ านวยการซงมความรและไดรบการฝกเฉพาะเรองทเกยวของในหนาทฝายอ านวยการประสาน โดยสวนใหญจะเกยวของกบเทคนคเฉพาะเหลาทางการชวยรบ ไดแกพวกทหารปนใหญ พวกทหารสรรพาวธ เปนตน ๔.๓ พวกฝายอ านวยการประจ าตว เปนฝายอ านวยการทผบงคบบญชาก าหนดใหอยในความอ านวยการและควบคมโดยตรง และเปนผชวยในเรองสวนตว ไดแก นายทหารคนสนท นายทหารพระธรรมนญ นายทหารจเร เปนตน

(ทส.)

(ผบช.)

โครงราง ฝอ.ระดบกองพล

ฝอ.ประจ าตว ผบ.พล

รอง

เสนาธการ

รอง เสธ.

ฝอ.ประสานงาน ฝายกจการพเศษ

สธ. ๑ สธ. ๒ สธ. ๓ สธ. ๔ สธ. ๕ สธ. ๖

หมายเหต - การจด ฝอ.ประสานงาน และฝายกจการพเศษ จดตามอตราเฉพาะกจของกองพล

(กรรมวธขอมล)

โครงราง ฝอ.ระดบต ากวากองพล ระดบกรม

ผบ.หนวย (ผบช.)

รอง

เสนาธการ

รอง เสธ.

ฝอ.ประสานงาน ฝายกจการพเศษ

หมายเหต - ฝอ.ประสานงาน และฝายกจการพเศษ จดตามอตรา การจดของหนวยนนๆ ไมม ฝอ.ประจ าตว

ฝอ. ๑ ฝอ. ๒ ฝอ. ๓ ฝอ. ๔

หมายเหต - การจด ฝอ.และฝายกจการพเศษจดตามอตราการจดของหนวย ไมม ฝอ.ประจ าตว

๕. การเรยกฝายอ านวยการ หนวยระดบกองพลขนไป ผท าหนาทฝายอ านวยการประสานงาน เรยกวา ฝายเสนาธการ ( สธ. ) มเสนาธการเปนหวหนาฝายเสนาธการ โดยธรรมดาจะจดเปนแผนกฝายอ านวยการหลก ๖ แผนก คอ แผนกการก าลงพล ( สธ.๑ ) แผนกการขาวกรอง ( สธ.๒ ) แผนกยทธการและการฝก (สธ.๓) แผนกการสงก าลงบ ารง (สธ.๔) แผนกกจการพลเรอน (สธ.๕) และแผนกกรรมวธขอมล ในหนวยขนาดเลกระดบกรมและกองพน ผท าหนาทฝายอ านวยการประสานงานเรยกวาฝายอ านวยการ (ฝอ.) ไดแก ฝายการก าลงพล (ฝอ.๑) ฝายการขาวกรอง (ฝอ.๒) ฝายการยทธและการฝก (ฝอ.๓) ฝายการสงก าลงบ ารง (ฝอ.๔.) ฝายการกจการพลเรอน (ฝอ.๕) ส าหรบกรมนนมเสนาธการกรมเปนหวหนาฝายอ านวยการ สวนกองพนไมมเสนาธการ คงมอบให รอง ผบ.พน. เปนหวหนาฝายอ านวยการ นอกจากน ยงมนายทหารไดรบการฝกเพอท างานทมอบหมายใหหรอทมาสมทบ ใหปฏบตหนาทเฉพาะ

โครงราง ฝอ.ระดบต ากวากองพล ระดบกองพน

ผบ.หนวย

รอง

ฝอ.ประสานงาน ฝายกจการพเศษ

ฝอ. ๑ ฝอ. ๒ ฝอ. ๓ ฝอ. ๔

ตอนท ๒ หนาทและความรบผดชอบของฝายอ านวยการ ผบงคบบญชาเปนผรบผดชอบในการปฏบตทงปวงของหนวย ไมวาจะประสบความส าเรจหรอลมเหลว ฝายอ านวยการซงมเสนาธการ หรอ รอง ผบ.หนวย เปนหวหนาฝายอ านวยการ จะท าหนาทและรบผดชอบสายงานตามหนาทของแตละฝายอ านวยการ เพอชวยเหลอผบงคบบญชาในการปฏบตตามภารกจใหบรรลผลส าเรจ ๑. เสนาธการ เสนาธการเปนผประสาน ก ากบดแลฝายอ านวยการและฝายกจการพเศษ สงการตอกจการทางฝายอ านวยการ เพอใหประสานกน และเพอใหผบงคบบญชามอสระจากงานในรายละเอยด เสนาธการรบผดชอบดงตอไปน ๑.๑ สงการ ก ากบดแล และประสานงานของฝายอ านวยการ ๑.๒ ก าหนดและประกาศนโยบาย การปฏบตงานของฝายอ านวยการ ๑.๓ ให ผบ. และ ฝอ. ไดทราบเรองราวตาง ๆ ทกระทบกระเทอนตอสถานการณ อยเสมอ ๑.๔ เปนผแทนของผบงคบบญชาเมอไดรบมอบหมาย ๑.๕ รบขอตกลงใจของ ผบ.และตรวจดขอตกลงใจนนไดเปลยนแปลงเปนค าสงแลว ๑.๖ เกบรกษาแฟมนโยบายหลก ตรวจตรา รปจ.ของหนวย ๑.๗ ตรวจสอบค าสงของ ผบ.ทใหแกฝายอ านวยการนน ไดรบการปฏบตตาม ๑.๘ รบทราบขอเสนอหรอขาวสารใด ๆ ทฝายอ านวยการทงปวงไดเสนอให ผบ.ทราบ โดยตรง หรอแจงค าสงทตนรบทราบจาก ผบ. ใหฝายอ านวยการ ๑.๙ อ านวยการจดตงการตดตอทหนวยตองการ ๑.๑๐ ก ากบดแลและสงการเปนสวนรวมแกผแทนฝายอ านวยการ ณ หองยทธการ หรอศนยปฏบตการทางยทธวธ (ศปย.) เมอจดตงขน ๒. หนาทและความรบผดชอบของฝายอ านวยการ หนาทของฝายอ านวยการ แบงออกได ๓ ประการ คอ ๒.๑ หนาทหลก ม ๓ ประการ ดงน ๒.๑.๑ การวางแผน ๒.๑.๒ การประสานงาน ๒.๑.๓ การก ากบดแล ๒.๒ หนาทรวมทางฝายอ านวยการ ม ๕ ประการ ดงน ๒.๒.๑ การใหขาวสาร ๒.๒.๒ การท าประมาณการ ๒.๒.๓ การใหขอเสนอแนะ

๒.๒.๔ การท าแผนและค าสง ๒.๒.๕ การก ากบดแล ๒.๓ หนาทตามสายงาน ๒.๓.๑ ฝอ.๑ มหนาท (๑) การรกษายอดก าลงพลของหนวย (๒) การจดการก าลงพล (๓) การบ ารงและการรกษาขวญ (๔) การรกษาวนย กฎ ขอบงคบ และค าสง (๕) การจดและการยายกองบงคบการ (๖) เบดเตลด ๒.๓.๒ ฝอ.๒ มหนาท (๑) การผลตขาวกรอง (๒) การใหขาวกรองและขาวสาร (๓) การตอตานขาวกรอง (๔) เบดเตลด ๒.๓.๓ ฝอ.๓ มหนาท (๑) การจด (๒) การฝก (๓) การยทธ ๒.๓.๔ ฝอ.๔ มหนาท (๑) การสงก าลง (๒) การสงกลบและการรกษาพยาบาล (๓) การซอมบ ารง (๔) การขนสง (๕) การบรการอน ๆ ๒.๓.๕ ฝอ.๕ มหนาท (๑) กจการพลเรอน (๒) การปฏบตการจตวทยา (๓) การประชาสมพนธ (๔) การปลกฝงอดมการณทางการเมอง

หนาทและความรบผดชอบของฝายอ านวยการ ในหนวยระดบกรมและกองพน กบหนวยขนาดใหญกวา จะมความคลายคลงกน แตขอบเขตของกจกรรมจะแตกตางกนไปบางตามระดบหนวย และงานบางอยางหนวยขนาดเลกไมตองปฏบต เชน งานของ สธ.๑ ของหนวยระดบกองทพภาคขนไปจะ มหนาทเพมอกหนาทหนง กคอ การจดการก าลงคน ซงเปนการใชทรพยากรเปนจ านวนมากหรอเปนกลมกอน เพอใหเกดประโยชนสงสดในทางทหาร ๓. ระเบยบปฏบตทางธรการของฝายอ านวยการ ระเบยบปฏบตทางธรการของฝายอ านวยการในทกระดบหนวยมอย ๕ ประการดงน ๓.๑ แฟมนโยบาย : เสนาธการเกบแฟมนโยบายหลกของหนวยแตละฝายอ านวยการจะเกบรกษาแฟมนโยบายของแผนกนน ๆ ๓.๒ การบนทก : บนทกของฝายอ านวยการเปนเอกสารส าคญในการใหขาวสารแกหนวยเหนอ หนวยรอง และเปนการบนทกประวตศาสตรของหนวยหรอของแผนกฝายอ านวยการ ๓.๓ การบนทกประจ าวน : เปนบนทกทางราชการเกยวกบเหตการณของแผนกฝายอ านวยการทท าตามล าดบวนเวลา ๓.๔ เอกสารแยกเรอง : เปนการรวบรวมทท าสารบญไวแลว ซงไดจากค าสงขอเขยนหรอวาจา สาสน เรองราวตาง ๆ ในบนทกประจ าวนและการประชม ใชเปนเอกสารอางองส าหรบใชในการด าเนนการยทธและการท ารายงานตาง ๆ ๓.๕ แผนทสถานการณ : คอลายเสนทแสดงสถานการณในปจจบนโดยเขยนการวางก าลงหรอกจกรรมทเกยวของในหนาทในแผนท ในหนวยขนาดเลกจะใชแผนทสถานการณรวม โดยอย ในการก ากบดแลของ ฝอ.๓

ตอนท ๓ ความสมพนธและการปฏบตงานของ ฝายอ านวยการ ผบงคบหนวยและฝายอ านวยการมกรเรมวางแผนการปฏบต หลงจากทไดรบมอบภารกจ หรอผบงคบบญชาก าหนดภารกจขนเอง หรอเมอหนวยเกดปญหาขน มกจะตองการขอตกลงใจของผบงคบบญชา เพอด าเนนการไดนน จะตองอาศยแบบแผนการปฏบตตามล าดบขน ซงจะท าใหผบงคบบญชาเกดความมนใจวาไดน าขอพจารณาทงปวงมาพจารณาแลว และไดท าขอตกลงใจจากมลฐานของขาวสารทงปวงทมอย กบทงไดใชความชวยเหลอทางฝายอ านวยการทมอยใหเปนประโยชนอยางมากทสด ท าใหสามารถคาดคะเนความตองการแตละขนตอนทจะตามมา และสามารถปฏบตการอนจ าเปนเบองตนใหส าเรจไวกอนได ท าใหเกดความรวดเรว และมการเตรยมการดขน ๑. ความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบฝายอ านวยการ ๑.๑ นายทหารฝายอ านวยการ ทมหนาทหลกทางฝายอ านวยการนน ตองหลกเลยงการแบงความรบผดชอบและอ านาจหนาทของผบงคบบญชา ๑.๒ นายทหารฝายอ านวยการ ตดตอเยยมเยยน ผบ.หนวยรองเพอสงค าสง ค าชแจง ใหค าปรกษา ใหขอเสนอแนะ และเพอแลกเปลยนขาวสาร

๑๐

๑.๓ เสนาธการ เปนผก ากบดแล อ านวยการ และประสานการปฏบตกบฝายกจการพเศษ โดยฝายอ านวยการประสานงาน ( ฝอ.๑ – ฝอ.๕ ) ๑.๔ เสนาธการ เปนเจาหนาทหลกในการประสานงาน และเปนทปรกษาหลก ๑.๕ ผบงคบบญชา จะตองถอวาส านกงานของฝายอ านวยการนนเปนการท างานกบบคคลคนเดยว ๑.๖ ในฐานะทเปนเสนาธการ กจะตองถอวามผบงคบบญชาแตเพยงคนเดยว แมจะท างานกบรอง หรอผชวย กถอเสมอนวาท างานกบผบงคบบญชา ๒. โดยปกตค าสงจะออกโดยผบงคบบญชา หรอในนามของผบงคบบญชา แตกมขอยกเวน ๔ ประการ ดงน ๒.๑ เมอผบงคบบญชามอบอ านาจโดยเฉพาะให ฝอ.เปนผออกค าสงชแจง ๒.๒ เมอผบงคบบญชา มอบอ านาจการควบคมทางยทธการตอหนวยใดหนวยหนงใหกบ ฝอ.คนใดคนหนง ๒.๓ เมอลกษณะทางเทคนค และทางวชาชพของกจกรรมบางเรองตองการความ สมพนธเปนพเศษ ๒.๔ เมอมหนวยรองเพมมากขน หรอหนวยสนบสนนทางการชวยรบ เพมมากขน อาจ จะแตงตงรอง หรอ ฝอ.เปน ผบ.สวนยอยกได

ตอนท ๔ ระเบยบการน าหนวย

๑. กลาวน า ระเบยบการน าหนวย เปนล าดบขนตอนการปฏบตและกระบวนการทางความคด (เปนสงทจะตองระลกถง – ปฏบตอยตลอดเวลา) ส าหรบ ผบ.มว., ผบ.รอย และ ผบ.พน ในการปฏบตภารกจทไดรบมอบเมอการรบเรมขน การสงการและการตอบสนองตอค าสงจะตองรวดเรว ไดผล และงาย ความเปนหนงเดยวของชดปฏบตการ (หนวย) การปฏบตหนาทตาม รปจ. และความเขาใจในภารกจ /เจตนารมณ ของ ผบ.หนวยเหนอจะท าให ผบ.หนวยรองแปลงค าสงทไดรบมอบออกมาเปนการปฏบตไดอยางรวดเรว การปฏบตการน จะตองสอดคลองกบแผนของหนวยเหนอ การน าขนตอนระเบยบการน าหนวยมาใชในการด าเนนกรรมวธในการบงคบบญชาและการควบคมนนจะเปนการใช ก าลงพล ยทโธปกรณ และเวลาทมอยอยางมประสทธภาพกรรมวธดงกลาวสามารถออนตวได ซงจะท าให ผบ.ด าเนนการใหเหมาะสมกบภารกจ สถานการณ และเวลาทมอยในขณะนน อยางไรกตาม จะตองมการปฏบตในทกขนตอนของระเบยบการน าหนวย ถงแมวาบางขนตอนนนจะใชเวลาเพยงเลกนอย มหลายขนตอนทอาจจะตองน ามาใชพรอม ๆ กน และบางขนตอนอาจน ามาพจารณาอยางตอเนอง ในระหวางการปฏบตตามขนตอนของระเบยบการน าหนวย ปจจยตาง ๆ ทมผลกระทบกระเทอนตอความส าเรจของภารกจจะตองน ามาพจารณาดวยเสมอในแตละขนของระเบยบการน าหนวย

๑๑

๒. ขนตอนระเบยบการน าหนวย ๑. รบมอบภารกจ ๒. ออกค าสงเตรยม ๓. วางแผนขนตน ๔. เรมเคลอนยายทจ าเปน ๕. ท าการลาดตระเวน ๖. ท าแผนสมบรณ ๗. อนมตแผน / ค าสง ๘. ค าสง ๙. ก ากบดแล

ขนท ๑ รบมอบภารกจ ระดบกองรอยอาจไดรบค าสงดวยวาจา ค าสงเปนลายลกษณอกษร ค าสงเปนสวน ๆ หรอค าสงเตรยม ก. เมอรบมอบภารกจจาก ผบ.หนวยเหนอแลว ผบ. และ ฝอ. จะแลกเปลยนขาวสารซงกนและกน (ใหขาวสารขนตน) และเรมตนวเคราะหปจจย METT-T เพอใหทราบวา

๑. ภารกจคออะไร (งานและความมงหมาย) ๒. ขาศกคอใคร (หนวย ขนาด ประเภท) ๓. พนทปฏบตการอยไหน (ตองเรมตนเคลอนยายไปหรอไม เมอไร) ๔. หนวยขนสมทบและหนวยแยก (ใคร เมอไร) ๕. เวลาทมอย (เวลาในการวางแผนขนตอไปจะแจกจายค าสงเตรยม ค าสงเปนสวน ๆ

หรอค าสงยทธการ เมอไร) ข. ผบ. และ ฝอ. ตองวางแผนการใชเวลาในการเตรยมการและแจกจายค าสงตาง ๆ ไมเกน ๑ ใน ๓ ของเวลาทมอยทงหมด เพอใหหนวยรองมเวลาในการเตรยมการ และปฏบตตาม ขนตอนระเบยบการน าหนวยไดเพยงพอ (ใหหนวยรองใช ๒ ใน ๓) ขนท ๒ ออกค าสงเตรยม ทนทท ผบ.หนวยรอง ไดรบมอบภารกจหรอค าสงเตรยมจาก บก.หนวยเหนอ กจะตองออกค าสงเตรยมใหหนวยรองไดรบทราบโดยเรวทสด ค าสงเตรยมจะชวยให ฝอ. และ ผบ.หนวยรองของตนไดทราบวา จะตองปฏบตภารกจอะไร จะตองปฏบตเมอไร จะตองปฏบตอะไรกอนหลงบาง และจะตองออกค าสงตาง ๆ ไดทไหน และเมอไร (แบบฟอรมไมตายตว) เชน

๑๒

ค าสงเตรยม (ระดบกองพน ฉก.) จาก : ผบ.พน.ม.ฉก.๑ ถง : ผบ.รอย.ถ.๑, ๒, ๓ สถานการณ : ขศ.ก าลงยดพนทอยบรเวณ……….คาดวาก าลงจะ………. หนวยสมทบ : รอย ถ.๓ แยกสมทบ พน.ร.ฉก.๑๑ ใน………. เวลาเรมเคลอนยาย : เคลอนยายเขาฐานออกตจากทรวมพลปจจบนใน………. ภารกจ : พน.ม.ฉก.๑ เขาตผาน…….ใน…….เพอ…….เขาตตอไปทางเหนอเมอสง เวลา/สถานทออกค าสงยทธการ : ออกค าสงยทธการ ณ ทก.พน พกด…….ใน……. ธรการและการสงก าลงบ ารง : รอง ผบ.พน จะประสานในเรองการสงก าลงกบ ผบ.รอย ถ.๓ กอนแยกสมทบ ขนท ๓ วางแผนขนตน ผบ.จะเรมตนการประมาณสถานการณตามขนตอนของตน ก. การประมาณสถานการณ เปนสวนหนงของการแสวงขอตกลงใจ เปนการวเคราะหปจจยและหนทางปฏบตของฝายเราตามขนตอน เพอชวยให ผบ.ตกลงใจเลอกหนทางปฏบตทดทสดส าหรบการท าแผนสมบรณของตน ส าหรบหนวยระดบกองพนลงไป มกกระท าในใจ

๑.วเคราะหภารกจ ผบ.จะวเคราะหภารกจเพอหากจเฉพาะ และกจแฝง แลวน าไปรวมกบความมงหมายทตองการ เพอใหไดออกมาเปนภารกจแถลงใหม ๒.สถานการณและหนทางปฏบต จากภารกจแถลงใหมและแนวทางในการวางแผนของ ผบ. ฝายอ านวยการตาง ๆ จะเรมหาขาวสารของตน โดย ฝอ.๒ จะเปนผระบขดความสามารถของขาศก และ ฝอ.๓ จะเปนผก าหนดหนทางปฏบตในขนตนและรวมพจารณาถงรปแบบของ การรบ ดงน

ก) การรบดวยวธรก จะตองก าหนดทหมายของหนวยรอง วธการเคลอนยายตามแนวทางเคลอนททเปนไปได รปแบบของการด าเนนกลยทธ การก าหนดสวนเขาตหลก สวนเขาตสนบสนน และกองหนน และอน ๆ ในอนทจะบรรลผลส าเรจ ข) การรบดวยวธรบ อยางนอยจะตองพจารณาถงพนททจะท าใหขาศก พายแพหรอสญเสยเปนอนมาก การก าหนดทมนตงรบตามแนวทางเคลอนทเขามาของขาศก ไมวาจะในทางลก หรอต าบลส าคญตาง ๆ ตลอดจนพจารณาถงการจดก าลงในการเขาตโตตอบและ กองหนน ค) ทกหนทางปฏบตจะตองพจารณาถงการจดเฉพาะกจของหนวยใหเหมาะสมเพอให ผบ. มนใจวาหนวยรองของตนมอ านาจก าลงรบมากพอทจะท าใหภารกจบรรลผล

๑๓

๓. การวเคราะหหนทางปฏบต - การวาดภาพการรบ ก) วธการปฏบต (เทคนค) ประการหนงของการวเคราะหหนทางปฏบต กคอ การวาดภาพการรบตอหนทางปฏบตของขาศกทนาจะเปนไปได ในหนวยระดบกองพน อาจวาดภาพ การรบในใจ ในแตละขนตอนการรบ โดยการพจารณาถงการปฏบตของหนวย การโตตอบขาศก และการปฏบตการตอบโตตอขาศกของฝายเรา ข) การเตรยมสนามรบดานการขาว มความส าคญในการวเคราะหหนทางปฏบตตาง ๆ ท าให ผบ. และ ฝอ.2 เขาใจภาพในการรบมากยงขน ท าใหมองเหนหนทางปฏบตทขาศกนาจะใช การปฏบตของแตละหนทางปฏบตทขาศกนาจะกระท า ท าใหสามารถก าหนดแนวขนตาง ๆ ตอขาศก เชน การตโตตอบ การยงเปาหมายทเปนกลมหรอการเปลยนทตงตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม การปฏบตการตาง ๆ นน อาจกระท าเมอไดรบค าสง หรออาจปฏบตเปนอตโนมต กได ฝอ. ทงหมดจะชวยวาดภาพการรบเพอวางแผนการใชหนวยสนบสนนการรบทมอยในการก าหนดความเรงดวนตางๆ ความสมพนธทางการบงคบบญชา และการสนบสนน การก าหนด เปาหมายและความรบผดชอบในการซอมบ ารง ๔. เปรยบเทยบหนทางปฏบต ก) ผบ. และ ฝอ. อาศยการวเคราะหหนทางปฏบตตาง ๆ ดงกลาว ในการก าหนดขอดและขอเสยของแตละหนทางปฏบต ถาสถานการณและเวลาเพยงพอ ฝอ.ตาง ๆ อาจบรรยายสรปถงความรบผดชอบงานในหนาทของตน ทเกยวของกบหนทางปฏบตแตละหนทางปฏบตเพมเตมกได แตถาเวลาจ ากด ผบ. จะตองอาศยขอเสนอแนะ และประสบการณของตน ตลอดจนขาวสารทมอย ในการตกลงใจเลอกหนทางปฏบตทดทสด เพอใหสามารถก าหนดแนวความคดในการปฏบตใหกบ ฝอ. ในการท าแผนสมบรณตอไป ข) ผบ. ก าหนดแนวความคดในการปฏบต โดยอาศยการเปรยบเทยบหนทางปฏบตตาง ๆ แลวไดหนทางปฏบตทดทสดดงกลาวขางตน อาจมการออกค าสงทส าคญ/จ าเปน ใหแกหนวยรอง โดยม รอง ผบ.หนวย หรอ ฝอ.3 ก ากบดแล หลงจากนนท าการลาดตระเวนเพอวางแผนทสมบรณตอไป ขนตอนการวางแผนขางตน

ก. ประมาณสถานการณ (พจารณา METT-T) ๑.วเคราะหภารกจ ๒.สถานการณและหนทางปฏบต

ก ) สถานการณขาศก (หนทางปฏบตของขาศก) ข) ภมประเทศและลมฟาอากาศ (ในแงคดทางทหาร) ค) สถานการณฝายเรา (ก าลงและเวลาทมอย) ง) หนทางปฏบตของฝายเรา

๑.วเคราะหหนทางปฏบต – วาดภาพการรบ (ทงสองฝาย) ๒.เปรยบเทยบหนทางปฏบต (ฝายเรา)

๑๔

ก ) เปรยบเทยบหาหนทางปฏบตทดทสด ข) น าขอตกลงใจในหนทางปฏบตทดทสดไปท าแผนขนตน

ขนท ๔ เรมเคลอนยายทจ าเปน จากทกลาวแลวขางตน ผบ. จะตองแสวงผลประโยชนจากเวลาทมอย หากหนวยจะเคลอนยายเปนระยะทางไกล จะตองก าหนดหนวยในการเคลอนยายทนท โดยอาศยการวางแผนขนตนเปนแนวทางในการปฏบต โดยนยนหนวยรองตาง ๆ ไมวาจะเปน กองรอย, หมวด และหม จะเรมเคลอนยายไปเขาพนทแตเนน ๆ และ ผบ. กจะออกไปตรวจภมประเทศดวยตนเอง เพอหาหนทางปฏบตทเกอกลตอการใชอ านาจก าลงรบของหนวยตนใหบงเกดผลดทสด เพอไมใหเปนการเสยเวลา รวมทงเพอใหการปฏบตตาง ๆ เหลานด าเนนไปพรอมกน ผบ. จะตองอาศยระบบทเรยบงาย โดยใชประโยชนจาก รปจ. ทมอย ตลอดจนการก าหนด รปจ. ในการเคลอนยายของหนวยรอง กยอมมความส าคญเทาเทยมกน ทกสวนของหนวยอาจเคลอนยายเมอไดรบค าสงดวยวาจากได เมอ ผบ. ตองไปรบค าสงยทธการ ผบ. อาจน า รอง ผบ. หรอ ฝอ.3 ตดตามไปดวย เพอวาจะไดกลบมายงหนวยเพอออกค าสงเตรยม ตระเตรยมหนวย และถาจ าเปนกอาจท าการเคลอนยาย การปฏบตการตาง ๆ เหลานจะท าให ผบ. สามารถท าการลาดตระเวน ยนยนหรอปรบแกแผนขนตน ตลอดจนการเตรยมการออกค าสงขนสดทาย (ค าสงสมบรณ) ในขณะเดยวกบทสวนตาง ๆ ของหนวยอยในระหวางการเคลอนยายเขาสทตงแหงใหม เพอปฏบตภารกจตอไป ขนท ๕ ท าการลาดตระเวน ก. โดยปกตแลว ผบ.หนวย ฉก. จะท าการลาดตระเวนตรวจภมประเทศดวยตวเองเสมอ การลาดตระเวนนนตองกระท าอยางกวางขวาง และใหไดรายละเอยดใหมากทสดเทาทจะเปนไปได ผบ.หนวย ฉก. อาจแบงพนททแนนอนในการลาดตระเวนใหกบหนวยรองแตละหนวยของตน โดยปกต ผบ.ชดรบ จะไดรบมอบความรบผดชอบพนทปฏบตการในขนตน อยางไรกตามเขากอาจท าการลาดตระเวนในพนทอน ๆ ขางเคยงดวยกได เชน ทางปก ทางดานหลง หรอลาดตระเวนเสนทางตาง ๆ ผบ. และ ฝอ. จะมารวมกน ณ ต าบลและเวลาทไดก าหนดไวลวงหนาแลว เพอรายงานผลการปฏบต และขาวสารตาง ๆ ทไดรบ ทงจาก ผบ.หนวยตาง ๆ และแหลงขาวสารตาง ๆ เชน หนวยลาดตระเวนจะถกน ามาใชในการปรบแผนใหสมบรณ ข. แนวทางหนงในการก าหนดความเรงดวนของการลาดตระเวนและการวางแผน กคอ การแบงมอบความรบผดชอบ โดยจดแบงเปนกลมหรอเปนชดปฏบตการ ซงไดรบค าสง โดยตรงจาก ผบ.หนวย ดงน ๑) ชดปฏบตการท ๑ (ใชส าหรบการวางแผนหรอการ ลว. แบบเรงดวน) ประกอบดวย ผบ.ฉก., รอง ผบ., ฝอ.๓, ฝอ.๒, นยส. ๒) ชดปฏบตการท ๒ (ใชส าหรบการวางแผนอยางละเอยด) ประกอบดวย ชดปฏบตการท ๑, ฝอ.๑, ฝอ.๔, ทหารชาง, นอต., ผบ.มว.ลว. ผบ.มว.ค., นยน., ฝอ.๓ (อากาศ), ฝสส., นายทหารเคม, ผบ.รอย ๑

๑๕

๓)ชดปฏบตการท ๓ (ส าหรบการ ลว.แบบเรงดวนและออกค าสงทไมมเวลาเตรยมการมากนก) ประกอบดวยชดปฏบตการท ๑, ผบ.ชดรบทกคน, ผตน., ผบ.มว.ลว.

๔) ชดปฏบตการท ๔ (ส าหรบการออกค าสงทมรายละเอยดมาก) ประกอบดวยทกชดปฏบตการ และ นตต. ขนท ๖ ท าแผนสมบรณ ก. โดยอาศยขอมลจากการลาดตระเวนและขาวกรองทมอย ผบ.หนวยจะเพมเตม รายละเอยดในแนวความคดในการปฏบต ใหพรอมทจะออกค าสงได การปฏบตตาง ๆ ทนาจะรบด าเนนการเพอใหบรรลแนวทางปฏบตทดทสด พรอมกบการปรบปรงแผนใหสมบรณทสด การตรวจสอบการจดเฉพาะกจขนสดทาย การวางแผนควบคมการยงสนบสนน การชวยรบ ความปลอดภย การตดตอสอสาร มาตรการควบคมบงคบบญชาเพมเตม และการประสานทางขางกบหนวยขางเคยงใหพรอมทสด โดยมรายละเอยดในค าสงยทธการ ความตองการการขอรบการสนบสนนเพมเตม จะตอง รองขอไปยงหนวยเหนอ และจะตองมการประสานการปฏบตกบหนวยขางเคยง หนวยเหนอ และหนวยสนบสนนไวดวย ข. ในสถานการณทตองเคลอนยายดวยความรวดเรว การออกค าสงอาจใชเพยงแผนบรวารยทธการ และแนวทางในการปฏบตกได กฎการแบงเวลา ๑ ใน ๓ ส าหรบหนวยเหนอ และ ๒ ใน ๓ ส าหรบหนวยรอง คงตองปฏบตอยางเครงครด โดยเวลา ๑ ใน ๓ นน หนวยเหนอจะใชส าหรบเวลาในการวางแผนจนถงเวลาในการออกค าสงเสรจเรยบรอย ขนท ๗ อนมตแผนหรอค าสง ผบงคบบญชาไดตรวจดแผนหรอค าสงทฝายเสนาธการน ามาเสนอ ถาเหนวาแผนหรอค าสงนนเปนไปตามความประสงคของตน กลาวคอ ไมแตกตางไปจากแนวทางในการวางแผน ขอตกลงใจ / แนวความคดในการปฏบตทไดใหไว กจะลงนามอนมตใหใชแผนหรอค าสงนน แตถาหากมบางอยางทแตกตางออกไปมากจนไมสามารถจะยอมรบไดกจ าเปนตองมการแกไขหรอปรบปรงใหทนกบสถานการณทเกดขน ๘. ค าสง ก. ถาเปนไปได การออกค าสงควรออก ณ สถานทซงสามารถมองเหนทหมายและตรวจการณภมประเทศไดโดยตลอดไปถงทหมายได ถาไมสามารถกระท าได ผบ.หนวยควรใชอปกรณตาง ๆ เชน แผนทสงเขป หรอโตะทรายในการออกค าสง เพอชวยใหก าลงพลไดเขาใจและสามารถเหนภาพการปฏบตไดดขน ข. แนวทางปฏบตอนหนง กคอ การใหหนวยรองไดสรปแผนการปฏบต หรอหนาทของตนให ผบ. ไดรบทราบ เพอแสดงวาตนไดเขาใจในค าแนะน าและแนวความคด หรอนโยบายของ ผบ. ซงควรกระท าภายหลงจากรบค าสงจาก ผบ. แลว หรอกอนทหนวยรองจะออกค าสง ยทธการใหกบผใตบงคบบญชาของตน โดยหลกการแลว การบรรยายสรปกลบควรท าในสถานททสามารถตรวจ

๑๖

การณเหนภมประเทศในพนทปฏบตการใหมากทสด โดยมผทเกยวของ คอ ผบ.หนวยทงหมด, นยส. และ ฝอ.หลก ๆ ทส าคญ ขนท ๙ การก ากบดแลและการปรบแผน ก. ผบ. และ ฝอ. ก ากบดแลการปฏบตทกขนตอน ไมวาจะเปนเรองการประสานงาน, การจดเฉพาะกจ, การยงสนบสนน, งานชางสนาม, การซอมบ ารง, การสงก าลง และการเคลอนยายทแตกตางไปจากแผนทงกอนและระหวางการปฏบต จะตองให ผบ.ฉก. ไดรบทราบ ในขณะท ผบ.หนวยรอง ปรบแผนใหสมบรณและเรมตนการลาดตระเวนหนวยเหนอจะตองประกนวาแผนอาจมการเปลยนแปลงไดเพยงเลกนอยเทานน ในกรณทจ าเปน ข. การซกซอมแผน จะตองกระท าทงการด าเนนกลยทธและแผนการยง เมอไรกตามทเปนไปได การซกซอมจะตองกระท าภายใตสถานการณหรอภมประเทศทเหมอนจรงใหมากทสด ทง ฝอ.หลก ๆ ทส าคญ และ ผบ.หนวยรอง จะตองรวมในการซกซอม เพอความกระจางส าหรบปญหาทเกดขนเพอการเคลอนยาย การประสานการปฏบต และการปรบปรงแผน โดยหลกการแลว การซกซอม แผนและการบรรยายสรปกลบ จะแสดงใหเหนถงเหตการณทส าคญและกจเฉพาะ ซงหนวยรองจะตองเผชญเพอใหเปนทพอใจของ ผบ. ค. เมอมการเปลยนแปลงปจจยเกดขน ทก.หลก จะตองมนใจวา ผบ., ฝอ. และ ผบ.หนวยรองทกคน ไดรบทราบกอนเวลาในการปฏบตจะเรมขน ฝอ.๒ จะตองใหขาวสารเกยวกบขาศกททนสมยอยเสมอ ง. การตดตอสอสารระหวาง ผบ.ชดรบ หนวยลาดตระเวน และ ผบ.ฉก. อาจมปญหาในระบบการบงคบบญชาและการควบคม ดงนน ผบ.รอย จะตองตดตอซงกนและกนไดตลอดเวลาในระหวางการรบ นอกจากน ผบ.ชดรบแตละคนจะตองรายงานให ผบ.หนวยเหนอทราบถงการปฏบตของหนวยขางเคยง หรอหนวยทตามมาขางหลง และใหค าแนะน าทเหมาะสมแก ผบ.ชดรบอน ๆ และตอ ผบ.ฉก. เองดวย จ. การปรบแผนเปนขนตอนทตองด าเนนไปตลอดเวลา ตงแตเรมปฏบตภารกจ จนกระทงส าเรจภารกจ ผบ.ฉก. จะตองด ารงความมงหมายในการใหเกดความหนนเนองในการรบ ในขณะทเขาจะตองไมลงเลในการปรบหรอแกไขแผนเดมทไดวางไวใหเหมาะสมทสดตอการเปลยนแปลงไป หรอตอปจจยทเกดขนมาใหม

ตอนท ๕ การบนทกและการปฏบตตอหนงสอราชการ ๑. กลาวทวไป การบนทกและการปฏบตตอหนงสอราชการเปนระเบยบงานสารบรรณอยางหนงทนกเรยนนายรอยทจะจบไปเปน ผบ.หนวย หรอผชวยฝายอ านวยการตาง ๆ ในทบงคบการควรจะไดทราบเอาไว เพอในการปฏบตตอหนงสอราชการตาง ๆ ทจะเขามาหรอรเรมรางขนในหนวยงานของตน วาจะด าเนนการตอไปอยางไรถงจะบรรลตามความมงหมายทมมาในหนงสอนน และเปนไปตามแบบธรรมเนยมททางราชการก าหนด

๑๗

๒. การปฏบตตอหนงสอราชการ หนงสอราชการทง ๖ ชนด ตามทนกเรยนนายรอยไดเรยนมาในวชาทหารสารบรรณ แบงออกเปน ๖ ชนด คอ

- หนงสอภายนอก - หนงสอภายใน - หนงสอประทบตรา - หนงสอสงการ - หนงสอประชาสมพนธ - หนงสอทเจาหนาทท าขนหรอรบไวเปนหลกฐานในราชการ

โดยหลกการเขยนหนงสอมขอปลกยอยในการเขยนเปนจ านวนมาก หนงสอราชการทง ๖ ชนด ตามทกลาวขางตน ในกรณทเปนเรองอยในชนความลบหรอชนความเรว ใหปฏบตดงน ก. หนงสอราชการทอยในชนความลบ ใหปฏบตตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการรกษาความลบของทางราชการประทบตราลบทสด, ลบมาก, ลบ ทนท

ข. หนงสอราชการทอยในชนความเรว ใหปฏบตดงน - หนงสอ ดวนทสด ใหเจาหนาทปฏบตโดยทนท

- หนงสอ ดวนมาก ใหเจาหนาทปฏบตโดยเรว - หนงสอดวนใหเจาหนาทปฏบตเรวกวาปกตเทาทจะท าได - หนงสอดวนภายใน ใหเจาหนาทปฏบตภายในทก าหนด ๓. การบนทกหนงสอราชการ หมายถง การเขยนขอความอนเปนขอราชการ เพอจะอ านวยความสะดวกในการตดตอประสานงาน และสงการภายในระหวางหนวยราชการในกระทรวงทบวง กรม เดยวกน

ก. ประโยชนและความจ าเปน ๑) เพอเปนการแบงเบาภาวะของผบงคบบญชา ซงมภารกจหลายดาน ไมตองเสยเวลาสอบถาม ๒) เพอใหผบงคบบญชา ทราบความคดเหนของเจาหนาทเฉพาะเรองนน ๆ ตลอดทงผลดและผลเสยส าหรบเปนแนวความคดในการตกลงใจสงการหรอลงนาม ๓) เพอใหผบงคบบญชาทราบ กฎ ขอบงคบ แบบธรรมเนยม อนเกยวของกบเรองนน ๆ ทกแงทกมมกอนตกลงใจ ข. หลกการบนทก : การบนทกหนงสอราชการมหลกการทควรยดถอดงน ๑) เรองนนเปนหนาทโดยตรงของผใด ตองใหผนนหนวยนน บนทกกอน แลวจงมการบนทกตอตามล าดบขนจนถงผบงคบบญชา ผมอ านาจสงการหรอตกลงใจ

๑๘

๒) ขอความทบนทกตองเปนความคดเหนทบรสทธ ถกตองตามระเบยบขอบงคบตาง ๆ อยาใชวธการใหผบงคบบญชาเขาใจผด โดยเจตนาจะลวงผบงคบบญชาดวยประการใด ๆ ๓) เปนขอความสน ๆ แตชดเจน พอใหผบงคบบญชาเขาใจและสามารถตกลงใจได ๔) อยาใหความเหนไปกาวกายในหนาทอน ๕) ถาเปนเรองส าคญ ควรไดมการปรกษาหารอผใหญกอน แลวจงคอยบนทกเปนลายลกษณอกษร ๖) ผบนทกตองรบผดชอบในขอความทบนทกเสนอนน ๗) พยายามอยาใหกระทบกระเทอนใจ ระหวางหนวยราชการหรอบคคล ๘) ผบนทกตองท าตวเปนกลาง สงท เปนอ านาจของผบงคบบญชาควรใหผบงคบบญชาวนจฉยเอง อยาใชค าบนทกเปนการผกมด หรอชกจงใจผบงคบบญชาใหเอนเอยงไปตามความตองการของผบนทก

ค. ต าแหนงของผบนทก ๑) ถาเปนเรองทตองสงเอกสารไปนอกหนวย ไมวาหนวยเหนอ หนวยรอง

หนวยขางเคยง ตองใหหวหนาหนวยนน ๆ เปนผบนทก (ลงชอ) สวนความคดเหนทเจาหนาทชนรองบนทกไว คงใหอยแตภายในหนวยเทานน ๒) ถาเปนเรองทเวยนอยภายในหนวยเดยวกน เจาหนาทตาง ๆ ทเกยวของคงบนทกตดตอ โตตอบกนตามหนาททเกยวของ ง. ประเภทของการบนทก โดยธรรมดาการบนทกหนงสอราชการแบงออกเปน ๔ ประเภท คอ ๑) บนทกยอเรอง ๒) บนทกรายงาน ๓) บนทกตดตอและสงการ ๔) บนทกความเหน จ. บนทกยอเรอง : บนทกยอเรองเปนการเขยนขอความยอจากเรอง โดยเกบเอาแตละประเดนส าคญ ๆ ของเรองมาใหสมบรณครบถวน เพอใหผบงคบบญชาอานแตเรองทยอ แลวสามารถเขาใจไดโดยไมผด ฉ. บนทกรายงาน : บนทกรายงานเปนการเขยนขอความรายงานเรองทตนปฏบตหรอประสบมา เพอเสนอผบงคบบญชา จะเปนเรองในหนาทรบผดชอบหรอเปนเรองใดเรองหนงตามทไดรบมอบหมายกได หรออาจจะเปนรายงานเพอประโยชนแกขาราชการดวยความหวงดกได การบนทกรายงานควรใหสน ระบค าสง ผลการสอบสวน หรอผลการปฏบตผลของงานตามหวขอทผบงคบบญชาตองการทราบ

๑๙

ช. บนทกตดตอและสงการ : เปนการบนทกขอความราชการตดตอภายในหนวยเดยวกน หรอเปนการบนทกสงการจากผบงคบบญชาสงการผใตบงคบบญชา ซ. การบนทกความเหน : บนทกความเหนเปนการเขยนขอความเสนอตอผบงคบบญชาแสดงความเหนของเจาหนาททเกยวของกบเรองทเสนอ เพอชวยผบงคบบญชาทราบความเปนมา ปญหา ขอพจารณา ผลดผลเสย โดยยกเอาหลกฐานตาง ๆ ทเปนแบบธรรมเนยมใหผบงคบบญชาสามารถพจารณาตกลงใจสงการได

๒๐

( ตวอยางแบบบนทกความเหน )

บนทกขอความ

สวนราชการ กบ.ทบ. ( กองบรการ โทร.๒๒๒๒๕๖๖๖๖) ท กห ๐๔๐๔/๘๔๒๐/๒๑ วนท ๒๐ ก.พ.๔๖ เรอง ขออนมตความตองการและแผนจดหางานเสนทางล าลองในพนทฝกของ รร.จปร.

เรยน ผบ.ทบ. (ผาน ผช.เสธ.ทบ.ฝกบ.)

อางถง อนมต ผบ.ทบ.ทายบนทกขอความ กบ.ทบ. ตอท กห ๐๔๐๔/๘๔๒๐/๓๑ ลง ๒๘ ก.ย.๓๑

สงทสงมาดวย ๑. บนทกขอความ ทภ.๑ ท กห ๐๔๘๑/๕๐๐๓ ลง ๓๐ ธ.ค.๓๑ ๒. บนทกขอความ ช.๑ ท กห ๐๔๘๑.๖๖/๕๗ ลง ๑๒ ม.ค.๓๒

๑. ทภ.๑ ( ช.๑ รอ.) ขออนมตความตองการและแผนจดหางานส ารวจเสนทางล าลองในพนทฝกของ รร.จปร. ในวงเงน ๒๓๙,๖๙๘ บาท รายละเอยดตามสงทสงมาดวย และแผนจดหาทแนบ

๒. งานตามขอ ๑. ผบ.ทบ.ไดอนมตตามอางถงให ทภ.๑ (ช.๑รอ.) ท าการส ารวจการกอสรางเสนทางล าลองในพนทฝกของ รร.จปร. เพอน ามาเปนขอมลจดท าประมาณการและแผนจดหา ซง ทภ.๑ (ช.๑ รอ.) ไดประมาณคาใชจายโดยใชงบประมาณตามขอ ๑. มรายละเอยดดงน ๒.๑ งานในการส ารวจ ๒.๑.๑ เสนทางล าลองรอบนอก ระยะทาง ๒๐ กม. จ านวน ๑ สาย ๒.๑.๒ เสนทางล าลองหลกรอบใน ระยะทาง ๗ กม. จ านวน ๑ สาย ๒.๑.๓ เสนทางเชอม รวมระยะทาง ๙ กม. จ านวน ๕ สาย ๒.๑.๔ พนทรอนลง/รบสง สป.ทางอากาศ จ านวน ๕ แหง ๒.๒ งบประมาณทใช ๒.๒.๑ เบยเลยงก าลงพล ๑๒๔,๓๐๐ บาท ๒.๒.๒ สป.๓ ๔๗,๗๐๗ บาท ๒.๒.๓ วสดอปกรณ ๖๐,๕๙๑ บาท ๒.๒.๔ คาซอมบ ารง ๓,๑๐๐ บาท ๓. กบ.ทบ.ตรวจสอบแผนจดหาแลว ดงน ๓.๑ หลกความตองการ เปนความตองการส ารวจเสนทางล าลองในพนทฝกของ รร.จปร. เพอหาขอมลทถกตองในการก าหนดผงจดท าประมาณการและแผนจดหา ตามท ผบ.ทบ. ไดอนมตไวแลว จงเหนสมควรใหการสนบสนน

๒๑

๓.๒ หลกการาจดหา ทภ.๑ (ช.๑ รอ.) ไดจดท าประมาณการและแผนจดหาเดมในวงเงน ๓๑๗,๗๙๘ บาท ตามสงทสงมาดวย ๑. ซง กบ. ทบ. ไดตรวจสอบแลว ไมเหมาะสม จงประสานกบหนวยแลวด าเนนการแกไขประมาณการและแผนจดหาใหม เปนวงเงน ๒๓๙,๖๙๘ บาท ตามสงทสงมาดวย ๒. เหนควรอนมตวงเงนตามท ทภ.๑ (ช.๑รอ.) เสนอมา และให ทภ.๑ (ช.๑รอ.) จดซอวสดกอสราง, ชนสวนซอม และ สป.๓ ไดเอง ๓.๓ หลกการใชเงน งานนยงไมไดอนมตสงจาย จากการประสาน สปช.ทบ. ไดแจงตามบนทกขอความ สปช.ทบ. ตอท กห ๐๔๐๖/๑๖๔๕ ลง ๗ ก.พ.๓๒ วา ขอให กบ.ทบ. ด าเนนการขออนมตแผนจดหาและ สปช.ทบ. พจารณาสนบสนนงบประมาณเปนการเรงดวน สวนการเบกจายงบประมาณ เหนควรใหเบกจายตามหมวดประเภทเงนทจะไดรบอนมตสงจายตอไป ๔. ขอเสนอ เหนควรด าเนนการดงน ๔.๑ อนมตความตองการ และแผนจดหางานส ารวจเสนทางล าลองในพนทฝก รร.จปร. ในวงเงน ๒๓๔,๖๙๘ บาท (สองแสนสามหมนสพนหกรอยเกาสบแปดบาทถวน) ตามรายละเอยดในแผนจดหาทแนบ โดยให สปช.ทบ. พจารณาใหการสนบสนนงบประมาณเปนการเรงดวน และให ทภ.๑ (ช.๑ รอ.) ด าเนนการตอไป ๔.๒ อนมตหลกการจดหาตามขอ ๓.๒ ๔.๓ ให ทภ.๑ (ช.๑ รอ.) ด าเนนการถงขอผกพนงบประมาณเมอไดรบอนมตการสงจายแลวเทานน สวนการเบกจายเหนควรใหเบกจายตามหมวดประเภทเงนทไดรบอนมตสงจายตอไป ฉะนน จงเรยนมาเพอพจารณาทราบและพจารณา หากเหนเปนการสมควรกรณาอนมตตามเสนอในขอ ๔. ทงน อยในอ านาจของ ผบ.ทบ. ซงไดมอบอ านาจให ผช.ผบ.ทบ.(๒) อนมตตามทไดสงการไวแลว

พล.ต.

( ชนศกด รวมทอง ) จก.กบ.ทบ.

๒๒

บทท ๒ ฝายการก าลงพล การแบงประเภทก าลงพล ก าลงพลในกองทพบกอาจแบงประเภทไดดงน ๑ ขาราชการทหารประจ าการ ๒ ขาราชการกลาโหมพลเรอน ๓ ลกจาง ๔ พลทหารกองประจ าการ ขาราชการทหารประจ าการ หมายถง บคคลทบรรจเขารบราชการในกระทรวงกลาโหมซงแบงออกเปน ๓ ระดบ คอ

๑. พลทหารประจ าการ หมายถง บคคลทบรรจในอตราทหาร ต าแหนงพลทหารอาสาสมคร

๒. นายทหารประทวนประจ าการ หมายถง บคคลทบรรจในต าแหนงอตราต ากวาสญญาบตร และมยศทหาร

๓. นายทหารสญญาบตรประจ าการ หมายถง บคคลทบรรจในต าแหนงอตราสญญาบตร และไดรบการแตงตงยศเปนนายทหารสญญาบตร

ขาราชการกลาโหมพลเรอน หมายถง บคคลทบรรจเขารบราชการในกระทรวงกลาโหมโดยบรรจในอตราทหาร แตไมสามารถแตงตงยศได เพราะคณสมบตไมครบถวน มทงประเภทชนสญญาบตร และต ากวาสญญาบตร ลกจาง คอผรบจางท างานโดยรบคาจางจากงบประมาณประเภทอนทมใชประเภทเงนเดอน แบงออกเปน ๒ ประเภท คอ

๑. ลกจางชวคราว คอ ผรบจางท างานตามเงอนไข และตามความตองการของหนวยซงหนวยงานขออนมตจางเฉพาะครงคราว ก าหนดเวลาจางไมเกน ๑ ป เมอครบ ๑ ป แลวหากหนวยมความจ าเปนตองจางตอไปอก ตองรายงานขออนมตจางตอไดครงละไมเกน ๑ ป

๒. ลกจางประจ า คอ ผทรบจางท างานในต าแหนงหนาทตามทก าหนดไวในอตราเปนการประจ า และไดรบคาจางเปนรายเดอน

พลทหารกองประจ าการ หมายความถง ส.ต. กองประจ าการดวย คอ ทหารกองเกนซงมอายครบ ๒๑ ป บรบรณ ไดเขารบการตรวจเลอก และถกก าหนดตวเขารบราชการทหารกองประจ าการตามทกระทรวงกลาโหมก าหนด

๒๓

ตอนท ๑ หนาทและความรบผดชอบของ ฝอ.๑ (ชกท. ๒๒๖๐) ๑.๑ หนาททวไป : วางนโยบาย และอ านวยการปฏบตงานทางธรการ ทเกยวกบดานก าลงพลของหนวย พลเรอนทอยในความควบคมของหนวย และเชลยศก ๑.๒ หนาทเฉพาะ : หนาทเฉพาะของ ฝอ.๑ ม ๒ ประการคอ ๑.๒.๑ หนาททางธรการ ๖ ประการ ๑.๒.๑.๑ จดท าบนทกประจ าของหนวย ๑.๒.๑.๒ ตอบโตเอกสารทางราชการ ( เวนเรองทางยทธการ ) ๑.๒.๑.๓ ลงนามรบรองค าสงและขอแนะน าตาง ๆ(เวนเรองทางยทธการ ) ๑.๒.๑.๔ จดท าหลกฐานส าหรบกองบงคบการ ๑.๒.๑.๕ จดแบงเสมยนใหกบฝายอ านวยการอน ๆ ๑.๒.๑.๖ ปฏบตงานซงไดรบมอบหมาย หรอกจกรรมอนมไดรบมอบหมายใหแกฝายอ านวยการอน ๆ โดยเฉพาะ

๑.๒.๒ หนาททางก าลงพล ๑๐ ประการ ๑.๒.๒.๑ ก าลง เอกสาร และการรายงาน : จดเกบรกษาเอกสารและรายงาน

เพอใหผบงคบบญชาไดทราบสถานภาพก าลงพลในบงคบบญชาอยเสมอ ซงมแบบฟอรมตาง ๆ คอ รายงานยอดก าลงพล, บนทกประจ าวน, ปกเวยน, แฟมบนทกประจ าวน, เอกสารแยกเรอง, แผนทสถานการณ, รายงานของหนวย

๑.๒.๒.๒ การทดแทนก าลงพล : ในการเสนอความตองการ การบรรจก าลง พลทดแทนโดยประสานการปฏบตกบ ฝอ.๓ และฝายกจการพเศษ ในการพจารณาตกลงใจ การบรรจความเรงดวนในการจดก าลงทดแทน และการรบก าลงทดแทน

๑.๒.๒.๓ วนย กฎ ขอบงคบ และค าสง : แจงใหผบงคบบญชาทราบเรอง ราวทงปวง ทมผลกระทบตอภาวะทางวนย และเสนอแนะมาตรการทรกษาหรอปรบปรงวนยของทหารภายในหนวยใหดขน ชวยเหลอผบงคบหนวย ในการด ารงรกษาวนยโดยการตรวจตรา ก ากบดแลการปฏบตตามกฎขอบงคบ และค าสง เชน การควบคมและการขนยายทหารพลดหนวย การศาลทหาร ปญหาพเศษตาง ๆ การขนของเถอน ตลาดมด การขโมยสงอปกรณตาง ๆ การยกยอกฉอโกงทเปนอยในปจจบน

๑.๒.๒.๔ เชลยศก : การรวบรวม, การควบคม, การด าเนนกรรมวธและการ สงกลบ ๑.๒.๒.๕ การฝงศพ และการทะเบยนศพ : การวางแผน การประสานงาน และก ากบดแลในกจการทะเบยนศพ เกยวกบการรวบรวม การท าหลกฐานของผตาย ทรพยสงของตดตว การสงกลบ การบนทกหลกฐานและการรายงานเกยวกบทะเบยนศพ

๒๔

๑.๒.๒.๖ ขวญและการบรการก าลงพล : แจงใหผบงคบบญชาทราบ สถานภาพทางขวญและการรกหมคณะ รวมทงการบรการก าลงพล การลา สงอ านวยความสะดวกในการพกผอนหยอนใจ การแนะแนวทางจรยธรรม การไปรษณย การปฏบตทางศาสนกจ การบ ารงความสข รานคา การบรการทางการเงน การบรการทางกฎหมาย และการสวสดการ นอกจากนนยงตองวางแผนและวางนโยบายเกยวกบการขอเครองราชอสรยาภรณ และบ าเหนจรางวล การศพ สสาน การสงกลบ สงของตดตวและพธตาง ๆ

๑.๒.๒.๗ การด าเนนการก าลงพล : ด าเนนการและก ากบดแลเรอง การแบงประเภท การบรรจ การแบงประเภทใหม การบรรจใหม การปลด การยาย การผลดเปลยน

๑.๒.๒.๘ การจดภายใน : ปฏบตงานเกยวกบ การจด การจด ระเบยบภายใน และการยายทบงคบการ การแบงทพกในพนทกองบงคบการของหนวยทหารและกองบงคบการ

๑.๒.๒.๙ ลกจางพลเรอน : จดการเกยวกบลกจางพลเรอน ทจางเขามาเพอ ท าประโยชนใหแกกจการทหาร เชน ชางไม เสมยน เลขานการ กรรมการขนยายสมภาระ สรางสะพาน ถนน ทางรถไฟ การปรนนบตบ ารงพาหนะ

๑.๒.๒.๑๐ เบดเตลด : งานดานกจการก าลงพล ซงมไดมอบหมายใหเปน เปนหนาทของ ฝอ. อน โดยเฉพาะ เชน โครงการใหการศกษาฯ สงเสรมสาธารณกศล และการฝากเงนของทหาร เปนตน ( คมอก าลงพลในสนาม : ศร. ) จากหนาทและความรบผดชอบของนายทหารฝายธรการ และก าลงพลดงกลาวท าใหนายทหารฝายก าลงพลมความรบผดชอบหลก ๆ ดงน ๑. การรกษายอดก าลงพล นายทหารฝายก าลงพลมงานในความรบผดชอบทอยในขอบเขตของการรกษายอดก าลงพลคอ เรองของยอดก าลงพลเพอให ผบ.ไดทราบถงสภาพความเปนไปของยอดก าลงพล เรองของการบนทกและการรายงานก าลงพลทแสดงใหเหนถงสถานภาพของกจการก าลงพลของหนวย เรองการประมาณการสญเสยทจะท าใหพอคาดคะเนไดถงสถานภาพของก าลงพลในอนาคต อกทงเรองของก าลงทนแทน การทดแทนก าลง การขอเบก การแบงมองก าลงตามล าดบความเรงดวนทนายทหารยทธการก าหนด การด าเนนกรรมวธและการก าหนดทตง ฯลฯ ๒. การจดการก าลงพล มงานในความรบผดชอบ คอ เรองของการด าเนนการก าลงพล การแบงประเภท การบรรจ การเลอนยศ การยาย การออกจากราชการ และการเกษยณอาย เรองของเชลยศกทเกยวของกบการรวบรวม การควบคม การด าเนนกรรมวธ การสงกลบ การใชงาน การรกษาพยาบาล วนย และการสงคนภมล าเนา เรองของก าลงพลเรอนไดแก แหลงก าลงพลเรอน การ\ จดหา การใชงาน ตลอดจนการด าเนนการทางธรการ และการควบคมพลเรอน ทอยภายใตการควบคมของทหารอกประการหนงคอ เรองของความปลอดภยในลกษณะของการวางแผน พฒนา ก ากบดแล เพอปองกนการสญเสยก าลงพล และยทโธปกรณโดยไมจ าเปน

๒๕

๓. การพฒนาและรกษาขวญ มความรบผดของในเรองของการบรการ ก าลงพล การลา สงอ านวยความสะดวกในการพกผอนหยอนใจ การแนะแนวจรยธรรม การไปรษณย รานคา การ บรการทางกฎหมาย และการสวสดการเรองของ ศพ ไดแก การทะเบยนศพ การรวบรวมศพ การสงกลบ ทรพยสนของผตาย และพธการศพ เรองการรายงานการสญเสยทตองด าเนนการทงการวางแผน และนโยบายทเกยวกบการสญเสย เรองเครองราชอสรยาภรณ และบ าเหนจรางวล ตองด าเนนการปรบปรงวางแผนนโยบาย ใหเปนไปตามสทธ วาดวยเครองราชอสรยาภรณ และบ าเหนจรางวล ๔. การรกษาวนยกฎขาบงคบและค าสง มความรบผดชอบในเรองการรวบคม กวดขน ความประพฤต และวนยของก าลงพล เรองการจดการตอทหารผลดหนวยเรองทเกยวกบการด าเนนการทางธรการในการพจารณาคดทางทหาร ๕. การจดการภายใน บก. จะมความรบผดชอบในเรองของการจดส านกงาน เรองการประสานงานและก ากบดแลการเคลอนยายหนวย (เลอกทตง) ก ากบดแลก าลงพลแทน ผบ. เสนอการใชก าลงพลเปนกลมกอน ประสานและก ากบดแลการใชพนทของ บก. ๖. เบดเตลด เปนเรองทฝายก าลงพลตองรบผดชอบด าเนนการทนอกเหนอจากงานทกลาวมาแลว เชน การศกษา การตอนรบแขก การสมรสกบคนตางชาต งานธรการทไมไดมอบหมายใหกบ ฝอ. อน ๆ ตลอดจนการตรวจสอบและก ากบดแลเกยวกบเอกสารของ บก. เปนตน ตอนท ๒ การด าเนนงานการก าลงพล ๒.๑ ก าลง เอกสาร และการรายงาน ๑) รายงานยอดก าลงพลประจ าวน รายงานยอดก าลงพลประจ าวน ทบ.๑๐๐ - ๐๔๘ เปนรายงานยอดก าลงพลประจ าวน มาตรฐานทใชทว ทบ. กองรอยตาง ๆ ภายในกองพน และกรม เปนผจดท าเอกสารประเภทน กองรอยตาง ๆ เปนผจดท าประจ าวน โดยลงยอดจ านวนทหารทงหมดลงไป คอสถานภาพก าลงพลขนมลฐาน ( บรรจหรอสมทบ ) และสถานภาพทมตวอยปฏบตหนาท ( มตวอย,) ในทตงปกตรายงานจดท าและสงผานตามสายงานธรการไมเกน ๑๐๐๐ ของทกวน ในการรบ รายงานยอดก าลงพลของกองรอย แผนกก าลงพลของกองพลเปนผรวบรวมขาวสารทจะน าลงในรายงานยอดก าลงพลประจ าวนไดมาจากกองรอยตาง ๆ โดยวธกรอกรายการลงในรายงานของกองรอย ซงกองรอยจดท าและสงไปยงแผนกก าลงพลของกองพล เมอถงเวลาปดของแตละวน เมอไดรบรายงานของแตละกองรอยแลว รายงานยอดก าลงของกองพลอนเปนทางการนน นายทหารก าลงพลเปนผจดท า และลงนามรบรองเพอสงไปยง บก.หนวยเหนอ ส าเนารายงานยอดก าลงพลประจ าวน ฉบบท ๑ จะสงไปยงหนวยรวบรวมขอมลก าลงพล ส าเนาฉบบท ๒ จะสงไปยงกองรอยเพอเกบเขาแฟม

๒๖

๒) รายงานสถานภาพก าลงพลประจ าวน รายงานยอดก าลงพลประจ าวนเพอใหผบงคบบญชา ไดรบทราบจ านวนก าลงพลทสามารถรบการฝก หรอปฏบตงานภายในหนวย โดยจะใชในทตงปกต ๓) รายงานก าลงพลบรรจจรง รายงานนเพอให ฝอ.๑ กองพน และกรม ทราบก าลงพลอนมต และก าลงพลบรรจจรงของแตละหนวยตามชนยศ รายงานชวยให ฝอ.๑ ตกลงใจแยกชนยศตามทวาง เพอพจารณาบรรจใหมและการแตงตงยศ ขาวสารนตองการส าหรบจดท ารายงานทไดมาจากรายงานยอดก าลงพลประวน หรอรายงานของกองรอย ซงกองรอยเปนผสงมา รายงานนมคามาก ส าหรบ ฝอ.๑ เมอกองพนเปนหนวยทไดรบอนมตจดตงขนใหม นายทหารก าลงพลเปนผเกบรกษา และจดท ารายงานน รายงานนคงเกบไวเปนหลกฐานทหนวย ๔) รายงานยอดก าลงพลประจ าแนว รายงานนใชในการรบเพอแจงใหผบงคบหนวย และฝายอ านวยการทราบจ านวนยอดก าลงพลทมตวอยปฏบตหนาททอยประจ าแนว ( ในทมนรบ หรอชวยเหลอในการควบคมสวนสรบ ) และก าลงพลทมไดอยประจ าแนว ๕) สรปยอดก าลงพลประจ าวน กองพนสรปยอดก าลงพลประจ าวน เปนวธการท ฝอ.๑ ใชในสถานการณรบ เพอแสดงตอผบงคบหนวยและฝายอ านวยการ และบก.หนวยเหนอใหทราบขาวครงลาสด อนเกยวกบยอดก าลงพลของกองพน เพอประโยชนในการวางแผนตกลงใจ บก.พน จดท าสรปยอดก าลงพลประจ าวนเวลา ๑๘๐๐ ของทกวน หลงจากทไดรบขาวแลว ( สาสนก าลงพลประจ าวน ) ซงไดรบจากหนวยในอตรา และหนวยทขนสมทบซงจะบอกใหทราบวา ยอดสญเสยประจ าวน ยอดสญเสยทเพมขน จ านวนวนในการสรบ ยอดก าลงทดแทนทไดรบและยอดเชลยศกทจบไดนน มการเปลยนแปลงขนหรอลดลง สมพนธกบยอดก าลงพลอนมต และยอดบรรจจรงอยางไร บก.กรม แสดงใหเหนสถานภาพก าลงพลของหนวย ในอตรา เปน บก.รอย และ รอย บก.กรม และกองพนตาง ๆ โดยทกองพน จดสงสาสนก าลงพลประจ าวนไปยง กองพล และส าเนาขาวสารนน ๑ ฉบบใหแก กรม ดวย ดงนน ฝอ.๑ กรม จงไมตองรวบรวมตวเลขก าลงพลจากกองพนตาง ๆ นนอก ๖) สาสนก าลงพลประจ าวน สาสนก าลงพล คอขาวทรบสงทางเครองมอไฟฟา ใชเพอแสดงก าลงพลของหนวยทรายงานในหวงเวลาหนง แตละกองรอยเปนผจดท าสาสนประจ าวน โดยปกตจดท าเมอ เวลา ๑๘๐๐ และสงไปยงกองพน สาสนทไดรบแตละฉบบ จะสรปยอดก าลงพลประจ าวนของกองพน ขาวสารทไดรบจากยอดก าลงพลประจ าวนน มประโยชนในการจดท าสาสนก าลงพลประจ าวนของกองพนทงสน และ ฝอ.๑ กองพนสงไปยงกองพล และมส าเนาหนงฉบบสงใหกรมดวย โดยสรปแลวสาสนก าลงพลจะท าใหการสงขาวสารดานก าลงพลจาก บก.พน ไปยงหนวยเหนอรวดเรว และทนสมยอยเสมอ

๒๗

๒.๒ การทดแทนก าลงพล และการสญเสย ภารกจการทดแทนก าลงพลของหนวยในยทธบรเวณ กเพอจดใหสวนตาง ๆ ของ ทบ. มก าลงเตมตามอตราอนมต และเพอการใชก าลงพลของยทธบรเวณใหเกดประโยชนมากทสด ๒.๒.๑ การระดมพล : เมอแนใจวาจะเกดสงครามกตองตกลงใจระดมพล เพอเอาก าลงคนมาใชตามความมงหมาย ดงน ขนเรมตน เพอบรรจก าลงใหเตมอตรา ขนเพมเตม เพอขยายหนวย ขนทรงสภาพ เพอใหหนวยตาง ๆ คงสภาพของก าลงอยได คอน าไปทดแทนก าลงทเกดการสญเสย เมอหนวยเขาปฏบตการยทธ ๒.๒.๒ การรกษายอดก าลงพลของหนวย : ก าลงพลทตองสญเสยไปเมอหนวยเขาปฏบตการรบ จะตองไดรบก าลงทดแทนทมความช านาญตามต าแหนงหนาท เพอใหหนวยสามารถรกษาประสทธการรบของหนวยไว นายทหารก าลงพลทกระดบหนวยเปนผประมาณการสญเสยโดย ตอเนอง และปรบยอดก าลงพลทไดรบมาใหสมดลยกบการสญเสย เพอก าหนดความตองการก าลงพลในปจจบนและในอนาคตตอไป ๒.๒.๓ แหลงทดแทนก าลงพล แหลงทดแทนก าลงพลไดมาจาก ๒ แหลง คอ ๒.๒.๓.๑ ก าลงทดแทนจากเขตภายใน : ตามปกตก าลงทดแทนของ กองทพสนามจะไดจากเขตภายใน ก าลงทดแทนนจะไดรบการฝก และสามารถบรรจเขาประจ าตามต าแหนงทไดรบการฝกโดยทนทหลงจากทไดรบการฝกอบรมตามท กองทพบก ก าหนดแลว การบรรจอาจกระท าเปนบคคลหรอเปนหนวยกได ๒.๒.๓.๒ ก าลงทดแทนจากแหลงภายยทธบรเวณ : เปนก าลงซงประกอบดวยบคคลทหาไดจากยทธบรเวณเพอใชในการบรรจ ไดแก - ก าลงหายจากปวย หรอบาดเจบ - ก าลงเกนอตราเพราะยบหนวย - ก าลงพลเรยกเกณฑ - ก าลงพลทถอนจากหนวยบรการในเขตภายใน และฝกใหมเพอบรรจในหนวยรบ - ก าลงพลกลบคนมาจากสภาพทถกลงโทษ ถกจบ หรอสญหาย - ก าลงพลทเกดขนตามโครงการผลดเปลยนในยทธบรเวณ ๒.๒.๔ การสญเสย การรายงานการสญเสย และการท าหลกฐานการรายงานการสญเสย เปนความรบผดชอบของทกหนวยไมวาเหลาใด การสญเสยก าลงพลก าหนดแบงออกไดเปน ๓ ประเภทคอ - การสญเสยเนองจากการรบ

๒๘

- การสเสยมใชการรบ - การสญเสยทางธรการ การสญเสยเนองจากการรบ หมายถง การสเสยเนองจากการรบของหนวยทไดรบการสรบ หรอก าลงจะปฏบตการรบ หรอกลบจากการรบตามหนาท และเปนผลทเกดขนจากการกระท าของฝายขาศก ฝายเราหรอพนธมตร หรอการกระท าของก าลงทเปนกลาง เพอปองกนสถานภาพความ เปนกลางของประเทศนน การสญเสยเนองจากการรบ หมายรวมถง บาดเจบเนองจากการรบ ตายเนองจากการรบ หายเนองจากการรบ ถกจบ ถกกกตว การสญเสยมใชการรบ หมายถง การสญเสยทเปนผลเนองมาจากโรค บาดเจบหรอมใชเนองมาจากการรบ และหมายรวมถง ตายมใชการรบหายมใชการรบ (มใชหนทพหรอขาดราชการ ) การสญเสยทางธรการ หมายถง การยาย ผลดเปลยน พกผอนหยอนใจ ถกกกขงในทควบคม ขาดหรอหนราชการ การปลดออกจากราชการ

การก าลงส ารอง ก าลงส ารอง หมายถง ก าลงทมใชก าลงประจ าการเตรยมไวส าหรบใชในยามสงครามประกาศกฎอยการศก ประกาศภาวะฉกเฉนหรอในขณะปฏบตดวยการใชก าลงขนาดใหญเพอปกปองคมครองเอกราชและอธปไตยของชาต เพอปราบปรามคอมมวนสต หรอเพอรกษาความสงบเรยบรอย และความมนคงภายในประเทศก าลงส ารองเปนก าลงทางยทธศาสตรของชาต และเปนพลงอ านาจทางทหารทมความส าคญอยางยงตอความมนคงและปลอดภยของประเทศชาตหรออาจกลาวอกนยหนงวา ก าลงส ารองนนเปนเสมอนกระดกสนหลงของกองทพเพราะก าลงส ารองเปนสวนค าจนใหกองทพของชาต มก าลงเขมแขงสดชนสามารถท าการรบไดโดยตอเนองเปนระยะเวลายาวนานชาตใดทสามารถจดก าลงส ารองไดเรยบรอย และมการฝกซอมตงแตยามปกตอยเสมอ จะสามารถเรยกพลหรอระดมพลไดทนทซงเปนปจจยส าคญตอพลงอ านาจของชาตในทางทหาร ดงนนความพรอมรบในการใชก าลงส ารองเพอการปองกนประเทศในยามสงครามจงมความจ าเปนและส าคญอยางยงทกองทพจะตองจดเตรยมและด าเนนการตงแตยามปกต เพอใหพรอมสามารถเรยกพลหรอระดมพลในยามสงครามไดทนตอสถานการณ ทงนเพอใหบรรลวตถประสงคตามนโยบายทางทหารของกระทรวงกลาโหมและเหมาะสมกบฐานะทางเศรษฐกจของประเทศกลาวคอ ประการท ๑ ก าลงส ารองหรอกองหนนนนเปนก าลงสวนหนงทจดไวเปนก าลงรบหลกหรอก าลงทางยทธศาสตร นอกเหนอจากก าลงประจ าการซงตองใชใน “การเตรยมพล” ประการท ๒ การด าเนนการในการเตรยมการใชก าลงส ารองเพอปองกนประเทศ จะไดผลรวดเรวพรอมเสรจ ทนเวลาเหตการณหรอไมเพยงใดยอมขนอยกบการเตรยมการของเจาหนาท และการตกลงใจของผบงคบบญชาชนสง

๒๙

ประการท ๓ สภาพก าลงพลปจจบนหรอกองทพประจ าการตองจ ากดการบรรจก าลงพลตามหนวยตางๆ ทงหนวยก าลงรบและหนวยสนบสนนการรบ ตามนโยบายและฐานะทางเศรษฐกจของประเทศทเปนอย

ประวตความเปนมาของระบบก าลงส ารอง สมยกอนกรงสโขทย หลกการจดหาคนในสมยโบราณถอประเพณวา “ชายฉกรรจไทยตองเปนทหารทกคน” วธจดหาคนเขาประจ าหนวยนน ก าหนดเอาสกลวงศเปนหลก ถาหวหนาสกลวงศสงกด หรอเปนทหารหมใด ลกหลานตอๆมากสงกดอยในหมนนๆ ท าใหการควบคมทหารแนนแฟน แมจ าเปนตองอพยพไปดวยกนฉนทพอกบลกไมอาจแยกกนไดเมอไดตงบานเรอนอย ณ ทใดหวหนาสกลวงศหรอผทมคนนบถอมากกจะไดเปน “เจาหม” ควบคมดแลหลานของตน เมอจ าเปนจะตองท าการสรบกบขาศกศตร เจาหมกจะรวบรวมคนไดงายและรวดเรว เพราะตางกคนหนากนอยแลว เพยงแตเคาะเกราะ ตกลอง ตามทนดหมายไว ลกหมกจะแตงตวถออาวธมารวมกนทลานบานของเจาหมครบทกคน สมยกรงสโขทย การจดหาก าลงคนเขาประจ ากองทพคงถอเกณฑวา ในยามปกตบรรดาชายฉกรรจในเขตราชธานคงมฐานะเปนพลเรอน ตองท าราชการฝายพลเรอนเมอเกดสงครามขน ตองเปลยนสภาพเปนทหารเขาประจ าการในกองทพหลวงตาม กรม กอง ทตนสงกดอย ทงนเพราะยงคงใชประเพณเดมทวา “ชายฉกรรจทกคนตองเปนทหาร” ไมเปลยนแปลง สมยกรงศรอยธยา ในสมยกรงศรอยธยาน ไดจดตงหนวยทมหนาทเตรยมพลขน คอกรมพระสรสวด มหนาทควบคมการท าทะเบยนพล คดคนเขาท าเนยบทหารหวเมองชนใน การเกณฑพลเมองเขาเปนทหารในสมยนไดวางหลกใหญไววา “ชายไทยทกคนไมวาจะมบรรดาศกดชนใด หรอสกลใดตองเปนทหารทกคน” มการยกเวนใหแก

- นกบวชทกศาสนา ไมตองเขารบการเกณฑ

- ชายตางชาตทเขามาคาขาย ไมตองเปนทหาร แตตองเสยเงนแทนการเปนทหาร ส าหรบผตง

ภมล าเนาในพระนคร จะสมครเปนทหารอาสากได สวนลกหลานตางชาตทเกดในแผนดน

ไทยตองถกเกณฑดวย

- คนไทยทเปนทาส

- เวลาในการรบราชการทหาร เรมตงแตอาย ๑๘ ป และปลดชราเมออายครบ ๖๐ ป แตถาหาก

ผใดมลกชายเปนทหารครบ ๓ คนแลว กมสทธไดรบการปลดปลอยกอนก าหนด

สมยกรงรตนโกสนทร มการปรบปรงและก าหนดใหกระทรวงกลาโหม มหนาทเตรยมพลขนในสมยรชการท ๔ โดยด าเนนการดงน - ตรวจและประมาณการใหรวาประเทศไทยมก าลงคน ก าลงทางเศรษฐกจ(ทน)ฯลฯ ส าหรบ

ใชจดก าลงทหารไดเทาใด และคอยเปลยนแปลงใหตรงกบความเปนจรงเสมอ

๓๐

- คดหาก าลงคนเขามาเปนทหาร และแบงคนเปน ทหารบก ทหารเรอ ตลอดจนการก าหนด

การบ ารงเลยงด โดยไมกระทบกระเทอนตอก าลงทางเศรษฐกจของประเทศ และไดมการ

ตราพระราชบญญตการเกณฑทหารขนในสมยน เมอ พ.ศ. ๒๔๘๘

การเตรยมพล

การเตรยมพล หมายถง การเตรยมก าลงพลส ารองการทหาร และการปองกนประเทศใหมความพรอมรบตงแตยามปกตหลกการทวไป ระบวา ก าลงกองทพบกยามปกตนนยอมจดไวเพยงโครงพอสมควรกบฐานะการเงนของประเทศ แลวเรยกพลเมองผลดเปลยนหมนเวยนกนเขารบราชการฝกหดอบรมตามกฎหมาย และปลดปลอยออกไปเปนกองหนนมากๆ ส าหรบใชขยายก าลงยามสงครามในระหวางทปลดปลอยไปนน กตองเรยกเขามาฝกซอมเปนครงคราวใหเกดความช านาญ และเขาใจในวธปฏบตอยเสมอ ในยามสงครามนนจะมการระดมก าลง ซงไดแกการระดมพล และการระดมยทโธปกรณซงจะปฏบตตามแผนระดมสรรพก าลงทเตรยมไว

ประเภทของการเตรยมพล การเตรยมพลแบงออกเปน ๓ ประเภท คอ การเรยกพลเพอทดลองความพรงพรอม การเรยกพลเพอฝกวชาทหาร และการระดมพล การเรยกพลเพอทดลองความพรงพรอม เปนการเรยกทหารนอกกองประจ าการในยามปกต เพอซกซอมระเบยบการและตรวจสอบบญชบรรจก าลงใหตรงกบตวจรง และทดลองความพรอมของทหารนอกกองประจ าการ โดยธรรมดาใหกระท าทกป วธเรยกใหสงประกาศบญชรายชอใหทหารนอกกองประจ าการมารายงานตว ทงน ผบญชาการมณฑลทหารบกเปนผมอ านาจเรยก การเรยกพลเพอฝกวชาทหาร เปนการเรยกทหารนอกกองประจ าการมารบการฝกวชาทหาร ท าได ๒ แบบตามความมงหมายคอ การเรยกพลเพอฝกแบบ ๑ มงหมายจะเรยกทหารนอกกองประจ าการมาฝกใหมขดความสามารถทจะท าการรบไดทดเทยมกบทหารประจ าการ การเรยกพลเพอฝกแบบ ๒ เปนการเรยกพลเพอฝกในยามคบขนมงหมายจะเตรยมพรอมและบรรจก าลงพลฝกแลวเขาหนวยตามแผนบรรจก าลง ใชการสงประกาศรายชอ ส าหรบทหารกองหนน หรอเรยกเกณฑส าหรบทหารกองเกน หรอเพอความแนนอนจะใชวธสงหมายกได อ านาจหนาทในการเรยกเปนของผบญชาการทหารบก การระดมพล เปนการเรยกทหารกองหนน ชนท ๑ ทง ๗ ชนป เขามารายงานตว มความมงหมายใหก าลงพลพรอมในยามคบขน หรอยามสงคราม โดยธรรมดาจะเรยกพลเพอฝกแบบ ๒ กอน แลวจงประกาศระดมพลเปนทางการภายหลง วธเรยกใชประกาศ หรอสงหมาย การระดมพลตองกระท าเปนพระราชกฤษฎกา

๓๑

ทหารกองหนน

ทหารกองหนน หมายถง ทหารซงรบราชการในกองประจ าการครบก าหนดตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารหรอทหารกองเกนซงส าเรจการฝกวชาทหารตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการฝกวชาทหาร และไดขนทะเบยนกองประจ าการแลปลดเปนทหารกองหนนประเภทท ๑ หรอทหารกองเกนซงมอายครบ ๒๙ ปบรบรณ หรอทหารทปลดจากกองประจ าการโดยตองจ าขงหรอจ าคกมก าหนดวน ทจะตองทณฑหรอตองโทษรวมไดไมนอยกวา ๑ ป หรอกระท าความเสอมเสยใหแกราชการทหารแลวถกปลดเปนทหารกองหนนประเภทท ๒ ทหารกองหนนประเภทท ๑ เปนก าลงพลส ารองทไดจากหนวยทหารตางๆทวกองทพบกทรบทหารกองประจ าการเขาบรรจในหนวย ท าการฝก ออกปฏบตการปราบปรามผกอความไมสงบภายในประเทศ และตอสขาศกศตรตามแนวชายแดนตลอดระยะเวลาทเขารบราชการตามพระราชบญญตรบราชการทหารครบตามก าหนดแลวปลดเปนกองหนนมฐานะเปนกองหนนประเภทท ๑ ไดแก ส.ต.กองประจ าการและพลทหารกองหนน ทหารกองหนนประเภทท ๑ นจะอยในชนกองหนนตางๆรวม ๓ ชน คอ ชนท ๑ จ านวน ๗ ป ชนท ๒ จ านวน ๑๐ ป ชนท ๓ จ านวน ๖ ป เมอครบ ๓ ชนปแลว ปลดเปนพนราชการทหารประเภทท ๑ ก าลงส ารองประเภทน ทบ. ถอวาเปนก าลงพลส ารองหลกจะบรรจไวในแผนปองกนประเทศ จะเรยกเขารบการฝกเปนครงคราวจ านวนจะมากนอยเพยงไรยอมขนอยกบจ านวนทหารทเรยกเขากองประจ าการ ทหารกองหนนประเภทท ๒ เปนก าลงพลส ารองทไดจากทหารกองเกนตามพระราชบญญตรบราชการทหารไดแกผทมอายตงแต ๑๘ ปบรบรณจนถงอาย ๒๙ ป ทขนทะเบยนทหารกองเกนไวแตไมไดคดเลอกเขากองประจ าการเมออายครบ ๒๙ ปบรบรณจะพนจากสภาพทหารกองเกนปลดเปนกองหนนประเภทท ๒ก าลงพลประเภทนมจ านวนมากและไมพรอมทจะน ามาใชไดในทนทเพราะเปนผทไมเคยผานการฝกวชาทหารมากอนเลยส าหรบทหาร ทไดบรรจเขาในกองประจ าการ ซงตองโทษจ าขง หรอตองโทษจ าคกรวมกน ๑ ป ขนไป หรอกระทรวงกลาโหมเหนวาจะกระท าใหเสอมเสยแกราชการทหารดวยประการใดๆกดจะปลดเปนกองหนนประเภทท ๒

ทหารกองหนนประเภทท ๒ อยในชนตางๆดงน ทหารกองเกน ซงไมถกเขารบราชการในกองประจ าการจะถกปลดเปนกองหนนประเภทท ๒ อยในชนตางๆดงน อาย ๓๐ ป บรบรณ ถง ๓๙ ป บรบรณ เปนทหารกองหนนชนท ๒ อาย ๔๐ ป บรบรณ ถง ๔๕ ป บรบรณ เปนทหารกองหนนชนท ๓ อาย ๔๖ ป บรบรณขนไป เปนพนราชการทหารประเภทท ๒ ทหารกองประจ าการ ทตองโทษจ าขงหรอตองโทษจ าคก รวมกน ๑ ป ขนไปจะถกปลดเปนกองหนนประเภทท ๒ อยในชนตางๆดงน อายไมถง ๓๐ ป บรบรณ เปนทหารกองหนนชนท ๑

๓๒

อาย ๓๐ ป บรบรณ ถง ๓๕ ป บรบรณ เปนทหารกองหนนชนท ๒ อาย ๔๐ ป บรบรณ ถง ๔๕ ป บรบรณ เปนทหารกองหนนชนท ๓ อาย ๔๖ ป บรบรณ ขนไป เปนพนราชการทหารประเภทท ๒ ก าลงส ารองประเภทผลพลอยได ก าลงส ารองประเภทนมไดถอเปนก าลงพลส ารองหลกทผลตขนโดยเฉพาะเปนก าลงพลส ารองทไดจาก นายทหารสญญาบตร นายทหารประทวน และพลทหาร (อาสาสมคร)กองหนนทปลดจากประจ าการ การจะน าก าลงพลประเภทนมาใชตองพจารณาคดเลอกดวยเพราะบางคนลาออกจากราชการดวยใจสมคร บางคนทางราชการใหออกเพราะมความผด หรอมสภาพรางกายผดปกต หรอเปนโรคขดตอการรบราชการทหารหากจะใหก าลงพลประเภทนเปนก าลงพล ส ารองหลกแลว กระทรวงกลาโหมจะตองก าหนดใหมระบบปลดถายทแนนอนจงจะสามารถน าบคคลเหลานเขาบรรจในบญชบรรจก าลงตามแผนปองกนประเทศในต าแหนงสงๆไดเรองนทางราชการไดเคยด ารแลว แตไมสามารถแกปญหาการชวยเหลอขาราชการทถกปลดถายใหมงานท าไดจงไดระงบไป

การแบงประเภทและชนกองหนน นายทหารสญญาบตรกองหนน ถอเกณฑการแบงประเภทตามขอบงคบทหารวาดวยการแบงประเภทนายทหารสญญาบตร สรปไดดงน นายรอย (ร.ต – ร.อ) อายไมเกน ๔๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรกองหนน อายไมเกน ๕๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรนอกราชการ อายเกน ๕๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรพนราชการ พนตร – พนโท อายไมเกน ๕๐ ป เปนนายทหารสญญาบตรกองหนน อายไมเกน ๖๐ ป เปนนายทหารสญญาบตรนอกราชการ อายเกน ๖๐ ป เปนนายทหารสญญาบตรพนราชการ พนเอก – นายพล อายไมเกน ๕๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรกองหนน อายไมเกน ๖๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรนอกราชการ อายเกน ๖๕ ป เปนนายทหารสญญาบตรพนราชการ นายทหารประทวนกองหนนและพลทหาร (อาสาสมคร) กองหนน อยในชนกองหนนตางกนตามพระราชบญญตรบราชการทหาร ส.ต. (กองประจ าการ) และพลทหารกองหนน ในระหวางรบราชการบคคลประเภทนจะมฐานะ ฐานะหนงเปนขาราชการประจ าการ อกฐานะหนง เปนทหารกองหนน กลาวคอ นายทหารประทวนและพลทหาร (อาสาสมคร) บางคนอาจเคยรบราชการในกองประจ าการมากอน เมอปลดเปนกองหนนแลวกคงอยในชนกองหนนตางๆตามพระราชบญญตรบราชการทหาร แมตวจะเปนขาราชการประจ าการชนกองหนนกไมเปลยนแปลง

๓๓

ส าหรบผทไมเคยรบราชการในกองประจ าการมากอน เมอไดฝกวชาทหารครบตามหลกเกณฑการแตงตงยศแลว หรอเปน นนส. มอายครบ ๑๘ ป บรบรณ ตองน าตวขนทะเบยนกองประจ าการ และเมอครบ ๒ ป ตามพระราชบญญตรบราชการทหาร (นบตงแตวนขนทะเบยนกองประจ าการ) ตองปลดเปนกองหนนดวยเชนเดยวกน ผใดอยในเกณฑกองหนนชนใดกเปนกองหนนชนนนๆ และเปลยนชนตอๆไปตามล าดบ สวนในดานบ าเหนจ บ านาญนน ถาเปนกองหนนชนท ๑-๒ เปนกองหนนเบยหวด เมอพนจากชนท ๒ เปนกองหนนรบบ านาญ

นกศกษาวชาทหาร (นศท.)

การผลตนกศกษาวชาทหารน มความมงหมายทจะใหเปนก าลงพลส ารองหลก ชนผบงคบบญชา ซงไดตราเปนกฎหมายขนเรยกวา “พระราชบญญตสงเสรมการฝกวชาทหาร” โดยม รด. เปนเจาหนาทด าเนนงานอยในขณะน ผทจะเขารบการฝกวชาทหารจะรบสมครจากนกเรยนชนเตรยมอดมศกษา นกศกษา หรอนสตในมหาวทยาลย และนกเรยนในโรงเรยนอาชพ ปจจบนผสมครตองส าเรจชน ม. ๓ การศกษาวชาทหารนแบงชนการศกษาเปน ๕ ชน ก าหนดเวลาฝกและศกษาชนละ ๑ ป โดยก าหนดความมงหมายดงน นศท. ชนปท ๑,๒ ใหมความรความสามารถก าหนดหนาทเปนลกแถวหรอพลทหารได นศท. ชนปท ๓ ใหมความรความสามารถท าหนาทเปน ผบ.หม ได นศท. ชนปท ๔ ใหมความรความสามารถท าหนาทเปน รอง ผบ.มว. ได นศท. ชนปท ๕ ใหมความรความสามารถท าหนาทเปน ผบ.มว. ได

สทธของ นศท. ตามพระราชบญญตรบราชการทหาร เพอใหมผนยมเขารบการฝกวชาทหารมากขน ทางราชการจงใหสทธในการลดวนเขารบราชการตามพระราชบญญตรบราชการทหาร พ.ศ. ๒๔๙๗ ดงน ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๑ อยในกองประจ าการ ๑ ป ๖ เดอน ถารองขออยในกองประจ าการ ๑ ป ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๒ อยในกองประจ าการ ๑ ป ถารองขอใหอยในกองประจ าการ ๖ เดอน ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๓ ขนไป ใหขนทะเบยนกองประจ าการ แลวปลดเปนกองหนน ดดยมตองเขารบราชการในกองประจ าการ สทธไดรบแตงตงยศ สทธการไดรบแตงตงยศ ของ นศท. น ไดออกเปนระเบยบกระทรวงกลาโหมวาดวยการแตงตงยศผส าเรจการศกษาวชาทหารตามหลกสตรของกระทรวงกลาโหมตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการฝกวชาทหาร พ.ศ. ๒๕๒๔ ดงน ผทจะไดรบการแตงตงยศเปนสบตร จาตร หรอจาอากาศตร ตองอยในเกณฑดงน

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๑ และส าเรจการศกษามธยมตอนปลาย หรอหลกสตร

การศกษาทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะ หรอเทยบเทา เมอไดรบราชการในกอง

๓๔

ประจ าการครบก าหนด และปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการ

ทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๑ และส าเรจการศกษาทางดานวชาชพ ซงมหลกสตร

ก าหนดเวลาศกษาไมนอยกวา ๒ ป ตอจากชนมธยมศกษาตอนตน หรอหลกสตรการศกษา

ทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทา เมอไดรบราชการในกองประจ าการครบ

ก าหนดและปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๒ แตไมส าเรจการศกษาตามทกลาวขางตนเมอไดรบราชการ

ในกองประจ าการครบก าหนด และปลดเปนกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการ

ทหารแลว

ผทจะไดรบการแตงตงยศเปน สบโท จาโท หรอจาอากาศโท ตองอยในหลกเกณฑดงน - ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๑ และส าเรจการศกษาไดรบปรญญา อนปรญญา หรอ

ประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบไดไมต ากวาอนปรญญาเมอไดรบราชการในกอง

ประจ าการครบก าหนด และปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๒ และส าเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย หรอ

หลกสตรการศกษาทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทา เมอไดรบราชการใน

กองประจ าการครบก าหนด และปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการ

ทหารแลว

- ผส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๒ และส าเรจการศกษาทางดานวชาชพ ซงมหลกสตร

ก าหนดเวลาศกษาไมนอยกวา ๒ ป ตอจากชนมธยมศกษาตอนตน หรอหลกสตรการศกษา

ทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทา เมอไดรบราชการในกองประจ าการครบ

ก าหนดและปลดเปนทหารกองหนนตามกฏหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๓ แตไมส าเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย หรอ

หลกสตรการศกษาทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทา และไมส าเรจการศกษา

ทางดานวชาชพ ซงมหลกสตรก าหนดเวลาศกษาไมนอยกวา ๒ ป ตอจากชนมธยมศกษา

ตอนตน หรอหลกสตรการศกษาทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทา เมอได

ขนทะเบยนกองประจ าการและปลดเปนทหารกองหนนตามกฏหมายวาดวยการรบราชการ

ทหารแลว

๓๕

ผทไดรบการแตงตงยศเปน สบเอก จาเอก หรอจาอากาศเอก ตองอยในเกณฑดงน - ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๒ และส าเรจการศกษาไดรบปรญญา เมอไดรบราชการใน

กองประจ าการครบก าหนดและปลดเปนทหารกองหนนตามกฏหมายวาดวยการรบราชการ

ทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๓ และส าเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลายหรอ

หลกสตรการศกษาทกระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทาเมอไดขนทะเบยนกอง

ประจ าการ และปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

- ส าเรจการศกษาวชาทหารชนปท ๓ และส าเรจการศกษาดานวชาชพ ซงหลกสตร

ก าหนดเวลาศกษาไมนอยกวา ๓ ป ตอจากชนมธยมศกษาตอนตน หรอหลกสตรการศกษาท

กระทรวงศกษาธการรบรองวทยฐานะเทยบเทาเมอไดขนทะเบยนกองประจ าการ และปลด

เปนทหารกองหนนตามกฏหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

ผทจะไดรบการแตงตงยศเปน จาสบตร พนจาตร หรอพนจาอากาศตร ตองอยในหลกเกณฑดงน - ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๓ และส าเรจการศกษาไดรบปรญญา อนปรญญา หรอ

ประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบไดไมต ากวาอนปรญญา เมอไดขนทะเบยนกอง

ประจ าการ และปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๔ และศกษาในหลกสตรเพอรบปรญญา อนปรญญา หรอ

ประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบไดไมต ากวาอนปรญญา แตไมส าเรจการศกษา

ดงกลาว เมอไดขนทะเบยนกองประจ าการ และปลดเปนทหารกองหนนตามกฏหมายวา

ดวยการรบราชการทหารแลว

ผทไดรบการแตงตงยศเปน จาสบโท พนจาโท หรอพนจาอากาศโท ตองส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๔ และส าเรจการศกษาไดรบอนปรญญา หรอประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบเทาอนปรญญา เมอไดขนทะเบยนกองประจ าการและปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว ผทไดรบการแตงตงยศเปน จาสบเอก พนจาเอก หรอพนจาอากาศเอก ตองอยในหลกเกณฑดงน

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๔ และส าเรจการศกษาไดรบปรญญา หรอประกาศนยบตร

ทางดานวชาชพ ซงเทยบเทาปรญญา เมอไดขนทะเบยนกองประจ าการ และปลดเปนทหาร

กองหนนตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารแลว

- ส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๕ และศกษาในหลกสตรเพอรบปรญญา อนปรญญา หรอ

ประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบไดไมต ากวาอนปรญญา แตไมส าเรจการศกษา

๓๖

ดงกลาวเมอไดขนทะเบยนกองประจ าการและปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมายวาดวย

การรบราชการทหารแลว

ผทไดรบการแตงตงยศเปน วาทรอยตร วาทเรอตร หรอวาทเรออากาศตร ตองส าเรจการฝกวชาทหารชนปท ๕ และส าเรจการศกษาไดรบปรญญา อนปรญญา หรอประกาศนยบตรทางดานวชาชพ ซงเทยบไดไมต ากวาอนปรญญา เมอไดขนทะเบยนกองประจ าการและปลดเปนทหารกองหนนตามกฎหมาย วาดวยการรบราชการทหารและไดรบการฝกอบรมตามระเบยบการแตงตงยศของเหลาทพแลว ก าลงพลส ารองประเภทนกศกษาวชาทหารนกองทพถอวาเปนก าลงพลส ารองหลก ระดบผบงคบบญชา ซงจะตองพฒนาขดความสามารถในการรบและการเปนผน าหนวยใหสงขนตามล าดบใกลเคยงกบก าลงประจ าการ ๒.๓ วนย กฎขอบงคบ และค าสง ฝอ.๑ มความรบผดชอบในการทจะใหผบงคบบญชาทราบเรองราวทงปวงอนมผลกระทบกระเทอนตอภาวะทางวนย วธการทผบงคบบญชา และฝายอ านวยการจะรกษาไวซงวนย กฎขอบงคบ และระเบยบยอมกระท าได ๒ วธ คอ วธปองกน และวธแกไข ๑.) วธปองกน เปนการเพมความเคารพนบถอ และเชอฟงปฏบตตามวนย เพอมตองใหเกดการลงโทษอยางหนก ไดแกวธการดงน ๑.๑) ใชหลกความเปนผน าทเหมาะสมทกระดบหนวย ๑.๒) ชแจงใหทราบในเรองขอผกพนในหนาทและสทธ ๑.๓) ใหทหารแนใจวาทหารมโอกาสทจะรองทกขได และเมอรองทกขแลวผบงคบบญชาจะตองด าเนนการได ๑.๔) จดพมพแจกจายนโยบายใหลาโดยยตธรรมและประกอบดวยเหตผล ๑.๕) ปรบวนย โดยอบรมใหเขากบทองถน ๑.๖) วากลาวตกเตอนเปนการสวนตวในกรณทท าผดเพยงเลกนอย ๑.๗) จดใหมวธการ และรายงานในอนทจะเพมพนความสงาผาเผยในทาง ทหาร และใหรสกภมใจในหนวยของตน บคลกลกษณะ มความรในอนทจะสงเสรมกองทพใหเจรญรงเรอง ๑.๘) ผบงคบบญชาตองใหการแนะน า เปนทปรกษาและใชค าวจารณ ๑.๙) ศกษาและวเคราะหสาเหตแหงการละเมดระเบยบวนย และขจดสาเหตนนเสย ๑.๑๐) ใชสารวตรในทางทเหมาะสม ๑.๑๑) รวมมอกบเจาหนาทฝายบานเมอง ๑.๑๒) ก าหนดอาคารและพนทหามเขา อนเปนสถานทกอเรองยงยาก

๓๗

๒.) วธแกไข คอ การลงโทษแกผกระท าผดอยางรายแรงโดยจงใจ ไดแกการก าหนดแนวการควบคมทหารพลดหนวย การจดสายตรวจสารวตรและสถานต ารวจประจ าการ พจารณาพพากษาคดในศาลทหาร การลงทณฑ กกขง และปรบสภาพใหม

๒.๔ เชลยศก ศพ และทะเบยนศพ ๒.๔.๑ เหตผลทตองปฏบตตอเชลยศก ๔ ประการ

๑) เพอใหฝายเราไดทราบขาวจากขาศก เชน การวางก าลง การเคลอนยายยทโธปกรณ, สงอปกรณ, ขวญ, และแผนการปฏบตในอนาคต ๒) ในการปฏบตตอเชลยศกเปนอยางด อาจเปนเครองจงใจใหขาศกอน ๆ ยอมจ านนและวางอาวธ ไมตอสกบฝายเรา ๓) การปฏบตตอเชลยศกเปนอยางด ยอมท าใหขาศกกระท าตอฝายเราทตกเปนเชลยศก เชนเดยวกน ๔) เปนการท าใหลดศตรลง

๒.๔.๒ หนาทและความรบผดชอบของ ฝอ.๑ กรมในการปฏบตตอเชลยศก ๑) ผบงคบบญชามความรบผดชอบในการปฏบตตอเชลยศก ซงอยในการควบคมของหนวยตนใหเปนไปโดยถกตอง ๒) ฝอ.๑ เปนฝายอ านวยการทมความรบผดชอบ ในการวางแผน, ประสานงาน, ก ากบดแลกจการทงปวงทเกยวกบเชลยศก ๓) เสนอแนะทตงต าบลรวบรวมเชลยศกของกองพล โดยธรรมดาแลวปฏบตโดย มว.สห. ของกองพล ๔) เมอกรมปฏบตการเปนอสระ หรอกงอสระ จะไดรบเจาหนาท สห. จ านวนหนงมาสมทบเพอมาชวยในการจดตงต าบลรวบรวมเชลยศก และด าเนนการกรรมวธในการสงเชลยศกกลบ ๕) ฝอ.๑ เตรยมแผนในการควบคมเชลยศก นบตงแตจบได จนกระทงสงกลบใหพนเขตของกรม ตองแนใจวาการเตรยมแผนลวงหนานนด และสอดคลองกบค าชแจงของหนวยเหนอ และจะตองประสานกบฝายอ านวยการอน ๆ ตลอดจน ผบ. หนวยรอง ๖) แผนน เสนอ ผบ. กรม ในแบบของการเสนอแนะ ทนททอนมตแผนแลว ฝอ.๑ กแจงใหหนวยในบงคบบญชาทราบ โดยปกตก าหนดเปนระเบยบปฏบตประจ า และ ฝอ. จะตองก ากบดแลการปฏบตใหเปนไปตามแผนนน

๒.๔.๓ ผท ฝอ.๑ กรมจะตองประสาน ๑) กบ ผบ. มว. สห. เกยวกบทตงต าบลรวบรวมเชลยศก ๒) กบ ผบ. รอย บก. เกยวกบการจดยามระวงปองกน ๓) กบนายแพทย เกยวกบการรกษาพยาบาลและการสงกลบตามสายการแพทย ๔) กบ สธ.๑ กองพล เกยวกบจ านวนเชลยศก แผนและนโยบาย ๕) กบ ฝอ.๒ เกยวกบการด าเนนกรรมวธในการซกถาม

๓๘

๖) กบ ฝอ.๓ เกยวกบการจดก าลงควบคมขณะสงกลบ ๗) กบ ฝอ.๔ เกยวกบยานพาหนะสงกลบ ส าหรบเชลยศกพเศษทตองสงกลบโดยเรว เสอผาและการเลยงด

๒.๔.๔ กรรมวธเกยวกบเชลยศก ๑) คน เชลยศกจะไดถกปลดอาวธทนทหลงจากทจบได และตรวจคนอาวธทอาจซอนไวได เอกสารทคนพบตองท าเครองหมายใหทราบวาเปนของใคร แลวเขาขบวนควบคมสงกลบเปนพวก ๆ ๒) แยก การแยกตองกระท าทนทหลงจากทจบได คอ แยกพวกนายทหาร, นายสบ, พลทหาร, พลเรอน, เชลยหญง, ใหรวมกนเคลอนทเปนพวก ๆ ซงมลกษณะยศ, ชนยศ เดยวกนจนกระทงถงต าบลรวบรวมเชลยศกของหนวยเหนอ เหตผลในการแยกเชลยศกออกจากกนกคอ เปนการกระจายไมใหรวมกน ทงนเพอปองกนการหลบหนและเพอมใหเกดอทธพลทละนอย ๆ ระหวางนายทหาร, นายสบ พลทหาร ซงเปนการชวยเหลอในเวลาซกถามตอไป ๓) เงยบ นบตงแตจบได และในระหวางการสงกลบ หามพดกน ๔) เรว การสงเชลยศกกลบไปยงต าบลรวบรวมเชลยศก ของกองพลโดยเรวทสดเทาทจะเรวได นบวาเปนสงทส าคญยง ๕) พทกษ ความรบผดชอบในการสงเชลยศกกลบ เฉพาะในพนทขบวนสมภาระของกรม เปนหนาทของหนวยรองน าสงเชลยศกไปยงหนวยเหนอ

๒.๔.๕ ความรบผดชอบในการสงเชลยศกกลบ ๑) ผบ.รอย เปนผรบผดชอบในการน าสงเชลยศกทหนวยตนจบได ไปยงขบวนสมภาระรบของกองพน โดยเจาหนาทในกองรอย เพอใชยานพาหนะน าสงตอไป ๒) จากขบวนสมภาระของกองพน รบน าสงเชลยศกกลบไปยงต าบลรวบรวมเชลยศกของกองพล ซงอยในพนทขบวนสมภาระของกรมโดยเจาหนาทใน บก. และรอยสนบสนนการรบ ๓) จากต าบลรวบรวมเชลยศกของกองพล (อยในพนทของกรม) เจาหนาทใน มว.สห. ทมาสมทบ จะเปนผด าเนนการสงเชลยศกกลบไปยงต าบลรวบรวมเชลยศกของกองพล ซงตงอยในพนทขางหลงกองพล ๔) โดยปกตต าบลรวบรวมเชลยศก ควรอยใกลกบทบงคบการของหนวย (แตมใชอยภายในทบงคบการ) ใกลเสนทางการสงก าลงบ ารงมพนทและสงอ านวยความสะดวกในการพกอาศยเพยงพอ, ก าบงซอนเรน, ไกลไปขางหลงพอทจะหลกเลยง ไมเขาไปยงกบความสบสนเลก ๆ นอย ๆ ในแนวหนา

การสงกลบ การสงกลบอาจกระท าได โดยการเดน, บรรทกรถกระสน หรอรถบรรทกสมภาระทวางเหลา ซงก าลงจะกลบไปขางหลง นอกจากจะตองแยกและหามพดกนแลว ตองไม

๓๙

รบประทานอาหาร สบบหร และดมน า กอนการซกถามทงนระยะเวลาทรบมากบเวลาทซกถามตองอยในขอบเขตทไมละเมดมนษยธรรม

การซกถาม ระหวางการสงกลบ อาจจะมการหยดชวขณะหนง ณ พนทขบวนสมภาระของกรม เพอให ฝอ.๒ กรม ซกถามสถานการณทางยทธวธ

๒.๔.๖ การปฏบตตอเชลยศก ๑) เชลยศกยอมอยในอ านาจของประเทศทเปนปรปกษ แตหาใชอยในอ านาจของบคคลหรอหนวยทหารซงเปนผจบกมไดนนไม ๒) เชลยศกตองไดรบการปฏบตดวยความเมตตากรณา แลวไดรบความคมครองจากการกระท าทรนแรง การดถกและการเยยหยนจากประชาชน การกระท าการแกแคนเชลยศกนนหามเดดขาด ๓) เชลยศก มสทธไดรบความเคารพในสวนรางกายและเกยรตยศ เชลยศกสตรจะไดรบการปฏบตอนควรแกเพศ ในการปฏบตตอเชลยศกนนจะแตกตางกนกเฉพาะยศทางทหาร สขภาพของรางกาย, ความสามารถในทางอาชพ เชอชาตและเพศ ๔) จะตองจดใหเชลยศกมอาหาร, เสอผา, รองเทาและทพกอาศย โดยธรรมดาการจายอาหารตองเทา ๆ กบทจายตามหนวยของตนทงจ านวนคณภาพ ๕) เชลยศกจะตองไมถกปลอยใหตกอยในอนตรายโดยไมจ าเปน ในขณะทรอการสงกลบ แตถาเมอบาดเจบหรออาการเจบไขของเชลยศกนน แสดงอาจเปนอนตรายในขณะทสงกลบมากกวาจะหยดอย ณ ทเดม กอาจรงรอเชลยศกผนนไวชวคราวในเขตอนตรายได ๖) เชลยศกซงมใชนายทหารจะตองท างาน, นายสบจะถกใหท างานในหนาทเฉพาะการก ากบดแลเทานน เชลยศกจะไมไดรบคาจางส าหรบการท างานซงเปนประโยชนแกตนเองรวมทงงานทเกยวกบการปกครอง การตกแตงภายในสถานทพกและซอมบ ารงเครองอ านวยความสะดวก ในการกกขงเวนแตงานนนจะตองใชการฝกเปนพเศษ เชน พมพหนงสอ-ส าหรบการงานอยางอน ๆ เชลยศกจะไดรบคาจาง ๗) หามใชเชลยศกท างานใด ๆ ทไมสมควรแกก าลงกายของผนน ธรรมดาการงานทจดใหเชลยศกท านนจะตองไมเกยวของโดยตรงกบการยทธ โดยเฉพาะ คอ หามใชบรรดาเชลยศกสราง หรอขนสงอาวธยทโธปกรณมงใหหนวยรบใช หามใชงานทท างานผดอนามย เชน ท างานหนก ตากแดด ตากฝน หรอประกอบดวยอนตราย เชน ต าบล ทอาจถกโจมตจากทางอากาศไดงาย ๘) บรรดาเชลยศกจะตองอยในบงคบ, กฎหมาย, ขอบงคบ และค าสงทใชในกองทพฝายเรารวมทงกฎหมายอาญาทหาร ๙) เชลยศกทตายจะถกฝงอนควรแกเกยรตยศ มเครองหมายทหลมฝงศพไดรบคารวะและบ ารงรกษาโดยสมควร

๔๐

การทะเบยนศพ การบรการเกยวกบการทะเบยนศพ อยางบงเกดผลดนน ชวยใหด ารงไวซงขวญ

ของหนวยก าลงรบ และท าใหมการสขาภบาลทดในสนาม ศพของขาศกคงมการปฏบตเชนเดยวกบฝายเราเหมอนกน เวนแตแยกเอาไวตางหากจากศพของฝายเรา

๒.๔.๗ เหตผลของการจดทะเบยนศพ ม ๒ ประการ ๑) เพอใหสขาภบาลในสนามดอยเสมอ ๒) เพอรกษาขวญของทหารในสนาม

๒.๔.๘ การปฏบตตอศพ ศพตาง ๆ จะตองไดรบการชนสตรโดยเรวทสด สมบรณทสด และถกตองทสดเทาทจะท าได ตามธรรมดาจะสงศพไปพรอมกบสงของตดตวจากพนทขางหนาดวยเครองมอขนสงทก าลงจะเดนทางกลบจากการท างานอน ๆ ปกตแลวมกเปนรถกระสน หรอรถสมภาระเปลา

๒.๔.๙ หนาทของเจาหนาทการทะเบยนศพ ๑) จดตงต าบลรวบรวมศพ ๒) คนหาศพทตายในสนามหรอทอน ๆ ทยงไมไดฝงรวมทงศพทอยโดดเดยวและมไดท าเครองหมาย ๓) เกบทรพยสน และลงบญชรายการทรพยสนของผตายตามแบบฟอรมทก าหนด ๔) ตรวจสอบพนท ส าหรบรายการพสจนหลกฐานโดยทนท ๕) รวบรวมพสจนหลกฐาน สงกลบและฝง ๖) ท าหลกฐาน หลมฝงศพทงหมด

๒.๔.๑๐ ความรบผดชอบในการฝงศพและการทะเบยนศพ ๑) ความรบผดชอบของผบงคบบญชา ผบงคบบญชายอมเปนผรบผดชอบตอกจการทงปวงทเกยวกบการปฏบตตอศพผตาย ภายในเขตของตน ๒) ความรบผดชอบของฝายอ านวยการ ฝอ. ๑ เปนผรบผดชอบในการวางแผนประสานงานและก ากบดแลกจการทงปวงทเกยวกบการทะเบยนศพของกรม โดยเฉพาะอยางยงผชวย ฝอ.๑ กรม ยงตองท าหนาทเปนนายทหารฝายจดการศพของกรมอกดวย ๓) ตอนการศพ หมวดบรการ ในกองพลาธการกองพล เปนผรบผดชอบในการปฏบตงานเกยวกบศพ และการท าทะเบยนศพอยางแทจรง

๒.๔.๑๑ การประสานงานกบฝายอ านวยการ และ ผบ.หนวยรอง ผท ฝอ.๑ จะตองประสานงาน คอ.- ๑) นายทหารเสนารกษ เกยวกบการยายศพจากทพยาบาล ๒) อนศาสนาจารย เกยวกบการศาสนาทถกตอง ๓) ผบ.มว. การศพเกยวกบแผนการปฏบต ณ ต าบลรวบรวมศพ ๔) ฝอ.๔ เกยวกบยานพาหนะ

๔๑

การด าเนนงาน หมวดการศพของหมวดบรการของกองพลาธการกองพล จดตงต าบลรวบรวมศพของกองพลขนแหงหนง ในพนทสนบสนนของกองพล

๒.๔.๑๒ การสงศพกลบ ๑) หนวยตาง ๆ ในแนวหนารบผดชอบในการสงศพกลบไปยงขบวนสมภาระพกของกองพน ๒) เจาหนาทต าบลรวบรวมศพของกองพล รบผดชอบในการขนสงศพจากสมภาระพกของกองพนไปยงต าบลรวบรวมศพของกองพล ๓) ฌาปนสถานของกองทพ รบผดชอบในการขนสงศพจากต าบลรวบรวมศพของกองพลไปยงขางหลง ๔) การสงศพจากสถานทพยาบาลกองพนไปยงขบวนสมภาระพกของกองพน เปนความรบผดชอบของหนวยตนสงกด ๕) การสงศพจากทพยาบาลกองพลไปยงต าบลรวบรวมศพของกองพล เปนความรบผดชอบของต าบลรวบรวมศพของกองพล ๒.๕ ขวญและการบรการก าลงพล ๒.๕.๑ ขวญ

ขวญ( Moral) คอสภาวะทางจตใจของบคคลซงมตอชวตในราชการทหาร และสภาวะ ของการแสดงออกอน ๆ ซงเกยวของกน ลกษณะของการมขวญดจะแสดงใหเหน โดยความกระตอรอรนในการปฏบตหนาทใหเปนไปตามความมงหมายของผบงคบบญชา

ขวญเปนผลตอบสนองจากการแสดงออกในลกษณะความเปนผน า ผใตบงคบบญชา จะแสดงออกในลกษณะความเชอมนเคารพย าเกรง และการใหความรวมมออยางซอสตยในการปฏบตหนาท การประเมนคาทางขวญโดยอาศยขาวสารจาก - การตรวจเยยมหนวย - รายงานทางธรการ - การสงเกต

๑.) การตรวจเยยม : เปนการตรวจเยยมของผบงคบบญชา และฝายอ านวยการ ซงเปนการตรวจเยยมทงเปนทางการ และไมใชทางการ หวขอทสงเกต คอ

๑.๑) สมรรถภาพในการรบ ๑.๒) ทาทมารยาท ๑.๓) สขภาพสวนบคคล ๑.๔) การรกษายทโธปกรณ ๑.๕) สภาพของการเลยงด และทพกอาศย ๑.๖) ความพอเพยง และความเหมาะสมของสงของทจาย

๔๒

๑.๗) การเอาใจใสดแลผบาดเจบ ๑.๘) ปฏกรยาทตอบสนองตอค าแนะน า และค าสง

๑.๙) การใชสงอ านวยความสะดวก ๑.๑๐) ความพอเพยงของสงอปกรณบรโภคในราน

๒.) การรายงาน : รายงานตาง ๆ ซงชวยในการประเมนคาทางขวญ เชน ๒.๑) ผขาด และหนราชการ ๒.๒) ผแกลงปวย ๒.๓) การจบกมและการควบคมตวทงฝายทหารและพลเรอน ๒.๔) การลงทณฑตาง ๆ ๒.๕) การขอยาย ๒.๖) อตราผเจบปวยทรบการพยาบาลรกษา ๒.๗) อตราผปวยเปนกามโรค ๒.๘) ท ารายตนเองใหบาดเจบ ๒.๙) การคาตลาดมด ๒.๑๐) การลกขโมย ๒.๑๑) การใชเสบยงอาหาร ๒.๑๒) รายงานประจ าเดอนของอนศาสนาจารย ๒.๑๓) อน ๆ

๓.) การสงเกต : สงเกตจากการพบเหนของผบงคบบญชาและฝายอ านวยการ ซงอาจจะนอกเหนอไปจากการรายงานเปนลายลกษณอกษร ซงนายสบเวร นายทหารและผทเกยวของไดรายงานไว ๒.๕.๒ การพฒนาขวญ การพฒนาขวญเราสามารถทพฒนาไดโดย

๑.) การฝก ๒.) วนย ๓.) ความเชอมน (ผบช. ตวเอง เพอนรวมงาน ยทโธปกรณ)

๒.๕.๓ การรกษาและการด ารงขวญ ๑.) ใชลกษณะผน า ๒.) ดแลสวสดภาพ

( คมอ ก าลงพลในสนาม รร.ร.ศร. ๑๔๔–๑๔๖ ) ๒.๕.๔ การบรการก าลงพล

การบรการก าลงพล (PERSONNEL SERVICE) คอ หนทางและวธการทปฏบตอนท ฝอ.๑ ของหนวย อาจเสนอแนะตอผบงคบบญชาในการบ ารงขวญของก าลงพลใหอยในสภาพทดทสด

๔๓

ขดความสามารถของก าลงพลแตละคนจะมไดกโดยการฝกก ากบดแลและการแนะแนวทางการบรการก าลงพล นบวาเปนสงส าคญมาก เพราะวาผลการปฏบตจะด าเนนไปไดตามแผนของผบงคบบญชาเพยงใดนน ยอมขนอยกบก าลงพลแตละคน จะตอบสนองแผนนนอยางจรงจงเพยงใด

๒.๕.๔.๑ ความมงหมายของการบรการก าลงพล ๑.) เพอชวยใหผบงคบบญชาสามารถตอบสนองความตองการของหนวยทหาร แตละบคคล ๒.) เพอสวสดการของทหารเปนหมคณะ ๓.) เพอกระตนก าลงพลแตละคน ใหมความตงใจในการปฏบตหนาทใหเปนผลดแกหนวย

๒.๕.๔.๒ ความรบผดชอบ ฝอ.๑ รบผดชองทางฝายอ านวยการ ส าหรบกจการทงปวงอนเกยวกบก าลงพลเปน

รายบคคล รวมทงสงตาง ๆ ทมผลกระทบกระเทอนตอขวญและรบประเมนคาสถานการณทางขวญ เพอเสนอแนะผบงคบบญชาใหทราบสถานการณทางขวญอยตลอดเวลา

๒.๕.๔.๓ การก ากบดแลการบรการก าลงพล ๑.) ฝอ.๑ เปนผวางแผน ประสานงาน และก ากบดแล การบรการก าลงพล ๒.) ไดรบความชวยเหลอ และการแนะน าจากฝายเสนาธการ และฝายกจการพเศษทเกยวของ

๒.๕.๔.๔ การพกผอนและการลา การพกผอนและการลา การลาจดใหมการลาส าหรบทหารเปนรายบคคลหรอเปน

กลมยอมชวยใหมการผอนคลายความเมอยลาทางใจ และรางกายเนองจากการรบ และการฟนฟใหมสภาพพรอมรบตอไป

๒.๕.๔.๕ ลกษณะของการลา ๑.) การลา คอ วนลาทตองนบจ านวน และหกจากจ านวนทมสทธจะลาได ๒.) การพก ในยามสงคราม การลาไดไมเกน ๓ วนโดยไมน าไปหกวนลาตามสทธ ๓.) การลากรณพเศษ คอ การลาซงไดรบการยกเวนจากผบงคบบญชาเปนกรณพเศษ (ตามทก าหนด) เชน ลาเนองจากครอบครวถงแกกรรม

๒.๕.๔.๖ การแบงสวนในการลา หลกการแบงสวนใหลาโดยยตธรรมอาศยปจจย ๒ ประการ ๑.) โควตาของหนวย ๒.) ผลการปฏบตงานของหนวย

๒.๕.๔.๗ เครองอ านวยความสะดวก เครองอ านวยความสะดวกทมอยในยทธบรเวณนบวาเปนสวนส าคญทจะตองน ามาพจารณา เพออ านวยความสะดวกสบายของทหาร ปกตแบงไวเปน ๔ ประเภท คอ.-

๔๔

๑.) คายพก (REST CAMP) ๒.) พนทพกผอน (REST AREA) ๓.) ศนยการพกผอน (RECREATION CENTER) ๔.) พนทการลา (LEAVE AREA) ๒.๕.๔.๘ คายทพก (REST CAMP) จดเปนส าหรบพกผอนและฟนฟก าลงพลทไดปฏบตการรบจนอดโรยมาแลวใหกลบมสภาพด ๑.) ทตง ตงอยในพนทขางหลงของกองพล และใกลกบทพยาบาลของกองพล ๒.) สงอ านวยความสะดวกมอาคาร บานพก ส าหรบกนนอน ๓.) ผจดการ ผบ.พล. มอ านาจจดตง ๔.) ผด าเนนการ นายแพทยใหญของกองพลเปนผด าเนนการ ๒.๕.๔.๙ พนทพกผอน (REST AREA) จดเพอใหความสะดวกสบายแกทหารทมาพกผอนและฟนฟ ปกตมกเปนขนาดตงแตกองพน หรอใหญกวาขนไป ๑.) ทตง โดยธรรมดาตงอยในเขตหนา แตอาจตงอยในเขตหลงกไดโดยตงอยยานกลางใกลขายถนน ๒.) สงอ านวยความสะดวก อาจเปนอาคารถาวรหรอชวคราว มการฝกเพอปรบสภาพทหาร มการบรการอน ๆ เชนเดยวกน ๓.) ผจดตง อาจมอบใหกองพลในเขตหนา และผบงคบบญชาสวนตาง ๆ ของเขตหลง ๔.) ผด าเนนงาน ผบ. หนวย ทรบผดชอบใหจดตงโดยประสานงานและความรวมมอจากนายทหารสวสดการ และผแทนสภากาชาด ตลอดจนฝายอ านวยการอน ๆ ทเกยวของ ๒.๕.๔.๑๐ ศนยการพกผอน ( RECREATION CENTER ) เปนทพกแรมขนาดใหญหรอสถานททไดปรบปรงใหมสงอ านวยความสะดวกสบายตาง ๆ ขนเปนพเศษ เพอใหนายทหารนายสบ และพลทหาร ทไดรบอนญาตใหลา หรอผทผานเขาออกกรมกอง ไดรบการพกผอน และคลายความเครงเครยดจากการรบ โดยจดใหไดเขาอยกนหลบนอน ในโรงเรอนทถาวร ไดรบการบ ารงเลยงดพอสมควร และมโอกาสไดรบความบนเทงและหยอนใจ ๑.) ทตงโดยธรรมดาตงอยในเมองใหญ ๆ หรอสถานทพกผอนในบรเวณทเขาใชเปนสถานทพกผอน ซงหางไกลพนทการรบ ๒.) สงอ านวยการสะดวก มโรงแรม ภตตาคาร สโมสร รานคา โรงภาพยนต สระวายน า หองสมด และอน ๆ ส าหรบพกผอน และหยอนใจ ๓.) ผจดตง ผบ. เขตหลงจะไดรบมอบอ านาจจาก ผบ. ยทธบรเวณ ๔.) ผด าเนนงาน จดจากยทธบรเวณตามขอเสนอ แตตองปฎบตงานภายใตการบงคบบญชาของนายทหารสวสดการของเขตหลง ๒.๕.๔.๑๑ พนทการลา (LEAVE AREA) พนทจดขนเพอรบก าลงพลซงผานไปมาในระหวางการลา หรอลาพก

๔๕

๑.) ทตง ตงอยในหรอเพยงสวนใดสวนหนง หรอทงหมดของเมองใหญ หรอตามหมบานใหญ ๆ หรอต าบลทเขานยมใชเปนทพกผอน ไปมาหากนไดสะดวก และเปนสถานททอยในความสนใจของทหาร ควรอยหางจากพนทซงมการปฏบตการทางยทธวธ ๒.) สงอ านวยความสะดวก มสโมสร หองสมด รานคา ทเลนกฬา โรงมหรสพ และโรงแสดงตาง ๆ เพอใหเลอกใชบรการไดตามชอบใจ (อาจมศนยพกผอนหลายศนยในพนทการลา)

๓.) ผจดตง ผบ.เขตหลง ไดรบมอบในการจดตง ๔.) ผด าเนนการ ผบงคบพนทการลาเปนผด าเนนงาน โดยมหนวยสวสดการ

ไปรษณย การเงน สาธารณปโภค (ทหารชาง) ดบเพลง ซกรด (พลาธการ) ๒.๕.๕ การใหการบรการ

ความมงหมาย เพอเปนการบรการในสงตางๆ ใหกบก าลงพลเปนรายบคคลเพอบ ารง ขวญของหนวยดงน.- ๒.๕.๕.๑ การบรการไปรษณย

ทาทในทางขวญของการบรการไปรษณยนน นบวาเปนสงส าคญ ประการท สอง รองจากกระสน อาหาร และการรกษาพยาบาล บรการไปรษณยของกองทพเปนสงอ านวยความสะดวกในการตดตอกนตลอดเวลา ระหวางทหาร ครอบครวมตรสหายและผรวมธรกจ ดงนนในยามจากกน การบรการไปรษณยจงสามารถท าใหทหารคงรกษาฐานะของตนไวได ในการสงคมอนเปนสวนเฉพาะตว การบกพรองในการบรการดงกลาวนเปนปจจยของการท าลายขวญอนส าคญยง เจาหนาทไปรษณย ท าหนาทในการรบและแจกจายไปรษณยทสงเขามา และรวบรวมไปรษณยส าหรบสงออก จดการสงและด าเนนการอนเหมาะสมกบไปรษณยทไมสามารถแจกจายได

ทตงระดบกองพนทหารราบจะมเจาหนาทไปรษณยอย ๑ นาย ยศ ส.ต. กองประจ าการ ชกท.๗๑๔ เรยกต าแหนงวา ”เสมยนไปรษณย” บรรจอยในตอนธรการรอย สสช.พน.ร. ปกตจะตงอยในพนทขบวนสมภาระพกของกองพน (พนทของกรม) ในระดบกรม จะไมมเจาหนาทไปรษณยคอยบรการ แตจะมเจาหนาทไปรษณยของกองพน ซงตงอยในขบวนสมภาระพกของกองพน (ในพนทของกรม) เปนผด าเนนงาน ๒.๕.๕.๒ การบรการทางการเงน

การบรการทางการเงน ฝายการเงนของกองบญชาการกองพล รบผดชอบในการ ด าเนนงานของบรการทางการเงนเปนสวนรวมทงกองพล โดยปฏบตงานภายใตการก ากบดแลของสธ.๑ กองพล

๕.๕.๓ บรการสวสดการ ฝายสวสดการของกองบญชาการกองพล รบผดชอบในการจดตงและด าเนนงาน

เกยวกบ รานคา กจการสโมสร การแสดงตาง ๆ เพอบ ารงขวญ ตลอดจนจดภาพยนตรไปฉายตามหนวยตาง ๆ ในกองพล นอกจากนแลว ยงด าเนนการเกยวกบการกฬา อปกรณการกฬา หนงสอพมพ เพอแจกจายไปยงหนวยตาง ๆ ดวย โดยปฏบตการภายใตการก ากบดแลของ สธ.๑ กองพล

๔๖

๒.๕.๕.๔ บรการทางศาสนา อนศาสนาจารยบรรจอยในฝายอนศาสนาจารยของกองบญชาการกองพล ตามธรรมดา แลวปฏบตงานอย ณ ทก. พล. และจะไมบรรจให หรอสงขนไปสมทบกบหนวยรอง แตจะจดใหมศาสนกจทงกองพล ตามแตสถานการณจะอ านวยให โดยเฉพาะอยางยงตองจดใหมการปฏบตศาสนกจตามสถานพยาบาลของกองพลทกแหงอยตลอดเวลา นบวาเปนเจาหนาทฝายกจการพเศษ ซงด าเนนการภายใตความอ านวยการของ สธ.๑

ในยามฉกเฉนจ าเปนตองใชอนศาสนาจารยปฏบตหนาทอน ซงมใชทางศาสนา อน - ศาสนาจารยตองไมรบมอบหนาทใดๆ ซงขดแยงตอสถานภาพของตนตามขอสญญานานาชาตทกรงเจนวา เชน ท าหนาทในการรบโดยตรง เปนนายทหารฝายการคา กรรมการศาล หรอผพจารณาตดสนคด ฯลฯ

๒.๕.๕.๕ บรการความสข บรการความสขจดใหมการแจงขาวสาร ค าแนะน าและใหค าปรกษาเกยวกบเรอง

สวนตว ชวยเหลอตดตอกบองคการของรฐบาล หรอเอกชน เกยวกบเงนปนผล การจายเงนและบรการตาง ๆ ททหารพงจะไดรบ

๒.๕.๕.๖ การบรการทางกฎหมาย เจาหนาททหารมกจะตองการค าแนะน า และการชวยเหลอทางกฎหมาย ใน

เรองทเกยวกบปญหาสวนตว การชวยเหลอทางกฎหมายนเปนนโยบายของ ทบ. ทจะชวยเหลอใหค าแนะน าแกเจาหนาททหาร และผทอยในอปการะของทหารทางกฎหมายเทาทจะกระท าได การชวยเหลอของส านกงานทหารไดแก การใหค าแนะน าชวยเหลอญาตพนองทางบานหนาทพลเมอง และเรองภาษ ผรบผดชอบในเรองนกคอ นายทหารฝายพระธรรมนญ

๒.๕.๕.๗ การแนะน าทางจรยธรรม นายทหารก าลงพลมความรบผดชอบทางฝายอ านวยการในการใชก าหนดการแนะ

แนวทางจรยธรรมใหไดผลดและประสานการปฏบตตาง ๆ ทจ าเปนตามธรรมดาแลว นายทหารก าลงพลไดรบการแตงตงใหเปนประธานของคณะกรรมการแนะแนวจรยธรรม

๒.๕.๕.๘ การบรการทางการแพทย ๑.) แจงใหนายแพทยใหญทราบถงขาวสาร และแนะแนวทางส าหรบปฏบต

แผนการบรการทางแพทยของหนวย ๒.) ทบทวนแผน แลวอนมต และประกาศในค าสงชวยรบ ๓.) ปรบปรงปรมาณอตราทหารทประสบอนตรายปวยไขและบาดเจบ ส าหรบ

ปฏบตในอนาคต ๔.) ปรบปรงปรมาณอตราเชลยศก ทประสบอนตราย ปวยไขและบาดเจบ ๕.) ใหขอเสนอแนะนโยบายเกยวกบการสงกลบ การรกษาพยาบาลก าลง

สญเสยเนองจากธลตกในสงคราม เคม ชวะ รงส (คชร.) ๒.๕.๕.๙ การใชเครองราชอสรยาภรณและการปนบ าเหนจรางวล

๔๗

การใหเครองราชอสรยาภรณนน ถอวาเปนการปนบ าเหนจรางวลอยางหนง ส าหรบตอบแทนในการปฏบตงานพเศษ นอกเหนอจากธรรมดา หรอวรกรรมอนดเดน และตลอดจนการปฏบตงานในหนาทส าเรจลลวงและมผลด เปนการเปดเผยใหประชาชนทราบถงการปฏบตอนนาสรรเสรญของผไดรบบ าเหนจรางวลและท าใหผไดรบรสกภาคภมใจ การปนบ าเหนจรางวลน ถาไดกระท ากนอยางรอบครอบพถพถนกนจรง ๆ และโดยทนททนใดดวยพธอนเหมาะสมแลว ยอมเปนการ สรางและบ ารงขวญของผไดรบและจะเปนการกระตนเตอนใหทกคนเกดความมานะพยายาม ในการทจะปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถ การใหรางวลโดยเครองราชอสรยาภรณ และการชมเชย คงปฏบตตาม พ. ร. บ. หรอระเบยบทก าหนดไวในเรองนโดยเฉพาะ ๒.๕.๕.๙.๑ ความรบผดชอบ สธ. ๑ มหนาทรบผดชอบทางฝายอ านวยการในการจดท าแผนและนโยบายอนเกยวกบการใหเครองราชอสรยาภรณ และการปนบ าเหนจรางวลส าหรบหนวย ซงอยในความรบผดชอบของตน ๒.๕.๕.๙.๒ นโยบาย ๑.) ใหโดยเทาเทยม และยตธรรม ๒.) หลกการตองเปนแบบเดยวกนทกหนวย ๓.) ไมควรใชวธแบงสวนหรอโควตาในการให ๔.) ใหแกบคคลทมสทธและสมควรไดจรง ๆ

( คมอ ก าลงพลในสนาม รร.ร.ศร. ๑๔๖–๑๕๑ ) ๒.๖ การจด และการด าเนนการก าลงพล ๒.๖.๑ การจดการก าลงพล คอ การด าเนนกรรมวธ ในการวางแผนการจด การก าหนดแนวทางและการอ านวยการเกยวกบก าลงพลทงปวง เพอการใชก าลงพลทางทหารเกดประโยชนอยางมประสทธภาพสงสด

๒.๖.๒ หลกการจดการก าลงพล ๑) บรรจคนใหเหมาะกบงาน ๒) เพมพนความสามารถโดยใหผานการฝก ๓) เราความปรารถนาในการผลตงาน ๔) ใหความเชอมนในความกาวหนาของอาชพ ๕) ใชคนใหเกดประโยชนอยางเตมทในกจการทส าคญ

๒.๖.๓ การด าเนนการก าลงพล คอ วธการหรอกรรมวธเกยวกบการวางหลกการในการจดการก าลงพลในทางปฏบต เพอใหไดรบประโยชนจากการใชก าลงพลอยางมประสทธภาพสงสด, การด าเนนการนหมายรวมถง การบรรจ, การเลอน, การยาย, การถอดยศ, การออกจากราชการและการเกษยณอาย

๔๘

๒.๖.๔ การบรรจ คอ วธการก าหนดก าลงพลเขาประจ าหนวยงานใดหนวยงานหนง และมอบหนาททางทหารเฉพาะใหปฏบตโดยแนนอน

๒.๖.๕ ขอพจารณาในการบรรจ การบรรจม ๓ แบบ ๑) บรรจจากผมความร ความช านาญจากชวตพลเรอนมาแลว พอรบการ

อบรมหลกวชาทางทหารเพยงเลกนอยกสามารถท างานได เชน พลขบ ชางเครองยนต (AUTOMOBILE, MACHANIC) และฝกไปพรอม ๆ กบการปฏบตหนาท (ON THE JOB TRAINING)

๒) การบรรจซงท าใหทกคน มประสทธภาพเกอบถงขดภายหลงการฝกระยะ

สนกใชได ๓) การบรรจซงตองใชเวลาท าการฝกนาน จงจะใชได

๒.๖.๖ การบรรจก าลงพลพเศษ ก าลงพลพเศษจดไดเปน ๓ พวก ๑) ก าลงพลซงมความสามารถทางรางกายจ ากด ๒) ทหารหญง

๓) บคคลพเศษทไมเคยถกเรยกเกณฑ เชน อกอ, มเซอร, เงาะปา, ฯลฯ ซงบางโอกาสทางราชการทหารอาจจ าเปนตองใช เชน น าทาง, ล าเลยง ฯลฯ

๓.๑) ก าลงพลทมวามสามารถทางรางกายจ ากด : คอ พวกทมคณลกษณะทางรางกายอยในขนต ากวามาตรฐานททาง ทบ. หรอ พ.ร.บ. ก าหนด เชน นวดวน สายตาสน หรอ รางกายออนแอ ไมสามารถทนตอความยากล าบากได แตมคณสมบตบางอยางทจะปฏบตงานเฉพาะทางทหารได เชน เกยวกบวทย, สรรพาวธ ออกแบบแปลน ๓.๒) ทหารหญงอาจใชทหารหญงเขาท าหนาทแทนทหารชายได เมอหนาททใหท านน เหมาะกบความช านาญ และความสามารถทางรางกายทมอย เพอใหเหมาะกบสขภาพ, สวสดการ, ขวญ, การฝก และการใชทหารหญงอยางมประสทธภาพ งานทเหมาะกบทหารหญงเชน งานพมพ, งานพลาธการ, เจาหนาทในศนยการสอสาร ครวสามญในโรงเรยนทหาร, ผชวยแพทย เปนตน ๓.๓) บคคลพเศษ (ทบ. อม. คอพวกนโกร) การใชบคคลพเศษตองน าปจจย ๓ ประการ มาพจารณาไดแก

- การศกษา - ชางฝมอ - คณลกษณะทางรางกาย

หมายเหต นโยบายของรฐอาจรบบคคลเหลานในคราวจ าเปน เพราะถาเราตองรบแบบกองโจรตามภมประเทศทเปน ปา, ภเขา, พวกนท าประโยชนใหแกทหารเปนอยางมาก

๔๙

๒.๖.๗ การเลอนชนยศ หมายถง การเลอนชนเจาหนาททหาร ใหสงขนไปสระดบทตองการความช านาญในขนสงกวาขนไป หรอเพมพนความรบผดชอบใหมากขนกวาชนยศ หรอระดบเดม เพอ ๑) ใชอ านาจทจ าเปนแกบคคล เพอปฏบตหนาทของตนใหเกดผลด และไดสวนสมพนธกบขอบเขตแหงความรบผดชอบทไดรบ ๒) ประกนใหมการบ ารงขวญ และประสทธภาพของหนวย กระตนความรเรมของบคคล ๓) ใชความช านาญและความสามารถของบคคลใหเกดประโยชนสงสด โดยการบรรจบคคลในต าแหนงทมความรบผดชอบมากขน ซงเปนต าแหนงทบคคลนน ๆ ใชความสามารถของตนอยางเตมท ๔) เราใหบคคลเกดความพยายามมากขน และเพมพนประสทธภาพใหสงขน ปจจยทตองน ามาพจารณา ในการเสนอขอเลอนชนยศบคคลนน ควรจะพจารณาปจจยตาง ๆ คอ - เทคนคและความตองการทเกยวกบต าแหนง - ประสบการณ ของผทสมควรจะไดรบการเลอนชนยศ หลกมลฐานส าหรบการเลอนชนยศ หลกมลฐานส าหรบการเลอนชนยศบคคลทไดก าหนดไวในนโยบายของหนวยนน ควรแสดงถงความเหมาะสม และขดความสามารถส าหรบหนาท และความรบผดชอบของระดบทสงขนไป การเลอนเขารบต าแหนงผบงคบหนวย จะตองเกยวพนกบลกษณะความเปนผน าทมาแสดงออกของผนนเพมเขาไปดวย ส าหรบการเลอนชนยศเขารบต าแหนงผบงคบหนวย ควรจะไดพสจนลกษณะความเปนผน าในสนามรบของผนนเสยกอนเมอสามารถท าไดไมวาในกรณใด ๆ กตาม ไมควรเสนอการเลอนชนยศบคคล จนกวาผนนจะไดแสดงความเหมาะสมส าหรบหนาทในระดบสงกวา โดยการปฏบตงานในหนาทอนดเดนในระยะเวลาทแนนอนอนหนง ตามทระบไวในขอบงคบ ๒.๖.๘ การแตงตงเปนสญญาบตรในสนาม แหลงทผลตนายทหาร ใหประกอบเปนก าลงส าคญในระหวางสงครามแหงหนงนนกคอ บรรดาบคคลในชนยศตาง ๆ ของหนวยรบ ในสภาพการรบทเขาขนรนแรงทสดนน ผบงคบบญชา สามารถทจะวนจฉยหรอคนควาใหทราบไดวา บคคลทมคณสมบตทจ าเปนหรอมเคาทจะเปนผน าไดดในการรบเพยงใด ความเปนผน าหนวยยอมทราบไดดวยการปฏบตของผนนเอง โดยเหตนเองวธการคดเลอกจงมโอกาสผดพลาดนอยยงกวาวธการอน ๆ ฉะนน การแตงตงบคคลขนเปนชนสญญาบตรโดยตรงในสนาม จงเปนแหลงทไวใจไดมากทสดแหลงหนง ในดานความเปนผน าในการรบ และผบงคบบญชาทกคนควรใชแหลงนใหมากทสด ๒.๖.๙ การยาย การยายไมเฉพาะแตการยายบคคลเทานน ยงหมายรวมถงการเคลอนยายก าลงทางทหารจากหนวยหนงไปขนกบอกหนวยหนงดวย ทงน เพอใหไดใชก าลงพลอยางม

๕๐

ประสทธภาพ เพอใหบคคลเขาท างานใดงานหนงดวย เพราะทางราชการตองการความช านาญ, ความสามารถ, ซงเปนการกระท าเพอประโยชนแกหนวยหรอสวนรวม

สาเหตของการยาย ๑) การเปลยนแปลงของสถานการณ หรอความกาวหนาในทางเทคนคซงท าใหความนดในวชาชพทางทหารลาสมย ๒) การจดก าลงใหม ๓) ใหมโอกาสหาความช านาญในหนวยเหนอขนไป ๔) การแบงประเภทใหม ๕) เลอนชนในสายงานเดยวกน แมจะเพอประโยชนของบคคล แตกมความจ าเปนทจะไดประโยชนจากบคคลนน ๖) ปญญาหาขดมนระหวางบคลแมจะเปนวธการทไมถกตองนก แตกจ าเปนเพอแกไขสถานการณทยงยาก

๒.๖.๑๐ การบรรจใหม คอ การเปลยนแปลงหนาท หรองานของบคคลจากหนาทหนงไปยงอกหนาทหนง ซงอาจจะพองกบการยายหรอไมกได การบรรจใหมนนสาเหตมาจาก ๑) การบรรจเดมไมเหมาะสม (หยอนสมรรถภาพ หรอ รางกายทรดโทรมขาดความช านาญหรอความรไมพอ) ๒) การแบงประเภทขนตนไมเหมาะสม ๓) บรรจใหม ตามความตองการของหนวยหรอสายงาน

๒.๖.๑๑ การออกจากประจ าการ (ACTIVEDE) คอ กรรมวธของการออกจากหนาทกฎขอบงคบระเบยบ ซงอาจแบงไดดงน ๑) ลาออก (RESIGNATION) ขอออกจากการปฏบตงานตามหนาท ๒) ใหออก (DISCHARGE) ใหพนจากการปฏบตงานตามหนาท ๓) ไลออก (DISMISSAL) คอ การใหออกจากราชการตามค าพพากษาของศาลทหาร เพอรกษาไวซงกฎยทธวนย ๔) ปลด (RETIREMENT) ปลดเนองจากรบราชการมานาน สงอายหยอนสมรรถภาพ (กาย, จตใจ) เชน ทพพลภาพ, ขาดประสทธภาพ (หยอนสมรรถภาพทางการงานในหนาท) ๕) การยายเหลา หรอ ใหเปนกองหนนของกองทพ (TRANFER OR RETERN TO RESERVE COMPONCNT) ๒.๗ การจด และการยายทบงคบการ ๒.๗.๑ ทบงคบการ ทบงคบการ คอ สถานทแหงหนงซงผบงคบบญชาและฝายอ านวยการใชเปนทปฏบตงาน ทบงคบการเปนสงอ านวยความสะดวกในการควบคมหลกส าหรบผบงคบบญชา ในการ

๕๑

ควบคมและบงคบบญชาหนวยรอง การปฏบตการรบทมประสทธภาพ มกจะแบงการบงคบบญชาและฝายอ านวยการประจ าอย ณ ทบงคบการของหนวยเสมอ ๒.๗.๒ ทตงทบงคบการ ทตงทบงคบการเปนสวนส าคญในการตดตอสอสาร ฉะนนขอเสนอแนะของฝายการสอสารในเรองเกยวกบทตง จะตองน ามาพจารณาเปนพเศษ ผบงคบบญชาหนวยเหนอเปนผรบผดชอบในการก าหนดทตงทบงคบการของหนวย หากผบงคบบญชาหนวยเหนอไมไดก าหนด ผบงคบบญชาหนวยนนตองก าหนดเอง นายทหารฝายยทธการจะเปนผเสนอแนะทตงทบงคบการอยางกวาง ๆ หลงจากทไดประสานกบนายทหารฝายก าลงพล และนายทหารฝายการสอสารแลว นอกจากน นายทหารฝายยทธการยงรบผดชอบในการเสนอแนะการยายและเวลาการยายของทตงทบงคบการอกดวย ส าหรบนายทหารฝายก าลงพลมหนาทรบผดชอบเสนอแนะทตงทบงคบการทแนนอน และวางแผนการจดระเบยบภายในโดยประสานกบนายทหารฝายการสอสาร บางโอกาสนายทหารฝายก าลงพลอาจมอบหนาทใหกบหวหนากองบงคบการของหนวย ( ผบงคบกองรอยสนบสนนการรบ ) กได และใหถอแผนการปฏบตในทางยทธวธมาเปนขอพจารณาดงน ๑) ชนดของการปฏบตการทางยทธวธ ๒) เสนทางการคมนาคม และสภาพการจราจร ๓) ความตองการในการตดตอสอสาร ๔) พนทกวางพอกระจายสวนตาง ๆ ได ๕) ก าบง ซอนพราง และระวงปองกนด ๖) ตรวจการณไดด ๗) มพนทส าหรบเครองบนปกหมนขนลง และมทางไปสนามบนเครองบนส าหรบเครองบนปกตดล าตว ๒.๗.๓ ทบงคบการกองพนและกรม ทบงคบการของกองพนและกรม สามารถแบงออกไดเปน ๓ สวน คอ ๑) ทบงคบการหนา ๒) ทบงคบการหลง ๓) ทบงคบการส ารอง ๒.๗.๔ ทบงคบการหนา ทบงคบการหนาของกองพนและกรม ปกตจะตงอยบรเวณพนทกองหนนหรอใกล ๆ กบกองหนนของหนวย ซงประกอบดวย ผบงคบหนวย ฝายอ านวยการ ฝายกจการพเศษ นายทหารตดตอทมาจากหนวยทมาสมทบ นายสบและพลทหารเทาทจ าเปน ระดบกองพนทหารราบ จะมผปฏบตงานอยในทบงคบการหนาของกองพน คอ ผบงคบหนวย นายทหารฝายการขาว นายทหารฝายยทธการ ฝายกจการพเศษ นายสบหรอ

๕๒

นายทหารตดตอจากหนวยสมทบ นายทหารฝายก าลงพล นายทหารฝายสงก าลงบ ารง และเจาหนาทของแตละสายงานตามความจ าเปน โดยเฉพาะเจาหนาทก าลงพลทรบผดชอบปฏบตงานอย ณ ทบงคบ การหนากคอ นายทหารฝายก าลงพล จากองพน และเสมยนพมพดด ( ซงบรรจอยในตอนบงคบการกองพน รอยสนบสนนการรบบางสวน ) ๒.๗.๕ ทบงคบการส ารอง การก าหนดใหมทบงคบการส ารองของกองพนและกรมกเพอประกนใหมการควบคมและบงคบบญชาอยางตอเนอง ในกรณททบงคบการหนาถกรบกวนจากการปฏบตของขาศก ทงกองพนและกรม จะตองท าการวางแผนตาง ๆ เหลานขนแผนนจะตองจดใหม นายทหารอาวโสขณะนน ควบคมสวนประกอบทส าคญของทบงคบการส ารอง ตลอดจนใหมเจาหนาทสอสาร ให สามารถปฏบตงานไดในทนททนใด รายละเอยดของแผนตาง ๆ เหลานมกระบไวในระเบยบปฏบตประจ าของหนวย ๒.๗.๖ ทบงคบการหลงของกองพนและของกรม ทบงคบการหลงของกองพน ปกตตงอยในพนทขบวนสมภาระของกองพน ( พนทของกรม ) เจาหนาททปฏบตงานอย ณ ทน คอ ผชวยหลกของนานทหารฝายสงก าลงบ ารง ( ผบ.รอย สสช. , ผบ.บร. , หรอ น.สงก าลง ) ส าหรบเจาหนาทในฝายก าลงพลของกองพน คอ นายสบก าลงพล ( จ. ๑ ) เสมยนก าลงพล ( ส.อ. ๑ / ส.ต. ๒ ) เสมยนไปรษณย ( ส.ต. ๑ ) ซงบรรจอยในตอนธรการและก าลงพลหมวดบรการ รอยสนบสนนการชวยรบ ตลอดจนเจาหนาทอน ๆ ซงไมจ าเปนตองปฏบตงานอย ณ ทบงคบการหนาของกองพน ตามปกตแลวผบงคบกองรอยสนบสนนการชวยรบ ( ผบ.รอย.สสช. ) ในฐานะผชวยหลกของนายทหารสงก าลงบ ารงเปนผรบผดชอบในการควบคมดแลเจาหนาทตางๆทปฏบตงานอยในพนทขบวนสมภาระของกองพน ในโอกาสทมการเปลยนยายทบงคบการหลง (ขบวนสมภาระ ) ผบ.รอย.สสช. ยงตองรบผดชอบควบคมการเคลอนยายทบงคบการหลงของกองพนอกดวย ทบงคบการหลงของกรม ปกตตงอยในพนทขบวนสมภาระของกรม ซงจะมผชวยนายทหารสงก าลงบ ารง นายทหารกระสน ผบงคบหมวดยานยนต และเจาหนาทบางสวนของฝายสงก าลงบ ารงปฏบตงานอย ณ ทบงคบการหลงของกรมน เจาหนาทในฝายก าลงพลของกองพน ซงปฏบตงาน ณ ทกองบงคบการกองพน ( ขบวนสมภาระพกของกองพนในพนทของกรม ) เปนผปฏบตงาน เชน เสมยนก าลงพลบางสวนและเสมยนไปรษณย ( ซงบรรจอยในตอนธรการก าลงพล หมวดบรการรอยสนบสนนการชวยรบ ) ทบงคบการหลงของกรมตามปกตแลวผชวยนายทหารฝายสงก าลงบ ารงเปนผรบผดชอบก ากบดแลและควบคมการเคลอนยายทบงคบการกรมดวย ๒.๗.๗ ทบงคบการยทธวธของกองพนและกรม ในกรณทผบงคบบญชาจ าเปนตองปฏบตงานออกไปหางจากทบงคบการหนาในหวงระยะเวลาหนงแลว ตามปกตแลวผบงคบบญชาจะจดตงทบงคบการทางยทธวธซงประกอบดวย นายทหารฝายยทธการ ผแทนจากสวนยงสนบสนนทจ าเปน เจาหนาทสอสาร และเจาหนาทรกษาความ

๕๓

ปลอดภย เจาหนาทอนๆ เทาทผบงคบบญชาเหนสมควร เจาหนาทเหลานจดมาจากทบงคบการหนา เวนจากเจาหนาทรกษาความปลอดภยอาจจดมาไดในบางโอกาสเทานน ดงนน ทบงคบการทางยทธวธจงม ขนาดเลกทสดเทาทผบงคบบญชาตองการ ทบงคบการทางยทธวธไมไดเปนการแยกระบบการควบคม และการบญชาออกไปอกสวนหนงตางหาก แตเปนเพยงบางสวนทรบชวงงานของทบงคบการเทานน สถานการณทางยทธวธ ลกษณะภมประเทศ และภารกจหนวยอาจเปนปจจยทท า ใหผบงคบบญชา และฝายอ านวยการ จ าเปนตองเพมความคลองแคลวในการควบคมทางยทธวธโดยเฉพาะอยางยง ในการปฏบตเพมเสถยรภาพนน ความคลองแคลวในการควบคมการปฏบต นบวามความส าคญมาก ความคลองแคลวในในการควบคมน สามารถท าไดโดยการจดตงทบงคบการในอากาศดวยการใชอากาศยานในอตรา ทมาสมทบสนบสนน ๒.๗.๘ การจดภายทบงคบการ ระดบกองพน การจดภายในทบงคบการกองพนนน นายทหารฝายก าลงพลของกองพน เปนผก าหนด พนทปฏบตงานส าหรบผบงคบหนวย ฝายอ านวยการ ฝายกจการพเศษ และเจาหนาทอน ๆ ทบงคบการควรมพนทกวางพอทจะใหฝายอ านวยการ และเจาหนาท มความสะดวกในการปฏบตงาน ตลอดจนมความปลอดภยและคลองตว ทงนเพอประหยดเวลาและคลองตว ฝายอ านวยการทมหนาทปฏบตงานกนโดยใกลชดกควรจะใหอยในบรเวณตดกน สวนสายงานทมผคน เขา – ออก ไปมามากตองใหอยใกลกบปากทางเขาออกของทบงคบการ สวนใดทตองการปกปดไมใหมผคนพกพลานกควรจะจดใหอยหางจากเสนทาง เขา - ออก ๒.๗.๙ พนทภายทบงคบการ จะตองขวางขวางพอสมควร และใหไดรบความสะดวกในการปฏบตงาน ทบงคบการจะตองเปนศนยกลางการตดตอสอสารภายในหนวย เพอใหผบงคบบญชาสามารถสงการไดทงถง ตลอดจนสามารถควบคมการปฏบตงานของตน และไดตดตอไดตลอดเวลากบหนวยเหนอ หนวยรอง และหนวยขางเคยง ทบงคบการเพอสงเกตและอ านวยการรบ เพราะฉะนนในลกษณะเชนน จะตองรกษาการตดตอกบทบงคบการหนาตลอดเวลา ( ปกตใชวทย ) ทงนเพอใหการประสานงาน เปนไปอยางตอเนองและรดกม ๒.๗.๑๐ การกระจายสวนตาง ๆ ของทท างาน เจาหนาทตาง ๆ ภายในทบงคบการควรใหกระจายก าลงอยหางกนพอสมควร โดยถอหลกมใหเปนอนตรายรวมกนจากกระสนปนใหญของขาศกแตถาหากสามารถดดแปลงภมประเทศโดยการท าทพกก าบงขน ระยะหางของแตละทตงกควรจะใหใกลเขามาอก ถาเปนการปฏบตการรบในเมอง ความหนาของอาคารทท างานสามารถปองกนกระสนได กควรลดระยะความหางลงไดอกเชนเดยวกน แตถาเปนทโลงแจง แตละทตงควรหางประมาณ ๕๐ เมตร

๕๔

๒.๗.๑๑ การจดตง ตามขอตกลงใจของผบงคบบญชา จะระบใหเจาหนาทคนใดอยทบงคบการ การจดสวนตาง ๆ สามารถกระท าไดหลายทาง ตามปกตทท างานแหงหนงหรอแตละแหงควรเปนผบงคบหนวย และรองผบงคบหนวยอยในบรเวณเดยวกน นายทหารฝายก าลงพลกบนายทหารฝายการ สงก าลงบ ารงอยทบรเวณเดยวกน นายทหารฝายการขาว กบนายทหารฝายยทธการและฝายกจการพเศษ (ฝายกจการพเศษของกรมม : ผบ.มว. ปองกน นตตป. และ นตต. จากหนวยทมาสมทบ หรอมาสนบสนน) อยทบรเวณเดยวกน นอกจากน ภายในพนทของทบงคบการ ยงตองมทส าหรบรบประทานอาหาร ต าบลลงรถ ซงควรจะไดจดยามปองกนภายในทตงทบงคบการ เพอเปนผชทางใหแกผมาตดตอ ๒.๗.๑๒ ทจอดรถ ควรจะไดพจารณาใหมความก าบงซอนเรน และกวางพอทจะกระจายใหหางกนปกตหางกนประมาณ ๓๕ เมตร โดยถอไมใหเปนอนตรายรวมกน นอกจากนนยงตองมเสนทาง ตดตอแยกไปยงทบงคบการอนๆ ไดทจอดรถควรหางจากทบงคบการของหนวยประมาณ ๒๐๐ เมตร และหามมใหรถแลนผานทบงคบการ ทงน เพอปองกนการตรวจการณ และถายภาพทางอากาศของขาศก ฉะนน รถทงหมดควรจอดไว ณ ทจอดรถ ๒.๗.๑๓ การยายทบงคบการ การเคลอนยายทบงคบการนน จะกระท าเมอมความจ าเปนทงนเพอความปลอดภย และ/หรอ เพอใหท าการควบคมบงบงคบบญชาไดอยางตอเนองกนไป การเคลอนยายทบงคบการนน อาจจ าเปนตองกระท าเพราะมการเปลยนแปลงทตงของหนวยก าลงรบฝายเดยวกนไปตามแผน หรอตามสถานการณทางยทธวธ หรออาจจะกระท าเพราะการปฏบตการของขาศกบบบงคบกได เชน ๑) ถกรบกวนในดานการตดตอสอสาร ๒) มการด าเนนกลยทธทคกคามตอการรกษาความปบอดภยของทบงคบการ ๓) ถาอยในทตงแหงใดแหงหนงนานเกนไปแลว อาจจะท าใหขาศกมขดความสามารทางดานการขาวกรองเกยวกบการคนหาทตงบงคบการมากขน ( การเฝาตรวจทางอากาศและวธ อน ๆ ของขาศก)

ตอนท ๓ ประมาณการก าลงพล และการจดท าแผนและค าสง ๓.๑ ประมาณการก าลงพล ประมาณการก าลงพล คอการตรวจสอบปจจยทงมวลในทางดานก าลงพลอยางมเหตผล และเปนระเบยบซงปจจยทางก าลงพลเหลาน จะมผลกระทบกระเทอนตอความส าเรจหรอไม เพยงใด ทงน เพอใหไดหนทางปฏบตทดทสด และเหมาะสมทสด นายทหารฝายธรการและก าลงพล จะเปนผชวยเหลอผบงคบบญชาท าประมาณการก าลงพล แผนก าลงพล ค าสงการชวยรบหรอค าสงยทธการในขอ ๔, ขอ ๕ รวมทงก าหนด รปจ. ของหนวย เพอใหปฏบตในแนวเดยวกน ในระดบกรมลงมา นายทหารฝายธรการและก าลงพลจะ

๕๕

เสนอแนะการประมาณการก าลงพลโดยวาจา ระดบกองพลขนไป เสนอแนะประมาณการก าลงพล โดยวาจา ไมวาจะเสนอแนะวธใดกตาม ประมาณการทน ามาเสนอแนะแกผบงคบบญชานน คงเสนอไปเพยงบางสวนเทานน สวนทน ามาเสนอแนะคอ ขอ ๕ ( ขอสรป ) ๓.๒ แผนและค าสง แผนก าลงพล เปนรายละเอยดทกลาวถงหนทางปฏบต ทท าใหผบงคบบญชาบรรลผลส าเรจ เปนรากฐานส าคญของค าสงผบงคบบญชา นายทหารฝายธรการและก าลงพลรบผดชอบรวมกบนายทหารฝายการสงก าลงบ ารง และนายทหารฝายกจการพลเรอน เมอเอา ๓ แผนนมารวมกนเขาเรยกวา “แผนการชวยรบ” แผนนจะสามารถสนบสนนทางธรการตอการยทธอยางตอเนองและรวดเรว ทนสมย หนวยระดบกรมลงมาทกกระท าดวยวาจาสวนหนง ตงแตระดบกองพลขนไปมกจะกระท าเปนขอเขยน ค าสง ค าสงแบงออกเปน ๒ ประเภท คอ ค าสงการรบ และค าสงปกต ค าสงการรบ ไดแก ค าสงยทธการ ค าสงการชวยรบ ระเบยบปฏบตประจ า ค าสงเตอน ค าสงเปนสวน ๆ ค าสงปกต คอค าสงทกลาวถงการปฏบตงานทางยทธการตามปกต ณ ทตงปกต หรอในสนาม ไดแก ค าสงทวไป ค าสงเฉพาะ บนทกสงการ ค าสงศาลทหาร แจงความ หนงสอเวยน บนทกขอความ นายทหารฝายก าลงพล กรม และกองพน มหนาทรบผดชอบรางค าสงยทธการขอ ๔ รวมกบนายทหารฝายการสงก าลงบ ารง และนายทหารฝายกจการพลเรอน ( กรณไมมนายทหารกจการพลเรอนตอมนายทหารยทธการเปนผรบผดชอบ ) โดยแตละคนจะรบผดชอบในเรองของตน โดยปกตแลวหนวยระดบกรมและกองพน มกใชค าสงยทธการ ขอ ๔ มากกวาค าสงชวยรบ

๕๖

๓.๓ แบบประมาณการก าลงพล

แบบประมาณการก าลงพล ______________ ( ประเภทเอการ )

ชดท………………ของ………………ชด หนา…………….ของ………………หนา แผนและกองบญชาการทท าประมาณการ

สถานท…………………………………… วน………………..เวลา………………….

ประมาณการก าลงพลท………….. อางถง : แผนท หรอ แผนบรวาร ๑. ภารกจ กลาวถงภารกจของหนวยทไดรบมอบ หรออนมานเอาเองเปนงานจ าเปนอนจะน าไปสผลส าเรจ ในการปฏบตภารกจควรจะกลาวเรยงไวเปนขอยอยตามล าดบความเหมาะสม คอ ใคร ? เมอใด ? ท าอะไร ? ทไหน ? ท าไม? ๒. สถานการณ และขอพจารณา ก. สถานการณขาวกรองขาวสารทไดรบจากนายทหารขาวกรอง เมอจะประมาณการณจะตองกระท าในรายละเอยดจงจะสมควร และกระท าเปนขอเขยน สรปยอและการอางถงเอกสารหรอ ผนวก ประมาณการทเกยวกบขาวกรองทเหมาะสมอาจน ามาใชได ๑) ลกษณะพนทปฏบตการ ๒) ก าลงพลและการวางก าลงของขาศก ๓) ขดความสามารถของขาศก

(ก) กระทบกระเทอนตอความส าเรจตามภารกจของยทธวธ (ข) กระทบกระเทอนตอกจกรรมตาง ๆ ทางก าลงพล ข. สถานการณของยทธวธ ขาวสารทไดรบจากแนวทางในการวางแผนของผบงคบบญชา หรอ จากนายทหารฝายยทธการ

๑) แสดงการวางก าลงของหนวยหลกทางยทธวธ ๒) หนทางปฏบตทคาดวาจะกระท า เพอบรรลภารกจทางยทธวธ (หนทางปฏบตเหลาน ตองน ามาใชตลอดท าประมาณการ) ๓) การยทธตามโครงการทวางไว (ถาม) และปจจยในการวางแผนอน ๆ เทาทตองการ เพอการประสาน และการรวมประมาณการของฝายอ านวยการ

๕๗

(ประเภทเอกสาร)

ชดท…………ของ………ชด

หนา………….ของ…….หนา (ประมาณการก าลงพลท………หนวย………………) (ขอยอย ค. และ ง. เปนอก ๒ เรองทจะเขยนตอไป ในระหวาง ๓ ขอยอยขอยอยทจะเขยนไวขางลางน การเลอกเขยนขอใดใหพจารณาจากเรองประมาณการ) ค. สถานการณก าลงพล : ขาวสารทไดรบจากนายทหารฝายธรการและก าลงพล

๑ ) การวางก าลงปจจบนของหนวยและสถานทตงทางการก าลงพล ซงมผลกระทบ กระเทอนตอสถานการณ การสงก าลงบ ารง หรอตอสถานการณ กจการพลเรอนซงมาไดจากการประมาณการของนายทหารฝายการสงก าลงบ ารง และนายทหารฝายกจการพลเรอน ๒ ) การพฒนาตามโครงการภายในเรองทก าลงพลทนาจะกระทบกระเทอนตอการปฏบต ( สงก าลงบ ารง และ กจการพลเรอน )

ง. สถานการณการสงก าลงบ ารง ขาวสารทไดจากนายทหารฝายการสงก าลงบ ารง ๑ ) ๒ ) ๓ ) ๔ )

จ. สถานการณกจการพลเรอน ขาวสารทไดจากนายทหารฝายกจการพลเรอน ๑ ) ๒ ) ๓ )

หมายเหต สถานการณก าลงพลทน ามาเขยนคงเปนไปตามหวเรองของการประมาณการหวขอยอยของ ขอ ค. นแสดงถงสถานภาพก าลงพลทเปนอยในสถานการณปจจบน ถากรณทมรายละเอยดมาก ณ หนวยระดบสง อาจใชการสรปในขอยอยดงกลาวโดยอางเปน ผนวก ประกอบการประมาณการ ฉ. สมมตฐาน สมมตฐานใด ๆ ทจะเปนตองใชเปนมลฐานส าหรบการรเรมวางแผนหรอการท าประมาณการสมมตฐานตองแกไขตอไป เปนขอมลทยดถอเปนความจรง เมอมแนวทางในการวางแผนโดยเฉพาะขน

๕๘

(ประเภทเอกสาร)

(ประมาณการก าลงพลท………….หนวย……………) ชดท………………ของ…………..ชด หนา………………ของ…………หนา ๓. การวเคราะหหนทางปฏบตตาง ๆ ทก าหนดขนโดยพจารณาถงปจจยทงปวงทางก าลงพล เพอแสดงปญหาและขอขดของใหเหน โดยพจารณาดงน.-

ก. ความตองการ ข. สงทมอย ค. ขอจ ากดทส าคญ

๔. เปรยบเทยบ ก. ประเมนคาขดของทางก าลงพล (ถาม) โดยเพงเลงตอความส าเรจตามภารกจตอแตละ

หนทางปฏบตในทางยทธวธ ซงเขยนไวในประมาณสถานการณของผบงคบบญชามาพจารณา ข. คนหาขอด และขอเสย ของแตละหนทางปฏบตทางยทธวธ ซงก าลงพจารณาอยจากขอคดทางก าลงพล รวมทงวธตาง ๆ ทใชแกไขขอบกพรอง หรอแกไขดดแปลง ซงตองใชในตอแตละหนทางปฏบต ๕. ขอสรป (ขอยต) ก. จากการพจารณาในดานก าลงพล แสดงใหเหนวาภารกจตามทก าหนดไวในขาขางบนนน สามารถสนบสนนไดหรอไม ข. แสดงใหเหนวาหนทางปฏบตทางยทธวธหนทางใดทท า พจารณาอยนน จะไดรบการสนบสนนไดดทสด เพราะเหตใด ค. มปญหาทางก าลงพลทส าคญอะไรบางทควรน ามาเสนอ พรอมดวยวธขจดปญหา ลกษณะจ ากดทางก าลงพลอะไรบางทควรเนนให ผบ.ทราบ

ลงนาม…………………………………… (นายทหารฝายธรการและก าลงพล)

ผนวก : ตามความจ าเปน การแจกจาย

๕๙

แบบค าสงการชวยรบทท าเปนผนวกประกอบค าสงยทธการ _______________________

(ประเภทเอกสาร) (ไมเปลยนแปลงจากค าสงดวยวาจา)

ค าสงชวยรบท…………….. ผนวก (การชวยรบ) ประกอบค าสงยทธการท……………… อางอง : แผนทประเทศไทย ๑ : ๕๐,๐๐๐…………….. ๑. กลาวทวไป ๒. ยทโธปกรณ และบรการ

ก. การสงก าลง ข. การขนสง ค. การบรการ ง. การซอมบ ารง

๓. การสงกลบสายแพทยและการรกษาพยาบาล ก. ข. ค. ๔. การก าลงพล ก.

ข. ค. ง.

๕. กจการพลเรอน ก. ข. ค. ๖. เบดเตลด : เรองตาง ๆ ซงมไดเกยวของหรอไมเหมาะสมทจะน ามาลงในขออน ๆ ขางตน

ก. เสนแบงเขตตาง ๆ ข. ทก. ตาง ๆ ค. การปองกน ง. รายงานพเศษ

๖๐

แบบฟอรมค าสงการชวยรบทเปนเอกเทศ ----------------------------------

(ประเภทเอกสาร) (ไมเปลยนแปลงค าสงดวยวาจา)

ชดท……………ของ…………...ชด หนา……………ของ….………หนา ฉบบ……………ใน……..……ฉบบ

หนวยทออกค าสง สถานทออกค าสง วน เวลา ค าสงการชวยรบท………………. ชร. ๑๔ อางถง : แผนทแระเทศไทย ๑ : ๕๐,๐๐๐ ระวาง อ. แมสาย บ. ดอนสก บ. หวยใคร และระวาง อ. เชยงแสน ๑. สถานการณ

ก. ก าลงฝายขาศก ๑ ) ผนวก ก. (ขาวกรอง) ประกอบค าสงยทธการท………… ๒ ) ขดความสามารถของขาศก

ข. ก าลงฝายเรา ๑ ) ๒ ) ๓ )

๒. ภารกจ ๓. กลาวทวไป กลาวถงแผนทว ๆ ไปส าหรบการสนบสนนทางการชวยรบ และกลาวถงค าสงใด ๆ ซงไมอาจน ามาลงไวในหวขอตาง ๆ ของค าสงได (เชน ทตงของพนทสนบสนนของกองพลในค าสงของกองพลทตงของหนวยหรอเจาหนาทประสานงาน ค าแนะน าทว ๆ ไป ส าหรบการเคลอนยายสถานทตาง ๆ ) ๔. ยทโธปกรณ และบรการ

การสงก าลง การขนสง การบรการ

การซอมบ ารง

๖๑

____________________________ (ประเภทเอกสาร)

ชดท……………..ของ…………….ชด หนา………ของ…..………….หนา (ค าสงการชวยรบท……….หนวย……….) ๕. การบรการทางการแพทย ก. ข. ค. ๖. การก าลงพล ก. ก าลง เอกสาร รายงาน ๑) รายงานยอดก าลงประจ าวน สงถง ทก. พล กอน ๑๘๐๐ ๒) รายงานทตงหนวยปจจบน สงถง ทก. พล ดวยเครองมอสอสารโดยเรวทสดเมอมการเปลยนแปลง ข. การทดแทนก าลง ๑) รอย. กทท. ตงทบรเวณ บ. หนองข หมท ๑๐/๓๐๕๒๑๐ ๒) หนวยสงค าขอตามทสญเสยจรง ภายใน ๑๕๐๐ การทดแทนจะกระท าเมอยดแนวเขาหนองยาว – เขาพระฉาย ไดแลว ค. วนย กฎขอบงคบ ค าสง ๑) แนวควบคมทหารผลดหนวยขางตน ตามแนวถนน บ. ภาช – บ. ผกหวาน ๒) ต าบลรวบรวมทหารผลดหนวยบรเวณวดหนองไมตาย ทเอ๑๖๙๑๔๖นอกนนสงกลบกองรอยก าลงทอแทน ง. เชลยศก

๑) ต าบลรวบรวมเชลยศกของกองพลตง ท เอ ๒๘๐๓๖๘ ๒) การสงกลบ สงพรอมรถ สป. เทยวกลบ

จ. ศพ และทะเบยนศพ ๑) ต าบลรวบรวมศพของกองพล ทศใตวดยาว ท เอ ๒๘๖๓๗๒ ฉ. ขวญ และการบรการ

_____________________________ (ประเภทเอกสาร)

๖๒

_________________________ (ประเภทเอกสาร)

ชดท…………….ของ………………..ชด

หนาท……...………ของ………………หนา (ค าสงการชวยรบท…………….หนวย…………………………) ๑) จดหมาย หบหอ รบ ณ ตจ. สป. ๑ ๒) เสนอขอบ าเหนจเฉพาะผกลาหาญ และปฏบตงานดเดน ๗. กจการพลเรอน ก. ข. ค. ๘. เบดเตลด ก. ข. ค. ๙. การบงคบบญชา และการตดตอสอสาร ก. ๑) ๒) ข. ตอบรบ (ลงชอ) ……………………

(ชอ สกล ตวบรรจง) ต าแหนง

ผนวก : การแจกจาย : แบบ ก. เปนคฉบบ : ลงชอ…………………………….. (ชอ สกล ตวบรรจง) ต าแหนง

_____________________________ (ประเภทเอกสาร)

๖๓

บทท ๓

ฝายการขาวกรอง ( ฝอ.๒ ) ตอนท ๑ หนาทและความรบผดชอบของ ฝอ.๒ (ชกท. ๙๓๐๑) ฝอ.๒ เปนบคคลทเปนผชวยเหลอผบงคบหนวยรบผดชอบในเรองขาวกรองทางการรบในฐานะฝายอ านวยการ รบผดชอบในฐานะฝายอ านวยในการวางแผนการยทธ ซงประกอบดวย การเดนการขาวโดยตอเนอง, จดหาขาวสารและขาวกรองใหแกผบงคบบญชาและฝายอ านวยการ เสนอแนะและจดท าแผนยทธการในสวนทเกยวของกบการขาวกรอง

สรปแลวนายทหารฝายการขาวกรอง ( ฝอ.๒ ) ในระดบ กรมและกองพน และหนวย เทยบเทา จะตอง

๑. ใหผบงคบหนวยของตนทราบสถานการณขาศกอยเสมอ มหนาทก าหนดขดความ สามารถของขาศก พจารณาวาขาศกนาจะปฏบตตามหนทางปฏบตใดมากนอยกวากน และถาขาศกปฏบตตามหนทางปฏบตนนแลวจะบงเกดผลแกความส าเรจภารกจของหนวยนนอยางไร

๒. มหนาทรวบรวมและกระจายขาวสาร ขาวกรองเกยวกบขาศก ภมประเทศ และ ลมฟาอากาศ

๓. มหนาทชวยเหลอผบงคบหนวย ในการก าหนดและก ากบดแลมาตรการตอตาน ขาวกรอง ( คมอขาวกรองการรบ ระดบกรมและกองพน : ศร. )

ตอนท ๒ การเตรยมสนามรบดานการขาว : IPB (Intelligence Preparation of Bottlefield)

กลาวทวไป IPB คอกระบวนการทตอเนองและเปนระบบกระบวนการหนง ส าหรบการวเคราะหภยคกคามและสภาพแวดลอมในพนททางภมศาสตร ในพนทใดพนทหนงโดยเฉพาะโดย IPB จะพจารณาหนทางปฏบตทเปนไปไดทงสนของภยคกคาม (Threat) รวมทงก าหนดความนาจะเปนไปไดของหนทางปฏบตเหลานน นอกจากนน IPB จะก าหนดผลกระทบของสภาพแวดลอมทจะมตอหนทางปฏบต ของฝายเราและฝายคกคาม IPB เปนสวนส าคญยงของวงรอบขาวกรอง จดท าขนเพอสนบสนนงานดานขาวกรองใหแกขนตอนตาง ๆ ของกระบวนการแสดงขอตกลงใจทางทหารผลผลตของ IPB เปนมลฐานของประมาณการขาวกรองและแผนรวบรวมขาวสาร IPB จะก าหนดเปาหมายและทหมายตอลดจนความเรงดวนใหกบแผนการยง และแผนการด าเนนกลยทธ IPB จะจดหาขาวกรองลาสดเพอสนบสนนการตกลงใจของ ผบ. อยางตอเนอง ตงแตกอนการสรบจะเรมขนไปจนถงหลงการสรบไดสนสดลง ซงจะชวยให ผบ. สามารถใชอ านาจก าลงรบของตนไดอยางมประสทธภาพ ณ ต าบล และ เวลาทตองการสงทไดจาก IPB ตามรปแบบของภยคกคามจากหนทางปฏบตของขาศก

๖๔

ไดแก แผนภาพเหตการณ และตารางเหตการณ ซงเปนสวนส าคญในการวาดภาพการรบ หนทางปฏบตของฝายเรา, การพฒนาแผนภาพตกลงใจ และตารางตกลงใจ (Decision support template and materse) ทเปนไปตามขนตอนของการวาดภาพการรบ สงเหลานจะเปนพนฐานในการจดท าแผนรวบรวมขาวสาร และชวยใหการปฏบตภารตาง ๆ ในสนามรบเปนไปอยางประสานสอดคลอง กระบวนการ IPB จะใชภาพ (Graphic) เปนจ านวนมากเพอชวยใหการวเคราะหงายขน IPB เปนกระบวนการทตอเนองแบงออกเปน ๔ ขนตอน ดงน ขนตอนท ๑ ก าหนดสภาพแวดลอมของสนามรบ ( Define the battlefield environment ) : เปนการก าหนดลกษณะของสภาพแวดลอมหรอกจกรรมใด ๆ ในสนามรบซงอาจมผลกระทบตอหนทางปฏบตของฝายเรา ในขนนจะก าหนดเปนขนทจะตองปฏบตไดหลก ๆ คอ การก าหนดลกษณะสภาพแวดลอมทส าคญ ๆ ก าหนดพนทปฏบตการ (Area of operations : AO) พนทอทธพล ( Battle Space ) และพนทสนใจ ( Area of Interret : AI ) ก าหนดหวงเวลาทจะตองจดท า IPB ก าหนดความตองการขาวกรองและสมมตฐาน ( Assumptions ) และก าหนดขนของการรวบรวมขาวสารเพอน าไปจดท า IPB ลกษณะของสภาพแวดลอมทส าคญ ซงมผลกระทบตอหนทางปฏบตของทงฝายเราและฝายขาศกปกตจะไดแก สภาพทางภมศาสตร ภมประเทศ ลมฟาอากาศ ขอมลประชากร ปจจยทางการเมอง เศรษฐกจสงคม โครงสรางพนฐาน กฎการปะทะ ขอหามตามกฎหมาย สนธสญญาขอตกลง และขดความสามารถโดยทวไปของภยคกคาม พนทปฏบตการ ปกตจะก าหนดขอบเขตดวยเสนแบงเขต ขอบเขตของพนท อทธพล ( Battle Space ) จะขนอยกบขดความสามารถของระบบการคนหาเปาหมายและระยะของเครองมอซงหนวยสามารถมอทธพลเหนอพนทในขอบเขตดงกลาวรวมทงผวพน และหวงอากาศปกตแลวจะมขนาดใหญกวาพนทปฏบตการสวนพนทสนใจ คอ พนททางภมศาสตรและหวงอากาศทมความจ าเปนตอการรวบรวมขาวสารเพอการวางแผนและ ปฏบตการขอบเขตของพนทสนใจพจารณาจากทตงของก าลงฝายเดยวกนทอาจมผลกระทบตอการบรรลภารกจของหนวยตามเจตนารมณของ ผบ.หนวยเหนอเปนพนทซงหนวยคาดวาจะน าก าลงเขาไปวางเพอปฏบตภารกจในอนาคต เปนพนทปฏบตการ เปนพนทอยในขดความสามารถของก าลงฝายเดยวกนซงอาจมผลกระทบตอการปฏบตการ ของหนวยกอนทจะบรรลภารกจเปนทตงของก าลงฝายขาศก ซงมอทธพลหรอสามารถเคลอนยายก าลงเขาสพนทปฏบตการ ซงจะมผลกระทบตอการบรรลภารกจของหนวย อาจเปนพนทสนใจทางพนดน ทางอากาศ หรอทางการเมอง ฯลฯ เพอสะดวกในการเฝาตดตามความเคลอนไหวและประสานการรบรวมขาวสาร พนทสนใจ ไมมขอจ ากดในการก าหนดของเขต ทงนยอมขนกบการพจารณาวามปจจยใดบางในสนามรบ ทจะมผลกระทบตอความส าเรจภารกจของหนวย หวงเวลาในการจดท า IPB เวลาจะเปนเครองก าหนดในการจดท า IPB จงตองมการวางแผนการใชเวลาทมอยอยางเหมาะสม เพอใหไดผลผลตอนเปนมลฐานของกระบวนการแสวงขอตกลงใจทางทหารไดอยางทนเวลาการวเคราะห กบสงทไมเกยวของกบการบรรลภารกจตามเจตนารมณของ

๖๕

ผบ. จะท าใหสนเปลองเวลาโดยไมจ าเปน ซงในแตละสถานการณจะมลกษณะจงเปนสงทจ าเปนและส าคญยง ความตองการขาวกรองและสมมตฐาน ปกตแลวความตองการขาวสารและขาวกรองทมอยมกไมเพยงพอตอการวเคราะหสภาพแวดลอมของสนามรบ ขาวสารและขาวกรองทขาดหายไปนจะถกน ามาพจารณาก าหนดความเรงดวน และจะกลายเปนความตองการขาวกรองขนตนของหนวย แตขด ความสามารถในการรวบรวมขาวสารของหนวยภายใตขอมลจ ากดของ เวลาในการจดท า IPB จะสามารถตอบความตองการขาวกรองไดเพยงบางสวนเทานน จงจ าเปนตองมการก าหนดสมมตฐานทเปนไปไดขนมา เพอส าหรบขาวสารและขาวกรองทขาดหายไปเพอใหกระบวนการวางแผน ของหนวยด าเนนไปไดอยางตอเนอง รวบรวมขาวสารส าหรบการจดท า IPB การรวบรวมขาวสารจะด าเนนไปอยางตอเนองเพอสนองตอบความตองการขาวกรองขนตนของหนวยการบวนการ IPB จะพฒนาไปอยางตอเนองจากขาวกรองทไดรบเพมเตมมาใหมสมมตฐาน ทไดก าหนดไวในขนตนอาจไดรบการยนยน ปรบปรงหรอยกเลกสมมตฐานบางตว จะเปนพนฐานทส าคญในการวางแผนและตกลงใจของ ผบ. ความถกตองแมนย าในการก าหนดสมมตฐาน จงมผลตอการตกลงใจของ ผบ. ตลอดจนความส าเรจ และความลมเหลวในภารกจของหนวย ขนตอนท ๒ อธบายผลกระทบของสภาพแวดลอม (Describe the battle fields effects ) เปนการวเคราะหสภาพแวดลอมทงมวลทมผลกระทบตอการปฏบตของทงฝายเรา และฝายขาศก โดยจะแสดงใหเหนถงสภาพแวดลอมของสนามรบในทก ๆ ดานตลอดจนขดความสามารถ และหนทางปฏบตโดยทวไปของภยคกคามทสามารถปฏบตไดซงจะชวยให ผบ.สามารถแสวงประโยชนจากสภาพแวดลอมของสนามรบรวมทงเตรยมการตอบโตการปฏบตของขาศกไดในทกรปแบบในขนนอาจแบงเปนขนตอนยอย ไดดงน วเคราะหภมประเทศ ( Terrain analysis ) เปนการประเมนคาภมประเทศ ในสนามรบตามแงคดทางทหาร ๕ ประการ คอ การตรวจการณและพนการยง, การก าบงและการซอนพราง, เครองกรดขวาง, ภมประเทศส าคญ และแนวทาการเคลอนท ( OCOKA ) แลวน าผลการประเมนคามารวมไวในแผนภาพเพยงแผนเดยวเรยกวา “แผนบรวารเครองกดขวางผสม” ( Modifield Combined Obstacle Oerlay : MCOO ) โดยแผนบรวารเครองกดขวางผสมน จะเปนแผนภาพพนฐานส าคญของแผนภาพอน ๆ ในกระบวนการ IPB ตอไป การตรวจการณและพนการยง ( Obseration and field of fire ) การตรวจการณเปนความสามารถในการมองเหนฝายตรงขามไมวาดวยสายตาหรอการใชเครองมอตรวจการณซงพชพรรณไมและลกษณะภมประเทศจะเปนเครองจ ากดสวนพนการยง จะเปนพนทซงอาวธชนดหนงชนดใดสามารถท าการยงอยางไดผลจากจดทก าหนด ซงลกษณะภมประเทศจะเปนตวก าหนดทส าคญ แผนภาพของการพจารณาการตรวจการณ และพนการยงในขนนอาจแสดงพนททมการตรวจการณ และพนการยงดดวยเสนขนานขดขวาง แผนภาพนจะชวยในการก าหนด พนทจโจม, ภมประเทศทเหมาะสม

๖๖

ในการตงรบและวางอาวธเครองมอชนดตาง ๆ , พนทซงลอแหลมตอหนวยด าเนนกลยทธและต าบลตรวจการณ เปนตน การก าบงและการซอนพราง ( Cover and Concealment ) การก าบงเปนการปองกนจากการยงสวนการซอนพรางเปนการปองกน ใหพนจาการตรวจการณผลผลตในการพจารณาปจจยเหลาน อาจใชแผนภาพแสดงพนทตาง ๆ ทอ านวยตอการก าบงและการซอนพราง ซงจะชวยในการก าหนด ภมประเทศทเหมาะสมในการตงรบ และจดท าทมน, พนททเหมาะสมในการวางก าลง กระจายก าลง และใชเปนพนทรวมพล เครองกดขวาง ( Obstacles ) เครองกดขวางในทนหมายรวมถงเครองกดขวางตามธรรมชาต และเครองกดขวางทมนษยสรางขน ซงสามารถท าใหการเคลอนทหยดชะงก ชาลง หรอตองเปลยนแปลงทศทาง การประเมนคาในขนนกระท าได ๒ ขนตอน คอ ๑. การก าหนดผลกระทบของเครองกดขวางแตละชนดทมตอการเคลอนทของฝายเรา และฝายขาศก เชน พชพรรณไม, ทางน าไหล, ลกษณะผวพน เครองกดขวางตามธรรมชาตและทมนษยสรางขน, ระบบคานาคมขนสง, ผลกระทบของสภาพลมฟาอากาศ ๒. น าผลกระทบของเครองกดขวางทงปวง มารวมไวในแผนภาพเพยงแผนเดยว เรยกวา “ แผนบรวารเครองกดขวาง” ( Combined Obstucle Oirlay : COO ) โดยแผนภาพนจะแสดงใหเหนถงการประเมนคาเครองกดขวางโดยรวมซงจะมผลกระทบตอการเคลอนทในระดบตาง ๆ ๓ ระดบ คอ ๑) ภมประเทศเคลอนทผานได (GO) ภมประเทศไมมขอจ ากดตอการเคลอนท มเครอขายถนนอยางดสามารถด าเนนยทธไดอยางกวางขวางส าหรบ หนวยยานยนตหรอยานเกราะ ปกตแลวจะเปนพนทราบจนถงพนทลาดเอยงในระดบปานกลาง เปนภมประเทศทมระยะหางของเครองกดขวางมาก เราจะไมใสเครองหมายใด ๆ ลงบนแผนบรวารเพอแสดงภมประเทศผานได (GO) ๒) ภมประเทศเคลอนทผานไดชา ( Slow go ) ภมประเทศทหนวยเคลอนทหรอด าเนนกลยทธผานไปได แตตองใชความพยายามในระดบหนงเพอเพมขดความสามารถในการเคลอนท ภมประเทศผานไดชา ( Slow go ) ส าหรบหนวยยานยนตหรอยานเกราะ จะเปนพนทลาดเอยงในระดบปานกลางจนถงลาดชน หรอพนทมเครองกดขวาง มระยะหางปานกลางเสนทางคมนาคมอยในสภาพจ ากด ภมประเทศผานไดชาปกตจะแสดงบนแผนบรวารดวยเสนขนานขดขวาง ๓) ภมประเทศเคลอนทผานไมได (NO GO ) เปนภมประเทศทหนวยไมสามารถเคลอนทหรอด าเนนกลยทธผานไปไดหากไมใชความยายามอยางมาก เพอเพมขดความสามารถในการเคลอนทภมประเทศผานไมไดส าหรบหนวยยานยนต หรอยานเกราะปกตแลวจะเปนพนทลาดชนมเครองกดขวางอยางหนาแนน ไมมเครอขายถนนหรอมเพยงเลกนอยเทานน รปขบวนทเหมาะสมในการเคลอนทผานภมประเทศผานไมไดคอ รปขวนแถวตอนสวนรปขบวนอน ๆ กระท าไดยากการพจารณาภมประเทศผานไมไดส าหรบหนวยยานยนตหรอนายเกราะ เปนสงทตองถงระมดระวงเปนพเศษเนองจากหนวยเหลานนลงเดนดน จะกลายเปนภมประเทศผานไดชาภมประเทศผานไดชาอาจแสดงบนแผนบรวารดวยเสนขนานขดขวางตดกน

๖๗

ภมประเทศส าคญ และภมประเทศส าคญยง (Key and Decisive Terrain ) ภมประเทศส าคญ คอ ต าบลหรอพนทซงหากฝายหนงฝายใดเขายดครอบครองหรอควบคมไวได จะไดเปรยบอกฝายหนง ภมประเทศส าคญมกถกก าหนดใหเปนทมนรบ หรอทหมายความส าคญของภมประเทศ ส าคญยอมขนอยกบการพจารณาผลกระทบทมตอผลการรบ หากฝายใดฝายหนงเขายดครองภมประเทศนน ๆ ไดภมประเทศส าคญในแผนภาพ จะแสดงดวยอกษร “K” ลอมรอบดวยวงกลม ภมประเทศส าคญยง จะหมายถงภมประเทศส าคญซงจะสงผลกระทบตอการปฏบตการเปนอยางยง (ภมประเทศแตกหก) ภมประเทศเชนนอาจจะไมมในทกการปฏบตการก าหนดใหมภมประเทศส าคญยงขน กเพอใหทราบวาความส าคญของการปฏบตการทงปวงจะขนอยกบการเขายดหรอครอบครองภมประเทศส าคญยงนน ภมประเทศส าคญยงจะแสดงดวยอกษร “D” ลอมรอบดวยวงกลม แนวทางเคลอนท (Aveneue Approach : AA ) หมายถง แนวทางทางอากาศหรอทางผวพนซงก าลงฝายเขาตขนาดใดขนาดหนงสามารถเคลอนทเขาสทหมาย หรอ ภมประเทศส าคญไดในการปฏบตการรบดวยวธรก การวเคราะหแนวทางการเคลอนท จะชวยก าหนดแนวทางทดทสดส าหรบฝายเราในการรกเขาสทหมาย ในทางกลบกนการวเคราะหแนวทางเคลอนทในการปฏบตการรบดวยวธรบ จะชวยก าหนดแนวทางของขาศกทจะท าการรกเขาตสทมนตงรบของฝายเรา แนวทางการเคลอนทสามารถก าหนดไดโดย ชองทางการเคลอนทซงเปนพนทอ านวยใหหนวยสามารถเคลอนทไดตามหลกนยม การพจารณาชองทางเคลอนทของหนวยจะพจารณาต าลงไป ๒ ระดบ แนวทางเคลอนทหนงควรกวางขวางเพยงพอทจะรวมชองทางเคลอนทตาง ๆ ไวเพอใหหนวยสามารถด าเนนกลยทธและเคลอนทไดอยางรวดเรว ปกตจะพจารณาหนวยต าลงไป ๑ ระดบ วเคราะหสภาพลมฟาอากาศ ( Weather analysis ) ในขนตอนของการวเคราะหสภาพลมฟาอากาศ จะท าการวเคราะหสภาพลมฟาอากาศตามแงคดทางทหารวา เกดผลกระทบของสภาพลมฟาอากาศทมตอการปฏบตการทางทหาร ( OCOKA ) อยางไร กบการวเคราะหลกษณะอน ๆ ของสนามรบ การวเคราะหสภาพลมฟาอากาศตามแงคดทางทหาร ปจจยทน ามาด าเนนการวเคราะหไดแก ทศนวสย, ลม ฝน, เมฆ, อณหภม และความชน ทศนวสย จะมผลตอการปฏบตการทางทหารในเรองการซอนพราง และการด าเนนกลยทธในสนามรบสงตาง ๆ ทมผลตอทศนวสยไดแกอณหภมทสงหรอต ามาก มผลตอเครองมอตรวจการณทใชความรอน เมฆจะท าใหทศนวสยในพนททถกปกคลมลดลง ฝนหรอหมะ จะลดความสามารถในการมองเหนแสงสวางจากดวงอาทตย และดวงจนทรในหอวงเวลาตาง ๆ มผลตอทศนวสยแตกตางกนไป ลม ประสทธภาพของหนวยทเคลอนททวนลมจะลดลงเนองจากลมจะพดพาเอา ฝน, ควน, ทราย, ฝนหรอหมะเขามา ในขณะทหนวยทเคลอนทตามลมจะมขดความสามารถในการมองเหน และสามารถใชอาวธ นชค. ไดดกวาลมจะมผลตอการยทธสงทางอากาศ, การยทธเคลอนททางอากาศ และการปฏบตการทางอากาศทงปวง ลมอาจพดพา ฝน, ทราย, ฝน, หมะ ฯลฯ ท าความเสยหายใหกบอาวธยทโธปกรณ

๖๘

ฝน / หมะ จะมผลตอการรบน าหนกการจราจรของพนดน, ทศนวสย และการท างานของระบบการตรวจการณดวยไฟฟา ฝน / หมะ ทตกหนกจะมผลตอคณภาพสงอปกรณประเภทตาง ๆ ท สะสมไวมผลตอระบบการตดตอสอสารประสทธภาพของอาวธยทโธปกรณ ตลอดจนการปฏบตทางอากาศ เมฆ จะเปนเครองจ ากดทศนวสย, ระบบการตรวจการณ, ระบบการคนหาเปาหมาย ระบบน าวถดวยแสงอนฟาเรด และการปฏบตการทางอากาศ อณหภม และความชน จะท าใหประสทธภาพของก าลงพล และอาวธยทโธปกรณลดลงนอกจากนนยงท าใหความสามารถในการบรรทกของอากาศยาน และประสทธภาพของระบบคนหาเปาหมายดวยความรอนลดลง การวเคราะหลกษณะอน ๆ ของสนามรบ ลกษณะอน ๆ ในทนหมายถง สภาพของสนามรบในทก ๆ ดานเวนภมประเทศและสภาพลมฟาอากาศ ในขนตอนนจะท าการวเคราะหลกษณะอน ๆ ของสนามรบอนไดแก โครงสรางพนฐานดานการสงก าลงบ ารง ขอมลประชากร เศรษฐกจ การเมอง และก าหนดผลกระทบของลกษณะอน ๆ ทมตอการปฏบตการทางทหารโดยทวไปของทงสองฝาย ซงในบางสถานการณทเปนการปฏบตทมใชสงคราม ผลกระทบเหลานจะมมากกวาผลแระทบทเกดจากภมประเทศและ สภาพลาฟาอากาศ ผลผลตทไดในขนนจะจดท าเปนแผนภาพ หรอตารางก าหนดผลกระทบทมตอขดความสามารถและหนทางปฏบตของทงสองฝาย ขนตอนท ๓ ประเมนคาภยคกคาม เปนการพจารณาขดความสามารถหลกนยม, ยทธวธ, เทคนค และ รปจ. ทขาศกจะน ามาใชเปนการประเมนคาอยางมเหตผล เพอใหทราบวาอะไรทฝายคกคามสามารถปฏบตได และปฏบตไมไดการประเมนคาของภยคกคามสามารถกระท าได ๒ ขนตอน คอ ขนจดท ารปแบบการปฏบตของภยคกคามและขนก าหนดขดความสามารถของภยคกคาม ขนจดท ารปแบบการปฏบตของภยคกคาม จะแสดงใหเหนวาภยคกคามจะปฏบตอยางไร รปแบบการปฏบตของภยคกคามจะมสวนประกอบทส าคญ ๔ สวน คอ แผนภาพหลกนยม, ยทธวธและทางเลอกในการปฏบตทขาศกจะน ามาใช, เปาหมายคมคา, แฟมท าเนยบก าลงรบ แผนภาพหลกนยม ( Doctrinal template ) เปนแผนภาพมาตราสวนแสดงรปแบบการวางก าลงและการกระจายก าลงตามหลกยทธวธ เมอไมมขอจ ากดใด ๆ ในสนามรบการวเคราะหหลกนยมของภยคกคาม จะท าใหมองเหนวาโดยปกตจะมการจดก าลงวางก าลงและใชหนวย ตลอดจนระบบปฏบตการในสนามรบอยางไร แผนภาพหลกนยมส าหรบการรบตามแบบจะแสดงใหเหนรปแบบการปฏบตทงในการรบดวยวธรก และดวยวธรบ ส าหรบการปฏบตการทมใชสงคราม แผนภาพหลกนยมจะแสดงรปแบบของการซมโจมต, การกอวนาศกรรม ฯลฯ ยทธวธและทางเลอกในการปฏบต ( Tactics and Options ) คอยทธวธและทางเลอกทขาศกจะน ามาใชปฏบต เชน การด าเนนกลยทธตามหลกนยมของหนวยรองหลกของขาศกซงโดยปกตแลวจะพจารณาหนวยขนาดต ากวาหนวยเรา ๑ ระดบ เชน ถาเราเปนหนวยระดบกองพลจะพจารณา

๖๙

ขาศกในระดบกรม หรอขาศกอาจจะใชระบบปฏบตการในสนามรบ ( Bos ) เพอสนบสนนขนตอนตาง ๆ ของของการก าหนดกลยทธทเปนอยกได บางทกอาจใชล าดบเหตการณทใชในการวางแผนตาม หลกนยม และการประสานสอดคลอง จากระบบปฏบตการในสนามรบมาสนบสนนขนตอนของการด าเนนกลยทธของฝายตนหรอไมกอาจใชทางเลอก ในการปฏบตทเคยน ามาใชแลวประสบความส าเรจหรอไมประสบความส าเรจเปนตน เปาหมายคมคา ( High Value Target : SVT ) คอการก าหนดเครองมอทฝายขาศกจ าเปนตองมไวเพอการบรรลภารกจเปนเปาหมายคมคา ( SVT ) ลงในแผนภาพหลกนยม แลวจดล าดบเปาหมายคมคาตามความส าคญทมตอการปฏบตของขาศกไวในตารางเปาหมายคมคา ตารางเปาหมายคมคาจะไดรบการพฒนาอยางตอเนอง ตามสถานการณทเปลยนแปลงไป ซงหมายถงความส าคญของเปาหมายคมคาตาง ๆ จะเปลยนแปลงไปดวยเชนกน แฟมท าเนยบก าลงรบ เปนเครองมอทส าคญทจะท าความเขาใจ การปฏบตของภยคกคามตาง ๆ ไดเปนอยางดแฟมท าเนยบก าลงรบจะไดรบการพฒนาไปอยางตอเนอง ตามขาวสาร / ขาวกรอง ทไดรบรายงานเขามาและตามสถานการณทเปลยนแปลงไป แฟมท าเนยบก าลงรบควรมขอมลของฝายขาศกดงน การจดก าลง, การวางก าลง, อ านาจก าลงรบ, ยทธวธและรปแบบการปฏบตการฝก, การสงก าลง, ประสทธภาพในการรบ, ขอมลทางเทคนค และขอมลอน ๆ สงตาง ๆ เหลานจะสงผลถงขดความสามารถของขาศก ซงจะมผลกระทบตอการปฏบตของฝายเรา ขนตอนท ๔ พจารณาเลอกหนทางปฏบตของภยคกคามในขนนการพจารณา เลอกหนทางปฏบตของภยคกคามมอยดวยกน ๕ ขนตอนยอยดงน ขนตอนท ๑ การก าหนดทหมายเปนไปไดและผลลพธ ( End State ) ทขาศกตองการเรมดวยการก าหนดทหมายทเปนไปได และผลลพธทตองการของภยคกคามในระดบทสงกวาหนวยพจารณา ๑ ระดบ และก าหนดทหมายทเปนไปได และผลลพธทตองการของหนวยรองลงไปต ากวาหนวยพจารณา ๒ ระดบ การก าหนดทหมายจะก าหนดดวยภมประเทศหรอก าลงทหมายภมประเทศไมวาจะเปนทหมายระหวางทาง หรอทหมายขนสดทายสวนใหญแลวจะเปนภมประเทศส าคญสวนทหมายก าลงนนปกตจะเปนก าลงในพนทสวนหลงหรอกองหนน ขนตอนท ๒ การก าหนดหนทางปฏบตทเปนไปไมไดทงสนของภยคกคามในขนนเปนการน าเอาหนทางปฏบตโดยทวไปของขาศกซงสามารถปฏบตได ตามหลกนยมในขนการวเคราะหภยคกคามในขนตอนท ๓ ของ IPB มาเทยบเคยงกบทหมายทเปนไปไดหนทางปฏบตใดทไมบรรลทหมายดงกลาวจะถกตดทงไป ในขนตอนนจะน าหนทางปฏบตทเหลอไปสนธกบผลกระทบของสภาพแวดลอมในสนามรบในขนตอนท ๒ ของ IPB ( อธบายผลกระทบของสภาพแวดลม ) จะท าใหมองเหนหนทางปฏบตโดยทวไปเหลานน ในแตละหนทางปฏบตจะปฏบตไดอยางไร ภายใตภมประเทศสภาพลมฟาอากาศและปจจยอน ๆ ในสนามรบทเปนอยหลงจากนนกน าแตละหนทางปฏบตมาวเคราะหและพฒนาตามบรรทดฐานของความเหมาะสม ความเปไปไดการยอมรบได ความแตกตางของแตละหนทางปฏบตของขาศก เพอใหไดหนทางปฏบตทเปนไปไดมากทสดของขาศก

๗๐

ขนตอนท ๓ การประเมนคาและก าหนดล าดบความนาจะเปนไปไดของแตละหนทางปฏบต ในขนน หนทางปฏบตทเปนไปไดทงสนของขาศกจะไดรบการประเมนคา และก าหนดระดบความนาจะเปนไปไดโดยการก าหนดจดแขงและจดออน จดศนยดล และจดแตกหกของแตละหนทางปฏบตใหคาความเหมาะสมความเปนไปได การยอมรบไดและความเปนไป ตามหลกนยมของแตละหนทางปฏบต พจารณาโอกาสทจะประสบความส าเรจดวยการจโจมของแตละหนทางปฏบต รวมทงพจารณาการวางก าลงและการปฏบตของขาศกในปจจบนวา หนทางปฏบตใดทขาศกพรอมทจะปฏบต ไดทนทแตตองระลกไวเสมอเกยวกบเรองของการลวง เมอน าปจจยตาง ๆ มาด าเนนการเปรยบกบหนทางปฏบตตาง ๆ ของขาศกแลวใหจดล าดบหนทางปฏบตเหลานนตามล าดบความนาจะเปนไปได ล าดบความนาจะเปนไปไดนจะไดรบการปรบปรงเมอภาพขาวกรอง และสถานการณเปลยนไป ขนตอนท ๔ การพฒนาหนทางปฏบต ขนตอนนเกดขนหลงจากไดจดล าดบความนาจะเปนไปไดของหนทางปฏบตของขาศกแลวแตละหนทางปฏบตจะถกน ามาพฒนาในรายละเอยดใหไดมากทสดเทาทเวลาและสถานการณจะอ านวยให การพฒนาหนทางปฏบตทกหนทางปฏบต จะสนเปลองเวลามากดงนน ผบ.อาจจะก าหนดใหพฒนาหนทางปฏบตของขาศกทนาจะเปนไปไดมากทสด และหนทางปฏบตทคาดวาจะเปนอนตรายตอฝายเรามากทสด เพอเปนการประหยดเวลาหนทางปฏบตของขาศกทสมบรณตองตอบค าถามเหลานได คอ ท าไม, อะไร, เมอไร, ทไหน, อยางไร “ท าไม” คอ ท าไมขาศกจงตองการบรรลทหมายหรอผลลพธของหนทางปฏบตนน “อะไร” คอ อะไรคอรปแบบของหนทางปฏบตนน เชนเขาต, ตงรบ, เพมเตมก าลง ฯลฯ “เมอไร” คอ เวลาทเรวทสดทจะเรมหนทางปฏบตนน “ทไหน” คอ พนทปฏบตการ, เสนหลกการรก, แนวทางเคลอนท และทหมายของหนทางปฏบตนน “อยางไร” คอ วธการ เชน การวางก าลง, ความพยายามหลกแผนด าเนนกลยทธ, การสนบสนน, การสนบสนนการชวยรบ ฯลฯ เมอไดพฒนาหนทางปฏบตของขาศกแลวจะไดผลผลต ๓ สงคอ ๑. แผนภาพสถานการณ คอแผนภาพแสดงภาพการวางก าลงของขาศก ซงนาจะเปนในแตละหนทางปฏบตจากการผสมผสานกนระหวางแผนภาพหลกนยมกบผลกระทบของสภาพแวดลอม ๒. สวนทเปนขอความของหนทางปฏบต และทางเลอกในการปฏบตตาง ๆ เปนขอความทบรรยายภาพการปฏบตของขาศกในแผนภาพสถานการณ อาจท าเปนขอความบรรยายธรรมดา ไปจนถงตารางประสานสอดคลองซงแสดงใหเหนการปฏบตตาง ๆ ของแตละหนวยน าไปใชในขนตอนของการจ าลองยทธและพฒนาไปเปนแผนภาพเหตการณ รวมทงการจดท ารายการสงบอกเหตอกดวย ขนตอนท ๕ การก าหนดแนวทางในการรวบรวมขาวสารขนตน ขนตอนทก าหนดขนมาเพอระบใหไดวา หนทางปฏบตใดทขาศกจะน ามาใชโดยการก าหนดพนท และเหตการณหรอการปฏบตทส าคญอนเฉพาะเจาะจง ซงหากปรากฏขนจรงจะเปนเครองแสดงวาขาศกไดเลอกหนทางปฏบตใดแลว พนทซง

๗๑

คาดวาเหตการณหรอการปฏบตทส าคญจะเกดขนเราเรยกวา “พนทสนใจก าหนด” ( Named area of interest : NAI ) สวนการปฏบตใด ๆ ซงจะแสดงถงหนทางปฏบตทขาศกเลอกน ามาใชเราเรยนวา “สงบอกเหต” ( Imdicator ) พนทสนใจ ( NAI ) อาจเปนจด, เสนทางหรอพนทใด ๆ ซงคาดวาขาศกจะเคลอนทผาน หรอปฏบตการใด ๆ ซงจะสามารถยนยนหรอปฏเสธหนทางปฏบตของขาศกไดพนทสนใจ ( NAI ) จะถกก าหนดลงบนแผนภาพเหตการณ (Event template ) พรอมทงก าหนดหมายเลขและจดล าดบความเรงดวนไว พนทเหลานจะกลายเปนพนททส าคญในการรวบรวมขาวสารพนทสนใจ ( NAI ) อาจเปนลกษณะภมประเทศทสงเกตเหนไดเดนชดสมพนธกบเสนขนเวลา( TPL ) จะอ านวยประโยชนตอระบบการลาดตระเวน และเฝาตรวจโดยมงไปยงพนททปรากฏการปฏบตของขาศก ระบเหตการณส าคญทจะเกดขน โดยก าหนดเวลาและสถานททเกดขนไดสามารถพสจนทราบเจตนารมณของขาศกโดยการเทยบเคยงเหตการณทเกดขน ในพนทสนใจตางๆ แผนภาพเกตการณ แผนภาพเหตการณจะแสดงพนททรวบรวมขาวสารซงจะชใหเหนวาขาศกเลอกใชหนทางปฏบตใด ซงจะเปนแนวทางในการรวบรวมขาวสาร และการท าแผนลาดตระเวนและเฝาตรวจตอไป เหตการณตาง ๆ ทเกดขนในแตละพนทสนใจก าหนดในแผนภาพเหตการณเรยกวา “สงบอกเหต” จะแสดงไวในตารางเหตการณ พรอมดวยเวลาทคาดวาจะเกดขน แผนภาพเหตการณจะชวยในการวเคราะหล าดบการปฏบตทนาจะเกดขนในแตละหนทางปฏบต ของขาศกและความสมพนธของการปฏบตเหลานนแผนภาพเหตการณเปนหนงในผลผลตหลกของกระบวนการ IPB ซงเปนมลฐานในการจ าลองยทธกบหนทางปฏบต ของฝายเราตอไปน าไปสการปรบปรงแผนภาพเหตการณ และผลผลตทเรยกวา “แผนภาพตกลงใจ” ( DST ) ซงใชขอมลจากแผนภาพเหตการณก าหนดจดตกลงใจตาง ๆ ขนเพอให ผบ.ฝายเราสามารถตกลงใจเพอตอบโตการปฏบตของขาศก และเหตการณวกฤตทเกดขนไดอยางเหมาะสมตามขอมลทไดก าหนดไวในแผนภาพตกลงใจ ( DST ) และตารางตกลงใจ ( Decision Sepport Matrix )

๗๒

ตอนท ๓ วงรอบขาวกรอง วงรอบขาวกรอง คองานตาง ๆ ทเกยวกบการผลต และการใชขาวกรอง โดยทว ๆ ไปแบงออกเปน ๔ ขนตอน ซงมงไปสภารกจของผบงคบบญชา โดยมการวางแผนและการก ากบดแล เปนงานทส าคญและเกยวของในทกขนตอน งานในวงรอบขาวกรองไดแก การวางแผนรวบรวมขาวสาร การรวบรวมขาวสาร การด าเนนกรรมวธ การกระจายและการใชขาวกรอง วงรอบขาวกรองเปนงานทตอเนอง งานบางอยางอาจเกดขนพรอม ๆ กน เชน ในขณะทก าลงรวบรวมขาวสารอนใหมจากแหลงขาวทงปวงอยนน กจะท าการวเคราะหขาวสารอน ๆ ทรวบรวมมาไดกอนแลว เพอด าเนนกรรมวธเปนขาวกรองและกระจายตอไป(วชาการขาว : ศม.) ๑. ขาวสารทางทหาร หมายถง เอกสารขอเทจจรง สรรพวตถ ภาพถาย แผนท แผนผง รายงาน หรอการตรวจการณทวถทาง ทจะใหความกระจางเกยวกบการปฏบตการของขาศก หรอพนทปฏบตการซงนาจะเปนไปไดหรอก าลงเปนอย ขาวสารทกชนไมควรละเลย ขาวสารดเหมอนจะไมมความส าคญในตอนตน ๆ เมอไดน ามาเปรยบเทยบกบขาวสารอน ๆ อาจกลายเปนขาวทมความส าคญยงขนกได ๒. ขาวกรองทางทหาร คอ ขาวทไดรบการรวบรวม จดระเบยบ, วเคราะห, สนธกรรมและการตความ ขาวสารทงมวลทเกยวกบ ขาศก พนทปฏบตการ รวมทงภมประเทศ, ลมฟาอากาศ ซงนาจะเปนไปไดหรอก าลงเปนอย ขาวกรองทางทหารยงหมายรวมถงการพจารณาขดความสามารถของขาศกในปจจบน และอนาคต จดออน และหนทางปฏบตของขาศกซงอาจจะกระทบกระเทอนตอความส าเรจภารกจของฝายเรา ขาวกรองทางทหารนยอมใชเปนมลฐานส าหรบประมาณสถานการณและการวางแผนการยทธทงหมด ขาวกรองทางทหารนยงหมายรวมถงการตอตานขาวกรองอกดวย ๓. ขาวกรองยทธศาสตร คอ ขาวกรองเกยวกบขดความสามารถ จดออนและหนทางปฏบต ซงผลตขนส าหรบผบงคบหนวยทหารชนสงใชส าหรบการวางแผน และบรหารงานในการปองกนประเทศในยามสงบ และปฏบตการทางทหารในยามสงคราม(วชาการขาว : ศม. ) ๔. ขาวกรองการรบ คอ ความรเกยวกบ ขาศก ลมฟาอากาศ และภมประเทศ ทผบงคบบญชาตองการ เพอน าไปใชในการวางแผนและปฏบตการทางยทธวธ ขาวกรองการรบยอมไดมาจากการประเมนคาขาวสารเกยวกบขาศกทงในดานขดความสามารถและจดออน ลมฟาอากาศ และภมประเทศ ความมงหมายของขาวกรองการรบคอ เพอลดความไมแนนอนของปจจยขาวกรองทางการรบ ( ขาศก ภมประเทศ ลมฟาอากาศ ) ซงจะมผลกระทบกระเทอนตอความส าเรจภารกจใหเหลอนอยทสด( คมอขาวกรองการรบ ระดบกรมและกองพน : ศร. )

๗๓

วงรอบขาวกรอง

การวางแผนรวบรวมขาวสาร การวางแผนรวบรวมขาวสารยอมท าใหนายทหารฝายการขาวสามารถท าการรวบรวม

ขาวสารไดตรงกบความเปนจรง ดวยระบบการทเปนระเบยบ ในทางอดมคตแลวแผนการรวบรวมขาวสารยอมท าใหประกนไดวา ขาวสารทจ าเปนทงมวลรวบรวมมาไดทนเวลาทจะใชประโยชน และแหลงสารทเปนไปไดทงมวล ไดถกแสวงประโยชนโดยเจาหนาทรวบรวมขาวสารทเหมาะสมแลว ล าดบขนการรวบรวมขาวสาร

๑. ก าหนดความตองการขาวกรอง ทจ าเปนตองใชประกอบการตกลงใจ และการวาง แผนการยทธ รวมทงก าหนดความเรงดวนตอความตองการขาวกรอง

๒. ก าหนดสงบอกเหต โดยการวเคราะหความตองการขาวกรอง เพอก าหนดวาพฤตกรรมของขาศกหรอพนทปฏบตการใด ทสามารถแสดงถงค าตอบตอความตองการขาวกรองได

วงรอบขาวกรอง

การวางแผนรวบรวมขาวสาร - ก าหนดความตองการ - ก าหนดสงบอกเหต - ก าหนดและเลอกรายการขาวสารทเจาะจง - ก าหนดและเลอก จนท. รวบรวมขาวสาร - เตรยมและสงค าสงค าขอ - ตดตาม ก ากบดแล

การกระจายและการใชขาวกรอง - ทนเวลาผเกยวของใช ประโยชน - แบบฟอรมและเครอง มอทเหมาะสม

การรวบรวมขาวสาร - เจาหนาทรวบรวมขาว - แหลงขาว

ภารกจ

การด าเนนกรรมวธ - การบนทก - การประเมนคา -การตความ

๗๔

๓. ก าหนดหรอเลอกรายการขาวสารอนมลกษณะเฉพาะเจาะจง เพอใชเปนมลฐานในการจดท าค าสงและค าขอขาวสาร การไดรบขาวสารหรอไมไดขาวสาร อาจเปนสงบอกเหตใชเพอยนยนหรอปฏเสธความตองการขาวกรองรายการนน ๆ

๔. ก าหนดและเลอกเจาหนาทรวบรวมขาวสาร เพอหาขาวสารมาท าใหเปนขาวกรองตามความตองการ โดยพจารณาขดความสามารถเปนมลฐาน

๕. เตรยมและสงค าสงค าขอไปยงเจาหนาทรวบรวมขาวสารทไดเลอกสรรแลว เพอขอใหรวบรวมขาวสารนน ๆ

๖. ตดตามผลและก ากบดแลการปฏบตงานรวบรวมขาวสาร เพอประกนไดวาจะไดรบขาวสารทนเวลาทจะน าไปใชประโยชน (วชาการขาว : ศม.)

การรวบรวมขาวสาร การรวบรวมขาวสาร คอ การแสวงหาประโยชนจากแหลงขาวของเจาหนาทรวบรวม

ขาวสาร และรายงานขาวสารนนมายงเจาหนาทรวบรวมขาวสารอยางมระเบยบ การรวบรวมขาวสาร เปนการปฏบตทกระท าตอเนองหลงจากทไดวางแผนรวบรวม

ขาวสารในขนทหนงเรยบรอยแลว โดยเรมตนจากการก าหนดหวขอขาวสารส าคญ วเคราะหหวขอขาวสารส าคญออกมาแลว ก าหนดสงบอกเหต และก าหนดหวขอขาวสารทเจาะจง ซงจะตองหาโดยแปลงใหเปนค าสงค าขอ แลวมอบค าสงค าขอนน ๆ ใหแกเจาหนาทรวบรวมขาวสารทเหมาะสม ไปหาจากแหลงขาวตาง ๆ ทนาจะมขาวนน ๆ อย

วธการในการรวบรวมขาวสารในสนามรบประกอบดวยงานส าคญ คอ การเฝาตรวจสนามรบ การลาดตระเวนทางพนดนและทางอากาศ การตอตานการลาดตระเวน และการคนหาทหมาย

การด าเนนกรรมวธ ล าดบในการด าเนนกรรมวธ ขนอยกบลกษณะของขาวสาร โดยธรรมดาการบนทก

มกจะเปนงานขนแรก อยาไรกตาม เมอขาวสารมความเรงดวน การบนทกอาจกระท าไปพรอม ๆ กบการประเมนคาและการตความกได ขาวสารทมความตองการทนทโดยหนวยเหนอ หนวยรอง หรอหนวยขางเคยง จะกระจายไปกอนทการด าเนนกรรมวธจะเสรจสน ขาวสารทไมมความเกยวของในทนททนใดแตนาจะมคณคาในอนาคตโดยธรรมดาจะด าเนนกรรมวธใหเสรจสนกอนถงจะแจกจายเพอน าไปใชประโยชนตอไป

การด าเนนกรรมวธตอขาวสาร เปนการปฏบตในขนท ๓ ของวงรอบขาวกรอง เพอเปลยนขาวสารใหเปนขาวกรอง การด าเนนกรรมวธตอขาวสารนประกอบดวยการด าเนนการ ๓ ประการ คอ

๑. การบนทก ๒. การประเมนคา ๓. การตความ

๗๕

การประเมนคาและการตความอาจจะกระท าพรอม ๆ กนแลวจงกระจายออกไปทนท เชน ขาวสารจากแหลงขาวทเชอถอได และเชอวาขาวสารนนเปนความจรง ดงเชน กลาวถงฝายตรงขามก าลงจะเรมเปดการโจมตขนาดใหญ ในกรณเชนน การบนทกนบเปนงานทมความส าคญเปนอนดบรอง และการรายงานขาวสารทวา การโจมตขนาดใหญใกลจะเกดขนแลวถอวาเปนงานส าคญอนดบแรก โดยจะกระจายออกไปในทนทภายหลงจากทไดรบขาวดงกลาวน

การรายขาวสารไปยงหนวยเหนอ อาจกระท าพรอมไปกบการด าเนนกรรมวธ เชน เพอตองการทจะลดเวลาในการผลตขาวกรองในสวนทเกยวของกบเปาหมายจากการระดมยง และการใชสารเคมชวะ ผบงคบบญชาอาจจะสงการวาขาวสารทงปวงทเกยวของกบเรองหนงเรองใดโดยเฉพาะ เชน หนวยทหาร พนทบรเวณใด หรอการปฏบตของฝายตรงขาม จะตองรายงานใหหนวยรองทราบ พรอม ๆ กบการด าเนนกรรมวธ การบนทก

การบนทก คอ การจดระเบยบขาวสารทไดรบจากรายงานขาว/เหตการณ การบนทกจะชวยใหการตความในโอกาสตอไปนนงายเขา และมความแนนอนมากขน ดวยการน าขาวสารไปวาดภาพ โดยน าไปรวมกบขาวกรองเรองใดเรองหนงทมอย อกทงยงชวยอ านวยความสะดวกในการจดท ารายงานขาวกรอง เครองมอทใชในการบนทกจะตองมจ านวนเพยงพอทจะใชปฏบตงานตอขาวสารและขาวหรองทไดรบเปนจ านวนมาก ๆ และสามารถสนองความตองการใหแกเจาหนาทตาง ๆ อกดวย เครองมอและวธการในการบนทกทงปวง ทจะตองอ านวยใหสามารถจะกระจายขาวสารและขาวกรองไดทนเวลาเครองมอในการบนทกขาวสารโดยทว ๆ ไปของหนวยระดบกองพลและต ากวาม ๔ ประเภทคอ

๑. บนทกประจ าวน ( บปว. : Journal ) ๒. แผนทสถานการณ ( ผท. : Situation Map ) ๓. เอกสารแยกเรองขาวกรอง ( อย. : Intel Work Book ) ๔. แฟมขาวกรอง ( ฟ. : Intel File ) บนทกประจ าวน คอ บนทกสน ๆ ทบนทกเรองตามล าดบของเหตการณส าคญๆ ท

เกดขน ซงเกยวกบปจจยขาวกรองทางการรบนนเอง ซงอาจเปนไดทงเหตการณ สาสน หรอค าสง โดยระบวาขาวนนๆมาจากใคร หรอแหลงขาวใด บนทากประจ าวนประกอบดวย ๒ สวนใหญ า คอ แฟมบนทกประจ าวน และแผนบนทกประจ าวน

ลกษณะของบนทกประจ าวนเปนเอกสารถาวร ซงจะตองเกบไวเปนหลกฐาน เรองทจะน ามาบนทกเฉพาะเรองส าคญ และจะมผลกระทบกระเทอนตองานในหนาทของนายทหารฝายการขาวเทานน

๗๖

การเรมบนทกและการปดบนทกโดยปกตท ากระท าเปนวนๆ หรอในวงรอบ ๒๔ ชวโมง แตในบางกรณ อาจจะเปดปดการบนทกตามขนตอนของการยทธทส าคญๆ กได หรอในบางกรณอาจกระท าตามระยะเวลาทหนวยเหนอก าหนดใหกได

การบนทกใหสรปเปนขอความสนๆ ชดเจน และแนนอน ถาเปนขาวสารหรอค าสงเปนลายลกษณอกษร หลงจากไดสรปขอความสนๆ ลงในบนทกประวนแลว ใหเกบตวจรงหรอตนฉบบเขาแฟมบนทกประจ าวนเพอเปนหลกฐาน

การท าบนทกประจ าวนอาจกระท าได ๓ วธคอ -ใหนายทหารฝายธรการและก าลงพลของหนวยเปนผท าบนทกประจ าวนของหนวยเปน

สวนรวม - ใหแตละแผนกฝายอ านวยการตางกท าของตนเอง ใหแตละสายงานทเกยวของท าคกน เชน ฝายธรการและก าลงพล,ฝายสงก าลงบ ารง

และฝายกจการพลเรอน ท าคกน และฝายการขาว และฝายยทธการและการฝก ท าคกน การประเมนคา การประเมนคา คอ การตรวจสอบขาวสารอนใดอนหนง เพอหาความเกยวของของขาวสาร ความถกตองของขาวสาร และความนาเชอถอของแหลงขาวและ จนท.รวบรวมขาวสาร โดยมรายละเอยดดงน ความเกยวของของขาวสาร ๑. ในทนททไดรบขาวสารเขามา จะตองพจารณาวาขาวนนมสาระส าคญมากนอยเพยงใด โดยมขอพจารณาดงตอไปน ๑.๑ เปนขาวสารทเกยวของกบขาศกหรอลกษณะพนทปฏบตการหรอไม ? ๑.๒ เปนขาวสารทตองการไดในทนทหรอไม ? ถาเปนใครเปนผตองการ ? ๑.๓ เปนขาวสารทมคณคา แกหนวยของตน หนวยรอง หนวยเหนอ หรอหนวย ขางเคยงหรอไม ๒. ความถกตองของขาวสาร (ความแนนอน )

การพจารณาความถกตองหรอความแนนอนของขาวสารมขอพจารณาความถก ตองดงตอไปน - ขอเทจจรงหรอเหตการณตาง ๆ มทางเปนไปไดหรอไม - ไดรบการยนยนหรอสอดคลองกบขาวสาร ซงไดรบจากแหลงขาว หรอเจาหนาทรวบรวมขาวสารอน ๆ หรอไม - ขาวสารนนตรงหรอขดแยงกบขาวสารเรองเดยวกนทมอยเดมหรอไม ? - ถาขาวสารนนขดแยงกบขาวสารทไดรบจากแหลงขาวและเจาหนาทรวบรวมขาวสารอน ๆ ขาวสารใดนาจะเปนจรงมากกวากน

๗๗

๒.๒ วธตดสนความแนนอนทนาเชอถอมากทสด คอการเปรยบเทยบกบขาวสารทคลายกนซงมพรอมอยแลวในแฟมขาวกรองหรอเอกสารแยกเรองขาวกรองทจดเขาประเภทไวอยางเหมาะสมแลวเมอมโอกาส นายทหารฝายการขาวกรองควรหาขาวสารเพอยนยนหรอปฏเสธจากเจาหนาทรวบรวมขาวสารตางกนและจากหลายแหลงขาว ๒.๓ การประเมนความแนนอนของขาวสาร จะมความแตกตางกนอยางเหนไดชดระหวางหนวยระดบสงกบหนวยระดบต า เพราะเหตความแตกตางเกดจากขอเทจจรงทหนวยระดบสงซงมแหลงขาวและขาวกรองจ านวนมากกวาหนวยระดบต า จงยอมมโอกาสมากกวาทจะยนยนสนบสนน หรอ ปฏเสธ ความแนนอนของขอมลทไดรบรายงาน โดยไมค านงถงแหลงขาวในแตละระดบหนวย จะตองประเมนคาอก เพอหาความแนนอนของขาวสารและขาวกกรองอกครงหนง ๒.๔ การก าหนดความถกตองของขาวสาร คาความถกตองของขาวสารก าหนดตวเลขดงน ๑. คอ รายงานไดรบการยนยน ๒. คอ รายงานนาจะเปนความจรง ๓. คอ รายงานมทางวาจะเปนความจรง ( อาจจะเปนจรง ) ๔. คอ รายงานสงสยวาจะไมเปนความจรง

๕. คอ รายงานวานาจะเปนไปได ๖. คอ รายงานวาไมทราบจะจรงหรอไม(ไมสามารถตดสนความจรงได) ๒.๕ ถาสามารถแสดงความแนนอนวา ขาวสารทไดรบรายงานนนเกดจาก

แหลงขาวอนนอกเหนอไปจากขาวสารทมอยแลว ซงแสดงถงเรองเชนเดยวกน กจดอยในประเภททวา มขาวสารยนยน และกจะไดคาเปน “๑”

๒.๖ ถาขาวสารในขอ ๒.๕ ขางตนไมสามารถพสจนทราบความแนนอนได และไมมเหตผลเพยงพอทจะสงสยขาวสารนนมาจากแหลงขาวเดยวกนกบขาวสารเรองเดยวทมอยกจะจดในประเภท “นาจะเปนจรง” และใหคาเปน “๒”

๒.๗ ถาจากการสอบสวนขอเทจจรงจากรายงานนน ปรากฏวายงไมไดรบขาวสารคบหนาอนมายนยน แตสามารถน ามาเปรยบเทยบกบลกษณะของทหมายทสงเกตมาแลว หรอถารเบองหลงของบคคลทเปนผรายงานขาวนน วาอาจจะมการปฏบตตามทรายงาน ดงนนขาวสารทไดรบมากจะพจารณาวา “อาจจะเปนจรง” และใหคาเปน “๓”

๒.๘ ขาวสารทรายงานแตไมยนยน และเนอความขดกนกบการประมาณการถงความคลคลายของขาวสาร หรอขดกบลกษณะทหมายททราบแลว ใหจดอยในประเภท “สงสยวาจะเปนจรง”และใหคาเปน “๔” ตราบใดทยงไมสามารถพสจนทราบวาเปนเทจ โดยอาศยขอเทจจรงทมอย

๒.๙ ขาวสารทรายงานแตไมไดรบการยนยนจากขอมลทมอยและขดแยงกบประสบการณซงสนนษฐานไดวาจะเปนไปไดตามการคลคลายของทหมายนนแลว ใหจดอยในประเภท

๗๘

“ไมนาจะเปนจรง” และใหคาเปน “๕” เชนเดยวกบกบขาวสารทรายงานเขามาซงขดแยงกบขอมลทมอยเดม ซงก าหนดคาไวเปน “๑” หรอ “๒” แลวนนกจะมคาเปน “๕” เชนกน

๒.๑๐ ถาจากการสอบสวนรายงานฉบบนนเปนทเปดเผยวา ไมมมลฐานทจะน ามาก าหนดคาตงแต “๑” ถง “๕” ดงกลาวใหจดอยในประเภท “ไมอาจตดสนความจรงได” และใหคาเปน “๖”

๓. ความนาเชอถอของแหลงขาวและเจาหนาทรวบรวมขาวสาร ๓.๑ การพจารณาความเชอถอของแหลงขาวและเจาหนาทรวบรวมขาวสาร ม

ขอพจารณาดงตอไปน - แหลงขาวสารนนมความถกตองและเชอถอไดเพยงใด ? - เจาหนาทรวบรวมขาวสารไดรบการฝก กบมความเจนจด และความสามารถ

เพยงพอแกการรายงานขาวสารนนถกตองหรอไม ? - ในสภาพเปนอยในขณะนน เชน เวลา พนท เครองมอ และทศนวสย และ

สามารถหาขาวสารนนมาไดหรอไม ? ๓.๒ การก าหนดความนาเชอถอของแหลงขาว และเจาหนาทรวบรวมขาวสาร

ก าหนดโดยนายทหารฝายการขาว ใหเปนตวอกษรตามล าดบดงน ก. คอ ความเชอถอไดเตมท ข. คอ มกเชอถอได ค. คอ พอเชอถอได ง. คอ มกเชอถอไมได จ. คอ เชอถอไมไดเลย ฉ. คอ ไมทราบวาเชอถอไดหรอไม

๓.๓ การก าหนดใหคา ก. ควรกระท าในโอกาสพเศษจรง ๆ เปนตนวาผใหขาวเปนนายทหารฝายการขาว มความจดเจนเปนเวลานาน และมพนความรกวางขวาง ยงในโอกาสทนายทหารฝายการขาวท าการตรวจการณเหตการณนนๆ ดวยตาตนเองกสมควรอยางยงทจะก าหนดความนาเชอถอนน ๓.๔ การก าหนดใหคา ข. แสดงวาผใหขาวเปนททราบกนดวามความซอตรง และเปนทยอมรบในความสามารถแลว ๓.๕ การก าหนดคา ค.,ง และ จ. นนมความนาเชอถอลดหยอนกนลงไปตามล าดบ ส าหรบการก าหนดคา ฉ.นน แสดงวายงไมเคยทราบเกยวกบพนความรและความเชอถอของผใหขาวสารนนมากอนเลย ๓.๖ แมวาจะใชตวเลขและตวอกษรเปนเครองแสดงถงการประเมนคารายการขาว สารแตการก าหนดคาตวเลขกบตวอกษรนเปนอสระแกกน เจาหนาทรวบรวมขาวสารทเชอถอไดเตมท

๗๙

คนหนงอาจรายงานขาวสารจากแหลงขาวทเชอถอไดเตมท ซงเมออาศยพนฐานจากขาวสารอนอาจตดสนคาของขาวเปน “ไมนาจะเปนจรง” กได ในกรณเชนนการประเมนคาจากขาวสารจะเปน “ก-๕” แหลงขาวสารซงเปนททราบดแลววาเชอถอไมได อาจใหขาวมคา ซงเมอยนยนกบแหลงขางอนทไดรบมาแลวอาจยอมรบวาเปนขาวสารทมความแนนอน ในกรณเชนนรายงานขาวสารนนจะประเมนคาโดยใหเปน “จ-๑” ขาวสารทรายงานมาแลวและไดประเมนคาเปน “ฉ-๖” อาจจะไดเกดความแนนอนขนกได จงไมควรจะทงไปเสย ๓.๗ รายงานขาวสารทกระจายไปยงหนวยเหนอ หนวยรอง และหนวยขางเคยงจะตองแสดงผลการประเมนคาไวในแตละรายการของขาวสาร ในระดบกรม และกองพน การประเมนคาและตความขาวสารจะเปนไปอยางงายๆ อาจกระท าในใจ ทงนเพราะการใหคะแนนการประเมนคาตามระเบยบมาตรฐานมมากกวาในหนวยเหนอ ระบบนจะชวยให ฝอ.๒ ในการด าเนนกรรมวธตอขาวสารทไดรบจากหนวยอนๆ และประเมนคาขาวสารทกระจายไปยงหนวยอน ๆ การตความ

การตความ เปนการตรวจสอบหรอการวเคราะหขาวสารอยางสมเหตสมผล เพอ คนหาความหมายและความส าคญของขาวสารนน ๆ การตความประกอบดวยงาน ๓ สวนคอ การวเคราะห การสนธ การอนมาน ๑. การวเคราะห ๑.๑ การวเคราะหคอ การกรองหรอแยกขาวสารทประเมนคาแลว เพอแยกเอาสวนส าคญโดยค านงถงภารกจและการปฏบตของหนวยออกตางหาก การวเคราะหยอมอาศยการวนจฉยทด และความรอยางแทจรงในเรอง หลกพนฐานการปฏบตทางทหาร , สภาพของพนทปฏบตการ และสถานการณของฝายตรงขาม รวมทงหลกนยมทางยทธวธ และการปฏบตทผายมาของฝายตรงขาม ๑.๒ ในหนวยระดบสงกวากองพล การวเคราะหมกจะตองท าการวจยอยางละเอยดถถวนดวยความยากล าบากเปนอยางมาก เนองจากปรมาณขาวมมากขน จะมเจาหนาทจ านวนมากเขามามสวนรวมในการวเคราะห แตตองค านงถงภารกจของหนวย เพอหลกเลยงการสญเสยเวลาและใชแรงงานไปโดยไมจ าเปน ๒. การสนธ ๒.๑ การสนธ คอ การรวมสวนตาง ๆ ของขาวสารทไดแยกออกจากกนในขนวเคราะหแลวน าไปรวมเขากบขาวสารอนๆททราบแลว เพอแสดงใหเหนภาพขาวทสมเหตสมผล หรอใหไดสมมตฐานเกยวกบการปฏบตของฝายตรงขาม หรออทธพลของสภาพพนทปฏบตการทมผลตอภารกจของหนวย วธการเชนนอาจจะก าหนดสมมตฐานขนมากกวาหนงขอกได โดยอาศยพนฐานจากขาวกรองทมอย

๘๐

๒.๒ การก าหนดสมมตฐาน นายทหารฝายการขาวกรองจะตองหลกเลยงความคดเหนอยางอปทาน และก าหนดสมมตฐานโดยอาศยพนฐานจากประสบการณและความปรารถนาของตนแตผเดยว แตตองพยายามวางตวในบทบาทของผบงคบหนวยทหารของฝายตรงขาม ๒.๓ การสนธอาจใชการกระท าในใจใหเสรจสมบรณโดยใชเวลาเพยงเลกนอย หรออาจจดท าโดยใชเวลายาวนาน ทงนเกยวของกบการรวบรวมขาวสารเพมเตมมปรมาณมากเพยงใด ๓. การอนมาน การอนมาน คอ การพจารณาเหตผลจากสมมตฐานทไดก าหนดขน แลวกทดสอบแลพจารณา ถอความเปนไปไดจากผลทไดน ามาสนธ การอนมานก าหนดขนเพอตอบค าถามทวา “ขาวสารนมความหมายเกยวของกบอะไรบางกบสถานการณฝายตรงขามและสภาพพนทปฏบตการ” ค าตอบทไดรบจะเปนขอสรปซงจะใชเปนพนฐานในการก าหนดทางปฏบตของฝายตรงขามในอนาคต และเพอท าประมาณการขาวกรองใหทนสมยเสมอ

การกระจายและการใชขาวสารและขาวกรอง การกระจาย หมายถงการสงขาวสารและขาวกรองอยางทนเวลา ในแบบฟอรมและเครองมอทเหมาะสม ไปยงผทมความตองการทงปวง ความมงหมายหลกของการกระจายอยางทนเวลา กเพอใหผบงคบบญชาสามารถตกลงใจไดอยางเชอมน ความมงหมายรอง กเพอใหความรแกฝายการ ขาวกรองน าไปใชในการด าเนนกรรมวธตอขาวสารทไดรบมาใหม ขาวกรองคงน าไปใชในลกษณะ เชนเดยวกนนในทกระดบหนวย เครองมอทใชในการกระจายจะเปนเหมอนกนในทกระดบหนวย ความแตกตางกนเกดจากปรมาณของขาวสาร ขอบเขตทตองการใหครอบคลม และความถในการกระจายเทานน ขอพจารณาในการกระจายขาวสารและขาวกรอง ๑. วตถประสงคประการหนงของการกระจายขาวกรอง เพอใหมนใจไดวาเจาหนาทฝายการขาวกรองในหนวยระดบตาง ๆ มภาพขาวกรองโดยทวไปเหมอนกน และอางถงโครงรางการขาวเชนเดยวกนในการวางแผนการยทธ ๒. ขาวกรองจะกระจายภายในหนวยจะกระจายภายในหนวยทผลตขาวกรองนนหรอกระจายไปยงหนวยเหนอ หนวยรอง และหนวยขางเคยง แตการกระจายไปยงหนวยขางเคยงจะมความยงยากและมความส าคญกวาเพราะวา ๒.๑ ภาพขาวของหนวยในระดบต า จะเปลยนแปลงรวดเรวมาก ๒.๒ ความตองการในรายละเอยดมากขนจะเปนผลใหการกระจายลาชา ๒.๓ ขาวกรองทผลตขนในหนวยระดบสงกวากองพลซงจดท าโดยเจาหนาทช านาญ งานพเศษตาง ๆ จะตองกระจายไปใหหนวยรองทกหนวยดวย ๓. การกระจายขาวสารและขาวกรอง มขอพจารณาตามล าดบความเรงดวน คอ

๘๑

๓.๑ จะตองกระจายขาวสารและขาวกรองใหถงมอผทตองการใหมากทสดอยางทน เวลา เพอใหผรบสามารถประเมนคา ตความ จดท าแผน และเรมการปฏบตภายใตสถานการณทเปนอยในขณะนน กอนทภาพขาวกรองนนจะเปลยนแปลงไป

๓.๒ ในกรณทไดรบขาวสารทมคณคา แตไมมเวลาทจะด าเนนกรรมวธใหเสรจอยาง สมบรณกอนการกระจาย เจาหนาทฝายการขาวจะตองแจงใหผรบขาวทราบถงความจรงอนน และอาจ แจงใหทราบถงแหลงขาวดวย ถาสามารถรกษาความปลอดภยไวได ๓.๓ จะกระจายขาวกรองไปใหหนวยทเกยวของเทานน แตอยางไรกดถามขอสงสยวา ขาวกรองนจะมประโยชนตอหนวยใด กใหกระจายไปยงหนวยนนดวย ๓.๔ ความส าคญและความเรงดวนของขาวทจะกระจายออกไป จะตองน ามาพจารณาอยางถถวน เพอใหการใชเครองมอในการกระจายรบกวนการสงขาวทางยทธการนอยทสด ๓.๕ ขาวสารทกระจายออกไปจะตองใชแบบฟอรมใหเกดความงายแกผรบ โดยท าใหพรอมทจะคนพบสาระส าคญไดโดยงาย ๔. วธการกระจายขาวสารและขาวกรองภายใน บก.หนวยทผลต โดยปกตกระท าโดย ๔.๑ การพบปะดวยตนเอง ๔.๒ การรายงานดวยวาจา ๔.๓ การบรรยายสรป ๔.๔ การแจกจายเอกสารประมาณการขาวกรอง วเคราะหพนทปฏบตการ และการรายงานขาวกรองเปนลายลกษณอกษร ๕. วธการกระจายขาวสารและขาวกรองใหแกหนวยเหนอ หนวยรอง และหนวยขางเคยง กระท าโดยใชเครองมอ คอ ๕.๑ รายงานขาวกรอง ๕.๒ สรปขาวกรองและขอพจารณาดานขาวกรอง ๕.๓ ประมาณการขาวกรอง และวเคราะหพนทปฏบตการ ๕.๔ ผนวกขาวกรอง ประกอบแผนและค าสงยทธการ ๕.๕ แผนบรวารและแผนท (วชาการขาว : ศม.) หลกพนฐานในการปฏบตงานดานการขาวทส าคญ ไดแก ๑. การปฏบตงานดานการขาว และการปฏบตการทางยทธวธยอมอาศยซงกนและกน ๒. ขาวกรองจะตองใชประโยชนได ๓. ขาวกรองจะตองทนเวลา ๔. การปฏบตงานดานการขาวกรองจะตองมความออนตว ๕. การปฏบตงานดานกาขาวกรองจะตองใชมโนภาพและความรอบร ๖. การปฏบตงานดานการขาวกรอง จะตองมมาตรการ รปภ. อยางตอเนอง ๗. จะตองมการแลกเปลยนขาวสาร และขาวกรองกนอยางเสร

๘๒

ตอนท ๔ ประมาณการขาวกรอง การประมาณการขาวกรอง เปนการตรวจสอบปจจยขาวกรองตาง ๆ อยางมเหตผลและตามล าดบปจจยทมผลการะทบกระเทอนตอการปฏบตใหส าเรจตามภารกจ ประมาณการขาวกรองจะใหขาวสารแกผบงคบบญชาในการวางแผนการยทธและเพอกระจายขาวกรองใหแกฝายอ านวยการตางๆ และใหกบหนวยอนๆ ดวย การประมาณการของฝายอ านวยการอนๆ จะเรมตนไดกตองอาศยการวเคราะหพนทปฏบตการ และการประมาณการขาวกรองของ ฝอ.๒ ขอสรปของประมาณการขาวกรองจะกลาวถง ๑. ผลของพนทปฏบตการทมตอหนทางปฏบตตาง ๆ ของฝายเรา ๒. หนทางปฏบตทขาศกนาจะกระท ามากทสด ๓. ความลอแหลมของขาศก

๑. การจดท าประมาณการขาวกรอง นายทหารฝายการขาวกรองรบผดชอบในการจดท าประมาณการขาวกรองแตผเดยว นายทหารฝายอ านวยการอน ๆ อาจใหขาวสารและค าแนะน า เชน หนทางปฏบตไดจาก ฝอ.๓ ขาวสารภมประเทศไดจากผบงทหารชาง เปนตน ประมาณการขาวกรองเปนผลผลตอนส าคญขนสดทายของกจกรรมยอง ฝอ.๒ ผบงคบบญชาจะอาศยประมาณการขาวกรองนเทยบดลยระหวางปจจยเหลานกบหนทางปฏบตทอาจท าได แลวเลอกหนทางปฏบตทเปนประโยชนทสดออกมาได เพอบรรลภารกจของหนวย ฝอ.๒ จะตองจดท าและรกษาประมาณการขาวกรองใหทนสมยเสมอ เนองจากประมาณการขาวกรองเกยวของกบตวเปลยนแปลงจ านวนมาก เมอมการเปลยนแปลงปจจยส าคญใด ๆ ขนกตองการณสามารถน าเสนอไดทดเวลา ในการท าประมาณการขาวกรอง ฝอ.๒ ตองก าหนดสมมตฐานและขออนมานเหลานน ขอสรปในการประมาณการขาวกรองฉบบปจจบนกจะตองการเปลยนแปลง หรอเปนการยนยนกได ๒ แบบฟอรมการประมาณการขาวกรอง การใชแบบฟอรมของการประมาณการขาวกรอง จะเปนเครองชวยให ฝอ.๒ จดล าดบสงทสมเหตสมผล ซงจะท าใหสามารถพจารณาปจจยขาวกรองในสถานการณปจจบนและไมมองขามสาระส าคญ ในระดบกองพนและกรม มกจะไมเสนอประมาณการขาวกรองในแบบฟอรมขอเขยน และการเสนอจะกระท าตามแบบฟอรมสมบรณหรอเพยงบางสวนกได แตไมวาจะกระท าดวยวธใด ควรกระท าโดยยดถอแบบทวางไวเปนหลกใหมากทสดเทาทจะมากได ในการเสนอดวยวาจาจะตองใชเครองชวยใหมากทสด เชน แผนทสถานการณ ภมประเทศจ าลอง แผนทพมพส แผนบรวาร แผนผง

๘๓

แบบฟอรมการประมาณการขาวกรอง จะมหวขอหลก ๕ ขอ คอ ขอ ๑ ภารกจ ขอ ๒ พนทปฏบตการ ขอ ๓ สถานการณขาศก ขอ ๔ ขดความสามารถของขาศก ขอ ๕ ขอสรป

๘๔

แบบฟอรมประมาณการขาวกรอง -----------------------------------------

ประเภทเอกสาร

แผนกและ บก.หนวย

ทตง วน เวลา ประมาณการขาวกรองท……………… อางถง : ๑. ภารกจ ภารกจทไดรบมอบ หรอผบงคบบญชาก าหนดขน ๒. พนทปฏบตการ พจารณาถงอทธพลของพนทปฏบตการเพอใหบรรลถงขอยต ขอนนยอมขนอยกบขอเทจจรง และสรปการวเคราะหลกษณะพนทปฏบตการ

ก. ลมฟาอากาศ ๑) สถานทเปนอยปจจบน (………….รายการแสงสวาง ) ๒) ผลอนจะบงเกดตอหนทางปฏบตของขาศก ๓) ผลอนจะบงเกดตอหนทางปฏบตของฝายเรา

ข. ภมประเทศ ๑) สถานทเปนอยปจจบน (………….รายการแสงสวาง ) ๒) ผลอนจะบงเกดตอหนทางปฏบตของขาศก ๓) ผลอนจะบงเกดตอหนทางปฏบตของฝายเรา ๓. สถานการณขาศก

ก. การวางก าลง ข. การประกอบก าลง ค. ยอดก าลงพล ๑) ก าลงเผชญหนา ๒) ก าลงเพมเตม ๓) ก าลงทางอากาศ

๘๕

------------------------------------------ ประเภทเอกสาร

ประเภทเอกสาร ๔) การปฏบตทส าคญทแลวมาและทเปนอยในปจจบน ง. ลกษณะพเศษและจดออน ๔. ขดความสามารถของขาศก ขดความสามารถของขาศกทน ามาใชในหนทางปฏบต โดยเฉพาะและความนาจะเปนไปไดส าหรบการปฏบตตามหนทางปฏบตนน ๆ ก. ระบขดความสามารถของขาศก ในขดความสามารถแตละอยาง ( เขาต, ตงรบ, รนถอย, เพมเตมก าลง, ใหกลาวถงอะไร เมอไร ทไหน และดวยก าลงเทาใด ข. การวเคราะหและอภปราย กลาวอภปรายเปนขอยอยแยกตางหาก ส าหรบแตละขดความสามารถ หรอกลาวรวมกนกได บรรดาขาวสารและขอยตทเกยวของทแลว ๆ มา น ามาเปรยบเทยบวาสนบสนนหรอขดขวางการปฏบตตามขดความสามารถ แลวบงชวาขาศกนาจะปฏบตหรอไมปฏบต ๕. ขอสรป ก. ผลของพนทปฏบตการทมตอหนทางปฏบตตาง ๆ ของฝายเรา ส าหรบภารกจในการตงรบ ใหกลาวถงพนทตงรบทดทสดและแนวทางเคลอนททดทสดเขาสทมนของฝายเรา สวนภารกจในการเขาต ใหกลาวถงแนวทางเคลอนททดทสดไปสเปาหมาย ข. หนทางปฏบตทขาศกนาจะกระท ามากทสด ค. จดออน ( หรอความลอแหลมของขาศก )

( ลงชอ )…………………………… ฝอ.๒

ผนวก การแจกจาย

--------------------------------------------- ประเภทเอกสาร

๘๖

ตวอยางการประมาณการขาว --------------------------------------------

ประเภทเอกสาร ฝอ.๒ ร.๑๒ อ. วฒนานคร ๐๗๐๘๐๐ พ.ย.---- การประมาณการขาวกรองท ๑ อางถง : ๑. ภารกจ ร.๑๒ ตงรบปองกนการรกรานตามแนวชายแดนในเขต ๒. พนทปฏบตการ ก. ลมฟาอากาศ ๑) สภาพทเปนอย ในหวงเวลา ๗–๑๐ พ.ย. ….. อากาศแจมใส เนองจากเปนตนฤดหนาว จะมหมอกบาง ๆ ในตอนเชา ทศนวสย ๔๐๐–๖๐๐ เมตร ลมทางทศตะวนออกเฉยงเหนอ ๑๕ - ๒๕ กม./ชม. อณหภม ๒๐ - ๓๐ องศา C รายการแสงสวาง วนท BMNT EENT อ.ขน อ.ตก ๗ พ.ย. ๐๕๔๔ ๑๘๑๕ ๐๕๓๕ ๑๗๔๕ ๘ พ.ย. ๐๕๔๕ ๑๘๑๕ ๐๕๓๔ ๑๗๔๖ ๙ พ.ย. ๐๕๔๖ ๑๘๑๕ ๐๕๓๘ ๑๗๔๗ ๑๐ พ.ย. ๐๕๔๖ ๑๘๑๕ ๐๕๓๘ ๑๗๔๘ ๒) ผลทจะกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตของขาศก ถาขาศกตงรบสภาพของหมอกในตอนเชาจะจ ากดการตรวจการณในแนวทางเคลอนทไปสทมน ถาขาศกเขาตสภาพของหมอกจะเกอกลการปฏบตของขาศก โดยฝายเราตรวจการณไมเหน ฝนไมม ท าใหเกอกลตอการเคลอนทนอกเสนทาง ทศทางลมจะเกอกลแกขาศกในการใชควนและสารเคม ลมฟาอากาศเกอกลแกขาศกในการใชก าลงทางอากาศ ๓) ผลทกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตของฝายเรา หมอกในตอนเชาจะชวยใหฝายเราเคลอนทนอกเสนทาง ลมฟาอากาศแจมใสเกอกลในการใชก าลงทางอากาศ ทางลมไมเกอกลฝายเราในการใชควน

๓.๕ ขาวสารทกระจายออกไปจะตองใชแบบฟอรมใหเกดความงายแกผรบ โดยท าใหพรอมทจะคนพบสาระส าคญไดโดยงาย

๘๗

--------------------------------------- ประเภทเอกสาร

การประมาณการขาวกรองท ๑ ร. ๑๒ ข. ภมประเทศ ๑) สภาพทเปนอยในปจจบน ก. การตรวจการณและพนยง ไมมทสงทเหมาะแกการตรวจการณ ปาหญาสงและปาทางดานเหนอและดานใตของเขตปฏบต จะจ ากดการตรวจการณและพนยงตอนกลางของเขตปฏบตการ กรตรวจการณและพนยงดพอสมควร ข. การซอนเรนและก าบง ปาหญาสงและปาทมอยทวไปในพนทจะเกอกลตอการซอนเรนและการก าบงพอสมควร เวนการก าบงทางอากาศ ค. เครองกดขวาง ไมมเครองกดขวางทางธรรมชาตในพนทนอกจากหวยพระบรงกวางโดยเฉลย ๑๕ เมตร ลก ๓ เมตร ลยขามไดบางแหงอาจมเครองกดขวางทสรางขน และวางระเบดดกรถถงกระจายโดยทวไปตามเสนทางทยานเกราะสามารถเคลอนทไดสะดวก ง. ภมประเทศส าคญ (๑) เขาสง เขาตนออย เขาสมพง (๒) เขาพนมมาลย จ. แนวทางเคลอนท (๑) แนวทางเคลอนทเขาหาทมนฝายเรา

(ก) แนวขนานทางดานเหนอของเขตปฏบตการ (ข) แนวขนานกบถนน บ.นมต – ปอยเปต – อรญประเทศ วฒนานคร (ค) แนวขนานดานใตของเขตปฏบตการ

(๒) แนวทางเคลอนทเขาหาทมนของฝายขาศก มแนวทางเชนเดยวกนกบแนวทางเคลอนทซงขาศกเขาหาทมนฝายเรา (๓) ขายถนนในเขตปฏบตการ ไมด ๒) ผลทจะบงเกดตอหนทางปฏบตของขาศก ภมประเทศไมเกอกลแกการตงรบของขาศก ถาขาศกเขาตแนวทางเคลอนททดทสดมายงทมนฝายเรา คอ แนวขนานกบถนน บ.นมต – ปอยเปต – อรญประเทศ – วฒนานคร

--------------------------------------- (ประเภทเอกสาร)

๘๘

--------------------------------------- ประเภทเอกสาร

การประมาณการขาวกรองท ๑ ร.๑๒ ๓) ผลทจะกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตของฝายเรา พนทตงรบทดทสดของฝายเราตามแนวหวยพระปรง-บ.หนองเรอ-อ.วฒนานคร-เขาตนออย ถาฝายเราเขาต แนวทางเคลอนททดทสดตามแนวตอนกลางของเขตปฏบตการ ซงขนานกบถนน อ.วฒนานคร – อรญประเทศ – ปอยเปต – บ.นมต – ศรโสภณ ซงหนวยยานยนต และยานเกราะเคลอนทไดสะดวกกวาแนวดานเหนอและดานใตของเขตปฏบตการ ค. คณลกษณะ ๑) ประชาชนสวนใหญท านา ท าไร มความรนอย ใชภาษาทองถนดวยภาษาเขมรฐานะของประชาชนสวนใหญยงยากจน ๒) การเมอง ประชาชนเชอถอและใหความรวมมอกบฝายปกครองด ๓) เศรษฐกจ คาขายผลตผลเกษตรกรรมพยงจ านวนจ ากดทเหลอจากการบรโภคในทองถนแลว ปจจบนประชาชนบางสวนไดด าเนนการคาขายสนคาอปโภคใหชาวเขมรอพยพและเกดตลาดมดหลายแหง ๔) จตวทยา ประชาชนสวนใหญมความรกบานเมอง และประจกษถงภยอนเกดจากการรกรานของฝายขาศก และพรอมทจะปองกนบานเมองรวมกบฝายเราอยางจรงจง ๕) ผลทกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตของขาศก ถาขาศกเขาตกจะถกตานทานจากก าลงของฝายเราทกรปแบบ ถาขาศกตงรบ ประชาชนเขมรซงไดรบความชวยเหลอจากฝายเรากจะใหความรวมมอ สนบสนนการปฏบตการของฝายเรา โดยจดตงเปนหนวยกองโจร ๖) ผลกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตของฝายเรา ประชาชนของฝายขาศกซงไดรบความทกขยากอยางแสนสาหสจากภยสงคราม และปรารถนาทจะใหประชาชนของตนมความเปนเอกราชยอมจะมจตใจโนมเอยงมาทางฝายเรา อาจจะใชเปนเครองมอในการจดตงหนวยกองโจรในดนแดนขาศกไดเปนอยางด ๓.สถานการณขาศก ก. การวางก าลง ผนวก ก แผนบรวารสถานการณ ข. การประกอบก าลงก าลงฝายรกรานทเผชญหนาเปน พล.ปล.ท ๗๕ (เพมเตมก าลง) อนมก าลงหลก ประกอบดวย ร.๕ ร.๗ ร.๑๐ และ กรม ถ.๒๕ พรอมดวยหนวยสนบสนนการรบตามอตรา ม ร.๑๕ และ ร.๒๕ เปนก าลงเพมเตม

--------------------------------------- ประเภทเอกสาร

๘๙

--------------------------------------- ประเภทเอกสาร

การประมาณการขาวกรองท ๑ ร.๑๒ ค. ก าลง

๑) ก าลงเผชญหนา ก าลงฝายรกรานทเผชญหนา มก าลงประมาณ ๖ รอย ร., ๒ รอย ถ. ๒) ก าลงเพมเตม ก าลงเพมเตมของฝายรกรานสามารถทจะเขาปฏบตการในพนทดงน.-

หนวย ต าบล ยานยนต เดนหนา ร.๕ พน.๓ บ.นมต ๑ ชม. ๔ ชม. ภายหลงเรมเคลอนท ร.๑๐ ศรโสภณ ๘ ชม. ๕วน ภายหลงเรมเคลอนท

ก) ง. พฤตกรรมทส าคญทแลวมาและทเปนอยในปจจบน ๑) เมอ ๒๐ ต.ค….ทหารเขมรจ านวนหนงปะทะกบชดเฝาตรวจชายแดนไม

ทราบความเสยหายฝายขาศก ฝายเราปลอดภย ๒) รายงานการซกถามผลภย แสดงวาเขมรไดเคลอนยายก าลงตลอดแนวชายแดน จ. ลกษณะพเศษและจดออน ๑) ก าลงพล หนวยตาง ๆ มก าลง ๑๐๐%ประสทธภาพในการรบด และก าลงใจสง

๒) การขาวอยในเกณฑด ๓) การปฏบตการรบ ก าลงเผชญหนาตามแนวชายแดน วางก าลงในกวาง

ดานหนามาก ป.สนามมจ ากด มการเพมเตมด าลงดวยหนวยยานเกราะ ๔) การสงก าลง มลกษณะจ ากดและเสนทางสงก าลงบ ารงมกถกขดขวางจาก

ก าลงกองโจรในพนท ๔.ขดความสามารถ ก. ระบขดความสามารถขาศก ๑) เขาตตงแตบดนตามแนวชายแดนในเขต ดวยก าลง ๖ รอย ร. และ ๒ รอย ถ. สนบสนนดวย ป. และก าลงทางอากาศ ๒) ตงรบตงแตบดนดวยก าลง ๖ รอย ร. และ ๒ รอย ถ.

--------------------------------------- (ประเภทเอกสาร)

๙๐

--------------------------------------- (ประเภทเอกสาร)

การประมาณการขาวกรองท ๑ ร.๑๒ หนวย ต าบล ยานยนต เดนเทา ร.๕ พน.๓ บ.นมต ๑ ชม. ๔ ชม. ภายหลงเรมเคลอนท ร.๑๐ ศรโสณ ๘ ชม. ๗ วน ภายหลงเรมเคลอนท ข. การวเคราะหและอภปรายขดความสามารถของขาศก ๑) การเขาต มสงบอกเหตตอไปนแสดงวาขาศกจะปฏบตตามขดความสามารถอนน คอ

ก. มการลาดตระเวนทางอากาศมากขน ข. มขบวนยานยนตตามเสนทางหมายเลข ๕, ๖ และ ๑๐ มากขน ค. ปรากฏทตง สป.ตามเสนทางหมายเลข ๕และ

(วชาการขาว : ศม.)

๙๑

ตอนท ๕ การตอตานขาวกรอง

การตอตานขาวกรอง คอ การจดหรอท าลาย ความพยายามของขาศกในการทจะน าเอาขาวสารหรอขาวกรอง ซงไดจากการปฏบต เอสารและองคบคคลของหนวยทหารฝายเราไปใชใหเกดประโยชน วตถประสงคของการตอตานขาวกรอง เพอพทกษขาวสารก าลงพล และยทโธปกรณ และทตงทางทหารใหปลอดภยจาก การจารกรรม การกอวนาศกรรม การบอนท าลายของตางชาตและคณะบคคลหรอบคคลทเอาใจออกหางหรอขาดความจงรกภกด ในลกษณะทเปนภยคกคามตอความปลอดภยของชาต การตอตานการขาวกรองเปนชนการรกษาความปลอดภย ซงครอบคลมถงกจกรรมทงปวงทกระท าเพอท าลายประสทธภาพในกจการขาวกรองของชาตทเปนศตร ปองกนขาวสารใหพนจากการจารกรรม ปองกนบคคลใหพนจากการบอนท าลายและปองกนสถานทใหพนจากการกอวนาศกรรม

การตอตานขาวกรองเปนสงจ าเปนตอความส าเรจในการปฏบตการททางทหารและเปนองคประกองหลกอนหนงของแนวความคดในการปฏบต ดานการรกษาความปลอดภยเปนสวนรวม การปฏบตการจโจมทางทหารทไดรบความส าเรจอยางดยงนน มใชเพยงขนอยกบขาวกรองทเชอถอได และความรวดเรวในการเคลอนทเทานนแตยงขนอยกบการตอตานการขาวกรองทมประสทธภาพดวย ( คมอขาวกรองการรบ ระดบกรมและกองพน : ศร. ) ๑ มาตรการตอตานขาวกรอง มาตรการตอตานขาวกรองแบงออกเปน ๒ ลกษณะ คอ ๑.๑ มาตรการตอตานการขาวกรองเชงรบ ไดแกการปกปดขาวสารจากขาศก ซงจะรวมมาตรการตาง ๆ เชน วนยการรกษาความปลอดภย การรกษาความปลอดภยใหแกบคคล การรกษาความปลอดภยทางดานเอกสารและยทโธปกรณทมความลบ การรกษาความปลอดภยแกทางทหาร การรกษาความปลอดภยทางการสอสาร การควบคมการเคลอนยาย การตรวจขาว การพราง การซอนพราง และมาตรการตอตานทางอเลคทรอนคส ๑.๒ มาตรการการตอตานการขาวกรองเชงรก ไดแก การปดกนความพยายามของขาศกในการรวบรวมขาวสาร หรอการกอวนาศกรรม การตอจานการบอนท าลาย ซงจะรวมถงการตอตานการลาดตระเวน การตอตานการจารกรรม การตอตานการกอวนาศกรรม การตอตานการบอนท าลาย โครงการในการลวงทงปวง รวมทงการท าใหสบสน การรบกวน มาตรการตอตานการใชอเลคทรอนคสของขาศกในการใชควนเพอขดขวางการตรวจการณของขาศก มาตรการตอตานเชงรกจะเปลยนแปลงไปตามภารกจของหนวย (เอกสารบรรยาย สวท.) ๒ เจาหนาทตอตานขาวกรอง ฝอ.๒ เปนผรบผดชอบในทางฝายอ านวยการเกยวกบการวางแผน และก ากบดแลการตอตานขาวกรองของหนวย ทหารทกคนและหนวยทหารทกหนวยนบวาเปนเจาหนาทตอตานขาว

๙๒

กรองทเปนหลกในการตอตานขาวกรองเชงรบโดยขนอยกบความสามารถทจะจดใหมการรกษาความปลอดภยทเหมาะสม การพราง การตรวจการณ และ รปจ. ในการปฏบตประจ าวน การหลกเลยงการ ถกจบกมจากขาศก หรอถาถกขาศกจบเปนเชลยกจะตองขดขวางตอการซกถาม (เอกสารบรรยาย สวท.) ความเกยวของในการตอตานขาวกรองของสวนตาง ๆ อาจจ าแนกไดดงน ก. ทหารแตละบคคล ข. หนวยทหารทกหนวย ค. หนวยตอตานขาวกรอง (CIA) ง. เจาหนาทอน ๆ ของรฐบาล

๑. ทหารแตละบคคล ทหารแตละบคคล ปฏบตการตอตานขาวกรองดวยการรกษาความปลอดภยทาง

การทหาร การพราง การตรวจการณ และการปฏบตการรายงานขาวสารเนองจากเชลยศกเปนแหลงขาวสารอยางด ฉะนนทหารทกคนจงไดรบการฝกใหรจก การหลบหลกและหลบหน การตอตานการซกถามของขาศก และยดมนอยในหลกการปฏบตเมอถกจบเปนเชลยศก นอกจากนทหารยงเปนแหลงขาวสารเกยวกบการปฏบตการขาวกรองของขาศกรวมทงเปนเปาหมายการบอท าลายอกดวย

๒. หนวยตอตานขาวกรอง (CIC) หนวยตอตานขาวกรอง ประกอบดวยเจาหนาทพเศษตอตานขาวกรองของ ทบ.

ในระดบกองทพสนาม เจาหนาทขาวกกรองจะบรรจไวในกองรอยรกษาความปลอดภยของกองพนขาวกรองทางทหาร และแผนกรกษาความปลอดภยของกองทพนอย และหนวยแยกขาวกรองทางทหารของกองพล

๓. หนวยทหาร หนวยทหารทกหนวย ถอเปนเจาหนาทตอตานขาวกรองทงสนและปฏบตมาตร

การตอตานขาวกรองทเหมาะสม เพอปองกนไมใหขาศกไดขาวสารเกยวกบทตง ปละการวางก าลงของตน นายทหารฝายอ านวยการทกคน และผบงคบบญชาของหนวยรอง ยอมใหค าแนะน าเกยวกบลกษณะของการตอตานขาวกรองในทางปฏบตโดยเฉพาะของตน เชน นายทหารการขนสงใหค าแนะน าการตอตานขาวกรอง เกยวกบการเคลอนยายทางการขนสง นายแพทยใหญใหค าแนะน าการตอตานขาวกรองเกยวกบทตงของสงกอสรางทางการแพทย เปนตน ๔. เจาหนาทอน ๆ ของรฐบาล

เจาหนาทอน ๆ ของรฐบาล ไดแก กรมประมวลขาวกลางกรมขาวกองทพเรอ กรมขาวกองทพอากาศ กระทรวงตางประเทศ กระทรวงมหาดไทย ซงปฏบตหนาทตอตานขาวกรองบางอยาง ซงเกอกลตอการปฏบตทางดานการขาวกรองของกองทพบก ขอปฏบตเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยทจะตองเขมงวดกวดขน ๑. ในระหวางปฏบตการทางยทธวธ ไมควรใหทหารน าขาวสารสวนตวหรอของทางราชการตดตวไปดวย

๙๓

๒. เมอเกดความปนปวน หรอมความพยายามใหเกดการเอาใจออกหาง หรอพฤตกรรมการบอนท าลาย จะตองรายงานผานสายขาวกรองโดยทนท ๓. เมอมการไดรบจดหมายประเภทยวย หรอเหมอนจะท าใหขวญของทหารต าลง จะตองรายงานผานสายขาวกรองโดยทนท ๔. จะตองสงเสรมใหก าลงพล ปฏบตในเรองการตรวจจดหมายสวนตว ๕. จดหมายทกฉบบไมวาจะของสวนตว หรอราชการ จะตองเผาทงเมอไมใชประโยชนแลว

๖. ผบงคบบญชา ฝายอ านวยการ และทหารแตละคนตองระมดระวงการปฏบตใหเปนแบบอยาง ซงอาจจะเปนสงบอกเหตถงสงทก าลงกระท า ๗. จะตองปลกฝงอบรมทหารแตละคน ใหยดมนในความส านกในหนาท โดยเฉพาะอยางยงเมอถกจบเปนเชลยจะตองพยายามหลบหนใหได ๓ การปฏบตการตอตานขาวกรองในระดบกรมและกองพน พนธกจหลกของ ฝอ.๒ ในการตอตานขาวกรอง จะเกยวกบการปฏบตใหบรรลผลส าเรจ และก ากบดแลมาตรการตอตานการขาวทงปวงทหนวยเหนอสงการใหหนวยขนาดเลกจะย าในเรอมาตรการทจะลบลางขาวกรองของขาศก ( มาตรการเชงรบ ) มาตรการซงน าใชเพอปองกนมใหขาศกไดรบขาวสารจากฝายเรามากกวาการคนหาองคกรขาวกรองขาศก ( มาตรการเชงรก ) การลวงใชเพอใหขาศกหลงเขาใจผดในสภาพอนแทจรง หรอเขาใจผดในการปฏบตรวมทงในเรอง ก าลงพล ก าลงอาวธ การวางก าลงและการสะสมทางดานการสงก าลงบ ารงของฝายเรา มาตรการทจะลบลางการขาวกรองของขาศกเหลาน หนวยเหนอจะสงการและควบคม โดยอาศย รปจ. นปส. ค าสงยทธการ และค าสงธรการ การน ามาตรการเหลาไปใชควรจะไดประสานอยางใกลชดกบหนวยและเจาหนาทฝายอ านวยการอน ๆ โดยเฉพาะอยางยงกบ ฝอ.๓ ( มความรบผดชอบทางฝายอ านวยการในมาตรการลวง ) และนายทหารสอสารของหนวย ในการปฏบตการทางยทธวธ เชน การจดตงทคอยเหต ทฟงการและการวางจดซมโจมตซงธรรมดาเปนพนธกจของ ฝอ.๓ นน การก าหนดทอยของทตงตาง ๆ ดงกลาว หรอการปฏบต เหลานนกจะตองเลอกขนโดยพจารณาถงคณคาในการรกษาความปลอดภยและในดานยทธวธ จงจ าเปนตองมการประสานโดยใกลชด และการวางแผนรวมระหวาง ฝอ.๒ กบ ฝอ.๓ เพอใหการปฏบตเหลานน กระท าเพอหนวยและใหบงเกดผลทางดานการตอตานขาวกรองดวย ในการฝกการตอตานขาวกรอง ฝอ.๓ จะชวยในการวางแผนและก ากบดแล การฝกทหารควรกระท าทงมาตรการรกษาความปลอดภยเปนหนวยและเปนบคคล รวมทงเรองหลบหนและการหลกเลยง และปฏบตเมอถกจบเปนเชลย

๙๔

๔ การรกษาความปลอดภย การรกษาความปลอดภยของหนวยหรอสวนราชการทงปวง โดยทวไปยามปกตในปจจบนจะตองถอปฏบตตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการรกษาความปลอดภยแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๒ ซงมสาระส าคญสรปไดดงน ๔.๑ วตถประสงค ๔.๑.๑ ก าหนดหลกการขนมลฐานและมาตรฐานในการรกษาความปลอดภยใหแกทางราชการ ๔.๑.๒ พทกษรกษาและปองกน สงทเปนความลบของทางราชการมใหรวไหลหรอรไปถง หรอตกไปอยกบผไมมอ านาจหนาทจะตองทราบ ๔.๑.๓ ปองกนการจารกรรม ทงจากบคคลภายในและภายนอกวงราชการ ๔.๑.๔ พทกษรกษาและปองกนการกอวนาศกรรมแก บคคล สงอปกรณ อาคารสถานท ฯลฯ ๔.๑.๕ ปองกนการบอนท าลายอนจะเปนผลกระทบกระเทอนตอความสามคค หรอความมนคงแหงชาต ๔.๒ หลกการรกษาความปลอดภย ๔.๒.๑ การมอบหมายใหขาราชการปฏบตงาน เกยวกบสงเปนความลบของทางราชการ ใหยดถอหลก “ การจ ากดใหทราบเทาทจ าเปน ” เพอปฏบตภารกจทไดรบมอบหมายใหลลวงไปดวยด หามผไมมหนาทหรอมไดรบค าสง หรอมไดรบมอบหมายทถกตอง อางยศ ต าแหนง หรออทธพลใด ๆ เพอเขาถงความลบของทางราชการเปนอนขาด ๔.๒.๒ ในการรกษาความปลอดภย จะก าหนดมาตรการปองกนแตเพยงอยางเดยวอาจไมเพยงพอ ควรก าหนดมาตรการอนควบคไปดวย ๔.๒.๓ การรกษาความปลอดภยทดนนจะตองมจดออนนอยทสด ๔.๒.๔ จะตองมการสอดสอง และตรวจสอบมาตรการทวางไวเปนประจ า ๔.๒.๕ มาตรการ และวธการรกษาความปลอดภยทด จะตองสอดคลอง และไมเปน อปสรรคตอการบรหารงาน ของสวนราชการ ๔.๒.๖ เพอใหเกดประสทธภาพ ในการรกษาความปลอดภยอยางแทจรง การวางแผนจะตองประสานมาตรการรกษาความปลอดภยตางๆเขาดวยกน ๔.๓ ประเภทของการรกษาความปลอดภย การรกษาความปลอดภยแบงออกเปน ๓ ประการ คอ ๔.๓.๑ การรกษาความปลอดภยเกยวกบบคคล ๔.๓.๒ การรกษาความปลอดภยเกยวกบเอกสาร ๔.๓.๓ การรกษาความปลอดภยเกยวกบสถานท

๙๕

๔.๔ ชนความลบของทางราชการ ชนความลบของทางราชการแบงออกเปน ๓ ชน คอ ๔.๔.๑ ลบทสด ไดแกความลบทมความส าคญทสดเกยวกบบคคลขอมล ขาวสาร วตถ สถานท และทรพยสนทมคาของแผนดน ซงถาหากความลบดงกลาวทงหมด หรอเพยงบางสวนรวไหลไปถงบคคลผไมมหนาทไดทราบ จะท าใหเกดความเสยหาย หรออนตรายตอความ มนคง ความปลอดภย หรอความสงบเรยบรอยของประเทศชาต หรอพนธกจอยางรายแรงทสด เชน นโยบายหรอแผนทส าคญยงของชาต ซงถาเปดเผยกอนเวลาอนสมควร จะกอใหเกดผลเสยหายอยางรายแรงทสดแกประเทศชาต หรอแผนยทธศาสตรรวมทงรายละเอยดทางเอกสารทงมวลทเกยวกบการท าสงคราม ๔.๔.๒ ลบมาก ไดแกความลบทมความส าคญมากเกยวกบบคคลเอกสาร วตถ สถานท และทรพยสนมคาของแผนดน ซงถาหากความลบดงกลาวทงหมดหรอเพยงบางสวน รวไหลไปถงบคคลทไมมหนาทไดทราบ จะท าใหเกดผลเสยหายหรอเปนภยนตรายตอความมนคง ความปลอดภยของประเทศชาตหรอพนธมตร หรอความสงบเรยบรอยในราชอาณาจกรอยางรายแรง เชน แผนปราบปรามผกอการราย การตรากฎหมายทเกยวของภาษอากรตาง ๆ หรอการตรากฎหมายเกยวกบการเวนคนอสงหารมทรพยเพอประโยชนทางราชการ ๔.๔.๓ ลบ ไดแกความลบทมความส าคญเกยวกบบคคลขอมลขาวสาร วตถ สถานท และทรพยสนมคาของแผนดน ซงถาหากความลบดงกลาวทงหมดหรอเพยงบางสวนรวไหลไปถงบคคลทไมมหนาทไดทราบ จะท าใหเกดความเสยหายตอทางราชการ หรอตอเกยรตภมของประเทศชาต เกดความเสยหายตอความมนคงและผลประโยชนแหงรฐ หรอพนธมตรไดเชน รายงานการปฏบตทางยทธวธและการฝกตาง ๆ การเคลอนยายหนวยทางธรการ ๔.๕ การรกษาความปลอดภยเกยวกบบคคล การรกษาความปลอดภยเกยวกบบคคล คอมาตรการทก าหนดขนส าหรบใชปฏบตตอราชการ หรอผทจะไดรบความไววางใจใหเขาถงสงทเปนความลบทางราชการ หรอใหปฏบตหนาทราชการส าคญ เพอใหเปนทเชอแนวาตองเปนผทไมเปนภยตอความมนคงของประเทศชาต การรกษาความปลอดภยเกยวกบบคคลก าหนดขนดวยความมงหมายเพอเลอกเฟนตรวจสอบใหไดบคคลท มลกษณะแกการบรรจเขารบราชการหรอใหปฏบตหนาทเพอก าหนดระดบความไววางใจในการมอบหมายใหปฏบตหนาทเกยวกบความลบ การรกษาความปลอดภยเกยวกบบคคล ใหหนวยงานของรฐปฏบตดงน ตรวจสอบประวตและพฤตการณบคคล รบรองความไววางใจบคคลเพอใหเขาถงสงทเปนความลบของทางราชการ ความรบผดชอบของหวหนาสวนราชการ ๔.๕.๑ จดใหมการตรวจสอบประวตและพฤตการณ ของขาราชการทกคนในสงคม รวมทงบคคลทจะมอบหมายใหปฏบตหนาทส าคญ และสอดสองดแลความเปลยนแปลง หรอพฤตการณของบคคลนน

๙๖

๔.๕.๒ ถาพจารณาเหนวาบคคลใดจะเปนภยตอทางราชการในดานการรกษาความปลอดภย ใหยายไปจากต าแหนงนนโดยเรวทสด และพจารณาด าเนนการตอไปตามแตจะเหนสมควร ๔.๖ การรกษาความปลอดเกยวกบเอกสาร การรกษาความปลอดภยเกยวกบเอกสาร คอ มาตรการทก าหนดขนส าหรบการปฏบตตอเอกสารลบ เพอปองกนมใหผไมมอ านาจหนาทไดลวงร หรอเขาถงเอกสารนน การรกษาความปลอดภยเกยวกบเอกสารมความมงหมายเพอก าหนดนโยบาย และวธการในการพทกษรกษาความลบของทางราชการ ซงจะตองปฏบตตอเอกสารตาง ๆ ทกขนตอนของการด าเนนกรรมวธ ทงนเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกน ความรบผดชอบในการก าหนดชนความลบ หวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงานผเปนเจาของเรองเดมเทานนทเปนผก าหนดความรบผดชอบในการก าหนดชนความลบเอกสาร ตลอดจนปรบและยกเลกชนความลบในภายหลงดวยส าหรบทางราชการทหารก าหนดไวในระเบยบนคอ ๔.๖.๑ ผมอ านาจก าหนดชนความลบ “ ลบทสด ” ไดแก ผบ.สงสด ผบ.ทบ. ผช.ทตฝายทหาร ๔.๖.๒ ผมอ านาจก าหนดชนความลบ “ ลบมาก ” ไดแก ผบ.กรม ขนไป ๔.๖.๓ ผมอ านาจก าหนดชนความลบ “ ลบ ” ไดแก ผบ.รอยขนไป ๔.๗ การรกษาความปลอดภยเกยวกบสถานท การรกษาความปลอดภยเกยวกบสถานท คอ มาตรการทก าหนดขน เพอพทกษรกษาใหความปลอดภยทสงวน อาคาร หรอสถานท ของสวนราชการ ตลอดจนวสด อปกรณ เจาหนาทและเอกสารในอาคารสถานทดงกลาวใหพนจากการโจรกรรม การจารกรรมและการกากอวนาศกรรม หรอเหตอนใดอนอาจท าใหเสยสมรรถภาพในการปฏบตภารกจของสวนราชการได ๔.๗.๑ ภยนตรายทควรพจารณาเกยวกบสถานท ๔.๗.๑.๑ ภยนตรายทเกดจากปรากฏการณธรรมชาตและอบตเหต เชน พาย น าทวม ฟาผา และเพลงไหม ๔.๗.๑.๒ ภยนตรายทเกดจากการกระท าของมนษยแบงออกเปน ๒ ประเภท คอ (๑) การกระท าโดยเปดเผย เชน การโจรกรรม การจลาจล การกอความไมสงบ และการโจมตจากขาศก (๒) การกระท าโดยทางกลบ เกยวกบสถานทประกอบดวย การจารกรรม การกอวนาศกรรม ๔.๗.๒ มาตรการรกษาความปลอดภย เชน ๔.๗.๒.๑ เครองกดขวาง

๙๗

๔.๗.๒.๒ การใหแสงสวาง ๔.๗.๒.๓ เจาหนาทรกษาความปลอดภยสถานท ๔.๗.๒.๔ การควบคมบคคลและยานพาหนะ ๔.๗.๒.๕ พนททมการรกษาความปลอดภย แบงออกเปน ๒ พนท คอ (๑) พนทควบคม (๒) พนทหวงหาม แบงออกเปน ๒ พนท (๒.๑) เขตหวงหามเฉพาะ (๒.๒) เขตหวงหามเดดขาด ๔.๗.๒.๖ การปองกนอคคภย

ตอนท ๖ การวเคราะหพนทปฏบตการ การวเคราะหพนทปฏบตการ เปนการแสดงถงลกษณะภมประเทศ ซงจะสงผลกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบต ซงฝายเราและฝายขาศกจะไดรบ ( คมอขาวกรองการรบ ระดบกรมและกองพน : ศร. ) เพอจะใหผบงคบบญชาก าหนดผลของพนทปฏบตการทจะมตอก าลงของทงสองฝายทเผชญหนากน ซงจะเนนใหเหนถงความส าคญเกยวกบขอมล ลมฟาอากาศ และภมประเทศ แงคดทางทหารของพนท ผลของพนททจะบงเกดแกการสนบสนนทางการชวยรบ และยงรวมเรองราวทเกยวกบประชากร (เอกสารบรรยาย สวท.) โดยสรปแลวการวเคราะหพนทปฏบตการเปนการใชขาวกรอง เพอเปนมลฐานในการพฒนาหนทางปฏบตของฝายเราโดยเฉพาะ และขดความสามารถของขาศก ในการประมาณสถานการณของผบงคบบญชา การประมาณการยทธ การประมาณการขาวกรอง และการประมาณการของฝายอ านวยการอน ๆ การวเคราะหพนทปฏบตการจะตองท าเสมอส าหรบแตละภารกจ อาจหมายรวมถงการท าใหมทเดยว หรอการปรบปรงวเคราะหพนทปฏบตการทมอยใหทนสมยและเหมาะสม การวเคราะหพนทปฏบตการ เปนการเตรยมท าไวกอนรบภารกจถาหากวาภารกจทจะไดรบนนขนอยกบสถานการณททราบแลว การวเคราะหพนทปฏบตการทขนอยกบภารกจทคาดวาจะไดรบนนเปนการทบทวนการประเมนคาภารกจทไดรบจรง ๑ การจดท าวเคราะหพนทปฏบตการ ฝอ.๒ เปนผรบผดชอบในการจดท า โดยมนายทหารฝายอ านวยการอน ๆ ใหการชวยเหลอ การวเคราะหพนทปฏบตการกระท าขนแตละภารกจ ซงอาจจะกระท าขนเสยใหมทงหมดหรอแกไขเพมเตมของเดมกได การวเคราะหพนทปฏบตการอาจท ากอนหนาทจะท าภารกจได ถาสามารถคาดคะเนสถานการณทเผชญอย แตจะตองน ามาปรบปรงอกครงหนงเมอไดรบภารกจทแนนอนมาเพมเตมหรอเปนขาวสารทแนนอนกวาการวเคราะหพนทปฏบตการของหนวยเหนอ จะเปนแหลงขาวสารทมคาในการจดท าวเคราะหพนทปฏบตการเพอใชในปจจบน

๙๘

๒ แบบฟอรมของการวเคราะหพนทปฏบตการ ( คมอขาวกรองการรบ ระดบกรมและกองพน : ศร. ) ในหนวยระดบกรมและกองพนท าเปนแบบฟอรมอยางยอของการวเคราะหพนทปฏบตการ โดยรวมไว

ในประมาณการขาวกรอง (ขอ ๒ พนทปฏบตการ) ในกรณท าเปนลายลกษณอกษรส าหรบ หนวยขนาดใหญตงแตกองพลขนไปแบบฟอรมการวเคราะหพนทปฏบตการจะมหวขอหลก ๔ ขอ คอ.- ขอ ๑ ความมงหมายและขอพจารณาซงเปนเครองจ ากด ขอ ๒ ลกษณะทวไป ขอ ๓ แงคดทางทหารเกยวกบพนท

ขอ ๔ ผลของลกษณะพนท

๙๙

ตวอยางแบบฟอรมวเคราะหพนทปฏบตการ

-------------------------- ประเภทเอกสาร

หนวย……………… ทตง

วน เดอน ป การวเคราะหพนทปฏบตการ ท…………. อางถง : แผนท ๑. ความมงหมายและขอพจารณาจ ากดอยางอน

ก. ความมงหมาย ข. ภารกจ

๒. ลกษณะโดยทวไปของพนท ก. สภาพอากาศประจ าถน หรอสภาพลมฟาอากาศ

๑ ) อากาศประจ าถน ๒) พยากรณลมฟาอากาศ

ก) ฝน, หมะ ข) หมอก ค) อณหภม ง) ลม จ) เมฆ ฉ) ความกดอากาศ ช) ดวงจนทร ซ) รายงานแสงสวาง

ข. ภมประเทศ ๑ ) ความสงต าและระบบทางระบายน า ๒) พชพนธธญญาหาร ๓) ลกษณะดนทผดพน ๔) ลกษณะของสงปลกสราง

-------------------------- ประเภทเอกสาร

๑๐๐

-------------------------- ประเภทเอกสาร

ค. ลกษณะอนๆ ก. การสงคม ข. การเศรษฐกจ ค. จตวทยา ง. การเมอง

๓. แงคดทางทหารของพนทปฏบตการ ก. แงคดทางยทธวธ

๑ ) การตรวจการณและการยง ก) สภาพลมฟาอากาศ ข) เนน ค) พชพนธธญญาหาร ง) สงปลกสราง

๒) การซอนเรนและการก าบง ก ) สภาพลมฟาอากาศ

ข) เนน ค) พชพนธธญญาหาร ง) สงปลกสราง

๓) เครองกดขวาง ก ) สภาพลมฟาอากาศ

ข ) เนน ค ) พชพนธธญญาหาร

ง ) สงปลกสราง ๔) ภมประเทศส าคญยง

ก) เนน ข) แนวสนเขา

๕) แนวทางเคลอนท ก) แนวทางเคลอนท ซงฝายรกรานจะเคลอนทเขามายงทมนของฝายเรา (๑) แนวทาง………………. ข) แนวทางเคลอนท ซงฝายเราจะเคลอนทเขาไปยงทมนของขาศก

---------------------- ประเภทเอกสาร

๑๐๑

---------------------- ประเภทเอกสาร

ข. แงคดในการสนบสนนทางการชวยรบ ๑) ก าลงพล ๒) การสงก าลงบ ารงและการสงกลบ ๓) กจการพลเรอนลกษณะทางสงคม เศรษฐกจ จตวทยา ๔. ผลของลกษณะพนทปฏบตการ

ก. ผลทจะเกดแกหนทางปฏบตของขาศก ๑) ผลทจะเกดแกการตงรบของขาศก ๒) ผลทจะเกดแกการเขาตของขาศก ๓) ผลทจะเกดแกก าลงทางอากาศของขาศก ๔) ผลทจะเกดแกการใชอาวธนวเคลยรของขาศก ๕) ผลทจะเกดแกการใชสงคราม นชค.ของขาศก ข. ผลทจะเกดตอหนทางปฏบตของฝายเรา

๑) …………………… ๒) …………………… ๓) ……………………

(ลงชอ) พ.ต. ……………………… หมายเหต หากแจกจายใหหนวยรอง ผบ.หนวย จะเปนผลงชอ และ ฝอ.๒ เปนผรบรอง ส าเนาเปนคฉบบ หวเรองใหเขยนวา เปนฉบบท…….ใน…….ฉบบ และลง หมายเลขอางสาสนตอจากกลมเวลา

---------------------- ประเภทเอกสาร

๑๐๒

ตอนท ๗ ลกษณะของลมฟาอากาศ และภมประเทศ

ในเรองของลมฟาอากาศนน มองคประกอบทส าคญ ๘ ประการ ทจะตองน ามาพจารณาดวยซงไดแก ฝน, หมอก, เมฆ, ลม, อณหภม, ความกดอากาศ, ความชนสมพนธ และรายการแสงสวาง เพราะองคประกอบเหลานสามารถทจะสงผลกระทบกระเทอนตอกระปฏบตการทางทหาร ของฝายตรงขาม และฝายเราได ฝน ซงเปนองคประกอบหนงของลกษณะลมฟาอากาศนน สามารถแบงได ( ตามปรมาณน าฝนทตกลงมา ) เปน ๔ ประเภท คอ เบาบาง, เลกนอย, ปานกลาง, และหนก ซงฝนแตละประเภทจะมผลกระทบกระเทอนตอทศนวสยแตกตางกนออกไป ผลของฝนทมตอทศนวสยนนขนอยกบปรมาณน าฝนทตกลงมาในชวงระยะเวลาหนงซงกเกยวกนกบการแบงประเภทของฝนดวย ฝนตกเบาบาง จะไมมผลกระทบตอทศนวสย ฝนตกเลกนอย มผลตอทศนวสยมองเหนไดประมาณ ๑ กม. หรอไกลกวานน ฝนตกปานกลาง มผลตอทศนวสยมากขนคอ มองเหนไดประมาณ ๕๐๐ ม. ถง ๑ กม. ฝนตกหนก มผลตอทศนวสยเพมมากไปอกคอ จะสามารถมองเหนไดประมาณ ๕๐๐ ม. หรอใกลกวา นอกจากฝนจะมผลกระทบกระเทอนตอทศนวสยแลว ยงอาจสงผลกระทบกระเทอนตอการเคลอนทของยานพาหนะนอกเสนทาง, การปฏบตการของตวทหารและอาจสรางความเสยหายใหกบ อาวธยทโธปกรณตาง ๆ ไดอกดวย ลม มผลกระทบกระเทอนตอทศนวสย และนอกจากนน ลม ยงเปนปจจยทส าคญประการหนงในการวางแผนการยทธสงทางอากาศและการยทธเคลอนททางอากาศเพราะความปลอดภยของอากาศยานและพลรม จะขนอยกบความเรว และทศทางของลม และลมยงมผลตอความแมนย าของการยงของระบบยงสนบสนนอกดวย รายการแสงสวาง ในตอนเชาขณะทดวงอาทตยอยต ากวาขอบฟา ประมาณ ๑๒ องศา ซงทางทหารเราเรยกวาเวลาเรมแสงเงน ( BMNT ) จะเปนเวลาทจะมแสงสวางเพยงพอททหารราบจะประสานการปฏบตระหวางบคคลโดยใกลชดอยางไดผลภายใตสภาพอากาศปกต ซงชวงนทศนวสยจะจ ากดมาก สามารถมองเหนไดประมาณ ๔๐๐ กลา เมอดวงอาทตยโคจรขนมาจนกระทงอยต ากวาขอบฟาประมาณ ๖ องศา ในชวงนจะเรยกวา เวลาเรมแสงทอง ( BMCT ) ซงจะมแสงสวางเพยงพอทจะมองเหนไดเชนเดยวกบในเวลากลางวน เวลาตอนกลางระหวางเรมแสงเงน ( BMNT ) และเรมแสดงทอง ( BMCT ) จะมแสงสวางเพยงพอเพอปรบการยงทมการตรวจการณ และการสนบสนนทางอากาศใกลชดได

๑๐๓

ในเรองของลกษณะภมประเทศ ซงเปนปจจยส าคญทมผลกระทบกระเทอนตอการปฏบตการทางทหารโดยตรงนน เราพจารณาลกษณะทแตกตางกนออกไป ๔ ปะการดวยกนคอ ทสงต า และระบบทางน าไหลลกษณะพชพนธไม ลกษณะพนดน และลกษณะสงปลกสราง ทสงกวาและระบบทางน าไหล จะพจารณารายละเอยดในเรองทเกยวกบอาการลาดสณฐานของพนดนระดบความสงของพนดน สวนระบบทางน าไหลหรอเรองของแมน าล าธารนนเราจะพจารณาในเรองของความลก ความกวางของสภาพของตลง และสนทองน า ระดบน าขนน าลง ตลอดจนความเรวของกระแสน า ลกษณะพชพนธไม เราแบงออกเปน ๔ ประเภทใหญ ๆ คอ ปา, ปาละเมาะ, ทงหญา และพนทเพาะปลก ปาคอบรเวณทปกคลมไปดวยตนไมทมขนาดสงตงแต ๓ เมตรหรอ ๑๐ ฟต ขนไปเปนพนทบรเวณกวาง ลกษณะพนดน แบงออกเปน ๕ ชนดดวยกน ตามมวลสารทเหนสวนประกอบ คอ กรวด, ทราย, ดนตะกอน, ดนเหนยว และอนทรยสาร ลกษณะพนดนมผลตอการจราจรดงน กรวด – บดอดแนน ยานสายพานเคลอนทได ทราย – เปยกชนอดแนน ยานสายพานและยานลอเคลอนทได ดนตะกอน – แหง ใชจราจรไดแตมฝนมาก ดนเหนยว – แหง ใชจราจรไดด ฝนนอยกวาดนตะกอน อนทรยสาร ใชจราจรไดยากล าบาก เนองจากลกษณะภมประเทศ แบงออกเปนองคประกอบตาง ๆ กลายองคประกอบซงแตละองคประกอบกมรายละเอยด ปลกยอยออกไปอก เปนจ านวนมาก เพอใหงายแกการอางถง หรอน ามาพจารณา การบนทก ขอมลตางๆ จะตองกระท าใหสะดวกตอการน ามาใชงานในขนจดท าเปน “แผนบรวาร” จากขอมลของลกษณะลมฟาอากาศ ลกษณะภมประเทศ และสภาพตาง ๆ ทเปนอยในพนทปฏบตการเราจะน ามาวเคราะหเพอหาผลกระทบกระเทอนตอการปฏบตทางยทธวธ และการปฏบตทางการชวยรบ ทางยทธวธนนเราพจารณาในเรอง การตรวจการณ และการยง การก าบงและการซอนพรางเครองกดขวาง ภมประเทศส าคญ แลแนวทางการเคลอนท

ตอนท ๘ แงคดทางทหารเกยวกบพนททางยทธวธ แงคดทางทหารเกยวกบพนท เปนการวเคราะหขอเทจจรงตามทกลาวมาแลวในการวเคราะหพนทปฏบตการ ขอ ๑ ความมงหมายและขอพจารณา ซงเปนเครองจ ากด และขอ ๒ ลกษณะทวไป ทงน เพอพจารณาอทธพลของปจจยตาง ๆ ทมผลกระทบกระเทอนตอกจกรรมทางยทธวธและการชวยรบ ซงจะพจารณาตอไปในการก าหนด หนทางปฏบตโดยเฉพาะขน ความกวางขวางของการวเคราะหจะขนอยกบ ภารกจ เครองมอ ทมอยทจะใหบรรลภารกจ และเครองมอของขาศก ซงอาจสามารถใชปองกนการบรรลภารกจของฝายเรา

๑๐๔

แงคดทางทหารเกยวกบพนททางยทธวธ มขอพจารณา ๕ ประการ ดงน ๑ การตรวจการณและการยง ก. การตรวจการณ ยอมขนอยกบสภาพลมฟาอากาศและภมประเทศจะเกอกลใหฝายใดฝายหนง และเหนขาศกไดดวยสายตา หรอโดยใชเครองเฝาตรวจภมประเทศทมความสงทสดในพนทยอมจะอ านวยใหตรวจการณไดดทสด ขดความสามารถในการใชเครองมอตดตงดวยอากาศยานจะสามารถลดความตองการภมประเทศเชนนนลงได ปจจยอน ๆ ซงจะเปนขอจ ากดหรอขดขวางตอการตรวจการณรวมถงควน หมอก ฝน ความมอ และพชสง ๆ ข. การยง ทใชในการวเคราะหพนทปฏบตการจะรวมถงพนยงของอาวธ และลกษณะของระบบการยงของอาวธเหลานนทมผลกระทบกระเทอน อนเนองมาจากลมฟาอากาศ เชน ลมผวพนซงพดแรงจด ภมประเทศทสง ทมอยซบซอนทวไปหรอขาดทก าบงปด จะเกดขอจ ากดในการยงของอาวธนน ๆ พนยง ไดแก พนทซงอาวธตาง ๆ สามารถท าการยงจากทตงยงหนง ๆ ไปถงไดอยางไดผลแมวาการตรวจการณทดทสดนนกมใชจะเปนสงจ าเปนส าหรบประกนวามพนทดทสดเสมอไป ฉะนน พนยงทพงประสงคส าหรบอาวธกระสนวถราบ กคอ พนทโลงแจงแหงหนงซงสามารถจะตรวจการณเหนขาศกไดโดยทขาศกไมสามารถปองกนการยงของอาวธนน ๆ ได

๒ การซอนพรางและการก าบง ก. การซอนพราง คอ การปองกนการตรวจการณของขาศก และอาจจะมไดจากการอาศยปาไม พงไม ปาหญาสง หมะทถพดพาไป ไรสวน ความมด ควน ฝนละออง ฟาสลว ฝน ข. การก าบง คอ การปองกนจากผลของการยงเลงตรงและเลงจ าลอง อาจอาศยไดจาก ค เหมอง ถ า ตลง หลมบอตาง ๆ ในพนทนน หลมระเบดของกระสนปนใหญ อาคารบานเรอน ก าแพง คนดนทางรถไฟ ถนนทสรางต ากวาพนดน และทางหลวงทยกสงขน เปนตน ค. การซอนพรางและการก าบง เปนสงจ าเปนในการเขาตและตงรบ ถาหนวยทหารสามารถเคลอนทไปขางหนาไดภายใตการซอนพรางของปาไม หมอก หรอในเวลากลางคนทมแสงจนทรโอกาสทจะเกดการจโจมจะมมากขน ถาหนวยทหารสามารถเคลอนทในความก าบงจากคนค คน ดน หรอก าแพง ก าลงฝายเรายอมแสวงหาพนททท าการตงรบ โดยอ านวยใหทงการซอนพรางและการก าบง แตตองไมมแนวทางเคลอนทของขาศกทมการก าบงอยางด

๓. เครองกดขวาง ก. เครองกดขวาง คอ ลกษณะภมประเทศใด ๆ ทเกดขนตามธรรมชาตหรอทสรางขน

เพอหยด ขดขวาง หรอเปลยนทศทางการเคลอนทของทหาร เครองกดขวางตามธรรมชาต ไดแก แมน า ล าหวย คลอง ทะเลสาบ บง หนาผาลาดชน ปาทบ ปาดงดบ ทะเลสาบ ภเขา เมอง เครองกดขวางทสรางขน ไดแก งานกอสรางทงมวล และการท าลายทจดวางไวเพอหยดหรอขดขวางการเคลอนททางทหาร ไดแก สนามทนระเบด หลมระเบด คดกรถถง สนามเพลาะ ไมลม เครองปดถนน การท าน าทวม การท าใหพนทอาบพษดวยสารเคมและชวะ กองอฐ,หน,ไฟไหมปา

๑๐๕

ข. เครองกดขวางจะบงเกดอยางเตมท เมอไดมการตรวจการณและการยงคมครองดวย เครองกดขวางทอยทศทางตงฉากกบทศทางเขาตยอมเกอกลแกฝายตงรบสวนเครองกดขวางขนานกบทศทางเขาตอาจจะขดขวางตอการเคลอนททางขาง และการประสานการปฏบตฝายขางเคยง เครองกรดขวางตามธรรมชาตทยานยนต/ยานเกราะไมสามารถเคลอนทผานได เชน ปาทมตนไมขนาดเสนผาศนยกลาง ๖” – ๘ “ และมระยะหางนอยกวา ๒๐” ลาดชนเกน ๔๕ % พนททมความสงแตกตางกน ๒๐๐ – ๔๐๐ เมตร ใน ๑ กม. ล าน าทมตลงสงชนเกนกวา ๔ ฟต และลกมากกวา ๔ ฟต

๔. ภมประเทศส าคญ ก. ภมประเทศส าคญ คอ ต าบลหรอพนทใด ทหากยดหรอควบคมไดแลว ยอมกอให

เกดความไดเปรยบอยางเดนชดตออกฝายหนง ลกษณะภมประเทศส าคญจะก าหนดขนเพอวาพนทและต าบลนนจะตองมการยดหรอควบคมในการก าหนดและเลอกหนทางปฏบต การเลอกภมประเทศส าคญอาศยภารกจของหนวยเปนมลฐาน ขอยกเวนอกประการหนง คอ เครองกดขวางเชน สงปลกสรางถาไดมอบเปนทหมายของหนวยใดหนวยหนงแลว เครองกดขวางจะกลายเปนภมประเทศส าคญไปซงหนวยนนจะตองเขายดรกษา

ข. ภมประเทศส าคญ นอกจากจะมอทธพลตอความส าเรจในภารกจแลว ยงเปนสวนส าคญอยางยงในการพจารณาการใชอ านาจก าลงรบ เพอทจะท าการควบคมดวย การด าเนนกลยทธการเฝาตรวจ การระวงปองกน และการใชการยงหรอจะใชวธการยดและครอบครอง

ค. ในการรบดวยวธรก ตามธรรมดาแลวภมประเทศส าคญยอมจะอยขางหนาแนว การวางก าลงของฝายเรา และมกจะก าหนดเปนทหมาย อยางไรกดลกษณะภมประเทศทอยในเขตปฏบตการขางเคยงกอาจจะเปนภมประเทศส าคญได ถามความจ าเปนตองควบคมเพอความตอเนองในการโจมต

ง. ในการรบดวยวธรบ โดยปกตแลวภมประเทศส าคญจะอยภายในเขตปฏบตการท ไดรบมอบ และภายในหรอขางหลงพนทตงรบทก าหนดขน

๕. แนวทางเคลอนท ก. แนวทางเคลอนท คอ เสนทางทหนวยทหารขนาดใดขนาดหนงโดยเฉพาะ

สามารถเคลอนทไปยงทหมายหรอภมประเทศส าคญได ในการพจารณาแนวทางเคลอนท จะตองพจารณาเลอกเสนทางทงายตอการเคลอนท และกวางขวางพอทจะกระจายก าลงด าเนนกลยทธของหนวยหนงขนาดของหนวยนนจะตองมผล อยางส าคญในการปฏบตการครงนน กรมจะพจารณาแนวทางในการเคลอนท ของหนวยกองพน กองพนจะพจารณาแนวทางเคลอนทของหนวยขนาดกองรอย แนวทางเคลอนททดทสด คอ แนวทางเคลอนทใหการตรวจการณดทสดสามารถเคลอนทไดในภมประเทศได มขายเสนทางด พนยงด การซอนพรางและการก าบงด และการกระจายก าลงกระท าไดอยางด

๑๐๖

ข. แนวทางเคลอนทตามหบเขา สวนมากแนวทางเคลอนททดทสดอาจไปตามไหล ลาดเนน ซงต ากวายอดเนนทางทหารมากกวาจะเคลอนทตามพนหบเขา ค. การใชแนวทางเคลอนทตามสนเนน แนวทางเคลอนททดทสดจะอยต ากวาแนวยอดเนนทางภมศาสตรเลกนอย โดยจดก าลงบางสวนไวบนยอดเนนเพอควบคมยอดเนนเอาไว

๑๐๗

บทท ๔ ฝายยทธการและการฝก

ตอนท ๑ หนาทและการด าเนนงานของนายทหารยทธการและการฝก (ฝอ.๓, สธ.๓)

๑. กลาวทวไป ในหนวยระดบกองพนขนไปจะตองมการจดฝายอ านวยการตาง ๆ ขน เพอท าหนาทชวยเหลอผบงคบบญชาในการวางแผน ประสานงาน และก ากบดแลใหหนวยบรรลภารกจทไดรบมอบ นายทหารยทธการและการฝกเปนฝายอ านวยการคนส าคญของผบงคบบญชา มความ รบผดชอบหลกในเรองการจด การฝก และการยทธ รวมทงเปนผใหค าปรกษาและใหความ ชวยเหลอนายทหารฝายอ านวยการอน ๆ ในดานยทธการ นายทหารยทธการและการฝกจะตองมขอพจารณาพนฐานในการด าเนนการให ภารกจของหนวยบรรลผลส าเรจไดภายในเวลาอนรวดเรวทสด และใชก าลงนอยทสด เทาท วตถประสงคของภารกจและขอจ ากดตาง ๆ ทผบงคบบญชาก าหนดไวจะอ านวยใหกระท าได ในการอ านวยการปฏบตทางยทธวธ จะตองตดทอนเวลาในการปฏบตของผบงคบบญชา และฝายอ านวยการของหนวยใหเหลอนอยทสด

๒. หนาทตามสายงาน ๑. การจด ไดแก การปรบปรงและด ารงรกษาบญชหนวยทหาร การจดหนวย และการจดยทธภณฑใหหนวย จดล าดบความเรงดวนในการทดแทนก าลงพลและยทธภณฑ การบรรจมอบ การสมทบ การแยกหนวย และการรบหนวย รวมทงพจารณาก าหนดความตองการการพฒนาอ านาจก าลงรบ ๒. การฝก ไดแก การจดท าและด าเนนการตามก าหนดการฝก การวางแผน และอ านวยการฝก การพจารณาเครองชวยฝกและสถานทฝก การจดตงและด าเนนงานโรงเรยนของหนวย การจดท าตารางก าหนดการฝก การตรวจสอบการฝก การรายงานผลการฝก ๒.๑ ความมงหมายของการฝก การฝกจะท าใหทหารมความร ความช านาญ ในหนาทของตน นอกจากนยงเปนการสงเสรมใหเกดความมวนย พลานามยความรกหมคณะ ความเปนผน าและขวญ กองทพทไดรบการฝกเปนอยางดยอมพรอมเสมอทจะรกษาเอกราชอธปไตยของชาต ใหด ารงอย การฝกยงมสวนทจะเพมอ านาจก าลงรบใหสงขน เพราะวาอ านาจก าลงรบนน นอกจากจะเกดจากอาวธทมสมรรถภาพสง และก าลงพลทมประสทธภาพแลว มวลพลงทไมมตวตน ซงเปนอ านาจก าลงรบทส าคญมากกคอ ขวญของทหาร และขวญของทหารจะดไดนน ทหารจะตองไดรบการฝกเปนอยางด และไดรบบรการทางดานสวสดการทด

๑๐๘

๒.๒ แนวความคดเบองตนในการฝก ในระหวางการฝกจะตองไมเหยยดหยามเกยรตของทหาร การฝกและการเปนผน าทเหมาะสมสามารถทจะฝกใหคนเปนทหารทดได ระบบการฝกทดทสดเปนสงจ าเปนจะตองน ามาใชในการฝกทหาร ตองฝกจากงายไปหายาก ฝกเปนบคคลไปยงการฝกเปนหนวย ความช านาญจะเกดขนไดกโดยการปฏบตทมการก ากบดแล หลกการและเทคนค จะตองเปนมาตรฐานเดยวกน ผบงคบบญชาจะตองรบผดชอบการฝกของหนวยของตน ๒.๓ นโยบายการฝก ๒.๓.๑ กรมยทธการทหารบก จะเปนผรบผดชอบในการจดท า นโยบายการฝกของ ทบ. เพอใหหนวยทเกยวของด าเนนการในรายละเอยดตอไป ๒.๓.๒ กรมยทธศกษาทหารบก จะเปนผรบผดชอบในการออกค าสงเกยวกบรายละเอยดในการฝกใหหนวยทเกยวของทราบ เพอใหการฝกด าเนนไปอยางไดผล ๒.๓.๓ ผบงคบหนวย จะเปนผรบผดชอบภาระฝกหนวยของตน เพอปฏบตภารกจตามการจดหนวย และภารกจอนทไดรบมอบ ๒.๔ การฝกตามวงรอบประจ าป เปนการฝกตามค าสงของกองทพบก โดยจะท าการฝกทงทเปนบคคล และเปนหนวย (เบองตน และ เบองสง ) ตามทไดก าหนดไวในรอบปนนๆการฝกตามวงรอบประจ าปจะประกอบไปดวย การฝกทหารใหม การฝกตามหนาท การฝกเปนหนวยตงแตระดบ หม ตอน หมวด กองรอย ถงกองพน การฝกปญหาทบงคบการ กรม และกองพล การฝกชดท าลายรถถง การฝกยงปนประจ าป การฝกครทหารใหม และ ส.ต. กองประจ าการ และการฝกทบทวนตรวจสอบซ า ๒.๔.๑ การฝกเปนบคคล ประกอบดวย ๒.๔.๑.๑ การฝกทหารใหม และการฝกครทหารใหม ๒.๔.๑.๒ การฝกทหารปท ๒ ทบทวนหนาทเปนรายบคคล และใหเนนการฝกในเรองบคคลท าการรบ ๒.๔.๑.๓ การฝกเจาหนาทพเศษ ตาม ชกท. เปนรายบคคล ๒.๔.๑.๔ การฝกตามหนาท ในเรองยทธวธของหนวยทหารขนาดเลก ๒.๔.๑.๕ การฝกผบงคบบญชา และ ฝอ. ทกระดบ ๒.๔.๑.๖ การฝกพลทหาร เพอเลอนฐานะเปน ส.ต. กองประจ าการ ๒.๔.๑.๗ การฝกปองกน นชค. เปนบคคล ๒.๔.๒ การฝกเปนหนวย ไดแก การฝกเปนหนวยเบองตน และการฝกเปนหนวยเบองสง ๒.๔.๒.๑ การฝกเปนหนวยเบองตน เปนการฝกหนวยขนาด หม ตอน หมวด กองรอย โดยใหมขดความสามารถในการรบตามแบบ และการรบนอกแบบ ๒.๔.๒.๒ การฝกเปนหนวยเบองสง จะเปนการฝกหนวยขนาด กองพน กรม และกองพล

๑๐๙

๒.๔.๓ ก าหนดการฝก คอค าสงชแจงของผบงคบบญชาซงกลาวถงการก าหนดวธทจะท าใหหนวยส าเรจภารกจการฝก หรอบรรลความมงหมาย ภายในเวลาทก าหนด ก าหนดการฝกของหนวยจะแสดงถงแผนโดยทวไปทจะด าเนนการฝก หนวยทงหนวยในหวงเวลา เฉพาะ ก าหนดการฝกทออกโดยหนวยระดบกองพน หรอสงกวา จะอยในรปของค าสงทเรยกวา ค าสงการฝก สวนก าหนดการฝกของหนวยระดบ กองรอย มกอยในรปแบบของ ตารางก าหนดการฝก ๓. การยทธ

๓.๑ การจดท าประมาณการยทธ ๓.๒ จดท าขอเสนอ ทงในระหวางการวางแผนและการยทธ เกยวกบการจดเฉพาะกจ การด าเนนกลยทธ การทดแทนก าลงพลเปนหนวย ๓.๓ การก ากบดแล การท าแผนเกยวกบการปองกนภยทางอากาศ การยงสนบสนน การบน ทบ. การก าบง และการลวงทางยทธวธ การสงครามนอกแบบ การลาดตระเวน การสนบสนนการรบของหนวย และทหารสอสาร การระวงปองกนพนทสวนหลง และการพราง ๓.๔ การก ากบดแลการรกษาความปลอดภยของหนวยเปนสวนรวม ๓.๕ การก ากบดแลและการเคลอนยายทางยทธวธ และการท าค าสงการเดน

๓.๖ ก าหนดพนทส าหรบการพกแรมในสนามและพนทพกพล ๓.๗ ใหขอเสนอถงทตงโดยทว ๆ ไปของทบงคบการหลก และส ารอง ๓.๘ ก าหนดเสนเขต ๓.๙ การจดท าแผนและค าสงยทธการ ๓.๑๐ การก ากบดแล และการประสานการปฏบตของศนยปฏบตการทางยทธวธ (ศปย.) ๔. การวางแผน ไดแก การประมาณสถานการณอยางตอเนอง การจดท าและประสานแผนในอนาคต และแผนเผชญเหต การพจารณาก าหนดโครงของก าลงรบ การใหขอเสนอถงล าดบความเรงดวนในการแบงสรรก าลงพลและยทธภณฑทขาดแคลน

๓. การจดแผนกยทธการและการฝก ล าดบ ต าแหนง ชกท. ยศ จ านวน หมายเหต ๑ นายทหารยทธการและการฝก ๒๑๖๒ พ.ต. ๑ ๒ ผช.นายทหารยทธการและการฝก ๒๑๖๒ ร.อ. ๑ ๓ นายสบยทธการ ๑๕๓ จ.(พ.) ๑ ๔ ผช.นายสบยทธการ ๑๕๓ ส.อ. ๒ ๕ เสมยนยทธการ ๗๑๐ ส.อ. ๑ ๖ ชางเขยน ๘๑๐ ส.อ. ๑

๑๑๐

๔. หนาทตามต าแหนงของแผนกยทธการและการฝก ๑. นายทหารยทธการและการฝก, ผชวยนายทหารยทธการและการฝก ๑.๑ หนาททวไป ท าหนาทอ านวยการ ประสานงานกบแผนกตาง ๆ ของฝายอ านวยการเกยวกบเรองการจด การฝก และการปฏบตการรบ ๑.๒ หนาทเฉพาะ

๑.๒.๑ เปนเจาหนาทในแผนกยทธการและการฝกของหนวยตาง ๆ ๑.๒.๒ ชวยเหลอผบงคบบญชาในเรองทเกยวกบยทธการและการฝกในหนวย ระดบตาง ๆ ๑.๒.๓ อ านวยการและควบคมในเรองทเกยวกบการคนควาใหงานในหนาทมประ สทธภาพยงขน ๑.๒.๔ วางแผนการเคลอนยายหนวยเพอการฝกทางยทธวธ ๑.๒.๕ อ านวยการเฉพาะเรองทเกยวของกบการระดมพล การจดตงหนวย และการฝกหนวย ๑.๒.๖ รายงานใหผบงคบบญชาทราบถงโครงการตาง ๆ , การเปลยนแปลง ค าสงและค าชแจงในเรองทเกยวกบการฝก ๑.๒.๗ ใหขอเสนอแนะเกยวกบล าดบความเรงดวนของการบรรจเจาหนาทและยทธภณฑใหแกหนวย ๑.๒.๘ ท าประมาณการทางยทธวธอยางตอเนอง ๑.๒.๙ อ านวยการในเรองการรกษาความปลอดภยใหแกทตงทางการทหารและระบบการสอสาร ๒. ผชวยนายทหารยทธการและการฝก (อากาศ) ในหนวยระดบกองพน ผช.ฝอ.๓ ท าหนาทเปน ผช.ฝอ.๓ อากาศดวย ๒.๑ หนาททวไป วางแผนการประสานการยงสนบสนนหนวยทางพนดน และหนวยก าลงทางอากาศยทธวธ ๒.๒ หนาทเฉพาะ ๒.๒.๑ เปนผแทน ฝอ.๓ ในการประสานค าขอการสนบสนนทางอากาศโดยใกลชด ๒.๒.๒ท าค าขอภารกจสนบสนนทางอากาศโดยใกลชดตามแผนไปยงหนวยเหนอ และด าเนนกรรมวธค าขอตามภารกจ ๒.๒.๓ ประสานกบเจาหนาททเกยวของในเรองการยงอาวธปองกนภยทางอากาศระยะต า การชเปาหมาย หรอแผนจ ากดการยง ๒.๒.๔ รบผดชอบการกระจายขาวสารการยทธทเกยวของกบการปฏบตการรบรวมอากาศ-พนดน

๑๑๑

๒.๒.๕ แจงใหนายทหารยทธการและการฝก (อ) ของหนวยเหนอทราบการวางก าลงของหนวย มาตรการในการควบคม และรายละเอยดของภารกจการสนบสนนทางอากาศทขอไป ๒.๒.๖ ประสานกบนายทหารอากาศตดตอในเรอง จ านวนผควบคมอากาศยานหนาแผนระวงปองกนสถานทตงก าลงทางอากาศเพอใหมความมนใจและเหมาะสม ๓. นายสบยทธการ

๓.๑ เปนผชวยเหลอ ฝอ.3 ในเรองเกยวกบการจด การฝก และการยทธ ๓.๒ ด าเนนงานดานธรการและเอกสารภายในแผนก

๓.๓ จดรวบรวมแฟม แผนทสงเขป และบนทกอน ๆ ในเรองก าลง ทตง และ การจดก าลงของฝายเรา ๓.๔ จดท าแผนทสถานการณทางยทธวธ ๓.๕ บนทกการปฏบตงานทางยทธวธของหนวยในบนทกประจ าวน ๓.๖ ชวยในการท าแผน ค าสงยทธการ ตลอดจนระเบยบ ค าสง หรอ รปจ.อน ๆ ในสายยทธการ ๓.๗ ท ารายงานทางยทธการของหนวย ๓.๘ จดเตรยมอปกรณในการเคลอนยาย ทก. ๔. ผชวยนายสบยทธการ

๔.๑ ชวยเหลอการปฏบตงานของนายสบยทธการตามทไดรบมอบหมาย ๔.๒ เกบรกษาเอกสารทเกยวของกบสายงานยทธการและการฝกของหนวย ๔.๓ บนทกและลงทะเบยนรบ-สงหนงสอในแผนยทธการและการฝกของหนวย

๔.๔ท าหนาทแทนนายสบยทธการ เมอนายสบยทธการไมอย หรอไมสามารถปฏบตงานได ๕. ชางเขยน

๕.๑ จดแผนผงและวาดภาพจากขอแนะน าดวยวาจา ขอเขยน หรอจากภาพราง ๕.๒ เขยนภาพใหถกตองตามมาตราสวน ๕.๓ ชวยเกบรกษาแผนทสถานการณ ๕.๔ ชวยเหลอในการจดท าค าสง รายงาน และแผนบรวาร

๖. เสมยน ๖.๑ รวบรวมเอกสารทเกยวของกบระเบยบ ขอบงคบ หนงสอราชการ และเอกสารอน ๆ ๖.๒ จายเอกสารทรบเขาใหเจาหนาทแผนกทเกยวของ ๖.๓ เดนหนงสอและชวยในการเตรยมหลกฐานการสงหนงสอ ๖.๔ ปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมาย ๗. เสมยนพมพดด

๗.๑ ท าหนาทพมพดด

๑๑๒

๗.๒ จดพมพเอกสารตามแบบฟอรมของทางราชการตามทไดรบมอบ ๗.๓ เกบรกษาเอกสารทเกยวของกบหนาท เชน ระเบยบขอบงคบและอน ๆ ๗.๔ ตรวจทานเอกสารทพมพแลว และแกไข ๗.๕ บ ารงรกษาเครองพมพดด เครองอดส าเนา และเครองถายเอกสารในส านกงาน

๕. คณวฒของนายทหารฝายยทธการและการฝก นายทหารยทธการและการฝกจะตองเปนผทมความสามารถ มประสบการณ มความคดรเรม และมความกระตอรอรน มความสนใจในการปฏบตเปนอยางด จงจะท าใหการปฏบตงานในหนาทและความรบผดชอบลลวงไปดวยด คณวฒของ ฝอ.๓ ของหนวยโดยทว ๆ ไป จะตอง ๑. รการจด คณลกษณะ ขดความสามารถ ขดจ ากดของสวนก าลงรบ สวนสนบสนนการรบ สวนสนบสนนการชวยรบ ตลอดจนการประสานการใชสวนตาง ๆ เหลานเขาดวยกนเปนอยางดและใหไดประโยชนมากทสด ๒. รสถานการณตลอดเวลา ซงจะท าใหสามารถเสนอแนะการใชหนวย เขาปฏบตการรบอยางไดผลสงสด และสามารถใหขอเสนอทเปนจรง ถกตอง แกผบงคบบญชาไดทนเวลาตามตองการ ๓. มความสามารถในการบรหาร เพอใหเกดการประสานงานไดเปนอยางด ท าให มนใจวา แผน/ค าสงตาง ๆ จะตองทนเวลา ไดรบการปรบปรง และมการก ากบดแล ๔. เปนคนทนสมย เกบรวบรวมขอมลและขาวสารของ ฝอ.ตาง ๆ ไวใชประโยชน ในการวางแผนยทธการของหนวย

๖. ขอมลของนายทหารยทธการและการฝก ฝอ.๓ ปฏบตงานโดยอาศยขาวสารทไดจากค าสง นโยบายของหนวยเหนอ คมอทางเทคนค คมอราชการสนาม ขอมลตาง ๆ และประสบการณในการยทธ ขาวสารดงกลาวนมกจะมลกษณะเปนขอมลทตายตว ดงนน เพอใหการท างานงายขน ฝอ .๓ จะตองมขอมลเหลานไวใหพรอมทจะน ามาใช คอ

๑. อจย. ๒. คณลกษณะของอาวธ และระบบเครองสง (ระยะยง) ๓. คณลกษณะของยทธภณฑทใชในการขามล าน าของทหารชาง ๔. อตรากระสนมลฐาน และอตราพกด (ของอาวธแตละชนด) ๕. คณลกษณะของยานพาหนะ โดยเฉพาะอตราบรรทก (ความจ) ๖. ชนดยานพาหนะของหนวย ๗. ความตองการเกยวกบความยาวเปนระยะทางของขบวนเคลอนยาย ๘. ปจจยเกยวกบเวลาและระยะทาง ๙. ความตองการเครองบนในการขนสงทางอากาศ

๑๑๓

๑๐. รายการอปกรณหลกทมความส าคญตอการยทธ ๑๑. ความตองการสงอ านวยความสะดวกในการฝก

๗. เอกสารและรายงานของ ฝอ.๓ ฝอ.๓ จะตองรวบรวมขอเทจจรงตาง ๆ เพอชวยเหลอผบงคบบญชา ในการแสวงขอตกลงใจหรอประเมนคาผลของการปฏบต ซงสวนมากไดจากรายงานของหนวยรอง เอกสารและรายงานของ ฝอ.๓ ทเปนหลก ไดแก

๑. รปจ. ๒. แฟมนโยบาย ๓. บนทกประจ าวน ๔. เอกสารแยกเรอง ๕. แผนทสถานการณ ๖. บญชหนวยทหาร ๗. รายงานสถานการณ ๘. รายงานของหนวย ๙. รายงานสถานภาพการฝก

๘. ความสมพนธระหวาง ฝอ.๓ กบ ผบ.หนวย และ ฝอ. อน ๆ ๑. ความสมพนธระหวาง ฝอ.๓ กบ ผบ.หนวย

๑.๑ ชวยเหลอ ผบ.หนวย ตามหนาท ซงอยในความรบผดชอบทาง ฝอ. ของตน ๑.๒ เสนอความเหนในหนาทของตนอยางตรงไปตรงมา และออกความคดเหน เพอใหบงเกดผลตอการปฏบตเปนสวนรวมไดด ๑.๓ ปฏบตตามขอตกลงใจของ ผบ.หนวย แมวาจะขดกบขอเสนอหรอความ คดเหนของตนกตาม ๑.๔ ตองทราบนโยบายของ ผบ.หนวย ๑.๕ เมอ ผบ.หนวยไมอยและ ฝอ.๓ จ าเปนตองออกค าสงใหแกหนวยรองแลว การออกค าสงนนตองเปนไปตามนโยบายของ ผบ.หนวยทไดวางไว และตองรบแจงให ผบ.หนวยทราบทนทในโอกาสแรก ๒. ความสมพนธระหวาง ฝอ.๓ กบ ฝอ.อน ๆ ในการปฏบตหนาทของ ฝอ.๓ การประสานงานกบ ฝอ.อน ๆ เปนความส าคญยง ทงน เพอเปนการแลกเปลยนขาวสาร, ประสานการปฏบต, รวมวางแผน/ค าสงและเอกสารอน ๆ ตลอดจนก ากบดแลงานทเกยวของ ดงนน ฝอ.๓ จงมความสมพนธกบ ฝอ.อน ๆ ตามงานในหนาท ดงน

๑๑๔

๒.๑ การจด ๒.๑.๑ ประสาน ฝอ.๒ในเรองความตองการหนวยขาวกรอง, ล าดบความ เรงดวน และการแบงมอบหนวยขาวกรอง, เจาหนาทขาวกรอง ตลอดจนยทธภณฑทางการ ขาวกรอง การรบ ๒.๑.๒ ประสานกบ ฝอ.๑,๒,๓ ในเรองความตองการหนวยชวยรบเพอสนบสนนตลอดจนล าดบความเรงดวน และการแบงมอบ การบรรจหนวยและก าลงพล ตลอดจนการจายยทธภณฑใหแกหนวยชวยรบ ๒.๒ การฝก ๒.๒.๑ ประสานกบ ฝอ.๒ ในเรองการฝกการขาวกรอง และการตอตานการขาวกรอง ๒.๒.๒ ประสานกบ ฝอ.๑,๔,๕ ในเรองการก ากบดแลการฝกของหนวยใน แตละสายงานของตน ความตองการในการฝก เครองชวยฝก และพนทการฝก ๒.๓ การยทธ ๒.๓.๑ การประมาณการยทธ

๒.๓.๑.๑ ประสาน ฝอ.๒ ในเรองการประมาณการขาวกรองและ การ วเคราะหพนทปฏบตการ ๒.๓.๑.๒ ประสาน ฝอ.๑,๔,๕ ในเรองขดความสามารถในการสนบสนนภารกจและขอจ ากดทมอยทางดานก าลงพล ดานการชวยรบ และดานกจการพลเรอน ตลอดจนขอเสนอหนทางปฏบตทเกอกลในทศนะของแตละฝายอ านวยการ ๒.๓.๒ การเคลอนยายทางยทธวธ ๒.๓.๒.๑ ประสาน ฝอ .๒ ในเรองการตอตานขาวกรองและขาวสาร เกยวกบลมฟาอากาศ ภมประเทศ และขดความสามารถของขาศก ๒.๓.๒.๒ ประสาน ฝอ.๑ ในเรองจดล าดบความเรงดวนในการเคลอนยายหนวยและสถานทตงทางการก าลงพล ๒.๓.๒.๓ ประสาน ฝอ.๔ ในเรองความตองการเครองมอขนสง ก าหนดล าดบเรงดวนในการเคลอนยายของหนวยชวยรบ การจดใหมการสนบสนนทางสงก าลงบ ารง การระวงปองกนตามความจ าเปนระหวางการเคลอนยาย การจดระเบยบจราจรและการควบคมจราจร ๒.๓.๒.๔ ประสานกบ ฝอ.๕ ในเรองล าดบความเรงดวนในการเคลอนยายหนวยกจการพลเรอน รวมทงผลกระทบกระเทอนตอแผนการเคลอนยายอนเกดจากผลภยและพลเรอนทไมยอมอพยพ

๑๑๕

๒.๔ ทตงทวไปของ ทก.หลก ๒.๔.๑ ประสาน ฝอ.๒ ค าแนะน าในดานการขาวกรอง ๒.๔.๒ ประสาน ฝอ.๑ การก ากบดแล การจดภายในพนท ๒.๔.๓ ประสาน ฝอ.๔,๕ แจงใหทราบถงทตงทวไปของ ทก.หลก

๙. การแกปญหาทางทหาร ผบงคบบญชาและฝายอ านวยการ มกจะประสบปญหาทจะตองแกอยอยางตอเนอง บางปญหาอาจจะเกยวของกบเรองราวทแนนอนหรอบางปญหา อาจจะเกยวของกบเรองราวทไมแนนอนหรอมขอมลไมสมบรณและมหนทางปฏบตหลายหนทางดวยกน ผบ. และ ฝอ. จงจ าเปนทจะตองปฏบตงานรวมกน เพอใหการตกลงใจแกปญหาของ ผบ. ในแตละครงเปนไปอยางถกตอง สมเหตสมผลในปจจบนมปจจยตางๆเปนจ านวนมากทมอทธพลตอการปฏบตการทางทหาร ดงนน เพอใหเปนทมนใจวาปจจยตางๆเหลานน ไดรบการหยบยกมาพจารณาอยางละเอยดรอบคอบสมเหตสมผล กองทพบกจงก าหนดวธแกปญหาอยางมระเบยบไวหลายวธดวยกน วธทใชอยเสมอไดแก

๑) การประชมตกลงใจ ๒) การจดท าขอพจารณาของฝายอ านวยการ (STAFF STUDY) ๓) การปฏบตตามล าดบการปฏบตงานของ ผบ. - ฝอ. (การแสวงขอตกลงใจ)

การประชมตกลงใจ จะเปนวธการแกปญหาทใชอยเปนประจ าในกรณทปญหาเหลานนไมยงยากสลบซบซอน ผบงคบบญชาสามารถประชมสงการวา จะใหใคร? ท าอะไร? เมอไร? ทไหน? อยางไร? และ ท าไม? กลาวไดวาการประชมกคอการทบคคลตงแต ๒ คน ขนไปมารวมปรกษาหารอเพอรวมกนคด อยางมวตถประสงค มระเบยบวธ ตามสถานท และเวลาทก าหนดไว การประชมมกจะถกใชเปนวธการด ารงรกษา การประสานงานแทนการเยยมเยยน และการโตตอบทางหนงสอ เพราะท าไดทนเวลา และไดผลดกวา เมอมเวลานอย นอกจากนยงไดผลส าเรจมากกวา เพราะขอเทจจรงทงหมด และผเชยวชาญในการตความขอเทจจรงนนไดมาอยรวมกน ณ เวลาเดยวกน การประชมเปนวธการทแนนอนทสด ภายในเวลาทมอยทจะไดด าเนนการอนจะท าใหเกดการประสานงานอยางสมบรณ ระหวางผลประโยชนทตางกน การจดท าขอพจารณาของฝายอ านวยการ จะถกน ามาใชในการท างานในเวลาปกต กรณทปญหาทเกดขนมความยงยากซบซอน หรอมปจจยตางๆหลายดานดวยกน ทจะตองน ามาพจารณาอยางรอบคอบ ฝายอ านวยการจงมหนาทจะตองแสวงหาขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการแกปญหาในครงนนโดยการน าขอมลเหลานนมาจดท า เปน “ ขอพจารณาของฝายอ านวยการ ” เพอเสนอตอผบงคบบญชา เปนการชวยใหผบงคบบญชาสามารถตกลงใจไดอยางถกตอง และทนตอเวลา ขอพจารณาของฝายอ านวยการ จะเปนเอกสารอยางเปนทางการซงแตละฝายอ านวยการจะตองจดท าขอพจารณาในการแกปญหาทเกยวของกบสายงานของตนเองเสนอตอผบงคบบญชาเพอตกลงใจในการแกปญหาเหลานนอยางสมเหตสมผล

๑๑๖

การแสวงขอตกลงใจทางทหาร คอวธการแกปญหาในสนามในลกษณะปฏบตตามล าดบขนการปฏบตงานระหวาง ผบ.กบ ฝอ. อยางเปนระบบ (ศกษารายละเอยดจากหวขอ “การแสวงขอตกลงใจทางทหาร”)

ตอนท ๒ การประมาณการยทธ การประมาณสถานการณเปนกรรมวธแกปญหาในการหาหนทางปฏบตทดทสด เพอใหบรรลภารกจของหนวย ผทท าประมาณสถานการณจะตองพจารณาเหตการณทงปวงทกระทบกระเทอนตอสถานการณ โดยจะตองน ามาวเคราะหอยางมเหตผลและเปนระเบยบ และประเมนคาหนทางปฏบตตาง ๆ ทนาจะเปนไปได ในขอยตจะบงถงหนทางปฏบต ซงจะน าไปสความส าเรจ หรอบรรลภารกจไดดทสด ในการท าประมาณสถานการณนท าใหผบงคบบญชามแนวทางส าหรบแสวงขอตกลงใจ และพจารณาวาจะใชหนวยอยางไร หลกพนฐานซงใชในการประมาณสถานการณยอมน าไปใชไดในทกสถานการณ ทกระดบหนวย บคคลแตละคนอาจใชกรรมวธนเพอใหบรรลซงขอตกลงใจใด ๆ กได การประมาณสถานการณยอมท าเทาทเวลาและเหตการณจะอ านวยให รายละเอยดของการประมาณสถานการณยอมแตกตางกนไปตามระดบหนวยและแบบของหนวย ตามธรรมดาการประมาณการของฝายอ านวยการในระดบกรมลงมาจะกระท าในใจ ยกเวนในสถานการณพเศษ จงจะกระท าเปนแบบขอเขยน ส าหรบการประมาณการของ ฝอ.๓ นน จะเรยกวา การประมาณการยทธ ซงมลกษณะเชนเดยวกบการประมาณสถานการณของผบงคบบญชา และโดยทว ๆ ไปมเนอเรองท านองเดยวกน ยกเวนในขอ ๕ ของประมาณการยทธของ ฝอ.๓ จะใหขอเสนอ สวนการประมาณสถานการณของผบงคบบญชาจะเปนขอตกลงใจ ๑. การประมาณการยทธ คอ การวเคราะหบรรดาปจจยทงปวง ทมผลกระทบกระเทอนตอหนทางปฏบตทสมเหตสมผล และสามารถน าไปปฏบตได ซงถาปฏบตส าเรจ แลวจะบรรลภารกจได การประมาณการยทธของ ฝอ.๓ น สามารถน าไปวเคราะหได ๒ ประการ คอ ประการแรก เปนการศกษาพจารณาผลกระทบกระเทอนของการยทธทมตอกองก าลงของฝายเรา เพอพจารณาหาหนทางปฏบตทจะเสนอเพอใหบรรลภารกจของหนวย อกประการหนง คอ ประมาณการของ ฝอ.๓ จะเปนการวเคราะหเพอหาหนทางปฏบตในการแกปญหาของงานทางดานยทธการโดยเฉพาะกได ๒. แบบฟอรมของการประมาณการยทธ แบบฟอรมของการประมาณการยทธของ ฝอ.๓ เปนแบบทสมเหตสมผล และใชประโยชนไดแบบหนง แตไมเปนแบบตายตว ผท าประมาณการไมจ าเปนตองท าขอใดขอหนงใหแลวเสรจกอนจงจะท าขอตอไป อาจท าการวเคราะหหรอประมาณการยอย ๆ หลายครงตอหลายครงในการท าประมาณการเปนสวนรวม และมกอางอง เรองราวตางๆ ตามทไดพจารณามากอนแลว ท าการแกไขหรอเพมเตมเรองราวตามความจ าเปน แบบฟอรมจะชวยผประมาณ การในการใชความละเอยดลออพจารณาขอมลตามล าดบชน จะท าใหการวเคราะหอยางมเหตผลงายขนและไดขอยตทดงายขน แบบฟอรมยงมคาส าหรบการ ตรวจสอบ เพอใหมนใจวาไดมการพจารณา

๑๑๗

เรองราวทส าคญ ๆ แลว จะใชเปนหลกฐานหรอเอกสารอางอง ส าหรบการท าประมาณการใหทนสมยตอไป แบบฟอรมประมาณการยทธจะประกอบดวยหวขอหลก ๕ ขอ ดงน

๑) ภารกจ เปนภารกจแถลงใหม ซง ผบ. ไดใหไวเปนแนวทางในการวางแผนแกฝายอ านวยการแลว ๒) สถานการณและหนทางปฏบต

ก) ขอพจารณาทอาจกระทบกระเทอนหนทางปฏบต ๑.๑ ) ลกษณะของพนทปฏบตการ

(๑) ลมฟาอากาศ (๒) ภมประเทศ (๓) ปจจยทเกยวของอน ๆ

๑.๒) สถานการณฝายขาศก (๑) การวางก าลง (๒) การประกอบก าลง (๓) ก าลง

(๓.๑) ก าลงเผชญหนา (๓.๒) ก าลงเพมเตม (๓.๓) ก าลงทางอากาศ (๓.๔) ขอพจารณาอน ๆ

(๔) พฤตการณทส าคญกอนหนานนและทก าลงเปนอย (๕) ลกษณะพเศษและจดออน

๑.๓) สถานการณของฝายเรา ๑.๔) อ านาจก าลงรบเปรยบเทยบ

๑.๕) ขดความสามารถของขาศก ๑.๖) หนทางปฏบตของฝายเรา

๓) การวเคราะหหนทางปฏบตของทงสองฝาย ๓.๑) การาวเคราะหขนตน

๓.๒) การวเคราะหแตละหนทางปฏบตทนาเปนไปไดของฝายเราตอแตละขดความสามารถของขาศกทไดเลอกไว เพอพจารณาหาผลลพธทบงเกดขน

๑๑๘

๔) การเปรยบเทยบหนทางปฏบตของฝายเรา การเปรยบเทยบนกระท าได ๒ วธ วธแรก คอ เขยนแตละหนทางปฏบตและแสดงขอดและขอเสย อกวธหนง ใชการพจารณาเรองทส าคญแยกจากกน เชน ภมประเทศ เวลา และการวางก าลงของฝายเรา และบรรดาหนทางปฏบตทงปวงทน าไปพจารณาประกอบในแตละเรองเหลานน พรอมกบท าขอยตยอยส าหรบแตละเรองทส าคญนน ในขอยอยสดทาย จะกลาวถงขอยตสวนรวมวาหนทางปฏบตอนไหนทจะใหความส าเรจมากทสด ๕) ขอเสนอ (ขอตกลงใจของ ผบ.) แปลหนทางปฏบตทเลอกไว (ในขอ ๔) ขอยอยสดทาย) โดยระบวาก าลงทงหนวยท าอะไร และมขอความเกยวกบใคร ท าอะไร เมอใด ทไหน อยางไร และท าไม ตามความเหมาะสม เพอเสนอให ผบ. ตกลงใจ

ตอนท ๓ การแสวงขอตกลงใจทางทหาร การแสวงขอตกลงใจทางทหาร คอล าดบขนของการปฏบตงานทจ าเปน จะตองปฏบตกอนถงขนการใชหนวยเขาปฏบตการทางยทธวธรายละเอยดสวนใหญ จะเปนเรองทเกยวของกบผบงคบหนวย และฝายอ านวยการเปนสวนใหญ เปนล าดบขนของการแกปญหาทางทหารอยางสมเหตสมผลหนทางหนงตามทกองทพบกก าหนดไว หลายวธดวยกน เชน การประชมตกลงใจ การจดท าขอพจารณาของฝายอ านวยการ และการปฏบตตามล าดบขนการปฏบตงานของ ผบ. – ฝอ. (การแสวงขอตกลงใจทางทหาร) การแสวงขอตกลงใจจะเกยวของกบการตกลงใจของ ผบ. หนวย และบทบาทของ ฝอ. ในการใหขอเสนอแนะ และก ากบดแลใหเปนไปตามขอตกลงใจ เปนกระบวนการทกระท าอยางตอเนอง เพอตกลงใจในสถานการณสรบทก าลงด าเนนอยในปจจบน ขณะเดยวกนกวางแผนสรบในอนาคตไปดวย ภารกจและหนทางปฏบตของฝายเราจะพฒนาขนใหสอดคลองกบเจตนารมณ ของ ผบ.หนวยเหนอ และมงตอความลอแหลมและหนทางปฏบตทเปนไปได ของขาศกจากนนจงวเคราะหหนทางปฏบตของฝายเราในปจจยตาง ๆ คอ เวลา, พนท, และทรพยากรเพอใหบรรลภารกจ ตามเจตนารมณของ ผบ.หนวย ผลทไดจากกรรมวธในการแสวงขอตกลงใจทางทหารจะชวยเหลอ ผบ.หนวย ในการตกลงใจ ชวยเหลอ ฝอ. ในการจดท าแผน/ค าสง และชวยเหลอ ผบ.หนวย รอง ในการปฏบตตามแผน/ค าสงนน การแสวงขอตกลงใจในปจจบนไดพฒนามาจาก นส. ๑๐๑ – ๕ เดม โดยปรบปรงเพมเตมตามแนวสอน ๑๐๐ – ๙ ตามหลกนยมการรบอากาศ – พนดน โดยยงคงพนฐานของ “การประมาณการ/การประมาณสถานการณ” ๙ ขนตอนเดมใน นส.๑๐๑ – ๕ แตขยายรายละเอยดหลกนยมการรบอากาศ – พนดน และการจดระเบยบปจจยตาง ๆ เพอพฒนาหนทางปฏบตอยางมเหตผล เนนการคาดการณสภาพสนามรบ ณ บางจดของเวลาในอนาคตเพอวางแผนและเตรยมการลวงหนาชวย ผบ. สามารถตกลงใจไดรวดเรวกวาขาศก เนนการระดมความคดและการตรวจสอบผลงานโดยการบรรยายสรปในทกขนตอน เพอเอาผลลพธไปเปนวตถดบในกลมงาน ตามทไดพฒนาจากกระบวนการแสวง

๑๑๙

ขอตกลงใจ ๙ ขนตอนทไดปรบเปลยนเพมเตมเปน ๔ กลมงานหลกทสมพนธตอเนองกนสอดคลองกบหวขอการประมาณการ ( ๕ ขอ ) โดยมการจดเตรยมสนามรบดานการขาว (IPB) เปนระบบสนบสนนทส าคญ กลาวไดวาการจดเตรยมสนามรบดานการขาว (IPB) เปนงานส าคญยงอยางหนงของกระบวนการแสวงขอตกลงใจทางทหาร “เปรยบเสมอนเสนเลอดใหญทหลอเลยงรางกาย IPB ไมสามารถจะแบงแยกจากกระบวนการแสวงขอตกลงใจได IPB กคอการประมาณการขาวกรองในลกษณะของแผนภาพตาง ๆ (Templates) และพฒนาใหทนสมยถกตองมากขนเมอเวลาผานไปผลผลตหลก ๆ ของ IPB ไดแก แผนภาพสถานการณ, แผนภาพเหตการณ, แผนรวบรวมขาวสาร และตารางชวยตกลงใจสงเหลานจะเปนขอมลหลกในการท างานของ ฝอ. ทกขนตอนของกระบวนการแสวงขอตกลงใจ การจดเตรยมสนามรบดานการขาว (IPB) ประกอบดวย ๔ ขนตอนคอ ขนท ๑. การวเคราะหสภาพแวดลอมของสนามรบ ขนท ๒. การก าหนดผลกระทบของสภาพแวดลอม ขนท ๓. การประเมนคาภยคมคาม ขนท ๔. ก าหนดหนทางปฏบตของภยคกคาม การพฒนาของกระบวนการแสวงงานหาขอตกลงใจตอการปฏบตของ ผบ. และ ฝอ. ในการเสนอและตกลงใจในการปฏบตทดทสดประกอบดวยการปฏบต ๔ กลมงานไดแก กลมงานท ๑ การวเคราะหภารกจ (Mission Analysis) กลมงานท ๒ การพฒนาหนทางปฏบต (Course of Action Coa Development) กลมงานท ๓ การวเคราะหหนทางปฏบต (วาดภาพการรบ) Coa Analysis กลมงานท ๔ การตกลงใจและการปฏบต (Coa Approualand Eecution) IPB สนบสนนกระบวนการแสวงขอตกลงใจ ทง ๔ กลมงาน

กลมงานท ๑ การวเคราะหภารกจ(Mission Analysis)

กลมงานท ๒ การพฒนาหนทางปฏบต (Course

of Action Coa Development)

กลมงานท ๔ การตกลงใจและการปฏบต

(Coa Approval and Eecution)

กลมงานท ๓ การวเคราะหหนทางปฏบต

Coa Analysis

การจดเตรยมสนามรบดานการขาว IPB

๑๒๐

กระบวนการแสวงขอตกลงใจทางทหาร ๔ กลมงาน

กลมงานท ๑ การวเคราะหภารกจ (Misstion Analysis) ความมงหมายของการวเคราะหภารกจกเพอชวยให ผบ.หนวย และ ฝอ. เขาใจถงปญหาทางยทธวธชวย ผบ.หนวยรองในทกระดบเขาใจถงเจตนารมณของ ผบ.หนวยเหนออยางกระจางชด (สงขนไป ๒ ระดบ) ชวยให ผบ. และ ฝอ. มองภาพสนามรบชดเจน และเหมอนกนในขนของการ วเคราะหภารกจเปนการปฏบตเพอใหไดภารกจแถลงใหม เจตนารมณของ ผบ. และ IPB ในขนตนขนการวเคราะหภารกจจะประกอบดวยงาน ๑๔ ขนตอนยอย ดงน ขนตอนท ๑ การรบมอบภารกจ เมอไดรบมอบภารกจมาแลวจะตองประมาณการคราว ๆ ในเรองของเวลาทมอยตงแตรบมอบภารกจจนเรมปฏบตภารกจ พจารณาถงเวลาในการวางแผน การเตรยมการและระยะเวลาในการปฏบตภารกจ IPB ทท าแลวหรอทตองการประมาณการในเรองอน ๆ เรองของแสงสวางทกระทบตอการวางแผนการซกซอม การเคลอนยายตองค านงถงประสบการณ เวลาพกผอน และความตงเครยด ของ ฝอ. ขนตอนท ๒ วเคราะหแผนหรอค าสงของหนวยเหนอในขนตอนน จะเปนการพจารณาถงความสมพนธ ระหวางภารกจและเจตนารมณของผบงคบบญชาทงในทางดงและทางระดบ ขนตอนท ๓ ในขนนจะเปนการจดท า IPB ในขนตนฝายการขาวจะตองพสจนทราบจดศนยดลย (Center of Gravity ) และจดแตกหก ( Decisive Point) ขนตอนท ๔ การก าหนดงานทจะตองท าเชนกจเฉพาะ ไดแก ภารกจทหนวยเหนอมอบให ค าแนะน าในการประสาน, การชวยรบและผนวก กจแฝงซงเปนกจทหนวยเหนอไมไดมอบใหเปนกจทเกดขนจากการอนมาของ ผบ.หนวยเอง กจส าคญยงหาจากกจเฉพาะและกจแฝงทมความส าคญยงน ามาเขยนรวมกนเขากบความมงหมาย เปนภารกจแถลงใหม เพอตอบค าถามวาหนวยจะท าอะไร ทางยทธวธ ขนตอนท ๕ พจารณาและทบทวนเครองมอ / หนวยทมอยในปจจบน ประเดนทจะน ามาพจารณาไดแก อะไรคอจดศนยดลยของก าลงฝายเรา หนวยด าเนนกลยทธและขดความสามารถ หนวยสนบสนน หนวยสนบสนนการชวยรบ ขวญก าลงใจ ปญหาขอขดของ อปสรรคและการแกปญหา ขนตอนท ๖ พจารณาขอจ ากด ไดแกขอบงคบทใหกระท าขอหามทไมใหท า ขนตอนท ๗ ตรวจสอบขอเทจจรงและสมมตฐาน การตรวจสอบขอเทจจรง กคอการตรวจสอบขอมลททราบแลวเกยวกบสถานการณฝายเราและขาศก การวางก าลงประกอบก าลงฝายเรา ความพรอมรบ ภารกจและเจตนารมณของหนวยเหนอ ๒ ระดบ ส าหรบสมมตฐานจะถกก าหนดขนเพอทดแทนขอเทจจรงทไมมหรอขาดหายไปอาจเกยวกบการปฏบตของหนวยทางปก, ขาศก, ฝายเรา และปจจยอน ๆ

๑๒๑

ขนตอนท ๘ ประเมนคาเกณฑเสยง ในขนตอนน ผบ.หนวย จะตองก าหนดระดบเกณฑเสยงทยอมรบไดเมอเทยบกบความส าเรจของภารกจ เรองของเกณฑเสยงอาจเกดจากฝายขาศกหรอฝายเรากได ขนตอนท ๙ ก าหนดความตองการขาวสารส าคญยง เปนขนตอนท ผบ.ตองการทราบการปฏบตของขาศก การปฏบตของฝายเราทตองการปกปด และการปฏบตของฝายเราทตองการทราบ ขนตอนท ๑๐ การวเคราะหและการวางแผนในการใชเวลา เปนขนตอนก าหนดหวงเวลาวกฤตแลววางแผนยอนหลง ก าหนดสดสวนเวลาตามหลกเกณฑและ รปจ. (ไมรวมเวลาทใหหนวยรอง) ขนตอนท ๑๑ เขยนภารกจแถลงใหม ในขนตอนนปกตแลว เสธ. รอง.ผบ.หนวย หรอ นายทหารฝายยทธการ จะเปนผเตรยม (ราง) ภารกจ แถลงใหม ของหนวยตามองคประกอบของภารกจ คอ ใคร ท าอะไร เมอใด ทไหน ท าไม ขนตอนท ๑๒ การบรรยายสรปวเคราะหภารกจในขนตอนนม ความมงหมายเพอใหทกคนเขาใจตรงกน เรมตนอนเดยวกน ผบ. และ ฝอ. มองภาพสนามรบรวมกนและเหนความตองการตาง ๆ ทจ าเปน ขนตอนท ๑๓ รางเจตนารมณขนตนของ ผบ.หนวย คอการวาดภาพการรบตามองคประกอบของเจตนารมณ ๓ ประการ คอ ความมงหมาย, กจส าคญ และผลรบทตองการเพอใหหนวยรองมความคดรเรมสามารถพฒนาหนทางปฏบตไดอยางสอดคลอง ตามเจตนารมณในการบรรลภาพกจ ขนตอนท ๑๔ ผบ.หนวย ใหแนวทางวางแผน ในขนตอนนอยางนอยจะตองประกอบดวย จดแตกหก หนทางปฏบตของฝายขาศกทตองการใหพฒนาขนการยนยนภารกจแถลงใหม ยนยนเจตนารมณของตน ( ของ ผบ.หนวย) แนวความคดในการปฏบต เกณฑเสยงทยอมรบได แนวความคดในการลวง ล าดบความเรงดวนในการสนบสนน ตารางเวลาวกฤตทตองกลาวถงเชน เวลาเรมปฏบต การวางก าลงในทมน เวลาพรอมตานทานการซกซอมประเภทของแผน/ค าสง ทจะแจกจาย ตลอดจนรปแบบของการซกซอมในการปฏบต เปนตน กลมงานท ๒ การพฒนาหนทางปฏบต (Course of Action Coa Development) ความมงหมายหลกของขนตอนนคอ พฒนาหนทางปฏบตทยอมรบได และแตกตางกนอยางชดเจนหลาย ๆ หนทางเพอเปนทางเลอกส าหรบ ผบ.หนวยในการตอบสนองเจตนารมณของ ผบ.หนวยเหนอทงน การพฒนาหนทางปฏบตจะเนนทการประเมนคาเกณฑเสยงเพอลดความสญเสยทจะเกดขน จ านวนหนทางปฏบต ทพฒนาขนตองมจ านวนทเหมาะสมความตองการสงสดคอพฒนาหนทางปฏบต จ านวนมากทสดตอแตละ หนทางปฏบต ของขาศกท นายทหารฝายการขาวพฒนาขนระหวางการจดท า IPB หากมเวลาจ ากด ผบ.หนวยหรอนายทหารฝายยทธการ จะตองพจารณาจ ากดค านวนหนทางปฏบตทจะพฒนาขนรวมทงเลอกหนทางปฏบตของขาศกดวย โดยพจารณาจากความเปนไปไดมากทสด และเปนหนทางปฏบตทอนตรายทสดอยางไรกด หนทางปฏบตทพฒนาขนทก

๑๒๒

หนทางปฏบต จะตองถกตรวจสอบอยางนอยในเรอง ความเหมาะสมความเปนไปไดยอมรบได และมความแตกตางกน แนวทางในการพฒนา หนทางปฏบตประกอบดวย ๖ ขนตอน คอ ขนตอนท ๑ วเคราะหอ านาจก าลงรบเปรยบเทยบ เปนการวเคราะหความสมพนธทงมวลของก าลงรบฝายเราเปรยบเทยบกบฝายขาศก รวมทงความแขงแกรงและจดออนทเดนชดของหนทางปฏบตขาศก แตละหนทางปฏบตดวย ผลทไดจากการเปรยบเทยบจะใหขอสรปวามการปฏบตแบบใดบางทฝาย เราและฝายขาศกอาจกระท าไดโดยพจารณาจากขอมล / สถตทบนทกไวในอดตผลทไดจากการวเคราะห และเปรยบเทยบนเปนเพยงการประมาณการเทานน ไมควรยดถอเปนหลกในการพฒนาหนทางปฏบตอยางตายตว ในการวเคราะห อ านาจก าลงรบเปรยบเทยบนมวธในการด าเนนการ ๓ วธ คอ วธการก าหนดคาเปรยบเทยบ วธค านวณ คาและวธการประเมนคาผลลพธ ขนตอนท ๒ การก าหนดหนทางปฏบต ทเปนไปไดในขนตอนน ฝอ. ตาง ๆ จะระดมความคดรวมกนเพอใหไดหนทางปฏบตหลาย ๆ หนทางตอหนทางปฏบตของขาศก ฝอ.จะตองวางตวเปนกลางและเปดใจกวางตอการพฒนา หนทางปฏบต ทไดก าหนดขนเพอเปรยบเทยบ การระดมความคดรวมกนของ ฝอ. เพอใหไดหนทางปฏบตจะตองค านงถงจดแตกหกซงน าไปสสวนปฏบตการหลกสวนปฏบตการสนบสนนตามโครงรางสนามรบ ๕ สวน คอ พนททางลก พนทระวงปองกน พนทการรบหลก พนทกองหนน และพนทสวนหลง อกทงยงตองค านงถงความมงหมายของสวนปฏบตการหลก และสนบสนนตลอดจนการปฏบตทางยทธวธ จะตองสอดคลองกบความมงหมาย จากการพจารณาถงความสมพนธระหวางทตง การเลอกใชหลกนยมการรบอยางกวาง ผสมผสานแนวคดทไดเขาดวยกนทงทางตรง และทางออมจนเปนกลม ของหนทางปฏบตทเปนมลฐานเพอพฒนาหนทางปฏบต ขนตอไป ขนตอนท ๓ การวางก าลงขนตนในขนนมความมงหมายเพอใหทราบถงก าลงทงสนทจ าเปนตอการบรรลภารกจ และเปนพนฐานส าหรบแผนด าเนนกลยทธ (การรบระยะใกล) เปนการก าหนดอตราก าลงรบทแทจรงตามภารกจของแตละหนวยตอ หนทางปฏบตของขาศกผวางแผน (ฝอ.) จ าเปนตองพจารณาถงภารกจ และแนวทางในการวางแผนของ ผบ.หนวย แนวทางการเคลอนททงของฝายเรา และฝายขาศก รวมทงพจารณาถงหนทางปฏบตของขาศกทเปนไปไดทก ๆ หนทางเทาทเวลาจะอ านวยใหในการวางก าลงขนตนอาจจะปฏบตไดโดยการก าหนดอตราสวนก าลงฝายเราทตองการตามประสบการณจากฐานขอมลทจดบนทกไวอตราสวนนจะใชส าหรบ การพฒนาหนทางปฏบตเทานนไมใชส าหรบการรบจรง ซงหมายถงอตราสวนต าสด ส าหรบการวางแผนประการตอมาอาจใชการก าหนดขนาดของหนวยทจะใชในการวางแผนขนตน ซงจะแตกตางกนไปตามระดบหนวยและขนาดของแนวทางเคลอนท อกประการหนงกคอ การก าหนดขอบหนาพนทการรบซงมกจะไดรบมอบโดย บก.หนวยเหนออนเปนการแสดงถงจดเรมตนในการปะทะและเปนแนวแรกสด ทจะเรมวางก าลงฝายเราตามทไดรบการวเคราะหภมประเทศและตรวจสอบความเหมาะสมแลว

๑๒๓

ขนตอนท ๔ การพฒนาแผนด าเนนกลยทธ กลาวไดวาแผนด าเนนกลยทธกคอการปฏบตการรบระยะใกลของหนวยตาง ๆ ทถกก าหนดไวตงแตขนท ๓ (การวางก าลงขนตน) แผนด าเนนกลยทธจะกลาวถง วธการเอาชนะขาศกหรอการด าเนนกลยทธ เพอใหบรรลภารกจโดยการใชเครองมอทงสนทมอย ผวางแผนควรพฒนาแผนการด าเนนกลยทธหลาย ๆ แผนตอแตละหนทางปฏบตทอาจเปนไปไดของขาศกเทาทเวลาอ านวยใหโอกาส ทจะใชส าหรบในการพฒนาแผนด าเนนกลยทธไดแก การเคลอนยายหนวยตาง ๆ ทหมายทจะตองยดหรอควบคมในการรบระยะใกล การก าหนดจดแตกหก การปฏบตหลกและการสนบสนน ตลอดจนการวางก าลงทมอยทงหมดในพนทการรบ ทง ๕ สวน คอการปฏบตในทางลก, การรบระยะใกล, กองหนน, การระวงปองกน และการปฏบตในพนทสวนหลง ขนตอนท ๕ การก าหนดการควบคมและบงคบบญชา ในขนนจะประกอบดวยมาตรการ ๓ ประการ คอ มาตรการควบคมและบงคบบญชาหนวยด าเนนกลยทธมาตรการประสานการยงสนบสนน และมาตรการควบคมการด าเนนกลยทธมาตรการ การควบคมและบงคบบญชาหนวยด าเนนกลยทธ กระท าไดโดยการก าหนด บก.หนวยรองหลกเพอควบคมหนวยก าลงใหอยในชวงการบงคบบญชาทเหมาะสม (ปกต ๒ – ๕ หนวย) มาตรการควบคมการควบคมการด าเนนกลยทธเปนการจ ากดเสรในการปฏบตของ ผบ.หนวยรอง เพอผสมผสานอ านาจก าลงรบ ณ ต าบล ทหวงผลแตกหก และลดอนตรายทจะเกดกบหนวยทหารฝายเดยวกน เนองจากเปนมาตรการทจ ากดเสรในการปฏบตของ ผบ.หนวยรอง ดงนน ผบ.หนวย จงควรก าหนดมาตรการควบคมเทาทจ าเปน ถาก าหนดมาตรการควบคมมากเกนไป จะแทรกแซงกระบวนการตดสนใจ, สรางความสบสนหนวยรอง จะขาดความรเรมอาจจะน าไปสความลมเหลวของภารกจได มาตรการประสานการยงสนบสนน มาตรการนควรก าหนดใหนอยทสดเทาทจ าเปนเพอประสานการยงสนบสนน ใหสอดคลองกบการด าเนนกลยทธ และลดอนตรายทจะเกดกบหนวยทหารฝายเรา ขนตอนท ๖ เตรยมขอความและภาพสงเขปของหนทางปฏบต ในขนตอนนจะเปนการเตรยมขอความและภาพสงเขปของแตละหนทางปฏบตทไดพฒนาขน “ขอความหนทางปฏบต” จะแสดงใหเหนถงการปฏบตทเปนการตอบค าถามวาจะปฏบต “อยางไร” สวน “ภาพสงเขป” จะแสดงใหเหนถงภาพการปฏบตทไดระบไวในสวนขอความ ทงสวนขอความและภาพสงเขป จะแสดงออกถง ความมงหมายของการปฏบตการ การปฏบตหลก และแผนด าเนนกลยทธรวมทง กลไก และเกณฑทเสยงทบงบอกถงการเอาชนะขาศกอยางชดเจน ในโครงรางสนามรบทง ๕ สวน โดยระบถงความพยายามหลก และสวนสนบสนนทงปวง คลอบคลมองคประกอบ คอ “อะไร, เมอใด, ทไหน, อยางไร และ ท าไม”

๑๒๔

กลมงานท ๓ การวเคราะหหนทางปฏบต (วาดภาพการรบ) COA Analysis การวเคราะหหนทางปฏบตมความมงหมายเพอหา ขอด – ขอเสย ของแตละหนทางปฏบต แลวน ามาเปรยบเทยบกนเพอเสนอแนะหนทางปฏบตทดทสดแก ผบ.หนวย ซงเปนหนทางทมโอกาส บรรลภารกจโดยมการสญเสยนอยทสด และสามารถวางก าลงใหเกอกลตอการปฏบตในอนาคตดวยการวเคราะหหนทางปฏบตกรรมวธหลกทใชคอ “การวาดภาพการรบ” (War Game) หมายถง กรรมวธทมระเบยบ และขนตอนตาง ๆ เพอใหมองเหนถงการด าเนนไปของการสรบทจะเกดขนในแตละหนทางปฏบตโดยพจารณาถงการวางก าลง ของฝายเรารวมทงความแขงแกรงและขอจ ากดตาง ๆ เครองมอและหนทางปฏบตตาง ๆ ทอาจเปนไปไดของขาศก ตอลดจนลกษณะของพนทปฏบตการแมวาในการสรบจรง ขาศก และหนวยรองอาจไมไดปฏบตเปนไปตามทไดวาดภาพการรบ หรอการจ าลองยทธไวทกประการแตกชวยลดโอกาสทจะถกจโจม อยางไมคาดคดจากขาศก และชวยใหหนวยรองมเสรในการปฏบตกจทไดรบมากยงขน ในการวเคราะหหนทางปฏบต นายทหารฝายยทธการ จะบรรยายสรปแตละหนทางปฏบตใหแก ฝอ. และ ผบ.หนวยในชวงน ฝอ.คนอน ๆ จะประมาณการแตละหนทางปฏบต ในขนตนอยางรวดเรวเพอทดสอบวาหนทางปฏบตนน เปนไปไดหรอไม มขอเสนอ เพมเตมอะไรบาง ทควรตองปรบปรงแกไขหรออาจตองตดหนทางปฏบต นนทงไปเพอปองกนไมใหเสยเวลาโดยเปลาประโยชนกบการวาดภาพการรบในหนทางปฏบต ทเปนไปไมไดในระหวางการวาดภาพการรบ สงทตองค านงถงคอตองไมล าเอยง ควรเปดใจใหกวางอยาคลอยตามไปกบหนทางปฏบต เพราะ “เอาใจ” ผบ.หนวย หรอ ฝอ.คนใดคนหนง คอยบนทกขอด ขอเสย ทปรากฏระหวางการวาดภาพการรบ ตองประเมนคาความเปนไปไดตอลดเวลา หากพบวาหนทางปฏบตใดเปนไปไมไดตองหยดวาดภาพการรบแลวตดหนทางปฏบตนนทงไป ไมตองท าการวเคราะหอกตอไป หลกเลยงการดวนสรป และตองหาขอเทจจรงตาง ๆ มาสนบสนนขอสรปนน อยาน าหนทางปฏบต หนงกบหนทางปฏบตอน ๆ มาเปรยบเทยบกน ในระหวางการวาดภาพการรบเนองจากการเปรยบเทยบหนทางปฏบตจะกระท าในกลมงานขนตอไป ล าดบงานในการวาดภาพการรบ : แบงเปน ๘ ขนตอน จดแบงกลมงานได ๔ กลมงาน ดงน

กลมงานท ๑ : การรวบรวมขอมลส าคญยง ในกลมงานท ๑ ของ การวาดภาพการรบสามารถแบงไดเปน ๕ ขนตอนคอ

ขนท ๑ การรวบรวมเครองมอ ขนท ๒ การท าบญชหนวยทหารฝายเรา ขนท ๓ ก าหนดรายการสมมตฐาน ขนท ๔ ล าดบเหตการณส าคญททราบแลว และจดตกลงใจ ขนท ๕ ก าหนดปจจยประเมนคาหนทางปฏบต

๑๒๕

ขนท ๑ รวบรวมเครองมอ ในขนนเสนาธการ หรอ รอง ผบ.หนวย จะอ านวยการให ฝอ.ตาง ๆ รวบรวมเครองมอและขอมลตาง ๆ ทจ าเปนตองใชหนวยอาจวาดภาพการรบบนแผนท, โตะทราย หรอวสดอน ๆ ทชวยใหมองเหนพนทปฏบตการไดชดเจน ฝอ.จะตดภาพสงเขปและขอความ หนทางปฏบตฝายเราทจะวาดภาพการรบคกบแผนท ซงครอบคลมพนทปฏบตการและพนทสนใจ ขอมลอน ๆ ทจ าเปน ไดแก หนทางปฏบตของขาศกประมาณการฉบบลาสดของ ฝอ. แผนภาพ เหตการณของขาศกการวงก าลงของหนวยทหารฝายเรา (รวมทงหนวย ลว. และเฝาตรวจ) เครองมอชวยทจะตดสญลกษณหนวยขาศกและฝายเราบนแผนท ขนท ๒ ท าบญชหนวยทหารของฝายเรา ในขนนเปนการท าบญชหนวยทหารฝายเราโดย ผบ.หนวย และ ฝอ. จะพจารณาหนวยก าลงรบ, สสก., สสช. ทงสนทมอยและใชไดในปจจบน โดยค านงถงความสมพนธทางการบงคบบญชา และความสมพนธทางการสนบสนนขอจ ากดตาง ๆ รวมทงหนวย หรอเครองมอทเปนตวคณปจจยอ านาจก าลงรบ ตลอดจนพจารณาถงล าดบความเรงดวนในการสนบสนนทจะไดรบ จากหนวยเหนอบญชหนวยทหารเหลาน จะใชเหมอน ๆ กนหนทางปฏบตของฝายเราไมมการเปลยนแปลงตลอดการวเคราะหหนทางปฏบต การรถงก าลงและเครองมอตาง ๆ เหลานชวยใหผวาดภาพการรบประมาณการ แบงมอบทรพยากรมอบภารกจใหหนวย สสก., สสช. รวมทงระบถงความขาดแคลนไดชดเจน ขนท ๓ ก าหนดรายการสมมตฐาน ในขนนสมมตฐานตาง ๆ ทไดก าหนดไวตงแต กลมงานท ๑ ของกระบวนการแสวงขอตกลงใจในขนการวเคราะหภารกจ จะถกน ามาทบทวนเพอตรวจสอบความจ าเปนและความถกตองหากพบวาขอใด ไมจ าเปนกจะตดทงไป สมมตฐานสวนใหญมกจะนอกเหนอจากการควบคมของหนวย อยาตงสมมตฐานวาไมมปญหา (ทง ๆ ทม) หรอตงสมมตฐานในแงรายจนไมนาจะเปนไปได และอยาสมมตวาขาศกไมมหนทางเลอกอน ขนท ๔ ล าดบเหตการณส าคญททราบแลว และจดตดสนใจ ในขนนเหตการณส าคญกคอ กจส าคญยงซงตองปฏบตใหบรรลภารกจรวมถงเหตการณทเปนเงอนไขในการปฏบตทส าคญ หรอการตกลงใจเหตการณส าคญนรวมถงการปฏบตทส าคญของหนวยจากทตงปจจบน จนกระทงบรรลภารกจจดตกลงใจคอเหตการณหรอต าบลใดในสนามรบทจะตองตกลงใจอยางหนงอยางใด ทางยทธวธระหวางการปฏบตภารกจเพอใหมนใจวามการปฏบตและประสานสอดคลองการใชเครองมอตาง ๆ ณ ต าบล และเวลาทเหมาะสมเกดผลสงสดตอ หนทางปฏบตของฝายเรา ดงนนเหตการณส าคญ และจดตกลงใจถงถกก าหนดไวในแตละหนทางปฏบต ของขาศกทจะวาดภาพการรบ โดยพจารณาถงจ านวนเหตการณส าคญ และจดตกลงใจใหเหมาะสมกบเวลาทมอยหากมเวลาจ ากด อาจเลอกเฉพาะเหตการณส าคญและจดตกลงใจหลก ๆ เทานน ขนท ๕ ก าหนดปจจยประเมนคาหนทางปฏบต ในขนนเปนการตรวจสอบ ขอด – ขอเสย ของแตละ หนทางปฏบตในกลมงานการแสวงขอตกลงใจ ในขนตอไปดวยการก าหนดปจจยตาง ๆ ขนมาเพอตรวจสอบในการประเมนคา หนทางปฏบตปจจยส าคญ ๆ ทน ามาใชอาจแบงไดเปน ๒ ประการคอ

๑๒๖

พจารณาจากเจตนารมณและแนวทางการวางแผนของ ผบ.หนวย เจตนารมณของ ผบ.หนวยเหนอ, ขอหาม, ขอบงคบ ทจ ากดเสรในการปฏบตของหนวยและอกประเภท คอ พจารณาจากหลกนยมพนฐาน เชน หลกการสงคราม, การสนบสนน, ความปลอดภย ฯลฯ อยางไรกตามปจจยตาง ๆ ทไดก าหนดขนอาจจะไมสามารถตอบสนองตอหนทางปฏบตใด ๆ ได ทงหมด อยางไรกตามปจจยตาง ๆ เหลาน อาจเปนเครองมอชวยตรวจสอบ จดออน - จดแขงของแตละหนทางปฏบตเพอใชเปนขอมลในการเปรยบเทยบหนทางปฏบตในกลมงานขนตอไป กลมงานท ๒ เลอกวธวาดภาพการรบ

ขนท ๖ การเลอกวธการวาดภาพการรบ ในขนน ผบ. และ ฝอ. ทท าการวเคราะหหนทางปฏบตมวธการทสามารถ น ามาใชเพอจดระเบยบพนททจะท าการวเคราะหได ๓ วธ คอ ๑) เทคนคตามแนวทางเคลอนท (Avenue – in – depth Technigue) วธนจะเพงเลงการวาดภาพการรบไปทละแนวทางเคลอนท โดยเรมทความพยายามหลกกอนการใชเทคนคนเหมาะส าหรบวเคราะหหนทางปฏบตในการเขาต หรอในการตงรบในภมประเทศทเปนชองทางบงคบ / จ ากดการด าเนนกลยทธของขาศก แตกมขอจ ากดคอไมไดพจารณาการปฏบตตาง ๆ ทางปกจงอาจเปนการมองภาพสนามรบแคบเกนไป ๒) เทคนคตามแนวกวางของพนทปฏบตการ (Belt technigue) เปนวธทแบงพนทการรบเปนพนทตามแนวกวางของพนทปฏบตการ รปรางของแนวทถกแบงจะขนอยกบการวเคราะหพนทปฏบตการ วธนเหมาะสมอยางยงในกรณพนทปฏบตการรบถกแบงออกเปนหองภมประเทศทางกวางอยางชดเจน รวมทงในการปฏบตทแบงเปนขนๆ หรอในกรณทขาศกวางก าลงเปนแนว / ระลอกอยางชดเจนแตละแนวอาจวางเคยงกน หรอเหลอมล ากนเทคนคตามแนวกวางนจะมพนฐานอยบนการวเคราะหเหตการณ ทจะเกดขนตามล าดบในแตละแนว (Belts) เทคนคนนบวาเหมาะสมเนองจาก ไดพจารณาก าลงทงสนทจะกระทบตอเหตการณเฉพาะหนง ๆ พรอมกนแตละแนวอาจมเหตการณส าคญมากกวาหนงเหตการณกไดเมอมเวลาจ ากด ผบ.หนวย สามารถใชเทคนควาดภาพการรบตามแนวกวางแบบดดแปลงโดยแบงพนทออกไมเกน ๓ แนวตามล าดบซงแตละแนว ไมจ าเปนตองเหลอมล าหรอวางตอกนแตจะเพงเลงเฉพาะเหตการณส าคญ ๆ ตลอดความลกของพนทการรบถาเปนภารกจเขาตกจะเพงเลงในขนการเขาตการเจาะแนว การขยายผล และการไลตดตามหากเปนการตงรบมกจะพจารณาตามล าดบเหตการณ คอ การสรบในพนทสวนก าบงพนทการรบหลก และพนทสวนหลง เปนตน ๓) เทคนคตามพนทส าคญ (Box Tcehnigue) เปนการวเคราะหอยางละเอยด เฉพาะพนทส าคญแหงใดแหงหนงตามหนทางปฏบต นน เปนวธทนบวามประโยชนมากในสถานการณทมเวลาจ ากดรวมทงในขณะท ผบ.หนวยใชการแสวงขอตกลงใจแบบเรงดวน (Quick Method) โดยแยกพนทส าคญนน ออกมาเพงเลงเฉพาะเหตการณวกฤตในพนทนน ฝอ.จะก าหนดสมมตฐานในขนตนวาหนวยของฝายเราสามารถรบมอกบสถานการณในพนทการรบไดเกอบทงหมด จงสามารถเพงเลงความสนใจตอกจส าคญยงเทานนเทคนคนนบวามประโยชนมากทสด เมอมกจส าคญปรากฏเดนชด

๑๒๗

กลมงานท ๓ เลอกวธบนทก และแสดงผลวาดภาพการรบ

ขนท ๗ เลอกวธบนทกและแสดงผลวาดภาพการรบ การบนทกผลการวาดภาพการรบ เปนเครองชวยให ฝอ.ในการจดก าลงเขาท าการรบ ประสานสอดคลองการปฏบตตาง ๆ พฒนาแผนภาพตกลงใจยนยนและปรบปรง แผนภาพเหตการณขาศก และเตรยมจดท า แผน / ค าสงยทธการ สวนขอความของหนทางปฏบตจะเปนพนฐานขอยอยของ ขอ ๓ ก ๑ “กลยทธ” ในแผนค าสงยทธการสวนภาพสงเขปจะเปนพนฐานส าหรบการจดท าแผนบรวารยทธการตลอดจนชวย ฝอ. ในการวเคราะหหนทางปฏบตวธการบนทกผลการวาดภาพการรบคอแบบบรรยายและแบบสงเขป รายละเอยด วธการและผลลพธในการบนทกจะก าหนดไวใน รปจ. ของหนวยถาเปนการบนทกแบบบรรยายจะเปนรอยแกวไดรายละเอยดมาก ใชพนทมากยงยากในการแปลขอมลไปใชงานภายหลง การบนทกแบบสงเขปจะใชแบบฟอรมบนทกได ๒ แบบ คอ แผนบนทกการจ าลองยทธ และตารางประสานสอดคลอง กลมงานท ๔ วาดภาพการรบ และประเมนผล ขนท ๘ วาดภาพการรบและประเมนผล การวาดภาพการรบหรอการจ าลองยทธจะด าเนนไปตามวงรอบ “การปฏบต – การตอบโต – การตอตาน” จนกวาจะปฏบตเหตการณส าคญนนไดอยาง เสรจสมบรณ หรอจนกระทง ผบ.หนวยเหนวาตองใชวธการ / เครองมออน ๆ ในการปฏบตการครงนนการปฏบตโดยการใชวงรอบจะมลกษณะ ดงน การปฏบต คอ เหตการณยอยตาง ๆ ท บก.หนวยรองตองปฏบตเพอใหบรรลเหตการณส าคญ ของ ผบ.หนวยทก าลงวาดภาพการรบอยนนมกเปนการปฏบตทรเรมขนกอนโดย ฝายทเปนผครองความรเรม (ปกตเปนฝายรก) ตองใชเครองมออยางไรจะคาดการณ “การปฏบต” ของขาศกดวยขอมล “การปฏบต” ทบนทกไวยงเปนประโยชนกบ ฝอ. ในการพจารณาสวนตาง ๆ ของโครงสรางสนามรบ วเคราะหถงความตองการในการสนบสนนการปฏบตตงแตกอนการปฏบต ระหวางปฏบต และหลงการปฏบตพจารณาถงความตองการเครองมอทตองการใชแตละเหตการณ ตลอดการปฏบตทงหมดเมอ ฝอ. สามารถระบ “การปฏบต” และเครองมอทจ าเปนไดแลวกจะพจารณาวา ถาฝายเราท าเชนนฝายขาศกจะตอบโตอยางไร ซงจะน าไปสตอนตอไปของการวาดภาพการรบ การตอบโต นายทหารฝายการขาวจะระบการตอบโตตาง ๆ ทก าลงขาศกอาจกระท าไดตอการปฏบตของฝายเรารวมถงหนวยขาศกตามแผนภาพเหตการณซงวางก าลงอยนอกพนทปฏบตการ แตอาจมอทธพลตอการรบไดนายทหารฝายการขาวจะระบเครองมอตาง ๆ ท ผบ.หนวยขาศกจ าเปนตองใชในการตอบโต (เปาหมายคมคา) ทงเครองมอ และการปฏบตตาง ๆ ของขาศกนจะบนทกในแผนบนทกการจ าลองยทธ หรอตารางประสานสอดคลอง การตอตาน นายทหารฝายยทธการจะพจารณา การตอตานของฝายเราเพอเอาชนะการตอบโตของขาศกพรอมกบพจารณาเครองมอทจ าเปนตองใชในการตอตานนน จากนนกจะบนทกทง เครองมอ และการตอตานของฝายเราในแผนบนทกการจ าลองยทธหรอตารางประสานสอดคลอง ใน

๑๒๘

ระหวางการวาดภาพการรบ “การปฏบต – การตอบโต – การตอตาน” ผบ.หนวย และ ฝอ.จะระบถงเครองมอตาง ๆ ทจ าเปนตองใชในแตละ “การปฏบต” และ “การตอตาน” ฝายกจการพเศษจะใหขอมลทางเทคนคแกนายทหารฝายยทธการ และใหขอเสนอแนะในการแบงมอบการสนบสนนการรบ และการสนบสนนการชวยรบ ทงนตองสอดคลองกบเจตนารมณของ ผบ.หนวย แนวทางการวางแผน และความพยายามหลกในแตละหนทางปฏบตดวย หากความตองการเครองมอ สสก. และ สสช. มมากกวาเครองมอทมอย ผบ.หนวย ตองก าหนดความเรงดวนในการสนบสนนหรออาจตองพจารณาการแบงมอบก าลงซ าอกครงในทางกลบกนก าลงทแบงมอบอาจมมากเกนพอ ผบ.หนวยจะควบคมเครองมอ / หนวย จ านวนหนงไวเพอความออนตว และเพอเผชญกบสถานการณทไมคาดคดนอกจากนแลว ฝอ.จะตองพจารณาใช ตวคณปจจยอ านาจก าลงรบทงปวง เพอเพมอ านาจก าลงรบเปรยบเทยบ ผลทไดจากการวาดภาพการรบ - ร “เงอนไข” และเครองมอทจ าเปน - มอบกจและความเรงดวนใหหนวยรอง - คาดหวงเวลาสรบแตละเหตการณยอยและเหตการณทงหมด - รความตองการ สสก., สสช. เพมเตม - รความตองการในการบงคบบญชา และการควบคม ทอยของ ผบ. และ ทก.ของหนวย

- ปรบปรงหนทางปฏบตไปสแผนส ารอง, เผชญเหต - ปรบปรงมาตรการควบคม การด าเนนกลยทธ, การยง. จดการเกณฑเสยง - ก าหนดเวลาออกต, ปฏบตการทางลก, การใชกองหนน และเงอนไขตโตตอบ - ปรบปรงแผนภาพเหตการณของขาศก - รเปาหมายคมคาแตละเหตการณส าคญ - ประมาณการสญเสยทงฝายเราและขาศก - ประมาณระยะทาง ทสญเสยไปหรอไดมาในระหวางการรบ กลมงานท ๔ การตกลงใจและการปฏบต ขนตกลงใจและปฏบตประกอบดวยการเปรยบเทยบ ขอด – ขอเสย ของแตละหนทางปฏบต ผบ.หนวยจะตดสนใจวาจะใชหนทางปฏบตใด เพอน าไปพฒนาเปนแผน / ค าสงตอไปหลงจากนน ฝอ.กจะแจกจายแผน / ค าสง ทไดพฒนาแลวนนใหกบหนวยตาง ๆ ทเกยวของเตรยมการปฏบต และปฏบตตอไป ระหวางการปฏบตตามแผน / ค าสงนน ทง ผบ. และ ฝอ. จะเฝาตดตามความกาวหนาในการปฏบตพรอมกบทบทวนสภาพการณอยตลอดเวลา ผบ.หนวย และ ฝอ. จะใชการแสวงขอตกลงใจในสถานการณสรบ เพอปรบแผนทก าลงปฏบตอย หรออาจตองพฒนาแผนใหม หากสถานการณเปลยนไปสวนการตกใจอยางเรงดวนจะน ามาใชเมอ ผบ.หนวยจ าเปนตองแกปญหาทเกดขน ในสนามรบอยางฉบพลน ฝอ.จะบรรยายสรปเพอให ผบ.หนวยตกลงใจ ล าดบขนของการตกลงใจและการปฏบตมดงน

๑๒๙

๑) การเปรยบเทยบหนทางปฏบตความมงหมายกเพอระบวาหนทางปฏบตใดมโอกาสบรรลภารกจมากทสด เพอเปรยบเทยบกบหนทางปฏบตของขาศกท ผบ.หนวยไดเลอกไว ฝอ. จะวเคราะหวาหนทางปฏบตใดเปนหนทางปฏบตทดทสด สวนหนทางปฏบตอนทไมไดเลอกจะน าไปเปนมลฐานของแผนเผชญเหต ซงอาจใชส าหรบการปฏบตแยกยอย และแผนปฏบตตามล าดบขน และอาจปรบเปลยนเปนแผนหลกไดเมอตองการการเปรยบเทยบ หนทางปฏบตในขนแรก ฝอ. แตละสายงานจะเปรยบเทยบหนทางปฏบตในความรบผดชอบตามสายงานของตน จากนนในขนตอไป ฝอ.ทกสายงานจะมาประชมรวมกนอกครง เพอเสนอผลงานของตนเองเสนาธการจะสรปรวมผลการเปรยบเทยบหนทางปฏบตของทกสายงาน เมอทกสายฝายอ านวยการไดวเคราะหและเปรยบเทยบหนทางปฏบตในสายงานตามความรบผดชอบของตนแลวกจะระบหนทางปฏบตทดทสด ในทศนะของตน และเตรยมใหขอเสนอ กรณท ฝอ.ตาง ๆ ไมสามารถหาขอยตไดวาหนทางปฏบตใดเปนหนทางปฏบตทดทสด เสนาธการ หรอ (รอง ผบ.หนวย) จะเปนผชขาดเพอเลอกหนทางปฏบตทดทสดน าเสนอให ผบ.หนวยตกลงใจ ๒) การตกลงใจเลอกหนทางปฏบต หลงจากท ผบ.หนวยไดรบฟงขอเสนอจากทกสายฝายอ านวยการแลวกตองตดสนใจเลอกหนทางปฏบตโดยพจารณาจากทางเลอกในหลาย ๆ ทางเลอกดวยกนมาเปนเครองมอในการพจารณาเพอตกลงใจ ผบ.หนวย อาจตกลงใจเลอกหนทางปฏบตตามท ฝอ. เสนอทเปนไปตามเจตนารมณ และแนวทางในการวางแผนทไดใหไว หรออาจจะไมเลอกตามท ฝอ.เสนอมากไดอยางไรกตามในการตกลงใจของ ผบ.หนวยวาจะตดสนใจใหหนวยมหนทางปฏบตอยางไร ผบ.หนวย จะตองค านงถงเหตการณส าคญโอกาสหรออปสรรคทพสจนทราบ ระหวางการวาดภาพการรบมาพฒนาเปนแผนเผชญเหต หรอแผนปฏบตตามล าดบขน ผบ.หนวย อาจให ฝอ.เรมปฏบตขนตอนของการแสวงขอตกลงใจขนหนงขนใดใหมและอาจใหพฒนาหนทางปฏบตใหม หรอดดแปลงหนทางปฏบตหากหนทางปฏบตทน ามาเสนอนนยงไมตรงเจตนารมณ ของตนเองหรอ ผบ.หนวยอาจให ฝอ.พฒนาหนทางปฏบตใหมตามเจตนารมณหรอประมาณสถานการณของ ผบ.หนวยเอง ๓) การจดท าแผน / ค าสง และการแจกจาย เมอ ผบ.หนวยประกาศขอตกลงใจเลอกหนทางปฏบตทจะน ามาพฒนาเพอจดท าแผน/ ค าสงแลวสงทจะตองด าเนนการหลงจากนนกคอ การออกค าสงเตอนพรอมทงขอมลทจ าเปนเพอใหหนวยรองปรบปรงแผนของตนปรบปรงเจตนารมณและแนวความคดในการปฏบตของตน โดยใชขอมลพนฐานจากหนทางปฏบตทไดเลอกไวแลวนน นอกจากนนอาจเพมเตมแนวความคด เรองความเรงดวนในการ สสก., สสช. ความตองการขาวสารส าคญยง การซกซอมการปฏบต และการเตรยมการในเรองตาง ๆ ในขนตอนน ฝอ. จะรวมกนท าแผนภาพตกลงใจ และตารางประสานสอนคลองใหเสรจสนสมบรณ ฝอ.จะตองจดท าแผน/ค าสงใหสอดคลองกบเจตนารมณ ของ ผบ.หนวย และเมอ ฝอ.จดท าแผน / ค าสงเสรจแลว ผบ.หนวย จะทบทวนความถกตองอกครงกอนทจะให ฝอ. จดท าส าเนา แผน / ค าสง แจกจายใหกบหนวยทเกยวของเมอหนวยทเกยวของ ไดรบ การแจกจายแผน / ค าสงแลว กจะท าการซกซอมการปฏบตตามท ผบ.หนวยก าหนดไวใน แนวทางการวางแผนหากพบขอบกพรองระหวางการซกซอม ผบ.หนวย อาจใหมการแกไข โดยใชค าสงเปนสวน ๆ การแกไข แผน / ค าสงน เปนการแกไขเลก ๆ นอย ๆ จาก แผน / ค าสงเดมเทานน

๑๓๐

๔) การปฏบตตามแผน / ค าสง แผนและค าสงจะถกน าไปปฏบตตามความเหมาะสมกบสถานการณ ผบ.หนวย และ ฝอ. จะด าเนนกรรมวธตอขาวสารลาสด และพจารณาผลกระทบทจะเกดขนกบการปฏบตตาม แผน / ค าสง (ทไหน, อยางไร) ผบ.หนวยอาจตกลงใจรเ รมการปฏบตใด ๆ ตามความจ าเปนจากนน ฝอ. จะสงค าสงไปยงหนวยรอง การรเรมปฏบตและการสงค าสงในลกษณะน จะกระท าทกระดบการบงคบบญชา และทก ๆ ทก. ในความรบผดชอบ ผบ.หนวย และ ฝอ. จะมงเนนทการครองความรเรม และด ารงความรเรมนนไวตลอดเวลา ส าหรบการศกษาในรายละเอยดในแตละขนตอนของแตละกลมงานของกระบวนการแสวงขอตกลงใจ นนร.จะไดรบการศกษาเพมเตมตอไปในหลกสตรตาง ๆ ทสงขนตอไป

ตอนท ๔ ค าสงยทธการ (OPORD – OPERATION ORDER)

๑. ความมงหมาย ความมงหมายของค าสงยทธการ คอ การใหผบงคบหนวยรองทราบ สงส าคญเพอด าเนนกลยทธ สงส าคญเหลาน ไดแก สถานการณ ภารกจ การมอบกจเฉพาะใหแกกองก าลง /หนวย และการจดใหมการสนบสนนและการชวยเหลอตาง ๆ เมอการยทธนนตองกระท าโดยทนท ค าสงสมบรณ หรอค าสงเปนสวน ๆ ยอมจดท าขนโดยอาศยขอตกลงใจ และแนวความคดในการปฏบตของผบงคบบญชาทไดประกาศไว เมอการยทธอนหนงจะตองท าในหวงระยะเวลาหนงในอนาคต ค าสงยทธการอาจไดแกแผนยทธการ ซงจะปฏบตในเมอมค าสงใหใชได โดยมค าชแจงเพมเตม ตวอยางเชน “ใหใชแผนยทธการท ๑๖ เปนค าสงยทธการท ๘ วน ว. เวลา น. คอ ๑๕๑๗๐๐ ก.ค.๓๖…”

๒. ขอความในค าสงยทธการ ค าสงยทธการควรก าหนดรายละเอยดเฉพาะเทาทจ าเปนส าหรบผบงคบกองก าลง /หนวยรองส าหรบจดท าค าสงของหนวยนน ๆ และเพอใหมนใจวาไดมการประสานงานกน รายละเอยดของวธการทหนวยสนบสนนและหนวยพเศษตาง ๆ ซงจะใชแบบฟอรมเชนเดยวกนกบค าสงยทธการ เวนแตจะก าหนดไวเปนอยางอน

๓. การจดท าค าสง กจกรรมของฝายอ านวยการในการท าค าสงยทธการ ฝายยทธการ (สธ.๓) มงานในหนาทหลกทางฝายเสนาธการในการจดท า การจดพมพ และการแจกจายค าสงยทธการของหนวยบญชาการ นายทหารฝายเสนาธการคนอน ๆ ชวยในการจดท าบางสวนของค าสงยทธการท เกยวกบงานในหนาท ทางฝายอ านวยการของตน ความชวยเหลอดงกลาวอาจแตกตางกนไปตงแตประโยคเดยวจนถงท าผนวกทสมบรณทงฉบบ ทงน แลวแตความตองการของฝายเสนาธการทเกยวของ

๑๓๑

ค าอธบายแบบฟอรมค าสงยทธการ (ประเภทเอกสาร) (ขอความ “ไมเปลยนแปลงจากค าสงดวยวาจา” หรอ “ไมเปลยนแปลงจากค าสงดวยวาจา เวนขอ…..” ใหลงไวทนถาไดมการสงการดวยวาจาเกยวกบการยทธในครงน ถาไมมค าสงดวยวาจาใหปลอยวางไว ชดท ของ ชด หนา ๑ ของ ๖ หนา หนวยออกค าสง ต าบลออกค าสง (อาจใชรหส)

กลมตวเลขแสดงวนเวลาทลงนามในค าสง (ค าสงมผลบงคบตามเวลาน เวนแตจะไดก าหนดเปนอยางอนในขอ ๓) หมายเลขอางสาสน

ค าสงยทธการท….. (บอกชนดและทของค าสง (หมายเหต 1)

อางถง : (ลงรายการของแผนท, แผนผง หรอเอกสารอนใดทชวยใหเขาใจค าสง การอางแผนทจะตองระบประเทศ หรอ พนททางภมศาสตร และ/หรอ หมายเลขก ากบแผนท มาตราสวน และชอ หรอหมายเลขระวาง)

เขตเวลา : (เขตเวลาทใชในการยทธครงน ถาไมจ าเปนตองระบใหชดเจนกเวนเสยได)

การจดเฉพาะกจ : ถาการจดก าลงเขาท าการรบของหนวยยดยาวหรอสลบซบซอน ใหลงหนวยรบหรอสวนประกอบ ทางยทธวธเพอปฏบตกจเฉพาะทมารวมเปนหนวยบงคบบญชาเดยวกนขนนนลงยศและชอของผบงคบบญชาของสวนปฏบตการนดวย ถาเหนสมควร ลงชอของหนวยนอกอตราโดยสมบรณ ชอยอตางๆ อาจน าไปใชส าหรบหนวยในอตราได การเขยนลงนใหลงหนวยขนสมทบดวย ยกเวนหนวยนนจะมค าวา “สต.” “ชร.” “พย.” “ชต.” หรอ “ควบคมทางยทธการ” ระบไว ซงแสดงวามบทบาทสนบสนนตอหนวยทออกค าสงเทานน เวลาคราวหนงหรอหลายคราวในการขนสมทบ การแยกหนวย หรอการสนบสนนทมผลบงคบใชอาจน าลงในทนดวย แทนทจะน าลงในขอ ๑ ค. ถาสามารถท าได (ประเภทเอกสาร)

๑๓๒

(ประเภทเอกสาร)

ชดท ของ ชด หนา ๒ ของ ๖ หนา (ขอความยอแสดงทมาของเอกสาร) ล าดบของหนวยทเคลอนทตามเสนหลกการรก ในการยทธดวยวธรกนน อาจน าลงในทนกได อยางไรกด หากมการใชเทคนคนแลว ควรจะมหมายเหตเพออธบายประกอบตามความเหมาะสมดวยการจดเฉพาะกจจะน าไปลงในขอ๓ หรอท าเปนผนวกประกอบค าสงได ถาไมไดน าลงไวในทนแลว

๑. สถานการณ ขาวสารของสถานการณทงปวงทส าคญเพอใหเกดความเขาใจสถานการณ ทก าลงด าเนนอย ขอนแบงเปน 3 ขอยอย ขอนจะมขอยอย ก., ข. และ ค. ดงกลาวไวขางลาง ก. ฝายขาศก ไดแก ขาวสารทเปนจรงเกยวกบฝายตรงขาม สวนมากเปนการอางเอกสาร, แผนบรวาร หรอผนวกขาวกรองทจดท าขน ซงเปนการเพยงพอแลว (หมายเหต 2) ข. ฝายเรา ขาวสารเกยวกบหนวยเหนอ (อยางนอยตองกลาวถงภารกจของหนวยเหนอ) หนวยขางเคยง (ซาย, ขวา, หนา และ หลง), หนวยสนบสนน หรอ หนวยเพมเตมก าลง ควรระบขาวสารนในขอบเขตจ ากดเพยงเทาทจ าเปนใหผบงคบหนวยรองรเพอปฏบตภารกจของตนใหเปนผลส าเรจ ค. หนวยสมทบและหนวยแยก แจงรายการหนวยทมาขนสมทบ และหนวยทแยกไปจากกองบญชา การทออกค าสงพรอมดวยเวลาทมผลบงคบใชในการปฏบตดวย ถาหนวยเหลานไดน าลงไวในขอการจดเฉพาะกจแลวใหอางการจดเฉพาะกจหรอผนวกไวในทนดวย ส าหรบหนวยทขนสมทบอยแลว ในขณะนนอาจใชค าวา “ยงคงขนสมทบ” ได

๒. ภารกจ ตองกลาวใหชดเจนและรดกมถงกจส าคญทหนวยจะตองปฏบตใหส าเรจ พรอมดวยความมงหมายตามธรรมดาแลว การกลาวถงภารกจนมกประกอบดวยค าวา ใคร, อะไร, เมอใด, ท าไม และทไหน ซงมาจากค าสงของกองบญชาการหนวยเหนอ หรอจากการคดขนของผบงคบบญชาเอง สวนค าวา “อยางไร” (หนวยเดยวหรอหลายหนวยทท าการเขาตหลกและขอความขยายอน ๆ) นนเหมาะทจะอยในขอยอย 3 ก. “แนวความคดในการปฏบต” มากกวา การกลาวถงภารกจใหท าอยางสมบรณ แมวาจะกลาวในแผนบรวารยทธการกตาม ในขอ 2. นไมมขอยอย (ประเภทเอกสาร)

๑๓๓

(ประเภทเอกสาร) ชดท ของ ชด หนา ๓ ของ ๖ หนา (ขอความยอแสดงทมาของเอกสาร)

๓. การปฏบต ก. แนวความคดในการปฏบต เปนการกลาวถงแผนทางยทธวธของผบงคบบญชา รวมทงเจตนารมณ การด าเนนกลยทธ และแผนการยงสนบสนนของผบงคบบญชา แมจะกลาว สน ๆ แตตองมรายละเอยดอยางเพยงพอ เพอใหมนใจวาหนวยรองสามารถปฏบตการได เจตนารมณของผบงคบบญชาจะไดมาจากการพจารณาเจตนารมณของ ผบ .หนวยเหนอขนไป ๑ ระดบ เปนการกลาวถงกลไกในการเอาชนะขาศกอยางกวางๆ และผลลพธทตองการจะใหไดมาจากการปฏบตในหวขอการด าเนนกลยทธ จะครอบคลมถงการใชหนวยด าเนนกลยทธหลก ซงสวนใหญแลวไดมาจากขอตกลงใจของผบงคบบญชา สวนแผนการยงสนบสนนนนไดมาจาก ขอตกลงใจของผบงคบบญชา และจากการวางแผนของฝายอ านวยการ แผนนรวมถงเวลาในการเตรยม และการกลาวถงล าดบเรงดวนในการยง หวงเวลายง และเวลาเรมยงดวย ๑) แนวความคดในการปฏบต อาจเขยนเปนขอเดยวหรออาจแบงเปนหลาย ขอยอย เชน เมอกลาวถงการด าเนนกลยทธ เขยนวา “กลยทธ” และเมอกลาวถงแผนการยงสนบสนน เขยนค าวา “การยง” ฯลฯ ๒) ในกรณทการยทธนนเกยวของกบขนการปฏบตหลายขน แนวความคดใน การปฏบต หรอกลยทธทเกยวของอาจจะเขยนเปนขอยอยเพออธบายถงแตละขนการปฏบต ในแตละขนการปฏบตจะตองก าหนดชอไวเสมอ เชน ขน ๑, ขน ๒ ๓) แนวความคดในการปฏบตทยาวมาก ๆ อาจท าเปนผนวกประกอบค าสง ข. ในขอยอยซงก ากบดวยตวอกษรนบแตขอนไป กลาวถงกจเฉพาะ ซงมอบหมายใหก าลงแตละสวนของหนวยทไดรบภารกจทางยทธวธ ซงจะตองปฏบตใหบรรลผลส าเรจ ภารกจ หรอกจเฉพาะของหนวยรอง ซงมกลาวไวเพยงพอแลวบนแผนบรวารยทธการ ไมมความจ าเปนตองน ามากลาวซ าอกในขอยอยเหลาน เมอมค าชแจงเปนจ านวนมาก กใหเขยนลงเปนเรอง ๆ ถามล าดบเรงดวนหรอล าดบในการบรรลความส าเรจแลว กใหกลาวไวดวย หนวยตาง ๆ ซงไมเปน กองหนน ใหเรยงตามล าดบดงตอไปน (ประเภทเอกสาร)

๑๓๔

(ประเภทเอกสาร) ชดท ของ ชด หนา ๔ ของ ๖ หนา (ขอความยอแสดงทมาของเอกสาร) ๑) หนวยบญชาการผสมเหลา ใหลงล าดบแรกหากท าได หมายถง กองบญชาการของหนวยบญชาการทใหญทสดทเปนหนวยรองของหนวยทออกค าสง เชน หนวยรบเฉพาะกจ เปนตน หนวยบญชาการผสมเหลาใหเรยงตามล าดบตวอกษร หรอตามล าดบหมายเลข ตามความเหมาะสม ๒) หนวยก าลงรบทไมอยในประเภทตามขอ 1) ขางบนนใหเรยงตามล าดบ ๒.๑ ) ทหารราบ

๒.๒ ) ทหารราบยานเกราะ ๒.๓ ) ทหารราบเคลอนททางอากาศ ๒.๔ ) ทหารราบสงทางอากาศ ๒.๕ )หนวยยานเกราะ ใหลงหนวยรถถงเปนล าดบแรก และตามดวยหนวย

เฮลคอปเตอร หนวยทหารมา (กองพนทหารมายานเกราะของกองพล , กรมทหารมายานเกราะของกองทพนอย) และหนวยทหารมาอากาศ

๒.๖) หนวยก าลงรบอน ๆ ตวอยางเชน หนวยทหารชางทท าภารกจการรบโดยตรง เปนตน

๒.๗)ทหารปนใหญ ขอทหารปนใหญนแบงในขอยอยลงไปอก ขอแรกเปนเรอง ของปนใหญสนาม ขอทสองเปนเรองของปนใหญปองกนภยทางอากาศ และในขอทสามเปน การอางถงผนวกการยงสนบสนน ในการเขยนปนใหญสนามนน ใหเขยนหนวยในอตราและหนวยขนสมทบเรยงตามล าดบหมายเลข (หมายเลขของกรม) เรมตนดวยหนวยทมหมายเลขนอยทสด ในขอยอยปนใหญนใหกลาวถงการจดปนใหญเพอท าการรบ และการอางถงผนวกการยงสนบสนน ๓) หนวยอน ๆ ทใหการสนบสนนการรบ หนวยเหลานใหเขยนเรยงตามล าดบตวอกษรทแสดงเหลา ภารกจสนบสนนทางการชวยรบตามปกตไมเขยนลงในน ไมมความจ าเปนทตองเขยนหนวยตาง ๆ ทงสนในหนวยบญชาการ เวนไวแตเมอตองการใหค าแนะน าในการใชหนวยใดหนวยหนงทางยทธวธโดยเฉพาะทงหนวย ตวอยางเชน ค าแนะน าแกหนวยทหารชางหนวยหนง ยอมเกยวกบการสนบสนนการรบ ซงเปนสวนหนงของภารกจของหนวยเทานน (ประเภทเอกสาร)

๑๓๕

(ประเภทเอกสาร)

ชดท ของ ชด หนา 5 ของ 6 หนา (ขอความยอแสดงทมาของเอกสาร) ๔) กองหนน การประกอบก าลงและค าแนะน าทจะใหเขยนในขอยอยกอนขอยอยสดทายของขอ ๓. และเขยนค าวา “กองหนน) ในกรณทหนวยหนง ๆ เปนกองหนนทงสนในเวลาทค าสงมผลบงคบใช หนวย ดงกลาวจะเขยนลงในขอยอยนเทานน (แมวาหนวยรองของหนวยในกองหนนไปขนสมทบหรอไปสนบสนนหนวยอนซงไดรบมอบภารกจตามทกลาวมาในขอขางบนน) หนวยทไมเปนกองหนนตามเวลาทค าสงมผลบงคบใช แตไดก าหนดใหเปนกองหนน ณ เวลาใดเวลาหนงในอนาคตใหเขยนลงไวในขอยอยกอนขอนตามความเหมาะสม และใหเขยนในขอยอยนดวย พรอมกบ ขอความวาเมอใดหรอภายใตภาวการณใดทจะใหหนวยนนเปนกองหนนไวดวย การเขยนหนวย ตงแตสองหนวยหรอมากกวาในขอยอยนมไดหมายความวาเปนการขนสมทบเทานน ๕) ขอยอยสดทายของขอ ๓. มหวขอวา“ค าแนะน าในการประสาน” จะบรรจ รายละเอยดของการประสานงานและการควบคมทน ามาใชกบหนวยตาง ๆ ของหนวยบญชาการ ตงแตสองหนวยขนไป ล าดบความเรงดวนและระเบยบการประสานงานส าหรบการใชหวงอากาศเหนอสนามรบกเขยนลงทนดวย

๔. การชวยรบ กลาวถงค าชแจงทางการชวยรบทเกยวของและหนทางซงการสนบสนนดงกลาวจะจดท าขนส าหรบการยทธนน รวมทงอตรากระสนทใชได อตรากระสนพเศษ และการแบงมอบ สงอปกรณ รายการทขาดแคลนยง ถาค าสงการชวยรบยงมผลบงคบใช หรอจายแยกตางหาก หรอถามการแจกจายผนวกการชวยรบ กใหอางถงเรองเหลานน ขอ ๔. นมยอยอยางไรกไดตามตองการ และถอตามล าดบและตามหวเรองของขอตาง ๆ ตามค าสงการชวยรบ

๕. การบงคบบญชาและการสอสาร ค าแนะน าเกยวกบการบงคบบญชาและการปฏบตการตดตอสอสาร ขอนอาจมขอยอยมากเทาใดกไดตามความตองการ ตามธรรมดาแลวมขอยอยสองเรอง คอ “การบงคบบญชา” และ “การสอสาร” ค าแนะน าทางการบงคบบญชา ไดแก ทตงของทบงคบการ (ทก.) ของหนวย (ประเภทเอกสาร)

๑๓๖

(ประเภทเอกสาร)

ชดท ของ ชด หนา 6 ของ 6 หนา (ขอความยอแสดงทมาของเอกสาร) รองและของหนวยเหนอ ในขอนตองเขยนการก าหนดทบงคบการส ารองและการสบต าแหนงการบงคบบญชาไวดวย ถามไดก าหนดเรองนไวใน รปจ. ค าแนะน าในการสอสารอาจอางถงผนวกกได แตอยางนอยทสด ควรจะเขยนตวเรองและจายหมายเลขก ากบของค าแนะน าการปฏบตการ สอสาร (นปส.) ทใชอยในขณะนนไวดวย

การตอบรบ : ขอนเปนสวนหนงของทายค าสงซงระบไวในทน เปนการแสดงวาผรบจะตองตอบวาไดรบ และเขาใจในค าสงแลว โดยใชหมายเลขอางสาสนทก าหนดไวในหวขอค าสง หรออาจใชวธการอนทก าหนดขนมากได

ลายเซนของผบงคบบญชา (หมายเหต ๔)

ผนวก : เรยงตามล าดบตวอกษรดวยหวขอเรอง ถาผนวกจะจายใหภายหลง ใหเขยน “(จายแยก)” ตอทายชอผนวกนน ส าหรบการเขยนวา “(เวน)” ใชเฉพาะในการฝกทไมตองการจดท าเอกสารทไมเกยวของโดยตรงกบการฝกนน ๆ

การแจกจาย : แสดงใหเหนวาค าสง หรอแผนนจะจายแจกใหกบใคร มกนยมใชเปนรหสในการแจกจาย เชน แบบ ก, แบบ ค ซงไดก าหนดรายละเอยดของการแจกจายใหกบหนวยใดบางไวใน รปจ . ของหนวย หรออาจใชวธการผสมระหวาง รหสการแจกจาย กบรายชอหนวย /เจาหนาทท ไมมอยในรายการการแจกจายของหนวยกได เมอแจกจายค าสงใหกบหนวยของชาตพนธมตร โดยปกตแลวจะลงหนวยในรายการแจกจายทงหมด ไมใชรหสในการแจกจาย

การรบรองส าเนา : (หมายเหต 4) (ประเภทเอกสาร)

๑๓๗

หมายเหต ๑. ชนดของค าสงยทธการ (เชน ทบ., ทร., ทอ. หรอรวม) ตามปกตแลวมกจะเขยนในเวลาปฏบตการยทธผสม หรอการยทธรวม ถาเปนค าสงภายในเหลาทพเดยวแลวกไมตองบอกชนดของค าสงยทธการ ถาจ าเปนอาจใชนามรหสของการยทธนนกได ค าสงยทธการของหนวยบญชาการหนง ๆ นนใหเรยงหมายเลขตามล าดบจนครบรอบปปฏทน ๒. การอางผนวก อาจท าไดทกโอกาสทตองการ เพอใหผอานเกดความสนใจผนวกนน ๆ ทงน ใหอางเพยงครงเดยวกพอแลว ๓. เมอเขยนหนวยซงมทงหมายเลขล าดบของหนวยตนสงกด และชอตามตวอกษรทงสองอยาง ใหเขยนเรยงตามหมายเลขตามล าดบและหนวยตนสงกดและเขยนเรยงตามล าดบตวอกษรของหนวยในหนวยตนสงกดนน ถาหากมมากกวาหนงหนวยในหนวยตนสงกดเดยวกน ๔. ชอและยศของผบงคบบญชาจะปรากฏอยในส าเนาค าสงทกฉบบ ตนฉบบของ ค าสง (หมายเลข ๑) ตองลงลายมอชอโดยผบงคบบญชา หรอโดยผแทนผมอ านาจโดยเฉพาะคนใดคนหนง ตนฉบบนเปนเอกสารทางประวตศาสตร ซงจะเกบรวมไวในแฟมของกองบญชาการ ถา ผบงคบบญชา รอง หรอเสนาธการลงนามในฉบบแรก ซงเมอส าเนาออกเปนค าสงทมลายเซนเหมอนกนเชนนนไดทกฉบบโดยเครองอดส าเนาอตโนมตแลวกไมจ าเปนตองมการรบรองส าเนาอก แตถามไดลงนามไวในค าสงเชนนน ส าเนาค าสงตอไปทกฉบบจะตองมการรบรองส าเนาอก แตถามไดลงนามไวในค าสงเชนนน ส าเนาค าสงตอไปทกฉบบจะตองมการรบรองส าเนาโดย นายทหารฝายเสนาธการ หรอนายทหารฝายอ านวยการของหนวยผทรบผดชอบในการท าค าสงนน ๕. ค าวา “ไมเปลยนแปลง” “ใหดแผนบรวาร” “ผนวก…” “สรปขาวกรองท…” “ไมม” ยอมใหเขยนลงได และตามขอเทจจรงแลวอาจน ามาใชไดตามความจ าเปนและตามทเหนสมควรเพอท าใหค าสงสนลง ขอยอย ๑ ก., ๑ ข., ๑ ค., ๒., ๓., ๕., พรอมกบหวเรองแตละขอควรจะมอยในค าสงยทธการเสมอ

๑๓๘

บทท ๕ ฝายการสงก าลงบ ารง

ตอนท ๑ หนาทและความรบผดชอบของ ฝอ.๔ ( ชกท.๕๐๑๐) ๑. ความรบผดชอบของ ฝอ.๔

นายทหารฝายการสงก าลงบ ารง (ฝอ.๔) เปนฝายอ านวยการทมหนาทชวยเหลอผบงคบบญชา ในเรองราวทเกยวกบการจดใหมการสงก าลง การซอมบ ารง การขนสง การบรการทางการแพทย การบรการอนๆ และเบดเตลด ตลอดจนการด าเนนการตดตอประสานงานโดยใกลชดกบหนวยทใหการสนบสนน ใหค าแนะน า ชวยเหลอผบงคบบญชาและฝายอ านวยการอนๆ ในเรองทเกยวกบงานทางการสงก าลงบ ารง ๒. หนาทของ ฝอ.๔ ก ) หนาททวไป วางแผน อ านวยการ ประสานงาน ก ากบดแล และชวยเหลอผบงคบบญชาในเรองงานทางการสงก าลงบ ารงทงปวงทรบผดชอบ

ข ) หนาทเฉพาะ ๑) ใหค าแนะน าแกผบงคบบญชา ในเรองทเกยวกบการสนบสนนในดานการสงก าลงบ ารงทตองการและทจะไดรบ ตามความมงหมายทางยทธวธ ๒) อ านวยการ ออกค าสงการสงก าลงบ ารง และก ากบดแล ๓) วางแผนและอ านวยการเกยวกบการรบจาย การซอมบ ารงสงอปกรณ ทตงของหนวยสงก าลงบ ารง การสงกลบ และการซอมบ ารง ๔) รบผดชอบใหมการอ านวยความสะดวกเกยวกบถนน และสถานทตงการสงก าลง ๕) รบผดชอบใหมการอ านวยความสะดวกอยางสงสดในเรองเกยวกบ การขนสง การวางแผนการเคลอนยายกฎจราจร และการควบคม ๖) อ านวยการปฏบตเกยวกบการเกบสงอปกรณเกบซอม การปองกนเสนทางสงก าลงบ ารงและการควบคมความเสยหายเปนพนท ๗) อ านวยการปฏบตเกยวกบการเกบสงอปกรณเกบซอม การปองกนเสนทางสงก าลงบ ารง และการควบคมความเสยหายเปนพนท ๘) รบผดชอบในการวางแผน และก ากบดแลการฝกในหนาทการสงก าลงบ ารงโดย ประสานกบ ฝอ.๓ ๙) ตดตอกบหนวยเหนอ หนวยรอง หรอรายงานทเกยวของกบการสงก าลงบ ารง

๑๓๙

๓. หนาทตามสายงาน หนาทตามสายงาน ของ ฝอ.๔ ก าหนดในขอบเขตของงานหลกในการสงก าลงบ ารง ๕ ประการ คอ ๑) การสงก าลง ( SUPPLY )

ก) การพจารณาก าหนดความตองการในการสงก าลงบ ารง ข) การควบคม – การเบก – การจดหา – การเกบรกษา การแจกจาย สป. และยทธ

ภณฑ และการจ าหนายตลอดจนการเกบรกษาบนทกยทโธปกรณ รวมทงการรกษาความปลอดภยในการเกบรกษา ค) ก ากบดแล การรวบรวม และด าเนนการตอไปเกยวกบ สป. เกนอตรา – เหลอใช เกบซอมและทยดไดจากขาศก ง) ก ากบดแลการแจกจายอาวธ – กระสน - ยทธภณฑทขาดแคลนตามล าดบความเรงดวนทผบงคบบญชาก าหนด จ) ก ากบดแล การสงก าลง เบดเตลด ซงไดแก สป.สายสารบรรณ ยทโธปกรณทยดได สป.สายกจการพลเรอน สป.ส าหรบสงครามจตวทยา สป.สายการสตว เครองศาสนภณฑ สป.บ ารงความสขและรานคา สป.ส าหรบการประชาสมพนธ สป.เกนความตองการและเหลอใช สป.เกบซอม แผนท ประปา ฉ ) ประสานกบ สธ.๒ เกยวกบ สป. ทยดไดเพอจดท าขาวกรองทางเทคนค ๒) การซอม

ควบคม – วเคราะหสถานภาพการ ซบร. และก าหนดความตองการ ซบร. เสนอแนะล าดบความเรงดวนการ ซบร. ตอ ผบ.หนวย ตลอดจนเสนอนโยบายการสง

ก าลงและการซอมยทโธปกรณ ก ากบดแลซอมบ ารงใหเสรจทนเวลา เบก – เกบรกษา – แจกจายชนสวนซอม และการเตรยม สป. ไวเพอความพรอมรบ

จ) ก ากบดแลการสงกลบ สป. ช ารด ฉ) การท าก าหนดตารางเวลาตรวจการซอมบ ารง

ช) บนทกสถานภาพ การซอมบ าร ซ )ใหขอเสนอแนะและค าแนะน าแก ฝอ.๓ เกยวกบการฝกท าการซอมบ ารงภายในหนวย (ถาม)

๑๔๐

๓) การขนสง ( TRANSPORTATION ) ก) การพจารณาก าหนดความตองการในการขนสงของหนวยทงในปจจบนและในอนาคตในการเคลอนยายก าลงและยทโธปกรณ ข) วางแผน ประสานการขนสง และการเคลอนยายทางธรการ ค) เสนอแนะกรรมวธควบคมการขนสงการใชเสนทางการจราจร ก ากบดแลการปฏบตการจดระเบยบการจราจร รวมทงการเลอกเสนทางการควบคมการจราจรและจดท าค าชแจงกฎจราจรของบานเมอง ง) ประสานการใชการขนสงทกประเภท การแบงมอบและการก าหนดล าดบความเรงดวนใหหนวยรองตามตองการ ๔) การบรการทางการแพทย ( MEDICAL )

ก) การรกษาพยาบาล ข) การสงกลบผปวยเจบ ค) การเวชกรรมปองกน ง) พยาธวทยา จ) การสงก าลง และ ซบร. สป.สายแพทย ฉ) สตวรกษ ช) การบรการแพทยอน ๆ

- ทนตบรการ - จกษบรการ - ซกรดเสอผาคนไข - เฝอก แขนขาเทยม - ชดขาวกรองทางการแพทย

๕) การบรการอนๆ ( SERVICES ) ก) วางแผน ประสานงาน การกอสรางและซอมแซมสงอ านวยความสะดวกตอทตง ข) แรงงาน ค) จดหา – แบงมอบ - จ าหนายอสงหารมทรพย ง) ควบคมทรพยสน จ) บรการอาหาร ฉ) ปองกนอคคภย ช) บรการสวนตว อาบน า ซกผา ลางพษเสอผา ซ) การบรการในหนาทดานเบดเตลด ไดแก

- ก าหนด เสนอแนะการใชหนวยสงก าลงบ ารง - ก าหนด เสนอแนะความตองการใชแรงงานพลเรอนและเชลยศก

๑๔๑

- เสนอแนะทตงทวไปและการเคลอนยายหนวยสงก าลงบ ารง - จดท าประมาณการ แผน รายงาน ค าสงทเกยวกบการสงก าลงบ ารง - บรการทางเคม ชวะ รงส โดยก ากบดแลการลดอนตรายจากสาเหตของ คชร. - อปกรณการพราง - การดบเพลง - อสงหารมทรพย - การสาธารณปโภค

ตอนท ๒ การสงก าลงบ ารง ๑. การสงก าลงบ ารง คอ การด าเนนการทงปวงเพอใหไดมาซงสงอปกรณ หรอจดใหมการบรการตางๆ อยางเพยงพอใหกบสวนก าลงรบตามทตองการและทนเวลา เปนงานสาขาหนงของการชวยรบ ซงเกยวกบ ก. การออกแบบและพฒนา การจดหาใหไดมา การเกบรกษา การเคลอนยาย การแจกจาย การซอมบ ารง การสงกลบ และการจ าหนายยทโธปกรณ ข. การเคลอนยาย สงกลบการรกษาพยาบาลก าลงพล ค. การจดหาใหไดมา หรอท าการกอสราง การซอมแซม การด าเนนงาน และการจดตงสงอ านวยความสะดวกตางๆ ง. การจดหาใหไดมา หรอจดใหมการบรการตางๆ ๒. ขอบเขตของการสงก าลงบ ารง งานทางสงก าลงบ ารง แบงออกเปน ๕ งาน ดงน.-

ก. การสงก าลง ข. การซอมบ ารง ค. การขนสง ง. การบรการทางการแพทย จ. รการอนๆ

๓. ปจจยในการสงก าลงบ ารง ปจจยทส าคญทจะท าใหการสงก าลงบ ารงเปนไปไดดวยด คอ ๑. คน ๒. เงน ๓. สงอปกรณ ๔. ระบบหนวยทเหมาะสม

๑๔๒

๔. หลกการสงก าลงบ ารง ๑) การรวมการสนบสนน หมายถง การรวมขดความสามารถในการสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงของหนวยสนบสนนทงปวง ไปสนบสนนหนวยทางยทธวธใหสามารถปฏบตภารกจตามทไดรบมอบ ๒) การสนบสนนจากขางหลงไปขางหนา หนวยสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงทอยในเขตหลง หรอใกลกบฐานการสงก าลงบ ารงจะตองใหการสนบสนนแกหนวยทอยใกลพนทการรบตามล าดบรวมทงหมายถงการสนบสนนจะกระท าจากหนวยเหนอไปยงหนวยรองดวย เพอเปนการปลดเปลองภาระงานดานการสงก าลงบ ารงของหนวยรองใหไดมากทสด ๓) ความเชอถอได หนวยสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงจะตองมขดความสามารถ ซงท าใหหนวยรบการสนบสนนมความมนใจไดวาจะไดรบการไดตามเวลาและสถานททไดวางแผนไวในการน จ าเปนตองมแหลงสนบสนนส ารอง และแผนส ารองไว ผบงคบบญชาทกระดบชนจะตองปองกนแหลงสนบสนนของตนจากการสญหายจากสาเหตตางๆ ตลอดจนการใชอยางประหยด ๔) ความงาย ความยงยากสลบซบซอนเกยวกบระบบการสงก าลงบ ารงจะตองมนอยทสด ระบบการสงก าลงบ ารงทดควรหลกเลยงแบบพมพทตองกรอกขอความตางๆ โดยทไมไดน าขาวสารทกรอกนนมาใชประโยชน ตองไมผานสายงานและเจาหนามาก ตลอดจนตองไมมการขออนมตกนหลายล าดบขน ความงายนหมายรวมถงการใชสงอปกรณทใชรวมกนไดหลายๆ รายการ สามารถใชในงานถอดประกอบและซอมบ ารงไดโดยงายอกดวย ๕) การทนเวลา การสงก าลงบ ารงจะตองมและใชไดในปรมาณทตองการ ณ เวลาและสถานททก าหนด เฉพาะเรองเวลานนตองใหมความพอดโดยไมลาชา แตไมควรกอนเวลามากนก ๖) การไดสวนสมพนธ การจดหนวยสงก าลงบ ารงตองใหเหมาะสมกบความตองการในการสนบสนน ไมนอยเกนไป จนท าใหสวนด าเนนกลยทธตองเสยภารกจทางยทธการเพราะขาดการสนบสนนทเพยงพอ การจดงานของหนวยสงก าลงบ ารงเองตองไดสวนสมพนธกนดวย เชน ตองมเจาหนาทซอมบ ารงใหสมพนธกบเจาหนาทสงก าลง หรอตองมหนวยสงกลบทางการแพทยใหสมพนธกบหนวยรกษาพยาบาล เปนตน ๗) อ านาจหนาท ถงแมความรบผดชอบทางการสงก าลงบ ารงจะเปนความรบผดชอบของผบงคบบญชาแตเพยงผเดยวกตาม แตสมควรมอบอ านาจหนาทใหกบผบงคบบญชาหนวยสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงใหเพยงพอทจะปฏบตหนาทใหเปนผลส าเรจ และมความออนตวพอสมควรโดยไมถกแทรกแซงจากบคคลอนๆ ดวย ๘) ความปลอดภย การสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงตองไมถกขดขวางอยางรนแรง ดวยการกระท าของขาศก และดวยขอหามมาตรการรกษาความปลอดภยของฝายเดยวกน ๙) การประหยด หมายถง การใชก าลงพล สงอปกรณ การบรการ และสงอ านวยความสะดวกในการสงก าลงบ ารงเทาทจ าเปนใหคมคามากทสด โดยค านงถงฐานะทางเศรษฐกจของ

๑๔๓

ประเทศเปนส าคญ จะตองเพงเลงในเรองการปรนนบตบ ารงและซอมแซมอปกรณตางๆ ใหสามารถใชสงอปกรณนนๆ ใหคงสภาพไดนานทสด ๕. หลกการจดตงระบบสงก าลงบ ารงในยทธบรเวณ ๑. ก าหนดระดบสะสม สป. ไวใหนอยทสด ๒. ใชการขนยายทางอากาศใหนอยทสด ๓. จดใหมการส ารวจอยางกวดขนทสด ๔. ยกขนเคลอนยาย สป. ใหนอยครงทสด ๕. ใหมทตงทางการสงก าลงบ ารงนอยทสด ๖. กระจายทตงและหนวยสงก าลงบ ารงออกไปใหมากทสดเทาทไมเปนอปสรรคตอการควบคมและการระวงปองกน ๗. ใชสงอ านวยความสะดวก สงอปกรณ และสาธารณปโภคทมอยในพนทปฏบตตลอดจนยทโธปกรณทยดได ก าลงพลเรอนและเชลยศกใหมากทสด ๘. ประหยดทรพยากรใหมากทสด ๙. ใชเสนทางส ารองตางๆ ใหมากทสด ๑๐. ใชชดซอมบ ารงเคลอนทใหมากทสด

ตอนท ๓ การสงก าลง ( SUPPLY ) การสงก าลง หมายถง การปฏบตการเกยวกบการก าหนดความตองการ การควบคม การจดหา การรกษา การแจกจาย การซอมบ ารง และการเกบซอมสงอปกรณ ๑. ประเภทของสงอปกรณ “ สงอปกรณ” หมายถง สงของทงมวลซงจ าเปนส าหรบการปฏบตของหนวยทหาร การประกอบยทธภณฑและการซอมบ ารง เชน อาหาร เวชภณฑ เครองแตงกาย อาวธ น ามน อาหารสตว และเครองจกรกลทกชนด เปนตน ทงนมไดหมายถงอาคาร สงปลกสราง และทดน “ สงอปกรณในการโครงการ” หมายถง สงอปกรณทไดรบความชวยเหลอตามโครงการจากตางประเทศ “ สงอปกรณนอกโครงการ” หมายถง สงอปกรณทกองทพไทยจดหานอกเหนอไปจากสงอปกรณในโครงการ แบงออกเปน ๕ ประเภท คอ ก. สงอปกรณประเภทท ๑ ไดแก เสบยงคนและสตว ข. สงอปกรณประเภทท ๒ ไดแก สงอปกรณตามอตราซงอนมตใหหนวยงานมไวในครอบครอง โดยระบเปนอตราของหนวย หรอบคคล เชน เครองแตงกาย อาวธ เครองมอซอม และเครองอะไหล เปนตน ค. สงอปกรณประเภทท ๓ ไดแก น ามนเชอเพลง และน ามนอปกรณตางๆ ทใชกบเครองจกรกลทกชนด

๑๔๔

ง. สงอปกรณประเภทท ๔ ไดแก สงอปกรณนอกอตราซงมไดระบไวในอตราของหนวยหรอมไดจดไวเปนสงอปกรณตามประเภทอนๆ แตอาจอนมตใหหนวยมไวครอบครองตามความจ าเปน เชน ลวดหนาม ไมกระดาน วสดในการกอสราง วสดปอมสนาม เครองพราง เปนตน จ. สงอปกรณประเภทท ๕ ไดแก กระสน และวตถระเบด ตลอดจนอปกรณทเกยวกบกระสน และวตถระเบด สงอปกรณทง ๕ ประเภทน มสายยทธบรการทรบผดชอบตามประเภท เพอใหหนวยทหารตางๆ ใน ทบ.ยดถอเปนแนวทางปฏบต ดงน.-

สงอปกรณ สายยทธบรการทรบผดชอบ สป.๑ สป.๒ สป.๓ สป.๔ สป.๕

อาหารคน – พลาธการ , เสบยงสตว – การ ข) ทกสาย

พลาธการ ทกสาย สรรพาวธ วทยาศาสตร

๒. วงรอบการปฏบตงานสงก าลง

ก. ความตองการ ข. การจดหา ค. การควบคม หรอการจดงานสงก าลง ง. การเกบรกษา จ. การแจกจาย ฉ. การจ าหนาย

๓. ความตองการและการเสนอความตองการในระดบหนวยใช ความตองการ หมายถง ปรมาณสงอปกรณทหนวยตองการมไวเพอปฏบตภารกจ แบงออกเปน ๔ ประเภท

ก. ความตองการขนตน ข. ความตองการทดแทน ค. ความตองการส ารอง ง. ความตองการตามโครงการ

๑) ความตองการชนตน หมายถง ปรมาณสงอปกรณซงหนวยหรอทตงทางการสงก าลงตองการมไวเพอการปฏบตภารกจของตนและปรมาณสงอปกรณนนๆ ยงไมเคยไดรบมากอน ทงนใหหมายรวมถงความตองการอปกรณเพอปฏบตภารกจในกรณตอไปน.-

๑๔๕

- การรบทหารเขาประจ าการใหม - การจดตงหนวยใหม - การก าหนดมาตรฐานของสงอปกรณขนใหม - การเพมจ านวนและรายการตามอตราทไดแกไข - การอนมตจายครงแรกแกหนวยซงยงมไดรบตามอตราปกต

ทบ. จะก าหนดอตราส าหรบสงอปกรณ ซงหนวยตางๆ จะตองมไวเพอปฏบตภารกจ หนวยใชจงไมจ าเปนทตองเสนอความตองการขนไป ๒) ความตองการทดแทน หมายถง ความตองการเพอทดแทนสงอปกรณทเคยไดรบมาแลว ทงนใหหมายรวมถงความตองการสงอปกรณในกรณตอไปน.-

- เพอทดแทนสงอปกรณทหมดเปลองไปหรอช ารดเนองจากการใชราชการ และ รวมทงทดแทนชนสวนทช ารดของสวนช ารดของสวนประกอบครบชดดวย

- เพอทดแทนสงอปกรณทถกละทง ท าลาย ขาศกท าใหเสยหายโจรกรรมหรอ เสยโดยเหตอนๆ ๓) ความตองการส ารอง หมายถง ความตองการสงอปกรณส ารองไวเพอใหการสงก าลงและการซอมบ ารงเปนไปโดยสม าเสมอ ส าหรบไวเผชญสถานการณฉกเฉนทมไดคาดคดไว ความตองการเหลานใหพจารณาก าหนดจากแผนปฏบตการทางยทธวธในชนตน หนวยใชถอวาไมมการส ารอง สป. ไวทหนวย ๔) ความตองการตามโครงการ หมายถง ความตองการสงอปกรณทมไดระบไวในอตราดวยการเตรยม สป. ไวตามทหนวยมความจ าเปนตองน ามาใชเพอใหภารกจทไดรบมอบหมายส าเรจลลวงไปดวยดวยด ทงน ใหหมายรวมถงความตองการสงอปกรณในกรณตอไปน - สงอปกรณประเภทท ๔ เสนอผานสายการบงคบบญชาและสายสงก าลงจนถง ทบ. ลวงหนากอนปฏบตงานอยางนอย ๙๐ วน - สงอปกรณ ด ารงสภาพ เสนอความตองการไปยงหนวยสนบสนนใดๆ ท ก าหนดให - สงอปกรณบรการประจ า เสนอความตองการตอคลงทสนบสนน ๔. การควบคมสงอปกรณ การควบคมสงอปกรณ หมายรวมถงการควบคมทางบญช และการควบคมทางการสงก าลง

ก. ค าจ ากดความ ๑) วนสงก าลง หมายถง จ านวนสงอปกรณซงประมาณวาตองใชสนเปลองใน ๑ วน

โดยอาศยสถานการณ การปฏบต และก าลงเปนมลฐาน

๑๔๖

๒) ระดบสงอปกรณ หมายถง ปรมาณสงอปกรณ ณ ทตงการสงก าลงตางๆ ทไดรบอนมตใหสะสมไวเพอสนบสนนการปฏบต การสงก าลงใหสมบรณและตอเนองกน โดยปกตจะก าหนดเปนวนสงก าลง ๓) ยอดคงคลง หมายถง จ านวนสงอปกรณใชราชการไดทมอยในครอบครองของหนวยตามบญชคมในขณะนน ๔) คางรบ หมายถง จ านวนสงอปกรณหนวยเบกไวแลว แตยงไมไดรบ ๕) คางจาย หมายถง จ านวนสงอปกรณ ซงตองแจกจายไมสามารถจายใหหนวยเบกครบตามทขอเบกมาแลว ข. การควบคมทางบญช หมายถง วธด าเนนการควบคมซงสงอปกรณทเกยวของกบการควบคมการแจกจายเพมเตม การรวบรวมบนทกรายงานและจดท ามาตรฐานถาวรตางๆ การส ารวจตามระยะเวลา วธรายงานสภาพสงอปกรณ การควบคมการจาย โดยนบตงแตสงอปกรณไดเรมเขาสระบบการสงก าลงและตอเนองไปจนกระทงหนวยไดใชหมดสนไป และไดรบอนมตใหจ าหนายจากบญชคม ของ ทบ.แลว การควบคมทางบญชกระท าขนเพอใหคลงและต าบลสงก าลงจดระบบควบคมทางบญชขนเพอใหทราบสถานภาพของสงอปกรณแตละชนด จดประสงคเพอใหการควบคมการแจกจายไดผลดยงขน และใหใช สป. ใหเปนประโยชนอยางเตมททกระดบหนวย ค. การควบคมการสงก าลง หมายถง วธด าเนนการใหการควบคม การสงก าลงทเกยวกบระบบ การรายงาน การคดค านวณ การประเมนคาในการรวบรวม ขอมลทงสนของแตละรายการสงอปกรณ และการด าเนนการ เพอใหสงอปกรณตามความตองการทงสน ไดสวนสมพนธกบทรพยสนทมอยอนจะเกดผลในทางประมาณการ การจดหาและการจ าหนายหรอการอนมตแจกจายสงอปกรณหนวยในสายการสงก าลงระดบต ากวาตองอยในความควบคมของหนวยระดบเหนอกวาในสายการสงก าลงเดยวกน ๕. การจดหา หมายถง วธการทงมวลซงจะใหไดซงสงอปกรณและยทโธปกรณ โดยปกตหนวยใชไมมสทธในการจดหา สป. เวนแตไดรบอนมตจาก ทบ. หรอสายงานฝายยทธบรการ หรอฝายกจการพเศษทรบผดชอบ สป.นน และตองเปน สป.ทใชงบประมาณคาใชสอย หนทางไดมาซงสงอปกรณ โดยทวไปหนวยหรหอคลงตางๆ ซงมการสะสมสงอปกรณ หรอเพอปฏบตการยอมไดรบอปกรณจากลกษณะใดลกษณะหนง ดงน.-

ก. การจดซอและการจาง ข. การรบความชวยเหลอจากตางประเทศ ค. การซอมบ ารง ง. การรบบรจาค จ. การยม

๑๔๗

ฉ. การโอน ช. การฟนฟสงอปกรณ ซ. การเบก ฌ. การผลต ญ. การเกณฑ และการยด

๖. การเกบรกษา ก. สถานทเกบรกษาสงอปกรณ ๑) ต าบลจาย (ตจ.) คอ ต าบลจายทกองพล หรอหนวยอนๆ รบ สป. จากหนวย

ใหการสนบสนนแลวน าจายใหหนวยรอง ๒) ต าบลสงก าลง (ตส.) คอ ต าบลทก าหนดจาย สป.ในระดบกองทพภาค ๓) คลง คอ สถานททมความพรอม และสะดวกในการรบแบงประเภท จาย ซอม จดหา ฯลฯ เชน คลงของสายยทธบรการ ๕ สาย ๔) ทกอง คอ พนทเกบรกษาชวคราว โดยปกตเปนทโลงแจงส าหรบเกบลกระเบด เครองยงลกกระสน วตถระเบด ยทธภณฑหรอ สป.

ข. หลกการเกบรกษา จะตองเกบ สป. ใหเตมทวาง ทงทางดงและทางระดบ เพอ ประหยดแรงงานและเวลา คนหางาย เคลอนทสะดวกและปลอดภย ค. การส ารวจ ในระดบหนวยใช ผบ.หนวยเปนผส ารวจ โดยปกตจะสงไวเปนการประจ า (ปละ ๒ ครง) ยกเวนในกรณพเศษ เชน เมอมความตองการใหส ารวจ หรอในกรณทเกดอนตรายแก สป. ๗. การแจกจาย การแจกจายหมายรวมถงการเบก การจาย และการรบสงอปกรณ ก. วธการแจกจาย ม ๒ ชนด ๑) การแจกจาย ณ ทตงหนวย คอ การสงสงอปกรณจากต าบลสงก าลงไปยงหนวยรบโดยใชพาหนะของหนวยจาย ๒) การแจกจาย ณ ต าบลสงก าลง คอ หนวยมารบสงอปกรณเอง ณ ต าบลสงก าลงโดยใชพาหนะของหนวยรบ ข. การเบก คอ การเสนอความตองการสงอปกรณตอเจาหนาทสงก าลง หนวยระดบกองพน หรอเทยบเทาถอเปนหนวยในการเบก ผบ.หนวย จะตองรบผดชอบในการขอเบกสงอปกรณเพอใหหนวยอยในสภาพพรอมทจะปฏบต ค. การชวย คอ การออกค าสงจาย การเตรยมรบจายเพอใหเกดการสมดลยกบภารกจของแตละหนวยในการสนบสนน

ง. การสง - รบสงอปกรณ

๑๔๘

๑) เมอหนวยเบกมารบ สป. จากหนวยจาย ผรบ สป. จะตองปฏบตตามระเบยบการรบ สป. ตามทหนวยจายไดวางไวเปนการปฏบตภายใน และจะตองตรวจสอบ สป. ใหถกตองตามรายการจ านวนในใบเบกและตรวจสอบดวยวา สป. อยในสภาพใชการไดหรอไม พรอมทงลงบนทก หลกฐานในใบเบกใหเรยบรอย เมอกลบถงหนวยใหน าใบเบกเสนอผบงคบบญชาทราบ และ ผบ.หนวย จะตองแตงตงกรรมการขน ๓ นาย ท าการตรวจรบ สป.นน ๒) เมอหนวยจาย สป. ผานหนวยทหารขนสง หนวยทเกยวของเกยวของตางๆ ตองปฏบตตามระเบยบ ทบ. วาดวยการสงและรบ สป. พ.ศ.๒๕๐๐ ทกประการ ๘. การจ าหนาย การจ าหนาย หมายถง การตดยอดสงอปกรณออกไปจากความรบผดชอบของ ทบ. เนองจากช ารด เสยหาย ใชราชการไมได สญหาย เสอมสภาพตามอายขย ลาสมย หมดความจ าเปนทจะตองใชไมสามารถซอมคนสภาพไดอยางคมคา รวมทงการโอน การบรจาค การแลกเปลยน การขาย การน าไปใชประโยชนอยางอนและการท าลาย

ก. การรายงานขออนมตตดยอดสงอปกรณจากบญชคม เพอการจ าหนายของหนวยใช ๑) การจ าหนายสงอปกรณ ปจจบน ทบ. ไดมวธด าเนนการโดยออกเปนระเบยบ ทบ. วาดวยการจ าหนายสงอปกรณ พ.ศ. ๒๕๒๔ ลง ๓๐ ก.ย.๒๔ และค าสง กอ.ปค.ท ๖๘ / ๙๐ ลง ๕ เม.ย. ๐๙ เรอง การจ าหนายสงอปกรณของหนวยปฏบตงานปราบปราม ผกค. ๒) หนวยขนาดกองรอยหรอเทยบเทา เปนหนวยเรมรายงานไปตามสายการบงคบบญชารายงานทนทเมอทราบวาสงอปกรณนนอยในสภาพทตองการตดยอดออกจากบญชคม เพอการจ าหนายเวนแตการรายงานขออนมตตดยอดสงอปกรณ เนองจากการปฏบตราชการสนาม ถาจ าเปนใหรายงานเปนคราวๆ ไป การรายงานแตละคราวนนใหรายงานเมอจบการปฏบตเรองหนงๆ แตไมเกน ๓ เดอน ๓) สงอปกรณตอไปน ใหตดยอดออกจากบญชคมโดยไมตองรายงานขออนมต ก) สงอปกรณสนเปลอง ซงหมดสนไปตามสภาพการใชงานส าหรบ สป.๕ ใหรายงานขออนมตจ าหนายแตไมตองตงกรรมการสอบสวน ข) สงอปกรณถาวรก าหนดอายทไดจายประจ าตวทหารและใชงานครบอายแลว ค) ชนสวนซอมใชในการซอมบ ารง ง) เครองแตงกายทหาร ซงจายประจ าตวทหาร เมอช ารดเสยหาย เสอมสภาพเนองจากการปฏบตราชการสนาม หรอการฝกพเศษนอกวงรอบการฝกประจ าปใหหนวยใชน าสงคน หรอสงซอมเพอน ามาแจกจายใหมหรอเพอปฏบตการอยางใดอยางหนง แลวใหหนวยใชตดยอกออกจากบญชคม

๑๔๙

๔) ส าหรบสงอปกรณทเกดการสญหาย ช ารดใชการไมได เสอมสภาพตามอายขย ลาสมยหรอหมดความจ าเปนตองใช ใหหนวยรายงานขออนมตจ าหนาย หนวยบงคบขนาดกองพนหรอเทยบเทา เมอไดรบรายงานแลวใหปฏบตดงน.-

ก) ตงคณะกรรมกรรมการสอบสวน ข) รายงานขออนมตจ าหนวย

(๑) ใชแบบรายงานตามแบบ ทบ.๔๐๐–๐๖๕ และแนบหลกฐานตางๆ พรอมรายงาน คอ - ค าสงหรอส าเนาค าสง แตงตงกรรมการสอบสวน - รายงานผลการสอบสวน เวนกรณทคณะกรรมการสอบสวนตองการหา

ผรบผดชอบทางคดแพง ตองรายงานตามสายการบงคบบญชาตามล าดบชนไปยง ทบ.โดยดวน (๒) สงรายงานไปตามสายการสงก าลง (๓) ส าเนารายงานใหหนวยบงคบบญชาโดยตรงทราบ (๔) หนวยปฏบตราชการสนาม รายงานไปยงกองบงคบการควบคม เพอตรวจสอบความถกตองและบนทกความเหนกอน จงสงรายงานไปตามสายการสงก าลง ๙. การยมสงอปกรณ ก. วธยม ใหเสนอรายงานและใบยมตามสายการบงคบบญชา จนถงผสงจายเมอไดรบอนมตแลว จะตองแจงใหหนวยยมทราบเพอมารบสงอปกรณตอไป ข. การท าหลกฐาน การยมจะใชใบเบกเปนหลกฐานในการเบกจาย และด าเนนกรรมวธ เชนเดยวกบการเบก แตแยกหลกฐานการยมออกจากหลกฐานการเบกจายตามปกต ๑๐. การสงคนสงอปกรณ การน าสงคนจะตองตรวจสภาพหรอด าเนนการซอม ใหใชการไดหากช ารดซอมไมได หนวยซอมของหนวยสนบสนนโดยตรง ตองตรวจสอบสภาพและท าหมายเหนรบรองไวดวยกอนน า สป.สงคน จะตองมปายชอ หมายเลข สป.จ านวน ตลอดจนบรรจหบหอใหเรยบรอยการคน สป. ผานหนวยทหารขนสง (สขส.) ใหปฏบตตามระเบยบ ทบ.วาดวยการสงและรบ สป. พ.ศ. ๒๕๐๐ ๑๑. การประหยดทางการสงก าลง หมายถง การใชสงอปกรณเทาทจ าเปน โดยการใชอยางคมคาใหมากทสด และจะตองเพงเลงในการปรนนบตบ ารงและซอมบ ารง สป. เปนพเศษเพอใหสามารถใช สป. นนใหคงสภาพไดนานทสดซงไดแก

ก. การถนอมรกษา ข. การใชงานอยางถกตอง ค. การซอมบ ารง ง. การปรนนบต จ. การซอมคนสภาพ

๑๕๐

ระบบการสงก าลงสงอปกรณประเภทตางๆ

การเสนนอความตองการ สง สป. ดวยการขนสงของ ขส.ทบ., จทบ., มทบ. หรอหนวยด าเนนการเอง

ตอนท ๔ การปฏบตงานสงก าลง

การปฏบตงานสงก าลง เปนการปฏบตตามวงรอบของการด าเนนกรรมวธเพอใหไดมาซงสงอปกรณ เรมตงแตการรองของสงอปกรณรายการหนงจนสนสดลงเมอไดแจกอปกรณรายการนนใหแกผใช ๑. การสงก าลงอปกรณประเภทตางๆ ในทตงปกต

ก. สงอปกรณประเภทท ๑ ๑) ทางทหารแบงออกเปนประเภทตางๆ ตามลกษณะการใช ม ๔ ประเภทดงน.- ก) เสบยง ก หมายถง อาหารและอาหารแหง ซงใชบรโภคประจ าวนครบตาม

รายงาน อาหารกอนรบประทานจะตองท าการหงตมเสยกอนทงน หมายรวมทงขาวสารและเครองปรงตามสวนสมพนธดวย ข) เสบยง ข หมายถง อาหารทบรรจกระปองหรอภาชนะอนใดในท านองเดยวกนดวย ซงสามารถเกบรกษาไวไดนานในอณหภมปกต กอนรบประทานจะตองประกอบหรอปรงบางเลกนอย ค) เสบยง ค หมายถง อาหารส าเรจรปบรรจภาชนะใชรบประทานไดทนท ง) เสบยง ง หมายถง อาหารทยอยงาย ใชเปนอาหารชก าลงและบ ารงรางกายส าหรบผปวย เชน ขนม และผลไม ฯลฯ

หนวยใช หนวยใช หนวยใช

มทบ. บชร. จทบ.

คลงสวนกลาง หนวยใชสวนกลาง หนวยใชทใกลคลงสวนกลาง

๑๕๑

นอกจากนยงมสงเสรมเสบยงหรอเสบยงเสรมเบดเตลด ซงเปนสงของทจ าเปนตอความสะดวกสบายทจายใหกบทหารในสนาม เชน บหร ยาสฟน สบ และขนมหวานตางๆ เปนตน จะจายใหพรอมเสบยง ข

๒) ระเบยบปฏบตการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๑ ปฏบตตามระเบยบ ทบ.วา ดวยการเลยงดทหาร พ.ศ. ๒๕๑๓ ๓) ระบบการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๑

ก) เสบยง ก หนวยประกอบเลยงด าเนนการจดหาตามทองถน ข) เสบยง ข และ ค

(๑) หนวยใชสวนกลางเบกรบจากคลง เกยกกาย พธ.ทบ. (๒) หนวยใชสวนภมภาค เบกรบจากคลงทสนบสนน (บชร., มทบ. หรอ

จทบ.) (๓) เสบยง ง เบกเปนรายการและจ านวนตามความจ าเปน โดยสถานพยาบาลทไดรบอนมตใหเบกเสบยง ง ได ท าการเบกจากคลงสนบสนน

ข. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๒ - ๔ ๑ ) ระเบยบปฏบตการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๒ - ๔ ปฏบตตามระเบยบ

ทบ.วาดวยการสงก าลงสงอปกรณประเภท ๒ และ ๔ พ.ศ.๒๕๐๒ ๒) ระบบการสงก าลงสงอปกรณประเภท ๒ - ๔

ก) หนวยใชสวนกลางเบกตรงตอคลงสายยทธบรการตางๆ ข) หนวยใชสวนภมภาค เบกตรงตอคลงทสนบสนน (บชร., มทบ. หรอ

จทบ.) ค) หนวยใชสวนภมภาคทมทตงอยใกล คลงสายยทธบรการเบกตรงตอ

คลงสายยทธบรการ ค. การสงก าลงสงอปกรณท ๓

๑ ) สงอปกรณประเภทท ๓ สาย พธ. หมายถง น ามนเชอเพลงและน ามน อปกรณซงใชเกยวกบยานยนต เครองจกรกล เครองใหแสงสวางและเครองใหความรอน ๑.๑ น ามนเชอเพลง หมายถง น ามนทใชเปนเชอเพลงเผาไหม ใหก าลงงาน เชน น ามนกาซโซลน, น ามนเตา, น ามนกาด, น ามนเชอเพลงไอพน เปนตน ๑.๒ น ามนอปกรณ หมายถง น ามนทใชในการหลอลนและปรนนบตบ ารงยานยนต เครองจกรกล (เวนน ามนเชอเพลง) เชน น ามนหลอลน, ไขขน, น ามนหามลอ น ามนไฮโดรกและน ามนเบดเตลดตางๆ เปนตน ส าหรบน ามนเครองฉดไฟไปเปน สป.๓ สายวทยาศาสตร ( เปนการผสมของน ามนแกสโซลนกบเคมภณฑ )

๑๕๒

๒) ประเภทน ามน น ามน ทบ. แบงออกเปน ๓ ประเภทตามลกษณะของการก าหนดมลฐานและวตถประสงคในการเบกจาย ก) น ามนประเภทท ๑ (อตรา) ประจ าเดอน ไดแก น ามนทกองทพบกก าหนดใหหนวยตางๆ ท าการเบกจายเพอใชส าหรบการปฏบตงานประจ าในรปอตราน ามน เชน อตราจายน ามนประจ าเดอนส าหรบใชในงานธรการ เปนตน ข) น ามนประเภทท ๒ (เครดต) น ามนทกองทพบกก าหนดใหหนวยตางๆ ท าการเบกจายเพอใชส าหรบงานพเศษเฉพาะครงคราว ในรปของ “เครดต” หรอ “วงเงนงบประมาณ” เฉพาะงานหรอในรปของเครดตรวมเปนสวนกลางส าหรบงานทคาดไมถง เชน เครดตน ามนฝก น ามนลองเครอง น ามนงบงานผลตสงอปกรณ และเครดตน ามนประเภท ๒ เปนตน ค) น ามนประเภทท ๓ (ตามอตราพกด) ไดแกน ามนทกองทพบกใหหนวยตางๆ ท าการเบกจายเพอการสะสม เกบรกษาไวส าหรบการรองจายใชงาน หรอส าหรบเปนน ามนส ารอง เชน น ามนตามเกณฑสะสม น ามนนอกเกณฑสะสม น ามนตามอตราพกด เปนตน อตราน ามน หมายถง จ านวนน ามนท ทบ.ก าหนดไวเปนอตราประจ าใหหนวยเบกจายไดเปนเปนการแนนอน เครดตน ามน หมายถง จ านวนน ามนท ทบ. หรอหนวยบงคบบญชาทไดรบมอบหมายขาก ทบ. ก าหนดใหหนวยใชงานเปนครงคราว ใหหนวยเบกจายไดตามความจ าเปน แตไมเกนจ านวนทก าหนด น ามนตามอตราพกด หมายถง จ านวนน ามนทก าหนดใหหนวยมไวส าหรบเตมใหเตมถงเชอเพลง ของยานพาหนะทกคนทมอยในหนวย รวมทงน ามนเตมเตมถงอะไหล ตามอตราของยานพาหนะนนๆ เพอพรอมทจะออกใชงานได

๓) ระเบยบการปฏบตการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๓ ปฏบตตามระเบยบ ทบ. วาดวยการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๓ สาน พธ. พ.ศ. ๒๕๒๔ ๔) ระบบการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๓ ก) หนวยใชสวนกลาง เบกไปยงกองเชอเพลง พธ.ทบ. ข) หนวยใชสวนภมภาค เบกไปยงคลงสนบสนน (บชร., มทบ., จทบ.) ง. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๕ ๑) อตรากระสนมลฐาน หมายถง จ านวนกระสนซงอนมตใหมไวทหนวยใชเพอเผชญกบสถานการณ และสามารถน าไปไดดวยก าลงพลและยานพาหนะของหนวย รวมทง สป.๕ ซงอนมตไวใน อจย., อสอ. หรออตราอนๆ ท ทบ.ก าหนด ๒) ระเบยบปฏบตการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๕ ปฏบตตามระเบยบ ทบ. วาดวยการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๕ พ.ศ. ๒๕๐๗ ๓) ระบบการสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๕

ก) หนวยใชสวนกลาง เบกไปยงคลง สพ.ทบ.

๑๕๓

ข) หนวยใชสวนภมภาค เบกไปยงคลงสนบสนน (บชร.) ๒) การปฏบตงานสงก าลงในสนาม เมอหนวยทหารออกปฏบตการในสนาม การปฏบตงานสงก าลงบ ารงกจะตองตดตามหนวยรบของตนไปดวย โดยจะน าเอาสงอปกรณและเครองมอเครองใช รวมทงเจาหนาททจ าเปนจากทตงปกตบรรทกใสยานพาหนะเคลอนยายไปพรอมๆ กบสวนก าลงรบ ซงจะเรยกวา “ขบวนสมภาระ” เพอใหเกดความตอเนองและคลองตวในการสงก าลงบ ารง ขบวนสมภาระจะแบงออกเปน ๓ ประเภท คอ ๑) ขบวนสมภาระของหนวย ประกอบดวย สวนสนบสนนทางการสงก าลงบ ารงทอยในอตราของหนวย และหนวยสมทบตางๆ เหลาน จะอยในความควบคมของผบงคบบญชาหนวยนนๆ โดยตรงซงขบวนสมภาระของหนวยจะตองอยกบหนวยกในโอกาสทเหนวาไมไดรบการสญเสย หรอถกท าลายลงได หรอในเมอผบงคบบญชายนดเสยงตอการสญเสย เพอใหหนวยสามารถบรรลภารกจไดยงขน ๒) ขบวนสมภาระรบ ประกอบดวย ยานพาหนะในการสงก าลง การบรการทางการทหาร การซอมบ ารง ตลอดจนเจาหนาทและยทธภณฑทจ าเปนตอการสนบสนนโดยฉบพลนแกหนวย ๓) ขบวนสมภาระพก ประกอบดวย ยานพาหนะทางยทธการ การสงก าลงบรการทางทหาร และการซอมบ ารง ตลอดจนเจาหนาทและยทธภณฑซงไมอยในขบวนสมภาระ และยงไมตองการสนบสนนโดยฉบพลนแกหนวยรบ ในการแจกจายสงอปกรณในสนามนน มวธปฏบตอย ๒ วธ คอ.- ๑) การแจกจาย ณ ทตงหนวย คอ การแจกจาย ทหนวยจายน า สป. ไปถงหนวยรบและใชยานพาหนะของหนวยเอง ๒) การแจกจาย ณ ต าบลสงก าลง คอ การแจกจายทหนวยรบมารบ สป. ณ ต าบลสงดวยยานพาหนะของหนวยเอง

ก. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๑ ๑ ) การเบก หนวยใชอาศยยอดก าลงพลประจ าวนเปนมลฐานในการเบกการ

เสนอความตองการดงกลาวน อาจท าเปนแบบฟอรมหรอเอกสาร จะใชวทย โทรศพท หรอเครองมอสอสารอนใดกได ขาวทสงไปนนใหมรายละเอยดเฉพาะทจ าเปน เชน นามหนวย ชนด และจ านวนเสบยงทตองการเทานน ค าขอดงกลาวจะผานไปยงส านกงานสงก าลงของกองพล ส านกงานสงก าลงของกองพลจะจดท าใบเบกเสบยงของกองพลขน ๒) การแจกจาย คส.สป.๑ ของ ทบ. ไดแก คลง บชร., ทภ., ตส. สวนแยก บชร. หรอ คส. ซงแปรสภาพมาจาก มทบ. ,จทบ. จดสง สป.๑ ของกองพลจะแยก สป.๑ ออกเปนหนวยๆ หนวยใชน ายานพาหนะมารบ และน าไปยงขบวนสมภาระของหนวย ในบางสถานการณ ตจ.สป.๑ กองพลอาจจดสง สป.๑ ไปให ณ ทตงหนวยกได

๑๕๔

ข. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๒ ตามปกตหนวยใชจะใชสงอปกรณประเภทท ๒ ทไดรบจายแลวจากขนตน หรอประจ าหนวยตามอตราเมอสงอปกรณบางรายไดรบความเสยหายถกท าลาย หรอช ารดใชการไมได หนวยจะตองเบกทดแทน โดยธรรมดาแลวกองพลจะไมจดตง ตจ.สป.๒ ส าหรบ สป.๒ สาย พธ., วศ., ขส. และ กส. หนวยจะรบ สป.๒ ไดจาก ตจ.สป.๑ ของกองพล สป.สาย ยย. จะไดรบจาก พน.ช. ของกองพล สป.สายแทพย สพ., ช. และ สส. จะไดรบจาก พน.สร. กอง สพบ., พน.ช. และ พน.ส. ตามล าดบ โดยธรรมดา สป.๒ จะแบงออกตามความมงหมายของการควบคมเปน ๒ ประเภท คอ ประเภททควบคม และประเภททไมควบคม ๑) การเบก ก) การเบก สป.๒ ประเภททควบคม ซงกองทพไดประกาศการสงอปกรณทตองการควบคมไวโดยแนชด หนวยใชจะตองน าในเบก (ตามแบบหนงสอราชการ หรอการเปลยนยทธภณฑทใชการไมได โดยแยก สป. แตละสายยทธบรการแลว เสนอผานสายการบงคบบญชา เพอใหผบงคบบญชาอนมต ) ข) การเบก สป. ประเภทไมควบคม หนวยใชเสนอใบเบกไปยงส านกงานสายยทธบรการทรบผดชอบ ๒) การแจกจาย ก) สป.๒ สาย พธ., วศ., ขส. และ กส. จะท าการแจกจาย ณ ตจ. สป.๑ ของกองพล ข) สป. สาย ช., ยย. จะท าการแจกจาย ณ ทตงของ พน.ช. ค) สป. สาย สพ., สส. และ พบ. จะท าการแจกจาย ณ ทตงกองบงคบการของหนวยสนบสนน หมายเหต หากเปนรายการทควบคมตองรายงานขออนมตตามสายการบงคบบญชา

ค. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๓ ๑) การเบก หนวยระดบหนวยใชม วธการแลกถงน ามน ๒๐ ลตร เปลากบถงน ามนเตม และ / หรอเตมน ามนใหเตมถงน ามนเชอเพลงประจ ารถ ๒) การแจกจาย ก) รอยสนบสนนการชวยรบ จดสงรถยนตไปตามกองรอยตางๆ เพอรบถงน ามน ๒๐ ลตรเปลา และมอบถงน ามนเตมใหทดแทน หรอกองรอยตางๆ น าถงน ามนเปลา ไปแลกถงน ามนเตมท ตจ.สป.๓ ของกองพล ข) หนวยของกองพลทใชน ามนเปนจ านวนมาก เชน พน.ถ. อาจไดรบน ามนโดยตรงจาก คส.สป.๓ ของกองพล

๑๕๕

ง. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๔ ๑ ) การเบก การด าเนนกรรมวธเชนเดยวกบการเบกสงอปกรณประเภทท ๒

แตมขอแตกตางกนอย ๓ ประการ คอ.- ก) การเบก สป.๔ จะตองผานสายการบงคบบญชาทกระดบ ข) การเบก สป.๔ เปนรายการทไมไดระบไวในอตราของหนวย ค) จะตองไดรบอนมตจากผบงคบบญชา (ลวดสนามวสดปองสนาม) หนวย

ใชตางๆ จะจดยานพาหนะไปขน สป.เอง จ. การสงก าลงสงอปกรณประเภทท ๕ ๑) การแบก กองรอยตางๆ จะเสนอความตองการกระสนโดยไมตองใชแบบฟอรม (สงขาวโทรศพท วทย หรอเปนลายลกษณอกษร) ไปยงกองพน เจาหนาทกระสนของกองพนจะรวบรวมและบนทกค าขอตางๆ กองพนจะท าใบเบกกระสน (ค าสงการขน) จะน าไปพรอมดวยยานพาหนะทจะไปบรรทกกระสนของหนวย เดนทางไปยงส านกงานกระสนของกองพล นายทหารกระสนของกองพลจะตรวจสอบค าสงการของหนวย วาขดกบอตรากระสนทใชไดของกองหรอไม ถาไมขดกจะลงนามรบรองในค าสงการขน หนวยตาง ๆกจะน ารถไปรบกระสนจาก คศ. กระสนของกองทพ ๒) การแจกจาย เมอหนวยรบกระสน คส. กระสนของกองทพ โดยเจาหนาทของกองทพจะจดการบรรทกใหรถทบรรทกกระสนเสรจกเดนทางกลบไปยงหนวยของตน ถามการขาดแคลนกระสนอยางหนงอยางใดเกดขน ตองรายงานใหนายทหารกระสนของกองพลทราบในตอนขากลบจากพนทสมภาระพกของกองพนจะใชวธแจกจาย ณ ทตงหนวย หรอ จาย ณ ต าบลก าลงใหขบวนสมภาระรบของกองพนกได กองรอยตางๆ กจะไดรบแจกจายดวยวธหนงวธใดดงกลาวแลวกได ๓) สงอปกรณสายสารบรรณ หนวยใชเสนอความตองการไปยงนายทหารสารบรรณของกองพลจะจดยานพาหนะไปขนสงพมพของกองทพและท าการแจกจาย ณ ตจ.สป.๑ ของ กองพล ฉ. การสงก าลงสงอปกรณเบดเตลด ๑) น า ตามปกต พน.ช. ของกองพลจะจดตงต าบลจายน าในพนทของ กรม ร. ในแนวหนา หนวยละ ๑ ต าบล และในพนทสวนหลงของกองพลอกหนงแหง หนวยตางๆ ใชการขนสงของตนมารบน าจากต าบลทสะดวกและใกลทสด ๒) แผนท พน.ช. ของกองพลจะรบแผนทมาจากกองรอย ช. ต าบลสงก าลงของ กองทพ จะท าการจายใหหนวยตางๆ ตามทเสนอความตองการ การแจกจายแผนทถอตามล าดบ ความเรงดวนของการแบงมอบ ของ สธ.๒ กองพลจดท า

๑๕๖

ตอนท ๕ บนทกและการรายงานการสงก าลงบ ารง

การบนทกและรายงานตางๆ ทางการสงก าลงบ ารงขนในส านกงานของฝายสงก าลงบ ารงกเพอใชเปนเครองชวยในการควบคมการปฏบตงานตางๆ ใหด าเนนไปอยางตอเนองตลอดเวลา ทนตอเหตการณ เปนประโยชนตอการจดท ารายงานทางการสงก าลงบ ารงของหนวย หนวยเหนอ, หนวยรอง และหนวยอน ๆ ทเกยวของเพอน าไปใชประโยชนในการวางแผนตามหนาทของตนตอไป ในทนจะกลาวเฉพาะในสวนทส าคญเทานน สวนทเหลอสามารถศกษารายละเอยดไดจากต าราและเอกสารทางการสงก าลงบ ารงบนทกรายงานของฝายสงก าลงบ ารงทส าคญๆ ไดแก ๑. บนทกประจ าวน (บปว.) คอการบนทกขาวสารตามเหตการณทเกดขน บนทกไวเรยงล าดบตามเหตการณทเกดขนในแตละวน มากนอยเพยงใดขนอยกบเจาหนาทมอยและประเภทการรบทด าเนนอย การบนทกตองสนกระทดรด ชดเจน ครอบคลม ๒๔ ชม. ตามความส าคญและความจ าเปนของขาวทไดรบ ๒. เอกสารแยกเรอง คอ การบนทกขาวสารทางการสงก าลงบ ารงของหนวย แยกรายการโดยแยกเรองบนทกออกเปนเรองๆ เชน การสงก าลง, การขนสง, การซอมบ ารง , การสงกลบสายแพทย และการ รกษาพยาบาล, เบดเตลด เอกสารแยกเรองไมมแบบฟอรมตายตว เปนเอกสารประเภทชวคราว จดท าขนตามภารกจหรองานตามความเหมาะสม การบนทกใหบนทกเรองราวขาวสารเฉพาะสวนทเกยวของ กบแผนกฝายสงก าลงบ ารงโดยตรง โดยแยกรายละเอยดแตละเรองใหถกตองเพอใชเปนบนทกชวยความจ าและเปนพนฐานในการท าประมาณการ แผนและค าสง รวมทงใชตรวจสอบในการปฏบตงานและประกนในความตอเนองของงานทตองท าทงปจจบนหรออนาคต ขอความแตละรายการทบนทกไวถาหมดความจ าเปนหรอปฏบตไปแลวกใหขดฆาขอความนนเสย เพอเปนการชชดวาไดด าเนนการเสรจเรยบรอยแลว หากเรองใดหรอทกเรองหมดความจ าเปนกใหท าลายได ๓. แผนทสถานการณ คอ สงทแผนกฝายสงก าลงบ ารงจดท าขนเพอใชส าหรบบนทกเหตการณตางๆ ตามสถานการณทเกดขน แผนทสถานการณของฝายสงก าลงบ ารง จะบนทกเรองราวทางการสงก าลงบ ารงทส าคญๆ โดยเฉพาะ เวนเสยแตเมอ ผบ.หนวยก าหนดใหท าเปนแผนทสถานการณชวยรบ กจะตองบนทกรวมกบฝายธรการและก าลงพล และฝายกจการพลเรอน แตฝายสงก าลงบ ารงจะตองเปนผดแลรกษาและพฒนาใหทนสมยอยเสมอ แผนทสถานการณจดเปนเอกสารประเภทชวคราว เมอหมดความจ าเปนกใหลบออกได ๔. รายงานการสงก าลงบ ารง คอ ขาวสารทางการสงก าลงบ ารงทไดจดท าขนเปนรายงานเพอใหเกดผลดในการอ านวยการ ก ากบดแลและการควบคมการยทธใหเปนไปตามวตถประสงคของผบงคบบญชา ชนดและแบบรายงาน ขอบเขต และระยะเวลาในการรายงานขนอยกบ ภารกจหรอความตองการของหนวย เปนหลกฐานส าคญทจ าเปนแกการบรหารหรอวางแผนการ

๑๕๗

ปฏบตตามภารกจโดยธรรมดาแลววธการรายงาน และระบบการควบคมรายงานจะถกระบไวในระเบยบปฏบตประจ าวนของหนวยเหนอ ลกษณะของการรายงานอาจเปนแบบขอเขยน หรอแบบขายเรขาหรอในรปของตารางสถานการณทเกดขน หรอเฉพาะกรณ ประเภทของการรายงาน โดยทวไปแบงออกเปน ๓ ประเภท คอ - รายงานตามระยะเวลา หมายถง การรายงานขาวสารทส าคญๆ ตามระบบการรายงาน หรออยางมระเบยบในหวงวนเวลาทหนวยเหนอก าหนดไว เชน รายงานประจ าวน, ประจ าสปดาห, ประจ าเดอน และประจ าป เปนตน - รายงานตามความจ าเปน หมายถง การท ารายงานทนอกเหนอไปจากรายงานตามระยะเวลา ซงผบงคบบญชา ไดก าหนดวตถประสงคของรายงานไวเปนการประจ า ใหรายงานทนทเมอไดมเหตการณส าคญๆ เกดขนตอหนวย หรอบคคล หรอยทโธปกรณ ตามลกษณะทไดระบไวแลว เชน เมอเกดอบตเหต, ถกรอบโจมตจากขาศก, ขาศกยงกระสน ป. หรอ ค. มาตกในพนท และอนๆ ทอยในลกษณะคลายคลงกน - รายงานเฉพาะกรณ หมายถง การรายงานในกรณพเศษ เมอผบงคบบญชาสงใหจดท าขนตามความประสงคเพยงครงเดยว ซงตามธรรมดาจะใหท าการรายงานเมอสงในเรองของการรายงาน การตรวจสอบรายงานนบวาเปนสงจ าเปนแกหนวย กอใหเกดผลแก ผบ.หนวย และ ฝอ. หรอหนวยงานทเกยวของ ควรยดถอปฏบตอยางตอเนองทกระดบหนวย จะตองมบญชตรวจสอบเอกสาร เขา – ออก ไวประจ าส านกงาน ตองจดท าค าแนะน า แกเจาหนาทผจดท ารายงาน จดท าแบบฟอรมรายงานขน เพอความสะดวก รวดเรว และลดงานทางธรการ ตลอดจนมการก าหนดการตรวจสอบรายงาน ตามระยะเวลา เพอผลของการยกเลกรายงานทลาสมยแลว

ตอนท ๖ การวางแผนการสงก าลงบ ารง การวางแผนอยางเพยงพอและใชปฏบตไดเปนสวนส าคญ ทน าไปสความส าเรจในการปฏบตการทางทหาร การวางแผนทเหมาะสมยอมอ านวยใหสามารถตรวจสอบปจจยทงปวงทเกยวของกบการปฏบตการทก าหนดไวอยางละเอยดถถวน และปฏบตตามทไดวางไวเฉพาะทเกยวของกบรายงานของตน และตองตรวจสอบผลกระทบกระเทอนของเรองราวเหลานน วาจะมผลตอแผนของฝายอ านวยการอนๆ และตอการปฏบตของหนวยดวย โดยใชหลกการประมาณการเขาพจารณาเพอหาหนทางทดทสด ส าหรบ ฝอ.๔ นน จะจดการวางแผนสงก าลงบ ารงทเกยวกบสายงานในหนาทซงตนรบผดชอบทางฝายอ านวยการ

๑. ล าดบใสการวางแผน

ล าดบในการวางแผน คอ การเรยงล าดบขนตางๆ ของการท างานของหนวย และของฝายอ านวยการ ซงด าเนนไปดวยดและสมเหตผลอนจ าเปนส าหรบการพฒนาแผน และพยายามกระท าเพอเหตการณทงสนทคาดวานาจะบงเกดขน

๑๕๘

ล าดบในการวางแผนม ๘ ขน คอ ก. การคาดคะเนเพอก าหนดการปฏบตทนาจะเปนไปได ข. ตรวจสอบการปฏบตทนาจะเปนไปได และก าหนดล าดบความเรงดวนเพอจดท า แผนตอไป ค. ก าหนดภารกจสมมต ง. วเคราะหภารกจเพอก าหนดงานตาง ๆ จ. ก าหนดแนวทางส าหรบงานของภารกจ ฉ. ท าขอพจารณาในการวางแผน หรอขอพจารณาในการปฏบต ช. เลอกหนทางปฏบต ( หนงหรอหลายหนทาง ) ซ. ท าแผนใหสมบรณ

๒. แผนการสงก าลงบ ารง

แผนการสงก าลงบ ารง คอ ก าหนดการปฏบตกจกรรมทางการสงก าลงบ ารงทตองการเพอการบรรลภารกจในระดบกรม และ กองพน ฝอ.๔ ท าการวางแผนไวในใจ แตอยางไรกตามตองอาศยการบนทกยอของการปฏบตตางๆ ไวในโอกาสทหนวยตองก าหนดเปนแผนการชวยรบ ฝอ.๔ จะตองเปนผรวบรวมเอาแผนการก าลงพล และแผนกจการพลเรอนจาก ฝอ.๑ และ ฝอ.๕ มาท าเปนแผนการชวยรบของหนวย หลกฐานส าหรบใชในการวางแผน ไดแก ขอมลการสงก าลงบ ารง ของ ทบ. และ รปจ. ของหนวยเปนตน โดยธรรมดาแลว ฝอ.๕ ก าลงท าการตรวจภมประเทศจรง เพอประมาณการสงก าลงบ ารง ฝอ.๔ จะท าการวางแผนการสงก าลงบ ารงไปพรอมๆ กนดวย ซงแผนการสงก าลงบ ารงจะเสรจสมบรณไดนน ยอมตองอาศยผลจากประมาณการสงก าลงบ ารงเปนพนฐาน กลาวไดวา “แผนการสงก าบ ารง” เกดขนภายหลงการประมาณการสงก าลงบ ารงเสรจสนแลวนนเอง แผนการสงก าลงบ ารงทไดจดท าขนโดยทวไปแลว จะประกอบดวยเรองราวทส าคญขอใหญๆ อย ๓ ประการ คอ ยทโธปกรณ และบรการ การสงกลบสายแพทยและบรการ และเบดเตลด ในเรองยทโธปกรณและบรการ ยงแยกเปนเรองยอยๆ ไดอก ๓ เรอง ไดแก การสงก าลง การขนสง การบรการ ทงหมดทกลาวมา ฝอ.๔ จะตองพจารณาถงทตง การควบคม การรองขอ ขอหามตางๆ และการระวงปองกนไวดวยเสมอ แผนการสงก าลงบ ารงจะเกดประโยชนหรอมคาเพยงใดนนขนอยกบการทไดน าแผนนนมาใช การแจกจายแผนอยางทวถง การก ากบดแลและการพฒนาใหทนสมยอยเสมอ การในหนาทของนายทหารฝายสงก าลงบ ารงกคอ รบผดชอบตอผบงคบบญชาและชวยเหลอผบงคบบญชาใหส าเรจภารกจไดดวย “การวางแผนสงก าลงบ ารง” เกยวกบ การท าประมาณการ แผนและค าสงทางการสงก าลงบ ารงเพอสนบสนนภารกจทไดรบมอบ ความส าเรจในการวางแผน ของ ฝอ.๔ จะสงผลเพยงใดนนขนอยกบประสบการณ ความเจนจด ความเชยวชาญหรอความช านาญงาน ตลอดจนการใชดลยพนจและความรทมอยเปนประการศกษา อปสรรคท ฝอ.๔ ตองเผชญตอการวางแผนกคอ การกระท าของขาศก สภาพภมอากาศ ลมฟาอากาศ และขอจ ากดของฝายเรา เพอใหไดหนทางปฏบตทดทสด ฝอ.๔ จะตองใชหลกการประมาณการเขาพจารณาอยางม

๑๕๙

ระบบ และก าหนดเปนแผนการสงก าลงบ ารงขน โดยเสนอแผนใหผบงคบบญชาทราบ และอนมตตามทเสนอ แลวด าเนนการแจกจายแผนไปยงหนวย หรอเจาหนาททเกยวของทราบ เพอปฏบตตามแผนทก าหนดตอไป หวขอแบบฟอรมของประมาณการสงก าลงบ ารง ๕ ขอ คอ ๑. ภารกจ ๒. สถานการณและขอพจารณา ๓. วเคราะห ๔. เปรยบเทยบ ๕. ขอสรป (ขอเสนอแนะ) แบบฟอรมแผนการสงก าลงบ ารง แบบฟอรมของแผนการสงก าลงบ ารง แผนการก าลงพลและแผนกจการพลเรอน มหวของเหมอนกน คงแตกตางเฉพาะงานในหนาท ขอ ๔ ของแตละงานเทานน ซงจะประกอบดวยหวขอหลก ๕ ขอ ดงน.- ๑. สถานการณ ๒. ภารกจ ๓. กลาวทวไป ๔. งานในหนาท ๕. การบงคบบญชาและการตดตอสอสาร เมอจดท าแผนหรอค าสงเรยบรอยแลววธการทจะแจงใหหนวยและผเกยวของไดรบทราบ แผนและค าสง และเตรยมการปฏบตตามแผนการ ท าไดหลายวธ เชน (๑) แผนยทธการ (ขอ ๔) (๒) แผนการชวยรบ (๓) ระเบยบปฏบตประจ า (๔) ค าสงเปนสวน ๆ (๕) การบงคบบญชาและการตดตอสอสาร ส าหรบแผนการชวยรบ เปนแบบฟอรมเชนเดยวกบค าสงการชวยรบนนเอง แตมขาวสารเกยวกบ “สมมตฐาน” และใหบงเวลาหรอสภาวการณ ซงแผนนนจะมผลบงคบใช ซงมหวขอหลก ๙ ขอ ดงน.- ๑. สถานการณ ๒. ภารกจ ๓. กลาวทวไป ๔. ยทโธปกรณและบรการ ๕. การสงกลบสายแพทยและการรกษาพยาบาล ๖. การก าลงพล

๑๖๐

๗. กจการพลเรอน ๘. เบดเตลด ๙. การบงคบบญชาและการตดตอสอสาร

๑๖๑

แบบฟอรมแผนการสงก าลงบ ารง หนวย

สถานท วน เวลา

แผนการสงก าลงบรง ตามแผนยทธการ………………………………… ๑. สถานการณ

ก. ก าลงฝายขาศก ข. ก าลงฝายเรา ค. สมมตฐาน

๒. ภารกจ สนบสนนทางการสงก าลงบ ารงเปนสวนรวม ๓. กลาวทวไป ๔. งานในหนาท

ก. ยทโธปกรณและบรการ ๑) การสงก าลง

ก) สป.๑ ข) สป.๒ – ๔ ค) สป.๓ ง) สป.๕

ข. การสงกลบสายแพทยและการรกษาพยาบาล ๑) การสงก าลง ๒) การรกษาพยาบาล ค. เบดเตลด กลาวถงค าแนะน าพเศษทไมไดกลาวถงในขอตางๆ ขางบนน

๕. การบงคบบญชาและการตดตอสอสาร ก. การตดตอสอสาร ข. การบงคบบญชา

(ลงนาม)……………………………… (ต าแหนง)……………………………. ผนวก ก การแจกจาย

๑๖๒

ตวอยางแผนการสงก าลงบ ารง (เฉพาะขอ ๔ งานในหนาท) ๔. งานในหนาท

ก. ยทโธปกรณและบรการ ๑ ) การสงก าลง

ก. สป. ๑ ) เสบยงสด พยายามจดหาในทองถนใหมากทสด ๒) เสบยง ก ตามพกดของหนวย ๑ อตรา ๓) ตจ. สป.๑ ของกองพล ตงทพกด ๔) ตส. สป.๑ ของกองพล ตงทพกด

ข. สป.๒ และ ๔ ๑ ) ตจ. สป.๒ และ ๔ ของกองพล ตงทพกด ๒) วสดปอมสนามเบกรบท พน.ช. พล พกด

ค. สป.๓ ๑ ) ตจ. สป.๓ ของกองพล ตงทพกด ง. สป. ๕ ๑ ) สกน. ของกองพล ๒) ตส. สป.๕ ของกองพล ทตง ๓) อตรากระสนใชได (ก) ค.๔๒ นว ๔๕ นด / กระบอก / วน (ข) ค.๘๑ มม. ๖๐ นด / กระบอก / วน (ค) ปรส. ๑๐๖ มม. ๓๐ นด / กระบอก / วน จ. น า ๑ ) น าในทองถนหามใช นอกจากจะไดตมแลว ๒) ยาเมดท าความสะอาดน าจะจายพรอมกบ สป.๑

๒. การขนสง ก) หาม รยบ. ๑ ๑/๒ ตน ขนไปขางหนาเกนพนทกองหนนของ กรม ข) ความเรวกลางวนไมเกน ๓๐ กม./ชม. กลางคน ๑๕ กม./ชม. ค) ค าขอใหสงก าลงทาง ฮ. ตองเสนอลวงหนาไมนอยกวา ๖ ชม.

๑๖๓

๓. การซอมบ ารง ก) ล าดบความเรงดวนในการซอมบ ารง รยบ. ๒ ๑/๒ ตน และเครองมอสอสาร ข) ต าบล กช. ตงท ๔. การบรการ

ก) ไมกอสรางสงถาวรเปนอนขาด ข) การซกรดเสอผาของทหาร ใชการจางเหมาะในทองถน

ข. การสงกลบสายแพทยและการรกษาพยาบาล ๑) การสงกลบ ก) พน.สร.พล เปนผท าการสงกลบ ข) การสงกลบโดย ฮ. เฉพาะคนไขทมความเรงดวนสง ๒) การรกษาพยาบาล ก) ทพยาบาลของ กรม ตงท ข) ทพยาบาลกองพล ตงท ค) ชดศลยกรรมเคลอนทของกองพล อยรวมกบทพยาบาลกองพล ๓) เบดเตลด ๑) ขบวนสมภาระของกรม ตงท ๒) ส านกงานสงก าลงของกองพล ๓) ขบวนสมกภาระพกของกองพน ตง ณ ทเดยวกบขบวนสมภาระของกรม

***************

๑๖๔

บทท ๖

ฝายกจการพลเรอน ( ฝอ.๕ ) กจการพลเรอน “ ( Civil affaire ) ” หมายถง เรองทเกยวกบความสมพนธระหวางก าลงทหารทตงอยในประเทศหรอพนทฝายเดยวกนแหนงหนงกบเจาหนาทพลเรอน และประชาชนของประเทศรวมทงกจกรรมทก าลงทหารเขาไปปฏบตหนาทหรอบรหารงาน ซงตามปกตเปนหนาทและงานในความรบผดชอบของเจาหนาทพลเรอนในทองถนนน ความสมพนธดงกลาว อาจเกดขน กอน ในระหวาง หรอตามหลงการปฏบตการทางทหาร ในเวลาหรอกรณฉกเฉนความสมพนธเหลานยอมอยภายใตกรอบของกฎหมายสนธสญญาหรอขอตกลงอนๆ ทมอยตอกนจะโดยตรงหรอโดยปรยายกตาม เปนการด าเนนงานทเกยวการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา เพอใหเจาหนาทฝายพลเรอนและประชาชนใหการสนบสนนกจการทหารและสามารถเผชญตอภาวะสงคราม หรอสถานการณทไม ปกตอนๆ ไดทนทวงท และมประสทธภาพ

ตอนท ๑ ประวตความเปนมาของกจการพลเรอนของไทย ประวตกจการพลเรอนของไทยนน มควบคมากบประวตศาสตรชาตไทย ตงแตในรชสมยของสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ ( พ.ศ. ๑๙๙๑ - ๒๐๓๑ ) กษตรยแหงกรงศรอยธยา ไดด าเนนนโยบายดานกจการพลเรอนและการปกครองโดยฝายทหารหลายประการ ถอไดวาเปนตวอยางและตนก าเนดของ “กจการพลเรอน” ของไทย ในสมยนไดมการปรบปรงงานดานทหารขนใหมโดยรเรมใหมการสสดขนเปนนครงแรกเรยกวากรมพระสรสวด ท าหนาทควบคมบญชทหาร การเรยกระดมคนมาเปนทหารซงตอมากรมพระสรสวดกคอ กรมสสดในปจจบน จะเหนวาเจาหนาทสสดเปนเจาหนาทฝายทหารคนแรกทปฏบตงานรวมกบเจาหนาทพลเรอนและสมผสกบประชาชน

งานกจการพลเรอนของกองทพบก ตงแตอดตทผานมาสามารถแบงไดเปน ๔ ยคสมย คอ ๑. ยคกรมพระสรสวด (กรมสสด) เกดขนในสมยกรงศรอยธยา ๒. ยคกรมยทธการทหารบก กอน พ.ศ. ๒๕๑๓ ๓. ยคการก าลงพลส ารองทหารบก ตงแต ๒๕๑๓ ๔. ยคกองกจการพลเรอนทหารบก เกดขนในป พ.ศ. ๒๕๒๕ งานกจการพลเรอนในยคกรมพระสรสวด (กรมสสด) ในสมยอยธยาสวนใหญจะเปนงานทเกยวกบการเกณฑประชาชนและทรพยากรมาสนบสนนในการท าการรบ ยคกรมยทธการทหารบก กอน พ.ศ.๒๕๑๓ งานดานกจการพลเรอนทด าเนนการไดแก การปฏบตการจตวทยา และการชวย เหลอประชาชนในป พ.ศ. ๒๕๑๓ กองทพบกไดจดตงกรมการก าลงพลส ารองขน และมอบหมายให

๑๖๕

รบผดชอบงานกจการพลเรอนใหปฏบต ไดแก งานการชวยเหลอประชาชน และการปลกฝงอดมการณทางการเมอง สวนการปฏบตการจตวทยายงคงใหกรมยทธการทหารบกรบผดชอบตามเดม จนกระทง พ.ศ.๒๕๒๕ กองทพบกจงไดจดตงกรมกจการพลเรอนทหารบกขนมา รบผดชอบงานกจการพลเรอน ในเรอง การปฏบตการกจการพลเรอน การปฏบตการจตวทยา การประชาสมพนธ และการปลกฝงอดมการณทางการเมองจนถงปจจบน

การจดหนวยและเจาหนาทสายกจการพลเรอนในระดบตางๆ ๑. ระดบ ทบ.

๒. ระดบหนวยทหาร และสวนภมภาค ๓. ระดบ นขต.ทบ. อนๆ ๑. ในสระดบ ทบ. มกองกจการพลเรอนรบผดชอบทางฝายอ านวยการและสายวทยาการทงปวงทเกยวกบงานดานกจการพลเรอน มกรมยทธศกษาทหารบก รบผดชอบเปนหนวยงานควบคมดานงบประมาณการฝกและศกษา มส านกเลขานการกองทพบก เปนหนวยรบผดชอบงานดานการประชาสมพนธของกองทพบก ๒. ในระดบหนวยทหาร และสวนภมภาค ๒.๑ กองทพภาค มกองกจการพลเรอนกองทพภาค ท าหนาทดานกจการพลเรอนโดยม ผอ านวยการกองกจการพลเรอนกองทพภาครบผดชอบทางฝายอ านวยการ ๒.๒ กองพล มฝายกจการพลเรอนของกองพล ท าหนาทดานกจการพลเรอน โดยม หวหนาแผนกกจการพลเรอนของกองพลรบผดชอบทางฝายอ านวยการ ๒.๓ กรม, กองพน ยงไมมการบรรจหนวยท าหนาทกจการพลเรอน แตให นายทหารฝายยทธการและการฝก รบผดชอบงานทางดานฝายอ านวยการ ๒.๔ กอง, กองรอย ผบ.กอง, ผบ.รอย แตงตง น., ส. ปฏบตงานดานกจการพลเรอน และผชวยตามความเหมาะสม ๒.๕ ทมบ. มกองกจการพลเรอน ของ มทบ.ปฏบตงานดานกจการพลเรอน โดยม ผอ านวยการกองกจการพลเรอน ของ มทบ. รบผดชอบทางฝายอ านวยการ ๒.๖ จทบ. มฝายกจการพลเรอน ของ จทบ. รบผดชอบงานดานกจการพลเรอน โดยมฝายกจการพลเรอน ของ จทบ.รบผดชอบทางฝายอ านวยการ ๓. นขต.ทบ. อนๆ และหนวยเทยบเทากองพล, กรม หรอสวนการศกษาของ ทบ. ถามอตรากองกจการพลเรอนกใหหวหนากองกจการพลเรอน รบผดชอบทางฝายอ านวยการ ถาไมมอตรากองกจการพลเรอน กใหหวหนากองยทธการและการฝก รบผดชอบ

๑๖๖

ตอนท ๒ หนาทและความรบผดชอบของ ฝอ.๕ (ชกท.๘๑๐๔) ๑. ความรบผดชอบของ ฝอ.๕ นายทหารฝายกจการพลเรอน (ฝอ.๕ ชกท.๘๑๐๔) เปนฝายอ านวยการทท าหนาทชวยเหลอผบงคบบญชา ในการด าเนนกจกรรมทงปวง หรอการปฏบตใดๆ ทางทหารทผบงคบบญชาไดกระท าเพอใหเกดความสมพนธระหวางทหารกบเจาหนาทพลเรอน และประชาชนพลเมองในพนทซงหนวยตงอยหรอเขาปฏบตการ

๒. หนาทของ ฝอ.๕ ก. หนาททวไป อ านวยการประสานงานเกยวกบการเศรษฐกจสงคม และการบรหารงานของกจการพลเรอน และรฐบาลทหารในดนแดนของฝายเดยวกน และในดนแดนยดครอง ข. หนาทเฉพาะ ๑) ใหค าแนะน าแกผบงคบบญชาในสงทเกยวกบการวางหลกการปกครองของกจการพลเรอน และรฐบาลทหาร ๒) อ านวยการและประสานงานในดานพลเรอน ๓) การตงศาล วางกฎหมาย การคลง การปองกนฝายพลเรอน การสาธารณสข และการสขาภบาล โครงการศกษา การประชาสมพนธ การครอบครอง และการปกครองทรพยสนทางการเงนและการธนาคาร การพาณชย การคา การผลตอาหาร และการจ าหนาย การปนสวน การขนสงและการคมนาคม ๔) การสนบสนน ชวยเหลอโครงการปฏบตงานทเกยวกบพลเรอนและการปฏบตของเจาหนาทกจการพลเรอน ค. หนาทตามสายงาน ๑) การปฏบตการกจการพลเรอน ๒) การปฏบตการจตวทยา ๓) การประชาสมพนธ ๔) การปลกฝงอดมการณทางการเมอง

ตอนท ๓ การด าเนนงานกจการพลเรอน กจการพลเรอน หมายถง การด าเนนงานของทหารในปจจยทเกยวกบการเมอง การเศรษฐกจ การสงคมจตวทยา มงเพอใหเจาหนาทฝายพลเรอน ประชาชนใหการสนบสนนกจการทหาร เพอใหสามารถเผชญตอสภาวะสงคราม หรอเหตการณในภาวะไมปกต อนเนองมาจากวกฤตการณทางเศรษฐกจไดทนทวงทและมประสทธภาพ

๑๖๗

งานดานกจการพลเรอนถอวาเปนงานหลกทส าคญอยางหนง ในการด าเนนการเพอใหบรรลภารกจของกองทพบกในการเสรมความมนคงของชาต นายทหารฝายกจการพลเรอนจะตองปฏบตงานตามหลกนยมกจการพลเรอน พ.ศ.๒๕๒๕ ซงก าหนดขอบเขตการด าเนนกจการพลเรอนของทหารประกอบดวยหลกใหญๆ ๔ ประการ คอ.- ๑. การปฏบตการกจการพลเรอน ๒. การปฏบตการจตวทยา ๓. การประชาสมพนธ ๔. การปลกฝงอดมการณทางการเมอง ๑. การปฏบตการกจการพลเรอน หมายถง การด าเนนการทงปวงของหนวยทหารทเกยวของ หรอกระททบกระเทอนตอสวนราชการพลเรอน ประชาชน และทรพยากรในพนทรบผดชอบ ทงในยามปกตและในยามสงคราม เพอบรรลภารกจของหนวยตามความตองการ ก) วตถประสงค เพอสงเสรมและสนบสนนการบรรลภารกจของหนวย โดยเฉพาะอยางยงคอ.- ๑) การสงเสรมและสนบสนนการปฏบตของสวนราชการพลเรอนเพอประกน ความตอเนองในการบรหารราชการแผนดน ๒) การด าเนนการตอประชาชนและทรพยากรในพนท เพอลดการกด ๓) การด าเนนการเพอประกนวา การปฏบตการของหนวยสอดคลองกบนโยบายทางการเมองของประเทศ และเปนไปตามพนธะขอผกพนตางๆ ทงตามกฎหมายภายในประเทศและกฎหมายระหวางประเทศ ข) ขอบเขตการด าเนนการ การปฏบตการกจการพลเรอนครอบคลมถงการปฏบตทเกยวของงกบการปกครอง การเศรษฐกจ และการสงคมจตวทยา พนทรบผดชอบสรปไดดงน.- ๑) การเสรมสรางความสมพนธอนดกบชมชน ๒) การสงเสรมสนบสนนการปฏบตของสวนราชการพลเรอน ๓) การสนบสนนการปฏบตทางการทหาร โดยเฉพาะอยางยงเกยวกบการลดการกดขวางการรบ และบรรเทาความสญเสยอนอาจเกดจากการสสรบ ๔) การสนบสนนการปองกนภยฝายพลเรอน ๕) การพฒนาพลงประชาชน ๖) การควบคมและใชประโยชนจากทรพยากรในทองถน ๗) การปกครองดนแดนทไดจากการยดครอง

๑๖๘

๒. การปฏบตการจตวทยา หมายถง การเผยแพรขาวสาร ความคดเหนลทธนยม หรอการจงใจตางๆ รวมทงมาตรการอนๆ ตามแผนทไดวางไว จะโดยทางตรงหรอทางออมกตาม เพอใหมอทธพลเหนอจตใจกลมใดกลมหนงทตองการในวถทางทจะชวยสนบสนนใหบรรลวตถประสงคของชาต ก. วตถประสงค การปฏบตการจตวทยามวตถประสงคเพอจะกอใหเกดอทธพลเหนอจตใจกลมเปาหมาย มพฤตกรรมตามความตองการใหเกดความรวมมอกบฝายเรา โดยอาศยพนฐานผลประโยชนของสวนรวมเหนอกวาผลประโยชนของตนเองเปนเครองจงใจ เปาหมายสดทายทส าคญ คอ.-

๑) การเสรมสรางขวญ ก าลงใจ และความสามคคของฝายเรา ๒) การท าลายขวญ ก าลงใจ และความเปนปกแผนของฝายเรา ๓) การขดขวาง บนทอนการปฏบตการจตวทยาของฝายตรงขาม ๔) การตอตานและตอบโตการปฏบตการจตวทยาของฝายตรงขาม ข. ขอบเขตด าเนนการ ขอบเขตการด าเนนงานส าคญๆ ในทศนะของการทหาร คอ ๑) การโฆษณาชวนเชอ ๒) การแสดงก าลง หรอการแสดงการคกคามทจะใชก าลง ๓) การปฏบตการทางยทธวธ ทมงกระท าเพอผลทางจตวทยาโดยเฉพาะ เชน การปกปด และการลวงทางยทธวธ ๓. การประชาสมพนธ ก. การประชาสมพนธ หมายถง การด าเนนการอยางตอเนอง เพอกอใหเกดความเขาใจอนดของบคคลภายในหนวยงานเดยวกน หนวยงานตอหนวยงาน ตลอดจนรฐบาลกบประชาชนในชาตเพอใหเกดความสามคค ความเขาใจ และความเหนสอดคลองในอนทจะท าใหประชาชนในชาตใหความรวมมอกบรฐบาล เพอสนองวตถประสงคของชาต ข. การประชาสมพนธทหาร หมายถง การด าเนนการอยางสขมรอบคอบตอเนอง และมแผนการทจะตองด ารงความพยายามในอนทจะสราง และรกษาไวซงความเขาใจอนดตอกนภายใน สถาบนทหารกบสถาบนอนๆ รวมทงสถาบนทหารกบกลมทเกยวของ ๑) วตถประสงค การประชาสมพนธทหาร เพอรวมพลงทหารกบสถาบนอนๆ และประชาชนใหเปนอนหนงอนเดยวกน ซงเปนการเสรมความมนคงของชาตทางหนงดวย ๒) การด าเนนการ การประชาสมพนธทหาร แบงลกษณะการด าเนนการแยกเปน ๓ ประเภท คอ.- ก. ประชาสนเทศ คอ ความเกยวของกนระหวางทหารกบประชาชน เปนหนนาทของทหารทจะตองเผยแพรผลงานใหประชาชนทราบ และมความมงหมาย คอ

๑๖๙

(๑) เพอใหประชาชนทราบขอเทจจรง ในกจการทหารใหมากทสดเทา ทจะท าได โดยไมเปนการเปดเผยความลบของทางราชการ (๒) เพอเปนการกระตนใหประชาชนชวยเหลอสนบสนนกจการทหาร เทาทสามารถท าได (๓) เพอทราบความตองการของประชาชน ซงจะเปนขอมลในการ ปรบปรงกจการทหารไดสอดคลองกบความตองการของประชาชน ข. เสนาสนเทศ คอ ความผกพนระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาตงแตระดบสงกบระดบต าสด ใหมความเขาใจอนเดยวกน โดยมวตถประสงค คอ (๑) เพอเปนการเพมพนความรใหทหารทกคน (๒) เพอเปนการเพมพนความคดใหแกทหาร (๓) เพอเปนการเพมพนความเขาใจ ระหวางทหารดวยกน (๔) เพอด าเนนการตอบโตการโฆษณาชวนเชอของฝายตรงขาม (๕) เพอเสรมสรางความเขาใจอนดแกประชาชน ในบทบาททางทหาร ค. ชมชนสมพนธ คอ ความสมพนธอนดระหวางทหาร กบชมชนทอยบรเวณใกลเคยงกบหนวยทหาร การสรางความสมพนธอนดระหวางทหารกบประชาชนในทองถนใกลเคยงถอเปนภารกจอยางหนงของทหารทกคน การด าเนนงานชมชนสมพนธกระท าไดดวยการจดตงคณะกรรมการทปรกษา

- ผแทนฝายทหาร (ในพนท) - ผแทนทหารกองหนน - ผแทนชมชน - ผแทนกรมรกษาดนแดน - ผแทนฝายอนๆ ตามสมควร - นายทหารประชาสมพนธของหนวยเปนกรรมการและเลขานการ

๓. สอการโฆษณาในการประชาสมพนธ มดงน.- ก) จดใหมการประชม การบรรยาย การสอน การพบปะ ฯลฯ ข) จดใหมสงพมพประจ าหนวย ประกาศ แจงความ ฯลฯ ค) ใชวทยกระจายเสยง ง) การปฏบต ไดแก การสวนสนาม เปนตน ๔. การปลกฝงอดมการณทางการเมอง หมายถง การปลกฝงความเชอในระบอบการปกครองของสงคมหนงกบระบอบการ ปกครองของอกสงคมหนง วาของใครจะเหมาะสมกวากน ก. หลกในการด าเนนการ คอ พยายามปลกฝงความเชอทมคณคายงใหทหารแตละคนตลอดจนประชาชนทงชาตใหเปนสงคมทเพยบพรอมไปดวยคณธรรม มระเบยบ วนย ขยนอดทน

๑๗๐

ประหยด เสยสละ มความเขาใจและศรทธาในการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข มงเสรมสรางก าลงใจกระท าตนเปนปฏปกษตอระบอบการปกครอง และสถาบนอนเปนทเคารพเททดทนของเขาโดยไมยอทอและไมหวนเกรงตออนตรายทงปวง ข. วตถประสงคในการปลกฝงอดมการณในหนวยทหาร ๑) เพอยดเหนยวความคดความเชอของก าลงภายในหนวยใหเปนอนหนงอนเดยวกนโดยมความหมายซงในคณคาและความส าคญของชาต ศาสนา พระมหากษตรย และการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข ๒) เพอเสรมสรางความแขงแกรง และก าลงใจในการตอสของก าลงพลและเสรมสรางความสามคคภายในหนวย ๓) เพอเสรมสรางและรกษาไวซงระเบยบวนยอยางเครงครด ๔) เพอด าเนนการตอบโตการโฆษณาชวนเชอของฝายตรงขาม ๕) เพอเสรมสรางความเขาใจอนดแกประชาชน ในบทบาททางทหาร ค. ปจจยส าคญในการปลกฝงอดมการณ ๑) การเสรมสรางคณธรรมแหงจตใจ ๒) การเสรมสรางความมวนย ๓) การเสรมสรางความเขาใจในระบอบ และลทธการปกครองตางๆ และชแจงใหเหนถงขอเสยเมอเปรยบเทยบกบการปกครองของเรา

๔) การเสรมสรางศรทธาในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย เปนประมข

พนเอก อ านาจ ไกรสงคราม อาจารยหวหนาสวนวชาทหาร

กองวชาฝายอ านวยการและความรทวไป สวนวชาทหาร โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา