การประเมนผลกระทบนโยบายการคาระหวางประเทศเพอลดความเหลอมล า

และการเตบโตอยางสมดลของประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขง

เอกสารประกอบการบรรยายการอบรมเชงปฎบตการ

เรอง “การคาระหวางประเทศสเปาหมายการพฒนาทยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง”4 เมษายน 2561

โรงแรมดวงตะวน จงหวดเชยงใหม บรรยายโดย วมล ปนคง

สถาบนระหวางประเทศเพอการคาและการพฒนา

คณะผวจย

•ผชวยศาสตราจารย ดร.ปต ศรแสงนาม หวหนาโครงการ, คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และศนยอาเซยนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย

•รองศาสตราจารย ดร.ชโยดม สรรพศร นกวจย, คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย •อาจารย ดร.วรประภา นาควชระ นกวจย, คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย•อาจารย ดร.ดวงดาว มหากจศร นกวจย, คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย•ดร.วสธาดล นาควโรจน นกวจย, ศนยอาเซยนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย

•นายภคภพ วรอรรคธรรม ผชวยวจย•นายเกยรตกมล บญสภา ผชวยวจย

2

10 Benefits from International Trade• Boost Development and Reduce Poverty• Enhance Competitiveness• Facilitates export diversification• Encourages innovation• Expands business opportunities• Expands choice and Lower prices for consumers• Improvement of quality, labour and environment• Cutting government spending• Strengthens ties b/w nations and people• Creates employment opportunities

International Trade and

Trade Policy

Economic Growth

Sustainable and Balance Growth and Narrowing

Development Gaps

What’s the LINKAGES?

Knowing the CLMV Countries• PESTEL Analysis

(Political, Economic, Social, Technological, Environment, Legal)

• Competitiveness Index• Human Development

Index

• International Trade Policy• Investment Promotion and

Investment Protection Policies

• Product Fragmentation (Production Blocks and Services Links)

• New Development Strategy• The roles of Financial markets

and Financial intermediaries• Financial Inclusion

• Development and Economic Reform Policies

• SMEs Promotion and Development Policies

• Logistic Performance Index• Ease of Doing Business• Transparency Index

What’s the LINKAGES?

How to Measures?

What’s the Indicators?

Document Research and

Statistical Data from Both Thai

and CLMV Teams

Review of Literatures

Field Trips, In-depth Interview and Focus Group

CASE STUDY –industry and

service sector

The roles of Bilateral, Sub-Regional, ASEAN, ASEAN+1, ASEAN+3, ASEAN+6

Policy Recommendations

โจทยวจย กรอบแนวคด และวธการศกษา

สถานการณของประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขงปจจยทางการเมอง ปจจยทางเศรษฐกจ ปจจยทางสงคม

กมพชา • การเมองมเสถยรภาพสง แตประเดนดานธรรมาภบาลยงไมไดรบการพฒนาไปเทาทควร

• ธนาคารโลกประกาศใหกมพชาเปนประเทศรายไดระดบกลางคอนไปทางตา (Lower Middle Income Country) เมอ 1 ก.ค. 2559

• เกดการปฏรประบบเศรษฐกจอยางตอเนอง พยายามสงเสรมการคาการลงทนและการเขาเปนสวนหนงของระบบหวงโซการผลตระดบนานาชาต (Global Value Chains: GVCs) สทธ GSP และ EBA ในตลาดยโรปและสหรฐอเมรกา

• บรรลหลายเปาหมายของ MDGs แตมความสมเสยงเรอง Near Poor

• ไมมมาตรการชดเจนในเรองการลดความเหลอมล าและการกระจายรายได

สปป.ลาว • การเมองมเสถยรภาพสง องสถานการณการเมองในเวยดนามเปนสาคญ

• ปญหาทจรตคอรปชนยงมอยแพรหลายและรนแรงในทกระดบช น (แขวง เมอง และบาน)

• มอตราการเจรญเตบโตสงสดในอาเซยน วางเปาหมายหลดพนประเทศทมรายไดนอยทสดภายในป 2020

• ทผานมาพงพงการใชทรพยากรธรรมชาตมาก จงไดมการวางแผนพฒนาเศรษฐกจใหมงสการเปนประเทศอตสาหกรรมททนสมย สรางมลคาเพม เปนสวนหนงของหวงโซอปทาน ควบคไปกบการรกษาสงแวดลอม

• เขารวมการเปนสมาชกองคการการคาโลก (WTO) ในป 2556

• มโครงสรางประชากรทเปนคนหนมสาวคอนขางมากเปนขอไดเปรยบดานทรพยากรแรงงานเมอเทยบกบแนวโนมประชากรสงวยของโลก

• รวยกระจกจนกระจาย • ทผานมาสามารถลดความยากจนไดกวาครงหนง แต

ปญหาความเหลอมล ากลบเพมสงข น

เมยนมา • สถานการณทางการเมองเรมเขาการเปลยนแปลงในคร งแรกต งแต 2554 ทาใหรฐบาลทหารมบทบาทลดลง และหลงจากการเลอกต งในป 2558 พลเรอนมสวนรวมในการปกครองมากข น เปนทยอมรบของนานาชาต

• ผนาตางประเทศ สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปนมาเยอน เมยนมาตลอดในระยะ 3 ปหลง

• ปญหาชนกลมนอยสงบลง

• ความยากจนและความเหลอมล ายงมอย แตความยากจนทอยในระดบใตเสนความยากจนไมมากนก ทาใหมโอกาสแกไขไมอยาก แตเปราะบางตอการเปลยนแปลง เชน ภยพบตจากธรรมชาต ความยากจนมทงประเทศ และเมองใหญ

• รฐบาลในป 2559 ไดปฏรปนโยบายทางเศรษฐกจ และดงดดนกลงทนจากตางประเทศมากข น

• โครงสรางทางเศรษฐกจพงพารายไดจากภาคการเกษตรลดลง ขณะทคนในภาคการเกษตรมจานวนมาก

• องคกรระหวางประเทศ และนานาชาตกลบมาใหความชวยเหลอเพอการพฒนาอกคร ง

• การลดระดบความยากจนเปนมาอยางตอเนอง มนโยบายรองรบ แตแผนทแกไขปญหาความเหลอมล ายงไมชดเจน

• มแผนและเปาหมายทชดเจนตาม MDGs • ปญหาชนกลมนอยยงมอยแตลดทอนลงไปมาก

เวยดนาม • ปกครองระบอบสงคมนยม โดยพรรคการเมองพรรคเดยว มเสถยรภาพคอนขางสง

• เปดประเทศต งแต 1986 (ปฏรป Doi Moi)

• เศรษฐกจสงคมนยมแบบตลาด (Socialist-oriented Market Economy)• กาวขามผานจากการเปนประเทศรายไดนอยเปนประเทศรายไดปานกลางในป

2554• มความคาดหวงกบ TPP คอนขางมาก

• ทผานมาใหความสาคญกบการลดความยากจนแตไมไดมมาตรการทชดเจนเรองความเหลอมล า

• ทศนคตของคนบางกลมมองวาไทยเปนคแขงทางการคา

4

สถานการณของประเทศสมาชกอนภมภาคลมแมน าโขง

ปจจยทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ปจจยทางสงแวดลอม ปจจยทางระบบกฎหมาย

กมพชา • ยงไมมมาตรการชดเจนในการสงเสรม R&D แตพยายามสงเสรมผาน FDI

• เรมมการดาเนนนโยบายดานสงแวดลอมเพมมากข น โดยเฉพาะในประเดนทเกยวของกบพ นทปา และแมน าโขง

• มการพฒนากฎหมายทเกยวของกบเศรษฐกจหลายตว โดยเฉพาะเพอสงเสรมการคาและการลงทนท งใน SEZs และนอก SEZs

• กฎหมายหลายเรองยงข นกบดลพนจ

สปป.ลาว • การโทรคมนาคมของมการขยายตวอยางรวดเรว • เปนประเทศทไมมทางออกทะเล พ นทสวนใหญปกคลมดวยภเขา มพ นทเกษตรกรรมเพยงรอยละ 20

• การตดไมทาลายปาเปนผลมาจากการโครงการโครงสรางพ นฐานตาง ๆ และการเปลยนปาใหเปนพ นทสาหรบการทาการเกษตรและพฒนาทอยอาศยสาหรบประชากรในชนบททาใหการใชปาไมเปนไปอยางไมยงยนและเปนเหตใหปาเสอมโทรม

• การจดทะเบยนทาธรกจมความสะดวกและคลองตวสง เพยงคนเดยวกสามารถจดเปนนตบคคลได

• กฏหมายการลงทนเสร มนโยบายสงเสรมการลงทนผาน SEZ ทมกวา 11 แหง เพอเชอมโยงกบไทยและประเทศเพอนบาน

เมยนมา • ลาหลงทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตองยกระดบการสรางทรพยากรมนษยอกมาก

• เครองจกร และอปกรณลาสมย ขาดการลงทน ทาให ผลตภาพการผลตตาไปดวย

• เรมใหความสาคญตอสงแวดลอม เพราะการสงออกเปนการสงทรพยากรธรรมชาตเปนหลก

• ภยธรรมชาตสรางตนทนทางเศรษฐกจ และสงคมสงมาก • การคาระหวางประเทศ และขอตระหนกทางดานมาตรการทาง

สงแวดลอมไมมความชดเจน

• กฎหมายลาสมย กาลงอยในชวงการปรบเปลยนหลงจากมรฐบาลพลเรอน

• มการปรบเปลยนกฎหมายการลงทนระหวางประเทศ แตยงไมเสรจส น แตมทศทางทดงดดการลงทนจากตางประเทศมากข น

เวยดนาม • จากแผนพฒนาระยะยาวลาสด (2011-2020) ตองการพฒนาศกยภาพแรงงานใหมความรเรองของวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากข น

• มการสนบสนนการลงทนจากตางชาตทจะนาเทคโนโลยเขามา

• ทผานมามการใชผลาญทรพยากรธรรมชาต รวมไปถงการกอมลพษ เพราะเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

• มการออกกฎหมายและปรบแกไขกฎหมาย โดยใหความสาคญกบการคมครองสงแวดลอม และสขภาพของประชาชนมากข น

• กฎหมายมการปรบคอนขางบอยเพอใหเอ อตอการลงทนจากตางชาต

• แตการแกกฎหมายในแตละคร งไมมรายละเอยดในเรองการปฏบต (จะออกตามมาชา) ทาใหนกลงทนเกดความสบสนและกงวลในความไมแนนอน

5

กมพชา• ในปจจบนรฐบาลกมพชาตระหนกรถงประเดนการพฒนาเศรษฐกจอยางยงยน ผานกระบวนการสงเสรมการคาการลงทนเพอให

ประเทศลดความเสยงจากการพงพงเพยงอตสาหกรรมหลกเพยงไมกอตสาหกรรม (โดยเฉพาะสงทอ เส อผา เครองนงหม) โดยสามารถพจารณาไดท งจากยทธศาสตรในการพฒนาประเทศ “จตโกณ” ในข นตอนท 3 (Rectangular Strategies Phase III) แผนยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศ (Industrial Development Plan: IDP) และแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ 2558 - 2568 (National Strategic Development Plan: NSDP 2014 - 2018) โดยกมพชาตองการพฒนาใหประเทศเปนสวนหนงของระบบหวงโซการผลตระดบนานาชาต (Global Value Chains: GVCs) โดยหนวยงานหลกททาหนาทสงเสรมภารกจน ใหเกดข นจรงคอ Council for the Development of Cambodia (CDC) ซงทาหนาทรบผดชอบการวางแผน การใหสทธพเศษทางการคาและการลงทน รวมท งยงทาหนาทคมครองการลงทน ท งในเขตเศรษฐกจพเศษ และนอกเขตเศรษฐกจพเศษ โดยคณะกรรมการบรหาร CDC มาจากคณะรฐมนตรเศรษฐกจโดยมนายกรฐมนตรเปนประธานทาใหการทางานเกดการบรณาการทกกระทรวงและเปนการใหบรการ ณ จดเดยวกน

• รฐบาลกมพชาอนญาตใหนกลงทนจากตางประเทศสามารถเขามาดาเนนธรกจไดอยางเสร และไดรบสทธเชนเดยวกบนกลงทนกมพชาทกประการ โดยนอกจากปจจยในประเทศแลว CDC เชอวา การลงทนดานโครงสรางพ นฐานโดยเฉพาะระบบถนน และทาเรอ ซงไดรบความชวยเหลอดานเงนลงทนจากประเทศตาง ๆ รวมท งสทธพเศษทสนคากมพชาไดรบผานการยกเวนภาษศลกากรจากสหภาพยโรป และสหรฐอเมรกา จะเปนปจจยดงดดการลงทนและนาพากมพชาใหสามารถเขาเปนสวนหนงของ GVCs ได

• นกลงทนตางชาตทลงทนในกมพชาสามารถครอบครองปจจยการผลตทกประเภทได ยกเวน ทดน ซงสามารถเชาในระยะยาวจากเอกชนไดโดยไมมขอจากดดานระยะเวลา หรอหากจะเชาทดนของรฐบาลกสามารถเชาไดในระยะเวลา 50 ป โดยการอนญาตใหตางชาตลงทนน มขอยกเวนในบางประเภทกจการ

6

กมพชา• แมวาทผานมาประเทศกมพชาจะสามารถบรรลเปาหมายการลดความยากจนตามกรอบเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ

(Millennium Development Goals: MDGs 2000 - 2015) ไดควบคไปกบการปรบปรงดชนช วดทางดานคณภาพชวตและสงคม แตอยางไรกตามปญหาทพบในปจจบนคอ กลมใกลความยากจน (Near Poor) ยงมอยเปนจานวนมาก และเปนกลมเสยง เพราะหากเกดปญหาวกฤตทางเศรษฐกจ คนเหลาน กจะตกระดบลงไปเปนกลมคนยากจนไดทนท• สาหรบเปาหมายการพฒนาอยางยงยนขององคการสหประชาชาต (Sustainable Development Goals: SDGs 2558 -

2573) กไดมการนาเอาบางตวดชนช วดมาปรบใชในการวางแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ (National Strategic Development Plan: NSDP 2014 - 2018) โดยปจจบนธนาคารโลกไดประกาศใหประเทศกมพชาเปนประเทศทหลดพนจากประเทศยากจน และเลอนสถานะไปเปนประเทศทมรายไดปานกลางคอนไปทางตา (Lower-Middle Income Economies)• แมจะมแผนในการลดความยากจนอยางชดเจน เรยกวา ยทธศาสตรการลดความยากจนแหงชาต (National Poverty

Reduction Strategy: NPRS) แตกมพชายงไมมแผนการทเปนรปธรรมในการลดความเหลอมล า มเพยงความพยายามอยางยงทจะสรางแรงจงใจใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทนในประเทศพรอมกบการถายทอดเทคโนโลย และการพฒนาคณภาพแรงงานท งในมตของการพฒนาฝมอแรงงาน และการพฒนาดานสวสดการ ปจจบนทางการกาลงพจารณาวา หากธรกจใดลงทนดานสวสดการแรงงานและการพฒนาทรพยากรบคคลไปเทาไรกตาม คาใชจายเหลาน นจะสามารถนามาเครดตภาษไดในอตราสงสดถง 3 เทา (อยในระหวางการพจารณา) ท งน เนองจากรฐบาลกมพชาเองยงไมมทรพยากรเพยงพอในการจดระบบสวสดการของรฐ รวมท งหากนกลงทนใดทมขอเสนอพเศษทจะสงเสรมใหเกดการพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศไปตามยทธศาสตรตาง ๆ ของประเทศ กสามารถนาเสนอเงอนไขตาง ๆ เหลาน ตอ CDC เพอขอรบการสนบสนนการลงทนเปนกรณพเศษได 7

กมพชา• สาหรบปญหาดานสงแวดลอมของประเทศกมพชาทจะสงผลตอความยงยนของทรพยากรและการพฒนาประเทศในอนาคต

สามารถสรปออกมาไดเปน 6 ประเดน ไดแก การทาลายปาไมและความหลากหลายทางชวภาพ การทาประมงเกนขนาด (Over-Fishing) การพงทลายของหนาดน และการสญเสยตะกอนทมคณภาพของแมน า (Siltation) การใชสารเคมทางการเกษตรมากเกนความจาเปน การบรหารจดการและการกาจดขยะและของเสยตาง ๆ ประเดนปญหาทางสงแวดลอมทเกยวของกบแมน าโขง

• ปจจยทางดานการเงน การธนาคาร และนโยบายการเงนของประเทศทนยมทาทาธรกรรมโดยใชเงนตราสกลตางประเทศ (Dollarisation) โดยเฉพาะเงนสกลดอลลารสหรฐฯ แทนทจะใชเงนเรยล (Riel) ซงเปนเงนสกลหลกของประเทศ เปนอกหนงอปสรรคสาคญตอการพฒนาประเทศอยางยงยน โดยผไดรบผลกระทบทางลบจากการใชเงนตราตางประเทศแทนเงนสกลหลกของประเทศ และสงผลใหปญหาความเหลอมล ามสถานการณทเลวรายมากยงข นคอ กลมคนจนและกลมกาลงแรงงานไรฝมอในประเทศ ท งน เนองจากพวกเขาทางานและไดรบคาจาง (ซงสวนใหญเปนคาจางรายวน ไมมระบบสวสดการ) ในสกลเงนเรยล แตเมอนาไปจบจายใชสอยเพอซ อสนคาอปโภคบรโภคกลบตองจายเปนสกลเงนดอลลารสหรฐฯ ทาใหพวกเขาไดรบผลกระทบจากความผนผวนของอตราแลกเปลยน ในขณะเดยวกนการดาเนนนโยบายตาง ๆ ของภาครฐ ผานทางนโยบายการเงนกไมสามารถสงผานผลกระทบไปถงคนเหลาน ไดเชนกน ทางดานผประกอบการเอง ปจจยเสยงจากความผนผวนของคาเงน 2 สกล คอ ท งคาเงนเรยล และคาเงนดอลลารสหรฐฯ เองกเปนอปสรรคตอการดาเนนธรกจ นอกจากน นแลวปญหาเขาถงระบบการเงน (Financial Inclusive) กเปนอกหนงอปสรรคตอการพฒนาประเทศอยางยงยน ดงน น หนงในนโยบายเรงดวนทกระทรวงวางแผน (Ministry of Planning) บรรจไวในการจดทาแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ (National Strategic Development Plan: NSDP, 2014 - 2018) คอ การวางโครงการเพอสนบสนนใหเกดการใชเงนเรยล (Riel) ซงเปนเงนสกลหลกของประเทศกมพชา และการสนบสนนใหเกดเครองมอทางการเงนทมความหลากหลายมากยงข นเพอเปนเครองมอในการดาเนนธรกจ การลดละเลกกฎระเบยบรวมท งสงเสรมใหประชาชนกมพชาสามารถเขาถงบรการทางการเงนไดดวยตนทนทไมสงจนเกนไปเพอปญหาเขาถงระบบการเงน (Financial Inclusive)

8

จานวนมาตรการทางการคาทมใชมาตรการทางภาษของประเทศสมาชกประชาคมอาเซยน ขอมล ณ ป 2558

ประเทศ จานวนมาตรการทางการคาทมใชมาตรการทางภาษ

ไทย 1,630ฟลปปนส 854มาเลเซย 713อนโดนเซย 638สงคโปร 529บรไน 516เวยดนาม 379สปป.ลาว 301กมพชา 245เวยดนาม 172ทมา : ERIA-UCTAD อางองใน Chongkittavorn, 2016

9

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)

10

11

สถานการณความยากจน

• ในทศวรรษทผานมา สปป.ลาว สามารถลดปญหาความยากจนไดถงกวาครง สดสวนคนจน (poverty rate) อยทรอยละ 23.2 ซงตากวาประเทศเมยนมา

• ในป 2014 ผลตภณฑมวลรวมอยท11.99 พนลานดอลลารสหรฐฯ อตราการขยายตวทางเศรษฐกจอยทรอยละ 7.5 รายไดตอหวอยท 1,660 ดอลลารสหรฐฯ

12

สถานการณความเหลอมล า

• ในดานการกระจายรายได สปป.ลาว มการกระจายรายไดทดกวาเมอเทยบกบไทยและประเทศอาเซยนทมรายไดสงอน ๆ โดยดชน GINI ป 2012 อยท 0.379

• แตในทางกลบกน ความเหลอมล าในสงคมกบมมากข น โดยสดสวนของคนจนในภาคเหนอเพมสงข นมากกวาเมอเทยบกบภาคกลางและภาคใต

34.3134.9 34.66

36.64

37.89

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

GINI INDEX (1992-2012)

13

นโยบายแกไขความยากจนและความเหลอมล า (NSEDP 8th)• แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 8 (พ.ศ. 2559 - 2563) มเปาหมายใหประเทศหลดพนจากการเปนประเทศ

ทมรายไดนอยทสดในป 2563 ใหความสาคญกบการเตบโตอยางมสวนรวมและยงยน สดสวนคนจนตองนอยกวารอยละ 15 และ สดสวนครอบครวยากจนตองนอยกวารอยละ 7 โดยความแตกตางระหวางภาคเหนอ (รอยละ 7.72) กลาง (รอยละ 1) และใต (รอยละ 6.5) จะตองลดลง• กฏหมายสงเสรมการลงทน (Law on Promotion of Foreign Investment) ใหความสาคญกบกจการลงทนทมสวนชวย

ลดปญหาความยากจน การพฒนาคณภาพชวต การกอสรางโครงสรางพ นฐาน การพฒนาทรพยากรบคคลและการจางแรงงาน• การใหการศกษาและการบรการสขภาพทมคณภาพสาหรบประชาชนทอาศยในชนบทเพอยกระดบคณภาพชวต การสราง

ความมนคงทางอาหาร การสรางความเชอมโยงเครอขายคมนาคมระหวางเมองกบชนบท โครงสรางพ นฐานเพอการเกษตร อาท เขอน การจดสรรทดนทากน การใหความชวยเหลอทางเทคนคทางดานสตวบาล การสรางโครงสรางพ นฐานเพอใหบรการน ากนน าใชและไฟฟา การสรางตลาดในชนบทเพอสงเสรมการคาขายและการลงทน และสงเสรมการทองเทยวเชงวฒนธรรมและธรรมชาต• สนบสนนสนเชอธรกจ SMEs ในการผลตพชผลทางการเกษตรและสนคาหตถกรรมพอสงเสรมการจางงานและลดความ

ยากจน• สงเสรมการทาการเกษตรแบบมสญญา (Contract farming) เพอทาการเพาะปลกและรบซ อพชผลทางการเกษตรทผลตได

กลบมาแปรรปและสรางมลคาเพม ทาใหเกษตรกรมรายไดทแนนอน• โครงการรวมมอระหวางบรษทเอกชนและสถาบนการศกษา เพอเปดโอกาสใหนกศกษาไดมประสบการณการทางานจรง

และใหโอกาสในการทางานหลงจากจบการศกษา 14

นโยบายสงเสรมการคาและการลงทนหวางประเทศของสปป.ลาว •แผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาตฉบบท 8 มการปรบโครงสรางเศรษฐกจจากเหมองแรและปาไมด งเดมใหเชอมโยงกบภาคอตสาหกรรมและบรการมากข น เพอใหภาคอตสาหกรรมและบรการเปนกลจกรสาคญในการพฒนาการเจรญเตบโตของเศรษฐกจ สรางงานและสรางรายไดใหแกประชาชน มงเนนกสกรรมควบคไปกบการปกปองรกษาและพฒนาปาไม มการปรบปรงกระบวนการกฎระเบยบใหรวดเรว วองไว โปรงใส เนนการเคลอนยายเสร สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมและภาคทองเทยว และทสาคญตองเปนมตรกบสงแวดลอม โดยมงเปาใหป 2568 - 2573 เปนชวงปแหงการพฒนาสเขยว•กฎหมายการลงทน อนญาตใหนกลงทนตางชาตสามารถดาเนนการไดใน 3 ลกษณะ คอ ธรกจทวไป สมปทาน และการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษและเขตเศรษฐกจเฉพาะ โดยแบงระดบการสงเสรมออกเปน 3 ระดบ คอ สงสด ปานกลาง และตา โดยรฐบาลจะพจารณาจากผลประโยชนทเกดข นในดานการลดปญหาความยากจน การพฒนาคณภาพชวต การกอสรางโครงสรางพ นฐาน และการพฒนาทรพยากรบคคลและการจางงาน •การจดทะเบยนทาธรกจในสปป.ลาวมความสะดวกและคลองตวสง เนองจากเพยงคนเดยวกสามารถจดเปนนตบคคลได ซงปจจบนมแค 12 ประเทศทวโลกทสามารถทาได ใหบรการใบทะเบยนวสาหกจเปนแบบ one-stop service นอกจากน การขนสงสนคาผานแดนเขามายงไทยยงไดรบการอานวยความสะดวกจากจดผานแดนถาวรไทย - สปป.ลาว หรอ ดานสากลจานวน 21 จด และจดผอนปรนอก 20 จด ซงนบวามจานวนมากทสดในบรรดาประเทศเพอนบานของไทย

15

นโยบายสงเสรมการคาและการลงทนหวางประเทศของสปป.ลาว •อยางไรกด อปสรรคในการเชอมตอธรกจไทย – สปป.ลาว ประกอบดวย ระบบการขนสงทยงดอยพฒนา และจานวน

สนคาทถกจดใหอยในหมวดสนคาออนไหวรวมแลวกวา 200 รายการ ซงเปนกลมสนคาจาพวก พช ผก ผลไม ปศสตว และประมง (ท งสดและแปรรป) ทาใหตองขอโควตานาเขา ซงยงยากและราคาสงหากกระทาเกนโควตา อกท งทดนทเชาทากนมราคาสง ปญหาคอรปชนในการตดตอกบภาครฐยงมอยแพรหลาย•สปป.ลาวไดจดต งเขตเศรษฐกจพเศษข นรวม 11 แหง แบงไดเปน 2 ประเภท เศรษฐกจพเศษและเศรษฐกจเฉพาะ ซง

ท งหมดอยภายใตความคมครองและการดแลจากรฐบาล เรมมการจดต งเขตเศรษฐกจพเศษคร งแรกในป 2546 คอ เขตเศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโน (Savan - Seno Special Economic Zone: SASEZ) ในแขวงสะหวนนะเขต โดยรฐมงหวงใหเปนเขตการคาอตสาหกรรมและบรการ ซงเขตเศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโนน เอ อประโยชนใหแกนกลงทนไทยเนองจากมพ นทอยใกลกบสะพานมตรภาพไทย - สปป.ลาว แหงท 2 (มกดาหาร - แขวงสะหวนนะเขต) ทาใหสามารถเชอมตอไปยงเสนทางหมายเลข 9 (มกดาหาร - สะหวนนะเขต - ดานง) ซงเปนสวนหนงของเสนทางตามแนวระเบยงเศรษฐกจตะวนออก - ตะวนตก (East - West Economic Corridor: EWEC) ทเชอมตอระหวางเมยนมา ไทย สปป.ลาว และเวยดนาม ทาใหไดรบความสะดวกในการขนสงสนคาระหวางประเทศ โดยธรกจไทยทมศกยภาพการลงทนในสปป.ลาว ไดแก ธรกจกอสราง การทองเทยวและบรการ ธรกจพลงงาน ธรกจคาปลก ธรกจเกษตรและเกษตรแปรรป อตสาหกรรมการผลตเพอการสงออก ธรกจความงามและสขภาพ และธรกจขนสง โดยเขตเศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโน นอกจากจะไดรบการพฒนาใหเปนแหลงอตสาหกรรมททนสมยแลว ยงไดรบการพฒนาใหเปนศนยกลางการคา การลงทนและการบรการ แหลงทองเทยวรานคาปลอดภาษ

16

ความเชอมโยงกบประเทศไทย•มลคาการคาระหวางสปป.ลาวกบไทยมการขยายตวอยางตอเนอง โดยในชวงเดอนมกราคม - พฤศจกายน 2557 มมลคารวม 136,594.14 ลานบาท คดเปนมลคาการสงออก 112,192.19 ลานบาท มลคาการนาเขา 24,401.95 ลานบาท ทาใหไทยเกนดลการคาสงถง 87,790.24 ลานบาท

•ดานการสงออกรายจงหวด จงหวดหนองคายมมลคาการสงออกสงทสด (53,530.09 ลานบาท) รองลงมาเปนจงหวดอบลราชธาน (13,829.02 ลานบาท) จงหวดมกดาหาร (15,185 ลานบาท) จงหวดเชยงราย (11,421.01 ลานบาท) และ จงหวดเลย (7,979.80 ลานบาท) ดานการนาเขา จงหวดมกดาหารมมลคาสงทสด (20,458.46 ลานบาท) รองลงมา ไดแก จงหวดอบลราชธาน (1,405.24 ลานบาท) จงหวดหนองคาย (1,298.79 ลานบาท) จงหวดบงกาฬ (523.36 ลานบาท) และ จงหวดเลย (358.28 ลานบาท)

•สนคาสงออกสาคญของไทยไปยงตลาดสปป.ลาว ไดแก น ามนสาเรจรป รถยนตและอปกรณ เหลกและเหลกกลา สวนสนคานาเขาสาคญจากสปป.ลาว ไดแก สนแรโลหะ เช อเพลง และไมซง

•การคาชายแดนไทย - สปป.ลาว เปนการคาขายแลกเปลยนสนคาของประชนทมภมลาเนาตามแนวจงหวดชายแดนทตดตอกบประเทศเพอนบาน สนคาทซ อขายกนสวนใหญเปนสนคาอปโภคบรโภคทจาเปนตอการดารงชวต คาขายกนผานจงหวดชายแดนไทย 11 จงหวด ไดแก หนองคาย มกดาหาร อบลราชธาน เชยงราย นครพนม เลย อานาจเจรญ นาน พะเยา อตรดตถ และ บงกาฬ

17

ปญหาและอปสรรคในการทาการคา•การแขงขนและการลอกเลยนแบบสนคาไทยจากประเทศคแขงทผลตสนคาทไมไดคณภาพ ทาใหผบรโภคชาวลาวมความเขาใจผดผผลตและสนคาไทย•ขนาดตลาดเลก อานาจการซ อตา ไมคมการลงทน•คณภาพแรงงานและทศนคตในการทางานของแรงงานชาวลาว•หนวยงานปฏบตไมเพยงพอทจะรองรบนโยบายใหม ๆ ทไดรบการต งข นตามพนธสญญาทใหไวในเวทระดบนานาชาต •พธการและเอกสารทางการคา (Trade procedures and documentation) ทสลบซบซอน ยดยาว และไมโปรงใส จานวนเอกสารทใชในพธการทางศลกากรใชเวลาสงถง 216 ชวโมง คดเปนตนทนเทยบเทากบ 235 ดอลลารสหรฐฯ ซงตนทนทางการคาทสงเหลาน อาจมมลคาสงกวาอากรนาเขาสนคาซงหลายรายการเปนศนยแลว •การคมนาคมขนสงสนคายงไมไดรบการพฒนา ใชเวลานาน ทาใหสนคาไดรบความเสยหาย•มการลกลอบนาเขาสนคาขามแดน

18

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย• ทศนคตเปนอกหนงปจจยสาคญทมผลตอการกาหนดนโยบาย เนองจากบางคร งอาจเปนเพยงมายาคต ซงจากการสมภาษณเชงลก

พบวา สาหรบประเทศสปป.ลาว การใหความสาคญกบความมนคงตองมากอนการผลกดนใหเปนตลาดเสร ดงน น การปรบทศนคตทมตอการเชอมโยงทางเศรษฐกจจงเปนสงทสาคญ เนองจากการเจรญเตบโตอยางมนคงและยงยนอาจไมใชการใชทรพยากรธรรมชาตอยางฟมเฟอยผานการทาเหมองแรและผลตไฟฟาอยางทเปนมา แตคอการรวมมอกนผานความเชอมโยงทางเศรษฐกจ โดยการใหแตละประเทศทมศกยภาพผลตในภาคสวนทตนเองมความถนดและเชอมโยงกน เพอใหประเทศในภมภาคเตบโตไปดวยกนอยางมนคงและยงยนทแทจรง

• ภาครฐควรสงเสรมใหภาคอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) มสวนรวมในการคาระหวางประเทศมากข น เนองจาก SMEs เปนองคประกอบทสาคญของระบบเศรษฐกจของท งสปป.ลาวและไทย การสงเสรมให SMEs มบทบาทตอกนมากข นยอมเปนการเพมความเขมแขงใหกบภาคธรกจ และกอใหเกดการกระจายตวทางการคาอนจะเปนประโยชนตอเศรษฐกจของประเทศโดยรวม

• ทผานมา รฐบาลสปป.ลาวไดเปดโอกาสใหบรษทอาหารขามชาตจากไทยเขามาลงทนในสปป.ลาว เพอสรางความมนคงทางดานอาหาร เนองจากทผานมาน น สปป.ลาวตองนาเขาอาหารเกอบท งหมด อกท งประชาชนมแนวโนมทจะบรโภคโปรตนมากข น สงผลใหบรษทขามชาตทเขามามการนารปแบบการทาการเกษตรแบบเกษตรพนธสญญา (Contract Farming) เพอทาการเพาะปลกและรบซ อพชผลทางการเกษตรทผลตไดกลบมาแปรรปและสรางมลคาเพม ซงรปแบบการจดการดงกลาวเปนการแบงปนรายไดใหกบคนทองถน และเปนอกหนงชองทางททาใหชาวบานมรายไดทแนนอน มนคง มอาชพ และมคณภาพชวตความเปนอยทดข นจากการไดบรโภคอาหารทมคณภาพ นอกจากน สงเสรมใหเอกชนใหความสาคญกบสงคม โดยใชตวอยางจากบรษทขามชาตไทยทไดรเรมโครงการความรวมมอระหวางบรษทเอกชนและสถาบนการศกษา มการทา MOU กบมหาลยแหงชาตลาวหลากหลายคณะ อาท วศวกรรมศาสตร วทยาศาสตร เกษตร บรหารจดการ เพอรบนกศกษาเขามาฝกงานและใหโอกาสในการทางานตอหากมการเปดรบและนกศกษาสนใจ ซงเปนอกหนงชองทางทจะเพมงานและกระจายรายไดใหแกประชาชนในทองถน

19

เมยนมา

• การพฒนาเพอเชอมเมยนมาเขากบเครอขายการผลตภมภาคและเครอขายการผลตโลก (Regional and Global Value Chains) น น พ นทเศรษฐกจชายแดนจงมความสาคญ ภารกจเชงนโยบายของเมยนมาจงนาจะยอนกลบมาทประเดนของการพฒนาโครงสรางพ นฐานทางการคมนาคมขนสงเพอเชอมตอจดทต งสาคญ (Nodes) เหลาน และพ นททางเศรษฐกจอน ๆ เขาดวยกนอยางมประสทธภาพ RVC, SMEs, and SEZ

• การแกปญหาความยากจนน นจะมงเนนยทธศาสตรทใหยางกงและมณฑะเลยเปนสองข วเมองอตสาหกรรมเพอการพฒนา ท งน เปาหมายเรงดวนของการพฒนาสาหรบเมยนมา คอ การเรงลดความยากจนในพ นทชนบท และการลดความเหลอมล าระหวางทองถนกบเมอง ผานการเพมโอกาสและความสามารถในการเขาถงทรพยากรและสาธารณปโภคพ นฐานของประชาชนทยากจนในพ นทชนบท

• สาหรบกรณศกษาสนคาเกษตรทเปนตวอยางในงานวจยน ประกอบดวย ขาว ยางพารา ไก และปลา

• ขาว ผปลกเปนเกษตรกรรายยอย มเทคโนโลยทตา มผลตภาพทตาตามไปดวย ทาใหราคาสนคาน นถกกวาผสงขาวจากประเทศอาเซยนอน ๆ อกท งการปลกขาวมความเสยงตอภยทางธรรมชาต ซงกอใหเกดปญหาความยากจนข นในเมยนมา

• การปลกยางพาราของเมยนมาน นกระจกตวอยแคบางรฐเทาน น จากทประสบปญหายางพาราตกตา จงสรางปญหาความยากจนข นในกลมเกษตรกรผปลกยาง ประกอบกบยางทปลกน นเปดโอกาสใหตางชาตมาลงทนในการปลกยางแขงกบเกษตรกรรายยอย

• การผลตไกน น ในเมยนมามโอกาสพฒนาไปอกมาก เพราะอปสงคตอไกมแนวโนมเพมข นเนองจากปรมาณการบรโภคตอหวอยในระดบทตาเมอเทยบกบชาตอาเซยนอน ๆ ตางชาตไดเขามารวมลงทนในอตสาหกรรมไกและไกแปรรป

• อตสาหกรรมการเล ยงปลาในเมยนมา ยงไมแพรหลายนก เพราะปลาสวนใหญมาจากการจบปลาท งปลาน าจดและปลาทะเล จงเกดปญหาของการจบปลาทมากจนเกนไป (Overfishing)

• อตสาหกรรมทองเทยวในเมยนมาเตบโตอยางรวดเรวนบต งแตปญหาทางการเมองไดคลคลายลงและปญหาความขดแยงของชนกลมนอยพฒนาไปในทศทางทดข น อยางไรกตาม สงอานวยความสะดวกในแงของการทองเทยวยงมไมเพยงพอ

20

เมยนมา

21

22

ทไหนจน คนจนทาอะไร

23

ความเสยงของคนจน และโอกาสแกไข

24

แนวนโยบายเมยนมา

25

นโยบายการคาระหวางประเทศของเมยนมา

26

นโยบายการคาระหวางประเทศของเมยนมา

•มาตรการทไมใชภาษ อาท มาตรการตอบโตการทมตลาด มาตรการตอบโตการสนบสนน (Anti Dumping Measure) มาตรการการอดหนนทางการคา (Countervailing Duty Measure) และมาตรการคมครองทางการคา (Safeguards) เมยนมายงไมมกฎระเบยบดงกลาวในมาตรการเหลาน • เมยนมาไดยกเลกมาตรการควบคมสนคานาเขาหลายรายการ เพอใหสอดคลองกบแนวทางการคาเสร ในป 2555 เมยนมาไดมการปฏรปมาตรการการใหอนญาตใบนาเขา จากเดมการนาเขาสนคาทกประเภทจะตองขอใบอนญาตนาเขากอนทจะนาเขาสนคาและใชเวลาหลายสปดาหในการทจะไดใบอนญาตดงกลาว ในกลางป 2556 มาตรการทจะตองมใบอนญาตนาเขาสนคา 116 รายการถกยกเลก นอกจากน เมยนมายงไมมการใชมาตรการโควตาภาษ (Tariff-rate Quotas) และไมมการใชระบบโควตาดวย• เมยนมาไดยกเลกมาตรการทเปนอปสรรคตอการสงออก การสงออกน นจากเดมเกอบทกสนคาทสงออกจะตองไดรบใบอนญาตการสงออกต งแตกลางป 2556 เมยนมาไดมการปรบเปลยนมาตรการ โดยมสนคา 152 รายการ ทไมตองขอใบอนญาตเพอการสงออก นอกจากน เมยนมายงมการปฏรประบบการเกบภาษเพอการสงออกในป 2554 จากเดมทจะตองมการจายภาษพาณชยรอยละ 8 และภาษรายไดรอยละ 2 กอนทจะสงออก ในปจจบนภาษพาณชยถกจดเกบเพยง 5 รายการสนคา ไดแก อญมณ กาซ น ามนดบ ไมสก และไมซง

27

นโยบายการคาระหวางประเทศของเมยนมา

•มาตรการทมใชภาษทเกยวของกบมาตรฐานหรอเทคนคจะข นอยกบหลายกระทรวงทเกยวของ อาท กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหนาทดแลการประเมนมาตรฐานและความสอดคลอง กระทรวงสาธารณสขทาหนาทดแลท งอาหารและผลตภณฑยาและรวมถงการนาเขา กระทรวงเกษตรและการจดการน ามหนาทดแลกฎหมายทเกยวของกบการกกกนพชและสตว และกฎหมายทเกยวกบสขภาวะของสตว อยางไรกตาม มาตรการทเกยวของกบมาตรฐานและเทคนค เมยนมาไดนามาจากระบบมาตรฐานสากล ทางดานอาหารน นใชระบบของ CODEX ทางดานมาตรฐานของการประมงใชของสหภาพยโรป ทางดานผลตภณฑยาใชมาตรฐานขององกฤษ สขภาวะของสตวใชมาตรฐานของ OIE มาตรฐานของเครองใชไฟฟานามาจาก ICE มาตรฐานของรถยนตไดใช UNECE และมาตรฐานการกอสรางไดใชมาตรฐาน ISO และมาตรฐานอาเซยน จงกลาวไดวามาตรการทไมใชภาษน นสอดคลองกบกฎระเบยบขององคการการคาโลกท งมาตรการอปสรรคเทคนคทางการคา (Technical Barriers to Trade) และมาตรการสขอนามยของคน พช และสตว (Sanitary and Phytosanitary Measures)

28

ตารางท 5.24 : มลคาการคาชายแดนไทย-เมยนมา จ าแนกตามดาน (ลานบาท)

ดานแมสอด ดานระนองดาน

แมสาย

ดาน

เชยงแสน

ดาน

สงขละบร

ดานแม

สะเรยงดานแมฮองสอน

ดานประจวบ

ครขนธ

ดาน

เชยงดาว

2554 รวม 22,105.15 25,334.08 9,774.75 2,452.96 104,365.73 108.84 190.07 41.65 N/Aสงออก 21,216.45 23,331.17 9,660.00 2,446.80 3,671.33 77.84 173.81 19.83 N/Aน ำเขำ 888.70 2,002.91 114.75 6.16 100,694.40 31.00 16.26 21.82 N/A

ดลกำรคำ 20,327.75 21,328.26 9,545.25 2,440.64 -97,023.07 46.84 157.55 -1.99 N/A

2555 รวม 39,376.89 19,996.43 9,558.87 2,532.50 108,711.03 66.93 125.56 74.70 N/Aสงออก 37,966.31 18,195.41 9,443.06 2,532.30 1,619.03 39.07 104.50 47.36 28.62น ำเขำ 1,410.58 1,801.02 115.81 0.20 107,092.00 27.86 21.06 27.34 N/A

ดลกำรคำ 36,555.73 16,394.39 9,327.25 2,532.10 -105,472.97 11.21 83.44 20.02 N/A

2556 รวม 46,308.94 21,953.47 11,276.30 2,164.39 114,647.29 200.60 117.57 188.47 0.00สงออก 43,667.56 20,618.34 11,071.08 2,164.01 1,658.01 57.81 84.94 125.45 0.00น ำเขำ 2,641.38 1,335.13 205.22 0.38 112,989.28 142.79 32.63 63.02 0.00

ดลกำรคำ 41,026.18 19,283.21 10,865.86 2,163.63 -111,331.27 -84.98 52.31 62.43 -0.01

2557 รวม 62,522.04 19,998.81 11,453.66 2,793.74 116,553.77 658.17 281.08 125.33 0.13สงออก 59,839.24 18,495.48 10,921.74 2,793.57 1,431.44 298.07 130.65 96.36 0.13น ำเขำ 2,682.80 1,503.33 531.92 0.17 115,122.33 360.10 150.43 28.97 0.00

ดลกำรคำ 57,156.44 16,992.15 10,389.82 2,793.40 -113,690.89 -62.03 -19.78 67.39 0.13

2558 รวม 69,060.59 18,531.27 9,305.52 3,653.29 112,457.77 1,129.02 433.90 122.83 0.00สงออก 68,997.00 16,934.72 9,160.25 3,653.29 1,123.41 584.91 270.96 94.57 0.00น ำเขำ 63.59 1,596.55 145.27 0.00 111,334.36 544.11 162.94 28.26 0.00

ดลกำรคำ 68,933.41 15,338.17 9,014.98 3,653.29 -110,210.95 40.80 108.02 66.31 0.00

29

การคาชายแดน

30

เมยนมา•การปฏรปนโยบายเศรษฐกจคร งใหญเกดข นกลางป 2555 ท งน บทบาทของรฐบาลเมยนมาในภาคอตสาหกรรมท

สาคญ กลาวคอ พลงงาน ปาไม สขภาพ การเงนและการโทรคมนาคม จะลดลง และเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามาผลตและใหบรการ อกท งยงมการประกาศกฎหมายลงทนทางตรงจากตางประเทศทยอมเปดประเทศใหธรกจจากตางประเทศเขามาดาเนนการและเปนเจาของบรษทในเมยนมา รฐบาลไดใชมาตรการเปดกวางและทบทวนกฎระเบยบทเกยวของกบการคา อาท กฎหมายการแขงขน กฎหมายการคมครองผบรโภค กฎระเบยบทเกยวของกบทรพยสนทางปญญา รฐบาลเมยนมาไดตระหนกถงความตองการใหตางชาตเขามาลงทนเพอใหไดเงนตราตางประเทศและการถายทอดเทคโนโลยนาไปสการพฒนาทยงยน

• ในป 2557 สดสวนของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต มภาคบรการเปนภาคใหญทสด เกอบรอยละ 38 ภาคอตสาหกรรมมสดสวนรอยละ 34 และภาคเกษตรกรรมมสดสวนรอยละ 28 ปจจยทผลกดนใหเศรษฐกจเมยนมาโตมากกวารอยละ 8 เพราะมการลงทนจากตางประเทศ มการสงออกมากข น โครงสรางการสงออกน นจะกระจกตวอยทการสงออกสนคาข นปฐม ทเปนทรพยากรธรรมชาตเปนสวนใหญ ซงประเกอบไปดวย กาซธรรมชาต หยก ไมและผลตภณฑจากไม ปลาและอาหารทะเล โดยมตลาดสงออกทสาคญ คอ ไทยและจน รายการสนคานาเขาทสาคญน นประกอบดวยผลตภณฑปโตรเลยม เหลกและเหลกกลา โดยคคาทสาคญ คอ จน สงคโปร และไทย ต งแตเมยนมาน นไดเปดประเทศและมการปฏรปนโยบายเศรษฐกจ โดยนโยบายหลกของเมยนมา คอ การทจะปรบปรงใหระบบเศรษฐกจมความทนสมยและมการเตบโตอยางทวถงพรอมกบลดความยากจน (Fostering Inclusive Broad-based Growth and Poverty Reduction) 31

•รฐบาลเมยนมามความตองการทจะปฏรปเศรษฐกจ และไดจดทาโครงการตาง ๆ โดยมลาดบดงตอไปน พฒนาภาคอตสาหกรรมและภาคการเกษตร เพอลดความยากจนพรอม ๆ กบการพฒนาชนบท สรางความทดเทยมในการใชทรพยากรระหวางภมภาคและระหวางรฐตาง ๆ โดยการสนบสนนใหมการลงทนจากท งภายในประเทศและตางประเทศ รเรมและดาเนนการโครงการพฒนาโดยใหชมชนมสวนรวมในการผลกดนในมตของการศกษา สขภาวะ และมาตรฐานความเปนอย

•กลยทธของภาครฐเพอสนบสนนการเตบโตน น จะพงพาภาคเอกชนมากข นและมความประสงคจะเพมขดความสามารถของประสทธภาพการผลตภาคเกษตรกรรม และไดมการปรบปรงโครงสรางเขตเศรษฐกจพเศษและกฎหมายการลงทนโดยตรงจากตางประเทศฉบบใหม เปดโอกาสใหภาคเอกชนเปนผนาในการเจรญเตบโตของประเทศผานการลงทนในระบบสาธารณปโภคข นพ นฐาน และสนบสนนการลงทนอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนเพอการสงออก อตสาหกรรมข นพ นฐานทรฐบาลกาหนดไวใหเกดการลงทนน นประกอบไปดวย ถนน การผลตไฟฟา ทาเรอ เขอน และการโทรคมนาคม

32

เมยนมา

•ในการลดความยากจนน น รฐบาลเมยนมาไดอาศยการพฒนาภาคเกษตรกรรมเปนหลก โดยมการปฏรปการใชทดนใหเกษตรกรเชาทดนไดในระยะยาว ชวยเหลอเกษตรกรรายยอย เพอทจะเพมประสทธผลการผลตและการมสวนรวมในภาคเกษตรกรรม ท งน หวงวาภาคเกษตรกรรมจะเกดการจางงานสงข น และสรางรายได ในปจจบนมเพยงรอยละ 18 ของทดนทถกใชในการเพาะปลก รฐบาลเมยนมาเองไดมการยกเลกการเกบภาษทเกยวของกบการเกษตร กลาวคอ ภาษรายไดรอยละ 2 และภาษการพาณชยรอยละ 8 ซงมการเรยกเกบสาหรบสนคาเกษตรทสงออก อกท งเกษตรกรมโอกาสทจะเปนเจาของทดนและใชทดนค าประกนเงนก

33

เมยนมา

•สาหรบกรณศกษาสนคาเกษตรทเปนตวอยางในงานวจยน ประกอบดวย ขาว ยางพารา ไก และปลา •ขาว ผปลกเปนเกษตรกรรายยอย มเทคโนโลยทตา มผลตภาพทตาตามไปดวย ทาใหราคาสนคาน นถกกวาผสงขาวจากประเทศอาเซยนอน ๆ อกท งการปลกขาวมความเสยงตอภยทางธรรมชาต ซงกอใหเกดปญหาความยากจนข นในเมยนมา•การปลกยางพาราของเมยนมาน นกระจกตวอยแคบางรฐเทาน น จากทประสบปญหายางพาราตกตา จงสรางปญหาความยากจนข นในกลมเกษตรกรผปลกยาง ประกอบกบยางทปลกน นเปดโอกาสใหตางชาตมาลงทนในการปลกยางแขงกบเกษตรกรรายยอย•การผลตไกน น ในเมยนมามโอกาสพฒนาไปอกมาก เพราะอปสงคตอไกมแนวโนมเพมข นเนองจากปรมาณการบรโภคตอหวอยในระดบทตาเมอเทยบกบชาตอาเซยนอน ๆ ตางชาตไดเขามารวมลงทนในอตสาหกรรมไกและไกแปรรป•อตสาหกรรมการเล ยงปลาในเมยนมา ยงไมแพรหลายนกเพราะปลาสวนใหญมาจากการจบปลาท งปลาน าจดและปลาทะเล จงเกดปญหาของการจบปลาทมากจนเกนไป (Overfishing)

•อตสาหกรรมทองเทยวในเมยนมาเตบโตอยางรวดเรวนบต งแตปญหาทางการเมองไดคลคลายลงและปญหาความขดแยงของชนกลมนอยพฒนาไปในทศทางทดข น อยางไรกตาม สงอานวยความสะดวกในแงของการทองเทยวยงมไมเพยงพอ 34

เมยนมา

แนวทางนโยบายทสาคญทางการพฒนาประเทศในอนาคต•การพฒนาเศรษฐกจโดยรวม การลงทน การพฒนาการผลตและการคา การนาเขาและการสงออก การปรบปรงระบบ

ราชการ การสรางบรรยากาศในการแขงขน การพฒนาระบบสาธารณปโภค การลดความเหลอมล าและความยากจน และการอนรกษทรพยากรธรรมชาต โดยขยายความไดดงน

1) การพฒนาขดความสามารถของภาคราชการทเกยวของ2) การสรางบรรยากาศทางธรกจทเอ อตอการลงทนและการดาเนนกจการของผประกอบการ3) การเพมโอกาสทางเศรษฐกจผานเครอขายความเชอมโยงและความรวมมอนานาชาต4) การสนบสนนขดความสามารถของภาคการผลตทสามารถแขงขนไดในระดบโลก5) การกระตนใหเกดการพฒนาศกยภาพทางเศรษฐกจทองถนและลดความเหลอมล าระหวางภาคตาง ๆ6) การสงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย และลดความเหลอมล าและปญหาความยากจน7) การรกษาทรพยากรธรรมชาตและทนทางสงแวดลอม

•แนวทางนโยบายทางการคาและการลงทนระหวางประเทศน นจะมงเนนการพฒนาท งขดความสามารถและโอกาสของผประกอบการในประเทศ และอาจกลาวไดวา โดยรวมแลวยทธศาสตรทางการคาการลงทนของเมยนมาน นเดนตามแนวทางการเปดเสรทางเศรษฐกจ ซงสอดคลองกบระบบการคาของประชาคมโลก เนองจากภาครฐของเมยนมา ภาคองคกรระหวางประเทศเพอการพฒนา และภาควชาการประเมนวา การเปดเสรทางเศรษฐกจจะเอ อใหเกดการเตบโตและนาไปสการยกระดบคณภาพชวต รายไดของประชากร และความเจรญกาวหนาของประเทศ

35

การอานวยความสะดวกการลงทนภาคเอกชน• กฎหมายการลงทนใหม (Myanmar Investment Law: MIL) เปนความมงมนทแสดงใหเหนถงวารฐบาลมพนธกจในการสนบสนน

การลงทน นอกจากน ยงม The New Myanmar Companies Act ซงเปนรากฐานในการสนบสนนการปฏรปโครงสรางเศรษฐกจ เพราะมความเชอมโยงกบภาคการเงนและการธนาคาร และตลาดหลกทรพย ซงจะมาเก อหนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

• กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ (The Special Economic Zone Law: SEZ Law) ทอนญาตใหนกลงทนสามารถขอใบอนญาตตาง ๆ และการอนมตจากคณะกรรมการของเขตเศรษฐกจพเศษ เปนจดรวมศนยแทนทจะไปผานข นตอนกระบวนการตาง ๆ ของหลากหลายกระทรวง

• กฎหมายภาษใหมทเรยกวา Myanmar Union Tax Law ซงปรบปรงจากของเดม มการเปลยนแปลงกฎระเบยบทเกยวของกบภาษการพาณชย และการลดภาษใหกบคนทมใชชาวเมยนมา

• กฎหมายการแขงขน Competition Law ในป 2558 ทพรอมทจะปรบระบบเศรษฐกจเมยนมาไปสการแขงขน การลดการผกขาด การเขาครอบงาและควบรวมกจการอยางเปนธรรม (Merger and Acquisition) และขอปฏบตเพอความเปนธรรมทางการคา

• กฎหมายพเศษสาหรบผมถนฐานถาวร (Permanent Residence Rule) ใหกบชาวตางชาตทเปนผเชยวชาญหรอคนทเคยถอสญชาตเมยนมา และมความประสงคจะกลบมาทางานในประเทศเพอพฒนาเศรษฐกจ

• กฎหมาย The Central Bank of Myanmar Law ซงใหเอกภาพแกธนาคารกลางจากกระทรวงการคลง (Independent of Central bank) โดยมวตถประสงคในการพฒนาภาคการธนาคาร การมกฎหมายดงกลาวเปนสวนหนงของการปฏรปเศรษฐกจและการเมองทเกดหลงจากการปลอยใหคาเงนจาดลอยตว

36

เมยนมา

•นโยบายการคาของเมยนมาน นไดรบอทธพลจากการเปนสวนรวมของประชาคมอาเซยนและมการพฒนาไปในทศทางการคาเสรอยางชา ๆ ในกรอบของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประกอบกบเมยนมาไดรบสทธประโยชนพเศษจากระบบการใหสทธพเศษทางภาษศลกากร (Generalized System of Preferences: GSP)

• เมยนมาสามารถเปนสวนหนงของเครอขายการผลตในภมภาค ซงสามารถเชอมโยงไดกบไทย กมพชา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เวยดนาม และจนตอนใต และอาจจะรวมถงอนเดย ซงความเชอมโยงดงกลาวตองมความเชอมตอระหวางการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ เขตเศรษฐกจพเศษ เขตอตสาหกรรม วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม บรรษทขามชาต และการปลดนโยบายทกอใหเกดการกดกนทางการคาและการกดกนทางการลงทน รวมท งจะตองมโครงสรางระบบสาธารณปโภคและระเบยบกตกาทลดตนทนของธรกรรม ประโยชนจากเครอขายการผลตในภมภาค จะผลกดนใหเกดการผลต การสงออก การเตบโตของเศรษฐกจ และนาไปสการกระจายรายไดของท งเกษตรกรและแรงงานทอยในฐานราก ทายทสดจะบรรเทาปญหาความยากจนและความเหลอมล าท งในประเทศและระหวางประเทศ

37

เครอขายคมนาคม และเปาหมาย

http://www.learningstudio.info/wp-content/uploads/2013/10/GMS-Economic-Corridors-Map.jpg

การแกปญหาความยากจนน นจะมงเนนยทธศาสตรทใหยางกงและมณฑะเลยเปนสองข วเมองอตสาหกรรมเพอการพฒนา ท งน เปาหมายเรงดวนของการพฒนาสาหรบเมยนมา คอ การเรงลดความยากจนในพ นทชนบท และการลดความเหลอมล าระหวางทองถนกบเมอง ผานการเพมโอกาสและความสามารถในการเขาถงทรพยากรและสาธารณปโภคพ นฐานของประชาชนทยากจนในพ นทชนบท

38

•การพฒนาเพอเชอมเมยนมาเขากบเครอขายการผลตภมภาคและเครอขายการผลตโลก (Regional and Global Value Chains) น น พ นทเศรษฐกจชายแดนจงมความสาคญ ภารกจเชงนโยบายของเมยนมาจงนาจะยอนกลบมาทประเดนของการพฒนาโครงสรางพ นฐานทางการคมนาคมขนสงเพอเชอมตอจดทต งสาคญ (Nodes) เหลาน และพ นททางเศรษฐกจอน ๆ เขาดวยกนอยางมประสทธภาพ RVC, SMEs, FDI and SEZ

39

เมยนมา

40

https://www.scbeic.com/en/detail/product/1167

http://www.mmbiztoday.com/sites/mmbiztoday.com/files/uploads/Industrial%20Zones%20and%20Special%20Economic%20Zones%20in%20Myanmar.png

41

ขอเสนอแนะเชงนโยบายตอรฐบาลไทย

ขอแรก คอ ตองรเรมในการเปลยนทศนคตตอการคาระหวางประเทศ ทศนคตตอการใชมาตรการทางการคาทมใชมาตรการทางภาษ และมการพฒนาองคความรในเรองของการใชสทธประโยชนทางการคาใหกบผประกอบการ การปรบปรงวธการทางานตลอดจนทศนคตในการทางานใหหนวยงานภาครฐเปนผอานวยความสะดวกทางการคาและการลงทน ตองผลกดนกลไกการทางานของภาครฐใหมความเชอมโยง บรณาการ และสรางสงอานวยความสะดวกทางการคา (Trade Facilitations) เพอสนบสนนใหประเทศไทยสามารถเชอมโยงตนเองและประเทศเพอนบานเขาเปนสวนหนงของหวงโซการผลตระดบนานาชาต (GVCs) และเกดการพฒนาอยางยงยน

ขอทสอง คอ การใหรฐเปนศนยกลางประสานความรวมมอของภาคเอกชนหากจะมการเจรจาการคา เพอปรบปรงกฎระเบยบมาตรการการคาการลงทนระหวางประเทศ

ขอทสาม คอ หนวยงานภาครฐมหนาทเผยแพรขอมลเกยวกบการขอใชสทธประโยชนจากขอตกลงทางการคาและความรวมมอตาง ๆ ทบทวนและปรบปรงวธการเผยแพรขาวสารขอมลเพอใหผประกอบการมความรความเขาใจมากยงข นเกยวกบการใชสทธประโยชน

ขอทส คอ ลดข นตอนของภาครฐทเกยวของกบการผานแดน จะทาใหลดตนทน ลดกระบวนการ และเอกสารในการขอสทธประโยชน

42

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

43

ปจจยทางการเมอง ปจจยทางเศรษฐกจ ปจจยทางสงคม

เวยดนาม • ปกครองระบอบสงคมนยม โดยพรรคการเมองพรรคเดยว มเสถยรภาพคอนขางสง

• เปดประเทศต งแต 1986 (ปฏรป Doi Moi)

• เศรษฐกจสงคมนยมแบบตลาด (Socialist-oriented Market Economy)

• กาวขามผานจากการเปนประเทศรายไดนอยเปนประเทศรายไดปานกลางในป 2554

• มความคาดหวงกบ TPP คอนขางมาก

• ทผานมาใหความสาคญกบการลดความยากจนแตไมไดมมาตรการทชดเจนเรองความเหลอมล า

• ทศนคตของคนบางกลมมองวาไทยเปนคแขงทางการคา

ปจจยทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ปจจยทางสงแวดลอม ปจจยทางระบบกฎหมาย

เวยดนาม • จากแผนพฒนาระยะยาวลาสด (2011-2020) ตองการพฒนาศกยภาพแรงงานใหมความรเรองของวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากข น

• มการสนบสนนการลงทนจากตางชาตทจะนาเทคโนโลยเขามา

• ทผานมามการใชผลาญทรพยากรธรรมชาต รวมไปถงการกอมลพษ เพราะเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

• มการออกกฎหมายและปรบแกไขกฎหมาย โดยใหความสาคญกบการคมครองสงแวดลอม และสขภาพของประชาชนมากข น

• กฎหมายมการปรบคอนขางบอยเพอใหเอ อตอการลงทนจากตางชาต

• แตการแกกฎหมายในแตละคร งไมมรายละเอยดในเรองการปฏบต (จะออกตามมาชา) ทาใหนกลงทนเกดความสบสนและกงวลในความไมแนนอน

44

สถานการณความยากจน

• ประเทศเวยดนามไดกาวขามผานจากประเทศรายไดนอย เปนประเทศทมรายไดปานกลาง ในป 2554 โดยลาสดป 2557 มตวเลขรายไดตอหว (GDP per capita) อยท 2,052 ดอลลารสหรฐฯ

• ประเทศเวยดนาม มประชากรทอยใต เสนความยากจน (Poverty Rate) อยทรอยละ 17.2 ในป 2555 ซงถอวาตาทสด เมอเทยบกบ ประเทศในกลม CLMV

45

สถานการณความเหลอมล า

• ดชน GINI ของเวยดนามในป 2556 อยท 0.387

• นโยบายหลกของประเทศทผานมายงใหความสาคญกบการเตบโตทางเศรษฐกจและการลดความยากจน แตไมไดมนโยบายทชดเจนเรองความเหลอมล า

46

นโยบายทเกยวกบความยากจน

• เวยดนามไดใหความสาคญเรองการลดความยากจน โดยจะเหนวาในแผนพฒนาสงคมเศรษฐกจ (Vietnam Socio-economic Development Plan) ท งฉบบส นและฉบบยาวทผานมา มการวางแผนการลดความยากจน โดยเปาหมายการแกปญหาความยากจนคอหนงในเปาหมายเพอพยายามบรรลในเวลาใหเรวทสด และเวยดนามไดประสบความสาเรจ โดยกาวขามผานจากการเปนประเทศรายไดนอยมาเปนประเทศรายไดปานกลางในป 2554

• โดยแผนพฒนาสงคมเศรษฐกจระยะส นฉบบลาสด คอ 2559 - 2563 (ไดต งเปาใหประเทศเวยดนาม มการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจรอยละ 6.5 ถงรอยละ 7.0 ตอป โดยความคาดหวงน ข นกบการพงพาการเตบโตของเศรษฐกจโลก และเวยดนามคาดหวงวา TPP จะชวยใหเวยดนามสงออกไดมากข น อนเปนผลใหเศรษฐกจเวยดนามเตบโต การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจจะทาใหเวยดนามมรายไดตอหวทเพมข น โดยเวยดนามคาดหวงวาประชาชนจะมรายไดตอหวเปน 3,200 ดอลลารสหรฐฯ ถง 3,500 ดอลลารสหรฐฯ ในป 2563 (ในป 2558 เวยดนามมรายไดตอหวอยท 2,109 ดอลลารสหรฐฯ)

•จากเปาหมายทตองการใหประเทศเปน Modern Industrialized Country ภายในป 2563 (ค.ศ. 2020) การลดความยากจนเปนความทาทายใหมทจาเปนจะตองใชวธการและมาตรการตาง ๆ ในหลายมตเพอให เกด Socio-Economic Development ทผานมาเวยดนามไดสามารถประสบความสาเรจ เรอง Millennium Development Goal (MDG) เรองกาจดความยากจนและความหวโหยทรนแรง (Eradicating Extreme Poverty and Hunger) ในป 2545 ซงเรวกวาเปาหมายทเวยดนามกาหนดไว 13 ป และเรวกวา Global Common Result ถง 8 ป

47

นโยบายสงเสรมการคาและการลงทน

•รฐบาลเวยดนามมนโยบายสงเสรมใหชาวตางชาตเขามาทาการคา โดยมการปรบปรงและแกไขกฎระเบยบโดยอนญาตใหชาวตางชาตสามารถจดต งบรษทโดยจดทะเบยนเปนเจาของได 100%

•รฐบาลเวยดนามยงไดสนบสนนการลงทนในประเทศโดยอานวยความสะดวกและใหสงจงใจ โดยเฉพาะอยางยงการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษ

• เขตเศรษฐกจพเศษของเวยดนามมท งหมด 5 แหง แตละแหงจะมรายละเอยดเรองสทธประโยชนตางกนไป โดยสวนใหญแลว สทธประโยชนจะเปนเรองการยกเวน ภาษเงนไดนตบคคล ยกเวนภาษนาเขา วตถดบ ตลอดจนสทธพเศษในการเชาทดน โดยประเภทของการลงทนทจะไดรบสทธพเศษ มกจะมการลงทนในนวตกรรมใหม ลงทนในอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยระดบสง ใชแรงงานมาก หรอ เปนการลงทนในอตสาหกรรมการผลตและการบรการทเปนทตองการของเวยดนาม

48

เขตเศรษฐกจพเศษของเวยดนาม

• ภาคเหนอ Nomura-Haiphong Industrial Zone Thuy Van Industrial Zone

• ภาคกลาง Dungquat Economic Zone

• ภาคใต Tan Thuan Export Processing Zone Bien Hoa 2 Industrial Zone

49

ความเชอมโยงกบประเทศไทย

•ในป 2558 (มกราคม - มนาคม) การคาระหวางไทยกบเวยดนามมมลคา 98,582.92 ลานบาท ซงม อตราการขยายตวรอยละ 22.81 โดยมมลคาการสงออก 62,911.79 ลานบาท ขยายตวเพมข นรอยละ 18.36 และมลคาการนาเขา 35,671.13 ลานบาท ขยายตวรอยละ 31.51 ซงทาใหเวยดนามเกนดลการคาเปนมลคา 27,240.66 ลานบาท ในป 2558 (มกราคม - มนาคม)• เนองจากเวยดนามไมมชายแดนตดกบประเทศไทยจงไมมความรวมมอในสวนทเปนการคาชายแดน

50

ความเชอมโยงกบประเทศไทย

51

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

• เนองจากการลงทนของผประกอบการไทยในภาคเกษตรกรรมในเวยดนามโดยบรษทใหญ ๆ ซงสวนใหญอยในภาคเกษตรปศสตว เปนการนานวตกรรมเขาไปเพอทาใหการเกษตรปศสตวในเวยดนามทาไดอยางมประสทธภาพยงข น และเปนการเพมโอกาสใหคนจนในภาคเกษตรของเวยดนามมรายไดสงข น (อาท การเขารวมทา Contract Farming) ดงน น นโยบายทจะชวยลดความเหลอมล าในเวยดนามควรเกยวของกบการสนบสนนการลงทนประเภทน ใหมากข น•นอกจากน อาจมการสนบสนนการลงทนในอตสาหกรรมอนทจะสามารถชวยสรางงานและเพมรายไดใหกบคนจนในเวยดนามได ซงอกอตสาหกรรมหนงทนาสนใจและนาจะทาใหเตบโตข นได คอ อตสาหกรรมทองเทยวและบรการ (ซงปจจบนยงมการลงทนจากตางชาตไมมากนก)•ปจจบนนโยบายภาครฐคอนขางสงเสรมการลงทนจากตางชาตในดานน อยแลว อยางไรกด จากการสมภาษณนกลงทนผเกยวของพบวา ประเทศเวยดนามมการแกไขกฎหมายคอนขางบอยเพอตอบโจทยการสนบสนนการลงทน แตการแกกฎหมายในแตละคร งไมมรายละเอยดในเรองการปฏบต ซงตองรอกฎหมายลกซงออกมาชามาก ทาใหนกลงทนเกดความสบสนและกงวลในความไมแนนอนของข นตอนการปฏบต หากภาครฐสามารถแกไขความไมแนนอนน ดวยการศกษาเรองภาคปฏบตและรางรายละเอยดกอนประกาศเปลยนกฎหมาย จะทาใหนกลงทนมความเชอมน และอาจสามารถเพมการลงทนอนเปนปจจยทจะชวยสรางงานและเพมรายไดใหกบคนจนในเวยดนาม อนจะเปนการชวยลดความเหลอมล าได

52

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

•ประเดนเรองของ TPP ถกคาดหวงวาจะทาใหเศรษฐกจเวยดนามเตบโตไดมหาศาล โดยเวยดนามนาจะไดประโยชนจากอตสากรรมสงทอ เครองนงหม รองเทา อาหารทะเล แตอยางไรกด อตสาหกรรมดานปศสตวนาจะไดผลกระทบทางลบ เพราะฉะน นแม TPP จะทาใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจโดยรวม ปญหาความเหลอมล าอาจไมดข น หรออาจจะแยลง เพราะฉะน นเวยดนามควรคดแผนการทจะทาใหประโยชนทไดจาก TPP ไดรบการกระจายไปสคนจน เพอใหสถานการณความเหลอมล าไมแยลง

• เวยดนามยงมทศนคตทไมคอยดกบนกลงทนตางชาตในบางกรณ อาท การตอตานการเขาไปลงทนซ อรานคา Superstore Retail หลายสาขาของกลมบรษทใหญจากตางชาต โดยคนเวยดนามมองวาการลงทนเชนน นจะเปนการแยงงาน หรอทาใหสนคาเวยดนามถกเบยดออกและขายไดนอยลง อยางไรกด ในความเปนจรง การเปดโอกาสใหมการลงทนจากตางชาตในภาพรวม จะเปนการเพมโอกาสใหคนเวยดนาม และเปนการชวยเพมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ ดงน น ภาครฐอาจมการสงเสรม Campaign เพอชวยใหคนเวยดนามเขาใจถงประโยชนของการลงทนจากตางชาต เพอใหเกดการตอตานนอยลง

53

ประเทศจน (กรณศกษาความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขง และการสรางความสมพนธเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนระหวาง 2 ภมภาค)

• เมอพจารณาจากมมมองภมรฐศาสตร - เศรษฐกจ (Geo-Political Economies) แมน าโขงหรอแมน าลานชางในประเทศจน รวมท งอาณาบรเวณทเกยวของคอทาเลสาคญทางยทธศาสตร จนภายใตสภาวะเศรษฐกจถดถอย หรอทนยมเรยกวา New Normal ซงจนตองการสรางความแขงแกรงจากการลดการพงพาการสงออกไปยง

ตลาดโลก มาสการเนนการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของตนจากการบรโภคภายในประเทศ การขยายบทบาทของจนในการเชอมโยงภมภาคหลก ๆ ของโลก อนไดแก เอเชย แอฟรกา และยโรป เขาดวยกนผานโครงการ Belt and

Road Initiative (BRI)

• นอกจากจนแลว ประเทศเทศมหาอานาจอกอยางนอย 2 ประเทศ คอ ประเทศญปน ทใหความสนใจในภมภาคน มาต งแตทศวรรษ 2533 ประเทศญปนกเปนผสนบสนนหลกของโครงการความรวมมอทางเศรษฐกจ

ในอนภมภาคลมแมน าโขง (The Greater Mekong Sub-regional Economic Cooperation Program) ซงไดรบการจดต งข นต งแตป 2535 และในทสดไดพฒนาไปสประชมสดยอดผนาลมแมน าโขง - ญปน (Mekong - Japan Summit) คร งแรก ณ กรงโตเกยว ประเทศญปนในป 2552 ซงไดมการจดทา ปฏญญาโตเกยว 2552 (The 2009 Tokyo Declaration) ข น ประเทศสหรฐอเมรกา ผานทางความรเรมลมแมน าโขงตอนลาง (Lower Mekong Initiative: LMI) ทเรมตนในป 2552 กกาลงใหความสนใจ

อนภมภาคลมแมน าโขง ซง LMI น กสอดคลองกบนโยบายปรบสมดลใหม (Re-Balancing) ของรฐบาลสหรฐอเมรกาในภมภาคเอเชย - แปซฟก ซงหลายฝายวเคราะหวาสหรฐอเมรกากาลงเดนเกมปดลอมและจากดเขตการขยายอทธพลของประเทศจน สถานการณความสมพนธระหวางประเทศเชนน ยงเนนความสาคญทางยทธศาสตรของอนภมภาคลมแมน าโขงตอประเทศจน

• สาหรบกลมประเทศอาเซยนเอง โดยเฉพาะกลมประเทศสมาชกอาเซยนบนภาคพ นทวป อนไดแก ไทย กมพชา เมยนมา สปป.ลาว และเวยดนาม ตางกคาดหวงทจะไดรบประโยชนจากนโยบายดงกลาวของประเทศจน รวมท งพงพงจนอยางมาก โดยเฉพาะในฐานะทเปนแหลงวตถดบ และเปนตลาดสนคาและบรการทใหญทสดในโลกในมตดานประชากร

54

ประเทศจน (กรณศกษาความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขง และการสรางความสมพนธเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนระหวาง 2 ภมภาค)

• แมวา แมน าโขงหรอแมน าลานชาง คอ ความเชอมโยงทสาคญ หากแตปจจบน สถานการณในแมน าโขงทนาไปสความขดแยงทางผลประโยชน (Conflict of Interest) ระหวางประเทศในภมภาคกคกรนอยตลอดเวลา อาท จน สปป.ลาว และเมยนมา ซงอยทางตนน า ตองการพฒนาโครงการเขอนขนาดใหญเพอผลตกระแสไฟฟา ซงจะกระทบตอกระแสน า ตะกอน และปรมาณน าในแมน า ซงจะสงผลกระทบตอประเทศทอยทางปลายน า โดยเฉพาะกมพชา ซงเผชญปญหาน าทวม และการสญเสยความอดมสมบรณในทะเลสาบ (ตนเลสาบ หรอ โตนเลสาบ) ซงเปนทะเลสาบน าจดทใหญทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในขณะทเวยดนามกสญเสยพ นทเพาะปลกในบรเวณดนดอนปากแมน าโขง และยงเผชญกบปญหาลมน าทะเลทแทงลกเขายงพ นทตอนในของประเทศ ปญหาเหลาน นาไปสสถานการณความตงเครยดภายในอนภมภาค แมขอพพาทยงไมไดเกดข นอยางเปนรปธรรม แตวกฤตความไวเน อเชอใจ (Trust Crisis) กคกรนแลวในพ นท

• เพอแกปญหาดงกลาว ความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขง (Lancang - Mekong Cooperation: LMC) จงไดรบการเสนอข นโดยประเทศไทยและไดรบการสนบสนนจากรฐบาลจนในป 2557 จนนาไปสการประชมสดยอดผนาลมแมน าลานชาง - แมน าโขง ในเดอนมนาคม 2559 ณ เมองซานยา (Sanya) มณฑลไหหนาน (ไหหลา, Hainan) ของประเทศจน และเพอใหความรวมมอดงกลาว นาไปสผลสมฤทธในการสรางความรวมมอในการบรหารจดการทรพยากรรวมกนในลมแมน าโขง เพอทนาไปสการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนท งในมตการเมอง - ความมนคง เศรษฐกจ และสงคม - วฒนธรรม ประเดนทตองพจารณาดาเนนการโดยเรงดวน คอ การสรางความไวเน อเชอใจ (Trust Building)

55

สาเหตของวกฤตความไวเน อเชอใจ (Trust Crisis)

1. ความไมสมดลของอานาจ ความหวาดกลวระหวางประเทศทแขงแกรงและประเทศทออนแอ ท งในมตของขนาดของประเทศ ขนาดของประชากร และขนาดของระบบเศรษฐกจ

2. ความตระหนกรทผด (Misperception) ในหลากหลายประเดน ความเขาใจผดเหลาน เกดข นจากหลากหลายสาเหต แตอาจจะพจารณาจากเหตการณหลก ๆ ทกอใหเกดความเขาใจผดเหลาน ไดใน 2 กรณหลก โดยประเดนแรก คอ ความทรงจาจากสงครามเยนในอดต ประเดนทสองทเปนทมาของความตระหนกรทผด คอ กรณขอพพาทในทะเลจนใต โดยความขดแยงกนในประเดนการเมอง - ความมนคง ระหวางประเทศคกรณถกนามาเหมารวมกบความรวมมอทางเศรษฐกจ และสงคม - วฒนธรรม

3. การเมองท งภายในประเทศและระหวางประเทศ ดงทไดกลาวไปแลวขางตน จะเหนไดวามหาอานาจหลายประเทศกาลงพยายามขยายเขตอทธพล (Sphere of Influence) เขามาภายในภมภาค และหลายประเทศในภมภาคเองกมความเชอมโยงทางการเมองกบประเทศมหาอานาจภายนอกทมอานาจทางเศรษฐกจสง

4. ความเอนเอยงของอตลกษณ (Identity Bias) เนองจากมประชากรจานวนมากในอนภมภาคลมแมน าโขงสบเช อสายมาจากชาวจน และเขาอาศยอยในประเทศตาง ๆ ในอนภมภาคลมแมน าโขงในลกษณะของชาวจนโพนทะเล (Oversea Chinese) ในหลายคร ง ทางการจนพจารณาวาคนเหลาน เปนพลเมองชาวจนซงสามารถมบทบาทเปนตวแทนเพอรกษาผลประโยชนของประเทศจนได ในขณะทพวกเขาเองกพจารณาวาตนเองไมไดเปนนายหนาของจน และไมมความจาเปนตองทาเชนน นดวย เนองจากพวกเขาคอประชาชนของไทย สปป.ลาว กมพชา เมยนมา และเวยดนาม ความเขาใจผดในลกษณะน หลาย ๆ คร ง สรางความรนแรงในดานความสมพนธระหวางประเทศ เนองจากทกประเทศตางกเคารพและตองการรกษาอานาจอธปไตย รวมท งตองการพทกษผลประโยชนของตนเองดวยกนท งส น

56

From Trust Crisis to Trust Building

1. การสรางกลไกระงบขอพพาทอยางเปนรปธรรมในกรอบความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขง เพอใหประเทศเหลาน มนใจวาหากเกดการกระทบกระทงกนข น กจะมกลไกทเปนทยอมรบในการแกปญหา

2. การเปลยนแปลงกระบวนทศน (Paradigm) ทแตกตางไปจากสถานการณทท งสองฝายไดรบผลประโยชนรวมกนในรปแบบปกต แตตองเนนการแบงปนผลประโยชนทเกดข นรวมกนอยางเทาเทยมกน กระบวนการยกระดบความรวมมอดงกลาวอาจหมายรวมถงการทแตละประเทศถอยคนละกาว ละท งผลประโยชนสวนตนไปเพอทาใหสวนรวมในระดบภมภาคใหสามารถเดนหนาตอไปไดอยางดข นและไดรบการพฒนาตอไปจนกลายเปนการรวมกลมทางภมภาคทเขมแขงและยงยน

3. กรอบความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขงในสถานะของความรวมมอระดบภมภาค (Regional Bloc) ตองมการดาเนนงานแบบไมยดตดวธคดเนนตนเองเปนศนยกลาง (Inward-looking) อาท ตองมการบรณาการนาเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals: MDGs) และเปาหมายการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) เขามาเปนสวนสาคญในการพฒนาตนเอง นอกจากน ประเทศสมาชกของอนภมภาคตองมจตสานกความรบผดชอบและทางานรวมกนอยางแขงขนเพอทาใหสวนรวมประสบผลสาเรจ

4. กรอบความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขงตองมการลงทนในทรพยากรทนมนษยผานการขยายกรอบความรวมมอระดบภมภาคใหกวางยงข น หรอประชาคมอาเซยน และประชาคมอาเซยน + นนเอง โดยกญแจสาคญของประชาคมอาเซยนกคอ บรรทดฐานทวาดวยใหคนเปนศนยกลางแหงการพฒนา (People Oriented and People Centred) และการมสวนรวมอยางเตมทของคนในการพฒนา (Inclusiveness) ดงน น กรอบความรวมมอลมแมน าลานชาง - แมน าโขงตองไมหลงลมสาระสาคญของการเปนชมชนระดบภมภาคทมความสงบสขบนพ นฐานของความเชอมโยงหรอปฏสมพนธระหวางประชาชน (People-to-People Connectivity) ในอนภมภาค 57

ขอสรปจากการทาวจย

นโยบายการคาและการลงทนทถกตองเหมาะสม

การพฒนาศกยภาพ SMEsการพฒนาโครงสรางพ นฐาน

การเชอมโยงการลงทนการเชอมโยงเขตเศรษฐกจ

พเศษ

บรณาการไทยและเพอนบานเปนสวนหนงของ Global Value Chains (GVCs)

New Economic Growth Engine: Export-led-Growth

ลดความยากจนลดความเหลอมล า

การพฒนาอยางยงยน

ความชวยเหลอจากตางประเทศอยางมกลยทธเพอตอบโจทยดานความยากจน และความเหลอมล า

1 2

3

45

6

+

กจการภายในของแตละประเทศ การเขาไปแทรกแซงอาจนาไปสปญหาดานความสมพนธระหวางประเทศ ดงน นตองใชปจจยทางออม

ทมา : คณะผวจย

58

ขอเสนอแนะตอประเทศไทยเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง

•ประเทศไทยตองเรมตนกระบวนการน โดยการปรบเปลยนวธคด โดยพจารณาประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมแมน าโขงใหเปนโอกาสความเชอมโยงกบประเทศเพอนบานท งมตทางกายภาพ (Physical Connectivity อาท ระบบการคมนาคมขนสง) มตทางสถาบน (Institutional Connectivity อาท กฎระเบยบ มาตรฐานทสอดคลองพองกน) และมตประชาชน (People-to-People Connectivity อาท กระบวนการสรางความไวใจ) ถอเปนเรองสาคญทสด (ลกศรท 1 ในภาพ)

• เพอใหประเทศไทยเปนชาตการคา (Trading Nation) และเปนจดศนยกลางของภมภาคอาเซยนบนภาคพ นทวป หรอ อนภมภาคลมแมน าโขง มาตรการเรงดวน คอ ตองลด ละ เลก มาตรการทางการคาทมใชมาตรการทางภาษ (Non-Tariff Measures: NTMs) และเปลยนวธการปฏบตงานของภาครฐ จากผคมกฎ (Regulator) เปน ผอานวยความสะดวก (Facilitator) โดยเฉพาะการสรางสงแวดลอมทางการคาและการลงทนทเหมาะสมผานสงอานวยความสะดวกทางการคา (Trade Facilitations: TFs) (ลกศรท 1 และ 2 ในภาพ)

• ในการเตรยมความพรอมกอนออกนโยบายและมาตรการตาง ๆ ของภาครฐ และการออกไปเจรจาการคาการลงทนในแตละรอบ ตองเชญกลมธรกจทจะไดรบผลกระทบจากหวขอการเจรจาในคร งน น ๆ มารวมแสดงความคดเหนกอนออกไปทาการเจรจา โดยตองเชญผประกอบการมาท งเครอขายหรอหวงโซการผลต (Supply Chain, Value Chain) ของสนคาทคาดวาจะไดรบผลกระทบจากหวขอการเจรจา (ลกศรท 1 ในภาพ)

59

ขอเสนอแนะตอประเทศไทยเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง

• เพอใหเกดพฒนาอยางยงยนและสามารถลดความเหลอมล าระหวางประชาชนในแตละประเทศไดจรง การอานวยความสะดวกใหปจจยการผลต ซงรวมท งแรงงาน และการเคลอนยายสนคาและบรการใหสามารถเดนทางไปมาระหวางประเทศไดอยางสะดวกมากยงข นถอเปนปจจยทมความสาคญยง การลดข นตอนของภาครฐทเกยวของกบการผานแดน จะทาใหลดตนทน ลดกระบวนการ และเอกสารในการขอสทธประโยชน การเจรจา (แนนอนวาตองมมาตรการเพอประกนความเสยงดานความมนคง ซงอาจเกดข นจากปญหาอาชญากรรมขามชาต และการคามนษย) (ลกศรท 1 ในภาพ)

•บทบาทของภาครฐไทยในการสงเสรมผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใหมความแขงแกรง โดยตองเปนการบรณาการหลายหนวยงานใหมลกษณะเปนพเล ยงทปรกษาในการประกอบธรกจ (Business Incubators) การใหความชวยเหลอและตดอาวธในการดาเนนธรกจอยางครบวงจร และตองคานงถงผลในระยะยาวในการเชอมโยง SMEs ชาวไทยทเขมแขงเหลาน ใหสามารถจบคดาเนนธรกจกบภาคเอกชนและภาครฐของประเทศเพอนบานไดอยางมประสทธภาพ การจบคทางธรกจ (Business Matching) ในรปแบบเดมทมดชนช วดความสาเรจในมตเชงปรมาณ ตองมการปรบเปลยนใหคานงถงมตเชงคณภาพความความสมฤทธผลในการเชอมโยงไทยกบประเทศเพอนบานใหเขาสหวงโซการผลตระดบนานาชาตมากยงข น (ลกศรท 1 และ 2 ในภาพ)

60

ขอเสนอแนะตอประเทศไทยเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง• การเผยแพรองคความรเรองการคา การลงทน การใชสทธประโยชน ตลอดจนโอกาสและอปสรรคตาง ๆ ในประเทศเพอนบาน

ตองมการวางยทธศาสตรการเผยแพร และการบรหารจดการขอมล (Knowledge Management) อยางเปนระบบ เพอลดความซ าซอน และความสบสนของขอมล โดยเฉพาะในหลายประเทศทปฏรประบบเศรษฐกจ มการออกกฎหมายทเกยวของกบการคาการลงทนเปนจานวนมาก และมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ดงน น ขอมลททนสมย ถกตองเชอถอได จงมความจาเปนอยางยง (ลกศรท 1 และ 2 ในภาพ)

• การใหความชวยเหลอของประเทศไทยกบประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมแมน าโขง เพอสนบสนนความเชอมโยงและลดความเหลอมล า เพอการพฒนาอยางยงยน ตองมการวางยทธศาสตรรวมกนอยางเปนระบบ เพอหลกเลยงปญหาเบ ยหวแตก และเพอสรางโมเมนตมใหกบการสรางความตระหนกรของประชาชนท ง 2 ฝายจากการใหความชวยเหลอระหวางประเทศในรปแบบตาง ๆ และเพอใหการแกปญหาความยากจนและลดความเหลอมล าในประเทศเพอนบานเกดข นจรงอยางเปนรปธรรม (ท งน เพอสนบสนนในกรณทประเทศเพอนบานอาจยงไมไดกาหนดประเดนในเรองการลดความเหลอมล าไวในวาระแหงชาต) การใหความความชวยเหลอตองมเงอนไขในประเดนของความโปรงใส การยดหลกธรรมาภบาล และกาหนดประเดนในเรองการลดความยากจนและความเหลอมล าใหเปนดชนช วดความสาเรจของโครงการความชวยเหลอเหลาน น รวมท งกาหนดกลมเปาหมายของผทจะไดรบประโยชนจากโครงการความชวยเหลอดงกลาวไปยงกลมทมความสมเสยง (Vulnerable) สงทสดของแตประเทศ ซงมความแตกตางกนออกไป โดยในกรณของประเทศเมยนมา และสปป.ลาว อาจหมายถงประเดนชนกลมนอย ในขณะทกมพชา อาจหมายถงกลมผยากจนและกลมทสมเสยงจะกลบเขาสภาวะยากจนไดอก (Near Poor) (ลกศรท 4 และ ลกศรเครองหมาย + ในภาพ) 61

ขอเสนอแนะตอประเทศไทยเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง

•การดาเนนนโยบายการเงนของประเทศไทยควรตองคานงถงผลกระทบทอาจจะเกดข นประเทศเพอนบาน ท งน เนองจากการคาชายแดนทเพอนบานพงพงสนคาและบรการ รวมท งเงนลงทนจากประเทศไทย สงผลกระทบโดยตรงตอระบบเศรษฐกจของประเทศเพอนบานท งในภาคเศรษฐกจแทจรงและในภาคการเงน รวมท งยงสงผลกระทบผานอตราแลกเปลยนอกดวย แมประชาคมอาเซยนไมมเปาหมายสดทายของการรวมกลมเหมอนสหภาพยโรปทจะรวมสกลเงนเขาดวยกนเปนเงนสกลเดยว และคาดวานาจะไมเกดข นในอนาคต แตถาระบบการชาระเงนทเชอมโยงกนอยางมประสทธภาพกเปรยบเสมอนถนนทเชอมโยงเศรษฐกจของไทยและประเทศเพอนบานเขาดวยกน ในขณะทนโยบายดานการสงเสรมใหระบบธนาคารพาณชย และสถาบนการเงนของไทยมความแขงแกรง และเชอมโยงการทาธรกจเขาไปในประเทศเพอนบานกเปรยบเสมอนมคคเทศกนาทางใหนกลงทนไทยไปบรณาการการคาและการลงทนกบประเทศเพอนบานเพอเปนสวนหนงของหวงโซการผลตระดบนานาชาต (GVCs) และยงทาใหเกดการพฒนาอยางยงยน ผานการใหบรการทางการเงนแบบครอบคลมทกภาคสวน (Financial Inclusion) อกดวย (ลกศรท 1 - 4ในภาพ)

62

ขอเสนอแนะตอประเทศไทยเพอการลดความเหลอมล าและการพฒนาอยางยงยนในอนภมภาคลมแมน าโขง• บทบาทของภาคเอกชนในการเขาไปมสวนรวมในการพฒนาในรปแบบของความสมพนธระหวางภาครฐและเอกชน (Public-Private

Partnership: PPP) ถอเปนอกหนงกลไกสาคญทควรไดรบการสงเสรม ท งน ตองตระหนกดวยวาการแบงปนผลประโยชนอยางเหมาะสม และเปนธรรม ระหวาง 2 ประเทศ และระหวางภาครฐและภาคเอกชนเปนปจจยสาคญทสด (ลกศรท 1 - 4 ในภาพ)

• ประเทศไทยตองมการจดทายทธศาสตรทางการคา และตองมบทบาทในการเขารวมผลกดนกลไกการเจรจาการคาและการเปดเสรทางการคาในรปแบบใหม ซงครอบคลมในหลายมตนอกเหนอจากการคาและการลงทน (High Standard and Comprehensive Trading Agreement) ไมวาจะเปนกรอบประชาคมอาเซยน 2568 ความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาคของอาเซยน (Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP, ASEAN +6) หรอแมแต ความตกลงหนสวนยทธศาสตรเศรษฐกจเอเชย - แปซฟก (Trans-Pacific Partnership Agreement: TPP) และในอนาคต ความตกลงการคาเสรเอเชย - แปซฟก (Free Trade Agreement of Asia-Pacific: FTAAP) โดยตองมการศกษาอยางรอบคอบและรอบดานจากทกภาคสวน (รฐ เอกชน ประชาสงคม และประชาชน) โดยอางองจากหลกฐานทเชอถอไดในทางวชาการ โดยเนนผลประโยชนของประเทศและประชาชนโดยสวนรวมเปนสาคญ (ลกศรท 1 - 3 ในภาพ)

• แมในหลายพ นท ผบรโภคจะนยมชมชอบในสนคาจากประเทศไทยในเรองของคณภาพในระดบราคาทเหมาะสม แตอยางไรกตามในมตของการเขาไปใชทรพยากร การเขาไปลงทน ซงสงผลกระทบกบผประกอบการทองถน ตลอดจนความรสกชาตนยมในประเทศเพอนบาน กอาจสรางปญหาท งในมตทางเศรษฐกจ และมตทางการเมองความสมพนธระหวางประเทศไดโดยงาย ดงน น การดาเนนนโยบายในลกษณะ บรรษทธรรมาภบาล (Corporate Social Responsibility: CSR) รวมท งการใชสอประชาสมพนธในรปแบบตาง ๆ เพอสรางความเขาใจทถกตองใหกบผบรโภคในแตละประเทศไดเขาใจถงวตถประสงคอยางแทจรงของการคาและการลงทนจากประเทศไทยน นไมใชเปนเพยงการเขาไปกอบโกยผลประโยชน หากแตเขามาเพอลดความเหลอมล าและพฒนาใหท ง 2 ประเทศเตบโตคกนไปอยางยงยน ถอเปนเรองสาคญ (ลกศรท 1 - 5 ในภาพ)

63

ขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบประเทศไทยในระดบทวภาคกบแตละประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง

•ประเดนเรงดวนสาหรบประเทศกมพชานอกจากเรองมาตรการทางการคาทมใชมาตรการทางภาษแลวกคอ การปรบเปลยนทศนคตของคนไทยใหพจารณาวากมพชาไมใชประเทศคแคนทางประวตศาสตรอกตอไป การแสวงหาโอกาสและผลประโยชนรวมกนในเวทประชาคมอาเซยนและประชาคมโลกคอวธคดทถกตองเหมาะสมมากกวาสาหรบบรบททางสงคมและเศรษฐกจในปจจบน ซงจะสงผลดในประเดนการเมอง - ความมนคง และการอยรวมกนอยางสนตอกดวย ดงน น กระบวนการสรางความไวเน อเชอใจ (Trust Building) และการเชอมโยงประชาชน (People-to-People Connectivity) เพอความเขาใจระหวางประชาชนท ง 2 ประเทศจงเปนประเดนสาคญยง

•สปป.ลาว และประเทศไทยเปน 2 ประเทศทมความใกลชดกนอยางยง โดยเฉพาะในมตสงคม - วฒนธรรม และประเทศไทยกหวงพงความแขงแกรงของสปป.ลาว ในมตดานพลงงานเพอความยงยนและเสถยรภาพดานพลงงานของประเทศ รวมท งการเปนจดเชอมโยงทางระบบโลจสตกสไปสตลาดอน ๆ ในภมภาค อยางไรกตาม ความเขาใจผดระหวางกนของประชาชนท ง 2 ประเทศอาจนาไปสอปสรรคตาง ๆ ดงน น เชนเดยวกบกรณของประเทศกมพชากระบวนการสรางความไวเน อเชอใจ (Trust Building) และการเชอมโยงประชาชน (People-to-People Connectivity) เพอความเขาใจระหวางประชาชนท ง 2 ประเทศจงเปนประเดนสาคญยง

64

ขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบประเทศไทยในระดบทวภาคกบแตละประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง

•สาหรบประเทศเมยนมา ประเดนในเรองชนกลมนอย และกลมชาตพนธเปนประเดนออนไหว และรฐบาลชดใหมภายหลงการปฏรปการเมองและเศรษฐกจของเมยนมาทนาโดย อทนจอ และอองซานซจ กคงจะมนโยบายและมาตรการทจะบรณาการเพอแกปญหาชนกลมนอยในประเทศของตนอยางเปนรปธรรมมากยงข น ดงน น การดาเนนนโยบายทางดานความมนคงของประเทศไทยทเกยวของกบประเดนชนกลมนอยและกลมชาตพนธจงตองมการทบทวน เพราะอาจจะกระทบกระเทอนความสมพนธระหวางประเทศ และสงผลกระทบตอการคาและการลงทนระหวางประเทศ

•สาหรบประเทศเวยดนาม ปจจบนนโยบายและกฎหมายมความเอ อตอการเปดใหตางชาตเขาไปลงทนอยแลว ประกอบกบนกลงทนรายใหญของไทยกไดรบการสนบสนนใหเขาไปลงทนในลกษณะทสรางรายไดใหกบคนจนในเวยดนาม ซงจะมสวนชวยในการลดความเลอมล า อยางไรกดสงทยงเปนอปสรรคอยบางอาจยงเปนเรองของทศนคตทวาคนไทยอาจมองวาเวยดนามเปนคแขงในตลาดโลก หรอคนเวยดนามทมองวาคนไทยเขามายดครองธรกจตาง ๆ ในเวยดนาม ดงน น อาจตองมการทบทวนวธคดและทศนคตของท งสองฝายวา ตางฝายนาจะไดประโยชนดานการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจมากกวา หากมการสนบสนนการคาและการลงทนระหวางสองประเทศ นอกจากน การลงทนในอตสาหกรรมทจะชวยสรางงานใหกบคนจนยงจะชวยลดความเหลอมล าไดอกดวย

65