ครสปปแสง สขผล

โครงสรางของเซลลประสาท

เซลลประสาท (Neuron) แบงเปน 2 สวน

1.ตวเซลล (Cell body หรอ (Soma) เปนสวนทมnucleus, ribosome, mitochondria golgi body และNissl body (rER)

2.แขนงของเซลล (cell processes)-ใยประสาทหรอ nerve fiber ไดแก dendrite axon

หนาท-dendrite รบขาวสารจาก

-neuron อน ๆ

-เซลลอน ๆ

-สงแวดลอมภายนอก

เขาสตวเซลล

-axon น าขาวสารออกจากตวเซลลไปสเซลลอน

ในสมอง dendrite จาก neuron เดยว อาจ connection กบเซลลอน ๆ มากถง แสน connection

ขอแตกตาง ของ dendrite และ axon

-ขนาด-dendrite มขนาดแตกตางไปตามความยาว-axon มขนาดคอนขางคงท

-การน าขาวสาร-dendrite เมอรบขาวสารมาแลว อาจมการเปลยนแปลงกอนสงมายงตวเซลล-axon น าขาวสารออกจากตวเซลลแลว ไมมการเปลยนแปลง จนถงเซลลเปาหมาย

เซลลประสาทจ าแนกตามหนาทไดเปน1.เซลลประสาทรบความรสก (sensory neuron)2.เซลลประสาทสงการ (motor neuron)3.เซลลประสาทประสานงาน

(communication or interneuron)

เซลลประสาทจ าแนกตามโครงสรางไดเปน

-เซลลประสาทหลายขว-เปนเซลลประสาทประสานงาน เซลลประสาทสงการ

พบทสมอง ระบบประสาทกลาง-เซลลประสาทสองขว

-เปนเซลลประสาทรบความรสก เชน ทเรตนา- เซลลประสาทขวเดยว

-เซลลประสาทสงการ รบความรสก เชน ทรากประสาทบน (dorsal root)ของไขสนหลง

เซลลค าจนประสาท (Supporting cells หรอ accessory cells)

Glial cells (glia cells) มาจาก glue cells

-น ากระแสประสาทไมได

-ในคนมมากเปน 10 เทา ของเซลลประสาท

หนาท

-microgia จากเลอดเมออยใน CNS เปน Scavenger cells

-Schwann cells -พนรอบ axon เปน myelin sheath เปนเสนประสาทเชอม ตดตอกบสวนตางๆในรางกายกบCNS

Schwann Cell

Schwann cellsNode of Ranvier

Axon

Depolarized

Node of Ranvier

Oligodendrocytes -พนรอบ axon ใน CNS

Astrocytes -บตาม ผนง capillaryในสมองสรางเปน blood-brain barrier

Node of Ranvier(Naked axon)

การท างานของระบบประสาท-มการท างานเปนแบบวงจร

-ในสตวชนต าเปนวงจรแบบงาย ๆ เซลลประสาทรบความรสก-รบสงกระตน

เซลลประสาทสงการ-น าสญญาณสเซลลตอบสนอง

เซลลปฏบตงาน-แสดงผลหรอพฤตกรรม

ในสตวชนสงเปนวงจรทซบซอนกวาตวรบความรสก

เซลลรบความรสก

ระบบประสาทกลาง

เซลลประสาทสงการ

เซลลตอบสนอง

เซลลประสาท-ทเยอหมเซลล -ดานในมประจลบ

-ดานนอกมประจบวก

K+

Cl- Na+

Cl- Na+

K+

A-

เซลลประสาทท างานอยางไร ?

นอกเซลล

ในเซลล

นอกเซลล

- - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - -

+ + + + + + + + + + + + + + + + +

+ + + + + + + + + + + + + + + + +

[K+]

[K+]

[Na+]

[Na+]

[Cl-]

[Cl-] [A-]

เยอหมเซลลมศกยไฟฟาขณะพก (resting potential)ท-70 mV. (-90 mV. ถง -50 mV.)

การรบสงขาวสารของ neuron เกดจาก

1.ความแตกตางของ ions ทอยระหวางผว mb. ทงสอง

2.การเกด permeability ของ mb.ชวคราวเพอให ions ผาน เขา-ออก

Ions ทเกยวของ -Na+, K+, Cl- และ Ca2+

ศกยไฟฟา (Membrane potential)Cl-

Cl- K+

K+

Na+

Na+1. resting membrane potential

(-70 mV.)

2.Depolarization (excitation)Na+ไหลเขา

3.Repolarization -K+ ไหลออก (Cl- ไหลเขานอย)

K+

Na+Na+

Na+

Na+Na+

Na+K+

K+

K+

Na+Na+

Cl-

Cl- K+

K+

Na+

Na+

K+

Na+Na+

Na+

Na+Na+

Na+K+

K+

K+ K+K+ K+

Na+Na+

mV

-70

threshold-40

-70

threshold-40

-70

threshold-40

Resting potential

กระตน

1. ขณะพก

2. depolarization

3. repolarization

4. Hyperpolarization (Inhibition)K+ ไหลออกมากขน Cl- เขานอย

Na+K+

K+

K+ K+K+ K+

Na+Na+ K+K+

K+

-70

threshold-40

hyperpolarization

Resting state

threshold

Depolarization Repolarization

Hyperpolarization

repolarization

depolarization

กระตน

depolarization

ความเรวในการน ากระแสประสาท (Speed of propagation)

1.ขนาดของ axon และความตานทาน2.การปรบตวโดยม myelin sheathท าใหน ากระแสประสาทไดเรว (100 m/s)เรยก “ Saltatory หรอJumping conduction”(ไมม myelin sheath น าได 20 m/s)3.อณหภม-สง-ต า 4.ไดรบการขดขวางจากสารเคมทชองไซแนปส5.จ านวนและชนดของไซแนปส

ไซแนปสและการสงกระแสประสาท(synapse and synaptic transmission)

ไซแนปสม 2 ชนด1.ไซแนปสชนดใชสารเคม (chemical synapse)

ชองหาง 20 nm.ใชสารสอประสาท(neurotransmitter)สงขาวสารจากปลาย axon สdendrtie หรอเซลลอน

2.ไซแนปสไฟฟา (Electrical synapses)

-ชองวางหางกนเพยง 2.7 nm (10-9m)-gap junction –มความตานทานต า-สงขาวสารไดเรวกวา-แตทศทางไมแนนอน

Chemical Synapse Electrical Synapse

20 nm

2nm

Ion channel ปด

ตวรบสารสอประสาท Postsynapseของ dendrite

ถงเกบสารสอประสาท

ปลาย axon

สารสอประสาท

- ทพบทงใน-นอก CNS:-acetylcholine, noradrenalin, (norepinephrine)

-ทพบเฉพาะใน CNS:-serotonin,dopamine, glutamate,

และ 8 - aminobutaric acid (GABA)

สารสอประสาท (Neurotransmitters)

พวกทใหผลยบยง:- (Cl- ผานเขาเซลล)

GABA , glutamic acid, glycine

(GABA, glutamic acid, glycine)

และท าใหผวเซลลเกด exciatatory postsynaptic potential (EPSP)

1.ไซแนปสกระตน -พวกทใหผลในการกระตน-เกด depolarization (Na+ ไหลเขา)

-และท าใหผวเซลลเกด (inhibitory postsynaptic potential(IPSP)

2.ไซแนปสยบยง-พวกทใหผลในการยบยง-เกด hyperpolarization (Cl- ไหลเขาหรอ K+ ไหลออก)

ชนดของไซแนปส

เมอเสรจภาระกจแลว neurotransmitters ถกก าจดออกจากชองวาง (cleft) โดย

-noradrenalin-ดดกลบเขา presynaptic mb.

-acetylcholine-ถกสลายดวยเอนไซม acetylcholinesterase

ยงไมเสรจ!

การแปลผลของสมอง (Interpretation of Messages)

1.ความแรงของสงกระตน-ท าใหเกดความถของ action potential ตางกน

เบา แรง

2.สงกระตนทแรงจะให action potential นานกวา

3.แตละ neuron ม threshold หรอความไว ตางกน

-Opium (ฝน) ให opiates (สารฝน)

-opium derivatives:- morphine, demerol,methadone, codeine และ heroin

Action -ไปจบท postsynaptic receptor ท brainขดขวางการจบของ neurotransmitter

Endorphins -คลาย morphine

ผลของสารเคมตอการท างานของระบบประสาท

ระบบประสาท

มววฒนาการสมพนธกบ

1.ขนาด และการเคลอนท

-ขนาดใหญ มการเคลอนทเรว-->มเซลลประสาทมาก

2.สมมาตร-สมมาตรแบบครงซก (Bilateral Symmetry)

การมทศทางในการเคลอนทท าใหเกดการแยกสวนของรางกายเปน

-สวนหว-เปนสวนทมอวยวะรบความรสกทส าคญ เชน ห ตา เพอ

-คนหาสงทเกดขนภายนอก

-หาอาหาร หนศตร

-เมอเจรญพฒนามากขนกสรางเปนสมอง (BrainX ท าหนาทเปนศนยควบคมสวนตาง ๆ ของรางกาย

จ านวนของเซลลประสาท -ขนอยกบการววฒนาการของสตว

-หนอนตวกลม - 160 neuron-หมก (Octopus) - มากกวาพนลาน neuron-คน - มากกวา 10 พนลาน neuron

สมองของสตวมกระดกสนหลง (Vertebrate Nervous System)

แบงเปน1. ระบบประสาทสวนกลาง (Central nervous system:CNS)

-สมอง (Brain)-ไขสนหลง (Spinal cord)

2.ระบบประสาทรอบนอก หรอสวนปลาย (Peripheral nervous system :PNS)

-เสนประสาท (Nerves)

- ปมประสาท กลมของเซลลประสาท (Ganglia)

SkullmeningesCerebral cortex

hypothalamus

Pituitary gland

Corpus callosum

thalamus

Pineal gland

cerebellumpons

medullaSpinal cord

ระบบประสาทสวนกลาง (CNS) ประกอบดวย

-สมองถกปกคลมดวย กะโหลกศรษะ (skull)

-ไขสนหลงถกปกคลมดวย กระดกสนหลง

ถดจากกระดกจะเปน เยอ 3 ชนหมสมองและไขสนหลง เรยกวา meninges -->มเสนเลอดมาเลยงมาก ท าให blood plasma ไหลซมออกมาอาบ brain และ spinal cord -->Cerebrospinal fluid

(ependymal cells-สรางน าเลยงสมองและไขสนหลง)

การเจาะน าเลยงสมองและไขสนหลง

-ระหวางกระดกสนหลงสวนสะเอวทL3-L5 เปนสวนทไมมไขสนหลง

สมองของสตวมกระดกสนหลงNeural tube

ventricle

สมองสวนทาย (Hindbrain) ม 2 สวน

1. Medulla เปนสวนของ Sp. cord ทขยายเขาไป ในสมองเปนทางผานของขาวสารระหวางสมองและไขสนหลงควบคมการท างานทมมาแตดงเดม (primitive function)

หนาท ควบคม reflexes เกยวกบการท างานของอวยวะภายใน เชน หายใจ กลน อาเจยน และการหดตวของเสนเลอด

(เปลยนแปลงนอย เมอสตวมการววฒนาการไป)

3.ซรเบลลม (Cerebellum)

หนาท ประสานงานการเคลอนไหวของรางกาย เปนศนยควบคมการทรงตว การเคลอนท รกษาสมดลรางกาย

2.พอนส (pons) ควบคมการเคยว หลงน าลาย การหายใจ เปนทางผานของ

ขาวสารจากซรบรมกบซรเบลลม ซรเบลลมกบไขสนหลง

สมองสวนกลาง (Midbrain)เมอสตวววฒนาการไป มการเปลยนแปลงหนาท

มากกวาขนาดและโครงสรางไดแกสวน Optic lobeท าหนาทควบคมการเคลอนไหวของตา รมานตา เปลอกตาสงขอมลการมองเหนใหสมองสวนหนา

สมองสวนหนา ไดแก -olfactory bulb-รบกลน-ไฮโปทาลามส-ศนยควบคมอณหภม การเตนของหวใจ

แรงดนเลอดความตองการทางเพศ ศนยหว กระหาย สรางฮอรโมน-ทาลามส-ศนยรวบรวมกระแสประสาทและถายทอดกระแส

ประสาท

-ซรบรม->เจรญดมากในสตวเลยงลกดวยน านม(cerebral cortex) เกยวกบความคด เชาวปญญาศนยควบคมการท างานดานตาง ๆ ของรางกายเชน รบรส สมผสการพด การดมกลน การท างานของกลามเนอ

Cerebrum-->สวน เนอสเทา (grey matter)-เปนสวนทมมเยอไมอลนหมอยดานนอก

-->สวน white matter -เปนทางผานของมด axon ไปยงสวนตาง ๆของสมอง

มดทใหญทสดของ myelinated tracts คอ Corpus callosum-เชอม cerebrum ครงซาย-ขวากบสมองสวนอนๆ

Cerebrum ครงซาย-ขวาควบคมการท างาน ของรางกายดานตรงขามกน

สมองซกซาย สมองซกขวา

ถนดมอขวา ถนดมอซายการค านวนความถนดดานดนตร

การเขยน ความคดเชงตรรกวทยา

ความสามารถทางวทยาศาสตร

จนตนาการคดฝน

การเตนร าความถนดดานศลปะ

การรบร-มโนทศน

งานปน

A+B+C

Corpus Callosum

Olfactory bulb Olfactory bulb

Olfactory bulb

The Spinal cordเปนสวนของเนอเยอประสาททตอจาก hindbrain

ไปยงสวนปลายของกระดกสนหลงหนาท -ถายทอดขาวสารระหวาง brain และ peripheral nervouse system

-เปนต าแหนงของ spinal reflexs -->ท าใหรางกายตอบสนองตอ สงกระตนไดรวดเรว

2.Autonomic nervous systemมเพยง motor neuron เทานน

อยนอกอ านาจจตใจ เชน การหลงสารจากตอม เพมแรงดนเลอด การเคลอนทของทางเดนอาหาร

เปนการท างานเพอรกษา homeostasis ของรางกาย

Reflex Arcs

Reflex -การเคลอนทตอบสนองตอสงกระตนโดยไมไดตงใจ

Reflex arcs -->เปน pathway ของระบบประสาททมจ านวน synapsesระหวาง receptor และ effector

นอย จงท าใหตอบสนองตอสงกระตนไดเรว

Sensory receptorSensory receptor

Effector Effector

-nervous system ทเหลอทไมใช CNS ประกอบดวย มดของ axon ทถกหอหมดวย connective tissue เปน nerve

ระบบประสาทรอบนอก (PNS)

ในคนม 31 ค สงแขนงจาก ไขสนหลง ไปบรเวณขางเคยง

บรเวณคอ 8 คบรเวณอก 12 คบรเวณเอว 5 คบรเวณกระเบนเหนบ 5 คบรเวณกนกบ 1 ค

เสนประสาทไขสนหลง (spinal nerve)

Spinal nerves --> ออกจาก Sp. cord ม 2 สวน คอ

-รากประสาทบน (dorsal root) –เซลลประสาทรบความรสกรวมกนเปนปมประสาท

-รากประสาทลาง (ventral root) ->มเฉพาะ axon ของ motor neuron เทานน (ตวเซลล gray matter ของ Sp. cord)

Gray matterWhite matterDorsal root

Spinal ganglionDorsal branchSpinal nerve

Ventral branchVentral root

Autonomic branch

เสนประสาทสมอง (Cranial Nerves)

ในนก reptile mammals ม cranial nerves 12 คเชอมตอสมองกบสวนอนๆ

ในปลา กบ มเพยง 10 คแรกเทานน

Cranial Nerve คใหญสดไดแก

Sensory nerve คท 1 ท จมก -->ดมกลม คท 2 ท retina -->รบภาพ คท 8 ท Cochlea รบเสยง การทรงตว

Cranial nerves เสนทยาวทสด-->คท 10 --> Vagus nerve ไปเลยงอวยวะภายในสวน อก และสวนดานบนของทอง เปนสวนของ ANS

ระบบประสาทสงการ (motor system)เมอระบบประสาทกลางไดรบขอมลขาวสารมาแลว

จะสงสญญาณประสาทผาน-ระบบประสาทโซมาตก (somatic nervous system:SNS)

หรอระบบประสาทอตโนวต (autonomic nervous system:ANS)ขอแตกตางของ SNS และANS

1.SNS –อยภายใตอ านาจจตใจ-มเซลลประสาทสงการเพยง เซลลเดยวสงไปถงอวยวะ

เปาหมาย ขณะท ANS –อยนอกอ านาจจตใจ และมเซลลประสาทสงการ2 เซลล โดยมไซแนปสกนท CNS กอนแลว ม axon ไปสอวยวะเปาหมาย

2. SNS มอวยวะเปาหมายเปนกลามเนอลาย ขณะท ANS เปนอวยวะภายใน กลามเนอเรยบ

ระบบประสาทอตโนมต (Autonomic nervous system; ANS)

พบในสตวมกระดกสนหลงทกชนด หนาท - ควบคม homeostasis ของรางกายANS ทส าคญ ม 2 สวน :-

-Parasymphethetic Nervous system-Sympathetic Nervous system

Sympathetic Nervous system -เดนชดในชวงเวลาเกดความเครยด-เพมแรงดนเลอด , การเตนของหวใจ , การหายใจ

Parasympathetic Nervous system-ตรงขามกบ Sympathetic N.S.-สงเสรมการยอย , การขบถาย

Sense OrganSense Organ :เซลล กลมของ receptor cells ซงอาจเปน เซลลประสาทรบความรสกหรอเซลลทอยใกลกบ เซลลประสาทรบความรสกReceptor Cells ตอบสนองตอสงกระตนโดยการสรางกระแส

ประสาท สงไปในระบบประสาทบทบาททส าคญของ receptor

คอ การเปลยนพลงงาน (transduce) ของสงกระตนไปเปนกระแสประสาท

Receptor -จ าแนกตามพลงงานของสงกระตนไดแก :-1. พลงงานกล -mechanoreceptor -รบแรงกดดน แรงตง2. พลงงานแสง - photoreceptor3. พลงงานความรอน - thermoreceptor4. พลงงานเคม - chemoreceptor5. พลงงานไฟฟา - electroreceptor

การปรบตว (Adaptation)

ถาสงกระตนกระท าตอ receptor ดวยความแรงคงทเปนเวลานานการเกดกระแสประสาททเดนทางไปใน เซลลประสาทรบความรสก จะลดลงการลดลงในการตอบสนองตอสงกระตนของ receptor เชนน เรยกวา “ การปรบตว” หรอ adaptationเชน การปรบตวของอวยวะรบสมผส (touch receptor) ของผวหนง

รเซฟเตอรรบทางกล (Mechanoreceptors)

1. รบสมผส(Touch receptor) - พบมากทลน รมฝปาก หนาและปลายนว2. Proprioceptor -รบการยด ตง พบทกลามเนอ tendon ขอตอ 1. ขอตอ (Joint receptor) - รบรการเคลอนท (หมน) ของ ligament (เอน) ทยดขอตอกระดก 2. เอน(Golgi tendon organ) - รบรการตงตวของ tendon ทยดระหวางกลามเนอทยดกบกระดก 3. กลามเนอ (Muscle spindles) -รบรเกยวกบการเคลอนทของกลามเนอ

3. Hair cells -รบรเกยวกบแรงโนมถวงของโลก หรอการสนสะเทอนของน า อากาศ (เสยง)

Motorneuron

Sensory neuron

1. 2. 3.

M S M S SM

1.Statocysts -รเซฟเตอรรบรแรงโนมถวงของโลก -ท าใหทราบถงต าแหนงของรางกาย -พบในสตวไมมกระดกสนหลง กง(อยทโคนของ

antenna)

Hair cells

Statoliths

Sensory neuron

2. Lateral line organs -พบในปลา ลกออด -รบรการสนสะเทอนของน า

3. อวยวะชวยในการทรงตว (Labyrinth of the Ear)

-ววฒนาการจากเสนขางตว (Lateral line organ)-พบในหสวนใน ของสตวมกระดกสนหลง-รบรเกยวกบทศทาง และการเปลยนแปลงการเคลอนท ของศรษะ-ประกอบดวย 2 สวน :-

- Saccule (แนวระนาบ) ในคนท างานนอยกวาสตว-Utricule (แนวดง)

ภายในม Otoliths - ผลกของ calcium carbonate ฝงอยใน gelatin

Semicircular canal -เปน sense organ ทรกษาสมดล-ตรวจหาทศทางการหมนของศรษะ-ถกกระตนเมอศรษะมการหมน เชน

รถเลยวโคง ประกอบดวย

-ทอเรยงเปนวง 3 วง คนละระนาบ-แตละวงม Cupula - เปนรเซฟเตอรรบทางกล

(mechanoreceptor) ฝงอย

Utricle

Saccule

การไดยนเสยง (Hearing)

เสยง Tympanic mb. สนสะเทอน

ทง (incus,anvil)

ฆอน(malleus ,hammer)

โกลน(stapes, stirrup)

Oval windowCochlear

Organ of Corti

Auditory nerve สมอง

ทอยสเตเซยล (Eustachian tube)ปรบแรงดนในหตอนกลาง

Round window

Oval window

เยอแกวห

คลนเสยง ฆอน ทง โกลน Organ of Corti

หนมสาว ไดยนเสยง 30- 20,000 cps (Hz)คนชรา ไดยนเสยง 50- 8,000 cps (Hz)

รเซเฟเตอรรบแสง (Photoreceptors)

ตา (Eye) ม 3 ชนด :- 1. Simple eye -ไมม lens - พบในสตวไมมกระดกสนหลง

- Eye spotsPhotoreceptor cell

2. ตาม lens -พบในสตวมกระดกสนหลง -พวก cephalopods (หมก)

เรตนา - rod และ cone cells จะ synapse กบ sensory neuron ทเรยงอยดานหนา Retina

Neuron Photoreceptor

Photoreceptor -เปลยนพลงงานแสง (คลนแมเหลกไฟฟา) โดยอาศยpigments (colored molecules) ท าใหไดกระแสประสาทออกมา

ใน Vert. Cornea รวบรวมแสง มานตา (iris) รมานตา (pupil)

เรตนา (retina) เลนส (lens)

เรตนา -ม receptor รบแสง - rod cells - ไวตอแสงสลว - cone cells - บอกรายละเอยดของสไดด000

The Visual Cycle

Carotenoid pigment จากพชในรป -carotene (ดดกลนแสงท300-800 nm) สลายได Vitamin A 2 โมเลกล น าไปสรางRetinaldehyde -ม 2 isomer คอ trans และ 11- cis Retinaldehyde

Rod cells

11- cis Retinaldehyde รวมกบโปรตน - Opsin

Rhodopsin (Visual pigment)

แสง (300-800 nm)

trans Retinaldehyde + Opsin

Enzyme

Depolarization (sensory neuron) Optic nerve

การมองเหนภาพสเกดจาก cone cells ม 3 กลม-red cones, green cones และ blue cones -แตละ cone cells ม Opsin ทตางกน

Fovea

Cone cells อยหนาแนนมากทสดท fovea ๆ

ตาปกต

สายตาสน

สายตายาว

3. ตาประกอบ (Compound eye) -ม lens มหลายตา - แตละหนวยเรยกวา Ommatidia

- พบในแมลง-อาจมมากถง ~ 20,000 Ommatidia

CorneaLens

แตละ Ommatidia มโครงสรางคลายเลนส -รวมแสง Receptor cells

แต receptor รบแสงไดในชวงแคบ ๆ มองเหนโลกภายนอกเปนภาพ mosaic ท าใหสามารถวเคราะหภาพไดดกวาตามนษยถง 6 เทา

รเซฟเตอรรบอณหภม (Thermoreceptor)

เปน receptor ทตรวจหาการเปลยนแปลงของคลนแมเหลกไฟฟา-รงสความรอน-รงสอนฟราเรด

สตวพวก -Blood -Sucking insects (ยง) ticks (หมด, เหบ) -สามารถรบรการเปลยนแปลงของอณหภมไดในชวงสน0. 5 0 ซ. ท าใหสามารถคนหา warm blood - host ได

ตา

Infrared receptor

งพษ (pit viper) , งหลาม, เหลอม (boas) -thermoreceptor - อยท pit (ร) ทหนา - สามารถรบรต าแหนงของเหยอไดประมาณ 1 เมตร

ในสตวเลยงลกดวยนม -thermoreceptor เปนปลายประสาท ไปสนสดเทานน

- กระจายทวรางกาย ทงภายใน - ใตผวหนง

ขาวสารจาก thermoreceptor hypothalamusShivering (สน)Sweating (เหงอออก)

Thermoreceptor ในสตวเลยงลกดวยนม -Ruffini (รบอณหภมสง) 35 - 50 0 ซ.-Krause’ corpuscle (รบอณหภมเยน) 40 - 10 0 ซ.

รเซฟเตอรรบทางเคม (Chemoreceptor)

-รบรเกยวกบสารเคม-ภายในรางกายรบรเกยวกบ -อาหาร oxygenCO2 hormone และ neurotransmitter-ภายนอกรางกาย รบรเกยวกบ

-กลน (Olfaction) - Olfactory mucosa-รส , taste (Gustation) - หวาน เปรยว ขม และเคม

ลนของสตวมกระดกสนหลงถกปกคลมดวยปม หรอ papillae ขาง ๆ papillae ม taste buds (ในคน ~ 2,000 taste bud

Taste bud ประกอบดวย-เซลลประสาทรบรสยนไปในชนepithelium- เซลลพเลยง

Olfactory receptor - รบกลน-อยสวนบนของ nasal cavity (โพรงจมก)-เปนสวนทมปลาย dendrite ของเซลลประสาท

มาท Olfactory epithelium

Mucus

ในงและสตวเลอยคลานม Organ of Jacobson ทเพดานปากสตวจะแลบลนออกมาสมผสกบสารเคมในสงแวดลอม

แลวสงไปท Organ of Jacobson

กลวงยกษ

รเซฟเตอรรบทางไฟฟา (Electroreceptors)

พบในปลาทอาศยในน าลก โคลน ทซงอวยวะเกยวกบการมองเหน รบกลน ใชการไดนอย

เสนขางตว (Lateral line organ) จะพฒนาไปท าหนาทคลายกบการสรางสนามแมเหลกไฟฟาออกมารอบ ๆ ตว