การตรวจสอบการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

อญฐกานต สธรพนธ

งานคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสาร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. 2553

DPU

ง

The Audit of Software Project Risk Management Based on CMMI Standard

Auntigan Suthirapan

An Independent Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science (Computer and Communication Technology)

Department of Computer and Communication Technology Graduate School, Dhurakij Pundit University

2010

DPU

จ

กตตกรรมประกาศ

งาน คนควาอสระนไดประสบความส าเรจลลวงไปไดดวยดนน ผวจยตอง

ขอขอบพระคณการใหค าแนะน า และขอเสนอแนะความคดเหนตางๆ อ ยางด จาก ผศ .ดร.ประณต บญไชยอภสทธ อาจารยทปรกษางานคนควาอสระ

ขอขอบพระคณคณะกรรมการสอบงานคนควาอสระ ซง ไดสละเวลา ในการ ใหค าแนะน า ขอเสนอแนะตางๆรวมถงตรวจสอบ และแกไขจนท าใหงานคนควาอสระฉบบนมคว ามสมบรณมากยงขน

ขอขอบพระคณ นายอาวธ สธ รพนธ ทคอยสนบสนนทางดานการศกษาเสมอมาและเปนแรงใจใหกนตลอดมา

ทายทสดนตองขอขอบคณ เพอนๆพๆ รวมรน 2 สาขาวชาเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสาร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทกทานทคอยใหก าลงใจและค าแนะน ากนมาจนงานคนควาอสระนส าเรจลลวงไปไดดวยด

อญฐกานต สธรพนธ

DPU

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ ........................................................................................................................ ง กตตกรรมประกาศ .............................................................................................................................. จ สารบญตาราง .................................................................................................................................... ซ สารบญภาพ ....................................................................................................................................... ญ บทท 1. บทน า ..................................................................................................................................... 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา ..................................................................................... 1 1.2 วตถประสงคของการวจย ............................................................................................... 3 1.3 ขอบเขตของการวจย ...................................................................................................... 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ............................................................................................ 4

2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ ............................................................................. 5 2.1 กระบวนการซอฟตแวร .................................................................................................. 5 2.2 CMM ............................................................................................................................. 8 2.3 CMMI .......................................................................................................................... 16 2.4 โครงการซอฟตแวร...................................................................................................... 36 2.5 การจดการความเสยง ................................................................................................... 43 2.6 งานวจยทเกยวของ ....................................................................................................... 58

3. ระเบยบวธวจย .................................................................................................................... 61 3.1 ขนตอนการด าเนนการวจย ........................................................................................... 61 3.2 เครองมอทใชในงานวจย .............................................................................................. 62 3.3 การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................................. 62 3.4 การวเคราะหขอมล ....................................................................................................... 62 3.5 ระยะเวลาในการด าเนนงานวจย ................................................................................... 63

DPU

ช

สารบญ (ตอ)

หนา 4. ผลการศกษา ........................................................................................................................ 64

4.1 กระบวนการจดการความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ............ 64 4.2 การปฏบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร........................ 75 4.3 แบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ................... 77

5. สรปผลการวจย ................................................................................................................... 94 5.1 สรปผลการศกษา ......................................................................................................... 94 5.2 ขอเสนอแนะ ................................................................................................................ 95

บรรณานกรม .................................................................................................................................... 96 ประวตผเขยน ................................................................................................................................. 101

DPU

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 การเปรยบเทยบ Staged Representation กบ Continuous Representation ....................... 24 2.2 ประเภทของความเสยง และความเสยงทอาจจะเกดขน .................................................. 47 2.3 ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง ...................................................................................... 48 2.4 ระดบของความเสยหาย ................................................................................................... 49 2.5 การหาคาโอกาสความเสยง ............................................................................................. 49 2.6 การจดล าดบความส าคญของความเสยง .......................................................................... 50 2.7 เทคนคในการลดความเสยงทเกดขนในดานตางๆ .......................................................... 52 3.1 ระยะเวลาในการด าเนนการวจย ...................................................................................... 63 4.1 ระบความเสยง ................................................................................................................ 67 4.2 วเคราะหความเสยง ......................................................................................................... 68 4.3 พฒนาแผนลดความเสยง ................................................................................................ 69 4.4 จดท าและสงมอบแผนการบรหารจดการความเสยง ....................................................... 70 4.5 อนมตแผนบรหารความเสยงโครงการ ............................................................................ 71 4.6 ด าเนนการตดตามและควบคมความเสยงทเกดขน .......................................................... 72 4.7 ความเสยงใหมทมการเกดขน .......................................................................................... 73 4.8 Process Area Activity Check List .................................................................................. 74 4.9 เปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง ....... 75 4.10 แบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวรโดยรวม .......................................... 77 4.11 แบบตรวจสอบทมาของความเสยง ............................................................................... 80 4.12 แบบตรวจสอบการจดประเภทของความเสยง .............................................................. 80 4.13 แบบตรวจสอบการก าหนดตวแปรความเสยง ............................................................... 81 4.14 แบบตรวจสอบการจดท ากลยทธดานการบรหารความเสยง ......................................... 82 4.15 แบบตรวจสอบการระบความเสยงโครงการซอฟตแวร ................................................ 85 4.16 แบบตรวจสอบการประเมนความเสยง.......................................................................... 86

DPU

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา

4.17 แบบตรวจสอบการจดหมวดหมความเสยง ................................................................... 87 4.18 แบบตรวจสอบการจดล าดบความส าคญของความเสยง ............................................... 88 4.19 แบบตรวจสอบทางเลอกแผนลดความเสยง .................................................................. 90 4.20 แบบตรวจสอบการพฒนาแผนการลดความเสยง .......................................................... 91 4.21 แบบตรวจสอบการด าเนนการตามแผนการลดความเสยง ............................................. 92

DPU

ญ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2.1 โครงสรางของ CMMI Model ......................................................................................... 15 2.2 การเปลยนแปลงจากมาตรฐานซเอมเอมเปนซเอมเอมไอ ............................................... 16 2.3 การเปรยบเทยบกลมกระบวนการหลกของ SW-CMM กบ CMMI ................................ 17 2.4 Staged Representation และ Continuous Representation ................................................ 18 2.5 ระดบวฒภาวะใน Staged Representation ....................................................................... 19 2.6 โครงสรางของ Staged Representation .......................................................................... 20 2.7 ระดบความสามารถของ Process Area ใน Continuous Representation .......................... 23 2.8 โครงสรางของ Continuous Representation .................................................................... 24 2.9 การเปรยบเทยบระดบความสามารถและระดบวฒภาวะ ................................................. 25 2.10 วสยทศนของผบรหารตอการปรบปรงแตละระดบวฒภาวะของซเอมเอมไอ ............... 26 2.11 กระบวนการหลกของการเตบโตในแตละระดบ ........................................................... 28 2.12 วงจรชวตโครงการ ....................................................................................................... 37 2.13 โครงการซอฟตแวร ...................................................................................................... 40 2.14 ขนตอนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร ....................................................... 45 2.15 ระดบความสามารถการบรหารความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ........................... 56 4.1 Activity Diagram กระบวนการจดการความเสยง ........................................................... 65 4.2 ความสมพนธระหวางเปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะ ในกลมกระบวนการบรหารความเสยง .......................................................................... 76 4.3 ขนตอนในการตรวจสอบการจดการความเสยง .............................................................. 77 4.4 แผนผงการเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง .................................................... 79 4.5 แผนผงการระบและการวเคราะหความเสยง ................................................................... 83 4.6 แผนผงการลดความเสยง ................................................................................................. 89

DPU

ฆ

หวของานคนควาอสระ การตรวจสอบการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

ชอผเขยน อญฐกานต สธรพนธ

อาจารยทปรกษางานคนควาอสระ ผชวยศาสตราจารย ดร. ประณต บญไชยอภสทธ

สาขาวชา เทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสาร ปการศกษา 2553

บทคดยอ

งานคนควาอสระน เปนการศกษา น าเสนอกระบวนการ แนวทางปฏบต และแบบ

ตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวร ซงสามารถน าไปใชไดในการตรวจสอบการบรหารความเสยงของโ ครงกา รซอฟตแวรใหเปนไปตามมาตร ฐานซเอมเอมไอ ทเชอมโยงในการพฒนาซอฟตแวรขององคกรหรอโครงการ ท าใหการพฒนาซอฟตแวรมแนว ทางการบรหารความเสยงทเปนไปในแนวทางเดยวกบแนวทางตามมาตรฐานของซเอมเอมไอ และสนบสนนการตรวจสอบการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร

ผลการศกษาพบวา กระบวนการ แนวทางปฏบต และแบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวรทพฒนาขนเปนไปตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ท าใหผทมสวนเกยวของกบโครงการซอฟตแวรสามารถตรวจสอบการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรไดอยางเปนระบบ โดยผทมสวนเก ยวของกบโครงการซอฟตแวรจะตองท าการตรวจสอบความเสยงภายในโครงการซอฟตแวร ซงมจดมงหมายเพอทจะไดสามารถคนพบวาโครงการซอฟตแวรนน มความเสยงตรงจดไหนอยางไร และสามารถทราบไดวาผปฎบตงานภายในโครงการซอฟตแวรมการวางแผนปองกนความเสยงและลง มอท าจรงหรอไม โดยทมเอกสารอางองการท างาน ไมใชการตอบโดยอาศยความนาจะเปน

DPU

ง

Independent Study Title The Audit of Software Project Risk Management Based on CMMI Standard

Author Auntigan Suthirapan Independent Study Advisor Assistant Professor Dr. Pranot Boonchai-Apisit Department Computer and Communication Technology Academic Year 2010

ABSTRACT

This independent study focused on study, present processes, practices and checklists of

software project risk management. This can be used to monitor the risk management of software projects according to the CMMI standard, associated with organization software development or project. This made software development risk management approach align with the guideline of the CMMI standard and support monitoring of software project risk management.

The results showed that the process, practices, and checklist for risk of software projects developed in accordance with CMMI standard. Make those involved in software projects check to software project risk management is systematically. The people involved in software project will examine the risk in software projects. Which aims to take advantage of software projects can be found at the spot where the risk and how to know if the patient work within a software project risk planning and make them true or not by a reference works. The answer is not to be negligent or response based on probability.

DPU

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

คอมพวเตอรนนเปนเครองมอหนงทมบทบาทส าคญยงและเปนทนยมอยางมากตอทกเพศทกวย คอมพวเตอรมสวนเกยวของในการด าเนนงานภายในชวตประจ าวนของคนเราเปนอนมาก ไมวาจะเปนในเรองของสวนตวหรอเรอง ของโลกธรกจการท างาน การน าคอมพวเตอรเขามาชวยในการด าเนนการใดๆ เปนทนยมแพรหลายยงขนเพราะประโยชนหรอ การประมวลผลขอมลทไดจากโปรแกรมในคอมพวเตอร ท าใหการปฏบตงานเกดความถกตองแมนย ายงขน ชวยประหยดตนทนและอนๆ ระบบคอมพวเตอรหรอโปรแกรม คอมพวเตอรจงถกพฒนาขนมาเพอสนองความตองการในงานดานตางๆ ซงระบบงานทางคอมพวเตอรหรอโปรแกรมดงกลาวอาจจะมทมาทแตกตางกนคอ พฒนาขนมาใชงานเองโดยทมงานโปรแกรมเมอรทรบผดชอบทางดานนซงจดตงอยภายในบรษท หรอจากการซอโปรแกรมส าเรจรปมาใช หรอการจางบรษทซอฟตแวรเปนผจดท าให ซงโครงการระบบงานคอมพวเตอรทเกดขนนนมทงส าเรจลลวงเปนไปตามเปาหมายทคาดไวหรอไดผลเปนทนาพอใจ และในทางกลบกนบางโครงการกประสบกบความลมเหลว เกดปญหาขนตามมาภายหลง

ความส าเรจในการบรหารโ ครงการเพอใหบรรลเปาหมายของงานนนกเนองดวยหลายสาเหตปจจย ไมวาจะเปนการบรหาร บคลากร ระบบงาน และความช านาญในงาน เปนตน ซงไมสามารถต าหนหรอชมเชยจดใดจดหนงในกระบวนการได เปนปจจยหนงทส าคญส าหรบองคกร ทเนนการท างานเปนทมและ การประสานงานเปนหลก เพราะการบรหารงานทดไดนน ระบบการด าเนนงานและระบบตรวจสอบทด คอ หนงในปจจยทท าใหเกดผลส าเรจของโครงการ

การบรหารโครงการซอฟตแวรสวนใหญ ไดใหความส าคญในการตดตามและควบคมการด าเนน งานโครงการ และการประมวลผลจากการเกบรวบรวมรายงานสถานะก ารด าเนนงานของโครงการจากผปฏบตงานโครงการ ซงรายงานนกจะแสดงคาความกาวหนาของโครงการ ปญหาทเกดขน วาเปนไปตามทก าหนดไวในแผนหรอไม แลวน ามาสรปรวมเปนรายงานส าหรบคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศ หรอผบรหารขนสง เพอตรวจสอบ และพจารณาใหแนวทางแกไขปญหาส าหรบโครงการทไมเปนไปตามแผนงานทวางไว ซงจากการท างานดงกลาวไมได

DPU

2

มการระบถงความเสยงทเกดขน วธในการจดการกบความเสยง และแนวทางปฏบตทเปนแบบแผนเดยวกน จงกอใหเกดความลาชาในการด าเนนการ คาใชจายเพมขน และไมไดสะทอนถงปญหาทแทจรงของโครงการซอฟตแวร

เพอแกไขปญหาดงกลาวขางตนบรษทหรอองคกรทมการพฒนาซอฟตแวร จะตองมกรอบหรอแนวทางในการปรบปรงตนเองใหมความสามารถ ในการบรหารความเสยงในโครง การพฒนาซอฟตแวร เพอใหไดซอฟตแวร ทมคณภาพตามมาตรฐานสากล งานคนควาอสระ นมงเนนทการศกษา และออกแบบ แบบตรวจสอบกระบวนการพฒนาซอฟตแวร ทชวยสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรของ บรษทและองคกร เพอสะทอนใหเหนถงสถานะความเสยงทเกดขนของโครงการซอฟตแวรทด าเนนการอย และแนวทางในการแกไข ชวยในการเฝาสงเกตและควบคมความเสยงทเกดขน โดยรายงานถงผลกระทบ และระดบความเสยหายทมผลตอความส าเรจตามวตถประสงคของโครงการซอฟตแวร มาตรฐานสากลทน ามาใชในการคนควาอสระนคอ ซเอมเอมไอ (Capability Maturity Model Integration หรอ CMMI)

ซเอมเอมไอเปนแบบจ าลองทพฒนามาจาก SW-CMM (The Capability Maturity Model for Software) จากระบบคณภาพดานระบบงาน และจากแบบจ าลองส าหรบการจดหาสนคาและบรการ แบบจ าลองทกลาวถงเหลานลวนคดคนและพฒนาโดยสถาบนวศวกรรมซอฟตแวร (Software Engineering Institute หรอ SEI) ซงเปนสถาบนทสงกดอยกบมหาวทยาลยคารเนกเมลลอน ในสหรฐอเมรกา และไดรบการอดหนนดานการเงนจากกระทรวงกลาโหมสหรฐอเมรกา เหตผลทกระทรวงนตองผลกดนและลงทนเรองนมากกเพราะสรรพอาวธยทโธปกรณเวลานลวนเปนแบบทใชคอมพวเตอรควบค มทงนน หากซอฟตแวรท างานผดพลาดคอมพวเตอรอาจสงจรวดออกไปถลมประเทศตาง ๆ ไดโดยงาย และทจรงกเคยมประวตวาซอฟตแวรทท าหนาทเฝาระวงจรวดจากโซเวยตรสเซยเคยท างานผดพลาดไปจนสรางความตระหนกตกใจมาหลายครงแลว

การบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ จะค ลอบคลมการปฎบตงานส าหรบการวางแผนการท างาน การพฒนาการจดการ และการบ ารงรกษาซอฟตแวร ซงเมอท าไดตามแนวทางนแลวจะเปนการเพมความสามารถในการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ของบรษทและองคกร ใหมความสามารถในดานการบร หารจดการความเสยงตา มทก าหนดไว จดมงหมายในการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ เปนการน าเสนอทางเลอกใหแก บรษทและองคกรเพอใชเปนยทธศาสตรในการเพมความนาเชอถอตอกระบวนการบรหารความเสยงของการพฒนาซอฟตแวร ทมคณภาพและสงผลกระทบตอการลดคาใชจายในอตสาหกรรมการผลตซอฟตแวร

DPU

3

ผวจยไดตระหนกถงความส าคญของการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรโดยมพนฐานมาจากซเอมเอมไอ ซงเปนมาตรฐานทน ามาพฒนาในโครงการซอฟตแวรในปจจบนและในอนาคตอนใกลนจะเปนทรจกก นอยางแพรหลาย จงไดท าการศกษาและน าเสนอกระบวนการ แนวทางปฏบต และแบบตรวจสอบในการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ เพอใชเปนแบบตรวจสอบเพอเชอมโยงการท างานของบรษทและองคกรพฒนาโครงการซอฟตแวร ใหมทศทางเดยวกบแนวทางของซเอมเอมไอ รวมทงเพอใหทราบถงกรอบและขอก าหนดตางๆ ในการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ซงเปนไปตามแนวทางปจจบน 1.2. วตถประสงคของการวจย

วตถประสงคของการวจยมดงตอไปน 1. เพอศกษากระบวนการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอม

เอมไอ 2. เพอ เปนการศกษา แนวทางในการปฎบต ส าหรบกระบวนการ บรหารความเสยง

โครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ 3. เพอเปนแนวทางในการน า เสนอแบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรตาม

มาตรฐานซเอมเอมไอ

1.3 ขอบเขตของการวจย ขอบเขตของการวจยมดงตอไปน 1. ศกษาและน าเสนอ กระบวนการการบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวรตาม

มาตรฐานซเอมเอมไอ 2. ศกษาและเสนอแนะ แนวทางในการปฎบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยง

โครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ 3. ศกษาและเสนอแนะ การน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรตาม

มาตรฐานซเอมเอมไอ

DPU

4

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ประโยชนทคาดวาจะไดรบมดงตอไปน 1. มความรความเขาใจ ในกระบวน การบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตาม

มาตรฐานซเอมเอมไอ 2. สามารถ ใชเปน แนวทางใน การปฎบตส าหรบ กระบวนการบรหารความเสยง

โครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ 3. สามารถใชเปนแนวทางในการน าเสนอแบบตรวจสอบภายในองคกร ใน การบรหาร

ความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ 4. มความรความเขาใจ และสามารถทจะใชเปนขอมล ภายในองคกร และโครงการ

ซอฟตแ วร ในดาน การน าเสนอกระบวนการ แนวทางในการปฏบตงาน และเปนแนวทางในการน าเสนอแบบตรวจสอบ ใหแกบคคลทวไปทมความสนใจ และผเกยวของ ในการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรใหเปนไปตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

DPU

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ

2.1 กระบวนการซอฟตแวร

2.1.1. ภาพรวมของกระบวนการซอฟตแวร กระบวนการ หมายถง ขนตอนในการท างานอยางใดอยางหนง ทสามารถท าซ าได

เหมอนเดม และใหผลในแบบทคาดหมายได ยกตวอยางเชน การแปรงฟน การหงขาวดวยหมอขาวไฟฟา การเปลยนยางรถยนต เปนกระบวนการทชดเจน แตการวาดภาพสน ามนโดยศลปน อาจจะไมใชกระบวนการทชดเจน เพราะเมอใหวาดภาพใหมกอาจจะไมไดท าเหมอนเดม หรอลงมอท างานเหมอนเดม

กระบวนการมค วามหมายรวมถง ทรพยากร เชน คน วธการ และเครองม อทจ าเปนส าหรบน าไปใชปฏบตตามขนตอนวธการทก าหนดไวในกระบวนการดวย กระบวนการทดยอมสามารถปฏบตซ า และไดผลลพธแบบเดยวกนเสมอ

กระบวนการซอฟตแวร (software process) เปนค าทใชกนมากส าหรบระบงานตาง ๆ ทเกยวของกบกระบวนการพฒนาซอฟตแวร อาจกลาวไดวา กระบวนการซอฟตแวรนนหมายถงกรอบของงานตาง ๆ ทจ าเปนส าหรบการพฒนาซอฟตแวรทมคณภาพสง ค าวากระบวนการซอฟตแวรนมความหมายทงเหมอนกนและแตกตางกนจากค าวาวศวกรรมซอฟตแวร ค าวากระบวนการซอฟตแวรนนหมายถงแนวทางทใชระหวางการด าเนนการวศวกรรมกบซอฟตแวร แตค าวาวศวกรรมซอฟตแวรนนรวมเทคโนโลยตาง ๆ ทน ามาใชในกระบวนการซอฟตแวร ตลอดจนเครองมอตาง ๆ ทางดานวศวกรรมซอฟตแวรดวย

กระบวนการซอฟตแวรของบรษทและหนวยงานตาง ๆ นนมความแตกตางกนมาก สดแทแตความสามารถในการบรหาร งานซอฟตแวร และ ของบคลากรผพฒนาซอฟตแวร บรษทและหนวยงานบางแหงสามารถพฒนาซอฟตแวรไดด แตบรษทและหนวยงานอนทมสมบตคลายกนในแทบจะทกดานกลบไมสามารถพฒนาซอฟตแวรไดดเทา ดวยเหตนจงเกดค าถามวาเหตใดจงเปนเชนน มปจจยอะไรหรอทบงการใหเกดความแตกตาง เชนน เพอตอบค าถามน เมอเดอนพฤศจกายน ป 1986 สถาบน SEI รวมกบ Mitre Corporation ไดเรมด าเนนการพฒนาแบบจ าลองส าหรบใชในการระบวาหนวยงานตาง ๆ มความสามารถในการพฒนา ซอฟตแวรถงระดบไหนบาง ในเดอน

DPU

6

กนยายนปตอมาสถาบนไดประกาศค าอธบายสนๆ เกยวกบกรอบงานส าหรบวดความเจรญกาวหนาในดานการพฒนาซอฟตแวรออกมาใหผสนใจรบทราบ

การวดนใชวธการสามแบบ แบบแรกเรยกวาการประเมนกระบวนการซอฟตแวรซงเปนการใชทมงานซอฟตแวรมออาชพทไดรบการฝกมาเปนพเศษในการก าหนดระดบคว ามกาวหนาดานซอฟตแวรขององคก ร มาศกษาประเดนส าคญตาง ๆ เก ยวกบการพฒนาซอฟตแวรทองคก รก าลงประสบอย แบบทสองคอ การประเมนความสามารถของซอฟตแวร เปนการใชทมงานซอฟตแวรมออาชพในการประเมนหาผรบจางพฒนาซอฟตแวรทมความสามารถมากพอทจะรบงานดแลกระบวนการซอฟตแวรทองคก รก าลงด าเนนงานอย และแบบทสามเปนการใชแบบสอบถามทมค าตอบส าหรบประเมนคาหาระดบในการประเมนความเจรญกาวหนาขอ งกระบวนการซอฟตแวร หลงจากใชกรอบงานขางตนในการวดความเจรญกาวหนาของกระบวนการซอฟตแวรเปนเวลานานถงสป ในทสดสถาบนกสามารถจดท าแบบจ าลองความเจรญกาวหนาทางดานความสามารถทางดานซอฟตแวรขององคก รออกมาไดในป 1991 แบบจ าลองนเรยกยอ ๆ วา CMM (Capability Maturity Model for Software)

2.1.2 ความส าคญของกระบวนการซอฟตแวร กระบวนการซอฟตแวร ชวยใหเหนกจก รรมตาง ๆทจ าเปนส าหรบการพฒนา ซอฟตแวร

ทก าหนดตงแตตนจนจบและประสบผลส าเรจด กระบวนการ ซอฟตแวร ไมใช SDLC (System Development Life Cycle) ทนกพฒนารจก เพราะ SDLC มเพยงเฟส (phase) ทส าคญเทานน และ SDLC กเนนแตเพยงกจกรรมทเกยวของกบการพฒนาเทานน ไมไดกลาว ถงกจกรรมอน ๆ เชน การวางแผน การประมาณการ การสอบทานผลงาน เปนตน

ในการพฒนาซอฟตแวรหรอเขยนโปรแกรมนน แตเดมไมคอยมใครสนใจในกระบวนการพฒนามากนก ผพฒนาแตละคนอาจจะมขนตอนตางกน หรอเมอเขยนโปรแกรมครงทสองหรอทสาม กอาจจะด าเนนการไมเหมอนกน ดงนนผลทไดรบจงไมใครจะคงเสนคงวา บางครงอาจจะเขยนโปรแกรมไดผลด แตบางครงกอาจจะไมไดผล ดวยเหตนจงมผผ ลกดนใหเกดกระบวนการซอฟตแวรขน โดยเชอวากระบวนการซอฟตแวรทก าหนดขนอยางรอบคอบ จะชวยใหการเขยนโปรแกรมแตละครงมขนตอนทชดเจน และใหผลทคาดหมายได

กระบวนการซอฟตแวรของหนวยงานใด ๆ จะมวฒภาวะตามแนวคดของ ซเอมเอม กตอเมอสามารถชวยใหหนวยงานนนมความสามารถมากขน เงอนไขในการก าหนดวฒภาวะของกระบวนการซอฟตแวรไดแก

- ไดรบการก าหนดขนอยางชดเจน (Defined) - ไดเขยนไวเปนลายลกษณอกษร (Documented)

DPU

7

- ไดน าไปจดฝกอบรมใหใชกนทงหนวยงาน (Trained) - ไดน าไปปฏบตจรง (Practices) - ไดรบการสนบสนน (Supported) - ไดรบการบ ารงรกษา (Maintained) - ไดรบการควบคม (Controlled) - ไดรบการตรวจสอบ (Verified) - ไดรบการสอบยนวาใชการได (Validated) - มการวดผล (Measured) และสามารถปรบปรงใหดขนได ซเอมเอมไอจะมผลตอการปรบปรงกระบวนการซอฟตแว รในหลายๆดานคอ ดานแรก

ท าใหสามารถคาดคะเนคาใชจาย เวลา และ คณภาพไดแมนย ามากขน ดานทสอ ง ท าใหสามารถควบคมคาใชจาย เวลา และคณภาพ ใหอยภายในขอบเขตทก าหนดไดเทยงตรงมากขน และดานทสาม ท าใหสามารถลดเวลา คาใชจาย และเพมคณภาพไดอยางมประสทธผลมาขน

ผลของการปรบปรงทงสามดานน จะปรากฎชดเจนมากขนเมอระดบวฒภาวะของกระบวนการซอฟตแวรเพมสงขน ลกษณะการปฎบตงานในองคกรทระดบวฒภาวะตางๆ สรปไดดงรายละเอยดตอไปน

ระดบท 1 เวลาและคาใชจายมกจะบานปลายมากกวาเปาหมายทก าหนดไว ระดบท 2 การวางแผนจะองกบผลการด าเนนงานในอดต ท าใหสามารถตงเปาหมายได

ใกลเคยงกบความเปนจรงเพมขน ระดบท 3 กระบวนการท างานตางๆ ถกก าหนดชดเจนเปนมาตรฐานท าใหสามารถลด

เวลา และคาใชจาย ลงไดมาก ระดบท 4 มการตรวจวดและวเคราะหขอมลในเชงปรมาณ ท าใหสามารถลดเวลา และ

คาใชจายไดอยางมนใจมากขน (คาเปาหมายลดลง และความนาจะเปนกระจกตวอยรอบคาเปาหมายมากขน)

ระดบท 5 กระบวนการซอฟตแวรมการปรบปรงอยางตอเนอง ท าใหสามารถลดเวลา และคาใชจายไดอยางไมมทสนสด

2.1.3 หลกการพนฐานเกยวกบความเจรญกาวหนาของกระบวนการ กระบวนการซอฟตแวร คอแนวทาง อนรวมทงกจ กรรม วธการ และ วธปฏบตในการ

พฒนาและบ ารงรกษาซอฟตแวร ในขอเสนอของ CMM ไดใหรวมงานทเกยวของกบซอฟตแวรเอาไวในกระบวนการซอฟตแวรดวย นนคอ แผนงานโครงการ เอกสารการออกแบบระบบ ตวค าสงในโปรแกรม รายการทดสอบ และ คมอผใช เมอหนวยงานหรอองค กรเจรญกาวหนาขน

DPU

8

กระบวนการซอฟตแวรจะมความชดเจนมากขน และ สามารถน าไปใชงานไดอยางสอดคลอ งตองกนทงหนวยงาน ดงค ากลาวทเกยวของในกระบวนการซอฟตแวรตอไปน

ความสามารถของกระบวนการซอฟตแวร (Software process capability) หมายความถง พสยของผลลพธทอาจเกดขนไดจากการด าเนนงานตามกระบวนการซอฟตแวรน ความสามารถของกระบวนการซอฟตแวรของหนวยงานแหงหนงสามารถใชพยากรณไดวาจะเกดผลลพธอยางไรกบโครงการซอฟตแวรตอไปของหนวยงานนน

ผลส าเรจของกระบวนการซอฟตแวร (Software process performance) หมายถงผลทเกดขนจรง ๆ จากการใชกระบวนการซอฟตแวร ดงนน ผลส าเรจของกระบวนการซอฟตแวรจงหมายถงผลลพธทเกดขน สวนความสามารถของกระบวนการซอฟตแวรหมายถงผลลพธทคาดหมายไดวาจะเกดขน

ความเจรญกาวหนาของกระบวนการซอฟตแวร (Software process maturity) หมายถงระดบในการก าหนด จดการ วดขนาด ควบคม และ ด าเนนการใหไดผลซงกระบวนการซอฟตแวรหนง ๆ ความเจรญกาวหนานนหมายถงศกยภาพในการเตบโตทางดานความสามารถ และ เปนเครองชวดทงความร ารวยของกระบ วนการซอฟตแวรขององคก ร และ ความสม าเสมอในการใชกระบวนการซอฟตแวรนในโครงการซอฟตแวรตาง ๆ ทงองคกร 2.2 CMM

2.2.1 ภาพรวมของ CMM CMM ยอมาจาก Capability Maturity Model เปนตนแบบของการวดวฒภาวะ

ความสามารถในการท างาน ททางสถาบน Software Engineering Institute (SEI) แหงมหาวทยาลย คารเนก เมลลอน ในสหรฐอเมรกาไดพฒนาขน ใหแกกระทรวงกลาโหมสหรฐอเมรกา

มาตรฐาน CMM ถอก าเนดจาก Software Engineering Institute (SEI) ของมหาวทยาลย Carnegie Mellon ประเทศสหรฐอเมรกา โดยเปนการน าขอดของมาตรฐาน TQM (Total Quality Management) มาปรบใชกบเรองการพฒน าซอฟตแวร (Software Development) โดยเฉพาะและสรางเปนมาตรฐาน CMM อนทจรงแลวมาตรฐาน CMM นเรยกไดอกอยางหนงวา SW-CMM (The Capability Maturity Model for Software) เปนโมเดลหนงทใชในการวดความเชอมนและคณภาพของกระบวนการพฒนาซอฟตแวรขององคก ร และใชในการ ก าหนดวธการปฏบตงานทส าคญในอนทจะเพมความเชอมนและคณภาพตอกระบวนการเหลานน ซงทาง SEI ตงใจทจะผลกดนใหมาตรฐาน CMM นนไดรบการยอมรบมากขน ซงปจจบนถอวาเปน De Facto Standard จากนกพฒนาซอฟตแวรทวโลก

DPU

9

เมอยสบปมานบรรดาเกจอาจารยทางดานซอฟตแวรทงหลายไดเรมปรกษาหาแนวทางทจะท าใหการพฒนาซอฟตแวรประสบความส าเรจมากขน และหลงจากนนไมนานกเรมมผคดกระบวนการตลอดจนตวแบบตาง ๆ ส าหรบการพฒนาซอฟตแวรออกมาเผยแพรมากขน ในกระบวนความคดเหลาน ความคดท วาการพฒนาซอฟตแวรควรจะองอาศยแบบอยางงานดานวศวกรรมทมระเบยบวธและขนตอนทก าหนดไวชดเจนเปนอยางด ดจะไดรบความสนใจมากทสด และท าใหเกดแนวคดเรอง วศวกรรมซอฟตแวร ขน

วศวกรรมซอฟตแวร มงทจะใชหลกการดานวศวกรรมในการตอบค าถาม หรอ หาทางด าเนนการในดานตอไปน

- เราก าลงแกปญหาอะไร - ปญหานนเกยวกบอะไรบาง - ลกษณะของสงทจะน ามาใชแกปญหาไดเปนอยางไร - แนวทางแกปญหาเปนเชนใด

- เราจะสรางค าตอบ หรอ สงทจะใชแกปญหาไดอยางไร - เราจะรไดอยางไรวาค าตอบนนแกปญหาได - เราจะขจดขอบกพรองหรอผดพลาดในสงทใชแกปญหาไดอยางไร - เราจะควบคมกระบวนการสรางค าตอบหรอสงทจะใชแกปญหาไดอยางไร - เราจะรไดอยางไรวาสงทเราใชแกปญหานน แกปญหาไดจรง ในเมอการพฒนาซอฟตแวรนนอาจกลาวไดวาเกยวของกบการแกปญหาอย างใดอยาง

หนง กระบวนการพฒนาซอฟตแวรจงน าขนตอนการแกปญหามาใชเปนแบบอยางในการพฒนาซอฟตแวรดวย นนคอ

1. การก าหนดปญหา เปนการก าหนดวาปญหาทตองการจดท าซอฟตแวรขนคออะไร มลกษณะอยางไร อะไรคอค าตอบหรอผลทตองการ ซอฟตแวรนนจะตองด าเนนกา รกบขอมลอะไรบาง ซอฟตแวรจะตองท าหนาทอะไร จะตองมความสามารถมากขนาดใด จะตองมพฤตกรรมอยางไร จะตองจดท าอนเทอรเฟสแบบใด มเงอนไขขอก าหนดในการออกแบบซอฟตแวรอยางไรบาง มวธการตรวจสอบความถกตองอยางไรบาง

2. การพฒนาซอฟตแวร เปนการเนนวาจะ สรางซอฟตแวรไดอยางไรและจะใหซอฟตแวรท างานอยางไร ในขนตอนนผพฒนาซอฟตแวรจะตองพยายามก าหนดวาจะสรางขอมลอยางไร จะก าหนดโครงสรางของซอฟตแวรอยางไร จะถายทอดโครงสรางลงเปนตวโปรแกรมไดอยางไร และจะทดสอบโปรแกรมอยางไร

DPU

10

3. การบ ารงรกษาซอฟตแวร เปนการเนนวาจะเปลยนแปลงซอฟตแวรไดอยางไร เชนจะขยายซอฟตแวรใหมความสามารถมากขน จะแกความบกพรองผดพลาดในโปรแกรม หรอ จะปรบเปลยนอยางไรในเมอสงแวดลอมของโปรแกรมเปลยนไป

หลกการของ CMM กคอ ความส าเรจในการท างานใดๆ ในอนาคตของบรษทหรอหนวยงาน ขนอยกบระดบวฒภาวะความสามารถ ในการท างานของบรษทหรอหนวยงานนน ในท านองเดยวกน วฒภาวะความสามารถของบรษทหรอหนวยงานนน กขนอยกบผลการท างานในอดตของบรษทหรอหนวยงานนน

วฒภาวะความสามารถซเอมเอม ไดรบความสนใจน าไปใชในดานตางๆ หล ายดาน เชน ซเอมเอมทางดานซอฟตแวรนน กไดรบความสนใจจากบรษทผผลตซอฟตแวรหลายแหงทวโลก บรษททประเมนผานวฒภาวะระดบตางๆ นน ไดรบความเชอถอจากลกคาดวยด และในบางแหงกมการก าหนดระดบ ซเอมเอม ของบรษททจะเขารบงานดวย เชนในสหร ฐอเมรกานน กระทรวงกลาโหมก าหนดวา บรษททจะเขารบประมลงานซอฟตแวรได จะตองมวฒภาวะความสามารถซเอมเอมระดบท 3 เปนอยางนอย นนกคอกระทรวงกลาโหมจะมนใจในกระบวนการซอฟตแวรของบรษทวา จะสามารถผลตงานซอฟตแวรตามทกระทรวงก าหนดไดจรงๆ

SEI ไดพฒนาตนแบบวฒภาะความสามารถออกมาเปนหาระดบ ระดบแรก (Initial level) เปนระดบเบองตนซงอาจกลาวไดวา บรษททวไปตางกอยในระดบน คอ ยงท างานแบบไมเปนระบบ การท างานตองพงผทมประสบการณเปนหลก ตอมาพอถง ระดบทสอง (Repeatable level) การท างานจะมความเปนระบบมากขน มการน าหลกการจดการโครงการมาใชในการบรหารงานของแตละโครงการ ระดบทสาม (Defined level) เปนระดบทหนวยงานไดจดท ามาตรฐานการท างานของหนวยงานขน โดยการพจารณาปรบปรงจากการด าเนนงานในระดบทสอง ในระดบนการท างานจะมมาตรฐาน สามารถวดและจดเกบสถตผลการด าเนนงานเอาไวได ระดบทส (Managed level) เปนระดบทน าเอาสถตการด าเนนงานทจดเกบไวมาวเคราะห เพอหาจดบกพรอง และแกไขไมใหมขอบกพรองได ระดบทหา (Optimizing level) เปนระดบวฒภาวะสงสด เปนระดบทหนวยงานด าเนนการปรบปรง กระบวนการท างานของตนเองอยางตอเนอง มการจดกระบวนการท างานใหม ใหสอดคลองกบเทคโนโลยใหมๆ ทเกดขน และมการปองกนไมใหขอบกพรองเกดขน

มาตรฐาน ซเอมเอม จดเปนมาตรฐานทไดรบความนยมระดบสากลในเรองของซอฟตแวรทบรษท พฒนาซอฟตแวร สามารถน าไปใช เพอเปนแนวทางในการปรบปรงกระบวนการพฒนาซอฟตแวร โดยมาตรฐาน ซเอมเอม แบงระดบความสามารถในการพฒนาซอฟตแวรของบรษทผพฒนาซอฟตแวรไว 5 ระดบ ดงน

DPU

11

1. ระดบเรมตน เรยกวา Initial Level เปนการพฒนาเพยงดานเดยว เปนระดบทบรษทผพฒนาซอฟตแวรตองอาศยความสามารถของบคลากรเพยงอยางเดยว ลกษณะการท างานไมเปนทางการมากนก ยงไมมการควบคมทด ไมมการวางแผนงานทเปนระบบ จงไมสามารถประเมนคณภาพของผลงานทไดวาจะมคณภาพดหรอไม และซอฟตแวรทพฒนาขนสวนใหญไม มการน าไปพฒนาตอ

2. ระดบจดท าโครงการเบองตน เรยกวา Repeatable Level ในระดบนมการน าการบรหารการจดการโครงการเบองตน (Basic Project Management) มาใช มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ มการจดท าเอกสาร และสามารถตรวจสอบได บรษทผพฒนาซอฟตแวรทสาม ารถเขาสระดบนได จะสามารถพฒนาซอฟตแวรในแตละโครงการทมลกษณะแบบเดยวกนใหประสบผลส าเรจไดเชนเดยวกบโครงการทท าส าเรจไปแลว

3. ระดบทมการก าหนดขนอยางชดเจน เรยกวา Defined Level ในระดบนเปนการพฒนาเพมขนจาก Repeatable Level การเขาสระดบบรษทผพฒนาซอฟตแวรจะตองมการก าหนดแนวทางในการปฏบตงานดานการจดท าเอกสารและก าหนดมาตรฐานในการปฏบตงาน ทงในสวนของการบรหารโครงการ และดานการพฒนาซอฟตแวร ไดอยางเหมาะสม โดยมาตรฐานดงกลาวตองมแนวปฏบตแบบเดยวกนทงองคกร นนคอ องคกรเร มมระเบยบวธการปฏบตงานเปนมาตรฐานของตนเอง

4. ระดบมการจดการ เรยกวา Managed Level เปนการพฒนาเพมขนจาก Defined Level ลกษณะการปฏบตในระดบนผจดท าตองมการรวบรวมขอมล รายละเอยดการปฏบตงานตางๆ ทเกดขนไวในรปของสถต (Statistical Process Control) เพอน าขอมลนนมาใชในการศกษาวเคราะหผลการท างาน สามารถวดผล และควบคมกระบวนการทางซอฟตแวรได

5. ระดบปรบปรงใหเหมาะสมทสด เรยกวา Optimizing Level เปนระดบทไดน าเอาหลกการจดการคณภาพ (Continuous Process Improvement) มาใช เพอป องกนไมใหเกดขอบกพรองในการปฏบตงาน และน าไปสการพฒนาอยางตอเนอง รวมถงเพอใหบรษทผพฒนาซอฟตแวรสามารถปรบเปลยนตวเองใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยได

ปจจบนเทคโนโลยตางๆ เขามามบทบาทอยางมากในการด าเนน ธรกจเกอบทกประเภท เมอมการน าเอาเทคโนโลยมาใชสงทผใชท วไปตองค านงถงตามมาคอ จะใชเทคโนโลยนนใหเกดประสทธภาพสงสดไดอยางไรซงแนนอนวาตองอาศยซอฟตแวรเปนตวขบเคลอน ฉะนนการน าซอฟตแวรใดๆมาใชในธรกจ ผเกยวของกบการจดหาซอฟตแวรสวนใหญจงให ความส าคญในเรองคณภาพเปนอนดบตนๆ โดยเฉพาะอยางยงในองคกรขนาดใหญ ทจะใหความไววางใจเฉพาะผทผานการรบรองคณภาพมาตรฐานซอฟตแวรมาแลว

DPU

12

มาตรฐาน ซเอมเอม เปนมาตรฐานตวหนงทสามารถรบรองคณภาพของบรษทผพฒนาซอฟตแวรได ดงนน ผประกอบการดานพฒนาซอฟตแวร จงไมควรมองขามทจะจดท าองคกรของตนใหเขาสมาตรฐานดานการพฒนาซอฟตแวร ส าหรบประโยชนของซเอมเอม ไดแก

1. การท างานเปนระบบมากขน ทกขนตอนตองการจดบนทกรายละเอยดระหวางการท างานไวเปนเอกสาร หรอมหลกฐานการท างานทตรวจสอบไดโดยงาย เชน การบนทกการเจรจากบลกคา

2. เมอการท างานเปนระบบโอกาสทจะประสบผลส าเรจในการท างานกมากขน เปนการสรางชอเสยงใหหนวยงานได และสรางโอกาสในการรบงานจากลกคาเพมขนดวย

3. การท างานของหนวยงานจะมวฒนธรรมการท างานทเปนแบบเดยวกน มวธการปฏบตท เปนมาตรฐาน ทสามารถยดหยน และปรบตวใหเขากบความเปลยนแปลงไดตลอดเวลา ผบรหารมองเหนสภาพการปฏบตงานของโครงการ ทเปนนามธรรมไดอยางชดเจน สามารถแกปญหาทเกดขนแลวไดอยางมประสทธภาพ และสามารถเตรยมตวแกปญหาทอาจจะเกดในอนาคตไดเปนอยางดดวย

4. ประโยชนตอประเทศชาต หากไทยสามารถพฒนาบรษทซอฟตแวรไทย ใหมวฒภาวะความสามารถมากขน จะสามารถรบงานจากตางประเทศ และท ารายไดเขาประเทศไดอกมาก

โดยสรปแลว ขอเสนอของ ซเอมเอม จะใหรวมงานทเกยวกบซอฟตแวรเอาไวในกระบวนการซอฟตแวร กลาวคอจะม แผนงานโครงการ เอกสารการออกแบบระบบ ตวค าสงในโปรแกรม รายการทดสอบ และคมอผใช เมอหนวยงานเจรญกาวหนาขน กระบวนการซอฟตแวรกจะมความชดเจนมากขน และสามารถน าไปใชงานไดอยางสอดคลองกนทงหนวยงาน ซงจากจดนจะชวยลดความยงยากและปญหาในการ ท างาน ซงทสดแลวจะชวยใหองคกรมมาตรฐานเปนทยอมรบ มความกาวหนาดานกจการ รวมไปถงจะยงชวยประหยดทรพยากรดานตางๆขององคกรอกดวย

สถาบน IEEE ไดใหค านยามของวศวกรรมซอฟตแวร ไว ในป 1993 วา Software engineering: (1) The application of a systematic, disciplined, quantifiable approach to the development, operation, and maintenance of software; that is, the application of engineering to software. (2) The study of approaches as in (1).

เมอป 1984 กระทรวงกลาโหมสหรฐฯ เลงเหนการพฒนาซอฟตแวรมคว ามส าคญอยางยงตอการปฏบตการดานตาง ๆ ของกระทรวง หากการพฒนาซอฟตแวรยงมปญหาแลวอาจสงผลใหเกดขอบกพรองรายแรงในซอฟตแวรตาง ๆ อนอาจจะเปนผลรายตอการด าเนนงานตาง ๆได ดงนนกระทรวงกลาโหมฯ จงตงโครงการจดตงสถาบนวศวกรรมซอฟตแวรขนและขอ ใหมหาวทยาลย

DPU

13

ตาง ๆ ในสหรฐฯ ทตองการไดรบเงนทนไปจดตงสถาบนนสงขอเสนอมาใหพจารณา ผลปรากฏวามหาวทยาลยคารเนก เมลลอน ไดรบเลอกใหเปนผด าเนนการสถาบนน

2.2.2 ประโยชนของซเอมเอม ประโยชนของซเอมเอมจะแบงออกไดสองดานใหญๆทเหนไดชดคอ 1. ดานกระบวนการ

- ท าใหองคกรมมาตรฐานสากลในการพฒนาระบบงานใหกบลกคา - องคกรสามารถควบคมโครงการของลกคาทง ขนาด ทกษะความสามารถ

งบประมาณ และตารางเวลา - ผลตภณฑทสงมอบใหลกคามความถกตองและตรงตามความตองการของลกคาท

ไดตกลงกนไว - น าขอผดพลาดจากโครงการมาพฒนากระบวนการขององคกรใหดยงขน

2. ดานการตลาด - สามารถขยายฐานลกคาไปยงตางประเทศ - ซเอมเอม จะเปน แบบจ าลอง ทสรางความเชอมนใหลกคา ซงถอวาเปนขอ

ไดเปรยบในการตลาดเมอเปรยบเทยบกบองคกรอน ซเอมเอม ชวยให หนวยงานทท างานดานซอ ฟตแวรมแนวทางส าหรบควบคม

กระบวนการในการพฒนาและดแลรกษาซอ ฟตแวร และแนวทางส าหรบท าใหหนวยงานกาวหนาขนไปถงระดบ ทมความเปนเลศในดานวศวกรรมซอฟตแวร และการจดการซอฟตแวร แบบจ าลองน ชวยใหหนวยงานสามารถเลอกกลยทธในการปรบปรงกระบวนการซอฟตแวร โดยการก าหนดวาในปจจบน หนวยงานมระดบความกาวหนาอยข นใด แลวจงก าหนดประเดนตางๆ ทมความส าคญตอการตอการปรบปรงคณภาพและกระบวนการซอฟตแวร โดยวธทสนใจเฉพาะประเดนทส าคญบางประเดน จะชวยใหหนวยงานปรบปรงกระบวนการซอ ฟตแวรไดอยางตอเนองโดยตลอด และสามารถยกระดบความเจรญกาวหนาไดอยางย งยน

เหตผลทซอฟตแวรเฮาสควรใหความส าคญกบ ซเอมเอมเพราะขอเสนอของซเอมเอมจะใหรวมงานทเกยวกบซอฟตแวรเอาไวในกระบวนการซอฟตแวร กลาวคอจะม แผนงานโครงการ เอกสารการออกแ บบระบบ ตวค าสงในโปรแกรม รายการทดสอบ และคมอผใช เมอหนวยงานเจรญกาวหนาขน กระบวนการซอฟตแวรกจะมความชดเจนมากขน และสามารถน าไปใชงานไดอยางสอดคลองกนทงหนวยงาน ซงจากจดนจะชวยลดความยงยากและปญหาในการท างาน ซงทสดแลวจะชวยใหองค กรมมาตรฐานเปนทยอมรบ มความกาวหนาดานกจการ รวมไปถงจะยงชวยประหยดทรพยากรดานตางๆขององคกรอกดวย

DPU

14

2.2.3 แนวความคดดานวฒภาวะ โมเดล (model) หรอ แบบจ าลองคอทรวมขององคประกอบตางๆ ทใชบรรยาย

กระบวนการทมประสทธผล กระบวนการทน ามารวมไวในโม เดลนนรวมทงสวนทไดรบการพสจนแลววาสามารถน าไปใชปฏบตไดจรง สาเหตทตองท าการเนนทตวกระบวนการกเพอชวยใหสามารถมองเหนถงภาพรวม และใหค าแนะน าหรอแนวทางในการปฏบตตอตวบคลากร โดยใหบคลากรไดรบการฝกอบรมทเพยงพอซงจะชวยใหเกดการท า งานดวยความรความสามารถ และทส าคญมความรอบคอบมากขนและในทางเดยวกนทางเทคโนโลยตองไดรบการสนบสนนทด ซงจะสงผลใหสามารถสรางผลลพธทดได และเทคโนโลยจะกอใหเกดประโยชนสงสดได กตอเมอตองท าการปฏบตตามแนวทางตามแผนงานทไดวางไวอยางเหมาะสม

การจดการคณภาพของระบบจะปฏบตไดมประสทธภาพเพยงใด ขนอยกบคณภาพของกระบวนการทใชในการจดหาพฒนาและการดแลรกษาระบบ ซงแนวคดนสามารถน าไปใช ไดทงกระบวนการและผลตภณฑ ในวงการอตสาหกรรมมความเขาใจในเรองการจดการกระบวนการนเปนอยางด ดงจะเหนไดจากการเคลอนไหวสรางคณภาพในงานอตสาหกรรมและการบรการทวโลก เชน มาตรฐาน ISO

การน าโมเดลไปใช ชวยในการก าหนดล าดบความส าคญและขนตอนในการปรบปรงกระบวนการ ท าใหเกดความมนใจวากระบวนการจะมความเสถยรและสามารถท างานไดอยางถกตอง สามารถใชเปนแนวทางในการปรบปรงกระบวนการของงานโครงการและหนวยงาน และชวยในการท านายระดบของการปรบปรงกระบวนการวาดขนเพยงใด ดงนนอาจกลาวไดวาหนวยงานทมการพฒนาใหเกดความกาวหนาขนจากการท างานแบบเดมหรอการท างานตามใจผท าไปสการท างานทมขนตอนโดยถกก าหนดมาเปนอยางดและน าไปสกระบวนการทมประสทธผลสง

แนวความคด Capability Maturity Model (CMM) เปนระบบทรวมเอาวธการปฏบตทดทสด (Best Practices) ไดรบการพฒนามาจากผลงานของนกคณภาพทมชอเสยงและเปนทยอมรบทวโลก เชน Crosby, Juran, Demming, Humfree และบคคลอนๆ ถอเปนวธการทเปนระบบส าหรบน าไปสการปรบปรงกระบวนการท างาน และใชเปนเครองมอส าหรบวดวฒภาวะของหนวยงาน ภาพท 2.1 แสดงโครงสรางของ CMM Model

DPU

15

ภาพท 2.1 โครงสรางของ CMM Model

ประโยชน ทไดจาก CMM คอการปรบปรงกระบวน การท างานใหดขนรวมไปถง

ก าหนดกระบวนการท างานใหเปนมาตรฐานทด เพอประเมนวฒภาวะความสามารถในการท างานชวยลดและจดการกบความเสยง ใชเปนเครองมอในการสอสาร เปนแนวทางส าหรบควบคมกระบ วนการในการพฒนาและดแลรกษาซอฟ ตแวร และเปนแนวทางส าหรบการพฒนาใหหนวยงานมความกาวหนาขนถงระดบชนทมความเปนเลศทางดานว ศวกรรมซอฟ ตแวรและการจดการซอฟตแวร

แนวความคด ซเอมเอม มผน าไปปฏบตใชเปนจ านวนมากท าใหเกดโมเดลขนมากมาย และการน าโมเดลเหลานไปใชกอใหเกดความสบสนทางดานตางๆ ดงน ทางดานการนย ามศพทเทคนคในดานการเขาใจในตวของความหมายและกระบวนการ ท าใหตองมการประเมนหลายรปแบบรวมไปถงตองมการจดฝกอบรมหลายครง และท าใหเกดคาใชจายเปนจ านวนมากขน

นอกจากนองคกรตางๆ เชน SEI, ISO, EIA และอนๆ ตางกไดรบการพฒนาโมเดลส าหรบการปรบปรงก ระบวนการใหมความเหมาะสมสอดคลองกบกระบวนการขององคกรตน โดยอาศยวธปฏบตทดทสดและผลการปฏบตในอดตทไดรบการยอมรบวาสามารถให ผลประโยชนตอบแทนซงพสจนไดจรง สงตางๆ เหลานท าใหเกดโมเดลขนมาเปนจ านวนมาก (Multiple Model)

การสรางกระบวนการทมวฒภาวะม 2 วธ คอการก าหนดวธการปฏบต (Implementing) คอ การก าหนดวากระบวนการจะตองมขนตอนอยาง ไร จะตองท าอะไรบาง และอกวธหนงคอการก าหนดใหวธการปฏบตนนเปนขนตอนการท างานของหนวยงานททกคนจะตองใชตามนน (Institutionalizing) โดยใชส าหรบระบกจกรรมทจะสรางวฒนธรรมองคกร ซงวฒนธรรมองคกรน

DPU

16

อาจเกดไดโดยการก าหนดเปนนโยบายบาง สรางมาตรฐานก ากบบางหรอก าหนดขนตอนการด าเนนงานใหทกคนในหนวยงานปฏบตตามซงทงสองแนวคดนน าไปประยกตใชในซเอมเอม 2.3 CMMI

2.3.1 ภาพรวมของ CMMI องคกรหลายองคกรน า แบบจ าลองซเอมเอม ไปประยกตใชแลวเกดเปนโมเดลจ านวน

มากและกอใหเกดความสบสนในการใช มค าจ ากดความทแตกตางกนท าใหไมสามารถประเมนรวมกนได ดวยเหตนทางสถาบน SEI จงมแนวคดในการพฒนาขนใหเกดเปนมาตรฐานเดยวกน มาตรฐานน นกคอ ซเอมเอมไอ (Capability Maturity Model Integration หรอ CMMI) เปนการรวมเอาลกษณะทดของโมเดลตางๆ เขาดวยกน โดยน าแนวคดทงทางดานวศวกรรมและการจดการมาใช กลาวไดวาเปนแนวคดในการปรบปรงกระบวนการซงมรายละเอยดเพมขน แตมขอดคอสามารถปรบใหสอดคลองกบธรกจไดมากขน เพรา ะใชไดทงธรกจฮารดแวร ซอฟ ตแวร และบรการ นอกจากนยงชวยในการบรหารจดการภายในองคกร ท าใหสามารถจดการโครงการใหญๆ ไดอยางมประสทธภาพ ขณะเดยวกนยงสามารถลดตนทนคาใชจายในระยะยาวไดดวย

ภาพท 2.2 การเปลยนแปลงจากมาตรฐานซเอมเอมเปนซเอมเอมไอ (Rick Hefner, 2000)

จากภาพท 2.2 อธบายไดวาโมเดล ซเอมเอมไอไดรบการพฒนาโดยการรวมเอาระบบ

การจดการระบบ (System Engineer: SE) กบ วศวกรรมซอฟตแวร (Software Engineering: SW) กบ

DPU

17

การพฒนากระบวนการและผลต ภณฑใหมความสมบรณ (Integrated Product and Process Development: IPPD) และการบรหารจดการกบซพพลายเออร (Supplier Sourcing: SS) เขาดวยกน

การเปลยนแปลงไปส ซเอมเอมไอ ขนอยกบหนวยงานทน าไปประยกตใชวาจะก าหนดจดเรมตนจากจดใดและมเปาหมายอะไร โดยจดตงตนทองคกรสามารถก าหนดการเรมตนไดอาจมาจากมาตรฐานตางๆ เหลาน เชน เรมตนจากมาตรฐาน SW-CMM หรอเรมตนจากมาตรฐาน SE-CMM และอาจจะเรมตนจากมาตรฐาน ISO 9001 โดยก าหนดเปาหมายเดยวกนคอ ตองสามารถบรรลวฒภาวะระดบใดระดบหนง และสามารถป รบปรงพฒนาการปฏบตงานเพอใหเกดการวดผลทชดเจน

ซเอมเอมเปนแบบจ าลองทใชแบงระดบการเตบโตขององคกรผลตซอฟ ตแวร ประกอบไปดวยกลมกระบวนหลก (Process Area) ทงหมด 18 กลม และในการประเมนใชแทนดวยค าวา“Assessment” ในขณะท ซเอมเอมไอ เปนแบบจ า ลองทใชแบงระดบการเตบโ ตขององคกรไดทงองคกรผลตซอฟ ตแวร ฮารดแวร และ บรการ ประกอบไปดวยกลมกระบวนหลก (Process Area) ทงหมด 25 กลม และในการประเมนใชค าวา “Appraise”

ภาพท 2.3 แสดงการเปรยบเทยบกระบวนการหลก (PAs) ในแตละระดบทงหมด 5 ระดบของซเอมเอมกบซเอมเอมไอ

ภาพท 2.3 การเปรยบเทยบกลมกระบวนการหลกของ SW-CMM กบ CMMI

DPU

18

Representation ชวยใหหนวยงานตงวตถประสงคในการปรบปรงการท างานของตนเอง

ไดแตกตางกน ซงการจดลกษณะและน าเสนอขอมลของแตละ Representation นนมความแตกตางกนแตเนอหาของขอมลเหลานลวนเหมอนกน สามารถแบงออกไดเปน 2 Representation ไดดงนคอ Staged Representation และ Continuous Representation แสดงไดดงภาพท 2.4

ภาพท 2.4 Staged Representation และ Continuous Representation

2.3.2 Staged Representation

Staged Representation เปนการก าหนดระดบการปรบปรงการท างานโดยแตละระดบเปนพนฐานส าหรบระดบทอยสงกวา หรออาจกลาวไดวาชวยใหล าดบการปรบปรงกระบวนการซงผลงานแตละขนเปนรากฐานส าหรบกระบวนการขนตอไป ท าใหสามารถใชเปรยบเทยบวฒภา วะ (Maturity levels) ระหวางหนวยงานตาง ๆ ได และชวยใหปรบเปลยนจาก SW-CMM มาส CMMI ไดงาย

ระดบวฒภาวะ (Maturity Levels) เปนระดบชนทมรายละเอยดก าหนดไวอยางชดเจนและสามารถน าไปใชในการปรบปรงกระบวนการปฏบตงานได ซงแตละระดบเปนพนฐานส า หรบการปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง เรมจากวธการจดการพนฐานไปสระดบตอ ๆ ไปทมความซบซอนมากขน วฒภาวะแตละระดบเปนพนฐานทจ าเปนส าหรบการก าหนดกระบวนการท างานท

DPU

19

ไดผลในระดบตอไป โดยกระบวนการท างานในระดบทสงขนไปจะท างานไมส าเรจหากไมมกระบวนการในระดบลางสนบสนน และนวตกรรมในระดบทสงขนจะเกดขนไมได หากกระบวนการปฏบตงานไมมความชดเจน ดงนนหนวยงานทมระดบวฒภาวะต าอาจท ากระบวนการทอยในระดบสงได แตเกดความเสยงวาการปฏบตงานจะไมสม าเสมอหากประสบกบวกฤตการณ

ระดบวฒภาวะม 5 ระดบ ดงน คอ ระดบเรมตน (Initial) ระดบการจดการ (Managed) ระดบการก าหนด (Defined) ระดบการจดการเชงปรมาณ (Quantitatively Managed) และระดบสดทายระดบสงสด (Optimizing) แสดงไดดงภาพท 2.5 และภาพท 2.6 มรายละเอยดดงตอไปน

ภาพท 2.5 ระดบวฒภาวะใน Staged Representation (Mutafelija, 2003)

DPU

20

ภาพท 2.6 โครงสรางของ Staged Representation (Mutafelija, 2003)

จากภาพท 2.6 กระบวนการหลกของ Staged Representation ถกจดการโดยคณสมบต

พนฐาน ซงประกอบดวยสญญาจะด าเนน การ (Commitment to Perform) ความสามารถในการด าเนนการ (Ability to Perform) การด าเนนการโดยตรง (Directing Implementation) และการประยกตการตรวจสอบความเปนจรง (Verifying Implementation)

Maturity Level 1 (Initial) เปนระดบทกระบวนการไมไดมการวางแผนไวลวง หนาท าใหเกดความสบสนวนวาย เนองจากมงเนนพยงแคการท างานใหลลวงเพยงอยางเดยว ไมมการค านงถงสงสงอนๆ ทตามมา ไมมระบบการจดการทด ไมมรปแบบเปนทางการ ไมมการควบคมทด ไมมการจดเตรยมสภาพแวดลอมทคงทในการสนบสนนกระบวนการ ท าใหไมสามารถคาดการณสงตางๆเหลานได เชน ตารางเวลา งบประมาณ อ านาจหนาทและคณภาพของผลตภณฑ ความส าเรจขององคกรขนอยกบความสามารถของบคลากรภายในองคกร ผลงานขนอยกบความสามารถของแตละบคคลซงจะมากนอยแตกตางกนไปตามทกษะ

Maturity Level 2 (Managed) เรมมการน าการบรหารการจดการโครงการส าหรบวางแผน ปฏบตตาม ตรวจวด และควบคมไปใช ท าใหเกดการจดท าเอกสารอยางเปนขนตอน มนโยบายองคกรส าหรบเปนแนวทางในการก าหนดวธการจดการโครงการ และสามารถท าการปรบปรงใหดขนได โครงการในระดบนมการควบคมและตด ตามการท างานตามภารกจตางๆ ทก าหนดในแผน

DPU

21

Maturity Level 3 (Defined) เปนระดบทหนวยงานจะตองจดท าเอกสารและก าหนดมาตรฐานในการปฏบตงานทงสวนของการบรหารและดานการพฒนา โดยจะตองสมพนธกบมาตรฐานขององคกร มกระบวนการจดการทมความชดเจนขน มมาตรฐานและวธการส าหรบการท างาน มกลไกการตรวจสอบ มการก าหนดผลลพธและเงอนไขการจบโครงการ ซงฝายบรหารสามารถตรวจสอบความกาวหนาในการด าเนนโครงการไดตลอดเวลา

Maturity Level 4 (Quantitatively Managed) ในระดบนไดใชหลกการการควบคมกระบวนการเชงสถต เพอศกษาถงสาเหตของความแปรปรวนของการท างานในโครงการ การวดผลงาน ขององคกรมการจดท าฐานขอมลส าหรบบนทก และวเคราะหขอมลเกยวกบ การใชกระบวนการทชดเจน การควบคมท าใหผลการด าเนนงานมความสม าเสมอมากขน มการก าหนดความเสยงในการพฒนาระบบและควบคมความเสยงใหนอย ลง ความสามารถของกระบวนการในระดบนท าใหองคกรสามารถคาดการณแนวโนม ทศทางของกระบวนการ และคณภาพของผลตภณฑไดภายใตขอบเขตของขอจ ากดตาง ๆ

Maturity Level 5 (Optimizing) ในระดบนเปนหนวยงานทเนนการปรบปรงพฒนากระบวนการอยางตอเนอง มการน านวตกรรมใหมๆ มาปรบใชใหเหมาะสมส าหรบหนวยงานมการวเคราะหหาสาเหตขอบกพรองและท าการประเมนเพอปองกนไมใหเกดขอบกพรองซ าอก

สญญาจะด าเนนการ (Commitment to Perform) หรอ พนธกจในการด าเนนงาน ใชระบถงสงทบรษทหรอหนวยงานจะตองท าเพอใหการพฒนาองคก รกาวไปสวฒภาวะทสงขน พนธกจมความส าคญมากเพราะแสดงถงความตงมนของบรษทหรอหนวยงานทตองการปรบปรงการพฒนากระบวนการของตนใหดยงขน ปกตแลวพนธกจนประกอบดวยการก าหนดนโยบายในการปรบปรงกระบวนการของผบรหารและความเปนผน าของผบรหาร การดวาผบรหารม commitment หรอไม ใหตรวจสอบทเอกสารวาไดม การลงนามโดยผบรหารหรอไม และยงอธบายไดถงการกระท าทองคกรจะตองท า เพอใหมนใจไดวากระบวนการไดถกจดท าขนและสามารถปฎบตได ซงจะรวมถงการจดท านโยบายขององคกรและการสนบสนนของผบรหารระดบอาวโส

ความสามารถในการด าเนนการ (Ability to Perform) หมายความถงหนวยงานหรอองคกรมความพรอมหรอความสามารถแคไหนในการด าเนนงาน และอธบายถงเงอนไขขนตนทจะเกดขนในโครงการหรอองคกร เพอจะท าใหกระบวนการมคณสมบตครบถวน ซงไดแก ทรพยากร โครงสรางองคกรและการฝกอบรม ยกตวอยางเชน องคกรมเครองมอทจ าเปนในการท างานพรอมหรอไม พนกงานไดรบการฝกอบรมแลวหรอไม หากมปจจยอยางอนดแตไมมความพรอมบรษทหรอหนวยงานกไมสามารถบรรลวฒภาวะสงขนไปได

DPU

22

การด าเนนการโดยตรง (Directing Implementation) อธบายถงวธปฏบตทวไปเกยวเนองกบการด าเนนการของกระบวนการ การจดการใหเกดความสมบรณของการท างานผลตผล และเกยวเนองกบผรวมด าเนนงาน (Stakeholders) กจกรรมเหลานประกอบดวยการก าหนดแผนงานและกระบวนงาน การด าเนนงานและตดตามการท างาน การวดและการวเคราะหของการด าเนนกจกรรมนนวามลกษณะอยางไร เชน ใชวลานานเทาใด มขอพรองมากนอยเพยงใด ตววดตางๆ เหลานนจะใชส าหรบน าไปวเคราะห เพอท าการควบคมและปรบปรงกระบวนการใหดยงขนไปอกและการประยกตการตรวจสอบความเปนจรง (Verifying Implementation) การตรวจสอบวาการท ากจกรรมนนๆ เปนไปตามกระบวนการทถกก าหนดไวหรอไม การตรวจสอบนประกอบดวยการทบทวนและตรวจสอบโดยฝายบรหาร และฝายประกนคณภาพ เพออธบายไดถงความมนใจในการประยกตใชและความรวมมอ

2.3.3 Continuous Representation Continuous Representation ชวยใหหนวยงานเลอกวธการปรบปรงทเหมาะสม กบ

วตถประสงคทางธรกจและลดปญหาความเสยงของการด าเนนงาน หรอกลาวไดวาชวยใหหนวยงานเลอกล าดบ และวธการทจะปรบกระบวนการใหสอดคลองกบความจ าเปนทางธรกจ ท าใหสามารถใชวดเปร ยบเทยบกระบวนการแตละกลมระหวางหนวยงานตางๆ ได และชวยใหปรบเปลยนจากการใชมาตรฐาน EIA 731 และแบบจ าลองอนๆ ทใช Continuous Representation ไปสซเอมเอมไอ

ระดบความสามารถ (Capability levels) เปนระดบส าหรบอธบายความสามารถในการปฏบตงานแตละกล มกระบวนการ ซงแตละระดบเปนพนฐานของการปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง ระดบความสามารถนนมลกษณะเปนแบบสะสมนนคอ ระดบความสามารถในระดบทสงกวาจะมลกษณะความสามารถของระดบต ากวาดวย

ระดบความสามารถม 6 ระดบ ดงนคอ ระดบทยงไมสมบรณ (Incomplete) ระดบการปฏบต (Performed) ระดบการจดการ (Managed) ระดบการก าหนด (Defined) ระดบการจดการเชงปรมาณ (Quantitatively Managed) และระดบสงสด (Optimizing)

Capability Level 1 (Performed) กระบวนการในระดบนเปนกระบวนการทท าใหเปาหมายทถกก าหนดไว (Specific Goals) ของกระบวนการหลก (Process Area) ชวยสนบสนนและท าใหบรรลการท างานตามทตองการเพอการท างานใหไดมาซงผลผลต

Capability Level 2 (Managed) กระบวนการในระดบนเปนโครงสรางพนฐานเพอสนบสนนกระบวนการ มการวางแผนและปฏบตการใหมความสอดคล องกบนโยบาย การจางงาน

DPU

23

บคลากรทมทกษะผซงมวธการทพอเหมาะกบการควบคมผลผลตออก (output) ซงมผลตอผรวมงานทเกยวของโดยท าการตรวจตดตามวด ควบคมและทบทวน และประเมนถงลกษณะกระบวนการ

Capability Level 3 (Defined) กระบวนการในระดบนคอการท าให กระบวนการนนมความเหมาะสมกบวตถประสงคจากการจดตงองคกรของกระบวนการทเปนมาตรฐานตอเนองกบแนวทางขององคกรและการท างานใหไดมาซงผลผลต การตรวจวดและขอมลการปรบปรงของกระบวนการอนทเปนประโยชนตอกระบวนการขององคกร

Capability Level 4 (Quantitatively Managed) กระบวนการในระดบนคอกระบวนการทถกควบคมโดยกระบวนการเชงสถตและเทคนค อนๆ ในเชงปรมาณ วตถประสงคของการวดในเชงปรมาณนมงเนนใหความส าคญกบเรองของคณภาพและสมรรถนะของกระบวนการ ซงถกก าหนดขนและถกใชเปนเกณฑในการจดการกระบวนการคณภาพ และสมรรถนะของกระบวนการอยภายใตความเขาใจในเชงสถตและด าเนนการไปตลอดวงจรชวตของกระบวนการ

และ Capability Level 5 (Optimizing) กระบวนการในระดบนคอการมงเนนไปยงการปรบปรงพฒนาอยางตอเนองไปตลอด และมการน าเทคโนโลยนวตกรรมใหมมาใช

การแสด งถงระดบความสามารถของกระบวนการหลก (PAs) ใน Continuous Representation เพอใหงายตอการท าความเขาใจ ไดแสดงใหเหนดงภาพท 2.7 และภาพท 2.8

ภาพท 2.7 ระดบความสามารถของ Process Area ใน Continuous Representation

DPU

24

ภาพท 2.8 โครงสรางของ Continuous Representation (Chrissis, 2003)

2.3.4 การเปรยบเทยบ Staged Representation กบ Continuous Representation การเปรยบเทยบ Staged Representation กบ Continuous Representation ในมมมองดาน

ตางๆ สามารถสรปดงตารางท 2.1

ตารางท 2.1 การเปรยบเทยบ Staged Representation กบ Continuous Representation

Staged Representation Continuous Representation 1.การปรบปรงกระบวนการอาจวดไดโดยใชระดบวฒภาวะ

1.การปรบปรงกระบวนการอาจวดไดโดยใชระดบความสามารถ

2. Maturity Level เปนขนาดของการปรบปรงกระบวนการในกลม PA ทก าหนดไวแลว

2.Capability Level หมายถงการบรรลความส าเรจในการปรบปรงกระบวนการใน PA หนงๆ

3.Organizational Maturity เปนวฒภาวะของกลมกระบวนการทงหนวยงาน

3.Process Area Capability หมายถง วฒภาวะของกระบวนการหนงทงหนวยงาน

4.ชวยใหปรบเปลยนจากมาตรฐาน SW-CMM มาสซเอมเอมไอไดงาย

4.ชวยใหปรบเปลยนจากมาตรฐาน ELA 731 มาสซเอมเอมไอไดงาย

DPU

25

ภาพท 2.9 การเปรยบเทยบระหวางระดบวฒภาวะ (Maturity Level) ของ Staged Representation กบระดบความสามารถ (Capability Level) ของ Continuous Representation โดยแสดงถงความสามารถของกระบวนการหลกในแตละระดบ ซงระดบหนงจะเปนพนฐานของอกระดบทสงขนตอไป จนกระทงมการพฒนาปรบปรงอยางตอเนองในระด บขนสงสดหรอระดบบนสดของภาพ ท าใหผใชงานเหนมมมองทมความชดเจนยงขน

ภาพท 2.9 การเปรยบเทยบระดบความสามารถและระดบวฒภาวะ (Mutafelija, 2003)

2.3.5 วสยทศนของกระบวนการแตละระดบของซเอมเอมไอ ภาพท 2.10 แสดงถงระดบวสยทศนของสถานะโครงการและความสามารถในการ

จดการของแตละระดบการเตบโตกระบวนการ ความส าเรจของแตล ะขนของการเตบโตทเพมขนทละนอย น ามาซงวสยทศนทดขนเรอย ๆ ของกระบวนการ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

DPU

26

ภาพท 2.10 วสยทศนของผบรหารตอการปรบปรงแตละระดบวฒภาวะของซเอมเอมไอ

ระดบท 1 กระบวนการทเกดขนมรปรางไมแนนอนเป นเหมอนเชนกลองด า (Black

box) วสยทศนของกระบวนการของโครงการถกจ ากด การจะเจาะเขาไปใหเหนภาพภายในกระบวนการเปนเรองทท าไดยาก เนองจากกระบวนการไมมความชดเจนและไมเปนระบบ ระยะเวลาตางๆ ของกจกรรมถกก าหนดขนไดยาก ผบรหารไมสามารถทจะรบทราบสถ านะและความคบหนาของงานได ความตองการของลกคาถกสงเขาไปภายในกระบวนการโดยไมมการจดการทด ลกคาจะทราบถงผลของงานไดกตอเมองานนนไดถกสงมอบกลบมาทตนเรยบรอยแลวเทานน

ในระดบท 1 นนจะกอใหเกดผลดงน คอ เวลาและคาใชจายมกจะบานปลายม ากกวาเปาหมายทก าหนดไว

ระดบท 2 มการใชเทคนคการบรหารโครงการเขามาใชควบคมเวลา คาใชจาย และคณภาพของการพฒนากระบวนการ โดยสามารถตรวจสอบตดตามไดเปนระยะๆ (Project Milestone) ผบรหารสามารถจดการแกปญหาไดหากมอะไรเกดขนและลกคาสามารถตรวจสอบไดเปนระยะๆ วาสอดคลองกบความตองการของตนหรอไม กลาวไดวาความตองการของลกคาและ

DPU

27

ผลงานของผลตภณฑสามารถควบคมได และการฝกฝนปฏบตดานการจดการ โครงการขนพนฐานไดถกเรมตนการควบคมจดการเหลานท าใหวสยทศนของโครงการสามารถก าหนดไดเปนครงคราวกระบวนการเปนเสมอนกลองด าน ามาตอกน ซงกคอยอมใหฝายจดการมองเหนไดในขณะทกจกรรมด าเนนไประหวางกลองตางๆ (แตละขนของโครงการ ) แมวาฝายจดการบางทไมสามารถทราบรายละเอยดวามอะไรเกดขนในกลองนนๆ แตผลผลตของกระบวนการและจดตรวจ (Checkpoints) เพอใหมนใจวากระบวนการนนด าเนนการอยสามารถทราบและระบได ฝายจดการจงสามารถตอบโตกบปญหาไดทนททเกดขน

ในระดบท 2 จะกอใหเกดผลดงน คอ มการวางแผนทองกบผลการด าเนนงานในอดต ท าใหสามารถตงเปาหมายไดใกลเคยงกบความเปนจรงมากขน

ระดบท 3 มการก าหนดกระบวนการท างานทชดเจนเปนมาตรฐาน สามารถมองเหนภาพภายในกระบวนการท างานในแตละขนตอนของกระบวนการ โครงสรางภายในแสดงใหเหนถงวธการทเปนมาตรฐานของกระบวนการไดถกน าไปประยกตใชภายในโครงการ ผบรหารและวศวกรจะเขาใจบทบาทและหนาทความรบ ผดชอบในกระบวนการ และวธการทจะด าเนนการในรายละเอยดของแตละระดบใหเหมาะสม ผบรหารสามารถเตรยมตวรบมอกบความเสยงทอาจจะเกดขน และลกคาสามารถรบทราบไดถง สภาพความคบหนาลาสดและสถานะของโครงการไดอยางแมนย าถกตองและรวดเรว เพราะวากระบวนการตาง ๆ ทถกก าหนดขนท าใหเหนภาพทชดเจนในกจกรรมตางๆ ของโครงการ

ในระดบท 3 จะกอใหเกดผลดงน คอ กระบวนการท างานตางๆ ถกก าหนดชดเจนเปนมาตรฐาน ท าใหสามารถลดเวลาและคาใชจายลงไดมาก

ระดบท 4 กระบวนการภายในโครงการทไดรบการก าหนดใหชดเจนเปนมาต รฐานแลวจากระดบท 3 จะถกน าไปตรวจวดและควบคมอยางละเอยดในเชงปรมาณ ผบรหารจะสามารถประเมนความกาวหนาของกระบวนการและปญหาตางๆ ได เนองจากผบรหารมขอมลในเชงปรมาณทสามารถใชประกอบการตดสนใจ และสามารถใชคาดคะเนผลลพธทไดจากการด าเนนการของกระบวนการ ซงจะออกมาไดอยางแมนย าถกตองมากขน และเมอเทยบกบความเปลยนแปลงในกระบวนการจะถกพบนอยลง ลกคากสามารถเขาใจขดความสามารถในเชงปรมาณ และรบทราบถงความเสยงกอนทจะเรมโครงการ

ในระดบท 4 จะกอใหเกดผลดงน คอ สามารถลดคาใชจายได อยางมนใจมากขน (คาเปาหมายลดลงและความนาจะเปนกระจกตวอยรอบคาเปาหมายมากขน ) เนองจากมการตรวจวดวเคราะหขอมลในเชงปรมาณ

DPU

28

ระดบท 5 มการปรบปรงกระบวนการท างานในการพฒนาอยางตอเนอง เพอเพมประสทธภาพและคณภาพในกระบวนการ กระบวนการทท าง านไมมประสทธภาพหรอเตมไปดวยขอผดพลาดจะถกแทนทหรอถกทดแทนดวยกระบวนการท างานใหมๆ วสยทศนจะขยายจากกระบวนการทเกดขนไปยงผลกระทบของการเปลยนแปลงทมศกยภาพของกระบวนการ ผบรหารสามารถประเมนผลทจะเกดขนในเชงปรมาณจากการปรบปรงกระบวนการท า งาน และตดตามตรวจสอบในเชงปรมาณตอผลกระทบและประสทธภาพของการเปลยนแปลงได

ในระดบท 5 จะกอใหเกดผลดงน คอ สามารถลดคาใชจายไดอยางไมมทสนสด เนองจากกระบวนการมการพฒนาปรบปรงอยางตอเนอง

2.3.6 กลมกระบวนการหลก (PA) ในแตละระดบการเต บโตจะประกอบไปดวยหลาย ๆ กระบวนการหลก (ยกเวนระดบท

1) ซงจะเปนแนวทางใหกบองคกรวาควรจะมงเนนไปยงองคประกอบปจจยใดบาง ในการปรบปรงพฒนากระบวนการของตน เพอทจะบรรลยงการเต บโตในแตละระดบแสดงใหเหนดง ภาพท 2.11โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ภาพท 2.11 กระบวนการหลกของการเตบโตในแตละระดบ

DPU

29

1. กระบวนการหลกของการเตบโตระดบ 2 (Process Area at Level 2) มงเนนไปทการ

จดการควบคมบรหารโครงการขนพนฐาน คณสมบตแตละองคประกอบเปนดงน การจดการความตองการ (Requirements Management: REQM) คอการจดการความ

ตองการของโครงการผลตผลและสวนประกอบในผลตผลนน เปนการชบงถงความไมสอดคลองกนระหวางขอก าหนดความตองการกบแผนโครงการและกระบวนการท างานผลตผล

การวางแผนงานโครงการ (Project Planning: PP) คอการก าหนดและการรกษาไวซงแผนงานทประกอบไปดวยกจกรรมทถกก าหนดไวอยางชดเจนภายในโครงการ

การตรวจตดตามและควบคมโครงการ (Project Monitoring and Control: PMC) คอการท าใหเกดความเขาใจเกยวกบความคบหนาของโครงการ โดยการปฏบตแกไขใหมความเหมาะสม ซงไดรบมาจากสมรรถนะของโครงการทเบยงเบนออกจากแผนทตงไว

การบรหารจดการขอตกลงกบซพพลายเออร (Supplier Agreement Management: SAM) การจดการขอตกลงกบ Supplier คอ การจดการใหไดมาซงผลตผลจาก Supplier ทเปนไปตามขอตกลงทก าหนดไวอยางเปนทางการ

การตรวจวดและการวเคราะห (Measurement and Analysis: MA) คอการพฒนาและใหการสนบสนนถงความสามารถในการตรวจวด ซงถกใชเพอสนบสนนระบบขอมลทตองการ

การประกนคณภาพและผลตภณฑ (Process and Product Quality Assurance: PPQA) คอการจดใหฝายสนบสนน และฝายปฏบตการมงตรงไปยงวตถประสงคเดยวกนภ ายในกระบวนการและมเกยวเนองกบกระบวนการท างานผลตผลและการบรหารโครงราง (Configuration Management: CM) คอการก าหนดและรกษาไวซงความสมบรณแบบของกระบวนการท างานผลตผลโดยใชองคประกอบทบงชได ควบคมได รายงานถงสถานะได และตรวจสอบได

2. กระบวนการหลกของการเตบโตระดบ 3 (Process Area at Level 3) มงเนนไปยง การท าเอกสาร ก าหนดมาตรฐานในการปฏบตงาน ทงสวนพฒนาและการบรหาร โครงการและองคกร เมอองคกรไดเรมจดท าการบรหารกระบวนการอยางมประสทธภาพตลอดทวทงโครงการ คณสมบตแตละองคประกอบเปนดงน

การพฒนาความตองการ (Requirements Development: RD) คอกระบวนการผลตและการวเคราะหความตองการของลกคา ตวผลตผล และขอก าหนดตาง ๆ ของสวนประกอบผลตผล

ผลลพธทางดานเทคนค (Technical Solution: TS) คอขนตอนการออกแบบ การพฒนา และการประยกตใหไดมาซงผลล พธตามความตองการ วธการตาง ๆ การออกแบบและการ

DPU

30

ประยกตใชตลอดทงผลตผล องคประกอบผลตผลและสงทเกยวเนองกบตวผลตผล วงจรชวตของกระบวนการทงแบบเดยวและแบบประสานรวมตามแตความเหมาะสม

การบรหารผลตผลใหสมบรณ (Product Integration: PI) คอการรวบรวมผ ลตผลจากองคประกอบผลตผล เพอใหเกดความมนใจไดวาตวผลตผลทรวบรวมมานนมหนาทการใชงานทเหมาะสมและพรอมส าหรบการขนสง

การสอบยน (Verification: VER) คอการตรวจสอบไดวาเมอจบขนตอนของการพฒนากระบวนการขององคกรในแตละขนนนตรงกบเงอนไขทก าหน ดไวในตอนเรมตนของขนตอนนนหรอไม และสามารถมนใจไดวาไดท าการคดเลอกกระบวนการงานผลตผลใหเหมาะสมกบขอก าหนดทจ ากด

การตรวจสอบวาใชงานได (Validation: VAL) คอการตรวจสอบวาหลงจากจบกระบวนการแลวนนตรงกบขอก าหนดความตองการทระบไวหรอไม เปนการแสดงใหเหนวาตวผลตผลและองคประกอบของผลตผลนนจะสมบรณขนเมอถกน าไปใชงานดวยความใสใจ ภาวะแวดลอมทเหมาะสม

การมงเนนไปยงกระบวนการขององคกร (Organizational Process Focus: OPF) คอ การวางแผนและการประยกตใชใหมการปรบปรงกระบวนการขององคกรทข นอยกบความเขาใจในสถานการณปจจบนและขอดอยของกระบวนการในองคกร

การนยามกระบวนการขององคกร (Organizational Process Definition: OPD) คอการพฒนาและรกษาไวซงชดของกจกรรมกระบวนการทใชในการปรบปรงพฒนาประสทธภาพของกระบวนการตลอดทงโครงการ

การฝกฝนอบรมขององคกร (Organizational Training: OT) คอการพฒนาทกษะและความรความสามารถของแตละบคคล เพอทจะสามารถปฏบตงานตามบทบาทหนาทของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารโครงการใหสมบรณ (Integrated Project Management: IPM) คอการก าหนดและการจดการโคร งการซงมความเกยวพนกนกบผรวมด าเนนงาน (Stakeholder) ใหมความสมบรณประกอบกบกระบวนการทก าหนดไวอยางเหมาะสม และน ามาซงการจดตงขนเปนมาตรฐานกระบวนการขององคกร

การบรหารจดการกบความเสยง (Risk Management: RSKM) คอการบงชถงศกยภาพของปญหากอนทจะเกดกจกรรมทน ามาซงอนตราย เราสามารถจดการวางแผนและเกยวพนกบชวงชวตของผลตผลหรอโครงการทท าใหผลกระทบในทางตรงกนขามลดนอยลงสามารถบรรลวตถประสงคได

DPU

31

การจดตงทมทสมบรณ (Integrated Teaming: IT) คอการคดเลอกจดตงขนเปนทมงานทมความสมบรณเหมาะส าหรบการพฒนาของกระบวนการท างานผลตผล

การบรหารจดการ Supplier ใหสมบรณ (Integrated Supplier Management: ISM) คอการมบทบาทรวมทบงชไดถงแหลงก าเนดของผลตผล ซงอาจจะเปนทนาพอใจตอขอก าหนดของโครงการและท าการคดเลอก supplier ในขณะทยงคงมการรวมมอกนภายในโครงการทมความสมพนธกบ supplier

การวเคราะหตดสนใจและผลลพธ (Decision Analysis and Resolution: DAR) คอการวเคราะหความเปนไปไดของการตดสนใจโดยใชกระบวนการทไดรบการประเมนอยางเปนทางการซงบงชทางเลอกในการตอตานกบวกฤตทเกดขน

สภาวะแวดลอมองคกรทสมบรณ (Organizational Environment for Integration: OEI) คอการจดใหมผลตผลทสมบรณและการพฒนากระบวนการและผลตผลใหมความสมบรณ (IPPD) ซงเปนการจดการบรหารโครงสรางพนฐานและตวบคคลใหมความสมบรณเหมาะสม

3. กระบวนการหลกของการเตบโตระดบ 4 (Process Area at Level 4) ใหความส าคญกบรายละเอยดตางๆมากขนโดยเฉพาะเรองของคณภาพ นอกจากนนแลวกจะมการใช Quantitative Management มาใชประกอบดวย

สมรรถนะกระบวนการองคกร (Organizational Process Performance: OPP) คอการก าหนดและคงไวซงความรความเขาใจในเชงปรมาณของสมรรถนะองคกร ซงตงอยบนกระบวนการทเปนมาตรฐานสงผลตอคณภาพและเปาหมายสมรรถนะของกระบวนการ และจดใหมขอมลสมรรถนะของกระบวนการ ขอบเขตวด และรปแบบจ าลองทเปนตววดในเชงปรมาณภายในโครงการขององคกร

การจดการโครงการเชงปรมาณ (Quantitative Project Management: QPM) คอการจดการเชงปรมาณใหเกดกระบวนการทถกก าหนดไวอยางเหมาะสม สามารถบรรลคณภาพตามทตงไวและเปาหมายสมรรถนะขององคกร

4. กระบวนการหลกของการเตบโตระดบ 5 (Process Area at Level 5) เปนการพฒนากระบวนการตางๆ ในทกจดใหดขน (Continuous Process Improvement) เพอน าไปสการพฒนาอยางตอเนอง

นวตกรรมองคกรและการจดวางใหเหมาะสม (Organizational Innovation and Deployment: OID) คอการคดเลอกและจดวางใหมความเหมาะสมและการปรบปรงนว ตกรรม ซงวดไดจากการปรบปรงกระบวนการขององคกรและเทคโนโลยทใช การปรบปรงชวยสนบสนน

DPU

32

คณภาพขององคกรและเปาหมายสมรรถนะขององคกรใหเหมาะกบวตถประสงคทางธรกจขององคกร

การวเคราะหสาเหตและผล (Causal Analysis and Resolution: CAR) คอการบงชสาเหตของของเสยและปญหาอน ๆ และการปฏบตปองกนสงตาง ๆ เหลานนทจะเกดขนภายในอนาคต

ประเภทของกลมกระบวนการหลกใน Continuous Representation แบงออกเปน 4 ประเภทดงนไดแก ดานการจดการกระบวนการ (Process Management Processes) ดานการจดการโครงการ (Project Management Processes) ดานกระบวนการวศวกรรม (Engineering Processes) และดานกระบวนการสนบสนน (Support Processes)

ดานการจดการกระบวนการ (Process Management Processes) ประกอบไปดวยกระบวนการหลกตางๆ ดงตอไปน คอ การมงเนนไปยงกระบวนการขององคกร (OPF) การนยามกระบวนการขององคกร (OPD) การฝกฝนอบรมขององคกร (OT) สมรรถนะกระบวนการขององคกร (OPP) และ นวตกรรมองคกรและการจดวางใหเหมาะสม (OID)

ดานการจดการโครงการ (Project Management Processes) ประกอบไปดวยกระบวนการหลกตางๆ ดงตอไปน คอ การวางแผนโครงกา ร (PP) การตรวจตดตามและควบคมโครงการ (PMC) การบรหารจดการกบซพพลายเออร (SAM) การบรหารโครงการใหสมบรณ (IPM) การจดการกบความเสยง (RSKM) และ การจดการโครงการเชงปรมาณ (QPM)

ดานกระบวนการวศวกรรม (Engineering Processes) ประกอบไปดวยกระบวนการหลกตางๆ ดงตอไปน คอ การพฒนาความตองการ (RD) การจดการความตองการ (REQM) ผลลพธทางดานเทคนค (TS) การบรหารผลตผลใหสมบรณ (PI) การสอบยน (VER) และ การตรวจสอบวาใชงานได (VAL)

ดานกระบวนการสนบสนน (Support Processes) ประกอบไปดวยกระบวนการหลกตางๆ ดงตอไปน คอ การบรหารจดการโครงราง (CM) การประกนคณภาพกระบวนการและผลตภณฑ (PPQA) การตรวจวดและการวเคราะห (MA) การวเคราะหตดสนใจและผลลพธ (DAR) และ การวเคราะหหาสาเหตและผล (CAR)

2.3.7 Generic Goals and Practices to Common Feature รายละเอยดของ Generic Goals and Practices to Common Feature สามารถอธบายได

ดงตอไปน Generic Goals คอ เปาหมายทระบวาการท ากระบวนการนนม ลกษณะทมการจดการด

มาก หรอ ดนอย ตางกนเพยงใด ซง Generic Goals เปนค าอธบายทอยในสวนทายของเอกสารอธบาย process area สาเหตทใชค าวา "generic" เนองจากคณลกษณะดงกลาวไมเฉพาะเจาะจงใน

DPU

33

areas ใดเปนพเศษ สามารถมไดในหลาย process areas ยกตวอยาง เชน "The process is institutionalized as a defined process." (รายละเอยดของ Process งานดานนตองถกก าหนดในระดบองคกรและมระดบความสามารถและวฒภาวะในระดบท 3 ทเรยกวา defined)

Generic Practices เปนรายละเอยดของกจกรรมทส าคญทตองท าเพอชวยใหบรรลวตถประสงคประเภท generic goal ซงก าหนดไวส าหรบ process area จดเปนองคประกอบประเภท expected model component. เปนค าอธบายทอยในสวนทายของเอกสารรายละเอยดเกยวกบ Process area เหตผลทเรยกวา "generic" เพราะกจกรรมประเภทนสามารถท าไดในหลายงาน ไมเฉพาะเจาะจงวาจะเปนในงานใดงาน

GG 1 บรรลเปาหมายทเฉพาะเจาะจง หมายถงกระบวนการทสนบสนนและท าใหสามารถเปนไปตามท เปาหมายทก าหนดไวของกระบวนการหลกนนๆ โดยการถายโอนจากขอมลของการปฏบตงานทใสเขาไป และท าการผลตออกมาเปนผลตภณฑ

GG 1.1 การปฏบตขนพนฐาน เปนการพฒนากระบวนการของการปฏบตงานและจดใหมการบรการทชวยใหบรรลถงเปาหมายหรอวตถประสงคทก าหนดไวของแตละกระบวนการหลก

GG 2 การจดการกระบวนการใหเปนวฒนธรรมขององคกรในทนก าหนด <x> แทนชอของกระบวนการหลกนนๆ เชน การจดการความตองการ (REQM)

พนธกจในการด าเนนงาน (Commitment to Perform) GP 2.1 คอการก าหนดนโยบายขององคกรก าหนดและคงรกษาไวซง นโยบายของ

องคกรเพอการวางแผนและน าไปปฎบตตามกระบวนการหลก <x> ทก าหนดความสามารถในการด าเนนงาน (Ability to Perform)

GP 2.2 วางแผนกระบวนการ คอการก าหนดและคงรกษาไวซงแผนงานการปฏบตตามกระบวนการ <x>

GP 2.3 จดเตรยมทรพยากร คอการจดเตรยมทรพยากรใหเพยงพอส าหรบการปฏบตตามกระบวนการ <x> เพอการพฒนากระบวนการของการปฏบตงานและจดใหมการบรการของกระบวนการนน

GP 2.4 มอบหมายความรบผดชอบ คอการมอบหมายหนาทและความรบผดชอบส าหรบการปฏบตการของแตละกระบวนการ เพอการพฒนากระบวนการของการปฏบตงาน และจดใหมการบรการของกระบวนการ<x> นน

GP 2.5 จดฝกอบรม คอการจดฝกอบรมพนกงานภายในองคกรเพอสนบสนนกระบวนการ <x> ตามความจ าเปนการด าเนนการโดยตรง (Directing Implementation)

DPU

34

GP 2.6 การจดการโครงราง คอการจดวางต าแหนงการปฏบตงานของกระบวนการ <x>ภายใตระดบทเหมาะสมของการจดการโครงราง

GP 2.7 บงชถงความสมพนธทเกยวของกบ Stakeholders คอการบงชถงความสมพนธทเกยวของกบ Stakeholders ภายในกระบวนการ <x> ตามทไดก าหนดไวในแผนงาน

GG 2.8 ตรวจวดและควบคมกระบวนการ คอการตรวจวดและควบคมกระบวนการ <x> ตามแผนงานเพอตรวจสอบและปรบปรงแกไขตามความเหมาะสมการประยกตการตรวจสอบความเปนจรง (Verifying Implementation)

GP 2.9 การประเมนตามวตถประสงค คอการการประเมนตามวตถประสงคของกระบวนการ <x> ลกษณะของกระบวนการ เกณฑมาตรฐานและขนตอนการปฏบตงาน และประเดนของปญหา

GP 2.10 การทบทวนสถานะของการจดการในระดบทสงขน คอการการทบทวนกจกรรมตางๆ สถานะและผลลพธของกระบวนการ <x> การจดการในระดบทสงขนและการแกไขปญหา

GG 3 การก าหนดกระบวนการใหเปนวฒนธรรมขององคกรความสามารถในการด าเนนงาน (Ability to Perform)

GP 3.1 ก าหนดกระบวนการ คอการก าหนดและคงรกษาไวซงกระบวนการ <x>การด าเนนการโดยตรง (Directing Implementation)

GP 3.2 เกบรวบรวมขอมลของการปรบปรง คอการเกบรวบรวมขอมลของการปฏบตงาน การตรวจวด ผลของการตรวจวด และผลของการปรบปรง ซงไดรบจากการวางแผนและการปฏบตตามกระบวนการ <x> เพอสนบสนนการใชงานในอนาคตและการปรบปรงกระบวนการขององคกรและทรพยากรขององคกร

GG 4 กระบวนการการจดการเชงปรมาณ GP 4.1 ก าหนดวตถประสงคเปาหมายทางคณภาพ คอการก าหนดวตถประสงค

เปาหมายทางคณภาพของกระบวนการ <x> ซงบงบอกถงคณภาพและผลของการปฏบตงาน โดยมพนฐานอยบนความตองการของลกคาและวตถประสงคหรอเปาหมายเชงธรกจ

GP 4.2 จดใหผลของการปฏบตงานภายในกระบวนการยอยคงท คอการทผลของการปฏบตงานภายในกระบวนการยอยคงท เพอก าหนดความสามารถของกระบวนการ <x> ใหบรรลไดถงการจดตงคณภาพเชงปรมาณและเปาหมายของการปฏบตงานของกระบวนการ

DPU

35

GG 5 การปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง GP 5.1 มนใจไดถงการพฒนาปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง คอการทสามารถ

รบรองไดถงการปรบปรงกระบวนการ <x> อยางตอเนอง เพอท าใหเกดความสมบรณตามทสมพนธกนกบเปาหมายทางธรกจขององคกร

GP 5.2 แกไขสาเหตหลกของปญหา คอการบงชและท าการแกไขแหลงทมาหรอสาเหตทท าใหเกดปญหาหรอขอบกพรอง และปญหาอนๆของกระบวนการ <x> นน

2.3.8 การเปลยนแปลงกระบวนการเขาสโมเดลซเอมเอมไอ การเปลยนแปลงกระบวนการเขาสโมเดลซเอมเอมไอมขนตอนดงตอไปน 1. ทบทวนความตองการ ท าการพจารณาวาหนวยงานตองการปรบปรง

กระบวนการพฒนาซอฟตแวร ตามโมเดล CMMI หรอไม และพจารณาวาปจจบนองคกรมสถานะอย ณ ทใดและมความตองการทจะปรบปรงการ เตบโตไปยงระดบใด เพอเตรยมความพรอมของการเปลยนแปลงทงในดานของบคลากร ทรพยากร และองคประกอบดานอน ๆ และท าการชแจงใหผบรหารเหนถงความจ าเปนในการเปลยนแปลง

2. การวางแผนงาน เรมหลงจากไดรบค าอนมตแลวใหด าเนนการวางแผนงานโดยก าหนดเปนชวงร ะยะเวลา โดยท าการพจารณาความจ าเปนในดานเอกสาร การจดฝกอบรม การบนทกรายละเอยดตางๆ การทบทวนผลการด าเนนงาน และการวดผลความกาวหนา จากนนท าการจดฝกอบรมโดยจดใหหวหนาโครงการและพนกงานในระดบสงเขารบการเรยนรในเรอง ซเอมเอมไอและจดหาผเชยวชาญม าเปนทปรกษา โดยทปรกษานนควรเปนบคคลทไดรบการ authorize ใหเปน Lead Appraiser จาก SEI

3. ด าเนนการปรบปรง ท าการพจารณากระบวนการหลก (PAs) ตาง ๆ เปรยบเทยบกบกระบวนการทท าอยและพจารณาวาจะตองปรบปรงดานใดบาง จากนนด าเนนการปรบปรงและวดผลการปรบปรง และจดประชมทบทวนผลการปรบปรงเปนประจ าทกเดอนและท าการวดผลการปรบปรงกระบวนการทกหกเดอน

4. ทบทวนงานของกระบวนการ เตรยม Template ส าหรบการตรวจสอบการด าเนนงานตามกระบวนการตาง ๆ อยางละเอยดทงในดานบทบาทหนาทของผบรหาร หวหนาโครงการ ผรวมทม กจกรรม ขอบเขตระบบ การจดการแผนงาน นโยบาย ฯลฯ และท าการตรวจสอบวากระบวนการใดบางทยงไมไดรบการปรบปรงหรอปรบปรงแลวแตยงไมถงระดบทด

5. ด าเนนการประเมน เมอท าการทบทวนไดผลด แลวใหด าเนนการ วางแผนการประเมนความสามารถของกลมกระบว นการหลก (PA) หรอวฒภาวะขององคกร โดยใชหลกการประเมนแบบ Standard CMMI Appraisal Method for Process Improvement (SCAMPI) ซงปะกอบ

DPU

36

ดวยขนตอน 3 ขนคอวางแผนการประเมน ประเมน และรายงานผลการประเมน ดงนนหากตองการใหเปนการปรบเปลยนตอจาก SW-CMM ควรเลอกใช Staged Representation

แบบจ าลอง ซเอมเอมไอ คลอบคลมในงานสวนทเปนเนอหาหลกขององคกร เชน ครอบคลมสวนทเปนการพฒนาซอฟตแวร หากองคกรนนเปนบรษทพฒนาซอฟตแวรหรอแผนกพฒนาซอฟตแวรในกรณทองคกรเปนบรษทผผลตหนยนตงานสวนทเปนเน อหาหลกกคอการพฒนาสวนทเปนตวหนยนต และซอฟตแวรส าหรบบงคบหนยนต หรอในกรณทเปนบรษทผผลตยาสวนทเปนเนอหาหลกกคอกระบวนการผลตยา แบบจ าลองซเอมเอมไอ ไมไดครอบคลมในงานทเปนกจกรรมสนบสนนสวนตางๆ ขององคกรเชน ไมไดกลาวถงเรอ งของระบบบญช ระบบสนคาคงคลง และระบบบคลากร แตการทไมไดค รอบคลมในเรองเหลานจะชวยใหผใชแบบจ าลองมงประเดนไปทงานหลกขององคกรไดอยางชดเจนขน

การประเมนวา องคกรแตละแหง มระดบความสามารถ ตามแบบจ าลอง มากนอยเพยงใดกระท าได 2 แบบ ดงน

1. แบบแรกดวากลมกจกรรมแตละอยางทเลอกมาพจารณาจากใน กจกรรมของแบบจ าลองนน ทางหนวยงานไดด าเนนการไปอยางเขมขนหรอมความสามารถในระดบสงมากนอยเพยงใด จะถกเรยกวาเปนการวดความสามารถในการท ากลมกจกรรมนน

2. แบบทสองนน คอการเลอกกลมกจกรรม มาใหครบตามทแบบจ าลองก าหนด แลวตรวจสอบประเมนวาการด าเนนงานของกลมกจกรรมทกกลมทเลอกมานนมระดบความสามารถดหรอไม ด าเนนการครบถวนหรอไม

2.4 โครงการซอฟตแวร

2.4.1 ภาพรวมของโครงการซอฟตแวร โครงการ (Project) หมายถง การด าเนนกจกรรมตามแผนงา นทไดจดท าขน โดยแตละ

กจกรรมจะมวนเรมตนและสนสด เพอบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทก าหนดไว ภายใตระยะเวลา ทรพยากร และงบประมาณทก าหนด

จงกลาวไดวาโครงการลกษณะส าคญ ไดแก มวตถประสงคทชดเจน มระยะเวลาเรมตนและสนสด ประกอบไปดวย กลมของงาน (Task) ด าเนนงานภายใตเงอนไขของเวลา (Time) ตนทน (Cost) และคณภาพ (Quality) ของงาน นอกจากน โครงการยงมลกษณะเปนแบบชวคราว คอ เกดขนและสนสดลงในชวงเวลาใดเวลาหนง ขนอยกบความซบซอน ความยากงายและประเภทของโครงการ ดวยล กษณะดงกลาวของโครงการ จงจ าเปนตองอาศยการจดการการด าเนนงานและทรพยากรใหมประสทธภาพมากทสด ซงคอ การบรหารโครงการ

DPU

37

การบรหารโครงการ (Project Management) หมายถง การประยกตใชองคความร ทกษะ เครองมอ และเทคนค เพอด าเนนกจกรรมตามความต องการของโครงการใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว

ซงโครงการผลตซอฟตแวร (Software Project) จ าเปนตองอาศยการบรหารโครงการทมประสทธภาพ เนองจากโครงการเปนงานทตองด าเนนการภายใตขอจ ากดหลายอยาง ไมวาจะเปนแรงงาน ตนทนและเวลา หากการบรหารโครงการบก พรอง จะสงผลเสยตอโครงการอยางมาก กลาวคอ อาจท าใหสงมอบซอฟตแวรไมทนเวลา ใชตนทนเกนทคาดการณไว และซอฟตแวรไมมคณภาพหรอไมตรงตามขอก าหนดความตองการ ภาพท 2.12 แสดงวงจรชวตโครงการมรายละเอยดดงตอไปน

ภาพท 2.12 วงจรชวตโครงการ

1. ระยะเรมตนโครงการ (Project Initiation) หลงจากทองคกรไดคดเลอกโครงการท

เหมาะสมทสดแลว ทมงานทรบผดชอบตองเรมตนโครงการดวยการก าหนดขอบเขตและขนาดของโครงการ รวมทงก าหนดกจกรรมหรองานทจะตองท าในแตละขนตอนของการผลตซอฟตแวรดวย

2. ระยะวางแผนโครงการ (Project Planning) เปนระยะทผบรหารโครงการตองมการก าหนดกจกรรมในแตละขนตอนของการผลตซอฟตแวรอยางชดเจน รวมถงประมาณการใช

DPU

38

ทรพยากรตางๆ ไมวาจะเปนเวลา ตนทน และแรงงาน นอกจากนผบรหารโครงการยงตองจดตารางประเมนความเสยง ตลอดจนกจกรรมอนๆ อกมากมาย

3. ระยะด าเนนโครงการ (Project Execution) เปนระยะ ททมงานด าเนนกจกรรมการผลตซอฟตแวรตาม Schedule ทจดไว ดงนนผบรหารโครงการตองมการตดตามการท างาน ดแล สงการ และควบคมการท างานของลกทมใหด าเนนงานตามแผนงานทก าหนดไว นอกจากนผบร หารโครงการตองคอยตดตามการเปลยนแปลงทเกดขนในระหวางการด าเนนงาน เพอปรบปรงแกไขรายละเอยดในแผนงานใหเปนปจจบนทสด อกทงตองหาแนวทางในการแกปญหาทเกดขนเนองจากผลกระทบของ การเปลยนแปลงนน ดงนนหนาทในการบ ารงรกษาชดเอกสารข องโครงการ จงเปนงานส าคญอกประการหนง ในระหวางกาด าเนนงาน สงหนงทขาดไมไดเมอด าเนนงานในแตละกจกรรมเสรจสน คอการรายงานความคบหนา ของโครงการใหผมอ านาจไดรบทราบ

4. ระยะปดโครงการ (Project Closing) เปนระยะสดทายของการบรหารโครงการ เป นการด าเนนงานหลงจากการตดตงระบบซอฟตแวรเพอใชงานเสรจสนแลว กลาวคอ ระยะปดโครงการจะด าเนนงานในชวงการบ ารงรกษาระบบ (Maintenance) ของกระบวนการผลตซอฟตแวร การปดโครงการม 2 ลกษณะ ไดแก การปดโครงการดวยความส าเรจ และการปดโครงการเนองจากความลมเหลว

2.4.2 การบรหารโครงการ เปนการวางแผน และการบรหาร ทรพยากร ใดๆทงตวมนษยและในเรองของงาน โดย

คาดคะเนทศทางของโครงการตงแตวนเรมตนจนถงวนเสรจงาน รวมถงการก าหนดชวงเวลาในการปฏบตงานทจะท าใหงานออกมามประสทธภาพ และสามารถทจะประมาณราคาของโครงการได

ความลมเหลวการบรหารโครงการหนงโครงการใดทงทเกยวกบซอฟตแวรหรอไมเกยวกบซอฟตแวร มกมปญหาเกดขนไดงายทงกอนมการด าเนนการ หรอก าลงด าเนนการ ยงไปกวานนเมอโครงการจบ ยงไมสามารถตรวจรบไดดงเชนตวอยางทสอมวลชนเผยแพร โครงสรางงาน (WBS) สนามบนสวรรณภม การจดจางจดซออปกรณตรวจรกษาความปลอดภย ซพเอกซ โครงการ 30 บาทรกษาทกโรค โครงการบตรสมารทคารด เปนตน เหตการณดงกลาว อาจจะเปนเรองปกตทท วโลกเชอ สถตในป 1995 สหรฐอเมรกามการพฒนาโครงการซอฟตแวร 175,000 โครงการ งบประมาณ 250 พนลานดอลลาร ปรากฎวารอยละ 31 โครงการถกยกเลกกอนจบโครงการ คาใชจ ายถกใชไปกอนยกเลกโครงการ 81 พนลานดอลลาร รอยละ 53 ของจ านวนโครงการใชงบกวารอยละ 190 ของงบประมาณขอ งงบตอนตน และรอยละ 16 เทานนทประสบผลส าเรจ

DPU

39

ถาหาก เปรยบเทยบสมรรถนะการบรหารจดการโครงการทด ประเทศทพฒนาดงเชนสหรฐอเมรกา โครงการซอฟตแวรทมการวาจางธรกจผใหบรการการบรหารกระบวนการธรกจดวยซอฟตแวร (Business Process Outsourcings: BPO) ยงมแนวโนมมความลมเหลว แตประเทศสหรฐอเมรกายงนบไดวาเปนประเทศท ผคดคนนวตกรรมเทคโนโลยใหมๆ และมความกาวหนาในการประยกตใชและพฒนาซ อฟตแวร เขากบระบบงานภายใตสงคมแหงการเรยนร และระบบเศรษฐกจใหม โดยพจารณาไดจาก การมโครงการตอเนองพฒนาซอฟตแวรและผน าผลตซอฟตแวรขายเชงพาณชย (Commercial off-the-shelf : COTS) เชน บรษทไมโครซอฟท ไดผลตซอฟตแวร Windows และ Microsoft Office ททกประเทศทวโลกตองจายคาลขสทธและใชงานอยในทกสาขาธรกจและวชาชพ

แตหนกลบมาดประเทศไทย เปนททราบกนดแลววา เปนประเทศมความถนดดานการผลตการคดคนสนคาและบรการเชงเกษตรกรรม ซงตองใชแรงงานมากกบผลตภณฑทมน าหนกหนกทกข นตอน (Hard Goods) มากกวาความถนดทจะใชสตปญญามาผลตผลตภณฑทมน าหนกเบาเชนซอฟตแวร (Soft/Information Goods) และแมวายงมภมปญญาชมชนทผล ตสนคาเกษตรเชนยาสมนไพรได กยงไมสามารถปกปองและสรางมลคาเพมในตวสนคาใหเปนทรพยสนทางปญญาเทยบเทาประเทศสหรฐอมเรกา

เมอ เปรยบเทยบศกยภาพขดความสามารถของคนไทยกบประเทศทพฒนาแลวเชนสหรฐอเมรกา ปฏเสธไมไดวาเพราะสภาพแวดลอมนวตกรรมสงคมวฒนธรรม (Socio-cultural innovation) ของไทย การประดษฐ คดคน สงใหมๆของไทยยงมจดออนทไมสามารถแ ขงขนกบประเทศทพฒนาแลว ท านองเชนเดยวกนการพฒนาซอฟตแวรของไทย อยางไรกตามยงเชอมนวาไทยยงมศกยภาพในดานสตป ญญาและแรงงานในการสรางสรรคซอฟตแวร เชนไดมความพยายามสราง Software Park ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (Software Industry Promotion Industry: SIPA) เพอสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมซอฟตแวรของไทย เปนตน

ซงในหลกการบรหารจดการทดคาดวา การสรางคณคาเพมใหกบรายไดจากการลดการซอซอฟตแวรของตางประเทศเพอทดแทนการน าเขา คงเปนแนวทางการบรหารการพฒนาซอฟตแวร (Software Development Management Approach) ไดระดบหนง ซงจะตองอาศยทงความรจากทฤษฏและ ประสบการณ (Know-how และ Know-why) ในระเบยบวธการทางวทยาศาสตรหรอหลกการวจย (Sciences Methodology หรอ Research Methodology) ควบคไปกบการประยกตใชและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology: ICT) โดยการใชกระบวนการบรหารการเปลยนแปลงใหเปนสมยใหม (Modernization) อนไดแก การบรหารโครงการซอฟตแวร (Software Project management) การ

DPU

40

พฒนาซอฟตแวร (Software Development) ทงน แนวทางการบรหารโครงการซอฟตแวรจะตองอาศยในทฤษฏทเกยวกบวฏจกรการพฒนาระบบงาน (Software Development Life Cycle: SDLC)

เมอ จะกลาวถงการบรหารโครงการซอฟตแวร จะตองอาศยการมมมมองเหนภาพโครงสรางรปแบบความตองการของระบบหรอสรรพสง (Entity) ทท าหนาทตวประมวลผลขอมล (Processor) ผลทไดจาการประมวลผลขอมลคอผลผลต (Output) และผลลพธ (Outcome) ของระบบใหมทเกดขน หรอ Entity ใหมทเกดขน หรอสงทไดมการพฒนาเปลยนแปลงใหดขนกวาเดมนนเอง ดงภาพท 2.13 โดยมรายละเอยดดงน ภาพท 2.13 โครงการซอฟตแวร

จากภาพท 2.13 ถาหากองคกรท าหนาทตวประมวลผลขอมล Entity ของ องคกรจะตองมกระบวนการในวฏจกรพฒนาระบบงานดงน

1. การศกษารปแบบขององคกรหรอองคการ (Enterprise Architecture) ซงมองคประกอบ (Physical) อยางนอยดงน

องคกรประกอบดวย โครงสรางหนาท วทยาการ คน งาน ขอมล สถาปตยกรรมองคกรประกอบดวยระดบ 4 ระดบคอ โครงสรางพนฐานเทคโนโลย

(วทยาการ /Technology/ICT Sector) การประยกตใชและพฒนาเทคโนโลยเขากบระบบงาน

โครงการพฒนาซอฟตแวรเพม

ตวประมวลผลขอมล (Processor)

Entity ถาหาก Entity คอ

คน กลมคน องคกร สงคม ประเทศ โลกและนวตกรรมเปนตว Processor บรรยาย อธบาย พยากรณปจจยน าเขา

ผลผลต และผลลพธคอ ขอมล ขาวสาร (EIS) ความร ทรพยสนทางปญญา เปน Entity และSystem ใหมท

เกดขน ขนสดทาย (Downstream)

ซอฟตแวรทไดรบ

ปจจยน าเขาปรากฏการณ

ขอเทจจรง Entity (Input) การ

ประมวลผลขอมลขนรเรมการผลต (Upstream)

ตวประมวลผลขอมล (Processor) พฒนาตอเนอง

DPU

41

(Application/ Virtual Sector) ขอมล (Data / Real Sector) และโครงสรางหนาท (Business / Real Sector)

2. การศกษากฎระเบยบการท านหาทขององคกร (Logical) หรอการไหลเวยนของขอมลทจะประมวลผล (Information Flow)

2.4.3 กญแจสความส าเรจในการบรหารโครงการ สถาบน PMI (Project Management Institute: PMI) ไดก าหนดงานบรหารทจะน าไปส

ความส าเรจของโครงการไวทงหมด 9 สวนโดยอาศยเครองมอและเทคนคตางๆ เปนตวสนบสนน ดงน

1. การบรหารโครงการโดยรวม (Project Integration Management) เปนงานบรหารทท าใหมนใจวาการประสานงานการท างานกนของทกๆ ฝายมความเหมาะสมและเปนทพอใจของทกฝาย โดยผบรหารโครงการมหนาทในการระบขอดขอเสย ของวตถประสงคตางๆ เพอเลอกเฉพาะวตถประสงคทตอบสนองความตองการของผบรหารระดบสงสดไดอยางแทจรง

2. การบรหารขอบเขตของโครงการ (Project Scope Management) เปนงานบรหารเพอใหขอบเขตของงานทงหมดในโครงการมเฉพาะงานทจ าเปนตอการด าเนนโครงการใหส าเรจลลวงเทานน

3. การบรหาร เวลาโครงการ (Project Time Management) เปนงานบรหารเพอป ดโครงการใชทนเวลาทก าหนดไวในแผนงาน

4. การบรหารตนทนโครงการ (Project Cost Management) เปนงานบรหารเพอใหโครงการใชตนทนไมเกนงบประมาณทไดรบอนมต

5. การบรหารคณภาพโครงการ (Project Quality Management) เปนงานบรหารเพอใหทกๆ กจกรรม ทด าเนนในโครงการมคณภาพทสด ผบรหารจะตองจดท าระบบคณภาพ ซงประกอบดวย 4 ประการคอ การวางแผนคณภาพ (Quality Planning) การรบประกนคณภาพ (Quality Assurance) การควบคมคณภาพ (Quality Control) และการปรบปรงคณภาพ (Quality Improvement)

6. การบรหารทรพยากรบคลากรของโครงการ (Project Human Resource Management) เปนงานบรหารการใชทรพยากรบคคลของโครงการใหมประสทธภาพและคมคามากทสด

7. การบรหารการสอสารภายในโครงการ (Project Communication Management) เปนงานบรหารทมวตถประสงคเพอใหการจดท ารายงาน การเกบรวบรวมขอมล การเผยแพร การจดเกบ และการสงขอมลขาวสารไปยงปลายทางถกตอง แมนย า และเหมาะสม

DPU

42

8. การบรหารความเสยงของโครงการ (Project Risk Management) เปนงานทเกยวกบการก าหนดปจจยเสยง การวเคราะหความเสยง การวางแผนความเสยง การตดตามความเสยง และการแกปญหาความเสยง

9. การบรหารการจดซอของโครงก าร (Project Procurement Management) การบรหารการจดซอจดจาง เปนกระบวนการจดซอฮารดแวร ซอฟตแวร และวาจางใหบคคลภายนอกผลตซอฟตแวรให กระบวนการจดซอแบงออกเปน 4 ขนตอน ไดแก การวางแผนจดซอจดจาง (Procurement Planning) การด าเนนการจดซอจ ดจาง (Procurement Execution) การท าสญญา (Contracting Procurement) การยตสญญา (Closing Contract)

2.4.4 ความยากของการบรหารโครงการซอฟตแวร ความยากของการบรหารโครงการซอฟตแวรมดงตอไปน 1. ซอฟตแวรเปน สงทจบตองไมได (ถงแมวาจะมการใหค าจ ากดควา มของซอฟตแวร

วารวมถงเอกสารของซอฟตแวรดวยกตาม) เมอเทยบกบโครงการกอสรางอาคาร หรอโครงการผลตรถยนตซง เปนสงท จบตองและมองเหนไดชดเจนแ ลว เมอการด าเนนงานโครงการ ซอฟตแวรไมเปนไปตามตารางทก าหนด ผบรหารโครงการจงไมสามารถสงเกตเหนผลกระทบ ทเกดขนไดอยางชดเจน

2. กระบวนการผลตซอฟตแวรไมมมาตรฐานทแนนอน จากอดตถงปจจบน กระบวนการผลตซอฟตแวรถกปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมในการผลตซอฟตแวรเรอยมา กระบวนการทใชกบองคกรหนงอาจไมสามารถน ามาใชกบองคกรอนได ดงนนงานบรหารโครงการผลตซอฟตแวรทตองสมพนธกบกระบวนการผลตจงไมแนนอนตามไปดวย ถงแมวาจะมขอมลการบรหารโครงการจากอดตกตาม

3. โครงการ ซอฟตแวรขนาดใหญยอมมลกษณะพเศษแตกตางกน ดงนน ถงแมผบรหารโครงการจะมประสบการณในการบรหารโครงการขนาดใหญจากอดตมากนอย เพยงใดกตาม การรบผดชอบโครงการปจจบนยอมตองพบกบปญหาทแตกตางกนได นอกจากนเทคโนโลยตางๆ ทเปลยนแปลงอยางรวดเรว อาจท าใหประสบการณทมมาเกดลาสมย ไมสามารถน ามาใชกบเทคโนโลยสมยใหมได

4. ความตองการ ซอฟตแวรเปนวตถดบทไมสามารถจบตองได และความตองการของลกคามกเปลยนแปลงอยเสมอ ดงนนความยากทเหนไดชดอกประการหนง คอการจดการกบความตองการทเปลยนแปลงดงกลาว

DPU

43

2.5 การจดการความเสยง 2.5.1 ภาพรวมการจดการความเสยง ความเสยง (Risk) เปนสงทเกดจากการรวมตวกน ของขอจ ากด (Constraint) และความ

ไมแนนอน (Uncertainty) เราตองการเผชญขอจ ากดและความไมแนนอนของโครงการ ดวยการลดความเสยงของโครงการใหต าสดโดยการขจดขอจ ากดหรอลดความไมแนนอน ลงใหมากทสด

การจดการความเสยง (Risk Management) คอ กระบวนการในการระบ วเคราะห ประเมน ดแล ตรวจสอบ และควบคมความเสยงทสมพนธกบกจกรรม หนาทและกระบวนการท างาน เพอใหองคกรลดความเสยหายจากความเสยงมากทสด อนเนองมาจากภยทองคกรตองเผชญในชวงเวลาใดเวลาหนง

ความเสยงหมายถง ความนาจะเปนของเหตการณใดๆ รวมกบผลทเกดขนตามมาเมอเกดเหตการณนนจรง ไมวาจะเปนเหตการณใดๆกตาม ผลทตามมาอาจเปนผลดหรอผลเสยตอองคกรกได แตในทนความเสยง หมายถงเฉพาะความนาจะเปนของเหตการณใดๆทเมอเกดขนแลวผลทตามมาสงผลเสยหายตอองคกรเทานน ดงนนเพ อหลกเลยงความเสยหายอนอาจเกดขนจงจ าเปนตองมการบรหารความเสยง อาจกลาวไดวาเรองของความเสยงเปนเรองทตองค านงถงอยางมากในการบรหารจดการโครงการนนๆ และเปนเรองทกลายเปนสาเหตหลกๆ ทท าใหการพฒนาโครงการตางๆ ลมเหลว

การบรหารความเ สยงเปนการบรหารจดการเชงกลยทธทส าคญขององคกร หมายถงกระบวนการทมการด าเนนการอยางมระเบยบวธในการวเคราะหความเสยง ทเกยวของกบภารกจ หรอกจกรรมตางๆขององคกร เพอใหภารกจด าเนนตอไปไดอยางเหมาะสมการบรหารความเสยงเปนการชระบและบ า บดความเสยง เพอใหภารกจสามารถด าเนนตอไปไดอยางตอเนองและมประสทธภาพโดยการจดล าดบปญหาตางๆทสามารถหรออาจสงผลตอองคกร การบรหารความเสยงทเหมาะสมท าใหเกดโอกาสส าเรจสงสดในการด าเนนภารกจ และลดโอกาสของความลมเหลวหรอความไมแนนอนทอาจมขนการบรหารความเสยงควรเปนกระบวนการทมการด าเนนการและมการพฒนาอยตลอดเวลา เพราะเงอนไขปจจยภายนอกอาจเปลยนแปลงตลอดเวลา

เมอเทคโนโลยสารสนเทศกาวเขามา มบทบาทส าคญในฐานะกลไกลอนทรงพลงในการขบเคลอนโลกของเราใหหมนไปอยางไมหยดย ง ทกกจกรรมท เกดขนบนโลกนลวนแตมความเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศแทบทงสน ในแตละวน ขอมลนบลานถกสงผานเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ เพออ านวยความสะดวกใหกบการด าเนนชวตประจ าวน และโดยเฉพาะอยางยง “การประกอบธรกจ”

DPU

44

แตในปจจบน “สารสนเทศ ” ซงถอเปนทรพยสนอนทรงคณคามหาศาลตางตกอยในภาวะเสยงตอการถกลวงละเมด ถกท าใหเสยหาย หรอเสยหาย และถกน าไปใชในทางทผด ทงจากบคคลภายในและภายนอกองคกร โดยเจตนา หรอไมเจตนากตาม ดงนน หนทางทดทสดในการแกปญหาน จงควรเรมตงแตการบรหารจดก ารองคกรใหไดมาตรฐานดานความปลอดภย ซงกคอ การจดการความเสยงในองคกร นนเอง

สวนการจดการความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร คอ กระบวนการการท างานทชวยให IT Managers สามารถสรางความสมดลของตนทนเชงเศรษฐศาสตร และการด าเนนธรกจ ระหวางมาตรการในการปองกนและการบรรลผลส าเรจของพนธกจ ดวยการปกปองระบบเทคโนโลยสารสนเทศและขอมลส าคญ ซงจะชวยสนบสนนความส าเรจของการบรรลพนธกจขององคกร

2.5.2 การบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร (Software Project Risk Management) การบรหารโครงการซอฟตแว รมลกษณะเหมอนกบการบรหารโครงการทวไป คอ

โครงการอาจมความเสยงทท าใหโครงการประสบความลมเหลวและกอใหเกดผลเสยในดานตางๆ ทงดานงบประมาณ เวลา และทรพยากร เชนตวอยางของเหตการณความเสยงทมความส าคญในล าดบสง คอ การขาดขอผกมดโครงการจากผบ รหารระดบสง ความขดของในการไดรบขอผกมดจากลกคา การเขาใจความตองการผด การขาดการเกยวพนกบผใชทเพยงพอ เปนตน

อาจกลาวไดวาเรองของความเสยงเปนเรองทตองค านงถงอยางมากในการบรหารโครงการและเปนเรองทไดกลายเปนสาเหตหลก ทท าใหการพฒนาโครงการซอฟตแวร ลมเหลว

ไดมการแปลความหมายของความเสยง ไววา นนคอโอกาสทจะกอใหเกดความสญเสยหรอลมเหลว โดยทความเส ยงนอาจจะเกดจากสาเหตหลาย ประการในการด าเนนการ แตทงนในการท าโครงการซอฟตแวรนน โอกาสทจะเกดความเสยงตอความลม เหลวของโครงการซอฟตแวรนนจากปจจยหลายดาน เชน ดานบคลากร หรอผทเกยวของ กบโครงการซอฟตแวร เมอมคนมาอยรวมกนเปนจ านวนมาก และตองตดสนใจรวมกนในการก าหนดความตองการเพอน าไปสการพฒนาระบบงานในโครงการซอฟตแวร อยางไรกตามสามารถทจะเกดขอข ดแยง หรอความตองการทไมตรงกน และน าไปสความเสยงให โครงการซอฟตแวรอาจจะ เกดความ ลมเหลวได หรอปจจยทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาโดยทไมสามารถหามไมใหเกดการเปลยนแปลงได

ความเสยงในการบรหารโครงการซอฟตแวรทกโครงการนน จ าเปนทจะตองเกดขน แตหากเกดขนแลวสามารถท าการบรหารจดการเพอน าไปสการควบคมและแกไขไดอยางไร ดงนนในเรองของ การบรหารจดการความเสยง คอ การเรยนรสาเหตของการเกดความเสยง ทจะท าให

DPU

45

โครงการซอฟตแวรลมเหลว เพอทจะท าการควบคมแก ไขได แทนทจะรอใหเกดปญหาแลวจงหาทางแกไขนนเองการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรนน มขนตอนดงภาพท 2.14

ภาพท 2.14 ขนตอนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร

จากภาพ 2.14 การประเมณความเสยง (Risk Assessment) นน จะแบงเปนสามสวนดวยกนนนคอ

- Risk Identification การก าหนด หรอ ชประเดนความเสยงทอาจเกดขน - Risk Analysis การวเคราะหความเสยง - Risk Prioritzation การจดล าดบความส าคญของความเสยงแตละประเดน

DPU

46

และในสวนของการควบคมความเสยง (Risk Control) ไดแบงเปนสามสวนหลกเชน กน นนคอ

- Risk Management planning การวางแผนควบคมความเสยง - Risk Resolution การจดการแกไขความเสยง - Risk monitoring การตดตามความเสยง จากขางตนทไดกลาวถงลกษณะการบรหารความเสยงในสองดานหลก อาจจะกลาวได

วาเมอมการท างานจรง ลกษณะการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรนนไดถกสอดแทรกเขาไปในการท างานโดยทผท าหนาทเปนผจดการโครงการซอฟตแวรไดมการจดท า

ประเดนตางๆ ในสวนของการบรหารความเสยง มรายละเอยดดงตอไปน 1. การประเมนความเสยง (Risk Assessment) การประเมนความเสยงถอเปนสงแรกทจะตองกระท าใหสวนของการบรหารความเสยง

โดยการประเมนความเสยงนนเปรยบเสมอนการคนหาความเสยงหรอปญหาเพอท าการแกไขกอนปญหานนจะลกลาม และสงผลใหโครงการลมเหลว

1.1 การก าหนดความเสยง (Risk Identification) การประเมนความเสยงนน จะเรมตนจากการท าการก าหนดประเดนความเสยง โดยใช

กรรมวธตางๆ เขามาชวยเพอก าหนด หรอท าการคนหาความเสยงทอาจเกดขน สวนใหญนนในขนตอนของการก าหนดความเสยงน ผจดการโครงการมกจะมประเดนทอยในใจวาเรองใดบางทจะน าความเสยงมาสโครงการ โดยประเดนตางๆ นนมกมาจากประสบการณ แตในสวนของการบรหารความเสยงนจ าเปนทจะตองจดหาวธทเปนรปธรรมเพอน ามาใชในการก าหนดความเสยงเชน การจดประชมผทเกยวของเพอท าการส ารวจความคดเหนถงประเดนความเสยงตางๆ ของโครงการ หรอจดท ารายการการตรวจสอบ (Check lists) เพอท าการตรวจสอบความเสยงทเกดขนในโครงการ โดยไดมการก าหนดแนวทางเพอน าไปใชในการก าหนดความเสยงดงตารางท 2.2

DPU

47

ตารางท 2.2 ประเภทของความเสยง และความเสยงทอาจจะเกดขน ประเภทของความเสยง ความเสยงทอาจจะเกดขน ความตองการ (Requirements)

- ความตองการไมสอดคลอง - การเปลยนแปลงความตองการทตองการท างานหลกใหม - ความตองการเกนขอบเขต

บคคล (Person)

- ขอบกพรองสวนบคคล - ทกษะไมสอดคลอง/ขาดความร - ความไมเหนพองของแบบจ าลองความส าเรจ

เทคโนโลย (Technology)

- การเปลยนแปลงเทคโนโลย - ความไมสอดคลองของเทคโนโลย

เครองมอ (Tools) - เครองมอเคส (CASE Tools) ไมมประสทธภาพ องคกร (Organizational)

- การปรบโครงสรางองคกร - ปญหาทางการเงน

การประมาณ (Estimation)

- การประมาณคาต าไป

พจารณาจากตารางขางตนจะเห นไดวา เมอท าการพจารณาในสวนประเดนความ

ตองการของซอฟตแวร (Reguirement) นน ความเสยงทอาจเกดขนมกเกดจากการเขาใจในสวนของความตองการของซอฟตแวรไมตรงกน หรออาจเปนการขาดความรวมมอจากลกคา หรอผใชในการใหขอมลความตองการของซอฟตแวร หร อการทขาดเครองมอสนบสนนในการท างานหรอการประเมนโครงการซอฟตแวรไวต ากวาทเปนจรง

ดงนนในประเดนตางๆทกลาวไวในตารางขางตน เรยกไดวาเปนแนวทางทสามารถน ามาใชชวยเปรยบเสมอนเปน การตรวจสอบของความเสยงโครงการซอฟตแวรนน ทอาจเกดขนในโครงการไดในเบองตนท าใหสามารถก าหนดขอบเขตของความเสยงเปนประเดนตางๆทสนใจไดชดเจนยงขน

1.2 การวเคราะหความเสยง (Risk Analysis) การวเคราะหความเสยงนน จะเปนการวเคราะหในสองสวนดวยกน คอโอกาสทจะเกด

(Probability) ความเสยงขน และ ความเสยหาย (Loss) หรอผลกระทบ (Impact) หากความเสยงนนเกดขน

DPU

48

เมอไดก าหนดความเสยงประเดนทสนใจไวในสวนของการระบความเสยง (Risk Identification) ไวแลวนน จะตองมาท าการวเคราะหวาโอกาสทความเสยงนนจะเกดขนมมากนอยเพยงใด และหากเกดขนแลวจะน าค วามเสยหายมาสโครงการมากนอยเพยงใด ความเสยงบางประเดนอาจจะมโอกาสเกดขนต า แตหากเกดแลวจะน าความเสยหายมาสโครงการในระดบสง ในขณะเดยวกนความเสยงบางประเดนอาจจะมโอกาสเกดขนสง และอาจจะน าความเสยหายมาสโครงการในระดบไมสงนก หรอความเสยงบา งประการอาจจะมทงโอกาสเกดขนสงและน าผลเสยหายมาสโครงการในระดบสงมาก โดยทงนลกษณะของโอกาสทจะเกดความเสยง และความเสยหายจากความเสยงของแตละโครงการนนมความแตกตางกนไปตามโครงการ หากแตในฐานะผจดการโครงการ ตองท าการวเคราะหประเดนทงสอง และน ามาวเคราะหในรปแบบของคาโอกาสความเสยง (Risk Exposure) นนเอง โดย

Risk Exposure RE(R) = Probability(R) * Loss(R) โดยลกษณะของการก าหนดคาโอกาสทจะเกด (Probability) ความเสยง โดยประเมนได

ตงแต 0 ถง 1 หรอ 0% ถง 100% สวนของคาความเสยหาย (Loss) หรอคาผลกระทบ (Impact) จากความเสยงนนเปรยบเทยบเปนคาตวเลขทอาจจะท าใหโครงการตองเสยคาใชจายเพมขน หรอมผลกระทบใหการด าเนนงานโครงการตองใชเวลาเพมขนเปนผลใหตองเลอนก าหนดการด าเนนงานออกไป เปนตน ทงนหากไดท าการประเมนในรปแบบของ ภาพรวม โดยมการก าหนดดชนเพอชวดคาโอกาสทจะเกดความเสยง และ คาความเสยหาย หรอผลกระทบจากความเสยงจะชวยท าใหการประเมนความเสยงชดเจนเพมมากขน ตารางท 2.3 แสดงถงระดบโอกาสทจะเกความเสยงและตารางท 2.4 แสดงถงระดบของความเสยหาย ตารางท 2.3 ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง โอกาสทจะเกด อตรา รายละเอยด/ค าอธบาย ต ามาก 0.1 โอกาสทจะเกดขนต ามากหรออาจไมเกดขนเลย ต า 0.3

มโอกาสทจะเกดขน แตเปนกรณเฉพาะ หรอเกดเมอมเหตการณ บางอยางเกดขน

ปกต 0.5 มโอกาสเกดขนเปนเรองปกตในโครงการ สง 0.7 เกดขนทกครงในการพฒนาโครงการ สงมาก 1.0 เกดขนทกครงในการพฒนาโครงการ และสามารถบอกขนตอน

กระบวนการ หรอสวนทเกยวของไดลวงหนาชดเจน

DPU

49

ตารางท 2.4 ระดบของความเสยหาย ความสญเสย อตรา ผลกระทบทเกด

ต ามาก 1 สงผลกระทบตอโครงการในสวนของงบประมาณหรอคาใชจาย ต า 3 สงผลกระทบตอโครงการในสวนของงบประมาณหรอคาใชจายและ

ระยะเวลา ปกต 5 สงผลกระทบตอโครงการในสวนของงบประมาณหรอคาใชจายและ

ระยะเวลา รวมทงการประสานงานระหวางผทเกยวของ

สง

7 สงผลกระทบตอโครงการในสวนของงบประมาณหรอคาใชจายและระยะเวลา รวมทงการประสานงานระหวางผทเกยวของ และ ท าใหโครงการลมเหลว

สงมาก

10

สงผลกระทบตอโครงการในสวนของงบประมาณหรอคาใชจายและระยะเวลา รวมทงการประสานงานระหวางผทเกยวของ และท าใหโครงการลมเหลว รวมทงสงผลกระทบอนตรายถงชวต

เมอไดประเดนความเสยงจากการระบความเสยง แลวก าหนดคาโอกาสทจะเกดความ

เสยงและคาความสญเสยหรอผลกระทบจากความเสยงทเกดขน จากตารางขางตนทกลาวมาสามารถน าคามาค านวณคาโอกาสความเสยงจะไดผลดงตารางท 2.5 ตารางท 2.5 การหาคาโอกาสความเสยง ล าดบ

ความเสยง โอกาส

ทจะเกด [0-1]

ความ สญเสย [1-10]

คาโอกาส ความเสยง

1 ขอบกพรองสวนบคคล ปกต (0.5) ต า (3) 1.5 2 การเปลยนแปลงเทคโนโลย ต า (0.3) สง (7) 2.1 3 การเปลยนแปลงความตองการ สงมาก (1.0) สง (7) 7

การวเคราะหและการบรหารความเสยงนอกจากเกดประโยชนกบโครงการแลวยงสงผลถงองคกรและลกคาทมาใชหรอขอรบบรการอกดวย ซงพอสรปได ดงน

DPU

50

- สามารถสรางเสรมความเขาใจโครงการและจดท าแผนทใกลเคยงความเปนจรง มากขนในแงการประมาณการคาใชจาย และระยะเวลาด าเนนการ

- เพมพนความเขาใจความเสยงในโครงการมากขน โดยเฉพาะอยางยงผลกระทบทจะเกดกบโครงการหากจดการความเสยงไมเหมาะสมหรอละเลยการบรหารความเสยงนน

- มอสระในการพจารณาความเสยงของโครงการซงจะชวยใหการตดสนใจจดการความเสยงใหมประสทธผลและประสทธภาพมากขน

- ท าใหยอมรบความเสยงไดมากขน และสามารถไดประโยชนจากการยอมรบความเสยงนนไดมากขนดวย

1.3 การจดความส าคญของความเสยง (Risk Prioritization) จากทไดท าการวเคราะหความเสยงในสวนของการหาค าโอกาสความเสยงไว ท าให

สามารถทจะน ามาจดล าดบความส าคญของความเสยงในแตละประเดนไดอยางเปนรปธรรม ทงนการจดล าดบความส าคญของความเสยงนนถอเปนเรองส าคญ โดยจะท าใหทราบถงแนวทางในการน าไปสการควบคมความเสยงตอไป ซงตารางท 2.6 แสดงการจดล าดบความส าคญของความเสยงจากขอมลในตารางท 2.5

ตารางท 2.6 การจดล าดบความส าคญของความเสยง ล าดบ

ความเสยง โอกาส

ทจะเกด [0-1]

ความ สญเสย [1-10]

คาโอกาส ความเสยง

ล าดบความส าคญความเสยง

1 ขอบกพรองสวนบคคล ปกต (0.5) ต า (3) 1.5 3 2 การเปลยนแปลงเทคโนโลย ต า (0.3) สง (7) 2.1 2 3 การเปลยนแปลงความตองการ สงมาก (1.0) สง (7) 7 1

เมอมการจดล าดบความส าคญแลวพบวาประเดนของการเปลยนแปลงทางดาน

เทคโนโลย เมอเปรยบเทยบกบ ขอบกพรองสวนบคคล เปนประเดนทมความเสยงสงกวาถ งจะมโอกาสเกดต ากวาเนองจากน าความเสยหายมาสโครงการซอฟตแวรมากกวานนเอง

2. การควบคมความเสยง (Risk Control) การควบคมความเสยงนนเรมจากการวางแผนบรหารความเสยง (Risk Management

Planning) และ การหาทางแกไขปญหาความเสยง (Risk Resolution) รวมไปถงการเฝาสงเกตความ

DPU

51

เสยง (Risk Monitoring) นนถอเปนเรองส าคญ โดยในการควบคมความเสยงนนถอเปนเรองส าคญเนองจากท าใหสามารถทจะแกไขตดตามไดทนทวงท

2.1 การวางแผนบรหารความเสยง (Risk Management Planning) การวางแผนจะตองค านงถงการยอมรบความเสย งของผมสวนไดเสย

การแบงโครงสรางการบรหารความเสยงจะถกน าไปใชในการพจารณาความซบซอนทางเทคนค สวนกรอบการด าเนนงานโครงการจะใชระดบความไมแนนอนเปนเกณฑการพจารณาและสภาพแวดลอมของโครงการพจารณาจากความอสระจากโครงการหรอ การสนบสนนโครงการ เชน หากการยอมรบความเสยงของลกคาอยในระดบต าการวางแผนจะตองพจารณาอยางรอบคอบและท าใหลกคามนใจวาโครงการจะประสบความส าเรจ ในท านองเดยวกนหากความซบซอนทางเทคนคอยในระดบต าหรอมทรพยากรอยในระดบการวางแผนการบรหารความเสยงกจะนอยลงตามไปดวย การวางแผนบรหารความเสยงนน มเทคนควธในการน ามาใชวางแผนหลายวธดวยกน โดยมรายละเอยดดงตอไปน

- การซอขอมล (Buying information) ลกษณะของการซอขอมล คอ การจดหาขอมลตางๆ ทจะน ามาใชในการวางแผนใหมากทสด เนองจากการมขอมลทเพยงพอจะท าให การวางแผนงายขน

- การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) ความเสยงบางประการเมอไดท าการก าหนดและวเคราะหแลว สามารถทจะท าการหลกเลยงไมใหเกดขนได

- การถายโอนความเสยง (Risk Transfer) หรอ การปรบเปลยนความเสยง ความเสยงบางประการทอาจ จะท าใหเกดโครงการซอฟตแวรลมเหลว สามารถท าการปรบเปลยนไปสความเสยงอนๆ ได เชน การน าโปรแกรมเมอรมาจดท าในรปแบบ Pair Programming เพอแกไขปญหาทโปรแกรมเมอรทเปนนองใหมขาดความช านาญ แตทงนอาจกอใหเกดความเสยงในการขดกนในการท างาน ระหวางการท างานได แตเมอน ามาวเคราะหอาจจะพบวาความเสยงทไดมการ ถายโอนหรอปรบเปลยน นนมความเสยงทต ากวา

- การลดความเสยง (Risk Reduction) การลดความเสยงในประเดนตางๆ สามารถท าได - การวางแผนในแตละความเสยง (Risk Element Planning) - การเช อมโยงแผนการควบคมความเสยงในแตละสวนเขาดวยกน (Risk Plan

Integration) ทงนในการวางแผนบรหารความเสยงเพอควบคมความเสยงนนควรจะมการจดท าแผน

บรหารความเสยงโดยแยกความเสยงในแตละประเดน (Risk Item) โดยแผนงานสามารถตอบค าถามดงตอไปน

DPU

52

- Why? ท าไมจงใหความสนใจความเสย งนน ซงค าตอบอาจจะมา จากการทไดท าการประเมนความเสยงไวในตอนแรก

- What? ผลลพธทตองการได จากการแกไข - How? แนวทางในการแกไข - When, Who, Where? ผรบผดชอบ เวลา และรายละเอยดในการท าการแกไข - How much? คาใชจาย บคลากร และเวลาทจ าเปนตองใชในการแกไข

2.2 การแกไขความเสยง (Risk Resolution) การแกไขความเสยงนน คอ การน าแผนงานทไดก าหนดไวมาปฏบตตามขนตอนโดย

อาจจะมการก าหนดขนตอนทน ามาใชในการชวยบรรเทาความเสยง (Risk Mitigation) ไดโดยสวนของการบรรเทาความ เสยงนยงตองไปสอดคลองกบแผนงานทไดวางไว โดยลกษณะของแนวทางในการด าเนนการ เพอจดการแกไขความเสยงมแนวทางดงตารางท 2.7 ตารางท 2.7 เทคนคในการลดความเสยงทเกดขนในดานตางๆ ความเสยง เทคนคการลดความเสยง ขอบกพรองสวนบคคล/ขาดความรทางดานขอบเขตงานประยกต (Personal Shortfall/Lack of application domain knowledge)

- ก าหนดโปรแกรมฝกอบรมของโครงการโดยเฉพาะ - ใสเพมบางทรพยากรอก - จดเตรยมระยะเวลาก าหนดการทเพมขนส าหรบเวลาเรยนร

การเปลยนแปลงความตองการ (Requirement Changes)

- ก าหนดนโยบายการเปลยนแปลง แผนงานและ กระบวนการ - ขอตกลงผมสวนไดเสยส าหรบทกการเปลยนแปลง มการลงชอ

ความไมสอดคลองของความตองการ (Requirement Mismatch)

- เพมการท าตนแบบเขาไปในแผนงาน - ประมาณการส าหรบความพยายามและก าหนดการ

การประมาณก าหนดการต า (Underestimated schedule)

- ตดตามความกาวหนาและพจารณาปรบปรง แกไขแผนงานอยเสมอ - จะตองมการพจารณาปรบปรงแกไขแผนงาน

DPU

53

ตารางท 2.7 (ตอ) ความเสยง เทคนคการลดความเสยง สวนตอประสานกบผใชไมสอดคลอง (User interface mismatch)

- สรางตนแบบ (Prototyping) - สรางเหตการณ (scenarios) - แสดงลกษณะผใช (user characterization)

ซอฟตแวรเกา/โบราณ (Legacy software)

- การออกแบบการกคน - การปรบโครงสราง

สถาปตยกรรม สมรรถนะ คณภาพ (Architecture, Perormance, Quality)

- การจ าลอง (simulation) - การวดเปรยบเทยบสมรรถนะ (benchmarking) - การสรางตวแบบ (modeling) - การสรางตนแบบ (prototyping) - การปรบ (tuning)

2.3 การเฝาสงเกตความเสยง (Risk Monitoring)

สงทส าคญไมแพการจดการแกไขความเสยงทเกดขน คอ การเฝาสงเกตความเสยงทเกดขนอาจจะท าการ ในลกษณะของการจดล าดบความส าคญ แตทงนในการจดล าดบความส าคญนนจ าเปนทจะตองมการจดท าอยเสมอๆ เพอใหแนใจวาความเสยงนนยงอยภายใตการควบคมหรอภายใตแผนการแกไขทไดวางไว

ดงนนเรองทส าคญประการหนงในการบรหารความเสยงค อ การตองยอมรบวาความเสยงในโครงการนนเปนเรองทหลกเลยงไมได และแนวทางในการบรหารความเสยงทเกดขนนน ตองมการจดท าอยางเปนรปธรรมทเหนไดชดเจน เพอใหสามารถตดตาม ควบคม และแกไขปญหาทเกดขนไดอยางทนทวงท นอกจากนนการบรหารความเสยงเปนเรองของทกษะทผจดการโครงการจ าเปนตองมการฝกฝนใหเกดความช านาญ แตทงนเรองของการบรหารความเสยงนน จะสามารถท าไดหรอไมนน จะตองขนอยกบองคกรทตองใหความส าคญและก าหนดเปนนโยบาย เนองจากเปนเรองทตองเสยคาใชจาย และบคลากรรวมไปถงระยะเวลาในการด าเนนการ

2.5.3 ประเภทของความเสยง ประเภทของความเสยงสามารถสรปไดดงน 1. ความเสยงดานระบบการจดการ ความเสยงประเภทนอาจจะเกดจากปจจยภายนอก

ไดแก การเมอง การด าเนนการทผดกฎหมายหรอขอบงคบ การถกฟองรองเรองท เกยวกบขอตกลง

DPU

54

ในสญญา สวนปจจยภายในอาจเปนเรอง ขอจ ากดดานบคลากรและขอจ ากดดานการเรยนร โดยทวไปความเสยงดานระบบการจดการจะเปนปญหาดานความรความสามารถ ประสบการณ วฒนธรรมองคการและทกษะการจดการทมงาน

2. ความเสยงดานก าหนดเวลาการด าเนน โครงการ ความเสยงประเภทน คอ การไมสามารถปฏบตงานไดทนตามเวลาทก าหนดภายใตงบประมาณทไดรบการจดสรรไวแลว ซงเกยวของกบทงเวลา คน เงนและวสด ความเสยงประเภทนคลายกบความเสยงดานระบบการจดการแตมจดเนนมากกวา เชน จะรวมมอกนแกปญหา ในขนตอนสดทายของก าหนดการปฏบตงาน เมอสงทหลกเลยงไมไดเกดขน คอ เวลาและทรพยากรลดนอยลงไดอยางไร

3. ความเสยงดานคาใชจายความเสยงประเภทนคอ ไมมงบประมาณเพอท างานตามทมอบหมายภายในเวลาทก าหนดไว ซงอาจเกดจากการประ มาณการคาใชจ ายของกจกรรมตางๆผดพลาด ก าหนดราคาผดและตดสนใจผดพลาด

4. ความเสยงดานเทคนค ความเสยงประเภทนเปนความเสยงดานการปฏบตการของหนวยงานผซอ ความเกยวกนดานนคอ ระบบงานจะไมสามารถด าเนนงานไดตามขอก าหนดหรอความตองการของผซอ สวนในแงของ หนวยปฏบตการความเกยวพนดานนคอ ระบบงานจะไมสามารถผลตตามขอก าหนดหรอคณลกษณะเฉพาะตามทผซอตองการได

2.5.4 ความเสยงและขนาดของโครงการซอฟตแวร การบรหารโครงการซอฟตแวรตองเขาไปเกยวของกบความเสยงทงดานคาใชจาย เวลา

และการปฏบตการตามแผนทวางไว เนองจากโครงการ ซอฟตแวรมหลายขนาดและความเสยงยงมสวนสมพนธกบขนาดโครงการ ซอฟตแวร อกดวย ความเสยงในการด าเนนโครงการ ซอฟตแวรขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ มดงน

1. โครงการซอฟตแวรขนาดเลก (Small Projects) สวนใหญมกมความเ สยงไมมากนก เพราะมระยะเวลาด าเนนการสน ปญหาการบรหารโครงการ ซอฟตแวร ขนาดเลกทจะเกดขนในอนาคตจงมนอยตามไปดวย

2. โครงการซอฟตแวรขนาดกลาง (Medium Projects) ความเสยงจะมเพมมากกวาโครงการซอฟตแวรขนาดเลก เมอด าเนนโครงการ ซอฟตแวรจงจ าเปนตองประเมนความเสยงของโครงการซอฟตแวร ระบระดบความเสยงวาอยระดบใด ซงสวนมากจะแบงเปน 3 ระดบ คอ สง กลางและต า จดท าแผนการบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ทอยในระดบสงวาจะด าเนนการอยางไร จะละเลย ตรวจสอบ หลกเลยง มอบหมายใ หบคคลทสามหรอจะด าเนนขจดใหเบาบางลง (Mitigation) การจดท าแผนการบรหารความเสยงทอยในระดบกลาง หากตรวจพบวามผลกระทบรนแรงกบโครงการซอฟตแวรและตรวจสอบความเส ยงระดบต าวา มศกยภาพทจะสราง

DPU

55

ปญหาใหกบโครงการ ซอฟตแวร หรอไม อยางไรกตามเนองจ ากความเสยงอยในระดบต า จงนาสรปไดวาเงอนไขจะไมเกดขน ผจดการโครงการซอฟตแวรจะตองน าแผนการบรหารความเสยงไปใสไวในการแผนบรหารโครงการ ซอฟตแวรดวย ซงจะท าใหมการตรวจสอบความส าเรจของการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตอไป

3. โครงการซอฟตแวรขนาดใหญ (Large Projects) กระบวนการบรหารความเสยงจะเหมอนกบการบรหารความเสยงของโครงการ ซอฟตแวร ขนาดกลาง แตจะตองใชเทคนคการวเคราะหความเสยงเชงปรมาณ และการวเคราะหความเสยงเชงคณภาพเขามาชวยและจดท าแผนเผอเหลอเผอขาด (Contingency Plan) หรอแผนการบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร เปนกรณหรอแผนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามความไมแนนอนดวย

2.5.5 การบรหารความเสยงกบการตดสนใจ การบรหารความเสยงชวยใหสามารถตดสนใจไดใน 3 ระดบ โดยมรายละเอยดดงน 1. การตดสนใจทางกลยทธทางธรกจ (Strategic Business Decisions) วาก าลงด าเนน

ธรกจไดถกตองหรอไม จะด าเนนโครงการอะไร ผลตอบแทนการลงทนพอเพยงหรอไม มความเปนไปไดในการจ ากดการลดขนาดขององคกรหรอไม กลยทธทางเลอกทดทสดของ โครงการคออะไร

2. การตดสนใจโครงการ (Project Decision) ความเสยงทส าคญทสดของโครงการคออะไร การด าเนนโครงการจะประสบความส าเรจตามงบประมาณและระยะเวลาทก าหนดไวหรอไม จะตรวจสอบและจดการความเสยงอยางตอเนองไดอยางไร

3. การตดสนใจดานโ ครงงานหรอกระบวนการ (Plant or Process Decisions) อนตรายจากการด าเนนการตามขนตอนคออะไร จะจดการปญห าดานสภาพแวดลอม และความปลอดภยในโครงงานอยางไร จะแนใจไดอยางไรวาการก าหนดมาตรการดานความปลอดภยจะมคาใชจายต าสด การบรหารโครงการจงตองมกลยทธการบรหารความเสยงเพอตดสนใจดานธรกจ โครงงานและโครงการ ซงจะตองน าไปจดท าแผนปฏบตการและแผนบรหารโครงการ

2.5.6 การจดการความเสยงโดยใชมาตรฐานซเอมเอมไอ การจดการความเสยงโดยใชมาตรฐานซเอมเอมไอนนเปน กระบวนการและวธการ

ปฎบตภายในองคกรซอฟตแวรแสดงใหเหนถงระดบความสามารถ ทสงขนขององคกรซอฟตแวร เมอองคกรซอฟตแวรสามารถทจะขนไปไดสงในระดบของการบรหารความเสยง ซเอมเอมไอถอเปนตว สงเสรมและพสจน เพอ วดในมาตรฐานขององคกรซอฟตแวรเมอองคกรซอฟตแวรมการพฒนาไปในระดบทสงขน ภาพท 2.15 แสดง ระดบความสามารถก ารบรหารความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

DPU

56

ภาพท 2.15 ระดบความสามารถการบรหารความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

จากภาพท 2.15 สามารถอธบายไดดงตอไปน ทระดบความสามารถ 0 (Incomplete) การบรหารความเสยง (RSKM) เปนการไม

ด าเนนการหรอด าเนนการบางสวน หรอมากกวาเปาหมายจ าเพาะของการบรหารความเสยงซงเปนทไมพอใจ

ทระดบความสามารถ 1 (Performed) การด าเนนขององคกรซอฟตแวร และการบรหารความเสยงเปนทพอใจของเปาหมายจ าเพาะโดยรวมของกระบวนการบรหารความเสยง

ทระดบความสามารถ 2 (Managed) ในระดบน การบรหารความเสยง จะด าเนนการ แตยงวางแผนและด าเนนการตามนโยบาย พนกงานผช านาญการภายในองคกรมทรพยากรทเพยงพอ ทสามารถ ผลตและควบคม ซงเกยวของกบผมสวนไดเสย ซงมการตดตาม ควบคม ตรวจสอบแล ะประเมนการ ยดมน ด าเนนการในรายละเอยด

ทระดบ ความสามารถ 3 (Defined) การก าหนด ในระดบน การบรหารความเสยง (RSKM) คอ จดการ ทสองระดบความสามารถ แตยงตามกระบวนการทถกออกแบบมาจากชดขององคกรกระบวนการมาตรฐาน ตามแนวทางขององคกร ทไดท าการปรบปรงและมสวนสนบสนนผลตภณฑ ตามมาตรการ สนทรพยและขอม ลการปรบปรงอน ๆ ทกระบวนการขององคกรซอฟตแวร

DPU

57

ทระดบความสามารถ 4 (Quantitatively Managed) การบรหารจดการปรมาณ ในระดบนการบรหารความเสยง (RSKM) เปนตวก าหนดความสามารถสามระดบ กระบวนการทมการควบคมการใชเทคนคทางสถตและอน ๆ เชงปรมาณ วตถป ระสงคเชงปรมาณส าหรบคณภาพและประสทธภาพ มการจดสรางขนและใชเปน เกณฑในการจดการกระบวนการ คณภาพและประสทธภาพของกระบวนการมความเขาใจใน ดานสถตและมการจดการตลอดชวตของกระบวนการ

ทระดบความสามารถ 5 (Optimizing) การเพมประสทธภาพ ในระดบน การบรหารความเสยง (RSKM) คอ การจดการเชงปรมาณระดบความสามารถส การทมการเปลยนแปลงและปรบตวเพอตอบสนองวตถประสงคทางธรกจในปจจบนและคาดการณความเกยวของ การเพมประสทธภาพอยางตอเนองมงเนนการปรบปรงประสทธภาพกระบวนการทางทเพมข นทงดานเทคโนโลยและนวตกรรมการปรบปรง การปรบปรงกระบวนการทจะเกดขอปฎบตของรปแบบและกระบวนการวดได องคกรซอฟตแวร จะมการระบ การประเมนและปรบใชตามความเหมาะสม การปรบปรงเหลานจะเลอกตามความเขาใจเชงปรมาณของการสนบสนนทคาดหวงเพอบรรลวตถประสงคของการปรบปรงกระบวนการ ขององคกรซอฟตแวรกบตนทนและผลกระทบตอองคกรซอฟตแวร การด าเนนการของกระบวนการขององคกรซอฟตแวรสามารถปรบปรงอยางตอเนอง

สงทท าใหการบรหารความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอแตกตางไปจากการบรหารความเสยงอนมดงตอไปน

1. วธการประเมน กรอบการประเมน SCAMPI สามารถ ทจะให เหตผลและวตถประสงค ของการประเมน ขอบเขต ของโครงการ ซอตฟแวร ซ าภายในองคกร ซอฟตแวร และระหวางองคกรซอฟตแวรทมความแตกตางกนตามหลกปฏบตท CL 1 ถง 3 ตามระดบความสามารถขององคกร ซงวธนไดพสจนโดยไดมการประเมนและน าไปสการเผชญหนา กบปญหาทเกดขนจากการประเมนผลและโดยการ มการประชม ใหขอเสนอแนะกลไก ซงในทสดกสามารถแกไข ใหสามารถท าไดโดยประสบการณจรง

2. การอบรม โครงสรางซเอมเอมไอ รวมถงการฝกอบรมอยางครบวงจรและอยางเปนทางการ มการประเมนราคา ผสอนและน า มาปฎบตจรง ซงจะชวยรบประกนการตความท เปนมาตรฐานในรปแบบจะสอดคลองกนของชมชน

3. ระดบความสามารถ สามารถแยกตวเองจากมาตรฐานซเอมเอมไอ จากการบรหารความเสยงอนๆ มาตรฐานเหลานแสดงในสามระดบชดเจน (CL 1 - 3) ของวธการตามโครงการซอฟตแวร และองคกร ซอฟตแวร ทมรปแบบมาตรฐาน ตองการการสนบสนนมากขนจากองคกร

DPU

58

ซอฟตแวรโดยรวมทเพมระดบความสามารถ ท CL 4 CL 5 และเปนไปไดของการวดจรงและปรบปรงประสทธภาพขององคกรซอฟตแวรตามกระบวนการบรหารความเสยงทปรากฏ

จากทกลาวนน สามารถทราบไดวา CL 1 คณภาพไมแตกตางจากขอก าหนดของมาตรฐานการจดการความเสยงใด ๆ ท CL 2 CL 3 ผบรหารโครงการซอฟตแวรมก กงวลกบวธการบรหารความเสยงมการจดการความเสยงมากกวาการมการจดการและ CL 3 ทสามารถบรรล โดยเพยงแคท าในสงท ท าคอไมแสดงใหเหนวาการทจรงท าอะไรเพอจดการความเสยง นอกจากนในขณะทหลายองคกรไดรบการประเมนท CL 3 ใน RSKM เราสามารถหาสองในโลกทมการประเมนหรอ ท CL 4 CL 5 ในการบรหารความเสยงไมใชสงงายทองคกรซอฟตแวรจะไปถง 2.6 งานวจยทเกยวของ

พชรนทร อนเอมใจ (2550) ไดวจยในเรอง การบรณาการลนซกซซกมาและซเอมเอมไอเขาสวสาหกจโดยใชแบบจ าลองพลวต งานวจยฉบบนเปนการประยกตรวมแนวคดลนซกซซกมาเขากบมาตรฐานซเอมเอมไอโดยมวตถประสงคเพอประเมนวดระดบความสามารถขององคกรข ณะปจจบนวาอยในระดบใดตามมาตรฐานซเอมเอมไอ และเปนแนวทางส าหรบการวดผลในการด าเนนงานการผลตขององคกรโดยท าการประยกตลนซกซซกมาเขากบกลมกระบวนการหลก (PAs) ของมาตรฐานซเอมเอมไอ ซงมทงหมด 25 กลมโดยจดแบงกลมออกเปน 5 ระดบ จากนนจดท าแบบทดสอบส าหรบการประเมนระดบความสามารถขน และเพอแกไขลกษณะทหยดนง (Static) ของระบบการวดผลการด าเนนงานดวยแบบทดสอบทจดท าขน งานวจยนจงไดท าการศกษาเพมเตมโดยผท าวจยไดระบเปาหมายหรอวตถประสงคการวดพรอมทงตววดส าหรบการผลตแบบลน และน าเสนอออกมาในรปแบบของแบบจ าลองพลวตของระบบการผลตขององคกรอตสาหกรรม ทงนเนองจากมการประยกตใชไดจรงในองคกรซงสามารถดไดจากงานวจยทรวบรวมมา และประกอบกบสภาวะแวดลอมทางธรกจอตสาหกรรมการผลตมการเปลยนแปลงและเตบโตอยางรวดเรว โครงรางการ วดทมลกษณะหยดนง ไมสามารถปรบตวใหเขากบสภาวะการเตบโตทมการแขงขนหรอมการพฒนาปรบปรงอยตลอดได

ผลจากการวจยพบวาองคกรกรณศกษามระดบความสามารถขององคกรตามมาตรฐานซเอมเอมไออยทระดบ 3 และเวลาสญเปลาทควรจะมการปรบปรงมากทสดคอ เวลาสญเปลาอนเนองมาจากเครองจกรซงสงผลกระทบตอเวลาสญเปลาโดยรวมถง 30.6% รองลงมาคอเวลาสญเปลาอนเนองมาจากพนกงานคดเปน 29.98% ประโยชนทไดรบจากงานวจยนคอสามารถน าไปใชในการปรบปรงกระบวนการปฏบตงาน และชวยยกระดบความสามารถในการปฏบต การวดผลการด าเนนงานการผลต ซงสงตางๆ เหลานจะชวยใหองคกรบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทวางไว

DPU

59

จตตรา วฒนรตน (2540 ) ไดวจยในเรอง การปฏบตในการพฒนากระบวนการผลตซอฟทแวร งานวจยน น าเสนอแนวทางของการปฏบตในการพฒนากระบวนการผลตซอฟทแวรและท าการออกแบบการพฒนาองคกรผลตซอฟทแวรใหเขาสระบบมาตรฐานซเอมเอม (CMM) ซงเปนแบบจ าลองทใชส าหรบการแบง ระดบการเตบโตขององคกรผลตซอฟ ตแวร โดยท าการออกแบบแบบทดสอบระดบการเจรญเตบโตขององคกรซอฟ ตแวร พรอมกบเสนอแนะรายละเอยดวธการปฏบตหลกในการน ามาพฒนาใชกบองคกร

จากงานวจย ทกลาวมาเบองตนนนจะเหนไดวาระบบมาตรฐานซเอมเอม (CMM) เดมครอบคลมเฉพาะเพยงแคองคกรผลตซอฟ ตแวรเทานนและเปนลกษณะทหยดนง (Static) แตในปจจบนมการพฒนามาตรฐานซเอมเอมไอ (CMMI) versionใหม ซงเปนการรวมเอาลกษณะทดของโมเดลตางๆ เขาดวยกน โดยน าแนวคดทงทางดานวศวกรรมและการจดการมาใชจดเปนแนวคดในการปรบปรงกระบวนการทมเนอหารายละเอยดเพมขน แตมขอดคอสามารถปรบใหสอดคลองกบธรกจไดมากขน เพราะใชไดทงธรกจฮารดแวร ซอฟตแวร และบร การรวมไปถงองคกรอตสาหกรรมการผลตประเภทอนๆ และทส าคญประกอบกบสภาวะแวดลอมทางธรกจอตสาหกรรมการผลตมการเปลยนแปลงและมการเตบโตอยางรวดเรว โครงรางการวดทมลกษณะหยดนง เรมไมเหมาะสมและไมสามารถปรบตวใหเขากบสภาวะการเตบโตทมการแขงขนห รอมการพฒนาปรบปรงอยตลอดได ดงนนในงานวจยนจงไดท าการศกษาเพมเตมนอกจากการประเมนวดดวยแบบประเมนหรอแบบทดสอบเบองตน ผวจยไดระบเปาหมายหรอวตถประสงคการวดพรอมทงตววดส าหรบการผลตเพมเตมเขาไปและน าเสนอออกมาในรปแบบของแบบจ าลองพล วตของระบบการผลตขององคกรอตสาหกรรม ซงจะชวยยกระดบความสามารถในการปฏบตการวดผลการด าเนนงานการผลตในปจจบนและเปนแนวทางส าหรบการวดในอนาคต

เพชรรตน พฒนเศรษฐานนท (2545) ไดวจยในเรอง กรอบของกระบวนการซอฟตแวรเชงซเอมเอม งานวจยไดตระหนกถ งความส าคญของการพฒนาซอฟตแวรโดยมพนฐาน มาจาก ซเอมเอมทจะปรากฎตอการพฒนาซอฟตแวรในประเทศไทยในอนาคตอนใกลน จงไดท าการ ศกษาและน าเสนอกรอบของกระบวนการซอฟต แวรเชงซเอมเอม เพอใช เปนแบบสอบถามและแบบตรวจสอบเพอเชอมโยงการท างานขององคกรพฒนาซอฟ ตแวร ใหมทศทางเดยวกบแนวทางของซเอมเอมรวมทงเพอใหทราบถงกรอบหรอขอก าหนดตางๆ ในการผลตหรอการพฒนาซอฟตแวรตามมาตรฐานสากล

งานคนควาอสระได เสนอแนะแนวทางกระบวนการพฒนาซอฟตแวร โดยใชพนฐานของซเอมเอม เพอใหองคกรสามารถน าไปปรบระดบซเอม เอมและปรบปรงกระบวนการพฒนาซอฟตแวรขององคกรใหมประสทธภาพสงขน

DPU

60

เทวญ แกวศกดาศร (2550) ไดวจยในเรอง การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร กรณศกษาส านกงานประกนสงคม งานวจยนมวตถประสงค เพอวเคราะหและออกแ บบ กรอบกระบวนการ เอกสารแผนแบบและพฒนาระบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร ใหเปนไปตามขอก าหนดพนทกระบวนการการบรหารความเสยงตามแบบจ าลองวฒภาวะความสามารถแบบบรณาการและ ไดน ามาตรฐานสากลทเกยวของกบการบรหารความเสยง IEEE 1540 และงานวจยทเกยวของมาเปนแนวทางในการออกแบบกรอบกระบวนการ เอกสารแผนแบบ และพฒนาระบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรส าหรบส านกงานประกนสงคม ซงเปนหนวยงานกรณศกษา กรอบกระบวนการ เอกสารแผนแบบ และระบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรทพฒ นาขนนชวยในการระบ วเคราะห เฝาตดตาม และควบคมประเดนความเสยงทเกดขนกบโครงการซอฟตแวร เพอจดการกบประเดนความเสยงทคดวาอาจจะกอใหเกดปญหากบโครงการจนท าใหโครงการไมสามารถด าเนนการใหเสรจสนไดภายใตระยะเวลา และงบประมาณทก าหนดไว

งานคนควาอสระนไดมงเนนทจะวเคราะห ออกแบบกรอบกระบวนการ เอกสารแผนแบบส าหรบกระบวนการการบรหารความเสยง และพฒนาระบบตนแบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร เพอใหสอดคลองและเหมาะสมกบการน าไปใชในงานพฒนาโครงการของส านกงานประกนสงคม ซงเปนหนวยงานกรณศกษา ทไดสนบสนนทางดานบคลากรในการใหขอมล และสถานท ส าหรบโครงงานน

Boehm,W.B. (1991)ไดวจยในเรอง Software Risk Management: Principles and Practices. IEEE Software งานวจยชนน ไดแสดงใหเหนวาควรจะมการบรหารความเสยง เพอจะชวยลดและหลกเลยงความเสยงของโครงการซอฟตแวรอยางมประสทธภาพ โดยหลกการบรหารความเสยงทเรยกวาโอกาสความเสยง (Risk Exposure) หรอทเรยกวาผลกระทบความเสยง หรอปจจยความเสยง (Risk Factor) โดยท

RE = P(UO)*L(UO) เมอ RE คอ โอกาสความเสยง (Risk Exposure)

P(UO) คอ ความนาจะเปนของเหตการณความเสยงทจะกอใหเกดความสญเสย L(UO) คอ ความสญเสยทจะเกดขนเมอเกดเหตการณนน

ซงงานคนควาอสระ น ไดน าวธการในการหาคาโอกาสความเสยงมาใชในการประเมนความเสยงเพอจดล าดบความส าคญของความเสยงทเกดขนกบโครงการซอฟตแวร

DPU

บทท 3 ระเบยบวธในการวจย

3.1 ขนตอนการด าเนนการวจย

ขนตอนในการด าเนนงานวจยมดงตอไปน 1. ศกษา คนควา รวบรวม ขอมลจากงานวจย ผลงานวชาการ และงานคนควาอสระท

เกยวของกบการบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ เพอใหสามารถเขาใจกระบวนการการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร เขาใจ แนวทางปฏบต ส าหรบกระบวนการบรหารความเสยง และเปนแนวทางในการน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรเพอใหเปนไปตามทก าหนดตามมาตราฐานซเอมเอมไอ

2. ท าความเขาใจและส ารวจขอมลจากงานวจย ผลงานวชาการ และงานคนควาอสระทเกยวของ กบการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ เพอใหสามารถน าเสนอกระบวนการการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร เสนอแนะ แนวทางปฏบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยง และเปนแนวทางในการศกษา และเสนอแนะการน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรเพอใหเปนไป ตามทก าหนดตามมาตราฐานซเอมเอมไอ ซงรวมถงการส ารวจและท าความเขาใจใน รายละเอยดแนวทางปฏบตจากองคกร ตางๆ ทเปนปจจยในการออกแบบและปรบปรงการพฒนาแบบตรวจสอบทมความเกยวของกบมาตร ฐานซเอมเอมไอ

3. จดท า แบบตรวจสอบรายการ (Check Lists) เพอใชในการประเมน วฒภาวะความสามารถของ การบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอขององคกรวาอยในระดบมาตรฐานหรอไม

4. วเคราะหความสมพนธระหวางตววดทส าคญตอการประเมนผลในการด าเนนงานแตละดานของการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

5. สรปผลงานคนควาอสระและขอเสนอแนะ

DPU

62

3.2 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยไดแก แบบบนทกตรวจสอบรายการ (Check Lists) เปน

เครองมอทใชส าหรบการตรวจ สอบกจกรรมตางๆ วาเกดขนตามรายการดงกลาวหรอไม และแบบบนทกตรวจสอบรายการ (Check Lists) ทใชวดภายในองคกรวาองคกรนนมมาตรการในการบรหารความเสยง ตามมาตรฐานทมในการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ หรอไม 3.3 การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลมดงตอไปน 1. เกบรวบรวมขอมลโดยการศกษาคนควาและส ารวจจากงานวจย ผลงานวชาการ และ

งานคนควาอสระ ทเกยวของกบการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร ทเคยปรากฎ ไวในสอตางๆ

2. เกบรวบรวมขอมลโดย การพจารณาจาก แบบทดสอบ ทน ามาใชในการตรวจสอบโครงการซอฟตแวร โดยแบบทดสอบสวนใหญจะประกอบไปดวย

ค าถาม : เปนรายละเอยดตางๆ ผทท าการทดสอบจะตองศกษารายละเอยดในแตละหวขอใหเขาใจ และใชดลยพนจในการตรวจสอบวาองคกรของตนเองมคณสมบตหรอมรายละเอยดตางๆ ในแตละขนตอนการท างานครบถวนหรอไม

ผาน : เปนชองทใหผท าการทดสอบใสเครองหมายกากบาท ถาองคกรนนมคณสมบตครบถวนหรอมการด าเนนงานเปนไปตามทค าถามนนก าหนด

ไมผาน : เปนชองทใหผท าการทดสอบใสเครองหมายกากบาท ถาองคกรนนมคณสมบตไมครบถวนหรอไมมการด าเนนงานเปนไปตามทค าถามนนก าหนด 3.4 การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในงานคนควาอสระนจะน าลกษณะของการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคมาใช ดงตอไปน

1. ท าการวเคราะหขอมลทไดจากการศกษาคนควา เพอสรปรวบรวมลกษณะของการบรหารความเสยงประเภทตาง ๆ ทมอยแลว ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ รวมถงปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเกดขนในอดตและปจจบน

2. ท าการตรวจสอบความเทยงตรงและความนาเชอถอของขอมล โดยวธการตรวจสอบความเทยงตรง ความนาเชอถอ และความครบถวนของขอมลเพอให ขอมลทได มความถกตอง

DPU

63

แมนย ามากทสด และยงชวยในการประเมนคณภาพของขอมลดวยวาอยในระดบทจะน ามาวเคราะห และตอบปญหาไดหรอไม โดยมวธการตรวจสอบดงน

2.1 การตรวจสอบดานขอมล (Data Triangulation) โดยพจารณาจากแหลงขอมลทเปนบคคลผซงใหขอมล

2.2 การตรวจสอบดานวธการเกบรวบรวมขอมล (Methodological Triangulation) โดยการสงเกตการณ จากกจกรรมทสถานทท างาน และน าขอมลทได มารวมพจารณาประกอบกบขอมลจากการสมภาษณเชงลก

2.3 การตรวจสอบหลงจากวเคราะหขอมลเรยบรอยแล ว โดยใหบคคลท เปนผใหขอมล รวมทงบคคลทเกยวของอานทวนวาขอมลการตความหมายนนมความถกตอง เทยงตรงหรอไม

3.5 ระยะเวลาในการด าเนนงานวจย

ระยะเวลาในการด าเนนงานวจย กรกฎาคม 2552 – พฤษภาคม 2553 สรปไดดงตารางท 3.1 โดยมรายละเอยดดงน

ตารางท 3.1 ระยะเวลาในการด าเนนงานวจย

ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค.

1.ศกษาคนควา

2.ท าความเขาใจ

3.ท าแบบตรวจ

4.วเคราะห

5.สรป

DPU

บทท 4 ผลการศกษา

ในบทนเปนการจดท า น าเสนอกระบวนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตาม

มาตราฐานซเอมเอมไอ และเสนอแนะแนวทางในการปฏบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ และ ท าการเสนอแนะ การน าเสนอ แบบตรวจสอบรายการ (Check Lists) ความเสยงโครงการซอฟตแวรใหเปนไปตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ส าหรบใชในการตรวจสอบรายการ การบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ การศกษา นจะมงเนนศกษาในดาน การตรวจสอบ รายการ ทเกยวของกบ การบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร ใหเปนไปตามมาตราฐานซเอมเอมไอ เพอใหเขาใจวา โครงการซอฟตแวร มความสามารถในการบรหารความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ไดอยางไรบาง และ มเอกสารอะไรบาง ทมงเนนไปยงโครงการซอฟตแวรและองคกร เมอองคกรไดเรมจดท าการบรหารกระบวนการอยางมประสทธภาพตลอดทวทงโครงการซอฟตแวร มการก าหนดกระบวนการท างานทชดเจนเปนมาตรฐานสามารถมองเหนภาพภายในกระบวนการท างานในแตละขนตอนของกระบวนการ โครงสรางภายในแสดงใหเหนถงวธการทเปนมาตรฐานของกระบวนการไดถกน าไปประยกตใชภายในโครงการซอฟตแวร ซงงานวจยน จะมงเนนทองคประกอบของการจดการความเสยง (RSKM)

4.1 กระบวนการจดการความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

กระบวนการจดการความเสยง (Risk Management Process Area) คอ กระบวนการบรหารจดการความเสยงของโครงการ เพอลดโอกาสทความเสยงนน จะกอใหเกดผลกระทบตอการด าเนนงานของโครงการ ซอฟตแวร และตดตามควบคมความเสยงทเกดขน ตามแผนการบรหารจดการความเสยงทวางไว โดยในแผนจะตองมการระบความเสยง (Identify Risks) การวเคราะหความเสยง (Analyze Risks) การจดล าดบความเสยง (Prioritize Risks) และแผนในการลดความเสยง (Mitigation Plans) ภาพท 4.1 แสดงกระบวนการจดการความเสยงโดยมรายละเอยดดงตอไปน

DPU

65

ภาพท 4.1 Activity Diagram กระบวนการจดการความเสยง

DPU

66

4.1.1 Process Activities Project Sponsor หมายถง ผบรหารทรบผดชอบโครงก าร มหนาทสนบสนน Project

Manager ใหท าโครงการใหส าเรจ โดยการใหค าปรกษา ตดสนใจ escalate ประเดน และจดหาทรพยากรทจ าเปนในการพฒนาโครงการ ท าการทวนสอบความคบหนาของโครงการและก ากบการด าเนนงานใหเปนไปตามกระบวนการทก าหนด

Project Manager หมายถง สมาชกของ Project Team ทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทในฐานะผจดการโครงการเพอด าเนนการ และรบผดชอบงานนบตงแตรบค าขอจากผใชของหนวยงาน สงมอบงาน จนถงการปดโครงการ

Project Team หมายถง พนกงานทไดรบมอบหมายใหดแล และรบผดชอบงานพฒนาโครงการ นบต งแตรบค าขอจากผใชของหนวยงาน สงมอบงาน จนถงการปดโครงการตามกระบวนการ

Stakeholder หมายถง ผทเกยวของกบการพฒนาโครงการ ส าหรบรายละเอยด Process Activity มดงตอไปน 1. Prepare for Project Risk Management Plan Activity การเตรยมพรอมส าหรบแผนบร หารความเสยง เพอเตรยมจดท าแผนการบรหารจดการ

ความเสยงโครงการ ซอฟตแวร โดยการระบถงปจจยเสยงทมผลตอการด าเนนโครงการ ท าการวเคราะหและจดล าดบของความเสยงเพอสรางแผนส าหรบลดความเสยงทเกดขน ส าหรบโครงการซอฟตแวรทจะท าการพฒนา

การเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง นบเปนสงแรกทตองกระท าใหสวนของการบรหารความเสยง โดยเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยงนนเปรยบเสมอนการคนหาความเสยงหรอปญหาเพอท าการแกไขกอนปญหานนจะลกลาม และสงผลใหโครงการลมเหลว การเตรยมความพรอมนนประกอบไปดวย

1.1 ระบความเสยง (Identify Risks) เปนการทบทวน พจารณาแผนทงหมดของโครงการซอฟตแวรและระบดานทมความไมแนนอนทโครงการซอฟตแวรก าลงเผชญอย ขนตอนนจ าเปนตองอาศยความรความเขาใจในโครงการซอฟตแวร สามารถอธบายไดดงตารางท 4.1

DPU

67

ตารางท 4.1 ระบความเสยง

Description:

การระบประเดนความเสยงเปนงานทตองกระท าอยางตอเนองตลอดการด าเน นโครงการ โดยเปนความรบผดชอบของพนกงานทไดรบมอบหมายใหดแล และรบผดชอบงานพฒนาโครงการน ใหท าการระบประเดนความเสยงทอาจจะเกดขนในแตละระยะของการพฒนาโครงการ ซงผบรหารโครงการมหนาทหลกในการสนบสนนกจกรรมน

Activity Ower:

- Project Manager - Project Team - Stakeholder

Participants: N/A Input: - Project Management Plan

- Risk Taxonomy-Based Questionnaire Steps: 1. Determine risk sources and categories ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ

และผทเกยวของกบโครงการรวมกนพจารณาเพอก าหนดแหลงทมา และประเภทของความเสยงทเกยวของกบโครงการ โดยใช Risk Taxonomy-Based Questionnaire เปนแนวทางชวยในการก าหนดแหลงทมา และประเภทของความเสยง เพอน าประเดนความเสยงเหลานนไประบใน Risk Information Form 2. Define risk parameters ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผทเกยวของกบโครงการรวมกนก าหนดเกณฑในการประเมนความเสยง ระดบคาขดแบงในการยอมรบความเสยงทเกดข น เพอระบวาประเดนความเสยงใดบางทควรจะตดตาม และควบคม 3. Identify the risks ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผทเกยวของกบโครงการรวมกนระบประเดนความเสยงทคดวาจะสงผลกระทบตอการด าเนนโครงการ ลงใน Risk Information Form 4. Review all elements of risk ผบรหารโครงการ ทบทวนประเดนความเสยงทงหมดทระบ

Output : - Risk Information Form ในสวนของ RISK DETAILS

DPU

68

1.2 วเคราะหความเสยง (Analyze Risks) เปนการน าความเสยงแตละประเดน ในสวนของการระบความเสยง แลวน ามาพจารณาถงโอกาสและผลกระทบ ทเกดขนจากประเดนความเสยงนน แลวท าการจดล าดบความเสยง สามารถอธบายไดดง ตารางท 4.2

ตารางท 4.2 วเคราะหความเสยง

Description: วเคราะหประเดนความเสยงแตละประเดน โดยพจารณาถงโอกาส และผลกระทบ

ทเกดขนจากประเดนความเสยงนน แลวท าการจดล าดบความเสยง Activity Owner:

- Project Manager - Project Team - Stakeholder

Participants: N/A Input: - Risk Information Form ในสวนของ RISK DETAILS Steps: 1. Evaluate the identified risks ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผท

เกยวของกบโครงการรวมกนประเมนประเดนความเสยงแตละประเดนวามคาโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบตอโครงการอยในระดบไหน เพอจะใชในการค านวณหาคา Risk Exposure 2. Categorize and group risks ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผทเกยวของกบโครงการรวมกนจดกลมประเดนความเสยง 3. Prioritize risks ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผทเกยวของกบโครงการรวมกนจดล าดบความส าคญส าหรบประเดนความเสยงทระบ เพอจดท าแผนลดความเสยง

Output: - Risk Information Form ในสวนของ RISK ANALYSIS

1.3 พฒนาแผนลดความเสยง (Develop Risk Mitigation Plans) เกยวของกบการจดล าดบ การค านวณความเสยงและการลงมอควบคมการลดความเสยงอยางเหมาะสมตามแนวทางทมาจากการประเมนความเสยง เนองจากการทจะก าจดความเสยงในระบบทงหมดนนเปนเรองท ท าไดยาก ผบรหารธรกจจะตองเปนผรบผดชอบการท างานนดวยเงอนไขในการใชงบประมาณทต าทสดและใชวธการควบคมทเหมาะสมทส ดเพอลดระดบความเสยงใหอย ในระดบทยอมรบได โดยสงผล

DPU

69

กระทบตอพนธกจและทรพยากรขององคกรใหนอยทสด การพฒนาความเส ยงสามารถอธบายไดดงตารางท 4.3 ตารางท 4.3 พฒนาแผนลดความเสยง

Description: จดท าแผนการลดความเสยงส าหรบประเดนความเสยงแตละประเดน เพอใชส าหรบควบคม และตดตามความเสยงใหอยในระดบทไมสงผลกระทบตอการด าเนนโครงการ

Activity Owner:

- Project Manager - Project Team - Stakeholder

Participants: N/A Input: - Risk Information Form ในสวนของ RISK DETIALS และ RISK ANALYSIS Steps: 1. Develop risk-handling activities ผบรหารโครงการ ทมพฒนาโครงการ และผ

ทเกยวของกบโครงการรวมกนก าหนดแนวทางในการควบคมแกไขส าหรบแตละประเดนความเสยงทมระดบความส าคญทจะสงผลกระทบตอการด าเนนโครงกา 2. Identify the person or group ผบรหารโครงการก าหนดผรบผดชอบในการตดตามและควบคมแตละประเดนความเสยงทมระดบความส าคญทจะสงผลกระทบตอการด าเนนโครงการ 3. สง Risk Information Form ใหแก ผบรหารโครงการเพอลงนามอนมต

Output: - Risk Information Form ฉบบสมบรณ

DPU

70

2. Create and Submit Project Risk Management Plan to Project Sponsor Activity การจดท าและสงมอบแผนการบรหารจดการความเ สยงใหโปรเจคสปอนเซอร สามารถ

อธบายไดดงตารางท 4.4

ตารางท 4.4 จดท าและสงมอบแผนการบรหารจดการความเสยง

Description: จดท าแผนการบรหารจดการความเสยง และด าเนนการสง Project Risk Management Plan ใหกบ Project Sponsor เพอท าการพจารณา

Activity Owner:

Project Manager

Participants: Project Sponsor Input: - Risk Information Form ฉบบสมบรณ Steps: 1. Develop Project Risk Management Plan ผบรหารโครงการรวบรวมขอมลของ

ประเดนความเสยงทระบและวธการควบคม ส าหรบจดท าแผนการบรหารจดการความเสยง 2. ผบรหารโครงการท าการทบทวน และตรวจสอบ Project Risk Management Plan 3. ผบรหารโครงการด าเนนการสง Project Risk Management Plan ใหกบ Project Sponsor เพอพจารณาอนมต

Output: Project Risk Management Plan

DPU

71

3. Approve Project Risk Management Plan Activity การอนมตแผนบรหารความเสยงโครงการ สามารถอธบายไดดงตารางท 4.5

ตารางท 4.5 อนมตแผนบรหารความเสยงโครงการ

Description: การทบทวน และตรวจสอบความเหมาะสมของ Project Risk Management Plan และท าการอนมต Project Risk Management Plan

Activity: Project Sponsor Participants: Project Manager Input: Project Risk Management Plan Steps: 1. Project Sponsor ท าการทบทวน และตรวจสอบ Project Risk Management

Plan และพจารณาอนมต - กรณ Approve Plan ผมอ านาจลงนาม หรอ ผบรหารระดบสงทรบผดชอ บโครงการเหนชอบและลงนามอนมต Project Risk Management Plan - กรณ Reject Plan ผมอ านาจลงนาม หรอ ผบรหารระดบสงทรบผดชอบโครงการไมเหนชอบและไมลงนามอนมต Project Risk Management Plan ใหกลบไปด าเนนการตามขอ 3.1 2. Baseline Project Risk Management Plan ผบรหารโครงการน า Project Risk Management Plan ทไดรบการอนมตแลวมาเปน Baseline ในการตดตาม และควบคมความเสยงของโครงการตอไป

Output: - Project Risk Management Plan ชดทก าหนดเปน Baseline

DPU

72

4. Continuously Monitor and Control Activity การด าเนนการตดตามและควบคมความเสยงทเกดขน สามารถอธบายไดดงตารางท 4.6

ตารางท 4.6 ด าเนนการตดตามและควบคมความเสยงทเกดขน

Description: ด าเนนการตดตาม และควบคมความเสยงทเกดขน ไมใหสงผลกระทบตอการด าเนนโครงการ

Activity Owner:

Project Manager

Participants: Project team Input: - Project Risk Management Plan

- Risk Status Report Steps: 1. Monitor risk status ผบรหารโครงการ และทมพฒนาโครงการ ตดตามเกบ

รวบรวมขอมลสถานะความเสยงทเกดขน วามคาระดบคาขดแบงในการยอมรบเกนทก าหนดหรอไม 2. Performance for risk-handling activity ผบรหารโครงการ และทมพฒนาโครงการด าเนนการควบคมแกไขประเดนความเสยงทเกดขนตามแผนทวางไว 3. Update lists of risk status ผบรหารโครงการ และทมพฒนาโครงการ ปรบปรงขอมลสถานะของแตละประเดนความเสยงทไดด าเนนการควบคมแกไข

Output: - Project Risk Management Plan - Risk Status Report

DPU

73

5. Project has new risks Activity ความเสยงใหมทมการเกดขน สามารถอธบายไดดงตารางท 4.7

ตารางท 4.7 ความเสยงใหมทมการเกดขน

Description: ตรวจสอบวาในการตดตาม และควบคมความเสยงของโครงการนนพบวามความเสยงใหมเกดขนหรอไม ถามความเสยงใหมเกดขนกใหท าการปรบปรง Project Risk Management Plan ทนท

Activity: Project Manager Owner: Participants: Project Team Input: - Project Risk Management Plan

- Risk Status Report Steps: ผบรหารโครงการประเมนวาในการด าเนนงานโครงการนนมความเสยงใหม

เกดขนหรอไม - กรณทมความเสยงใหมเกดขน ผบรหารโครงการจะตองท าการปรบปรง Project Risk Management Plan แลวใหกลบไปด าเนนการตาม ขอ 1 - กรณทไมมความเสยงใหมเกดขน ผบรหารโครงการจะตองตรวจสอบผลการตดตามและควบคมความเสยง แลวท าการปรบปรง Risk Status Report

Output: - Project Risk Management Plan ฉบบปรบปรง Baseline - Risk Status Report

4.1.2 Process Area Activity Check List

Process Area Activity Check List เปนรายการสรปกจกรรมทตองด าเนนการของแตละ Process Area เพอใหผรบผดชอบในการด าเนนการตาม Process Area ใชส าหรบชวยในกา รตรวจสอบกระบวนการท างานวาด าเนนการครบ ถวนตามทระบไวหรอไม ตารางท 4.8 แสดง Process Area Activity Check List ส าหรบกระบวนการจดการความเสยงทออกแบบ

DPU

74

ตารางท 4.8 Process Area Activity Check List

Items Status Input • Project Management Plan • Risk Taxonomy-Based Questionnaire

Activities • Create Project Risk Management Plan

- Step 1 : Identify Risks - Step 2 : Analyze Risks - Step 3 : Develop Risk Mitigation Plans

• Submit Project Risk Management Plan to Project Sponsor - Step 1 : Review Project Risk Management Plan - Step 2 : Submit Project Risk Management Plan to Project Sponsor

• Approve Project Risk Management Plan - Step 1 : Review Project Risk Management Plan - Step 2 : Baseline Project Risk Management Plan

• Continuously Monitor and Control - Step 1 : Update Lists of Risk Status - Step 2 : Performance for Risk-Handling Activity - Step 3 : Update Lists of Risk Status

• Project Have New Risks - Step 1 : Identify and Assess New Risks

Output • Project Risk Management Plan • Risk Information Form • Risk Status Report

DPU

75

4.2 แนวทางปฏบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

แนวทางปฏบตส าหรบกระบวนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร เปนเอกสารทระบขนตอนทจะชวยใหผบรหารโครงการซอฟตแวรสามารถระบความเสยงทอาจจะเกดขนกบงานโครงการซอฟตแวรทด าเนนการ ชวยพจารณาผลกระทบ ตลอดจนวางแผนลดความเสยงโดยมการประเมนความเสยงเปนระยะตลอดการด าเนนโครงการซอฟตแวร เพอใหมนใจวาจะจดการกบความเสยงทอาจเกดขนได ตารางท 4.9 แสดงเปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง และมความสมพนธกนดงภาพท 4.2 โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ตารางท 4.9 เปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง SG1: เตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง

SP 1.1: ก าหนดทมาของความเสยงและจดประเภทความเสยง SP 1.2: ก าหนดตวแปรของความเสยง SP 1.3: จดท ากลยทธการบรหารความเสยง

SG2: ระบและวเคราะหความเสยง SP 2.1: การระบความเสยง SP 2.2: การประเมน การจดหมวดหมและการจดล าดบความเสยง

SG3: ลดความเสยง SP 3.1: การพฒนาแผนการลดความเสยง SP 3.2: การด าเนนการตามแผนการลดความเสยง

จากตารางท 4.9 รายละเอยด เปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง ซงการด าเนนการกระบวนการจดการความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ (Risk Management: RSKM) แบงเปน 3 เปาหมายจ าเพาะโดยมรายละเอยดดงตอไปน

1. เตรยมความพรอมส าหรบการบรหารความเสยง โดยก าหนดแหลงก าเนดและประเภทของความเสยง เชน ความตองการทไมแนนอนหรอขอก าหนดความตองการทไมชดเจน และการเปลยนแปลงขอก าหนดความตองการหลายครง การออกแบบทไมสามารถกระท าตามได การขาดแคลนเทคโนโลยหรอความตองการใชเทคโนโลยใหม (ฮารดแวรและซอฟตแวร) บคลากรไมมทกษะความรความสามารถเพยงพอหรอการขาดแคลนบคลากร ทไดรบการฝกอบรมทางดาน

DPU

76

เทคนค การประมาณเวลาทไมสามารถเปนจรงได การตดสนใจจากภายนอกทมผลตอโครงการ การเชอมโยงกบระบบอน สมรรถนะต า และประเดนปญหาเรองคาใชจายและเงนทน และอนก าหนดพารามเตอรของความเสยง เพอน ามาประเมนจดตามประเภทของความเสยง ซงอาจก าหนดไดโดยตาม ผลกระทบ ความรนแรง ความเปนไปได และล าดบเหตการณของความเสยงก าหนดกลยทธ ในการจดการกบความเสยงทพบ เชน ก าหนดขอบเขตของการจดการ ก าหนดล าดบขนตอนวธการและเครองมอทน ามาใช ก าหนดเทคนควธการในการตรวจวดสถานะของความเสยง และการประเมนความเสยง

2. ระบและวเคราะหความเสยง โดยท าการประเมนและจดแบงประเภทหมวดหมของความเสยง

3. ลดความเสยง พฒนาแผนการจดกา รกบความเสยงโดยมง ประเดนทจะลดความรนแรงตอผลกระทบทเกดกบโครงการ

ภาพท 4.2 ความสมพนธระหวางเปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง (Ray C. Williams, 2006)

DPU

77

4.3 แบบตรวจสอบความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

แบบตรวจสอบ ความเสยง โครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ จะสรางขนตามเปาหมายจ าเพาะและแนวทางปฏบตจ าเพาะในกลมกระบวนการบรหารความเสยง ตามมาตราฐานซเอมเอมไอ โดยแบบตรวจสอบเหลาน จะถกใชในขนตอนการตรวจสอบ การจดการความเสยง ภาพท 4.3 และตารางท 4.10 แสดงแบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวรโดยรวม

ภาพท 4.3 ขนตอนการตรวจสอบการจดการความเสยง ตารางท 4.10 แบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวรโดยรวม

ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 องคกรของคณมการก าหนดขอบเขตของความเสยง/อนตรายทอาจจะ

เกดขนในการพฒนาซอฟตแวรในองคกร หรอไม

2 องคกรของคณมการจดท าเปนรายการรวบรวมความเสยง /อนตรายท อาจจะเกดขนทงภายนอกและภายในองคกร หรอไม

3 เมอทราบถงภาวะความเสยงแลวองคกรของคณสามารถระบได หรอไมวามความรนแรงมากนอยเพยงใด

4 องคกรของคณไดท าการประเมนถงภาวะเสยงนนหรอไมวามความ รนแรงมากนอยเพยงใด

DPU

78

ตารางท 4.10 (ตอ)

ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 5 องคกรของคณมหลกการ/วธการ/เครองมอเตรยมพรอมรบมอกบภาวะ

เสยงทอาจจะเกดขน หรอไม

6 ในกรณทภาวะความเสยงมจ านวนมาก องคกรของคณไดท าการจดแบงความรนแรงทเปนผลกระทบจากความเสยงตามล าดบหรอไมเพอคดเลอกและหาแนวทางปองกนไวกอน

7 มหลกฐานอางองไดหรอไมวา เมอท าการแกไขไปแลวจะชวยลดภสวะความเสยงนนไดหรอหรอสามารถก าจดความเสยงนนออกไปจากองคกรนนได

8 มการจดเกบบนทกเพอเกบเปนหลกฐานอางองตอไปหรอไม 9 มการจดฝกอบรมเทคนค/วธการ ในการแกไขและปองกนภาวะความ

เสยงนนหรอไม

10 มการรายงานผลภาวะเสยงนในทประชมเพอใหผบรหารและคณะผ ท างานทเกยวของรบทราบ หรอไม

1. เตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง การเตรยมความพรอม (Preparation) คอ การด าเนนการโดย กล ยทธการบ ารงรกษาและ

การสรางส าหรบการระบ การวเคราะห และการลดความเสยง การเตรยมความพรอมนนสวนใหญมกจะเปนแผนการในเอกสารของการบร หารความเสยง กลยทธของการบรหารความเสยงมกอยทการกระท าทเฉพาะเจาะจงและแนวทางการจดการทใชและควบคมโปรแกรมการบรหารความเสยง ทงนรวมไปถงการระบ แหลงทมาของความเสยง โครงการทใชในการจดการประเภทความเสยง และตวแปรทใชในการประเมน ขอจ ากด การควบคมความเสยงในการจดการทมประสทธภาพ

การเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง ถอเปนสงแรกทจะตองกระท าใหสวนของการบรหารความเสยง โดยเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยงนนเปรยบเสมอนการคนหาความเสยงหรอปญหาเพอท าการแกไขกอนปญหาน นจะลกลาม และสงผลใหโครงการลมเหลว ภาพท 4.4 แสดงแผนผงการเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง

DPU

79

ภาพท 4.4 แผนผงการเตรยมพรอมส าหรบการบรหารความเสยง

1.1 ก าหนดทมาของความเสยงและจดประเภทความเสยง ในขนตอนของการก าหนดความเสยง และจดประเภทคว ามเสยง น ผจดการโครงการ

ซอฟตแวร มกจะมประเดนทอยในใจวาเรองใดบางทจะน าความเสยงมาส โครงการซอฟตแวร โดยประเดนตางๆ นนมกมาจากประสบการณ แตในสวนของการบรหารความเสยงน จ าเปนทจะตองจดหาวธทเปนรปธรรมเพอน ามาใชในการก าหนดความเ สยง เชน จดท ารายกา รแบบตรวจสอบ (Checklists) เพอท าการตรวจสอบความเสยงทเกดขนในโครงการ โดยไดมการก าหนดแนวทางเพอน าไปใชในการก าหนดความเสยง

ทมาของความเสยงเปนสงส าคญแรกเรมใน การเกดตนเหตความเสยงส าหรบโครงการและองคกรซอฟตแวร ทมาของความเสยงอาจเกดไดจากหลายปจจ ย ทงภายในและภายนอก และรวมถงความเสยงในดานพนฐานตางๆ ภายในองคกร ด งทไดแสดงในแบบตรวจสอบท 4.11 โดยมรายละเอยดดงตอไปน

DPU

80

ตารางท 4.11 แบบตรวจสอบทมาของความเสยง

ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มความแนใจในความตองการ 2 การประมาณการโครงการเปนทแนใจวาสามารถใชงานได 3 การออกแบบสามารถปฏบตการได 4 เทคโนโลยสามารถหาได 5 มการแบงสวนตารางเวลาทแนนอน 6 บคลากรมทกษะเพยงพอ 7 คาใชจายและการเงนไมเปนปญหา 8 ผท าสญญาโครงการมความสามารถทเพยงพอและแนนอน 9 ผผลตโครงการมความสามารถทเพยงพอและแนนอน

10 การสอสารกบลกคาใหเขาใจในโครงการมประสทธภาพ 11 การปฏบตงานโครงการมความตอเนอง

การจดประเภทความเสยง เปนการสะทอนกลบของขยะภายในองคกร ใหสามารถชวย

จดการเกยวกบการจดประเภทตางๆภายในองคกรและโครงการซอฟตแวร และยงเปนการชวยท าใหองคกร ซอฟตแวร มความแขงแรงส าหรบกจกรรมตางๆในอนาคต ภายในองคกรและโครงการซอฟตแวร เพอทสามารถน าไปใชในแผนการลดความเสยงตอไปได

ปจจยตอไปนอาจไดรบการพจารณาเมอมการจดปร ะเภทความเสยง ดงทไดแสดงในแบบตรวจสอบท 4.12

ตารางท 4.12 แบบตรวจสอบการจดประเภทของความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มขนตอนในรปแบบวงจรของโครงการซอฟตแวร 2 มประเภทการใชของกระบวนการ 3 มประเภทการใชของผลตภณฑ 4 มการบรหารโปรแกรมความเสยง

DPU

81

จากตารางท 4.12 แบบตรวจสอบการจดประเภทความเสยง สามารถอธบาย เพมเตมไดดงตอไปน

ขนตอนของรปแบบวงจรของโครงการซอฟตแวร เชน ความตองการ การออกแบบ การผลต การทดสอบประเมนผล การสงมอบ และการจ าหนาย เปนตน

การบรหารโปรแกรม ความเสยง เชน ความเสยงทสญญา งบประมาณ ความเสยง ความเสยงดานเวลา ความเสยงดานทรพยากร ความเสยงดานประสทธภาพ และ ความเสยงดานการสนบสนน เปนตน

วทยาศา สตรหรอเทคนคเกยวกบการแบงประเภทความเสยงสามารถใชเปนกรอบส าหรบการก าหนดแหลงทมาและประเภทความเสยง

1.2 การก าหนดตวแปรความเสยง ก าหนดตวแปรความเสยงทใชในการวเคราะหและจดประเภทความเสยง และตวแปรท

ใชในการพยายามบรหารความเสยง ตวแปรส าหรบ การประเมน การจดประเภทหรอหมวดหม และการจดล าดบความเสยง มรายละเอยดในตวแปรความเสยงดงกลาว ดงตารางท 4.13 ตารางท 4.13 แบบตรวจสอบการก าหนดตวแปรความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มการก าหนดโอกาสทสามารถเกดความเสยง 2 มการก าหนดผลของความเสยงทอาจเกดขน 3 มการก าหนดเกณฑในการกระตนการบรหารจดการกจกรรม

จากตารางท 4.13 แบบตรวจสอบตวแปรความเสยงสามารถอธบายไดดงน - โอกาสเสยง เชน ความนาจะเปนความเสยงทเกดขน - ผลลพธของความเสยง เชน ผลกระทบและความรนแรงของความเสยงทเกดขน - มเกณฑในการกระตนการบรหารจดการกจกรรม ตวแปรความเสยงทใชเปนหลกเกณฑทวไปควรจะมความสอดคลองส าหรบการจดการ

เปรยบเทยบสงตางๆ ซงถาหากไมมตวแปรเหลานจะเปนการยากมากทจะวดคาความรนแรงของการเปลยนแปลงทไมพงประสงคอนเกดจากความเสยงและจดล าดบความส าคญ ซงเปนการกระท าทจ าเปนส าหรบแผนการลดความเสยง

DPU

82

1.3 จดท ากลยทธดานการบรหารความเสยง การจดท ากลยทธดานการบรหารความเสยงกเพอใหสามารถรบรกบความเสยงประเภท

ตางๆและสามารถเรเกยวกบขนตอนและวธการบรหารความเสยงทมประสทธภาพ แบบตรวจสอบดานการจดท ากลยทธดานการบรหารความเสยงมรายละเอยดดงตารางท 4.14

ตารางท 4.14 แบบตรวจสอบการจดท ากลยทธดานการบรหารความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มขอบเขตในความพยายามบรหารความเสยง 2 มวธการและเครองมอทใชส าหรบการระบความเสยง การวเคราะห

ความเสยง การลดความเสยง การตรวจสอบความเสยงและกา รตดตอสอสาร

3 มแหลงโครงการซอฟตแวรเฉพาะความเสยง 4 มวธการจดประเภท เปรยบเทยบและรวมเปนหนง 5 มตวแปรทรวมถง โอกาส ผลลพธและเกณฑ ส าหรบการด าเนนการใน

การระบความเสยง

6 มเทคนคทจะใชลดความเสยง 7 มการนยามหลกเกณฑความเสยงตอการตดตามความเสยงเรมตน 8 มชวงเวลาส าหรบการตรวจสอบความเสยงหรอการคดทบทวนใหม

กลยทธการบรหารความเสยงควรไดรบค าแนะน าจากวสยทศนรวมกนของความส าเรจ

ทอธบายผลลพธของโครงการซอฟตแวรใน อนาคต ทงในแงของการจดสงโครงการ ซอฟตแวร คาใชจาย และ สมรรถภาพในการใชงาน โครงการซอฟตแวร กลยทธในการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรบอยครงไดจดท าไดในรปแบบเอกสารไดหรอโครงการแผนการจดการความเสยง กลยทธการบรหารความเสยงน คอ การตรวจสอบกบผมสวนไดสวนเสยของโครงการซอฟตแวรเพอใหเกดการสงเสรมและเกดความเขาใจ นนเอง

2. การระบและวเคราะหความเสยง ความเสยงเปนการระบและวเคราะห เพอพจารณาในความส าคญขององคกรและ

โครงการซอฟตแวร ทรพยากรมผลกระทบตอระดบของความเสยงทไดก าหนดการจดการระบความเสยงและความมงมน เมอมความเหมาะสม

DPU

83

การระบและการวเคราะหความเสยงตามมาตรฐาน ซเอมเอมไอ ประกอบดวย การระบความเสยง และ การประเมน การจดหมวดหมและการจดล าดบความเสยง ดงภาพท 4.5 โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ภาพท 4.5 แผนผงการระบและการวเคราะหความเสยง

2.1 การระบความเสยง

การระบ (Identify) คอ ทบทวนแผนทงหมดของโครงการ ระบดานทมความไมแนนอน การชระบความเสยง (Risk identification) เปนการชใหเหนถงปญหาความไมแนนอนท

องคกรเผชญอย กระบวนการนจ าเปนตองอาศยความรความเขาใจองคกร ภารกจและกจ กรรม สงแวดลอมดานกฎหมาย สงคม การเมองและวฒนธรรม พฒนาการและปจจยทมตอความส าเรจขององคกร รวมทงโอกาสและสงคกคามทมตอองคกร การชระบความเสยงควรไดด าเนนการอยางทวถงครอบคลมกจกรรมในทกๆ ดานขององคกร สาเหตส าคญของความเสยงคอการมส งคกคาม (Threat) ทอาจสงผลใหเกดการละเมดความมนคงสารสนเทศและสงผลเสยตามมา อาจพจารณาถง

DPU

84

เหตการณหรอสงทเคยเกดขนมาแลวในอดตกบองคกรนน หรอองคกรอนใด หรออาจเปนสงทมความเปนไปไดวาจะเกดขนแมไมเคยเกดขนมากอนกได

การระบปญหาท อาจเกดอนตราย ภยคกคาม และ ชองโหว การระบปญหาเหลานจะมผลตอความพยายามในการท างานหรอเปนพนฐานการวางแผนส าหรบการบรหารความเสยงทประสบความส าเรจ ความเสยงจะตองถก อธบายและระบในวธทเขาใจได กอนท จะสามารถวเคราะหและจดการอยางถกตอง คว ามเสยงทมเอกสารในขอความสนทมเงอนไขและผลกระทบของความเสยงทเกดขน

การระบความเสยงควรเปนบวธการทเปนระเบยบและมความละเอยด เพอหาความนาจะเปน เพอท าใหบรรลในวตถประสงค และมประสทธภาพ การระบความเสยงไมควรทจะท าในทกเหตการณท เปนไปไดโดยไมค านงถงวธการทไมนาจะเปนไปได การระบการเสยงเปนการพฒนาแผนกลยทธการบรหารความเสยงโดยใชการจดประเภทและตวแปรพรอมกบการระบแหลงทมาความเสยง สามารถใหการปรบปรงใหกระชบและวนยทเหมาะสมกบการระบความเสยง รปแบบการระบความเ สยงเปนพนฐานแกผเรมตนกจกรรมการบรหารความเสยง กลยทธความเสยงครงลาสดควรจะตรวจสอบรายการความเสยง เปนระยะเพอตรวจสอบใหมแหลงทมาของความเปนไปได ของความเสยงและการเปลยนแปลงเงอนไข การคนพบแหลงทมา และการมองขามความเสยงหรอสงทไมมอยจรง

กจกรรมระบความเสยงทมงเนนการระบความเสยง ของการกลาวโทษต าหนทไมไดต าแหนง ผลของกจกรรมระบความเสยงไมไดใชเพอจดการประเมนประสทธภาพของบคลากร และในแบบตรวจสอบของการระบความเสยงของโครงการซอฟตแวร มรายละเอยดในการตรวจสอบดงตารางท 4.15

DPU

85

ตารางท 4.15 แบบตรวจสอบการระบความเสยงโครงการซอฟตแวร ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มการระบความเสยงทเกยวของกบ คาใชจาย ตารางเวลาและการปฎบต 2 มการทบทวนองคประกอบของสงแวดลอมทอาจสงผลกระทบตอ

โครงการซอฟตแวร

3 มการทบทวนองคประกอบของโครงสรางงานทเสยทงหมด เพอเปนสวนหนงของการระบความเสยง เพอใหมนใจวาทกดานทไดพยายามท างานนน ไดรบการพจารณา

4 มการทบทวนองคประกอบของแผนโครงการวาไดเปนสวนหนงของการระบความเสยง เพอใหมนใจวาทกโครงการซอฟตแวรนนไดรบการพจารณา

5 มเอกสารบรบทเงอนไขและผลกระทบทอาจเกดขนของความเสยง 6 มการระบผทมสวนไดสวนเสยทเชอมโยงกบแตละความเสยง

จากตารางท 4.15 แบบตรวจสอบการระบความเสยงโครงการซอฟตแวรนน ยง ม

หลกการและวธการมากมายส าหรบการระบความเสยง มดงน - ตรวจสอบองคประกอบของโครงสรางของโครงการหยดลงแตละอนเพอเปดเผยความ

เสยง - ด าเนนการประเมนความเสยงโดยใชวทยาศาสตรหรอเทคนคเกยวกบการแบงประเภท

(taxonomy) ความเสยงหรออนกรมวธานความเสยง (Taxonomy) - มการสมภาษณผเชยวชาญในเรองนนๆ - ทบทวนความพยายามจดการความเสยงจากผลตภณฑทมความคลายคลงกน - ตรวจสอบการเอกสารการเรยนรหรอฐานขอมล - ตรวจสอบการออกแบบขอจ ากดและความตองการในขอตกลง ความเสยงของโครงการเกดขนในโยงใยทซบซอนของความเก ยวพนในเหตและผล ซง

กอใหเกดหวงโซของการสะทอนกลบในแตละวงจร ความเสยงจงเกดขนจากวงจรผลสะทอนกลบหลากหลายทอยในระบบของโครงการซอฟตแวร

DPU

86

2.2 การประเมน การจดหมวดหมและการจดล าดบความเสยง การประเมนและการจดประเภทหรอหมวดหมแตละประเภทใชก าห นดประเภทของ

ความเสยง ตวแปร และก าหนดล าดบความสมพนธทมความเกยวของกน การประมนความเสยงเปนสงจ าเปนเพอก าหนดความส าคญในการระบแตละความเสยง

และใชในการพจารณาเมอมความสนใจในการจดการทเหมาะสมของความตองการ ประโยชนในการรวบรวมความเสยงในกานความสมพนธกบบคลากรและการพฒนาในระดบรวม เมอความเสยงรวมเกดจากการส ะสมของความเสยงในระดบต าทต า กวาการดแล ควรจะใหความส าคญในความเสยงระดบต า ไมมการละเวน

การประเมน การจดหมวดหม และการจดล าดบความส าคญของความเสยง บางครงเรยกวา การประเมนความเสยง (Risk assessment) หรอ การวเคราะหความเสยง (Risk Analysis) มรายละเอยดในการตรวจสอบการประเมนความเสยงดงตารางท 4.16 ตารางท 4.16 แบบตรวจสอบการประเมนความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน

1 ชอความเสยง 2 ขอบเขต 3 ลกษณะความเสยง 4 ผทมผลกระทบ 5 ลกษณะเชงปรมาณ 6 การยอมรบความเสยง 7 การบ าบดและการควบคม 8 แนวทางการปรบปรง 9 การพฒนากลยทธและนโยบาย

การประเมนการระบความเสยงอาจอาท าโดยการก าหนดตวแปรดงน Low, Medium

High, Negligible, Marginal, Significant, Critical, Catastrophic การประเมนคาความเสยง (Risk evaluation) เมอไดความเสยง โดยมรายละเอยด การ

ประมาณเชงกงปรมาณแลว จงน ามาประเมนคาความเสยงโดยการเปรยบเทยบกบหลกเกณฑความเสยงทยอมรบได หลกเกณฑยอมรบความเสยง (Risk acceptance criteria) วาจะยอมรบไดมากนอย

DPU

87

เพยงใด เพอประกอบการตดสนใจวาจะบ าบดความเสยงนนๆตอไปอยางไร พงพจารณาในแงตางๆดงตอไปน เชน คาใชจาย ประโยชนและความคมทนทจะไดรบจากการแกไขบ าบดความเสยง (costs and benefits) ขอก าหนดดานกฎหมายและ กฎระเบยบขององคกร (legal requirements) ปจจยดานเศรษฐกจและสงคม (socioeconomic factors) ปจจยดานสงแวดลอม (environmental factors) ประเดนสาระส าคญในมมมองของผมสวนไดเสย (concerns of stakeholders) เปนตน

การจดหมวดหมและกลมความเสยง เปนสงทเหนพองในการจดหมวดหมความเสยงไดอยางชดเจน ความเสยงไดถกจดหมวดหมเพอก าหนดหมวดหมความเสยง โดยไดท าการ จดหาวธทจะพจารณาความเสยงทก าหนดจากแหลงขอมล เทคนคในการแบงหมวดหม และสวนประกอบของแผนงาน ความเกยวของหรอความเสยงทมค าเทากน อาจจะเปนกลมความเสยงทจะประสบความส าเรจไดอยางมประสทธภาพ อยางไรกตามเอกสารเปน สาเหตและผลกระทบทสมพนธกนระหวางความสมพนธความเสยง ตารางท 4.17 แสดงแบบตรวจสอบการจดหมวดหมความเสยง

ตารางท 4.17 แบบตรวจสอบการจดหมวดหมความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 องคกรมการจดหาวธทจะพจารณาความเสยงทก าหนดจากแหลงขอมล 2 องคกรมเทคนคในการแบงหมวดหม 3 องคกรมรายละเอยดในสวนประกอบของแผนงาน

จดล าดบความส าคญ (Prioritize) แตละความเสยงเพอก าหนดการปฏบ ตการหรอความ

พยายามทตองการในการบรหารความเสยง ความส าคญทจะพจารณาความเสยงตามทไดก าหนดในแตละคาความเสยง หลกเกณฑท

ชดเจนควรทจะใชเพอก าหนดความเสยงทมความส าคญ เจตนาของการจดล าดบความส าคญคอ เพอก าหนดใหบรเวณพนทมประสทธภาพสงสดส าหร บลดความสยงททรพยากรสามารถแลวน ามาใชกบโครงการซอฟตแวรซงไดผลดทสด

ก าหนดชอความเสยงแตละขอโดยยอ พรอมระบเลขทเพอการอางองตอไปในอนาคต ผ ประเมนจะตองพร รณารายละเอยดของแตละความเสยง เพอใหเกดความชดเจนและ เขาใจความ เสยงนน โดยสมาชกทมงานชวยกนจดล าดบความส าค ญแตละความเสยงดง ตารางท 4.18

DPU

88

ตารางท 4.18 แบบตรวจสอบการจดล าดบความส าคญของความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 ความเสยงจะตองถกขจดใหหมดสนไป หรอลดความเสยงนนใน

ทนททนใด (ระดบสงสด)

2 ความเสยงท จ าเปนตองตรวจสอบอยางใกลชด และอาจตองมแผนปฏบตการเพอปองกนไมใหเกดผลกระทบตอโครงงาน

3 ความเสยงทจ าเปนตองตรวจสอบ แตเขมงวดนอยและแผนการลดความเสยงมความเรงดวนนอย

4 ความเสยงในระดบนอยในระดบต าสด และตองการความเอาใจใสน อย แตไมควรละเลยทงหมด

การจดล าดบความส าคญของความเสยงชวยให การจดล าดบความส าคญเพอลดความ

เสยงในล าดบตอไปและมองเหนความเสยงในโครงการซอฟตแวรเชน ความ เสยงนรายแรง มผลกระทบตอความส าเรจของโครงการ ซอฟตแวร และจะตองด าเนนการแกไขทนท เพ อเปนประโยชนแก ผบรหารจดการโครงการซอฟตแวร และสมาชกทมงาน ทใหความสนใจหรอเนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรทมผลกระทบตอโครงการซอฟตแวรมากทสด

3. การลดความเสยง ความเสยงไดรบการจดการและลด ตามความเหมาะสมเพอลดผลกระทบทางดาน

สงแวดลอม ซงทผลกระทบตอวตถประสงค ขนตอนในการจดการความเสยงรวมถงการพฒนาตวเลอกในการจดการความเสยง การ

ตรวจสอบความเสยง การก าหนดเกณฑกจกรรมการจดการความเสยง ทมประสทธภาพ เกน แผนการลดความเสยงเปนการพฒนาและด าเนนการส าหรบเลอกความเสยงทมบท บาทเพอลดผลกระทบทจากความเสยงทเกดขน สงเหลานยงรวมถงแผนฉกเฉนเพอรบมอกบผลกระทบจากความเสยงถงแมจะพยายามละความเสยงแลวกตาม ตวแปรความเสยงทใชในการจดการกจกรรมความเสยง ซงมการก าหนดเปนกลยทธในการบรหารความเสยง

การลดความเส ยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอจะท าการพฒนาแผนการลดความเสยงและการด าเนนการตามแผนการลดความเสยงซง การออกแบบตรวจสอบจะมขนตอนดงภาพท 4.6

DPU

89

ภาพท 4.6 แผนผงการลดความเสยง

อยางไรกตามการลดความเสยง สามารถท าไดโดยใชการควบคมความเสยงนนโดย

สามารถ เรมจากการวางแผนบรหารความเสยง (Risk Management Planning) และ การหาทางแกไขปญหาความเสยง (Risk Resolution) รวมไปถงการเฝาสงเกตความเสยง (Risk Monitoring) นนถอเปนเรองส าคญ โดยในการควบคมความเสยงนนถอเปนเรองส าคญเนองจากท าใหสามารถทจะแกไขตดตามไดทนทวงท

ทางเลอกเพอ ลดความเสยง สามารถแบง ทางเลอกในแผนการลดความเสยง ออกเปน 6 ประเภท ซงจะท าการตรวจสอบ โดยมรายละเอยดการตรวจสอบดงตารางท 4.19

DPU

90

ตารางท 4.19 แบบตรวจสอบทางเลอกแผนลดความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 การยอมรบความเสยง 2 การหลกเลยงความเสยง 3 การจ ากดความเสยง 4 การวางแผนความเสยง 5 การวจยและการรบรความเสยง 6 การถายโอนความเสยง

จากตารางท 4.19 สามารถอธบาย แบบตรวจสอบในทางเลอกของแผนการลดความเสยง

ไดโดยมรายละเอยดดงตอไปน 1. การยอมรบความเสยง (Risk Assumption) คอการยอมรบความเสยงในระดบท

เปนอยและใหระบบขอมลสารสนเทศด าเนนงานไปตามปกต ซงเปนการยอมรบในผลทอาจตามมา เชน การพสจนตวจรงเพยงใช ID และ Password มความเสยงเพราะอาจมการขโมยไปใชไดการใหมใชชวะมาตร (biometrics) เชน การตรวจลายนวมอหรอมานตา อาจมคาใชจายสงไมคมคา โรงพยาบาลอาจยอมรบความเสยงของระบบปจจบนและท างานตอไปโดยไมท าอะไร

2. การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) คอการหลกเลยงความเสยงดวยการก าจดสาเหตของความเสยง เชน เมอพบวาปจจบนโรงพยาบาล มการส ารองขอมลเพยง 1 ชดและจดเปนความเสยงตอการสญเสย การเลยงความเสยงนอาจไดแกการท าส ารองขอมล 2 ชด และแยกเกบในสถานทตางกน การบรหารจดการการเชอมโยงสเครอขายผานโมเดมถาเปนการยากตอการควบคมหรอบรหารจดการองคกรอาจเลอกทางออกโดยการยกเลกไมใหใชบรการ และแนะน าใหพนกงานใชบรการผานทาง ISP ในชวงทมการระบาดของไวรสอยางหนก องคกรอาจมเลอกระงบไมใหใชคอมพวเตอรทไมไดตดตง Antivirus เปนตน

3. การจ ากดความเสยง (Risk Limitation) คอการท าระบบควบคมเพอใหเกดผลกระทบจากการการถกคกคามระบบหรอจากความไมมนคงของระบบใหนอยทสด

4. การวางแผนความเสยง (Risk planning) คอการจดการความเสยงดวยการพฒนาแผนบรรเทาความเสยงทจดล าดบความส าคญ การใชและการดแลวธการควบคม

DPU

91

5. การวจยและการ รบรความเสยง (Research and Acknowledgement) คอการลดความสญเสยทเกดจากความเสยงโดยการตรวจสอบเพอรบทราบความออนแอของระบบและคนควาวจยใหไดวธการควบคมเพอเสรมความมนคงใหแกระบบ

6. การถายโอนความเสยง (Risk Transference) คอการถายโอนความ เสยงดวยการหาทางเลอกอนเพอชดเชยความสญเสยเชน อปกรณเครอขายเมอซอมาแลวมระยะประกนเพยงหนงป เพอเปนการรบมอในกรณทอปกรณเครอขายไมท างาน องคกรอาจเลอกซอประกน หรอสญญาการบ ารงรกษาหลงขาย (Maintenance service) เปนตน

3.1 การพฒนาแผนการลดความเสยง การพฒนาแผนการลดความเสยงเกยวของกบการจดล าดบ การค านวณความเสยง และการ

ลงมอควบคมการลดความเสยงอยางเหมาะสมตามแนวทางทมาจากการประเมนความเสยง เนองจากการทจะก าจดความเสยงในระบบทงหมดนนเปนเรองทท าไดยาก ผบรหารธ รกจจะตองเปนผรบผดชอบการท างานนดวยเงอนไขในการใชงบประมาณทต าทสด (Least-cost) และใชวธการควบคมทเหมาะสมทสดเพอลดระดบความเสยงใหอยนะระดบทยอมรบได โดยสงผลกระทบตอพนธะกจและทรพยากรขององคกรใหนอยทสด

ส าหรบการสรางแบบตรวจส อบในสวนของการพฒนาแผนการลดความเสยงจะมรายละเอยดหลกๆ ดงตารางท 4.20 ตารางท 4.20 แบบตรวจสอบการพฒนาแผนการลดความเสยง ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มการก าหนดระดบและ หลกเกณฑทก าหนดเมอความเสยงเปนทยอมรบ

ไมไดและเรยกแผนปฏบตการลดความเสยงหรอแผนฉกเฉน

2 มการระบ บคคลหรอกลมบคคลทรบผดชอบในแตละความเสยง 3 มการก าหนดอตราคาใชจายเอประโยชนของการใชแผนลดความเสยง

ส าหรบแตละความเสยง

4 มการพฒนาแผนการลดความเสยงโดยรวม ส าหรบโครงการซอฟตแวร ของแตละแผนฉกเฉนและแผนลดความเสยง

5 มการพฒนาแผนฉกเฉนส าหรบการเลอกความเสยงทส าคญในกรณทมผลกระทบจะไดรไวและตระหนกถง

DPU

92

3.2 การด าเนนการตามแผนการลดความเสยง ในการด าเนนการตามแผนการลดความเสยงนนเปนการตรวจสอบสถานะของแตละ

ระยะของความเสยงและและด าเนนการตามแผนการลดความเสยงตามความเหมาะสม การด าเนนการตามแผนการลดความเสยง มการควบคมประสทธภาพและการบรหาร

ความเสยงในระหวางการท างาน เชน การ ปฏบตตามโปรแกรมเชงรกเพอความสม าเสมอในการตรวจสอบสถานะความเสยงและผลลพธของการปฏบตในการจดการความเสยง การก าหนดกลยทธในการบรหารความเสยงเปนชวงเวลาทสถานะความเสยงควรไดรบการเยยมชมอกครง กจกรรมในการบรหารความเสยงนอาจท าใหเกดการคนพบความเสยงใหมหรอคนพบตวเลอกในการจดการความเสยงใหม การคนพบเหลานสามารถทจะเกดความตองการในการวางแผนอกครง และการประเมนอกครง ในกรณทยอมรบเกณฑทเกยวของกบความเสยง ควรจะมการเปรยบเทยบกบสถานะความเสยง เพอพจารณาความจ าเปนในการด าเนนการตามแผนการลดความเสยง การด าเนนการตามแผนลดความเสยงสามารถปฏบตโดยมรายละเอยดดงตารางท 4.21

ตารางท 4.21 แบบตรวจสอบการด าเนนการตามแผนการลดความเสยง

ขอ ค าถาม ผาน ไมผาน 1 มการตรวจสอบสถานะความเสยง 2 มการจดการความเสยงเปดใหปดลงได 3 มตวเลอกเมอความเสยงเกนกวาเกณฑก าหนด 4 มการก าหนดเวลาถงวนทคาดวาจะเสรจ 5 มการด าเนนการอยางตอเนองในแตละกจกรรมความเสยง 6 มการจดเกบมาตรการทมประสทธภาพในแตละกจกรรมความเสยง

จากตารางท 4.21 ในแบบตรวจสอบการด าเนนการตามแผน การลดความเสยงสามารถ

อธบายรายการตรวจสอบโดยมรายละเอยดดงน 1. การตรวจสอบสถานะความเสยง หลงจากเรมแผนลดความเสยง ความเสยงนนยงคง

ตองมการตดตามหลกเกณฑ ซงหมายถงการตรวจสอบการด าเนนการศกยภาพของแผนฉกเฉนวามการตดตามตามระยะกลไกทควรจะมการท างานอย

2. มวธการจดการความเสยงเปดและด าเนนการปด ซงอางองถงการตดตามโครงการซอฟตแวรและบรเวณกระบวนการควบคม ขอมลเพมเตมเกยวกบการด าเนนการรายการตดตาม

DPU

93

3. เลอกตวเลอกการจดการความเสยงเมอตรวจสอบวาความเสยงเกนกวาเกณฑก าหนด 4. ก าหนดเวลาหรอระยะเวลาปฏบตงานส าหรบแตละกจกรรมการจดการความเสยงซง

ตงแตวนเรมตนจนถงวนทคาดวาจะเสรจ 5. มความม งมน ในการด าเนนการ ทตอเนองของแผนทรพยากรเพอใหประสบ

ความส าเรจในการด าเนนการ ในแตละกจกกรมการจดการความเสยง 6. จดเกบมาตรการทมประสทธภาพในกจกรรมการจดการความเสยง

DPU

บทท 5 สรปผลงานวจย

5.1 สรปผลการศกษา

งานคนควาอสระน เปนการ ศกษา และน าเสนอกระบวนการ แนวทางปฏบต และเสนอแนะ การน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวร ซงสามารถน าไปใชไดในการตรวจสอบการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรใหเปนไปตามมาตร าฐานซเอมเอมไอ ทเชอมโยงในการพฒนาซอฟตแวรขององคกรหรอ โครงการ ท าใหการพฒนาซอฟตแวร มแนวทางการบรหารความเสย งทเปนไป ในแนวทางเดยวกบแนวทางตาม มาตรฐาน ของซเอมเอมไอ เพอทจะไดสามารถชวย สนบสนน การตรวจสอบการบรหารความเสยง ของโครงการซอฟตแวรสามารถเปนไปตามมมาตรฐานของ ซเอมเอมไอ โดยผทมสวนเกยวของ กบโครงการซอฟตแวรจะตองท าการตรวจสอบความเสยงภายในโครงการซอฟตแวร ซงมจดมงหมายเพอทจะไดสามารถคนพบวาโครงการซอฟตแวรนน มความเสยงตรงจดไหนอยางไร และสามารถทราบไดวา ผปฎบตงานภายในโครงการซอฟตแวร มการวางแผนปองกน ความเสยง และลงมอท าจรงหรอไม โดยทมเอกสารอางองการท างาน ไมใชการตอบโดยอาศยความนาจะเปน

สาเหตทมการศกษา และน าเสนอกระบวนการ เสนอแนะแนวทางปฏบต และเสนอแนะ การน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวร เนองจากใน ล าดบ ขนตอนและกจกรรมการขอรบการประเมน ซเอมเอมไอ นน มกจกรรมทหลากหลายในแตละขนตอน จงเปนเสมอนการเตรยมตวของกลมบคค ลและองคกรทจะเขารบการประเมน มาตรฐาน ซเอมเอมไอ ในระดบทสงขน

การทจะบรรลซเอมเอมไอในระดบทสงขนของการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ในแตละล าดบขนตอน การบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ตามมาตรฐานซเอมเอมไอ อาจจ าเปนทตองใชเวลานานพอสมควร เพอทจะสามารถสรางรากฐานและสรางวฒนธรรมไปสการพฒนากระบวนการ ของการบรหารความเสยง โครงการซอฟตแวร ในแตละขนตอนอยางตอเนอง แมวาโปรแกรม การบรหารความเสยงของโครง ซอฟตแวร อาจตองใชเวลานาน กไมใชเรองแปลก เพราะในแตละขนตอนและแตละระดบกระบวนการ บรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร จะมอยเสมอ

DPU

95

5.2 ขอเสนอแนะ การออกแบบในการเสนอแนะ การน าเสนอ แบบตรวจสอบรายการ (Check Lists) ใน

การบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ จะเปนการตรวจสอบรายการในการบรหารความเสยงวาเปนไปตามขนตอนของการบรหารจดการความเสยง (RSKM) ตามมาตรฐานทระบไวในซเอมเอมไ อหรอไม และสามารถใชในการระบความเสยงวาสามารถปฏบตอะไรไดบางในล าดบขนตอนของการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวรเพอใหเปนไปตามตามมาตรฐานซเอมเอมไอ แตไมไดระบวาจะท าอยางไร ซงเปนขอดเพราะแตละโครงการซอฟตแวรสามารถทดสอบการท างานของโครงการซ อฟตแวร โดยใชแบบตรวจสอบนได ไมวาวธการท างานของแตละโครงการซอฟตแวรจะเปนอยางไร องคกรและโครงการซอฟตแวรใดถายงไมมการจดระเบยบในการท างานดานการบรหารความเสยงนกอสามารถเรมใชแนวทางกรอบของการบรหารความเสยงใหเปนไปตามมาตรฐานซเอมเอมไอ นได เพอปรบปรงกระบวนการบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวร หรอ ใชเปนแนวทางเพอขอปรบระดบในหวขอ การบรหารความเสยงของโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ

การศกษางานคนควาอสระนเปนเพยงการการศกษาและน าเสนอกระบวนการ เสนอแนะแนวทางปฏบต แ ละเสนอแนะการน าเสนอแบบตรวจสอบความเสยงของโครงการซอฟตแวร ใหเปนไปตามขอก าหนดของ มาตรฐานซเอมเอมไอ โดยน าเอาหลกการของการและขอปฏบตในการบรหารจดการความเสยงตามมาตรฐานซเอมเอมไอ (RSKM) มาใชในการสรางแบบตรวจสอบน ส าหรบการศกษาในอนาคตควรจดท าทกขนตอนของการพฒนาโครงการซอฟตแวรตามมาตรฐานซเอมเอมไอ ในระดบทสงขนตอไป

DPU

บรรณานกรม

DPU

97

บรรณานกรม ภาษาไทย

หนงสอ

จรณต แกวกงวาล. (2540). วศวกรรมซอฟตแวร. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. เมสน นาคมณ. (2547). การวางแผนโครงการพฒนาซอฟตแวร. กรงเทพฯ : เคโซนกา.

วทยานพนธ

จตรา วฒนรตน. (2540). การออกแบบพฒนาองคกรซอฟตแวรเขาสระบบซเอมเอม.วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรคอมพวเตอร. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เทวญ แกวศกดาศร. (2550). การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการบรหารความเสยงโครงการซอฟตแวร กรณศกษาส านกงานประกนสงคม. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวทยาการคอมพวเตอร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

พชรนทร อนเอมใจ. (2550). การบรณาการลนซกซซกมาและซเอมเอมไอเขาสวสาหกจโดยใชแบบจ าลองพลวต. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

เพชรรตน พฒนเศรษฐานนท. (2545). กรอบของกระบวนการซอฟตแวรเชงซเอมเอม. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

สชาดา คงม. (2551). การท าแผนควบคมคณภาพของการพฒนาซอฟตแวรภายใตมาตราฐานซเอมเอมไอระดบสอง. สารนพนธ ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ . กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

DPU

98

สารสนเทศจากสออเลกทรอนกส

ครรชต มาลยวงศ, (2551). สาระไอซทเพอชวาภวตน. สบคนเมอ 1 สงหาคม 2552, จาก http://www.drkanchit.com

เบญจพล ออประเสรฐ. (2552). การตความซเอมเอมไอส าหรบองคกรการบรการวศวกรรมระบบและตวอยางบรการแบบบรณาการ. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2552, จาก http://www.squared.chula.ac.th

พนลาภ ชชวาลโฆษต. (2546, พฤศจกายน). สรางความเขาใจ เพอพฒนาระบบสารสนเทศองคกรอยางถกจด. PC MAGAZINE. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2552, จาก http://www.pcmagthailand.com

เศรษฐพงค มะลสวรรณ. (2552). การจดการความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศ. สบคนเมอ 22 สงหาคม 2552, จาก http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=modoko&date=27-01-2009&group=23&gblog=1

DPU

99

ภาษาตางประเทศ

BOOKS

Chrissis, Mary B., Konrad, Mike., and Shrum, Sandy. (2003). CMMI:Guidelines for Process Integration and Product Improvement. Pearson Education, Inc.

Gary S., Alice G. & Alexis F., (2002). National Institute Standards and Technology 800-30 (NIST 800-30) Risk Management Guide for Information Management Systems. Gaitherburg & Falls Church: National Institute Standards and Technology

Hughes, B., Cotterell, M. (2002). Software Project Management. Mc Graw-Hill Companies. Kulpa, Marget K. and Kent, Johnson A. (2003). Systematic Process Improvement Using

ISO9001:2000 and CMMI. Norwood : Auerbach Publication Mark C. Paulk et al.(1994). The Capability Maturity Model: Guidelines for Improving the

Software Process. Addison Wesley. Mutafelija, Boris., and Stromberg, Harvey.(2003). Interpreting the CMMI:A Process

Improvement Approach. Washington, D.C. : Auerbach Publications, Inc. Pankaj Jalote.(2000). CMM in Practices. Addison-Wesley Longman, Inc. Thomas R. P. (2001). Information Security Risk Analysis. Boca Raton, London, New York,

Washington D.C.: Auerbach Software Engineering Institute. (2002). CMMI for Systems Engineering, Software

Engineering,Integrated Product and Process Development, and Supplier Sourcing (CMMISE/SW/IPPD/SS, V1.1) Staged Representation. Pittsburg : Software Engineering Institute.

ARTICLES

Boehm, W.B. Software Risk Management : Principles and Practices. IEEE Software 8,1 : 32 –

41 Keil, M., Cule, P.E., Lyytinen, K. and Schmidt, R.C. “A Framework for Identifying Software

Project Risk.” Communications of the ACM 41, (1998): 76-83.

DPU

100

ERECTRONIC SOURCES Ray C. Williams. (2006, July). The CMMI RSKM Process Area as a Risk Management Standard.

Retrieved August 1,2009, from http://www.incose.org/practice/techactivities/wg/risk/docs/pn05_0750_williams.position.pdf

Timothy A. Chick. (2006, November-December). CMM/CMMI Level 3 or Higher? No Guarantee for Success. Retrieved August 1,2009, from http://www.thefreelibrary.com DPU

101

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล นางสาวอญฐกานต สธรพนธ ประวตการศกษา ศลปศาสตรบณฑต คณะมนษยศาสตร สาขาวชาสอสารมวลชน มหาวทยาลยรามค าแหง ปการศกษา 2548 วทยาศาสตรบณฑต คณะเทคโนโลยสารสนเทศ สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปการศกษา 2550 ต าแหนงและสถานทท างานปจจบน Operation Manager Advanced Global Alliance Co., Ltd. ประสบการณท างาน System Analyst, Business Analyst Access Network Technology Co., Ltd.

DPU